Περιοδικό "Στα Χρώματα του Διαβήτη" Τεύχος 21

Page 1

του διαβήτη ΤΕΥΧΟΣ 21

µ

x

Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2017

µ

14

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Δ Ι Κ Α Ι Ω Μ A

Μ Α Σ

Σ Ε

E Ν Α

Υ Γ I Ε Σ

Μ E Λ Λ Ο Ν

ISSN: 2241–3677

χρωματα

στα


ΝΕΟ Να βλέπετε πώς οι καθημερινές σας δραστηριότητες επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα σας. Αυτό είναι διαφωτιστικό.

Δείτε τον διαβήτη σας κάτω από ένα νέο φως. Με τον έξυπνο μετρητή CONTOURTMNEXT ONE και την εφαρμογή CONTOUR®DIABETES μπορείτε να: ● Λαμβάνετε εξαιρετικά ακριβή αποτελέσματα μέτρησης και άμεση πληροφόρηση για το αν αυτά είναι εντός, κάτω ή πάνω από τον στόχο σας μέσω της λειτουργίας smartLIGHT1,2 ● Καταχωρείτε εύκολα ημερήσιες δραστηριότητες για να σας βοηθάει να κατανοήσετε πώς αυτές επηρεάζουν τη γλυκόζη στο αίμα σας και να διαχειρίζεστε τον διαβήτη σας πιο έξυπνα ● Μοιράζεστε τα αποτελέσματά σας με τον γιατρό σας βοηθώντας σας να κάνετε πιο εστιασμένες συζητήσεις μαζί του

Ρίξτε φως στον διαβήτη σας

Μιλήστε σήμερα με τον επαγγελματία υγείας σας για να μάθετε περισσότερα για τον μετρητή CONTOUR™NEXT ONE ή επισκεφτείτε το www.contournextone.gr Αναφορές: 1. CONTOUR™NEXT ONE Οδηγός Χρήστη. 2. Christiansen M et al. Accuracy and user performance evaluation of a new blood glucose monitoring system in development for use with CONTOUR™NEXT test strips. Poster presented at the 15th Annual Meeting of the Diabetes Technology Society (DTS); October 22–24, 2015; Bethesda, Maryland, USA.

2

Το Ascensia, το λογότυπο Ascensia Diabetes Care, το CONTOUR και το smartLIGHT είναι εμπορικά σήματα της Ascensia Diabetes Care Holdings AG. Το Apple και το λογότυπο Apple είναι εμπορικά σήματα της Apple Inc., καταχωρημένα στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες. Το App Store είναι σήμα υπηρεσιών της Apple Inc. Το Google Play και το λογότυπο Google Play είναι εμπορικά σήματα της Google Inc. στα 2016 Ascensia του διαβήτη © Copyright Diabetes Care Holdings AG. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Κωδικός: L.GR.ADC.09.2016.45125

x

χρωματα


Λίγα λόγια. . Αγαπητοί φίλοι, Κάθε Φθινόπωρο, η εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό είναι αυτή της… εκκίνησης. Μιας εκκίνησης γεμάτη στόχους, όνειρα, θέλω και χρώματα χρυσαφένια. Με συμμάχους τη δύναμη, την ελπίδα, την αισιοδοξία, τον ήλιο που μαζέψαμε, αλλά και το μεγαλύτερο χαμόγελό μας… ξεκινάμε! Η αρχή για εμάς έγινε στις 12 Σεπτεμβρίου, με ένα πρόγραμμα ενημέρωσης και εξειδικευμένων εξετάσεων σε ΚΑΠΗ, που θα υλοποιηθεί σε 5 Δήμους της Αττικής σε διάστημα 12 μηνών, με την ευγενική υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος “ΤΙΜΑ”. Η συνέχεια έρχεται με το κουδούνι των σχολείων του Δήμου Ιλίου, όπου θα είμαστε κι εμείς στα ίδια θρανία να εκπαιδεύσουμε και να εκπαιδευτούμε! Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, το 21ο τεύχος, με πολλή όρεξη και αγάπη δουλεμένο, έρχεται με πολλά και ενδιαφέροντα θέματα από το χώρο της επιστήμης, της διατροφής, της άθλησης, της ψυχολογίας..."Με Οδηγό μας το Διαβήτη". Η μικρή μας Μελένια, η φωκίτσα μας, ξεκίνησε το σχολείο και τις περιπέτειές της και μαζί της ευχόμαστε σε όλα τα παιδιά και τους γονείς, καλή σχολική χρονιά με δύναμη και πολλέςπολλές επιτυχίες! Θέλω, κλείνοντας, να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους εσάς για τα μηνύματα που μας στέλνετε καθημερινά, για την αγάπη που δείχνετε στα «Χρώματα», αλλά και για τη συμπαράσταση και εμπιστοσύνη που δείχνετε στα βήματά μας και δεσμεύομαι να συνεχίσουμε με την ίδια και μεγαλύτερη όρεξη, ζωντάνια και θετική διάθεση! Κι όπως πάντα, είμαστε πρόθυμοι να σας δώσουμε οποιαδήποτε πληροφορία μέσω της ειδικής γραμμής επικοινωνίας της Κάρτας Διαβήτη 801 500 3535 (αστική χρέωση), που λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως Παρασκευή 10:00 – 15:00.

Πολύ φιλικά, Αναστασία Καφούση

στα χρωματα του διαβήτη

x

3


21 x

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017

χρωματα

στα

του διαβήτη

Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση

www.kartadiaviti.gr

Ιδιοκτησία

Επιστημονικοί Συνεργάτες

ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΚΑΡΤΑ ΔΙΑΒΗΤΗ

Εύη Γιαζιτζόγλου, Ενδοκρινολόγος - Διαβητολόγος Παναγιώτης Γιαννακόπουλος, Χειρουργός Ορθοπεδικός V. Professor, Drexel University, PA, USA, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Ευθύμιος Δεληγεώρογλου, MD, PhD, Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, «Αρεταίειον» Νοσοκομείο Γιώργος Δημητριάδης, Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας Χάρης Δημοσθενόπουλος, MΜedSci.PhDc, Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ "Λαϊκό", Μέλος ΔΣ Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας & Εταιρείας ΕΜΠΑΚΑΝ, Μέλος Committee DNSG & EFAD European Specialist for Diabetes, Κέντρο Διατροφικής Αγωγής Αμπελοκήπων Χρήστος Ζούπας, Ειδικός Παθολόγος – Διαβητολόγος Κλημεντίνη Ε. Καραγεωργίου MD, PhD, Νευρολόγος, Ψυχίατρος, Διευθύντρια Νευρολογικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Διευθύντρια Νευρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών Νικόλαος Κ. Κεφαλογιάννης, Παθολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Εξειδίκευση Σακχαρώδης Διαβήτης, "Ασκληπιός" Διαγνωστικό Κέντρο Αντώνιος Π. Λέπουρας, Παθολόγος–Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής–Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ GENERAL Χρήστος Λιονής, Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης Κωνσταντίνος Λουράντος, Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κωνσ ταν τίνος Ι. Νταλούκας, Παιδίατρος, Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Γεν. Γραμματέας της CSI-International, Επίτιμο μέλος της UNESCO Βορείων Προαστίων Νικόλαος Παπάνας, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας– Σακχαρώδους Διαβήτη, Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου–Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού Β' Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης Διαβητικού Ποδιού

Διευθύντρια Σύνταξης Εύα Ντελιδάκη

Υπεύθυνοι Διαφήμισης Αναστασία Καφούση Ελένη Νικολάου

Επιμέλεια-Διόρθωση Κειμένων & Υποδοχή Διαφήμισης Ειρήνη Καφούση

Υπεύθυνος Λογιστηρίου Δημήτρης Μούτουλας

Καλλιτεχνική Επιμέλεια Κατερίνα Σπηλιωτοπούλου

Σκιτσογράφος Μιχάλης Δελαβίνιας

Εκτύπωση ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε.

Εκδότης BCO Development Αγ.Ι.Θεολόγου 41, Χολαργός 15561 Τηλ. 210 6520062, Fax. 210 6520082 Email: info@bco.gr

ISSN: 2241–3677

Συνεντεύξεις Γιώργος Θεοφάνους, Συνθέτης-στιχουργός και συγγραφέας

Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας απασχολεί στα τηλέφωνα: 801 500 3535 (γραμμή υποστήριξης), 210 6520062 ή στο e-mail: info@kartadiaviti.gr Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλουχρωματα ή μέρους του του διαβήτη εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), 4 στα χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (νόμος 2121/1993).

x

Ειδικοί Συνεργάτες Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος–Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία Άννα Λαουτάρη–Γκριτζάλα, Παιδαγωγός, συγγραφέας, στιχουργός και μουσικοσυνθέτης τραγουδιών για παιδιά Εύα Ντελιδάκη, Δημοσιογράφος Υγείας-Συγγραφέας & παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr Νικόλας Σμυρνάκης, Συγγραφέας - Success Coach


στα χρωματα του διαβήτη

x

5


Editorial της σύνταξης

Το περιβάλλον είναι η ζωή μας και η Υγεία μας φυσικά! Η σωτηρία και η προστασία του, μας αφορά ΟΛΟΥΣ!

Ε ΥΑ ΝΤΕΛΙΔΑΚΗ Δημοσιογράφος Υγείας – Συγγραφέας και παραγωγός Ντοκιμαντέρ & Σποτ για την υγεία www.iatro.gr

Όλοι μας έχουμε υποχρέωση να μην κλείνουμε τα μάτια μας και τα αυτιά μας όταν χρειάζεται να προστατέψουμε τη γη, τον αέρα και τη φύση…Όποιο πρόβλημα εμφανίζεται στο περιβάλλον, όπως η μεγάλη πετρελαιοκηλίδα που μαύρισε τα πάντα, μας αφορά. Μπορεί βλέποντας γύρω μας μια οικολογική καταστροφή, να πρέπει να φωνάξουμε, να διαμαρτυρηθούμε, να βοηθήσουμε, να καταγγείλουμε… ας μη φοβηθούμε. Μια φορά κι έναν καιρό, το ποντίκι κοίταξε μέσα από την τρύπα του και είδε τον αγρότη και τη γυναίκα του να ανοίγουν ένα δέμα. Προς μεγάλο του τρόμο, είδε ότι το δέμα αυτό περιείχε μια ποντικοπαγίδα. Φεύγοντας τρέχοντας από το κτήμα, το ποντίκι άρχισε να διαλαλεί το γεγονός, «στο αγρόκτημα υπάρχει ποντικοπαγίδα». Το κοτόπουλο στραβομουτσούνιασε και του είπε: «Κοίταξε να δεις, αυτό εσένα πρέπει να αφορά κι όχι εμένα. Μη με ενοχλείς». Το ποντίκι πήγε στο γουρούνι και του είπε: «Υπάρχει μια ποντικοπαγίδα στο αγρόκτημα». Το γουρούνι με συμπάθεια του απάντησε: «Πολύ λυπάμαι κύριε ποντικέ, αλλά εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι γι΄ αυτό, εκτός από το να προσευχηθώ. Θα σε συμπεριλάβω στις προσευχές μου».

Το ποντίκι βρήκε την αγελάδα και της είπε το νέο: «Υπάρχει μια ποντικοπαγίδα στο αγρόκτημα». Η αγελάδα είπε: «Λυπάμαι φίλε μου, αλλά εμένα δε μου πέφτει λόγος». Απογοητευμένο το ποντίκι γύρισε πίσω στο αγρόκτημα. Εκείνη τη νύχτα ένας μεγάλος θόρυβος συγκλόνισε το σπίτι. Ήταν ένας θόρυβος σαν κι αυτόν που κάνει η ποντικοπαγίδα όταν αιχμαλωτίζει το θήραμά της. Η γυναίκα του αγρότη έτρεξε να δει τι συνέβη. Στο σκοτάδι, δεν μπόρεσε να δει ότι ένα δηλητηριώδες φίδι είχε πιαστεί από την ποντικοπαγίδα και προσπαθούσε μανιασμένα να απελευθερωθεί. Το φίδι τη δάγκωσε. Ο αγρότης εσπευσμένα την πήγε στο νοσοκομείο και την έφερε πίσω με πυρετό. Όλοι ξέρουμε πως ο πυρετός πέφτει με μια φρέσκια κοτόσουπα. Έτσι, ο αγρότης έσφαξε το κοτόπουλο για να φτιάξει τη σούπα που θα μαγείρευε στην άρρωστη γυναίκα του. Αλλά η αρρώστια δεν πέρασε. Έτσι, συγγενείς και φίλοι άρχισαν να επισκέπτονται την άρρωστη γυναίκα μέρα και νύχτα. Για να τους ταΐσει ο αγρότης αναγκάστηκε να σφάξει το γουρούνι. Η γυναίκα τελικά πέθανε. Στην κηδεία της ήρθε όλο το χωριό και ο αγρότης χρειάστηκε αρκετό κρέας για το επικήδειο γεύμα κι έτσι, έσφαξε την αγελάδα. Το ποντίκι τα έβλεπε όλα αυτά από την τρύπα του με μεγάλη στεναχώρια… Εύα Ντελιδάκη

6

x

στα χρωματα του διαβήτη


24 hrs


Index περιεχόμενα

28 14

40 HPV KAI ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ Πρωτογενής πρόληψη με το ΑΝΤΙ-HPV εμβόλιο

44 ΑΝΤΙΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΌ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ πραγματικότητα ή υπόθεση;

52 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΙΩΣΕΙΣ

Τι μπορείτε να κάνετε ώστε να βοηθήσετε τα παιδιά σας!

40

56 ΒΟΗΘΕΙΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

52

ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΕΝΑ ΑΣΧΗΜΟ ΟΝΕΙΡΟ

60 Ζακχαρώδης διαβήτης και χορήγηση ΚΟΡΤΙΚΟΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ

64 Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

56 Συνάντηση με τον Γιώργο Θεοφάνους Συνθέτης-στιχουργός και συγγραφέας

10 ΤΑ ΚΑΛΑ ΛΙΠΑΡΑ

για την καρδια και το διαβήτη

14 ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ... φυσικά και των διαβητικών

78 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ ΙΙ 82 ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ; Ένα καυτό θέμα που απασχολεί όλους τους διαβητικούς

86 ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ

36 ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ

88 Γλυκές απολαύσεις...

& Σακχαρώδης Διαβήτης

x

για τη διαχείρηση του ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη

22 ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΑΤΩ ΑΚΡΑ 28 Αφιέρωμα: 14 ΝοέμβριουΠαγκόσμια Ημέρα Διαβήτη

8

74 Οι ΝΕΕΣ κατευθυντήριες οδηγίες

στα χρωματα του διαβήτη

60 χρόνια κορυφαίο αντιδιαβητικό φάρμακο

46

Extra Ένθετο

Μιλφέιγ με λεμόνι και θυμάρι



ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

Χ Α Ρ Η Σ Δ Η Μ ΟΣ Θ Ε Ν Ο Π Ο ΥΛΟΣ MΜEDSCI. PHDC Κλινικός Διαιτολόγος-Βιολόγος Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ Λαϊκό. Μέλος ΔΣ Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας & Εταιρείας ΕΜΠΑΚΑΝ. Μέλος Committee DNSG & EFAD European Specialist for Diabetes, Κέντρο Διατροφικής Αγωγής Αμπελοκήπων.

Τα

" ΚΑΛΑ"

λιπαρά

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ

Το λίπος αποτελεί ένα από τα τρία βασικά συστατικά της δίαιτας που παρέχουν ενέργεια, με τις περισσότερες θερμίδες (9 kcal/γραμμάριο). Είναι συστατικό απαραίτητο για τη διατροφή μας, αφού, πέρα από την παροχή ενέργειας, συμβάλει στην ανάπτυξη των κυττάρων, στην παραγωγή ορμονών, στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών. Γι΄αυτό και είναι σημαντικό να καταναλώνουμε λίπος προσέχοντας ιδιαίτερα τη συνολική ποσότητα, καθώς και την ποιότητα μέσα από τη σωστή αναλογία κορεσμένων και ακόρεστων λιπαρών οξέων, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη «καλών» μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων.

10

x

στα χρωματα του διαβήτη


Τροφές

πλούσιες σε πολυακόρεστα

λίπη περιλαμβάνουν το ταχίνι και το σουσάμι, ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, τα φυτικά έλαια και τα ψάρια. Η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία συνιστά μία συνολική πρόσληψη λίπους στη δίαιτά μας που να φτάνει το 30-35% των ημερήσιων θερμίδων, με τα μονοακόρεστα λιπαρά να αντιπροσωπεύουν το 15-20% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης, έτσι ώστε να παρέχουν υψηλή προστασία στην υγεία της καρδιάς. Τα μονοακόρεστα λιπαρά αποτελούν το «καλό» λίπος, γιατί όταν ενταχθούν σε μια ισορροπημένη διατροφή προστατεύουν ταυτόχρονα από την εμφάνιση διάφορων νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και το σακχαρώδη διαβήτη, αλλά μειώνουν ελαφρά και τη χοληστερίνη. Τροφές πλούσιες σε μονοακόρεστα λίπη περιλαμβάνουν τα καρύδια, τα έλαια, με βασικότερο το ελαιόλαδο και το αβοκάντο. Επίσης, κάποια από τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (π.χ. ω3) είναι ιδιαίτερα ευεργετικά, αφού συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην προστασία των αγγείων και της καρδιάς, βοηθούν σε φλεγμονώδεις νόσους, σε νεφρικές παθήσεις και προστατεύουν μειώνοντας τα τριγλυκερίδια και την πίεση. Τροφές πλούσιες σε πολυακόρεστα λίπη περιλαμβάνουν το ταχίνι και το σουσάμι, ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, τα φυτικά έλαια και τα ψάρια. >>>

... συνιστάται τα μονοακόρεστα λιπαρά να αντιπροσωπεύουν το 15-20% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης.

στα χρωματα του διαβήτη

x

11


ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Ποιες είναι οι πηγές των «καλών» λιπαρών;

1.

Ελαιόλαδο

Είναι η βασικότερη πηγή μονοακόρεστων λιπαρών που προστατεύει από τις καρδιαγγειακές παθήσεις, λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης του, που συνδέεται κυρίως με τις βιταμίνες και τις πολυφαινόλες που περιέχει. Mεγάλες μελέτες στην Ισπανία και την Ιταλία δείχνουν ότι η πρόσληψη ελαιολάδου συνδέεται αντιστρόφως ανάλογα με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μία από αυτές, η μελέτη PREDIMED, κατέδειξε ότι η μεσογειακή δίαιτα, εμπλουτισμένη με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο βελτιώνει το προφίλ των λιπιδίων, οδηγεί σε μειωμένη αρτηριακή πίεση και μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα. Η μελέτη έδειξε, επίσης, ότι η τήρηση της μεσογειακής διατροφής, εμπλουτισμένη με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ή/και ξηρούς καρπούς, μπορεί να μειώσει ιδιαίτερα τα καρδιαγγειακά επεισόδια.

2.

Οι ξηροί καρποί

αποτελούν μία εξαιρετική διατροφική πηγή απαραίτητων συστατικών, όπως

12

x

στα χρωματα του διαβήτη

αμινοξέων, βιταμινών, αντιοξειδωτικών (σελήνιο, ψευδάργυρος), μετάλλων, όπως ασβέστιο, σίδηρο, και μαγνήσιο, αλλά και ευεργετικών για την υγεία της καρδιάς λιπαρών οξέων. Οι ξηροί καρποί συμβάλλουν στην καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης, αλλά και στα καλύτερα επίπεδα χοληστερόλης και λιπιδίων στα άτομα με διαβήτη. Μελέτες έχουν δείξει πως όσοι καταναλώνουν πέντε ή περισσότερες φορές την εβδομάδα ξηρούς καρπούς (ποικιλία από φιστίκια, καρύδια και αμύγδαλα) έχουν κατά 27% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2. Ευεργετικοί ξηροί καρποί και για το διαβήτη είναι τα αμύγδαλα και τα καρύδια:

Αμύγδαλα: Είναι πλούσια σε ασβέστιο και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και μειώνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης, ενώ αποτελούν μια υγιεινή επιλογή για ένα σνακ.

Καρύδια: Περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, αλλά και πολύτιμα ω3/ω6 λιπαρά μαζί με φυτικές ίνες, ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο και βιταμίνη Ε και συμβάλλουν έτσι στη μείωση της «κακής» χοληστερόλης, προστατεύοντας τον εγκέφαλο και την καρδιά.


3.

Λιπαρά ψάρια και θαλασσινά

Αποτελούν φυσική πηγή ω3 λιπαρών οξέων που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μείωση των τριγλυκεριδίων και στην ισχυρότερη καρδιοπροστασία.

4.

Αβοκάντο

Αν και κατατάσσεται στα «φρούτα», είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, διαλυτές φυτικές ίνες, φολικό οξύ και βιταμίνη Ε, που συμβάλλει στη μείωση της «κακής» (LDL) χοληστερίνης και την προστασία της καρδιάς.

5.

Λιναρόσπορος

Μοιάζει με σουσάμι και αποτελεί τρόφιμο με υψηλή περιεκτικότητα σε ω3λιπαρά οξέα, φυτικές ίνες, ασβέστιο και μαγνήσιο, πρωτεΐνες με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, βιταμίνη Ε και μονοάκορεστα λιπαρά οξέα. Περιέχει, επίσης, λιγνάνες που είναι φυσικά αντιοξειδωτικά και καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες στον οργανισμό, ενώ έχουν και σημαντική αντικαρκινική δράση. Τα ευρήματα των μεγάλων αυτών μελετών υπογραμμίζουν τη σημασία της κατανάλωσης τροφίμων-πηγών των «καλών» λιπαρών για την καλύτερη γλυκαιμική ρύθμιση, αλλά και καρδιοπροστασία στα πλαίσια της μεσογειακής δίαιτας. Ασφαλώς, όμως, παράλληλα με την ποιότητα θα πρέπει να προσέχουμε και την ποσότητα των τροφίμων αυτών για τον περιορισμό των προσλαμβανομένων θερμίδων.

στα χρωματα του διαβήτη

x

13


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΚΛΗΜΕΝΤΙΝΗ Ε . Κ Α ΡΑ Γ Ε Ω ΡΓ Ι Ο Υ MD,PHD Νευρολόγος, Ψυχίατρος Διευθύντρια Νευρολογικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών. Διευθύντρια Νευρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών.

140% έχουν αυξηθεί

τα κρούσματα εγκεφαλίτιδας στην Ευρώπη τα τελευταία 30 χρόνια.

3,5οC θα αυξηθεί

η θερμοκρασία μέχρι το 2100 στην Ευρώπη λόγω της κλιματικής αλλαγής. πηγή: διαδίκτυο

Επιδράσεις των

ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ

στην

14

x

στα χρωματα του διαβήτη


Οι επιδράσεις του κλίματος μεταβάλλονται ανάλογα με τον τόπο διαβίωσης των ανθρώπων, ευαισθητοποιήσεις που έχουν για τους κινδύνους, το βαθμό έκθεσης στις επιδράσεις των κλιματικών αλλαγών, τη δυνατότητα προσαρμογής των ατόμων και της κοινωνίας στις αλλαγές του κλίματος.

1. Οι κλιματικές μεταβολές έχουν ένα εύρος επιδράσεων στη φυσική ψυχική και κοινωνική υγεία. 2. Το θερμό κλίμα αυξάνει τον κίνδυνο ασθενών και θανάτων, λόγω της ζέστης και της κακής ποιότητας της ατμόσφαιρας. 3. Οι κλιματικές μεταβολές θα αυξήσουν τη συχνότητα και τη δύναμη ακραίων φαινομένων (π.χ. πλημμύρες, ανομβρία, καταιγίδες), που απειλούν την ανθρώπινη υγεία και την ασφάλεια. 4. Ορισμένες ομάδες του πληθυσμού (παιδιά και ηλικιωμένοι) είναι πιο ευάλωτοι. >>>

ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ

υγεία

... φυσικά και των διαβητικών! στα χρωματα του διαβήτη

x

15


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Οι κλιματικές συνθήκες επιδρούν στην ανθρώπινη υγεία με δύο τρόπους: Επίδραση της ποιότητας της ατμόσφαιρας Μεταβολές κλιματικές προσβάλλουν τον αέρα που αναπνέουμε τόσο μέσα σε κλειστούς χώρους όσο και εξωτερικούς. Υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν και τροποποιούν την ποιότητα της ατμόσφαιρας προκαλώντας κρίσεις άσθματος, αναπνευστικές και καρδιαγγειακές καταστάσεις. Οι πυρκαγιές που αυξάνονται σε αριθμό και βαρύτητα με τις κλιματικές αλλαγές δημιουργούν νέφος και άλλες ανθυγιεινές ρυπάνσεις, αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα και υψηλές θερμοκρασίες προσβάλλουν, επίσης, τα αερόβια αλλεργιογόνα όπως η γύρη από ζιζάνια χόρτα. Στις Η.Π.Α παρά τη βελτίωση από το 1970 έως το 2014 των συνθηκών, περίπου 57 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν σε περιοχές που δεν έχουν καλές ποιοτικές συνθήκες.

16

x

στα χρωματα του διαβήτη

1) Αλλάζοντας τη βαρύτητα ή τη συχνότητα των προβλημάτων υγείας που ήδη έχουν επηρεασθεί από παράγοντες κλιματικούς ή του καιρού. 2) Δημιουργώντας προβλήματα υγείας μη προϋπάρχοντα ή μη αναμενόμενα σε περιοχές ή χρονικές περιόδους του έτους που δεν είχαν συμβεί παλαιότερα. Ορισμένες ομάδες ατόμων είναι πιο ευάλωτοι, όπως τα άτομα χαμηλού εισοδήματος, κοινωνίες εγχρώμων ατόμων, μεταναστών, ιθαγενών, παιδιών, εγκύων, ηλικιωμένων, επαγγελματικές ομάδες ευάλωτες, ανάπηροι, άτομα με ασθένειες.

Αύξηση στο όζον Οι υψηλές θερμοκρασίες θα αυξήσουν τη συχνότητα των ημερών με ανθυγιεινά επίπεδα όζοντος που αποτελεί ρύπανση της ατμόσφαιρας και συστατικό του νέφους. Ασθενείς σε υψηλά επίπεδα όζοντος στην ατμόσφαιρα κινδυνεύουν από πρόωρο θάνατο ή νοσηλεία για αναπνευστικά προβλή-

ματα, διότι καταστρέφονται οι ιστοί των πνευμόνων, μειώνεται η πνευμονική λειτουργία και φλεγμαίνουν οι αεραγωγοί, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του άσθματος και των πνευμονικών παθήσεων με τα παιδιά, τους γέροντες, τους εργάτες υπαίθρου, τα άτομα με άσθμα ή χρόνια αναπνευστική πάθηση (ΧΑΠ) να κινδυνεύουν περισσότερο. >>>


στα χρωματα του διαβήτη

x

17


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Ο θερμός αέρας και η άπνοια αυξάνουν τη δημιουργία όζοντος. Οι κλιματικές αλλαγές αυξάνουν τα επίπεδα όζοντος σε ήδη μολυσμένες περιοχές και αυξάνουν τις ημέρες με κακή ποιότητα της ατμόσφαιρας. Οι υψηλές συγκεντρώσεις όζοντος από την αλλαγή στο κλίμα έχει ως αποτέλεσμα τις δεκάδες έως χιλιάδες επιπλέον παθήσεις και πρώιμους θανάτους στις επόμενες δεκαετίες.

Επιδράσεις από ακραία καιρικά φαινόμενα Η αύξηση στη συχνότητα και βαρύτητα των ακραίων φαινομένων (καθιζήσεις, πλημμύρες, καταιγίδες, κατακλυσμοί) είναι εφιαλτικά φαινόμενα. Τα άτομα που κινδυνεύουν είναι μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, ανάπηροι, ασθενείς με ιατρικά προβλήματα και οι πτωχοί. Τα ακραία φαινόμενα προσβάλλουν την υγεία με πολλούς τρόπους, όπως: • Μείωση δυνατότητας ασφαλούς τροφής και πόσιμου νερού. • Καταστροφή δρόμων, γεφυρών, εμποδίζοντας την πρόσβαση σε νοσοκομεία και φαρμακεία. • Παρεμβολή στην επικοινωνία και τις υπηρεσίες υγείας. • Δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα από λανθασμένη χρήση φορητών ηλεκτρικών γεννητριών κατά τη διάρκεια ή μετά την καταιγίδα. • Αύξηση παθήσεων γαστρεντερικού. • Δημιουργία ή επιδείνωση ψυχικών παθήσεων, όπως κατάθλιψη, μετατραυματική στρεσσογόνο διαταραχή.

18 18

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


Παθήσεις Μεταδιδόμενες Οι μεταδιδόμενες παθήσεις μεταφέρονται από φορείς της νόσου, όπως κουνούπια, τσιμπούρια και ψύλλους που μεταφέρουν ιούς, βακτήρια, πρωτόζωα από ζώα και ανθρώπους. Οι κλιματικές μεταβολές αυξάνουν το εύρος της εξάπλωσης παθήσεων από φορείς. Τα τσιμπούρια με την αύξηση θερμοκρασίας στα βόρεια κλίματα ενεργοποιούνται και προκαλούν τη Νόσο Lyme με τυπικά συμπτώματα πυρετό, κεφαλαλγία, κόπωση, εξάνθημα δέρματος, χαρακτηριστικά. Τα κουνούπια μεταφέρουν τη vόσο του ιού του Δυτικού Νείλου σε ακραίες θερμοκρασίες (ψύχους ή καύσωνα) υγρασία ή ξηρότητα. Περισσότερα από 3 εκατομμύρια άνθρωποι μολύνθηκαν από τον ιό του Δυτικού Νείλου στις Η.Π.Α. Η διασπορά παθήσεων που επηρεάζονται από το κλίμα εξαρτώνται από κλιματολογικούς και μη παράγοντες, όπως η γη που καλλιεργείται, συνθήκες κοινωνικοοικονομικές, έλεγχος του αιτιολογικού παράγοντα, πρόσβαση σε υποδομές υγείας και απά-

Παθήσεις συνδεόμενες με το νερό

ντηση των ανθρώπων στο νοσογόνο παράγοντα. Οι κίνδυνοι κλιματολογικά ευαίσθητων παθήσεων είναι υψηλότεροι σε φτωχά κράτη με μικρότερη δυνατότητα στην πρόληψη και θεραπεία παθήσεων, διότι επηρεάζεται η τοπική και χρόνια διασπορά της ελονοσίας από το Plasmodium Falciparm και των παθήσεων από διασπορά της ελονοσίας.

Ασφαλής Τροφή & Θρέψη Οι άνθρωποι μπορούν να αρρωστήσουν αν εκτεθούν σε μολυσμένο νερό. Οι κλιματικές αλλαγές αυξάνουν αυτό το κίνδυνο, με αποτέλεσμα παθήσεις του γαστρεντερικού όπως διάρροια, παθήσεις από το νευρικό σύστημα, το αναπνευστικό, το ήπαρ και τα νεφρά. Αυξάνεται η πιθανότητα έκθεσης σε παθογόνους οργανισμούς που μεταφέρονται με το νερό (βακτήρια, ιοί, παράσιτα, τοξίνες) ή χημικά απόβλητα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα προκαλούν μόλυνση του ύδατος.

Οι κλιματικές μεταβολές και οι υψηλές συγκεντρώσεις διοξείδιου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα επηρεάζουν την ασφάλεια της τροφής και της θρέψης, όπως: υψηλές θερμοκρασίες στον αέρα ευοδώνουν την ανάπτυξη της σαλμονέλας και άλλων βακτηρίων που συνδέονται με τη δηλητηρίαση των τροφών, διότι μεγαλώνουν γρήγορα σε θερμό περιβάλλον, προκαλώντας γαστρεντερική αποδιοργάνωση και θάνατο. Η διατήρηση με ασφάλεια των τροφών βοηθά στην αποφυγή αυτών των παθήσεων. Επίσης, μπορεί να αυξηθεί κίνδυνος έκθεσης σε χημική μόλυνση των τροφών, π.χ. αυξημένη συγκέντρωση υδραργύρου στα θαλασσινά. Το αυξημέ-

στα χρωματα του διαβήτη

x

19


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

140.000 περισσότεροι θάνατοι προκαλούνται κάθε χρόνο, παγκοσμίως, λόγω της κλιματικής αλλαγής.

νο διοξείδιο του άνθρακα στον αέρα επιδρά αρνητικά σε ορισμένα φυτά (σιτηρά, ρύζι, πατάτες) μειώνοντας τις πρωτεΐνες και ορισμένα μέταλλα, καθιστώντας αυτές τις τροφές λιγότερο θρεπτικές.

Ψυχική Υγεία και Αλλαγές Κλιματικές Κάθε μεταβολή στη φυσική υγεία και το περιβάλλον έχει σοβαρή επίδραση στην ψυχική υγεία. Ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να προκαλέσουν stress και άλλες ψυχικές εκδηλώσεις, κυρίως, αν ένα άτομο χάσει αγαπημένα του πρόσωπα ή και το σπίτι του. Άτομα με ψυχική νόσο είναι ιδιαίτερα ευάλωτα από υψηλές θερμοκρασίες. Οι μελέτες έχουν δείξει, ότι αν προϋπάρχει ψυχική νόσος τριπλασιάζεται ο κίνδυνος θανάτου κατά τη διάρκεια του καύσωνα. Κυρίως, κινδυνεύουν άτομα που παίρνουν ψυχοφάρμα-

20

x

στα χρωματα του διαβήτη

κα, διότι δυσκολεύονται να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία του σώματός τους. Ακόμα και ο φόβος για την κλιματική αλλαγή που μαθαίνουν από εφημερίδες ή τηλεόραση μπορεί να τους προκαλέσει stress και ψυχική επιδείνωση. Περισσότερο εμφανίζονται ψυχικές διαταραχές -λόγω των κλιματικών συνθηκών- σε παιδιά, ηλικιωμένους, έγκυες και γυναίκες στη λοχεία, ασθενείς με ψυχικά νοσήματα, άτομα με χαμηλό εισόδημα και εργαζόμενους σε θέσεις επειγόντων και άμεσης βοήθειας.

Νευρολογικές Παθήσεις και Κλιματολογικές Αλλαγές Πολλά νοσήματα του Νευρικού Συστήματος είτε επιδεινώνονται με τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις υψηλές θερμοκρασίες ή πρωτοεμφανίζονται πολλές φορές κάτω από στρεσσογόνες καταστάσεις όπως:

1) Η Πολλαπλή Σκλήρυνση, η οποία εκδηλώνεται ή επιδεινώνεται όταν εκτεθεί ο ασθενής σε υψηλές θερμοκρασίες. 2) Η Νόσος Parkinson και τα άλλα εξωπυραμιδικά σύνδρομα, τα οποία επιβαρύνονται με τα κύματα καύσωνα και οι ασθενείς κινδυνεύουν από την εμφάνιση θερμοπληξίας και κακόηθους συνδρόμου που οδηγεί σε θάνατο. 3) Η Άνοια, η οποία επιδεινώνεται σε ακραία καιρικά φαινόμενα με την καταστροφή των οικείων χώρων των πασχόντων. 4) Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο που προκαλείται σε ακραίες καιρικές συνθήκες ιδιαίτερα στρεσσογόνες.


στα χρωματα του διαβήτη

x

21


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Γ Ι Α Ν Ν Α ΚΟ Π Ο ΥΛΟΣ Χειρουργός Ορθοπεδικός V. Professor, Drexel University, PA, USA Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Το μέλημα κάθε γιατρού είναι να διατηρήσει την ακεραιότητα των άκρων σε κάθε ασθενή. Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις σοβαρού τραυματισμού ή άλλων παθήσεων, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και διάφορες μορφές κακοηθειών, ο ακρωτηριασμός παραμένει μια απολύτως ενδεδειγμένη λύση και η συχνότητα αυτή, δυστυχώς, συνέχεια αυξάνει. Υπολογίζεται, ότι ένα μέλος κάτω άκρων ακρωτηριάζεται λόγω διαβήτη κάθε 30 δευτερόλεπτα, παγκοσμίως. Ο ρόλος της αποκατάστασης στα άτομα με ακρωτηριασμό των κάτω άκρων είναι το σπουδαιότερο κομμάτι της επανένταξής τους στο κοινωνικό σύνολο. Η επιλογή του τεχνικού μέλους που θα εφαρμοστεί είναι σημαντικός παράγοντας για την ποιότητα της ζωής του πάσχοντα. Οι προθέσεις, γενικά, διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. >>>

22 22

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


Ο ρόλος της αποκατάστασης στα άτομα με ακρωτηριασμό των κάτω άκρων είναι το σπουδαιότερο κομμάτι της επανένταξής τους στο κοινωνικό σύνολο.

προθέσεις

ΣΤΑ ΚΑΤΩ ΑΚΡΑ στα χρωματα του διαβήτη

x

23


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Στις βαδιστικού τύπου, που είναι κατάλληλες για την καθημερινή δραστηριότητα και τις αθλητικές προθέσεις, που προσφέρουν στον χρήστη ιδιαίτερες ικανότητες στη σοβαρή αθλητική του εμπλοκή. Είναι διαφορετικός ο τρόπος αντιμετώπισης ενός τραυματικού ακρωτηριασμού από έναν ακρωτηριασμό λόγω διαβήτη. Έτσι, δεν πρέπει να παραβλέψουμε τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα διαβητικά κολοβώματα και οι διαβητικοί ασθενείς, όπως νευροπάθεια, που οδηγεί σε όχι καλή αισθητικότητα του μέλους και τα προβλήματα και οι διαταραχές στις αρθρώσεις που πολλές φορές οδηγούν στην οστεοαρθρίτιδα.

24

x

στα χρωματα του διαβήτη

Η επιστήμη και η τεχνολογική εξέλιξη των προσθετικών μηχανισμών έχει προχωρήσει και συνεχώς εξελίσσεται. Πέρα από τους μηχανισμούς των αρθρώσεων, εξίσου σημαντική είναι και η επιλογή των υλικών που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα στην περιοχή του κολοβώματος. Ανάλογα με την ευαισθησία της περιοχής επιλέγουμε το ανάλογο υλικό, με το ανάλογο πάχος και την ανάλογη πυκνότητα. Τέτοια υλικά είναι η σιλικόνη, το πολυπροπυλένιο, διάφορα θερμοπλαστικά υλικά και άλλα. Στη βασική δομή μιας πρόθεσης τα χρησιμοποιούμενα υλικά είναι το τιτάνιο, το ανοξείδωτο ατσάλι, το αλουμίνιο, το κάρμπον, η σιλικόνη, καθώς και σύγχρονα συνθετικά υλικά, όπως είναι τα θερμοπλαστικά, η πολυουρεθάνη και το πολυπροπυλένιο. Επίσης, σύγχρονα υλικά χρησιμοποιούνται στην εξωτερική εμφάνιση, ώστε να πλησιάζεται η εμφάνιση του φυσιολογικού δέρματος.

Το πιο σημαντικό τμήμα σε μια πρόθεση είναι η θήκη, το σημείο δηλαδή που έρχεται σε επαφή με το ανθρώπινο σώμα. Πρέπει να είναι ανατομική, να παρέχει τρία σημεία στήριξης και να σταθεροποιεί το κολόβωμα μέσα στη θήκη, χωρίς τριβές και χωρίς μετακίνηση. Ιδιαίτερη σημασία έχει η ισχιακή στήριξη στη μηριαία πρόθεση και κάτω από τον επιγονατιδικό σύνδεσμο στην κνήμη. Το υλικό επαφής είναι η κάλτσα σιλικόνης που για τα διαβητικά κολοβώματα έχουν ιδιαίτερη σημασία, ενώ συμπληρωματικός τρόπος συγκράτησης είναι η βαλβίδα αναρρόφησης. Στην αποφόρτιση των δυνάμεων στη θήκη βοηθούν κάποιοι μηχανισμοί που ονομάζονται αποσβεστήρες κραδασμών. Η εξέλιξη των προθέσεων ακολουθεί τις ανάγκες της εποχής. Βλέπουμε άτομα, τα οποία μετά από έναν ακρωτηριασμό να γίνονται ακόμα πιο δυνατοί και πιο δραστήριοι και πολλοί


ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΚΑΛΟ Από τον Οκτώβριο ξεκινάει κι επίσημα η καμπάνια «Μέτρα το Καλό» με σκοπό την ενίσχυση των ανθρώπων στα ακριτικά μας νησιά. Με την αγορά ενός μέτρου της Stanley, αυτόματα 1€ μεταφέρεται στην ενίσχυση των ακριτικών νησιών τόσο σε γραφική ύλη για τα σχολεία όσο σε θέρμανση και διάφορα εκπαιδευτικά θέματα μετά από συνεννόηση με τους τοπικούς φορείς. Μπορούμε όλοι μαζί να μετρήσουμε για τα νησιά μας!!!

Τιμή Πώλησης 4,99€

1€

Δωρεά

Στα ακριτικά νησιά μας μέσω της ΜΚΟ +πλευση

Σημεία Πώλησης :

**Και στα καταστήματα εργαλείων της γειτονιάς σας!!

www.stanleyworks.gr StanleyToolsGreece


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

από αυτούς με υψηλές διακρίσεις και επιδόσεις στα αθλητικά δρώμενα. Και όλα αυτά γιατί η τεχνολογία τους δίνει αυτή τη δυνατότητα.

Το μέλλον της ρομποτικής στη προθετική είναι η εμφύτευση αισθητήρων στο κεντρικό κολόβωμα, ώστε οι κινήσεις του γόνατος και της ποδοκνημικής να ακολουθούν τη σύσπαση των μυών.

Τα αρθρούμενα στοιχεία μιας πρόθεσης είναι το πέλμα και το γόνατο. Από την πρόθεση με ένα πολύ απλό δυναμικό πέλμα περίπου δυο 10ετίες πριν, έχουμε φτάσει σήμερα σ’ ένα ηλεκτρονικό πέλμα που παρέχει στο χρήστη μια συνεχή επαφή με το έδαφος (ανάλογα με την κλίση του εδάφους), δίνοντάς του μια συνεχή σταθερότητα και απόσβεση κραδασμών, ακόμα κι όταν ο χρήστης βαδίζει σε ανώμαλο έδαφος, καθώς η ευθυγράμμιση του πέλματος γίνεται ηλεκτρονικά με βάση το τακούνι του παπουτσιού. Τα αθλητικά γεωδυναμικά πέλματα είναι κατασκευασμένα από carbon fiber υψηλής αντοχής παρέχοντας ελάσματα ώθησης και αλτικότητας. Τα προθετικά γόνατα ταξινομούνται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα

26

x

στα χρωματα του διαβήτη

με το μήκος και με την κλινική εικόνα του κολοβώματος. Πρόκειται για μια αυτοματοποιημένη συσκευή που προσομοιάζει την κίνηση της άρθρωσης του γόνατος. Ξεκινώντας από τα πολύ απλά μηχανικά γόνατα πριν κάποιες 10ετίες, σήμερα η επιστήμη έχει εξελίξει το προσθετικό γόνατο να συμβαδίζει σε γωνία κάμψης και ταχύτητας με το φυσιολογικό. Ο τεχνικός με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή ρυθμίζει την ταχύτητα κάμψης-έκτασης, τη γωνία κάμψης του γόνατος, καθώς και τη δυναμική του πέλματος. Μια ακόμα δυνατότητα που παρέχουν στο χρήστη τα προθετικά ηλεκτρονικά γόνατα, είναι η δυνατότητα εναλλαγής προγράμματος από το βαδιστικό στο αθλητικό. Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός σε συνεργασία με τον εξειδικευμένο τεχνικό προθετικού μέλους θα επιλέξει την κατάλληλη πρόθεση για τον ασθενή.


στα χρωματα του διαβήτη

x

27


14

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Ν Ι ΚΟΛ ΑΟΣ Κ . Κ Ε ΦΑ ΛΟ Γ Ι Α Ν Ν Η Σ Παθολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Εξειδίκευση Σακχαρώδης Διαβήτης "Ασκληπιός" Διαγνωστικό Κέντρο

Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη 14 Νοεμβρίου Είναι η πρώτη φορά που μια μη μεταδοτική ασθένεια αντιμετωπίζεται ως απειλή για την παγκόσμια υγεία, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις των μεταδοτικών επιδημικών νοσημάτων, π.χ. της ελονοσίας, της φυματίωσης και του A.I.D.S. Κάθε χρόνο, η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη είναι αφιερωμένη σε μια θεματική ενότητα που αφορά το σακχαρώδη διαβήτη π.χ. σωστή διατροφή για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη, νεανικός σακχαρώδης διαβήτης, σακχαρώδης διαβήτης και σωματική άσκηση κ.λπ., για να εστιάζεται η προσπάθεια συγκεκριμένα στο αντικείμενο και να δίδονται τα ανάλογα μηνύματα. Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη (ΤΑΥ) 2017 έως 14 Νοέμβριος – είναι γυναίκες και διαβήτης, με το σύνθημα:

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ σε ένα υγιές μέλλον! 28

x

στα χρωματα του διαβήτη


ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΥΓΙΕΣ ΜΕΛΛΟΝ

1 στις 10 γυναίκες

ζουν με το διαβήτη.

Μπορεί να μην έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, τη θεραπεία και τη φροντίδα.

ΔΡΑΣΕ ΣΗΜΕΡΑ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟ ΑΥΡΙΟ www.worlddiabetesday.org

x

Προσαρμογή από: Διεθνής Ομοσπονδία του Διαβήτη (IFD), 2017 campaign

στα χρωματα του διαβήτη

29


14

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΥΓΙΕΣ ΜΕΛΛΟΝ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

199 ΕΚ. ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΜΕΝΕΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ 313 ΕΚ. ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2040 ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ; Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ

2 ΣΤΙΣ 5 ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΖΗΤΟΥΝ ΠΡΟΣΙΤΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥΣ

ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΔΟΝ ΔΕΚΑ ΦΟΡΕΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΟΥΝ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΕΧΟΥΝ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΝΑ ΑΠΟΒΑΛΛΟΥΝ

Η ΛΥΣΗ Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ, ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΔΡΑΣΕ ΣΗΜΕΡΑ, ΑΛΛΑΞΕ ΤΟ ΑΥΡΙΟ www.worlddiabetesday.org 30

x

στα χρωματα του διαβήτη


Η εκστρατεία προωθεί τη σημασία της προσιτής και ισότιμης πρόσβασης όλων των γυναικών σε κίνδυνο ή που ζουν με διαβήτη, για τα βασικά φάρμακα, για το διαβήτη και τις τεχνολογίες, την εκπαίδευση αυτοδιαχείρισης και τις πληροφορίες που χρειάζονται. Η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη εορτάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Στόχος της είναι η συσπείρωση εκατομμυρίων ανθρώπων σε πάνω από 160 χώρες, με σκοπό τη μεγαλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση στο διαβήτη. Η εκστρατεία απευθύνεται σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, των παιδιών, των ενηλίκων, των επαγγελματιών υγείας, των υπευθύνων για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων και των Μ.Μ.Ε. Ο λογότυπος της Παγκόσμιας Ημέρας του Διαβήτη είναι ο μπλε κύκλος και καθιερώθηκε από τη διεθνή ομοσπονδία για το διαβήτη το 2007 και συμβολίζει την ενότητα στην παγκόσμια μάχη για την αντιμετώπιση του Διαβήτη. Ο κύκλος συμβολίζει τη ζωή και την υγεία. Το μπλε χρώμα συμβολίζει τον ουρανό, που ενώνει όλα τα έθνη και είναι το χρώμα της σημαίας του Ο.Η.Ε. Ο μπλε κύκλος συμβολίζει την ενότητα της παγκόσμιας κοινότητας του Διαβήτη, ως απάντηση στην πανδημία της νόσου.

Τι είναι Σακχαρώδης Διαβήτης; Είναι μια χρόνια κατάσταση που προκύπτει όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν ο οργανισμός αδυνατεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη, η οποία εκκρίνεται από το πάγκρεας και επιτρέπει στα κύτταρα να προσλαμβάνουν τη γλυκόζη από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν για ενέργεια. Η κακή λειτουργία στην παραγωγή ή τη δράση της ινσουλίνης ή και τα δύο, οδηγούν στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Αυτό, οδηγεί μακροπρόθεσμα σε επιπλοκές που χωρίζονται σε βλάβες των μικρών αγγείων, στα μάτια, στα νεφρά, στα νεύρα (μικροαγγειοπάθεια). >>>

στα χρωματα του διαβήτη

x

31


14

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Τύποι σακχαρώδους διαβήτη Τύπος 1 Χαρακτηρίζεται από την καταστροφή των β-κυττάρων που παράγουν την ινσουλίνη στο πάγκρεας και οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό. Τα άτομα αυτά παράγουν ελάχιστη ή καθόλου ινσουλίνη, με αποτέλεσμα η επιβίωσή τους να στηρίζεται στη λήψη της ινσουλίνης. Είναι γνωστός και ως νεανικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος και παρουσιάζεται κυρίως στα παιδιά, στους νέους ενήλικες, αλλά και σε οποιαδήποτε ηλικία.

Τύπος 2 Χαρακτηρίζεται από έλλειψη ινσουλίνης (παράγεται λιγότερη ινσουλίνη από αυτή που χρειάζεται), αλλά και από αντίσταση στην ινσουλίνη (δεν δρα καλά και η ινσουλίνη που παράγεται). Αφορά το 90% των διαβητικών ασθενών και προσβάλει όλες τις ηλικίες, κυρίως ενήλικες, αλλά και παιδιά. Στην Ελλάδα, την τελευταία 10ετία έχει αυξηθεί η συχνότητα του τύπου 2 σακχαρώδους διαβήτη στα παιδιά, από 3% σε 40%, λόγω παχυσαρκίας. Είμαστε πρώτοι σε συχνότητα παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη.

Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης Ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία οι γυναίκες χωρίς προηγούμενο ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη, παρουσιάζουν

32

x

στα χρωματα του διαβήτη

υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος, κυρίως μετά το τρίτο 3μηνο της εγκυμοσύνης και η συχνότητά του στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, είναι 18% των εγκύων. Δεν προκαλεί συμπτώματα, αλλά η διάγνωση και η θεραπεία είναι επιτακτική γιατί υπάρχουνε επιπτώσεις τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο. Μια μητέρα με σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης είναι υποψήφια να αναπτύξει σακχαρώδη διαβήτη σε μια 5ετία από τον τοκετό, σε ποσοστό 50%. Τα μέτρα πρόληψης πρέπει κυρίως να εστιάζουν σε όσους βρίσκονται σε κίνδυνο, έτσι ώστε να καθυστερήσουν ή ακόμα και να αποτρέψουν την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Σημαντικές έρευνες έδειξαν ότι η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και μιας καλής φυσικής κατάστασης μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Η Διεθνής Ομοσπονδία για το Διαβήτη (IDF) θέτει ένα στόχο: τουλάχιστον 30 λεπτών καθημερινής άσκησης, όπως για παράδειγμα γρήγορο περπάτημα, κολύμβηση, ποδηλασία η χορό. Έχει αποδειχθεί, ότι το περπάτημα σε φυσιολογικούς ρυθμούς, για τουλάχιστον 30 λεπτά ημερησίως, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, από 35 – 40%. >>>


στα χρωματα του διαβήτη

x

33


14

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Θεραπεία Τύπος 1 Η χορήγηση ινσουλίνης είναι θέμα επιβίωσης και η έναρξή της από τη διάγνωση είναι επιτακτική, ενώ η σωστή διατροφή και η σωματική άσκηση είναι εξίσου σημαντικά.

Τύπος 2 Ο ακρογωνιαίος λίθος είναι η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και στη συνέχεια τα αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα και διάφορα άλλα ενέσιμα φάρμακα και η χορήγηση ινσουλίνης, όταν χρειάζεται. Η χορήγηση ινσουλίνης δε σημαίνει ότι το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη είναι σε τελικό στάδιο. Απλά και μόνο γιατί το πάγκρεας, όργανο που παράγει την ινσουλίνη, φαίνεται να μην έχει τη δυνατότητα να βγάζει την ποσότητα της ινσουλίνης που χρειάζεται για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου αίματος.

Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης Στο 90% των περιπτώσεων χρειάζεται μόνο σωστή διατροφή και σε ένα μικρό ποσοστό 10% και ινσουλίνη, που χορηγείται μόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και διακόπτεται μετά τον τοκετό. Η θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη είναι μεγάλης σημασίας για την αποφυγή των επιπλοκών και είναι ευθύνη τόσο του γιατρού όσο και του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη και θα πρέπει και οι δύο να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί. Δεν υπάρχει ήπιος σακχαρώδης διαβήτης. Υπάρχει σακχαρώδης διαβήτης που ρυθμίζεται, σύμφωνα με τους στόχους που έχει βάλει ο γιατρός, με σκοπό την πρόληψη των επιπλοκών και υπάρχει και ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης με συνέπεια τις οξείες και τις χρόνιες επιπλοκές.

34

x

στα χρωματα του διαβήτη

Σε αυτό το τεράστιο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα θα πρέπει να κάνουμε κάτι και το σπουδαιότερο είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ και με την ευκαιρία της φετινής γιορτής της Παγκόσμιας Ημέρας του Διαβήτη που είναι αφιερωμένη "Γυναίκα και Διαβήτης", να τονίσουμε πως ο σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης είναι μια προδιαβητική κατάσταση που μπορούμε να προλάβουμε την εξέλιξή της σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

WOMEN A

OUR RIGHT TO A

Να προλάβουμε να μην εκδηλωθούν νέα περιστατικά ή να τα διαγνώσουμε νωρίς και από την αρχή να τα ρυθμίσουμε άριστα. "Η απραξία δεν είναι λύση", αναφέρει η Διεθνής για το ΔιαTHE Ομοσπονδία ISSUE βήτη (IDF) στο μήνυμά της για την Παγκόσμια Ημέρα για το Διαβήτη.

1 IN 7 BIRTHS IS AFFECTED BY GE

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

1 ΣΤΙΣ 2 ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΘΑ ΝΟΣΗΣΟΥΝ ΑΠΟ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΜΕΣΑ ΣΕ 5 ΜΕ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΓΕΝΝΑ

Βιβλιογραφία: 1. Riley SOLUTIONS P, McClaughlyn K. Understand diabetes and take control: World Diabetes Day 2009. Diabetes Voice, June 2009. 2. Metzger B, et al. New findings in gestational diabetes- the HAPO Study. Diabetes Voice, Special Issue: May 2009 3. McGill M, McGuire H. The IDF framework for diabetes educationcurrent status and future prospects. Diabetes Voice. March 2009. 4. International Diabetes Federation: a consensus on Type 2 diabetes prevention. Diabetic Medicine, 2007:24:451 – 463. 5. Patients Education and psychological care. Diabetes Voice, Supplement September 2066. 6. Diabetes Atlas 3rd Edition, International Diabetes Federation, 2006.

HEALTH AND NUTRITION BEFORE AND AFTER PREGNANCY AND EARLY

HEALTH P AND EARLY OF DIABET


ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΥΓΙΕΣ ΜΕΛΛΟΝ

1 στις 10 γυναίκες

ζουν με το διαβήτη.

Μπορεί να μην έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, τη θεραπεία και τη φροντίδα.

ΔΡΑΣΕ ΣΗΜΕΡΑ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟ ΑΥΡΙΟ www.worlddiabetesday.org

Προσαρμογή από: Διεθνής Ομοσπονδία του Διαβήτη (IFD), 2017 campaign

στα χρωματα του διαβήτη

x

35


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΑΝΤΩΝΙΟΣ Π. Λ Ε Π Ο Υ ΡΑ Σ Παθολόγος - Διαβητολόγος Διευθυντής Παθολογικής Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ General

Σ|Α|Κ|Χ|Α|Ρ|Ω|Δ|Η|Σ

Δ|Ι|Α|Β|Η|Τ|Η|Σ

&ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ

36

x

στα χρωματα του διαβήτη


Πόσο ασφαλής είναι η ορμονική αντισύλληψη;

Ποια μέθοδο είναι καλύτερα να συστήσουμε σε γυναίκες με Διαβήτη; Φυσικά, η αντισύλληψη είναι δικαίωμα κάθε γυναίκας και ειδικά για τις γυναίκες με διαβήτη, δε φαίνεται από τις υπάρχουσες κυρίως επιδημιολογικές μελέτες καμία επιπλέον επιβάρυνση στο καρδιαγγειακό ή οποιονδήποτε άλλο κίνδυνο σχετίζεται με αυτόν καθεαυτό το Σακχαρώδη διαβήτη. Είναι πιθανόν κάποιες μέθοδοι να δημιουργήσουν ανωμαλίες στη ρύθμιση του σακχάρου (κυρίως ενέσεις depot, αντισυλληπτικά δισκία σπανιότερα- συχνά διορθώνεται με την αλλαγή σκευάσματος και πιο σπάνια ενδομήτριες συσκευές IUD με προγεστερόνη διορθώνεται με την αφαίρεση). >>>

στα χρωματα του διαβήτη

x

37


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Μπορούν οι γυναίκες με διαβήτη να λαμβάνουν με ασφάλεια ορμονική αντισύλληψη, όπως συσκευές ενδομήτριες ή εμφυτεύματα κάτω από την επιδερμίδα; Απολύτως, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που συνεγράφη από έναν καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Davis Health System (περιοδικό Diabetes Care). Η μελέτη ανάλυσε πρόσφατα στοιχεία από δέκα χρόνια παρακολούθησης και διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη που χρησιμοποιούν τις περισσότερες μορφές της ορμονικής αντισύλληψης δεν έχουν υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια ή άλλα θρομβωτικά επεισόδια. Πολλοί γιατροί δεν προσφέρουν στις διαβητικές γυναίκες την επιλογή της ορμονικής αντισύλληψης, λόγω ανησυχιών ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επεισοδίων που σχετίζονται με την καρδιά, συλλογικά γνωστών ως θρομβοεμβολικά. Εξετάζοντας τα δεδομένα 2002-2011 για περίπου 150.000 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας με τύπου 1 ή τύπου 2 διαβήτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η εμφάνιση των εγκεφα-

38

x

στα στα χρωματα χρωματα του τουδιαβήτη διαβήτη

λικών, καρδιακών ή θρομβοεμβολικών επεισοδίων ήταν χαμηλή, περίπου 6,3 περιστατικά ανά 1.000 γυναίκες, ανά έτος. Οι ορμονικές επιλογές αντισύλληψης με τη χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης θρομβοεμβολής ήταν ενδομήτριες συσκευές και τα κάτω-από το δέρμα- εμφυτεύματα προγεστερόνης. Ποσοστά υψηλότερα ήταν μεταξύ των γυναικών που χρησιμοποίησαν το αντισυλληπτικό έμπλαστρο. Το μήνυμα της μελέτης είναι, πως οι κλινικοί πρέπει να ξεπεράσουν την ιδέα ότι ο έλεγχος των γεννήσεων σημαίνει ακριβώς μόνο το «χάπι». Είναι, επίσης, σημαντικό να σταματήσει το ταμπού πως γυναίκα με Διαβήτη καλό είναι να αποφύγει την ορμονική αντισύλληψη. Υπάρχουν επιλογές που είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές για όλες τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που πάσχουν από διαβήτη. Γνωρίζοντας πως αντισύλληψη και κάπνισμα αποτελούν καταστροφικό συνδυασμό, σημαντική προσοχή χρειάζεται στις γυναίκες που εμφανίζουν μία ή κάποιες από τις επιπλοκές του Σακχαρώδους Διαβήτη (νεφρική ανεπάρκεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, κ.λπ.).

Η μελέτη ονομάζει επίσης "ανησυχητικό" ότι περίπου το 72% των διαβητικών γυναικών που μελετήθηκαν δεν έλαβαν καμία συνταγογραφούμενη αντισύλληψη. Ο χρόνος εγκυμοσύνης είναι κρίσιμος για τις γυναίκες με διαβήτη. Καλό είναι να διασφαλιστεί ότι ο διαβήτης είναι υπό καλό έλεγχο, τουλάχιστον 2-3 μήνες προ της κύησης, επειδή τα υψηλά σάκχαρα μπορούν να προκαλέσουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης γενετικών ελαττωμάτων.

Εξατομίκευση Ενημέρωση Συνεργασία Το θέμα του ελέγχου των γεννήσεων, σε σχέση ιδίως με το διαβήτη τύπου 1, ήταν πάντα ένα δύσκολο θέμα με αντιφατικά αποτελέσματα. Οι ορμόνες είναι γνωστό ότι έχουν αντίκτυπο στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, αλλά οι ορμόνες επηρεάζουν τον καθένα διαφορετικά. Έτσι, από την άποψη της αντισύλληψης, τι λειτουργεί καλά για ένα άτομο μπορεί να είναι εντελώς λάθος για κάποιο άλλο. Χρειάζεται συνεργασία και εξατομίκευση και φυσικά ενημέρωση, ιδίως στις νεώτερες ηλικίες, ώστε ένα ταμπού να μετατραπεί σε δικαίωμα.


H πιο Σύγχρονη, Σφαιρική και Ανθρώπινη αντιµετώπιση του διαβήτη για µια φυσιολογική ζωή!

∆ιαβητολογικό Κέντρο

Τηλ. για ραντεβού: 210 6502662 ∆ευτ. - Παρ.: 08:00 - 20:00


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

HPV

Γράφει ο:

&

(Human papilloma virus, Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων)

ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ

ΕΥΘΥΜΙΟΣ Δ Ε Λ Η Γ Ε Ω Ρ Ο ΓΛΟ Υ MD,PHD Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, «Αρεταίειον» Νοσοκομείο

Ο επιπολασμός της HPV λοίμωξης, παγκοσμίως, προσεγγίζει τις εκατομμύρια γυναίκες, ενώ τουλάχιστον των γυναικών θα έχει μολυνθεί με τον ιό HPV μέχρι την ηλικία των 50 ετών.

630

80%

40

x

στα χρωματα του διαβήτη

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΕ ΤΟ ANTI-HPV ΕΜΒΟΛΙΟ


Ο HPV ανήκει στην οικογένεια των Ιών των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων και έχουν αναγνωρισθεί πάνω από 200 γενότυποί του. Ο επιπολασμός της HPV λοίμωξης, παγκοσμίως, προσεγγίζει τις 630 εκατομμύρια γυναίκες, ενώ τουλάχιστον 80% των γυναικών θα έχει μολυνθεί με τον ιό HPV μέχρι την ηλικία των 50 ετών. Μάλιστα, σε μια αντιπροσωπευτική μελέτη του πληθυσμού που έγινε στις Η.Π.Α., 25% των εφήβων ηλικίας μεταξύ 14 και 19 ετών και 45% του πληθυσμού ηλικίας μεταξύ 20 και 24 ετών ήταν HPV-οροθετικοί. Η HPV λοίμωξη μεταδίδεται, κυρίως, μέσω της διεισδυτικής ή μη σεξουαλικής επαφής, ενώ πάνω από 30 από τους 200 οροτύπους του ιού είναι δυνατόν να μεταδοθούν σεξουαλικά. Διακρίνονται δε, σε χαμηλού κινδύνου, που μπορεί να προκαλέσουν οξυτενή κονδυλώματα και υψηλού κινδύνου που μπορεί να προκαλέσουν προ-καρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες αργότερα μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο, με τον ιό να ανιχνεύεται στο 99,7% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Η πρωτογενής πρόληψη αφορά τον εμβολιασμό έναντι του ιού HPV και είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας που ένα εμβόλιο μπορεί να προσφέρει προστασία από τον καρκίνο. Το 2002 ξεκίνησε η μελέτη για το εμβόλιο έναντι του HPV και συμμετείχαν συνολικά 23 κέντρα από όλο τον κόσμο (ένα εξ’ αυτών ήταν το Τμήμα Παιδικής-Εφηβικής Γυναικολογίας της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής κλινικής του «Αρεταιείου» Νοσοκομείου), όπου συμπεριελήφθησαν συνολικά 20.541 νεαρές γυναίκες, ηλικίας μεταξύ 16 και 23 ετών. Σύμφωνα με το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού (ΕΠΕ), ο εμβολιασμός συστήνεται ανεξάρτητα από την έναρξη ή όχι των

στα χρωματα του διαβήτη

x

41


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

σεξουαλικών επαφών σε γυναίκες ηλικίας 11-26 ετών, ενώ το νέο ΕΠΕ συστήνει ότι 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών αρκούν στις ηλικίες 11-15 ετών, ενώ για τις ηλικίες μετά τα 15 έτη χορηγούνται 3 δόσεις σε διάστημα 6 μηνών, με τη δεύτερη δόση να πραγματοποιείται 1 ή 2 μήνες μετά την πρώτη δόση. Υπάρχουν τρία εμβόλια, το διδύναμο, το τετραδύναμο και το εννεαδύναμο. Το διδύναμο και το τετραδύναμο εμβόλιο έχουν 100% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη των ογκογόνων τύπων 16 και 18 (70% των καρκίνων τραχήλου της μήτρας), ενώ το τετραδύναμο εμβόλιο έχει 100% αποτελεσματικότητα και στην πρόληψη των οροτύπων 6 και 11 (90% των περιπτώσεων γεννητικών κονδυλωμάτων). Παράλληλα, το διδύναμο και το τετραδύναμο εμβόλιο έχουν 68,4% και 32,5% αντίστοιχα διασταυρούμενη αποτελεσματικότητα, για άλλους 10 ογκογόνους τύπους του HPV. Το νέο εννεαδύναμο εμβόλιο έχει 100% αποτελεσματικότητα έναντι των οροτύπων 6, 11, 16 18, 31, 33, 45, 52 και 58

Συμπερασματικά, τα anti-HPV εμβόλια αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της πρωτογενούς πρόληψης έναντι του HPV, ενώ η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά τους έχει καταδειχθεί από πλήθος μακροχρόνιων και έγκυρων μελετών. Εν κατακλείδι, «κάλλιο το προλαμβάνειν, παρά το θεραπεύειν».

Υπάρχουν τρία εμβόλια, το διδύναμο, το τετραδύναμο και το εννεαδύναμο. 42 42

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

του HPV (89% των καρκίνων και 82% των προκαρκινικών αλλοιώσεων σχετιζομένων με τον HPV). Το εννεαδύναμο εμβόλιο συστήνεται (στις Η.Π.Α.) σε κορίτσια ηλικίας 9 έως 26 ετών και σε αγόρια 9 έως 15 ετών, εκτιμάται δε, πως η εφαρμογή του σε κορίτσια ηλικίας 12 ετών, θα μείωνε μελλοντικά τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του τραχήλου μήτρας κατά 85%. Μάλιστα, από την 1η Ιανουαρίου 2017, χορηγείται ΔΩΡΕΑΝ και συνταγογραφείται σε κορίτσια ηλικίας 11-18 ετών. Σύμφωνα με το ΕΠΕ, στα κορίτσια ηλικίας 11-15 ετών, δύο δόσεις σε χρόνο 0 και 6 μήνες αρκούν, ενώ στις έφηβες ηλικίας 15-18 ετών απαιτούνται τρείς δόσεις σε χρόνο 0, 2 και 6 μήνες, δηλαδή ολοκληρώνεται σε 6 μήνες από τον χρόνο 0. Τέλος, η ασφάλεια και των τριών εμβολίων έχει πιστοποιηθεί τόσο μέσω των οργανωμένων παγκοσμίων δικτύων φαρμακο-επαγρύπνισης, όσο και μέσω του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων στην Ελλάδα και έχει καταδειχθεί, πως καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια δεν συσχετίστηκε με το HPV εμβολιασμό, ενώ το ποσοστό των ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν μικρότερο από το μέσο όρο που εμφανίζουν τα άλλα εμβόλια.



ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει ο:

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΟΝΗΣ Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης

ΑΝΤΙΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΌ ΚΊΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ

πραγματικότητα ή υπόθεση;

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις αρχές του 2016 μέχρι τα τέλη Ιουλίου του 2017 έχουν καταγραφεί περισσότερα από 17.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς και 40 θάνατοι, στις 30 χώρες μέλη. πηγή: CNN Greece

44

x

στα χρωματα του διαβήτη


Απόψεις και θέσεις κατά των εμβολιασμών αναπτύχθησαν από παλιά και η ανάπτυξη ενός αντιεμβολιαστικού κινήματος χρονολογείται από όταν το εμβόλιο για την ευλογιά καθιερώθηκε ως υποχρεωτικό στην Αγγλία.

ριτικής ανατοξίνης και βασίστηκαν στην εμφάνιση υπερευασθησίας απέναντι στον εμβολιασμό, καθώς και σε θανάτους που προκλήθηκαν από μετάδοση τετάνου εξαιτίας του τρόπου παρασκευής, σε μια περίοδο που ο έλεγχος της

Η ύστερη ανάλυση δεδομένων κόστους/ζημιάς ακόμη και εκείνη την πρώτη περίοδο της εισαγωγής των εμβολιασμών, συνηγορεί συντριπτικά για την ωφέλεια των εμβολιασμών στην προστασία της δημόσιας υγείας και στη μείωση της θνησιμότητας και της αναπηρίας. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, οι αντιτιθέμενες στον εμβολιασμό απόψεις ενεργοποιήθηκαν από θέματα ασφάλειας του τριπλού εμβολιασμού έναντι διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη με την εμφάνιση νευρολογικών επιπλοκών σε παιδιά του Λονδίνου.

Οι αντιδράσεις αυτές είχαν ως επιχειρήματα τόσο τις παρενέργειες ενός εμβολίου, του οποίου η παρασκευή εκείνη την περίοδο δεν είχε τις δυνατότητες της σημερινής σύγχρονης τεχνολογίας όσο και την εμφάνιση περιπτώσεων ευλογιάς σε εκείνους που εμβολιάζονταν. Η συζήτηση και οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν τον 20ο αιώνα με την είσοδο νέων εμβολίων, όπως και της διφθε-

ασφάλειας των εμβολίων ήταν μακριά του σημερινού. Ακόμη, αυτές επιτάθηκαν με την ανάπτυξη της φυματίνης για τη φυματίωση από αντιδράσεις που εμφανίστηκαν όταν αυτή χορηγούταν σε άτομα που είχαν ήδη φυματίωση, αλλά και από ατυχήματα στην παρασκευή του εμβολίου για την πολυομυελίτιδα (1955) που περιείχαν και ζωντανούς ιούς μαζί με τους εξασθενημένους.

Το έτος 1998, μια δημοσίευση στο Lancet, ανακοίνωνε πιθανή σχέση μεταξύ νοσήματος εντέρου, αυτισμού και διενέργεια του τριπλού εμβολιασμού έναντι ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς. Αν και η δημοσίευση αυτή αποσύρθηκε το 2010 και αρκετές άλλες δημοσιεύσεις επιβεβαίωναν ότι καμία σχέση μεταξύ των νοσημάτων αυτών και του εμβολιασμού δεν υπάρχει, ωστόσο ακόμα μέχρι σήμερα οι απόψεις αυτές επηρεάζουν τον εμβολιασμό έναντι των νοσημάτων αυτών.

στα χρωματα του διαβήτη

x

45


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Το κείμενο αυτό δεν έχει σκοπό να παρουσιάσει την τεκμηρίωση που υπάρχει σήμερα για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εμβολιασμού σε παιδιά και ενήλικες ούτε την πλούσια αρθρογραφία. Αρκείται να υπογραμμίσει τη σημασία που έχει η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού στη χώρα μας, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που τη χαρακτηρίζει η οικονομική ύφεση, η φτώχεια, οι δημογραφικές αλλαγές και οι μετακινήσεις ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων.

Αρκετή ακόμη συζήτηση γίνεται για τη θειομερσάλη, ένα υδραργυρικό συστατικό που χρησιμοποιήθηκε ως συστατικό σε εμβόλια μεταξύ

46

x

στα χρωματα του διαβήτη

1930 και 1999 (αυτή αποσύρθηκε χωρίς απόδειξη ότι ενοχοποιούταν για επιπλοκές), για το αλουμίνιο που χρησιμοποιείται ως ανοσοενισχυτικό αλλά και για τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης κι έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Παρά τη συζήτηση που γίνεται σήμερα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο για την παρουσία αντιεμβολιαστικού κινήματος στη χώρα μας, δεν είμαι βέβαιος πόσο υπαρκτό είναι αυτό και σε ποιο βαθμό η διαπιστωμένη διστακτικότητα ή και άρνηση εμβολιασμού από ενήλικες και από γονείς για τον εμβολιασμό των παιδιών τους συνιστά κίνημα ή οργανωμένη και συντονισμένη στη χώρα μας κίνηση. Ο ρόλος των υγειονομικών στη μείωση του φαινομένου αυτού δεν έχει επαρκώς συζητηθεί στη χώρα μας και μελέτες που θα χρησιμοποιούν σύγχρονα θεωρητικά υποδείγματα, όπως αυτό της προσχεδιαζόμενης συμπεριφοράς για την αλλαγή της εμβολιαστικής συμπεριφοράς των ενηλίκων, είναι δυστυχώς περιορισμένη.

Είναι γνωστή η πτωχή εμβολιαστική κάλυψη των ίδιων των υγειονομικών ακόμη και στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ). Ακόμα, τεχνικές κινητοποίησης για αλλαγή της συμπεριφοράς δε διδάσκονται τόσο στην προπτυχιακή, ιατρική εκπαίδευση όσο και στη διάρκεια της ειδίκευσης, όχι μόνο για τη διενέργεια εμβολιασμών, αλλά γενικότερα για την υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής που θα μειώνει την πιθανότητα ενός χρόνιου νοσήματος. Είναι γνωστή, ακόμα, η μεγάλη σημασία που δίνεται στη διάρκεια της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στο φάρμακο και η μικρή σημασία που δίνεται στην πρόληψη. Τέλος, η υιοθέτηση κινήτρων στους επαγγελματίες υγείας για την αλλαγή της συμπεριφοράς των επισκεπτών τους με τη μορφή ενός συμβολαίου που θα την αξιολογεί και κινητοποιεί, δεν έχει ακόμα συζητηθεί στη χώρα μας σε μια περίοδο που όλοι υπογραμμίζουν τη σημασία της ΠΦΥ και της πρόληψης.


Συνοψίζοντας, το αντιεμβολιαστικό κίνημα δεν είναι καινούργιο, παγκοσμίως, έχει στα επιχειρήματά του ατυχή επεισόδια, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που η τεχνολογία και ο έλεγχος της ασφάλειας των εμβολίων δεν ήταν υψηλός, τροφοδοτείται ακόμη μέχρι σήμερα από δηλώσεις που γενικεύουν βιαστικές αναφορές μεμονωμένων περιπτώσεων επιπλοκών, αλλά εκείνο που φαίνεται να τροφοδοτεί κυρίως τη διστακτικότητα ή και την άρνηση είναι η απουσία ενός στρατηγικού και εθνικού σχεδιασμού πρόληψης με εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας, που ως ομάδα θα κινητοποιούν την αλλαγή της συμπεριφοράς.

στα χρωματα του διαβήτη

x

47


Καλημέρα φίλοι μου. Μ‛ αρέσουν πολύ τα παραμύθια και η φίλη της μαμάς μου η κυρία Άννα Λαουτάρη-Γκριτζάλα έκανε δώρο το παραμύθι που έγραψε. Λέγεται «Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στον ουρανό». Μου φαίνεται ότι θα σας αρέσει πολύ. Ελάτε να το διαβάσουμε μαζί.

Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στον ουρανό Δεκέμβρης, ο χριστουγεννιάτικος μήνας που η τελευταία του βραδιά μας φέρνει την Πρωτοχρονιά και τον Άη-Βασίλη. Πάνω στον ουρανό, τ’αγγελουδάκια ετοιμάζουν τη χριστουγεννιάτικη χορωδία τους που θα τη συνοδεύει η αγγελική ορχήστρα του ουρανού. Κάνουν συνεχώς πρόβες, γιατί την παραμονή των Χριστουγέννων θα δώσουν τη χριστουγεννιάτικη συναυλία τους και θα ψάλλουν τη Θεία Γέννηση.

48

x

στα χρωματα του διαβήτη


Ετοιμάζουν και τις ολόλευκες γιορτινές τους φορεσιές, κεντημένες με χρυσές ηλιαχτίδες και χιονένια κρύσταλλα. Μερικά αγγελούδια που θα λάβουν μέρος στη χριστουγεννιάτικη συναυλία, συμφώνησαν να αναλάβουν το στολισμό του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην κεντρική πλατεία του ουρανού. Παραμονή Χριστουγέννων. Η καλλιτεχνική ομάδα των αγγέλων στολίζει το χριστουγεννιάτικο δέντρο με αστέρια του ουρανού, γιρλάντες από ηλιαχτίδες, δροσοσταλίδες λουλουδιών και κρυστάλλινους σταλακτίτες από χιόνι. Στην κορυφή του δέντρου στήθηκαν, για μεγάλο στολίδι, τα δυο λαμπερότερα αστέρια του ουρανού, η Πούλια και ο Αυγερινός. Η χορωδία των αγγέλων είχε σταθεί σε ημικύκλιο γύρω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο και έψελναν τους ωραιότερους χριστουγεννιάτικους ύμνους και τραγούδια. Η ορχήστρα, με έναν αρχάγγελο μαέστρο, συνόδευε τη χορωδία. Ο ουρανός έλαμπε από ομορφιά πέρα ως πέρα, σε ολόκληρο το νυχτερινό σύμπαν. Η γη κοίταζε τον ουρανό και θαύμαζε την επουράνια, χριστουγεννιάτικη γιορτή. Και στο μεγάλο καθιστικό ενός σπιτιού, δυο παιδιά ξαγρυπνούσαν, γιατί τους άρεσε να μένουν ως αργά τη νύχτα και να χαίρονται τη χριστουγεννιάτικη βραδιά κοντά στο τζάκι, συντροφιά με τον πατέρα, τη μητέρα, τον παππού, τη γιαγιά και μερικούς καλεσμένους συγγενείς. Σε μια στιγμή, τα δυο παιδιά πλησίασαν στο τζάμι του παραθύρου και κοίταξαν έξω, τη χριστουγεννιάτικη νύχτα. Ω!! Και τότε, το θαύμα του ουρανού ήρθε κοντά τους και τα παιδιά άνοιξαν τα μάτια τους με θαυμασμό! «Τι όμορφη χριστουγεννιάτικη γιορτή», είπε το ένα, «τι όμορφα που τραγουδούν οι άγγελοι! Τι όμορφα που παίζει η ορχήστρα! Και με πόση δεξιοτεχνία διευθύνει ο αρχάγγελος μαέστρος τη χορωδία!

στα χρωματα του διαβήτη

x

49


Κοίταξε, κοίταξε με πόση χαρά τα αγγελούδια παίζουν τα όργανα! Ω! «Τι θαύμα είναι αυτό στους ουρανούς», είπε το άλλο παιδί. «Για δες, αυτά τα χαριτωμένα αγγελάκια, που κρατούν φαναράκια και χριστουγεννιάτικα κεράκια στα χέρια τους»! «Κι εκείνα τα αγγελάκια ζαχαροπλάστες, κοίτα πόσο όμορφα έχουν στολίσει τους κουραμπιέδες, τα μελομακάρονα, τις δίπλες μέσα στις πιατέλες»! Λάμπει, λάμπει ο ουρανός. Ντριν, ντριν, ντριν, κλοπ, κλοπ, χοπ, χοπ, ακούγεται από άκρη σε άκρη του ουρανού το έλκηθρο του Άη–Βασίλη. «Έρχεται, έρχεται ο Άη–Βασίλης, έρχεται ο Άη–Βασίλης», φωνάζουν όλο χαρά τα αγγελάκια ζαχαροπλάστες. Η χορωδία άρχισε τότε να τραγουδά καλωσορίζοντας τον Άη–Βασίλη. «Καλώς τον Άη–Βασίλη μας, της γης και τ’ ουρανού στολίδι. Μας δίνεις όλη την αγάπη. Από της καρδιάς σου το χρυσάφι. Άγιε μας Βασίλη, Άγιε μας Βασίλη του κόσμου ολόκληρου στολίδι.» «Ευχαριστώ, ευχαριστώ!! Χρόνια πολλά, αγγελουδάκια μου. Καλά Χριστούγεννα, ευτυχισμένος ο νέος χρόνος. Έχω γεμίσει το σακούλι μου με υγεία, χαρά και ειρήνη για όλο τον κόσμο. Χρόνια πολλά, αγγελούδια μου!!»

50

x

στα χρωματα του διαβήτη


«Δόξα εν υψίστης Θεώ και επί γης ειρήνη, καλέ μας Άη-Βασίλη» ψάλλουν χαρούμενα και τα αγγελούδια.» Τα δυο παιδιά μέσα από το τζάμι του παραθύρου τους νόμιζαν ότι άκουγαν και έβλεπαν ένα χριστουγεννιάτικο και πρωτοχρονιάτικο όνειρο. Είναι όμως ένα όνειρο αληθινό, γιατί ο Χριστός γεννήθηκε κάποτε στη Βηθλεέμ. Και ο Άγιος Βασίλης έζησε κάποτε στην Καισαρεία της Καππαδοκίας και κάθε χρόνο το χειμώνα έρχονται κοντά μας τα αγγελούδια και ο Άγιος Βασίλης για να μας ζεστάνουν την ψυχή με καλοσύνη και αγάπη.

Το παραμύθι έγραψε η Άννα Λαουτάρη-Γκριτζάλα

Η Άννα Λαουτάρη-Γκριτζάλα είναι παιδαγωγός, συγγραφέας, στιχουργός και μουσικοσυνθέτης τραγουδιών για παιδιά. Mε την ολοκλήρωση του γυμνασίου σπούδασε παιδαγωγός και κατόπιν συνέθεσε παιδική μουσική τη 10ετία του 1970. Το Δεκέμβριο του 1993, η Ακαδημία Αθηνών τη βράβευσε για το έργο της για τη διεθνή έκθεση ζωγραφικής τυφλών παιδιών. Είναι Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Κέντρου Διεθνούς Παιδικής Εκθέσεως Ζωγραφικής στην Ελλάδα. Το 1997 υπήρξε υποψήφια για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Το Μάρτιο του 2008 έλαβε το Βραβείο "Πρόσωπο της Χρονιάς" από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για την πολυετή προσφορά της στον εθελοντισμό.

στα χρωματα του διαβήτη

x

51


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει o:

Κ Ω Ν Σ ΤΑ Ν Τ I Ν ΟΣ Ι . Ν ΤΑ ΛΟY Κ Α Σ Παιδίατρος, Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής Γεν. Γραμματέας της CSI-International Επίτιμο μέλος της UNESCO Βορείων Προαστίων

o t k c a b

school 52 52

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


προετοιμασία για τις...

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΩΣΤΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ! Το καλοκαίρι τέλειωσε, τα παιδιά επέστρεψαν από τις διακοπές και τα σχολεία σε λίγο ανοίγουν. Μαζί όμως με όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το φθινόπωρο και κυρίως ο χειμώνας, φέρνουν μαζί τους και ένα πλήθος από ελαφριά αλλά και σοβαρότερα νοσήματα. Τις περισσότερες φορές, ευτυχώς, πρόκειται για αθώες λοιμώξεις που οφείλονται σε ιούς και δεν προκαλούν σοβαρά προβλήματα στον παιδικό πληθυσμό. Δεν είναι λίγες όμως οι φορές που κάποια παιδιά θα νοσήσουν από σοβαρότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως η λαρυγγίτιδα, η βρογχίτιδα, η πνευμονία, η μηνιγγίτιδα, η ωτίτιδα, κ.λπ. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

x

53


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Ευτυχώς για τα παιδιά και τους γονείς τους η ιατρική σήμερα μπορεί και θεραπεύει στο μεγαλύτερο ποσοστό σχεδόν όλες αυτές τις σοβαρές λοιμώξεις, αρκεί οι γονείς να ανησυχήσουν και με τα πρώτα συμπτώματα να επικοινωνήσουν με τον παιδίατρό τους και να του ζητήσουν να το εξετάσει, αν πιστεύουν ότι κάτι σοβαρότερο συμβαίνει.

Ας δούμε, επομένως, τι μπορείτε να κάνετε σαν γονείς, ώστε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να νοσήσουν λιγότερο και να προστατευτούν από τα σοβαρότερα νοσήματα του φθινοπώρου και του χειμώνα.

Η θεραπεία, όμως, είναι η μία όψη του προβλήματος.

XX

Από τώρα, είναι μια ευκαιρία να ελέγξετε πάλι τα βιβλιάρια υγείας των παιδιών σας για ξεχασμένες δόσεις ή εμβόλια, που δεν έγιναν και να φροντίσετε άμεσα να τα κάνετε.

XX

Επισκεφθείτε τον παιδίατρό σας στην αρχή της σχολικής χρονιάς για να εξετάσει τα παιδιά σας, όσον αφορά την καλή γενική κατάσταση, το σωστό βάρος και το ύψος τους και να αναθεωρήσετε τυχόν θεραπείες για εσάς που τα παιδιά σας πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα.

Υπάρχει και άλλη όψη, αυτή της προετοιμασίας και της πρόληψης, που σαφώς είναι και καλύτερη και προτεινόμενη.

XX

Αρχές Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσει το αντιγριπικό εμβόλιο. Φροντίστε να το κάνετε στα παιδιά σας, ιδιαίτερα αν το παιδί σας ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου (πάσχει από διαβήτη, καρδιοπάθεια, άσθμα κλπ), και είναι μεγαλύτερο των 6 μηνών.

XX Αν έχετε βρέφος 6 μηνών και κάτω, φροντίστε να εμβολιαστείτε όλοι όσοι έρχεστε σε επαφή με το βρέφος, με το αντιγριπικό εμβόλιο. XX

54

x

στα χρωματα του διαβήτη

Είναι όμως καλύτερα να κάνετε στα παιδιά σας το αντιγριπικό εμβόλιο, ανεξαρτήτως ηλικίας και συνυπάρχοντος άλλου χρόνιου προβλήματος, προκειμένου να τα προφυλάξετε από τη γρίπη. Δεν πρέπει να ξεγελιόμαστε για τη σοβαρότητα


της γρίπης. Πρόκειται για ίωση που ναι μεν τις περισσότερες φορές θα περάσει εύκολα και χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, δεν είναι όμως λίγες οι φορές που θα κάνει σοβαρές επιπλοκές, όπως η πνευμονία ή ακόμα χειρότερα μπορεί να καταλήξει σε θάνατο. XX

Από κανένα άλλο νόσημα που υπάρχει εμβόλιο δεν πεθαίνουν τόσοι άνθρωποι κάθε χρόνο, όπως από αυτό της γρίπης.

XX

Μάθετε στα παιδιά σας να πλένουν καλά και επαρκώς τα χέρια τους με σαπούνι και ζεστό νερό, όταν θα γυρίσουν στο σπίτι, πριν φάνε, μετά την τουαλέτα, μετά που θα παίξουν ή θα πιάσουν κάποιο ζώο.

XX Μάθετε στα παιδιά σας να χρησιμοποιούν χαρτομάντιλο για να φυσούν τη μύτη τους ή να φτερνίζονται στον αγκώνα τους και όχι στην παλάμη. XX

Φροντίστε να αερίζετε επαρκώς το σπίτι και τα υπνοδωμάτια, μία φορά την ημέρα.

XX

Μην πηγαίνετε τα παιδιά σας σε πολυσύχναστους και κλειστούς χώρους τους μήνες αυτούς. Η πιθανότητα να κολλήσουν από κάποιο άλλο άτομο που είναι άρρωστο ή κουβαλάει απλά το νόσημα χωρίς να πάσχει είναι αρκετά μεγάλη.

XX

Μην καπνίζετε εσείς ή άλλοι μέσα στο σπίτι, ούτε στα παράθυρα ούτε και κάτω από τον απορροφητήρα.

XX

Μην ντύνετε τα παιδιά σας με βαριά ρούχα. Φορέστε τους κατάλληλα για την εποχή και την ημέρα ρούχα, σε

σημείο που να μην ιδρώνουν και να μην δυσφορούν. Μην ξεχνάτε ότι τα μεγαλύτερα παιδιά αντέχουν καλύτερα το κρύο από όσο τα μεγαλύτερα άτομα. XX

Φροντίστε, ανάλογα με την ηλικία τους, να κοιμούνται το βράδυ τουλάχιστον 8-10 ώρες.

XX

Φροντίστε να τους εξασφαλίσετε υγιεινή διατροφή, παρέχοντας μια ποικιλία τροφών, δίνοντας μεγαλύτερη σημασία στα λαχανικά, τα φρούτα και τα όσπρια.

XX

Μην τα στέλνετε άρρωστα στο σχολείο ή τον παιδικό σταθμό. Θα κολλήσουν και τα άλλα παιδιά. Κρατήστε τα στο σπίτι μία ημέρα χωρίς πυρετό και μετά στείλτε τα.

XX

Ελέγξτε συχνά τα παιδιά μήπως έχουν κολλήσει ψείρες. Ενημερώστε στην περίπτωση αυτή το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό και θεραπεύστε μετά από τη σύσταση του παιδιάτρου σας το παιδί με το κατάλληλο σκεύασμα.

XX

Μη δίνετε μόνοι σας και χωρίς να έχει εξετάσει το παιδί παιδίατρος φάρμακα. Πιθανόν δεν θα έχετε κανένα αποτέλεσμα, μπορεί να κάνετε πολύ πιο δύσκολη τη διάγνωση στη συνέχεια και μπορεί να βάλετε σε κίνδυνο την υγεία του παιδιού σας.

XX

Μη βγάζετε μόνοι σας διαγνώσεις και μην μπαίνετε στο internet για να δείτε από τι είναι άρρωστο το παιδί σας. Το πιθανότερο είναι να αγχωθείτε χωρίς λόγο ή να βάλετε σε κίνδυνο την υγεία του παιδιού σας.

στα χρωματα του διαβήτη

x

55


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ ΡΑ Κ Α Π Π ΑΤ Ο Υ Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Πανεπιστήμιο της Αμιένης, Γαλλία

Συχνά τα παιδιά ξυπνούν τη νύχτα επειδή βλέπουν ένα άσχημο όνειρο που τους προκαλεί φόβο και αγωνία. Αυτό παρατηρείται μετά την ηλικία των 2 ετών.

βοηθείστε ... ΤΟ ΠΑΙΔΊ ΝΑ ...

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΊΣΕΙ ΈΝΑ ΑΣΧΗΜΟ ΌΝΕΙΡΟ Η συχνότητα των «κακών ονείρων» αυξάνεται, ως επακόλουθο του άγχους που βιώνει το παιδί για διάφορους λόγους. Κάποιες φορές λόγω της κούρασης που νιώθει έπειτα από έντονη δραστηριότητα και άλλες λόγω αλλαγής περιβάλλοντος.

56

x

στα χρωματα του διαβήτη

Άλλοτε ξυπνά τρομαγμένο και άλλοτε διηγείται το άσχημο όνειρο την επόμενη μέρα. Σε αρκετές περιπτώσεις, όμως, τα παιδιά δε θέλουν να συζητήσουν για τον εφιάλτη τους μαζί σας, επειδή φοβούνται ακόμα και να το σκεφτούν. >>>


Απομυθοποιήστε μαζί το φόβο του ζητώντας του, για παράδειγμα, να ζωγραφίσει το πρόσωπο που το τρόμαξε.

στα χρωματα του διαβήτη

x

57


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Προτιμούν, λοιπόν, να έρχονται στο κρεβάτι σας ή να κοιμούνται με τον ένα γονιό στο δωμάτιό τους. Αυτό, φυσικά, δε βοηθά διόλου στη ριζική επίλυση του προβλήματος.

XX

Οι γονείς έχετε τον κατάλληλο τρόπο να βοηθήσετε το παιδί να αντιμετωπίσει τα όνειρα που του προξενούν φόβο.

XX

Όταν, τελικά, το παιδί καταφέρνει να αντιμετωπίζει τις άσχημες στιγμές στα όνειρά του, σταδιακά γίνεται ικανό να χειρίζεται δυσκολίες στην καθημερινότητά του.

XX

Τι μπορείτε να κάνετε…. XX

XX

XX

XX

58

x

Διατηρήστε την ψυχραιμία σας, μην ανάψετε φώτα και μη φωνάξετε στο παιδί. Χαϊδέψτε το ήρεμα και στοργικά μέχρι να ηρεμήσει. Την άλλη μέρα, συζητήστε μαζί του για το όνειρο αυτό, αν φυσικά το επιθυμεί. Προτρέψτε το να σας περιγράψει τα πρόσωπα που εμφανίστηκαν στον ύπνο του, τονίζοντάς σας ποια του φαίνονται εχθρικά και ποια φιλικά.

στα χρωματα του διαβήτη

Ξεκινώντας από τα αναφερόμενα παραδείγματα, το παιδί καταλαβαίνει ότι μπορεί να αγωνιστεί ενάντια στα πρόσωπα που το τρομάζουν. Να του θυμίζετε ότι, όταν κοιμάται, εκείνο είναι που διαθέτει όλη τη δύναμη, γιατί όλες οι περιπέτειες συμβαίνουν τελικά μόνο …στο όνειρό του!

XX

Προσπαθήστε να καταλάβετε πού βρίσκεται η ρίζα του φόβου του. Μια ταινία που είδε στην τηλεόραση ή κάποιο αρνητικό περιστατικό που του συνέβη ή κάποια διένεξη μεταξύ σας κ.λ.π Απομυθοποιήστε μαζί το φόβο του ζητώντας του, για παράδειγμα, να ζωγραφίσει το πρόσωπο που το τρόμαξε. Προτείνετε στο παιδί να τροποποιήσει το σχέδιό του, να αλλάξει δηλαδή το όνειρο, σύμφωνα με τις επιθυμίες του, παρεμβαίνοντας στο σχέδιό του ή φτιάχνοντας ένα καινούργιο. Εξηγήστε του, ότι το ίδιο μπορεί να κάνει και με όλα τα άσχημα όνειρά του. Μπορεί, επίσης, να γίνει φίλος με τους «κακούς».

Υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να αντιμετωπίσει το φόβο του, όπως να καλέσει σε βοήθεια το σκύλο του ή τους γονείς ή κάποιο άλλο πρόσωπο που νιώθει κοντά του. Αν δείτε ότι οι φόβοι του παιδιού επιμένουν, ζητήστε βοήθεια από ψυχολόγο.


«Aς κάνουμε τη ζωή του διαβήτη ποδήλατο, και όχι αυτός τη δική μας» Αλέξανδρος Χριστοδούλου, Διαβητικός Τριαθλητής

Xυμοί Yψηλής Διατροφικής Αξίας


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕΤΟΝ

γιώργο ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΠΑΝΩ ΑΠ'ΟΛΑ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ!

Μία προσωπικότητα που ξεχωρίζει γιατί εμπνέει αλήθεια, γλυκύτητα και ταυτόχρονα αποφασιστικότητα. Σταθερός στις ιδέες του, παραδοσιακός αλλά ταυτόχρονα ανοιχτός σε οτιδήποτε καινούργιο που μπορεί να αλλάξει τους ανθρώπους προς το καλύτερο.

Α Π Ο

Τ Η Ν

Ε Υ Α

Ν Τ Ε Λ Ι Δ Α Κ Η

Ο Γιώργος Θεοφάνους συνθέτης-στιχουργός και συγγραφέας, έχει συνεργαστεί με εξαιρετικούς καλλιτέχνες, όπως Μαρινέλλα, Νανά Μούσχουρη, Γιώργο Νταλάρα, Χάρις Αλεξίου, Άλκηστη Πρωτοψάλτη και πολλούς άλλους. Έχει σπουδάσει στο Εθνικό Ωδείο στην Κύπρο και στο Berklee College of Music στις ΗΠΑ. Το 1990 τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ενορχήστρωσης στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης για το τραγούδι «Ψηλά τα χέρια». Έκτοτε, έχει πάρει 9 μουσικά βραβεία «ΑΡΙΩΝ», Man of the year (3 φορές), Καλλιτέχνης-Προσωπικότητα της χρονιάς 2016 από την Ακαδημία Τεχνών Κέρκυρας για το τηλεοπτικό πρόγραμμα- δικής του ιδέας και υλοποίησης- Junior Music Stars. Είναι πατέρας 4 παιδιών και πρέσβης καλής θέλησης στο Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό «Hope for Children», με ενεργό ρόλο από το 2009. Το 2010 ιδρύει το «ΜΟΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ-Γιώργος Θεοφάνους» στην Ελλάδα και την Κύπρο, έναν καλλιτεχνικό μουσικό πολυχώρο για παιδιά. >>>

60

x

στα χρωματα του διαβήτη


Τι είναι για σας αγάπη; Είναι το όπλο της καρδιάς μας για κάθε δυσκολία, μικρή ή μεγάλη.


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ ΤΟ ΝΓΙΩΡΓΟ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ

Για ποια πράγματα στη ζωή σας νοιώθετε πληρότητα;

Για την οικογένειά μου! Αυτό είναι για μένα το παν. Οι πιο σημαντικές στιγμές της ζωής μου έχουν να κάνουν με την οικογένειά μου.

Τι ετοιμάζετε αυτόν τον καιρό επαγγελματικά; Στις 14/10 ανεβάζουμε στο ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ τα «Τέρατα the musical». Μαζί με τον υπέροχο σκηνοθέτη και χορογράφο Φωκά Ευαγγελινό και μια ομάδα μοναδικά ταλαντούχων ηθοποιών / τραγουδιστών / χορευτών. Το πρώτο 4D musical για παιδιά. Κάθε Σάββατο και Κυριακή. Μοναδική διαδραστική θεατρική εμπειρία για παιδιά "κάθε ηλικίας". Ταυτόχρονα, προετοιμάζουμε το Νοέμβριο με τις εκδόσεις «ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ», την κυκλοφορία της τρίτης και τέταρτης κλείδας από τη νεανική λογοτεχνική σειρά «ΠΑΡΑΜΥΘΟΛΟΓΙΑ». Η πρώτη και δεύτερη κλείδα κυκλοφόρησαν πέρσι τέτοια εποχή και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Η σειρά αποτελείται από 7 βιβλία και θα ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2018.

62

x

στα χρωματα του διαβήτη

Παράλληλα, ετοιμάζουμε την πρεμιέρα στο BARAONDA, μαζί με τον Τάκη Ζαχαράτο, σε ένα πρόγραμμα έκπληξη, γεμάτο μουσική... και γέλιο. Δισκογραφικά, κυκλοφορεί λίγο πριν τις γιορτές ο ολοκληρωμένος δίσκος με τραγούδια μου για την Πάολα και το καινούργιο Boy-Band TAG, που έχει κάνει μεγάλη αίσθηση στη νεολαία με το πρώτο single «Άσε με».

Ποιες είναι σήμερα οι προτεραιότητές σας στο χρόνο της ημέρας σας; Κάθε μέρα περνάω χρόνο με τα παιδιά μου. Δύσκολο τέτοια εποχή που ετοιμάζω πολλά πράγματα αλλά... Προσπαθώ σε περιόδους διακοπών αλλά και Σαββατοκύριακα να είμαστε μαζί. Καθόλου τυπικά πάμε στην εκκλησία, μπορεί όχι κάθε Κυριακή αλλά... το προσπαθούμε. Καθώς, επίσης καθόλου τυπικά, προσπαθούμε να τρώμε όλοι μαζί

την ίδια ώρα στο τραπέζι. Είμαι λίγο παλιομοδίτης, μου αρέσει να κρατάω τις παραδόσεις. Όλοι μας προσπαθούμε να το καταφέρνουμε αυτό...όσο γίνεται και το επιτρέπουν οι υποχρεώσεις μας.

Τι δεν σας αρέσει γύρω σας στην κοινωνία σήμερα; Πώς αντιμετωπίζετε ό,τι δεν σας αρέσει; Με τέσσερα παιδιά στα σχολεία (δημοτικό, γυμνάσιο και πανεπιστήμιο), το πρώτο πράγμα που με στεναχωρεί είναι η παιδεία. Ο τρόπος που σήμερα διδάσκονται τα παιδιά μας στα σχολεία. Η ιστορία, τα θρησκευτικά, οι πανελλήνιες εξετάσεις, οι αλλαγές κάθε τόσο στο σύστημα, η χαλαρότητα στα πανεπιστήμια. Όπως, επίσης, και η υγεία... φοβάμαι μην αρρωστήσει κάποιος σοβαρά... τι θα γίνει... σε ποιο σύστημα θα ακουμπήσουμε; >>>


Τι είναι για σας φιλία; Πιστεύω στην εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων. Δεν είμαι άνθρωπος που έχω κολλητούς να βγαίνω κ.λ.π, αλλά κρατάω κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους στην καρδιά μου, με τους οποίους έχω επαφή χρόνια. Δύσκολα ανοίγομαι σε καινούργιους φίλους.

στα χρωματα του διαβήτη

x

63


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ ΤΟ ΝΓΙΩΡΓΟ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ

Ποιες φορές στη ζωή σας –αν χρειάστηκε– αλλάξατε πορεία, πεποιθήσεις, συμπεριφορά;

Πιστεύετε ότι οι περισσότερες ασθένειες είναι αποτέλεσμα της σκέψης και του τρόπου ζωής μας;

Γενικά, είμαι σταθερός στις ιδέες και στις απόψεις μου. Όχι ξεροκέφαλος, όχι ξερόλας, ακούω τους γύρω μου ακόμα και για την ίδια μου τη δουλειά, την οποία γνωρίζω τι θέλω και τι κάνω... αλλά θλίβομαι με το πολιτικό κομμάτι.

Πραγματικά, το πιστεύω. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια με τη γιαγιά μου να "τρυπιέται" καθημερινά μπροστά στα μάτια μου με ινσουλίνη (ήταν διαβητική). Δεν μου ήταν καθόλου εύκολο να το βλέπω αυτό και για αυτήν, εννοείται, ακόμη πιο δύσκολο που το περνούσε. Και μετά με τη μητέρα μου, την οποία έχασα στα 16 μου, ήταν μόλις 43 ετών, από καρκίνο του μαστού.

Γεννήθηκα σε μια οικογένεια, όπου γονείς και συγγενείς πήραν μέρος σε διαδηλώσεις, έφαγαν ξύλο, μπήκαν φυλακή στην περίοδο του 1955-1959 με την Αγγλοκρατία. ΄Εζησα από κοντά ήρωες και τις οικογένειές τους. Και στενοχωριέμαι που αγωνίστηκαν για την πατρίδα και που τόσο εύκολα οι επόμενες γενιές το ξέχασαν, το έκαναν απλά μια πινακίδα σε μια οδό, τους θυμούνται μόνο στις εθνικές επετείους. Στενοχωριέμαι για την Κύπρο που κανείς σήμερα δε μιλάει για κατοχή, προσφυγιά... Ντρέπομαι... Στενοχωριέμαι για την Ελλάδα μας. Ήρθα εδώ πριν 30 χρόνια και με αγκάλιασαν από την πρώτη μέρα άνθρωποι της δουλειάς μου, αλλά και ο απλός κόσμος. Σήμερα, δεν μπορούμε να βοηθήσουμε τις επόμενες γενιές. Γι΄αυτό και φεύγουν ακατάπαυστα για το εξωτερικό να βρουν την τύχη τους. Όπως έφυγα κι εγώ απο τη μικρή μου πατρίδα την Κύπρο, για να έρθω στη μεγάλη μου πατρίδα την Ελλάδα.

64

x

στα χρωματα του διαβήτη

Προσέχετε στην οικογένειά σας τη σωστή διατροφή; Κάνουμε μεσογειακή διατροφή, κατά βάση, στο σπίτι. Με κρέας μια φορά την εβδομάδα και κυρίως ψάρι και κοτόπουλο. Όσπρια, κλασσικά Τετάρτη και Παρασκευή. λου αυστηρός. Η γυναίκα μου κρατά τα ηνία και τις ισορροπίες της οικογένειάς μας. Εγώ, μπορεί να βάζω μια τιμωρία και μετά να το μετανιώνω και να την ακυρώνω. Λάθος μου, το ξέρω.

Το «γνώθι σαυτόν» αν νοιώθετε ότι το έχετε κατακτήσει και με ποιους «δρόμους» φτάσατε σ' αυτό! Πολύ δύσκολο πράγμα να το κατακτήσει κανείς. Δεν πιστεύω ότι τα έχω καταφέρει.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας όνειρα για σας και τους αγαπημένους σας; Υγεία, ηρεμία και αισιοδοξία.


στα χρωματα του διαβήτη

x

65


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΕΥΗ Γ Ι Α Ζ Ι Τ ΖΟ ΓΛΟ Υ Ενδοκρινολόγος Διαβητολόγος

Σακχαρώδης Διαβήτης & χορήγηση

ΚΟΡΤΙΚΟ Αρκετά συχνά, άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή με προδιάθεση για την εμφάνισή του, απαιτείται να λάβουν αγωγή με κορτικοστεροειδή ή αλλιώς γλυκοκορτικοειδή, για την αντιμετώπιση μίας άλλης πάθησης. Τα κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται για να περιορίσουν τη φλεγμονή και να καταστείλουν το ανοσοποιητικό σύστημα σε μια ποικιλία καταστάσεων, όπως το βρογχικό άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, κάποιες αυτοάνοσες ασθένειες, όπως η ρευμα-

66

x

στα χρωματα του διαβήτη

τοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος, οι μεταμοσχεύσεις οργάνων, νευρολογικές καταστάσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, καθώς και σε περίπτωση μιας φλεγμονώδους νόσου του εντέρου. Παρά τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους, τα γλυκοκορτικοειδή παρουσιάζουν πολλαπλές ανεπιθύμητες δράσεις στο μεταβολισμό, οι οποίες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης και οστεοπόρωσης.


Τα κορτικοστεροειδή χρησιμοποιούνται για να περιορίσουν τη φλεγμονή και να

καταστείλουν

το ανοσοποιητικό σύστημα σε μια ποικιλία καταστάσεων...

ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ Ο σακχαρώδης διαβήτης που οφείλεται στη λήψη στεροειδών (κορτιζόνης) ορίζεται σαν μία παθολογική αύξηση στη γλυκόζη του αίματος που σχετίζεται με τη λήψη των γλυκοκορτικοειδών σε έναν ασθενή με ή χωρίς ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη. Εξαιρετικά συχνά συνταγογραφούμενα γλυκοκορτικοειδή, όπως η υδροκορτιζόνη, η δεξαμεθαζόνη και η πρεδνιζόνη, μπορούν μάλιστα να αυξήσουν σημαντικά τα επίπεδα της γλυκόζης σε ασθενείς με γνωστό σακχαρώδη διαβή-

τη, καθώς και σε άτομα με διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη ή προδιαβήτη. Μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αποδίδουν αυτή τη δράση των γλυκοκορτικοειδών σε πολλούς παράγοντες μεταξύ των οποίων σε αύξηση της ινσουλινοαντίστασης, πιθανότατα λόγω μειωμένης συγγένειας σύνδεσης της ινσουλίνης, καθώς και στην έντονη επίδραση

στα χρωματα του διαβήτη

x

67


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

των γλυκοκορτικοειδών στη γλυκονεογένεση που συντελείται στο ήπαρ και το λιπώδη ιστό, αλλά και άμεσα στα β–κύτταρα του παγκρέατος. Οι από την ινσουλίνη διαμεσολαβούμενες οδοί σύνθεσης του γλυκογόνου επηρεάζονται, επίσης, άμεσα από τα γλυκοκορτικοειδή. Με απλά λόγια, η κορτιζόνη επάγει την αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης διεγείροντας την έκκριση γλυκόζης από το ήπαρ, καθώς και αναστέλλοντας τη μείωση της μεταφοράς της γλυκόζης στα λιπώδη και μυϊκά κύτταρα, ενώ μπορεί επίσης να επηρεάσει την έκφραση των γλυκοζομεταφορέων GLUT-2. Ο GLUT-2 είναι μια πρωτεΐνη που λειτουργεί σαν «πορθμείo» γλυκόζης στη μεμβράνη του κυττάρου. Το συνολικό αποτέλεσμα είναι μείωση στην κάθαρση της γλυκόζης. Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη όταν λαμβάνονται γλυκοκορτικοειδή, περιλαμβάνουν τη συνολική δόση και τη διάρκεια της θεραπείας, το θετικό

68

x

στα χρωματα του διαβήτη

Σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, όταν λαμβάνεται θεραπεία με κορτικοστεροειδή είναι σημαντικό να

παρακολουθούνται στενά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

οικογενειακό ιστορικό για σακχαρώδη διαβήτη, τη διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης, τον αυξημένο δείκτη μάζας σώματος, την ηλικία του ασθενούς και την οδό χορήγησης του φαρμάκου. Σε άτομα που ήδη πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, ακόμη και μια σύντομη θεραπεία με κορτικοστεροειδή σε χαμηλές δόσεις, είναι πιθανό να εκτοξεύσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι τα κορτικοστεροειδή αναφέρονται και ως γλυκοκορτικοειδή, λόγω της ισχυρής επίδρασης που έχουν στο μεταβολισμό της γλυκόζης.

Για το λόγο αυτό, όταν λαμβάνεται θεραπ με κορτικοστεροειδή είναι σημαντικό να παρακολουθούνται στενά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Σε ασθενείς, μάλιστα, στους οποίους έχουν εντοπιστεί συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου ή σε εκείνους που πάσχουν ήδη από σακχαρώδη διαβήτη, είναι σημαντικό να παρακολουθούνται τα επίπεδα και με ένα μετρητή γλυκόζης στο σπίτι. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η από τα στεροειδή επαγόμενη υπεργλυκαιμία παρουσιάζει και μία ιδιαιτερότητα: αρκετά συχνά τα επίπεδα


της γλυκόζης δεν παρουσιάζονται σταθερά αυξημένα καθόλη τη διάρκεια του 24ώρου, αλλά τα επίπεδα του σακχάρου παρουσιάζονται αυξημένα, κυρίως μεταγευματικά. Συγκεκριμένα, όταν τα γλυκοκορτικοειδή χορηγούνται τις πρωινές ώρες, συνήθως, δεν προκαλούν μεγάλη αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης άμεσα. Αυτή αρχίζει να αυξάνεται σταδιακά μέχρι την ώρα του μεσημεριανού γεύματος, ενώ παραμένει σε υψηλά επίπεδα μέχρι τις πρώτες ώρες το απόγευμα και στη συνέχεια μειώνεται σταδιακά στη διάρκεια της νύχτας. Πολλοί άνθρωποι έχουν με άλλα λόγια φυσιολογικές τιμές σακχάρου το πρωί, ενώ λαμβάνουν κορτιζόνη και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τη μέτρηση και αξιολόγηση των

τιμών της γλυκόζης και την επιλογή της θεραπείας. Η ινσουλίνη αποτελεί προς το παρόν τη βασική θεραπευτική επιλογή σε αυτήν τη μορφή του διαβήτη κατά το διάστημα χορήγησης της θεραπείας, ειδικά αν τα στεροειδή πρόκειται να ληφθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα άτομα με γνωστό σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να γνωρίζουν ότι η δοσολογία των αντιδιαβητικών φαρμάκων μπορεί να χρειάζεται να αυξηθεί με τη χρήση κορτικοστεροειδών και στην πορεία να μειωθεί όσο αυτά αποσύρονται σταδιακά. Σε περίπτωση εγκατάστασης του σακχαρώδους διαβήτη μετά τη διακοπή της χορήγησης γλυκοκορτικοειδών, απαιτείται επαναπροσδιορισμός της θεραπείας, σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες.

Με δεδομένα, συμπερασματικά, τα οφέλη που μπορεί να προκύψουν από τη λήψη κορτικοστεροειδών σε ένα μεγάλο φάσμα ασθενειών, η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη που προκαλείται ή επιδεινώνεται από αυτή, ολοένα και θα αυξάνει. Η χρήση των σύγχρονων μεθόδων παρακολούθησης της γλυκόζης του αίματος σε ασθενείς με αυξημένη προδιάθεση για εμφάνιση υπεργλυκαιμίας και σε εκείνους με προϋπάρχοντα σακχαρώδη διαβήτη, πιθανότατα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπισή του, ενώ μελλοντικές έρευνες πάνω στον ακριβή μηχανισμό ανάπτυξης της ινσουλινοαντίστασης κατά τη χορήγηση των γλυκοκορτικοειδών μπορεί να προσφέρουν τη δυνατότητα για πρόληψη και στοχευμένη θεραπεία.

Η διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας και η ποιότητα των γευμάτων θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό της θεραπευτικής στρατηγικής.

στα χρωματα του διαβήτη

x

69


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΟΥΠΑΣ Ειδικός Παθολόγος – Διαβητολόγος

σακχαρώδης

ΔΙΑΒΗΤΗΣ

τύπου 2

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ή διαβήτης των ενηλίκων είναι μια διαταραχή του μεταβολισμού που χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές γλυκόζης στο αίμα στα πλαίσια της ινσουλινοαντίστασης και σχετική ανεπάρκεια ινσουλίνης. Τα κλασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν υπερβολική δίψα, συχνή ούρηση και συνεχές αίσθημα πείνας. Ο διαβήτης τύπου 2 ευθύνεται για το 90% περίπου των περιπτώσεων διαβήτη. Το υπόλοιπο 10% οφείλεται κυρίως στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και το διαβήτη κύησης. Η παχυσαρκία σε άτομα με γενετική προδιάθεση στο διαβήτη τύπου 2 θεωρείται κύριο αίτιο της ασθένειας.

70 70

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


άσκησης οδηγούν προοδευτικά Ο οργανισμός ρυθμίζει τα επίπεστην αποδιοργάνωση βασικών δα γλυκόζης του αίματος με αξιοθαύμαστη ακρίβεια: το πάγκρεας παραμέτρων του οργανισμού: εκκρίνει την απαιτούμενη ποσόαύξηση του βάρους, εμφάνιση τητα ινσουλίνης διατηρώντας σταυπέρτασης, αύξηση των λιπιδίων θερές τις τιμές έως 100 mg/dl στη και αποτυχία στη διαχείριση της νηστεία και 140 mg/dl μεταγευγλυκόζης, με απώτερο αποτέματικά1. Η απόδοση ινσουλίνης λεσμα την εμφάνιση σακχαρώγίνεται σε δύο φάσεις: τη βασιδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2). Οι κή και τη γευματική. Η βασική παράγοντες αυτοί (γνωστοί ως έκκριση είναι «μεταβολισυνεχής, έχει κό σύνδρορόλο ρυθμιστή μο») δρουν Ο ΣΔτ2 είναι ο και αποτρέπει συνεργικά, τις μεγάλες συχνότερος τύπος επιβαρύνουν ημερήσιες τα αγγεία και διαβήτη, σχετίζεται αυξομειώσεις συμβάλλουν στενά με τη διατροφή του σακχάρου. στην ανάκαι την παχυσαρκία Η γευματική πτυξη καρκαι αποτελεί χρόνια είναι γρήγορη, διαγγειακής και προοδευτικά ανάλογη των νόσου². Ο υδατανθράκων επιδεινούμενη νόσο. ΣΔτ2 είναι ο της τροφής και συχνότερος Χαρακτηρίζεται ξεκινά με τη τύπος διαβή«σύγχρονη επιδημία», θέα, την οσμή, τη, σχετίζεκαθώς εκτιμάται ακόμα και τη ται στενά με ότι ο αριθμός των σκέψη του φατη διατροφή διαβητικών ασθενών θα γητού! και την παεκτοξευθεί την επόμενη χυσαρκία Η παραπάκαι αποτελεί νω αρμονική 15ετία, ειδικά στις χρόνια και σχέση διατααναπτυσσόμενες χώρες. προοδευτικά ράσσεται στη επιδεινούμεσύγχρονη κανη νόσο. Χαθημερινότητα ρακτηρίζεται «σύγχρονη επιδημε την υπερπροσφορά έτοιμων μία», καθώς εκτιμάται ότι ο αριθ(ή γρήγορων στην παρασκευή μός των διαβητικών ασθενών θα τους) φτηνών τροφών, που είεκτοξευθεί την επόμενη 15ετία, ναι γευστικές, αλλά πλούσιες ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώσε θερμίδες και λιπαρά. Αυτές, ρες³. >>> σε συνδυασμό με την έλλειψη

στα χρωματα του διαβήτη

x

71


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Στην πορεία εμφάνισης του διαβήτη, η πρωταρχική διαταραχή είναι η αδυναμία του οργανισμού να δεχτεί τη φυσιολογικά εκκρινόμενη ινσουλίνη (ινσουλινοαντίσταση), λόγω του συνδυασμού αυξημένου βάρους και καθημερινών ανθυγιεινών συνηθειών (καθιστική ζωή, απρόσεκτη διατροφή κ.ά.). Η ινσουλινοαντίσταση συνδέεται με την ύπαρξη κοιλιακού λίπους και στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες. Ως απάντηση, το πάγκρεας αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης (αντιδραστική υπερινσουλιναιμία), ειδικά μετά από πλούσια σε υδατάνθρακες γεύματα. Η παραμονή σε κατάσταση υπερέκκρισης ινσουλίνης προοδευτικά μειώνει τις αποθήκες της (ινσουλινοπενία) και εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια του ΣΔτ2, χωρίς την κλασσική συμπτωματολογία (πολυδιψία, πολυουρία, πολυφαγία, απώλεια βάρους). Αυτή ανακύπτει αργότερα, με την πρόοδο του διαβήτη, γεγονός που καθυστερεί η διάγνωση και η αντιμετώπισή του. Ο αρρύθμιστος διαβήτης βλάπτει τα «όργανα-στόχους», προσβάλλοντας τα αγγεία των οφθαλμών, των νεφρών, των νεύρων (μικροαγγειοπάθεια) και τα μεγάλα αγγεία του εγκεφάλου, της καρδιάς και των κάτω άκρων (μακροαγγειοπάθεια). Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔτ2 ξεκινά πάντα από την αλλαγή του τρόπου ζωής (μείωση βάρους και τακτική αεροβική άσκηση). Φαρμακευτικά, μπορεί να διατρέξει όλα τα στάδια από την μονοθεραπεία, το συνδυασμό φαρμάκων, την προσθήκη μιας ημερήσιας ένεσης ινσουλίνης,

72 72

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη

ως την πλήρη ινσουλινοθεραπεία4, χωρίς να είναι υποχρεωτική ολόκληρη η διαδρομή για τον ασθενή, ούτε η κατάληξη στην ινσουλινοθεραπεία. Η χορήγηση ινσουλίνης είναι αποτέλεσμα της φύσης και χρονιότητας του διαβήτη και είναι λάθος να αναβάλλεται, όταν απαιτείται, είτε λόγω του φόβου για τις ενέσεις (που τελικά γίνονται ανώδυνα και εύκολα), είτε λόγω πλημμελούς ιατρικής παρακολούθησης. Η επιλογή της κατάλληλης αγωγής στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και εξατομικεύεται, υπολογίζοντας τις ιδιαιτερότητες του ασθενούς (ηλικία, διάρκεια του διαβήτη, βάρος), αφού δεν υπάρχουν «ασθενείς-αντίγραφα». Η σύγχρονη θεραπευτική αντίληψη προκρίνει αγωγές που σέβονται και επεμβαίνουν στον μηχανισμό γέννησης του διαβήτη, ώστε να καθυστερήσει η επιδείνωσή του και η ανάγκη για πολυπλοκότερες θεραπείες5. Επιπλέον, ο διαβητικός ασθενής πρέπει να αντιμετωπίζεται ολιστικά, αντιμετωπίζοντας και τους υπόλοιπους παράγοντες κινδύνου (υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, κάπνισμα). Η ανακάλυψη της ύπαρξης διαβήτη είναι μια αρκετά ψυχοπιεστική εμπειρία. Όμως, συνοδεύεται και από τη σημαντική αποκάλυψη ότι ο διαβητικός δεν είναι μόνος! Η γνώση, η συνεχής ενημέρωση του ιατρού και η συνεργασία με τον ασθενή μπορούν να επιφέρουν τη «σωστή» ρύθμιση της νόσου και την πρόληψη των επιπλοκών. Βιβλιογραφία: 1. Normal β-cell function. International Textbook of Diabetes Mellitus. Fourth Edition. Willey Blackwell. 2. www.nhlbi.nih. gov. 3. www.who.int. 4. Approaches to Glycemic Treatment. Diabetes Care 2016;39:S52-S59.


0

ανοχή στη ζάχαρη!

%

Με φυτικής προέλευσης γλυκαντικό από το φυτό Stevia

Προτάσεις της Γαλακτοκομίας ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ για απολαύσεις που δεν επιβαρύνουν! Παραδοσιακές συνταγές και εδέσματα που «απαγορεύονται» γίνονται τώρα μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής. Πρωτοποριακές ιδέες για εσάς που δεν επιθυμείτε την προσθήκη ζάχαρης ενώ αναζητείτε το γλυκό, πάντα υπό την επίβλεψη και τις οδηγίες της διακεκριμένης σεφ Νένας Ισμυρνόγλου. Παραδοσιακό Γαλακτομπούρεκο με στέβια που έχει ιδιαίτερα χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο και γλυκαιμικό δείκτη. Ρυζόγαλο με καστανό ρύζι υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, χωρίς ζάχαρη και με γάλα χαμηλών λιπαρών αλλά και η παραλλαγή του με γεύση σοκολάτας που, λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, προκαλεί ήπια και σταδιακή μεταβολή του σακχάρου στο αίμα. Και φυσικά η Κρέμα Κακάο με χαμηλά λιπαρά πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, με την προσθήκη περγαμόντο που φέρεται να έχει ευεργετικές ιδιότητες στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και της HDL Επιστημονικός συνεργάτης: Ελίνα Ασημακοπούλου καλής χοληστερόλης. Σύντομα και Παγωτό 0% ζάχαρη, με στέβια! Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, BSc www.elina-diatrofi.gr

...και περισσότερες ιστορίες ευζωίας στο

νέο

ΓΟΥΝΑΡΗ 35, ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, 210 96 22 049 Σύντομα και στο Χολαργο, ΜεσΟΓείΩΝ 188 & ΑΓ. ίΩΑΝΝΟΥ ΘεΟΛΟΓΟΥ www.galaktopoleio.gr Στηρίζουμε καί ενθαρρυνουμε την ανακύκλωση γία εναν καλυτερο κοΣμο γία εμαΣ καί τα παίδία μαΣ.

www.dimitrioumilk.gr στα χρωματα του διαβήτη

x

73


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΝΙΚΟΛ ΑΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Σακχαρώδους Διαβήτη Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου-Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού Β' Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Ομάδας Μελέτης Διαβητικού Ποδιού

Μ|Ε|Τ|Φ|Ο|Ρ|Μ|Ι|Ν|Η

6ΚΟΡΥΦΑΙΟ 0 χρόνια

ΑΝΤΙΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

Η μετφορμίνη συμπληρώνει φέτος 60 χρόνια στην υπηρεσία του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2, τα οποία και γιορτάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Σακχαρώδους Διαβήτη. Έτσι, η ουσία αυτή καθιερώνεται ως το πιο καταξιωμένο αντιδιαβητικό φάρμακο. 74 74

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


Πράγματι, εδώ και πολλά χρόνια, οι οδηγίες τόσο της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας όσο και των διεθνών επιστημονικών φορέων προκρίνουν την έναρξη μετφορμίνης, μαζί βέβαια με δίαιτα και άσκηση, ως πρώτο θεραπευτικό βήμα στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι αρκετό, συνήθως συνεχίζεται η θεραπεία με μετφορμίνη και προστίθεται δεύτερο φάρμακο. Γιατί, όμως, η μετφορμίνη παραμένει σταθερά το θεμέλιο της αντιδιαβητικής θεραπείας; Οι λόγοι είναι πολλοί και οι κυριότεροι είναι οι ακόλουθοι:

γείων, μειώνει τη φλεγμονή τους και συμβάλλει στην προστασία από καρδιακές αρρυθμίες.

5. Φαίνεται ότι συμβάλλει

στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του θυρεοειδούς.

6. Φαίνεται

ότι συντελεί στην προστασία των νευρικών κυττάρων.

7. Σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια είναι γνωστό σήμερα ότι η μετφορμίνη όχι μόνο δεν αντενδείκνυται, αλλά ενδέχεται να μειώνει τις νέες νοσηλείες για απορρύθμισή της (δύσπνοια, κατακράτηση υγρών κ.λπ.).

1. Η μετφορμίνη δεν προ-

8. Από

2. Δεν

9. Υπάρχουν

καλεί υπογλυκαιμίες, σε αντίθεση με άλλα φάρμακα. Ο λόγος είναι ότι δεν αυξάνει υπέρμετρα την έκκριση ινσουλίνης, αλλά αντίθετα βοηθά την ινσουλίνη του σώματός μας να δράσει.

αυξάνει το βάρος του σώματος, αλλά αντίθετα βοηθά στη μείωσή του.

3. Συμβάλλει

στη μείωση της όρεξης και αυτό βοηθά στη ρύθμιση του διαβήτη.

4. Φαίνεται

ότι βελτιώνει τη λειτουργία των αγ-

μεγάλη επιστημονική μελέτη-ορόσημο προέκυψε, ότι 20 χρόνια μετά την έγκαιρη έναρξη επαρκούς γλυκαιμικής ρύθμισης με μετφορμίνη μπορούν να μειωθούν τα εμφράγματα του μυοκαρδίου και οι θάνατοι κάθε αιτίου.

αυξανόμενα δεδομένα ότι σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν μετφορμίνη φαίνεται να μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου. Σε περίπτωση πάλι καρκίνου (ιδίως σε παχύ

έντερο, ήπαρ και πνεύμονα), φαίνεται ότι με τη μετφορμίνη ως αντιδιαβητικό φάρμακο παρατείνεται η επιβίωση.

10.

Συζητιέται ολοένα περισσότερο, ότι η μετφορμίνη φαίνεται να μειώνει τη γήρανση των κυττάρων του σώματος. Αυτή η δράση δεν ισχύει μόνο σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη και μελετάται εντατικά.

Ο ανωτέρω δεκάλογος επιχειρεί να εξηγήσει την καθιέρωση της μετφορμίνης. Υπάρχουν, επιπλέον, ωφέλιμες δράσεις της, οι οποίες και αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής αναζήτησης. Θυμάμαι πολύ καλά τον εορτασμό των 50 χρόνων της μετφορμίνης: είναι σημαντικό, ότι στα 10 χρόνια που ακολούθησαν προστέθηκαν τόσα νέα επιστημονικά δεδομένα υπέρ της, που ο πρόσφατος εορτασμός των 60 χρόνων της ήταν λαμπρότερος. Υπό προϋποθέσεις, μάλιστα, η μετφορμίνη έχει θέση και σε ορισμένα άτομα με προδιαβήτη. Αναμένουμε, λοιπόν, τις νέες επιστημονικές γνώσεις που θα είναι διαθέσιμες στα 70 χρόνια της μετφορμίνης.

στα χρωματα του διαβήτη

x

75


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας.

Οι ΝΕΕΣ κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείρηση του ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη Οι εξελίξεις στη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη είναι σημαντικές:

1. Τα

νέα ανάλογα βασικής ινσουλίνης (γλαργινική ινσουλίνη U300 και ινσουλίνη degludec), πετυχαίνουν σταθερά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα όλο το 24ωρο με μία ένεση την ημέρα, με αποτέλεσμα τη μείωση των υπογλυκαιμιών. Για τον εύκολο υπολογισμό των μονάδων και την ανώδυνη χορήγηση της ινσουλίνης υπάρχουν εξελιγμένα “στυλό” με λεπτές και μικρές εύκαμπτες βελόνες.

76

x

στα χρωματα του διαβήτη

2. Τα μιμητικά της ινκρετίνης (οι ανα-

στολείς του ενζύμου DPP4 που χορηγούνται ως δισκία από το στόμα και τα ενέσιμα ανάλογα GLP1), τα οποία χορηγούνται μια φορά την ημέρα ή μια φορά την εβδομάδα. Τα φάρμακα αυτής της κατηγορίας δεν προκαλούν υπογλυκαιμίες, ενώ τα ενέσιμα μειώνουν την όρεξη και το σωματικό βάρος. Έχει ήδη κυκλοφορήσει και έτοιμος συνδυασμός βασικής ινσουλίνης (degludec) και αναλόγου GLP1 (λιραγλουτίδης) στο ίδιο στυλό και ο ασθενής μπορεί να τα πάρει και τα δυο μαζί με μία ένεση. Η λιραγλου-


P u p l i

SUPERFOODS®

τίδη, πρόσφατα απεδείχθη ότι μειώνει και τα καρδιαγγειακά επεισόδια. Επί επιτυχίας της βασικής ινσουλίνης να μειώσει τη γλυκόζη νηστείας αλλά αποτυχίας να μειώσει την HbA1c (απόδειξη ότι παραμένουν αρρύθμιστες οι μεταγευματικές τιμές γλυκόζης), σημαντική εναλλακτική λύση της προσθήκης αναλόγων ινσουλίνης ταχείας δράσης είναι η προσθήκη αναλόγου GLP1 στη βασική ινσουλίνη με θεαματικά αποτελέσματα.

3. Οι αναστολείς SGLT2 είναι φάρμακα

με τελείως ιδιαίτερο τρόπο δράσης, ο οποίος προκαλεί την αποβολή γλυκόζης με τα ούρα, με αποτέλεσμα τη μείωση της υπεργλυκαιμίας. Μειώνουν, επίσης, το σωματικό βάρος και την αρτηριακή πίεση και δεν προκαλούν υπογλυκαιμίες. Ένα από τα φάρμακα της κατηγορίας αυτής (η εμπαγλιφλοζίνη) μειώνει εντυπωσιακά τα καρδιαγγειακά επεισόδια, αλλά και τους θανάτους από αυτά.

4. Οι

καινούργιες φορητές αντλίες ινσουλίνης μεγέθους κινητού τηλεφώνου, οι οποίες σε συνδυασμό με αισθητήρες 24ωρης καταγραφής της γλυκόζης σταματάνε αυτόματα τη χορήγηση ινσουλίνης σε περίπτωση υπογλυκαιμίας και επομένως, προστατεύουν τον ασθενή.

5. Οι νέοι εξελιγμένοι αισθητήρες συνεχούς μέτρησης της γλυκόζης στον υποδόριο ιστό, δίνουν τη δυνατότητα στο γιατρό να βλέπει τις διακυμάνσεις της γλυκόζης κατά τη διάρκεια του 24ώρου, ακόμα και τη νύχτα και επομένως να τροποποιεί κατάλληλα τη θεραπεία. Οι συσκευές συνεχούς καταγραφής είναι πολύτιμα εργαλεία

ΚΑΝΕΛΑ EXTRA

Η Κανέλα είναι μία υπερτροφή μελετημένη για τις ευεργετικές της ιδιότητες στη ρύθμιση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και λειτουργεί επικουρικά σε συνδυασμό με κατάλληλη διατροφή προς αυτό το σκοπό σε προ-διαβητικά και διαβητικά άτομα. Περιλαμβάνει βιταμίνες, αντιοξειδωτικά, ιχνοστοιχεία και φλαβονοειδή. Το εκχύλισμα της Κανέλας περιέχει ως ενεργό συστατικό το πολυμερές της μεθυλοϋδροξυχαλκόνης (MHCP), μιας πολυφαινόλης που συμβάλλει στο μεταβολισμό της γλυκόζης. Η SUPERFOODS® ΚΑΝΕΛΑ EXTRA είναι συμπλήρωμα διατροφής με εξειδικευμένη σύνθεση, εμπλουτισμένη με συγκεκριμένα μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Πιο συγκεκριμένα, περιέχει χρώμιο, μαγγάνιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, βιταμίνες Β3 (νιασίνη) και Β6, καθώς και τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Ε. Τα συστατικά αυτά προσδίδουν ευεργετικές ιδιότητες σε συνέργεια με την Κανέλλα και συμβάλλουν στη διατήρηση των επιπέδων του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα.

στα χρωματα του διαβήτη

x

77


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

για την εντατικοποίηση της ρύθμισης στο διαβήτη χωρίς τον κίνδυνο υπογλυκαιμιών.

6.

Το πρώτο φορητό τεχνητό πάγκρεας μεγέθους κινητού τηλεφώνου κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο 2016. Για την ώρα, το τεχνητό πάγκρεας καλύπτει μόνο τις ανάγκες της βασικής χορήγησης ινσουλίνης, αλλά σύντομα θα μπορεί να καλύπτει και τα γεύματα χωρίς την παρέμβαση του ασθενούς.

Όσον αφορά τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, τονίζεται ότι:

1. Το πιο σημαντικό από όλα είναι η σωστή διατροφή, η απώλεια βάρους (αν υπάρχει παχυσαρκία) και η άσκηση.

2. Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη. Δεν υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων για όλους. Οι συνδυασμοί των φαρμάκων πρέπει να επιλέγονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενούς και να προσαρμόζονται στις προσωπικές του ανάγκες,

σε άτομα μεγάλης ηλικίας τα οποία συνήθως έχουν και άλλα προβλήματα υγείας, οι θεραπευτικές επιλογές στοχεύουν στη διατήρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης σε υψηλότερα επίπεδα (8,0-8,5%) για το φόβο των υπογλυκαιμιών.

Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (2017), η επιλογή των φαρμάκων πρέπει να γίνεται με βάση:

1. 2.

Στο πλαίσιο, όμως, της εξατομίκευσης της θεραπείας, τα όρια αυτά προσαρμόζονται ανάλογα με τον ασθενή. Για παράδειγμα,

78

x

στα χρωματα του διαβήτη

την ασφάλεια και τις ανεπιθύμητες ενέργειες,

3. τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας, 4. την επίδραση στο σωματικό βάρος (αύξηση, μείωση ή ουδέτερη δράση),

5. το μηχανισμό δράσης (αξιολογείται με

βάση τους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς της υπεργλυκαιμίας στο συγκεκριμένο ασθενή),

3. Η θεραπευτική αντιμετώπιση του διαβήτη πρέπει να είναι ολιστική και να αφορά όχι μόνο την υπεργλυκαιμία αλλά και τις συνοσηρότητες. Σύμφωνα με τις οδηγίες της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας 2017 και της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας 2017, δείκτες καλής ρύθμισης είναι γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη κάτω από 7% και τιμές γλυκόζης αίματος πριν το φαγητό 80-130 mg/dl και 1-2 ώρες μετά το φαγητό κάτω από 180 mg/dl.

την αποτελεσματικότητα,

6. τις ενδεχόμενες ευεργετικές επιδράσεις πέρα της αντι-υπεργλυκαιμικής, ιδίως στο καρδιαγγειακό σύστημα,

7.

την ευκολία χορήγησης (αφορά κυρίως τους έτοιμους συνδυασμούς),

8. τη νεφρική λειτουργία, 9. την τυχόν ύπαρξη καρδιακής ανεπάρκειας,

10. την

τυχόν ύπαρξη ηπατικής ανεπάρκειας, το κόστος για τον ασθενή, αλλά και για το σύστημα υγείας (άμεσο και έμμεσο από τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου).


στα χρωματα του διαβήτη

x

79


ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Γράφει ο:

Κ Ω Ν Σ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ ΛΟ Υ ΡΑ Ν Τ ΟΣ Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής

τι γίνεται με τα αναλώσιμα;

ΕΝΑ ΚΑΥΤΟ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ Από την 20η Ιανουαρίου 2017 θα εφαρμοζόταν η ηλεκτρονική συνταγογράφηση για τα αναλώσιμα σακχαρώδους διαβήτη, ώστε να υπάρξει κατά τον ΕΟΠΥΥ η εξυγίανση της δαπάνης των αναλωσίμων. Ωστόσο, υπήρξαν πολλά προβλήματα, τόσο οργανωτικά όσο και εφαρμογής, τα οποία προέκυψαν επειδή ακριβώς δεν είχε προηγουμένως γίνει η απαραίτητη δοκιμή του όλου εγχειρήματος. Αποτέλεσμα, να καθυστερήσει η εφαρμογή με αλλεπάλληλες αναβολές μέχρι τα μέσα Μαρτίου και να μη δρομολογείται η πληρωμή των φαρμακοποιών για τα αναλώσιμα που χορηγούσαν από την 1η του έτους.

80

x

στα χρωματα του διαβήτη


ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

GREEN CRYSTAL Από 100% φυσικές γλυκαντικές ουσίες Έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη Με κρυσταλλική μορφή ιδανική για ζαχαροπλαστική

GREEN Έχει τέλεια γεύση Δεν επηρεάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Βράζεται και ψήνεται χωρίς να χάνει τη γλυκύτητα του

ΖΑΧΑΡΗ

ΤΑΡΤΑ ΜΕ ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ ΦΡΑΟΥΛΑ YΛΙΚΑ (για 12 άτομα) • 1 φύλλο σφολιάτας • 1 κουτ. του γλυκού βούτυρο • 6 κουτ. της σούπας μαρμελάδα Light ΖΩΓΡΑΦΟΣ φράουλα • 200 γραμ. φράουλες κομμένες σε φέτες • ½ κουτ. της σούπας Slim Line GREEN CRYSTAL ή 2 κουτ. της σούπας Slim Line GREEN Για πληροφορίες και βιβλίο συνταγών τηλεφωνήστε στο 210 4220320 ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας www.zografosdiet.gr

1 Κ. ΓΛΥΚΟΥ (5g)

1 Κ. ΓΛΥΚΟΥ (0,5g)

1/5 Κ. ΓΛΥΚΟΥ (1g)

20 kcal

2 kcal

4 kcal

ΕΚΤΕΛΕΣΗ Αλείφετε ένα ταψί με το βούτυρο, απλώνετε το φύλλο σφολιάτας από πάνω και το τρυπάτε με ένα πιρούνι. Απλώνετε ομοιόμορφα τη μαρμελάδα πάνω στο φύλλο, αφήνοντας ένα περιθώριο 1,5 εκατοστού γύρω-γύρω. Τοποθετείτε τις φέτες φράουλας, πασπαλίζετε με το γλυκαντικό και ψήνετε για 20-25 λεπτά, σε προθερμασμένο φούρνο στους 175ΟC, μέχρι να φουσκώσει το φύλλο και να πάρει χρώμα. Προαιρετικά, συνοδεύετε την τάρτα με κρέμα γάλακτος χτυπημένη σε συνταγή με το γλυκαντικό της αρεσκείας σας. TIP Eναλλακτικα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μαρμελάδα και κομμάτια φρούτου της αρεσκείας σας.

facebook.com/zografos.diet στα χρωματα του διαβήτη 81

x


ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Σε κάθε περίπτωση οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να απευθύνονται στον ΕΟΠΥΥ και στο Υπουργείο Υγείας για τις περιπτώσεις που δεν μπορούν να προμηθευτούν τα αναλώσιμα των οποίων η τιμή είναι απαγορευτική για τη χορήγησή τους.

Όμως και από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και μετά προέκυψαν πολλά προβλήματα, τα οποία οφείλονται αποκλειστικά στην προχειρότητα και τη βιασύνη, με την οποία αντιμετώπισε το θέμα ο ΕΟΠΥΥ. 1) Με τις καθυστερήσεις αποζημίωσης των νέων τεχνολογιών καταγραφής σακχάρου και πιο συγκεκριμένα στο διαδερμικό σκεύασμα ελέγχου σακχάρου της ABBOT, Libre, παρόλο που ο ΕΟΠΥΥ διαβεβαίωσε πως θα συμπεριληφθούν στα αναλώσιμα, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα ακόμα, λόγω αναμονής Υπουργικής Απόφασης. Η ταλαιπωρία των ασθενών με διαβήτη συνεχίζεται. 2) Δεν υπάρχει στο σύστημα «κόφτης» κατά τη συνταγογράφηση, με αποτέλεσμα ο συνταγογράφων ιατρός να γράφει ποσότητες μεγαλύτερες της επιτρεπόμενης (ανάλογα με τον τύπο του σακχαρώδους διαβήτη), πράγμα που οδηγεί σε περικοπές στις συνταγές εις βάρος του φαρμακοποιού, αν ο τελευταίος τις εκτελέσει σύμφωνα με τις εντολές του ιατρού. 3) Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι η μη δυνατότητα συνταγογράφησης στους ανασφάλιστους αναλωσίμων διαβήτη, παρότι στη συλλογική σύμβαση με τα φαρμακεία προβλέπεται κάτι τέτοιο και παρότι οι ανασφάλιστοι δικαιούνται να παίρνουν συνταγή ινσουλίνης, αναμένεται ακόμα η υπουργική απόφαση που θα επιτρέπει να παίρνουν και αναλώσιμα – το σύστημα όπως φαίνεται δεν τους έχει προβλέψει και δεν επιτρέπει την έκδοση συνταγής για διαβητολογικό υλικό, παρά μόνο για ινσουλίνες.

82

x

στα χρωματα του διαβήτη


Δ Ε Λ Τ Ι Ο

Τ Υ Π Ο Υ

TRANSCEND Την 27η Ιουνίου εξεδόθη το ΦΕΚ (Β 2181) που επανακαθορίζει τις τιμές αποζημίωσης του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού για πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη και μεσογειακή αναιμία. Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε εύλογες αντιδράσεις από τους φαρμακοποιούς, καθώς –όπως συνέβη και με τα σκευάσματα ειδικής διατροφής– οι τιμές κάποιων εκ των αναλωσίμων να μειώνονται τόσο, ώστε να πέφτουν κάτω από τις χονδρικές τιμές, με τις οποίες τα προμηθεύονται τα φαρμακεία. Σύμφωνα, μάλιστα, με το ΦΕΚ:

« ...οι τιμές, είναι υποχρεωτικές για τους συμβαλλόμενους παρόχους και οποιαδήποτε μετακύλιση κόστους σε βάρος των ασφαλισμένων αποτελεί παράβαση συμβατικών όρων και επισύρει τις σχετικές κυρώσεις.» Ουσιαστικά, ο ΕΟΠΥΥ καταδικάζει τους φαρμακοποιούς να χορηγούν τα υλικά με ζημία, γεγονός που προφανώς είναι παράλογο και παράνομο, ενώ αν χρεώσουν παραπάνω, ώστε να καλύψουν τη διαφορά, θα έχουν διαπράξει παράβαση και θα υποστούν κυρώσεις! Είναι προφανές, ότι και αυτό εντάσσεται στην προχειρότητα που διέπει τη λειτουργία του οργανισμού και στη νοοτροπία που διακατέχει τον Πρόεδρό του, σύμφωνα με την οποία αν επιτρεπόταν η είσπραξη της διαφοράς από τους φαρμακοποιούς, δεν θα πιέζονταν οι εταιρίες να μειώσουν τις τιμές των προϊόντων τους.

Τώρα έχεις την ενέργεια στην τσέπη!

Ένας μοναδικός τρόπος να δίνεις στον οργανισμό την ενέργεια που χρειάζεται στη στιγμή, με ένα ζελ γλυκόζης ταχείας δράσης & άμεσης απορρόφησης σε εύχρηστη συσκευασία και διακριτικό μέγεθος! Για όλους όσους: XX ακολουθούν υγιεινό τρόπο ζωής με ισορροπημένη διατροφή και έντονη άσκηση, XX επιθυμούν να ελέγχουν το βάρος τους ή XX βρίσκονται σε δίαιτα ελεγχόμενης λήψης υδατανθράκων και σακχάρου. Ένα φακελάκι ισοδυναμεί με 15 γραμμάρια γλυκόζης (1 ισοδύναμο). Χωρίς συντηρητικά, με φυσικό άρωμα φρούτων, διατίθεται σε 2 υπέροχες γεύσεις (πορτοκάλι & φράουλα). ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ Ακόμα ένα καινοτόμο προϊόν από τη

τηλ. 801.11.44.400 στα χρωματα του διαβήτη

x

83


ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

Ν Ι ΚOΛ Α Σ ΣΜΥΡΝAΚΗΣ Συγγραφέας Success Coach

Η ευτυχία φυσικά είναι διαφορετική για τον καθένα. Κάτι υποκειμενικό. Το μόνο αντικειμενικό που αφορά την ευτυχία είναι ότι όλοι την αναζητούν. Οι επιτυχημένοι, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι κάνουν σε μεγάλο βαθμό κοινά πράγματα, έχουν κοινές αντιλήψεις, ακολουθούν κοινά πρότυπα.

1.

Γνωρίζουν ποιοι είναι, τι θέ-

λουν, τα πλεονεκτήματά τους και τους τομείς που πρέπει να βελτιώσουν.

Για να πάει κάποιος τον προορισμό του πρέπει να έχει έναν χάρτη. Στο χάρτη αυτό δεν αρκεί να γνωρίζει μόνο τον προορισμό του αλλά και την παρούσα του θέση. Άλλη παρούσα θέση, άλλη διαδρομή.

2.

Έχουν στόχο.

Αν κάποιος μπει σε ένα αυτοκίνητο χωρίς να ξέρει τον προορισμό του, πού θα πάει; Αν δεν έχουμε στόχο είναι σαν να μπαίνουμε σε ένα ταξί, μας ρωτάει

84

x

στα χρωματα του διαβήτη


ο ταξιτζής με περίσσια ευγένεια “πού πάτε;” κι εμείς του απαντάμε “δεν ξέρω, πήγαινε όπου θέλεις” (εδώ κολλάει το λαϊκό άσμα, πήγαινέ με όπου θέλεις ταξιτζή).

Η

ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ

ευτυχίας &επιτυχίας

3.

Έχουν κίνητρο.

Γνωρίζουν γιατί θέλουν αυτό που θέλουν. Το μεγαλύτερο κίνητρο είναι το αυτο-κίνητρο. Ο λόγος πίσω από το στόχο είναι που μας κινητοποιεί και όχι ο στόχος. Αναζητάμε τα συναισθήματα που σχετίζονται με αυτόν, όχι τον στόχο. Όσα θα κερδίσουμε από τον στόχο ή όσα δε θα χάσουμε αποτελούν το “γιατί” μας, το αυτο-κίνητρο, το λόγο για να συνεχίσουμε στα δύσκολα.

4.

Έχουν συγκεκριμένο πλάνο

δράσης, το οποίο εκτελούν χωρίς δικαιολογίες.

Κάθε δικαιολογία για να μην κάνεις αυτό που πρέπει για να πετύχεις, είναι κι ένας δίκαιος λόγος. Μάλιστα, όσο πιο δίκαιος, τόσο πιο μεγάλη η δικαιολογία, τόσο πιο σίγουρη η αποτυχία. Αυτό κι αν είναι δίκαιο.

Αν τη στιγμή που αντιμετωπίζεις ένα πρόβλημα βρεις τη δύναμη να χαμογελάσεις, θα βρεις τη δύναμη και να το λύσεις.

5.

Πετυχαίνουν κάθε μέρα νίκες

για κάθε στόχο τους.

Δεν κινητοποιούνται όταν έχουν όρεξη. Ο συγγραφέας δε γράφει όταν έχει έμπνευση. Γράφει κάθε μέρα. Η έμπνευση για έναν συγγραφέα πηγάζει από τη διάθεσή του να βρει τρόπο να εμπνευστεί. Ο αθλητής δεν αθλείται όταν έχει όρεξη. Αθλείται κάθε μέρα. Δεν ορίζει η δράση μας τη μοίρα μας. Η συστηματική δράση είναι που ορίζει τη μοίρα μας. >>>

στα χρωματα του διαβήτη

x

85


6.

Αλλάζουν το πλάνο δράσης τους

όταν δεν πηγαίνουν καλά τα πράγματα.

Οι περισσότεροι από εμάς κάνουμε σήμερα ό,τι κάναμε χθες ακόμα κι αν οι πράξεις του σήμερα και του χθες μας οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε ένα δυστυχές αύριο. Γιατί; Γιατί είναι βολικό. Γιατί έτσι έχουμε συνηθίσει. Η συνήθεια είναι η μεγαλύτερη δύναμη στο σύμπαν μετά τη φθορά. Όταν κωπηλατούμε κάνουμε συνεχείς διορθωτικές κινήσεις με τα κουπιά για να επανέλθουμε στην πορεία μας. Αυτό χρειάζεται και στη ζωή μας, στο επάγγελμά μας. Συνεχείς αλλαγές στο πλάνο δράσης.

7.

συνεχώς γνώση σχετική με τον τομέα τους, την οποία χρησιμοποιούν για να καινοτομούν.

!ΧΡΗΣΙΜΕΣ

Λαμβάνουν

Η γνώση είναι διαστολέας μυαλού. Δεν αρκεί να λάβει κάποιος γνώση. Αν ήταν έτσι, όσοι έχουν διδακτορικό θα ήταν οι πιο επιτυχημένοι και ευτυχισμένοι παγκοσμίως. Όσοι έχουν αποτελέσματα είναι διατεθειμένοι να εφαρμόσουν τη γνώση. Αν η γνώση είναι δύναμη, η εφαρμοσμένη γνώση είναι υπερδύναμη. Αν η μεγαλύτερη επιτυχία είναι η ευτυχία, είναι όλοι οι επιτυχημένοι ευτυχισμένοι; Φυσικά όχι. Τι απαιτείται για να είναι κάποιος ευτυχισμένος; Σίγουρα όχι να περιμένει να χαρεί μόνο με το αποτέλεσμα, αν αυτό ποτέ έρθει. Αντίθετα, να μάθει να χαίρεται την πορεία προς αυτό. Μάλιστα, αν δεν απολαμβάνει την πορεία, πιθανότατα κάποια στιγμή να τα παρατήσει καθώς συνδέει την ιδέα επίτευξης του στόχου με πόνο ή έστω δεν τη συνδέει με ευχαρίστηση. Για να φτάσεις να δεις το αποτέλεσμα της επιτυχίας σου, πρέπει

86

x

στα χρωματα του διαβήτη

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ XX

XX

XX

Όταν κάποιος σου λέει πως κάτι δεν γίνεται με τίποτα, είναι γιατί κατά βάθος φοβάται πως αν σε αφήσει να προσπαθήσεις, μπορει και να τα καταφέρεις. Αν δεν προσπαθήσεις, υπάρχει μονάχα μία πιθανότητα: Να αποτύχεις και οι φόβοι σου να βγουν αληθινοί. Όποιος προσπαθεί το σπουδαίο, ακόμα και αν δεν το κατορθώσει, είναι κερδισμένος.


πρώτα να μάθεις να απολαμβάνεις την πορεία. Και σε κάθε περίπτωση, η χαρά της επίτευξης του στόχου κρατάει μερικά μόνο μερικά λεπτά. Η πορεία κρατά πιο πολύ από το αποτέλεσμα. Ας την απολαύσουμε.

Με τι συνδέεται η επιτυχία

1.

Την ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε.

Η ευτυχία περνάει μέσα από την ευγνωμοσύνη.

2.

Την ικανότητά μας να δημιουργούμε υγιείς ανθρώπους. Έρευνα του πανεπιστημίου του Harvard για την ευτυχία έδειξε, ότι οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι ήταν εκείνοι που είχαν υγιείς σχέσεις με τους συντρόφους και τους φίλους τους.

3.

Την έννοια της προσφοράς. Σύμφωνα με την German Socioeconomic Panel Survey, η σημαντικότερη αιτία ευτυχίας είναι η προσφορά αξίας στους άλλους.

4. Έρευνα τουπανεπιστημίου του Harvard για την ευτυχία έδειξε ότι οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι ήταν εκείνοι που είχαν υγιείς σχέσεις με τους συντρόφους και τους φίλους τους.

Το χαμόγελο. Αν τη στιγμή που αντιμετωπίζεις ένα πρόβλημα βρεις τη δύναμη να χαμογελάσεις, θα βρεις τη δύναμη και να το λύσεις. Ο Νόρμαν Κάζινς αντιμετώπισε ως ένα βαθμό την αγκυλωτική σπονδυλίτιδα από την οποία έπασχε, μέσα από ταινίες και σειρές που τον έκαναν να γελάει.

5.

Την αγκαλιά. Έρευνες δείχνουν πως πέντε αγκαλιές τη μέρα, για τέσσερις εβδομάδες, ανεβάζουν κατά πολύ το επίπεδο ευτυχίας. Ένας βασικός τρόπος για να απελευθερώσουμε ωκυτοκίνη (ορμόνη της αγάπης) είναι με το άγγιγμα (χειραψία, απαλό άγγιγμα στον ώμο, στην πλάτη).

στα χρωματα του διαβήτη

x

87


ΓΕΥΚΕΣ... ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ

Κουραμπιέδες με στέβια Υλικά για 40 τμχ.

8γρ. 120γρ.

Stevia

15γρ. 280γρ.

Κονιάκ

Αμύγδαλο καβουρδισμένο Βούτυρο γάλακτος, κρύο

400γρ.

Αλεύρι για όλες τις χρήσεις

200γρ.

Αλεύρι ολικής άλεσης

1 1γρ.

Ξύσμα πορτοκάλι Μπέικιν πάουντερ

Εκτέλεση • Στον κάδο του μίξερ αφρατεύουμε το βούτυρο, το ξύσμα πορτοκάλι και τη Stevia με το φτερό, σε μεσαία ταχύτητα. • Προσθέτουμε το κονιάκ κι έπειτα ρίχνουμε τα άλευρα με το μπέικιν- πάουντερ. • Όταν αφομοιωθούν τα άλευρα στο μείγμα, προσθέτουμε το αμύγδαλο, το οποίο έχουμε θρυμματίσει. • Βγάζουμε το ζυμάρι από το μίξερ και σε ένα ταψί με αντικολλητικό χαρτί πλάθουμε τους κουραμπιέδες στο σχήμα και μέγεθος της αρεσκείας μας. • Τέλος, ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180° για περίπου 20 λεπτά (ανάλογα το φούρνο). • Αφού ψηθούν, ψεκάζουμε ελαφρώς με ανθόνερο.

ρι ολικής αστήσουμε το αλεύ ατ τικ αν να με ού με, μπορ • Εάν επιθυμού όλες τις χρήσεις. άλεσης με αλεύρι για ει να είναι το βούτυρο θα πρέπ τά κρύο. ής αγ ντ συ ς τη α χί ναι αρκε • Για την επιτυ μία ημέρα και να εί για ν το ισ άχ υλ το πάρει στο ψυγείο στά όταν θα έχουν σω ί θε ψη ν ου έχ θα ες μας • Οι κουραμπιέδ τω πλευρά. χρώμα από την κά 88

x

στα χρωματα του διαβήτη



Μ ε την ε υγ ε ν ι κή υ π οστ ή ρ ιξ η

90

x

στα χρωματα του διαβήτη


ΑΑNAME, NAME,AAHISTORY, HISTORY,AAFUTURE. FUTURE. ΗΗ εταιρεία εταιρεία Πετσιάβας Πετσιάβας είναι είναι μία μία από από τιςτις πιο πιο ισχυρές ισχυρές καικαιιστορικές ιστορικέςεταιρείες εταιρείεςστην στηνΕλλάδα. Ελλάδα.Από Απότην την ίδρυσή ίδρυσή μας, μας, τοτο 1920, 1920, στόχος στόχος καικαι δέσμευσή δέσμευσή μας μας είναι είναι νανα στεκόμαστε στεκόμαστε δίπλα δίπλα στον στον άνθρωπο άνθρωπο ακολουθώντας ακολουθώντας πάντα πάντατην τηνίδια ίδιαφιλοσοφία φιλοσοφίατης τηςσκληρής σκληρήςδουλειάς, δουλειάς, της τηςκαινοτομίας καινοτομίαςκαικαιτης τηςαποτελεσματικότητας. αποτελεσματικότητας. Με Μεσυνεχή συνεχήπαρουσία παρουσίαστην στηνφαρμακευτική φαρμακευτικήαγορά αγορά καικαιμεμεεμπειρία εμπειρία4040ετών ετώνστην στηναντιμετώπιση αντιμετώπισητου του Διαβήτη, Διαβήτη,είμαστε είμαστεδίπλα δίπλαστον στονΈλληνα ΈλληναΑσθενή Ασθενή προσφέροντας προσφέροντας υπεύθυνα υπεύθυνα καλύτερη καλύτερη ποιότητα ποιότητα ζωής. ζωής.

Πετσιάβας Πετσιάβας 4040 χρόνια χρόνια εμπειρία εμπειρία στον στον Διαβήτη. Διαβήτη.

ΑγΑγ . Αναργύρων . Αναργύρων 21,21, Ν. Ν. Κηφισιά, Κηφισιά, 14564 14564 ΑΘΗΝΑ ΑΘΗΝΑ Τ: 210 Τ: 210 6202301, 6202301, Φ: Φ: 210 210 8077079 8077079 E: info@petsiavas.gr E: info@petsiavas.gr

http://www.petsiavas.gr/ http://www.petsiavas.gr/

Αθηνάς Αθηνάς 15,15, Ιωνία, Ιωνία, 57008 57008 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T: 2310 T: 2310 722600, 722600, Φ: Φ: 2310 2310 722669 722669



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.