KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 5
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ
ΑΝΩΝΥμΟΙ ΧΡΕΟΚΟπΗμΕΝΟΙ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 6
©
Copyright Χριστόφορος Κάσδαγλης – Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε., Αθήνα 2012
Έτος 1ης έκδοσης: 2012 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα % 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX: 210-384.24.31
e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com
ISBN 978-960-03-5432-4
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 7
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΜΕΡΟΣ Α
Το μανιφέστο ενός αγανακτισμένου 1. Αρχαία νταλίκα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Από πού πάνε για την Ελλάδα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Πωλητήριο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Go Greek for a Week . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Gamoto and Ai Sihtir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Αρχαίο πνεύμα ολέθριο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Χημικός πόλεμος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Φράουλες και αίμα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Powered by . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15 17 19 22 27 34 39 42 47
ΜΕΡΟΣ Β
Πρώτο πακέτο στήριξης: Οι προτελευταίες μέρες της Πομπηίας 10. Εγώ, ο ακαμάτης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. I don’t pei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Πίνεις και δεν μας δίνεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13. Το σάουντρακ της κρίσης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Οι υποσχέσεις δεν φορολογούνται . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15. Ανασφάλεια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Όλοι έχουν δίκιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. Εικονική πραγματικότητα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51 56 59 62 65 70 73 79
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 8
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ
ΜΕΡΟΣ Γ
Δεύτερο πακέτο στήριξης: Οι τελευταίες μέρες της Πομπηίας 18. O tannenbaum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19. Πλέι-ρουμ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20. Το παιδί με το play station . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21. Ανθρωποφαγία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22. Κυβέρνηση Παπαδήμου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23. Samaras rock . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24. Στο μυαλό ενός αγανακτισμένου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25. Η ώρα της κρίσεως . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
87 91 94 100 102 108 111 114
ΜΕΡΟΣ Δ
Ω, Ευρώπη! 26. Δύο σε ένα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27. Ελληνική ηγεμονία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28. Τα ισοζύγια και τα υποζύγια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29. Το τέλος της... ευφυΐας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30. ΟΧΙ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31. Πάλης ξεκίνημα, νέοι αγώνες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32. Achtung, achtung! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
121 125 129 136 138 142 150
ΜΕΡΟΣ Ε
Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας 33. Οι αυτών υψηλότητες οι πρίγκιπες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34. Θεωρίες συνωμοσίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35. Το φτερούγισμα του κολεόπτερου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36. Όλα είναι τζόγος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37. Το μάθημα των TAXI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
157 161 164 171 174
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 9
ΑΝΩΝΥμΟΙ ΧΡΕΟΚΟπΗμΕΝΟΙ
ΜΕΡΟΣ ΣΤ
Παρακαλώ, αφήστε με να σας δείξω τη δική μου Ελλάδα 38. Big Issue . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39. Αντιτουριστικός οδηγός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40. Όχι κι εδώ fish and chips! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41. Εξόριστοι ποιητές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42. Κοιτώντας στον καθρέφτη απέναντι . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43. Το δικό μου νησί . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44. Παρακαλώ, αφήστε με να σας δείξω
179 183 187 189 192 197
μιαν άγνωστη Ελλάδα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 ΜΕΡΟΣ Ζ
Ελλάδα: Η επόμενη μέρα 45. Farmville . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 46. Το κάλεσμα της βίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 47. Σενάρια χρεοκοπίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 48. Ολίγη πολιτική . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 49. Ολίγη καθαριότης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 50. Δεν συγχωρώ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 51. America, America . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 52. Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237 Ε Π Ι Μ Ε Τ Ρ Ο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 10
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 11
Στην ωραία Γιούλη
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 12
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 13
ΜeΡΟΣ Α
Το μανιφέστο ενός αγανακτισμένου
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 14
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 15
[ 1 ]
Αρχαία νταλίκα
Η Ε Λ Λ Α Δ Α είναι κακοτράχαλη χώρα, γεμάτη ορεινά συ-
μπλέγματα. Η Αθήνα περιστοιχίζεται από βουνά και είναι γεμάτη λόφους. Προσωπικά, γεννήθηκα και μεγάλωσα στη συνοικία Μακρυγιάννη, στους πρόποδες της Ακρόπολης, καμιά τρακοσαριά μέτρα από το σημερινό ομώνυμο μουσείο. Οι κάθετοι δρόμοι που περιστοιχίζουν το πατρικό μου είναι έντονα ανηφορικοί. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός, στα σίξτις, οι οδηγοί των (λιγοστών) αυτοκινήτων που ήταν παρκαρισμένα στις ανηφοριές ήταν υποχρεωμένοι να στερεώνουν τις ρόδες τους με πέτρες μήπως προδοθούν από τα πρωτόγονα χειρόφρενα και τα κιβώτια ταχυτήτων της εποχής. Κάπως έτσι βλέπω σήμερα την Ελλάδα. Σαν πολυκαιρισμένη νταλίκα που έχει μπλοκαριστεί σε ανηφόρα. Όχι παρκαρισμένη – ακινητοποιημένη στη μέση του δρόμου. Μπροστά δεν μπορεί να πάει γιατί δεν έχει καύσιμα. Όπισθεν δεν πρέπει και δεν θέλει να κάνει – κανείς δεν θέλει, εκτός από μερικούς ακραίους κερδοσκόπους που έχουν ποντάρει στην κατάρρευσή της. Πίσω της βρέθηκαν μποτιλιαρισμένες οι ευρωπαϊκές χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ολόκληρη η Δύση – και έπονται η Ανατολή και ο Νότος. Αν λυγίσει, θα γίνει οπωσδήποτε καραμπόλα. Μεγάλη
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 16
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ
καραμπόλα. Αλλά ούτε να στρίψει μπορεί. Δεξιά κι αριστερά της είναι παρατημένες παλιές σακαράκες – ερείπια ενός τρόπου οικονομικής ζωής που δεν πρόκειται να ξαναλειτουργήσει ποτέ. Της έχουν βάλει λοιπόν κάτι μεγάλες πέτρες για να στηρίξουν τις πίσω ρόδες. Αλλά η ανηφόρα είναι απότομη και το βάρος μεγάλο, οπότε ζητάνε συνεχώς απ’ τους Έλληνες να κατέβουν να σπρώξουν. Η Ελλάδα είναι επίσης χώρα θαλασσινή. Και οι Έλληνες έχουν την τάση να βλέπουν αυτές τις πέτρες σαν κοτρόνες που τους έχουν δέσει στο λαιμό και τους πηγαίνουν στο λιμάνι να τους φουντάρουν. Δεν το θέλουν αυτό το βάρος, ζητάνε να γυρίσει η νταλίκα εκεί που ήταν πριν, κι ας έχανε πού και πού λάδια και παλιά εξαρτήματα που έφευγαν ενώ το αμάξι ήταν εν κινήσει και κανείς δεν ασχολιόταν να τα αντικαταστήσει. Πατάμε γκάζι αλλά το αυτοκίνητο μοιάζει κολλημένο εκεί, μέχρι την αιωνιότητα. Ένα ρυάκι ήταν η Ελλάδα, που αργότερα ίσως να ’γινε μικρό ποτάμι. Αλλά «το σιγανό ποταμάκι να φοβάσαι», λέει μια ελληνική παροιμία. Το σιγανό ποταμάκι ξεχείλισε όταν οι καταιγίδες της διεθνούς συγκυρίας ξέσπασαν δυνατά. Το ελληνικό ρυάκι απείλησε να πνίξει την Ευρώπη και τον κόσμο. Αλλά μην πάτε μακριά. Ανηφοριές δεν υπάρχουν μονάχα στην Αθήνα. Kι η Ρώμη χτισμένη πάνω σε επτά λόφους δεν είναι;
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 17
[ 2 ]
Από πού πάνε για την Ελλάδα
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ γράφτηκε προκειμένου να περιγράψει στο
διεθνές κοινό τα βάσανα ενός λαού που κοιμήθηκε ένα βράδυ ανάμεσα στις τριάντα πλουσιότερες χώρες του κόσμου και το άλλο πρωί ξύπνησε ανάμεσα στους παρίες της Οικουμένης. Το πρόβλημα είναι ότι απευθύνεται σ’ ένα κοινό που έχει κι εκείνο τα δικά του βάσανα. Ασφαλώς ο μη Έλληνας αναγνώστης συμπάσχει με τους κατοίκους της Ελλάδας όταν διαβάζει τα σχετικά ρεπορτάζ, πονάει για την κατάντια τους και νιώθει αλληλέγγυος – τουλάχιστον μέχρι να φτάσει στις αθλητικές σελίδες. Πολλοί Ευρωπαίοι αναρωτιούνταν τον πρώτο καιρό πού τα ’φαγαν τόσα λεφτά στην Ελλάδα. Αρκετοί Αμερικανοί, πάλι, αναρωτιούνταν κατά πού ακριβώς πέφτει αυτή η Ελλάδα. Σε δεύτερο χρόνο, οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν ότι η αλληλεγγύη του τηλεθεατή δεν αρκούσε. Πλησίαζε η ώρα που θα ’πρεπε κι εκείνοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη, πράγμα που άρχισε να μην τους αρέσει καθόλου. Και πάλι, όμως, το όλο σκηνικό παρέμενε μακρινό και κάπως γραφικό (μια τριτοκοσμική χώρα στο κλαμπ των ισχυρών Ευρωπαίων – πώς την πατήσαμε έτσι;). Εξάλλου, το επιτόκιο που θα τσέπωναν σε αντάλλαγμα της αλληλεγγύης τους ήταν αλμυρούτσικο, γεγονός που τους καθησύχαζε κάπως. 2ο
KASDAGLIS sel_Final_Layout 1 14/03/2012 6:17 ΜΜ Page 18
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ
Ξαφνικά, όμως, αυτή η μικρή χώρα, που τη γνώριζαν μόνο από τη μυθολογία και την αρχαία ιστορία, άντε και από τον Αριστοτέλη Ωνάση, τη Μαρία Κάλλας, τον Αλέξη Ζορμπά, το λοχαγό Κορέλι και τη δυνατότητα μιας εβδομάδας διακοπών all inclusive, αυτό το ηλιόλουστο και πρωτόγονο μέρος, που οι κάτοικοί του φωνάζουν κατά καιρούς για κάτι αγάλματα και ίσως πρόσφατα να είχε διοργανώσει κάποιους Ολυμπιακούς Αγώνες, απειλούσε να τινάξει το ευρώ στον αέρα! Αλλά και πάλι, ποιος θα νοιαζόταν για το ευρώ –εκτός από τους ίδιους τους Ευρωπαίους– αν στην πτώση του δεν κινδύνευε να συμπαρασύρει το δολάριο και το γεν, κι εκείνα με τη σειρά τους το κινεζικό γουάν, την ινδική ρουπία, το ρωσικό ρούβλι και το βραζιλιάνικο ρεάλ...