Περιοδικό στα "Χρώματα του Διαβήτη", Τεύχος 17 by Karta Diaviti

του διαβήτη x

ΤΕΥΧΟΣ 17 Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2016

µ 14

ISSN: 2241–3677

χρωματα

στα

Πόσο σίγουροι είστε για τις µετρήσεις του σακχάρου σας; Τώρα µπορείτε να είστε πολύ! Ο µετρητής σακχάρου αίµατος On Call Vivid προσφέρει: 100% ακρίβεια Ευκολία στη χρήση, χωρίς κωδικοποίηση Αυτόµατη διόρθωση του αιµατοκρίτη Προειδοποίηση για εµφάνιση κετονών Προηγµένες λειτουργίες για διαχείρηση της νόσου

Η αξιόπιστη λύση για την υγεία σας.

Παπαδιαµαντοπούλου 41 | Ιλίσσια |115 28 | Αθήνα Tηλ. 210 7488821 | Fax 210 7488827 www.winmedica.gr 2 στα χρωματα του διαβήτη

Λίγα λόγια. . Αγαπητοί φίλοι, Κάθε Φθινόπωρο, η εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό είναι αυτή της... εκκίνησης. Μιας εκκίνησης γεμάτη στόχους, όνειρα, θέλω και χρώματα χρυσαφένια. Με συμμάχους τη δύναμη, την ελπίδα, την αισιοδοξία, τον ήλιο που μαζέψαμε, αλλά και το μεγαλύτερο χαμόγελό μας… ξεκινάμε! Η αρχή για εμάς έγινε στις 19 Σεπτεμβρίου, με μία μεγάλη εκδήλωση ενημέρωσης και ψυχαγωγίας στο Άλσος Περιστερίου, που απλόχερα μας χάρισε χαμόγελα και όμορφες μελωδικές στιγμές με τη φωνή της Ανδριάνας Μπάμπαλη. Η συνέχεια έρχεται με το κουδούνι των σχολείων του Δήμου Περιστερίου, όπου θα είμαστε κι εμείς στα ίδια θρανία να εκπαιδεύσουμε και να εκπαιδευτούμε! Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, το 17ο τεύχος, με πολλή όρεξη και αγάπη δουλεμένο, έρχεται με πολλά και ενδιαφέροντα θέματα από το χώρο της επιστήμης, της διατροφής, της άθλησης, της ψυχολογίας... «Με Οδηγό μας το Διαβήτη». Η μικρή μας Μελένια, η φωκίτσα μας, ξεκίνησε το σχολείο και τις περιπέτειές της και μαζί της ευχόμαστε σε όλα τα παιδιά και τους γονείς, καλή σχολική χρονιά με δύναμη και πολλές-πολλές επιτυχίες! Θέλω, κλείνοντας, να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους εσάς για τα μηνύματα που μας στέλνετε καθημερινά, για την αγάπη που δείχνετε στα «Χρώματα», αλλά και για τη συμπαράσταση και εμπιστοσύνη που δείχνετε στα βήματά μας και δεσμεύομαι να συνεχίσουμε με την ίδια και μεγαλύτερη όρεξη, ζωντάνια και θετική διάθεση! Κι όπως πάντα, είμαστε πρόθυμοι να σας δώσουμε οποιαδήποτε πληροφορία μέσω της ειδικής γραμμής επικοινωνίας της Κάρτας Διαβήτη 801 500 3535 (αστική χρέωση), που λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως Παρασκευή 10:00 – 15:00.

Πολύ φιλικά, Αναστασία Καφούση

στα χρωματα του διαβήτη

x ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016

χρωματα

στα

του διαβήτη

Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση

www.kartadiaviti.gr

Ιδιοκτησία

Επιστημονικοί Συνεργάτες

ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΚΑΡΤΑ ΔΙΑΒΗΤΗ

Άκης Αγγελάκης LLM, SAC DIP, Authorized Trainer & Counselor Εκδότης, Συγγραφέας, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Σύμβουλος Συνθετικής Προσέγγισης Business & Life Coach Απόστολος Γαϊτάνης, MD, CCST, Πλαστικός χειρουργός, είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής & της Διεθνούς Ένωσης Πλαστικών Χειρουργών ISAPS. Συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών & του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης Χρήστος Δαραμήλας, Βιολόγος, MsD «Diabetes Care» Πρόεδρος Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. Α λεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία Αναστάσιος Κουτσοβασίλης Consultant Internist - Diabetologist 3rd Internal Medicine Department & Diabetes Center Nikaia General Hospital, Athens Αντώνιος Π. Λέπουρας, Παθολόγος – Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ GENERAL Ιωάννης Ντούπης, Παθολόγος Διαβητολόγος , Υπεύθυνος Διαβητολογικού Ιατρείου Ναυτικού Νοσοκομείου ΝΣ Δ/ντης Διαβητολογικού Τμήματος Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου Σωτήριος Α. Ράπτης, Καθηγητής Παθολογίας, Ενδοκρινολογίας , Μεταβολισμού και Σακχαρώδη Διαβήτη των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ουλμ Γερμανίας Ακαδημαϊκός και Μέλος της Συγκλήτου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA, Σάλτσμπουργκ - Αυστρία), ισόβιο Mέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation - I.D.F.). Πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (Ε.ΚΕ.ΔΙ.) Μαίρη Σελανικλή, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση MSc στην κλινική διατροφή Αλέξιος Σωτηρόπουλος, Διευθυντής ΕΣΥ, Παθολόγος-Διαβητολόγος & Γενικός Ιατρός, Γ΄ Παθολογικού Τμήματος & Διαβητολογικού Κέντρου, Γ.Ν.Νίκαιας – Πειραιά Χαράλαμπος Δ. Τούντας, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας, Βιοκλινική Αθηνών Βασιλική Τριάντη - Δημολένη MD, MSC, PHD, Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος Μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Member of the «Swedish Association of Endocrinology» & «Greek Endocrinologist Association» Endocrinology Department, University of Athens

Διευθύντρια Σύνταξης Εύα Ντελιδάκη

Υπεύθυνη Διαφήμισης Αναστασία Καφούση

Επιμέλεια-Διόρθωση Κειμένων & Υποδοχή Διαφήμισης Ειρήνη Καφούση

Υπεύθυνος Λογιστηρίου Δημήτρης Μούτουλας

Καλλιτεχνική Επιμέλεια Κατερίνα Σπηλιωτοπούλου

Σκιτσογράφος Μιχάλης Δελαβίνιας

Εκτύπωση ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε.

Εκδότης BCO Development Αγ.Ι.Θεολόγου 41, Χολαργός 15561 Τηλ. 210 6520062, Fax. 210 6520082 Email: info@bco.gr

Συνεντεύξεις

ISSN: 2241–3677

Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας απασχολεί στα τηλέφωνα: 801 500 3535 (γραμμή υποστήριξης), 210 6520062 ή στο e-mail: info@kartadiaviti.gr Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλουχρωματα ή μέρους του του διαβήτη εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), 4 στα χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (νόμος 2121/1993).

Δέσποινα Μαργιωρή, Συγγραφέας Νικόλαος Τεντολούρης, Παθολόγος - Διαβητολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας στην Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Λαϊκό Νοσοκομείο και υπεύθυνος του Διαβητολογικού Κέντρου του ίδιου Νοσοκομείου Ιωάννης Τούντας, Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών Διευθυντής του Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας και του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Αντωνία Τριχοπούλου, Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας

Ειδικοί Συνεργάτες

Λία Λάππα, Δημοσιογράφος-Συγγραφέας Εύα Ντελιδάκη, Δημοσιογράφος Υγείας-Συγγραφέας και παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr. Κάρμεν Ρουγγέρη, Ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος Δημήτρης Σκαρμούτσος, Chef

στα χρωματα του διαβήτη

Editorial της σύνταξης

Ε ΥΑ ΝΤΕΛΙΔΑΚΗ Δημοσιογράφος Υγείας – Συγγραφέας και παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr

Μετά το καλοκαίρι ό,τι έχουμε αφήσει πίσω μας... τα βρίσκουμε μπροστά μας! Λογαριασμούς, δάνεια, επαγγελματικές επαφές και τόσα άλλα... Αν αρρωστήσεις εσύ, τίποτα δε θα διορθωθεί, τίποτα καλύτερο δε θα γίνει. Γι΄ αυτό ψυχραιμία, υπομονή και επιμονή στις αξίες που θέλουν να μας σκοτώσουν! Θέλω να σας μιλήσω για ένα ακατέργαστο διαμάντι που είσαι εσύ που με διαβάζεις. Εκείνοι που τα καταφέρνουν σ΄ αυτόν τον κόσμο είναι εκείνοι που ορθώνουν το παράστημά τους και αναζητούν τις ευκαιρίες που θέλουν. Και αν δεν μπορούν να τις βρουν, τις δημιουργούν (George Bernard Shaw). Η περίπτωση του Ole Bull, του διάσημου Νορβηγού βιολιστή είναι χαρακτηριστική. Ο πρακτικός πατέρας του, χημικός στο επάγγελμα, τον έστειλε στο Πανεπιστήμιο της Χριστιανίας, το σημερινό Όσλο, να σπουδάσει για να γίνει δημόσιος υπάλληλος. Του είχε απαγορεύσει να παίζει το βιολί που τόσο αγαπούσε. Σύντομα τα παράτησε, αψήφησε την πατρική εντολή κι αφιέρωσε όλο το χρόνο κι όλη του την ενεργητικότητα στο βιολί του. Το δυστύχημα ήταν ότι, παρόλο το μεγάλο ταλέντο του, οι δάσκαλοί του δεν ήταν οι καταλληλότεροι. Έτσι, όταν ήταν πια έτοιμος ν’ αρχίσει την πρώτη του περιοδεία με κονσέρτα, δεν ήταν καθόλου καλά προετοιμασμένος. Ένας κριτικός έγραψε σε μια εφημερίδα του Μιλάνου: «Πρόκειται για έναν μη σωστά εκπαιδευμένο μουσικό. Αν είναι να γίνει διαμάντι, σίγουρα ακόμα είναι ακατέργαστο και όχι γυαλισμένο».

στα χρωματα του διαβήτη

Εδώ, τώρα, υπήρχαν δυο διέξοδοι που θα μπορούσε να αντιδράσει ο Bull σ’αυτήν την κριτική. Θα μπορούσε να την αφήσει να τον θυμώσει ή θα μπορούσε να μάθει από αυτήν. Ευτυχώς, διάλεξε το δεύτερο. Πήγε στα γραφεία της εφημερίδας και ζήτησε να δει τον κριτικό. Αποσβολωμένος ο εκδότης του τον παρουσίασε κι ο Ole πέρασε όλη τη βραδιά με τον 70άρη κριτικό ρωτώντας για τα λάθη του, επιζητώντας τη συμβουλή του σχετικά με το πώς να τα διορθώσει. Μετά ακύρωσε το υπόλοιπο της τουρνέ του, γύρισε σπίτι του κι εκεί πέρασε τους έξι επόμενους μήνες με μελέτη, με την παρουσία ειλικρινών και σωστών διδασκάλων. Για ώρες έκανε εξάσκηση για να ξεπεράσει τα λάθη του. Τελικά, επέστρεψε στα κονσέρτα του και στα 26 μόλις χρόνια του, έγινε η «έκφραση των συναισθημάτων της Ευρώπης». Ποτέ δεν είναι αργά να κάνετε μια αρχή, όπως λέει και ο Άκης Αγγελάκης. Ξεκινήστε γινόμενοι περισσότερο ενεργητικά σκεπτόμενοι. Γίνετε «εργάτες» της σκέψης. Μην αποφεύγετε τη σκληρή δουλειά με την πνευματικότητα, τη λογική και τη νοικοκυροσύνη του μυαλού σας. Η ζωή σας δίνει την ευκαιρία και τις επιλογές. Εσείς, βάλτε σε κίνηση τις δυνάμεις του μυαλού σας για να διαλέξετε τις καλύτερες και σωστότερες για σας και το πεπρωμένο σας. Καλό απο-καλόκαιρο με διάρκεια... Εύα Ντελιδάκη

Index περιεχόμενα

40 ΑΠΡΟΟΠΤΑ ...στη ζωή του διαβητικού ασθενή. 42 Συνάντηση με την Αντωνία Τριχοπούλου Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας.

48 ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΥΛΙΚΕΙΑ

Τι προβλέπει η νομοθεσία;

60 Η μαγεία των Χριστουγέννων! 62 Συνάντηση με την Δέσποινα Μαργιωρή

Συγγραφέας

66 Μαμά ποιόν αγαπάς πιο πολύ; 70 Και οι γυναίκες με διαβήτη,

έχουν δικαίωμα στην ομορφιά!

76 ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ 10 Το ΆΓΧΟΣ της ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 16 ΜΕΤΑΓΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ και καρδιαγγειακός κίνδυνος

20 Συνάντηση με τον Νικόλαο Τεντολούρη Παθολόγος - Διαβητολόγος

Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών Διευθυντής του Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας και του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής

82 Τι δικαιούνται τα άτομα

28 Ευρωπαϊκό Συνέδριο

86 Ταξίδι στις Κυκλάδες

για το Σακχαρώδη Διαβήτη (EASD congress 2016)

32 Όταν η παθολογία συνάντησε το... Σακχαρώδη Διαβήτη

78 Συνάντηση με τον Ιωάννη Τούντα

24 Αφιέρωμα: 14 Νοέμβριου-

Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη

...ως ενδοκρινικό-όργανο-στόχος

στα χρωματα του διαβήτη

με σακχαρώδη διαβήτη;

...για το διαβήτη!

88 Μαγειρεύουμε με τον

Δημήτρη Σκαρμούτσο

55 Extra Ένθετο

ΠΕΡΙ...Ψ Υ Χ Η Σ

Γράφει ο:

ΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ LLM, SAC DIP Authorized Trainer & Counselor Εκδότης, Συγγραφέας, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Σύμβουλος Συνθετικής Προσέγγισης Business & Life Coach

ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Ένα άρθρο για κάθε άνθρωπο, γονέα, επιχειρηματία, εργαζόμενο, στέλεχος, πωλητή, ψυχολόγο, σπουδαστή, συνταξιούχο, που καθημερινά αντιμετωπίζει και βιώνει στο «πετσί» του το άγχος και την αγωνία για την... αξιολόγηση! ΑΝΗΣΥΧΙΑ: Μια δύναμη που σκοτώνει τα όνειρα XX Όσο περισσότερο ανησυχείς για το αδύνα-

το, τόσο μικρότερος γίνεσαι για το δυνατό. XX Η ανησυχία είναι μια μορφή αντίστροφης

πίστης. XX Είναι εκείνη η πίστη που δίνει δύναμη

στους φόβους σου. XX Είναι η εμπιστοσύνη στις αδυναμίες σου. XX Είναι η απαξίωση των ικανοτήτων σου. XX Αντί να ανησυχείς για εκείνα που μπορεί να

πάνε στραβά, άρχισε να προνοείς τρόπους και λύσεις για να τα αποφύγεις. XX Αντί να εστιάζεσαι στο τι μπορεί να μη

στα χρωματα του διαβήτη

δουλέψει, συνέχισε να προετοιμάζεσαι εντατικά, λεπτομερειακά και πρακτικά, ώστε όλα να πάνε καλά. XX Αντί να εμπιστεύεσαι τους φόβους σου,

αγκάλιασε τους στόχους σου. Αλλά οι στόχοι αυτοί να είναι ξεκάθαροι, μετρήσιμοι, επιθυμητοί κι εσύ αποφασισμένος να τους φτάσεις και να τους κατακτήσεις. XX Αντί να ανησυχείς για όσα δεν αλλάζουν,

εστίασε την προσοχή σου σε όλα εκείνα που αλλάζουν και βάλε τα δυνατά σου να τα αλλάξεις. XX Και τότε, η αμφιβολία δεν θα έχει άλλη

επιλογή από το να υποκλιθεί στη δύναμη του οράματός σου και να το αφήσει να γίνει πραγματικότητα. XX Και ποτέ μα ποτέ μη ξεχνάς ότι όσο πε-

ρισσότερο ανησυχείς για το αδύνατο, τόσο μικρότερος γίνεσαι για το δυνατό. XX Για να διαχειριστούμε σωστά το άγχος θα

πρέπει να ρίξουμε μια ματιά μέσα μας. XX Τύποι Προσωπικότητας και Στρες: Είμα-

στε τύπος Α σε κάποια θέματα και τύπος Β σε κάποια άλλα. Τύπος Α = Συμπεριφορά που προκαλεί περισσότερο στρες, Τύπος Β = Είναι πιο χαλαροί.

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΕΡΙ...Ψ Υ Χ Η Σ

Κατηγορίες άγχους & στρες

Τα στάδια του άγχους

Το άγχος δημιουργείται όταν έχουμε υψηλές απαιτήσεις και λίγο έλεγχο επάνω σε μια κατάσταση. Οι τύποι Α είναι σε ένταση, ανυπομονούν. Έχουν την τάση να αποκτήσουν προβλήματα υγείας σαν αποτέλεσμα. Θυμώνουν στα μποτιλιαρίσματα, με τους ανθρώπους που είναι ανίκανοι ή ανεκπαίδευτοι. Προσφέρονται να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα και για ακόμα περισσότερα.

Το άγχος αναπτύσσεται σταδιακά. Αν αναγνωρίσουμε αυτά τα στάδια, θα μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε και τα συμπτώματα, ώστε να χειριστούμε το στρες αποτελεσματικά.

Οι τύποι Β είναι πιο ήρεμοι – Άνετοι στο να δουλεύουν ένα-ένα αυτά που έχουν να κάνουν. Υπάρχουν και οι κρυφές αιτίες που προκαλούν στρες, εκτός από τις ολοφάνερες (προϊστάμενος, ασθένεια, απώλεια, δουλειά). Κρυφές αιτίες: Ουρές – καθυστερημένα ραντεβού – μποτιλιαρίσματα - λογαριασμοί – ψώνια κ.λπ.

Ποια είναι μερικά από τα σημάδια του άγχους XX Αλλαγή στη συμπεριφορά (Όρεξη -

Ύπνος – Καθημερινές συνήθειες). XX Συναισθήματα (Ανυπομονησία – Μελαγ-

χολία – Δυσφορία – Νευρικότητα). XX Lifestyle: Πολλοί καμουφλάρουν το

στρες που έχουν με το να εργάζονται σκληρότερα ή γίνονται επιθετικότεροι ή αμυντικότεροι ή ανυπόμονοι. XX Κρίσεις: Ασθένεια, θάνατος στην οικο-

γένεια, προβλήματα προσωπικών σχέσεων, εργασίας, φυσικές καταστροφές. XX Φυσικά Συμπτώματα: Flight or Fight

(Φυγή ή Μάχη), Σταδιακά το σώμα φθείρεται (έλκη, υπερένταση, καρδιακά).

στα χρωματα του διαβήτη

1. Στάδιο Συναγερμού= Φυσιολογική ανταπόκριση σε οτιδήποτε στρεσογόνο Flight or Fight. Το σώμα προετοιμάζεται για επείγοντα περιστατικά. Κάτω από κάποιες συνθήκες θέλουμε να είμαστε έτοιμοι για δράση. Μια πρωτόγονη αντίδραση από τότε που ήμασταν πρωτόγονοι: υπερ-κινητικότητα, ανυπομονησία, κατάθλιψη, φόβος, θυμός. 2. Στάδιο Αντίστασης= Αν το στρες δεν εκτονωθεί στο προηγούμενο στάδιο και διατηρήσουμε την ίδια συμπεριφορά, τότε θα περάσουμε στο επόμενο στάδιο, π.χ. κάποιος που αρνείται να συζητήσει τα προβλήματα που έχει στη δουλειά του με τη γυναίκα του, απομονώνεται, ξεκόβει από τους άλλους και εστιάζεται στις απογοητεύσεις του. Έτσι, βρίσκει τον εαυτό του ακόμα περισσότερο ξεκομμένο από φίλους, συνεργάτες και συγγενείς. Άρνηση των συναισθημάτων – Συναισθηματική απομόνωση – Συρρίκνωση των ενδιαφερόντων. 3. Το Στάδιο της εξουθένωσης= Εκεί που η υγεία μας επηρεάζεται. Προβλήματα ύπνου. Τάσεις για ασυνήθιστη συμπεριφορά. Πονοκέφαλοι, κατάθλιψη, έλκη, υπέρταση.

Το αίσθημα της εξάντλησης Μετά από μεγάλες περιόδους πίεσης. Όταν έχουμε υψηλές απαιτήσεις από τον εαυτό μας ή απ’ τους άλλους, αλλά νοιώθουμε περιορισμό από τους προϊστά-

μενους, τη δουλειά μας. Εκεί που όσο και να δουλέψουμε δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα που μας έχουν παρουσιαστεί.

Απώλεια όρεξης - Ασθένεια Βαριεστιμάρα - Ευερεθιστικότητα Ασυνήθιστη/Νευρωτική Συμπεριφορά - Χάσιμο αυτο-εκτίμησης και αυτοπεποίθησης Για να αντιμετωπίσουμε το άγχος και το στρες δεν αρκεί να ξέρουμε τι το προκαλεί, αλλά να ξέρουμε να το αντιμετωπίσουμε. Ακόμα καλύτερα, να ξέρουμε πώς να το μειώσουμε ή και να το προλάβουμε.

Μερικές ιδέες για μια ζωή με λιγότερο άγχος XX

Προσποιήσου ότι είσαι ήρεμος.

Βάλε λίγη φύση... στο γραφείο σου.

Κατέγραφε τις ανησυχίες σου και δες πώς ξεθωριάζουν: Τεχνική: «Χειρότερο – Καλύτερο – Πιθανότερο». Ξεφορτώσου τα άχρηστα έντυπα.

Είναι σπουδαίο ή επείγον; XX

Κάνε την ειδική ερώτηση: «Αυτό που κάνω αυτή τη στιγμή είναι κάτι που θα με φέρει πιο κοντά στην επίτευξη των στόχων και των ονείρων μου;»

Απλοποίησε τα πράγματα όσο μπορείς.

Φτιάξε το ημίωρο της ανησυχίας.

XX XX

XX XX XX

XX XX XX XX XX

Βάλε 15λεπτα περιθώρια (απόσταση ασφαλείας) στα ραντεβού σου. Περιποιήσου το σώμα σου (υπάρχει και το... μασάζ).

Έχεις ξεκάθαρους στόχους; XX

Άσκηση: «Απομόνωση»

Αφιέρωνε μια ώρα καθημερινά στον εαυτό σου. Μείνε άπρακτος για μερικά λεπτά ή δευτερόλεπτα.

XX XX XX XX XX XX

Πες όχι στο φθόριο (λάμπες, κομπιούτερ). Κάνε τις τρεις ερωτήσεις ζωής: Τι θέλω να πετύχω στη ζωή μου; Ποιο είναι το τίμημα που θα πρέπει να πληρώσω για να το αποκτήσω; Είμαι διατεθειμένος/ή να το πληρώσω; Τακτοποίησε το περιβάλλον σου. Απέφευγε τα συνεχή ξενύχτια. Κάνε θέμα συζήτησης την ηρεμία και όχι την έλλειψή της. Από βιταμίνη C, πώς πάμε; Ξέχνα αυτά που δεν αλλάζουν. Συγκεντρώσου απόλυτα σ΄αυτό που κάνεις τώρα. Μην υποτιμάς την όσφρησή σου (λεβάντα-χαμομήλι). Πρόσεχε τα προμηνύματα (ταχύτητα ομιλίας- αναπνοής). Βάλε φυτά στο χώρο σου. Πίνε περισσότερο νερό= υγεία + ηρεμία. Γίνε τακτικός πελάτης του… μανάβη σου. Ανάπνεε αβίαστα (βαθειά και αργά). Μοιράσου τα προβλήματά σου με κάποιους καλούς φίλους. Εκτονώσου βηματίζοντας με γοργό ρυθμό. Αρνήσου ευγενικά – Μάθε να λες «όχι» εκεί που επιθυμείς – Μη «θυματοποιείσαι». Πάντα να ψάχνεις τη θετική πλευρά: Δυο τεχνικές: Ποιο είναι το μάθημα; Η ερώτηση «Πώς;» Συγχώρεσε και συμφιλιώσου. Εκτίμησε τη σιωπή. Κάνε την άσκηση «Σιωπής», καθημερινά. Έχε μικρές ανέσεις (κάθισμα, ρούχα). Περιόρισε/κόψε τον καφέ. Δείπνησε ελαφρά και σχετικά νωρίς (πριν τις 20:30).

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΕΡΙ...Ψ Υ Χ Η Σ

XX XX

XX XX XX

Κάνε τακτική γυμναστική άσκηση.

Φτιάξε τους δικούς σου κανόνες εκεί που μπορείς και προσπάθησε να μη ζεις με τους κανόνες που οι άλλοι βάζουν για σένα.

Μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους.

Άφησε την τελειότητα για τους άλλους. Να ανταμείβεις τον εαυτό σου για κάθε σου μικρή επιτυχία προς την υλοποίηση των στόχων σου. Δες κάθε αλλαγή σαν μια εξέλιξη που θα σε ωριμάσει και θα σε δυναμώσει. Υιοθέτησε τα χαρακτηριστικά ενός πιο ήρεμου ανθρώπου: (χαλαρή στάση, ξεσφιγμένο σαγόνι, χαμογελαστό πρόσωπο, χαλαρά δάχτυλα).

Χαμήλωσε τα βλέφαρα σου αργά. Αντιμετώπισε το κάθε πρόβλημα μόλις προκύπτει. Μελέτησε καλά βιβλία και περιοδικά. Μη ζορίζεις υπερβολικά τον εαυτό σου. Ξεκόλλα από το παρελθόν. Χαμήλωσε το τηλέφωνο – μην έχεις διαπεραστικά κουδουνίσματα. Κάνε πεζοπορία ένα 20λεπτο. Κάθε 90΄ ξεκουράσου για μερικά λεπτά ή δευτερόλεπτα (ο ανθρώπινος κύκλος ανάπαυσης και εγρήγορσης), ονειροπόλησε-φαντάσου κ.λπ. Μίλα πιο αργά, κινήσου πιο αργά, θα αρχίσεις να ηρεμείς. Προσπάθησε να είσαι ένας καλός άνθρωπος χωρίς να γίνεσαι θύμα. Κόψε τη φόρα στους αγχωμένους συναδέλφους, επιβραδύνοντας τους δικούς σας ρυθμούς.

Κάνε μαλάξεις στο μέτωπό σου.

Άμεσο αντίδοτο έντασης = χαμομήλι.

Πάρε μια τονωτική δόση αέρα.

Δοκίμασε μια υγρή πετσέτα προσώπου.

Τρίψε μαλακά τα πλάγια της ράχης της μύτης σου.

Ξεκαθάρισε την ντουλάπα σου.

Μη χάνεις την ευκαιρία να γελάσεις. Να μασάς αργά.

Δημιούργησε ηρεμία στο χώρο σου. Να παίρνεις τροφές με περιεκτικότητα σε κάλιο (μπανάνες – ακτινίδια) = ευεξία + ευθυμία.

Μην αργείς να μπαίνεις στο θέμα όταν συζητάς.

Κάνε συντροφιά με ήρεμους ανθρώπους.

Δώσε αρμοδιότητες εκεί που μπορείς.

Βγάλε τα παπούτσια σου και χαλάρωσε τα πόδια σου.

Βρες ένα ήσυχο κρησφύγετο.

νής πρακτικής – Να αποφεύγεις τις ουρές.

Μην κάνεις ποτέ συσκέψεις χωρίς ημερήσια διάταξη (αντικειμενικό σκοπό).

Ζήτησε και θα λάβεις και μην περιμένεις να σου το προσφέρουν. Μάθε να ζητάς – Νόμος Αναξιότητας – Ασκήσεις καθημερι-

στα χρωματα του διαβήτη

Βάλε στόχο σταδιακά να μεταμορφωθείς σε τύπο Β. Να διαλέγεις θετικές λέξεις στις καθημερινές σου συνομιλίες: Τι κάνεις; – Τρέχω πανικόβλητος (...και μετά διερωτάσαι γιατί έχεις άγχος). Ολοκλήρωσε ένα εγχείρημα πριν καταπιαστείς με το επόμενο. Χαμογέλασε. Μάθε να διαλογίζεσαι τις στιγμές που αισθάνεσαι ότι πνίγεσαι ή δεν υπάρχει χρόνος.

Χαλάρωσε τη γραβάτα σου.

Πρόσεχε στη χρήση της λέξης «πρέπει».

XX XX

XX XX XX

Χρησιμοποίησε την τεχνική του «τεμαχισμού». Άφησε ένα 10λεπτο καθημερινά για να οργανώνεσαι και να παίρνεις τις αποφάσεις σου – να παίρνεις μιαν απόφαση τη φορά. Βρες μια δημιουργική δραστηριότητα (ζωγραφική, μουσική, μαγειρική, κλπ). Φαντάσου τον εαυτό σου πιο ήρεμο. Πίεσε τις πατούσες σου - μπαλάκια του γκολφ. Το σεξ είναι σύμμαχος. Περιόρισε τα τηλεφωνήματα. Όταν είσαι θυμωμένος, περπάτησε γρήγορα για 10΄ και μετά ξέσπασε.

1. Να θυμάστε το άγχος βρίσκεται παντού στη ζωή μας. Κάποιο είναι αναγκαίο και αποτελεί μια πρόκληση στη ζωή μας.

Μόνο το στρες που δεν ανακουφίζεται είναι αυτό που κάνει κακό στον εαυτό μας και στους άλλους ανθρώπους. 2. Να μάθετε να ελέγχετε το άγχος με φυσικές και πνευματικές διαδικασίες. Να γυμνάζεστε, καλή διατροφή, ξεκούραση και χαλάρωση. 3. Κατανοείστε τον εαυτό σας και τους άλλους ανθρώπους. Να έχετε θετικές και λογικές απαιτήσεις σε σχέση με τις ικανότητες και τις ανάγκες σας, αλλά και αυτές των άλλων ανθρώπων. Μην χρησιμοποιείτε γκρίνια, μεμψιμοιρία, ηττοπάθεια και αρνητική κριτική. 4. Αναπτύξτε ψυχική ευρωστία. Διατηρήστε τη ψυχική σας δύναμη. Μη σταματάτε στο να βελτιώνετε τη συμπεριφορά σας, την υγεία σας και την αυτοπεποίθηση σας.

Μετά από όλα αυτά, το άγχος της αξιολόγησης δεν θα υπάρχει! στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΔΡ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΤΟΥΠΗΣ Παθολόγος Διαβητολόγος Υπεύθυνος Διαβητολογικού Ιατρείου Ναυτικού Νοσοκομείου ΝΣ Δ/ντης Διαβητολογικού Τμήματος Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου

ΜΕΤΑΓΕΥΜΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ

και καρδιαγγειακός κίνδυνος Όταν αναφερόμαστε στον όρο μεταγευματική υπεργλυκαιμία εννοούμε ουσιαστικά τις συγκεντρώσεις γλυκόζης πλάσματος μετά τη λήψη τροφής. Η αύξηση των επιπέδων γλυκόζης ξεκινά περίπου 10 λεπτά μετά την έναρξη ενός γεύματος. Το εύρος και η μορφή της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ο χρόνος, η ποσότητα, η σύνθεση του γεύματος, η περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και λίπος, η ικανότητα έκκρισης ινσουλίνης και γλυκαγόνης, καθώς και ο ρυθμός προώθησης της τροφής στο γαστρεντερικό σωλήνα, αλλά και άλλους παράγοντες, όπως ο βαθμός φυσικής δραστηριότητας πριν ή μετά το γεύμα. Συνεπώς, η χρονική στιγμή υπολογισμού της μεταγευματικής τιμής γλυκόζης είναι κάτι ιδιαίτερα πολύπλοκο και ετερογενές. Με βάση την Αμερικάνικη διαβητολογική εταιρεία, «η μέτρηση της γλυκόζης πλάσματος δύο ώρες μετά την έναρξη του γεύματος σε άτομα με διαβήτη, προσεγγίζει την τιμή αιχμής και παρέχει μια λογική εκτίμηση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας».

στα χρωματα του διαβήτη

Πολλές είναι εκείνες οι μελέτες, κυρίως επιδημιολογικού χαρακτήρα, οι οποίες έχουν ερευνήσει τη σχέση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας και της εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων, όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Χαρακτηριστικά, στη μελέτη «Honolulu», κατά την οποία 6.400 άτομα χωρίς διαβήτη παρακολουθήθηκαν για 12 έτη, διαπιστώθηκε ισχυρή συσχέτιση της μεταγευματικής γλυκαιμίας και του καρδιαγγειακού κινδύνου. Μεταγευματικές τιμές γλυκόζης μεταξύ 157 και 185 mg/dl συσχετίστηκαν με διπλάσια θνητότητα σε σχέση με τιμές <144 m/dl. Σε μια άλλη μεγάλη μελέτη με την ονομασία DIS (Diabetes Intervention Study) σε 6.000 άτομα με διαβήτη τύπου 2 και παρακολούθηση για 11 έτη, φάνηκε ότι η μεταγευματική τιμή γλυκόζης ήταν καλύτερος προγνωστικός δείκτης από τη γλυκόζη νηστείας για το έμφραγμα μυοκαρδίου και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. »

Πολλές είναι εκείνες οι μελέτες, οι οποίες έχουν ερευνήσει τη σχέση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας και της εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων, όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Επιπλέον, στη μελέτη DECODE σε 25.000 άτομα και παρακολούθηση για 10 έτη, φάνηκε ότι ο σχετικός κίνδυνος θανάτου από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνει με τις μεταγευματικές τιμές γλυκόζης ανεξάρτητα από τα επίπεδα της γλυκόζης νηστείας, συσχέτιση η οποία διατηρήθηκε ακόμα και μετά από στατιστική διόρθωση για τα επίπεδα γλυκόζης νηστείας. Τέλος, σε μια άλλη μελέτη φάνηκε ενδεχόμενη συσχέτιση της πρώιμης αθηρωμάτωσης, όπως αυτή εκφράζεται με το πάχος του μέσου-έσω χιτώνα της καρωτίδας και τις μεταγευματικές τιμές γλυκόζης. Για την αποφυγή επιπλοκών, όπως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή το έμφραγμα του μυοκαρδίου, στόχος των ατόμων με διαβήτη πρέπει να είναι πάντοτε η σωστή γλυκαιμική ρύθμιση, όπως αυτή εκφράζεται με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (< 7%) με ταυτόχρονη φροντίδα για αποφυγή υπογλυκαιμιών, οι οποίες δύνανται ενίοτε να είναι πιο επικίνδυνες από την υπεργλυκαιμία. Η συμβολή της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας στην αύξηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης είναι σημαντική, Βιβλιογραφία: 1. Heine R.J. , Balkau B., Ceriello A., et al. What does postprandial hyperglycaemia mean? Diab. Medicine 2004; 21: 208- 213. 2. Ceriello A, Hanefeld M, Leiter L, et al. Postprandial glucose regulation and diabetic complications. Arch Intern Med. 2004;164:2090-2095. 3. Levitan E. B.,Y. Song, E.S. Ford; et al. Is Nondiabetic Hyperglycemia a Risk Factor for Cardiovascular Disease?: A Meta-analysis of Prospective StudiesArchives of Internal Medicine, Oct 2004; 164: 2147 – 2155. 4. Heine RJ, Dekker JM. Beyond postprandial hyperglycaemia: metabolic factors associated with cardiovascular disease. Diabetologia 2002; 45: 461–475. 5. Ceriello A. The post-prandial state and cardiovascular disease: relevance to diabetes mellitus. Diabetes Metab Res Rev 2000; 16: 125–132. 6. Tang X et al. Glycemic variability evaluated by continuous glucose monitoring system is associated with the 10-ycardiovascular risk of diabetic patients with well-controlled HbA1c. Clin Chim Acta. 2016 Aug 5;461:146-150. doi: 10.1016/j.cca.2016.08.004. [Epub ahead of print].

στα χρωματα του διαβήτη

για το λόγο αυτό, θα πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην αποφυγή της, χωρίς όμως να δημιουργούμε συνθήκες συχνής εμφάνισης υπογλυκαιμιών. Μεγάλος αριθμός μελετών, οι οποίες είδαν σχετικά πρόσφατα το φώς της δημοσιότητας, διερευνούν το ρόλο της διακύμανσης της γλυκόζης στην αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου ανεξάρτητα από την προγευματική ή μεταγευματική κατάσταση. Με βάση τις μελέτες αυτές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με τη βοήθεια συσκευών 24ωρης καταγραφής της γλυκόζης, η αυξημένη διακύμανση της γλυκόζης κατά τη διάρκεια του 24ωρου σχετίζεται με σημαντική αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται νεότερες εξελίξεις, οι οποίες θα ρίξουν περισσότερο φως σε αυτά τα ερωτήματα, καθώς απαιτούνται περισσότερες μελέτες, με ομάδα ελέγχου για την ανάπτυξη ισχυρού βαθμού αξιοπιστίας της συσχέτισης της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας ή των διακυμάνσεων της γλυκόζης γενικότερα, με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Αξιόπιστη ρύθμιση

του σακχαρώδη διαβήτη για μια ζωή.

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος Ελλάδος Parapharm International A.E στα χρωματα 800 του διαβήτη Tηλ. 210 9647 496 www.parapharm.gr ΔΩΡΕΑΝ ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 11 79999

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΟΝ

ΠαθολόγοςΔιαβητολόγος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας στην Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Λαϊκό Νοσοκομείο και υπεύθυνος του Διαβητολογικού Κέντρου του ίδιου Νοσοκομείου.

Νικόλαο

ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗ

Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη

Πώς σας γεννήθηκε η επιθυμία να υπηρετήσετε τη συγκεκριμένη ειδικότητα που έχετε; Όταν ξεκίνησα την ειδικότητα της παθολογίας είχα την τύχη να βρεθώ στην κλινική του κυρίου Κατσιλάμπρου. Ο κύριος Κατσιλάμπρος είχε ασχοληθεί για πάρα πολλά χρόνια με το σακχαρώδη διαβήτη στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Ξεκίνησα στο εξωτερικό διαβητολογικό ιατρείο στο Λαϊκό νοσοκομείο μαζί με τον κ. Κατσιλάμπρο

20 20

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

και τον Επίκουρο Καθηγητή κ. Φιλιππίδη και διαπίστωσα ότι υπήρχε μεγάλη ανάγκη για σωστή και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη και των επιπλοκών του. Κατόπιν, άρχισα και ολοκλήρωσα τη διδακτορική διατριβή με θέμα μία από τις συχνότερες επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη που είναι η διαβητική νευροπάθεια. Έτσι, άρχισα να ασχολούμαι με το σακχαρώδη διαβήτη τόσο σε κλινικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο.

Από μικρός θέλατε να γίνετε γιατρός; Η ιατρική είναι η επιστήμη η οποία πάντα με ενδιέφερε. Ήθελα να γίνω γιατρός από τότε που τελείωσα το δημοτικό σχολείο. Κάποια στιγμή, στο τέλος του λυκείου, τέθηκε το δίλημμα αν θα ήταν καλύτερα να σπουδάσω ιατρική ή ηλεκτρονικούς υπολογιστές στο πολυτεχνείο. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές τότε ήταν στην αρχή και ήταν κάτι το πολύ καινούριο, υποσχόμενο και ελκυστικό. Τελικά, η ιατρική με ενδιέφερε περισσότερο κι έτσι αποφάσισα να σπουδάσω ιατρική.

Λίγα λόγια για τα παιδικά σας χρόνια, την πατρίδα σας, την οικογενειά σας, τους φίλους σας, τους δασκάλους σας... Πέρασα τα παιδικά μου χρόνια σε ένα μικρό χωριό στο Αρματολικό, που είναι ένα πολύ μικρό ορεινό χωριό στην Πίνδο, στα σύνορα των νομών Τρικάλων, Άρτας και Ιωαννίνων. Είχα πολύ καλά παιδικά χρόνια και πολλούς και καλούς φίλους. Η δύσκολη ζωή στο χωριό με επηρέασε και συνέβαλε στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Είμαι παντρεμένος και έχω δύο παιδιά. Το ένα παιδί σπουδάζει ιατρική και το άλλο αποφοίτησε φέτος από την ιατρική σχολή της Αθήνας. Είχα την τύχη να έχω καλούς δασκάλους στο δημοτικό, στο γυμνάσιο και στο λύκειο. Επίσης, είχα την τύχη να έχω λαμπρούς δασκάλους στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και αργότερα στο Μάντσεστερ της Μεγάλης Βρετανίας, το διάσημο καθηγητή Andrew Boulton.

Οι μεγαλύτερες δυσκολίες που συναντήσατε μέχρι τώρα στο επάγγελμά σας; Η ιατρική είναι μια δύσκολη επιστήμη. Καθημερινά αυτό που συναντάμε είναι το άτομο που πάσχει και που ζητάει ιατρική βοήθεια για να τον θεραπεύσουμε ή να

απαλύνουμε τον πόνο. Δυστυχώς, η ιατρική επιστήμη δεν έχει δώσει απαντήσεις σε όλα τα θέματα που απασχολούν τον κόσμο ούτε μπορεί να θεραπεύσει όλες τις ασθένειες. Η μεγαλύτερη δυσκολία για ένα γιατρό είναι να μη μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά το συνάνθρωπό του.

Μερικές από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή σας; Από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές είναι αυτές που έχουν σχέση με την οικογένεια και τους συνεργάτες μου στο Πανεπιστήμιο. Είναι σημαντικό και δίνει μεγάλη χαρά τα παιδιά να είναι καλά στην υγεία τους, να έχουν καλό χαρακτήρα και να προοδεύουν.

Ποιές αξίες θεωρείτε πως πήρατε από την οικογένειά σας και ποιές από τους δασκάλους σας; Από την οικογένειά μου πήρα την αξία του σεβασμού και της αγάπης των συνανθρώπων μου, την αξία της εργατικότητας, της ειλικρίνειας και του σεβασμού του θεσμού της οικογένειας. Από τους δασκάλους μου έμαθα να σέβομαι τον κάθε πάσχοντα συνάνθρωπο, να εργάζομαι σοβαρά και αποτελεσματικά και να βοηθώ τους νεότερους γιατρούς σε κάθε τους προσπάθεια.

Τι πιστεύετε ότι σήμερα περιένει ένας ασθενής από το γιατρό του; Ο ασθενής περιμένει ανθρώπινη προσέγγιση από τη μεριά του γιατρού. Επίσης, θέλει ο γιατρός να ακούσει προσεκτικά τα προβλήματά του. Δυστυχώς, σήμερα, οι περισσότεροι γιατροί σε όλο τον κόσμο αφιερώνουν πολύ λίγο χρόνο για να συζητήσουν με τον ασθενή. Πάνω απ’ όλα, πρέπει ο γιατρός να βρει την καλύτερη δυνατή λύση στο πρόβλημα του ασθενή του. »

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑΟ ΤΕΝΤΟΛΟΥΡΗ

Τι θα θέλατε να πετύχετε περισσότερο που ίσως δεν σας έχει δοθεί ακόμα η ευκαιρία; Αυτό που θα ήθελα είναι να μελετήσω το μεταβολισμό σε διάφορους τύπους καρκίνου. Πιστεύω, ότι μια τέτοια προσέγγιση θα έδινε άλλες δυνατότητες στην αντιμετώπιση των νεοπλασιών, από τις οποίες πολλοί άνθρωποι, ακόμη και νέοι, χάνουν τη ζωή τους. Επίσης, θα ήθελα να βρω τρόπους για να μειωθούν οι ακρωτηριασμοί στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.

Ο διαβήτης είναι μια συχνή νόσος και δυστυχώς δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές. Εάν το άτομο με διαβήτη προσέχει τη διατροφή του, το βάρος του, γυμνάζεται τακτικά και επισκέπτεται τον ειδικό γιατρό, μπορεί να μην εμφανίσει ποτέ επιπλοκές και να ζήσει φυσιολογικά. Επομένως, ο διαβήτης δεν αποτελεί κίνδυνο για τα άτομα που προσέχουν και έχουν σωστή ιατρική παρακολούθηση.

Τι είναι για σας η φιλία, η εμπιστοσύνη, η ακεραιτότητα; Πιστεύετε ότι τα βρίσκετε γύρω σας; Υπάρχουν καταστάσεις που σας απογοητεύουν;

Τι θα θέλατε να πείτε στους διαβητικούς ως γιατρός, που πρώτα απ’ όλα θέλει να στηρίξει ψυχολογικά τον ασθενή του;

Η εμπιστοσύνη και η ακεραιότητα είναι απαραίτητες αρετές που πρέπει να διαθέτει κάθε επιστήμονας. Διαφορετικά, επιστήμη χωρίς αρετή και ακεραιότητα παύει να είναι επιστήμη. Η φιλία είναι ένα ανεκτίμητο αγαθό στον άνθρωπο. Ε ίναι αδύνατο να ζήσουμε χωρίς φίλους. Αυτό που βιώνουμε στο χώρο των νοσοκομείων, όπου προσέρχονται πάρα πολλοί άνθρωποι ζητώντας βοήθεια, χωρίς πάντα να είναι απαραίτητο να πάνε στο νοσοκομείο, είναι πρωτοφανές και είναι συνέπεια της κρίσης που ζούμε. Οι ασθενείς πρέπει να περιμένουν πολλές ώρες προκειμένου να εξεταστούν για να αντιμετωπιστούν σωστά. Απαιτείται οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για να αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία και ο κόσμος να εξυπηρετείται καλύτερα και κοντά στο σπίτι του με τον οικογενειακό του γιατρό.

22 22

ΔΙΑΒΗΤΗΣ! Πιστεύετε ότι κάποτε μπορεί να μην αποτελεί κίνδυνο;

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Ότι ο διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος, η οποία είναι πάρα πολύ συχνή και η οποία αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. Σήμερα, έχουμε στη διάθεσή μας πάρα πολλά φάρμακα για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη. Το άτομο με διαβήτη πρέπει να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής, αυτό άλλωστε πρέπει να κάνουν όλοι είτε έχουν διαβήτη είτε όχι, για να ζήσει καλά και να μην εμφανίσει επιπλοκές.

Στους νέους γιατρούς τι θα είχατε να πείτε που μπαίνουν στον στίβο της διαβητολογίας; Πρώτα απ’ όλα σεβασμό στον πάσχοντα συνάνθρωπο, εργατικότητα, ειλικρίνεια και ακεραιότητα. Η ενασχόληση με πάσχοντες από χρόνια νοσήματα απαιτεί μεγάλη υπομονή. Επίσης, ο γιατρός πρέπει να αφιερώνει χρόνο στον ασθενή και να δίνει σαφείς και αναλυτικές οδηγίες.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Απαντά στις ερωτήσεις μας ο:

Σ Ω Τ Η Ρ Ι ΟΣ Α . ΡΑ Π Τ Η Σ Καθηγητής Παθολογίας, Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Σακχαρώδη Διαβήτη των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ουλμ Γερμανίας Ακαδημαϊκός και Μέλος της Συγκλήτου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA, Σάλτσμπουργκ - Αυστρία), ισόβιο Mέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation - I.D.F.) Πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (Ε.ΚΕ.ΔΙ.)

Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη 14 Νοεμβρίου

Με τι κριτήριο επελέγη η 14η Νοεμβρίου ως παγκόσμια ημέρα διαβήτη;

τη, από το 1991. Επιπλέον, με την υπ’ αριθμόν 61/225 Διακήρυξη, τα Ηνωμένα Έθνη επικύρωσαν τον εορτασμό αυτόν το 2007.

Κάθε χρόνο ο μήνας Νοέμβριος είναι αφιερωμένος στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από την πρόληψη και αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη.

Η 14η Νοεμβρίου επελέγη με κριτήριο το γεγονός ότι αποτελεί την ημέρα των γενεθλίων του Sir Frederic Banting, που μαζί με τον Charles Best, ανακάλυψε την ινσουλίνη το 1921, επίτευγμα για το οποίο τιμήθηκαν και οι δύο με το βραβείο Nobel. Περί την 14η Νοεμβρίου κάθε χρόνο σε όλες τις χώρες της υφηλίου πραγματοποιούνται με εντατικούς ρυθμούς ενημερωτικές εκδηλώσεις, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού γύρω από την αποτελε-

Κορυφαίο του γεγονός αποτελεί ο εορτασμός της 14ης Νοεμβρίου, η οποία έχει οριστεί από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (International Diabetes Federation – I.D.F.) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (World Health Organization – W.H.O.) ως επίσημη ημερομηνία της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβή-

στα χρωματα του διαβήτη

Προσαρμογή από: Διεθνής Ομοσπονδία του Διαβήτη (IFD), 2016 campaign

EYES ON DIABETES Πάνω από 400 εκατοµµύρια άνθρωποι ζουν σήµερα µε διαβήτη. Ένας στους δύο είναι αδιάγνωστοι. Η διερεύνηση για το διαβήτη τύπου 2, είναι σηµαντική για τη διασφάλιση της έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας για να µειωθεί ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών.

∆ΡΑΣΕ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΟ ΑΥΡΙΟ www.worlddiabetesday.org

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

σματική πρόληψη του διαβήτη. Γιατί η νόσος δεν αφορά μόνο τα άτομα με διαβήτη και το σύστημα υγείας, αφορά όλη την κοινωνία και η ευθύνη για την αντιμετώπισή της πρέπει να είναι παγκόσμια και συλλογική.

Είναι πράγματι ο διαβήτης η βασική αιτία θανάτου για εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο; Όπως είναι γνωστό, ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης της ινσουλίνης από το πάγκρεας, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Οι κύριοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1 και ο διαβήτης τύπου 2. Επί του παρόντος, ο διαβήτης τύπου 1 δεν μπορεί να προληφθεί. Ωστόσο, ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να προληφθεί με τη σωματική άσκηση και τη διατήρηση κανονικού βάρους, γεγονός το οποίο έχει επιβεβαιωθεί από σημαντικές κλινικές μελέτες που διεξήχθησαν σε μεγάλα διεθνή Κέντρα σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο διαβήτης έχει πάρει διαστάσεις «πανδημίας» την τελευταία 15ετία, καθώς ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη σε ολόκληρο τον κόσμο έχει, πλέον, σχεδόν διπλασιαστεί. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της I.D.F., ενώ το 2000 τα άτομα με διαβήτη διεθνώς έφταναν τα 151 εκατομμύρια, σήμερα ξεπερνούν τα 300. Το πλέον απογοητευτικό, όμως, είναι ότι η «έκρηξη» αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, καθώς έως

στα χρωματα του διαβήτη

το 2020 ο συνολικός αριθμός των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη υπολογίζεται ότι θα έχει φτάσει τα 600 εκατομμύρια. Ιδιαίτερα ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, που αποτελεί το 95% του συνόλου των ατόμων με διαβήτη, χαρακτηρίζεται «ύπουλος», καθώς τα πρώτα χρόνια της υπάρξεώς του υφίσταται χωρίς να εκδηλώνει συμπτώματα. Αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου για περίπου 7.000.000 άτομα ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων, νεφρικής ανεπάρκειας, νευροπάθειας, μονίμων βλαβών του αμφιβληστροειδούς και άλλων σοβαρών επιπλοκών. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 και 2 ανέρχονται σήμερα σε περίπου 1.200.000, δηλαδή ποσοστό περίπου 12% του γενικού πληθυσμού, ενώ η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του καταγράφεται στο δυτικό κόσμο. Το γεγονός αυτό, αποτελεί μια σαφή ένδειξη για τη συσχέτισή του με το σύγχρονο τρόπο ζωής, τις κακές διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, την παχυσαρκία και την έλλειψη σωματικής άσκησης.

Το Ε.ΚΕ.ΔΙ πώς συμβάλλει στην αντιμετώπιση του διαβήτη τόσα χρόνια τώρα; Στο πλαίσιο αυτό, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδους Διαβήτη και των Επιπλοκών του (Ε.ΚΕ.ΔΙ.), το οποίο αποτελεί Κοινωφελές Ίδρυμα με νομική μορφή ιδιωτικού δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Υγείας (Π.Δ. υπ’ αριθμ. 339/1, Φ.Ε.Κ. 145, τ.Α’/1993, σε εφαρμογή του άρθρου 25 του Ν. 2071/92 τ.Α’/123/92), αναλαμβάνει από το 1993 καίριες δράσεις, με σκοπό να συμβάλλει αποφασιστικά στην

αντιμετώπιση του διαβήτη σε όλα τα επίπεδα, δίνοντας παράλληλα, νέα ώθηση στην επιστημονική γνώση γύρω από αυτόν. Ενδεικτικά, κατά τα έτη 2012 – 2013 και 2014, το Ε.ΚΕ.ΔΙ. διεξήγαγε, υπό την αιγίδα του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.) και σε συνεργασία με πολλούς επιστημονικούς φορείς, μεγάλο Πανελλήνιο Πρόγραμμα Ενημέρωσης της κοινής γνώμης με τίτλο «Πρόλαβε το διαβήτη σου και αν έχεις ήδη, αντιμετώπισέ τον σωστά». Το Πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία το 2012 στη Λάρισα, τα Χανιά, την Καβάλα, τη Δημητσάνα και την Αθήνα, το 2013 στη Λαμία, τις Σέρρες, τη Μυτιλήνη, το Βόλο και την Αθήνα, ενώ το 2014 στο Ηράκλειο, την Πάτρα, την Αλεξανδρούπολη, τα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη. Κατά τη διάρκειά του, σε όλες τις πόλεις διενεργήθηκαν από εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό επί τρείς (3) ημέρες δωρεάν εξετάσεις γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) στον τοπικό πληθυσμό, ενώ, παράλληλα, διοργανώθηκαν επιστημονικές Ημερίδες και ενημερωτικές ομιλίες για το κοινό. Η συνολική προσπάθεια πραγματοποι-

ήθηκε υπό την αιγίδα του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.), σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, την Ελληνική Ακαδημία Ιατρικής Επιμόρφωσης (Ε.Α.Ι.Ε.), την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών (European Society of Sciences & Arts - E.A.S.A.), το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Υγείας (European Institute of Health – E.I.H.), τους τοπικούς Ιατρικούς Συλλόγους, τα τοπικά Εξωτερικά Διαβητολογικά Ιατρεία, τους αρμόδιους τοπικούς φορείς, καθώς και με τη συμμετοχή εξειδικευμένων επιστημόνων. Επιπλέον, για το 2015, το Κέντρο ανέλαβε τη διοργάνωση τριών (3) Ενημερωτικών Εκδηλώσεων για τους ιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας, καθώς και για το κοινό, σε ισάριθμες πόλεις της χώρας: τη Σητεία τον Οκτώβριο, την Αθήνα το Νοέμβριο και το Ναύπλιο το Δεκέμβριο, ενώ για το 2016 επελέγησαν άλλες τρεις: τα Καμένα Βούρλα τον Απρίλιο, η Καλαμάτα το Μάιο και η Αθήνα το Νοέμβριο. Πρόκειται για άλλη μια συντονισμένη προσπάθεια ευαισθητοποίησης των Ελλήνων πολιτών στη σύγχρονη καλπάζουσα «επιδημία» του σακχαρώδους διαβήτη, με κεντρικό τίτλο «Η ζωή με το σακχαρώδη διαβήτη».

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Γράφουν οι :

ΑΛΕΞΗΣ Σ Ω Τ Η Ρ Ο Π Ο ΥΛΟΣ Διευθυντής ΕΣΥ Παθολόγος-Διαβητολόγος & Γενικός Ιατρός, Γ΄ Παθολογικού Τμήματος & Διαβητολογικού Κέντρου, Γ.Ν.Νίκαιας – Πειραιά

12–16 September 2016

Α Ν Α Σ ΤΑ Σ Ι ΟΣ ΚΟ Υ Τ Σ Ο Β Α Σ Ι Λ Η Σ Consultant Internist - Diabetologist 3rd Internal Medicine Department & Diabetes Center Nikaia General Hospital, Athens

στα χρωματα του διαβήτη

Το Ευρωπαϊκό Συνέδριο για το Σακχαρώδη Διαβήτη (EASD congress 2016) είχε για μια ακόμα φορά σημαντικές ανακοινώσεις για την αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη, ο οποίος αναμφισβήτητα αποτελεί τη μάστιγα της σύγχρονης εποχής. Αρκετές από τις ανακοινώσεις επικεντρώθηκαν σε δύο θεραπευτικές κατηγορίες, οι οποίες λόγω της επίδρασής τους σε συγκεκριμένες παθοφυσιολογικές διαταραχές του διαβήτη, όχι άδικα, τα τελευταία χρόνια σχεδόν μονοπωλούν το ερευνητικό ενδιαφέρον. Αυτές οι κατηγορίες είναι οι GLP-1 (Glucagon Like Peptide-1 agonists) αγωνιστές (ενέσιμοι παράγοντες) και η κατηγορία που μόλις πριν ένα χρόνο βρήκε τη θέση της στο θεραπευτικό αλγόριθμο του διαβήτη, οι SGLT-2 (Sodium Glucose Co-tranporters-2 inhibitors) αναστολείς (από του στόματος αγωγή – δισκία). Η μελέτη LEADER για τη λιραγλουτίδη (έναν GLP-1 αγωνιστή), η οποία έδειξε σημαντικά οφέλη στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου, καθώς και σημαντική μείωση των μικροαγγειακών επιπλοκών σε άτομα με διαβήτη και κάποιο καρδιαγγειακό σύμβαμα κατά το παρελθόν παρουσιάστηκε λόγω των παθοφυσιολογικών επιδράσεων της λιραγλουτίδης δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στα σημαντικά αποτελέσματα της μελέτης.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Η χρήση της Σεμαγλουτίδης, όπως αποΥπήρξε μια ακόμα προσέγγιση της μελέτυπώθηκε στη μελέτη SUSTAIN-6, οδήγητης EMPAREG-OUTCOME, η οποία είχε πασε σε μείωση του σύνθετου πρωτεύοντος ρουσιαστεί στο προηγούμενο Ευρωπαϊκό τελικού σημείου (θάνατος καρδιαγγειακής Συνέδριο για το Διαβήτη με ακόμα μεγααιτιολογίας, μη θανατηφόρο έμφραγμα λύτερη μείωση του καρδιαγγειακού κιντου μυοκαρδίου και μη θανατηφόρο αγδύνου σε σύγκριση με τη μελέτη LEADER γειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) κατά 26%, και η οποία αφορά την Εμπαγλιφλοζίνη καθώς και μείωση του μη θανατηφόρου αγ(έναν SGLT-2 αναστολέα). Πρόσφατα, είγειακού εγκεφαλικού χαν παρουσιαστεί και επεισοδίου κατά 39%. στοιχεία για την επίΟι μειώσεις αυτές είναι δραση της Εμπαγλιμεγαλύτερες από αυτές φλοζίνης στη νεφρική που αποτυπώθηκαν στη προστασία (μείωση μελέτη LEADER. Εξίσου του κινδύνου εξέλιξης INVITATION to the εντυπωσιακά είναι και της νεφρικής βλάβης τα αποτελέσματα της λόγω του διαβήτη μελέτης DURATION-8, η κατά 44%) και στο 52nd Annual Meeting οποία αποτελεί την πρώof the European Association Ευρωπαϊκό Συνέδριο for the Study of Diabetes τη πολυκεντρική μελέτη για το Διαβήτη παρουσυγχορήγησης GLP-1 σιάστηκαν στοιχεία Munich αγωνιστή και SGLT-2 12 – 16 September 2016 παθοφυσιολογικής αναστολέα. Σύμφωνα εξήγησης της επίδραμε τα αποτελέσματα σης της Εμπαγλιφλοτης συγκεκριμένης μεζίνης και των θετικών λέτης, η συγχορήγηση ευρημάτων από τη www.easd-industry.com των φαρμάκων αυτών χρήση της. Τα δύο, οδηγεί σε μεγαλύτερη όμως, πιο σημαντικά μείωση της γλυκοζυλιωγεγονότα του συνεδρίου ήταν η ανακοίμένης αιμοσφαιρίνης, μεγαλύτερη μείωση νωση της μελέτης SUSTAIN-6 για τη Σεματου σωματικού βάρους και της αρτηριακής γλουτίδη (έναν GLP-1 αγωνιστή), καθώς πίεσης, αντιμετωπίζοντας με αυτόν τον και ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της τρόπο πιο αποτελεσματικά περισσότερους μελέτης DURATION-8 για τη συγχορήγηση παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου. ενός GLP-1 αγωνιστή (Exenatide LAR) και Οι ανακοινώσεις του πρόσφατου συνεενός SGLT-2 αναστολέα (Δαπαγλιφλοζίδρίου και τα εξαιρετικά αποτελέσματα νη), συνδυασμός ο οποίος δεν έχει λάβει των κλινικών μελετών που παρουσιάστηακόμα επίσημη έγκριση, αλλά αναμένεται καν, αναμφισβήτητα, οδηγούν σε αισιόλόγω της παθοφυσιολογικής αλληλοσυδοξες προβλέψεις για την πιο αποτελεμπλήρωσης των δύο αυτών κατηγοριών σματική αντιμετώπιση του διαβήτη και τη να αποτελέσει μια από τις σημαντικότεμείωση του κινδύνου εμφάνισης επιπλορες μελλοντικές θεραπευτικές επιλογές. κών σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.

INDUSTRY

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Γράφει ο:

Χ Α ΡΑ Λ Α Μ Π ΟΣ Δ . Τ Ο Υ Ν ΤΑ Σ Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας, Βιοκλινική Αθηνών

Όταν η παθολογία συνάντησε το

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Πώς είναι δυνατό να συμβεί μια τέτοια συνάντηση; Η παθολογία και ο σακχαρώδης διαβήτης, είναι έννοιες ιδεατές. Παράγωγα πνευματικής διεργασίας. Ως τέτοια, στερούνται υλικής υπόστασης. Γεγονός, που από μόνο του, καθιστά αδύνατη τη συνάντησή τους. Εντούτοις, το αντάμωμα έγινε. Γνωρίζουμε το ‘‘πότε’’. Είναι δεδομένο. Το επιβεβαιώνουν μαρτυρίες. Και μάλιστα, μαρτυρίες γραπτές. Μη επιδεχόμενες αμφισβήτησης.

Θα ανατρέξουμε στις γραπτές πηγές σε αναζήτηση της χρονικής στιγμής – μίας ή και περισσότερων – που η παθολογία συνάντησε το σακχαρώδη διαβήτη. Η πρώτη γραπτή αναφορά, για την έξοδο της ‘‘Τέχνης’’ από το ‘‘άβατο’’, είναι καταχωρημένη στην Ιλιάδα. Ο Όμηρος αναφέρεται σε δύο γιατρούς, γιούς του Ασκληπιού. Τον Ποδαλείριο και το Μαχάων. Ο Ποδαλείριος, πήρε τ’ όνομά του, από τα όμορφα πόδια του. Σύνθετη η λέξη του ονόματος. Ποδαλείριος = πους + λείριον, όπου λείριον το άνθος νάρκισσος ή κρίνος. Άνθος εντυπωσιακά όμορφο. Το Ποδαλείριος, λοιπόν, κατά κυριολεξία, μεταφράζεται ως ‘‘Ναρκισσοπόδης’’ ή ‘‘Κρινοπόδης’’. Στη σύγχρονη γλώσσα, θα μπορούσαμε

στα χρωματα του διαβήτη

‘‘Τή δε μοι δοκέει καλέεσθαι διαβήτης επίκλησιν, οκοίον τι διαβήτης εών. Ούνεκεν εν τω σκήνει το υγρόν, ου μέμνει, αλλ’ όκως διαβάθρη τω ανθρώπω ες __ Αρεταίος ο Καππαδόκης έξοδον χέεται.‘‘

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

να τον πούμε και «Ωραιοπόδη»! Ασχολία και ευθύνη του, οι ‘‘Θεόσταλτες’’ νόσοι. Ασκούσε την ιατρική και διαχειριζόταν τα ‘‘αόρατα’’ νοσήματα, που οφείλονταν είτε στα κακά πνεύματα είτε ήταν αποτέλεσμα θεϊκής τιμωρίας.

την Απάμεια, υπάρχουν ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία που είναι γνωστά. Στη ‘‘διαχρονική ιστορία του διαβήτη από την αρχαιότητα μέχρι την Αναγέννηση’’, αναφέρεται ως ο πρώτος γνωστός γιατρός, που χρησιμοποίησε τον όρο ‘‘Διαβήτης’’ για τη νόσο.

Ο άλλος αδερφός, ο Μαχάων, είχε εστιάσει το ενδιαφέρον του στα ‘‘επίκτητα’’ νοσήματα. Τα ‘‘ορατά’’. Ως τέτοια, λογίζονται τα τραύματα από ατυχήματα ή από πολεμικές συρράξεις. Ήταν ‘‘στρατιωτικός’’ γιατρός. Συμμετέχει ενεργά στην περίθαλψη τραυματιών κατά τον Τρωικό πόλεμο. Στην Ιλιάδα αναφέρεται να πρωταγωνιστεί σε δύο επεισόδια. Στο ένα, ως θεραπευτής, στο άλλο ως θύμα. Θύμα τραυματισμού, ο οποίος στοίχισε και τη ζωή του.

Το 41 μ.Χ. στη Ρώμη. Ο γιατρός Κέλσος, συγγραφέας Ιατρικής Εγκυκλοπαίδειας, περιγράφει κατάσταση που ταιριάζει με την κλινική εικόνα του διαβήτη. Δε χρησιμοποιεί τον ορισμό του Δημητρίου. Την αποκαλεί ‘‘έκδηλη αποβολή ούρων’’ και τη χαρακτηρίζει ‘‘αιτία απίσχνασης και κινδύνου’’.

Ως θεραπευτή τον καλεί επειγόντως ο Αγαμέμνονας, να περιποιηθεί το Μενέλαο, όταν τραυματισμένο τον μετέφεραν στη σκηνή του. Θα αναρωτηθεί ίσως κάποιος. Τι σχέση έχουν οι Ομηρικοί γιατροί και πώς συνδέονται με το θέμα; Σωστή η ένσταση, από πρώτη ματιά. Λογική η απορία. Ας δούμε όμως, αν έτσι έχουν τα πράγματα. Πρώτος σταθμός ο 3ος αιώνας π.Χ. στη Μέμφιδα. Σε γραπτό του Απολλώνιου, περιγράφεται η κλινική εικόνα νόσου, που τα χαρακτηριστικά της σημεία ταιριάζουν απόλυτα με εκείνα του σακχαρώδους διαβήτη. Χρησιμοποιεί όρους, όπως: ‘‘χωρίς επίσχεσιν’’ (για τα ούρα) και ‘‘χωρίς αναβολήν’’ (για την ούρηση), στοιχεία τα οποία παραπέμπουν στο διαβήτη. Έναν αιώνα αργότερα, ο Δημήτριος, που ασκούσε και δίδασκε ιατρική στην Απάμεια, πόλη της Βιθυνίας στη Μ. Ασία, εντόπισε, περιέγραψε και ονομάτισε με τον όρο ‘‘Διαβήτη’’, παρόμοια με εκείνην του Απολλωνίου, κλινική οντότητα. Για το Δημήτριο από

στα χρωματα του διαβήτη

Ο επόμενος που ασχολήθηκε επισταμένως με την κλινική οντότητα αυτή, είναι ο Αρεταίος από την Καππαδοκία. Είναι ο γιατρός που πρότεινε ή μάλλον που καθιέρωσε τον όρο ‘‘Διαβήτης’’ για τη νόσο. Για το ‘‘πρότεινε’’ υπάρχουν κάποιες αντιρρήσεις. Για το ‘‘καθιέρωσε’’, επικρατεί ομοφωνία. Αξίζει νομίζω τον κόπο, να διερευνήσουμε το θέμα. Όπως είναι γνωστό, στον Αρεταίο αποδίδεται ο όρος ‘‘Διαβήτης’’. Και, παρά την όποια επιφύλαξη, καλώς. Όμως, ο ίδιος, φαίνεται ν’ αποποιείται την πατρότητα του όρου! Συγκεκριμένα γράφει: ‘‘Τή δε μοι δοκέει καλέεσθαι διαβήτης επίκλησιν, οκοίον τι διαβήτης εών. Ούνεκεν εν τω σκήνει το υγρόν, ου μέμνει, αλλ’ όκως διαβάθρη τω ανθρώπω ες έξοδον χέεται’’. Ας δούμε και την -όσο το δυνατόν- πιο πιστή μετάφραση. ‘‘Γι’ αυτό το λόγο νομίζω ότι ονομάσθηκε διαβήτης η πάθηση, γιατί μοιάζει με σίφωνα, επειδή τα υγρά δεν παραμένουν στο σώμα, αλλά χρησιμοποιώντας αυτό ως σιφόνι, δια μέσω αυτού αποβάλλονται προς τα έξω’’. Τι συμπέρασμα βγαίνει από τη διατύπωση; Ότι γνώριζε τον όρο. Διαφορετικά στην πρόταση θα χρησιμοποιούσε το ρήμα σε

100

ΡΟ

ΪΟΝ

Μετρητής γλυκόζης αίματος

GE100

Ακρίβεια στη μέτρηση › Ευκολία στη χρήση › Αυτόματη κωδικοποίηση › Tεχνολογία χρυσού ηλεκτροδίου ›Ο ριζόντια διάταξη εισαγωγής ταινίας, χωρίς επαφή με αίμα, μικρότερη ποσότητα αίματος › Αυτόματη απόρριψη σκαρφιστήρα ›

ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

εμ

πιστ

ακρ

XΡONIA

Π NEO

Mε την εμπειρία και την εγγύηση της

α ιν

ίβ ε

ια

οτομία

οσύνη

✓ ISO 15197:2013 ΠΑΝΣΥΦΑ Α.Ε.Ε. Αιγαίου 35, 194 00 Κορωπί, Αττική, τηλ: 210 9645 223, fax: 210 9607482, e-mail: pansyfa@otenet.gr, www.pansyfa.gr

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

χρόνο ενεστώτα, λέγοντας ‘‘καλώ’’, ‘‘ονομάζω’’, την πάθηση Διαβήτη. Τη λεπτομερή περιγραφή της κλινικής εικόνας του Διαβήτη, καταχωρεί στο τέταρτο βιβλίο του, στο ‘‘Περί αιτιών και σημείων χρονίων νόσων’’. Προκαλεί εντύπωση ο τρόπος που διατυπώνει τις σκέψεις του. Μεθοδικά, με απλό, κατανοητό λόγο, ακρίβεια και σαφήνεια. Όλα αυτά προδίδουν άτομο με άρτια εκπαίδευση, διαλεκτική σκέψη, θαυμαστή κρίση, βαθειά γνώση. Στο κείμενο με την περιγραφή του Διαβήτη, υπάρχει μια παρατήρηση που ξαφνιάζει. Την καταγράφει μάλιστα δύο φορές στην ίδια σελίδα. Γράφει στο όγδοο κεφάλαιο: ‘‘Η Περί διαβήτεω. Θώμα τω διαβητέω πάθος, ου κάρτα ξύνηθες ανθρώποισι: σαρκών και μελών ες ούρον η ξύντηξις.

36 36

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

(...) Ούτε γαρ τι εκ της πόσιος μέγας ες το σκήνος έρχεται και ξυναπέρχεται των σαρκών εις τα ούρα μυρία’’. Σε κατά το δυνατόν πιστή μετάφραση: ‘‘Περί του Διαβήτη. Ο Διαβήτης είναι πολύ σοβαρή νόσος, αλλά δεν είναι αρκετά συχνή στους ανθρώπους. Η σοβαρότητα της πάθησης αποδίδεται στο γεγονός ότι προκαλεί την τήξη της σάρκας των μελών του ανθρώπινου σώματος και την αποβολήν της από τα ούρα’’. (...). Ούτε οι μεγάλες ποσότητες των υγρών που πίνουν παραμένουν στο σώμα, ενώ οι σάρκες τους λειώνουν και αποβάλλονται με τα ούρα’’. Μ’ άλλα λόγια, ‘‘κατουρούν τις σάρκες τους’’. Μάλιστα! Η υπόθεση που έκανε ο Αρεταίος το 120 μ.Χ. περίπου, επιβεβαιώθηκε στο εργαστήριο, κατά τη δεκαετία του 1970. Χίλια οχτακόσια πενήντα χρόνια μετά. Είναι να μη θαυμάζει κανείς το μυαλό του;

Κατόπιν ήρθε ο Γαληνός. Ο Γαληνός γεννήθηκε στην Πέργαμο το 129 μ.Χ., εννέα χρόνια πριν πεθάνει ο Αρεταίος. Από τους διασημότερους γιατρούς στην εποχή του. Πολυγραφότατος. Άφησε έργο σημαντικό. Ενενήντα δύο συγγράμματα. Αναφέρεται στο διαβήτη μέσω των γραπτών του, άλλωστε διασώθηκε και καθιερώθηκε στη βιβλιογραφία ο όρος διαβήτης. Δηλώνει όμως κάτι που ξενίζει. Ότι η νόσος είναι σπάνια και ότι την έχει δει μόνο δύο φορές. Δήλωση που προκαλεί απορία, αν σκεφθεί κανείς ότι άσκησε την ιατρική του στη Ρώμη, ως προσωπικός γιατρός του Καίσαρα Μάρκου Αυρηλίου. Με ό,τι σημαίνει αυτό, από πλευράς διαβίωσης. Γράφει στο βιβλίο του ‘‘Η εντόπιση των νόσων’’: ‘‘ Έχω την γνώμη ότι οι νεφροί επηρεάζονται πολύ από μια σπάνια νόσο, την οποία μερικοί άνθρωποι αποκαλούν υδρωπικία. Άλλοι πάλι διαβήτη ή σφοδρή δίψα. Έχει συμβεί να δω τη νόσο μέχρι τώρα, μόνο δύο φορές. Οι ασθενείς υποφέρουν από ασίγαστη δίψα, η οποία τους εξαναγκάζει να πίνουν τεράστιες ποσότητες. Τα υγρά ουρούνται ταχέως, τα δε ούρα μοιάζουν με νερό’’. Στη συνέχεια, αναλύει πλήρως τον- κατά τη γνώμη του-μηχανισμό πρόκλησης της νόσου, για να καταλήξει ‘‘ο Διαβήτης είναι μία αληθής νόσος των νεφρών, ανάλογος της αδηφάγου ορέξεως’’. Σε όλες τις αναφορές των δύο σπουδαίων γιατρών της αρχαιότητας, δεν υπάρχει νύξη για την παρουσία σακχάρου στα ούρα. Ποίον διαβήτην περιγράφουν; Μήπως τον άποιο, που όντως είναι σπάνιος; Στοιχεία

για να δοθεί απάντηση δεν υπάρχουν. Εικασίες μόνο μπορεί να γίνουν, οι οποίες δεν λύνουν με φερεγγυότητα την απορία. Στο Γαληνό, όμως, οφείλουμε τον όγκο των πληροφοριών, κατά τεκμήριον αξιόπιστες, που άφησε κληρονομιά στους επιγόνους με το πλούσιο συγγραφικό του έργο. Τρεις αιώνες μετά από αυτούς, γύρω στο 500 μ.Χ., παρουσιάζεται στη βιβλιογραφία της εποχής η πληροφορία, ότι τα ούρα των διαβητικών έχουν γλυκιά γεύση. Η αναφορά βρίσκεται στις ‘‘Ιερές Βέδες’’, ιατρικά βιβλία, κατά τη λεγόμενη ‘‘περίοδο της Βραχμανικής Ιατρικής’’, στις Ινδίες. Σύμφωνα με τα γραφόμενα από τον Gottfrenden, στο βιβλίο του ‘‘Medicine History’’ [2nd ed. Copenangen, 1964]. ο Κινέζος ιατροφιλόσοφος Huang, το περιγράφει στο βιβλίο του ‘‘Νei – Ching’’ (Ιατρικός Κανόνας) νόσημα, το οποίο δεν είναι παρά ο Σακχαρώδης Διαβήτης. Σε ό,τι αφορά στην ανακάλυψη της γλυκιάς γεύσης που έχουν τα ούρα των διαβητικών, από τους Ινδούς γιατρούς, ο Gottfrenden σημειώνει: ‘‘ Οι Ινδοί λένε συνήθως, ότι η Ιατρική τους πρώτη στον κόσμο γνώριζε το διαβήτη. Λένε ακόμη, πως αυτοί ανακάλυψαν ότι τα ούρα έχουν γλυκιά γεύση και αποβάλλονται σε άφθονη ποσότητα (...). Δευτερεύοντα συμπτώματα είναι: γλυκιά γεύση στο στόμα, δίψα, απώλεια όρεξης, εμετός, ξηρότητα, θερμότητα. Ένα άλλο φαινόμενο σε αυτήν την κατάσταση, είναι ότι τα ούρα αυτών των ασθενών, προσελκύουν μυρμήγκια και άλλα έντομα’’.

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Καθοριστική η συμβολή, στη διάσωση των αρχαίων κειμένων, του Άραβα γιατρού, Περσικής καταγωγής, Αβικέννα. Εκτός από το μεταφραστικό έργο, περιέγραψε με ακρίβεια τα κλινικά σημεία και κάποιες από τις επιπλοκές του Διαβήτη (γάγγραινα, περιφερική νευροπάθεια, στυτική δυσλειτουργία). Στο βιβλίο του ‘‘Κανών’’, έδωσε ιδιαίτερη προσοχή και πρόβαλε με έμφαση την ιδέα της ‘‘γλυκιάς γεύσης’’ των ούρων. Την άποψη αυτή αποδέχτηκαν οι Ευρωπαίοι μελετητές του έργου του, γεγονός που επηρέασε την πρακτική ιατρική στους κατοπινούς αιώνες. Ο Άγγλος γιατρός Thomas Willis, αξιοποίησε την πληροφορία περί της ‘‘γλυκιάς γεύσης’’ των ούρων. Ύστερα από μελέτη, απέδειξε στο εργαστήριο, ότι πράγματι στα ούρα των διαβητικών ανιχνεύονται ίχνη σακχάρου. Δημοσίευσε τα ευρήματά του το 1674 και χρεώθηκε τη ‘‘δόξα’’ της πρωτιάς. Σημειώνει: ‘‘being exceedingly sweet as if there hade been sugar or honey in it…’’, [είναι εκδήλως γλυκά, ωσάν να περιέχουν ζάχαρη ή μέλι...’’]. Έτσι, η νόσος απόκτησε... ονοματεπώνυμο! Σακχαρώδης Διαβήτης [Diabetes Mellitus]. Άρα η συνάντηση, όπως την προσδιορίζει ο τίτλος της διάλεξης, έγινε το 1674. Είναι όμως έτσι; Ο Ιπποκράτης – κι αυτό αποτελεί έκπληξη – δεν αναφέρεται στο διαβήτη. Δεν το συνάντησε; Τον γνώριζε, τον περιέγραψε,

στα χρωματα του διαβήτη

αλλά χάθηκε το έργο που περιέχει την αναφορά; Μήπως ‘‘χάθηκαν’’ τα ίχνη (του Διαβήτη) στην περιγραφή της νόσου ‘‘υδρωπικία’’; Κάτι που ίσως να υπαινίσσεται ο Γαληνός, αναφέροντας ‘‘ότι κάποιοι την ονομάζουν (τη νόσο) υδρωπικία’’. Ρητορικά, θα πείτε τα ερωτήματα. Αναμφίβολα, έτσι είναι. Δε μένει, λοιπόν, παρά η εικασία, για να δοθεί μια κάποια εξήγηση. Σε αυτής τη σφαίρα επιρροής καταφεύγουμε. Επιζητούμε τη βοήθειά της με την προσδοκία ότι θα δοθεί στο αίνιγμα. Εκείνο που ενδεχομένως ο Ιπποκράτης δεν αντελήφθη. Είτε το παρέλειψε ως μη σημαντικό ή δεν είναι ‘‘ορατό’’ στα γραπτά του, το αποκτήσαμε με κάμποσους αιώνες καθυστέρηση. Είχε καταγραφεί δεκατρείς αιώνες νωρίτερα, από την εποχή που έζησε. Αίγυπτος, Θήβες 1862. Η σκαπάνη του αρχαιολόγου Eber, φέρνει στο φως ‘‘ταφικό’’ εύρημα. Πάπυρο, στον οποίο γιατρός της εποχής, είχε καταγράψει και με λεπτομέρειες περιγράψει διάφορα νοσήματα. Ανάμεσά τους και η περιγραφή μιας νοσηρής κατάστασης, της οποίας το χαρακτηριστικότερο ενόχλημα, ήταν η πολυουρία. Ο Αιγύπτιος γιατρός, αναφερόταν και στη θεραπευτική της αντιμετώπιση, ‘‘αφέψημα από οστά, σιτάρι και ορυκτά, τα οποία περιέχουν ζιρκόνιο’’. Η χρονολογία της συγγραφής, το 1550 π.Χ. Προφανώς και πρόκειται για την πρώτη γραπτή μαρτυρία της νόσου, την οποία ο Δημήτριος από την Απάμεια, όρισε ως Διαβήτη. Ορισμός, που ο Αρεταίος ο Καππαδόκης υιοθέτησε και ο Γαληνός καθιέρωσε στην ιατρική ορολογία. Και τελικώς, ο Thomas Willis του χάρισε ονοματεπώνυμο: Σακχαρώδης Διαβήτης.

ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Γράφει ο:

Α Λ Ε Ξ Η Σ Σ Ω Τ Η Ρ Ο Π Ο ΥΛΟΣ Διευθυντής ΕΣΥ Παθολόγος-Διαβητολόγος & Γενικός Ιατρός, Γ΄ Παθολογικού Τμήματος & Διαβητολογικού Κέντρου, Γ.Ν.Νίκαιας – Πειραιά

ΑΠΡΌΟΠΤΑ

...στη ζωή του διαβητικού ασθενή

Οι ερωτήσεις γίνονται για λογαριασμό των αναγνωστών μας, που κατά καιρούς μας στέλνουν γραπτώς τις ανησυχίες του ή μας τις εκφράζουν ηλεκτρονικά.

Αν περπατάει στο δρόμο ο διαβητικός ασθενής και πάθει μια υπογλυκαιμία. Τι κάνει; Για να το ξεκαθαρίσουμε. Για να πάθει ένας διαβητικός ασθενής υπογλυκαιμία πρέπει να παίρνει ινσουλίνη ή μια κατηγορία αντιδιαβητικών δισκίων. Όλες οι άλλες κατηγορίες φαρμάκων δεν προκαλούν υπογλυκαιμία. Όταν, λοιπόν, ο διαβητικός ασθενής παίρνει τα φάρμακα που μπορεί να του προκαλέσουν υπογλυκαιμία, θα πρέπει να ξέρει και τα συ-

40 40

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

μπτώματα, τα οποία ξεκινούν με τρέμουλο, θολούρα, σκοτοδίνη….τότε πρέπει εκείνη την ώρα ο διαβητικός ασθενής να κάτσει κάπου για να μην πέσει στο δρόμο και χτυπήσει. Καλό είναι να έχει μια καραμέλα ή ένα φακελάκι ζάχαρη μαζί του, αν χρειάζεται να μετρήσει το σάκχαρό του ή κάποιος άλλος να το κάνει γι΄αυτόν, ώστε να επιβεβαιωθεί η υπογλυκαιμία. Και φυσικά, αμέσως μετά, να φάει έναν υδατάνθρακα, όπως μια φέτα ψωμί ή να πιει ένα χυμό πορτοκάλι.

Αν οδηγεί, πρέπει οπωσδήποτε να σταματήσει στην άκρη του δρόμου και να κάνει όλα αυτά που προείπαμε.

...στη διάρκεια του σεξ;

Ναι. Υπάρχουν κάποια άτομα που είχαν απευθυνθεί σε μη ειδικούς ή γιατρούς που δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και τους συνέστησαν ινσουλίνη, αλλά δεν την είχαν τελικά ανάγκη.

Μελέτες δείξανε, πως σε μια ηλικία άνω των 50, αν ο διαβητικός ασθενής είναι και καρδιοπαθής, μπορεί να του συμβεί ένα καρδιακό πρόβλημα. Αν έχει στηθάγχη και είναι έντονα τα συμπτώματα, πρέπει να πάρει αμέσως το διαβητολόγο του και τον καρδιολόγο του για να ξέρει τι θα κάνει από κει και πέρα.

Η θεραπεία στο διαβήτη τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι έχει αλλάξει με πολύ καλύτερες ινσουλίνες - το κλειστό κύκλωμα, το να φτιάξουμε μια συσκευή που να μετράει το αίμα και που να βγάζει ινσουλίνη για τα παιδιά τύπου 1 - είναι πολύ κοντά.

Αν του συμβεί κάτι στη θάλασσα όταν κολυμπάει, αμέσως να βγει έξω για να αντιμετωπιστεί ως επείγον περιστατικό στην παραλία. Ο ήλιος, επίσης, τον αφυδατώνει κι έχουμε προβλήματα στη ρύθμιση της πίεσης του διαβητικού και στη ρύθμιση του σακχάρου του. Όσο για τα νέα παιδιά που είναι διαβητικοί ασθενείς, το απρόοπτο που μπορεί να τους συμβεί είναι να... ερωτευθούν! Τότε πρέπει να το πουν στο άλλο φύλο και να ενημερώσουν ότι κάνουν ινσουλίνη, γιατί πρέπει να ξέρει ο άλλος τι θα πρέπει να κάνει σε περίπτωση υπογλυκαιμίας. Ιδιαίτερα τα παιδιά που κάνουν εντατικοποιημένη ινσουλινοθεραπεία με τέσσερις ενέσεις την ημέρα, υπάρχει κίνδυνος είτε από μείωση του γεύματος είτε από μια κατάσταση στρες είτε από κατάχρηση οινοπνεύματος, να εκδηλώσουν υπογλυκαιμία. Οπότε, ο σύντροφος πρέπει να είναι ενημερωμένος.

Αν συμβεί κάτι στο γυμναστήριο; Πρέπει οι γυμναστές στα γυμναστήρια να ζητάνε χαρτί παθολόγου, να είναι ενημερωμένοι για το γυμναζόμενο διαβητικό ασθενή ή το νεαρό παιδί που μπορεί να κάνει χρήση ινσουλίνης, ώστε ό,τι και να συμβεί να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Υπάρχουν άτομα που έπαιρναν ινσουλίνη και κάποια στιγμή την έκοψαν γιατί δεν την χρειαζόντουσαν;

Αλλά για μένα, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία, είναι να λάβουμε μέτρα για την πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη. Να προλάβουμε το διαβήτη πριν εμφανιστεί. Όσοι λοιπόν είναι πάνω από τα 45, πρέπει να ελέγχονται με ένα σάκχαρο αίματος μια φορά τον χρόνο. Και όσοι είναι κάτω από τα 45, πρέπει να ελέγχονται με ένα σάκχαρο νηστείας πρωινό στο μικροβιολόγο. Όσο πιο γρήγορα νοιαστούν, τόσο πιο εύκολα θα αντιμετωπίσουν το σακχαρώδη διαβήτη. Πρέπει να υπάρξει ενημέρωση πιο συστηματική απ΄όλους τους φορείς. Όταν υπάρχει ένας διαβητικός ασθενής μέσα σε μια οικογένεια, μπορώ να πω ότι το θετικό είναι πως όλη η οικογένεια θα μάθει να τρώει σωστά. Όσο για το σχολείο, έχουμε κάποια προβλήματα, γιατί έχει ζητηθεί να υπάρχει μια νοσηλεύτρια κάποιες ώρες στα σχολεία. Η διαβητολογική εταιρεία έχει βγάλει ένα βιβλιαράκι που το έχει στείλει στη Μέση Εκπαίδευση να ενημερωθούν όλοι οι δάσκαλοι στα σχολεία. Είναι ένας πλήρης οδηγός για να βοηθήσει τους δασκάλους να μπορούν να βοηθήσουν τα διαβητικά παιδιά. Τα υπόλοιπα νέα θα σας τα φέρω από το ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ!

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΗΝ

Μια σπουδαία Καθηγήτρια, πρωτοπόρος στον τομέα της διατροφής και ένας εξαιρετικός άνθρωπος που έχει προσφέρει πολλά σε όλους μας και στη χώρα μας Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας.

Αντωνία

ΤΡΙΧΟΠΟΥΛΟΥ

Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη

Πού έχετε καταλήξει; Παίζουν ρόλο οι θερμίδες, η ποιότητα της καθημερινής τροφής, η ψυχολογία, οι ώρες που τρώμε τα γεύματά μας, η ηρεμία και αν η καλή παρέα παίζει ρόλο; Η διατροφή ενός πληθυσμού καθορίζεται από τις γευστικές του εμπειρίες, την ευαισθητοποίησή του σε θέματα υγείας και τη διαθεσιμότητα των τροφίμων. Οι γευστικές εμπειρίες στην Ελλάδα είναι εγγραμμένες στο ευρύτερο πλαίσιο της μεσογειακής

42 42

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

διατροφής, που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες επιταγές της σωστής διατροφής. Η διαθεσιμότητα όμως των τροφίμων αναφέρεται όχι μόνο στην εγχώρια παραγωγή, αλλά και σε τρόφιμα διακινούμενα από άλλες χώρες. Η διακίνηση με τη σειρά της, επηρεάζεται από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Παράλληλα, η διαφήμιση ορισμένων προϊόντων μπορεί να δράσει καταλυτικά στις προτιμήσεις του καταναλωτή επηρεάζοντας έτσι τη διαθεσιμότητα.

Για το πώς επιδρά η μεσογειακή διατροφή στην υγεία, μια πολύ «δυνατή» μελέτη που λέγεται Epic με τη βοήθεια της Αντωνίας Τριχοπούλου, έδειξε συγκεκριμένα αποτελέσματα που μπορούν να βοηθήσουν όλους μας για να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 παρακολουθούμε όπως μας είπε η κα Τριχοπoύλου τις διατροφικές συνήθειες από 30.000 Έλληνες εθελοντές (συνολικά συμμετέχουν 500.000 Ευρωπαίοι από 9 χώρες) και είχαμε τα αποτελέσματα για την υγεία τους. Κάθε φορά που παρουσίαζαν πρόβλημα και απευθύνονταν στο γιατρό τους ζήταγε να τους δώσει το ιστορικό τους. Διαπιστώθηκε, ότι όσοι ακολουθούσαν τη μεσογειακή διατροφή είχαν 26% χαμηλότερη γενική θνησιμότητα, 30% μικρότερη από καρδιαγγειακά νοσήματα και σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και 24% από καρκίνο. Ο αγώνας για τη μεσογειακή διατροφή έχει ξεκινήσει από το 1989 και το 2003 δημοσιεύτηκαν τα πρώτα αποτελέσματα σε έγκυρο ιατρικό περιοδικό. Με αυτά τα στοιχεία η διεθνής επιστημονική κοινότητα πείσθηκε.

Η πρόσφατη εμφάνιση νεοφανών τροφίμων (μεταλλαγμένα, λειτουργικά και συμπληρώματα), μπορεί να προοιωνίζει την απομάκρυνση από την παραδοσιακή διατροφή του Έλληνα είτε με τη μείωση της βιοποικιλίας είτε με την υποκατάσταση παραδοσιακών τροφίμων με καταναλωτικά κακέκτυπα.

σεις. Το πρόβλημα αφορά τη νέα γενιά, η

Στο σταυροδρόμι αυτών των επιρροών και επιλογών, ο Έλληνας φαίνεται αρκετά σταθερός στις μεσογειακές του προτιμή-

και να βιώνει την παράδοση και τις ρί-

οποία δέχεται ποικίλες επιδράσεις και συχνά αποπροσανατολίζεται. Το κατά πόσο θα εμμείνει στα “πάτρια” είναι δική μας ευθύνη. Η νέα γενιά θα έπρεπε να είναι όχι μόνο γνώστης του παρελθόντος, αλλά ζες της με πρότυπα στον οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό περίγυρο.

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΩΝΙΑ ΤΡΙΧΩΠΟΥΛΟΥ

Τα παιδιά πώς θα μπορούσαμε να τα μάθουμε ή να τα εκπαιδεύσουμε για να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες;

παραδοσιακή ελληνική διατροφή, η οποία αποτελεί διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο υγιεινής διατροφής, ακολουθώντας το δυτικό διατροφικό πρότυπο.

Ο ρόλος της διατροφής στην παιδική και εφηβική ηλικία είναι καθοριστικός για τη σωματική, νοητική, ψυχική και κοινωνική εξέλιξη του ατόμου. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι οι διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες από την

Το παιδί δεν μπορεί ενστικτωδώς να επιλέξει μία ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. Η οικογένεια, το σχολείο, το φιλικό περιβάλλον και η ευρύτερη κοινωνία επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των διατροφικών συνηθειών των παιδιών και των εφήβων.

Πώς μπορούν οι γονείς να συμβάλουν, αλλά και το σχολείο;

Ο ρόλος της οικογένειας XX

Ενθαρρύνουμε και εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας να ενδιαφέρονται για την υγεία τους.

Φροντίζουμε να υπάρχουν στο σπίτι διαθέσιμες υγιεινές επιλογές τροφίμων.

Μαγειρεύουμε μαζί με τα παιδιά μας.

Όταν είναι δυνατόν, καθόμαστε μαζί με τα παιδιά μας στο τραπέζι, επιλέγουμε από τα ίδια τρόφιμα/φαγητά, ενθαρρύνουμε τη σωστή κοινωνική συμπεριφορά.

44 44

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Δίνουμε το καλό παράδειγμα.

Η συνεισφορά του σχολείου XX

Μεσογειακή Διατροφική αγωγή (μαθήματα, εργασίες, δραστηριότητες, σχολικές εκδρομές).

Προαγωγή σωματικής δραστηριότητας.

Παροχή πόσιμου νερού (φρέσκου, δροσερού και καθαρού).

Χώροι κατανάλωσης φαγητού.

Διατροφική συμπεριφορά προσωπικού (role models).

Προσοχή στην έμμεση διαφήμιση.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΩΝΙΑ ΤΡΙΧΩΠΟΥΛΟΥ

Τα κυλικεία των σχολείων είναι ένα μεγάλο θέμα προς συζήτηση, εσείς με την εμπειρία σας πώς βλέπετε τα σημερινά γεύματα – σνάκ των παιδιών; Η παιδική και εφηβική ηλικία αποτελεί την ιδανική περίοδο για παρέμβαση σε θέματα αγωγής υγείας σχετικά με τη διατροφή, καθώς οι διατροφικές συνήθειες («καλές» ή «κακές») διαμορφώνονται στο διάστημα αυτό και είναι πολύ δύσκολο να τροποποιηθούν αργότερα στην ενήλικη ζωή. Η συμβολή του σχολικού κυλικείου αναφέρεται:

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαίος ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μίας ολοκληρωμένης συνολικής πολιτικής για την παροχή αγωγής υγείας σε θέματα διατροφής Αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής αυτής αποτελεί το σχολικό κυλικείο.

1. Στην προστασία και προαγωγή της υγείας του μαθητικού πληθυσμού της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και 2. Στη διαμόρφωση μαθητικού πληθυσμού με υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Το σχολικό κυλικείο θα πρέπει να λειτουργεί ως εκπαιδευτικό μέσο πρακτικής εφαρμογής των αρχών υγιεινής διατροφής. Παρά τις πολυετείς και σημαντικές προσπάθειες των εμπλεκόμενων φορέων, σήμερα το σχολικό κυλικείο λειτουργεί, κατά κανόνα, ως εμπορική επιχείρηση χωρίς να προσφέρει τα κατάλληλα τρόφιμα για την υγιεινή διατροφή των παιδιών και των εφήβων.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια κατάσταση που τη γνωρίζετε από γνωστούς, φίλους ή από μελέτη; Και από γνωστούς και από μελέτη.

46 46

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Αν περνούσε από το χέρι σας ώστε να μπορείτε να επηρεάσετε την πολιτεία, τι πιστεύετε ότι θα μπορούσε να γίνει, ώστε να μεγαλώνουν από δω και πέρα υγιείς πολίτες; Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαίος ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μίας ολοκληρωμένης συνολικής πολιτικής για την παροχή αγωγής υγείας σε θέματα διατροφής Αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής αυτής αποτελεί το σχολικό κυλικείο. Ακολουθούν μερικές μεμονωμένες προτάσεις που μπορούν να αποτελέσουν μέρος ενός συνολικού σχεδίου: • Στο πλαίσιο των προγραμμάτων ευαισθητοποίησης του παιδικού πληθυσμού να καθιερωθούν παράλληλα σεμινάρια Διατροφικής Εκπαίδευσης των γονέων και κηδεμόνων. • Ενεργοποίηση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ώστε να προβάλλονται σε ώρες αιχμής παρακολούθησης παιδικές εκπομπές με προβολή διαφημίσεων που προάγουν σωστές διατροφικές επιλογές. • Αυστηρός έλεγχος στη διαφήμιση τροφίμων για παιδιά. • Εκπόνηση εργασιών με τη συνεργασία διαφόρων σχολείων, από ομάδες παιδιών με θέμα τη διατροφή (π.χ. Μεσογειακή Διατροφή) και τη χρήση Η/Υ και του Διαδικτύου.

Για εσάς που θέλετε να περιορίσετε την κατανάλωση ζάχαρης στη διατροφή σας, η πράσινη σειρά Παπαδοπούλου ΧΩΡΙΣ ΖΑΧΑΡΗ, σας προσφέρει πολλές διαφορετικές επιλογές για όλες τις στιγµές της ηµέρας. Η σειρά περιλαµβάνει προϊόντα χωρίς ζάχαρη (Cream Crackers, Πολυδηµητριακά Μπισκότα Πρωινού µε κακάο, Digestive & Mini Digestive) και προϊόντα χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων σακχάρων (Digestive Bar µε µαύρη σοκολάτα και παξιµαδάκια KRISPIES ολικής άλεσης). Όλα τα προϊόντα της σειράς Παπαδοπούλου ΧΩΡΙΣ ΖΑΧΑΡΗ είναι πλούσια σε δηµητριακά και περιέχουν φυτικές ίνες, για µια καθηµερινή ισορροπηµένη διατροφή. Επιπλέον για εσάς που θέλετε να περιορίσετε και την κατανάλωση αλατιού στη διατροφή σας, δηµιουργήσαµε τις φρυγανιές Παπαδοπούλου «Χωρίς». Οι φρυγανιές «Χωρίς» παρασκευάζονται χωρίς προσθήκη αλατιού και ζάχαρης. Βάλτε στη διατροφή σας την Πράσινη σειρά Παπαδοπούλου και κερδίστε όλη την απόλαυση χωρίς τη ζάχαρη!

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

ΜΑΙΡΗ ΣΕΛΑΝΙΚ ΛΗ Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση MSc στην κλινική διατροφή

ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΥΛΙΚΕΙΑ Τι προβλέπει η νομοθεσία;

Συνήθως, το φαγητό που καταναλώνουν τα παιδιά στο σχολείο το προμηθεύονται από τα σχολικά κυλικεία. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα κυλικεία πρέπει να τηρούν διάφορους κανόνες υγιεινής και να παρέχουν στους μαθητές προϊόντα θρεπτικά και υγιεινά, σύμφωνα πάντα με την υπάρχουσα νομοθεσία, τα οποία οφείλουν να διασφαλίζουν την υγεία των παιδιών. Το σνακ που θα επιλέξει το παιδί στο σχολείο του, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση της υγείας του, την ανάπτυξή του, την

στα χρωματα του διαβήτη

απόδοσή του στα μαθήματα, καθώς επίσης και στη διαμόρφωση μιας σωστής διατροφικής συμπεριφοράς. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι οι σωστές διατροφικές συνήθειες υιοθετούνται από μικρή κιόλας ηλικία και επηρεάζονται άμεσα από το περιβάλλον του. Το σνακ που μπορεί να επιλέξει το παιδί στο σχολείο είναι αυτό, το οποίο θα το κρατήσει χορτάτο και γεμάτο ενέργεια μέχρι το μεσημεριανό του γεύμα. Το κυλικείο οφείλει να βρίσκεται εντός του σχολικού συγκροτήματος και πρέπει να διαθέτει ύδρευση από το δίκτυο ύδρευσης και ζεστό νερό. Η αγορά και η παραλαβή των πρώτων υλών θα πρέπει να γίνεται από νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις. Τα προϊόντα, τα οποία αλλοιώνονται εύκολα, πρέπει να μεταφέρονται με οχήματα ψυγεία και να ελέγχεται η θερμοκρασία του μεταφορικού μέσου, καθώς επίσης σε καθημερινή βάση θα πρέπει να ελέγχεται και η θερμοκρασία του ψυγείου όπου αποθηκεύονται στο κυλικείο. Τα τρόφιμα που επιτρέπεται να πωλούνται στα κυλικεία των σχολείων είναι: φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα, αρτοπαρασκευάσματα, σάντουιτς, γλυκίσματα, ξηροί καρποί και υγρά τρόφιμα. Παρακάτω, παρατίθενται αναλυτικότερες πληροφορίες για τα τρόφιμα αυτά. »

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ

ΣΑΝΤΟΥΪΤΣ

Τα διάφορα αρτοπαρασκευάσματα είναι χορταστικά και πλούσια σε φυτικές ίνες, ιδίως τα ολικής άλεσης προϊόντα. Θα πρέπει, ωστόσο, να πληρούν τις παρακάτω προδιαγραφές. Να έχουν κορεσμένα λιπαρά μέχρι 3%, τρανς λιπαρά έως 0.1% και νάτριο έως 0.5%. Τα κυλικεία πρέπει να διαθέτουν:

Τα σάντουιτς/τοστ μπορούν να είναι τυποποιημένα ή να παρασκευάζονται στο χώρο του κυλικείου−καντίνας αυθημερόν. Επιτρέπεται η χρήση όλων των ειδών ψωμιού, ολικής άλεσης πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό, όπως ψωμάκι ατομικό, ψωμί για τοστ, μπαγκέτα, ελληνική πίτα, αραβική πίτα, σησαμένιο κουλούρι. Συστήνεται το ψωμί ολικής άλεσης.

• Κουλούρι σησαμένιο ολικής άλεσης, πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό.

Δεν επιτρέπεται το μπριός, το κρουασάν ή το πιροσκί. Η ελληνική πίτα δεν πρέπει να περιέχει γλυκουρονικό νάτριο.

• Κριτσίνια ολικής άλεσης, πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50 γρ. • Φρυγανιές ολικής άλεσης, πλούσιες σε φυτικές ίνες ή λευκές, σε ατομική συσκευασία έως 50 γρ. • Κράκερς ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50 γρ. »

στα χρωματα του διαβήτη

Επιτρέπεται μόνο η χρήση βραστής γαλοπούλας με κορεσμένα λιπαρά έως 1 % και νάτριο έως 1 %. Επιτρέπονται τα λαχανικά όλων των ειδών, καθώς και οι ελιές χωρίς το κουκούτσι και πάστα ελιάς και το καλά βρασμένο αυγό. Από λιπαρές ύλες, επιτρέπεται μόνο το ελαιόλαδο.

ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ Οι ξηροί καρποί επιτρέπονται μονάχα στα κυλικεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Επιτρέπονται όλων των ειδών οι ξηροί καρποί, χωρίς προσθήκη αλατιού και ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία έως 50 γρ. Ενώ, δεν επιτρέπονται οι τηγανισμένοι ξηροί καρποί.

ΓΛΥΚΙΣΜΑΤΑ Τα γλυκίσματα που μπορεί να υπάρχουν σε ένα κυλικείο μπορεί να είναι τα ακόλουθα: • Κρέμα και ρυζόγαλο σε ατομικές μερίδες των 150 γρ. (με περιεκτικότητα σε λίπος γάλακτος έως 4%). • Χαλβάς σε ατομική μερίδα έως 50 γρ. • Παστέλι σε ατομική μερίδα έως 50 γρ. • Μέλι σε ατομική μερίδα. • Σοκολάτα υγείας και γάλακτος σε ατομική μερίδα έως 30 γρ. Ενώ η διάθεση τσιχλών και καραμελών, δεν επιτρέπεται.

ΥΓΡΑ ΤΡΟΦΙΜΑ

ΦΡΟΥΤΑ & ΛΑΧΑΝΙΚΑ

• Όλα τα κυλικεία μπορούν να πωλούν εμφιαλωμένο νερό. • Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται τα παρακάτω αφεψήματα: χαμομήλι, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή σύνθετων γλυκαντικών. • Καφές διατίθεται μόνο για το προσωπικό. • Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών.

• Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που επιτρέπεται να πωλούνται στα κυλικεία, αλλάζουν ανάλογα με την εποχή (π.χ. μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μανταρίνια, μπανάνες, βερίκοκα, ροδάκινα κ.λπ.). Αυτά, οφείλουν κατά την πώληση να είναι καλά πλυμένα και συσκευασμένα σε ατομική μερίδα. • Επιτρέπονται τα αποξηραμένα φρούτα (π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, σύκα, σταφίδες, μπανάνες), χωρίς προσθήκη ζάχαρης, συσκευασμένα σε ατομικές μερίδες των 50 γρ. • Οι φυσικοί χυμοί φρούτων ή λαχανικών που παρασκευάζονται εντός των κυλικείων, ενώ απαγορεύεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσών. • Φρουτοσαλάτες που παρασκευάζονται εντός των κυλικείων, από φρέσκα, καλά πλυμένα φρούτα εποχής. »

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ (...συνέχεια)

• Μουστοκούλουρα σε ατομική μερίδα έως 60 γρ. • Σταφιδόψωμο σε ατομική μερίδα έως 60 γρ. • Μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης σε ατομική μερίδα έως 40 γρ. • Επιτρέπεται η διάθεση τυρόπιτας, πίτας λαχανικών σε ατομικές μερίδες των 120 γρ. και με συγκεκριμένες προδιαγραφές: Η λιπαρή ύλη για τη ζύμη−φύλλο, θα πρέπει να είναι αποκλειστικά ελαιόλαδο. Δεν επιτρέπεται η χρήση ζύμης σφολιάτας, ενώ το τυρί που θα χρησιμοποιείται στις τυρόπιτες θα πρέπει να αποτελεί τουλάχιστον το 40% του συνολικού βάρους. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Απαγορεύεται η χρήση τετηγμένων τυριών.

στα χρωματα του διαβήτη

• Επιτρέπεται τέλος η πίτσα, με τις παρακάτω προδιαγραφές: Για τη βάση, τα επιτρεπόμενα υλικά είναι αλεύρι, αβγό, γιαούρτι, αλάτι και μυρωδικά βότανα. Απαγορεύεται η χρήση ενισχυτικών γεύσης, όπως το γλουταμινικό μονονάτριο. Για τη γέμιση, τα επιτρεπόμενα προϊόντα είναι τυρί, τομάτα, πιπεριές, μανιτάρια, κρεμμύδι, καλαμπόκι. Δεν επιτρέπεται η χρήση σάλτσας και αλλαντικών.

ΦΡΟΥΤΑ & ΛΑΧΑΝΙΚΑ (...συνέχεια)

• Σαλάτες από φρέσκα, καλά πλυμένα λαχανικά, χωρίς προσθήκη αλατιού. Επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου, ξυδιού ή λεμονιού. • Συσκευασμένοι φυσικοί χυμοί φρούτων και ομοειδών προϊόντων, χωρίς συντηρητικά και χωρίς προσθήκη ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία έως και 250 ml.

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ

Εκτός από τα φρούτα και τα λαχανικά, επιτρέπονται και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση είναι η τήρηση των σωστών θερμοκρασιών στα ψυγεία. • Γάλα τυποποιημένο, παστεριωμένο σε ατομική συσκευασία έως 500 ml, πλήρες και ημιαποβουτυρωμένο (1,5%−1,8% λιπαρά). • Σοκολατούχο γάλα με χαμηλά λιπαρά (max.1,8%) σε συσκευασία έως 250 ml. • Γιαούρτι τυποποιημένο (έως 5% λιπαρά) χωρίς πρόσθετα σάκχαρα, σε ατομική μερίδα έως 200 γραμμάρια. • Ροφήματα από συνδυασμούς φρέσκου γάλακτος και φρέσκων φρούτων που θα παρασκευάζονται στο κυλικείο. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη ζάχαρης. Απαγορεύεται η διάθεση άλλων τυποποιημένων αναλόγων ροφημάτων, καθώς και η χρήση έτοιμης σκόνης για την παρασκευή τους. • Τυριά πολύ σκληρά, σκληρά, ημίσκληρα, μαλακά τυριά. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Εξαιρούνται τα ανακατεργασμένα τυριά ή τηγμένα τυριά και ανακατεργασμένα με αλειφώδη υφή.

Οι επιλογές που έχει ένα παιδί είναι αρκετές και εύγευστες. Ωστόσο, αν το παιδί σας δεν επιθυμεί να καταναλώσει κάποιο σνακ, καλό είναι να του δώσετε να καταλάβει τη σημασία αυτών των υγιεινών επιλογών και το σημαντικό ρόλο που παίζουν αυτά τα τρόφιμα στη διατήρηση της υγείας του, αφού περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Επίσης, θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα σνακ είναι αυτά που θα κρατήσουν το παιδί χορτάτο μέχρι το μεσημεριανό γεύμα. Άλλωστε, το πρόγευμα είναι αυτό που μας βοηθάει να μην καταναλώσουμε το μεσημεριανό μας με λαιμαργία.

στα χρωματα του διαβήτη

Υποστηρίζουμε

την εκστρατεία ενημέρωσης και την κάρτα προνομίων για το Σακχαρώδη Διαβήτη

CNI ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ.

Βασ. ΣοΦίας 6 Αθήνα 10674 Τηλ: 210 7243386, Fax:210 7244830, email: info@cni.gr

στα χρωματα του διαβήτη

Πω-πω κοιτάξτε όλα αυτά τα παιδάκια που ήρθαν με τους γονείς τους από τη Συρία, αψηφώντας τους κινδύνους της θάλασσας!! Πόσο κακός είναι αυτός ο Πόλεμος, που διώχνει όλες τις οικογένειες από τα σπίτια τους!!! Και στα σπίτια τους ποιος θα μείνει τώρα; Κανένας δεν θα μείνει αφού δεν υπάρχουν πια. Ο πόλεμος τα κατέστρεψε. Τα κατέστρεψε; Όλα; Και τα παιχνίδια των παιδιών; Και τα παιχνίδια και όλα !!! Έχω μια τέλεια ιδέα! Θέλετε να μαζέψουμε τα παιχνίδια που δεν παίζουμε και να τα δώσουμε στα παιδάκια από τη Συρία; ‘Ολα; Όχι όλα, μόνο αυτά που δεν παίζουμε. Πάω να φέρω μια μεγάλη σακούλα από την κουζίνα να τα μαζέψουμε. Φοβερή ιδέα!!! Τα παιδάκια δεν έχουν τίποτα μαζί τους και εμείς έχουμε παντού παιχνίδια. Και ξέρετε, έχω μεγαλώσει από πέρυσι έναν ολόκληρο χρόνο και έχω κούκλες που δεν τις παίζω καθόλου. Τώρα που το σκέφτομαι θέλω και εγώ μια μεγάλη σακούλα. Θα βάλω μέσα πολλά μικρά αυτοκινητάκια που δεν παίζω επειδή μεγάλωσα και εγώ έναν χρόνο. 56

στα χρωματα του διαβήτη

Παιδιά σκέφτηκα και μια άλλη ιδέα! Να φωνάξουμε τον σεφ ο Αλμυρογλυκούλη και να φτιάξουμε όλοι μαζί κουλουράκια, να τα βάλουμε σε ένα ωραίο κουτί με κορδέλα και να τους τα πάμε. Ε, τι λέτε; Ναιιιιιι!!! Παίρνω τώρα τηλέφωνο στο εστιατόριο που δουλεύει ο κος Αλμυρογλυκούλης. Εσύ Τορτούλα πήγαινε στον κο Φώτη το μπακάλη, να τον παρακαλέσεις να μας δώσει λίγο αλεύρι, αυγά, βούτυρο και πορτοκάλια. Εσύ Φρόγκο, βγάλε τα σύνεργα της κουζίνας να είμαστε έτοιμοι. Παρακαλώ; Σεφ Αλμυρογλυκούλη, είμαι η Μελένια και έχουμε μαζέψει με την παρέα μου παιχνίδια για τα παιδάκια που ήρθαν από τον Πόλεμο αλλά θέλουμε τη βοήθειά σου για να τους τα πάμε μαζί με ένα κουτί με κουλουράκια που να κλείνει με μια ωραία κορδέλα! Υπέροχη ιδέα Μελένια μου! Με συγκινήσατε παιδιά, γιατί μου θυμίσατε τον παππού μου που έφυγε και εκείνος μικρό παιδάκι για την Ανατολή, όταν η χώρα μας είχε και εκείνη Πόλεμο. Έρχομαι αμέσως. Μέχρι να φτάσει η Τορτούλα στο σπίτι με τα υλικά, η Μελένια και ο Φρόγκο έβαλαν τα παιχνίδια σε μεγάλες σακούλες. Πολύ μεγάλες και βαριές αυτές οι σακούλες! Ελπίζω ότι ο σεφ Αλμυρογλυκούλης θα μας βοηθήσει να τις κουβαλήσουμε.

Ήρθε ο Σεφ! Ολοταχώς στην κουζίνα Τους σκούφους σας παρακαλώ και ξεκινάμε! Μελένια κοσκίνισε το αλεύρι. Φρόγκο ρίξε ένα αυγό και το βούτυρο στο μπολ και χτύπα τα με το μίξερ. Τορτούλα ανέλαβε τα πορτοκάλια, θέλω το ξύσμα και το χυμό, και όλα αυτά ρίξτα, όταν σου πω, στο μπολ του Φρόγκο… στα χρωματα του διαβήτη

Κουλουράκια –κουλουράκια Θα πλάσω με τα χεράκια για να φάνε τα μικρά παιδάκια Ωραία, τελειώσαμε με τη ζύμη. Ελάτε παιδιά να πλάσουμε τα κουλουράκια! Έχω μια ιδέα! Μήπως θέλετε να πλάσουμε τα κουλουράκια σε σχήμα καρδιάς ; Μα είναι πολύ δύσκολο αυτό! Με αυτό το εργαλείο θα γίνουν όλες οι καρδούλες αμέσως!

Η παρέα της Μελένιας μαζί με τον σεφ Αλμυρογλυκούλη, έφτιαξε πολλές κουλουρένιες καρδούλες, τις έβαλε σε ένα κουτάκι, το τύλιξε με μια ωραία κορδέλα και μαζί με τις μεγάλες σακούλες με τα παιχνίδια, τα πήγανε στις σκηνές που βρίσκονται τα παιδάκια από τον Πόλεμο. Τα παιδιά από τη Συρία μόλις είδαν τα παιχνίδια ξετρελάθηκαν, αγκάλιαζαν συνέχεια την Μελένια και την παρέα της, και όταν άνοιξαν και το κουτί με τις κουλουρένιες καρδούλες, μοσχοβόλησε ολόκληρος ο τόπος. Τα παιδάκια από τις σκηνές ζωγράφισαν καρδούλες σε ένα χαρτί και το πρόσφεραν στη Μελένια, τον Φρόγκο, την Τορτούλα και φυσικά στον σεφ Αλμυρογλυκούλη, ως δώρο ευγνωμοσύνης. Οι φίλοι επέστρεψαν στα σπίτια τους χαρούμενοι που έδωσαν αλλά και πήραν καρδούλες. Το βράδυ, ο κάθε ένας στο κρεβατάκι του, ευχήθηκε να σταματήσει ο Πόλεμος σε όλη τη γη και όλου του κόσμου τα παιδιά να είναι χαρούμενα στα σπίτια τους, με τις οικογένειές τους.

Με την ευγενική υποστήριξη της Λίας Λάππα 58

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

ΚAΡΜΕΝ ΡΟΥΓΓEΡΗ Ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος

Η μαγεία των

Χριστουγέννων Για μένα ήταν όλα μαγικά τα Χριστούγεννα όταν ήμασταν με την οικογένεια. Όλα μέσα στο σπίτι μύριζαν υπέροχα. Τόσο υπέροχα που νόμιζα πως τα Χριστούγεννα ήταν δυο-τρεις φορές το χρόνο! Θυμάμαι ένα φιλαράκι που ήταν πολύ άτακτος, ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα -δικαιολογημένα- αφού αναγκαζόταν να είναι μέσα στο σπίτι πολλές ώρες, διότι οι γονείς του δούλευαν πολύ… ακόμα και τις γιορτές! Έτσι, παιχνίδια του ήταν όλα τα έπιπλα μέσα στο σπίτι. Και έπαιζε μαζί τους χωρίς να τον ενοχλεί αν οι γονείς του μετά του έκαναν παρατηρήσεις. Ήταν όμως πολύ καλό παιδί, είχε ψυχή μάλαμα... με αφορμή για αυτόν το μικρό μου φίλο και το όνειρο που είδε ένα βράδυ, εγώ έφτιαξα ένα παραμύθι, που για μένα είναι μια μαγική ανάμνηση αλλά και μια πραγματική αίσθηση, ότι ο Άϊ-Βασίλης βρίσκει τον τρόπο να τρυπώνει στη ψυχή μας με διάφορους τρόπους. Τη νύχτα των Χριστουγέννων, όλα του τα έπιπλα με τα οποία ο μικρός μου φίλος έπαιζε... ζωντάνεψαν! Η ντουλάπα να είναι έξαλλη, γιατί ο μικρός έπαιζε μπάλα πάνω στο στήθος της, ο

60 60

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

καλόγερος με τα ρούχα έχει κουφαθεί γιατί πετάει βέλη πάνω στο κεφάλι του, το ρολόι του τοίχου είναι έξω φρενών γιατί έχει χρησιμοποιήσει το εκκρεμές του για φτυάρι και βάζει χρώματα από τη μια γλάστρα στην άλλη, το αλεξανδρινό λουλούδι είναι πολύ θυμωμένο, γιατί του έχει κόψει ένα φύλλο που το μάγκωσε η πόρτα, έχει ένα πορτατίφ κούκλα, που ενώ παίζει μπάλα στο σπίτι έπεσε πάνω στην κούκλα και της έσπασε την φούστα της που είναι από πορσελάνη, το χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει πέσει κάτω κι έχει βγάλει ένα καρούμπαλο, η καρέκλα του γραφείου του έχει κουτσαθεί, γιατί ανεβαίνει ο μικρός επάνω με τα παπούτσια, ο καθρέπτης αντίκα που της έχει σπάσει ένα κομμάτι του διακοσμητικού της… Αφού όλα τα έπιπλα είχαν δεινοπαθήσει και όπως ήταν θυμωμένα, αποφασίζουν να περάσουν το μικρό από δικαστήριο. Η αντίκα ήταν κάποτε στο σπίτι ενός δικαστή και ξέρει όλους τους όρους για το πως μπορεί να γίνει μία δίκη.

Στο τέλος, το περνάνε το παιδί από δίκη, αλλά κανένας δε δέχεται να γίνει συνήγορος υπεράσπισης, οπότε πώς θα γίνει η δίκη; Εκείνη τη στιγμή μπαίνει μέσα από την καμινάδα ο Άϊ- Βασίλης, ο οποίος φέρνει μεν δώρα, αλλά ακούγοντας όλα όσα έχουν συμβεί αποφασίζει να κάνει δώρο στο μικρό μία υπεράσπιση. Και γίνεται η δίκη και βγάζει “λάδι” το παιδί, γιατί λέει πως έχει δίκιο το παιδί, αφού είναι σε μια πολυκατοικία που δεν μπορεί να παίξει έξω. Λέει ο Άϊ-Βασίλης χαρακτηριστικά: “Εγώ που το παρακολουθώ το παιδί από ψηλά και το βλέπω, έχω καταλάβει ότι είναι πολύ καλό παιδί, γιατί όταν βλέπει κάποιον τυφλό στο δρόμο τον βοηθάει και μοιράζεται το κουλούρι του με τα φτωχότερα παιδιά”. Σήμερα, ο μικρός μου φίλος είναι δικαστής και πολύ δίκαιος. Ο Άϊ-Βασίλης, βλέπετε, δε μοιράζει μόνο δώρα, μοιράζει και αγάπη, δικαιοσύνη, χαρά, ικανοποίηση. Είναι το πρόσωπο που εκπροσωπεί την ειρήνη στον κόσμο... «Χρόνια Πολλά» και αφήστε την καρδιά σας να ζητήσει ό,τι θέλει από τον Άγιο Βασίλη, όσες αταξίες κι αν έχετε κάνει! Εκείνος ξέρει τις πιο απόκρυφες σκέψεις και προθέσεις της καρδιάς μας. Έτσι και για μένα, κάποια Χριστούγεννα πριν κάποια χρόνια μου χάρισε το πολυτιμότερο και ωραιότερο δώρο της ζωής μου, την κόρη μου, η οποία γεννήθηκε 2 Δεκεμβρίου, μας τη δώσανε όμως 25 Δεκεμβρίου στο σπίτι, επειδή γεννήθηκε πρόωρα 7 ½ μηνών. Ήρθε, λοιπόν, στο σπίτι ανήμερα τα Χριστούγεννα και γι΄αυτό της δώσαμε και το όνομα Χριστίνα. Ήταν το ωραιότερο δώρο της ζωής μου!

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΗΝ

Συγγραφέας Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Αμερικάνικο Κολέγιο της Ελλάδας, Industrial Relations στο Πανεπιστήμιο Warwick της Αγγλίας, ψυχολογία στα πανεπιστήμια TU Berlin και Justus Liebig Universitat Giessen της Γερμανίας. Έχει έξι παιδιά, τα τέσσερα από αυτά τετράποδα. Ζει κι εργάζεται στη Γερμανία ως παιδοψυχολόγος και είναι συγγραφέας του βιβλίου «Το παιδί μου, ο Διαβήτης κι Εγώ», αφιερωμένο στα παιδιά της και σε όλα τα τύπου 1 διαβητικά παιδιά.

Πότε ήρθε το «ξαφνικό» στη ζωή σας, τι σκέψεις γεννήθηκαν, ώστε να αποφασίσετε να γράψετε βιβλίο;

Δέσποινα

ΜΑΡΓΙΩΡΗ Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη 62

στα χρωματα του διαβήτη

Την 1η Σεπτεμβρίου του 2008, η ζωή μας πήρε μια αναπάντεχη τροπή. Το μεγαλύτερο από τα δυο μου παιδιά διαγνώστηκε με διαβήτη τύπου ένα, έτσι ξαφνικά και χωρίς καμία προειδοποίηση. Ήταν τότε οκτώ χρονών. Όπως είναι γνωστό, η πάθηση αυτή έχει μόνιμο χαρακτήρα και η αντιμετώπισή της γίνεται είτε με ενέσεις ινσουλίνης, σε καθημερινή βάση και περισσότερες από μία την ημέρα είτε με τη χρήση αντλίας ινσουλίνης. Μέσα στο πρώτο διάστημα των πέντε χρόνων βιώσαμε, το παιδί μου κι εγώ, αλλά και η υπόλοιπη οικογένεια, ένα τσουνάμι συναισθημάτων και καταστάσεων. Η δύναμη που άσκησαν επάνω μας αυτά τα συναισθήματα και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μας τα πρώτα λεπτά, τις πρώτες ημέρες, τους πρώτους μήνες με το διαβήτη, μας έκαναν να πιστέψουμε πως τα βιώματα αυτά θα είχαν μόνιμη επίδραση στη ζωή μας, ότι θα τη βάραιναν

στο μέλλον με τον ίδιο συγκλονιστικό τρόπο που τη βάραιναν στην αρχή, όσα χρόνια κι αν περνούσαν. Τότε, στην αρχή της συμβίωσής μας με τον τύπου 1 διαβήτη, αισθανόμουν πως η αγωνία, η απόγνωση, η πίκρα, ο φόβος και η ανασφάλεια που αισθανθήκαμε θα μας συνόδευαν με την ίδια ένταση και συχνότητα για το υπόλοιπο της ζωής μας και θα κουτσούρευαν έτσι οποιαδήποτε προσπάθειά μας και θέληση για ζωή. Όμως δεν είναι έτσι. Στο πέρασμα των πέντε χρόνων από τη διάγνωση συνέβησαν πολλές αλλαγές στον ψυχοκοινωνικό μου κόσμο και σε αυτόν του παιδιού μου ή μάλλον των παιδιών μου. Οι εμπειρίες που αποκτήσαμε μέσα από την απότομη αλλαγή πορείας στη ζωή μας και τα συνακόλουθα της αλλαγής αυτής συναισθήματα περιγράφονται στο βιβλίο που αποφάσισα να γράψω.

Σίγουρα είναι τόσα πολλά αυτά που θα μπορούσατε να μας πείτε… όμως, επειδή έρχονται και γιορτές, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν έχετε βρει ιδέες και κόλπα, ώστε η ζωή να γίνεται «χαριτωμένη» για όλη την οικογένεια. Ο διαβήτης είναι μόνιμο μέλος της οικογένειας. Τον έχω αποδεχτεί σαν μια πάθηση και όχι σαν ασθένεια. Αρνούμαι να δω το διαβητικό μου παιδί σαν ασθενή. Ο άνθρωπος ο οποίος ασθενεί, κατά τη γνώμη μου , είναι ανήμπορος και αδυνατεί να φέρει σε πέρας τις υποχρεώσεις του. Ο ασθενής πρέπει να αναβάλει τις δραστηριότητές του, να μείνει στο κρεβάτι, να πάρει τα φάρμακά του, μέχρι να αναρρώσει. Ο τύπου 1 διαβητικός, αντίθετα, αν σέβεται τη σοβαρότητα της κατάστασής του κι εφαρμόζει τους κανόνες ρύθμισης του διαβήτη, μπορεί τις περισσότερες ώρες της ημέρας να περνάει απαρατήρητος, όπως απαρατήρητος μπορεί να περνάει, ας πούμε, ο αλλεργικός όταν φροντίσει τις αλ-

λεργίες του. Χωρίς να θέλω να εξομοιώσω τις διαφορετικές αυτές ιδιαιτερότητες του οργανισμού, γιατί αναμφισβήτητα ο διαβήτης είναι η ιδιαιτερότητα με τις σοβαρότερες απαιτήσεις, αυτό που θέλω να γίνει βίωμα στη Δανάη και αυτό που της επισημαίνω είναι ότι δεν πρέπει να βλέπει το σώμα της σα να είναι ευάλωτο, ηττημένο, δεν πρέπει να αισθάνεται ότι μόνιμα ασθενεί. Για τον ίδιο λόγο αισθάνομαι πως είναι υποχρέωσή μου να μην αφήνω περιθώρια στο παιδί μου να χρησιμοποιήσει την ιδιαιτερότητά του για να προκαλέσει οίκτο, όσες φορές κι αν το επιδιώξει, έστω και υποσυνείδητα. Με βάση αυτό το σκεπτικό, φροντίζω ώστε να μην εκμεταλλευτεί ποτέ η Δανάη την κατάστασή της για να πάρει το ρόλο της ανήμπορης, της αδύναμης ή της άμοιρης παρόλο που είναι κάτοχος κάρτας βαριάς αναπηρίας. Η συμβίωση με την πάθηση με καθιστά υπεύθυνη να μην επιτρέψω στη Δανάη του διαβήτη να μπει σε γυάλα, να ζει με το αίσθημα της παθούσας, της καημένης, της ευαίσθητης. Μέριμνά μου είναι να συμμετέχει στο συγύρισμα του σπιτιού, να αδειάζει πού και πού το πλυντήριο πιάτων, να συμβάλλει στη φροντίδα των κατοικίδιων τα οποία είναι κανονικά μέλη της οικογένειας και σίγουρα να είναι η κύρια υπεύθυνη για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το δωμάτιό της. Αισθάνομαι, επίσης, πως είναι πολύ σημαντικό να συνεχίσω να επισημαίνω στο παιδί μου ότι πρέπει να αναγνωρίζει τις διάφορες ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά του και να εκμεταλλευτεί τα ταλέντα και τις ικανότητές του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Είμαι υποχρεωμένη να διδάξω το διαβητικό μου παιδί, ότι με σωστό προγραμματισμό είναι δυνατόν να επιτευχθούν πάρα πολλά πράγματα, ακόμη και κάτω από την επίδραση του διαβήτη. Επιθυμία μου είναι να γίνει βίωμα της Δανάης το στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΡΓΙΩΡΗ

γεγονός ότι ο διαβητικός είναι σε θέση να τρέξει μαραθώνιο, να σπουδάσει ιατρική, να πάρει μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες και σε αγώνες τριάθλου. Από το πρώτο μας ταξίδι με το αεροπλάνο, τα πρώτα μας Χριστούγεννα με διαβήτη μέχρι σήμερα, έχουμε βρεθεί σε καινούργια αλλά και γνώριμα μέρη κι έχουμε τολμήσει να κάνουμε κοντινές ή μακρινές αποδράσεις αρκετές φορές. Παρόλο που άλλαξαν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούμε, αποφασίσαμε ότι θέλουμε να συνεχίζουμε να ζούμε. Η ανάγκη προσαρμογής μας στα καινούργια δεδομένα με έκανε να σκαρφιστώ τρόπους, ώστε να βοηθήσω τη Δανάη να ξεπεράσει πρακτικά προβλήματα. Αγόρασα φακό τσέπης και τον κρέμασα στα κλειδιά της, έτσι ώστε να μπορεί να κάνει μετρήσεις στη σκοτεινή αίθουσα του κινηματογράφου, κάθε φορά που θα ζει στον κόσμο μιας αγαπημένης ταινίας, χωρίς να χρειαστεί να διακόψει μια από τις ευχάριστες στιγμές απόδρασης από την καθημερινότητα. Επίσης, αρχίσαμε να πηγαίνουμε σε τραινάκια, να ταΐζουμε ζώα, να γλιστράμε σε τεράστιες τσουλήθρες, να πηδάμε σε τραμπολίνα κι ας έπρεπε ενδιάμεσα να κάνει μετρήσεις, να πίνει χυμό και να τρώει σε τακτά χρονικά διαστήματα. Στιγμές ιδιαίτερες, όταν βρισκόμαστε σ’ έναν ασυνήθιστο χώρο και βιώνουμε πράγματα εκτός ρουτίνας –ναι, κουβαλώντας μαζί μας όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό για τη ρύθμιση του διαβήτη– τις εκμεταλλεύομαι για να κάνω τη Δανάη να σκεφτεί και να συνειδητοποιήσει πόσα μπορεί να καταφέρει, πόσες όμορφες στιγμές μπορεί να ζήσει, ακόμη και με τη μόνιμη συνοδεία των ιδιαίτερων αναγκών της. Τέτοιες στιγμές της θυμίζω πως ίσως εμείς, με τον τρόπο σκέψης μας και με τον τρόπο που επιλέξαμε να ζούμε, δίνουμε στον εαυτό μας περισσότερες ευκαιρίες να γευτεί και να ζήσει καινούργιες εμπει-

στα χρωματα του διαβήτη

ρίες σε σχέση με ανθρώπους, οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν κάποια σωματική επιπλοκή, αλλά για διάφορους λόγους προτιμούν την ασφάλεια και τη σιγουριά της ρουτίνας τους, στερώντας από τον εαυτό τους τη χαρά της περιπέτειας, της δράσης και των καινούργιων εμπειριών. Στιγμές ευτυχισμένες, χαλαρωτικές, όταν το παιδί ξεκουράζεται ξαπλωμένο στην κουβέρτα του πικ-νικ με τα χέρια πίσω απ’ το κεφάλι και το πρόσωπο ικανοποιημένο, αρπάζω την ευκαιρία να το κάνω να συνειδητοποιήσει πως μπορούμε να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι κάναμε και πριν, να περνάμε καλά, ακόμη και με τις γνωστές παραλλαγές που συνοδεύουν τη ζωή με το διαβήτη. Μέσα από καινούργιες εμπειρίες, η Δανάη έμαθε, ότι ο διαβήτης δεν μπαίνει εμπόδιο στις μικρές και μεγάλες χαρές μας αν είμαστε διατεθειμένοι να βρούμε εναλλακτικές λύσεις, λύσεις απλές και τις περισσότερες φορές ανέξοδες. Η παρατήρηση και η αποδοχή του ότι, αν οργανωθείς μπορείς να ζήσεις εμπειρίες, έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και τονώνει το ηθικό του παιδιού, ειδικά όταν η θεωρία εφαρμόζεται στην πράξη. Έχει άμεση θετική επίδραση στην ψυχολογία της Δανάης όχι μόνο να ακούει ότι ο διαβήτης δεν μπαίνει εμπόδιο στη ζωή της, αλλά και να το ζει. Τη στιγμή της πράξης, της άμεσης εμπειρίας, το να της λέω κάτι τέτοιο είναι πιο αποτελεσματικό από στιγμές άλλες, που μιλάμε θεωρητικά για το πόσα μπορεί να καταφέρει κάποιος διαβητικός. Η στιγμή της δράσης, των εμπειριών είναι η χειροπιαστή απόδειξη ότι οι περισσότεροι περιορισμοί που θέτουμε στη ζωή μας είναι περιορισμοί που προέρχονται από τον τρόπο σκέψης μας, είναι εμπόδια και όρια που θέτουμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας. Δεν ξεχάσαμε ποτέ να εφαρμόσουμε τη χρυσή συμβουλή της διαβητολόγου, το όμορφο δώρο που φύλαξα μέσα μου για πάντα.

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ ΡΑ Κ Α Π Π ΑΤ Ο Υ Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία

Μαμά, ποιόν αγαπάς πιο πολύ; Συχνά ακούμε το ένα ή το άλλο παιδί να παραπονιέται για το αδελφάκι του «μαμά, αυτή με πειράζει», «δεν την αντέχω πια» ή «σ΄εκείνον δίνεις πάντοτε ό,τι θέλει και σ΄εμένα τίποτα», «το ξέρουν όλοι ότι αυτόν αγαπάς» ή «όλο εγώ πρέπει να μαζεύω τα παιχνίδια, επειδή εκείνος είναι μικρός»… Με αυτά τα λόγια, το παιδί εκδηλώνει τη ζήλια του για το αδελφάκι του. Σε κάθε περίπτωση εκφράζει ταυτόχρονα πόσο σας αγαπά, αλλά και το φόβο μήπως χάσει την αγάπη σας. Αντί να το μαλώσετε ή να το τιμωρήσετε, είναι καλύτερα να σκεφτείτε πώς θα αμβλύνετε τα συναισθήματά του.

στα χρωματα του διαβήτη

Τι θα πρέπει να γνωρίζετε: Αφιερώνετε καθημερινά λίγο χρόνο αποκλειστικά σε κάθε παιδί σας. Ειδικά, για εκείνο που ζηλεύει το αδελφάκι του, μη διστάζετε να συζητάτε μαζί του για τα συναισθήματά του, χωρίς να του δημιουργείτε ενοχές με τη στάση σας. Το παιχνίδι ή η αφήγηση παραμυθιών είναι ένα άριστο κανάλι διεξόδου και εκτόνωσης. Όταν ασχολείστε με το μικρότερο, δείχνετε στο μεγαλύτερο ότι δεν το έχετε ξεχάσει. Μιλάτε μαζί του, ζητήστε του κάποια μικρή βοήθεια ή ανταλλάσσετε τις εντυπώσεις σας. Μην υπερβάλλετε όμως δίνοντάς του ευθύνες, γιατί κι αυτό έχει ανάγκη να ασχοληθείτε μαζί του, έστω για λίγο. Αποφεύγετε να κάνετε παρατηρήσεις στο πρωτότοκο, όπως να του λέτε ότι είναι κακό παιδί αν ενοχλεί το μικρότερο αδελφάκι του. Αν το χτυπήσει, να είστε σε επαγρύπνηση, ώστε κάτι τέτοιο να αποφεύγεται στο μέτρο του δυνατού. Ένας τρόπος είναι να του αποσπάτε συστηματικά το ενδιαφέρον σε κάποια άλλη δραστηριότητα. Μην κάνετε συγκρίσεις, όπως «αυτός που είναι τόσο μικρός, κοίτα πόσο καλά τα καταφέρνει, τι καλό παιδάκι είναι», «εσύ, που είσαι πιο μεγάλος…». Ξεφυλλίστε μαζί το άλμπουμ των πρώτων του φωτογραφιών. Θα καταλάβει ότι κι εκείνο ήταν μωρό, όπως είναι το αδελφάκι του τώρα κι έχει ήδη δεχθεί τις φροντίδες που εισπράττει τώρα το μικρό από τη μητέρα. Διηγηθείτε του πώς ήταν εκείνο, όταν ήταν μωρό. »

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Μην ανησυχήσετε όταν το μεγάλο σας παιδί παρουσιάζει παλινδρόμηση σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης, όπως π.χ. να ξαναρχίσει να βρέχει το κρεβάτι του ή να θέλει πάλι την πιπίλα ή να πίνει το γάλα από το μπουκάλι. Είναι παροδικές αντιδράσεις, σχεδόν αναπόφευκτες για πολλά παιδιά. Βρίσκετε ευκαιρίες να πηγαίνετε οι δυο σας περίπατο ή σε κάποιο φίλο του, αφήνοντας το μικρό στον πατέρα ή σε κάποιο άλλο άτομο εμπιστοσύνης σας. Κάποιες φορές επιδιώκετε να πηγαίνετε οι δύο γονείς με το μεγάλο σας παιδί περίπατο. Σύντομα θα δείτε ότι θα αρχίσει να επιζητεί και το μικρό στην παρέα σας. Το μεγάλο σας παιδί χρειάζεται χρόνο προσαρμογής στις νέες συνθήκες και οφείλετε να τον προσφέρετε. Όταν τα παιδιά σας μαλώνουν, έχετε ενστικτωδώς την τάση να παίρνετε το μέρος του μικρότερου, που θεωρείτε ότι είναι το αδύναμο σκέλος στη διαμάχη. Άλλες φορές επεμβαίνετε στον καβγά, εκτοξεύοντας κριτικές, «Είσαι πάντοτε εγωιστής και απαιτητικός», «κάνεις τόση φασαρία, επειδή σου πήρε ένα παιχνιδάκι» ή «το ξέρεις ότι η αδελφή σου είναι μικρή και αρχίζει τη φασαρία αν της πάρεις κάτι από το χέρι…». Αν πάρετε το μέρος του ενός ή του άλλου παιδιού σας, οπωσδήποτε θα αδικήσετε κάποιο από τα δύο. Αυτό συμβαίνει γιατί εκείνο που σας καθοδηγεί πάντοτε στην προσπάθεια να ελέγξετε τη σύγκρουση, είναι τα συναισθήματά

στα χρωματα του διαβήτη

σας. Το μικρότερο παιδί σας φαίνεται «αδύναμο και ανυπεράσπιστο». Το μεγαλύτερο είναι λίγο «απαιτητικό και πεισματάρικο». Επεμβαίνοντας σε έναν καβγά, θα πρέπει ανεξαρτήτως των χαρακτηριστικών του καθενός, να επαναλαμβάνετε τον κανόνα που οφείλουν να σέβονται –«δεν θέλω να χτυπιέστε» - αλλά χωρίς να διατυπώνετε σχόλια ή απόψεις που οξύνουν τα πνεύματα αντί να φέρνουν ηρεμία. Αν για παράδειγμα, τα παιδιά μαλώνουν για ένα παιχνίδι, μπορείτε να πείτε «το αρκουδάκι είναι δικό σου. Δεν σου το παίρνει κανείς. Όμως, η αδελφή σου θέλει να παίξει λίγο. Έπειτα, θα σου το ξαναδώσει». Με αυτόν τον τρόπο, το αγοράκι βλέπει να του αναγνωρίζονται τα δικαιώματά του, ως «ιδιοκτήτη» του παιχνιδιού, ενώ το κοριτσάκι δε θεωρείται «απαιτητική και κλαψιάρα, που τα θέλει όλα δικά της», αλλά απλώς θέλει να δανειστεί για λίγο ένα παιχνίδι. Προσπαθείτε να μην τους κολλάτε ετικέτες «είσαι γκρινιάρης», «είσαι απαιτητικός», κλπ. Αν το παιδί κάποια στιγμή σας πει «δίνεις πάντοτε δίκιο σ΄αυτήν», είναι καλύτερα να κάνετε έναν απολογισμό της συμπεριφοράς σας. Άθελά σας, μήπως θεωρείτε ότι το μικρό σας παιδί είναι συνήθως το «θύμα» και το μεγάλο είναι ο «ένοχος», γιατί έτσι είναι πιο εύκολο για εσάς να επεμβαίνετε; Έχετε, άραγε, σκεφτεί ότι με αυτήν τη στάση σας ενισχύετε τη ζήλια μεταξύ των δύο παιδιών σας;

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

Α Π ΟΣ Τ ΟΛΟΣ ΓΑ Ϊ ΤΑ Ν Η Σ , M D C C S T Πλαστικός χειρουργός, είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής & της Διεθνούς Ένωσης Πλαστικών Χειρουργών ISAPS. Συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών & του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης

ΟΙ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ

Και οι γυναίκες με διαβήτη, έχουν δικαίωμα στην ομορφιά! Η εγκυμοσύνη είναι η πιο όμορφη φάση στη ζωή μιας γυναίκας. Οι επιπτώσεις όμως που έχει στο σώμα, δεν την αφήνουν να απολαύσει την περίοδο μετά τον τοκετό στο ρόλο της, όχι ως μητέρα αλλά και ως γυναίκα, κάτι που είναι απαραίτητο να διατηρήσει. Τα αισθητικά αυτά προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν μετά το πέρας της εγκυμοσύνης, κυρίως στο στήθος και την περιοχή της κοιλιάς, μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια της πλαστικής χειρουργικής. Είναι σημαντικό για κάθε γυναίκα να γνωρίζει πως μπορεί να προχωρήσει στην επέμβαση που την ενδιαφέρει, αφού πρώτα έχουν περάσει 2 μήνες περίπου μετά τον τοκετό και έχει ολοκληρωθεί η περίοδος του θηλασμού. Ειδικότερα, για τις γυναίκες με διαβήτη θα χρειαστεί να ληφθούν κάποιες ιδιαίτερες προφυλάξεις, όπως χρήση αντιβίωσης και καλή περιποίηση των τραυμάτων μετά το χειρουργείο. Σίγουρα χρειάζεται να δοθεί περισσότερη προσοχή από τον πλαστικό χειρουργό μέσα από ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, πριν την οποιαδήποτε επέμβαση αισθητικής. Έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη όλες οι παράμετροι υγείας της ασθενούς που χρειάζεται να γνωρίζει ο γιατρός και να αποκλειστούν οι πιθανοί κίνδυνοι.

στα χρωματα του διαβήτη

Για τις γυναίκες με διαβήτη θα χρειαστεί να ληφθούν κάποιες ιδιαίτερες προφυλάξεις, όπως χρήση αντιβίωσης και καλή περιποίηση των τραυμάτων μετά το χειρουργείο.

στα χρωματα του διαβήτη

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Πλαστική στήθους (αυξητική) Η καλή εμφάνιση και λειτουργία του στήθους είναι πολύ σημαντική τόσο για την αυτοπεποίθηση όσο και για τη διαδικασία της μητρότητας μιας γυναίκας. Μετά την εγκυμοσύνη και τις αυξομειώσεις βάρους που αυτή προκαλεί, εμφανίζεται απώλεια όγκου στο στήθος, καθώς και αλλαγή στο σχήμα του ή κάποια ασυμμετρία. Τότε, εφαρμόζουμε την αυξητική του στήθους, χειρουργική επέμβαση όπου ένα τεχνητό μέσο (ένθεμα) χρησιμοποιείται για να αυξηθεί το μέγεθος και να βελτιωθεί το σχήμα του γυναικείου στήθους.

στήθος της, θα την ενημερώσει για τα είδη ενθεμάτων που υπάρχουν, ώστε να διαλέξει το πιο κατάλληλο για την περίπτωσή της. Τα περισσότερα ενθέματα που χρησιμοποιούνται είναι στρογγυλά ή σε σχήμα σταγόνας. Η επιφάνειά τους είναι ομαλή ή τραχεία, με πιο συχνά χρησιμοποιούμενη την τραχεία, διότι μειώνει κατά πολύ την πιθανότητα συρρίκνωσης της κάψας γύρω από το ένθεμα. Το ένθεμα μπορεί να είναι μικρής, μεσαίας ή μεγάλης προβολής (profile). Πιο συχνά χρησιμοποιούμενα, ώστε να πετύχουμε το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, είναι τα ενθέματα μεσαίας και μεγάλης προβολής. Το ένθεμα μπορεί να είναι 80%, 90% ή 100% γεμάτο με gel, ώστε να μειωθεί η εμφάνιση ρυτίδων στην επιφάνεια του δέρματος. Η τομή που πραγματοποιείται για την τοποθέτησή τους είναι μικρή, 4 cm και μπορεί να γίνει σε τρία διαφορετικά σημεία. Η πιο συχνή είναι αυτή που πραγματοποιείται στην υπομάστιο πτυχή, δηλαδή κάτω από το στήθος, στη θηλαία άνω (στην περιοχή της θηλής) και σπανιότερα στη μασχάλη.

Πριν την επέμβαση. Η πρώτη επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό Η προεγχειρητική επίσκεψη της γυναίκας στον πλαστικό χειρουργό της είναι από τα πιο σημαντικά κομμάτια της διαδικασίας. Αυτό, διότι τότε καθορίζεται ο τύπος και το μέγεθος του ενθέματος, το σημείο της χειρουργικής τομής, καθώς και αν το ένθεμα θα τοποθετηθεί πάνω ή κάτω από το μείζονα θωρακικό μυ. Στην πρώτη αυτή επίσκεψη, λαμβάνεται αρχικά ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό της γυναίκας. Κατόπιν, αφού ο πλαστικός χειρουργός εξετάσει το

στα χρωματα του διαβήτη

Ανάλογα το μέγεθος και τον όγκο του στήθους της γυναίκας, αποφασίζεται το σημείο τοποθέτησης των ενθεμάτων. Αν έχει ήδη αρκετό στήθος, χωρίς σημαντική πτώση, τότε το ένθεμα τοποθετείται πάνω από το μείζονα θωρακικό μυ, αλλά κάτω από το υπάρχον στήθος. Αν η γυναίκα δεν έχει αρκετό όγκο στήθους, ώστε να καλυφθεί το ένθεμα, τότε τοποθετείται κάτω από το μυ, με αποτέλεσμα λίγο μεγαλύτερη περίοδο μετεγχειρητικής ανάρρωσης. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί μία ώρα. Η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι της αργότερα την ίδια μέρα ή την επόμενη και στην εργασία της μετά από μια εβδομάδα ή δέκα ημέρες. Θα πρέπει να φοράει ειδικό ενισχυτικό στη-

θόδεσμο συνεχώς και με ειδικά αναλγητικά αντιμετωπίζει μικρό ή μέτριο πόνο. Μετά από δέκα ημέρες πραγματοποιείται επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό για έλεγχο των χειρουργικών τομών.

Ανόρθωση στήθους Η πρώτη επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό Σ’ αυτήν την πρώτη σημαντική επίσκεψη, αφού ληφθεί ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, ο πλαστικός χειρουργός θα εξετάσει το στήθος της γυναίκας και θα εξηγήσει τη διαδικασία που θα ακολουθήσει για τη βελτίωση της εμφάνισης του στήθους της. Θα λυθούν όλες οι σχετικές απορίες για τη μέθοδο της ανόρθωσης στήθους και θα πραγματοποιηθεί εξατομικευμένος σχεδιασμός της επέμβασης, ανάλογα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της κάθε γυναίκας.

Στις περιπτώσεις μεγάλης χαλάρωσης χρειάζεται ολική αναισθησία, ενώ σε κατάλληλες περιπτώσεις, η επέμβαση μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία. Μετά την επέμβαση, το στήθος καλύπτεται με γάζες και έναν ελαστικό επίδεσμο και η γυναίκα πρέπει να φοράει αθλητικό στηθόδεσμο για μεγαλύτερη υποστήριξη του στήθους. Αν το στήθος πριν την εγκυμοσύνη ήταν αρκετά μεγάλο, κατόπιν χάνει όγκο αλλά και χαλαρώνει σημαντικά. Σε αυτήν την περίπτωση, η ανόρθωση του στήθους μπορεί να γίνει και σε συνδυασμό με τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης.

Όπως σε όλες τις επεμβάσεις της κοσμητικής πλαστικής χειρουργικής, θα πρέπει να περιοριστεί το κάπνισμα και το αλκοόλ και να αποφευχθεί η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως ασπιρίνη και πολυβιταμίνες, για διάστημα δύο εβδομάδων πριν από το χειρουργείο. Η επέμβαση ανόρθωσης του στήθους διαρκεί από μία ως δυόμιση ώρες, ανάλογα την τεχνική που θα χρησιμοποιηθεί. Πιο συχνά, πραγματοποιείται μια τομή γύρω από τη θηλή, που συνεχίζεται ευθύγραμμα κάτω από αυτήν. Η θηλή επανατοποθετείται ψηλότερα και αφαιρείται το δέρμα που περισσεύει, με ταυτόχρονη βελτίωση του σχήματος του στήθους. Όταν η χαλάρωση του στήθους είναι πολύ μικρή, η τομή περιορίζεται στο τμήμα γύρω από τη θηλή. Όταν όμως είναι πολύ μεγάλη, η τομή επεκτείνεται στην υπομάστιο πτυχή και έχει το σχήμα άγκυρας.

Κοιλιοπλαστική Είναι φανερό πως η εγκυμοσύνη επηρεάζει πάρα πολύ την περιοχή της κοιλιάς, λόγω της διάτασή της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ραγάδων και τη δημιουργία χαλάρωσης, τόσο στους μύες όσο και στο δέρμα της κοιλιάς. Οι ραγάδες δεν μπορούν να θεραπευτούν, μπορεί όμως να περιοριστεί η εμφάνισή τους με συχνή λίπανση και περιποίηση του δέρματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Όταν η χαλάρωση είναι μεγάλη μετά την εγκυμοσύνη,

στα χρωματα του διαβήτη

ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Η επέμβαση Ανάλογα τη μέθοδο και την έκταση του προβλήματος, η χειρουργική επέμβαση της κοιλιοπλαστικής διαρκεί από μία ως δυόμιση ώρες.

η γυναίκα μπορεί να υποβληθεί σε κοιλιοπλαστική, για την αφαίρεση του περιττού δέρματος και συρραφή των μυών.

Η πρώτη επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό Στην πρώτη, ιδιαίτερης σημασίας, επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό, αφού ληφθεί ένας λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, εξετάζεται η κοιλιακή χώρα, ώστε να εξακριβωθεί το πρόβλημα. Ανάλογα με το αν το πρόβλημα είναι περίσσεια λίπους, χαλάρωση δέρματος, χαλάρωση κοιλιακού τοιχώματος ή συνδυασμός των παραπάνω, θα εξατομικευτεί η αντιμετώπιση. Η μικρή χαλάρωση αντιμετωπίζεται με μίνι-κοιλιοπλαστική, όπου ο ομφαλός μένει στο ίδιο σημείο. Σε μεγαλύτερη χαλάρωση πραγματοποιείται κανονική κοιλιοπλαστική, όπου η χειρουργική τομή επεκτείνεται από τη μια πλευρά στην άλλη. Σε πολλές περιπτώσεις, η κοιλιοπλαστική συνδυάζεται με λιποαναρρόφηση. Το κάπνισμα είναι απαραίτητο να σταματήσει για δύο εβδομάδες πριν την επέμβαση και να αποφευχθεί το αλκοόλ, η ασπιρίνη και οι πολυβιταμίνες.

στα χρωματα του διαβήτη

Η μίνι-κοιλιοπλαστική διαρκεί μία με μιάμιση ώρα και πραγματοποιείται με χειρουργική τομή ακριβώς πάνω από το εφηβαίο, με μήκος που διαφέρει, ανάλογα την περίπτωση. Γύρω από την κοιλιά τοποθετείται ελαστικός επίδεσμος, όπου φοριέται μέρανύχτα για τρεις εβδομάδες και δύο παροχετεύσεις παραμένουν για 24 ώρες. Η γυναίκα κινητοποιείται την ίδια ημέρα και επιστρέφει στο σπίτι της το επόμενο πρωί. Η ανάρρωση διαρκεί από μία ως τρεις εβδομάδες, ανάλογα την περίπτωση και η γυναίκα θα πρέπει να κοιμάται με ελαφρώς ανασηκωμένη την πλάτη, για τα πρώτα 3-4 βράδια. Επιτρέπεται το ελαφρύ περπάτημα, που σταδιακά αυξάνεται όσο περνάει ο καιρός. Για διάστημα δύο εβδομάδων δεν επιτρέπεται η εργασία στο σπίτι και για ένα μήνα η άσκηση στο γυμναστήριο. Μετά από μια εβδομάδα γίνεται η πρώτη επίσκεψη στο γιατρό, όπου ελέγχονται οι τομές. Τα ράμματα είναι απορροφήσιμα. Μετά από μια εβδομάδα γίνεται ο δεύτερος έλεγχος. Όταν υπάρχει μόνο εναπόθεση λίπους χωρίς χαλάρωση, τότε το περιττό λίπος αφαιρείται με απλή λιπογλυπτική.

Λιποαναρρόφηση - Λιπογλυπτική Το τοπικό λίπος που αντιστέκεται σε δίαιτα και άσκηση –ειδικά μετά την εγκυμοσύνη– σε γυναίκες που είναι υγιείς, με σωματικό βάρος κανονικό ή ελαφρά υπέρβαρο και με καλή ποιότητα και ελαστικότητα δέρματος, μπορεί να αφαιρεθεί με τη μέθοδο της λιποαναρρόφησης.

Σε περιπτώσεις που μια γυναίκα έχει δέρμα πολύ χαλαρό, με πολλές ραγάδες, το οποίο έχει χάσει μεγάλο ποσοστό της ελαστικότητας του, η επέμβαση της λιποαναρρόφησης δεν ενδείκνυται. Γεγονός, που σημαίνει ότι η ποσότητα του λίπους που μπορεί να αφαιρέσει ο πλαστικός χειρουργός –χωρίς το δέρμα να χαλαρώσει περισσότερο– περιορίζεται. Έτσι, μειώνεται το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να ενημερώνεται η ασθενής ότι για τη μεγιστοποίηση του αποτελέσματος, θα πρέπει η λιποαναρρόφηση να συνδυαστεί με αφαίρεση του δέρματος που περισσεύει στη συγκεκριμένη περιοχή (π.χ. κοιλιά).

Πριν την επέμβαση Συνιστάται η γυναίκα να σταματήσει ή να περιορίσει δραστικά το κάπνισμα, για δύο εβδομάδες πριν (και μετά) την επέμβαση. Να αποφεύγει τη λήψη αλκοόλ, ασπιρίνης και πολυβιταμινών για το ίδιο χρονικό διάστημα. Η λιποαναρρόφηση είναι μία τεχνική που απαιτεί από το χειρουργό μεγάλη εμπειρία και αίσθηση της αρμονίας και των αναλογιών του σώματος. Το λίπος αφαιρείται από τις περιοχές που υπάρχει σε πλεόνασμα –όπως η κοιλιά– μέσα από πολύ μικρές χειρουργικές τομές, μήκους μερικών χιλιοστών, με τη βοήθεια πολύ λεπτών μεταλλικών σωλήνων και αρνητικής πίεσης που δημιουργεί το μηχάνημα αναρρόφησης. Αυτό μπορεί να γίνει, ανάλογα την περίπτωση, με μια από τις παρακάτω τεχνικές: Υγρή τεχνική, τεχνική με υπέρηχους και τεχνική με ηλεκτρική υποβοήθηση.

Μετά την επέμβαση Η ασθενής θα πρέπει να φορά έναν ελαστικό lycra κορσέ για τρείς με τέσσερις

εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Εμφανίζονται επίσης μώλωπες και πρήξιμο, αλλά με τις εξελιγμένες τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι αρκετά περιορισμένοι. Η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στην εργασία της, ανάλογα με το μέγεθος της λιπογλυπτικής, από τέσσερις έως επτά ημέρες μετά την επέμβαση. Επιστροφή στο γυμναστήριο μετά από 3 εβδομάδες. Η λιποαναρρόφηση/λιπογλυπτική είναι από τις πιο συχνές κοσμητικές πλαστικές επεμβάσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Μεγάλη Βρετανία. Βοηθά ιδιαίτερα τη γυναίκα να βελτιώσει τις γραμμές του σώματός της που άλλαξαν με την εγκυμοσύνη, αυξάνοντας έτσι και την αυτοπεποίθησή της. Το αποτέλεσμα είναι μόνιμο, εφόσον η γυναίκα προσέχει το βάρος της, τρώει υγιεινά και ασκείται. Ειδικά, η μέθοδος της λιπογλυπτικής δίνει τη δυνατότητα της διόρθωσης μικροατελειών που έχουν τόσο μεγάλη σημασία για το πώς αισθάνεται μια γυναίκα σε σχέση με την εμφάνιση του σώματός της, ειδικά μετά την ταλαιπωρία που έχει υποστεί από την εγκυμοσύνη. Παρενέργειες: Κάθε χειρουργείο έχει μία μικρή πιθανότητα κάτι να πάει λάθος. Οι κίνδυνοι περιορίζονται πολύ, αν η επέμβαση γίνεται από εξειδικευμένο και έμπειρο πλαστικό χειρουργό. Οι πιο συχνές επιπλοκές είναι μικροανωμαλίες της επιφάνειας του δέρματος, μικρές ασυμμετρίες και παράταση της περιόδου που υπάρχουν μώλωπες και πρήξιμο. Μερικές φορές, σε ιδιαίτερα δύσκολες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί και μία δεύτερη επέμβαση μετά από ένα χρόνο, για να διορθωθούν οι μικροατέλειες. Είναι απαραίτητο, η ασθενής να δείξει μεγάλη προσοχή στις προεγχειρητικές και μετεγχειρητικές οδηγίες του γιατρού.

στα χρωματα του διαβήτη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΡΙΑΝΤΗ–ΔΗΜΟΛΕΝΗ MD, MSC, PHDC Ενδοκρινολόγος - Διαβητολόγος Μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Member of the «Swedish Association of Endocrinology» & «Greek Endocrinologist Association» Endocrinology Department, University of Athens

ΓΥΝΑΙΚΕΊΟΣ ΕΓΚΈΦΑΛΟΣ

ως ενδοκρινικό-όργανο-στόχος

Ο γυναικείος εγκέφαλος εκπληρώνει όλα τα κριτήρια για να θεωρηθεί ως ένα ενδοκρινικό – όργανο στόχος για την οιστραδιόλη και την προγεστερόνη και φυσικά όχι μόνο αυτές τις ορμόνες αλλά και δεκάδες άλλες... Αυτές οι ορμόνες έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο από ότι στο αίμα, αλλά δε διανέμονται διάχυτα, παρά συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Οι ορμόνες του γυναικείου φύλου (οιστρογόνα, προγεστερόνη και οι μεταβολίτες τους), επηρεάζουν διάφορες νόσους και συμπτώματα. Στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, η έκκριση ορμονών από τις ωοθήκες αλλάζει μέρα με τη μέρα. Στην εγκυμοσύνη αυξάνουν τα επίπεδα της προγεστερόνης και των οιστρογόνων δραστικά μετά τον τοκετό και συμβαίνει μία γρήγορη πτώση των επιπέδων των ορμονών, τα οποία είναι πολύ χαμηλά μετά από μια εβδομάδα. Οι γυναίκες που θηλάζουν έχουν διαρκώς χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης. Το ίδιο συμβαίνει και στην εμμηνόπαυση. Τα επίπεδα ποικίλουν κατά τα δυο πρώτα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση και στη συνέχεια πέφτουν σε διαρκώς χαμηλά επίπεδα. Υπάρχουν περίπου 20 νοσήματα των οποίων τα συμπτώματα μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια του κύκλου της γυναίκας, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών. Καλύτερα έχουν μελετηθεί οι επιδράσεις αυτών των αλλαγών στα ψυχικά συμπτώματα. Αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν όλα τα όργανα του γυναικείου σώματος. Σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου υπάρχουν υποδοχείς για τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη.

Ο γυναικείος εγκέφαλος εκπληρώνει όλα τα κριτήρια για να θεωρηθεί ως ένα ενδοκρινικό – όργανο στόχος για την οιστραδιόλη και την προγεστερόνη και φυσικά όχι μόνο αυτές τις ορμόνες αλλά και δεκάδες άλλες (π.χ. ενδορφίνες, μελατονίνη, σεροτονίνη, κορτιζόλη, ινσουλίνη, λεπτίνη, αντιπονεκτίνες κ.λπ.), που θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε για τη λειτουργία τους και το ρόλο τους σε άλλο άρθρο. Αυτές οι ορμόνες έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο από ότι στο αίμα αλλά δε διανέμονται διάχυτα, παρά συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Είναι εντυπωσιακό, ότι οι ωοθηκικές ορμόνες μπορούν ακόμη και να δημιουργηθούν μέσα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Δύο μεταβολίτες της προγεστερόνης, η πρεγνενολόνη και η άλο-πρεγνενολόνη μπορούν να συνδεθούν σε συγκεκριμένους υποδοχείς του εγκεφάλου και να δράσουν με παρόμοιο τρόπο, όπως το αλκοόλ ή και τα ηρεμιστικά φάρμακα. Έτσι, δικαιολογούνται καταστάσεις και συμπτώματα, όπως το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, η κατάθλιψη λοχείας ή οι διαταραχές του συναισθήματος στις γυναίκες κατά την κλιμακτήριο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η συσχέτιση των γυναικείων ορμονών με την ημικρανία και το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο.

στα χρωματα του διαβήτη

ΚΡΊΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΊΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΊΑ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΟΝ

ΧΡΗΣΙΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΓΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η αρνητική επίδραση που άσκησε η οικονομική κρίση στην υγεία του πληθυσμού σε διάφορες χώρες και στην Ελλάδα

Συνέντευξη στην Εύα Ντελιδάκη

Ιωάννη

ΤΟΥΝΤΑ 78 78

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Λόγω της κρίσης υιοθετήθηκαν από τους ανθρώπους ανθυγιεινές συμπεριφορές; Από την ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας, καταγράφεται σε πολλές περιπτώσεις η αρνητική επίδραση που άσκησε η οικονομική κρίση στην υγεία του πληθυσμού σε διάφορες χώρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, διαπιστώθηκε μείωση του προσδόκιμου ζωής, αύξηση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας, χειροτέρευση της ποιότητας ζωής που σχετίζεται με την υγεία και υιοθέτηση ορισμένων ανθυγιεινών συμπεριφορών, κυρίως στις πιο ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως άνεργοι, ανασφάλιστοι, κ.ά. Διαπιστώθηκαν, επίσης, σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των υπηρεσιών υγείας. Οι αρνητικές αυτές επιδράσεις περιορίστηκαν σημαντικά στις χώρες που υπήρχε ή αναπτύχθηκε ισχυρή κοινωνική πολιτική υποστήριξης και αλληλεγγύης, καθώς και διατήρηση των δαπανών για την υγεία στα αναγκαία επίπεδα.

Τι γίνεται με τη μείωση του πληθυσμού, ιδιαίτερα του Ελληνικού, αλλά και με το προσδόκιμο ζωής; Επηρεάστηκε; Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η οικονομική κρίση της τελευταίας 5ετίας σχετίζεται χρονικά και πιθανότατα και αιτιολογικά με μείωση του ελληνικού πληθυσμού μετά το 2010, λόγω μείωσης της γονιμότητας και αύξησης της μετανάστευσης. Οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 2014 παρουσίασαν μείωση κατά 2,1% σε σχέση με το 2013. Η φυσική μεταβολή του πληθυσμού παρουσίασε αρνητική εξέλιξη, με φυσική μείωση του πληθυσμού κατά 21.592 άτομα. Το προσδόκιμο ζωής το 2012 παρουσίασε μικρή μείωση σε σύγκριση με το 2011. Το 2013, ωστόσο, το

προσδόκιμο ζωής σημείωσε μικρή αύξηση και για τα δύο φύλα, πλησιάζοντας τα επίπεδα του 2011, ενώ το 2014 παρέμεινε στάσιμο περίπου στα ίδια επίπεδα. Συγκριτικά με το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα το 2013 παρουσίασε υψηλότερο προσδόκιμο ζωής, 81,4 έτη έναντι 80,4 έτη του ΟΟΣΑ. Κατά τη χρονική περίοδο 2004 – 2012, τα Έτη Υγιούς Ζωής (ΕΥΖ) στην ηλικία των 65 ετών μειώθηκαν κατά 1 έτος για τους άνδρες και 2,5 έτη για τις γυναίκες. Τα Έτη Υγιούς Ζωής στην Ελλάδα το 2012 είναι αντίστοιχα με εκείνα της Ε.Ε.25 για τους άνδρες, ενώ για τις γυναίκες είναι λιγότερα κατά 1,2 έτη σε σχέση με το μέσο όρο της Ε.Ε.25.

Η θνησιμότητα γενικά και για τα βρέφη, που κυμαίνεται; Η θνησιμότητα απ’ όλες τις αιτίες μειώνεται στο διάστημα 2004-2013, με μικρή μόνο αύξηση το 2012. Τη μεγαλύτερη μείωση θνησιμότητας παρουσιάζουν οι ηλικίες 15-29 ετών, 30-44 ετών και άνω των 75 ετών. Η οικονομική κρίση δεν επηρέασε τη βελτίωση της βρεφικής και περιγεννητικής θνησιμότητας την περίοδο 2004-2012. Ο δείκτης βρεφικής θνησιμότητας σημειώνει το 2013 αύξηση σε σύγκριση με το 2012, ενώ το 2014 ο δείκτης παραμένει στα ίδια επίπεδα με το 2013.

Για τη νοσηρότητα έχουμε στοιχεία; Κατά την περίοδο 2000-2012 παρατηρείται αύξηση κατά 21% του αριθμού των εξιτηρίων στα Ελληνικά νοσοκομεία. Η αύξηση αυτή μπορεί να αποδοθεί σε τρεις βασικές αιτίες. Στη γήρανση του πληθυσμού και τη συνακόλουθη αύξηση των αναγκών για νοσοκομειακή περίθαλψη, καθώς και στη μεγαλύτερη ζήτηση για δημόσιες νοσο-

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ

κομειακές υπηρεσίες, λόγω μεγαλύτερης αδυναμίας προσφυγής στον ιδιωτικό τομέα στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Το ποσοστό του πληθυσμού που αντιμετωπίζει κάποια χρόνια πάθηση το 2014 (24%) παρουσιάζει αύξηση, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 2009-2012. Η υπερχοληστερολαιμία και η αρτηριακή υπέρταση φαίνεται να κατέχουν τις πρώτες θέσεις σταθερά. Την περίοδο 2012 – 2015, καταγράφηκε αύξηση της αυτοαναφερόμενης νοσηρότητας της τάξεως του 55,5% το 2013 και του 39% το 2015. Στο διάστημα 2007-2014, παρατηρείται μικρή μείωση του ποσοστού αυτών που αναφέρουν «πολύ καλή» και «καλή» και μικρή αύξηση όσων αναφέρουν «κακή» υγεία. Το 2015 σχεδόν το 1/3 (28,5%) του πληθυσμού αυτο-αξιολογεί την κατάσταση της υγείας του ως μέτρια και κακή. Ο δείκτης Σωματικής Υγείας της Ποιότητας Ζωής που σχετίζεται με την Υγεία (ΠΖΣΥ) μειώνεται σημαντικά στην περίοδο 2013-2015 για τους άνδρες και τις γυναίκες. Όσον αφορά το δείκτη Ψυχικής Υγείας, παρατηρείται σημαντική μείωση στο διάστημα 2010-2015 και για τα δύο φύλα, άνδρες και γυναίκες. Η χαμηλή αυτό-προσδιοριζόμενη υγεία (SHR) εμφανίζεται πιο συχνή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ανέργους, συνταξιούχους, νοικοκυρές και άτομα που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, σε αντίθεση με τους άνδρες, τα άτομα με ανώτερη εκπαίδευση και με υψηλότερο εισόδημα.

Και βέβαια δεν γίνεται να μην σας ρωτήσουμε για τη ψυχική νοσηρότητα.. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, ο φτωχότερος πληθυσμός και τα άτομα που ήδη αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχικό νόσημα αποτελούν ομάδες υψηλού κινδύνου,

στα χρωματα του διαβήτη

καθώς οι συνθήκες φτώχειας μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη ψυχική υγεία, αλλά και οι ψυχικά ασθενείς μπορεί να οδηγηθούν στη φτώχεια εξαιτίας του προβλήματος που αντιμετωπίζουν. Τα ποσοστά αυτοκτονιών αυξήθηκαν την περίοδο της κρίσης κατά 5-7% ετησίως, με τα ποσοστά των ανδρών να είναι υψηλότερα έναντι των γυναικών. Οι θάνατοι από αυτοκτονίες στην Ελλάδα αυξήθηκαν σημαντικά από 377 το 2010 σε 533 το 2013. Το προτυποποιημένο κατά ηλικία ποσοστό αυτοκτονιών ανά 100.000 πληθυσμού για την Ελλάδα το έτος 2013 ήταν 4,2, ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ήταν 12,0. Παρατηρείται αύξηση της μείζονος κατάθλιψης από 3,3% το 2008, σε 6,8% το 2009, 8,2% το 2011 και 12,3% το 2013. Για την περίοδο 2009-2014, ο επιπολασμός της αυτο-αναφερόμενης κατάθλιψης παρουσιάζει αύξηση 80,8%. Το ποσοστό των γυναικών που δήλωσαν ότι πάσχουν από κατάθλιψη είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερο από αυτό των ανδρών.

Σ΄αυτήν την περίοδο παρουσιάζεται αύξηση ή μείωση του καπνίσματος; Αντίστοιχα, αυξάνει ή μειώνεται η τήρηση της μεσογειακής διατροφής; Οι τάσεις στον επιπολασμό, στην κατανάλωση και στην πρόθεση για τη διακοπή του

DIABETES IS ON THE RISE

3.7 MILLION

deaths due to diabetes and high blood glucose

Πηγή: WHO (World Health Organization)

DIABETES 1.5 MILLION

422

deaths caused by diabetes

MILLION

adults have diabetes

THAT’S 1 PERSON IN 11 Main types of diabetes

καπνίσματος εμφανίζονται πτωτικές στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας (2006-2015). Παρ’ όλα αυτά, η TYPE 1 DIABETES Ελλάδα συνεχίζει να κατέχει μία από τις Body does not produce enoughεπιπολασμό insulin πρώτες θέσεις στον του καπνίσματος, διεθνώς. Σε ό,τι αφορά το παθητικό κάπνισμα, στα εστιατόρια και στα καφέ-μπαρ αναφέρονται υψηλότερα επίπεδα 2 DIABETES καπνού το 2013TYPE σε σύγκριση με το 2010. Body produces insulin can’t use it well διάστημαbut2006-2011 παρουσιάζεται

Στο μείωση της κατανάλωσης δημητριακών, πατάτας και ζάχαρης, ενώ σταθερή έμεινε η κατανάλωσηGESTATIONAL κρέατος, ψαριών, αυγών, DIABETES οσπρίων, τυριού, ελαιόλαδου και καφέ. Στο A temporary condition in διάστημα αυτό pregnancy αυξάνει γενικά η απόκλιση από τις βασικές οδηγίες της Μεσογειακής Διατροφής.

Consequences

του πληθυσμού, ο μέσοςinόρος Diabetes can lead to ενώ complications manyτων partsχωof the body and increase the risk of dying prematurely. ρών του ΟΟΣΑ είναι 19%. Επτά στους δέκα ενήλικες στην Ελλάδα είναι υπέρβαροι ή Stroke Blindness παχύσαρκοι. Οι άνδρες είναι συχνότερα υπέρβαροι, ενώ οι γυναίκες είναι συχνότερα παχύσαρκες. Για την ηλικία των 13 ετών, Heart attack η χώρα μας το 2010 κατείχε την πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες τις Ευρώπης. Kidney failure

Σε ό,τι αφορά τη φυσική άσκηση, τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών διαφέρουν. Σύμφωνα με τις έρευνες Hellas Health, μείωση της φυσικής άσκησης Amputation στους ενήλικες καταγράφεται την περίοδο 2009-2013.

Το 2015 παρατηρήθηκε μείωση συγκριτικά με το 2006 στο ποσοστό των ατόμων που δήλωσαν κατανάλωση αλκοολούχων Κατά την περίοδο 2010-2014, υπάρχει μια www.who.int/diabetes/global-report ποτών δύο έως και τουλάχιστον τεσσάρων #diabetes σταθεροποίηση του ποσοστού παχυσαρκίμερίδων. Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε αύας τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, ξηση των ατόμων που αρκούνται στην κακαθώς και παγκόσμια. Η Ελλάδα το 2013 τανάλωση του ενός ποτού, εβδομαδιαίως. εμφανίζει ποσοστό παχυσαρκίας 19,6%

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Γράφει ο:

Χ Ρ Η Σ Τ ΟΣ Δ Α ΡΑ Μ Η Λ Α Σ Βιολόγος, MsD «Diabetes Care» Πρόεδρος Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.

Τι δικαιούνται τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.) ιδρύθηκε στις 31 Μαΐου του 1997 και είναι μη κερδοσκοπική και μη κυβερνητική οργάνωση αναγνωρισμένη από το Ελληνικό κράτος. Αποτελείται από 25 πρωτοβάθμια σωματεία σε όλη την Ελλάδα και από το 2002 είναι αδελφοποιημένη με το Σύνδεσμο Ατόμων με Διαβήτη Κύπρου. Είναι μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρίες και Χρόνιες Παθήσεις (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Foundation – IDF). Κύριος σκοπός της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., 20 χρόνια τώρα, είναι μέσα από τους αγώνες της να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, ώστε να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια. Με συνεχείς παρεμβάσεις και διεκδικήσεις για τα αυτονόητα δικαιώματα των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην εργασία, έχει καταφέρει πολλά στη διάρκεια των χρόνων και συνεχίζει. Στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία στην οποία βρίσκεται η χώρα τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη του κοινωνικού κράτους και της στήριξης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ. Με συνεχείς επιστολές και συναντήσεις με όλους τους αρμόδιους φορείς, κατορθώσαμε την ισότιμη και δίκαιη πρόσβαση των ανασφάλιστων ατόμων, καθώς και όσων -λόγω της κρίσηςέχουν απολέσει το δικαίωμα υγειονομικής κάλυψης

82 82

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

λόγω χρεών. Τα άτομα αυτά έχουν πλήρη πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλες τις δημόσιες δομές της χώρας και, εκτός από τη φαρμακευτική τους περίθαλψη, μπορούν να συνταγογραφούν όλα τα αναλώσιμα, όπως ακριβώς ισχύει στο άρθρο 9 του ΕΚΠΥ για τους ασφαλισμένους.

8. Ασφάλιση στο ΙΚΑ με κάρτα ανεργίας ΑΜΕΑ του ΟΑΕΔ μέχρι τη συμπλήρωση του 29ου έτους (απαιτείται ποσοστό 50%).

Παράλληλα, διορθώθηκαν μετά από συναντήσεις με τον Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, η άδικη ανακοίνωση του Οργανισμού σχετικά με τη διακοπή παροχής ταινιών μέτρησης σακχάρου σε όσους φέρουν αντλία συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης και συνταγογραφούν αισθητήρες γλυκόζης. Από τις 8.8.2016 τα συγκεκριμένα άτομα δικαιούνται και 200 ταινίες μέτρησης σακχάρου, όπως ακριβώς και όσοι δε φέρουν το σύστημα συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης.

10. Φορολογική απαλλαγή από την εφορία ύψους 200,00€ ετησίως (απαιτείται ποσοστό 67%).

Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη δικαιούνται: 1. Προνοιακό επίδομα, εφόσον έχουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και είναι άνεργα και έμμεσα ασφαλισμένα (απαιτείται ποσοστό αναπηρίας 50%). 2. Δυνατότητα ενδοσχολικών εξετάσεων για τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς εξετάσεις με ποσοστό 5%. 3. Οι ιατροί, εφόσον έχουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, μπορούν να ξεκινήσουν την ειδικότητά τους καθ’ υπέρβασιν. 4. Εισαγωγή στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο με ποσοστό 5%, εφόσον δεν έχουν κάνει προηγούμενη χρήση του νόμου για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση με ποσοστό 5%. 5. Δυνατότητα μετεγγραφής φοιτητών (απαιτείται ποσοστό 67%), οι οποίοι δεν έχουν εισαχθεί στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση με το 5%. 6. Απαλλαγή στρατιωτικών υποχρεώσεων (δεν απαιτείται ποσοστό). 7. Κάρτα απεριορίστων διαδρομών, εφόσον λαμβάνουν το προνοιακό επίδομα, χωρίς βεβαίωση ποσοστού αναπηρίας από τα ΚΕΠΑ. Όσοι δεν το λαμβάνουν, δικαιούνται την κάρτα με ποσοστό αναπηρίας 67%.

84 84

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

9. Συμμετοχή σε Προγράμματα Κοινωφελούς Χαρακτήρα όσων διαθέτουν κάρτα ανεργίας ΑΜΕΑ του ΟΑΕΔ (απαιτείται ποσοστό 50%).

11. Μειωμένο ωράριο στο δημόσιο τομέα κατά μία ώρα την ημέρα (απαιτείται ποσοστό 67%). Επιπλέον, οι μητέρες παιδιών με σακχαρώδη διαβήτη μέχρι την ηλικία των 15 ετών που εργάζονται στο δημόσιο τομέα δικαιούνται μειωμένο ωράριο κατά μία ώρα την ημέρα, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους, λόγω της ιδιαίτερης φροντίδας των παιδιών τους σε καθημερινή βάση. 12. Ειδική άδεια 6 εργάσιμων ημερών μετ’ αποδοχών πέραν της κανονικής άδειας στο δημόσιο τομέα (απαιτείται ποσοστό 50%). Στον ιδιωτικό τομέα, χορηγείται στον εργαζόμενο ειδική άδεια 6 ημερών, εφόσον υπάγεται στις διατάξεις του νόμου 2643/98 (απαιτείται ποσοστό 50%). 13. Μείωση δημοτικών τελών με εισοδηματικά κριτήρια (απαιτείται ποσοστό 67%). 14. Μειωμένο τιμολόγιο στη ΔΕΗ (Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο – ΚΟΤ) (απαιτείται ποσοστό 67%). 15. Δελτίο κοινωνικού τουρισμού για τους ίδιους και τους συνοδούς τους (απαιτείται ποσοστό αναπηρίας 67%). Οι προσπάθειες και οι αγώνες της Ομοσπονδίας δεν σταματούν εδώ. Συνεχίζονται και θα συνεχίζονται προκειμένου τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη να αντιμετωπίζονται από το κράτος και την κοινωνία όπως τους αξίζει! Περισσότερες πληροφορίες για τη δραστηριότητα της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., τους Νόμους που αφορούν τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη αλλά και ό,τι αφορά τη χρόνια πάθηση από την οποία πάσχουμε 1.258.911 άνθρωποι στη χώρα μας, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. www.glikos-planitis. gr, αλλά και στη σελίδα μας στο Facebook «Γλυκός Πλανήτης - ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ».

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Γράφει ο:

Α Ν ΤΩ Ν Ι ΟΣ Π. Λ Ε Π Ο Υ ΡΑ Σ Παθολόγος-Διαβητολόγος, Διευθυντής ΠαθολογικήςΔιαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ GENERAL

ΤΑΞΊΔΙ ΣΤΙΣ

ΚΥΚΛΆΔΕΣ

...για το διαβήτη!

Ένα μικρό ιστιοπλοϊκό, ο καπετάν-Νίκος, η ακούραστη και πολύτιμη βοηθός του πραγματική Θεοδώρα (δηλαδή Δώρο Θεού), δύο φωτισμένες και με θέληση, αλλά απροετοίμαστες για τα κύματα του Αιγαίου, η Αναστασία με την Ελίνα, μια οπτασία και θαυμάσια νοσηλεύτρια, η Δήμητρα, δυστυχώς και αυτή βορά της σαγήνης των κυμάτων και η φωτογράφος μας Αθανασία, ίσως η περισσότερο ατρόμητη από τους αμύητους, παρέα με τους Κυκλαδοανέμους και τη θάλασσα.

86 86

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

Μαζί ξεκινήσαμε αυτό το τρελό ταξίδι ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης, αλλά και όσο είναι αυτό δυνατό, ιατρικής στήριξης για το Σακχαρώδη Διαβήτη, στα νησιά που ήταν εφικτό να επισκεφθούμε. Δεν ήταν και λίγα αυτά τα νησιά, Κέα, Κύθνος, Σέριφος, Σίφνος, Κίμωλος, Μήλος. Η ιδέα να επισκεφθούμε νησιά και μάλιστα Κυκλαδονήσια, που τον περισσότερο καιρό αντιμετωπίζουν δύσκολες ιατρικές καταστάσεις με ελάχιστη ιατρική κάλυψη, ήταν της Αναστασίας, φυσικά, για άλλη μια φορά.

Πολύ αγάπη, πολλές ιδέες, όπως το Εscape Room (δωμάτιο απόδρασης), οι μετρήσεις σακχάρου, γλυκοζυλιομένης αιμοσφαιρίνης και πίεσης, η απευθείας πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλία με τον ειδικό, οι απογευματινές ομιλίες που είχαν οργανωθεί σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και η επαφή με μια άλλη Ελλάδα, μαζί με πολύ δουλειά, άπειρες οικονομικές δυσκολίες, άγνοια δυσκολιών και κινδύνου, αλλά και πολύ θέληση, γέμισαν τα πανιά αυτού του ταξιδιού. Φυσικά, ήταν και η δική μου τρέλα να θαλασσοπνιγώ μαζί με πέντε γυναίκες και έναν καπετάνιο, αλλά και μαζί με την πεποίθησή μου πως είναι χρέος να εκπαιδεύσουμε τους συνανθρώπους μας να γίνουν γιατροί του εαυτού τους και να στηρίξω μια προσπάθεια που το μόνο κέρδος της ήταν η χαρά της αγάπης για τη ζωή.

δίψα τους για γνώση και ζωή, η συγκινητική παρουσία και στήριξη από ορισμένους τοπικούς φορείς, αλλά και η υποκρισία και η αδιαφορία κάποιων άλλων, όπως δυστυχώς και της κεντρικής κρατικής εξουσίας, συνέθεσαν ένα μαγικό πάζλ της πραγματικής Ελλάδας.

Το ταξίδι δεν ήταν ο σκοπός, αλλά ήταν πραγματικά γεμάτο εμπειρίες. Η πρωτοβάθμια παροχή υπηρεσιών υγείας, χρειάζεται συνεργασία κοινωνίας, θεσμών, επιστημόνων και πολύ εθελοντισμό. Το δώρο της πρόληψης είναι ελάχιστα δαπανηρό, μα πολύ αποτελεσματικό για το αγαθό μιας καλής υγείας. Βέβαια, με το μικρό ιστιοπλοϊκό της Κας Βερνίκου, το ταξίδι ίσως να ήταν απόλαυση για τους μυημένους, για τα περισσότερα κορίτσια, όμως, ήταν μια θαυμάσια εμπειρία να εκχωρήσουν… βιολογική τροφή στη θάλασσα και τα ψάρια της. Για μένα, μαζί με τα κύματα και τις αναγκαίες πρώτες βοήθειες για τα μέλη της ομάδας, η επαφή με νησιώτες που ηρωικά το χειμώνα ξορκίζουν ανέμους και μοναξιά, ήταν μοναδική. Για τα κορίτσια… ας είναι καλά ο καπετάν-Νίκος, που με την εμπειρία του έκανε το δύσκολο να μοιάζει φυσιολογικό. Η εμπειρία με τους νησιώτες μας, η

Οι νησιώτες μας σε πολύ δύσκολες συνθήκες -και δεν μιλώ για τα λιγοστά τυχερά διάσημα νησιά μας- φυλάνε Θερμοπύλες. Επιβάλλεται να είμαστε κοντά στους παππούδες και τις γιαγιάδες και τους λιγοστούς νέους που έχουν απομείνει και αν το κράτος αδιαφορεί και τους μετράει σαν ψήφους, υπάρχουν αρκετοί από εμάς που είμαστε κοντά τους και όχι μόνο για τις καλοκαιρινές διακοπές. Όλοι μαζί μπορούμε… Γι’ αυτό, Αναστασία μου, είμαι κοντά σου και αν αντέξεις να βρεις συμπαραστάτες και οικονομική βοήθεια, θα ξαναπάμε!

στα χρωματα του διαβήτη

ΜΑΓΕΙΡΕΥΟΥΜΕΜΕΤΟΝ

στα χρωματα του διαβήτη

Σκοτώνει

99,9%

το των μικροβίων χωρίς χημικά καθαριστικά!

Μας αρέσει: Ευκολία στην χρήση: Δεν χρειάζεται τίποτα παραπάνω από νερό

Στον Ατμό…

Autoselect™: Αρκεί μόνο να επιλεξτε τον τύπο δαπέδου που θα καθαρίσετε για να αλλάξουν αυτόματα η ροή ατμού και η θερμοκρασία της παρκετέζας Ροή Ατμού Θερμοκρασία

15 sec

Παρκέ

Χαμηλή

Υψηλή

Πλακάκια/Πλαστικοποιημένο Δάπεδο

Δυνατή

Χαμηλή

Μάρμαρο/Πέτρα

Μέτρια

Ταχύτατα: Σε λιγότερο από 15 δευτερόλεπτα, το φωτάκι στον κάδο γίνεται μπλε και είναι έτοιμο για χρήση Μέγιστη πρόσβαση: Η κεφαλή του περιστρέφεται 180° για πρόσβαση σε δύσκολα σημεία όπως κάτω από τα έπιπλα, χωρίς να αφήνει κανένα ίχνος Αυτονομία: Πολύ ελαφρύ, στέκεται μόνο του και κλείνει αυτόματα όταν βρίσκεται στην θέση κλειδώματος Γέμισμα δοχείου: Πρακτικό, με μεγάλο άνοιγμα Σύστημα φιλτραρίσματος νερού: Ειδικά διαμορφωμένος κάδος για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής Αποδεδειγμένη αποδοτικότητα: Σκοτώνει το 99,9% των βακτηριδίων Φιλικό προς το περιβάλλον: Δεν χρειάζεται χημικά ή άλλα προϊόντα καθαρισμού

Σειρά Παρκετέζας Ατμού κατάλληλη για όλους τους τύπους πατώματος! Η συσκευασία περιέχει: Εξάρτημα για τα χαλιά. Απλά τοποθετήστε το εξάρτημα χαλιών στην παρκετέζα, γυρίστε τον επιλογέα Autoselect στο ξύλο και φρεσκάρετε τα χαλιά σας με ευκολία.

Προσοχή στο… Ανταλλακτικό πανάκι Easy Glide™ To Steam Mop™ περιέχει στην συσκευασία το πανάκι Easy Glide™. Πλένεται στο πλυντήριο μέχρι και 100 φορές, χωρίς να αλλοιωθεί η ποιότητά του. Χάρη στην μοναδική του σύνθεση, μείγμα από νάιλον και μικροϊνών, συγκρατεί την βρωμιά ενώ γλιστράει αβίαστα στο πάτωμα.

Επικοινωνήστε στο τηλ.: 210 8981616 www.blackanddecker.gr Black&Decker Ελλάς

Α NAME, A HISTORY, A FUTURE. Η εταιρεία Πετσιάβας είναι μία από τις πιο ισχυρές και ιστορικές εταιρείες στην Ελλάδα. Από την ίδρυσή μας, το 1920, στόχος και δέσμευσή μας είναι να στεκόμαστε δίπλα στον άνθρωπο ακολουθώντας πάντα την ίδια φιλοσοφία της σκληρής δουλειάς, της καινοτομίας και της αποτελεσματικότητας. Με συνεχή παρουσία στην φαρμακευτική αγορά και με εμπειρία 40 ετών στην αντιμετώπιση του Διαβήτη, είμαστε δίπλα στον Έλληνα Ασθενή προσφέροντας υπεύθυνα καλύτερη ποιότητα ζωής.

Πετσιάβας 40 χρόνια εμπειρία στον Διαβήτη.

Αγ . Αναργύρων 21, Ν. Κηφισιά, 14564 ΑΘΗΝΑ Τ: 210 6202301, Φ: 210 8077079 E: info@petsiavas.gr

http://www.petsiavas.gr/

Αθηνάς 15, Ιωνία, 57008 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T: 2310 722600, Φ: 2310 722669