๒๕๕๓
การพัฒนาฝมือแรงงานใน สถานประกอบกิจการ [Skills Training in the Workplace] รายงานการสัมมนา โดยกรมพัฒนาฝมือแรงงานรวมกับสํานักงาน แรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก ระหวางวันที่ ๒๓๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห กรมพัฒนาฝมือแรงงาน
สํานักพัฒนาผูฝก และเทคโนโลยีการฝก กรมพัฒนาฝมือแรงงาน มีนาคม ๒๕๕๓
รายงานการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ
เรื่อง การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ ILO/SKILLSAP/Japan/DSD Thailand National Technical Workshop and Study Programme on Skills Training in the Workplace
วันที่ ๒๓-๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุม ปกรณ อังศุสิงห กรมพัฒนาฝมือแรงงาน
โดย
กรมพัฒนาฝมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน
คํานํา การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ นับ วันจะทวีความสําคัญยิ่งขึ้น เพราะสถาน ประกอบกิจการคือผูที่ทราบถึงลักษณะของแรงงานฝมือที่ตนเองตองการไดดีที่สุด กรมพัฒนาฝมอื แรงงานจึง ได ร วมกั บ สํ า นั ก งานแรงงานระหว า งประเทศประจํ าภู มิ ภ าคเอเซี ย แปซิ ฟ ก จั ด สัม มนาเชิ งปฏิ บั ติ ก าร เรื่ องการพัฒ นาฝ มือ แรงงานในสถานประกอบกิจ การ ระหว าง วั น ที่ ๒๓ – ๒๔ มีน าคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห กรมพัฒนาฝมือแรงงาน โดยมีวัตถุประสงค เพื่อ ใหฝายลูก จาง ฝายนายจาง และภาครัฐ ได รับ ความรูเกี่ยวกั บการพั ฒนาฝมื อแรงงานในสถานประกอบกิจการ มี โอกาสแลกเปลี่ยน ประสบการณ เรีย นรูรวมกัน และร วมแสดงความคิด เห็ นอั น เป นประโยชนต อการประกอบกิจ การของ นายจ าง และการทํ า งานของลูก จ า ง โดยได รับ งบประมาณสนับ สนุ น จากรัฐ บาลญี่ปุ น จํา นวน ๗,๐๐๐ ดอลลารสหรัฐอเมริกา ผูเขารวมสัมมนา เปนเจาหนาที่กรมพัฒนาฝมือ แรงงานที่เกี่ยวของโดยตรงในการ สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงานตามพระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือ แรงงาน พ.ศ.๒๕๔๕ จํานวน ๒๙ คน ผู แทนสภาองคก ารนายจ าง จํา นวน ๘ คน ผู แทนสภาองคก ารลู กจ า ง จํา นวน ๑๐ คน และมี ผู สังเกตการณซึ่งเปนผูบริหารและเจาหนาที่กรมพัฒนาฝมือแรงงาน จํานวน ๕๘ คน รวมผูเขารวมสัมมนาและ ผูสังเกตการณ จํานวนทั้งสิ้น ๑๐๕ คน การสัมมนาเชิงปฏิบัติการดังกลาวมีการบรรยายและการเสวนาทางวิชาการโดยผูเชี่ยวชาญจาก สํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก ผูเชี่ยวชาญจากประเทศญี่ปุน ผูแทนสภา องคการนายจาง ผูแทนสภาองคการลูกจาง ผูบริหารกรมพัฒนาฝมือแรงงาน และมีก ารแบงกลุมสัมมนาใน ประเด็นตางๆ จํานวนทั้งสิ้น ๑๑ หัวขอ รายงานฉบับนี้ จึงไดรวบรวมคําบรรยาย จากวิทยากร ผูเชี่ยวชาญ ตลอดจนผลการประชุ ม กลุ ม จัด ทําเปนรูป เลม เพื่อ ใหทั้ งฝายนายจาง ฝายลูกจาง และเจ าหน าที่ของกรม พัฒ นาฝ มื อ แรงงาน ได นํ า ไปพัฒ นาและส ง เสริม การพั ฒ นาฝ มื อ แรงงานในสถานประกอบกิ จ การตาม พระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๕ ใหมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นตอไป รายงานการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเลมนี้ สําเร็จไดดวยความรวมมือ รวมใจของขาราชการและ เจาหนาที่ สํานั ก พั ฒนาผูฝ กและเทคโนโลยีการฝ ก และคณะผูเ ชี่ย วชาญจากสํานักงานแรงงานระหวา ง ประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก กรมพัฒนาฝมือแรงงาน จึงขอขอบคุณ ไว ณ โอกาสนี้ และหวังเปน อยางยิ่งว า รายงานการสัมมนาเชิ งปฏิ บัติก าร เรื่อง “การพัฒนาฝมือ แรงงานในสถานประกอบกิจ การ” เลมนี้ จะเปนแนวทางใหแกทุกฝายที่เกี่ยวของนําไปพัฒนาระบบการฝกอบรมฝมือแรงงานในสถานประกอบ กิจการใหเกิดประโยชนตอไป
(นายนคร ศิลปอาชา) กรมพัฒนาฝมอื แรงงาน มีนาคม ๒๕๕๓
ก
คํานํา การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ นับวันจะทวีความสําคัญยิ่งขึ้น เพราะสถานประกอบ กิจการคือผูที่ทราบถึงลักษณะของแรงงานฝมือที่ตนเองตองการไดดีที่สุด กรมพัฒนาฝมือแรงงานจึงไดรวมกับ สํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก จัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่อง การพัฒนาฝมือ แรงงานในสถานประกอบกิจการ ระหวาง วันที่ ๒๓ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุม ปกรณ อังศุสิงห กรมพัฒนาฝมือแรงงาน โดยมีวัตถุประสงค เพื่อใหฝายลูกจาง ฝายนายจางและภาครัฐไดรับความรูเกี่ยวกับการ พัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ มีโอกาสแลกเปลี่ยนประสบการณ เรียนรูรวมกัน และรวมแสดง ความคิ ดเห็ น อั นเป น ประโยชนต อ การประกอบกิ จการของนายจ าง และการทํ า งานของลูก จ า ง โดยได รับ งบประมาณสนับสนุนจากรัฐบาลญี่ปุน จํานวน ๗,๐๐๐ ดอลลารสหรัฐอเมริกา ผูเขารวมสัมมนา เปนเจาหนาที่ กรมพัฒนาฝมือแรงงานที่เกี่ยวของโดยตรงในการสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงานตามพระราชบัญญัติสงเสริม การพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๕ จํานวน ๒๙ คน ผูแ ทนสภาองคการนายจาง จํานวน ๘ คน ผูแทนสภา องคก ารลูก จาง จํานวน ๑๐ คน และมีผู สังเกตการณซึ่งเปนผู บริหารและเจาหนาที่ กรมพั ฒนาฝ มือ แรงงาน จํานวน ๕๘ คน รวมผูเขารวมสัมมนาและผูสังเกตการณ จํานวนทั้งสิ้น ๑๐๕ คน การสัมมนาเชิงปฏิบัติก ารดังกลาวมีก ารบรรยายและการเสวนาทางวิช าการโดยผูเ ชี่ยวชาญจาก สํานัก งานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภ าคเอเซียแปซิ ฟก ผูเ ชี่ยวชาญจากประเทศญี่ปุน ผูแทนสภา องคก ารนายจาง ผู แทนสภาองคการลู กจาง ผูบ ริหารกรมพัฒนาฝมือ แรงงาน และมีการแบงกลุม สัม มนาใน ประเด็นตางๆ จํานวนทั้งสิ้น ๑๑ หัวขอ รายงานฉบับ นี้ จึงไดการรวบรวมคําบรรยาย จากวิทยากร ผูเชี่ยวชาญ ตลอดจนผลการประชุมกลุม จัดทําเปนรูปเลม เพื่อใหทั้งฝายนายจาง ฝายลูกจาง และเจาหนาที่ข องกรมพัฒนา ฝมือแรงงาน ไดนําไปพัฒนาและสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ ตามพระราชบัญญัติ สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๕ ใหมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นตอไป รายงานการสัมมนาเชิงปฏิบัติก ารเลม นี้ สํา เร็จได ดวยความร วมมือร วมใจของขา ราชการและ เจาหนาที่สํานักพัฒนาผูฝกและเทคโนโลยีการฝก และคณะผูเชี่ยวชาญจากสํานักงานแรงงานระหวางประเทศ ประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก กรมพัฒนาฝมือแรงงาน จึงขอขอบคุณไว ณ โอกาสนี้ และหวังเปนอยางยิ่งวา รายงานการสั มมนาเชิ งปฏิ บัติ การ เรื่อ ง “การพั ฒนาฝมื อแรงงานในสถานประกอบกิจ การ” เล มนี้ จะเป น แนวทางใหแกทุกฝายที่เกี่ยวของนําไปพัฒนาระบบการฝกอบรมฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการใหเกิด ประโยชนตอไป (นายนคร ศิลปอาชา) กรมพัฒนาฝมือแรงงาน มีนาคม ๒๕๕๓
ข
คํากลาวรายงานของนายสันโดษ เต็มแสวงเลิศ ผูอํานวยการสํานักพัฒนาผูฝ กและเทคโนโลยีการฝก ในพิธเี ปดการสัมมนาเชิงปฏิบตั ิการ เรื่อง“การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ” วันอังคารที่ ๒๓มีนาคม ๒๕๕๓ เวลา ๐๙.๐๐ น. ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห ชั้น ๑๐ อาคารกรมพัฒนาฝมือแรงงาน เรียน อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ทานนคร ศิลปอาชา ที่เคารพ ในนามของผูจัด สัมมนาและผูเขารวมสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “การพัฒนาฝมือแรงงานในสถาน ประกอบกิจการ” กระผมขอขอบพระคุณทานอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงานเปนอยางยิ่งที่กรุณาใหเกียรติมาเปน ประธาน ในพิธีเปดการสัมมนา ในวันนี้ การจั ด สั ม มนา เรื่ อ ง การพั ฒ นาฝ มื อ แรงงานในสถานประกอบกิ จการซึ่ งจั ด ขึ้ น ในระหว างวัน ที่ ๒๓-๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ กรมพัฒนาฝมือแรงงานไดรวมกับสํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภ าค เอเซียแปซิฟก ซึ่งมีสํ านักงานตั้งอยูที่กรุง เทพมหานคร ไดรวมกันจัด ขึ้นดวยการสนั บสนุนงบประมาณจาก รัฐบาลญี่ปุน วัตถุประสงคที่สําคัญ คือ ๑. เพื่ อ เสริ มสร างความรู ความเขา ใจ และประโยชน ที่ได รับ จากการพั ฒ นาฝ มือ แรงงานในสถาน ประกอบกิจการใหไตรภาคี อันประกอบ ฝายลูกจาง ฝายนายจาง และเจาหนาที่ของรัฐโดยเฉพาะเจาหนาที่ข อง กรมพัฒนาฝมือแรงงาน ซึ่งรับผิดชอบในเรื่องนี้โดยตรงไดทราบและเขาใจอยางชัดเจนยิ่งขึ้น ๒. เพื่อใหไตรภาคีดังกลาวมีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และประสบการณในการฝกอบรมฝมือ แรงงานในสถานประกอบกิจการ ประเด็นการสัมมนาทั้งหมดไดรับ ความรวมมือ จากสํานัก งานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภ าค เอเซียแปซิฟกกําหนดขึ้น โดยมุงตอบสนองตอวัตถุประสงคที่ตั้งไว ประเด็นที่สําคัญ อาทิ ความเขาใจเกี่ยวกับ การพั ฒนาฝ มือ แรงงานและระบบการฝก อบรมตามสมรรถนะ มุม มองของ ILO และแนวโนม สากลเรื่ อ ง การพั ฒ นาฝ มื อ แรงงาน กรณี ศึ ก ษา:การพั ฒนาฝ มือ แรงงานในสถานประกอบกิ จ การของประเทศญี่ ปุ น การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการในประเทศไทย รูปแบบการจัดฝกอบรมและการประเมินผลเพือ่ สงเสริ มการเรียนรูใ นสถานประกอบกิจการ แนวทางการพั ฒนาครู ฝก ที่ดํา เนิ นการในตางประเทศ เป นต น รูปแบบการสัมมนาจะมีการบรรยายโดยวิทยากรแบงกลุมสัม มนา และการอภิป รายแสดงความคิด เห็นรวมกัน คณะวิทยากร ประกอบดวย ผูเชี่ยวชาญจากสํานักงานแรงงานระหวางประเทศฯ ผูเชี่ยวชาญจากประเทศญี่ปุน ผูบริหารของกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ผูบริหารจากสภาองคการนายจาง และสภาองคการลูกจาง มีการจัดลามชวย แปลภาษาใหผูเขารวมสัมมนาและวิทยากรไดเขาใจ ตลอดการสัมมนา ผูเขารวมสัมมนาประกอบดวย ผูบริหารจากสภาองคการนายจาง สภาองคการลูกจาง ผูบริหารของ กรมพัฒนาฝมือแรงงานทั้งในสวนกลางและจากสถาบั นพัฒนาฝมือ แรงงานภาค ๑๒ แหง ผูอํานวยการกอง ส ง เสริ ม การการฝ มื อ แรงงานและเจ า หน า ที่ ที่ เ กี่ ย วข อ ง และหั ว หน าหนว ยงานกรมพั ฒ นา ฝมื อ แรงงาน รวมทั้งสิ้น ๑๐๕ คน แยกเปนผูรวมสัมมนาจํานวน ๔๗ คน และผูสังเกตการณซึ่งเปนเจาหนาที่ของกรมพัฒนา ฝมือแรงงานจํานวน ๕๘ คน และวิทยากรจํานวน ๑๐ คน หลังจากเสร็จสิ้นการสัมมนาในครั้งนี้ จะรวบรวมผล การจัดสัมมนาทําเปนรายงาน สรุปผลการสัมมนาจัดสงใหผูเขารวมสัมมนาตอไป
ค
คํากลาวของนายนคร ศิลปอาชา อธิบดี กรมพัฒนาฝมือแรงงาน ประธานในพิธีเปดการสัมมนาเชิงปฏิบัตกิ าร เรื่อง การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการวันอังคารที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๕๓ เวลา ๐๙.๐๐ น. ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห ชั้น ๑๐ อาคารกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ทานผูอํานวยการสํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําอนุภูมิภาคเอเชียตะวัน ออก คุณ Bill Salter ทานผูเชี่ยวชาญสํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก คุณ Ray Grannall ทานผูเชี่ยวชาญประจํา อนุ ภู มิ ภาคเอเชี ยตะวั นออกคุ ณ Carmela Torres ท า นผู เ ชี่ ยวชาญจากประเทศญี่ ปุ น คุ ณ Nobuo Matsubara ท าน ผูบริหารกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ผูเขารวมสัม มนาจากสภาองคการนายจาง สภาองคการลูกจาง ทานวิทยากร และเจาหนาที่ทุกทาน ผมมีความยินดีเปนอยางยิ่ง ที่ไดรับเกียรติมาเปน ประธานในพิธีเ ปดการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่อ ง การพัฒนาฝมื อแรงงานในสถานประกอบกิจการ ซึ่ งเป นการสัม มนาเชิ งปฏิบัติก ารที่ รวมกันจั ดขึ้น ระหวา ง สํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาค เอเซียแปซิฟก และกรมพัฒนาฝมือแรงงานในวันนี้ ในยุค โลกาภิวัต น การคา เสรี และเทคโนโลยีที่เ ปลี่ ยนแปลงอยางรวดเร็ว ได กลายเปนความทาทาย ตอระบบการทํางานของกําลังแรงงานในสถานประกอบกิจการ ทั้ งนี้เ พราะยัง มีสถานประกอบกิ จการอีกเปน จํานวนมากที่พนักงานสวนใหญยังคงใชทัก ษะฝมือแบบดั้งเดิมในการปฏิบัติงาน การพัฒนาฝมือ แรงงานได กลายเปนปจจัยสําคัญประการหนึ่งในการยกระดับทักษะฝมือของแรงงานใหสามารถปรับ ตัวกับเทคโนโลยี ใหม ๆ ที่เ ปลี่ ยนแปลงอย างรวดเร็ว ได ดี ขึ้ น การพั ฒนาฝ มื อแรงงานในสถานประกอบกิ จการป จจุ บั น เป น มาตรการที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดประการหนึ่งในการพัฒนายกระดับฝมือ แรงงานใหตรงกับความตองการ ของสถานประกอบกิจการเพราะสถานประกอบกิจการหรือนายจางจะรูดีที่สุดวา จะฝกใคร ฝกใหกับหนวยไหน ฝก อยางไร และใชเ วลาเทาไหร ที่สํา คัญ การฝก ในสถานประกอบกิ จการสามารถทํ าไดงาย เพราะมีค วาม คลองตัวสูง เพราะลูกจางไมตองเดินทางไปไหน สามารถกําหนดและเลือกเวลาไดสะดวก จากประโยชนที่ชัด เจนที่ กลาวนี้ รัฐบาลจึงใหความสําคัญและสงเสริมกลยุทธดานการพัฒนาฝมือแรงงานในนสถานประกอบกิจการมา ตั้งแตปพุทธศักราช๒๕๔๕ โดยการประกาศใชพระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๕ ซึ่งมี ผลบังคับใชตั้งแตวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๔๖ อยางไรก็ตาม กวา ๔ ปที่ผ านมา แมกรมพัฒนาฝมือแรงงานจะได พยายามบริหารพระราชบัญญัติฉบับดังกลาว โดยสงเสริมใหสถานประกอบกิจการดําเนินการฝกอบรมทักษะฝมือ แรงงานในหลักสูตรตางๆ ใหแกลูกจางของตน ทั้งหลักสูตรฝกเตรียมเขาทํางาน หลักสูตรยกระดับฝมือแรงงาน และหลักสูตรฝกเปลี่ยนสาขาอาชีพ ดวยการใชมาตรการจูงใจทางภาษี โดยใหไดรับการยกเวนภาษีเงินไดในอัตรา ร อ ยละร อ ยของค า ใชจ า ยที่ ใ ช ไ ป ในการฝ กอบรมฝ มือ แรงงานและยัง ให ได รั บ สิ ทธิ ป ระโยชน อื่ น ๆ ตาม พระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๕ อีกดวย แตถึงกระนั้นสถานประกอบกิจการที่มีลูก จาง ตั้งแต ๑๐๐ คนขึ้นไป ซึ่งอยูในขายบังคับที่ตองจัดฝกอบรมฝมือแรงงานใหแกลู กจางของตนประมาณรอยละ ๓๕
ง
ก็ยังขาดแรงจูงใจในการดําเนินการพัฒนาฝมือแรงงานลูกจางของตนเอง โดยบางสวนยังไมปฏิบัติตามกฎหมาย และบางสวนยินดีที่จะจายเงิน สมทบเขากองทุนพัฒนาฝมือแรงงานแทนการจัดฝกอบรมใหแกลูกจางของตนตามที่ กฎหมายกําหนด การมีปญหาอุปสรรคขางตน ถือเปนเรื่องปกติที่มีการเริ่มใชมาตรการของภาครัฐ แตถาหากทุกฝาย ไดรับ ทราบถึงประโยชนซึ่งมีมากมายตอทุกฝาย อาทิ การสรางภาพพจนที่ดีคือพันธะของบริษัทที่จะพัฒนาบุคลากรของตน เพื่อรักษาพนักงานที่มีคุณภาพเอาไว ในสวนของพนักงานจะมีความรูสึกพึงพอใจในงานมากขึ้นตลอดจนรูสึกวา ตนเองมีคุณคามากกวาเดิม สิ่งเหลานี้จะชวยลดสัดสวนของการหลีกเลี่ยงหรือไมปฏิบัติตามกฎหมายได นอกจากนั้น การสัมมนาเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการครั้งนี้ จึงเปน โอกาสอันดีในการที่จะสงเสริมความรู ความเขาใจในรายละเอียดของเรื่องนี้ใหมากขึ้นกวาเดิมแกฝายนายจาง ฝายลูกจาง ผมจึงหวังเปนอยางยิ่งวาทุกฝายในไตรภาคีจะไดรับขอมูลที่เปนประโยชน และมีโอกาสแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นระหวางกัน เพื่อการกําหนดทิศทางในการพัฒนากําลังแรงงานของประเทศใหมีศักยภาพมีผลิตภาพ สูงขึ้น และสามารถแขงขันไดในตลาดโลกตอ ไป ผมตองขอขอบคุณสํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจํา ภูมิภาคเอเซียแปซิฟก คณะผูเชี่ยวชาญ รัฐบาลญี่ปุนที่สนับสนุนทางดานการเงินในการจัดครั้งนี้ และวิทยากร ชาวญี่ปุนที่ไดใหความสําคัญตอเรื่องนี้และไดรวมกับกรมพัฒนาฝมือแรงงานจัดการสัมมนาเชิงปฏิบัติก ารเรื่อง “การพัฒนาฝมือแรงงาน ในสถานประกอบกิจการ” ขึ้นในครั้งนี้ บัดนี้ ไดเวลาอันสมควรแลว ผมขอเปดการสัมมนาเชิงปฏิบัติก าร เรื่อง “การพัฒนาฝมือแรงงาน ในสถานประกอบกิจการ” และขออํานวยพรใหการสัมมนาบรรลุวัตถุประสงคที่กําหนดไวทุกประการ
จ
คํากลาวของ Mr. Bill Salter ผูอํานวยการประจําอนุภมู ิภาคเอเซียตะวันออก สํานัก งานแรงงานระหวางประเทศ ประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก (Director, SRO, Bangkok) ในพิธเี ปดการสัมมนาเชิงปฏิบตั ิการ เรื่อง การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการวันอังคารที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๕๓ เวลา ๐๙.๐๐ น. ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห ชั้น ๑๐ อาคารกรมพัฒนาฝมือแรงงาน คุณนคร ศิลปอาชา อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ม.ล.ปุณฑทริก สมิติ รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมอื แรงงาน ผูเ ขารวมสัมมนาไตรภาคีและผูเ ขารวมสัมมนาทุกทาน สวัสดีครับ ในนามของสํานัก งานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเซียแปซิฟก ผมมีความยินดีที่ได ตอนรับทุกทานในการสัมมนาเรื่อง การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ ก อ นอื่ น ผมขอขอบคุ ณ กรมพั ฒ นาฝ มื อ แรงงานในความพยายามจั ด การสั ม มนาในครั้ ง นี้ และขอขอบคุณผูเขารวมสัมมนาไตรภาคี ที่สละเวลาเพื่อเขารวมสัมมนาและแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ในหัวขอ สําคัญเกี่ยวกับการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ จากสภาวการณ แ ข ง ขั น ทางเศรษฐกิ จ ที่ เ พิ่ ม มากขึ้ น รวมทั้ ง การเพิ่ ม ขึ้ น ของประชากร การเปลี่ยนแปลงของงานอาชีพและเทคโนโลยี กอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงทัศนคติตอการศึก ษาและฝกอบรม การศึกษาและฝกอบรม ไมเพียงแตจํากัด เฉพาะในสถาบันการศึกษาเทานั้น แตสามารถเรียนรูไดในสถานที่ ทํ า งาน สถานประกอบกิ จ การ หน ว ยงานราชการ องค ก ร ชุ ม ชนต า งๆ รวมทั้ ง การเรีย นรู ด ว ยตนเอง ความเปลี่ ย นแปลงเหล า นี้ มี ผ ลให ร ะดั บ ทั ก ษะฝ มื อ แรงงานของลู ก จ า งตั อ งมี ก ารพั ฒ นาอย า งต อ เนื่ อ ง ดวยกระบวนการเรียนรูตลอดชีวิต ขอแนะขององคการแรงงานระหวางประเทศในการพัฒ นาทรัพยากรมนุษย ฉบับที่ ๑๙๕ ไดตระหนักในเรื่องนี้และเนนย้ําวา สถานประกอบกิจการตางๆ ตองเพิ่มบทบาทเปนศูนยกลางใน การสงเสริม และลงทุนในการฝกอบรมและศึกษาเรียนรูอย างตอเนื่อ ง ซึ่งรัฐบาลไมส ามารถสนั บสนุนการ ฝกอบรมทางวิชาการที่จําเปนในการทํางานใหแกกําลังแรงงานของประเทศไดตลอดเวลา ประเด็นที่ถกเถียงกันอยางมาก ซึ่งพบเปนประจําของภาคอุตสาหกรรมและนายจางคือ ทักษะฝมือ ของแรงงานไมต รงกับ ความตองการ นายจา งมัก พบกั บปญหาคนทํางานที่ทั กษะฝ มือ ไมส อดคล องกับ งาน แนวทางหนึ่ งที่จ ะแก ปญ หาดั งกลาวตองมีก ารเสวนาในเรื่องนี้ ในทุ กระดับ โดยเฉพาะกับ สถาบัน ฝกอบรม แรงงานในทองถิ่นจนถึงระดับชาติ เพื่อใหมั่นใจวา การฝก อบรมตอ งตรงกับความตองการของตลาดแรงงาน
ฉ
นายจางยังตองใชโอกาสนี้ในการชวยยกระดับ ทักษะฝมือ ของครูฝกใหมีป ระสบการณเ พิ่มขึ้น หรือ การชวย จัดการใหเกิดประโยชนรวมกันทุกฝาย ในภาวะเศรษฐกิ จถดถอยเชน ในป จจุ บัน นี้ นายจ างมี โ อกาสในการทบทวนการฝ กอบรมและ การเรียนรูในสถานประกอบกิจการ การเรียนรูในสถานที่ทํางานเกิดขึ้นไดเสมอ และเปนสิ่งที่นายจางควรให ความสําคั ญสูงสุดจนแนใจว า คนงานสามารถเรียนรูในสิ่งที่ ถูก ตองและมีทัก ษะฝมือแรงงานที่ห ลากหลาย ซึ่งจะชวยลดการควบคุมการทํางานและสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการทํางานได สถานที่ทํางานเปนที่ที่ดีสําหรับผูป ระกอบกิจการในการพัฒนาการจัด การดานแรงงานสัมพัน ธ ซึ่ง สามารถสรา งผลิ ต ภาพและสร า งงานที่ มี คุณ ค า ได ฝ า ยจัด การและผู แทนลูก จ า งต องกระตุ น ลู กจา งให ตระหนักถึงการพัฒนาตนเอง ซึ่งเปนสิ่งสงเสริมการสรางผลผลิต นายจางและลูกจางควรยกประเด็นการพัฒนา ทักษะฝมือแรงงานโดยการเสวนารวมกันในที่ทํางาน ในภาพรวมภาครัฐ องคกรนายจาง องคกรลูกจาง และ ภาคสังคมตองสรางวัฒนธรรมของการเรียนรูและจะสามารถทาทายกับความเปลี่ยนแปลงได ผมมั่นใจวา ประเทศไทยมีประสบการณที่หลากหลายในการนําเสนอและแลกเปลีย่ นซึง่ กันและกัน ผมหวังวาการสัมมนา ๒ วันนี้ จะทําใหทุกๆทานไดมีโอกาสในการเรียนรูรูปแบบใหมของการพัฒนา และรวม หารือในมุมมองหลากหลายโดยมีกิจกรรมรวมกัน ผมหวังวาทุกทานจะประสบความสําเร็จจากการสัมมนาในครั้งนี้
การแนะนําการพัฒนาฝมอื แรงงานและการฝกอบรมตามสมรรถนะ ( Mr.Ray Grannall)
สําหรับหัวขอการพัฒนาฝมือแรงงานและการฝกอบรมตามสมรรถนะ จะพูดคุยและ แลกเปลีย่ นความคิดเห็นกันใน 3 ประเด็นคือ 1. นโยบาย แนวคิดของ องคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization: ILO) และการจัดลําดับความสําคัญ วา เราจะกําหนดอยางไรและเกี่ยวของกับการ เรียนรูในที่ทํางานอยางไร 2. การตั้งคําถามเกี่ยวกับบทบาทภาครัฐในการสงเสริมการจัดการการเรียนรูในสถาน ประกอบกิจการวาองคกรภาครัฐ นายจางและลูกจางมีสวนรวมอยางไร 3. การแนะนําการฝกอบรมฐานสมรรถนะ (Competency Based Training) กรณีศึกษาใน ประเทศฟลิปปนส ซึ่งมีศูนยฝกอบรมของหนวยงานราชการ กรอบแนวนโยบายขององคการแรงงานระหวางประเทศ ( ILO) ในขอแนะของ ILO ฉบับ ที่ 195 ค.ศ. 2004 (ILO Recommendation 195) ในการประชุมเรื่อง บทบาทของผู ประกอบการใน การจัดการฝกอบรมและ การเปดโอกาส ในการเรียนรูในสถานที่ทํางาน ซึ่งมิใชเปนเรื่องใหม แตวา เปนเรื่องใหมที่จะทําใหเปนทางการ ซึ่งคนสวนใหญ มักเขาใจผิด คิดวา การฝกอบรมจะตองเรียนใน สถานศึกษาเทานั้น แตไมไดตระหนักวาเราสามารถเรียนรูอยูทกุ วันในสถานที่ทํางาน องคการแรงงานระหวางประเทศ ประจํา ภูมิภาคเอเซียแปซิฟ ก (Regional Skills and Employability Programme in Asia and the Pacific: SKILLS-AP) มีประเทศสมาชิก จํานวน 33 ประเทศ ILO จึงสงเสริมใหสมาชิกดําเนิน การฝกอบรมในสถานประกอบการ ตามความเหมาะสม ตามกรอบของกฎหมาย ทั้งในเรื่องการคุมครองสังคม การใชแรงงานเด็ก การพัฒนาฝมือแรงงาน รวมทั้งเรื่องคนพิการ แตละประเทศสามารถจัดลํา ดับความสําคัญรวมไวในโครงการของประเทศ ตนเองได ILO ไดดําเนินการโครงการนี้ตั้งแตเดือนมกราคม 2553 และจะดําเนินการ อยางเปน ทางการตอเนื่องไปอีก 3 ป โปรแกรมการพัฒนาทักษะและ โอกาสในการจางงานของ ILO ในภูมิภาคเอเซียแปซิฟ กนี้ จะกลาวถึงระบบแหงชาติในเรื่องของการฝกอบรมอยางเปนทางการ การเสริมสราง ขีดสมรรถนะ หรือขีดความสามารถ หรือศักยภาพ ในแตละประเทศ เพื่อโอกาสในการจางงาน การเรียนรูใ น สถานที่ ทํางานเปนสิ่งสําคัญมากโดยเฉพาะในภาค เศรษฐกิจ ที่อยู นอกระบบ จะตองมีการจางงาน อยางไมเปนทางการ ในขณะเดียวกัน ลูกจางตองการพัฒนา ตนเองเพือ่ โอกาสในการดํารงชีวิตที่ มี คุณภาพ สูงขึ้นทั่วภูมิภาคเอเชียและแปซิฟก และโยงไปถึงการฝกอบรม การจางงาน เรามีตลาด แรงงาน รูปแบบตาง ๆ ในระบบ แตยัง ไม เปนที่ ชัดเจนวา ผูที่ไดรับการฝกอบรมมีการจางงาน อยางไรบาง ซึ่งเปน สิ่งที่ เราพยายามปรับปรุงทั่วภูมิภาคนี้ เพื่อใหเกิดความมั่นใจวาเมื่อไดรับการ 1
ฝกอบรมแลว จะมีโอกาสในการจางงานหรือสอดคลองกับความต องการในงานตาง ๆ ดวย สุดทายจะ กลาวครอบคลุมถึ งคนพิการและผูมีขอบกพรองตาง ๆ ทางรางกาย เพื่อใหคน กลุมนี้มีโอกาส มีสวน รวมในการพัฒนาทักษะและ ไดรับ โอกาส ในการจางงานดวย หลาย ๆ ประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟ ก มีการจางงาน ต่ําระดับ การว างงานการขาดแคลนแ รงงานฝมือ บางครั้ง การฝกอบรมไมสอดคล องกับความตองการ ในสองปที่แลวเรามีการฝกอบรม ที่เกาหลี ใต พบวา หลาย ๆ ประเทศ ไดพิจารณา ถึง ปญหาที่วาทําอยางไรถึงจะฝกอบรมไดสอดคลองกับความ ตองการของนายจาง ลูกจาง เพื่อการฝกฝนทักษะตาง ๆ ในขณะเดียวกันมีความขาดแค ลนในเรือ่ ง ของวิทยากร ครูฝก รวมทั้งประสบการณตาง ๆ ในอาชีพ การทํางาน ผล ที่ ตามมา คือ เราไมมี ประสบการณที่เ หมาะสม ถูกตองที่จะมาใหการฝกอบรม ในสถานประกอบกิจการ ที่สามารถใหได เชนเดียวกับในหองเรียน อีกเรื่องหนึ่งเราพยายามสงเสริมสถานภาพของการเรียนหรือการศึกษ าใน สถานประกอบกิจการ ซึ่งในประเทศไทย เมื่อเราพูดถึงการศึกษาในภาคอาชีวศึกษา เราจะพูดถึงใน เรือ่ งของ การเรียนในโรงเรียนหรือในสถานศึกษา อาจจะไมใชโดยกระทรวงแรงงาน ทําใหเกิด ความไมเขาใจที่ชัดเจนในการฝกอบรมทักษะฝมือวาไมจําเปนตองเขาไปใน สถาบันอาชีวศึกษา ซึ่ง สามารถทําไดและมีประ โยชนดวย ดังนั้นจึง จําเปนตองนําหลาย ๆ ฝายมารวมมือกัน เพื่อใหมีการ พัฒนาที่สอดคลองกัน เสมือนการเรียนรูในชั้นเรียนเชนกัน ในขณะนี้มีการวิจัยที่ครอบคลุมใน 3 เรื่องนี้ แสดงผลใหเห็นเปนความสัมพันธอันดับแรกที่จะใหมีองคกรที่ใหการฝกอบรมตางๆ เพือ่ ให มีการทํางานรวมกัน เชน กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงแรงงาน กระทรวงเกษตร กระทรวง สาธารณะสุข กระทรวงกีฬาและอื่น ๆ มาทํางานรวมกันทั้งในภูมิภาคนี้ เพื่อใหการศึกษาฝกอบรม ใหทุกคนมีโอกาส จางงาน มีการปรับปรุงการศึกษาโดยผานการสื่อสารที่สําคัญ และตอง มีการ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นขององคกรตาง ๆที่ใหการฝกอบรมและสถานประกอบการตางๆ ซึ่งจะตอง มีมาตรฐานความสามารถ หรือสมรรถนะที่ ตอ งการโดยสถานประกอบการ เปนผูจัดทํา เรื่องสุดท าย ใหมีการพัฒนาทักษะฝมือ โดยเฉพาะอยางยิ่งใหรัฐบาลถือเปนนโยบาย สําคัญ อยางเชนรัฐบาลมี นโยบายในเรื่องสิ่งแวดลอมก็ควรมีนโยบายแหงชาติในเรื่องพัฒนาฝมือแรงงานดวย พยายาม ประสานกับนโยบายพัฒนาแหงชาติใหมีการฝกอบรมเชื่อมโยงกับการจางงาน เกี่ยวของกันอยาง ใกลชิดเมื่อฝกอบรมแลวควรใชประโยชนไดในการจางงานจริง ใน 3 ประเด็นนี้ จะตองนํามาตั้ง คําถามวา บทบาทภาครัฐ นายจางและลูกจางในการฝกอบรม ควรจะเปนอยางไร เราจําเปนตอง พูดคุยกันอยางชัดเจน เพราะเปนไปไมไดที่รัฐบาลจะจัดใหมีการฝกอบรมไดตรงตามความตองการ ทุกประการ ฝายนายจางตองใหมีความรวมมือรัฐบาลในการฝกอบรมไดอยางมีประสิทธิภาพ รวมมือกันในกรอบของการพัฒนาฝมือตางๆ ในคําถามที่วา มีกี่ประเทศไดดําเนินการ เรื่องนี้ ไทยเปนประเทศหนึ่งที่ไดดําเนินการ กรณี ประเทศสิงคโปรไดเนนการฝกอบรมใหคนในประเทศอยางนอยมีทักษะที่เหมาะสมที่จะเขาสูการ 2
จางงานอาจไมเจาะจงเรื่องใดเรื่องหนึ่งแตตองมั่นใจวามี ฝมืออยางนอยในเรื่องใดเรื่องหนึ่งที่พรอม สําหรับ การทํางาน รัฐบาลเองจะตองมีบทบาทอยางนอย คือทํา ใหทุกคนสามารถอานออก เขียน หนังสือ นับเลขได คํานวณเปน เพื่อความเตรียมพรอมเขาสู การทํางานในอนาคต และตามบทบาท ของรัฐบาลถามตอไปวา ประชากร 10% ที่พิการไมอยางใดอยางหนึ่ง กรณีในประเทศไทยมีคน พิการอยูพอสมควร เปนไปไดหรือไมที่จะทําใหเขามีโอกาสในการจางงาน มีผลการศึกษามากมาย ที่ แสดงวา เมื่อคนพิการได รบั การจางงาน เขาจะกลาย เปนคนที่ทํางานให ดีที่สุด เพื่อตองการเก็บงาน ของเขาไว และตองการพิสูจนใหเห็นวาเขาเปนคนพิการก็สามารถทํางานไดเชนเดียวกับคนอื่น ๆ ที่ ไมพิการ เรื่องนี้มีความสําคัญมากขึ้นในภูมิภาคนี้โดยเฉพาะในชวงวิกฤติเศรษฐกิจ เรื่องของการ ฝกอบรมใหม ฝกอบรมเพิ่มเติม สําหรับคนงานที่ถูกปลดออกจากงาน รัฐบาลของประเทศตางๆ ตองมีบทบาทสําคัญในการดู แล รัฐบาลตองทําเองทั้งหมดหรือไม รัฐบาลอาจไมตองทํา เองทั้งหมด แตอยางนอยตองริเริ่ม ในสิ่งตางๆ สวนที่รัฐบาลตองเปนผูดําเนินการเองอาจมีการกําหนดกรอบ ให มอบประกาศนียบัตร วุฒิบัตร กําหนดมาตรฐานฝมือ ขีดความสามารถตางๆ ถากําหนดกรอบอยางนี้ ไดแลว อยางนอยจะทําใหมีแนวทางที่ชัดเจนที่จะประเมินไดวา ขณะนี้คนงาน ที่มีอยูมีระดับฝมืออยู ในระดับใด อยางไร ในขณะนี้รัฐบาลหลายๆ แหง อาจคิดวาไมสําคัญ ยังไมจําเปน ที่สุดในเรื่องของ การประเมินหรือการรับรองทักษะ ฝมือ บางรัฐบาลเห็นวา สําคัญมากจึงเขามามีบทบาทอยางจริงจัง ฉะนั้นรัฐบาลควรพิจารณาวาควรมีบทบาทอยางไร รวมทั้งองคกรนายจาง ลูกจางตองเขามารวม พิจารณาวา จะตองมีบทบาทอยางไร โดยเฉพาะในเรื่องการ เรียนรู ในที่ทํางานอยางไร สนับสนุน สถานประกอบ กิจการใหพฒ ั นาการเรียนรู อยางมีประสิทธิผลมากขึ้น ในสถานประกอบกิจการ ให การฝกอบรมควบคูกันไปดวยในสถานที่ทํางาน รวมทั้งสรางความเปนหุนสวน และพันธมิตรกันทั้ง นายจาง ลูกจาง รัฐบาลในเรื่องเหลานี้ ตัวอยาง ศูนย การฝกอบรมที่ฟลิ ปปนส ซึ่งมีการฝกอบรมตามฐานสมรรถนะ เปน พื้นฐาน เพื่อบงชี้ใหทราบวา เมือ่ เราเรียกวามาตรฐานสมรรถนะ, มาตรฐานฝมือ, ความชํานาญ, ความรู ซึ่งคํา นีแ้ ปลไดหลายอยาง กลาวคือ คุณจะตองมีความสามารถอะไรบางในงาน เพื่อสามารถทํางานนั้นๆ ได หรือทําภารกิจอยางนั้นไดดวยขีดความสามารถตามที่ตองการหรือ อาจมี การกําหนดมาตรฐาน การทํางานตามที่ตองการ คํานึงถึงความปลอดภัย ประสิทธิภาพ การประเมินผล มีแนวปฏิบัติเพื่อให เขาแสดงออกวามีสมรรถนะ ความสามารถ ความชํานาญอะไร อยางไร ตามที่ตองการ เราสามารถ นําไปใชในหลายๆ อาชีพ ในภาคอุตสาหกรรมตางๆ เพื่อการฝกอบรม ประเทศ ออสเตรเลียไดจัดเปนชุดการฝกอบรม หรือ Training Package สวนประเทศ ฟลิปปนสเรี ยกวา กฎ ระเบียบวาดวยการฝกอบรม จะเรียกชื่อวาอะไรก็ตาม การปฏิบัติเปนไปใน แนวทางเดียวกัน อยางเชนวา ดวยกฎ ระเบียบของการฝกอบรมของฟลิปปนส ประกอบดวยเรื่อง ตางๆ กําหนดเปนชุด เรื่องแรกมีการกําหนดมาตรฐานขีดความสามารถ ความรู ความชํานาญนําไปสู 3
การฝกอบรมที่ มีมาตรฐาน มีคูมือเปนรอย ๆ เลม วาดวยความชํานาญ การมีฝมือนั้น ประกอบดวย อะไรบาง สมรรถนะที่เปนพื้นฐาน เชน สามารถสื่อสารกับเพื่อ นรวมงาน การทํางานเปนทีม การ ให บริการที่ มีคุณภาพกับลูกคา ได สมรรถนะ หรือความสามารถที่เป นหัวใจสําคัญ เชน ถาอยูใน รานอาหารก็สามารถจัดหาอาหาร เครื่องดื่มใหลูกคาตามที่ตองการได ทําออกมาเปนชุด และยังมี การกําหนดคุณวุฒิ คุณสมบัติตางๆ ซึ่งเปนเรื่องยากที่จะอธิบายโดยละเอียด มีทั้งหมด 15 รายการ ดวยกัน บางอยางเปนเรื่องมาตรฐานยกระดับขึ้นไป บางอยางประกอบดวยทักษะหลายอยางรวมกัน เปนสมรรถนะหลักหรือมาตรฐานหลัก ซึ่งไมใชหลักสูตร แตเปนการอธิบายวาจําเปนจะตองมี ความรู ทักษะฝมืออะไรบางในสถานประกอบกิจการ ถาเปนหลักสูตรจะตองมีการพัฒนาเปนลําดับ ตามขั้นตอนวาจะตองทําอะไรบาง ระบุเจาะลงไปวาถาตองเรียนรูอยางนี้มีทักษะอะไร เพื่อสรา งขีด ความสามารถ และเมื่อมีการประเมินไดตามนั้น จะไดวุฒิบัตรรับรองความสามารถนั้นๆ เชนใน สวนการฝกอบรมอาชีพสตรีของฟลิปปนส มีสวนการฝกอบรมสตรีโดยเฉพาะ เชน การฝกอบรม การทําครัว การบริการในรานอาหารตางๆ อาชีพที่เหมาะกับสตรี มีโครงการฝกอบรม มีชื่อที่ ชัดเจน มีแผนภูมิตางๆ ที่บง บอกผูเขารับการฝกอบรม มีการแยกแยะขีดความสามารถตางๆและ แผนภูมติ ดิ ตามความกาวหนา คนที่เขามาสามารถพิสูจนใหเห็นวามีสมรรถนะตามที่ปรากฏก็ไม ตองฝกอบรม สามารถผานหรือขามไปรแกรมนีไ้ ปไดเลย เนนในเรื่องของการเรียนรู ไมมีครู ไมมี นักเรียน ครูในที่นี้ทําหนาที่สนับสนุนอํานวยความสะดวก ไมมีหลักสู ตรที่ชัดเจน แตมีแผนการ เรียนหรือ บทเรียน แหลงทรัพยากรการเรียนรู อาจให ครูฝกมาชวยฝกหรืออาจให เพือ่ นรวมงานชวย ฝก เรียนรูทั้ง ภาคทฤษฎีและ ภาคทักษะไปพรอมๆ กัน ครูเปนผูทําหนาที่อํานวยความส ะดวกใน ขณะเดียวกัน เปนผูประเมินผลดวย อยางใน กรณีของ ประเทศ ฟลิปปนส ถาจําเปนตองมีการ ประเมินผลในทักษะใดทักษะหนึ่ง ผูฝกหรือครูฝกก็จะทําหนาที่เปนผูทดสอบ ตั้งคําถามหรือให ทดลองทํา อาจมีเกณฑวัด 3 ขอดวยกัน ถาใครผานเก ณฑการประเมิน นี้ไดก็จะไดรับใบรับ รองวามี ทักษะตามนี้ มีความสามารถตามนี้ และถาไมผาน การประเมิน ไมใชคําวาตก เพราะไมใชเรื่องของ การสอบ แตหมายความวายังไมมีทักษะพอพรุงนี้อาจมาทดสอบอีกครั้ง ซึ่งอาจผานก็ได จึงแตกตาง จากการเรียนรูในชั้นเรียน ซึ่งมีการสอบ แตไมผานแสดงวาสอบตก ผูเรีย นสามารถเรียนรูในเรื่อง ตางๆ ในเวลาที่ตางๆกันได ตามความจําเปนแ ละความตองการ ในบางตัวอยางมี หองฝกปฏิบัติงาน (workshop) แบงการฝกในหองตางๆ เชน มีปญหาบางอยางมีผลกระทบตอกลุมคนงานสัก 6 คนที่ ทํางานอยูในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ทางสถานประกอบกิจการคิดวานาจะเอาคนเหลานี้มารับการฝกอบรม ในจุดนัน้ ๆ ณ ที่นั้นๆ อาจจะเปนศูนยการเรียนรู หรือที่ใดๆก็ได ในขณะเดียวกันถาใคร ที่มีทักษะ ความรูเดิมที่เปนพื้นฐานมากอน แลว ก็อาจฝกไดเร็วกวาคนที่ไมมีพื้นฐาน แตละคนอาจจะเริม่ จาก การมีขีดความสามารถที่ไมเทากัน รายละเอียดเราจะไดพดู คุยแลกเปลีย่ นความคิดเห็นตอไป 4
การเรียนรูในสถานประกอบกิจการในมุมมองของ ILO และแนวโนมในระดับสากล (โดย Ms.Carmela I.Torres)
ความสําคัญของการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ เนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีในยุคปจจุบัน เปนผลใหรูปแบบการทํางาน เปลี่ยนแปลงไป มีความซับซอนมากยิ่งขึ้น ดังนั้นสถานประกอบกิจการ/นายจางและลูกจางจึงตองมี การเรียนรูเทคโนโลยีเหลานั้นเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงตางๆที่จะเกิดขึ้นโดยการเรียนรูจะตอง ตอบสนองกับความตองการในการฝกอบรมของอุตสาหกรรมที่มีความยืดหยุนและคลองตัว องคกรเพื่อการเรียนรูที่ประสบความสําเร็จนั้น จะตองพิจารณาดูจากสิ่งตางๆ เหลานี้ ไดแก 1. พันธกิจขององคกรที่มีตอการฝกอบรมและการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ โดย องคกรจะตองสนับสนุนใหหนวยงาน/บริษัทไดใหความสําคัญกับการฝกอบรม ใหมาก ขึ้น เพื่อพัฒนาคนงานใหอยูกับองคกร 2. แนวทางการเรียนรูแบบบู รณาการ จะตองรูความตองการ ของการผลิต ความตองการ ทางธุรกิจ มีการฝกอบรมในการปฏิบัติงานอยางเปนทางการและมีการจัดเก็บขอมูล สถิติตางๆ ไว รวมทั้งตองมีการเป นหุ นสวนและสรางสัมพันธกบั หนวยงานทีใ่ ห การศึกษาและฝกอบรม 3. ทราบถึงความตองการของลูกจางในดานภาษา การอานออกเขียนได และดานการ คํานวณ เราควรดูที่กระบวนการเรียนรูของคนมากก วาดูที่ผลของการทดสอบของแต ละคน และองคกรตองอํานวยความสะดวกใหคนงาน/ลูกจางเกิดการเรียนรู 4. การบริหารจัดการพันธกิจและความเขาใจในกระบวนการ เราตองทราบปญหาของ อุตสาหกรรม ผู บริหารตองมี ความมุงมั่นและจริงใจในการสนับสนุนใหลูกจางมีการ เรียนรูมีการพัฒนาทักษะอยางจริงจัง การบริหารการเรียนรู ตองมีระบบและโครงสรางสําหรับการเรียนรู มีการออกแบบแล ะพัฒนาทรัพยากรสําหรับ การเรียนรู และมีการออกแบบและพัฒนากิจกรรมการเรียนรู และโปรแกรมการฝกอบรมใหมๆ ควร มีความรวมมือเฉพาะดานกับหนวยงานอื่นเพื่อการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ และมีการ วางแผน ดําเนินการ และประเมินผลเพื่อการประเมินผลการฝกอบรม
6
การเปนหุนสวนการเรียนรู มีความจําเปนเนื่องจากเปนสวนที่ทําใหเกิดคุณภาพในการเรียนรูและการฝกอบร ม ทําให ระบบการศึกษาและฝกอบรมดานเทคนิคและอาชีพ (Technical and Vocational Education and Training: TVET) สนองตอบความตองการและมาตรฐานของตลาดแรงงานที่เกี่ยวของ เปนการ สงเสริมการบริการ การพัฒนาตลาดใหม การวิจัยและพัฒนา และการเกิดนวัตกรรมที่ดียิ่งขึ้น ประโยชนของการเปนหุนสวน 1.ดานเศรษฐกิจ : เปนการเพิ่มผลิตภาพและความสามารถในการแขงขัน 2.สังคม : พัฒนาการดานสังคมและวัฒนธรรมจะเปนประโยชนตอประชากรที่มีการศึกษาดี 3.ภาครัฐสรางสรรคแนวทางระยะยาวสําหรับการใหบริการสาธารณะโดยภาครัฐ 4.เอือ้ ใหมหี นวยงานใหมและหนวยงานที่ปรับปรุงใหม กระบวนการใหมๆที่มี ประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการทํางาน 5.แบงปนความรูและแนวปฏิบัติที่ดีที่สุด 6.เปนปจจัยเรงการปฏิรูปของภาคธุรกิจ 7. มีการออกนโยบาย เกี่ยวกับการฝกอบรมดานเทคนิคและอาชีพ ตัวอยางงานวิจัยของ ILO 1. ตัวอยางงานวิจัยเรื่อง “การทาทายความเชื่อเกาๆเกี่ยวกับการเรียนรูและการฝกอบรมใน รัฐวิสาหกิจขนาดยอม : นัยสําหรับนโยบายสาธารณะ ” (โดย David Aston, John Sung, Arwen Raddon และ Trevor Riordan :2006) เพื่อความอยูรอดในการแขงขันทั่วโลกที่เพิ่มขึ้น วิสาหกิจตองปรับปรุงทักษะแรงงานอยาง ตอเนือ่ ง เนนการเรียนรูใ นในสถานประกอบกิจการ ซึ่งมีความสําคัญ มากขึ้นทุกขณะ เพื่อการ แขงขันจึงตองมีการพัฒนาทักษะฝมืออยางตอเนื่องเพื่อใหมีผลิตภาพที่เพิ่มขึ้น มีมาตรฐานระดับ นานาชาติ เพิ่มมูลคาผลิตภัณฑเพื่อการบริก ารตัวเองและ คนหาตลาดใหม และตองใชผูดําเนินการ ฝกอบรมภายนอกเพื่อพัฒนาบุคลากรของตนเองใหมีประสิทธิภาพมากที่สุด การสํารวจโดยวิธีสัมภาษณในประเทศมอริเชียส ผลการวิจัยพบวา วิสาหกิจ รอยละ70 มีการ เรียนรู เกิดขึ้นในสถานประกอบการ และรัฐวิสาหกิจ รอยละ 30 มีการเรียนรู รอยละ 90 เกิดขึ้นใน สถานที่ทํางาน สําหรับ ในประเทศไทย นั้น ผลการสํารวจโดยวิธีสัมภาษณ พบวา ระดับ ปฏิบัติการรอยละ 70 ระดับ หัวหนางานรอยละ 50 และระดับ บริหารรอยละ 20 เกิดการเรียนรูอยางไมเปนทางการใน สถานประกอบกิจการ
7
จากผลการสํารวจของงานวิจัยในเรื่องนี้ จะเห็นไดว าไดวามุมมองแบบเดิม เปลีย่ นแปลงไป อยางชาๆ โดยการเรียนรูจากประสบการณ เปนสิ่งสําคัญที่สุด และการเรียนรูจากการปฏิบัติจริงมี ประโยชนมากที่สุด สวนในมุมมองใหมนน้ั รูปแบบขององคกรการทํางานที่เปลี่ยนไปนั้นกําลังให ความสําคัญกับการเรียนรูในสถานประกอบกิจการอยางมาก ความตองการการเรียนรูและการ ฝกอบรมมีความ แตกตางกันของลูกจาง ตามปจจัยหลายตัวเชนการทํางาน เทคโนโลยี ผลิตภัณฑ กลยุทธ ยุทธศาสตรการแขงขัน โดยเฉพาะอยางยิ่งขนาดของวิสาหกิจ ก็เปนสิ่งที่จะตองพิจารณา จากผลการวิจัยพบวา วิสาหกิจขนาด ใหญใชแนวทางการเรียนรูและฝกอบรมที่เปนกิจลักษณะและมี โครงสรางชัดเจน ยกตัวอยา ประเทศมอริเชียส วิสาหกิจขนาดใหญรอยละ 22 ใชการเรียนรูอยางเปน ทางการซึ่งมีฝายบุคคลที่จัดการดานการฝกอบรมโดยตรงขณะทีว่ ิสาหกิจขนาดยอมมีอยูร อยละ 5 2.การวิจัยในองคกรที่มีสมรรถนะสูง (High Performance Work Organizations:HPWO) ผลการวิจัยพบวา ความไวเนื้อเชื่อใจกันระหวางฝายบริหารและคนงานเปนปจจัยที่สําคัญยิ่ง ลูกจาง/คนงานตองเขาถึงการเรียนรูอยางตอเนื่อง องคกรตองสรางความไวเนื้ อเชือ่ ใจและ พัฒนา ความรวมมือ รวมทั้ง การเปนหุ นสวนในการดําเนินงาน ลูกจางตองมีความสามารถมากกวา 1 อยาง มีการหมุนเวียนการทํางานและมอบหมาหนาที่ความรับผิดชอบมากขึ้น โดย ภาครัฐ ตองขยาย นโยบายการฝก อบรมตามความตองการในการเรียนรู จะตองสรางบทบาทที่มีศักยภาพ มีความ เขมแข็ง สําหรับอ งคกรนายจาง /ลูกจาง /โดยพิจารณาความตองการ และความแตกตางตาม ขนาดวิสาหกิจ ตัวอยางการเรียนรูในสถานประกอบกิจการในประเทศ 1.ประเทศมาเลเซีย (Human Resource Development Fund : HRDF) มีการกอตั้งกองทุนพัฒนาทรัพยากรมนุษย ใ นป ค.ศ. 1992 มีโครงการกองทุนเงิน สมทบ โดยหัก เงิน รอยละ 1 จากบัญชีเงินเดือน สําหรับบริษัทที่มี พนักงานมากกวา 10 คน โดยนายจาง สามารถขออนุมัติ ใช เงิน สุ งสุดรอยละ 75 ของกองทุนเงินสมทบ สําหรับเปน คาใชจาย ใน การฝกอบรม ในกระบวนการขออนุมัติใชเงินนี้คอนขางยุงยาก 2. ประเทศสิงคโปร (Skills Development Fund: SDF) เริ่มตนในป ค .ศ.1979 โดยมี โครงการกองทุน พัฒนาฝมือแรงงาน หักเงินสมทบรอยละ 1 จากบัญชีเงินเดือน บริษัทใหเงินสนับสนุนรอยละ30-70 ของคาใชจายในการฝกอบรม การฝกอบรม สําหรับทักษะที่สามารถออกใบรับรองไดมีความสําคัญ ชวยขยายการฝกอบรมของบริษัทไดมาก
8
3.ประเทศฟจิ Training and Productivity Authority of Fiji (TPAF) มีโครงการกองทุนเงินสมทบ เก็บเงินรอยละ 1 จากนายจาง พนักงาน สามารถเบิกคืนเงิน สมทบของตนไดสูงสุดถึงรอยละ 90 สวนมากนายจางรายใหญจะมีการเบิกคื นมากกวา SME เงิน สมทบจะรองรับ คาใชจายทุกสวนโดยไมตองพึ่งพาเงินทุนสาธารณะ 4.ประเทศนิวซีแลนด (Industry Training Programme: ITO) มีการกอตั้งองคกรฝกอบรม กวา 40 แหง โดย ITO ชวยเหลือบริษัทในการประเมิน ความตองการการฝกอบรม และสามารถทําสัญญากับ หนวยงานที่เปนหุนสวนการฝกอบรมเพื่อจัด การเรียนรูใ นสถานประกอบกิจการหรือการฝกอบรมภายนอกได 5.สหราชอาณาจักร (Sector Skills Councils) เริ่มตนจากเปนองคกรการฝกอบรมทางดานอุตสาหกรรม (Industry Training Programme: ITO) โดยมี ITO ในระดับชาติ ตอมาพัฒนาเปน Sector Skills Councils รับผิดชอบในการกําหนด ลักษณะความสามารถในสาขาอาชีพและสงเสริมการฝกอบรมในกลุมอุตสาหกรรมของตน 6.ประเทศเยอรมนี (Dual System) เปนการศึกษาทฤษฎีในวิทยาลัยและฝกอบรมภาคปฏิบัติในสถานประกอบกิจการ องคประกอบของระบบ Dual System มีการรวมไวในระบบการฝกอบรมของหลายประเทศ 7.โครงการเรียนรูข องสหภาพแรงงานสหราชอาณาจักร เปนโครงการที่ไดรับเงินสนั บสนุนจากรัฐ บาล บริหารจัดการโดยสภาสหภาพแรงงาน (Trades Union Congress: TUC) มีวัตถุประสงคเพื่อสนับสนุนการใหแรงงานทีไ่ ดมสี ว นรวม ในการ เรียนรูโดยเฉพาะแรงงานใหมผูที่ตองการพัฒนาความสามารถหรือทักษะพื้นฐานเพื่อการทํางาน 8.โครงการฝกอบรมในประเทศฟนแลนด สวนใหญเปนการฝกอบรมสําหรับผูใหญ ฝกตามความสามารถ โดยฝกทฤษฎี 20 % และ ฝกในสถานประกอบกิจการ 80% 9.SME ในประเทศสเปน มี การฝกอบรมอยางไมเปนทางการโดยพนักงาน ซึ่งทํางานในสวนปฏิบัติการ นอยลง (อาจเลื่อนขั้นเปนผูบริหารระดับตน) เปนผูสอนงานอยางไมเปนทางการ 10.ประเทศสวีเดน( Advanced Vocational Training: AVT) ความสนใจหลัก ของการฝกอบรม แบบ Advanced Vocational Training คือพัฒนา ความสามารถเชิงวิเคราะห ในความรับผิดชอบตอหนาที่ซึ่งตองการการ กํากับดูแลขั้นสูงและสถาน ประกอบกิจการตองสนับสนุนและจัดปจจัยที่เอือ้ ต อการเรียนรู ในระดับนี้ โดยมีแ นวทางการอบรม อยางเปนระบบ 9
การเรียนรูในสถานประกอบกิจการ: กรณีศึกษาในประเทศญี่ปุน
(Mr. Nobuo MATSUBARA, Deputy-Director, Overseas Cooperation Division, Human Resources Development Bureau, Ministry of Health Labour and Welfare of Japan) กฎหมายสงเสริมการพัฒนาทรัพยากรมนุษย (HRD Promotion Laws) ประเทศญี่ปุนมีกฎหมายที่ใหการสงเสริมการพัฒนาศักยภาพของแรงงาน หรือพนักงานใน องคกรตางๆ ของประเทศญี่ปุนเอง ที่ตราขึ้นโดยกระทรวงสาธารณสุข แรงงาน และสวัสดิการ ของ ญี่ปุนFดยมีมาตราที่กลาวถึงการพัฒนาทรัพยากรมนุษย คือ มาตราที่ 4 ไดกลาวถึงความรับผิดชอบของผูที่เกี่ยวของ ไดแก ฝายนายจาง จะตองดําเนินการ : 1.ใหการฝกอบรมดานอาชีพที่จําเปนแกพนักงาน 2.ใหความชวยเหลือที่จําเปนเพื่อใหคนงานมีโอกาสไดรับการศึกษา การฝกอบรมหรือการ ทดสอบดานอาชีพ เปนตน ฝายรัฐบาลและรัฐบาลทองถิ่น จะตองดําเนินการ : 1.ใหการสงเสริมการพัฒนาทรัพยากรมนุษยที่ดําเนินการโดยนายจาง 2.ใหมีการสงเสริมการเรียนดานอาชีวศึกษาและการฝกอบรมอาชีพ (VET) และใหมกี าร ทดสอบทักษะฝมือในภาคอุตสาหกรรม เปนตน .
มาตราที่ 6 ไดกลาวถึงบทบาทของ กระทรวงสาธารณสุขแรงงานและสวัสดิการของญี่ปุน ไววา เมื่อเห็นวา จําเปนจะตองมีการนําแผนขั้นพื้นฐานของการพัฒนาทรัพยากรมนุษยมาใช จะตองใหขอแนะนําที่เปนประโยชนแกองคกรของนายจางที่เกี่ยวของ เพื่อใหมีการฝกอบรมดาน อาชีพและสนับสนุนใหมีการใชมาตรการอื่นๆ เพื่อสงสริมการพัฒนาและปรั บปรุงความสามารถ ทางดาน อาชีพของแรง งานที่เกี่ยวของ หลังจากไดรับฟงขอคิดเห็นจากสภานโยบายแรงงานแลว กฎหมายดังกลาวยังใหการสนับสนุนหนวยงานและบุคคลตางๆ ที่เกี่ยวของ ดังนี้ การใหการสนับสนุนฝายนายจาง ไดแก 1.เงินอุดหนุน ประเภท ก : การศึกษาและฝกอบรมดานเทคนิค และอาชี พ (Technical Vocational and Education Training: TVET) ดังกลาว ทีด่ าํ เนินการโดยนายจางนัน้ สามารถรับเงินอุดหนุนไดโดย เปนไปตามขอกําหนดและเงื่อนไข คือ 1) มีวัตถุประสงคของการฝกอบรมดานอาชีพที่ชัดเจน 2) มีแผนการพัฒนาทรัพยากรมนุษยภายในบริษัทเอง 9
3) มีการฝกอบรมนอกเหนือไปจากการฝกอบรมภายในหนวยงาน (Off-The Job Training: OJT) ที่มีระยะเวลาการฝกอบรมมากกวา 10 ชั่วโมง เงินอุดหนุนดังกลาว มีเงือ่ นไขการให ดังนี้ - ให 1 ใน 4 ของคาใชจายที่จําเปนสําหรับการฝกอบรม (ถาเปนองคกรธุรกิจขนาด ยอมหรือ SME จะไดเงินอุดหนุน 1ใน3) และ - ให 1 ใน 4 ของคาจางในการจัดการฝกอบรมตลอดหลักสูตรการฝกอบรม (ถาเปน องคกรธุรกิจขนาดยอมหรือ SME จะไดเงินอุดหนุน 1ใน3) ประเภท ข:มาตรการที่อนุญาตใหนายจางสามารถดําเนินการตางๆได เชน 1.อนุญาตใหคนงานสามารถลาหยุดได (มากกวา 1 เดือน) เพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ ของตนเองได 2.สามารถกําหนดใหพนักงานเขารับการทดสอบทักษะในอาชีพได 2.การฝกอบรมดานอาชีพที่มีการรับรอง นอกจากนี้กฎหมายดังกลาวยังใหการสนับสนุนฝายนายจาง ในเรื่องการจัด ฝกอบรมอาชีพใหคนงานและพนักงานในองคกร โดยตองอยูภายใตเงื่อนไขตางๆ สรุปไดดงั นี้ 1.หลักสูตรการฝกอบรมดานอาชีพที่กําหนดขึ้นมานั้น ตองสอดคลองกับ หลักเกณฑที่รัฐบาลกําหนด โดยมีองคประกอบ เชน หัวขอหลักสูตร ระยะเวลาการฝกอบรม หนวยงานที่ดําเนินการฝกอบรม เปนตน 2.ให 1 ใน 3 ของคาใชจายที่เกิดขึ้น จะไ ดรับเงินอุดหนุนจากทางดานรัฐบาล แหงชาติและรัฐบาลทองถิ่น (2 ใน 3 เปนเงินสมทบทั้งหมด) 3. หนวยงานภาคเอกชน ทั้ง 1,254 แหงจะไดรบั เงินอุดหนุนในปงบประมาณ 2006 ในหลักสูตรตางๆที่เปดฝกเชนกัน
ตัวอยาง โครงสรางระบบประกันการจางงานของประเทศญี่ปุน (แผนภาพหนาถัดไป)
10
โครงสรางระบบประกันการจางงานของประเทศญี่ปุน
11
คาใชจายตางๆ ของนายจางที่เกี่ยวของกับการศึกษาและฝกอบร มดานเทคนิคและอาชีพ (Technical Vocational and Education Training: TVET) สรุปเปนตารางไดดังนี้ จํานวนผูใหบริการ TVET 17,000 รัฐบาล
องคกรดาน การศึกษา
ภาคเอกชน
¥
400 B
3%
รัฐบาลทองถิ่น สาธารณะ ภาคสวนที่ 3 (กึ่งภาครัฐ)
คาใชจา ยจาก บริษัทเอกชน
32%
22%
100% 10%
องคกรอิสระ (วิทยาลัย วิทยาลัยวิชาชีพ)
8%
Bit
มหาวิทยาลัย บัณฑิต วิทยาลัย
7%
30%
35%
bit
วิทยาลัยวิชาชีพ
28%
70%
กลุมการเงิน สมาคม บริษัท
7%
Bit
NPO, สหภาพ แรงงาน
11%
10%
หอการคาและสภา อุตสาหกรรม, สมาคม นายจาง บริษัทจํากัด
36%
90% 7%
30%
25%
60%
12
แนวโนมในปจจุบันเกี่ยวกับการฝกอบรมภายในองคกรของประเทศญี่ปุน มีการศึกษา และงาน วิจัย ของประเทศญี่ปุนที่เกี่ยวของกับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย เรื่อง การวิจัยทั่วไปวาดวยการพัฒนาทรัพยากรมนุษยป 2008 ของกระทรวงสาธารณสุขและสวัสดิการ แรงงาน ซึ่งได ทาํ การสํารวจหนวยงานตางๆ ทีเ่ ปนหนวยงานรัฐวิสาหกิจจํานวน 7,879 แหง และ บุคคลตางๆ จํานวน 19,869 คน ผลการวิจัยพบวา 1. นโยบาย ของการพัฒนาทรัพยากรมนุษยของรัฐวิสาหกิจ มักจะเนนที่ “การ ประสานงานความรับผิดชอบ ”, “ขับเคลื่อนโดยสายการผลิต ” และ “เปาหมาย สําหรับคนงานทุกคน” 2. มีการพัฒนาตนเอง ซึ่งเปนสวนหนึ่งของการสงเสริมการพัฒนาอาชีพ 3. รอยละ70 ของรัฐวิสาหกิจตองเผชิญกับปญหาเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย 4. ประเด็นปญหา เรื่อง การถายทอดทักษะอาชีพ อันเนื่องมาจากการเกษียณอายุของ พนักงานในยุคเบบี้บูม 5. มีธุรกิจประมาณรอยละ 76.6 ตอ งใชวิธีการฝกอบรมนอกเวลาปฏิบัติงานสําหรับ พนักงานประจํา 6. มีธุรกิจประมาณรอยละ 59.4 ใชการฝกอบรมในขณะปฏิบัติงานอยางเปนระบบ ใหกับพนักงานประจําทั่วไปในปงบประมาณ2007 7. การพัฒนาทรัพยากรมนุษยสําหรับพนักงานประจําทั่วไปนั้น ถือเปน “ความ รับผิดชอบขององคกร ” หรือ เปนความรับผิดชอบขององคกรเปนหลัก ” มีบริษัท คิดเปนรอยละ 64.2 ที่ตอบวาเปน “ความรับผิดชอบของคนงานแตละคน ” หรือ “ความรับผิดชอบของคนงานแตละคนเปนหลัก” คิดเปนรอยละ 35.9 8. สําหรับ การศึกษาทางดานการอาชีวศึกษาและการฝกอบรมอาชีพใหกับพนักงาน ประจําทั่วไป มีบริษัทคิดเปนรอยละ 66.8 ที่มี “บทบาทผูนํามาจากสํานักงานใหญ ” และคิดเปนรอยละ 33.2 ที่มี “บทบาทผูนํามาจากสายงาน” 9. สําหรับวิธีการเรียนการสอนทางดานการอาชีวศึกษาและการฝกอ บรมอาชีพของ พนักงานประจําทั่วไป มีบริษัท คิดเปนรอยละ 74.4 ที่เนน “วิธีการฝกอบรมขณะ ปฏิบัติงาน (On-The Job Training)” 10. สําหรับนโยบายดานการอาชีวศึกษาและการฝกอบรมอาชีพของ พนักงานประจํา มี บริษัท คิดเปนรอยละ 54.4(ผลการสํารวจ เมื่อ ค .ศ.2006:56.4) ที่เนนรูปแบบการ ฝกอบรม “แบบการศึกษาและฝกอบรมภายในองคกร” และ มีบริษัทคิดเปนรอยละ 45.6 (ผลการสํารวจ เมื่อ ค.ศ.2006:43.7) เนนรูปแบบการฝกอบรม “แบบการศึกษา และฝกอบรมโดยหนวยงานภายนอก” 13
11. มีภาคธุรกิจรอยละ 90 ที่รายงานวา มีการแจงแกพนักงานวา ตองการความสามารถ อะไรบางจากตัวพนักงาน โดยที่รอยละ 46.3 (ผลการสํารวจที่ผานมา : 41.5) พบวา “เราไดแจงแกพนักงานของเรา ” และมีรอยละ 42.2(ผลการสํารวจที่ผานมา :45.4) พบวา “เราไดแจงแกพนักงานของเราในระดับหนึง่ ” 12. สัดสวนของธุรกิจที่นําการประเมินความสามารถทางดานอาชีพมาใช โดยคิดเปน รอยละ 60.3 13. สําหรับการใหการรับรองคุณสมบัติ ตางๆ (สามารถเลือกตอบไดหลายขอ ) โดยมี ผลการสํารวจ เชน พบวา รอยล ะ55.3 ที่มี “การทดสอบทักษะ ” รอยละ34.6 ที่มี “การใหการรับรองคุณสมบัติดวยวิธีอื่นๆ โดยภาครัฐ ” และ มีรอยละ 33.3 ที่ “ให การรับรองคุณสมบัติโดยภาคเอกชนที่อนุมัติโดยองคกรเอกชน” 14. สําหรับการสํารวจในประเด็น การรับทราบเกี่ยวกับความสามารถที่ตองการจาก คนงาน ผลการสํา รวจ พบวา มีพนักงานประจํารอยละ 25.6 ที่บอกวา “เราไดรบั แจงใหทราบถึงความตองการอยางเพียงพอ” มีรอยละ51.9 ที่บอกวา “เราไดรับแจง ใหทราบถึงความตองการในระดับหนึ่ง ” นั่นก็หมายความวา มีคนงานถึงรอยละ 77.5 ที่ไดรับแจงใหทราบถึงความตองการในอาชีพ 15. มีภาคธุรกิจรอยละ 79.2 ผลการสํารวจที่ผานมา:79.7 พบวา “เราใหการสนับสนุน ” การพัฒนาตนเองของพนักงานประจํา 16. อัตราสวนของพนักงานที่เขาสูกระบวนการพัฒนาตนเอง ในปงบประมาณ 2007 นั้น คิดเปนรอยละ 58.1 และมีพนักงานที่เขาสูกระบวนการพัฒนาตนเอง โดยมี พนักงานประจําที่ไดรับการ ชวยเหลือดานคาใชจายคิดเปนรอยละ 29.8 และ คิด เปนรอยละ 18.4 สําหรับพนักงานชั่วคราว
14
การออกแบบการเรียนการสอนและทรัพยากรทีใ่ ชในการประเมินผลเพื่อสนับสนุนการเรียนรูใน สถานประกอบกิจการ กรอบแนวคิดของความสามารถทางดานอาชีพของผูปฏิบัติงาน ซึ่งแบงควา ออกเปนดานตางๆ ไดตามภาพที่แสดง ตอไปนี้
มสามารถ
ความสามารถของผูปฏิบัติงานนั้น ประกอบไปดวยดานทักษะ และดานความรู ซึ่งไดจาก การฝกฝนและเกิดจากการพัฒนาและประการณการทํางานที่ตอเนื่อง และสามารถวัดพฤติกรรมนั้น ได ซึ่งจัดเปนองคประกอบของ สมรรถนะ นั่นเอง สมรรถนะเปนองคประกอบสําคัญของบุคคล ยกตัวอยางเชน ทัศนะคติในการทํางานที่ดี โดยสามารถพัฒนาใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเปนรายบุคคล ได นอกจากนั้นยังมีองคประกอบที่ทําใหบุคคลมีศักยภาพในการปฏิบัติงานอยางอื่นอีก เชน การ สรางแรงจู งใจ บุคลิกภาพที่ดี ควา มจงรักภั กดี ตอองคกร และคานิยม เปนตน เราสามารถเรียกเอา ความสามารถและสมรรถนะออกมาไดทุกคน ดวยการใชการฝกอบรมและการพัฒนา ซึ่ง เปน เครื่องมือสําคัญในการหาผลลัพธที่ตองการในอาชีพนั่นเอง โดยที่สมรรถนะและความสามารถของ บุคคลสามารถพัฒนาและเปลี่ยนแปลงกันได การทด สอบความสามารถเปนการวัดความรูและ ทักษะของบุคคลที่เกิดจากการฝกอบรมและการเรียนรูในสถานประกอบการนั่นเอง ประเทศญี่ปุน ไดกําหนดสมรรถนะหลัก เชน ความรูเบื้องตน ความสามารถในการคํานวณ ทักษะดานการสื่อสาร การทํางานเปนทีม ทักษะในการแกปญหา เปนตน 15
วัฏจักรการพัฒนาทักษะในสถานประกอบกิจการ (การบริหารดวยโมเดล PDCA)
16
กรณีศึกษา:แผนภูมิระบบพัฒนาทรัพยากรมนุษย
ความรวมมือกับบริษัทเอกชนและสถาบันฝกอบรมดานอาชีพ
17
กระบวนการ PDCA สําหรับการบริหารการฝกอบรม
โครงสรางการฝกอบรมแบบหนวยของระบบ
18
19
ประเทศไทยจะสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการอยางไร (โดย ม.ล.ปุณฑริก สมิติ รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน)
การพัฒนาฝมือแรงงานนั้นจัดเปนนโยบายระดับชาติทีร่ ัฐบาลใหความสําคัญโดยกําหนดไว ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550-2555) โดยกําหนดยุทธศาสตรการ ดําเนินงานไวอยางชัดเจน ไดแก 1.พัฒนาคนและสังคมไทยสูสังคมแหงภูมิปญญาและการเรียนรู 2.พัฒนาสมรรถน ะและทักษะฝมือ แรงงานใหรองรับการแขงขันของประเทศโดยเพิ่มพูน ความรู และทักษะในการทํางาน 3.สรางระบบการเรียนรูและฝกอบรมเพื่อส รางผลิตภาพแรงงานทั้งการคิด วิเคราะห สรางสรรค แกปญหา ตัดสินใจ ทํางานเปนทีม มีจริยธรรม สามารถรองรับและปรับตัวใหทันกับ เทคโนโลยีสมัยใหมและสังคมแหงการเรียนรู ซึ่งรัฐบาลไดประกาศนโยบายอยางชัดเจนวา “พัฒนาและฝกอบรมแรงงานทุกระดับใหมี ความรูและทักษะฝมือที่มีมาตรฐานสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี และความตองการ ของตลาดแรงงาน โดยการเพิ่มขีดความสามารถของสถาบันและศูนยพัฒนาฝมือแรงงานที่มีอยูทั่ว ประเทศ ในการฝกอบรมฝมือแรงงาน สงเสริมการมีสวนรวมจากภาคเอกชนในลักษณะโรงเรียนใน โรงงานและการบูรณาการกับ สถาบันการศึกษาภาครัฐและเอกชนในการพัฒนาฝมือแรงงาน ” และ ใหความสําคัญกับการเรียนรูตลอดชีวิต แผนพัฒนาแรงงานของกระทรวงแรงงาน 1.จัดหาและบรรจุงานใหสอดคลองกับความตองการของตลาดแรงงาน 2.พัฒนาศักยภาพกําลังแรงงานใหมีความรู สมรรถนะในการทํางานและคุณภาพสอดคลอง กับความตองการของตลาดแรงงาน 3.พัฒนาระบบขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน กฎหมายที่เกี่ยวของกับการพัฒนาฝมือแรงงาน พระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ .ศ.2545 สงเสริมใหสถานประกอบ กิจการมีสวนรวมในการพัฒนาฝมือแรงงาน ซึ่งสงเสริมและสนับสนุนสถานประกอบกิจกา รทีมี ลูกจางตั้งแต 100 คน ขึ้นไป ใหจัดฝกอบรมทักษะความรูใหแกลูกจางของตนเองไมนอยกวา ครึ่งหนึ่งของลูกจางทั้งหมด โดยจะไดรับ ไดรับสิทธิประโยชน ในการลดหยอน ภาษี ที่เกิดจาก คาใชจายในการฝกอบรม และสิทธิประโยชนอื่นๆ ที่สนับสนุนการดําเนินการของภาคเอกชน
20
การดําเนินการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบการในประเทศไทย 1.รูปแบบในปจจุบัน - ดําเนินการเองในสถานประกอบการ(ภายในและภายนอกสถานประกอบกิจการ) - ดําเนินการรวมกับภาครัฐ เชน กรมพัฒนาฝมือแรงงาน กรมสงเสริมอุตสาหกรรม - ดําเนินการรวมกับสถาบันการศึกษา เชน สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา - ดําเนินการรวมกับสภาองคกการนายจาง/ลูกจาง 2.การสนับสนุนของรัฐบาล ดังนี้ - การสนับสนุนทางดานงบประมาณ วิทยากร หลักสูตร - สิทธิประโยชนทางภาษีตามพระราชบัญญัติสงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงานพ.ศ. 2545 ยกเวนเงินไดรอ ยละ100 ของรายจายที่เปนคาใชจายในการ ฝกอบรมตาม พ.ร.บ.2545 สามารถจางแรงงานตางดาวซึ่งเปนชางฝมือหรือผูชํานาญการ เพื่อเปนครูฝก ได ยกเวนภาษีอากรขาเขาและภาษีมูลคาเพิ่มสําหรับเครื่องจักร อุปกรณที่ใชในการฝก สถานประกอบกิจการที่อยูภายใตขอบังคับตาม พ.ร.บ.สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.2545 ผูประกอบกิจการซึ่งมีลูกจางตั้งแต 100 คนขึ้นไป ที่อยูในขายบังคับทุกทองที่ตองจัดใหมี การฝกอบรมฝมือแรงงานในแตละปปฏิทิน ในสัดสวนไมนอยกวารอยละ 50 ของลูกจางทั้งหมด ถา ไมจัดใหมีการฝกอบรมฝมือแรงงานหรือจัดฝกอบรมแตไมครบตามสัดส วนทีก่ าํ หนด ตองสงเงิน สมทบเขากองทุนพัฒนาฝมือแรงงานในอัตรารอยละ 1 ของคาจางที่ใชเปนฐานในการคํานวณเงิน สมทบโดยคํานวณจากจํานวนลูกจางที่ไมไดจัดใหมีการฝกอบรมฝมือแรงงานตามสัดสวนกําหนด และใหผู ประกอบกิจการซึ่งอยูในขายบังคับยื่นแบบแสดงการสงเงินสมทบกองทุนพัฒนาฝมือ แรงงานภายในเดือนมีนาคมของปถัดไปทุกป บทบาทในการสนับสนุนขององคการนายจาง สงเสริม การพัฒนาศักยภาพลูกจาง เพื่อการทํางาน โดยใหเขารับการฝกอบรมในหลักสูตร ใหมๆ และไดจัดหางบประมาณเ พื่อสนับสนุนโครงการพัฒนาศักยภาพบุคลากรระดับตางๆ ใน สถานประกอบกิจการ บทบาทในการสนับสนุนขององคการลูกจาง สงเสริมใหลูกจางเขารวมโครงการพัฒนาศักยภาพโดยเขารวมฝกอบรมในหลักสูตรตางๆ และมีสวนรวมในการพิจารณาหลักสูตรการฝก และยังจัดหางบประมาณในสนับสนุน ในโครงการ ตางๆ การฝกอบรมและระบบการจางงาน 21
ในการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการของประเทศไทยนั้น ประกอบไปดวย 1.การแนะแนวอาชีพตามกรอบของกรมจัดหางาน 2.ระบบการฝกอบรมอาชีพตามแนวทางการปฏิบัติของกรมพัฒนาฝมือแรงงาน ซึ่งจัด ทํา หลักสูตรการฝกอบรม ตามความตองก ารของตลาดแรงงานทั้งแรงงานใหมและ แรงงาน ตองการ ยกระดับฝมือ 3.การประเมินผลการฝกอบรม โดยผูผานการฝกตามหลักเกณฑจะไดรับวุฒิบัตร 4.การทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานโดยวัดความรู ทักษะ และทัศคติในการทํางานตาม ขอกําหนดในมาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติ หรือมาตรฐานฝมือแรง งานเฉพาะโดยผูผานการ ทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานจะไดรับวุฒิบัตรรับรอง การเขาสูระบบการจางงาน 1.โดยผานการฝกงานในสถานประกอบกิจการ แลวเขาสูการจางงานตอเนือ่ ง 2.ผานระบบการฝกอบรมรวมกับสถานประกอบการ 3.ผานระบบการจัดหางานของกรมพัฒนาฝมือแรงงาน 4.เขาสูระบบการจางงานในตลาดแรงงานโดยตรง
22
การฝกอบรมและการประเมินทักษะฝมอื แรงงานในสถานประกอบกิจการ
(Mr.Ray Grannall :Regional Senior Specialist for Skills Development for Asia Pacific Regional) การเรียนรูในสถานที่ทํางาน (Workplace Learning) การเรียนรูในที่ทํางานนั้นสามารถทําไดตลอดเวลาโดยสามารถพั ฒนาปรับปรุ ง กระบวนการเรียนรูใหดีขึ้นไดถาหากมีการสนับสนุนใหพนักงานมีโอกาสในการเรียนรู ซึ่งหาก พนักงานและเจาของกิจการสามารถเขาใจถึงความสําคัญและความจําเปนของการเรียนรู ก็จะชวย สงเสริมกระบวนการเรียนรูในที่ทํางานทําไดดียิ่งขึ้น แนวทางการจัดการเรียนรูในที่ทํางานซึ่งใชไดผลดี 1.การวางแผนการจัดการเรียนรูที่ดี ดวยวิธีการที่ถูกตอง และสามารถวัดผลความคืบหนา ในการเรียนรูของผูเรียนได เชนถาลูกจางสามารถใชเครื่องจักรไดอยางถูกตองก็สามารถลดตนทุน ในการดําเนินการและกอใหเกิดความปลอดภัยในการทํางานควบคูกันไปดวย 2.จัดใหมีการทดสอบเพื่อ ได ใบรับรอง /วุฒิบัตร พนักงานจะเกิดความพึงพอใจในการ ทํางานมากขึ้น ดังนั้น การเรียนรูในที่ทํางานจะทําใหลูกจางหรือพนักงานเกิดความเคารพและเชื่อมั่นใน ตนเอง ชวยลดความไมพึงพอใจที่เกิดจากการทํางานใหนอยลง สามารถแกปญหาได ถูกตอง สงผล ใหบริการลูก คาไดดีขึ้นและเกิดความพึงพอใจตอ ตนเอง มีตัวอยางของบริษัทโตโยตา บริษัทแมค โดนัล บริษทั แควนตัส ที่จัดการเรียนรูในที่ทํางาน โดยมีการมอบใบประกาศนียบัตร /วุฒิบัตร และมี การสอบเพือ่ ใหมอบใบรับรองแกพนักงานดวยซึ่งถือวาเปนองคกรแหงการเรียนรูอยางจริงจัง ตัวอยางการจัดการเรียนรูในที่ทํางาน 1.ในขั้นตนใหพนักงานทํางานที่มีขั้นตอนปฏิบัติคอนขางงาย หลังจากนั้นคอยเพิ่ม ความ ยากและซับซอนขึ้นเรื่อยๆโดยจัดใหปฏิบัติงานใกลกับคนที่มีประสบการณสูงกวา และเรียนรูจาก คนเหลานัน้ 2.ใหพนั กงานทํางานรวมกันเปนกลุมและเรียนรูไปพรอมๆ กัน เชนในประเทศญี่ปุนใช รูปแบบที่เรียกวา Quality Circle: QC โดยใหพนักงานทํางานรวมกันเปนกลุม มีการแลกเปลี่ยน ความคิดเห็นและประสบการณ กันเพื่อปรับปรุง กระบวนการ ขั้นตอนในการทํางาน บางองคกรใช คนที่มีประสบการณมากกวา สวมบทบาทเปนครูฝกหรือเปนพี่เลี้ยงใหคนอื่น เมื่อ พนักงานมีปญหา ในการทํางานก็ขอคําปรึกษาจากคนนัน้ บางที่ใหพนักงานสวมเครื่องแบบสีตางกันเพื่อแสดงสถานะ ของคนๆนั้น โดยคนที่เปนครูฝกหรือพี่เลี้ยงไปดวยจะสวมเครื่องแบบดวยสีที่ตางออกไป 23
3.จัดหลักสู ตรการอบรมสั้นๆ ขึ้นในที่ทํางานเชน เมื่อบริษัทซื้อเครื่องจักร ใหม ก็ใหผูแทน จําหนาย จัดอบรมวิธีการใชเครื่องจักร หรืออาจทําคูมือประกอบ แลวรวมพูดคุยถึงขั้นตอนการ ทํางานหรือ จัดใหมีหองเก็บคูมือ เอกสารตางๆ ที่ซึ่งพนักงานสามารถเขาถึงขอมูลตางๆ ได 4.จัดทํา หรือ จัดหา สื่อการฝกแบบ E-Learning เพื่อใหพนักงานสามารถศึกษาความรู เพิ่มเติมดวยตนเองได การพัฒนาปรับปรุงกระบวนการเรียนรูในที่ทํางาน ในการคิดสรางสรรควิธีการตางๆ เพื่อพัฒนาปรับปรุงกระบวนการเรียนรูในที่ทํางานมีขอ ควรพิจารณาดังนี้ 1.ศึกษารูปแบบและขัน้ ตอนใน กระบวนการทํางาน โดยขอมูล จากหัวหนางาน จัดทําเปน Work Operation Chart (แผนภูมิการปฏิบัติงาน ) แผนปายคําแนะนําขั้นตอนการทํางาน คูมือการ ปฏิบัติงาน เปนตน หรือจัดใหมีหองเก็บคูมือ เอกสารตางๆ ที่พนักงานสามารถเขาถึงได เพื่อ สามารถหาขอบกพรองในกระบวนการทํางานนัน้ ๆ และปรับปรุงแกไข ไดถูกจุด 2.ระบุทักษะความสามารถที่จําเปนตองใชในการปฏิบัติงานโดยผานการวิเคราะหความ จําเปนในการฝก (Training need) รวมทั้งทัศนคติที่พึงประสงคในแตละตําแหนงหนาที่ เพื่อให พนักงานหรือลูกจางทราบและเรียนรูเพื่อพัฒนาตนเองใหมีคุณสมบัตินั้นๆ 3.การพัฒนาทักษะความสามารถพื้นฐานเปนสิ่งสําคัญ พนักงานที่สามารถอานออกเขียนได คํานวณได ก็จะใชความรูพื้นฐานนี้เรียนรูพัฒนาเพิ่มความสามารถของตนเองในระดับที่สูงขึ้นไดดี ยิ่งขึ้นไป 4.สนับสนุนสรางแรงจูงในการเรียนรูด ว ยตนเอง (Encourage self - learning) มีวิธีที่ หลากหลายซึ่งสามารถสรางแรงจูงใจใหเกิดการเรียนรูดวยตนเองในที่ทํางาน ตัวอยางเชน 4.1) ใหการยกยองเปนพนักงานดีเดนแหงเดือนหรือพนักงานดีเดนแหงป 4.2) จัดหา หนังสือ ว ารสาร สื่อวีดีโอ คอมพิวเตอร เพื่อใหพนักงานไดมีโอกาส ทราบถึงความกาวหนา รวมถึงนวัตกรรมใหมที่เกิดขึ้น ในแวดวงอุตสาหกรรมที่เกี่ยวของ 4.3) ควรสนับสนุนพนักงานไดมีโอกาสเขารวมสัมมนา ฝกอบรมหลักสูตรตางๆ ในวงการ อุตสาหกรรมที่ดําเนินกิจการเพื่อใหพนักงานไดพฒ ั นาตนเองอยูต ลอดเวลา 4.4) หัวหนางานบางคนอาจไมใชครูฝกที่ดี ดังนั้นตองมีการประเมิน ความสามารถในการ สอนงาน รวมทั้งวัสดุ สื่อที่ทันสมัยหรือไม ตองจัดหาเพิ่มเติมหรือไม 4.5) พูดคุยแลกเปลี่ยนกันระหวางพนักงานถึงวิธีการปรับปรุงกระบวนการเรียนรูเพราะ เมื่อ เริ่มทํางานก็เรียนรูจากการทํางาน เวลาผานไปก็ยังคงเรียนรูตลอดเวลา บางครั้งการอบรมเพิ่มเติมก็ ไมตรงกับหนาที่ ที่ปฏิบัติงาน พนักงานก็ยังตองเรียนรูจากการทํางานอยูน น่ั เอง 24
5.การฝกอบรมใหหวั หนางาน (Provide training for supervisors) จากประสบการณของ ผูบรรยายซึ่งไดจัดหลักสูตรฝกอบรมใหพนักงานในหลายๆประเทศนั้น วัตถุประสงคของการจัด ฝกอบรมก็คือเพื่อให หัวหนางานสามารถฝกฝนหรือสอนงานพนักงานในระดับปฏิบัติการลงไปได และตองเปนพี่เลี้ยงสอนงานใหกับพนักงานใหมดวย ซึ่งหัวหนางานเหลานั้นจําเปนตองมีทักษะ การ สื่อสาร การถายทอดที่ดี 6.การโยกยาย สับเปลี่ยนตําแหนงหรือที่ทํางาน ในแถบประเทศหมูเกาะแปซิฟกนั้นทุก 3 ป จะตองมีการสับเปลี่ยนตําแหนง งาน หรือโยกยายที่ทํางาน ซึ่งตองมีแผนดําเนินการอยาง เหมาะสมทํา ใหพนักงานได เรียนรู และเห็น ความเชื่อมโยง ในงานแตละสวน ทําอยางไร ถึงจะให พนักงานเห็นภาพรวมการทํางานขององคกรทั้งหมดได ถามีการหมุนเวียนงานไดเหมาะสมจะเกิด ประโยชนมากแตหากไมมีความเชื่อมโยงในการสับเปลี่ยน (เชนถูกเปลี่ยนตําแหนงมาฝายบัญชีแลว รอบตอมาก็ยายไปแผนกอื่นซึ่งไมเชื่อมโยงกัน ) ก็ถือวาใชไมได 7.ศึกษาจากแหลงตางๆเพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรู 7.1) ไปศึกษาดูงานยังบริษัทใกลเคียง ซึ่งดําเนินงานคลายคลึงกันซึ่งแตละที่อาจมี กลยุทธ แบบแผนในการฝกอบรมแตกตางกันไป พนักงานก็สามารถเรียนรูจากบริษัทเหลานั้นได 7.2) ศึกษาเรียนรูจากหนังสือตําราตางๆ 8.รูปแบบการประเมินการเรียนรูในที่ทํางาน สามารถทําไดหลากรูปแบบ เชน ทํารายงาน สถานการณ ประจําวัน (Critical incident report) , การตั้งคําถามไปมา , การใชแบบสอบถามในการ ประเมิน, การหาขอผิดพลาด, การรวมกลุมอภิปราย , การสังเกตการณ , และการทําโครงการนํารอง (Test project) ซึ่งรวมเอาทักษะความสามารถหลายๆอยาง บรรจุไ วในโครงการ ซึ่งหลายๆ ประเทศ นําไปใช ผลการประเมินก็ออกมาไดผลดี เชน บริษัท TOYOTA ใหหนวยงานภายนอกจัดฝกอบรม ใหโดยที่ TOYOTA ประเมินผลเอง การประเมินผลการเรียนรูในที่ทํางานจําเปนตองมี การบันทึกขั้นตอนการทํางานตางๆ โดย อาจบันทึกเปนวีดีโอ เก็บไวเพื่อนํามาตรวจสอบกระบวนการทํางานและจะเปนประโยชนมาก นํามาใชจัดทํา เปน มาตรฐาน แหง ชาติได นอกจากนี้การตรวจติดตามและรับรองคุณภาพ สถาน ประกอบกา รมักใชผูตรวจประเมินผล ที่เปน หนวยงานภายนอก โดยการประเมิน ผลมีมาตรฐาน เชือ่ ถือได 9.ความเปนหุน สวน สถานประกอบ กิการตองเปนหุนสวนกับองคกรจัดฝกอบรม จะตอง ใหขอมูลเกี่ยวกับ Training needs และ Competency Gap เพื่อใหองคกรจัดฝกอบรมสามารถจัด หลักสูตรที่เหมาะสมได และทั้งสองฝายตองทราบรายละเอียดการทํางานซึ่ งกันและกันเพือ่ ให สามารถรวมกันจัดการเรียนรูใหแกพนักงานไดเปนอยางดี 25
ทักษะที่สําคัญในสถานประกอบกิจการ ( Ms.Camela I.Torresl) ทักษะ สําคัญ คือ ความรู ความชํานาญหลักที่พนักงานสามารถทํางานไดอยางมั่นคง มี ความกาวหนาในการทํางาน สามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และสามารถเขาสู ตลาดแรงงานไดอยางมั่นใจ ทักษะสําคัญซึ่ งจําเปนตองใชในที่ทํางานนั้นที่สามารถใชไดอยางกวางขวางทั้งในการ ทํางาน ความสัมพันธกับเพื่อนรวมงาน เปนความสามารถของบุคคลที่ทํางานไดอยางมี ประสิทธิภาพและประสิทธิผล สามารถทํางานรวมกับผูอื่น และทํางานเปนทีมได และหากสามารถ แกไขปญหาในการทํางานได ก็ถือว าเปนความสามารถในการดํารงชีวิตทั่วไปดวย ชวยใหบุคคล ปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในอนาคตได สิ่งที่สําคัญคือจะรวมเอาทักษะที่สําคัญตางๆ นั้น มาจัดใหมีการพัฒนาทักษะแตละบุคคลในที่ทํางานไดอยางไร แนวทางพัฒนาทักษะที่สําคัญ แนวทางในการพัฒนาทักษะสําคัญใหกบั พนักงานนัน้ มีหลายประการดวยกันไดแก - โลกาภิวัตน การเกิดขึ้นของเศรษฐกิจรูปแบบใหมๆ - แรงกดดันที่ทําใหคนตองเรียนรูอยางตอเนื่อง - ความตองการมีงานme ตองการมีความสามารถ และความกาวหนาในที่ทํางาน - ความตองการเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ตัวอยางทักษะสําคัญที่นายจางตองการพนักงาน ดังนี้ - ความรับผิดชอบ ปฏิบัติงานอยางโปรงใส สามารถตรวจสอบได - มุงมั่นสรางคุณภาพ ทํางานหลักเพื่อเพิ่มผลิตภาพของการผลิตได - ชวยเหลือผูอื่น (เพื่อนรวมงาน) ได - มีความคิดและการกระทําอยางนักธุรกิจ - ซื่อสัตย มีคุณธรรม เปนตัวอยางที่ดีแกผูอื่น - ยอมรับตัวเอง ยอมรับผูอื่นอยางที่คนผูนั้นเปน เขาใจในเรื่องความหลากหลายทั้งตัว บุคคลและสภาพแวดลอม คําเรียกที่แตกตางกัน ทักษะสําคัญมีคําเรียกที่แตกตางกันออกไป หลายคนเกิดความสับสนระหวางคําวาทักษะ สําคัญกับทักษะที่จําเปนหรือคําอื่นๆ เชน ทักษะพื้นฐาน ทักษะในมุมกวาง ความสามารถพื้นฐาน ความเชี่ยวชาญขั้นพื้นฐาน ทักษะทั่วไป ทักษะชีวิต ทักษะสังคม เปนตน ซึ่งในความเปนจริงนั้นคือ
26
-
-
เปนเรื่องเดียวกัน แตแตกตางกันตามคําที่ใชเรียกของแตละประเทศ โดย ขอยกตัวอยางคําเรียกของ แตละประเทศ ดังนี้ 1.ในประเทศออสเตรเลีย ใชคําวา Key Competency มีรายละเอียดความสามารถ เชน - การเก็บ การวิเคราะห และ การจัดระเบียบขอมูล การสือ่ สารแนวคิด การวางแผนจัดระเบียบกิจกรรม การทํางานรวมกับผูอื่น การทํางานเปนทีม การใชความคิดเทคนิคทางดานคณิตศาสตร การแกปญ หา การใชเทคโนโลยีและคอมพิวเตอร 2. ในสหราชอาณาจักรใชคําวา Core Skill หรือทักษะหลัก มีรายละเอียดความสามารถ เชน ทักษะสวนตัวเรื่องการสื่อสาร ความสามารถสวนบุคคลในการเรียนรูการทํางาน มีทักษะในเรื่องของตัวเลข การคํานวณ การแกไขปญหา การใชเทคโนโลยีสารสนเทศ การทํางานรวมกับผูอื่น 3. ในประเทศสิงคโปรใชคําวาทักษะสําหรับการทํางานโดยมีรายละเอียดความสามารถ เชน ความสามารถในการอานออกเขียนได การแกไขปญหา การสื่อสาร ความรวมมือกับฝายบริหาร การเรียนรูตลอดชีวิต มีความคิดในระดับนานาชาติ ความสามารถในการดูแลตนเอง มีทักษะในการดํารงชีวิตที่เกี่ยวของในการ ทํางาน 4. ในประเทศอเมริกา ใชคําวา Know How ในการทํางาน มีรายละเอียดความสามารถ เชน - การทํางานรวมกับผูอื่น การทํางานเปนทีม ความสามารถดานเทคโนโลยีสารสนเทศ
27
รูปแบบสําคัญ 3 ประการของทักษะสําคัญ จากผลการศึกษาของบริษัทแหงหนึ่งในกลุมประเทศพัฒนาแลวนั้น พบวาทักษะสําคัญมี รูปแบบสําคัญ 3 ลักษณะ คือ 1.ความสามารถหลัก ไดแก การสื่อสาร การทํางานเปนทีม การวางแผน การจัดระเบียบ โปรงใสตรวจสอบได มีความคิดสรางสรรค มีการรับรูหรือสามารถตามทันเทคโนโลยี 2. ความสามารถในการบริหารจัดการ ไดแก ภาวะผูนํา การจัดการสมรรถนะในที่ทํางาน 3. คานิยม ทัศนคติ ไดแก ความซื่อสัตย มีศีลธรรม มีความเปนมืออาชีพ ยอมรั บความ แตกตางระหวางบุคคลและสภาพแวดลอม ซึง่ จากตัวอยางแสดงใหเห็นวามี ทักษะสําคัญที่นํามาพิจารณาใชอยูเ สมอ ไดแก การคิดเชิง วิเคราะห ความสามารถในการแกปญหา การคิดอยางสรางสรรค การมีทักษะในการสื่อสา ร การ เขาถึงขอมูลขาวสาร การทํางานเปนทีม ทักษะในการใชเทคโนโลยี การเรียนรูดวยตนเอง ความ เขาใจในความหลากหลายของสิ่งแวดลอม คน สังคม ทั้งหมดที่ไดกลาวมาแลวนั้น มีความสําคัญ มากตอการทํางานในอนาคต เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงกระบวนทัศนในการฝกอบรมใหเปนสังคมแหงการเรียนรู ตอง เปดกวาง เรือ่ งกระบวน การการเรียนรูใหมๆ รูปแบบการเรียนการสอนที่เปลี่ยนไป โดยให ความสําคัญที่ การเรียนที่จะรู ฝกหัดที่จะเรียนรู มีเปาหมายที่กําหนดเองได ผูสอนมีบทบาทเปนผู อํานวยความสะดวก ชวยเหลือ การสอนเปดกวางขึ้น มีความยืดหยุน เชน เรียนรูจากคนอื่น องคก ร อื่น เรียนรูที่ไหนก็ได ซึ่งสรุปไดวา สิ่งที่ไดจากการพัฒนาทักษะสําคัญ คือ พนักงานมี ทักษะเพื่อ การทํางานและดํารงชีวิตในสังคมที่เปนโลกาภิวัตน การทํางานในแตละภาคธุรกิจก็ไมเหมือนกัน นายจางเปนคนกําหนดทักษะสําคัญที่ตองใชในกิจการของตนเอง การนําเสนอขอมูลเพิ่มเติม โดย คุณโนบุโอะ มะทซึบาระ Mr.Nobuo Matsubara เคยรวมประชุมกับ ILO ในฐานะตัวแทนของรัฐสมาชิก ณ กรุงเจนี วา ประเทศสวิซเซอรแลนด เมื่ อป 2008 ที่ประชุมมีแนวคิดมากมาย เรื่องทักษะสําคัญ สามารถ รวบรวมเขียนเปนพจนานุกรมได เลย โดยได ขอสรุปคือ “ความพรอมพื้นฐานในการทํางาน ” โดย บางสวนไดรับจากการศึกษาขั้นพื้นฐาน บางสวนไดการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา/ระดับอุดมศึกษา บางสวนไดจากการเรียนรูน อกโรงเรียน และไดประสบการณจากการฝกงานหรือเรียนรูในที่ทํางาน แตสิ่งสําคัญที่สุด คือการเรียนรูตลอดชีวิต การนําเสนอขอมูลเพิ่มเติม โดยคุณพิชชา วัฒนลักขี การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ อยูในวิสัยนที่นายจางสามารถทําได หากมี ขอติดขัดก็สามารถขอรับการสนับสนุนจากภาครัฐได เชน เดอะ มอลล กรุป รวมกับ กรมพัฒนาฝมือ 28
แรงงาน จัดอบรมหลักสูตร Training the Trainerโดยตองรูวา Training need ของตัวเองคืออะไรและ ตองการใหพนักงานมีทักษะความสามารถในระดับใด ทักษะหลักของพนักงาน เดอะ มอลล กรุป ก็ คือ การบริการลูกคา และตองจัดหลักสูตรสําหรับ หัวหนางาน (Supervisor)ดวยและสุดทาย เดอะ มอลล กรุป ยังจัดการศึกษาในหางสรรพสินคาแกพนักงานดวย โดยจัดเปนศูนยการศึกษานอก โรงเรียน( กศน.) , ศูนยมหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต เปนตน โดยเปาประสงคของการจัดการเรียนรู นี้ไมใชเปนการทําเพือ่ เดอะ มอลล กรุป แตเพื่อพัฒนาบุคลากรของประเทศใหมีคุณภาพ
29
การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ
(Mr.Ray Grannall :Regional Senior Specialist for Skills Development for Asia Pacific Regional) ประเทศตางๆ ทั่วโลกนิยม ใชการ เปนหุน สวนในการจัดการฝกอบรม เพื่อ พัฒนาฝมือ แรงงานในสถานประกอบ กิจการของตนเอง รูปแบบของการเปนหุนสวนเปนระดับเชน ระหวาง บุคคลและบุคคล ระหวางองคกรตอองคกร หรือระหวางบริษัทตางๆ กับองคกร ฝกอบรม เปนตน มี การบันทึกเปนเอกสารและประกาศใหทราบวาใครเปนหุนสวนกับใคร มีการรวมประชุมหารือเพื่อ จัดระบบโครงสรางการดําเนินงานอีก ดวย ลักษ ณะการดําเนินงานแบบเปนหุน สวนนีส้ ง ผลให สามารถดําเนินการจัดโปรแกรมการฝกอบรมไดตามความตองการของ นายจางและลูกจางไดเปน อยางดี นอกจากนี้ยังนําระบบการประเมินสมรรถนะเพื่อประเมินทักษะความสามารถในการทํางาน ของพนักงานเทียบกับมาตรฐานสมรรถนะแหงชาติของแตละประเทศอีกดวย ขอสังเกตก ารมีสวนรวมของภาครัฐ คือ ชวงขณะที่ภาครัฐใหการสนับสนุน จะมีการจัด กิจกรรมมากมาย แตอยูในชวงชะลอหรือหยุดใหการสนับสนุน กิจกรรมตางๆ ก็หยุดดําเนินการไป ดวย ทําให พัฒนาฝมือแรงงานไม ยั่งยืนดังนั้น การเปนหุนสวนสามารถชวยแกปญหาเหล านี้ได หุน สวนมีหลากหลายรูปแบบ เชน สถาบันฝกอบรมทองถิ่น สภาหอการคา บริษัทที่ดําเนินงาน เฉพาะทาง โดยอาจเปนหุนสวนกันแบบชั่วคราว หากวาตางฝายจะ รักษาความสัมพันธไวใหยั่งยืน ไดก็จะเกิดประโยชนตอ การพัฒนาฝมือแรงงานเปนอยางมาก โดยที่สถานประกอบกิจการขนาดใหญไมนิยมรับนักศึกษาฝกงานเปนกลุมใหญเขาฝกงาน แตการเปนหุน สวนชวยได เชน บริษัท TOYOTA ในประเทศออสเตรเลีย รวมมือกับ วิทยาลัยใน ทองถิ่นและ “สถาบันฝกอบรมผูฝกงาน” โดยนักศึกษาจากวิทยาลัยทองถิ่นจะเขาอบรมเปนผูฝกงาน ที่สถาบันดังกลาว ในช วงเวลา 2 ป สุดทายของหลักสูตรการศึกษา บริษัท TOYOTA ก็เลือกรับ รับ พนักงานใหมจากสถาบันฝกอบรมผูฝกงาน ซึ่งลดภาระการแบกรับนักศึกษาฝกงานเปนกลุมและ สามารถคัดเลือกพนักงานที่ตองการไดดวย การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ (Mr.Dragan Radic : senior specialist in employers’ activities SRO-Bangkok) ในมุมมองของผูเชี่ยวชาญอาวุโสดานกิจกรรมนายจาง ของ ILO นั้น เคยตอบคําถามที่วา ทําไมนายจางจะตองลงทุนเพื่อการพัฒนาทักษะฝมือใหแกพนักงานของตน คําตอบคือเมื่อลูกจางมี ทักษะฝมือที่ดีขึ้น ก็ ยอมทําใหเกิดผลิตผล ผลิตภาพที่ดีขึ้นดวย ผลตอบแทนของการดําเนินงานก็ดี ขึ้น และในการ พัฒนาทักษะฝมือแกลูกจางนั้น จะประกอบไปดวย 2 ประการ คือ 1) การเรียนรู ตลอดชีวติ 2) การเรียนรูในสถานประกอบกิจการ และมีคนให นิยามคําวาทักษะ ไวมากมาย โดย สวนตัว นั้น ทักษะก็คือ ความรู ความสามารถ ทัศนคติและความรูสึกเต็มใจที่จะใชความรู
30
ความสามารถเหลานั้นในการทํางาน เชน ความสามารถในการสื่อสาร ความรูทางเทคนิคเฉพาะทาง การปรับตัว การเรียนรูตลอดชีวิต รัฐบาลของหลายประเทศตางมีความเห็นพองตองกันวาการเรียนรู เปนสิ่งที่ประชาชนพ ลเมืองตองทํากันตลอดชีวิต สวนการเรียนรูแบบเกาดวยวิธีนั่งฟงในหองเรียน ทองจําเพื่อทําขอสอบ ไมใชเปนการเรียนรูเพียงวิธีเดียวอีกในยุคโลกาภิวัตนอกี ตอไป มีเหตุผลหลาย ประการที่คนเราควรมีการเรียนรูตลอดชีวิต ดังนี้ 1.โลกของการทํางานนั้น ใชความรูจากในหองเรียนเพียงอยางเดียวไมเพียงพออีกตอไป ซึ่ง ในปจจุบันไมมีใครสามารถทําอยางนั้นไดอีก จําเปนตองเรียนรูเพิ่มเติมในที่ทํางานดวย 2.การเรียนรูใ นปจจุบนั และแนวโนมในอนาคตนัน้ เปนการเรียนรูเพื่อ ตอบสนองความ ตองการของเศรษฐกิจโลก มีเทคโนโลยีเกิดขึ้นใหมๆ มา กมาย ซึ่งจําเปนตองปรับทักษะ ความสามารถ เพื่อใหสามารถดําเนินกิจการตอไปได และการเรียนรูตลอดชีวิตเปนสิ่งเดียวที่จะ ได วามีทักษะฝมือที่ทันสมัย ตามทันนวัตกรรมตางๆ ไดเสมอ 3.ควรมีนโยบายจากภาครัฐและบุคลากรที่เกี่ยวของในกระบวนการเรียนรูตลอดชีวิต โดย ทุกฝายตองรวมมือกัน วางนโยบาย เพื่อดําเนินการรวมกัน 4.การเรียนรูตลอดชีวิตเปนความรับผิดชอบของแตละบุคคล อาจพูดไดวาการเรียนรูใน สถานประกอบกิจการเปนหนาที่ของนายจางที่จะตองสนับสนุนสงเสริม แตสําหรับการเรียนรูตลอด ชีวิตแลวเปนภาระหนาที่ความรับผิดชอบ ของปจเจกชนอยางแทจริง ซึ่งเปนไปไมไดที่นายจางหรือ สถานประกอบกิจการจะตองมารับประกันการใหการเรียนรูตลอดชีวิตแกลูกจางได การเรียนรูในสถานประกอบกิจการ มีขอถกเถียงกันมากมายวาในการดําเนินธุรกิจสวนใด มีความสําคัญสูงสุด ผูถือหุน ลูกคา หรือ ลูกจาง Mr.Dragan Radic มีความเห็นวา ลูกจางสําคัญที่สุด เพราะคุณภาพผลิตภัณฑ หรือผลิตภาพทางการผลิตที่ดีเกิดจากลูกจางปฏิบัติงานทั้งสิ้น เมื่อสินคาดี ลูกคาก็มีความพึงพอใจ เกิดผลทางเศรษฐกิจ ดังนั้นสถานประกอบกิจการใชวาจะเปลี่ยนเฉพาะ เครื่องจักร หุนสวน หรือรูปแบ บของผลิตภัณฑเทานั้น ตองพัฒนาทักษะของลูกจางดวย และ ไม เฉพาะทาง เทคนิคอยางเดียว ตองเพิ่มเติมทักษะดานอื่นๆ รวมดวย เชน ทักษะทางภาษา ความ สามารถในการเรียนรู การปรับตัว การแกปญหา เปนตน ซึ่งทั้งหมดนี้ไดชี้ใหเห็นถึง ความสําคัญของการเรียนรูในสถานประกอ บกิจการ เปนตัวที่ขับเคลื่อนธุรกิจใหสามารถแขงขันได ในตลาด
31
จะจัดการเรียนรูในสถานประกอบการใหสําเร็จไดอยางไร 1.สถานประกอบ กิจ การจําเปนตองมี การ ติดตอและรวมมือกับสหภาพแรงงานอยาง สม่ําเสมอและตอเนื่องเพื่อใหไดรับความรวมมือเต็มที่จากสวนลูกจาง 2.จะตองมีแผนการฝกอบรมที่สอดคลองกับนโยบายของสถานประกอบกิจการนั้น โดย กําหนดและวางยุทธศาสตรแนวทางการฝกอบรมไวดวย นายจางทั่วไปมักมองผลการปฏิบัติงานใน ระยะสั้นเพราะหวัง ผลการดําเนินกิจการที่รวดเร็ว ดังนั้นการจัดการ ฝก อบรมก็ตองมีความ สมเหตุสมผลในทางธุรกิจดวย 3.งานวิจั ยในเอเชีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนดและยุโรป ซึ่งศึกษาถึงผลดีของการฝกอบรม ผลการวิจัยสวนใหญบอกวา การฝกอบรมทําใหการดําเนินงานไดผลิตภาพเพิ่มขึ้น 5-6 % และการ ฝกอบรมจะสงผลในระยะยาวเสมอ 4.ทัศนคติของนายจางในการทําธุรกิจ เชน ความหวาดระแวงของน ายจาง ตองมีความ เชื่อมั่นในตัวลูกจางวาเมื่อเขาผานการฝกอบรมแลวก็ตองสามารถปฏิบัติงานไดและหากวายังทําได ไมดีนักก็ยังตองจัดฝกอบรมอยางตอเนื่อง 5.ควรประเมินผลการทํางานและมีมาตรการดานแรงจูงใจในการฝกอบรม ลูกจางที่ไดเขา รับการฝกอบรมจะเพิ่มความตั้งใจในการทํางาน เห็นคุณคาในตนเองมากขึ้น มีความพึงพอใจในการ ทํางานของตนเอง 6.หากนายจางไมเห็นความสําคัญของการฝกอบรม เมื่อนั้นการประกอบกิจการอาจทําไดไม ดีเทาที่ควรคูแขงอาจกาวหนาไปกวาเรามาก เพราะเคาเห็นความสําคัญของการฝกอบรมใหแก ลูกจางนั่นเอง การฝกอบรมในสถานประกอบกิจการสงผลดีมากมายแตทําไมนายจางยังไมทํา 1.ตนทุนในการดําเนินการสูงทั้ง การคิดวิเคราะห หารูปแบบการฝกอบรม เงินงบประมาณ เสียเวลาการทํางาน เปนตน 2.หากจางองคการภายนอกจัดฝกอบรมให ก็มีคาใชจายสูง และยังตองหาคนมาทํางานแทน พนักงานทีส่ งไปฝกอบรม เกิดความยุงยาก 3.วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม ไมมีงบประมาณดําเนินการ ในสวนนี้ภาครัฐควรมี มาตรการสนับสนุนใหพนักงานหรือลูกจางของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอมไดมีโอกาสเขา รับการฝกอบรมได 32
4.ขาดขอมูลขาวสารในการฝกอบรม (หนวยงานใดจัดฝกอบรมไดดี คาใชจายเปนอยางไร ฝกอบรมทีไ่ หนดี ในสถานประกอบกิจการหรือภายนอกดีกวากัน ) 5.นายจางกลัวลูกจางลาออกเสียงบประมาณการฝกอบรมไปฟรีๆ โดยเฉพาะ SME ขอเสนอตอรัฐบาลในการสนับสนุนการฝกอบรมในสถานประกอบกิจการ เมื่อมีคําถามวา ใครควรรับผิดชอบตนทุนดานกา รพัฒนามนุษย รัฐบาลนั่นเองที่จะตองจัด ใหลูกจางไดมีทักษะพื้นฐานในการเรียนรูไดตลอดชีวิต เพราะเราจายภาษีใหรัฐ รัฐตองจัดการศึกษา พื้นฐานใหประชาชน หากประชาชนไมมีความรูพื้นฐาน ก็ถือวารัฐลมเหลวทางดานการจัด การศึกษา สําหรับแรงงานก็ตองสนับสนุนสงเสริมทั้งในดานการจัดฝกอบรม การตั้งกองทุนใหกูยืม เพื่อการศึกษา การจัดการฝกอบรม เพื่อใหลูกจางมีการเรียนรูอยางตอเนื่องนั่นเอง นายจางเองก็มี ความสําคัญไมนอยแตที่สําคัญที่สุดก็คือ ปจเจก-บุคคลนั่น เอง ดังนั้นลูกจางจึงถือเปนสวนสําคัญ ที่สุดในการดําเนินธุรกิจเพราะนอกจากทําใหธุรกิจรุงเรืองแลวยังเปนการพัฒนาชาติดวย การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ (Mr.Pong – Sul Ahn : Senior Specialist on Worker Activity :ILO SRO Bangkok) ฝายลูกจางคือสหภาพแรงงานเปนผูจดั กิจกรรมการเรียนรู ซึ่งรวมเปนหุน สวนกับหนวยงาน ทองถิ่น สภานายจาง และองคกรอื่นๆ มีรายละเอียดดังนี้ 1.สหภาพแรงงานในประเทศสิงคโปรจัดการฝกอบรมใหแกแรงงานหนุมสาว ในชวง ประสบปญหาเศรษฐกิจตกต่ํา โดยจัดเปนความรวมมือของไตรภาคี ถือเปนกลยุทธหนึ่งของการใน การแกไขปญหาในขณะนั้น 2.ในประเทศศรีลังกา หลังจากประสบเหตุสึนามิ เหลา คนงานรวมตัวกันและจัดฝกอบรม ใหคนงานดวยกันเอง โดยที่สหภาพแรงงานสามารถติดตามประเมินผลการฝกผานศูนยกลางของ องคการสหภาพแรงงาน มีความพยายาม ชวยเหลือกันอยางเต็มที่ จากหลายภาคสวน เชน สหภาพ แรงงานที่เปนสมาชิ กของ ILO จํานวน 10 สหภาพแตละที่สงพนักงานมารวมอบรม 80 คน รวม ทั้งหมด 800 คน จะมี 200 ที่ไดเขาอบรมหลักสูตรครูฝกหรือการเปนวิทยากรสอนงาน จัดใหอบรม หลักสูตร ตางๆในหลายสาขา ทั้ง ระยะสั้น ระยะยาว ตามความจําเปนในขณะนั้น ภายหลังจบฝก พนักงานเหลานั้นก็ขยายผลออก ไป โดยระดมผูคนในระดับทองถิ่น มารวมพูดคุย หาแนวทางการ แกไขปญหาในชุมชนนั้น และยังระดมทุนเพื่อใชในการจัดฝกอบรม ทายทีส่ ุดทั้งหมดก็เปนหุนสวน กัน หลังจากนัน้ สหภาพแรงงานก็ไดคัดเลือกคน 600 คนกลับเขาทํางานอีกครั้ง และคนงานเหลานี้ก็ ยังไดรับการฝกอบรมในสถานประกอบกิจการเพิ่มเติมและมีการเรียนรูอยางตอเนื่อง เปนการเรียนรู จากการทํางาน (on the job training) ปญหาที่มักเจอคือคนมีความรู และทักษะการทํางานดี แตไมมี
33
ทักษะในการถายทอดสอนงาน ซึ่งสวนนี้สหภาพแรงงานก็ติดตอขอความรวมมือไปยัง หุน สวนใน งานทองถิ่น เพื่อรวมกันวางแนวทางการแกปญหาและจัดฝกอบรมรวมกัน ดังนั้น หุนสวนซึ่งเปน องคกรเล็กๆในทองถิ่นมีความสําคัญมากๆ ในการฝกอบรมฝมือแรงงาน ในบางสถานที่มีศักยภาพสูงในการจัดฝกอบรม โดยเปนหนวยเคลื่อนที่เพื่อเดินทางไป รวมมือกับหนวยงานทองถิ่นใน การจัดการฝกอบรมและใหบริการ ฝกอบรมทักษะพื้นฐาน การเขา สังคมซึ่งมีประโยชน มาก นอกจากนี้ สหภาพแรงงานยังถือวาเปนพันธกิจ ที่จะตองผลักดันให คนงานไดงานทํา สุดทายการเรียนรูในที่ทํางานเปนจุด เริ่มตนของการ สมานสัมพันธกันทางสังคมระหวาง ภาคสวนตางๆ ทําใหเกิ ดการปรับปรุงในการจางงาน สรางโอกาสในการทํางานของลูกจาง และใน ยุค โลกาภิวัตนซึ่งมีการแขงขันสูงมาก มีการลดงานเพื่อลดตนทุน ดังนั้น ถา คนงานมี ขีด ความสามารถในการทํางานสรางผลิตภาพไดดีขึ้นก็จะเปนผลดีทําใหทุกฝายไดรับประโยชนรวมกัน นอกจากนี้การเรียนรูในที่ทํางานจะตองมีความผสมผสานกลมกลืนกับเรือ่ งของแรงงานสัมพันธดว ย คือทั้งสามฝายมีสัมพันธภาพที่ดีตอกัน ดังนั้นการลงทุนในการพัฒนาฝมือแรงงานจัด เปนการลงทุน ในระยะยาวเพื่อความยั่งยืนในการพัฒนาเศรษฐกิจของชาติ การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิ จการ (คุณพนัส ไทยลวน: ตัวแทนจากสภาองคการลูกจาง) ไดแสดงความเห็นที่แตกตางไปจากแนวทางของ ILO ดังนี้ ความแตกตางของโครงสรางอุตสาหกรรม โครงสรางทางอุตสาหกรรมของประเทศไทยไมเหมือนกับ ประเทศอื่นๆ สังคมไทยมี แรงงานในภาคเกษตรกรรมประมาณ 60เปอรเซ็นต อีก 20 เปอรเซ็นต เปนแรงงานในภาค อุตสาหกรรม ซึ่งตั้งเปาภายหลังเกษียณคือกลับไปยังภาคการเกษตร ดังนั้นแรงงานเหลานี้จึงมีชวง ระยะเวลาสั้นๆ ในภาคอุตสาหกรรม ทําหนาที่อยางตลอดการทํางาน และไม คอยตองการพัฒนา ฝมือแรงงานใดๆ และโครงสรางอุตสาหกรรมก็มีการเปลี่ยนแปลง ตลอดเวลาขณะนี้ มี 2 ประเด็นที่ เห็นชัดเจน คือ 1.โครงสรางเดิมในภาคอุตสาหกรรมแรงงานจะเกษียณเมื่ออายุ 60 ป แตขณะนี้เปลี่ยนเปน เกษียณเมื่ออายุ 55 ป ลดลงไปถึง 5 ป 2.เรือ่ งระบบการจายคาจาง จากฝายลงทุนโดยเฉพาะ FDI (Foreign Direct Investment) จาย คาจ างดวยฐานคาจางที่ต่ํามากเชน อัตราจางที่ 6,000 บาท แตจะเพิ่มตัวบวกใหลูกจาง เชนใหคา ครองชีพ คารถ คาที่พัก คาอาหาร รวมแลวรับเงินเดือน 10,000 บาท หากมองผิวเผินลูกจา งจะไดรับ เงินเดือนสูง แตจริงๆ แลว เมื่อจายโบนัสก็จะคิดที่อัตราคาจาง 6,000 และที่สําคัญงบในการพัฒนา ฝมือแรงงานก็ไมไดรวมอยูในฐานคาจางนี้ดวย
34
อุปสรรคของการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ 1.โครงสรางอุตสาหกรรมของประเทศไทยไมมีความสอดคลองกับความกาวหนา ในการ ลงทุน จากประสบการณไปศึกษาดูงานมาทั่วโลก พบวาประเทศไทยตองมีการปรับ เปลี่ยน แนวความคิด วิธีการใหเหมาะสมกับตนเอง การทําตามแนวทางของ ILO ทําไดคอนขางยาก 2.ฝาย การ ลงทุนในอุตสาหกรรมของไทย มี 2 แบบ คือ 1)ลงทุนโดยคนไทย (Local Investment) และ 2) ฝายลงทุนจากตางชาติ (Foreign direct Investment :FDI) โดยประเทศไทยเปน ฝายเจาภาพ มักเกิดปญหาคือ หากฝายเจาภาพมีเงื่อนไขหรือขอจํากัดในการลงทุนมาก FDI เหลานี้ ก็จ ะเคลื่ยนยายฐานการลงทุนไปที่อื่น เชน ลาว จีน เวียดนาม เปนตน ถาภาครัฐออนแอไมสามารถ สรางกฎเกณฑ กติกา ดานการพัฒนาฝมือแรงงานใหผูลงทุนปฏิบัติ ตามได จะทําใหขอ เรียกรอ งตอ สถานประกอบ กิจการจัดฝกอบรมก็มีขอจํากัด ยกเวนบริษัทใหญ เชน TOYOTA HONDA ซึ่งมี ระบบการพัฒนาแรงงานในสถานประกอบกิจการของตนเองที่ดีอยูแลว 3.เทคโนโลยีเปนตัวกําหนดกฎเกณฑในการเขามาลงทุน การเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว การ แขงขันสูงมาก จนตามไมทัน เกิดความเบื่อหนาย มีการพัฒนาแรงงานไปก็ไมไดนํามาใช 4.ประเทศมีความออนแอในเชิงระบบ ควรสราง กฎเกณฑ ขอ กําหนดให 10 % ของเงิน ลงทุนตองใชในการพัฒนาฝมือแรงงาน เพราะตนทุนดานคาจางแรงงานคิดเปน 1.5 % ของการ ลงทุน นอกนั้นก็เป นคาวัสดุ ภาษี คาขนสง อื่นๆ และบริษัท ใหญๆอาจยังมีงบ 0.1% เพื่อพัฒนา ทักษะแรงงานซึ่งเปนเทค โนโลยีเฉพาะที่จําเปนตองจัดใหมีการฝกอบรม เชน เทคโนโลยีของ รถยนตรนุ ใหมซึ่งตองสงชางไปอบรมเปนการเฉพาะและชางก็ไมสามารถนําความรูนี้ไปใชที่อื่นได 5.ยกตัวอยางของฝายลงทุนจากกลุมประเทศไตหวัน จีน เกาหลีใต บริษัท เหลานี้ แมแตการ ตอรองขอขึ้นคาจางเพียง 1 บาท ก็ทําไดยาก แต หากกฎหมายประกาศปรับคาแรงขั้นต่ําเพิ่มขึ้นอีก 3 บาท ก็ตกลงทันทีโดย อางวา ยินดีทําตาม กฎหมาย ดังนั้นเรื่องของบประมาณเพื่อการพัฒนาฝมือ แรงงานยิ่งเปนไปไดยาก จะมีก็แตบริษัทของประเทศญี่ปุนเทานั้น 7.สิ่งสําคัญที่สุดคือ การ ทํา ฐานขอมูลเกี่ยวกับภาคอุตสาหกรรม ภาครัฐสามารถตอบได หรือไม เชน วา โรงงานขนาดใหญขนาดเล็กทั้งหมด 400,000 กวาโรงงานนั้น ประกอบกิจการ ประเภทใดบาง และโรงงานอุตสาหกรรม ประเทภอิเล็กทรอนิกก A, ประเภทยานยนต , เหล็ก กลา ฯลฯ มีจํานวนกี่โรงงาน เมื่อไมมีฐานขอมูลของภาคอุตสาหกรรม การพัฒนาฝมือแรงงานก็ไร ทิศทาง การเลือกเขาศึกษาตอของเยาวชนก็เชนกัน จบออกมา ก็ไมสามารถทํางานได เปนตน ขอเสนอแนะตอการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ 1.ภาครัฐควรจัดตั้งสถาบันเฉพาะทางที่ เปนแกนกลางพัฒนาฐานขอมูลอุตสาหกรรม เพื่อ วางแผนผลิตกําลังคนรองรับดานอุตสาหกรรม และพัฒนาระบบมาตรฐานวิชาชีพ เพื่อใชเปน แนวทางในพัฒนาบุคคลากรตามมาตรฐานที่กําหนด สรางแนวทางการประกอบอาชีพแกประชาชน
35
ตองมีฐานขอมูลและเผยแพรใหประชาชนไดรับทราบเพื่อวางแผนการเรียน การศึกษา การฝกอบรม เพื่อการทํางานได 2.ภาครัฐ (กระทรวงแรงงาน ) ตองมีขอมูล ภาคอุตสาหกรรม เชน ขณะนี้มีโรงงานเหล็ก จํานวนกี่โรง ตองการกําลังคนในการดําเนินงานเทาไหร ตองใชเทคโนโลยีดานใดบางในโรงงาน ฯลฯ 3.เพิ่มความเขมแข็ง ของกลไกภาครัฐ เพือ่ ให สามารถ ตอรองกับฝายการลงทุนได ถึง เงื่อนไข กฎเกณฑ เชน มีขอตกลงวาจะถายโอนเทคโนโลยีใหแกประเทศเจาภาพภายหลังการ ดําเนินการ 5 ป ตองชัดเจน เด็ดขาด ตองไดเทคโนโลยีมิใชความชํานาญข องพนักงานเทานั้น เชน พนักงานถอดชิน้ สวนรถยนตยห่ี อ หนึง่ ไดอยางรวดเร็วแตถา ใหไ ปถอดชิน้ สวนยี่หออื่น ก็ไมมีความ ชํานาญ และบรรจุการพัฒนาฝมือแรงงานเปนสวนหนึ่งของการลงทุนดวย การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ (คุณสิริวัน รมฉัตรทอง : เลขาธิการสภาองคการนายจาง: ECOT) จากการบรรยายจากฝายลูกจาง ขอใหทุกภาคส วนอยาเพิ่งทอแท โดยยอมรับวาสถาน ประกอบกิจการบางที่ เปนเชนนั้นจริง แตนายจางหรือสถานประกอบ กิจการสามารถเอื้ออํานวยสิ่ง ใดไดบางเพื่อการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ แนนอนวา ตองมีผลกําไรเกิดขึ้นกอน ทุกอยางจึ งจะดี ดีทั้งงานดีทั้งคน ซึ่งในภาพของบริษั ทใหญ เชน TOYOTA HONDA หรือ SCG ของไทยนั้นมีภาพที่ดีมาก ใหเห็น อยูแตในอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเล็กซึ่งยังไมแข็งแรง พอ โครงสรางขององคกรเปลี่ยนแปลงเชน พนักงานลดลง ขนาดก็เล็กลง หากมีทัศนคติที่วา การ พัฒนาพนักงานเปนกุญแจที่กาวสูความกาวหนาอยางยั่งยืน คนนอยแตเกง กิจการก็กาวหนาได และ ยังตองรูจักจัดสรรทรัพยากรเพื่อใหสามารถจัดการพัฒนาทักษะของ พนักงานได ตองพัฒนาทักษะ พนักงานในระดับกลางและระดับลางดวย โดยไมเนนที่ระดับสูงเพียงอยางเดียว ควรมีการ หมุนเวียนเปลี่ยนงาน จําเปนตองวางแผนพัฒนาบุคคลในทุ กปและในฐานะนายจางก็มีความ คาดหวังใหลูกจางมีการเรียนรูพัฒนาตนเองดวย สวนนายจางก็มีมาตรการจูงใจ ใหรางวัล สนับสนุนใหทนุ ไปเรียน ปญหาที่พบ ปญหามักเกิดขึ้นในโรงงานขนาดเล็ก มีคนงานไมถึง 20 คน หรือบางที่ ก็ไมถึง 10 คน ไม สามารถจัดสรรเวลาไปฝกอบรม หา กไปฝกก็ขาดงาน งานก็ไมเสร็จ องคกรก็เล็กจําเปนตองใชเงิน หมุนเวียนธุรกิจ ขาดงบประมาณสนับสนุน อีกทั้ง พรบ .สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ .ศ.2545 ของภาครัฐก็สงเสริมเฉพาะสถานประกอบกิจการที่มีขนาด 100 คนขึ้นไป ไมครอบคลุมทั่วถึง ดังนั้นการพัฒนาฝมือแรงงานในองค กรขนาดเล็กขึ้นอยูกับความสมัครใจและทัศนคติของนายจาง 36
ซึ่งมีความเชื่อเดิมๆ เชน ลูกจางที่รูมากใชยาก สงไปอบรมเกงแลวมีที่อื่นมาทาบทาม หรือ ไมตอง ไปฝกอบรมแตจางคนเกงเสียเลย เปนตน การพัฒนาฝมือแรงงานสมประโยชนกันทุกฝาย (Win –Win Way) มีการสรางแรงจูงใจนายจางใหเห็นคุณคาการเรียนรูในองคการ ผลการทํางานดีขึ้น , ผลผลิต ดีขึ้น, ผลกําไรดีขึ้น และจูงใจลูกจางใหเห็นคุณคาการเรียนรูใน ที่ทํางาน เรียนเพื่อเสริมคุณคาเพื่อ ความกาวหนาของตน สุดทายโนมนาวรัฐบาลใหสงเสริมการพัฒนามนุษยทํางาน โดยพัฒนาทักษะ “ใหม ๆ” ใหสอดรับกับความตองการของตลาดแรงงานโลกยุคโลกาภิวัตน ความรวมมือในการพัฒนาฝมือแรงงานระหวางองคกรนายจางกับองคกรในประเทศ โดยทําขอตกลง(MOU) กับกรมพัฒนาฝมือแรงงาน หลักสูตร HR108 (อบรมหลักสูตร การบริหารจัดการบุคคลในสถานประกอบการที่มี 108 ปญหา โดยใชเวลาอบรม 108 ชั่วโมง และ หลักสูตรเกี่ยวกับ Logistic ความรวมมือในการพัฒนาฝมือแรงงานระหวางองคกรนายจางกับตางประเทศ โดยฝกอบรมเทคโนโลยีสารสนเทศกับการบริหารงานบุคคล Economic Cooperation)
APEC-IT (Asia-Pacific
บทบาท ECOTในการสงเสริมการเรียนรูในสถานประกอบการ พันธ ะกิจคือ เราจะกาวไปดวยกัน ตั้งมั่นและที่จะดําเนินงานวิจัยและพัฒนาบุคลากร เชื่อมั่นในความรวมมือความเปนหุนสวนระหวางสมาชิก รวมทั้งตระหนักถึงความจําเปนในการ สรางความเขาใจเกี่ยวกับการพัฒนาฝมือแรงงาน แนวความคิด กระบวนการ และ ผลที่เกิดขึ้น
37
การอภิปรายกลุมยอย ไตรภาคีจะสงเสริมการเรียนรูในสถานประกอบการไดอยางไร
คุณสิริวัน รมฉัตรทอง : ผูแทนฝายนายจาง คุณสิริวัน ขออางถึงคําพูดของ Mr. Dragan Redic ที่พูดวา ฟรีไรเดอร ซึ่งหมายถึง การ กิน แรงคนอื่น หลายธุรกิจ อุตสาหกรรมมีผลสําเร็จในองครวม แตไมรูเลยวาใครมีสวนในความสําเร็จ นั้นแคไหน เปนภาพโดยรวมวาคนที่ออกแรงนอยก็ทําดวย จริงๆแลวจะตองดูวาการปฏิบัติหนาที่ ของแตละคนเต็มสมรรถภาพไหม ถาไมเต็มเพราะไมเต็มใจทํา หรือเพราะไมมีสมรรถภาพในการ ทํางานนั้น แลวใครควรรับผิดชอบทําใหคนนั้นเกงขึ้น และชวยใหสถานประกอบ กิจการมีกําไรขึ้น ดวย ทําไมภาคเอกชนตองใหความสําคัญกับการพัฒนาทักษะใน สถานประกอบกิจการ ภาคธุรกิจไทยสวนใหญเปนขนาดกลางและขนาดเล็ก ธุรกิจขนาดกลางถึงใหญบางประเภท อุตสาหกรรมก็มีระบบสงเสริมการเรียนรูในสถานประกอบ กิจการที่ดีอยูแลว แตขนาดเล็กถึงกลาง ระบบสงเสริมการเรีย นรูใ นสถานประกอบ กิจการยังไมเขมแข็ง จําเปนตองวางแผน ทํา Road Map ทุกป ตองมีแนวทางในการพัฒนาและมีการประเมิน ดวย นายจางบางรายใหแรงจูงใจกับพนักงานที่ ตองการพัฒนาตัวเอง เชนออกคาใช จายใหไป ฝก อบรม หรือมีรางวัลใหกับพนักงานที่เปนผูใฝรู ประจําองคการ ตัวอยาง บริษัท แพนดา จิวเวลลี่ ซึ่งให อาจารยจากวิทยาลัย ชางทองหลวงเขามา สอนชางในโรงงาน เปนการใหโอกาสกับพนักงาน เพราะเชื่อวาการเรียนรูทําใหคนฉลาดขึ้น และจัด ใหเรียน กศน. เพื่อปรับวุฒิการศึกษาไปดวย ปจจัยแหงความสําเร็จของการเรียนรูในองคกร คือ ทัศนคติ ทัศนคติของนายจางและ ลูกจางตอง ปรับ ใหตรงกัน และตองใหเห็นความกาวหนาในงาน ซึ่งวัฒนธรรมองคการก็ตองเอื้อ ดวย เมือ่ ทุ กอยางพรอม นายจางก็ตองสื่อสารกับลูกจางและภาครัฐ โดยตอ งบอกความตองการให ภาครัฐรับรู และใหภาครัฐทําการสนับสนุน ผลการอภิปรายกลุมยอย : กลุมที่ 1 บทบาทของไตรภาคีในการสงเสริมการเรียนรูในสถานประกอบ กิจ การ อันดับ แรก คือ ภาครัฐเปนผูกําหนดนโยบาย สิ่งที่ทําไวคือการออก พรบ.สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.2545 เพื่อใหนายจาง จัดฝก อบรมใหกับลูกจาง หากไมสามารถ จัดฝกอบรมได เอง รัฐสามารถชวยจัดหา สถานที่ หลักสูตร และวิทยากรใหได ถาไมทําก็จะตองสงเงินเขากองทุนพัฒนาฝมือแรงงาน การ ฝกอบรมควรเปนการเพิ่มประสิทธิภาพ เพิ่มความรูทักษะในการปฏิบัติงาน ตัวอยาง เชน ตั้ งแต ประกาศ พรบ.สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ. 2545โรงแรมสยามคอนติเนนตัลของบประมาณ สําหรับฝกอบรมภาษาอังกฤษใหกับพนักงานไดงายขึ้น พรบ.นี้มีวัตถุประสงคเพื่อการฝกอบรมเพื่อ เพิ่มขีดความสามารถในการปฏิบัติงานใหกับพนักงาน ไมไดมีวัตถุประสงคเพื่อเพิ่มพูนเ งินกองทุน 38
พัฒนาฝมือแรงงาน ในปแรกที่ สงเสริมใหใช พรบ .ฉบับนี้ สถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน ภาค 8 นครสวรรค มีเงิน สมทบเขากองทุน จํานวนมาก แตปที่สองเมื่อสถานประกอบ กิจการเริ่มเขาใจถึง วัตถุประสงค เงินสมทบเขากองทุนเปนศูนย ภาครัฐควรมีความจริงใจตามที่ฝายลูกจางไดกลาวไว ในสวนของลูกจาง ถานาย จางมีแผนฝกอบรมตลอดป ลูกจางก็สามารถเลือกหลักสูตร ฝกอบรมที่จะพัฒนาความสามารถของตัวเองได การทํางานไปดวยฝกอบรมไปดวย เปนเรื่องที่เกิน กําลัง การฝกอบรมไมจําเปนวาจะตองเขาชั้นเรียน การทํางานโดยการสังเกตผูที่เกงกวาก็เปนการ เพิ่มทักษะอยางหนึ่ง ลูกจางตองมีสวนรวมในการวางแผนการฝกอบรมกับนายจาง ลูกจางตองการ คาตอบแทนที่สูงขึ้น ก็ตองพยายามพัฒนาผลงานเพื่อใหคุมกับการขึ้นคาตอบแทน ดังนั้น ลูกจางจึง ตองมีความกระตือรือรนในการพัฒนาตนเองดวย ผลการอภิปรายกลุมยอย : กลุมที่ 2 การสงเสริมจากภาครัฐโดยทั่วไปก็จะคลายกลุม ที่ 1 แตตวั แทนจากสพภ.1 สมุทรปราการ ขอเสริมเพิ่มเติม คือ 1) ควรสงเสริมการฝกอบรมให สถานประกอบกิจการขนาดกลางและเล็กกอน แตกไ็ มไดละเลยขนาดใหญ 2) ตาม พรบ.สงเสริม ฯ ในเขตของสมุทรปราการมีโรงงานที่มีคนงาน มากกวา 100 คนอยู 1,475 แหง ยังไมเขามาฝกอบรมมี 122 แหง จากการติดตามก็พบวาบาง บริษัท ไมมีที่อยู ซึ่งทาง สพภ.1 สมุทรปราการ พยายามที่จะสงเสริม พรบ.ฉบับนี้เพื่อ ใหผูประกอบกิจการ เห็นความสําคัญของการฝกอบรม และมีการจัดการประชุมอยางนอยปละ 2 ครั้ง เพื่อเปนการกระตุน ตัวแท นฝายลูก จาง ไดขอพูดถึง ฝายนายจาง ถึง สาเหตุหลักที่นายจางไมตองการจัดการ ฝกอบรม เพราะตองการลดตนทุนดานเงินและเวลา คิดวา สูญเปลาในการสงลูกจางเขา ฝก อบรม เพราะไมสามารถ นํามาพัฒนาองคกรไดเทาที่ควร จึง อยากใหนายจางสรางจิตสํานึก ถือวาลูกจาง เปนหุนสวนจริงๆ ใหผลกําไรสะทอนกลับไปยังลูกจางบาง ไมใชเพียงแคตอบแทนในรูปของคาจาง และสวัสดิการเทานัน้ นายจางควรปรับเปลี่ยนทัศนคติใหเชื่อวา การฝกอบรมใหกับลูกจางเปนการ เพิ่มผลผลิตและพัฒนาองคกร ใหลูกจางมีสวนรวมในการจัดหลักสูตรฝกอบรม ควรจัดทํา แผนการ ฝกอบรมใน 1 ปที่ชัดเจน หลายบริษัทมีเพียงแผนการฝกตามขอบังคับจากภาครัฐเทานั้น เชน หลักสูตรอาชีวอนามัยและความปลอดภัย สถานประกอบกิจการบางแหงรับพนักงาน Outsource ใหทํางานเปนจํานวน ชิ้น เชน 500 ชิ้นงาน แมเวลาลวงเลยก็ ตองทําใหเสร็จโด ยไมได รบั โอที พื้นฐานของวัฒนธรรม ก็เปนเรื่องสําคัญ ประเทศกลุมแขกจะไมอยากจายเงินเพื่อ ฝกอบรมมากที่สุด รองลงมาคือจีน ไตหวันและบริษัทคน ไทย ถัดมาก็บริษัทฝรั่ง ดีที่สุด คือญี่ปุน สุดทายคือ นายจางจะตองสรางแรงจูงใจในเรื่องของการ สงเสริมการฝกอบรม เมื่อฝกอบรมมาแล วตองตอยอดใหกับผูที่ฝกอบรม ตอ งทําใหลูกจางมี ตําแหนงกาวหนาหลังจากที่ผานการฝกอบรม
39
ผลการอภิปรายกลุมยอย : กลุมที่ 3 มีขอสรุปคลายกับกลุมที่ 1 และ 2 มีขอ เสนอเพิ่มเติมวา การเรียนรูเปนมากกวาการ ฝกอบรม ไตรภาคีเปรียบเสมือน คน 2 คน มัดขาดวยกัน ทําใหตองเดิน 3 ขาไปดวยกัน ในภาพรวม นั้นการสงเสริมการฝกอบรมในสถานประกอบ กิจการ ภาครัฐตองเปน แกนนํา ดังนั้นภาครัฐตอง พยายามใชพรบ .สงเสริมการฝกอบรมฝมือแรงงาน พ .ศ.2545 ใหเกิดประโยชนมากที่สุด และ นอกจากพร บ.ฉบับนี้แ ลวภาครัฐจะตองหานวัตกรรมอื่ นๆมาเสริมเพื่อใหการฝกอบรมในสถาน ประกอบ กิจ การขับเคลื่อนไปได ภาครัฐควรจะเปนศูนยขอ มูลเรื่องการฝกอบรมใหกับสถาน ประกอบ กิจ การดวย นอกจาก นี้ ยังควรมีทูตการพัฒนาฝมือแรงงาน โดยใชชองทางของสภา อุตสาหกรรมและหอการคา รวมทั้งการจัดตั้งไตรภาคีในระดับภูมิภาค
40
การออกแบบการเรียนการสอน การเรียนรูและวิธีประเมินผลเพื่อสนับสนุนการเรียนรูในสถาน ประกอบกิจการ ( Ms.Carmela I.Torres, Mr.Nabuo Matsubara, นางพิชชา วัฒนลักขี )
Ms.Carmela I.Torres: เราควรมีการสงเสริมวัฒนธรรมในการเรียนรูแบบไมแบงแยก ใครก็สามารถเขาไปเรียนได มีสภาพแวดลอมที่สงเสริมการเรียนรู ปลอดภัย ดีตอสุขภาพ ชวยทําให เกิดความคิดใหมๆในการพัฒนาการทํางาน และตองมีการออกแบบกระบวนการเรียนการสอน อาจ ใชเปนคูมือการฝกอบรม โดยใหเปนไปตามความตองการของผูเรียน ผูฝก และนายจาง ตองมีการ พัฒนาอุ ปกรณฝกและสื่อการฝก ซึ่ง รวมไปถึงระบบ e-learning และ ตองมีมาตรฐานของ ความสามารถ สุดทายตองทําการประเมินไดดวย คูมือของผูรับการฝก จะตองมีกิจกรรมตางๆโดยใหเนนผูเรียนเปนหลัก โดยใหกิจกรรม ตอบสนองตอความตองการที่เราจะฝก บอกขั้นตอนการฝกให กับผูเขาฝก และทายสุดก็ตอง มีการ ประเมินผล และในคูมือก็ควรบอกวาใหหาความรูเพิ่มเติมไดจากแหลง ความรู ใดบาง วัตถุประสงค การฝก และรายละเอียดกิจกรรม การฝกอบรมควรมีความยืดหยุนสูง นําไปสูการออกใบรับรองระดับชาติ ทําใหเกิดการ พัฒนาอยางแทจริงทั้งบุ คคลและองคกร จําเปนตอง แสดงผลที่เปนรูปธรรม การประเมินผลควร บอกอยางชัดเจนวาจะประเมินผลดานใดบาง อยางไร ใครเปนผูประเมิน และการประเมินผลตอง ปรับใหทันสมัยอยูตลอดเวลา การประเมินผลจะตองมี Bench Mark หรือ เกณฑ มาตรฐานการ ประเมินดวย หลักการสําคัญคือตองใชมาตรฐานการประเมินในระดับชาติ (ถามี) ของประเทศไทยมี มาตรฐานฝมือแรงงานแหงชาติในบางสาขาวิชาชีพ ผูประเมินควรเปนผูมีความรูความสามารถใน สาขานั้นๆและใหคาํ แนะนําในการประเมินผล รวมทั้งการออกแบบการฝกอบรมไดดว ย Mr.Matsubara : รูสึกเห็นใจรัฐบาล ไทยที่มีผูขอรองใหทําสิ่งตางๆมากมาย รวมทั้ง ผูเชี่ยวชาญจาก ILOทานหนึ่งไดขอใหรัฐบาลไทยบังคับใชพรบ .สงเสริมการพัฒนาฝมือแรงงาน พ.ศ.2545 อยางจริงจัง แตที่ญี่ปุน จะไมทําเชนนั้น เพราะ เราจะสรางพลวัตรในการทํางาน ใน ประเทศญี่ปุนจะไมมีเรื่องของหัวหนาบังคับลูกนองใหทํางาน แตจะเปนการ อยากที่จะเรียนรูซึ่งกัน และกันมากกวา ดังนั้นเราก็ดูวาใครควรที่จะเปนผูนําในการฝกอบรม เพราะสถานประกอบกิจการ ของญี่ปุนคิดวา การเรียนรูจากการทํางานเปนสิ่งที่ดีที่สุด ไมจําเปนตองมาฝก แตจะสอนใหโดยตรง ในที่ทํางานเลย สถานประกอบกิจการของญี่ปุนหากตองการฝกอบรม จะขอใหรัฐบาลชวยเหลือ สนับสนุน โดยถือวาเปนหุนสวนทางสังคม รัฐบาลไมมีอํานาจใหนายจางหรือลูกจางทําการฝกอบรม มี บทบาทเพียงอํานวยความสะดวกและสนับสนุน ชวยเหลือบางในบางกรณี 41
ตัวอยางการเรียนรูในสถานป ระกอบกิจการในประเทศญี่ปุน บริษัทรถยนตยักษใหญแหง หนึ่งใชสถานที่ทํางานเปนที่ฝกอบรม เพราะสามารถระบุไดวา ตองการทักษะดานไหน ฝกถึงระดับ ใด หัวหนางานบางคนจะมีหนาที่มาประเมินผล แตถาหากเราตองการเปลี่ยนแปลงอยางจริง จัง การ ทําเพียงแคนี้ยังไมเพียงพอ การที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงไปเร็วมาก การกาวใหทันเทคโนโลยีนับวาเปนเปาหมาย หนึ่งของการฝกอบรมโดยการใหฝกจริงในสถานที่ทํางาน และจําเปนตองมีตัวชี้วัดขีดความสามารถ ของพนักงานซึ่งถือเปนเรื่องที่ยากที่สุดที่จะทําใหเหมาะสมสอดคลองกันได ขณะนี้กําลังดํา เนินการ ในบริษัทใหญๆ สวนบริษัทขนาดกลางและเล็กจะทําได หรือไม คําตอบก็คือ เกือบทําได ซึ่งจะตองขอรับ การสนับสนุนจากรัฐบาลบาง เชน ทุนฝกอบรมแกพนักงาน แตขอเท็จจริงคือพนักงานรอยละ70 ใช เงินทุนตัวเอง มีเพียงรอยละ30 ที่ขอเงินทุนสนับสนุนการฝกอบรมจากบริษัท ที่ญี่ปุนมีระบบที่เรียกวา “ทําเพื่อสนองความตองการของลูกคา ” ซึ่งในที่นี่ ลูกคาคือ พนักงานผูเขาฝกอบรม เชน พนักงานผูเขาฝกอบรมจะตกลงกับวิทยากรผูฝกวาตองการใหฝกหรือะ เรียนอะไร เพื่อเปนการพัฒนาสมรรถนะในการทํางาน ซึ่ งทําให บริษัทไดรับฟ งความคิดเห็นจาก พนักงานและไดรูวาพนักงานอยากเรียน รูเรื่องอะไร สามารถที่ตอบสนองความจําเปน ดานตางๆได กรณีมีหลักสูตรตนแบบอยูแลวจะไดเพิ่มสิ่งที่จําเปนตองฝกในหลักสูตรดวย ซึ่งจะตองทําความตก ลงกันระหวางบริษัทและสถาบันฝกอบรม ความจําเปนในการฝกอบรมแตละบริษัทจะตองเปนผู บงชี้เอง หรืออาจจะคิดหลักสูตรเอง บางครั้งอาจฝกอบรมแบบตัวตอตัวตามความจําเปนและ ลักษณะเฉพาะของงาน เพื่อปรับปรุงความสามารถของแตละบุคคลโดยเฉพาะ นอก จากนี้ในระดับ ภูมิภาค ก็จะมีสภาการฝกอบรม ดังนั้นจึงมีการเชื่ อมโยงกันมากจากภาครัฐและเอกชนที่จะทํางาน รวมกัน สุดทายที่ญี่ปุนยังมีระบบการฝกอบรมทรัพยากรมนุษยตลอดชีวิตอีกดวย คุณพิชชา วัฒนาลักขี : สถานประกอบกิจการตองรูวาจะฝกอบรมอะไรใหพนักงาน มีหลัก สากลเรื่องคาใชจายในการฝกอบรมวาเปนกี่เปอรเซ็นตข องเงินเดือน กีเ่ ปอรเซ็นตของยอดขาย หรือ กี่เปอรเซ็นตของกําไร ซึ่งถือวา ตนทุน ดวย ที่เดอะมอลลเชื่อวาพนักงานเปนทรัพยากรที่มีคา ขององคกร ตองพัฒนา การฝกอบรมของเดอะมอลลจะอิงตาม หลัก สากล แนวโนมของสังคม แนวโนมทางดาน HR ดังนี้ 1. การฝกอบรมแบบ 360 องศา คือ สอบถามขอมูลจาก พนักงาน หัวหนางาน และสําคัญ ที่สุดคือ ผูใชบริการ เดอะมอลล มีระบบ Service Management และคิดวา จะทําระบบ Service ถึง ระดับ World Class ดวย 2. Competency ตองชัดเจน เดอะมอลลมีพนักงาน หลายตําแหนงงาน ตองมี Competency หรือ สมรรถนะการทํางานที่ชัดเจน ไมเฉพาะดานวิชาการเทานั้น ตองมีดานทักษะดวย ฝายชาง เชน 42
ชางไฟ ตองรูในหลักการและทําไดจริง ตามระดับความสามารถ (Level)ทีก่ าํ หนด พนักงานใหม ทํา ไดระดับหนึง่ พอทํางานไป 3 ป ตองมี Competency เพิ่มขึ้นและตองมี Training Roadmap ที่ชัดเจน วาจะตองพัฒนาพนักงานอยางไร 3. นายจางมีแผนพัฒนา คนในองคกรอยางไร ที่ เดอะมอลลมแี ผน Talent Pool คือ เก็บคน เกงไว เมื่อคนเกงนี้ขาดทักษะใดตองเสริมเพิ่มใหเขา เขาก็เปนคนใน Talent Pool 4. องคกรตองรู ปญหาและการปรับปรุง เชน ทุกคนสื่อสารกันไดเขาใจชัดเจน ไมมี Gray area ความขัดแยงก็ไมเกิด เชน ลูกคาชาวตางชาติไม ชอบให พนักงานจับเนื้อตองตัวลูกของเขา ซึ่ง เปนเรือ่ ง Course Culture 5. Work Life Balance หรือความสมดุลของชีวิตกับการทํางาน ซึ่งไมวานายจางหรือลูกจา ง ทุกคนก็ลวนตองการความสมดุลในชีวิต เดอะมอลลมีหลักสูตรฝกอบรม มากมาย มีวิทยากร ของหนวยงานประมาณ 60 คน สิ่ง สําคัญคือใหพนักงานเห็นวาฝกแลวไดอะไร บางครั้ง ไมใชตําแหนงหรือเงินเดือน แต เปน ประสบการณและความสามารถหลายดานที่เพิ่มขึ้น ยิ่ง ไดทําหลายงานยิ่งเปนโอกาสดี ไดฝกทํางาน ตองคํานึงถึง ความแตกตางของบุคลากร วุฒิ เพศ ที่สําคัญคือชวงอายุ ยุคเบบี้บูม เจเนอเรชัน่ เอ็กซ เจเนอเรชัน่ วาย มีความนึกคิดแตกตางกัน ตอ งใชวิธี ที่เหมาะสม และไม จําเปนตองจัดในชั้นเรียน เทานั้น อาจทําในรูปแบบผานเว็บไซตหรือแม็กกาซีน และมีการสรางแรงจูงใจ คือ จัดสอบ คะแนน สอบจะมีผลตอการปรับเงินเดือน ปรับโบนัส พิจารณาความดีความชอบ สิ่งเหลานี้สามารถทําได เพื่อพัฒนา เดอะมอลลใหเปนองคกรแหงการเรียนรูและเรียนรูตลอดชีวิตดวย สุดทายคือการประเมินผล วาฝกแลวไดอะไร ก็เปนการประเมินแบบ 360 องศา ดวย เชนกัน ประเมินผลหลักสูตรตองชัดเจน ประเมินผลวิทยากร การประเมินผลผูเขารับการอบรมวา ทําไดหรือไมได ทําไดแคไหน อยูในเวลาที่กําหนดหรือเปลา ในสวนของโรงงานหลังการ ฝกอบรม การสรางผลผลิตดีขึ้นหรือไม ความสูญเสียเปนเท าไหร และใบประเมินผลและใบแสดง ความคิดเห็นของผูใชบริการ ซึ่งเดอะมอลลก็ยังไมประสบผลสําเร็จ เนื่องจากมีใบแสดงความ คิดเห็นเขียนมาวา พนักงานมองลูกคาดวยสายตาดูถูก เรียกลูกคาวา ”พี่” ซึ่งลูกคาบอกวาฉันไมได เปนพี่เธอ ฉันไมไดเปนญาติเธอ ตองปรับเปนเรียกวา คุณผูหญิง คุณผูชาย ทุกสิ่งทุกอยางเปนโจทย เชือกที่มัดกันเปนปมก็คอยๆแก ปญหาเรื่องไมมีเวลาไปอบรม ไมตองการไปอบรม ก็ใหไปแกที่ สาเหตุ ถาทุกสิ่งทําดวยใจ ทําดวยความตั้งใจ ก็จะสําเร็จลุลวงไปได
43
แนวทางการพัฒนาครูฝก – ประสบการณของตางประเทศ
(Mr.Ray Grannall) หากคนงานขาดทัศนคติที่ดีเรือ่ งการเรียนรูใ นสถานประกอบกิจการ ก็ทําใหไมเอาจริงเอาจัง ขาดชีวิตชีวา โดยเลาถึงการพัฒนาครูฝกในออสเตรเลีย ซึ่งนาสนใจที่สุดในภูมิภาคนี้ ซึ่งที่นั่นครูไ ม จําเป นตองมี ใบปริญ ญามากมายที่ตองมี คือประสบการณใน งานสาขานั้นๆ เชน การสอนทําครัว ก็ ตองใชเชพที่มี ความ สามารถมาสอน ไมใชใชผูจบปริญญา คหกรรมศาสตร มาสอน แนะนําใหดู ขอมูลเรื่องนี้ในเว็บไซต www.ncver.edu.au ในอังกฤษก็ จะมีลักษณะที่แตกตางออกไป จะมี ENTO ใหขอมูลขาวสาร คําแนะนํา และ การสนับสนุนตางๆเกี่ยวกับการฝกอบรมวิชาชีพตางๆในสหราชอาณาจักร และยังมีการเรียนรูดวย ระบบออนไลน ถามตอบ กัน (Chat) ในเรื่องของการฝกอบรม โดยสามารถเขาไปดูไดใน เว็บไซต www.ento.co.uk ในฟลิปปนส ผูประเมินผล และศูนยประเมินผลไดรับรองโดย TESDA (Technical Education and Skills Development Authority) ซึ่งทั้งวิทยากรและผูประเมินผลตองมีขีด ความสามารถทั้งในเรื่องของเทคโนโลยีและวิธีการฝกอบรมทีจําเปนตองใช ในสิงคโปร โดยทั่วไป ทั้งวิทยากรและผูประเมินผลตองไปขึ้นทะเบียน และไดรับวุฒิบัตร หรือใบรับรอง รวมทั้งตองมีทักษะในสาขานั้นๆ หรือความสามารถอื่นๆตามที่ไดถูกกําหนดขึ้น
0
ในศรีลังกา จะมีคณะกรรมการอาชีวศึกษาแหงชาติ เปนหนวยงานที่สงเ สริมการฝกฝมือ แรงงานใหมีมาตรฐานอยางคงเสนคงวา และตรวจสอบวาชวงที่ทํางานยังคงมีมาตรฐานที่สม่ําเสมอ หรือไม มีการทบทวนวาครูฝกยังคงมีคุณสมบัติที่เหมาะสมในวิชานั้นๆหรือไม ถาครูฝกไม สามารถทําไดตามเกณฑที่กําหนด ก็จะตองถูกยึดใบรับรองคืน และไมสามารถที่จะเปนครูฝกไดอีก ตอไป
0
เรื่องตอมาก็คือ จะทําอยางไรใหครูฝก มีความทันสมัยอยูเสมอ วิทยากรหรือผูประเมินผล จําเปนอยางยิ่งที่จะตองเปนคนทันสมัย ตามทันเทคโนโลยี บางแหงจะมีคนจา กสมาคมผูประกอบ วิชาชีพเปนวิทยากรหรือผูประเมินผล บาง องคกรก็ไมอยากสงคนที่มา ฝกอบรมกลับไปทํางานเดิม เนือ่ งจาก คนนัน้ มีความสามารถมากขึ้น เกงขึ้น นาที่จะ ทํา งานที่ไดคาตอบแทนที่มากกวาเดิม ใน ประเทศ นิวซีแลนดและอออสเตรเลียมีคณะกรรมการ ระดับชาติ ควบคุมดูแลก ารทํางาน อุตสาหกรรม มี10 สภาอุตสาหกรรม ซึ่งสภาเหลานี้จะมารวมกับคนงานในการกําหนดมาตรฐาน การฝกอบรม หรือทักษะที่จําเปน ปรึกษาหารือกันถึงความตองการที่แทจริง การทํางานกับผูที่มี ประสบการณมากกวาก็จะมีผลดี การทํางานกับองคกรใหญๆ เชน สยามพารากอน เอ็มโพเรี่ย ม 0
45
อาจจะไมจําเปนตองกังวลเรื่องการฝกอบรม เนื่องจากบริษัทมีเตรียมพรอมไวแลว แตการทํางาน กับบริษัทเล็กๆอาจจะตองปรับเปลี่ยนไปตามความเหมาะสม นอกจากนี้ หลายประเทศในเอเชียพยายามใชครูเต็มเวลามาสอน ซึ่งจริงๆแลวอาจจะไม จําเปน อาจใชคนที่ทํางานในสาขานั้นๆมาสอนก็ได ในออสเตรเลียใชผูที่ทํางานไมเต็มเวลามาสอน เชน ในสัปดาห อาจมาสอน 2-3 วัน ถาใชครูไมเต็มเวลา ก็ไ มตองจางประจํา หรือ ถาตองการให ผูจัดการกับหัวหนางานมีสวนรวมในการฝกอบรม ก็กาํ หนดใหมหี นาทีส่ อนหรือฝกอบรมไวดว ย 0
0
46
ผลการอภิปรายกลุมยอย แนวทางการพัฒนาครูฝก
ตามกําหนดแผนปฏิบัติการ ดังนี้ 1. การใชวิธีการที่หลากหลายในการหาความตองการการฝกอบรมในสถานประกอบ กิจการ สามารถสรุปไดดงั นี้ 1.1 มี Job Description ในแตละงาน แตละตําแหนง 1.2 สังเกตผลผลิตของงานวาไดเปนอยางไร ผลผลิตตามมาตรฐานหรือไม 1.3 หากผลผลิตไมเปนไปตามมาตรฐานก็ใชวิธีสัมภาษณ ในหลายกลุม ผูปฏิบัติ และหัวหนาหัวหนาถึงสภาพปญหา 1.4 นําขอมูลมารางหลักสูตรเพื่อใหไดตามความตองการ เพื่อพัฒนาฝมือแรงงาน ใหดีขึ้น 2.ประเด็นความรวมมือระหว างประเทศ 2.1สงพนักงานเขาไปอบรมในตางประเทศที่เปนบริษัทแม 2.2 วิธีการจัดการบริหารเครื่องมือ และการบริการ ทางดานเทคโนโลยี การพัฒนา ครูฝกในและตางประเทศรวมกัน รวมถึงการพัฒนาหลักสูตรตางๆรวมกัน 2.3 สัมมนา ในตางประเทศเพื่อเทียบเคียงองคความรูเพื่อ เปนตัวอยางที่ดีในการ ปรับใชในการพัฒนาฝมือแรงงาน 2.4 ศึกษาดูงานระหวางประเทศ จากประสบการณตรง ของการพัฒนาอาชีพตางๆ ของประเทศที่กาวหนาหรือประเทศที่กําลังพัฒนาทําใหเกิดการพัฒนาฝมือแรงงานที่ดีได 3.เรือ่ งความรวมมือในการแลกเปลี่ยนขอมูลและประสบการณดานทักษะฝมือแรงงาน ดานชาง เครื่องจักร ตองศึกษาเรื่องกฎหมายเฉพาะงาน ฝกอบรมทักษะเฉพาะทาง แขงขันฝมือแรงงาน ศึกษาขอมูลในระบบไอ ที การสงเสริมการอานวารสารทักษะฝมือ แรงงาน การคนหาขอมูลโดยเทคโนโลยีสารสนเทศ 4.เรือ่ งการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบของรัฐ 4.1ปรับปรุงพรบ. 2545 ขอใหบริษัทที่มีลูกจางตั้งแต 50 คน เขารวมในการ ฝกอบรมฝมือแรงงานได 4.2 เรือ่ งศูนยขอมูล ระบบฝมือเทคโนโลยีสารสนเทศ ขอใหสามารถคนหาขอมูล วิทยากรทางเว็บไซต วิทยากรเฉพาะทางเพื่อนําไปใชในการพัฒนาทักษะตอไป
47
ภาคผนวก
กําหนดการสัมมนา เรื่อง การพัฒนาฝมอื แรงงานในสถานประกอบกิจการ
จัดโดย กรมพัฒนาฝมือแรงงานและสํานักงานแรงงานระหวางประเทศประจําภูมิภาคเอเชียแปซิฟก
วันที่ ๒๓-๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห วันอังคาร ที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๕๓ ๐๘.๓๐-๐๙.๐๐ ลงทะเบียน ๐๙.๐๐-๐๙.๓๐ กลาวเปดการสัมมนา โดย นายนคร ศิลปอาชา อธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน และ Mr. Bill Salter ,Director, ILO SRO-Bangkok ๐๙.๓๐-๑๐.๐๐
แนะนําผูเขารวมสัมมนา กลาวแนะนํารายการและลําดับหัวขอการสัมมนา เชิญผูเขารวมสัมมนาถายภาพหมู คัดเลือกผูดําเนินรายการและผูอภิปรายในแตละหัวขอการสัมมนา ผูดําเนินรายการ : ผูแทนกรมพัฒนาฝมือแรงงาน
๑๐.๐๐-๑๐.๓๐
พักรับประทานอาหารวาง
๑๐.๓๐-๑๑.๐๐
การสัมมนาเชิงปฏิบัติการ สวนที่ 1a การแนะนําการพัฒนาฝมือแรงงาน และการฝกอบรมตามสมรรถนะ โดย Mr.Ray Grannall, Regional Senior Adviser on Skills Development, ILO ROAP ผูดําเนินรายการ : นายสันโดษ เต็มแสวงเลิศ ผูอํานวยการสํานักพัฒนา ผูฝกและเทคโนโลยีการฝก
๑๑.๐๐-๑๑.๓๐
การเสวนา ทางวิชาการ สวนที่ 1b การเรียนรูในสถานประกอบกิจการใน มุมมองของ ILO และแนวโนมในระดับสากล โดย Ms. Carmela I. Torres, Senior Skills & Employability Specialist, SRO - Bangkok ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายลูกจาง
๑๑.๓๐-๑๒.๐๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 2a การเรียนรูในสถานประกอบกิจการ: กรณีศึกษาในประเทศญี่ปุน โดย Mr.Nobuo MATSUBARA, Deputy-Director, Overseas Cooperation. Division, Human Resources Development Bureau, Ministry of Health Labour and Welfare of Japan ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายรัฐบาล 47
๑๒.๐๐-๑๓.๐๐ พักรับประทานอาหารกลางวัน ๑๓.๐๐-๑๔.๐๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 2b ประเทศไทยสงเสริมการพัฒนาฝมือ แรงงานในสถานประกอบกิจการอยางไร โดย ม.ล. ปุณฑริก สมิติ รองอธิบดีกรมพัฒนาฝมือแรงงาน - แนวทางการพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการที่ดําเนินการ ในประเทศไทย - แนวทางการฝกอบรมในสถานประกอบกิจการซึ่งสนับสนุนโดย ภาครัฐ องคกรนายจาง และองคกรลูกจาง - โครงสรางและขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน - ระบบการประเมินฝมือแรงงาน ถาม-ตอบ และเปดการอภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายนายจาง
๑๔.๐๐-๑๕.๐๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 3 การฝกอบรมและการประเมินทักษะ ฝมอื แรงงานในสถานประกอบกิจการ โดย Mr.Ray Grannall ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายนายจาง
๑๕.๐๐-๑๕.๓๐ พักรับประทานอาหารวาง ๑๕.๓๐-๑๖.๓๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 4 ทักษะที่สําคัญในสถานประกอบกิจการ โดย Ms. Carmela I. Torres ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายลูกจาง
วันพุธ ที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ๐๙.๐๐-๑๐.๐๐ การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 5 การมีสวนรวมในการสนับสนุนการเรียนรู ในสถานประกอบกิจการ โดย Mr. Ray Grannall , นางสิริวัน รมฉัตรทอง ผูแทนองคการนายจาง นายพนัส ไทยลวน ผูแทนองคการลูกจาง Mr.Pong-Sul Ahn, Senior Specialist on Workers’ Activities, ILO SRO-Bangkok Mr. Dragan Radic , Senior Specialist on Employers’ Activities, ILO SRO-Bangkok ๑๐.๐๐-๑๐.๓๐ พักรับประทานอาหารวาง
48
๑๐.๓๐-๑๒.๐๐
อภิปรายกลุม ยอย เรื่อง ไตรภาคีจะสงเสริมการเรียนรูในสถานประกอบ กิจการไดอยางไร แบงกลุมยอย 3 กลุมและนําเสนอผลจากการประชุมกลุมยอยในที่ ประชุมใหญ ผูดําเนินรายการ : ผูแทนภาครัฐ
๑๒.๐๐-๑๓.๐๐ พักรับประทานอาหารกลางวัน ๑๓.๐๐-๑๓.๓๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 6 การออกแบบการสอน การเรียนรูและวิธี ประเมินผลเพื่อสนับสนุนการเรียนรูในสถานประกอบกิจการ โดย Ms. Carmela I. Torres Mr.Nabuo MATSUBARA บริษัทเดอะมอลลกรุป จํากัด โดย นางพิชชา วัฒนลักขี ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายลูกจาง
๑๓.๓๐-๑๔.๐๐
การเสวนาทางวิชาการ สวนที่ 7: แนวทางการพัฒนาครูฝก : ประสบการณ จากตางประเทศ โดย Mr.Ray Grannall
๑๔.๐๐-๑๕.๐๐
แบงกลุมยอยอภิปราย : การกําหนดแผนปฏิบัติการ - การใชวิธีการที่หลากหลายในการหาความตองการในการฝกอบรมใน สถานประกอบกิจการ ความรวมมือระหวางประเทศ - ความรวมมือในการแลกเปลี่ยน ขอมูลและประสบการณในดานทักษะ ฝมอื แรงงาน - การเปลีย่ นแปลงกฎระเบียบของรัฐ - สิ่งที่ตองการใหภาครัฐสนับสนุน ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายรัฐบาล
-
๑๕.๐๐-๑๕.๓๐
พักรับประทานอาหารวาง
๑๕.๓๐-๑๖.๐๐
นําเสนอผลการประชุมกลุม ยอย ผูดําเนินรายการ : ผูแทนฝายรัฐบาล นําเสนอผลการประชุมกลุมโดยประธานแตละกลุม (กลุม ละ 10 นาที)
๑๖.๐๐-๑๖.๓๐
ปดการสัมมนา กลาวป ดการสัมมนาโดยผูแทนจากภาครัฐ สภาองค การนายจาง และสภา องคการลูกจาง
หมายเหตุ **** กําหนดการอาจเปลี่ยนแปลงไดตามความจําเปน 49
การประชุมเชิงปฏิบัติการ ILO/SKILLS-AP/ประเทศไทย เรื่อง การฝกอบรมฝมือในสถานประกอบการ ความเปนมา องคก ารแรงงานระหวางประเทศ (ILO) ตระหนักดีวารั ฐบาลประเทศตา ง ๆ ไมสามารถ จัดการฝกอบรมทางเทคนิคอันเปนสิ่งจําเปนสําหรับกําลังแรงงานของชาติไดทั้งหมด โดยที่การ เรียนรูสวนใหญจะตอ งเกิดขึ้นในที่ทํางาน การเรียนรูในที่ทํางานกําลังไดรับความสนใจและทวี ความสําคัญยิ่งขึ้นในภูมิภาคเอเชียแปซิฟก ตามขอแนะของไอแอลโอวาดวยการพัฒนาทรัพยากร มนุษย : การศึกษา การฝกอบรมและการเรียนรูตลอดชีวิต (ฉบับที่ 195) ค.ศ.2004 (พ.ศ. 2547) นั้น สถานประกอบการมีบ ทบาทสําคั ญยิ่งขึ้นในการสงเสริม การลงทุนเพื่อให การฝกอบรมและการ เรียนรูในที่ทํางานและจากการทํางาน ตลอดจนการจัดใหมีโครงการฝกอบรม อนึ่ง ขอ แนะฉบับนี้ ยังมุงเนนถึงความสําคัญในการที่บุคคลพึงใชโอกาสที่ไดรับ เพื่อการศึก ษา การฝกอบรมและการ เรียนรูตลอดชีวิต เพื่อประโยชนแหงตน รวมทั้งสนับสนุนใหรัฐสมาชิก ยอมรับ การเรียนรูดังกลาว เปนทางการดวย ประเด็นสําคัญในการสัมมนา 1.การเรียนรูในที่ทํางานคืออะไร 2.โครงสรางเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน 3.มาตรฐานฝมือ และความสามารถ 4.ฝมอื และความสามารถที่จําเปนสําหรับผูจัดการและหัวหนางาน 5.ฝมอื และความสามารถที่จําเปนสําหรับวิทยากร 6.การประเมินผล การเรียนรูในที่ทํางาน 7.หลักการวาดวยการยอมรับการเรียนรูเดิม (RPL) 8.การแลกเปลีย่ นความคิดเห็นและการรวมเจรจาตอรอง 9.การเปนหุนสวนเพือ่ สนับสนุนการเรียนรูในที่ทํางาน 10.รูปแบบ “ที่พึงประสงค” ในการเรียนรูในที่ทํางาน 11.การสนับสนุนโดยรัฐบาลเพือ่ การเรียนรูในที่ทํางาน 12.การสนับสนุนโดยนายจางเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน 13.การสนับสนุนโดยองคกรคนงานเพือ่ การเรียนรูในที่ทํางาน 14.เอกสารอางอิงและขอมูลดานเทคนิค ซึ่งแตละมีประเด็นมีรายละเอียดดังนี้
50
1.การเรียนรูในที่ทํางานคือ อะไร ตามวัต ถุป ระสงคข องเอกสารฉบับนี้ การเรีย นรูในที่ ทํางานหมายถึง “การไดรับความรูหรือทักษะดวยวิธีอันเปนทางการและไมเปนทางการ ตามความ ตองการของที่ทํางาน ซึ่งรวมทั้งการฝกอบรมในงาน (OJT) อยางเปนทางการ และการเรียนรูในที่ ทํางานอยางไมเปนทางการ” แตไมรวม ถึงการฝกอบรมที่ไดรับกอนหนาการจางงาน หรือการศึกษา ตามหลักสูตรที่ เปนทางการจากสถาบันการศึกษา การจัดใหมีการเรียนรูในที่ทํางานทําไดหลายวิธี ดังตัวอยางตอไปนี้ · คนงานผูมฝี มอื ชวยชีแ้ นะผูฝ กปฏิบัติในการทํางานนั้น ๆ · มอบหมายใหคนงานเริ่มทํางานที่งาย เพือ่ กาวหนาไปสูงานที่ยากขึน้ (พรอมทั้งเพิ่ม ความรับผิดชอบตามขั้นตอน) · ผูฝ กงานทํางานเคียงคูก ับคนงานผูมีประสบการณ เพือ่ ดูเปนตัวอยางและเรียนรู · มอบหมายใหคนงานหนึ่งคนหรือมากกวาทําหนาทีเ่ ปนผูใหคําแนะนําหรือที่ปรึกษา สําหรับผูฝกงานหรือคนงานอืน่ ๆ · องคกรนัน้ จัดการฝกอบรมหลักสูตรระยะสัน้ ในสถานประกอบการ (วิทยากรหรือครูฝก อาจเปนบุคคลขององคกรหรือผูบรรยายจากภายนอก) · องคกรจัดใหมีขอมูลขาวสารหรือการสือ่ สารเพื่อใหการเรียนรู · สนับสนุนใหลูกจางเรียนรูด วยตัวเอง (จากทรัพยากรทีอ่ งคกรจัดให) เชน โดยการอาน หนังสือ คูมอื ปฏิบัติงาน วีดิทศั น การเรียนรูจากคอมพิวเตอร และ e-learning เปนตน · การฝกอบรมวิธกี ารใชเครือ่ งจักรอุปกรณใหมโดยซัพพลายเออร · ลูกจางเรียนรูอ ยางไมเปนทางการจากการพูดคุยกับลูกคา ซัพพลายเออร และ บุคคลภายนอกอื่น ๆ · คนงานจับกลุมรวมกันพิจารณาหาทางปรับปรุงกระบวนการผลิต (ไมวาจะในรูปแบบที่ เปนทางการซึ่งเปนสวนหนึ่งของวงจรคุณภาพ (QC) หรืออยางไมเปนทางการ) 2.โครงสรางเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน การเรียนรูในที่ทํางานนั้นเกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติในทุก สถานการณจากการทํางาน ทวา ยอมเปนประโยชนตอทั้งนายจางและลูกจางมากกวา หากจัดใหมีก ารเรียนรูอยางเปนระบบและ สอดคลองกับความตองการ โครงสรางเพื่อการเรียนรูในที่ทํางานอาจมุงเพื่อพัฒนาทักษะอยางใด อยางหนึ่งที่องคกรตองการโดยตรง ซึ่งหากสามารถสรางกระบวนการเรียนรูไดภ ายในองคกรเอง ยอมไมจําเปนตองอาศัยการฝกอบรมฝมือจากองคกรภายนอก สถานประกอบการสามารถจั ด ให มี ก ารเรี ย นรู ใ นที่ ทํ า งานได โ ดยไม ส ร า งป ญ หาให กระบวนการผลิ ตตามปกติ โดยสามารถทํ า ใหเ ป น สวนหนึ่ง ของกระบวนการผลิ ต ได เพื่อ ให คนงานฝ ก ปฏิ บัติ โดยอุ ป กรณ ที่ จะต อ งใช ในการทํ า งานโดยตรง (โดยไม ต อ งใช อุ ป กรณห รื อ เครื่องมือยี่หออื่นหรือแบบอื่นของสถาบันฝกอบรม) 51
ประโยชนอื่นที่จะไดรับคือ · ชวยดึงดูดลูกจางรายใหม หากองคกรมีชื่อเสียงเปนที่รูจักของชุมชนนัน้ ในเรื่องการ พัฒนาฝมือแรงงานคุณภาพสูงใหพนักงาน · ชวยเก็บรักษาลูกจาง (คุณภาพสูง) หากลูกจางรูดีวาตนไดรบั การพัฒนาทักษะ · ชวยสงเสริมและเผยแพรวัฒนธรรมและคานิยมขององคกร · คนงานจะมีความพึงพอใจในการทํางานเพิ่มขึ้น อันเปนผลจากการพัฒนาทักษะ รวมทั้ง จะรูสึกวาตนเองมีคาและมีภาพลักษณที่ดีขนึ้ · การพัฒนาฝมอื และทักษะของคนงานจะชวยสงเสริมสัมพันธภาพในการรวมเจรจา ตอรองสําหรับการจางงานในปจจุบัน · คนงานจะมีทักษะและฝมือซึ่งจะชวยใหมีการจางงานอยางตอเนือ่ ง 3.มาตรฐานฝมือและความสามารถ จําเปนตองกําหนดใหมีคําอธิบายที่ชัดเจนในเรื่องการเรียนรูในที่ทํางาน เพื่อชวยใหรัฐบาล คนงานและนายจางรวมกันวางแผนปฏิบัติการไดตามวัตถุประสงค นับแตทศวรรษ 1980 เปนตนมา ไดมีการนํา คําวา “ความสามารถ” “ความชํานาญ” “มาตรฐานความสามารถ” หรือ “มาตรฐาน ฝมือ” มาอธิบายองคประกอบของงาน หรือ ความรูและทัศนคติที่บุคคลจําเปนตองมีในการทํางาน หรือประกอบอาชีพ เพื่อใหไดผ ลงานในระดับที่ตองการ ไมวาจะอธิบายดวยคําพูดใด สาระสําคัญคือการบงชี้วา “บุคคลนั้นสามารถทําอะไรไดบาง” ไมใชเพียงวา เขาไดรับการฝกอบรมในดานใดบาง เปนที่รูดีวาคนเราสามารถมีฝมือไดดวยหลายวิธี อาทิ ด วยการเรีย นรูจ ากการทํ า งาน ด ว ยการอ า นหนั งสื อ ด ว ยการเขารั บ การฝก อบรม ด วยการ ฝกอบรมตนเอง หรือ โดยประสบการณชีวิต การประเมิ น ความสามารถมุง บ ง ชี้ วา บุค คลนั้ น “มีค วามชํา นาญ” หรือ “ยั ง ไม มีค วาม ชํา นาญ” ทั้ งนี้ โดยไม มีก ารกํา หนดคะแนนผ านการประเมิ น เช น รอยละ 50 (หรือ ทํา นองนั้ น ) บริ ษั ท ขนาดใหญ ห ลายแห งกํ าหนดเกณฑวัด ความสามารถ เพื่ อ บ งชี้ทั ก ษะและฝมื อ ตามความ ตองการของที่ทํางาน เชนเดียวกับที่มีการกําหนด “มาตรฐานความสามารถ” หรือ “มาตรฐานฝมือ” แหงชาติโดยหลายประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟค โดยมีการจัดรวมเปนกลุมหรือหมวดหมูตาง ๆ กัน เชน ตามสายงานอาชีพ ตามประเภทอุตสาหกรรม หรือตามขอกําหนดอื่น ๆ ในโครงการ ILO’s SKILLS – AP มีการจัดมาตรฐานอยางงายไวหลายรูป แบบ โดยเรียกรวมกันวา มาตรฐานความ ชํานาญแหงภูมิภาค (Regional Model Competency Standards (RMCS)) อนึ่ง ยังมีการนํามาตรฐานความชํานาญในอีกหลายรูปแบบมาใชปฏิบัติ โดยประกอบดวย รายละเอียดตาง ๆ ดังตอไปนี้ · ประจักษพยาน · การใชอุปกรณบางอยางโดยเฉพาะ 52
· องคประกอบ “ที่จําเปน” ปกติแลวจะเกี่ยวของกับอาชีวอนามัยและความปลอดภัย · ขอเสนอแนะวิธกี ารประเมินผล · ขอกําหนดสําหรับวิทยากรหรือครูฝกและผูประเมินผล · เปนอาทิ ฯลฯ 4.ความสามารถที่จําเปนสําหรับผูจดั การและหัวหนางาน การฝกอบรมเพียงอยางเดียวยอมไมกอประโยชนแกบริษัท ใดอยางเต็มที่ นอกเสียจากวา ผูจัดการฝายนั้น ๆ จะสามารถใชทักษะหรือฝมือไดอยางมีประสิทธิภาพ ดวยเหตุนี้หลายประเทศจึง ไดกําหนดใหมีมาตรฐานความสามารถสําหรับหัวหนางาน หรือ “ผูจัด การแนวหนา” ไวดวย ซึ่ง ประกอบดวย คุณสมบัติดังตอไปนี้ · สามารถพัฒนาทักษะหรือฝมือใหกับทีมงานของตน · สามารถบริหารจัดการการเรียนรูใหกับทีมงานของตน · สามารถสนับสนุนใหทีมงานจัดการกับการเรียนรูข องตน · ติดตามตรวจสอบ คุณสมบัติดังกลาวขางตนควรเปนสวนหนึ่งของลักษณะงานของผูจัดการและหัวหนางาน (ไมวา ลักษณะงานดังกลาวจะกําหนดโดยฐานความสามารถหรือไมก็ตาม) 5.ฝมือและความสามารถทีจ่ ําเปนสําหรับวิทยากร สถานประกอบการขนาดใหญหรือขนาดกลางมักมีเ จาหนาที่ ผูรับผิด ชอบในการจัด การ ฝกอบรม เพื่อการเรียนรูหรือการทํางานโดยเฉพาะ โดยที่เจาหนาที่ดังกลาวตองมี ความสามารถ และคุณสมบัติคลายคลึงกับที่กําหนดไวในคูมือการฝกอบรมและการประเมินผลของออสเตรเลีย (Australian Training Package on Training and Assessment) เพื่อปฏิบัติภารกิจ ดังตอไปนี้ · การปลูกฝงและสงเสริมวัฒนธรรมการเรียนรู · การทําใหสิ่งแวดลอมในการเรียนรูปลอดภัยและถูกสุขลักษณะ · การออกแบบและพัฒนาโครงการการเรียนรู · การวางแผนและจัดระบบการถายทอดและเรียนรูแ บบกลุม · การเอือ้ อํานวยใหเกิดการเรียนรูจากการทํางาน · การอํานวยความสะดวกเพือ่ การเรียนรูของแตละบุคคล · การวางแผนและการจัดระบบการประเมินผล · การประเมินความสามารถ · การเขารวมรับรองการประเมินผล
53
6.การประเมินผลการเรียนรูในที่ทํางาน การประเมินสัมฤทธิผลของการเรียนรูในที่ทํางานเปนสิ่งสําคัญยิ่ง เพื่อ ดูวามีการพัฒนา ทักษะและฝมือตามที่ตองการหรือไม และผูเขารับการประเมินมีการพัฒนาทักษะและฝมือหรือไม ดังที่ไดกลาวมาแลววา การประเมินความสามารถหมายถึง การตัดสินวาบุคคลใดบุค คล หนึ่ง “มีค วามชํานาญงาน” หรือ “ยังไมมีความชํ านาญงาน” ซึ่งการที่ใ ครคนหนึ่ง “ยังไมมีค วาม ชํา นาญงาน” เป น แนวคิ ด ที่ ต รงกั น ข ามกั บ การสอบตก ดั ง นั้ น ทั ศ นคติ นี้ จึง เป น ผลดี ใ นหลาย ประเทศที่ผูคนยังไมอาจสลัดวัฒนธรรมเรื่อ งการ “ตก” ของคน กลาวคือ ผูที่ยังไมมีค วามชํานาญ งานยังคงทํางานตอไป และเมื่อมีประสบการณมากขึ้น บุคคลนั้นก็จะผานการประเมินในครั้งตอไป อนึ่ง โครงการสนับสนุนการเรียนรูนี้อาจปรับเปลี่ยนเพื่อใหความชวยเหลือเฉพาะทางตามที่ตอ งการ ได การประเมินผลในที่ทํางานเปนกระบวนการเก็บรวบรวมประจักษพยาน เพื่อนํามาพิจารณา ตัดสินวา บุคคลนั้นมีการเรียนรูหรือ ความสามารถตามมาตรฐานที่กําหนดไวหรือไม ทั้งนี้ โดยมี การจัดทําเอกสารอธิบายวิธีการและผลการประเมิน โดยเฉพาะอยางยิ่งในกรณีที่มีการมอบวุฒิบัต ร อยางเปนทางการ วิธีการประเมิน ผลควรมุงที่การบรรลุวัตถุประสงค โปรงใส และปราศจากการ เลือกปฏิบัติ (รวมทั้งไมมีอ คติในเรื่องหญิง – ชาย) สําหรับประเทศที่มีกรอบแนวปฏิบัติเรื่องการ ประเมินผล สถานประกอบการควรพิจารณาถึงความชํานาญหรือความสามารถที่สอดคลองกันดวย เมื่ อ มี ก ารเรี ย นรู เ กิ ด ขึ้น ในที่ ทํ า งาน จึ งควรต อ งมี ก ารประเมิน ผลในที่ ทํ า งานเช น กั น เพราะวาคงเปนเรื่องยุงยากไมนอย หากตองมีการจัดสภาพแวดลอมที่เหมาะสม เพื่อทําการทดสอบ ในหองเรียนหรือที่อื่นใด วิธีประเมินผลทําไดหลายทาง ซึ่งรวมถึง · การเฝาสังเกต · การจําลองสถานการณ · การตั้งคําถาม (“ทําไมคุณถึงทําวิธีนี้” “คุณจะทําอยางไรถา...”) · การตัดสินจากคุณภาพของผลิตภัณฑที่ทําขึน้ · การจับผิด (มีการมอบหมายใหคนงานหาขอผิดพลาดและลงมือแกไข) · การแสดงบทบาทสมมุต(เปนตนวา ในงานใหบริการแกลกู คาบางกรณี ผูประเมินผลอาจ ใชการแสดงบทบาทสมมุตเปนลูกคาทีก่ ําลังโกรธมากเพื่อดูวาคนงานจะมีปฏิกิริยาเชนไร) ปกติ แ ล ว ผู ป ระเมิ น ผลจะมาจากสถานประกอบการเดี ย วกั น หรือ จากองค ก รที่ ใ ห ก าร ฝก อบรม ภายนอกในเครือ ขายเดีย วกั น หากมีก ารมอบประกาศนีย บัต รอย างเป นทางการทั้ งนี้ ผูประเมินผลอาจเปนผูจัดการในสายงานนั้น (โดยเปนผูจัดการโดยตรงของผูเขารับการประเมิน หรือผูจัดการจากหนวยงานอื่นในองคกรนั้น) ผูประเมินผลสามารถศึกษาขอ มูลไดจากเอกสาร 54
จํานวนมากวาดวย การฝกอบรมผูป ระเมินผลในสถานประกอบการโดยดูไดจาก “เอกสารอางอิง และขอมูลดานเทคนิค” ในเอกสารฉบับนี้ ในการตรวจติด ตามและรับ รองคุ ณภาพโดยการประเมิ นผลที่ มีม าตรฐานเชื่ อ ถื อไดนั้ น สถานประกอบกิจการโดยทั่วไปมักใชผูตรวจประเมินผลซึ่งเปนบุคคลภายนอก 7.หลักการวาดวยการยอมรับการเรียนรูเดิม (RPL) หลักการวาดวยการยอมรับการเรียนรูเดิม (Recognition of Prior Learning (RPL)) หมายถึง การยอมรับและใหการรับรองตอการเรียนรูกอนหนานั้นของผูเขารับการประเมิน ในบางประเทศมี การนําคําวา “การยอมรับความสามารถในปจจุบัน (Recognition of Current Competencies (RCC)” มาใชเพื่อบงชี้โดยชัดเจนวา เปนการวัดความสามารถของคนงาน และมิไดมุงวัดการเรียนรู ดังนั้น จุดมุงเนนในกรณีนี้จึง มิใชการวัดวาบุคคลนั้นสรางทัก ษะหรือฝมือโดย “วิธี” ใด ทวาเพื่อวัดหรือ ประเมินทักษะหรือฝมือที่บุคคลนั้นมีอยูในปจจุบัน การนําหลักการวาดวยการยอมรับในความรูเ ดิม (RPL) มาใชในสถานประกอบการหรือที่ ทํางานนั้น เปนการมุงบงชี้ทักษะหรือฝมือที่ลูกจางมีความชํานาญเพียงพอเพื่อการบรรจุเ ขาทํางาน ในตํ าแหนง ใดตํา แหน งหนึ่ง โดยไมจําเปนต องให ก ารฝก อบรมอยางใดโดยเฉพาะ ซึ่งชวยลด คาใชจายในการฝกอบรมดังกลาวและสามารถกําหนดใหมีการเรียนรูและพัฒนาทักษะดานอื่นในที่ ทํางานสําหรับลูกจางผูนั้นเปนการเพิ่มเติมดวย หากความสามารถที่ส ถานประกอบการกําหนดไวนั้นตรงกับคุณสมบัติบางประการตาม หลักเกณฑการประเมินแหงชาติ หรือการใหการรับรองโดยระบบใดระบบหนึ่ง อาจชวยใหคนงาน ตระหนักวาตนมีขีดความสามารถตามหลักเกณฑนั้นไมนอยแลว สวนใหญกรณีดังกลาว จะสราง แรงจู ง ใจใหค นงานเข ารั บ การประเมิ น ความสามารถด า นอื่ น อีก เพื่ อ ให ไ ด รับ การรับ รองโดย สมบูรณ · หากมีผูไดรับการยอมรับในทัก ษะและฝมือ เพิ่มมากขึ้น รัฐบาลยอมสามารถสงเสริ ม กําลังแรงงานที่มีทักษะและฝมือ เพื่อดึงดูดการลงทุนจากตางประเทศเพิ่มขึ้นได · นายจ า ง สามารถได รั บ ประโยชน จ ากระบบ RPL เพราะสามารถบรรจุ ค นงาน เขาทํางานในตําแหนงตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมกับความสามารถ ตลอดจนสามารถลงทุน เพื่อการฝกอบรมไดอยางมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น อนึ่ง คนงานสวนใหญยอมตองการทํางาน กับ องค ก ร ซึ่ งยอมรั บ ทัก ษะและฝ มื อของตนตอ ไป อี กทั้ง ยั งสามารถขอรับใบรับ รอง ความสามารถของตนดวย ดังนั้น ระบบ RPL จึงอาจสงผลใหสถานประกอบการสามารถ จัดหาและเก็บรักษาพนักงานที่ดีไวไดตลอดไป รวมทั้งชวยสรางชื่อเสียงวาเปนนายจางที่ดี อีกดวย 55
· คนงาน จะได รับการยอมรับ ในทั ก ษะและฝมื อ ซึ่ง จะช วยใหส ามารถไดทํางานที่ ดี กวาเดิมในองคกรเดิมหรือองคกรอื่น ๆ 8.การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและการรวมเจรจาตอรอง ในการวางแผนและออกแบบโครงการเรียนรูในที่ทํางานนั้น ผูวางแผนควรตระหนักดวยวา จําเปนตองมีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และการรวมเจรจาตอรองที่มีประสิทธิผล ระหวางองคก ร นายจ า งและองค ก รลู ก จางในระดั บชาติ ระดั บภู มิ ภ าคและระดับ ท องถิ่น ด วย เพื่ อ ให แ ต ล ะฝ า ย พิจารณารวมกันวาจะสามารถสงเสริมและขยายขอบเขตการเรียนรูในที่ทํางานไดอยางไร ตามคํานิยามของไอแอลโอนั้น การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น (Social dialogue) ระหวาง หุนสวนทางสังคม ครอบคลุมถึงการเจรจาตอรองในทุกรูปแบบ ไมวาจะเปนการปรึกษาหารือและ หรือแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสารระหวางสองฝาย หรือสามฝายคือตัวแทนของรัฐบาลของนายจางและ ของลูก จาง ในประเด็ นทั่วไปที่เ กี่ ยวขอ งกับผลประโยชนด านเศรษฐกิ จและนโยบายทางสังคม ทั้ง นี้ อาจดํ าเนิน การในลั กษณะไตรภาคี โดยมีรัฐ บาลเป นฝายทางการในการแลกเปลี่ยนความ คิดเห็นหรือการเจรจานั้น หรือ อาจเปนกระบวนการทวิภ าคีระหวางฝายแรงงานและฝายจัด การ (หรือระหวางสหภาพแรงงานกับองคกรนายจาง) โดยมีหรือไมมีรัฐบาลเขามาเกี่ยวของทางออม เปาหมายหลักของการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นดังกลาว คือการสงเสริมฉัน ทามติตามกระบวนการ ประชาธิปไตยในหมูผูมีสวนไดสวนเสียสําคัญ ในโลกแหงการทํางาน การสรางฉันทามติดังกลาว มี ค วามสํ า คั ญ ต อ การทํ า งานในหลายด า น ซึ่ ง รวมถึ ง การฝ ก อบรมและการพั ฒ นา ดั ง นั้ น จึงครอบคลุมถึงการเรียนรูในที่ทํางานดวย 9.การเปนหุนสวนเพื่อสนับสนุนการเรียนรูในที่ทํางาน สถานประกอบการอาจเปนผูจัดใหมีการเรียนรูในที่ทํางานเอง หรือ โดยอาจใหการเรียนรู บางสวนหรือเพิ่มเติมโดยการเปนหุนสวนกับองคกรฝกอบรมหนึ่งแหงหรือมากกวา (รวมทัง้ องคกร ฝกอบรมของรัฐบาลและภาคเอกชน หรือศูนยพัฒนาฝมือแรงงาน) หากมีการบริหารจัดการความเปนหุนสวนดังกลาวอยางมีประสิทธิผล สถานประกอบการยอมไดรบั ประโยชนนานาประการดังนี้ · ฝายจัดการของสถานประกอบการจะสามารถมุงเนน งานหลัก ได อยา งเต็ม ที่ โดยไม จําเปนตองเขามาดูแลรายละเอียดในการจัดการฝกอบรม · ผูเชี่ยวชาญจากองคกรฝกอบรมจะสามารถรวมกําหนดโครงการกับสถานประกอบการ เพื่อใหการฝกอบรมกับลูกจางกลุมนั้นโดยเฉพาะ · สามารถปรับเปลี่ยนหรือกําหนดหลักสูตรฝกอบรมใหมข องสถาบัน ใหต รงตามความ ตองการของสถานประกอบการ 56
· เจาหนาที่ของสถาบันฝกอบรมสามารถประเมินผลความสามารถของลูกนอ ง (ทั้งกอน และหลังการฝกอบรม) อีกทั้งยังสามารถออกใบรับรองหรือวุฒิบัตรรับรองทักษะหรือฝมอื เปนทางการดวย ในบางกรณีลูกจางยังสามารถไดรับวุฒิบัตรหรือใบรับรองระดับชาติจาก การเรียนรูในที่ทํางานเชนกัน · สามารถจัดโครงการฝกอบรมเพื่อการเรียนรูเฉพาะทางตามความตองการใหลูกจางกลุม เล็กได ทั้งนี้ โดยทางองคกรฝกอบรมจะจัดใหมีผูเชี่ยวชาญดานการรูหนังสือ ตัวเลขและ การนับจํานวน ตลอดจนความตองการเรียนรูเฉพาะทางอื่น ๆ · ผูจัดการฝกอบรมอาจเขาถึงแหลงทรัพยากรในการเรียนรูอยางกวางขวาง โดยที่สถาน ประกอบการไม จํ าเปน ต องใช เ วลามาพัฒนาหรื อ สร างขึ้น ใหม ผู ให ก ารฝก อบรมหรื อ สถาบันที่เขารวมเปนหุนสวนยอมไดรับประโยชนเชนกัน เนื่องจากเปนการเปดโอกาสให วิทยากรหรือครูฝกไดรับรูขอมูลปจจุบันดานความตองการการฝกอบรมของอุต สาหกรรม และการประกอบการของอุตสาหกรรมนั้น · ไมจําเปนตองจัดซื้ออุปกรณราคาแพงเพียงเพื่อวัตถุประสงคในการฝกอบรมเทานั้น อนึ่ง จําเปนอยางยิ่งที่จะตองจัดใหมีการรวมเปนหุนสวนอยางมีประสิทธิภาพโดยทุก ฝาย ต า งรับ รู บ ทบาทและความรั บ ผิ ด ชอบของตน ดั ง นั้ น จึ ง ต อ งคํ า นึ ง ถึ ง ประเด็ น ต า ง ๆ ดังตอไปนี้ · ระดับความตองการของลูกคาเปรียบเทียบกับหลักสูตรที่มีอยูของสถาบัน · ปริมาณและประเภทของทรัพยากรในการเรียนรูที่ตองจัดใหมี · จํานวนวิทยากรหรือครูฝกตลอดจนเจาหนาที่ที่มีอยู โดยคํานึงถึงการทํางานตามเวลาที่ แนนอนและที่ยืดหยุน ไดต ามความตองการของสถานประกอบการเปน ตนวาจะสามารถ จัดการฝกอบรมในชวงเวลาพักรอนขององคกรที่ใหการฝกอบรมไดหรือไม · การเขา ถึงบริเวณที่ทํ าการของบริษัท รวมทั้ งหอ งฝก อบรมเพื่ อการฝก อบรมและการ ประเมินผล · จะมีการมอบวุฒิบัตรหรือประกาศนียบัตรใหลูกจางหรือไม · การประเมิน ผลตามมาตรฐานความสามารถแหงชาตินั้น จะไดรับการรับรองระดับชาติ หรือไม · มีการฝก อบรมสําหรับผูจัดการหรือไม · มีการพัฒนาแผนการฝกอบรมขององคกร ตลอดจนโครงการเรียนรูสําหรับลูกจางแตละ คนหรือไม · ระดับการจัดเก็บบันทึกการประเมินผล · วิธ ี ก ารในการบั น ทึก เวลาที่ ใชในการฝ ก อบรม การประเมิ น ผล หรื อ การออกแบบ โครงการการเรียนรู 57
ระบบหุ น ส ว นที่ เ ป น ทางการมี ป ระสิ ท ธิผ ลต อ องค ก รขนาดใหญ แ ละขนาดกลางมาก ในขณะที่คาใชจายในการจัดการฝก อบรมเพื่อพัฒนาคนงานเปนรายบุคคลอาจสูงเกินไปสําหรับ สถานประกอบการขนาดเล็ก สวนใหญแลวสถานประกอบการขนาดเล็ก มีปญหาเฉพาะดานบาง ประการในการจัดการฝกอบรม (มีการกลาวถึงวิธีปฏิบัติโดยละเอียดบางเรื่อ งในเอกสาร ILO 2008 ตามที่ป รากฏในเอกสารอางอิ ง) ทางออกประการหนึ่ ง คือ หากสถานประกอบการขนาดเล็ก อยู รวมกันเปนกลุม อาจเปนไปไดที่จะรวมตัวกันเพื่อเปนหุนสวนกับองคก รฝกอบรมหนึ่งแหงหรือ มากกวา 10.รูปแบบ “ที่พึงประสงค” ของการเรียนรูในที่ทํางาน บริษัทที่จัดเปนตนแบบหรือ “ดาวทอง” ดานการเรียนรูในที่ทํางาน ลวนมีลักษณะบาง ประการหรือสวนใหญดังตอไปนี้ นโยบายและปรัชญาของบริษัท · การถือเปนพันธกิจที่จะจัดใหมีการเรียนรูและฝกอบรมในที่ทํางาน และยึดหลักการทีว่ า ความสําเร็จของธุรกิจขึ้นอยูกับทักษะและฝมือของบุคลากร · การกําหนดใหการฝกอบรมเปนสวนหนึ่งของแผนกลยุทธธุรกิจ · การมุงมั่นสรางโอกาสในการเรียนรู แทนที่จะเกิดขึ้นเองโดยไมมีแ ผนงานและ “โดย บังเอิญ” · การใหคุณคาของการเรียนรู โดยมิใชมุงหมายเพียงใหไดเรียนรูทักษะอยางใดอยางหนึ่ง แต “เรียนรูเพื่อการเรียน” · การถือวาการฝกสอน ติดตามผล และการพัฒนาเจาหนาที่นั้นเปนสวนหนึ่งของกิจวัตร ในการทํางาน · การยอมรับวาคนงานบางคนอาจไมประสบความสําเร็จในการเรียนรูมากอนและคนงาน นั้นตองการความชวยเหลือใหสามารถรูหนังสือและตัวเลขรวมทั้งการนับจํานวน · การเปนหุนสวนกับวิทยากรหรือครูฝกภายนอกเพื่อความชวยเหลือในการประเมิน ผล การพัฒนาแผนและจัดหาทรัพยากรสนับสนุนการเรียนรู · การเชื่อมโยงและบูรณาการการเรียนรูก ับกิจกรรมอื่นขององคกร โดยไมแยกดําเนินการ โดยลําพังหรือโดยอิสสระ การวางแผนการเรียนรูในที่ทํางาน · ใหคนงานหรือผูเรียนรูรวมทั้งผูจัดการในสายงานและหัวหนางานมีสวนรวมในการวาง แผนการเรียนรูของแตละบุคคล
58
· มีระบบเพื่อบงชี้และยอมรับทักษะและฝมือ ของคนงานหรือ ผูเรียนรูอยางเปนทางการ กอนหนาการเรียนรู สวนใหญการประเมินผลความสามารถหรือ ทักษะดังกลาวจะกระทํา ในสถานประกอบการ · จัดทําแผนพัฒนารายบุคคล โดยความเห็นพองดวยของคนงานหรือผูเรียนรูโดยกําหนด วิธีที่จะสนองตอบความตองการในการเรียนรูทั้งระยะสั้นและระยะยาว ซึ่งมิใชเพียงเพื่อ บรรลุเปาหมายและยุทธศาสตรของบริษัทเทานั้น แตเพื่อเปาหมายในการพัฒนางานอาชีพ ของคนงานดวย · การมีสวนรวมโดยวิทยากรและครูฝกมือ อาชีพ (อาจเปนผูฝก อบรมจากฝายฝกอบรม หากองคก รมี ฝายฝก อบรมที่รวมเป นหุน สวน) ในการบ งชี้ท างเลือกสําหรับการพั ฒนา บุคลากรตอไป · จัดใหมีระบบจัดเก็บขอมูลที่ดี ทั้งสําหรับทักษะที่ตองการและทักษะที่พัฒนาแลว การนําการเรียนรูในที่ทํางานไปปฏิบัติ · มีการผสมผสานการฝกฝนที่เปนทางการทั้งในและนอกงาน ตลอดจนมีโอกาสในการ เรียนรูหลากหลาย ประกอบดวยกิจกรรมตางๆและทรัพยากรทางเทคนิค · มีการมอบหมายใหคนงานที่มีประสบการณสูงทําหนาที่เปนครูฝกหรือผูถายทอดวิช า ดว ยการยอมรับ ในขี ด ความสามารถนี้ อนึ่งควรให ก ารฝ ก อบรมกั บ ผู ทํ า หน าที่ พี่ เ ลี้ ยง ดังกลาวเพื่อใหสามารถชวยชี้แนะใหผูเรียนรูจักหาทางออกและแกปญหาที่ซับซอนไดดวย ตัวเอง โดยไมเพียงเปนผูบอกวิธีแกปญหา ทั้งนี้สถานประกอบการหลายแหงจัดใหครูฝก หรือพี่เลี้ยงดังกลาวติดปายเครื่องหมายหรือสวมเสื้อผาพิเศษ · การเรียนรูในที่ทํางานตองเกี่ยวของกับการทํางานอยางใดอยางหนึ่งโดยเฉพาะ อาทิ กระบวนการปรับปรุงคุณภาพ การแนะนําเทคโนโลยีใหม ฯลฯ เพื่อใหก ารเรียนรูในงาน เปนประโยชนโดยตรงและ “นาเชื่อถือ” · มี ห ลั ก ปฏิ บั ติ ใ นการออกแบบงานเพื่ อ ให เ กิ ด กระบวนการเรี ย นรู แ ละการพั ฒ นา นอกเหนือจากวิธีการฝกอบรมตามรูปแบบเดิมๆ · เชื่ อ มโยงการเรี ย นรูใ นงานกับ ข อ กํ า หนดคุ ณ สมบั ติ ด า นวิ ช าชี พ ของประเทศนั้ น ๆ เพื่อใหบุคคลผูไดรับการประเมินวามีความสามารถในที่ทํางานมีสิทธิไดรับใบรับรองและ ประกาศนียบัตร หรือวุฒิบัตรตามความสามารถ ซึ่งเปนที่ยอมรับในวงการภายนอกดวย มีองคกรจํานวนมากที่ปฏิบัติตามหลักการอันพึงประสงควาดวยการเรียนรูในที่ทํางาน ขางตนหลายขอ ถึงแมจะไมไดปฏิบัติตามทั้งหมดทวาทั้งองคกรเองและคนงานตางไดรับ ผลดีรวมกันทั้งสองฝาย การเขามีสวนรวมของผูพิการ 59
คนงานประมาณรอยละ 10 ของกําลังแรงงานที่มี ศัก ยภาพเปน ผูพิการอยางใดอยางหนึ่ง ทวาผูพิการเหลานี้จํ านวนมากไมมีโอกาสเขารับ การฝกอบรมและสู ญเสียโอกาสในการจางงาน คนพิก ารหมายถึง ผูที่มี ค วามบกพรอ งทางกายภาพ ทางจิตใจและสติ ปญญา ตลอดจนประสาท สัมผัสเปนเวลายาวนาน ซึ่งทําใหเปนอุปสรรคและขัดขวางการเขามีสวนรวมในสังคมอยางเต็มที่ โดยมีประสิทธิผลเทาเทียมกับบุค คลอื่น ขอบเขตของความพิก ารมีหลากหลาย ซึ่งในหลายกรณี เปนความพิการซ้ําซอน อยางไรก็ตามเห็นไดวาคนพิการจํานวนมากไมไดรับโอกาสในการทํางาน เพื่อสรางผลผลิตตามขีดความสามารถ โดยแทจริงแลวรัฐบาล คนงานและนายจางตางมีศักยภาพอันมหาศาลที่จะชวยกันแกไข สถานการณนี้ดวยการสนับสนุนใหมีมาตรการตางๆ ตลอดจนใหการฝกอบรมในที่ทํางานสําหรับผู พิการ ในบางกรณีนั้นอาจตองมีการปรับสภาพหรือสิ่งแวดลอมในที่ทํางานเพื่อการฝก อบรม การ เขาถึงและเพื่ออํานวยความสะดวกใหคนงาน อยางไรก็ตามมีผลการศึกษาวิจัยที่บงชี้วาการลงทุน ฝกอบรมผูพิการ ทําใหเกิดผลดีในระยะยาวตอทั้งนายจางและคนงานดวย ไอแอลโอมีสิ่ ง ตี พิ ม พ แ ละทรัพ ยากรทางเทคนิ ค มากมายเพื่ อ ช ว ยให น ายจา งสามารถ ปรับเปลี่ยนสิ่งแวดลอมเพื่อจัดการฝกอบรมในที่ทํางาน และเพื่อใหมีการนําอนุสัญญาป ค.ศ. 2008 ขององคการสหประชาชาติ วาดวยสิทธิข องคนพิการ (2008 United Nation Convention on the Rights of People with Disabilities) ซึ่งกําหนดขึ้น “เพื่อสงเสริม คุมครอง และสรางหลัก ประกัน ให ผูพิ ก ารไดรับสิ ท ธิม นุ ษยชนและเสรี ภาพขั้น พื้ นฐานโดยเต็ม ที่แ ละเท าเที ยมกับ บุ คคลทั่ว ไป ตลอดจนเพื่อสงเสริมความเคารพตอศักดิ์ศรีโดยกําเนิดของผูพิการดวย” 11.การสนับสนุนโดยรัฐบาลเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน รั ฐ บาลมี บ ทบาทสํ า คั ญ ทั้ ง โดยการลงทุ น โดยตรงและการกํ า หนดเงื่ อ นไขให ผู อื่ น (โดยเฉพาะอย างยิ่ งนายจ า ง) ดํ า เนิ น การเพื่ อ พั ฒ นาทั ก ษะและฝ มื อ ทั้ งนี้รั ฐ บาลตอ งคํ า นึ งถึง องคประกอบและปจจัยหลายประการ และสามารถใหการสนับสนุนในหลายดานเพื่อการเรียนรูใน ที่ทํางานดังนี้ · การกําหนดใหการเรียนรูในที่ ทํางานเปน องคป ระกอบที่จํา เปนและเปนที่ยอมรับใน ระบบการฝกอบรมวิช าชีพและการใหการศึกษา · มอบทุ น ดํา เนิ น การแก อ งค ก รที่ ใ ห ก ารฝ ก อบรมตามมาตรฐานความสามารถและ คุณสมบัติแ หงชาติ · สนับสนุนเครือขายวิชาชีพเพื่อสงเสริมความเชี่ยวชาญของวิทยากรและครูฝก · ใชกลไกทางการเงินและภาษีเพื่อสงเสริมใหนายจาง พัฒนาทักษะและฝมือ ของกําลัง แรงงานของตน อาทิดวยการลดหยอนภาษีสําหรับการลงทุนเพื่อการฝกอบรมซึ่งในหลาย ประเทศมีระบบการหักภาษีตามกฎหมาย 60
· ใหความชวยเหลือตอองคกรทองถิ่น (อาทิหอการคา) เพื่อพัฒนาโครงการสนับสนุน การเรียนรูในที่ทํางาน · ชวยเหลือใหองคกรในภาคธุรกิจจัดทําโครงการสงเสริม การเรียนรูในที่ทํางานระดั บ ทองถิ่น · สรา งหลักประกันใหมี โอกาสในการเรีย นรูเพื่อ การจา งงานอยางกว างขวาง รวมทั้ง สําหรับกลุมผูดอยโอกาส · ตรากฎหมายหรื อ สนั บ สนุ น ให มี โ ครงการเรีย นรู ใ นที่ ทํ า งาน เพื่ อ แก ป ญ หาเรื่อ ง การศึกษาขั้นพื้นฐานสําหรับผูใหญ โดยเฉพาะอยางยิ่งเพื่อการรูหนังสือ เรียนรูเลขและ การนับจํานวน ตลอดจนทักษะและความรูพื้นฐานอื่นๆ · มีการกําหนดโครงสร างคุณสมบั ติหรือมาตรฐานงานอาชีพโดยรัฐ บาล หรือโดยการ สนับสนุนใหนายจางเปนผูกําหนด (บนฐานความสามารถหรือความชํานาญงาน หรือโดย คุณสมบัติอื่น) · กําหนดใหคุณสมบัติอันเปนมาตรฐานงานอาชีพแหงชาติ ครอบคลุม ถึงการเรียนรูเ ดิม และความสามารถหรือฝมือในปจจุบัน · กําหนดใหคุณสมบัติอันเปนมาตรฐานงานอาชีพครอบคลุมถึงการเรียนรูใ นทีท่ าํ งานดวย ไมใชเพียงใหมีการฝกอบรมเปนทางการนอกงานเทานั้น · กําหนดใหระบบการเรี ยนรูในที่ทํ างานแหงชาติมี มาตรฐานที่ประกอบด วยหลัก การ สงเสริม “งานที่มีคุณคา” ของไอแอลโอ ดวยเงื่อนไขวาดวยเสรีภ าพ ศัก ดิ์ศรีของมนุษย และการเขารวมอยูในสังคม (social inclusion) · ใหก ารสนั บ สนุ นทางการเงิ น ตอ โครงการนํ า รอ งเพื่ อการเรีย นรูใ นที่ ทํ า งานในภาค เศรษฐกิจที่มีความสําคัญเปนอันดับแรก หรือบริษัทที่มีบทบาทสําคัญ · สนับสนุนใหมีการจัดตั้งเครือขายองคกรเพื่อ แลกเปลี่ยนกรณีตัวอยางแหงความสําเร็จ ของการเรียนรูในที่ทํางาน · กําหนดใหนโยบาย กฎหมาย และการสนับสนุน ทางการเงินที่เกี่ยวของกับคนงานทั้ง มวลและผูมีศักยภาพที่จะเขาเปนคนงาน ครอบคลุมถึงกลุมผูดอยโอกาสดวย · กําหนดใหมาตรการจูงใจทางการเงินของรัฐบาลเพื่อ สนับสนุนการพัฒนาทักษะและ ฝมือ เปนแนวปฏิบัติที่เหมาะสมกับการเรียนรูในที่ทํางาน ไมใชเ ฉพาะกับ การฝกอบรม เปนทางการนอกงานเทานั้น · ทบทวนคุณภาพของโครงสรางการฝกอบรมในปจจุบันเพื่อพิจารณาวาจําเปนตอ งมีการ พัฒนาเพิ่มเติมหรือไม · ตองมีก ารนําผลสําเร็จและกรณีศึกษาของการเรียนรูในที่ทํางานมาตีพิมพเผยแพรใ น สื่อมวลชน · พิจารณาจัดทํ าโครงการแรงงานฝก หัด (หากยังไมมี) หรือทบทวน (หากมีอ ยูแลว) ตลอดจนกําหนดสัดสวนโครงการตามฐานการเรียนรูในที่ทํางาน 61
· สนับสนุนการพัฒนาเอกสารในการเรียนรูซึ่งสอดคลองกับการพัฒนาทักษะเพื่อการจาง งาน ตัวอยางโครงการที่ริเริ่มโดยรัฐบาลคือ · กองทุนพัฒนาฝมือ ของสิงคโปร (Singapore Skills Development Fund (SDF) ) ซึ่งหัก จากเงิน ภาษี ค าจ า งและเงิน สนับ สนุ น รอ ยละ 1 คิด เปน มูล ค าเท ากั บร อ ยละ 30-70 ของ คาใชจายในการ ฝกอบรม การฝกอบรมมุงสรางทักษะตามระบบการใหประกาศนียบัต ร รับรองเปนอันดับแรก ซึ่งปจจุบันคือธุรกิจ SME งานภาคบริก าร คนงานที่มีทัก ษะนอ ย และคนงานสูงวัย โครงการ SDF สงผลใหมีการขยายการฝกอบรมในสถานประกอบการ อยางกวางขวาง · องคการฝกอบรมและเพิ่มผลผลิตแหงฟจิ (Training and Productivity Authority of Fiji : TPAF) ดําเนินโครงการดวยการลดหยอ นภาษีและโครงการใหเงินสนับสนุนในอัต รา รอยละ 1 สําหรับนายจาง ซึ่งนายจางสามารถนํามาใชลดหยอ นภาษีไดถึงรอ ยละ 90 ของ คาใชจาย อันเปนผลใหนายจางรายใหญพากันมุงใชโครงการลดหยอ นภาษีนี้ ในขณะที่มี SME เขารวมดวยไมมากนัก · ในอินโดนิเซีย ภาคการธนาคารไดรับการลดหยอนภาษีจากคาใชจายดานแรงงานรอยละ 2.5 เพื่อกิจการดานการเรียนรู รวมทั้งเพื่อการเรียนรูในที่ทํางานดวย · ในเกาหลีก ระทรวงแรงงานสนับสนุนใหมีก ารฝก อบรมอาชีพในสถานประกอบการ ขนาดเล็ก และขนาดกลาง (SME) โดยใหเ งิ น อุด หนุน เมื่อ สถานประกอบการ SME เขารวมเปน หุน สวนกับผู ใหบ ริก ารฝ กอบรม เพื่อเปนค าใชจา ยสํา หรับ สิ่ง อํานวยความ สะดวก วั ส ดุ อุ ป กรณ แ ละบุ ค ลากร เงิ น สนั บ สนุ น นี้ ส ามารถนํ าไปใช จา ยเพื่ อ การจั ด การศึกษาในสถานประกอบการ SME หรือเพื่อคาใชจายในการเขาเปนหุนสวนกับองคก ร ฝกอบรมตางๆ · ในชวงทศวรรษ 1970 รัฐเวอรจิเนียในสหรัฐใหทุนอุดหนุนโดยตรงตอนายจางเพื่อ การ จัดบริการในสถานประกอบการ แตอยางไรก็ตามการดําเนินกิจการดังกลาวลวนลมเลิกไป เมื่อรัฐ ยุติ การใหเงิ นอุด หนุน ดังนั้ นจึงมีการจัดเงินอุด หนุน ใหผูที่ จัดการศึก ษาผูใหญ ที่ ทํางานร วมกั บนายจา ง ทวาโครงการระดับ ท องถิ่ นดัง กลาวนี้ไ มสามารถสนองตอบทั้ง ความตองการแรงงานฝมือของนายจาง และการสรางแรงจูงใจ ดังนั้นตอมาในทศวรรษ 1990 จึงมีการปรับเปลี่ยนแผนโครงการนี้โดยนําเงิน ไปใชกําหนดอัต ราจางผูอํานวยการ โครงการพัฒนาลูกจางในวิทยาลัยประจําทองถิ่นตางๆตามที่กําหนด เพื่อใหทําหนาที่จัด โครงการการศึกษาโดยอธิบายถึงคุณประโยชนที่จะเกิด กับนายจาง และจัดเตรียมนัก การ ศึกษาผูใหญเพื่อใหบริการแกนายจาง 62
· ในออสเตรเลี ย มี ห น ว ยงานให บ ริก ารฝ ก อบรมทั ก ษะและฝ มื อ คื อ Service Skills Australia (www.serviceskills.com.au) เพื่อสนับสนุ นการพัฒนากําลังแรงงานโดยชว ย อํานวยความสะดวกในการเขารวมเปนหุนสวนระหวาง นายจาง ลูกจาง สหภาพแรงงาน และองคกรฝกอบรมตางๆ เพื่อสนับสนุนการอาชีวศึกษาและการฝกอบรมตามความจําเปน และตองการของอุตสาหกรรมตางๆ โดยชวยใหสถานประกอบการสามารถเขาถึงคนงานที่ มีทักษะและฝมือตามที่ตองการไดทันเวลา · รัฐบาลนิวซีแลนดใหทุนสนับสนุนการฝกอบรมแกองคการฝกอบรมภาคอุตสาหกรรม (Industry Training Organizations (ITOs) ) มากกวา 40 แหงในภาคเศรษฐกิจสําคัญตางๆ ITOs ทํ างานรวมกับ สถานประกอบการแตล ะแห งเพื่ อ การประเมิน ความตอ งการการ ฝกอบรม และจัดการติดตอหุนสวนการฝกอบรมเพื่อใหดําเนินโครงการเรียนรูในที่ทํางาน (หรื อ การอบรมภายนอก) โครงการฝ ก อบรมดั งกล า วดํ า เนิน การภายใตก รอบการให ประกาศนียบัตรรับรองคุณวุฒิแหงชาติของนิวซีแลนด ซึ่งมีองคกรฝกอบรมในภาคกิจการ สําคัญตางๆเขารวมดวยกวา 40 แหงดังที่กลาวมาแลว · ในญี่ปุน มีกระบวนการของกระทรวงสุข ภาพ แรงงาน และสวัส ดิการ (Ministry) of Health , Labour and Welfare) เพื่อออกใบรับรองสําหรับการทดสอบทักษะและฝมือ ภายในสถานประกอบการ ระบบทดสอบทัก ษะและฝมือ แหงชาติครอบคลุมงานอาชี พ ตางๆรวม 137 ประเภทโดยแบงออกเปนสี่ระดับ (ระดับดีเยี่ยม ที่หนึ่ง ที่สอง และที่สาม) โครงการดังกลาวไดออกใบรับรองหรือ “วุฒิบัตรแรงงานฝมือ” ใหผูผานการทดสอบแลว รวม 4,000,000 คน · รัฐบาลฟลิปปนสมอบหมายใหสํานักงานการศึกษาเทคนิคและพัฒนาฝมือ (Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) ) ทําหนาที่ใหการรับรองกลุม งาน อุตสาหกรรม (Industry Working Groups (IWGs) ) เพื่อดําเนินโครงการประเมินผลทักษะ และฝมือในสาขาอาชีพตางๆ โครงการนี้เริ่มดําเนินการในเศรษฐกิจหลายภาคโดยเฉพาะ อย า งยิ่ ง คื อ ภาคสุ ข ภาพ การเกษตรและการประมง การท อ งเที่ ย วและเทคโนโลยี สารสนเทศรวมทั้งมีการขยายครอบคลุมไปในภาคธุรกิจอื่นๆดวย · ในสหราชอาณาจั กรมี โครงการ “Train to Gain (ฝก ฝนเพื่ อ ผลได )” เพื่ อใหก าร ฝกอบรมแกคนงานผูมีทัก ษะต่ําในสถานประกอบการขนาดเล็ก เพื่อใหไดรับ คุณ วุฒิดาน อาชีวศึกษาอยางเปนทางการ รวมทั้งใหเงินชดเชยตอนายจางสําหรับเวลาทํางานที่ตอ งใช ในการฝกอบรม อนึ่งยังมีโครงการ “Learn Direct (เรียนทางตรง)” เพื่อจัดหาเอกสาร ประกอบการเรีย นรูโ ดยเฉพาะดว ยระบบคอมพิ ว เตอรซึ่ ง เกี่ย วขอ งกับ การจ างงานโดย ประกอบดวย (1) คูมือการเรียนรูหนังสือและการนับจํานวนเลข (2) การทํางานเปนทีม (3) คูมื อ เฉพาะภาคกิ จการ เช น การผลิต สิ น คา การค า ปลี ก เป นต น นายจ างสามารถนํ า เอกสารดังกลาวไปใชเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน อีกทั้งองคกรฝกอบรมหรือบุคคลที่สนใจ ก็สามารถใชประโยชนจากเอกสารตางๆดังกลาวได นอกจากนี้รัฐบาลสหราชอาณาจักรยัง 63
จัดตั้ง “กองทุนเพื่อการเรียนรูของสหภาพ” เพื่อ ใหค วามชวยเหลือ แกส หภาพในการทํา หนาที่เปนองคกรเพื่อการเรียนรูโดยเปดโอกาสในการเรียนรูใหแกมวลสมาชิก รวมทัง้ เพิม่ ประสิท ธิภาพใหแกน โยบายการเรีย นรูและพัฒนาทั กษะหรือฝมือด วย ภาคกิจการที่มุง สงเสริมเปนพิเศษไดแก การพิมพ การขนสง การขายปลีก คนงานคาจางต่ําในรัฐบาล ทองถิ่น และการตอนรับและโรงแรม · โครงการคนงานฝกหัดในฟนแลนดมุงพัฒนาความชํานาญเปนหลัก โดยมีเ พียงรอยละ 20 เทานั้นที่เปนการฝกอบรมในชั้นเรียน สวนอีกรอยละ 80 เปนการฝกหัดในที่ทํางาน 12.การสนับสนุนโดยนายจางเพื่อการเรียนรูในที่ทํางาน มีกิจกรรมหลายประการที่นายจางแตละราย สามารถลงมือปฏิบัติเพื่อสงเสริมการเรียนรูใน ที่ทํางาน ยิ่งกวานั้นองคกรนายจางยังสามารถสงเสริมการเรียนรูในที่ทํางานไดดังตอไปนี้ · การเขารวมในคณะไตรภาคีที่ประกอบดวยฝายรัฐบาลและองคก รของคนงานเพื่อบงชี้ ทักษะที่ตองการและวิธีการพัฒนาทักษะและฝมือ · จัด ตั้ ง “ฝ า ยฝก อบรมในภาคกิ จ การ (sector working councils)”เพื่ อ กํา หนดอั น ดั บ ความสําคัญตามความตองการและการฝกอบรมในแตละอุตสาหกรรม (รวมทั้งการเรียนรู ในที่ทํางาน) ตามความจําเปน · องคกรนายจางสามารถใหความสนับสนุนตอสมาชิกในการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการทั้ง ในระดับชาติและทองถิ่น เพื่อ พิจารณาปญหาเรื่องการเรียนรูในที่ทํางานและวิธีการที่ ดี ที่สุดในการทําใหการเรียนรูในที่ทํางานประสบความสําเร็จ · องค ก รนายจ า งสามารถสนั บ สนุ น ให อ งค ก รสมาชิ ก เปลี่ ย นกระบวนการคิ ด จาก ความเห็นที่วาการเรียนรูในที่ทํางานเปนคาใชจายมาสูการลงทุน · นายจางแตละรายสามารถจั ดใหมีโครงสรางเพื่ อการเรียนรูระหว างเพื่อนร วมงานได โดยยอมรั บ วา ตน แบบที่ ดีที่สุ ด สํ า หรับคนงานนั้ น คื อ เพื่ อ นคนงานผูมี ฝ มือ และความ ชํานาญงาน · ในกรณีที่นายจางหวั่นเกรงวาการเรียนรูในที่ทํางานจะเปนผลใหคนงานผูสามารถเรียนรู และยกระดับฝมือลาออกไปทํางานที่อื่น นายจางสามารถปองกันไดดวยการมุงเนน การ เรียนรูทักษะเฉพาะดานในที่ทํางานมากกวาการฝกทักษะทั่วไป · นายจางควรพิจารณาขยายสิ่งอํานวยความสะดวกและการเรียนรูตลอดจนความชํานาญ งานจากบริษัทไปสูสาธารณชนดวย · ในกรณีที่บริษัทเปนกิจการในกลุมองคกรระหวางประเทศ หรือเปนสมาชิกขององคกร ระหวางประเทศ บริษัท นั้นจะได รับประโยชนจากประสบการณเรีย นรูในที่ทํางานของ หุนสวนระหวางประเทศดังกลาว อาทิ ในกิจการจําหนายอาหาร ซึ่งผูแ ทนจําหนายระดับ 64
ทองถิ่นสามารถนําประสบการณและทรัพยากรขององคกรใหญมาสนับสนุนการเรียนรูใน ที่ทํางาน ตลอดจนโอกาสในการแลกเปลี่ยนพนักงาน · นายจางสามารถสนับสนุนใหลูกจางเรียนรูไดดวยตัวเอง ดังนั้นองคกรจึงจัดใหลูกจางมี ทรั พ ยากรในการเรี ย นรูเ ชน หนัง สื อ ตํา รา คู มื อ วี ดิ ทั ศ น คอมพิ วเตอร พร อ มด ว ย ตารางเวลา รวมทั้งเอกสารประกอบ “การเรี ยนรูแบบเปด” หรือ “แบบยืด หยุน” เพื่ อ สนับสนุนใหลูกจางพัฒ นาความรูแ ละทักษะของตน บางกรณีอ าจมีศูน ยกลางทรัพยากร ซึ่ ง นายจา งบางรายอาจจั ด ให มี เ วลาเรี ยนรู สํ าหรั บ ลู ก จ า ง แต บ างรายก็ อ าจเพีย งจั ด หา ทรัพยากรใหโดยลูกจางตองใชเวลาสวนตัวเพื่อการนี้ · นายจางโดยเฉพาะเจาของกิจการขนาดเล็ก อาจจัดโครงการฝก อบรมรวมกันเปนกลุม เพื่อการพัฒนาทักษะและฝมือของลูกจาง · นายจ างสามารถกํา หนดวิธี การออกแบบงานตามที่ก ล าวไว ข างตน และปฏิบั ติต าม วิธีการที่เหมาะสมดวยวัตถุป ระสงคคูข นาน คือ เพื่อปรับ ปรุงการทํางานและพัฒนาการ เรียนรูในที่ทํางานควบคูกันไป · องคกรนายจางสามารถเผยแพรตัวอยางการเรียนรูในที่ทํางานพรอ มทั้งกรณีศึกษาของ ความสําเร็จ ในจดหมายขาวหรือวารสารขององคกร · การชมเชยและมอบรางวัลการเรียนรูที่ประสบความสําเร็จใหลูกจาง · การยึดถือแนวคิดแหงการเปน องคกรเพื่อการเรียนรู · นายจางแตละรายควรทําการวิเคราะหความตองการการฝกอบรม ทั้งในระดับองคก ร โดยรวมและรายบุคคล เพื่อใชเ ปนฐานการพัฒนาโครงการเรียนรูรวมทั้งการเรียนรูในที่ ทํางานดวย · การพิจารณาถึงโอกาสของการเรียนรูสําหรับคนงาน นอกเหนือจากการฝกอบรมฝมือ หรือทักษะเฉพาะทางในที่ทํางาน ตัวอยางการดําเนินการโดยนายจาง · ในฟลิปปนส สถาบันฝกอบรมทางเทคนิค โกกงเหวยซึ่ งจัดตั้งโดยกลุ มบริษัท โกกง เหวย เพื่อเปนศูนยฝกอบรมดานอุตสาหกรรมในกิจการ ไดเปด ใหบริการแกส าธารณชน ดวย อีกตัวอยางหนึ่งคือสถาบันมูลนิธิเมอราลโด ซึ่งใหการฝกอบรมดานทักษะและฝมือ ทางเทคนิคตางๆแกสาธารณชนทั่วไปและบริษัทตางๆดวย 13.การสนับสนุนโดยองคกรคนงานเพื่อการเรียนรูในที่ทาํ งาน องค ก รคนงานมี บ ทบาทคู ข นานในการเรีย นรูใ นที่ ทํ า งาน คื อ 1) สนั บ สนุ น ให ค นใช ประโยชนจากโอกาสเพื่อการเรียนรูในที่ทํางานและการเรียนรูตลอดชีวิต 2) สนับ สนุนการเจรจา ตอรองเพื่อขยายโอกาสดังกลาวภายในกรอบการรวมเจรจาตอรอง รวมทั้งสําหรับผูพิการดวย 65
โดยเฉพาะอยางยิ่ง องคกรคนงานสามารถดําเนินการดังตอไปนี้ · สนั บ สนุ นให เ รื่อ งการเรี ยนรู ในที่ทํ างานเป น ประเด็น หนึ่ งในการร วมเจรจาตอ รอง เพื่ อ ให น ายจ า งเป น ผู จัด ให มีโ ครงการพั ฒ นาทั ก ษะและฝมื อ โดยไม ใ ช เ ป น เพี ยงการ ฝกอบรมเปนทางการ นอกงานเทานั้น · สนับสนุนใหนายจางกําหนดโครงการเรียนรูในที่ทํางานซึ่งครอบคลุม ถึงทักษะในการ ดํ า รงชี วิ ต และเรื่ อ งทั่ ว ไปที่ จํ า เป น ต อ งเรี ย นรู เช น การแก ป ญ หาและการตั ด สิ น ใจ โดยการรวมเจรจาตอรอง · ในกรอบการรวมเจรจาตอรอง กําหนดใหองคกรขามชาติจัด ใหมีโอกาสในการเรียนรู สําหรับประเทศเจาบาน ซึ่งรวมทั้งการเรียนรูในที่ทํางาน เทียบเทากับที่จัดใหมีในประเทศ ของตนเอง · เจรจาตอรองใหมีการยอมรับการเรียนรูในที่ทํางานและมีการรับรองคุณวุฒิ โดยถือเปน สวนหนึ่งของคุณวุฒิตามมาตรฐานแหงชาติ · เจรจาตอรองใหโครงการเรียนรูในที่ทํางานมีรูปแบบในการเรียนรูหลากหลาย เพื่อให เหมาะสมกับคนงานตางเพศตางวัยทั้งหญิงและชาย · สนับสนุนการรวมเจรจาตอรองเพื่อใหนายจางจัดการศึกษาในที่ทํางาน ตามโครงการที่ รวมถึงการใหก ารศึก ษาแกผูใหญขั้นพื้นฐาน ที่ประกอบดวยการเรียนรูหนังสือและเลข รวมทั้งการนับจํานวน ทั้งนี้เพื่อปรับปรุงทักษะใหกลุมคนผูดอยโอกาสเชนแรงงานยายถิ่น หรือแรงงานตางดาว ฯลฯ · มุ ง เน น แนวโน ม ระหว า งประเทศแห ง ยุ ค นี้ เ รื่ อ ง “ผู เ รี ย นเป น ศู น ยก ลาง (learner- centered)” แทนที่จะใช “ครูเปนศูนยกลาง (teacher-centered)” ในการใหโอกาสเพื่อ การ เรียนรู · เผยแพรการรับรูและชมเชยตัวอยางที่ดีเรื่องการเรียนรูในที่ทํางาน · ทบทวนนโยบายวาดวยขอบเขตและเนื้อหาของงาน องคกรคนงานบางแหงซึ่งเคยยึด แนวคิดเดิมที่วาคนงานควรทํางานหนาที่ใดหนาที่หนึ่งโดยเฉพาะไดเปลี่ยนมุม มองใหมวา การมีความเชี่ยวชาญในงานหลากหลาย ยอมเปนผลดีแกสมาชิก · ทบทวนดูวาการเขามีสวนรวมในการประกวดแรงงานฝมือ แหงชาติ จะเกิด ประโยชน สูงสุดแกสมาชิกอยางไร · พัฒนาทักษะใหบุคคลที่มีบทบาทในองคก รคนงาน (รวมทั้งเจาหนาที่เต็ม เวลา และ ตัวแทนไมเต็มเวลาของสถานประกอบการ) ซึ่งรวมทั้งการฝกอบรมและการเรียนรูในที่ ทํางานดวย · สงเสริมแนวคิดเรื่อง “คนงาน – ผูเรียนรู”
66
ตัวอยางการริเริ่มโครงการเรียนรูโดยองคกรคนงาน · สภาแรงงานแห งราชอาณาจั ก ร (UK Trade Union Congress) ได จัด ตั้งองคก ร UnionLearn (สหภาพเรียนรู) เพื่อปฏิบัติภารกิจในเรื่อง “การเพิ่ม พูนโอกาสในชีวิตของ คนงาน และสงเสริมปากเสียงในที่ทํางานโดยการเรียนรูดวยคุณภาพสูงของสหภาพ” ซึ่ง มุงหมายเพื่อ “ชวยใหสหภาพเปนองคกรแหงการเรียนรู” และเพื่อ “วิจัยการจัดอันดั บ ความสําคัญของสหภาพเรื่องการเรียนรูและทักษะ การบงชี้และแบงปนการปฏิบัติที่ดี การ สงเสริมขอตกลงเรื่องการเรียนรู การสนับสนุนใหสมาชิก สหภาพมีก ารเรียนรูและทัก ษะ และชวยกําหนดขอตกลงเรื่องทักษะในแตละภาคกิจการ” ทั้งนี้โดยกําหนดเปาหมายวาจะ ใหการฝกอบรมและใหใบรับรองคุณวุฒิแกผูแทนสหภาพจํานวน 22,000 คน และผูเรียนรู จากสหภาพจํานวน 250,000 คนภายในป พ.ศ. 2553 · ในป พ.ศ. 2549 สหพันธสหภาพแรงงานแหงประเทศจีน (All – China Federation of Trade Unions) จัดการประกวดฝมือแรงงานแหงชาติสําหรับคนงาน รวมกับหนวยงานที่ เกี่ยวของของรัฐบาล
67
เอกสารอางอิงและขอมูลดานเทคนิค มีทรัพยากรและขอมูลทั่วไปภายใตหัวขอ SKILLS – AP จากผูปฏิบตั ิโครงการฝายตางๆดู ไดจาก http://skills-apilobkk.or.th/join_form แหลงขอมูลอื่นๆดูไดจาก · Joumal of Workplace Learning · American Society for Training and Development ww.astd.org · European Training Village www.trainingvillage.gr/etv · European Centre for the Development of Vocational Training (Cedefop) www.ce3defop.europa.eu · ILO http://www.ilo.org/public/english/dialigue/ · National Centre for Vocational Education Research (Australia) www.ncver.edu.au · Union Learning Fund (UK) www.unionlearningfund.org.uk · Ashton, D., Sung, J., Raddon, A., and Riordan, T (2007) “{Challenging the Myths about Learning and Training in Small Enterprises: Implications for Public Policy, International Labour Office. · Harris, H., (2000), “Defining the Future or Reliving the Past?: Unions, Employers and the Challenge of Workplace Learning” Office for Educational Research and Improvement (USA), available from Education Resources Information Centre at http://eric.ed.gov/ERICDods/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/16/2b/8 8.pdf · UnionLearn (UK) “Negotiating Learning Agreements”. www.unionlearn.org.uk/agreements
68
ภาพบรรยากาศงานสัมมนา
รายนามวิทยากรและเจาหนาที่ ILO เรื่อง "การพัฒนาฝมือแรงงานในสถานประกอบกิจการ" ระหวางวันที่ ๒๓ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๓ ณ หองประชุมปกรณ อังศุสิงห ชั้น ๑๐ กรมพัฒนาฝมือแรงงาน ชื่อ - นามสกุล ๑๐๖
Mr.Bill Salter regional
ตําแหนง Director
หนวยงาน
โทรศัพท
โทรสาร
ILO Sub Regional Office for East Asia, Bangkok
๐-๒๒๘๘-๒๒๑๙
๐-๒๒๗๗-๓๐๕๘
ILO Asia Pacific Regional Office (ROAP)
๐-๒๒๘๘-๑๘๕๕
๐-๒๒๘๘-๑๐๘๖ grannall@ilo.org
ILO SRO Bangkok
๐-๒๒๘๘-๑๘๕๕
๐-๒๒๘๘-๓๐๔๓
๑๐๗ Mr.Raymond Grannall
Senior Speciclist on Skills Development and Regional Skills and Employability Programme
๑๐๘ Ms.Carmella Torres
Senior Skills & Employability Specialist
๑๐๙ Mr.Nobuo Matsubara
Deputy-Director,Overseas Cooperation Division
๑๑๐
Mr.Pong-sul Ahn
Senior Speciclist on Workers' Activities,
ILO SRO Bangkok
๐-๒๒๔๕-๑๘๒๐
๐-๒๒๔๘-๓๔๔๙
๑๑๑
Mr.Dragan Redic
Senior Speciclist on Employers' Activities,
ILO SRO Bangkok
๐-๒๒๘๘-๑๗๓๙
๐-๒๒๘๘-๓๐๔๓
(ECOT)
๐-๒๓๘๕-๘๕๗๗
๐-๒๓๘๕-๘๕๗๗
The Mall Group Co,Ltd
๐-๒๓๑๘-๒๔๘๐
๐-๒๓๑๘-๒๔๘๐
๑๑๒ Ms.Siriwan Romchattong
Secretary
๑๑๓ Ms.Picha Wattanaluckkee HR Manager
Overseas Cooperation Division,Human Resources Development Bureau Ministry of Health Labour and Welfare of Japan
Ms.Wipusara Rugworakijkul
Programme Officer
Regional Skills and Employability Programme for Asia and the Pacific
๐-๒๒๘๘-๒๔๗๘
๐-๒๒๘๘-๑๐๘๖ wipusara@ilo.org
๑๑๕ Ms.Jittima Srisuknam
Programme Officer
ILO SRO Bangkok
๐-๒๒๘๘-๑๗๓๙
๐-๒๒๘๘-๓๐๔๓
๑๑๔
jittima@ilo.org
76