Ballonstof voorjaar 2014

Ballonstof HÉT B A LLON MA GA ZI N E VA N N ED ERLA N D & BELGIË

V O O R J A A R

2 0 1 4

IN DIT NUMMER O.A.:

Voorbeschouwing DBT 2014 - Verslag CIA - Le petit journal Met de Noorderzon vertokken - Chateau d’Oex Speurtocht naar historische luchtvaartgrond In memoriam Geert Pals - De vriendschapsballon Ballonstof is een uitgave van de KNVvL Afdeling Ballonvaren in samenwerking met de KBBF

aeronaut pur sang

Losse nummers € 395

Meer dan 20 jaar innoverende technologie.

S CH R O E D E R fire balloons –

FB 7 – lichter, stiller, sterker!

Heteluchtballons en meer „Made in Germany“ Uw CAMO + voor alle merken Theo S C H R O E D E R fire balloons GmbH · Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 · D-54338 Schweich · Tel. + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 -4 Fax + 4 9 6 5 0 2 9 3 0 - 5 0 0 · mail@schroederballon.de · www.schroederballon.de · CAMO plus DE.MF/MG.0549

ballonstof 3

Bij het ter perse gaan van dit nummer is nèt het nieuwe bestuur bekend. Namen en adressen vindt u op de bestuurspagina, waar - inmiddels oud - voorzitter Hans van Hoesel nog eenmaal het woord voert.

Oud bestuursleden Hendrik Kort en Huib Holsteijn werden met het diplome d’honneur van de Afdeling gehuldigd.

Hans van Hoesel kreeg de gouden medaille van de KNVvL., de allerhoogste onderscheiding binnen de KNVvL. Niet alleen Hans, maar de hele Afdeling mag daar trots op zijn.

Aangetreden is een nieuwe, jonge garde onder de leiding van Sanne Haarhuis. Zij is de derde vrouwelijke voorzitter van de Afdeling. Illustere voorgangers waren Pamela Visscher en Ninie Boesman. Vrouwen, die hun mannetje stonden.

Some shoes to fill, maar de belofte dat Sanne in dit rijtje thuis gaat horen is er zeker. Bovendien zitten er ervaren bestuurders als Karel van Abbenes [PBN] en Bert Stuiver [DBCC] naast haar.

Mogen we niet de andere leden van het nieuwe bestuur onvermeld laten: Leon Leemans, jarenlang secretaris van de PBN, Hylke Fenstra, als enige tijd penningmeester. En Niels Kon, geen onbekende onder ballonvaarders, wordt onze nieuwe secretaris.

We feliciteren de Afdeling met dit veelbelovende bestuur.

I N H O U D

4

Voorbeschouwing DBT 2014

6

Van de voorzitter NL

7

Van de voorzitter B

8

Verslag van de CIA-meeting

12

Met de noorderzon vertrokken

16

Verslg Chateau d”Oex 2013

Evy Poppe

20

Historische luchtvaartgrond

Han Nabben

24

In memoriam Geert Pals

Bert Stuiver

Hans van Hoesel

Philippe de Cock Luc Van Geyte

Henk Booyen

Familie Pals

26

Hoe het allemaal begon

28

Aeronaut pur sang

René van Gameren

Rutger Coucke

ballonstof 4

VOO RB E S C H O U W I NG D UT C H B ALL O O N T R O P H Y 2 0 14 JE ZOU HAAST ZEGGEN DAT KOMEND HEMELVAARTWEEKEND (28 MEI T/M 1 JUNI) WEER TRADITIONEEL IN HET TEKEN STAAT VAN DE DUTCH BALLOON TROPHY. HET GECOMBINEERDE NEDERLANDS EN BELIGISCH KAMPIOENSCHAP. MAAR HET FEIT DAT HET DIT JAAR WEDEROM PLAATSVINDT OP HET RECREATIEPARK ‘HET KUIERPAD’ IN WEZUPERBRUG IS IN MEERDERE OPZICHTEN BIJZONDER. T E KS T : B E R T S TUIVE R

Omdat we al jaren het Nederlands Kampioenschap samen met

WE D S TRIJD TE AM

de Belgen organiseren, waren de Belgen volgens het normale

Bij een dergelijk evenement hoort natuurlijk ook een wed-

schema in 2014 aan de beurt. Dat wij als DBCC namens de

strijdteam van niveau. In de persoon van Matthijs de Bruijn

KNVVL het dit jaar wederom organiseren heeft alles te maken

hebben we natuurlijk een gelouterde wedstrijdleider van

met een ander groot evenement in 2015 dat zijn schaduw

wereldniveau binnengehaald. En Matthijs wordt bijgestaan

vooruitwerpt, nl. het EK voor vrouwen. In overleg met onze

door David Levin. Als we de ballon CV’s van zowel Matthijs

zuiderburen is besloten om het evenement ook in 2014 weder-

en David in dit blad zouden publiceren dan komen we ruimte

om in Nederland te houden. Dit verschaft de DBCC wat lucht

tekort. Eigenlijk geen toelichting meer nodig. Samen al goed

om in september 2015 van het EK een prachtig evenement te

voor meerdere EK’s en WK’s. Wereldtop dus! Maar ook de

maken.

rest van het wedstrijd- en officialsteam kun je zonder meer als top van de wereld beschouwen. Vrijwel alle mensen die de

P RE - E UROPEA A NS

laatste jaren deel uitgemaakt hebben van alle WK en EK teams

Het is dan ook niet toevallig dat de DBT 2014 gebruikt gaat

zullen hier ook hun steentje bijdragen.

worden als testevent voor het EK: de Pre-Europeans. Tot afgelopen jaar was het (open) NK en BK vooral bedoeld en

LOCATIE

georganiseerd als onderlinge aangelegenheid om de nationale

De locatie op het Kuierpad in het Drentse Wezuperbrug heeft

kampioenen te bepalen. Een EK is uiteraard van grotere orde

de afgelopen jaren bewezen een toplocatie te zijn voor het

en is een FAI cat. 1 evenement. Dit betekent nogal wat ten

kampioenschap. Het is een prachtige omgeving om ballon-

aanzien van publiek, sponsors, publiciteit en infrastructuur. De

wedstrijden te houden. Maar wat het vooral uniek maakt is

DBT 2014 is dan een uitgelezen moment om een deel van de

het feit dat de teams kunnen overnachten in huisjes die op

opschaling naar 2015 uit te proberen, te testen en ervaring op

loopafstand staan van de briefingtent en het startveld. Er ont-

te doen met deze schaal. Tevens krijgen deelneemsters aan het

staat een (h)echt ballondorp met een unieke sfeer en ook het

EK de kans en voorrang om alvast ervaring op te doen met het

publiek maakt daar weer onderdeel van uit.

wedstrijdgebied, de locatie en het evenement.

ORGANIS ATIE D E E LN E M E RS

Ook de organisatie heeft een behoorlijke update gehad. Meer

Op het moment van schrijven is de inschrijfperiode nog niet

dan in andere jaren is een breed team van enthousiastelingen

afgesloten en we kunnen tot maximaal 35 deelnemers aan

en vrijwilligers behoorlijk druk met de organisatie en de voor-

de wedstrijd mee laten doen. We kunnen nu al stellen dat er

bereiding. Ook met oog op het EK in 2015. Allemaal belan-

een top deelnemersveld aan de start verschijnt. Omdat het

geloos met liefde voor de ballonsport! Meestal worden deze

open kampioenschap betreft, kunnen buiten de Nederlandse

mensen achteraf bedankt, maar bij dezen wil ik mijn waarde-

en Belgisch deelnemers ook andere buitenlandse piloten deel-

ring al vooraf uitspreken!

nemen. Vooral vanuit Engeland (o.a. meervoudig Wereld- en

Al met al belooft het weer een prachtig kampioenschap te

Europees kampioen Dave Bareford) en Denemarken zijn er

worden en voor de ware ballonliefhebber is Wezuperbrug

diverse inschrijvingen. Niet zonder trots kunnen we stellen

‘the place to be’ tijdens Hemelvaart. Ook voor piloten die nog

dat een dergelijk topveld een beloning en waardering is voor

twijfelen: Er is nog plaats! Tot 15 april is het mogelijk je op te

de wijze waarop de DBCC de laatste jaren de DBT heeft geor-

geven voor deze strijd!

ganiseerd. Mede dankzij alle betrokken officials, observers en andere vrijwilligers. Natuurlijk kan en wordt het komende

Tot ziens in Wezuperbrug tijdens het Hemelvaartweekend van

event beter, maar internationaal staan we voorlopig goed op

28 t/m 1 juni 2014!

de kaart!

CO LO F O N Ballonstof voorjaar 2014 Een uitgave van de Afdeling Ballonvaren van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart.

Een informatief blad voor ballonpiloten, leden van de KNVvL afdeling Ballonvaren en andere belangstellenden.

ballonstof

Kies ook voor zekerheid en kwaliteit, en profiteer van de enorme ervaring van Cameron Balloons en Wilco Air BV.

Ballonstof verschijnt eenmaal per kwartaal in een oplage van 500 exemplaren. De redactie beslist over het al dan niet opnemen van artikelen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen komt voor rekening van de betrokken schrijver. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te bewerken.

Voor België valt de uitgave onder de verantwoordelijkheid van de Belgische Ballonvaart Federatie, Luc Van Geyte.

Wie lid wil worden van de KNVvL, afdeling Ballonvaren, kan zich melden bij het secretariaat: 06 2450 1450. redactie: Rutger Coucke [hoofdredacteur], Sanne Haarhuis, Luc Van Geyte [redacteur België] Erica Krikke [eindredactie]. medewerkers aan dit nummer: Hans van Hoesel, Philippe de Cock, Luc Van Geyte, Henk Booyen, Evy Poppe, Han Nabben, René van Gameren, en Rutger Coucke. foto omslag: Han Nabbeb opmaak: Rutger Coucke productie en advertenties: Ontwerpfabriek Van Riebeeckweg 2

Advies,Al verkoop, inspecties, onderhoud, 20 jaar een reparaties en opleiding. adres vetrouwd inspecties, EasaAdvies, erkend verkoop, onderhoudsbedrijf en onderhoud, reparaties en opleiding.

CAMO + gecertificeerd.

EASA erkend onderhoudsbedrijf en CAMO+gecertificeerd.

1212 EL Hilversum 06 2450 1450 www.ontwerpfabriek.com druk: Drukkerij Print Productions B.V. Nijverheidsterrein 8 1645 VX Ursem Tel 072-5022233 deadlines copy en advertenties: 15 maart, 15 juni, 15 september en 30 november abonnement Abonnement Ballonstof voor niet-leden: Nederland € 15,- per jaar.

Wilco Air BV Walstraat 13 7631 ET OOTMARSUM T: 0541- 293299 F: 0541- 292826 Postbus 76 7630 AB OOTMARSUM

België € 17,- per jaar Aanvraag abonnement admin@knvvl.nl

ISSN: 1386 - 1700

5

ballonstof

VAN DE NEDERLANDSE VOORZITTER Dit is de laatste keer dat ik in dit fameuze blad als voorzitter een onderwerp onder de aandacht mag brengen. Gedurende een reeks van jaren heb ik dat zo ongeveer elk kwartaal mogen doen. Een bevoorrechte positie was dat wel. Ook deze keer een paar thema’s waarvan deze (scheidend) voorzitter vindt dat ze het waard zijn om er kennis van te nemen.

Menig lid van de afdeling zal het duidelijk geworden zijn dat het afdelingsbestuur druk doende is met het overleg met PBN om te komen tot één gezamenlijke belangenorganisatie

6

voor ballonvarend NL. Verschillende overlegsessies hebben al plaatsgevonden en tijdens de najaarsvergadering is door de vergadering ingestemd met de ingeslagen weg. Het komt er op neer dat PBN als entiteit ophoudt en binnen onze afdeling een eigen club (entiteit) opricht die staat voor de commerciële ballonvaarders van Nederland, oftewel CBN. Vanuit CBN worden twee personen aan het afdelingsbestuur toegevoegd. Organisatorisch komt CBN op een met DBCC vergelijkbare positie. Vanuit het afdelingsbestuur wordt de belangenbehartiging uitgevoerd en de leden gefaciliteerd.

So far, so good. Of toch niet? Verschillende afdelingsleden hebben gevraagd wat dan wel de toegevoegde waarde van CBN is. Want van échte integratie lijkt geen sprake: ‘ze’ gaan gewoon verder, maar dan onder een andere naam, is een door een aantal leden geuitte opvatting. Verschillen de belangen van afdelingsleden dan zoveel met die van de leden van CBN? De belangen zijn hetzelfde, er zijn echter faciliteiten/voordelen die voorbehouden zijn aan de leden van CBN. Die voordelen komen de leden van CBN toe, die daar dan ook aan CBN jaarlijks financieel moeten bijdragen.

Tijdens de najaarsvergadering is niet de vraag gesteld of die voordelen ook voor de niet bij CBN aangesloten leden, bereikbaar zijn.

Zónder daarbij lid te hoeven zijn van CBN. Deze legitieme vraag zal alsnog tijdens de komende gesprekken aan PBN/CBN worden voorgelegd. Want ‘we’ willen wel precies weten wat de agenda van CBN inhoudt. Is het nou integratie, fusie, samengaan, of ..?

In november werd de KNVvL duidelijk gemaakt dat voor de vereniging géén taak is weggelegd in de toekomstige afgifte van de recreatieve brevetten voor ballonvaarders en zweefvliegers, zeg maar de door EASA gereguleerde ongemotoriseerde disciplines. Dat is ernstig, temeer omdat die brevetten nu wél door de KNVvL worden uitgegeven, mede dankzij een met de overheid gesloten convenant.

Die uitgifte gebeurt nu efficient door het Bondsbureau en de kosten zijn overzichtelijk. Vér onder de 500 euro die de voormalige waterleiding kwaliteitmaatschappij, KIWA, ervoor hebben moet.

Volgens de inspecteur generaal van IL&T is het de ‘schuld’ van

BESTUUR KNVVL BALLONVAREN VOORZITTER/WOORDVOERDER: Sanne Haarhuis, Dr. van Mierlostraat, 4811

EASA dat KNVvL de brevetten niet kan uitgeven. Of het allemaal zo is als wordt voorgesteld wordt nu uitgezocht door deskundigen van de KNVvL. Als de voorgenomen brevetuitgifte door IL&T inderdaad doorgaat, dan moet daar een nieuwe organisatie voor worden opgetuigd. En dat gaat ongetwijfeld geld kosten. Wij

NL Breda, M 06-2826 2204, sanne.haarhuis@knvvl.nl SECRETARIS: Niels Kon, Bombardonstraat 161, 3822 CG Amersfoort,

hopen echter dat de brevetten niet méér zullen gaan kosten dan nu het geval is.

M 06-4810 6556, niels.kon@knvvl.nl Het is ook zaak om op te letten: wie garandeert dat de door PENNINGMEESTER: Hylke Fenstra, Prins Bernhardlaan 120, 8501 JL Joure, M 06-2283 2107, hylke.feenstra@knvvl.nl BESTUURSLEDEN: Bert Stuiver, Dilweg 1, 7873 BN Odoorn, M 06-4620 4401,

IL&T beoogde brevetuitgifte in een later stadium via een achterdeurtje niet alsnog naar de dure KIWA verdwijnt.? Een ondenkbaar scenario?

Voor beide thema’s geldt: houdt de vinger aan de pols en de tijd

info@high5ballooning.nl Karel Abbenes, Huijgenspark 32, 2515 BA Den Haag,

zal het ons moeten leren.

M 06-5327 0425, abbenes@euronet.nl Leon Leemans, Blauwtjes 142, 4814 TP Breda, M 06-5370 6851

MET EEN LAAT ST E GROET ALS V OORZIT T ER : HAN S V AN HOESEL.

SECRETARIAAT: Spechtstraat 16, 1223 NZ Hilversum, tijdens kantooruren: 06 2450 1450, secretariaat@knvvlballonvaren.info

Het is al lente ! Een paar maand vroeger dan vorig jaar, wat een verademing. Vorig jaar was er eigenlijk geen lente, het was winter en plots werd het zomer.

Dat zal deze keer blijkbaar anders gaan. Tegenwoordig moet men voorzichtig zijn om te voorspellen wat de weersevolutie zal doen, niets is nog een zekerheid, behalve misschien dat we toch ons boeltje aan het opwarmen zijn.

Er is niet veel gebeurd tijdens de wintermaanden hier, te veel wind, te veel regen. Alleen de gelukzakken die Alpijnse oorden konden opzoeken hebben wat deftige vaarten kunnen

ballonstof

VAN DE VOORZITTER

7

maken. De JOB’ers hadden een rotseizoen, op een enkeling na ;-) Alle te sneuvelen records zullen nog een jaartje moeten wachten.

Er is enorm veel heisa over het wereldkampioenschap dat dit jaar voorzien is om plaats te vinden in Brazilië. Een groot aantal van de die-hard competitiepiloten heeft besloten af te haken wegens de veel te hoge kost en de niet nagekomen beloftes. Het zal voor het eerst in 30 jaar zijn dat er geen Belgische deelname is. Een spijtig voorval, maar wees nu redelijk, een kost van meer dan 10.000 euro is niet haalbaar met eigen middelen, of je moet voldoende externe ondersteuning kunnen bemachtigen. En dan nog, er zijn zo goed als zeker een hoop onverwachte kosten die de deelnemers te wachten zullen staan. Als zelfs de regerende wereldkampioen al afhaakt wil dat iets zeggen. Voor het WK in 2016 zijn er alvast twee heel interessante aanbiedingen van Albuquerque (USA) en Saga (Japan).

Op bestuursvlak blijven we bezig. Het is niet altijd even makkelijk om als vrijwilliger veel tijd vrij te maken, maar iedereen doet wat hij kan. De ledendag die we eerst wilden organiseren samen met de Algemene Vergadering is wegens te weinig tijd verplaatst naar het einde van dit jaar. Dit geeft ons wat meer tijd om de organisatie deftig te doen. Deze dag zal gecombineerd worden met enkele activiteiten en als afsluiter een of ander feestje, in welke vorm is nog niet duidelijk. Maar daarover zal iedereen op tijd en stond ingelicht worden.

EASA komt stilaan heel dichtbij en vele piloten zijn ondertussen al klaar of nog bezig met de omzetting van hun licentie. Als er nog vragen over zijn aarzel niet ons te contacteren, we helpen jullie graag verder. Omtrent dit item is er ook in de landen rondom ons veel te doen.

Begin april zijn we uitgenodigd om deel te nemen aan een vergadering over de mogelijkheid tot het oprichten van een Europese Federatie om onze belangen als grotere groep te verdedigen. Dit zou wel eens een van de belangrijkste veranderingen van het decennium kunnen worden, alles zal afhangen van de bereidheid van iedereen. We berichten ook hierover tijdig naar onze leden.

Verder kan ik alleen iedereen veel plezier toewensen in de komende periode. Wees voorzichtig, denk aan de statistieken na een winterstop!

GROETEN, PHILIPPE

FO T O O MS LAG : HIST ORI SC H E O PS T I J G I N G D O OR AB R AH AM H OP M AN

BESTUUR

KBBF

[BIJ HET TER PERSE GAAN VAN DIT NUMMER] VOORZITTER: Philippe De Cock, Hogenakkerstraat 76, 9140 Tielrode, M 0475 44 14 76, ONDERVOORZITTER: Filip Audenaert, Grote Baan 212, 9250 Waasmunster, M 0497 44 54 64, PENNINGMEESTER: M.Elisabeth Rosseneu, Patershoek 18 bus 3, 9111 Belsele, M 0496/04 97 44, SECRETARIS: Ann Herdewijn, Bochtestraat 40, 2260 Voortkapel, M 0474 47 66 37, BESTUURSLEDEN: Rudy Paenen, Windmolenweg 12, 2040 Antwerpen, T 03 568 65 57, Luc Buyckx, Kluisstraat 18, 2360 Oud-Turnhout, M 0476/36 18 02, Lowie Vanluffelen, Achtelsestraat 98, 2320 Hoogstraten, M 0495 25 35 45, Yves Lannoy, Ambachtstraat 12, 2450 Meerhout, M 0478 51 57 30, Luc Van Geyte, A. Rodenbachlaan 4, 2547 Lint, M 0495 22 55 66 SECRETARIAAT: Bochtestraat 40, 2260 Voortkapel WOORDVOERDER: Yves Lannoy M 0478 51 57 30 EMAIL: rvb@balloonfederation.be

ballonstof 8

BALLOONING COMMITTEE (CIA) D I T J A A R W AS LAUS ANNE DE G AS TH E E R VO OR DE JAARLIJKSE CIA CON FEREN T IE. ZO EEN CON FEREN T IE G A A T I ED ER J A A R D O O R E N IS VOOR AL B E LANG R IJ K VOO R DE SPORT BALLON V AART , ALHOEWEL HEEL WAT AN DERE ASP EC T EN O O K A A N B O D KOM E N.

T E KS T E N FOTO’S : LUC VAN G E YTE

De twee dagen voor de conferentie is het vooral werk voor

inschrijvingsgeld terugkrijgen indien ze voor 31 maart beslis-

verschillende werkgroepen en subcommittee’s. Hier bespreekt

sen om niet te gaan. De 2 deelnemende piloten uit België heb-

men de verschillende punten die op de plenary meeting al

ben al eerder beslist om niet te gaan.

dan niet worden aanvaard. Deze werkgroepen bestaan uit een 5-tal leden en een verantwoordelijke. Sommige onderwerpen

S UBCOMMITTE E S

zijn soms zo interessant dat ook verschillende waarnemers

Wat AX betreft zijn er een aantal regels terug aangepast. De

deze werkgroepen volgen en de zaal soms te klein is.

vragen vanuit België werden dan ook allemaal behandeld en

Voor deze voorbereidende vergaderingen waren we te gast in

aangepast in de regels. De AA WG (gasballons) hadden de

het Maison du Sport International. In telkens 3 vergaderruimte

opdracht om de organisatie van de voorbije race te beoorde-

ngingen deze vergaderingen van start.

len, alsook de nieuwe regels goed te keuren. Belangrijk voor deelname dit jaar is dat nieuwe ballons die in het verkeer wer-

W K B RA Z I L IË

den gebracht na 17 november 2013, in het bezit moeten zijn

Er waren dit jaar vooral discussies over de organisatie van het

van een nieuwe luchtvaartband, met 8,33 Khz frequentieras-

wereldkampioenschap in Brazilië. De organisatie beloofde

ter. Ook werd de nadruk gelegd op de experimentele ballons

gratis transport van Europa voor 50 ballons. Dit was natuurlijk

die voor elke land in Europa een specifieke toelating moeten

mooi meegenomen, tot bleek dat achter dit aanbod, ook een

aanvragen om er (eventueel) door te varen.

extra prijskaartje zat van 3500 euro/ballon voor stockage, dou-

In het Officials Subcommittee werd een lijst opgemaakt met

aneformaliteiten, transport van ballon en idem voor de terug-

het minimum aantal officials die nodig zijn, afhankelijk van het

weg. Buiten dat bleek ook plots de kosten van de logementen

type van wedstrijden. Ook werd de lijst met Chief-observers

op sommige plaatsen dubbel en driedubbel van hetgeen de

aangepast en is deze beschikbaar.

organisatie had afgesproken. Idem voor een huurwagen. Waar heel wat teams niet mee konden leven, was dat de organisatie aan een aantal ‘arme’ piloten extra privileges gaf, zoals volledig gratis transport, gratis logement, en zo verder. De CIA Delegate heeft met elk land nog een apart gesprek gehad met de bedoeling hen toch over de streep te trekken.

Uiteindelijk werd door de organisatie beslist dat piloten hun

en Europese kampioenschappen. Dit jaar moesten we onze keuze maken voor 2016. Kandidaten waren Albuquerque (USA) en Saga (Japan). Beiden organisaties deden al het mogelijke om de afgevaardigden van ieder land te overtuigen.

Zowel België als Nederland lieten de keuze echter over aan de competitiepiloten. Voor België viel de keuze op Saga, met 75% stemmen voor. De Nederlandse piloten maakten een prachtig rekenblad waar ze de verschillende mogelijkheden naast elkaar legden. Uiteindelijk is het Saga (Japan) dat in november 2016 de organisatie op zich neemt.

De plenary meeting werd nog aangevuld met de keuze uit de verschillende nominaties van personen die zich hebben ingezet voor de sport. Uiteindelijk was het Stella Roux Devillas die het diploma (postuum) uitgereikt krijgt.

De samenstelling van de verschillende werkgroepen werd Tijdens deze conferentie werden ook de CIA badges uitgereikt,

goedgekeurd, en er werd gestemd voor een nieuwe voorzit-

alsook de bijhorende diploma’s. Voor Belgie behaalde Philippe

ter, ondervoorzitters, en een nieuwe secretaris. Alex Nagorski

De Cock de gouden badge, aangevuld met 3 diamanten. Deze

(Canada) is 10 jaar secretaris geweest. Dit wordt nu overgeno-

wordt hem persoonlijk overhandigd tijdens de Algemene ver-

men door paolo (Italië).

gadering van de KBBF. Wat veiligheid betreft werd er heel wat werk verricht afgelo-

Tot zover het verslag van deze jaarlijkse 4-daagse. Voor België

pen jaar en zijn er heel wat aanpassingen gedaan aan het

was aanwezig: Luc Van Geyte, voor Nederland: Matthijs de

Safety handbook.

Bruijn en Sanne Haarhuys.

Voor de new Technology Working Group werden 3 extra loggers voorgesteld om door de CIA te worden erkend als officiële logger. Hierdoor zijn er nu 3 (de 4de volgt nog) erkend als logger voor wedstrijden. De FAI Logger van Flytec, de DAKOTA 10 van Garmin en de RBT2300 van Realtec. Opgelet, voorlopig enkel voor wedstrijden, niet voor records.

Waar iedereen naar uitkijkt zijn de verschillende bids van de landen die interesse hebben voor de organisatie van Wereld-

ballonstof

– CONFERENTIE 2014

9

ballonstof

LE P E T I T J OU RNA L : 1 05 JA A R GEL EDEN ...

EE N BAL L O N T E M I D D E N VAN E E N BR U I L O F T

10

E E N B ALLON T E MIDDEN V A N EEN BRUILOFT.

werden op vriendelijke wijze ontvangen. De gehuwden en hun

Nog een opvallend avontuur, maar vrolijk deze keer. De bal-

families waren vriendelijk voor deze gasten die uit de hemel

lon, “Le Faune”, opgezet door twee leden van de Aero-Club, is

vielen. Men verzocht hen om deel te nemen aan het feest, en

afgelopen dagen geland bij Racineuse dichtbij Louhans, mooi

te drinken op het geluk van de nieuwe echtelieden, voordat de

in het midden van een plattelandsbruiloft. De aeronauten

aeronauten weer konden verder trekken richting Parijs.

ballonstof

MAGIC MOMENTS

11

Tekno 70 brings friendship around the world!

UltraMagic’s unieke Friendship Balloon project bevestigt de kracht van het Tekno concept, de ultralichte ballon voor op reis!

Een 70.000 cubic feet ballon met een gewicht van slechts 60 kg en een opvouwbare mand van composiet van slechts 49 kg.

Drie kleine 40 liter gasflessen en een PowerPlus Sport single burner maken de configuratie compleet!

Fantastisch artwork is uiteraard geen probleem en er vaart inmiddels zelfs een special shape rond!

UltraMagic en Ad Ballon voor innovatieve ondernemers Wil je meer weten over het Tekno concept, over de enige echte Racer of over de toepassing van double layer in commerciële ballonnen?

Bel Ad Haarhuis: 06 - 53 48 84 39.

Keuringen, onderhoud en reparaties Op zoek naar erkend èn professioneel onderhoud?

Ad Ballon viert haar 30-jarig jubileum en geeft je daarom de beste deal! Ook onze Belgische buren zijn van harte welkom.

Ballooning is fun!

ULTRAMAGICBALLOONS.NL Powered by Ad Ballon

Minervum 7346 4817 ZD Breda 076 - 514 53 72

adhaarhuis@adballon.nl www.ultramagicballoons.nl EASA NL MG-8061 certified

ballonstof

MET DE NOOR D E R ZO N VERT R OKKE N

12

NOG VOORDAT DE GEBROEDERS WRIGHT HET LUCHTRUIM KIEZEN MET HUN GEMOTORISEERDE FLYER I WORDT DE ZWAARTEKRACHT GETROTSEERD DOOR DE BALLON. DE NIEUWSGIERIGHEID VAN DE MENS DRIJFT HEM LETTERLIJK TOT HET UITERSTE EN LIEVER NOG IETS VERDER. DE EXPLORATIEDRIFT VAN DE WETENSCHAPPERS KENT GEEN GRENZEN. WE GAAN OP PAD MET DE ZWEEDSE TECHNICUS SALOMON AUGUST ANDRÉE, GEBOREN OP 18 OKTOBER 1854. HIJ STUDEERT TECHNIEK AAN DE TECHNISCHE HOGESCHOOL IN STOCKHOLM EN BEZOEKT DE WERELDTENTOONSTELLING IN PHILADELPHIA, WAAR HIJ DE BALLONVAARDER JOHN WISE ONTMOET. JOHN BRENGT HEM DE BEGINSELEN VAN HET BALLONVAREN BIJ. T E KS T: H E NK VAN R OOYE N, ILLUS T RAT IES: PER BALLON N AAR DE N OORPOOL, RU T GER COU CKE

In 1882 is hij lid van een expeditie op Spitsbergen en daar

den zijn belabberd. De beoogde zuidenwind die hen binnen

vat hij het plan op om vanaf Spitsbergen over de Noordpool

de kortste keren over de Noordpool moet voeren blijft uit.

te varen naar Alaska. Voorwaar een gedurfd plan. De Zweed

De expeditie wordt afgeblazen. De schrijvende pers noemt

gaat niet over één nacht ijs. In 1892 maakt hij zijn eerste bal-

hem een watje en keert zich van hem af. In 1897, een jaar

lonvaart met de Noor Frans Frandsen en kort daarna maakt

later, wordt een nieuwe poging ondernomen. De sponsors

hij met zijn eigen ballon de ‘Svea’ meerdere vaarten over de

Alfred Nobel (inderdaad van de dynamiet en die prijs) en de

Oostzee en weet hij een hoogte van vijf kilometer te bereiken.

Zweedse koning Oscar II laten hem niet in de steek. Dat doet

In 1896 laat hij

wél Nils Eckholm. Hij

een ballon maken

vindt uiteindelijk de

door de Parijse Henri

hele onderneming te

Lachambre. Het

gevaarlijk en haakt

gevaarte, 29 meter

af. Eckholm wordt

hoog en 20 meter

vervangen door Knut

in diameter met een

Fraenkel. Het nieuw

inhoud van 5000

gevormde drietal reist

kuub waterstofgas

af naar Deneneiland

wordt Örnen (ade-

bij Spitsbergen voor

laar) gedoopt. Hij

een tweede poging.

rekruteert de meteo-

Dit keer zal het lukken.

roloog Nils Eckholm

Andrée is vastbesloten.

en de fysicus Nils Strindberg, maar de weersomstandighe-

Henri Lachambre heeft DE PERS WAS N EGAT IEV ER DAN DE WET EN SCHAP

de ballon uit zeshonderd stukken natuur-

af voor de

ceerd, hij heeft

kust van White

de naden aan

Island. Horn

de binnen- en

gaat aan land

buitenzijde

met enige

gelakt om het

assistenten en

omhulsel zo

bemanningsle-

dicht mogelijk

den. Door de

te maken. Over

warme zomer

het omhulsel

zijn rotsfor-

hangt een net-

maties onder

werk van 380

het ijs vandaan

hennepkoorden die onder

gekomen die

D E E A G E L KOR T NA DE LANDING

hij graag aan

de ballon zijn samengeknoopt tot 12 touwen, waaraan de

een nader onderzoek wil onderwerpen. Hij kijkt verstoord op

ballonmand is bevestigd. Een mand met twee verdiepingen.

als hij geschreeuw hoort en een bemanningslid ziet zwaaien

Beneden kan geslapen worden en de bovenkant is open om

met iets dat bij nadere bestudering een roestige drinkbeker

een zonnetje te schieten voor de plaatsbepaling. Drie sleepka-

lijkt. En dat terwijl dit eiland onbewoond is. Met de steel van

bels van 300 meter lang, in was gedrenkt zodat ze geen water

een pikhouweel wordt in de zachtgeworden sneeuwmassa

kunnen opnemen, moeten zorgen dat de ballon op een rela-

geprikt op zoek naar méér. Dan stoot men op iets hards en

tief lage hoogte blijft varen. Er zijn geweren en munitie aan

gaan de mannen graven. Met ingehouden adem en bonzend

boord om zich van vers voedsel te kunnen voorzien, maar ook

hart zien ze een gedeelte van een bootje tevoorschijn komen

proviand voor drie maanden, een slee en een bootje van can-

met het opschrift: ‘Andrée Poolexpeditie 1897’.

vas. Net voor de afvaart blijkt de ballon lek. Lachambre stelt voor om een nieuwe ballon te maken, maar Andrée heeft daar

De zoektocht naar ‘méér’ wordt beloond; op korte afstand

geen oren naar. Ook zijn jeugdige metgezellen Strindberg (24)

van het schijnbare kampement van de onfortuinlijke

en Fraenkel (27) dringen aan op vertrek. Het is 11 juli 1897

Noordpoolvorsers worden hun lichamen gevonden. 33 Jaar

als de ballon wordt losgekapt. Vrijwel meteen komt één van

na de gewaagde start van de onderneming wordt alles duide-

de sleepkabels vast te zitten tussen de rotsen. De ballon duikt

lijk. Niet alleen door de vondst van de expeditieleden en veel

naar beneden en de mand raakt het water. Gelukkig breekt de

van hun materieel, maar

kabel af en door het uitwerpen van ballast wint de ballon snel

vooral door het vinden van

hoogte. De achterblijvers zien het gevaarte in de donkergrijze

Andrée’s camera inclu-

lucht verdwijnen. Op 15 juli brengt een meegevoerde postduif

sief rolletjes (!!) en zijn

het bericht dat de ballon tot 82? 02´ NB is gevorderd. Daarna

dagboek dat hij als een

wordt er nooit meer iets vernomen van de expeditie.

schat verpakt in stro en zeildoek tegen zich

We stappen over van de 19e naar de 20e eeuw.

Het is 1930. De Noorse vissersboot Bratvaag bevindt zich in de wateren tussen Spitsbergen en Frans Jozefland. Een unicum vanwege de zeer warme zomer die daar varen mogelijk maakt. Het meeste pakijs is verdwenen. Aan boord bevindt zich ook de geoloog Gunnar Horn van het Noorse bureau voor Poolonderzoek. Op 5 augustus meert de boot

ballonstof

zijde gefabri-

13

ballonstof 14

aan houdt... Zo is de tocht helemaal te reconstrueren en zelfs

Pool naar Alaska had moeten brengen. Op 14 juli om 19.00

zichtbaar als de foto’s worden ontwikkeld.

uur geeft de commandant het sein om de scheurbanen open te trekken.

Na de ietwat ongelukkige start gaat het voorspoedig. De ballon

De Adelaar is voorgoed geland op

haalt een behoorlijke snelheid,

het eeuwige ijs. Ze slaan een bivak

mede ddankzij het feit dat Andrée

op en berekenen hun kansen. Met

een zeil rond de vulopening

de meegevoerde slee en boot pro-

heeft geconstrueerd dat als extra

beren ze naar de bewoonde wereld

windvanger dienst doet. Men

te komen. Een reis vol hindernis-

vaart recht op de Noordpool af.

sen. Nu en dan moeten ze grote

Maar op de derde dag ontstaan

omwegen maken in verband met

er moeilijkheden. Door een lagere

open water in het poolijs. Hun doel

temperatuur en hogere luchtvoch-

is niet het bewoonde Spitsbergen,

tigheid pikt de ballon ijs op en zakt

maar om onbegrijpelijke redenen

hij langzaam naar de troosteloze

het kleine Frans Jozefland. Na zes

ijsvlakte. De reizigers gooien weer

dagen zwoegen veranderen ze van

ballast uit, maar kunnen niet voor-

richting omdat ze bemerken dat het

komen dat de mand het ijs raakt en

ijs westwaarts drijft. Het doel wordt

met sprongen van zo’n 30 meter

nu Seven Islands, een eilanden-

over de ruige bevroren bodem hup-

groep net ten noorden van North

pelt. De vierde dag gaat het beter.

Eastland. Twee weken na de lan-

Het ijs op de ballon verdwijnt en

ding bevinden ze zich op een kleine

de Adelaar stijgt weer naar hogere

100 kilometer van de plek waar ze

luchtlagen. Dan gaat het fout. Door

het lege omhulsel van de ballon

het stuiteren van de ballon is er een ventiel kapot gegaan. Er

hebben achtergelaten. De maand augustus naderen ze lang-

ontsnapt gas. De brandstof die hen van Spitsbergen over de

zaam maar zeker de Seven Islands totdat begin september de

KA MP E R E N ONDE R B AR R E OM S TAN DIGHEDEN .

wordt Strindberg

ijs weer verandert. Het

getroffen door een

peddelen met de boot

hartaanval waar-

wisselen ze af met een

aan hij even later

kort oponthoud op

bezwijkt. Hij wordt

dobberende ijsschot-

door de eveneens

sen. Op 17 september

zieke Andrée en

zien ze White Island

Fraenkel zo goed

opdoemen. De vreug-

en zo kwaad als

de is groot, vooral als

het kan begraven.

ze een zeehond en een

Het handschrift in

ijsbeer schieten. De

het dagboek wordt

ijskast kan weer gevuld worden en zelfs de

IJ S B E R E NVLE E S , G E E N AANRADER OF GOED KOKEN .

steeds onduidelijker. De laatste aan-

winter kan zo worden overleefd. Ze vieren hun aankomst

tekeningen zijn van 17 oktober... Fraenkel sterft in zijn slaap-

op het eiland met Zweeds brood, steak zeehond, rozij-

zak en Andrée wordt gevonden tussen een paar rotsblokken.

nencake en een fles port uit 1836. De feestvreugde is van korte duur. De schots waar ze zich nog op bevinden

De geleerden zijn het er achteraf over eens dat een overwin-

breekt en een deel van hun uitrusting verdwijnt in het

tering heel goed tot de mogelijkheden heeft behoord. Er was

koude water. Gelukkig hebben ze de zeehond en de ijs-

beschutting, brandstof, water en eten genoeg. Maar juist dat

beer nog. De boot en de slee worden naar een geschikte

laatste is waarschijnlijk hun dood geworden; ijsberenvlees kan

plaats op het eiland gesleept en er wordt een overwinte-

leiden tot trichinose. Salomon August Andrée: een bevlogen

ringskamp ingericht. Al snel krijgen de drie ontdekkings-

ontdekkingsreiziger of een domme August?

reizigers last van maagkrampen en diarree. Op 6 oktober

ballonstof

stroomrichting van het

15

ballonstof

C HÂ TE A U D’ O E X

16

T EKST EN FOT O’S: EV Y PO P P E

Het is iets na 6.00u in de ochtend op donderdag 23 januari

Château d’Oex’. We laden alles uit de wagen en aanhangwa-

2014 wanneer we in de wagen stappen richting Château

gen en ploffen daarna in de zetel met een heerlijke aperitief

d’Oex, Zwitserland. We zullen er komende week deelnemen

én bijhorende hapjes. Want als je iets doet, moet je het goed

aan het jaarlijkse ballonfestival te Château d’Oex met de

doen.

Mistral Home ballon. Filip Audenaert gaat als eerste achter

De volgende dag gaan we ons met het hele team inschrijven in

het stuur zitten voor een rit van meer dan 800 km met als co-

‘De Landi’, een grote hal aan het opstijgterrein waar de brie-

piloot Alain Van den heede. Op de eerstvolgende achterbank

fing, georganiseerde activiteiten en etentjes plaatsvinden. Al

nemen Ida Versluys en ikzelf plaats. We maken het er gezellig

snel komen we heel wat bekende gezichten tegen. In Château

en nemen er beide ons breiwerk bij. Tijd genoeg om iets leuk

d’Oex is het zo dat je altijd nieuwe mensen leert kennen, maar

te breien. De tweede achterbank is voor Kenneth Dhaenens en

het is tevens ook een plaats waar je mensen ontmoet die je

Michèle Depré, een koppel uit Eeklo die al jaar en dag deel uit-

net daar één keer in het jaar tegenkomt. Filip en ik komen nu

maken van onze crew. Onderweg stoppen we een 4-tal keren

al 9 jaar op rij naar het ballonfestival en het is elk jaar opnieuw

om te eten, te wisselen van chauffeur en voor een sanitaire

een leuk weerzien. Na het inschrijven kunnen we gas tanken

stop.

en alles in gereedheid brengen voor onze eerste vaart morgen-

Uiteindelijk komen we rond 17.00u aan op onze bestemming.

vroeg, want ze voorspellen mooi weer.

We huren er al voor het derde jaar op rij een mooie chalet in

Op zaterdagochtend gaan de mannen naar de briefing en wij,

Les Granges, net buiten Château d’Oex. Drie jaar geleden had-

de vrouwen, vertrekken iets later om de aanhangwagen aan

den we tijdens de ballonmeeting een Nederlandse passagier,

te pikken en naar het opstijgterrein te rijden. We krijgen groen

Willem, in onze mand die vertelde dat hij een chalet heeft in Les Granges. Sindsdien huren we nu ‘oom Willem’ zijn chalet tijdens de week van het ‘Festival International de Ballons de

ballonstof 17

licht en Filip vertrekt met een mand enthousiaste passagiers

leuk en doet iedereen iets in ‘het huishouden’.

voor een mooie vaart. Na anderhalf uur ze op een wegje in

Ook op maandag krijgen we tijdens de briefing te horen dat

Lessoc. De eerste vaart is een feit! Ook na de middag gaan de

het geen ballonweer is. We laten het hoofd niet hangen en

geplande ballonvaarten door vanaf het terrein in het centrum

maken er het beste van. We spreken af met enkele andere

van Château d’Oex. Wat een prachtige dag en een mooie start

teams om naar Leysin te gaan deze middag. Vorig jaar hoor-

van een week vol ballonvaarten over de Zwitserse Alpen.

den we voor het eerst van een bobsleebaan in Leysin. We

We hadden beter niet te vroeg geroepen, want vandaag;

hadden er een geweldige tijd en daarom maakten we van dit

zondag 26 januari 2014 gaan beide vaarten niet door wegens

slechte weer gebruik om ons nog eens helemaal uit te leven.

slecht weer. Men voorspelt vandaag te veel wind om een vei-

Na een klein uur rijden komen we aan in Leysin en je kan het

lige vaart te kunnen maken. We besluiten om met het team

misschien al raden... De tobogganging is gesloten wegens

even naar Gstaad te gaan. Wat rond wandelen in de winkel-

slechte weersomstandigheden. Het parcours ligt er heel slecht

straat en genieten van een warme chocolademelk en pannen-

bij na al de sneeuwval en men is volop bezig met de banen

koek met Nutella bij ‘Crèpes de Gstaad’.

terug vrij te maken. Een hele rit voor niets, maar bon. Terug

Eens terug in de chalet, maken we de openhaard aan, schen-

onderweg naar Château d’Oex zijn we zo onder de indruk van

ken we onszelf een aperitiefje uit en starten we met het

de meter diepe sneeuw die er ligt, dat we even stoppen en

klaarmaken van ons avondmaal. Elke dag maken we gebruik

er gewoon induiken. We amuseren ons, maken wat foto’s en

van onze keuken en maken we zelf ons eten klaar. De ene dag

zetten daarna onze rit. Morgen voorspelt men goed weer dus

koken de vrouwen, de andere dag de mannen. Zo blijft het

we maken het nog even gezellig in de chalet en gaan op tijd slapen. Op naar morgen.

Ja hoor, vandaag is het intussen al dinsdag en vanaf vandaag vliegt de tijd vooruit, letterlijk en figuurlijk. Het is vandaag

ballonstof 18

de eerste dag van vier

de plaats van vertrek.

opeenvolgende dagen

Op vrijdagavond vindt

vol ballonvaarten en

er zoals elk jaar een

alleen maar prachtig

prijsuitreiking plaats

weer. We varen elke dag,

in de ‘Grand salle’

zowel in de voor- als in

aan het station van

de namiddag passagiers.

Château d’Oex. Vele

We mochten deze week

piloten vallen in de

Brazilianen, Nederlanders,

prijzen en het hele

Engelsen, Fransen,

gebeuren wordt afge-

Zwitsers, Italianen,

sloten met een leuke

Amerikanen, Indiërs en

‘Braziliaanse avond’

zelfs Belgen verwelkomen

in de Landi aan het

bij ons aan boord. Het

opstijgterrein. Vele bal-

was weer een fantastische ervaring om zovele mensen geluk-

lonteams komen er samen om nog een laatste gezamenlijke

kig te maken met een ballonvaart boven de Zwitserse Alpen.

avond door te brengen. We genieten van een lekkere cocktail,

Zelfs voor ons, de chasecrew, is het een fantastische beleving

Braziliaans eten en aan het thema aangepaste muziek op de

van op de grond. Gelukkig kregen ook wij de kans om een

achtergrond.

keer mee de lucht in te gaan. We landden onder meer in Bulle;

Het ballonfestival sluiten we af in mineur. Het hele weekend

vlakbij het kasteel van Gruyère, in de buurt van Gstaad, in

wordt slechtballonweer voorspeld en dus worden alle bal-

Zweisimmen en zelfs op het vliegveld van Saanen. Filip stond

lonvaarten afgelast. Toeschouwers worden toch nog naar het

tijdens de vlucht al de hele tijd in contact met het vliegveld

plein gelokt gedurende het weekend en kunnen er alsnog

van Saanen. Voor hen was het immers geen enkel probleem

genieten van een airshow op zaterdag. Enkele teams halen de

om daar te landen. Filip bracht ons op de hoogte van zijn

moed nog bij elkaar en zetten hun ballon recht op het plein

wilde plannen en wij gingen ons alvast aanmelden op de con-

en zorgen voor een mooi kleurspektakel. Wij overwegen met

troletoren van het vliegveld. Mevrouw was dolenthousiast met

ons team om toch nog eens af te zakken naar Leysin en een

onze komst en gaf ons maar al te graag wat meer informatie.

namiddag plezier te maken bij de tobogganging. Onderweg

We moesten enkel nog wachten op het vertrek van een pri-

maken we onze jaarlijkse stop in l’Etivaz, waar we ‘s mid-

véjet, die al naar het uiteinde van de startbaan reed. Eens het

dags een overheerlijke ‘Croûte au fromage, trois étages’ eten.

vliegtuig opgestegen was

Dat is een hele dikke

mochten we met de volg-

snede brood met hesp

wagens de startbaan op

en ongelooflijk veel

rijden in de richting van

gesmolten l’Etivaz-kaas

de ballon. Na het inpak-

over. Met daar boven-

ken van de ballon dron-

op nog een spiegelei

ken we zoals gewoonlijk

en als afwerking wat

een glaasje bubbels met

zilveruitjes, olijven en

de passagiers. Vervolgens

augurken. Een echte

werden we onder bege-

(calorie)BOM, maar

leiding van het vliegveld

ik zou het voor geen

geholpen en brachten we

geld van de wereld

de passagiers terug naar

kunnen missen als ik

ballonstof 19

in Château d’Oex ben. Op zondagmiddag is er om 12.30u nog

Graag wil ik iedereen bedanken die het mogelijk maakte om

een allerlaatste briefing in het midden van het plein. Iedereen

mijn week zo fantastisch te maken. Ik had alweer een gewel-

weet al dat de vaarten niet zullen doorgaan, maar ook wij

dige tijd en ik kijk nu al uit naar de volgende editie. Bedankt

gaan gewoon nog eens langs om afscheid te nemen. Er wordt

Filip voor de mooie vaart en bedankt Alain & Ida en Kenneth &

nog vlug wat bijgepraat, kussen en knuffels uitgedeeld, zoals

Michèle voor de gezelligheid.

altijd veel gelachen en ... sneeuwballen gegooid. Het zit er weer op! We keren terug naar de chalet om de koffers in te laden en verlaten daarna Château d’Oex. Op naar volgend jaar.

‘Ik ben blij dat jullie in mijn team zitten’.

ballonstof 20

OP ZATERDAG 29 SEPTEMBER VAN HET JAAR 1804 WAS HET EEN DRUKTE VAN BELANG OP EN ROND BUITENSOCIËTEIT DE UNIE IN ROTTERDAM. EIGENAAR HENDRIK VAN COERT HAD DAN OOK EEN ZÉÉR SPECTACULAIR EVENEMENT OP HET PROGRAMMA STAAN: VOOR HET EERST IN DE GESCHIEDENIS ZOU EEN NEDERLANDER EEN LUCHTREIS GAAN MAKEN, EN WEL PER LUCHTBALLON. WAAR ’S LANDS EERSTE LUCHTREIZIGER PRECIES LOS KWAM VAN DE GROND WAS LANGE TIJD ONDUIDELIJK.

SPEU RTO C H T NA A R H I S T O R I SC HE T E KS T E N B EE LD: H AN NAB B E N

PR E N T U I T 1804 VAN H OP M AN’S OP S TIJ G ING. DE B O ME N R I J E N E N H E T CE NTR ALE G E B OUW K OMEN OOK O P D E H I S T OR IS CH E P LATTE G R OND TE R UG . N AAST HET G E B O U W I S E E N P LATFOR M Z ICH TB AAR W AARV AN D A A N H O P M AN M E T Z IJ N B ALLON OP S TE E G. ON DER HE T P L A T FO R M S TAAN VATE N OP G E S TE LD WAARIN W A T E R S T O FG AS W E R D G E P R ODUCE E R D DOOR IJZERV I J L S E L O P TE LOS S E N IN Z W AVE LZ UUR . VI A EEN B R E D E B U I S W E R D DE B ALLON G E VULD M E T HET GAS U I T D E V A T E N.

FE RME KLAP

Het bericht over de opstijging gonsde al een tijdje door de stad, maar of het daadwerkelijk ging lukken was allerminst zeker. De techniek van de luchtballon stond nog in de kinderschoenen, en een eerdere poging van de ruimtereiziger in spé - Abraham Hopman - was in Amsterdam uitgelopen op een debacle. Maar nu ging het goed: even na vieren steeg Hopman onder luid gejuich op. Een lichte bries stuurde de ballon westwaarts en na een korte vaart botste de ‘Aërostatische Machine’ met een ferme klap tussen Delfshaven en Schiedam tegen een slootkant. Hopman viel bij de landing in de sloot, en in zijn gedeeltelijk met slootwater doordrenkte pak keerde hij terug naar De Unie, waar Van Coert ter ere van de succesvolle ‘Opvaart der Luchtbol’ een ‘Bal en Danspartij’ had georganiseerd.

ballonstof 21

L U CHT V AARTG RO ND

P L AAT S D E U N I E I N R OTTE R DAM – W AAR VANDAAN ABRAHAM HOPMAN IN 1804 ALS EERST E N EDERLAN DSE L U CH T R E I Z I G ER M E T Z IJ N B ALLON OP S TE E G – LAG T ER HOOGT E V AN DE HU IDIGE BIJEN KORF. OP DE VOOR G R ON D DE COOLSIN GEL.

Het verhaal is bekend: de eerste geslaagde luchtreis uitgevoerd

De naam van buitensociëteit De Unie waar Hopman in 1804

door een Nederlander was een feit. Met recht een historische

opsteeg veranderde medio jaren dertig van de negentiende

gebeurtenis: het prille begin van de vaderlandse luchtvaart.

eeuw in de eerdergenoemde Plaats Concordia.

De Unie grensde destijds aan een dierenpark, Menagerie

PL A A T S V A N H A N D E LI NG

Blaauwjan genaamd, gelegen in het ambacht Cool.

De locatie waar Hopman de luchtvaart in Nederland haar eer-

Krantenberichten uit 1804 melden dat bezoekers de buitenso-

ste zetje gaf veranderde meerdere malen van naam en functie.

ciëteit zowel via de (niet meer bestaande) Kerklaan als via de

Ook het stratenplan van Rotterdam wijzigde in de loop der tijd

Coolsingel konden bereiken.

drastisch. Omdat Hopman’s tour de force bij het grote publiek vrij onbekend is gebleven en er nooit een monument is opge-

Er is één historische afbeelding bekend van de opstijging

richt op de luchtvaarthistorische plek, wist na verloop van tijd

in Rotterdam. Deze gravure laat Hopman’s ballon zien op

niemand meer waar de opstijging precies had plaatsgevonden.

een plein met enkele bomenrijen, met centraal op het plein

‘In Rotterdam vanaf Plaats De Unie’ leert de geschiedschrijving.

een vierkant gebouw met daarnaast een platform waar van-

Soms wordt abusievelijk gesproken over ‘Plaats Concordia’.

daan de ballon opsteeg. Dat bleek voldoende om de exacte

Maar waar lag de opstijglocatie nu precies? Gelukkig hebben

opstijglocatie te reconstrueren.

we enkele concrete aanwijzingen:

ballonstof 22

HI S T O R I SCH E KAAR T VAN R OTTE R DAM U IT 1839. HOPMAN ’S O P S T I J G LOCATIE (R OOD) LAG NAAS T DE HU IDIGE BIJEN KORF ( B L A U W ) E N DE B E UR S TR AVE R S E (G E E L). HOPMAN ST EEG OP V A N A F E E N P LATFOR M NAAS T H E T OM C IRKELDE GEBOU W. .

S T A DS P LAT T EGROND

Via via belandde ik bij Rotterdammer Frits Farinaux; liefhebber van historische stadskaarten van zijn stad én in het bezit

huidige Beurstraverse, beter bekend als De Koopgoot. Deze

van software waarmee deze oude kaarten nauwkeurig op

verdiepte winkelstraat ligt gedeeltelijk ter hoogte van een

moderne satellietbeelden kunnen worden geprojecteerd. Hij

langwerpige vijver die destijds onderdeel was van de bui-

vond een gedetailleerde stadsplattegrond van Rotterdam uit

tensociëteit. Uit de oude gravure blijkt dat Hopman met zijn

de jaren dertig van de negentiende eeuw, met daarop een

ballon opsteeg vanaf een platform direct naast het centrale

Plaats Concordia; de toenmalige naam van de oude Plaats De

gebouw op het binnenplein van de buitensociëteit. Dat brengt

Unie. De locatie grensde inderdaad zowel aan de inmiddels

ons op een plek waar de Dwaze Dagen die Hopman in 1804

verdwenen Kerklaan als aan de Coolsingel.

met zijn opstijging ontketende nog steeds jaarlijks plaatsvinden: De Bijenkorf. De historische opstijglocatie van Hopman

S A T E LLI E T BEEL DEN

ligt ter hoogte van de linker ingang van de winkel aan de

De oude kaart gaf nog meer relevante details vrij. Op het bin-

Rotterdamse Beurstraverse / Van Oldebarneveltplaats.

nenplein van de buitensociëteit waren enkele bomenrijen ingetekend en midden op het centrale plein van de buitensociëteit stond een vierkant gebouw. Dat komt exact overeen met de oude prent van de opstijging; we hebben vrijwel zeker de juis-

Meer informatie over

te locatie te pakken. Met behulp van drie punten op de oude

de geschiedenis van de

kaart die overeenkomen met hedendaagse locaties (o.a. krui-

ballon- en luchtscheep-

singen van nog bestaande wegen) kon de software de schaal

vaart in Nederland is

van satellietbeelden van het centrum van Rotterdam matchen

te vinden in het boek

met de schaal van de oude plattegrond, waarna de historische

Lichter dan lucht, los

locatie minutieus op het satellietbeeld geprojecteerd werd.

van de aarde (Han Nabben, BDU, 2011)

K O OP G O OT

De opstijglocatie van Hopman openbaarde zich, en deze blijkt in de Rotterdamse binnenstad te liggen in de buurt van de

bbaal ll loonnsst toof f

KENT U IEMAND DIE WELEENS E E N B A L LO N VA A R T W I L M A K E N ?

D E N AT I O N A L E B A L LO N VA A R T B O N IS GRENSOVERSCHREIDEND

23 23

- Al vanaf €25,- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang - Besteedbaar in heel Nederland & België - Binnen 24 uur verstuurd - Keuze uit verrassende arrangementen Bestellen doe je heel eenvoudig:

www.nationaleballonvaartbon.nl Voor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84

ballonstof 24

IN M E M O RI A M G E E R T P A L S Halverwege de jaren tachtig kwam Geert in aanraking met het ballonvaren. Hij is begonnen met crewen bij Jan Fokken. Hij was dol enthousiast en crewde vele passagiersvaarten, maar vooral heel veel vaarten op Nederlandse en internationale wedstrijden. Geert werd lid van de ballonclub Veendam en haalde in 1991 zijn brevet.

Vele vaarten maakte Geert voor de ballonclub Veendam, maar vooral voor Rob Wiegers.

In het begin van 1993 maakte Geert de grote stap om zelf een ballon aan te schaffen de PH-RIK. De Opel Vectra werd ingeruild voor een Toyota Landcruiser en natuurlijk kwam er ook een aanhanger.

Onder de naam “Geert Pals ballonvaarten” ging hij samen met zijn vrouw Johanna en zoon Erik het hele land door. Al snel werd de naam omgedoopt in “Westerwolde Ballooning”. Een verwijzing naar de streek “Westerwolde” waar Geert woonde. Eind 1993 ging hij weg bij zijn werkgever en kocht hij een tweede ballon. De PH-GPA, die plaats bood aan 5 passagiers. En daarmee was er een definitieve stap gezet naar het professionele ballonvaren.

In de jaren erna kwamen er nog vele ballonnen bij waardoor de locatie in Ter Apelkanaal te klein werd. In 1998 kocht Geert samen met Johanna een stuk grond in Ter Apel, waar een huis en een grote loods werden gebouwd. In 2005 bouwde Erik een huis met kleine loods naast dat van Geert en Johanna en vanaf eind 2005 werden ze buren.

Ontelbare evenementen werden aangedaan in binnen en buitenland. Maar het allermooiste vond Geert het varen in de Alpen. Dat was toch heel wat anders dan het “saaie” landschap in Nederland.

Vele jaren is Geert met zijn familie en soms met crewleden naar Oostenrijk geweest. En wat heeft hij daar enorm van genoten.

Helaas werd begin 2013 maagkanker geconstateerd. Maar heeft hij wel op 21 april, samen met zijn crew, het 20 jarige bestaan van Westerwolde Ballooning mogen vieren. Een prachtige zomer heeft Geert nog gehad, met ups en downs dat wel, maar hij is nog met Johanna op vakantie geweest naar zijn zo geliefde Oostenrijk en heeft hij fijne momenten met Erik en zijn twee kleinkinderen gehad. Ook bleef hij betrokken bij het ballonvaren en heeft nog een paar prachtige vaarten mogen maken in het afgelopen jaar.

Geert Pals is op 19 Februari 2014, in het bijzijn van Johanna en Erik op 61 jarige leeftijd overleden. Wij koesteren de herinneringen en zijn blij dat wij een deel van zijn leven mochten zijn.

Familie Pals

ballonstof

Step in Ballooning is nu Camo+

Onderhoud, herstelling en keuring, alles onder één dak.

Alle ballonmateriaal en alle merken.

Step in Ballooning Kris Houtmeyers Tel: +32 (0) 475 77 01 31 info@kubicecballoons.be

25

ballonstof 26

ULTRA M AGIC ’S F RIENDSHIP BA L L ON:

HE T U N I E K E G E V O E L V A N H OE HE T AL L E M A A L O O I T B E G O N! WIE WEET NOG HOE HET HETELUCHT BALLONVAREN VOOR VELEN VAN ONS ZO’N 30 JAAR GELEDEN BEGON? JE LIEP ER TEGENAAN EN WERD ERDOOR GEGREPEN. DE BELEVENIS VAN EEN UNIEK AVONTUUR, SAMEN MET EEN GROEPJE VRIENDEN. NIKS COMMERCIE OF VERPLICHTINGEN, GEWOON MET EEN PAAR MENSEN EEN BALLONVAARTJE MAKEN IN EEN KLEIN BALLONNETJE. VOOR DE LOL.

FOT O: U LT RA MAG I C

T E K S T : RE NÉ V A N GA MEREN

De “Friendship Balloon”, een uniek initiatief van UltraMagic,

den bekend gemaakt. En passant proberen we met z’n allen

brengt dat bijzondere gevoel terug. Een ballon van 70.000

ook nog in het Guinness Book of Records te komen. Wie wil

cubic feet volgens het Tekno-concept. Ultralicht, enkele bran-

daar nu niet aan meedoen?

der, opvouwbare mand. Voor transport en handling heb je aan een transportbusje of bestelauto en één of twee crewle-

Doel en missie van dit unieke project zijn het bevorderen van

den al genoeg. Heerlijk.

vriendschap en vertrouwen in relaties tussen mensen wereldwijd. Die gedachte is verwerkt in het design van de ballon.

Het concept is als volgt. De ballon trekt vier jaar lang de

Vriendschap moet weer een belangrijker element worden

wereld rond en wordt gevaren door zo veel mogelijk verschil-

binnen de relatie tussen mensen, in plaats van dat het accent

lende piloten. Elke piloot vaart slechts één keer op de ballon.

vooral ligt op commercie en geld verdienen. Het concept

Hij of zij tekent het logboek en voert zijn vaartgegevens, gege-

streeft ernaar samen nieuwe paden in te slaan die leiden tot

nereerd met het UltraMagic Flightpack, en wat foto’s van de

nieuwe ervaringen. Vriendschap is tenslotte een belangrijke

vaart in op de speciale website www.ultramagicfriendship.

waarborg in moeilijke tijden, waarin je moet weten op wie je

com. Daarnaast wordt gevraagd een vrijwillige bijdrage te

kunt rekenen. Zoals bij veel ballonvaartbedrijven is het ook bij

storten voor een goed doel, dat later door UltraMagic zal wor-

UltraMagic meer dan 30 jaar geleden met vriendschap begon-

ballonstof 27

De ballon is in België vanaf 15 april tot en met 27 april waar hij zal afsluiten met een deelname aan de ballonmeeting te Waregem.

Wil je van de unieke kans gebruik maken om met deze ballon te varen?

Neem dan contact met FilipAudenaert: Info@filva.co of Benoît Simeons: info@europeanballoon.be om een datum af te spreken.

nen. Vier vrienden die samen besloten een bedrijf op te star-

voor wie afscheid wil nemen van commercieel varen en weer

ten. Een bedrijf en vriendschap die allebei nog altijd bestaan.

terug wil naar ballonvaren als sport. Je gooit het hele spul met een kleine ventilator achterin een bestelautootje en je bent

Door als piloot een vaart te maken met de Friendship ballon

gesteld. En met drie kleine 40 liter gasflessen kan je gemakke-

onderschrijf je het idee achter dit unieke project. Daarnaast

lijk dik twee uur varen.

heb je ook nog eens de unieke ervaring van het varen in een kleine, ultralichte ballon. En dat is echt superleuk. Gedurende

Laten we hopen dat deze Friendship Ballon de komende

de gehele maand maart stond de ballon ter beschikking van

jaren een symbool wordt in de wereld van de ballonvaart.

iedereen die er maar in wilde varen bij Ad Ballon in Breda.

Persoonlijk vond ik het een eer om erin te mogen varen en om

Zonder uitzondering waren alle piloten super enthousiast na

in het logboek te staan. Mijn beurt is voorbij en de ballon is –

de vaart. Het materiaal is compact en licht, en het vaargedrag

op het moment dat deze Ballonstof verschijnt – al weer door

van de ballon om heel erg van te genieten.

naar nieuwe locaties. Maar als er voldoende belangstelling is

De Tekno-configuratie is echt zeer geschikt voor wie wil reizen

zal Ad Haarhuis zeker bereid zijn om de ballon nog een keertje

naar buitenlandse evenementen, wedstrijdvaren of gewoon al

terug te halen naar Breda!

die zware spullen wel eens zat wordt. Dus ook een goeie optie

ballonstof

T E KS T : R UTG E R COUCKE FO T O ’S : AR CH IE F VAN H OE S E L

28

HA N S V A N H OE S E L:

A ERONA U T P U R S A N G OP DE VOORJAARSVERGADERING NAM VOORZITTER HANS VAN HOESEL NA 12 JAAR AFSCHEID VAN DE BESTUURLIJKE KANT VAN DE BALLONVAART. VOOR DE REDACTIE VAN BALLONSTOF REDEN GENOEG OM SAMEN MET HEM TERUG TE BLIKKEN, MAAR OOK DE TOEKOMST NIET UIT HET OOG TE VERLIEZEN. HIERONDER VINDT U EEN SAMENVATTING VAN EEN INDRINGEND GESPREK DAT IK HAD MET ONZE SCHEIDENDE VOORZITTER. Als sportvlieger vloog Hans in 1982 naar een ballonevenement

MAS S A IS KAS S A

in Luxemburg. Zijn passagiers zouden daaraan deelnemen,

De ballonvaart maakt een onstuimige groei door. Een schier

maar op de bestemming aangekomen bleek er een dodelijk

onuitputtelijke hoeveelheid passagiers wil het avontuur van

ongeluk te zijn gebeurd en werd het feest afgelast. Als dank

een ballonvaart aangaan. En ballonbedrijfjes komen als pad-

voor het transport kreeg hij het Ballooning Handbook van Don

destoelen uit de grond. Bedrijfjes worden bedrijven en ook

Cameron.

de ballonnen groeien mee. Ooit gold een 120 als een flinke

Op weg terug naar het vliegveld zag Hans een kasteel boven

ballon. Het bedrijfsleven ontdekt de mediamieke kwaliteiten

een bos uit komen op een plek waar geen kasteel was. Nader

van de ballonvaart en de sponsors liggen min of meer voor het

onderzoek brengt hem naar een akker waar een half in elkaar

oprapen. Gouden tijden.

gezakte special shape van Kasteel Balleroy wordt opgeruimd

Maar snelle groei gaat altijd gepaard met groeistuipen. Tussen

door niemand minder dan Don Cameron. Die – en zo kennen

het koren verscheen ook kaf. Een dergelijke markt trok ook

we hem – maar al te graag tekst en uitleg geeft. Als Hans

lieden aan die meer ophadden met snel geld verdienen dan

verder rijdt naar het vliegveld, niet nadat Don zijn boek gesig-

met de luchtvaart. En er ontstond een ‘boerenprobleem’. Veel

neerd heeft, is hij definitief besmet met wat wij zo graag ‘het

landeigenaren hadden er genoeg van dat vreemde lieden

ballonvirus’ noemen.

zomaar hun land op kwamen, daar vaak van alles vernielden en weer vertrokken, zonder dat de boeren ergens verhaal kon-

Ondanks dat ballonvarend Nederland in die tijd een klein

den halen. Ook bleven ze vaak met schades zitten veroorzaakt

wereldje was, heerste er een stammenstrijd. Zo werd je als

door overvarende ballonnen. Niet verwonderlijk dat er een anti

Cameronvaarder met de nek aangekeken door de Thunder

ballonstemming door agrarisch Nederland waarde.

en Colt gelovigen. Dat maakte het niet eenvoudig een goede

De nadruk bij de KNVvL in die dagen lag vooral op de K en niet

opleiding te krijgen. Met behulp van een buitenlandse piloot

op de L. Het was een club nette deftige heren, die niet in de

lukt het Hans een brevet te halen. Hij merkt op dat het ‘air-

gaten hadden dat de general aviation in zijn geheel aan het

manship’ bij de ballonvaarders op een ander niveau ligt dan

veranderen was. Dat zelfde gold voor de Afdeling ballonvaren.

wat hij uit de sportvliegerij gewend is.

Die hield halsstarrig vast aan haar status als sportbond. Met al

ballonstof 29

dat commerciële gedoe wilde de Afdeling ballonsport – zoals

Ons werk op bijvoorbeeld de verzekeringsmarkt heeft veel bal-

het toen nog heette – niets te maken hebben. De problemen

lonvaarders zonder meer geld opgeleverd.

die zich daar voordeden moesten de ‘commerciëlen’ maar zelf oplossen. Dat hebben ze toen ook gedaan, ze richtten de

Gevraagd naar zijn eigen ontwikkelingen merkt Hans beschei-

Professionele Ballonvaarders Nederland [PBN] op. Een vereni-

den op, dat hij, net als iedereen in die omstandigheden, ouder

ging van ballonbedrijven.

en wijzer is geworden. Maar zijn directe omgeving weet dat

Een ander probleem dat voortkwam uit de groei was de aan-

het meer is dan dat. Begon Hans zijn voorzitterschap zoekend

dacht van de overheid. Niet in de minste plaats door de over-

bijna schuchter, tegenwoordig heeft hij de touwtjes strak in

last voor de boeren. Voorzover de bestaande wetgeving niet

handen. Hij is een man van overzicht geworden, een dossier-

voldeed paste de wetgever die aan. Dat gebeurde aanvankelijk

vreter met meer kennis dan de andere bestuursleden samen.

niet altijd met evenveel deskundigheid. Ballonvaren was per slot iets heel anders dan de luchtvaartmaatschappijen waar de

KE I

overheid tot dan toe me te maken had. De PBN schoof aan en

Hans stond aan de wieg van KEI, het recreatieve brevet.

praatte mee. Het resultaat was niet altijd even gunstig voor de

Aanvankelijk werd daar schamper over gedaan en zelfs werd

kleine ballonvaarders.

er getwijfeld of het wel verantwoord was. Nu weten we beter.

Door het Kei brevet is een aantal mensen in staat om hun passie Ballonvaren uit te oefenen. En ook nog op een veilige en

Inmiddels was de KNVvL wakker geworden. Er was een nieuwe

verantwoorde manier. Ze de schadestatistieken, waarin de

generatie aangetreden, beter gewapend tegen de constant

Kei-brevethouders percentueel ondervertegenwoordigd zijn.

veranderende wereld. En ook de Afdeling werd wakker. De belangen van de leden stonden voortdurend onder druk.

Onder het voorzitterschap van Hans van Hoesel ontwikkelde

VE RBE TE RPUNTE N

de Afdeling zich als een partij om rekening me te houden. Dat

Waar Hans niet aan toegekomen is, is een meer interactieve

gold zowel voor de overheid als voor de counterpartner PBN.

website. Nog meer snelle informatievoorziening, bijvoorbeeld

Voordeel van de KNVvL is dat er meteen 15.000 leden achter

door een forum en nieuwsbrieven van het bestuur.

staan.

Hij vindt ook dat er teveel aandacht is voor de schaalvergro-

Onder onze leden is veel kennis van zaken en de bereidheid

ting van de ballonvaart. Daardoor dreigt de kleinere operator

dat te delen. Neem bijvoorbeeld de ATO waar 20 ballonvaar-

weleens onder te sneeuwen. We zouden meer aandacht moet

ders belangeloos hun schouders onder zetten.

besteden aan de beleving van een ballonvaart. Vindt de con-

Uit de reactie van leden maakt Hans op, dat de Afdeling wordt

sument het leuk om met 16 man in een mand te zitten of is er

gezien als een consistente club, die meer redelijk beperkte

ruimte voor de minder massale vaarten? Daar zou eens onder-

middelen faciliteert. Een goed zichtbare club - denk aan

zoek naar gedaan moeten worden.

Ballonstof of de PINFO’s.

ballonstof 30

Een ander punt wat beter had gekund is dat van de CAMO’s.

mand stappen en er zo inderdaad weer een ballonavontuur

We hebben er nu vier in Nederland die elk een hoop kosten

van maken.

moeten opbrengen voor de wettelijke instandhouding. Dat brengt met zich mee, dat de onderhoudskosten van een een-

D E TOE KOMS T VAN D E AFD E LING

voudig luchtvaartuig als een luchtballon net zoveel kost als dat

Bij de Europese regelgeving hebben we weinig in de melk te

van een Pipercub met een 125 PK motor.

brokkelen. Wél bij de uitvoering van die regelgeving.

Toen de overheid kwam met CAMO’s hadden we het beter

Een goed voorbeeld is de ATO. Hieraan wordt al hard gewerkt.

moeten organiseren, één CAMO voor de vierballonbedrijven,

Ook als het gaat om voorluchting en communicatie moeten er

vergelijkbaar met de Afdeling Zweefvliegen. Dat had de bal-

op korte termijn nog slagen worden gemaakt.

lonvaarders een hoop geld bespaard.

De volgende stap is EASA Part OPS. De outline daarvan is nog niet definitief, maar zodra dat wel het geval is moet er in korte

K AN TE LP UNT

tijd veel werk verzet worden.

Volgens Hans zit de ballonvaart op een kantelpunt. Onder

De Afdeling zal ook in toenemende mate de leden moeten

druk van de crisis neemt het passagiersaanbod af. Er is een

faciliteren, wellicht samen met ander afdelingen van de

groot aanbod tweedehands materiaal waaronder in toene-

KNVvL. Denk daarbij aan zweef. Om aan al deze zaken te kun-

mende mate supergrote passagiersballonen. Mocht het tij

nen voldoen is geld nodig. Hans verwacht daarom ook dat de

keren, dan zal het niet gemakkelijk zijn om met behulp van

contributie aangepast zal moeten worden aan het niveau van

banken weer grote ballons aan te schaffen.

de dienstverlening van de Afdeling.

Daarnaast zal de toenemende regeldruk ook zijn tol heffen onder de grote ballonnen. Hans doelt hiermee op de ‘EASA

E E N ROL VOOR D E E X VOORZITTE R?

Part OPS’, die in 2017 van kracht zal worden. Dardoor wordt

De kennis die Hans heeft opgedaan in de afgelopen jaren is

er van je verwacht flink te investeren in zaken die niet direct

enorm. Gelukkig blijft Hans beschikbaar om, waar nodig, het

geld opleveren. Om daar onderuit te komen, moet je je beper-

nieuwe bestuur terzijde te staan met die kennis.

ken tot kleine ballons waar op beperkte schaal commercieel

Met een zekere huiver kijkt Hans naar het nieuwe bestuur.

mee gevaren zal worden. Onder de Annex TWO worden

Jong en dynamisch, dat zeker. Maar de ballonvaart is nu meer

luchtvaartuigen gerangschikt als zelfbouw en MLA’s met een

dan ooit gebaat bij een evenwichtig bestuur. Het is daarom

startgewicht van 450 kilo. Daar liggen mogelijkheden voor de

geruststellend, aldus de oud-voorzitter, dat de fusie met de

Ballonvaart. Er is een toenemende belangstelling voor bankjes

PBN ervaren bestuurders aan het nieuw elan van de Afdeling

onder een 65 envelop, noem het een Micro Light Balloon. Uit

toevoegt.

contacten die Hans met EASA heeft blijkt, dat men daar wel oren naar heeft.

Nu Hans meer tijd voor zichzelf overhoudt, kijkt hij uit naar

Hier is helaas geen rol weggelegd voor de KNVvL, maar is de

meer ballonvaarten per jaar te gaan maken. En ook zijn klas-

industrie aan zet. Je zou dan zelf het onderhoud mogen uit-

sieke Piper Cub zal vaker het luchtruim kiezen.

voeren.

Er staan ook [ballon]trips over heel Europa in de planning.

We kennen allemaal Hans zijn belangstelling voor ballon­

Vanaf 2017 wordt de ballonvaart weer interessant, zowel

antiek. Er is ontzettend veel moois op dat gebied bewaard

voor de ballonvaarders als voor de consument. De charme

gebleven. Daar wil Hans een boek van maken. De titel heeft hij

van kleine gezelschappen, die op basis van kostendeling in de

al: Globus Aerostaicus.

KOOIS T R A • Onderhoud incidenteel • Onderhoud jaarlijks • ARC Inspecties • ARC verlenging • Bewaking permanente luchtwaardigheid • Aanschaf van uw ballon

• Lindstrand • Cameron • Thunder and Colt • Sky

• Kubicek • Kavanagh • Schroeder • Ultra Magic

Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons.

0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl

25 JAAR - Let op onze acties!

• Onderhoud, inspecties en ARC’s • Verkoop Cameron ballonnen en toebehoren • Dealer Garrecht transponders

BA L LO O N S | B U R N E RS | BA S K E TS | C Y L I N D E RS | FA N S | AC C ES S O R I ES

twitter.com/CameronEurope facebook.com/CameronBalloonPromotions