I
T F IIE DIT ITUIET{IEf, O.A,I GBACIEUS LAAIDEE
a STEVE FOSSET:
"l'm Gotuc To DtE"
o VROEGE YOGELS
Iil
DE PAUW
o OF FEACE
'PIRIT
o
AEROiIAUTISCHE STIIE?SE*
o 'f,tn
llE
[ts'
o AFGELASTI]IIG
GOBDOX BEITIIETT
O HOG EVEIT TIIEUEC
a IE
BALTOHVAARDERSDAG
It
5T. IUt(LAAS
e MEER WEEB VOOR BALLOTVAARDERS
a FOTO's VAil FIESTA'S
O TRAilSPOIIDER
!il A HUTSHEII
a AGEiIIlA
a /en urtgaYe Yan de K.N.V.v,L.
Afdeling Ballonsport
Dscnesnx 1998
BALLON MEDIUM
| 8r{o Deale, J
... L..-
BALLooNs
_-. ei:E:=.. .l- -.'" ::ri :+i +
: j.
t
'e'.* "*"" .
".-T,]:T*#=,,P.f-
::", .:"*.....
* Hoge introductie korting. Ontwikkelingen BALLON MEDIUM
:
* Realisatie nieuwbouw. * BALLON MEDIUM volgt erkennings procedure voor alle ballonmerken. BALLON Medium Nijkerkstraat 5 5045 MC Tilburg Te!.013-5713140 Fax.013-5713144
Redactioneel Dit jaar was, behalve het natste jaar van
c
Ballonstof december 1998 Een uitgave van de afdeling
de eeuw, ook een jaar var, komen en gaan
Ballonsport van de KNV-",L.
van redactieleden. Wegens drukke werkzaamheden konden IIen Vermeulen en Theke Whhle niet langer hun bijdragen leveren aan Ballonstof.
veel dank voor hun medewerkiag
h
o r.oFo N
In ieder geval heel
Een informatief blad voor Nederlandse ballonpiloten, leden van de
de afgelopen rijd.
Kl\VvL
afdeling Ballonsport en
\fier
maal per jaar een blad uitbrengen dat er goed verzorgd
andere belangstellenden.
uitziet en qua inhoud
interessant is, is geen geringe opgave. Gelukkig meldden zich al snel rwee nieuwe
De redactie beslist over het al dan niet
redactieleden aan: Ren6 Bastiaanssen en MarlEne Cornelis. En als derde nieuwe-
opnemen van artikelen. De verantwoor-
ling mogen we nu Ben
Bldss verwelkomen
in de redactie. De taken binnen de
delijkheid voor de inhoud van
redactie zijn als volgt verdeeld:
de artikelen komt voor rekening van
Elise: ilterviews, artikelen over ballonevenementen en van alles rondom de ballon-
de betrokl<en :chri jver.
vaart (musea, airships). Verzamelen en redigeren van kopij en eindredactie.
Marldne: artikelen over wedsrijden. Eindcorrecties.
Foto omslag:
Rutger: artikelen over wedstrijden en afdelingszaken. Vormgeving. Ren6: DBCC-nieuws, evenementen en berichten van internet.
Edu in
.\ I
uller
(met dank aan Harry de Greeft)
Ben: dia's en achtergrondinformatie.
Verder is het belangrijk dat de voorzirrer van her afdelingsbesruur regelmatig zijn stem laat horen en streven we er naar dat RLD, KNMI, LTO en andere organisa-
Eindredaaie:
ties hun bijdragen leveren. En last but not least moeten de stukken en reacties van
tr{arldne Cornelis en Elise Hevligers St. Antoniesbreestraat 35 K,
piloten en observers Ballonstof verlevendigen.
Dat Ballonstofgedrukt wordt en bij u in de bus valt is al vele jaren te danken Koen en Wilma Barends.
1011 HB
aan
Amsterdam
Tellfax: 020 620 91
i
62
Redaaie
DE REDACIIE WENST U HEEL PR.ETTIGE KERSTDAGEN EN EEN GOED (EN DROOG) r 999
IIarldne Cornelis, Elise Heyligers, Rutger Coucke, Ren6 Bastiaanssen
TNHOUD 'Air in air'
Redactioneel
14
Van de hoofdredacteur
Gerjan Crebolder
Afdelingszaken
Gordon Bennett en het weer 16
Korte berichten van de afdeling
Jacob Kuiper
Vormgeaing:
Mice & Men/Rutger Coucke Postbus 145,1243 ZJ 's-Graveland
Regio
cotirdinatoren
3
Nog even Tilburg
Tel:035 656 17 34
Dt'uk:
18
Koen Barends
Cees geeft commentaar
lnternet fun
Postbus 6365,7 503
1e Ballonvaardersdag in St.Niklaas
gevonden op het net
GK Enschede
Tel:053 461 46 55
19
Elise Heyligers
Gracieus Landen Ballonvaart en het weer (vervolg deel 2)
Erwin Muller denkt met ons mee
"l'm going to die"
6
lVie lid 20
afdeling Ballonsport, kan zich melden
Ada
Wat was er te zien in'98
Pauw I
24
Foto compilatie
11
\\'iLna Barends 053 461 46 5,5 a o
or
niet-leden:
Cees geeft commentaar
Aanvraag abonnement bij
Agenda
28
19
f
30,- per
ii'''T
jaar
Wilma Barends, tel: 053 16i 46 55.
ISSN: 1386
Bauke Zonneveld graaft in het verleden
57
nenti euri ea en op aanaruta g:
Transponder in a nut-sheli 27 Spirit of peace around the world
Aeronautische schetsen
e
Ab o nn ement B a llonstof
Elise Heyligers
Twinkling, twinkling star
KNVvL,
bii het hoofdkantoor: 070 321 51
Adrie Huiskamp gaat door
Greg Roberts
'Vroege Vogels' in de
wi1 u.orden van de
-
1700
AFDELINGSZAKEN KNVVL.ERKENNING DBCC-NTEUWS 2
Nu we ballon-
THE GREAT DBCC/AD BALTON
vaartseizoen
LONG
1998 erop hebben zitten is het
De sluitingsdatum van de The Long Jump is verzet naar 24 december, ook a1 door het slechte weer. Tot
plezierig vast te
nu toe hebben zich de volgende ballonvaarders aan-
stellen dat ruim 50 piloten zich voor de KNVvLErkenning hebben aangemeld. Dat wil zeggen dat er
gemeld: Jan Smijk, Pieter Kooistra, Henk Lubbers, Ren6 Elgersma, Ronnie Kleinsmit, Dook Weidema
nog teveel zijn die die stap nog niet hebben gezet. De
en Henny ten Dam en als enige en eerste deelne-
verwachting is dan ook dat tijdens de rustige winter-
mende wouw Patricia l{oogendoorn.
THE GREAT tONG JUMP TWENTE CUP 1999
JUi P r998
maanden een aantal piloten zich zal melden. Neem daarvoor contact op met een van de besruursleden en
UITNODIGING TWENTE.CUP'99
de procedure gaat van start.
Op 8, 9 en 10 januari vindt de'Iivente-Cup piaats op
Steeds meer daartoe gerechtigde piloten gebruiken
Erve Het Hulsbeek in Oldenzaal. Meenemen: meet-
het beeldmerk in hun communicatie. In het voorko-
lint, GPS, voldoende gas voor 4 uur. Inschrijfgeld: DBCC lederf420,-, niet DBCC leden f 550,-. Max. 4 personen (incl. 2 maal 4 ontbiit, 4
mende geval wordt toegezien dat dat op de juiste
wijze gebeurt (uitgebreide informatie in Ballonstof maart 1998). HeIaas zijn daarbij in een paar gevallen de regeis niet goed toegepast en betrokkenen zijn daar op aangesproken. Je moet kennelijk even tijd hebben om gewend te raken met de nieuwigheid.
Aanvankelijk dachten we aan een permanente
Minimum kosten bij niet doorgaan-;[150,, Vrijdag 8 januari: Check in van 18.00 tot 19.00 uur. General briefing 19.10 uur.
na gesprekken met
een
Gezamenli;'ke maaltijd 21.00 uur.
het
Zaterdagg januari eerste vaart om 8.10 uur. tweede
I(E ,V . bestuur ervoor gekozen om een L,o Sanctiecie ad hne in
6 Y
a-oL -{ is
Overnachting Erve Het Hulsbeek: 4 personen.i[l80,-
aartal ballonpiloten heeft
Sanctiecommissie, echter
- -
maal buffet, 1 set kaarten, 250 1 gas).
hrt
leven te roepen. Jt H., atgelopen seizoen is --o twee maal geinformeerd op - welke, wiize
om 14.00 uur Zond,ag 9 janttari: derde vaart om 8.30 uur. Prijsuitreiking 1 5.00 uur. Beslissing weVniet doorgaan: wijdag 14.00 uur.
Yaart
Opgave: Koen Barends,053 4614655.
o ar ngttr ! 11"::"maar .1":llll hierop moest worden gemeld,
GROTE PRIJS DER LAGE LANDEN Het Belgisch, Nederlands en Brits Kampioenschap
geen vervolg gev/eest. Een maal betrof het een
Heteluchtballons, gecombineerd met de Grote Prijs
Erkende Ballonvaarder, in het andere geval was het een
piloot die geen Erkenning heeft en wel lid
is van
der Lage landen wordt
in
1999 in
Ny (Belgi6) gehou-
den. Aan de Low Countries Championship kunnen
PBN.
piloten deelnemen uit Nederland, Belgi6
Op dit moment werken we aan enkele faciliteiten die
Engeiand.
exclusief voor Erkende Ballonvaarders gaan gelden. De verwachting is dat we deze uitbreiding van facili-
teiten tijdens de voorjaarsvergadering van 1999 kunnen presenteren. Belangstellende piloten worden uitgenodigd om zich te melden. Hans
zsan Hoesel.
DBCC NIEUWS Bosrand Cup - Vaassen (31l10 en 1/11) De najaarswedstrijd om de Bosrand Cup in Vaassen is
niet doorgegaan, het was te nat. Piloten die betaald hadden kregen het inschrijfgeld volledig gerestitueerd. Y "
'BA'{'li*li
-{^"
S
SJ tt
1
en
HET VOLGENDE BERICHIJE CIRCULEERT OP INTERNET:
Regio coiirdinatoren Noordelijke LTO (Groningen, Drente)
KNVvL
PBN
Jan Fokken
Marinus Hulsbergen 0522- 442921
0516-520226
3
LTO C. Udding
0592-305666
Friese LTO (Friesland, Flevopolder)
KNVvL
PBN
Jan Jonkman
Pier Haven
0566-689267
0513-432746
LTO J. Riedstra
-
058- 2133441
Gewestel ij ke LTO (Overijssel, Gelderland, Utrecht, Zeeland, N. Brabant)
KNVvL
PBN
Haarhuis
Eep van Harten
031 8-461 786
Ad
Frank Schweppe
0346-261 466
RuudTibbert
Lex Visser
035-6936949
076-5145372 0181-311597
A rnan is flying in a hot air tailoorr ahd realises ire js
T. Elzinga
0570-662884
Mw. C. Miechielsen 0113-247700
1ost. He reduces height and
W. Waalderbos
0317-466244
J.
spots a rnah dowrr teIow. He lower,r the balloon further arrd shoutsl 'txcuse rre, cah
G. v/d Wolfshaar
030-221 9600
you teil rne whefe I arn?' The Inah teiow says: 'fes you are in a hot air balloo1, fiovef ir.g 10 9""! alove this fjeld.' 'You rnust worh itr jtrforrnatiorr techrrolo!/'r says the tailoorrist. 'I do, repiies the trah. 'How
LTO
LTO
KNVvL HenryVermeulen 075-6313669 H.Gijssels
'I
PBN
(wij zoeken nog een kandidaat)
Ton
0318-461786
Kurvers
045-5742440
0475-381777
BESIUUR VOORZITTER:
Nlathis
de
Brufin, Am Hasenberg
8A" D-65719,
Hoflreim Lorsbach,OO 49 6192901273
'fou
do', replies the tallooirist, 'but how did you ftnow?' 'we77't says the hah, 'you doa't hrrow where the hell you'ef Soihfr but you expect tne to te atie 1o he1p. You're irr the sarne positiorr /ou wefe Eefofe we rnet, but rrow it's rny fault.'
Harten
023-5162200
KNVvL
J.Tobben
Eusiness.'
Eep van
Limburgse LTO (Limburg)
taliooaistr 'everythirr! you have told rne is t,echnically correct, tut it's no Eloody use to
hust worh in
PBN
LTO
LTO
ahyohe.' The harr below says:
013-5ffid259
Westelijke LTO (Noord- en Zuid Holland)
did
yo:u krrow?' 'we77't says the
Elshof
fbl
SECRETARIS:
070 -350
Cees ztan
3478,fax:070 - 150 80 15.
Helden, Torteldreef 8, 8-2360, Oud
Tirnhout
Tel.: 0032-14 45 24 64, fax 0032 14 +52311
BESTUURSLEDEN: Rutger
Coucke, Erfgooiersstraat 427
1222 AP
,
Hilversum
Tel.: 035 772 12 59, fax035 656 17 94 Hans oan Hoesel, Bloemkamp 60, 521 1 XK 'Den Bosch
Tel/tux:073- 6142684, mobile 06 54793510 Hans dc Zos, Stevinstraat 441, 2587
fbl
EK
Scheveningen
070 -3503+78,fax: 070 - 350 80 15.
PERSVOORLICHTER: loop d" Wil.dc,Tel:033-494
21 26
/
035-67178 85
fax 033 432 I 1 64, mobile 06 53264063
^:-"" ,B "*t.,'i.4 ,\-..."-
5r'.'
.t'[, tr,Fo lf S T"O I s::'* t5* wi
Graciead lan?en In 4
ltet,teptentbernuntnter ?an Ballontto.f beeft Elite
Heyliqer.r al een tipje vttrt )e.,luier opoelicht otn Lt s,arnt te
maken roor mijn a.fttu)eerproject aantThe Detiqn Aca)enty' in Ein)hopen:"'Zweeen on)er een lucbtltrtllon'.
DE MAND Bij de conceptkeuze voor een nieuwe mand karam ik er achter dat het
'dun-en' mee omhoog te gaan omdat
ten bewezen heeft in het ruimtevaart-
het gevaarlijk lijkt. Uiterlijk speelt dus
ti
publiek het kantelen van de rnand (bij
een belangrijke
grotere manden) een groot bezwaar
van passagiers
rol bij het aantrekken
vindt om mee te gaan. Het is daarom
jdperk? Prijs, g;ewicht, I-.1V.-besten-
digheid en flexibiliteit ziin een paar factoren waarin riet overal bovenuit
springt. Daarnaast dragen aspecten als
niet verw()nderlijk dat het nieuwe ont-
ZITTEN
romantisch, nostalgisch, en de typi-
werp gebaseerd is op het comfort tij-
Een uur tot anderhall uur staan is ver-
sche rietgeur
dens het opstijgen en landen.
moeiend voor deze doelgroep.
het ballonvaren.
LEEFTIJD
Daarom geef ik de EJelegenheid om te kunnen zitten tiidens het varen zonder
TECHNIEK
Een leeftijdsonderzoek onder de toe-
dat het uitzicht belemmerd wordt.
De enveloppe isbevestigd aan een
gafaan dat de 55+ers, -een grote
RI ET
frrme met branders. Aan dit frame zitten vier wielen die over twee rails rol-
groep mogelijke ballonpassagiersl-,
Toch weer riet! Waarorn niet een
len. Bij het opstijgen trekt de.ballon
wel 'willen' en 'kunnen' maar niet
moderner materiaal dat ziin kwalitei-
aan het branderframe, deze
schouwers van diverse ballonfestivals
r&w$s5$Fr
bij aan de ervaring van
rolt over
5
E?win lltlullcr lleer infornntie: 0186 1J1919
de rails naar boven en zorgt er voor
dat de mand rechtop blijft staan. Bij het landen gebeurt het omgekeerde, zodra de mand de grond raakt trekt de
ballon het branderframe omlaag en voorkornt dat de mand kantelt. De mand blijft ook rechtop staan als de enveloppe nog niet leeg is en de mand
blijft
slepen.
TOT STOT Na een veilige en comfortabele mand ontworpen te hebben voor de 55+ers,
blijkt het ook aantrekkelijk te zijn voor alle andere leeftijden.
&s&Wrr
T'NIT
GOIAIG TO DIE!
(OVERGENOMEN UIT THE SYDNEY MORNING HERALD VAN 19 AUGUSTUS I998) Greg Rohens
,:::::,,:,,,,.:,Etilni,:,,F:b:iiii:ii:'.ihb,af,b&,,,.t.'.',,',',,:',,','
"['m .qoin.q lo )ie" at /ei., rupt ured balbon pl unge) 800 netred a minule /rom :.miilt.ittu,:,,.'eiffi7:"6;;;*,a./:i.i,a',, ,,inti,,t,,.,'.,' '..,:.:',.,.: :.:.b.ii 4i';';,,,i i.$,i
:'diryr:tlrdeiltfrigni:Bg4ryiilcieeLr,,r..ii
r
r:r::i:,i:i,r: :l.
Colorado. was picked up iust before
;10,
],tii*'1a,e4i&ai,:ip,a!:#rcr€,u!,1,r:]
$a[;On.;;tix dtraro. ,850:k
,,nolin.,, east o[Brisbane by the ALstra]ian 20-
metres ketch Atlanta. Steve Fossett said he expected
to
f1y
over the storm but was "pulled down'
into it after the balloon was cooled by The American advenrurer Steve Fossett may
uJ for the fith time to
A lrH!,,tufnaa.,On.r*e.Uryit:,itul1iir,i,i blast to slow the descent. "As I was
become the first person to circumnavi-
going tlrough tlre tlunderstorm the
gate tlre globe non-srcp in a balloon
balloon was being
after narrowly escaping death.
side to another", Fossett said.
Fossett's balloon, Solo Spirit, was tra-
visibly tearing, and uemendous
crossed the southern Atlantic and
velJing at an estimated I l0
amourts ol hail would just come in
Indian oceans bv balloon for the first
kn/h
about 2 am yesterday when a thunder-
tlrown from one "It was
huge sheers ard cover me. I looked
storm over the Coral Sea ended his
around and looked again at the baro-
dream after flying more than 24.000
meter and saw I was stil descending in
kilometres in l0 days.
excess
of 2,500 feet a minute and I
said out loud,
The
54-yea
r-old millionaire coffuro-
'l'm going to die',''.
When it hit tlre capsule rurned upside
-q
'B,rtt;6isro1 u-!--
''
E!?
}ir$
Fossett u'as proud he had set a new record (about 25,000 kilomeffes) and
7
S.t!?9:, F.o. s sot,,
Jirta'BiL
AP
SKY PROMOTIONS B.V. VIRGIN BENELUX zoekt een
BALLONIIAARDER mtv
voor het seizoen 1999
Aangezien wij voornamelijk voor relatiemanagement van bedrijven varen, zijn communicatieve en sociale vaardigheden zeer belangrijk. De overeenkomst kan worden gesloten
voor de gehele of een gedeeltelijke periode of voor enkele weekenden. INFO: Henny of Daan van Loosbroek Sky Promotions b.v.
Pb. 1454,5004 BL Tilburg Tel.:
0l3 - 463 21
16, 013 - 467 16 48
013 - 590 06 92 Fax: 013
- 463 11 67
E-mail: daan@virgin.nl
X,t
f h0 i S r o I
,*%
PAUW, GINGEIU OP
{6 APRTL VAN DIT
,AAR SAMEIU DE LUCHT Inl.
BALLONS
DE
SYMBOLISEERDEIU
HET THE|UIA VAIU HET KENNIS.
FESTIVAL Til
WAGENINGETU:
VOEDSEL EN GBOEITE RUTMTE. IEDEREEIII WAS WELKOM OP
DE WAGETIIIGSE KENIIIIS. DAGEN Olvt IUIEUWE IDEEEil OP
TE
MET ELKAAR VAITI GEDACHTEIU TE WISSELEN OF DOENT,
:,L:::,]yll::;llll:l;;1,1;
'.,
GEWOOil DEEL TE NEMEil AAIII
DE VELE /IG?IYITEITEil.
'\a:,::rl
OOX '1.:
.'VROEGE VOGELS' WAS ER tUlET
HAAR OPITAMEAPPARATUUB. DE VERSLAGGEEFS?ER PRAAT.
TE MET EEil. UI'AGEilTIG5E OYER 'GROEilE HUIMTE' TIJDEilS EEIII BAL. LOlllyA/tR?. KOEit BAnElIDS IE'AM. HEfl ilTEE OtctHOOG IIITET zi.lr sprcrnl. sHAPE DE PAUW;
wat anders kunlen ordenen. Dan
Langzaam komt de Pauw overeind.
eens
Eerst de staart, de kop hangt nog te knikken. "De poot is eigenlijk een
zort)e geer. duizend van die dingen tegelijk neer moeten zettet, maar
eendenpoot", vertelt Koen Barends als
meer kleine eenheden zoals b.v. ook
de reuzenvogel rechtop staat, "maar
Brinkdorp. Dat moet het verstedelij-
pauwenpoten zijr, zo lelijk" . Hij laat
kingspatroon van de toekomst zijn, in
de brander loeien en de Pauw komt
plaats van de aaneengesloten huizen-
los van de grond. Lrnks zien ze
zeedn die we de afgelopen 100 jaar
Wageningen liggen en daar helemaal
hebben doen ontstaan. Daar is nie-
achter de Grebbenberg.
mand gelukkig mee. Dat we zoveel
De architect wijst: "Daar is de stuwwal
nieuw bouwen is niet vanwege het feit
in Elten in Duitsland en in het zuid-
dat er een soort absolute woningbe-
oosten de stuwwal bij Niymegen".
hoefte is, maar vanwege het feit dat we
'Vroege Vogels' genlet van het serene
stukje Wageningen, hoe mensen wil-
bouwen voor de woningmark. De
gevoel zo zwevend boven het land en
len wonen. Als we naar de toekomst
mensen willen betere woningen, gro-
houdt de microfoon uitnodigend
kijken, naar wat mensen willen, dan
tere woningen. Het gevolg is dat in de
omhoog. De architect geeft college: "Hier zie je de stad en daar het lande-
wordt het een ramp". De brander
binnensteden opeens gaten getrokken
loeit; de architect wacht even voor hij
worden waar in de woege 20ste eeuw
lijk
gedeelte met veel groen tussen
verder gaat. "We leven met 15 miljoen
en vlak na de oorlog gebouwd is. De
rode daken, en verderop zo nu en dan
mensen in Nederland en we weten dat
stad is bezig uiteen te vallen."
een rood dak tussen het groen.
dat er in de toekomst meer zullen zijn,
Vroege Vogels aarzelt, "Maar dat is
Ik
toch in tegenstelling tot de uitkomst
Bebouwing en groen gaan als het ware
op een betrekkelijk klein oppervlak.
in elkaar over. Dat is het beeld van de toekomst in de stedebouw. Geen
denk dat hier geillustreerd wordt wat
van de discussie over hoe het land er
we op landelijk gebied 'ruimtelijke
in het jaar 2030 uit moet zien? Dat
compacte stad met hele grote eenhe-
ordening' noemen. Het land moet een
beeld lijkt meer op stedenverdichting
den van duizenden huizen bij elkaar,
onderdeel van de stad worden. En als
en grenzen tussen stad en land." De
maar klein bouwen met veel groen
je van daaruit vertrekt dan zou je de
architect: "Ik denk dat we zeker in
toekomstige bebouwing misschien wel
staatzijn om tegen de grote steden
ertussen. Je ziet het aan
dit kleine
ffia@ffiSresv-1,
nog meer grote wooilvijken aan te
Ik
plakken. Maar of we daarmee de ver-
den, even voorbii Henk met zijn
We zullen toch eerst even de boom
stedelijking stoppen is de waag. Het
Kikkeq daarna is er echt te veel bos,
over moeten". De brander loeit. Koen
beeld van de stad, een compact ding,
dat halen we niet meer. Ik denk dat u
waarschuwt: "we gaal iets harder dan
naar binnen gerichr, bestaat niet meer.
de apparatuur beter even op kunt
rui-
u denk". De mand raakt de grond en
Met het slopen van de stadswallen is
men, het zou kunnen zijn dat het
ga proberen om toch daar te lan-
de knie€n gaan.
.rul,
o-,
Houdt u even vast.
de Pauw zakt ruisend
in
dat eigenlijk verdwenen. De noodzaak
om zo dicht bij elkaar te zitten was uir veiligheidsoogpunt, uitwisselen van goederen, van ideedn. Maar de tech-
nologie maakt het mogelijk om met een e-mailtje met een collega, waar
dan ook, te corresponderen en dat is heel direct. Als de overheid dat toe-
t-
komstbeeld wil verwezenlijken moet er een zeer strak regime gevoerd worden en of dat zal lukken is de waag. De lokale overheden willen het niet, die willen hun eigen gemeentes ont-
wikkelen en er is een grore calegorie mensen, degenen die het zich kunnen
permitteren, die andere wegen zoeken... We drijven nu over de A12. Dat
hoor je goed, het verkeer. Dat hoor je ontzectend goed..."
Koen laat de vlam hoog oplaaien: "Ik moet iets meer naar links, anders mis
ik dat punt en dan gaan we een heel eind de Veluwe over". Vroege Vogels is verbaasd: "F{oe kan het dat je ineens
zo rtaar beneden gaat, ik ben een hartstikke 1eek, ik zie opeens dat we
dalen". "Dat was even omdat ik meer op andere dingen lette en jullie niet
wilde storen met het lawaai van de vlam", zegt Koen, "even branden en dan gaan we zo weer naar boven". Vroege Vogels is enthousiast over de
ballonvaart: "Ik r.ind het wel leuk zo vlak boven de beuken te gaan. Straks blijven we in een beuk hangen... kijk een heleboel kinderenl "
"Dit is boven
de rand van de Drentse
Ileuvelrug", vervolgt de architect, "je ziet dat er al een geweldige verstedelil'king is zo buiten de randstad. Het contrast: links de stad en kijk je rechts dar, zie je tot de einder de ene heuvelkam na de andere. Voor ons ligt de Ginkelse heide". "EIoe stuur je daar nou op
af.)
", lraagt
Vroege Vogels, "ikvind het fantastisch
mandje omvalt. En de handen binnen
elkaar. "Ik lig lekker zacht", giechelt
kr"p."
boord houden en er in blijven zitten". "Moeten we gaan zitten?", waagt
Vroege Vogels.
"Nou dit is stom toevallig hoor," zegt Koen eerlijk, "ik kan met deze ballon niet zo snel omhoog of naar beneden.
Vroege Vogels een beetle angstig. "Nee, nee, nee, alleen maar iets door
Foto's: Ben Bliiss
EEN BALLOil
MEI EE Overtuig je nu zelf uon de kwslireil. Wij hebben een demonslrqtor uoor
je kloqr slgqn... o
Verkoop
a
Leasing
o
Snelle levering volgens afspraak 0m ie een optimde seruice le lunnen bieden
a
BvL inspecties
a
Reparatie en 0nderhoud
a
Reclamebanners voor alle type ballons
GLOBUS BALLOONS
is ons Seruite Centet 6 dogen per weel
bereikbou Yon 9.00 tot 2.00 uur!
H@LLAND
MONTGOLFIERS HEIBLUFT BALLONS Heerenweg 5, 7955 PA lJhorst, telefoon 0522 - 44 29 21, tax 0522 ' 44 33 82
@ARANTI,E ElU 9,NELLE f,ERlr'CE ts,tll.,ri-iTr)I
'N
24
L4,NDEIT'
man 1vho,,tlulli,tller,syitemj
lteoplr d re
Iu
Chri,tl ma.,,
Balloon,t
rtt in.q I o,ttt r),,t
al
Cn
nteron
in Brtdtol mirtdt,tt'c
iiit:rr;;';
,,,t6i,,,,t
k;i,.t b,;e,'/i r,lq,j! ig /2 ;',1
,,;,m,a,;'
.
rnent,to Spain:,andr,,Switqefland;.,,.',i,.,
pressurised gondola hrs
firish silver. and r,hey happen to
to keep the
:i /, e
- l5
Ce]sirrs
- lor tlrree
..,,, ,.
,,.i:. .,
weeks.
loon to anothert'rcaril,.lrom
r-Lnexpected srar
trackjng across rhe
from West to Easr." says the company s rnanaging director. Don slq,
Carngion'ha1 ;lready delivead a,bal.,: ,Tbe shoft Seasonlwhen, thg,weather,is
be in
flight during Christmrs. Then on a moonlit night people may well see an
000 leet high where the thin air
.haqlra tgmpererure,,of.,mrnrr1:501
thC.,,USA,',..,
,
Carneron.
besr suited ro taking the gianr helium
filled brlloons and rheir intrepid crews. on a global circu:nnar igation is lrr-.,m late
November
Lo
February.
Camcron has built lour of rhe five balloons that will ,attempi th.q fllghl
tlis Winrer sh
i
and these are nou being
pped.
One of the first ro leave rvas SpiriL of Peace,
aballoonwiti
an Anglo-
American crew thar will larrnch lrorn AJhuquerque irr Ner,r Mexico. The
powetftrl burner that sits on top of the Kev1ar aod carbon fibre gondola is seen lrere on final lesr ourside the
Carnerorr lacrorl in Blistol. Checking rhe perlornrance of the burner is rhe
Als u ook Iater verzekerd wilt ziln van mooie vergezichten...
DE KEYZER ASSURANTIEN BV VERZEKERINGEN - HYPOTHEKEN - FINANCIERINGEN - PENSIOENEN Wilhelminastraat 31 , 4B1B SB Breda , lel. 076-5224250
/oKlrrrt,b
Ko/.//1fr e7 /o ,&7Zeu
B,tll,,r.iST(i1
:.,,:',
"The balloons are covered in mirror
crew alire at jer sffeam altitudes
iiit:ti
/6ai:i,
,and.,wi11i.ihoitly:,b,.9:.i6hippirrs.emp.:,,
r.Peteri,::i, r,,,i,,,i
o{r,hi!,,eo- lleages
were also keeping warm. The fully
,tel on t/se loal greal aero-
'-
loh-tr5oa(ientqg.,, :Iiiq,
11
Sinds de eerste bemande ballonopsrijging in 1783, is er veel veranderd in de ballonwereld. Vele van ons zien nu met arg"usogen de ontwikkeling van de zoge-
het professionalisme plaats moeten maken en slechts nu en dan brengt een sporadisch voorkomende ama-
naamde 'professionele'ballonvaart aan. Op vele borrelpraatjes komt het onderwerp ter sprake en meest-
sen nau\M-op-elkaar-volgende sujetten van professio-
teur-aeronaut een weldadige verademing in de reeknals.
al zijn de'niet commerciele' ballonvaarders het er
En hec allerergste is, dat deze ontaarding den voor-
wel over eens dat het ballonvaren door 'de grote jongens' kapot wordt gemaakt. Dit lijkt een probleem
uitgang der AEronautiek zoo onberekenbaar veel
van deze tijd, maar, als het al een probleem is, het is
er bij slot van rekening weinig op aankomen of een stuk of wat avonturiers den ballon exploiteerden als een groote kolossaal-rendeerende speculatie op den
heeft geschaad . la, ware dat niet het geval, dan zou 't
niet nieuw. In een boekje 'A6ronautische Schetsen' van Carl Corvey uit 1895 kwam ik een srukje tekst
zakvan t publiek; het zou ons al bitter weinig kunnen schelen of er een honderd van die grootste specialiteiten, die gewoonlijk volgens de affiches nog nooit in die mate van kranigheid zijn vertoond, rneer
tegen waaruit blijkt dat men meer dan honderd jaar geleden al met dezelfde zorgetr zat.
In dit boekje met de ondertitel 'aantekeningen over Luchtscheepvaart' schopt Corvey hard tegen de commerciEle luchwaart. Zo schrijk hij onder andere dat 'de belangen van den beroeps-luchtschipper lijn-
of minder op de wereld rondzwerven. Of we amateur zijn
of professional,
recht tegenover die van den amateur staan' en 'Den professional is het er om te doen anderen zoo min
kunnen toch geen van allen met
mogelijk op de hoogte van zljn beroep te brengen omdat veel varkens de spoeling dun maken'. Hierbij een gedeelte uit het genoemde boekrverk waaruit
verlaten en we zouden er ons in schikken, net als alle sport het heeft moeten aanzien, dat er naast
blijkt dat
haar eer-beoefenaars een
onzen ballon het ondermaansche
geschiedenis de neiging heeft zichzelf te
dan
we
Adronautiacbe Scbetden )oor Bouke Zonneoel?
klasse
herhalen.
van parasieten is ontstaan,
Uit Abionaatiche scbetsen door Carl Cor.uey:
sport gebruiken of liever misbruiken om de lading in dit geval den beroerden aard van hurr aan-den-
DE AERONAUTICA IN DE XIX EEUW. Het ergste is, dat wij bij al den vooruitgang 66rr zeer
kost-komen
-
die
te dekken.
Ik zeg: dan zouden we er tamelijk onverschillig onder zijt, maar nu alle ontwikkeling der luchtvaart door
bedroevenswaardigen achteruitgang moeren consta-
teeren, dien van her gehalte der Luchtschippers. Waren het tot nu toe meerendeels mannen geweest, die wetenschappelijke proefnemingen beoogden en
hen wordt tegengehouden en benadeeld en hun optreden der zaak zooveel krvaad doet, nu laat ik de afkeurende woorden, die me op de lippen lagen, gerust uit mijn pen vloeien, niet omdat ik daardoor een directe verbetering voorzie, och neenl menschen- en zedencorrector te zijn, is een hoogst
daarom telkens meer en meer naar de grootste volmaaktheid van den ballon streefden, een enkele maal
ook wel sportwienden, die de Luchtscheepvaart uit het oogpunt r,an sport beschouwden en op die wijze
ondankbare taak en van de tien keer gaat het toch
van zelfde hoogste eischen aan hun adrostaat stelden,
negenmaal als met den snrmpert, die de galg met
tegen het einde der achttiende eeuw begonnen allerhande ,,specialiteiten' den ballon te exploiteeren; het
wil dan toch tenminste
boter besmeerde. Dat weet ik veel te goed, maar ik
bevredigen van een nieuwsgierig en kijk-graag publiek bracht voor hen zooveel bewediging in klin-
een woord van protest doen
opgaan om daarnaasr de blijde hoop te koesreren, dar
kende munt mede, dat toen reeds het beoefenen der
als later de luchtscheepvaart bij ons ook eens wat meer door amateurs wordt beoefend, de profession-
AEronautiek een echt ,,baantje' geworden was, niet beter en niet minder dan hul lucht-concurrenten aan de trapeze, aan de ringen, aan het rek en wat er van
net als een zeker konijnensoort, dat in Amerika uitsterft. Wat mij betreft: ik wensch het van ganscher
al-klasse misschien van zelf
dat cafd-chantant-gepeupel nog meer onder ,,Luchtspecialiteiten' mag worden gerekend. Allengs bleef er
harte.
In afivachting daarvan vouw ik mijn handen tor een stil gebed, alles daarin nog eens herhalende: dat de
van 'n Doel niets meer dan 'n Middel over.
Zoo
in omvang zal afnemen,
het einde der achttiende eeuw en gedurende ons verlichte honderd-tal jaren werd het er waarwas
uitbreiding van het beroepsluchtschipper-ras omgekeerd evenredig is met den vooruitgang van het
Iijk niet beter op. Evenals op zoo menig ander gebied
beroep, dat zij beoefenen en- dat het eenmaal anders
heeft ook bij het ballonwezen het amateurisme voor
moge worden.
::/
" !
--:
;"
"E
-
B_.t:"[lr:+i1-STOI ;l;E**i
SS
Sffi
13
14
,AIR IN AIR,I FEST(, IUIqAKT
'&&rS &-,k&S "9"ffi1&6td$P{3$A?*ffiXlWgtrr*Y e*c! &l#{}gT
ffi&f
IUI(,TT(,
l'AN
HlUlTR
BALL(DIU.PR(,.lECT
(,PIuIEUW
IUIEER
x#
$*{:}B*&,3&&}A1d ffie*
{3*d43*:xfx3&ffi
x}g fcl,*?*€x/€s* v&r*
w##'S&&4';
$axF:Bil J6"-$fa&, &ffi****a
ffirrd $}p*&ffi ]lwffia}ffvqr*ffiKrms xr&sq Fa;sY{3 x,i&, #mffifffi6sY
*&v* y$jmsrus g€{\q p&&K &r&trI|4Ygx-$iKg &{3r{}ffi&??€&,* $ag? fl{3$*erpY
&&g-*-{:}r\q$P{3$\r${}ffi'$:*SY*'X&& EdrY &*,"re?sm msst*{Fd&gp* *\3r&gw ?d&,&T *t$Je& 8I$& X€"$E\d;
"3"6&
DAN WA/[R
t1#*g?&:e*
8Wg&:ge S**qYYffi
$1S"
el#
$ru
&rffi
BALl,iil-STo?
$}& WgS?*&*Fd{s IiH
s"e&&}s" Fc6?
*ersltl-
qlp&&e8-&U€;* T*&SY&rd€3 $"?$ *W" Ld&$\{&&" &,&.&ru&
XB.8S* tr#?S.X*!Wda,&-r
Gerjan Crebolder
VWi&E g&e ffi&,
ffi* p&**t}ff?ta Yr&
*RX&& 6&! 3"3$ !W. **{}&K
ffiffiX**XKY w$ffiT 43,5 $3&&
ffir€*-
VW€#*Y *ru6*W€9ffi 3? K{3 €pd
5p;qN&lltu(i"
Rier-rJurg,
:r1
sinds vele jaren in het bezit van zorvel het
brcvet voor hetelucht- als voor gasballons, heeft cle afqelopen jaren niet redelijk succes rrret de Festo-gasballon deelgenomen ean internatiolrale ri,edstrijden zo:ris bijvoolbeelcl een ri.edstrijd
in
cle J.rnerikaanse stacl Albuqr.rerqtLc en
enkele rnalcn :rln cle Gordon Bennett-race. Tijclcns de start van cleze laatste racc, clie clit jaar op 12 septembel in Parijs pllats zou r.inden, u.ilde Rien, sarnen mer co-piloot Ron r.an llouten, dolgrarg
a1s
primeur de nieulr-e b:rllon-
tnand aan het publiek presenteren. Het mocht niet zo
zr
jn
$'ant de rece u.ercl at-q'elast. Desonclzrnks is het een rcvolu-
tionaire ontu.ikkeling die bij l'esto or-erigens voorafl.ercl qegaan door de constrtLctie
vin
een opblaasbare mrncl
roor ccn ltrtrlut'lrtbrll,rn. De Fcsto-rinding bcr.at r.ele nor.iteiten. Nlast
cle toepris-
sing vln nieuli.e mateli:rlen, zoals de \.an een co:iting voorzicne Contifbcl-r-r,eze1s, rverd ook ecn nieug. ballast-clistributicsvsteem ing-er.oercl. Bover-rdien is de mand uitqerust
fflet een in hct materiaal
ge
integreelcl nefir'erk voor het
:rllsiJen \ an \t:rrii( lre elr:crncircir. Een tl-cc laeen dikke s.aucl tussen de onderclelen r,:rn het
manclfrarle stelt dc balkrnvaarder in st:rlr tot 600 liter r'vater
in
de ri,tndcn mee te nemen. ri-rtt tle noodzaak
tot
het meenenren van zanrl als ballast aenzienlijk reduceert.
Om veiligl'reiclsredenen is het ri-ater or-er nreerdcre com-
plrtimenten verdeelcl, u,elkc afToncler'1ijk, of in geval
r':rr-r
een calanriteit teeelijkcrtijd, lcumen *.ordcn geloosd.
Bij het het v:lren lnet g:rsbalkrns zijn
r.e
iliqheiclsrnaatrese,
len r-an toenemcnd
bclrng, in het bijzonder daar \\.ear het de
r-rooclz:r:rk
afleiden van stxtische electriciteit betreft. ()rn l-reeft Festo dan
m:lteri2ral
van het
clie reclen
ook een nenyerk'r'an stroomgeleiclend
in het bescherrncnde materiaal van de ntirnd ianrr.i jkt af van de tot nu toe gehanteer-
getrracht. Dit st steern
de methode cim in rieten manden koperdraad in de n..rnden 'mee te \\.e\-en'. De goede stroomgeleiding varl her
nieurve materiaal geeft, sarnen met cle draagkabels die zijn bevestigd aan het rooster onder de rnandvloeq de n-rancl een ster.'ieheid die tienrnral hoger
ligt dan door de Duitse
Rijksluchn'aartdienst u.ordt vereisr.
Omdat llng;e afstar-rdsballonvaartcn vark dagen duren heefi Festo de mand uitgerust lnet een zonrle- en regenscherm.
(Jok is er een insebouu,de ligpla:rts, zodat bcide piloten beurtelir-rgs kunnen rusten. Instrurnentcn, zuurstofcvlinders en overi51e uitrusting
zijl
zo bevestigd dat er de
z$.'aarste landingen rnee kunnen \.\'orden uitgevoerd.
Tenslotte is het bij gebrrrik van deze mand niet langer
noodzakelijk om naast reddingsvesten ook nog eens een redding1sr,lot mee te nernen orndat het drijfi,ermogen r.an de mand uitstekend is.
Het teamJurg-Van F{outen is vol optimisme over het gebruik van de nieuwe mand. Het afgelasten van de Gordon Bennett-race was een enorme tegenvaller voor beide piloten en vol verlangen kijken ze dan ook uit naar de volgende mogelijkheid om mand en ballon tijdens een
echte wedstrijd uit te proberen. De gemaakte testvaarten waren in elk geval al
veelbelovend.
ir.13
CANCELLING VANWEG:
Drc,PRE,SSIE, DOE,T GORDON :,:|:,_ld,aijii.ia :;9:;i' ;|{9;96r;:N}i.:tili,,,iiita|i,:.u:,::br:r::wa:e&otuii,:uii* 16
o(g nafit'P,trija.
in rle)ereen al )a.qen in touw gewee,tt met het
Vo/ goede moed
pakkett ,,an alle opullett:
de
op
l,allon, )e mand en an)ere zaken )k t,ttot'een
*;;5;;,::Bii:n-i:ttt&ii*,ala.Anittnn';
,
6dCllen,:hail11ik.hci,toiE!ryjtC,r+.rrihCti:.:l:
)nie,niG,iirliii:eieq$hied,]teiibietifiik;ri: :l$Eil86f!knilgar.vln.,::4ai,:Ir194d:i,:.t.'i,. toonden donderdag aan dat het doelgebied waar de ballon naamoe zou
i8i4"rii ] lt
!r,s;i.,
Zowel de Balrische staten als de gebieden in de Balka,n behoorden tot de
In een bos
In ,de wagenl, 9..pe11onen1 .Rien Jurg,,,, .,, Ron van Houten en AJette, Arend Jan
de zware bui meegesleurd.
Delin
bij 66n persoon om het leven kuzm.
en lrgeborg. lrene Hohmann.
mogelijkheden.
buiten de stad strandde de vaart, uaarDe weersiruade werd grotendeels
Tr-uus de Vries. Koen Segerink en de
Rien beleefde angstige momenten
bepaald door een kneiter van een lage-
schnlver dezcs.
toen ook hij in grote prohlcmen
drukgebied. De hoofdkern lag in de
Het was voor mij de vierde keer dat ik
kuam. Ziin hallon knalr.le tegen ien
buurt van Schotland en kleine mini-
laan,de,noQ.rbele.f d!ng..enbe,Se1eidry€,,,,,:
van de grote wolkenkrabbers.
kernen liepen over West Europa naar
van een Cordon-Bennett meedeed en
Gelukkig bleef de enveloppe heel en
het oosten. Al met al een
de rweede keer dat
kon hil een veilige landing uinoeren.
le siruatie waarbij er veel hinder van
plaats her team van de meest actuele
De race u.erd vervolgens, te laat, door
meteorologische inlormatie zou voor-
de orEJanisatoren afgebroken.
.!ri:&i.'
iJ<
ook op cle srart-
Hopeliik
wii
onstabie-
..*o&.Yoid''n:rll:ll.....,.'...,.l,
zien. Vorig iaar vanuit \4rarstein ver-
zou de Franse organisatie dit keer een
Iiep de race uitermatc spannend waar-
professiongler besluit nemen als het
bij de finish, na
weer mochI tegenzitten.
Kl ,-d*;:.
in de laatste honderden meters uerd
Op weg naar de lichtstad lieten de
buurt van Pariis liggen en voor lorse
beslist.
weergoden ons in ietler geval niet mer
De Fransen. de gebroeders Leys, won-
rust. Mak ten zuiden van Lille kregen
,,nen
17J2 kilometer varen,
nfp! do.or,hurt,rballon
op,,heq,,
r,,,
,,,,
we een enorme wolkbreuk te verwer-
strand van de Zwane Zee te dumpen.
ken. Het zicht r,t'erd daarbij soms rot
Daardoor kreeg Parijs ditrnaal de kans
vriiwel nul gereduceerd. Een lijn met
r6rxr'op,lhiliug.ond,eeb1ed:,de,,bafu nrde,,,
zware cumuionimbi
race te organiseren. Vanuit het park
ten. Toen we in Parijs waren, hoorden
lridin
des
&iieries
z,ou, ratei.dqga1,.o&d,
,;i!, s:epie1Tibei,',eeq,1,5.1t61,lga5batfoni,;,,,,,
1,,
trok naar het oos-
line niet zonder gevolgen gebler.en
Nahij Deventer richtte ccn wintl-
was.
vele denduizenden Parijzenaars op tle
hoos grote schade aan.
i
ii:ii
;r
;!lir;x;it].t]il]ll:
-]b,g,i9.,hanen.zoigen,!,.r.T;jd,:e;r]]i*r.i1.i1,:.:llt,,lll
briefing kregen we van de Franse
.me$ir.,+eek!.:!,S1$!i!e1;.infeinrar!!iti1;.l
Dqiriie!e'oiokiogS1{i,a?niaestC'inje*iq
&i:l&i&i
3$1$;
ea
l
;:iwii,..io;t111;t1r1
teleurstelling van veel piloten het Engels niet machtig. l']:t,]]"r].::,.,i.]],:,r.,:]:i:,i:i:l:lititl
,Z;i!erda$o&te4&::een:af ti ;Utt*n,**] buien naderde over de Britse Eilanden.
jui-
ln
de middag en avond zou-
den die over Parijs trekl<en. Zware
chende menigten die de Place de la 'Coneoide,,o neionei,in
zaterdagavond nog niet gunstiger.
we dat ook in Nederland die squall-
onrhoog stijgen. Hoe zou dat zijn.... been? Totaal verstopte wegen.
Ook op vrijdag leken de kaarten voor
eenl,de'lnendqr,
menSenmassa- -:l rvd, wi.saen.r:hel.1iietf.ll:,l:t, :
VAN RIGA TOT ROEMENIi
windstoten en onweer behoorden tot
War de mcteo betreli waren de huip-
de
mid<ielen clie ik ditrnaal ter beschik-
besloot om een errra briefing te hou-
king had nog beter dan voriEJ jaar. Ik
den om I 6 uur. In een tent in het
beschikte nu over ecn supersnelle PC
beroemde park werd meegedeeld dat
*og.[ilkh"den en de organisatie
] t.
wC ,,konden ,.€i'.slech*,.
van',idroiii;1. ,,,,,.,,':..,,''l.,tl
',''''
,,
.'l . , '
ll,,11,11.,",,,-,.,,
DE RAMP IN '83
waarmee
De laatste keer dat de Gcrrt.lon-
inforrnade (o.a. via Internet) kon
1
Bennett in Fran-kriik werd georgani-
opwagen. Daarnaasr hielpen de colle-
wind en de regen over de stad. Veel
in i98J.
ik vanuit het hotel reel
de start met 48 uur werd uitgesteld. 1datae.l1ff!1,n1$m:Qni.bglde$.itdlr,r,1rtr,r,r;
ga-rneteorologen van de Luchrvaart
teleurgestelde gezichren maar gel ukki g
De foto's die ik van dat moment heb
Meteorologische Diensr
had wedstrijdleider, de Oostenrijker
$eeign ;rdedent,n:g,,hu{neren,,,In,,€en
volop mee.
seerd r'ras
tr,r't r :, :,,,,
Fa-x
t-rp
Schiphol
en telefoon u.'erden
Hele!!ic'ox-h,gi,9!+ire!!}is
.i1,141i*]
inktzwarte lrrcht en neerstorrende
daarbii veelvtldig gebr-uikt. Vanuit de
ilevefe1eai,bAv€ni.1,1iF,.an'S
regen stegen enkele ballonnen vanaf
Bilt had ik de hulp van enkele weten-
een
de Place de la Concorde op. Ook Rien
schappers die specifi eke computcrmo-
mereo-inflormarie bleef echter naar
Jufg,*a_q,,etr,!0,6nrbiiir,rln, de,:ruto,v€r:te[t,
dellen r.oor zogenaarnde trajectoridn,
ziin zeggen surrrnier. Toen hii had
hii me over de rampvlucht van toen.
banen van luchrdeeltjes, hadden ont-
ontdekt hoe professioneel Rien\ team
De'l,ecfi(4,.bellon',die ,otiteegl,weid in,ll
wik.keld. Met de output van die
op weerkundig gebied bezig was, nam
1,
'31'1 lrllgrit''0
?
qti,.e$il.di
rol konden spelen. De Franse
l
B ir',.,:l.r:
,1.'-',7,,,
Ook de obset'uers blrcen aerkloos
in Par"ijs...
,!,rrrrrrr--#tIL.[D..
wltc0
Cameron A-210 Cameron Balloons Ltd
Type Fabrikant
18
PH-OHE 210.000 ft'
Registratie
Inhoud Piloot
.
Jan Oudenampsen
Wij leveren: O Cameron ballonnen en accessoires O lcom radio's en Garmin GPS-en O lnstrumenten van Flytec en Aircotec O Westfalia trailers O Theorie- en praktiik oPleiding a Reclame- en Passagiersvaarten en zijn een: O Rijksluchtvaartdienst erkend
onderhoudsbedriif RLD-31 7 Wilco Air Walstraat 13 7631 ET OOTMAREUM Tel.:0541- 293299 Fax: 0541- 292826 Postbus
76
7630
AB OOTMARSUM
Commentaar op het ONGELUK te Tilburg. nden geleden deed zich in Belgid een
kelijk voorkomen kunnen worden. Als men de flessen
ALTIJD voor het urllen uit de mand haalt, kan er
soortgelijk ongeval voor, waarbij 2 zwaar verbranden vielen. Ook hier was de oorzaaklrrllen in de mand.
nauwelijks iets gebeuren.
Het is ;'ammer dat Henny van Loosbroek op dit voor de hand liggende feit niet gewezen heeft.
En voor wie het nog niet wist, propaan is zwaarder dan lucht en blijft zonder ventilatie lange tijd op de
llet
bodem'van de mand hangen. Ns je de fles vult, laat je in het algemeen een overflowafsluiter open om de druk af te voeren en om
aarden van de flessen in de mand is een lachertje,
als dat al gebeurd
zor zijn. Ik heb heel wat propaan
r,rrlstations gezien, slechts weinigen hebben een aardingskabel beschikbaar. Een vliegtuig staat op rubber banden en die
te controleren wanneer de fles gevuld is. Hoeveel gas komt daarbij niet vrij?
MOET
je voor het vullen eerst aarden, en dan hebben we het
DAA RO M
slechts over AVGAS. De aardingskabel zit naast het
Voor de veiligheid van IJ en iedereen NOOIT de flessen in de mand l'ullen.
pompstation en kan nauwelijks vergeten worden.
Ik maak me sterk dat dit zelfs strafbaar Propaan in de mand l'ullen is vragen om moeilijk-
Cees
oan Held.en
heden.
B
;L'['l; 'i ii
S
T0
1
is!
Iec)e
r J'nttr, o1t hct
ee
rJte $'eeketn)e trtrt teptentber, ttii.qen rtlndl het rnttrktltltin
i.tt
Sint-Lrikl,ttt,r ttt/loze /aeteluc/tt- en grt,,ba//o,t,t crt,,peci.ttl ,tbnpc,r op. Deze trat)itit t,ttt
c)e
,tl neer )rtn. etn /talte teu.s .tttt.nt), tint)t 1917. Dit 1'nttr fi'e r() op 28 notentltet't,rtor het eerJt ()e B,t//rtrtt,tttr)ert),tq qeort\,ttti.reer), in een l,ijoel,ouu'r,ttn Cock',, V/eets,aratt.f,tbrt.ek in /tct lrt)ttttriepark-Noorr) te Sint ilriki,rtrt.t. Ik 1,en er op a.f.qe.q,t,t.rt. 'rrer)efee,tten' houc)t
19
EpRSTE Bnttorl*Y*ARBERS,DAG tF{ Sxrqr-}t{Ixt AAs LEVENDIGE RUITBEURS
Waaijenburg en de piloten Cees van Helden en Jan
De eerste Ballonvaardersdag in Sint-Niklaas was meteen al een succes. Zo'n f00 mensen kwamen
van Oranje.
opdagen: piloten, kandidaat ballonvaarders, crew,
teurs van ballons hun materialen tentoongesteld.
wienden en geinteresseerden. En niet te vergeten de
liep langs Cameron, Libert Kubick, Lindstrand,
Er ontstond een levendige ruiihandel tussen de verzamelaars. Aal de ene kant van de zaal
Schroeder, Sky, Ultra Magic en Aeronats, die broe-
Aan de andere kant van de zaal hadden de construc-
verzamelaars.
Ik
derlijk naast elkaar stonden met hun manden, braxders en accessoires. Ook de mand van Philip de Cock stond er, uitgerust voor lange afstand vaarten met de modernste apparatuur.en ligplaats.
Hij
gaat
rrllg".rd
jaar voor de eerste keer meedoen aan de Gordon Bennett race met de ballon Belgica II. Philip de Cock
is voorzitter van de Beigian Balloon Federation en organisator van de Ballonvaardersdag.
WORKSHOPS De ballonvaardersdag begon om 13.00 uur, maar
's
morgens konden belangstellenden al deelnemen aan een opleiding brandpreventie, o.a. 'omgaan met pro-
fivee verzekeringsmaatschappijen verzorgden workshops om piloten wegwijs te maken in het doolhof van regels en mogelijkheden. paan' werd behandeld.
De
Ballonvaardersdag was dus serieus aangepakt,
maar
in
de zaal heerste ook een gezellige en geani-
meerde sfeer. In het midden zaten de bezoekers aan lange tafels te praten bij een glas bier en een brood-
je. Op de muur werden continu video's over gas- en heteluchtballons geprojecteerd. Boven de hoofden zweefde afirisselend een zilveren Miegende Schotel
en een Zeppelin, bestuurd met afstandsbediening. Tivee propellertjes konden omhoog en omlaag afgesteld worden. De luchtscheepjes komen uit Canada, hebben een doorsnee van ongeveer een meter en zijn gemaakt van een soort aluminiumfolie. Ze zijn met
stonden tafels vol met de meest uiteenlopende bal-
lonspullen: foto's, stickers, pins, boeken, oude
helium ger.r,rld en alleen binnen te gebruiken. De
krantenartikelen en prenten, bekers, pennen en tshirts. Flier werden de 'dubbelen' geruild of nieuwe
vliegende schotel kost 4995 BEE
schatten aangeschaft . Ook Nederlandse verzamelaars
uurtjes duurde, met feestelijke muziek en dans.
waren op de ruilbeurs afgekomen:
ik
F{et zou Belgi6 niet zijn als de dag niet tot in de late
zag Johan
Hetebrij, G6 Lazdrom, Jan Vermeulen, Nex
Elise Heyligers .
sY ry$ffm'fffrl {rr:: !;r,
ix
()rtt tc kunrte,t l,rrllonvrtrett i.,
)t actttale (tt rer-
,1oe)e ktttrti,, vrtn lt t a
tt, tt.c
cett
tr e e r.t o nt.t t tt n
()
i.q
) ett
1, e
o tt o
tt t -
Iecrlilk. Hel rlcer in /rte)er/art) tn ) i recte
o
m,r t re
kt n kc n nte rkt : it:/t
nttte t'tttt fi't'JJeltttl/i17hei). IIotl'c/ on.t ldn) mttttr klein i,', k,,ntt, rt tlrolt ter.rt-/til/.crt itt /tet ttee r binnttt t\ta)arlant) optrat)en. Itt ecn ,rerie trtn 7 rtrti/celcn tlltltl. A)ri.a Hu.r',,katttp rrtn )e /trt/tt' tt n /t e I t' a tt.r t nt e / o r o / o.q t., h t ) i t t.t t (t.tlrc(:/en /tet t'an )e K,t\i,rUI in op ,r'er,r )ic r()()r ()( /tete/uL:/tlballon' rttttrt t,(tn bcLtn.q:i1'n. In bel etr.tte t)oor eert grttta
c
e
p
t
t)i.ve
In
Bttllonttof .taptanlter e/t ()ccemher 1998) rrorr)t inlleqattn op )e intarn
n tc
t e o r t) I tt -tJ i,,
r:
/t
e
rr rt a
r-
vtrt,,tt/ttitt-qtn, In lret )err)e artikel .tt|/t,t r,,e c.n ttttttLdl
nemi.ntJen an
o
n t u' i k k
eI
i.n.q
e
n
ro n r)
)e in /t o u r),
tttterprettttie, )ittrilutia efi toril1.!et'ltl.tl rtl tl r'(lt',trll'ilaL'/,1
)e (B
b,t I /o n t, a d
a 1 lo n.t
to.f
t't
nT
tt
/t e
dr
ballonvaartwereld. De ballonvaarwer-
heidsduur. Deze beslaat altijd de
wachting en het weerbulletin voor de luchtvaart ('teletekst') zijn voor de bal-
2 uur voorafgaande aan zonson-
lonvaarder essentieel. Het weerbuile-
vooruitzichten voor de volgende
tin is de primaire verwachting voor de
dag. Ten rweede is de ballonvaart-
kleine luchtvaart, inclusief de ba1lon-
verwachtin g speci fi ek toegespi tst
vaarder. Het beschrijft de ontwikkelin-
op de elementen die in het weer-
gen van voor deze doelgroep belang-
bulletin niet met de vereiste
rijke weerselementen als significant
@wkeurigheid worden vermeld. ing bestaat daarom Dd
dergang, met 's middags korte
..:i.t.,
rvecr, lr,incl, beu.olking, zicht, ther-
miek, enz. tot en met FL100. In cle 2
op ,:.., r.,r.,,.rtgespitste winclveru'achting. Zicl-rt, . , , .,.bewqlking en thenniek kornen aan ..,
..
elementen
6 uur. nret in de ochtend en
r
vant
korte vooruitzichten lucl-rtvan veranderingen
in de elementen
wordt voorgesch reven door criteria. Deze criteria zrjr' voor ballonvaarders vaak te weinig specifiek.
LMD heeft
vaartverwachti ngenmaar ze zijn slechts geldig voor de luchthaven
waarvoor ze gemaakt worden.
Ze worden ook weer gemaakt vol-
de ballonvaarrverwachting enkele
gens specifieke richdijnen Yoor de
i tt.qett t,t,tt'
jaren geleden ingevoerd om aan de
grote luchtvaart. Een hetelucht-
n
specifieke wensen en criteria van de
).
ballonvaartwereld te kunnen voldoen.
ballon heeft nogal andere eigenschappen dan een F16l Dit heeft
l ic h te
t
wachting. Ten eerste de geldig-
Belangrijk is de
(
p r t t a t i a I tt
gebruik van de ballonvaarwer-
op enverspreidtze.Zo ookvoor de
iecler moment u.orclen opgendnen.
arlikel
heL teeet)e
bij het
groepen toegespitste verwachtingen
nen belar-rgrijke r.erandelingen
r,,e
itetr.'clcntcnlen op i)a ridrl ter .,pra/ce.
ons achterhoofd houden
beschrijving van de weerssiruade
rtrLikel ( Bollott,,to.f 1'tuti 1998) kr,rtnt )e intloa) part t)e
Enkele zaken moeten we altijd in
tU C HTVAARTVE RWAC HTI NG E N Het KNMI stelt op een aantal doel-
I
9 99
{,+tFir,'rSToT
tot gevolg dat deze venvachtingen
tellieten en radars spelen eveneens een
minder bruikbaar zijn voor ballonvaar-
grote rol.
modellen goed worden voorspeld. Bewolking bijvoorbeeld. Die heeft
clers. Dat betekent bijvoorbeelcl dat
weer invloed op de temperatuur, de
een taf voor Gilze-Rijen niet altijd
ATMOSFE.ERMODELTEN
stabiliteit en dus op de windsnelheid.
bruikbaar zal zi)n voor een vaart bii
Het gedrag van de atrnosfeer wordt
Het beperkte aantal lagen in de onder-
IJrecla.
beschreven door enkele natuurkundige
ste lagen van de atmosfeer speelt ons
wetten. Deze beschrijven bil'voorbeeld
eveneens parten. Tussen de grond en
OPERATIONETE
de invloed
MEIEOROTOGIE
verband tussen luchtdrukgradient en
komt het windma;rimum meestal niet
\\re kijken hier naar het 'prodtLktie-
wird, of het gedrag
duidelijk naar voren, de afstand tussen
proces' r,an luchtvaarlv enr.achtinqen.
Het is mogelijk om deze wetten zo te
de lagen is gewoon te groot. Een laat-
var de z;waartekracht, het
5000 voet zijnmaar vier lagen.
van waterdamp.
Zo
het ri-eerbulletin en de ballonr-a:rrn-er-
formuleren dat ze, ritgaande van een
ste probleem is dat formuies van stra-
\i.achting in het bijzor.rder. \\re nemen
beginsituatie het gedrag van de atmo-
ling van de luchtdeeltjes op de grond
daarbij een kijkje in cle keuken r-an de
sfeer
(lA-n-reteoroloog op .le LtrID-r'esti-
Met andere woorden: met behulp van
meest ingewikkeld zijn. Daarin moe-
ging Schiphol. De meteorolooq' heelr
deze formules zou je het weer kunnen
ten noodgedwongen vereenvoudigin-
een cliepgaand inzicht clie zich
in de processen
in de atmosfeel
afspeler.r.
interpreteert en beoordeelt
\1
Hij
ailrne-
in de tijd daarna beschrijven.
en
in de lucht direct daarboven het
voorspellen. Dit wordt gedaan met
gen worden aangebracht, die het
behulp van numerieke affnosfeermo-
resultaat negatief kunnen berhvioeden.
dellen. Kortweg modellen. Hierbij
De resultaten van de modelberekenin-
mingen en resultaten r an motlelbele-
wordt een denkbeeldig rekenrooster
gen worden op de beeldschermen van
keningen en kon-rt zocloencle r-ia cliter-
over de aarde gelegd in een groot aan-
het werkstation en op kaarten aan de
se begripsrnodcller-r
rlic
sirr-nen
her
meteoroloog gepresenteerd. Fliervoor
'x.eerbeeld' \-orrnen. tot een \\ ccrs\ er-
ze soms eerst nog bewerkt.
$'achting. Dc meteoroloog tlient een goed ir-rzicht te hebben in tle eisen r an de gebruikers rrrn zijn veni achtirLglen.
dit rooster kunnen we nu van de formules de
#
w
temperatuu! neerslag enz.
WAARNEMINGEN Er staan de meteoroloog een q-root
u.e analyse
aantal u'alrnerringen ter beschikking.
is afgeleid uit
Ieder uur komt er een groot aant:1l
stip hebben waa
YAN'ANALYSE
ruffin vERwAcHTrNc.
uitgaande van de begintoesdfia;:rAitr':.'.;:ti:i:ir:,:'tir':tiii,*at hierboven geschetst wordt,
meteoroloog over een lheid gegevens kan n om tot een vem.achting te
niet-luchn-aarru'aarnemingen en hJli-
wind,en vooral temperaiuur en
uurlijks ook }letars binnen. Uit
uit
Nederland, Europa en in nindere
Miegtuigen en satellieten leveren
bepaald door het weertype en de stro-
de radiosondewaarnemingen.
komen.'De meteoroloog maakt een selectie
uit
deze gegevens. Deze
wordt
mate uit de rest van de g'ereld. De
onmisbare waarnemingen van tempe-
mingsrichting. Bij een westelijke
u'aarnemingen $.orden rn kaart
ratuur en wind in de hoge lagen van
luchtstroming zullen we vooral naar
gebracht op grote papieren rreerkaar-
de atrnosfeer.
ten en kunnen op allerlei fltlnicrqfl
weinig waarnemingen hebben moeten
Atlantische Oceaan kijken, en minder naar Belgid en Duitsland. De informa-
In gebieden waar we
de Noordzee, de Britse Eilanden en de
gepresenteerd worden op beeldscher-
we het doen met de resultaten van de
rnen. \'an een aantal vliep-elden in
voorgaande, verwachtende
Nederland zijn in de r-eerdienst op
Die vormen dan weer het startpunt
ren, fronten en gebieden met bepaalde
Schiphol directe uitzendingen van de
voor nieuwe berekeningen en worden
weer- en bewolkingstypen ingetekend.
meetinstrumenten op beeldschermen
dus nauweliiks door waarnemingen
Dit gebeurt op weerkaarten
te zien.
gecorrigeerd. Dit is een belangrijke
stations en wordt analyse genoemd.
Bovenluchtwaarnemingen $.orden 6-
bron van fouten in de resultaten van
IJit
uurlijks verricht. Metingen met de
de modellen.
meteoroloog het verloop en de ont-
meetlnast in Cabauw, rnet profilers,
Bij het interpreteren van de resultaten
wikkeling van weersystemen afgelei-
sodars en vliegtuigen gebeuren veel
moeten we weer op een aantal zaken
den. Deze resultaten worden vervol-
\.aker.
letten. De dichtheid van het reken-
gens vergeleken
Ze worden in kaart gebracht en van
rooster geeft eigenlijk aan dat de
diverse modelberekeningen. Hetzelfde gebeurt met satelliet- en radarbeelden.
berekening.
tie wordt geordend: er worden isoba-
en werk-
de opeenvolgende analyses kan de
met resultaten van de
radiosonde waarnemingen ('temps')
resultaten een gemiddelde zijn voor
worden temperatuul vocht en u'ind
het vak van 50 bij 50
tegen de ho()gte uirgezer om een lerri-
ziet bijvoorbeeld het verschil tussen
ten is tegenwoordig cruciaal bij het
caal beeld van de atmosleer te krijgen voor een bepaalde plaats. Eerder
Joure en Stavoren niet, ze liggen immers in hetzelfde vak. Bovendien
opstellen van nauwkeurige verwach-
genoemde waarnemingen van weersa-
kunnen niet alle elementen door
kn. Het model
De vergelijking met de modelresulta-
tirgen. De vergeli;'king brengt subtiele afivijkingen in de modelresultaten aan
21
22
het licht. De meteoroloog kan vervol-
u'e r.neestal voldoende nauu'kcurig de
varen? De vem.achting kar-r zo het
gens de modelverwachtingen zo goed
onnr.ikkeling er1-xn aargcven. Voor
beclrijf.sproces r.an de ballonvaarcler
mogelijk corrigeren.
ons luchtl.aartmetcorologen is de
(,n(lcr\tcuncn. H ijlzij klrr (cll ol)tilna-
Modelberekeningen en waarnemingen
b,:perkinc \';ln
worden in het weerbeeld van de mete-
nerninsen de bclangrijkste bron v:rn
elernenten lvind en t-reerslagkans. Bij
oroloog ingepast. Nieuwe gegeYens en
onz.ekerhcid. Als lve van iedcr kubusje
bijvoorbeelcl 30% kans op neerslag
overleg met collega's kunnen de mete-
lr.rcht
\\
lt
\\ L \\
le afii.eging rnaken op groncl van de
ctcll ttil u a,tr-
clens de r-envachtingsperiocle kan
van I0 bij 10 bij 10 m in Europa
tij-
eer-r
oroloog op andere ideedn brengen. Dit is een continu proces. Op vaste tii-
en ornstreken llles zouclen \\.eten, zou-
den stelt de meteoroloog vanuit het
r-ooruit perl'ecte'r'envachtin gen kun-
piloot hcrluiren gectt pas'lgrcrs r rrt r crrf tc lltett kottrcn. rttttr pJi:;tgicl'\ 'st:ttttlhr' tc lrtsn zitn totr arr Jiclrthij
weerbeeld verwachtingen op. Deze
nen rnakcn. X{aar u'e kumren eenvoll-
dat er rneer duidelijkheid is over jtrist
worden continu bewaakt, en indien noodzakelijk geamendeerd. Bij het
.[iqrreg niet
opstellen van de yerwachtingen houdt
rekenen.
den lr.c in theorie
tot circa 18-2:l uur
rllct Illclen. l:lil
clat ene \\iat $'e r'villen i,i'etcn:
st:]irll ill
dc CuttlIittcr \t"PpCn ()lll \"r,rttil
bui
te
komt clie
biimiji
De irrformatie in de eerste r.'envachtrng is gebaseercl op modelre-
de mcteoroloog zich zoveel
rnogelijk aan de richtlijnen, en
sultaten van de 00 utc analvs-
speciticke criteri:r voor
erij,l err lror cttluclttu :tlt-tte-
cle
gebruiker. Ook is de lcnqte
rnirrg-cn r
r.an de bericl-rten rneestal
Uttr.lctr
beperkt.
Hij
kan soms niet
rtt
0r',
ttlc. D. lllt ij-
rtt,lc rtro,lcll,erekcnrn-
gen tot ctrca 8 uur rvorclen zo
a1le
mogelijk gecorriq-ecrd.
infbrr-natie krvijt en lnoet dclen
q'oed
vereenvoudigen of cle minst
De correcties s'ordcn geertra-
belangri.jke zrken u'eglaten.
polee;:d
n:ur dc periode
aan
het eind r.en de claq. Het is
\\'e beschikken o\jer enorlne
lond clit tijdstip bij eelr onstebiele atnosfeer mees;l neLr-
hoeveelheden gegei,ens.'lbch
lr.eliiks aan te ge\-en t".rar tle
ONZEKERHElD
buien zullen ontstten. A1 lmnnen rve
kunnen meteorologen geen exacte ver-
in sonurigc siturties rvel duicleJijke
wachtingen uitspreken, zelfs niet voor
Alle r,enr.acirtingcn r'r-aan'ooL u'e
de korte termijn. Daar is een aantal
r.enr.achte rvaarcle van een elemcnt
tritspruken tloen. ISij een tanlaudiqe
uitsprcken zijn omgcven ntet een
strominq'rs meestal tot h:rlf
onzekerheicl. I)eze is klein of eroot.
ar.onds cen
strook. r'aridrentl r-:rn 20 tot 150 knr
circa 35 waarneemstations en dat is
Het is crg venelend, m:rar '.rls tr' eterr Schiphtil zeet: l0 laropcr.r, chn bete-
soms niet voldoende om te rreten \i/at
kent dat vaak 8-12
er tussenin gebeurt. De grofheid van
op
waarnemingen en modelroosters is
die op 8 of 12. Sorns tretekent het zelti
conrectie. Bij de rvind is 1-ret vooral moeihik om dc thennische cffecten in
niet de enige oorzaak. Zoals al eerder
6-15 knopen, nlaar soms ook u'e1 eens
te schatten. De tcrnperatuun'erschillen
,)-ll
tusscn het lancl en de omringende zec
oorzaken voor.
IJ zttlt
zegget: Ze
weten het gewoon niet. En dan heeft u vaak nog gelijk ook.
In Nederland zijn
gezegd veroorzaakt de onzekerheid in
lorollerr.
\\c
ir.r1i
's
min of mcer brede kust-
lanclinu-r:rrts, vrtj vau ri'incl. Het noq
relatici koude zee$'eter onderlmkt
De kans
tr<loper-r.
10 knopcn is dan rl.ei
cle
groter clln
pr,,Lrcrerr dc/e (rtt7.c-
cle
I
zijn r-an clucia:rl belang voor een go..1. venvachting van vooral cle snel-
situ
--
heid en richting \'rl.r de grond$'ind en
kent een chaotisch gedrag. Dit is 66n van de oorzaken van beperke voor-
aties bepaalclc tritspraken niet kunnen
,.,
in mindere mate vt)or tle lichting van
doen, zul1en u.e dat ook zo proberen.
.. , .de'wind op hoogte. Deze tempera-
spelbaarheid op de iange termiir,. Zo
aan te
de beginsituatie
bij de modelverwach-
tingen fouten. Tegenwoordig is een veel gehoorde uitspraak De atrnosfeer
kunnen we niet aangeven waar over
kerhci,l zor ccl rn,,gcliik ilt u rchtittgen n:rAr \ot'etl re larcn t
)nze \ er-
komcn. \\ranneer r.e in bepaalde
g(\cn.
.
tuurverschillen zijn sterk aftankelijk . r.,in de patronen van de beclekldngs-
5
gfaad. En piecieze beu'olkinqspatro-
het vaak wel mogelijk is om aan te
BATTONVAARTVE RWAC HTI NG. Dcze spct irle 1 sru n1'h1 i11g u or,lt .l rna,rl peI tlrg. in hct \ o' rr- clr nrlsei-
geven dat er buien gaan ontstaan.
zocn 2 naal per dag, opgestelcl. De
meen geldt: hoe zu'akker tle glacli6r'rt,
Maar waar precies wel en waar niet, kunnen we niet zeggen. Wel kunnen
eerste kornt aan het eind van dc och-
hoe rnoeilijkcr een u'inclricl-rtinqsvcr-
tencl, orn 10 uur. Dezel.em'achting is
lvacl-rting.
we voorkeurs gebieden aangeven.
r.ooral bedoeld our de ballonvaarcler te
llet bericht
Wanneer de depressie, bui of een
ondelsteunen bii
ander goed waarneembaar weersver-
beslissingen als: ea ik varen; u'aar ga ik
door de r.roege (iA-dienst gemaakt. Hoervel de verlr'achting om 16 utc
schijnsel eenmaal gevormd is, kunnen
varen; rrlet u'e1ke passagiers ga ik
beschikbaar is, rvordt ze om praktische
dagen een depressie zal ontstaan. Veel lastiger voor de ballonvaarder is dat
Br.
[,:ri,
l;1
1-ret
nemen r-an
ttji'.n-_,,S.
f,'$'''?
nen ziin nu juist moeilijk [l-10 uur vzrn te voren te ven^.xchten.
In het elge-
van 16 uur u'ordt nog^
redenen reeds tussen 14 en 15 uur
verwachting op het 0900 ballovaart-
opgesteld, soms zelfs nog eerder. De
nufixner moet kunnen worden gepre-
verwachting is op dezelfde inzichten
senteerd.
Dit
0900 nummer maak
sprake. En nog steeds geldt: Lokale
effecten mogen voorkomen binnen de handbreedte van de verwachting.
gebaseerd als het bericht van 10 uur.
gebruik van een computerprogramma
Ervaren ballonvaarders kennen de
Deze inzichten zijn natuurlijk sinds de
waarbij standaard delen van zinnen in
lokale effecten en gebruiken ze bij het
vorige verwachting wel continu
de juiste volgorde achter elkaar wor-
completeren van hun weerbeeld.
getoetst en bijgesteld. Hoewel de
den gezet. Het is dus geen bandje dat
De ewaringen van ballonvaarders ten
modelberekeningen van analysetijd 06
iedere keer opnieuw wordt ingespro-
aatzien van de vefivachtingen worden
utc beschikbaar zijn, zijn er nog te
kenl Hoewel er enorm veel zinsdelen,
regelmatig in onderling overleg tussen
weinig waarnemingen beschikbaar om
woorden etc. beschikbaar zijn, wordt
deze resultaten voldoende te kunnen
de meteoroloog toch wel eens
beoordelen. Een meer uitgebreide
in zijn uitdrukkings-mogelijkheden.
worden aangemoedigd om hu:r erva-
beoordeling van de resultaten van de
Een veelgehoorde waag is: Waarom
ringen na de vaart met de meteoro-
00 utc berekening geeft vaak betere
loog te delen. We proberen de wensen
inzichten. De radiosonde waarnemin-
noemen jullie geen uitschieters? Er zijn 2 goed,e redenen om dat niet te
gen van 12 utc komen eigenlijk net te
doen. Ten eerste proberen we om zo
produkten. Dit zal er toe leiden dat de
laat binnen om ze nog te kunnen mee-
goed mogelijk de verwachte spreiding
ballonvaarn erwachting er volgend sei-
nemen in de verwachting.
in de windsnelheidsverwachting aan te
zoen anders zal ;Jtzien. Meer toege-
In
geven. Een grote spreiding
spitst op de individuele ballonvaarder.
onzekerheid en daarmee tevens
In het derde artikel gaan we hier
de periode met voldoende lange
dagen wordt
om
I8
uur een derde bal-
Ionverwachting gemaak. Deze is
kans op uitschieters rorrd
gebaseerd op een uitgebreid weer-
bovengrens. De kals
beeld, gevormd gedurende de gehele dag. De afia.ijkingen
in de diverse
modelberekenitgen zijn nu goed
organisaties van ballonvaarders en de
LMD uitgewisseld. Ballonvaarders
zo goed mogelijk te vertalen in nieuwe
r op in.
ke uitschieter te treffen is eclrier te
veel afhankelijkvan lokalq,br"$Aalgrttr:.,,:.;it, heden om daar zinvolle 1Iiuiitt'keii'l]li.:"'l:l"il:t'::r:"i::r:.:r[:lr E RAT U U R:
bekend, de optredende thermische
over te
effecten kunlen nauwkeurig worden
LMD
ingeschat en meestal kunnen we goed
ont-
aangeven waar nog buien zullen
beperk
, trij tbeor.etische tritleg Wieri'ngr en P.J. Rtjkoott,
er van
nabijheid
zun l{etlcrltrnd
wordtl
staan, of waar de inmiddels aarrwezige
buien al ofniet zullen verdwijnen. In
's-Gravenhage.
de huidige vorm r,an de ballonvaart-
TETEFONISCH OVERLEG Het persoonlijk contact dient vooral
Leet"boek meteorohgie aoor
verwachting proberen we gebieden
om de aanv,ullende informade te ver-
A.
met min of meer samenhangende ver-
schaffen die weerbulletin, ballonvaart-
ne lucbruaart,
wachte weersomstandigheden te kie-
verwachting en waarneming niet kun-
's-Gravenhage.
zen. Deze gebiedskeuze is altijd
min of
(klimatt
2), SDU uitgeverij,
WR-aliegers:
Steenhuisen, Meteorologie aoor de klei-
SDU uitgeverij,
nen geven. In gesprek moet blijkea of
meer te betwisten. De waag is dan
het weerbeeld van de meteoroloog en
altijd: Wat moet ik als ik precies op de
ballonvaarder overeenstemmen.
grens zit? Het is natuurlijk niet zo dat
uitgangspunt van de ballonvaarder is
tie.
daarbij belangrijk: waar sta ik, wat zie
http: / / www / meteo. gor,t.uk/see5/sec5p
Meestal is een gemiddelde van beide
ik; wat kan ik niet zien, en: hoe ervaar
95.hnnl
aangrenzende gebieden een goed uit-
ik het weer. Het nemen van beslissingen dienen we altijd over te laten aan
In het derde en laatste deel (Ballonstof
proberen het meeste aandacht te
de ballonvaardeq de meteoroloog
rrlaart.1999) wordt ingegaan op hulp-
geven aan gebieden waar veel gevaren
heeft een adviserende rol op meteoro-
middelen bij de distributie en inter-
wordt. Omdat we een beperke hoe-
logisch gebied. Tijdens het telefonisch
pretatie van de berichten. De ontwik-
veelheid ruimte (in principe I A4-tje)
overleg lijkt het soms alsof het vertel-
kelingen hierin volgen elkaar snel op:
hebben, worden gebieden, bijv.
de
Noord-Holland of de Zuidhollandse Eilanden of Ztttd-Limburg, wel eens
staat. Zeker waruleer de verwachting
de gebiedsgrenzen scherpe
lijnen zijn.
gangspunt als je op de rand zit.We
ten onrechte ingedeeld bij een groter
afirijkt van wat in
rlet
de verwachtingen
reeds enkele uren oud is, komt
dit
CWNDE
Earopese Profilers, o.a.
Cabauw. Beaat ook achtergrondinfornra-
Prometheus, Internet en mobiele telecommunicatie. Het zelf interpreteren van radarbeelden en waarnemingen
gebied, hoewel er toch duidelijk ver-
voor. De meteoroloog hanteert andere criteria voor de juistheid van een
schillen kunnen worden verwacht.
gebieds-gemiddelde verwachting dan
Met opmerkingen wordt hier soms in voorzien. lets anders dat we in ons
een individuele gebruiker voor
locatie. De vaak zeer specifieke afivij-
Adrie Huiskamp
achterhoofd moeten houden is dat de
kingen komen dan in het gesprek ter
Foto's: Theo Hehhuis, Ed.win
zijn
BII,LoSST(")t s*€ $sr
**1c:
komt uitgebreid ter sprake. De ballonvaartverwachting zal er volgend seizoen anders uitzien, en op een andere manier tot stand komen.
Muller
23
Ballonjaar'98 in beeld
Ballonzsaardersdttg St. Niklaas, (zie ook Foto's:
&8&ryFr
Jan Vennealen
blz. 19)
Tbente Ballooning Foto's:
&rfs5iw
Jan Vermealen
\ Terlet nationaal zweefvliegcentrum
Keuring van radio of hoogtemeter verlopen? Wij kunnen deze voor u testen of kalibreren. Het Service Center Terlet, onderdeel van het Nationaal Zweefvliegcentrum Terlet te Arnhem, is een door de Rijksluchtvaartdiensi erkend bedrijf. Naast onderhoud, reparaties en revisies aan (motor)zweefuliegtuigen, zijn wij ook erkend voor het
kalibreren van hoogtemeters en barografen en het testen van radioapparatuur. ls uw apparatuur aan inspectie toe, stuur deze dan op of breng het bij ons langs. Wij zullen uw apparatuur dan kalibreren of testen. Bij eventuele defecten kunnen wij er op uw verzoek voor zorgen dat deze worden gerepareerd bij de daarvoor erkende bedrijven. Bel voor informatie:
Service Center Terlet Apeldoornseweg203o6S|6SMArnhemo Tel:026 -443 12 51o Fax:026-433 1605o E-mail:sct@terlet.nl
B,.t,ri''li1r,6
--a
Korte beschrijving transponder problematiek
IE KOOP AANGEBODE, 1990 Thunder&Colt 77 Sll Nw. top+para Verkeert in goede staat zonder artwork
1993 Thunder&Colt 105 Sil Complete Ballon
ln nieuw staat, slechts 61Hrs incl HTN top+para, rotation vents en scoop, zonder artwork
',,
Stock Balloon Thunder&Colt 105 Sll Envelope
1:l';.;,$yl.l';',1,
;l;lj:rt';k27i;,,'1s:b},A:ii,::'n;nt: ::.bii,.'[ii,bii.it.;:..$iil):6;;661:,:21,,,:|;1:;:
beboefte )e be,ttaan?e
Nieuw! lncl. HTN top, Rotation Vents en Scoop
*1.7,:,:fu,,1:$:1
i/ii:r,:t$.rii,; i:biii:
'n)fiin':ri ::':iba ',&i;i ;, ,fu: ;i.bii,i?:,,,,a;[,iigi.iiki;ii,1ieh ,tia. a:@;A7i:1;;:
Stock Balloon Thunder&Colt 77 Sl Envelope Nieuw! lncl. HTN top (Tri-Vent)
27
,..6;$6;;1s;;:.:Q11.A6;,,
tia,a.:i',:,,,:,aLt,het
s,,:[o6.y,]:,:,:;1;
;6,,?;,,.'k;nil:l(&tfuM,bi:iiiil;;:,. 'aiiibt
en scoop Bel voor informatie 1tDreiliiir:oeri1.1 ,,!,q[,gqb.9rr!!ii1:,ir]rrfi
THUNDER & COLT
TELEFOON
0294-293826
ien;,i,i:r.,
l:{RL.-Djn::Ned€dilldiil}aq.{reniagtda,i,r,,' zij dat moeten uitbreiden tot niet
rr.0p,,getreldji.Edn.,falii rq]&sttl),:]h€€f
1ij
;:u1*a:lighti:l,tte;rba-Uoa;r,,r,,',,
liieiir,litrllwdtir€
s,
perirl,' jrn-irl:,
,:@,i,:: ao.ey.iiA,;'ii;;nu,,'to;:,;Ll ',:
!
ti.LLl);L;.:1.;.';,,;,:.,;::
::,
9r99.i.::r,,f
niet.'Flei'
ti
:r,: l'i i
te
r:-'",.'it1li,lr.r.r:l:,,.:i,:ri.,
},hlijkirrdeze,:rliihte.,,,.:,,
.rhasd&eld inieite,, dii(ecteteni eo.daai,''ii,l
n€( jui,i!,i,om:rib,€gcinn€ri:,i:,li,
;:rt,,r,r,ii]:::,'.:..:,t,l:r,,,tr-:::
:Dittitirraairhef r,ooii*aelir+ad,brllonya
Grutg zott ik de hele uitgtoe aan
ldalt:ltgen.lrnjl!.,.'I1-Uff lge,:maatiegeliu
i,,:ri
ri:.r,:,r:
::'
r:,
'..,:
,'D!'l.cqnal..1i,,5ie.,kantziin;l.1d4trrgelet;9pde.1.l
&orien;lm&.,,mediie ,iipeaf eqr,hei
:,ir]:ir..
Btllonstof cornpleet bebben, oanaf het eer'-
jntQble-n:rv.'rn:,eenilttaniponddilir,ri
tte numnrer. Misschien befi u tijdens de
''Elei.ban'',boordi''hettLiffi,rtani
huge uintct'nuotilen tijd on in rru
r!-waretrtleri,me!:,!qa!sp0ndeq1!n
lnS€s&eiind
uih
CAsr,i'lj{iir'
l,Avoida4ge.i
rr,,r:,,',
i r,r.
eei.ir,:lodd:r"i:i:ri lean,,,:r,,,:,,
gr:rnend:,..:die,retnrksiie,r,i
li::,
,neiplichting jel*r'peil:,1,,
nfststn ben ik al blij met een kll)ie.
,:mediSdh.,niet,,Vafe1ififraooi.at,rr:r::'l
rHtiheeft
Euettttteel kuuten we ruilen, ik heb enke-
BFo::yer.ke6isli,ide{r:rdie.nliegyei]ie6i,::,:,,1,..,1,
ldet
le dubbele nunnnets asn
.$.ii.,'oddef-siheideri ft mr,,zi jn':,ith*t,u6,,:r11',,':
,p{iehtiqg,lla1f
jurgongen 1988 en 1989 h
de
unbie-
ding.
Iqfflhgid:insteJ1ln,:bii$i
::ilir,i':l:,:r,:.ii'lr':,,i'rrur,:i,'
r6,0rikti'i',:,:,ri
ri:,i l 'i::,lir,,:,
mij
ontbreken:
SEPTEMBER EN NOVEMBER/DECEMBER
JAARGANG I 99 JUNI EN NOVEMBER/DECEMBER JAARGANG 1 992 1
tllrnitof
ee4 nie.uwC:::rnodeli biikOriii: en,,wef
8,,
j1.4
Ik houd me aanbeactlen.
:lde:',itr
r:
r',,r,
n;,enke}e: j1aie+itullm,,einas,,ad*.,,,:,,r,: :tlr: :,lr,,;l :ll:.
r.
l::i:'r:..
dl
r,,,,
ee';iil::i,r:i,ri1:
--
ien;,,':',, ,,,,:.,,r,::rr,l
le .l uchrvaarruigen.
,O. na.i
igalls. iiinden:d€,,1b*llcirirren:
!iii. ,g
li&i.,e.en.q.ndre&n}, ,
_,,,,],.
r,,':']:,,l'
,,1xe|.,,:,,
1,::
nn;4.kiig911:,:,l:;,..,,
:.rr, l;l:r,:,ll.
belihjkbr,m,] zijol,,Eil:ii]no€,: geeo:anci]]:r,r:iiiii
B,tI,!i'ii-.sro1
:
r
fue!,: i,hiiiAlileie
i$1ate'.':hrnd!lld|if inl1pondeis
r
':d$dnga4;l:l:
transponder voor
:.,'
:...:::::t:,:: :..
SEPTEMBER
Elise Hel,ligers, tel/fox: 020 6209162
,
,.eiilndam;o<ili.inno9iinglvan,:der,:r:,:
imlOe&.4,r:woi.d€.4;,:reqldaare1:,rdaarr,,r:11r,r
tt:,|
:oir,k,g€en,,rlt:edo,,atsrCemr::,.::ii
gnleti,fu nctiO-neeii:rkr,eel1rner!.:,
0.P: :l:r jtenq45l,12&00':tege-n,irhoge
::,l;iir,l,,
':b.lalloriirt:.Qrctiger*,1iu11t,'16innea,,,,1,,,,,,,,'1,,1 'ddis:,ii'd;:rr,rl' enJ<ele: jardqlld,lQre ll:']:
l.1iiiLlg.r,,,:l'1,,1',.,]1.,.a',,:;.:,:.:::t:
nO
i
verplicht het ACAS moeten invoeren
.€,en,igtoie,:,':l,:i.ii,ll.l,ri
pef
rVangen
:
otdr#oiaen1,l,lL
mogQl{k|da,die,gtujgarggiraf
dnrfliGlciedeilaring,:ir'o,t,lir:f:.:r5:00-0.;-1:,
r,, .
Een,higie,int6,elia€,is,,inenweliiks:,.rr,,r,:,:
I r,
nen niet zichtbaar zullen ziln. rHpi:i!.:voOillba-llO,+,,pjlo,ien
ALtE .JAARGANGEN VAN VOOR 1988 JAARGANG 1 988 JUNI EN SEPTEMBER JAARGANG 1 989 IUNI EN SEPTEMBER JAARGANG 1 990
ri.eidili;,,'ir:,i,'
r:,i.ii,',r,1
wtldqo|ilriigtarm,be,*esendqr:bdbn:l:.'
Hierortder staan de ntntnrct: die bij
ai,
.$'aordlisii vooits,rrl::deriffi egyeilicheid:
: I .,,.,',r,i
'erlrn iweliiksi otrn&
de
:
.,,r :
:llr:i:l:ilii:liili
ja.nuaiil,2,00.Qrrr:
,nj,!1,1$!!,eih.wnafd!$':iiioti
::,,.:::,,
puls van wel 2000 Watt leverr is
Wnnneer u uw exemplaar niet
r
,lq:genlglpi0dgeeidi,mraidie,,v,oidbei
:2440:,:iiii.:,.,,,.:,',,:
Ballonstof/
arcbiefdozen of nmppen te kijken.
'.d€
specificaties daarvoor nog niet ziin
rtilie
Wie beeji nog oude nuorrrrrs oan
ir6mdat
,Dt:r,LYB.&uC-htYeikee$.lBet€i!!glndr,r,:,r,ir,r..
;;ggpqtqfisegfd..lvli0$elkeCi,,(rw..aef'':..iirirr,i.,r.,
Oproep
..wikkeli€'biii:&:,,ia6?i
itr,:,,.,
Cei S,,ii. An t*IiM ii:,,.rrrr:' .,,r::ur,ir'lil:,r:i,,,:l
:],:l ]:,:.,:r.,i
ittli11lii,liltlllt
lll.l.ltit
B.AltLlO:rN.lFf B]S,f A::
l1,l.r1.iU,e,,.,.C,t!Ai:r:n:B€:,c-lAr0'111,aA!!1a,Nl::irdXrG,':i,0M1irrr':rLANrG$;iB.r,:l1,
.r.
r: _ r
i::ti:r:i,ir.o5.:1i.3:iria:4ll]]3.]o36l::ar:l:i:r,:..]:rli
I,
r.
,
I I, it
-
I
:, I I
I
i
II
I
I I i.
I I I
r- r,r..r.;..rt.rrt- ..irnr^
i
i
,n,n,EtN,,,,,,n,ii,,i.,njj,il,...l.,,l',:,,,,..:,',
I 'i:i.,,t:il.i::lil.i.:i6[iiD,A.r,6.AttilON,,ijts,TA:,,:,o,p:s,TlJ,Gr,e ll.rr'l:':":lr.1;,,,,.,.'..l'..,.r,'..t.tti:$tAt!!6rN:ffg1f.i:\141:liE N'S,;e..Hre;0..E;:rVO,i(.$?AR:(irlilrEi'LNAME, ,i.rr,.ri:tll.:..it:r:i:r:,iB,REin:A.:i.lDIE:]EI,NA}r}1,B::r!:gr,r,rg]{:lLif.,.1lrlr,g.;ilr.:llN:F:.O::l1:]i.0l76:t.i5]4r3,r9:8:0'2:., ::trri,i'rlr:rr,,
I
ll,.lr"r
lr,..l
r.al
:r.rrrr
::
I,,::.rlr',,: l..l ar:l ir:.,::.l: al rtlir.':i:tr::t i :l:i irirrrl
ia
.rii. :,r:
t:i:tt:i:i'i:i::::
...,:'t,t,.:,:,,:,r,:,r.:ttr.At},if,O.:Nf.';El$fA1,,,,T,f::,,:2,E:,D:DtAM,.1'..:D,E.E|.N.1A,ME,,.,,l:,5:.,:8Af!O,N.'S...,..,..,,
2E HETETUCHTBALTON KAMPIOE NSCHAP DER LAGE LANDEN / LOW COUNTRIES CHAMPION / MONGOLFIADES DES ARDENNES . 1999 TE NY IN
25 tlM 28 AUG. IWENTE BALLOONING IN'HET HULSBEEK" OLDENZAAL. DEELNAME 3O BALtONS. OPGAVE INFO: RIEN )URG, 074 2770074.
:.:1:,:t-.:i:r:.:r,rrr,.:rr,,r:.,..,.,..-rr.i,.,,r.:..:t:,:j.:i.rr::,1rr,,:.:t..,.,.:.
BALLONFESTIVAL
EN
IN DE EFTELING. DATUM NOG ONBE.
KEND. INFO: HENNY vAN LOOSBROEK,0I3 4632116
l10,..'BIAILOX, S
r
8/ r 9/20 JUNr
GEMERTS BALLONFESTIJN. DEELNAME 2O
BALLONS.
VREDE FEESTEN SINT-NIKLAAS, BELGIE
PES. INFO: 0032 37650330
2412s/26 tUNt
:,,::.:.,:..::'.:::a,.:,::...t..:,:::,i1,|1.:l:Z:Ilf?1.6:!l!f!!:!1111.1;tt1t,:t::ttt:'i:.llt:,ltt,
BALLONFIESTA TE HARDENATRO. PTTLNAME 3O
BAL-
KING MET DE ROOIE PANNEN OP EEN NIEUWE LOCATIE MIDDEN IN TILBURG. DEETNAME 2O BALLONS. INFO: HENNY VAN LOOSBROEK, 013 46321 16.
2 I/M
I O OKT.
TEL:.020 62O9162; OF BIJ DE DBCC, TEL: 016l 4960IO. ,.
-
I ' r.:. r i.
r,
L I r .: I. ,r I .: I r
a, I r
.: t.:
,
r
i I i. r.
Lindstrand Leader in halloon technology "At Lindstrand Balloons we tahe very seriously fact that our
customers depend
on
Lts,
the
not only for reliable
delivery tirnes, but also to continuously test all elements of production and rnaterials enabling us to build exceptional products."
nr \ ,) \ )x"-s {*
\*
Per Lind.strand
Ad Ballon Full service balloon provider "Bij Ad Ballon Ballonaaarten
uij
beschouwen
het als
onze m'issie om indiaiduele ballonuaarders' en professionele ballonbedrijaen op elk moment d,at dat nodig is te adviseren, te ondersteunen en te servicen. Op deze wijze willen wie een
bijdrage leveren aan de kwaliteit en continut'teit van de ballonztaart in Nederland. Onze heuze ztoor Lindstrand heffi
daar dlles mee teT ahen."
Ad Haarhuis
l,lrl
lll'
AD
BAttoN BALLO NVAARTEN
RlD-erkend bedrijf Official dealer Lindstrand Balloons Tulpenstraat 75, 4818 GT Brecla Telefoon 076 - 511 53 72,Fax 076 - 514 11 90
,",,u u..1".'" f'ura - o* 0,, Ad Haarl'ruis 0653 - 488 439 Pieter Kooistra 0653 - 409 812
MURAU
17 tlm 2g Januari {999 info CAMERON BALLOON PROMOTIONS bv
iffiti
'i;?jtli::.{g;;P;:'.
'#/ll:,.'',$]i,i*,:
**
"
'*t$r
f,.:tatt:,t':',.1t"::
Ia 7;.,..)
.
.:.
::t\:,:......
::..
:.
; : :''":; :::,':' ::
-:.'...... .:...:.:)..,. t....:1
::.......:..
:. ..
...:'.
:...:...
:.': :r...
t-.
d?1. '"
.
4?
&i*i
r
ERKEND ONDERHOUDSBEDRIJF . KEURINGEN OP LOKATIE . REPARATIES (ooK BUTTEN KANTOORUREN). SNELLE SERVICE . i"
fl |15
@eu
''*or,
q'
t*r'