officieel orgaan van de Afdeling Parachutespringen Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart
Jaargang 7 - nummer 2 - 1 november 1978
Jaargang
7 - nummer 2 - 1 november
RBDAKTIDNBBL
1978
sportparachutist TWEEMAANDEL1JKSE UITGAVE VAN DE KNVvL AFDELING PARACHUTESPRINGEN Eindredactie, samenstelling Karst Sikkens
en ontwerp:
Redaktie: Hein Cannegieter Bert Wijnands Voor copy en foto's zorgden o. a. deze maand Ben van den Belt, Ernst Bode, Jan de Bruijne, Jenny Hoefnagels, Bram Lasschuijt Jr., Sonja Meijer-Miltenburg, Henk Nijhuis en Wim Velthuizen. De met name onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redaktie weer te geven. Zonder schriftelijk toestemming van de redactie mag niets van de inhoud worden overgenomen. Abonnement SPORTPARACHUTIST LEDEN VAN DE AFDELING PARACHUTESPRINGEN ONTVANGEN HET BLAD GRATIS. Advertenties: Advertentietarieven
op aanvraag.
Verschijningsdatum: 1 jan., 1 mrt, 1 mei, 1 juli, 1 september 1 november.
en
Druk: Van Deventer bv 's-Gravenzande
==~$'::"I't.r~ ..~=== KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING voor LUCHTVAART AFDELING PARACHUTESPRINGEN
H. Verbeek H.A.Elias C . A. T. Pe Hens K. Sikkens
_ -
voorzitter vice-voorzitter algemene zaken voorlichting sport en instruktie algemene projekten algemene projekten algemene projekten secretaris tvs afde lings bureau
Adres secretariaat: p/a KNVvL Jozef Israëlsplein Lidmaatschap Alle leden f 60, -- per jaar, Het inschrijfgeld melding f 4, --.
8, 's-Gravenhage.
na 1 juli
f
33, --.
voor leden bedraagt bij aan-
Aanmeldingen voor het lidmaatschap Te richten aan het afdelings-secretariaat (d. t. v. de clubsecretaris). Uw copie voor de eerstvolgende uitgave dient vóór 15 november a. s. bij de eindredacteur te zijn ingeleverd.
2
In onze volgende uitgave hopen wij u meer te kunnen vertellen over "stijl" en "jury"-zaken. De heren Lasschuijt en Pellens zullen u dan nader informeren over wedstrijdtraining (met name stijl) en jurering (de internationale ervaringen (in Joegoslavië). Onze dank gaat uit naar de leiding en de deelnemers aan de wereldkampioenschappen in Zagreb '78. Veel geld en natuurlijk veel tijd heeft deze training en kampioenschappen gekost. En met welke reden? ----- Om ons land op sportgebied te vertegenwoordigen in het buitenland! Dank ook aan de inzet van ons nationaal in Reims.
relatief-team
In deze editie derhalve veel informatie over wereldkampioenschappen en de world-cup. Voorts informatie van de TC in de rubrieken TC en Cone Loek.
~
Bestuur: W. A. Velthuizen E.T.H. Wijnands P. Santegoeds H. Cannegieter
Het jaar 1978 nadert weer zijn einde. Sportieve gebeurtenissen zijn weer voorbij. Wat rest ons? De ervaringen van dit jaar opnemen in onze plannen voor het nieuwe jaar 1979. ONZE ERVARINGEN overdragen aan nieuwe leden .....
Vanaf heden elke keer een verhaal over die leden die meer dan duizend-vrije-val sprongen hebben gemaakt. In deze uitgave "verhaald" Hein Cannegieter het één en ander over deze mensen. Beste mensen tot de volgende keer en met vriendelijke groeten, Karst S.
inhoud Een spektakulaire "exit" van Jaap Havekotte. Foto Wim V. 1 Redaktioneel 2 Afdeling-nieuws/ pe rsonalia 3 Wereldkampioenschappen precisie- en stijlsprongen, 1978 4 t/m 7 Opendag op het vliegveld Hoogeveen en Senior PARA 'S 8/9 10 Technische Commissie en ENPC 11/12 Wereld-Cup 13 Cone-Lock 14 ENVVPV /VPCT 15/16 Duizend ... en nog meer ... sprongen 17 Sportmedisch centrum onder nieuw dak 18/19 Uit het archief van Henri Hegener 20 Een blik in de toekomst (Extra bijlage "korrektie materiaal" van voorgaande editie ..... ).
.....
sportparachutist
lidmaatschap knvvl1979 Wij vragen bij deze beleefd uw aandacht voor wat betreft het lidmaatschap 1979 van de KNVvL. Het kan zijn dat u niet meer springt - of dat u totaal niet meer geïnteresseerd bent in de parasport én u wenst uw lidmaatschap van de afdeling niet meer te coördineren (hetgeen wij uiteraard betreuren). In dat geval dient u volgens de Statuten dit vóór 15 november 1978 kenbaar te maken aan de Ledenadministratie van de KNVvL, Jozef Israëlsplein 8 - Den Haag. De afmelding dient schriftelijk te geschieden onder vermelding van uw lidmaatschapsnummer.
sportspri nger
fai/cip Ultimo januari 1979 zal de jaarlijkse vergadering van het International Parachuting Committee van de FAI in ons land op het sportcentrum Papendal worden gehouden. De afdeling zal hierbij als gastheer fungeren. Naar verwachting zullen ca. veertig vertegenwoordigers van buitenlandse aéro-clubs aan deze conferentie deelnemen. In onze volgende uitgave van SPORTPARACHUTIST zullen wij u hierover nader informeren.
Vandaag ontvingen wij het bericht dat met ingang van 1 januari 1979 het duitse blad SPORTSPRINGER zal ophouden te bestaan.
materiaal Vorige keer is het artikel "Materiaal" buiten verantwoordelijkheid van de schrijver en de redaktie niet juist afgedrukt. In verband hiermede treft u thans een "rectificatie" van dit artikel aan.
relatievers opgelet! Het volgend jaar zal er naar alle waarschijnlijkheid een trainingsstage voor het Nationale Team Relatiefspringen 1979 in de USA worden georganiseerd. Wij zullen pogingen in het werk stellen om naast dit team een aantal andere aankomende se-rieuze relatievers op te nemen in een team dat gedurende dezelfde periode een trainingsstage op een Amerikaans centrum kan volgen. Deze groep zal maximaal 25 personen kunnen bevatten. Omdat met een grotere groep gereisd kan worden zal dit een aanzienlijke korting op de reiskosten moeten opleveren. Wenst u mee te gaan? Laat dit dan z. s. m. weten aan Hans Elias, Nieuwstraat 5 in Enkhuizen.
GEHUWD CHARLES PELLENS en LIESBETH STEENBERGEN ('t Krijgertje 21 5863 LB BEST) STEVEN BLIETZ en CORA ELGERSMA (Prof. Gerbrandystraat 40 5463 BL VEGHEL)
FRED SLOBBE en FREEKE HILLIGEHEKKEN (Mart. Nijhoffstraat 50 WEESP)
GEB
0 REN
MAlKEL zoon van Rolf en Esther TANGER-TAHITU
GEHUWDEN en OUDERS VAN
Bram Lasschuijt sportparachutist
Jr.
de pechhebber
HARTE
GEFELICITEERD
van de WK-78. 3
Het nationaal precisie- en stijlteam 1978. V. 1.n. r.: Gerard Steenwinkel, Bram Lasschuijt en Rein Voskamp.
Jr. , Jan Vijfvinkei, achter het bord .Jan Testroote,
zagreb'78 Svjetsko Padobransko
Prvenstvo.
Een woord waarbij je je tong zou kunnen breken én méé r nog naar later zou blijken ..... U begrijpt het. U leest momenteel het verslag van ons Nationaal Team PA/style bij de 14e wereldkampioenschappen in Zagreb, Joegoslavië. Over de voorbereiding kan ik kort zijn: het meeste werd reeds gepubliceerd in het laatste nummer, vandaar als aanloop de laatste teamtraining, die o. a. door de schuld van stakende verkeersleiders maar voor 50% slaagde; Bram, Henk en Rein waren reeds volop in training in Raeford, toen het bericht kwam dat Jan, Gerard en Wim niet zouden komen. Jammer, omdat nu slechts drie
4
Henk Nijhuis
"Dutchmen" hun sporen in de U. S. A. moesten nalaten, wat hen overigens goed lukte. Tijdens de "Eastern Conference Meet" (een soort provinciale kampioenschappen) werd Rein Voskamp in zijn klasse (tot 1000 sprongen) eerste met p. a. en eerste in de combinatie, twee sprongen "twee x nul". In de klasse boven 1000 sprongen werd Bram Lasschuijt Jr. tweede, gedeeld overigens met Maria Johnson en Bob Vonperau (0,01 cm) en Henk Nijhuîs vierde met 0.03 cm. De op een electrische schijf (een "must" bij 't moderne precisiespringen en nu betaalbaar in de handel) gesprongen nullen werden beloond met fraaie plaquettes, evenals de groepsprijs, die de "Dutch Connection" (Maria Johnson werd bij de NL-ploeg bovenin "gehangen") behaalde door als tweede te eindigen achter de US-ploeg, maar vóór de Nationale teams van Engeland en Australië en voor de militaire ploegen van de Golden Knights en het HALOteam. (Red.: HALO = high altitude - low opening). Na een vergeefse reis naar Engeland voor een vertrek naar de USA zat het overige drietal echter ook niet bij de pakken neer en werd besloten de trainingsweek te benutten door in Maubeuge/Spa te gaan springen. Slecht weer deed deze training echter in het water vallen (letterlijk) er werden nog geen 20 sprongen gemaakt. Zes daarvan waren de Belgische Kampioenschappen waaraan buiten mededinging werd meegedaan. Gerard Steenwinkel nam ook privé nog deel aan de Luxemburgse Kampioenschappen, hetgeen hem buiten de titel "Kampioen van Luxemburg", een fraaie bokaal en een geldprijs opleverde! Mede door dit goede resultaat, zijn derde plaats overall, bij de Nationals en zijn kennelijk goede vorm op dat moment werd Gerard Steenwinkel de 5e man, zodat het definitieve team zich bij de slotbespreking voor het grote gebeuren in Zagreb in de caravan van Rein trof tijdens sportparachutist
het laatste weekend in Flevo. Daar werd ook de teamkleding uitgereikt, één van de vele dingen, die door de nimmer aflatende werkzaamheid van onze teamleader Jan Testroote en 'teammoeder' Gerry tot stand was gebracht. En daar gingen we dan: op naar Hotel 'Sport' in Zagreb. Een vlotte reis bracht ons in zonovergoten Joegoslavië. Vanwege het bezoek van het Chinese staatshoofd geheel versierd. Hotel "Sport" bleek een flat met 19 verdiepingen, waar alle 25 deelnemende landen waren ondergebracht met uitzonde rèng van de scheidsrechters. Ongeveer 300 man tegelijk in de eetzaal is natuurlijk gezellig, maar erg efficiënt en snel werd er niet bediend en als je 's morgens om 6 uur met 300 man tegelijk probeert een lift te krijgen, er waren er 3 en soms was 66 2/3% kapot, maximaal S personen (dit voor de rekenaars) waren we blij dat we "maar" op de Se étage lagen dan waren het slechts 17 trappen naar de eetzaal. .. Uit de discussie of we voor dit verslag voeding, hotel, comfort e. d. nou GOED-MATIG-of SLECHT moesten noemen zijn we er niet uitgekomen. Als een paal boven water (als er überhaupt op dat moment stromend water was, want deze voorziening viel ettelijke keren uit ..... ) staat echter, dat àls er al een leerling van de hotel-vakschool heeft rond gelopen in Hotel Sport, het dan zeker niet degene is geweest met de hoogste cijfers bij zijn eindexamen. Enfin, we kwamen voor een wedstrijd en niet voor vakantie; dus naar het vliegveld Luëko , welke op 19 kilometer afstand van het hotel lag. Een keurige accommodatie daar hetwelk door het organisatiecomité in betrekkelijk korte tijd werd uitgewerkt. Onze buurtenten werden bevolkt door de Hongaren en de Noren, waarmee we het uitstekend hebben kunnen vinden. Gesprongen werd met MIS helicopters en Antonovs II, die omwille van de snelheid, waarmee de ANII rondjes konden draaien door elkaar gebruikt werden, om zodoende zo snel mogelijk het minimumprogramma af te krijgen.
Ons moeder en ons vader.
En toen kon de strijd beginnen. Het concept "tegelijkertijd op twee plaatsen een onderdeel draaien" bleek haalbaar. Na een week waren de dames, die apart van de heren draaiden klaar met hun hele programma. Door de enorme tijdwinst dat dit opleverde kwam ook het programma van de heren compleet af en was er zelfs I! vrije dag voor de deelnemers. Mijnsinziens boette de wedstrijd echter iets aan gezelligheid in. Om een beeld te geven van de diverse prestaties, lijkt een overzichtje van elk onderdeel apart op zijn plaats. Ter vergelijking de resultaten van de vier vorige WK's.
stijl Er was video, doch evenals vorige keren heette dit slechts een "naslagwerk" ten behoeve van de scheidsrechters. Dat wilde dan zeggen dat de tijd (seconden) van de springer niet meer werd veranderd (dus begin le draai tot laatste backloop-Ievel) maar dat men dan nog eens goed kon kijken of hij nou wèl of nièt een bepaalde penalty had, er dan prompt bij kwam. Zoiets als wij 's avonds bij studio-sport zien, dat het t6ch een buitenspel doelpunt was, en dan alsnog de uitslag van de wedstrijd veranderen ....
-r:
1970
De vogel MI-S Want evenals andere jaren werd gestart in dezelfde opzet: allemaal 1 groepsprecisiesprong als verplichte trainingssprong (NL overigens 4x nul en Lx een paar centimeter) en daarna de officiële openingsceremonie. Deze dreigde echter in het water te vallen; het weer betrok, de tribune woei bijna weg, doch tegen de a vond vond toch de "Sprong ____der Naties" plaats, waar Jan Te st roote, - in authentiek Volendams kostuum op klompen - , de show stal en ons relatiegeschenk, een gesigneerde houten klomp, kon aanbieden aan meetdirector EmU Mikulê lc en Chiefjudge Sven Brësted. sportparachutist
1972
1974
1976
1978
nr.
1
7,42 sec.
7.18 sec.
6.66 sec.
6.60 sec.
6.81 sec.
nr.
30
9.18
9.06
8.44
8.27
8.09
gemiddelde eerste 30.
8.53
8.43
7.80
7.13
7.63
onder de 10 sec.
41 man
55 man
67 man
65 man
79 man
nr.
14.10 sec.
12.36 sec.
11.36 sec.
12.95 sec.
11. 69 sec.
100
Wat vertellen nu deze cijfers over het "classic-event" van onze sport? Wel, in de eerste plaats blijkt style geen dode tak aan de paraboom, al wordt dit weleens gehoord. De sub-top is sneller geworden, maar de scheidsrechters worden ook strenger: in de laatste stijlronde bijvoorbeeld waren maar 14 springe rs zonder penalties ! Pechvogel bij styl ongetwijfeld de Amerikaan Doug Christen, die, - op radio exit van de judges - uitstapte en helaas maar door drie juryleden werd gezien. 5
Deze klokten respectievelijk 5.5, 5.6 en 5.7 sec. CLEAN hetgeen bij een erkenning een nieuw wereldrecord was geweest: daarvoor hadden echter vijf scheidsrechters hem moeten kunnen zien ..... Waar het in de toekomst heen zal gaan met stijl is echter bij velen een vraag! Immers diegenen die uit de huishoudportemonnaie moeten trainen om bij de wereldtop te kunnen horen vinden staatsamateurs tegenover zich, waarbij zich dan een ongelijke strijd afspeelt. Maria Johnson verwoordde het zo aardig: " ..... style takes so much but brings so little" . Zeker nu de nieuwe plaatsingscijferkwadraatregeling (waarover later meer) van kracht is wordt een goede overall-klassering moeilijk haalbaar.
Een volgende teamvoorbereiding moet zeker internationale wedstrijden in het trainingsschema hebben wil er ooit iets bereikt worden. Het potentieel is zeker aanwezig: wedstrijdervaring was het waar het bij de p. a. aan schortte. Het minst last van deze spanning hadden Bram en Henk. Vooral de eerste sprong een sterke wedstrijd mede dankzij de voetplaatsingstrainingen in Raeford op een imitatie-electrische schijf stond hij na negen ronden op een 15e plaats, zodat hij het nederlandse record van Henk Nijhuis bij de WK in Rome (8 sprongen 52 cm) verbeterd had.
nederland De resultaten van de Nederlanders liepen niet volgens het verwachtingspatroon; alle effort gestoken in style met name door Bram, Henk en Rein leverde niet het gewenste resultaat. Sterker werd gesprongen door Jan Vijfvinkei en Gerard die "constant" draaiden. Wellicht is in navolging van Engeland en AustraliĂŤ een in de WK uitvloeiend trainingskamp de oplossing. Enkele stijluitslagen: 1. 2. 3. 70. 74. 92. 95. 107.
Usmajev Forand Seyda Vijfvinkel Nijhuis Steenwinkel Lasschuijt Jr. Voskamp
USSR Canada DDR NL NL NL NL NL
6.67 6.30 6.73 6.53 6.80 7.57 9.27 9.67 9.27 10.00 10.50 10.97 11. 50 12.37 12.53 13.27
6.73 7.53 7.27 9.37 9.33 11. 53 10.40 11.47
7.57 7.13 6.47 9.73 10.57 10.87 10.87 13.33
Totaal Totaal Totaal Totaal Totaal Totaal Totaal Totaal
27. 27 27. 92 28.11 38. 04 39.17 43. 87 45.14 50. 60
precisie Ja, precisie een droevig, prettig, teleurstellend en opwindend verhaal! Niet "doorhalen wat niet van toepassing is", want dat was het allemaal. De eerste week was koel windstil weer, ideaal "nullen" weer. Die werden er tijdens de competitie dan ook met bossen gemaakt meer dan 50% van alle p. a. sprongen zelfs. Er werd correct ingevlogen en alles liep zeer vlot en soepel. Er werd gebruik gemaakt van een electrische schijf' van Hongaarse makelij, die tot 25 cm aangaf en als erg. plezierig werd ervaren. Wat betreft springmateriaal bij de heren uitsluitend squares in de lucht; een stratostar hoorde tot de uitzonderingen, het grootste deel wat stratoclouds, al dan niet sterk geshortlined met splitslider of "rings-and-ropes". Bij de Russen een enkele PO-9, de DDR-springers een Manta en het US-team de nieuwe 252-Parafoil. Ronde chutes alleen nog bij de Turkse en Italiaanse dames en een enkele locale windspringer. Meer dan ooit bleek echter dat het nlèt het materiaal is dat de strijd maakt - maar de vent die eraan hangt! Wedstrijdzenuwen en voetfouten - voornamelijk voetplaatsing op de schijf deden vele grootheden direct achte rin het klassement duikelen en ..... de oorzaak? Wel, plotseling moesten ook de mannen, die het met de oude formule met stijl "maakten" ook sterk p. a. gaan springen wilden ze in de combinatie hoog eindigen! Collingwood, Forand en Seyda waren in dit verband uitspringende namen met meer dan 1 meter! Speciaal Seyda was pechvogel: in een moeilijke laatste ronde stond hij aan de rand van de bak met 10 meter: totaal 10.04 mtr En - zie uitslagen stijl weg derde plaats overall . De p. a. prestaties van Nederland zijn matig te noemen. Mijns inziens is dit te wijten aan een matige voorbe retdtrig op wedstrijdgebied. Het tegenkomen van grote 'namen' op p. a. gebied, die overigens 'gelijkwaardige opponenten zijn en zich daarmee moeten meten levert nu eenmaal een hoge wedstrijddruk op en niet -iedereen uit het Nederlandse kamp was in staat om deze adequaat te verwerken. 6
Trainen op een imitatie-electrische
schijf.
In de tiende ronde sloeg echter het noodlot toe. De vierde stijlsprong was 's morgens gemaakt en omdat baklandingen verboden waren in verband met de nog te verspringen tiende ronde p. a. moest voor de tenten geland worden. Bram landde aan de rand van de bak/begin grasveld, schoof met zijn voet in een kuiltje en, zo liet het zich aanzien, verstuikte flink zijn enkel. Onmiddellijke behandeling daar door de sportarts van het DDR-team stelden hem in staat om deze tiende en laatste pa-sprong 's middags te maken. Reflexmatig moet hij echter hebben geprobeerd om de landingsschok met zijn andere been te halveren, want hoewel het pijnlijke been een electrische score van 0.02 te zien gaf, waren drie scheidsrechters onverbiddelijk en werd de andere voet gemeten: 0.92 ..... Een illusie armer, en zoals pas na 8 dagen bleek, een ordinaire beenbreuk rijker. Nou, rijker .....
jump-off De heren Partsch DDR, Tjorlo USSR en Knappe DDR hadden een jump-off van 7 sprongen nodig om tot de volgorde te komen waarin hun namen zojuist genoemd zijn. Navolgend een overzichtje Van enkele deelnemers. 1. Partsch 2. Tjorlo 3. Knappe 5. Riesenbeck 10. Reynolds USA 63. Nijhuis 69. Lasschuijt Jr. 94. Voskamp 95 .. Vijfwinkel 111. Steenwinkel
DDR USSR DDR BRD USA NL NL NL NL NL
00 00 00 00 00 07 00 70 09 62
2
3
4
00 00 00 00 01 10 06 02 30 10
00 00 00 00 05 00 00 00 06 07
00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 01 00 00 00 22 05 05 17 102
7 00 00 00 00 00 00 00 03 56 14
00 00 00 00 00 48 00 00 01 03
10 Totaal 00 00 00 00 00 00 00 03 00 00 09 00 00 00 91 00 42 47 00 141
00 00 00 00 00 00 92 00 00 53
00 00 00 03 06 75 98 188 201 409
sportparachutist
Henk Nijhuis heeft weer een "nul" getrapt.
Een enkel woord over de precisie bij de dames. Een spannende strijd, uiteindelijk gewonnen door de charmante Jackie Smith (GB) met 10 nullen, op de voet gevolgd door Cheryl Stearns (USA), die alleen bij haar eerste sprong verstek liet gaan met 2 cm. Omdat al haar sprongen bij groeps p. a. ook nullen waren, sprong zij na de wedstrijd individueel door om het dames record "achter elkaar nullen springen" scherper te stellen. Het werden er uiteindelijk 19 op een rijtje ..... Over groeps p. a. gesproken, die uitslagen ben ik nog schuldig. Het werd voor Nederland een totaalscore van 1. 69 mtr. , als volgt over de springer verdeeld: Bram 12 cm, Rein 22 cm, Henk 77 cm en Jan 58 cm. Dit leverde een 17e plaats op. Eerste werd de DDR met 8 cm, tweede de BRD met 11 cm en derde Rusland met 15 cm.
algemeen Dat uiteindelijk het gehele programma werd afgewerkt en er een overall-uitslag waarin alle sprongen verwerkt waren werd geproduceerd was mede te danken aan het 'gouden' werk dat werd verricht door de scheidsrechters. Vele oude rotten in het vak wisten de organisatie waar nodig te pushen en van 7 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds achter de kijker valt niet mee! In dit verband mag zeker de naam Charles Pellens niet ontbreken, die niet alleen bij alle onderdelen als judge optrad, maar bovendien het onderdeel groeps p. a. heren als eventjudge deskundig leidde. Ook Joeke de Jong, die om International judge te worden, stage liep verzette bergen werk en slaagde dan ook glansrijk! Voor de goede orde even de plaatsingscijfers van de overall (de bij elkaar opgetelde kwadraten van de individuele plaatsing). 1. Tjorlo USSR 2. Partsch DDR 3. Usmajev USSR 8. Von Derau USA (1e westerling) 68. Nijhuis NL 90. Lasschuijt Jr. NL 104. Vos kamp NL NL 106. Steenwinkel
Approach Henk Nijhuis ..... event. judge Charles Pellens. bijna af, omdat de sluitingsceremonie net als de opening dreigde te verregenen. Ook nu had de organisatie echter geluk en kon de prijs voor de leukste demo-sprong vergeven worden. Maar om die nou aan de Australiërs te geven, enkel en alleen om het feit dat zij met zijn vijven in elkaars chute landden en daarna scheldend op elkaar de hele handel achter zich aan slepend naar hun tent renden, ging iets te ve r .... Nee, dan Jan Testroote in Volendammerskostuum de meest gefotografeerde para een betere kans gehad, al had naar mijn smaak een Zweed de prijs verdiend: Hangend in zijn harnas maakte de man een "vogelnestje" om door vlak boven de grond met zijn voeten de achterste risers naar beneden te duwen, flarede hij uit en landde in buikligging op zijn navel een wonderbaarlijk gezicht ... Nu staken de Australiërs 5000 dinar (600 gulden) in hun zak. Een wat ongecoördineerde prijsuitreiking met véél te veel speeches ging vooraf aan wat een slotfeest had moeten worden, dit werd het niet. Velen waren reeds huiswaarts terwijl anderen vroeg naar bed moesten in verband met het vroege vertrek de andere morgen en waarom nou een prijsuitreiking in de plaatselijke stadsschouwburg gevolgd door een feestje in je eigen hotel? Bulgarije heeft de vlag overgenomen en zal de wereldkampioenschappen in 1980 organiseren. Of het wedstrijdtechnisch en organisatorische concept van nu gehandhaafd blijft staat nog te bezien. Er zal bij de eerst volgende FAI meeting in Papendal uitgebrei d over gepraat (moeten) worden. De 14e Svetsko Padobransko Prvenstvo zijn herinnering geworden.
Tekst: Foto's:
Bram Lasschuijt Henk Nijhuis
Jr.
het slot Zagreb zat er op en er zal door velen met gemengde gevoelens naar worden teruggekeken. Een excursie naar het geboortehuis van president Tito sloot het verblijf sportparachutist
Overzicht
dropzone. 7
F
Drie PCN-ers (Henk v. Huizen, Max Wormgoor en Jan Mermink voor dé WILCA Foto: KS/HB
I
hoogeveen ·.. zaterdag 9 september jl.
Drie jaar geleden werd er op dit aktieve Drentse vliegveld een vliegfeest georganiseerd. Nu... in september 1978 werd het een OPEN DAG. Het verschil is naast een iets ander programma --- toch een meer gemoedelijker vliegfestein. Geen problemen voor de organisatoren door het reserveren van parkeerterreinen, het verkopen van toegangsbewijzen enz. Een "vliegfeest" of een "open dag" zijn uiteindelijk toch van een bepaalde situatie afhankelijk --- en hiermede bedoelen wij HET WEER. Deze zaterdag was het een bewolkte dag. Het publiek zal met een zonniger dag toch in grotere aantallen komen dan bij twijfelachtige omstandigheden. Zowel voor de motorvliegers , de zweefvliegers, de modelbouwers en UITERAARD DE PARA'S was er dé WILCA. De Wilca is een motorvliegtuig van Poolse makelij. Het kan vier para's vervoeren. Als meest positieve punt werd ervaren de geweldige klim- en daalsnelheden. Een vlucht naar ca. 3000 ft. en terugkeer naar het veld vergen ca. 4 minuten ..... Deze LIBELLE (welke als een HAVIK vliegt) presteert het om vanaf 7000 ft. in 1 minuut naar zijn basis terug te keren! Het pluspunt is wel zijn geluid ..... erg rustig en zeker niet hinderend. Uiteraard werd uit dit vliegtuig gesprongen ..... chef-instrukteur MENNINK was enthousiast over de prestaties. Echter vliegen doet ie (voor onze mening) een beetje vreemd namelijk onder een hoek van ca. 40 graden. Dus uitkijken met het werpen van streamers en het maken van een juiste exit. Bij een goede briefing aan de vlieger levert dit geen probleem op. Qua aanschaffingsprijs is het vliegtuig erg acceptabel. (Ca. f 30.000, -- goedkoper dan een gelijkwaardige ander buitenlands vliegtuig.) Maar er is nog geen inzicht over de langdurige prestaties van dit vliegtuig en de daarmee gepaard gaande onderhoudskosten alsmede de leveringstermijn van onderdelen.
Een ruime "exit"-ruimte, een brede step én ook nog een extra handgreep (zie pijl). Foto: KS/HB
stammende TIGER MOTH de aandacht van het publiek (en waarschijnlijk ook zijn vaak beklagenswaardige passagiers) wist te imponeren met een unieke demonstratie. Een andere vlieger (Vleesch du Bois) wist met zijn FUJI een groots stuntprogramma weg te geven. Rolls en loopings alsmede High-speed vluchten werden uitvoerig gedemonstreerd. Een werkelijk fraai gezicht--- dit samenspel tussen de vlieger en zijn toestel. (Red.: bij het "ter perse" gaan van ons blad bereikte ons het trieste bericht dat deze jonge veelbelovende vlieger op 12 oktober j.l. met een Starfighter is verongelukt.) Zweefvliegers gaven blijk van hnnkunnen (uiteraard was ook de wereldkampioen aanwezig), modelbouwers gaven een perfekte demonstratie, formatievliegen werd beoefend en parachutisten sprongen .....
Aan het eind van de middag sleepte dit toestel nog eventjes drie zweefvliegtuigen "trapsgewijze" omhoog. Lang geleden is dit ook nog eens gebeurd --- echter toen was er een linie-fop-matie!
UITEINDELLJK hebben wij met ons allen - als luchtsporters - toch weer het publiek AIRMINDED weten te maken en hetgeen ook belangrijk is ----- collega-Iuchtsporters hebben van elkaars sport kunnen genieten. Dit vormt uiteindelijk de basis voor ONZE LUCHTSPORTEN,
Op deze dag werden er aan het publiek (en aan de springers) ca. vijfmaal een aantal films over het parachutespringen getoond.
(P. S.: PCN bedankt voor de geboden gastvrijheid).
Naast het springen was er --- die PIET VAN DER MADE uit TEUGE die met een uit de dertiger jaren 8
KS sportparachutist
sportieve senioren sprongen
PARACENTRUM NOORD
HOOGEVEEN Enige tijd geleden heeft u al "teen en tander" kunnen lezen over het 40+ springen in ons aller, onvolprezen sportblad. Lijkt me leuk er nog iets meer van te vertellen, omdat de ouwe knakkers (das 's niet onaardig bedoeld, hoor!) toch een wereldje apart vormen in ons toch al aparte para-wereldje. Niet dat ik er veel van af weet, maar dat mag urn de pret niet drukken. Copy is copy nietwaar. Karst Sikkens was ,meen ik, de initiatiefnemer of één van de initiatiefnemers van de Senioren-wedstrijden. De eerste officiële wedstrijd werd in Zutendaal bij Afcent versprongen. Deze happening was een daverend succes. Sindsdien is er ieder jaar een wedstrijd in het Belgisch Zutendaal geweest en iedere keer weer was het een uitgesproken succes, waarbij gezelligheid een zeer belangrijke factor was. Enkele editie's geleden heeft u over de laatste Zutendaalse wedstrijd nog kunnen lezen. Vermoedelijk naar aanleiding van deze wedstrijden heeft de Duitse Para-Bund verleden jaar voor het eerst een "Internationaler Senioren Wettbewerb" georganiseerd. Ook in Duitsland sloeg dit bijzonder in. Dus werd er dit jaar de "2. Internationaler Senioren Wettbewerb" gehouden in Meissendorf (Red. : waarvoor ons land geen uitnodiging ontving), in de buurt van Hamburg (dat soort dingen moet je altijd een beetje ruim zien ..... ). Omdat deze manifestatie net plaatsgreep op het moment dat vele Nederlandse oudgedienden in Maubeuge hun sport beoefenden of supporterden was de Nederlandse delegatie in Meissendorf lang niet op volle sterkte. Vier VPCTers vertegenwoordigden Nederlands senioreneer, 0.1. v. Jupp Laurenz.
Beuzel (R) tegen Wormgoor (voorzitter): "Max - ik heb namens jou twee van deze WILCAS besteld!"
Opgetogen toog het Teugse team op 16 juni naar Meissendorf. Dit Teugse team bestond uit Gerard Warburg, Jan Stegman, Jan Molenkamp en de regelateur Jupp Laurenz. Jan Molenkamp moest zeer tot onze spijt wegens ziekte vroegtijdig afhaken. Sterkte Jan! !
Foto: KS/HB De door het opgetogen team behaalde resultaten waren allerzins redelijk te noemen: Jan veroverde de zeventiende plaats, Jupp pakte de veertiende plaats en ons inmiddels flink afgeslankte Gerard ging met de DERDE PRLJS strijken. Resultaten waarmee ze rustig thuis durfden te komen. Maar meer belangrijk dan de resultaten was de goede sfeer, waarin zich de wedstrijd afspeelde. Per deelnemer werden er vijf p. a. sprongetjes gemaakt. Als er iemand naast de bak stond werd er door de springer net zo hard gelachen als door de rest. Gerard stond een keer op een meter of zeven naast het D. C. Hij ontgespte zijn harnas, nam een spurt je en trapte alsnog een Death-Center. Protesten?? Alleen als je drie kratjes bier "ausgeben" wilde en de uitslag zou het volgend jaar bekend worden gemaakt. Ook hoefden de oudjes niet in het holst van de nacht hun warme bed uit: Om 10 uur ging de eerste stick naar boven. De jongste deelnemers moest er het vroegst uit; de oudste werd het laatst ingedeeld. Th: kan me niet voorstellen dat ze in Maubeuge net zoveel lol hebben gehad als de oude hap in Meissendorf. Tot zover dit verslagje over 40+ ers sjumpen. Max: ''Whhaatttt?'' sportparachutist
Foto: KS/HB
Ben van den Belt. 9
technische commissie Op 5 juni 1978 werd er een vergadering gehouden door de Technische Commissie en de chefinstrukteurs van de nationale paraverenigingen c. q. centra. Het is duidelijk vast komen te staan dat dit soort bijeenkomsten belangrijk zijn en wel om de volgende redenen:
UITERAARD zullen de THANS geldende eisen op de datum van de (eventuele). ingang nieuwe z. g. brevet dan wel aantekeningeisen worden gelijkgeschakeld met de voorgaande regelingen. MET BETREKKING TOT de verdere ontwikkelingen aangaande deze en andere zaken zullen wij u UITVOERIG informeren. KS
1. De TECHNlSCHE COMMlSSIE weet zich gesteund door de chef-instrukteurs (die derhalve als coördinator namens hun vereniging of centrum optreden). 2. Technische en instruktieve zaken kunnen uitvoerig worden besproken waarbij uiteraard de veiligheid van alle springers het belangrijkste onderwerp van gesprek is. 3. De instrukteurs kunnen hun problemen bespreken en gezamenlijk trachten de zo juiste mogelijke oplossing voor een probleem c. q. situatie te vinden.
EERSTE NEDERLANDSE
Eén der onderwerpen van gesprek was deze keer een herziening van de eisen voor de verschillende aantekeningen. Het ligt in de bedoeling deze wijzigingen in de eerstvolgende conferentie van PARA-INSTRUKTEURS te bespreken. De voorgestelde
eisen zijn als volgt:
PARACHUTISTEN
CLUB
houder van een oefenvergunning HOUDER VAN EEN OE FE NVERGUNNlliG De houder is in het bezit van een geldige medische verklaring, heeft een erkende grondopleiding gevolgd en heeft nog geen acht sprongen uitgevoerd. AANTEKENlliG "A" Acht sprongen met automatische het valscherm.
opening van
AANTEKENlliG "B" Voldoen aan de eisen voor aantekening A. Minimaal 40 sprongen met inbegrip van 30 vrije-val sprongen. Het beheersen van de deltapositie gedurende minimaal 10 sekonden. Drie sprongen van 20 sekonden vrije-val. Een sprong met een draai van 360 graden linksom. Een sprong met een draai van 360 graden rechtsom. Het beheersen van de achterwaartse salto. Vijftien sprongen binnen 50 meter van het aangewezen landingspunt landen. Zelf kunnen "spotten". Zijn hoofdparachute goed kunnen vouwen. AANTEKENlliG "C" Voldoen aan de eisen voor aantekening B. Minimaal 70 sprongen met inbegrip van 60 vrije-val sprongen. Tien sprongen van 30 sekonden vrije-val. Drie sprongen van 40 sekonden vrije-val. Elke internationale style-serie binnen 18 sekonden kunnen draaien. Het behee rsen van de "tracking". Het uitvoeren van een vrille (minimaal 5 wendingen in 5 sekonden). Vijf geslaagde relatlefsprongen, driemaal als nr. 1 en tweemaal als nr. 2. Vijfentwintig sprongen binnen 5 meter van het aangewezen landingspunt landen. AANTEKENlliG "D" Voldoen aan de eisen voor aantekening C. Minimaal 125 sprongen met inbegrip van 115 vrije-val sprongen. Een sprong van 60 sekonden vrije-val. Elke internationale style-serie binnen 16 sekonden kunnen uitvoeren. Vijf geslaagde relatiefsprongen (drie-mansrelatief), waarbij driemaal als derde inkomen. Vijfentwintig sprongen binnen 5 mete r van het aangewezen landingspunt landen.
10
BLUE SKY, WEINIG WIND ... en NEGENENTWINTIG deelnemers en uiteraard een PRIMA ORGANlSATIE met wedstrijdleidster NATHALIE CHUDIAK. Dus alle ingrediënten om een wedstrijd te kunnen laten slagen. Op 19 en 20 augustus j.l. streden de enthousiaste leden (springers met meer dan vier sprongen - die onder leiding van een instrukteur nog moeten springen) om een beste plaats over vijf sprongen. "Gedropt" door zeven instrukteurs die toen ook onderling maar een wedstrijd hielden ..... maakten deze personnages op de eerste dag drie sprongen en op de tweede dag de resterende twee sprongen. Op de eerste dag organiseerden ANNEMIEK VAN GESSEL en JO MAESSEN 's avonds een grootse BARBECUE ..... waaraan meer dan ZESTIG personen deelnamen. De kippebouten en koteletten - weggespoeld door enig vocht (uiteraard) - verhoogden de typische wedstrij dsporti viteit. Dat een dergelijke wedstrijd stimulerend is blijkt wel uit het resultaat: er werden "en passant" maar even vijf A-aantekeningen behaald . .. en ... vier leden maakten ook nog eventjes hun eerste vrije val-sprong. Na het uitreiken van de medailles aan de nieuwe leden en de flessen JUS D'ORANGE aan de instrukteurs was een ieder het er mee eens dat dit soort wedstrijden voor herhalingen vatbaar zijn. Uitslagen: Beginnende springers 1. C. Kremer 2. K. Huybregts 3 R. Alkema
SPRINGVE RGUNNING
Instrukteurs
Zoals vastgesteld in de REGELING VALSCHERMSPRlliGEN blijft de springvergunning gekoppeld aan aantekening lIDII.
1. H. Hoefnagels 2. R. v. d, Linden 3. H. Jansen
(vijf sprongen) 48.47 meter 56.33 meter (tevens eerste bij de dames) 63.25 meter
(zeven sprongen 00.75 meter 01. 71 meter 06.09 meter
Jenny Hoefnagels sportparachutist
hoopvolle prestaties van team bij wereldcup relatiefspringen 1978 Donderdagavond 28 september op mijn slaapkamertje in Reims, Frankrijk, 7.43.36, zo precies vanwege mijn nieuwe horloge. Er moet een verhaal komen. Omdat het zondag klaar moet zijn, nu vast een gedeelte van het "verhaal". Hoe is de wedstrijd om de wereldcup relatiefspringen 1978 tot nu toe verlopen? Goed weer? Ja en nee. Vorige week vrijdag mist, maar vanaf die dag tot en met dinsdagavond "kastéé le" weer. Clear blue en geen wind. Daarna - tot nu toe om te huilen. Programma tot nu toe? Drie trainingssprongen in het viermansonderdeel en drie in het achtmansonderdeel. Verder vier achtmanswedstrijdsprongen en twee viermans-wedstrijdsprongen. -Vrees voor het minimumprogramma. Hoe gaat het? Dat vroeg Karst gisteren ook al over de telefoon vanuit Nederland. Goed en met een beetje dóórkijken zelfs heel redelijk goed. Hoeveel deelnemende teams zijn er? Tien achtman teams en 24 viermansteams, afkomstig uit 15 landen (waaronder Indonesië, Zuid-Afrika, Amerika, Australië en vele Europese landen). De organisatie? Goed en slecht. Voorbereidingen erg goed, slapen redelijk, eten idem, maar het management van de wedstrijd is ronduit zwak. Uwe Beckmann als hoofdscheidsrechter doet het meeste werk om de competitie draaiende te houden! Dat langzame starten is er voor verantwoordelijk dat we nu niet verder zijn, terwijl we eigenlijk verschrikkelijk goed weer gehad hebben. De uitgangspunten Maar ik geloof dat het goed is, alvorens verder te gaan met mijn opmerkingen over de wedstrijd zelf, terug te gaan naar de oorspronkelijke uitgangspunten van ons team. In 1978 wilden we ervaring uitdragen. De instructie van Roger Hul l op Teuge afgelopen april, negen dagen in mei in Maubeuge met 45 man, de nationale kampioenschappen in juni. Tijdens de NKP is afgesproken (zie ook vorige sportparachutisten) om met een team deel te nemen aan de Wereldcup, ervaring opdoen, bijblijven, nieuwe technieken leren, enzovoort. Oorspronkelijk (wild idee) dachten we met twee achtmansteams te gaan. Het werd er één, met deels hieruit twee viermansteams. Vier trainingsweekeinden in Maubeuge om wat ingespeeld te raken. Die weekeinden waren erg nuttig al konden we niet één weekeinde in de uiteindelijke samenstelling springen. Ziektes, vakànties , hangaar-bouwen, werken, etc. Het laatste weekeinde in Maubeuge bracht nog een vrij radicale verandering. We waren met twaalf man. De achtman zou de sterkste zijn die we konden maken.
Het andere Nederlandse viermansteam: Peter Levering, Ed Wissink, Gerrit Tolenaars, Steven Blietz.
Dan bleven er vier man over voor een extra viermansteam. Na één poging met deze extra vier werd er terecht opgemerkt dat er van "ervaring opdoen" en "trainingsopbouw" niets terecht kwam, wanneer die vier met elkaar zouden springen. Moeilijk probleem, want ergens wilden we toch ook een zo sterk mogelijke vierman hebben. Bovendien wilde ikzelf zeer beslist niet aan twee onderdelen meedoen en daarnaast bepaalde zaken regelen. Nu waren er ook al twee nieuwe mensen in de achtman. Complicaties. Een harde beslissing was om met slechts tien man naar Reims te gaan, waaruit de twee viermansteams kwamen, en in het viermansonderdeel kwaliteit op te offeren aan "leren" voor de nieuwelingen. Aldus geschiedde. De samenstelling werd als volgt: Peter Levering
achtman
vierman
II
Bert Wijnands
achtman
Steven Blietz
achtman
vierman
II
Jacques Gielen
achtman
vierman
I
Ton Pohlman
achtman
vierman
I
Jan v. d. Veen
achtman
vierman
I
Hans Keller
achtman
vierman
I
Harry Jansen
achtman
Ed Wissink
vierman II
Gerrit
vierman Ir
Tolenaars
Piet Santegoeds
teamleader
De wedstrijd
Het ene Nederlandse viermansteam: Jacques Gielen, Hans Keller, Jan van der Veen, Ton Pohlman. sportparachutist
Terug naar Reims, naar de wedstrijd. Het is inmiddels vrijdagmorgen 29 september 8:29:14. Niet dat ik de hele nacht heb doorgeschreven. Er waren interrupties. Overigens is het weer nog zo nat als gisteren. Inmiddels zijn we al weer terug naar het hotel. Wachten. De wedstrijd. Het meeste valt te schrijven over de achtman, omdat daar "al" vier ronden versprongen zijn. De Amerikanen, in dit geval de militaire "Golden Knights", staan één punt voor op de Fransen, Icarius. Dat is terecht omdat de Amerikanen gewoon beter zijn. In punten is de afstand minder groot dan in kwaliteit. Hoe kunnen de Golden Knights zo goed zijn? Vorig jaar maakten ze zestien formaties, dus zestien punten, in zes ronden, tien punten minder dan nummer 1. Ze werden achtste. Toch maakten ze dit jaar "maar" 240 trainingssprongen. /
11
En nu wonnen zij de Amerikaanse NKP! Oorzaken? De Fransen zijn duidelijk beter dan vorig jaar in Australië, sterkere mensen er bij, beter getraind, nieuwere technieken. De vierde ronde nu was overigens een sensatie. Exit Icarius op 11.500 voet, prachtig, eerste formatie een diamond flake in 13.1 sec. redelijk, kan veel sneller. Maar dan .... diamond flake Figuur 2, een in-out (een ster met om de beurt een springer met z'n hoofd naar binnen en naar buiten), gemaakt volgens een nieuwe, op zich veel betere techniek. Een grote schok, een complete funnel, puinhoop. Op de video in de schetds rechte-rswagen , is de verwarring bijna tastbaar. Uiterst langzame hernieuwde opbouw. Na 40 sec. (l ) nog geen in-out. Het beeld wordt vager en verdwijnt na nog twee tot drie seconden in de mist. Wolken. Dus rejump! Die rejump wordt op zich al na 40 minuten gemaakt, maar ook die sprong verdwijnt dan al na tien sekonden in de wolken. Opnieuw rejump ... De Zuidafrikanen staan bij de achtman drie. Daarna een groep van vier landen bij elkaar met zeven punten, waaronder wij en dan drie landen met zes punten. Bij het viermansonderdeel staan na 2 ronden twee Zuidafrikaanse teams bovenaan, maar wat zeggen twee van de tien geplande ronden? Dus daarover verder niets. Ons team Wij. Hoe gaat het met ons? Het is voor ons een trainingswedstrijd. We hebben nog nooit helemaal in deze samenstelling gesprongen. We hebben dit jaar misschien twintig achtmanssprongen gemaakt. Dat in beschouwing genomen gaat het erg goed. Waarom? Om de punten? Nee. Omdat er drie landen achter ons staan? Nee. Waarom dan? Omdat het beter gaat dan 66it tevoren. De eerste formatie gaat in ongeveer 15 sekonden. Zo snel zijn we nog nooit geweest. Er gaan wat onnozele zaken fout, die ons punten hebben gekost. Iemand laat een grip los in de eerste sprong. Per vergissing. Jammer, één punt kwijt. Er is geen onvertogen woord over gezegd. Natuurlijk is het jammer. Waarom gaat het nu zoveel beter dan vorig jaar in Australië? 1. De harmonie binnen het team is geweldig. Iedereen heeft er plezier in, is fanatiek bij briefing en uitlopen en heeft plezier om de wedstrijd heen. 2. De middelste vier is kwalitatief beter. Echt waar. Er ligt sneller iets om op te werken. 3. De exit is compacter, maar dat zou nog beter kunnen. 4. Peter Levering is gaan floaten en lijkt er voor gemaakt. Harrie Jansen (vorig jaar floater) gaat nu als nummer acht de deur uit ("I wanna go last"). Die switch is een drastische verbetering. Merkwaardig eigenlijk, maar wel fijn. De laatste
Dit werd het!
B.W.
P.P.S. Van andere kant nog iets over de prijsuitreiking. Prijsuitreiking zult u na het verhaal van Bert vragen? En het minimumprogramma was niet eens gehaald! Inderdaad, maar voor de publiciteit en de interne politiek van de Franse springfederatie , die goodwill moet kweken om volgend jaar de wereldkampioenschappen te organiseren met steun van allerlei instanties, was er toch een prijsuitreiking. Een lachertje natuurlijk, maar iedereen speelde het spel mee. Overigens: die prijsuitreiking was zaterdagmiddag vier uur gepland. Pogingen om die (het regende toch al (z. o. z.)
restjes
Het is nu zaterdagavond 10:49:14. Morgen is de "wedstrijd" afgelopen. Jacques Gielen heeft net een zeer geapprecieerde vertoning gegeven van zijn Australië-film. Sinds mijn laatste episode alleen maar meer drama over het weer. Regen, wind, een echt Hollands weertje. Ontberingen, verkoudheid, keelontstekingen, kortom het leven van een teamlid is vol problemen. Alleen de Fransen hebben een sprong gemaakt. Na veertig minuten in de Turbo-Pilatus een voor iedereen duidelijk zichtbare sprong, alleen de video (waarmee gejureerd wordt) miste. Vijf punten, maar wéér een rejump voor Icarius. De wedstrijd is over en voorbij, zonder ook maar in de buurt te komen van het minimum aantal sprongen (zes). Er resten mij slechts enkele afsluitende opmerkingen. Het was fijn belangstelling van het "thuisfront" te ondervinden, Wim Velthuizen, Hein Cannegieter, Hans Elias, Paul Koudijs , leden van de KMA paracl ub, 12
Hans Ponsioen, Max de Reta en vele anderen. Dank! Nog iets ve rt rouwelfjks over de teamleden. Wat een genot. Nauwelijks problemen. Ed Wissink en Gerrit Tolenaars deden erg hun best en hebben hopelijk veel geleerd. De "old-timers" toonden vorm, toewijding en concentratie. Wat willen we nog meer? Maar dan. Hoe kan ik mijn verbijstering vastleggen op papier? De helft van Pielepeun (Ton Pohlman en Hans Keller) verbluften iedereen. Ze deden het niet slecht, nee, ze deden het geweldig. Ik kan u vertellen dat ze het respect afgedwongen hebben van alle teamleden. Bovendien vertellen ze dat ze elk nog maar zo 'n 400 sprongen hebben. Dat moet een vergissing zijn, vinden wij, oldtimers. Overigens hun enige "vergissing", die ze bij deze Wereldcup maakten! Namens het team Bert Wijnands P.S. Tijdens de openingsfestiviteiten vorige week zaterdag kon iedereen een sprong maken uit een Noratlas. Waaah! Wij combineerden onze krachten met Noren en Denen in een 28-mans-formatie-poging. Vele malen uitlopen op de grond. Exit, vanuit twee deuren. Hoogte 12.000 voet. De motoren van de Noratlas maken een oorverdovend lawaai. Het resultaat? Een misspot via de radio van tien kilometer en een twintigmansformatie! Alle tien Nederlanders in op Jacques Gielen na, die foto's "moest" maken. Die ziet u de volgende keer!
Een scheidsrechtersvergadering. Wat was beter voor het jureren: met de kijkers vorig jaar in Australië of nu met de video? Golden Knight-scheidsrechter Bill Knight geeft zijn visie. Recht tegenover hem de Nederlandse scheidsrechter Hans Luys. foto: HC
Een generaal met een rood met gouden pet reikt de Wereldcup voor achtmansteams uit aan de delegatieleider van de Golden Knights uit Amerika. foto: He sportparachutist
toen we opstonden) ceremonie drastisch te vervroegen, mislukte, omdat al die officials pas tegen vieren zouden komen. Ze arriveerden in grote Citroëns en zelfs een helicopter. Maar vele springers waren toen natuurlijk al naar huis. De Noren waren al twee dagen weg, de Duitsers op twee man na, de Engelsen op één man na. En bij ons hadden de "officials" zich opgeofferd om de hele dag te blij ven wachten, teamcaptain Be rt Wijnands, teamleader Piet Santegoeds, de Nederlandse relatiefscheidsrechter Hans Luys en ik. In de zeer officiële, urenlange, ijskoude poppenkast werden tientallen bekers en medailles uitgereikt aan teams die slechts vier of twee wedstrijdsprongen hadden gemaakt. Maar toch, iedereen in ons team zei het, voor ons deels verjongde team was het een hoopvolle, leerzame, interessante wedstrijd die hoop geeft voor de toekomst, hoop, die er na Australië vorig jaar een beetje uit was! En dat is pure winst, voor ons! H.C.
voorval: het in werking treden van een sentinel op 500 ft. Ervaring: D brevethouder. Na opening van zijn Strato Cloud maakte de springer zijn borstreserve aan één kant los, Beneden 1000 ft maakte hij enige snelle draaien om hoogte kwijt te raken. Bij de tweede draai vuurde de sentinel af en de reserve ontplooide zich als een rem-parachute achter hem. Daarna kwam de reserve omhoog en de Cloud zakte in elkaar. De springer aktiveerde zijn capewells en landde aan een reserve die aan 1 D-ring vast zat en verder door de crossconnector open bleef. Commentaar: Het standpunt van de TC is in deze bekend: het is niet verstandig om bij een square als hoofdkoepel een sentinel op de reserve te hebben, daar het de stuurmogelijkheden van de square beperkt en bovendien ontbreekt op een sentinel de mogelijkheid om hem uit te schakelen zeker als het apparaat op een tandemreserve is gebouwd.
voorval: botsing bij canopy relatief werk Ervaring:
conelock malfunkties van de reservekoepel Deze zomer zijn we voor het eerst geconfronteerd met malfuncties van reservekoepels na een break-a-way. Zonder uitzondering betrof het hier reserves, gemonteerd op tandemsystemen. Het ging hierbij om twee types nl. de 26 ft Lopo Securityen de 28 ft Triconical van Pioneer. Kontakt met de USA leverde het "gegeven" op dat de kans op een gedeeltelijke malfunctie van de reserve bij ONSTABIEL OPENEN groter is hij een tandem dan bij een borstreserve . Mede daarom worden op het moment de meeste reserves die in de USA gebouwd worden, voorzien van een vertragingssysteem in de vo rm van een diape r.
D brevet; Springve rgunning. Beide springers hadden voor deze sprong al een paar geslaagde CRW sprongen gemaakt.
Tijdens deze CRW sprong vloog de bovenste koepel, een Star, in 90% remmen. De cloud kwam van achteren te hoog in en botste met de voorkant van de koepel tegen de lijnen van de Star, één meter boven de risers. De Star viel naar achteren weg want hij vloog in 90% remmen, de springer zwaaide erachteraan tussen de lijnen van de Cloud door, vlak over de springer. De Star springer maakte eerst een break-a-way , zijn koepel raakte verward in de Cloud en ook de Cloud springer maakte een break-a-way. Beiden landden veilig aan hun reserves. Commentaar: Hoewel er nog weinig ervaring in CRW is bewijst deze melding twee dingen: a. Doe de oefeningen hoog - dus boven 2000 ft! b .. Twee verschillende koepels maakt het werken niet eenvoudiger, vooral niet met springers met een verschillend lichaamsgewicht, waardoor de één in 90% remmen moet werken om bij de ander te blijven. TC/JB
malfunkties Op de nkp's Op de NKP's was het malfunktiecijfer 1 : 100. Tien break-a-ways werden voor het oog van alle deelnemers uitgevoerd. Een nadere beschouwing: - negen square malfunkties en één ronde; - drie malfunkties waren rechtstreeks te wijten aan materiaalfouten zoals verkeerde of onjuist gemonteerde bridles en gebroken stuurlijnen; - één malfunktie ontstond door het inmiddels fel bekritiseerde openingssysteem van de EAGLE; - vier malfunkties werden veroorzaakt door knopen in stuurlijnen; - één malfunktie was een combinatie van een twist, de slider boven en de cellen aan beide kanten dicht; - één malfunktie bestond uit twee dichte cellen met de halve remmen nog vast. Hoewel het altijd riskant is om te beoordelen of iemand wel of niet alles geprobeerd heeft om de malfunktie op te lossen kan bij deze tien break-a-ways wel gesteld worden dat zes van de tien overbodig geweest zijn. sportparachutist
Een kleine man ----dus ook een kleine parachute. KS
13
o
•
•
vereniging para-
P
G E R I
C H T
..
de eerste nederlandse vereniging van parachutisten vliegers
In mei 1977 werd officieus Ve reniging van Pa rachutisten dit gebeurde uiteraard onder Nattonale Kampioenschappen
de Eerste Nederlandse Vliege rs opge richt en een pilsje tijdens de Parachutespringen op Teuge.
De naam van deze vereniging spreekt voor zichzelf. De doelstelling is onder meer het bevorderen van de onderlinge communicatie, het uitwisselen van ervaringen en een mogelijke realisatie van een te volgen grondopleiding para. De Statuten en het Huishoudelijk Reglement zijn binnenkort klaar en de vereniging heeft dan zijn officiële status.
centrum teuge
Op 26 augustus was het voor de VPCT een drukke dag. 's Morgens werd er een wedstrijd voor mensen met een A-brevet gehouden. Ook bij deze wedstrijd was het de bedoeling zo dicht mogelijk bij het dead-centre te komen. Er zouden drie sprongen worden gemaakt maar door gebrek aan tijd én een goed weer werden het er maar twee. Maar de rivaliteit was er niet minder om! ! ! De winnaar werd Joop van Egteren, tweede Mej. van Kemperna en derde Frans Bons. Rob Greven viel in de prijzen, omdat hij het verst weg landde, de prijs was dan ook een wereld-kaart (je weet maar nooit). Els Oudega ontving de prijs voor de grootste pechvogel, zij brak haar enkel (beterschap Els).
Het bestuur bestaat thans uit: Frank P. W. J. Surink André v. d. Worm Henk W. Braam Het lidmaatschap
bedraagt
voorzitte r secretaris penningmeester. slechts
f
10, -- per jaar.
Vanzelfsprekend wensen wij de ENVvPV veel succes en hopen binnenkort meer van u te horen. KS
Om 16.00 uur maakte iedereen zich gereed om de traditionele sprong naar de barbeque in Klarenbeek te maken. De barbeque begon om ongeveer 20.00 uur en was zoals voorgaande jaren weer een geweldig succes. 140 mensen hebben zich, het in overvloed zijnde vlees en de drank goed laten smaken. Uiteraard had de "Groesbeek groep" weer gezorgd voor een prachtig speenvarken.
De penningmeester van de VPCT maakt u erop attent dat de gele VPCT springbonnen op 28 februari 1979 hun waarde verliezen. Een ieder die nog in het bezit is van deze bonnen wordt dan ook aangeraden om deze voor de vastgestelde datum "op te springen" of ze onderling te verhandelen. Na 28 februari 1979 zijn deze bonnen niets meer waard. De verkoop van springbonnen vindt niet meer plaats op het instappunt bij de instructeur van dienst maar bij de heer E. Boonzaaijer, eigenaar van het vliegclubrestaurant.
I. v. m. de drukke werkzaamheden van de heer H. Reddering wordt het penningmeesterschap van de VPCT waargenomen door de heer K. Meijer. Sonja M. M.
gaat u verhuizen? Laat dit dan even weten aan: a. uw c1ubsecretaris b. de ledenadministratie
14
van de KNVvL.
sportparachutist
In de internationale sportspringerij is het langzamerhand zo dat de 1000ste sprong het einde van de beginfase aangeeft. Zo heb je met name in Amerika zelfs al bij kleine regionale wedstrijden twee categoriën: een voor springers onder de 1000 sprongen en een voor van er boven. Mensen die werkelijk iets te betekenen hebben, zeker met precisie- en stijlsprongen, zitten veelal tussen de 2000 en 5000 sprongen. In Oostblok-landen - zo lijkt het tenminste - is de trainingsopbouw zo scherp omlijnd dat men pas topspringer is en dus deelneemt aan grote internationale wedstrijden als men tussen de 3500 en 4500 sprongen heeft. Zo ver zijn wij in ons "amateurlandje " nog lang niet. Wat dit alles ook zij: 1000 sprongen zegt altijd, in elk land, overal, wàt. Het houdt in dat de springer het springen in welke vorm dan ook zeer serieus neemt, er vreselijk veel tijd, geld en energie in heeft gestopt. Het is dus zeker een moment om even bij stil te staan.
duizend sprongen springers Nederland telt inmiddels enkele tientallen sportspringers die duizend vrije-val sprongen of meer gemaakt hebben. Hieronder bevinden zich natuurlijk veel springers die al vele jaren springen, maar de generatie springers die in enkele jaren tijd hun eerste duizend sprongetjes achter de rug hebben breidt zich snel uit. Wat al jaren lang in de pen zat, is tijdens de nationale kampioenschappen 1978 in Maubeuge werkelijkheid geworden. Daar werden de eerste 20 plaquettes aan de daar aanwezige 1000-sprongen-makers uitgereikt. In het vorige nummer van Sportparachutist heeft u dit kunnen lezen en vooral zien in de fotocollage van Ernst Bode. In klein comité hebben we proberen te achterhalen wie er nog meer 1000 sprongen of meer zouden hebben gemaakt. Enkelen spoorden we de afgelopen maanden al op, maar wie weet hebben we verschillenden over het hoofd gezien. Met andere woorden: iedereen die 1000 sprongen of meer heeft gemaakt, en die nog geen formulier voor de plaquette heeft ontvangen moet mij even een briefje schrijven. Dat geldt ook voor iedereen die in de toekomst zijn 1000ste sprong maakt. Want vanaf nu houden we het bij en ontvangt iedereen, zoals overal ter wereld, bij 1000 sprongen een aandenken. Plus een aantal regeltjes in de sportparachutist. Duizend sprongen ... Nog maar een paar jaar geleden leek dat iets zeer uitzonderlijks, iets dat bijna onbereikbaar ver en "hoog" was, iets dat voor de hele geweldigen was weggelegd. Nu is het nog steeds iets dat maar door relatief weinigen wordt gehaald, maar het hele exclusieve is er een beetje af. Als iemand zegt dat hij 1000 sprongen heeft, dan zeg je niet onmiddellijk "oooh"; maar vraag je "wat heb je met die 1000 sprongen gedaan?" Als je 1000 keer vanaf 3000 tot 5000 voet leerlingen achterna gesprongen bent, houdt dat in dat je zelf eigenlijk niets aan die 1000 sprongen hebt gehad, maar wel een zonder twijfel zeer ha rdwe rkende , ijverige instructeur bent. Heb je veel al of niet hoge trainings- en wedstrijdsprongen dan heb je het springen kennelijk meer als een sport opgevat. Met name bij relatiefspringers is het aantal sprongen iets "relatiefs" geworden. Daar kijkt men eerder naar het aantal uren vrije val dat men op zijn naam heeft. sportparachutist
In de allereerste plaats geldt dit voor de eerste drie 1000-sprongen-makers van ons land, springers, die men ook wel De Grote Drie van de Nederlandse parasport zou kunnen noemen: Charles Pellens, Tom Verschoor en Bert Wijnands. Zij zijn het dan ook over wie de volgende regels gaan. Tom Verschoor, Charles Pellens en Bert Wijnands zijn de mensen die het sportparachutespringen naar ons land brachten. De geschiedenis van hun (eerste) 1000 sprongen is dan ook in hoge mate met elkaar verweven. Tom Verschoor - die 23 juni 1974 bij een sprong bij Hilversum verongelukte - was springtechnisch de oudste van de drie. Hij begon in 1958 in de buurt van het Canadese Vancouver met springen. Begin zestiger jaren kwam hij terug naar Nederland. Hier was niets op springgebied. Die paar ontembaar nieuwsgierigen die toch met de nieuwe luchtsport wilden kennis maken, gingen de weekeinden naar Lille. Daar is het dan ook dat Bert Wijnands op 15 oktober 1962 zijn eerste sprong maakte. Charles Pellens had als militair een ander "startpunt": het Belgische militaire springcentrum Schaffen. De datum van zijn eerste sprong: april 1963. Het was met name aan de onstuitbare energie van Tom Verschoor te danken dat in 1965 het sportspringen definitieve, vaste voet in ons land kreeg.
te koop EFA PAPILLON met POD en UT15 Sleeve in zwarte STARLIGHT tandemsysteem met 24 ft Ripstop reserve-koepel. T.e.a.b. Wim Verhaak, Druivegaarde 12, 3436 GT NIEUWEGEIN (Tel. 03402-33057 ..... na 18.00 uur).
ORIGINELE frans para-uitrusting bestaande uit: EFA-pack en harnas EFA-696 Super Olympic inclusief reserveparachute 1978 gekeurd. Prijs nader overeen te komen. Voor deze exclusieve set ideaal voor beginnende vrije-val springers kunt u terecht bij Guus PICHEL Tijdens kantooruren te bereiken op 070-614841 toestel 2583.
15
Tom richtte toen de Seppe Springschool op. Charles en Bert werden er instructeur. Charles zou er blijven. Tom en Bert verhuisden enkele jaren later naar Hilversum waar zij de Paraclub Icarus oprichtten. Maar buiten de specifieke clubactiviteiten waren de drie veel samen te vinden: op nationale en internationale wedstrijden, wereldkampioenschappen, in nationale teams, enzovoort. Tom maakte zijn 1000ste sprong in 1972. Charles was hem (vooral dankzij zijn militaire springen) een jaar voor: 15 mei 1971. En Bert volgde met zijn 1000ste op 22 juni 1973. Tom had in 1974 ongeveer 1300 sprongen. Charles heeft er nu ongeveer 2100 en Bert ongeveer 1700. Het aantal malfunctions dat het drietal mocht meemaken verschilt zeer sterk. Bij Tom was dit onbekend, maar wel een hoog aantal. Voor het boek "Parachutespringen, handleiding voor een enkele reis aarde. " vertelde Tom mij hoe hij in de vijftiger jaren regelmatig door zijn parachute ging: men wist toen nog nauwelijks iets van stabiliteit af. Tom: "Als het gat groot genoeg was, trok je je reserve er maar weer bij. "
Verder een Hercules, een viermotorig gigantisch vrachtvliegtuig. (Charles sprong ook uit beide. ) De types vliegtuigen waar Tom, Bert en Charles uit hebben gesprongen is bijna een pagina lang. Met name het rijtje van Charles heeft een paar rariteiten. Zo begon hij met uit een ballon te springen, maar sprong verder uit vrijwel alle militaire en burger-springkisten die er voor en achter het ijzeren gordijn te vinden zijn. Het zelfde geldt - met enkele varianten - voor Bert en Tom. Om u een idee te geven: bij Charles tel ik 34 verschillende vliegtuigen en dan is hij er zeker nog een stuk of vijf vergeten.
Bert Wijnands
Tom Verschoor Charles en Bert die een latere degelijke opleiding kregen, hebben elk slechts drie malfuncties tijdens hun rond de 2000 sprongen meegemaakt. Charles Pellens is de enige echte houder van het Nederlandse hoogterecord. Met een verzegelde barograaf opgemeten hoogte, maakte hij vele jaren geleden in Zwitserland een sprong van exact 29732 voet. En hoger is geen Nederlander geweest of je moet die straaljagerpil oot meetellen die op ongeveer 40. 000 voet zijn aangevaren F-5 noodzakelijkerwijs moest verlaten. Tom, Charles en Bert namen aan vele nationale kampioenschappen deel. Bert werd in het eerste jaar dat het NKP's gehouden werden - 1967 - tweede. Tom in 1968 eerste. Charles werd eerste in 1971. Daarna was de hegomonie van Jaap Havekotte - tot 1978 toeniet meer te doorbreken. Internationaal kwamen de drie vaak hoog op de eindlijsten. Zo eindigde Tom in 1973 bij precisie hoog op de grote internationale wedstrijd van Graz met een gemiddelde van 22 centimeter. En dat was met een ronde bol! Het relatiefteam van Tom, Charles, Bert en Jaap Havekotte werd tijdens diezelfde grote wedstrijd derde. In Lebach datzelfde jaar werd een groepsprecisieteam met Tom, Bert, Jaap en Ben Woltering eerste. Bert Wijnands behaalde nog een fraaie internationale prestatie: in 1971 werd jij tweede bij de Coupe Adriatique in Portoroz, JoegoslaviĂŤ, waar om de twee jaar wedstrijden gehouden worden, die met enig recht wel de semiwereld kampioenschappen worden genoemd. De fraaiste prestatie van Bert en Charles op relatiefgebied kwam bij de eerste WK Relatiefspringen in West-Duitsland, waar ons land op de vierde plaats eindigde. Tom - had hij toen nog geleefd - had zeker tot dat relatief team behoord. Hij was er waarschijnlijk zelfs captain van geweest. Als gekste/speciaalste springvliegtuig geeft Charles Pellens op een Tiger Moth op, een dubbeldekker met twee zitplaatsen, waarbij de hoofden boven de romp uitkomen. Bert geeft op de Chinook CH-47 (een vrachthelicopter met twee rotors, waar hij deze zomer met een ploeg toprelatievers uit sprong, tijdens een militaire wedstrijd). 16
Op de vraag wat de gekste/leerzaamste sprong was antwoord Charles met het verhaal van een relatief sprong na de WK PA en Stijl in Talequah, Amerika in 1972, waar hij met een samenraapsel een ster probeerde te bouwen. Naast Charles zou een wel heel vreemde vogel binnen komen. Hij had een kunstarm. De afspraak was, dat die springer op z'n pols zou tikken met z'n haak, dan zou Charles overpakken en die arm pakken. Die Amerikaanse springer was razendsnel "in". Later zou zijn talent pas echt ontdekt worden. De naam die hij als wereldkampioen relatiefspringer zou dragen was Captain Hook van "Captain Hook and his Sky Pirates", alias Al Krueger. Bert Wijnands meldt als leerzaamste sprong, een sprong allang geleden, waarbij hij op een demo een cutaway zou maken met rookbom en al.
Charles
Pellens
De rookbom opende hij tussen het weggooien van de eerste en het trekken van de tweede chute. Alleen: hij kon het touwtje van de rookbom in de vrije val niet meteen te pakken krijgen. Het lukte bij de vijfde poging. Na het trekken van de tweede chute bleek hij rond de 700 voet te hangen. Bert: "Een vijfde poging om die rookbom te trekken was mogelijk m 'n dood geweest. Zo zie je hoe snel je de hoogte vergeet als je er niet voortdurend aan denkt en door blijft rommelen met wat je je voorgenomen hebt. " Tot slot nog enkele persoonlijke gegevens van de eerste Nederlandse 1000-sprongen-springers. Charles Pellens is 42 jaar, geeft als beroep rijksambtenaar op. Wat hem betreft houdt dit militair in. Tom werd geboren in 1931 en was aannemer van grondwerken. Bert is 36, is drs. en van beroep marketing researcher bij Philips. H. C. sportparachutist
sportmedisch centrum onder nieuw dak NATIONAAL
Tot uw dienst
SPORT
CENTRUM
PAPENDAL
Dr. Leo Heere.
Het sportmedische centrum van het Nationaal Sportcentrum Papendal bij Arnhem is sinds enkele maanden in haar definitieve gebouw gehuisvest. Samen met het nieuwe zwembad op het terrein van het centrum is het eind mei officieel in gebruik genomen, wat een belangrijke uitbreiding van de gebouwen op het schitterende centrum betekent. Enige wanklank uit de mond van de chef van het sportmedische centrum, de sportarts Leo Heere, is dat er slechts twee van de drie dokterskamers bemand zijn, waardoor het aantal taken dat het centrum zou kunnen vervullen, eigenlijk ontoereikend blijft. Dr. Heere: "We hebben goede hoop dat de derde sportarts 1 januari 1980 aangetrokken kan worden. De instantie die het tot nu toe tegen heeft gehouden is overigens niet de Nederlandse Sportfederatie (eigenaar van Papendal) zelf, maar het ministerie van CRM die medebeslist over de gelden uit de sporttotalisator. " De taken die het sportmedisch centrum vervuld zijn sportkeuringen (grondige en goede), topsportkeuringen, blessure-behandelingen, het geven van adviezen voor medische en/of fysiotherapeutische behandelingen, waarmee artsen of fysiotherapeuten in de stad of regio van de patiënt, die niet gespecialiseerd zijn in sportblessures, verder kunnen werken. Tenslotte begeleiden zij als er tijd en geld is nationale teams. In het centrum werken nu twee sportartsen (Leo Heere en Peter van Beel), part time een fysiotherapeut (Ed van Breukelen) , een verzorger/masseur Theo Klaassen, een doktersassistente, een secretaresse en een wisselende arts-in-opleiding. Drie delen 2 Het sportmedisch centrum (600 m ) bestaat uit drie gedeelten. Het voor geblesseerde of te keuren sportspringers minst interessante gedeelte is het deel voor
Behandeltafels . sportparachutist
NEDERLANDSE
SPORT
FEDERATIE
het personeel en de administratie, een vergaderkamer, keuken, archiefruimte, receptie, etcetera. Interessanter is het keuringsgedeelte. In een gang tegenover de kamers van de artsen liggen de drie onderzoekkamers. Lijkt dit wenselijk dan kan men van deze onderzoekkamers naar de functiekamer waar allerhande onderzoeken gedaan kunnen worden, zoals hartonderzoeken (ECG's), longonderzoeken, schrijvende bloeddrukmeters. En behalve allerlei andere vreemdsoortige apparatuur is er ook een telemetrisch instrument waarmee men ECG's "op afstand" kan maken. Bij proeven bleek inmiddels dat het instrument een bereik vanIn ieder geval 400 meter heeft. Degene die onderzocht wordt, heeft een heel klein instrumentje zonder antenne bij zich met twee draadjes en plakkertjes naar de borst bij het hart. Wellicht zal in de toekomst geprobeerd worden of met dit instrumentje de hartslag e. d. van springers onderzocht kunnen worden tijdens een sprong. Tussen het gedeelte waar de keuringen en topsportkeuringen plaats vinden en de blessures behandeld worden is een laboratorium waar allerhande zaken als bloed en urine onderzocht kunnen worden.
f Sport-medisch-technische
apparatuur.
De blessure-afdeling bestaat uit een röntgenkamer en een e. h. b. o. /gipskamer. Na een snelle blik in deze ruimten haasten wij ons verder door het pand en bereikten tenslotte de meest ingewikkeld uitziende ruimte: het domijn van de fysiotherapeut. Naast één van de vijf behandeltafels stonden allerlei apparaten waarvan men mij omstandig de werking trachtte uit te leggen, maar die na de uitleg nog griezeliger leken. Eén geeft schokken (maar zo gaven dr. Heere en verzorger Klaassen geruststellend toe, nadat men mij onder stroom gezet had, was dat de vervelendste), één doet ook iets met electriciteit, maar die voel je niet, één doet iets met ultrasonor geluid, speciaal voor tennisarmen e. d. , één straalt heel intensief en diep (dat snap ik tenminste) . En allemaal beïnvloeden ze op bepaalde manieren geblesseerde spieren, banden, pezen, aanhechtingen van allerlei weefsels, zenuwen, enzovoort. In een aangrenzende kamer staat ook nog een enorm bad waarin onderwaterstraalmassage gegeven wordt. Een kleiner bad doet hetzelfde maar dan alleen bij onderbenen, enkels en voeten. Hoe dit alles ook zij (en het ziet er werkelijk zeer indrukwekkend uit) het nieuwe sportmedische centrum van Papendal betekent zeker ook voor het toch al hoge niveau van de keuringen en de blessurebehandeling van parachutespringers een fraaie verbetering. Veel springers hebben de weg naar Papendal al voor keuringen en blessures gevonden. Met de nieuwe mogelijkheden is het dienstenpakket voor de springers van ons land weer aanmerkelijk toegenomen. H. C. 17
uit het archief van henri hegener the riders of the bag "The riders of the bag" waren de showbinken en showgirls van eind vorige en begin deze eeuw. Met de "bag" (zak) wordt de (hete lucht) ballon bedoeld, waarmee de "riders" omhoog gingen, veelal onder het uitvoeren van gynmastische toeren aan de rekstok, om, als zij eenmaal een paar honderd meter gestegen waren de verbinding tussen parachute en ballon te verbreken en dan aan de parachute - liefst weer onder het voeren van levensgevaarlijke toeren - naar de aarde te dalen. De foto's op deze pagina's zijn uit het archief van Henri Hegener, de luchtvaart journalist die bij zijn dood, enkele jaren geleden, een standaardwerk over de geschiedenis van de parachute, waar hij zijn lange leven aan gewerkt had, net niet voltooid had. Overigens: we zijn nog steeds in onderhandelingen met uitgevers over de uitgave van het boek. Op deze pagina een serie foto's van Clarence C. Bonett gemaakt tijdens een sprong op 27 augustus 1904. Bonett overleefde deze en vele andere sprongen. Hij overleed in 1947 en was toen 75 jaar! Had deze sprong in Amerika plaats, hier ook enkele advertenties van "riders of the bags" in ons land en het toenmalige Nederlands-IndiĂŤ. Zo b. v. de advertentie over een sprong van Thomas (Ivy) Baldwin (trouwens een grote naam in de ontwikkeling van de parachute) in Batavia op 17 mei 1891. Let overigens op de toegangsprijzen: Europeanen f 2, --, Chinezen f 1, --, Indonesiers 50 cent en militairen een kwartje ... ! Vervolgens een advertentie van een sprong van Gladys van Tassel een dochte r van Pork A. Von Tassel (grote concurrent van Baldwin die aanvankelijk een assistent van Von Tassel was), eveneens in Nederlands-IndiĂŤ en wel op 24 augustus 1890 te Semarang. Tenslotte een advertentie van iets dergelijks in eigen land: een sprong door ĂŠne C. W. Wi11iams in Arnhem op 28 juni 1889.
Bonett op boomtophoogte .
Bonett bezig met acrobatische gen.
Terwijl het vuur nog rookt, stijgt de ballon gevuld met hete lucht omhoog, met eronder Bonett, die aan zijn benen aan de rekstok hangt. Boven zijn benen een bundeltje: de reserveparachute. Dat wel! 18
toeren tijdens het opstij-
Bonett heeft zijn parachute ontkoppelt, de parachute heeft zich ontplooit. De ballon draait om, de hete lucht en rook stromen er uit. sportparachutist
Het fieldpacken na de landing.
Ballon-Parachute. Opstijging
en Scdcl'dali"!;' schJ'okk('u
van ueu bCI'oCJn(lcu OU"YCI'J\mcl'ikaau
denHeerC. W. WILLIAMS s.: YOUNG. van Cincinunt i Ohio . Y. S. A. Ol) V.lIJIM,t; 28 JU~I.J op het Sport- en Tentoonstellings-Terrein, Velperweg te Arlillem,
nu
de Firma
WILLIAMS
l.v.I:a'tiuée
\JOOlt EEX\;
l.v.I:-usica1e,
I I
des narnidduzs van 1 tot -! uur. Tribune plantsen Promenade Btaanplcntsen
..
.
l>
f U 9H 1 10
0
)
ij
Bureau geopend ten 10 UIlI tot het bespreken plaatsou 25 cent per persoon \
eo i van I
25
DOOR EEN DAME!
Laa~teBa\\~n-ij~tij~in~
J
Ol'GELUI6TfJU'
Wetensdtappel';;jke Voorstelling
EN
HALSBREKENDE PARACHUTE-VAL l)ooR
I
Zir aaUplakbill'lltcu.
-
MISS GLADYS VO~ TASSELL
I
IN DEN
dalem van den Regent ALHIER
Met vergunning der plaatselijke
autoriteiten.
ZONDAG 17 MEI,
W~DAG den 24en ~UGUS1USa, s del
•• oruetfl
,,.., lJeurell
fe_ 8 .r6.
openen
te '1 ure. Wanneer lij de dei-
in den
Planten-
en Dierentuin, door
zelingwekkende
den
hoogte van
A ë re n a u t B a I d win, .
een mijl bereikt zal hebben, zal Miss
gecombineerde batallons muziek,
tII.t
De OP8ti~~inu geschiedt 's morgens precies ten 7.30. Aangèzien er slechts tWintig minuten noodig zijn tot vulling van den BALLON, kan de tijd van opetYglng precies bepaald wor ' . ··dell op'7 .80, DIe dus eéne werkêlljk pracbttge opstijging wil . bijwonen, Ira vroe:<tijdig naar den
GLADYS .uit de Bal· Ion sprtugen en op de moedeeaarde nederdalen en belanden, met de uitsluitende hulp vao een brccae parachute.
PlaQ.'ten- en Dle'ren'tuin.
Zondag 17 Mei, De. opstlj~ing
ir,;
al... v:olgt:
De' parachute Is niet aan den kant van 'den BALLON 'la.stgemaakt, zooals bij audere vroegere opstijgingen, 11""" hangt er precies onder, . Aan <l". paraehute Is de trapeze vastgemaakt en aan tTalleze een dunne lijn van óO voet lengte waaraan ~ALDWIN zich vasthoudt. ' Te.rwijl nn .de IlALLON met parachute en trapeze opst)Jgt, h!>ndt BA,LDWIN met slechts êéne hand die lijn vaet:en khmt, na alzoo eenlge henderde voeten opgestegen ""n, op de trapeze, . Daar aanll'ekomen doet hij 'leret enkele sterke trapezeteeren en laat dan op' zekere hoogte gekomen den ~ALLON schie en, om met de parachute naar de aarde terug te keeren ' . met het hoofd. naa~' beneae«, hangende aan zfjne
Kom vroegtijdig en wee$
!!"
getuige van de
vul ing der
tt ,
voeten ; werkeltjk zooals de plaat te zien geeft.
Alle Americaansche en Australische en Britscb-Indlsche bladen zijn eenparig van oordeel dat zoodanige opstijging en ~ederjlal.ing allee overtreft wat nog ooit gezien is
. .Jitemand verZ1llmedu op ZO:N'D.A.G ,17 ~I> des morgens om half acht precies, tè zijn in den PLAJiTEJi- Eli DIEREJiTUlJi. Zegt het voort:
. ,.,. VAN
7,80 's morgens
iiallon door mid .. del VIlD Prof. VON TASSELL'S
,
Entree voor niet-leden: EUROPEANÈN CHINA-MAN INLANDERS .MILIT ArREN
sportparachutist
~
LET WEL • ....., Leden met hun vrouw en
f 2.- kinderen
hebben vrijen toe, • 1,- gang, doch worden verzocht " 0,50 hun bewijs van lidmaatschap • 0,25 te toonen. Strenge contrölo t 2374
~
...,... ~;::;""=-~. r1a .~t~:~t:! a.u-~ Uml
,..1,
Melhode.
te
Gclt,
!P,A.tPAA.!N6 TO ,I UMP~· _rB. Kom vroegtijd ig en bewonder de gratie en de moed van de cnverschrokkeu jonge dame al! zij haar plaats np het trapezium Inneemt, vóór de luchtvaart te ondernemen.
.,.,.111_0 .,." zicht) Op,tÜgi"g
en geen minuut later.
De toegang I'! vrij alleen voor Leden met hunne LIDMAÄT~6U1P:n op vertoon van hun BEWIJS
Nieuwe
~~,
4e Ballo.
r" .,••,
En' 1e rang,
(interessant ge7,30 uur.
(zÎtpiaalsen
I"
8.-
é e:
bij de Ral/on)
2e rang Europeanen, Militairen, Chinezen, en Inlanders.
f 3.f 0.50
•••• ~laalsen, waarvan het aanlal zeer gelimi teerd IS, kunnen (lageliiks besproken worden in het Sern. Si~areD.Mallazijn van F, K. DE WAAL. 2879
19