สายงานวิชาการ
วารสารเชิงวิชาการรายไตรมาสที่รายงานขอมูลเศรษฐกิจที่เปนประโยชนกับสมาชิกและผูประกอบการทั่วไป
Volume 1 Number 1 January – March 2013
http://www.fti.or.th/ อุตสาหกรรมยานยนตไทย ประกาศศักยภาพ การผลิตมากกวา 2 ลานคัน ความสําเร็จ 5 ทศวรรษยานยนตไทย
“ทิศทางเศรษฐกิจไทยป 2556 ... โอกาส ความ ทาทาย และการปรับตัว”
แนวคิดแรงงานสัมพันธที่ดีกับ การสงเสริมแรงงานสัมพันธ
คุณภาพชีวติ และปจจัยตอ ความพึงพอใจในชีวิตของ คนไทยวัยทํางานในเขต กรุงเทพมหานคร
สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทยเปนองคกรภาคเอกชนทีม่ ีบทบาทสําคัญอยาง ยิ่งตอการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศ โดยทําหนาที่ในการสนับสนุน สงเสริม และประสานความรวมมือระหวางภาคเอกชนกับภาครัฐบาล รวมทั้งการพัฒนา ศักยภาพของผูประกอบการเพื่อเปนพลังในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ ใหเติบโตอยางยั่งยืน สายงานวิชาการ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย ในฐานะสือ่ กลางของ การสงผานความรูแ ละขอมูลขาวสารดานเศรษฐกิจอุตสาหกรรมไปยัง ผูป ระกอบการ ไดจัดทําวารสาร E-NEWs BULLETIN ซึง่ เปนวารสาร อิเล็กทรอนิกส โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเผยแพรขอมูลเศรษฐกิจอุตสาหกรรมที่เปน ประโยชนใหกับสมาชิกและผูป ระกอบการ สามารถนําไปวางแผนการดําเนิน กิจการไดอยางมีประสิทธิภาพ ในโอกาสนี้ ผมในนามของสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย หวังเปนอยางยิง่ วาวารสาร E-NEWs BULLETIN จะเปนประโยชน และเปนชองทางการสือ่ สารระหวางสภาอุตสาหกรรม แหงประเทศไทย และผูประกอบการ ตลอดจน กอใหเกิดแนวคิด และการพัฒนาการดําเนินกิจการโดยคํานึงถึงสิ่งแวดลอมและการอยูรวมกันกับชุมชนไดอยางยั่งยืน
(นายพยุงศักดิ์ ชาติสุทธิผล) ประธานสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
E – NEWS BULETIN เปนวารสารที่จัดทําขึ้นเพื่อใหขอมูลขาวสารที่เกี่ยวของกับภาวะเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมของไทย พรอมทัง้ นําเสนอบทความและงานวิจัยทีใ่ หความรูและเปนประโยชนกับผูอา นทุกทาน โดย E – NEWS BULETIN จัดทําขึ้นเปน รายไตรมาส ฉบับนี้เปนฉบับปฐมฤกษเปดศักราชใหมตอ นรับป 2556 ใน E –BULETIN ฉบับนีข้ อนําเสนออุตสาหกรรมยานยนต ซึ่งเปนอุตสาหกรรมทีม่ ี ความโดดเดนอยางมากในขณะนี้ โดยอุตสาหกรรมยานยนตไทยมีศักยภาพที่จะทําใหไทย เปนฐานการผลิตรถยนตระดับโลกติดอันดับ 1 ใน 10 ของโลก ดวยปริมาณการผลิตอยูที่ 5 ลานคันตอปไดในอีก 5 ปขางหนา ในคอลัมนฐานเศรษฐกิจ E – NEWS BULETIN นําเสนอดัชนีความเชื่อมั่น ภาคอุตสาหกรรมในเดือนพฤศจิกายน 2555 และดัชนีชน้ี าํ ภาวะอุตสาหกรรมในเดือน ตุลาคม 2555 ซึ่งเปนประโยชนตอผูอา นในการคาดการณภาวะและทิศทางของทั้ง เศรษฐกิจและอุตสาหกรรมไทย สวนในคอลัมนบทความนารู E – NEWS BULETIN ขอนําเสนอเรือ่ งคุณภาพชีวติ และปจจัยตอความพึงพอใจในชีวิตของคนไทยวัยทํางานในเขตกรุงเทพมหานคร บทความ ที่นาสนใจอีกเรื่องคือ แนวคิดแรงงานสัมพันธที่ดีกับการสงเสริมแรงงานสัมพันธ ซึง่ คาดวา จะเปนประโยชนตอผูอา นทุกๆ ทาน โดยไดรับความรวมมือที่ดีจากมหาวิทยาลัยเกษม บัณฑิตในการนําบทความดังกลาวขางตนมานําเสนอ ในวารสารเลมแรกนี้ สวนในชวงไลฟสไตลจะมีกจิ กรรมตางๆ ของสํานักวิชาการ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย อยางไรก็ตาม หวังวา E – NEWS BULETIN จะเปนอีกหนึ่งทางเลือกของการเปนแหลงขอมูลขาวสารและความรูใหกับผูอา นทุกทาน
ศุภรัตน ศิริสรุ รณางกูร บรรณาธิการ
พิภพ โชควัฒนา ผูชวยบรรณาธิการ
ดร.อธิศ สุวรรณดี ผูชวยบรรณาธิการ
สวัสดีครับทานผูอ า นทุกทาน สายงานวิชาการ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย ได จัดทํา E –วารสารกึ่งวิชาการ ซึ่งเปนวารสารที่มีเนื้อหาที่เปนประโยชนและใหความรู กับผูอานทุกทาน ไมวาจะเปนภาวะเศรษฐกิจและภาคอุตสาหกรรมไทย โดยเฉพาะ ฉบับปฐมฤกษนจ้ี ะนําเสนออุตสาหกรรม ยานยนตที่ถือไดวาเปนอุตสาหกรรมดาวเดนที่ตองจับตามองและนับไดวาเปน อุตสาหกรรมที่สรางมูลคาใหกับเศรษฐกิจไทย อีกทั้งทานผูอานจะไดทราบถึงแนวโนม และทิศทางของภาคอุตสาหกรรมในอนาคตผานดัชนีชน้ี ําภาวะอุตสาหกรรมอีกดวย ทานผูอ านสามารถติดตามวารสาร E – NEWS BULETIN ไดที่ www.fti.or.th ทุกๆ ไตรมาสครับ และหวังเปนอยางยิ่งวาวารสาร E – NEWS BULETIN จะเปนประโยชน ตอผูอานทุกทานครับ
ในปจจุบัน สังคมไทยเปนสังคมแหงการเรียนรูและใชความรูเปนพื้นฐาน ดังที่รูจัก กันโดยทั่วไปวา “Knowledge – based Society”สํานักวิชาการ สภาอุตสาหกรรม แหงประเทศไทย มีเจตนารมณ ที่จะเผยแพรความรู สูสังคมไทย ผมรูสึกยินดีที่ได เปนสวนหนึ่งในการสรางคุรคานั้น เพื่อเผยแพรความรู ขาวสาร ความ เคลือ่ นไหวดานพัฒนาผลงานวิชาการ บทความ ตลอดจนวิทยาการใหม ๆ ที่ เปนประโยชนกับสมาชิกและสังคมไทย ขอขอบคุณคณะทํางานจากสํานักวิชาการ ซึ่งเปนกําลังสําคัญในการจัดทํา E-News Bulletin และขอขอบคุณเจาของ บทความทุกทาน กองบรรณาธิการยังคงเปดรับบทความจากทานสมาชิกดวยความ ยินดี
WINTE R
รูทันเศรษฐกิจ
Templa te
อุตสาหกรรมยานยนตไทย การฟนตัวของอุตสาหกรรมหลังมหาอุทกภัย พ.ศ. 2554 ความสามารถในการแขงขันของประเทศไทยป 2012 ดัชนีความเชื่อมั่นภาคอุตสาหกรรม ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม การคาดการณภาวะเศรษฐกิจอุตสาหกรรมไทย 2556
บทความนารู คุณภาพชีวิตและปจจัยตอความพึงพอใจ ในชีวิตของคนไทยวัย ทํางาน แนวคิดแรงงานสัมพันธที่ดี กับการสงเสริมแรงงานสัมพันธ
Lifestyle สัมมนาเรื่อง “ทิศทางเศรษฐกิจไทยป 2556 ... โอกาสความทาทาย และการปรับตัว”
WINTE R
อุตสาหกรรมยานยนตไทย ประกาศศักยภาพการผลิต มากกวา 2 ลานคัน ความสําเร็จ 5 ทศวรรษยานยนตไทย
Templa te
นายพยุงศักดิ์ ชาติสุทธิผล ประธานสภาอุตสาหกรรมแหง ประเทศไทย (ส.อ.ท.) กลาววา อุตสาหกรรมยานยนตไทย เติบโตขึ้นอยางแข็งแกรงดวยแรงสนับสนุนจากภาครัฐและ เอกชนที่รวมกันขับเคลื่อนอุตสาหกรรม ทั้งระบบ โดยภาครัฐ เปนผูกาํ หนดนโยบาย และภาคเอกชนเปนผูดําเนินการเพื่อ เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันในระดับสากล จนประสบ ความสําเร็จในการเปนฐานการผลิตยานยนต 1 ใน 10 ของ โลก
“ป 2555 นับวาเปนปทองของอุตสาหกรรมยานยนต สามารถผลิตไดมากกวา 2 ลาน คัน และมียอดการสงออกยานยนตทั้งระบบรวมมูลคากวา 1 ลานลานบาท เปนอันดับ หนึ่งของการสงออก โดยมีโปรดักสแชมเปยน คือ รถปกอัพ และอีโคคาร รวมถึงการ สงออกชิ้นสวนและอะไหลยานยนตไปยังทั่วโลก จากแนวโนมดังกลาว อุตสาหกรรม ยานยนตมั่นใจวาจะสามารถบรรลุเปาการผลิตมากกวา 3 ลานคันในอนาคตอันใกล อยางแนนอน”
01
WINTE R
อุตสาหกรรมยานยนตไทยวางรากฐานในประเทศมาเปนระยะเวลานานกวา 50 ป โดยตลอด ระยะเวลาที่ผานมาไดเอื้อประโยชนใหกับประเทศไทยทั้งทางดานเศรษฐกิจ เทคโนโลยี ตลอดจน สังคมและสิ่งแวดลอม ดานเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมยานยนตไทยมีมลู คาคิดเปน 10% ของมูลคาผลิตภัณฑมวลรวมประเทศ (GDP) คาดวาในปนี้จะเปนฐานการผลิตที่มีกําลังการผลิตสูงติดอันดับ 1 ใน 10 ของโลก มียอดการ สงออกยานยนตและชิ้นสวนเปนอันดับที่ 6 ของโลก โดยคาดวาในป 2555 จะมียอดการสงออกสูง กวา 1 ลานลานบาท แบงเปนยอดการสงออกรถยนตกวา 1 ลานคัน คิดเปนมูลคากวา 6 แสนลาน บาท และยอดสงออกชิ้นสวนอีกกวา 4 แสนลานบาท นับวาเปนอุตสาหกรรมที่นําเงินตราเขาประเทศ เปนอันดับหนึ่ง ตลอดจนสรางอุตสาหกรรมตอเนื่องในประเทศ ปจจุบัน ประเทศไทยมีโรงงานผลิต ยานยนต ชิน้ สวนยานยนต และอุตสาหกรรมตอเนื่องรวมกวา 2,500 แหง และในป 2555 นี้ เฉพาะ อุตสาหกรรมยานยนตและชิ้นสวน มียอดขอสงเสริมการลงทุนสูงถึง 202,800 ลานบาท เพิ่มขึ้น 95% จากปกอน ดานเทคโนโลยี ซึง่ เปนปจจัยสําคัญของการพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต ผูป ระกอบการยานยนต และชิ้นสวนตางลงทุนสรางศูนยวิจัยและพัฒนาขึ้นในประเทศไทย โดยปจจุบันมีจํานวนไมนอยกวา 9 แหง กอใหเกิดการถายทอดเทคโนโลยีการผลิตและการจัดการอุตสาหกรรม สงผลใหอุตสาหกรรม ยานยนตไทยสามารถพัฒนามาตรฐานการผลิตและคุณภาพทัดเทียมประเทศผูผ ลิตชัน้ นําของโลก ภายใตแบรนด Made in Thailand ดานสังคมและสิ่งแวดลอม อุตสาหกรรมยานยนตมบี ทบาทสําคัญในการยกระดับคุณภาพชีวติ และ สังคม สรางงานสรางอาชีพ มุงมั่นพัฒนาฝมือแรงงานซึ่งเปนหัวใจสําคัญของกําลังการผลิต นอกจากนี้ ยังมีสว นในการพัฒนาคมนาคมขนสง ชวยกระจายความเจริญไปสูชุมชนตางๆ สําหรับ บทบาททางดานสิ่งแวดลอมนั้น อุตสาหกรรมยานยนตเปนธุรกิจแถวหนาที่มีความตื่นตัวดานการ รณรงครักษาสิ่งแวดลอม เริ่มจากการผลิตผลิตภัณฑยานยนตและชิ้นสวนไดมาตรฐาน Euro และ Emissions ระดับสากล ทั้งยังพัฒนาเทคโนโลยีที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอมอยางตอเนื่อง ตลอดจน ดําเนินกิจกรรมเพื่อสังคมและสิ่งแวดลอมอยางตอเนื่อง ขอมูลจาก สมาคมอุตสาหกรรมยานยนตไทย กลุม อุตสาหกรรมยานยนต สภาอุตสาหกรรมแหง ประเทศไทย
Templa te
02
WINTE R
คุณศุภรัตน ศิริสวุ รรณางกูร ประธานกลุม อุตสาหกรรมยาน ยนต สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย กลาววา ในป 2555 อุตสาหกรรมยานยนตไทยไดประกาศความสําเร็จ ดวยยอดการผลิตมากกวา 2 ลานคันตอปเปนครั้งแรก และ ในป 2555 คาดวาการผลิตรถยนตจะอยูที่ 2.3 ถึง 2.4 ลาน คัน ทั้งนี้ภายในระยะเวลาอีก 5 ปขางหนา หรือในป 2560 หรืออาจเร็วกวา
Templa te
ประเทศไทยจะสามารถผลิตรถยนตเพิ่มขึ้นไดที่ระดับ 3 ลานคันตอป และติดอันดับ 1 ใน 10 ของ ประเทศที่มีการผลิตรถยนตมากที่สุด แตอยางไรก็ตามจะตองขึ้นอยูกับปจจัยแวดลอม โดยเฉพาะ สถานการณความมั่นคงทางการเมืองเปนหลัก รวมทั้งปจจัยที่อยูเหนือการควบคุมอื่น ๆ ดวย ซึ่ง สภา อุตสาหกรรมมีความมั่นใจวายอดการผลิต 2.4 ถึง 2.5 ลานคัน ในป 2556 จะเสริมใหไทย กลายเปนผูผ ลิตรถยนตรายใหญ 1 ใน 10 อันดับของโลก โดยอุตสาหกรรมยานยนตไทยจะมี กําลังการผลิตทั้งสิ้นที่ 2.7 ลานคันตอป คาด...ป 2556 อุตสาหกรรมยานยนตไทยจะมียอดผลิตถึง 2.5 ลานคัน คุณศุภรัตน ศิริสวุ รรณางกูร ยังกลาวอีกวา ในป 2556 คาดวาจะผลิตรถยนตได 2.5 ลานคัน จาก กําลังการผลิตทั้งหมด 2.7 ลานคัน แบงเปน ผลิตขายในประเทศ 1.4-1.5 ลานคัน และสงออก 8-9 แสน คัน โดยไดรับปจจัยสนับสนุนจากนโยบายรถยนตคันแรกที่รับจองถึงสิ้นเดือนธันวาคม 2555 ซึ่งไม สามารถผลิตไดทันในปนี้ และอาจยกยอดเปนการผลิตในป 2556 แทนประมาณ 200,000-300,000 คัน รวมถึงนโยบายการพักชะระหนี้ นโยบายบัตรเครดิต ที่จะชวยใหประชาชนมีสภาพคลองทางการเงินมาก ขึ้น "นโยบายการกระตุนเศรษฐกิจภายในประเทศโดยการอัดฉีดเงินจํานวนมหาศาลเชื่อวาจะชวยกระตุน ใหยอดขายรถยนตในป 2556 สามารถขยายตัวตอเนื่องได โดยเฉพาะรถกระบะ และรถอีโคคารจะเปน พระเอก” ที่ผานมาภาครัฐตองการใหผลิตเพื่อสงออกรอยละ 65 ของการผลิตรถยนตในไทยทั้งหมด แต ความตองการรถยนตในไทยมีมากทําใหยังไมถึงเปาหมายที่ตั้งไว ถาหมดนโยบายรถยนตคันแรกเชื่อวา ความตองการในประเทศยังมีแตคงไมขยายตัวมากเหมือนปนี้ อยางไรก็ตาม เชื่อวา หากยอดการผลิต สูงถึง 2.4-2.5 ลานคัน จะทําใหไทยกลายเปนผูผลิตรถยนตรายใหญ 1 ใน 10 ของโลกทันที อยางไรก็ตามอุตสาหกรรมยานยนตไทยยังคงมีแนวโนมเติบโตตอไปอีก 3-5 ป เนื่องจากอัตรา การใชรถยนตของคนไทยยังอยูที่ระดับ 10 คนตอรถ 1 คัน
03
WINTE R
การสงออกในป 2556 คาดวาไมนาจะมีปญ หามากนัก ถึงแมวาหลายประเทศจะไดรับผลกระทบ จากวิกฤตหนี้ในกลุมประเทศยูโรโซน แตคําสั่งซื้อจากประเทศอื่นยังมีอยางตอเนื่อง โดยเฉพาะในกลุม ประเทศอาเซียน กลุมตะวันออกกลาง ออสเตรเลีย แอฟริกา และอเมริกาใต อุตสาหกรรมยานยนตเสนอใหพฒ ั นาฝมอื แรงงาน เด็กแวน บรรเทาปญหาขาดแคลนแรงงาน และลดปญหาสังคม
Templa te
คุณศุภรัตน ศิริสุวรรณางกูร ไดกลาววา ภาคอุตสาหกรรมยานยนตและกลุม ชิน้ สวนยานยนตมี ความสนใจที่จะรวมมือกับกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงแรงงาน และสํานักงานตํารวจแหงชาติ นํา เยาวชนที่อยูในแกงแขงรถมอเตอรไซคบนทองถนน (เด็กแวน) มาพัฒนาฝมอื แรงงาน เพื่อเขาสูการเปน แรงงานฝมอื ในอุตสาหกรรมยานยนตและชิ้นสวนยานยนต เพือ่ บรรเทาปญหาการขาดแคลนแรงงานใน ภาคอุตสาหกรรมยานยนต อีกทั้งยังเปนการบรรเทาปญหาสังคมใหลดลงดวย เพราะกลุมเยาวชน ดังกลาวจะมีความสามารถและสนใจทางดานการตกแตงยานยนต ซึง่ นาจะใชระยะเวลาในการพัฒนาให เปนแรงงานฝมือในอุตสาหกรรมยานยนตไดเร็ว “เด็กกลุมนี้ตองยอมรับวาเปนกลุมที่มีศักยภาพมาก โดยเฉพาะในเรื่องการตกแตงยานยนต ซึ่งสวนใหญนําไปใชในทางที่ผิดและสรางความเดือดรอนใหกับ สังคม ภาคเอกชนจึงมีแนวคิดที่จะเขาไปชวยสนับสนุนใหเด็กแวนมีงานทําและสรางประโยชนตอ ภาคอุตสาหกรรม โดยงานที่เหมาะกับเด็กแวนหากสามารถพัฒนาฝมือได เชน เปนชางในธุรกิจการ ตกแตงรถยนต มอเตอรไซค หรือบริษัทที่มีการแขงรถประเภทตางๆ ที่ถูกตองตามกฏหมาย” ในปจจุบันแรงงานที่อยูในสวนของคายรถยนตมีประมาณ 100,000 คน และยังมีความตองการ เพิ่มขึ้นอีกประมาณ 10,000 ถึง 20,000 คน เพื่อรองรับการผลิตที่มีแนวโนมเพิ่มขึ้นในอนาคต เนื่องจาก คายรถยนตหลายคายไดขยายกําลังการผลิต โดยในป 2555 คาดวาจะผลิตรถยนตได 2.3 ลานคัน และ จะเพิ่มขึ้นเปน 2.5 ลานคันในป 2556
04
WINTE R
คุณสุรพงษ ไพสิฐพัฒนพงษ โฆษกกลุม อุตสาหกรรมยานยนต สภา อุตสาหกรรมแหงประเทศไทย เปดเผยจํานวนการผลิตรถยนต ยอดขาย ภายในประเทศ และการสงออกรถยนต ในเดือนธันวาคม 2555 วา การ ผลิตจํานวนรถยนตทั้งหมดที่ผลิตไดในเดือนธันวาคม 2555 มีทั้งสิ้น 221,3533 คัน เพิ่มขึ้นจากเดื อ นธั นวาคม 2554 ร อ ยละ 122.63 เนื่องจากปลายปที่แลวเกิดอุทกภัย แตอยางไรก็ตามการลิตลดลงจาก เดือนพฤศจิกายน 2555 รอยละ 13.73 เนื่องจากในเดือนธันวาคมมี จํานวนวันทํางานทีน่ อ ย จํานวนรถยนตที่ผลิตไดทั้งสิ้นตั้งแตเดือนมกราคม – ธันวาคม 2555 มีจํานวน 2,453,717 คัน เพิ่มขึ้นจากป 2554 รอยละ 68.32 ซึ่ง เป นสถิติที ่สู ง ทีส่ ุ ด ในรอบ 51 ป สงผลใหประเทศไทยเปนผูผลิต รถยนตอนั ดับ 10 ของโลกแลว
Templa te
ดานการผลิตเพื่อสงออกในเดือนธันวาคม 2555 ผลิตได 80,314 คัน คิดเปนรอยละ 36.28 ของ ยอดการผลิ ต ทั ้ง หมดเพิ ม่ ขึ ้นจากเดื อ นธั น วาคม 2554 ร อ ยละ 80.74 โดยตั ้ง แตเ ดื อ นมกราคม – ธันวาคม 2555 ผลิตเพื่อสงออกได 1,021,665 คัน คิดเปนรอยละ 41.64 ของยอดการผลิตรวม เพิ่มขึ้นจากป 2554 รอยละ 39.20 การผลิตเพื่อจําหนายภายในประเทศเดือนธันวาคม 2555 ผลิตไดทั้งสิ้น 141,039 คัน คิดเปน รอยละ 63.72 ของยอดการผลิตทั้งหมด เพิ่มขึ้นจากเดือนธันวาคม 2554 รอยละ 156.48 โดยในชวง เดือนมกราคม – ธันวาคม 2555 ผลิตไดทัง้ สิน้ 1,432,052 คัน คิดเปนรอยละ 58.36 ของยอดการ ผลิตรวม เพิม่ ขึน้ จากเดือนมกราคม – ธันวาคม 2554 รอยละ 97.84 ยอดการผลิตรถจักรยานยนตของเดือนธันวาคม 2555 มีทัง้ สิน้ 242,894 คัน โดยลดลงจากเดือน ธันวาคม 2554 รอยละ 50.3 และยอดการผลิตรถจักรยานยนตในชวงเดือนมกราคม – ธันวาคม 2555 มีจํานวนทั้งสิ้น 3,149,105 คัน เพิ่มขึ้นจากป 2554 รอยละ 6.57
05
WINTE R
ยอดขายรถยนตภายในประเทศเดือนธันวาคม 2555 มีจํานวนทัง้ สิ้น 144,676 คัน เพิ่มขึน้ จากเดือ นเดี ยวกั นในปที่ผ านมาร อ ยละ 165.10 เนื่องจากในปลายป 2554 เกิดอุทกภัย แตอยางไรก็ตามเมือ่ เทียบกับ เดือนพฤศจิกายน 2555 ยอดขายลดลงเล็กนอย คิดเปนรอยละ 2.41 สวนรถจักยานยนตมียอดขาย 152,894 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนธันวาคม 2554 รอยละ 24.94 แตลดลงจากเดือนพฤศจิกายน 2555 รอยละ 7.77 เมื ่อ พิ จ ารณายอดขายรถยนต ตั้ง แต เ ดื อนมกราคม - ธั น วามคม 2555 พบวา รถยนตมียอดจําหนายทัง้ สิน้ 1,436,335คัน สูงสุดเปน ประวั ติ ก ารณ โดยเพิ ่ม ขึ ้น จากป 2554 ร อ ยละ 80.90 ส ว น รถจักรยานยนต มียอดขาย 2,130,067 คัน สูงสุดเชนเดียวกับยอดขาย รถยนตภายในประเทศ โดยเพิม่ ขึน้ จากป 2554 รอยละ 6.11
Templa te
การสงออกรถยนตสาํ เร็จรูปในเดือนธันวาคม 2555 สงออกได 86,297 คัน เพิ่มขึน้ จากเดือนธันวาคม 2554 รอยละ 146.24 เนื่องจากเมื่อปลายป 2554 เกิดอุทกภัย แตลดลงจากเดือนพฤศจิกายน 2555 รอ ยละ 13.90 เนื ่อ งจากในเดื อ นธั นวาคมมี วั นทํ างานนอ ย โดยมูล คาการสงออกเพิ่มขึ้นจากเดือ น ธันวาคม 2554 รอยละ 139.12 โดยตั้งแตเดือนมกราคม – ธันวาคม 2555 ไทยสามารถสงออก รถยนตสําเร็จรูปไดทัง้ สิน้ 1,026,671 คัน สูงสุดในรอบ 25 ป นับตัง้ แตมีการสงออกรถยนตในป พ.ศ. 2531 เปนตนมา สงผลใหประเทศไทยเปนประเทศที่สงออกรถยนตอันดับ 7 ของโลก และ สงออกรถยนตไดสูงกวาปที่แลว รอยละ 39.56 มีมูลคาการสงออก 490,134.74 ลานบาท เพิ่มขึ้น จากป 2554 รอยละ 42.74 การสงออกรถจักรยานยนตในเดือนธันวาคม 2555 มีจํานวนสงออก 85,959 คัน ลดลงจาก เดือนธันวาคม 2554 รอยละ 28.82 โดยมีมูลคา 2,912.95 ลานบาท เพิม่ ขึ้นจากเดือนธันวาคม 2554 รอยละ 80.47 และการสงออกรถจักยานยนตตั้งแตเดือนมกราคม – ธันวาคม 2555 มีจํานวน สงออก 856,935 คัน ลดลงจากป 2554 รอยละ 24.37 โดยมีมูลคา 29,659.88 ลานบาท เพิ่มขึ้จาก ป 2554 รอยละ 21.80
06
WINTE R Templa te
คุณสุรพงษ ไพสิฐพัฒนพงษ เปดเผยวา ในปจจุบันคายรถยนตและผูผลิตชิ้นสวนยานยนตตองเพิ่ม เวลาการทํางาน ซึ่งเปนทั้งเพิ่มกะผลิตและเพิ่มเวลาการทํางานหรือโอที สงผลใหพนักงานมีความสุข จากรายไดที่เพิ่มขึ้น เพราะบางรายมีรายไดจากคาโอทีมากกวาเงินเดือนประจํา เชน มีเงินเดือน 15,000 บาทตอเดือน แตมคี าโอทีเพิ่มอีก 20,000 บาท เปนตน อยางไรก็ตาม แมผูประกอบการไดเพิ่ม กะเวลาทํางาน แตลูกคาก็ยังคงตองรอรถยนตบางรุนเปนระยะเวลานานถึง 8-9 เดือน เนื่องจากไม สามารถผลิตรถยนตไดทันตอความตองการของลูกคา ขณะเดียวกันกลุมอุตสาหกรรมยานยนตอยู ระหวางเจรจากับกระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงแรงงานในการพัฒนาแรงงานใหม 200,000 250,000 คน เพือ่ รองรับการขยายตัวของอุตสาหกรรมยานยนตในป 2560 ที่คายรถยนตตั้งเปาการ ผลิตรถยนต 3 ลานคัน เพื่อใหประเทศไทยเปนผูผลิตรถยนตรายใหญของโลกติดอันดับ 1 ใน 10 อยาง ถาวร ในเบื้องตนโรงงานผูผลิตรถยนตและผูผลิตชิ้นสวนไดนําเด็กที่จบการศึกษาในระดับ ปวช. และที่ กําลังศึกษาตอในระดับ ปวส. มาทํางานโดยใหเงินเดือนเฉลี่ย 14,000 – 15,000 บาท ซึ่งนักศึกษา เหลานีส้ ามารถไปเรียนหนังสือไดในวันเสาร-อาทิตย ซึง่ สามารถแกปญ หาการขาดแคลนฝมอื แรงงาน ไดระดับหนึ่ง“ขณะนี้ทกุ ฝายชวยกันแกปญ หาการขาดแคลนแรงงาน ทั้งบริษัทแมในญี่ปุน ภาครัฐ และ ภาคเอกชนไทย โดยปจจุบันมีแรงงานในกลุมยานยนตและชิ้นสวนกวา 500,000 คน และในป 2560 ตองเพิ่มเปน 800,000 คน เพื่อรองรับการผลิตรถยนตป 3 ลานคัน หากไมสามารถเพิ่มแรงงานไดใน อนาคตจะเปนอุปสรรคตอการขยายตัวของอุตสาหกรรม”
07
WINTE R
แนวโนมอุตสาหกรรมยานยนต ป 2556 คาดวา ขยายตัวตอเนื่องจากเศรษฐกิจไทยที่ยังแข็งแกรง
Templa te
ในป 2556 คุณสุรพงษ กลาววา อุตสาหกรรมยานยนตในปหนาจะยังคงไดรับอานิสงฆจากยอดจอง รถยนตในโครงการคืนภาษีรถยนตคนั แรกไปจนถึง 6 เดือนแรกของป 2556 โดยคาดวาจะมียอดผลิต รถยนตถงึ 250, 000 คัน โดยเปนยอดจองจากงานมหกรรมยานยนตครั้งที่ 29 ประมาณ 50,000 คัน เนื่องจากเศรษฐกิจไทยยังคงเติบโตไดตอเนื่องในป 2556 ซึ่งเศรษฐกิจไทยนาจะขยายตัวไดประมาณ รอยละ 4.5 ถึง 5.5 จากปจจัยการลงทุนโครงการขนาดใหญของภาครัฐ และการบริโภคภายในประเทศ ที่มีผลใหอุตสาหกรรมยายนตเติบโตตาม สําหรับปจจัยเสี่ยงของอุตสาหกรรมยานยนตในป 2556 ขณะนี้ยังไมมีความกังวลจากปจจัยใด แตยังคง ตองติดตามสถานการณเศรษฐกิจโลกและวิกฤตเศรษฐกิจในยุโรป ที่อาจมีผลกระทบตอการสงออกของ อุตสาหกรรมยานยนตในชวงแรกๆ จนทําใหการสงออกติดลบถึงรอยละ 26 แตขณะนี้ตัวเลขเริ่มแสดง ทิศทางที่ดีขึ้น โดยติดลบลดลงมาเหลือรอยละ 9 “ยอดผลิตรถยนตไทยป 2554 อยูในอันดับที่ 14 ซึ่งในป 2555 ไทยสามารถผลิตรถยนตติดอันดับ 1 ใน 10 เรียบรอยแลว โดยเปนการแซงหนาประเทศสเปน, ฝรั่งเศส, รัฐเซีย, อิหราน เนื่องจากประเทศดังกลาวไดรับผลกระทบจากปญหาวิกฤตหนี้สินยูโรโซนแต หากเศรษฐกิจยุโรปฟนตัวเร็วบางประเทศก็จะกลับมาแซงหนาไทยไดเหมือนเดิมเวนแตไทยจะผลิต รถยนตใหได 3 ลานคันก็จะอยูอันดับ 10 ไดถาวรซึ่งไทยวางแผนไววาจะไปสูเปาหมายดังกลาวอีก 5 ป หรือในป 2560 “คุณสุรพงษกลาววา คอนขางมั่นใจวายอดผลิตรถยนตของไทยในปนี้จะอยูในระดับ 2.22.3 ลานคัน เพราะในชวง 9 เดือนแรกยอดผลิตรถยนตอยูที่ 1.7 ลานคันแลว และในป 2556 เชื่อวายอด ผลิตก็ยังมีเพิ่มตอเนื่องจากเพราะยอดจองรถยนตในโครงการคืนภาษีรถยนตคันแรกอีกจํานวนมาก โดยเฉพาะในสวนของรถยนตอีโคคารท่ีคอ นขางไดรับความสนใจจากผูบริโภคอยางมาก”
08
WINTE R
สําหรับนโยบายรัฐ ในการกระตุน การขยายตัวอุตสาหกรรมรถยนตในสวนของมาตรการคืนภาษี รถยนตคนั แรก แมจะสงผลเฉพาะผูที่จองรถยนตภายในป 2555 ก็เชื่อวาจะไมกระทบการผลิตรถยนต ตั้งแตชวงป 2557 เปนตนไป เพราะผูประกอบการมองวา การใชรถยนตมีวงจรการใชผูบริโภคจะตองมี การเปลี่ยนรถยนต มีการซื้อใหมอยูแลว ไมไดยึดอยูกับนโยบายรถยนตคันแรกเพียงอยางเดียว ดังนั้น หากในป 2556 สามารถผลิตรถยนตได 2.5 ลานคัน ในปตอๆ ไปก็เชื่อวาจะยังผลิตไดมากกวา หรือไม ต่ําไปกวานี้ “สวนการปรับโครงสรางภาษีรถยนตใหม โดยกําหนดอัตราภาษีอิงกับอัตราการปลอย มลพิษ จากเดิมที่อิงกับขนาดของเครื่องยนตนั้นรัฐบาลตองใหเวลาผูประกอบการปรับตัวมิเชนนั้นจะ กระทบกับอุตสาหกรรมรถยนตอยางแนนอน แตคงไมสามารถระบุไดวาจะกระทบแคไหน ภาคเอกชน จะตองรอทาทีของรัฐบาล รวมถึงหนาตาโครงสรางภาษีใหม และเงื่อนไขทั้งหมดกอนวาเปนอยางไร”
Templa te
สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย ตั้งเปา 5 ป ยอดผลิตรถยนตไทยแตะ 3 ลานคัน ติด อันดับ 1 ใน 10 ของโลก แซงหนา สเปน ฝรั่งเศส เดินหนาประกาศชักจูงผูผลิตชิ้นสวนทั่วโลก มาตัง้ โรงงานในไทยปอนคายรถ โดยภายใน 5 ป ขางหนาอุตสาหกรรมยานยนตไดตั้งเปาการ ผลิตรถยนต 3 ลานคันตอป ซึ่งจะทําใหไทยเปนผูผลิตรถยนตรายใหญอันดับ 1 ใน 10 ของโลก อยางถาวร หลังจากบริษัทแมของคายรถยนตประกาศทีจ่ ะขยายกําลังการผลิตในประเทศไทย จํานวนมาก รวมถึงยอดการผลิตรถยนตอโี คคารรวมกันไมตํ่ากวา 500,000 คันตอป ภายใน 5 ป ขางหนา
09
บทนํา
WINTE R Templa te
หากยอนไปในชวงเวลาประมาณ 1 ปแลว ไดเกิดเหตุการณมหาอุทกภัยที่กินเวลายาวนานนับ จากปลายเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 ถึงชวงกลางเดือนมกราคมป พ.ศ. 2555 และไดสรางความ เสียหายใหกับภาคสวนตางๆ ทั้งนี้ เหตุการณน้ําทวมครั้งดังกลาวไดรับการจัดอันดับใหเปนภัยพิบัติครั้ง ใหญที่ธนาคารโลก (World Bank) จัดใหเปนความเสียหายอันดับ 4 ของโลก รองจากเหตุการณสึนามิใน ญี่ปุน แผนดินไหวในโกเบ และเฮอริเคนแคทรีนา ตามลําดับ โดยแบงเปนความเสียหาย (Damage) ประมาณ 630 ลานบาท และความสูญเสีย (Loss) ประมาณ 795 ลานบาท โดยภาคเอกชนมี Damage และ Loss คิดเปนรอยละ 90 หรือประมาณ 1.3 พันลานบาท ขณะที่ภาครัฐไดรับ Damage และ Loss ประมาณ 0.13 พันลานบาท ทั้งนี้ หนึ่งในภาคเศรษฐกิจสําคัญที่ไดรับผลกระทบอยางมาก คือ “ภาคอุตสาหกรรม”[1] เนื่องจาก เหตุการณ น้ําทวมลุกลามสูพื้นที่จังหวัดที่เปนที่ตั้งของนิคมอุตสาหกรรมที่สําคัญในการผลิตสินคา ถึง 7 แหง ไดแก สหรัตนนคร โรจนะ ไฮเทค บางปะอิน และแฟคตอรี่แลนด ในจังหวัดอยุธยา และ นวนคร และบางกระดี ในจังหวัดปทุมธานี (ภาพที่ 1) ซึ่งสวนใหญเปนฐานการผลิตอุตสาหกรรมหลักๆ ไดแก ชิ้นสวนยานยนต อุปกรณเครื่องใชไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส และอาหารและเครื่องดื่ม สงผลกระทบตอหวงโซอุปทานการ ผลิตทั้งในและตางประเทศ [1]
ผูเขียน นายธรรมฤทธิ์ คุณหิรัญ เศรษกรชํานาญการ สวนแบบจําลองและประมาณการเศรษฐกิจ สํานักนโยบาย เศรษฐกิจมหภาค ขอขอบคุณ นางวิภารัตน ปนเปยมรัษฎ และดร.กุลยา ตันติเตมิท สําหรับขอแนะนํา [1] สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ (สศช.) ไดประเมินผลกระทบจากเหตุอุทกภัยดังกลาว โดยผลกระทบตอรายไดสวนใหญ มาจากภาคอุตสาหกรรมทีค่ ดิ เปนประมาณรอยละ 72.41 ของผลกระทบตอรายได ทัง้ หมดหรือประมาณ 3.57 แสนลานบาท ขณะที่ผลการสํารวจของ World Bank ตอผลกระทบที่เกิดจากความสูญเสีย (Loss) ในภาคอุตสาหกรรม 4.93 แสนลานบาท หรือรอยละ 62.03 ของ Total Loss นอกจากนี้ สศช. ไดประเมินผล กระทบตอ GDP ณ ระดับราคาคงที่ ซึ่งคิดเปนประมาณรอยละ 2.3 โดยแยกเปนผลกระทบตอเกษตร 7.336 พันลาน บาท อุตสาหกรรม 77.456 พันลานบาท การคาสงคาปลีก 23.034 พันลานบาท สาธารณูปโภค 421 ลานบาท และการ ทองเที่ยว 3.696 พันลานบาท
10
WINTE R
ภาพที่ 1 นิคมอุตสาหกรรม 7 แหง ที่ถูกน้ําทวมชวงปลายป พ.ศ. 2554
Templa te
ที่มา : การนิคมอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
นอกจากนี้ เหตุการณมหาอุทกภัยดังกลาวไดสงผลกระทบตอความเชื่อมั่นของนักลงทุนตางชาติ อยางมาก โดยเฉพาะนักลงทุนจากญี่ปุน จนมีกระแสขาวเกีย่ วกับการยายฐานการผลิตสินคาไปยัง ประเทศเพื่อนบาน เพื่อกระจายความเสี่ยงทีจะเกิดขึ้นอีกในอนาคต โดยเฉพาะอุตสาหกรรมการผลิต ชิ้นสวนอิเล็กทรอนิกสที่ปจจุบันโรงงานหลายแหงก็ยังไมมีการขยายโรงงาน หรือลงทุนเพื่อขยายกําลัง การผลิต มีเพียงการควบรวมกิจการโดย Hitachi ขายกิจการบริษทั ลูก Hitachi GST (Hitachi Global Storage Technologies) ใหกับ Western Digital ในวงเงินมูลคา 4.25 พันลานดอลลาร บทบาทการชวยเหลือจากภาครัฐบาลตอภาคสวนที่เกี่ยวของ ดวยเหตุนี้ รัฐบาลจึงเขามามีบทบาทในการเขามาชวยเหลือเยียวยาผูป ระสบอุทกภัย โดย ครอบคลุมผูที่ไดรับผลกระทบในภาคสวนตางๆ ทั้งในสวนของประชาชนทั่วไป เกษตรกร ผูใชแรงงาน ผูประกอบการอุตสาหกรรม และผูประกอบการรายยอย (ภาพที่ 2) ตลอดจนหาแนวทางปองกันน้ําทวม ในอนาคต และใหขอมูลใหกับภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจในการลงทุนและ วางแผนการดําเนินงานตอไป และเรงเสริมสรางความเชื่อมั่นใหกับนักลงทุนและผูประกอบการ ซึ่งใน ที่นี้ จะกลาวถึงเฉพาะในสวนของบทบาทรัฐบาลที่มีตอผูประกอบการอุตสาหกรรมทั้งรายใหญจนถึงราย ยอย (L&SMEs) และความคืบหนาในการสรางแนวปองกันน้ําทวมในนิคมตางๆ ที่ไดรับความเสียหาย เมือ่ ปลายป พ.ศ. 2554 ดังแสดงในตารางที่ 1
11
WINTE R
ภาพที่ 2 ภาคสวนตางๆที่ประสบอุกทกภัยและรัฐบาลเขามาบรรเทาเยียวยา
Templa te
ตารางที่ 1 แสดงบทบาทความชวยเหลือจากภาครัฐบาลตอผูประกอบการอุตสาหกรรมรายใหญ และ SMEs ตารางที่ 2 แสดงงบประมาณในการกอสรางเขือ่ นรอบนิคมอุตสาหกรรมทีไ่ ดรับผลกระทบ จากอุทกภัยปลายป พ.ศ. 2554 Seq. 1 2 3 4 5 6
Areas Saharattananakorn Industrial Estate Hi-tech Industrial Park Bangpa-in Industrial Estate Rojana Industrial Park Navanakorn Industrial Estate Bangkra-di Industrial Park
Total
Budget Amount (Mil. Baht)
Contractor
Starting Date
Scheduled Completion
339.05
Government Subsidy (Mil. Baht) 226.030
492.43
Sino-Thai
1-Feb-12
31-Aug-12
328.288
474.02
Ch-karnchang
1-Feb-12
31-Dec-12
316.011
2,145.46
Italian-Thai
20-Feb-12
31-Aug-12
1,430.303
1,058.93
Italian-Thai
15-Feb-12
31-Aug-12
705.955
345.16 Thai Piling Rig 2-Mar-12
31-Aug-12
230.107
5,512.91
3,236.694
ที่มา : สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม (สศอ.)
12
WINTE R
ทั้งนี้ หากพิจารณาความคืบหนาการกอสรางเขือ่ นในเขตนิคมอุตสาหกรรมที่ตง้ั อยูบ ริเวณ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาและจังหวัดปทุมธานี จํานวน 5 แหง (ยกเวนสหรัตนนคร) พบวา ปจจุบัน คอนขางมีความพรอมที่จะรับน้ําไดเต็มที่ โดยมีการดําเนินงานเฉลี่ยเปนไปตามแผนประมาณรอยละ 90 ซึ่งเหลือเพียงเก็บรายละเอียดงานกอสรางบางสวน สําหรับในสวนของนิคมสหรัตนนครมีความลาชา กวาแผน เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงในขอตกลงบางสวน รัฐบาลจึงไดอนุมัติเงินงบประมาณสวนหนึ่ง มาใหนิคมอุตสาหกรรมแหงนี้ดําเนินการกอสรางกําแพงกั้นน้ําชั่วคราวที่สามารถเคลื่อนยายได (Flood Wall) ยาวรวม 6 กิโลเมตร โดยปจจุบนั มีความคืบหนาในการกอสรางกวารอยละ 30 ความคืบหนาในสวนของการกลับมาผลิตของโรงงานในนิคมอุตสาหกรรมทัง้ 7 แหง จากขอมูลลาสุดพบวา มีโรงงานในนิคมอุตสาหกรรมที่ถูกน้ําทวม 839 แหง เริ่มผลิตไดทั้งหมด 357 แหง ผลิตบางสวน 306 แหง รวม 663 แหง คิดเปนรอยละ 79 ของโรงงานทั้งหมด (ภาพที่ 3) อยางไรก็ดี จํานวนโรงงานที่สามารถกลับมาผลิตไดมีจํานวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทั้งนี้ คาดวาภายในไตรมาส 3 ปนี้ โรงงานในนิคมฯ จะเริ่มผลิตไดรอยละ 90[1] ภาพที่ 3 แสดงการเพิ่มจํานวนอยางตอเนื่องของจํานวนโรงงานที่สามารถกลับมาผลิตได (Resume the Operation Already) นับจากตนป พ.ศ. 2555 100% 90% 80%
Not resume the operation yet
662
70% 60% 50% 40% 30%
Resume the operation already
20% 10% 0%
Resume already
Not resume yet
ที่มา : สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม (สศอ.) [1]
โดยปจจุบนั มีผูประกอบการในนิคมสหรัตนนครเปดดําเนินการกวา 20 โรง และสวนที่เหลือยังอยูระหวางในการปรับปรุง การเคลมจาก บริษัทประกัน และ ผูประกอบการอยูระหวางการตัดสินใจ เกีย่ วกับเรือ่ งน้ําในป 2555 โดยมีบางโรงงานเคลื่อนยายไปอยูในที่ปลอดภัยเปน บางสวน แตยังไมพบการยายฐานการผลิตไปตั้งในตางประเทศ
13
WINTE R
อยางไรก็ตาม จํานวนโรงงานที่กลับมาผลิตจะไมครบเต็มจํานวนเทาเดิม เนื่องจากมีโรงงานที่ ยายหรือปดกิจการรวมจํานวนทั้งสิ้น 59 แหง โดยอยูในเขตประกอบการโรจนะ บานหวา (ไฮเทค) นวนคร สหรัตนนคร บางกะดี และบางปะอิน เขตละ 29 13 8 5 3 และ 1 แหง ตามลําดับ ทั้งนี้ โรงงาน ที่ยายออกจากนิคมอุตสาหกรรมสวนใหญไปอยูที่ภาคตะวันออก ซึ่งทําใหการขายหรือเชาที่ดินของ นิคมอุตสาหกรรมในภาคตะวันออกขยายตัวมากขึน้ เชน นิคมอุตสาหกรรมอมตะ เปนตน อยางไรก็ดี จํานวนโรงงานทีย่ ายหรือปดกิจการคิดเปนรอยละ 7.0 ของจํานวนโรงงานทั้งหมด ทั้งนี้บางสวนของ โรงงานที่ปดกิจการเนื่องจากประสบปญหาทางธุรกิจอยูแลว จึงไมนามีผลกระทบตอการฟนตัวใน ภาพรวม ขณะเดียวกันเมื่อพิจารณาโรงงานขนาดใหญ และวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ที่ประสบอุทกภัย ซึ่งตั้งอยูนอกเขตนิคมอุตสาหกรรม ขณะนี้มีโรงงาน สถานประกอบการอุตสาหกรรม ขนาดใหญ และวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม เปดดําเนินการแลว 7,783 ราย คิดเปนรอยละ 98.61 ของสถานประกอบการทั้งหมด 7,893 ราย แผนแมบทการบริหารจัดการน้ํา (Action Plan of Water Management) รัฐบาลไดตระหนักถึงความสําคัญของปญหาน้ําทวมดังกลาวที่ไดสงผลกระทบไปยังทุกภาคสวน จึงไดแตงตั้งคณะกรรมการยุทธศาสตรเพื่อวางระบบการบริหารจัดการทรัพยากรน้ํา[1] ขึ้น ซึ่งไดจัดทํา แผนแมบทในการบริหารจัดการน้ําอยางยัง่ ยืน ทั้งแผนระยะเรงดวนและแผนระยะยาว เพื่อใหการ พัฒนาประเทศเปนไปอยางตอเนื่องและไมเกิดการหยุดชะงักจากปญหาน้ําทวมและน้ําแลงในอนาคต ทั้งนี้ แผนแมบทการบริหารจัดการน้ํา ประกอบดวย 8 แผนงานหลัก และ 2 แผนปฏิบตั กิ าร[2] โดยมี สาระสําคัญของแผนงานหลัก (รายละเอียดงบประมาณแสดงในตารางที่ 3) ไดแก
[1]
คณะกรรมการยุทธศาสตรเพือ่ วางระบบบริหารจัดการทรัพยากรน้าํ (กยน.) เปนคณะกรรมการหนึง่ ในสองชุดที่ รัฐบาลแตงตั้งหลังเหตุการณนา้ํ ทวมใหญในประเทศไทย พ.ศ. 2554 มีภารกิจเพือ่ วางระบบบริหารจัดการน้าํ ของ ประเทศในระยะยาว โดยทํางานภายใต "ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยยุทธศาสตรเพือ่ วางระบบการบริหาร จัดการทรัพยากรน้าํ พ.ศ.2554” โดย กยน. มีชอ่ื ภาษาอังกฤษวา Strategic Committee for Water Resources Management (SCWRM) [1] แผนปฏิบต ั กิ ารในแผนแมบทการบริหารจัดการน้าํ ไดแก 1) แผนปฏิบัติการเพื่อบรรเทาปญหาอุทกภัยระยะเรงดวน และ 2) แผนปฏิบัติการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่ลมุ น้าํ แบบบูรณาการและยั่งยืน (กรณีลุมน้ําเจาพระยา)
14
WINTE R
ตารางที่ 3 แสดงรายละเอียดแผนแมบทการบริหารจัดการน้ํา
ภาพที่ 4 แสดงสัดสวนการลงทุนภาครัฐตอ GDP และสัดสวนงบลงทุนตองบประมาณรวม
ทั้งนี้ การเพิ่มสัดสวนการลงทุนในโครงสรางพื้นฐานของประเทศ ณ ปจจุบนั มีความเหมาะสม เพราะ ผลกระทบจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกกระทบการสงออก ดังนั้น การขับเคลื่อนเศรษฐกิจก็ตอง อาศัยเครื่องยนตอีก 3 ตัวที่เหลือ คือการบริโภคภายในประเทศ และการลงทุนของภาครัฐบาลและ เอกชน ขณะที่ในชวงหลายปที่ผานมาการลงทุนของภาครัฐที่ควรจะเปนตัวกระตุนเศรษฐกิจหรือพัฒนา โครงสรางพื้นฐานของประเทศมีสัดสวนที่นอยมาก (โดยในชวงป พ.ศ. 2546-2551 การลงทุนภาครัฐมี สัดสวนเฉลี่ยเพียงรอยละ 6.8 ของ GDP ลดลงอยางชัดเจนเมื่อเทียบกับชวงกอนเกิดวิกฤตเศรษฐกิจป 2540 ที่มีสัดสวนเฉลี่ยในชวง พ.ศ. 2536-2540 ที่รอยละ 11.6 ของ GDP และแมแตชวงหลังวิกฤต เศรษฐกิจป พ.ศ. 2541-2545 ที่มีสัดสวนรอยละ 8.4 ของ GDP ขณะทีใ่ นป พ.ศ. 2554 สัดสวนการ ลงทุนภาครัฐไดลดลงไปอีกอยูที่รอยละ 5.5 ของ GDP) (ภาพที่ 4 ประกอบ) นอกจากนี้ เหตุการณ อุทกภัยในชวงปลายป พ.ศ. 2554 สงผลใหเกิดการหยุดชะงักในกิจกรรมทางเศรษฐกิจตางๆ และ กระทบตอเนื่องใหการลงทุนภาครัฐแผวลงไป อยางไรก็ดี สําหรับเศรษฐกิจไทยในป พ.ศ. 2556 สํานักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) คาดการณ (ณ กันยายน 2555) วา เศรษฐกิจไทยมีแนวโนม ขยายตัวไดอยางตอเนื่อง โดยมีชวงคาดการณการขยายตัวของ GDP ที่รอยละ 4.7 – 5.7 โดยมีแรง ขับเคลื่อนหลักจากอุปสงคภาครัฐ อันมี
15
WINTE R
ปจจัยสนับสนุนจากการเบิกจายตามแผนบริหารจัดการน้ําในระยะยาวของภาครัฐวงเงินลงทุนรวม 3.5 แสนลานบาท[1] ที่คาดวาจะเริ่มทยอยลงทุนไดมากขึ้นในปงบประมาณ พ.ศ. 2556 นอกจากนี้ ใน ระยะตอไป รัฐบาลมีแผนจะเสนอรางพระราชบัญญัติกูเงินเพื่อลงทุนโครงสรางพื้นฐานของประเทศ เพื่อ ใชในการพัฒนาโครงสรางพืน้ ฐานของประเทศในระยะปานกลางถึงยาว (5-7 ป) โดยในแผนดังกลาวจะ บรรจุการพัฒนาโครงสรางพื้นฐานที่จําเปนรวมถึงโครงการรถไฟความเร็วสูง ทางดวนมอเตอรเวยเพื่อ เปดประตูสูทวาย โครงการรถไฟรางคู การขยายสนามบินในตางจังหวัด การขยายสนามบินสุวรรณภูมิ การขยายทาเรือแหลมฉบัง ตลอดจนโครงการทําถนนเลียบชายฝงหรือโครงการแหลมผักเบี้ย โดย ประเมินวาจะใชเงินกูในประเทศสวนหนึ่งเพราะสภาพคลองในประเทศมีสูง ซึ่งอาจมีแนวทางระดมทุน จากประชาชนทีต่ อ งการเปนเจาของโครงการดวยการออกพันธบัตรหรืออาจจะเปนการใหเอกชนมารวม ทุนในโครงการของรัฐ (Public-Private Partnership : PPP) ทั้งนี้ ราง พ.ร.บ.กูเงินฉบับดังกลาว เปน การกระจายการกูเ งินออกไปตามความตองการใชเงินในโครงการตางๆ ในแตละป [2]
[1]
วงเงิน 3.5 แสนลานบาท มีหนวยงานที่รับผิดชอบหลักดวยกัน 2 หนวยงาน คือ (1) คณะกรรมการยุทธศาสตรเพือ่ วางระบบการบริหารจัดการทรัพยากรน้าํ (กยน.) แบงออกเปน วงเงิน 3.0 แสนลานบาท ใชสาํ หรับลุมน้ําเจาพระยา (ดัง แสดงในตารางที่ 3) และ 4.0 หมืน่ ลานบาท ใชกบั 17 ลุม น้ํา แบบบูรณาการและยั่งยืน (ระยะยาว) ในพื้นที่ตนน้ํา กลาง น้ํา และปลายน้ํา (2) คณะกรรมการยุทธศาสตรเพือ่ การฟน ฟูและสรางอนาคตประเทศ (กยอ.) วงเงิน 1.0 หมืน่ ลานบาท ใชสาํ หรับโครงการปรับปรุงน้าํ ทวม ทั้งนี้ รายละเอียดในการกูย มื จํานวนเงินดังกลาว ขั้นตอนอยูท ี่ สศช. (ยังไมเปดเผย ใหกบั หนวยงานภายนอก) [2] ภาครัฐมีแผนการลงทุนในโครงสรางพื้นฐานตั้งแตป 2555-2561 เปนเงินรวม 2,274,359 ลานบาท โดยเปนการ ลงทุนจากรัฐบาล 1,422,822 ลานบาท (รอยละ 62.6) และรัฐวิสาหกิจ 851,537 ลานบาท (รอยละ 37.4) โดยในจานวน นี้เปนแหลงเงินทุนจากโครงการที่เปนความรวมมือระหวางภาครัฐและเอกชน (Public-Private Partnership: PPP) 310,822 ลานบาท หรือรอยละ 13.7 ของวงเงินลงทุนรวม (ที่มา : สัมมนาวิชาการ ประจาป 2555 : 24-25 กันยายน 2555 เรือ่ ง Choosing the Right Financial System for Growth โดยธนาคารแหงประเทศไทย)
16
ความสามารถในการแขงขันของประเทศ (National Competitiveness) คือ ขีดความสามารถ และผลประกอบการของประเทศในการสรางและรักษาสภาพแวดลอมที่เหมาะสมแกการประกอบกิจการ ซึ่งการประเมินขีดความสามารถทางการแขงขันนั้นจะชวยใหเขาใจถึงจุดเดนและจุดดอยของประเทศไทย ในเชิงเปรียบเทียบกับประเทศอืน่ ๆ ณ ชวงเวลาเดียวกัน และสามารถพัฒนาประเทศในเชิงแขงขันในเวที โลกได ซึ่งการจัดอันดับของ IMD (Institute for Management Development) เปนหนวยงานเอกชน ตั้งอยูที่เมืองโลซานน ประเทศสวิตเซอรแลนดซง่ึ IMD ใชเกณฑในการจัดอันดับ 4 ดาน ดังนี้
1.
ศักยภาพทางเศรษฐกิจ (Economic Performance) ประกอบดวย
2.
ประสิทธิภาพของภาครัฐ (Government Efficiency) ประกอบดวย
3.
ประสิทธิภาพของภาคธุรกิจ (Business Efficiency) ประกอบดวย
4.
โครงสรางพืน้ ฐาน (Infrastructure) ประกอบดวย
1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5.
เศรษฐกิจในประเทศ การคาระหวางประเทศ การลงทุนระหวางประเทศ การจางงาน ระดับราคา การคลังภาครัฐ นโยบายการคลัง กรอบการบริหารดานสถาบัน กฎหมายดานธุรกิจ กรอบการบริหารดานสังคม ผลิตภาพและประสิธิภาพในการผลิต ตลาดแรงงาน ตลาดเงิน การบริหารจัดการ ทัศนิคติและคานิยม สาธารณูปโภคพื้นฐาน โครงสรางพื้นฐานเทคโนโลยี โครงสรางพื้นฐานดานวิทยาศาสตร สุขภาพและสิ่งแวดลอม การศึกษา
17
ความสามารถในการแขงขันของประเทศไทยป 2012 อยูอันดับที่ 30 จากกราฟดานลางแสดงอันดับขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศไทยในอดีต จนถึงปจจุบัน พบวา ในป 2012 ประเทศไทยอยูในอันดับที่ 30 จาก 59 ประเทศ เมื่อเทียบกับ ป 2011 ซึ่งอยูในอันดับที่ 27 จาก 59 ประเทศ
จากภาพรวมของขีดความสามารถในการแขงของประเทศไทยในป 2012 อยูในอันดับที่ 30 เมื่อดูรายละเอียดปจจัยทั้ง 4 ดานโดยมีรายละเอียดดังหัวขอตอไป •ดานศักยภาพทางเศรษฐกิจ •ดานประสิทธิภาพของภาครัฐ •ดานประสิทธิภาพของภาคเอกชน •ดานโครงสรางพื้นฐาน 1. ศักยภาพทางเศรษฐกิจ (Economic Performance) ปจจัยองคประกอบดานศักยภาพเศรษฐกิจในป 2012 ปรับตัวลดลงมาอยูอับดับที่ 15 จาก อันดับที่ 10 ในป 2011 โดยพบวาอันดับของปจจัยดานเศรษฐกิจในประเทศมีอันดับลดลงมากที่สุดจาก อันดับที่ 27 ในป 2011 มาเปนอันดับที่ 47 ในป 2012 ดังแสดงในตารางดานลาง
18
เมื่อพิจารณาปจจัยองคประกอบดานเศรษฐกิจพบวา • การเติบโตทางเศรษฐกิจภายในประเทศอยูอันดับที่แยลงเมื่อเทียบกับป 2011 จากอันดับที่ 27 เปนอันดับที่ 47 • อยางไรก็ตาม อัตราการจางงานเพิ่มสูงขึ้นซึ่งแสดงถึงภาวการณวางงานที่ลดลงเมื่อเทียบกับป 2011 จาก อันดับที่ 3 เปนอันดับที่ 2 ในป 2012 • จุดแข็ง ของขีดความสามารถในการแขงขันดานดานศักยภาพเศรษฐกิจ ไดแก อัตราการวางงานที่ อยูในระดับต่ํา, อัตราการวางงานในระยะยาวทีค่ อ นขางมีเสถียรภาพ, ความหลากหลายของระบบ เศรษฐกิจ, รายไดจากการทองเที่ยว, การสงออกสินคา, การลงทุนโดยตรงจากตางประเทศ เปนตน • จุดออน ของขีดความสามารถในการแขงขันดานดานศักยภาพเศรษฐกิจ ไดแก อัตราการ เจริญเติบโตที่แทจริงของ GDP, อัตราการเจริญเติบโตที่แทจริงของ GDP per capita, GDP per capita, อัตราการคา (Terms of Trade), อัตราเงินเฟอ เปนตน 2. ประสิทธิภาพของภาครัฐ (Government Efficiency) ตั้งแตป 2009 เปนตนมา ประสิทธิภาพภาครัฐของประเทศไทยมีอันดับลดลงอยาง ตอเนื่อง โดยในป 2009 อยูในอันดับที่ 17 และขีดความสามารถทางการแขงขันดานประสิทธิภาพ ภาครัฐคอยๆ ลดอันดับลงมาเรื่อย ๆ เปน 18, 23, และ 26 ในปปจจุบัน
เมื่อพิจารณาปจจัยองคประกอบดานประสิทธิภาพของภาครัฐพบวา • นโยบายภาครัฐที่เกี่ยวของกับการสรางความเชื่อมั่นของนักลงทุน การสงเสริมการลงทุนโดยการ ผอนคลายกฎหมายหรือกฎระเบียบตางๆ หรือลดขั้นตอนและความซ้ําซอนของขอกําหนดตางๆลง มีอันดับที่ลดลงมากจากป 2011 ที่เคยอยูในอันดับที่ 39 ลดลงมาเปนอันดับที่ 44 ในป 2012 • อยางไรก็ตาม ดานความมีประสิทธิภาพของนโยบายการคลังของภาครัฐปรับตัวเพิ่มขึ้นจากอันดับ 7 ในป 2011 มาเปนอันดับ 6 ในป 2012
19
• จุดแข็ง ของขีดความสามารถในการแขงขันดานประสิทธิภาพภาครัฐ ไดแก อัตราภาษีที่จัดเก็บ จากรายไดคอนขางเปนอัตราที่มีประสิทธิภาพ, กฏหมายเกี่ยวกับการวางงาน, อัตราภาษีที่เกี่ยวกับการ บริโภค, อัตราการสงเงินสมทบเขากองทุนประกันสังคมของนายจาง, ตนทุนของเงินลงทุน, ทุนสํารองที่ เปนสกุลเงินตราตางประเทศ, นโยบายของธนาคารกลาง เปนตน • จุดออน ของขีดความสามารถในการแขงขันดานประสิทธิภาพภาครัฐ ไดแก ตนทุนที่เกิดขึ้น จากความซ้าํ ซอนของนโยบายภาครัฐ, ความเสี่ยงตอการไมมีเสถียรภาพทางการเมือง, ดัชนีวัดความ ยากจน, อุปสรรคที่เกี่ยวของกับภาษีนําเขา, ความโปรงใสของภาครัฐ, กฎหมายที่เกี่ยวของกับการ สงเสริมใหเกิดการแขงขัน, การตัดสินใจของภาครัฐ เปนตน 3. ประสิทธิภาพของภาคธุรกิจ (Business Efficiency) จากกราฟจะเห็นไดวาประเทศไทยมีพัฒนาการเรื่องประสิทธิภาพของภาคธุรกิจเรื่อยมาตั้งแตใน • ป 2009 จนถึงปปจจุบัน 2011 ประเทศไทยมีอันดับที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ จาก แตในป 2012 พบวาประเทศ ไทยมีขีดความสามารถในการดานประสิทธิภาพของภาคธุรกิจลดลงมาอยูที่อันดับ 23 จากอันดับที่ 19 ในป 2011
เมื่อพิจารณาปจจัยองคประกอบดานประสิทธิภาพของภาคธุรกิจพบวา • ปจจัยองคประกอบของการแขงขันดานประสิทธิภาพภาคธุรกิจของประเทศไทยลดลงทุกองคประกอบ โดยองคประกอบดานผลิตภาพและประสิทธิภาพของธุรกิจมีอันดับลดลงมากที่สุดจากอันดับที่ 33 ใน ป 2011 มาอยูที่อันดับที่ 57 ในป 2012 • จุดแข็ง ของขีดความสามารถในการแขงขันดานประสิทธิภาพภาคธุรกิจ ไดแก หนีส้ นิ ของภาคธุรกิจ, กําลังแรงงาน, ดัชนีราคาตลาดหลักทรัพย, การบริการดานการเงินและการธนาคาร, จํานวนชั่วโมง การทํางาน, ความนาเชื่อถือของระดับผูจัดการ, คาตอบแทนของบุคคลทีป่ ระกอบอาชีพใหบริการ เปนตน • จุดออน ของขีดความสามารถในการแขงขันดานประสิทธิภาพภาคธุรกิจ ไดแก ผลิตภาพของแรงงาน , ผลิตภาพโดยรวม, ความเสี่ยงเกี่ยวกับการลงทุน, ทักษะทางดานการเงิน, การปฏิบัติที่เกี่ยวของกับ ดานจริยธรรม, การตรวจสอบบัญชี, ความปลอดภัยดานสุขภาพและการคํานึงถึงสิ่งแวดลอม เปนตน
20
4. โครงสรางพืน้ ฐาน (Infrastructure) จากกราฟจะเห็นไดวาขีดความสามารถในการแขงขันดานโครงสรางพืน้ ฐานของประเทศไทย ตั้งแตป 2008 มีอันดับที่ลดลงเรื่อยมาจากในป 2008 อยูในอันดับที่ 39 และ 42, 46, 47 และเปน 49 ในปปจจุบัน
เมื่อพิจารณาปจจัยองคประกอบดานโครงสรางพื้นฐานพบวา • องคประกอบดานโครงสรางพื้นฐานของไทยมีอันดับลดลงจากอันดับ 24 ในป 2011 มาเปน 26 ในป 2012 อยางไรก็ตาม โครงสรางพื้นฐานดานเทคโนโลยีและดานสุขภาพและสิ่งแวดลอมปรับตัวดีขึ้นจาก ปที่ผานมา • จุดแข็ง ของขีดความสามารถในการแขงขันดานโครงสรางพื้นฐานไดแก ตนทุนคาใชจายดาน โทรศัพทมือถือ, ตนทุนของการใชไฟฟาของภาคอุตสาหกรรม, การสงออกสินคาที่มีเทคโนโลยีระดับสูง, การพัฒนาที่ยั่งยืน, การบํารุงรักษาและการพัฒนาระบบโครงสรางพืน้ ฐาน, การจัดหาพลังงานใน อนาคต, คุณภาพของการขนสงทางอากาศ เปนตน • จุดออน ของขีดความสามารถในการแขงขันดานโครงสรางพื้นฐาน ไดแก ทักษะทางดานเทคโนโลยี ที่เกียวกับ IT , อัตราของครูและนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาที่ไมไดสัดสวนกัน, คาใชจายรวมทางดาน สุขภาพ, จํานวนสมาชิก broadband, คาใชจายรวมที่ใชไปเพื่อการวิจัยและพัฒนา, อัตราการเขาเรียน ในโรงเรียนของนักเรียนในระดับมัธยมศึกษา เปนตน
21
จากกราฟขางตนจะเห็นไดวาดานที่เราพัฒนาดีที่สุดอยางเห็นไดชัดคือ ดานศักยภาพทาง เศรษฐกิจของไทยใน 5 ปที่ผานมาประเทศไทยติดอันดับ 1 ใน 15 ของโลก สวนดานที่ประเทศไทยควร ใหความสําคัญเพื่อเปนการเพิ่มขีดความสามารถคือ ดาน โครงสรางพื้นฐาน ซึ่งดูจากกราฟพบวาดานนี้ มีประสิทธิภาพลดลงทุกปตั้งแตป 2008 เปนตนมา โดยปจจัยองคประกอบกือบทุกดาน (โครงสราง พื้นฐานดานเทคโนโลยี โครงสรางพืน้ ฐานดานวิทยาศาสตร สุขภาพและสิ่งแวดลอม และการศึกษา) มี ขีดความสามารถในการแขงขันอยูใ นอันดับทายๆ เกือบทั้งสิ้น กราฟแสดงปจจัยทั้ง 4 ดาน
ที่มา : IMD World Competitiveness Yearbook 2012
จากกราฟขางตนจะเห็นไดวาดานที่เราพัฒนาดีที่สุดอยางเห็นไดชัดคือ ดานศักยภาพทางเศรษฐกิจของ ไทยใน 5 ปที่ผานมาประเทศไทยติดอันดับ 1 ใน 15 ของโลก สวนดานที่ประเทศไทยควรให ความสําคัญเพื่อเปนการเพิ่มขีดความสามารถคือ ดาน โครงสรางพื้นฐาน ซึ่งดูจากกราฟพบวาดานนี้มี ประสิทธิภาพลดลงทุกปตั้งแตป 2008 เปนตนมา โดยปจจัยองคประกอบกือบทุกดาน (โครงสราง พื้นฐานดานเทคโนโลยี โครงสรางพืน้ ฐานดานวิทยาศาสตร สุขภาพและสิ่งแวดลอม และการศึกษา) มี ขีดความสามารถในการแขงขันอยูใ นอันดับทายๆ เกือบทั้งสิ้น
22
แสดงการเปรียบเทียบปจจัยองคประกอบยอยทั้งหมดของขีดความสามารถในการแขงขันทั้ง 4 ดาน หลัก เมื่อพิจารณาจากละเอียดปลีกยอยของแตละดานจะพบขอเดนและขอดอยดังนี้ จุดเดน เศรษฐกิจ • การคาระหวางประเทศ • การจางงาน ประสิทธิภาพของภาครัฐ • นโยบายการคลัง ประสิทธิภาพของภาคธุรกิจ • ตลาดแรงงาน
จุดดอย เศรษฐกิจ • เศรษฐกิจภายในประเทศ • การลงทุนระหวางประเทศ • ระดับราคา ประสิทธิภาพของภาครัฐ • ฐานะทางการเงินการคลังภาครัฐ • กรอบการบริหารดานสถาบัน • กฏหมายดานธุรกิจ • กรอบการบริหารดานสังคม ประสิทธิภาพของภาคธุรกิจ • ผลิตภาพและประสิทธิภาพ • การเงิน • การบริหารจัดการ • ทัศนะคติและคานิยม โครงสรางพื้นฐาน • โครงสรางพื้นฐาน • โครงสรางพื้นฐานทางเทคโนโลยี • โครงสรางพืน้ ฐานทางวิทยาศาสตร • สุขภาพและสิ่งแวดลอม • การศึกษา
23
จากผลการสํารวจดังกลาว ประเทศไทยยังคงมีจดุ ดอยในหลายๆ ดาน ดังนั้น การให ความสําคัญกับการเสริมสรางความแข็งแกรงในดานที่ไทยมีศักยภาพอยูแลว ควบคูไปกับการเรง ปรับปรุงและพัฒนาประสิทธิภาพในดานตางๆ ที่ไทยยังเสียเปรียบในการแขงขันอยู ยอมจะสงเสริมให ไทยกาวสูการแขงขันในเวทีโลกไดอยางเขมแข็ง
ที่มา : IMD World Competitiveness Yearbook 2012
24
จากการเปรียบเทียบขีดความสามารถในการแขงขันทั่วโลกประเทศไทยอยูในอันดับที่ 30[1] อยางไรก็ตาม เมื่อนํามาเทียบกับประเทศในกลุม Asia-Pacific พบวาเปนเทศไทยอยูในอันดับที่ 10 ของ กลุม Asia-Pacific 13 ประเทศ และอยูในอับดับที่ 3[2] ของกลุม ASEAN จาก 5 ประเทศ จากขีด ความสามารถในการแขงขันที่ลดลงของไทย อาจกลาวไดวาไทยอยูในอันดับที่นาเปนหวง ในป 2558 ที่ จะมีการเปดการเสรีทางการคาหรือ AEC ดังนั้นประเทศไทยคงตองใหความสําคัญกับการเพิ่มขีด ความสามารถทางการแขงขันมากขึน้ มิฉะนั้นแลวอาจทําใหไทยเสียเปรียบคูแขงไดเมื่อมีการเปดเสรี อยางเต็มรูปแบบ [1] [2]
ในวงเล็บแสดงถึงอันดับความสามารถในการแขงขันของโลกและตัวเลขในวงเล็บแสดงถึงอันดับความสามารถในป 2011 แทงกราฟสีเขียวแสดงถึงสมาชิกของ ASEAN
เมื่อพิจารณาคูแขงรายสําคัญอยางประเทศมาเลเซีย พบวาในป 2011 และ 2012 ประเทศ มาเลเซียมีขดี ความสามารถในการแขงขันสูงกวาประเทศไทยทุกๆ ดาน ชี้ใหเห็นวาไทยควรตองเรง ปรับปรุงศักยภาพในการแขงขันในทุกๆ ดาน มิฉะนั้นแลวเมื่อมีการเปดเสรีการคาการลงทุนหรือ AEC ในป 2015 ประเทศเพื่อนบานอาจเปนกลายแหลงดึงดูดการคาและการลงทุนของทั้งประเทศภายใน อาเซียนดวยกันหรือประเทศนอกอาเซียนก็ตามทีพ่ ิจารณาจะขยายการคาการลงทุนหรือยายฐานการ ผลิต เนื่องจากความอุดมสมบูรณของทรัพยากรธรรมชาติที่มีมากกวาประเทศไทย รวมทั้งยังมีปจจัย เกื้อหนุนที่อํานวยความสะดวกใหกับการประกอบธุรกิจมากกวา เชน โครงสรางพืน้ ฐานที่เพียบพรอม และมีประสิทธิภาพ กฏหมาย กฏระเบียบ และขอจํากัดตางๆ ที่มีความผอนคลายมากกวาในการจัดตั้ง บริษทั หรือดําเนินธุรกิจ ยิ่งไปกวานั้น ปจจัยพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่เขมแข็ง และความมีสเถียรภาพของ ภาครัฐบาล ของประเทศเพื่อนบานยอมเปนแรงจูงใจในการดึงดูดการคาการลงทุนไปยังประเทศที่มีความ พรอมเหลานั้น Disclaimer รายงานฉบับนี้จัดทําเพื่อเผยแพรทั่วไป โดยจัดทําขึ้นจากการรวบรวมขอมูลจากแหลงขอมูลตาง ๆ ที่นาเชื่อถือ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทยไมสามารถรับรองความถูกตอง ความนาเชื่อถือ หรือ ความสมบูรณเพื่อใชในการแสวงหาผลประโยชนใด ๆ ส.อ.ท. อาจมีการปรับปรุงขอมูลไดตลอดเวลา โดยมิไดแจงใหทราบลวงหนา ทั้งนี้ผูใชขอมูลตองใชวิจารณญาณ และ ส.อ.ท. จะไมรับผิดชอบ หรือมี ภาระผูกพันใด ๆ ในความเสียหายที่เกิดจากผูใชขอมูล
25
ฉบับเต็ม สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย ไดดําเนินการสํารวจความเชื่อมั่นของผูประกอบการประจําเดือน ธันวาคม 2555 จํานวน 1,064 ราย ครอบคลุม 42 กลุมอุตสาหกรรมของสภาอุตสาหกรรมแหงประระเทศ ไทย ผลการสํารวจพบวา คาดัชนีความเชื่อมั่นฯในเดือนธันวาคมอยูทีร่ ะดับ 98.8 ปรับเพิ่มขึ้นจากระดับ 95.2 ในเดือนพฤศจิกายน โดยคาดัชนีปรับเพิ่มขึ้นเปนเดือนที่ 2 ติดตอกัน สําหรับคาดัชนีที่เพิ่มขึ้นเกิดจาก องคประกอบยอดคําสั่งซื้อโดยรวม ยอดขายโดยรวม ปริมาณการผลิต และผลประกอบการ ความเชือ่ มั่นของผูประกอบการในเดือนธันวาคมปรับเพิ่มขึ้น เกิดจากความตองการสินคาและ บริการเปนแรงขับ เคลื่อ นตอเนื่องจากเดือ นกอนหนา เนื่องจากอยูในชว งเทศกาลคริสตม าสและปใหม ประกอบกับในเดือนธันวาคมมีกจิ กรรมสงเสริมการขายสินคาหลายรายการโดยเฉพาะงานมหกรรมยานยนต (Motor Expo) และเปนชวงโคงสุดทายของนโยบายรถยนตคันแรกของรัฐบาล ขณะที่ภาคการสงออกยังคง ขยายตัวดี สะทอนดัชนียอดคําสั่งซื้อและยอดขายจากตางประเทศที่เพิ่มขึ้น อยางไรก็ตามแมดัชนีความเชือ่ มั่นฯจะปรับตัวดีขึ้นตอเนื่อง แตคาดัชนีฯยังต่ํากวา 100 สะทอนวาความ เชื่อมั่นของผูประกอบการอยูใ นระดับที่ไมดี ปจจัยลบทีส่ งผลตอความเชื่อมัน่ ของผูป ระกอบการ ไดแก การ ปรับขึ้นคาแรงขั้นต่ํา 300 บาทตอวัน ทัว่ ประเทศ ตัง้ แตวันที่ 1 มกราคม 2556 เปนตนไป ราคาวัตถุดิบและ ราคาพลังงานที่มีแนวโนมสูงขึน้ ซึง่ จะสงผลกระทบตอตนทุนการผลิตเพิม่ ขึน้ รวมถึงปญหาการขาดแคลน แรงงาน โดยเฉพาะอุตสาหกรรมทีใ่ ชแรงงานเขมขน ขณะเดียวกันดัชนีความเชื่อมั่นฯคาดการณ 3 เดือนขางหนาอยูทีร่ ะดับ 100.6 เพิ่มขึ้นจากระดับ 99.6 ในเดือนพฤศจิกายน คาดัชนีที่เพิ่มขึ้นเกิดจากองคประกอบ ยอดคําสั่งซื้อโดยรวม ยอดขายโดยรวม ปริมาณการผลิต และผลประกอบการ ตาราง แสดงดัชนีความเชื่อมัน่ ภาคอุตสาหกรรม ตั้งแตเดือน ธันวาคม 2554-ธันวาคม 2555 และดัชนีความเชื่อมั่นฯคาดการณใน 3เดือน ขางหนา
26
กราฟแสดงการเปรียบเทียบระหวางดัชนีความเชื่อมั่นปจจุบัน (TISI) และดัชนีความเชื่อมั่น คาดการณใน 3 เดือนขางหนา (TISI(E)) ตัง้ แตเดือนมกราคม 2546 – เดือนธันวาคม 2555 200.0 180.0 160.0 140.0 120.0 100.0 80.0 60.0 40.0 20.0 0.0
TISI(E) 100.6
Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov Jan Mar May Jul Sep Nov
TISI 98.8
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
ตางราง แสดงองคประกอบของดัชนีความเชื่อมั่นภาคอุตสาหกรรม และดัชนีฯคาดการณใน อีก 3 เดือน ขางหนา เปรียบเทียบระหวางเดือนพฤศจิกายนกับเดือนธันวาคม 2555
27
ตารางแสดงการเปลีย่ นดัชนีความเชื่อมั่นฯจําแนกตามกลุม อุตสาหกรรมเดือนธันวาคม 2555
ปจจัยที่สงผลกระทบตอการดําเนินกิจการ
ปจจัยที่สงผลกระทบตอการดําเนินกิจการในเดือนธันวาคม จากการสํารวจพบวา ผูประกอบการมีความกังวล ผลกระทบจากราคาน้าํ มันมากทีส่ ดุ รองลงมา คือ ภาวะเศรษฐกิจโลก สถานการณการเมืองในประเทศ อัตราแลกเปลี่ยน และอัตราดอกเบี้ยเงินกู โดยผูประกอบการมีความกังวลเพิ่มขึ้นในปจจัยราคาน้ํามันและอัตราแลกเปลี่ยน ราคาน้าํ มัน จากการสํารวจมีจาํ นวนผูป ระกอบการทีต่ อบวาราคาน้าํ มันสงผลกระทบตอการดําเนินกิจการเดือน ธันวาคม ในลักษณะที่แยลงรอยละ 64.5 เพิ่มขึ้นจากเดือนพฤศจิกายน ที่ 49.5 สภาวะเศรษฐกิจโลกจากผลการสํารวจในเดือนธันวาคมมีผูประกอบการที่ตอบวาสถานการณเศรษฐกิจโลกมี ผลตอกิจการ อยูที่รอยละ 55.4 ลดลงจากเดือนพฤศจิกายน ที่รอยละ 68.8 สถานการณท างการเมืองในประเทศ จากการสํารวจ พบวา ผูประกอบการมีความกังวลตอปจ จัยทาง การเมืองในเดือนธันวาคมอยูที่รอยละ 45.7 ลดลงจากเดือนพฤศจิกายนที่รอยละ 48.9 อัตราแลกเปลี่ยน โดยอัตราแลกเปลี่ยนอางอิงคาเงินบาทเทียบกับดอลลารสหรัฐอเมริกา เฉลี่ยเดือนธันวาคม อยู ที ่ระดั บ 30.52 บาทต อดอลลาร สหรั ฐ อเมริก า แข็ ง ค าขึ ้น เล็ ก น อยจากค า เฉลี ่ย ทีร่ ะดับ 30.60 บาทต อ ดอลลาร สหรั ฐ อเมริ ก า ในเดื อ นพฤศจิ ก ายนซึ ่ง ผลการสํ า รวจ พบว า มี ผูป ระกอบการที ่ต อบว า อั ต ราแลกเปลี ่ย นทํ า ให ผล ประกอบการแยลงอยูรอยละ 35.5 เพิ่มขึ้นจากเดือนพฤศจิกายนที่รอยละ 31.7 อัตราดอกเบี้ยเงินกู จากการสํารวจผูประกอบการตอบวาอัตราดอกเบี้ยเงินกูสงผลตอการดําเนินงานในเดือน ธันวาคม อยูที่รอยละ 19.8 ทรงตัวอยูในระดับเดียวกันกับเดือนพฤศจิกายน
28
ตารางแสดงปจจัยทีส่ ง ผลกระทบตอการดําเนินกิจการ พฤศจิกายน ปจจัย 1 ผลกระทบจากราคาน้ํามัน
ธันวาคม
มี
ไมมี
มี
3 เดือนขางหนา มี
นัยตอ อุตสาหกรรม
ไมมี ไมมี ดีขึ้น แยลง ดีขึ้น แยลง ดีขึ้น แยลง 34.3 16.2 49.5 29.0 6.5 64.5 24.6 12.7 62.7 กังวลเพิ่มขึ้น
2 ผลกระทบจากสภาวะเศรษฐกิจโลก 28.1
3.1
68.8 31.7 12.9 55.4 28.3 21.3 50.4
กังวลลดลง
3 ผลกระทบจากการเมืองในประเทศ ผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยน 4 (บาทตอดอลลาร) 5 ผลกระทบจากอัตราดอกเบี้ยเงินกู
3.8
48.9 48.6
45.7 40.8 12.0 47.2
กังวลลดลง
46.7 21.6 31.7 41.3 23.2 35.5 36.1 29.4 34.5
กังวลเพิ่มขึ้น
65.0 15.5 19.5 62.7 17.5 19.8 59.8 21.4 18.8
ทรงตัว
47.3
5.7
ขอเสนอแนะตอภาครัฐ 1. จัดงานแสดงสินคาเพื่อสนับสนุนสินคาของผูประกอบการ SMEs ทั้งใน ประเทศและตางประเทศ 2. ชะลอการปรับขึน้ คาไฟฟาผันแปรอัตโนมัต(ิ FT) และราคากาซ LPG เพื่อชวยลดตนทุนการผลิต 3. ชดเชยสวนตางคาจางแรงงาน 300 บาทตอวันเพื่อใหผูประกอบการสามารถ ปรับตัวไดเปนระยะเวลา 2 ป 4. เรงหาแนวทางแกไขปญหาดานราคาพลังงานอยางยั่งยืนใหกับ ภาคอุตสาหกรรม 5. ชวยสนับสนุนหาแหลงตลาดใหมๆ ใหกับภาคอุตสาหกรรมสงออก เพื่อทดแทนตลาดหลัก ที่ไดรับผลกระทบจากวิกฤติเศรษฐกิจยุโรปและสหรัฐฯ
29
ฉบับเต็ม ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม เปนดัชนีผสมที่สรางขึ้นจากตัวแปรทางเศรษฐกิจ โดยตัวแปร ดังกลาว มีคุณสมบัติในการชี้นําดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม (MPI) สามารถทํานายแนวโนมการผลิต รวมทั้งจุดวกกลับของวัฎจักรดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม (MPI) ในชวง 4-6 เดือนขางหนา 105
ILI (FTI) 100
พ.ย. 55 ILI %MoM = -0.4 พ.ย. 55 ILI %YoY = -1.0
95
90
84.4
85
80
M11/55
M07/55
M03/55
M7/54
M11/54
M3/54
M11/53
M7/53
M3/53
M7/52
M11/52
M3/52
M7/51
M11/51
M3/51
M11/50
M7/50
M3/50
M7/49
M11/49
M3/49
M11/48
M7/48
M3/48
M7/47
M11/47
M3/47
M11/46
75
ที่มา: สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรมประจําเดือนพฤศจิกายน 2555 อยูที่ระดับ 84.4 ปรับตัว ลดลงจากเดือนกอนหนารอยละ 0.4 เมื่อพิจารณาองคประกอบของดัชนีชี้นํา (ขจัดฤดูกาล) ที่ ปรับตัวลดลงในเดือนนี้ ไดแก สวนกลับมูลคาการนําเขาสินคาทุน ดัชนีตลาดหลักทรัพยแหงประเทศ ไทย ดัชนีคาเงินบาท ดัชนีความเชือ่ มั่นภาคธุรกิจ (คาดการณ) สวนกลับดัชนีราคาผูบริโภคสหรัฐฯ ยอดขายปลีกรถยนตในสหรัฐฯ และดัชนีความเชื่อมั่นผูบริโภคสหรัฐฯ (คาดการณ) ในขณะที่ดัชนี องคประกอบที่ปรับตัวเพิ่มขึ้นในเดือนนี้ ไดแก สวนกลับดัชนีราคาผูบริโภค
30
หากพิจารณาอัตราการขยายตัวของดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม (MPI) เมือ่ เปรียบเทียบจาก ชวงเดียวกันของปกอน (%YoY) ตารางที่ 2 จะพบวา ในเดือนพฤศจิกายน 2555 ดัชนีผลผลิต อุตสาหกรรม (MPI) ปรับตัวเพิ่มขึ้นรอยละ 88.2 ขณะที่ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม (ILI) ปรับตัว ลดลงร อ ยละ 1.0 เมื ่อ เปรี ย บเที ย บกั บ ช ว งเดี ย วกั น ของป ก อ น ในส ว นของดั ช นี อ งค ป ระกอบ รายละเอียด มีดังนี้ ปจจัยภายในประเทศ ไดแก ดัชนีราคาผูบริโภค (เงินเฟอ) ขยายตัวรอยละ 2.74 มูลคาการ นําเขาสินคาทุนขยายตัวรอยละ 58.99 ดัชนีตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทยขยายตัวรอยละ 33.03 ดัชนีคาเงินบาทขยายตัวรอยละ 1.46 และดัชนีความเชื่อมัน่ ทางธุรกิจ 3 เดือนขางหนา ขยายตัวรอย ละ 2.76 ปจจัยภายนอกประเทศ ไดแก ดัชนีราคาผูบริโภคสหรัฐฯ (เงินเฟอ) ขยายตัวรอยละ 1.76 ยอดขายปลี ก รถยนต ใ นสหรั ฐ ฯ ขยายตั ว ร อ ยละ 7.95 และดั ช นี ค วามเชื่ อ มั่ น ผู บ ริ โ ภคสหรั ฐ ฯ (คาดการณ 1 เดือน) หดตัวรอยละ 13.64 อัตราการเปลี่ยนแปลง (%YOY) ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม และดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม ILI_FTI
8 6
ILI_(FTI) %YoY
MPI %YoY
พ.ย. 55 ILI %YoY = -1.0
MPI
พ.ย. 55 MPI %YoY = 88.2
4
35 25 15
2
5
0
-5
-2
-15
-4
-25
-6
-35
-10
-45
-12
-55
M11/45 M3/46 M7/46 M11/46 M3/47 M7/47 M11/47 M3/48 M7/48 M11/48 M3/49 M7/49 M11/49 M3/50 M7/50 M11/50 M3/51 M7/51 M11/51 M3/52 M7/52 M11/52 M3/53 M7/53 M11/53 M3/54 M7/54 M11/54 M03/55 M07/55 M11/55
-8
หมายเหตุ: ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม มีค วามสามารถในการชีน้ ํ าภาวะการผลิตภาคอุตสาหกรรม 4-6 เดือน ที่มา : สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
31
หากพิ จ ารณาจุ ด วกกลั บ ของวั ฎ จั ก รดั ช นี อ งค ป ระกอบ ก็ จ ะเห็ น ว า ดั ช นี ผ ลผลิ ต สิ น ค า อุตสาหกรรม (MPI) และยอดขายปลีกรถยนตในตลาดสหรัฐฯ ผานจุดต่ําสุดเมื่อไตรมาสที่ 1 ป 2555 ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม และดัชนีองคประกอบ ไดแก ดัชนีความเชื่อมัน่ ผูบริโภคสหรัฐฯ ผานจุดต่ําสุดมาแลวเมือ่ ไตรมาสที่ 3 ป 2554 สําหรับดัชนีความเชื่อมั่นภาคธุรกิจ ดัชนีคาเงินบาท และดัชนีต ลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย ผานจุดต่าํ สุดเมื่อไตรมาสที่ 4 ป 2554 สวนดัชนีราคา ผูบ ริโภค มูลคาการนําเขาสินคาทุน และดัชนีราคาผูบ ริโภคสหรัฐฯ ถึงจุดสูงสุดเมือ่ ไตรมาสที่ 2 ป 2555 องคประกอบ ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม ดัชนีชี้นําภาวะอุตสาหกรรม ดัชนีความเชื่อมั่นภาคธุรกิจ ดัชนีราคาผูบริโภค มูลคาการนําเขาสินคาทุน ดัชนีคาเงินบาท ดัชนีตลาดหลักทรัพยฯ ดัชนีราคาผูบริโภคสหรัฐฯ ดัชนีความเชื่อมั่นผูบริโภคสหรัฐฯ ยอดขายปลีกรถยนตในตลาดสหรัฐฯ ที่มา : สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
จุดสูงสุด จุดต่ําสุด จุดสูงสุด Q2/47 Q3/49 Q4/50 Q4/46 Q2/49 Q3/50 Q1/47 Q2/49 Q3/50 Q3/46 Q4/48 Q2/50 Q3/46 Q3/48 Q2/50 Q1/47 Q2/49 Q3/50 Q2/47 Q2/49 Q4/50 Q3/46 Q4/48 Q2/50 Q4/46 Q2/49 Q3/50 Q2/47 Q2/49 Q4/50
จุดวกกลับ จุดต่ําสุด จุดสูงสุด จุดต่ําสุด Q1/52 Q1/54 Q1/55 Q4/51 Q1/53 Q3/54 Q4/51 Q1/53 Q4/54 Q3/51 Q3/52 Q2/54 Q2/51 Q3/52 Q2/54 Q4/51 Q1/53 Q4/54 Q1/52 Q4/53 Q4/54 Q3/51 Q3/52 Q2/54 Q4/51 Q1/53 Q3/54 Q1/52 Q4/53 Q1/55
จุดสูงสุด Q2/55 Q2/55 Q2/55 -
32
ฉบับเต็ม สํานั ก วิชาการ สภาอุต สาหกรรมแหง ประเทศไทย ไดดํ าเนิ นการสํ ารวจความคิด เห็ นของ ผูป ระกอบการเกี่ยวกับการคาดการณภาวะเศรษฐกิจอุตสาหกรรมในครึ่งปแรก และตลอดทั้งป 2556 ตั้งแตวันที่ 19 พฤศจิกายน 2555 ถึงวันที่ 19 ธันวาคม 2555 จํานวนผูตอบแบบสอบถามทั้งหมด 331 ราย ครอบคลุม 7 กลุมอุตสาหกรรมของสภา อุตสาหกรรมแหงประเทศไทย จําแนกเปน 1. กลุมอุตสาหกรรมแฟชั่น 2. กลุมอุตสาหกรรมกอสรางและเครื่องใชในบาน 3. กลุม อุตสาหกรรมยานยนตและเครือ่ งจักรกล 4. กลุมอุตสาหกรรมเครื่องใชไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส 5. กลุม อุตสาหกรรมอาหาร 6. กลุมอุตสาหกรรมพลังงาน 7. กลุม อุตสาหกรรมสนับสนุน สัดสวนจํานวนผูต อบแบบสอบถามทั้งหมด จําแนกเปนรายกลุม อุตสาหกรรมขางตนคิดเปน รอยละ 9.1 22.1 14.8 5.4 18.1 3.9 และ รอยละ 26.6 ของผูตอบแบบสอบถามทั้งหมด ตามลําดับ (ภาพที่ 1) ภาพที่ 1 สัดสวนจํานวนผูต อบแบบสอบถามทัง้ หมด จําแนกตามกลุม อุตสาหกรรม
ที่มา: จากการสํารวจโดยสํานักวิชาการ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
33
1. การคาดการณภาวะเศรษฐกิจไทยในครึ่งปแรก ของป 2556 และตลอดทั้งป 2556
กลุมอุตสาหกรรมแฟชั่น
ผู ป ระกอบการส ว นใหญ คื อ ร อ ยละ 40.48 ของ ผูต อบแบบสอบถามทั ้ง หมด คาดการณว า เศรษฐกิ จ ไทยในครึ่งปแรกของป 2556 มีแนวโนมคอนขางทีจ่ ะ ทรงตัวใกลเคียงกับครึ่งปหลังของป 2555 สวนภาวะ เศรษฐกิจไทยตลอดทั้งป 2556 ผูประกอบการสวนใหญ รอยละ 39.27 คาดการณวาจะมีแนวโนมขยายตัวหรือ ดีขึ้นอยางชัดเจนเมื่อเปรียบเทียบกับป 2555 โดยไดรับ แรงสงจากอุปสงคภายในประเทศเปนหลัก โดยเฉพาะ การลงทุนของภาครัฐที่คาดวาจะเปนแกนหลักในการ ขับเคลื่อนกิจกรรมทางเศรษฐกิจของไทย นอกจากนี้ นาจะยังมีแรงขับเคลื่อนจากอุปสงคของตางประเทศ ที่ แมวาสถานการณเศรษฐกิจโลกจะยังคงมีความเสี่ยง แต ก็มีแนวโนมวาจะเริ่มฟนตัวขึ้นไดในชวงปลายป 2556
สถานการณกลุม อุตสาหกรรมแฟชั่นในครึ่งปแรก ของป 2556 ผู ป ระกอบการในกลุ ม อุ ต สาหกรรมแฟชั ่น ที ่ต อบ แบบสอบถามสวนใหญ คือ รอยละ 50.00 มีการคาดการณ วาในภาพรวมกลุม อุตสาหกรรมแฟชั่นอาจจะแยลง เมื่อ เทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 สวนภาพรวมของการดําเนินกิจการ คาดการณวา ผล ของการดําเนินกิจการจะแยลงเมือ่ เทียบกับครึ่งปหลังของ ป 2555 ซึ ่ง มี ส าเหตุ ม าจากต น ทุ น การผลิ ต ที ่ค าดว า จะ เพิ่มขึ้น ทั้งจากราคาวัตถุดิบ คาไฟฟา และคาจางแรงงาน ทีส่ ูงขึ้น รวมทัง้ ผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยน ประกอบ กับยอดขายและยอดรับคําสั่งซื้อโดยรวมทีค่ าดวาในครึง่ ป แรกของป 2556 จะลดลง เมื่อเทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 ซึ ่ง หากพิ จ ารณาผลของการดํ า เนิ น กิ จ การ โดย แบงเปนประเภทอุตสาหกรรม จะพบวา ยอดขายโดยรวม ของอุตสาหกรรมเครื่องประดับอาจมีแนวโนมลดลงสูงสุด ในกลุ ม อุ ต สาหกรรมแฟชั ่น รองลงมาคื อ อุ ต สาหกรรม เครื่องนุงหม
2. การคาดการณภาพรวมในแตละกลุม อุตสาหกรรม ในครึง่ ปแรกของป 2556 และตลอดทัง้ ป 2556 ผูป ระกอบการสวนใหญ รอยละ 38.07 ของผูตอบ แบบสอบถามทั้งหมด คาดการณวาภาพรวมของกลุม อุตสาหกรรมของตนในครึ่งปแรกของป 2556 จะทรงตัว ใกลเคียงกับครึ่งปหลังของป 2555 สวนภาพรวมของ ก ลุ ม อุ ต ส า ห ก ร ร ม ข อ ง ต น ต ล อ ด ทั ้ง ป 2 5 5 6 ผูป ระกอบการที ่ต อบแบบสอบถามส ว นใหญ ร อ ยละ 38.37 คาดการณวาจะดีขึ้น ซึ่งผลการสํารวจนี้เปนไป ในลักษณะหรือทิศทางเดียวกันกับการคาดการณภาวะ เศรษฐกิ จ ไทยข า งต น ซึ ่ง เป น ตั ว สะท อ นได ว า ผูป ระกอบการมองภาพรวมของกลุมอุตสาหกรรมของ ตนจากพื้นฐานการคาดการณเศรษฐกิจภายในประเทศ และเศรษฐกิจโลก
สถานการณกลุมอุตสาหกรรมแฟชั่นตลอดทั้ง ป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมแฟชั่นที่ ตอบแบบสอบถาม คาดการณในลักษณะเดียวกันกับชวง ครึ่งปแรกของป คือ คาดวาจะแยลงเมื่อเทียบกับป 2555 ส ว น ใ น ด า น ข อ งก า ร จ าง แ ร ง งา น ภ า ยใ น ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมแฟชั ่น หลั ง จากที ่มี ก ารประกาศใช อั ต รา คาจางแรงงานขั้นต่ํา 300 บาท/วัน ทั่วประเทศ ในวันที่ 1 มกราคม 2556 ผูประกอบการสวนใหญ คาดการณวาโดย เฉลี่ยตลอดทั้งป 2556 อาจจะมีการลดการจางแรงงานลง โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุงหม
34
กลุมอุตสาหกรรม กอสรางและเครื่องใชในบาน
กลุมอุตสาหกรรม ยานยนตและเครื่องจักรกล
สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมก อ สร า งและ เครื่องใชในบานในครึ่งปแรกของป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คือ รอ ยละ 43.84 มีก ารคาดการณ วาใน ภาพรวมกลุมอุตสาหกรรมกอสรางและเครื่องใชในบานจะ ทรงตัวใกลเคียงกับครึ่งปหลังของป 2555 ภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการทีต่ อบ แบบสอบถามสวนใหญ คือ รอยละ 41.10 มีการคาดการณ วาผลของการดําเนินกิจการของตนจะทรงตัวใกลเคียงกับ ครึ่งปหลั งของป 2555 ทั้งยอดขายและยอดรับ คําสั่งซื้ อ สินคาทั้งในประเทศและตางประเทศที่สวนใหญคาดวาใน ครึ่งปแรกของป 2556 จะคอนขางคงที่ เชน อุตสาหกรรม เหล็ก ปูนซี เมนต แตใ นขณะเดีย วกันอุตสาหกรรมเซรา มิกส มีแนวโนมวายอดขายโดยรวมป 2556 จะเพิ่มขึ้น ในดานของการจางแรงงานภายในกลุมอุตสาหกรรม กอสรางและเครื่องใชในบาน หลังจากที่มีการประกาศใช อัตราคาจางแรงงานขั้นต่ํา 300 บาท/วัน ทั่วประเทศ ใน วันที่ 1 มกราคม 2556 นั้น พบวา โรงเลือ่ ยและโรงอบไม และเฟอรนิเจอรมีความเปนไปไดในการลดการจางงานลง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมเซรามิกส ที่ไดรับผลกระทบมาก ทั้งคาพลังงานและคาแรง
สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมยานยนต แ ละ เครื่องจักรกลในครึ่งปแรกของป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คื อ ร อ ยละ 55.10 มี ก ารคาดการณ ว า ภาพรวมกลุมอุตสาหกรรมยานยนตและเครื่องจักรกลจะ ดีขึ้น เมื่อเทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 สวนภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการที่ ตอบแบบสอบถามสวนใหญ มีการคาดการณวา ผลของการ ดําเนินกิจการของตนจะดีขึ้น เมื่อเทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 โดยเฉพาะอุตสาหกรรมยานยนต และอุตสาหกรรม ชิน้ ส ว นและอะไหลย านยนต เนื ่อ งจากไดรั บ ป จ จั ย บวก โดยตรงจากนโยบายคืนภาษีรถยนตคันแรกที่ไมสามารถ ผลิตไดทันตามยอดสั่งจองในป 2555
สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมก อ สร า งและ เครื่องใชในบานตลอดทั้งป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คาดการณในลักษณะเดียวกันกับชวงครึ่งป แรกของป 2556 คื อ ส ว นใหญ ค าดว า ภาพรวมกลุ ม อุตสาหกรรมกอสรางและเครื่องใชในบาน และภาพรวม ของการดํ า เนิ น กิ จ การของตนจะทรงตั ว ใกล เ คี ย งกั บ ป 2555
สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมยานยนต แ ละ เครื่องจักรกลตลอดทั้งป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมยานยนต และเครื่องจักรกลที่ตอบแบบสอบถาม มีการคาดการณใน ลักษณะเดียวกันกับในชวงครึ่งปแรกของป 2556 กลาวคือ คาดว า ภาพรวมของกลุ ม และภาพรวมของการดํ า เนิ น กิจการของตนจะดีขึ้น เมื่อเทียบกับป 2555 ดานของการจางแรงงาน หลังจากที่มีการประกาศใช อั ต ราค า จ า งแรงงานขั ้น ต่ ํา 300 บาท/วั น ทั่ ว ประเทศ ผูประกอบการสวนใหญคาดการณวาโดยเฉลี่ยตลอดทั้งป 2556 อาจจะมีการจางแรงงานเทาเดิม เนื่องจากการจาง แรงงานเดิมในอุตสาหกรรมยานยนตนั้นสวนใหญมีอัตรา คาจางที่มากกวา 300 บาท/วัน ประกอบกับมียอดรับคํา สั่งซื้อที่จะตอ งผลิตใหทั นตามกํา หนด จึ งทํ าใหไ มไ ดรั บ ผลกระทบจากการขึ้นค าจางแรงงานขั้นต่ํามากนัก และ พอที่จะปรับตัวได
35
กลุมอุตสาหกรรม เครื่องใชไฟฟาและอิเล็กทรอนิกส
กลุม อุตสาหกรรมอาหาร
สถานการณกลุม อุตสาหกรรมเครือ่ งใชไฟฟาและ อิเล็กทรอนิกสในครึ่งปแรกของป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คือ รอ ยละ 44.44 มีก ารคาดการณ วาใน ภ า พ ร ว ม ก ลุ ม อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ค รื ่อ ง ใ ช ไ ฟ ฟ า แ ล ะ อิเล็กทรอนิกสจะดีขึ้น เมื่อเทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 ภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการทีต่ อบ แบบสอบถามสวนใหญ คาดการณวาผลของการดําเนิน กิจการของตนจะดีขึน้ เมื่อเทียบกับครึ่งปหลังของป 2555 สวนปจจัยที่สงผลกระทบตอการดําเนินกิจการ เชน ตนทุน การผลิตที่เพิ่มขึ้น ทั้งราคาวัตถุดิบและอัตราคาจางแรงงาน, สถานการณทางการเมืองภายในประเทศ และเศรษฐกิจ โลก รวมถึงการขาดแคลนแรงงานภายในอุตสาหกรรม
สถานการณกลุมอุตสาหกรรมอาหารในครึ่งปแรก ของป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คือ รอยละ 41.67 คาดการณวาภาพรวม กลุมอุตสาหกรรมอาหารจะแยลง เมื่อเทียบครึ่งปหลังของ ป 2555 ภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการทีต่ อบ แบบสอบถามสวนใหญ คือ รอยละ 36.67 คาดการณวา ผลของการดําเนินกิจการของตนอาจจะแยลงเมื่อเทียบกับ ครึ ่ง ป ห ลั ง ของป 2555 เนื ่อ งจากต น ทุ น การผลิ ต ที ่มี แนวโน ม เพิ ่ม สูง ขึ ้น เช น ค าจ า งแรงงาน ราคาพลั ง งาน ราคาวัตถุดิบ ประกอบกับความไมแนนอนในการฟนตัว ของเศรษฐกิจโลก
สถานการณกลุมอุตสาหกรรมเครื่องใชไฟฟาและ อิเล็กทรอนิกสตลอดทั้งป 2556 สว นใหญ ผู ป ระกอบการทีต่ อบแบบสอบถาม มี ก าร คาดการณในลักษณะเดียวกันกับในชวงครึ่งปแรกของป 2556 คือ คาดวาในภาพรวมของกลุม และภาพรวมของการ ดําเนินกิจการของตนจะดีขึ้นเมื่อเทียบกับป 2555 แนวโน ม ของการจ า งแรงงานตลอดทั ง้ ป 2556 หลังจากที่มีการประกาศใชอัตราคาจางแรงงานขั้นต่ํา 300 บาท/วั น ทั ่ว ประเทศ นั ้น ผู ป ระกอบการส ว นใหญ คาดการณวา อาจจะคงอัตราการจางงานเทาเดิมหรืออาจจะ จางงานลดลงจากจํานวนแรงงานเดิม ซึ่งมีความเปนไปได ในอัตราที่เทาๆ กัน ทั้งนี้ขึน้ อยูกับการปรับตัวของกิจการ ในระยะยาว อยางไรก็ตามการขึน้ คาจางดังกลาวสงผลให ภาระต น ทุ น รวมของบริ ษั ท เพิ ่ม ขึ ้น ซึ ง่ อาจทํ า ให ธุ ร กิ จ SMEs ขนาดย อมตองประสบป ญหา เนื่องจากปกติแล ว บริษทั ขนาดเล็กมีสดั สวนของกําไรนอยมาก
สถานการณกลุมอุตสาหกรรมอาหารตลอดทั้งป 2556 สวนใหญผูป ระกอบการที่ตอบแบบสอบถาม คือ รอย ละ 35.00 มีการคาดการณวา ในภาพรวมกลุม อุตสาหกรรม อาหารจะทรงตัวใกลเคียงกับป 2555 สวนภาพรวมของ การดําเนินกิจการ ผูป ระกอบการที่ตอบแบบสอบถามสวน ใหญ คือ รอยละ 36.67 คาดการณวา ผลของการดําเนิน กิจการของตนจะดีขึ้นเมื่อเทียบกับป 2555 ในดานของการจางแรงงานภายในกลุมอุตสาหกรรม อาหาร หลังจากที่มีการประกาศใชอัตราคาจางแรงงานขั้น ต่ํา 300 บาท/วัน ทั่วประเทศ ในวันที่ 1 มกราคม 2556 ผู ป ระกอบการส ว นใหญ ร อ ยละ 40.00 ของผู ต อบ แบบสอบถาม คาดการณ ว าโดยเฉลี ่ยตลอดทั ้ง ป 2556 อาจจะมีการจางแรงงานลดลง เชน อุตสาหกรรมอาหาร และสมุ น ไพร โดยเฉพาะอย า งยิ ่ง ธุ ร กิ จ SMEs ใน อุตสาหกรรมสาขาอาหารทัง้ ขนาดกลางและขนาดยอม
36
กลุมอุตสาหกรรมพลังงาน สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมพลั ง งานในครึ ่ง ปแรกของป 2556 ผู ป ระกอบการในกลุ ม อุ ต สาหกรรมพลั ง งานที ต่ อบ แบบสอบถาม ร อ ยละ 38.46 มี ก ารคาดการณ ว า ใน ภาพรวมกลุมอุตสาหกรรมพลังงานจะดีขึ้น เมื่อเทียบกับ ครึ่งปหลังของป 2555 ภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการทีต่ อบ แบบสอบถามสวนใหญ รอยละ 53.84 คาดการณวา ผล ของการดําเนินกิจการของตนจะดีขึ้นเมื่อเทียบกับครึ่งป หลังของป 2555 ทั้งยอดขายและยอดรับคําสั่งซื้อโดยรวม ซึ่งประกอบดวยทั้งภายในและภายนอกประเทศ ด า นของต น ทุ น การผลิ ต ภายหลั ง จากที ม่ ี ก าร ประกาศใช อั ต ราค า จ า งแรงงานขั ้น ต่ ํา 300 บาท/วั น ผูป ระกอบการในกลุมอุตสาหกรรมพลังงานไดประสบกับ ปญหาตนทุน การผลิตที่สูงขึ้นเชน เดียวกับอุ ตสาหกรรม อื่นๆ แตมีเพียงบางสวนเทานั้นที่อาจจะลดการจางงานลง ในทางกลับกันสวนใหญมีความเปนไปไดที่จะคงการจาง งานเทาเดิมหรือเพิม่ การจางแรงงาน สถานการณกลุมอุตสาหกรรมพลังงานตลอดทั้งป 2556 สว นใหญ ผู ป ระกอบการทีต่ อบแบบสอบถาม มี ก าร คาดการณในลักษณะที่คลายๆ กันกับในชวงครึ่งปแรกของ ป 2556 คือ สวนใหญคาดวาในภาพรวมกลุมอุตสาหกรรม พลังงานและภาพรวมของการดําเนินกิจการของตนจะดีข้ึน เมื ่อ เที ย บกั บ ป 2555 ยกตั ว อย า งเช น อุ ต สาหกรรม พลังงานทดแทน โดยเฉพาะกลุมพลังงานทดแทนจากพืช และอุตสาหกรรมกาซ ขณะที่อุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ํามัน ปโตรเลียมมีแนวโนมทรงตัวใกลเคียงกับป 2555
กลุม อุตสาหกรรมสนับสนุน สถานการณ ก ลุ ม อุ ต สาหกรรมสนั บ สนุ น ในครึ ่ง ปแรกของป 2556 สวนใหญผูประกอบการในกลุมอุตสาหกรรมนี้ที่ตอบ แบบสอบถาม คือ รอยละ 39.77 คาดการณวาภาพรวม กลุมอุตสาหกรรมจะทรงตัวใกลเคียงกับครึ่งปหลังของป 2555 ภาพรวมของการดําเนินกิจการ ผูประกอบการทีต่ อบ แบบสอบถามสวนใหญ คือ รอยละ 44.32 คาดการณวา ผลของการดําเนินกิจการของตนจะทรงตัวใกลเคียงกับครึ่ง ปหลังของป 2555 ด า นการจ า งแรงงาน ภายหลั ง จากที ่มี ก ารประกาศ ใชอัตราคาจางแรงงานขั้นต่ํา 300 บาท/วัน ทัว่ ประเทศ ใน วันที่ 1 มกราคม 2556 นั้น ผูประกอบการสวนใหญที่ตอบ แบบสอบถาม คาดการณวาจะมีการจางแรงงานเทาเดิม ยกตั ว อย า ง เช น ป โ ตรเคมี , เคมี , พลาสติ ก , เยื ่อ และ กระดาษ และการจัด การของเสี ยและวั สดุ เ หลื อใช ส ว น อุตสาหกรรมที่คาดวาจะลดการจางงานลง คือ การพิมพ และบรรจุ ภัณฑก ระดาษ และหั ตถอุ ตสาหกรรม มี เพีย ง อุตสาหกรรมผลิตภัณฑยางที่คาดวาจะเพิ่มการจางงาน สถานการณกลุมอุตสาหกรรมสนับสนุนตลอดทั้งป 2556 ผูป ระกอบการที ่ต อบแบบสอบถามส ว นใหญ มี ก าร คาดการณภาพรวมกลุมอุตสาหกรรมสนับสนุนตลอดทั้งป 2556 ในลักษณะเดียวกับในครึ่งปแรก คือ คาดการณวาจะ ทรงตัวใกลเคียงกับป 2555 แตในสวนของภาพรวมของ การดําเนินกิจการของตนสวนใหญค าดการณวาจะดีขึ้น เมื ่อ เที ย บกั บ ป 2555 ทั ้ง ยอดขายและยอดรั บ คํ า สั ่ง ซื ้อ โดยรวม ทั้งในประเทศและตางประเทศ
37
วิชัย โถสุวรรณจินดา ฉบับเต็ม การศึกษานี้มีจุดมุงหมายเพื่อการศึกษาแนวคิดแรงงานสัมพันธเชิงดีเดนเพื่อเปนการสรางความ รวมมือและการลดความขัดแยงระหวางนายจางและลูกจาง โดยการวิเคราะหแนวทางการสงเสริม แรงงานสัมพันธดีเดนของกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน เพื่อหาความสอดคลองและความแตกตาง ของแนวทางทั้งสอง อันนําไปสูการพัฒนาแรงงานสัมพันธของประเทศตอไป
ผลการศึกษาพบวาแนวทางสงเสริมแรงงานสัมพันธดีเดนของกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน โดย การใชแบบสอบถามนัน้ เปนดพียงการตรวจสอบรูปแบบของแรงงานสัมพันธเทานั้น ยังขาดการ เจาะลึกในดานของคุณภาพของแรงงานสัมพันธ โดยเฉพาะในเรื่องเกี่ยวกับความไววางใจระหวาง นายจางและลูกจาง การเปดเผยขอมูลขาวสารตอกัน การใหลกู จางเขาปรึกษาหารือและการใหลกู จาง มีสว นรวมในการบริหารงานในทุกระดับ ผูศึกษาจึงเสนอใหมีการปรับปรุงแบบสอบถามและวิธีการเก็บ ขอมูลเพื่อใหไดขอมูลเชิงคุณภาพเพิ่มมากขึ้น และทําใหผลการประกวดแรงงานสัมพันธและสวัสดิการ แรงงานดีเดนเปนที่ยอมรับถึงการเปนตัวอยางและเขาถึงระบบแรงงานสัมพันธที่ดีไดอยางแทจริง
บทความนี้เปนบทความจากวารสารเกษมบัณฑิต ปที่ 12 ฉบับ 1 มกราคม – มิถุนายน พ.ศ. 2554
38
ริเรืองรอง รัตนวิไลสกุล
ฉบับเต็ม คุณภาพชีวิต หมายถึงคุณภาพในดานสุขภาพ สังคม เศรษฐกิจ การศึกษา การเมืองและศาสนา ซึ่งเปนคาเทียบเคียงไมมีกฏเกณฑตายตัวแนนอน โดยแตละประเทศจะกําหนดมาตรฐานคุณภาพชีวติ ของประชาชนตามวัฒนธรรมและคานิยมทางสังคมของประเทศนั้นๆ คุณภาพชีวิตจึงสามารถ เปลี่ยนแปลงไดตามการเวลา การวิจัยนี้มีจุดมุงหมายเพื่อศึกษาระดับคุณภาพชีวิตและปจจัยที่มี ผลกระทบตอระดับความพึงพอใจในชีวิตของคนไทยวัยทํางานในเขตกรุงเทพมหานครกอนเกิด รัฐประหาร เมื่อวันที่ 19 กันยายน 2549 กลุม ตัวอยางคือคนไทยวัยทํางานในเขตกรุงเทพมหานครอายุ ระหวาง 25-60 ป จํานวน 1,000 คน เครื่องมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือแบบสอบถามจํานวน 94 ขอ มีคาความเชื่อมั่น 0.8747 การวิเคราะหขอมูลใชคารอยละ คาเฉลี่ย สถิติวิเคราะหการผันแปร และการวิเคราะหจําแนกพหุ
ผลการศึกษาพบวากลุมตัวอยางมีคุณภาพชีวิตดานครอบครัว ดานการทํางาน และดานสังคม อยู ในระดับคอนขางสูง ดานสภาพแวดลอมในชุมชน ดานความปลอดภัยในชีวิตและทรัพยสิน ดานการ พักผอนหยอนใจและความพึงพอใจในชีวิต พบวาอยูใ นระดับปานกลาง สวนปจจัยที่มีผลตอระดับความ พึงพอใจในชีวิตพบวาประกอบดวย 12 ตัวแปร ไดแก สถานภาพการสมรส สภาพที่อยูอาศัย อาชีพ รายได การมีเงินออม ภาวะสุขภาพ สภาพชีวิตในชวง 5 ป ที่ผานมา ระดับคุณภาพชีวิต ดาน สภาพแวดลอมในชุมชน ชีวิตครอบครัว ชีวติ การทํางาน สถานภาพทางสังคม และการพักผอนหยอนใจ โดยตัวแปรทั้งหมดสามารถอธิบายระดับความพึงพอใจในชีวิตของกลุมตัวอยางไดประมาณรอยละ 40.2
บทความนี้เปนบทความจากวารสารเกษมบัณฑิต ปที่ 12 ฉบับ 1 มกราคม – มิถุนายน พ.ศ. 2554
39
40
วันพฤหัสบดีที่ 29 พฤศจิกายน 2555 เวลา 12.30-16.30น. ณ หองเจาพระยาบอลรูม โรงแรมเจาพระยาปารค จัดโดย สายงานวิชาการ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
41
กลาวปาฐกถาพิเศษ โดย นายโฆสิต ปนเปยมรัษฎ ประธานคณะกรรมการบริหาร บมจ. ธนาคารกรุงเทพ จํากัด (มหาชน) เรื่อง “อนาคตประเทศไทย ในป 2556” เศรษฐกิจไทยในป 2556 จะเติบโตไดใกลเคียงกับป 2555 โดยมีการขยายตัวของจีดีพีที่รอย ละ 4 - 5 และคาดวาอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจในป 2555 อยูทีร่ อยละ 5 - 6 โดยปจจัยเสีย่ งตอ เศรษฐกิจไทยในป 2556 จะมาจากปจจัยภายนอกทีส่ งผลตอเนือ่ งจากปจจัยเสีย่ งในป 2555 โดยการ เปลี่ยนผานโครงสรางของเขตเศรษฐกิจสําคัญของโลกทั้งสหรัฐฯและยุโรปทีย่ ังขาดความแนนอนใน การแก ป ญ หา รวมถึ ง ความขั ด แย ง ระหว า งประเทศตา งๆ เชน เหตุ ก ารณที่เ กิ ด ขึ้นในอิ ส ราเอล อิห ร าน ซี เ รี ย การเปลี ่ยนแปลงสภาวะภู มิอ ากาศ ภาวะโลกร อ น อาจนํามาซึ่งภัยพิบัติที่เ กิด ขึ้น บอยครั้งและเกิดในพื้นที่ใหมๆของโลก
สําหรับปจจัยบวกของเศรษฐกิจไทยในป 2556 ปจจัยระยะสั้นมาจากการใชเงินกระตุน เศรษฐกิจของภาครัฐผานนโยบายตางๆ แตการใชเงินในลักษณะนีก้ ็ตองระมัดระวังเพราะอาจทําใหมี หนี้สาธารณะเพิ่มขึ้นจนเกิดปญหาเศรษฐกิจในระยะยาว สวนปจจัยในระยะยาวคือการเติบโตของ ประเทศตางๆ ในภูมภิ าคอาเซียน การปรับตัวของอุตสาหกรรมไทยเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงจะตองใหความสนใจใน 2 เรื่อง ไดแก (1) การสงเสริมความสามารถในการแขงขัน ควรเนนเรื่องรายจายเพื่อการพัฒนาทรัพยากร มนุษย โดยพัฒนาคนใหมีความรูและทักษะมากขึน้ รวมถึงการลงทุนเพือ่ การวิจัยและพัฒนา ซึง่ เปน การลงทุนทีส่ ําคัญมากกวาการนําเขาเครือ่ งจักรจากตางประเทศ (2) การสรางพันธมิตรทางธุรกิจ ตองเนนในเรื่องของการทํางานรวมกันในกลุมอุตสาหกรรม เพื่อแลกเปลีย่ นความรูแ ละนวัตกรรม และเมือ่ กาวเขาสูป ระชาคมเศรษฐกิจอาเซียนในป 2558 ทุกภาคสวนจะตองชวยกันทําใหเศรษฐกิจ ไทยเกิดความเขมแข็งและมีเอกภาพ
42
สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) มุงสงเสริมการลงทุนเพื่อเสริมสรางขีด ความสามารถในการแขงขันเพื่อรองรับการเปดเสรีอาเซียนใน 3 แนวทาง คือ (1) สงเสริมการ พัฒนาสินคาเพื่อสรางมูลคาเพิ่ม (2) สงเสริมการสรางความแข็งแกรงของอุตสาหกรรมไทยที่มีความ ไดเปรียบทางการแขงขันอยูแลว เชน อิเล็กทรอนิกส เครื่องใชไฟฟา ยานยนต (3) สงเสริมใหเกิด การลงทุนในเรื่องของการพัฒนาทักษะ เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อชักจูงใหชาวตางชาติเขามา ลงทุนในประเทศไทย โดยมีอุตสาหกรรมเปาหมาย เชน เกษตรแปรรูป, ยานยนตและชิ้นสวนยาน ยนตรุนใหม, ฮารดดิสไดร, เครื่องจักรและอุปกรณ, Creative Industries หรืออุตสาหกรรม สรางสรรค, บริการมูลคาเพิ่มสูง, พลังงานทดแทน, ไบโอเทค นาโนเทค ไบโอพลาสติก, และ สิ่งแวดลอม ขณะเดียวกันก็สงเสริมใหมีการไปลงทุนในตางประเทศ ทั้งพมา ลาว เวียดนาม และ กัมพูชา โดยธุรกิจหลักจะเนนในดานทรัพยากรธรรมชาติ เชน แรธาตุ วัตถุดิบการเกษตร ธุรกิจที่ใช แรงงานเขมขน ธุรกิจที่ไมไดรับ GSP จากประเทศพัฒนา และวัสดุกอสราง สวนการสงเสริมใหไป ลงทุนในประเทศสิงคโปร มาเลเซีย ฟลิปปนส อินโดนีเซีย และจีน จะเนนดานการบริการและการ ทองเที่ยว ดานยานยนต ปโตรเคมี เหมืองแร และวัสดุกอสราง นายเจน นําชัยศิริ รองประธานสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย นําเสนอประเด็น “อุตสาหกรรมไทยในป 2556” กลาววา เศรษฐกิจของสหรัฐและยุโ รปยังคง ชะลอตัวตอไปอีก 2-3 ป รวมทั้งการชะลอตัวทางเศรษฐกิจของจีน ซึ่งสงผลกระทบตอภาคการ สงออกของไทย ดั ง นั ้นจึ ง ต อ งจั บตาดู นโยบายเศรษฐกิจของผูนํ าจีนรุนใหมนี้วาจะเปนอยางไร นอกเหนือจากประเด็นการชะลอตัวทางเศรษฐกิจแลว ภาคอุตสาหกรรมจะตองเผชิญกับการขาด แคลนแรงงาน และการปรับขึน้ คาแรงขัน้ ต่าํ 300 บาททัว่ ประเทศ หลังจากเหตุการณน้าํ ทวมใหญในป 2554 ที่ผานมา ผูป ระกอบการเริม่ ฟน ตัวในทิศทางที่ดีขึน้ เห็น ภาพชัดจากอุตสาหกรรมรถยนตทีโ่ ตเกิน 100% มีการผลิตเพิ่มขึ้นทั้งรถยนตและชิ้นสวนรถยนต สวนหนึ่งไดรับอานิสงนจากนโยบายรัฐบาล ไมวาจะเปนนโยบายรถคันแรก หรือแมกระทั่งนโยบาย รับจํานําขาว ที่ทําใหชาวนาชาวไรมีรายไดเพิ่มขึ้น พอมีรายไดเขามาจึงสงผลใหชาวนาเขามาซื้อ รถยนต หรือรถจักรยานยนตมากขึ้น ทัง้ นี้ คาดวาอุตสาหกรรมยานยนตยังสามารถเติบโตไดอยาง ตอเนื่อง เนื่องจากยังมีการตอบสนองจากผูซือ้ รถยนต โดยเฉพาะรถยนตคีโคคาร เชื่อวาจะทําให ฐานการผลิตในประเทศไทยมีความแข็งแกรง และคาดวาป 2560 หรืออีก 5 ปขางหนา จะมี ยอดขายรถยนตถึง 3 ลานคัน
43
สําหรับสถานการณพลังงานในป 2556 ปจจัยพืน้ ฐานยังคงออนแอ เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจ โลกยังไมฟนตัวเต็มที่ เศรษฐกิจยุโรปยังคงอยูในภาวะถดถอย เศรษฐกิจจีน อินเดีย และเกาหลีใต ขยายตัวในอัตราทีล่ ดลง ประเทศเขตเศรษฐกิจเกิดใหมยังชะลอตัว ขณะเดียวกันความตองการน้าํ มัน ของโลกขยายตัวเพียงเล็กนอย โดยคาดวาจะเพิม่ ขึ้นรอยละ 1.1 จากป 2555 ทั้งนี้ยังคงมีปจจัยเสีย่ ง จากทางภูมิศาสตรและความขัดแยงเกี่ยวกับโครงการนิวเคลียรของอิหราน ซึง่ ทําใหอิหรานสงออก น้าํ มันลดลง สงผลใหปริมาณน้ํามันสํารองของประเทศในกลุม OECD ลดลงจาก 60.5 บารเรล/วัน เปน 59.6 บารเรล/วัน สําหรับทิศทางพลังงานไทยป 2556 ราคาน้าํ มันดิบนาจะลดลงจากภาวะ เศรษฐกิจโลกที่ยังไมฟนตัว และราคาน้ํามันในประเทศมีแนวโนมลดลงตามราคาน้ํามันในตลาดโลก คาดวาจะอยูระหวาง 85-115 ดอลลาร/บารเรล ซึ่งจะมีการปรับโครงสรางราคาพลังงานใหสะทอน ตน ทุ น ที ่แ ท จริ ง มากขึ ้น โดยจะมี ก ารปรั บ ขึ น้ ภาษี ส รรพสามิ ต น้ ํามั น ดี เ ซลในช ว งที ่ร าคาน้ ํา มั น ใน ตลาดโลกลดลง และจะมีการนําเขากาซ LNG เพื่อผลิตไฟฟาเพิ่มมากขึน้ สําหรับการเตรียมความ พรอมเพื่อเขาสูป ระชาคมเศรษฐกิจอาเซียนนั้น ควรปรับองคกรเพื่อรองรับการแขงขันและโอกาสทาง ธุรกิจ พัฒนาโครงสรางพืน้ ฐานเพือ่ รองรับการเปนศูนยกลางโครงขายดานพลังงานในอาเซียน พลิก บทบาทเปนผูน ําดานพัฒนาพลังงานหมุนเวียนและอนุรักษสิ่งแวดลอมในอาเซียน แสวงหาลูท างการ ลงทุนดานพลังงานในประเทศเพือ่ นบานโดยใชประโยชนจากขอตกลง AEC และพัฒนาบุคลากรใหมี ความสามารถและทํางานในระดับสากล เศรษฐกิจไทยในป 2556 ยังคงมีความผันผวนและมีความทาทาย เนือ่ งจากเศรษฐกิจโลกยัง ไมฟนตัวเต็มที่และกําลังสงผลกระทบมาถึงประเทศไทย ไมวาจะเปนเรื่องของการผลิตและการสงออก ขณะที่ภาคอุตสาหกรรมในประเทศไทยถือวายังคงเติบโตได โดยเฉพาะอุตสาหกรรมกอสรางที่ปนี้เปน ป ที ่ดี ที ่สุ ด เนื ่อ งจากรั ฐ บาลมี โ ครงการก อ สร า งและภาคอสั ง หาริ ม ทรั พ ย เ ริ ่ม มี ก ารขยายตั ว ดี ขึ ้น อุตสาหกรรมยานยนตเติบโตดีมาก อุตสาหกรรมภาคโรงแรมเติบโตไดดีตอเนือ่ ง ภาคการคาปลีก สามารถเติบโตไดดี รวมถึงการคาชายแดนทีเ่ ติบโตอยางตอเนื่อง ในป 2555 คาดวาเศรษฐกิจไทยจะ ขยายตัวรอยละ 5-6 สวนการขับเคลื่อนเศรษฐกิจในปหนาจะมาจากการลงทุนของทัง้ เอกชน รัฐบาล และการลงทุ น ของต า งชาติ ไม ว า จะเป น จี น ญี ่ปุ น ซึ ่ง นํ า ไปสู วั ฏ จั ก รการลงทุ น รอบใหม แม ว า เศรษฐกิจยุโรปยังไมฟนตัวดีก็ตาม ภูมิภาคนี้ยังคงเปนภูมิภาคที่นาสนใจลงทุน ทั้งนี้ยังคงมีความเสี่ยง จากการเมือง ปจจัยเสี่ยงจากวิกฤตหนาผาการคลัง (Fiscal Crisis) ของประเทศสหรัฐ และตองจับตา มาตรการแกปญหาเศรษฐกิจของยุโรปวาจะฟนฟูเศรษฐกิจไดมากนอยเพียงใด รวมทัง้ ความเสีย่ งจาก AEC ซึ่งนักลงทุนตองเตรียมความพรอมและปรับตัวใหดี ฉบับเต็ม
44
สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย The Federation of Thai Industries
ศูนยการประชุมแหงชาติสริ กิ ติ ์ิ โซน C ชั้น 4 เลขที่ 60 ถนนรัชดาภิเษกตัดใหม คลองเตย กรุงเทพฯ 10110 โทรศัพท (662) 2345 1000 โทรสาร (662) 345 1281-83