SP 1977 5(6)

a, itief !or-

SPORT PARACHUTIST Jaargang 5 - nummer 6 - 1 juli 1977

'alerrela~ie. r de

.ven-

"

clubisee rd 路ijd.

r,i-

basis voor

rd

!

I 11

I1

mje

bij

1.

le 'd , indt in

1.

utist

Jaargang

5 - nummer 6 - 1 juli 1977

sportparachutist TWEJ;;MAANDELIJKSE uITGAVE VAN DE KNVvL AFDELING PARACHUTESPRINGEN Eindredactie, samenstelling Ka.rst Sikkens Redaktie: Hein Cannegieter Bert Wijnands

en ontwerp:

Fotografen Ernst Bode Paul Koudijs

Voor copy zorgden o. a. deze maand Fred de Waart Wim Velthuizen Henk Verbeek Jan de li\ruijne Ton v. d. Berg De met name onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redaktie weer te geven.

Abonnement SPORTPARACHUTIST LEDEN VAN DE AFDELING PARACHUTESPRINGEN ONTVANGEN HET BLAD GRATIS.

1 september

en

Druk: Van Deventer bv 's-Gravenzande

~

(f) KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING voor LUCHTVAART, AFDELING PARACHUTESPRINGEN Bestuur: W.A. Velthuizen E. T. H. Wijnands P. Santegoeds H. Cannegieter

-

H. Verbeek K. Sikkens

voorzitter vice-voorzitter algemene zaken voorlichting sport en instruktie algemene projekten secretaris tvs afdelingsbureau

Adres secretariaat: p/a KNVvL Jozef Israél splein 8, 's-Gravenhage.

Privé (uitsluitend in de avonduren): St. Martinuslaan 124, Voorburg.

Tel. 070 - 863854.

Lidmaatschap: Alle leden f 50,-Het inschrijfgeld

f

per jaar. voor leden bedraagt bij aanmelding

4, --.

Aanmeldingen voor het lidmaatschap Te richten aan hetafdelings-secretariaat (d, t. v. de clubsecretaris) ..

.;..

Deze SPORTPARACHUTIST ontvangt u op een iets latere datum dan aanvankelijk in de bedoeling lag.

Mede in verband met vakantie en ook door het feit dat er één postverzending per jaar is komen te vervallen veroorzaakt dit feit.

De NATIONALE KAMPIOENSCHAPPEN zijn inm iddeh weer voorbij. Uiteraard zullen wij u de volgende maand volledig over dit evenement informeren.

op aanvraag.

Verschijningsdatum: 1 jan., 1 mrt, 1 mei, 1 juli, 1 november.

.. "':

))(Ç

Meeus van der Poel

Advertenties: Advertentietarieven

RBDAKTIDNBBL

De frontpagina is in KLEUR. Dit kon gerealiseerd worden door de medewerking van Jan Sikking. Hij stelde de litho 's voor deze plaat ter beschikking.

Normaal kost het aanmaken van deze platen ca. f 750, --.

Vandaar dat we Jan danken voor zijn hulp. Misschien is er in uw vereniging wel iemand die ons aan een sponsor kan helpen om hierdoor regelmatig "gekleurd" te verschijnen. Mogen wij eens iets van u hieromtrent vernemen?

Hein Cannegieter had de laatste weken weinig tijd om iets te schrijven. Hij was te druk met trainen voor de Nationale Kampioenschappen.

En hij had het te druk met eten, blijkens zijn wèl ingestuurd artikel over de bistro De Skydiver in Sittard.

Ook stuurde Hein een uitermate interessant artikel van Henri Hegener dat hij uit Hegeners archief, waarover wij in de vorige editie schreven, opdiepte.

Inmiddels is er kontakt opgenomen met de British Parachute Association om in Engeland een uitgeve r te vinden voor het standaardwerk over de geschiedenis van de parachute, dat Hegener in manuscriptvorm naliet.

K

s al

a 1

1

l~

~

Tenslotte wensen wij u een zeer plezierige vakantie.

Heeft u interessante dingen beleefd? Laat het ons eens weten.

Groetend, KS

wie zorgt er voor de volgende kleu renfrontpag ina? (

Na 1 juli: Halve jaarcontributie

verschuldigd.

Uw copie voor de eerstvolgende 20 juli a. s. bij de eindredacteur

uitgave dient vóór te zijn ingeleverd.

t

s

I

2

sportparachutist

E

Een briefkaartje met de woorden "Sportparachutist" --dd 1 mei -- kan er voor zorgen dat u het ontbrekende exemplaar z. s. m. ontvangt.

stratostars

•

Ram-air-springers opgelet.

Onlangs scheurde een nieuwe Stratostar over de gehele bovenkant in twee stukken tijdens de opening.

Oorzaak : een te grote ring in de bovenkant van de bag, waardoor de ringen, die de verbinding vormen Lussen de canopy en de dubbele bridle van de pil otchute, door de ring van de ~ag werden getrokken.

De schade ontstond door het terugtrekken van het doek door de ring tijdens de opening van de canopy.

NIEUWS VAN HET adresboekje

meldingskaarten voor voorvallen en storingen

Het adresboekje 1977 is verkrijgbaar bij uw clubsecretaris. Bent u individueel lid?

Bestel dan het boekje bij de afdelingssecretaris door middel van een briefkaart met de woorden "adreslijst".

Wijzigingen worden regelmatig gepubliceerd.

Enige tijd geleden zijn aan de verenigingen meldingskaarten voor VOORVALLEN, STORINGEN enz. toegezonden. (Dit betreft alle onregelmatige zaken, waarbij geen ONGEVALLEN zijn .voorgevallen - deze moeten op de gebruikelijke wijze aan de RIJKSLUCHTVAARTDIENST worden gerapporteerd.

De Technische Commissie verzoekt alle instrukteurs, springvergunninghouders, bestuursleden enz. hiervan - vanaf heden - gebruik te willen maken!

Mochten er over het eerste halfjaar 1977 nog niet gemelde voorvallen zijn dan verzoeken wij u dit voorval ALSNOG in te zenden.

Wijzigingslijst nr. 2: J. de Bruijne: woonplaats en adres wij zigen in Soest, Varenstraat 354 Telefoonnummers doorhalen en funktie wijzigen in: Instrukteur: TC iel: i

le

Pelgrom, J. J. Ir. adres en woonplaats wij zigen in Burg. Patijnlaan 140, DenHaag, telefoonnr. doorhalen; opnemen 's-avonds: 070-466979 Pohlman, T. funktie aanvullen met: hulpinstr. huisnummer wijzigen in: 56

inlegvel logboek

VPCT

Kusters, F. P. H. adres wijzigen in: J. van Gennepstraat

13

sportparachutist

r

n

Bij de vorige editie heeft - door een storing in het adresseringssysteem - een aantal 'in het buitenland woonachtigeleden SPORTPARACHUTIST niet ontvangen.

Indiendit u betreft - laat dit dan even weten aan de afdelingssecreta ris.

In het logboek dienen een aantal aantekeningen te worden vermeld, zoals: watersprongen, nachtsprongen, toestemming op met ramair canopies te mogen springen enz.

Om dit op uniforme wijze te doen geschieden is thans een speciaal kaartje in bewerking.

De kaarten zullen z. s. m. na het verschijnen aan de clubsecretaris worden toegezonden. INSTRUKTEURS - ATTENTIE! K.S.

et o

ver

veiligheid

1-

m rra+

Foto1 laat een complete weigering van de "main-container" vaneen tandem-systeem zien. De storing werd veroorzaaktop het moment dat de "ripcord-housing" uit de bevestiginggleed en daardoor' de "ripcordcable" klem zette.

J

Opmerking: Zorg er voor dat u uw ripcord soepel kunt trekkenĂŠn dat de bevestiging van "housings" en "cables" geenproblemen kunnen opleveren.

Debetreffende springer trok bij deze storing hard aan

ist

sportparachutist

zijn ripcord hetgeen resulteerde in het afbreken van de ripcord-handle.

Dit kunt u zien op foto 2.

Bepaalde types plastic-handles zijn NIET VEILIG! Dit kunt u zelf ook controleren.

Geef maar eens een paar harde rukken aan het ripcord en u zult onmiddellijk kunnen constateren of u in het bezit bent van een goed compleet ripcord. Vergeet bij deze proefneming ook niet uw RESERVE-PARACHUTE! KS 3

correcties op de uitvinding van de parachute door Henri Hegener

De moderne geschiedvorsing heeft tal van bewijzen geleverd betreffende geschiedkundige feiten, die na soms eeuwenlang als betonvast te zijn aanvaard, op een lemen basis bleken te rusten. Het boeiende, romantische verhaal dat het in de geschiedboeken zo goed deed, bleek dan na diepgaande critische investigaties öf lieve legende te zijn, öf te berusten op telkens opnieuw versierde en aangedikte mondelinge overleveringen.

Maar ook, en dat was natuurlijk niet zo fraai, te moeten worden gekwalificeerd als dood-banaal bedrog.

Ook met betrekking tot de niet eens zó oude geschiedenis van de parachute komen we voorstellingen van feiten tegen, die de waarheid bepaald geweld aandoen.

Het begint reeds bij het prille begin, als Sébastien Lenormand, geboortig uit Montpellier, aanvankelijk horlogemaker van beroep, later leraar, zich met de valschermidee gaat bezighouden. In het boek "Du Royaume de Siam" (Parijs 1691) van Simon de la Loubère, die in de jaren 1687 en 1688 speciaal gezant der Franse regering aan het Hof van de Koning van Siam was, leest Lenormand over

een kunstemaker die, gewapend met twee grote verspannen parasols vanaf een hoge stellage van bamboestokken sprong en veilig de grond bereikte. Deze vertoning, die een succesnummer werd, maakte zoveel indruk op de Koning, dat hij de man vast aan zijn Hof verbond.

Dat het verhaal over de Siamees Lenormand tot zijn parachute-onderzoekingen inspireerde, bewijst, dat hij de geschriften van de grote Leornardo da Vinci en Fausto Veranzio, die reeds in de zestiende eeuw hèt grondprincipe van de parachute beschreven en in tekening brachten, niet heeft gekend. En trouwens ook niet heeft kunnen kennen, eenvoudig omdat de briljante studies van da Vinci eerst rond drie en 'n halve eeuw later bekend werden en in druk verschenen. En werken als van een Veranzio, alleen het zeldzaam en kostbaar bezit van universiteiten, kloosters en boekminnende rijkaards waren.

In de morgen van 26 december 1783, het gedenkwaardige jaar waarin J oseph en Etienne de Montgolfier de eerste luchtballons in het wijde zwerk lieten opstijgen en waarmede dus de verovering van het luchtruim een aanvang nam, wordt ook de experimenteel-wetenschappelijke grondslag van de parachute als mensdragende valbreker gelegd. Erg veel wetenschap spreekt uit dit eerste experiment nog niet. Binnen de omheining van de Cordeliers te Montpellier, die hem moet vrijwaren voor profane blikken neemt Lenormand, uitgerust met twee secuur verspannen en stevig bevestigde parasols, plaats op de forse tak van een oude olm. Hij sluit de ogen en springt.

Veilig bereikt hij de grond.

In het archief van Henri Hegener, de parachutepionier, die onlangs overleed en zijn archief aan ons naliet, troffen we een vermoedelijk aloud artikel aan over de vroegste geschiedenis van de ontwikkeling van de parachute, namelijk over de man die de parachute de naam van "parachute" gaf. Ook al in die dagen trok echter de geschiedvervalsing zijn spoor. Henri Hegener, die zijn leven lang elk detail van de geschiedenis van de parachute uitploos, vond ook over deze vroegste geschiedenis de waarheid.

Wij laten zijn artikel zoals wij het vonden.

Is de stijl misschien voor 1977 wat omslachtig, lees het artikel dan maar een tweede keer. Het is het waard en we zouden Hegener onrecht aandoen zijn zorgvuldig gekozen stijl naar onze smaak aan.te passen.

HC

De parachute van Lenormand van 1783.

Het is geen tekening naar de werkel ijkheid , want ballonnen en vliegtuigen moesten nog uitgevonden worden. Lenormand sprong met dit instrument dan ook uit een hoge boom.

4

Het experiment dat verscheidene malen wordt herhaald, blijft echter geen geheim. Het komt ter ore van abbé Bertholon, die zich sterk voor natuurkundige proefneI1 mingen interesseert; ook Comte de Périgord, militair commandant van de provincie Languedoc hoort erover spreken en is geinte re ssee rd. Lenormand en Bertholon werken verder samen en als kort daarop de grote Joseph Montgolfier, Montpellier bezoekt, worden in diens bijzijn een serie demonstraties gegeven, waarbij gewichten maar ook een hond en een kat, aan een parachute van de toren van het weerkundig observatorium worden neergelaten.

Montgolfier is enthousiaSt! e In een voor de Academie van Wetenschappen te Lyon bestemd exposé heeft Lenormand zijn uitvinding en proeven daarmee, beschreven. Hij zegt daarin de grootte van een valscherm te hebben berekend, waarmede een mens zonder gevaar van de hoogte der wolken naar de aarde kan neerdalen.

Abbé Bertholon gaat nu ook zelf proeven met valschermen nemen en ook daarover schrijven. Ook Joseph Montgolfier is van hetgeen hij te Montpellier heeft aanschouwd dermate vervuld, dat ook hij, in samenwerking met de sportparachutist

pan-

markies de Brantes, het thema verder uitwerkt. Op 23 maart 1784 nemen zij te Avignon een reeks geslaagde proeven, door tot zesmaal toe met hun valbreker vanaf de toren van het Pauselijk Paleis te Avignon, een in een mand geplaatst schaap neer te laten. Het succes is volkomen.

tken

die e

******************* De jaren gaan voorbij. Als Lenormand, die inmiddels leraar in de chemie en natuurkunde in Tarn is geworden, op een dag in de "Annales de Chimie" van 1798 zit te bladeren is hij plotseling ten prooi aan stomme verbazing.

Maar meer nog grote ergernis.

Zijn oog valt op een artikel van C.A. Prieur, getiteld: Over de uitvinding van en de eerste proeven met parachutes, waarin deze een in de nalatenschap van gene raal Meusnier gevonden brief van Joseph Montgolfier publiceert.

De generaal had een luchtschip ontworpen, een voor die tijd zeer verdienstelijk ontwerp, dat echter, zoals nog een eeuwlang het lot van alle luchtschip- en vliegtuigontwerpen zou zi-jn, een doodgeboren kind was; eenvoudig, omdat het nog een eeuw moest duren, voor men over het onontbeerlijk voortbewegingsorgaan, de sneldraaiende, lichte benzinemotor zou beschikken. In die brief, gedateerd: Avignon, 24 maart 1784 schrijft Montgolfie r aan zijn vriend de gene raai, die hij tutoyeert: "Th: ben op een idee gekomen en haast mij je hiervan mededeling te doen, want je zult er waarschijnlijk nut uit kunnen trekken in verband met de proefnemingen met je luchtschip. Het betreft het vervaardigen van een parachute, waarmede men, indien dat nodig is, vanuit een ballonnaar de aarde kan afdalen, gemakkelijk en zonder gevaar. Wij hebben gistermiddag de proef genomen en ik zal je verslag uitbrengen van het succes. " Vanzelfsprekend is Lenormand diep geschokt. Dit is zijn idee, zijn werk, zijn practische verwezenlijking.

Aanstonds stelt hij zich met Prieur in verbinding en vertelt correct en gedocumenteerd hoe de feiten liggen. Hij noemt de namen van vijf getuigen die bij zijn proefnemingen aanwezigwaren, maar stelt óók vast, dat citoy.en Montgolfier tijdens zijn verblijf te Montpe ll.ie r eind 1783, enkele demonstraties heeft bijgewoond en zich zeer ingenomentoonde met de benaming parachute, die hij Lenormand, aan zijn uitvinding had gegeven: Prieur is een rechtschapen man die zich door de wereldnaam van een Montgolfter niet van de wijs laat brengen. En in de "Annales de Chimie" van 22 oktober 1801 zegt hij dat de rechtvaardigheiden het belang van de waarheid hem nopen aan het schrijven van citoyen Lenormand publiciteit te geven.

Montgolfier heeft, jammer genoeg, niet de grootheid kunnenopbrengen Lenormand een woordje te schrijven en amende honorable te doen. De "Revue de l'Aviation" vanoktober 1907, die de in de "Annales de Chimie" gepubliceerde stukken afdrukte, noemde tere-cht Montgolfier's rol "niet erg schitterend".

hij

.ening ieft

van rrd

en unilren. 'aarijgen

sn appevalserste )rdeiro-

secuur , de tngt ,

I I

+ iald , é le-

******************

scherMont:houwd , de

Gezien de verklaring van een enkele contemporain schrijver zou men kunnen zeggen dat Montgolfier geen excuusschuldig was, omdat de parachute-idee al heel vroegdoor zijn brein woelde. Al vóór Lenormand. We zullendirect horen, dat daar nooit enig bewijs voor is geleverd. Eerstens heeft A. G. Rozier in zijn "Dissertation sur les aé rostats des anciens et des modernes" (Genève 1784) verteld, dat J oseph reeds op twaalfjarige leeftijd (watdan omstreeks 1751 moet zijn geweest) met twee parasols van de eerste etage van de ouderlijke woning is gesprongen. Zelfs zo dit waar is dan bewijst dit simpele feit nog niets en zou ook de Siamese acrobaat prioriteitsrechtenkunnen doen gelden.

Verder heeft Baron 'de Gérando, die in mei 1814 een voordracht over de uitvinder van de luchtballon hield, na eerst over de proefnemingen te Avignon te hebben gesproken, de sensationele mededeling gedaan, dat de eerste ballons die J oseph en Etienne Montgolfier te Annonayin de lucht lieten opstijgen, reeds met een para-

hutist

sportparachutist

ür er

olon oseph bij zijn n maa r .oren ten. n be-oeven LU een ; zonder neer-

chute waren uitgerust. Iets dat domweg verzonnen is!

De parachute-idee liet de bewonderaars van de Montgolfiers niet los. In 1835 publiceerde Antoine Poncer zijn ''Mémoires historiques sur Annonay et le Haut-Vivarais".

Deze laat Joseph Montgolfier rond 1777, dus zo'n zes jaar vóór de uitvinding van de luchtballon een gedurfde sprong maken vanaf het dak van zijn woning te Annonay.

Met parasols natuurlijk! Abbé Filhol nam het verhaal over in zijn "Histoire religieuse et civile d 'Annonay et du Haut Vivarais" (Annonay 1880).

De desbetreffende tekst luidt: "Joseph had intussen de parachute uitgevonden en haastte zich daarmede de eerste proeven te nemen. Spoedig zagen een aantal inwoners van Annonay tot hun schrik, hoe hij zich van het dak van zijn huis wierp. Maar hun verbazing maakte spoedig plaats voor bewondering, toen zij gewaar werden, hoe hun ondernemende medeburger zich door een parachute door de lucht liet dragen en rustig op het plaveisel van de straat, die vol nieuwsgierigen stond, terecht kwam".

Ook de Montgolfier-biograaf Léon Rostaing, die natuurlijk geen kwaad vermoedde, maakte voor zijn, groots werk "La famille de Montgolfier , ses alliances et ses descendants" (Lyon 1893) van deze interessante informatie een daIlkbaar gebruik. En ook weer comte de la Vaulx en Paul Tissandier in hun boek "Joseph et Etienne de Montgolfier" (Annonay 1926) een kostbaar plaatwerk, waarvan het tekstgedeelte grotendeels op het werk van de Montgolfier-kenner Rostaing is gebaseerd. Ook zij vertellen het verhaal rustig na.

Als men het relaas van J oseph 's koene duik aandachtig leest, krijgt men de indruk alsof het een parachutesprong van de Empire State Building beschrijft.

Want eerst zien "een aantal inwoners" tot hun schrik "hoe hij zich van de top van het dak stort" en tegen de tijd dat hij beneden is "staat de straat vol nieuwsgierigen" Joseph Montgolfier heeft de legende feitelijk zelf teniet gedaan. in zijn brief van 24 maart 1784 aan Meusnier, waarin hij zegt: "Ik ben op een idee gekomen en haast mij je hiervan mededeling te doen. Wij hebben gisteren de proef genomen". Dat wijst er duidelijk op dat zijn parachute-idee niet van 1777 dateerde.

Toen in 1883 de honderdjarige herdeIlking van de eerste ballonoplating door de Montgolfiers werd gevierd kwam ook Joseph's legendarische parachute-proeven van vóór 1783 ter sprake. In het maandblad "1'Aé ronaute " van oktober 1883 wijdde Gabriel de la Landelle daar een artikel aan, met de vragend gestelde titel: Is de uitvinding van de parachute wat de moderne tijd betreft, het werk van de illustre Joseph de Montgolfier geweest?".

De schrijver concludeerde: "Er is reden voor mogelijke twijfel. Daarom zal het blad "1 'Aé ronaute" , uit welke naam ik hier spreek, met grote erkentelijkheid authentieke inlichtingen dienaangaande, tegemoet zien. " Er is nooit iemand met de gevraagde inlichtingen komen opdagen.

************** Was Sebastien Lenormand eerst diep onrecht aangedaan, later zou zijn naam in de annalen der luchtvaart blijven voortleven met groter eer en roem dan hij zich ooit had kunnen dromen. Uit Montpellier geboortig was ook Guillaume, Louis Figuier. Figuier, chemicus en onuitputtelijk vulgarisator, schrijver van vele boeken over uitvinders en uitvindingen, een man met een zeer vruchtbare pen, maar klaarblijkelijk óók met een zeer vruchtbare duim, liet in het in 1868 verschenen tweede deel van zijn vierdelig "Les Nlerveilles de la Sc iencè " waarin hij ook de historie van de parachute behandelt, Lenormand een daad stellen, die de man zo hij nog in leven ware geweest, met diepe ontzetting moet hebben vervuld. Was het een wraakneming voor het onrecht Lenormand aangedaan, was het zijn, Figuier's antwoord op het wilde daksprongverhaal dat Poncer in 1835 de wereld in had gestuurd, Of was de drijfveer de meerdere eer en glorie van zijn dierbaar Montpellier? Wij weten het niet. Maar feit is, dat hij in zijn boek verteld dat Lenormand met zijn beide handen een parasol omklemmend, in december 5

.1783 van de hoge toren van het weerkundig observatorium te Montpellier sprong. Een interessante illustratie die de vertelling verlucht, laat zien hoe dat in zijn werking ging.

Dit verhaal en met het verhaal de illustre ring , was niet het gevolg van onvoldoende bronnenstudie, het was bewust historisch bedrog. Het was pure fraude: Figuier citeert eerst woordelijk het begin van de originele tekst van Lenormand's verweer, maar verandert de rest naar eigen smaak. Hier volgende de beiden teksten: In de "Annal.es de Chimie" staat te lezen: "Het was tijdens de bijeenkomst der Staten van Languedoc, tegen het eind van december 1783, dat ik (Lenormand) de proeven nam, waarover Bertholon schreef. Citoyen Montgolfier vertoefde toen te Montpellier. Hij was getuige van enkele van deze proefhemingen. Hij verklaarde zich zeer ingenomen met de benaming parachute die ik (Lenormand) aan deze toestellen gaf en stelde enkele wij zigingen voor".

Figuier maakte er zevenenzestig jaar later van: "Het was tijdens de bijeenkomst der Staten van Languedoc, tegen het eind van december 1783, dat Lenormand de proef nam. Hij wierp zich, uitgerust met zijn parachute, boven van de toren van het Observatorium van Montpellier.

Montgolfier, die toen te Montpellier vertoefde was getuige van deze ademstokkende vertoning en verklaarde zich zeer ingenomen met de benaming parachute die Lenormand aan het toestel gaf".

Deze historische beetnemerij is aan het licht gebracht door de knappe Franse historicus Jules Duhem, die ook heeft vastgesteld dat de tekening in het boek van Figuier het Observatorium van Montpellier laat zien, zoals dat in 1868 was, terwijl in 1783 in de tijd dat de sprong zou hebben plaats gehad, die buurt er heel anders uitzag.

Het Observatorium maakte toen namelijk nog deel uit van de stadswallen en van belendende percelen was nog geen sprake.

De volkomen imaginaire parachutesprong van Lenonnand van het Observatorium te Montpellier eind 1783.

.'..:~~~\~~~:·~~:··f~

'.:: ,,;::-.

~~.>

.

~

.-.-

"

.:;...;.:

..

':;'"

"'-;:~.~:~..:~(~

"

~: r

... ~:,

".J'\ ••

~.,.;.:..~.'

:~J.

{,:"

;

!.....•.

t~....

0,

J ·i,.

.::..;: ..

":,~;,.~·~;Yil~M ~ "i,'

:~.~~....

:.~"",

,):~~~~\o;-",:

....-~'

.

",

...:,... .. .'

(

.,~.,,--4

Het Observatorium van Montpellier zoals het er in 1783 in werkelijkheid uitgezien moet hebben.

6

spo rtpa rachutist

op z'n para's eten in sittard Als je dacht dat je alles wat de parasport

in ons landje

heeft te bieden, hebt gehad, ben je vermoedelijk in Bistro "De Skydiver" in de Stationsstraat

nog nooit

in Sittard ge-

weest. Eindelijk een plek in ons land waar je echt helemaal uit kunt gaan, maar toch ergens een beetje thuis bent, wantterwijl je je te goed doet aan het meer dan voortreffelijke eten, word je omzoomd door paraposters foto's, parafilms,

parastickers,

, para-

para-attributen,

terwijl

je bediend wordt door vrouw Annie en dochter Claudine in paratenue.

Eigenaar,

chef-kok Math. van Kemenade mag na een

ongevalniet meer springen.

In spanning voor de deur. Komen ze of komen ze niet.

"Ik heb soms zo'n behoefte

aan springen dat ik er niet van kan s'lapen. Het meest geweldigevoor mij was dan ook dat mijn oude makkers de Afeent Paraclub mij een watersprong

van

lieten maken.

Toen ik deze zaak kocht, was er dan ook maar één stempel dat ik er op kon drukken: dat van de parasport.

De opening van de bistro op 5 maart nnand

"

ging gepaard met

een demo op het naburige grasveld bij het Stadskantoor.

Daar sprongen uit twee Cessna 's , begeleid door een

;--::'~ ....~:

".

Tiger tweedekker,

zes oude vrienden van Math - die zelf

,<>~

in de zestig sprongen

}à~~~:; ...•...

en Cor van Doorn. Maths inst r'

.;

op zijn naam heeft: Fe rdi Thijssens,

VicCillekes, Piet Santegoeds,

Ed Habets,

--eur, Ferdi Thijssens

en zijn vrouw Wilma, openden ei trekken van een parachute.

Aloys Niehues

vist ro door het weg-

Het a•...• rsluitende feest was

watmen noemt hevig.

Defaam van de bistro De Skydiver snelde zo hard doorhet land, dat toen het nationale team relatiefspringen eenmaandje later uit een helicopter

Bijna kan het feest beginnen - de springers bij de bistro.

arriveren

in Brunssum trainde,

vrijwelhet hele team na afloop de bistro eens van de maaguit ging bekijken.

En ik moet zeggen, ik eet vrij veel buiten de deur, maar Maths bistro behoort tot de beste gelegenheden die ikken. Niet alleen om de posters

e. d. , maar gewoon om

het eten. En wie nu denkt dat ik omgekocht ben door een gratis maaltijd vergist zich. Ik heb normaal betaald en kreeg net zoals alle andere springers,

die er eten, tien

procentkorting. Het eten is er zeer verzorgd, opgemaakten uitermate

smakelijk.

kleurrijk

Geen wonder dan ook

dater ook vele 'gewone' gasten waren die vennoedelijk niet op de springsfeer,

maar wel gewoon om het eten

naar de bistro waren gekomen.

Opde lijst staat alles dat je normaal goedrestaurant kan verwachten,

gesproken

duur en goedkoop. In

de staart van de kaart zit het venijn.

Bij de desserts

ik "flensjes à la Skydiver" en "Skydiver koffie". iutist

sportparaehutist

in een

vond

Ferdi en Wilma Thijssens trekken de parachute Bistro "de Skydiver" is geopend.

weg:

7

..

Voor ik aan het dessert

~...--....-..~~"

toekwam had ik mij al zo te

goed gedaan aan een kostelijk toebereide allerhande

~ -~-~---~.

T-bone met

potjes met groenten en sausjes,

dat flensjes

er niet meer in konden.

Math vertelde dat zij flensjes waren met ijs en citroensaus. Dus iets voor de volgende keer!

En die Skydiver-

koffie mocht ik niet van hem, omdat ik nog twee uur rijden moest.

Die koffie bestaat nl. uit koffie met twee

glazen Franse

cognac, bruine suiker,

zoete slagroom

en chocola. Met aridere woorden koffie waarvan je zonder vliegtuig al van gaat 'skydiven.

Hoe het ook zij: Bistro De Skydive r kan ik uit de grond van m 'n hart aan iedere springer

en/of gastronomisch Foto: Rob Klop

Dè BAK

aangelegd figuur aanraden.

Hein Cannegieter

:

_ -r: y~- :-+:) _.__ ..._;--_.

---::c7/ij! 1/!J/ IJ gj2f{(f'~/nen

Ook de strijd om de Bekende Beket Beker - een door de zeer bekende heer Joop Beket ter beschikking gestelde wisselprijs - is al weer achter de rug. Door het toevoegen van een intelligentie- en een conditietest aan het programma, was gepoogd de leden van de INSTRUKTIEGROEP buiten de prijzen te houden. Dat deze opzet niet slaagde pleit in ieder geval voor de kwaliteit van onze instruktiegroep! Hier volgt de uitslag: 1. Bram Dirven 2. Fred Dierssen 3. Koos Verhaar.

SK',(D/ViNGCWB

Tijdens de paasdagen verzorgde de vereniging de jaarlijkse super-demo in het Kralingse Bos. Op de eerste dag werden maar eventjes 100 sprongen • gemaakt boven de groene longen van de Maasstad. Dat de patattenbakker van de kraam bij de dropzone na de paasdagen rustig is gaan leven, zegt genoeg over de publieke belangstelling.

f.d.-nieuws

Tenslotte moet me nog van het hart dat het gemoedelijke verenigingsleven dit voorjaar ernstig werd verstoord door het fanatisme, waarmede de deelnemers aan de wedstrijdtraining zich voorbereiden voor de nationals.

De stïckindelers waren 's avonds volkomen uitgeput.

~

\ De eerste

sprongen in de bak.

Een succesje op de NKP gunnen we onze "springtop" overigens van harte. Het (kunnen) meedoen lijkt me echter nogbelangrijker.

Meüs van der Poel

Foto: Rob Klop

Om maar met het belangrijkste te beginnen: de SPRINGBAK is er nu ECHT, Juist op een moment dat we er zelf niet meer in de verwezenlijking geloofden, ontdekte Piet Danens (jumpmaster van de le stick op zaterdag 7 mei j. 1.) het "vreemde voorwerp" in de Pijnackerse polder, Enkele minuten later plofte Piet als eerste FL YING DUTCHMAN in het knirpend verse grind, precies op de plaats waar het dead-cente r' had moeten liggen.

Op dezelfde dag werd onder ideale weersomstandigheden het clubkampioenschap voor de A-categorie afgewerkt (TU-springers met aantekening A). De prijzen werden als volgt verdeeld: 1. Jan den Hartog 2. Henk de Brake 3, Tim Rijksen.

8

L:v,.' ~

SPORTPARACHUTIST

HARDSTIKKE GOED!

sportparachutist

het instructeursexamen Vorige keer heb ik iets over de inhoud en de uitslag vanhet instructeurs examen 1977 geschreven. Dit artikel hebik geschreven om een i nzicht te geven in de aard der vragen.

Alsvoorbeeld neem ik een aantal vragen :'uit het onderdeel"MATERIAAL". In de eerste plaats telt niet elke vraageven zwaar. In de tweede plaats wordt geen overdrevenwaarde gehecht aan cijfers en getallen, maar proberenwe na te gaan of de kandidaat begrip en inzicht heeft.

Vandaar dat sommmige vragen "doorvragen" over een bepaald onderwerp. Als een kandidaat b. v. z'n hand opsteekt en vraagt wat er met 2a wordt bedoeld geeft dat vaak al aan dat hij de hoofdzaken van het vouwen van een reserve misschien niet onderscheiden kan (maar het kunnen natuurlijk ook zenuwen zijn). Vraag 5 a t/m e geeft ons enigszins een idee over zijn inzicht in de opening van een square canopy.

E:P Examen Instructeur

Valschermspringen

MATERIAAL

11

1. Hoe bepaal je de diameter van een parachute en hoe groot is die? Deze beide vragen gelden voor de onderstaande types: a. T - 10 R d. 26 ft. lo-po b. T - 10 e. MA - 1 pilot chute c. P.C. 2. U vouwt een T-10 R volgens het handboek (chute in originele uitvoering) a. Hoe vouwt u het skirt om? b. Waar begint u met het stowen (inscheren) van de lijnen? c. Hoeveel slack (ruimte op die lijnen) mag er ove rblij ven? d. Waar legt u de skirt? e. Waarom legt u die daar?

3. Wat is een Fokkerpin naald) ?

(ook genoemd Fokker-

4. Waarvoor wordt een Fokkerpin gebruikt?

+

5. a. Wat is een slider en waar wordt deze gebruikt? (beschrijf en teken) b. Wat is een diaper en waar wordt deze gebruikt? (beschrijf en teken) c. Wat is een Hot Dog in een para-equipment? d. Wat zijn de voordelen van een Hot Dog (spring-technisch) e. Wat zijn de nadelen van een Hot Dog? (materiaal-technisch)

Om de vragen te kunnen beantwoorden had men voldoendeaan de cursus, maar zonder kennis en ervaring zoude cursus toch te ingewikkeld zijn geweest. Wil je volgendjaar examen doen, lees dan nu al zo veel mogelijk, blader regelmatig een catalogus door, b. v. Para Gearof P I En vooral: geef oren en ogen de kost en wees nietbang om iets te vragen, vooral WAAROM iemand ergensde voorkeur aan geeft. Je zult heel wat meningen horenen zelf bepaalde conclusies leren trekken. We hosportparachutist

6. Wat is de standaard

lengte van een Statie Line?

7. Waarvan hangt de lengte van de statie line bij verschillende clubs af?

8. Welke indicatie kun je geven voor de lengte van een bridlecord?

9. Welke indicatie (vuistregel) kun je geven voor de lengte van een sleeve-line?

10. Waarvoor dient een cross-connector?

11. Waarvan kan een cross-connector gemaakt?

worden

12. Waarvan hangt de lengte van een crossconnector af?

13. Wat vindt u een maximale crossconnector?

lengte van een

14. Kan voor een Strato Star een sleeve gebruikt worden?

15. Wat is het nut van een stiffener container van een B-4? .

op b. v. de

Verklaar in je antwoord waarom deze niet kan worden weggelaten.

.pen dat onze manier van vragen stellen Tot slot nog een vraag van het type dat verwachten zolang ik voorzitter van de ben, maar misschien wel aardig om je voor een keer:

dit stimuleert. je niet hoeft te examencommissie in te verdiepen

HOEVEEL WEEGT HET VOLGENDE TYPE WEBBING PWR YAR? : Mil-W-4088 type 12 (1 23/32" 12001b tensile st rength) .

Wim Velthuizen 9

·

-

-

..

-...~-~-~ --------

~

.

He de Het he De po~ Eel pilj za' in tic

HJ he' do

Een springer

"in aktie" met de "weggooi-pilotchute".

hebben wij ripcords nodig?

Beschouwing over het met de hand openen van de "maincontainer" d. m. v. de weggooi-pilotchute.

Tekst en foto's: Andy Keech Vertaling

: Jan de Bruyne

De ontwikkeling van de sportparachutes groeide in de laatste jaren van het nabouwen van militaire koepels (die alleen een vrolijk kleurtje kregen), tot een bonte mengeling van volledig nieuwe sportuitrustingen.

De gehele uitrusting wordt tegenwoordig ontworpen door sportspringers.

Namen als Hank Ascuitto, Jerry Bird, Bill Booth, John Higgens en zeker Steve Snyder horen daarbij. De keuze van de uitrusting blijft als altijd de verantwoording en het voorrecht van de springer.

Bij deze keus kiezen steeds meer springers voor een rechthoekige parachute een piggyback systeem en een licht harnas. Met uitzondering van de "Wonde rhog" zijn alle systemen in zoverre aan elkaar gelijk dat de opening van de parachute geschiedt door het trekken van een ripco rd. (Wonderhog of Booth systeem, naar de uitvinder).

Dit artikel houdt zich bezig met ripcords en de alternatieve mogelijkheden, zoals de weggooi-pilot-chute.

d. pilotchute-hesitations die een gelijktijdige opening van rug- en reservechute tot gevolg kunnen hebben; e. verbogen pennen, een zwaar te trekken ripcord, loshangende ripcords; f. opening in verkeerde volgorde als de sleeve eerder omhoog komt dan de pilot-chute; g. geblokkeerde ripcords door steentjes of vuil in de buitenkabel; h. het niet bij de hand hebben van een vervangende ripcord als bij een malfuktie het ripcord weggegooid is.

het alternatief· openen met de hand De oplossing, het met de hand aktiveren van de pilotchute, werd ontwikkeld om de meeste van de hier genoemde problemen op te lossen en de kans dat één van de overblijvende mogelijkheden optreedt zo klein mogelijk te maken. Bovendien wilde men dit systeem zo weinig mogelijk problemen maken. De gedachten bij de ontwikkeling was, dat als een systeem éénmaal funktioneert dan doet het dat altijd, als de omstandigheden tijdens het gebruik hetzelfde zijn.

Het met de hand aktiveren van de pilotchute , die direkt in de luchtstroom wordt geworpen, verminderd veel van de huidige ripcord-problemen.

problemen met ripcords en ripcordkabels Kijken we nu eens naar de volgende, ongewenste mogelijkheden die direkt of indirekt door het ripcord worden veroorzaakt: a. voortijdige opening in, buiten of soms dwars door het vliegtuig; b. het vastraken van het ripcord in hoofd- of reservekoepel , pilotchute of vanglijnen; c. horseshoe-malfunkties, het vasthaken van de pilotchute aan alle denkbare en niet denkbare voorwerpen, als gevolg van het feit dat de pil otchute door de turbulente zone boven de rug van de springer moet;

10

sportparachutist

5

Het logische gevolg is: grotere springveiligheid.

Dit is de theorie en hopelijk ook de praktijk.

Het systeem ziet er als volgt uit. De pilotchute van Booth heeftgeen veer en is in geopende toestand kogelvormig.

Deonderste helft is van gaas, de bovenste helft van nonporosity-ripstop-nylon.

Eenplastic greep is aan de onderkant vastgemaakt. De pilotchute wordt gevouwen en in een bijna cylindervormige zakgestoken die op de buikband genaaid is. Zo kan deze in ĂŠĂŠn beweging getrokken en weggegooid worden. De plastic greep steekt iets uit de pocket.

Hetbridlecord gaat van de buikband naar de container het is met velcrotape bevestigd en wordt op de container dooreen elastische lus gestoken. Daardoor wordt de container op een bijna. conventionele manier gesloten.

lijke 75 cm op 1 m of 40 inch gebracht. Daardoor gebeurt het uittrekken van de lus uit de elastische "cone" probleemloos en de opening volgt praktisch zonder ve rtraging..

Bij de eerste paar sprongen komt de openingsschok wat eerder dan verwacht waardoor men de neiging heeft deze opening daardoor hard te noemen. Ik heb zelfs bij camerasprongen geen grotere belasting gevoeld, het is gewoon een snelle opening, de schok komt ongeveer 1 seconde na het weggooien van de pilotchute.

De springers zullen het eenvoudige sluiten van de container. zonder pilotchute snel weten te waarderen. Bovendien is de wapperende pilot in de hand van de springer een duidelijk zichtbaar teken dat hij van plan is zijn koepel te gaan openen.

Het wordt echter niet aanbevolen om de pilotchute erg lang in de hand te houden omdat de lange bridle ook weerstand heeft en de container te vroeg kan openen. De na juni 1976 gebouwde modellen hebben echter een verbeterde sluiting, waardoor dit gevaar niet meer bestaat.

de controle van de elastische sluitlus Voor iedere springer die dit systeem gebruikt moet het duidelijk zijn, dat elke storing aan de sluitlus ernstige gevolgen kan hebben. Het kan gebeuren (en is ook al gebeurd) dat de springer met een volledig geopende pilot chute achter zich aan, zonder opening van de container doorvalt. Maar dat is nog geen reden om daaraan mee te werken. De elastische lus lijkt op het materiaal waarvan de veters uit de franse paraboot is gemaakt, dus een elastische kern in een buitenhuls. Door normaal gebruik wordt het elastiek ouder en opgebruikt, het brokkelt af en alleen de huls blijft over. DAN MOET ER EEN NIEUWE LUS OP !

n

Deverbindingslijn van de pilotchute is tussen de elastische lus bevestigd. [l-

r-

k t

ae kt

Debridle loopt vanuit die sluitlus naar de bag of de sleeve.

Ditis de huidige stand van zaken (sept. 1976 - red.) die al een verbetering is ten opzichte van het eerste type, wantdaar werd een niet elastische lus gebruikt met een teflon-stift.

snelleopening Dedoorsnede van de pilotchute werd van de oorspronke-

Er zijn springers die de lus inkorten. Natuurlijk kan de lus dan niet vergenoeg uitrekken en samen met de spanning die een strak aangetrokken buikband oplevert wordt de kracht die de pilotchute heeft onvoldoende om de bridle uit de lus te trekken. Om dezelfde reden waarom men bij elke sprong een ripcordkabel op kromme pinnen controleert moet men hier elke keer als de container gesloten wordt de elastische sluitlus nauwkeurig bekijken. Bovendien wordt aanbevolen de bridle precies volgens de aanwijzingen naar achteren te laten lopen.

zelfbouw is levensgevaarlijk Een ombouw van een conventioneel systeem op het "wegwerp" systeem wordt niet aanbevolen. Zelfgebouwde imitaties van verschillende onderdelen van de wonderhog kunnen, en hebben al, dodelijke ongelukken veroorzaakt.

Geen van onze uitrustingen is perfekt, onvoorziene zaken kunnen pas in de loop van de tijd en met veel ervaring ontdekt worden. Om zich in te beelden dat men nu de steen der wijzen ontdekt zou hebben, zonder echt de nodige ervaring te hebben, zou naĂŻef en gevaarlijk zijn.

I

I f

Het moet hier nog gezegd worden dat het tot vertraging van de opening kan komen, als de springer de pilot chute achter zijn rug gooit.

Veranderen van houding helpt in dit geval.

De reserve-parachute heeft dezelfde elastieken sluit,.. lus als de hoofdchute , de pilotchute zit hie rbij echter normaal in de container gevouwen en wordt door een normale ripcordkabel getrokken.

Ripcords zijn er sinds de eerste vrije val sprong in de geschiedenis, zo'n 60 jaar geleden, ze zullen niet zo snel verdwijnen. Er zit ook een ripcord op de reserve van de wonderhog, althans nu nog.

Met de weggooi methode van de pilotchute werd een nieuw concept gemaakt. Wie zijn parachute op een andere manier dan gebruikelijk wil openen heeft nu een alternatief. sportparachutist

11

I

Het "Wonderhog"-systeem

~~ Iltcn ~

klaar om te springen.

..

UtV

>I]Jort

CANNEGIETER

u )T ~Y..~"tCP·'tJJ'O:JtL.TJ:1crrl.TD

••

KEN UW

PARACHUTE

SPORT

SPRINGEN

12

G

ev

E RI

J

J.

F.

0 U WA

ER&.

ZON

e

N

AMSTER!

····mc:c:t7 ..•..• ·······~·n ..n···n· ••• :

-

PROFICIAT! Links heer Bakker (Duwaer)

- rechts

Hein Cannegieter sportparachutist

ken uw sport ... parachutespringen Overal ter wereld zijn al veel boeken verschenen waarin het totale parachutespringen

wordt beschreven.

Hierbij valt veel nadruk op geschiedenis, materiaal, gevaren

èn veiligheden.

opleiding,

Zeer interessante

en belangrijke zaken. Maar aan het wezen en de techniek van de SPORT kwam men zelden toe.

:i

Daarom leek het goed nu over de sport te schrijven en er illustraties

bij te zoeken voor iedereen

die geïnte-

resseerd is, een beter beeld te geven.

Het forum beantwoordt PARACHUTESPRINGEN - is het onderwerp

van het

vijfenzeventigste deeltje van de bekende serie kleine,

streepten

overzichtelijke boekje KEN UW SPORT. Deze serie is

van dit boekwerkje.

een uitgave van de Uitgeverij En - het werd geschreven

op deze wijze hun waardering

voor het schrijven

DUWAER te Amsterdam.

door de para-publicist

bij uit-

Na enige consumpties

werd een forum voorgesteld

welke op vlotte en boeiende wijze de vragen "uit de zaal"

stek HEIN CANNEGIETER. Vijfenzeventig deeltjes

de vragen.

in de serie

voorwaar geen peuleschilletje.

"ken uw sport"

Om regelmatig

sportboekjes te kunnen laten verschijnen

is

nieuwe

heeft men sport

beantwoo rden.

Uit de vragen kwamen toch een aantal zaken wel duidelijk naar voren.

Wij zijn vaak te druk met onze sport

en hobbyniet van elkaar kunnen laten scheiden.

bezig zonder daarbij te beseffen hoe de leek tegenover

Deserie is verbonden met de engelse uitgave "Know the

het paragebeuren

game". Honderdduizenden

SPORTPANORAMA stelde dat er nog te weinig publici-

boekjes uit de serie vinden

jaarlijks hun weg naar het nederlandse

sportpubliek.

(Deboekjes zijn bij elke boekhandel en sportzaak

f

4,25 per exemplaar

te verkrijgen)

ad

WIM JESSE van AVRO's

teit is over het parachutespringen over "parachutisten"

als sport!

wordt gesproken

Zodra er

en geschreven

denkt men nog maar al te vaak aan het gebruik van de

.

parachute Op vrijdag 5 mei 1. 1. was het dan zover - het boekje werdaan de luchtvaart

staat.

- en ge sportpers

als militair

vervoermiddel.

De forum leden gaven duidelijk weer dat er nog maar al

geïntroduceerd.

Deuitgever had - in nauw overleg met HANS GROENEWEG (demo-regelaar PCI) een "binnen- en buitengebeuren"

+

georganiseerd. Helaas was de bewolking te laag en de geplandesprongen - welke uitgevoerd doorMarjolein Maltha,

Charles

zouden worden

Pellens,

Jaap Havekotte

I

en WimVelthuizen - konden geen doorgang vinden.

Behalve de persmensen

waren de voorzitters

I1

van de

verenigingen uitgenodigd om bij dit gebeuren aa_nwezig te

I'

I

zijn.

Wezagen de heren Molenkamp (VPCT) , Roelofs (PCMC), vanDooremnaalen (PCI) en Gouw (FD).

Na de introduktie.van het boekje door de heer BAKKER (Duwaer)en de vertoning van enige parafilms de Marjolein het eerste

exemplaar

overhandig-

van "Ken uw sport -

parachutespringen" aan HEIN. Een luid applaus van de ca. 40 aanwezigen ondersportparachutist

,

Wim Jesse

in gesprek met onze Para-Publicist

"HEIN" 13

beluste mensen die wellicht 2 à 3 sprongen gemaakt hebben en dan denken alles van het parachutespringen

af te weten.

De sport komt dan in het geheel niet aan de orde. Dit is uiteraard

dan weer geen positieve

reclame

voor ons.

Na afloop van het officiële gedeelte volgde nog een gezellig samenzijn sportcomplex

in één der lokaliteiten

van het mooie

"de Kegel" in Amstelveen.

Tenslotte willen wij de uitgeverij voor de realisatie

van onze plannen.

HEIN voor zijn voortreffelijk

Het boekwerkje

is ad

f

DUWAER danken En - natuurlijk

werk.

4,25 te verkrijgen

bij:

- uw clubsecretaris; Bloemen voor parasporter

Charles

Pellens.

- KNVvL-afd.

verkoop (giro: 179618 KNVvL-Den Haag)

- de erkende boekhandel. te vaak onjuiste en onware verhalen bladen verschijnen. slaggevers

in de dag- en week-

De niet met onze sport bekende ver-

intervieuwen

nog maar al te vaak op sensatie

Tekst:

Karst Sikkens

Foto's:

Paul Koudijs

gehuwd 27 mei 1977 FRED DIERSSEN (FD) en JEANNE DROST

~

18 juni MICHIEL HOLLAND (PCN) en HANNY AMELINK

geboren MARLOES dochter van de familie VORDERMAN - OONIA (VPCT)

jonggehuwden en gelukkige ouders "van

nette gefeliciteerd".

I~

buitenlandse para-ervaringen parachutespringen in go-tsoe-rije (met dank aan de volkssportcommissaris

Lat-ti-Fein-Chein).

Go-tsoe-rije, een voor velen onbekend paraland, zult u in een goede atlas ,(tevergeefs) zoeken tussen China en Riet-nam. Het landje is sterk georiënteerd qua staatsvorm enz. op de "peoples republic of china".

Toen ik toevallig twee weken in Go-tsoe-rije was heb ik mij op de hoogte gesteld van het springgebeuren aldaar.

Hier volgen mijn ervaringen: Men springt in dit land met koepels van eigen fabrikaat 14

(nog steeds van zijde omdat het er immers sterft van de zijderupsen). -Vooral de zijderupsen-soort ner-Ionn maakt aardige draadjes waar men een soort "sooper hi-po ripstop" van brouwt.

Voor leerlingen gebruikt men de "ti-joe" die erg veel op onze TU lijkt.

De gevorderde (maar in die status zijn er niet veel) springen met de volgende PC-achtigen: de Pee-tsee en de Oe-tee-faif-tien.

Matrassen zijn nog zeer experimenteel: men laat er alleen tegenstanders van het regime mee springen (een reserve-parachute is niet toegestaan).

Hieronder step-by-step enige "springonderdelen" thans hoe men deze interpreteert in Go-tsoe-rije.

al-

A - PRECISIE Men heeft er steeds vier redelijke precisiespringers - ik zal u niet vermoeien met hun namen want deze sportparachutist

wisselen steeds hetgeen gezien hun daalsnelheid niet zo verwonderlijk is ...

De beste, door mij waargenomen, prestatie: 40 meter naast het als DC gekozen rijstveld van ca. 40 hektare (een 10 cm schijf kent men aldaar uiteraard niet. Precisie is derhalve niet zo populair aldaar ...

1

B - STIJL

ca. 38 sekonden - is de snelste tijd; specialiteit: loe-ping (een soort looping). Stijl wordt ook in "spin"vorm bedreven. Stijl is dus óók niet zo gewild daar.

c - RELATIEF Tijdens mijn verblijf in Go-tsoe-rije zaten op het vliegveldje WECH-IZ-TI de volgende teams: het beroemde tierllnansteam LOEM-PI-A SKYSTORMERS, de bijna even bekende "NASI-RA-MES FIVE" en niet te vergeten de "NEVER COME BACK AIR-DISASTER SEQUENTIAL WORKERS".

Gesprongen wordt er uit de LI-CHI-WONG 152 (een vierdekker). Daar de LOEM-PI-A SKYSTORMERS verreweg het bekend se team is (9 x 0 en 1 x link-up in Warendorf) zal ik hun prestaties volgen en voor u verhalen: Detien-mans PO-GING: Na het "ready -3-2-1 GO !!! (in het go-tsoe-rijs: lo-mi. cho-toko-foem -oki -li -cho-wich -opt-teit-trekkchomerads) begint de ellende: de hele bunch (boe-gie) verlaat het toestel op volgorde van rang (al die vogels zijn ook volksmilitair) - de aangeboren beleefdheid van dit volk veroorzaakt een ontstellende puinhoop (tijdens de "exit" buigen voor een hogere rang en deze voor te laten gaan.

Een 2_sekonden link-up is het absoluut enige waar deze rakkers toe in staat worden geacht (Vaak staat nr. lal op de grond als de laatste man het vliegtuig verlaat. Volgens de gebruiken trekt de hoogste in rang als eerste enz .. Relatiefspringen volgens onze technieken kent men daar dus niet.

D - BATON PASS Dit onderdeel heeft men na 8 pogingen voorlopig opgegeven ... !!

Materiaal wordt verzorgt door volksriggers en volksmasterriggers.

Deze laatste hebben als veelvuldige neventaak het materiaal te verzorgen voor de verplichte sprong van een "volksvijand" . Deze verlaat het toestel - meestal enigszins "geholpen" - boven de voormalige keizerlijke haaienvij ve rs.

Grondopleiding en theorie beschouwt men als kapitalistische, imperialistische nonsens en blijven dus achterwege.

Automatische openers zijn de chen-ti-nel, de -ha.r-tek en de coap-dri.

Hoogtemeters worden niet gebruikt want een bekend gotsoe-rijs spreekwoord zegt: als de waterbuffels in de rijstvelden even groot zijn als m'n teennagels (men springt op blote voeten) dan wordt het tijd om te trekken.

Dit systeem faalt staan.

Hiermede wil oosten afl suiten , heids Vereniging)

nogal eens wanneer de buffels binnenik deze springindruk uit het (zeer) verre de go-tsoe-rijse V. V. V. (Volks Veiligzit me nu op de hielen! En ik .

Fred de Waart

Parajet helm St. Christophe helm Stopwatch Pontvert paraboots Parachutetas Nylon ritsen 170 cm Klittenband p/mtr Nylon veters per 2 paar Hoogtemeters vanaf Vliegerjacks Paraoveralls div. kleuren Relativ overalls Stofbril met extra schermen Reddingsvest met C02 cilinder Instrument paneel voor reserve Paklat hardhout Line separator Tension board

•

Verder nog: Pakmatten,

f f f f f f f f f f f f f f f f f f

69,-75,-114,50 155,-32,50 11,50 11,75 4,95 185,-69,50 78,50 165,-29,50 149,50 14,95 3,95 5,95 19,95

shotbags , boeken etc. etc.

KOM EENS LANGS OF VRAAG ONZE GRATIS KATALOGUS. Velen gingen u reeds voor.

HOLLAND AVIATION Foto: Jacques Gielen.

sportparachutist

Bergsingel170A - Rotterdam

15

-

~"---~--" Hulde voor de sponsor (midden op .de foto) .

senioren-

~ ~--""~

wedstrijd 1977 Op 14 en 15 mei j.l. werd er voor de tweede maal een senioren-wedstrijd gehouden. Op voortreffelijke wijze ontving de AFCENT PARACHUTE CLUB op het Belgische vliegveld ZUTENDAAL de fanatiekelingen voor deze kompetitie.

De belangstelling voor deze wedstrijd wordt steeds groter of het ligt aan de sfeer van het geheel รถf aan het feit dat wij een dagje ouder worden - is ons nog niet duidelijk.

Negenentwintig veteranen vervoegden zich op de eerste dag bij de wedstrijdleiding.

In de eerste uren was er - helaas - geen al te hoge bewolking. De lucht klaarde, de stemming was er .... maar, niet het vliegtuig. De een of andere vrolijke --- had vergeten de batterijen van de Dornier af te zetten.

En - aanduwen helpt nog steeds niet. Tegen twaalf uur was het probleem opgelost en kon het evenement beginnen.

Op naar het c1ubgebouw voor de prijsuitreiking.

De president van de APC , de amerikaanse kolonel BORUM dankte de organisatoren voor hun medewerking en wel met name de speciaal door COR VAN DOORN "georganiseerde SPONSORS". (de sponsors subsidieerden elke springer voor f 20, --). De heer Borum deelde eveneens mede dat e r toch dit jaar nog een revanche-wedstrijd zal moeten plaatsvinden. Een overweldigend applaus getuigde van een instemming van het voorstel.

_~_' .

: .... :,.,~_.

I

1

Wedstrijdleider De Dornier-27

Ad van Lierop controleert

de windsterkte.

van de A. P. C.

Dankzij een goede organisatie konden de sticks in snel tempo gedropt worden. Alhoewel enige lieden problemen hadden het vouwen ''binnen de daarvoor gestelde tijd" te doen geschieden. Geen probleem - een kleine wijziging in de indeling en de zaak is weer geregeld.

Vier rondes werden er de eerste dag versprongen.

Daarna op naar de "c1ub-headquarters" waar Math. van Kemenade inmiddels' de rijstmaaltijd had opgediend.

De volgende dag >- niet al te vroeg - om 10.00 uur werd de laatste ronde versprongen. Spanning ten top.

Wie zou tijdens dit weer met af-en-toe wisselende windrichtingen er het beste afbrengen?

De wind nam langzaam toe - het fanatisme evenzo.

Wie zou het winnen? Het werd CHARLES FISCHER de gastspringer van de ENPC. 16

Wim VeIthuizen feliciteert Charles Fischer.

de SENIOR-PARA-1977

sportparachutist

Wim Velthuizen reikte daarna de prijzen aan de winnaars uit. Elke deelnemer ontving een aardige attentie in de vorm van een luxe schrijfmap (met inskriptie) alsmede hêt nieuwe paraboekje van Hein Cannegieter.

Al met al het waren twee genoeglijke dagen waarbij hët springen èn de verbetering van de onderlinge kontakten een hoogtepunt vormden.

Interessant is het te vermelden dat door de gezamenlijke sp ringe rs in de loop der jaren in totaal 9901 sprongen werden uitgevoerd. Gemiddels dus: 341 sprongen per man. De hoogste scorer was Charles Pellens met 1867 sprongen.

uitslagen:

Dewinnaars-v.l. n. r. : UM

Kol. Borum, Pellens, van Baalen , Donks, Fischer, Boer, Laurens en Testroote.

de

Squares

PC-achtigen

1. Fischer (ENPC) 2. Hoefnagels (ENPC) 3. Pellens (ENPC)

1. Donks (ENPC) 1. de Boer (VPC 2. Laurens (VPCT) 2. van Baalen (I 3. Testroote (FLEVO) 3. Borum (APC) ,

TU-TI0 enz.

I

I

SENIOR-PARA-1977 is: CHARLES FISCHER. K.S.

ni2. De bet rokkene opende zijn stratostar op 2500 feet.

Daalde af en landde in de springbak.

Toen de canopy na het z. g. "uitflaren" naar beneden viel, ontdekte de betrokkene dat de groep vanglijnen van zijn rechter voorste hangriem los waren.

Letsel

: Geen

Schade

: Een opengebogen connector link

Conclusie

conelock 1. De betrokkene maakte

zijn 14-de statie line sprong van

2800 feet hoogte.

Zijnafsprong was stabiel.

Doordatde pilot chute aan de container van de hoofdparachutevasthaakte ontstond een z. g. Horse Shoe malfunctie vande hoofdparachute.

Debetrokkene viel stabiel door tot + 1200 feet, en trachtte toenpas zijn reserve parachute te openen , op hetzelfde momentdat de op zijn reserve gemonteerde automatische openerafvuurde (sentinel-2000).

:e.

Debetrokkene werd door deze handelingen onstabiel. Wellichthierdoor ontstond een LINE OVER malfunktie op zijn reserve koepel, welke door hem niet kon worden verwijderd.

Debetrokkene landde in de onmiddellijke nabijheid van de dropzöne ,

Letsel

: Geen

Schade

: Brandgaten in de reserve

Conclusie

: De betrokkene heeft verzuimd om de ope ningsvoortgang correct af te tellen, en ving zijn reserve procedure veel te laat aan.

Voorts bleek na inspectie van de uitrusting dat de horse shoe malfunktie was ontstaan doordat het ve1cro tape aan de voet van de pilot chute onder de linkerbovenste ope ningselastiek was doorgetrokken en hierbij was vastgehaakt aan het haakje van het openingselastiek, waarschijnlijk doordat de statie line onder in plaats van over dit elastiek werd bevestigd.

sportparachutist

koepel

Ervaring

De groep lijnen zijn na de landing losgeschoten doordat de connector link op de betreffende hangriem opengebogen was.

Het openbuigen van de connector link heeft echter reeds plaatsgevonden tijdens de opening op 2500 feet.

Duidelijk is in dit geval dat de springer een grote dosis geluk heeft gehad. Turbulentie op 50 meter hoogte hadden dezelfde reactie teweeg kunnen brengen als na de landing. : Springvergunning,

:!;.. 480 sprongen

3. De betrokkene opende haar Stratostar op 2500 feet.

Zij constateerde na de opening dat één van de connectorlinks op de voorste hangriem opengebogen was.

De vanglijnen zaten echter nog op hun plaats.

Zij voerde een correcte break-away reserve procedure uit, en landde aan haar reserve op de dropzöne.

1

Letsel

: Geen

Schade

: Opengebogen connector link

Ervaring

: Springvergunning,

Conclusie

: De betrokkene handelde correct door de reserve .procedure toe te passen.

In echter de beide voorvallen waarbij er sprake is van een opengebogen connector link, was de draad op de connector link niet beschadigd, zodat kan worden aangenomen dat reeds vóór de sprong de aan de link bevestigde moer onvoldoende vast heeft gezeten.

Bij een zorgvuldige inspectie vóór de sprong zou dit zijn opgevallen en hadden beide voorvallen wellicht vermeden kunnen worden.

I1

±

1 1

350 sprongen

1

17

I

4. De betrokkene, een static line springer, viel direct na zijn afsprong op 2300 feet achterover.

Op dit moment knelde hij zeer kort de aan hem voorbij schietende pilot chute af, waa rbij de vanglijnen alsmede de sleeve in een soort van horse shoe omhoog sloegen.

Onmiddellijk hierna volgt de losgelaten pilot chute, die zich in de skirt en lijnen van de reeds vrijgekomen koepel vasthaakte .

Door de lengte van de sleeve-line werd de koepel aan één zijde in twee gelijke delen verdeeld.

De betrokkene voerde geen reserve procedure uit, en landde met de malfunctie aan de hoofdparachute, en brak door de toegenomen daalsnelheid tijdens de landing zijn enkel.

Letsel

: Gebroken rechter

enkel

Ervaring

: Oefenvergunning,

2 sprongen

Schade

: Geen

Conclusie

: De betrokkene heeft verzuimd de noodzakelijke openingsvoortgang af te tellen.

Tevens werd door hem geen koepelcontrole uitgevoerd.

De daalsnelheid was niet dermate toegenomen dat de op zijn reserve gemonteerde sentinel-2000 activeerde, wel was de daalsnelheid zodanig toegenomen dat de betrokkene bij de landing een enkel brak.

5. De betrokkene maakte een oefensprong van 3000 feet.

Hij opende zijn stratostar met reefing-system na ± 5 sec.

Hij ondervond een gedeeltelijke opening, doordat de stratostar zich in de z. g. "stall-positie" bevond. Tevens bleek dat hij een forse twist in de vanglijnen had.

De betrokkene wachtte af tot de twist eruit was gedraaid, hetgeen vrij lang duurde doordat de canopy niet volledig was geopend.

Op 1200 feet was de twist eruit, doch de stal l-positte bleef gehandhaafd ondanks dat hierna door de betrokkene pogingen werden ondernomen dit euvel te verhelpen.

De betrokkene nam het besluit een break-away uit te voeren. De break-away verliep echter niet- vlekkeloos, in ee rste instantie, kwam al echts één capewell los, een aantal seconden later pas de tweede.

Betrokkene viel in onstabiele positie verder, en het duur-

HET RW NATIONAAL TEAM 1977

de-nog ongeveer zo'n 5 sec. alvorens de reserve werd getrokken.

Na het trekken volgde nog een korte hesitation van de pilotchute van de reserve, waarna de koepel zich opende, en de betrokkene na 2: 10 sec. aan de grond zette.

Letsel

: Geen

Schade

: Geen , ± 850 sprongen.

Ervaring

: Springvergunning

Conclusie

: Voor de betrokkene was dit de eerste break-away.

De betrokkene verklaarde naderhand dat de herkenning werd bemoeilijkt doordat het een gecombineerde storing betrof.

De betrokkene verkeerde in de veronderstelling dat de twist in de vanglijnen de oorzaak was van de z. g. stall-positie" van de stratostar.

Dit was niet het geval.

Toen dit duidelijk werd was de haast om de reserve procedure aan te vangen groot.

De duim schoot uit de ring van de capeweIl, en in eerste instantie sloeg slechts één deel van de canopy weg.

De lichte vorm van paniek werd tevens aanleiding voor de hierna ontstane onstabiliteit, die op zijn beurt wellicht de pilot-chute hesitation heeft veroorzaakt.

Algemeen Als les uit de voornoemde voorvallen kunnen twee zeer belangrijke conclusies worden getrokken: A. De inspectie vóór de sprong is van het hoogste belang.

Deze inspectie dient niet globaal, doch zeer zorgvuldig te geschieden, waarbij de kleinste details niet mogen worden overgeslagen.

B. De tweede les die }l:anworden getrokken is dat de reserve-procedure, die past bij het type parachute waarmee u springt regelmatig dient te worden getrained.

Het beste kunt u dit doen in een z. g. "suspended harnas" waarbij de realiteit zo nauwkeurig mogelijk kan worden nagebootst.

Maak hierbij geen fouten, en laat de procedure controleren door een instructeur.

T. C.

De vorige afleve rlng van de Sportparachutist beloofde ik u allen op de hoogte te houden met ons wel en wee. Nou datkan deze aflevering met beide. Eind februari zijn we begonnen en sinds die tijd zijn we ieder weekend met goed weer bezig geweest en helaas ook nog enkele weekends met slecht weer. Dat is een gedeelte van het wee. Om u een indruk te geven volgt een opsomming van plaatsen waar we al geweest zijn: Teuge, Flevo, Hilversum, Zutendaal, Brunssum, Bad Lipspringen, Texel, La FertéGaucher, Fosse-Ia-Ville.

De laatste 4 dagen, het is nu 23 mei als ik dit schrijf, zijn we naar Frankrijk geweest, hebben gemiddeld zo'n 1400 km per persoon gereden, met één uitschieter van 2000 km en ... geen enkele sprong gemaakt.

En dat terwijl

de concurrentie

niet stil zit.

Teveel sprongen zijn als 4, 5 of 7 man gemaakt om bezig te blijven, terwijl we eigenlijk allemaal 8 man werk willen en moeten doen. Vliegtuigen ... toch weer op dat wee. Maubeuge heeft nog steeds geen vliegtuig. In Nederland zelf krijgen we moeilijk iets rond, met Pasen zijn we in Duitsland geweest. Nog nooit heb ik zo'n witte Pasen meegemaakt.

Zeker 15 cm sneeuw en.koud .....

In een open Islander naar 10.000 ft met al Oe op grondnivo. Het kostte gemiddeld zo'n 30 minuten om weer te ontdooien. Maar ondanks dat alles is de stemming geweldig en een voorrecht om met zo'n gemotiveerde groep te 18

sportparachutist

Achterwaartse

mogenwerken. Het fanatisme is hartverwarmend, iedereenwil in Australië winnen. Dat zal wel niet kunnen, maar wie belet ons om het te proberen?

Er is geselekteerd, noodzakelijke maar onplezierige zakenwanneer iedereen zich zo hevig inspant. Verheugendis het om te vertellen dat die selektie uiterst moeilijk was omdat de verschillen niet zo groot zijn. Dat is een compliment voor de mensen die in 1975 niet meegedaanhebben en in 1976 de bestaande achterstand bijna haddengoedgemaakt. Maar toch ... het is een beetje griezelig te konstateren dat die voorsprong op alle anderen nog zo groot is.

Webestaan nu uit: Harrie Pijnenburg Steve Blietz Sjaak Gielen Jan van Veen Paul Koudijs

Jaap Havekotte Frans Heuvelmans Harrie Janssen Peter Levering Bert Wijnands

Afgevallenzijn Peter Been en Hein Cannegieter.

Er moet nog iemandafvallen, maar de verschillen zijn nuzo klein en verschillend van aard dat we niet tot een beslissing konden komen. Als u dit leest zal dat waarschijnlijkal wel gebeurd zijn. Zoals ook in 1975 is Piet Santegoedsoveral aanwezig en onmisbaar in het voorkomen, oplossen en opvangen van problemen naast duizend en één andere taken. sportparachutist

"loop",

Het geld? Au, dat is nog niet definitief opgelost. Het Afdelingsbestuur heeft na rijp beraad ja gezegd tegen de plannen, met de NSF wordt overlegd over een extra bijdrage, de deelnemers betalen veel te veel zelf. Men betaald f 250, -- per maand naast alle reis- en verblijfkosten, kosten van materiaal, overalls etc. 1400 km, 4x ontbijt, middageten en avondeten met 4 overnachtingen hakken er fors in. En dat zijn nog maar de kosten van één week-end. U hoeft de deelnemers echt niet ongenuanceerd te benijden maar ... ook niet te beklagen. Ze doen het graag en fanatiek. Bovendien, ... u helpt ons formidabel en inspireert ons bovendien middels de goed op gang gekomen teamsprongcertificaten.

Bedankt namens het team dat u ondanks de regelmatige vragen onzerzijds toch positief blijft uitkijken naar mogelijkheden ons te steunen. Het is een prettig gevoel te weten dat we de afvaardiging vormen van heel springend Nederland. Elders in dit blad een overzicht, alweer verzorgd door Piet Santegoeds, van alle tot nu toe verkregen bedragen en verzonden certificaten met "foto".

Oh, ja, het valt niet mee om met een drie man achterwaarts te dokken, een 8 man donut vliegt niet makkelijk om nog maar niet te praten van een 8 mans caterpillar.

Als we ooit nog eens de beschikking krijgen over een echt vliegtuig dan zullen we u nog wel eens wat foto's laten zien.

Tot een volgende keer.

Bert Wijnands.

19

~.... --.....-..-.

~--

~....--..--..--.,~ Maar die reserve-parachute dan waarvan ik gedacht had, dat instructeurs en springvergunninghouders die meestal ook bij zich hadden, dat is toch zo'n, hoe heet dat ookal â&#x20AC;˘ weer, 0 ja, zo'n "conventionele ronde canopy ", die valt toch niet onder de bedoelde term "nieuwe parachutes"?

Nou dacht ik, dan zullen ze misschien ook wel gaan voorstellen dat deze mensen vrij zijn in het wel of niet gebruiken van hun reserve-parachute.

Dat geeft weer eens stof tot denken .

Als je dan besluit geen reserve-parachute meer te gebruiken, dan geeft dat ook weer mogelijkheden, want met die .z , g. nieuwe parachutes, die zeker 10 m/sec. lopen, ben je ook niet meer zo afhankelijk van de vastgestelde 9 m/sec. grondwind.

Je vliegt met zo'n nieuwe parachute compleet met pantoffels en je leren "Para Souple R. P. Helm" een bromfietser voorbij. Weet je wel dat is zo iemand die verplicht een valhelm moet dragen.

Helm, dacht ik, ja die is er voor als die vent met zo'n 40 km/u van die brommer aflazert, maar die springer landt op z'n pantoffels althans volgens bewering. Maar ja, denk ik dan, normaal stapt die bromfietser compleet met valhelm ook van een stilstaande bromfiets af.

.-J

~~~~~ "

",(,1

-( u

I

. . \,1, ,

\,.,.~\",'

'-'"

".\ .,

... l

,

f

:~~~~

'~~\I ,

,'"r.'

,

denksport

In de Sportparachutist van mei 1977 las ik een bijzondere opmerking onder de kolom "Instructeur Examens". )1;r stond n.l. dat het voorkwam dat candidaten niet altijd 'aandacht of onvoldoende aandacht besteden aan rubrieken in de Sportparachutist.

Hopende ook eens candidaat te zijn, schudde deze opmerking mijn vastgewaaide grijze massa enigszins los in het overkoepelend orgaan en na me overtuigd te hebben of mijn 5 punten vestibulair apparaat storingvrij was, begon ik deze uitgave van de Sportparachutist ook eens goed door te nemen en inderdaad, het effect kan verrassend zijn. Ik begon te denken! !! Lach niet, want denken is erg moeilijk.

Ik dacht bijvoorbeeld: Wat moet het prettig zijn voor iemand in opleiding, wanneer hij tijdens enige lesuren "trammelant" o. a. tijdens het vliegen, tijdens het afdalen, tijdens.het landen, ook eens te horen zou krijgen dat er ook "gedeeltelijke malfuncties" bestaan z. g. "Engelse malfuncties", waarbij hij - hoe zalig - nu eens niets behoeft te doen.

Engelsen vallen trouwens ook van 2400 meter met nietwerkende parachutes naar beneden en landen zonder noemenswaardige problemen. Ik denk dat ze andere landingsrollen toepassen.

Ve rde r denkende dacht ik: Als instructeurs c. q. springvergunninghouders hun schoeisel vrij mogen bepalen, zou dit dan ook problemen voor ze kunnen geven? Stel nu eens dat hij met pantoffels gaat springen. Als ik goed nadenk, omsluiten die de enkels niet. Dan is dit gebaseerd op de op de instructeursvergadering gedane uitspraak: "VOor de ervaren sportspringer is dit - mede in verband met de nieuwe parachutes- inmiddels achterhaald".

Hiermee wordt dan kennelij k bedoeld, dat het breken van benen en enkels alleen nog maar voorbehouden is voor houders van oefenvergunningen met of zonder aantekeningen. Dat is toch meegenomen deze uitbreiding van bevoegdheden voor oefenvergunninghoude rs.

20

Eigenlijk zit ik er over te denken dat ik van m'n onderwe rp afdwaal.

We gaan verder. Als dan een leerling met zo'n conventionele ronde canopy , die :t: 3 m/sec. loopt, na 8 sprongen met 9 m/sec. grondwind mag springen en dus bij tegenhangen 6 m/sec. achterwaarts loopt en daarbij voorschriftmatig de landing overleeft, dan kunnen deze grenzen voor die nieuwe parachutes met genoemde ervaren springers ook aangepast worden tot bijv. 16 m/sec.

Maar ja, denk ik dan, dat op pantoffels compleèt met de leren Para Souple R P. Helm? Je zou op je handen moeten landen, handschoenen omsluiten vaak de pols, maar ja ik denk dat je dan een arm breekt. Dat gebeurt nog al snel als tijdens het springen de grondwind meer als de nu nog voorgeschreven 9 m/sec. is.

Maar ik denk dat het niet gebeurt, of zouden sommige windmeters niet zo nauwkeurig zijn?

Als het wel gebeurt, dan is dat erg vervelend en dan ben je jezelf tegengekomen zoals dat heet.

o ja, daar bedenk ik me opeens, dat je je buurman ook tegen kunt komen. Als jij en hij tenminste niet tot de categorie sportparachutisten behoort, maar tot de "square springers". 'Dat is, als ik er goed over nadenk en begrepen heb, een andere tak van luchtsport. Daarbij kun je verschrikkelijk veel lol hebben.

Elkaars parachutes, sorry squares, vastpakken en er op gaan zitten of ja, er over heen lopen lijkt me ook erg leuk. Misschien kun je wel met z'n tweeĂŤn onde r zo 'n ding hangen of nee, even denken, dat is niet origineel, dat heb ik al eens ergens gehoord. Maar goed, er zijn vast nog veel meer mogelijkheden.

Trouwens, hoe meer ik er over nadenk, hoe meer ik me afvraag of deze bedoelde tak van luchtsport (?) wel zo nieuw is als wordt voorgesteld. Volgens mij waren ze hier in Nederland er allang voor aan het oefenen. Natuurlijk gebruik je dan niet de dure square van je buurman om op te zitten of over te lopen. Maar je moet uiteindelijk trainen. Dan neem je iets wat er op lijkt. Het dak van een bij de dropzone geparkeerde auto bijvoorbeeld.

Want met zo'n wonderding, square bedoel ik, waarmee je, denk ik, alleen maar deadcentres kunt trappen en op je pantoffels kunt landen, dreun je natuurlijk doelbewust op zo 'n equivalent en niet omdat de zaak uit de hand gelopen zou zijn, denk ik.

Dit nog eens nalezende ben ik me opeens gaan bedenken dat je denken beter aan een paard kunt overlaten, die hebben een veel grotere kop, sorry, hoofd als ik.

Ton v. d. Berg. sportparachutist

a

~

.'E

--- Overigens een landing onder een goede reserve is nauwelijks spectaculair, ondanks het feit dat er mensen zijn met 1200 sprongen zonder.

Wat moet je nou met zo'n opmerking over windsnelheden? Er komt binnenkort een reserve canopy die square is, maar dat helpt Ton niet neem ik aan. Misschien het volgende. Waarom eigenlijk 9 mtr. ? We nemen de vrijheid daar eens over na te denken. Waarom niet 8 of 10 mtr? Daar is eigenlijk niet zo'n goede reden voo'r.

Er moest een grens komen voor die mensen (de-formaltsten. Ton?) die zelf geen grens kunnen trekken. Vandaar negen, maar het had ook 8 of 10 kunnen zijn. Negen voor een goede springer met een square of negen voor een leerling onder een high-po TU is een wereld van verschil. Maar dat is er ook tussen iemand van 100 kg of 50 kg. , ook tussen iemand van 50 jaar of 20 jaar, iemand die goed get rained en in conditie is t. o. v. iemand die dat niet is, tussen iemand die denken kan en iemand die dat niet kan of wil.

denken of doordenken?

Eindelijk. Proficiat. De tweede lezer van ons aller blad, die in opwinding geraakt over een bijdrage. Sommige bladen(waaronder Sportspringbladen) hebben een aantrekkelijkerubriek, die gevuld wordt met ingezonden brieven.

Bijons is zoiets (nog) zeldzaam. Deze keer een reaktie vaneen nog wel denkende sportparachutist (is dat een anachronisme, een contradictio in terminis of gewoon zelfoverschatting?). Het stukje van Ton v. d. Berg is nogalsarcastisch van toon en een eerste opwelling is dan ookzo te reageren. Laat mogelijke sarcastische trekjes 'echterniet onze en mijn blijdschap maskeren over het vertoondeinitiatief.

Een "partial" malfunction is in contrast met een "total " malfunctioneen vaak voorkomend fenomeen, Talrijke van diegedeeltelijke vereisen nadrukkelijk géén reserve procedure, zoals twist; gescheurd paneel; stuurlijn van een squaregebroken; vanglijn breuk; sleeves door stuuropeningen(soms) en zo zijn er nog wel meer te noemen. De opmerkingover een val van 8000 ft met speciaal valbrekenlaat ik voor rekening komen van andere publiciteitsorganen, daarover stond niets in de Sportparachutist.

Latenwij niet in onze eigen publiciteit de onzin en ondeskundigheidzo binnen halen.

Depantoffels. Er zijn formalisten en normale mensen, in beide categorieën vind je sportparachutisten.

Veertig instructeurs bij elkaar hebben een ernstig gesprek, op vrijwilligebasis, over alle veiligheidsaspecten van het springen. Dat kost ze allemaal een dag, reiskosten etc.

Daarwordt vastgesteld dat:, internationaal een groot aantal springers op competities met sportschoenen springt (80 à 90 %); dat landingen van ervaren springers met PC 's en squares vrij risicoloos zijn op stommiteiten na; dat eengedeelte van de Nederlandse topspringers al sinds jaar en dag op sportschoenen springt en dat dergelijke infracties op de reglementen niet positief werken op de belevingvan andere veel essentiele r regels? Dat een ieder, die geacht wordt de risico's te kunnen beoordelen zelfmag beslissen of hij/zij zo'n risico wenst te lopen; dat na mogelijke zelfoverschatting (hoe ernstig bij bijv. een instructeur) een correctie volgt die slechts hem/haar treft; dat mensen over het algemeen bewust grote risico's vermijden, zeker als het denkende wezens zijn. Na rijp beraad en na het overwegen van alle vóór en na-delen is tenslottebesloten tot het advies zoals in de laatste sportparachutist vermeld. Overigens zijn we steeds in de weerinstructeurs bezorgd te laten zijn voor het wel en weevan hun leerlingen, het is ontroerend te merken dat er ookeen omgekeerde tendens bestaat. Halleluja. sportparachutist

Nog verwarrender wordt het voor een denkende formalist als je die op .zich zo absoluut lijkende grens van 9 mtr eens bekijkt.

Wat is dat? Een gemiddelde? Over welke tijd en met welk tijdsinterval als basis? De uitschieters, of de dalen?

De formalisten leven helaas voor hen in een moeilijke en onduidelijke wereld, waarmee we toch verder moeten, Ter geruststelling Ton, zo'n probleem hebben ze overal, leven er al jaren gelukkig mee, zo wij ook. Voor ons is zoiets duidelijk genoeg.

Over de diverse canopy snelheden. Ton, echt je moet niet alle reclame van fabrikanten geloven. Gewoon zelf het koppie gebruiken en desnoods eens iets meten. Een square die sneller vliegt als 40 km plu (laat staan een grondsnelheid heeft die hoger is) heeft een ernstige malfunctie, die beslist een reserve procedure vereist.

Nu naar die andere tak van luchtsport.

Een sport heeft regels, wedstrijden etc. en dat heeft Canopy RW nog niet, dus ik substitueer maar "andere luchtactiviteiten". Laatst ontmoette ik een zweefvlieger, misschien heb je ook wel eens met hem gepraat, die sprak over vrije vallen en parachutespringen in soortgelij ke bewoordingen .als jij gebruikt over CRW. Gelukkig vindt mijn oom (hij pretendeert ook al een denkend wezen te Zijn) dat dat geldt voor parachutespringen èn zweefvliegen.

Mijn achterbuurman, die in de wetenschap zit (daarvan is bewezen dat hij denkt) vindt zelfs dat als Onze Lieve Heer gewild h.ad dat we konden vliegen hij ons wel vleugels gegeven had en hij weigert konsekwent dan ook in een vliegtuig te stappen. Volgens mij hebben ze allemaal gelijk.

Overigens hebben we nog landen waar RW verboden is omdat het onzin is en gevaarlijk.

Ze snappen daar niet hoe iemand zo'n tak van luchtsport (er zijn regels en wedstrijden) kan beoefenen. Ook die hebben gelijk.

Wat fijn toch dat wij in een systeem leven waar een vrij grote mate van vrijheid bestaat, binnen flexibele grenzen zelf uit te maken wat je wel en niet wilt doen, met mogelijk zelfs begrip voor elkaars keus.

Maar één categorie Ton, daar zijn we het mogelijk over eens, die heeft niet gelijk. Dat zijn de NIET-na. denkende, ondeskundige ongenuanceerde critici, die er vanuit gaan dat slechts zij de wijsheid in pacht hebben.

Gelukkig voor jou en mij is die categorie binnen het sportspringen ver in de minderheid.

NB. Overigens kunnen onervaren square springers ook MET zware laarzen aan verschrikkelijke blessures oplopen wanneer ze ongewild op auto's landen. Meestal vallen die blessures nogal mee en kan zo iemand nadenken gaan over alles wat hij van zo'n naar incident kan leren.

Bert Wijnands 21

[tapewell-systeem

ontkoppelsystemen

(pi) I

Dit is een (two-shot) capewell systeem zonder cover (kap). Omdat in Nederland de naam "capewel I" zo ingeburgerd is voor alle ontkoppel systemen tussen harness en risers gebruiken we verder in dit artikel de benaming "capewell" .

tussen harnas en hangriemen

Het normale vrouwelijke gedeelte, dat deel dat aan het harness bevestigd is, alsmede het mannelijke deel dat aan de riser vastzit, blijven in gebruik.

De verandering bestaat uit de vervanging van de cover door een velcro-tape-systeem.

Omdat de beide originele delen gebruikt worden treedt geen vermindering van trek of breeksterkte op. Alleen het sluitgedeelte, wat een niet dragend deel van de constructie was is vervangen door de webbing-band.

Daardoor blijft het gevaarlijk vooruitstekend hardware van de cover achterwege, vooral van belangbij gebruik van een borstreserve.

Naast de huidige CAPEWELL systemen (1, 1~ en 2 shot) kennen we sinds kort ook het

De eerste beweging van dit two-shot-systeem vereist slechts een 3-5 Lbsnaar buiten gerichte ruk om de tweede (eigenlijke) sluitstrips vrij te maken (zie tekening).

TAPEWELL en DRIE-RINGEN systeem.

De tweede fase vereist een naar beneden gerichte ruk van 10 - 14 Ibs om de hoofdkoepellos te kunnen koppelen.

Jan de Bruyne heeft deze systemen uitvoerig onderzocht en geeft in onderstaand artikel de visie van de TECHNISCHE COMMISSIE weer.

De sluitingen zullen schoon blijven en volledig bruikbaar als ze alleen maar geopend worden als het nodig is en zodra ze open zijn er op gelet wordt dat het velcro vrij blijft van vuil en stof. Als de sluiting vuil wordt verminderd de sluitkracht. Maar zelfs als dit gebeurd wordt de totale sterkte van de tape-welt niet beĂŻnvloed. De sluiting dient grondig gedroogd en schoongemaakt te worden na iedere aanraking met water of andere vloeistoffen. (Denk hierbij slechts aan de kans op bevriezing bij ons klimaat).

Het artikel is nogal technisch geschreven en het was aanvankelijk de bedoeling om onder de instrukteurs gedistribueerd te worden.

Echter - voor gevorderde springers is de introduktie van deze twee systemen ook interessant, vandaar dat tot plaatsing in ons tijdschrift werd overgegaan.

KS

Het ombouwen van capewell naar tapewell is in Neder- â&#x20AC;˘. land voorbehouden aan valschermtechnici.

,/ ,/ ,/

/ /

/ I

/ I I

J j

-:

I

\..-

//:-.r.-:. '-:::-::46 ~~~j~

SLUITSTRIP

~~

,

/ /::::':':::0~!f'-~,--:Y1 1/'.'::":' . if~ .;

// :'~-'J""''''''':''''>~/

~;E!!J .:~

I

=' OPENINGSSTRIP

j

.

22

sportparachutist

I booth-3-ringen-systeem

uitvoering van de procedure

I

Maak uzelf vertrouwd met het systeem door het oefenen van breakaways in een oefenharnas voordat u met deze uitrusting gaat springen.

Het 3-ringen systeem is een nieuw ontwerp.

Inde manual staat: "Beschouw uzelf als een testspringer".

De beste manier is om de plastic break-away-hendel, die met velcro op zijn plaats wordt gehouden, eerst los te trekken en dan 20 cm omlaag te trekken.

Als u de volledige break-away kabel uit de housing trekt, tijdens een break-away, moet u hem wegwerpen voor u het reserve-ripcord trekt.

werl<ingvan het systeem Alsde uitrusting belast wordt met 2000 Ibs., ruwweg gelijkaan de openingsschok van een ram-air koepel zonder reefingsystem, dan zou de kracht die op de nylonlus en het kabelsysteem uitgeoefend wordt slechts 5 Ibs. zijndoor het geleidingssysteem van de ringen. .

Voorbeeld:Om een springer van 200 Ibs. een breakawayte laten maken, zou de stift door de lus een tegenstandvan een Ibs. aan elke kant moeten overwinnen.

Hetvoordeel van dit systeem is dat er minder kracht benodigdis voor een break-away dan normaal. Tevens bestaater minder kans op ongelijk openen van de capewellsdoordat de pinnen d. m. v. één greep uit beide lussenvan de twee hangriemen getrokken worden.

opmerkingen 1. Zet de ringen zodanig in elkaar als de manual aangeeft.

LET ER OP dat de nylon lus aan de risers alleen over de kleinste lus gaat.

--2. Zorg ervoor dat de nylon-lus niet nat wordt en daarna bevriest, iets dat in ons klimaat goed mogelijk is. Als dat gebeurd is het mogelijk dat de ringen niet werken bij een breakaway van een low-speed malfunktie.

t

Jan de Bruyne.

VOORKANT eerst de grootste

ring

haal de tweede ring door de eerste haal daarna de kleinste ring door de middelste steek de nylon lus doo r de kleinste ring I I I \

steek de lus terug door de ring in.de riser

3 • R I

ACHTE

RKANT

steek de lus door de platte ring aan het eind van de buitenkabel doe de kabel door de lus werk de kabel weg in de pocket

N G E

N * S

V

s T

E E M o

sportparachutist

23

van het wedstrijdfront Achter op de laatste editie van ons lijfblad vond ik een wedstrijdkalender. dus dacht ik: laat ik het paasweekend eens wat rondkijken. Zo kwam ik op een mooie springdag op Hoogeveen waar de PCN een wedstrijd hield. die tot mijn vreugde ook deelname van andere clubs had. Door de wisselende wind (richting en sterkte) werden er nogal wat missers gemaakt. Wat opviel was er nogal wat overshoots waren met de ramair canopies.

Geen wonder met weinig wind. maar in dit geval ook omdat een enkele deelnemer de kracht miste om voluit te blijven remmen vanaf 1000 ft. Toch een gezellige wedstrijd. die uiteindelijk toch door een PEECEE-enner n.l. Jan Mennink werd gewonnen (één van de geslaagdenbij het laatste instructeursexamen) . 's-Middags nam ik een kijkje opTeuge , waar het Holland Tournement volop draaide. Zo volop. dat er weinig tijd overbleef voor een hapje. laat staan een maaltijd. Voor een wedstrijd zo vroeg in het jaar werden er redelijke prestaties geleverd.

Het deed me plezier te horen dat Eric Goubitz , die begonnen is bij de PCI en nu bij de PCMC springt. een voortreffelijk resultaat overal haalde. Enkele jaren geleden heb ik al eens voor hem geinformeerd bij het Perry v. d.

Kar fonds. maar hij brak toen juist een arm.

Wat trouwens wel opviel bij dit eerste H. T. was het feit dat enkele springers geen kans zagen een hele stijl-serie te draaien.

___ Maar ook hier weer een deelneémster die net niet gl noeg kracht had voor de laatste metertjes.

Ik heb haar aangeraden met elastieken of een expander boven een deur opening aan te brengen en daarmee 2 of 3 x daags te oefenen: armen recht van boven. vlak voor de schou ders en borst langs tot op heup hoogte of bekken hoogte; en dat 20 tot 30 keer. De spanning niet te groot.

Je kunt ook via een oogje met gewichten werken. m de benodigde kracht is dan op elke hoogte even groot. wijl in de praktijk meer kracht nodig is naarmate men dieper in de remmen komt. (Een maand later sprak ik haar weer en ze was er erg enthousiast over.)

Nu weet ik helaas niet meer waar ik heen moet. De wedst rtjd kalender geeft zoveel overlappingen te zien (uitwijkdatum Flevo valt gelijk met Coupe Maa raseveeà, etc.). Ik wil eindigen met de uitslagen van het H. T. om dat die misschien het interessantst zijn. De NKP volgen als 3e wedstrijd in de serie en ik ben benieuwd! Volgen keer meer nieuws van het wedstrijd front.

1e training HT

stijl

~

2e training HT

stijl

1. Tolenaars 2. Goubitz 3. Voskamp

12.1 11~5 12.4

0.49 0.78 0.98

Nijhuis Tolenaars Voskamp

9.7 11.7 16. Wim V.

Een aantal springers had kennelijk gedacht: "Ik leer het daar wel". terwijl de wedstrijdleiding er van uitging om van goede springers heel goede springers te maken.

Hoewel er dus veel verschil was. vertrouwde Jan de Bruyne mij toe. dat er voldoende jong talent bij zat. Een verheugend verschijnsel!

Wat later in de week reed ik naar Seppe. Daar had wen al die hele week grimmig naar een nog.g rimm ige r lucht aan zitten kijken. Er was een 'keur van vliegend mat eriaal voorhanden: Cessna 's 172. 185. Dornier 27 en ... een Bell helicopter (USAF). Maar-het materiële en personele overwicht kon het niet bolwerken tegen de weergoden. Pas toen de heli en de do weg waren werd het beter. Toen werd er dan ook fanatiek gesprongen.

En ik bedoel fanatiek! Want ik werd meteen getroffen door het voetenwerk (niet letterlijk gelukkig).

wie had het kunnen dromen Wekenlang slecht en onguur weer. De vliegclub met zijn afdelingen organiseert een groots evenement om haa eerste lustrum te vieren. Aktiviteiten worden genomen om tegelijkertijd het nieuwe. royale. clubgebouw te openen. En - voor al die moeite krijg je even een letterlijke stralende dag op die zevende mei.

Bij aankomst op het gedeelte van het vliegveld waar dei vliegclub haar "grond"-aktiviteiten heeft waan je je op een kleine tentoonstelling aanwezig. Bij een tiental stands werd informatie verstrekt over de verschillende luchtsporten èn over de polders.

In en nabij de hangar werd het talrijke publiek volledig geïnformeerd over de para-aktiviteiten.

Films werden regelmatig gedraaid. cursisten gaven demonstraties valbreken. vouwen. enz.

Om twaalf startte het officiële gedeelte van de voor de vliegclub zo belangrijke dag. Chefinstrukteur (para) Johan Bronsveld overhandigde de sleutel van het clubgebouw aan voorzitter Grolman - uiteraard na eerst een precisie-sprong uitgevoerd te hebben. .

VIJF JAAR FLEVO. Voor een zo jonge vereniging zijn er - zeker ook na vele problemen - toch uiteindelijk grootse resultaten bereikt. Een vereniging van drie afde24

sportparachutist

ge-

lingenmet de meest beoefende luchtsporten.

Eigen vliegendmaterieel, eigen parachutes en nu ook nog een riant eigenclubgebouw.

r

s

De heer Grolman memoreerde in het kort de totstandkomingvan de vereniging en bracht dank uit aan allen diehebben medegewerkt tot het uiteindelijke resultaat.

Metname betrof het hier de Rijksdienst voor de IJ sselmeer-polders. Ir. de Koning van genoemde dienst opende vervolgenshet gebouw. Tijdens de daarop volgende receptiemocht het bestuur vele felicitaties in ontvangst nemen.

u-

.e;

Laar ter-

Het "buitengebeuren " bestond uit demonstraties motor- en zweefvliegen. De immer-aktieve para's demonstreerden vanaf een hoogte van 4000 ft de verschillende typesparachutes welkè bij de club in gebruik zijn.

m, men nde

Al met al - een feestelijke dag voor de verenigingsbestuurders én niet te vergeten voor het talrijke publiek welkevan dichtbij met de luchtsporten kennis maakte.

~::;I

I

0.16 0.07

VLIEGCLUB FLEVO

Wat

mooi!

- SUCCES.

V.

K.S. foto's:

Ernst

Bode

:1

Flevo's

para 's in aktie o.l. v. instrukteur

Bronsveld

?

•

lar

Flevo's voorzitter Grolman begroet

het publiek.

"Rollen,

te

Bollen".

de 1 1

ids 1 1

1

lig 1-

Ir. de Koning - opent het clubgebouw. st

sportparachutist

Veel belangstelling

voor de para's.

25

>(WEDSTRIJDKALENDER In de wedstrijdkalender worden uitsluitend binnen- en buitenlandse wedstrijden opgenomen. Opgaven voor de kalender moeten schriftelijk ingediend worden bij de coördinator van de Sportcommissie van de KNVvL Md. Para. , H, Cl Cannegieter, Van Eeghenweg 2, Oosterbeek.

Vermelding van wedstrijden op dezelfde data vindt plaats op volgorde van binnenkomst. Voor inlichtingen over buitenlandse wedstrijden: 's avonds 085 - 335311.

Informatie over de genoemde buitenlandse wedstrijden is te verkrijgen bij de coördinator van de Sportcommissie.

JULI 9 - 17 juli Süd-Ost-Para-Cup 1977 Vliegveld Graz-Talerhof, Oostenrijk. Groepsprecisie stijl en relatief. Voor deze "Europa-cup-wedstrijd" is een Nederlands team samengesteld.

Groepsprecisie.

10 - 17 september 10e Internationale wedstrijd om de Adria Cup, Vrsar, Joegoslavië. (Dit is de tweejaarlijkse PA/stijlwedstrijd, die voorheen om de twee jaar inPortoroz werd gehouden en geldt als de officieuze wereldkampioen· schappen in de oneven jaren. )

8 - 14 oktober Viermansrelatiefwedstrijd Sevilla, Spanje.

22 - 26 oktober Internationale Zell am See, Oostenrijk.

wedstrijd, wedstrijd

29 oktober - 1 november 7e Internationale Herfstwedstrijl Chambéry, Frankrijk. Zesmansgroepsprecisie.

hier-

NOVEMBER

20/21 augustus (uitwijk 27/28 augustus) Holland Tournement tevens c1ubkampioenschappen Flevo, Vliegveld Flevo .

Zie voor overige info het maartnummer van de Sportparachutist.

20-30 november 2e Wereldkampioenschappen Relatiefspringen Gatton (bij Brisbane), Australië. Een nederlandse vieren achtmansteam zijn voor deze WK samengesteld.

TOT ZIENS

DUTCH~ CHUTE SHOP

26

10/11 september ge Internationale wedstrijd om de Bi:éisgaubokaal van de stad Freiburg, Duitsland

29/30 oktober Internationale Locarno, Zwitserland.

13 - 14 augustus Internationale precisiewedstrijd Bad Wiessee am Tegernsee, Duitsland. Een wedstrijd 'fan land- en waterprecisiesprongen.

gebied!

SEPTEMBER

OKTOBER

i2":'14'augustus 1e Internationale Seniorenwedstrijd Meissendorf, Duitsland. Individueel precisie. Deelname voorbehouden aan springers van 40 jaar en ouder.

alles op para-

PCN

24/25 september Open springwedstrijd georganiseerd door de PCl. Verdere info volgt.

1 - 7 augustus 7e Internationale Parapitz 77 Spa, België. Groepsprecisie en relatief (ster met één formatie erna).

16 - 26 augustus Militaire Wereldkampioenschappen Parachutespringen Wiener Neustadt, Oostenrijk. Eventueelaanmelding voor loopt niet via de KNVvL.

PCI

27/28 augustus Clubkampioenschappen

17/18 september (22/23) Holland Toernement Vliegbasis Zutendaal, België, georganiseerd door de APC. Zie voor de overige info het maartnummer van de Sportpa rachutist.

AUGUSTUS

5 - 7 augustus Coupe Strasbourg Paracentrum Straatsburg, Frankrijk.

27/28 augustus Clubkampioenschappen

~

/'

~.'--"~--, 't~ "

.

-"",.

deze maand: rookbommen ULENPAS 24 - EINDHOVEN Telefoon 040-515040

sportparachutist

ioen-

de

:1

BARIGO polshoogtemeter

DELTONA

sport parachute

Postbus1041 - Rozenburg

- Europoort

equipment

Telefoon01819 - 14981

~r-

Postgiro

nr.

prijs:

Duidelijk aflees baar licht metalen kast, 2! cm dik. Inclusief velcro armband.

Nieuw: nu met zwart lichtgevende wijzerplaat

AschoffStiermanlaan 21 .f-

"Black Beauty"

f

en naald.

3090503.

••• ••• •••

Importeurin Nederland van: BARIGOHoogtemeters

DELTONA

in USA de duurste, in Nederland

de goedkoopste

•••

Dehoogtemeter zonder problemen.

Alsu een hoogtemeter wilt aanschaffen, •

laat u eerst

de

Barigotonen.

BARIGO hoogtemeters ook verkrijgbaar

bij:

Dutch Chute Shop Eindhoven tel. : 040 - 515050 DELTONAis gesloten wegens vakantie

169,--

11 I

BARlGO hoogtemeter· met zij beugels voor een goede montage. zeer duidelijk afleesbaar ~ 7 cm. prijs: f 169,--

[

I

van 25 juni tot 18 juli.

Bij eventuele

schade:

zeer snelle en goede service!

!!

[I 1I

I

sportparachutist

27

wij steunen ons nationaal team relatiefspringen 1977 Nr.

oorkonde-stand 12juni1977 Nr. Nr Nr. Nr.

1 2 3 4

Nr.

5

W. A. Velthuizen - Afdeltngsvoo rzttte r Algemene Ledenvergadering Md. PARA Paraclub FLEVO ..

Instruktiegroep AFCENT PARACHUTE CLUB van Doorn, van Lierop, Thijssens, Santegoeds H. Kuipers - Dutch Chute Shop

6

Nr. 7 Nr. 8 Nr. 9 Nr.10 Nr. 11 Nr.12 Nr.13 Nr. 14 Nr.15 Nr.16 Nr.17 Nr.18 Nr.19

A. Hendriks

- VERENIGING PARACENTRUM TEUGE Inat.rukteu raconfe rèntie 19 maart 1977 J.X. Otken - BENECAR Nederlandse PARACLUB TU-ZEVEN Grondopleiding APC Mej. Annemieke van Gessel (ENPC) J. v. d. Krieke (PCI) J.v.d.

Krieke (PCI) J. v. d. Krieke (PCI) W.J. Veder - Rotterdam Vereniging Paracentrum Teuge Vereniging Paracentrum Teuge Vereniging Paracentrum Teuge IS VOOR U GERESERVEERD.

gireer f 160,- op postrekening 3359549 t.n.v. p. j. santegoeds . napo 861 . utrecht veldpost 28

spo rtpa rachutist