Περιοδικό "Στα Χρώματα του Διαβήτη"Τεύχος 32

Page 1

του διαβήτη ΤΕΥΧΟΣ 32

x

Ιούλιος-Σεπτέμβιος 2020

ISSN: 2241–3677

χρωματα

στα


Τρίτη χρονιά που βιωσιμότητα σημαίνει Lidl H Lidl Ελλάς για τρίτη συνεχή χρονιά είναι στις THE MOST SUSTAINABLE COMPANIES IN GREECE. Μία διάκριση που επιβεβαιώνει για ακόμη μία φορά τη μακροχρόνια δέσμευσή μας για βιώσιμη ανάπτυξη και υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Yποσχόμαστε πως δεν θα επαναπαυθούμε. Συνεχίζουμε την εφαρμογή πρακτικών υπεύθυνης λειτουργίας, με δύναμη και ευθύνη!

ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΑΥΡΙΟ Στον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο

2

x

στα χρωματα του διαβήτη


Λίγα λόγια. . Αγαπημένοι μου φίλοι και φίλες, Το πρώτο μισό του 2020 έχει περάσει φέρνοντάς μας απίστευτες και σημαντικές αλλαγές σε πολλούς τομείς της ζωής μας, τόσο σε προσωπικό, επαγγελματικό και ψυχολογικό επίπεδο όσο και σε συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο. Στο όνομα της πανδημίας και της καραντίνας των σχεδόν 3 μηνών, πολλοί άνθρωποι βρέθηκαν αντιμέτωποι κυρίως με τον εαυτό τους. Σε άλλους λειτούργησε πολύ αρνητικά, σε άλλους θετικά και σε άλλους ίσως και λίγο... αδιάφορα. Μέσα από τέτοιου είδους πρωτόγνωρες καταστάσεις, θεωρώ ότι ο άνθρωπος οφείλει να σκεφτεί και να αναμετρηθεί με τον εαυτό του. Να μπορέσει να ισορροπήσει τη ζυγαριά της ζωής του και αναλόγως με την κρίση του και την ενδοσκόπησή του να προσθέτει ή να αφαιρεί τα αντίβαρα των σκέψεων και των πράξεών του. Δεν ξέρω τι άλλο μας επιφυλάσσει το υπόλοιπο μισό του 2020 και σε τι καταστάσεις θα πρέπει να αντεπεξέλθουμε στο μέλλον, όμως σίγουρα θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι εκτός από τις όποιες δυσκολίες και προβλήματα έχουμε, η ΖΩΗ συνεχίζει το δρόμο της κι εμείς οφείλουμε να περπατήσουμε δίπλα της με βήμα σταθερό και με αισιοδοξία. Για αυτόν το λόγο και όσο είναι εφικτό, σχεδιάστε με την οικογένειά σας, τους φίλους σας ή ακόμα και μόνοι σας ένα όμορφο ταξίδι στην πανέμορφη Ελλάδα μας, να κολυμπήσετε, να λιαστείτε, να χαλαρώσετε και να ανακαλύψετε την όμορφη πλευρά της ζωής. Το καλοκαίρι του 2020 δεν θα ξανάρθει, οπότε πιάστε του το χέρι και περπατήστε μαζί, γελάστε, τραγουδήστε, χορέψτε και γεμίστε την καρδιά σας με ΦΩΣ ΚΑΙ ΟΥΡΑΝΟ!! Καλό Καλοκαίρι φίλοι και φίλες μου! Και μην ξεχνάτε... ΜΕΝΟΥΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΣ!

Πολύ φιλικά Αναστασία Καφούση

στα χρωματα του διαβήτη

x

3


32 x

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020

χρωματα

στα

Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση

www.meodigotodiaviti.gr

του διαβήτη

Ιδιοκτησία ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ-ΚΑΡΤΑ ΔΙΑΒΗΤΗ

Διευθύντρια Σύνταξης Νεκταρία Καρακώστα

Υπεύθυνοι Διαφήμισης Αναστασία Καφούση Ελένη Νικολάου

Επιμέλεια-Διόρθωση Κειμένων & Υποδοχή Διαφήμισης Ειρήνη Καφούση

Υπεύθυνος Λογιστηρίου Δημήτρης Μούτουλας

Καλλιτεχνική Επιμέλεια Κατερίνα Σπηλιωτοπούλου

Εκτύπωση Λυχνία Α.Ε.

Εκδότης "ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ" Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Αγ.Ι.Θεολόγου 41, Χολαργός 15561 Τηλ. 210 6520062, Fax. 210 6520082 Email: info@kartadiaviti.gr

ISSN: 2241- 3677

Επικοινωνήστε μαζί μας για ό,τι σας απασχολεί στο τηλέφωνο: 210 6520062 ή στο e-mail: info@kartadiaviti.gr Οι απόψεις των συντακτών και των αρθρογράφων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις του εκδότη και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Για τα αποστελλόμενα έντυπα, κείμενα και φωτογραφίες, ο εκδότης παίρνει αυτομάτως το δικαίωμα δημοσίευσης. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται στο περιοδικό προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η μετάδοση όλουχρωματα ή μέρους του του διαβήτη εντύπου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό), 4 στα χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη (νόμος 2121/1993).

x

Επιστημονικοί Συνεργάτες Βασιλική Αβράμπου, Νοσηλεύτρια στην Α΄ Παιδιατρική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών Π. & Α. Κυριακού, πτυχιούχος τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ Γεώργιος Βλάχος, Νευρολόγος, επιστημονικός συνεργάτης του Ειδικού Ιατρείου Νοητικών Διαταραχών της Α’ Νευρολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευγενία Γιάννου, Ειδικός Ποδολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Ιατρείου Διαβητικού ποδιού Διαβητολογικού Κέντρου Τζάνειο Γ.Ν. Πειραιά, Επιστημονικός Συνεργάτης Ιατρείου Διαβητικού ποδιού Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General Χολαργού Σπύρος Ζαρογιάννης, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, BSc, Χαροκόπειο Παν/μιοΑθηνών, Ειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, M.Med.Sci, Ιατρική Σχολή Παν/μίου Γλασκώβης Βασιλική Κούργια, Διατροφολόγος–Διαιτολόγος vkourgia@dietforyou.gr, Μέλος της επιστημονικής ομάδας Διατροφή www. diatrofi.gr Αλέξανδρος Π. Κωνσταντινίδης, Ειδικός Πνευμονολόγος, Αστυδάμαντος 13, Παγκράτι Παναγιώτης Κωνσταντινόπουλος, Ειδικός Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, www.konstantinopoulos.gr, https://mediteam.gr/ category/κωνσταντινοπουλος/ Κατερίνα Λαμπρινοπούλου MD, Ph.D, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Δρ. Αντώνιος Π. Λέπουρας, Παθολόγος, εξειδικευμένος στη Διαβητολογία, διευθυντής της Παθολογικής–Διαβητολογικής Κλινικής και του Διαβητολογικού Κέντρου του ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ GENERAL, www.lepouras.gr Μίνα Μαρούγκα, Ψυχοθεραπεύτρια Msc, συνεργάτης ιατρείου Ψυχοεκπαίδευσης και Οικογενειακών παρεμβάσεων, Αιγινήτειο Νοσοκομείο. minamarouga@gmail.com, 6976885905 Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός- Ειδική Παθολόγος Ελένη Ριζά, MPH, MSc, PhD, Επιδημιολόγος-Υγιεινολόγος, ΕΔΙΠ, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Δημοσθένης Σαρηγιάννης, Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ, επικεφαλής του ερευνητικού κέντρου Ηρακλής Δρ. Χριστόφορος Τζερμιάς, Εξειδικευμένος Δερματολόγος στα LASER, Συνιδρυτής της Ευρωπαϊκής Εταιρείας LASER Δερματολογίας (ESLD) και Επιστημονικός Διευθυντής στα Δερματολογικά Κέντρα IQ Skin Clinics (Intensive Quality Skin Clinics) Δρ. Μαρία Αθ. Ψωμά, Ιατρός-Βιοπαθολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Paris VI), Board Certified στην Ιατρική της Αντιγήρανσης, Μέλος της American Society for Nutrition, Μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Διατροφογενετικής, Ιδρυτικό μέλος της European Society of Lifestyle Medicine ESLM, Research and Evidence-based Prevention and Treatment of Chronic Diseases, Εθνικής Αντιστάσεως 14, Χαλάνδρι, www.psoma.gr Συνεντεύξεις Μαρία Τσολιά, Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, στο Νοσοκομείο Παίδων "Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού" Ειδικοί Συνεργάτες Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας Μιχάλης Πανδής, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Γεράσιμος Παύλου, Δάσκαλος Tai Chi & Chi Kung, gerasimos78gp@gmail. com, 6942675166


ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ • ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ • ΠΡΟΣΒΑΣΗ

Στη Sanofi, πιστεύουμε ότι η φροντίδα της υγείας πρέπει να είναι τόσο μοναδική όσο εσύ. Με εκπαιδευτικά προγράμματα, καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις και διασφάλιση πρόσβασης στηρίζουμε τα άτομα που ζουν με διαβήτη και τους επαγγελματίες υγείας. Στη Sanofi, πιστεύουμε ΣΤΟΝ ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΤΥΠΟ.

SAGR.DIA.19.11.0351a

Ενημερώσου στο sanofi.gr


Editorial της σύνταξης

Ένα πολύ διαφορετικό καλοκαίρι… Το φετινό καλοκαίρι δεν μοιάζει με κανένα από εκείνα που είχαμε ζήσει μέχρι σήμερα- κι έχουμε ζήσει πολλά και ιδιαίτερα καλοκαίρια: Καλοκαίρια με τους γονείς στο χωριό, καλοκαίρια με τους συμφοιτητές μετά την εξεταστική, το πρώτο καλοκαίρι με τον/τη σύντροφο, το πρώτο καλοκαίρι με παιδί…

ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ Δημοσιογράφος Υγείας

Το φετινό όμως είναι κάτι τελείως νέο, κάτι εντελώς πρωτόγνωρο. Έχει αποστάσεις στην παραλία, ακόμη και στο κολύμπι, ένα εσωτερικό κράτημα στην επιθυμία σου να αγκαλιάσεις το συγγενή από το χωριό που έχεις να δεις από πέρσι. Δεν έχει ανθρώπινη επαφή, τουλάχιστον όπως μέχρι πρότινος την εννοούσαμε, δεν έχει beach party και ατελείωτες εξόδους. Η λέξη που κυριαρχεί σε κάθε μας κίνηση, στο ταξίδι, στο μπάνιο, στα ψώνια, στο φαγητό, είναι η προσοχή. Αν ένα πράγμα «πλήγωσε βαθιά» η πανδημία, αυτό είναι ο αυθορμητισμός του Έλληνα. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τα θετικά. Ότι η χώρα μας τα πήγε περίφημα στη διαχείριση της κρίσης και αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο ασφαλείς τουριστικούς προορισμούς σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ας μην αφήσουμε, ωστόσο, την κοινωνική απόσταση να γίνει ουσιαστική απόσταση από εκείνους που αγαπάμε. Ο φόβος που κρατάει το αιρ-κοντίσιον κλειστό, δημιουργεί μαζί με τον καύσωνα ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που πλήττει ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους- αυτούς που με θυσίες προστατεύσαμε στη διάρκεια του lockdown. Οι βασικές καλοκαιρινές απειλές για τους ηλικιωμένους, μετά τον κορωνοϊό, είναι η ζέστη και οι πνιγμοί. Τα κρούσματα πνιγμών στους ηλικιωμένους είναι ψηλά και τα στοιχεία δείχνουν πως τα περισσότερα θύματα πνίγονται σε απόσταση 10 μέτρων από τη στεριά! Γι’ αυτό, μην χάνετε την ευκαιρία να τους θυμίζετε τους βασικούς κανόνες προστασίας στη θάλασσα: Να κολυμπούν πάντα με παρέα και υπό την επίβλεψη ναυαγοσώστη. Να κολυμπούν 3 ώρες μετά το φαγητό. Να μπαίνουν σταδιακά στη θάλασσα για να συνηθίζει ο οργανισμός τη θερμοκρασία του νερού. Να μην κολυμπούν για πολλή ώρα σε κρύο νερό. Να κολυμπούν στα ρηχά και να μην μπαίνουν στη θάλασσα αν έχουν καταναλώσει αλκοόλ. Ας συνεχίσουμε να κάνουμε πράγματα για να προστατεύσουμε τους γονείς και τους παππούδες μας – αυτούς που μας έφεραν στη ζωή και μας έκαναν αυτό που είμαστε σήμερα! Καλό –ιδιαίτερο– καλοκαίρι σε όλους!

6

x

στα χρωματα του διαβήτη



Index περιεχόμενα

10

36 ΡΥΠΑΝΣΗ: Μας κάνει πιο ευάλωτους σε ιούς και λοιμώξεις

40 ΕΙΝΑΙ ΤΟ ALZHEIMER Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ

34

ΤΥΠΟΥ 3;

44 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΛΙΑ

40

Καθηγήτρια Παιδιατρικής

78

50 Πολύτιμος ο καλός ύπνος 54 Φτιάξτε το προσωπικό σας πρόγραμμα προπόνησης!

58 TAI CHI

Θεραπεύει σώμα, νου και ψυχή

10 ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΜΕ ΦΕΤΟΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ; Όροι και κανόνες

14 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΚΑΙ ΣΠΟΡ ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΑΪΟΥ

66 ΓΙΑΟΥΡΤΙ VS ΚΕΦΙΡ

Ποιο είναι πιο υγιεινό;

20 ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ 24 ΠΩΣ ΤΟ ΧΡΟΝΙΟ ΣΤΡΕΣ

78 ΑΣ ΕΡΘΕΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ;

28 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗ & ΔΕΡΜΑ Λοιμώξεις & Αλλοιώσεις

34 ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟΥ

x

στην κατασκήνωση

70 ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ 74 ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ

Ασφαλής και απαραίτητος

8

62 Διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη

στα χρωματα του διαβήτη

Πώς συμβάλλει στο healthy ageing;

ΣΤΑ «ΠΟΔΙΑ ΜΑΣ»

82 ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΕΦΙΔΡΩΣΗ Πού οφείλεται;

86 ΦΥΤΑ

Ένα δώρο για την υγεία


Μάθε να διαχειρίζεσαι το διαβήτη σου με σύμμαχο τον ιατρό σου

• Το άτομο με διαβήτη καλείται πολλές φορές την ημέρα να πάρει τις σωστές αποφάσεις για τον εαυτό του. • Ο ιατρός σου, θα σου μάθει ποιες είναι οι σωστές αποφάσεις για να παραμείνεις υγιής. GR20CD00007

• Προγραμμάτισε σήμερα την επόμενη επίσκεψη σου, στον ιατρό σου.

Μια πρωτοβουλία της Novo Nordisk Ελλάς Ε.Π.Ε. Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας.


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

Γράφει η:

Ε.ΡΙΖΑ, MPH, MSC, PHD Επιδημιολόγος-Υγιεινολόγος, ΕΔΙΠ, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Πώς ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Το 2020 ξεκίνησε με προσδοκίες και αισιοδοξία για τη χώρα μας σε κάθε επίπεδο. Τίποτα δεν προμήνυε την παγκόσμια υγειονομική πρόκληση που μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα κατάφερνε να ανατρέψει τους ρυθμούς και τις συνθήκες της ζωής μας.

10 10

xx

στα σταχρωματα χρωματατου τουδιαβήτη διαβήτη


Σήμερα, έπειτα από 4 δύσκολους μήνες βρισκόμαστε μπροστά στο πολυπόθητο ελληνικό καλοκαίρι με αγωνίες, προβληματισμούς, μα πάνω απ’ όλα με τεράστια ανάγκη να χαρούμε τις πλούσιες ομορφιές του τόπου μας. Το στοίχημα; Να παραμείνουμε ασφαλείς, να μην χάσουμε τα όσα με τόσες θυσίες κερδίσαμε. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο κορωνοϊός θα είναι μαζί μας το φετινό καλοκαίρι. Είμαστε όλοι ευάλωτοι, περισσότερο όμως οι συνάνθρωποί μας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα. Οφείλουμε όλοι να προσέχουμε, ιδιαίτερα το επόμενο τρίμηνο που θα βρεθούμε σε κάποιο μέρος της Ελλάδας για τις καλοκαιρινές μας διακοπές.

ò Ταξίδι Είναι πιθανό, ιδιαίτερα όσοι διαμένουμε σε αστικά κέντρα, να μετακινηθούμε με κάποιο μέσο προς κάποιον καλοκαιρινό προορισμό. Με προσοχή. Αν υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης με ιδιωτικό μέσο, η προστασία μας είναι σχετικά ελεγχόμενη. Βασικά μας εφόδια θα πρέπει να είναι η μάσκα και το αντισηπτικό

στα χρωματα του διαβήτη

x

11


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

χεριών. Φροντίζουμε να έχουμε ανοικτά παράθυρα όσο περισσότερο γίνεται και περιορίζουμε τη χρήση κλιματιστικού. Καλό είναι πριν το ταξίδι να έχει προηγηθεί καλός έλεγχος και συντήρηση του οχήματος. Aν ταξιδεύουμε με μέσο μαζικής μεταφοράς, τηρούμε απόσταση 1,5 μέτρου το λιγότερο από τους άλλους επιβάτες, φοράμε υποχρεωτικά μάσκα και δεν αγγίζουμε το πρόσωπό μας. Καθαρίζουμε καλά τα χέρια μας αφού πιάσουμε κοινόχρηστα πόμολα, καθίσματα, εισιτήρια, κάρτες, χρήματα. Αν έχουμε συμπτώματα αδιαθεσίας συμβατά με τη λοίμωξη του κορωνοϊού, όπως πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, είναι προτιμότερο να αναβάλουμε για μερικές ημέρες το ταξίδι μας, να παρακολουθήσουμε την κατάσταση και να συμβουλευθούμε τον ιατρό μας.

ò Διαμονή Το ιδανικό είναι να επισκεφθούμε τον τόπο καταγωγής μας, όπου πιθανότατα υπάρχει κάποιο οίκημα για να μείνουμε. Στην περίπτωση όμως που αυτό δεν είναι δυνατό, επιλέγουμε ήσυχους και όχι πολυσύχναστους προορισμούς.

12

x

στα χρωματα του διαβήτη

Καλό είναι να μείνουμε σταθερά σε ένα κατάλυμα για όλη τη διάρκεια των διακοπών μας, τηρώντας πάντα τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Προτιμάμε δωμάτια με φυσικό αερισμό και αποφεύγουμε όσο γίνεται τη χρήση κλιματιστικού ή ανεμιστήρα. Είναι προτιμότερο να πίνουμε συχνά δροσερά υγρά ή να κάνουμε δροσερά ντους. Τα σεντόνια και οι πετσέτες πρέπει να είναι καθαρά. Η καθημερινή αλλαγή των σεντονιών καλό είναι να αποφεύγεται, εκτός αν λερωθούν. Οι ένοικοι του δωματίου καλό είναι να μην παραμένουν στο χώρο κατά τη διάρκεια καθαρισμού από το προσωπικό καθαριότητας.

ò Εστίαση Το φαγητό των διακοπών είναι και θα πρέπει να παραμείνει απόλαυση! Σε

όλους τους χώρους εστίασης τηρούμε πάντα τα μέτρα προστασίας. Καθόμαστε σε απόσταση από τα διπλανά τραπέζια, πλένουμε οπωσδήποτε τα χέρια μας πριν από το φαγητό και μετά, με νερό και σαπούνι όποτε είναι εφικτό ή με χρήση αντισηπτικού εφ’ όσον τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα. Κρατάμε τα χέρια μας μακριά από το πρόσωπο όσο γίνεται, χρησιμοποιούμε χαρτοπετσέτες για να σκουπιστούμε (όχι υφασμάτινες), τις οποίες τοποθετούμε στην άκρη με προσοχή για να πεταχτούν. Προτείνεται η χρήση πλαστικοποιημένων καταλόγων στα καταστήματα εστίασης και η χρήση καλυμμάτων τραπεζιού (τραπεζομάντηλα) μιας χρήσεως. Αποφεύγουμε τη χρήση αυτόματου στεγνωτήρα χεριών με χρήση αέρα στους κοινόχρηστους

χώρους

υγιεινής και προτιμούμε τη χρήση ποδοκίνητων κάδων απορριμμάτων.

Καλές και ασφαλείς διακοπές!!!!!


στα χρωματα του διαβήτη

x

13


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

Γράφει ο:

ΔΡ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ Π. ΛΕΠΟΥΡΑΣ Παθολόγος, εξειδικευμένος στη Διαβητολογία, διευθυντής της Παθολογικής– Διαβητολογικής Κλινικής και του Διαβητολογικού Κέντρου του ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ GENERAL

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΚΑΙ ΣΠΟΡ

κορωνοϊού

παρέα με το διαβήτη την εποχή του...

14

x

στα χρωματα του διαβήτη


!

STAY

SAFE

Διακοπές με άσκηση, σπορ ή αθλοπαιδιές δίνουν χαρά και είναι ιδανικός τροπος για να ξεκουραστούμε φροντίζοντας το σώμα μας Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη μπορούν να συμμετέχουν σε όλα τα επίπεδα άσκησης ή σπορ, ακόμα και σε επίπεδα υψηλού ανταγωνισμού ή και πρωταθλητισμού. Καλύτερα να αποφεύγουμε, ωστόσο, τα ακραία και ριψοκίνδυνα σπορ. Η συστηματική, μέτριας έντασης άσκηση, ασκεί άμεση αλλά και μακροχρόνια ευνοϊκή επίδραση στη γλυκόζη του αίματος, καθώς και στο μεταβολισμό των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Η συστηματική αερόβια άσκηση μειώνει το σπλαγχνικό λίπος και τα κιλά, βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και συμβάλλει στον έλεγχο σακχάρου, πιέσεως και υπερλιπιδαιμίας. Τα σπορ είναι με μέτρο, ένας πολύ ευχάριστος και αποδοτικός τρόπος άσκησης και διατήρησης καλής φυσικής κατάστασης. Η καλή φυσική κατάσταση (fitness), φαίνεται ότι είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη δραστική μείωση σε όλα σχεδόν τα προβλήματα που δημιουργεί ο διαβήτης. Τα οφέλη της είναι πιο σημαντικά, ακόμα και από την απώλεια βάρους για τους υπέρβαρους με διαβήτη.


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

Καλοκαίρι και σπορ. Τι χρειάζεται να γνωρίζουν τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη; Χρειάζεται πολύ καλή εκπαίδευση για τον τύπο 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος) Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι υπαρκτός και σοβαρός. Ιδανικές τιμές σακχάρου πριν και κατά τη διάρκεια της άσκησης είναι από 100 ως 180 mg/dl. Καλό είναι να αποφεύγονται παρατεταμένης διάρκειας σπορ και ασκήσεις αντοχής ακόμη και μέτριας έντασης, περισσότερο της 1 ώρας, ή τουλάχιστον να συνδυάζονται με τακτικές μετρήσεις του σακχάρου (ανά 30’ ως 60’ ανάλογα με τις τιμές στις μετρήσεις). Προσοχή, αποφύγετε τα σπορ ή την άσκηση σε τιμές σακχάρου μικρότερες του 100 mg/dl ή μεγαλύτερες του 250-300 mg/dl.

Για τον τύπο 2 οποιαδήποτε μορφής άσκηση αποτελεί απαραίτητο συστατικό της θεραπείας. Προτιμάμε τακτικές αερόβιες ασκήσεις χαμηλής προς μέτριας έντασης, (τζόκινγκ, τένις, κολύμπι, ρακέτες ποδήλατο, κ.λπ.), τις οποίες καλό θα είναι να συνεχίζουμε συστηματικά σε όλες τις ηλικίες και για όλη μας τη ζωή !

Τι πρέπει να προσέχω όταν έχω διαβήτη και θέλω να κάνω άσκηση ή σπορ ò Προσοχή μεγάλη στις ακραίες θερμο-

κρασίες (πολύ ζέστη ή κρύο), καλό είναι να αποφεύγουμε την άσκηση. ò Καπέλο και γυαλιά ηλίου και φυσικά

αντηλιακό απαραίτητα στη θάλασσα και γενικά σε όλους τους εξωτερικούς χώρους. ò Ποτέ με γυμνά πόδια. Προσοχή! Όχι

ανοικτού τύπου υποδήματα, (π.χ. σαγιονάρες, σανδάλια, παντόφλες πλαστικές, κ.λπ.), ιδίως αν συνυπάρχει πε-

16

x

στα χρωματα του διαβήτη

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΔ ΚΑΙ COVID-19. ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΝ Ορισμένοι ασθενείς με διαβήτη μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας από τη νόσο του κοροναϊού (COVID-19). Ωστόσο, όλα τα άτομα με διαβήτη δεν κινδυνεύουν το ίδιο και η καλή ρύθμιση του διαβήτη αλλά και η καλή φυσική τους κατάσταση φαίνεται ότι είναι καθοριστικός παράγοντας για να αποφύγουν τις επιπλοκές. Είναι απάραιτητη επομένως η άσκηση όχι μόνο για την καλή φυσική κατάσταση (fitness), που είναι βασικό συστατικό μακροζωίας, αλλά και διότι συμβάλλει δραστικά στην καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη. Τα καλοκαιρινά σπορ είναι ένας πολύ ευχάριστος τρόπος άσκησης βοηθώντας με πολλούς τρόπους τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη να έχουν σωματική και ψυχική ευεξία και μέχρι τώρα αποτελούν την καλύτερη μη φαρμακευτική θεραπεία για τον COVID-19. Φυσικά, πρέπει να γίνονται με μέτρο, λαμβάνοντας υπόψη τις εξατομικευμένες οδηγίες που δίνουν οι θεραπευτές για τις προφυλάξεις που πρέπει να ακολουθούν για το διαβήτη τους.


ριφερική νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια (διαβητικό πόδι), κίνδυνος τραυματισμών από ξένα σώματα. ò Προσοχή στην αφυδάτωση! Ένα καλό γε-

νικό πρόγραμμα ενυδάτωσης περιλαμβάνει 2 ποτήρια νερό 2 ώρες πριν την άσκηση, 1 ως 2 ποτήρια νερό 30΄ πριν και ½ ποτήρι νερό κάθε 15΄ περίπου κατά την άσκηση. ò Καλό είναι να τρώμε ελαφρά 2-3 ώρες,

πριν και μετά την άσκηση. Οι χυμοί φρούτων ακόμα και οι φυσικοί είναι χρήσιμοι, αλλά προσοχή διότι μπορεί να ανεβάσουν πολύ τις τιμές του σακχάρου, ιδίως στους ινσουλινοθεραπευόμενους.

Επηρεάζεται ο μετρητής ή οι μετρήσεις του σακχάρου στο αίμα μου από την πολύ ζέστη ή το πολύ κρύο; ò Η απάντηση είναι ναι, μπορεί να επηρεά-

ζεται. Ακραίες θερμοκρασίες (κάτω από 8°C και πάνω από 34°C) μπορούν να επηρεάσουν το μετρητή ή τις ταινίες σακχάρου. Φροντίστε μετρητής και ταινίες να μην είναι κάτω από τον ήλιο, αλλά ούτε και εκτεθειμένα στο κρύο. ò Iδανική θερμοκρασία για μετρητές και

ταινίες σακχάρου είναι από 18 ως 28°C .

Τι χρειάζεται να έχω επιπλέον στην παραλία μαζί μου;

Είναι απάραιτητη επομένως η άσκηση όχι μόνο για την καλή φυσική κατάσταση (fitness), που είναι βασικό συστατικό μακροζωίας, αλλά και διότι συμβάλλει δραστικά στην καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη.

Αντισηπτικό και γάζες σε περίπτωση τραυματισμού, κορτιζονούχα αλοιφή για τσιμπήματα.

Ηλίαση: Ποια είναι τα συμπτώματα; Τι πρέπει να κάνω; Καλύτερο είναι να προσέξουμε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο (περισσότερο από 30’ ως 60’), ιδίως τις θερμές ώρες, ώστε να μη μας συμβεί! Τα συμπτώματα είναι έντονη ζάλη, συχνά κεφαλαλγία, αίσθημα αδυναμίας μαζί με αίσθημα έντονης θερμότητας, ταχύπνοια,

στα χρωματα του διαβήτη

x

17


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

ταχυκαρδία, δύσπνοια και αδυναμία, ξηρότητα και ερυθρότητα δέρματος, δυσφορία και μεγάλη καταβολή δυνάμεων. Συχνά η πίεση είναι χαμηλή, συνυπάρχει ταχυσφυγμία και σε πιο σοβαρές καταστάσεις μείωση ή απώλεια του επιπέδου συνείδησης. Για τα άτομα με διαβήτη είναι πολύ επικίνδυνη κατάσταση, ιδίως για όσους θεραπεύονται με ινσουλίνη. Χρειάζεται επικοινωνία με το γιατρό, ενυδάτωση με πολλά υγρά (όχι μόνο νερό, αλλά και χυμούς ή αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη), άμεση ψύξη (π.χ κρύο ντους ή μπάνιο ή βρεγμένη πετσέτα) και μεταφορά σε μέρος σκιερό και δροσερό.

Διακοπές, σπόρ, άσκηση, για άτομα με διαβήτη ò Αγαπώ το σώμα μου. Μαθαίνω να το φροντίζω. Οι διακοπές, η χαρά των σπορ

και η άσκηση που προσφέρουν στο σώμα μας είναι ουσιαστική φροντίδα για την υγεία μας (ψυχική και σωματική). Ο διαβήτης δεν θέτει απαγορεύσεις, αρκεί να υπάρχει κατάλληλη εκπαίδευση και γνώση. ò Ακρογωνιαίος λίθος, για να μην αντιμετωπίσουμε κανένα πρόβλημα, είναι η σω-

στή χρήση της αυτο-μέτρησης και οι τακτικές μετρήσεις σακχάρου αίματος, ιδίως όσων χρησιμοποιούν ινσουλίνη. ò Σεβασμός στο σώμα μας και τα όριά του, σημαίνει αποφυγή υπερβολικής καταπό-

νησης του σώματός μας, αποφυγή των "extreme" σπορ, ανάπαυση όταν νοιώθουμε αδιαθεσία ή έχουμε πυρετό, τακτική επικοινωνία με τον ιατρό μας. ò Σπορ ή αεροβικές ασκήσεις χαμηλής ως μέτριας εντάσεως, διάρκειας μέχρι 1

ώρα, προσφέρουν το μεγαλύτερο όφελος για το διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενο). Όσο για τον COVID-19, τα θετικά συναισθήματα που γεννά η χαρά των σπορ βοηθά, ιδίως, αν παράλληλα φροντίζουμε το διαβήτη μας να είναι καλά ρυθμισμένος και φυσικά να ακολουθούμε τις επίσημες οδηγίες προφύλαξης. Δεν ωφελεί ο πανικός, γνωρίζοντας πως αυτοί που κινδυνεύουν πραγματικά είναι οι ηλικιωμένοι (3η και 4η ηλικία), ιδίως όσοι έχουν χρόνιες παθήσεις με συνοσηρότητες (παχυσαρκία, καρδιακή-αναπνευστική-νεφρική ανεπάρκεια) και για το σακχαρώδη Διαβήτη, κυρίως όσοι είναι μακροχρόνια κακά ρυθμισμένοι. Ωφελούν αποτελεσματικά όλους μας τα σπορ και η άσκηση, αρκεί να συνειδητοποιήσουμε πως αυτήν την στιγμή η μοναδική θεραπεία για τον COVID-19 είναι η πρόληψη της μόλυνσης, συνεπώς η ελαχιστοποίηση στενών επαφών κυρίως σε κλειστούς χώρους. Φυσικά, η χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους μπορεί να είναι σωτήρια, ενώ η χωρίς μέτρο κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μας βάλει σε σοβαρές περιπέτειες. Καλοκαίρι και σακχαρώδης διαβήτης λοιπόν, ταιριάζουν αρμονικά και ευχάριστα, αρκεί να σεβόμαστε το μέτρο και τις οδηγίες των θεραπευτών μας.


ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΣΑΡΩΝΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ

Παρακολούθηση της γλυκόζης από το κινητό τηλέφωνο με την εφαρμογή FreeStyle LibreLink1 Ελέγξτε τη γλυκόζη με το κινητό σας, οποιαδήποτε στιγμή, παντού2 Χωρίς τρυπήματα στα δάκτυλα για την προσαρμογή της δοσολογίας ινσουλίνης3 Εξαιρετική ακρίβεια, ακόμα και στις χαμηλές τιμές γλυκόζης – εκεί που έχει μεγαλύτερη σημασία4,5 Συνδεθείτε με τον επαγγελματία υγείας που σας παρακολουθεί μέσα από το σύστημα LibreView6

Για περισσότερες πληροφορίες FreeStyleLibreLink.gr (1) Η εφαρμογή FreeStyle LibreLink είναι συμβατή μόνο με ορισμένα κινητά τηλέφωνα και λειτουργικά συστήματα. Παρακαλούμε ελέγξτε τον Οδηγό συμβατότητας Κινητών Τηλεφώνων πριν χρησιμοποιήσετε την εφαρμογή. (2) Η εφαρμογή FreeStyle LibreLink και η συσκευή ανάγνωσης FreeStyle Libre έχουν ομοιότητες αλλά και κάποιες διαφορές. Μην αγνοείτε συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε χαμηλά ή υψηλά επίπεδα γλυκόζης. Αν έχετε συμπτώματα που δεν ταιρίαζουν με την ένδειξη γλυκόζης του αισθητήρα ή αν υποψιάζεστε ότι η ένδειξη γλυκόζης δεν είναι ακριβής, κάντε έλεγχο με τρύπημα στο δάκτυλο χρησιμοποιώντας ένα μετρητή γλυκόζης στο αίμα. Αν τα συμπτώματα σας δεν συμβαδίζουν με τις ενδείξεις της γλυκόζης, συμβουλευτείτε τον επαγγελματία υγείας που σας παρακολουθεί. (3) Η μέτρηση με τρύπημα στα δάκτυλα απαιτείται εάν οι ενδείξεις γλυκόζης δεν συμφωνούν με τα συμπτώματα. (4) Ένθετο δεδομένων απόδοσης συστήματος FreeStyle Libre. (5) Data on file, Abbott Diabetes Care, Inc. (6) Η χρήση της εφαρμογής FreeStyle LibreLink, απαιτεί εγγραφή στο LibreView, μια υπηρεσία που διατίθεται από την Abbott και τη Newyu, Inc. O ιστότοπος LibreView είναι συμβατός μόνο με ορισμένα λειτουργικά συστήματα και προγράμματα περιήγησης (browsers). Παρακαλούμε επισκεφτείτε τον ιστότοπο www.libreview.com για περισσότερες πληροφορίες. © 2020 Abbott. Το σχήμα του κυκλικού αισθητήρα, το FreeStyle, το Libre και τα σχετικά εμπορικά σήματα ανήκουν στην Abbott.

C-00771, 06/2020


ΔΙΑΒΗΤΗΣ & ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Γράφει ο:

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Ειδικός Πνευμονολόγος

ΑΣΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ Ο εμβολιασμός αποτελεί τον φθηνότερο, τον ασφαλέστερο και αποτελεσματικότερο τρόπο προστασίας των πολιτών από τις λοιμώξεις. Ακόμη περισσότερο για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, που είναι πιο επιρρεπή σε σοβαρές βακτηριακές, μυκητιακές και ιογενείς λοιμώξεις.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ τύπου Ι και ΙΙ), αποτελεί μια σύνθετη κλινική οντότητα, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη έκκριση ινσουλίνης και μη αποδοτική της δράση στους ιστούς. Οι παραπάνω διαταραχές προκαλούν ένα πολυεπίπεδο είδος ανοσοκαταστολής, οφειλόμενο κατά κύριο λόγο στη μειωμένη κυτταρική δράση των ουδετεροφίλων κυττάρων, στη μειωμένη απάντηση των Τ κυττάρων, αλλά και στην ύπαρξη διαταραχής της χημικής ανοσίας. Αν προσθέσουμε τις βλάβες στο νευρικό και αγγειακό δίκτυο από το ΣΔ, είναι φανερή η έκταση της ανοσοκαταστολής του οργανισμού.

20

x

στα χρωματα του διαβήτη


Αναγκαία μέτρα για τη βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος σε άτομα με ΣΔ αποτελούν: η διακοπή του καπνίσματος, η μεσογειακού τύπου δίαιτα, η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους, ο καλός ύπνος, απλά καθημερινά μέτρα σωματικής υγιεινής πλύσιμο χεριών - και τέλος, ο εμβολιασμός.

στα χρωματα του διαβήτη

x

21


ΔΙΑΒΗΤΗΣ & ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ

Αναγκαία μέτρα για τη βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος σε άτομα με ΣΔ αποτελούν: η διακοπή του καπνίσματος, η μεσογειακού τύπου δίαιτα, η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους, ο καλός ύπνος, απλά καθημερινά μέτρα σωματικής υγιεινής - πλύσιμο χεριών - και τέλος, ο εμβολιασμός. Τα παραπάνω αποτελούν ασφαλείς και αποτελεσματικούς τρόπους για τη μείωση σοβαρών βακτηριακών, μυκητιακών και ιογενών λοιμώξεων. Ξεκινώντας από τον ετήσιο εμβολιασμό για τη γρίπη, που σύμφωνα με το CDC (Center of Disease Control) μπορεί να μειώσει έως και 80% την πιθανότητα εισαγωγής στο νοσοκομείο σε ασθενείς με ΣΔ. Πρέπει, όμως, να τονιστεί πως είναι σημαντική η επιλογή του χρόνου του εμβολιασμού που τον καθορίζουν, κυρίως οι κλιματολογικές συνθήκες. Ένας πρόωρος εμβολιασμός στα τέλη Σεπτεμβρίου για τη χώρα μας, για παράδειγμα, μπορεί να αποβεί το ίδιο άστοχος όπως και ένας εμβολιασμός στο τέλος του χειμώνα.

Εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου Ο εμβολιασμός κατά του Πνευμονιόκοκκου, εμποδίζει σε άτομα με ΣΔ να αναπτύξουν την επιθετική μορφή της διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου. Έχει αποδειχθεί, ότι ο συγκεκριμένος εμβολιασμός μειώνει κατά 50% τη θνησιμότητα από πνευμονιοκοκκική πνευμονία. Οι ακολουθούμενες εθνικές μας εμβολιαστικές οδηγίες, δεν παραλείπουν τους εμβολιασμούς για τον Τέτανο (Τd ανά δεκαετία), για την Ηπατίτιδα Β και τον Έρπητα Ζωστήρα. Ο εμβολιασμός αποτελεί τον φθηνότερο, τον ασφαλέστερο και αποτελεσματικότερο τρόπο προστασίας των πολιτών από τις λοιμώξεις. Βρισκόμαστε μέσα στο λαμπερό ελληνικό καλοκαίρι. Εν αναμονή της πιθανής έλευσης του εμβολίου για τον νεόφερτο ιό Sars-Cov-2 και με την ελπίδα το νέο εμβόλιο να μειώσει το φόβο, αλλά και να μην οδηγήσει στην παραφιλολογία που συνόδευσε το εμβόλιο της γρίπης Η1Ν1 του 2009, θα πρέπει να θυμηθούμε πως οι ενημερωμένοι - και όχι φοβισμένοι πολίτες - αποτελούν το ιδανικό ανάχωμα για πολλά κοινωνικά δεινά. Συνεχίζουμε, λοιπόν, με απoφασιστικότητα, υπευθυνότητα και συνέπεια, την πορεία μας από το Εγώ στο Εμείς και στη μετά Covid εποχή...

22

x

στα χρωματα του διαβήτη


στα χρωματα του διαβήτη

x

23


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει η:

ΜΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ Ψυχοθεραπεύτρια Msc, συνεργάτης ιατρείου Ψυχοεκπαίδευσης και Οικογενειακών παρεμβάσεων, Αιγινήτειο Νοσοκομείο

ΧΡΟΝΙΟ ΣΤΡΕΣ Πώς καταστρέφει την υγεία μας; Το στρες είναι μια βιολογική απάντηση του οργανισμού απέναντι σε απαιτητικές συνθήκες της καθημερινής ζωής. Κινητοποιεί το σώμα να απελευθερώσει ορμόνες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, που προετοιμάζουν τον οργανισμό να αναλάβει δράση. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας που συντελείται οργανικά, το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης, ετοιμότητας ή υπερδιέγερσης. Οι βιολογικές συνέπειες του στρες συνήθως δεν διαρκούν πολύ. Ωστόσο, κάποιοι άνθρωποι βρίσκονται σταδιακά παγιδευμένοι σε μια μόνιμη συνθήκη διαρκούς εγρήγορσης. Αυτό είναι το χρόνιο στρες. Πιθανές αιτίες του χρόνιου στρες εδράζονται σε ψυχοπιεστικές καταστάσεις που σχετίζονται με: ò Εργασιακά περιβάλλοντα υψηλών απαιτήσεων. ò Οικονομικές δυσκολίες. ò Δύσκολες διαπροσωπικές σχέσεις.

24

x

στα χρωματα του διαβήτη


ΣΗΜΑΔΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΧΡΟΝΙΟΥ ΣΤΡΕΣ ò υπερβολική ευερεθιστότητα ò κόπωση ò πονοκέφαλοι ò δυσκολία ή και ανικανότητα συγκέντρωσης ò γρήγορες, αποδιοργανωμένες σκέψεις ò δυσκολία στον ύπνο ò προβλήματα πέψης ò αλλαγές στην όρεξη ò αίσθημα «αβοήθητου» ò υποκειμενική αίσθηση απώλειας ελέγχου ò χαμηλή αυτοεκτίμηση ò απώλεια σεξουαλικής διάθεσης ò συχνές λοιμώξεις, ιώσεις ή κρυολογήματα

στα χρωματα του διαβήτη

x

25


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Η βίωση του στρες επί μακρόν τοποθετεί πίεση στο σώμα για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο. Αυτή η συνθήκη μπορεί να οδηγήσει σε μια γκάμα συμπτωμάτων και να αυξήσει τον κίνδυνο εκδήλωσης συγκεκριμένων παθήσεων. Η IL-6 είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος και συσχετίζεται με πολλές και σοβαρές ασθένειες. Σε πρόσφατη μελέτη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο διαπίστωσαν, ότι στο αίμα των ατόμων που ζούσαν με μόνιμο στρες, η ιντερλευκίνη 6 ήταν αυξημένη σε υψηλά επίπεδα. Η μείωση των επιπέδων στρες στον οργανισμό δε βοηθά μόνο στο να αισθανθεί κάποιος καλύτερα στο παρόν, αλλά συμβάλλει και στην προστασία της υγείας μας, σε βάθος χρόνου. Κάποιες στρατηγικές που μπορείτε να υιοθετήσετε στην καθημερινότητά σας αν αισθάνεστε συχνά πιεσμένοι είναι: ò Προσδιορίστε με ακρίβεια

την πηγή του στρες. Από τη στιγμή που γνωρίζετε τι σας ενοχλεί, δημιουργήστε ένα πλάνο για να το αντιμετωπίσετε. Θέστε πιο ρεαλιστικές προσδοκίες από τον εαυτό σας και από τους άλλους, ή αναζητήστε βοήθεια για τις δουλειές του σπιτιού ή για εργασιακά project. Φτιάξτε μια λίστα με τις υποχρεώσεις σας, εκτιμήστε τις προτεραιότητές σας και αποκλείστε όσες δεν είναι επείγουσες. ò Χτίστε ισχυρές σχέσεις. Έχει αποδει-

χθεί ότι οι αρνητικές ή εχθρικές σχέσεις με τον/τη σύζυγο προκαλούν άμεσες αλλαγές στην έκκριση ορμονών που σχετίζονται με την απελευθέρωση στρες στον οργανισμό. Από την άλλη πλευρά, οι θετικές σχέσεις μπο-

26

x

στα χρωματα του διαβήτη

ρούν να λειτουργήσουν ως καταλύτης εκτόνωσης του άγχους. Απευθυνθείτε σε μέλη της οικογένειας ή κοντινούς φίλους και μοιραστείτε μαζί τους το δύσκολο βίωμα. ò Ασκηθείτε. Η σωματική άσκηση αυ-

ξάνει την παραγωγή ενδορφινών, που δρουν ως φυσική ενδυνάμωση της διάθεσης. Βάλτε στο πρόγραμμά σας μια καθημερινή βόλτα με τα πόδια, μια μικρή αλλαγή που μπορεί να φέρει σημαντική διαφορά στο συναίσθημα. ò Ξεκουράστε το μυαλό σας. Σύμφωνα

με μελέτη της Αμερικάνικης Ένωσης Ψυχολόγων που διενεργήθηκε το 2012, το στρες κρατά ξύπνιους μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες παραπάνω από το 40% του ενήλικου πληθυσμού. Προκειμένου να εξασφαλίσετε τις απαιτούμενες 7-8 ώρες βραδινού ύπνου, περιορίστε την κατανάλωση καφεΐνης, αποφύγετε να έχετε στο υπνοδωμάτιό σας πηγές «απόσπασης», όπως η τηλεόραση ή οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και επιδιώξτε να πηγαίνετε για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ. Πλήθος ερευνών επιβεβαιώνουν ότι δραστηριότητες, όπως η γιόγκα ή οι ασκήσεις χαλάρωσης όχι μόνο βοηθούν στη μείωση του στρες, αλλά επιπλέον ενισχύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού. ò Αναζητήστε βοήθεια. Αν εξακολου-

θείτε να νιώθετε κατακλυσμιαίο στρες επί μακρόν, στραφείτε σε έναν εξειδικευμένο επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) έχει θεμελιωμένη αποτελεσματικότητα στις αγχώδεις διαταραχές. Σε δομημένες συνεδρίες, ο θεραπευτής ισχυροποιεί το άτομο να αναδιαμορφώσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τους εκλυτικούς παράγοντες άγχους.


στα χρωματα του διαβήτη

x

27


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΔΕΡΜΑ

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΖΕΡΜΙΑΣ Εξειδικευμένος Δερματολόγος στα LASER, Συνιδρυτής της Ευρωπαϊκής Εταιρείας LASER Δερματολογίας (ESLD) και Επιστημονικός Διευθυντής στα Δερματολογικά Κέντρα IQ Skin Clinics (Intensive Quality Skin Clinics)

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ & ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ Ακόμα και οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις φέρουν το 1/3 των ασθενών με διαβήτη να ταλαιπωρείται από κάποια δερματοπάθεια, είτε εξαιτίας της αυξημένης γλυκόζης στο αίμα που χαρακτηρίζει τη νόσο είτε εξαιτίας της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνει για να την αντιμετωπίσει. Είναι συχνές όμως και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιας μορφής δερματοπάθεια προηγείται της διάγνωσης του διαβήτη. Έτσι, λειτουργεί είτε ως το πρώτο αναγνωριστικό σημάδι για την ύπαρξή του είτε ως δείκτης πρόβλεψης για τον κίνδυνο μελλοντικής του ανάπτυξης.

28

x

στα χρωματα του τουδιαβήτη διαβήτη


Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τους παθογενετικούς μηχανισμούς για τις ποικίλες δερματικές εκδηλώσεις του διαβήτη. Ωστόσο, τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, που παρατηρούνται στα άτομα με διαβήτη, προκαλούν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο βλάβες στα κύτταρα του δέρματος επηρεάζοντας τις δραστηριότητες των ινοβλαστών και των κερατινοκυττάρων. Πρωτεΐνες (μεταξύ των οποίων και το κολλαγόνο), λιπίδια και νουκλεϊκά οξέα τροποποιούνται λόγω της παρουσίας αυξημένης γλυκόζης, αφ’ ενός χάνοντας τη λειτουργικότητά τους και

αφ'ετέρου προκαλώντας τη δημιουργία γλυκοτοξινών AGEs. Οι τελευταίες προκαλούν την έκκριση παραγόντων φλεγμονής και ελεύθερων ριζών που αυξάνουν το οξειδωτικό στρες. Ως αποτέλεσμα αυτών, μειώνεται η σύνθεση των λιπιδίων και η ενυδάτωση της κεράτινης στιβάδας της επιδερμίδας αλλά και η παραγωγή αντιμικροβιακών πεπτιδίων, επιδεινώνοντας τη λειτουργία του επιδερμικού φραγμού και καθιστώντας το δέρμα επιρρεπές σε ξηροδερμία και δερματικές λοιμώξεις. Περιορίζονται, επίσης, οι διαδικασίες ανάπλασης του δέρματος και

στα χρωματα του διαβήτη

x

29 29


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα κάνουν το δέρμα επιρρεπές σε ξηροδερμία και δερματικές λοιμώξεις. Περιορίζονται, επίσης, οι διαδικασίες ανάπλασης του δέρματος και προκαλείται δυσλειτουργία στην αγγειοδιαστολή. H εικόνα που εν τέλει παρουσιάζει το δέρμα των ασθενών με διαβήτη έχει πολλές ομοιότητες με δέρμα που έχει υποστεί πρόωρη γήρανση.

30

x

στα χρωματα του διαβήτη


προκαλείται δυσλειτουργία στην αγγειοδιαστολή. H εικόνα που εν τέλει παρουσιάζει το δέρμα των ασθενών με διαβήτη έχει πολλές ομοιότητες με δέρμα που έχει υποστεί πρόωρη γήρανση. Οι σημαντικότερες από τις ποικίλες δερματοπάθειες που σχετίζονται με το διαβήτη αναφέρονται παρακάτω επιγραμματικά (λόγω του πλήθους τους) και ταξινομημένες σε 4 κατηγορίες: 1) Από τις πιο κοινές και δυσάρεστες, είναι οι δερματικές εκδηλώσεις που προκαλούνται εξαιτίας επιπλοκών του διαβήτη τόσο στο νευρικό σύστημα, με βλάβες κυρίως στα χέρια και τα πόδια, όσο και στο αγγειακό σύστημα (διαβητική νευροπάθεια και αγγειοπάθεια αντίστοιχα), καθώς και του μηχανικού τραύματος που αυτές επιφέρουν στο δέρμα και που αρχικά δεν προκαλεί πόνο και παραμένει αδιάγνωστο. Αυτές οι επιπλοκές προκαλούν τόσο τη διαβητική δερματοπάθεια όσο και το σύνδρομο του διαβητικού ποδιού. Η διαβητική δερματοπάθεια εμφανίζεται περίπου στο 40% των διαβητικών ασθενών, συνήθως στα κάτω

άκρα και προσβάλλει κυρίως μεγαλύτερους σε ηλικία άνδρες. Πρόκειται για ερυθρές βλατίδες στην περιοχή της κνήμης που προοδευτικά ατροφούν, αφήνοντας όμως υπερμελαγχρωματικές ουλές στο δέρμα. Το σύνδρομο του διαβητικού ποδιού, που ταλαιπωρεί το 15-25% των διαβητικών, εκδηλώνεται με ένα πόδι παραμορφωμένο από έλκη, λοιμώξεις, ισχαιμία, μυϊκή ατροφία και με συνακόλουθες περαιτέρω επιπλοκές, όπως η οστεομυελίτιδα, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό. Είναι χαρακτηριστικό πως το σύνδρομο του διαβητικού ποδιού ευθύνεται για το 80% του συνόλου των ακρωτηριασμών στο κάτω μέρος του ποδιού, με το 50% των ασθε-

νών να καταλήγουν μέσα στα επόμενα 3 χρόνια από τον ακρωτηριασμό. 2) Εξίσου δυσάρεστες είναι και οι βακτηριακές και μυκητιασικές λοιμώξεις που προσβάλλουν τους διαβητικούς σε υψηλότερα ποσοστά από τον υπόλοιπο πληθυσμό, οι οποίες συχνά επιμένουν και ανθίστανται στη θεραπεία. Εμμένουσα δερματική λοίμωξη αποτελεί μάλιστα προειδοποιητικό σημάδι και στους μέχρι πρότινος αδιάγνωστους ασθενείς με διαβήτη. Πιο συχνές είναι οι δερματικές λοιμώξεις από τα βακτήρια του γένους Streptococcus, καθώς και το Staphylococcus aureus που μπορούν να προκαλέσουν μολυσματικό κηρίο, θυλακίτιδα, έκθυμα, ερυσίπελας, αποστήματα, φλεγμονώδη κυτταρίτιδα


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

και άλλα. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι όμως η λοίμωξη από Pseudοmοnas aeruginοsa, που μπορεί να οδηγήσει σε κακοήθη εξωτερική ωτίτιδα και ακόμα και στο θάνατο. Μεταξύ των μυκητιασικών λοιμώξεων συχνότερες είναι αυτές από μύκητες των γενών Candida και Trichophyton που προκαλούν δερματοφυτία των ποδιών (με πιο συχνή τη δερματοφυτία του πέλματος και των μεσοδακτύλιων περιοχών- γνωστή και ως πόδι του αθλητή) και η δερματοφυτία των ονύχων (ονυχομυκητίαση), καθώς επίσης και καντιντίαση. 3) Άλλες δερματοπάθειες που φαίνεται να συσχετίζονται με το διαβήτη περιλαμβάνουν το χρόνιο κνησμό, την ξηροδερμία και την οζώδη κνήφη, τη λιποειδική νεκροβίωση, το δακτυλιοειδές κοκκίωμα, τις διαβητικές πομφόλυγες, τον ομαλό λειχήνα και το σκληροίδημα του Buschke. Στην πραγματικότητα, η σχετική λίστα είναι αρκετά μεγάλη. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, αναφέρεται συστηματικά στην επιστημονική βιβλιογραφία ότι υψηλό ρίσκο για διαβήτη εμφανίζουν και ασθενείς με λεύκη και ψωρίαση. 4) Μία τέταρτη κατηγορία δερματοπαθειών αποτελούν παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής για τη διαχείριση του διαβήτη. Η ινσουλίνη και τα συστατικά που υπάρχουν στα παρασκευάσματα ινσουλίνης που χορηγούνται σε διαβητικούς μπορούν να προκαλέσουν από τοπικές αλλεργικές αντιδράσεις, όπως ερύθημα, κνησμό, λιποατροφία ή λιποϋπερτροφία, έως συστημικές αντιδράσεις ακόμα και αναφυλαξία. Πέραν της ινσουλίνης και άλλοι από στόματος χορηγούμενοι αντιδιαβητικοί παράγοντες έχουν αναφερθεί με σημαντικές παρενέργειες, όπως πολύμορφο ερύθημα, αλλεργικές εκδηλώσεις και φωτοευαισθησία.

32

x

στα χρωματα του διαβήτη


TRIFLE


ΠΑΜΕ... Δ Ι Α ΚΟ Π Ε Σ

Γράφει η:

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ MD, PH.D ΔερματολόγοςΑφροδισιολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Τα τελευταία χρόνια όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει το πόσο σημαντικό είναι να χρησιμοποιούμε αντηλιακό, με στόχο την αποτελεσματική μας προστασία από τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου, όπως τον καρκίνο του δέρματος και τη φωτογήρανση. Πόσο «διαβασμένοι» είμαστε όμως ως προς τη σωστή επιλογή και τη σωστή χρήση του αντηλιακού;

Πρώτα από όλα, θα πρέπει να επιλέξουμε σωστά το αντηλιακό μας: Επιλέγουμε αντηλιακό με βάση την προστασία που παρέχει και όχι με βάση το αν απλώνεται καλά ή όχι, αν καλύπτει τις ατέλειες ή δεν αφήνει ασπρίλες κατά την εφαρμογή. Οι καταλληλότεροι επαγγελματίες για να σας συμβουλεύσουν για το ποιο είναι το κατάλληλο αντηλιακό για εσάς και για κάθε περιοχή του σώματος ξεχωριστά, είναι ο δερματολόγος σας και ο φαρμακοποιός σας. Για παράδειγμα, για το τριχωτό της κεφαλής είναι κατάλληλο ένα αντηλιακό σε μορφή σπρέι, για το πρόσωπο ένα αντηλιακό

34

x

στα χρωματα του διαβήτη

σε κρέμα, ενώ για τα χείλη ένα αντηλιακό σε μορφή στικ. Θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι στο αντηλιακό δεν υπάρχει «one size fits all». Δύσκολα, δηλαδή, θα βρείτε ένα προϊόν που να είναι κατάλληλο για όλα τα μέλη της οικογένειας, αφού κάθε μέλος μπορεί να έχει διαφορετικό χρώμα και διαφορετικό τύπο δέρματος. Το χρώμα του δέρματος, το ιστορικό κακοήθους μελανώματος ή δυσπλαστικών σπίλων είναι εκείνο που θα υπαγορεύσει και το δείκτη προστασίας (SPF) που πρέπει να χρησιμοποιήσετε. Τα άτομα με ανοιχτό δέρμα και οικογε-


νειακό ιστορικό μελανώματος χρειάζονται υψηλούς δείκτες SPF50, ενώ τα πιο μελαχρινά άτομα μπορούν να καλυφθούν και με ένα χαμηλότερο δείκτη προστασίας, π.χ. 25. Καλό είναι, επίσης, να τσεκάρουμε κατά πόσο το αντηλιακό μας προστατεύει από την –εξίσου βλαβερή- UVA ακτινοβολία. Προσοχή! Η χρήση ενός μεγάλου δείκτη προστασίας δεν σημαίνει ότι μπορούμε να καθόμαστε στον ήλιο ατελείωτες ώρες (και ειδικά τις «απαγορευμένες ώρες» 11 το πρωί έως 4 το απόγευμα) χωρίς να ανανεώνουμε το αντηλιακό μας. Το αντηλιακό μας χρειάζεται ανανέωση κάθε 4 ώρες, μετά

από κάθε βουτιά και μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα ή εφίδρωση. Άλλωστε, δεν βασιζόμαστε μόνο στο αντηλιακό μας για την προστασία από τον ήλιο, αλλά επιστρατεύουμε και άλλα μέσα: ομπρέλες, ρούχα, καπέλα και γυαλιά ηλίου. Δεν ξεχνάμε να απλώσουμε αντηλιακό στα αυτιά μας και στη ραχιαία επιφάνεια των άκρων μας. Τέλος, κατά την εφαρμογή του αντηλιακού μας θα πρέπει να προσέξουμε να μην είμαστε ιδρωμένοι ή βρεγμένοι, εκτός κι αν το προϊόν αναφέρει ότι μπορεί να εφαρμοστεί και σε υγρά δέρματα.

στα χρωματα του διαβήτη

x

35


ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ&ΥΓΕΙΑ

Γράφει ο:

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΗΣ Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ, επικεφαλής του ερευνητικού κέντρου Ηρακλής

ΡΥΠΑΝΣΗ

ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΠΙΟ ΕΥΑΛΩΤΟΥΣ ΣΕ ΙΟΥΣ ΚΑΙ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Η διασύνδεση ανάμεσα στην πανδημία COVID-19 και την περιβαλλοντική υποβάθμιση είναι από τις πλευρές που μελετώνται ιδιαίτερα έντονα από την πρώτη στιγμή που κηρύχθηκε η πανδημία από τον ΠΟΥ. Η διασύνδεση αυτή σχετίζεται τόσο με την έναρξη και τους μηχανισμούς μετάδοσης της λοίμωξης, όσο και με την τρωτότητα του πληθυσμού λόγω προηγούμενης επιβάρυνσης του οργανισμού από την έκθεση σε τοξικούς ρύπους που τείνουν να μειώσουν την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αντιμετωπίσει ένα υψηλό ιϊκό φορτίο.

36

x

στα χρωματα του διαβήτη

Θα πρέπει να υπογραμμιστεί το πόσο ευάλωτος είναι ο πληθυσμός λόγω της πολύπλευρης ρύπανσης. Οπωσδήποτε, η έκθεση σε ατμόσφαιρα με υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων ενισχύει την τρωτότητα του ανθρώπινου οργανισμού. Πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ έδειξε ότι άνοδος κατά μόλις 1 μg/m3 στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM2.5 συνδέεται με αύξηση 15% στη θνητότητα από COVID-19.

Η λειτουργία του ΜΕΤΡΟ στη Θεσσαλονίκη θα μείωνε την ατμοσφαιρική ρύπανση κατά 4%. Τα αποτελέσματα του πειράματος μεγάλης κλίμακας που ήταν το lockdown για τις ελληνικές πόλεις καταδεικνύουν τη σημασία των αστικών μεταφορών στον περιβαλλοντικό φόρτο και στη


Δημόσια Υγεία. Η δυνατότητα ηλεκτροδότησης των μεταφορών στις πόλεις αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία μείωσης της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στην υγεία των κατοίκων. Μελέτη διαφορετικών σεναρίων σχετικά με παρεμβάσεις στο σύστημα μεταφορών στη Θεσσαλονίκη από το Eργαστήριo Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ (EnveLab) στα πλαίσια του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος ICARUS έδειξε, ότι η έναρξη χρήσης του METΡO θα οδηγούσε σε μια μείωση της θνητότητας λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά 4-5%, με μια εξοικονόμηση στο σύστημα δημόσιας υγείας της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ σε ετήσια βάση.

στα χρωματα του διαβήτη

x

37


ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ&ΥΓΕΙΑ

Η μετατροπή του 50% του στόλου των οχημάτων στη Θεσσαλονίκη σε ηλεκτροκίνητα θα οδηγούσε σε μείωση της θνητότητας και νοσηρότητας, λόγω μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά 4%, ενώ η εξοικονόμηση στο σύστημα δημόσιας υγείας θα ανέρχονταν σε 162 εκατομμύρια ευρώ, ετησίως. Με δεδομένο λοιπόν, το άνευ προηγουμένου σκηνικό της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19, τα ζητήματα δημόσιας υγείας έχουν κεντρική θέση. Περισσότερο από ποτέ, η επιστημονική γνώση που προέρχεται από την έρευνα γίνεται βασικό εργαλείο για την κατανόηση του κοινωνικού αντίκτυπου αυτής της πανδημίας και για την καθοδήγηση της εφαρμογής των πολιτικών δημόσιας υγείας.

ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΧΑΡΒΑΡΝΤ ΕΔΕΙΞΕ ΟΤΙ ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΤΑ ΜΟΛΙΣ 1 ΜG/M3 ΣΤΙΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΩΝ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ PM2.5 ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ 15% ΣΤΗ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟ COVID-19!

38

x

στα χρωματα του διαβήτη

Το Πρόγραμμα Έρευνας για το Περιβάλλον της Υγείας για την Ευρώπη (HERA), που συντονίζεται στην Ελλάδα από το ΑΠΘ, ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2019 και περιλαμβάνει 15 ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος του προγράμματος είναι να παράσχει στο θεσμικό όργανο μια ατζέντα για το περιβάλλον, το κλίμα και την υγεία για την περίοδο 20202030, προσδιορίζοντας τις ερευνητικές ανάγκες και προτεραιότητες, προκειμένου να προτείνει οδικούς χάρτες που συνενώνουν τους διάφορους ευρωπαίους εταίρους. Μια προκαταρκτική τέτοια ατζέντα προτάθηκε το Φεβρουάριο του 2020. Θα έπρεπε σε ευρωπαϊκό επίπεδο να δημιουργηθεί ένα Κέντρο Πρόβλεψης Περιβαλλοντικών προβλημάτων και πιθανών ακραίων φαινομένων, για παράδειγμα, ανάλογο με αυτό που έχουμε για την πρόγνωση του καιρού. Είναι φανερό ότι λείπει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα μπορούσε λοιπόν να συγκροτηθεί άμεσα ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο, που θα συντονίζει ιδρύματα από διάφορες χώρες, θα συνενώσει γνώσεις και υπολογιστική ισχύ και θα λειτουργεί ως ένα virtual Ινστιτούτο.


στα χρωματα του διαβήτη

x

39


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει ο:

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ Νευρολόγος, επιστημονικός συνεργάτης του Ειδικού Ιατρείου Νοητικών Διαταραχών της Α’ Νευρολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Είναι ο διαβήτης τύπου 3; Άνοια είναι ένας γενικός όρος με τον οποίο αναφερόμαστε στη μείωση των νοητικών λειτουργιών ενός ατόμου σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση. Η άνοια (στερητικό «α» + «νους») χαρακτηρίζεται από διαταραχή στη μνήμη, την κρίση, το λόγο και τη συμπεριφορά σε βαθμό που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να επιτελεί ανεξάρτητα τις καθημερινές του δραστηριότητες. Όταν στα συμπτώματα αρχικά κυριαρχεί η αργή και προοδευτική διαταραχή στη μνήμη και τον προσανατολισμό, το υποκείμενο αίτιο, συνήθως, είναι η νόσος Alzheimer. Είναι το συχνότερο αίτιο άνοιας –περίπου στα 3/4 των περιπτώσεων– αλλά όχι το μόνο. Σε αρκετές περιπτώσεις, η διερεύνηση του ασθενούς αποκαλύπτει σημαντικό φορτίο αγγειακών βλαβών στον εγκέφαλο (μικρά ή μεγάλα «εγκεφαλικά»), που συνιστούν, επίσης, αίτιο άνοιας (αγγειακής). Η άνοια αποτελεί μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας που προκαλεί ανυπολόγιστο φορτίο στο άτομο και την οικογένειά του. Στη χώρα μας εκτιμάται ότι πάσχουν από άνοια περίπου 160.000 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω· ο αριθμός αυτός μάλλον θα αυξηθεί στο άμεσο μέλλον, καθώς η γήρανση του πληθυσμού ενδέχεται να αντισταθμίσει τις θετικές επιδράσεις των βελτιωμένων πρακτικών πρόληψης και της αύξησης της ευαισθητοποίησης του κοινού.

40

x

στα χρωματα του τουδιαβήτη διαβήτη


στα χρωματα του διαβήτη

x

41


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Μια πολύ συχνή παρανόηση σχετικά με την άνοια είναι ότι αποτελεί φυσιολογικό κομμάτι της γήρανσης· αν και κατά κανόνα αφορά τους ηλικιωμένους, αυτό δεν ισχύει. Φυσικά, ο εγκέφαλος, όπως όλα τα όργανα του σώματος, γερνάει με την πάροδο του χρόνου και έτσι, οι νοητικές επιδόσεις μας αναμένεται να καμφθούν. Υπάρχουν όμως αρκετοί παράγοντες που μπορούν να επιταχύνουν τη νοητική έκπτωση. Κάποιοι, όπως π.χ. το φύλο, το επίπεδο εκπαίδευσης και η κληρονομικότητα, δεν μπορούν να τροποποιηθούν. Εμάς μας ενδιαφέρουν περισσότερο οι λεγόμενοι τροποποιήσιμοι παράγοντες, καθώς αυτοί είναι στόχοι των στρατηγικών πρόληψης.

Πρόληψη – η σχέση νόσου Alzheimer και σακχαρώδη διαβήτη Εφόσον δεν υπάρχουν ακόμη ριζικές θεραπείες για την άνοια, είναι προφανές ότι αναβαθμίζεται ιδιαίτερα ο ρόλος της πρόληψης. Πράγματι, έχει αποδειχθεί, ότι η καλή υγεία των αιμοφόρων αγγείων (καλή ρύθμιση αρτηριακής πίεσης, σακχάρου και λιπιδίων) προστατεύει τόσο από τη νόσο Alzheimer όσο και από την αγγειακή άνοια. Μάλιστα, έχει υπολογιστεί ότι τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη έχουν 47% μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν άνοια στο μέλλον. Ειδικά για τη νόσο Alzheimer, η αύξηση του κινδύνου ανέρχεται στο 39%, ενώ για την αγγειακή άνοια εκτινάσσεται στο 138%! Η υπεργλυκαιμία, η χρόνια φλεγμονή, το οξειδωτικό stress και η διαταραχή των επιπέδων ινσουλίνης και λιπιδίων τόσο στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

42

x

στα χρωματα του διαβήτη

ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΕΧΟΥΝ 47% ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΟΥΝ ΑΝΟΙΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ.


P u p l i

ΚΟΖΑΝΗ

όσο και στον τύπου 2 επιταχύνουν την καταστροφή των νευρικών κυττάρων που παρατηρείται στη νόσο Alzheimer. Αντίστροφα, μελέτες έχουν δείξει ότι και οι ασθενείς με νόσο Alzheimer πολύ συχνά αναπτύσσουν σακχαρώδη διαβήτη. Είναι τόσο στενή η εξάρτηση του εγκεφάλου από την κατανάλωση γλυκόζης, που κάποιοι έχουν αποκαλέσει τη νόσο Alzheimer «διαβήτη τύπου 3»! Εκτός βέβαια από την καλή ρύθμιση του σακχάρου, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της άνοιας παίζουν η αποφυγή του καπνίσματος και της παχυσαρκίας, η σωματική, κοινωνική και πνευματική δραστηριότητα και η ισορροπημένη δίαιτα (με βάση το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής). Η ρύθμιση των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου για άνοια μπορεί να αποτρέψει περίπου το 1/3 των νέων περιπτώσεων. Αξίζει, λοιπόν, να φροντίσουμε την υγεία της καρδιάς και των αγγείων μας, ώστε να απολαύσουμε μια ζωή με ποιότητα και στην τρίτη ηλικία!

Η Ψυχογηριατρική Εταιρεία «Ο Νέστωρ», ιδρύθηκε το 2001 με βασική προτεραιότητα να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων ανθρώπων. Αποτελεί τον μεγαλύτερο φορέα παροχής δωρεάν υπηρεσιών για άτομα που αντιμετωπίζουν διαταραχές μνήμης, νόσο του Alzheimer ή άλλες μορφές άνοιας και άλλα ψυχογηριατρικά προβλήματα στη χώρα μας. Περισσότεροι από 9.000 ηλικιωμένοι απολαμβάνουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας ετησίως. Με στόχο να καλύψει ακόμα περισσότερες ανάγκες, η Εταιρεία φέτος ξεκίνησε τη λειτουργία του Ειδικού Κέντρου Ημέρας για πάσχοντες από Αλτσχάϊμερ στην Κοζάνη (φωτό) και δύο επιπλέον προγραμμάτων: Τη Διασύνδεση Ειδικού Κέντρου Ημέρας για πάσχοντες από άνοια – Alzheimer με μονάδες Ο.Τ.Α. (Κ.Α.Π.Η. – Κ.Η.Φ.Η.) στην Κοζάνη, και τη Διασύνδεση του Κέντρου Ημέρας Πατησίων για την άνοια των Ο.Τ.Α. (Κ.Α.Π.Η.Κ.Η.Φ.Η.) των Δήμων: Αθηναίων (7o Δ.Δ.), Γαλατσίου και Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας στην Αττική. Τα προγράμματα έχουν διετή διάρκεια και υλοποιούνται με πόρους ΕΣΠΑ 2014-2020. Περισσότερες πληροφορίες: www.nstr.gr & amp; https:// espa.nstr.gr/


ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΛΙΑ

Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τη μάσκα.

Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό. Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Σ Τ Η Ν Ε Κ ΤΑ Ρ Ι Α Κ Α ΡΑ Κ Ω Σ ΤΑ

44

x

στα χρωματα του διαβήτη


Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, στο Νοσοκομείο Παίδων "Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού"

ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΚΡΙΖΩΘΕΙ. Ο ΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΑΝΑ ΠΑΣΑ ΣΤΙΓΜΗ ΝΑ ΑΝΑΖΩΠΥΡΩΘΕΙ. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΥΘΕΙ- ΕΧΕΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΕΛΕΧΘΕΙ.

Από την πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης της πανδημίας, τόσο ως μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας για το νέο κορωνοϊό όσο και ως πανεπιστημιακός ιατρός, η καθηγήτρια Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, στο Νοσοκομείο Παίδων "Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού", Μαρία Τσολιά, σε συνέντευξή της στα "Χρώματα του Διαβήτη" κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ανάγκη αυστηρής τήρησης των μέτρων ατομικής προστασίας. Τονίζει, ότι ο ιός είναι ακόμα εδώ, θεωρεί μεγάλη πρόκληση το άνοιγμα του τουρισμού, ωστόσο, δεν θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο να υπάρξει ένα νέο καθολικό lockdown, με τη μορφή που το ζήσαμε τους προηγούμενους μήνες. Όσο για τη λύση του προβλήματος; Αυτή θα έλθει με ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, σημειώνει η κυρία Τσολιά, καθώς "το κόστος για να οικοδομήσουμε ανοσία της αγέλης, τόσο σε νοσηρότητα όσο και σε θανάτους, θα είναι τεράστιο".

Αυτή τη στιγμή παρακολουθούμε όλοι μία νέα έξαρση κρουσμάτων στις ΗΠΑ, όπως πριν από λίγες ημέρες είχαμε δει μια μεγάλη αύξηση των περιστατικών στο Πεκίνο. Θα μπορούσε αυτή να είναι η αρχή ενός δεύτερου κύματος της επιδημίας; Ειδικός του ECDC σχολίασε πρόσφατα, πως το ερώτημα δεν είναι αν θα υπάρξει δεύτερο κύμα, αλλά πόσο μεγάλο θα είναι αυτό... Δεν ξέρουμε αν πρόκειται για ένα δεύτερο κύμα που μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Υποθέτουμε ότι το δεύτερο κύμα δεν θα έλθει ομοιόμορφα. Ξέρουμε πως θα εκδηλωθούν εξάρσεις και επανεμφανίσεις του προβλήματος σε κάποιες περιοχές. Αυτό είναι σίγουρο. Οι τοπικές εξάρσεις που θα

στα χρωματα του διαβήτη

x

45


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ Τ Η ΝΜΑΡΙΑ ΤΣΟΛΙΑ

παρατηρηθούν δεν σημαίνουν απαραίτητα ένα δεύτερο γενικευμένο κύμα. Η εμφάνιση αλλά και ο έλεγχος αυτών των τοπικών εξάρσεων, θα εξαρτηθεί, θεωρώ, σε μεγάλο βαθμό τόσο από τους πολίτες, από το κατά πόσο δηλαδή θα εφαρμόσουν τα μέτρα, όσο και από τις τοπικές συνθήκες.

ρίπου παιδιών που νοσηλεύθηκαν σε όλη τη χώρα. Από αυτά, μόνο ένα περιστατικό χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε ΜΕΘ, στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς είχε πολύ σοβαρό υποκείμενο νόσημα.

Είναι ευνόητο, ότι μια μεγάλη πρόκληση -ειδικά για τη χώρα μας- είναι το άνοιγμα του τουρισμού. Είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν κάποιες τοπικές εξάρσεις, όμως υπενθυμίζω ότι μεγάλο ρόλο θα παίξει η συμμόρφωση του πληθυσμού στην εφαρμογή των μέτρων προφύλαξης.

Επίσης, δεν είχαμε κανένα κρούσμα στη χώρα μας από το νεοφανές σύνδρομο PIMS-TS. Πρόκειται για ένα νέο σύνδρομο που μοιάζει με το Kawasaki, αποτελεί ωστόσο μια εντελώς νέα οντότητα. Από πρόδρομα δεδομένα που προέρχονται από τις ΗΠΑ και από το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται να είναι κάτι ξεχωριστό και πρόκειται για σοβαρή νόσο. Όμως, από τα μέχρι σήμερα δεδομένα φαίνεται ότι εκδηλώνεται πολύ σπάνια. Σύμφωνα με υπολογισμούς που έγιναν στις Η.Π.Α., ενώ η συχνότητα της λοίμωξης με το νέο κορωνοϊό ήταν 300 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα κάτω των 21 ετών, η συχνότητα του πολυσυστηματικού φλεγμονώδους συνδρόμου ήταν μόλις 2 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας. Αν και η νόσος αυτή είναι σοβαρή, η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών αναρρώνουν χωρίς προβλήματα και η θνητότητα είναι χαμηλή.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να φοράμε τη μάσκα και να τηρούμε τις αποστάσεις κάθε φορά που βρισκόμαστε σε κλειστό χώρο με άλλα άτομα. Όχι μόνο στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και στο χώρο εργασίας. Γιατί μπορεί να τηρούμε τις αποστάσεις, κάτι όμως μπορεί να συμβεί και η απόσταση να μειωθεί - εκεί η μάσκα είναι απαραίτητη. Η χρήση μάσκας και οι αποστάσεις είναι το κύριο μέτρο για να αποτρέψουμε τις νέες εξάρσεις της επιδημίας και την ανάγκη για ένα νέο lockdown. Η χρήση μάσκας συστήνεται μάλιστα, ακόμη και σε ανοιχτούς χώρους, όταν η απόσταση του 1,5 μέτρου δεν μπορεί να τηρηθεί.

Πού βρίσκεται σήμερα ο περίφημος δείκτης R0; Ο ρυθμός αναπαραγωγής του ιού βρίσκεται πολύ κάτω από το 1, ενώ στα τέλη Ιουνίου ήμασταν πιο κάτω και από το 0,5!

Πόσα παιδιά έχουν νοσηλευτεί με COVID-19; Τι μάθαμε για τη συμπεριφορά του ιού στα μικρά παιδιά; Στο νοσοκομείο μας νοσηλεύτηκαν 4 παιδιά (έως 16 ετών) από σύνολο 20 πε-

46

x

στα χρωματα του διαβήτη

Γενικά, η νόσος είναι πολύ ήπια στα παιδιά και απαιτεί λίγες ημέρες νοσηλείας.

To PIMS-TS θα πρέπει να ανησυχεί τους γονείς; Σε γενικές γραμμές, τα παιδιά που προσβάλλονται από τον νέο κορωνοϊό εκδηλώνουν ήπια νόσο. Πολλές φορές μάλιστα, δεν εκδηλώνουν καθόλου συμπτώματα. Άτομα ηλικίας έως 20 ετών φαίνεται από έρευνες ότι έχουν 50% χαμηλότερη ευαισθησία στη λοίμωξη, δηλαδή χαμηλότερη πιθανότητα να μολυνθούν. Υπάρχουν μάλιστα και στοιχεία που δείχνουν ότι τα παιδιά μεταδίδουν λιγότερο συχνά τον ιό, ενδέχεται δηλαδή ο ιός να μεταδίδεται δυσκολότερα σε αυτά και να τον μεταδίδουν και αυτά λιγότερο.


Βλέπουμε, δηλαδή, μια εντελώς αντίθετη συμπεριφορά σε σχέση με τη γρίπη. Στη γρίπη γνωρίζουμε ότι τα παιδιά κάτω των 5 ετών νοσούν συχνότερα και βαρύτερα, καθώς επίσης και ότι τα παιδιά σχολικής ηλικίας νοσούν πιο συχνά και λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές του ιού στην κοινότητα. Και εδώ βέβαια υπάρχει και η αντίθετη άποψη- π.χ. μια κινεζική μελέτη έδειξε ότι το ποσοστό ενδοοικογενειακής μετάδοσης του κορωνοϊού δεν διέφερε μεταξύ παιδιών και ενηλίκων. Μία άλλη μελέτη από το Ιολογικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου Charité του Βερολίνου (Jone T.C. et al, An analysis of SARSCoV-2 viral load by patient age) έδειξε, επίσης, ότι το ιικό φορτίο στο αναπνευστικό σύστημα των παιδιών είναι ισοδύναμο με εκείνο των ενηλίκων. Η συγκεκριμένη μελέτη προκάλεσε έντονη συζήτηση, όμως η σημασία του ευρήματος αυτού σχετικά με τη μεταδοτικότητα της λοίμωξης δεν έχει διευκρινιστεί. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα, είναι ότι τα παιδιά νοσούν λιγότερο συχνά και εμφανίζουν πιο ήπια νόσο. Φαίνεται ότι μεταδίδουν λιγότερο συχνά τη λοίμωξη αλλά αυτό το ερώτημα διερευνάται ακόμη.

Το "τέλος" της πανδημίας, θα έλθει με το εμβόλιο ή με ένα αποτελεσματικό φάρμακο και τη σταδιακή ανοσία του πληθυσμού; Η ελπίδα μας στη μάχη κατά του κορωνοϊού είναι ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, καθώς η ανάπτυξη συλλογικής ανοσίας (ή ανοσίας της αγέλης) θα έχει τεράστιο κόστος, τόσο σε νοσηρότητα όσο και σε θανάτους, κυρίως σε ευπαθείς ομάδες και ηλικιωμένους. Κι αυτό, γιατί ακόμη και

σε πληθυσμούς όπου ο ιός κυκλοφορεί, η ανοσία της αγέλης κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, 7-15%.

Ποιο ήταν τελικά το μυστικό της επιτυχίας στην Ελλάδα; Το γρήγορο lockdown ή ο συνδυασμός των μέτρων; Ήταν συνδυασμός πολλών παραγόντων. Και οι σωστές αποφάσεις που ελήφθησαν από την πολιτεία και από τους ειδικούς και ο συνδυασμός των μέτρων, η συμμόρφωση των πολιτών προς τα μέτρα, με αίσθημα κοινωνικής και ατομικής ευθύνης και η μεγάλη ωριμότητα που έδειξε ο κόσμος. Χωρίς τη συνεργασία των πολιτών και τη συμμόρφωση στα μέτρα δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ένα τόσο καλό αποτέλεσμα.

Βοήθησε και όλο αυτό που βλέπαμε λίγο πριν το lockdown να διαδραματίζεται στην Ιταλία; Ίσως, γιατί η Ιταλία ήταν ένα παράδειγμα του πού θα μπορούσαν να φτάσουν τα πράγματα. Και ήταν ένα παράδειγμα όχι θεωρητικό, αλλά πραγματικό. Βέβαια, εδώ θα πρέπει να πούμε και κάτι άλλο: ότι και άλλες χώρες είδαν αυτό που συνέβη στην Ιταλία, όμως το αγνόησαν... Τα καταφέραμε καλά. Μπορέσαμε να ελέγξουμε το πρόβλημα. Πρέπει όμως να θυμόμαστε ότι το πρόβλημα δεν έχει εξαλειφθεί.

Βλέπουμε μια "χαλάρωση" όσον αφορά στην ατομική προστασία. Αυτό θα μπορούσε να μας στοιχίσει; Αυτό είναι κάτι που πραγματικά μας ανησυχεί πολύ. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε όλοι ότι το πρόβλημα δεν έχει εκριζωθεί. Ο ιός είναι εδώ και μπορεί ανά πάσα στιγμή να αναζωπυρωθεί. Το πρόβλημα δεν έχει λυθεί- έχει προσωρινά ελεγχθεί. Για αυτό και συνεχίζουμε να τηρούμε τα μέτρα προστασίας, να φοράμε τη μάσκα

στα χρωματα του διαβήτη

x

47


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΜΕ Τ Η ΝΜΑΡΙΑ ΤΣΟΛΙΑ

μας όταν βρισκόμαστε με άλλους ανθρώπους σε κλειστούς χώρους και όταν δεν τηρείται η απόσταση του 1,5 μέτρου, χωρίς εξαιρέσεις. Υπάρχουν ολοένα αυξανόμενα δεδομένα που υποστηρίζουν τη χρήση της μάσκας για τον περιορισμό και τη μετάδοση της λοίμωξης. Είμαστε συνεχώς εκτεθειμένοι στον ιό, από τα σταγονίδια ενός ατόμου - δεν χρειάζεται να βήξει ή να φταρνιστεί. Σταγονίδια δραπετεύουν και όταν κάποιος μιλάει. Τηρούμε τις συνήθειες αναπνευστικής υγιεινής, βήχουμε στον αγκώνα μας και εξακολουθούμε να τηρούμε την υγιεινή των χεριών, με καλό πλύσιμο και χρήση αντισηπτικού. Επίσης, απολυμαίνουμε σχολαστικά όλες τις επιφάνειες. Πρέπει να υιοθετήσουμε έναν νέο τρόπο ζωής για όσο διάστημα το πρόβλημα θα υπάρχει. Πρέπει να κατανοήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι για αρκετά χρόνια θα πρέπει να προσαρμόσουμε την κοινωνική μας συμπεριφορά σε αυτό, αν θέλουμε να αποφύγουμε να έχουμε πάλι κάποια σημαντική έξαρση. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τη μάσκα και τα άλλα μέτρα προφύλαξης. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό.

Η πανδημία ανέδειξε ακόμη περισσότερο τη σημασία του εμβολιασμού, ωστόσο σε παγκόσμιο επίπεδο οι εμβολιασμοί μειώθηκαν λόγω του κορωνοϊού. Τι θα πρέπει να προσέξουν γονείς και ενήλικες; Όπως αναφέραμε και παραπάνω, η ελπίδα μας για την αντιμετώπιση της πανδημίας είναι ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν είναι κάτι που θα γίνει σε λίγους μήνες- θα απαιτήσει χρόνο. Ακόμη και να υπάρξει, θα περάσει καιρός μέχρι να σιγουρευτούμε ότι είναι ασφαλές και να διαπιστώσουμε πόσο απο-

48

x

στα χρωματα του διαβήτη

τελεσματικό είναι, πόσο διαρκεί η ανοσία που παρέχει κ.ο.κ. Έως τότε, η μόνη μας άμυνα είναι η τήρηση των μέτρων προφύλαξης που αναφέραμε παραπάνω. Και φυσικά ο εμβολιασμός, τόσο των παιδιών, όσο και των ενηλίκων, με όλα τα γνωστά εμβόλια: Κατά της γρίπης και κατά του πνευμονιόκοκκου, ιδιαίτερα για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και τα παιδιά. Το φθινόπωρο, που αναμένεται η εμφάνιση της εποχικής γρίπης, αλλά και μία νέα έξαρση του κορωνοϊού, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα διπλό χτύπημα. Το φθινόπωρο που από τους ανοιχτούς χώρους θα περάσουμε σε κλειστούς χώρους με συνωστισμό, ενδέχεται να υπάρξει μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων. Δυστυχώς, εξαιτίας της πανδημίας καθυστέρησαν για σημαντικό χρονικό διάστημα οι εμβολιασμοί των παιδιών. Και ο εμβολιασμός των μεγαλύτερων παιδιών (εν μέσω lockdown αυτό που συνεχίστηκε απρόσκοπτα ήταν ο εμβολιασμός των παιδιών έως 2 ετών). Επομένως, οι γονείς θα πρέπει να μεριμνήσουν για την πραγματοποίηση των εμβολιασμών των παιδιών τους, αλλά και για τον εμβολιασμό και των ίδιων. Είναι σημαντικό και οι υγειονομικοί να υποστηρίξουν τους εμβολιασμούς.

Τι απαντάτε ως μέλος της ομάδας των 26 σε εκείνους που αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό τις αναθεωρήσεις των οδηγιών και εκείνους που αρνούνται την ύπαρξη του ιού; Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μια πανδημία. Κάτι πρωτόγνωρο που η ανθρωπότητα δεν είχε ζήσει για περισσότερα από 100 χρόνια. Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με έναν ιό που δεν ξέραμε ούτε πώς μεταδίδεται ούτε πόσο αποτελεσματικά είναι τα διάφορα μέ-


τρα προφύλαξης. Όσο προχωράει η έρευνα και συσσωρεύονται δεδομένα, μπορούμε να δώσουμε με μεγαλύτερη σιγουριά συστάσεις και να πάρουμε αποφάσεις. Ήταν αναπόφευκτο όσο είχαμε κάτι τόσο άγνωστο απέναντί μας, να υπάρξουν αλλαγές, αναπροσαρμογές και αναθεωρήσεις για τον έλεγχο του προβλήματος. Όσο για εκείνους που αρνούνται την ύπαρξη του κορωνοϊού, είναι ίσως ένα είδος ψυχολογικής άμυνας το να αρνείσαι ότι υπάρχει το πρόβλημα, που βοηθάει όμως για λίγο το άτομο, αλλά όχι μακροπρόθεσμα και αντικειμενικά. Η άρνηση αυτή υποδηλώνει ψυχική και συναισθηματική ανωριμότητα και θέτει το άτομο σε κίνδυνο, αφού δεν λαμβάνει μέτρα προφύλαξης. Επιπλέον, τέτοιες απόψεις είναι επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία, ιδιαίτερα όταν εκφράζονται δημόσια και απειλούν ό,τι μέχρι σήμερα έχει επιτευχθεί. Ο ιός υπάρχει, το πρόβλημα είναι εδώ, το ζήσαμε και το έχουμε μπροστά μας. Είδαμε σε κάποιες άλλες χώρες, όπως στην Ιταλία, στις ΗΠΑ και στη Βρετανία να μην έχουν πού να βάλουν τους νεκρούς. Το να καταλάβουμε ότι το πρόβλημα υπάρχει και το να μην καταφεύγουμε σε θεωρίες συνομωσίας θα μας βοηθήσει να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους και να ελέγξουμε το πρόβλημα. Πρέπει να σταθούμε αλληλέγγυοι μεταξύ μας, με αίσθημα ατομικής και κοινωνικής ευθύνης απέναντι στον εχθρό. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Πόσο σημαντικό είναι να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα (και ποια περισσότερο) με το επικείμενο κύμα τουριστών; Πάρα πολύ σημαντικό, ιδίως από τη στιγμή που περιμένουμε ανθρώπους από χώρες με μεγάλο πρόβλημα. Έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα και έχει γίνει μια

πολύ μεγάλη προετοιμασία για τον αποτελεσματικό έλεγχο του προβλήματος, όπου υπάρξει. Τα σχετικά πρωτόκολλα έχουν καταρτιστεί με ακρίβεια και με ποιότητα για την αντιμετώπιση των περιστατικών λοίμωξης από τη νόσο. Και έχει στηθεί ένας ολόκληρος μηχανισμός για τον έλεγχο της εφαρμογής των μέτρων στα ξενοδοχεία, στα καταστήματα και όπου αλλού χρειάζεται. Είναι σίγουρα μια πρόκληση το άνοιγμα του τουρισμού, αλλά θεωρώ πως είμαστε πολύ καλά οργανωμένοι.

Πισίνες και θάλασσα- Τι θα πρέπει να προσέξουμε; Ο ιός δεν ταξιδεύει στο νερό; Δεν έχει αποδειχθεί η μετάδοση του ιού στο νερό. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό και στη θάλασσα και στις πισίνες και έξω από αυτές να τηρούνται οι απαραίτητες αποστάσεις. O συνωστισμός θα πρέπει να αποφεύγεται σε οποιαδήποτε κατάσταση.

Θεωρείτε πιθανό να υπάρξει ένα νέο lockdown κάποια στιγμή στο μέλλον; Ή πιστεύετε πως θα καταφέρουμε, έχοντας πλέον περισσότερη γνώση, να ελέγξουμε την επιδημία με τοπικού χαρακτήρα καραντίνες; Δεν θεωρώ πιθανό ένα γενικευμένο lockdown. Πιστεύω πως θα υπάρξουν τοπικού χαρακτήρα μέτρα, όπως έχει γίνει και στην Ξάνθη, όπου εμφανίστηκε κάποια έξαρση. Έχουμε πλέον οργανωθεί και ξέρουμε πώς να προφυλαχθούμε, αν εφαρμόσουμε τα μέτρα.

στα χρωματα του διαβήτη

x

49


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει η:

ΑΝΑΣΤΑΣIΑ ΜΟΣΧΟΒΑΚΗ Ειδική παθολόγος

ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ Ο ΚΑΛΟΣ ΥΠΝΟΣ Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 7-8 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Ο ποσοτικά και ποιοτικά επαρκής ύπνος, συντελεί στην ομαλοποίηση της έκκρισης της σεροτονίνης και των ενδορφινών στον οργανισμό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι πάσχοντες από διαταραχές ύπνου εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης και χρόνιας κόπωσης. Ο καλός ύπνος είναι σημαντικός και για μια σειρά από άλλους λόγους. Ανακαλύψτε τους στις γραμμές που ακολουθούν.

50

x

στα χρωματα του διαβήτη


Κατά τη διάρκεια του σωστού ύπνου:

1

Γίνεται επιδιόρθωση των φθορών που επήλθαν στο σώμα μας κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Κατά τον φυσιολογικό ύπνο, καθώς το άτομο χαλαρώνει και εισέρχεται σε κατάσταση ύπνου, η εγκεφαλική δραστηριότητα σταδιακά μειώνεται, για να αυξηθεί προοδευτικά στη συνέχεια. Μεγάλα κύματα εμφανίζονται κατά την καταγραφή της εγκεφαλικής δραστηριότητας, τα οποία αντιστοιχούν στην έντονη προσπάθεια που καταβάλλει το σώμα στο στάδιο αυτό, να επιδιορθώσει τις φθορές του σώματος που έγιναν από την επίθεση αντίξοων παραγόντων (π.χ. stress, καρκινογόνες ουσίες, καυσαέρια, τοξίνες). Η σωστή επιδιόρθωση των φθορών του σώματος είναι απαραίτητη για την επιβράδυνση της βιολογικής

στα χρωματα του διαβήτη

x

51


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

γήρανσης, ενώ η ομαλή εξουδετέρωση των τοξινών είναι απαραίτητη για τον εφοδιασμό των ενεργειακών αποθηκών του σώματος, με μέγιστη ενεργειακή εφεδρεία. Η συνεχιζόμενη ανεπάρκεια ύπνου συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, νεφρικής νόσου, υψηλής αρτηριακής πίεσης, εγκεφαλικού επεισοδίου, συνδρόμου κόπωσης, λοιμώξεων, χαμηλής γονιμότητας, επιβράδυνση της ανάπτυξης σε παιδιά και εφήβους και ατυχημάτων.

2

Γίνεται εμπέδωση της γνώσης.

Γίνεται εμπέδωση της γνώσης. Καθώς ο οργανισμός εισέρχεται στο κατεξοχήν στάδιο των ονείρων, η εγκεφαλική δραστηριότητα και οι κινήσεις των οφθαλμών παρουσιάζουν έντονη δραστηριοποίηση (rapid eye movements, ύπνος REM). Το μυϊκό σύστημα στη φάση αυτή είναι σε έντονη χαλάρωση, που προσομοιάζει την κατάσταση της παράλυσης. Στο στάδιο αυτό αποκρυσταλλώνεται η μνήμη

και εμπεδώνεται η νέα γνώση και εμπειρία που το άτομο αποκόμισε κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης. Υπάρχουν 3-5 κύκλοι REM και Non-REM ύπνου από τη στιγμή της επέλευσης του ύπνου έως την αφύπνιση.

3

Ομαλοποιείται το σύνολο των βιοχημικών κύκλων του σώματος.

Ο κύκλος του ύπνου ευρίσκεται σε στενή αλληλεπίδραση με το σύνολο των βιοχημικών κύκλων του οργανισμού, με αποτέλεσμα η διαταραχή του να επηρεάζει δυσμενώς την περιοδική έκκριση σημαντικών για τη λειτουργία του σώματος χημικών ουσιών. Η ομαλή περιοδική έκκριση των ουσιών αυτών είναι απαραίτητη για τον έλεγχο των φλεγμονών στο ανθρώπινο σώμα, την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και το σωστό μεταβολισμό της γλυκόζης. Έτσι, για παράδειγμα, ο ομαλός ύπνος συντελεί στη διατήρηση υγιούς ισορροπίας τόσο των ορμονών που προκαλούν πείνα και αίσθημα κορεσμού, όσο και της ινσουλίνης. Η ανεπάρκεια ύπνου μειώνει τα επίπεδα της λεπτίνης και διαταράσσει την ινσουλίνη του αίματος, με αποτέλεσμα οι πάσχοντες από διαταραχές ύπνου να παρουσιάζουν με υψηλότερη συχνότητα βουλιμικές κρίσεις, παχυσαρκία και διαβήτη. Οι διαταραχές του ύπνου εκδηλώνονται, κυρίως, ως δυσκολία επέλευσης του ύπνου, αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, διαταραχή πρωινής αφύπνισης, υπερβολική υπνηλία, σύνδρομο ανήσυχων άκρων κατά τον ύπνο. Η κακή ποιότητα ύπνου υποσκάπτει το επίπεδο ενέργειας του οργανισμού, την υγεία του, την απόδοση στην εργασία και την ποιότητα ζωής, για αυτό και οι διαταραχές ύπνου θα πρέπει να αντιμετωπίζονται –συχνά– με τη λήψη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.

52

x

στα χρωματα του διαβήτη



ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Γράφει ο:

ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΝΔΗΣ Καθηγητής Φυσικής Αγωγής. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ!

Το πρώτο που θα πρέπει να αποφασίσει κάποιος που θέλει να ξεκινήσει την γυμναστική με fitness εφαρμογές είναι ο τρόπος και το είδος της άσκησης που προτιμά.

54

x

στα χρωματα του διαβήτη


Η αλήθεια είναι πως, αν δεν υπάρχει κάποιος ειδικός, η επιλογή δεν είναι τόσο εύκολη, ενώ η μεγάλη ποικιλία εφαρμογών που βρίσκει κανείς στην αγορά δυσκολεύει αντί να βοηθά το νέο ασκούμενο.

Αερόβια ικανότητααντοχή

Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε στο πρώτο αυτό βασικό ερώτημα θα πρέπει να ξεκινήσουμε με τα βασικά, δηλαδή, τι επιδιώκουμε μέσω της άσκησης και ποιο είναι τελικά το όφελος για την υγεία. Αναμφισβήτητα, οποιαδήποτε δραστηριότητα θα έχει σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση της διάθεσης, την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων, πιθανότατα την κοινωνικοποίηση, τη βελτίωση της εμφάνισης. Το κομμάτι στο οποίο θα επικεντρωθούμε εμείς είναι η βελτίωση της φυσικής μας κατάστασης. Ο όρος αερόβια υποδηλώνει την παρουσία οξυγόνου ως καύσιμη ύλη. Οι δραστηριότητες που θα ακολουθήσουμε θα πρέπει να έχουν μακρά διάρκεια και χαμηλή ένταση, π.χ. περπάτημα, τρέξιμο, κολύμβηση, ποδηλασία.

Τα οφέλη

Αν δεν υπάρχει κάποιος ειδικός, η επιλογή δεν είναι τόσο εύκολη, ενώ η μεγάλη ποικιλία εφαρμογών που βρίσκει κανείς στην αγορά δυσκολεύει αντί να βοηθά τον νέο ασκούμενο.

Αυτού του είδους η άσκηση μειώνει κατά 50-60% την πιθανότητα ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με προδιάθεση και βελτιώνει τη ρύθμιση του διαβήτη στα άτομα με ΣΔ, προλαμβάνει την υπέρταση, μειώνει την κακή (LDL) χοληστερόλη, προλαμβάνει το σχηματισμό αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες και θρόμβων αίματος που μπορεί να προκαλέσουν καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

στα χρωματα του διαβήτη

x

55


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Αναερόβια ικανότητα-δύναμη Ως αναερόβια ικανότητα ορίζεται η ικανότητα του οργανισμού να παράγει έργο, απουσία οξυγόνου. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της μορφής άσκησης είναι η υψηλή ένταση και η μικρή διάρκεια της προσπάθειας. Τέτοιο παράδειγμα είναι οι ασκήσεις με βάρη και τα σπριντ.

Οφέλη Αύξηση της δύναμης, αύξηση της μυϊκής μάζας, βελτιωμένη καρδιακή λειτουργία και διατήρηση του βασικού μεταβολικού μας ρυθμού και των καύσεων σε υψηλό επίπεδο. Η καλή φυσική κατάσταση προϋποθέτει έναν καλό συνδυασμό αερόβιας και αναερόβιας προπόνησης, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί με κάθε μέσο, εντός ή εκτός γυμναστηρίου. Για την προπόνηση αντοχής μπορούμε να προπονηθούμε με το ποδήλατο, με ένα διάδρομο γυμναστικής ή κάνοντας μια βόλτα στο πάρκο. Η προπόνηση αντιστάσεων μπορεί να πραγματοποιη-

56

x

στα χρωματα του διαβήτη

θεί με βάρη, με λάστιχα ή ακόμη και με ασκήσεις με το σωματικό βάρος.

Συχνότητα Όσο μεγαλύτερη είναι η ένταση μιας προπόνησης τόσο μεγαλύτερο πρέπει να είναι το διάστημα αποκατάστασης. Χωρίστε αρχικά τις προπονήσεις σας σε αερόβιο και αναερόβιο μέρος και σταδιακά αυξήστε τη δυσκολία. Στη προπόνηση δύναμης η δυσκολία αυξάνεται αυξάνοντας την αντίσταση, ενώ στην αερόβια αυξάνοντας τη διάρκεια.

Καλή αρχή!

Η ΚΑΛΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΕΝΑΝ ΚΑΛΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΑΕΡΟΒΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΜΕ ΚΑΘΕ ΜΕΣΟ, ΕΝΤΟΣ Ή ΕΚΤΟΣ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΟΥ.


στα χρωματα του διαβήτη

x

57


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

TAI CHI

Θ Ε ΡΑ Π Ε Ι Α Σ Ω Μ Α Τ Ο Σ , Ν Ο Υ Κ Α Ι Ψ Υ Χ Η Σ

Πολλές έρευνες αναφέρονται στην ευεργετική δράση του Tai Chi στην πρόληψη ασθενειών, στη βελτίωση και πολλές φορές στην αποκατάσταση της υγείας. Ας γνωρίσουμε το Tai Chi και πώς συμβάλλει σε αυτές.

58

x

στα χρωματα του διαβήτη


Γράφει ο:

ΓΕΡAΣΙΜΟΣ ΠΑYΛΟΥ Δάσκαλος Tai Chi & Chi Kung

Το Tai Chi Chuan (Τάι Τσι Τσουάν) είναι μια εσωτερική πολεμική τέχνη ήπιας μορφής και είναι φημισμένη, κυρίως, για τις θεραπευτικές τις ιδιότητες. Είναι σαν διαλογισμός σε κίνηση. Το Tai Chi αποτελείται από μια σειρά κινήσεων, που τις ονομάζουμε «Φόρμες», αλλά και από το Chi Kung (Τσι Κονγκ), ασκήσεις ενεργοποίησης και καλλιέργειας της ζωτικής ενέργειας του σώματος. Είναι ιδανική για κάθε ηλικία, φύλο, σωματικό επίπεδο ικανοτήτων και σωματότυπο. Λειτουργεί θεραπευτικά για το σώμα, το νου και την ψυχή. Κύριο αντικείμενό του είναι η ανάπτυξη της εσωτερικής δύναμης, η πνευματική και νοητική ενδυνάμωση, η βελτίωση της υγείας και σε ένα πιο προχωρημένο επίπεδο, η ενδυνάμωση της μαχητικής αντίληψης. Όπως στο σύμπαν, έτσι και στο σώμα μας υπάρχει μία διαρκής ροή ενέργειας. Η λάθος διατροφή, η έλλειψη άσκησης, αλλά κυρίως το καθημερινό άγχος, ο φόβος για το μέλλον, κάθε αρνητική σκέψη και συναίσθημα, μπλοκάρουν την ενέργεια από το να ρέει σωστά στο σώμα μας, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αποδυναμώνεται και το σώμα μας να αρρωσταίνει. Με την εξάσκηση στο Tai Chi μπορούμε να δούμε βελτιώσεις στην ψυχοσωματική μας υγεία. Με την καθοδήγηση ενός πνευ-

ματικά καλλιεργημένου δασκάλου μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερα αποτελέσματα. Η σωστή καθοδήγηση δεν επαφίεται μόνο στη σωστή εφαρμογή των αρχών του Tai Chi, αλλά και στη σωστή καθοδήγηση του νου. Γιατί, για να ηρεμήσει το σώμα, χρειάζεται πρώτα να ηρεμήσει ο νους. Το αντίθετο δεν μπορεί να συμβεί. Για να θεραπεύσεις το σώμα χρειάζεται πρώτα να αλλάξεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Οπότε, ο συνδυασμός σωστής άσκησης μαζί με την ορθή τοποθέτηση του νου, μπορούν να φέρουν εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Και όσο περισσότερο ο νους παραμένει ήρεμος και γαλήνιος, το σώμα μας, οι σχέσεις μας, η εργασία μας, ολόκληρη η ζωή μας θα είναι σε υγεία και αρμονία.

Στρες & Αρτηριακή πίεση Η εξάσκηση στο Tai Chi και στο Chi Kung αλλά και οι αναπνοές που κάνουμε στη διάρκεια του μαθήματος, ηρεμούν και δυναμώνουν τους πνεύμονες και μας βοηθούν να αναπνέουμε σωστότερα. Πολύ περισσότερος αέρας μπαίνει στο σώμα μας και η αναπνοή βρίσκει τον φυσικό της ρυθμό. Έτσι, η πίεση του αίματος πέφτει και ο εγκέφαλος οξυγονώνεται καλύτερα. Οι χτύποι της καρδιάς ηρεμούν, το στρες και η αρτηριακή πίεση μειώνονται και όλο το σώμα έρχεται σε ισορροπία.

στα χρωματα του διαβήτη

x

59


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

O εγκέφαλος είναι σαν τους μύες: Αν δεν τους γυμνάσουμε αδρανούν, τεμπελιάζουν, δεν έχουν πλέον την ευελιξία και τη δύναμη που είχαν.

60

x

στα χρωματα του διαβήτη


Ενισχύει τη δύναμη και την ισορροπία Με την εξάσκηση του Tai Chi, εξασκείς τη σωστή μεταφορά του βάρους από το ένα πόδι στο άλλο, την ισορροπία στο ένα πόδι, αλλά και το κάθισμα για λίγη ώρα σε μια συγκεκριμένη θέση. Οι τένοντες και οι μύες δουλεύονται με τη λιγότερη δυνατή σωματική άσκηση, με αποτέλεσμα να ενδυναμώνονται τα πόδια και να βελτιώνεται η ισορροπία του σώματος. Επίσης, δουλεύοντας τεχνικές αυτοάμυνας, ο ασκούμενος μαθαίνει να χρησιμοποιεί στο μέγιστο τη δύναμή του. Πολλές από αυτές τις ασκήσεις βοηθούν στη βελτίωση της σωστής στάσης του σώματος και του περπατήματος.

Καθυστερεί την εμφάνιση της Άνοιας και του Αλτσχάιμερ Ο ασκούμενος, καθώς εξασκεί τη φόρμα συγκεντρώνεται στην κίνηση που κάνει και στις κινήσεις που ακολουθούν, στη σωστή τοποθέτηση του σώματός του, στη ροή της κίνησης, στο να είναι συγχρονισμένος με τους άλλους και διάφορες άλλες λεπτομέρειες. Ο εγκέφαλός του εκείνη την στιγμή είναι σε εγρήγορση, σε συγκέντρωση, σε ετοιμότητα και σε πλήρη λειτουργία, καθώς χρησιμοποιεί και τα δύο ημισφαίριά του. Μαθαίνοντας καινούργιες κινήσεις και τεχνικές δημιουργούνται νέες συνάψεις στον εγκέφαλο και η μνήμη του διαρκώς βελτιώνεται. Ο εγκέφαλος παραμένει ενεργός, με αποτέλεσμα την πρόληψη και τη βελτίωση των συμπτωμάτων της άνοιας και του Αλτσχάιμερ. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο εγκέφαλος είναι σαν τους μύες: Αν δεν τους γυμνάσουμε αδρανούν, τεμπελιάζουν, δεν έχουν πλέον την ευελιξία και τη δύναμη που είχαν.

Ανακουφίζει από τον πόνο Το Tai Chi είναι μια πολύ καλή φυσική άσκηση που προσφέρει ενδυνάμωση και ελαστικότητα, χωρίς να μας καταπονεί. Οι κινήσεις του είναι τόσο απαλές και ήρεμες και βοηθούν το σώμα να γυμνάζεται με τη λιγότερη μυϊκή δύναμη. Έτσι, ο ασκούμενος, ακόμα και αν πονάει σε κάποιο σημείο του σώματός του, μπορεί εύκολα να εξασκηθεί. Με τη διαρκή εξάσκηση αναπτύσσεται η ζωτική ενέργεια. Και όταν η ενέργεια ρέει σωστά στο σώμα μας, ξεμπλοκάρει τις περιοχές που είχαν μπλοκαριστεί και ενεργοποιεί τα σημεία όπου υπήρχε έλλειψη- έτσι, με τον καιρό, οι πόνοι στο σώμα θεραπεύονται. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, οι εξασκούμενοι στο Tai Chi και στο Chi Kung μπορούν να ανακουφιστούν από συναισθηματική φόρτιση, άρα από σωματικούς πόνους. Η δύναμή μας βρίσκεται στην επιλογή των σκέψεων μας, άρα στην απόφαση να είμαστε γαλήνιοι και ευτυχισμένοι. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται να κρατάμε το νου μας ήρεμο.

στα χρωματα του διαβήτη

x

61


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Γράφει η:

ΔΙΑΧΕIΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΔ ΣΤΗΝ

κατασκήνωση

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΒΡΑΜΠΟΥ Νοσηλεύτρια στην Α΄ Παιδιατρική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών Π. & Α. Κυριακού, πτυχιούχος τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ

Η κατασκήνωση/Camp είναι μια μοναδική εμπειρία για τα παιδιά με Σακχαρώδη Διαβήτη όπως και για κάθε παιδί, αλλά και μια ευκαιρία να βρεθούν μακριά από τις οικογένειές τους και να γίνουν μέλη μιας κοινότητας.

62

x

στα χρωματα του διαβήτη διαβήτη


Οι κατασκηνώσεις αποτελούν μια από τις αγαπημένες δραστηριότητες των παιδιών, καθώς τους δίνεται η δυνατότητα να αναλάβουν δράση και να γίνουν αυτόνομα άτομα. Αυτό ισχύει και για τα παιδιά με ΣΔ, καθώς στην κατασκήνωση η φροντίδα του διαβήτη είναι ενσωματωμένη στην καθημερινότητά τους σε ένα ευχάριστο περιβάλλον, που δεν θυμίζει ιατρείο ή νοσοκομείο. Παράλληλα, τα παιδιά μπορούν εκεί να γνωρίσουν νέους φίλους, να δραστηριοποιηθούν (να γυμναστούν και να παίξουν), να αξιολογήσουν σωστά τα τρόφιμα που καταναλώνουν και να αντιληφθούν καλύτερα το πώς η σωματική δραστηριότητα/άσκηση συμβάλλει στην καλή διαχείριση του διαβήτη.

Ο ρόλος των γονέων Μέσω της έγκαιρης επαφής των κατασκηνωτών με τους γονείς μπορεί να υπάρξει: 1) Σωστή πληροφόρηση και ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση υγείας των παιδιών/ εφήβων. «Όλοι μαζί μπορούμε να σχεδιάσουμε τρόπους δράσης για την εύκολη προσαρμογή τους στο χώρο».

2) Ένα σωστό πρωτόκολλο για την παρακολούθηση και για την εκπαίδευση και υποστήριξη στην αυτοφροντίδα του διαβήτη υπάρχει στις «Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Διαχείριση των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη» της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, με ελεύθερη πρόσβαση (στην ιστοσελίδα της ΕΔΕ). Σύμφωνα με αυτό το πρωτόκολλο, η ενημέρωση της κατάστασης υγείας των παιδιών/εφήβων βασίζεται και περιλαμβάνει: ò Λήψη πρόσφατου ατομικού ιστορικού

και περιγραφή θεραπείας. ò Προσωπικά στοιχεία του παιδιού όπου

αναφέρονται το ονοματεπώνυμο, φύλο, ηλικία, διεύθυνση, τηλέφωνα επικοινωνίας και e-mail. ò Πρόσφατο εργαστηριακό, καρδιολογι-

κό και οφθαλμολογικό έλεγχο. Απαραίτητο στοιχείο, η τελευταία εξέταση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης HbA1C. ò Αναγνώριση των συμπτωμάτων, της

συχνότητας και της αντιμετώπισης της υπογλυκαιμίας/ υπεργλυκαιμίας. ò Συνύπαρξη άλλων παθήσεων ή και δια-

βητικών επιπλοκών και πληροφόρηση για την αντίστοιχη θεραπευτική αντιμετώπιση. ò Αλλεργίες, όπου γίνεται αναφορά σε

φαγητά ή αντιβιοτικά και θεραπεία. ò Κοινωνικό ιστορικό, συνήθειες και τρό-

πος ζωής, όπου αναφέρονται πληροφορίες σχετικά με τη φυσική κατάσταση, τις δραστηριότητες και τη διατροφή του ατόμου με διαβήτη. 3) Ενημέρωση για την ασφάλιση υγείας και την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.

στα χρωματα του διαβήτη

x

63


ΠΑΙΔΙ & ΕΦΗΒΟΣ

Στελέχωση Θα πρέπει να επισημανθεί, ότι στις κατασκηνώσεις που απευθύνονται σε άτομα με διαβήτη θα πρέπει να υπάρχει μια μια εξειδικευμένη ομάδα επαγγελματιών υγείας που να περιλαμβάνει: ò Παιδο-διαβητολόγους ò Διαιτολόγους ò Νοσηλεύτριες/νοσηλευτές ò Ψυχολόγους.

Η συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευμένων επαγγελματιών, αποσκοπεί στον πλήρη έλεγχο όλου του 24ώρου των παιδιώνεφήβων. Εξασφαλίζει, επίσης, ότι θα γίνονται συχνές συνεδρίες για τη μεταξύ τους ενημέρωση.

Οι κατασκηνώσεις για τα παιδιά με διαβήτη είναι δομημένες σε πέντε πυλώνες και επικεντρώνονται στην εκπαίδευση των παιδιών και πιο συγκεκριμένα: 1) Στη θεραπευτική αγωγή. Σε αυτές υπάρχουν μια σειρά από μαθήματα ή παιχνίδια που βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τι είναι ο διαβήτης, πώς μπορούν να τον διαχειριστούν και πώς αντιμετωπίζεται. 2) Στη ρύθμιση του σακχάρου στην καθημερινότητα. Τα παιδιά συμμετέχουν καθημερινά σε ατομικά ή και ομαδικά μαθήματα ή παιχνίδια για την κατανόηση της αναλογίας της ινσουλίνης που χρειάζεται, για το πώς γίνεται ο υπολογισμός των υδατανθράκων και η διόρθωση των τιμών.

64

x

στα χρωματα του διαβήτη

3) Στο τεχνικό επίπεδο/ εξάσκηση. Ενισχύεται η ικανότητα των παιδιών να κάνουν μόνα τους μέτρηση γλυκόζης στο αίμα, να πραγματοποιούν τη χορήγηση ινσουλίνης, να συμπληρώνουν το ημερολόγιο του διαβήτη και να μαθαίνουν πώς να αναγνωρίζουν την υπογλυκαιμία/υπεργλυκαιμία και να εφαρμόζουν την αντίστοιχη θεραπεία. 4) Στη σωματική δραστηριότητα/ αθλητισμό. Mέσω της σωματικής άσκησης, τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν την επίδραση της δραστηριότητας στο διαβήτη και να αφαιρεθούν οι προκαταλήψεις και τα ταμπού που μπορεί να υπάρχουν ότι τα άτομα με διαβήτη δεν μπορούν να συμπεριφέρονται ως «φυσιολογικά άτομα». 5) Στη διατροφή/γεύματα, τα οποία σχεδιάζονται από διαιτολόγο, λαμβάνοντας υπόψη την κάλυψη των αναγκών σε ενέργεια και υδατάνθρακες, αλλά και τις προτιμήσεις ή τις διατροφικές ιδιαιτερότητες των παιδιών. Επίσης, χρησιμεύουν ως εργαλείο διδασκαλίας για την καλύτερη κατανόηση της έννοιας της καταμέτρησης των υδατανθράκων. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά καλούνται να διαχειριστούν τους εαυτούς τους συμμετέχοντας τόσο ενεργά, όσο και πρακτικά στη βιωματική εκπαίδευση και στην απόκτηση της ανεξαρτησίας τους με σκοπό:


ò την ανάπτυξη δεξιοτήτων, ò τη μείωση συναισθηματικής απομόνωσης

και ανικανότητας, ò την ελπίδα, ò την ανάπαυση και ασφάλεια των γονέων.

Η συμμετοχή των παιδιών με ΣΔ σε κατασκηνώσεις οδηγεί αδιαμφισβήτητα σε ενίσχυση της εμπιστοσύνης τους στον εαυτό τους, της γνώσης τους για την πάθηση και της ικανότητας διαχείρισής της. Τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται την πάθησή τους και να μοιράζονται τις εμπειρίες τους, ενώ ταυτόχρονα αποδέχονται την αλλαγή στη ζωή τους (το διαβήτη), σε ένα ασφαλές κι ευχάριστο περιβάλλον.

στα χρωματα του διαβήτη

x

65


ΕΥΕΞΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Γράφει η:

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΟΥΡΓΙΑ Διατροφολόγος –Διαιτολόγος Μέλος της επιστημονικής ομάδας Διατροφή

ΓΙΑΟΥΡΓΙ vs ΚΕΦΙΡ ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΥΓΕΙΝΟ;

ΤΌΣΟ ΤΟ ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΕΦΙΡ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Η ΒΑΣΗ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟ ΓΑΛΑ, ΕΧΕΙ ΥΠΟΣΤΕΙ ΖΥΜΩΣΗ (FERMENTED MILKS). ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΕΞΙΣΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕ ΠΛΟΥΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ.

66

x

στα χρωματα του διαβήτη


Συγκρίνοντας ωστόσο το γιαούρτι με το κεφίρ καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι η πλέον σημαντική διαφορά μεταξύ τους είναι στο είδος των καλλιεργειών που χρησιμοποιούνται για τη ζύμωση του γάλακτος. Για το μεν γιαούρτι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά βακτήρια, ενώ για το κεφίρ πέραν των βακτηρίων χρησιμοποιείται επιπρόσθετα και μαγιά κεφίρ. Μολονότι το γιαούρτι μπορεί να έχει από παχύρρευστη έως ημι-στερεή μορφή, το κεφίρ είναι κατά κύριο λόγο υγρό.

Ας τα μελετήσουμε όμως ένα-ένα! Το γιαούρτι είναι αποτέλεσμα ζύμωσης του γάλακτος και παράγεται με γαλακτική ζύμωσή του με βακτήρια (Lactobacillus bulgaricus και του Streptococcus thermophilus), τα οποία του προσδίδουν όχι μόνο την όξινη γεύση, αλλά και το χαρακτηριστικό του άρωμα. Σε αυτούς τους μικροοργανισμούς οφείλονται και οι ευεργετικές ιδιότητες του γιαουρτιού. Κατά τη μετατροπή του γάλακτος σε γιαούρτι, η λακτόζη μειώνεται κατά 2030%. Αποτέλεσμα αυτής της μείωσης είναι ότι το γιαούρτι αποτελεί τροφή εύπεπτη ακόμα και για ανθρώπους που δεν μπορούν να πιουν γάλα, λόγω δυσανεξίας στη λακτόζη. Πράγματι, στο γιαούρτι γίνονται αρκετές ζυμώσεις, με αποτέλεσμα να αφομοιώνεται (κατά 93%) από το έντερο πολύ πιο εύκολα από ότι το γάλα. Σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι το παραδοσιακό γιαούρτι έχει υψηλότερη διατροφική αξία σε σχέση με τα παστεριωμένα σκευάσματα.

Στnν αντίπερα όχθη, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές συνταγές κεφίρ. Διαφέρουν, κυρίως, ως προς τη βάση των ειδικών βακτηρίων και ζυμών που χρησιμοποιούνται για τη ζύμωση του γάλακτος, όπως και το είδος του γάλακτος αυτού καθ’ αυτού. Το κεφίρ είναι ένα ρόφημα, που παραδοσιακά γίνεται με αγελαδινό, πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα, το οποίο έχει υποστεί ζύμωση μετά από την προσθήκη κόκκων κεφίρ για διάστημα 18-24 ωρών. Οι κόκκοι αυτοί μπορούν να προστεθούν και σε άλλα ροφήματα, όπως το νερό και οι χυμοί φρούτων, προσδίδοντας διαφορετική θρεπτική αξία. Ένας επιπλέον λόγος που καθιστά το κεφίρ μοναδικό σε αντίθεση με το γάλα είναι ότι περιέχει ελάχιστες ποσότητες λακτόζης.

Οφέλη για την υγεία Τόσο το γιαούρτι όσο και το κεφίρ, αποτελούν εξαιρετικές τροφές με πλούσια διατροφική αξία. Περιέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ικανοποιητικές ποσότητες μαγνησίου, καλίου και βιταμινών Α και D (ιδιαίτερα στα εμπλουτισμένα προϊόντα). Το βασικό στοιχείο που τα κάνει να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά, ωστόσο, είναι τα προβιοτικά, δηλαδή τα ζωντανά βακτήρια που περιέχουν, τα οποία σε επιθυμητά επίπεδα είναι ευεργετικά για την υγεία μας.

στα χρωματα του διαβήτη

x

67


ΕΥΕΞΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ

ΠΙΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ... ò Προλαμβάνουν την οστεοπόρωση. ò Αποτελούν εναλλακτικές πηγές ασβεστίου σε περίπτωση δυσανεξίας στη

λακτόζη. ò Αποκαθιστούν την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας, λόγω των προβιοτικών

που περιέχουν, η οποία είναι υψίστης σημασίας για τη σωστή λειτουργία του εντέρου. ò Μειώνουν τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου

του καρκίνου του παχέος εντέρου. ò Έχουν αντιοξειδωτικές και αντιγηραντικές ιδιότητες. ò Η κατανάλωσή τους είναι ευεργετική όταν ένα άτομο παίρνει αντιβιοτικά,

καθώς τα προβιοτικά που περιέχουν προστατεύουν τη φυσική χλωρίδα του εντέρου. ò Συμβάλλουν στην απώλεια βάρους και στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας,

καθώς δημιουργούν αίσθημα κορεσμού. ò Βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου.

Το κεφίρ είναι ισχυρότερο προβιοτικό από το γιαούρτι Το κεφίρ και το γιαούρτι, όπως αναφέραμε, έχουν πολλά κοινά. Και τα δυο μπορούν να είναι υγιεινές προσθήκες στη διατροφή ενός ατόμου. Αν και τα δυο παρασκευάζονται από παραδοσιακά προϊόντα, εντούτοις, έχουν παρόμοιες γεύση και υφή. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί που επηρεάζουν την υγεία με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της πέψης, της διαχείρισης του σωματικού βάρους και της ψυχικής υγείας. Το γιαούρτι, όπως γνωρίζουμε είναι η πιο διαδεδομένη πηγή προβιοτικών στη δυτική διατροφή, αλλά το κεφίρ είναι μια πολύ πιο ισχυρή πηγή. Έχει μάλιστα, περισσότερα οφέλη για την υγεία μας από το γιαούρτι, λόγω της ευρύτερης ποικιλίας βακτηρίων και ζυμών που περιέχει. Βάλτε, λοιπόν, λίγο κεφίρ στη ζωή σας και αποφύγετε την υπερκατανάλωση συμβατικού γάλακτος με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.

68

x

στα χρωματα του διαβήτη


Ρολά μελιτζάνας

με ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο λευκό και μυρωδικά Υλικά

7-8 μελιτζάνες, 250 γρ. ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο λευκό σε κύβους, ¼ φλ. τσαγιού ελαιόλαδο, 2 ξερά κρεμμύδια ψιλοκομμένα, 3 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες, ½ πιπεριά ψιλοκομμένη, 5 μεγάλες ώριμες ντομάτες περασμένες σε πολυκόφτη, 2 κ.σ. μαϊντανό ψιλοκομμένο, 1 πρέζα ζάχαρη, αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι

Εκτέλεση Κόβουμε τις μελιτζάνες σε λεπτές φέτες πάχους 1,5 εκ. Τις αλατίζουμε, τις απλώνουμε σε 2 λαμαρίνες στρωμένες με λαδόκολλα, τις ραντίζουμε με λίγο λάδι και τις ψήνουμε στους 200°C για 10-15΄ να μαλακώσουν ελαφρά. Σε μια κατσαρόλα, ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο και σοτάρουμε τα κρεμμύδια, το σκόρδο και την πιπεριά. Ρίχνουμε τις ντομάτες, το αλάτι, το πιπέρι, το μαϊντανό και τη ζάχαρη και βράζουμε τα υλικά για 10-15΄. Στη συνέχεια ρίχνουμε 4 κουταλιές της σούπας από τη σάλτσα, σε ένα ταψί. Τοποθετούμε σε κάθε φέτα μελιτζάνας από έναν κύβο ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ νηστίσιμο λευκό και την τυλίγουμε σε ρολό. Βάζουμε τα ρολά στο ταψί, το ένα δίπλα στο άλλο και ρίχνουμε λίγο λάδι. Τα ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 200°C, στις αντιστάσεις, για 20-25΄ περίπου, μέχρι να «πιουν» τα υγρά τους και να μείνουν με το λάδι τους.

στα χρωματα του διαβήτη

x

69


ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Γράφει ο:

ΣΠΥΡΟΣ ΖΑΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, BSc, Χαροκόπειο Παν/μιο Αθηνών Ειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, M.Med. Sci, Ιατρική Σχολή Παν/μίου Γλασκώβης

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟI ΜYΘΟΙ ΣΤΟ ΔΙΑΒHΤΗ

Ζούμε πλέον στην εποχή της υπερπληροφόρησης, όπου δεχόμαστε καθημερινά ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών. Η αξιοπιστία αυτών των πληροφοριών κάποιες φορές, όμως, μπορεί να αποδειχθεί αμφίβολη. Συγκεκριμένα, όσον αφορά το διαβήτη, οι περισσότεροι σίγουρα έχουμε ακούσει κάποια στιγμή έναν από τους διατροφικούς μύθους. Στο παρόν άρθρο θα παρουσιάσουμε και θα καταρρίψουμε κάποιους από τους πιο δημοφιλείς διατροφικούς μύθους!

70

x

στα χρωματα του διαβήτη


O σωστός συνδυασμός και η κατάλληλη ισορροπία ποιότητας και ποσότητας των υδατανθράκων είναι σημαντικά για τη ρύθμιση του σακχάρου.

1

ΜΥΘΟΣ: Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Τα άτομα με διαβήτη δε χρειάζεται να ακολουθούν καμία διαφορετική διατροφή από τον υπόλοιπο πληθυσμό! Υπάρχουν πολλά διαφορετικά διατροφικά μοντέλα που μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση του διαβήτη. Ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και η διατροφή του θα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με τις προσωπικές του προτιμήσεις, το καθημερινό του πρόγραμμα, αλλά και τις αρχές της ισορροπημένης διατροφής. Έρευνες δείχνουν πως μια διατροφή που περιέχει υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, πλούσιους σε φυτικές ίνες και χαμηλούς σε απλά σάκχαρα, υγιεινά λιπαρά χαμηλά σε κορεσμένα και μη επεξεργασμένες, άπαχες

στα χρωματα του διαβήτη

x

71


ΥΓΕΙΑ&ΔΙΑΤΡΟΦΗ

πρωτεΐνες, φαίνεται να προσφέρει τα βέλτιστα οφέλη στο γλυκαιμικό έλεγχο.

οποία επηρεάζουν και αυτά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.

Οι παραπάνω συστάσεις δε διαφέρουν σε τίποτα από αυτές που ισχύουν για τον υπόλοιπο πληθυσμό!

Τις περισσότερες φορές καταλήγουμε να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες αυτών των προϊόντων, θεωρώντας πως δεν θα ανεβάσουν το σάκχαρό μας. Για παράδειγμα, μπορεί μια σοκολάτα light να περιέχει λιγότερη ζάχαρη, αλλά τα λιπαρά να είναι διπλάσια, με αποτέλεσμα να παρέχει πολύ περισσότερες θερμίδες!

2

ΜΥΘΟΣ: Οι υδατάνθρακες κάνουν κακό

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Οι υδατάνθρακες είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτό, όμως, δε σημαίνει πως θα πρέπει να περιορίζονται! Αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του οργανισμού και θα πρέπει να είναι ένα από τα κύρια συστατικά στη διατροφή ενός ατόμου με διαβήτη. Η κατανάλωση υδατανθρακούχων τροφίμων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και πλούσιων σε φυτικές ίνες έναντι τροφίμων πλούσιων σε σάκχαρα, αποτελεί ένα από τα κλειδιά της σωστής ρύθμισης. Φρούτα, λαχανικά, όσπρια και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά, είναι τροφές που δε θα πρέπει να λείπουν από το καθημερινό διαιτολόγιο! Άρα, ο σωστός συνδυασμός και η κατάλληλη ισορροπία ποιότητας και ποσότητας των υδατανθράκων είναι σημαντικά για τη ρύθμιση του σακχάρου.

3

ΜΥΘΟΣ: Τα προϊόντα light είναι πάντα καλές επιλογές

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Τα προϊόντα τύπου light, συνήθως, περιέχουν μικρότερες ποσότητες ζάχαρης από ότι τα υπόλοιπα τρόφιμα. Ωστόσο, μας ενδιαφέρουν και τα υπόλοιπα συστατικά, όπως τα λιπαρά, οι φυτικές ίνες και οι συνολικοί υδατάνθρακες, τα

72

x

στα χρωματα του διαβήτη

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να διαβάζουμε τις ετικέτες τροφίμων και να ελέγχουμε όλα τα συστατικά και όχι μόνο τα απλά σάκχαρα που περιέχονται σε αυτό.

4

ΜΥΘΟΣ: Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης προκαλεί διαβήτη

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Σύμφωνα και με την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία, δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση ανάμεσα στην πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη και την κατανάλωση ζάχαρης. Ο διαβήτης τύπου 2 προκαλείται από άλλες αιτίες, όπως η κληρονομικότητα, η ηλικία, το αυξημένο σωματικό βάρος και η καθιστική ζωή και όχι άμεσα από την υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και γλυκών. Τα τρόφιμα, βέβαια, πλούσια σε ζάχαρη είναι συνήθως και πλούσια σε θερμίδες και λίπος. Η υπερκατανάλωση τέτοιων τροφίμων μπορεί να αυξήσει το σωματικό βάρος, και μακροπρόθεσμα και την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Επίσης, πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως η υπερκατανάλωση ζαχαρούχων ποτών και ροφημάτων, όπως αναψυκτικών, ακόμα και χυμών, μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος. Όλοι μας, πάντως, απολαμβάνουμε περιστασιακά τρόφιμα που περιέχουν ζάχαρη


P u p l i

Νερό ΘΕΟΝΗ ή

και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εάν καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες στο πλαίσιο μια ισορροπημένης διατροφής.

αλλιώς «Πηγή Ζωής» ΤΟ ΠΙΟ ΒΡΑΒΕΥΜΈΝΟ Ελληνικό νερό στον κόσμο

5

ΜΥΘΟΣ: Ο διαβήτης τύπου 2 δεν μπορεί να αναστραφεί

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Τελευταίες έρευνες δείχνουν πως άτομα σε προδιαβητικό στάδιο αλλά και στα πρώτα στάδια του διαβήτη, μέσω της διατροφής και της άσκησης, κατάφεραν να επαναφέρουν τις τιμές σακχάρου στα φυσιολογικά επίπεδα και τελικά να προλάβουν την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Η σημαντική απώλεια βάρους έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του λίπους στο εσωτερικό του ήπατος και του παγκρέατος, επιτρέποντας σε αυτά τα όργανα να επιστρέψουν στην κανονική τους λειτουργία. Φαίνεται, πως η υποστροφή του διαβήτη είναι πιθανότερο να επιτευχθεί όταν βρίσκεται στα πρώτα στάδια. Όσο νωρίτερα διαγνωσθεί ο διαβήτης, τόσο πιο πιθανό είναι να αναστραφεί με τις κατάλληλες διατροφικές οδηγίες! Όπως καταλαβαίνετε, λοιπόν, υπάρχουν πολλοί διατροφικοί μύθοι γύρω από το διαβήτη, οι οποίοι τις περισσότερες φορές δυσκολεύουν τη ρύθμιση του σακχάρου. Συμβουλευτείτε τον ιατρό ή τον διατροφολόγο σας για την καλύτερη και πιο αξιόπιστη ενημέρωσή σας!

Το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΘΕΟΝΗ, το πιο βραβευμένο ελληνικό νερό με 20 διεθνή βραβεία ποιότητας, είναι το μοναδικό Ελληνικό φυσικό μεταλλικό νερό που αναβλύζει από φυσική πηγή (Πηγή Γκούρα), σε υψόμετρο 1100μ, στην οροσειρά των Αγράφων του Νομού Καρδίτσας. Το παρθένο δάσος, και γενικότερα η ευρύτερη φύση που περικλείει την περιοχή, προσδίδει και διασφαλίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νερού ΘΕΟΝΗ ως προς την υψηλή ποιότητα και την ιδιαίτερη γεύση. Περνώντας αναλυτικά στα φυσικά ποιοτικά χαρακτηριστικά του, το ΘΕΟΝΗ διακρίνεται για το pH του με τιμή 8. Το pH8 καθιστά ένα φυσικό μεταλλικό νερό να είναι αλκαλικό και να προσφέρει πολλαπλά οφέλη στον οργανισμό. Έχει σχετικά χαμηλή σκληρότητα και χαμηλή περιεκτικότητα σε Νάτριο, όπως επίσης και χαμηλές συγκεντρώσεις σε Νιτρώδη/Νιτρικά. Περιέχει ασβέστιο και διαθέτει μία εξαιρετική σύνθεση σε ανόργανα μεταλλικά άλατα, τα οποία προσδίδουν στο νερό μοναδική γεύση. Η διατήρηση της υγιεινής σε όλα τα μέρη του εργοστασίου προγραμματίζεται και τηρείται από εξειδικευμένο προσωπικό και πιστοποιείται από διεθνή πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας τροφίμου. Αυτά διασφαλίζουν ότι το νερό, από την πηγή έως και την εμφιάλωση, διατηρεί τα φυσικά του οφέλη και την άριστη ποιότητα του. ΑΗΒ ΓΚΡΟΥΠ Α.Ε.

Βατσουνιά Μουζακίου, 43060 Καρδίτσα Τ 24450-61200 www.theoni-water.gr


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει η:

ΔΡ. ΜΑΡΙΑ ΑΘ. ΨΩΜΑ Ιατρός-Βιοπαθολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Paris VI), Board Certified στην Ιατρική της Αντιγήρανσης, Μέλος της American Society for Nutrition, Μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Διατροφογενετικής, Ιδρυτικό μέλος της European Society of Lifestyle Medicine ESLM, Research and Evidence-based Prevention and Treatment of Chronic Diseases

ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΠΩΣ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΟ HEALTHY AGEING; Η μετμορφίνη είναι το πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο για τον έλεγχο της γλυκόζης στα άτομα με διαβήτη και κάποιες φορές και στα άτομα με προδιαβήτη.

74 74 74

x xx

στα στα σταχρωματα χρωματατου του τουδιαβήτη διαβήτη διαβήτη


Τα τελευταία πέντε χρόνια, το ενδιαφέρον για τη μετφορμίνη γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο, καθώς οι θετικές επιδράσεις της ξεφεύγουν κατά πολύ από τη ρύθμιση της γλυκόζης.

στα χρωματα του του διαβήτη διαβήτη

x

75 75


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Σε κάποιες περιπτώσεις, χορηγείται σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, για ενίσχυση της γονιμότητας, σε καρδιοπαθείς, ακόμη και για την πρόληψη του καρκίνου. Τα τελευταία πέντε χρόνια, το ενδιαφέρον για τη μετφορμίνη γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο, καθώς οι θετικές επιδράσεις της ξεφεύγουν κατά πολύ από τη ρύθμιση της γλυκόζης. Έχει αντιφλεγμονώδη δράση και μειώνει το οξειδωτικό στρες, με αποτέλεσμα να προλαμβάνει, αλλά και να μειώνει τη νοσηρότητα από τις χρόνιες παθήσεις του γήρατος (σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακά). Δρα στα μιτοχόνδρια, δηλαδή στα «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας» των κυττάρων, καθώς και στο ΑΜΡΚ, ένα ένζυμο που καθορίζει πότε τα κύτταρα θα πάρουν γλυκόζη από το αίμα για την παραγωγή ενέργειας. Τα χαμηλά επίπεδα AMPK συνδέονται με ινσουλινοαντίσταση, δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων, παχυσαρκία και χρόνια φλεγμονή, τα οποία οδηγούν σε χρόνιες νόσους και πρόωρη γήρανση. Η μετφορμίνη έρχεται να ενεργοποιήσει το συγκεκριμένο ένζυμο, παρέχοντας ενέργεια κυτταρικά.

x

Η μετφορμίνη φαίνεται να ενεργοποιεί τους ίδιους μηχανισμούς αντιγήρανσης, που ενεργοποιεί ο αυστηρός περιορισμός των θερμίδων. Το FDA (Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων) έδωσε έγκριση να γίνουν ανάλογες έρευνες στους ανθρώπους. Η ελπίδα είναι να συσχετιστεί η χορήγησή της με την πρόληψη της εκφύλισης των νοητικών λειτουργιών όσο μεγαλώνουμε και νόσους όπως το Parkison και το Alzheimer. Επιστήμονες ισχυρίζονται, ότι η μετφορμίνη αυξάνει τον αριθμό των μορίων οξυγόνου που απελευθερώνονται στα κύτταρα, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν για περισσότερο καιρό. Η μελέτη που σχεδιάστηκε για τη μετφορμίνη ονομάζεται TAME ''Targeting Ageing with Metformin''.

Μακροζωία

Ξεκίνησε το 2016 και συμπεριέλαβε 3.000 εθελοντές, από 70-80 ετών, δίχως ιστορικό ή αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, καρδιοπάθειας ή άνοιας. Το συνολικό κόστος των μελετών είναι 75 εκατομμύρια δολάρια και το αποτέλεσμα αναμένεται, οπότε μέχρι να ανακοινωθούν τα αποτελέσματά της δεν μπορούμε να ήμαστε σίγουροι.

Έρευνες που έγιναν σε μεσήλικα αρσενικά ποντίκια με χορήγηση μετφορμίνης, έδειξαν ότι η μέση διάρκεια ζωής τους αυξήθηκε κατά 5%.

Ένα από τα μειονεκτήματα της μετφορμίνης είναι ότι μειώνει τη Β12, η έλλειψη της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, αδυναμία, μειωμένη

Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα με διαβήτη που λαμβάνουν μετφορμίνη ζουν περισσότερα χρόνια από εκείνα που παίρνουν άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα.

76

Τα ζώα που είχαν λάβει μετφορμίνη έζησαν 160 εβδομάδες, έναντι 150 εβδομάδων εκείνων που δεν έλαβαν. Παράλληλα, καθυστέρησαν οι ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση, όπως ο καταρράκτης στα μάτια.

στα χρωματα του διαβήτη


P u p l i

συγκέντρωση και χαμηλή διάθεση. Τροφές πλούσιες σε Β12 είναι το κρέας, τα αυγά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Ο ιατρός σας θα αποφασίσει αν θα σας χορηγήσει συμπλήρωμα μετά από αιματολογικές εξετάσεις. Συνοψίζοντας, θα πρέπει να πω ότι η μετφορμίνη είναι ένα εξαιρετικό χάπι, όσον αφορά στην επιστήμη της Αντιγήρανσης, όμως, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι σχετικές έρευνες. Η επιστήμη της αντιγήρανσης εστιάζει όχι μόνο στη μακροβιότητα, αλλά κυρίως στη διατήρηση της ποιότητας της ζωής όσο μεγαλώνουμε. Αυτό σημαίνει, ότι δεν έχει σημασία αν θα φτάσουμε στα 90 ή στα 100, αλλά αν θα είμαστε υγιείς. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει πρόληψη των χρόνιων παθήσεων, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η οστεοαρθρίτιδα και η εκφύλιση των γνωστικών λειτουργιών (άνοια, Alzheimer). Η διατροφή και ο τρόπος ζωής είναι οι βασικότεροι παράγοντες για τη μακροζωία. Μια δίαιτα πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς, αγνό παρθένο ελαιόλαδο, ψάρι και άσκηση τουλάχιστον είκοσι λεπτά, τρεις φορές την εβδομάδα, σε συνδυασμό με την αποφυγή της παχυσαρκίας, του τσιγάρου και του αλκοόλ, είναι η χρυσή συνταγή της Αντιγήρανσης.

Το κλασικό ψυγείο πάγου της Igloo, Playmate Pal, είναι ιδανικό για συντήρηση φαρμάκων. Η μόνωση Ultratherm® στο σώμα (αφρός πολυουρεθάνης) σε συνδυασμό με τη χρήση παγοκύστης, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για τη σωστή διατήρηση των φαρμάκων κατά τη διάρκεια της ημέρας. Χωρητικότητα 6 L. Εύκολο άνοιγμα ακόμη και με ένα χέρι, με πάτημα του κουμπιού στο πάνω μέρος. Καπάκι που ανοίγει και προς τις δύο πλευρές. Εργονομική χειρολαβή ενσωματωμένη στο καπάκι. Με ειδικό εσωτερικό πλαστικό, ανθεκτικό στους λεκέδες και τις μυρωδιές. Βάρος: 1 Kg.

UNIGREEN A.E. www.unigreen.gr


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

ΕΥΓΕΝΙΑ ΓΙΑΝΝΟΥ Ειδικός Ποδολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού, Διαβητολογικού Κέντρου Τζάνειο Γ.Ν. Πειραιά Επιστημονικός Συνεργάτης Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού, Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General Χολαργού

ΑΣ ΕΡΘΕΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΑ

ΠΟΔΙΑ ΜΑΣ

Ξεπερνώντας μια δύσκολη εποχή για όλους μας, μετά την καραντίνα του COVID-19 και διανύοντας μια περίοδο υψηλής προφύλαξης από τον ιό, όλοι βιώσαμε φόβο και άγχος που σε πολλές περιπτώσεις κατέβαλε ψυχικά τους ανθρώπους και ιδιαίτερα αυτούς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Ήρθε λοιπόν το καλοκαίρι να μας θυμίσει πράγματα που ξεχάσαμε. Ένα από αυτά είναι η φροντίδα των κάτω άκρων.

78

x

στα χρωματα του διαβήτη


στα χρωματα του διαβήτη

x

79


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

Αρχικά να μην ξεχνάμε πως ένα υγιές πόδι είναι ένα όμορφο άκρο Τα πόδια μας πολλές φορές αντικατοπτρίζουν τη γενικότερη υγεία του οργανισμού: πόδια που πονούν για διάφορους λόγους (κάλους, σκληρύνσεις, νύχια που μπαίνουν στο δέρμα, μύκητες στο δέρμα και τα νύχια) κάνουν δυσχερή τη βάδιση και μειώνουν την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Καθημερινή υγιεινή και ενυδάτωση Πρώτο μέλημα όλων πρέπει να είναι η καθημερινή φροντίδα του ποδιού μας: ένα ποδόλουτρο για λίγα λεπτά το βράδυ ανακουφίζει

80

x

στα χρωματα του διαβήτη

από την κούραση της ημέρας τα πρησμένα πόδια και παράλληλα τα ενυδατώνει. Οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να δοκιμάζουν την θερμοκρασία του νερού, η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τους 32-34°C , γιατί λόγω της μειωμένης αισθητικότητας, η αίσθηση του θερμού ενδεχόμενα να μην γίνεται αντιληπτή. Κατόπιν, πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις να γίνεται ένα προσεκτικό σκούπισμα και ιδιαίτερα στις μεσοδακτύλιες πτυχές, μια περιοχή που μπορεί να παραμείνει υγρή και να συμβάλει στην ανάπτυξη μυκήτων στο δέρμα. Αυτοί με την σειρά τους λόγω τις διάβρωσης που θα δημιουργηθεί μπορεί να εξελιχθούν σε έλκη. Επίσης, είναι εξαιρετικά σημαντικό να ελέγχουν καθημερινά την κατάσταση των ποδιών τους είτε μόνοι με τη βοήθεια ενός καθρέφτη είτε ζητώντας το από οικείο πρόσωπο. Σημαντική είναι η επάλειψη της ραχιαίας επιφάνειας του ποδιού με αντιηλιακό. Τέλος, η εφαρμογή μιας ενυδατικής κρέμας σε όλο το πόδι (εκτός των μεσοδακτύλιων), για να διατηρηθεί η ελαστικότητα του δέρματος και να προληφθεί η ξηροδερμία.

Έλεγχος των υποδημάτων Συχνός έλεγχος των υποδημάτων, αποφυγή πολύωρης υπόδησης με ακατάλληλα υποδήματα, ανάμεσα σε αυτά οι σαγιονάρες, οι οποίες δεν δίνουν τη σωστή υποστήριξη της ποδικής καμάρας και της πτέρνας και σε πολλές περιπτώσεις είναι


υπεύθυνες για την εμφάνιση κακώσεων, τόσο του δέρματος όσο των συνδέσμων και των τενόντων.

Όχι στην ανυπόδητη βάδιση Ποιος δεν έχει συνδυάσει το καλοκαίρι με το περπάτημα στην ακροθαλασσιά; Δυστυχώς, όσο ανέμελο και αν φαντάζει αυτό το σκηνικό, κρύβει κινδύνους για όλους. Προσβολή από μύκητες, πάτημα αιχμηρού αντικειμένου και στις περιπτώσεις των ατόμων με διαβήτη με διαβητική νευροπάθεια, έλλειψη αισθητικότητας, κίνδυνο εγκαύματος από την καυτή άμμο και τραυματισμού από οτιδήποτε αιχμηρό κρύβει η αμμουδιά. Προτιμήστε παπουτσάκια θαλάσσης και πλένετε σχολαστικά τα πόδια από την άμμο αμέσως μετά.

Σωστή φροντίδα και θεραπεία παθήσεων του ποδιού Εμπιστευθείτε τους ειδικούς επιστήμονες υγείας για την πρόληψη και τη θεραπεία προβλημάτων στα κάτω άκρα. Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα να επισκέπτονται ποδολόγο για τον έλεγχο των ποδιών τους και τη σωστή φροντίδα σε προβλήματα ονύχων (μυκητιάσεις – εισφρύσεις ονύχων), προβλήματα του δέρματος (κάλους – υπερκερατώσεις – διαβητικό πόδι) και σε προβλήματα ορθοπεδικά / εμβιομηχανικά (πλατυποδία – τενοντίτιδες – λειτουργικές και ανατομικές ανωμαλίες).

στα χρωματα του διαβήτη

x

81


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

Γράφει o:

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Ειδικός Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη

ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΕΦΙΔΡΩΣΗ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ;

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΝΥΧΤΕΡΙΝΗΣ ΕΦΙΔΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΑΚΟΥΝ ΣΥΧΝΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΝΑ ΠΑΡΑΠΟΝΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΥΣ ΙΔΡΩΤΕΣ. ΑΝ Η ΑΙΤΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΖΕΣΤΟ ΣΑΣ ΔΩΜΑΤΙΟ Ή ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΚΛΙΝΟΣΚΕΠΑΣΜΑΤΑ, ΑΣ ΔΟΥΜΕ 10 ΓΝΩΣΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΕΦΙΔΡΩΣΕΙΣ. 82 82

xx

στα χρωματα του του διαβήτη διαβήτη


1. Εμμηνόπαυση. Οι εξάψεις που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση μπορούν να εμφανιστούν τη νύχτα και να προκαλέσουν εφίδρωση. Αυτή είναι μια πολύ κοινή αιτία νυχτερινής εφίδρωσης στις γυναίκες. 2. Ιδιοπαθής υπεριδρωσία. Η ιδιοπαθής υπεριδρωσία είναι μια κατάσταση, η οποία το σώμα προκαλεί χρόνια υπερβολική εφίδρωση χωρίς κάποια αναγνωρίσιμη ιατρική αιτία. 3. Λοιμώξεις. Νυχτερινός ιδρώτας μπορεί να προκύψει και από διάφορες λοιμώξεις. Η φυματίωση είναι η λοίμωξη που συνηθέστερα συνδέεται με νυχτερινές εφιδρώσεις. Άλλες αιτίες, όπως η ενδοκαρδίτιδα (φλεγμονή των καρδιακών βαλβίδων), η οστεομυελίτιδα (φλεγμονή στα οστά), η βρουκέλλωση και τα αποστήματα μπορούν να προκαλέσουν νυχτερινές εφιδρώσεις. Οι νυχτερινές εφιδρώσεις είναι επίσης σύμπτωμα της μόλυνσης από ιούς, όπως από τον ιό HIV ή τη χρόνια ηπατίτιδα C.

ΟΙ ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΕΦΙΔΡΩΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 3% ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ. ΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΝΥΧΤΕΡΙΝΗΣ ΕΦΙΔΡΩΣΗΣ ΔΕΝ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΠΑΝΤΑ ΝΑ ΜΙΛΑΤΕ ΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΓΙΑΤΡΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΕΤΕ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ.

4. Καρκίνος. Οι νυχτερινοί ιδρώτες μπορεί να είναι πρόωρο σύμπτωμα κάποιων καρκίνων. Ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου που σχετίζεται με νυχτερινές εφιδρώσεις είναι το λέμφωμα (είτε Hodgkin, είτε nonHodgkin). Ωστόσο, οι άνθρωποι που έχουν μη διαγνωσμένο καρκίνο έχουν συχνά και άλλα συμπτώματα, όπως ανεξήγητη απώλεια βάρους και πυρετό.

στα χρωματα του διαβήτη

x

83 83


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΑΡΘΡΟ

5. Φάρμακα. Η λήψη ορισμένων φαρμάκων μπορεί να οδηγήσει σε νυχτερινές εφιδρώσεις. Τα αντικαταθλιπτικά είναι ένας κοινός τύπος φαρμάκου που οδηγεί σε νυχτερινές εφιδρώσεις. Ποσοστό 8-22% των ατόμων που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα έχουν νυκτερινές εφιδρώσεις. Εφίδρωση μπορούν να προκαλέσουν, επίσης, τα φάρμακα που λαμβάνονται για τον περιορισμό του πυρετού, όπως η ασπιρίνη και η ακεταμινοφαίνη, αλλά και τα αντιφλεγμονώδη. Σε κάθε περίπτωση μιλήστε με το γιατρό που είναι υπεύθυνος για τη φαρμακευτική σας αγωγή. 6. Υπογλυκαιμία. Τα άτομα που παίρνουν ινσουλίνη ή από του στόματος φάρμακα για το διαβήτη μπορεί να εμφανίσουν υπογλυκαιμία τη νύχτα που συνοδεύεται από εφίδρωση. Μια συχνή ερώτηση στους ασθενείς αυτούς για τη διερεύνηση νυχτερινών υπογλυκαιμιών είναι αν παρουσιάζουν νυχτερινούς ιδρώτες. 7. Διαταραχές ορμονών. Η εφίδρωση ή η έξαψη μπορεί να παρατηρηθεί με αρκετές ορμονικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου του φαιοχρωμοκυτώματος, του καρκινοειδούς συνδρόμου και του υπερθυρεοειδισμού. 8. Νευρολογικά νοσήματα. Όχι συχνά, οι νευρολογικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της μετατραυματικής συριγγομυελίας, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της αυτόνομης νευροπάθειας, μπορεί να προκαλέσουν αυξημένη εφίδρωση και να οδηγήσουν σε νυχτερινές εφιδρώσεις. 9. Η απόσυρση από ουσίες όπως το αλκοόλ και τα οπιοειδή, ανήκει στις αιτίες της υπεριδρωσίας. 10. Άλλα αίτια, όπως άπνοια ύπνου, κροταφική αρτηρίτιδα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, διαταραχή πανικού. Αν πάσχετε από νυχτερινούς ιδρώτες, επισκεφθείτε το γιατρό σας για τη διερεύνηση, τη διάγνωση της αιτίας και την αντιμετώπιση της υποκείμενης πάθησης.

84

x

στα χρωματα του διαβήτη


5

210 6520062 www.meodigotodiaviti.gr


ΥΓΕΙΑ&ΕΥΕΞΙΑ

φυτά

ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Εδώ και πολλά χρόνια, διαβάζουμε ότι η καλλιέργεια φυτών και η κηπουρική είναι ένα εξαιρετικό χόμπι για τους ηλικιωμένους, καθώς τους βοηθά να παραμείνουν σε εγρήγορση και να αποφύγουν καταστάσεις, όπως η άνοια και το Αλτσχάιμερ. Ωστόσο, η καλλιέργεια φυτών είναι ευεργετική για κάθε ηλικία. Βοηθά εξίσου τα παιδιά να βάλουν τη σωματική δραστηριότητα στη ζωή τους και να υιοθετήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Η ενασχόληση με τα φυτά είναι καλή τόσο για την ψυχή όσο και για το σώμα: Μειώνει το στρες και την κατάθλιψη, το δείκτη μάζας σώματος, καθώς σας βοηθά να χάσετε θερμίδες, μειώνει τη χοληστερόλη και την υπέρταση, αυξάνει τη χαρά και την ικανοποίηση από τη ζωή, βελτιώνει τον ύπνο και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

86

x

στα χρωματα του διαβήτη

Βελτιώνει επίσης τις δεξιότητες των χεριών, την αερόβια αντοχή και τη γνωστική λειτουργία των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων. Η καλλιέργεια φυτών βελτιώνει τη διάθεση και τα επίπεδα ευτυχίας και ο λόγος δεν είναι ότι τα άτομα αυτά απλώς περνούν χρόνο έξω από το σπίτι ή ότι ασκούνται. Ψυχολογικές έρευνες έχουν δείξει, πως η ενασχόληση με την κηπουρική έχει ασύγκριτα μεγαλύτερα οφέλη για τον οργανισμό από το τρέξιμο π.χ. σε ένα διάδρομο γυμναστηρίου. Τα οφέλη της ενασχόλησης με τα φυτά για την υγεία και την ευεξία συνολικά, είναι παρόμοια με εκείνα που έχουν οι άνθρωποι που ζουν σε πλούσιες περιοχές, αναφέρει πολύ πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Exeter. Σύμφωνα με αυτήν, τα άτομα που περνούν περισσότερο χρόνο στον κήπο τους έχουν καλύτερη υγεία, ψυχική ευεξία


P u p l i

και υψηλότερα επίπεδα άσκησης σε σχέση με εκείνους που δεν ασχολούνται με τον κήπο ή που δεν είχαν πρόσβαση σε κάποιο κήπο ή αυλή. Ο κήπος είναι ο ιδανικός τρόπος για να έλθει κάποιος σε επαφή με τη φύση, αναφέρουν οι συγγραφείς.

Καταφύγιο Κάθε κήπος μπορεί να λειτουργήσει σαν το δικό μας μικρό καταφύγιο: Πέρα από το γεγονός ότι μπορούμε να εντάξουμε σε αυτόν τις γεύσεις και τις μυρωδιές των παιδικών μας χρόνων, ο κήπος μας είναι ένας χώρος στον οποίο μπορούμε να αφήσουμε το προσωπικό μας αποτύπωμα. Ας μην ξεχνάμε ότι σε έναν κήπο διεγείρονται όλες οι αισθήσεις, με πρώτες την όραση και την όσφρηση, αλλά και την αφή. Η ενασχόληση με τον κήπο μπορεί να μας ανακουφίσει από το άγχος της καθημερινότητας. Η κηπουρική αλλάζει πραγματικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το χρόνο, τονίζουν οι ψυχολόγοι. Αν μάλιστα εμπλέξουμε στη διαδικασία και κάποιον φίλο ή κάποιο μέλος της οικογένειας, τα οφέλη θα είναι ακόμη μεγαλύτερα. Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό της κηπουρικής είναι ότι μαθαίνεις διαρκώς νέα πράγματα και μπορείς να μοιραστείς τις γνώσεις σου με άλλους ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο χόμπι.

Όλοι στην καθημερινότητά μας έχουμε αισθανθεί την ευεργετική επίδραση που έχουν τα φυτά και ιδιαίτερα τα ανθόφυτα στη διάθεσή μας, τη γενικότερη ψυχική και σωματική μας υγεία και την παραγωγικότητά μας. Ο άνθρωπος, άμεσα συνδεδεμένος με τη φύση και τα φυτά, ζει μέσα σε αυτά, τρέφεται από αυτά, θεραπεύεται από αυτά και ενεργοποιείται από τα χρώματα και τα αρώματα τους. Πολλές είναι οι έρευνες που έχουν γίνει για τη θετική επιρροή των φυτών και των λουλουδιών στο άνθρωπο. Αποτελέσματα αυτών έδειξαν ότι η ενασχόληση με τα φυτά έχει άμεση επιρροή στη μείωση του καθημερινού άγχους, την αύξηση των θετικών συναισθημάτων, της ενεργειακής ισορροπίας, της συγκέντρωσης προσοχής αλλά και στην επίσπευση του χρόνου αποκατάστασης αρκετών ασθενειών. Στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε ένα χώρο γεμάτο φυτά και λουλούδια, μπορεί κανείς να επισκεφτεί το Φυτώριο Καλλωπιστικών Φυτών και να προμηθευτεί φυτά από μια ποικιλία περισσοτέρων από εκατό πενήντα ειδών, τόσο σε φυτά εσωτερικού χώρου όσο και εξωτερικού, αλλά και τα κατάλληλα για κάθε κατηγορία φυτού φυτοχώματα, τα οποία παράγει το Πανεπιστήμιο και είναι βασισμένα σε εργαστηριακούς ελέγχους και πρακτικές μεθόδους εφαρμογής στην παραγωγική διαδικασία. Το Φυτώριο Καλλωπιστικών Φυτών του Πανεπιστημίου βρίσκεται εντός αυτού, Ιερά Οδός 75 Αθήνα, Τηλ. 210 3474765 και λειτουργεί καθημερινά από τις 8:00 - 16:00 και Σάββατα 8:00-14:00, γεμάτο χρώματα και αρώματα, με φιλόξενο έμπειρο προσωπικό, έτοιμο να προτείνει τα κατάλληλα φυτά και τις ορθές καλλιεργητικές τους φροντίδες.

Χριστίνα Μιγκίρου

ΠΕ Γεωπόνος, MSc in Economics Αν. Προϊσταμένη Τμήματος Κηποτεχνίας Γ.Π.Α.


88

x

στα χρωματα του διαβήτη



Με την ευγενική υποστήριξη


ΑΑNAME, NAME,AAHISTORY, HISTORY,AAFUTURE. FUTURE. ΗΗ εταιρεία εταιρεία Πετσιάβας Πετσιάβας είναι είναι μία μία από από τιςτις πιο πιο ισχυρές ισχυρές καικαιιστορικές ιστορικέςεταιρείες εταιρείεςστην στηνΕλλάδα. Ελλάδα.Από Απότην την ίδρυσή ίδρυσή μας, μας, τοτο 1920, 1920, στόχος στόχος καικαι δέσμευσή δέσμευσή μας μας είναι είναι νανα στεκόμαστε στεκόμαστε δίπλα δίπλα στον στον άνθρωπο άνθρωπο ακολουθώντας ακολουθώντας πάντα πάντατην τηνίδια ίδιαφιλοσοφία φιλοσοφίατης τηςσκληρής σκληρήςδουλειάς, δουλειάς, της τηςκαινοτομίας καινοτομίαςκαικαιτης τηςαποτελεσματικότητας. αποτελεσματικότητας. Με Μεσυνεχή συνεχήπαρουσία παρουσίαστην στηνφαρμακευτική φαρμακευτικήαγορά αγορά καικαιμεμεεμπειρία εμπειρία4040ετών ετώνστην στηναντιμετώπιση αντιμετώπισητου του Διαβήτη, Διαβήτη,είμαστε είμαστεδίπλα δίπλαστον στονΈλληνα ΈλληναΑσθενή Ασθενή προσφέροντας προσφέροντας υπεύθυνα υπεύθυνα καλύτερη καλύτερη ποιότητα ποιότητα ζωής. ζωής.

Πετσιάβας Πετσιάβας 4040 χρόνια χρόνια εμπειρία εμπειρία στον στον Διαβήτη. Διαβήτη.

ΑγΑγ . Αναργύρων . Αναργύρων 21,21, Ν. Ν. Κηφισιά, Κηφισιά, 14564 14564 ΑΘΗΝΑ ΑΘΗΝΑ Τ: 210 Τ: 210 6202301, 6202301, Φ: Φ: 210 210 8077079 8077079 E: info@petsiavas.gr E: info@petsiavas.gr

http://www.petsiavas.gr/ http://www.petsiavas.gr/

Αθηνάς Αθηνάς 15,15, Ιωνία, Ιωνία, 57008 57008 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ T: 2310 T: 2310 722600, 722600, Φ: Φ: 2310 2310 722669 722669



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.