Groeien als rotsklimmer

Beginnen met rotsklimmen doe je 'singlepitch', daarna krijg je de basis van ‘multipitch’ mee in de KVB3. Gevorderden kunnen verder met 'advanced multipitch' en 'tradklimmen’.

Je start in de klimzaal en wordt al snel meegelokt naar buiten… Waar de rotsen nieuwe maar ook heel andere uitdagingen geven. Een ontmoeting of net confrontatie met wat de natuur aan rots uitdagingen te bieden heeft.

Laagdrempelig tot bijzonder pittig boulderplezier in Fontainebleau, van een kliminitiatie in Durnal tot de hoogste wanden overwinnen in Marche-Les-Dames of Freyr.

Vele KBF-clubs bieden een klimschoolwerking of organiseren stages om je de basis aan te leren om veilig te kunnen klimmen op zowel singlepitch als multipitch routes. En sommige -doorgaans meer op sportklimmen georiënteerde- clubs laten je ook kennismaken met veilig boulderen, tijdens een opleiding op maat. En dan zijn er nog de klimtreffens in binnen- en buitenland, klimtechniektrainingen en een workshopaanbod rond thema’s zoals ‘meer vertrouwen in je voorklimmersval’.

Je raakt al snel in de ban van de -misschien lichtjes aangedikte- heroïsche verhalen van bevlogen lesgevers over klimparadijzen in het buitenland. Daar waar je de vetste boulders, meest zonovergoten sportklimgebieden of mooiste multipitches kan klimmen, soms van honderden meters hoog. De verschillende rotssoorten, oriëntaties, vormen en structuren geven een eindeloos palet aan klimervaringen. Van technische verticale routes op kalk, plaatklimmen op gneis of jammen bij het barst klimmen? Alsmaar meer routes zijn goed van solide boorhaken en betrouwbare relais voorzien, maar er blijven er nog héél veel over die slechts gedeeltelijk behaakt zijn, of enkel met slaghaken en rond zandlopers geknoopte lusjes zoals in de Dolomieten… of helemaal trad, waarbij je met ‘cams & nuts’ alle tussenzekeringen zelf gaat plaatsen.

Singlepitch rotsklimmen (KVB2+)

Als je in de klimzaal geleerd hebt veilig voor te klimmen, dan kan je de stap zetten naar leren voorklimmen op rots. Voor steeds meer rotsklimmers ligt de nadruk niet op de hoogst mogelijke routes of ellenlange multipitches gaan klimmen, maar net op hun limieten opzoeken op rots. De grote meerderheid van de rotsmassieven in eigen land, maar ook in bijvoorbeeld Frankrijk, zijn dan ook vooral gericht op singlepitch klimmen. Hierbij zitten solide boorhaken op een redelijke afstand, zodat voorklimmervallen maken in de cruxpassages doorgaans mogelijk is zonder verhoogd risico op letsel. Eens boven ga je dan ombouwen op een relais of stand die meestal verbonden is met een ketting, zodat je zekeraar je terug kan laten zakken.

Outdoor voorklimmen (KVB3)

Veel van de rotsen in ons land laten toe om twee of drie touwlengtes te klimmen, voor je de top van de rots bereikt. Denk maar aan Yvoir, Dave, Freyr of Marche-Les-Dames.

Dit vergt een bredere kennis van touwtechnieken. Je zal immers van standplaats tot standplaats klimmen, een naklimmer zekeren… en ook terug afdalen in rappel.

En er kan ook al eens iets moeilijker lopen: het rappeltouw dat vast zit, een naklimmer die niet door een passage geraakt, moeilijke verbale communicatie, enz.

“Veilig leren voorklimmen op rots, start met singlepitch-technieken zoals het leren ombouwen naar laten zakken, maar ook het leren inschatten van de rots. Waar is het veilig om te vallen en waar de grenzen van je klimniveau op te zoeken, en waar absoluut niet?”

Enkele KBF-clubs geven een aparte KVB2+ (weekend)opleiding, waarbij je doorgaans in een tweetal dagen de nodige kennis en vaardigheden verwerft om nadien zelfstandig te gaan singlepitch rotsklimmen. Je leert hier o.a. methoden van ombouwen naar laten zakken, terugkeer van laatste haak (als je de route niet kan toppen), maar ook iets meer over materialen en het maken van risicoinschattingen op rots, zoals waar het veilig is om te vallen en waar dat absoluut te vermijden is.

Wil je kunnen klimmen op veilig behaakte rotsen tot 3 touwlengtes of 120m hoogte? Dan leer je in een KVB3-opleiding de basis van multipitch, met ook aandacht voor rappel en eenvoudige probleemoplossingen.”

Meestal start je met het aanleren van singlepitch vaardigheden, alvorens er op die kennis wordt verder gebouwd om (basis) multipitch vaardigheden te verwerven. Veel KBF-clubs bieden een binnenlands leertraject aan met minstens zes weekend dagen op de rotsen van Condroz en Ardennen, daarnaast zijn er ook mogelijkheden om het in een weekformule te leren op een -meestal Frans- klimmassief zoals in Orpierre, Freissinières, Ailefroide of Buis-Les-Baronnies.

Advanced Multipitch is avontuurlijk klimmen, maar wél op met boorhaken geëquipeerde rotsen tot honderden meters hoog… wat heel wat meer kennis, ervaring en vlotheid in touw handelingen vergt binnen de cordee."

Advanced Multipitch (KVB3+) & Trad Climbing (KVB4)

De voorbije decennia zijn er alsmaar meer lange klimroutes bijgekomen in elk van de Alpenlanden, maar ook in bijvoorbeeld Spanje of Kroatië. Soms werden risicovolle klassiekers, van boorhaken voorzien, waardoor deze voor een veel groter publiek een bereikbaar doel worden. Het klimmen is veiliger geworden, er is beter materiaal, vaker zijn routes goed behaakt en ook de beschikbare topo’s zijn duidelijker, net als actuele informatie over condities of meteo. En toch vergt het klimmen in avontuurlijk terrein veel knowhow en ervaring, het blijft een bergsportdiscipline waar veel risico’s mee verbonden zijn én waar je deels op jezelf aangewezen bent als het misloopt.

Om deze kennis en ervaring te verwerven volstaat het niet om enkele filmpjes te zien of een boek te lezen. Het volgen van een opleiding is alvast een belangrijke stap, maar om te leren klimmen zal je vooral moeten gaan klimmen… Stap voor stap leer je het meeste, en dat liefst onder het toeziend oog van een ervaren lesgever of iemand die al veel langer klimt dan jij.

In de nieuwe KVB-opleiding ‘advanced multipitch’ leer je tactische keuzes maken en je grondig voorbereiden op een lange rotsbeklimming, maar ook een heel arsenaal aan bijkomende touwtechnieken van zekeringsmethoden met dubbel touw tot het omgaan met complexe rappelsituaties. Ook zit er een flinke portie reddingstechnieken in verwerkt, want je begeeft je op terrein waar hulp misschien lang op zich zal laten wachten. Deze opleiding zal doorgaans zes tot negen dagen in beslag nemen en omvat een buitenlandse stage in bv. Ailefroide, Verdon, Arco of Orpierre met meerdere lange maar goed behaakte rotsroutes van 4 tot 12 pitches.

Bij de herwerkte KVB-module ‘trad climbing’ gaan we nog wat avontuurlijker terrein opzoeken, namelijk daar waar de rots minder goed behaakt is of waar je volledig op eigen te plaatsen mobiele zekeringsmiddelen bent aangewezen. Je leert en oefent uitvoerig de plaatsing van ‘cams & nuts’, maar ook bandlussen, hulptouwtjes én ook slaghaken komen aan bod. Vertrouwen winnen doe je ook door basis artif-technieken te gebruiken en gecontroleerde vallen te maken.

Als de rotsroute niet behaakt is en je met klemblokken en friends alle tussenzekeringen zelf gaat steken, dan gaat het om trad klimmen. Hierbij is de halftouwtechniek gebruikelijk, vaak maken we relais met krachtenverdeling en je hebt extra aandacht nodig voor het juiste route- en touwverloop.

Zekeren met de halftouwtechniek en standplaatsopbouw met krachtenverdeling zijn nog zo’n belangrijke leerdoelen. Deze opleiding omvat meestal een buitenlandse stage in bijvoorbeeld regio Furka, La Bérarde, Orco of Costa Blanca.

Soms ook met een verlengd weekend op de basaltzuilen van MayenEttringen, wat maakt dat het traject in tijdsduur zeer verschillend kan zijn, variërend van vier tot acht dagen. Sommige clubs bieden beide opleidingen voor de gevorderde rotsklimmer aan in één wat langer KVB4-traject.

Wanneer rotsklimmen en bergbeklimmen samenkomen…

Bij alpine rotsklimmen ligt de nadruk op het klimmen van lange multipitch routes in een (hoog)alpiene omgeving. De behaking kan variëren van behoorlijk goed tot onbestaande. Behalve de uitdagingen eigen aan de route zoals moeilijkheid, behaking, lengte, karakter van de beklimming, enz. vergt de aanloop en de afdaling ook de nodige alpine kennis en ervaring. Veelal verloopt dit over moeilijk begaanbaar terrein zoals blokkenvelden, firn hellingen, gletsjer… en de uit- en afklim over rotsgraten.

Van de klimmer wordt hierbij nog heel wat meer verwacht dan wat je in de rotsklimopleidingen kan leren. Gezien de context en de complexiteit van het terrein is een gevorderde kennis van risicomanagement, oriëntatie en weerkunde noodzakelijk.

Technieken voor vorderen en zekeren uit het bergbeklimmen zijn nodig. Voor de aanloop of afdaling zal je vaak over sneeuwvelden, gletsjer of ijs passages moeten. Ook in rots en mixed terrein moet je extra technieken van vorderen en beveiligen beheersen… ook al zal de eigenlijke klimroute meestal wél op klimschoenen en van standplaats naar standplaats verlopen. Om hiermee te starten hoor je dus ook een beginners stage bergbeklimmen gevolgd te hebben.

Klassieke rotsgraat beklimmingen zijn nog iets anders en dat wordt doorgaans gerekend onder het bergbeklimmen. Vaak zijn rotsgraten de eenvoudigere en veiligere route naar bergtoppen, vandaar vormen deze veelal ook de ‘klassieke’ route langs waar de eerste klimmers de top bereikten. Meestal klim je op bergschoenen en simultaan vorderend aan verkort touw, enkel op de moeilijkere passages wordt er van standplaats tot standplaats gezekerd. Valpartijen zijn absoluut te vermijden. g

Bij alpiene rotsklimmen gaan we in een hoogalpiene omgeving uitdagende routes opzoeken, waarbij we van standplaats naar standplaats klimmen. Klimschoenen zijn nodig gezien het vaak wat moeilijkere klimniveau, maar in de rugzak zitten zware bergschoenen, stijgijzers en piolet.

Klik hier voor meer info over KVB-opleidingen binnen de KBF en de clubs