Werkingsverslag Kempens Landschap 2012
Kempens landschap... Het belang van een prettige en gezonde leef- en werkomgeving wordt maar al te gemakkelijk over het hoofd wordt gezien. Al gauw wordt die beschouwd wordt als een decor dat er altijd was en dat er altijd zal zijn, onveranderd. Wie de laatste jaren wat om zich heen gekeken heeft, weet dat dit een volstrekte illusie is. Om het karakteristieke landschap in de Antwerpse Kempen voor ons nageslacht te bewaren, werd de vzw Kempens Landschap opgericht. Deze landschapsvereniging zet zich in om kwetsbare, kostbare landschappen veilig te stellen naar de toekomst. In dit streven wordt zij ondersteund door overheden, particulieren, bedrijven en organisaties die zich graag engageren om samen de verantwoordelijkheid op te nemen voor een natuurlijke leefomgeving in de Antwerpse Kempen!
2 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Voorwoord Pas vijftien jaar… In 2012 vierde vzw Kempens Landschap haar derde lustrum. “Begonnen vanuit het niets, maar wel vol ambitie”, zoals bij de oprichting ooit treffend werd verwoord. Dankzij de inzet, inspanningen en activiteiten op het terrein, wist onze landschapsvereniging uit te groeien tot een gevestigde, bestendige waarde. Het aantal hectaren in eigendom nam in de loop der jaren toe tot liefst 850. De zichtbaarheid van vzw Kempens Landschap steeg, net als haar herkenbaarheid en signatuur en, met dit alles, het vertrouwen van overheden, maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en het brede publiek in onze slag- en daadkracht. Om het landschap is het ons altijd te doen geweest, het landschap in de Antwerpse Kempen met alles wat daar op staat, groeit en bloeit. Het begrip landschap wordt immers ruim opgevat en omvat veel meer dan natuur alleen: de open ruimte, het natuurlijk en cultureel erfgoed en alle andere elementen die bepalend zijn voor het karakter van het landschap. Onder de noemer van integrale landschapszorg ijveren wij ervoor om landschappelijk waardevolle domeinen te bewaren, in stand te houden, te beheren, te ontsluiten en open te stellen voor het publiek. In het begin traden wij meest op als vragende, verwervende partij. Meer en meer fungeren wij tegenwoordig als kenniscentrum en coördinator, als adviseur of regisseur. Wel hebben we nog altijd hetzelfde doel voor ogen: het behoud van patrimonium in gemeenschapshanden en voorkomen van versnippering van het landschap. De komende jaren zullen we hard blijven werken om op ons toonaangevend elan verder te gaan. Onze werking willen we verder verbreden en verdiepen, dat wil zeggen, in de mate waarin onze partners daartoe bereid zijn en de middelen om dat te bereiken, voorhanden zijn. Wij denken in elk geval dat op het aspect landschap blijvend ingezet moet worden. Elke dag opnieuw ervaren we immers hoezeer het landschap in onze provincie onder druk staat of komt te staan. Het landschap blijft niet vanzelf mooi; daar moeten we, met z’n allen, hard aan werken.
Inga Verhaert Covoorzitter
Peter Bellens Covoorzitter
3 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | VOORWOORD
19
Essen
33
Hoogstraten
Kalmthout
Wuustwezel
42 35
47
Rijkevorsel Kapellen
Stabroek
1
Brasschaat
27
3
Schoten
28
Nijlen
Kontich
36
Lier
39
Duffel
Berlaar
Sint-41 25 KatelijneWaver
Putte
18
20
30
31
Mol
7
Herentals
Olen
46
45
Heistop-denBerg
Westerlo
43
26
14 13
23 15
11
Balen
9
Meerhout Laakdal
22
Hulshout
17
10
2
Herenthout
37
5
Geel
12
6
Dessel
Vorselaar
Grobben donk
Edegem Hove
Turnhout
Kasterlee
38
34 Boechout
8
Retie
Zandhoven
Ranst
Oud Arendonk Turnhout
29
Vosselaar
Lille
21
Wommelgem
44
32
Zoersel
Wijnegem
24 Borsbeek
16
Beerse
Malle
Schilde
Mortsel
Merksplas
Brecht
40
Ravels
4
Herselt
Mechelen
1. De Poppelaer/Noenheuvel - Brecht
16. Pelerheide/De Diepte - Beerse
32. Laakvallei - Beerse
2. Geel-Bel - Geel-Bel
17. Speelbergenbos - Heist-op-den-Berg
33. De Schrieken - Ravels
3. De Caters - Schilde
18. Ter Speelbergen – Putte
34. Speel- en vredesbos - Boechout
4. Wortel- en Merksplas-kolonie
19. Blauwbossen - Hoogstraten
35. Zr. Franciscanessen - Wuustwezel
20. Rooise Loop - Oud-Turnhout
36. Fort van Duffel - Duffel
5. Heidehuizen - Mol
21. Blommerschot - Zandhoven
37. Nete-vallei - Heist o/d Berg
6. Buitengoor-Meergoren/Berkebossen - Mol
22. Helschot - Laakdal
38. Bouwelse Heide - Grobbendonk
7. Kempische Heuvelrug - Herentals
23. Achterbos - Mol
39. Gestel - Berlaar
8. Zwartgoorheide - Vosselaar
24. Koude Beek - Borsbeek
40. Militaire spoorlijn – Kapellen-Brasschaat
9. De Most - Balen
25. Roosendael - Sint-Katelijne-Waver
41. Ursulinneninstituut – Sint-Katelijne-Waver
10. Volmolen/Volbergbossen - Mol
26. De Merode - Westerlo, Herselt, Laakdal
42. Bleke Heyde - Wuustwezel
11. De Keiheuvel - Balen
27. Scherpenbergmolen - Malle
43. Beddermolen - Westerlo
12. De Hellekens - Herentals
28. De Welvaert - Zoersel
44. Hof Ter Linden - Edegem
13. Amocobos - Geel
29. FRAC - Turnhout
45. Kapelletje Celen - Heist-op-den-Berg
14. Kalvarieberg - Geel
30. Molen ‘In Stormen Sterk’ - Lille
46. Kruiskensberg - Herenthout
15. Rijbergerdijk/Gompel - Mol
31. Den Ellenboog/Goriënberg - Retie
47. Steenovenbos - Merksplas
Hoogstraten, Merksplas
4 VOORWOORD | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Landschap: natuur, landbouw, erfgoed en recreatie
In 1997 werd vzw Kempens Landschap opgericht om landschap en natuur- en cultuurpatrimonium in de Antwerpse Kempen veilig te stellen door gericht gebieden aan te kopen, die vanuit landschappelijk oogpunt onder druk staan. Daarnaast fungeert zij als overlegplatform en coรถrdinator voor het behoud van het patrimonium in gemeenschapshanden. Gaandeweg heeft vzw Kempens Landschap zich een heel eigen profiel aangemeten. Als landschapsvereniging zet zij zich in om landschappelijk waardevolle domeinen in de Antwerpse Kempen te bewaren, in stand te houden, integraal te beheren, te ontsluiten en open te stellen voor het publiek. Waar vzw Kempens Landschap staat voor landschapszorg in de breedste zin van het woord, richt zij zich op vier pijlers, die tevens de ankerpunten vormen van het beleid: natuur, landbouw, erfgoed en recreatie.
Natuur LANDBOUW
ERFGOED RECRECREATIE
5 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | VOORWOORD
OPRICHTING
1
3
Vzw Kempens Landschap1 werd opgericht te Turnhout bij onderhandse akte op 21 november 1997 en dit door de volgende personaliteiten: Adriaensen August, Baeten Arthur, Bierkens Mathieu, Boeckx Jozef, Bouwen Jozef, Cornelissen Alfons, De Gruyter Jan, De Weze Charles, Gebruers August, Geuens Jos,
Helsen Ludo, Hendrickx Marcel, Kersemans Jozef, Luyten François, Otten Walter, Peetermans Luc, Peeters Frans, Schoenmakers Louis, Schrijvers Katrien, Segers Jozef,
Steijnen Eddy, Thys Frans, Van Aperen Arnold, Van Duppen Jozef, Van Dijck Kris, Van Hirtum Guy, Van Krunkelsven Patrick, Van Thielen Jos, Verhagen Mark en Verstraeten Leopold.
De statuten van de vereniging werden gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 23 april 1998 (p. 4098) en geregistreerd onder nr. 7356/98. Derhalve bezit de vereniging de rechtspersoonlijkheid. Op 6 december 2002 werden de statuten - bij toepassing van de wet van 21 juni 1921 – voor een eerste maal gewijzigd. Art. 3 (statutaire doeleinden) werd, in kader van het besluit van 14 december 2001 houdende vaststelling van het premiestelsel voor restauratiewerkzaamheden aan beschermde monumenten, aangepast zodanig dat vzw Kempens Landschap haar rol ter bescherming van landschap in de toekomst optimaal kon blijven vervullen. De eerste alinea van art. 5 werd gewijzigd zodanig dat de aanvaardingsprocedure voor nieuwe leden eenvoudiger werd en art. 10 van de statuten werd aangepast, waardoor de duur van het mandaat in over eenstemming werd gebracht met de duur van de functie als burgemeester. Op 17 december 2004 werd in toepassing van nieuwe vzw-wet van 2 mei 2002 overgegaan tot wijziging van de statuten (merk op: de term “Stichting” bleef behouden, evenwel met toevoeging van de uitdrukking “v.z.w.” in de benaming zelf van de vereniging). Bij het neerleggen van het dossier op de Griffie van de Rechtbank van Koophandel bleek - ondanks voorafgaande toetsing - er een probleem te bestaan met de naamgeving van de vereniging, met name het verder gebruik van de term ”Stichting”. Op 6 juni 2006 werd teneinde verdere juridische problemen te vermijden beslist om de statuten aan te passen door weglating van de term “Stichting” in de benaming en ze in hun geheel en gecoördineerd te hernemen. In het kader van een sterkere verankering van de Provincie Antwerpen/gemeenten werd bij Algemene Vergadering van 20 december 2011 ingestemd met de wijziging van de statuten van vzw Kempens Landschap en wel met betrekking tot hetgeen opgenomen onder artikel 22, “Ontbinding – vereffening”: Voorheen gekend onder de naam‘vzw Stichting Kempens Landschap’
1
8 OPRICHTING | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
De vereniging mag te allen tijde ontbonden worden door de algemene vergadering, wanneer de ontbinding uitdrukkelijk vermeld werd in de oproeping en wanneer ten minste 2/3e van de leden op de vergadering aanwezig of vertegenwoordigd zijn. De ontbinding kan alleen aangenomen worden met een meerderheid van 4/5e van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden. Wordt op deze vergadering het quorum van 2/3e niet gehaald, dan moet een tweede vergadering worden bijeengeroepen die geldig beraadslaagt, ongeacht het aantal aanwezige of vertegenwoordigde leden mits minstens een 4/5e meerderheid akkoord gaat om de vereniging vrijwillig te ontbinden. Van de ontbinding zal het ontbindingsbesluit, de benoeming en de ambtsbeĂŤindiging van de vereffenaars neergelegd worden op de griffie van de rechtbank van koophandel. Zowel bij vrijwillige als bij gerechtelijke ontbinding zal de algemene vergadering, na vereffening van de passiva, beslissen over het aanwenden van het gebeurlijk actief en dit aan een vereniging, instelling of organisme met een belangloze doelstelling. Er werd bij AV van 20 december 2011 ingestemd, bij toepassing van artikel 6 van de huidige statuten en het (gewijzigde) artikel 8 van de wet van 21 juni 1921, de laatste paragraaf van art. 22 van de statuten te wijzigen in: Zowel bij vrijwillige als bij gerechtelijke ontbinding zal de algemene vergadering, na vereffening van de passiva, beslissen over het aanwenden van het gebeurlijk actief en dit aan de Provincie, respectievelijk de gemeenten betrokken bij de werking van vzw Kempens Landschap.
9 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | OPRICHTING
BESTUURSORGANEN
2
3
12 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
2.1
Algemene vergadering
Overeenkomstig de beslissingen van 21 november 1997 en 13 februari 1998 was de eerste Algemene Vergadering samengesteld uit de volgende leden: A. Adriaensen (Retie), J. Ansoms (Wuustwezel), A. Baeten (Herenthout), M. Bierkens (Balen), J. Boeckx (Beerse), K. Bogaerts (Grobbendonk), J. Bouwen (Arendonk), J. Buchmann (Kapellen), A. Cornelissen (Baarle-Hertog), A. De Bie (Stabroek), W. De Bie (Zandhoven), J. De Gruyter -(Rijkevorsel), Ch. De Weze (Provincie), J. Duchesne (Bonheiden), D. Errijgers (Kalmthout), A. Gebruers (Olen), J. Geuens (Provincie), L. Helsen (Provincie), H. Hendrickx (Malle), M. Hendrickx (Turnhout), J. Janssens (Brecht), J. Kersemans (Oud-Turnhout), K. Lens (St. Katelijne Waver), F. Luyten (Mol), A. Martens (Berlaar), D. Nuyts (Schilde), L. Nuyts (Wijnegem), W. Otten (Kasterlee), L. Peetermans (Herselt), F. Peeters (Geel), L. Schoenmakers (Vosselaar), K. Schrijvers (Zoersel), J. Segers (Ravels), E. Steijnen (Vorselaar), F. Thys (Meerhout), A. Van Aperen (Hoogstraten), J. Van Duppen (Lille), K. Van Dijck (Dessel), G. Van Hirtum (Westerlo), P. Van Krunkelsven (Laakdal), J. Van Thielen (Herentals), M. Verhaegen (Hulshout), L. Verstraeten (Merksplas). Ingevolge diverse wijzigingen (o.a. door de verkiezingen van 2000) is de Algemene Vergadering 
op 1 januari 2004 als volgt samengesteld: F. Schepens (Retie), J. Ansoms (Wuustwezel), A. Baeten (Herenthout), J. Leysen (Balen), A. Adriaensen (Beerse), H. Wouters (Grobbendonk), E. Buijs (Arendonk), K. Helsen (Kapellen), L. Carpentier (Wijnegem), J. Van Leuven (Baarle-Hertog), A. De Bie (Stabroek), W. De Bie (Zandhoven), M. Brughmans (Rijkevorsel), M. De Graef (Provincie), J. Duchesne (Bonheiden), L. Jacobs (Kalmthout), M. Bellens (Olen), J. Geuens (Provincie), L. Helsen (Provincie), H. Hendrickx (Malle), M. Hendrickx (Turnhout), J. Heijkants-Janssens (Vosselaar), J. Janssens (Brecht), J. Kersemans (Oud-Turnhout), P. Rotthier (Mol), Y. Avontroodt (Schilde), W. Otten (Kasterlee), L. Peetermans (Herselt), F. Peeters (Geel), F. Schrauwen (Essen), K. Schrijvers (Zoersel), L. Van Nooten (Ravels), H. Janssens (Vorselaar), F. Thys (Meerhout), A. Van Aperen (Hoogstraten), J. Van Duppen (Lille), M. Meeus (Dessel), G. Van Hirtum (Westerlo), P. Van Krunkelsven (Laakdal), J. Peeters (Herentals), Verbist-Vandewijgaerden (Heist o/d Berg), Vercammen Eddy (Sint-Katelijne-Waver), M. Verhaegen (Hulshout), Vlaeymans Leo (Borsbeek) en F. Wilrycx (Merksplas). Op 11 juni 2004 werd bij toepassing van de artikelen 5 en 10 van de (oude) statuten, dhr. A. Van Genechten (Meerhout) als lid van de vereniging aanvaard. Hij vervangt dhr. Thys. Immers ingevolge zijn ontslag als burgemeester werd hij ook de facto ontslagnemend in de vzw Kempens Landschap. Bijkomend werd bij toepassing van de artikelen 5 en 10 van de (oude) statuten, dhr. P. Gysbrechts (Putte) als nieuw lid van de vereniging aanvaard. De vzw Kempens Landschap kan alzo rekenen op de ondersteuning vanuit 43 gemeenten.
13 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | Bestuursorganen
Door de wet van 2 mei 2002 en zijn uitvoeringsbesluiten werden fundamentele wijzigingen doorgevoerd in de wetgeving die van toepassing was op de vzw’s en de stichtingen ingevolge de wet van 27 juni 1921. Voor de vzw Kempens Landschap betekende het zich in regel stellen met de nieuwe wetgeving voornamelijk het doorvoeren van tekstuele wijzigingen. Op 17 december 2004 werd de redactie van de nieuwe statuten - met behoud van de voorheen goedwerkende krachtlijnen - goedgekeurd. Bij toepassing van artikel 6 van de gewijzigde statuten werden vervolgens de leden van de -Algemene Vergadering aangeduid als “effectieve leden”. Aangezien de Algemene vergadering wettelijk gezien ook minstens één lid meer moet tellen dan de Raad van Bestuur, werd dhr. J. Mertens, departementshoofd van de Dienst Recreatie, Sport en Toerisme bij het provinciebestuur en in die functie portefeuillehouder van het dossier “vzw Kempens Landschap” mede aangeduid als effectief lid. Alzo kon de samenstelling van de Raad van Bestuur ongewijzigd blijven. Op 13 april 2005 werd, bij toepassing van artikel 6 van de statuten, Dhr. Van Der Plaetsen, burgemeester van de gemeente Wommelgem, als nieuw lid van de vereniging aanvaard. Op 9 december 2005 werden, bij toepassing van artikel 6 van de statuten, Dhr. Verbeeck, -burgemeester van de gemeente Nijlen en Dhr. De Kort, burgemeester van de gemeente -Brasschaat als nieuwe leden van de vereniging aanvaard. Bijkomend werd bij toepassing van de artikel 6 van de statuten Dhr. W. Kennes (Kasterlee) als lid van de vereniging aanvaard. Hij vervangt Dhr. W. Otten. Immers ingevolge zijn ontslag als burgemeester werd hij ook de facto ontslagnemend in de vzw Kempens Landschap. Verder werd, in overeenstemming met art. 6 van de statuten, kennisgenomen van het ontslag van Dhr. K. Helsen, burgemeester van de gemeente Kapellen. In overeenstemming met artikel 6 van de statuten werden G. Willemsens (Beerse), L. Aerts (Brecht), K. Van Dijck (Dessel), G. Van Tichelt (Essen), L. Vleugels (Heist-op-den-Berg), R. Gabriëls (Herenthout), T. Gielis (Laakdal), A. Van de Mierop (Rijkevorsel), L. Janssens -(Vorselaar), L. Van Hove (Zandhoven) als leden aanvaard op de vergadering van 14 mei 2007. Zij vervangen respectievelijk A. Adriaensen (Beerse), J. Janssens (Brecht), M. Meeus (Dessel), F. Schrauwen (Essen), D. Verbist-Vandenwijngaerden (Heist-op-den-Berg), A. Baeten (Herenthout), P. Van Krunkelsven (Laakdal), M. Brughmans (Rijkevorsel), H. Janssens (Vorselaar) en W. De Bie (Zandhoven). Immers ingevolge hun ontslag als burgemeester werden zij de facto ontslagnemend in de vzw Kempens Landschap. In vervanging van mevrouw De Graef Martine, ontslagnemend lid, werd - bij toepassing van artikel 6 van de statuten - de heer Helsen Koen aanvaard als lid van de vereniging. Op 20 juni 2008 werd, bij toepassing van artikel 6 van de statuten, Dhr. De Vos, burgemeester van de gemeente Duffel als nieuw lid van de vereniging aanvaard. Bijkomend werd bij toepassing van de artikel 6 van de statuten Dhr. W. Stijnen (Turnhout) als lid van de vereniging aanvaard. Hij vervangt Dhr. M. Hendrickx. Immers ingevolge zijn ontslag als burgemeester werd hij ook de facto ontslagnemend in de vzw Kempens Landschap.
14 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Op 5 juni 2009 werden vervolgens mevr. I. Pira (Mortsel), mevr. M. Vanderpoorten (Lier), dhr. K. T’Sijen (Boechout), dhr. L. Hofmans (Ranst) als nieuwe leden van de vzw Kempens Landschap aanvaard. Al zo werd de kaap van 50 gemeenten genomen. Op 28 mei 2010 werden dhr. W. Horemans (Berlaar) en dhr. B. Somers (Mechelen) als nieuwe leden aanvaard; Inga Verhaert verving covoorzitter Jos Geuens en dhr. Duchesne (Bonheiden) nam onstlag. Op 1 april 2011 werden dhr. D. Van Mechelen (Kapellen) en dhr. L. Vuylstede de Laps (Hove) als nieuwe leden van de vereniging aanvaard. Dhr. J. Kersemans (Oud-Turnhout), dhr. J. Van Duppen (Lille) en dhr. L. Van Nooten (Ravels) namen ontslag. Zij werden vervangen door resp. dhr. L. Nijs, dhr. P. Diels en dhr. W Luyten. Op 20 december 2011 werden dhr. K. Snyders (Edegem) en dhr. L. Blommaerts (Kontich) als nieuwe leden van de vereniging aanvaard. Dhr. M. Verhaegen (Hulshout), dhr. A. Van Genechten (Meerhout) en dhr. J. Van Leuven (Baarle-Hertog) namen ontslag en werden vervangen door resp. dhr. G. Daems, dhr. J. Engelen en dhr. L. Van Tilburg. Peter Bellens verving covoorzitter Ludo Helsen.
15 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | Bestuursorganen
2.2 Raad
van bestuur
Conform artikel 10 van de statuten heeft de Algemene Vergadering op 21 november 1997, resp. 13 februari 1998 beslist al haar leden aan te duiden als bestuurder van vzw Kempens Landschap. Ingevolge de nieuwe vzw-wet worden thans de termen Raad van Bestuur en bestuurders gebruikt.
Conform artikel 11 van de statuten is de Raad van Bestuur op 21 november 1997 overgegaan tot volgende verkiezing: Covoorzitters: de heren Helsen Ludo en Geuens Jos Penningmeester: de heer Hendrickx Marcel Secretaris: de heer Toelen Danny Op 23 maart 2001 nam Dhr. Toelen ontslag bij de vzw Kempens Landschap gezien zijn benoeming tot Provinciegriffier. De Raad van Bestuur besliste om, bij toepassing van de artikels 10 en 11 van de statuten, de heer Jef Mertens, afdelingschef Dienst recreatie, Sport en Toerisme bij het provinciebestuur, aan te stellen als niet-stemgerechtigde waarnemer en vervolgens als secretaris van de vereniging. Als gevolg van de gewijzigde statuten (zie Algemene Vergadering) werd op 17 december 2004 beslist de tot nog toe gehanteerde formule van covoorzitters te behouden, als dusdanig in de persoon van de heren Jos Geuens en Ludo Helsen, beide gedeputeerden van de Provincie Antwerpen. Heden is dhr. J. Geuens vervangen door mevr. I. Verhaert en is dhr. L. Helsen vervangen door dhr. P. Bellens. Als secretaris van de vzw Kempens Landschap werd benoemd de heer Philippe De Backer, thans diensthoofd bij de vereniging. De functie van penningmeester werd afgeschaft.
16 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
2.3 Commissarissen Conform artikel 15 van de statuten werden door de Algemene Vergadering (21 november 1997 en 23 maart 2001) volgende personen aangeduid om het ambt van commissaris waar te nemen: − de heer Schepens Francis − de heer Van Duppen Jozef Vzw Kempens Landschap zal bij toepassing van de nieuwe vzw-wet van 2 mei 2002 vanaf 1 januari 2006 verplicht zijn een uitgebreide dubbele boekhouding te voeren. Op basis van de gestelde wetscriteria is de vzw Kempens Landschap niet verplicht een erkende bedrijfsrevisor als commissaris aan te duiden. Op 17 december 2004 wordt op de Algemene Vergadering beslist dat de huidige commissarissen hun functie kunnen blijven behouden. Om verwarring te vermijden met de wettelijk voorziene ‘commissaris’ wordt geopteerd voor de term “toezichthouder”. Hun bevoegdheden worden expliciet statutair (artikel 21) vastgelegd, evenals de duur van hun mandaat: 3 jaar. Op 28 mei 2010 werd het mandaat van de toezichthouders F. Schepens en J. Van Duppen hernieuwd voor een termijn van opnieuw drie jaar. Dhr. Van Duppen werd conform de beslissing van de Algemene Vergadering van 1 april 2011 vervangen door dhr. P. Diels.
2.4 Niet-stemgerechtigde
waarnemers
Conform artikel 10 van de statuten heeft de Algemene Vergadering op 21 november 1997 beslist te benoemen tot niet-stemgerechtigde waarnemers:
− de heer Jef Mertens (departementshoofd DRST - Provincie Antwerpen) − de heer De Backer Philippe (diensthoofd)
Met betrekking tot artikel 13 van de nieuwe statuten, werd op de Raad van Bestuur van 17 december 2004 beslist de aanwijzing van niet-stemgerechtigde waarnemers, zoals zij gebeurde bij toepassing van artikel 10 van de oude statuten en vorige beslissingen van de Algemene Vergadering, ongewijzigd te behouden.
17 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | Bestuursorganen
2.5 Directiecomité Conform artikel 13 van de statuten heeft de Raad van Bestuur op 13 februari 1998 beslist over te gaan tot de instelling van een directiecomité, dat de dagelijkse werking van de vereniging mede zal begeleiden. Om de werking te optimaliseren werd op 23 maart 2001 beslist de werking van het directiecomité te wijzigen. Er werd machtiging gegeven aan de covoorzitters om bij dringende aangelegenheden, en naargelang het geval in afspraak met de bestuurder-burgemeester van de betrokken gemeente, de nodige beslissingen te nemen, mits kennisgeving aan de Raad van Bestuur bij de eerstvolgende vergadering. Naast de covoorzitters fungeerden ook de heer J. Mertens (secretaris) en de heer Ph. De Backer (diensthoofd) als lid van dit directiecomité. In overeenstemming met artikel 2 van de nieuwe vzw-wet bepaalde en preciseerde de Raad van Bestuur op 17 december 2004 de omvang van de bevoegdheden van het directiecomité en de wijze waarop deze die mogen uitvoeren. Beslist werd bij toepassing van de artikel 2 en 13bis van de wet van 21 juni 1921 : 1. het bij beslissingen van de Algemene Vergadering van resp. 13 februari 1998 en 23 maart 2001 opgerichte ‘Directiecomité’ op statutaire basis te bevestigen; - de samenstelling van dit Directiecomité in zijn huidige vorm te behouden; 2. het Directiecomité bevoegdheid te geven ten aanzien van : - de voorbereiding van de vergaderingen van de Raad van bestuur en de Algemene Vergadering - handelingen nodig voor de dagelijks werking van de vereniging - handelingen die niet nodig zijn voor de dagelijks werking van de vereniging maar die van gering belang zijn - handelingen die zo dringend zijn dat ze niet kunnen wachten op een tussenkomst van de Raad van Bestuur. Dit geldt o.a. voor het aankopen van onroerende goederen te welken titel ook. Van de genomen beslissing dient evenwel kennis gegeven aan de Raad van Bestuur bij zijn eerstvolgende vergadering 3. de bestaande bevoegdheid tot handelen aldus te bevestigen : - exclusief en gezamenlijk voor wat betreft de aankoop van onroerende goederen, met dien verstande dat, onverminderd een verleende delegatie, de handtekening van minstens twee bestuurders vereist is - de covoorzitters ofwel een covoorzitter en een van de drie gevolmachtigden (De Backer, Mertens, Van der Smissen) voor wat betreft uitgaven boven de 1.500 euro - het diensthoofd en één van de twee andere gevolmachtigden (Mertens, Van der Smissen) voor wat betreft uitgaven onder de 1.500 euro
In het kader van de nieuwe toepassing ‘elektronisch bankieren’ werd op 14 mei 2007 volmacht gegeven aan Ph. De Backer, diensthoofd, om zelfstandig verrichtingen uit te voeren voor uitgaven onder de 1.500 euro. Bijkomend werd aan A. Nagels, stafmedewerker, volmacht gegeven om verrichtingen te doen, weliswaar met een tweede handtekening van een andere gevolmachtigde.
18 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
2.6 Statutenwijziging In het kader van een sterkere verankering van de Provincie Antwerpen/gemeenten wordt bij Algemene Vergadering van 20 december 2011 ingestemd met de wijziging van de statuten van vzw Kempens Landschap en wel met betrekking tot hetgeen opgenomen onder artikel 22, ‘Ontbinding – vereffening’: De vereniging mag te allen tijde ontbonden worden door de algemene vergadering, wanneer de ontbinding uitdrukkelijk vermeld werd in de oproeping en wanneer ten minste 2/3e van de leden op de vergadering aanwezig of vertegenwoordigd zijn. De ontbinding kan alleen aangenomen worden met een meerderheid van 4/5e van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden. Wordt op deze vergadering het quorum van 2/3e niet gehaald, dan moet een tweede vergadering worden bijeengeroepen die geldig beraadslaagt, ongeacht het aantal aanwezige of vertegenwoordigde leden mits minstens een 4/5e meerderheid akkoord gaat om de vereniging vrijwillig te ontbinden. Van de ontbinding zal het ontbindingsbesluit, de benoeming en de ambtsbeëindiging van de vereffenaars neergelegd worden op de griffie van de rechtbank van koophandel. Zowel bij vrijwillige als bij gerechtelijke ontbinding zal de algemene vergadering, na vereffe ning van de passiva, beslissen over het aanwenden van het gebeurlijk actief en dit aan een vereniging, instelling of organisme met een belangloze doelstelling. Ingestemd wordt, bij toepassing van artikel 6 van de huidige statuten en het (gewijzigde) artikel 8 van de wet van 21 juni 1921, de laatste paragraaf van art. 22 van de statuten te wijzigen in: Zowel bij vrijwillige als bij gerechtelijke ontbinding zal de algemene vergadering, na vereffening van de passiva, beslissen over het aanwenden van het gebeurlijk actief en dit aan de Provincie, respectievelijk de gemeenten betrokken bij de werking van vzw Kempens Landschap.
19 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | Bestuursorganen
WERKING
3
3
22 WERKING | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
3.1 Bestuursorganen
Op 22 juni 2012 kwamen zowel de Algemene Vergadering als de Raad van Bestuur bijeen.
3.2
Financiering werking
Door de Algemene Vergadering werd op de bijeenkomst van 22 juni beslist de leden bijdrage voor dat jaar onveranderd vast te stellen op 25 euro. Op de Algemene Vergadering van 20 december 2011 werd, ten behoeve van de werking van de vereniging, reeds beslist om de solidariteitsbijdrage vanwege de gemeenten per 2013 te verhogen van 0.10 euro per inwoner naar 0.20 euro. Ook werd in de Algemene Vergadering van 20 december 2011 al overeengekomen dat, daar waar de vzw Kempens Landschap een onroerend goed verwerft, de tussenkomst van de betrokken gemeente - naast het beheer via een goed rentmeesterschap – wordt verhoogd van 10 tot 20% van de aankooplast, resp. 30% voor de aankopen van gebouwen boven de 500.000 euro. In deze context zijn de gemeenten aangeschreven en gevraagd akkoord te gaan met deze beslissingen, die te bevestigen en de nodige voorzieningen te treffen in de gemeentelijke begroting van 2013. Voor wat betreft de financiering vanuit de provincie Antwerpen werd kennis genomen van het streven om de jaarlijkse werkingsbijdrage met ingang van 2013 te verhogen met 303.000 per jaar.
23 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | WERKING
Werking Projecten Landschapsprojecten
4
4.1
Landschapsproject ‘de Kolonies’
De domeinen van de voormalige landloperskolonies staan bekend om hun uitzonderlijke variëteit aan natuur, cultuur en geschiedenis. Vzw Kempens Landschap heeft, samen met verschillende partners, destijds het behoud en de veiligstelling van deze unieke gebieden kunnen bewerkstelligen. Vanaf haar oprichting in 1997 heeft zij tal van projecten geïnitieerd en gerealiseerd om de Kolonies als landschappelijke eenheid te bewaren. Werd de laatste jaren al meer en meer de nadruk gelegd op de ontsluiting van het gebied, de komende jaren staan ook nog eens grote restauraties op het programma.
Meerjarenfinanciering (Vlaanderen – Provincie) Samen met de gemeente Merksplas en het architectenbureau Erfgoed & Visie had vzw Kempens Landschap op 14 september 2011 een aanvraag ingediend voor het verkrijgen van een meerjarenfinanciering om de kosten van revalorisatie van de Kapel en Grote Hoeve op MerksplasKolonie te dragen. Eens deze beschermde monumenten gerestaureerd zijn, kunnen zij fungeren als dynamische toeristisch-recreatieve onthaalpoort binnen de Noorderkempen. Om dat te realiseren, is een masterplan uitgewerkt. Dit omvat een gefaseerd restauratieplan, gekoppeld aan een financieel plan. Het streefdoel is om gespreid in de tijd de restauratie van de site volledig uit te voeren en wel in tien fasen. Daarnaast stelt het plan richtlijnen voor herbestemming van de gebouwen. De focus ligt daarbij op cultuurtoerisme en recreatie voor een breed publiek, met plaats voor zowel dag- als verblijfstoerisme.
26 LANDSCHAPSPROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Op 13 maart werd een aangepast dossier overgemaakt aan het Kabinet van minister Bourgeois, Vlaams minister bevoegd voor Onroerend Erfgoed. De totale kosten van restauratie, herbestemming en landschapsherstel werden geraamd op 42.768.114,70 euro. Van de Vlaamse Overheid werd 60% van de subsidiabele kosten gevraagd, gespreid over een periode van 2012 tot 2020. Concreet komt dit neer op een bedrag van 19.951.898,46 euro. Op 1 oktober werd de Vlaamse meerjarige subsidiëringsovereenkomst ondertekend in aanwezigheid van minister Bourgeois, gedeputeerden Inga Verhaert en Peter Bellens en burgemeester Frank Wilrycx. Daarnaast engageerde de provincie Antwerpen zich voor een bijkomende investering van 11.390.945 euro in dit ambitieuze project.
EFRO-dossier ‘De Kolonies in de Noorderkempen’ In 2011 werd al voorbereidend werk verricht ten behoeve van de drie deelprojecten in dit dossier (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling), dat op 30 juni werd afgesloten. De projecten hadden als doel de uitstraling van de toegangspoorten tot de Kolonies te verbeteren, teneinde deze domeinen aldus recreatief te ontsluiten en bovenlokaal te positioneren op het vlak van natuur en recreatie. Nadat de aangevraagde landschapspremie door het Agentschap Onroerend Erfgoed was toegekend, kon het kruispunt van de vier gebouwen in Wortel-Kolonie worden heraangelegd, een en ander volgens de plannen van landschapsarchitect J. Buyens. Dankzij landschappelijke aanpassingen (gebaseerd op de oorspronkelijke plannen) zal het kruispunt opnieuw zijn rol als spilpunt binnen Wortel-Kolonie kunnen vervullen. De restauratiewerken aan het schooltje in Merksplas-Kolonie en aan het binnenplein werden afgerond. In het kader van herbestemming van de gebouwen verhuisde Bouwmaatschappij De Noorderkempen op 21 mei zijn kantoren naar dit schoolgebouw. Voor de heraanleg van de speelplaats is gekozen voor een sobere aanpak, die maximaal refereert aan het origineel ontwerp. Op 22 juni volgde dan de officiële inhuldiging van het nieuwe schoolgebouw. De eerste restauratiewerken aan de daken van de Grote Hoeve (tijdelijke afdichting van de daken en het herleggen van de dakpannen) werden volledig afgerond. Tevens gebeurden de laatste werken aan het dak van het zuidelijk woonstalhuis. Binnen dit dossier trad vzw Kempens Landschap op als promotor, Bouwmaatschappij De Noorderkempen en de gemeente Merksplas als copromotoren.
EFRO-dossier – ‘De Kolonies over de grenzen heen getild’ (1) Dit project streeft een versterking na van de samenwerking tussen ‘community villages’ over geheel Europa. Een eerste luik omvat de voordracht van de Kolonies van de Maatschappij van Weldadigheid (in België: Wortel- en Merksplas-Kolonie en in Nederland: Veenhuizen, Frederiksoord/Wilhelmina-oord, Ommerschans en Willemsoord) als Unesco-werelderfgoed. Het streefdoel is om in 2018, 200 jaar na de oprichting van de Maatschappij van Weldadigheid en 25 jaar na de afschaffing van de wet op de landloperij, de zes Kolonies erkend te krijgen als Unesco-werelderfgoed.
27 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | LANDSCHAPSPROJECTEN
Wortel- en Merksplas-Kolonie dienden vooreerst te worden opgenomen op de Vlaamse voor lopige Werelderfgoedlijst. Steun voor de opmaak van dit dossier was voorzien binnen de Leader ‘Licht in de duisternis’. Om de gezamenlijke voordracht te coördineren, is een samenwerkingsstructuur opgezet, waarbij de provincie Drenthe de siteholder is. Een plan van aanpak werd opgesteld met een financiële verdeelsleutel tussen de verschillende partners conform het aantal Kolonies: vier in Nederland (66%) en twee in België (34%). Om de samenwerking officieel te bestendigen, hebben de veertien partners uit Vlaanderen en Nederland op 5 juli in de Landloperskapel te MerksplasKolonie het samenwerkingscharter ‘Op weg naar Unesco-werelderfgoed’ ondertekend. In Vlaanderen krijgt dit project de steun van Lieven Van Gils, die zich geëngageerd heeft als ambassadeur ervan. Als bekende persoonlijkheid zal hij mee gestalte geven aan de bekend makingscampagne rond ‘De Kolonies op weg naar werelderfgoed’. Ook hij is er immers van overtuigd dat zo’n erkenning de zekerheid zal bieden dat de domeinen voor altijd bewaard zullen blijven en tegelijkertijd de ganse regio een enorme toeristische impuls zal geven.
Interreg IVa – ‘In de Ban van Buiten’ Al geruime tijd werkt vzw Kempens Landschap samen met het Nederlandse Brabants Landschap om landgoederen te herwaarderen en te ontsluiten. Twee landgoederen participeerden al in dit
28 LANDSCHAPSPROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Interreg-project: de voormalige abdijsite Roosendael (Sint-Katelijne-Waver) en landgoed Mattemburgh (Nederland). In 2012 keurde Europa de toevoeging van Merksplas-Kolonie goed. Hier staan de komende jaren grootschalige restauratieprojecten op het programma. Met steun van Europa (300.000 euro) kunnen mede de drie open hooischuren van de Grote Hoeve worden gerestaureerd. Na restauratie zullen deze gebruikt gaan worden voor jeugdkampen en evenementen.
InterregIVb NWE - ‘SHARE’ In mei werd het Interreg IVB NWE project SHARE -Safeguarding Heritage and Rural Economies– goedgekeurd. Dit project behelst een internationaal samenwerkingsverband van vier jaar tussen vzw Kempens Landschap, the National Trust (GB), Conseil Général d’Ille et Vilaine (F), Provincie Gelderland (NL), de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NL) en Metrhyr Tydfill County Borough Council (GB) als lead partner. Met dit project wordt internationale uitwisseling van expertise beoogd. Voor wat betreft de Kolonies zal het tevens de restauratiewerken steunen van de gevel van de zuidvleugel van de Grote Hoeve in Merksplas-Kolonie, alsook die voor de gevel van de strafinstelling in Wortel-Kolonie. Ook werd, in dit zelfde kader, steun verkregen voor het vervolg van het schapenbegrazingsproject in de Kolonies. De stad Hoogstraten, de gemeente Merksplas en het Agentschap voor Natuur en Bos zijn het engagement aangegaan om het project ook in 2012 een vervolg te geven door in partnership met Kempens Landschap de financiering op zich te nemen. Dankzij de steun van SHARE is het mogelijk om dit project verder te zetten tot en met 2015.
29 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | LANDSCHAPSPROJECTEN
4.2
Landschapsproject ‘de Merode’
De Merode is een aaneengesloten groengebied van bijna 1.500 ha dat zich uitstrekt over drie provincies, Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg. Eeuwenlang was dit eigen dom van de prinsen de Merode. De verkoop in 2004 betekende het begin van een regionaal project in het kader van een geïntegreerd en gebiedsgericht plattelandsbeleid. Daarbij kwam de focus te liggen op verdere ontwikkeling op landschappelijk, cultuurhistorisch, toeristische en recreatief terrein.
Landinrichtingsproject Beeltjens en Kwarekken Het landinrichtingsproject Beeltjens en Kwarekken werd dit jaar afgerond. Tijdens de Merodehappening, op 27 mei, werden de werken voorgesteld aan het grote publiek.
Interreg IVa – ‘Sociale Innovatie: instandhouding klein Religieus Erfgoed (SIRE)’ In 2011 werd een oproep gedaan naar de gemeenten Westerlo, Herselt, Laakdal, Meerhout, Olen en Geel om een lijst te bezorgen van alle kapellen en kruisen op hun grondgebied. Elk van deze religieuze elementen heeft Monumentenwacht Antwerpen inmiddels van een uitgebreid verslag voorzien. Op basis daarvan kon in het voorjaar een bestek op maat opgemaakt worden ter aanstelling van een aannemer. Deze opdracht is in augustus gegund. De aannemer, Renotec, is samen met de onderhoudsploeg die reeds aangesteld was voor het uitvoeren van het groenonderhoud en eenvoudige herstellingswerken, in september met de werken begonnen.
30 LANDSCHAPSPROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
4.3 Landschapsproject
‘Roosendael’ te Sint-Katelijne-Waver
In 2004 verwierf vzw Kempens Landschap het domein van de voormalige cister ciënzerinnenabdij in eigendom van het bisdom van Mechelen. Dankzij subsidies vanuit vele instanties konden alle aanwezige historische gebouwen en monumenten worden gerestau reerd. In 2011 werd, met de definitieve goedkeuring van het landschapsbeheerplan, een beroep op het systeem van landschapspremie mogelijk. Hiermee kon gestart worden met de opwaardering van het park en het omliggende terrein.
Interreg IVa – ‘In de Ban van Buiten – Finale en Ouverture’ Met het herstel van de toegangsbrug voor domein Roosendael kwam in 2012 een einde aan het Interreg-project ‘In de Ban van Buiten – Finale en Ouverture’. Intussen werden drie nieuwe aanvragen opgemaakt voor een landschapspremie. Deze betreffen het herstel van de muur van de kasteelruïne, van de ringgracht (het ruimen van slib en aanbrengen van beschoeiingen) en van de dolomietwegen op het terrein. Daarnaast werd de poortmuur die het majestueuze poortgebouw omlijst, hersteld. Het pleisterwerk heeft de voorbije jaren namelijk zwaar te lijden gehad onder waterschade. Om de inwerking van regenwater die langs de muur naar beneden loopt naar de toekomst tegen te gaan, is nu een druiplijst in de muur ingewerkt.
Nieuwe verwerving In 2012 is vzw Kempens Landschap overgegaan tot aankoop van een perceel dat grenst aan het domein. Het bewuste perceel – 72 a 45 ca groot en begroeid met statige, oude beuken - is op het gewestplan ingekleurd als ‘natuurgebied’. Landschappelijk en historisch bezien maakt het deel uit van domein Roosendael. Via deze aankoop is derhalve een belangrijke, eenmalige kans benut om de structuur rond Roosendael te versterken en de uniformiteit ervan te behouden.
31 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | LANDSCHAPSPROJECTEN
4.4 Landschapsproject
‘Spoorwegfort van Duffel’
Twee jaar na de verwerving van het spoorwegfort, eind 2009, werd beslist om deze unieke getuige van Belgische militaire bouwkunst voorlopig te beschermen als monument. Vooruitlopend op definitieve bescherming werden al verschillende subsidies verkregen om het fort geschikt te kunnen maken voor de herdenking van ‘100 jaar Groote Oorlog’ vanaf 2014. Tegelijkertijd wordt gewerkt om het fort uit te bouwen tot dé zuidelijke toegangspoort van de fortengordel rond Antwerpen.
Definitieve bescherming als monument Eind mei heeft Vlaams minister Geert Bourgeois het beschermingsbesluit voor het spoorwegfort ondertekend. Enerzijds legt het statuut van ‘beschermd monument’ eigenaars een aantal verplichtingen op, zoals die tot duurzame instandhouding van het monument. Aan de andere kant creëert het ook kansen naar financiële ondersteuning bij de verdere restauratie. Zo kan vzw Kempens Landschap nu een beroep doen op het premiestelsel voor beschermde monumenten. In dat kader werd een dossier opgesteld voor de aanvraag van een restauratiepremie. De aanvraag heeft betrekking op restauratie van de inkomgevel, de gevel van het keelfront, de rolbrug, het interieur en het (her)aanleggen van de toegangsweg, de centrale gang en het voorplein.
32 LANDSCHAPSPROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Interreg IVa – ‘Forten en Linies in Grensbreed Perspectief’ Vzw Kempens Landschap neemt ook deel in een samenwerkingsproject van de provincies Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Zeeland en Noord-Brabant. De voorbije twee jaar kon daardoor, dankzij Europese subsidies, gewerkt worden aan de uitvoering van natuur inrichtingsmaatregelen in en rond het fort, alsook aan de restauratie en ontsluiting ervan. Zo werd de waterdichting van bepaalde dakstructuren al hersteld, werden de muren behandeld tegen stijgvocht, de kazernegevel hersteld en hek- en schrijnwerken geplaatst in ruimtes met een toeristisch recreatieve bestemming. Dit jaar werd de toegang tot het fort nieuw aangelegd. Begin jaren zeventig van de vorige eeuw werd de oorspronkelijke brug door de toenmalige eigenaar afgebroken. Sindsdien was het fort alleen nog toegankelijk via een aarden wal. Deze ingang was onpraktisch en onveilig. Bovendien had de wal een negatieve impact op het vooraanzicht van het fort. Voor het herstel van de toegang is een beroep gedaan op het PDPO (Programmadocument voor Plattelandsontwikkeling) II. In juni konden de voorziene herstelwerken worden afgerond. De nieuwe brug is geen kopie geworden van de historische. Bewust is gekozen voor een hedendaagse vormgeving, zij het een sobere. Over de bestaande bruggenhoofden werd, na restauratie ervan, een stalen draagstructuur met houten bekleding gelegd. De brugleuningen zijn vervaardigd uit ‘willekeurig’ aaneen gelaste staven Cortenstaal. Deze uitvoering vormt overigens een rode draad doorheen het hele fort. Ook in het hekwerk komt die bijvoorbeeld terug.
‘100 jaar Groote Oorlog’ In het licht van de herdenking van ‘100 jaar Groote Oorlog’ in 2014-2018, ontvangt vzw Kempens Landschap subsidies van Toerisme Vlaanderen. Daarmee wordt het fort verder uitgebouwd als belevingspunt en aangewezen vertrekpunt op het fiets- en wandelnetwerk. In 2012 werden, aan de buitenzijde van de ringgracht, vier houten steigers annex uitkijkpunten aangelegd. Vanop deze steigers zal het verhaal van het fort en zijn lotgevallen tijdens de Eerste Wereldoorlog verteld worden.
Interreg 2 Zeeën – ‘Muren en Tuinen’ Dit programma voorziet onder andere in subsidie voor maatregelen die getroffen worden in het kader van natuurbehoud. Samen met de meeste forten rond Antwerpen, maakt het fort van Duffel deel uit van een Habitatrichtlijngebied van in totaal 359 ha. Dit gebied is gericht op bescherming van de meervleermuis en de ingekorven vleermuis, twee soorten die in Vlaanderen met uitsterven bedreigd zijn. Eerder werden al vleermuizenkasten opgehangen in ruimtes van het fort waaraan een natuurfunctie is toegekend. Toen bleek reeds dat het spoorwegfort van Duffel de potentie had om, via passende inrichtingsmaatregelen, uit te groeien tot een stapsteen voor vleermuizen binnen de fortengordel. In de nazomer is begonnen met de bouw van een vleermuizentunnel. Deze tunnel fungeert als een extra, op zich zelf staande winter- en zomerverblijfplaats en staat los van de ruimtes in het fort zelf. Via een deur met invliegopening is de tunnel toegankelijk. In de binnenruimte werden, middels vleermuizenkasten van verschillende ontwerpen, extra hanggelegenheden gecreëerd.
33 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | LANDSCHAPSPROJECTEN
Het ontwerp voor de tunnel (uniek voor Vlaanderen!) is afkomstig van landschapsstichting Brabants Landschap uit Nederland, zusterorganisatie van vzw Kempens Landschap. Met de aanleg van de vleermuizentunnel kon ook de aarden wal verdwijnen die decennia lang de enige toegang bood tot het fort. Het herstel van de toegangsbrug had de wal immers overbodig gemaakt. Door tunnel en brug gelijktijdig te construeren, kon de aarde van de wal op een nuttige manier worden hergebruikt, namelijk om de vleermuizentunnel in te bedden in de omgeving. Dankzij het verdwijnen van de wal herkreeg het fort tevens zijn oorspronkelijke uitzicht.
Lifeproject – ‘BatAction’ Wegens onderbesteding door andere partners in dit programma werd het bedrag t.a.v. Kempens Landschap voor de aankoopsubsidie van het Fort van Duffel opgetrokken van 100.000 naar 157.000 euro en dat voor natuurinrichting verhoogd van 10.000 naar 24.800 euro.
4.5
Landschapsproject ‘Gestel’ te Berlaar
Al sinds 1992 is het schilderachtige centrum van Gestel geklasseerd als beschermd dorpsgezicht. Om dit pittoreske gehucht terug op te waarderen, deed de gemeente Berlaar een beroep op vzw Kempens Landschap. Daarop is een herwaarderingsplan opgemaakt om het beschermde dorpsgezicht voor de toekomst te behouden en het gebied toeristisch te ontsluiten. Ook zijn de verschillende subsidiepistes onderzocht. In 2012 gingen dan de eerste restauratiewerken van start. De eerste fase binnen het PDPO-dossier ‘Gesteld op Gestel’ werd op 9 januari goedgekeurd. In tegenstelling tot de ingediende aanvraag, die zowel de restauratie van de pastorij (voornamelijk 2012) en de heraanleg van het dorpsplein (2013) omvatte, betrof de goedkeuring echter alleen het gedeelte dat zou worden uitgevoerd in budgetjaar 2012. In mei werd, op aangeven van het Provinciaal Steunpunt Platteland, hetzelfde dossier nog eens ingediend ter verkrijging van de financiële middelen voor budgetjaar 2013. Zo zal er in totaal gerekend kunnen worden op 260.000 euro subsidie vanuit PDPO. De opdracht tot restauratie van de pastorij en de heraanleg van het dorpsplein werd intussen gegund aan Architectenbureau Alaers en Goetstouwers. Ook de restauratie van de kerkhofmuur, die niet beschermd is, en de schandpaal, die wel als monument geklasseerd werd en dus op 80% restauratiepremie mag rekenen, zitten in hun opdracht vervat. De eigen inbreng voor deze werken komt vanuit de gemeente Berlaar.
34 LANDSCHAPSPROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
4.6
Landschapsproject ‘Kloosterdomein Franciscanessen’ te Wuustwezel
Eind 2008 werd vzw Kempens Landschap door het gemeentebestuur van Wuust wezel benaderd om de mogelijke veiligstelling van dit kloosterdomein te onderzoeken. Bij voorkeur wilden de zusters het patrimonium in gemeenschapshanden behouden. Sinds de ondertekening van de voorlopige verkoopovereenkomst in 2010 heeft vzw Kempens Landschap veel moeite gestoken om het duurzaam behoud van het domein zeker te stellen, niet alleen als groene long voor Gooreind maar ook als belangrijk religieus erfgoed. Op 14 mei vond dan de plechtige ondertekening van de koopakte plaats.
RUP: ‘Erfgoedlandschap’ Het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) voor het domein werd tevens in 2012 goedgekeurd, waarmee de site nu gecatalogeerd is als ‘erfgoedlandschap’. Voor een aldus gekwalificeerd landschap kan een landschapsbeheerplan opgemaakt worden. Vzw Kempens Landschap heeft daarom een aanbesteding opgestart voor de aanstelling van een studiebureau.
Leader MarkAante Kempen Eén van de eerste realisaties op het domein betrof de bouw van een infokiosk aan de begraafplaats van de zusters Franciscanessen. Hiermee wil vzw Kempens Landschap de geschiedenis van de zusters en hun band met de gemeenschap van Gooreind (zij verbleven liefst 115 jaar op het domein) levend houden. Deze infokiosk kon worden gerealiseerd met steun van Leader MarkAante Kempen. Op 31 mei werd de kiosk ingehuldigd. In samenspraak met de gemeente Wuustwezel is er later dit jaar een nieuw Leaderproject rond het herstel van de vijver ingediend (zie hierna onder 5.3).
35 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | LANDSCHAPSPROJECTEN
SPECIFIEKE projecten
5
5.1 Molendossiers
‘In Stormen Sterk’ – Gierle Na goedkeuring van de restauratiepremie in 2011, zijn begin dit jaar de restauratiewerken aan de molen van start gegaan. De molenkap werd verwijderd en ter plaatse onderzocht. Ook werden, ter voorbereiding van de nodige herstellingswerken, de verschillende molen onderdelen geïnventariseerd en opgemeten. Na het reinigen van de binnen- en buitenzijde van de molen werd het metselwerk, waar nodig, hersteld. Na het bouwverlof werd dan de afwerking van de buitenzijde en het schilderen van de binnenzijde van de molenromp gepland. In een volgend stadium worden de vloerroosteringen gefaseerd vervangen en worden de molenkap en de molenonderdelen gerestaureerd. Tot slot zullen de roeden en de silo hersteld worden om de molen terug in zijn oorspronkelijke werking te laten treden. De verwachte einddatum voor de restauratie is zomer 2013. Vanaf dan zal de molen gebruikt en uitgebaat worden door ‘De Molenvrienden’.
‘Beddermolen’ – Westerlo In 2011 werden vzw Kempens Landschap en de gemeente Westerlo eigenaar van de Beddermolen. Vanaf de start van het dossier hadden zij echter de ambitie om niet alleen de molen, maar het molendomein in zijn geheel veilig te stellen en die als eenheid te bewaren. In dat verband was het aangewezen om te kunnen onderzoeken of aankooppremies vanuit Landinrichting voor deze site verkregen konden worden. Daartoe werd een juridische constructie opgezet, die partijen voldoende tijd zou verlenen om dit traject te rijden en een gepaste herbestemming te vinden. In september werd overeengekomen dat vzw Kempens Landschap en de gemeente Westerlo het domein voor een periode van maximaal twee jaar zouden huren. Tegelijkertijd werd een optie op het domein genomen. Als de verwerving zou doorgaan, zou deze optieprijs afgetrokken worden van de aankoopprijs.
38 SPECIFIEKE PROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
5.2 Landgoederen ‘Hof Ter Borght’ – Westmeerbeek (Hulshout) Tussen vzw Kempens Landschap en eigenaar SOLUDEC werd een ontwerp van erfpacht voor een periode van 54 jaar opgemaakt aan een symbolisch bedrag van een euro per jaar. Om de rol van elke partner en de coördinerende functie van vzw Kempens Landschap vast te leggen, werd daarnaast eveneens een intentieverklaring opgemaakt tussen alle betrokken partners, zijnde Kempens Landschap, de eigenaar, de gemeente Hulshout en Natuurpunt. Ondertekening begin 2013 wordt vooropgesteld.
‘Hof Ter Linden’ – Edegem Op 1 maart werd het ca. 55 ha grote domein van Hof Ter Linden aangekocht door vzw Kempens Landschap, de gemeente Edegem en het Ondersteunend Centrum van het Agentschap voor Natuur en Bos. De aankoop gebeurde in onverdeeldheid. Vzw Kempens Landschap werd hierbij financieel ondersteund door het provinciebestuur. Samen met de partners werd reeds een algemene visie voor het domein vooropgesteld: realisatie van een 80 ha groot park door de insluiting van Fort 5. Deze visie zal verder verfijnd worden door de opmaak van een globaal inrichtingsplan en een herbestemmingstraject voor de gebouwen. Met de opmaak van deze documenten werd in 2012 gestart. Ook werd al een klein gedeelte van het park opengesteld voor het publiek
5.3
Leader MarkAante Kempen
Op 3 december werden vier projecten goedgekeurd binnen dit Europees subsidiëringsprogramma voor plattelandsontwikkeling. Het Leader-programma biedt kansen aan vernieuwende en duurzame initiatieven op het platteland. Dankzij de goedkeuring van de projecten hieronder zal de opwaardering van het landschap in de Kempen opnieuw een flinke impuls krijgen.
Wuustwezel – ‘Sint-Franciscus in de kijker’ Met dit project wil vzw Kempens Landschap de omgeving van de Sint-Franciscusgrot in het kloosterdomein van de zusters Franciscanessen te Gooreind (Wuustwezel) opnieuw beleefbaar maken voor het grote publiek. De vijver rond het eiland waarop de grot zich bevindt, zal deels geruimd worden om het natuurlijk milieu van de vijver te verbeteren. Een deel van de vijveroever zal licht afgeschuind worden. Hier zal een hoekje gecreëerd worden waar kinderen de waterwereld van dichtbij kunnen leren kennen. Voor kinderen van de lagere school zal een lespakket met onderzoekskoffer over ‘water’ worden ontwikkeld.
39 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | SPECIFIEKE PROJECTEN
Brecht – ‘Fruit voor de Merel’ De inkijk naar het domein de Merel toe wordt momenteel ontnomen door een rij doorgegroeide coniferen en sparren. Deze zijn afkomstig van een in onbruik geraakte kerstboomkwekerij. Vzw Kempens Landschap zal hier, langsheen de Schotensteenweg, een hoogstamboomgaard aanleggen als visuele onthaalpoort. In het aansluitend project worden vervolgens alle facetten belicht die bij de verdere ontwikkeling van domein de Merel horen: natuur, landbouw, biodiversiteit, landschapsbeleving, zachte recreatie, participatie en educatie.
Ravels – ‘Terug naar het/de Weelde van weleer’ Het oude dorpscentrum van Weelde is de enige overgebleven historische dorpskern in de gemeente Ravels. De waarde, samenhang, historiek en landschappelijke kwaliteit van de site komen door inplanting van nieuwe infrastructuren vandaag de dag evenwel niet meer volledig tot hun recht. Vooral voor de opwaardering en herbestemming van de pastorij met historische omwalling is de gemeente Ravels dringend op zoek naar een oplossing. Uiteindelijk wil de gemeente de gehele kern heraanleggen om het geheel beter op elkaar aan te laten sluiten. In 2013 zal, als eerste stap binnen een integrale aanpak, werk worden gemaakt van de opmaak van een masterplan en het ontwikkelen van een huisstijl.
Essen – ‘Een eiland in ‘t groen’ Na een aanwezigheid van honderd jaar hebben de Paters Redemptoristen hun patrimonium willen verkopen om aldus in hun ouderenzorg te kunnen voorzien. Dankzij aankoop door vzw Kempens Landschap zullen de groengebieden binnenkort voor het eerst opengesteld worden voor het publiek. Om het domein opnieuw te laten schitteren, zal begonnen worden met de revalorisatie van het park. Zo zullen enkele beeldbepalende elementen in het domein, zoals de kiosk en de begraafplaats, worden opgewaardeerd. Voorts zijn ook onderhouds- en herstelwerken in de boomgaard en in het aanpalende bosgebied voorzien.
40 SPECIFIEKE PROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
5.4 Sociale
Diensteneconomie – ‘Landschapsdokters’ Op 1 februari werd dit project door de Vlaamse Overheid goedgekeurd. Concreet zullen de Vlaamse regering, de provincie Antwerpen, acht gemeenten (Borsbeek, Duffel, Edegem, Grobbendonk, Heist-op-den-Berg, Hulshout, Sint-Katelijne-Waver en Wuustwezel) en vzw Kempens Landschap een ploeg van acht voltijdse arbeiders van Natuurwerk vzw financieren. Vier jaar lang zal deze ploeg ingezet worden op acht verschillende domeinen van vzw Kempens Landschap. Op 1 mei gingen de Landschapsdokters aan het werk. Hun taken omvatten onder meer het onderhoud van groenstructuren zoals grasoppervlaktes, beplantingen, struiken en bomen, van paden en bermen en van bewegwijzeringen en basisinfrastructuur. Bij de aanvang zal het werk vooral gericht zijn op het wegwerken van achterstallig beheer. De hiermee opgedane kennis en ervaring zullen na het eerste jaar worden geëvalueerd, zodat het beheer in de toekomst op lange termijn kan worden ingepland. Het ultieme doel is om een efficiënt én goed resultaat te behalen in alle domeinen.
5.5 PDPO-dossier
– ‘(Be)leefbaar erfgoed in ons Kempens landschap; op zoek naar nieuwe bestemmingen, partners en economische dragers’
Vzw Kempens Landschap heeft tal van verschillende grote erfgoeddossiers in haar portfolio. Dergelijke grote domeinen onderscheiden zich van andere door het feit dat ze, omwille van hun omvang en complexe problematiek, serieuze kosten en investeringen met zich brengen. In dergelijke dossiers moet dan ook steeds gewaakt worden over de economische rendabiliteit ervan. Een belangrijk aspect hierbij is de herbestemming van de gebouwen gebleken, net als het vinden van alternatieve economische dragers. In dat verband werd op 30 mei een cofinancieringsaanvraag ingediend binnen het Programma voor Plattelandsontwikkeling (As 3, gebiedsgerichte werking). In dit dossier geeft vzw Kempens Landschap aan een pilootproject op te willen starten, dat de focus zal leggen op de opbouw van een netwerk aan partners, marktbevraging en de omzetting hiervan ten aanzien van concrete projectdossiers rond herbestemming via procesbegeleiding. Daarnaast zal er fundamenteel en met een breed werkingsveld nagedacht worden over de slaagkans van de verschillende mogelijkheden van alternatieve financiering, zoals samenwerking en win-win tussen de private sector en overheden. Hiertoe werd een totale projectkost van 134.180 euro ingediend. Na goedkeuring houdt dit een cofinanciering in van 87.217 euro.
41 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | SPECIFIEKE PROJECTEN
42 SPECIFIEKE PROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
5.6
Interreg 2 Zeeën – Heritage Recycled: Ursulineninstituut te Sint-Katelijne-Waver
Het Heritage Recycled (HERE) project stelt de herbestemming van (religieus) erfgoed voorop. In samenwerking met de erfgoedactoren van Vlaanderen en Engeland (The Churches Conservation Trust en Suffolk Mind) was in het najaar van 2011 met dit project gestart. De expertise en ervaring wordt sindsdien langs beide landsdelen gebundeld in een grensoverschrijdend werkinstrument voor de heropwaardering van bedreigde erfgoedsites. Het uiteindelijk doel is om een internationaal overlegorgaan en dito werkmethode te ontwikkelen voor de restauratie en herbestemming van cultureel historisch erfgoed. Het Ursulinenklooster in Sint-Katelijne-Waver met zijn Art Nouveau wintertuin is één van de vijf sites waarvoor herbestemmingsopties en terreinrealisaties werden opgesteld. Om dit voorbeelddossier te ondersteunen en het HERE-project als zodanig te versterken, heeft de provincie Antwerpen een bijkomende financiering voorzien van 78.735 euro.
5.7
EFRO-project – ‘Green Valley Kempen’
Vzw Kempens Landschap werkt reeds drie jaar nauw samen met Kamp C en Bouwmaatschappij Zonnige Kempen aan ‘Green Valley Kempen’. In 2012 liep dit duurzame en innovatieve project, dat deels gefinancierd wordt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, ten einde. In dit kader heeft vzw Kempens Landschap gewerkt aan de opwaar dering van het fietspad tussen Herentals en Aarschot. De ‘Duurzame Kempen-Hagelandroute’ is een fietsroute met een ecologisch, duurzaam en artistiek karakter. In samenwerking met Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete werden langs het pad verschillende ecologische maatregelen uitgevoerd, zoals het aanplanten van houtkanten en het beheren van graslanden. Vzw Kempens Landschap focuste zich op landschapsontwikkeling aan de hand van Land Art, tevens op duurzaamheid door verschillende duurzame projecten in de omgeving van het fietspad bijeen te brengen. Op 19 juni werd de fietsroute ingereden door milieuambtenaren, colleges en burgemeesters van verschillende gemeenten. Nadien vond de officiële voorstelling plaats. Alle informatie over deze fietsroute is opgenomen in een handzame brochure.
43 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | SPECIFIEKE PROJECTEN
5.8 Gemeente
Grobbendonk – ‘Philipsbos’
Studiebureau Grontmij werd aangesteld voor de opmaak van een uitgebreid bosbeheerplan voor dit 40 ha grote bos. Openbare bossen en privébossen groter dan 5 ha zijn hier vanuit het Agentschap voor Natuur en Bos immers aan verbonden. Dit najaar werd het beheerplan afgewerkt. De beheersmaatregelen die conform dit plan op het terrein moeten worden gerealiseerd, zullen worden uitgevoerd door de Landschapsdokters (zie hiervoor onder 5.4). In het bos werd inmiddels een speelzone ingericht. In samenwerking met vzw Kempens Landschap, de gemeente Grobbendonk en het Agentschap voor Natuur en Bos werkte een groep studenten van Katholieke Hogeschool Kempen uit Geel een ontwerp uit. Vervolgens werd dit ontwerp door diezelfde studenten op het terrein gerealiseerd. De speelzone werd officieel geopend tegen het einde van de zomer. In het kader van de openstelling is door studiebureau Grontmij een toegankelijkheidsregeling opgesteld.
44 SPECIFIEKE PROJECTEN | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
5.9 Gemeente
Kontich – ‘Broekbos’
Een mogelijk eerste project op het grondgebied van de gemeente Kontich betreft de aanleg van een ecologisch en landschappelijk interessant bufferbekken als uitbreiding van natuurgebied ‘Broekbos’. Dit gebied kent ongekende opportuniteiten op het vlak van natuurwaarden, landschappelijke opwaardering en de uitbreiding en verbinding van wandel- en fietspaden. Beslist is om een overleg aan te gaan met de gemeente en de mogelijke inbreng van vzw Kempens Landschap verder te onderzoeken.
5.10 Gemeente
Brasschaat – ‘Kwartier Noord’
Sinds de opname van het dossier rond de militaire spoorlijn tussen Kapellen en Brasschaat is vzw Kempens Landschap ook betrokken bij de ontwikkeling van Kwartier Noord. Het betreft een gedeelte van het militair domein Klein Schietveld dat zal worden afgestoten door Defensie. Het gebied (ca. 10 ha in het noorden van de gemeente) omvat nog verscheidene waardevolle gebouwen, waaronder een uitkijktoren over het vliegveld. De gemeente Brasschaat heeft te kennen gegeven een nieuwe invulling te zoeken voor de site. Deze zou gekoppeld moeten zijn aan sociale diensteneconomie en dienen aan te sluiten op de recreatieve ontwikkeling van de militaire spoorlijn. De concrete inbreng vanuit vzw Kempens Landschap kan daarbij behelzen: een gedeeltelijke verwerving van de site, het opzetten van een publiek-private samenwerking met een sociaal inschakelingsbedrijf en het begeleiden van het traject naar realisatie toe (inrichting, herbestemming, restauratie). Wordt vervolgd.
5.11 Gemeente
Wijnegem – ‘Jan Vlemincktoren’
De site van de ‘Jan Vlemincktoren’ is mogelijk een eerste dossier in de gemeente Wijnegem. Het betreft één van de weinige overblijfselen van het vroegere Wijnegemhof, gelegen in het centrum van de gemeente. Al geruime tijd leeft bij de gemeente wens om het gebouwencomplex te restaureren, maar het dossier ligt stil. Daarom heeft zij aan vzw Kempens Landschap gevraagd haar expertise in te willen brengen om het dossier te begeleiden. De gevraagde tussenkomst zou dan zowel het aanvragen van de restauratiepremies omvatten als het zoeken naar een gepaste en economisch rendabele bestemming.
5.12 Gemeente
Lier – ‘Fort van Lier’
Het Lierse college is akkoord gegaan met een voorstel van vzw Kempens Landschap om een totaalproject op te starten voor opwaardering van het Fort van Lier en dit in te bedden in een ruimer landschappelijk en beleidskader. In eerste instantie zal een visie worden uitgeschreven en werk worden gemaakt van een masterplan. Daarin zullen erfgoed, recreatie, cultuur en ecologie met elkaar verweven worden. Dit plan zal vervolgens als basis gelden voor verdere stappen. Omwille van een zo breed mogelijk draagvlak, zullen ook alle mogelijke belanghebbenden al vanaf de opmaak van het masterplan bij dit project worden betrokken.
45 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | SPECIFIEKE PROJECTEN
COMMUNICATIE
6
6.1 Communicatiebeleid De communicatie is er steeds op gericht om beleidsmakers op provinciaal, inter mediair en gemeentelijk niveau, media, universiteiten en onderzoeksinstellingen, belang hebbenden en het brede publiek te voorzien van de nodige informatie en documentatie. Daartoe bedient vzw Kempens Landschap zich van een veelheid aan communicatiemiddelen traditionele en nieuwe.
6.2 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief van vzw Kempens Landschap wordt sinds mei 2003 driemaal per jaar verspreid onder beschermers, donateurs, aangesloten gemeenten, hun gemeenteraadsleden en hun respectieve bibliotheekfilialen. Deze wordt zowel in een gedrukte versie per post als digitaal verstuurd.
6.3 www.kempenslandschap.be De website vervult een spilfunctie in alle communicatie over en vanwege vzw Kempens Landschap. Tevens zijn op de site de verschillende informatiematerialen zoals folders, brochures, wandelkaarten en kranten terug te vinden die door vzw Kempens Landschap worden uitgegeven. Gedrukte versies van de betreffende materialen kunnen, via de website, ook bij vzw Kempens Landschap worden aangevraagd of besteld. De website creëert ook de gelegenheid om kennis te maken met de sociale media waarop vzw Kempens Landschap zich sinds 2011 begeeft.
6.4
Sociale media
Sinds begin 2012 is vzw Kempens Landschap ook te volgen via Facebook, Twitter en LinkedIn. Deze media stellen geïnteresseerden in staat om de verschillende activiteiten en projecten meer ‘van nabij’ te volgen. Hiermee kan bovendien het doelpubliek belangrijk verruimd worden, met name naar jongeren toe.
6.5
Persberichten
Daarnaast bracht vzw Kempens Landschap ook dit jaar het grote publiek op de hoogte via de pers. Regelmatig werden persberichten uitgestuurd en door de betreffende media overgenomen of opgepakt over de stand van zaken aangaande (op handen) realisaties, nieuwe openstellingen, bijeenkomsten, evenementen enz.
48 COMMUNICATIE | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
6.6 Publicaties Op 4 juni werd het boek ‘Adellijk erfgoed van de Kempen: landgoederen en kastelen’ officieel voorgesteld. Na ‘Stuivend zand van de Kempen - Landduinen’ is dit het tweede boek in de reeks over typische landschapselementen in de provincie Antwerpen. Het laat zien waarom vzw Kempens Landschap, samen met vele anderen, zich inzet om dergelijk erfgoed te behouden en te bewaren. Ook voor deze uitgave werd overigens teruggegrepen op de provinciale landschapscomposietkaart. Gezien de grote vraag naar registratie van het mondelinge erfgoed van Wortel- en MerksplasKolonie, heeft vzw Kempens Landschap ook het initiatief genomen tot de opmaak van een boek waarin de verhalen van oud-landlopers, cipiers en omwonenden opgenomen zijn. Het resultaat zal een pakkende getuigenis zijn over de geschiedenis van de landloperij, het leven op de Kolonies, de impact van de afschaffing van de wet op de landloperij en de wijze waarop de verschillende organisaties zich daarna hebben ingezet voor de bewaring van het gebied. Het boek zal gepubliceerd worden in het voorjaar van 2013, twintig jaar na de afschaffing van de wet op de landloperij.
6.7 Evenementen - In het kader van de communicatie naar het grote publiek toe, hadden op 31 maart de eerste ‘Kasteelfeesten van Hof Ter Linden’ plaats in Edegem. - In navolging van de succesvolle ‘Koloniehappening’ in 2010, organiseerde vzw Kempens Landschap op 20 mei op vraag en met steun van het stadsbestuur van Hoogstraten een tweede editie in Wortel-Kolonie. - Ter vergroting van het Kempengevoel werd op 25 mei de ‘Gestelnocturne’ georganiseerd; een concert, receptie en een lichtspektakel zetten de dorpskern van Gestel die avond letterlijk en figuurlijk in de spotlights. - In het kader van de ‘Merodehappening’ (27 mei) werd de Beeltjens als locatie in de kijker gezet. - Op 3 juni wist de ‘Pure Kempen Happening’ te zorgen voor de gewenste locale verankering van het kloosterdomein van de zusters Franciscanessen in de gemeenschap van Gooreind (Wuustwezel). - Het ‘Midzomerfeest’ op Ter Speelbergen (17 juni) bracht een volksfeest met traditionele muziek uit binnen- en buitenland, volksspelen, een markt met streekproducten, … - De ‘Vrienden van de Smaak’ (een toprestaurant zonder muren) lieten een hondertal genodigden op 18 augustus en 21 september genieten van een voortreffelijk openlucht-diner in respectievelijk het Ursulinneninstituut (Sint-Katelijne Waver) en domein Hof Ter Linden (Edegem). - Bij gelegenheid van de officiële inhuldiging van de speelzone in het Philipsbos (23 september) werd alle aanwezigen getrakteerd op een hapje en een drankje, een wandeling met gids, bosspelen, kindergrime, … - De viering van het vijftienjarig bestaan van vzw Kempens Landschap (9 november) werd traditiegetrouw gekoppeld aan een voorstelling van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen op het Antwerpse Eilandje.
49 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | COMMUNICATIE
PATRIMONIUM (per 3 1 december 2012)
7
In eigendom : 08.02.99
Brecht
Domein ‘de Poppelaer’
10 ha 61 a 55 ca
08.02.99
Geel
Bel – Kruiskwacht
5 ha 19 a 24 ca
08.02.99
Geel
Bel - Kapucienenberg
1 ha 43 a 00 ca
20.12.99
Schilde
Domein ‘de Caters’
23.12.99
05.01.00
Geel
Bel - Aschberg
01.03.00
Geel
Bel
14.04.00
Mol/Balen
Heidehuizen
02.05.00
Geel
Bel - Kapucienenberg
1 ha 19 a 20 ca
07.07.00
Mol
Berkenbossen
7 ha 43 a 01 ca
08.08.00
Herentals
Kempische Heuvelrug
1 ha 13 a 30 ca
19.09.00
Geel
Bel - Kruiskwacht
15.12.00 03.01.01
Hoogstraten
Mol
Boerderij Wortel-kolonie
10 ha 46 a 35 ca
Heidehuizen
Vosselaar Zwartgoorheide
2 ha 95 a 53 ca 26 a 85 ca 2 ha 45 a 09 ca 13 ha 93 a 69 ca
71 a 90 ca 47 a 50 ca 41 ha 31 a 50 ca
21.05.01
Mol
Heidehuizen
24 a 75 ca
11.07.01
Balen
De Most
5 ha 08 a 18 ca
27.09.01
Balen
Volbergbossen
2 ha 60 a 06 ca
29.11.01
Mol
Berkenbossen
2 ha 14 a 52 ca
03.01.02
Balen
Keiheuvel
2 ha 34 a 49 ca
11.01.02
Herentals
de Hellekens
05.02.02
Mol
Volmolen
86 a 01 ca 38 ha 63 a 00 ca
05.06.02 Geel
Eindhoutse Heide
1 ha 76 a 50 ca
Geel
Bel - Kruiskwacht
82 a 70 ca
24.06.02
03.09.02 Geel
Kalvarieberg
1 ha 91 a 39 ca
06.11.02 Geel
Bel
1 ha 66 a 95 ca
12.12.02
Molse Heide
Meerhout
17.12.02 Geel
Bel - Kruiskwacht
06.01.03
Meerhout
Molse Heide
11.03.03
Balen Rijsbergerdijk - Gompel
20.03.03 Geel
Bel - Kruiskwacht
46 a 44 ca 52 a 15 ca 1 ha 54 a 70 ca 1 ha 79 a 90 ca 3 ha 74 a 56 ca
28.03.03
Meerhout
Molse Heide
1 ha 93 a 50 ca
10.03.03
Balen
Keiheuvel
1 ha 85 a 50 ca
29.04.03
Beerse Pelerheide
21.05.03 Geel 27.06.03
6 ha 08 a 91 ca
Kalvarieberg
1 ha 89 a 65 ca
Heist o/d Berg Pelgrimshof
7 ha 60 a 70 ca
11.09.03 Geel
Bel-Kapucienenberg
30.09.03
Balen
Volbergbossen
08.10.03
Hoogstraten
Blauwbossen
17.10.03
Oud-Turnhout Rooise Loop
13.11.03 Zandhoven
Blommerschot
04.12.03
Kempische Heuvelrug
Herentals
21 a 06 ca 25 a 90 ca 15 ha 12 a 60 ca 5 ha 50 a 42 ca 2 ha 74 a 37 ca 23 a 74 ca
09.12.03
Mol Gompel
10.12.03
Mol
Volmolen
35 a 14 ca
13.01.04
Mol
Berkenbossen
44 a 83 ca
52 PATRIMONIUM | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
8 ha 56 a 23 ca
19.03.04
Laakdal
Helschot
26.05.04
Laakdal
3 ha 48 a 15 ca
Eindhoutse heide
58 a 93 ca
26.05.04 Geel
Bel
42 a 00 ca
10.06.04 Geel
Torfven
2 ha 58 a 30 ca
16.08.04
Herentals
Kempische Heuvelrug
07.10.04
Balen
Achterste Keiheuvel
26.11.04
Mol
15 Kapellekes
26.11.04
Borsbeek
Koude Beek–Grensscheidingsbeek
01.12.04
Beerse Schrieken
34 a 10 ca
15 ha 90 a 95 ca
21.01.05
Hoogstraten
10.02.05
Malle Scherpenbergmolen
Blauwbossen
32 a 45 ca
03.08.05 Geel
Bel-Kapucienenberg
17.10.05
Balen
Keiheuvel
28.10.05
Herentals
Kempische Heuvelrug
13.01.06
Mol/Balen
15.02.06
Meerhout
21.04.06 Zoersel
Heidehuizen Molsche Heide
De Merode Herentals
24.10.06
Brecht Noenheuvel
20 a 18 ca 22 a 32 ca 11 ha 61 a 64 ca 76 a 10 ca 1 ha 12 a 25 ca
De Welvaert
23.08.06
19 a 18 ca 5 ha 03 a 31 ca
Ter speelbergen
05.07.06
23 ha 99 a 48 ca 3 ha 07 a 71 ca
15.12.04 St.Katelijne-Waver Roosendael
14.02.06 Putte
22 a 77 ca 1 ha 02 a 44 ca
12 ha 11 a 53 ca 186 ha 95 a 14 ca
Kempische Heuvelrug
29 a 15 ca 20 a 90 ca
24.11.06 Geel
Bel
31 a 41 ca
13.12.06
Lille
Molen ‘In Stormen Sterk’
17 a 52 ca
22.03.07
Herentals
Hellekens
15 a 50 ca
04.09.07
Turnhout
Frac
11.09.07
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
19.09.07
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
8 ha 90 a 00 ca
24.09.07
Brecht Noenheuvel
10 a 75 ca
01.10.07
Brecht Noenheuvel
10 a 08 ca
01.10.07
Balen
Keiheuvel
09.11.07 Retie Goriënberg/Den
10 a 50 ca Ellenboog
1 ha 84 a 61 ca
11.12.07
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
11.12.07
Brecht Noenheuvel
8 a 28 ca
18.01.08
Brecht Noenheuvel
14 a 20 ca
18.01.08
Brecht Noenheuvel
12 a 50 ca
13.02.08
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
19.02.08
Brecht Noenheuvel
15 a 25 ca
19.02.08
Brecht Noenheuvel
20 a 00 ca
13.03.08
Beerse
18.03.08
Brecht Noenheuvel
Laakvallei
20 a 00 ca
18.03.08
Brecht Noenheuvel
40 a 00 ca
21.04.08
Brecht Noenheuvel
8 a 00 ca
30.04.08
Borsbeek
Diepenbeekveld
6 ha 28 a 05 ca
2 ha 48 a 10 ca
53 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | PATRIMONIUM
28.05.08
Brecht Noenheuvel
05.06.08 Ravels
13 a 35 ca
Oud Heyveld
13 ha 68 a 86 ca
25.06.08
Brecht Noenheuvel
12 a 63 ca
01.07.08
Brecht Noenheuvel
20 a 00 ca
13.08.08
Balen
69 a 65 ca
19.08.08
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
27.08.08
Beerse
45 a 20 ca
24.10.08
Brecht Noenheuvel
Volbergbossen Laakvallei
20.11.08
Borsbeek
12.01.09
Brecht Noenheuvel
15.01.09 Zoersel 02.03.09
10 a 50 ca
Diepenbeekveld
1 ha45 a 25 ca 10 a 00 ca
Welvaert
3 ha 73 a 48 ca
Brecht Noenheuvel
10.03.09 Retie Goriënberg/Den
10 a 03 ca Ellenboog
1 ha 30 a 08 ca
24.03.09
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
22.04.09
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
22.04.09
Brecht Noenheuvel
10 a 90 ca
23.04.09
Brecht Noenheuvel
10 a 50 ca
19.05.09
Brecht Noenheuvel
20 a 00 ca
19.05.09
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
19.05.09
Brecht Noenheuvel
14 a 10 ca
20.05.09
Balen
30 a 30 ca
Kleine Most
20.05.09
Brecht Noenheuvel
9 a 28 ca
25.05.09
Brecht Noenheuvel
7 a 94 ca
25.05.09
Brecht Noenheuvel
11 a 65 ca
25.05.09 Retie Goriënberg
3 h 62 a 52 ca
10.06.09
1 h 21 a 10 ca
Beerse
Laakvallei
18.06.09
Heist-op-den-Berg Herentalsesteenweg
14 a 72 ca
04.08.09
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
28.09.09
Brecht Noenheuvel
10 a 00 ca
15.10.09
Brecht Noenheuvel
09 a 30 ca
23.12.09
Herenthout
Kruiskensberg
1 ha 49 a 30 ca
23.12.09
Duffel
Fort van Duffel
7 ha 34 a 22 ca
26.01.10
Grobbendonk
Bouwelse Heide
28.01.10
Brecht Noenheuvel
19.03.10
Balen
Keiheuvel
08.04.10 Geel
Bel
24.03.10
Mol
Heidehuizen
16.04.10
Heist op den Berg
Vallei van de grote Nete
28.04.10
Hoogstraten
Blauwbossen
28.04.10
Merksplas
eig. Boone
27.05.10
Mol
15 Kapellekes
24.06.10
Wuustwezel
Bleke Heyde
41 ha 62 a 81 ca 32 a 83 ca 1 ha 61 a 16 ca 21 a 49 ca - 2 a 10 ca 13 ha 66 a 83 ca 5 ha 58 a 19 ca 10 ha 23 a 45 ca 11 a 31 ca 7 ha 35 a 14 ca
07.09.10 Retie Goriënberg
61 a 33 ca
02.12.10
11 a 50 ca
Brecht Noenheuvel
54 PATRIMONIUM | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
22.12.10
Borsbeek
12.01.11
Brecht Noenheuvel
9 a 00 ca
12.01.11
Brecht Noenheuvel
12 a 23 ca
13.01.11 Geel
Diepenbeekvelden
Belse Heide
84 a 55 ca
27 a 00 ca
02.02.11
Brecht Noenheuvel
23 a 89 ca
27.04.11
Brecht Noenheuvel
20 a 00 ca
04.05.11 Geel
Belse Heide
35 a 00 ca
08.06.11
Kempense Heuvelrug
40 a 98 ca
Herentals
08.07.11 Geel
Belse Heide
12.10.11
Beddermolen
Westerlo
19.12.11
Brecht Noenheuvel
01.03.12
Edegem
Hof ter Linden
23.03.12
Borsbeek
Diepenbeekvelden
23.03.12
Brecht Noenheuvel
05.04.12
Balen
Keiheuvel
2 ha 06 a 78 ca 30 a 00 ca 10 a 00 ca 46 ha 02 a 75 ca 71 ca 10 a 00 ca 55 a 32 ca
03.05.12
Balen
Keiheuvel
14.05.12
Wuustwezel
Kloosterdomein
31.05.12
Duffel
Fort van Duffel
26.10.12
Brecht Noenheuvel
23.11.12
Brecht Noenheuvel
12 a 42 ca
26.11.12 St-Kat-Waver Roosendael
72 a 45 ca
43 a 20 ca 32 ha 81 a 64 ca 7 a 28 ca 19 a 82 ca
In huur: 20.12.99 18.09.09
Mol
Buitengoor-Meergoren
Boechout Speel & Vredesbos
27 ha 56 a 12 ca 04 ha 16 a 36 ca
In Erfpacht: 29.09.11
Borsbeek
eig. ANB
29.09.11
Boechout
eig. ANB
1 ha 83 a 42 ca
29.09.11
Mortsel
eig. ANB
2 ha 30 a 66 ca
1 ha 47 a 95 ca
Verkoopsakkoord:
Brecht Noenheuvel
Heist op den Berg
Hof ter Laken
30 ha 51 a 82 ca
Hulshout
Hof ter Borght
18 ha 32 a 25 ca
14 a 00 ca
Algemeen totaal: 803 ha 06 a 54 ca
55 Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012 | PATRIMONIUM
Maatschappelijke zetel: p/a provinciehuis Antwerpen Kon. Elisabethlei 22-24 2018 Antwerpen Ondernemingsnummer: 463.095.123
56 Bestuursorganen | Werkingsverslag vzw Kempens Landschap 2012
Foto’s: James Van Leuven
V.Z.W. KEMPENS LANDSCHAP