29 minute read

QUOTES: Ode aan het team

“Ik sta te kijken hoe het hele raderwerk rond de kinderen nóg steviger in elkaar klikt”

— Esther Wallace

“Een crisis doet pijn maar brengt ook het beste in je team naar boven”

— Maikel Somers

“De rotvaart waarin elke vakgroep een plan uitwerkte, doet ons blinken van trots”

— Mattias Paglialunga

“De generatiekloof verdween: elke leraar zocht en samen vonden we oplossingen”

— Nathalie David

Schooltips Tien teamversterkers

Een crisis maakt je team nóg sterker. Of speelt de ploeg onherroepelijk uit elkaar. Hoe je de banden aanhaalt: tien recepten met extra bindmiddel.

Tekst Michel Van Laere

TALENTSCOUT De geboren verteller die structuur mist? En een digitaal talent dat niet houdt van drukte? Een gouden combinatie. Geef elkaar de kans om te doen waar je goed in bent. En spring in de bres voor de zwakke plek bij je collega. EN MET JOU? Natuurlijk lees je op het gezicht van je collega dat hij een mindere dag heeft. Maar hou je het bij ‘Ça va? Ça va!’ of durf je echte vragen aan? En schuif je dat verbeterwerk even aan de kant om oprecht te luisteren? MEER BUBBELS Successen moet je vieren. Ook als ze klein zijn, en zeker als het even tegenzit. Haal met elke doos zakdoeken meteen twee flessen cava in huis. Hoe een goede samenwerking klinkt? Als

knallende kurken. ROZE BRIL ‘Oké, twee leerlingen bereikten we niet. Maar die achttien andere wel.’ Positief blijven als het tegenzit is niet naïef. Mild blijven voor jezelf én voor elkaar is de enige manier om samen de meet te halen.

EXTRA SUIKER ‘Jouw videoles is spannender dan Netflix!’, en ‘Dit is het beste team van West-Europa’. Complimenten komen pas aan als je overdrijft. Nog beter dan klare wijn: straffe koffie.

IEDEREEN KOPMAN Niemand kan de hele tijd vol in de wind rijden. En geen enkele directeur jongleert in zijn eentje met vreemde uurroosters, handgel en circulatieplannen. In een team waar iedereen de kop eens neemt, hoeft niemand op zijn adem te trappen.

KAARTEN OP TAFEL Sluimerende ergernis na die online klassenraad, of onvrede omdat niet iedereen opvang durfde doen op school? Sluit je deur niet voor ergernis. Spreek met elkaar en lijm op tijd. In het conflict gaan staan is de sterkste manier om eruit te komen. HET LAB IN Experimenteer. Help elkaar door dat stukje onzekerheid en kwetsbaarheid naar ‘Yes we can’. Samen iets proberen wat je nooit eerder deed is de ultieme vorm van teambuilding.

WEEGSCHAAL Geen leraar of directeur wil middelmaat. Maar als de perfectionist in je het altijd overneemt, knal je vroeg of laat tegen muren. Zoek de balans tussen ‘soms een zeven, soms een tien op tien’. En geef elkaar de ruimte om het eens niet te weten.

BELGIË-BRAZILIË Samen een warme 1 september uitwerken? Laat collega’s vooraf post-its met talenten plakken. ‘Jij houdt in elke crisis het hoofd koel’ of ‘Je lesideeën werken in de klas én op afstand’. Net zoals de briefjes die de Rode Duivels op de vooravond van België-Brazilië op elkaars hoofdkussen spelden. En je weet hoe die match eindigde.

Exit school, enter zomer … tien leraren geven toe aan hun planningsdrang en delen hun programma voor zomer 2020 in eigen land. Want met je Lerarenkaart haal je álles uit deze zomer.

Tekst Kyra Fastenau & Klara Tesseur Beeld Katrijn Van Giel

Luc Van Berlo

leraar Plastische Opvoeding, PTS campus in Boom

“Op vakantie vind je me altijd in een museum. Uren dwaal ik er rond, terwijl mijn vrouw en kinderen doen wat ze leuk vinden. Mijn Lerarenkaart gebruik ik gretig. Alle musea van ’t Stad heb ik gezien, behalve het DIVA. In dat vernieuwde juwelenmuseum wil ik deze zomer een kijkje nemen. En aangezien de Meir niet zo plezant is nu, gaat mijn vrouw gezellig mee.”

“Ook in het Emile Verhaerenmuseum in Sint-Amands ben ik nog niet geweest. Vanuit Antwerpen is het een mooie fietstocht naar het laatste rustoord van deze Franstalige schrijver. Aan de Schelde vind je zijn grafmonument. Misschien is dat wel een leuke klasuitstap. Leerlingen warm maken voor oude boeken? Dat lukt. Tijdens de ‘lockdown’ bezochten ze virtueel het Museum Plantin-Moretus. Ze bekeken eigendomsmerken in boeken (bv. een wapenschild of monogram) in close-up en ontwierpen hun eigen moderne variant.”

Antwerpen

Anne-Lynn Biernaux

leraar retail, Scheppersinstituut in Deurne

“Als zij-instromer heb ik pas sinds twee jaar een Lerarenkaart. Het eerste wat ik deed, was met korting een abonnement op de ZOO Antwerpen aanschaffen. Met kindjes van drie en vijf jaar komt dat goed van pas. In plaats van een daguitstap, gaan we vaak een uurtje. We wonen midden in ’t Stad, de ZOO is ons stukje natuur en een dankbaar rustpunt. Ik ben dus heel blij dat dierenparken weer de poorten openen!”

“Ik ben de voordelen van de Lerarenkaart nog volop aan het ontdekken. Ik verwacht dat ik er deze zomer nog meer gebruik van maak, nu ik niet op reis ga. De Antwerpse musea het FOMU, het MuHKA en het MAS hebben leuke rondleidingen op kindermaat. Met kleuters duurt een bezoek nooit lang. Dan is het fijn als je gratis of met korting snel even in een museum kan binnenwippen.”

Oost-Vlaanderen

Caroline Buytaert, kleuterleraar, De Toverberg en Kevin Cottrell, leraar zedenleer, Henri D’haese en De Sportschool in Gent

“Wij zijn een reisgezin. Elke schoolvakantie brengen we door in het buitenland. Op onze blog ‘Cakesreisjes’ geven we tips om te reizen met een klein budget. De Lerarenkaart zit altijd in onze broekzak, want ook in het buitenland krijg je korting. Bij Moviepark Germany bijvoorbeeld.”

“Deze zomer maken we geen verre reis, maar kozen we voor een alternatief dichtbij huis. In een vintage vouwcaravan doorkruisen we het land. Onder meer de Hoge Venen en C-mine Genk staan op ons lijstje. Maar ook in onze thuisstad Gent komt de Lerarenkaart van pas. Dan stappen we nog eens binnen in het Gravensteen. Of in het GUM, het gloednieuwe wetenschapsmuseum aan het Citadelpark. Deze zomer opent het exclusief voor leraren. En onze tienerzonen houden wel van onderzoek en proefjes.”

Nick Delafontaine

leraar Nederlands, Athena campus Pottelberg in Kortrijk

“Ik ben een groot kunstliefhebber. Als er een nieuwe tentoonstelling opent in het Gentse Museum voor Schone Kunsten of het S.M.A.K. spring ik graag binnen. Mijn vrienden en ik doen dat vaak op zondagochtend, dan is het gratis voor Gentenaars. Op andere momenten krijg ik korting met mijn Lerarenkaart.”

“Tentoonstellingen die verbanden leggen, vind ik educatief het interessantst. Een hedendaags sociaal-artistiek atelier als Manoeuvre dat in dialoog gaat met de Vlaamse Meesters, bijvoor beeld. In de klas probeer ik dat ook te doen. Dan laat ik mijn leerlingen de thematiek van Vondel vergelijken met die van een beeldende kunste naar uit dezelfde periode. Tijdens onze jaarlijkse projectweek bezoeken we soms musea, zoals vorig jaar La Boverie in Luik. ‘Wat Rothko doet, kan ik ook’, roepen sommigen. Dan leg ik uit dat abstracte kunst vooral draait om het concept. Heerlijk, die discussie.”

Marleen Evers

lerarenopleider, Educatieve master in de gedrags wetenschappen, KU Leuven

“Zomer, dat is de natuur intrekken met mijn gezin. Maar ook op cultuurtocht. Met de Lerarenkaart wil ik Leuven ontdekken. Er valt nog veel te beleven. In M loopt de Expo ‘Rodin, Meunier & Minne’. Bij de start van de ‘lock down’ zouden we met z’n tweetjes naar Parijs vertrekken om de werken van Rodin te bekijken. Dus voilà, nu moet ik niet naar Parijs! Ook de Expo ‘Kiluanji Kia Henda’ spreekt me enorm aan omdat deze Angolese artiest met humor en poëzie maatschappelijke tragedies benadert.”

“Soms zoek ik het groots. Al jaren neem ik me voor naar een opera te gaan in een mooie schouwburg in Parijs of Firenze. In eigen land is er de BOZAR in Brussel, een prachtig gebouw van art-nouveau-architect Horta. Zelfs zonder dat er een opera speelt, zou ik meteen het gevoel hebben: Wauw, mijn wereld is enorm geworden.”

Brussel & Vlaams-Brabant

Peter Wittebrood

leraar vierde leerjaar, Mater Dei in Sint-Pieters-Woluwe

“Mijn vriend en ik zijn echte cultuurbeesten. We halen ons hart op in Brussel, met het Kaaitheater, WIELS en BOZAR. Soms reizen we speciaal voor een tentoonstelling naar Rotterdam of Parijs. Die van Dries Van Noten zagen we al in Les Arts Décoratifs, voordat hij opende in het Antwerpse MoMu. In de week voor de ‘lockdown’ bezocht ik de expo van Keith Haring in BOZAR. Die had ik graag met mijn leerlingen gedaan. Ik gebruik mijn Lerarenkaart om op prospectie te gaan.”

“Ik ben blij dat de musea weer openen, maar ik kan niet wachten tot ook de podiumkunsten weer opstarten. Ik keek enorm uit naar Sidi Larbi Cherkaoui in de Vlaamse Opera. Maar gezond heid primeert. En ook al werken we hard – ik in het onderwijs, hij in de zorg – ik kus m’n pollekes dat we inkomsten hebben. Veel kunstenaars zien nu zwarte sneeuw.”

West-Vlaanderen

Saartje Braekevelt

leraar derde leerjaar, VBS Zeppelin in Dentergem

“Elke zomer is als een potpourri: een buitenlandse reis, met familie naar zee en uitstapjes. Nu trekken we naar kindvriendelijke expo’s of de natuur in. De Wereld van Kina in Gent was dé ontdekking voor mij en mijn zoontje van vijf. Deze zomer bezoeken we de tuin. Zijn geschrapte klasuitstap naar Familiepark De Sierk in Klemskerke plannen we en petit comité. Net als ‘schoolreisklassiekers’ dierenpark Vzw De Zonnegloed in Oost-Vleteren en pretpark Harry Malter in Heusden. Druilerige dag? Dan gaan we naar het Nationaal Visserijmuseum in Oostduinkerke, een LAGO-zwempark, of de Cityscoop.”

“Op mijn persoonlijke lijst staat kunst van eigen bodem in het Roger Raveelmuseum in Zulte. Of een voorstelling in Theater Malpertuis in Tielt. Ik moest er al twee uit mijn agenda schrappen. En misschien verwen ik mezelf met een paar schoenen van Torfs.”

Rebecca Delaere

leraar geschiedenis en MAVO, Margareta-MariaInstituut in Kortemark

“Ik heb een zwak voor boeken. Op de trein, in de zon, voor het slapengaan. Na deze hectische periode wil ik me nog eens verliezen in een goed boek. Met vriendinnen hebben we een boekenclubje. Voor vers leesvoer steun ik lokale boekhandel Letters&Co in Deinze.”

“Bovenaan mijn wishlist voor zomeractiviteiten staat Verbeke Foundation in Kemzeke. In Kortrijk met een huurfiets van Fietsencentrum Mobiel de nieuwe hippe plekjes langs de Leieboorden en in het stadscentrum verkennen. Halt houden bij Texture, het vlasmuseum, of Kortrijk 1302, het museum over de Guldensporenslag. Om daarna de dag af te sluiten op een terrasje of in een restaurant. En ook een citytripje naar Luik staat op het programma: de Expo Warhol wil ik voor geen geld missen!”

Lize Theunis

leraar theater, Kunstacademie Noord-Limburg, Academie in Maasmechelen en Lanaken

“Fun en reizen, dat is voor mij een droomzomer. Met mijn Lerarenkaart naar de Efteling of musea en ruïnes in het buitenland. Het Picassomuseum in Spanje, of vast jaarlijks bezoek met Griekse vrienden aan het Orakel van Delphi. Maar nu is het omdenken geblazen.”

“In eigen achtertuin kijk ik uit op ZLDR Luchtfabriek in Heusden-Zolder, een aanrader, en een mooie plek om de benen te strekken met de wandel- en fietsroutes in de buurt. Connecterra, de mijnterril in Maasmechelen, is ook mijn vaste wandelplek geworden, met prachtig uitzicht. C-mine Genk biedt toffe expo’s en een ondergrondse expeditie, maar nu wil ik vooral op zoek naar verborgen verhalen. Het Mijnmuseum van Beringen brengt echte getuigenissen van de mijnwerkers. Die vertellen hoe het eraan toeging, hoe onze streek zich verder heeft ontpopt. Het Limburgse mijnverleden, daar ‘put’ ik inspiratie uit.”

Limburg

Tamara Becker

leraar Nederlands, geschiedenis en mavo, Vrije Middenschool in Zonhoven

“Meestal gebruik ik mijn Lerarenkaart voor gezinsuitstapjes. Voor haar tiende verjaardag plande ik een weekendje Oostende met mijn oudste dochter naar Expo ‘De Waanzinnige Boomhut’ in Fort Napoleon. Helaas moesten we alles annuleren. En ik voel er niet voor om de drukte aan de kust te trotseren deze zomer. In de buurt van ons kot is er het Gallo-Romeins Museum (Tongeren). Heerlijk voor haar, én ook mijn dada. Of fietsen door het water, ravotten in de speeltuin en met de teletijdmachine naar het Openluchtmuseum Bokrijk!”

“In Bobbejaanland passeerden we nog nooit. Geen zomervakantie zonder snelle attracties voor mijn twee kleine daredevils! Daarna zoeken we in de filmzalen van Kinepolis verkoeling. Want met een aangename, warme zomer, is een staycation zeker zo leuk.”

“Als de samenleving onderwijs respecteert, voelt elke leraar dat tot in zijn klas”

Tekst Seppe Goossens Beeld Kevin Faingnaert

“Zeg straks aan het onthaal wel even dat je hier was voor een interview met mij. Ze laten niet iedereen zomaar buiten. En jij ziet er wel een beetje uit alsof je binnen hoort.” Dirk De Wachter begroet plagend onze fotograaf, voor hij me gemaskerd meetroont naar zijn bureau in het Universitair Psychiatrisch Centrum in Kortenberg.

Het zijn drukke tijden voor een van ’s lands bekendste psychiaters. Zijn campus vangt extra patiënten op die in Gasthuisberg plaats moesten maken voor een corona-afdeling. Na een lange dag consultaties maakt hij nog tijd voor een gesprek met Klasse. “Als ik de kans krijg om te zeggen hoe belangrijk onderwijs is, dan grijp ik die.” Een gesprek over verbondenheid, mildheid en echte meesters.

Wat misten we het meest toen de scholen sloten?

Dirk De Wachter: “Eén woord: verbinding. We haalden alles uit de kast om kinderen en ouders te bereiken, deden stoepbezoeken en ontdekten dat je kennis kan overbrengen via een scherm. Even toch, en nooit zo echt als in de klas. Net zoals die videogesprekken met mijn patiënten – een frustrerend surrogaat. Geen handdruk, geen warm contact van mens tot mens. Je moet je leerlingen in de ogen kunnen kijken. Zodat ze na de les even kunnen blijven hangen en zeggen: ‘Kijk, juf, ik voel me niet goed’. En jij kan luisteren.”

“Soms doen wij volwassenen laatdunkend over de emoties van jongeren. Voor hen was deze periode vaak enorm ingrij pend. Op een afstandelijke manier afscheid nemen van een gestorven grootmoeder, dat vinden we – terecht – erg. Maar twee maanden je lief missen, dat moet een zestienjarige toch kunnen? Terwijl die emotie diep snijdt, en je lief op die leeftijd alles betekent. Die ervaringen zullen we in de klas bespreek baar moeten maken. Moeten blijven maken volgend schooljaar, want niet iedereen verwerkt ze op hetzelfde tempo.”

Bracht de crisis leraren en leerlingen dichter bij elkaar?

Dirk De Wachter: “Je voelde in elk geval mildheid. Leerlingen zagen achter die webcam een mens met een gezin en huisdieren. Iemand die in moeilijke omstandigheden het beste met ze voorheeft. En leraren ontdekten nog maar eens hoe zinvol hun job is, hoe ze het verschil maken voor hun leerlingen. In de klas zit er soms spanning op die relatie. Beland je in een emotionele conflictzone en ben jij de eerste die de schok opvangt als een kind ontploft. Ik hoop dat die milde, menselijke sfeer in elke klas blijft hangen.”

“Ouders spelen daarbij een belangrijke rol. ‘Jouw meester is een onnozelaar, je juf een kieken’: als ma of pa aan tafel schampere opmerkingen maakt over de leraar, kan je niet verwachten dat die laatste tot hun kinderen doordringt. Tijdens de lockdown merkten ouders dat school meer is dan kinderopvang. Dat de kleuterjuf hun kind leert tellen en zelf zijn jasje leert aantrekken. En dat je pubers je geduld zwaar op de proef kunnen stellen. Als de samenleving respect toont voor onderwijs, voelt elke leraar dat tot in zijn klas.”

Zal corona de waardering voor onderwijs een boost geven?

Dirk De Wachter: “Ik hoop het. En tegelijk vrees ik ervoor. Mensen hebben een kort geheu gen. Het ene moment luisteren ze niet naar je, het volgende moment krijg je applaus om acht uur ’s avonds en spreken ze over de ‘helden van de zorg’. Schoon, maar blijft dat ook hangen? In een crisis zou je verwachten dat het ieder voor zich wordt, maar het omgekeerde is waar. Van een oorlog tot een virus: mensen zorgen voor elkaar omdat het betere over levingskansen biedt. Dat we kunnen samenwerken, maakt trouwens dat we als soort zo succesvol zijn.”

“Helaas steekt de ikkigheid vaak de kop weer op zodra het gevaar geweken is. Beschouwen we wat leraren doen weer als vanzelfsprekend en stappen we pas naar school als het attest van ons kind in het ver keerde keelgat schiet? Ik druk me wat pessimistisch uit, in de hoop dat onze samenleving straks nog weet op welke twee sectoren ze steunt. De zorg, die zich bekommert om wie niet mee kan. En het onderwijs, dat jonge mensen hun eigen weg helpt zoeken.”

“Als ik laat vallen dat het mentale welzijn – in het bijzonder dat van jongeren – me zorgen baart, krijg ik mailtjes van mensen die zich daarin niet herkennen. ‘Ik voelde me nog nooit zo goed. Ik zit in mijnen hof, muziekske op, lees een boek en plons af en toe in mijn zwembad.’ Dan denk ik: goed voor jou, maar wat met die moeder die met drie kinderen opgesloten zit in een sociaal appartement? En wat met de vader die zijn baan kwijt speelt en elke euro moet omdraaien? Logisch dat die kinderen sneller afhaken. Je kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk die veilige plek op school voor veel leerlingen is.”

“Maak van school een plek waar niemand uit de boot valt”

En toch zijn er ook leerlingen die beter functioneren thuis?

Dirk De Wachter: “Lange tijd zonder sociaal contact is voor elke jongere nefast. Maar voor sommige leerlingen brengt deze periode zeker rust. Net zoals veel werknemers de voordelen van thuiswerk zien. Toch moeten we voorzichtig omspringen met snelle conclusies. De een mist refreinen zoals zijn treinrit om de dag af te sluiten, voor de ander is het heerlijk dat die sociale prikkels op de werkvloer wegvallen. Wat nu al duidelijk wordt, is dat thuiswerk een bres slaat in de scheiding tussen privé en werk.”

“Veel leraren worstelen daar al langer mee, zetten de knop zelden af omdat ze zich betrokken voelen bij hun leerlingen. Dat heeft tijdens corona nog sterker gespeeld. Toch moet je durven afgrenzen zonder schuldgevoelens. Je mailbox én je social media afkoppelen. Met duidelijke afspraken lukt dat. Mijn patiënten weten dat ze me ’s nachts niet kunnen bereiken. Maar ik bel wel terug als ze een berichtje achterlaten, en in het ziekenhuis staat 24 op 24 iemand voor ze klaar.”

Corona zette ons onderwijs op zijn kop. Wat moeten we straks zeker weer in ere herstellen?

Dirk De Wachter: “Het klinkt stoffig, maar voor mij is de leraar als ‘meester’ ongelooflijk belangrijk. Die rol konden leraren op afstand niet spelen zoals het hoort. Een gids, een inspirator, een stielman: daar wil je les van krijgen. Er staat geen leeftijd op, je hoeft niet oud en versleten te zijn. Weet je waarom ik psychiater werd? Omdat mijn leraar Nederlands in het vijfde secundair buiten de lijntjes kleurde. Hij sprak over Freud, Adler en Jung. De vonk voor mij om op zoek te gaan naar meer. Net als mijn wat droge wiskundeleraar die op een verloren moment over zijn liefde voor Rubens begon. Tijdens zo’n atypische les wordt die leraar een mens. Dringt hij écht tot leerlingen door omdat hij vertelt over zijn passie, of die nu binnen zijn vak ligt of erbuiten.”

“Ik hou van dat meester-leerlingmodel. Hoe je als kind in de kleuterklas of lagere school met grote ogen naar je juf of meester kijkt. Nu nog geniet ik ervan als ik iemand ‘boven’ me zie, naar wie ik kan opkijken, van wie ik kan bijleren. Heerlijk vind ik dat. En ook een beetje ongemakkelijk dat sommige mensen mij nu in die rol zetten.”

“Blijft die waardering voor onderwijs hangen? Ik hoop het maar”

Wat zou je wel blijvend veranderen?

Dirk De Wachter: “Ik pleit ervoor om leraren meer ruimte te bieden. Zodat elke school nog sterker eigen accenten kan leggen. Ik had altijd een zwak voor leraren die de regels in vraag durven stellen, die schuren tegen de grenzen van het systeem. Of scholen die gewoontes durven onderzoeken om hun leerlingen beter te helpen. Een moeilijk evenwicht, want er moeten ook afspraken en systemen zijn. Maar met systemen loop je het gevaar dat ze persoonlijk engagement overwoekeren. Niet enkel door richtlijnen van bovenaf, ook omdat mensen uit zichzelf het speelveld verkleinen. De administratie van het leerlingvolgsysteem dringender achten dan een goed zorggesprek.”

“Ik ben absoluut geen anarchist. Grenzen en afspraken zijn broodnodig. Geef jonge mensen de tools om de wereld in vraag te stellen. Bied ze voldoende vrijheid binnen het systeem zodat ze niet uit het systeem vallen. Voorkom dat ze school en de samenleving de rug toekeren. En leef die buigzame gedachte ook voor in je team: wees mild voor de collega die de regels rekt én voor de leraar die ze graag vaster strikt. Zo krijgt de ikkigheid ook daar geen voedingsbodem.”

Als je morgen voor een klas zou staan, wat vertelde je dan?

Dirk De Wachter: “Dan probeer ik over de Franse filosoof Levinas te vertellen. Hoe we de ander moeten proberen te snappen om onszelf te vatten. En hoe er niks mis mee is om een beetje ongelukkig te zijn en de gewonigheid van het leven te omarmen. Dat moesten we de voorbije maanden allemaal leren: geen drukke agenda, geen avonturen om mee uit te pakken op social media. Alleen wandelen, klussen of tuinieren en je af en toe eens hartsgrondig vervelen.”

“Veerkracht is een term die in die context vaak valt, alsof het een innerlijke veer is die je telkens weer kan oprekken om aan de neerwaartse druk te weerstaan. Terwijl het voor mij iets sociaals is: de veer zit tússen de mensen, en jij bent maar zo sterk als het netwerk dat jou vasthoudt. Ik geloof bijzonder sterk in verbondenheid. Om te beginnen in het gezin: wie kon terugvallen op broers, zussen en ouders, doorstond de lockdown vaak zonder kleerscheuren. Maar zeker ook in de klas en de lerarenkamer. Zodat school een plek kan zijn waar zo weinig mogelijk mensen uit de boot vallen.”

Door loper

Ons kruiswoordraadsel is een wit blad, wachtend op oplossingen. Een doorloper dus. Veel succes.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Een tip: de cijfers tussen de haakjes verklappen de lengte van de woorden.

Het woord in de gele vakjes is je eerste stap richting een reischeque van 500 euro. Daarmee kan je een citytrip kiezen uit het volledige aanbod van Holidayline.

Surf vóór 27 juli naar klasse.be/win en waag je kans.

HORIZONTAAL

1. Boosaardig mannetje dat goud spint uit stro (13) 2. Mensenetend monster (4) / deel van een pan (5) / Noorse mythologische menseneter (4) 3. Onder andere (afk, 2) / kunsttaal (3) / paling (3) / muzieknoot (2) / bijl (3) 4. Vallei (3) / voorzetsel (Duits, 2) / haarknot (3) / Amerikaans skioord (5) 5. Gering (5) / vermaak (4) / koningstitel (4) 6. Niet uit (3) / moeder (3) / zusje van Hans (7) 7. Voor (3) / veder (5) / lyrisch gedicht (5) 8. Kleine mantel (5) / piraat (8) 9. Nare (4) / stof voor hoeden (4) / koning der dieren (5) 10. Vrouw in titel van Duits sprookje (5) / kabouter die slaapzand brengt (5) / knaagdier (3) 11. “... Simbel”, Egyptisch tempelcomplex (4) / zwarte vogel (4) / nieuwe testament (afk., 2) / patersbaas (3) 12. Bek (3) / boom (3) / bezem (5) / boterham (2) 13. Striptekenaar (5) / vallei (Duits, 3) / senior (afk., 2) / Bremer stadsmuzikant (3) VERTICAAL

1. Meisje met mandje in het bos (9) / broer van Grietje (4) 2. Effen (5) / papegaai (3) / koning leeuw (5) 3. Onderzoeken (6) / rund (2) / wereldbol (5) 4. Bijwoord (2) / jongetje met steentjes en broodkruimels (7) / gemeente van de ‘hovaardige boeren’ (4) 5. Lagere school (afk., 2) / voorzetsel (2) / later bezorgen (9) 6. Ezel, hond, kat en haan in Bremen (13) 7. Drank (Engels, 3) / voorzetsel (2) / Belgische boeddhistische monnik (4) / vloeibaar gesteente (4) 8. Verharde huid (4) / bijwoord (2) / voornaamwoord (2) / kan je dekken (5) 9. Natuurgeest (3) / versloeg 40 rovers (3) / er voorbij (7) 10. Militair (afk., 2) / dit zoek je (11) 11. Verzameling treden (4) / voornaamwoord (Engels, 2) / voorbij (4) / boot van Noach (3) 12. Vijand van Batman (5) / jongedame (afk., 2) / ‘Europese’ tweeklank (2) / legendarische Zweedse popgroep (4) 13. Boom (3) / ontkenning (3) / de prinses had er last van (4) / voorzetsel (3)

JE HOORT WAT IN EEN KLASLOKAAL

COLOFON

Klasse Magazine 020 – juni 2020

Magazine voor onderwijs in Vlaanderen, uitgegeven door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel

Hoofdredacteur: Hans Vanderspikken Eindredactie Klasse Magazine: Bart De Wilde, Seppe Goossens Vormgeving: Mieke Keymis, Tim Sels Illustraties: Elise Vandeplancke

Klasse is een team. Werken samen aan dit project: Michel Aerts, Bram Bartholomees, Nele Beerens, Alexander Callewaert, Ruben Cassiman, Sabrina Claus, Tinne Deboes, Patrick De Busscher, Heleen De Clercq, Cherline De Maeght, Robin De Vries, Hannah El Idrissi, Kyra Fastenau, Sara Frederix, Stijn Govaerts, Leen Leemans, Peter Mulders, Ann Nevens, Tim Paternoster, Mieke Santermans, Anne Siccard, Sander Teirlynck, Klara Tesseur, Bram Truyens, Marc Vanbelle, Toon Van de Putte, Sigrid Vandemaele, Femke Van de Pontseele, Sonja Van Droogenbroeck en Michel Van Laere.

Klasse is een multimediaal communicatieproject dat onderwijsprofessionals, ouders en leerlingen versterkt en verbindt. Daarvoor gebruikt Klasse online kanalen, een magazine, acties en campagnes.

Klasse.be facebook.com/klasse twitter.com/klasse_be instagram.com/klasse_be

Reageren op een artikel of heb je nieuws voor de redactie? 02 553 96 86 of redactie@klasse.be.

Een adreswijziging doorgeven? Of een vraag over je abonnement of Lerarenkaart? Mail secretariaat@klasse.be of bel 02 553 67 82.

Wil je adverteren in Klasse Magazine, op onze website of nieuwsbrieven? 02 553 96 94 of publiciteit@klasse.be.

Overname van artikels uit de publicaties van Klasse is geen probleem, als je de bron expliciet vermeldt. Foto’s en illustraties worden door het auteursrecht beschermd.

Verantwoordelijke uitgever: Ann Verhaegen, Departement Onderwijs en Vorming.

OVER JE ABONNEMENT

Met Klasse Magazine willen we jou als leraar of onderwijsprofessional informeren, inspireren en versterken. Bedankt dat jij een abonnement nam! Daar horen enkele voorwaarden bij.

Een individueel abonnement nemen op Klasse Magazine - Je kan je abonneren via klasse.be/ abonnementen. Een abonnement kost 10 euro (vrij van btw) en loopt gedurende 4 opeenvolgende nummers, ongeacht op welk moment in het jaar het abonnement is ingegaan. Bpost bezorgt elk nummer bij je thuis. Een abonnement is niet opzegbaar gedurende deze termijn en je kan ook geen gedeeltelijk abonnement nemen. Woon je in het buitenland? Dan kost een abonnement 20 euro.

Een abonnement nemen als school of organisatie - Als school of organisatie kan je voor meer abonnees gelijktijdig een bestelling plaatsen en betalen. Dat kan via secretariaat@klasse.be. De verantwoordelijke van de school geeft daarbij alle nodige gegevens door in het sjabloon dat Klasse ter beschikking stelt. Je kan ervoor kiezen om de nummers te laten leveren op de respectieve thuisadressen van de abonnees óf op het adres van de school. Bij levering op school worden alle nummers afzonderlijk naar de school verzonden, dus niet in één pakket. De school is verantwoordelijk voor de persoonlijke bezorging bij de abonnee.

Je abonnement verlengen - Je abonnement verlengen doe je telkens voor 4 opeenvolgende nummers. Als je niet kiest voor een abonnement dat automatisch hernieuwt, vind je bij het laatste nummer waar je recht op hebt een brief met alle nodige informatie om je abonnement te verlengen. Bij de overgang van een persoonlijk abonnement naar een abonnement dat wordt betaald door je school, neem je het best even contact op met secretariaat@klasse.be.

Wanneer start je abonnement? - Een abonnement start pas zodra Klasse de betaling ontvangen heeft en geldt vanaf de verschijning van het eerstvolgende nummer. Abonnementen die betaald zijn nadat een nummer verschenen is, starten bij het daaropvolgende nummer en gelden voor 4 opeenvolgende nummers.

Wat als een nummer verloren gaat?- Als abonnee ben je verantwoordelijk voor het bezorgen van je correcte adres wanneer je inschrijft op een abonnement. Bij een groepsabonnement met meerdere adressen is de organisatie die de bestelling plaatst verantwoordelijk. Wanneer er ondanks een correcte adressering toch een nummer verloren gaat tijdens de verzending, zal de redactie in de mate van het mogelijke dat nummer nazenden. Zijn er geen exemplaren van het betreffende nummer meer voorradig, dan verlengt Klasse je abonnement met 1 nummer. Adreswijzigingen zijn op verantwoordelijkheid van de abonnee. Je kan ze bezorgen aan secretariaat@klasse.be of via je profi el op Klasse.be.

Acties en wedstrijden - Wanneer Klasse een speciale actie of een exclusief aanbod voor abonnees doet, geldt dit per abonneenummer. Wanneer 1 abonnee verschillende exemplaren van Klasse ontvangt, geldt het aanbod slechts voor 1 abonnement.

Je Lerarenkaart - Abonnees die recht hebben op een Lerarenkaart én hun abonnement betaalden voor 1 november krijgen samen met het decembernummer van Klasse Magazine de Lerarenkaart voor het volgende kalenderjaar thuisbezorgd. Wanneer meerdere Lerarenkaart-houders op 1 adres wonen en slechts 1 van hen is abonnee, kan de abonnee bij het bestellen 1 extra Lerarenkaart koppelen aan het abonnement, voor andere inwonenden op hetzelfde adres. Zij krijgen dan ook de Lerarenkaart thuis bij het decembernummer. Het laten toesturen van meerdere Lerarenkaarten naar 1 abonneeadres is een gunst voor abonnees en geldt niet voor groepsabonnementen. Misbruik hiervan, vastgesteld op basis van onderzoek van de redactie of van klachten van benadeelde Lerarenkaart-houders, zorgt ervoor dat de abonnee geen Lerarenkaart meer krijgt toegestuurd.

Lerarenkaart-houders die geen abonnee zijn, kunnen hun Lerarenkaart ophalen in hun lokale bibliotheek tot en met 31 juli. Welke dat is, kunnen ze nagaan op klasse.be/waarismijnlerarenkaart.

Je Lerarenkaart blijft geldig tot 31 december van het kalenderjaar dat op de kaart vermeld staat. Startende leraren die nieuw in dienst treden in het onderwijs, krijgen een proefnummer van Klasse Magazine én hun Lerarenkaart in de brievenbus. Afhankelijk van wanneer je in dienst treedt, krijg je dit proefnummer 2 à 4 maanden na je start.

Contactgegevens - Klasse beheert de gegevens van abonnees met de grootste zorg en houdt deze enkel bij voor eigen gebruik. Klasse kan de contactgegevens van abonnees gebruiken om hen te contacteren met informatie over hun abonnement of andere diensten van Klasse.

Privacy - Klasse hecht veel waarde aan de bescherming van persoonsgegevens en respecteert de privacy van abonnees. We gebruiken je gegevens voor beheer en betaling van je abonnement, communicatie over magazines en andere diensten van Klasse. Wanneer je een abonnement neemt, maken we ook een profi el voor je aan op Klasse.be, zodat je je abonnement ook zelf kan beheren. Dit betekent dat je als abonnee ook akkoord gaat met de gebruiksvoorwaarden van Klasse.be. Meer info kan je vinden in onze privacyverklaring.

Klasse Magazine – driemaandelijks tijdschrift juni/juli/augustus 2020 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Redactie Klasse – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel Afgiftekantoor Brussel X – P-004699 PB-PP B02164 BELGIE(N) - BELGIQUE

#iedereenleraarvanhetjaar

Sam, jij bent mijn Leraar van het Jaar

Klas of kot, op jouw lessen is iedereen stapelzot

Welke topper krijgt jouw boodschap?

In dit bijzondere schooljaar is iederéén Leraar van het Jaar. Want élke leraar moest razendsnel schakelen. Aan welke collega had jij veel steun? Met wie werkte je intensief samen? Wie was een held voor de leerlingen? Op leraarvanhetjaar.be kies je uit 12 warme boodschappen die je kan personaliseren en digitaal versturen. Maak gerust meer dan één topper blij, ze verdienen het!

This article is from: