r
IIT DI? HUKIilIEB O.A.: HOO6SPATUHilI6S.
LEIDIHGEH
ETE
BALtOilS
t T'AREIE
IH FBAHI(EIJX
o RA0l0's, I1'AT DOE
EBffiEE?
'E
o
WEDSTRI'DEH ZOHOER OB5ERVERS...
o IIT(IDEHTEHRUBRIEK
il
a
_q
Bf,LtOH BIEETIT{GS IH VAASsEfl, BBEDA, TWEH?E ET FRIESLAHD
a I(OE!EHBRAHEEHS
i,,i \rii
,.i. ir,,
EH EECIBELLEH
o
i.rr\.t.\i .
i:
., il..:al.ir!:I Lili'i'.
k,,,.
L
!.,
r.:n ::.fi ,lilr::ri;
\..ilrn
l1rr.t.iri;ltt::tr:lrl.i: :4r..: -i
i.:\.t:, lr.ritii.
,i... 1..
r::
E(TIOilIIIAH BALLOOH
a
..r .
.
..
EIERDOPJES IH
o
:
i
: i.]
I.1.
Een uitgave van de K.l{,\.1'.L, Afdeling Ballonsport &&}tFs 6&?,ffi,&{#9" .94i1tr FOI{?S.,FSFaI]'{?{Jffi
S&{i?,?# SgS
..'...1. ' .,
,,
l
i'..
.,..,, .,::...- .'- t.::
,. .. ,: .'
'OUBE
Sr,prcmBER 1997
... ..
.'
,-. .:.:-.
BALLON
N,Itr,DIL;N,I INTRODT,Ctr,tr,RT:
ef ORY
36y
BALLOCNS
BALLooNS 2AGoREs
Voor de beginnende bollonvoorders
Voor .l05 de professionele bollonvoorders
von
t/m 3]7
BALLON MEDIUM Nijkerkstroot 5 5045 MC Tilburg Tel. 0"l3-5713140 Fox.0l3-5713144
Redactioneel Er zrjn
cotoFoN Ballonstof september 1997 Een uitgave van de afdeling
nr ee nieus e zirken te melcien.
Ten cerste. een nieul' r'eclactielid. Ren6 Bastiaanssen, heeft zrch ailneemeld, zie ook zrjn stukje 'Er en r oorstellen '. Ten nr eede. \\'e st:lrten een nieuu-e rubriek. "Incidenten er-r
onqelukker.r'. een idee ran Hen \-ermeulen en cloor hem op papier gezet rnet de
Ballor-rsport van de
r o1
Bal1on-.toi, \1-c hebben
afdeling Ballonsport en
Shapes
andere belangstellenden.
ballonteesten en dat r-inclt naruurlijk zijn u-eerslag ir-r deze
erra
r-eel fbto's
bij de verhalen
K\\-vL
ballonpiloten, leden van de
achterLsgende scd'.1chte dat piloten L-unnen leren van elkaars fbuten.
Het rras een z.rnler
Kt\\tvl-.
Een informatief blad r.oor Nederlanclse
geplaatst, vooral cle Special
rielen op,
De redactie beslist or.er het al dan niet opnemen van artikelen. De veranr\.oor-
delijkheid voor de inhoud van
De redrcrre krijgt reeelmatrg lovende *-oorclen over uiterlijk en ook inhoud
van
de artikelen komt voor rekening van de betroklen schrijr er.
Balionstol. Dir laatste is mede dankzij urv inzendingen en reacties. Hoe rneer piloten en ;lnderc lezers reaqeren op onze artikelen hoe levendiger en interessanter ons blad
Eindredaaie: \\ orL1t.
Elise Hey,ligers St. Antoniesbreestraat J5 K,
INZENDINGEN VOOR HET DECEMBERNUMMER VAN BAttONSTOF, VOOR 3 NOVEMBER, ZENDEN AAN DE EINDREDACTIE, Z'E ADRES
1011 HB Arnsterdam
Tel/fax: U.0 620 91
IN COLOFON HIERNAAST.
Re&raie
INH()UD
Taeke \Vahle, Rutger Coucke, Hen Verrneulen en Ren6 Bastiaanssen
Ballonmeetings, er ziin et zal
Redactioneel Van de hoofdredakteur
17
En Ruud Tibber was erbij
Foto oruslag:
Bestuurszaken:
Terrv Duffel, met dank
Koeienbranders en d.ecibellen
Van het bestuur
Jammer, h66l jammer
19 Nog meer technische uiteenzetting van
Afscheid van de chief-observer,
Hen Vermeulen
Hen Vermeulen
Huiveren metJoop de Wilde
21
N{ice
& Men/Rutger Coucke
Postbus 23, 12+3 ZG's-Grar.eland
Een wedstrijd zonder
Tel: 015 656 17 34
observers
22
Opinie van Mathijs de Bruijn
Dntk:
Varen in Frankriik C-oupe du
Milns inziens
\londes des Dames,
Radio's, wat kan je ermee?
8
Hen \-ernre,.rlen
Balloon
11
150.000
Rend Bastilansser-r
Sky nu ook in
Hoe wenselijk is een wedstrijd 1
3
Opinie van Rutger Coucke
Homerus
Nederland
27
Introductie van een nieuwe dealer Peter Tilney/Rutger Coucke
Special Shapes 14
Incidenten rubriek van Hen Vermeulen
bij het hoofdkantoor: 070 324 51
57
16
Ah o nnetne nt B a llonstof
29
Verslag van Jan Vermeulen .,,t;
iet-lede
n:
f
3
a o
or
0,- per jao r.
;s1.),1
%:*T@ff
iil:al:irl'irri',r:r
sT
\Vilnra Barends, tel: 053 161 46 55.
ISSN: 1386 - 1700
Jacob Kurper
:9*
n
.16 55
Aanvraag abonnement bij
Gordon Bennett
*grie;
Ad1)er"tentieta.rieaen op aanaraag:
\\,'ihra Barends 053 461
28
Spannend als noort tevoren
Vaassen
KNYvL,
afdeling Ballonsport, kan zich melden
25
Foto's: Theo Helthuis
Quandoque bonus dormitat
Ballonfeest in
\trrie lid u.il rvorden van de
Bron: Leeuwarder Courant
Nieurr redrctielitl seintro.luceerd,
observers?
GK Enschede
Te1: 053 461 +6 55
S1.,rnes
bierdopjes
Postbus 6365, 7501
24
Jousters leggen ballon van
Even Voorstellen
zonder
The Actionman
De ballon op de omslag, Alan
Technisch c uiteenzctting r-an
Koen Barends
23
Tegendraadse rubriek, Rutger Coucke
Elise Her lir.ers
aan
Virg^in Airship and Balloon Company
Vonngeaing:
Regiocotirdinatoren
Ballons, hoogspanninsleidingen, aluminium/stalen tanks 4
62
0''f
Bestuurszaken in de voorjaarsvergadering
WOORD VAN DE VOORZIITER
mededeling
llet
opgeheven zijn, schriftelijk bedanken.
Bestuur is gelukkig weer voltallig: na
REGELING VTUCHIUITVOERING BALI.O N N E N :VAARTRE GI STRATI
E
uittreden van Ruud Tibbert, december j.l.
Er is voor het bestuur
zijn in de voorjaarsvergadering de aftreden-
behalve de CPL (omtrent het commercieel
In
de secretaris (Elise Heyligers) en penning-
brevet en de opleidingseisen worden de
van een luchtballon bericht gekregen over
meester (Lex Visser) door 66n persoon,
meningen van de examinatoren gepeild),
de nieuwe regelgeving. Als uiwloeisel hier-
Cees van Helden, verwangen. Rutger
zijn er onder meer de LTO-zaken en komt
van heeft het Bestuur het vaartregistratie-
Coucke vulde tijdens die vergadering de
er het BOM.
formulier laten aanpassen zodat KNVvL-
genoeg
te
doen:
EN VAARTHANDBOEK. de maand augustus heeft iedere houder
lid en vergunninghouder kan voldoen aan
vierde plaats op; en met Hans van Hoesel
OPROEP N.IEUWE BESIUURS-
de gestelde verplichting om, overeenkom-
LEDEN
stig de regelgeving, de vaart binnen 48 uur
Aangezien de laatste, ten gevolge van opko-
Daar Taeke Wahle, die zich naast de nieu-
bij de KNVvL te melden. De opdracht tot
mende griep, de voorjaarsvergadering niet
we regelgeving ook met laatst genoemde
het drukken van de formulieren is, nadat de
kon bijwonen is eerst nu een positief
taken bezig houdt, de volgende jaawerga-
gewijzigde inhoud om commentaar nog
bericht daarover vanuit het bestuur
te
dering bedankt en ondergetekende een jaar
eens aan de
geven. Tijdens de volgende vergadering zal
Iater volgens het Rooster van Aftreden
gegeven en waarschijnlijk
Hans van Hoesel, conform
daarvoor
was reeds voor die
tijd een gesprek geweest
om het besruur compleet te
maken.
het
in
aanmerking komt, dient de
RLD is voorgelegd,
inrussen
ligt het nieuwe
VRF op het moment dat u dit leest
a1
bij de KNVvL in Den Haag. Ieder
Afdelingsreglement artikel 6 punt 7, aftre-
oproep uit Ballonstofvan juni j.1. herhaald
den en zich onmiddellijk
te worden: vooral leden, die door hun KNVvL-lid en vergunninghouder
verkiesbaar
klaar
kan,
beroep of op andere wijze kennis van zaken
voorlopigvoor dezelfde prijs van.1t2,50, op
hebben - bijvoorbeeld wegens een bepaalde
het KNVvL kantoor een bestelling plaat-
Rutger Coucke zal naast de opmaak van
achtergrond of gewoon door bovenmatige
sen.
Ballonstof - een taak die hij al sinds enige
interesse
iaren op zich heeft genomen - zich tevens
noemde onderwerpen zijn of haar krachten
grondeigenaar waar u bent geland, deel
bezighouden met voorstellen om de PR van
beschikbaar wil stellen, worden gewaagd te
sfuurt u op via hetzelfde antwoordnummer
de afdeling wat meer stnrctuur te geven en
reageren.
in een blanco enveloppe en deel
Gezien de taken die de nieuwe bestuursle-
u minimaal 2 jaren.
miteiten.
den op zich genomen hebben, zoals hierbo-
Verder moet een jaar na de invoering van
Ilans van Hoesel bracht reeds enkele ambi-
ven weergegeven en analoog met
de regelgeving iedere vergunniaghouder
tieuze ideedn schriftelijk onder de aandacht
Hoofdbesruur van de KNVvL met porte-
een vaarthandboek hebben en
van het Bestuur, lichtte deze op de laatste
feuillehouders voor speciale zaken naast de
keuring aan de RLD hebben gezonden. Op
bestuursvergadering toe en zal ze ook zelf
functies van voorzifter, secretaris en pen-
de voorjaarsvergadering
in de volgenden ledenvergadering kenbaar
ningmeester, zou het "Bestuur nieuwe stil'I"
Bauke Zonneveid en Marcel Pijnappel toe-
maken. Verder gaat Hans van Hoesel -
hier wellicht vanzelf uit voorkomen. EIet gezegd een concept hiervan te maken. Het
mede gezien zijn contacten met Meteo
afdelingsreglement dient dan wel aangepast
ligt in de bedoeling dat dit dan weer eerst
Consuit - het meteo-overleg van Lex Visser
te worden; maar dat dient naar de laatste
aan de
overnemen en de perscontacten, met zijn
aan'mlling van april '92 (Rooster van vraag of hiermee in grote lijnen wordt
media-kennis als achtergrond, uitbreiden.
Aftreden) ook op andere punten herzien te
stellen.
meer inzicht te krijgen
Dit
in optredende cala-
laatste vooral i.v.m. uidatingen van
-
en ten gunste van
bovenge-
het
l{et formulier is in A4
bestaat ook
formaat en
uit 3 de1en. Deel 3 is voor
2
1 bewaart
dit ter goed-
van dit jaar hebben
RLD zal worden voorgelegd met
daan aan de
de
in artikel 10 en
de
vo1-
11 gestelde
of worden. Overigens is het belang van dat voorwaarden. Daarna zal het raamplan van
namens de PBN in de media, en gelet op
Rooster van Afrreden ook nu weer van toe-
het vluchthandboek op schijf aan de leden
recentelijk gebeurde incidenten door of passing: binnen ruim eenjaar kan het hele
tegen kostprijs ter beschikking worden
namens hun leden.
Besruur vervangen ziin.
zijn eigen specifieke gegevens daarin kan
Cees van Helden gaat de leden van de
voormalige commissies, die conform de
gesteld, zodat iedere vergunninghouder
Hans de Vos
verwerken
Taehe Wable.
VAREN IN MITITAIRE CTR'S;
tET OP UW ZAAK. Vlak voor het ter perse gaan r-an
cleze
Ballonstof is het besnrur van de Aldeline gealarmeerd door een aantal ballonr aarders
inzake het beleid lan de Koninklijke Lucl-rtrnacht bij het uinoeren r-an ballon-
vaarten in militaire controlzones. .\anlejcLnq toor aanscherpinq' r-an dit ALTERNATE
DELEGATE
Onze deiegate
ballor-rlaarder. clie zich onqeautoriseerd
Bruijn, wordt met ingang van heden bijge-
ophield in een militaire CTR. Gevolg r.an
staan door Hen Vermeulen als alternate
deze reci-rtzark is. clat de
KIU zich strikt delegate, zo. is in
qer
bestuursvergadering
besloten. Gezamelijk zullen
nloet houden aan de naler.ing r.an cle regel-
Nederlandse belangen binaen
ins. Die regels xror vaarten in de CTR
tern u .r.rn in Je \ FR-Gidr.
3
bij de CIA, Mathijs de
beleid is kennelijk de strafzaak teqen een
ze
de
de CIA
behartigen.
\aar de rnening van het besnrur zijn
cle
Cees
oan Held.en
reeels op z'n zachts gezegd niet erq q'erk-
baar en qeven aanleiding tot heroverr-e-
OPROE
ging. Inmicldels is overles gaancle met de
Om een beter inzicht te krijgen in wat
bevoegde instanties, echter tot nader order
pers schrijft over ballonsport, roept het
client u u\\. vaarten
in militaire CTR's
reqelen conform het gestelde
in
P
de
te
bestuur haar leden op, stukies van dien aard
de \lFR-
naar de redactie van Ballonstof te sturen.
Het postadres voor deze "knipseldienst" is:
Gidsl
El u.ordt op gelet en overtreders
u.orden
R. Coucke
strafrechtelijk ven olg^d. Bovendien b1ijken
Postbus 23
overtreders door hun gedrag; een onge\{en-
1243 ZG's-Graveland.
se siruatie te crdeeren voor ballonvarend
Uw bijdrage wordt
\ederland.
belangstell i ng tegemoet gezien.
Hans aan Hoesel
id6 fi 6fi :.,ffi Op .i .tuzurrus lAql heeft Nini Boesman aan de
vt
26,6,r
gewardeerd en met
6;,:.:.l,:,,,,:;'l::
r3!'rgxl?,1i?jl*lillYil::$l991l3li:
hrer Berendse van Festo. De Boe:
-Jurs tloor de r-oor de
L\\'L
als elkenning
voor ,gl.di:c.1.".dj. diegenen die bijzoncler veel sedaan
onniikleiine van de ballonvaart
zow.el op het gebied van heteluchtballons en i.l:al:i
gasballon, alr op
h.r eebied r Jn tmnsatlrrnLische \ aarten.
de .'k;.;l3e1,,..
i:.r,;;r.iJ;ru,r
te houden. l'$iiillrti
ph!rs:,'
4
, l.e$;,,ti,t
t
i
llllfe:,q: t*qf
,.e*, *rq
s,e--,.
--
:;::9:ir
ry*wffiw&rro
5:1?
4
Dat zegt weinig over het geluk of ongeluk
van Nederlandse piloten in vergelijking
Geert
Pah
pa,t zo
on/ortuinlijk
verwondingen enin2\Yo van de ongevallen la
veel minder over het verschil in kwaliteit.
hoogspanningsleidingen onder de grond
zitten. Alleen de "grote jongens" hangen aan masten. De rest is begraven.
In de
ons
o
og t p a n n
ingt
le i2
ing.
ze,l?zaa m h e i3
in
nxe
t
l?
o
sterk magnetisch veld aarwezig dat ook
)aar ongelukken met
ballonl ?ie in aant,aring og r p a n
ning
/e i?
ven van de hoogspanningsleidingen niet goed genoeg is. Rond de leidingen is zo'n
.l[eer)ere keren per jaar
van tijd tot tijd met zijn ballon bijv.
Duitse grens over gaat weet dat je onmid-
moet zich ook realiseren dat juist wij blij-
In Amerika it ?at wel an?er,t.
omringende landen is dat wel anders. Wie
de
beslissing branden of rippen komt te staan
Ne?e r la n?.
gebeuren
de
tot dodelijke slachtoffers. Wie voor
Gelukkig een grote
de
uiterst gelukkige situatie dat de meeste
blijkt dat branden
rn 40Y" van de ongevallen ieidt tot ernstige
kenni,t te maken met een
met Amerikaanse ballonvaarders en nog In Nederland hebben we te maken met
Amerikaanse staristieken
lcomen
vonkoverslag over vele meters kan plaats-
vinden.
Uit de literatuur blijkt dat mini-
maal een afstand van zeven meter
ing e n.
dellijk het Duitse landschap kunt herken-
in
acht
genomen moet worden om enigszins veilig
nen aan de vele bovengronds hoogspan-
met ballons die in de hoogspanning ver-
te zijr.
ningsleidingen die naar de verschillende
zeild raken. In de media gaat het dan con-
Er ziln nog een aantal factoren die een rol
dorpen en boerderijen lopen. Vaak zijn
stant over de vraag: "Hoe heeft dat kunnen
spelen
deze leidingen, die het beste te vergelijken
gebeuren?". Onder bailonpiloten komt
punt v/aar de vonloverslag plaatsvindt, of
zijn met onze telefoonleidingen van net na vaker de vraag aan de orde: "Wat doe je
de oorlog, verborgen achter bomen of je plotseling ziet
da;t
a1s
je in een hoogspan-
struiken. Het blijft daarom akijd raadzaam ning verzeild raakt?"
De cruciale
waag
bij de veiligheid. O.a. ziyr dat: het
er sprake is van geieide leidingen naar de top van de ballon en het soort flessen dat er aan boord staat.
l{et is
meerdere malen
niet de allerlaatste boomtoppen als rem te daarbij is rippen of branden? Omdat er in
gebeurd dat er vonkoverslag plaats vond
gebruiken als je 4iet zeker weet of er pal Amerika veel meer van dit soort ongevallen
russen de hoogspanningsleidingen en de
achter de bomen geen palen met leidingen
hebben plaatsgevonden heeft er ook veel
staaldraden die van het branderframe onder
staan.
beter statistisch onderzoek kunnen plaats-
de mand doorlopen. Als daarbij deze staal-
Zoals eerder opgemerkt gebeuren er jaar- vinden. Daar-uit kan maar 66n conclusie
draden doorsmelten, valt de mand onder de
Iijks in Amerika regelmatig ongelukken worden getrokken: RIPPEN!
Uit
de
ballon vandaan. Ook als de flying wires
qerairkt'*'orLlen is de kans groot dat de bal-
rloeibaal qas bevrndt. zal veel rninder snel
lon r-irn de nancl
ontplotTen
gescheiclcn r.r-olclt. Een
of
srnelten tloor cle koelende
Ze scoren laae in de ouqcr.allenstttistieken,
hoewel je nanrurlijk
in
aanrnerkinq' moet
Pl
ander groot risico is de rranuezigheid van
u-erLinq r-an het r,loeibare ges. Ileestal zal
ncmen cl:rt iemantl dje
een draarl die r,rrnuit rle ballonrnalicl naar rie
op zo'n moment de druk snel stijgeil $'aarna
zijn ntr:rrn lreeft nog u'einiq kanscn heefl
koepcl loopt r-oor cle rerbindir-rs nlet
de r-eiliehciclsentiel qeactiveerd r'r-ordt en
eehad op het rnaken van fouten. Prloten dic
lles zrl giriln irfblazel'r (nret alle tisico's r-an
100 tot 200 urir per jaar maken lopen de
\\,:urmtesel.rsor.
een
Orerslaq tussen hoogspan-
cle
Het risico op
ningsleidrnqen cn cleze draecl leidt onher-
brancl uiter;rard).
roepelijk tot en inslas in de mtrnd. Tenslotte
cn/of cintplotlen wordt veel groter als cle t'les
c1e t'lessen.
\-oorzorer ik op internet
kunnen nagl.in is er noq nooit ge\\'eesr
\;11.'r
heb
sprake
ontplotfende stalen flcssen. N1e
q-eraakt
smelten
wordt op eer nivcau u'arr
zich
dampr,orrniq ges ber-inclt. Er is geen koeling en het
snelt- of ontploffinqsproccs vcr'loopt
ollgc\ irllL'n tlie gefire1cl u'orclen over o]ft-
zo snel dat het r-ciliehcidsr.entiel niet op tijd
plottlr-ide tlessen (zou-eJ iloor inslag tegerr
qcactivcerd \\'ordt.
,ie grond
a1s
rlool vonkor.ersleg)
cle r-r:aaq
op of het op termijn niet r.erstandig
zol zijn. uit hct oogpunt
van r.erligheid, af te
Nu u.e het toch
r.rver statistieken hebben.
Arnerikaanse st:rtistieken u'ijzen
krnsen
c.,p
uit dat
cle
een onqev,rl stijeen met het arrn-
tal uren en.arinq viln een piloot. Piloten met
o\-er te stxppen op stalen tanks. LTit onder-
r'r.einig err-aling
zoek blijkt overigens dat cle plaats \\iairl'eell
rolqens de statistieken u.eini-g risrco.
or-erslag naar irlurniniunr tanks plaatsr.indt
len
vrij
clen giran \.arelr en
verhit u.ordt op een nir-eau u.a:rr zich nog
op
De our./rlLer'r /iir'r:
- hoe groter het 'aantal vluchten, hoe qroter
rls k.trrs,,p e(n
unqr'\tl trtic ttiel
rrt,tt'l
loopt gcen risico) hoe nreer vailrten nren rn:rakt hoe vaker er oncler m,rrgin:rle conclities g'evrrren
r'l
ordt
roel<eloosheid of r.crslapping r-an aandacht
steppen r':rn rlurnir.riurn itlessen eti \.erplicht
essentieel is. Een aluminium tank clie
'.
vaarten als
- hoe vaker nren v:l:lrt hoe groter de kans op
haclden
betrekkrnq op alumrniun flessen. Dat roept
gr'(,ut\tc ririr'o
.10
r,a'.rk
(rinder dan ,3[) uur)
cn r.eiligheidsrnartregelen of checkproceclures
'\ls
in een statistiek het a:rntal ongcr-allen rn
Anrerika
r.r
ordt uitgezet tegen het
:r:rntrrl
lopen
uren en".iring blijkt drt er bencden 60 uur
t.d-
u.einig oneer-:rllen roorkomen en clat er een
alleen onder rdeele ornstandighe-
duidelijk piek ligt rond de i00 uur els Pl.
zijn noq uitcrst u-arrkzaam
Daarna loopt het arrntll onger.rllen in relatic
in het uin-oeren van alle
2,11
checkprocedures.
tot het a:rnt:rl ulen en,arinq
weer: terug.
5
Fe 1 g
Varen m 6
e
/e ;o
rt n e b /o e rtte
rt, q loe
qroen( rt,iJ'nIel)ert k/ett,'t,t Cho.rertte
il
ie n
c)e
)
rrt
:e
rtta l,r lt
/tt
ittte
n en
/
ic /t te tt
hr'urelt ronr)rrrrt tlloin.f'ott).t in
. llon i I jtt/i tot I
tttttTtt,rttt,r ,,tri1'r)en ltie
111,r171.4pf.liit.t,,,,ttt 1)r'(',t11yr',)' [111'1rpr't'tl,
Frankrijk, om ?e Coupe )u lf,on?ed
)
t)e
r :o'rt
t'ttr]l't)t't't't',,1r'lt'ii,'ttt 7et Damel
Frank COUPE DU MONDES DES DAMES
IIet
was de Japanner Masashi Kakuda die
in 1990 de World Ladies Cup introduceerde. Sindsdien is deze wedstriid voor pilotes
ieder jaar inJapan, gehouden; tot Frankrijk
dit jaar de Coupe du Monde des
Dames
naar de Charente wist te halen. Twaalf pilotes staan op de lijst van deelname, uit
Frankrijk, Japan, Polen,
Hongarije,
Engeland, Amerika en Braziiid.
We zitten aan de welkomslunch op de binnenplaats van een oude boerderij
in
de
schaduw van bomen. Het is warm, de lange
tafels staan vol plastic dozen waarin het
eten
is
rondgedeeld,
gesmaakt. Naast
het heeft
goed
mij zit een Franse pilote,
Anouck el Andalousi. Ik kan me haar naam niet herinneren van de deelnemerslijst. Dat
klopt, Anouck heeft haar ballon uitgeleend aan een Japanse pilote, Matsuko Seo, die zo
de hoge kosten van het verwoer van de bal-
De groene olag
ion kan uitsparen. "Waarom een ballon-
varen kan hij meestal rekenen op de steun
Dat geeft ons de
wedstrijd speciaal voor wouwen?" waag ik
van zijn wouw: ze helpt bij de voorberei-
landschap te toeren, langs slingerende weg-
aan mijn Franse tafelgenote. "Is de ballon-
drng, ze volgt de bailon of past op de kin-
getjes, boerderijen, dorpjes, wijnhuizen
sport niet een van de weinigen sporten
deren. Omgekeerd komt dat weinig voor.
met hun poorten en in de bossen verscho-
waar mannen en wouwen strijden onder de
Zo'nLadies World Cup heeft een zekere
1en kasteeltjes. Je vergeet even
zelfde condities, met het zelfde materiaal,
status en is bedoeld als extra stimulans
zonder een enkel onderscheid?" Anouck
pilotes om mee te doen aan wedstrijden op
voor
vindt dat het onderscheid er wel is. Om internationaal niveau. Anouck zal mij bij
gelegenheid door het
het geden-
der van de RN10 die 20 minuten verderop de verbinding
vormt tussen Angoul6me en
Bordeaux.
goed te kunnen wedstrijdvaren moet je het
gelegenheid aan de Japanse pilote voorstel-
Deze ochtend, de nevels hangen nog in de
veel doen, ervaring is belangrijk. Het is
len.
dalen, begint
de wedsrijd bii
La
Rochandry, een middeleeuws fort dat in de
voor wouwen gewoon moeili.l'ker om veel ervaring op te doen. Vooral als ze eenmtal
WISSEIENDE LAUNCHFIELDS
negentiende eeuw is gerenoveerd. Na de
getrouwd zijn en er kinderen komen. Als
Tlpisch voor
deze wedstrijd is dat de start
briefing wordt op het grasveld aan de voet
een piloot ambitie heeft om wedstriid te
steeds op een andere plaats
wordt gepland.
van het sprookjes kasteel het doel neerge-
"d:
"t". .*"i *,
B ,t-g l,',1 T :i'T
fi*r{!!
e+*i:
i'-:i
(i
f
lcqd, hct rocle kruis. De nrontgoltidres
hebben rle toeschourvers r.'.rnaf het hoogste
filoeten daer hun t*-eede marker nee::gooi-
,:leel r'an A.nqoul6me, \\'t-rrr
st,rd
purlt \-:in l-ret rode kruis. De vorige ar"ond
en. De eerste moet) nilill' keuze, zo dicht
liq't. Tegen het licht r':rn de ontletsrrande
hebben ze niet alle rnarkers kunnen rueten.
niogelijk bij 66n lilrl cle nvee
-[uclqc
zon! stilqerl clc montqoliidres op \.oor een
ornclat hct tc donker ri,erd. De markers dic
Declaired Goals r-erclelop. terecht kornen.
"Chasse au Renalcl" en r,erduijnen als kleu-
het ver:st s.eg lagen, bleven op het veld ach-
Dc Iil,,ten /\\L-nrcn .ril ,,nr ecn qrrrt.tigc
riee stippcn in de vertc, achtcr clc \bs aln.
tcr. Du .jrrn lrcsli.t .lat zq nicl tttcrt'
de oucle
cclr straal van 1-50 meter roncl het midclel-
g. itt. -
startplir;rts te zoeken. De zon
ten rlorden en beschouu,t
rerclrilft ilc nercls uit
'.rls
den en cle lucht b1'.rus.
c1e
cle r-el-
tordt
ze
"out of borinds". l{arlEne
l-reeft l-rier haar tu,ijf-els over,
azuur
de rneeste
temperirtuur zal tot
7
lchtergebleven
nreel'(liln 30 graden stijqen.
markers zouden u.aarschijn-
L)r rc-.tr l,rtllurr rcr'chijrtt
lijk toch qeen punten
achter de bomcn cn r.aart
rcn, IritaI hclcrrrrrl zckcr i.
precies tusserr de torens r,:rn
clat niet.,\Iaar er is qeen
i-ret
klsteel cloor,
cle
co-piioot
opleve-
piloot die protesteert.
in dc briefing-
kan het niet l'.rten even het
Dc
kruis op
top r.'.rn het toren-
tent op het l,runchlicld
bi
tje iren te raken. -\1 q'auri' hrrrct Ll. lrr.lrt r ul klcurigc
llainds. Hongeriu zitten
cle
piloten r-net hun crel\' te cten
(lebruik
nrr de ochtenduedstrijd. De
t1e
rnontgolfidres. rnakend
zijkrrrrcrr \ in (lc rcnt
de r.erscl-rrllende
r-er-r
bruncl-r is
j
zijrr
u,inclrichtinqe
ottthooq gqrlrectt. Irct ir
Ien,le
n op verschilh.ogte. - er is ucirtig
zrnders
s ind
- probr'rerr Jc pilotcu in
te u.arrn. De
pilote r\{atsuko is
Jepanse
tevreclen
de buurt vrrn het cloel te
met h:lar score van \.i1nmor-
komen. Sommige beginnen
qen. Ze is rnet hirar ec|rtge-
piar kecr opnieuv.. Daar
noot en f$.ee co-pilotes naar
r-erschijnt de gele ballon van
l:rankrijk q'ekornen. Zlj heeft
een
de .lap'trts.
\llt*trko
fir.ee keer cleelgenornen aan
Sco. zij
heeft nurnnrer 7. trIct ecn sierlijke boog cirat
zij
Jc
\\ orl,l LrJiu.
( .rrp irr Jrpan
en het rs een g'er.r,eldige kans
eerst
hoos tle lucl-rt in en komt d:rn
clat
r:ij .1.1
,loen. lk \ r,l:lg haJr sirt
r"q-
haar
rLrar beneden. pre-
j'. -:
':.1
nrirkii
1 ..
.
, ''[
linclt
'
:,ri:. Dr: .ntlokt
rs
..r
,/i.i
r-;rn eer-r rvedstrijd zon-
der obsen-ers. llaar irntq.oord
Jlntsuko Seo itt tttattd bij start
Jacques Bernlrclin. dirccir,r
kreet:
zij nu in Frenkrijk nree kan
diplomatrek. "Een rvedstrijd
WEDSTRIJD ZONDER OBSERVERS.
rnet goecle obsen-ers kan van betere ku,ali-
:rnuit
Dc (-or:pe d Europe l'ordt zonder obser-
teit zijn.
Angoul6rne een keer qestart. r'anai het lle
vers ge\jren. De tasksetting ber-at dan ook
en tasksetter, de
C-.r. c
scrir,rl.
Zo'als ieder jaar \1'ordt ook
in de rivier de
\
"
rrll.sn doelen die door hrt rttea.rrrirtq tennt
WEDSTRIJDVAREN
een kronkel maakt door de starl. De lucht-
qemeten kunnen l.'orden.
ALS GROOTSTE HOBBY
havens r-an Bordeaux en Cognac hebben
CorneLs en Rutger Coucke, de nvee
De laatste dag, zondag, Ioopt de tempera-
het groene licht gegeven voor deze avond.
Nc,lerlan.lers in hct uit res lllen\en
tuur op tot 36 graden celsius. Toch hebben
De ballons staan nogal dicht op elkaar, ach-
bestaancle rneetteaffr, hebben het l..arrn. Ze
die middag al duizenden mensen een plek-
ter de hekken dromrnen de mensen. llet
zijn tot in het heetst van de dag bezig nret
je gezocht op het uitgestrekte starweld bij
publiek zit overal, op het gras,
meten van marker tot doel en weer terug.
Maindfield. De spectaculaire vliegshow is
Ze moeten zo'n 50 mlrkers
adembenemend en oorverdovend.
aux \raches
Charente. die
ir-r de
bomen
en op de brug. r\Iaar het mooiste uitzicht
Nlarldne
a1r'r'-erken
+. * ,*1r, *_r n 1
in
Tot slot
obbr', het u'eclstrj jtlr-aren. Harri
van clit volksluchtf'eest zullcn, noq 6in keer,
g'rootstc
de nronqolfiires opstijf{en. De l,ratste r.aart
hcett nrec ballor-rs
r-lrr de
dstrijd. Het gccluld r-an het
u.e
publiek u-ordt op de proef gesteld. Ilen kan
h
er-r
e
66n ntancl. C)p de
,tndcr< l,,tllorr rlrrrtt dc Itilillll
\illl
zijrr r'ar-l-
van-beclrijf met de rlinder, s\-mbool r-:rn het
Radio's,wal l/e
it
rntoer)cli1'k ranrerJe het.{e
cht ik ltat troe.qer met rtt)io'.r )ee), krijo ik rtotJnl
t,rdq(n o.f ik er tJo(()kloP dtttt
8
ktrt
korttert (rrie ttect), en
tk iet., tc
rc rt7
tt'eel oltl
c)e
tttr'.tt'er.t
lte,r trttt rt ot'er
Hany ilc
GreeJf
nog niet starten,
e
bij briefing ale
temper:rtuur lnoet eerst
orltpoppen en hct trekken
litlt .le
n
L'
\\'at zakken. De ballor-rs liglger-r klaar op het
rnooie plek naar i1e :rnc1ere. Helrie
r-eld. \Ietsuko en Anouck sta:ru nirast elkatr
GreefT I-rralde rn 1993 ziin brevet en is l-rier
rnet sombere gezichten. \\rat is er aan cle
voor:nameliik om en\-irring op te cloen bii
hand? De r,rakt bij
nrrket
cle
van I'Iatsuko is kwi.jtgc-
vorig'e task. ze x.cet z.eker rlat zij
l-ret
u erlstri
jclvrlren. Net
Bastilanssen, ook
als
I
l, / i1'ke
n
tttni)en te
)e
(
ort- )
rt. l)tt ut'o n
h ie
r
n rd () to - t, e r b tt tt /,
de
Rcnd
hij u'rl s.eclstrijden'aring
henr r-1ak bij het iloel heefi lrten vallen.
op doen ir deze, voor Nederlanclers,
Later bliikt clat de het nummer van halr
irndere situ:rtie. Cees r-an Heldelr, al jarer-r
ttt.trkcr. ccn zc\ crr rnet c(n \lt'cepic. i\ ilill'l-
endlousiast deeltrer-ner r-an de (ioupe
qezien voor een vier. Ruteer heeft dat
d'Eurc4re, heeft
r.i-el
o q c 1 i./ kltct)e
eltc
of
reikwi')te
rota n. D/to rb iJ'
/totlttI trdt
...
een.,
1-ren
ztr
op het idee gebracht.
vaker rneegemaakt biir'. lnet het op num-
trIen kan zicl-r hier Ineten lret piloten op
mer lcggen r.ln de markers, de omgedraai-
intelnationa'.rl nir,eau, it't een ontspannelt
Jc zerett krn rrr,rllelijl \ool'(ctt rier urtr-
sfeer en toch serieus.
den aansezien. Later besluit de
De rrontqolfldres \.erd\\'ijnen langz,ram in
De
het gouclen ayondlicht achter de heuvels.
compacte portofoons voor de communi-
lengte v:rn cle een arrn van het rode kruis.
Het is al clonker als ze terug komen op het
catie met de grondploeg en in voorko-
Eindelijk wordt de eroene vlag gehesen
feestterrein \\.arr,
jury-
-Xlatsuko Seo -{ metel toe te kennen,
cle
meeste ballonvaarders gebruiken
l-ret FOte
mende gevallen met de verkeersleiding.
het inflaten begint. De ballon nret de r'lin-
r\rienne, een gcu'eldiq-e openlr-rchtschrtns-
De bekendste zijn de gele DITTEL's en
cler r.an Harrie cle Greefl, (zie inzet
partij ian
de groene
en
tot slot van
cle gar-rg is.
ICOM's, maar ook vinden we
ornslag), sta:rt ;rls een yan de eersten over-
een enkeling met een AOR of Bendix
eind. Hij gebruikt deze bullit, een zeskirnti-
King. Daarnaast worden hier en daar de
qe bellon, (enig-e irr Nederland) r'oor zijn
Rutger, Aru4lie en Marline meten market:
"sterkere" Dittels (er ztjr,tv',ee verschillende fabrikaten DITTELI) die het formaat van een kleine koffer hebben gesig-
naleerd. Om maar gelijk een misverstand
uit de weg te helpen die "sterkere" DIT-
TELS komen niet per definitie verder. Dat het soms toch zo lijkt is het onderwerp van dit verhaal.
In principe zijn alle radio's opgebouwd volgens het zelfde principe. .1:
"'Ps --,..i--.
'fl- A.:[, sprxs k$$
ffi
.;i.-';
:{.ilI o f dis:
In
r-ust, mits
kan je er mee. ingcschakcld uitcr'.r,rrrl, zijrr het ont\'-rlrgers en door een druk
op de knop r.r.olden het zendels. \.ia een miclofoon pratcn \\re vill1 ons
afen door ecn luidsprckcrtjc horen
rve cle ancle-
rcn. I)at luidsprckcrtjc is door cle eeringe afiretingen nau-
9
ri.elijks in stiat om eniq volurne te produceren en claardoor t,i ,. I tillllriiii lrn::L,tl!::, f.r.t \b/
sta:lt de volumc knr4r op onze ballon-radio's r.eehl volujt
open. l)ir'.rrdoor vervor]I]rt l'ret geluid nogal en det ,,p zijn beurt r.elminclert de verstaanbearheicl. De keus is dus zecl-rt
,1
I
ml:ir verstlanbler of herd en ven ormd. \Iercler onderscheiden u.e
eer-r
'.lntenne
ian ons irplllrart. Bij
cle meesten
rMond
is dat
/q i
een rubberstaale van ca. 15 cm. Op cle anto r-aste- of mdgncct\roct-\-crsic aan, die bcide
60 cm lang zijn. De illte1lne
tleflcn n'e ccn
in de
\J
re-eel zo'n
is een crucirel onderdccl ven dc
instalhtic cn claar bestcclcn u,c vcrdcrop cxtra l'.rnclrrclrt airn. In de tliscussie rnet ler-eranciers of reparateuls is het bel,rnq-
rijk om een qoetle
cliagnose van cle ploblemen tc fbrmulcrcn.
l)oor al hct jarqon dlt daar
gcbruikc'1i1k is
uordt
eenvoucliqer op. Belanqrljk is rlirt rl-e qoed scl-reiclcn
(l1rt
er'niet
Ltnnen
oncler'-
of het plobleem bij het zenden of
optreedt. Controlc met cerl andcrc ballor-r
of
ont\-angcrl i'olqploeq'
(evenrueel een resen-e radio) is daan-oor een goed middel.
Meestal vinden rr.e het zendvernogen de belangrijkste eigenschap van de radio. Daar zal
ik het dus eerst eens over heb-
ben. Het is juist dat de grootte van het zendvennogen, uir-
gedrukt in $.att, een maat is voor de uitgezonder-r encrgie.
Hoe qroter het aantal r'att hoe rneer energie u,ordt opger.r'ekt
in
cle zender.
i\{aar kom jc d'.rar r.crdcr mcc, rvordt dc
reiku.ijdte groter? De reiku.ijdte rvorclt door een aantrrl factoren bepaalcl. Ein daan an is het zenclvermogen. De bel:inq-
Het komple"
rijkste factor voor cle reiku,i.jdte is echter de antenne 1-rooqtel Op de frequenties die u,ij gebruiken, tussen 108 en
1-16 N,{liz
t.',#;HTi:r"
tot speciole Bollontroiler.
(of ,\lcgaHcrz), is het noodzekelijk dat de antenne's r.an de
zentler en ontvrlrg-cr clkaar kunncn "zien". Nle obstakels r
Notuurliik
eu-nindclen het zicht en dus cle reil.rvijdte. Gelukkig is een
r'.rLliocoli niet zo sncl gcblokkeerd
a1s
een lichtstraal. Dat de
ilntcnne s elkirirr rnoeten zicn moct dus niet a1 te letterlijk
s'ortlen opse\'.1t. De errde is echter een obstakel dat ook
rcor lrrdiogoh'en ondoorzichtig is. Daarin zit
de verklaring
drt dc rerkrijdte vin onze radio beperkt blijtt tot zon, ongeacht of jc nu beschikbaar hebt.
l.
10
ln theoric.
oi
Tel.
100 rratt zencl r.ernroqen
uitgrande \-an een roldoende
BAI, I,d.'tSTOT
'; i'
I . D-54338 Schweich (Trier) 0049-65 02 10 14. Fox 0049-65 02-1016
Am Bohnhof
de hori-
-:t'
':
10
hoge antenne zou je met 6 watt zenderver-
een geschikte luidspreker op je portofoon
Deze eigenschap heet selectiviteit. Hoe
mogen een 1400 km reikwijdte hebben.
aan. Een wereld van verschill De volgende
meer frequenties naast elkaar worden
Maar de kromming van de aarde verhindert
reden is wat moeili;'ker te verklaren. Onze
gebruikt hoe moeilijker het wordt ze te
dat. In principe is meer dan 6 Watt in een
ontvangers staan allemaal op dezelfde fre-
scheiden. Zrt
ba1lon dus overtollige energie die alleen je
quentie (122.25 Mhz) zijn er meerdere bal-
tion vlak naast het zwakke signaal van je
batteriien eerder uitput. Daardoor hebben
lonnen in de lucht, dan kunnen die elkaar
eigen volgploeg (of ballon) dan
die sterkere radio's ook zulke grote afrne-
onderling uitstekend bereiken
(grote
gevoeligheid van je onwanger minder en
tingen, wil je een beetje levensduur van je
antennehoogte)
de volgploegen
echter
dus de reikwijdte ook.
accu's dan moeten die ook groter (en dus
horen alleen de ballonnen binnen in hun
aantal radio zenders, omroep, brandweer
zwaarder) zijn, het worden dan al gauvr' van
eigen horizon.
Ziln er meerdere ballonnen
en politie en meer van dergeliike diensten,
die koffertjes. Het omgekeerde is ook heel
binnen die horizon en wordt er per ongeluk
mobile telefoons (ook de GSM'$ maar ook
teg'elijkertijd uitgezonden
interessant. Omdat er een vierdemachtsrelatie bestaat tussen reikwijdte en vermo-
gen haal je de theoretisch helft van
de
.*1 I
clan
er
een ongewenst
sterk sta-
lijkt
de
Door het toenemend
ongev/enste zendertjes, bijvoorbeeld de storingen die elektronische hoogtemeters
treed er
uitstraien wordt dit effect versterkt. Een sterkere (koffer)zender
afstand (dus 700 km) met iets meer dan 1,5
lijkt dan in eer-
watt. Valt u ook op dat de meeste handheld
ste instantie een verbetering maar in
radio's zo'n 2 watt zijnl Meer is ook niet
het totaal maakt deze voor die :rndere diensten het probleem
nodigl
\r
e(r' rlrut(r'. L)p die
rlr'.rrrrcr'
geldt alleen het recht van
Ja maar, hoor ik u denken, die
de
.rcrL.le, drrt i. Jrr. slc, hts een rij-
koffertjes komen
delijke oplossing.
Soms wel, maar meestal lijkt dat maar zo. De reikwijdte wordt
\\-elke oplossing is er dan lveli Het
bepaald door meer dan alleen het zendver'-
is
mogen en de antenne hoogte. De
zelclen een probleern om te conlmuniceren
gevoeligheid van de onwanger speelt
nrssen r o1qpkreg en ballon, pas tiidens laag-
ook een ro1. Hoe gevoeliger de ontvan-
\
ger hoe groter de reikwijdte. Dat bete-
l,c|erkt. \'oor Jie tirultie zitrr urrze een-
kend dat je reikwijdte dramatisch afneemt
het r-erscl-rijr-r-
irr'(r'r
(rr rrr de l,rndirrg is cotlttttttnir'lric
r-oucLqe portolbons
net zo nrin als de
als de gevoeligheid van de ontvanger ver-
sel van interferentie op.
Het is alsof je in
koflertles echt geschikt. Dat het toch som-
slechterd. En wat is het geval. Omdat pro-
gezelschap allemaal tegelijk gaat praten.
nriqen n,el lukt en anderen niet heeft,
fessionele luchwaart communicatie zich nu
Ook dan wint de hardste schreeuwer. 26 behoudens
in de regel op grote hoogte afspeelt, en dus
winnen de koffertjes van de portofoontl'es.
oorzrrken. De belangrijkste is radio disci-
de reikwijdte enorm is wordt de reikwijdte
Dan wordt al gauw de conclusie getrokken
p)ine. Bij zendamateurs, een endere hobb1,,
moedwillig beperkt door de ontvanger
dat de koffers beter z1jn. It de
is het een lornst om met zo gering
gevoeligheid te verminderen. Eigenlijk zijn
gevallen
onze radio's (als onwangers) de beperkende
Radiotelefonist gewoon slechter, hij drukt
tal collega's (en lief'st zo ver mogeli.jk)
in de communicatie keten.
de anderen wegl Als d6t je doel is? Koop
bereiken.
dan een kofferrje!
zol Hoe ze dat doen? Ze noemen
schakel
meeste
is het gedrag van
de
clet-ecten, een
aentil mogelijke
rnogeljk
zendvermogen een zo liroot mogelijk aan-
I{et
2-5
te
watt naar Zu'itserland of het
"R,\DIO PRAC'IICE" en het is disci-
Waarom doen die koffertjes het dan beter?
Ze doen het beter om een aantal redenen.
Een ingewikkeid bijkomend probleem is p1ine. Als er vecl columunicatie-
Een reden is dat ze meestal een betere
dat onze onwangers, door hun eenvoudige
mers zijn die om de beurt kunnen
zo'nltnge platte metalen
opzet, al de grootste moeite hebben om de
mogen zenden, dan is het v:rn groot belang
op
verschillende fiequenties te scheiden. Als je
de communicatie zo
temg. De tweede reden is de veel betere
op 722.25 Mhz luistert, wil je niet gestoord
den en je beurt af te u-achten. De hele
geluidskwaliteit van de grotere iuidspreker.
worden door een van de frequenties van
rcgclqering ran tlc
Daar is een oplossing voor sluit maar eens
Schiphol op bijvoorbeeld 121.20 Mhz. Radio Telefonie is daar op gericht, korte
antenne hebben,
spriet bijvoorbeeld, daar kom
ik nog
cleelneen
kort mogelijk te hou-
IC\() len artnzirn
tatt
Even voorstellen: Ren6 Bastiaanssen Vanaf 1986 ben ik actief met ballonvaren bezig, en sinds januari 1 991 ben ik freelance piloot voor
Ad Ballon in Breda. lk vaar wedstriiden zoals de Coupe d'Europe in Frankriik (zie
foto).
Binnenkort krijg ik extra vrije tijd. Die wil ik graag aan miln hobby besteden, maar dan door er over te schrijven. Als redactielid hoop ik een positieve bijdrage te leveren aan Ballonstof. ln okto-
ber van dit jaar neem ik deel aan Challenge '97, een vriendschappelijke wedstrild bij onze zuiderburen, georganiseerd door Luc Herdewijn. Een verslagje hiervan mag le dan ook met foto's van mij verwachten. Naast deze introductie wil ik de lezers ook oproepen tips, ideeen en suggestisch naar mil op te sturen. Wellicht levert dit stof voor een artikel op.
11
Je kunt mij op de volgende manier bereiken: Telefoon en fax:0161 49 60
11
Mobiele telefoon: 06 53 454 104 E-mail: rene.bastiaanssen pi.net postadres: Vianenstraat 8,4861 TJ
Chaam
Ren6 Bastiaanssen
vaste berichten met een eenduidige beteke-
Ilen r-aste ilntenne rnits juist gemonteerd is
zo'n stuk van een rolduimstok, maar het is
nis, geen geleuter. Zeker na de landing
bcter dr.n een mlrgneet\.oet en veel beter
het een of het ander. Een
a1s
beproefde
je de crew niet meer kan bereiken is her-
den een zoqenilrrmde glaslntenne. Zet methode is om
haald oproepen zinloos. Instrueer je crew
nooit je rrilqneertoet-i.rntenne op de raclio
en enkele meters kabel in de mand mee te
over de voorgenomen
zelf. Het sterke m,rqneetreld ruineert
voeren. Na de landing steek je zo je anter'-
landingspiaats
de
zolang je nog hoog genoeg zit. Zodra ze
ger-oeliqheid r-an
daar in de buurt zijn nemen zij met jou
antenne voor
contact op. Schakel de squelch of ruison-
gesc}rikt voor 122.25
derdrukking uit als je geland bent, zowel op
resultaat, probeer clan eens een 5/8 eolf
de ballon- als op de crew-radio, de ontvan-
antenne. Die is langer en heeft een speciale
gers
1e
radio r-oor eeusig. Een
l7 ,\Ihz
"baktries" is ecl-rt niet
Ilhz. \\'il
je het beste
een telescopische vishengel
ne meters hoger
in de lucht en glasheldere
communicatie met de volgploeg
is
het
resultaat.
Wil je echt het onderste uit
de kan, maak
zijn dan maximaal gevoelig. Zodra je r,eer (een spoel zegt de techneut) in het (of koop) eens een richtantenne, bijvoor-
de crew weer kan horen is stoppen en stil-
rnitlden of in de voet. Er is rnoeilijk aan te
beeld een HB9CV genoemd r
motor uit vanwege de storing
komen voor onze frequenties, maar het
"HB9CV" (zendamateurs hebben ook
ievert oprnerkeli.jke r.r-inst op. Hoe
dat
registratie of callsign) geeft direct resultaat.
Klim op ;'e mand, of op een brug
kornti Zendvermogen en onfi'anger qevoe-
Zet je die richtantenne op een hengel dan
ofdijk, hoe hoger hoe beter (antenne hoog-
ligheid bepalen de mogelijke reikri'ijdte, de
weet je niet wat je hoortl Maar het vergt
te). Strek je arm omhoog met de portofoon,
antenne moet echter de opgeu.ekte energie
enige handigheid en niet alle ballonvaar-
scheelt weer een halve meter. Laat de crew
uitzenden en de zeer kleine signalen bij
ders vinden radio een leuke hobby.
eventueel een viaduct opzoeken om hoogte
ontvangst uit de lucht plukken en aan de
te winnen.
onn-anger aanbieden.
staan, met de
van de dynamo, ontsteking etc., het meest succesvol.
De
antenne en tle
antenne-kabel, niet elk coax-snoer (zoals
Nu we toch over anteme's en de hoogte kabel-T\- spul) is geschikt als
antenne-
Zit er dan helemaal
ar
een
geen voordeel aan het
gebruik van die koffertjes
radio?
Natuurlijk wel . Ze zijn erg robuust, hebben
spreken. Antenne's hebben voor onze fre-
kabel, ruaken het verschil fussen u.el of een lange adem (dikke batterij), en uitste-
quenties bepaalde afinetingen. De gebrui-
geen communicatie. Ook een slechtgemon-
kende selectiviteit
en
geluidskwaliteit.
kelijke spriet op de auto moet ongeveer een
teerde connector is funest. Pruts er niet ze]f
Oorspronkelijk zijn de
in de koffertl'es
airn, tenzij je v.eet hoe het moet. Het
gebouwde inschuif modules bedoelt voor
kwart van de golflengte lang zijn.
In
de
praktijk betekend dat ca.62 cm. Op het dak
is
montage
geen schemerlampl
is beter dan op de kofferdeksel, ver van de
in het
dashboard van een luid-
ruchtig vliegtuig.
motor i.v.m. storing hou de kabel zo kort
Zet ook eens
mogeliik en zorg voor de iuiste montage.
beeld zoeen
op een koffertje op je por-
Als niets meer helpt kan je altijd nog mobi-
80% van de storingen bij taxi-radio's zit irr
tofoon in plaats van zo'r-r rubbertje. Scheelt
le telefoons gebruiken. Hoe deden die eer-
becluidend in
ste ballonvaarders dat eigenlijk, zonder
antenne's en
ik heb geen reden om te ver-
onderstellen dat het bij volgauto's anders is.
een langere spriet, bijr-oor-
a1s
de
"grensg;evallen".
Toegegeven, is niet zo handig in de mand, ;:.1:ffl
$'T
radio? Oh ja, toen was het nog sportl
Hoe wenselijk is een wedstrijd zzolader observers? Een
)uur
en
arbeiltintentief on)erleel van een wdttril? zijn )e obterler,t. Een wil,ttrij) zon)er
obterveru zou )e ko,tten aanzienLijk verLagen en het organi,teren ('an meer Dat althans
zi1'n de
argumenten aangevoerd
opwegen tegen de voornoemde bezwaren
door diegene, die zich sterk maken voor tegen
ook een rol in deze bezuinigings behoefte speelt.
doelen gegeven, waaruit de piloten moeten
tegen een FIy
NIEUWE OFFICIAT
in
zonder contole op de
wil dat ondervangen door de z.g.n.'take off
piloot de obser-
een zeer interssant experiment van Mathijs
photo'. De piloot maakt een polaroid van
hij, door middel van z'n entree-
de Bruijn, georganiseerd door Cees van
z'n take off positie, (de zelfde
Helden: De Benelux Ctry '97. Het voert
wordt trouwens ook voor de landing en de
de
fee, voor betaalt.
oplossing
hier wat ver, om uitgebreid op de regels in
marker gebruikt). De piloten, die deelna-
TWEE XIAAL GEEN OBSERVERS
te gaan, maar voor de gernteresseerden zijn
men aan deze test wedstriid waren niet alle-
Ik
ze te vinden op de homepage van Mathijs
maal getalenteerde fotograven...
heb dit jaar de kans gekregen om twee
wedstrijden zonder observers bij te wonen
de Bruijn:
als official. De eerste was de
htrp://home.t-online.delhome/mathijs.db
FRAUDE GEVOELIG
d'Europe van Jacques Bernadin. Het prin-
Marhijs inrroduceen hier een nieuwe offi-
Systemen zonder observers
Coupe
zijn
fraude
uit-
cial, de scorer. De scorer is een combinatie
gevoeliger, is de conclusie van veel van de
sluitend targets uitgezet met scoring are-
van observer/debriefer/meassurer. De sco-
deelnemende piloten. Mathijs: "This com-
a's. Daarvoor heb je als officials de z.g.n.
rers bevinden zich in het veld, al dan niet
petition is about trust". En ik ga er per-
cipe is hier heel eenvoudig. Er worden
targetsetter/meassurer.
Deze
bij een doel. De piloten zijn verantwoord-
soonlijk ook het liefts vanuit dat piloten
geschikte lokaties voor targets en meten de
lijk voor het verkrijgen van de
score. Ze
sportmensen zijn, maar als je marker 10 cm
markers binnen de scoring area. Het is dui-
hebben het reportsheet en moeten daarmee
out of bound ligt en het verschil is wel of
delijk dat er een aantal tasks in dit concept
opzoek naar een scorer, die de meeting ver-
niet naar de WK in Japan, waagt het grote
niet uitgevoerd kan worden. Bijvoorbeeld
richt en het rapport inwlt. Piloten i.u.r.n
zelfbeheersing om je voet stil te houden...
of FON zijn al
dat rapport in bij de competition director,
Goed, met observers is een dergelijke exces
onmogelijk. Wel zette Jacques dit jaar een
die de resultaten meteen in kan voeren in
ook niet uitgesloten, maar de gelegenheid
een eenvoudige PDG
zoeken
Fly-in, maar Masashi Kakuda, president de computer. Dat levert een aanzienlijk doet zich minder
makkeli jk voor.
van de jury, noemde dat al geen serieuze
ti1'dwinst op. De laatste vaart bijvoorbeeld
De afgelopen maanden heb ik verschillen-
wedstrijd meer, omdat niemand de launch
bevatte 4 tasks en was
ruim optijd gepubi-
de mensen binnen de CIA om hun mening
coiirdinaten kon
ceerd. Of dat met observers/debriefers
gevraagd omtrent de levenskansen van de
Een ander bezwaar is, dat er veel meer no-
gelukt zou zi1'n is nog maar de vraag.
observerloze wedstrijd. In grote lijnen von-
results zi1'n dan gebruikelijk. Een aardig
Voorwaarde voor het snel verlopen van de
den de meeste de verschraling die dat ople-
voorbeeld van verleden jaar: Edn pilot
scoring is, dat de scorers mobiel en com-
vert, niet opwegen tegen de financiele
bereikte slechts het scorings gebied en
municabel zijn. Daarvoor moeten ze uitge-
voordelen. Jacques Bernadin wees erop, dat
kreeg 1000 punten, alle andere kregen een
rust zijn met een auto en een mobiele tele-
uit observers veel officials en piloten voort-
no-result van 9001 Het verschil in prestatie
foon of een radio. Ik weet niet of
komen en dat het zonde zou zijn als deze
wordt hier niet echt in punten uitgedrukt.
(huur)kosten daarvan op wegen tegen de
'opstap
Meneer Kakuda, (binnen de CIA lid Rules
kosten van een traditionele observer.
Ook is men van mening, dat de besluitvor-
subcommittee, scoring working group en
Ook hier is er weer sprake van verlies van
ming binnen de CIA nogal wat tijd neemt,
jurorboard, bovendien al jarenlang organis-
een aantal tasks. Mathijs zelf schrapt alleen
zodat er voorlopig wel observers bij wed-
tor van een wedstrijd met jaarlijls ruim 100
de min.- en max. distance, maar past ande-
strijden blijven rondhuppelen.
vindt, dat de beperkingen die
re tasks aan. Zo worden bijvoorbeeld voor
een wedstrijd zonder obserers heeft niet
de PDG en de FON een beperkt aantal
observers),
contolreren.
13
launch coordinaten geldt ook hier. Mathijs
Een ander wedstrijd zonder observers was
Niet altijd krijgt
vers, waar
mogeLtjk maken.
kiezen. Het bezwax van Masashi Kakuda
een wedstri.jd m6t observers.
wedstrijden zonder observers. lk denk dat de kwaliteit van (een deel van) de observers
wdttrij)en
&?SBFT
de
tot de ballonsport' zou verdwijnen.
CONCLUSIE (Ziepag15)
+
.
auandoque bonus dormitat llomerus*) (De beste smid slaat wel eens op ziin duim)
14
Over incidenten en ongelukken.is de ballonsport een zeer veilige sport. Toch wor-
tijd opgeschrikt door
den we de laatste
een
verschillende interpretaties:
" llet is maar
goed dat het zo'n belo,vame piloot was! Anders was het heel anders afgelopefi","Zo fantastisch we gingen met 25 knopen naar
beneden, een sleep van weiland naar wei-
of "Ik deed
land! Slootje in slootje uit"
niks, ik begriip er niks van. maar ia ineens
hing ik in de bomen Het was niet miin schuld". Zelden
et
dan meestal alleen
onder goede wienden komt de werkelijkheid, de feitelijke oorzaakvan het incident, aan het
licht. Begrijp me niet verkeerd, ik
wil zeker niet iedereen over een kam scheren, maar wat is de reden dat we anderen niet van onze fouten willen laten leren?
Nanrurlijk zit een ongeluk
in
riplijn en de instructeur
in Brt//ort.ttof. Nou wtu r)at i)ee
niet:o
gekke is dat na afloop de meest bizarre ver-
over vertelt (en tegen wie) is er sprake van
ik
kreetT
(en i)ee (,o0r een nieus'e rubriek
aantal incidenten en soms accidenten. FIet
halen de ronde doen. Afhankelijk wie er
nt
Op een t/oc() nlonte
rubriek
be,rttrat I tt c b
mij
- t i1' ),t c
.tottltn iqe !/et'tt11en
/
ltue r) e r l rt n ),,
te blilven. De leerling trekt de ::ipliin strak
rnissen ze cle stad
1-ret
veld en het laatste veld yoor
ligt achter een bus-garage. Ze raken
b ri.f te n. I n
hard de dakrand en: (citaat) "so the basket
:elf,, rt/ ttcrt-
and I u.ent separate u.avs ".
ttr//e n J'o re n. Ntt r rtttt.q 1, i1' (t e n t (t
in de lucht
le lussen. Bij de eerste poging orn te landen
root' og(tt .rtort)
ttl irt )it,er,,e rtn)ere
tr 1t o rt
spoedig constant aan Inoest om
en op de bodem r-an de mand liqqen enke-
erq niettfi'tt'ltttt )e
c)ie
aan de brander, die
e
1,
en ec
rt
a IIo n p i Io
"I"
is de leerling
liij hangt ondersteboven met
de ripliin
om zijn enkel buiten de mand. I)e landing
-
loopt onlerr.r.acht goed af in het velcl achter
n /ere r)a .q(me ng)c r€ectie,l
de earege. Alleen rvat blauu,e plekken en
op. Sttnniqen wil/en ot'er t)tt
Lleuzingen. De nroraal ven het artikel:
ikl
\\-eather-check bij de meteo en betel spijt
te
()n()erfi,e .r t
rp
n
s'e
ru i,r t' tt q e 1,, ) ut,
o.
te rt, .rtto r-t
n)
e
re
rt :
t1' rt
op tle grond
dar-r
in de luchtl
C)rn het spits af te
e(n beetJ'e berreet) ttoor hct i.rttttqo rttn ()e btr/1ont1tort,
De nee,ttert:i1'n ec/tter ttte(r reali..r
tt'tch en zien )e zin er t'in
rprl iLt. Vrtttr ik bet orer /tel,?
een klein
bijten hier 66n r.an rnijn
eisen fbuten (ja,ja,
ik kan
zelf r-ullen). Ilet
gebeurde enkele .jaren
s'eleclen
cle rubriek ook
bij de Ballon-fiesta te Bleda. Ik qr
nrct een puachutist naar 6 d 7000 r'oet en qoor hen'r eruit. Dat is or.erigens een fantas-
ti.chc en lring. rnct zijn
r\\
ectn u cg
et'l
hoekje. Het kan ons allemaal gebeuren.
llleen temg. Ik ben heel terreden en qeniet
Niemand is onfeilbaar enzovoort. Wat mij
r-net r-olle teugen.
voor ogen staat is dat een gewaarschuwd
bet klaarmaken vrn cle ba1lon is echter
mens voor twee
In
zover nrks mis. Bij
oorzaak van mi.jn later:e schrik
telt en dat je nooit te oud
bent om te ieren.
Tot
al
de
inge-
bouu.d. De hoesles, die or-n de palen r-an
een exemplaar van
cle
Balloon Life van zo'n 10 jaar geleden trof
brander en cle slangen zitten, u.orden aan
ik
het brar-rderfr:rme bevestigd met een heakje
een voorbeeld van een incident dat ik
hier zeer kort zal herhalen om het idee van
met een verende "veiligheid". Die
r-ei1ig-
de rubriek aan te geven.
heid voorkonrt dat het oogje er
-"r.eer
uit kan
Een leerling piloot, hij heeft er al 12 van de
schieten.........
vereiste 16 uur (USA) op zirten. De datum van de checkout staat ai vast.
de lage stratus blijken embedded CB's zich
IIet weer "ziet te verschuilen en halverwege
de vaart gaan
er goed uit" dus hup trainen. Op het start-
ze alle kanten op maar niet de goede. Ze
veld is het weer "een beetje minder". Na
Net voor de landing, nota bene op
een
je tutten r an die qlazen krs.en
met
r eld
prrprika's,rf zo. riil ik ecn klcirr l,cetje dtrm-
besluiten als de "bliksem" (deze pijnlijke
perr.
overleg met de CREW (??? staat er echt!)
Ik lip een 'tukjc cn d:rarbij lra,rkr hct woordspeling is van mij, hv) te landen en rerlrindirrg-uogje rdar zir rLr\\(n hel l'rt(t
besluit de instructeur "er voor te gaan". In
doen dat gezamenlijk. De leerling aan de
nomex omklede staaldraad gedeelte en het
r 1",
-J-. -'-la r,,
H*l [' L'P r
j*ff
lffi
'"
"t:"
r I' (t'f
(/eruolgpag 13)
--+
coNcrusrE Ik heb mc berust beperkt tot heteluchtballonri'edstrijclen.
ornclrrt
de Nederlandse obsen'crs ilaar hct mccst mee te maken hebben.
Bovenclien ligeen de nrogelijkheden
bij
easballons g'ez.enlijk
anders. Ilijr-r loorlopiee conclusie is. dat cr heel goed lor'-budqet
l.edstliiden zijn te org'anrseren zonder obsen'ers. Als dat betekent, clat cr rleer l.edstrijden genrgrniseercl kunnen u'orclen, plin'ral
IIet zou een uitstekencle traininssmogelijkheid bieden,
voor pilotcn zor-el :rls r-oor officiirls, (r-oorheen obsen'ers). lla:rr l-retelucl-rtballon ri.eclstrijclen volgcns rle reqels zoAls u-e ze nu
kennen, behoren nog lanq niet tot het verleclen.
Tot tlan zullen u'c
dus djd en enerqie
in obsen'ers rroeten qran
steken, zoclat piloten u aar voor hun entree-f-ee tr;lijeen.
Rutger Cottcke
f,l$
nylon deel van de riplijn) precies het ophanghaakje van mijn }roesje. Door tle
ce
rder genoemcle "r'eiliehei.l" blokkeert de riplijn r-o1-
ledig. Nlet ornhoog en niet omhag, partchute niet open rlaar ook
uict meer dicl-rt. Ik mis de kasscn en maak een zachte nr'.rar dlrt \\-as meer eeluk dan
Janding,
uijsheid..\Iijn Ilarjan zeqt in zo'n
ger-rl "\iks eeluk. a1s je geluk hrtl u:rs lret l-relemael nict gebeulcll" Sii'rtlsdien controleer ik r oor ik opstijg die haakjes ven cle l-roesjes
sel nvcc keer. Of
ze nret cle trolle kant buitcn zitrcn.
zolls het hoort. Dan kan er niks tiln
Dit soort crr-arinq'en
h:1ken.
kan l-relpen om je r-oor te beleiden op l-ret
onr-envachte. (In r'lc Enqelse versie van de rubriek stilat xls subti-
tcl "Erpierience of othcrs c'rn help rnu fbr (e'ejette) idce is als
retlactje.
\\ij
tl-re une-rpectecl".)
Hct
volgt. Stuur je leerzame en.rrinq'en naar
rle
bel.crken je verhaal en zoeken aanrullcnde infor-
rndtie. Deamir l.orclt het geheel.
a1s
je rr'ilt tnonienr, gepubliceeril
ter Jering en...j nee. lollie zijn incidenten nooit. Het is dan ook absoluut niet de becloeling o1r er een leuke rubriekvan te nrrrken.
Henry Vennetrlen.
)
Ook gejat, z;an Hot'atius'Ars Poetica.
B.t[1.,,i1sTo? uiiait ,i*l{ti
rltii,
15
16
.fl&r,S Tekst
en
foto's: Jan Vet'meulen
m re rY-. :+l
F JSwlnnar
"Aviko" den met
len zeer
17
Elk
jaar
een
wor?en in Ne?erlan?
aantal ballo nmeetingt
gebou?en ge?uren)e het teizoen en ze hebben
allemaal een ?ing
gemeen, zo' n ballo nmeeting
valt o/ ttaat bij
?e
gratie
uan
goe? weer.
Dit
laar bezocht
ik drie van deze ballon-
meetings, te weten "de
Friese
voor de 12e keer gehouden van23 jt:Jit/m
reqclr.al en buiten de oer.ers tredenile rivie-
27 jrlt
ren g'eteisterde gebieder-r in Fiuropa. Dat
1997 en worden aangekondigd als
Nederlands grootste ballonevenement.
alleen deze gebicden du.ars
is naar pi1'n gevoel niet helemaalwaar, deze
zilt \\'as aan hct eind r.an cle meeting
feesten hebben het grootste bijprogramma,
dLridelijk, \'ier v:rn
of moet ik zeggen hoofdprogramma.
ten zijn uiteindeli.jk doorgegiran.
Er ziln zoveei dingen die
De klokken blever-r ir.r Friesland:
deze dagen tot
u.e1
cle neqen gepJande vaar-
een spektakel maken dat je beter kunt spre-
1. Pieter Kooistr:r
28I,{ punten
ken van "de Friese Feesten", waarvan de
2. Jan Bosma
2709 punten
ballons een onderdeel zijn. Optredens van
l.
2609 punten
artiesten, de paardendag, kindermiddag
Zel{k:reeg ik toch nog 1571 punten, waar-
Ballonfeesten, Breda Ballonfidsta en met een soort braderie, oude auto's Twente Baliooning". Toen Elise mij vroeg
Dit het s.eer niet
en
rond
Ronnie Kleinsmit
schijnlijk voor het angswallig bij me hou-
ballonvaartijd natuurlijk de ballons.
den van de marker zodat deze niet zoek kon
haar dit
In Joure wordt een zogenaamde "soft com-
raken.
beloofd, maar tegelijkertijd dacht ik, wat
petition'' gehouden met als hoofdprijs een
Iedereen heeft denk
vait er nu eigenlijk nog over een ballon-
prachtige klok. De leiding was zoals andere
mooie vaarten gemaakt en genoten van de
meeting te schrijven, iedereen weet onder-
jaren strak geregeld door Jan en Henk
strak georganiseerde geslaagde Friese (ba1-
hand wel wat er gebeurt. Juist ja, er stijgen
Haarhuis, de meteo werd gedaan door lon)feesten.
ballons op, maar misschien is het wel leuk
Jacob Kuiper, die tijdens deze meeting met
om deze drie meetings eens met elkaar te
gebruikvan een flipover e.e.a. toelichtte en
BREDA BALI.ONFIESTA
vergelijken.
meteen zijn kwaliteiten ais modern kunste-
Breda Ballonfidsta werd gehouden op 21,
naar toonde. Het idee werd geboren om
22 en 23 augustus met ter afsluiting nog
een stukje. te schrijven heb
DE
ik
FRIESE BATI.ONSFEESTEN
De Friese Ballonsfeesten werden dit jaar
deze lcunstwerken
bij opbod te verkopen en
de opbrengst ging naar de door hevige -
-
"*L{"*
'B'trt"*r-lsrof lSS :it#g:
ik toch een aantal
een ochtendvaart op de 24ste.
In het totaal
stonden 6 vaarten gepland.
Tu'ente s'ordt geen competltie gehouden
Breda is een meeting rraarbij ballons duide-
TWENTE BATLOONING
lijk
Twente Ballooning werd dit jaar van
de hoofdrol vervullen.
Er is wel het een
en ander te doen 's middags, zoals het optreden van een "ik
t/m 30 augusrus gehouden en is
een mee-
ting rnet een iets ander karak-
doe
ter. Er rvorclen eigen-
nfrr:rr $'at r,liegtuig",
lijk
de Tot,ota Xtra
a11een avond-
maar brl-
en gaat het puur onr het maken Yan mooic vaarten boven een plachtig landschap.
\4eer zat Rien dit jaar resulteercle
in
nvee,
riet
Het
mee, hetgleerl
vool sommige piloten
drie. korte.nellc rllrten
1nq1 sportiere
starts maar redelijk rustige landingerr.
\:aarten
Skvdancer,
1B
27
De
genraakt
ochtenclr.aart \\.erd (bijna traditiege-
lons
(Rien
trouu') 's avoncls al gecanceld \-irn\vege de
\-ornlen
Jurg pro-
u.eersr.ooruitzichten voor de vo1-qencle och-
toch
het
rneert elk
jaar
hootdprogram-
rna.
66n
vaart).
Ook
gevolq dnt er nielnand rroeg
naar: bed l-roefcle en de irvond lang en gezel-
1iq
l'as. De meetinq $-erd af-qesloten met
In
rnet ruLrrrr-erk en laser.
Trventc r.ormcle
een
sott competition sehourlen. De leidine
net
en de meteo
gedaan door Ab Maas.
in
a1s
Brecla de
ballons het hoofdpro-
\.r.as
handen van Johan ten
Br-ummelhuis
a1s
een schrttelende Nightglou. op rnuziek,
ochter-rd-
hier u-ordt
in
tencl met
qr:iltf -
Het
gramna cn r.ullen para's. helikopterrondvluchten
werd
keersveilieheids
meest
opvallende van deze meeting was dat er
en een
DOE
\-er-
nranifest;rtie
coNctusrE ,\1s je deze drie meetings
}roudt. hebben ze al1en een eiqen karakter rnet een aantal overeenkotlsten
-
het bijprograrmna.
at1-rar-rkelijlJ-reid van
In het totairl u-aren vijfr-aar-
- bii e,red ri-eer rnooie
Kuiper was er niet die kwam pas later) en
ten qepland. Bij het inchec-
-
ken kreert ik eerr.ing.tig
keer binnen een maand gedoopt werd.
Bij Breda Ballonfibsta
gaat
Jacob
de pijpenstelen de eerste :rvond.
-
goede organisatie
pesterijtjes rni.jr-rerzijds tesen Jacob,
-
leuk orn r-olgend jaar x.eer lraar toe
lijker Brabantse sfeer. Wie de competitie
altijd qoed verzorgd en qezellig is. In
het tijcl voor cle (apris)ballonparrv, clie
ge\r-onnen heeft u.eet ik eigenlijk
eiqen
is
task
tot rnijn
verbazing
heb ik zelf ook
nrijn marker
ge-
qooid. Al met
bij te praten
-
-"r.as
gezet en
eens te zien en
-
Friese Ballonfeesten, in een iets gemoede-
maar 66n
vililrten
leuk om je colleea ballonvaerders rveer
Kuiper en jar.cl hoor. het regen-
Na
niet meer, er
het u eer
gevoel, rv'.rnt daar liep _[acob
alles in vergelijking met bijvoorbeeld de
r.r.trt
tr.1:
ballons
vier van de zes vaarten doorgingen (facob
dat de Nostimos-ballon voor de tweede
n:rast elkaar
al
rvas Brede ballon-
lidsta een gernoedelijke en eezelli-
ge meeting ltlet een a:rntal mooie vaarten.
B",l'*,
15:*lll
ST o
1."-:9 -Y {g!! ;iiiiLt
I
ontzetten(l r-ecl publiek
I{u\rer
te gaan.
Een veel besproken
op een
fenomeen
::J;:,:I:,--.,HT:. \ Koeienbranders en
feestterrein die
maakt het meeste lawaai naar
voren. Een ballon brander die
koeien brander. Sonrrnigen qebrui-
decibellen.
ken hem ook bij andere dieren en dan
spreekt men u.el van de bonte-h.rng-
"omhoog straalt" (d.w.z. het geluid is naar boven harder dan naar bene-
buik-ever-zwijn-brander of kiezen voor
den) is vanzelfsprekend in het voordeel
een meer technische benaming en spreken
ten opzichte van een
over een Quiet-burner. Hoe quiet is quiet
brander.
"neer-stralende"
eigenlijk?
Geluid wordt gemeten
in
Duidelijk is dat een beoordeling op het
--- n, atut
decibellen.
gehoor
niet erg
betrouwbaar lijkt.
Een decibel is, net als in deci-meter, een
tl
Alhoewel het naruurlijk niet uitgesloten is
tiende van een bel. Genoemd
l\ll
dat (met uitzondering van honden) wij
naar
|l
Alexander Graham Beil de uitvinder van
meer horen dan a1le andere diersoorten.
de telefoon. Overigens de eerste per
Wat in eerste instantie een eenvoudige
telefoon overgebrachte tekst luidde:
opgave leek: "Hoe quiet is
"Als je mij kan horen kom dan naar me
quiet?" wordt stilletjes aan een serieuze
toe", kwam de bediende dan deed ie 't. Waar had ik het ook al weer over? Juist, koeien branders. Zijn er ooit metingen gedaan aan koeien branders? Volgens
van me, Henry Venneulen, -E-r+r
:-
P.S. Dames en heren importeurs enfabri-
welke normen? Bestaan er eigenlijk normen en gekalibreerde meet-methodes? Er
kanten, u aoelde hern al aankomen d.enk ik,
illustr atie : Ph i l ip H opman
@at ueet
is een oud verhaal dat Schroeder, van Fire
uit
IJ hoort noE
zaak. Onderzoek is Eeboden.
a oan uu eigen branders? Is er
onderzoek gedaan? Hoe?
Zijn
dc resaltaten
Duitsland wetenschappelijke
spreken ze o.ver seriously Quiet, not quite
beschikbaar? Bel 075-6313669
metingen liet doen aan de universiteit. Het
quietl In feite vinden we onze eigen spullen
6120658 me!
lag dus voor de hand om daar te beginnen
natuurliik het mooist en dus het meest
met miin onderzoek hoe quiet. quiet nou
geruisloos. In werkelijkheid is ons gehoor
eigenlijk is. Dat leverde echter enkele prak-
niet voor alle frequencies of tonen
Ballons
ik
even
Schroeder jr.
gevoeiig. Daarbij bedoel ik niet de variatie
te spreken kreeg ging nogal wat tijd verlo-
tengevolge van slijtage of beschadigingen,
ren en toen moest ik hem nog van mijn
maar de normale "frequentie karakteris-
tische problemen op. Voor
goede bedoelingen overtuigen. Daarna tiek" (bel me gerust
als
je er meer van wil
bleek dat het onderzoek nogal gedateerd is,
wetenl). Hoe ziet die gehoorcurve voor
en niet aan een universiteit maar aan eerl
koeien er eigeniijk uit. Bedenk bijvoorbeeld
met
Fachhochshule, vergelijkbaar
Hogeschool (vroeger HTS), door
een
dat een hond geluiden kan waarnemen die
een
wij helemaal niet horen. Met andere woor-
Herrn (dat is Heer niet Herrie) Professor
den, de lawaai productie van een brander
Hallmann werd uitgevoerd en die was net
mag voor ons meer of minder lijken, voor
of
op vakantie. Dat leverde dus (nog) niks op,
een koeienoor
maar de pogingen worden voortgezet.
zwijntjes-oren kan dat wel eens heel anders
bonte-hang-buik-ever-
uitpakken. Een ander aspect is
Bij
de beoordeling van het lawaai van een
brander hoor je kwalificaties in de zin van
krachtig-tegenwoordig.
en Bij
richting maakt die brander het
welke
meeste
lawaai. Dat hoeft niet perse geli.fk te zijn
in
brul-
alle richtingen en bovendien verschiit dat
wat-zijn-ze-
per frequentie (toonhoogte). Vergelijk een
Lindsmand
dr-ukkamer luidspreker (zo'n toeter model)
grommend-maar-we1-lekker-stil
lend-maar-fluisterzacht,
tot
in
lffi
r:*r
{** r
,,guid
r*,,,*-
',J'i"
Y=f
*ft**tr
o
'
offax 075-
19
ItllEl EE Overtuig
ie nu zelf
usn de krruolireil. Wij hehben een demonslrstor voor je kloor slgdn... o
Verkoop
a
Leasing
a
Snelle levering volgens afspraak 0m je een oplinole
a
BvL itrsp ecties
a
Reparatie en 0nderhoud
a
seruire le lunnen bieden
is ons Seruioe Genter 6 dogen per weelr bereikboor urn
Reclamebanners voor alle fipe ballons
9.00 tot 11.00 uur!
GLOBUS BALLOONS
H@LLAND
MONTGOLFIERS HEIBLUFT BALLONS
Heerenweg 5, 7955 PA lJhorst, telefoon 0522 - 44 29 21, fax 0522 - 44 33 82
G.AR,,^,i!7]E ETU
g/ER!,!CE
'NELLE
BALIiiisr0?
IN 24
LAIS,DEA'
REGIO.COORDINATOREN \iror
Nederlancl is in vijf rceio's r.crclcclcl.
P*;;;;;
icrlcrc rcgiu i> ccn
orcoioa,
n#,4
W de P#ti
coorclinatol aangesteld, tlie de qer-oeliqe gebieilen tlient te vcrzrrrnclcn cn in Lear-t [1oct b]rclrgcn.
Bruhtnt, Zeehnden Linthurg:
Regio
(]T
,\d I Iearl.nLis,Ttrlpcnstlaat 75a, .1818
Breda, 0765 1.+t l7-l
Regio Gelderland en Oxerijssel :
(lclhard Hooqesla g, \\ralstrirat
1
.1,
7
(ri 1 11T' Ootintusurn,
0.5+r 99.r 299 Regio
Utrecht,'t (]ooi et Fletolsnd
lrank
Sc1-rri'cppc, Silr-ersteijn,1,1,
0.1-16
161
21 :
6
l611 PC Breukelen,
-16(r
Regio Noord- en Zuid-Holland : RLrud
'f iLrbcrt, \'locdlijn 17,
lll5
BX Heller-oetsluis,
0181 11159; Rcgio Lfatlden, ()roninget, Friesltnd eu Dt'enthe: -Jan
lroklen. L)orpsstraat l9b. 952; TB Broilreqer.
0.r9
9t.l
+.161
In verbanrl nrct dc leorglnisrtie r-,rn het Landhourrscl'rap zijn er
bij
voorrnalig
l-ret terperse ge:ln vtul dit nummer
\\'ij
q'66n ct.rnt'.rctpei-sonen bekenrl.
hopen
r-r
in het
volqend
numlner -"an Blrllonstof nader te kunnen infrrmreren.
BESf \IOORZIIIA,R Ifirns Schcvcningcrr. Tel;
SE,CRET.{RIS
0i0
--l-50 -l+ 78,
l+
R,
\trs, Ster-insrnet +1 , 2i8; EK fer:
Clees van T:Icldcn,
Tumhout. ']'el.: 00 l l \\'ah1e,
de
UU
+i l+
\\'estermrnlei'll.
8501
6.1
070
150 80 t-t.
Tortcklreef 8. B-2-160. Orirl
'l
BESTLTLTRSI-EDEN
TCJourc, Tel:
051.1 -+1 +0 -;9,
1l2l
far: 0511 +1 8-l 71. I{utser Coucke, \-inq-boonsstmat +1,
.lC Hih'ersurrr, Tcl.: Bkremkrrnp 60,
51
1
0-15 68 -l +1 89. 1
01.;-671
Hrns van Hocsci,
XK 'Den Bosch, 'I'el: 0 i I 61-l 26
PIIRSVOORLICHTER:
_loop
reke
de \\llde, 'l'el: 0l
I
-19-l
8-1.
I I l(r
/
i8 8i.
KORIE BER'C,ilIEN
tlitslag
-
De Bronder FB6 Kondensvrii, Stil en Sterk.
pruzzel mee
geluli!<ige, .,\4'ilrrl4ar,.,.rrmr, de woordpuzze] uit Ballons$f van juni:'97 is 'g,ewonnen door 'Fokkens
De
,
J,
uit,Ve$arnr
gcfelicltcerdl De eadeaubon is hem inrniddels toegesruild, Het goede anfivoord i11, KA\4 P I O E-NSCT{{P PE N E\,'E NEMENT. Er waral zes.goede irzendingen en II. Adams, de ont* werper van de puzzel heeft de, Ioting gedaan. De andere
viil
goede inzendingen waren van:
T.
Notuurliik
sM&JdJ;ilJn
Renrier
uit }tilversEmi H. yan Nirnmerdor uit l{leuteu; G: Kamphuis
uit
Bruinehaar:
A. Hetebrij-schure uir
Heerenveenl R.A. Westerveld uir Amsterdam.
Am Bohnhof I . D-51338 Schweich (Trier) Tel. 0049-65 02-1014 . Fox 0049-65 02-1016
Iedeteen bedal&tdie me€gedaan heeft aan de puzzel.
BAlt,,tirsTot
Een wedstrijd zonder observers Matbijs
22
de
Bruijn
INTEIDING
echter belangrijk de ene is natuurlijk dat
Om dit onderwerp te belichten lijkt mij een
een
terugblik in de korte geschiedenis van Hot
"onze" spolt. de :rndere is dat hij een leuke
Air Balloon wedstrijden noodzakelijk. In
tijd krijgt arngeboden rnet de rnoqelijkheid
het begin van de zeventiger jaren werden
op een qratis ballonr-:rrrt. De
obserr.er
"zijn" tijcl opoflert voor
m'.lte \-iln
in HLB's gehouden.
onclersteuninq hanqt daarom af r-an het
De wedstrijd regels zijn ontwikkeld door
gerricbt. clat op de ene of cle anclere ziens-
de Engelsman Nigel Tasker, die ook ver-
rvijze sordt gelegd. Deze afir'egir-ru' is r-rij
de eerste wedstrijden
NK heeft
geleid. Het
persoonlijk en moet ieder r.oor zich maken.
probleem datdeze sportvan andere onder-
-\iqezien drlatr-an is het een feit dat de kos-
scheid, is dat de prestatie niet op 66n plaats
tcn \r,r,r'olfici'.rls de groot.te |,,r1 Tiin op
wordt volbracht maar op verschillende
het buclget van an een meeting. Een npiscl-r
schillende malen
lokaties, (een wedstriidleider kan niet zoals
DE KWATITEIT
budqet (ca 30 3 0 cleelnerners,
bij een voetbalwedstrijd twee elftallen over-
Vooral bij kleinere wedstrijden is het pro-
clagen),
zien). Om de door hem uitgedachte (nogal
bleem goede observers te vinden aarzien-
Ges (ca 6000Ks^)
strenge) regels toch te kunnen controleren,
lijk. Wie wil graag in Idskahuizen in
een
Ka.rten piloten (30x60)
werd de z.g. "observer" ingevoerd. Aan dit
koude zeilschool slapen in April? Is er spra-
Kirerten offi cials(-10160)
principe is sindsdien niet veel veranderd.
ke van Japan of Turkijke inclusief ticket \-ergunninqen e.d.
-
Eten otficials (10r125)
DE BESCHIKBAARHEID
wel heen mag. Tot enige jaren geleden was
Or-ernacl-rtinqen officirls
Het systeem van de observer heeft tot nu
de kwaliteit van observers bij EK's
(-l0r.1tJr3)
toe bewedigend gewerkt. Maar ook kritiek
WK's ook zo, dat zij hun plaats verdienden.
is geuit, en wel voornamelijk over de orga-
Denk ik echter aan enige observers die ik
nistorische rompslomp die ermee gepaard
de laatste keren
gaat.
Wie vaker aan wedsuijden heeft deel-
r.aarten,
-3.5
zict cr bijr-oorbeclcl zo uit:
dan onstaan er gauw disputen wie daar dan
en
-5
Ondanks het
feit
f
5000,-
f
).400,-
.f
1000,-
/
1500,-
.f
3600,-
dat deze getallen
vrij grof
bij zulke evenmenten heb
zijn, valt op dat de post kaarten, eten en
mij duidelijk dat ik bij
overnachtingen voor officials minstens de
wil de zaakaardig had kunnen bela-
helft uitmaken van /an het budget. Bedenkt
gehad, dan was
genomen en mogelijk georganiseerd en
kwade
geleid heeft, kent enige van die problemen.
zeren, zonder dat het opgemerkt was.
O.a. moet ervoor gezorgd worden dat iede-
is de zin van een observer
re piloot een observer heeft, daarnaast nog
bezig ben hem uit te leggen hoe hij mij
a1s
enige reserves. Indien de piloot zelf ziln moet controleren. Nu wordt
ik
Wat men hierbij dat het het (tot nu toe gelukkig)
als piloot
mij
al jaren
meestal gelukt
is een
sponsor te vinden
voor het gas, dan valt de post officials nog zwtarder in het gewicht. Wil men de sport
observer moet benoemen, is de kwaliteit
door chief observers en anderen verzekerd
betaalbaar houden, dan moet
er
dus
van de observer moelijk te controleren.
dat aan de hraliteit van observers hard
gezocht worden naar methoden die de
uit-
Verder gebeurt het, dat in zo'n geval een
wordt gewerk, maar zichtbare resultaten
gaven beperken.
piloot een observer benoemt, die hij zelf
zijn mager. Bij de Franse kampioenschap-
helemaal niet mag, want door zo'n benoe-
pen van dit jaar werden ca. 10 van de
ming is het zeker dat hij deze observer niet
observers de avond tevoeren
krijgt. Op de laatste Belgische Kampioen-
cursus opgeleid.
vijftig
in een stoom-
hem
te
beperken tot het minimum. Een eenvoudi-
ge oplossing is b.v. de z.g. Pilot Elected
schappen b.v. werd een piloot van deelne-
ming uitgesloten omdat de door
Een methode is het aantal officials
Jury. Hierdoor vallen kosten voor een drie
DE KOgTEN
man Jury weg. Een ander is een wedsrijd
Ik
benoemde observer niet kwam opdagen.
Het is gewoonte
Het aantal deelnemers schrompelde toen
eten en logies vergoed krijgen bij evenmen-
geleid in de laatste 15 jaar en was vaak tot
van een magere negen naar acht deelne-
ten, en verder volledige of gedeeltelijke
diep in de nacht bezig uit te pluizen wat
mers!
reisvergoeding. Twee gezichtspunten zijn
sommige deelnemers hadden
-
l.ai
ge\Morden dat observers
'$+frr:'oirTo,
zonder observers.
heb vele wedstrijden
gedaan.
Kortgezeqd cle u'edstrijtllei.ling, (inclusief obsen-ers), besteedt clc meeste bepalen
tijd
aan het
r,ic laatste en voorhatste is
ir.r een
rvedstriid inplilats van u-je eerste of nr.eecle
is.
Dit konrt
omclat goede piloten r.einig
lbuten nraken, (geen rnarkers
r,erliezcn,
meetb:rre result:rten o1) \\-eqen etc.).
:;1:;;t::t:'::;:84:l
:'.,::a:,:':.,:a&:a,:\
:.:' :aa:::: ::.::::'
;6f3
:ttt:,:it:@ ::u:t:1.,t::,i'oln
om de regels
,,,,,::1.:.:.,::,:Aif,
q'oecle resultaten
:,',t1,;11.,',6;
gemeten x.olden, (zoals geschiedt Coupe d'l)urope
,ll.':l:,::l!lilri
is
clus misschien een goed idee
zo te rnirken, il',rt alleen
Het
,rtl:rl,i.:,::,ll:l].l
in
de
in Frankrijk). en slechte
23
',;;,1;1:,;':{9, ';',;,,;::;;:::.:;;1;
resultaten oncler de maat \-allen. Bii zulke
:,;;,.:);;,;::;::}$:l;l
regels zijn dan qeen obseners nodig, alleen
:t,t.t;:;,,,:*!
Al ileze lntlirtre-
,a,::)a:::,:.,:a':4,f:..b
,i,lti.lr,,t'l.l,litl:tt:t.r:
een bcperkt arrnt'.rl scorels.
geier-r, zoals r.erminclering ,,rrn
het
aantal
offiials, gebmilmakilrs van l-righ
tech
equipment als polaroidcamerit's en GPS's,
,:::::t...:,'.aa:.::
al aa :t a:::atl
.:. t:,:'
Wl
:,,:::.a,
::.,.
:,.t:.:,.,.:,W tt:]litl]:i{$0r ' :.4:'.).:,,.:.)taa::,,::1.): ::::,aa:
irllnpirssinq^
r'an rcgels l-aarbij het accent
liet op rnetcn van goede resultaten. klnnen leiden tot u'cc'lstrijclen die betaalbaar zijn en eenroudiq te orqirniseren.
Dit
at:,.a:a)V14.{)
.':t:',,::::a.:::'::a:.::,.1,::.,:'.ta:'.
,,llll,lld?ll:.
:tt:
wJv-, trlrtt:iir:irl:at'l
soort u.ed-
stnjden mocten hun plaats hebben n:rrsr de
oficiele grote rredstlijden rret
obsen'ers,
zoals nirtionale kampioenschrppen, EK's
en \\'I{'s. Bii de wedstrijd in
Oud i1riiiiiilliiS,rLi
Turnhout. qeorganiseerd cloor Cees r-ln Helden en door rnij gelcicl, zijr-r bor.en gen.reJde
"lfu
::::h,:a)
principes gerest. Ilierbij bleek dat
ttt tt. ::tt;(,.
de comrnunicltie ven scorers met deelne-
;strcw
lners en rvedstrijclleiding van groor belang
is. llobiele teletbons zijn meest ideale hulpn'riddel.
l-rien-oor het
\'elder bleek clat
de r-oorclelen r-alr u'edstrijden
zonder
obsen-ers rvat betreft cle kosten pas bij 2.5
of
meer tleelnemers beq'ir-rt te $'erkcn.
KOPIE BENIG,,IEN
*-'-
!:-i-*j
"v.'""""_ --^;n .Y S"-t o I fl#t L Lij) :!i;;
L
24
,,, !rrrr..---&Em
WITCO Verkoop Cameron ballonnen en accessoires n Radio's, lnstrumenten, GPS's, Westfalia trailers o Onderhoud, reparaties en (BVL-) inspecties ter plaatse o Opleiding theorie en praktijk n Reclame- en passagiersvaarten tr
"
Piloten tl
WILCOAIR
WALSTRAAT
AUTHORIZED
TELEFOON: 0541
CAMERON BALLOONS REPRESE
TIIIIITIIII 13
7531
-293299
)r'
--
--.
-tl:."
-B ,t'X L rr i1 S T o ./;iiri:, .qK *h
I
OOTMARSUM
TELEFAX: A541'292825
POSTBUSTS 7630
NTATIVE
ET
AB
OOTMARSUM
Goed
(Leeu.uardet'
2i.juli
Conrant, 1
stress ls.r,t
te
997)
Joure -
o1n
De
reitsjen."
Petr:r
llleest bijzonde-
Ecken-
re ballon r-an rle
hrusser-r (20)
.louster
uit Broek
Lrrrllcur-
elr
iccstcn
steeg
\\.eterier-rd
niet op.
maar
liqt op een rllrttras
laq slecht enliele Llren op tle
ir.r de
rlocr
\l.as \-an
schuunrub-
ber te l'er-
e\ ene-
menrer-rha1,
Hij
kerr.
"Dit
is
leuker: cirr
qernaakt 1
\'1r1
bolien
,5 0.000
pe1-
bierdopjes, r'er'-
len clrrt ik
r{aard
eerst hier in
door
Ronald de .long
de
(20) uitJoure
heb
zljn
er.r
lricnclen.
buurt qeclaan.
Dopjes heb-
Ronrrld cle .long
ben
licp al
nrooiere
Ianq-er
.,
cen
ror.rd nret het
kleur en
je
idee cle qrootste
krijg't
er
liquur te leqqen
rnintler zere
clie ooit
vinqers
met
tan."
do1-rpen
l_eggen
gemaakt. Om aan roldoende clop-
pcn te
konr"-r.i
riep hij de hulp in
van firaten) tamilie. sportclubs en bierbrouu,erij Hemeken. Zo beeq
hil er
150.000
bij elkaar. De bier-
brourverij schonk liefit
vrienden enkele
duizenden.
Ciisternrorgen acht uur treqon
alle dopjes zijn gebruikt. Ronald
balldn van 150.000
-i(1.00t)
.ruk'. Zelf ;paardc Ronald rrrct ,itr
Om half vijf is de ballon af. Bil'na
kijkt tevreden naar de
werden de dopjes van Heineken
groen. Dat kwam mooi uit.
bierdopjes
Konden we mooi de ballon opsieren met een ster van de oude rode."
De bonte verzameling
Ronalcl in de Jouster evenementen-
hij. "En elke ballon heeft nog
groen-
rode figuur. "Drie-.,jaar geleden
rondjes
hal met zijn poging van al die doppen een
\ L-rl.laart
heteluchtballon te leggen. Hij werd gehol-
drieletteriqe cocle.
pen door studiewienden en wijwilligers,
\a r-ier uur u'erken begint
vijftien in het totaal. Deze ploeg noemt
qestalte te krijgen. In kleerrn:rkerszit Ronald niet erg. Hij weet zeker dat er nog
zich het Bierdop Ballonteam. Met 150.000
z-uoeo.t l-rrj door. \ren-elend
dopjes is een ballon met mand mogelijk van
niet. "Het u-ordt juist steeds leuker
18 meter. Dat heeft Ronald,
m:lte het resultaat zichtbaarder worclt."
Daarna worden de bierdopjes op een hoop
milieukunde aan het Van Hall Instituut in
Op zijn ]criedn zit
-Jacques Westerlaken
geveegd,
Leeuwarden uitgerekend. De naam wordt
(,1-l) fanatiek dopjes
te schuiven. "Fouten
PH-DOP. "PH staat voor Nederland",
rneitsle is dreech. Dit is lekker dom rvurk.
student
a-an
-.,
een
,,-jrt-\
'#"4'r-t6tlf i{et!
haalt het Guiness Book of Records niet. De
tijd om de poging officieel
"
rrs
Ronalds idee
en te registreren bleek te kort. Dat vindt
r,indt hij het nooit zoveel bierdopjes aaneen zijn gelegd.
H,-.s
g"T o
r!*w
aan te melden
I
naar'-
Snel maakt
hij er foto's van. Als
bewijs.
want de zaal moet voor andere
doeleinden worden gebruikt. ze voor later.
Hij
bewaart
Voor een nog grotere ballon.
25
26
Als u ook later verzekerd wilt ziln van mooie vergezichten...
DE KEYZER ASSURANTIEN BV VERZEKERINGEN -.HYPOTHEKEN - FINANCIERINGEN - PENSIOENEN Wilhelminastraat 31 , 4B1B SB Breda, lel. 076-5224250
/oKlarrt
,b Kc/rt/1fr
..,1.
-
".
.v
e7 /o ,<yZou
r, *-*
^,.: s s:r tt ,ffi &*
B A'[ i.:ir is&1s
i:
i
Sky Balloons nu ook in Nederland Sky Bd/loott,t
t','
otllr/tttttl
detlijk in het Portr-rq'eese reqister
rti.t ten ttttrtt, t)rtt ot'erblte.l'
l.ertl opgenomen inpllrats r-ln
ttttr)dt T/tttrtler ett Colt
onder Britse reqistratie te moeten
B,t
1 1
-q
C
t
nt
r,
o rt., .t',t i I 1 i t
L
k o t /t
t
rLt
ta rh
o
t
/:
lrr lrrrrr I(r'l- Lrrrrrr,lc nirrrrr, ,\Iistral brander bescl-rikbaar.
r t
.l't I ritu.q
t /t di r
\-1ren.
n.q r: n
t
.q
t't' rt) t)oo
/t, t) /t lt rat'
t
h tt
Onnrikhcld van rlc oorspronkc-
n
lilke brander,
.l'abrfuk itt Zui) EtttTclttt).
ll/at ottrblet.l k
1e
i tt e
.q
ro e 1, t: tt I /t
t n f t't"n'|/t
ol 1a rt o 1, t 7'
tr(t,1 tr.,
o
cj(.- lrat))ert b c,, c /t i.k1,
.qe.:e I t
llistlal
clc
'squeeze-actior.r-valr-es' \'a1r de
.\Iark 1, milar voeg.le diar
i
tt., t e
nieuu-e pilotlight r-alr-e :ran toe als
ttli
ook een instelbale koeienblan-
claarcl
rt t' rt rt tt
q-czet t
ccn
clcr. l.aamree een nieuu'e stan-
it,, 1, t.i
t,r t'',',t rt
de
atlt
ttitl,t(n)
le tt te I 1t 0., i t
l-racl
t,
in de brllonraart uerd
. Het uiterlijk
v.:rn cle
bmn-
der is ook r-crbctcrd, zodat
'\listlal er urt ziet
de
dn p;cstcert rls
De eerste taak l,rs her rrlL.lcn
een brander van rl'eleld klasse.
\-rrn een tirbric'.rge ruimre, Dre
.lrtn ()t',trtle en Ron dc J,,n:.1 zii:r
ttct.l ..r..t',]qt
'c,
t --
de laatste aanlrinst r.an
--it-
Itrn een tlbrieksconLpic\ ()r{iite| rijtticn miji r-an de oude 'l'sC t.rbrLek. g.:irncerd
in
g.at nog steecls qczien
uoi'.t
r,.ls I-iet
eerste Skt balion de lucht in.
In novernber
gedachte achter het Sky team delen, om
de
Lf.K. en de prorluctie beg;on.
L-r
het
r-oorzien van alle onclersteunentle
t:cilirci-
de
oler
die
loor
Europr.
cle gehele u.ereld srLlurt, behLrett.
uit
wordt
rrn
ten \\::rar een bednjf, dat haar llr'r-)ductc11
Europese Sky team. Iedere Slqr dealer
1i)95 rvas de hele Skv range qecertiflceerd
eerste jarrr nanr Sh, 25% r.an cle r.erkoop
glootste bakstenen qebour,
het
U.K. r-oor haar
reker-ring,^,
mensen
de
in
ballonvaren betaalbaar te houden. Dit doel
(het enige lanil
wordt niet bereikt door de standaard te ver-
\\'ilir11'OOr VereUnninq r-ooI de r-crkoop u'as).
r:n Pilrten
geselecteerd
lagen of te bezuinigen op klantenservice,
cle
maar door een klein 'hands on' bedri.jf te
heeft.
kracht Ian cle lrrancler. Het on6r'erp uirs
voeren, waarin iedereen streeft naar de
Yanaf het begin beloofde rnen plechdq zich
opzertelijk eenr.or.ldig, zodat piloten hun
beste service
toe te leggen op 'het beta:rlbl:rr houden i an
branders zelf konclen onderhouden, omdat
zenlr,ggenvaak257" lager dan andere bal-
blllonr-'lren'. -\lalk Broome, met meer
.1e
l0
(1arl
jaar en arinq in de procluctie van ballons.
rlet onn\ er]len
prezen onmiddeilijk de rust en
reparatremogelijkheden in het begin nog-
voor de laagste prijs. Die prij-
lonfabrikanten.
omdat cle zou'el Jan en Ron zijn zakenprtners sinds 1980 '\Iede hoofd- en koeientrrander met met Ballon Medium, een ballon- en repara-
bcperkt zouden zijn.
van een ranqe ballons
pilodieht
'.rls
voor Sk-. Als eerste paste hij de vorrn vrn
hetzelicle
npe afsluiter zijn uitg'erust, is het tie bedrijf. 7e zijr' goed bekend in de bal-
de er-rvelop ilan tot een echte 'druppel-
,rntlqlhorr,l 7c(r een\ oudig.
lonwereld en uitstekend geschik om Sky
vorm', die in strjeen en dalen stabielel
is.
De Durtse lerzunnrng lnvam in april 1996
Balloons te vertegenwoordigen. In novem-
Een extra bonus ri'as de r-erbeterde lucht-
eevolqd door de Fr:rnse, de Zu.itserse en de
ber zullen zij hun eerste Sky ballon afleve-
stroorn door de enr-elop, $:at een snellere
Amerikaanilse vergunning
begon
deflatie nir de landng
tot
ger-olg heeft.
rn;randen
r':n
in de
eerste
1997-
ren. Het zal hun een genoegen zijn hem aan geihteresseerde te tonen.
Daardoor lr.orden allerlei extra deflatie srs-
In april 1997 bouu.de
temen overbodig bij ballons tot 200.000 cu.
cial shlpe, een gasfles voor Porrugal. De
013
ft. Ontu.erpen r.oor brander
en mand u'er-
ballon rvas onn\-orpen en gebourvd in krlp
Tekst: Peter Tilney, Sky Balloons
den afgerond en in september 199-i ging de
6 s.eken en vloog zo goed, dat hij onmid-
(t:ertaling Ratger Coacke)
S$.- haar eerste spe-
.-* '-",\l{ 'B,t'rL'olsrtl
,i:ir
.. "qi ,'" "-".
.gffi
trffi
Bel ze om de gehele Sky range te bekijken
-
57 1
31 40, fax 013 - 57 t 31 44.
27
28
Deze zomer was het voor liefhebbers van special shapes extra genieten... Foto's Theo Hehhuis
*;.
Httl,trisr0r Bitt:a
tlitliai
"r i
29
ettrt trt.t/.t.tttlt //rt ,',trt krrtl,1,c1.,,
i!'t rrtrtcttrt
t')e ta.|e1.,
r'trrt
in /tet rt,,tttttrttttt:ittert,
Op Lcrt
te
r)er
rto.q
\t
otttTcbrttikl
)rcrtt) Jttrt :i1rt. Kotr,r I10*, 2() kn, 2it)().1't." Hel trartrt
,,trrtl :ie ik
t)e eer.,te .qt.qetert.,
ettt /.rt17'ttlt/'lt(t t)t',rttrt t'ttt /ttt )?)erlan).,t ballonttrtnt r)oorkrte.q.n tt,t'tt')oor.qrt.l',t,tu )t
Toth
u'i1
ik ltrol,eren (r
ZATERDAGOCHTEND
niveaus
t:el,t
in de
u,af ,,tte11e
)tc ik
lo/17p/oa.q,
rdn /titrntt op ltttlti;,' r't'L't'[t.L]tt'in.
atn-rosteer
l\'eer te
ge\-en.
aankom zijn Rien en Ron al naar een voor-
Drannee is nog meer inzicht te krijgcn in bereidende briefing. Ik neem even een kijk6 SEPTEMBER 9 UUR. ' t is nruoi t eer' .rl. il hct ti\-\ll-tcrrcin in de verplaatsing die de ballon van RienJurg je op het oplaatterrein in Warstein zelf.
Bilt oprijd. \-oon1;rt ik na \\'arsteir-r r.er-
en Ron r,an flouten uit kan voeren.
Tientallen heteluchtballonnen stiigen er
trek, probeer ik mc zo lecl moqelijk in te
\-oorlopig ligt het stert\-enster rlrssen zon-
op, vele identiek van uiterlijk. Het merk
de
ler.en rn het rveerbeeld
lan de kor-nende
\\it
is de hootilstro-
dasen bor.en Europ'.r.
rning in de hogere luchtlagenj \\-aar trek-
dagmicldag
J uur en nriddernacht. De tra- van de bekende Warsteinbierbrouwerij
jectorie-bereker-ring ler.ert
het
volgende
beeld. Een ballon die zond:rgmiddag vanuit
op
de gele enveloppe. Wat me verbaast is de losse manier van starten.
De thermiek
is
ken de regengebreden langsi Is er grote \\'arstein vertrekt en daarbij op een hoogte nog bij lange na niet gedoofd ter.wijl al vele kans op buier-r in sornurige streken, hoe r-erpl:ratsen zich de fronten? 1rJir1
Het zijn
r-ar-r
a1le-
ergens
\'rilqen clie orn een ant$.oord zitten te
.'-.:'::rgen als molqen
de -l1e
5000 voet r.ertoefi z.'il na 21
sr-rel
Gordon
tot l0 uur balions de lucht in
gaan. 7.elfs op de meest
in de buurt van Croatid terecht kun-
wije Nederlandse ballonfiesta's heb ik dit
nen Lomen. Zou hct ra'lrnireau colltstilrt
nog niet eerder gezien. 's Avonds is er een
op 10.000 voet zitten dan blijkt de afgeleg-
belangrijke bijeenkomst voor de piloten.
uit te komen en
Door loting wordt dan vastgelegd wie er
Llc:lrl:ii '..i.n st;rrl g,t.t. \et als Vorig jaar
de u'eg een stuk zuidelijker
.ius i .::,r:i :;: '.rhlt-sic \\-erstein in het
belanclen ue boven zuideliik Sen.ie.
morgen als eerste mag vertrekken en welke
:rLr.r,.ti"i. D.
,\Iet een dik pak l'eerkaarten en
landen zullen volgen.
.'.
:.h:-h.i.t
1rt
r,rnr
1;1jj g.11
r-nodelbe-
In
een stampvolle
berekening op ccn gr,r.r: conrputerrrloalel
rekeninqen r-erlaat ik tegen de middag de
zaal ffekt een ldein meisje,
ik vermoed
de
om de baan lar-i luchtrleeitjes op
t'eerkanrer. Op na,rr \\'arstein. Als ik daar
dochter van 66n van de organisatoren,
a1s
dir-erse
Hud{s+ffii'trffi tr-Y
eerste het bolletje met ....
Holland! Rien en
In
met gemak bereikt kunnen
worden.
de camper, het rijdend volg- en
Ondertussen wordt bekend dat ook het
mogen openen. Laatin de avond beginnen
communicatiecentrum tijdens de race, kij-
luchtrrrim van Bulgarije gesloten zal ztjn.
v/e nog aan het uitwerken van de strategie,
ken Ron en ik naar de luchwaartkaarten.
Vijfuur, opnieuw een briefing voor
de manier van contact houden
tussen
Die met de Noordkaap erop kan wei thuis-
ten. Het
grondploeg, bal1on en meteo, en het
blijven. AJle kaarten die ten oosten en zui-
iijn in de buurt van Dusseldorf ligt. Die
bespreken van de mogelijkheden die de
den van Warstein liggen, moeten mee
in de
neerslagzone passeert ons waarschijnlijk
stroming ons boven Europa biedt. Rond
mand. Ook alle hoge bergtoppen die de
rond half zeven. De organisatie besluit het
van
mannen onderweg kunnen passeren wor-
startmoment uit te stellen tot 20 uur. Op
het hotel. Vanaf Schiphol stuurt collega
den nauwleftend gecheckt op hoogte. De
het launchterrein worden de laatste ballons
Piet Cobussen wat nieuwe kaartjes. We
verwachte iuchtstroming voor de komende
gevuld. Ma grote "brandweerslangen" wor-
spreken af dat de computerrun later die
dagen levert goede mogelijkheden om ver
den vele duizende kubieke meters water-
nacht ook nog wordt gefaxt.
centraal- en oost Europa
Zondagochtend, 07.15 uur, met een slape-
Toch zijn er een paar lastige obstakels. Het
ballons eenmaal rechtop staan, wiegen ze in
rige kop struin ik eerst naar de hotelfa-t die
luchtruim van de Oekraihe, van Bosnid,
de vlagerige
staat. Vanaf de eerste
CroatiE en Servi€ zal gesloten zijn. Of het
langs de lucht trekken geven het geheel een
verdieping zrelkdat de rode eindstreep van
Bulgaarse luchtruim open is. is nog niet
sinister schouwspel.
de faxrol wel een halve meter lang is. Het
zeker,later op de dag zal dat bekend wor-
nog maar tegen half acht begint het ver in
blijkt dat ik niet
de enige ben die de fax van
den gemaakt. Door deze situatie wordt een
het westen wat heiderder te worden. Het
het hotei misbruik. Ook Lou Biiloonis, de
vaart over lange afstand sterk gebonden aan
front lijkt voorbij te zijn. En dan is het plot-
Ron zullen de 41e Gordon Bennett
30
het opzetten van de PH-KTS zijn begon-
middernacht test
beneden
ik de faxverbinding
in de hal
meteoroloog die ik
in '95 in
dus
Albequerque
nen.
in te komen.
stofgas
blijk
de
pilo-
dat er nog een kleine buien-
in de envelopes
gepompt. Als alle
wind. Donkere wolken die snel
Af en toe regent
DE POORT, de tamelijk smalle corridor seling zo ver. De Festo ballon-wordt
het
naar
aan het werk ztg, is weer van de partij.
die via Hongarije naar Roemeni6 voert.
het speciale podium getild. De launchmas-
Vanuit OMAFIA in de VS scuurt ook hij
Rien benadrukt het nog eens: "Wij moeten
ter geeft in rap tempo bevelen aan de men-
een massa weerfaxen naar zi)n Amerikaanse
door de poort, anders kunnen vre het ver-
sen die de mand aan de grond houden.
ballonteam. Ik kan het niet laten om toch
getenl, die poort
even te kijken hoe het Amerikaanse trajec-
Terwijl we buiten een lekkere bak koffie
Achrung, loslassen...., festhalten. Noch ein
toridnmodel heeft gerekend. Het blijkt
drilken komt een oude bekende ons goei-
Sack. Achtung alles loslassen, festhalten.
is heel belangrijk
I".
Achtung, festhalten
drei Sack
toch we1 wat andere mogelijkheden te endag zeggen... Pier Haven en de zijnen. Achtung .... alle LOSLASSENI En Hij
geven, we zulien zien.
is met
zl)n gele Warstein-heteluchtbal-
lon ook op de montgolfiade.
NEGEN UUR, BRIEFING
IN
gaa.n
rausl
daar
ze, onder de klanken van
het
Wilhelmus stijgen Rien Jurg en Ron van
Houten op boven een enthousiaste men-
DE
MANEGE !N WARSTEIN.
BUTGARIJE CLOSED.
In
Zaterdagmiddag
senmassa. Onder de toeschouwers enkele
4
uur,
vindt een uitgebreide briefing plaats. Alle
door de collega's
van
piloten zijn er. In de grote zanderige
Meteorologische Dienst op Schiphol, krijg
pilotenkoppel
op een wagen een bordes met desk aange-
ik
een grote set nieuwe weerkaarten ter
schemering die steeds meer over de Duitse
bracht waarachter de olficials
beschikking. Vanavond zal eer. warmte-
heuvels valt, vertrekt iedere 4 minuten een
de overdeke ruiterhal van Warstein
plaatsgenomen. Vanaf
de
ha1 is
hebben
hooggelegen
publiekstribune kijken we naar de
in
de
geruegesteund
de
Lucl-rn'aart
tientallen wienden uit Twente die met een bus naar Warstein zijn gekomen om het
te
zien vertrekken.
In
de
front passeren en daarachter zal de wind nieuwe deelnemer. Steeds weer een volksflink
gaan
mimen vanWZW naar WNW.
diepte geposteerde heren. De briefing De eerste 24
ur zrl de wind geleidelijk in de hogere
lied, een juichende mensenmassa. Als het Franse team vertrekt klinkt de Marsaillaise.
gebeurt in Duits en Engels en een hoofd-
verder ruimen, met name
meteoroloog van de Deutsche Wetter-
luchtlagen. Het houdt
de strategie
volkslied gehoord als hier in Warstein... het
dienst zet een goed verhaal neer over de
voorlopig is om zo laag mogelijk te blijven
lijkt wel of de Franzosen haast hebben. Een
verwachte weersituatie. Voorlopige start-
varen. Daarmee voorkomen we dat de bal-
half uur na vertrek heb ik het eerste contact
tiid van de eerste ballon 19.00 uur. Na
lon de POORT te zuidelijk nadert en zich
met de ballon. Alles lijkt er prima uit
de
briefing begeven we ons naar het launch-
dus te dicht tegen
Croltie
field waar de eerste voorbereidingen voor Als alles meezit moet .ii*li&'i
.,*,
{ r.[
in dat
-,:ri-
t_:*
it
aan zal wringen.
24
i*,*'',, .Y
ur
Hongarije
ffii6*
s,T 0 r
Zeldenheb ik een zo snelle versie van dit
te
zien. Op een hoogte van 2600 voet blijkt de wolkenbasis nog ver boven de ballon te
zit-
ten. r\Iet een \\'ind uit 290 en 20 lir-ropen is
het ontbijt in het hotel komt een bediende
even later krijg
ik al bericht dat men
op
me een lange strook faxrol brengen. 8 100 voet een mooie noordwestelijke strode minimunrsnelheid die tleze nacht Vriendelijk waagt hij of dit wellicht voor ming te pakken heeft, even zelfs uit de dat s.erkelijk perfect. 20 trnopen is eigenlijk
Er is tlan ook qeen
mij is bestemd. Instemmend knik ik terwijl
aenleiding orn het r-aarplan te r.r.ijziqen. Onr
elders in de eetsalon een aantal buitenland-
elf uur 's ar.onds krijg ik door c'lat de ballon
se ballonvaarders (hetelucht-jongens) met
beg.aart moet u.orden.
richting 330 graden.
DOOR DE POORT EN DAN....
op 3000 voet x.el 20 knopen hourlt naar verbazing toekijken, waar is die nou in }{et zal geen groot probleem worden om een erg geruirnde 2.100 r-oet is
c1e
u
incl pakt. Laqer. op hemelsnaam mee
l ind rvel rnooi gekronpen Met
maar slechts 1-l klropen. \\-,rt is l-ret beste, laag blijven
oi toch mlrrr hoger om de snel-
heid last te houden. i)n(hnks de qeruimcle
Rien en Ron goed door de Poort te krijgen
bezig?l?
de balloncrew heb
ik afgesproken om maar het volgende probieem dient zich a1
nu zo snel mogelijk terug te keren Nederland. Vanuit het
KNMI
naar
heb ik ten-
slotte een erlorme hoeveelheid gegevens ter
weer aan. Een nieuw frontensysteem loopt
op dit
moment west-Europa binnen.
Dinsdagochtend ligt het nog wei redelijk
richtine: Dat is de lraas die ik via
r.er achter cle ballor-r. maar de stro-
de volgauto doorsespeeld krijg.
ming, r.ooral clie tussen -5000
Toch rnl:rr uat hoger lijkt voorlo-
10.000 voet zal
pig de bc>te kerr-. rrrrrt hij re uei-
den. Op het moment dat de ballon
niq
snelhercl krijgen u e morqen
or.er de Karpaten rnoet, zal mcn een
o\er,lJs lret l,r',l,lrcrrr dlt rrc nirt
aantal uren op 10.000 \-oet rnoeren
\-er genoeq r-an het
blijven. Daar
naderende
hogedrukqel)ied rer:u ijdercl bli j-
En
en
vrij snel sterker \\'or-
gtln ze dan met ten-
rninste -15 knopen near het zuidoos-
cl,rt zou als lesult:rat heb-
ten, misschien zelfs nog iets. sneller.
ben clat \\ e nog lneer snelheid r-er-
D:rtrrdoor rs er ir-r de ochtencl al zo'n
liezen. Tegen miclclerr-racht heb rk
groot deel vrn het Roemeense lucht-
\\'eel Contilct met de colleqa's op
ruim afgeleg'd dat de Zs.arte Zeekust
Schiphol. Dc strategie r.oor
rvellicht te \-roeg bereikt s.orclt. De
r.en.
cle
komende n:rcht u.orclt doorqesproken.
\og
rhemiek, die 's
enkele nieul.e conputer-
-i000
midtlaq.-s
nog ror zo'n
r 6000 r.oet reikt, ler.ert
clan een
berekeninqen uorden cloorgefrirt.
probleem op als het Jandingsgebied
Elke drre uur zullen de piloten of
in zicht komt. Orn te voorkomen
de qrondploeq de positie r-an
de PIf-KTS irl deze maanclaq-avoncl
de
ballon doorger.en. Pict Cobussen
het
neemt het conract rnet dc b.lllon
drijit, is het credo: r.aalt eruit
vannacht oyer zodlt
ik
even rr.at
d:rt
Roemeense luchtruim binr-renha1en.
Het enige terrein u'at daar 's nachts
kan slapen.
nog \:oor kan dienen is de Hongaarse beschikking die ik via GSM-verbinding kan
poesta.
MAANDAGOCHTEND, TJECHIE.
doorgeven aan volgauto en hopelijk ook
lijkse gang van stijgen en dalen van de bal-
Enkele n'rrnuten over acht heb ik Arend Jan
direct aan de ballon. Na drie uur Autobahn
lon nu goed gebruikt kan worden om
Hij lraaqt sat,:'le brllon moet
zit ik weer achter mijn werl<station in De
weinig mogelijk gaslballast te verspelen.
Bi1t. Nieuwe
Terwijl ik in De Bilt om 8 uur 's avonds
aan de CIS\1.
doen. ze zittcr.r
boren ,lc
r.ru
op zo'n 3 500 voet precies
trajectorie-berekeningen
Het komt mooi uit dat ook de dage-
t.,l"-ch-Dirrr.( s|clt\ r(.n worden uitgevoerd. Het blijkt dat de balnoord\i'esten lin Prirag. De r-rncl is 180 en lon bij een huidige koers en een gemiddel-
achter mijn werkstation
22 knopen, perfecte koers. Er is geen alrn-
andere kant,
leidir-rg
f
i.oorlopig rets te wrjzrgen. De pilo-
de hoogte van 5000 voet
in
de komende 24
uur toch teveel naar het
zit,
zo
gaat de tele-
foon. "Hallo met Ron... " ldinkt het aan de
"We zitten nu net ten noor-
Roemeens-
den van Boedapest, hoogte 2500 voet erl
Oekrains grensgebied wordt gedreven. Om
een vaart yan zo'n 20 knopen, wat denk ie
dat te voorkomen zal deze middag de ba1-
ervan?"
Schiphol zal noq nieu*. kaarrrnateriaal
lon toch naar een hoger niveau
knopen uit kunnen komen, maar dan zullen
taxen. De collega's zijn snel \1ianr tijdens
gaan.
ten hrnnen de dagelijkse q'ang
qebruiker-r
orn de ballon hoger te laten
komen.
Ma
de volgcrew geef
l(li
B A [- ;,",i &!&ei
moeten
ze ergens rond de
15
ik het door en ze nog wel lager moeten gaan zitten. Dat
-
."'"ra)
.i g'1 0 1
&ffi
Ik hoop dat
$ry
31
zou een aanmerkelijke rek in tijd geven, in gedachten ben ik hier niet. In gedachten
Bulgaria. Rien en Ron hebben de grens-
zodat ze zo laat mogelijk Roemeni6 bin-
zit ik bii die twee die meer dan 3000 meter
huisies van de Roemenen achter zich gela-
nenkomen. Anderhalf uur later heb ik Ron
hoog boven de Transylvanische AJpen drij-
ten en vlak voor ze ook de Bulgaarse zou-
het
ven. Onder hen de ruige pieken waartussen
den rammen, hebben ze de mand maar
KNMl-gebouw zit, ergens in een andere
twee anderen zich in een camper een weg
geparkeerd in niemandsland.
kamer, zo goed is de verbinding. Hij meldt
zoeken. Ploeterend door onherbergzame Maar nu komt het.. . op slechts enkele tien-
dat hii ,y op 1600 voet boven
oorden, gegeseld door de harde wind die
tallen meters van hun vandaan ligt er nog
over de passen staat te gieren.
een bai1on....M Die van de Amerikanen
\Meer aan
de lijn, alsof
hij direct in
de
Hongaarse vlakte zit en een wind van 280
32
Levin en Sullivan. Wie is er nou het verst
met 18 knopen heeft. 't Is nog wat aan de
Ik SPANNENDE STILTE
hoge kant, maar voorlopig gaat het wel.
gekomen, het zal een kwestie van meters
vertel hem het plan voor de volgende dag Nieuwe berekeningen leveren nog
steeds
zi)n. En nog sterker. . . op het suand van de
aangezien de
het beeld dat een ianding in het zuidoosten
Zwarte Zee heeft de Fransman zijn ballon
Roemenid waarschijnlijk
van Roemcnid goed mogelijk is. Het con-
weten te parkeren. Het
problematisch nJ'len zijn. De strategie is
tact met ballon en volgduto blijkt nu erg
die daardoor de onbetwiste winnaar
volgt: "Benut bij zonsopkomst de dage-
moeilijk. Toch krijg ik ArendJan te pakken
worden.
lijkse gang van de ballon optimaal en ga
om een uur of twee. Hij zit dan al ver ten
Reglementair is vastgesteld dat ballonnen
dan nog circa 4000 voet hoger ziften.
oosten van Boekarest maar heeft alleen
die binnen 100 meter van elkaar terecht
Probeer zo vroeg mogelijk op 10.000
a
telefonisch contact met de ballon. Op 4000
komen eenzellde klassementsplaats moeten
11.000 voet te komen. Alleen daar is de
voet blijven en zo lang mogelijk doorvaren
delen. De Nederlandse en de Amerikaanse
zo gedetailleerd mogelijk, verbindingen
als
in
wind ver genoeg geruimd om naar het richting
blijkt
al
wij
snel dat zal
ballon zouden dus op de tweede plaats
kust is het devies.
uiterste zuidoosten van Roemeni6 te varen.
Landingscondities worden nog doorgege-
terecht zijn gekomen. A1s zaterdagochtend
Probeer dan ten noorden van Boekarest in
ven en nu maar hopen dat ze het daarboven
de piloten de officidle huldiging bijwonen,
de middag weer naar 5000 voet te gaan.
ook doorkrijgen. Dan blijft het lange tijd
blijk
Uiteindelijk moet het dan mogelijk zijn om
stil. Spannende uren. Allerlei collega's op
a11een
tegen sunset
in
de buurt van Mangalia in
het
KNMI komen mijn werkkamer binnen. lange
het uiterste zuidoosten de Zwa*e ZeektJst
"En..... al nieuws ? ztln ze
te halen. Ook de collega's op
Hglaas alle GSM's zwijgen in
Schiphol
a1 geland?"
hun 2e positie verdienen. Na urendiscussies
half zeven probeer ik het weer eens. En
tweede nacht weer van me over.
dan:
wordt het klassement dan
vastgesteld. Uitslag Gordon-Bennett 7997
stilte. Iets na Frankrijk
breng ik op de hoogte en zij nemen het de
:
1, USA 2, Nederland 3. Allemaal
met een afstand van
173 2
kilometer. Pas als
eindelijk contact.
we de cijfers achter de komma gaan bekij-
We hebben wat problemen, kan ik je straks
ken dan zien we de verschillen. Voor het
"Met Ron,
ha Jacob
BOVEN HET LAND VAN
even terugbellen want de autoriteiten
DRACUTA
1en
Dinsdagochtend krijg ik thuis bericht uit de
ik, waarop Ron antwoordt "nee, maar we
volgauto. Irene meldt dat het verschrikke-
zijn misschien wat te ver, 10 meter of zo,
lijk waait. Ze rijden op dat moment in cen-
maar dat zoeken we nog
traal Roemenid, door de Karpaten. Ruige
wel zeer benieuwd door die laatste opmer-
bergen met toppen tot biina 2700 meter.
dat de Amerikanen toch vinden dat zij
wil-
wat weten". "Toch geen ongeluk" vraag
eerst
in de
geschiedenis
van de Gordon
Bennett een Nederlandse team bi.j de eerste drie.
uit". Hij maakt me ANDERS DAN ANDERS Voor mij was het begeleiden van deze ba1-
Ik king. We spreken af dat we een paar uur lonrace een prachtige ervaring. Heel inten-
vertel haar dat het iandingsgebied waar
sief met het ballonteam, de crew en alle
later opnieuw contact hebben.
Rien en Ron vanmiddag terecht zouden
collega's contact houden, proberen er alles
IN
kunnen komen gunstige landingscondities
GRENSGEBIED ERG
heeft, circa 10 knopen grondwind, voor een
Het blijkt tijdens dat nieuwe contact dat anders dan anders. Nu ... zonder IIarry
gasballon niet
te fors. Snel nu naar
KNMI. A1s ik op m'n fiets door
uit te halen wat ern zit. En toch was het nu
TREK.
het
het Roemeens Bulgaarse grensgebied wel
Eelman. Maar in onze gedachten was
de
erg in trek lijkt te zijn bij Gordon-Bennett
toch steeds bij. Ik hoop dat ook hij in stilte
in
Tuinstraat rijd is het anders dan anders.
racers.
Een wouw hangt uit een raam en klopt een
Nederlandse volgauto meereed meldt aan
zover ziln gekomen.
Warstein dat de Nederlandse ballon geland
de afgelopen jaren waren niet tevergeefs.
laken uit. Verderop
ligt een hond lui op de
stoep naast zijn baasje.
Ik zie het wel
maar
De
hij er
Zwitserse observer die
de
heeft zitten glunderen, nu we met het team
is in nobody's land between Romania and Jacob Kaiper -.;
!
r,tIl).4.1'jrQ? iffi*
Zijn inspanningen van
OFFICIALDEALER
AD
BALLON BALLONVAARTEN
Tulpenstraat 75, 4818 GT Breda, Telefoon: 076 - 514 53 72, Fax:076 - 514 '11 90. GSM: Henk Broeders 0653 - 48 84 38, Ad Haarhuis 0653 - 48 84 39, Pieter Kooistra 0653 - 40 98 42.
"*"":t *
., .\
"*" .":"^. .1,.^ -,*"",'* .""-
_:""y""t?:T: $f\\q) w ::._" : .- j*, .":q-*.r.-. -,,:
M
E
:{o
:
I:\ I (.I.) i
E
rls&ff Hffi mmiltud
ffiuri-
t
:{o
\
\