Officieel orgaan afdeling
Model vliegsport
modelvliegsport van de KNVvL
Voorzitter gezocht! Museumdagen Soesterberg | Algemene ledenvergadering Spielwarenmesse Neurenberg | Nederland krijgt de WK 3FB 2015
NR.2 - 2013 / jaargang 2
NR.2 - 2013 / jaargang 2
1
Inhoudsopgave 5
4
Museumdagen Soesterberg.
Benzine perikelen.
7
10
Bezoekers WK F3D Deelen.
Rubrieken
NR.2 - 2013 / jaargang 2
4 Museumdagen Soesterberg 4 Zenderproblemen 5 Benzine perikelen 5 Clubinfo 7 Voorzitter gezocht 7 Lezingen en presentaties 7 Bezoekers WK F3D Deelen 8 De PR Commissie zoekt versterking! 8 Algemene Ledenvergadering 25 april 2013 10 Spielwarenmesse Neurenberg, 2013 14 Rectificatie 14 Wedstrijduitslagen 15 Nederland krijgt de WK F3B 2015 Coverfoto:
2
Prachtig gefabriceerde 4-bladige aluminium rotorkop gezien op de beurs in Neurenberg.
Spielwarenmesse Neurenberg, 2013.
Colofon Uitgave:
Modelvliegsport is een officieel orgaan van de afdeling modelvliegsport van de KNVvL Uitgever: Media Primair Modelbouw B.V. / Rob Mekelenkamp Eindverantwoording: Gerard Rutten (KNVvL) ge.rutten@home.nl, 013-5210040 Eindredactie/Organisatie: Jan Melchior (Media Primair) Redactieadres: Ophemertstraat 26, 5045 TG Tilburg pr@modelvliegsport.nl Vormgeving: Ramon Vink, Media Primair Ontwerpbureau BV Advertenties: Ernst Soetendaal / 0342-400 279 ernst@mediaprimair.nl Dagelijks bestuur: Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Vice voorzitter: Commissies: Vz Sportzaken: Vz Instructie en veiligheid: Vz Comm.Terreinen: Vz PR Commissie: Vz Comm. recreatief:
Vakant Paul Beks Arthur Werner Hans van Rooy Rob Metkemeijer Richard Branderhorst Hans van Rooy Gerard Rutten Rob de Wildt
Besturen van niet aangesloten clubs kunnen op verzoek dit magazine toegestuurd krijgen. Uitnodiging: Clubs worden uitgenodigd om ervaringen of zaken uit hun club die interessant voor andere clubs kunnen zijn, naar de redactie te sturen zodat deze meegenomen kunnen worden in dit magazine. Er wordt op vrijwillige basis geschreven, dus geen honorarium. Inleveringsdatum kopij tbv uitgave nr.3-2013: 26 juli 2013
Officieel orgaan afdeling modelvliegsport van de KNVvL
Fijn voor de nieuwe kisten die we hebben gebouwd, die in de werkplaats onrustig liggen te popelen en nu toch echt de lucht in móeten. Gezellig om elkaar weer eens buiten, op het vliegveld te treffen en elkaars modellen te bewonderen en van commentaar te voorzien.
Voorwoord
Misschien verander je dit jaar van een pure recreatieve vlieger in een gedreven en competitieve wedstrijdpiloot. Of misschien verander je wel de andere kant op. Hang je de drive, die noodzakelijk is voor succes bij sportieve wedstrijden, aan de wilgen en vlieg je voortaan puur voor de lol. Of misschien ga je het één met het ánder combineren.
Ik kijk naar buiten, over de geraniums heen en ik zie wat ik al een tijd niet gezien heb. Ik zie een zonnetje en ik zie de temperatuur toenemen. Was het buiten maandenlang kouder dan in mijn koelkast, nu schijnt er dan toch iets in het weerbeeld te veranderen. Eigenlijk wist ik wel dat die verandering zou komen. Verandering is immers de enige constante. Maar wanneer de verandering optreedt weet je niet. En de ene verandering is de andere niet.
De overheid verandert ook. De autoriteit Inspectie Leefomgeving en Transport (IL&T) maakt zich zorgen over het commerciële en wilde gebruik van FPV-vliegen(First Person View), multicopters, drones en soortgenoten, en overweegt nieuwe regelgeving om e.e.a. aan banden te leggen. Wij zijn blij dat Richard Branderhorst van onze Commissie CIV samen met ons KNVvL bureau in gesprek is met de autoriteiten. Winst voor alle betrokkenen.
Het wegvallen van onze voorzitter Peter Mooij is zo’n verandering die hem en ons bijzonder getroffen heeft. Buitengewoon beroerd is het dat Peter zich in zo’n moeilijke fase van het leven bevindt. Voor mij leidde dat ook tot een verandering van een weliswaar heel andere orde. De taken van Peter zijn zoveel mogelijk onder de bestuursleden verdeeld en ik mag nu de voorzitter zijn. Eigenlijk heel leuk, vooral met deze bestuurscollega’s. Maar het is wel een onverwachte verandering met een heel verdrietig donker kantje!
De gemeente Amsterdam pakte het i.v.m. de kroning drastisch aan, veranderde de wetgeving en verbood alle soorten van modelvliegen tijdens de kroning. Je mocht ze zelfs niet in de hand houden! Maar waxinelichtjes waren, evenals honkbalknuppels en hockeysticks, niet verboden!
We kijken uit naar de veranderingen die het voorjaar met zich meebrengt. Pech voor de sporthal waar we droog en windvlaagvrij gevlogen hebben.
Hans van Rooy Interim-voorzitter afdeling Modelvliegsport
Veranderingen horen bij ons leven. En bij óns leven hoort ook modelvliegen. Vlieg ze en geniet ervan!
25 mei: Dutch Nationals, Marine vliegkamp Valkenburg bij Katwijk. Inlichtingen: www.modelvliegsport.nl
27-28 juli: Vario Benelux Helimeeting 2013 Modelvliegclub Voorne-Putten. info: www.varioforum.nl
3-10 augustus: Nationaal Modelvliegkamp te Eibergen. Inlichtingen bezoekers: www.modelvligkamp.nl
31 augustus: KNVvL National Air Games, Vliegveld Teuge. Een evenement waarin diverse disciplines van de KNVvL gaan deelnemen: o.a. Zweef, Zeilvliegen, Ballon, Aerobatics, Parachutisten en Model. Inlichtingen: www.knvvl.nl
Asselberg Cup VV outdoor, 25 en 26 mei, Rozendaalse Heide NK comp. F3A-X A, F3A-X B, F3A-X C, 25 en 26 mei, Ter Apel http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. F3A-B, F3A-C, 26-mei, Son http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. Modelparachutisten, 1-juni, Weert http://www.rc-parachute.nl/homenl.html Thomas Cup VV outdoor + selectie, 1-juni, Garderen NK comp. Modelparachutisten, 8-juni, Odoorn http://www.rc-parachute.nl/homenl.html NK comp. F3J, 1e reserve, 9-juni http://f3j-sport.no-ip.biz/f3j-sport/ NK comp. F3A-B, F3A-C, 15-juni, Gouda http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. F3B, 16-juni, nnb http://www.f3b.nl/index.php NK comp. F5B, 22-juni, Dalfsen http://www.f5b.nl/ NK VV outdoor + selectie, 22-juni, Garderen NK comp. F3A-X A, F3A-X B, F3A-X C, 22 en 23 juni, Stadskanaal http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. F3B, 1e reserve, 23-juni http://www.f3b.nl/index.php NK comp. F4C, F4G, F4H, sp. sch, 23-juni, Leeuwarden http://schaal.modelvliegsport.nl NK comp. F3A, 30-juni, Kaatsheuvel http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. F3K, mini’s, 6-juli, Dokkum http://www.f3k.nl/ NK comp. Modelparachutisten, 7-juli, Emmeloord http://www.rc-parachute.nl/homenl.html NK comp. F3A, 4-aug, Utrecht http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. F3A-B, F3A-C, 18-aug, Dongen http://kunstvlucht.modelvliegsport.nl/ NK comp. Modelparachutisten, 25-aug, Someren http://www.rc-parachute.nl/homenl.html NK comp. F3K, mini’s, 31-aug, Assen http://www.f3k.nl/ NK comp. F5J, 31-aug, Soest http://www.f5j.nl/
Voor verdere informatie zie: www.modelvliegsport.nl / afd. sportzaken
NR.1 - 2013 / jaargang 2
Evenementen/Agenda
3
Tekst en foto’s: Gerard Rutten
Museumdagen Soesterberg Tijdens de museumdagen was het KLU museum het gehele weekeinde open voor publiek. Zoals wellicht bekend gaat het museum verplaatst worden van de huidige lokatie naar een nieuw, nog te bouwen gebouw, op de oude vliegbasis. Op deze lokatie werden er tijdens dit weekeind diverse modellen van de stichting PHantasy in Blue voorgevlogen. Bijgaand een line-up van de modellen die daar gevlogen hebben.
Line up van diverse Phantasy in Blue modellen op vliegbasis Soesterberg.
Fokker T-V van Willy van de Elsen, 320cm span. (bron: www.phblue.nl).
BO105C van Roel van Harn. (bron: www.phblue.nl)
Tekst en foto’s: Richard Branderhorst
Zenderproblemen Er zijn nog zeer veel ‘iets’ oudere zenders in gebruik met wat achterhaalde technologie. Zelf heb ik nog meerdere Futaba FC28’s in gebruik, uiteraard met een 2,4 GHz zendmodule/antenne, in mijn geval met het Weatronic systeem. Laatst had ik een opmerkelijke situatie, wilde na een aantal
vluchten opnieuw de zender aanzetten en zie daar, helemaal niks! Het leek dus op een kapotte schakelaar of iets dergelijks. Na een korte zoektocht (je begint natuurlijk bij de zekering) bleek na wat heen en weer bewegen van de (glas) zekering, het probleem opgelost! Ik heb geen idee welke zenders er allemaal
nog van dit soort zekeringen hebben, maar het kan geen kwaad deze eenmaal per jaar er voorzichtig uit te halen en zowel de zekering als de klemmetjes wat schoon te maken met een wattenstaafje gedrenkt in zuivere alcohol om de oxyde er af te halen. Controleer of de klemmetjes nog goed klemmen, anders wat bijbuigen.
Noot van de redaktie:
NR.2 - 2013 / jaargang 2
4
Als je de zender opent, zul je na even zoeken op de printplaat een dergelijke zekering vinden. Controleer op corrosie van de klemmejes, en maak deze eventueel schoon met alcohol.
Het is sowieso een goed idee om minstens 1x per jaar je zender te openen en alles te controleren. Een deel van de zender (knuppelmechnisme) is mechanisch, waarbij draden door het regelmatig bewegen los kunnen raken, asjes uit de knuppel los kunnen werken, het ratel of veermechanisme los kan komen, ed. Let ook op losse printplaten, loszittende plugjes en andere beschadigingen want we gaan niet altijd zorgvuldig om met onze zenders. Ook de antenne moet gecontroleerd worden en mag niet afgebroken of geknakt zijn en van een degelijke, onbeschadigde montage zijn voorzien. De zender moet zeker binnenin goed schoon zijn, geen stof of ander vuil, anders schoon maken met een kwastje en/ of perslucht. Controleer ook de accu op beschadigingen en check zijn capaciteit!
Tekst en foto’s: Richard Branderhorst
Benzine perikelen Kort geleden kreeg ik foto’s in handen van een vlieger die met benzinemotor aangedreven modellen vliegt. Het betrof een ouder model wat al enige tijd stil had gestaan, mét benzine in de tank! Omdat het model niet wilde starten kwam na onderzoek een totaal vergaan filter aan het licht. De gebruikte benzine was zelf gemixt, met goede olie. Het filter was van een type wat verkocht wordt in de modelbouw als benzinefilter. De reden van deze sterke aantasting is niet helemaal bekend, maar een mogelijk belangrijke oorzaak kán zijn: Ethanol. Veel mensen weten niet dat de tegenwoordige ‘pomp’benzine ethanol bevat, tot 6% aan toe. Dit is van overheidswege verplicht om een aantal redenen. Op zich is dit geen probleem, maar de ethanol heeft een andere inwerking op materialen dan 100% benzine. In de sector van de klassieke brommers is al langer een klaagzang te horen over deze nieuwe fuel. Pakkingen lossen op, bepaalde oudere aluminium legeringen (van carburateurs) raken ernstig aangetast, slangen en rubbers
Op deze foto is duidelijk te zien dan de klunk helemaal is vervuilt en verhard
De klunk zoals die zou moeten zijn, schoon, helder vilt.
verharden of lossen op. Wat kun je hier aan doen? De tank aan het eind van het seizoen leeghalen! Maar dat kan weer een verdroging van membranen en koppelingen opleveren.
Alkylering). Verschijnselen zoals hierboven vermeld zijn voor mij geen issue, de brandstof bevat géén ethanol en behoudt zijn werking over vele jaren (gegarandeerd 95% na 10 jaar). Normale brandstof begint al binnen enkele maanden merkbaar te degraderen vanwege het vervliegen van de werkzame stoffen in de benzine. Daar komt dan verzuurd water voor in de plaats en dan begint de ellende.
Een andere oplossing kan zijn om een alkylate brandstof te gaan gebruiken. Zelf vlieg ik al 10 jaar met volle tevredenheid met de milieuvriendelijke Aspenbrandstof. Dit is een mengsel van 8 LPG soorten, die chemisch weer vloeibaar gemaakt zijn middels alkylering (http://nl.wikipedia.org/wiki/
Clubinfo Vanavond een momentje om in de pen te klimmen naar aanleiding van het ‘Voorwoord’ in Modelvliegsport nr.1/ 2012. Het blad ziet er netjes uit waarvoor HULDE, veel beter dan zijn wat kleurloze en stoffige voorganger. Mijn naam is Olaf Boezelijn en ik ben lid van MVC Woerden en tevens webmaster van de website. In die hoedanigheid heb ik ook ongeveer een jaartje geleden een pagina ‘Algemeen’ van de modelvliegsportsite mogen aanpassen. De modelvliegwereld is een heel aparte. Ik kwam binnen bij de verkeerde club. De leden deden er in elk geval alles aan om nieuwe leden te ontmoedigen door ze te negeren en de clubavonden leken meer op zuipavonden. Dat was mijn eerste kennismaking met de modelvliegsport. Daar stond ik dan met mijn Calmato bouwpakket en na drie bezoeken ben ik maar weggebleven. Om mij heen hoorde ik dat ik niet de enige was met deze ervaring, de clubs mogen best wat aardiger zijn voor nieuwkomers. Dan maar een tweede club proberen. Daar kwam ik in een warm bad. Een fijne vereniging waar men nieuwe leden prettig verwelkomt.
Wat een verschil, ik kreeg alle hulp van de verenigingsleden en iedereen wilde een praatje maken. Inmiddels heb ik een brevet gehaald met behulp van een instructeur en vlieg met plezier bij MVC Woerden. De medaille heeft twee kanten, nieuwelingen denken vaak te gemakkelijk over ‘even’ leren vliegen, hebben maar beperkt doorzettingsvermogen en verlaten vaak snel weer de vereniging omdat ze niet voldoende tijd en inzet willen investeren. Ze waren zich niet bewust van de moeilijkheidsgraad en de tijd die er mee gepaard gaat! Terugkomend op de inhoud van het ‘Voorwoord’ in MVS1, de voorzitter constateerde een gebrek aan belangstelling voor de ALV en het niet verstrekken van kopij, met andere woorden niet meewerken aan een verbetering van de communicatie. Vandaar mijn aanzet om dit dilemma te doorbreken. Wij zijn nu eenmaal lid en dan moeten wij ons ook als zodanig gedragen. Op de ALV in Woerden komen wel véél, maar ook lang niet álle leden opdagen. ‘Waarom zou je, waar is mijn directe voordeel?’ Bij onze vereniging MVC Woerden verzorg ik de website, niet eenmaal per jaar maar
wekelijks. Dat verbindt de leden, zij kunnen daar alles vinden wat er zich binnen de vereniging afspeelt. De website www. mvcwoerden.nl staat als een huis en trekt duizenden bezoekers per maand. Dus niet alleen leden maar ook mensen van buitenaf. Zo smeed je verbanden en trek je nieuwe leden aan. Op het programma staat de ontwikkeling van het project ‘Modelvliegplaza’, een verzamel-plaats van alle beschikbare informatie met betrekking tot modelvliegen zoals evenementen, links naar het modelbouwforum, leveranciers enzovoort. Een project van drie jaar waar drie software experts aan werken, kosteloos via Open Source Software. Het systeem moet duizenden bezoekers tegelijk kunnen verwerken en er moeten duizenden pagina met informatie op komen. En ja, ik zoek nog de samenwerking met een ieder die zich hiervoor wil inzetten! Noot van de redactie: Dit is een reactie op het voorwoord van onze ex-voorzitter in de eerste nieuwe uitgave van Modelvliegsport. Door omstandigheden is dit stuk pas (te) laat in deze uitgave terecht gekomen, waarvoor onze excuses.
NR.2 - 2013 / jaargang 2
Tekst: Olaf L.J. Boezelijn (webmaster MVC Woerden)
5
1. Hangar Modelbouw, Kampen 2. RCtechnics, Bleiswijk 3. Modelbouw Shop Twente, Delden
4
4. Ikarus Flight Holland, Valthermond
1
Openingstijden:
5. 4RC.nl, Doetinchem
Maandag: • 19.00 tot 21.00 uur
3 5
2
Modelbouwshop Twente • Sluisstraat 18A 7491 GA Delden • Telefoon 074 3491453 Internet: www.modelbouwshoptwente.nl
hangar.nl Open: dinsdag t/m vrijdag 13.30 - 21.00 zaterdag 9.00 - 16.00
ADVERTENTIE RCHELIPARTS_A5.pdf
Wilhelminalaan 38 8262 DG Kampen Tel./Fax: 038 331 37 07 1
12-03-13
• ALLES DIRECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR voor 17:00 uur besteld (via de site), zelfde dag verzonden
• GRATIS VERZENDKOSTEN BOVEN DE € 75,- * C
• DE GROOTSTE ONDERDELENSPECIALIST VAN DE BENELUX
M
Y
CM
13:45
Alle kits en onderdelen op voorraad van: T-Rex 100, 250, 450, 500, 550, 600N/ 600E, 700N/ 700E, 800E Thunder Tiger E325/E325V2, 30 / 30V2, 50 / 50V2, E550, X50/ X50E, 90/ 90 STD / 90 SE / 90 3D, G4, E720, E820 Blade MSR/MSR X, 120 SR, SR, NANO CP X, MCPX/ MCPX bl, 130X, 300X, 450 3D / 450X, 500 3D / 500X, 550X Compass Sport X, Knight 3D Nitro / Electro, 3D Plus, 6HV, Atom, Odin HIROBO Freya evolution, Sceadu SDX•SWM, Shuttle plus 2, Scale Alle Flybarless Systemen van: Align, Beast X, HC3 X / HC3 SX, GT-5, JR Propo
MY
CY
CMY
NR.2 - 2013 / jaargang 2
K
origineel distributeur
0165 - 330421 / 0031 165 330421
Openingstijden: ma t/m vr 09.30 t/m 18.00 h za 09.30 t/m 17.00 h
6
Bezoek ook onze website: www.rcheliparts.com
Dinsdag: • 10.00 tot 21.00 uur Woensdag t/m zaterdag: • 10.00 tot 18.00 uur
Bilderdijkstraat 100a, DOETINCHEM Tel. 0314 - 36 62 60 www.4rc.nl • 24h per dag online Openingstijden: Maandag: Dinsdag: Woensdag: Donderdag: Vrijdag: Zaterdag:
14.00 - 20.00 14.00 - 19.00 Gesloten 14.00 - 20.00 14.00 - 19.00 10.00 - 17.00
Voorzitter gezocht! Sinds begin maart, toen Peter Mooij aankondigde dat zijn gezondheidsomstandigheden het hem nagenoeg onmogelijk maakten om als voorzitter te functioneren zoals hij vond dat het zou moeten gebeuren, zit het afdelingsbestuur Modelvliegsport zonder voorzitter. Wij doen een dringend beroep op alle besturen om te helpen zoeken naar een voorzitter. Dit moet vooral een bestuurder zijn, als hij of zij niet vliegt is dat geen probleem! Een goede bestuurder is in dit geval belangrijker dan een goede vlieger. De afdeling Modelvliegsport heeft meer dan 4300 leden en 72(73?) aangesloten clubs, maar zonder voorzitter zitten is géén goede zaak! In de huidige tijd heeft de afdeling
absoluut iemand nodig die alle activiteiten in goede banen leidt en er voor zorgt dat onze belangen intern en extern zo goed mogelijk verdedigd worden. De voorzitter heeft veel mogelijkheden om samen met het afdelingsbestuur het toekomstig beleid uit te zetten. Voor de diverse operationele zaken (instructie & veiligheid, sport, terreinen, recreatief en pr) zijn commissies actief die middels de commissievoorzitter ook binnen het afdelingsbestuur vertegenwoordigd zijn. De voorzitter zorgt ervoor dat alles op rolletjes loopt en maakt het vooral mogelijk dat de commissies hun werk goed kunnen doen. De voorzitter is bekend met de diverse facetten en uitdagingen van het modelvliegen, maar hoeft zelf niet perse een ervaren vlieger te zijn.
• Bent u degene die het stokje overneemt? • Of kent u iemand die een goede kandidaat zou zijn? Neem dan contact op met de secretaris (Paul Beks, secretaris@modelvliegsport.nl) of vice-voorzitter (Hans van Rooy, terreinen@ modelvliegsport.nl) voor meer informatie. Denk er eens over na, of denk in ieder geval mee! Want de KNVvL… dat bent u uiteindelijk gewoon zelf!
Tekst: Paul Beks
Lezingen en presentaties Bij de KNVvL komen regelmatig vragen binnen of we mensen kennen die iets leuks of nuttigs kunnen vertellen over modelvliegen op hun clubavond. We hebben als afdelingsbestuur eigenlijk maar een heel beperkt clubje mensen waar we dan naar kunnen doorverwijzen. Toch vermoeden we dat er in het land veel meer mensen zijn die met passie kunnen vertellen over een specifiek onderdeel van onze hobby. Ben jij zo iemand of ken jij zo iemand die graag eens bij een andere club iets over je expertise zou wil vertellen? Geef dit dan door aan secretaris@modelvliegsport.nl. We gaan dan een lijst met gastsprekers samenstellen en verspreiden naar de clubs. Vermeld in de mail even je naam, woonplaats, onderwerp en de vergoeding die je hiervoor eventueel wilt hebben.
Tekst: Paul Beks
Bezoekers WK F3D
Deelen
De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang door een team onder de enthousiaste leiding van Arno Keijzer en Rob Metkemeijer. De voorinschrijvingen voor de landenteams zijn inmiddels afgerond en naar verwachting zullen 19 teams van alle continenten deelnemen aan het WK. Het is voor het eerst sinds 2000 dat er weer een officieel EK of WK in Nederland wordt georganiseerd. We kunnen ons voorstellen dat u tijdens de week van het WK eens een kijkje wilt komen nemen. Dat is uiteraard mogelijk, maar dit kan echter alleen maar wanneer je je als bezoeker vóóraf hebt geregistreerd omdat
Deelen nog altijd een actieve militaire basis is. Vooraf registreren kan tot uiterlijk 1 juli en gaat eenvoudig via een formulier op de website van het WK, www.wcf3d2013.nl. Via de link Registrationform visitors kunt u uw persoonlijke gegevens vrijblijvend invullen.
Je hoeft nog geen datum in te vullen wanneer je wilt komen. Bezoekers die niet van tevoren zijn aangemeld zullen helaas geen toegang hebben.
NR.2 - 2013 / jaargang 2
Zoals al eerder aangekondigd zal van 22 tot en met 29 juli het wereldkampioenschap F3D (pylonrace) worden gehouden op vliegbasis Deelen bij Arnhem.
7
Tekst: Gerard Rutten
De PR Commissie zoekt versterking! De associaties die niet-vliegers bij de Modelvliegsport hebben zijn vaak onjuist. De één denkt aan ‘speelgoed’, de ander denkt aan een lawaaisport. Terwijl wij allen weten dat er weliswaar veel recreatief gevlogen wordt, maar dat er hierbij veel techniek en opleiding komt kijken. En dat er naast het vliegen met een verbrandingsmotor wat door veel (zelf)regulering slechts zelden tot geluidsoverlast leidt - ook nog veel met elektro gevlogen wordt, of zelfs gezweefd wordt ziet men ook vaak over het hoofd. Toch hebben wij vaak met deze publieke opinie te maken. Niet alleen bij de aanvraag van een omgevingsvergunning, maar ook bij het interesseren van potentiele leden. Maar niet alleen naar buiten toe moeten we ons met PR bezig houden. Hoe laten we leden (en clubs) inzien dat centrale belangenbehartiging een noodzaak is om tegen alle factoren in die ons het vliegen onmogelijk of moeilijker willen maken, een stem te laten horen? Veel van het werk hiervoor gebeurt op de achtergrond en is voor leden niet altijd direct zichtbaar. De PR Commissie heeft dan ook een aantal belangrijke maar verschillende taken: • Communicatie naar de aangesloten leden, bijvoorbeeld via de website, het blad ModelVliegSport en/of met een nieuwsbrief; • Het maken van materiaal ter ondersteuning van clubs bij de contacten met (lokale) over-heden, denk aan een informatiefolder, etc.; • Het bieden van algemene informatie over de modelvliegsport voor allerlei belanghebbenden, zodat de juiste indruk van de sport ontstaat; • Het interesseren van potentiele modelvliegers voor de Modelvlieg-
sport, bijvoorbeeld door aanwezig te zijn op evenementen zoals de Luchtmachtdagen. Op dit moment bestaat de PR Commissie uit Gerard Rutten (hoofdredacteur Modelvliegsport, commissievoorzitter en in die hoedanigheid ook Afdelingsbestuurslid), Paul Beks (website onderhoud), Wout Heine (jeugd & educatie), Arthur Werner (redactielid Modelvliegsport) en Huib van Putten (ondersteunend lid). Gezien de zeer diverse taken zoeken wij als commissie versterking. Wij zijn op zoek naar: • Een editor voor de website: iemand die actief op zoek gaat naar nieuw materiaal of bestaand materiaal geschikt maakt voor de website en er zo voor zorgt dat we steeds ‘verse’ content kunnen plaatsen; • Iemand die zich bezig wil houden met de ‘publieksbetrekkingen’ waaronder het aanmaken of geschikt maken van materiaal dat clubs kunnen gebruiken voor communicatie met overheden en belanghebbenden, brochures, etc; • Mensen die namens de KNVvL een stand willen bemannen op evenementen waar potentiele leden te verwachten zijn. De commissie komt regelmatig in Maarsen of Woerden bij elkaar. Heb je interesse in één van de functies of wil je op een andere manier een bijdrage leveren? Neem dan snel contact op! Gerard Rutten / Voorzitter Commissie PR pr@modelvliegsport.nl - telefoon: 013 5210040
Tekst: Paul Beks, Foto’s: Gerard Rutten
Algemene Ledenvergadering 25 april 2013 Tijdens de afgelopen jaren was een veel gehoorde klacht van clubbestuurders dat de Algemene ledenvergadering van de afdeling Modelvliegsport ten koste gaat van een vliegdag omdat deze altijd op zaterdag werd gehouden. Vaak hadden we dan ook nog eens de pech dat het buiten stralend weer
NR.2 - 2013 / jaargang 2
8
Hans van Rooy tijdens presentatie op de ALV te Woerden.
was, terwijl binnen over droge materie als begrotingen en jaarverslagen werd gesproken. Mede daarom werd gekozen om de ALV op een donderdagavond te houden, deze keer in de vergaderruimte van de KNVvL in Woerden. Afgevaardigden van 20 clubs meldden zich,
en, alsof de duvel er mee speelde, het was eigenlijk de eerste warme dag / avond van het jaar en buiten zitten zou veel prettiger zijn geweest. Gelukkig was de presentatie door vicevoorzitter Hans van Rooy waarin de agenda van de vergadering behandelde boeiend en afwisselend genoeg om de deelnemers een kleine twee uur aandachtig te laten luisteren. Iedere commissievoorzitter kreeg de gelegenheid om de uitgevoerde zaken van het afgelopen jaar toe te lichten en de plannen voor de komende tijd kenbaar te maken. Blijkbaar was het verhaal zo helder dat van de rondvraag deze keer door niemand gebruik werd gemaakt. De avond werd onder het genot van een drankje op informele wijze afgerond. De notulen van de vergadering zullen worden verstuurd naar de secretarissen van de aangesloten clubs.
WORD NU ABONNEE
EN MIS GEEN UITGAVE MEER! >> ModelbouwAktueel
>>
>>
Modelauto
Het enige echte hobbyblad voor verzamelaars van automodellen. In elk nummer honderden nieuwe miniatuurmodellen van de nieuwste auto’s, maar ook historische en nostalgische modellen, tot oud speelgoed aan toe. Met natuurlijk veel aandacht voor de echte auto’s en de verhalen er omheen, plus agenda van verzamelbeurzen en andere evenementen.
Het hobbytijdschrift voor radiografisch bestuurde auto’s, vliegtuigen, helikopters en boten. Alle facetten ervan komen aan bod in dit unieke hobby-’vakblad’. Testberichten, bouwbeschrijvingen van nieuw uitgekomen modellen, actueel nieuws over álle nieuwe modellen, plus info over toebehoren, shows en tentoonstellingen.
Kado tip!
De Modelbouwer
Het echte modelbouwen staat centraal in dit veelzijdige modelmagazine: vliegtuigen, schepen, wagens en rijtuigen, stoom, auto’s, treinen enz. Dat biedt eindeloze mogelijkheden om van elkaars werkstukken te genieten en nieuwe vaardigheden en technieken te leren. De 60 pagina’s dikke Modelbouwer is het officiële tijdschrift van de Nederlandse Vereniging van Modelbouwers.
✁ LEES ALLES OVER MODELBOUWEN/VERZAMELEN Modelbouw Aktueel (6 nummers)
Jaarabonnement € 39,90 (België € 41,50)
Modelauto (6 nummers)
Jaarabonnement € 35,00 (België € 36,50)
De Modelbouwer (10 nummers)
Jaarabonnement € 53,00 (België € 59,00)
Ja, ik kies voor de hierboven aangekruiste uitgave(n). Dit verplicht mij tot niets. Ik machtig u hierbij om het verschuldigde bedrag af te schrijven van mijn rekeningnummer: Naam: Adres: Postcode:
Plaats:
Email: Datum:
Modelbouw
NR.2 - 2013 / jaargang 2
Ja, ik ben geïnteresseerd in een abonnement en wil mij graag abonneren op:
Handtekening:
Vul de bon in en stuur naar Media Primair Modelbouw B.V., Antwoordnummer 154, 7240 WB Lochem, Nederland. (een postzegel is niet nodig). Voor vragen kunt u mailen naar: modelbouwaktueel@mediaprimair.nl of bel naar (0031) (0)6 12564239 (8h30-12h30). Meer weten of abonneren via 9 internet? Ga naar www.modelbouwaktueel.nl, www.modelbouwers.nl of www.modelauto.nl * Er is geen mogelijkheid deze incasso te storneren. ** Voor België: automatische incasso is voor alsnog niet mogelijk. U ontvangt een factuur.
Tekst en foto’s: Jan J Melchior
Spielwarenmesse Neurenberg, 2013
NR.2 - 2013 / jaargang 2
10
Zit er nog toekomst in de (echte) modelbouw of vliegen we tegenwoordig alleen nog maar met voorgekauwde, en door fabrikanten bepaalde toestellen? Iets wat ik me meer en meer afvraag, als je tenminste naar het aanbod van de meeste winkeliers en fabrikanten kijkt. Vroeger kocht je daar een doos met voorgesneden hout, een tekening en bouwbeschrijving en moest je het toestel toch zelf bouwen en afwerken. Hierdoor ontstond er een grote diversiteit aan modellen op het veld die wel op dezelfde bouwdoos waren gebaseerd, maar toch stuk voor stuk uniek waren. En dat maakte het interessant, en soms spannend, e.e.a. afhankelijk van de bouwervaring van de bouwer en de inspanning die hij zich had getroost om een onderscheidend model te bouwen. Nee, ze zijn er nog wel, die bouwdozen, op een stoffige plank hoog in de winkel of in een catalogus van veelal traditionele Amerikaanse fabrikanten, maar het allergrootste deel wat tegenwoordig word aangeboden is schuim, ARTF, RR enz. Prima vliegende modellen trouwens, maar het gaat hier dus duidelijk om zo snel mogelijk te willen vliegen zonder je bezig te moeten houden met bouwperikelen. Behalve natuurlijk die enkeling die ‘echte’ (schaal) modellen bouwt, vaak zelfs zelf ontworpen, en met eigen, slimme oplossingen om het zo functioneel mogelijk te maken. Die bouwers zijn de kersen op de taart, en oogsten dan ook vaak veel bewondering
op het veld! De basis voor deze bouwers ligt (lag) echter wel bij de eerder genoemde houtbouwdozen, en bij het gebrek hieraan lijkt de echte modelbouwer dus ook (bijna) uit te sterven. Maar genoeg gezegd, de markt veranderd nu eenmaal dus daarom ben ik, zoals ieder jaar, weer naar de Spielwarenmesse in Neurenberg geweest, om met leveranciers en fabrikanten te praten over dit soort ontwikkelingen en om nieuwtjes op te doen over de modelvliegsport. Deze jaarlijks gehouden beurs is de bron voor alles wat maar met modelbouw, speelgoed en gerelateerde zaken te maken heeft, bezocht door ~73.500 bezoekers, bezet door ~2750 leveranciers uit 60 landen. Het is ieder jaar weer een vermoeiende bezigheid
Focke-Wulf FW190 in schuimtechniek; 55 cm span, 200 g.
om dit enorme complex in een aantal dagen af te speuren naar vernieuwende zaken en trends die voor ons modelvliegers van belang zouden kunnen zijn. In het aanbod voor de modelvliegerij zijn al jaren een aantal trends te onderscheiden, en in sommige gevallen is het jammer dat fabrikanten zich daar primair op richten. Een duidelijke trend die al jaren opgang maakt zijn modellen in PE schuimtechniek. Ik denk dat 60-70% van het huidige aanbod in vliegtuigmodellen tegenwoordig wel uit schuim bestaat en dan ben ik nog voorzichtig! Mooi vorm gegeven, vergevingsgezind, licht van gewicht en relatief goedkoop. Deze modellen vliegen over het algemeen bijzonder goed en zijn meestal in een paar
Tucan (semi)schaalmodel, intrekbaar landingsgestel, ARTF schuimtechniek. elektro aangedreven, 130cm, 1,8kg.
U-can-fly, hoogdekker elektro rolroertrainer, in schuim techniek, 146cm span, 1,3kg,
avonden vliegklaar te maken. Wel is er een duidelijk onderscheid in maatvoering, veel modellen die je ziet zijn ontworpen rond een 3S 2200 mAh LiPo en hebben daardoor meestal spanwijdtes tot ongeveer 100 cm. Ze zijn goedkoop maar relatief licht van gewicht, dus vaak gevoelig voor wind. Veel van deze modellen kunnen meestal alleen maar opgegooid worden en niet starten vanaf een grasbaan. Deze modellen zijn daardoor niet écht geschikt voor de beginner maar gelukkig zie je voor hun langzamerhand ook een trend ontstaan met grotere (beginner) modellen met spanwijdtes van 120-~160 cm. Véélal hoogdekker modellen die de oudere houtbouw beginnermodellen langzaam gaan vervangen en wél van gras kunnen starten en landen!
samengesteld, soms zelfs kompleet met de benodigde servo’s en aandrijfmotor, en in het extreme zelfs kompleet met een zender en aandrijfaccu. Zowel in houtbouw als eerder genoemd schuim en soms ook in GFK, uitgekiende ontwerpen met over het
algemeen prima vliegeigenschappen. Maar wel een eenheidsworst waarbij de vlieger nauwelijks tot geen inzicht en/of invloed heeft over de bouw, interne constructie, aandrijving, besturing en afwerking van het model. Dit heeft dus weinig met ‘echte’
Houtbouw ARTF retro-model van de overbekende Engelse Bullet, 147cm span, brandstofmotor aandrijving.
NR.2 - 2013 / jaargang 2
Een tweede duidelijke trend is ARF, ARTF, RR, ed. Verkrijgbaar in allerlei schaalgroottes, van ~100 cm tot ruim over de 200 cm span. Modellen die deels al zijn gebouwd en/of
Verzameling kleine ARTF, schuim vervaardigde, elektro aangedreven modellen. De groene Edge 540QQ is klein genoeg om op de hoedenplank mee te nemen, maar groot en krachtig genoeg om op een windluwe dag lekker in het park mee te vliegen; 66cm span, 230g.
Typische houtbouw ARTF startermodellen, ‘no nonsense’, sterk, degelijk en voorspelbaar.
11
De in de vorige MVS beschreven Carbon Super Cup, 60 cm, 90 gr. Door de ingebouwde 3-assige gyro kan deze goed buiten ingezet worden, anders was dit praktisch onmogelijk. Maar het blijft een kwetsbaar model, dus oppassen is de boodschap.
Saulnier N; 42 cm span, 36,5 g, een mooi micro model in schuimtechniek.
modelbouw te maken maar levert wel snel een (goed) vliegend, en mooi uitziend model.
groot en krachtig model die ze in allerlei omstandigheden in kunnen zetten.
Een derde trend is klein, en het is me eigenlijk niet duidelijk waarom er zo enorm veel van dit formaat modellen worden aangeboden. Meestal uit schuim, met spanwijdtes van 40-60 cm en met een vlieggewicht tot ca. 100 g. Leuk en mooi, dat zeker, vólledig functioneel (het demonstreert duidelijk de mogelijkheden binnen de hedendaagse modeltechniek en micro elektronica), verder relatief goedkoop en dus daarom lijkt het erg aantrekkelijk voor beginnende modelvliegers. Uiteraard prima geschikt voor indoor, maar ‘echt’ modelvliegen in buitencondities kun je daarmee meestal niet, er zijn gewoon te veel beperkingen om de modelvliegsport zoals wij die voorstaan goed onder de knie te krijgen. Het is daarom jammer dat deze modellen juist voor een beginner zo aantrekkelijk lijken, want je creëert hiermee valse verwachtingen. Het zijn soms leuke modellen voor erbij, voor ervaren vliegers, maar ik denk dat de meeste lezers toch liever bezig zijn met een
De vierde trend is Elektro aandrijving. Je ziet duidelijk dat men voor veel modellen nu echt de weg van de elektro aandrijving heeft ingeslagen. Een schone, en relatief stille krachtbron, met huidige prestaties die gelijkwaardig zijn aan de eerder gebruikte brandstof motoren. Een krachtbron die eenvoudig is in te bouwen, en in sommige gevallen (bv. pusher of meervoudige aandrijving) zelfs meer mogelijkheden biedt dan brandstofmotoren. Wat vliegduur betreft kan deze soms nog iets te kort komen t.o.v. brandstofmotor aandrijvingen, maar dat wordt met de ontwikkeling van nog krachtiger en lichtere LiPo accu’s steeds beter. Opvallend dit jaar was de grote hoeveelheid vliegende platforms zoals quadrocopters (4-motorig), hexocopters (6-), octocopters (8-). Uitgevoerd met uitgekiende elektronica om de motoren individueel te regelen, veelal met een uitgekiende en geïntegreerde
NR.2 - 2013 / jaargang 2
12
Vliegende platformen waren dit jaar ruim aanwezig.
gyrostabilisatie en zelfs ook met GPS voor exacte positionering. De kleinste past in de palm van je hand, is eigenlijk gewoon speelgoed maar demonstreert wél hoe goed deze machines zijn te besturen, de grote professioneel en geschikt om zware camera’s te vervoeren voor observatie of andere doeleinden. Juist over dit soort modellen (in de pers vaak ten onrechte als drones aangeduid) is er de laatste maanden behoorlijk wat commotie ontstaan, onder andere i.v.m. privacy regels en wetgeving omdat je met dit soort modellen letterlijk in andermans tuin of huis kunt kijken zonder dat ze dit merken. Voor de periferie zie je verder aanpassingen aan de tegenwoordig veelvuldig gebruikte 2,4 GHz zenders, zenderantennes die bij sommigen onzichtbaar in de zender behuizing zijn geïntegreerd, meer en meer sensors voor de terugkoppeling uit het model, en diverse interface mogelijkheden tussen de zender en PC, laptop, Ipad, PDA of Smartphone.
Een Bell Osprey V22, met werkende en kantelbare helipods. De props/rotors zijn weggelaten vanwege de omvang; 2,5 kg, 645 mm rotors.
Opvallend is het toenemende gebruik van 3-assige gyro’s in vliegtuigmodellen, e.e.a om het vliegen in minder gunstige omstandigheden met (eerder genoemde) kleinere modellen mogelijk te maken. Bij sommige leveranciers is deze gyro zelfs al geïntegreerd in de ontvanger. En was er dan helemaal niets voor de ‘echte’ modelbouwer/vlieger?..... Voor een deel gelukkig toch wel! Grote GFK schaalmodellen bij Horizon, Jamara, Simprop en Ripmax, veel grotere houtbouw (schaal)modellen bij BMI, Robbe
Large scale GFK model, Yak 54, 2,6m span, 12,7-13,2 kg, 120 CC boxer.
(Flitemodels), Ripmax en Sebart. Eerlijke houtbouw startermodellen bij Picheler en Aeronaut. Mooi gefabriceerde aluminium landingsgestellen en rotorkop techniek van FlyFly en Thunder Tiger, of schaalmodellen en rompen van FlyFly en SkyRush, waaronder een volledig operationele Bell Osprey. Maar eerlijk is eerlijk, dit zijn vaak modellen die je niet direct bij een winkel zal tegenkomen, en ook déze modellen zijn tegenwoordig voor een deel ARTF! Je moet hiervoor dus vaak wel even de website op van de betreffende fabrikanten of leveranciers om ze te vinden, en die zijn er gelukkig nog genoeg, óók voor
de aloude houtbouwdozen, maar dat is voor ons geen probleem, toch?
Houtbouw ARTF model van de Pilatus PC6; 145 cm (230 cm) span, 1,3 kg (4,9 kg).
Schitterend GFK model van een Blanik zwever, 4,2m span, 10kg.
Tweemotorig houtbouwmodel van een Twin Commander rescue toestel.
Een Wilga schaalmodel, 2,24cm, 6,4kg, brandstofmotor aangedreven.
NR.2 - 2013 / jaargang 2
Large scale ARTF houtbouw modellen van een Declaton, 3,5m span, en een Piper, 2,7m.
13
Informatie op www.modelvliegsport.nl over de wedstrijden (rechts boven op de home page onder Sportzaken) In de agenda zijn de uitslagen verwerkt: op de blauwe tekst in de eerste kolom klikken. De verwijzing naar de actuele reglementenboeken; zie “Reglementen”. Onder “sportzaken -> archief” zijn de einduitslagen van 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012 terug te vinden. Onder “sportzaken -> archief -> ereplaatsen NK’s” staat drie overzichten met ereplaatsen voor alle NK-klassen vanaf 1990.
Rectificatie Bij het artikel over de Vliegersvergaderingen in “Modelvliegsport” 2013-1 zijn van enkele poserende subcommissies geen foto’s geplaatst. (excuses van de redactie! ) Hierbij wat onze lezers nog te goed hebben.
sc Lijnbesturing
NR.2 - 2013 / jaargang 2
14
sc RB Elektro
sc RB Helikopter
sc RB Schaalmodellen
sc RB Pylonrace
Wedstrijduitslagen Internationaal WK F3P (RB Kunstvlucht Indoor) Data: 2 tot 9 februari 2013 Plaats: Coburg, Duitsland Resultaat: 7 Derk van der Vecht 31 Max Scholten 41 Bert van der Vecht
Aantal deelnemers: 49 Ploeg: 9 van de 15 Junioren: 9 Max Scholten Aantal deelnemers: 12 Website: http://www.indoor-rc.de
Finalisten bij het eerste Wereldkampioenschap F3P; tweede van rechts: Derk van der Vecht
Nationaal NK-competitie RB Kunstvlucht F3P 13 januari 2013, Geleen Klasse F3P-A (8 deeln.): 1. Derk van der Vecht 2. Ernst Disse Klasse F3P-B (5 deeln.): 1. Yannick van Moerkerk 2. Johannes Kolks Klasse F3P-C (5 deeln.): 1. Richard Huizer 2. Niels Buitenhuis Klasse F3P-AM (4 deeln.): 1. Derk van der Vecht 2. Nando te Riele
2000 1937 2000 1644 2000 1990
2. Ernst Disse Klasse F3P-B (6 deeln.): 1. Yannick van Moerkerk 2. Winfried de Vries Klasse F3P-C (6 deeln.): 1. Niels Buitenhuis 2. Richard Huizer Klasse F3P-AM 1. Derk van der Vecht 2. Nande te Riele
1875 2000 1916 2000 1999 (4 deeln.): 2000 1910
NK-competitie RB Zweef F3J 2000 1880
7 april 2013, vlb. Leeuwarden (31 deeln.): 1. Frank van Melick 4000 2. Peter Zweers 3981,1
Na de wedstrijd van 24 februari is de wintercompetitie voor indoor kunstvlucht beëindigd. Volgens het systeem voor het vaststellen van de ereplaatsen zijn deze behaald door: Klasse F3P-A (10 deelnemers): 1. Derk van der Vecht 2. Ernst Disse 3. Ron Smetsers Klasse F3P-B (4 deelnemers): 1. Yannic van Moerkerk 2. Corné van Seters 3. Winfried de Vries
NK-competitie RB Zweef F3K 16 februari 2013, Malden Klasse F3K (25 deeln.): 1. Peter Aanen 2. Vincent Merlijn Klasse Mini’s (8 deeln.): 1. Loet Wakkerman 2. Vincent Merlijn
Afgelaste wedstrijden: 5981 5952 6000 5087
NK-competitie RB Kunstvlucht F3P 24 februari 2013, Zevenbergen Klasse F3P-A (9 deeln.): 1. Derk van der Vecht 2000
Koude Jatten Cup, 19 januari Thermiekvogel Cup, 2 februari Crocus Cup, 16 maart
Uitgestelde wedstrijd: F5J, 9 maart; gaat naar 29 of 30 juni
EREPLAATSEN NEDERLANDSE KAMPIOENSCHAPPEN KNVvL AFDELING MODELVLIEGSPORT WINTERCOMPETITIE F3P 2012-2013
Klasse F3P-C (6 deelnemers): 1. Niels Buitenhuis 2. Richard Huizer 3. Stef Buitenhuis Klasse F3P-AM (4 deelnemers): 1. Derk van der Vecht 2. Nando te Riele 3. Bert van der Vecht
Tekst en foto: Peter Keim
Nederland krijgt de WK F3B 2015
Naast Wout (observer RC Soaring) waren de vertegenwoordigers voor Nederland Peter Keim (delegate), Rob Metkemeijer (alternate delegate, Pylonrace sub committee chairman),
Henny van Loon (observer F3A Aerobatics), Frits van Laar (sub-committee member RC Helicopter), Gerard Rutten (sub-committee member Scale), Rob Olijve (sub-committee member Control Line). Hans Visser reisde weer mee als de delegate voor Nieuw Zeeland. Naast weer een hoop te behandelen voorstellen voor reglementswijzigingen (eerst in detail in de diverse Technical Meetings, de tweede dag plenair) stond er een open discussie over de toekomst van onze Wereld-
De Nederlandse delegatie via de spiegels in het plafond van de vergaderzaal: v.l.n.r. Rob Olijve, Henny van Loon, Wout Heijne, Gerard Rutten, Frits van Laar, Rob Metkemeijer, Peter Keim, Hans Visser.
en Europese Kampioenschappen op de agenda. Moeten we zo doorgaan of moet er een andere weg ingeslagen worden? Voor de komende vier jaar is vastgelegd geen nieuwe WK-klassen goed te keuren. Wordt vervolgd! Een uitgebreid verslag over deze CIAM Plenary meeting 2013 is naar onze subcommissies en afdelingsbestuur gestuurd. Het is ook te downloaden op www.modelvliegsport.nl.
Komende WK’s en EK’s: WK’s 2014: F2 Polen F3F Slowakije F3J Slowakije F4C Frankrijk F5B Oostenrijk EK’s 2014: F1 senioren Roemenië F3A Liechtenstein F3C, F3N ? F3K ? F3P ?
NR.2 - 2013 / jaargang 2
In de zomer van 2015 wordt het Wereld Kampioenschap “drie taken zweef” (klasse F3B) in Nederland gehouden. Dit is het resultaat van de CIAM Plenary Meeting 2013, welke op 19 en 20 april te Lausanne, Zwitserland, gehouden werd. Initiatiefnemer, en straks de organisator Wout Heijne heeft fase 1 van zijn doel bereikt.
15
Grenzeloze Aerobatics Carden Aircraft en Extra, de ultieme aerobatics combinatie. Carden Aircraft is bekend vanwege zijn fantastische presterende kunstvlucht toestellen. De Carden Edition 89” Extra 300 is de compacte, 2,25m uitvoering van de 126”. De Hangar 9 - Carden Aircraft Extra 50-60cc heeft een fantastische look, kwaliteiten en hardcore 3D capaciteiten. De romp en vleugels zijn licht maar robuust opgebouwd uit de beste materialen en afgewerkt met UltraCote polyester folie. Dankzij de verre voorbewerking van diverse delen is bouwen snel en eenvoudig. Zo is de tank al volledig geïnstalleerd en zijn de scharnieren en roerhevels al bevestigd. Een DA-60 motor past zo op het voorgeboorde motorschot, maar er is natuurlijk ook een conversie kit voor electro motor beschikbaar. De GfK motorkap, wielkappen, het aluminium landingsgestel en de Side Force Generators worden standaard meegeleverd.
Specificaties | HAN4625
Spanwijdte Lengte Vleugeloppervlakte Weight Motor Elektromotor Zender Servo’s
2.25 m 2.15 m 92 qdm 8.20-9.50 kg 50-62ccm 50-60ccm 6 kanaals of meer 7 stuks
Hangar 9 en Carden Aircraft weten hoe jij wilt vliegen! Ga voor een dealer naar horizonhobby.de.
SHOPS
horizonhobby.de/haendler
VIDEOS
youtube.com/horizonhobbyde
NEWS
facebook.com/horizonhobbyde
SERIOUS FUN
© 2013 Horizon Hobby, Inc. E-flite, Hangar 9, Serious Fun and the Horizon Hobby logo are registered trademarks of Horizon Hobby, Inc. Carden Aircraft and its associated logos and body designs are either trademarks or registered trademarks of Carden Aircraft Corporation and are used under license by Horizon Hobby, Inc. 37751.NL