Ballonstof voorjaar 2012

Ballonstof hÉt Ballonmagazine Van nederland

V O O R J A A R

2 0 1 2

Losse nummers € 395

it sil heve! afdeling Ballonvaren is een onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart

IN DIt NUMMer O.a.:

Flight safety seminar 2012 - Nieuwe Ballonverwachting KNMI Happen naar de baas - gerechtigheid - Ben Bläss Ballonshow Kansen voor aviodrome - Filzmoos - Nini Boesman award Winterslaap ballonpiloten - elfstedentocht per ballon Voorbereiding op Ladies World cup - Pro en contra PrH ad Ballon cup - Invloed easa op onze brevetten

Meer dan 20 jaar innoverende technologie.

S CH R O E D E R fire balloons –

Duurzaam & Onbeperkte levensduur!

Gasflessen „Made in Germany“.

Stijg op met onze premiumprodukten.

Theo S C H R O E D E R fire balloons GmbH · Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 · D-54338 Schweich · Tel. + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 -4 Fax + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 - 5 0 0 · mail@schroederballon.de · www.schroederballon.de · CAMO plus DE.MF/MG.0549

ballonstof 3

I N H O U D

Normaal is er in deze tijd niet zoveel te vertellen over ballonvaren. Maar dit jaar is het anders. We hadden natuurlijk een diepe dip in de temperatuur, waardoor er een heuse kans op een Elfstedentocht was. Dat was voor Pieter Kooistra, een Friese ballonvaarder, aanleiding om samen met broer Johannes Kooistra een Elfstedentocht per ballon te maken. Jean Louis Becker had ruzie met zijn ventilator maar weet gelukkig alles over conflicthantering. We hebben nog meer nuttige informatie zoals de conversie van onze brevetten binnen EASA, voors en tegens van de pilot restraint harnas of de nieuwe Ballonverwachting. Er zijn ook weer wedstrijdgerelateerde stukken zoals een verslag van de Ad Ballon Cup en de voorbereiding op de Ladies World Cup. Wat ook niet mag ontbreken is een verslag van de tweejaarlijkse uitreiking van deNini Boesman Award, dit keer aan de Godfather van de moderne heteluchtballon Don Cameron.

4

Van de voorzitter

6

Flight Safety Seminar 2012

8

De nieuwe Ballonverwachting

10

Ventilator slaat terug

12

Gerechtigheid 2 Joop de Wilde

12

Conflicthantering

12

Ballonshow Ben Bläss

13

Ad Ballon Cup

14

Filzmoos

18

Uitreiking Boesman Award

20

Ballonvaarders in de winter

21

Aviodrome gered?

22

Conversie van onze brevetten

24

Pilot Restraint Harnas

26

Elfstedentocht per ballon

30

Europe, here I come

Hans van Hoesel Huib Holsteijn Roy Mandersloot, KNMI

Jean Louis Becker/Monique Hoogeslag

Jean Louis Becker Joop de Wilde

Eric Pals

Jean Louis Becker Pamela Visscher Hans van Hoesel

Aviodrome Hans van Hoesel

Hans van Hoesel Pieter Kooistra

Angele Linders

ballonstof

Van de voorzitter Ballonvaarder zoekt boer. Het is geen persiflage op een bekend tv-programma, maar een serieus bedoelde poging om aandacht te vragen voor een nogal eens voorkomende ergernis.

Het aantal voorvallen dat jaarlijks gemeld wordt, bestaat uit een onevenredig groot aantal verzoeken van boeren, die op zoek zijn naar een op hun land gelande ballonvaarder. De ballonvaarder heeft zich dus kennelijk niet bekendgemaakt. En dat is heel erg vervelend, want er kan schade in het geding zijn: een kapotte afrastering, een achtergelaten open poort, door de ophaalwagen veroorzaakte insporing, kapotgetreden gewassen, noem maar op.

4

De ballonvaarder heeft z’n hielen gelicht en de landeigenaar met de frustratie laten zitten.

Zonder meer verwerpelijk.

Het kan ook zijn dat de landeigenaar om een andere reden de identiteit van de ballonvaarder wil weten, namelijk: belangstelling!

Interesse naar wie met dat ’ding’ uit de lucht kwam vallen met soms een hoop vreemde mensen aan boord. Immers, het gezin van de landeigenaar stond elke avond de ballons in de polder te volgen en nu was er eentje bij hen geland en hadden ze graag de mand van dichtbij willen bekijken. En een praatje met de ballonvaarder willen maken. Jammer dat dat allemaal niet plaatsvond.

De betrokken ballonvaarder heeft zo wel mooi een kans gemist om een positieve bijdrage te leveren aan het imago.

Aan het begin van het ballonvaartseizoen is het daarom goed om ons te realiseren dat we in de contacten met de landeigenaren, ook kansen hebben om het draagvlak van de ballonvaart te versterken. Dat kunnen we heel best gebruiken.

Dus laat het vanaf nu zijn: ballonvaarder zoekt boer.

En als je de landeigenaar niet hebt kunnen vinden, vermeld dat dan in het VRF. Dat getuigt tenminste van goodwill.

Een goed en veilig seizoen!

Hans van Hoesel

bes t uur

Bij het omslag:

Voorzitter: Hans van Hoesel, Leonardus van Veghelstraat 36, 5212 AF

elfstedentocht p e r b a l lo n

Den Bosch, T 073 614 26 84, M 06 54 79 35 10, vz@balloonteam.nl secretaris: Huib Holsteijn, Holterweg 98, 7245 SM Laren gld, M 06 50 677 199, huibholsteijn@mac.com Penningmeester: Rutger Coucke, Spechtstraat 16, 1223 NZ Hilversum, T 035 647 80 05, Rutger@Coucke.nl BESTUURSLEDEN: Hylke Feenstra, Prins Bernhardlaan 120, 8501 JL Joure, M 06 2283 2107, hylke@enzovaart.nl; Hendrik Kort, Robijnlaan 12, 9646 BH Veendam, T 0598 63 36 63, F 0598 63 31 07, M 06 51 12 53 31, hendrik.kort@planet.nl Chris Hartendorp, Terreplein 70, 4931 DL, Geertruidenberg, M 06 53 74 01 38, Chris@Hartendorp.com SECRETARIAAT: Spechtstraat 16, 1223 NZ Hilversum, tijdens kantooruren: 035 772 35 62, secretariaat@knvvlballonvaren.info WOORDVOERDER: Hans van Hoesel, M 06 54 79 35 10, vz@balloonteam.nl

foto: p i e t e r ko o i s t r a

CO LO F ON Ballonstof voorjaar 2012 Een uitgave van de afdeling Ballonvaren van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart.

Een informatief blad voor ballonpiloten, leden van de KNVvL afdeling Ballonvaren en andere belangstellenden.

Ballonstof verschijnt eenmaal per kwartaal in een oplage van 500 exemplaren. De redactie beslist over het al dan niet opnemen van artikelen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen komt voor rekening van de betrokken schrijver. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te bewerken.

Wie lid wil worden van de KNVvL, afdeling Ballonvaren, kan zich melden bij het secretariaat: 035 772 35 62. redactie: Rutger Coucke [hoofdredacteur], Sanne Haarhuis, Joop de Wilde, Judith Coucke-Beemer [eindredactie]. medewerkers aan dit nummer: Hans van Hoesel, Huib Holsteijn, Roy Mandersloot, Jean Louis Becker, Pamela Visscher, Erik Pals, Maj-Britta de Ruiter, Joop de Wilde, Sanne Haarhuis, Pieter Kooistra, Angele Linders en Rutger Coucke. foto omslag:

Registratie: PH-SOR

Pieter Kooistra opmaak:

Type:

Cameron A-300

Operator:

Aerostat Ballonvaarten

Sponsor:

Sortimo

productie en advertenties:

Fabrikant:

Cameron Balloons Ltd.

Ontwerpfabriek

Rutger Coucke

Dalweg 21 1217 HX Hilversum T 035 77 235 62

Wij leveren: l Cameron ballonnen en accessoires l Icom radio’s l Instrumenten van Flytec l Theorie- en praktijk opleiding l Reclame- en passagiersvaarten en zijn een: l EASA erkend onderhoudsbedrijf en CAMO+ gecertificeerd

www.ontwerpfabriek.com deadlines copy en advertenties: 15 maart, 15 juni, 15 september en 30 november advertentietarieven Kosten per plaatsing: 1/4 pagina

€

1/2 pagina

€

115,-

60,50

1/1 pagina

€

227,-

Prijzen zijn exclusief materiaal.

Meer informatie 035 77 235 62 abonnement Abonnement Ballonstof voor niet-leden in Nederland: € 15,- per jaar.

Wilco Air BV Walstraat 13 7631 ET OOTMARSUM T: 0541- 293299 F: 0541- 292826 Postbus 76 7630 AB OOTMARSUM

Aanvraag abonnement admin@knvvl.nl.

ISSN: 1386 - 1700

ballonstof

In bestelling

5

ballonstof 6

Veil i g h e i d s m a n a g e m e n t e n het F l i g h t S a f e t y C o n g r e s ?

Wat i s d a a r n u z o l e u k a a n ?

Allereerst is leuk dat het hier voor onze branche een relatief nieuwe ontwikkeling betreft. Het vakgebied ‘VMS’ is nog niet geheel in kaart gebracht, er valt dus veel te ontwikkelen, dat is leuk!

Ontwikkelen doen we met de leden, de medewerkers van de KNVvL Koepel in Woerden en met de collega’s van PBN. Veel lezen over hoe b.v VMS in het buitenland wordt toegepast, dat is leuk want het doet mij realiseren dat VMS (of in het engels SMS) in b.v. de USA al verder ontwikkeld is dan bij ons.

Leuk is natuurlijk ook het bedoelde resultaat van VMS: namelijk het veiliger maken van ballonvaren, wat is er nu leuker dan dat?

Leuk is ook de samenwerking met PBN en de leden van haar bestuur.

Concreet voorbeeld is het aanstaande Flight Safety Congres. Dat doen we samen omdat het logisch is om dit soort dingen samen te doen. Persoonlijk ben ik blij met die samenwerking.

Leuk is ook om te zien hoe moeilijk het is om een cultuuromslag te bereiken. Vroeger was het gemakkelijk; de wetgever dicteerde en wij hadden ons daar als branche maar aan te houden … of anders. Vroeger moesten wij dus volgen nu moeten wij leiden, wat is nu leuker? Volgen was misschien makkelijker maar niet meer van deze tijd vrees ik.

Leuk is dat de wetgever nu de kaders aangeeft van het nieuwe (VMS)-beleid en vervolgens zegt … ballonvaarder zoek het maar uit. Dat is leuk want het geeft ons mooi de kansen om het naar beste kennis en ervaring in te vullen.

Kortom VMS is leuk en gaat steeds leuker worden naarmate de praktische invoering meer gaat plaatsvinden. VMS wordt dan tastbaarder en gaat meer leven. Over een aantal jaren kijken we dan terug op de VMS-loze periode en zeggen dan … hoe hebben we het ooit zonder VMS kunnen doen!? Dat is leuk!

Leuke vaarten, Huib Holsteijn

ballonstof

ballonstof

K e n t u i e m and die weleens e e n b a l l o n vaart wil maKen?

GeeF dan d e n at i o n a l e ballon va a rt b o n !

7

7

- Al vanaf €25,- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang - Besteedbaar in heel Nederland - Binnen 24 uur verstuurd - Keuze uit verrassende arrangementen Bestellen doe je heel eenvoudig:

www.nationaleballonvaartbon.nl Voor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84

ballonstof

N ieu we b allonvaart ver wachtin g Samen met de vertegenwoordigers van de KNVvL ballonvaren en PBN heeft KNMI in 2011 gewerkt aan een optimalisatie van de ballonvaartdienstverlening.

Het resultaat is een vernieuwde ballonvaartverwachting die beter aansluit

8

bij ontwikkelingen op het gebied van automatiseringen binnen het KNMI en de wensen van de ballonvaarders.

Tekst: Roy Mandersloot, KNMI De verwachting is grotendeels grafisch en het verwachtings-

modelwind. Modeluitvoer wordt steeds betrouwbaarder, maar

gebied is uitgebreid naar geheel Nederland. Hiermee krijgen

kan in uitzonderlijke gevallen (denk aan enkele malen per jaar)

ballonvaarders in de westelijke kustprovincies ook de beschik-

uit de pas lopen met de werkelijkheid. In die uitzonderlijke

king over een verwachting. Er wordt zowel een windverwach-

gevallen grijpt de meteoroloog in en vervalt de grafische wind-

ting voor de ochtend- als de avondvaart gemaakt. De nieuwe

verwachting. De verwachting wordt in dat geval in tabelvorm

dienstverlening ging in bij aanvang van de zomertijd op

gepresenteerd.

25 maart 2012.

Aantal ballon vaart ver wa chtingen p e r d a g W at i s e r veranderd?

De verwachting wordt 8 maal per dag ge update en is uiter-

In de nieuwe verwachting komt de windinformatie recht-

lijk om 00, 03, 06, 09, 12, 15, 18 en 21 UTC beschikbaar. De

streeks uit het weermodel en wordt grafisch gepresenteerd.

verwachtingen van 09, 12, 15 en afhankelijk van de dagleng-

De meteoroloog kan de windverwachting, indien nodig, in

teperiode ook 18 UTC worden door de meteoroloog bewaakt,

een apart tekstdeel bijsturen. Met de nieuwe ballonvaartver-

voorzien van een toelichting op de verwachting en kunnen

wachting vervalt de bekende ballonvaartverwachting en het

indien nodig geamendeerd worden. De bewaakte verwach-

daaraan gekoppelde telefonische ballonvaartbandje (0900-

tingen met toelichting worden alleen voor de avondvaarten

2023350). Uiteraard blijft het mogelijk om rechtstreeks telefo-

geproduceerd. De andere verwachtingen (o.a. die voor de

nisch (0900-2023340) contact op te nemen met de meteoro-

ochtendvaarten) worden niet bewaakt en bevatten alleen de

loog.

grafische windinformatie.

W a a r o m m odel output?

De nieu we ballon vaart ver wachting

In 2010 is na verificatie van windinformatie uit het HiIRLAM

De nieuwe ballonvaartverwachting zal via www.luchtvaartme-

weermodel gebleken dat de windverwachtingen uit het model

teo.nl beschikbaar zijn. Binnen deze site is een aparte ballon-

van goede kwaliteit zijn en een nieuwe ballonvaartverwachting

vaartpagina aangemaakt waar alle relevante informatie snel

op basis van direct model output verantwoord is.

te vinden is. Voor toegang van www.luchtvaartmeteo.nl dient

Voor de verificatie is gebruikgemaakt van waarnemingen,

men een account te hebben. Accounts worden uitgegeven

modelverwachtingen en ballonvaartverwachtingen van 5

door KNVvL en PBN. De ballonvaartpagina op www.lucht-

zomerseizoenen (2005-2009). De geverifieerde parameters

vaartmeteo.nl bevat de volgende informatie: OPMET, Radar,

betreffen de windrichting, de minimale, de maximale en de

Satelliet, Weerkaarten, Weerbulletin, GLLFC, Tijdseries; Help.

gemiddelde windsnelheid aan de grond. De uitkomst van de verificatie is dat de windrichting in de oude ballonvaart-

Waar staan we nu?

verwachting gemiddeld genomen niet significant afwijkt

De nieuwe ballonvaartverwachting is met het ter perse gaan

van de waargenomen wind en de windverwachting uit het

van deze Ballonstof grotendeels uitontwikkeld. De laatste

weermodel. De windsnelheid in de huidige ballonvaartver-

details zal het KNMI in nauw overleg afstemmen met de verte-

wachting wijkt gemiddeld 2 knopen (overschatting) af van de

genwoordigers van de KNVvL ballonvaren en PBN.

waargenomen wind en 0-1 knoop af (overschatting) van de

BallonVaartVerWachting zijn de oVerige links al BeschikBaar op WWW.luchtVaartmeteo.nl. nieuW op deze pagina is de grotendeels grafische BallonVaartVerWachtin g .

ballonstof

BallonVaartpagina : BehalVe de

9

B a l lo n Va a r t V e r Wachting: Vanuit dit scherm k a n i n g e z o o m d Worden op o.a . de ochtend e n aV o ndVerWachting, de regio’s noord, midden en zuid.

regio noord: in het naVigatiescherm i n d e ta a k B a l k aan de linkerkant kan de tijd en hoo gt e Wa a r V o o r de VerWachting geldig is gekozen W o r d e n . d e W i n d gegeVens kunnen in taBelVorm Verkr e g e n W o r d e n d.m.V. klikken (linkermuisknop) in he t p r e s e n tat i e scherm. de locatie Wordt met een ro o d V i e r k a n t j e aangegeVen (in de taBel teVens in le n gt e - e n B r e e d tegraden). Voor de gekozen locatie W o r d t d e W i n d in hoogte en tijd in taBelVorm getoo n d .

r e g i o noord met WindtaBel Voor g e s e l e c t e e r d e locatie per regio Wordt een t o e l i c h t i n g ( a l l e e n Voor de aVondVerWachting) g e m a a k t. i n d e t o e l i chting Worden BijVoorBeeld o p m e r k i n g e n g e p l a atst oVer neerslag, Wind en z i c h t. i n d i e n h e t V erWachte Weer ongeschikt is V o o r B a l lo nVaren Wordt dat per regio a a n g e g e V e n m e t e e n icoon. BijVoorBeeld in geVal Va n een kans Van 60% of meer op n e e r s l a g , W o r d t e r onder Waar schuWingen een neerslagicoon getoond. d e V e r Wa c h t i n g W o rdt, i.t.t. Wat in het Verleden g e B e u r d e , W e l V o l l e dig ingeVuld. de BallonVaard e r k a n d a n z e l f B e slis sen of hij of zij ondanks d e z e h o g e n e e r slagkans gaat Varen of niet.

ballonstof 10

B a llonv entilator kan o ok bijten naar de baas !

Ik denk dat een ieder van ons tijdens de briefing van de passagiers de gevaren van de ballonventilator benoemt. ‘Pas op met losse kleding en vooral met kleine kindervingertjes die ze tussen de spijlen van de kooi kunnen stoppen.’ t e k s t e n f oto’s: jean louis becker

Maar dat dit zo belangrijke, lawaaimakende rode monster

bels al tegen het rooster van de ventilator aan lagen en dacht

ook lelijk kan happen naar de baas werd mij in juli 2011 zeer

meteen: ‘Die moet naar achteren’. Toen ik vervolgens aan een

duidelijk.

paar passagiers vroeg, waar deze man was gebleven, zeiden

We stonden met meerdere grote ballonnen op een opstijgter-

ze tegen mij dat hij naar de Wc was gegaan. Lichtelijk geïr-

rein waar we met 2 om 2naast/voor elkaar lagen. De ballon-

riteerd ging mijn prioriteit eerst uit naar de ventilator. Op dat

nen, allemaal dikke 300+ bakken, hadden ook alle ruimte

moment kwam ook een vrouw op mij aflopen met de vraag

nodig. Ik was zelf piloot van een A450 met 20 passagiers. Na

of zij de ballon dan even moest openhouden? Later bleek dit

de algemene passagiersbriefing heb ik 2 passagiers gevraagd

de vrouw van de man geweest te zijn. Omdat zij totaal niet

om mij bij het openhouden van de mond te helpen. Beide

op de hoogte was probeerde ik haar met mijn rechterhand te

mannen kregen van mij een paar handschoenen en de per-

dirigeren naar de plek waar zij de mond moest vasthouden en

soonlijke uitleg. Ze namen plaats op de door mij aangewe-

openhouden Met mijn linkerhand pakte ik de ventilator vast.

zen plek en de twee 8pk ventilatoren werden gestart. Later

Ik stond op dat moment tussen de vrouw en de ventilator in.

hoorde ik van mijn crewlid dat hij ook beide mannen nog

Vervolgens duwde ik de staalkabels met mijn rechterhand van

wat details had uitgelegd over hoe ze nou precies de mond

de ventilator af terwijl ik met mijn linker hand de ventilator

moesten openhouden. Beter te veel info als te weinig. Toen

voorzichtig naar achteren trok. Ik stond op dat moment nog

het moment kwam dat ik in de ballon de noodzakelijke checks

steeds rechter naast de ventilator. Achteraf weet ik niet waar-

moest gaan doen heb ik beide mannen ook nog zien staan.

om ik de ventilator niet heb uitgezet of in een lager toerental

Ik denk dat ik 5 minuten ben beziggeweest toen ik vanuit de

heb laten draaien, maar ik had de ventilator nog geen 5 cm.

ballon richting de mond keek en zag dat de ballon, vanuit

naar achter getrokken toen ik een harde knal hoorde. Het ging

mijn positie naar links was gedrukt. Ik zag ook dat de staal-

zo snel dat ik het alleen maar kan vergelijken met een samoe-

kabels aan die kant van de ballon behoorlijk slap hingen. Dit

raizwaard. Ik zag en hoorde dat de ventilator was afgeslagen

kwam voornamelijk omdat de ballon naast mij tegen mijn

en was verdoofd door de klap en van de schrik. Mensen keken

ballon aan begon te drukken. Pas toen viel mij op dat de

al geschrokken in mijn richting, achteraf wist ik waarom.

passagier die aan de linkerzijde van de ballon had gestaan

Ik keek naar mijn benen omdat ik daar de hardste klap had

was verdwenen en dat niemand aan die zijde de ballon meer

gevoeld. Ik zag een enorme scheur in mijn linker broekspijp

openhield. Toen ik die richting op liep zag ik dat de staalka-

net boven mijn knie. In eerste instantie boos dat mijn hagel-

naar mijn been. Ik schrok me letterlijk kapot omdat ik zag dat

V e n t i l at o r o n d e r h o u d

ik een enorm gat in mijn bovenbeen had. Ik voelde nog niets

Het onderhoud van de ventilator is soms een verwaar-

maar zag dat ik daar makkelijk de bovenkant van mijn vuist in

loosd aspect. Het ongeluk van Jean Louis geeft wel aan

kon stoppen.

hoe belangrijk het is, dat dit apparaat goed wordt onder-

Op dat moment schakel je over naar survival modus want ik

houden, hoewel er in zijn geval sprake was van vreselijke

heb met beide handen mijn been vastgepakt en ben richting

pech, en uiteindelijk een productiefout. Dit betrof een 13

het bedrijf gelopen. Omdat alle andere ballonnen omhoog

PKXL ventilator met een carbon fibre propellor, en part-

aan het komen waren was er op dat moment geen andere

nummer H40B0 084m L-B-10-2. Als het goed is zijn al deze

piloot of crew die mij even kon helpen. Mijn eigen crew stond

propellors inmiddels uit de roulatie gehaald, en vervangen

bij de kroonlijn. Toen deze mij zag strompelen wist hij vol-

door nieuwe, beter verlijmde 13 pk propellors. Mochten

doende en kwam gelijk naar mij toe. Hij is in overleg bij de

hier vragen over zijn, neem dan even contact op met je

passagiers en de ballon gebleven en heeft de andere ventila-

leverancier.

tor uitgezet. 2 toeschouwers waarvan een bleek later een collega van de politie, hebben mij geholpen om mijn been af te

Omdat een ventilator niet tot de luchtwaardigheidscriteria

binden. Ik heb zelf een ambulance gebeld. Mijn crew lid wist

behoord (de ballon kan immers prima veilig varen zonder

nog een piloot op standby te bereiken en toen de ambulance

ventilator) wordt deze niet standaard op een keuring

het opstijgveld op kwam rijden, vertrok de ballon alsnog met

gecontroleerd. Ventilatoren zijn zelfs niet altijd bij inspec-

een ander epiloot.

ties aanwezig. Toch verdiend het aanbeveling de ventilato-

Zoals jullie aan de foto’s zien was het goed mis en was het

ren regelmatig te controleren. Let hierbij op:

ook niet te hechten. Waarom de passagiers na de klap zo naar

- loszittende onderdelen (zoals schroefjes in de bescherm-

mij keken bleek toen ik in de spiegel keek. Het carbonblad

kooi);

was door de klap versplinterd en de splinters zaten in mijn

- lasnaden of ontbrekende beschermdelen van de kooi;

gezicht en in mijn niet bedekte onderarmen. Achteraf had ik

- scheuren in het frame;

meerdere splinters net onder mijn ogen en liep het bloed over

- barsten of scheuren in de propellor;

mijn gezicht. Ik was ook blij dat ze de wond op mijn been niet

- banden die op druk zijn.

hadden gehecht omdat er de navolgende weken nog allemaal stukjes carbon en vezels van mijn broek uit de wond kwamen,

Een ventilator met bijvoorbeeld een lekke band, of een

die er waren ingeslagen door de klap. Ik heb genoeg gezien in

stuk uit de propellor, is in onbalans en door de trilling kan

mijn werk bij de politie, maar als je eigen been, na een week

de schade snel groter worden. Uiteraard mag een schade

ruikt naar rottend vlees draait je maag wel even om.

aan de beschermkooi nooit dusdanig zijn dat er een vinger

Terugkijkend op het ongeluk weet ik zeker dat de passagier

in de kooi kan komen, of een loszittend ijzeren staafje

die was weggelopen, de bepalende factor is geweest in dit

tegen de propellor aan kan komen. Die zou voor een zeer

ongeluk. Dat ik daarna zelf dingen heb gedaan waarvan ik nu

gevaarlijke katapult kunnen zorgen.

achteraf denk van volgende keer niet zo! Is mij duidelijk. Het vermoeden is nu dat de kooi van de ventilator door de druk

Het is altijd zaak passagiers en kinderen weg te houden

van de staalkabels is verbogen. Toen ik vervolgens de ventila-

bij de ventilator. Dit is misschien wel het gevaarlijkste

tor naar achter trok de kooi, vermoedelijk teruggeschoten, en

apparaat bij de voorbereidingen van de ballonstarts.

in een dusdanige positie is gekomen dat deze in aanraking is

Loszittende touwtjes van (kinder)jassen en lange haren

gekomen met het draaiende propellerblad. Hierdoor is de top

mogen uiteraard niet in de buurt van de ventilator komen.

van een van de bladen en een stuk uit de metalen kooi afgeslagen en tegen mijn bovenbeen aangevlogen.

Voor het optimaal functioneren van de ventilator verdiend

Wet van Murphy, of chain of events, er valt hier wat te leren.

het aanbeveling het luchtfilter regelmatig te vervangen

Ik ben mijn passagiers nog beter gaan briefen en ook bij de

en het oliepijl te controleren. Oude luchtfilters kunnen

mond-briefing duidelijk aangeven dat het een verantwoor-

verstopt gaan zitten en juist bij aanvang van het seizoen,

delijke taak is en dat ze niet zo maar, zonder overleg mogen

na enkele maanden stilstand, tot problemen leiden.

weglopen. De ventilator gaat nu ‘altijd’ uit of in stationair als

Ventilatoren dienen te allen tijde rechtop vervoerd te wor-

ik deze verplaats. Zo nu en dan, je ventilator op een regenach-

den.

tige dag even goed nakijken kan zeker geen overbodige luxe zijn. Ik heb bewust heel veel respect voor deze lawaaimakers gekregen. O ja, ze bijten ook de baas. Ik ben 4 weken uit de running geweest. Verzekering NOT!!

Monique H oogeslag, Wilco Air

ballonstof

nieuwe broek kapot was keek ik vervolgens door de scheur

11

ballonstof

B a l lo n s h ow Op het feestje van de BDU - waarbij

Gerec htighei d 2 t e k s t: j o op de w ilde

Han Nabben zijn standaardwerk over de ballonvaart ‘lichter dan lucht’ overhandigde Nico hopman, nazaat van Abraham Hopman - mocht ben

12

bläss zijn multimediashow vertonen.

Nico Hopman, voelde zich zeer vereerd om als eerste het boek over de geschiedenis van de Nederlandse ballonvaart in Het gerechtshof in Leeuwarden heeft op 14 december 2011 in hoger beroep een boer uit Hellendoorn veroordeeld tot 180 uur dienstverlening of 90 dagen celstraf wegens poging

bezit te krijgen. Het feestje van de Koninklijke BDU voor de overhandiging van het eerste exemplaar vond plaats in een volledig uitverkocht Jan van Schaffelaar theater in Barneveld.

tot zware mishandeling van passagiers van een ballonvaart.

Op uitnodiging van de BDU vertoonde Ben Bläss zijn multi-

Eerder werd de boer door de politierechter wegens dit feit

mediale show ‘Ballonvaren over drie continenten’. Binnen de

veroordeeld tot 20 uur taakstraf [Zie Ballonstof winter 2011].

ballonwereld geldt Ben Bläss als een van de betere ballonfo-

Bij de behandeling van het hoger beroep zijn tijdens twee zit-

tografen. Begin tachtiger jaren hield Ben zich bezig met sin-

tingsdagen alle betrokkenen door de rechtbank gehoord. In zijn

gle en super acht filmen. In 1988 ontdekte hij de wereld van

requisitoir vond de advocaat-generaal opzet tot zware mishan-

de diapresentaties waarbij gebruikgemaakt werd van twee

deling bewezen en de straf van de politierechter Deventer (eis

projectoren, een geluidsband en schakelapparatuur. Op de

Openbaar Ministerie 40 uur taakstraf / vonnis 20 uur taakstraf)

band met muziek en geluidseffecten werden pulsen geplaatst

te laag. De advocaat-generaal eiste nu 80 uur dienstverlening

waarmee de projectoren op de maat van de muziek over kon-

of 40 dagen hechtenis. De ernst van de feiten in overweging

den schakelen naar een nieuw beeld.

nemende is het hof tot een straf gekomen die beduidend hoger uit is gevallen dan de eis van de officier van justitie.

Deze techniek heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een complete multimediale show. De dia’s hebben plaatsgemaakt

Con fl ic t h a n t e r i n g 2 0 1 2

voor digitale foto-opnamen, de projectoren zijn vervangen door beamers en de bandrecorder is vervangen door de

B e h a n d e l een ander zoals je zelf graag

computer. Fotoprogramma’s zoals Photoshop worden door

b e h a n d e l d w il worden.

Ben gebruikt voor de bewerking van foto’s. Maar de techniek

Inmiddels heb ik me redelijk vastgebeten in de materie die

staat niet stil. Met name de software van de firma Stumpfel

conflict hantering heet. Ik hoor van ballonvaarders, dat

uit Oostenrijk heeft gezorgd voor belangrijke technische ver-

extra kennis hierin toch wel erg gewaardeerd wordt. Mijn

beteringen in de presentaties. Het biedt Ben Bläss de moge-

presentatie is inmiddels helemaal aangepast aan de huidige

lijkheid om naar eigen creatief inzicht muziek, geluidseffec-

wettelijke regels van 2012. Ik wil deze powerpoint info aan

ten, overvloeiers, beeldvlakverdelingen en zelfs beweging in

iedereen sturen. Dit om zodoende een eenduidige aanpak

de beelden aan te brengen.

van problemen met landeigenaren te krijgen.

Afgelopen jaar werden meerdere conflicten door de politie

De multimediashows van Ben staan wereldwijd in de belang-

en justitie met de mantel der liefde bedekt of werd de zaak

stelling. In de wintermaanden trekt hij over vijf continenten

geseponeerd. Door onze eigen kennis te verhogen kun-

voor presentaties. Gemiddeld zo’n twee per week. Tussen

nen we een betere vuist maken. We moeten deze zaken als

april en september heeft hij geen tijd voor presentaties. Dan

branche niet accepteren.

trekt hij de wereld rond met de camera. Op jacht naar nieuw beeldmateriaal maar vooral ook op jacht naar nog mooiere

Stuur mij een email op ballonconflicthantering@gmail.com

opnamen.

en ik mail je de complete presentatie om vrij te gebruiken.

Tekst: J oop de Wilde t e k s t: J e a n Louis Becker

ballonstof

ad ballon Cup 2012

koud, maar lÉuk!

13

t e k s t: e r i c pa l s foto’s; m a j - B r i t ta d e r u i t e r

oP 11 EN 12 FEBRUARI JL. HEEFt oNS BALLoNtEAM MEEGEDAAN AAN DE AD BALLoN CUP tE BREDA. IN HEt VERLEDEN WAS IK ALS CREW BIJ MIJN VADER GEERt PALS AL ZIJDELINGS BEtRoKKEN BIJ HEt WEDStRIJDVAREN, MAAR DIt WAS AL WEER LANG GELEDEN. Na vorig jaar voor het eerst zelf aan wedstrijden te hebben deel-

links ging. Score hier was 243 meter (6e). Daarna door naar

genomen, namelijk de One Day Fly in Wezuperbrug (7e) en de

de Pilot Declared Goal (doel door de piloot zelf van te voren

Exel Cup (2e), kregen we de smaak te pakken. Deze wedstrijd

opgegeven). Ook hier bleef ik te ver naar rechts zitten wat

telt mee voor de nationale ranking

resulteerde in een score

en is een goede oefening voor het

van 163 meter (5e). Ten

komende NK ballonvaren tijdens

slotte nog de GBM. Hier

Hemelvaart. Hier gaat ondergeteken-

kon gescoord worden in

de voor de eerste keer aan deelne-

3 gebieden waarvan het

men. De weersvooruitzichten waren

kleinste gebied het dichtst

zeer goed en alle 4 de ballonvaarten

bij het doel lag. Echter de

konden doorgang vinden.

bedoeling van een GBM is

Ons team was al op de vrijdagavond

dat op het doel zelf niet

vertrokken naar Breda, omdat we

gescoord mocht worden

zaterdag al om 06.15 uur de briefing

dit was afgezet met lint.

hadden voor de eerste vaart. Er ston-

De kunst was dus om zo

den drie tasks op het programma

‘ik kWam recht op het doel af, Weet je, en toen Was

namelijk een Hesitation Waltz, een

er ineens dat zijWindje …’

dicht mogelijk bij het doel te scoren. Ik ging hier ook

Pilot Declared Goal en de Gordon Bennet Memorial.

voor het kleinste gebied (de dood of de gladiolen), maar het

Gestart werd vanuit Goirle en met een noordoosten wind

probleem van te ver naar rechts bleef me parten spelen, ook

gingen de 9 deelnemers richting de 3 doelen van de Hesitation

hier redde ik het net niet. Een verwoede poging om toch

Waltz waaruit dus één gekozen moest worden.

op het gras te scoren door hard te slingeren met de marker

Ikzelf had gekozen voor het meest noordelijke doel, maar ik had

mislukte jammerlijk, dus ‘no result’ hier (gedeeld 6e). Na de

iets te ver naar rechts opgehaald wat ik niet meer voldoende

eerste vaart stonden we 6e in het klassement.

kon corrigeren met de grondwind die (zoals meestal) meer naar

Bij Ad Ballon konden we tussen de middag gas tanken en

ballonstof 14 Va a r t v o o rb ereiding t i j d e n s d e briefing D e goede zorgers van A d Ballon Nog een laat s t e c h e c k door de ob s e rv e r

Va a r t v o o rbereiding o p h e t l au n chfield

En d a n g a a n !

ons te goed doen aan soep met broodjes. Waarvoor dank aan Ad, Henk en zijn personeel, dit was allemaal prima voor elkaar!

De middagvaart vond ook weer plaats vanuit Goirle.

In eerste instantie waren er wederom 3 tasks gepland, maar het was nogal vlagerig dus er werd nog even gewacht.

Besloten werd om de derde task te schrappen zodat we alleen

nul). Ik zat precies tussen 2 doelen in dus de marker gegooid

nog een ‘Minimum Distance Time’ en een ‘Hesitation Waltz’

vanaf circa 400 voet en redelijk dicht bij de weg gescoord op

op het programma hadden staan. Ikzelf had nogal moeite om

260 meter (5e).

weg te komen door de vlagerige wind en mijn relatief grote

In het klassement een plaatsje opgeschoven naar nummer 5.

wedstrijdballon (105). Ook extra voorzichtig bij het branden

De tweede dag was een stuk rustiger met mooi stuurbaar

want deze ballon was nog hagelnieuw (2 maanden oud) dus

weer. Op hoogte kon er zelfs terug worden gevaren dus ide-

op brandschade zit je al helemaal niet te wachten. Maar met

aal wedstrijdweer. Er lagen ‘s morgens 4 markers klaar voor

hulp van wat collega’s toch weggekomen als laatste in het

3 tasks. Een ‘Fly in’ op ‘Snepvangers’. Een startveld bekend

veld. Bij de eerste opdracht was het de bedoeling om zo snel

onder de lokale piloten, vervolgens een ‘Fly On’ en als laatste

mogelijk een bepaald gebied te doorkruisen. Het gebied werd

een ‘Elbow’. Dus ‘s morgens vroeg in het donker op stap om

gemarkeerd door 2 gridlijnen. De logger (gps die je route vast-

een geschikt startveld te vinden voor de ‘Fly in’. We hadden

legt) registreert de tijd die als score telt. Deze opdracht had ik

al vrij vlot een stoppelveld gevonden van een boer waar ik

gewonnen door vlot naar 5000 voet (daar stond 25 knopen)

de dag ervoor toevallig ook nog geland was. Dit veld lag net

te gaan en deze hoogte zo lang mogelijk aan te houden. Dit

iets meer dan 1 km v/h doel af. Dit was namelijk de minimale

kon echter ook weer niet te lang aangezien kort achter het

afstand die je moest hebben naar het doel toe. Rustig aan de

scoringsgebied de doelen van de HW al lagen. Dus snel weer

ballon opbouwen en kort na 08.00 uur gestart. Links van me

naar beneden (dit duurt alleen een eeuwigheid met een 105

kwamen Henk, Johannes en later ook Ad net als ik mooi op

met slechts één crewlid aan boord en temperaturen onder

het doel aangevaren. Bij deze opdracht mochten we echter

hoofd Dit is Breda , niet Lapland

heb je geen muts nodig

ballonstof

Met zo’n kachel boven je

15

Ballonvaren is wi n t e r s p o r t

Kr a a k h e l d e re score

Eindelijk op warmen G e sjou w in de kou

niet met de marker gooien maar een zogenaamde ‘gravity mar-

“Hebben we een vaar bare ta s k g e z e t ? ”

ker drop’ uitvoeren. Dus de marker stilhouden langs de rand van de mand en gewoon loslaten. Ik vond zelf dat ik prachtig

De laatste vaart werd vervroegd vanwege de weersver­

op het doel aankwam en was zeer tevreden met mijn score van

slechtering die er aan kwam vanuit het noorden met lage

21 meter. Achteraf was dit goed voor ‘slechts’ een 6e plaats.

bewolking en neerslag. De dooiaanval was op komst. Al vroeg

Johannes won deze opdracht met 1,80 meter.

in de middag zijn we daarom gestart vlakbij Zundert. Er stond

Vervolgens de Fly On (doel door piloot bepaald en coördinaten

nog maar 1 opdracht gepland namelijk een ‘Hesitation Waltz’.

hiervan moeten geschreven worden op de marker van de Fly

Dit doel was ook prima aan te varen en de marker viel weer

in). Hier had ik een score van 10,90 meter wat goed was voor

mooi tussen de bomen door op 9.69 meter. Dit betekende een

een 5e plaats. Daarna een Elbow zetten (oftewel een zo scherp

4e plaats bij de 9e en laatste task.

mogelijke hoek maken). Dit betekende in mijn geval laag door-

Er stond bij Ad Ballon ‘chinees’ op het menu ‘s avonds en

varen na de Fly on om zo veel mogelijk links op te halen (rich-

ondertussen werd bekendgemaakt wie er op het podium

ting uit ca. 190°). Na ruim 2 km. een marker gedropt en vervol-

terechtkwamen. En dat waren niet de minsten. Ad Haarhuis

gens als een speer omhoog om op 5000 voet een noordenwind

zelf had gewonnen, gevolgd door Henk Broeders en ook Rene

te pakken om terug te komen. Dit lukte erg goed alleen in

van Gameren was het nog steeds niet verleerd en werd 3e.

mijn enthousiasme ben ik te lang op deze hoogte gebleven en

Achter deze 3 ‘oude rotten’ in het vak ben ik als ‘rookie’ 4e

dreigde ik te ver door te varen. De maximale afstand voor de 2e

geworden.

poot was namelijk 6 km. Zo snel mogelijk zakken maar toch te ver doorgeschoten zodat ik laag nog weer 1,5 km terug moest

Hier waren wij zeer tevreden mee. Dit was ons eerste wed-

varen zodat ik binnen die 6 km kon scoren. Uiteindelijk resul-

strijdweekend en we hebben een hoop geleerd moet ik zeg-

teerde dit met een hoek van 138° in een 2e plaats achter Ad.

gen. Ijs en weder dienende doen we ook nog mee aan de ‘One

Jammer van deze beginnersfout anders had ik deze opdracht

Day Fly’ in Wezuperbrug en de Exel Cup en dan op naar het

gewonnen.

NK in België!

ballonstof

Opnieuw samen met BAS Ballonvaarten naar de Alpen. Dit keer met 2 ballonnen naar het evenement wat vorig jaar zo goed was bevallen. De nieuwe Culiair ballon (PH-DIN) Cameron A375 van Angélique Schmeinck zou ook haar eerste vlucht boven de Alpen gaan maken. Weer een mooie uitdaging om in mee te gaan.

16 T e k s t e n f oto’s: J ean Louis Becker

F i l zmoos 2012 Jan Oudenampsen en ik zouden de hele week de beschikking hebben over de PH HUT Cameron A160 waar ik vorig jaar mijn eerste uurtjes mee in de Alpen heb gemaakt. Na een vlotte heenreis werden wij al snel na aankomst ontvangen door de eerste vlokjes voorspelde sneeuw. Die was voorspeld maar hardnekkig en gaf ons in 4 dagen bijna 2 meter sneeuw. Al na een dag konden we de complete Sprinter met aanhanger uitgraven. Nou kwamen we daar niet om naar de sneeuwvlokken te kijken en dus werden de ski’s uit het skiruim gehaald. De piste was vaak niet eens te zien met al die sneeuw. IFR skiën voor gevorderden.

Jan en ik hadden in de eerste dagen vermoedelijk iets ver-

De verschrikkelijke b allon vaard e r ?

keerds gegeten. Zonder dat we het van elkaar wisten speelden op twee verschillende hotelkamers hetzelfde rampscenario af

prettige samenwerking en het vertouwen. We hebben weer

en hebbende beiden alle tegeltjes rond het toilet meerdere

een hoop geleerd en lekker aan het zuurstof gezeten tussen de

keren kunnen tellen. Maar goed gedeelde smart is halve smart.

14 en 15.000ft. Leuk dat er in eerste instantie geen aanleiding

Na twee en halve dag werden de symptomen minder en het

was om zuurstof te gebruiken. Toen ik echter twee keer mijn

weer beter. De spirit was hoog en iedereen had er zin. Nou

pen liet vallen en ik moest bukken om die tussen de cilinders

was ons ziek zijn, voor een Alpenvaart niet de beste voorberei-

op te vissen, voelde ik gelijk alles om mij heen draaien. Nou

ding, maar omdat Jan en ik samen de PH HUT zouden vliegen

zuurstof doet dan wonderen hoor, daar is een blikje energie-

hadden we er beiden vertrouwen in dat het twee piloten goed

drink niks bij. Heel verstandig om altijd zuurstof en een uitge-

zou gaan. We hadden achteraf gezien beiden nergens last van.

breid survival pakket mee te nemen tijdens een Alpenvaart.

Het goede vertrouwen in elkaar en in het weer betaalde

Wat ik zelf heel leuk vond was dat ik opnieuw betrokken

woensdag uit. De voorspellingen waren zeer goed en het

was bij Culiair. Angelique die ooit eens bij de vader van Bas

mooie weer lachte ons tegemoet. Ik ga geen mooi technisch

kwam om haar idee over het koken in de ballon te bespreken.

verhaal schrijven over de twee schitterende Alpenvaarten die

Ik heb toen bij de eerste gesprekken gezeten en hoorde dat

we samen met, steeds 2 passagiers hebben gemaakt, maar

Angelique rijdend op de A1 op het idee kwam om de warmte

dat ze beide memorabel waren is een feit. Ik hoop ook dat

van de ballon te gebruiken om het eten te garen/verwarmen.

de foto’s voor zich spreken. Ik wil Jan bedanken voor de zeer

Dit was toen nog nooit eerder gedaan. Ik heb samen met een

ballonstof 17

aantal anderen, bij deze gesprekken meegedacht hoe dit idee vorm te geven. Toen zelf nog niet als piloot liep ik in koks tenue boven op de ballon en liet ik de gerechten aan touwtjes vanaf de rand van de chute zakken. Dit voor de hele wereld unieke concept kreeg in de Alpen een mooi nieuw jasje. Een prachtige nieuwe ballon de PH-DIN met schitterend gevormde tafels, custom made voor de net zo nieuwe mand. Het moet voor de gasten een schitterende ervaring zijn geweest om over de Alpen uit te kijken onder het genot van een culinnaire maaltijd.

Vrijdag met de hele vloot weer terug naar Nederland waar we zaterdag al weer de eerste vaart van 2012 maakten vanuit Apeldoorn. JA 2012 was weer goed begonnen. Bianca en Bas bedankt voor een prachtige week.

Er staan twee schitterende filmpjes op You-tube van onze Alpenvaarten Zoekterm; Bas Ballon Filzmoos 2012. Deze moet je gezien hebben. Twee vaarten van ruim 3 uur versneld tot ruim 3 minuten. (let ook vooral op wat de bewolking onder ons doet) JLO

ballonstof

B o e s m a n Aw a r d uitgereikt aan Don Cameron

18

tekst en foto’s: Pamela Vis scher

De ‘Boesman Award’ vervaardigd in brons door de bekende Nederlandse beeldhouwer Jits Bakker, werd in 1997 door Nini Boesman in het leven geroepen. Deze 2-jaarlijkse wisselprijs werd door de jaren heen aan vele ballonvaart gerelateerde personen uitgereikt, b.v. gas- en heteluchtballonpiloten die zich op verschillende wijze verdienstelijk hebben gemaakt binnen de ballonvaart.

Tussen 1997 en 2012 is het niet altijd gelukt om de uitreiking

‘Icicles Balloonmeeting’ plaats in Newbury (Eng.). Door ongun-

elke twee jaar te laten plaatsvinden. In 1997 overhandigde

stige weersomstandigheden kon er niet worden gestart op

Nini Boesman de eerste Boesman Award aan J. Berendse,

zaterdag 7 januari maar wel op zondag 8 januari, een kleur-

Directeur Festo Nederland; verder volgden: Albert vanden

rijke gebeurtenis bij goede weersomstandigheden. Op zater-

Bemden (B.) in 2000, Alfred Eckert (Dld) in 2004, Helma Sjuts

dagavond 7 januari, tijdens een feestelijk diner, vond de uitrei-

(Dld) begin 2008 en Jean Sax (B.) sept. 2009; Jean Sax kreeg

king van de Boesman Award plaats. Hieronder volgt de speech

de Award m.n. voor zijn verdienste bij het blijvend promoten

die door Hans van Hoesel werd gehouden en die ik voor deze

van de gasballonvaart, niet alleen in St.Niklaas (B.) maar ook

publicatie heb vertaald in het Nederlands.

wereldwijd, zoals zijn grote betrokkenheid bij de Gordon Bennett wedstrijden, en tevens voor zijn actieve rol bij de bal-

Geachte dames en heren, beste Don:

lonvaarten van alle disciplines vanuit St.Niklaas.

Stel je ‘s voor: een heldere zondagochtend in augustus 1982; ik reis door Luxemburg op weg naar de luchthaven; ik passeer een

Het Bestuur van de Afdeling Ballonvaren heeft, in samenspraak

groot bos en boven de bomen zie ik o.a. de kantelen van een

met het Comité van Aanbeveling (Hans van Hoesel, Rien

kasteel, ik had nog niet eerder een kasteel op zo’n bijzondere

Jurg, Pamela Visscher), besloten dat ditmaal Don Cameron in

plek gezien; ik kijk nog ‘s en zie dat de kantelen en het dak van

aanmerking zou komen. Don Cameron heeft zich jarenlang

het kasteel aan het bewegen zijn, en vraag me af: wat is me in

verdienstelijk gemaakt door zijn enorme bijdrage aan de ont-

hemelsnaam vannacht overkomen ..?

wikkeling en bevordering van de internationale ballonvaart van zowel hetelucht- als gasballons en Special Shapes; daar-

Ik rijd een stuk terug, ga het bos in om het kasteel te vinden en

enboven werd dit jaar het 40-jarig jubileum van zijn bedrijf

plotseling op één van de weilanden zie ik een kasteel dat leeg-

Cameron Balloons gevierd.

loopt, in aanwezigheid van heel veel publiek w.o. ook degenen

In het weekend van 7/8 januari vond het jaarlijkse evenement

die het materiaal van de ballon – een regelrechte kopie van het

ballonstof en natuurlijk is er ook aan de in wendige mens gedach t

D o n C a m e r o n m e t d e zojuist uitgereikte B o e s m a n awa r d u i t h anden van pamela v is scher

Franse kasteel château de Balleroy – aan het opvouwen zijn. Een van hen was Don Cameron – dit was trouwens de eerste en laatste keer dat ik hem een ballon heb zien opvouwen! Dit was mijn eerste ervaring met de ballonvaart, en, belangrijker nog, mijn eerste ontmoeting met Don Cameron.

Dit vond circa 3 decennia geleden plaats en mijn belangstelling voor de ballonvaart was gewekt, en, 3 jaar later, kreeg ik toestemming om de koffer van Don Cameron te dragen tijdens een

Geachte heer Cameron, beste Don, je mag van deze Award twee

ballonvaart-evenement in St.Niklaas, Belgie. Nu, 30 jaar na dit

jaar genieten en het aan iedereen met trots tonen; na die 2 jaar

heuglijke moment met Don Cameron, is het mij een eer om hem

gebeurt er iets typisch Hollands, n.l. we komen het dan terug-

de prestigieuze Boesman Award te overhandigen.

halen, want het is een wisselprijs; daarna krijg je een blijvend aandenken!

Voor degenen die niet bekend zijn met deze Boesman Award: deze wordt uitgereikt aan personen die zich gedurende vele jaren

Don, ik ken jou als een warm en sympathieke persoonlijkheid en

verdienstelijk hebben gemaakt in de internationale ballonvaart,

een heleboel mensen, waaronder wij, hopen van harte dat we

dus wereldwijd, en dan met name in verband met het ontwikkelen

heel lang getuige daarvan mogen zijn.

en bevorderen van de ballonvaart; de Award is vernoemd naar het Nederlandse echtpaar Jo en Nini Boesman, twee zeer bekende

Van harte gefeliciteerd met deze Award!’

personen in de gehele historie van de Nederlandse gasballonvaart.

Historie in nog een opzicht, want Nini Boesman is ons als laatste

Newbury, 7 januari 2012

van de twee, helaas in 2009 ontvallen.

Ik kreeg de eer de Boesman Award persoonlijk aan Don Het Bestuur van de Afdeling Ballonvaart van de Koninklijke

Cameron te overhandigen. Bijgaande foto’s getuigen van een

Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL), besloot dit

plechtige maar ook vrolijke happening.

jaar de Boesman Award uit te reiken aan Don Cameron voor zijn enorme bijdrage aan de ontwikkeling en bevordering van de bal-

Pamela Vis scher is voorzit ter Luchtvaart

lonvaart, en daarbij ook speciaal nog voor het 40-jarig jubileum

Historische Vereniging (LH V), lid Haagsche Ballon

van zijn bedrijf Cameron Balloons.

C lub (H BC) en lid Afdeling Ballonvaren KN VvL

19

ballonstof 20

Wat doen nederlandse ba Een groepsfoto van de deelnemers die poseerden n a a f lo o p van het traditionele bandje glijden (snow tubing ) , t i j d e n s de Ballonwoche I nzell 2012. Vanw ege de spiegelgla d d e b a a n was dit onderdeel van de Ballonw oche voor men i g e e n e e n uitdaging van je welste en dankzij de hoge snelhed e n u i t e r s t spectaculair. N iet na te gaan viel of de uitbat e r zomer- of w inter banden had ingezet voor die g e k k e H olländer Ballonfahrer.

bijn a e e n k e r s t k a a r t

ook dit jaar een bescheiden night glow m e t v e e l v o l k Naast gezonde kost viel er aan de s chnitzel niet te ontkomen

ballonstof 21

llonpiloten in de winter? ‘ C o llec tief ’ onderzoekt di verse s c e n a rio’s voor doorstart Av iodrome Een Collectief van 20 samenwerkende luchtvaartorganisaties en particulieren, dat zich inzet om de luchtvaartcollectie van het luchtvaart-themapark Aviodrome na zijn faillissement te laten voortbestaan, onderzoekt momenteel meerdere scenario’s om Aviodrome te kunnen laten doorstarten.

Tr o t s e luc h tva a r t historie

De Nederlandse luchtvaarthistorie bestaat volgens het Collectief uit vele beroemde en nationaal en internationaal bekende hoogtepunten. De spectaculaire vlucht van de ´Uiver´ naar Australië werd bijvoorbeeld gemaakt in een decennium waarin Fokker de grootste vliegtuigfabriek ter wereld was, waarin de KLM-vliegroute naar Nederlands Oost-Indië de langste lijndienst ter wereld was en waarin Schiphol een van de modernste luchthavens van Europa zou worden. Dit alles, mét de grootste collectie historische Fokker-vliegtuigen ter wereld, is onderdeel van de collectie van de Aviodrome. Wethouder Fackeldey van Lelystad: ‘Het mag niet zo zijn dat die de trotse nationale luchtvaarthistorie voor Nederland verloren gaat!’.

nen bijdragen aan het behoud van de nationale luchtvaartcollectie van de Aviodrome, worden verzocht contact op te nemen met het Collectief. Dat kan via emailadres info@geefaviodromeweervleugels.nl. Meer informatie is te vin-

Oproep

den op de site www.geefaviodromeweervleugels.nl. Op deze

Het Collectief doet een oproep aan iedereen die een rol kan

site kan men zich ook inschrijven om in de toekomst op de

spelen bij de doorstart. Organisaties en particulieren die kun-

hoogte te worden gehouden.

ballonstof 22

Conv e r s i e va n o n z e b r ev e t t en naa r EASA- b r ev e t t e n In november 2011 werd luchtvarend Europa verblijd met de Europese Verordening (EU) Nr. 1178/2011, met de sprankelende titel: tot vaststelling van technische eisen en administratieve procedures met betrekking de bemanning van burgerluchtvaartuigen.

Ingangsdatum 8 april 2012.

T e k s t: HANS VAN HOESEL

Het behoeft geen betoog dat het voor geen enkelmens moge-

in januari gestart met de oprichting van de GA Sector FCL

lijk is om de invoering van deze Verordening op 8 april te reali-

Taskforce. Een groep vertegenwoordigers van KNVvL, AOPA,

seren. Gelukkig zijn er overgangstermijnen mogelijk, waardoor

ILENT en DGM. Deze Taskforce werkt aan de conversie van

het mogelijk is dat aankomende luchtvarenden (zowel bal-

onze brevetten naar EASA-brevetten. Op dit moment is nog

lonvaarders als vliegers) de mogelijkheid wordt geboden om

(steeds) niet bekend wanneer die conversie in ons land vol-

de reeds begonnen opleiding te voltooien, danwel zich op de

tooid zal zijn. Gedacht wordt aan 8 april 2013, maar of dat

nieuwe breveteisen voor te bereiden.

gerealiseerd kan worden is maar zeer de vraag.

In Nederland zijn de werkzaamheden voor de conversie al

Niettemin, de Taskforce heeft als basisdocument een position

Ballons (Recreatief)

KNVvL BPL non JAR compliant

LAPL(B)

Privileges

PIC op heteluchtballons met een maximale

PIC op heteluchtballons met een maximale

inhoud van 3000 m3, met max 4 POB, niet

inhoud van 3400 m3, tijdens niet-com-

tegen vergoeding en tijdens vluchten zonder

merciële vluchten zonder financiële tegen-

baat. Beperkingen: alleen VMC; alleen tijdens

prestatie en met max 4 POB; Beperkingen:

UDP;

alleen in VMC; alleen tijdens UDP;

PIC op gasballons met max 4 POB, niet tegen

PIC op gasballons met een maximale

vergoeding en tijdens vluchten zonder baat.

inhoud van 1200 m3, tijdens niet-commer-

Beperkingen: alleen in VMC; alleen tijdens UDP

ciële vluchten zonder financiële tegenprestatie en met max 4 POB;

Night Qualification

Uitvoeren van vaarten in VMC, buiten de UDP;

Uitvoeren van vaarten in VMC, buiten de UDP;

Nieuw: verankerde vluchten

Inbegrepen in NL bevoegdheid

3 instructievluchten

Uitbreiding naar andere klasse

In NL niet mogelijk

5 DBO-vaarten en vaardigheidstest

Ervaringseis A, 3400≤6000 m

-

100 uur

Ervaringseis B, 6001≤10500 m3

-

200 uur

-

300 uur

Gasballons, groter dan 1260 m

Inbegrepen in NL bevoegdheid

Gasballons 50 uur

Theorie

KNVvL

LAPL (B)

Minimum totaal instructie-uren

12 uren en 1 solovaart van tenminste 1 uur

16

Eisen voor Night Qualification

2 vaarten, elk met een minimum duur van

2 vaarten, elk met een minimum duur van

1 uur

1 uur

Minimum DBO uren

12

12 inclusief 20 starts en landingen

Minimum solo-uren

1 met een minimum duur van tenminste 1 uur

1 met een minimum duur van tenminste

3

Ervaringseis C, ≥10501 m

3

3

0.30 uur Medisch

Keuring door SMA

LAPL

Bronnen

KNVvL KEI

EU 1178/2011

Besluit BvB

AMC/GM to Part FCL

Regeling BvB

te maken.

Hieronder treft u een deel van de position paper aan, zoals die voor de ballonvaart is vastgesteld.

Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat voor het uitvoeren van ‘aangelijnde ritjes’, oftewel: ‘uitvoeren van verankerde vluchten’, EASA FCL een afzonderlijke bevoegdheid verlangt. Omdat we in de huidige brevetten niet zo’n dergelijke bevoegdheid hebben, doet de Taskforce creatieve voorstellen om die bevoegdheid bij de conversie over te nemen. Getracht wordt om te voorkomen dat we bij de conversie van onze brevetten bevoegdheden moeten inleveren!

De conversie omvat véél meer dan de bevoegdheid van ‘het uitvoeren van verankerde vluchten’, denk bijvoorbeeld maar eens aan het feit dat ALLE opleidingen voor ALLE bevoegdheden voortaan door een ATO moeten worden gegeven.

Er is voor de Taskforce een hoop werk te doen, dat wellicht nog enkele jaren in beslag zal nemen. We houden u op de hoogte.

Gebruikte afkortingen: AMC Acceptable Means of Compliance ATO Approved Training Organization B Balloon BPL Balloon Pilot Licence BvB Bewijs van Bevoegdheid DBO Dubbel Besturingsonderricht EU European Union FCL Flight Crew Licencing GM Guidance Material JAR Joint Aviation Requirements KEI KNVvL Examineringsinstituut KNVvL Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart LAPL Light Aircraft Pilot Licence NL Nederland PIC Pilot in Command POB Persons on Board SMA Sport Medisch Arts UDP Uniform Daylight Period VMC Visual Meteorological Conditions

Ballons (Commercieel)

CPL(FB) non JAR compliant

EASA BPL

Privileges

PIC op ballons met een maximale inhoud

PIC op ballons met een maximale inhoud

van 3000 m3 tijdens commerciële vluch-

van 3400 m3, tijdens niet-commerciële

ten.

vluchten zonder financiële tegenprestatie

Beperkingen: alleen in VMC; alleen tijdens

en met max 4 POB; in VMC tijdens UDP.

UDP

Commerciële vaarten mogen worden uitgevoerd nadat aan een ervaringseis van 50 uren als PIC is voldaan.

Night Qualification

Uitvoeren van vaarten in VMC, buiten de

Uitvoeren van vaarten in VMC, buiten de

UDP;

UDP;

Nieuw: verankerde vluchten

Inbegrepen in NL bevoegdheid

3 instructievluchten

Eisen uitbreiding naar andere klasse

Bevoegdverklaring instructeur

5 DBO-vaarten en vaardigheidstest

Ervaringseis A, tot 3000 m3

12 vaarten

3401≤6000 m3: 100 uur

Ervaringseis B, 3001≤4000 m3

75 uur plus 3 trainingsvaarten

6001≤10500 m3: 200 uur

Ervaringseis C, 4001≤6000 m

150 uur plus 5 trainingsvaarten

≥10501 m3: 300 uur

225 uur plus 7 trainingsvaarten

-

Gasballons, groter dan 1260 m

Geen aanvullende voorwaarden

Gasballons 50 uur

Theorie

Nationaal

BPL

3

Ervaringseis D, ≥6001 m3 3

Minimum totaal instructie-uren

16

16

Eisen voor Night Qualification

2 vaarten, elk met een minimum duur van

2 vaarten, elk met een minimum duur van

1 uur

1 uur

Minimum DBO uren

1

12 inclusief 20 starts en landingen

Minimum solo-uren

1

1 met een minimum duur van tenminste 0.30 uur

Medisch

JAR FCL Class 2

BPL

Bronnen

Besluit BvB

EU 1178/2011

Regeling BvB

AMC/GM to Part FCL

ballonstof

paper vastgesteld om de verschillen met EASA FCL inzichtelijk

23

ballonstof 24

P i lo t restraint harnes s, les sons learn e d Op 21 april 2011 vond een ongeval plaats waarbij de ballonvaarder om het leven kwam, een passagier zwaargewond en vier anderen lichtgewond raakten.

Het ongeval gebeurde in Oudenburg, een plaats ruwweg 10

giers, ontbreekt het doorgaans aan een mogelijkheid om in

km ten oosten van Oostende (B) gelegen. Kortheidshalve is de

open manden een PRH aan de bodem te fixeren.

toedracht als volgt te omschrijven: door plotseling optredende

Wat dan overblijft is om de PRH als een riem om je middel te

verslechtering (windtoename) van de weersituatie, besluit de

doen en vervolgens aan een cylinder of touwlus vast te haken.

ballonvaarder een (voortijdige) landing uit te voeren. Bij de

Een dergelijk PRH geeft te weinig fixatie: bij een impact kan

impact van de touch down komt de ballonvaarder met zijn

het zomaar gebeuren dat je lichaam (teveel) loskomt van

hoofd onzacht in aanraking met de brander(frame), raakt

de mandbodem, je daardoor evenwicht verliest en/of met je

gewond en verliest het bewustzijn. Één van de passagiers valt

hoofd tegen de brander aan komt. Zoals dat mogelijk bij het

uit de mand en raakt daarbij zwaargewond.

onderhavige ongeval is gebeurd.

De ballon gaat ongecontroleerd verder en komt in een sloot tot stilstand, enkele honderden meters van het touch down

Een PRH in een open mand blijft problematisch, zeker als de

punt verwijderd. De ballonvaarder overlijdt ter plaatse. De ove-

ballon niet is voorzien van rotation vents om de ballonmand

rige vier passagiers raakten lichtgewond.

voor de landing in de optimale positie te brengen (‘lange kant

Bij lezing van het officiële eindrapport, valt de aandacht op

eerst’). Behoudens de voorschriften van de respectievelijke

een paar zaken, waaronder het gebruik van de pilot restraint

ballonfabrikanten, zijn er geen eensluidende voorschriften

harness (PRH). Met méér dan 4600 ballonvaarten en ruim 30

bekend over welk type PRH voor welke bal-

jaar brevethouder, was de betrokken ballonvaarder bepaald

lonmand gebruikt moet worden. Ook is niet

ervaren te noemen. En dan toch nog omkomen bij een

bekend aan welke constructie-eisen een

landing met een grondsnelheid van 16 km/h. We zijn

dergelijk harnas moet voldoen.

geneigd om te zeggen: ‘slechts’ 16 km/h. Het lijkt

Dat houdt in dat elke ballonvaarder

niet zoveel. Kennelijk speelden ook andere

een grote mate van vrijheid heeft om

zaken een rol.

zo’n ding aan te schaffen en in de praktijk

Zo was er sprake van een open

te gebruiken. Dan toch maar geen PRH in

mand, met zes personen. Het

een open mand? Daar is geen eensluidend

ongevalsrapport meldt dat één

antwoord op te geven. Feit is wel dat áls

van de hoeken van de mand, het

je er een gebruikt, dat op een doordachte

eerst de grond raakte. Gevolg:

manier moet gebeuren. Want soms is het

de mand maakte een zwiepende

middel erger dan de kwaal.

beweging die versterkt werd door het

Dan maar zelf een haak in de mandbodem

feit dat drie personen zich vasthielden aan één van de burner

bevestigen? Dat wordt ten zeerste afgeraden! Het betreft

uprights.

namelijk een ‘modificatie’ en een modificatie aan een lucht-

Volgens het ongevalsrapport is de ballonvaarder bij deze

vaartuig behoeft de goedkeuring van de fabrikant. En die

impact met zijn hoofd hardhandig in aanraking gekomen

moet dat dan weer eerst voorleggen aan EASA. Heeft u die

met de (brander)frame, raakte daarbij gewond en verloor het

goedkeuring niet, dan is de kans groot dat de mand niet meer

bewustzijn. Met uiteindelijk de hierboven beschreven gevol-

luchtwaardig wordt bevonden! Zelf aan de mand knutselen?

gen.

Niet doen, dus!

Weliswaar droeg de piloot een PRH, maar niet die van het type dat door de ballonfabrikant was voorgeschreven.

Overigens, als een voorgeschreven type PRH verkeerd wordt

Zijn PRH was er een waarbij de gordel om de middel wordt

gebruikt kan dat óók het ongewenste effect hebben zoals het

gedragen en vervolgens wordt vastgemaakt aan, bijvoorbeeld,

eerder beschreven loskomen van het lichaam van de mandbo-

een touwlus of cylinder. Het gebruik van een dergelijke gordel

dem. Waar méér van te verwachten valt is om fabrikanten aan

geeft de ballonvaarder in een open mand voldoende bewe-

te sporen om met een adequate oplossing, of aanwijzingen,

gingsruimte zonder de overige personen al teveel te hinderen.

te komen voor het gebruik van een PRH in open manden. We

Met het in het flight manual voorgeschreven type PRH wordt

wachten met spanning af wie daarin het voortouw neemt.

deze gefixeerd aan de bodem van de mand. Daarvoor moet

Voor wie belangstelling heeft om kennis te nemen van het

dan wel een voorziening aanwezig zijn.

complete ongevalsrapport:

In de meeste ballonmanden met compartimenten, is een der-

http://www.mobilit.fgov.be/data/aero/accidents/AA-11-6.pdf

gelijke voorziening in de bodem aangebracht.

Vanwege te weinig bewegingsruimte voor piloot en passa-

tekst: H ans van Hoesel

25

ballonstof

ballonstof 26

Elfstedentocht per luchtballon De Elfstedengekte is niet alleen van de afgelopen winter. Sinds de tocht sinds 1963 meer een mythe werd is er vaker gezocht om de tocht op alternatieve manieren te volbrengen. Op alle mogelijke vervoersmiddelen is dit al gedaan maar nog nooit per ballon.

T ekst en foto’s: pieter kooistra

De Elfstedentocht per ballon stond al een tijdje op het ‘to do’ lijstje van ondergetekende.

11 keer varen op één dag, vanuit elk van de Elf steden een opstijging maken. Bij de planning was er per vaart vanaf het begin uitpakken tot het klaar zijn met uitpakken 30 minuten gerekend. Verder was de reistijd uitgerekend en toen kwam de totale tijd op 10 uren. Er zou tijdens de poging dus 10 uren daglicht moeten zijn.

Tegen het eind van de vorstperiode in februari was het weer goed en was het 10 uren per dag licht, van 7.55 t/m 18.05. de

ballonstof 27

PH-PUK (een Colt 31-A) werd klaargezet en het team werd op

landen. In IJlst werd er voor de houtzaagmolen vanaf het ijs

de hoogte gebracht van de plannen. Door een blessure van mij

opgestegen de molenaar is een kennis van Johannes en hij was

zou Johannes Kooistra de vaarten doen.

al met ‘de auto het ijs op geweest’ dus sterk genoeg. Het viel direct op dat veel mensen op deze dag de Elfstedentocht op

L e e uw a r d e n

eigen houtje aan het rijden waren. Na een mooi vaartje gingen

Om kwart over zeven waren we in Leeuwarden en tegen

we naar Sloten. Het parkeerterrein van de voetbalvereniging

achten werd de eerst opstijging gemaakt op het parkeer-

was perfect voor een ballonvaart over Sloten richting Wyckel.

terrein van de Friesland hal, ook de startplek van de echte Elfstedentocht. Omdat het parkeerterrein erg groot is kon hier

De zuidwesthoek werd spannend met de oostenwind. In

ook makkelijk weer worden geland. In Sneek werd gevaren

Stavoren werd ook weer vertrokken vanaf een parkeerterrein,

vanaf het industrieterrein met in de vaarrichting een aantal

voor dit keer een kort vaartje, omdat na Stavoren niet veel

grotebraak liggende velden om makkelijk weer te kunnen

ruimte was om te landen landde Johannes op een groot ter-

ballonstof 28

rein in Stavoren. De ballon kon makkelijk geborgen worden door de ballon over het ijs van de Elfstedenroute naar de auto te brengen. Op het ijs stond een koek en zopie tent en hier werd dan ook even pauze gehouden. Hindelopen werd overvaren met de ballon en er werd geland vlak voor het IJsselmeer.

Het ophalen was leuk, over de zeedijk en dan met het hele spul door het schapenhekje.

In Workum waren we in de tijdsplanning bijna halverwege, een brede berm op het industrieterrein was een perfecte plek om vaart 7 te maken. Tijdens de vaart over Bolsward was het een beetje thermisch en vlagerig maar er was genoeg ruimte om veilig te landen.

We wisten dat Piet Paulusma in Harlingen in zijn achtertuin een webcam had geïnstalleerd en dat deze bekend stond als de ‘Elfstedenwebcam’ omdat hij op de Elfstedenroute was gericht die langs zijn achtertuin loopt. In het zicht van deze camera werd opgestegen en Johannes landde tegen de waddenzeedijk aan. In Franeker was een groot bouwterrein een perfecte plek om de één na laatste ballonvaart te maken.

Op naar Dokkum, toch gauw 45 minuten in de auto vanaf Franeker. Naast de molen had Johannes tijdens zijn werk aan de molen al een opstijgveld gespot en omdat we tijd over hadden kon er wat langer worden gevaren. In een half uur werd er geland in de buurt van Birdaard. Vlak voor de finish op de Bonkevaart zijn we nog even gestopt voor een warme chocolademelk bij het Elfstedenbruggetje. Een brug die bekleed is met tegeltjes met afbeeldingen van schaatsers die de tocht ooit hebben volbracht.

De finish was op de Bonkevaart waar we als afsluiting een nightglow hebben gegeven op het ijs bij de finishlijn van de echte Elfstedentocht. Zeer sfeervol, ook omdat het erg druk was want de vele schaatsers die de tocht op ook dezer dag hadden gedaan finishten ook rond deze tijd.

Het was een perfecte dag voor dit project.

29

ballonstof

ballonstof 30

E ur o pE , h e r e i co m e Ik zal mij even voorstellen, ik ben Angele Linders woonachtig in midden Limburg en heb als hobby ballonvaren. Mijn man is in 2005 begonnen met varen en tja het virus is overgeslagen op mij. Vorig jaar februari heb ik Marije Roozendaal leren kennen in Gällivare, dit ligt in Zweden zo’n 100 km boven de poolcirkel. Zij was daar samen met Wiep en Jan Oudenampsen.

Tijdens het Flight Safety Seminar [2011 red.] kwamen we

helemaal niks af weet. Maar aan de andere kant is dat ook wel

elkaar weer tegen en toen vroeg Marije aan mij of ik samen

een uitdaging.

met haar aan de Exel Cup wilde meedoen, want Jan had haar opgegeven om mee te doen. Tja, mijn eerste reactie was ja

girl po wer!

leuk, gezellig dat doen we.

Dat avontuur ga ik niet alleen aan, vandaar ons project en ons

Helemaal blank ging ik naar Exel waar mijn man Leon met een

is Sanne Haarhuis, Jan Oudenampsen, Bert Stuiver en mijn

aantal crewleden ook het avontuur aanging.

eigen crewlid Nico Thevissen.

Sanne en ik proberen ons waar

Ik ging samen met Marije varen, zij varen en ik navigeren

te maken in de ballon en de

voor zover dat mogelijk was.

heren op de grond. We zien dit

Het begon bij de briefing,

ook als project, alleen al om

toen dacht ik al snel oh jee,

te kijken hoe ver kun je komen

waar gaat dit over? Gelukkig

inongeveer 9 maanden tijd om

was Jan er om ons het een en

vanaf nul te beginnen tot je

ander uit te leggen. Zo gezegd,

presenteren op het EK.

zo gedaan, wij gingen naar

Voor iedereen die meedoet is

het startveld en hadden veel

dit een spannende en drukke

plezier. Toen kwam ons eerste

tijd. We wonen allemaal ver bij

doel in zicht, we lieten de mar-

elkaar vandaan en we weten

ker vallen en super kort bij en

van mekaar niet wat iedereen

de heren piloten waren niet zo blij met ons. Het volgende doel

de heren piloten waren niet zo blij met ons

te bieden heeft. Eerst thuis maar eens leren om te gaan

was al iets slechter. ’s Middags kwam een herkansing met een

met coördinaten en punten proberen aan te varen, dat gaf al

moeilijkere opgave en ook die hadden we perfect volbracht.

veel stress oh jee. We zullen het er maar op houden dat dit

Tijdens de prijsuitreiking bleek dat wij op de 6e plaats stonden

beginners-stress is. Verder zijn we naar Exel geweest om daar

van de 12, niet slecht dus tussen allemaal ervaren piloten.

van andere ervaren wedstrijdpiloten te horen hoe een wed-

Verder hebben we ons niet meer met het wedstrijdvaren bezig

strijd er uit ziet en welke verschillende taken er zijn voor piloot

gehouden, we hadden alleen in onze gedachten dat was leuk

en crew. Dit was erg interessant om te horen. Er komt wel veel

en volgend jaar doen we weer mee in Exel.

bij kijken, maar als je pas begint met ballonvaren dan is dat ook zo. Je moet zorgen dat je ballon op een bepaalde hoogte

D e e l n e m e n op Europees ni veau

blijft, dat je alles in de gaten houdt en communiceert met de

Ergens in november kreeg ik een telefoontje van Jan

verkeerstoren en je moet ook je gasten entertainen. Dat is

Oudenampsen met de vraag of ik zou willen meedoen aan

gelukt na een x aantal uren varen dus dan moet dat ook luk-

het dames EK in september 2012 in Frankental te Duitsland. Ik

ken met de wedstrijdvaart, het is alleen de vraag of we genoeg

zeg: “Pardon hoe bedoel je, ik, hoe kom je aan mij?”

voorbereidingstijd hebben. De tijd zal het ons leren.

Om een lang verhaal kort te maken, bij de wedstrijd commissie was de naam van Marije en van mij naar voren gekomen,

Ik zal jullie op de hoogte blijven houden over hoe mijn ervarin-

omdat wij als dames goed hadden gescoord en interesse had-

gen, mijn lessen en mijn plezier er uit zien.

den om meer te doen aan wedstrijdvaren.

Verder wens ik iedereen alvast een goed vaarseizoen toe met

Marije viel af omdat ze in april aan een wereldreis wil begin-

vele veilige vluchten en stralend weer.

nen, dus bleef ik in mijn eentje over. Na lang nadenken en wikken en wegen heb ik besloten om ja te zeggen. Mijn struikelblok was dat ik ergens aan begin waarvan ik eigenlijk

tekst en foto: Angele Linders

ballonstof 31

• Onderhoud incidenteel • Onderhoud jaarlijks • ARC Inspecties • ARC verlenging • Bewaking permanente luchtwaardigheid • Aanschaf van uw ballon

• Lindstrand • Cameron • Thunder and Colt • Sky

• Kubicek • Kavanagh • Schroeder • Ultra Magic

Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons.

0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl

Hydraustatische testen door de TÜV. Goed op weg.

• Onderhoud, inspecties en ARC’s • Verkoop Cameron ballonnen en toebehoren • Dealer Garrecht transponders

BA L LO O N S | B U R N E RS | BA S K E TS | C Y L I N D E RS | FA N S | AC C ES S O R I ES