Z O O G D I E R E N W E R KG R O E P
DE BEVER, EEN NIEUWKOMER IN ONZE REGIO Wat waren we in blijde verwachting. Na waarnemingen van beversporen langs de Schelde en de Leie in Oost-Vlaanderen moesten die bevers toch eens de grens oversteken naar onze contreien. Nu zijn er eindelijk ook langs de Schelde in WestVlaanderen sporen aangetroffen. Of het om een tijdelijke of permanente vestiging gaat, en of het over één of meerdere dieren gaat, dat zal verder onderzoek moeten uitwijzen. In ieder geval hebben we de geschikte biotopen om bevers te huisvesten. Het is ook interessant om te weten hoe het gesteld is met de waarnemingen in Henegouwen en NoordFrankrijk. Is er effectief verspreiding uit Oost-Vlaanderen of komen de bevers via een andere kant onze regio binnen? Blijkbaar werd in 2019 al een bever waargenomen in Helkijn. We onderhouden contact met onderzoekers uit deze regio's.
ENKELE INTERESSANTE WEETJES De bever is het grootste knaagdier van Europa, met een lichaamslengte van 130 cm (inclusief 30 cm staart) en een gewicht van 20 tot 30 kg. De grote platte staart van een bever heeft verschillende functies. Hij doet dienst als roer en opslag voor vet. Het opgeslagen vet wordt vooral in de winter verbruikt bij voedselschaarste. Daarnaast gebruiken bevers hun staart bij alarm door ermee op het water te slaan om andere dieren te waarschuwen. De staart heeft ook zijn functie als regulator van de lichaamstemperatuur. Aders zetten open om warmte te verliezen en vernauwen als het koud is. Bevers zijn volwassen vanaf 3 jaar en worden gemiddeld 10 jaar oud. Ze kunnen wel tot 20 jaar worden. De grote voortanden zijn bedekt met een harde laag oranje glazuur en groeien altijd door. Dit is nodig want door het knagen aan bomen slijten ze voortdurend af. Hun extreem dichte vacht laat hen toe om ook onder water warm te blijven. Het aantal haren is ongeveer 23.000 per cm² beverhuid. Ter vergelijking: een mens heeft ongeveer 300 haren per cm². De ogen, oren en neusgaten liggen op één lijn zodat ze tijdens het zwemmen alle drie deze zintuigen kunnen gebruiken. Bij het onderwater zwemmen sluiten ze hun neus en oren af met kleppen. Als ze onder water knagen, krijgen ze geen water binnen omdat er in de wang een stuk weefsel zit dat de mond tussen de snijtanden en kiezen afsluit. Bevers zijn propere dieren. Regelmatig
MARIO MANHAEVE
verversen ze de houtsnippers in hun hol of burcht. Ze poetsen regelmatig hun vacht en voorzien deze van waterafstotende olie. Ook hebben ze aan iedere achterpoot een teen met dubbele nagel die ze gebruiken als kammetje om hun vacht te verzorgen.
LEEFGEBIED Bevers komen voor in het overgangsgebied tussen land en water, langs beken, rivieren en meren. Er is niet echt een voorkeur voor stromend of stilstaand water. De diepte van een halve meter is een vereiste, alsook de aanwezigheid van bomen, struiken en kruiden op de oever. Beverfamilies zijn heel territoriaal. Hun leefgebied beslaat soms tot 4 km oeverlengte en wordt fanatiek verdedigd tegen indringers. Grenzen van het territorium worden met geursporen gemarkeerd, het zogenoemde bevergeil of castoreum. De bever deponeert bevergeil, dat uit twee klieren via de cloaca naar buiten komt, op een hoopje modder langs de territoriumgrenzen om zo anderen te waarschuwen.
↙zwemmende bever ,
neus , ogen en oren op één lijn
↓typisch bever biotoop in de Ardennen © Mario Manhaeve
33•
