Riser 2015 (59)

Wedstrijdspecial Wedstrijden in Spanje Interviews De competitiewereld X-Alps

Apr 2015

Vliegreis door ItaliĂŤ Nieuwtjes van de Stubai Cup 2015 Hoe word je tandempiloot in Zwitserland?

59 1

riser To rise, rose, risen (Eng): Move upward!

Riser is het officiële orgaan van de Afdeling Schermvliegen van de KNVvL. Riser is gratis voor KNVvL-leden die zijn aangesloten bij de Afdeling Schermvliegen.

Hoofdredacteur Bastienne Wentzel Redactie-adres Eikenlaan 11, 3749 AE Lage Vuursche riser.schermvliegen@knvvl.nl.

Redactie Peter Blokker, Karlien Engelen, Bastienne Wentzel, Maaike Zijderveld, Wouter Stigter.

Vormgeving & DTP Leonard Bik en Jos Claassen.

Medewerkers Tamara Blokker-Hondsmerk.

Druk Drukkerij Hub Tonnaer bv.

Advertenties Alle informatie, opgave en aflevering mail naar communicatie.schermvliegen@knvvl.nl Digitale foto’s en tekst Kunnen worden aangeleverd via: riser.schermvliegen@knvvl.nl of per cd-rom.

De redactie is niet aansprakelijk voor schade, ontstaan door eventuele fouten in de berichtgeving. De redactie, noch het bestuur van de Afdeling Schermvliegen is verantwoordelijk voor de inhoud van door derden ingezonden stukken.

Bam Bam! Daar gaan we weer. Overal zand. De bovenkant van het duin komt veel te snel dichtbij.

“Please hou het scherm onder controle. Niet over het duin, niet over het duin, niet over...”

Dan liggen we eindelijk stil. We krabbelen overeind. Voorzichtig maak je het scherm los uit de struiken. Had ik het 20 minuten geleden nog koud, nu heb ik het bloedheet. Het is bijna topsport: omhoog ploeteren door het mulle zand. En vervolgens weer naar beneden lopen/ glijden. Maar goed, voor de leuke dingen in het leven moet je soms wat moeite doen. En dit hoort er nou eenmaal bij. We leggen het scherm weer uit. Controle van de lijnen. Alles goed, oh nee toch een knoopje. Harnas uit, even puzzelen, zo, alles weer veilig. Klaar voor poging 3. “ Moet ik even ankeren?” vraagt een hulpvaardige medepiloot. “Heel graag!” De wind staat een beetje cross, maar het scherm ligt in de goede richting. “Ben je klaar?” hoor ik achter mij. Yep dat ben ik. Ik zet me schrap en voel het scherm omhoog komen. Snel naar achter rennen, het duin omhoog. Niet op jouw schoenen staan en niet vallen. Vooral niet vallen. Waarom ben ik zo klein? Ik vlieg al bijna; kom nog net met mijn tenen bij de grond.

Het is meer huppelen dan rennen inmiddels. Dan komen de verlossende woorden: “Vliegen maar!” Nog twee passen richting zee en we zijn los! Het harde werken is meteen vergeten.

Wat een uitzicht. Zee en duinen en kijk, daar is de afvalcentrale van Alkmaar. Wat is het mooi helder. Onder ons zien we wandelaars, mountainbikers en ruiters. Allemaal genieten we op onze eigen manier van de natuur. Voor ik het weet, zitten we al bij Castricum. Terug gaat een stuk minder vlug. Maar we hebben geen haast. Wat een vrolijk gezicht, die schermen in alle kleuren van de regenboog. Af en toe zwaaien we naar een medepiloot. Bijzonder om hier onderdeel van uit te maken. Na een uur krijgen we het toch wel koud. Tijd voor de landing.

Die gaat keurig. Nog een paar laatste foto’s met de GoPro. Want als er geen beelden zijn, schijnt het niet te zijn gebeurd. We vouwen het scherm op. Eenmaal thuis even lekker doorwarmen onder de douche. Maar eerst de schoenen uit. Oh jee: overal zand. Heerlijk!

Vouwkonijn

Foto: Peter Blokker

2

inditnummer

Coverfoto: Duinsoaren in Wijk aan Zee - Leonard Bik

1

Reizen: Race door Italiﾃｫ

4

Wedstrijdspecial: Wedstrijden in Spanje

10

Wedstrijdspecial: Hoe werkt de competitiewereld?

14

Dubbelinterview met Wilco Lengkeek en Ruud Oudendijk

18

Nieuws van de Stubai Cup 2015

24

Wedstrijdspecial: Ferdi van Schelven traint weer

28

Blessureleed? Train je enkels!

30

KNVvL Nieuws

34

Bergstekken deel 5: St. Hilaire en ﾃ僕ﾃｼdeniz

40

3

Reizen

We laten ons verrassen

Race door Italië Het begon allemaal met de verhalen van vrienden, die mij beelden bezorgden over het ongelooflijke landschap, land en volk. Deze keer is het aan ons, mijn vliegmaat Johannes en ik, om je mee op reis te nemen.

Hoe de reis er precies uit zal zien weten we nog niet, we laten ons verrassen.

De reis begint in het spannende zuiden. Hier opent zich bij Gemona het dal en verdwijnt onze auto in de brede Po vlakte. Boven ons loopt de vliegsnelweg van Sloveense piloten. Arduino Persello heeft ons in 2013 met een 312 km lange driehoek laten zien wat hier in het noorden

Een verhaal over landschappen en

schaapsherders, paarden en linzen, piloten en dichters. Misschien is deze reis wel een poging om in hogere sferen te vliegen. Werner Luidolt reisde door Italië en bezocht bekende en minder bekende vliegstekken.

4

van Italië en Slovenië mogelijk is. Na de daloversteek van het Tagliamentodal, kom je bijzonder laag uit. Dit doet me denken aan de eerste gemotoriseerde ultralightvlucht naar Italië, waar doordeweeks conform de Italiaanse UL regels maximaal 150 meter boven de grond en in het weekend 300 meter hoog gevlogen mag worden. In Italië wordt de luchtvaart duidelijk anders ingedeeld dan in de rest van Europa.

En zo bereiden we ons voor op de lange oversteek van de gloeiend hete vlakte in het bergachtige middenstuk van Italië, de Apennijnen. We zijn met onze gedachten bij laagvliegerij langs de oever van de Tagliamento, met ultralight of paraglider – dat maakt niet uit.

Tekst: Werner Luidolt Vertaald uit het Duits door: Peter Blokker Foto’s: Johannes Mentasti, Werner Luidolt Beeld: Gordon Mucklow Monte Cucco- same place, same people, same story We reizen al enkele jaren rond dezelfde tijd naar Italië. Nu komt het wel eens voor, dat we bij het inventariseren van het landingsterrein weer precies dezelfde mensen tegen het lijf lopen. Vaak kennen we elkaar alleen van gezicht, maar soms zijn het ook oude vrienden. Het is als een jaarlijkse reünie van reizenden en terugkerenden, de ‘zoekenden’. Zo ook boven bij de startplaats van de Mt. Cucco.

Daar staan ze weer: de Batbus van de Zwitser, de rode Renault Espace, de VW-golf tweezitter met slaapmogelijkheid of Thomas met kind, vrouw, paraglider en delta. Allemaal bekenden die zich vol overgave op het vliegen hebben gestort.

Een vreemde mix van luchtsportdisciplines is aanwezig, van modelvliegers, paragliders en delta’s, tot voetstartbare bijna-zweefvliegtuigen. Zelfs een standbeeld, dat zoiets als een Godin van de Lucht voorstelt, is hier neergezet door de Italianen.

Coole vliegers met de noodzakelijke rust en sereniteit. Dat hier al vele malen het WK Deltavliegen plaatsgevonden heeft is geen verrassing. Waar kan deze beter worden gehouden?

De startplaats verwelkomt ons met een frisse 70 km/h wind en wie vliegt?! Mijn snelle delta ‘Erwin’! Een echt modelvliegtuig heeft ook een echte naam. Landingsplaatsen zijn er voor modelvliegtuigen tot wel acht meter lengte. Perfecte thermische omstandigheden zo ver het oog

reikt. Zodra de sterke wind verdwijnt oefenen de deltapiloten de perfecte precisie-toplanding.

Neemt de wind verder af, kunnen de paragliders starten. Als tegen zonsondergang de paragliders weer aan de grond staan, komen als laatsten de delta’s aanvliegen die nog in de laatste thermiek omhoog zijn gedraaid. Zo moet iemand zich het vliegparadijs hebben voorgesteld!

Dit landschap is rustgevend, maar rondom het startgebied is het terrein van de wilde paarden.

Als het meezit geven ze ruimte voor een toplanding, zo niet is het de mens die moet uitwijken.

Slapen kun je hier boven ook. Op de camping maar ook andere accommodaties zijn probleemloos voorhanden. In de gasttuin van Alberto heb je het gevoel tiental-

5

len jaren terug in de tijd te gaan - met de oude Wutzler (red: een tafelvoetbalspel) en eeuwenoude kinderspelletjes. De tijd heeft hier stilgestaan, alles werkt nog soepel en het onthaasten gaat hier prima. Wie toch actie will kan met de mountainbike op pad of een wandeling op de berg maken, vermaak voor het hele gezin.

Vliegtechnisch gezien is het meer een gebied van sterke wind. Na een paar dagen genieten van een dubbele dosis vliegen, gaat de reis verder. Op naar cultuur.

Gubbio en Asissi Pure cultuur in Umbrië Het fantastische landschap van Umbrië wordt gekenmerkt door op hellingen gelegen dorpjes, die doen denken aan een reis door de tijd van Assisi of Johann Wolf-

Reizen

Italië Monte Cucco Gubbio

Le Marche

Castelluccio Gran Sasso

gang von Goethe. Goethe zelf reisde twee jaar door Italië zei het volgende : “De Apennijnen zijn me een merkwaardig stukje wereld.” Wij interpreteren dit als startsein voor een enthousiaste rally door een bijzonder gebied.

Smalle straatjes, de heuvels van Umbrië, cappuccino voor € 1,10, olijfgaarden en een overvloed aan kerken – onopvallend en mooi. Soms krijg je het gevoel dat Italianen niet veel werk omhanden hebben, ze weten aan de hectiek van alledag te ontkomen.

Tocco

Op de straten vinden we Vespa’s, en natuurlijk ook toeristen, minder in Gubbio, meer in het Franciscaanse bolwerk van Assisi.

In het midden van Gubbio is er zelfs een landingsmogelijkheid voor paragliders in de buurt van de Arena. Asissi is een Werelderfgoed en ontwikkeld tot een toeristische attractie, waaronder een higt-tech park, ingebouwd midden in de berg. Wij proberen dit eigenlijk te negeren en verliezen uiteindelijk, bij het graf van de heilige Franciscus van Asissi

6

in de San Francesco kathedraal, alle gevoel van tijd en ruimte. Het maakt een grote indruk op ons.

Er zijn veel plaatsen in het gebied die de moeite waard zijn, maar dit is een van de hoogtepunten.

Maar wacht, we zijn hier vooral om te vliegen! We vervolgen onze reis ....

Castelluccio - De Arena Wie deze arena in zijn vliegcarrière nog niet gezien heeft, heeft hier zelf schuld aan. Alleen al het binnenrijden van het gebied

na de oversteek van de Vissopas vanuit het noorden, of nog indrukwekkender vanuit het bezienswaardige dorp Norcia, is de reis meer dan waard. Bij de overgang naar dit krankzinnig gevormde gebied, kun je niet geloven wat een bizar landschap hier gevormd is. Een landschap dat respect afdwingt. Een grandioze speeltuin die facetten bevat waarvan haar complexiteit volgens ons zelfs na tientallen jaren nog niet begrepen zijn.

Er zijn startplekken in echt alle

richtingen, begrensd door de machtige Mt. Vettori (2476 m), de hoogste piek. En ook hier vinden we het weer: de spirit - de essentie waarom piloten bestaan.

Het stroomt door al onze poriën alles gaat langzaam en heeft zijn eigen ritme. Het speelveld voor alle doordrongen vliegers.

Maar let op: de ketel heeft het allemaal, mogelijkheden maar ook gevaren! Het is absoluut aan te raden om hier voor de eerste vluchten een rondleiding te krijgen van lokale piloten. Alleen al

de reis naar de startplekken zou ik aan de lokale organisatie overlaten, tenzij je zelf een terreinwagen hebt of geen emotionele waarde hecht aan je voertuig.

Ook is voor de meeste landweggetjes een vergunning benodigd, waarop wordt toegezien en bekeurd door de natuurbeschermingspolitie.

Op een eerdere reis ontmoetten we een ervaren piloot die ons in niet mis te verstane bewoording vertelde: “Voor paragliders geldt: in de ochtend tot circa 12:00 uur

kan worden gevlogen. Dan is het siesta, dus vliegpauze, om vervolgens om 17:00 uur weer los te gaan.“ De hoogvlakte activeert en versterkt luchtsystemen, rotoren en dergelijke, waarvoor een paraglider simpel gezegd niet gemaakt is. Dustdevils zijn hier geen zeldzaamheid, en we zijn hier om in alle rust te vliegen.

Met onze paragliders zullen we ons aan het systeem moeten aanpassen, de modelvliegers en deltavliegers vliegen daarentegen de bijna de hele dag door.

7

Onze reisperiode is meestal begin september, maar voor deze omgeving is juni ook een prima alternatief. In de herfst kleurt alles in bruintinten, maar vanaf het eind van de lente tot hoogzomer baadt alles in briljante kleuren.

Oh ja, en het is de hoogste gebied in Europa waar linzen worden geteeld. Deze worden geteeld zonder het gebruik van chemicaliën en de boeren bieden de linzen van de hoogste kwaliteit in het dorp te koop aan. Op een middag - we zijn in een soort

Reizen

Bij ons komt het idee op om hier een 5.000 meter lange lierkabel uit te leggen, om stratosfeerhoogtevluchten te kunnen maken.

8

kuuroord - ontmoeten we bij de vijver een lokale bewoner die we helpen bij het repareren van een waterleiding, en hij vertelt ons na enige tijd met glanzende ogen: “Toen ik jong was, wilde ik zien en ervaren hoe het is om in Rome leven, maar ik was doodongelukkig. Het verlangen terug naar hier, mijn landschap, was te groot. Het leven is hard, de inkomsten laag, maar alleen hier kan ik echt zielsgelukkig zijn.” Wij kunnen dit alleen maar beamen.

Het plateau wordt gekenmerkt met grote kudden schapen, die de hele dag begeleid worden door hun herders, herdershonden ondersteunen de doorgaans knoestige mannen met hun door de wind en de zon getekende huid. Overnacht je in het kamp midden op het plateau, heeft het altijd een bijzondere sfeer als – na een meestal koele nacht – de nevel opstijgt en de vroeg vogels tussen de eerste openingen naar beneden vliegen. Een ochtendstart à la hike&fly en invliegen bij het ontbijt in het kamp is hier dus prima te doen.

We brengen de koele nachten door in het basiskamp, geven de dag vorm zoals we willen afhankelijk van onze vliegdisci-

pline, om in de avond vast te stellen dat alles hier zijn eigen ritme heeft. Highly recommended!

Het Gran Sasso gebied roept Vanuit het noorden komend is de heenreis perfect- je waant je diep in Canada en niet in italië, een ontspannen rit door slapende alpenweiden. Campo Imperatore is met de trein te bereiken, of zoals wij het doen, achterom met de auto. De omweg is groot, maar de landschappelijke ervaring compenseert voor de lange reis. Op de top van de berg staat een gebouw waarin Mussolini ooit gevangen werd gehouden.

Op Campo Imperatore zijn ooit zweefvliegtuigen geland en Mussolini is aan boord van een Fieseler Storch weggevlogen.

Vandaag de dag zou op de grote hoogvlakte ook een volwassen jumbojet kunnen landen op deze grote velden. Bij ons komt het idee op om hier een 5.000 meter lange lierkabel uit te leggen, om stratosfeer-hoogtevluchten te kunnen maken.

De startplaats naast het bergstation vinden we wel, maar de wind trekt hier de vlaggen van de mast… Dat wordt niets... De hoogte van de wolkenbasis ziet

er aantrekkelijk uit. Thermisch actieve wolken met donkere vlakke bodems, maar onbereikbaar. Na een paar rondjes met ‘Erwin’ gaan we ook hier weer de strijd aan met een ‘Outdoorwutzler’ en maken ons kamp klaar op de grote vlakte. De pas in het zuiden bleef in mijn geheugen hangen sinds een modelvliegsessie in het voorjaar en hier zou de startplaats perfect moeten zijn. Met optimale omstandigheden en fraai uitzicht op de typische tegen de helling aan gebouwde dorpjes, volg je de westhelling richting Tocco – een andere vliegstek in het zuiden.

Tocco vraagt om hardware In principe zijn er nauwelijks verbodsborden voor secundaire wegen in Italië. Waarom zou het ook, met een normale auto kom je toch niet ver. Onderweg naar de startplaats stoppen we vol ongeloof om op Google Earth te controleren of we via deze weg ooit bij onze bestemming komen. En ja, drie

bochten verder verwelkomt ons een parkeerplaats inclusief een perfect onderhouden startplaats, in het midden van nergens. Starten kunnen we hier niet vanwege de sterke crosswind, maar naar verluidt is het hier zeer goed vliegen. We sluiten de avond af met een biertje en uitzicht op Tocco, zo fraai dat we bijna vergeten dat we hier helaas niet konden vliegen.

Grande finale: the Secret Spot Ja, en de zee, daar willen we ook nog heen, ter afsluiting van al die landschappelijke schoonheid.

Dus we verhuizen van Umbrië naar Le Marche aan de Adriatische zee. Aan het strand van

9

Portonuovo vinden we een mix van pensionados en hippies. Dit strand is alleen bereikbaar via steile paadjes of met een kano, want met de auto is het onbereikbaar.

Dit is waar onze reis eindigt, we hebben dingen beleefd die ons verrijken, landschappen ingeademd die alleen begrepen kunnen worden door deze reis zelf te maken. We kunnen foto’s laten zien maar het is echt noodzakelijk om het zelf mee te maken.

En de hogere sferen? Wij kunnen je garanderen dat we daar heel dichtbij zijn gekomen – of voelt dat soms alleen zo omdat we zelf stralen na wekenlang vliegplezier?

Wedstrijden

Spanish Open, Piedrahita, 28 juni tot en met 5 juli 2014

Dor, geel en woestijnachtig, dat is wat ik mij voorstel bij de binnenlanden van Spanje. Het is niet bijzonder toeristisch, niet rijk, ik kan er geen culturele hoogstandjes of spannende wilde dieren bedenken en er zijn geen indrukwekkende bergketens.

Toch reis ik in juni 2014 af naar een gebied ten Oosten van Madrid.

Ik doe er mee aan twee wedstrijden in twee vlieggebieden die vlak bij elkaar liggen: de Spanish Open in Piedrahita en de

Campeonata de España de Parapente Via het vliegveld van Madrid waar we een auto huren, zijn we in een paar uur op lokatie. De eerste stop is Piedrahita, een gebied dat al lange tijd bekend is binnen de paraglidingwereld. In 2009 werden hier de Dutch Open kampioenschappen gehouden en regelmatig gaan er groepjes Nederlanders naartoe om vrij te vliegen. Het vliegen bestaat uit een mix van vlakland en bergvliegen. De weg naar de start is volledig geasfalteerd en in plaats van kleine bochtige bergstraatjes is er een brede weg waar zelfs een tourbus overheen kan. Je bent daardoor binnen twintig minuten op de start. De start is bedekt met kunstgras dat geschonken is door een lokale voetbalclub. Er is een kleine bar waar je koffie, ijsjes en flessenwater kunt kopen om je camelbak te vullen. In de hete Spaanse zon komt het nog wel eens voor dat je al voor je start een refill nodig hebt!

Nordic Open in Pedro Bernardo

Tekst: Karlien Engelen Beeld: Gordon Mucklow

Peña Negra Aan de competitie doen maar liefst 150 piloten mee. Vooral Spanjaarden natuurlijk, maar ook Britten, Fransen, een paar Mexicanen, etcetera. Ik ben de enige Nederlander, maar wordt als snel volledig geadopteerd door de Britten die ik ken van eerdere vliegreisjes. De eerste taak is 68,9 km in oostelijke richting met het goal bij Avila. Ik heb gehoord dat de eerste crux is om over de ‘pas’ heen te komen: een kronkel in het landschap waar de lange ridge wordt onder-

Hemos estado volando en Piedrahita y Pedro Bernardo

Het Gredosgebergte op de achtergrond.

10

broken door een stukje dat meer in hoogte varieert Het blijkt een mentaal obstakel: “Vandaag, op mijn eerste vliegdag in Piedrahita, ben ik al blij als ik veilig over de pas kom!” Na wat heftige thermiekbellen en een stevige wind van de vallei naar de ridge toe, lukt het om over de pas heen te steken. Aan de andere kant sta ik al snel, maar voldaan, aan de grond. Ongeveer 80 piloten vliegen verder en landen op het doel.

Sistema Central De tweede dag staat de wind wederom van oost naar noordwest, dus de taak gaat dezelfde kant op. Dit keer is die 157 km lang en ligt het doel ver voorbij Avila. Piedrahita ligt in het hart van de regio Castilië en León, een regio met bijzonder veel oude kastelen en monumenten. dat had ik me van tevoren niet gerealiseerd! Avila en Segovia zijn voorbeelden van prachtige oude steden die beiden op de Werelderfgoedlijst staan, met in Avila een mooie stadsmuur die de stad sinds de Middeleeuwen omringt. Vanuit de lucht is het oude stratenplan goed te zien, en op de grond zijn de kerken, straatjes en stadsmuur minstens zo imposant omdat je de stadsmuren kunt bewandelen en er daarna een lekkere cerveza klaarstaat op het terras. Behalve Avila zijn ook Segovia en Salamanca de moeite van het bezoeken waard als het een keer niet vliegbaar is.

Gredos De derde, vierde en vijfde taak worden gecanceld: lage wolkenbasis, harde wind en zelfs regen. Niet gebruikelijk in midzomer in deze omgeving. Tijd om te Sightseeën is er dus genoeg. Op de zesde dag is er gelukkig een taak: 100 km, weer naar het noordwesten toe. De meest bekende lokale gids, Steve Ham van FlyPiedrahita, ontvangt van juni tot en met oktober groepjes piloten. Tijdens de competitie verzorgt hij iedere dag briefings over het weer en raadt hij ons aan om niet te lang te wachten met starten. ‘s Middags neemt de wind toe en de startcondities worden er niet leuker op.

Nordic Open, Pedro Bernardo, 7 tot en met 13 juli 2014 Van Noord naar Zuid Piedrahita ligt aan de noordkant van de Sierra de Gredos, het Gredosgebergte. Mijn volgende bestemming, Pedro Bernardo, ligt aan de zuidkant van dezelfde bergketen. Om van noord naar zuid te komen rijd je over de bergketen heen. Het ene uitzicht is nog mooier dan het ander. Wij - een Brit en ik - rijden aan het eind van de middag en worden begeleid door een ondergaande zon. Geweldig. De hoogste berg in de Gredos bergketen is de Pico Almanzor: 2592m. De zuidkant van de Sierra de Gredos, waar Pedro Bernardo ligt, is veel groener dan de noordkant. Het dorp ligt niet aan de voet van de berg, zoals Piedrahita, maar halverwege de berg tussen de groene begroeiing.

Aan het balkon van mijn hotel hangen druivenranken en overal staan kersenbomen en andere fruitbomen te stralen.

Vliegen, vliegen, vliegen Als we aankomen in Pedro Bernardo is het weer grijs, regenachtig en het lijkt er niet op dat de start nog uit de wolken tevoorschijn zal komen. Een hele horde paraglidingtoeristen trekt naar Decathlon.

Ook leuk… Vanaf het begin van de competitie zijn de weersomstandigheden fantastisch: we hebben zeven vliegbare dagen van de zeven! De start is een klein stukje rijden vanuit het dorp Pedro Bernardo. Afgezien van wat stenen en kleine venijnige takjes die in je lijnen blijven haken, is de start vrij van obstakels. Er is ruimte genoeg om alle competitiepiloten te stallen.

Bulls are just male cows Net als in Piedrahita vind je hier een mix tussen vlaklandvliegen en bergvliegen. In dit gebied richt de uitgezette route zich meestal direct

Een hele drukke start. Plek genoeg voor 150 piloten.

11

op het vlakland. We blijven niet langs de ridge vliegen. De gemiddelde lengte van de taken is 66 km. In het vlakland zijn veel weilanden geschikt om in te landen, echter staan er overal grote stieren‌ Tijdens de veiligheidsbriefing legt de meet director Mads Syndergaard uit dat die stieren niet zomaar agressief worden: bulls are just male cows.

Terugblik Wat blijkt: er is weinig toerisme (alleen wat motorrijders die in het glooiende landschap geweldig aan hun trekken komen), het is geen rijke streek, maar wel goed verzorgd en in ontwikkeling, er is toch cultureel erfgoed te vinden getuige de imposante stadsmuren van Avila en de kerken van Salamanca. Spannende wilde dieren zijn er niet echt, maar wel hele zwermen ooievaars die midden in de stad op de daken hun nesten bouwen, en samen met de jonge ooievaars gaan oefenen in thermieken. De ooievaars zijn mooi en geven de thermiek heel goed aan. En een bergketen, die is er dus ook in het midden van Spanje. Ik had een verkeerd beeld bij het binnenland en ben nu fan.

Viva EspaĂąa!

Veel informatie over vliegen in Piedrahita vind je op de site www.flypiedrahita.com. Voor Pedro Bernardo kun je het beste kijken op de sites van de diverse competities die er hebben plaatsgevonden, zoals de British Open (2012) en de Nordic Open (2014).

Verkoeling zoeken op de start.

Wachten tot het startwindow opent.

12

2

PlusAiR Carbon Limited Edition

Exclusief voor de X-Alps

€ 159

Bruto adviesprijs zie alle aanbiedingen op de website of bel voor de prijs

00

,

Alle maten in de winkel

uitver

€99

koop

op is

op

,00

13

Wedstrijden

Tekst: Karlien Engelen Beeld: Karlien Engelen en Ruud Oudendijk

competitiewereld hoe

De

De begrippen, afkortingen uit het wedstrijdcircuit uitgelegd

In Riser 54, januari 2014, schonken wij uitgebreid aandacht aan competities die geschikt zijn voor beginnende zelfstandige

cross countrypiloten. We schreven toen over de leuke en leerzame kanten ervan, en de risicovolle kanten van de competitieve omgeving. Maar de wedstrijdtermen die gehanteerd worden in de wedstrijdwereld, daar hebben we nog niet bij stilgestaan. Wat betekent het eigenlijk als iemand aan het FAI World Paragliding Championship (PWC) meedoet, die in januari 2015 in Roldanillo, Colombia plaatsvond? Wat is het verschil tussen een categorie 1 en categorie 2 wedstrijd? Welke organisaties zitten erachter? En als ik zelf de top wil bereiken, op welke competities kan ik dan het beste af gaan?

FAI Laten we met een paar afkortingen beginnen, dan hebben we het maar gehad! De FAI, Fédération Internationale Aéronautique, is eigenlijk de internationale versie van de KNVvL. De FAI heeft naast paragliding ook andere luchtsporten onder haar hoede, zoals ballonvaren, parachutespringen en gemotoriseerde luchtvaart. De FAI is de instantie die de IPPI-kaart (zie verderop) uitgeeft en houdt overzicht over alle wereldrecords en continentale records. Een recordpoging of claim kun je dus aangeven bij de FAI. Voor welk type vluchten er records worden bijgehouden, vind je op de website. Denk bijvoorbeeld aan een “straight distance to a declared goal” (rechte lijn naar een vooraf vastgesteld doel), een “free out-and-return distance (een retourtje naar keuze) ” of een “free distance around a triangular course” (een driehoek naar keuze). De verschillende records kunnen geclaimd worden in de soloklasse, de tandemklasse en de damesklasse. www.fai.org IPPI-kaart De IPPI-kaart is geïntroduceerd in 1992.

Het geldt als een internationale standaard waaraan de nationale brevetten van diverse landen zich conformeren. De afkorting IPPI staat voor “International Paragliding Proficiency Information”. Het is een simpele methode om als vrije vlieger in het buitenland te kunnen bewijzen wat je vlieg- en opleidingsniveau is. De IPPI card kun je aanvragen bij de KNVvL, maar hij wordt uitgegeven door de FAI en de CIVL. De kaart is alleen geldig in combinatie met een brevet.

Briefing

Niet op goal maar toch een voldaan gevoel na een mooie vlucht 14

werkt dat nou?

CIVL Wat in Nederland de afdeling Schermvliegen heet (als tak van de koepel KNVvL), heet op internationaal niveau de CIVL, Commission International de Vol Libre (bedoeld voor deltavliegen en schermvliegen). De FAI stelt dus overkoepelende regels op, maar onder andere de internationale ranking onder paraglidingpiloten wordt bepaald door de CIVL. Vandaar de term, CIVL-ranking (zie verderop).

De CIVL houdt zich bezig met het organiseren van de paragliding en hanggliding competities, de software voor het scoren van competities, wet- en regelgeving rondom de luchtvaart, veiligheid, etcetera. http://www.fai.org/hang-gliding-and-paragliding CIVL-ranking De CIVL-ranking is de wereldwijde ranglijst van competitiepiloten. Iedere piloot kan punten scoren in het systeem door deel te nemen aan bepaalde wedstrijden. Je kunt niet voor alle wedstrijden punten scoren, en het is afhankelijk van meerdere factoren hoeveel punten je in een wedstrijd toegekend krijgt. Dit is bijvoorbeeld afhankelijk van het gemiddelde niveau van de deelnemers, en het aantal goede taken dat is gerealiseerd.

Naast een individuele ranglijst van alle piloten die ooit aan een wedstrijd hebben meegedaan, kun je ook de damesranglijst opvragen en een ranglijst waarbij de nationaliteiten tegen elkaar worden afgewogen. Zo kun je opzoeken dat er in totaal 66 landen in de nationale ranglijst staan en dat Nederland op dit moment (eind februari 2015) op nummer 29 staat, tussen Bulgarije en AustraliĂŤ in. De piloten die als individu het beste hebben gescoord voor Nederland staan er direct naast genoemd: Ronny Geijsen, Wilco Lengkeek, Max Stek en Ruud van der Heijden hebben voor onze goede landelijke positie gezorgd.

De CIVL-ranking

15

of 2 vallen, kunnen piloten geen punten scoren waarmee hun WPRS-score verbetert!

Busvervoer naar de start toe wordt ook wel de WPRS-score genoemd: World Pilot Ranking System. Dit rangsysteem is ontwikkeld in 1998 en rekent per piloot de beste vier competities in de afgelopen drie jaar. Hoe langer geleden de competitie, hoe minder zwaar die meetelt. Inmiddels zijn er meer dan 8000 piloten in de ranglijst opgenomen (dit geldt dan wel voor deltavliegers en schermvliegers bij elkaar opgeteld). Voor wiskundigen en andere nieuwsgierigen is de precieze WPRS formule online op te zoeken.

Als voorproefje hierbij de huidige WPR formule: WPR = Pp*Pq*Pn*Ta*Td To. http://civlrankings.fai.org/ Categorie 1 competitie Categorie 1, of class 1, competities zijn specifieke wedstrijden die worden aangewezen door de FAI. Het zijn pre-World wedstrijden (toelatingswedstrijden voor de Paragliding World Cup, zie verderop) of andere bijzondere geselecteerde wedstrijden die aan bepaalde standaarden voldoen. Het niveau is er over het algemeen hoger dan bij categorie 2 wedstrijden. Piloten die meedoen aan een categorie 1 wedstrijd scoren punten waarmee zij zich kunnen plaatsen voor de grootste wereldwijde paraglidingcompetitie, de Paragliding World Cup. Er is altijd een FAI officer aanwezig bij een pre-World voor het specifiek interpreteren van de regels, veiligheid, eerlijkheid, scoring tijdens de wedstrijd en om te helpen in het contact tussen de organisatoren en de competitiepiloten.

Categorie 2 competitie “FAI Category 2 Events are… whatever is not Category 1!” staat er op de site van de FAI. Dat klopt niet helemaal. Er zijn namelijk ook competities die niet in categorie 1 of catego-

rie 2 vallen. Wel is het zo dat de categorie 2 wedstrijden zoveel mogelijk de categorie 1 regels volgen. De organisatoren van een categorie 2 wedstrijd zijn op een aantal punten vrij om de regels aan te passen en naar eigen inzicht in te vullen. Een paar dingen liggen wel vast. Zo moet bijvoorbeeld 25% van het aantal beschikbare plekken gereserveerd worden voor piloten van een andere nationaliteit. En de resultaten van de competitie moeten binnen zeven dagen na het einde van de wedstrijd zijn opgestuurd aan de CIVL competitie coördinator. Alleen competities die gedefinieerd zijn als “internationale sport evenementen” of als “Open nationale kampioenschappen” kunnen erkend worden als categorie 2 evenement. Dit is belangrijk, want bij competities die niet in categorie 1

Klaarmaken voordat het startwindow geopend is

16

PWC - Paragliding World Cup De PWC, Paragliding World Cup, is de meest competitieve paraglidingwedstrijd in de wereld. Deze competitie wordt georganiseerd door de PWCA, de Paragliding World Cup Association. Sinds de oprichting van deze competitie focust de organisatie zich op twee doelen: 1.

Het toestaan van piloten wereldwijd.

2. Het selecteren van de beste piloten wereldwijd.

Om geselecteerd te worden voor de PWC moet je punten scoren in categorie 1 wedstrijden. Dit zijn competities die tot pre-World zijn gebombardeerd, of bepaalde andere competities die door de FAI als categorie 1 zijn benoemd. Leuk detail: wanneer twee piloten dezelfde score hebben mag er toch maar één meedoen aan de World Cup. De piloot die nog nooit eerder heeft meegedaan krijgt dan voorrang. Hebben beide piloten nog nooit meegedaan, of beiden juist wel, dan krijgt de jongste piloot voorrang. Er zijn ieder jaar 5 à 6 World Cup Events en vervolgens een Super Final. http://www.pwca.org/ Pre-World Zoals we gezien hebben kunnen piloten punten scoren op een pre-World, zodat ze geselecteerd worden voor de PWC. Bij een pre-World is altijd iemand aanwezig vanuit de FAI-organisatie, om te kunnen controleren of de kwaliteit van de wedstrijd voldoende is Hierbij wordt

de British Open, de nationale competitie van Groot-Brittannië. Dit jaar zal de competitie plaatsvinden in Saint-André-les-Alpes van 22 tot en met 29 augustus 2015. De inschrijving en resultaten zijn te volgen op http:// pgcomps.org.uk/. Wil je meedoen, denk er dan even aan om bij de KNVvL je FAI Sporting License aan te vragen. De vlaklandcompetitie van Nederland is nog laagdrempeliger: ieder weekend in het voorjaar en het begin van de zomer wordt er een taak uitgezet, waar je zelfstandig aan kunt meedoen vanaf een groot aantal lierterreinen in Nederland. De beste piloten strijden in juni in het finaleweekend voor de uiteindelijk nummers 1, 2 en 3. Uitleg over hoe je kunt meedoen vind je op http://nksv.eu/

Vluchten uploaden is tijdens een competitie een heel georganiseer niet alleen gelet op taakzetting, maar ook op de kwaliteit van accommodatie in de omgeving, het eten, de begeleiding die het evenement krijgt vanuit de lokale overheid, de organisatie van de retrieve en de busjes naar de start, kortom: alles waar je tijdens een gewone vakantie ook waarde aan hecht.

Tijdens een pre-World wordt op basis van de bevindingen van de FAI officer bepaald of de Paragliding World Cup op die locatie kan plaatsvinden. Dit was bijvoorbeeld het geval in Roldanillo, waar de pre-World in 2014 een proef was om te zien of de lokale organisatie klaar was voor het organiseren van de PWC in 2015. En met succes: de FAI officer en de piloten waren voldoende tevreden en de PWC in 2015 verliep over het algemeen genomen voorspoedig.

sproken ranglijst de world online XContest site, en ook de Nederlandse XContest. Op de Nederlandse pagina is onderscheid te maken tussen internationale (berg)vluchten en Nederlandse (lier)vluchten. Scoor je hier goed, dan maak je kans op een medaille tijdens de jaarlijkse luchtsportbeurs! http://www.xcontest.org/holland/ Nationale competities van Nederland In Nederland worden drie nationale paraglidingcompetities per jaar georganiseerd: het precisielanden, de vlaklandcompetitie (NKSV, Nederlands Kampioenschap Schermvliegen Vlakland), en de Dutch Open ofwel de Nederlandse Kampioenschappen Berg. De bergcompetitie is de afgelopen jaren steeds met succes georganiseerd in combinatie met

Vreemde eenden Naast bovenstaande competities zijn er natuurlijk nog allerlei andersoortige competities rondom het paragliding. Zoals gezegd vind je in Riser 54 informatie over beginnerscompetities zoals de Ozone Chabre Open.

Er zijn hike en fly wedstrijden, sommige van anderhalve dag, andere zo extreem als de befaamde X-Alps en X-Pyr competities.

De Dolomitenmann en Red Bull Elements bijvoorbeeld, combineren paragliding, kayakken, fietsen en hardlopen in één wedstrijd, de acrowedstrijden worden steeds spectaculairder en populairder. Inspiratie genoeg!

Voor meer informatie over wedstrijdenvliegen in Nederland kun je contact opnemen met de KNVvL, portefeuillehouder wedstrijden (op dit moment wordt de positie waargenomen door Maurice Janssen) via wc.schermvliegen@knvvl.nl

European Paragliding Championship Het Europees kampioenschap paragliding heeft een zelfde soort selectieprocedure als de Paragliding World Cup. Om mee te doen aan deze competitie moet je, naast de juiste papieren en een luchtwaardig scherm, een team samenstellen uit je eigen land. Hoeveel mensen er mee mogen doen uit jouw land, wordt bepaald door de WPRS nation ranking.

Op de “Qualified pilots list” is te zien dat er vanuit Nederlands zes piloten gekwalificeerd waren. Om te kwalificeren moet een pilot tenminste in de top 600 van de individuele paragliding WPRS hebben gestaan, of minimaal 45 WPRS punten hebben gescoord in een enkele cat 1 of cat 2 competitie. De Europeans worden een keer in de twee jaar georganiseerd, de laatste keer was in 2014.

Andere ranglijsten en competities Naast bovenstaande officiële internationale ranglijsten is een veelgebruikte en veelbe-

In het vlakland kun je de piloten die voor je vliegen goed zien totdat je ze uit het oog verliest...

17

Interview

200 km per paraglider:

Dubbelinterview met Wilco Lengkeek en Ruud Oudendijk

een ultiem en haalbaar doel “Ik ben idioot vroeg weggestart!” en “Die taak van 200km op het wedstrijdbord, daar heeft iemand vast een foutje gemaakt met de GPS coördinaten!” Het vliegen van een enorme afstand spreekt tot de verbeelding. Dit soort afstanden worden door Nederlanders maar zelden gevlogen. Wilco Lengkeek en Ruud Oudendijk bereikten allebei in 2014 de mijlpaal van de 200 kilometervlucht. Ruud in het vlakland van Chelan (Washington, VS) tijdens een wedstrijd, in een droog gebied. Wilco in de bergen van Bad Gastein (Oostenrijk), als vrije vlieger, met besneeuwde bergtoppen en een groene vallei. Wat een prestatie! Voor dit interview komen ze bij elkaar en vertellen zij hoe het was en waarom het smaakt naar nieuwe doelen en grenzen verleggen.

Tekst: Karlien Engelen Beeld: Wilco Lengkeek, Ruud Oudendijk

18

Voordat we naar de vluchten gaan, eerst een paar vragen over de voorbereiding. Was je al lang aan het proberen om meer dan 200 km te vliegen?

En op welke manier heb je ernaartoe gewerkt?

Wilco: “Ja, al drie jaar lang werk ik naar deze vlucht toe! Samen met Robby bestudeerde ik de tracklogs van de gebieden waarvan wij denken dat ze het meest geschikt zijn, zoals Speikboden in de Zuid-Alpen. Het plan was: bij supergoede weersvoorspellingen racen we in één nacht naar de Alpen om de ultieme vlucht te maken. Het is er nooit van gekomen, want we vonden altijd dat de weersvoorspellingen niet 110% geweldig waren. De les die

ik geleerd heb is dat je bij twijfel soms toch moet gaan, anders kom je helemaal niet aan vliegen toe. Uiteindelijk lukte het om de 200 km te halen in een gebied dat ik helemaal niet goed kende, bij Bad Gastein.”

Ruud: “Ik was afgelopen jaar op het punt in mijn vliegcarrière waarop ik mijn eerste 100 km wilde vliegen. Dat was het doel waarmee ik naar de U.S. vertrok.

In de eerste vakantieweek daar, in Oregon, verbeterde ik mijn personal best: ik vloog 83 km. De weersomstandigheden waren echter rommelig en vervelend, in de eerste vier dagen van de competitie (Rat Race, Oregon) werden er dertien reserves gegooid! Op de eerste dag op onze volgende

Wilco Lengkeek - Zocht al drie jaar naar de kans om een driehoek van meer dan 200 km te maken - Koos ervoor om ’s ochtends extreem vroeg te vertrekken - Is zich nu aan het bezinnen op een vlakke driehoek van 230 kilometer in de bergen, of een straight distance van meer dan 300 kilometer in Brazilië - “Hoe langer de afstand, hoe mooier!”

Ruud Oudendijk - Ging eigenlijk voor de 100 km deze vakantie!

- Wist na de landing niet zeker of hij de 200 nu net wel of net niet had gehaald - Is zich aan het voorbereiden op 100 km+ met de tandem, of misschien wel 300 km over het vlakland (solo) zoals ze in Texas doen.

- “Dit jaar wil ik vooral veel tandemvliegen”

bestemming, Chelan, waren we dus wat terughoudend. Overal in het stoffige vlakland zag je om 10 uur ’s ochtends de dustdevils wervelen. Een 200 km had ik dus in eerste instantie niet als doel gesteld!”

Wist je aan het begin van de dag al dat dit DE dag zou worden? Hoeveel keer eerder had je dat al gedacht/gehoopt?

Wilco: “Je start in Bad Gastein ontzettend hoog weg, op 2400 meter. Daardoor brengt een eerste belletje je meteen naar 3000 m. Omdat het zo vroeg op de dag nog niet erg thermisch is, vlieg je per half uur. Je wil niet in je eerste half uurtje al uitzakken, toch was dat een realistische mogelijkheid. In mijn GPS zat één waypoint. Als ik die zou aanhouden als het eerste uiteinde van

mijn vlakke driehoek, haalde ik het. Bij het tweede been van de driehoek wist ik dat ik tot 15:30 uur moest doorvliegen en daarna pas aan de terugweg moest beginnen. De dag was nog lang genoeg. Ergens halverwege kwam ik de gast tegen die die dag een wereldrecord vloog: een FAI driehoek van 325 km.”

Ruud: “Op dé dag waren er overal in het dal grote bosbranden. Josh Cohn die in de task committee zat, opperde een taak die bestond uit één lange rechte lijn, die ons weg zou houden van de bosbranden links en rechts van die lijn. Hij opteerde voor een lijn van 240 kilometer, maar het verste waypoint op de kaart was 200 km verderop. Dat werd ‘m.

En daarmee was dit de langste uitgezette wedstrijdtaak in de paraglidinggeschiedenis. Toen

de taak op het bord verscheen dacht ik: “Jaaa iemand heeft vast een foutje gemaakt met de GPS coördinaten!” Maar toen bleek dat het echt klopte, dacht ik dat mijn eigen doel van 100 kilometer op deze dag zeker haalbaar moet zijn.”

Heb je speciale maatregelen getroffen in de voorbereiding omdat je merkte dat op die dag je doel bereikbaar zou zijn?

Ruud: “Van Gavin McClurgh, die piloot die dit jaar ook aan de XAlps mee doet, kreeg ik de tip om bij iedere steek iets te eten en te drinken, zodat je energieniveau op peil blijft en je niet uitdroogt.

Ik heb op de start een extra flesje water gehaald en mijn camelbak helemaal gevuld met water. Natuurlijk nam ik ook veel mueslirepen mee, maar dat is de standaard voorbereiding voor een wedstrijddag.”

Nu over de vlucht zelf. Weet je nog hoe je je voelde net na de start, bij 50 km, 100, 150, 190?

Wat gebeurde er onderweg?

Wilco: “Na een nacht rijden en een snel bezoek aan de camping, stond ik om 11:30 uur aan de start. Toch vloog ik die dag al een driehoek van 183 km! De tweede dag vertrok ik op tijd naar de start en kon ik in de eerste thermiek om 9:20 uur aan mijn vlucht beginnen. Dat is idioot vroeg! Al snel dacht ik “hee, ik zie de Chiemsee al!” Daarna kwam een stuk waarbij je wat lager vliegt, wind mee. Dan richting het westen, richting Gerlos. Het voelt alsof je verder weg gaat van waar je naartoe wil. Een paar keer zat ik op 4300 meter. Zo hoog heb ik toen voor het eerst gevlogen! Er waren veel piloten om me heen die uitzakten, dus ik hield er rekening mee dat mij dat ook nog kon gebeuren. De beste bel kwam pas laat in de middag, rond 17:30 uur. Het laatste stuk vloog ik over de uitlopers van de bergkam. Je moet dan steeds van uitloper naar uitloper hoppen.

Tussen de uitlopers was vaak geen weg, alleen bebost gebied met een beekje. Op dat moment legde ik me erbij neer dat ik, in het geval dat ik zou uitzakken, mijn scherm als slaapzak zou

19

moeten gebruiken. Het beekwater is vast wel drinkbaar, dus levensgevaarlijk was die optie niet!”

Ruud: “Ik bleef na de start van de wedstrijd lang samen vliegen met Jeroen. Vlak voor de 100 kilometer werd het erg moeilijk.

Bij waypoint Coulee lijkt er een gat te zijn zonder lift, en om me heen zakken diverse vliegers uit. Ik besluit om rechtdoor te vliegen in plaats van me samen met de andere te ‘parkeren’ in een nulletje. Dat pakt goed uit.

De boerderij die verderop staat bezorgt mij de beste bel van de dag, van 400 meter naar 4000 meter, zo voelt het. Het moeilijke stuk ben ik door en ik heb mijn doel bereikt! 100 km! Het gaat lekker, dus ik stel mezelf direct een nieuw doel: 100 mijl. Zodra ik ook dat doel aantik, richt ik mijn aandacht op de resterende 40 km die nodig zijn om de 200 km te halen, en daarmee een legendarische wedstrijdtaak volledig mee te beleven. Uiteindelijk land ik 40 meter te kort voor goal. Of ik de 200 kilometer heb aangetikt weet ik op dat moment nog niet zeker, mijn Flymaster zegt van wel, maar hoe XContest het berekent is altijd een beetje anders.”

Was dit – naast jullie langste vlucht in kilometers – ook de mooiste vlucht?

Ruud: “Ja, zowel in duur als afstand was dit mijn langste vlucht, ook heb ik hier het grootste hoogteverschil meegemaakt, tot 4000 meter. Het vlaklandvliegen is minder technisch dan in de bergen, maar het mooie was dat dit echt tekstboekvliegen was: draaien – steken – draaien – steken etc. Je kon op tijd weggaan uit een bel om door te steken naar de volgende. Het mooiste landschap zag ik bijna aan het einde, bij St. John. Daar verandert de stoffige droogte in een teletubbieslandschap: glooiend en groen. Op de final glide was er tijd om te genieten.”

Wilco: “Het is prachtig, maar door de stress van het racen en de concentratie geniet ik tijdens zo’n afstandspoging minder van de omgeving. Twee hele goede vrienden zijn samen met mij in een bel komen vliegen, ze

hebben gezwaaid en geroepen, en zelfs een groot logo in hun scherm, maar ik heb ze totaal niet gezien! Ik was zo gefocust op mijn eigen doel, dat ik de omgeving op dat moment niet in mij op kon nemen. Alleen op het laatste stuk, toen de schaduwen in de valleien langer werden en de stress in mijn race wat afnam, kon ik van de prachtige uitzichten genieten.”

Zitten er ook nadelen aan het najagen van deze monsterafstanden, of blijft het credo “hoe langer de afstand hoe beter de vlucht”?

Wilco: “Ja, hoe langer de afstand, hoe mooier, daar ben ik het wel mee eens. Je verlegt steeds je grenzen en stelt steeds uitdagendere doelen.”

Ruud: “Daar ben ik het wel mee eens, het vliegen op deze manier is grensverleggend. Wel vind ik dat het lange en intensieve racen gevolgen heeft voor je veiligheid.

Vooral op het laatste stuk en bij de landing heb ik ruime marges genomen om op mijn veiligheid te letten. Het officiële landingsterrein lag op een heuveltje en was tricky. Ik ben daarom omgekeerd en in een groot vlak weiland geland. Ook op de laatste 50 km van de vlucht heb ik steeds gekeken of er wel veilige plekken waren om te landen, want zo ver van de bewoonde wereld zou de retrieve erg lang duren en was ik niet zeker van vers water, radioof telefooncontact!”

Wilco: “Dat is ook zo ja. Toen ik op mijn landing aan kwam vliegen dacht ik “oh nee… er staat weinig wind, dat betekent dat ik moet

“Met 200 km was dit de langste uitgezette wedstrijdtaak in de paraglidinggeschiedenis” rennen tijdens de landing… daar heb ik écht geen zin meer in nu”.

Ik ben daarom tijdens de landing met mijn voeten vooruit in mijn harnas blijven zitten in de hoop dat er geen grote keien in het weiland lagen!”

Hoe ging de terugreis? 200 km terugliften kan wel eens lang duren…

Ruud: “Na de prachtige vlucht bleek dat de organisatie er niet op had gerekend dat er zoveel mensen op goal zouden komen.

Er waren maar twee minibusjes naartoe gestuurd en die zaten al

Ruud Oudendijk

vol. Met veel geklets en geregel mochten we van het lokale schooltje in St. John een shortbus lenen: zo’n kleine karakteristieke schoolbus. Al met al viel het nog mee: om 01:30 uur was ik terug bij het hotel.

Wilco: “Jaa, dat is een van de redenen waarom ik het zo leuk vind om driehoeken te vliegen! Lekker landen naast mijn tentje, geen lange retrieves!”

Ruud: “Ik had nog wel fut om voor het slapen gaan een biertje te drinken en natuurlijk mijn vlucht op XContest te zetten. Het voelt goed om aan de wereld te laten

Wilco Lengkeek

20

zien wat voor prestatie je hebt neergezet als die zo bijzonder is!

En ik kon dan meteen controleren of XContest ook meer dan 200 km uit mijn tracklog haalt, en niet 199,5!”

En de ‘day after’, hoe ging die?

Had je nog zin om te vliegen?

Wilco: “Poe, die dag ging ik weer lekker naar de start, maar verder dan een glijvlucht naar het dal kwam ik niet! De vermoeidheid zat er nog stevig in.”

Ruud: “De dag na de enorme taak was gewoon weer een competitiedag, wel mochten we een

uurtje langer uitslapen van de organisatie. Ik heb die dag nog 85 km gevlogen, toen was het echt op. De wedstrijd was een goede competitie, alsook het idee dat je op XContest punten kunt scoren met grote afstanden.

Er wordt op dit moment veel reclame gemaakt door schermfabrikanten dat je met een EN A of EN B ook hele lange vluchten kunt maken. Was het jullie ook gelukt op een EN B? Wilco: “Niet op een EN B, maar wel op een EN C. Zolang je de speedbar goed kunt gebruiken, haal je zo’n afstand wel.�

Ruud: “Ja, het kan denk ik wel op een EN C. Op het vlakland raak je soms veel tijd kwijt door het zoeken naar thermiek en het draaien op nulletjes. Die tijd moet je tijdens het steken weer inhalen. Het is daarom gemakkelijker op een sneller scherm.

Er zit tenslotte maar een x aantal vliegbare uren in een dag. Aan de andere kant is een ‘heet’ scherm zoals een Icepeak veel vermoeiender om aan te vliegen, dus op zo’n scherm is het moeilijker vol te houden om acht uur geconcentreerd te blijven.

Welke tips wil je geven aan degenen die ook wel dromen van zo’n vlucht?

Ruud: “Zorg voor een goede

Oudie 3 is de top onder de Vario- en Navigatie-systemen voor Competitie & Crosscountry Paragliding. De gebruiksvriendelijkheid, uitgebreide functionaliteit en het zeer heldere display zijn superieur.

Dit systeem is direct vanuit de doos inzetbaar...enjoy!

routine, en wees altijd voorbereid op een lange vlucht en een lange dag, zodat je er klaar voor bent zodra de mogelijkheid zich aandient. Met name in een competitie is het van belang om altijd je instrumenten goed op te laden en genoeg eten en drinken mee te nemen. Zodra er dan een taak neergezet wordt van grote lengte, kun je vertrouwen op je eigen basis en je goede voorbereiding.�

Wilco: “Stel jezelf een doel zodra je gaat vliegen! En stel die doelen eens iets verder dan je gewend bent, dan heb je pas echt kans dat je het haalt. Voor een driehoek moet je van tevoren goed plannen welke route je wil vliegen, zodat je op het juiste moment op de juiste plek bent.

Blijf de thermiek niet te lang uitmelken: zodra je op wolkenbasis bent, heb je eigenlijk te lang gedraaid. De thermiek wordt namelijk zo’n 100 meter onder de wolkenbasis al minder, dus dan is het tijd om te vertrekken naar de volgende bel. Treuzel niet en gebruik je speedbar.

Touchscreen Vario Pressure altitude Built-in GPS Airspace data Pre-installed maps Software updates Battery Charging time Size Weight Operating temp.

Display Resolution Aspect ratio External Flash USB Loudspeaker Headphone Processor RAM/Flash

Finalglide calculator Wind calculator 3D Airspace warning Max. Altitude warning Thermal assistant OLC & FAI optimization Mass Storage S Active Sync Wired Serial Bluetooth Navboxes Flight, task, 60’ statistics Race to Goal Task optimization Assigned Area Tasks Flight recorder File Replay

www.gliderpilotshop.com

Wat is jullie volgende doel in het vliegen?

Ruud: “Nu ik de 200 km heb, wil ik meer dan 300 km vliegen in het vlakland. Ik heb geen enorme voorliefde voor het vlakland, maar de echte lange straight distance afstanden worden op plekken zoals Texas gevlogen.

Het vliegen van een driehoek is technisch moeilijker dan een vrije afstand. Maar de thermiek is in het vlakland moeilijker te lezen.

Er zijn minder gieren, wolken en andere zichtbare triggers, dus het vliegen is meer opportunistisch.�

Wilco: “Mijn nieuwe doel is om een vlakke driehoek van 230 km te vliegen, omdat ik merkte dat ik nog niet alles uit die dag heb gehaald. 30 km meer moet dus ook mogelijk zijn. Daarnaast zou ik in BraziliĂŤ wel meer dan 300 km willen vliegen.â€?

Yes, optimal for gloves Yes, high sensitivity Yes, high precisionYes, aviation grade Yes, pre-installed Yes world-wide Free 9600mAh, >12 hrs max. 6h 135 x 86 x 25 mm 345 g -15°C / +50°C 5" TFT LCD 480 x 272 16:9 microSDHC USB 2.0 Yes 3.5mm jack ARM 11, 500 MHz 128MB/8GB

Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes Yes 66+ Yes Yes, automatic navigation Yes, automatic Yes Yes Yes

info@gliderpilotshop.com

Sponsoring 2015 Acro en XC Voor in aanmerking 2015 kan je komen om door AirCross, samen met Pancho and Amelia, gesponsord te worden.

Er wordt een Nederlands team samengesteld voor XC en Acro piloten. Zie op onze site de info en voorwaarden.

Winkel en Webshop

Die duidelijke doelen van jullie kunnen een inspiratiebron zijn voor eenieder die zich op dit moment aan het voorbereiden is op het nieuwe vliegseizoen!

Dank je wel!

Winkel open op : Vrijdagavond en verder op afspraak Adres: Weesperstraat 118 U 1112 AC Diemen - Amsterdam Email: info@panchoamelia.nl

www.panchoamelia.nl 21

En de winn

Een late middagsessie duinsoaren aan de Zeeuwse kust.

Fotograaf: Jeroen Karstens

De redactie heeft een recordaantal foto’s ontvangen en het was geen eenvoudige opgave om een top drie samen te stellen uit allemaal fraaie inzendingen. Als winnende foto is de inzending van Jeroen Karstens gekozen. Jeroen is sinds een jaar behoorlijk verknocht geraakt aan het duinsoaren en gaat dit jaar een bergopleiding doen. Met zijn foto wint hij de reserve vouwset van Independence. De tweede plaats is voor Alex Wisselink. De inzending van Joost van Dam komt op de derde plaats. Namens de redactie onze felicitaties voor de winnaars, alle overige deelnemers worden bedankt voor hun inzendingen.

Deze reservevouwset werd ter beschikking gesteld door Peter Blokker van Pedro Verticalo Adventures - www. pedroverticalo.nl

22

Tussen een indrukwekkende wolkenlucht en een bijzonder landschap in Zuid Spanje.

Fotograaf: Alex Wisselink

naar is...

Verras ons met je foto’s!

Ook in de volgende editie van Riser willen we graag weer een fotowedstrijd organiseren. Verras ons met je fraaie foto’s en mail ze naar riser. schermvliegen@knvvl.nl.

In het kort nog even de belangrijkste voorwaarden: Maximaal twee foto’s per deelnemers, een originele resolutie van minimaal 2000x3000 pixels (6 MP), en een korte beschrijving in één of twee zinnen.

Good luck, be creative and have fun!

Een selfie tijdens een vlucht langs de Pedra Bonita, Rio de Janeiro, Brazilië.

Fotograaf: Joost van Dam

23

Nieuws Hoe doen ze dat toch? Het is alweer mooi vliegweer tijdens de Stubai Cup, de traditionele opening van het vliegseizoen.

Na dagenlange sneeuwstormen trekt de hemel op vrijdag open en blijft het drie dagen lang strakblauw. Meer dan 600 piloten kunnen naar hartelust vliegen met eigen scherm of met een van de testschermen. Je hoeft enkel je pas achter te laten bij een van de 23 fabrikanten en de spullen mee te nemen voor een proefrit. Tijdens een vliegpauze is het genieten van een bratwurst in de zon, terwijl je kijkt naar de shows van de fabrikanten of een praatje maakt met een van de bekende piloten die er rondlopen. Riser was erbij en pikte de nieuwtjes voor 2015 op.

Tekst en foto’s: Peter Blokker, Bastienne Wentzel, Erwin Voogt

Stubai Cup 2015 Witte sneeuw en

Advance brengt eindelijk een high-end B uit Er staat een lange rij voor de stand van de Zwitserse fabrikant Advance op de Stubai Cup. Sinds november is de Iota op de markt en die moet getest worden. Dit scherm moet het gat vullen tussen de Epsilon (een lage EN-B) en de Sigma 9, een EN-C vleugel. Het ontwerp van de Iota is van de Sigma 9 afgeleid, vertelt salesmanager Christian Geierstanger. “De Iota is een kleine Sigma 9 met evenveel cellen maar een lagere strekking en een grotere koorde. De Iota is daardoor iets minder dynamisch dan de Sigma 9. De Iota heeft een wat langere remweg en iets minder stuurdruk waardoor het makkelijker te besturen is dan zijn grote broer. Het is wat minder beweeglijk. Dit is volgens ons de beste mix voor high-end B piloten.” De Iota lijkt dus erg op de Sigma 9. Maakt dat die laatste niet overbodig? “Dat klopt. De volgende Sigma zal dus opschuiven richting een hogere C,” zegt Christian.

De Sigma 9 is van afgelopen jaar, dus het zal nog wel twee jaar duren voordat de tiende versie uitkomt, verwacht de marketingmanager.

Wanneer we de Iota meenemen om te testen valt direct op dat het pakketje erg licht is. Maat 23 (startgewicht 60-85 kg) weegt maar 4,5 kg, bijna een kilo lichter dan de meeste andere high-end B’s in deze

24

maat. Verder vallen de geheel ongemantelde lijnen van aramide op.

Ze blijken zeer eenvoudig te sorteren. Het scherm start gemakkelijk, ook met rugwind. Het vliegt als een zonnetje. Het laat weten waar de lichte thermiek zit zonder overbodige informatie te geven. Maar je kunt er ook lekker mee spelen, het draait dynamisch zonder ervandoor te gaan. Het vooroordeel dat schermen van Advance zouden

blauwe lucht sturen als een vrachtwagen kan overboord. Het scherm is dan ook populair, zegt Christian. “We hebben nu zes weken levertijd, dat is veel.

We verwachten er bijna net zoveel van te verkopen als van de Epsilon, zo’n 800 tot 1000 dit jaar.”

Waarom maakte Advance niet eerder een high-end B? Vrijwel alle fabrikanten hebben twee schermen in de populaire B-klasse. Christian vertelt dat ze tot nu toe niet genoeg mankracht hadden om meer typen schermen te ontwikkelen. “Wanneer we een nieuw scherm ontwikkelen, veranderen we niet enkel kleine details maar ontwikkelen we een geheel nieuwe vleugel.”

Meer nieuws van Advance In 2016 verschijnt van de Zwitserse fabrikant Advance de Alpha 6 (ENA) en waarschijnlijk ook een nieuwe Epsilon (EN-B). “Nu de Iota er is, is het veel makkelijker om een goede nieuwe Epsilon te ontwikkelen,” zegt salesman Christian Geierstanger. “Eerder moesten we zowel de high-end B piloten tevreden stellen, als een heel veilige vleugel maken die geschikt is voor low-end B piloten. Nu kunnen we een Epsilon maken met een duidelijk low-end B karakter.” Ook komt er volgend

25

jaar misschien een opvolger van het competitiescherm Omega. Nu Chrigel Maurer weer bij Advance is, wordt er voor hem een nieuw scherm ontwikkeld voor de X-Alps 2015. Vanuit dat prototype wordt er dan een nieuw competitiescherm ontwikkeld.

NOVA duikt in de harnassen Ze maakten vrijwel alleen maar schermen tijdens hun 26-jarige bestaan. NOVA leverde nog wel eens een t-shirt of windvaan, maar iets anders niet. Daar is dit jaar verandering in gekomen. Met het nieuwe logo (“Het oude leek te veel op een tattoo,” zegt marketingmanager Mik Broschart), waait er een nieuwe wind door het Oostenrijkse bedrijf. “Ons doel voor de komende jaren is om het hele pakket te kunnen leveren. Zodat bijvoorbeeld scholen een kant-en-klare NOVA-uitrusting bij ons kunnen kopen,” legt Mik uit. Meer high-tech kleding is er al, evenals een concertinazak. Maar nu zijn er maar liefst drie verschillende harnassen uitgebracht. De Altus is het allround harnas, degelijk en sterk met airbag en schuimprotector. Mik is trots op de speciale details, zoals de handgreep van het noodscherm.

Foto: NOVA “Het noodscherm zit op de rug.

Dat is makkelijker om mee te lopen en bovendien heb je een volledige protector onder je achterwerk. Het handvat zit op een groot stuk klitteband zodat je het kunt draaien in de positie die je zelf wil.”

Nog zo’n detail zijn de kleuren van de ophangpunten. Die corresponderen met de kleuren van de riserlussen van de nieuwe Prion 3, het schoolscherm dat net uit is. Het dient om verkeerd om inhaken tegen te gaan. Het tweede harnas is de Somnium, een licht xc-harnas met beenzak en hybrideprotector, maar zonder zitplankje. De naam betekent ‘droom’ in het Latijn. Als derde komt er een superlicht bergharnas zonder protectie, de Montis. De Montis combineert met de Inverto, een lichtgewicht pakzak die je kunt omkeren tot airbag waar je de Montis aan monteert. NOVA werkt samen met Kortel voor de ontwikkeling van de harnassen, vertelt Mik. “Zij hebben de expertise om harnassen te maken. Wij leveren de ideeën voor de details zoals de handgreep.”

Het laatste nieuws wil Mik ook nog wel kwijt: NOVA brengt zeer binnenkort de Ibex 3 op de markt, een lichtgewicht vleugel voor hike&fly.

Er komt een 15, 19 en 23 m2 versie. “De 15 m2 zal in bepaalde gewichtsranges zelfs EN-B geclassificeerd worden,” zegt Mik. We zijn benieuwd!

Nieuwe wind bij Swing

Foto: Swing

Swing heeft een nieuwe ontwerper die zijn stempel drukt op de nieuwe schermen. De Sensis, een midden-B scherm is al enige tijd geleden uitgebracht. Een bijzondere stap van Swing, want ze zijn op dit moment de enige met drie verschillende schermen in de B-klasse (lichtgewicht versies tellen we niet mee). Nu verschijnen ook de eerste beelden van een zekere Nexus. Dat is het nieuwe EN-C scherm van Swing. Tijdens de Stubaicup vliegen er enkele prototypes rond. Daarop staat geschreven: ‘Nexus, de nieuwe Astral’. Het

26

is inderdaad de bedoeling dat de langlopende Astral-serie gaat verdwijnen en wordt vervangen door de Nexus. Het scherm krijgt betere performance dan de laatste Astral, maar is minder veeleisend voor de piloot, aldus Swing. De EN-C-certificering is net rond en het scherm komt binnenkort op de markt.

Verrassing van Bruce Goldsmith In december werd de eerste BGD Base gecertificeerd met EN-B. In het Stubaital is de complete range aan maten beschikbaar om te testen.

Volgens de website is dit het favoriete scherm van maker Bruce Goldsmith, die het afleidde van de Airwave Sport, een van zijn eerdere favoriete ontwerpen.

BGD positioneert de Base bovenaan de EN-B categorie. Maar het scherm heeft geen highend B uiterlijk, afgezien van de redelijk hoge strekking van 5.7. Het heeft ommantelde lijnen, stevige risers en maar 46 cellen. Daar zit nog een bijzonderheid, zegt Bruce. In elk van de cellen is een mini-schotje geplaatst met een staafje erin. “Effectief deel je de cel zo in tweeën en heeft het scherm dus eigenlijk ruim 80 cellen.

Foto: BGD Daardoor gaat de performance omhoog zonder dat de rustige vliegeigenschappen verloren gaan,” aldus de ontwerper.

Een opvallend detail is verder een houdertje voor de remlussen waar een knopje van onder af in schuift en vastklikt. De lussen gaan nooit meer los, een verademing bij het vouwen. Bij het starten trek je de lussen recht langs de risers naar je toe en laten ze wel gemakkelijk los.

We vragen een testscherm in een van de felle regenboogkleuren. Die zijn allemaal vergeven, vertelt Bruce’s vrouw Arna Goldsmith die ook

is vergelijkbaar met die van grote schermen maar vanwege het kleine formaat (14, 16, 18 en 20 m2), materiaalgebruik en ontwerp heeft het scherm een klein pakvolume. Een multifunctionele hike & fly machine!

Opvallend aan mijn vlucht met de SuSi is dat het scherm heel direct reageert op input van de stuurtokkels en gewichtverplaatsing, waardoor heel dynamische wingovers en steile bochten gemaakt kunnen worden.

Na de kleine SuSi weer ingeleverd te hebben bij de AD-stand, stap ik van de kleinste vleugel over naar de grootste: De lichtgewicht tandem HIKE. De HIKE maakt het mogelijk om met een nog comfortabel gewicht van 5,3 kg en een volwassen tandemmaat van 35 m2 het hike & fly gevoel met anderen te delen. De grote besparing in gewicht komt door de eenvoudige bouwwijze met slechts 38 cellen. We nemen de HIKE mee naar de startplaats bij de Elferhütte, een ‘proeftocht’ van ruim tweehonderd hoogtemeters door een besneeuwd bospad. Het scherm voor de één, de lichte harnassen en het reddingsscherm voor de ander, en zo dragen we een complete tandemuitrusting de berg op met slechts zeven kilo per persoon. De startplaats is hier een beetje ijzig en steil, wind is er niet, en vooral met een tandem is het dan heel fijn dat dit lichte scherm zo makkelijk opzet. Tijdens de vlucht is het vliegen vergelijkbaar met het vliegen van een solovleugel midden in de EN-B categorie.

Met de Eazy (LTF/EN A), de Rise 2 (LTF/EN B) en Volt (LTF/EN C) maakt AirDesign de reeks lichtgewicht schermen compleet.

AirDesign’s nieuwkomer: de UFO

voor BGD werkt. “Ook in de verkoop zijn de felle kleuren populair. Dat hadden we niet verwacht, zeker niet in het behoudende Duitsland.

Maar ze gaan als warme broodjes.”

De kleur is natuurlijk irrelevant voor de vliegeigenschappen. Een gewone blauwe Base blijkt tijdens de testvlucht prima te vliegen. Het scherm vliegt inderdaad rustig en is tegelijk wendbaar. Een bijzondere combinatie die je het idee geeft dat je een lage én een hoge EN-B tegelijk vliegt. Het voelt alsof hij met hoge snelheid vliegt en dat lijken de cijfers te bevestigen. BGD claimt een trimsnelheid van 39 km/u en een topsnelheid van 55 km/u. De Base geeft genoeg feedback in de thermiek en is zeer stabiel met 100% speed. Deze eigenschappen staan in ieder geval garant voor veel vliegplezier, ook voor getalenteerde instappers in de EN-B categorie.

Lichtgewichtreeks van AirDesign AirDesign weet het, hike & fly beleeft een revival. AD heeft nu een lichtgewicht scherm in iedere categorie. Boris Gostner van het AirDesign team: “Hike & fly kent verschillende disciplines. De extreemsporters en alpinisten die na een stevige beklimming gewoon naar beneden willen vliegen in plaats van te moeten lopen, maar ook hobbypiloten die gezond bezig willen zijn. Daarnaast zijn er de ‘soulflyers’ die graag alleen onderweg zijn en van de natuur willen genieten. Wat je motivatie ook mag zijn, we hebben nu een lichtgewicht scherm voor elke categorie.”

We nemen de minivleugel SuSi 2 mee de berg op voor een proefritje. De naam SuSi komt van SuperSimple, wat betrekking heeft op het eenvoudige ontwerp van de vleugel maar niet betekent dat het een beginnersvleugel is. De SuSi is een kleine paraglider, maar geen speedvleugel. De performance van de vleugel

Gespot tijdens de Stubai Cup: lichtgewicht to the max. AirDesign licht een tipje van de sluier op in een recent persbericht: De UFO – Ultralight Flight Object – is een revolutionaire paraglider zonder onderdoek. Met een gewicht van 1,7 kg (voor 16 m2) kan dit scherm bijna in je jaszak mee de berg op. In een volgende editie van Riser gaan we verder in op dit scherm.

Skyman, serieus lichtgewicht Duidelijk aanwezig op de StubaiCup, als altijd, is de stevige markante kerel Markus Gründhammer met zijn lichtgewicht paragliders. De opvallende schermen met het Markus-silhouet in het midden hangen regelmatig in groepjes bovenin het luchtruim. Markus is bekend in het Stubaidal door zijn nachtfotografie van de sterrenhemel boven de vallei. Op zijn hike & fly tochten heeft hij een flinke camera-uitrusting mee en de ontwikkeling van lichtgewicht schermen om weer mee af te dalen is dus uit eigen behoefte ontstaan.

Markus: “De ontwikkeling van lichtgewicht schermen neem ik erg serieus, pittige omstandigheden vragen immers om geschikt materiaal.”

Skyman is de enige fabrikant die alleen maar lichtgewicht schermen maakt.

Als ik zijn Rockstar 21 klaarleg op de piste komen enkele gadgets meteen van pas. De twee geïntegreerde snowstakes houden het scherm op zijn plek voor de start van een besneeuwde helling, erg handig!

Helaas hebben we geen tijd om het hele assortiment van Skyman uit te testen, maar dat Skyman voor iedere piloot die een duurzaam, goed doordacht, lichtgewicht scherm zoekt een oplossing heeft is duidelijk.

27

Wedstrijden Tekst: Karlien Engelen Beeld: Ferdinand van Schelven

Ferdinand

Iedere twee jaar vindt de grootste en meest avontuurlijke paraglidingrace plaats die er bestaat. In de vorige Riser interviewden wij de enige Nederlandse deelnemer Ferdinand van Schelven al over zijn nominatie. Dit keer vertelt hij ons over de voorbereidingen die inmiddels in volle gang zijn en over het selecteren van het juiste vliegmateriaal. De volgende Riser verschijnt vlak voordat de race begint, de start is namelijk op 5 juli 2015 in Salzburg. Ook dan lees je weer over de voorbereidingen van Ferdinand.

Nog vier maanden te gaan voordat het zover is! De vorige keer dat we elkaar spraken was je trainingsschema nog redelijk ‘vrij’, doordat je door je werk altijd veel beweging en training hebt. Hoe is dat nu?

De afstanden die ik train zijn langer en de intensiteit van de trainingen is hoger. Om het voor mezelf leuk te houden heb ik geen strak schema, ik doe de activiteiten die op mijn pad komen! Het zijn geen Olympische Spelen waarbij je door hard trainen iedere seconde kunt laten tellen. Mijn training draait om het verbeteren van mijn algemene gesteldheid.

Ik ga bijvoorbeeld mountainbiken, hardlopen en nu er sneeuw ligt maak ik ook daar gebruik van! Zo ben ik pasgeleden de piste zes keer op en neer gelopen op tourski’s. Op die manier maak ik een stuk of 700 hoogtemeters, en dat is precies het soort inspanning die je kunt verwachten tijdens de wedstrijd.

Omdat het erg belastend is voor je knieën is het hele zinnige training. Op dit moment heb ik geen geld en tijd om in Zuid-Amerika te gaan vliegen, dus de vliegtraining stel ik uit tot het weer in Europa beter wordt.

van de anderen. Als je ziet dat iemand anders iets bijzonders gepresteerd heeft, motiveert dat ook om zelf actief te zijn! Op 7 februari was er een KNVvL sportdag en daar gaf ik een lezing. Alle enthousiastelingen die je daar tegenkomt zorgen ook voor motivatie!

Train je altijd alleen of samen met anderen?

Meestal ga ik alleen. Ik heb wel vrienden die buitensport leuk vinden, maar naarmate ik dichterbij de X-Alps kom, worden de trainingen saaier. Het kost discipline en motivatie, maar in de natuur trainen is vele malen leuker dan in de sportschool. Toen ik zojuist ging hardlopen zag ik in de sneeuw nog een ree lopen, dat is toch genieten.

Ben je al in contact met fabrikanten voor het uitkiezen van een scherm of een harnas?

Gebruik je spullen die speciaal voor de XAlps worden gemaakt of ‘gewone’ vliegspullen?

De eerste mailtjes naar Sup’air en Woody Valley zijn alweer verstuurd. De eerste keer dat ik meedeed, vloog ik met een Woody Valley zitje, dat was prima. Toen ik daarna met Thomas de Dorlodot in Nieuw Zeeland was, werden we gesponsord door Sup’air.

Daarom heb ik de tweede X-Alps een harnas van hen gebruikt. Dit keer heb ik aan beide partijen gevraagd wat ze van plan zijn. Beide fabrikanten gaan speciaal voor de X-Alps iets nieuws ontwikkelen. Als ik er niet uit kom, kan ik altijd nog het zitje van vorig jaar gebruiken! Belangrijker vind ik de schermkeuze. Ik vlieg al jaren met UP, dit jaar hebben zij de Trango XC3, dat is het scherm dat ik tijdens de X-Alps zal gebruiken. Het is niet het allersnelste scherm, maar wel veilig, en het voordeel is dat het nu al uit is, dus dat ik het scherm goed kan leren kennen voor het zo ver is. De schermen die speciaal voor de wedstrijd worden gemaakt, waren afgelopen jaren pas vlak voor de start van de wedstrijd gereed!

Heb je contact met de andere wedstrijdpiloten van de X-Alps? Hou je in de gaten wat zij doen?

Met een paar heb ik af en toe persoonlijk contact, verder kijk ik wel eens op de site van de X-Alps, daar lees je ook over de activiteiten

Wat doet je begeleider Anton om zich voor te bereiden op de wedstrijd? Bestuderen jullie samen de routekaarten?

De route wordt pas een maand of twee voor de start bekend gemaakt, daar doen we nog niets mee dus. Op dit moment zijn we vooral

28

bezig met het aantrekken van sponsoren zodat Anton, die als zelfstandige werkt, niet de hele maand die hij vrij neemt voor de X-Alps uit zijn eigen zak hoeft te betalen. Vorige jaren ging het vinden van sponsoren vrij gemakkelijk, dat lijkt dit jaar tegen te vallen.

Een vriend van mij helpt hard mee door de promotie op mijn Facebookpagina Theflyingdutchman vorm te geven.

Hoe gaat dat in zijn werk, het aantrekken van sponsoren?

We zijn nu eerst bezig met het aanschrijven van bedrijven. Tijdens de sportdag van de KNVvL gaf iemand een lezing over crowdfunding. Wellicht is dat voor ons een interessan-

is weer aan het trainen

te optie, al voelt het als bedelen om geld te vragen aan het grote publiek! We gaan eerst maar eens beginnen het het mobiliseren van mensen via mijn nieuwe Facebookpagina, dan kunnen we later nog beslissen of we crowdfunding willen inzetten. Voor veel andere wedstrijdpiloten van de X-Alps is het dagelijkse kost, zij worden voor hun werk gesponsord of ze wonen in de Alpen en werken voor een paraglidingfabrikant.

De vorige keer dat we je spraken was je vrij nonchalant en zeer enthousiast. Ben je daarnaast ook bezig met risicoschattingen,

bijvoorbeeld bij het kiezen van je materiaal?

Niet echt, ik ben heel blij met de schermen van UP, dus daar hoef ik me niet druk over te maken. Ik heb wel eventjes getwijfeld dit jaar of ik een sneller scherm zou willen, maar de samenwerking met UP is erg goed en de veiligheid van het scherm is ook erg belangrijk.

Tot slot: Heb je al concrete reisplannen voor de komende maanden?

Concrete plannen zijn er nog niet, in de weken dat het rustig is op mijn buitensportbedrijf trek ik naar de Alpen om daar te vliegen.

Op die manier probeer ik zoveel mogelijk tijd te besteden aan de voorbereiding!

Heb je ook een vraag aan Ferdinand?

Stuur ze dan naar riser.schermvliegen@knvvl.nl of stel ze rechtstreeks aan Ferdinand op zijn Facebookpagina Theflyingdutchman!

29

Veiligheid

Blessureleed?

Tekst en foto’s: Christian Bitzer en Joost van Dam Vertaling uit het Duits: Tamara Blokker-Hondsmerk

Gelukkig komen ernstige vliegongelukken zelden voor. We proberen het aantal ongelukken te beperken door veiligheidstrainingen en groundhandling. Maar ook onspectaculaire verwondingen spelen een rol bij paragliden. Je kunt veel zelf doen om blessures te voorkomen. Probeer deze eens: ga op een been staan. Sta je goed? Sluit dan je ogen en tel hoe lang je dit kunt volhouden. Minder dan tien seconden? Lees dan verder!

Veel piloten hebben last van enkelblessures.

Bij de start of bij een verder goed uitgevoerde landing kan het, vooral op ongelijk terrein, zo gebeuren. Gescheurde enkelbanden en langere tijd niet kunnen vliegen zijn vaak het gevolg. Ik liep als scholier eens een enkelblessure op. Toen wist ik nog niet dat je door het uitvoeren van oefeningen die de bewegingscontrole verbeteren nieuwe blessures kunt voorkomen. Het gevolg was dat ik jarenlang opnieuw blessures opliep. Veel andere ervaringsdeskundigen kunnen beamen dat een enkelblessure vaak niet eenmalig is.

Door je enkel gaan Je gaat makkelijk door je enkel als je je voet teveel aan de buitenkant belast of als je voet door een oneffenheid op de grond in een schuine positie komt. Tijdens mijn studie aan

de universiteit van Stuttgart simuleerden we het ontstaan van de blessure en maten gelijktijdig de spieractiviteit. Het bleek dat de spier te langzaam reageert om een blessure te voorkomen. Zelfs opgewarmde banden reageren pas als het kwaad al geschied is. Dat betekent dat zelfs de sterkste spieren een blessure niet meer kunnen voorkomen als een kritische positie eenmaal bereikt is. Alles gebeurt gewoon te snel. Wat kun je hiertegen doen?

Een goedwerkend hulpmiddel dat veel piloten gebruiken zijn hoge schoenen die boven de enkel komen en deze zo beschermen. Maar ook deze helpen maar in beperkte mate.

Training Wie zich via training wil beschermen, kan oefeningen doen die de waarneming van en controle over de enkelpositie verbeteren.

Dit wil je natuurlijk voorkomen. Als je verkeerd terechtkomt op je voet kan die hard dubbelklappen.

Daarbij scheurt een van de enkelbanden, ook wel ligamenten geheten. Een verstuikte enkel is het gevolg.

30

Daarmee bereik je dat de voet altijd goed wordt neergezet en de enkel helemaal niet in een gevaarlijke stand komt te staan.

Het beste zijn evenwichtsoefeningen. Als je bijvoorbeeld op een been staat, test je voortdurend de enkelpositie en reageert deze op de kleinste veranderingen. Daardoor leert het lichaam eerder gevaarlijke situaties te herkennen.

Hoe het met jouw evenwicht gesteld is, kun je makkelijk uitproberen door met gesloten ogen op een been te gaan staan. Of, probeer bij de eerstvolgende gelegenheid eens om op een boomwortel te balanceren.

Oefenen maar!

De meesten die nog niet eerder zo’n training hebben gedaan, zullen merken dat er wel degelijk zwakke punten zijn bij de enkel. Om het evenwicht te verbeteren, gebruiken we een hulpmiddel dat jouw positie wat instabieler maakt. Pak daarvoor een deken van de bank en rol deze strak op voordat je erop gaat staan. Je kunt ook een schuimkussen gebruiken, een zogenaamd balance pad.

Zodra je op een been op zo’n ondergrond staat, gaat de enkel heen en weer bewegen

Train je enkels!

Als je op een been staat op een wankele ondergrond wordt de enkelpositie voortdurend gecorrigeerd. Het lichaam leert zo gevaarlijke posities te voorkomen.

Sprongen van een korte afstand op een balance pad zijn ideaal om de landing met een scherm na te bootsen.

Hoe beter het lukt om te landen na zo’n sprong en hoe minder je wankelt, hoe sterker het gewricht.

om het evenwicht te behouden. Je voelt hoe de gewrichtspositie voortdurend gecorrigeerd wordt en het lichaam leert om het enkelgewricht preciezer aan te sturen. Bij de eerste oefening sta je eenbenig op de beschreven ondergrond. Blijf 15 seconden zo stabiel mogelijk staan. Wissel dan naar het andere been. Herhaal de oefening 5 tot 10 keer per kant.

De volgende oefening simuleert de beweging bij de landing. Leg je balance pad of deken voor je neer en spring erop. Zorg dat je op een been landt. Probeer aansluitend 10 seconden stabiel te blijven staan. Herhaal de

oefening met het andere been. Ook deze oefening doe je 5-10 keer. Vergroot de sprong langzaam tot een halve meter. Zorg er hierbij voor dat de deken of balance pad niet kan verschuiven zodat je valpartijen voorkomt.

Om de landing nog beter te simuleren, kun je van geringe hoogte op het de balance pad of deken springen, bijvoorbeeld vanaf twee traptreden. Probeer ook hierna stabiel op een been te blijven staan.

is het belangrijk om oefeningen te doen waarbij je afgeleid bent. Op deze manier zorg je dat de controle over de enkel een automatisme wordt. Je lichaam leert op die manier om zich te beschermen zonder zich er voortdurend op te concentreren.

Ga weer op een been staan en maak cirkels met het andere been. Als dat goed gaat, pak dan een bal erbij. Gooi de bal tegen de muur en vang hem op terwijl je balanceert. Met een beetje creativiteit verzin je zelf allerlei variaties op deze oefening. Je kunt de bal bijvoorbeeld met links gooien of met twee ballen jongleren. Na wat oefening zul je merken dat je je evenwicht kunt bewaren zonder er veel aandacht aan te besteden.

Ook tijdens het vliegen kun je je enkelstabiliteit trainen. Als je bijvoorbeeld op de startplaats aan het wachten bent, ga dan op een been staan. Balanceer tijdens de beklimming op boomwortels en keien. Je beschermt hiermee niet alleen jouw gewricht, maar zult hierbij ook veel plezier hebben.

In de praktijk Bij de start en de landing kun je je aandacht niet de hele tijd op je enkel richten. Daarom

Dit artikel verscheen eerder in DHV-Info nr 190, november-december 2014.

Tijdens het jongleren met een of twee ballen wordt de controle over het gewricht steeds meer automatisme. Tijdens het vliegen kun je immers ook niet voortdurend bezig zijn met de controle over je enkel.

Als je de bal tegen de muur gooit of naar een partner automatiseer je de controle over de enkel verder. Bovendien is het leuker dan gewoon balanceren.

31

Hoe je tande m

Vliegtechniek

Wil je met tandemvliegen je brood verdienen dan maak je in Interlaken een goede kans. Acht tandembedrijven maken hier jaarlijks meer dan twintigduizend vluchten. De gunstige ligging van het gebied veroorzaakt een micro-klimaat en bezorgt deze stek jaarlijks gegarandeerd meer dan driehonderd vliegbare dagen. De toeristen die het Berner Oberland bezoeken komen van wereldwijd, gedurende het hele jaar. Het hoogseizoen loopt van juni tot oktober maar op elke vliegbare dag worden er tandems gevlogen.

Are you sure this is safe?

Deze vraag hoor je vaak op de startplaats van Amisbuhl (1310m), waar verreweg de meeste tandemvluchten in het gebied starten.

Zenuwachtige passagiers staan hier op hun beurt te wachten terwijl een twintigtal piloten bezig is harnassen af te stellen en schermen klaar te leggen. Tijdens het hoogseizoen starten hier soms wel tweehonderd tandems per dag. Het landingsveld is de bekende Hohematte (566m), een gigantisch grasveld in het centrum van Interlaken.

I pay you run!

Tandems vliegen in Interlaken: je bent buiten, hebt leuke interactie met mensen en je vliegt de hele dag door. Het klinkt als een leuke baan en dat is het ook, maar eenvoudig is het niet altijd. Op drukke dagen ben je gebonden aan een tijdschema en heb je tussen de vluchten weinig tijd om je scherm op te vouwen en de selfies en videos te kopiĂŤren die je tijdens je vlucht met je GoPro voor je passagiers hebt gemaakt. Laat staan om te onderhandelen: Special price for pictures yes? Regelmatig maak je acht of meer vluchten per dag, soms zeven dagen per week. Van goede thermische condities kun je helaas niet vaak lang genieten. Lastige startcondities en vliegen in lichte regen of sterke wind hoort er, mits het vliegbaar is, allemaal bij.

En passagiers die veel te vroeg gaan zitten of helemaal niet van plan zijn te lopen zorgen tussendoor voor spannende momenten.

I pay you run! Werken als tandempiloot in Interlaken kan dus behoorlijk hectisch zijn.

Maar je raakt gewend aan het ritme en de gang van zaken. Je creĂŤert meer rust en overzicht en dan gaat het gemakkelijker. En

hoe chaotisch en stressvol het werk ook is, het geeft grote voldoening dat elke passagier met een glimlach de Hohematte verlaat.

Een Zwitsers tandembrevet: tandem B en tandem A Om commercieel tandems te kunnen vliegen in Zwitserland moet je wel eerst het een en ander doen. Om verzekeringsredenen kun je met een Nederlands tandembrevet niet voor een Zwitsers bedrijf werken. Je moet eerst deelnemen aan de tandemopleiding van de Schweizerischer Hangegleiter Verband SHV-FSVL. Dit programma van de Zwitserse KNVvL is behoorlijk wat uitgebreider dan de Nederlandse tandembrevet-opleiding!

Je begint met het zogenaamde Tandem Bonderdeel. Dit is vergelijkbaar met de eisen voor het Nederlandse tandembrevet: veertig tandemvluchten met een gebrevetteerd piloot en aansluitend een kort praktijk examen.

Heb je al een Nederlands tandembrevet dan kun je een vrijstelling krijgen voor Tandem B en je direct inschrijven voor het tweede onderdeel: Tandem A. Het Tandem A-deel van de opleiding begint met een theorie-examen. De stof komt overeen met de Brevet 3-theorie met als toevoeging een extra hoofdstuk voor tandemvliegen. Hoe zat het ook al weer met invalshoeken, voorrangsregels en occlusiefronten?

Het theorie-examen wordt elke twee weken op verschillende locaties in Zwitserland afgenomen. De praktijkexamens kun je maar op drie of vier momenten per jaar afleggen.

De examens vinden plaats op doordeweekse dagen en vastgestelde datums.

Schermbeheersing en veiligheid Je eerste praktijk-examen is een solo-examen

32

Tekst en foto’s: Wouter Janssen

mpiloot

in Interlaken wordt en duurt ongeveer drie dagen. Aan de hand van verschillende oefeningen beoordelen drie instructeurs je vliegkunsten. Ze letten nauwkeurig op schermbeheersing en veiligheid: als toekomstig tandempiloot moet je aan hoge eisen voldoen. Zo moet je onder andere laten zien dat je kan vliegen met een half scherm, een toplanding kan maken met doorstart, een B-stall doen en een acht vliegen binnen twintig seconden. Elke vlucht eindig je met een doellanding in een cirkel van vijftien meter.

Zodra je geslaagd bent voor het solo-deel meld je je aan voor het tandemexamen. Dit is korter dan het solo-examen, meestal leg je het binnen een dag af. Je vliegt de oefeningen met een passagier die minimaal 70 kilo weegt en die in het bezit is van een Zwitsers solo-brevet zonder tandemaantekening.

Heb je al je examens met succes afgerond dan kun je in combinatie met een SHV-FSVLlidmaatschap je tandembrevet aanvragen.

Dit blijft vreemd genoeg de rest van je leven geldig, ongeacht hoe veel vluchten je nog vliegt. Naast je lidmaatschap sluit je bij de SHV-FSVL ook een aansprakelijkheids- en passagiersverzekering af.

Pensioenregeling In principe kun je met een Zwitsers tandembrevet direct aan het werk. Er zijn echter weinig bedrijven die tandempiloten in vaste dienst nemen. Bijna elke tandempiloot in Interlaken is daarom freelancer. Deze status vraag je aan bij de gemeente. Daarnaast moet je aan behoorlijk wat andere eisen voldoen, zoals een verplichte Zwitserse zorgverzekering, een pensioenregeling, een vast woonadres en een verblijfsvergunning.

Het is dus behoorlijk wat werk om commercieel tandems te mogen vliegen in Zwitserland, maar het Zwitserse tandemtraject is niet bijzonder moeilijk zolang je er voor studeert en traint. De andere zaken zijn eigenlijk een kwestie van geduld en heel veel administratie. Het hele proces is echter bijzonder leerzaam en een leuke ervaring!

33

My view from the office En daar sta je dan. Voor je liggen de spectaculaire Jungfrau en de magisch blauwe meren van Interlaken. Hier doe je het uiteindelijk allemaal voor. Vliegen boven het Berner Oberland is een prachtige ervaring die je natuurlijk graag met anderen wilt delen.

Door bijna elke dag in Interlaken te vliegen met ervaren tandempiloten leer je de stek en de lokale weersomstandigheden goed kennen. Je raakt vertrouwd met het gebied en je vliegt vanzelf een stuk zekerder. Ondanks enige concurrentie tussen de tandembedrijven zijn alle piloten in Interlaken een hecht team. Iedereen leert van elkaar en werkt samen aan een veilige werkomgeving. Het niveau van de piloten is hoog en iedereen vliegt ten alle tijde verantwoord.

Over het gebied Het Berner Oberland is een druk bezochte regio in de noordelijke Alpen. Naast werken als tandempiloot kun je hier prachtig cross country vliegen, adembenemende hike & fly’s maken, acro-trainen met de acroclub of speedriden in de winter. Je kunt raften op ruige rivieren of mountainbiken over uitdagende trails. Er zijn duizelingwekkende klimroutes en besneeuwde bergtoppen die je kunt beklimmen. Wandelen door het alpine landschap en overnachten in een berghut is hier ook een populaire bezigheid. Naast de Jungfraujoch (3500m) als hoogste treinstation van Europa zijn vele andere hooggelegen uitzichtpunten gemakkelijk te bereiken met een gondola of trein. Het gebied is toegankelijk voor iedereen die van de schoonheid van de Alpen wil genieten. Met een kiekje van de Jungfrau en Zwitserse chocolade op zak verlaten veel touristen tevreden het Berner Oberland, sommigen met nog steeds de glimlach van een vliegervaring die ze nooit zullen vergeten!

Wouter Janssen is sinds mei 2014 Tandempiloot in Zwitserland. Wil je meer van hem weten?

Mail hem op djensun@hotmail.com

nieuws

Invoering aantekening Soarstart In Riser 58 (p.22) heb je kunnen lezen dat tijdens de Afdelingsvergadering van 21 november 2014 is besloten om een aantekening Soarstart in te voeren per 1 januari 2015. Deze aantekening komt naast de reeds bestaande aantekeningen Berg (foot launch) en Lier (tow launch).

Naar aanleiding van dit besluit is er de nodige onrust ontstaan; deels vanwege onduidelijkheid over de betekenis van het besluit en deels omdat leden het er niet mee eens zijn. Daarom heeft het bestuur samen met de soarcommissie op 29 januari een bijeenkomst georganiseerd. Helaas zat het weer uitgerekend die avond niet mee, maar desondanks waren 40 van de 55 aangemelde leden aanwezig. Tijdens de bijeenkomst is uitgebreid ingegaan op nut en noodzaak van de soaraantekening en de eisen die aan het behalen ervan worden gesteld. Vervolgens ontstond daarover een zeer nuttige discussie, zowel tussen leden onderling als met bestuur en soarcommissie. Het bestuur is niet doof voor de uitgewisselde argumenten en heeft aangegeven zich te beraden over de vervolgstappen. Daarbij zullen we degenen die zich voor de soarbijeenkomst hebben aangemeld als klankbordgroep gebruiken. Na intern beraad hebben we door middel van een tussenbericht de klankbordgroep geïnformeerd en via de nieuwsbrief ook alle andere leden van de afdeling.

Op basis van de informatie in het tussenbericht over deze onderwerpen is een groep van instructeurs met ruime soarervaring gevormd.

Zij geven het bestuur advies over de meeste van bovenstaande punten. We streven ernaar om op basis van hun adviezen zo nodig aanpassingen in de regelgeving voor te stellen, waarover tijdens de voorjaarsvergadering van 10 april kan worden besloten. Daarnaast is de examencommissie bezig met het opstellen van de theorie-eisen soarbrevet-2 en opstellen van specifieke examenvragen daarvoor. Ook worden er aanpassingen in de ledenadministratie voorbereid. Deze zaken spelen op korte termijn. Voor de langere termijn zijn aanvullend de volgende acties nodig, die deels los staan van het invoeren van het soarbrevet: ● onderzoek door examencommissie of het wenselijk, zinvol en mogelijk is om onderscheid in theorie-examen te maken naar lier/ berg/soaren ● onderzoek door bestuur of het wenselijk, zinvol en mogelijk is om in de toekomst onderscheid aan te brengen in eisen voor verlenging van brevet, indien piloot meerdere aantekeningen heeft. ● integrale herziening van structuur en inhoud alle reglementen van de afdeling Foto: Leonard Bik

In het tussenbericht zijn we ingegaan op de volgende onderwerpen: 1. definities van begrippen 2. praktijkeisen soarbrevet 2 en 3 3. kortingsregeling op aantal vluchten voor brevet-2 4. theorie-eisen soarbrevet 2 en 3 5. verkrijgen aantekening instructeur of tandempiloot op soarbrevet 6. eisen aan verlenging soarbrevet 2 en 3 7. overgangsregeling voor huidige houders van een lierbrevet 8. overgangsregeling zij-instromers 9. soarbrevet als aanvullende, vrijwillige aantekening voor houders bergbrevet 10. vervolg

Houd voor actuele informatie over het soaren de rubriek Nieuws op de website in de gaten: http://www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen/nieuws.

En lees natuurlijk de digitale nieuwsbrief van de afdeling!

34

www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen

Controleer je gegevens op mijn.knvvl.nl Via de website http://mijn.knvvl. nl kun je al de gegevens die in de ledenadministratie over jou zijn opgenomen inzien. De meeste daarvan kun je ook zelf wijzigen, zoals, adres, woonplaats, telefoonnummer en e-mailadres.

Het is voor het ontvangen van Riser, nieuwsbrieven en andere correspondentie belangrijk dat deze gegevens kloppen. Doe je zelf en de ledenadministratie daarom een plezier en controleer deze gegevens even! En pas ze aan als je verhuist, een ander telefoonnummer krijgt of van e-mailadres wisselt. Mocht je problemen ondervinden bij het wijzigen van gegevens, stuur dan een e-mail naar secretaris. schermvliegen@knvvl.nl. Omschrijf zo duidelijk mogelijk wat het probleem is en vermeld altijd je lidmaatschapsnummer.

Nieuwsbrieven De KNVvL verstuurt elke donderdag een digitale nieuwsbrief met daarin het laatste nieuws op het gebied van vliegen. Er staan berichten in over de grote en kleine luchtvaart, over regelgeving, tentoonstellingen, wedstrijden en nog heel veel meer. Deze nieuwsbrief richt zich op alle leden van de KNVvL en bevat daarom informatie die in beginsel voor alle leden interessant is.

Er is natuurlijk ook actuele informatie die alleen voor ons schermvliegers van belang is.

Om onze leden daarover te informeren, versturen we op dinsdag een nieuwsbrief met alleen informatie over schermvliegen. Op die manier kunnen we iedereen snel informeren over actuele zaken. De nieuwsbrief wordt verzonden door het bondsbureau, met als afzender het e-mailadres communicatie@ knvvl.nl Zorg er voor dat e-mails van dit adres niet in je spambox terecht komen of door je provider worden geblokkeerd.

Nieuwe bestuursleden Afgelopen november zijn twee nieuwe bestuursleden geinstalleerd, zoals we meldden in Riser 58.

Zij stellen zichzelf even voor.

Sanne Both, portefeuillehouder opleidingen Mijn naam is Sanne Both en ik woon in Zeist. Ik werk voor de Universiteit van Twente aan de ontwikkeling van een ‘gel’ waarmee we arthrose kunnen behandelen. Vroeger wilde ik helikopterpiloot worden, nu ben ik onderzoeker en paragliderpiloot. Je kunt me ’s nachts wakker maken voor sushi, daar ben ik echt dol op, of voor een mooie vlucht natuurlijk! En bij sushi moet ik meteen denken aan die keer in Japan, toen ik midden in de nacht wakker werd omdat het hotel (en de rest van Tokyo) schudde en kraakte vanwege een flinke aardbeving. Of aan Chili waar we moesten rennen omdat we bovenop een actieve vulkaan stonden die opeens teveel lava spuwde. Ik wil graag iets voor het schermvliegen en mijn medepiloten betekenen, daarom heb ik ja gezegd toen ik werd gevraagd om bestuurslid te worden. Ik ben een doorzetter en dat komt denk ik goed van pas in mijn rol van portefeuillehouder opleidingen. En het is een prachtige start nu we in februari met liefst 14 cursisten zijn begonnen aan de opleiding tot instructeur. Behalve van vliegen hou ik erg van reizen en wil ik graag de mooiste vliegplekken ter wereld ontdekken en zeker nog een keer naar China of Costa Rica.

Bas van Duijn

Sanne Both gedaan en ben in 2008 begonnen met paragliden. Met name het overlandvliegen en het soaren vind ik leuker en praktischer met een paraglider. Ik ben fanatiek soarder en bergvlieger, ook vlieg ik regelmatig aan de lier. Ik ben tevens hulpinstructeur en haal een enorme kick uit

het lesgeven. Mijn roots liggen in de commerciële luchtvaart en ik denk dat we als recreatieve vliegers veel inspiratie uit die hoek kunnen halen. Ik ga me als bestuurslid inzetten voor een veilig en professioneler beoefenen van onze sport en de theoretische aspecten van het vliegen vind ik erg boeiend. De portefeuille theorie-examens sluit daar goed op aan. Nog wat over mijzelf: ik woon in Amsterdam, ben geboren in 1982 en werk bij ingenieursbureau ARCADIS in een commerciële managementfunctie, waar ik speciale afspraken heb gemaakt zodat ik veel kan vliegen, want dat is mijn passie!

Met de examencommissie ga ik de ingeslagen weg van kwaliteitsverhoging van de examens voortzetten. De eerste verandering die we daartoe hebben ingezet, is dat we dit jaar drie keer gaan examineren, om meer mensen de kans te geven het examen te maken wanneer hen dat schikt. Op de langere termijn zijn we als commissie aan het toewerken naar het digitaal kunnen examineren, op individuele basis, op diverse examenlocaties door het land, vergelijkbaar met hoe dat ook bij het rijbewijs gaat.

Agenda NK Precisie 2015 STAND UP-WEDSTRIJDEN 13 juni NK Stand Up P.T. Nistelrode, Nederland 4 juli Uitwijk, NK Stand Up P.T. Nistelrode, Nederland 9-12 juli pre-EK Precisie Kaunas, Litouwen 9-17 aug. WK Precisie Puncak Bogor, Indonesie Informatie over wedstrijdregels, inschrijven enz. kun je vinden op: www.parasailingteam.nl onder het tabblad NK precisie 2015.

KLASSIEKE WEDSTRIJDEN 23-24 mei EPAC-1 GIPS-Parijs Bernes sur Oise, Frankrijk.

29-31 aug. EPAC-2 B.H.P.A. St. Cerney, Engeland.

19-20 sept. EPAC-3 Sky Rebels Numansdorp, Nederland.

10-11 okt. EPAC reserve-datum St. Cerney Engeland 3-4 okt. N.K. Precisie klassiek Falcon Air Horst, Nederland.

Jubileum: 40 jaar NK Precisie!

Informatie: Huub Coumans, Wedstrijdcommissie Precisie. Telefoon: 0411-673376, e-mail: huub.coumans@planet.nl

Bas van Duijn, portefeuillehouder examens Halverwege de jaren negentig verliet ik voor het eerst zelfstandig het aardoppervlak, hangend aan een hangglider. Fantastisch was dat! Ik heb dat jarenlang

35

Nieuws Verlengen aantekening tandempiloot Voor het verlengen van je aantekening tandempiloot is het verplicht om een proficiencycheck te doen. Deze check kun je afleggen vanaf 6 maanden voordat je aantekening verloopt, bij een instructeur met tandemaantekening naar eigen keuze. Het formulier voor de proficiencycheck vind je op de site van het KEI: www.brevet. aero/schermvliegen/aanvraagformulieren en kies daar voor het formulier Verklaring_Proficiency_Check_2011_versie_01

Soaren Zoutelande De gemeente Veere heeft in haar Algemene Plaatselijke Verordening opgenomen dat op Zoutelande alleen nog maar mag worden gevlogen door houders van een KNVvL-brevet (of vergelijkbaar buitenlands brevet) of door leerlingpiloten onder begeleiding van een gebrevetteerde instructeur (KNVvL of vergelijkbaar buitenlands). Dit is het positieve resultaat van een gemeenschappelijke actie van de KNVvL-afdelingen Schermvliegen en Deltavliegen. Doel is stuntpiloten die een gevaar zijn voor omstanders, voor medepiloten, voor zichzelf en daarmee ook voor het voortbestaan van de vliegstek te kunnen weren van de vliegstek. De komende

maanden worden de Bijzondere Opsporingsambtenaren geïnstrueerd om, indien nodig, waarschuwingen en (daarna) bekeuringen uit te delen aan piloten zonder genoemd brevet of zonder instructeur.

Nieuwe afgevaardigden Elke oneven jaar zijn er verkiezingen voor de afgevaardigden namens de individuele leden van de afdeling. Individuele leden zijn de leden die er voor kiezen om zich niet te laten vertegenwoordigen door een vereniging waar zij lid van zijn. Tussen 1 en 20 maart hebben alle leden via mijn.knvvl.nl hun stem kunnen uitbrengen op een van de vier kandidaten: Bas Wassenaar, Paul Blok, Leontien Kragten en Jan Sikking. We hebben alle leden via de digitale nieuwsbrief geïnformeerd over de kandidaatstelling en de verkiezingen.

De uitslag was nog niet bekend op het moment dat Riser naar de drukker ging. Wel hebben we inmiddels via de nieuwsbrief en op de website de uitslag gepubliceerd. In de volgende Riser presenteren we de gekozen kandidaten. Voor de volledigheid: de verenigingen bepalen zelf wie zij afvaardigen naar de afdelingsvergadering. Dat kunnen ze doen via verkiezingen, maar dat hoeft niet.

Vliegen in Oostenrijk We hebben er al vaker aandacht aan besteed in Riser en er gloort een beetje licht aan het einde van de tunnel. De Österreichischer Aeroclub (www. aeroclub.at) heeft op verzoek van de Oostenrijkse overheid een vragenlijst gestuurd aan al haar buitenlandse zusterorganisaties. De vragen gaan over onze breveteisen, wie de

brevetten uitgeeft en of we ook een tandembrevet kennen. De overheid vergelijkt onze eisen met hun eigen breveteisen en bepaalt op basis daarvan of zij ons brevet gaan erkennen. Wij hebben deze vragen inmiddels beantwoord en ook zelf een globale vergelijking gemaakt met de Oostenrijkse eisen. De eisen komen volgens ons met elkaar overeen. Er zijn wel twee duidelijke verschillen. In Oostenrijk moet je een praktijkexamen doen bij een onafhankelijke examinator, terwijl je bij ons een luchtwaardigheidsverklaring krijgt van je “eigen” vliegschool.

In Nederland moet je een brevet elke drie jaar verlengen, terwijl het in Oostenrijk onbeperkt geldig is. Ondanks deze verschillen hebben wij de verwachting dat onze brevetten voor schermvliegen door Oostenrijk erkend gaan worden. Wij hopen dat dit ook het geval zal zijn voor de brevetten van de afdeling Delta.

Geen registratieplicht in Slovenië voor buitenlanders

Foto: Maaike zijderveld In Slovenië moeten sinds kort de paragliders en hanggliders van Slovenen een registratienummer hebben.

Maar dat geldt niet voor de paragliders en hanggliders van buitenlanders die in Slovenië gaan vliegen! Voor paragliders en hanggliders van buitenlanders geldt de regelgeving uit hun eigen land, aldus een bericht van de Sloveense overheid aan onze zusterorganisatie. Momenteel betekent dit voor Nederlandse schermvliegers dat hun scherm een EN of LTF certificering moet hebben, conform artikel 10 van het Reglement Schermvliegen.

HARNASSHOP P NL PARAGLIDING EQUIPMENT 36

www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen Uitslagen XContest Nederland Tijdens de Vliegsportbeurs werden de uitslagen bekend gemaakt van XContest Nederland en de prijzen uitgereikt door voorzitter Contijn van Marle. Bij gebrek aan goede geluidsversterking nam de troubadour van de beurs de versterking van Contijn met luide stem voor zijn rekening.

Dit zijn de uitslagen: Xcontest nationaal: 1 Hans de Korte 414 pnt 2 Jan Meerbeek 400 pnt 3 Joost Visschedijk 358 pnt

Van links naar rechts drie van de zes prijswinnaars: Jan Meerbeek, Hans de Korte, Wilco Lengkeek en voorzitter Contijn van Marle

Xcontest internationaal: 1 Wilco Lengkeek 969 pnt 2 Jan Jacob Stam 844 pnt 3 Remko Bolt 675 pnt

Nieuw beurslocatie groot succes Eind januari is de traditionele Vlieg- en luchtsportbeurs gehouden voor de Hoewel, traditioneel? De oude locatie in de Wageningse sportzaal was eind vorig jaar plotseling niet meer beschikbaar. De organisatie moet hals over kop op zoek naar een nieuwe plek. Die is gevonden: de sporthallen in Warmond bij Leiden geven de beurs een ruim nieuw onderdak. Tot tevredenheid van de meeste bezoekers en van organisator Ton Draaijer: “De beurs is weer perfect verlopen!

De nieuwe hal is groter en veel mooier met daglicht en goede verwarming. De catering is sterk verbeterd met mobiele catering langs de stands; een cateringhoek binnen in de hal, maar ook nog het restaurant waar

mensen nog gezellig vis of een biefstuk gingen eten.”

De beurs had iets minder bezoekers dan vorig jaar. Nieuwjaarsborrel-moeheid, de economie en het mooie weer gooiden misschien roet in het eten. Het was fantastisch weer om te soaren op de dag van de beurs.

Dat hebben tientallen potentiële bezoekers dan ook gedaan. “Het weer heeft altijd het laatste woord,” aldus Ton. Een enkeling uit het oosten van Nederland mopperde over de langere afstand. Anderen waren juist enthousiast over de locatie omdat het aantal piloten aan de kust en in de Randstad de laatste jaren sterk toegenomen is. Ton ving een gesprek op tussen pilo-

37

ten. Een Groningse piloot zei dat vijftien clubleden niet gekomen waren vanwege de afstand. Een Limburgse piloot, die de afstand geen probleem vond, reageerde dat men wel meerdere keren per jaar zonder mokken naar de Alpen rijdt om te vliegen, ook als het vervolgens een week regent.

Ton zegt: “Uiteraard staan we voor 2016 open voor een andere, gelijkwaardige locatie die meer centraal gelegen is.” Zelf is hij tevreden over de locatie: “ Dit jaar was de beurs uitgebreid met een club van parachutisten; volgend jaar willen verder doorgroeien met ballonvaart en zweefvliegen. Op de huidige locatie kunnen we bij groei gemakkelijk een 2e hal ernaast bij huren.”

Vliegen in BelgiĂŤ?

Tekst: Bastienne Wentzel Foto: Boris Ignatov

Lees eerst even dit!

In Riser 57 (oktober 2014) publiceerden we een verhaal over vliegstekken in de Belgische Ardennen. Jean Solon, onze collega van de BVVF (de Belgische tegenhanger van de KNVvL), stuurde ons daarop een aantal aanvullingen, die we jullie niet willen onthouden.

38

Jean schrijft ons: “Ten eerste zijn er zeer weinig vliegplaatsen en zeker zeer weinig goede vliegplaatsen -zeker om te soaren of thermieken afstandsvliegen- en zijn er veel piloten die erop willen vliegen (+/- 1100). Dit resulteert in overbevolking en overbevlieging, met incidenten, aanvaringen en andere ongevallen, en overlast voor de plaatselijke bevolking, die er niet voor terugdeinst om de sluiting van sommige van deze vliegplaatsen te vragen.”

Bezoekers wordt dus dringend verzocht zich op de hoogte te stellen van de plaatselijke regels en gevaren. Je hoort in het bezit te zijn van een geldig brevet 2 of hoger en een aansprakelijkheidsverzekering.

Overbodig te zeggen dat je er te gast bent en je daarnaar gedraagt.

Veel van deze vliegplaatsen bevinden zich vlakbij verboden luchtruim, dus stel je daarvan op de hoogte voordat je gaat vliegen. OP de meeste plaatsen is op werkdagen een plafond van 4500 ft AMSL. Meer informatie vind je via de ‘Luchtruim’-pagina van de BVVF-site.

Kom proefzitten in omkeerbare harnassen Gin Verso € 880 nu* € 800

Beauraing Bij de vliegplaats Beauraing heerst een gevoelige situatie, doordat bewoners en andere belanghebbenden soms veel overlast ondervinden van piloten. De vliegplaats staat op het punt gesloten te worden, wanneer er nog eens iets mis gaat. Daarover verscheen kort geleden een artikel in ons Belgische zusterblad Fly! Het is voorlopig beter deze vliegplaats te mijden.

Het is in ieder geval een zeer complexe situatie: steile en vaak erg turbulente startplaats vlak naast een spoorlijn (levensgevaar wegens elektriciteitsdraden) en een aantal huizen en een elektriciteitslijn vlak voor de landingsplaats onderaan de start, die afloopt en dus lift genereert en erg turbulent kan zijn bovenaan. Verbod om beneden te parkeren en bij voorkeur landen bovenaan (landingsvelden voorzien).

Minimaal brevet IPPI4 verplicht.

ook XL in voorraad

Prices only for the Dutch market. *Geldig tot juli 2015

Woody Vally Wani € 825 nu*

Vliegplaatsen Zoals we al schreven in het artikel is vliegen in de Ardennen niet voor iedereen weggelegd. Hieronder in het kort de aanvullingen op de vliegcondities.

Rochefort: goed alternatief voor Beauraing La Roche: Brevet (min. IPPI4) verplicht. Meestal erg turbulent, risicovolle start.

Marcourt: hier wordt weinig gevlogen wegens de zeer technische start.

7-Meuses: Brevet (min. IPPI4) verplicht. Let op verboden luchtruim. De parapente(nood)landingsplaats is heel klein en bij momenten heel turbulent. Regelmatig gaan piloten hier de Maas in.

Coo: Het landingsveld is het grote veld recht tegenover de start (zelfs geschikt voor delta).

Bij zuidwestenwind kan de weststart erg turbulent zijn. Opletten dat je niet te laag doorsteekt naar de westenlanding.

Beauraing: Voorlopig beter vermijden, zie hierboven.

Lees ook dit artikel over de regels voor overlandvliegen in België: http://www.bvvf.be/bvvfnieuws/afstandsvluchtennieuwe-regels/

Contact ons voor de beste prijs

Advance Progress 2 € 995 nu* € 750

Belgische Vrije Vlucht Federatie: www.bvvf.be (Het Franse deel van dezelfde vereniging heet Fédération Belge de Vol Libre (FBVL)).

Beheerder van de meeste sites.

Alles over het luchtruim boven België: http://www.bvvf.be/xc Artikel over Beauraing: http://www.bvvf.be/staging/ wp-content/uploads/2014/09/% C2%B0%C2%B0%C2%B0-Fly100p.08-101.pdf

Winkel en Webshop Winkel open op : Vrijdagavond en verder op afspraak Adres: Weesperstraat 118 U 1112 AC Diemen - Amsterdam Email: info@panchoamelia.nl

39

www.panchoamelia.nl

Bergvliegen

Bergstekken

We zijn vaak op zoek naar

verre, exotische vliegbestemmingen. Liefst zo bijzonder mogelijk zodat jij de eerste bent die je vliegvrienden erover kunt vertellen. De

Nederlandse paragliding-

scholen die bergopleidingen verzorgen hebben ieder hun eigen, favoriete plek om de cursussen te geven. Die vliegstekken hebben ze niet voor niets uitgekozen: het zijn

stuk voor stuk fantastische

vlieggebieden, geschikt voor beginnende piloten zowel

als ver gevorderde. Vaak met een gunstig klimaat en veel vliegbare dagen per jaar.

In deze reeks Bergstekken

Saint Hilaire du Touvet

bekijken we van dichtbij de

mooie, bijzondere en uitdagende bergvlieggebieden

waar de paraglidingscholen huishouden.

De twee plekken in deze

editie zijn St. Hilaire in Frankrijk waar Action Air Sports

cursussen geeft en het Turkse vakantieparadijs Ölüdeniz waar diverse scholen en clubs cursussen en veiligheidstrainingen organiseren.

De mooiste plekken in Europa, uitgezocht door paraglidingscholen, deel 5 Tekst en beeld: Bastienne Wentzel

St. Hilaire du Touvet - Plateau met mogelijkheden Een van de bekendste paraglidingfestivals is Coupe Icare in Frankrijk. Jaarlijks in september overstromen tienduizenden bezoekers het kleine plaatsje St Hilaire du Touvet voor een verkleed vliegfestival. Het is dan eigenlijk te druk om te vliegen. De rest van de zomer niet!

De logistiek is hier dik in orde. Zet je tent op de camping en loop in tien minuten naar de hoofdstart ‘Chalet’. In het chalet huist ook een restaurant en Prevol Parapente, met een winkel, cursussen en tandemvluchten. Het is tevens het uitstapppunt van de ‘Funiculaire’, het historische treintje dat je vanaf de bodem van de vallei, dicht bij de landing in Lumbin, weer naar de start brengt. Blaast er een rugwindje over de mooie kunstgrasmat van ‘Le Chalet’, loop dan een paar minuten naar het noorden naar de Zuidstart.

In de lucht kun je links- of rechtsaf langs de kam om te soaren of hoogte te winnen.

Ben je hoog genoeg, dan steek je door naar achteren over het plateau van St. Hilaire en klim je langs de rotswanden van de Dent de Crolles verder omhoog. Om grote afstanden te vliegen kun je alle kanten op, maar pas op voor de airspace van de stad Grenoble.

40

Steek je de vallei over, dan vlieg je verder over de skigebieden van de hoge Alpen zoals Chamrousse.

Een sportief uitje is de klim te voet naar de top van Dent de Crolles. Vanaf de parkeerplaats van Col du Coq is het een uurtje of twee lopen. Op de top heb je een prachtig uitzicht over het Chartreuse-massief. Je kunt het beste bij het kruis naar het westen starten. Volg het massief naar het noorden voor een lange vlucht naar Chambéry. Ben je uitgekeken op het plateau, pak dan de auto naar een van de talloze vliegstekken in de omgeving.

Niet-vliegers vinden hier vooral prachtige wandelmogelijkheden. De vallei is vaak serieus heet, dus het beste is om het mooie natuurpark van de Chartreuse in te trekken.

Plaats: Saint Hilaire du Touvet, Frankrijk Start Le Chalet: N 45° 18’ 24.6”, O 5° 53’ 17.2” hoogte: 890 m Landing Lumbin: N 45° 18’ 8.7”, O 5° 54’ 22.8”, hoogte 240 m School: Action Air Sports Info: actionairsports.nl

Ölüdeniz - Vergeten uitdagingen van een paradijselijk vakantieoord Het badplaatsje Ölüdeniz ligt aan de prachtige zuidkust van Turkije. Ruige rotsformaties, witte zandstranden aan turquoise zee en uitzicht over eilandjes. Niet voor niets is dit een toeristentrekpleister. Maar Ölüdeniz wordt niet overspoeld door all-inclusive-badgasten, maar door paragliders. De eerste ervaring met Ölüdeniz voor de meeste piloten is onder de vleugels van een school. Je maakt dan tot wel zes prachtige lange glijvluchten op een dag. Ook wordt het een acro-walhalla genoemd vanwege het grote hoogteverschil en de laminaire condities boven zee. Daardoor zou je kunnen vergeten dat de startberg Babadağ ook leuke thermische uitdagingen biedt.

Een groot deel van het kleine plaatsje is op vliegen ingericht, met winkels, goedkope hotels (ja, ook all-inclusive), tandembedrijven, paraglidingscholen en taxiservices. De busjes of jeeps rijden je in drie kwartier naar de top van de Babadağ. Tot zo’n vijf jaar geleden

was dit een anderhalf uur durend off-roadavontuur om kippenvel van te krijgen, maar de weg is nu grotendeels verhard en de rit comfortabel.

De hoogste noordoost start geeft je een vlucht van ruim 1900 hoogtemeters. Staat hier teveel wind, start dan op de 1800 meter.

Waait de zeewind binnen, neem dan de 1700 meter start naar het westen. Wanneer ‘s ochtends de thermiek gaat werken zorg je eerst dat je meer dan 500 meter boven de top van de berg uitstijgt. Vervolgens kun je kiezen: naar het zuiden vliegen zover als je kunt. Zit je laag, dan kies je een strand uit om te landen. Een prachtige optie is Butterfly valley, de smalle kloof niet ver van Ölüdeniz. Je kunt er enkel per boot of te voet weer weg (zie Riser 53, sep 2013).

Een andere optie is de brede vallei in het noordoosten oversteken. Je landt bij de toeristische Saklıkent kloof of vliegt verder langs de bergketen. Niet aan te raden bij noordwind (ook wel Fethiyewind genoemd). Let tevens op valleiwind, die ondanks de enorme breedte van de vallei erg sterk kan zijn.

Ölüdeniz

41

Je familie heeft het ondertussen druk in Ölüdeniz. Zij bezoeken de talloze Romeinse ruïnes zoals Kaş (waar je ook kunt vliegen) en Termessos, of boeken een dagtrip naar de witte baden van Pamukkale (ook hier: vliegen!) en Ephesus. Ze maken een boottrip inclusief snorkelstop of liggen aan het strand.

Ook is iedere buitensport die je kunt bedenken hier mogelijk.

Eind oktober worden de Ölüdeniz International Air Games gehouden. Houd je van acroshows, gezelligheid, feest en drukte in de lucht, op de start en op de landing, dan is dit evenement een mooie afsluiter van het zomerseizoen.

Plaats: Ölüdeniz, Turkije Start Babadağ: N 36° 31’ 47.6”, E 29° 10’ 57.2”, hoogte 1920 m.

Landing Ölüdeniz: N 36° 32’ 42.8”, E 29° 7’ 26.7”, hoogte 6 m.

School: onder andere Eurofly, Inferno, PaHo, Action Air Sports.

Info: eurofly.nl, paraglidingschool.nl, actionairsports.nl

Contact

Lidmaatschap KNVvL Opgeven als lid van de afdeling Schermvliegen van de KNVvL doe je online via www.knvvl.nl/knvvl/lidmaatschap/lid-worden/ De kosten bedragen in 2015 €86,50, bestaande uit afdelingsbijdrage: €27,00 en KNVvL-bijdrage: €59,50.

KNVvL Bestuur Afdeling Schermvliegen Voorzitter en belangenbehartiging: Contijn van Marle, voorzitter.schermvliegen@knvvl.nl; Secretaris en communicatie: Wouter Stigter, secretaris.schermvliegen@knvvl.nl, communicatie.schermvliegen@knvvl.nl; Penningmeester en wedstrijden: Maurice Janssen, penningmeester.schermvliegen@knvvl.nl, wc.schermvliegen@knvvl.nl; Kwaliteitsmanagement en scholen: John Joosten, kwaliteitsmanagement.schermvliegen@knvvl.nl, scholen.schermvliegen@ knvvl.nl; Portefeuillehouder examens: Bas van Duijn, examens.schermvliegen@knvvl.nl, Portefeuillehouder brevettering en opleidingen: Sanne Both, opleiding.schermvliegen@knvvl.nl; Portefeuillehouder veiligheid en techniek: Henry Lemmen, vt.schermvliegen@knvvl.nl;

Ongevallen/Voorvallen Elk voorval bij het schermvliegen ten gevolge waarvan letsel van enig belang aan een persoon of schade aan enig goed is toegebracht, alsmede elk voorval dat afwijkt van de normale gang van zaken en waaruit lering kan worden getrokken, moet binnen 3 maal 24 uur door of namens de betrokkenen ter kennis van de Veiligheidscommissie van de Afdeling Schermvliegen van de KNVvL worden gebracht. In geval van een opleidingssituatie moet deze melding door de betrokken instructeur worden gedaan. Het voorval online melden via www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen/veiligheid-envoorvalmeldingen/ Schademelding, verzekering en informatie Leden van de Afdeling Schermvliegen van de KNVvL zijn verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid in hun hoedanigheid van beoefenaar van de schermvliegsport. Voor meer informatie kijk op www.knvvl.nl/knvvl/lidmaatschap/verzekeringen/

Afgevaardigden individuele leden Bas Wassenaar, Bas@wassenaar.nu, Leontien Kragten, leontien@airtime.nl, Jan Sikking, jansikking@online.nl Paul Blok, paul.blok@xs4all.nl

Brevetten Schermvliegen De afdeling kent de brevetten 1 tot en met 3. Aan brevet 1 is tevens het aspirant-lidmaatschap van de afdeling gekoppeld. Aanvragen van brevet 1 gebeurt door het invullen van een formulier dat bij elke vliegschool verkrijgbaar is. De school moet het formulier van een stempel voorzien, als bewijs dat de aanvrager voldoet aan de voorwaarden voor het verkrijgen van brevet 1. De kosten zijn €30,-. Uitleg over de eisen voor het kunnen aanvragen van brevet 2 en 3 evenals voor het verkrijgen van een IPPI-kaart of sportlicentie vind je op www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen/examens-brevetten-enippi-kaart/. De afgifte van brevet 2 en 3 gebeurt door het KNVvL Examineringsinstituut, kortweg KEI. Op www.brevet.aero/schermvliegen staat alle informatie voor het aanvragen of verlengen van een brevet. De kosten van aanvraag of verlenging zijn €17,50. Een IPPI-Card kost €12,50 en een FAI-sportlicentie €9,-. Logboekjes kosten €2,50 per stuk, te bestellen via de webshop van de KNVvL.

Agenda Vrijdag 10 april 2015 Afdelingsvergadering Schermvliegen in Maarsbergen Vrijdag 17 april 2015 Theorie-examen Schermvliegen in de Jaarbeurs Utrecht Zaterdag 18 april 2015 Instructeursopleiding dag 3 in Woerden Donderdag 23 april 2015 Bestuursvergadering Schermvliegen in Woerden Vrijdag 22 mei 2015 Deadline kopij Riser nr 60 Donderdag 4 juni 2015 Bestuursvergadering Schermvliegen in Woerden

Theorie-examens 2015 In 2015 wordt in het voorjaar tweemaal en in het najaar eenmaal een theorie-examen georganiseerd. De data en locatie worden bekend gemaakt op www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen/examens-brevetten-en-ippi-kaart/ en via de nieuwsbrief van de KNVvL. Aanmelden doe je via de webshop van de KNVvL. De kosten zijn €35,50 in 2015.

Kijk voor actuele data en informatie op www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen/agenda

42 42

KNVvL-erkende instructeurs

KNVvL-erkende Opleidingsinstanties

Lier Lier Berg Berg Tandem Tandem

Naam Naam

Absolute Airadventure Paragliding Holland, Vincent Verbon & Henk Alberts, Turfschipper 96, 2292 JB Wateringen, 0174-290458 en 06-51278458, info@paragliding.nl, www.paragliding.nl Action Air Sports, RonaldOpleidingsinstanties ten Berge, Anemoonhof 20, 6002 WN Weert, KNVvL-erkende Absolute Airadventure 0495-548595, info@actionairsports.nl, Paragliding Holland, www.actionairsports.nl Vincent Verbon & Henk Alberts, Air TimeTurfschipper Paragliding96, Sport, 2292Ayke JB Wateringen, Jager & Barry 0174-290458 Zeldenrust,en Lekbandijk 06-51278458, 43, info@paragliding.nl, 4119 RA Ravenswaaij,www.paragliding.nl 034-5558881, mail@airtime.nl, www.airtime.nl Actionto Cloud AirCloud, Sports, Hans Ronald ter Maat, ten Berge, Boerskottenhoek Anemoonhof 67,20, 7546 6002 DC WN Enschede, Weert, 0495-548595,of 053-4776830 info@actionairsports.nl, 06-38737021, hans@cloudtocloud.nl, www.actionairsports.nl www.cloudtocloud.nl Air TimeParagliding, Eurofly ParaglidingLucas Sport,ten Ayke Napel, Jager Moorblick & Barry Zeldenrust, 1, D-48599 Lekbandijk Gronau, 43, 4119 RA Ravenswaaij,en 0049(0)2562-710677 034-5558881, 06-54663893, mail@airtime.nl, eurofly-paragliding@t-online.de, www.airtime.nl Eurofly Paragliding, Lucas ten Napel, Moorblick 1, D-48599 Gronau, www.eurofly.nl 0049(0)2562-710677 Falcon Air, Huub Coumans, en 06-54663893, ‘t Schild 31,eurofly-paragliding@t-online.de, 5282 VJ Boxtel, 0411 - 673376, huub. www.eurofly.nl coumans@planet.nl, www.falcon-air-online.nl Falcon Air, Maurik Paragliding, Huub Coumans, István ‘tMolnár, Schild Stationsweg 31, 5282 VJ Boxtel, 416B 3925 0411CG - 673376, Scherpenhuub. coumans@planet.nl, zeel, 06-16810988, info@maurikparagliding.nl, www.falcon-air-online.nl www.maurikparagliding.nl Maurik Para Adventure, Paragliding, André István Wierenga, Molnár,Amsterdamsestraatweg Aalsloot 25, 3993 HA Houten, 400, 3551 CW 06-16810988, Utrecht, 030-2434264, info@maurikparagliding.nl, andre@parapente.nl, www.maurikparagliding.nl www.parapente.nl Para Adventure, André Paraglidingschool Inferno, Wierenga, RolandAmsterdamsestraatweg ter Harkel, Kogellaan 10, 400, 7602 3551 JL Almelo, CW Utrecht, 030-2434264, 0546-860662, info@paraglidingschool.nl, andre@parapente.nl, www.paraglidingschool.nl www.parapente.nl Paraglidingschool Parapente Noord-Nederland, Inferno, Roland Geertter Mesander, Harkel, Kogellaan Kromme 10, Elleboog 7602 JL 40,Almelo, 9751 0546-860662, RE Haren, 050-8501429 info@paraglidingschool.nl, en 06-13182565, www.parapentenoord.nl www.paraglidingschool.nl Parapente Noord-Nederland, Parasailingteam Nistelrode, Rob Geert vanMesander, de Akker, Kromme HeufkensElleboog 526, 540340, LV 9751 RE Uden, www.parasailingteam.nl, Haren, 050-5719934 en info@parasailingteam.nl 06-13182565, www.parapentenoord.nl Parasailingteam Pro Air Paragliding, Nistelrode, André Bizot, RobPrunusstraat van de Akker,49, Heufkens 7271 HP526, Borculo, 5403 LV Uden, www.parasailingteam.nl, 0545-273305, info@proair.nl, info@parasailingteam.nl www.proair.nl Pro Air Paragliding, Skygliders Paragliding, André Joost Bizot, Mineur, Prunusstraat Veursestraatweg 49, 7271 HP 98, Borculo, 2260 AG 0545-273305, info@proair.nl, Leidschendam, 070-317 82 16www.proair.nl / 06-245 320 26, info@skygliders.nl, Skygliders Paragliding, Joost Mineur, Veursestraatweg 98, 2260 AG www.skygliders.nl Leidschendam, 070-317 82 16 / 06-245 320 26, info@skygliders.nl, KNVvL-erkende Schermvliegverenigingen www.skygliders.nl

instructeurnr instructeurnr

Geldigheid aantekeningen per februari 2015

vervalverval datumdatum

Geldigheid aantekeningen per 2 november 2012 KNVvL-erkende instructeurs

A. J. Wierenga 9201 - IB TD 15-11-2014 E.J. Wierenga 9202 - IB TD 15-03-2015 A. J. Wierenga 9201 IL - IB IB TD 15-11-2014 x 15-11-17 H.M.J. Coumans 9222 Wierenga 9226 9202 IL - IB IB TD 23-04-2014 x 15-03-15 R. E.J. ter Harkel H.M.J.Jansen Coumans 9230 9222 - IL IB IB x 10-06-2014 15-11-17 F.G.M. R. ten ter Harkel 9226 IL IL IB IB TD 10-06-2014 x 23-04-17 L.H. Napel 9405 F.G.M.Beekman Jansen 9501 9230 IL - IB IB 10-06-17 E.C.M. TD 16-12-2013 L.H. ten Napel 9518 9405 IL IL IB IB TD 10-08-2014 x 10-06-17 T.M.W. Kuper Beekman 9602 9501 - - IB IB 16-12-16 A.E.C.M. Manuel TD 01-09-2012 A. Manuel 9602 IL - IB IB TD 15-11-2014 x 01-09-15 A.G.H.M. Bizot 9606 9606 IL IL IB IB TD 15-11-2014 x 15-11-17 J.P.A.G.H.M. Dekker Bizot 9701 J.P. Dekker 9701 - IL IB IB - x 11-11-2014 15-11-17 J.W.H. Omlo 9703 Omlo 9703 IL - IB IB 11-11-14 G.J.W.H. Mesander 9801 TD 11-01-2015 Mesander 9801 - IL IB IB TD 31-08-2014 x 11-01-18 J. G. IJsselsteijn 9805 Montforts 9807 - - IB IB TD 15-11-2014 x 15-11-17 L. L.Montforts 9807 Blonk 9905 IL - IB IB TD 12-09-2012 x 03-10-15 C.CH. Snoey 9808 A. Blonk Jager 9907 - - IB IB TD 03-10-2015 x 07-01-18 CH. 9905 9912 - IL IB - TD 07-01-2015 x 13-07-17 A.M.F.J. Jager Schel 9907 M F Wout 0101 - - IB IB TD 14-08-2014 x 15-11-17 W.G.van Brink 9908 R.E. ten Berge 9912 0201 IL IL - IB TD 13-07-2014 x 03-05-15 M.F.J. Schel Mineur 0205 - IL IB IB TD 15-11-2014 x 25-09-16 MJ.M. F Wout 0101 H.J. 0210 IL IL IB IB TD 03-05-2015 x 21-09-17 R.E. tenAlberts Berge 0201 J.G.M. Sikking 0204 0214 - - IB IB TD 12-09-2013 x 09-07-17 A.E. Meindertsma L.A.N.W. de Wit 0205 0215 IL IL IB - TD 25-09-2013 x 07-04-17 J.M. Mineur P. Rehorst 0401 - IL IB IB - x 10-06-2014 26-06-15 R.J.M. Kortink 0209 P. JAlberts .A. Scheurink 0210 0502 - IL IB IB TD 21-09-2014 x 08-07-17 H.J. I. Molnar 0505 - IL IB IB TD 09-07-2014 x 10-06-17 J.G.M. Sikking 0214 H.J. terde Maat 0506 IL IL - IB TD 07-04-2014 x 06-12-17 L.A.N.W. Wit 0215 P. M. Beukers 0216 0507 IL IL IB IB TD 01-07-2014 x 12-06-17 T. R. Wolbert van Koutrik 0401 0509 IL - IB IB TD 26-06-2015 x 28-12-14 P. R.C. Rehorst L. Kragten 0601 IL - - IB TD 28-01-2014 x 06-03-15 G.J.J. van Helvoort 0501 0603 IL - IB IB TD 08-07-2014 x 22-05-15 P. S. J .A.Haas Scheurink 0502 Borra 0702 IL IL IB - TD 10-06-2014 x 17-02-17 I. C. Molnar 0505 G.A.N. van Rijn 0506 0703 IL IL IB IB TD 06-12-2014 x 06-02-17 H.J. ter Maat 0704 IL x 07-04-17 R. M.W.J.Arends P. M. Beukers 0507 IL IB IB TD 12-06-2014 R.E.Wolff 0705 IL x 19-06-17 R.C. van Koutrik 0509 - IB - TD 28-12-2014 0706 IL x 01-10-17 L. V.Verbon Kragten 0601 - IB IB TD 06-03-2015 0801 IL 11-11-17 S. R.Dijk Haas 0603 - IB - TD 22-05-2015

AA Paragliding Holland (7301), Vincent Verbon, Turfschipper 96, 2292 JB Wateringen, 0174-290458 Schermvliegverenigingen en 06-51278458, info@paragliding.nl, KNVvL-erkende www.paragliding.nl AA ParaglidingVliegers HollandXCC (7301), Vincent Verbon, Turfschipper 96, 2292 JB Achterhoekse (7201), J.M. van Steenderen, ZutphensestraatWateringen, 0174-290458 en 06-51278458, info@paragliding.nl, weg 49A, 6953 CJ Dieren, 0313-496940, secretariaat@achterhoeksevliegers.nl www.paragliding.nl Eerste Ned. Parapente Vereniging (Para Adventure) (7655), André Achterhoekse Vliegers XCC (7201),400, J.M.3551 van Steenderen, Wierenga, Amsterdamsestraatweg CW Utrecht, Zutphensestraatweg 030-2434264, 49A, 6953 CJ Dieren, 0313-496940, secretariaat@achterhoeksevliegers.nl andre@parapente.nl, www.parapente.nl Eerste Ned. Parapente (7655), 0411-673376, André Falcon Air (8503), HuubVereniging Coumans, ‘t (Para SchildAdventure) 31, 5282 VJ Boxtel, Wierenga, Amsterdamsestraatweg 400, 3551 CW Utrecht, 030-2434264, huub.coumans@planet.nl, www.falcon-air-online.nl andre@parapente.nl, www.parapente.nl Hoekse Vliegers (7302), Danny Mout, Vlissen 1, 4501 HW Oostburg, 06Falcon Air www.hoeksevliegers.nl (8503), Huub Coumans, ‘t Schild 31, 5282 VJ Boxtel, 0411-673376, 51587606, huub.coumans@planet.nl, www.falcon-air-online.nl Paraglidingclub Sky Rebels (7198), Aart de Harder, Bergse Linker Rottekade Paraglidingclub Sky Rebels (7198), Aartaart@raatsaam.nl, de Harder, Bergsewww.skyrebels.nl Linker Rottekade 221b, 3056 LG, Rotterdam, 06-54757845, 221b, 3056 LG, Rotterdam, 06-54757845, www.skyrebels.nl Parasailingteam Nistelrode (7289), Robaart@raatsaam.nl, van de Akker, Heufkens 526, 5403 Parasailingteam Nistelrode (7289), Rob van de Akker, Heufkens 526, 5403 LV LV Uden, www.parasailingteam.nl, info@parasailingteam.nl Uden,4 www.parasailingteam.nl, info@parasailingteam.nl Plus (715232), Dick ter Maat, Postbus 647, 7500 AP Enschede, Plus 4 (715232), Dick ter Maat, Postbus 647, 7500 AP Enschede, info@d-t-m.nl, www.plus-4.nl dtermaat@t-online.de, www.plus-4.nl Pro Air Paragliding (8502), André Bizot, Prunusstraat 49, 7271 HP Borculo, Pro Air Paragliding (8502), André Bizot, Prunusstraat 49, 7271 HP Borculo, 0545-273305, info@proair.nl, www.proair.nl 0545-273305, info@proair.nl, Skyclub Holland (7297), Alexwww.proair.nl Schreurs, Meester Meinenweg 9 te 7107 AN Skyclub Holland (7297), Alex Schreurs, Meester Meinenweg 9 te 7107 AN Winterswijk Kotten, 0543-563253, fwascheurs@telfort.nl Winterswijk Kotten,Paragliding 0543-563253, fwa.schreurs@kpnmail.nl Stichting Eurofly (7292), Ton van Duuren, Moorblick 1, D-48599 Stichting Eurofly Paraglidingen(7292), Ton van vanduuren-t@versanet.de, Duuren, Moorblick 1, D-48599 Gronau, 0049(0)2562-710677 06-54663893, Gronau, 0049(0)2562-710677 en 06-54663893, vanduuren-t@versanet.de, www.eurofly.nl www.eurofly.nl Twentse Paragliding Club Skyline (7657), Maarten Swart, MiddendorpTwentse Paragliding Club0591-377155, Skyline (7657), Maarten Swart, Middendorpstraat straat 7, 7855 PR Meppen, skyline.bruinehaar@gmail.com 7, 7855to PRCloud Meppen, 0591-377155, skyline.bruinehaar@gmail.com Cloud (7303), Jeroen Kaub, Boerskottenhoek 67, 7546 DC

0802 - x 27-12-17 C.B.Zeldenrust Borra 0702 IL - IB TD 17-02-2014 A.A.H.N. G.A.N. van van Rijn den Akker 0703 IL IB TD 06-02-2014 Arends 0901 IL x 12-09-15 M.W.J. 0704 IL IB - TD 07-04-2014 S.R.Majoor 1001 IL x 19-05-15 R.E. Wolff 0705 IL - IB TD 19-06-2014 1201 IL x 04-01-18 V. P.J.Buis Verbon 0706 IL IB IB TD 01-10-2014 1301 IL x 03-12-17 R. A.Lormans Dijk 0801 IL - IB TD 11-11-2014 Bos 1302 - - IB IB TD 27-12-2014 x 14-06-16 B. W. Zeldenrust 0802 N. ter Harkel 1303 - IB x 28-06-16 A.A.H.N. van den Akker

S.R. Majoor P.J. Buis

0901 IL - TD 12-09-2015 1001 IL IB TD 19-05-2015 1201 IL IB TD 04-01-2015

Vermelding in rood, betekent verlopen aantekening instructeur.

Vermelding in rood, betekent verlopen aantekening instructeur.

Enschede, www.cloudtocloud.nl

43 43

44