GROWTH TIPS
Assertiviteit, kan je dat aanleren?
Belgen staan niet meteen gekend om hun assertiviteit. De typische Belg is een compromissensluiter. Maar assertiviteit is niet nationaliteitsgebonden. Het gaat over goed in je vel zitten en weten waarvoor je staat.
I L LU S T R AT I E ELENI DEBO
↗
ASSERTIEF OF AGRESSIEF? Assertiviteit bewandelt de gulden middenweg tussen sub-assertief (vluchten) en agressief gedrag. Je geeft aan wat voor jou belangrijk is en waar jouw grenzen liggen, met respect voor de behoeften van een ander én van jezelf. Je komt op een gezonde manier op voor jouw mening, zonder de ander te beledigen of je eigen boodschap af te zwakken. Docent Eric Hermans beklemtoont: “Respect is een basiswoord binnen assertiviteit.” ASSERTIVITEIT ALS BURN-OUTPREVENTIE De grens tussen sub-assertief, assertief en agressief gedrag is vaak situatiegebonden. Eric Hermans: “In normale situaties slagen we er meestal wel in assertief te communiceren. Bij stress komt die assertiviteit onder druk te staan. Dan ontstaan er emoties als frustratie, woede en angst, die ons sturen naar aangeleerd gedrag dat vooral op korte termijn werkt. Met slaande deuren weglopen uit een lastige discussie kan je bijvoorbeeld even bedenktijd opleveren, maar de communicatie moet nadien toch verder.” Ook omgekeerd kan het fout lopen. In een organisatie worden mensen vaak onbewust in een bepaalde rol geduwd. Voortdurende ja-knikkers die uit perfectionisme iedereen willen pleasen bewaken hun eigen grenzen onvoldoende. De spanning die je daardoor opbouwt is een gevaarlijke voedingsbodem voor burn-outs.
4
G ROWTH • WOLTE RS KLUWE R
Eric Hermans: “Er is een duidelijke link tussen sub-assertief gedrag en burn-out. Burn-out is een stuk situatiegebonden en een stuk persoonsgebonden. Assertiever en ontspannen in het leven staan is volgens mij een heel goed middel om een deel van de burn-outs te voorkomen.” TIPS & TRICKS Deze technieken scherpen je assertieve vaardigheden aan: 1. Spreek via ik-boodschappen, waarbij je jouw verantwoordelijkheid opneemt en de behoefte loslaat om te argumenteren. 2. Durf ook nee te zeggen zonder je schuldig te voelen. “Je hoeft je niet altijd te verantwoorden,” zegt Eric Hermans. “Als je op een bepaald moment ergens geen zin in hebt, is dat ook een goede reden.”
Assertiviteit is een kwestie van zelfvertrouwen. 3. Begin klein. Oefen bijvoorbeeld een hele dag op nee zeggen. Verwittig jouw omgeving dan wel even op voorhand. Eric Hermans: “Uiteindelijk komt het erop neer dat je de moed hebt om eerlijk te zijn tegenover jezelf. Assertiviteit is niet alleen een kwestie van techniek, maar ook van zelfvertrouwen.” Benieuwd hoe je als leidinggevende assertiever wordt? wkbe.be/assertief
GR OW T H • WOLT E R S KLU W E R
5
