Nieuwsbrief Taalklas Dit is de 5e nieuwsbrief van de taalklas van het schooljaar 2016-2017.
Stand van zaken taalklas In de taalklas zijn momenteel 32 leerlingen vooral uit SyriĂŤ, maar ook uit andere landen. In deze periode van het jaar hebben we altijd veel stagiaires van de Universiteit Utrecht en zij zullen ons helpen met het afnemen van de TAK toets in januari, alle scholen krijgen hierna de uitslagen van deze toets met uitleg opgestuurd. Ook worden onze gewone methodetoetsen afgenomen, zodat de groei in woordenschat kan worden aangegeven. We zijn er trots op dat er in december weer een aantal leerlingen zijn uitgestroomd. Zij gaan nu volledig naar de eigen school. Hier zaten ook twee leerlingen bij die ooit zonder onderwijs, , niet schoolvaardig en analfabeet naar Nederland zijn gekomen. Na anderhalf jaar intensieve begeleiding zijn ze nu in staat om goed op de eigen school mee te doen. Natuurlijk zullen ze daar nog extra begeleiding nodig hebben, maar voor deze leerlingen een enorme stap. De afgelopen periode zijn er van twee scholen leerkrachten bij ons wezen kijken, ook komen af en toe taalcoaches van de gezinnen kijken. Wij helpen graag, delen graag ervaring en ontvangen graag leerkrachten van de scholen. Mocht er behoefte zijn aan meer of andere steun, dan horen wij dat ook graag, zodat we daar op in kunnen spelen.
Zomerschool De zomerschool is geĂŤvalueerd en alle deelnemende organisaties hebben het als nuttig en heel positief en waardevol ervaren. Er wordt nu onderzocht of we dit komende zomer weer kunnen bieden. Iedereen is groot voorstander en er wordt nu gekeken of het financieel en organisatorisch weer lukt. We hopen de kinderen dan weer twee weken extra onderwijs te kunnen bieden.
Taaltip Een paar korte tips voor de begeleiding van leerlingen die uitgestroomd zijn:
Ook leerlingen die bij ons uitgestroomd zijn herkennen vaak nog niet alle onregelmatige werkwoorden. Ik liep, ik kwam, het is geoefend, maar het lijkt niet op ik loop en ik kom. Soms denken kinderen dat het een heel ander woord is, ik loop, ik liep en ik lap??? Probeer er op te letten, dat kinderen hierdoor in de war raken. Ga het echter niet omzeilen. Met zinnen als “Ik ging lopen” help je de kinderen niet en leer je ze verkeerd Nederlands aan. Leg het gewoon kort uit. Nu: ik loop, gisteren: ik liep. Zelfs de jongste leerlingen begrijpen met deze korte uitleg wat je bedoelt. Besteed verder extra aandacht aan spreekwoorden en gezegdes, de meeste taalmethodes behandelen dit steeds minder, maar voor de anderstalige leerlingen is het heel belangrijk dat het toch geregeld wordt aangeboden. Bij spelling is het belangrijk dat je vermeldt of een klankverschil in een woord duidelijk hoorbaar is of niet. Nederlandse leerlingen horen verschil tussen de verschillende tweeklanken en de “P”en de “B”, de anderstalige leerlingen hebben daar nog moeite mee. Woorden die als klankwoord bij een spellingsmethode worden aangeleerd zullen zij tijdelijk als regelwoord moeten leren. Het is ook belangrijk om te blijven vertellen dat ook Nederlanders het verschil tussen ‘ij’ en “ei” en “au” en “ou” niet horen. Omdat zij andere klanken als “ie” en “ei” hetzelfde horen denken ze vaak dat wij wel verschil tussen de deze klanken horen.
Film juf Kiet Op 24 januari is de film juf Kiet te zien in theater de Slinger. Een aantal leerkrachten zal de film aan het eind van de middag bezoeken. Na afloop van die voorstelling zijn wij er ook om eventuele vragen te beantwoorden. Mensen die de film graag zelf willen bezoeken kunnen voor de voorstelling van 20.00 uur een kaartje kopen https://www.filmaandeslinger.nl/agenda/7216/$ID_226229/de-kinderen-van-juf-kiet/
Taalspeelgroep De Taalspeelgroep is een groep deskundige vrijwilligers die op de woensdagmiddag naschoolse activiteiten aanbiedt voor onze leerlingen bij ons in het gebouw. Aanstaande maandagavond tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente is een tentoonstelling te zien van “HipHop”, het laatste project wat zij met de leerlingen hebben gedaan.
Toepassing van Muziek voor Traumaverwerking in de Klas Eén van de studenten heeft een onderzoek gedaan naar de effecten van muziek, hieronder beschrijft zij haar bevindingen. Door H. Menapal. Elke verhuizing naar een vreemd land toe is een stressvol proces voor jongeren en hun familie. Wanneer vluchtelingen eindelijk terecht komen in een nieuw land waar geen sprake
is van oorlog, armoede, geweld en rechtsschendingen, worden de vluchtelingen geconfronteerd met de uitdaging hun leven weer opnieuw op te bouwen. Alhoewel het proces van migratie stressvol is voor alle mensen, vormt het voor jonge kinderen een extra uitdaging. Zij bevinden zich namelijk in een cruciale levensfase waarin de emotionele ontwikkeling plaats vindt. Hierbij kan gedacht worden aan het vormen van een goed zelfbeeld, een eigen identiteit, moraal en autonomie. Door de migratie tijdens deze cruciale ontwikkelingsfase komen de vluchtelingenkinderen tegen diverse problemen aan. Ze moeten erachter komen hoe ze moeten functioneren binnen een nieuw land met een ander cultuur en andere normen en waarden. Deze geschetste problemen geven maar een simplistisch beeld van de problematiek waarmee vluchtelingen geconfronteerd worden. De trauma’s die vluchtelingenkinderen op hebben gelopen kunnen het goed functioneren op school erg belemmeren. Op verschillende gebieden blijkt namelijk dat ze minder goed functioneren (concentratie, werkgeheugen, taalontwikkeling). Omdat de traumatische ervaringen het goed functioneren op school in de weg staat, is het van belang om ook in de schoolcontext aandacht te besteden aan rouwverwerking. Ook de Taalklas in Houten bestaat voornamelijk uit vluchtelingen die blootgesteld zijn aan traumatische gebeurtenissen en hulp nodig hebben bij het verwerken van deze ervaringen. Alhoewel het niet de taak van de Taalklas is om de trauma’s van de kinderen te behandelen, kan de Taalklas hier wel een essentiële bijdrage aan leveren. Aangezien de kinderen vaak naar de Taalklas komen en gezamenlijk les krijgen met andere vluchtelingenkinderen, creëert dit de mogelijkheid om groepsgewijs aandacht te besteden aan traumaverwerking. Dit hoeft niet op een expliciete manier te gebeuren (door te praten over de traumatische gebeurtenissen) maar kan zich ook op verschillende impliciete manieren vormgeven. Muziektherapie/Muziekonderwijs Muziek speelt een belangrijke rol in het leven van veel mensen. Muziek heeft dan ook de kracht om ons diep te raken en is een krachtig middel om onze gevoelens mee uit te drukken. Bij muziektherapie wordt muziek ingezet ter beïnvloeding en verbetering van de gezondheid van mensen. Muziektherapie is een psychosociaal-gebaseerde interventie dat vaak binnen de schoolcontext wordt toegepast om een breed scala van gedragsproblemen in de klas aan te pakken. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het een effectieve werking heeft op getraumatiseerde mensen inclusief vluchtelingenkinderen en jongeren. Daarom is het ook van belang om muziek onderdeel te maken van het onderwijs. Hierbij kunnen verschillende effectieve technieken toegepast worden:
Gezamenlijk liedjes schrijven Groepszang Ontspanningsmuziek (muziek op de achtergrond tijdens het werken) Dansen op muziek Instrumentele improvisatie
Ook biedt muziek een unieke gelegenheid om culturele verschillen tussen mensen te overbruggen. Elke cultuur heeft namelijk zijn eigen muzikale identiteit en geschiedenis. Door middel van het opdoen van groepsgewijze muzikale ervaringen, wordt er een veilige omgeving gecreëerd waar men gedachtes kan delen. Als muziekonderwijs wordt toegepast in de klas is het dus van belang om bij een groepsgewijze sessie de mogelijkheid tot interactie tussen de leerlingen te creëren. De kinderen moeten gestimuleerd worden tot zelfexpressie en peer-support. Dit kan door de kinderen zelf liedjes te laten schrijven waarin ze hun gedacht naar voren kunnen brengen en door gezamenlijk muziekinstrumenten te bespelen waarvoor interactie tussen de kinderen van belang is. Bij mensen met een verschillende achtergronden en bij mensen waarbij sprake is van een taalbarrière, zorgen deze gezamenlijke muziek sessies ervoor dat er een collectief gevoel in de groep komt. Muziek in het onderwijs is dus een effectief middel om het sociale klimaat op school te verbeteren. Door gezamenlijk muziek te maken wordt het onderlinge afwijzingsgedrag van de kinderen vermindert, buitenstaanders kunnen namelijk makkelijk integreren. Tot slot heeft muziek ook een grote invloed op de emoties van mensen en kan daarbij bijdragen aan het verwerken, reguleren en uitdrukken van emoties. Ook kan het bijdragen aan het verbeteren van de stemming van personen en bijdragen aan het verwerken van trauma’s. Muziek kan namelijk helpen bij het verwerken van moeilijke en onveranderbare levensfeiten. Het helpt mensen deze onveranderbare levensfeiten te accepteren en het een plek in hun leven te geven. Het daarom dan ook ideaal om in de Taalklas aandacht te besteden aan muziek in de lessen, zodat het impliciet bijdraagt aan het verwerken van trauma’s bij de kinderen. Toepassing in scholen voor vluchtelingen Een voorbeeld van een school in Australië voor nieuw gearriveerde vluchtelingen die Engels moeten leren, laat zien dat de toepassing van een muziekprogramma positieve ontwikkelingen met zich mee brengt. Men kan op dezelfde manier onderdelen hiervan gebruiken en in de Taalklas toepassen. Aangeraden wordt om wekelijks muziekonderwijs aan te bieden, hierbij kan gedacht worden aan 1/2 keer les per week met een duur van ongeveer 30 minuten aan te bieden. Tijdens deze lessen is het van belang om ook aandacht te besteden aan culturele muziek. Zo kan het voor in de Taalklas ook goed zijn als de kinderen hun eigen culturele muziek met de andere delen. Het hoeft dus niet per se de hele tijd Nederlandse muziek te zijn. Kinderen met verschillende achtergronden kunnen hierdoor kun cultuur met de anderen in de klas delen. Verder blijkt het ook goed om in de klas met de kinderen op muziek te dansen en gezamenlijk liedjes te leren. Tot slot is het ook van belang dat de kinderen zelf muziekinstrumenten bespelen en er instrumentele improvisatie plaats vindt. Het wordt dan ook aangeraden om wat muziekinstrumenten aan te schaffen voor in de klas. Dit allemaal kan bijdragen aan het ontwikkeling van sociale vaardigheden, het trainen van de impulscontrole en het verkennen van de eigen identiteit. Ook heeft het als doel
zelfvertrouwen, creativiteit en het gevoel van veiligheid in de groep te bevorderen en om relaties met leeftijdsgenoten te verbeteren. Uit onderzoek blijkt dat het toepassen van een muziekprogramma op school dan ook verschillende positieve ontwikkelingen met zich me brengt. Ten eerste neemt de ernst van externaliserende gedragsproblemen in de klas af. Dit komt mede doordat de kinderen hun frustraties, woede en agressie kunnen uiten met behulp van muziek. Verder zorgt het ervoor dat de kinderen zich verbaal en non-verbaal beter kunnen uiten. Ook wordt de impulscontrole verbeterd, leren de kinderen beurten nemen/op hun beurt wachten, leren ze om elkaar te respecteren en naar elkaar te luisteren. Tot slot kan het bijdragen aan het ontwikkelen van een hecht groepsverband binnen de klas. Ook in Nederland zijn er muziekprojecten voor vluchtelingenkinderen georganiseerd om een bijdrage te leveren aan het verwerken van trauma’s. Asielzoekerskinderen krijgen op basisschool Petrus Canisius in Puth in de NT2-klassen wekelijks speciale lessen van een muziektherapeut. De kinderen komen uit verschillende landen maar hebben allemaal gemeen dat ze als vluchteling veel meegemaakt hebben. De school beschouwt muziekles dan ook een ultieme middel voor het verwerken van trauma’s. Muziek wordt door de school ook ingezet als middel om de jongeren te helpen met integreren en ze vertrouwen te geven. De lessen vinden één keer per week plaats waarbij samen met de therapeut Nederlandse liedjes worden gezongen. Hierbij worden ook zelfgeschreven liedjes gezongen die over leuke dingen op school gaan en over regels op school. Ook komt naar voren dat het soms hulpvol kan zijn voor kinderen om een liedje te schijven voor de persoon die ze heel erg missen (bijvoorbeeld een verloren familielid). Ook in de Taalklas kan hier aandacht aan besteed worden, door de kinderen een eigen lied te laten schrijven voor iemand die ze missen en achter gelaten hebben in het land van herkomst. Als voordelen wordt ook genoemd dat de kinderen de Nederlandse taal aanleren en zich weer vrij kunnen voelen om kind te zijn. Voor de leraren en kinderen zelf is het dus een positieve ervaring. Zingend een vreemde taal leren Het toepassen van Muziek in het onderwijs zoals een lied zingen en schrijven draagt niet alleen bij aan het verwerken van trauma’s, maar kan ook bijdragen aan het leren van de Nederlandse taal. Zingen kan je een taal namelijk het snelst aanleren! Op lange termijn wordt zinnen op muziek namelijk beter onthouden dan uitgesproken zinnen. Muziek speelt al vanaf de geboorte een belangrijke factor. Mensen blijken namelijk van jongs af aan al een voorkeur te hebben voor zang. Muziek vormt zelfs een stimulans voor baby’s voor de spraak- en taalontwikkeling en motoriek. Zo draag muziek ook bij aan het aanleren van een nieuwe taal. Tijdens het zingen is het spreektempo minder snel is dan bij praten waardoor je de woorden beter opslaat. Hierdoor heeft men meer tijd om stil te staan bij de klankuitspraak waardoor de zinsopbouw en logica van een taal ook beter begrepen kan worden. Ook roepen gezongen teksten positievere gevoelens op dan wanneer dezelfde tekst gesproken wordt. Muziek heeft ook een positief effect op de concentratie en op het
geheugen. Hierdoor luisteren mensen ook aandachtiger naar gezongen teksten dan naar uitgesproken teksten. Zingend leren is dus niet alleen leuk maar ook erg leerzaam! Aanbeveling Al met al is het duidelijk geworden dat muziek een essentiële bijdrage kan leven aan het verwerken van trauma’s en het leren van een taal. Omdat in de Taalklas van Houten zich voornamelijk vluchtelingenkinderen bevinden die traumatische ervaringen hebben meegemaakt, kan het toepassen van muziek in de lessen een positieve werking met zich meebrengen. Aangezien de kinderen ook de Nederlandse taal moeten leren is het zingen van Nederlandse liedjes een leuke en efficiënte manier om de taal te leren. Zo sla je twee vliegen in een klap! Geconcludeerd kan worden dat het toepassen van muziekonderwijs in de klas vele voordelen kan brengen. Daarom wordt ook aangeraden om in de Taalklas en in het basisonderwijs de kinderen muziekles aan te bieden. Er zijn dan ook verschillende simpele manieren om muziek op te nemen in het onderwijs die uit onderzoek effectief blijken te zijn. Zo kunnen er bijvoorbeeld gezamenlijk Nederlandse liedjes gezongen worden, passend bij het thema waarmee de kinderen bezig zijn. Ook kunnen de kinderen de opdracht krijgen om zelf een liedje te schrijven over een bepaalde thema. De kinderen kunnen zelf ook actief en creatief aan de slag met muziekinstrumenten en gezamenlijk muziek maken en improviseren. Daar zijn verschillende leuke manieren voor, een klein creatief voorbeeld is ook in de bijlage toegevoegd. Hierbij kunnen kinderen zelf een sambashaker in elkaar knutselen en het gebruiken bij het maken van muziek. Op de volgende site http://www.muziek-onderwijs.nl/mcat/liedjes zijn verschillende Nederlandse liedjes over verschillende thema’s te vinden. Die liedjes zijn ingedeeld per klas en bevatten de songtekst, melodie en een blad met de muzieknoten van het liedje. Dit zijn simpele lidjes die in het onderwijs gebruikt kunnen worden waarbij de kinderen gezamenlijk Nederlandse liedjes kunnen zingen. Er zijn verschillende liedjes over verschillende onderwerpen te vinden: seizoenen, feestdagen, dieren, beroepen et cetera. In de bijlage is een voorbeeld toegevoegd van een liedje genaamd: In het oerwoud. Al met al is het dus van belang om muziek een plaats te geven in het onderwijs en het te gebruiken ter ondersteuning van de les.