ISSN: 2241–3677
ΤΕΥΧΟΣ 38
x
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2022
10 χρόνια μετά.. Διανύοντας όλη αυτήν την πορεία του περιοδικού μας, από τα πρώτα του βήματα μέχρι σήμερα και βλέποντας όλες τις αλλαγές που έχουν παρέλθει όσον αφορά τη δημιουργία του, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας αυτήν τη γλυκιά ανάμνηση της έκδοσής του. Γιατί έτσι είναι τα Χρώματα του Διαβήτη... κρατάμε τα θετικά, θυμόμαστε τα καλύτερα και νιώθουμε περήφανοι που εξακολουθείτε να μας διαβάζετε. Χωρίς τους επιστήμονες, τις εταιρείες, τους συνεργάτες και τους αναγνώστες μας που ήταν πάντα δίπλα μας και μας στηρίζανε, δεν θα μπορούσαμε να υπάρχουμε.
Σας ευχαριστούμε από καρδιάς και συνεχίζουμε! Η ομάδα των Χρωμάτων
ISSN: 2241–3677
Ζητήστε το συστήμα CONTOUR®CARE από τον φαρμακοποιό σας σήμερα
Λίγα λόγια. . Φίλοι και φίλες μου αγαπημένες, Κάθε φορά που αλλάζει ο χρόνος, πολλοί από εμάς έχουμε την τάση να βάζουμε στόχους, όπως πχ. να αρχίσουμε δίαιτα, να γίνουμε πιο αποδοτικοί στη σχολή μας ή στη δουλειά μας, να γυμναζόμαστε περισσότερο, να προσέχουμε όσο μπορούμε την υγεία μας κ.λπ. Πρέπει να σας πω, ότι όλα αυτά έχουν περάσει από το μυαλό μου και κάποιες φορές τα πραγματοποίησα. Όμως, υπάρχει κάτι που δεν είχα σκεφτεί ποτέ, γιατί πολύ απλά το θεωρούσα πάντα αυτονόητο και δεδομένο… κι όμως φίλοι και φίλες μου, έπεσα πολύ έξω… και ξέρετε τι είναι αυτό; ΤΟ ΓΕΛΙΟ! …και ο λόγος που το σκέφτηκα, είναι γιατί κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι είχα καιρό να γελάσω, να γελάσω με την καρδιά μου, που λένε. Μπορεί να ξεκινήσει ως ένα μειδίαμα, μπορεί να εκδηλωθεί ως ένα απλό χαμόγελο, αλλά αυτό το δυνατό ξεκαρδιστικό γέλιο, που μόνο με τις ή τους κολλητούς σου κάνεις, ε, αυτό είναι «η δύναμή σου». Είναι αυτό το γέλιο που σε αναζωογονεί, που σου παίρνει όλες τις σκοτούρες που έχεις στο μυαλό σου, που σε ενώνει με τους γύρω σου είτε είναι φίλοι, είτε οικογένεια είτε απλοί γνωστοί. Είναι αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα που λες «τέλεια παιδιά, συνεχίζουμε» …και όσο πιο βροντερό το γέλιο, δυνατό, να βγαίνει από τα σωθικά σου, τόσο το καλύτερο. Οπότε φίλοι και φίλες μου, όπως καταλάβατε, ο στόχος μου για το 2022 είναι ΝΑ ΓΕΛΑΩ και να ΧΑΜΟΓΕΛΑΩ όσο περισσότερο μπορώ! Με το γέλιο χαλαρώνουμε, διώχνουμε το στρες από μέσα μας, η ψυχική μας κατάσταση γίνεται καλύτερη. Το γέλιο είναι το «χαπάκι» μας απέναντι στην κακία, την απαισιοδοξία, το φόβο. Εύχομαι το 2022 να είναι για όλη την ανθρωπότητα η πιο «γελαστή» χρονιά και αν κυλήσουν δάκρυα από τα μάτια μας, να είναι μόνο δάκρυα χαράς. Καλή Χρονιά! Αναστασία Καφούση
στα χρωματα του διαβήτη
x
5
38 x
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2022
χρωματα
στα
Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση
www.meodigotodiaviti.gr
του διαβήτη
Ιδιοκτησία ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΚΑΡΤΑ ΔΙΑΒΗΤΗ
Υπεύθυνη Διαφήμισης Αναστασία Καφούση
Επιμέλεια-Διόρθωση Κειμένων & Υποδοχή Διαφήμισης Ειρήνη Καφούση
Υπεύθυνος Λογιστηρίου Δημήτρης Μούτουλας
Καλλιτεχνική Επιμέλεια Κατερίνα Σπηλιωτοπούλου
Εκτύπωση Pressious Arvanitidis
Εκδότης "ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ" Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Αγ.Ι.Θεολόγου 41, Χολαργός 15561 Τηλ. 210 6520062, Fax. 210 6520082 Email: info@kartadiaviti.gr
ISSN: 2241- 3677
Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας απασχολεί στο τηλέφωνο: 210 6520062 ή στο e-mail: info@kartadiaviti.gr Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλου ή μέρους του εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (νόμος 2121/1993). 6 στα χρωματα του διαβήτη
x
Επιστημονικοί Συνεργάτες Ευάγγελος Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης, Καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά της Σήψης (European Sepsis Alliance) Αχιλλέας Γραβάνης, Καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Παν/μιου Κρήτης και Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, Συνεργαζόμενος Καθηγητής Έρευνας στο Κέντρο Ανάπτυξης Φαρμάκων του Πανεπιστημίου Northeastern (Βοστώνη) Γιώργος Δημητριάδης, Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστιακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αντιπρόεδρος «Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική» και Επιστημονικός Σύμβουλος, Όμιλος Βιοϊατρική Δρ Χάρης Δημοσθενόπουλος, SRD. MΜedSci. PhD, Κλινικός Διαιτολόγος – Βιολόγος, Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ "Λαϊκό" Μέλος ΔΣ Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας & Αντιπρόεδρος ΕΜΠΑΚΑΝ Board Member of DNSG & Lead of EFAD European Specialist for Diabetes Δρ Φίλιππος Κανούτος, Παθολόγος – Γηρίατρος, Μετεκπαιδευθείς University at Buffalo (New York), Τ. Επιστημονικός Συνεργάτης Delle Universita ROMA – PERUGIA, Μέλος Ελληνικής & Ιταλικής Γεροντολογικής Εταιρείας Νικόλαος Κεφαλάς, Παιδίατρος – Ενδοκρινολόγος, Υπεύθυνος
Παιδοδιαβητολογικού Ιατρείου Παίδων ΜΗΤΕΡΑ Μιχάλης Κουτσιλιέρης, Ομότιμος Καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστιακό Πανερπιστήμιο Αθηνών, Πρόεδρος «Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική» και Επιστημονικός Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών, Όμιλος Βιοϊατρική Εύα Κωνσταντάκη, RN, MSc, PhD, Εξειδικευμένη Νοσηλεύτρια Διαβήτη King’s College London, Product Specialist, Menarini Diagnostics Greece Δρ Κωνσταντίνος Ξένος, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Ph.D. Διευθυντής τμήματος Διατροφογενετικής και Έρευνας Θρέψης "Ευρωκλινική Αθηνών" Δημήτρης Πέππας, Υπ. Διδάκτωρ πανεπιστημίου Αθηνών – Διατροφογεννετική Ευστρατία Σίμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επικοινωνίας & ΜΜΕ στη Δ.Υ, Διευθύντρια Τομέα Επιδημιολογίας-Πρόληψης & Ποιότητας Ζωής, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Δρ Άρης Στεροδήμας, M.D. MSc PhD ARCS, Πλαστικός Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής Metropolitan General, Eπιστημονικός υπεύθυνος τμήματος Αναγεννητικής Πλαστικής Χειρουργικής διαγνωστικών κέντρων Healthspot Δήμητρα Σφήκα, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Αχιλλέας Ι. Τριανταφυλλίδης, FESC, MAHA, MACCA – Καρδιολόγος, https://triantafillidis-cardio.gr Παναγιώτης Χαλβατσιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος ΔΣ ΓΝΑ 'Η ΕΛΠΙΣ"
Ειδικοί Συνεργάτες Ναταλία Τσιγαρίδου, Υπεύθυνη της εκστρατείας για την πράσινη και δίκαιη ανάκαμψη, ελληνικό γραφείο της Greenpeace
ΜΊΛΑ για το Διαβήτη σου
Μπορείς να τον ρυθμίσεις
Επισκεφθείτε σήμερα το www.diabetestalks.gr
463
εκατομμύρια
59
εκατομμύρια
Στην Ελλάδα ο σακχαρώδης διαβήτης επηρεάζει το
άνθρωποι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο.1
άνθρωποι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη στην Ευρώπη.1
του γενικού πληθυσμού της χώρας.2
11,6%
Βιβλιογραφία: 1. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, 9th edn. Brussels, Belgium: International Diabetes Federation, 2019. 2. Touloumi G, et al. High prevalence of cardiovascular risk factors in adults living in Greece: the EMENO National Health Examination Survey. BMC Public Health 2020; 20(1):1665. Μια πρωτοβουλία της Novo Nordisk Ελλάς Ε.Π.Ε. Το παρόν κείμενο και το περιεχόμενο της παρούσας ιστοσελίδας επιμελήθηκε το ιατρικό τμήμα της Novo Nordisk Ελλάς Ε.Π.Ε. και απευθύνεται αποκλειστικά στο Ελληνικό και Κυπριακό κοινό. Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας. Για οποιαδήποτε ιατρική συμβουλή, σας παρακαλούμε να απευθυνθείτε στον ιατρό σας. Οι απόψεις και δηλώσεις ασθενών, ιατρών και άλλων ατόμων αντικατοπτρίζουν προσωπικές απόψεις και δεν αποτελούν ιατρικές οδηγίες ή κατευθύνσεις. Novo Nordisk Ελλάς Ε.Π.Ε. Αλ. Παναγούλη 80 & Αγ. Τριάδας 65 • 153 43, Αγία Παρασκευή Τηλ.: 210 60 71 600 • http://www.novonordisk.gr • http://www.novonordisk.com
GR21CD00007
Ο ιστότοπος www.diabetestalks.gr δημιουργήθηκε ώστε να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη νόσο του σακχαρώδη διαβήτη, τα αίτια εμφάνισης, τις συννοσηρότητες και τις επιπτώσεις της νόσου, καθώς και τις επίκαιρες θεραπευτικές οδηγίες, αλλά και την σύγχρονη τεχνολογία, είτε στα συστήματα καταγραφής της γλυκόζης, είτε στα συστήματα χορήγησης διάφορων φαρμακευτικών επιλογών. Έχει, επίσης, σκοπό να αναδείξει τις φωνές και τις απόψεις των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο του σακχαρώδη διαβήτη, σε όλο τον κόσμο αλλά και την Ελλάδα.
Editorial της σύνταξης
Αυτή η πανδημία είχε έναν σημαντικό εχθρό. Και αυτός ήταν η παραπληροφόρηση. Βλέπουμε ήδη στη χώρα μας ανθρώπους που είχαν βρεθεί στην πρώτη γραμμή του μετώπου του αντιεμβολιαστικού κινήματος, μετά τη νόσησή τους να αλλάζουν στάση, να βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Κι αν η κοινή λογική, θεωρεί φυσιολογική τη μεταστροφή, όταν κάποιος βιώσει τις συνέπειες του ιού, για τους αρνητές, πρόκειται για "ξεπούλημα". Πίσω από κάθε μέτρο, πίσω από κάθε αλλαγή συμπεριφοράς, κρύβονται συνωμοσίες και σκοτεινά συμφέροντα. Πόλωση και πολιτικοποίηση κάθε απόφασης, κάθε μέτρου, παρέσυραν πολλούς ανθρώπους σε μια λογική άσπρου - μαύρου, την ώρα που είχαμε και έχουμε απέναντί μας μία πραγματική απειλή. Παρά τις επικοινωνιακές καμπάνιες, τη διαφάνεια στην πληροφόρηση και την καθημερινή ενημέρωση, τα αυστηρά μέτρα, οι περιορισμοί και οι αποκλεισμοί "έγραψαν αρνητικά" στη συνείδηση εκείνων που έχουν την τάση να βλέπουν εχθρούς και σενάρια, πίσω από κάθε γεγονός. Και τα "φαντάσματα της παραπληροφόρησης" θέριεψαν, βρίσκοντας πεδίο δόξης λαμπρό στα μονοπάτια του Διαδικτύου. Ένα άλλο πρόβλημα, πέρα από την παραπληροφόρηση, υπήρξε η υπερβολική διαθεσιμότητα της πληροφόρησης. Ενός τεράστιου όγκου επιστημονικής -ως επί το πλείστον- πληροφορίας που μετά βίας μπορούν να παρακολουθήσουν οι πλέον ειδικοί. Αυτό επέτρεψε σε πολλούς να προβούν ανερυθρίαστα σε απλουστεύσεις και συμπεράσματα μέσα από διαδικτυακά κανάλια, sites και κοινωνικά προφίλ, παρασύροντας πολλούς ανθρώπους σε λάθος αποφάσεις για την υγεία τους. Τα καλά νέα είναι πως οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα προς την κατεύθυνση του περιορισμού των fake news, ωστόσο όλοι γνωρίζουμε πως τα πάντα ξεκινούν και σταματούν στην ΠΑΙΔΕΙΑ. Ν.Κ.
8
x
στα χρωματα του διαβήτη
Index περιεχόμενα
12
42 ZOOM BOOM ΣΤΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ
Πώς η εποχή της οθόνης αύξησε τη ζήτηση για πλαστικές επεμβάσεις
46
28 54
86
Αφιέρωμα: ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ COVID-19, ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ & ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
48 ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ COVID-19
Κι όμως είναι ακόμα εδώ...
50
Η Ελληνική Ιατρική στην εμπροσθοφυλακή της Ευρωπαϊκής Θεραπευτικής Στρατηγικής κατά της COVID-19
54
ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Η απάντηση στον κορωνοϊό
60 ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Μία στενή σχέση
66 ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ την εποχή 12 18
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ: ΔΩΡΟ ΖΩΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ 1921-2021: 100 χρόνια από την ανακάλυψή της ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΡΟΛΟΪ Γιατί είναι σημαντικό;
22 ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ & ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ομοιότητες & Διαφορές
28 Αφιέρωμα: Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
32 ΤΕΧΝΗΤΟ ΠΑΓΚΡΕΑΣ 36 GLUCOMEN DAY CGM ®
Ένα Προηγμένο Σύστημα Συνεχούς Καταγραφής Γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο
10
x
στα χρωματα του διαβήτη
της πανδημίας
70 ΒΛΑΠΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ
Πως θα το ελέγξω;
74 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ...είναι νόσος; 78 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ Ενδείξεις, πώς και γιατί
82 ΔΙΑΤΡΟΦΗ
... οπλό κατά της φλεγμονής
86 ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ
Kι όμως! Η καρδιά μπορεί πραγματικά να ...σπάσει!
90 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΝΕΑ 92 IKARIAN DIET
Γιατί η Ικαρία ξεχωρίζει;
Και ξεκινήστε πάλι
Το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ και ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ: Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.
Κάτοχος άδειας κυκλοφορίας Αθήνα: Θέση Ρίκια, 19300 Ασπρόπυργος • Τηλ: 210 5777140 • Fax: 210 5788791 • e-mail: info@farmasyn.gr • www.farmasyn.gr Γραφείο Β. Ελλάδος: Βασιλίσσης Όλγας 226, 55134 Καλαμαριά • Τηλ: 2310 703856 • Fax: 2310 703718 • e-mail: thess@farmasyn.gr
Προϊόν της: Engelhard Arzneimittel GmbH & Co. KG Herzbergstraße 3, 61138 Niederdorfelden, Germany. E-Mail: info@engelhard.de
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Γράφει ο:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΑΛΒΑΤΣΙΩΤΗΣ Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Πρόεδρος ΔΣ ΓΝΑ 'Η ΕΛΠΙΣ"
ΙΝΣΟΥΛ ΝΗ Δώρο Ζωής στον άνθρωπο 1921-2021: 100 χρόνια από την ανακάλυψή της Κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου γιορτάζεται η ημέρα του διαβήτη και η επιλογή της ημερομηνίας αυτής επελέγη λόγω των γενεθλίων του Δρ F. Banting που 100 χρόνια πριν, το 1921, ανακάλυψε την ινσουλίνη και έλαβε το βραβείο Nobel. Έτσι, ενώ μέχρι τότε η εμφάνιση του τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη ισοδυναμούσε με "ποινή θανάτου", η ανακάλυψη της ινσουλίνης έδωσε ζωή και αύριο.
12
x
στα χρωματα του διαβήτη
Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη 14 Νοεμβρίου
Προχωρώντας προς τη σύγχρονη εποχή, στις 29 Οκτωβρίου του 1998, με τη διαστημική αποστολή της NASA STS-95 εκτοξεύτηκε το διαστημικό λεωφορείο Discovery από το ακρωτήριο Cape Canaveral. Όταν έφτασε σε τροχιά, ανάμεσα στα πειράματα που εκτελέστηκαν ήταν και η παραγωγή ινσουλίνης. Αξιοσημείωτο είναι ό,τι οι κρύσταλλοι ινσουλίνης που κατασκευάστηκαν σε περιβάλλον μικροβαρύτητας, ήταν 34 φορές μεγαλύτεροι από τους γήινους και σε άριστη στερεοχημική διάταξη που τους έδινε τη δυνατότητα να είναι ιδιαίτερα μακράς δράσεως. Με τους κρυστάλλους αυτούς, ο διαβητικός αντί να κάνει 3 ενέσεις ημερησίως, θεωρητικά, θα μπορούσε να κάνει 1 κάθε 3 μέρες. Τι θέλουμε να πούμε με αυτό; Πως σήμερα, η αγωνία των ερευνητικών ομάδων δεν είναι μόνο η καλύτερη υγεία των ασθενών, αλλά και η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Έχουν, λοιπόν, τεθεί στόχοι για την ανακάλυψη μορφών ινσουλίνης που θα απελευθερώνουν τον διαβητικό από το φόβο της υπογλυκαιμίας.
στα χρωματα του διαβήτη
x
13
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Μια τέτοια επιλογή είναι η κατασκευή της "έξυπνης" ινσουλίνης που θα δρα μόνο όταν τα επίπεδα σακχάρου είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό και επομένως, θα αποδεσμεύουν το άτομο με διαβήτη από κάθε έγνοια και φόβο για την τυχόν υπογλυκαιμία. Ήδη διατίθενται σκευάσματα αναλόγων ινσουλίνης που είναι αρκετά μακράς δράσεως με λιγότερες υπογλυκαιμίες από τα παραδοσιακά σκευάσματα. Ένα επιπλέον θετικό αποτέλεσμα είναι η μη αύξηση του σωματικού βάρους, επειδή ο διαβητικός δεν οδηγείται αμυντικά σε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων. Τέλος, η κυκλοφορία της εισπνεόμενης ινσουλίνης βοηθά πολλά άτομα να υπερκεράσουν σύνδρομα βελονοφοβίας. Τα διατιθέμενα στη χώρα μας ινσουλινικά σκευάσματα χαρακτηρίζονται ως "ανθρώπεια", δηλαδή τα μόρια της ινσουλίνης είναι σχεδόν ταυτόσημα με του ανθρώπου, αλλά όμως παρασκευάζονται από το κολοβακτηρίδιο και τη μαγιά. Η γενετική ιατρική και οι γονιδιακές παρεμβάσεις ήταν δεδομένη τεχνολογία για την παρασκευή της ινσουλίνης ήδη από τη δεκαετία του 1980. Επομένως, η ινσουλίνη αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο υψηλής ερευνητικής αξίας, γιατί η ανακάλυψή της αποτέλεσε δώρο ζωής στον άνθρωπο.
100 χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης Ένας αιώνας προόδου στην αντιμετώπιση του διαβήτη Ήταν το 1921 όταν οι ερευνητές Frederick Banting και Charles Best στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο κατόρθωσαν να εξαγάγουν επιτυχώς ινσουλίνη από το πάγκρεας ενός σκύλου και να δοκιμάσουν την επίδρασή της.
1922 Ήταν το έτος κατά το οποίο ο πρώτος ασθενής έλαβε τη θαυματουργή ουσία. Ήταν ο 14χρονος Leonard Thompson, τα επίπεδα σακχάρου του οποίου, μετά τη λήψη ενέσεων του εκχυλίσματος ινσουλίνης των Banting και Best άρχισαν να πέφτουν. Εκείνη την περίοδο ταξίδεψαν στις ΗΠΑ, ο Αύγουστος και η Μαρία Κροχ, πείθοντας τους πρωτεργάτες της ανακάλυψης της ινσουλίνης να επιτρέψουν την παραγωγή της ουσίας στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Δανία.
14
x
στα χρωματα του διαβήτη
Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη 14 Νοεμβρίου
1923 Η Nordisk Insulinlaboratorium έγινε η πρώτη εταιρεία που προχώρησε στην εμπορική παραγωγή ινσουλίνης. Με τη χορήγηση της ινσουλίνης, το προσδόκιμο ζωής των ατόμων που διαγιγνώσκονταν με σακχαρώδη διαβήτη άρχισε να παρατείνεται σημαντικά. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι έως τότε, η διάγνωση του διαβήτη ισοδυναμούσε με θανατική καταδίκη. Παρ’ όλα αυτά, η θεραπευτική αγωγή δεν ήταν ακόμη άψογη. Απαιτούσε πολλές ενέσεις την ημέρα και συνοδευόταν από αλλεργικές αντιδράσεις και επιπλοκές.
1946 Ο Hans Christian Hagedorn ανακάλυψε την NPH ινσουλίνη, η οποία παρέτεινε τη δράση της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη να λαμβάνουν λιγότερες ενέσεις.
1960 Τότε έγινε σαφές ότι υπάρχουν διάφοροι τύποι σακχαρώδους διαβήτη- με συχνότερο τον ΣΔ2.
Δεκαετία ΄70 Κυκλοφόρησαν οι πρώτοι φορητοί μετρητές γλυκόζης. Η αυτοπαρακολούθηση της γλυκόζης στο αίμα (SMBG) ήταν πλέον δυνατή με φορητούς μετρητές γλυκόζης, χρησιμοποιώντας ταινίες μέτρησης στο σπίτι. Αυτή η καινοτομία αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη της συνεχούς παρακολούθησης της γλυκόζης (CGM). Την ίδια δεκαετία, η HbA1C, η οποία αντικατοπτρίζει τα μέσα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα για τις τελευταίες 120 ημέρες, κατέστη η κύρια μέθοδος αξιολόγησης της διαχείρισης των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Η ανακάλυψή της επέτρεψε στους ιατρούς να αξιολογούν την επίδραση των αλλαγών στον τρόπο ζωής και της φαρμακευτικής αγωγής σε μακροπρόθεσμες υγειονομικές εκβάσεις.
1982 Έγινε εμπορικά διαθέσιμη η πρώτη ανθρώπινη ινσουλίνη, με χρήση τεχνολογίας ανασυνδυασμένου DNA. Ήταν ίδια με την ινσουλίνη που παράγεται από τον οργανισμό, πιο καθαρή και μπορούσε πλέον να παραχθεί σε απεριόριστες ποσότητες.
1983 Κυκλοφόρησε η πρώτη μίνι αντλία ινσουλίνης, διασφαλίζοντας ότι τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη μπορούσαν να ωφεληθούν από την έγχυση ινσουλίνης όσο και όποτε χρειαζόταν στη διάρκεια της ημέρας.
1985 Η πρώτη πένα για τη χορήγηση ινσουλίνης είναι γεγονός. Η πένα προσέφερε στα άτομα με διαβήτη έναν ακριβή, βολικό και σχεδόν ανώδυνο τρόπο χορήγησης της ινσουλίνης, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ατόμων με διαβήτη.
στα χρωματα του διαβήτη
x
15
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη 14 Νοεμβρίου
1996 Τα ανάλογα ινσουλίνης, μια σειρά από ταχείας και μακράς δράσης σκευάσματα, δημιουργήθηκαν για να μιμηθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη φυσιολογική έκκριση ινσουλίνης. Τα ανάλογα ινσουλίνης διαθέτουν φαρμακοτεχνικές τροποποιήσεις που διασφαλίζουν πιο προβλέψιμη απορρόφηση, διευκολύνοντας τον προγραμματισμό της χορήγησης σε σχέση με τα γεύματα και μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμικών επεισοδίων και αύξησης βάρους σε σύγκριση με τις ανθρώπινες ινσουλίνες.
1999 Εγκρίθηκε το πρώτο επαγγελματικό σύστημα συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης (CGM).
2005 Με την εισαγωγή των αγωνιστών των υποδοχέων του GLP-1 και αργότερα των αναστολέων του SGLT-2, η θεραπευτική προσέγγιση του σακχαρώδους διαβήτη ξέφυγε από τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Οι αγωνιστές των υποδοχέων του GLP-1 μειώνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, αυξάνοντας την ποσότητα της ινσουλίνης που εκκρίνεται από το πάγκρεας μετά τη λήψη τροφής, ενώ παράλληλα αυξάνουν το αίσθημα κορεσμού και οδηγούν σε μείωση της πρόσληψης τροφής.
2010 Τα ανάλογα ινσουλίνης νέας γενιάς προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελούν εύκολη και βολική θεραπευτική επιλογή για τα άτομα που ζουν με διαβήτη. Οι μακράς δράσης ινσουλίνες, λόγω της αργής και σταδιακής απελευθέρωσης του φαρμάκου μειώνουν τον αριθμό των ενέσεων που απαιτούνται, καθώς και τον κίνδυνο υπογλυκαιμικών επεισοδίων σε σύγκριση με της πρώτης γενιάς ανάλογα βασικής ινσουλίνης. Οι ταχείας δράσης ινσουλίνες, από την άλλη πλευρά, προσφέρουν άνεση και ευελιξία μειώνοντας την ανάγκη προγραμματισμού της χορήγησης του φαρμάκου σε σχέση με τα γεύματα.
2019 Το καινοτόμο δισκίο GLP-1RA μειώνει τις ανάγκες θεραπείας με ενέσιμο ανάλογο του GLP-1 και αναμένεται να αποτελέσει μία λύση για πολλά άτομα που ζουν με διαβήτη τύπου 2.
2021 Σήμερα, έχουμε στη διάθεσή μας περισσότερες θεραπευτικές επιλογές παρά ποτέ. Μελλοντικά, αναμένονται νέες καινοτομίες τόσο σε φαρμακευτικά προϊόντα όσο και σε συστήματα χορήγησης, που θα προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία και μία πιο ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη. Η επιστήμη προσβλέπει σε έναν κόσμο όπου κανείς δεν θα χρειάζεται να ανησυχεί για τη ζωή με τον ΣΔ.
16
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Γράφει o:
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΚΑΝΟΥΤΟΣ Παθολόγος - Γηρίατρος Μετεκπαιδευθείς University at Buffalo (New York) Τ. Επιστημονικός Συνεργάτης Delle Universita ROMA – PERUGIA Μέλος Ελληνικής & Ιταλικής Γεροντολογικής Εταιρείας
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΡΟΛΟΪ
Γιατί είναι σημαντικό; Ο καθένας από εμάς έχει ένα βιολογικό ρολόι που έχει ως σκοπό να συντονίζει τους ρυθμούς του οργανισμού μας με εκείνους του εξωτερικού περιβάλλοντος. Ο οργανισμός μας χαρακτηρίζεται από καθημερινούς ρυθμούς λειτουργίας: Πρόκειται για το λεγόμενο κιρκάδιο ρυθμό (βιολογικό ρολόι), που συνίσταται στις κυκλικές διαφοροποιήσεις που καθημερινά εμπλέκονται στις βιολογικές μας λειτουργίες. Ο κιρκάδιος ρυθμός είναι ένα είδος βιολογικού ρολογιού με περίοδο 24 ωρών που είναι υπεύθυνο μεταξύ άλλων για τη ρυθμική λειτουργία του ύπνου, τη διατροφική συμπεριφορά, τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, τη θερμοκρασία του σώματος, την καρδιακή συχνότητα, τον μυϊκό τύπο και επίσης, τη ρυθμική έκκριση των ορμονών. Οι οργανισμοί που κατοικούν στον πλανήτη Γη, συμπεριλαμβανόμενων και των
18 18
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
ανθρώπων, έχουν ένα "βιολογικό ρολόι" που μεταβάλλεται όπως ένα "αληθινό ρολόι" και διατρέχει τις ώρες: Ο μηχανισμός προσαρμόζεται ακριβώς στις διάφορες φάσεις της ημέρας, ελέγχοντας λειτουργίες "κλειδιά" όπως τα επίπεδα ορμονών, τον ύπνο και το μεταβολισμό. Για αυτόν το λόγο, όταν το βιολογικό μας ρολόι είναι ασυγχρόνιστο έναντι του εξωτερικού περιβάλλοντος παρουσιάζονται ψυχο-σωματικές και οργανικές διαταραχές. Διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού προκαλεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής και εργασίας που χαρακτηρίζεται από μείωση του νυχτερινού ύπνου, χρήση ηλεκτρονικών μέσων τη νύχτα, κακή διατροφή και έλλειψη φυσικής δραστηριότητας.
στα χρωματα του διαβήτη
x
19
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
ΩΡΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ 11 μ.μ.-1 π.μ.
1-3 π.μ.
Χοληδόχοσ κύστη
Ήπαρ
9-11 μ.μ.
Αιμοφόρα αγγεία και αρτηρίεσ
3-5 π.μ.
Πνεύμονεσ
ΚΙΡΚΑΔΙΟΣ
7-9 μ.μ.
ΡΥΘΜΟΣ
Πάγκρεασ
5-7 π.μ.
Παχύ έντερο
5-7 μ.μ.
Νεφρά 7-9 π.μ.
Στομάχι
ΜΕΣΗΜΕΡΙ
3-5 μ.μ.
Ουροδόχοσ κύστη 1-3 μ.μ.
Λεπτό έντερο
9-11 π.μ.
Σπλήνα
Ο φυσιολογικός κιρκάδιος ρυθμός (βιολογικό ρολόι) καθορίζει τη λειτουργικότητα του ανθρώπου καθ' όλο το 24ωρο. Η ανατροπή αυτού του προτύπου ζωής, διαταράσσει τον κιρκάδιο ρυθμό με αποτέλεσμα να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό λειτουργίες και αρρώστιες, όπως διατροφή, κατάθλιψη, καρδιακή λειτουργία, στρες, γονιμότητα, σακχαρώδη διαβήτη, διανοητική συγκέντρωση, μνήμη, γήρανση. Ο οργανισμός μας διαθέτει το βιολογικό ρολόι και κάθε όργανο στο σώμα μας διαθέτει ένα πρόγραμμα επιδιόρθωσης/συντήρησης που λειτουργεί σε καθημερινή βάση. Αν νιώθετε κάπως περίεργα τις παρακάτω ώρες της ημέρας (πονοκέφαλος, έλλειψη ενέργειας, έλλειψη συγκέντρωσης, αδυναμία) να ξέρετε ότι κάποιο όργανο προσπαθεί να αποκαταστήσει τη βλάβη που έχει υποστεί. Αυτό που νιώθετε ενδέχεται να είναι το αποτέλεσμα της ενέργειας που δαπανάται για την επιδιόρθωση.
20
x
στα χρωματα του διαβήτη
Η Boehringer Ingelheim Ελλάς συνεχίζει την καμπάνια Act4YourHeart, μία εκστρατεία της εταιρείας σε Ελλάδα και Κύπρο, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα της σύνδεσης ανάμεσα στο Διαβήτη Τύπου 2 και στις Καρδιαγγειακές παθήσεις σε ανθρώπους που ζουν με Διαβήτη Τύπου 2 και τις οικογένειές τους.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα Act4YourHeart.com/gr για να μάθετε περισσότερα για το Διαβήτη Τύπου 2 και τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Boehringer Ingelheim Eλλάς Μονοπρόσωπη A.E. Λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 340, 17673, Καλλιθέα. Tηλ.: 210 89 06 300. Γραφείο Mακεδονίας - Θράκης: Αντώνη Τρίτση 15-17 & Μαρίας Κάλλας 6, Πυλαία, 570 01 Θεσσαλονίκη. Tηλ.: 2310 424 618.
ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Γράφει ο:
ΧΑΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟΣ SRD. MΜEDSCI. PHD Κλινικός Διαιτολόγος - Βιολόγος Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ "Λαϊκό" Μέλος ΔΣ Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας & Αντιπρόεδρος ΕΜΠΑΚΑΝ Board Member of DNSG & Lead of EFAD European Specialist for Diabetes
ΔΙΑΒΗΤΗΣ &
ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ & ΔΙΑΦΟΡΕΣ 22 22
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
Η κοιλιοκάκη είναι μία δια βίου αυτοάνοση, παθολογική κατάσταση όπου το ανοσοποιητικό σύστημα «αντιδρά» στην κατανάλωση γλουτένης, μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, τη βρώμη και το κριθάρι. Αυτή η ανοσολογική αντίδραση καταστρέφει το βλεννογόνο του εντέρου, καθιστώντας δύσκολη τη σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα.
Ο διαβήτης τύπου 1 (ΣΔτ1) και η κοιλιοκάκη είναι αυτοάνοσες ασθένειες που έχουν αλληλεπικαλυπτόμενους γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου. Ο μέσος επιπολασμός της κοιλιοκάκης σε ασθενείς με ΣΔτ1 είναι περίπου 8%. Και οι δύο έχουν ολοένα αυξανόμενα περιστατικά που υποδηλώνουν ότι, εκτός από τους γενετικούς παράγοντες, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην παθογένεση των ασθενειών.
στα χρωματα του διαβήτη
x
23 23
ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΛΟΥΤΕΝΗΣ» ΔΙΑΙΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ «ΦΑΡΜΑΚΟ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ.
24
x
στα χρωματα του διαβήτη
Πράγματι, αναδυόμενα στοιχεία υποδηλώνουν ότι παράγοντες όπως το μικροβίωμα του εντέρου και μολυσματικοί παράγοντες, μεταξύ άλλων, ρυθμίζουν την έμφυτη και προσαρμοστική ανοσία, αυξάνοντας τον κίνδυνο τόσο της κοιλιοκάκης, όσο και του ΣΔτ1. Η κοιλιοκάκη είναι μια πολυγενής συστημική εντεροπάθεια που προκαλείται από το ανοσοποιητικό και προκαλείται από τη γλουτένη στη διατροφή που χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη απόκριση αντισωμάτων στον ορό.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου; Κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά και περιλαμβάνουν: ò ò ò ò ò ò ò ò
διάρροια φούσκωμα ναυτία στοματικά έλκη πόνο στην κοιλιά απροσδόκητη απώλεια βάρους (αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις) απώλεια μαλλιών αναιμία
Ποια είναι η θεραπεία της κοιλιοκάκης Η κοιλιοκάκη δεν είναι το ίδιο με την τροφική αλλεργία ή την ευαισθησία σε συγκεκριμένα τρόφιμα. Η μόνη θεραπεία, αφού έχετε διαγνωστεί, είναι ο όσο γίνεται πιο συστηματικός αποκλεισμός της γλουτένης από τη διατροφή. Η «ελεύθερη γλουτένης» δίαιτα αποτελεί το αποκλειστικό «φάρμακο» για τη νόσο. Η ίδια στρατηγική μπορεί να βοηθήσει και στη διαχείριση του ΣΔτ1, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι η γλουτένη είναι επιβλαβής για τα άτομα με διαβήτη. Παρ΄όλα αυτά, η δίαιτα χωρίς γλουτένη προσφέρει οφέλη σε ορισμένα άτομα με διαβήτη και κοιλιοκάκη, αν και πολλά τρόφιμα «χωρίς γλουτένη» μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα ενός ατόμου, λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες. Πολλά τρόφιμα χωρίς γλουτένη, όπως το λευκό ψωμί, τα ζυμαρικά και τα μπισκότα, περιέχουν αρκετά σάκχαρα και υδατάνθρακες και έτσι επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα και μπορεί να προκαλέσουν αύξηση βάρους, οπότε οι άνθρωποι πρέπει να παρακολουθούν την πρόσληψή τους. Αποτελέσματα έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Διατροφής, αποκαλύπτουν ότι συνολικά τα προϊόντα «χωρίς γλουτένη» συνιστούν μια πιο συμπυκνωμένη πηγή ενέργειας, σε σχέση με τα αντίστοιχα με γλουτένη. Κατά μέσον όρο, μια φέτα ψωμιού χωρίς γλουτένη περιέχει δύο φορές περισσότερα λιπαρά σε σχέση με την αντίστοιχη με γλουτένη, ενώ σε γενικές γραμμές τα ψωμιά «χωρίς γλουτένη» έχουν δύο με τρεις φορές μικρότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες σε σχέση με τα συμβατικά προϊόντα. Τέλος, τα μπισκότα «χωρίς γλουτένη», διαπιστώθηκε ότι περιείχαν μικρότερη ποσότητα πρωτεΐνης και μεγαλύτερη λιπαρών, ενώ τα ζυμαρικά χωρίς γλουτένη είχαν χαμηλότερα επίπεδα.
στα χρωματα του διαβήτη
x
25
ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Κοιλιοκάκη και διαβήτης τύπου 1 Τα κλασικά εντερικά συμπτώματα της κοιλιοκάκης ενδέχεται να μην υπάρχουν στον ΣΔτ1, οδηγώντας στη σύσταση για ενεργή εύρεση περιπτώσεων σε αυτήν την ομάδα αυξημένου κινδύνου. Ο έλεγχος γίνεται με ευαίσθητες και ειδικές ορολογικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης της τρανσγλουταμινάσης ιστού (tTG) IgA και αποαμινοποιημένου πεπτιδίου γλιαδίνης (DGP) IgA και IgG. Εκτός από τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν παραπάνω, η υποτροπιάζουσα υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να είναι σημάδι κοιλιοκάκης σε άτομα με διαβήτη τύπου 1, επειδή το σώμα τους δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τους υδατάνθρακες για ενέργεια.
26
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
28
x
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις νέες τεχνολογίες στο σακχαρώδη διαβήτη: https://glucomenday.com/newplatform/ https://www.medtronic-diabetes.gr/ στα χρωματα του διαβήτη
Κάποτε για να πάρει κανείς την πίεση ή το σάκχαρό του, έπρεπε να κλείσει ραντεβού στο γιατρό του ή -στην καλύτερη περίπτωση- να κατευθυνθεί στο φαρμακείο της γειτονιάς του. Σήµερα, έξυπνες συσκευές και εφαρµογές στο κινητό µας τηλέφωνο κάνουν τα πάντα πριν από εµάς, για εµάς. Ρολόγια µετρούν τους παλµούς της καρδιάς µας και αξιολογούν την ποιότητα του ύπνου µας, εφαρµογές µετρούν τα βήµατά µας και µας δίνουν συµβουλές υγείας και ευεξίας, λαµβάνοντας εν µέρει το ρόλο που κατείχε άλλοτε κατ’ αποκλειστικότητα ο θεράπων ιατρός.
Η αλλαγή αυτή συντελέστηκε µάλιστα µε πολύ ταχείς ρυθµούς τα λίγα τελευταία χρόνια. Δεν είναι τυχαίο ότι η χρήση τέτοιων συσκευών στην αµερικανική αγορά κινείτο στο ασθενικό 9% το 2014, ενώ πρόσφατη μελέτη του Insider Intelligence, έδειξε ότι πάνω από το 80% των καταναλωτών είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν τέτοιες τεχνολογίες. Έτσι, σήμερα, ο γιατρός δεν βασίζεται στα λόγια του ασθενούς για να καταλάβει αν συµµορφώθηκε µε τη θεραπεία ή ακολούθησε τις συµβουλές του. Στην εποχή της ηλεκτρονικής υγείας, ουδέν κρυπτόν υπό την τεχνολογία!
Έξυπνα ρολόγια Προσφέρουν πολύτιµες πληροφορίες για τη σωµατική άσκηση, µετρούν την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα οξυγόνου στο αίµα, τον καρδιακό ρυθµό και τις ώρες του ύπνου σας. Μάλιστα, αποτυπώνουν µε αξιοσηµείωτη ακρίβεια τα µοτίβα του ύπνου σας και σας ενθαρρύνουν να τα ακολουθήσετε. Μετρούν πότε κοιµάστε, πότε ξυπνάτε, πόση ώρα περνάτε στο φως ή στο βαθύ ύπνο, πώς είναι η φάση REM του ύπνου. Καταγράφουν επίσης αν ροχαλίζετε, αν µιλάτε στον ύπνο σας ή έχετε διαταραχές ύπνου και σας ξυπνούν την καλύτερη δυνατή στιγµή, χάρη στα έξυπνα ξυπνητήρια τους.
στα χρωματα του διαβήτη
x
29
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
ΣΗΜΕΡΑ, ΕΞΥΠΝΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΜΑΣ ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΜΑΣ, ΓΙΑ ΕΜΑΣ [!]
Μετρώντας τα καθηµερινά σας βήµατα, σας ενθαρρύνουν επίσης να αυξήσετε τη σωµατική σας δραστηριότητα, ενώ µετρούν και τις θερµίδες που καταναλώνετε καθηµερινά, τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίµα σας, το βασικό µεταβολικό σας ρυθµό, τη θερµοκρασία του σώµατός σας (ξεχάστε τα θερµόµετρα), ακόµη και τα επίπεδα του άγχους σας! Δεν είναι υπερβολή να πούµε ότι τα έξυπνα ρολόγια σήµερα αποτελούν τον προσωπικό βοηθό της υγείας σας.
Συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης Αποτελούν πολύτιμους συμμάχους των ατόμων με διαβήτη. Μετρούν τις τιμές της γλυκόζης μέρα και νύχτα σε τακτικά χρονικά διαστήματα (μερικές εκατοντάδες μετρήσεις στη διάρκεια του 24ώρου) και μεταφράζουν τις μετρήσεις σε δυναμικά δεδομένα που βοηθούν τον ασθενή να διαχειριστεί και να προλάβει τις υπεργλυκαιμίες και τις υπογλυκαιμίες. Με τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης μπορεί να εντοπιστεί εγκαίρως η τάση για
30
x
στα χρωματα του διαβήτη
υπεργλυκαιμία ή υπογλυκαιμία, ώστε να ληφθούν εγκαίρως μέτρα και αυτές να προληφθούν.
Fitness trackers Με δεδοµένο ότι ο καθιστικός τρόπος ζωής ευθύνεται για το 6% των περιπτώσεων στεφανιαίας νόσου, το 7% του συνόλου των περιστατικών διαβήτη, το 10% των κρουσµάτων καρκίνου του µαστού και το 10% του συνόλου των καρκίνων παχέος εντέρου, οι συσκευές παρακολούθησης της σωµατικής µας άσκησης θα µπορούσαν να αποτελέσουν ένα πολύτιµο εργαλείο υποστήριξης της υγείας µας.
Έξυπνες ζυγαριές Οι έξυπνες ζυγαριές δεν µετρούν µόνο το βάρος σας όπως έκαναν παλαιότερα, αλλά βγάζουν µε το πάτηµα ενός κουµπιού το δείκτη µάζας σώµατός σας και τα ποσοστά του λιπώδους ιστού και της µυϊκής σας µάζας, τα ποσοστά νερού στο σώµα σας, καθώς και στοιχεία για το µεταβολισµό σας. Ν.Κ.
στα χρωματα του διαβήτη
x
31
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Γράφει ο:
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΕΦΑΛΑΣ Παιδίατρος – Ενδοκρινολόγος, Υπεύθυνος Παιδοδιαβητολογικού Ιατρείου Παίδων ΜΗΤΕΡΑ
«ΤΕΧΝΗΤΟ» ΠΑΓΚΡΕΑΣ
Εν συντομία… Η τεχνολογία SmartGuard, στο Προηγμένο Υβριδικό Σύστημα MiniMed 780G προσαρμόζει αυτόματα την ινσουλίνη 24/7, διορθώνοντας συνεχώς τις υψηλές τιμές γλυκόζης, ενώ ταυτόχρονα προστατεύει από τα χαμηλά. Το σύστημα δίνει τη δυνατότητα προβολής των μετρήσεων του αισθητήρα (κοινώς CGM) σε μια εφαρμογή, ώστε να μπορεί το άτομο να παρακολουθεί και να λαμβάνει πληροφορίες διακριτικά στο smartphone του, καθώς και να μοιραστεί τα δεδομένα του με όποιους χρειάζεται να έχουν πρόσβαση και να λαμβάνουν ειδοποιήσεις π.χ. οικογένεια κ.λπ. Το σημαντικότερο είναι ότι το σύστημα πετυχαίνει τους θεραπευτικούς στόχους, όπως θα δείτε και στη συνέχεια και χωρίς κόπο!
32
x
στα χρωματα του διαβήτη
Τα μέρη του συστήματος: Το σύστημα, λοιπόν, αποτελείται από: ò την αντλία ινσουλίνης MiniMed 780G για την παροχή της ινσουλίνης, ò τον αισθητήρα Guardian 3 ή 4* μαζί με τον πομπό Guardian 3 ή 4* για τη συνεχή
παρακολούθηση της γλυκόζης, ò τον μετρητή γλυκόζης αίματος Accu-Chek Guide Link που μεταδίδει ασύρματα τις
τιμές γλυκόζης αίματος για τη βαθμονόμηση του αισθητήρα Guardian 3, ò την εφαρμογή MiniMed Mobile, που επιτρέπει στο χρήστη να λαμβάνει προειδοποι-
ήσεις στο κινητό του για τα υψηλά και τα χαμηλά, καθώς και πληροφορίες σχετικά με την παροχή ινσουλίνης, ò τέλος, πολύ σημαντικό είναι ότι τα δεδομένα αυτά μπορούν να μοιραστούν με μέχρι
και 5 άτομα/φροντιστές μέσω της εφαρμογής CareLink Connect (π.χ. γονείς, σύντροφοι, επαγγελματίες υγείας, σχολικός νοσηλευτής κ.ά.). Προσωπικά, ως γιατρός θεωρώ πολύ σημαντικό ότι το σύνολο των δεδομένων μπορεί να είναι διαθέσιμο και εύκολα προσβάσιμο στο θεράποντα ιατρό αλλά και σε ολόκληρη τη θεραπευτική ομάδα (διαιτολόγο, εκπαιδευτές κ.λπ.)
Πώς λειτουργεί το SmartGuard ή αλλιώς η Αυτόματη λειτουργία (auto-mode); Ξεκινώντας, λοιπόν, το άτομο στην αυτόματη λειτουργία σημαίνει ουσιαστικά ότι το σύστημα προσαρμόζει αυτόματα και εξατομικευμένα την ινσουλίνη και παρακολουθεί τα επίπεδα της γλυκόζης με στόχο να προλάβει υπεργλυκαιμίες και υπογλυκαιμίες. Αυτή η αυτόματη προσαρμογή συμβαίνει κάθε 5 λεπτά, βάσει των τιμών που μετρά ο αισθητήρας, και συνεχώς - 24/7 με σκοπό να διατηρήσει τα επίπεδα σακχάρου του ατόμου μέσα σε ένα υγιές εύρος τιμών σακχάρου 70-180 mg/dL (γνωστό και ως Time In Range – TIR), για όσο γίνεται περισσότερο (αυτός πρακτικά είναι και ο απώτερος θεραπευτικός στόχος σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα). Η τιμή στόχος του συστήματος μπορεί να οριστεί στα 100, 110 ή 120 mg/dL στην καθημερινή ζωή και προσωρινά στα 150 mg/dL π.χ. κατά την άσκηση. Προσωπικά, συνήθως ξεκινάω με στόχο το 110 mg/dL και στην πορεία θέτω το 100 mg/dL, καθώς το άτομο συνηθίζει την αυτόματη λειτουργία. Το σύστημα είναι εγκεκριμένο για ηλικίες 7 ετών και άνω και με ελάχιστο ημερήσιο σύνολο μονάδων ινσουλίνης τις 8U.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
* πρόκειται ουσιαστικά για τη νέα γενιά CGM όπου δεν απαιτούνται μετρήσεις από το δάκτυλο και αναμένεται να είναι σύντομα διαθέσιμα στη χώρα μας.
στα χρωματα του διαβήτη
x
33
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Τα οφέλη της Αυτόματης Λειτουργίας SmartGuard Θα έλεγα εν συντομία, άριστη ρύθμιση χωρίς κόπο! ò Περισσότερος Χρόνος εντός στόχου (TIR) ò Βελτίωση της HbA1C ò Διατήρηση του αποτελέσματος
Τα αποτελέσματα του Συστήματος στη χώρα μας Το σύστημα κυκλοφορεί στη χώρα μας περίπου 1 χρόνο, σε κάποιες άλλες χώρες λίγο περισσότερο. Τα τελευταία αποτελέσματα από την πραγματική χρήση του συστήματος δείχνουν ότι τα άτομα που το φορούν βρίσκονται εντός στόχου κατά μέσο όρο περίπου στο 76% του χρόνου δηλαδή, ~18 ώρες την ημέρα. Στη χώρα μας το σύστημα έχει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα. Η ανάλυση των δεδομένων 132 χρηστών του συστήματος, έδειξε TIR ~82%, που πρακτικά σημαίνει, ότι αυτά τα 132 άτομα που φορούν τη MiniMed 780G περνούν περίπου 20 ώρες την ημέρα με καλά σάκχαρα (70-180 mg/dL) και αυτό το αποτέλεσμα παρατηρήθηκε σχεδόν στο σύνολο των χρηστών που χρησιμοποιούν το σύστημα (~92% του συνόλου των χρηστών). Σημαντικό για εμένα είναι πως αυτά τα εξαιρετικά αποτελέσματα στη ρύθμιση διατηρούνται σε βάθος χρόνου και ως Παιδο-διαβητολόγος αισθάνομαι ιδιαίτερη ικανοποίηση και ανακούφιση που τα αποτελέσματα αυτά δεν διαφέρουν στην παιδική και στην εφηβική ηλικία. Τα σύστημα κλειστού βρόχου ή το λεγόμενο “τεχνητό πάγκρεας” είναι ένα όνειρο που ξεκίνησε πριν από αρκετές δεκαετίες -και η Medtronic υπήρξε πράγματι πρωτοπόρος σε αυτό- και πλέον είμαστε στην εποχή που μπορούμε να θαυμάζουμε αυτά τα εξαιρετικά αποτελέσματα που μας δίνουν οι αυτοματισμοί, όχι μόνο σε ερευνητικό επίπεδο αλλά και στην πραγματικότητα και το σημαντικότερο με ασφάλεια και απλότητα για το χρήστη.
34
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
GLUCOMEN® DAY CGM
Ένα Προηγμένο Σύστημα Συνεχούς Καταγραφής Γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο Τα Συστήματα Συνεχούς Καταγραφής της Γλυκόζης (Continuous Glucose Monitoring, CGM) είναι ελάχιστα επεμβατικά, αφού ένας μικροσκοπικός βιοαισθητήρας που χρησιμοποιεί το ένζυμο της οξειδάσης της γλυκόζης (GOD), τοποθετείται υποδόρια, παρέχοντας έμμεση αξιολόγηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης στο πλάσμα, μέσω της μέτρησης της συγκέντρωσης γλυκόζης στο εξωκυτταρικό διάμεσο υγρό. Τα CGM Συστήματα έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν στον υποδόριο ιστό και όχι στο αίμα, λόγω της εύκολης και ασφαλούς προσβασιμότητας και για να μπορεί να αντικαθίσταται συχνά ο αισθητήρας. Το πλάσμα και το διάμεσο υγρό έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και πρέπει να θεωρούνται διαφορετικά διαμερίσματα γλυκόζης.
36
x
στα χρωματα του διαβήτη
Γράφει η:
ΕΥΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΗ RN, MSc, PhD, Εξειδικευμένη Νοσηλεύτρια Διαβήτη King’s College London, Product Specialist, Menarini Diagnostics Greece
Παρ’ όλο που έχει αποδειχτεί ότι η συγκέντρωση γλυκόζης στο διάμεσο υγρό (IFG, Interstisial Fluid Glucose) έχει υψηλή συσχέτιση με την αντίστοιχη τιμή γλυκόζης πλάσματος (BG, Blood Glucose), είναι γνωστό ότι η IFG διαφέρει από τη γλυκόζη αίματος τόσο: ò στο χρόνο, παρουσιάζοντας συνήθως μεταβολές καθυστερημένα σε σύγκριση με τη γλυ-
κόζη αίματος (φυσιολογική χρονική υστέρηση), όσο και ò στην απόλυτη τιμή της συγκέντρωσης γλυκόζης.
στα χρωματα του διαβήτη
x
37
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ • ΣΤΗΝ στο χρόνο, ΥΓΕΙΑ παρουσιάζοντας συνήθως μεταβολές καθυστερημένα σε σύγκρισηΚΑΙμε τη γλυκόζη αίματος (φυσιολογική χρονική υστέρηση), όσο και ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΓΕΙΑ • στην απόλυτη τιμή της συγκέντρωσης γλυκόζης.
Εικ. 1 Διαφορά Χρόνου
Εικ. 2 Διαφορά απόλυτης τιμής
Συνήθως, τα επίπεδα γλυκόζης στο διάμεσο υγρό παρουσιάζουν χρονική υστέρηση Συνήθως, τα επίπεδα γλυκόζης στο διάμεσο υγρό παρουσιάζουν χρονική υστέρηση 5-10 σε σχέση με το πραγματικό επίπεδο γλυκόζης αίματος όταν το σάκχαρο 5-10 λεπτών λεπτών σε σχέση με το πραγματικό επίπεδο γλυκόζης αίματος, όταν το σάκχαρο δεν μεταδεν μεταβάλλεται (νηστεία, προγευματικά, μη ενεργή ινσουλίνη) και η τιμή της βάλλεται (νηστεία, προγευματικά, μη ενεργή ινσουλίνη) και η τιμή της χρονικής υστέρησης μπορεί να φτάσει και τα 25 λεπτά σε δυναμικές στιγμές μέσα στην ημέρα, όταν το σάκχαρο χρονικής υστέρησης μπορεί να φτάσει και τα 25 λεπτά σε δυναμικές στιγμές μέσα μεταβάλλεται με γρήγορο ρυθμό (ενεργός δράση ινσουλίνης, άσκηση, αιματική ροή στην στην ημέρα, το σάκχαρο μεταβάλλεται με γρήγορο ρυθμό (ενεργός δράση περιοχήόταν τοποθέτησης κ.ά.). ινσουλίνης, αιματικήπλεονεκτήματα ροή στην περιοχή τοποθέτησης α.). Έναάσκηση, από τα μεγαλύτερα στη χρήση των CGM και ηκ.διαφοροποίησή τους από τους μετρητές σακχάρου αίματος είναι η πληροφορία της τάσης (↓, ↓↓, →, ↑, ↑↑), δηλα-
κατεύθυνσης και του ρυθμού μεταβολής γλυκόζης αποτυπώνεται με το βέλος Ένα απόδήτατηςμεγαλύτερα πλεονεκτήματα στη της χρήση τωνπου CGM και η διαφοροποίησή δίπλα στην τρέχουσα τιμή γλυκόζης. Πολύ απλά, βοηθά τους χρήστες να λαμβάνουν πιο έξυτους από τους μετρητές σακχάρου αίματος είναι η πληροφορία της τάσης (↓, ↓↓, πνες αποφάσεις. Γνωρίζοντας την κατεύθυνση (και όχι μόνο την τρέχουσα τιμή), οι χρήστες →, ↑, ↑↑), δηλαδή της κατεύθυνσης και του ρυθμού της γλυκόζης μπορούν να προβλέπουν, με εύλογη ορθότητα, πού θα κυμανθείμεταβολής το επίπεδο γλυκόζης στα επόμενα 15-30 λεπτά. που αποτυπώνεται με το βέλος δίπλα στην τρέχουσα τιμή γλυκόζης. Πολύ απλά, Αντίστοιχα, η γνώση της κατεύθυνσης της γλυκόζης μπορεί να αποδειχτεί πολύτιμη όταν βοηθά τους χρήστες να λαμβάνουν πιο έξυπνες αποφάσεις. Γνωρίζοντας την προετοιμαζόμαστε για διάφορες δραστηριότητες. Πολλές φορές, μια φυσιολογική τιμή γλυκατεύθυνση όχι μόνοδείχνει την τρέχουσα χρήστες μπορούν ενώ να προβλέπουν, κόζης(και που μειώνεται ότι πρέπει νατιμή), λάβουμεοιεπιπλέον υδατάνθρακες, μια φυσιολογική τιμή γλυκόζης που αυξάνεται μπορεί να απαιτεί επιπλέον ινσουλίνη ή φυσική άσκηση,15-30 με εύλογη ορθότητα, πού θα κυμανθεί το επίπεδο γλυκόζης στα επόμενα ώστε να διατηρηθεί σε φυσιολογικό εύρος. λεπτά. Tα CGM παρουσιάζουν κλινικά οφέλη στη διαχείριση του διαβήτη συγκρινόμενα με τους συμβατικούς μετρητές σακχάρου αίματος συμβάλλοντας στη μείωση της HbA1c, στην αύΑντίστοιχα, γνώση κατεύθυνσης γλυκόζης μπορείμενα πολύτιμη ξησηητου χρόνουτης ευγλυκαιμίας (Time inτης Range, TIR) των ατόμων ΣΔ,αποδειχτεί στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης υπογλυκαιμίας, καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής (QoL). όταν προετοιμαζόμαστε για διάφορες δραστηριότητες. Πολλές φορές,Τα μια κλινικά οφέλη γίνονται ανώτερα όταν τα Συστήματα Συνεχούς Καταγραφής της Γλυκόζης σε φυσιολογική τιμήχρόνο γλυκόζης μειώνεται δείχνει ότιΣυστημάτων πρέπει ναΔιαλείπουσας λάβουμε ήεπιπλέον πραγματικό (rtCGM)που συγκρίνονται με την κατηγορία Περιοδικής Σάρωσης της Γλυκόζης (isCGM/FGM), τα πρώταπου μπορούν να αντιμετωπίσουν υδατάνθρακες, ενώ μια φυσιολογική τιμή καθώς γλυκόζης αυξάνεται μπορεί να τις σοβαρές υποτροπιάζουσες υπογλυκαιμίες και την ανεπίγνωστη υπογλυκαιμία μέσω της απαιτεί επιπλέον ινσουλίνη ή φυσική άσκηση, ώστε να διατηρηθεί σε φυσιολογικό χρήσης των συναγερμών.
εύρος.
38 x στα χρωματα του διαβήτη Tα CGM παρουσιάζουν κλινικά οφέλη στη διαχείριση του διαβήτη συγκρινόμενα με τους συμβατικούς μετρητές σακχάρου αίματος συμβάλλοντας στη μείωση της
Όπως αναφέρεται στις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες των ADA/EASD (EASD/ADA Consensus, Νοέμβριος 2021): «Η μετάβαση από ένα isCGM χωρίς συναγερμούς σε ένα rtCGM βελτίωσε το TIR, την HbA1c και μείωσε την Υπογλυκαιμία Επιπέδου 3. Τα περισσότερα άτομα με ΣΔΤ1 μπορούν να επωφεληθούν από την τεχνολογία rtCGM με την κατάλληλη εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της συχνής παρατήρησης των τάσεων της γλυκόζης». Το GlucoMen Day® CGM της Menarini Diagnostics είναι ένα σύστημα συνεχούς υποδόριας καταγραφής γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο (rtCGM). Χάρη στην τεχνολογία του αισθητήρα, ένα μικροσκοπικό ινίδιο εισάγεται στο δέρμα χωρίς βελόνα οδηγό, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ο κίνδυνος πόνου και αιμορραγίας. Ο ηλεκτροχημικός ενζυματικός αισθητήρας μετράει το επίπεδο γλυκόζης στο διάμεσο υγρό για 14 ημέρες, ενώ τα δεδομένα αποθηκεύονται στον πομπό και αποστέλλονται μέσω Bluetooth στην ειδική εφαρμογή, η οποία εμφανίζει μια νέα τιμή γλυκόζης ανά λεπτό. Η ειδική εφαρμογή GlucoMen® Day CGM (για smartphone Android και iOS) εμφανίζει την τελευταία τιμή γλυκόζης (νέα τιμή ανά λεπτό), το βέλος τάσης και το γράφημα γλυκόζης. Η εφαρμογή επιτρέπει στον χρήστη να ορίζει και να εξατομικεύει συναγερμούς για υψηλά/ χαμηλά επίπεδα γλυκόζης, ραγδαία μεταβολή της γλυκόζης, καθώς και προγνωστικούς συναγερμούς.
στα χρωματα του διαβήτη
x
39
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Τα δεδομένα μπορούν να αποθηκεύονται σε πραγματικό χρόνο σε πιστοποιημένο cloud (GlucoLog web) για απομακρυσμένη παρακολούθηση από το γιατρό, ενώ υπάρχει δυνατότητα μέσω μίας νέας εφαρμογής GlucoLog T3 σε διαφορετικό τηλέφωνο από αυτό που είναι εγκατεστημένο το CGM, ένας φροντιστής/ γονέας, σε πραγματικό χρόνο, να βλέπει όλα τα δεδομένα γλυκόζης που καταγράφονται την ίδια στιγμή στο κινητό του χρήστη και να λαμβάνει και όλες τις ειδοποιήσεις. Η ακρίβεια του GlucoMen® Day CGM πληροί τα πρότυπα της αγοράς με MARD 9,9%, παρέχοντας ακρίβεια για τη λήψη ασφαλών θεραπευτικών αποφάσεων.
40
x
στα χρωματα του διαβήτη
στα χρωματα του διαβήτη
x
41
Γράφει ο:
ΑΡΗΣ ΣΤΕΡΟΔΗΜΑΣ M.D. MSC PHD ARCS Πλαστικός Χειρουργός Διευθυντής Κλινικής Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής Metropolitan General Eπιστημονικός υπεύθυνος τμήματος Αναγεννητικής Πλαστικής Χειρουργικής διαγνωστικών κέντρων Healthspot
"Zoom boom" στις πλαστικές Πώς η εποχή της οθόνης αύξησε τη ζήτηση για πλαστικές επεμβάσεις; Το «Zoom boom», δηλαδή η αύξηση των πλαστικών επεμβάσεων λόγω των τηλεδιασκέψεων μέσω εφαρμογών όπως το «Zoom», είναι το φαινόμενο που εμφανίστηκε με την πανδημία του κορονοϊού.
Οι ασυμμετρίες, οι ατέλειες στο πρόσωπο, οι ατέλειωτες ημέρες μέσα στο σπίτι, καθώς και ο περιορισμός των κοινωνικών συναναστροφών έκανε τους περισσότερους Έλληνες και τις Ελληνίδες να πουν το «ναι» σε ένα χειρουργείο που είτε είχαν στα μελλοντικά τους σχέδια είτε δεν είχαν καν σκεφτεί πως θα ήθελαν να κάνουν. Γυναίκες και άνδρες άρχισαν να παρατηρούν πολύ περισσότερες επιπλέον ρυτίδες, σακούλες κάτω από τα μάτια και το χαλαρό δέρμα στο πρόσωπο. Με την πάροδο της ηλικίας, το πρόσωπο υπόκειται στο νόμο της βαρύτητας και παρατηρείται αισθητή πτώση. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια του οβάλ σχήματος και η επι-
42
x
στα χρωματα του διαβήτη
πέδωσή του, που είναι εμφανής όταν γίνεται σύγκριση φωτογραφιών σε νεότερη ηλικία. Παράλληλα, σε περιοχές όπως αυτή ανάμεσα στο κάτω βλέφαρο και την παρειά και στα πλάγια του πηγουνιού, συμβαίνει σταδιακή απορρόφηση του λίπους, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας αύλακας ανάμεσα στο κάτω βλέφαρο και τα ζυγωματικά, γύρω από την περιοχή του στόματος. Πολλές εμφανείς αλλαγές συμβαίνουν επίσης στην επιδερμίδα του προσώπου, καθώς επέρχεται σταδιακή απώλεια της ελαστίνης και του κολλαγόνου και ανάπτυξη ρυτίδων. Παράγοντες, όπως ο ήλιος, το κάπνισμα και οι μεταβολές του βάρους επιβαρύνουν τις παραπάνω μεταβολές.
Η ανάπλαση του προσώπου με τη τεχνική Stromal Enriched Lipograft® αποτελεί την πιο δημοφιλή επέμβαση, αφού δημιουργεί την εικόνα ενός ξεκούραστου και όχι παραμορφωμένου προσώπου. Σε συνεργασία με τον ασθενή, επιλέγουμε τις περιοχές από τις οποίες επιθυμεί να αφαιρεθεί το ανεπιθύμητο λίπος και τις περιοχές στις οποίες θα μεταφερθεί. Στην ίδια χειρουργική επέμβαση μπορούμε με τη τεχνική Stromal Enriched Lipograft® να σμιλεύσουμε το περίγραμμα του προσώπου, να προσθέσουμε όγκο στα ζυγωματικά και στο πηγούνι και να διορθώσουμε τις ατέλειες της μύτης και του λαιμού. Στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί, στο ίδιο χειρουργείο, να γίνει άνω και κάτω βλεφαροπλαστική.
Εξατομίκευση Σήμερα, πρωταρχικός σκοπός του πλαστικού χειρουργού μετά από συζήτηση και κλινική εξέταση με κάθε ασθενή, είναι να προτείνει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα επεμβατικών και μη παρεμβάσεων για το πρόσωπο, που ως στόχο θα έχει τη συμφιλίωσή του με την εξωτερική του εικόνα.
Τα διάσημα σαρκώδη χείλη της Angelina Jolie είναι το αποτέλεσμα μιας αρμονικής συνύπαρξης με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου της. Στο πρόσωπο κάποιας άλλης γυναίκας -τις περισσότερες φορές- θα αποτελούν «αισθητική παραφωνία». Η επιδίωξη τέτοιων μη ρεαλιστικών στόχων, σχεδόν πάντοτε οδηγεί σε αποτυχημένα αποτελέσματα και θα πρέπει να αποφεύγεται η εφαρμογή χειρουργικών τεχνικών, όπου το πρόσωπο χάνει τις φυσικές του εκφράσεις.
Φυσικό αποτέλεσμα Επιτυχημένο θεωρείται το λίφτινγκ προσώπου που επαναφέρει με φυσικότητα τη «χαμένη» ομορφιά, αναδεικνύοντας και όχι αλλάζοντας τα χαρακτηριστικά του προσώπου. Σήμερα, η μεγάλη επανάσταση στην πλαστική χειρουργική είναι το αποτέλεσμα κάθε αισθητικής επέμβασης να είναι απολύτως φυσικό. Ένα επιτυχημένο χειρουργικό αποτέλεσμα λίφτινγκ προσώπου πρέπει να περνάει πάντα απαρατήρητο. Το διπλοσάγονο ή προγούλι μπορεί να αντιμετωπιστεί με λιποαναρρόφηση και λίφτινγκ λαιμού. Η ρινοπλαστική βελτιώνει το σχήμα και την εμφάνιση της μύτης, έτσι ώστε να είναι εναρμονισμένη και συμμετρική ως προς τα άλλα χαρακτηριστικά του προσώπου και συγχρόνως, να λειτουργεί ως όργανο για τη σωστή αναπνοή. Για κάθε ασθενή, μια επιτυχημένη ρινοπλαστική μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του, να βελτιώσει την αυτοεκτίμηση και να αλλάξει το τρόπο με τον οποίο σκέφτεται, αισθάνεται και ενεργεί στη ζωή του.
Botox Λόγω του Zoom boom, παρατηρείται σημαντική αύξηση της βοτουλινικής τοξίνης (BOTOX), που αποτελεί την κατ’ εξοχήν θεραπεία για τη μείωση των ρυτίδων έκφρασης κυρίως στο μέτωπο, το μεσόφρυο και το «πόδι της χήνας», ενώ το υαλουρονικό οξύ επιτυγχάνει πλήρωση των βαθύτερων στατικών ρυτίδων, αποκατάσταση του όγκου των ελλειμματικών περιοχών του προσώπου. Πρόκειται για lunch-time θεραπείες, που εφαρμόζονται στο μεσημεριανό διάλειμμα της δουλειάς, καθώς είναι μη επεμβατικές, ολιγόλεπτες και πραγματοποιούνται στο χώρο των Healthspot. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι τα πιο κορυφαία και αξιόπιστα στο χώρο της αισθητικής ιατρικής και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι άμεση. Η ομάδα μας αποτελείται από επιστήμονες με πολύχρονη εμπειρία και εξειδίκευση στις θεραπείες κοσμητικής ιατρικής, με άριστη γνώση της ανατομίας, αλλά και των κανόνων της αισθητικής του προσώπου και του σώματος. Θα βρίσκονται πλάι στον ασθενή σε κάθε βήμα της θεραπείας του και στη διάθεσή του ανά πάσα στιγμή για οποιαδήποτε απορία.
44
x
στα χρωματα του διαβήτη
Λεωφ. Μεσογείων 264 Τ.Κ. 155 62, Χολαργός, Αθήνα Τηλ: 210 6502000 Κηφισιά: Λεβίδου 16 Τ.Κ. 14 564, Κηφισιά Τηλ.: 212 8086100 Περιστέρι: Παναγή Τσαλδάρη & Σαρανταπόρου 1 Τ.Κ. 12 134, Περιστέρι Tηλ.: 212 8086200 Γλυφάδα: Λεωφ. Βουλιαγμένης & Γρ. Λαμπράκη 62 Τ.Κ. 166 74 Γλυφάδα Τηλ.: 212 8086300
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ COVID-19
ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ & ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Δεν προστατεύoυν μόνο εσάς, αλλά και εκείνους που δεν μπορούν να εμβολιαστούν. Δεν φοβόμαστε, εμβολιαζόμαστε! Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.eody.gov.gr https://www.who.int/campaigns/world-immunization-week
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ COVID-19 Κι όμως είναι ακόμα εδώ... Η παραλλαγή «Όμικρον» μας έδειξε πως ο κορονοϊός ήλθε για να μείνει. Πρόσφατα, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Tedros Adhanom Ghebreyesus προειδοποίησε ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει, ενώ συνεργάτες του σημειώνουν ότι η μεγάλη διασπορά του ιού στην παρούσα φάση θα δώσει την ευκαιρία στον ιό να αναπτύξει και νέες παραλλαγές. Στόχος του ιού, κάθε ιού, είναι να δημιουργήσει πιο μεταδοτικά στελέχη, που θα προκαλούν επιδημικές εξάρσεις σε περιοχές με αυξημένο αριθμό ανεμβολίαστων. Οι ιοί μεταλλάσσονται κυρίως με στόχο να γίνουν πιο μεταδοτικοί και λιγότερο για να γίνουν λιγότερο παθογόνοι. Παρά το γεγονός ότι πλέον, και στη χώρα μας, έχουμε νέα όπλα, όπως τα αντιικά φάρμακα και ένα ακόμη εμβόλιο, οι ανεμβολίαστοι άνω των 70 είναι εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο. Το 75% των θανάτων που καταγράφονται στη χώρα μας αφορά σε άτομα άνω των 70 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί, παρόλο που σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία καταγράφεται μόλις το 7,5% των διαγνώσεων. Ποσοστό 10-20% των ανεμβολίαστων ατόμων αυτής της ηλικίας που θα έλθουν σε επαφή με τον ιό, θα καταλήξουν. Για αυτόν τον πληθυσμό, καμία παραλλαγή του ιού δεν είναι τελείως αθώα.
Στόχος η ισότητα Στόχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι να καλύψει τις ανισότητες και να είναι σε θέση όλος ο πλανήτης στο άμεσο μέλλον να έχει εμβολιαστική κάλυψη 70%, διαθεσιμότητα testing, θεραπευτικών επιλογών και προστατευτικού εξοπλισμού.
48
x
στα χρωματα του διαβήτη
Δ Ι ΑΤΗ ΡΗ Σ ΤΕ ΤΟΥΛΑΧ ΙΣΤΟ Ν 1 Μ Ε ΤΡΟ Α ΠΟ ΣΤΑ ΣΗ Α Π Ο ΟΠ ΟΙ ΟΝ Δ ΗΠΟΤΕ ΕΧ ΕΙ Β Η Χ Α Η ΦΤΕ ΡΝ ΙΖΕ ΤΑ Ι.
Η ανοσία του πληθυσμού σε όλο τον πλανήτη τόσο από φυσική λοίμωξη όσο και μέσω εμβολιασμού αυξάνει. Μέχρι σήμερα, σε όλον τον κόσμο έχουν χορηγηθεί σχεδόν 9,8 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων έναντι του κορονοϊού, ενώ καθημερινά διενεργούνται περισσότερα από 30.000.000 εμβολιασμοί. Ευχή όλων είναι σύντομα να περάσουμε σε μια επόμενη φάση σταθεροποίησης, όπου θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό, με διαχειρίσιμες υφέσεις και εξάρσεις που δεν θα έχουν την επίπτωση που σήμερα έχει η μετάδοση της λοίμωξης στη λειτουργία των συστημάτων υγείας, στην κοινωνική και οικονομική μας ζωή. Ν.Κ.
στα χρωματα του διαβήτη
x
49
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Γράφει ο:
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ι. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΣ-ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΣ Καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά της Σήψης (European Sepsis Alliance)
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
...στην εμπροσθοφυλακή της Ευρωπαϊκής
Θεραπευτικής Στρατηγικής κατά της COVID-19
50
x
στα χρωματα του διαβήτη
Η έγκαιρη ανίχνευση του κινδύνου διασωλήνωσης και η άμεση έναρξη θεραπείας με το φάρμακο ανακίνρα, επιτυγχάνει 64% συνολική βελτίωση και κατά 55% μείωση των θανάτων σε ασθενείς που εισέρχονται στο νοσοκομείο με COVID-19 λοίμωξη. Η στρατηγική αυτή που σχεδιάστηκε από Έλληνες γιατρούς έχει ήδη εγκριθεί και εφαρμόζεται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από την 16η Δεκεμβρίου 2021 ένα όραμα υλοποιήθηκε: Η αδειοδότηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο μίας θεραπευτικής στρατηγικής που δύναται να προλάβει τη διασωλήνωση των ασθενών, μίας στρατηγικής που σχεδιάσθηκε από Έλληνες ερευνητές.
Από την αρχή της πανδημίας, προσπαθήσαμε να απαντήσουμε ένα βασικό ερώτημα: Πώς μπορεί να διαπιστωθεί με την άφιξη ενός ασθενούς στο νοσοκομείο αν έχει κίνδυνο να διασωληνωθεί και να πεθάνει εντός των επομένων ημερών. Συνολικά 29 κλινικές που συμμετέχουν στην Ελληνική Ομάδα Μελέτης της Σήψης1 της οποίας είμαι επικεφαλής, εκπονήσαμε από τον Απρίλιο 2020 ως το Νοέμβριο 2020 την κλινική μελέτη με το όνομα SAVE σε 717 Έλληνες ασθενείς. Διαπιστώσαμε, ότι η άμεση έναρξη θεραπείας με το φάρμακο ανακίνρα μπορεί να βελτιώσει κατά 70% τη νόσο στους ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο. Το Νοέμβριο 2020, είχα την τιμή να παρουσιάσω τα αποτελέσματα στην ειδική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (European Medicines Agency - EMA). Σε συνεργασία με την επιτροπή, σχεδιάσαμε μία μεγάλη κλινική μελέτη για την πανευρωπαϊκή έγκριση αυτής της θεραπευτικής στρατηγικής στην Ευρώπη. Η νέα αυτή μελέτη είχε το όνομα SAVE-MORE και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με 37 Παθολογικές και Πνευμονολογικές κλινικές, από τις οποίες οι 29 είναι στην Ελλάδα και οι οκτώ στην Ιταλία. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν το φάρμακο ανακίνρα ως το πιο δραστικό ως τώρα φάρμακο, στην αντιμετώπιση της COVID-19 πνευμονίας. Το φάρμακο ανακίνρα χορηγείται σε υποδόρια ένεση μία φορά την ημέρα για 7 ως 10 ημέρες σε ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο επιδείνωσης, σε αναπνευστική ανεπάρκεια με κίνδυνο τη διασωλήνωση και τη νοσηλεία στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία, ο κίνδυνος πρέπει να ανιχνευθεί άμεσα. Η ανίχνευ-
στα χρωματα του διαβήτη
x
51
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Ακολουθώντας αυτή τη στρατηγική θεραπείας, δηλαδή την άμεση έναρξη της χορήγησης του φαρμάκου ανακίνρα, μόλις διαπιστωθεί αυξημένη τιμή της εξέτασης suPAR, επιτυγχάνονται συνοπτικά τα κάτωθι αποτελέσματα:
ò Σχεδόν τριπλασιάζεται
(αυξάνεται 2,78 φορές) η πιθανότητα ίασης (αν υπάρχουν 2 ασθενείς που έχουν πλήρως ιαθεί με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη ανακίνρα αυξάνονται σε 5).
ò Μειώνεται κατά 50% η
πιθανότητα παραμονής στο νοσοκομείο ή στη ΜΕΘ (αν υπάρχουν 2 ασθενείς που παραμένουν νοσηλευόμενοι σε κοινό θάλαμο υπό οξυγόνο ή σε ΜΕΘ με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη ανακίνρα μειώνονται σε έναν).
ò Μειώνεται κατά 55% ο
κίνδυνος θανάτου (αν υπάρχουν 2 ασθενείς που έχουν πεθάνει με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη ανακίνρα, μειώνονται σε έναν).
52
x
στα χρωματα του διαβήτη
ση του κινδύνου γίνεται με τη μέτρηση μίας εξέτασης αίματος που ονομάζεται suPAR (soluble urokinase plasminogen activator receptor). Η εξέταση μπορεί να γίνει με την άφιξη του ασθενούς στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του εφημερεύοντος νοσοκομείου. Αν η τιμή του suPAR είναι ίση ή μεγαλύτερη από 6 ng/ml ο ιός SARS-CoV-2 έχει ενεργοποιήσει μία αντίδραση του οργανισμού του αρρώστου, η οποία θα τον οδηγήσει αργά ή γρήγορα στην αναπνευστική ανεπάρκεια. Αν ξεκινήσει άμεσα η θεραπεία με το φάρμακο ανακίνρα, ο κίνδυνος ελαχιστοποιείται. Τα στοιχεία και τα συμπεράσματα της μελέτης SAVE-MORE δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature Medicine2 και αποτέλεσαν τη βάση για να αδειοδοτηθεί το φάρμακο ανακίνρα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για τη θεραπεία της πνευμονίας COVID-19. Όλοι οι ερευνητές στην Ελλάδα και στην Ιταλία που εργαστήκαμε σκληρά από την αρχή της πανδημίας αισθανόμαστε δικαιωμένοι και χρήσιμοι, γιατί συμβάλαμε στη βελτίωση της κατάστασης υγείας των ασθενών, προλάβαμε τις διασωληνώσεις και περιορίσαμε σημαντικά τους θανάτους. Εκτός όμως από την ωφέλεια των ασθενών, η πρόληψη των διασωληνώσεων που επιτυγχάνεται με το ανακίνρα, ωφελεί το σύστημα υγείας εξοικονομώντας κλίνες σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και σημαντικούς οικονομικούς πόρους. _________________________________________________________________________________
Σημειώσεις 1. Link Ελληνικής Ομάδας Μελέτης της Σήψης: www.sepsis.gr. 2. Link μελέτης (Nature Medicine): https://www.nature.com articles/s41591-021-01499-z.
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Γράφει ο:
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΓΡΑΒΑΝΗΣ Καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Παν/μιου Κρήτης και Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, Συνεργαζόμενος Καθηγητής Έρευνας στο Κέντρο Ανάπτυξης Φαρμάκων του Πανεπιστημίου Northeastern (Βοστώνη)
ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ
Η επιστήμη απέδωσε στην κοινότητα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια κατά του κορωνοϊού και μάλιστα μέσα σε ένα χρόνο, που άλλαξαν καθοριστικά την εικόνα της πανδημίας. Ήδη έχουν διεθνώς χορηγηθεί 9,5 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων κατά του κορωνοϊού και έχουν εμβολιαστεί περίπου 4 δισεκατομμύρια πολίτες.
54 54
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ ΠΟΥ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ, ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΕΦ' ΟΡΟΥ ΖΩΗΣ. ΕΠΙΣΗΣ, Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΣΤΙΑΖΕΙ ΣΕ ΚΟΙΝΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΟΡΩΝΟΪΩΝ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΩΣ ΑΝΤΙΓΟΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΣ, ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΔΟΝ ΙΔΙΕΣ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ. στα χρωματα του διαβήτη
x
55
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Τα εμβόλια στοχεύουν στο δραστικό περιορισμό της βαριάς νόσου, της ανάγκης εισαγωγής στο νοσοκομείο και βέβαια της απώλειας ζωής, όχι απαραίτητα στην αποφυγή της λοίμωξης. Με άλλα λόγια, τα εμβόλια μετατρέπουν στη συντριπτική πλειοψηφία των εμβολιασμένων την επικίνδυνη νόσο του κορωνοϊού σε μια απλή γριπώδη νόσο που την περνούν στο σπίτι ως ασυμπτωματικοί ή με ελαφρά συμπτώματα. Δύο δόσεις από τα βασικά εμβόλια που έχουν αδειοδοτηθεί στην Ευρώπη προστατεύουν κατά 80-95% από τη βαριά λοίμωξη από τα αρχικά στελέχη, ενώ για τα πρόσφατα στελέχη Δέλτα και Όμικρον απαιτείται οπωσδήποτε η 3η αναμνηστική δόση.
Ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις Τα ερωτήματα που αναμένουν τεκμηριωμένη απάντηση τους επόμενους μήνες είναι: Για πόσο χρόνο η 3η δόση προστατεύει κατά της βαριάς νόσου από το στέλεχος Όμικρον ή Δέλτα; Θα χρειαστεί επιπλέον 4η δόση; Και πότε αυτή πρέπει να χορηγηθεί; Προτεραιότητα για την 4η δόση θα έχουν προφανώς οι ηλικιωμένοι, οι ανοσοκατεσταλμένοι και τα άτομα με επιβαρυμένη υγεία. Ήδη η 4η δόση χορηγείται και αξιολογείται σε υγειονομικούς και ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς στο πρωτοπόρο Ισραήλ.
Νέα εμβόλια Μεγάλη προσπάθεια γίνεται σήμερα για την ανάπτυξη εμβολίων κατά του κορωνοϊού που θα είναι δραστικά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και εφ' όρου ζωής. Επίσης, η προσπάθεια εστιάζει και σε κοινό εμβόλιο κατά όλων των κορωνοϊών, υπαρχόντων και μελλοντικών, χρησιμοποιώντας ως αντιγόνα για την ανοσοποίησή μας, περιοχές του ιού που είναι σχεδόν ίδιες, ανεξαρτήτως στελέχους, οι οποίες διατηρούνται αναλλοίωτες (δεν μεταλλάσσονται) διαχρονικά. Οι εταιρείες παραγωγής των εμβολίων έχουν ξεκινήσει την ανάπτυξη επικαιροποιημένων εμβολίων κατά των στελεχών Δέλτα και Όμικρον, τα οποία αναμένονται για
56
x
στα χρωματα του διαβήτη
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
στα χρωματα του διαβήτη
x
57
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
κλινική χρήση την άνοιξη. Οι νέες τεχνολογίες mRNA και cDNA μας έχουν παράσχει τη δυνατότητα εύκολης και άμεσης επικαιροποίησης των εμβολίων κατά του κορωνοϊού, καθώς και της ταχύτατης μαζικής παραγωγής τους. Επιπλέον, αναπτύσσονται ήδη πολυδύναμα, κοινά εμβόλια κατά της γρίπης και του κορωνοϊού, τα οποία αναμένονται ίσως και μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Πλέον, μάλλον θα εμβολιαζόμαστε κάθε χρόνο με κοινό εμβόλιο για τα εκάστοτε ενδημούντα στελέχη της γρίπης και του κορωνοϊού. Πρόσφατα, επιστημονικά δεδομένα έχουν δείξει ότι η μόλυνση με τον ιό της γρίπης οδηγεί σε αύξηση στους πνεύμονες του κυτταρικού υποδοχέα που αναγνωρίζει τον κορωνοϊό (πρωτεΐνη ACE2), γεγονός που αυξάνει σημαντικά την ευαισθησία του ατόμου με γρίπη στον κορωνοϊό και στη βαρύτητα της λοίμωξής του. Επιβάλλεται, λοιπόν, ο ταυτόχρονος εμβολιασμός και κατά της γρίπης, όπως και κατά του πνευμονιόκοκκου, η λοίμωξη του οποίου επίσης επιβαρύνει περαιτέρω την πνευμονική νόσο και την επικινδυνότητα της πνευμονίας που προκαλεί η λοίμωξη με τον κορωνοϊό. Ο εμβολιασμός κατά της γρίπης μπορεί να γίνει και την ίδια μέρα με αυτόν του κορωνοϊού.
Διττή ανοσία Θα πρέπει να τονισθεί ότι η ανοσία μας με τον εμβολιασμό μας κατά του κορωνοϊού είναι διττή: 1) Η χυμική (χυμός) ανοσία των αντισωμάτων που παράγονται από τα Β-λεμφοκύτταρα περιορίζει την κυκλοφορία του ιού στο σώμα μας και την μόλυνση πολλών κυττάρων μας που τον αναπαράγουν. 2) Η κυτταρική ανοσία των κυτταροτοξικών Τ-λεμφοκυττάρων αναγνωρίζει τα κύτταρά μας που έχουν μολυνθεί από τον ιό και χρησιμοποιούνται ως εργοστάσια παραγωγής του και τα θανατώνει. Η κυτταρική ανοσία διατηρείται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και φαίνεται να διεγείρεται ισχυρά από την αναμνηστική 3η δόση των εμβολίων, επηρεάζεται δε πολύ λιγότερο από τις μεταλλάξεις και την εμφάνιση νέων στελεχών.
Κορωνοϊός και Διαβήτης Γνωρίζουμε πλέον ότι ο κορωνοϊός είναι πολυτροπικός ιός και όχι μόνο αναπνευστικός. Προσβάλλει σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος και βέβαια τα αγγεία. Η βαριά μόλυνση επηρεάζει στο 17% των ασθενών τη λειτουργία του παγκρέατος, ίσως μόνιμα σε κάποιους ασθενείς. Αλληλεπιδρά με το ενδοθήλιο των αγγείων (το μέσα επένδυμά τους), με αποτέλεσμα την αλλοίωση των μηχανισμών θρόμβωσης και πήξης του αίματος. Είναι, λοιπόν, εξαιρετικά σημαντική η προστασία των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη παντός τύπου. Ο εμβολιασμός αυτών των ατόμων (παιδιών και ενηλίκων) θεωρείται απόλυτα επιβεβλημένος, διότι ο ιός επιτείνει και επιταχύνει τις αγγειακές βλάβες της νόσου και επηρεάζει το όργανο παραγωγής και ρύθμισης της ινσουλίνης, το πάγκρεας.
58
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΠΑΝΤΟΣ ΤΥΠΟΥ. Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ (ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΩΝ) ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΟΣ...
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Γράφει η:
ΝΑΤΑΛΙΑ ΤΣΙΓΑΡΙΔΟΥ Υπεύθυνη της εκστρατείας για την πράσινη και δίκαιη ανάκαμψη, ελληνικό γραφείο της Greenpeace
60
x
στα χρωματα του διαβήτη
Πανδημίες και καταστροφή του περιβάλλοντος
Μία στενή σχέση
Έχουν κλείσει πλέον δύο χρόνια που ζούμε σε συνθήκες πανδημίας, κάθε πτυχή της ζωής μας έχει επηρεαστεί και η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται στα απαραίτητα μέτρα για να ξεπεράσουμε την πανδημία και σε προβλέψεις σχετικά με το πότε θα μπορέσουμε να επανέλθουμε στην «κανονικότητα». Αυτό όμως που συνήθως παραλείπεται από τη σχετική συζήτηση είναι, ότι η προ της πανδημίας κανονικότητα ήταν αδιέξοδη, καθώς βασιζόταν στην αλόγιστη εκμετάλλευση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ενώ χαρακτηριζόταν και από μεγάλο έλλειμμα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Γιατί έχει σημασία αυτό στη συζήτηση για το πώς θα ξεπεράσουμε την παρούσα κρίση; Επειδή ο τρόπος που θα επιλέξουμε να το κάνουμε, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον μας: Θα το χτίσουμε πάνω σε νέες, πιο στέρεες και βιώσιμες βάσεις και αξίες ή θα βιαστούμε να επιστρέψουμε στο γνώριμο αλλά καταστροφικό χτες; Η δεύτερη επιλογή πολύ απλά θα μας καταστήσει ακόμα πιο ευάλωτους σε μελλοντικές κρίσεις, ανάμεσά τους και σε νέες πανδημίες. Η πανδημία ανέδειξε με σκληρό τρόπο αυτό για το οποίο οι επιστήμονες μας προειδοποιούσαν εδώ και δεκαετίες. Η συνεχιζόμενη κατάρρευση της βιοποικιλότητας σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση έχουν, εκτός των άλλων, ανυπολόγιστες συνέπειες και στη δημόσια υγεία. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνεται η συνεχώς αυξανόμενη πιθανότητα επιδημιών και πανδημιών, ως αποτέλεσμα συνδυασμού του τρόπου παραγωγής τροφίμων, της διείσδυσης των ανθρώπων σε μέχρι πρότινος παρθένες περιοχές, των μετακινήσεων πληθυσμών και οργανισμών λόγω της κλιματικής αλλαγής.
στα χρωματα του διαβήτη
x
61
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Υπολογίζεται ότι το 75% περίπου των νέο-αναδυόμενων και επαν-αναδυόμενων ασθενειών προέρχονται από τα ζώα. Οι συνθήκες διαβίωσης των ζώων και ο μεγάλος αριθμός τους στις βιομηχανικές φάρμες εκτροφής, καθώς και η μεταφορά τους σε μεγάλες αποστάσεις, αποτελούν ιδανικές συνθήκες για τη διασπορά ιών από τα ζώα στους ανθρώπους, ανάμεσά τους κορωνοϊούς και ιούς γρίπης. Η βιομηχανική κτηνοτροφία ευθύνεται επίσης σε μεγάλο βαθμό για την καταστροφή των δασών, με τους επιστήμονες να εκτιμούν ότι το 31% των νέο-αναδυόμενων ασθενειών σχετίζεται με τη διείσδυση ανθρώπων σε περιοχές, όπως τροπικά δάση. Κάποια παραδείγματα τέτοιων ασθενειών είναι ο HIV, ο Έμπολα και ο Ζίκα. Την ίδια στιγμή, η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη και η όλο και πιο συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, αναμένεται να προκαλέσουν αλλαγές στην εποχικότητα, τη γεωγραφία και την ένταση της εκδήλωσης λοιμωδών νοσημάτων. Ασθένειες, όπως η ελονοσία, ο Δάγκειος πυρετός και ο ιός του Δυτικού Νείλου προβλέπεται ότι θα μεταφερθούν από τις θερμότερες περιοχές του πλανήτη προς περιοχές που σήμερα είναι ψυχρότερες, αλλάζοντας τα μοντέλα μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων. Γίνεται επομένως σαφές ότι η σημερινή πανδημία μας δίνει μία μοναδική ευκαιρία να διορθώσουμε τα λάθη που μας οδήγησαν εδώ και να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο αύριο. Η ανάκαμψη των κοινωνιών μας δεν πρέπει να χτιστεί με βάση κυρίως οικονομικούς δείκτες, αλλά να θεμελιωθεί πάνω στις αρχές της περιβαλλοντικής προστασίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Απαιτείται επειγόντως μία συστημική αλλαγή και ριζικές τομές σε μία σειρά από πεδία, με βασικά κριτήρια τη διασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος, την ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την προστασία των θεμελιωδών μας δικαιωμάτων. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ολοκληρωμένα την παρούσα και να θωρακιστούμε από μελλοντικές κρίσεις.
62
x
στα χρωματα του διαβήτη
Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΚΑΙ Η ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ, ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ, ΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ.
στα χρωματα του διαβήτη
x
63
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Σημαντικές νόσοι που προκλήθηκαν από κορωνοϊούς και άλλα παθογόνα
1971
1931 Λοιμώδης βρογχίτιδα των πτηνών Παθογόνο: Ιός λοιμώδους βρογχίτιδας (ΙΒV) Γένος: Gammacoronavirus Ξενιστής: Κοτόπουλα Τόπος εμφάνισης: Βόρεια Ντακότα, ΗΠΑ Ο συγκεκριμένος ιός προκαλεί μια οξεία, πολύ μεταδοτική λοίμωξη στα κοτόπουλα. Μπορεί να καταστρέψει την αναπαραγωγική ικανότητα των συγκεκριμένων ζώων, προκαλώντας χαμηλή παραγωγή αυγών ή αυγά χαμηλής ποιότητας. Αν και αρχικά καταγράφηκε στις ΗΠΑ, η νόσος σήμερα απαντάται σε όλες τις χώρες που έχουν εκτεταμένη πτηνοτροφική παραγωγή.
1920
Ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV)
Παθογόνο: HIV Γένος: Lentivirus Φυσική δεξαμενή: Χιμπατζής για τον HIV τύπου 1 και Sooty Mangabey για τον HIV τύπου 2 Τόπος εμφάνισης: Κινσάσα, Λαϊκή ∆ημοκρατία του Κονγκό Με βάση ιστορικά αρχεία και γενετικές αλληλουχήσεις, ο HIV πρωτοεμφανίστηκε στην Κινσάσα του Κογκό. Η πιθανότερη εκδοχή είναι ότι αντίστοιχοι ιοί ανοσοανεπάρκειας από τις Σιμιίδες πέρασαν στον άνθρωπο, πιθανόν ως αποτέλεσμα του κυνηγιού και της κατανάλωσης κρέατος. Στη συνέχεια αυτοί ιοί προσαρμόστηκαν στον νέο ξενιστή, στον άνθρωπο, δημιουργώντας τον ΗΙV.
64
x
στα χρωματα του διαβήτη
Παθογόνο: Ιός επιδημικής διάρροιας χοίρων (PEDV) Γένος: Alphacoronavirus Ξενιστής: Γουρούνια Τόπος εμφάνισης: United Kingdom
Μετά την αρχική της εμφάνιση στο Ηνωμένο Βασίλειο, η νόσος επεκτάθηκε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ασία. Ένα πιο επιθετικό στέλεχος του ιού επανεμφανίστηκε το 2013 και προκάλεσε επιδημίες στις ΗΠΑ και στις χώρες της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής. Η νόσος δεν απειλεί τον άνθρωπο, ούτε την ασφάλεια των τροφίμων.
1930
1920s
2003
Επιδημική διάρροια των χοίρων (PED)
1940
Midd synd
Παθογόνο: Κορωνοϊός SARS (SARS-CoV) Γένος: Betacoronavirus Φυσική δεξαμενή: Πεταλονυχτερίδες Ενδιάμεσος ξενιστής: Μασκοφόρα φοινικοσιβέτα Τόπος εμφάνισης: Guangdong, China
Patho (MER Genu Natur Interm Place
Αυτή η λοίμωξη που μοιάζει με πνευμονία, εξαπλώθηκε από το Γκουανγκντόνγκ της Κίνας, σε περισσότερες από 26 χώρες στην Ασία, την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και τη Νότια Αμερική προτού περιοριστεί. Ο κορωνοϊός που μοιάζει με SARS έχει βρεθεί σε πέταλονυχτερίδες, υποδηλώνοντας ότι είναι φυσικές δεξαμενές.
First r has s large study of ME in Sau impor
1950
1937
1947
Παθογόνο: Ιός του ∆υτικού Νείλου Γένος: Flavivirus Ξενιστής: Πουλιά Τόπος εμφάνισης: ∆υτικός Νείλος, Ουγκάντα
Παθογόνο: Ιός Zika (ZIKV) Γένος: Flavivirus Φυσική δεξαμενή: Πρωτεύοντα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Τόπος εμφάνισης: ∆άσος Ζίκα, Ουγκάντα
Πυρετός του Δυτικού Νείλου
Τα κουνούπια λειτουργούν ως ξενιστές, μεταφέροντας τον ιό από τα πουλιά, στον άνθρωπο και σε άλλα θηλαστικά. Η πρώτη επιδημία από τον συγκεκριμένο ιό εμφανίστηκε στο Ισραήλ το 1951 και στη συνέχεια στην Αίγυπτο. Ο ιός επανεμφανίστηκε στη Ρουμανία το 1996 και έχει σταθερή παρουσία στις ΗΠΑ από το 1999. Ο ιός του ∆υτικού Νείλου ανήκει στο ίδιο γένος με τον δάγγειο και με τον κίτρινο πυρετό.
20
Σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS)
Ιός Zika
Ο ιός πρωτοεντοπίστηκε σε έναν μακάκο από το δάσος Ζίκα και στη συνέχεια σε ένα κουνούπι από το ίδιο δάσος. H πρώτες λοιμώξεις στον άνθρωπο καταγράφηκαν στην Ουγκάντα και στην Τανζανία το 1952. Μία επιδημία εμφανίστηκε στη Μικρονησία το 2007 και ακολουθήθηκε από μια μεγάλη επιδημία στην Αμερική, τη διετία 2015-16.
1970
1976 Ιός έμπολα
Παθογόνο: Ιός Ebola Γένος: Ebolavirus Φυσική δεξαμενή: ∆εν έχει προσδιοριστεί, ωστόσο είναι πιθανό να είναι οι φρουτοφάγες νυχτερίδες της Αφρικής. Ενδιάμεσοι ξενιστές: Πίθηκοι και μαϊμούδες Τόπος εμφάνισης: ∆ημοκρατία του Κονγκό και Νότιο Σουδάν Η μεγαλύτερη επιδημία στην ιστορία εμφανίστηκε στη Γουινέα, στη Λιβερία και στη Σιέρρα Λεόνε από το 2014 έως το 2016, όπου σκότωσε 11.323 ανθρώπους. Ο ιός επανεμφανίστηκε πρόσφατα στο ανατολικό Κογκό. Η θνησιμότητα από τον ιό κυμαίνεται από 25% έως 90%.
1980
19
Bovin encep mad
Agent: Host: C Place United
Mad c progre disord form o known Jakob consu cattle diseas
s cats , China
read than th re it virus s,
firmed uit bats ily and
o in Congo
history nea, from 323 cently RC from ity ratio % to 90%.
2012
Αναπνευστικό Σύνδρομο Μέσης Ανατολής (MERS)
?
2016
Οξύ διαρροϊκό σύνδρομο των χοίρων (SADS)
Παθογόνο: Κορωνοϊός MERS (MERS-CoV) Γένος: Betacoronavirus Φυσική δεξαμενή: Πιθανόν οι νυχτερίδες Ενδιάμεσος ξενιστής: Αραβικές καμήλες Τόπος εμφάνισης: Σαουδική Αραβία
Παθογόνο: Κορωνοϊός SADS (SADS-CoV) Γένος: Alphacoronavirus Φυσική δεξαμενή: Πιθανόν οι νυχτερίδες Host: Γουρούνια Τόπος εμφάνισης: Γκουανγκντονγκ, Κίνα
Πρωτοκαταγράφηκε στη Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε 27 χώρες, καταγράφοντας μια μεγάλη επιδημία στην Κορέα το 2015. Μελέτη του 2018 έδειξε αυξημένη παρουσία στελεχών του MERS-CoV στις καμήλες της Σαουδικής Αραβίας..
Ο συγκεκριμένος ιός προκαλεί οξεία και σοβαρή διάρροια, αλλά και εμέτους σε νεογέννητα γουρουνάκια. Η επιδημία σκότωσε 25.000 γουρουνάκια στην Γκουανγκντονγκ. Ο συγκεκριμένος ιός δεν φαίνεται να μπορεί να περάσει στον άνθρωπο.
1980
1986
Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια ή νόσος των τρελών αγελάδων
Μέσο: Παθογόνα prions Ξενιστής: Βοοειδή Τόπος εμφάνισης: Ηνωμένο Βασίλειο Η νόσος των τρελών αγελάδων είναι μια προοδευτική, θανατηφόρος, νευρολογική διαταραχή στα βοοειδή. Η νόσος στους ανθρώπους συνδέεται με την κατανάλωση βοδινού κρέατος, από ζώα που έχουν μολυνθεί από τη νόσο.
1990
2000
1994
Λοίμωξη από τον ιό Hendra
2019 Κορωνοϊός 2019 (COVID-19)
Παθογόνο: SARS-CoV-2 Γένος: Betacoronavirus Φυσική δεξαμενή: Πιθανόν οι νυχτερίδες Ενδιάμεσος ξενιστής: Άγνωστος Τόπος εμφάνισης: Γουχάν, Κίνα Ο SARS-CoV-2 είναι ένα νέο μίγμα, ή γενετικός ανασυνδυασμός δύο κορωνοϊών. Η γενετική αλληλούχησή του υποδεικνύει ότι ο ιός είναι ίδιος, σε ποσοστό 96% με τον κορωνοϊό που απαντάται στις πεταλονυχτερίδες.
2010
1996 Γρίπη των πτηνών (HPAI)
2020
1998
Ιός Nipah ή NiV
Παθογόνο: Ιός Hendra Γένος: Henipavirus Φυσική δεξαμενή: Μεγάλες φρουτοφάγες νυχτερίδες ή Πτερόπoδες Ξενιστής: Άλογα Τόπος εμφάνισης: Χέντρα, Αυστραλία
Παθογόνο: Ιός HPAI, υποτύπος H5N1 Γένος: Alphainfluenzavirus Φυσική δεξαμενή: Άγρια χηνόμορφα Ξενιστής: Πουλερικά Τόπος εμφάνισης: Γκουανγκντονγκ, Κίνα
Παθογόνο: Paramyxovirus Γένος: Henipavirus Φυσική δεξαμενή: Μεγάλες φρουτοφάγες νυχτερίδες ή Πτερόπoδες Ξενιστής: Γουρούνια Τόπος εμφάνισης: Σουνγκάι Νίπα, Μαλαισία
Από την πρώτη εμφάνιση της νόσου το 1994 μέχρι σήμερα, έχουν καταγραφεί διάφορες σποραδικές αναζωπυρώσεις της νόσου. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν καταγραφεί κρούσματα εκτός Αυστραλίας. Η θνησιμότητα από τη νόσο αγγίζει το 75% στα άλογα και το 50% στους ανθρώπους. Ο ιός Hendra ανήκει στο ίδιο γένος με τον ιό Nipah.
Τα πρώτα κρούσματα σε ανθρώπους στο Χονγκ Κονγκ, το 1997, διαπιστώθηκε πως είχαν σχέση με επαφή με άγρια χηνόμορφα στην Γκουανγκντονγκ. Όταν επανεμφανίστηκε στο Χονγκ Κονγκ το 2002, ο ιός εξαπλώθηκε ταχύτατα στις χώρες της ΝΑ Ασίας. Περισσότερα από 100.000.000 οικόσιτα πουλερικά είτε πέθαναν από τη νόσο είτε θανατώθηκαν για να περιοριστεί η επιδημία.
Εμφανίστηκε ως μια αναπνευστική και νευρολογική νόσος σε χοίρους και στη συνέχεια "πέρασε" στον άνθρωπο. Η πρώτη μεγάλη επιδημία στη Μαλαισία, το διάστημα 1998-1999 ακολουθήθηκε από πέντε επιδημίες στο Μπαγκλαντές (2001-2005). Για τον έλεγχο της πανδημίας, θανατώθηκαν στη Μαλαισία τουλάχιστον 1.000.000 χοίροι.
στα χρωματα του διαβήτη
x
65
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Γράφει η:
ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΣΙΜΟΥ Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επικοινωνίας & ΜΜΕ στη Δ.Υ, Διευθύντρια Τομέα Επιδημιολογίας- Πρόληψης & Ποιότητας Ζωής, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ την εποχή της πανδημίας
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 οι πολίτες έχουν έρθει πολλές φορές αντιμέτωποι με πληθώρα πληροφοριών και μηνυμάτων που είναι αντιφατικά, αλληλοαναιρούνται και αντικαθίστανται πολύ γρήγορα από νέες επικαιροποιημένες επιστημονικές μελέτες.
66 66
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
Όμως, δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν έρθει επίσης αντιμέτωποι με ψευδείς ειδήσεις και παραπληροφόρηση, παράγοντες που συντελούν στην ανεπαρκή επικοινωνία, επιτείνουν τη σύγχυση στη λήψη αποφάσεων και επαυξάνουν την αρνητική κλιμάκωση στη διαχείριση της κρίσης. Παρόμοια με προηγούμενες επιδημίες, το ξέσπασμα της COVID-19 οδήγησε στη διάδοση παραπληροφόρησης την οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τη χαρακτήρισε για πρώτη φορά με τον όρο «infodemic», δηλαδή "επιδημία πληροφόρησης". Παρόλο που πολλοί οργανισμοί διεθνώς ανέπτυξαν δράσεις για την καταπολέμησή της, η παραπληροφόρηση που προωθείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδίδεται πιο γρήγορα και από τον ίδιο τον ιό Sars- CoV-2. Αν και μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε τη γενική έννοια της παραπληροφόρησης, στην ακαδημαϊκή συζήτηση, η αποσαφήνιση του ορισμού της παραπληροφόρησης είναι περίπλοκη. Η παραπληροφόρηση έχει πολλές παρόμοιες έννοιες ή υπο-έννοιες, όπως η παραπληροφόρηση, οι φήμες και οι ψεύτικες ειδήσεις.
Παγκόσμια Πανδημία 2022
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ COVID-19
Στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, οι μελετητές ορίζουν την παραπληροφόρηση για την υγεία ως «ένα γεγονός που σχετίζεται με την υγεία που είναι επί του παρόντος ψευδές, λόγω έλλειψης επιστημονικών στοιχείων». Με αυτόν τον ορισμό, ό,τι θεωρείται αληθές και ψευδές αλλάζει συνεχώς, καθώς αναδύονται νέα στοιχεία και εξελίσσονται τεχνικές και μέθοδοι που μας επιτρέπουν να καθορίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια την αβεβαιότητα που πρωταγωνιστεί σε κάθε κρίση υγείας.
Παραπληροφόρηση vs ελλιπούς πληροφόρησης Όσον αφορά την παραπληροφόρηση, γενικότερα, είναι μια συντονισμένη ή σκόπιμη προσπάθεια διάδοσης αναληθούς πληροφορίας που διαδίδεται σκόπιμα για εξαπάτηση και παραπλάνηση, με στόχο την απόκτηση οικονομικού οφέλους, φήμης ή εξουσίας. Η προαναφερθείσα διάκριση διευκρινίζει ότι η «σκοπιμότητα» είναι ο βασικός παράγοντας για τη διάκριση μεταξύ παραπληροφόρησης και ελλιπούς πληροφόρησης. Ωστόσο, η δυσκολία ορισμού παραμένει, για παράδειγμα ορισμένοι μελετητές αποδίδουν τις ψευδείς ειδήσεις και τις θεωρίες συνωμοσίας στο εύρος της παραπληροφόρησης, δεδομένου ότι βασίζονται πάντα στη σκοπιμότητα να παραπληροφορούν, είτε για οικονομικό όφελος είτε για άσκηση επιρροής. Αυτό που αξίζει να τονίσουμε είναι ότι η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται σ' ένα πληθωρικό περιβάλλον λειτουργικού αναλφαβητισμού των πολιτών και υπερφόρτωσης πληροφοριών. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να διεγείρουν το "ταξίδι" της παραπληροφόρησης στο πλαίσιο διαχείρισης μιας πανδημίας, όπως η αβεβαιότητα, το προσωπικό άγχος για την ασθένεια, η ευπιστία, κοινωνικοί και πολιτιστικοί παράγοντες, καθώς και η ραγδαία και εντατική διάδοση των πληροφοριών με τη συνδρομή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η παραπληροφόρηση για την υγεία έχει επίσης έναν κύκλο ζωής, ο οποίος μπορεί να μειωθεί αισθητά με την παροχή έγκαιρων και ακριβών πληροφοριών με κατανοητό τρόπο, με στοχευμένες και ακριβείς πληροφορίες για τη σοβαρότητα της έκτακτης κατάστασης και συνεχή ροή έγκαιρης και επικαιροποιημένης επιστημονικής πληροφορίας που θα ανακόψει τα κύματα παραπληροφόρησης και ψευδών ειδήσεων. Η εφαρμογή νέων ψηφιακών τεχνολογιών είναι επίσης μία αποτελεσματική μέθοδος για τον έλεγχο της παραπληροφόρησης για την υγεία και πολλοί διεθνείς οργανισμοί και ψηφιακές πλατφόρμες έχουν ήδη αναπτύξει δράσεις με στόχο τον περιορισμό της διασποράς των ψευδών ειδήσεων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι πολίτες μπορούν και πρέπει να έχουν τον καθοριστικότερο λόγο ελέγχοντας με κριτικό στοχασμό το περιεχόμενο των ειδήσεων που μοιράζονται ή αναδημοσιεύουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
68
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΠΕΡΙ...Ψ Υ Χ Η Σ
Γράφει η:
ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΦΗΚΑ Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια
ΒΛΑΠΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ Πώς θα το ελέγξω;
Το στρες είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός με τον οποίο ο οργανισμός μας αντιδρά σε οποιαδήποτε απαίτηση ή απειλή του περιβάλλοντος. Άρα, αποτελεί μια φυσιολογική απόκριση του σώματος σε έναν πραγματικό ή φανταστικό κίνδυνο.
Υπάρχει το ευ-στρες λοιπόν, που είναι ευεργετικό γιατί μας βοηθά ως μια κινητήρια δύναμη να ανταπεξέλθουμε σε απαιτητικές καταστάσεις. Το ευ-στρες είναι βραχυπρόθεσμο, έχει ήπια ένταση, διατηρεί τον οργανισμό σε εγρήγορση, μας βοηθά στην αποφυγή λαθών. Όταν όμως το στρες ξεπεράσει σε ένταση και διάρκεια τα επίπεδα που το καθιστούν ωφέλιμο, τότε μιλάμε για το βλαπτικό στρες. Αυτό το στρες είναι μακροχρόνιο ή βραχυχρόνιο με πολύ μεγάλη ένταση, οδηγώντας τον οργανισμό μας σε τεράστια εξουθένωση, μειώνοντας την απόδοσή μας, προκαλώντας μας άγχος, διαβρώνοντας τη σωματική και ψυχική μας υγεία, επηρεάζοντας το σώμα, το νου και τα συναισθήματά μας και εκκρίνοντας στο αίμα αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη, κορτιζόλη (τις ορμόνες του στρες).
70
x
στα χρωματα του διαβήτη
στα χρωματα του διαβήτη
x
71
ΠΕΡΙ...Ψ Υ Χ Η Σ
Κάποιοι τρόποι αυτοδιαχείρισης που μπορούν εύκολα να εφαρμοσθούν και να μειώσουν το βλαπτικό στρες είναι οι παρακάτω: ò Η υγιεινή διατροφή και η αποφυγή τροφών που διεγείρουν το στρες, όπως η ζάχαρη, ο καφές, το αλάτι, το λευκό αλεύρι, τα τρόφιμα που είναι φτωχά σε βιταμίνες. ò Ο ξεκούραστος ύπνος. ò Η συστηματική σωματική άσκηση, όπως το περπάτημα. Το περπάτημα, 3 φορές την εβδομάδα, αναζωογονεί το συναισθηματικό μας κόσμο. Χρειάζεται να αρχίσει κανείς σταδιακά, ξεκινώντας με περπάτημα 5 έως 10 λεπτά κάθε μέρα. Σε μερικές μέρες, μπορεί να κάνει από 30 έως 45 λεπτά περπάτημα, τουλάχιστον 3 - 4 φορές την εβδομάδα. ò Η γιόγκα. Η πλειοψηφία των ατόμων που λαμβάνουν μέρος σε μαθήματα γιόγκα εμφανίζουν λιγότερα συμπτώματα στρες και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η γιόγκα επικεντρώνεται στην αναπνοή ως βασική τεχνική χαλάρωσης, συμβάλλοντας έτσι και στην καλή ψυχική υγεία. ò Η πεζοπορία στη φύση: Η φύση ηρεμεί το μυαλό. Έτσι, το περπάτημα στο δάσος ή σε ένα πάρκο είναι μια ακόμα αποτελεσματική άσκηση που βοηθά την ψυχική υγεία. ò Η χαλαρωτική μουσική, ο περιορισμός των καταστροφικών σκέψεων. ò Ο καλός προγραμματισμός και η καλή οργάνωση. ò Η εστίαση στα θετικά γεγονότα της ζωής, με γέλιο, έκφραση των συναισθημάτων μας, ενασχόληση με ένα χόμπι, επαφές με καλούς φίλους, ασκήσεις χαλάρωσης. ò Γενικά, χρειάζεται μια κανονικότητα στη ζωή μας: Να ξυπνάμε, να κοιμόμαστε, να τρώμε και να εργαζόμαστε περίπου τις ίδιες ώρες. ò Να μαθαίνουμε καινούργια πράγματα, γιατί όπως έλεγε και ο Πλάτωνας, η γνώση είναι δημιουργός της ευτυχίας. ò Σημαντικό είναι επίσης να ζούμε αισθανόμενοι ότι προσφέρουμε στα παιδιά μας, στα εγγόνια μας, στην κοινωνία, στην κοινότητα, γιατί η προσφορά είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της ευτυχίας.
72
x
στα χρωματα του διαβήτη
ΟΤΑΝ ΤΟ ΣΤΡΕΣ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΣΕ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΠΟΥ ΤΟ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΩΦΕΛΙΜΟ, ΤΟΤΕ ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΒΛΑΠΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ.
Στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να είναι: Τα καθημερινά μικροπροβλήματα, η έλλειψη άσκησης ή στον αντίποδα, η υπερβολική άσκηση, η μοναξιά, η ανεργία, η υπερβολική λήψη τροφής, η έλλειψη τροφής, οι εντατικές δίαιτες, το στρες μετά από φυσικές ή μη καταστροφές (π.χ. covid-19 και το στρες μην κολλήσουμε ή μεταδώσουμε τη νόσο), οι χρόνιες ασθένειες, η έλλειψη ύπνου, ο υπερβολικός ύπνος, η εξάρτηση από τις οθόνες του υπολογιστή, των κινητών κ.λπ. Οι ψυχολογικές και σωματικές εκδηλώσεις του στρες μπορεί να είναι: Το άσθμα, η κνίδωση, ο πονοκέφαλος, τα γαστρεντερικά προβλήματα, τα μυοσκελετικά προβλήματα, οι ενδοκρινικές παθήσεις, οι αγχώδεις διαταραχές, οι κρίσεις πανικού, οι ψυχογενείς πόνοι, καρδιακή ανεπάρκεια, ακόμα και έμφραγμα. Έχουμε ένα σώμα το οποίο οφείλουμε να το φροντίζουμε και να το σεβόμαστε. Γιατί μπορεί αυτό το σώμα να γίνει ένα πεδίο μάχης απέναντι σε πραγματικούς εχθρούς.
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ...είναι νόσος;
Η παχυσαρκία είναι νόσος και η καθημερινότητα των ατόμων με παχυσαρκία μια πραγματική μάχη. Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια, σοβαρή νόσος, με πολλές επιπλοκές και κινδύνους για την υγεία.
74
x
στα χρωματα του διαβήτη
Είναι χαρακτηριστικό ότι η παχυσαρκία συνδέεται με 229 συννοσηρότητες συμπεριλαμβανομένου του σακχαρώδους διαβήτη, των καρδιαγγειακών παθήσεων και άλλων νοσημάτων. Η παχυσαρκία αφορά κάθε σύστημα του οργανισμού. Αλλού ως παράγοντας κινδύνου, αλλού αιτιολογικά και αλλού δρα πολλαπλασιαστικά στο πρόβλημα. Επιπλέον, η παχυσαρκία συνδέεται με μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης, τονίστηκε σε πρόσφατο Media Training που πραγματοποίησε η Novo Nordisk. Ακόμη κι αν ένα άτομο με παχυσαρκία καταφέρει να χάσει βάρος, η απώλεια αυτή είναι παροδική και ο κύριος λόγος είναι ότι η απώλεια βάρους μεταβάλλει το σύστημα ομοιόστασης, ευνοώντας την επαναπρόσληψη βάρους. Η βιολογία πίσω από την παχυσαρκία είναι τέτοια, που εμποδίζει το άτομο να σταματήσει να είναι παχύσαρκο.
στα χρωματα του διαβήτη
x
75
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Και αυτό είναι το πιο σοβαρό, καθώς υπολογίζεται ότι το 84% των παιδιών με παχυσαρκία θα είναι στο φάσμα της παχυσαρκίας και ως ενήλικες. Από αυτή τη μάχη κατά της παχυσαρκίας, με την κατάλληλη υποστήριξη τα άτομα με παχυσαρκία μπορούν να βγουν νικητές.
Σήμερα, υπολογίζεται ότι 2,8 εκατομμύρια ενήλικες στη χώρα μας είναι παχύσαρκοι. Η παχυσαρκία αφορά έναν στους τρεις ενήλικες και αυτό αποτελεί μία τεράστια πρόκληση για το σύστημα υγείας. Σύμφωνα με δεδομένα του 2016 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 650 εκατομμύρια ενήλικες πάσχουν από παχυσαρκία παγκοσμίως, ενώ διαρκώς παρατηρείται αύξηση του αριθμού αυτού, καθώς και της σοβαρότητας των περιστατικών. Σημαντική αύξηση παρατηρείται και στα ποσοστά παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας, καθώς πάνω από 124 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5 έως 19 πάσχουν από παχυσαρκία.
76
x
στα χρωματα του διαβήτη
Στη μάχη κατά της παχυσαρκίας επιστρατεύονται συμπεριφορικές προσεγγίσεις και αν αυτές αποτύχουν, φάρμακα και χειρουργικές επεμβάσεις. Τα φάρμακα μειώνουν την όρεξη, αλλάζουν την απάντηση του γαστρεντερικού στην πρόσληψη τροφής και μειώνουν την απορρόφηση λίπους από τη γαστρεντερική οδό. Η φαρμακευτική προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να διατηρήσουν τη συμμόρφωσή τους, να μειώσουν τους κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με την παχυσαρκία και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Η παχυσαρκία είναι μια μάχη που μέχρι σήμερα δινόταν σιωπηλά από εκατομμύρια ανθρώπους.
Όχι πια. Ν.Κ.
Για να ενημερώσει και να βοηθήσει τους ανθρώπους να δώσουν αυτή τη μάχη, η Novo Nordisk δημιούργησε την εκστρατεία "Μην τό' χεις βάρος" (δείτε το βίντεο της καμπάνιας εδώ https://www.youtube.com/ watch?v=QI9rv0cJ2JI, αλλά και τον ιστότοπο www.mintoxeisvaros.gr, όπου ο αναγνώστης μπορεί να βρει διαθέσιμες πληροφορίες για τη νόσο της παχυσαρκίας, τα επιδημιολογικά δεδομένα και τη θεραπευτική αντιμετώπισή της. Την εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του γενικού πληθυσμού της Ελλάδας για τη νόσο της παχυσαρκίας υποστηρίζουν με την αιγίδα τους, οι: • Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία • Ελληνική Εταιρεία Καρδιολογίας – Ε.Κ.Ε. • Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Παχυσαρκίας, του Μεταβολισμού και των Διαταραχών Διατροφής – Ε.ΠΑ.ΜΕ.ΔΙ. • Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας – Ε.Ι.Ε.Π. • Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Παχυσαρκίας – Ε.Χ.Ε.Π. • Πανελλήνιος Σύλλογος Στήριξης Ατόμων με Παχυσαρκία «Ιμερόεσσα» #ΜηνΤοΧειςΒάρος
#MinToXeisVaros
#TruthAboutWeight
#FightObesity
#ObesitySocialAwarenessCampaign
στα χρωματα του διαβήτη
x
77
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Γράφουν οι:
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΟΥΤΣΙΛΙΕΡΗΣ
Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστιακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αντιπρόεδρος «Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική» και Επιστημονικός Σύμβουλος, Όμιλος Βιοϊατρική
Ομότιμος Καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστιακό Πανερπιστήμιο Αθηνών, Πρόεδρος «Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική» και Επιστημονικός Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών, Όμιλος Βιοϊατρική
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΉ
ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ Οι σκελετικοί μύες είναι ο μεγαλύτερος ιστός απορρόφησης της γλυκόζης από την κυκλοφορία και, ως εκ τούτου, η φυσική του κατάσταση παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση φυσιολογικού μεταβολισμού κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Η καλή φυσική κατάσταση του μυϊκού ιστού (ιδιαίτερα σημαντική όσο προχωράει η ηλικία) εξασφαλίζεται μόνο με άσκηση. 78
x
στα χρωματα του διαβήτη
Επιπλέον, η άσκηση βελτιώνει τη λειτουργία καρδιάς-αγγείων, προφυλάσσει από την εμφάνιση εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων, συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, βελτιώνει την κατανάλωση οξυγόνου από τους ιστούς, εκπαιδεύει το αναπνευστικό σύστημα, ώστε να προσαρμόζεται αποδοτικότερα στη σωματική προσπάθεια, ενώ συμβάλλει στη μείωση της δυσλιπιδαιμίας και της παχυσαρκίας. Η άσκηση αποτελεί το πιο αποτελεσματικό και ασφαλές θεραπευτικό μέσον/«Θεραπευτική παρέμβαση - Η άσκηση είναι φάρμακο» για όλες τις παθήσεις, ακόμα και εκείνες της ψυχικής στα χρωματα του διαβήτη
x
79
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
σφαίρας. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στον καθοριστικό ρόλο της άσκησης στη θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη (τύπου 2/ΣΔτ2, τύπου 1/ΣΔτ1), αλλά και στην πρόληψη του ΣΔτ2, ο οποίος στην Ελλάδα αφορά το 10-12% των ενηλίκων και ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών/εφήβων. Παρότι η απώλεια βάρους είναι σημαντικός παράγοντας μείωσης του κινδύνου ανάπτυξης ΣΔτ2, με την εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων άσκησης (150 λεπτά/εβδομάδα), ο κίνδυνος για ΣΔτ2 και καρδιαγγειακές επιπλοκές μειώνεται ~45%, ακόμη και αν δεν μειωθεί το βάρος.
Παιδιά Στα παιδιά που έχουν συγγενείς 1ου βαθμού με ΣΔτ2 και είναι τα ίδια παχύσαρκα, η άσκηση είναι επιτακτική ανάγκη, λόγω αυξημένου κινδύνου ανάπτυξης ΣΔτ2 και χρόνιων επιπλοκών πολύ νωρίς στην ενήλικη ζωή τους. Έχει αποδειχθεί ότι η καθιστική ζωή στην παιδική/εφηβική ηλικία (π.χ. πολλές ώρες τηλεθέασης), μπορούν να προβλέψουν την ανάπτυξη ΣΔτ2, παχυσαρκίας, υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας και καρδιαγγειακών παθήσεων στη μέση ηλικία.
Διαβήτης Όσον αφορά στο ΣΔ, προτείνεται ο συνδυασμός αερόβιας/αναερόβιας άσκησης με αντιστάσεις, με την τελευταία να προηγείται, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας κατά τη διάρκεια της άσκησης. Ο συνδυασμός πρέπει να γίνεται καθημερινά ή το λιγότερο 4 φορές/εβδομάδα για τη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη (χαρακτηριστικό και των δυο τύπων ΣΔ) και τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου. Αν η επιλογή είναι μόνο αερόβια άσκηση, η διάρκεια/συχνότητα είναι αρχικά 10΄ με στόχο ~30 λεπτά/ημέρα ή παραπάνω τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Σε όλα τα είδη άσκησης, με την πάροδο του χρόνου η δραστηριότητα πρέπει να αυξάνεται σε ένταση/συχνότητα/διάρκεια με στόχο τουλάχιστον 150 λεπτά/εβδομάδα μέτριας έντασης άσκηση.
Συνταγογράφηση Το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική (ΙΕΦΑΙ) και η Διεθνής Οργάνωση «Η άσκηση είναι φάρμακο» ηγούνται της προσπάθειας συνταγογράφησης της άσκησης στο Ελληνικό Ιατρικό χώρο, με ανάρτηση πρωτοκόλλων «θεραπευτικής άσκησης ως συμπληρωματική θεραπεία» στον ιστότοπο του ΚΕΣΥ, σε ένα ευρύτατο φάσμα παθήσεων, με λεπτομερείς οδηγίες για το είδος/διάρκεια της άσκησης. Με αυτό το σκεπτικό, αναπτύσσεται μια ειδική Μονάδα Πρόληψης και Θεραπείας στον Όμιλο «Βιοϊατρική», όπου θα εφαρμόζονται πρωτόκολλα εξατομικευμένης «θεραπευτικής άσκησης», υπό την επίβλεψη ειδικών επιστημόνων υγείας και άθλησης, αλλά και όλων των οδηγιών για παρεμβάσεις που έχουν ως στόχο την αλλαγή στον τρόπο ζωής/καθημερινές συνήθειες, που εγγυώνται καλή μεταβολική υγεία σε όλες τις ηλικίες.
80
x
στα χρωματα του διαβήτη
Είδη άσκησης Σε γενικές γραμμές, τα είδη άσκησης είναι: [1] Αερόβια ή άσκηση αντοχής (ζωηρό περπάτημα, τρέξιμο/τζόκινγκ, κολύμπι, ποδηλασία, χορός, κωπηλασία), η οποία αυξάνει την ικανότητα των μυών να «καίνε» ευκολότερα τη γλυκόζη, προστατεύει από την υπεργλυκαιμία, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος. [2] Αναερόβια ή άσκηση αντιστάσεων (βάρη-όργανα), η οποία αυξάνει τη μάζα και τη λειτουργικότητα των μυών. Τα αναερόβια είδη άσκησης είναι δημοφιλή και περισσότερο πρακτικά σε άτομα με ΣΔ και κινητικά ή αγγειακά προβλήματα των κάτω άκρων. Αθλήματα, όπως ποδόσφαιρο και μπάσκετ εξασφαλίζουν συνδυασμό αερόβιας και αναερόβιας άσκησης. [3] Ασκήσεις ευελιξίας και ισορροπίας, αφορούν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, δεν συμβάλλουν στη βελτίωση του μεταβολισμού, αλλά εξασφαλίζουν τη διατήρηση κινητικότητας και ευστάθειας.
στα χρωματα του διαβήτη
x
81
ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Γράφει ο:
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΞΕΝΟΣ Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Ph.D. Διευθυντής τμήματος Διατροφογενετικής και Έρευνας Θρέψης "Ευρωκλινική Αθηνών"
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
...ΟΠΛΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ Ο πόνος και η φλεγμονή αποτελούν τον τρόπο του οργανισμού μας να «φωνάξει» βοήθεια! Σε κάποιες περιπτώσεις τη βοήθεια αυτή, την παρέχουμε διά μέσου των φαρμακευτικών σκευασμάτων που μας υποδεικνύει ο ιατρός μας, ενώ σε κάποιες άλλες, που το συμβάν δεν είναι έντονο ή χρόνιο, μπορεί να αρκεί απλά λίγη ξεκούραση και λίγη υπομονή παραπάνω… Τα τελευταία χρόνια στο μικροσκόπιο των επιστημόνων βρίσκεται μια πλειάδα φυσικών συστατικών και διατροφικών στοιχείων, που μπορεί να διαδραματίσουν θετικότατο ρόλο στην αντιμετώπιση του πόνου και της φλεγμονής.
Εξετάζοντας λίγο βαθύτερα τον όρο φλεγμονή, είναι σημαντικό να αναφερθούμε στις προσταγλανδίνες, ουσίες με ορμονική δράση που βιοσυντίθενται από λιπαρά οξέα. Οι προσταγλανδίνες δεν έχουν όλες την ίδια δράση: Ενώ οι προσταγλανδίνες τύπου 2 προάγουν τη φλεγμονή, δυο άλλα γκρουπ, οι προσταγλανδίνες τύπου 1 και 3 φαίνεται να τη μειώνουν. Εδώ έρχονται να παίξουν, λοιπόν, το δικό τους ιδιαίτερο ρόλο τα γνωστά ω-3 λιπαρά οξέα. Αυτά
τα λιπαρά, που ανευρίσκονται σε μεγάλα ποσά στα ψάρια, στα καρύδια και στο λιναρόσπορο, δημιουργούν το «έδαφος» για την παραγωγή προσταγλανδινών τύπου 3, που όπως προαναφέρθηκε κατέχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Υπό αυτό το πρίσμα, πολλές επιστημονικές μελέτες καταλήγουν πως τα ιχθυέλαια μπορούν να μειώσουν δραματικά τη φλεγμονή και τον πόνο, σε άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις παθήσεις.
στα χρωματα του διαβήτη
x
83
ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΤΑ ΙΧΘΥΕΛΑΙΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΝ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΝΟ, ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, πως όταν η παρέμβαση δεν αφορά απλώς στην ενίσχυση του διαιτολογίου με ψάρι, αλλά στην κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής με ω-3 λιπαρά οξέα, η σύσταση του κλινικού διαιτολόγου είναι απαραίτητη. Γιατί; Διότι, αφενός τα ω-3 λιπαρά σε μεγάλες δόσεις επεμβαίνουν στην πήξη του αίματος (και άρα η αντιθρομβωτική τους δράση μπορεί για κάποιους ασθενείς να αποτελεί αντένδειξη) και αφετέρου, διότι τέτοιου είδους λιπαρά οξειδώνονται πολύ εύκολα και σχεδόν πάντα απαιτείται η συγχορήγηση αντιοξειδωτικών στοιχείων (βιταμίνης Ε κ.λπ.).
Κερκετίνη Μια άλλη φυσική ουσία κατά της φλεγμονής και του πόνου, είναι η κερκετίνη. Η κερκετίνη είναι ένα αντιοξειδωτικό που βρίσκουμε κυρίως στο τσάι, στα κρεμμύδια, στο σταφύλι και στα μήλα. Η ουσία αυτή δεν αποτελεί υπόστρωμα για συγκεκριμένες προσταγλανδίνες όπως συμβαίνει με τα ω-3 λιπαρά οξέα, όμως αναστέλλει τη δράση ενζύμων
84
x
στα χρωματα του διαβήτη
που είναι απαραίτητα, ώστε να δημιουργηθούν οι «κακές» προσταγλανδίνες τύπου 2. Η σχεδόν μαγική κερκετίνη, αναστέλλει και την έκκριση της ισταμίνης, γεγονός που της αποδίδει εξέχουσες αντιαλλεργικές ιδιότητες. Ανάλογο τρόπο δράσης με την κερκετίνη έχουν και άλλα φυσικά συστατικά, όπως το τζίντζερ που «αρωματίζει» πολλές γευστικές συνταγές, η κουρκουμίνη φυσική χρωστική ουσία και κυριότερο ενεργό συστατικό του καρυκεύματος κουρκούμη (Curcumina longa) και βέβαια η καψαϊκίνη, ενεργή ουσία της κόκκινης πιπεριάς. Η καψαϊκίνη αποτελεί ήδη δραστικό συστατικό διαφόρων αλοιφών για πόνους στους μύες που συνδέονται με την αρθρίτιδα, πόνους πλάτης και εξαρθρώσεις. Ευρύτατα διαδεδομένη είναι και η χρήση διαφόρων "θερμαντικών" εμπλάστρων. Να σημειωθεί, πως η καψαϊκίνη είναι εξαιρετικά σταθερή ουσία και δεν διασπάται κατά το μαγείρεμα της πιπεριάς!
Οι έρευνες για τη δράση όλων αυτών των ουσιών έναντι των προσταγλανδινών και άλλων μεσολαβητών της φλεγμονής συνεχίζονται, είναι όμως σχεδόν σίγουρο ότι μελλοντικά, στη φαρέτρα του ειδικού έναντι των χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, σημαντική θέση θα κατέχουν πολλά διατροφικά συστατικά.
στα χρωματα του διαβήτη
x
85
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Γράφει o:
ΑΧΙΛΛΕΑΣ Ι. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ FESC, MAHA, MACCA Καρδιολόγος
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Kι όμως! Η καρδιά μπορεί πραγματικά να ...σπάσει! Το σύνδρομο της ραγισμένης ή σπασμένης καρδιάς (broken heart syndrome ή αλλιώς Takotsubo syndrome) αντιστοιχεί στο 2% των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου, ωστόσο η πάθηση αυτή είναι διαφορετική από το έμφραγμα, αν και τα συμπτώματά της είναι ίδια.
86 86
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
Το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς έχει ως αφορμή μια απρόσμενη είδηση, συνήθως αρνητική, η οποία προκαλεί σπασμό μιας μεγάλης καρδιακής αρτηρίας και εμποδίζει τη φυσιολογική ροή αίματος προς τον καρδιακό μυ. Ο σπασμός αυτός είναι απειλητικός ακόμη και για την επιβίωση του ασθενούς. Παρατηρείται συνήθως σε γυναίκες μέσης ηλικίας.
Αίτια: Η αδρεναλίνη και οι κατεχολαμίνες Σε μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές του Universitätmedizin Rostock, στη βόρεια Γερμανία, αναφέρουν ότι κατόρθωσαν να βρουν για ποιο λόγο μπορεί μία είδηση που προκαλεί οξύ στρες, να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή μας.
στα χρωματα του διαβήτη
x
87 87
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
ου παρουσιάζεται, επίσης, με ανωμαλίες στο ρυθμό της καρδιάς ή καρδιακή ανεπάρκεια (πνευμονικό οίδημα), ενώ συνδυάζεται με μέτρια αύξηση των μυοκαρδιακών ενζύμων (τροπονίνες). Ενδοκαρδιακές βιοψίες έχουν αποκαλύψει ζώνες συσπάσεων στην εγγύτητα των καρδιακών νεύρων, ενώ οι κατεχολαμίνες συνήθως είναι αυξημένες. Σε κάθε περίπτωση, η βλάβη που υφίσταται το θύμα διαφέρει από την εικόνα της νέκρωσης που συναντάμε στο έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή). Περιέργως, στο υπερηχοκαρδιογράφημα, αργότερα, σχηματίζεται, μια εικόνα που θυμίζει ιαπωνικό χταπόδι (takotsubo) και οδήγησε στην αντίστοιχη ονομασία της μυοκαρδιοπάθειας (το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς λέγεται και μυοκαρδιοπάθεια Τakotsubo). Η είδηση που προκαλεί απότομο ψυχικό σοκ, κάνει τον οργανισμό να παράγει πολύ μεγάλες ποσότητες των ορμονών του στρες, συμπεριλαμβανομένης της αδρεναλίνης, με συνέπεια να συστέλλονται οι κύριες αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει στένωση σε μια από τις αρτηρίες της καρδιάς (ονομάζονται στεφανιαίες), προκαλώντας απότομη αλλαγή του καρδιακού ρυθμού – σαν κι αυτήν που συμβαίνει όταν παθαίνει κάποιος έμφραγμα λόγω θρόμβου (καρδιακή προσβολή). Στο φαινόμενο της ραγισμένης καρδιάς, τα συμπτώματα μιμούνται αυτά του εμφράγματος του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή). Ο ασθενής αισθάνεται ότι δυσκολεύεται να αναπνεύσει, αρχίζει να εκδηλώνει πόνους στο στήθος (στηθάγχη) και αισθάνεται αδύναμος. Η αποπληξία αυτή του μυοκαρδί-
88
x
στα χρωματα του διαβήτη
Πρέπει να κάνουμε ξεκάθαρο ότι πρόκειται για κάτι τελείως διαφορετικό από την καρδιακή προσβολή, καθώς δεν υπάρχει θρόμβος που έχει σταματήσει τη ροή του αίματος και έτσι στις περισσότερες περιπτώσεις τα θύματα που αναρρώνουν δεν εμφανίζουν μόνιμη ζημιά της καρδιάς. Οι ερευνητές έχουν βρει, επίσης, ότι από το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς κινδυνεύουν περισσότερο οι γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς είναι 7,5 φορές πιο συχνό στις γυναίκες και ακόμη πιο συχνό σε αυτές που είναι άνω των 55 ετών.
Αντιμετώπιση Είναι κυρίως υποστηρικτική. Ουσιαστικά, με την αγωγή δίνουμε το χρονικό περιθώριο που έχει ανάγκη η καρδιά για να επανέλθει στην προηγούμενη κατάστασή της.
ΔΩΣΕ ΑΙΜΑ, ΧΑΡΙΣΕ ΖΩΗ
H αύξηση των κρουσμάτων της πανδημίας COVID-19 δυστυχώς έχει επηρεάσει και τα αποθέματα αίματος της χώρας μας, λόγω του ότι παρατηρείται μείωση της προσέλευσης των εθελοντών αιμοδοτών στις υπηρεσίες αιμοδοσίας των νοσοκομείων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στους ασθενείς που μεταγγίζονται τακτικά, αλλά και οι ασθενείς που χρειάζεται να χειρουργηθούν. Για να μην κινδυνέψει καμία ζωή λόγω έλλειψης αίματος, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας διοργανώνει αιμοδοσίες με πλήρη τήρηση των μέτρων προστασίας των εθελοντών αιμοδοτών και συγκεκριμένα: ò χορήγηση του προβλεπόμενου από τον ΕΟΔΥ εξοπλισμού ατομικής προστασίας (μάσκες, γάντια, αντισηπτικό) για το προσωπικό και τους εθελοντές αιμοδότες που θα συμμετάσχουν ò αποστείρωση στις καρέκλες αιμοδοσίας ò τήρηση των αποστάσεων μεταξύ των καρεκλών αιμοδοσίας ò τηλεφωνικά ραντεβού, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα συνωστισμού
Για να δώσεις αίμα χρειάζεται: ò Να είσαι 18-65 ετών. ò Να έχεις πάρει ένα ελαφρύ γεύμα πριν την αιμοδοσία. ò Να έχεις κοιμηθεί τουλάχιστον 5 ώρες. ò Να αναφέρεις τυχόν ασθένειες και φάρμακα που λαμβάνεις στο γιατρό της αιμοδοσίας. ò Εάν έχεις κάνει τατουάζ να έχουν παρέλθει 4 μήνες.
Ενημερώσου για τις επερχόμενες αιμοδοσίες από το site του Ε.ΚΕ.Α: https://ekea.gr/events/
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ...ΝΕΑ
νεα
επιστημονικά Εμβόλιο κατά των ουρολοιμώξεων Mια πολλά υποσχόμενη λύση για τους ανθρώπους που υποφέρουν από υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις φαίνεται ότι ανακάλυψαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τέξας (Ντάλας): Ένα εμβόλιο που λειτουργεί προστατευτικά για τις λοιμώξεις από E.Coli που είναι υπεύθυνο για το 80% των ουρολοιμώξεων. Δυστυχώς, η μικροβιακή αντοχή έχει επιδεινώσει σημαντικά τα πράγματα στην αντιμετώπιση αυτών των λοιμώξεων, καθιστώντας τις λοιμώξεις σε μεγάλο βαθμό ανίατες. Υπολογίζεται ότι 1 στις 2 γυναίκες και 12% των ανδρών έχουν πάθει ουρολοίμωξη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ τέσσερις στους δέκα ασθενείς με ουρολοίμωξη βιώνουν υποτροπή της νόσου. Στις επιπλοκές της νόσου, όταν δηλαδή τα βακτήρια δεν φεύγουν από την κύστη, περιλαμβάνονται η πυελονεφρίτιδα και η ουροσήψη, ένας τύπος σήψης με ποσοστά θνησιμότητας που φτάνουν το 30-40%. Για τη δημιουργία του νέου εμβολίου, οι επιστήμονες βασίστηκαν στη χρήση ολόκληρων εξασθενημένων βακτηρίων, τα οποία έβαλαν μέσα σε ένα βιοαποικοδομήσιμο μεταλλικό πλαίσιο. Μέσω της σταδιακής διάλυσης του πλαισίου, οι ειδικοί κατάφεραν να μιμηθούν την πορεία μίας πραγματικής λοίμωξης. Με τον τρόπο αυτό, σε αντίθεση με τα εμβόλια που διοχετεύουν πρωτεΐνες ταχείας δράσης, κατάφεραν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη υψηλών επιπέδων (πενταπλασιασμό) των ανοσοσφαιρινών κατά του E. Coli.
90
x
στα χρωματα του διαβήτη
Υπάρχει σχέση μεταξύ του διαβήτη και των ψυχιατρικών διαταραχών; Μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης διαβήτη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό έχουν τα άτομα που πάσχουν από ψυχιατρικές διαταραχές, αναφέρει μετα-ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας. Η μετα-ανάλυση επιβεβαιώνει προηγούμενες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 40 χρόνια και είχαν αποδείξει υψηλότερη συχνότητα διαβήτη στους ασθενείς με διπολική διαταραχή, με σχιζοφρένεια και με μείζονα κατάθλιψη. H νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Diabetologia, ήλθε να επιβεβαιώσει την έκταση και το εύρος της συνύπαρξης ψυχιατρικών διαταραχών και διαβήτη, η οποία συνυπάρχει και με άλλες διαταραχές, όπως διαταραχές ύπνου (39,7%), διαταραχές πρόσληψης τροφής, ουσιοεξαρτήσεις, αγχώδεις διαταραχές, ψυχώσεις κ.ο.κ. Mέχρι σήμερα, ωστόσο, οι μηχανισμοί που ευθύνονται για αυτήν τη σχέση μεταξύ του διαβήτη και των ψυχιατρικών διαταραχών δεν έχουν ανακαλυφθεί. Το πιθανότερο βέβαια είναι πως η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη. Για παράδειγμα, η διαχείριση του διαβήτη μπορεί να οδηγήσει π.χ. σε στρες, κατάχρηση ουσιών ή σε διαταραχές ύπνου, αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίθετο - καθεμιά από αυτές τις καταστάσεις να επιφέρει αλλαγές στον εγκέφαλο του ατόμου και στον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός επεξεργάζεται την τροφή για την παραγωγή ενέργειας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένας συνδυασμός παραγόντων του τρόπου ζωής, π.χ. κάπνισμα, έλλειψη άσκησης, ανεπαρκής ύπνος, η χρήση ψυχιατρικών φαρμάκων, συννοσηρότητες και ορισμένοι βιολογικοί -γενετικοί παράγοντες, ίσως τελικά να είναι εκείνοι που ευθύνονται για την αυξημένη συχνότητα του διαβήτη στους ασθενείς με ψυχιατρικές διαταραχές.
Ναι! Το στρες μας γερνάει! Το ότι το στρες μας γερνάει είναι γνωστό. Δεδομένα νέων μελετών δείχνουν ότι το στρες επιταχύνει το βιολογικό μας ρολόι και επιδρά και στο μεταβολισμό. Ωστόσο, αυτή η κατάσταση πλέον ποσοτικοποιήθηκε και -το καλύτερο- σύμφωνα με τους επιστήμονες μπορεί να αναστραφεί. Πώς; Με τον αυτοέλεγχο και τη διαχείριση των συναισθημάτων μας. Για να μετρήσουν πόσο γρήγορα γερνάμε, οι επιστήμονες ανέπτυξαν τα λεγόμενα επιγενετικά ρολόγια, με τα οποία μπορούν και μετρούν τη βιολογική γήρανση. Θέλοντας να δουν πόσο το στρες επιταχύνει αυτή τη διαδικασία, πραγματοποίησαν μελέτη σε 444 ανθρώπους ηλικίας 18-50 ετών και διαπίστωσαν ότι το πολύ στρες σχετίζεται με επιτάχυνση της γήρανσης και αυξημένους ορισμένους βιολογικούς δείκτες, όπως την αντίσταση στην ινσουλίνη. Βρήκαν, επίσης, ότι με τον έλεγχο των συναισθημάτων του ατόμου, η διαδικασία αυτή “φρενάρει”. Παρόλο που η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Translational Psychiatry δεν δίνει συγκεκριμένες οδηγίες για το πώς μπορεί κάποιος να περιορίσει την επίδραση του στρες στην επιτάχυνση τη γήρανσης, θα μπορούσε να βοηθήσει στον προσδιορισμό στόχων για σχετικές συμπεριφορικές παρεμβάσεις στο μέλλον.
στα χρωματα του διαβήτη
x
91
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Γράφει o:
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΕΠΠΑΣ Υπ. Διδάκτωρ πανεπιστημίου Αθηνών - Διατροφογεννετική
ikarian diet Γιατί η Ικαρία ξεχωρίζει;
92 92
xx
στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη
Ζώντας στην εποχή της πληροφόρησης και της εύκολης προβολής, γινόμαστε καθημερινά δέκτες πλήθους μηνυμάτων από ποικίλες πηγές. Μεταξύ άλλων θεμάτων, η διατροφή για μακροζωία είναι αρκετά δημοφιλές αντικείμενο, γεγονός που οδηγεί στην προβολή μεγάλου όγκου οδηγιών, συμβουλών, πλάνων διατροφής και θαυματουργών προϊόντων από το εξωτερικό, τα οποία συχνά μας δημιουργούν μεγαλύτερη σύγχυση για τη διατροφή μας παρά μας βοηθούν. Το 2009 η Ικαρία εντάχθηκε στις «Blue Zones», ένα σύνολο 5 τοποθεσιών στον πλανήτη με το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και την καλύτερη κατάσταση υγείας. Το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 90 ετών και άνω, είναι δεκαπλάσιο στην Ικαρία συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη!
Η Ιkarian Diet είναι ένα μοντέλο διατροφής και ζωής που ακολουθώντας το, μπορούμε όλοι να αλλάξουμε τη ζωή μας και συνολικά να αυξήσουμε το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής.
Γνωρίζοντας πως η Ικαρία είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το 2015 έφυγα από την Αθήνα για να ζήσω στην Ικαρία και να μάθω όλα εκείνα τα μυστικά της διατροφής τους. Μετά από χρόνια έρευνας, δημιουργήθηκε η Ιkarian Diet, ένα μοντέλο διατροφής και ζωής που ακολουθώντας το, μπορούμε όλοι να αλλάξουμε τη ζωή μας και συνολικά να αυξήσουμε το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής.
στα χρωματα του διαβήτη
x
93
ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ
Οι σχέσεις Εν αρχή ην το μυαλό Όταν μιλάμε για την υγεία, συνήθως σκεφτόμαστε καρδιαγγειακά ή μεταβολικά νοσήματα, ωστόσο ένα από τα πιο σημαντικά όργανα που με την πάροδο του χρόνου αρχίζει να φθείρεται είναι το ίδιο το μυαλό. Είτε μιλάμε για νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ, είτε για ψυχικά νοσήματα, όπως η κατάθλιψη, η έκπτωση της λειτουργίας του εγκεφάλου ή και συνολικά του νευρικού συστήματος, φαίνεται πως είναι πιο εύκολο να προληφθεί, παρά να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά. Αυτό που βρέθηκε μετά από χρόνια έρευνας στο νησί της Ικαρίας, είναι πως οι κάτοικοι του νησιού ακολουθούν ένα μοναδικό τρόπο ζωής με κύριο πρωταγωνιστή τις διατροφικές τους συνήθειες. Πιο συγκεκριμένα, η Ikarian diet στηρίζεται κυρίως σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά. Η κατανάλωση ψα-
94
x
στα χρωματα του διαβήτη
Αναπόσπαστο κομμάτι στην επίτευξη μακροζωίας έχουν οι κοινωνικοί δεσμοί και οι στενές διαπροσωπικές σχέσεις των κατοίκων της Ικαρίας, οι οποίοι παραμένουν κοινωνικά ενεργοί. Τέλος, δεν μπορούμε να παραλείψουμε την άσκηση. Σχεδόν 9/10 άντρες και 7/10 γυναίκες περπατάνε καθημερινά, ενώ 6/10 υπερήλικες είναι σωματικά δραστήριοι. Τα δεδομένα αποδεικνύουν πως ακόμα και οι απλοί καθημερινοί περίπατοι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου κατά 31%. Ο όρος “υγιής γήρανση” ή “healthy aging”, που προτάθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχει αρχίσει πλέον να εξετάζεται ενεργά στον πληθυσμό. Ουσιαστικά, ο όρος αυτός περιγράφει τη γήρανση του ατόμου με τη βέλτιστη ποιότητα ζωής, σωματικά και ψυχικά. Στόχος της ikarian diet δεν είναι να δείξει μόνο το πώς μπορεί κανείς να επιτύχει τη μακροζωία, αλλά επιπλέον αυτού, στόχος είναι η επίτευξη της υγιούς γήρανσης.
ριού γίνεται 1-2 φορές την εβδομάδα, γαλακτοκομικά καταναλώνονται λίγες φορές την εβδομάδα, ενώ η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι περιορισμένη (μέγιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος 3 φορές τον μήνα). Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει το κρασί με την καρδιοπροστατευτική του δράση (προτείνεται χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση).
στα χρωματα του διαβήτη
x
95