Ballonstof najaar 2010 by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

tul ,IAR

2{}{

i,, *

€';'

li :!1. :: i .i

,llil

Afdeling Ballonvaren is een onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart

Stand van [bestuurs]zaken - Frank in Frankrijk Gordon Bennett toen - Eerste nachtlanding

IJselijke geschiedenis - Het wonder van Katwijk EK Dames Litouwen

- Gedragscode - Barneveld in beeld

Fotovakschoolstage - Column - Echternach - Joure voor Spieren

:,.:S.1EiL:E

:$:lt.ft,:-:;,::.,li.:iQ =+.::*.r+_-:;

, ,..

..:.i.,

:-: =r-

KNVvI1{TDELING BALLONVAREN

Meer dan 20 jaar innoverende technologie. il*' ,., ,,: =':::, + ::.4::: :..:: ::: a

::,:

?,.;..,,tt"t't,,,t,,"

)

A -

SCH ROEDER

fire balloons

Briliant in E<teur erl uitvoering. Heteluchtballons en rneer ,,Made in Germany" Uw CAMO+ voor alle merken 12

D-54338 Schweich Tel. +49 6502 930-4 CAMO plus DE.MF/MG.0549 Fax +49 6502 930-500 .mail6rschroederballon.de.www.schroederballon.de

Theo SCHROEDER fire balloons GmbH Gewerbegebiet Am Bahnhof

o .t-, U)

: o -G

? IN HOUD

ttt

fJ.'

E€rE.t

.i',-

--'t Ballonvaren is een feest. Het is gewoon de

t ,!E

Van de voorzitter

Gordon Bennett toen ran

Nachtlandihg

Een ijselijke geschiede flis

Hans van Hoeset Nabben

redacrie

Het wonder van Katwijk

Rutser Coucke

aen arass

Tour de France

Stand van [bestuurs]zaken

Maatschappelijke betrokkenheid in Joure

Echternach

EK Dames

25 i-

Fotovakschoolstage Gedragscode

Barneveld in beeld

Column rijr

Frank Schweppe Het bestuur

kleurrijkte

luchtsport die er is, kijk maar in dit nummer van Ballonstof. Weer vol prachtfoto's van diverse fotografen,

nieuwkomers en oudgedienden met beeld van een paar bijzondere wedstrijden en meetings.

Bert stuiver

Mathijs de Bruijn

Een beeldverhaaltje over het droeve einde van

de eerste Noordpoolexpeditie per ballon, een historisch Nederlands perspectief van de Gordon Bennett. Maar ook serieuzer zaken als de stand van bestuurszaken en de gedragscode, inclusief een hand out in dit nummer.

de avonturen van Frank in Frankrijk. De redactie heeft haar

best gedaan, u weer een gevarieerd nummer voor te schotelen.

Shirrey ryaree

:oop de wilde

uirenspieser

Ben Bress

VAN DE VOORZITTER

,Het is verboden aan luchtverkeer deel te nemen als personen in gevaar worden gebracht'stond

erop5augustusj.l'ineenberichtinhetBrabantsDagblad,onderdekop,onderzoeknanood-

landingen van ballanding ballon'. zomaar een berichtje in de krant naar aanleiding van enkele

lons onder zero-wind omstandigheden.

.o\

lijkt dan wel voor de Het lijkt mij goed om daar eens bij stil te staan. want een dergelijk verbod gevaar zijn gebracht hand te liggen, de praktijk is doorgaans wat weerbarstiger. of personen in In verreweg de door aan,luchtverkeer'deel te nemen, kan pas na afloop worden vastgesteld' is kennelijk niet meeste gevallen worden ballonvaarten tot een goed einde gebracht, maar dat

-.J ,_s\

tlI

-o

het enige criterium voor de interpretatie van het in hoofde aangehaalde verbod' het openbaar De pratstijk wijst uit dat een geslaagde landing onder zero-wind condities, voor De vraag of Ministerie (oM) kennelijk aanleiding kan ziin om de gevaarzetting te onderzoeken. zich zou de ballonvaarder tevoren redelijkerwijs kon inschatten dat de zero-wind omstandigheid

kunnen voordoen. is daarbij van groot belang. weten als geen ander hoe snel en ingrijpend weersomstandigheden Met andere woorden: hoe heeft ie zijn vluchtvoorbereiding uitgevoerd? u en ik te kiezen? of wat eerder of later op te stijgen? kunnen veranderen. Is daarop te anticiperen? Bijvoorbeeld door een andere opstijglocatie Het zijn vragen die zich vooral richten op de kwaliteit van de vluchtvoorbereiding. condities moet worden afgerond, makkelijk kan ontaarden in een Als ballonvaarder weten we ook dat een ballonvaart die onder (bijna) zero-wind pastool: of desnoods tussen de rododendrons in de achtertuin bij de Ianding op een ongebruikerijke locatie. In een wegberm, op een wortelenakker situaties: de handlingline. In alle gevallen vergt het v66l van we hebben zelfs een hulpmiddel aan boord dat ons ten dienste kan zijn in dergelijke I

de mand te kunnen [aten verlaten' de ballonvaarder, vooral geduld en behendigheid, om de gasten ongeschonden over'een landing op een ongebruikeliike locatie'' En de media maar roepen over een'noodlanding'. Ervalt eerderte spreken voor het oM aanleiding zijn om de landing van een ballon op een Naar onze mening gaat het te ver als de daarbij opgeroepen onderbuikgevoelens gebracht. Een dergelijke kwalificatie dient niet gebaseerd te zijn ongebruikelijke locatie, te kwalificeren als dat er personen in gevaar zouden zijn buitenstaander mag een landing van een ballon op een ongeop een uitspraak van een enkele querulant of op een hoog'ik vind gehalte'. voor de genuanceerder over' bruikelijke locatie misschien iets bijzonders zijn,,de ballonvaarder denkt daar wat door het spel - of het lot - van de elementen gemanoeuvreerd Die weet dat ie een goede landing heeft uitgevoerd met een primitief luchtvaartuig, aan ballonvaren' in een situatie die afwijkt van wat we ons zouden wensen. Dat is nou eenmaal inherent Veel stand-up

(...) landingen toegewenstl

Hans van Hoesel

BESTUUR VOORZITTER:HansvanHoesel,LeonardusvanVeghelstr?at36,5212AF Den Bosch.

A73 614 26 84, M

065479 35 10, vz@baltoonteam'nf

SECRETARIS: Huib Holsteijn, Holterweg 98,7245 SM Laren gld, Iuf

06 50 677 Lgg, huibholsteun(omar.eotn PENNII{GIIEESTER: Rutger Coucke,

spechtstraat 16,1723 NZ Hilversum, T 035 647 80 05, secretariaat@knvvlballonvaren.info BESTUURSLEDEN: Henk Kort. Robijnlaaa L2,9646 BH Veendam, T 0598 53 36 63, F 0598 63 31 07. t4 06 51 12 53 31, hendrik,kort@Dlanet.nl

Chris Hart€ndorp, Terreplein 70, 4931 DL. Geertruidenberg, M 06 53 14

38, ChrisoHartendorp.com

,oop de lltlitde, [tevens woordvoerderJ Grifthorst 2, 3833 GC Leusden,

T a33 4g4 27

;16,

irl06 53 26 40 63, idewilde@euronet'nl

SECRETARIAAT: Spechtsraat 16, 1223 NZ Hilversum, tijdens kantoorureft: A35 7

,35

62, secretariaat@knvvlballonvaren.

info

BIJ HET OMSLAG: DE PH-KPL KOMT UIT DE STAL VAN RIEN JURG. MIRJAM JURG HEEFT DE BALLON IN JOURE OP DE FRIESE BALLONFEESTEN GEVAREN. DE BALLON BESCHILDERD DOOR MENNO BAARS UIT LELYSTAD.

o a C

: (o

-o

F-

Registratie: PH-HRT Type:

Operator: Piloot: Fabri kant:

Wij leveren: ! Cameron ballonnen en accessoires (t lcom radio's O lnstrumenten van Fllrtec ! Theorie- en praktiik opleiding I Reclame- en passagiersvaarten en zijn een: O EASA erkend onderhoudsbedrijf en CAMO+ gecertificeerd

,,,rrrrrr.---ffiEm WE fu€ ffi.;";

ruil#fr*:-C***1iH **H*-tuS&:E* S:Fi#S t+=S g' 'ru

*i'

### #ffi effire##&LS"FH#qS ffi ##ffi#{Fru ffiffiru ru #'gY iinii IJA:iSEii

OFWEL DE COUPE NTNOruNUTIQUE GORDON BENNETT EN OFFICIEEL ZOALS DE PRESTIGI EUZE LANG EAFSTAN DSW EDSTRI] D VOOR GASBALLON N DE MEEST WORDT GENOEMD - IS MET ENIGE AFSTAND DE OUDSTE EN VOLGENS VELEN DE GORDON BENNETT BALLOON RACE

AVO NTU

RLIJ KE LUCHTVAARTWEDSTRI] D TER WE RELD.

Het wedstrijdelement van de race voor gasballonnen is even

i: *.i..nF.j

=1;:

:-l

ii l:

:..t!;:::: i,

De 'Gordon Bennett' werd gehouden van

eenvoudig als uitdagend: ballonvaarders stijgen direct na elkaar op vanaf een centrale launch-locatie en dienen met hun ballon vervolgens zo ver mogelijk te komen' Winnaar

].r

a,;

906

tot 1 938,

met een pauze van 1914-1919 vanwege WOI . De eerste is

Nederlandse deelname vond plaats in 1935 in Warschau door

degene die in een rechte lijn tussen opstijgen landingslocatie

ballonvaarder Maurits ten Bosch en co-piloot Jacobus (Co) van

de grootste afstand aflegt. De moeilijk voorspelbare weers-

Tijen, beiden van oorsprong vliegtuigpiloten. Ten Bosch had

omstandigheden, de lange vaartduur, de vaak grote hoogte

zi.ln brevet

waarop gevaren wordt en de soms zeer uitdagende vaarroutes

waar hij woonde. Co-piloot Van Tijen was geen gebrevet-

vragen vaak veel van de deelnemers. Vaarten kunnen meerdere dagen (en nachten) duren en gaan mogelijk honderden

teerd ballonvaarder, maar had uitgebreide lichter-dan-luchtervaring opgedaan als Zeppelin-bemanningslid op diverse

kilometers over zee of onherbergzaam gebied. Een land dat

Zeppelintochten die vanuit Duitsland werden ondernomen'

tot balloncommandant behaald in Zwitserland,

drie keer op rij de race wint krijgt de Gordon Bennett wisseltrofee in bezit.

iiFrl *i * * r' :3* lj =[ li::]i":-'a Een dergelijke tot de verbeelding sprekende wedstrijd was exact waar krantenmagnaat James Gordon Bennett uit New

York in 1 906 naar op zoek was. Hij bedacht' 6n sponsorde de race om een spectaculair evenement op touw te zetten waarover aansprekende artikelen geschreven konden worden in zijn kranten.

Na 1938 stopte de ballonrace in verband met de dreiging van

: ln 1 871 had de uitgeverij hetzelfde doel voor ogen gehad toen

WO2. Na een tweede pauze van 45 jaar werd de race in 1983 nieuw leven ingeblazen. ln dat jaar nam Nini Boesman samen

de bekende Schotse missionaris-ontdekkingsreiziger David

met Gerrit Visscher deel aan de race. Hun gehuurde Zwitserse ballon bleek vlak voor vertrek echter poreus te zijn waardoor

Livingstone op te sporen. Livingstone werd vermist tijdens zijn

een hoge notering er niet in zat; van de

expeditie naar de oorsprong van de Nijl, en na een avontuur-

den zij de 8" plaats. ln de jaren 1995, 1996,1991, 1999,2000,

lijke en mediagenieke zoektocht vond hij hem in de binnen-

2001 en 201 0 namen namens Nederland Rien Jurg en Ron

landen van Afrika. Zijn eerste woorden bii de ontmoeting

van Houten deel aan de race. ln 2001 behaalden zij met een

van beide heren zijn beroemd geworden: Dr. Livingstone

2" plaats de hoogste Nederlandse notering

men journalist Henry Morton Stanley naar Af rika stuurde om

I presume?

1 deelnemers behaal-

tot nu toe.

De wedstrijdregels van de Nederlandse race kwamen groten-

deels overeen met de Gordon Bennett reglementen. De Coupe

werd

- net als bij Gordon Bennett - gewonnen

door de ballon-

vaarder die de grootste afstand aflegde met zijn of haar bal-

lon. Met het stoppen van de Gordon Bennett race in 1938 was de ballonrace om de Coupe Andries Blitz indertijd de enige langeafstandshandrcap-ballonrace

ter wereld.

ln 1 956 won Nini Boesman de Coupe voor de derde keer op rij waardoor zij de wisseltrofee in haar bezit kreeg. Daarna veranderde de race enkele keren van naam. ln 1984 werd voor

het laatst een internationale gasballonrace in Nederland geor-

i]=

.=.:'-;t:== ei.: :=i:i

*:-l 1:I

ganiseerd, kort nadat de Gordon Bennett race haar rentree

Nederland had in de vorige eeuw haar eigen 'Gordon Bennett

gemaakt had. Ook deze laatste wedstrijd

Balloon Race', compleet met uitgeverij wiens naam verbon-

Boesman

om de Coupe Jo

werd gewonnen door Nini Boesman.

den werd aan de wedstrijd. ln ons land sponsorde uitgeverij

AERO.CLUB DE FRANCE

Andries Blitz van 1947 Vm 1956 namelijk d6 internationale ballonwedstrijd van ons land met een gasballonrace om de

Ot*aft;sC na. ipreuxc

f.{N Lr'(

l FAII

(rvt

O"',

lr )\LuF-\U

Frr

.a,..i.*

CARNET DE ROUTE

I \'r,t4

{,2*^-

4trtltL:

Cod..du* i 'tt

Coupe Andries Blitz.

tr',il,ntr

L ,Ltirl

AtN{t!

.}::.,,.

1!!,e

x,t ,ha&'^'*n{-r*J ./i*

ki;*"-*t ,l

1*':.tr raa.^r/--rt+-Y*o4 L! L'( ,, *! ,, *^ai na*rQ/4a-Li'4

'r*

-^)t-L-L

laba

d<-

./ , , , L.-.; :-.,J'/)-- 42- ;z

r1/,1- -12;J/

lJ- ,- 2*'--'^ "*'ttL4a 11, it-t /'aa/2"L'4";;-"' a

,.,1,u:-u* '^''' ,-* ,4 a -1" -t-.:t*< 1/-4 !k+ )u/, t z-ii a^

1935

:'a::':

:::'j:.::::-

Maurits ten Bosch / Jacob van Tijen

Warschau, Polen

1018

40 uur'10

Parijs, Frankrijk

70 805 459

min

uur

Sjlina-Bologoje, Rusland

Orly, Frankrijk

jaglice-Czlopa, Polen

10e

Ostriz, Duitsland

10e

Roemenid Grosse Tete, USA Matrei, Oostenrijk

983

Nini Boesman / Gerrit Visscher

995

Rien Jurg

Ron van Houten

Wil, Zwitserland

1996

Rien Jurg

Ron van Houten

Warstein, Duitsland

1997

Rien Jurg

Ron van Houten

Warstein, Duitsland

1999

Rien Jurg

Ron van Houten

Albuquerque, USA

2000

Rien Jurg

Ron van Houten

Saint-Hubert, Belgi6

200

Rien Jurg

Ron van Houten

Warstein, Duitsland

min 16 uur 05 min 1732 45 uur 55 min 1483 59 uur 12 min 623 46 uur 5l min 1473 68 uur 22 min

20a7

Rien Jurg

Ron van Houten

Brussel, Belgid

Wedstrijd afgelast vanwege uitblijven toestemming van lucht-

Rien Jurg

Ron van Houten

Bristol, Engeland

44 uur 45

Vama Veche,

Uitslag ten tijde van het schrijven van dit artikel nog niet bekend.

Ciolanestii din Deal, Roemeni6 2e

verkeersleiding Zaventem om op te stijgen. 201

DE EERSTE

t{--

{,)

EEN NACHTVAART KIJKEN WE AL NIET

MEER VAN OP EN DUS MOESTEN DE

GRENZEN WEER EENS VERLEGD WORDEN.

DE VOLGENDE STAP

IS DAN LOGISCHER-

WIJS EEN NACHTLANDING.

Een nachtvaart is een vaart die in het donker start en door

zonsopkomst heen vaart om met daglicht te landen' Dat is een gewone ballonlanding. Maar een nachtlanding - het woord zegt het al - is een landing in het donker. Nu klinkt het gevaarlijker dan het is, want het is niet zo, dat de piloot bij wijze van spreken met zijn ogen dicht landt. Maar een nachtlanding

vraagt wel een enorme voorbereiding' Natuurlijk de nodige vergunningen en ontheffingen van lVW, maar ook allerlei extra voorzorgsmaatregelen' Zo reed de vrijwillige brandweer mee als crew met een brand-

weerauto voorzien van goede lampen, om waar nodig te assisteren bij de landing. Verder zijn er wel wat restricties: het

moet helder weer zijn, er mag niet te veel wind zijn, er mogen geen passagiers mee en er mag alleen gevaren worden met de ballon waar de vergunning voor geldt. Daarnaast zijn er allerlei voorwaarden over de verlichting die mee moet. Deze primeur vond plaats op het Barnevelds Ballonfi6sta 1

1 augustus

jl. en werd uitgevoerd door Peter van Harten en

Martijn de Vries. Tijdens de finale van de traditionele'night glow' maakt zich een ballon los en stijgt op als een reusachtige oranje lampion,

om v66r zonsopgang te landen. "Uniek in de wereld", zou Ben Bliss zeggen. En voor 66n keer heeft hij gelijk.

j E

ffi

s FOTO'S BEN BLASS EN PETER VAN HARTEN

€€

CHTLAN DING

EDERLAN D

lL-

o .t-,

$ C

-,-."##w*

re *

E -**

:q-*r

;#''pry S

Hsru aFsHtsSKs #ssilFssf,ffiEn€Es

o a

-J

,,-

saLovl/Low Ar.tgvtst Awdreewas eew evew eLqewzlwwLge

-o

I >Le

ruadat h{ler gasbaLLow deeaLtLsohe z-ee was oveygestolzew ew wadathllhetweeY oP syLtsbergewhad bestwdeerd,tzwlr,wh'ljtotdeoowoLwsLe,datdeNoordPooL te bereL{ew wt'oest zulw' v oortlarewd startte 1ev baLLow devoorbereldLwg-

at/owtwwrLul@e Z-weed.

Y t"'T

'ptaarnoebt4f

w vwet eew swsoesv oLLe TvrbLloLteLtsoawupa gwu o wv ern L o eLba ar Leg de s aLo v'*o w vcLt wat hul vaw ?Lawwas. Nog voor hi! veYtYok', washlil aL eewheLd Lw Z.wedew'

o? 3L

vweL

tzgo

zoLawglw deLwoht?,

tw deTooLzot^lteY waoht, d,aarovwQoeLt de baLLow wLet aft

heb je geew

veYtYok de exTedLtLe uAAY 'Daws-

sb er g ew. w ek e w w a ohtt ew Aw dv e e ew zillw A a', sylt QirwnLtew KwvttfraewlzeL er& NiLs strLwberg o7 de jristewlwd. ,v.aaY dLeVzwa'rw wLet ew oPtT avtgr*stuts vwoestewze depoglwg afbrelzew' laet de staarttws-

lz4

terwg' werd het owderwerT vaw hoow

sew de b ewew lzw avt*ew ze Lw

De z.weedse heLd

sto

otzhoLn*

ew@rLtle?- ,v.aaY er gLoordehooy'

ALfred NobeL zeLf stewwde eewtweedeyoglwg z.weedse regerlwg steLde eew fi.wawoLeeL ew de n* a rL we s oh v7 tev b e s ohLlzkLw g'

op .slltsb eygew bLeek, de' e a gLe' 7as te Lefzb"ew' >,eslz,,,.wdLgew advLseerdew ow de exyedLtle vcLt te steLLew ew eew wLer,twebaLLowtebovtwew' Maar Awdree daoht wlet d'athul deverwederLwg zow Ewwwew verdragew v ooY eew tweede vwaaL o wv er rL ohter za4e Lw sto o@hoLvw teru-gtekeYew-

dvts

ve*yokk ew ze. De eagLe t/erdweew

aohter de horLzow,

ewLs daarwa wooLtweer gezLew

o l-) U)

: (s

-a

tot

jaar Later hvtw Laatste k av,*y vwet de stoffeLtlk e restew vaw

de drLe avowtr,vLers werd

gevowdew o? KvLtQUa, eew awder eLLawd var,.S?ttsbergew. twhetlzavv4werdew de dagboelzew vaw de drLe,rwawwew qevowdew ewzo lzawhet vwdsteyLevawhwwverdwulwLwg oTgeLostwordew. AawvawheLultzverLooyt detoohtheeLvoorspoedLg. ,v.aay dawbeglwtzLoh gs af tezettew o7 de baLLow, waardoor ze gedwowgew werdew te Lawdew. ttet was t+ jucLL.

rlet gezeLsohaT bL{ft de eerste / dagew o7 depLaats vaw de Lawdlwg. >Le tuld wordt besteed ovw vast te steLLewweLke rLohtLwg het u1s op dr:{ft. u.aw gaawze op weg, Lw oosteLullze rLohtLwg, Lw de overtvtLgLwg dat ze Fya wz) oseyh eLLawd zwLLew b ereLk ew.

De tooht Ls ewornl zwaay. z-e vwoetew

gew ovw sohewrew Lw het [1s te vervw.ldew,zegLuldewoowstlwtLwv'ijvev+1es zLgza

sttt"eLtwater. z-e woysteLew vwet eew

opvottwbare boot voL wv&teLoze bagage.

i. >e eewz'w d,ood, de

awderz'w

...

z'wbrood, we hebbew

ffi

\__-_r,_*-j-\

ffi

w tot overnLaat vaw Yavw? dnlft het laleijs waar het westew, steeds verder e

vdwhww doeL af. Na eewweefzpLoeterewzgwze 60 vwi!1Lvaw deTLek waar ze geLawd w ayew. Z,e verawderew hvtw lzo ers wa ar het zr,cldwestew. d, zLew za kaws owL eewzaahowd ew eew ulsbeer te sohletew, aaw voedseL geew gebrelz. o

wlzs hww v eyvw

eLdheL

o *-J

t')

: r0

brewgt barre lzovt' Itet Ls Lwtw,LddeLs o@tobev de TooLwaoht valt Lw ew de dwLsterwLs hetpahijs TLotseLLwg z-e verLLezew de heLft vaw hww vtltrwstlwg aLs owder hew bvewgew' Z'e bereL4ew breelzt. Z.e kwwwew zLoh terwilttwerwood Lw veLLlgheLd tslww ewLge hooT Ls eew week' utltelwdeLiilYz rcv'vtpya, vitgeTv&, doorwee4t ew bevrorew. reLzew' tothe{yarg1sbevrLest, otvt dawT et de sLee waar STLtsbergewte

tewtohtew,

MaayzewAYewte vitgeTv* ornL eew owderdak'te bovtwew of zeLfs het $sberewvLees te tzolzew' strLwbergwas de eeYste dLe overLeed, waarsohulwL{fz alw eewhartaawvaL ry a obtober'>e awderetwee Leefdew wog twee we4ew LawgeY' llwwt FraewlzeL ov erLuldt Lw z'

sLaa1zair-, AwdYee

geroLd owder

eew rotsbLolzNt,c

aLovt,.o

staat ey eewbesoheLdew vwow't',wewt1e oy dleTLelz'

'Ea"

w Autgvcst Awdree wLst

vaw te voYew heeL goed, dat h4 de rl o ordqo oL wlet zovt haLew' >e FYawsebovtwer vaw debaLLow, Itewy'v Laohavwbr4 zeL dat de baLLow het wLetzovthaLew ew rrldlof N Awsew, de 7o oLexTevt, raaddehet Awdree af on*te gaaw'

\1"

--=,f:a".----f __r

'+ avrgwstws

r-l

I Bo'

qtz

sqtevwber

dl olztober

MaaY dat de owderwevwLwgzo dran*atLsoh zow elwdlgew h a d hiil w a a r s ohlil wUulfz wL et v o o rzLe w

yt1lr,f,Y-

Per baLLow Tevoet

i** f'1

+-:

: EU

V"rrrkrrirgr, " Pm

oZ5 - S SIS SSS * z4 uurs service * info@dekeyzer.nlx www.dekeyzer.nl

Cameron C-80 1998 in uitstekende conditie, 230 uur

Prijs op aanvraag

lnfo ook: Cameron Balloon Promotions

cilinders inclusief fraaie Westfalia aanhanger

www, ca meron ba oonS,hl I

#* --\ -

L'*;

-/ Hyperlast

mand nieuwstaat shadow/stealth rrander 3RVS+2ALU

*xfu* F**** Hahers

)

oop

IN HET KADER VAN G

$ C

1OO JAAR ORAN]E-

VERENIGING KATWI]K AAN ZEE VOND ONLANGS VOOR DE EERSTE KEER IN DE NEDERLANDSE GESCHIEDENIS EEN BALLONFIESTA AAN DE KUST PLAATS.

IN DE AFGELOPEN WINTER WERD IK

-a

DOOR HET BESTUURVAN DE JUBILERENDE ORANJEVERENIGING, DE OUDSTE EN GROOTSTE VAN NEDERLAND, BENA-

DERD OM EEN BALLONEVENEMENTVAN DE GROND TE TILLEN.

EEN BALLONOPSTIJGING AAN DE KUFT? je in zee' bij Ondanks de beperkingen [bij oostenwind kom zuidenwind in de aanvliegroute van Schiphol terecht' bij noordenwind mag je niet over het woongebied van prins Willem windAlexander en prinses Maxima, bij meer dan 3 knopen aan zee waait het doorgaans harder dan in het binnenland-

gaat de ballonvaart niet doorl wil het Oranjebestuur atleen maar naar de moqelijkheden kijken'

Monique Hoogeslag vervulde taak als display director en zorgZuidde tijdig voor de vereiste vergunningen van provincie Holland en de Nederlandse Luchtvaartautoriteiten Van de drie opstijglocaties werd het terrein van voetbalvereniging Quick Boys gekozen, dat in een kuil in de duinen vlakbij zee

ligt'

Vooral omdat het aan de westkant windbeschut is door een moderne zittribune. Door de ruime parkeergelegenheid hoefden geen dranghekken geplaatst te worden, om het publiek op afstand te houden.

SPONSORING

Om middenstand en bedrijfsleven met de ballonkoorts te infecteren, presenteerde ik in de aanloop naar het evenemeht in de businesslounge van Quick Boys mijn digitale multimedia show 'De fascinerende wereld van de ballonvaart'' De koorts begon te werken en de aanmeldingen, om Katwijk vanuit het vogelperspectief te bewonderen, begonnen binnen te druppelen. Wat de uitvoering van de vaarten betreft werd een

beroep gedaan op de stal van de Barneveldse ballonpiloten vanwege Mees van Dijk en Peter van Harten. Later kwam daar van een plaatseliike slager nog de ballon van de Keurslagers vanwege Boer de Rob Van Manen en deToyota-ballon van

zijn bekendheid met de omgeving - bij' Toen de pr-campagne het eenmaal op gang kwam, gingen alle remmen los en liep aantal boekingen oP.

HEILIGE GRASMAT Van de gemeente mochten geen ballonwagens op het heilige gras van het hoofdveld. De kosten voor het onderhoud bedragen jaarlijks zo'n slordige € 30O.OO0' Het Nederlands elftal vaak op deze grasmat, vandaar dat haast bij elk gras-

traint

sprietje een bewaker staat ... Leiden in last' Maar niet voor bestuurslid Arie Plug, een sjouwer, ploeteraar grote en createur van de bovenste plank' Hij regelde een

.G. rlF

IK plastic container met een inhoud van 1000 l, om de quick release van de ballon vast

te maken. Toen dat niet voldoende

veld Valkenburg mochten landen, was het Mees van Dijk, die

zijn ballon in de duinen vlakbij zee neerzette.

bleek, werd kort voor aanvang van het evenement nog een

tweede container geplaatst en gevuld met water. Na elke

SOEPELE LUCHTVERKEERSLEIDING

vaart moesten de containers op grond van de eisen in de

Na de wederom gastvrije ontvangst van de ballonteams bleek

vergunning geleegd worden, om voor de eerstvolgende vaart

er tijdens de briefing een onweersfront in aantocht te zijn,

opnieuw gevuld te worden.

waardoor de vaarten uit veiligheidsoverwegingen afgelast

Vanwege de hoge lichtmasten moest er in waves van vier bal-

moesten worden.

lons opgestegen worden.

Voor de derde en laatste dag waren extra teams bereid,

EERSTE VAART

voorspelde windrichting (noordenwind) zou een vaart onmo-

om de afgelaste vaarten tot een minimum te beperken. De Rust maakt plaats voor dynamiek wanneer de ballons met

gelijk maken vanwege het bosrijke gebied in de duinen bij

enthousiaste passagiers het luchtruim kiezen en zij hun woon-

Wassenaar. Later draaide de wind wat naar noord- noordwest

plaats vanuit het vogelperspectief mogen aanschouwen.

richting het verboden gebied van de Eikenhorst. Opnieuw

ferwill de meeste ballons vanwege de flauwe wind met uit-

Leiden in last! Op grotere hoogte zat een wind die ons langs

zonderlijke toestemming van de verkeersleiding op het vlieg-

de Eikenhorst zou leiden, maar dan kom je in de aanvliegroute

T rfU +i

: ftr

van Schiphol terecht. Display director Monique Hoogeslag

gooide al haar charmes in de strijd en bewees haar grote waarde. Vanaf het eerste moment communiceerde zij met de verkeersleiding en mochten de ballons inderdaad op een

grotere hoogte een andere windrichting kiezen, waardoor het vliegverbod boven Villa Eikenhorst niet geschonden werd' De vliegtuigen werden gewoon omgeleid, hetgeen zeer uit-

zonderlijk is. Er was letterlijk en figuurlijk maar weinig ruimte om te kunnen manoeuvreren. Niet in alle windrichtingen, die door de verkeersleiding zijn toegestaan, zijn geschikte landingsmogelijkheden aanwezig. Het maakt het allemaal erg gecompliceerd om aan de kust ballon te varen' De yerkeersleiding heeft echter meer toegestaan dan waar wij recht op hadden. Eenmaal opgestegen genoten piloten en passagiers van het

adembenemende uitzicht op de Noordzee, de Boulevard, de vuurtoren en het Witte Kerkje van Katwijk. Na de landing in Stompwijk werden de passagiers in het bijzijn

van de gastvrije landeigenaar in de adelstand verheven, iets

dat met name de voorzitster van de Oranjevereniging Elma de Kreek met veel bewondering onderging.

Piloten met duizenden vaaften op hun naam waren erg

enthousiast over de mooie opstijglocatie vlak aan zee en de heel bijzondere vaarten. Bovendien baarden de ballons in deze kontrijen veel opzien bij de bevolking. De op de Boulevard geplande nightglow kon tot grote spijt van de vele nieuwsgierigen vanwege de opkomende wind uit zee niet doorgaan en zal na de uitvoering van de afgelaste vaarten worden ingehaald. Zet u schraP, Katwijkl

Alle passagiers en piloten ontvingen tijdens het aprds-ballon aan de Boulevard als aandenken aan deze historische ballonhappening van het Oranjebestuur een speciaal vervaardigde ballonpin. Met dank aan: de piloten Mees van Dijk, Jaap Hoef, Willem Meisel, Edwin Plasmans, Ton Rentier, Willem Heijink, Dirk

Wendt, Peter van Harten, Gerard Chel, Richard Verduyn, Martijn de Vries, Bob Nieuwenhuizen, Rob de Boer met hun crewleden, Flight Director Monique Hoogeslag met assistentie van Eddy en Grietje alsmede Arie Plug, Gerard van Beelen en Koos van Duyn van de jubilerende Oranjevereniging, lucht-

vaartautoriteiten, verkeersleiding, bevoegde instanties, v'v' Quick Boys en hun medewerkers, winkeliersvereniging en bedrijfsleven.

EEN FSTO.IMPRESSIE VAN }IET WONDER VAT{ KATVITIIK SEEi BLASS

T'-"

'_a'"

ffi.ffi

ffiffiG*ffi

E*+-

", ";;;;,'sreq,b6r.s 1'dte.fi, d* +4.o \',

jrtraeri.

D"ra-,--, "__"rr

ffi

i#j

"r."

...Ja/-*

j-r'r'"=' _ -.n

tdA*'qr

re Ft lqf)l"

a_:J+u

r.r,.o

.rfril:ry;"".-xT .rs*6 .rs*

ffi

. l'**,;J: iim.fl-:

-uee

.'*

rhndr*

,";r*,_*,,"Y*ffi

_-a ":::.1.]'"-l'jffi"*ffi.r*;;"Frl.a ,]* fu

i?-g:UE-E

ffi*

reItWa :ffi€=:,

I =

]

F- :a

*-..,\

+i:it

frwl.

GUIDE

Ff,CTEURS HUflIAT]IIS

tcu* l,Ixftn*rfr*uf;

<.*a!

*lfia *{***** @3'

"1$

,*:- -

€:

;

UR DE FR*.,iTFffi

&qh

$'t

ft Fr,r

e=4gbfl# .

ir_-:

: j:

TEKST EN FOTO'S: FRANK SCHWEPPE

IN HET VORIGE NUMMER VAN BALLONSTOF HEEFT U HET EERSTE DEEL KUNNEN LEZEN VAN DE'TOUR DE FRANCE'VAN DE AUTEUR OM ZICH TE KWALIFICEREN ALS BALLONVAART. TNSTRUCTEUR

vrA

or rEoEnnrloN FRANCTsr

o'RERosrATIoN (FFA). IN DIT vERHAAL LEEST

U HET VERVOLG, NA EEN OPFRISCURSUS IN HET MIDDEN VAN HET LAND EN HET TOELATINGSEXAMEN IN PARIJS. ER DIENEN WEER ANDERE REGIO'S BEZOCHT TE WORDEN VOOR DE PEDAGOGIE-CURSUS EN HET PRAKTIJKEXAMEN ...

+rankrijk heeft een lange traditie van gilde-achtige

VEILIGHEID EERST

opleidingstrajecten voor artisanale beroepen, waarbij

Het wordt ons vanaf het begin flink ingepeperd dat de belang

ambachtslieden-in-opleiding de kneepjes van hun vak

rijkste taak van een instructeur de veiligheid is: tijdens en

leren van meesters op verschillende locaties in het land: de

rondom de lesvaarten; bij de beslissing iemand naar het exa-

'compagnons'. Via zo'n 'Tour de France', die dus niets te

men te sturen dan wel na een examenvaart'los'te laten met

maken heeft met wielrennen, leren timmerlieden, metselaars,

een brevet op zak (zie kader); en als 'veiligheidsgeweten'van

topkoks, loodgieters, schilders, dakdekkers, meubelmakers,

de nationale ballonvaartfederatie. lnstructeurs worden geacht

steenhouwers en dergelijke hun vak tot in zulke finesses dat

het goede voorbeeld te geven, perfectionist te zijn, alles vol-

ze uiteindelijk een eigen 'meesterwerk' kunnen afleveren en

gens de regels der kunst te doen. Dus geen rommelige 'vecht-

zo 'Compagnon de France'worden. Een Compagnon heeft als

startjes' tijdens chaotische ballonmeetings.

morele plicht het zelf onophoudelijk blijven leren, het overOmdat de weersvoorspelling voor de rest van de week slecht is, concentreren de trainingsvaarten zich in het eerste weekend. We hebben drie ballons ter beschik-

king: een Llopis 90 met een Schroeder bottom-end, een Schroeder 130 en een Lindstrand 90. Aangezien

we wisselend voor instructeur, leerling en crew moeten spelen varen we maar met twee ballons tegelijk, en maken tussenlandingen om leerlingen te wisselen. Meteen blijkt al dat meerdere kapiteins op een schip niet makkelijk is, als je lessen simuleert en de 'leerlingi

EEN INTERNATIONAAL GEZELSCHAP dragen van zijn kennis en het sociaal begeleiden van

jonge

mensen die het vak willen leren; tegelijk is het iemand die

zo'n hoog niveau heeft bereikt op zijn vakgebied dat-ie overal ter wereld welkom is; 'compagnons' koken in driesterrenrestaurants, restaureren kathedralen, bouwen mee aan wereldwonderen. Wie ziet hoe balloninstructeurs in dit Iand worden opgeleid herkent elementen uit dat klassieke gildensysteem. Drie weken na het toelatingsexamen in Parijs strijk ik neer in

EVEN GEEN PRAKTIJK

een ETAP low-cost hotel in Auch, een provinciestad zo'n70 km ten westen van Toulouse. De instructeurscursus begint

piloot' ondanks een slordige duizend uur feitelijke ervaring

de volgende dag rond 1 1:30, in een lokaal van een voorma-

net doet of-ie bang is te landen, of dreigt een 'stunt' uit

lige vliegschool op het nabijgelegen vliegveld. Twee reeds

te halen die je als instructeur een leerling in de gegeven

gekwalificeerde instructeurs en twee 'testeurs' (van de negen

omstandigheden nooit zou laten doen. Het reli6f en de vele

die Frankrijk er heeft; in het toekomstige EASA-stelsel zijn

hoogspanningen in het gebied maken de gesimuleerde lessen

dat de 'Flight lnstructor Examiners') zullen ons daar een volle

uitdagend.

week lang, van zaterdag tot zaterdag volgens een genadeloos lesschema leren hoe je moet lesgeven. Pedagogische prak-

Na het weekend verslechterl het weer, staat de windzak onop-

tijktrainingen tijdens vaarten, alle theorievakken, pedagogie,

houdelijk strak als-ie niet zwaar is van de regen, en brengen

vaardigheidsniveaus van leerlingen leren bepalen, zelf lessen

we de resterende dagen voornamelijk door in het leslokaal, te

presenteren onder toezicht, analyse van incidenten en radio-

beginnen met genadeloze debriefingen van de lesvaarten.

communicatie. Het vliegveldje van Auch beschikt naast een verharde baan, We zijn met een internationaal gezelschap: vier autochtone

eigen meteodienst en verkeerstorentje over een grill-restaurant

Fransen, een Nederlander die de Auvergne heeft geadopteerd,

'Chez Jean-Philippe' waar we elke middag zo copieus te eten

een Luxemburger en een ltaliaan: lgor Charbonnier. Jawel, de

krijgen dat we in de tweede helft van de week avondmaaltij-

oudste zoon van Nello.

den beginnen over te slaan. Mijn al forse buik zwelt aanzien-

€l

={u

O *-] m

lijk. Voor de noodzakelijke ontspanning mogen we de salon

De voorbereiding is natuurlijk uiterst serieus; examinator

gebruiken van de plaatselijke vliegclub, waar we 's avonds

Michel doet zijn best om me een beetje van mijn stuk te

snoepen van de door iedereen uit de eigen regio meegebrach-

gen. Leg ook eens even wat altimetrie uit, Frank? Maar het

te lokale lekkernijen (mijn bijdrage is een voortreffelijke onge-

loopt goed af, en hij blijkt stiekem champagne mee te hebben

pasteuriseerde Saint-Nectaire kaas, bijvoorbeeld).

genomen in de volgauto zodat we meteen op mijn geslaagde

br*'

examen kunnen toasten na de landing. De eetkeuken van het

LEREN LESGEVEN

paar Schotte blijkt later die avond ook het officieuze clubhuis

t'1

Cursusleider Michel Schotte ramt het doel van de cursus er

van 'sphdre' waar een dozijn clubleden na de vaart (er was

goed in: we leren hier niet ballonvaren, maar lesgeven. "Jullie

nog een club-ballon in de lucht) samen een maaltijd improvi-

zijn allemaal goeie piloten, anders was je niet door de test

seren en iedereen precies blijkt te weten in welke kast welke

gekomen; dus daar gaat het nu niet over' Je moet nu leren

glazen staan.

hoe je je kennis overdraagt, in plaats van te demonstreren hoe goed

jij het weet."

Faire faire: laten doen, leerlingen laten ont-

De volgende ochtend doen we gewoon nog maar een lesvaarl

dekken hoe het werkt. Tot ze na minimaal 16 gestructureerde

om de leerling en de ballonclub van dienst te zijn. Maar dan is

lesvaarten rijp zijn voor het examen.

mijn verklaring van 'geslaagd' al afgetekend. Mijn 'Tour de Tours' eindigt met een bezoekje aan een thea-

We geven elk oefenlessen die dan keihard worden becom-

terboerderij in de bossen nabij de stad, waar de club een van

mentarieerd, en verschillende experts komen uitleg geven

haar ballons in stalling heeft en waar het gas wordt getankt.

over zaken als luchtvaartmedische keuringen en ballon-

onderhoudseisen. Mijn vorderingendossier loopt gaandeweg

theater met een volwassen podium en zo'n 80 vuurrood bekle'

vol met vermeldingen van lessen en oefeningen, alles afgete-

de stoelen, waar een band aan het oefenen is. Ballonvaren

kend door de docenten. We krijgen ideedrn aangereikt voor het

gaat vaak gepaard met andere prettig gesto?rde bezigheden-

stapt een boerenschuur binnen en staat plotseling in een

samenstellen van een'gereedschapskist' met pedagogische

hulpmiddelen.

IN HET GROTE BOEK

Aan het einde van de week zijn we een hecht clubje van

Een paar dagen later de allerlaatste stap: een bezoekje aan

zeven geworden, of een club van elf, alsje de vier docenten meerekent. Zeven aspirant-instructeurs met een totale ballon-

het'bureau des licences'van de regionale Direction d'Aviation Civile. in Clermont-Ferrand. Daar geeft de ambtenaar me ter

ervaring van 41 00 uur en vier docenten met een totaal van

plekke een registratienummer als instructeur, voert me in het

'slechts' 2600.

computersysteem in en schrijft me ook bij in een charmant bejaard boek vol namen van instructeurs dat er al in de kast

De enige tegenvaller is dat we niet meteen de noodzake-

staat sinds de jaren '60. Tot slot stempelt hij mijn brevet af:

lijke testvaart kunnen doen die wettelijk vereist is om je

ik mag de komende vijf jaar gaan lesgeven. Het kost hem nog

Fl-kwalificatie te verkrijgen. Er is een kleine weersverbetering

twee telefoontjes naar een collega op het regionale hoofdkan-

aan het einde van de vrijdagmiddag, maar die wordt na enige

toor in Lyon, want het is de eerste keer dat hij een ballonin-

discussie te beperkt geacht om iedereen goed aan bod te laten

structeur inschrijft. Mijn registratienummer is 2AUV000310,

komen. Bovendien staan alle akkers in de omgeving onder

waarbij AUV staat voor Auvergne.

water na de zware regenval in de voorafgaande dagen.

ln dat mooie gebied kunnen Hollanders dus voortaan terecht

We gaan naar huis met de 'attestation' op zak waaruit blijkt

voor een opleiding in hun eigen taal, aan de hand van Franse

dat we de wettelijk goedgekeurde cursus met goed gevolg

leerboeken, of straks voor een door EASA verplichte tweejaar-

hebben afgemaakt. leder moet nu zijn testvaart individueel

lijkse'trainingsvaart'.

gaan regelen.

GESLAAGD

Voor mij duurt het tot diep in 2010 voor het zover is. Op 24 april reis ik af naar Tours, een ritje van een uur of vier, om daar 's avonds met mijn eigen ballon een echte instructievaart te

doen met een verse leerlingpiloot van ballonclub 'Sphdre', de club van cursusleider en examinator Michel Schotte. Hij zal ook aan boord zijn om het geheel pedagogisch te beoordelen. Geheel volgens de traditie van de'Compagnons de France'

logeer ik ook in huize Schotte, een aangenaam chaotisch bouwwerk op een halve kilometer van de Loire-rivier en op loopafstand van het centrum van Tours.

TEKST EN FOTO,S: FRANK SCHWEPPE

ffiY&re ffi W&re BESTUURSK&Kffi

v I

tl-

re C

WISSELING VAN DE WACHT

VAARTREGISTRATIECOMM ISSI

De kwaliteiten van onze penningmeester Hendrik Kort zijn

ln verband met de wijzigingen in de regelgeving, waar het

ook bij het hoofdbestuur van de KNWL niet onopgemerkt

bestuur verwachtte dat ook e.a. over vaartregistratie zou

gebleven: "Die man moeten we hebben". En - helaas voor

komen, werd de commissie vereenvoudiging vaartregistratie

ons - ze hebben hem ook gekregen. Helemaal erg is dat niet,

uitgesteld - of beter: niet opgeroepen. Toen de regelgeving

want van een goede penningmeester binnen het hoofdbe-

werd gepubliceerd, werd er niet over een vaartregistratie

stuur heeft iedere afdeling profijt. En Hendrik is niet verloren

gerept. Alles blijft bij het oude en dus kan de commissie nu

voor de Afdeling, want hij blijft 'gewoon' bestuurslid.

aan de gang.

: fi]

Hendrik heeft de functie van penningmeester

jaar vervuld,

en hoe. Gedurende zijn financidle regeerperiode is de contri-

GEDRAGSCODE

butie slechts 66n keer en slechts met tien euro verhoogd.

Nadat het LTO eenzijdig het convenant met de ballonsector

Rutger Coucke - die binnen het bestuur eerder secretaris is

had opgezegd, hebben de Afdeling Ballonvaren en de PBN de

geweest - heeft nu de functie van penningmeester op zich

koppen bij elkaar gestoken en is een gezamenlijke gedrags-

genomen.

code geformuleerd. Op 24 augustus is de gedragscode ondertekend. De gedragscode is terug te vinden op onze website: www. knwlballonvaren. info

GEVOELIGE GEBIEDEN Deze database

werkt inmiddels, maar is nog niet af.

wordt Om mee aan boord te nemen is er een samenvatting gemaakt,

gekeken naar diverse zaken zoals een zoekfunctie, koerslijn en

het exporteren van de database naar de meest gangbare

die landeigenaren getoond kan worden. Een

GPS

gelamineerd

systemen etc. Ook zijn er klachten van gebruikers van oudere

computers die de site erg traag vinden werken. De verdere ontwikkeling gaat om bepaalde redenen traag, hopelijk kan er voor dit seizoen nog e.e.a. worden verbeterd aan de database, zeker is dat niet.

MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID IN JOURE

De Friese Ballonfeesten hadden een recordpoging in petto:

125 ballons tegelijk op laten stijgen. En dat is gelukt. Welliswaar van verschillende locaties, maar toch. Proficiat! Helemaal omdat de organisatieYch in had gezet voor de stichting Spieren voor spieren, een stichting waar vrijwilligers uit de sport-

wereld zich inzetten 16or kinderen6"net een spierziekte. ledere ballon die deelnam aan de recordpoOinO,

,--#

Een maatschappelijke betrokken

fraffispierpatient

exemplaar is bijgesloten in deze Ballonstof. Zie ook pagina 26.

aan boord.

ballondganisatie, hulde!

-3F

1L-

: fs

-(}

woRLD BALLOON TROPHY ECHTERNACH (L) TEKST: BERT STUIVER

Van 21 Vm 25 juli vond in Echternach (L) de World

doel te manoeuvreren. ln dit gebied moet je niet alleen reke-

Balloon Trophy (WBT) plaats. Al vele jaren is de WBT in

ning houden met dalen en heuvels, maar ook met de zon- en

het Luxemburgse Echternach een begrip in de competitie-

schaduwzijde. Dit kan bepalend zijn of je links of rechts om de

wereld. Het is namelijk 66n van de weinige cat" I wedstrijden

bult gaat. Het viel dus niet mee en uiteindelij\werden we 31"

in Europa. Zonder plaatsingseisen kun je als ballonvaarder

in het totale veld. Uiteraard waren er wel hoogtepunten voor

je meten met de Europese- en wereldtop. Naast bijna alle

het team. In de eerste vaart ging het aanvankelijk helemaal

Engelse en Duitse toppers waren ook vele andere toppers aan-

mis door met 995 meter (!) het eiland rechts te passeren.

wezig. ln totaal streden 34 deelnemers om de immens zware

Maar uiteindelijk eindigde de vaart met een enorme kick door

beker. Onder hen bevond zich ondergetekende als enige

op task #3 de marker op slechts 4 cm te gooien. Hiervan is

Nederlandse vertegenwoordiger.

ook een filmpje te vinden op Youtube: http://www.youtu be.com/watch

?v = BQQ3Vp37 99 g

Bij de WBT wordt getracht om een hoog niveau competitie te

Uiteraard goed voor 1000 punten. En ook de Fly-in op zater-

organiseren en tegelijkertijd het toch aantrekkelijk te houden

dagavond was een hoogtepunt. Traditioneel worden er naast

voor een groot publiek. Het middelpunt van het evenement

het kruis op het eiland ook enkele doelen rond het meer

is het eiland in het meer van Echternach. Dit betekent dat

gelegd midden tussen het ruimschoots aanwezige publiek.

veel vaarten 's avonds staften met een fly-in op het eiland.

De scoringsarea van deze kruizen is slechts 7 meter! Ditmaal

Vlak voordat de wedstrijdballonnen arriveren, stijgen er een

heb ik mijn startpositie uitstekend gekozen en het is al een

9-tal sponsorballonnen op om het publiek op te warmen.

enorme kick als je over de heuvel het dal inzakt. lk mis het

Vanwege het hoge niveau regent het meestal markers op het

eiland, maar ik krijg een geweldige herkansing met 1,37 meter

kruis. Het aanwezige publiek vindt dit prachtig. Op de zater-

op 66n van de andere doelen. Dit alles onder luide toejuichin-

dagavond wordt dit spektakel traditiegetrouw afgesloten met

gen van veelal Nederlandse vakantiegangers. Goed voor een

een grootste nightglow compleet met vuurwerk en lasershow.

5" plaats op deze task. Maar ook de andere deelnemers maken

Bovenstaand concept zorgt voor aandacht van media en dus

er een waar spektakel van door veelal te scoren op de kruizen

ook sponsors. Dit is dan ook terug te zien in de organisatie-

tussen het publiek.

graad. Die is op alle fronten zeer goed en het eten is ook fan-

wordt na een spannende strijd door de huidige

tastisch. Het enige nadeel is dat er af en toe kleine concessies

De wedstrijd

gedaan moeten worden aan het pure competitievaren. Maar

Europese Kampioen Stefan Zeberli uit Zwitserland gewonnen.

de ochtendvaarten worden meestal afgewerkt volgens het

David Strassman uit Duitsland wordt 2" en veelvoudig wereld-

klassieke concept met gevarieerde en uitdagende opdrachten.

en Europees kampioen David Bareford uit Engeland wordt 3". Van onze zuiderburen eindigt Steven Vlegels in de

top 10.

De wedstrijd zelf liep voor ondergetekende met ups en downs.

ondanks ons ietwat teleurstellend eindresultaat kunnen we

lk ben al vele malen als crew in Luxemburg geweest, maar als

toch terugkijken op een prachtige wedstrijd. Het doel was

ballonvaarder moet je je als 'vlaklander' toch behoorlijk aan-

om ervaring op te doen met een wedstrijd op topniveau en

passen aan het heuvelachtige landschap. Normaalgesproken

met een dergelijke omgeving. Maar het belangrijkste voor het

probeer je toch zoveel mogelijk langs een rechte lijn naar het

gehele team: Die 4 cm pakken ze ons nooit meer af I Die staat!

Ladve*ewtLeT

ER YERSCHIIilT IIITET VAAK

VOOR,

2OI I

HEBBEN W'T ER EEII'ITE

DE TIAAK

Een ballonkalender zonder de obligate en voorspelbare fotootjes van ballons die net niet het water raken, ballons in de sneeuw, ballons tegen een blauwe lucht, schaduwen van ballons en ballons die de mais of tarwe - of allebei - kietelen.

WAT HET DAN WEL WORDT? Dat zeggen we nog niet, behalve dan dat er een gaatje inzit. Da's namelijk altijd handig om de kalender recht te hangen! UoK Delangstelllng VOOr voor zo.n zo'n Kalenoer kalender van zULLt 2011? Ook belangstelling Stuur maar een mailtje. Op is op en zolang de voorraad strekt.

Besfellen doe ie heel eenvoudig:

v{v{ru. n af i o n o I e b s I I o nv o s rib o n . n I Voor informotie kunt u bellen: 073 614 26 84

{$ fial/o

\@_-

{ c e

::::

ffi''Kf,'fH€# # f

::,ffiffi

#€,ffiw

ffi&,&'% ffiffi ffi ffi ffiffi,,€l'ffi ".:'ffi HTT EERSTT EK DAMtrS I5 1h} LITOLJWTN GT}{EUDEI\" 8I]ZCT*DER. AAi\

r =

EIT'KAMPTSTNSCHAP

WAS T$ATUURI-IJK HFT TEIT DAT HET ETN PUUR DAMTS KAMPIOTf{5CHAP WAS. TEKST: MATHIJS D; SRUIJN Drie jaar geleden kwam Gintaras Surkus

uit Litouwen met het

idee een dames kampioenschap te houden en wel een officieel FAI EK. Tot dan toe waren er verschillende initiatieven op

dit

gebied (Coupe d'Europe des Dames b"v.) maar bij a[ die events

dat dit een overbodige vraag is. Voor: mij het beste antwoord hierop kwam van Eva Prawicka uit Polen, zij zei: "Eindetijk hebben we ook eens de lol van wedstriidvaren i.p,v. achter je man

of vader aan te rijden als crew".

miste het laatste puntje. Meestal waren het gemengde wed-

strijden met daarin een dames ranking en ook de regels waren relatief

soft.

Volgend jaar is het eerste WK Dames in Letland en ik hoop dat

dan ook iemand uit Nederland deelneemt.

Gintaras vroeg rnii wedstrijdleider te zijn want hij wilde o.a.

Nog een paar voetnoten: de organisatie was goed, het onder-

gebruikmaken van mi.in positie in de FAI/CIA en mijn ken-

komen, eten, refuellen enz. Iiep prima. Jamrner was dat het

nis'van de netwerken aldaar. Bij het aerste voorstel was er,

kampioenschap maar drie dagen duurde en daardoor waren

voor mij verrassend, nogal wat tegenttand, vooral van een

er ondanks maar 66n gecancelde vaart toch maar 15 tasks. Het

paar dames in de CIA (Martine Besnainou. Felicity Clegg en

gebied was mooi en de ooievaars liepen daar rond zoals bij

Donatella Ricci). Er werd toen besloten dat er een enqu6te

ons de mussen.

gehouden zou worden wat de andere vrouwelijke piloten

Uitslagen en task data sheets op: http:l/www.debruijn.de/

ervan vonden. Op de volgende conferentie bleken de dames

scores/pwec/i ndex. htm

hun huiswerk niet gedaan te hebben. Toen werd er afgestemd door iedereen en werd het idee met meerderheid aangenomen. En nu was het dan eindelijk zo ver. In de regels staat dat iedereen in de basket vrouw moet

iijn. Dat betekent dat de

t2i

uit het voormalige Oostblok. Ook had Gintaras

de meeting op 30 deelnemers ingericht en de niet gebruikte plaatsen met piloten uit Litouwen opgevutd. Want Litouwen

heeft een zeer actieve groep wedstrijdpitoten. Miin vermoeden dat een grote groep zeer onervaren piloten,een hoop fouten zou maken was verkeerd. tntegendeel, g0olo was goed voor-

11488

Lindsay MUIR

GBR

10778

3r Jolanta MATEJCZUK

man de ballon mocht opblazen. wat ik heb toegestaan.

nerners waren

sLo

------1

grondcrew gemengd mag zijn. Even kwam de vraag of een

Toen ik de deelnemerlijst zag merkte ik op dat er veel deel-

Gabriela SLAVEC

Kristina SUNAITIENE

Kristina VEVERE

POL

LTU LAT

0701

:10671 10404

POL 9999 : 6 ewa PRAWICKA _ i: -r-,*-) *el :I Elisabeth KINDERMANN : AUT LTU i 9s14 8 Giedre LUKSAITE ] g : Ann HERDEWYru | arr- e339 POL 9291 10 Beata CHOMA 11 Rita NAUJALIENE LTU 8981 12 Dolores DEIMLING GER 8955 tj-,l 13 . Daiva RAKAUSKAITE LTU 8685 I

bereid en kende de regets. Enige piloten spraken geen Engels maar hadden dan meestal een goed Engels sprekende co-

piloot of 'stuurman' zoals dat in het Russisch heet en Victoria Sletova, een Russische pilote uitAssen het uitdrukte. Als vedette werd Lindsay Muir beschouwd en ook Jolanta

Matejczuk uit Polen, naast enkele anderen. Lindsay startte echter matig maar steeg daarna wel. Gabriela Slavec uit Braziti6. die voor Slovenid voer, omdat zij een Sloveense pas heeft,

Ekaterina LARIKOVA

RUS

lnga IGAUNE

82s9

iL 16

Asta KAUSPEDAITE

LAT LTU

Majka ZUBRYCK.A

POL

7253

Ita

Iryna NIKOLAIEVA

UKR

7197

GER

7144

J I

:7879 .7488

leidde vanaf het begin en bleek een niet te nemen bolwerk.

19 : Astrid

Zodoende eindigde Lindsay op de tweede plaats en.lolanta op

Renata NARBUTE

LTU

7099

drie. Ann Herdewijn uit Belgid die met haar zus als copiloot

Galina STEGALINA

RUS

7080

voer lukte het in de top tien te komen.

Almut DUNNINGTON

GBR

6235

Opmerkelijk was de deelname van een Portugese pilote die

23 , Julija

LTU

6145

LTU

5646

maar liefst 4000 km gereden had om er te komen en daarna

hetzelfde weer terug. De vraag:

".. moet dat nou, een dames kampioenschap ...",

wordt niet meer gesteld. Wie gezien heeft met hoeveel inzet, enthousiasme en lol de deelneemsters hun best deden, ziet in

CARL

ROMANOVSK.AJA

: Jolanta TURAITE

Helena SA

w'f"

"r,2?

T4Y!r5o_14

Victoria SLETOVA

POR 5538 czE+ ,465A ---" RUS

4429

r*-

BA L LO NVAART

ALS

INSPIRATIEBRON

: fU

-o

VROLIJKHEID...

KRACHT ...

Fotovakschoolstudente Shirley Mallee maakte voor haar opleiding een

reportage bij ballonvaartcentrum van Manen. Op deze pagina ziet u een selectie uit die reportage. Hopelijk zien we nog veel Iballon]foto's van haar in de toekomst.

= =: +

4, ::: .:::

1l-

{-, U)

: ftr

-o

-ffi

.=Ec

.,s€ 5E

DE TROTSE ONDERTEKENAARS

V.L.N.R.: FRITS PAYMANS [KNVVL], KAREL ABBENES IPBN]. OP DE ACHTERGROND COMMIS-

SIELEDEN DIE DE GEDRAGSCODE TOT STAND HEBBEN GEBRACHT V.L.N.R.: HANS VAN HOESEL [KNVVL], PETER VAN HARTEN [KNVVL] EN JOOP DE WILDE [KNVVLI

OP 24 AUGUSTUS JL. IS OP HET KANTOOR VAN DE KNWL TE WOERDEN DE GEDRAGSCODE BALLONVAART ONDERTEKEND DOOR VERTEGENWOORDIGERS VAN DE KNWL EN DE PBN. DE GEDRAGSCODE VOOR DE BALLONVAART IS IN OVEREENSTEMMING MET DE OFFICIELE GEDRAGSCODE GENERAL AVIATION, ZOALS DIE IS OPGESTELD DOOR KNWL EN AOPA. HIERNA VINDT U EEN UITTREKSEL ZOALS DAT AAN ONZE LEDEN WORDT VERSTREKT. DE VOLLEDIGE VERSIE STAAT OP DE WEBSITE VAN DE AFDELING: WWW. KNWLBALLONVAREN. IN FO De Koninklijke Nederlandse Vereniging voor de Luchtvaart

Sinds maart 2005 bestond reeds een dergelijk convenant dat

(KNVvL), Afdeling Ballonvaren en de vereniging

mede ondertekend was door LTO Nederland.

Professionele Ballonvaarders Nederland (PBN),

Na een reeks gesprekken tussen KNVvL, PBN

hebben een convenant ondertekend waarin

Pur:,

en LTO Nederland was dit voorjaar volledig

gedragregels zijn vastgelegd voor ballonpiloten.

overeenstemming bereikt over enige tekstuele

Deze regels zijn verplicht voor de leden die bij

wijzigingen in het convenant. Om haar move-

deze organisaties zijn aangesloten. Zij hebben

rende redenen heeft LTO Nederland dit jaar

o.a. betrekking op aandacht voor gevoelige

laten weten niet langer in het convenant te

gebieden, minimale vaarhoogten onder ver-

willen participeren. Vervolgens hebben

schillende omstandigheden, vaartregistratie en

Afdeling Ballonvaren en

contacten tussen ballonpiloten en Iandeigenaren.

6d@qi@iGe@tu

PBN

KNVvL,

besloten geza-

menlijk het convenant te continueren.

*tr=RATION ELE RIChEYLES&E€ru *&LL*ruW&&ffiY EFil B&Llc l'l is:

s qEv*L gAflE s{FtAss: - dient deze te worden vergoed; f

ruc^:.::-:- ; L ^- ^-r.! ^-uclJcr\'u=:'-- -:= r,ritqes:: : :- :: ;'.=-.t' ,z^.'een luchthaven; : :* := :-::- 3p een luchthaven een legaai

Nederlandse Gasunie; bergingsschade wordt vergoed (BW. boek

".9:s::

-r,,:.,, S ,,, ETTELTJK VERBG*qrd: - : -'=' :=::Courvde kOm; - : _ :e^:engesioten bebouwing; - c'nensenverzamelingen; - op openbare wegen' EXTERT'I=

gewasschadewordtvergoedvolgensdetarievenvandeNV

5, art.23.2);

het opzettelijk toebrengen van schade is strafbaar (WvS.

Art. 168 en 169).

*FRe!!*#:

het is niet toegestaan de ballonvaarder te belemmeren bij het opruimen van zijn eigendommen;

HIlLtG}!*l*:

het is niet toegestaan bemanning en passagiers het vertrek te belemmeren.

vermijd risico voor mens en dier;

have; natuurgebieden'

houd altijd ruim afstand van levende vermi.ld kwetsbare

E-.juLF:

ingeroepen hulp van terreineigenaar/beheerder door ballonvaarder verdient een vooraf overeengekomen vergoeding.

EEGStlc

lj5:LE*HIltr **EVAL*tE?:

houd rekening met levende have, obstakels, gewassen

e.d.

G*ss

*stlc&$ BA.L*iJVEA**s*:

zoekt contact met

van

een vast bedrag, zoals vastgesteld in de gedragscode;

terreineigenaar/beheerde(;

terreineigenaar/beheerder tekent voor ontvangst.

voorkomt overlast bij berging ballon. **A&I?YRE€ iSTS&Ti E:

s{&t{5trRep{SLEJK*i853: - ballonvaarder is WA-verzekerd; - ballonvaarder rs aansprakelijk voor aangerichte schade.

beroep op de regiocoordinatoren van KNVvL Afdeling Ballonvaren

1)vandeballon'

rechtopberging(BW boek5'art-23

alle ballonvaarten worden centraal geregistreerd.

{*N?&cE;

sEBfic,J(i{:

attentie achterlaten of wettelijk onverplichte betaling

PBN;

contactopnemenmetmairadres: randing@pbnbailon.nr en/of landing@knvvl ballonvaren.i nfo

+ t- ! {+tYE $t:

ballonvaarder verstrekt zijn identiteit aan

terreineigenaar/

beheerder'

E=t<*s$*EE!E:

belangenorganisaties, zoals LTo en NMV, zijn op de hoogte van de inhoud van dit document.

tu=

Eq€

# ffi &reee c g s & *

* R&&

€ Fd K$*

Ls1g

L &F *

€ L E r*

G *& L L*

Ls& ffi H ru

4 personen: €

3Or-

12 personen: €

5 personen: €

35r-

13 personen: € 52r5O

7 personen: €

37,50

14 personen: € 55r-

8 personen: €

4O,-

15 personen: € 57,50

9 personen: €

42t5O

16 personen: €

6Or-

45,-

20 personen: €

7O,-

1O personen:

€

11 personen: € 47t5O

5O,-

32 personen: € 1OO,-

ffi

ru F # p€

: i

GEDRAGSCODE VOOR BALLONVAARDERS BIJ NATURAz$OO EN VERWAIUTE GEBTHDEN ALGEMEEN Deze Gedragscode voor Ballonvaarders is opgesteld met het oog op het leveren van een bijdrage aan de Natura2000 en overige daar-

aan verwante gebieden. De Gedragscode bevat elementen die afwijken van de vigerende regelgeving, met name ten aanzien van de

minimale vaarhoogte. ln het voorkomende geval zullen ballonvaarders een grotere hoogte aanhouden dan wettelijk is voorgeschreven. Deze Gedragscode voor Ballonvaarders is openbaar en zal door luchtvaartorganisaties algemeen bekend worden gemaakt.

SPERAT!O]\I ELE HIEHTLI"iIT!E*

Een ballon

wordt uitsluitend door de wind gedirigeerd. De ballonvaarder vermijdt zoveel mogelijk het op lage hoogte varen boven

en/of landen in of in de nabijheid van beschermde natuurgebieden of daaraan verwante gebieden.

1N*IEru SS€VERMlJGELIJK:

kies een vaarhoogte met voldoende mogelijkheden voor een veilige (voorzorgs)landing;

houd boven natuurgebieden een vaarhoogte aan van tenminste

000ft AGL;

volg operationele instructies als omschreven in het flight manual van de ballon.

vs*fiK0FI

svERi-AST:

handel in alle gevallen in het belang van de veiligheid; neem na de landing contact op met de eigenaar/beheerder voor berging van de ballon; neem maatregelen om ongeoorloofde betreding van landingsveld door anderen tegen te gaan; wees een goed ambassadeur voor de ballonvaart.

ZORGUULDIGHEID Een ballonvaarder bereidt zijn vaart nauwkeurig voor en zorgt voor een accurate vluchtuitvoering.

T'E: L1€

€IB

Verantwoord airmanship houdt in dat ballonvaarders bij hun handelen een veilige vluchtuitvoering centraal stellen en de bereidheid tonen om daarover verantwoording af te leggen. Deze Gedragscode voor de Ballonvaart is in overeenstemming met de officidle Gedragscode General Aviation,

zoals die is opgesteld door KNWL en AOPA.

REGIOCO6NOINATOREN PER PROVINCIE UTRECHT

GELDERLAND

GRONINGEN Jan Fokken

06 5312 3894

Jan Oudenampsen

06 5333 6933

Mees van Dijk

06 s121 9955

Jantienus Steenbergen

06 22247840

Huib Holsteijn

06 s067 7199

Dirk Wendt

06 5429 3404

NOORD.BRABANT

FRI ESLAN D

Minne Minnesma

06 5125 9554

Jan Fokken

06 5312 3894

Hans van Hoesel

NOORD.HOLLAND 06 5479 3510

Jelke Haven

0573 43 27 s5

Willem Hijink

06 5431 0054

LIMBURG Hans van Hoesel

OVERIJSSEL Dick Kleinlugtenbeld

06 5479 3s1 0

06 5141 2991

Patricia Struyk

FLEVOPOLDERS Dick Kleinlugtenbeld

DRENTHE

ZUID-HOLLAND

06 5141 2991 ZE

Yke Visser

06 5393 4709

Jantienus Steenbergen

06 2224 7840

05 5358 5'142

ELAND

Joop de Wilde

06 5326 4063

Peter van Harten

06 2279 8521

o +)

a lLJ

I I

LOOK, DOWN UNDER!

iuilcNn Nfnoo 'xool

ilF'e"

r ;6

€# %s 'E:

u o

;

COLUM N C

WIE BEGRIIPT DE RVGLT?

t.J

Ambtelijke taal heeft de bedoeling dichtgetimmerd en volledig te zijn. Dat levert geen leesbare proza op. Maar het is zo ingesleten bij onze ambtenaren, dat als je om uitleg in mensentaal - niet eens

6 -o

jip & janneketaal - vraagt, er uit de mond van de ambtenaren dezelfde woordenbrei komt als op het papier waarover je uitleg vroeg. Als u en ik het over een gasfles hebben, begrijpen we heel goed wat er bedoeld word, maar een ambtenaar kan daar niet mee uit de voeten, die spreekt van een '

khouder', of zoiets.

dru

Het is dus niet vervvonderlijk, dat er onder hallonvaarders nog al wat misverstanden de ronde doen

over'hoe het zit met die RVGLT' [Regeling Veilig Gebruik Luchthavens en andere Terreinen]. Luchthavens Tegenwoordig stijgen ballonnen op van een luchthaven. Want zodra er meer dan 6en opstiiging

plaatsvind, heet het terrein waar dat gebeurt: luchthaven. Dus het weilandje van die boer waar u altiid zonder vragen mag opstijgen, of dat braakliggend landje binnen uw gemeente waar u meer dan eens van bent vertrokken zijn LUCHTHAVENS.

het geval van een luchthaven heeft u, volgens de nieuwe regeling, een verklaring van

bezwaar - sorry voor de ambtelijke taal - nodig van de burgemeester. lVef

ling.

Die verklaring kan alleen geweigerd

worden,

als

alS

geen

in de oude Bignal rege-

er sprake is van mogelijke verstoring van de

openbare orde of om veiligheidsredenen. Dus:

meerdere opstijgingen van hetzelfde terrein > verklaring geen bezwaar van de burgemeester.

Andere terreinen Maar

als

je eens op moet stijgen van

een plek waar maar 66n keer opgestegen gaat worden, wat dan?

Dan blijkt het geniale van de RVGLT. Zd geniaal, dat het mij als eenvoudige en niet ambteliik burger

ontgaat. Dan moet je namelijk een vergunning bij de provincie aanvragen. De ambtelijke molens van de provincie werken zo zorgvuldig, dat er weleens wat

tijd

mee gemoeid

kan gaan. Zo is van een provincie bekend, dat men de aanvraag doorstuur-t naar alle burgemeesters in

de wijde omtrek van de opstijgplek. En voordat die allemaal gereageerd hebben en de reacties

geiivalueerd en administratief venuerkt zijn door de provincie, is het seizoen voorbij. Een

mogelijke oplossing voor dit probleem is vaker van die locatie opstijgen. Dan wordt het namelijk

ineens weer een luchthaven en volstaat de verklaring van geen bezuvaar van de burgemeester. Oh

ja, twee ballonnen die opstijgen van hetzelfde terrein maken van dat terrein ook een luchthaven.

Dus:

incidentele opstijging >vergunning - lang van tevoren - aanvragen bij de provincie. Heb

je niet vee! tijd:

met meerdan 1 2 ballonnen opstijgen of nog 1 'l keer terugkomen om op te stijgen > verkla.ring van geen bezwaar van de burgemeester. Psst: niet zeggen dat ik dat gezegd heb, hd?

Tijl Uilenspiegel

ffi

'I I

9e"" up

#r :, i::seia;::-El

Subpart F erkend onderhoudsbedrijf. Ons erkenningsnummer is NL.MF.3060. U kunt bij ons terecht voor, Periodiek onderhoud,lncidenteel Lindstrand Holland

Noordelijk Ballonvaartcentrum

is een EASA

*#*..ta

*. " ;'$t

|-.

aL'

'o.ir'

:, , '*;:

:;'€'.;=E&

i=.4

H It

. .

Onderhoud, inspecties en ARC's Verkoop Cameron ballonnen en toebehoren Dealer Garrecht transponders

online toegang tot de status van je equipement

*-lrBALLOONS

BURNERS

BASKETS

I CYLTNDERS I

FANS

ACCESSORIES

Cameron Salloon Promotions BV kswe g 26,

558 P L H engelo, The N etherla nds Postbus BLO7,7550 KC Hengelo Tel: +31 {0\74 276 11, 1.1. Fax: +31 (A\74 27611 60 E-mail : info@cameronballoons.n www.ca meron ba lloons. n I Weiji

EASA CAMO+ Nl.MF.3052 I N1.MG.8052