SP 1982 10(6) by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

Sportparachutist

DEZE VERENIGINGEN ZIJN AANGESLOTEN BIJ DE AFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENINGING VOOR LUCHTVAART

TWEEMAANDELIJKSE UITGAVE VAN DE KNVvL AFDELING PARACHUTESPRINGEN Jaargang

10 - nummer

Redaktie

6 - 1 juli 1982.

: Ronaid van den Boogaard, Nathalie Chudiak, Arnold Collenteur en Tom Roodenburg. Michel Bizot, Hein Cannegieter, Karst Sikken;' en Bert Wijnands.

Vaste medewerkers:

Deze uitgave kwam tot stand met medewerking van: Carl Boenish, Herman Boerman, Jac Bovens, Johan Bronsveld, Jan de Bruiine, Kees Debie, Max Dereta, Peter Derksen, Gerda J.' van Domselaar, Rob Greven, Harry Jansen, Hans Keiler, Karel Lamboo, Bram Lasschuijt Jr., Loek Strous, F. Surink, Mieke Verhaaff,

Ernst Woerlee,

Francien

Timmer,

Ernst Bode,

VPKCT.

Vereniging

Adres

EERSTE NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUB

Schubertlaan 6a, 4702 KB Roosendaal.

CADETTEN PARACHUTISTEN VERENIGING

Kasteelplein 10, 4811 XC Breda.

SKYDIVING CLUB FL YING DUTCHMEN

Bingleystraat 96b, 3025 RL Rotterdam.

PARACLUB

ICARUS

de Grote Weer 120, 1383 BG Weesp.

PARACLUB COLONNES

MOBIELE

Waverstraat 34-3, 1079 VM Amsterdam.

VERENIGING TEUGE De met name onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redaktie weer te geven. Zonder schriftelijke toestemming van de redaktie van de inhoud worden overgenomen. Abonnement Sportparachutist Leden van de afdeling Parachutespringen blad gratis. Verschijningsdata 1 januari, 1 maart, Druk:

1 mei, 1 juli, 1 september

Van Deventer

mag niets

NOORD

Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen.

NEDERLANDSE TU-ZEVEN

PARAVERENIGING

NAPO 880, 3509 VP Utrecht-Veldpost

AFCENT

PARACHUTE

CLUB

en 1 november.

b.v., 's-Gravenzande.

FLEVO

Van Hallstraat 29, 8072 BA Nunspeet.

MARINIERS SPORT PARACHUTE CLUB

Mariniersweg 7, 3941 XL Doorn.

PARAVERENIGING KORPS COMMANDOTROEPEN

Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal.

PARACLUB

NAPO 875, 3509 VP Utrecht-Veldpost.

HOHNE

NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTENCLUB

Postbus 1587, 9701 BN Groningen.

STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTENCENTRUM - voorzitter - vice-voorzitter - sekretaris - penningmeester - sekretaris sport - sport" en instruktie - algemene projekten - algemene projekten

Hoofd Bureau Parachutespringen Michel Bizot, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage. Telefoon: 070-245457.

TEUGE

Advertentietarieven

'8,-.

Aanmeldingen voor het lidmaatschap te richten aan het afdelings-sekretariaat (d.t.v. de klubsekretaris).

per per per per per

2 3 4 5 6

nummers nummers nummers nummers nummers

de Zanden 15, 7395 AP Teuge.

SPORTPARACH UTIST

hele pagina t 350,- per halve pagina t 200,- per derde pagina t 135,- per zesde pagina '70,per negende pagina , 45,- per of '0,45 per mm kolombreedte

KNVvL

lidmaatschap Alle leden f70,- per jaar, na 1 juli '38,-. Het inschrijfgeld voor leden bedraagt bij aanmelding

Prämienstrasse 12, 5100 Aken/BRD-.

het

KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART AFDELING PARACHUTESPRINGEN Bestuur W. A. Velthuizen E. T. H. Wijnands vakature P. Santegoeds H. Cannegieter C. A. T. Pellens H. Verbeek H. A. Elias

Bolkskamp 25, 7576 GH Oldenzaal.

PARACENTRUM

PARACLUB ontvangen

PARACENTRUM

nummer nummer nummer nummer nummer

, 650,, 950,, 1.250,, 1.500,, 1.750,-

Gedeelten van pagina's op aanvraag. Uw kopij voor de eerstvolgende uitgave gaarne vóór 20 juli inleveren bij: Sekretariaat Afdeling Parachutespringen KNVvL, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage.

2 SPORTPARACHUTIST

Rubrieken: te koop c.q. te koop gevraagd voor leden gratis.

De voorzitter . . . .

\nhOud

Preview N.K.P. 1982

De concurrenten

10 jaar Sportparachutist

CRW voor beginners gevorderden

Skydance benadering van de boogie mechanics

Redaktioneel

Lintjesregen Paravaria

In memoriam Ingezonden brieven

Presentatie

redaktie

Verzamelaars!?! Do it in the air Instrukteursexamens Scheidsrechterscursus

8 1982

1982

Angst-vallig (parapsychologisch onderzoek)

E.N.v.v.P.V.

Een recensie of zomaar een gat in de ruimte

Zomerkamp

21 22 24

E.N.P.C.

CASA-boogie Hercules-boogie Kampioenschap Vlaanderen

van

Pech voor de Dutch Connection in Bruchsal

Militaire Kampioenschappen 1982 Internationale

Pops-wedstrijd

te Turnhout

Cone Lock

Wedstrijdkalender

De voorplaat: Carl Boenish legde 10 jaar geleden een wereldrecord 26-man ster vast op het celluloid, terwijl Max Dereta dit jaar hetzelfde deed met het Nederlands record CReW: een 9-plane.

Hier dan de eerste relativework poging van de nieuwe redaktie! In vorige afleveringen van ons blad is er al over geschreven: de nieuwe redaktie was aan 't dirtdiven. Het was tenslotte een kwestie van aftellen en nu is het zover: de exit ... het is er uit, 't nieuwe nummer. Een speciaal nummer ook vanwege het 10 jarig bestaan van ons gemeenschappelijke blad. Ik zal de redaktieleden niet met name noemen. Elders in het blad stellen zij zichzelf voor. Wel wil ik Karst Sikkens nog even memoreren. Hij heeft jarenlang gezorgd dat er op tijd een blad uitkwam. Het sprak dus vanzelf dat hij het artikel schreef over 10 jaar Sportparachutist. Niemand beter dan hij kan het schrijven, maar ik ben ook blij dat het Karst is, omdat er misschien lezers zouden kunnen denken: "uit het oog, uit het hart." Gelukkig is dat niet zo; dat blijkt alweer uit zijn bijdrage. Een dubbel jubileum eigenlijk omdat de KNVvL dit jaar haar 75-jarig bestaan viert! Ter gelegenheid van dit heugel ijk feit werd een eigen Luchtvaartdag georganiseerd in Lelystad op 19 juni jl. Dat op zichzelf is al een opmerkelijk gebeuren. Was er vroeger regelmatig een luchtvaartshow in ons land, de laatste jaren waren we te gast bij de Koninklijke Luchtmacht. En nu is het dan toch weer zo ver dat wij als KNVvL de moed hebben gehad een eigen open dag te organiseren. 75 jaar! Dat is wel een hele periode! Als we ons realiseren dat de gebroeders Wright pas in 1903 airborne waren, is het duidelijk dat toen al de KNVvL niet alleen uit motorvliegers bestond. Nee, samen met alle andere afdelingen vormen we de KNVvL. Misschien wel jammer dat ik het verhaal over het parachutespringen in de jaren dertig in ons maart nummer niet tot nu bewaard heb, maar ja ... Misschien wel goed ook. We hoeven niet alleen maar achterom te kijken. Moeten we trouwens ook niet doen. Laten we kijken naar wat we nu zijn, wat we bereikt hebben aan verbeteringen van materiaal, veiligheid, prestaties, organisatie, sportiviteit en onderlinge vriendschap. En laten we vooral kijken naar manieren om deze verworvenheden te behouden. EĂŠn van de manieren is "het publiek" bekend te maken met onze sport. Daar is zo'n open dag een prima gelegenheid voor, daartoe bieden onze Nationale Kampioenschappen eind juni, begin juli op Teuge een goede kans. Daar is ook de massadropping bij de openingsceremonie van de Vierdaagse! In de afgelopen jaren hebben honderdduizenden wandelaars met verwondering en bewondering naar deze manifestatie van onze sport gekeken, die toch nog voor velen een image van geheimzinnigheid en waaghalzerij heeft. Ik hoop dat dit jubileumnummer er ook toe mag bijdragen ons te presenteren aan een breder publiek dan onze leden, die normaal dit blad ontvangen. Alle "extra" lezers, ook u bent van harte welkom in onze lezerskring. Misschien is het een reden om ook eens daadwerkelijk aan onze sport te gaan doen. Zo niet, dan toch zeker om u er wat meer in te verdiepen. Beste redaktie.-hartelijk dank dat jullie je beschikbaar hebt gesteld om een start te maken met de volgende 10 jaar Sportparachutist. Alle medewerkers, in welke vorm ook, dank voor de belangeloos beschikbaargestelde bijdragen in woord en beeld. En beste springers, ik hoop dat jullie nog jaren stof zullen leveren voor vele enthousiaste en positieve verhalen over onze fantastische sport!

Wim Velthuizen SPORTPARACHUTIST

LINT JESREGEN

\'''\~~ ~

~~-

.v ~'~ ~r~~

PARAPERSONALIA

~~\

EoN.P.C. Getrouwd: Antoinette

10 jaar Sportparachutist en een nieuwe redaktie: er moet iets unieks gebeuren! Vergaderen dus (nu ook wel brainstormen genoemd). Ondanks al het gestorm, weinig echt leuke ideeën. Een suggestie: extra kleuren pagina's; helaas weinig origineel. Arnold weet wel iets aardigs! Ondanks het feit dat hij, zoals hij in deze uitgave laat blijken, vindt dat de meeste Nederlandse sportspringers geen lintje verdienen, misgunt hij niemand het tegenwoordig toch wel onontbeerlijke, echter al te vaak bij vele springers ontbrekende vouwlintje. Maar dan wel met een tekst ter herinnering aan dit jubileumnummer, natuurlijk. Leuk idee, maar hoe doe je dat en wat gaat het wel niet kosten? Arnold en Tom worden met het idee, nu probleem, opgezadeld om het een en ander uit te vogelen. Informaties inwinnend over de mogelijkheden: de kosten om het te laten drukken of eventueel zelf de tekst te stempelen. Zeer belangrijk en verheugend is de spontane toezegging van Hans Ponsioen, dit leuke en nuttige idee te sponsoren. Hij verzorgt voor de nog dirt-divende reaktie de nodige 1400 meter lint! Werkelijk uniek is het speciaal voor dit doel, door een zeer handig Icaruslid, Jan Klitsie, geconstrueerde meetstempel-snijapparaat. Menigeen heeft hij al tijdens de bouw van het clubhuis verbaasd doen staan over zijn praktisch inzicht. Niet voor niets droeg hij toen de bijnaam van Willem Bever (uiteraard was er ook een Ed en dat was Piet). Marjan Kahlé zorgt zeer snel voor een gave rubber tekst en zo ziet u maar, er wordt een heel team ingeschakeld. Het enige wat nu nog rest voor de kersverse redaktie is het bedrukken en op maat snijden van 2000 vouwlintjes (leuk idee)! Duidelijk beeld van kreativiteit en aktiviteit, maar vooral met de wens iets terug te kunnen doen voor uw duur betaalde kontributie en in de hoop dat dit aandenken het dichtmaken van de chute iets moge verlichten.

Redaktie 4 SPORTPARACHUTIST

Dick Jeremiasse en Marievan Nassau. 21 mei 1982.

P.C. Flevo Geboren: Jan Willem zoon van Wim en Anneke Keur. 9 april 1982. TU-7 Geboren - 20 mei: Alexander Ute en Jan de Graaf.

zoon van

Aanvulling Adreslijst Para 1982 René Wessels, Wenckebachplantsoen 8, 3431 TS Nieuwegein, tel. 0340231540. Hulpinstr. Flevo. Verhuisd: Hans Ponsioen, Leidsegracht 82-5, 1016 CR Amsterdam. Telefoon: 020-270088.

rant stond. Dat betekent, dat ik hierbij een dringend beroep doe om het boek via de KNVvL aan te schaffen. Niet alleen is dat goedkoper, maar ook helpt. het ons de minimum oplage te bereiken. En dat is heel belangrijk. Het is beslist geen winstobjekt van KNVvL standpunt gezien, maar het is de enige manier om bij het 75-jarig bestaan een boek te laten verschijnen, waarin alle facetten van de luchtvaart aan bod komen. Ik wil dan ook van deze gelegenheid gebruik maken om alle lezers nogmaals te stimuleren om dit boek NU via de KNVvL te bestellen (f 23,50 inclusief verzendkosten op giro 179618 of via een intekenlijst bij de eigen vereniging). Zelfs al zou u het als Sint Nicolaas- of Kerstgeschenk willen geven, bestel het nu op deze wijze. De KNVvL is er bij gebaat (en dat bent u' zelf) en het boek is het zéér zeker méér dan waard. Wim Velthuizen

Toevoegen: J. H. M. P. Jansen, Krijgertje 28, 5683 CD Best. Telefoon: 04998-99422. Icarus: Bestuurswijziging: Nieuwe penningmeester H. C. Pijnenburg, Rentmeesterlaan 68, 1081 DR Amstelveen, tel. 020-431261. EoN.P.C. Adreswijziging: secr. H. Boerman, riondijk 35, 4706 LG Roosendaal.

Mo-

JUBILEUMBOEK Ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de KNVvL wordt een boek uitgegeven onder redaktie van Hans Kosman, getiteld: "HOGER OP - Driekwart eeuw Luchtvaart in Nederland". Alle leden hebben inmiddels een acceptgirokaart en een klein foldertje over het boek ontvangen. Nu is de uitgave van zo'n boek een hele gok; financiële risiko's zitten er altijd in. Hein Cannegieter schreef daarover nog in ons vorige blad het een en ander. Om toch een boek, een dergelijk jubileum waardig, te kunnen uitgeven, is nu een uitgever bereid gevonden, mits de KNVvL voor een minimum afname ga-

Het Jubileumjaar 1982, waarin de KNVvL haar 75-jarig bestaan viert, is aanleiding geweest tot het houden van een fotowedstrijd met "De Luchtvaart" in de meest uitgebreide zin van het woord als onderwerp, in samenwerking met Foto & Doka, praktisch maandblad voor fotografie. De wedstrijd begint 15 mei en eindigt op 1 oktober 1982. Een deskundige jury zal maximaal 3 foto's per deelnemer beoordelen. Het gigantische prijzenpakket omvat vooral fotomaterialen; camera's, flitsers, filmmateriaal, maar ook een vliegreis en diverse rondvluchten. Inzending van foto's genomen uit sporten zweefvliegtuigen is i.v.m. een daarvoor benodigde toestemming van het Ministerie van Defensie niet toegestaan. Inlichtingen en wedstrijdreglementen zijn verkrijgbaar bij: Redactie Foto & Doka, Postbus 16, 6500 AA Nijmegen, tel.: 080-232203 en KNVvL, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS Den Haag, tel.: 070-245457. toestel 96. Heren en dames fotografen, hier is de kans om eens wat terug te verdienen van jullie dure hobby!

IN MEMORIAM Op 15 mei 1982 verongelukte Eef bij zijn 753-ste sprong. Een demonstratie in Amsterdam die hij leidde als instrukteur. Wat er fout ging is, ook na het gehouden onderzoek, niet met volledige zekerheid te zeggen. Twee zaken waren bij deze sprong anders dan bij al zijn voorgaande sprongen: Hij kreeg een malfunktie aan zijn hoofdkoepel en hij had een grote, opgerolde vlag tussen zijn harnas gestoken. De high speed malfunktie was, voor zover na te gaan, zijn eerste. De break-away maakte hij op een normale hoogte. Daarna heeft hij zijn reserveparachute niet geaktiveerd of niet kunnen aktiveren. De verzegeling van de reserve was na het ongeluk nog intakt en het ripcord

-----------------

EVERT DE WEKKER

zat nog in de pocket. Eef was aktief in de parasport sinds 1968. Hij beqon bij de Para Club Icarus. Vandaar ging hij over naar de net opgerichte Para Club Mobiele Colonnes. In 1972 werd hij instrukteur. Aanvankelijk als instrukteur, later ook vele jaren als bestuurslid, besteedde hij al zijn tijd aan de PCMC, samen met Mieke, zijn echtgenote. Ook de vliegerij kreeg zijn belangstelling en, konsekwent als hij was, behaalde hij zijn brevet en ging zelfs para's vliegen. In 1978 richtte hij het Westland Utrecht Parateam op. Zijn inspanningen in die richting werden beloond in 1981 toen het WUP team 3e werd bij de groeps-

preeiste. Inmiddels had hij zijn PCMC tijd afgesloten, was niet meer aktief als instrukteur en was lid geworden van Para Club Flevo. Eef stond bekend als uiterst precies, in alle facetten van de luchtsporten die hij beoefende. Ook al sprong hij de laatste tijd wat minder, hij bleef er altijd uiterst voorzichtig bij. Des te tragischer is het ongeluk waarbij hij om het leven kwam. Wij wensen Mieke sterkte toe om dit verlies te kunnen dragen. Een vriend is weggegaan.

namens de Para Club Flevo

J. de Bruyne

Brieven W.K. 1981 R.W. (11I) Kritiek is goed en je kan het tegenwoordig ook nog kwijt in de Sportparachutist. Een voorwaarde om die mogelijkheid te behouden is, denk ik, dat zij opbouwend is. Welnu Chris Brand, als jou ter ore is gekomen dat de vierman het goed heeft gedaan tijdens de W.K., dan hebben ze Ue oren) op dat moment goed gewerkt. Ook hebben ze goed gewerkt als je stelt dat de achtman heeft teleurgesteld. Maar wanneer je zegt dat het 8-mansteam niet had mogen gaan en zich naar de top zou hebben gepraat, dan bedrijf je op z'n minst "zwart-wit" kritiek, waardoor ik me niet aan de indruk kan onttrekken dat je in ieder geval wat aan je ogen mankeert. Lees je geen andere tijdschriften over je sport? Over de kritiek ten opzichte van een goede sfeer als prioriteit no. 1 kan ik je als insider het volgende meedelen: Als Wijnands zich realiseert dat de sfeer (zeker kort voor een W.K.) slecht is, is het een donders goede zet om de prioriteiten binnen het team even wat te verleggen: no. 1 goede sfeer, no. 1a punten scoren. Maar dan betekent die verlegging zeker niet dat scoren bijzaak is geworden. Wanneer Wijnands dit achterwege had gelaten, zou er een grote kans hebben bestaan dat het team met 0,0 punten thuis zou zijn gekomen (inkompleet team). Hiermee is al aangegeven dat Wijnands voor wat betreft deze zienswijze over het runnen van een moeilijk team, zeker ook in het vèrleden (Piet Santegoeds sprak er ook al over), het niet verdiend zou hebben om op straat gezet te worden. Gelukkig onderscheidt onze sport zich ook hier nog steeds van het voetbal. Met deze zeer korte ingezonden brief wil ik niet de indruk wekken dat er door Wijnands, maar ook vooral door de le-

den van het team, geen fouten zouden zijn gemaakt. Integendeel. Maar wanneer je je eerst eens wat beter op de hoogte had gesteld door middel van een gesprek/interview (weer wat goede kopij voor je sport) met de captain en/of leden van het 8-mansteam en/of het lezen van de Pegasus 8e jaargang no. 5, om wat meer inzicht te krijgen, had je vast en zeker op een andere manier om je heen geslagen dan je nu gedaan hebt. Tot slot wil ik nog wel kwijt dat ik me schaam voor het feit dat we niet in staat waren om na de vierde sprong weer terug te komen op het niveau van wat er toch wel inzat (zie de resultaten van de trainingssprongen). Beste Chris Brand, in de hoop dat je het topspringen op level (dit is op het goede niveau) zal blijven volgen, wens ik je een prettig springseizoen 1982 toe. Ex. 8-mansteamlid. Hans Keiler

Arnold Collenteur laat in het meinummer duidelijk merken dat hij iets tegen BASE springen heeft. Dat is zijn goed recht. Het schijnt ook het officiële standpunt van de KNVvL te zijn. Is dat hun goed recht? Ik denk van niet. Toen het parachutespringen begon, werd dat door de officiële instanties niet goedgekeurd. Hoe lang geleden is het

dat relatiefspringen verboden was? Was koepelrelatief nog niet zo lang geleden ook niet de weg naar een zekere dood en in 1977 nog verboden in Duitsland? Hebben we onze les uit het verleden nu nog steeds niet geleerd? BASE springen is een stuk realiteit waar we niet meer omheen kunnen. Het kan veilig. BASE springen is een nieuwe tak aan de springboom met een eigen techniek en eigen materiaal (tertiaire reserves b.v.). Onze nationale organisatie heeft mijns inziens de taak om deze volwaardige springdiscipline te stimuleren. Waarom niet gepraat met de Noorse organisatie en experts zoals Öster en Boenish om Trolveggen weer open te krijgen, in ieder geval voor buitenlanders. Is er misschien niet een manier om van het beruchte twistprobleem af te komen (trashpack misschien?) in plaats vanuit de luie stoel te constateren dat er toch niets aan te doen is. Zijn er meer springbare rotsen, gebouwen en/of bruggen in Europa? Als deze zaken aan het initiatief van de individuele springer worden overgelaten om te onderzoeken, kan de kans op ongelukken groter zijn dan wanneer dit centraal wordt gecoördineerd en begeleid. Ik hoop dat we over tien jaar tevreden kunnen terugkijken naar een periode waarin de KNVvL zich als voortrekker in Europa hard heeft gemaakt voor het BASE springen en blij zijn dat we vijf disciplines in de sport hebben in plaats van de huidige vier. Er zijn zeer zeker springers in Nederland die interesse hebben voor BASE springen (dit in tegenstelling tot wat Collenteur beweert) en het zijn nog KNVvLleden ook, dus ... Marinus Althof SPORTPARACHUTIST

JU~':3~"'~··iëDe

vier leden van de Redaktie Nieuwe Stijl verwachten dus JOUW (mannelijk/vrouwelijk) positieve bijdrage: als vaste medewerker, korrespondent, verslaggever, kommentator, recensent, (brieven)schrijver, fotograaf, tekenaar, dichter of gewoon mopperaar ... Het proberen is mislukt: geen stukje over mezelf, maar over JULLIE. Geeft niets; geen man overboord! Integendeel: iedereen áán boord voor de volgende .Joad": de september-editie van ONS blad. Nathalie

Een stukje schrijven is makkelijk; een goed stukje schrijven is moeilijk; een goed stukje over jezelf schrijven is praktisch onmogelijk. Toch maar proberen, want als lid van de Redaktie Nieuwe Stijl heb je natuurlijk een boodschap voor de altijd uiterst geboeide lezer! "Nieuwe Stijl" wil voor mij niet zeggen dat al het "oude" overboord gegooid moet worden. Het goede dient behouden (en dat is veel), maar daarnaast - de lacune van voorheen - dient de betrokkenheid van de lezers gestimuleerd te worden. De Sportparachutist werd in het verleden samengesteld in het algemeen door een handjevol mensen en in het bijzonder door één man. Ondanks de wegens tijdgebrek van dat handjevol vaak oppervlakkige - pogingen de betrokkenheid van de leden te vergroten bleef het meer een blad VOOR dan DOOR de Nederlandse Parachutist. Het eerste woord is mijn uitgangspunt. Echter, dit woord kan zowel in de breedte als in de diepte meer betekenis krijgen als het tweede woord meer betekenis heeft. De Redaktie Nieuwe Stijl maakt iedere twee maanden een plaatje van de gebeurtenissen, feiten en meningen uit de para-wereld van dat ogenblik. Uit de para-wereld van de lezer, van JOU! Van de gebeurtenissen en feiten die JIJ hebt meegemaakt en van JOUW mening!

6 SPORTPARACHUTIST

Het Nederlandse paragebeuren is-in de zeventiger jaren uitgegroeid tot een volwassen sport. Een sport die ook door publiek en overheid als volwassen wordt aangemerkt. Die status hebben we voor een groot deel te danken aan de inzet van kopstukken van onze organisatie, meestal leden van het afdelingsbestuur. Helaas hebben veel KNVvL-leden het idee dat het afdelingsbestuur teveel aan de externe kontakten gewerkt heeft; zij voelen zich althans niet erg verbonden met de "Haagse Kringen". Mijn indruk daarover is, dat het afdelingsbestuur teveel haar eigen gevestigde mening naar voren heeft geschoven en daarbij nieuwe invloeden heeft geweerd. Dit blad, de Sportparachutist is van die werkwijze een vrucht geweest. Misschien ligt daarin de verklaring voor het feit dat het blad tot nu toe geen uitzonderlijke populariteit genoten heeft. In de wandelgangen hoorde je vaak de klacht dat ingezonden artikelen niet geplaatst werden. Waarom werd discussie vermeden? Waarom was de sportparachutist geen opinieblad? Er zijn in de sport toch ze-

ker genoeg interessante ontwikkelingen gaande waarover nog het één en ander te zeggen valt? Het bekende "parageouwehoer" verdient in Nederland inderdaad geen lintje: Het enige, dat je hoort, is schelden op anderen, roddelen over anderen en opscheppen over eigen vaardigheden. Wat een bekrompen gedoe! Persoonlijk walgde ik daar op een gegeven moment zo erg van, dat ik samen met Hans KeIler ging schrijven voor Pegasus (een onafhankelijk Vlaams blad): Een beetje de rebel uithangen, maar wel serieus. Doordat de medewerking van Vlaamse zijde minimaal was en de financiële basis ontbrak, ging het blad helaas ter ziele. Toen bleven er twee alternatieven: Zelf iets beginnen of positief reageren op het voorstel van het afdelingsbestuur om zitting te nemen in de nieuwe redaktie, dat wil zeggen: conformeren aan de gevestigde hap. Ik koos voor het laatste, omdat ik de meeste geestelijke input kan leveren als ik zorgen over financiën e.d. heb. Dat is logisch, hè? En ook zeer opportunistisch. Maar vrees niet! Ik ben niet van zins mij te conformeren. Dat zal ook niet zo nodig zijn, aangezien de redaktie onafhankelijk van het afdelingsbestuur funktioneert! Ik wil me inzetten voor een nieuw blad, dat voor iedereen interessante en leuke stof bevat en een weerslag vormt van de schoonheid van het hemelduiken. Een blad met een inhoud, die reakties losmaakt, die mensen stimuleert. Mooie woorden. Laten we dan nu maar aan het werk gaan. Mag ik dan iedereen nog even een trap onder de kont geven? Dat lucht mij zeer op. Arnold Collenteur

Om nooit te vergeten en juist nu, iets te moeten schrijven (afspraak) wegens de presentatie van de nieuwe redaktie van uw Sportparachutist, staat mij één bepaalde fout uit een oude Amerikaanse parachutist voor de geest. Op het plaatje staan drie personen bij elkaar met op hun T-shirts de tekst: WHO IS WHO. Meters daarnaast één persoon met op zijn T-shirt het opschrift: lam. Hoe kom je er op, grandioos, één team:

who is who, who is who, who is who en dan ... lam. Wie is wie en wie ben ik, dat zouden zich wel eens meerdere beoefenaren van de parasport moeten afvragen. Tja en wie ben ik om over zoiets te beginnen. Ach, er zijn genoeg lieden die over zichzelf niet uitgepraat raken; ze hier aan het woord te laten, zou in de meeste gevallen zonde zijn van de kostbare ruimte van de Sportparachutist. Het is niet de gewoonte van sportparachutisten zomaar sporitaan een bijdrage te leveren aan iets wat niet direkt eigen voordeel oplevert, bijvoorbeeld iets te schrijven voor de Sportparachutist. Dit kan voor de meeste mede-sportbeoefenaren echter inderdaad een groot probleem zijn, want veel springers hoor je vaak zeggen, dat ze helemaal niet kunnen schrijven. Waarschijnlijk is dit een van de problemen waarmee men worstelde. Daarom heeft men iemand (met slechts 7 jaren lagere school) zeer dringend gevraagd in de redaktie plaats te nemen, in de hoop voor de vele leden die dan ook wel moeite zullen hebben met lezen, op simpele wijze iets te kunnen betekenen. Aangevoerde bezwaren zoals drukke bezigheden als hulpje van de instrukteurs, plus nog enkele andere verenigingswerkzaamheden bij Icarus, bleken juist een pro te zijn. Andere taktiek: een paar pittige eisen gesteld, in de veronderstelling dat deze niet ingewilligd zouden worden; mis dus. Zodoende zal men binnenkort in de weekenden, op weg naar een van de sportvliegvelden, de kans lopen van de weg te worden geblazen door een Porsche 911Turbo met op de achterruit Do it in the Air bestuurt door Tompoes Roodenburg

't Was ergens in december dat Michel of Nathalie mij belde met het verzoek of ik een vergadering van de nieuw te vormen redaktie wilde bijwonen om daar enige steun te verlenen voor wat betreft de vormgeving van dit blad. Aarzelend

stemde ik toe wel als adviseur te willen optreden. Het is een beetje uit de hand gelopen; nu, acht maanden later, zit ik er tot ver over m'n oren in. Als lay-out fiquur èn als redakteur. Het springen in Europa heeft zich de laatste paar jaar stormachtig ontwikkeld. Er wordt harder geboogied dan ooit. En Nederland spreekt met de 16-mans wedstrijden en de CASAboogie een duchtig woordje mee. Dit betekent voor een spring blad dat er aktueel gewerkt moet worden. Vaker verschijnen kan (nog) niet vanwege de poen. Percentagegewijs slokt de Sportparachutist al erg veel op van het lidmaatschapsgeld. Een goedkopere uitvoering is nauwelijks mogelijk; enerzijds omdat onze drukker met glans een in de laatste paar maanden gehouden prijzenslag doorstaan heeft, anderzijds omdat sleutelen aan de uitvoering - papier, geen kleur - niet zoveel konsekwenties voor de prijs heeft dat daaruit twaalf nummers per jaar bekostigd kunnen worden. Vanuit - de vaak vergeten - PRfunktie die ons blad naar de Ministeries, RLD en pers toe heeft, is het niet wenselijk iets aan kwaliteit in te leveren. Door het opmaken in eigen beheer te

Verzamelaars!?!

Jaren geleden op Texel, tijdens wat mindere gunstige weersomstandigheden, raakten we verzeild in een strandpaviljoen vermoedelijk bij paal 9. Direct na binnenkomst werd ons een drankje aangeboden door iemand die ons herkende als para's. Het was een aardige man met duidelijke symptomen van enig alcohol gebruik (slecht weer), die zelf zweefvlieger bleek te zijn. Bij de gebruikelijke beleefdheidsbabbel (vanwege het aangeboden drankje) stak hij zijn visie over luchtvaartbeoefenaren niet onder stoelen of banken. Motorvliegers, zo verkondigde onze zwever, zijn luie sporters met heel, héél erg veel geld. Zweefvliegers zijn de enige echte luchtsportbeoefenaren en ach, para's komen daar ook wel een beetje bij in de buurt. Het zijn ook wel aardige jongens, alleen jammer dat zij met zoveel stickers op de borst lopen. En inderdaad, als je bij een willekeurige paraclub aankomt, valt niet te ontkennen dat de meeste springers duidelijk herkenbaar zijn aan de vele stickers op o.a. voertuigen. gaan doen, zijn we er voorlopig in ••••..•.•••..•.•.••••••.• '""' .••••• geslaagd aktueler te kunnen werken, ~ zodat je op tijd weet waar je wedstrijden kunt springen en wanneer de boogies gehouden worden. Ook heeft deze stap tot gevolg dat we de kwaliteit verbeteren en zelfs iets goedkoper werken. Hoe dieper we erin duiken, hoe meer braakliggende terreinen we vinden; kostenbeheersing, budgetuitbreiding, advertentieacquisitie, de Belgische markt, etc. Wat de resultaten van onze onderzoe- ~~ ................••....•........ ...." kingen zullen zijn, is nog moeilijk te overzien. Misschien een dikker blad, Het verzamelen van diverse attributen misschien meer kleur, misschien wel 12 die maar iets met de parasport te manummers. Afwachten maar. ken hebben, blijkt voor vele springers De Sportparachutist is tot nu toe altijd een hobby te zijn, die bij het springen het kleinschalige, gezellige clubblaadje hoort. Vol trots vertelde onlangs Michel van de KNVvL geweest. Als het aan mij Bizot, dat hij in het bezit is van 150 paraligt, wordt het het officiële kankerperioT-shirts. Maar de kampioen op dit gediek van de skydivers en springers in bied schijnt Charles von Sury te zijn met Nederland. Met veel informatie over aleen aantal van 320! Om al deze T-shirts lerhande zaken, maar ook fungerend in één keer te reinigen, heeft Charles 7 als platform voor meningen, stekelige wasmachines van de plaatselijke wasvragen en wat dies meer zij van de leserette nodig. Naast het verzamelen zers. Zodat het niet meer het blad van voor praktisch gebruik, zijn er ook sprinde afdeling is, maar als doorgeefluik gers enthousiaste verzamelaars van fungeert tussen lezers en afdelingsbadges, speldjes en uiteraard postzebestuur. Ik bevind me nu in een prima gels. In de sportparachutist van mei ploeg (om met Van Agt te spreken) van 1979 heeft Karst Sikkens al eens een aktief springende redakteuren en dat uitgebreid artikel geschreven over de stimuleert. Ik doe mijn best er iets moois verzameling van Jim Huizinga van de van te maken, maar ook om in de beerput van het Nederlandse springen te VPCT. Om de vele ledenverzamelaars van alduiken. Het laatste woord ligt echter bij lerlei parazaken een mogelijkheid te jullie, geachte lezers. Jullie reaktie is bieden door het openen van een rubriek belangrijk voor de inhoud, de platformin de sportparachutist hun verzameling funktie en voor mijn betrokkenheid. uit te breiden, heeft er in het novemberBlue skies, bl. .... (iuist ja). nummer van 1980 een oproep gestaan. "Stinkin", Ron van den Boogaard VIII Wnl~tJsrEASCHAfT(N

SPORTPARACHUTIST

Do it in the air

c, ~\\.,,~,.il

W .

Een ieder die belangstelling heeft voor een nieuw te starten rubriek voor verzamelaars of iets wenst te ruilen, zou maar eens kontakt op moeten nemen met: Kees de Goeijer, Spiekmanstraat 11, 2628 VD Delft, tel. 015-570222. Overigens is de tot nu toe enige echte Israëlische Parawing in Nederland in het bezit van: Tom Roodenburg

Zaterdagavond, niets op de TV; dus besluit ik om de hoek wat te gaan drinken. Ik stap het café binnen en ga aan de bar zitten. Naast mij staat een groepje mensen druk te praten. Plotseling hoor ik een meisje nogal hard zeggen: "Dat kwam omdat je te hard inkwam en daarvóór ben je er ook al twee keer overheen gegaan". Deze opmerkingen zijn voldoende om mijn oren te spitsen en het gesprek met belangstelling te volgen. Ik bestel nog een pilsje en ga er uitgebreid voor zitten. De jongen waar zij die opmerkingen tegen plaatst, antwoordt: "Dan had je op tijd moeten draaien, dan kan je zien wat er gebeurt. Jij hebt ook altijd wat, of ik kom te hard in, of ik ga te snel weg". Iedereen mengt zich nu in het gesprek. Mijn oren kleuren van zacht roze naar diep rood, wanneer ik een ander meisje vrolijk hoor vertellen, dat ze laatst in een gezellig drie-mannetje lag en degene die het zou filmen, er na drie figuren bovenop viel. Mijn verbazing wordt steeds groter. Zou er op dit gebied ook visserslatijn bestaan? Ik hoor zelfs iemand verklaren, dat zij vandaag onder zestien man is gegaan en alles heeft verprutst. Logisch, denk ik bij mezelf, zestien man?? Ik kijk opzij, ze ziet er niet eens vermoeid uit. Vervolgens begint men de taktiek van de volgende dag af te spreken. Hoe bestaat het, na zo'n dag. Eén van de jongens zegt: "Als jij er eens morgen

Instrukteursexamens 1982 De jaarlijkse examens voor het felbegeerde papiertje, de instruktiebevoegdheid valschermspringen, werden ook ditmaal in Amersfoort gehouden. Op 27 maart was dan zo ver! Zenuwen gierden door de kelen. Maanden van studie zaten er op. Op weg naar Amersfoort. Studeren op de plattegrond van de RLD. Stille nog verlaten straten op dit vroege zaterdagochtenduur: 21 kandidaten op weg naar het examen. Presentielijsten, haastig kopje koffie en dan het eerste vak: voorschriften. Dat is nog te overzien. Toch vielen hier al zes onvoldoendes, naar later zou blijken. Het lastigst bleek instruktie, op de voet gevolgd door materiaal. EHBO en algemene kennis vielen mee. Meteo was hier en daar ook pittig. Vooral met materiaal hadden de meesten alle beschikbare tijd hard nodig. Het was voor de kandidaten weer niet eenvoudig. Niet alleen bestrijkt het examen een groot gebied, ook de kwaliteit van het werk speelt bij de beoordeling een belangrijke rol. Een half antwoord betekent onherroepelijk halve punten. Tegen het einde van de middag stond op 8 SPORTPARACHUTIST

veier gezichten de vermoeidheid afgetekend. En toch moest er ook 's avonds nog flink gewerkt worden. In de daaropvolgende weken is het werk voor elk vak afzonderlijk steeds door tenminste twee examinatoren onafhankelijk van elkaar nagekeken en becijferd. Als dan eind april het werk bij de voorzitter terecht gekomen is, is ook door de ex amenkommissie heel wat werk verzet. De voorzitter heeft dan tot taak alle cijfers op lijsten te verzamelen. Op een speciaal daarvoor belegde vergadering wordt het werk en de cijfers besproken, vooral waar eventueel verschillen zijn in de beoordeling tussen de eerste en tweede corrector. Dan wordt dat werk door drie examinatoren beoordeeld en voor al het werk van alle kandidaten het eindcijfer vastgesteld. Dat het examen niet eenvoudig is, blijkt wel uit het feit dat van de 21 kandidaten er 7 voor het theoretische gedeelte slaagden en nog twee na een herexamen. De herexamens werden op 12 mei te Hilversum gehouden. De overigen zuilen er dus nog weer een jaar tegenaan moeten, als ze het er tenminste nog voor

bovenop klimt, á la Kahlé. Je weet het, eerst mijn enkels, dan mijn kruis, daarna mijn nek en hup er bovenop. Maar wel wachten tot we met zijn vieren liggen." "Oké", antwoordt zij: "Als jij dan maar niet zo snel trekt". Een van hen haalt een zwart boek tevoorschijn. Hij vraagt: "Hé, weet jij nog hoeveel figuren wij woensdag gemaakt hebben?" Ik denk geschrokken: dat kan niet, ze houden het nog bij ook. Of het de gewoonste zaak van de wereld is, antwoordt ze: "Drie, een donut, een diamond en een ster. Dat was toen jij 14 cm had. Nu je het er toch over hebt, we moeten weer eens groeps-P.A. oefenen. Zaterdag zijn er wedstrijden en dan red je het niet met 14 cm." Koortsachtig begin ik na te denken, wat zou P.A. betekenen en zou een donut het proberen waard zijn? Er is maar één manier om erachter te komen en dat is met ze in gesprek te raken. Ik geef het ploegje iets te drinken en begin een gesprek over het weer. Je moet tenslotte ergens over beginnen. Gelukkig blijkt het een goed onderwerp te zijn en iedereen praat met belangstelling mee. Vooral de wind schijnt belangrijk te zijn voor de volgende dag. Ik slik twee keer, verzamel al mijn moed en vraag, waar zij het over hebben. "Ooohh, had je dat niet begrepen!!! Wij doen aan parachutespringen."

Mieke Verhaaff op kunnen brengen. Want het is wel een hele opgave. Dit betreft dan het theoretische gedeelte. Enkele kandidaten hebben inmiddels al het praktische deel achter de rug. Dat houdt o.a. in dat het runnen van het springbedrijf en het lesgeven door een instrukteur worden beoordeeld en dat de kandidaat een ervaren springer is met o.a. nacht- en watersprongen in het logboek. Ondanks het feit dat enkele geslaagden nog aan het praktische gedeelte van het examen moeten voldoen, willen we ze toch vast van harte feliciteren. Het zijn: Boerman, Van der Graaf, Held, Millenaar, Van Rijswijk, Sassen, Spaandonk, Cobben en Fennema. Gelukkig springen de geslaagden verspreid over het gehele land, zodat er evenzoveel verenigingen gefeliciteerd kunnen worden met deze uitbreiding van hun instruktiegroep. Op deze plaats wil ik ook de TC bedanken voor alle moeite die zij heeft gedaan om onze kadergroep uitermate deskundig voor te bereiden op deze krachtmeting. Wim Velthuizen

1982

Scheidsrechters

praktijk konden toepassen. Nou, dat viel wel effe tegen zeg! Terwijl er één para door het luchtruim suist en z'n serie maakt, moet je van alles tegelijk doen: een waar probleem! Te pas en te onpas werden penalties toegekend! Het bleek heel wat moeilijker te zijn dan we dachten. Volgens Joeke gaat het bij deze jurering om "zien en zeggen", hetgeen we wat later in de middag dan ook allemaal grif deden. Zelfs zo dat er zeps (Z) werden uitgedeeld of het gevulde koeken waren! Het laatste wat wij te zien kregen was 16-mans RW. Een vreemde zaak is het als je aan het tellen bent en er ineens 20 of 21 man in de lucht liggen. Deze hallucinatie kwam waarschijnlijk door een overdosis parabacteriën. Niet alleen wij werden erdoor besmet, zelfs de monitors lieten het na verloop van tijd afweten. Als beloning voor ons doorzettingsvermogen reikte Joeke het Judge Logboek uit. Er wordt wel van ons verwacht aanwezig te zijn tijdens de Nationals in juni. Zeer beminde paravrienden: U zij gewaarschuwd! Mocht ik ondanks dit zeer leerzame en interessante weekend niet die parascheidsrechter worden die men misschien verwacht, heb ik één ding héél erg goed geleerd nl: Altijd je springpapieren bij je te hebben!! Joeke, Bert, Hans: erg veel dank voor de uitgebreide informatie, ook namens Angelina - E.N.P.C. Appie - Flevo John - E.N.P.C. S. H. v. Gruythuysen - E.N.P.C.

In de Sportparachutist van 1 januari 1982 stond een oproep voor een cursus Scheidsrechter Parachutespringen. De voorlopige planning was om deze cursus te houden op 13 en 20 maart [l. Uiteindelijk viel de keuze op het weekend van 17 en 18 april. De cursisten werden om 9.30 uur in het K.N.V.B. Sportcentrum te Zeist verwacht. Tot mijn verbazing en waarschijnlijk niet alleen de mijne, waren er slechts 5 geïnteresseerden. Enfin, meer bleken er niet te komen. Na een korte inleiding kon men met de theorie beginnen en met een heerlijk geurende bak troost lieten we het vak "jureren" over ons heen komen. Joeke de Jong startte zijn relaas met PA. Hij begon de hele bak "om te spitten" en in een gigantisch soort pretpark te veranderen. Je hebt nogal wat speeltjes nodig voor een goed functionerende PAwedstrijd! Na Joeke's uiteenzetting blijkt niet iedere bak een "echte bak" te zijn en het wachten is dan ook op de comeba(c)k van de Nederlandse Bak. Wederom werden we daarna voorzien van een lekker bakkie koffie (ook daarin zit verschil!).

maar erg weinig para's zijn die dit onderdeel als hun favoriete beschouwen. Het draaien van series is voor veel aankomend C- en D-brevetters een ware obsessie. Toen de klok 18.30 uur aanwees, werd onze theorie afgesloten en zou de volgende dag besteed worden aan videotraining. De volgende dag werden we om 10.00 uur verwacht bij de P.C.M.C. te Hilversum, alwaar de videobus stond. Onder het genot van een lekker Hilversums bakkie koffie doken we in de hitte gezamenlijk de bus in. We kregen eerst het een en ander te zien van 4-mans RW. Hetgeen we de dag tevoren hadden besproken, moest nu uit de verf komen. Vergezeld van de nodige stopwatches deden wij ons best om de teams datgene te gunnen wat ze ook werkelijk presteerden, c.q. scoorden. Daarna werden wij rond het middaguur getrakteerd op een lunch, ons aangeboden door de P.C.M.C., erg leuk! Joeke haalde na de maaltijd een aantal stijlbanden tevoorschijn, zodat we de theoretische stijlkennis nu ten volle in

Om ongeveer 10.30 uur werd de schrijfstift ter hand genomen door Bert Wijnands (captain nationale 8-man RW). Hij deed een boekje open over de organisatie van het hele paragebeuren. Dit "boekje" zou de resterende dag als een soort rode draad door de cursus heen lopen. Het heet de "Code Sportif" en bevat alle reglementaire para-rompslomp die je je maar bedenken kan. Omstreeks 13.00 uur was Bert klaar en werd er door ons een lunch genuttigd in één van de restaurants. Met frisse moed stortten wij ons daarna tezamen met Hans Luys (Intern. RW Judge) op het Relatief-jureren, een bijzonder boeiend onderwerp en voor aankomend relatievers zéér leerzaam, althans naar mijn mening. Van sets en randoms werd er daarna overgegaan naar een rondje frisdrank en vervolgens verwisselde Joeke ditmaal het bord voor de Stijl-jurering. Stijl schijnt bijzonder moeilijk te beoordelen te zijn daar het om tienden van seconden gaat. Ik heb nooit geweten dat er aan stijl zo ontzettend veel "precisie" vast zit, vandaar ook dat er

OVERZICHT SCHEIDSRECHTERS 1982 Wedstrijdorganisatoren te regelen.

Peter Derksen (FD), Osseweistraat 44a, 3023 DO Rotterdam.

PARACHUTESPRINGEN

dienen zelf kontakt op te nemen met deze mensen om een scheidsrechterscollege

FAI-scheidsrechters: C. A. T. Pellens H. Luys J. de Graaf J. de Jong H. Kuipers

Krijgertje 21, 5683 LB Best Grasbroek 6, 6002 VT Weert Postfach 1326,2148 Zeven (BRD) Nepveulaan 154, 3705 LH Zeist UIenpas 24, 5655 JC Eindhoven

04998- 95201 04950- 38773 094942811736 03404- 50690 040-515040

Nationale scheidsrechters: F. Thijssen R. den Hartog

Jan Truyenstraat 40, 6042 ZH Roermond Iepenlaan 12a, 3203 XE Spijkenisse

0475001880-

Scheidsrechters: C. Heeg J. Testroote H. 't Hart K. van 't Westeinde J. den Hartog K. Verhaar G. Testroote P. Derksen A.Zilhorst S. H. van Gruijthuysen

Tuinstraat 1, 6971 BG Brummen Vlosstraat 12, 5402 LN Uden Steendervalsweg 22, 9436 PM Mantinge A. van Bergenstraat 14, 4811 ST Breda Iepenlaan 12a, 3203 XE Spijkenisse Vaarzenhof 609, 5403 TE Uden Vlosstraat 12, 5402 LN Uden Osseweistraat 44, 3023 DD Rotterdam M. H. Trompweg 151, 3317 BR Dordrecht Mieredikhof 13, 5044 DD Tilburg

057562493 04132- 62190 05935335 076-149458 04132- 11632 04132- 64801 04132- 62190 085-426735 078-181029 013-680259

Coördinator scheidsrechters: Joeke de Jong Coördinator Wim Ernest

15880 11632

03404- 50690

video: Spoorstraat

254, 4702 VR

Roosendaal

01650-

33965

SPORTPARACHUTIST

e-'

ENVvPV Eerste Nederlandse Veren ig i ng_v_a'--n-=-Parachutistenvlieg_e_rs

DE VOUWMACHINE De droom

--I

De Turbo Pilatus Porter Het aan boord gaan van de TURBO PILATUS PORTER vereist voor de vlieger nogal wat klimwerk, maar eenmaal in de stuurstoel heeft hij een goed uitzicht. Op de grond is dit zicht naar voren toe wat beperkt door de extreem lange neus. De besturing is erg konventioneel, namelijk met een stick! Voor de moderne vlieger is dit wat ongewoon, maar eenmaal gewend, is het nog altijd de meest "gevoelige" lJesturing. Dit reeds 21 jaar bestaande model van Pilatus was vroeger uitgerust met een Lycoming zuigermotor van 340 PK. Het huidige ontwerp heeft als krachtbron de bekende Pratt en Whitney PT6A-27 turbo-prop met 550 shaft H.P. (FLAT rated). Het vliegen met deze Turbo-prop versie van Pilatus is werkelijk een sensatie, vooral door de korte start en landing (STOL). Het starten en bedienen van deze motor is vrij eenvoudig. Wel moet men extra letten op de temperatuur van de motor tijdens de start, om een z.g. "hot-start" te voorkomen. Een "hot-start" houdt in, dat het inwendige van de motor verbrandt. Anders dan bij een zuigermotor behoeft niet nauwkeurig te worden geleaned en kan de motor er goed tegen om snel te klimmen en te dalen.

Voor statie lines is er een bevestiging in de romp gemonteerd en aan de zijkant heeft de Pilatus een ruime schuifdeur, die door de vlieger voor de daling kan worden gesloten. Zoals gezegd, is het starten van deze Turbo motor eenvoudig en niet afhankelijk van de buitentemperatuur. Indien de druk en temperatuur O.K. zijn, kunnen 10 SPORTPARACHUTIST

wij naar de startbaan taxiën. Het manouvreren gaat soepel, de besturing zit aan het richtingroer gekoppeld en wordt overgebracht op het staartwiel. Het hoofdlandingsgestel is voorzien van extra grote wielen en er zitten in de poten schokbrekers voor starts en landingen op ruw terrein. Eenmaal bij de startbaan aangekomen, worden de take-offchecks uitgevoerd, flaps 28° en kunnen wij oplijnen. Met gevoel wordt de gashandle geopend (vooral niet te snel) een korte run en we zijn airborn. We klimmen met 75 Kts (ongeveer gelijk aan de Cessna 182) en met een konstante 1250 ft/m zoeft de Pilatus naar hoger sferen. Gewoonlijk wordt er naar het noorden geklommen voor eventuele geluidsoverlast, maar dat is bij dit toestel overbodig, want het is uitgerust met een .Jow noise kit". Daarna wat bochten gemaakt en met verschillende "power settings" geëxperimenteerd. De Pilatus blijkt uitstekende vliegeigenschappen te bezitten. Hij vliegt erg gemakkelijk ondanks de nogal forse afmetingen. Ondanks wat crosswind blijkt de landing een. "piece of cake": vol flaps 65 Kts en zodra de wielen de baan raken, wordt de zaak in reverse gezet en wij staan binnen enkele tientallen meters stil! De brandstof voor deze motor is JET-A 1, veel goedkoper dan benzine en gezonder voor het milieu. De mogelijkheid bestaat zelfs om deze motor eventueel op huisbrandolie te laten draaien! Enkele gegevens die wellicht van belang zijn voor Para's en -vliegers: De Pilatus Turbo Porter neemt normaal 8 Para's mee en is voor een vlucht naar 12.000 Ft in - schrik niet - 15 minuten uit en thuis! Andere vliegtuigen doen er voor dezelfde hoogte twee maal zo lang over! Hopelijk zal het Nationaal Centrum eenmaal over een dergelijk toestel kunnen beschikken. Na dit verhaal hebben leden, donateurs, para's en paravliegers er wellicht belangstelling voor om eens een bezoek te brengen aan de Pilatus fabrieken in Zwitserland. Ik zal u hierover nog berichten. Verder staat er voor leden en donateurs van onze vereniging een bezoek aan Dutch Mil op het programma, F. Surink P.O, Box 12059 - 3001 AZ Rotterdam Telefoon (zaak): 010-374939/379619 Telefoon (privé): 05780-13989

van elke skydiver: je rig in gooien, vouwmethode instellen en twee minuten later je gesloten pack uit een gleuf trekken. Zover zijn we (nog) niet, maar op Elsinore en Perris Valley staan apparaten die als vouwmachine kunnen worden betiteld, Aangezien in de U.S, de leerlingen zelf niet vouwen, wordt dit meestal gedaan door riggers en ervaren springers die zonder geld zitten. In de weekenden is het vooral op Perris dermate druk met leerlingen, dat je met 60 setjes op de plank echt heel hard door moet vouwen om ze springende te houden. In Perris werd dit opgevangen door de vouwmachine en daarnaast een zeer efficiënt systeem om het geval met drie man te runnen.

---.j een trechter

~!i

~111~

Het masjien In plaats van vouwmachine kun je beter spreken van een tlakemachlne. Het hart van het apparaat wordt gevormd door een ventilator en een metalen ring van ongeveer 80 centimeter diameter (zie tekening 1), De chute wordt door een scharnierend deel in de ring geschoven en daarna opgespannen. De skirt bevindt zich nu vlak achter de ring, Wanneer nu de aan de andere kant opgestelde ventilator wordt aangezet, vult de chute zich met lucht, maar niet verder dan de diameter van de ring toelaat. Als je nu de lijn, waar je normaal ook mee begint, over een haak trekt die aan de binnenzijde van de ring bevestigd is, kun je eenvoudig de volgende lijnen naar je toe trekken en in die haak laten vallen, totdat je helemaal rond bent geweest. Na het uitschakelen van de centrifugaal blower zakt de chute keurig gesidepackt op tafel. Een druk op een andere knop laat de haken van de spanplaat d.m.v. een elektromagneet zakken en er kan aan het stuffen van bag worden begonnen.

De bagbak Een aanvullende tijdwinst wordt geboekt door het gebruik van de baqbak. Dit is een staande plastic bak gemonteerd aan het eind van de paktafel. De bag is even groot als de bak (of andersom) en wordt in de bak gestopt, waarna de grom mets aan de ene kant met ha-

.•.... ,

ken worden vastgezet, terwijl aan de andere kant hetzelfde gebeurt met de onderste elastieken (zie tekening 2). Het zigzaggen van de chute is nu een kwestie van seconden geworden. Geen weerbarstig inzakkende bag meer die naar alle kanten over tafel schuift. Het stowen en sluiten, dat hierop volgt, is nog wel handwerk gebleven.

Het systeem in de praktijk Zoals hierboven al verteld, wordt het hele systeem door drie man gerund. Hoe gaat dat in z'n werk? No. 1 ontwart de valschermen naast de paktafel en haakt de toppen aan een haak boven aan de paktafel, één chute wordt aan een haak behorende bij de machine gehaakt en de bag wordt in de bak gespannen. Aan de andere kant wordt aangehaakt aan de spanplaat en licht opgespannen (anders ligt de parachute zo strak op tafel dat hij niet meer kan opblazen). No. 2 kan nu aan de gang met de flakemachine, het stuffen en het stowen. 'Na het stowen legt hij de bag in de container en geeft hem zo aan no. 3, die de static line bevestigt en het pack sluit. Perris werkt nog met het static line assist systeem, Elsinore daarentegen met direct bags in piggybacks met S.O.S. systeem. Inmiddels heeft no. 1 de volgende chute weer opgespannen en ontward, terwijl no. 2 aan het flaken is, enzovoorts. Om het systeem sluitend te laten werken, worden er ongeveer 5 chutes ontward voordat no. 2 gaat flaken. Dit voorkomt dat er stagnatie in de gang van zaken optreedt als no. 1 op moeilijke knopen stuit. Op deze manier kunnen 12 tot 15 T-10's per uur verwerkt worden. Puur theoretisch zou je zonder machine ook een vouwtijd van 8 minuten kunnen halen en dus met drie man een grotere produktie kunnen verwezenlijken. Het punt is, dat je dat misschien een uur volhoudt maar dan toch terugvalt. De beschreven techniek houdt vooral de vermoeidheid tot een minimum beperkt en daarom kan ook het hoge tempo in de californische temperaturen nog gehaald worden (zij het af en toe met moeite). Ron van den Boogaard, met dank aan de Perris Valley packing Crew; Randy Beery, O.B., "Crusty", "Spider" en B.K.

.. NKP

~iL~H

lets om naar

uit te z,en

Precisie telt zwaarder voor uitzending naar WK onder de 12 seconden draaiden, een eis die de sportcommissie stelde voor toelating tot de selektie. Bij de NKP ligt die grens trouwens op 11 seconden. Dus: de over de vier wedstrijden beste vijf precisiespringers, die hun series gemiddeld onder de 11 seconden draaien, gaan naar de WK. Hoewel stijl dus niet zo belangrijk meer is gesteld voor uitzending naar de WK, gingen er toch twee springers naar het belangrijkste stijlcentrum in de wereld, Raeford, Amerika. Het waren Michel Bizot en Henk Nijhuis. Jan de Bruyne zou ook meegaan, maar scheurde zijn enkelbanden tijdens de Nederlandse Militaire Kampioenschappen en moest in het gips. Michel en Henk maakten in twee weken ongeveer 70 sprongen en draaiden tijden tussen 7,5 en 8,5 seconden. Op de NKP zal het wel weer iets hoger zijn, maar toch erg aardig voor Hollandse amateurtjes.

Bij precisie en stijl - de "klassieke onderdelen" - zal het dit jaar nog meer dan andere jaren zinderen van de spanning. En de zenuwen! Daar wordt uiteindelijk bepaald wie er straks begin augustus naar de wereldkampioenschappen precisie en stijl in TjsechoSlowakije gaan. De NKP is de vierde en laatste wedstrijd die meetelt voor de uiteindelijke selektie. De selektie bestaat nu nog uit negen mensen. Het moeten er vijf worden. De negen zijn - in alfabetische volgorde: Michel Bizat, René Bos, Jan de Bruyne, Michael Held, Bram Lasschuijt, Rob van der Linden, Henk Nijhuis, Jan Vijfvinkei en Rein Voskamp. Hoe liggen de kansen? Als wij dit schrijven - 3 juni - is er nog maar één van de vier wedstrijden achter de rug, die in Bruchsal. Dus dat zegt nog niet zo veel. De officiële uitslag heb ik nog niet, maar volgens mijn informatie is van de negen Jan Vijfvinkei op de eerste plaats geëin-

~ ,...

_.·c.'. ~ v~'

foto: Ernst Bode ~~

r~.~ digd (tweede bij die wedstrijd, voorwaar een prestatie van internationale klasse), Nijhuis en Lasschuijt ex aequo als tweede, Bizot als vierde, Voskamp als vijfde, Held en Bos ex aequo als zesde en De Bruyne als achtste. Maar - zoals gezegd - dit zegt nog niet zoveel. (Voor een verslag van deze wedstrijd zie elders in dit blad - red.) Op de NKP zal er wellicht een papier aan de wedstrijdwagen gehangen worden waarop staat hoe de stand na drie van de vier wedstrijden is. Overigens zijn er meer kanshebbers bij precisie, want niet in de selektie zitten twee springers die vorig jaar zeer hoog eindigden, althans wat precisie betreft: Herman Boerman, precisiekampioen 1981 en Richard Meyer, die derde werd. Dat zij niet in de selektie zitten, komt omdat zij vorig jaar hun stijlseries niet

Jan de Bruyne, onze nationale junior Bram Lasschuijt en Rein Voskamp maakten 25 trainingssprongen op het nationale centrum. Kortom, getraind is/wordt er dus. En het zullen wellicht - weer - de zenuwen zijn die de laatste millimeters op de NKP zullen beslechten. Het valt dan ook niet moeilijk te voorspellen dat de precisie een zeer spannende aangelegenheid wordt, met name natuurlijk weer de twee laatste ronden als de deelnemers springen in de omgekeerde volgorde van hun plaatsing op dat moment. Bij stijl zullen Michel Bizot en Henk Nijhuis dankzij hun Amerikaanse training dit jaar hoge ogen gooien, al zal Rob van der Linden zeker ook kanshebber zijn.

Hein Cannegieter SPORTPARACHunST11

De concurrenten Een overzicht van alle teams die deelnemen aan de N.K.P. 1982 met daarin wat meer informatie dan de naam alleen.

Internationale

categorie:

1. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

: WHISKY-RESEARCH (4 personen) : Sjaak Gielen : Ton Annegarn, Riet Becker, Marjan Kahlé : geen : standaard linked : 30d sprongen : eigen jumpsuits, maar aangepast ten opzicht van elkaar : soms te veel : ± 3 pnt gemiddeld : na elke N.K.P. zien we wel weer : Wanneer dit team hun enthousiasme en fanatisme om weet te zetten in clean vliegen (waar zij nu ook de nadruk op leggen), is men in staat om hoog te scoren. Dit team wordt al 2 jaar gecoachd door Sjaak Gielen, ex-teamlid nationale 8-man, vrijeval-filmer en -fotograaf.

2. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

: DE WOLK (4 personen) : Juul Keimpema : Rob Schurink, Peter Levering, Hans de Jager : Parachutistenonderkomen de "WOLK" : standaard linked : ± 8 sprongen : ongewijzigde persoonlijke jumpsuits : lollig - serieus \ : ± 2 pnt gemiddeld : zoveel mogelijk leren : Peter Levering heeft zich bereid verklaard al zijn opgedane ervaringen op wereldkampioenschappen binnen de nationale 8-man over te dragen aan dit team tot aan de N.K.P.'82.

leden sponsor exit training jumpsuit

fanatiek score doel opmerking

5. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

: N'AIT SOEZ'N (4 personen) : Alfons Broekman : Rob Millenaar, Gerrit Molenhuis, Martin Jonkers : geen : standaard linked : ± 30 sprongen : ontworpen en gemaakt door Ton Pohlman : plezier staat no. 1 : 2 pnt gemiddeld : veel leren : Dit team kenmerkt zich vooral in de relaxatie; geen gezeur, geen gemier; een optimale sfeer dus. Misschien is hier de ruime gemiddelde levenservaring debet aan, die al bijna naar de 40 jaren loopt. Ondanks het feit dat plezier bij dit viertal voorop staat, behaalden zij vorig jaar toch maar even de 2e plaats in de B groep met 24 punten.

4. team captain

: RENDEZ-VOUS (4 personen) : Peter Jan Hoogerwerf

12 SPORTPARACHUTIST

: ZzzUT (4 personen) : Rob Aal : Piet Groot, Hans de Boer, René van der Lee : "Was dat maar waar" : standaard linked : ± 150 sprongen : ontwerp Tony Uragollo + op elkaar afgestemd : behoorlijk : 3,5 pnt gemiddeld : na de N.K.P. gewoon doorgaan : Dit team won vorig jaar de eerste prijs in de B groep met 39 punten. Zij trainden met kerst en nieuwjaar in Z-Hill's, Amerika.

6. team captain leden sponsor exit training jumpsuit

3. team captain leden

: Feytus Diepgrond, Wout van Empelen, René Bos : geen : standaard linked : ± 50 sprongen : ontwerp Tony Uragallo, gemaakt door Henny Verhoef (tentenbouwer) met medewerking van Ellen Bussemaker : redelijk : 3 of 4 pnt : N.K.P.'82 + N.K.P.'83 : De jumpsuits geven nog wat problemen, wat in de randoms het meeste opvalt. De sets draait men beter. Dit team neemt voor het eerst deel aan een N.K.P.

fanatiek score doel opmerking

: FOUR F's (5 personen) : Hans Jonkers : Peter Looman, Karel Zee, Rob Greve, Hans Keiler : geen : meerdere, afhankelijk van het eerste figuur : 25 sprongen in huidige samenstelling : Zeer klein, ontworpen door Ton Pohlman op aanwijzing van het hele team (met persoonlijke wensen werd rekening gehouden) en ook door Ton gemaakt. : winnen : 4 of 5 pnt : naar de W.K.'83 : Dit team traint sinds kort op zeer professionele basis, te weten met lucht-video in eigen beheer, zeer vakkundig gemonteerd door Henk Greve. Ook passen zij het roulatiesysteem toe, omdat elk team-lid technisch op hetzelfde niveau zit.

7. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel

: LES OISEAUX (4 personen) : Auke van Agteren : Kees de Bie, Henk Greve, Harry Kleingebbinck : geen : standaard linked : ± 30 sprongen : persoonlijke, maar wel op elkaar afgestemd : redelijk : 3 pnt gemiddeld : afhankelijk van het resultaat: daarna praten over: hoe verder

opmerking

: Wanneer de zon schijnt, springt dit team; wanneer het regent, scheldt men elkaar de huid vol. Dit helpt en is nodig met zo'n kemphaan als Kees. Maar hij schijnt ook een natuurtalent te zijn, zo verzekerde de teamcaptain.

8. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

: SKYLARK (5 personen) : Jan de Poot : Arnold Collenteur, Jan Beumer, Wietze Zijlstra, Jos Wery : Air Enterprises B.V. (dit is Hans Ponsioen) : standaard linked : 25 sprongen : gemaakt en ontworpen door Arnold Collenteur : ja : 6 pnt gemiddeld : eventueel Worldcup in Graz en eventueel W.K.'83 : Dit team is er nog niet helemaal uit hoe ze de N.K.P. zullen gaan verspringen, dus of met een roulatie-systeem of met een duidelijke reserve. Dit team werd vorig jaar eerste op de N.K.P. met 67 pnt en tiende op de W.K.'81 met 64 pnt. Nieuw binnen dit team is Jos Wery (ex.-nationale 8-man).

sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

Nationale

: LADYBIRDS (4 personen) : Ellen Bussemaker : Nathalie Chudiak, Annemiek van Gessel, Mieke Wery : geen : standaard linked : totaal ± 90 sprongen, dit jaar ± 10 : ontwerp Tony Uragollo, op elkaar afgestemd en gemaakt door Henny Verhoef. : gezellig, maar wel serieus : ± 2 pnt : zo goed mogelijk samen springen : De mobiliteit, die hoog in hun vaandel staat, speelt hun wel eens parten een volledig team bij elkaar te krijgen voor een training. Mede daardoor dit jaar weinig trainingssprongen en waarschijnlijk ook geen roulatie-systeem op de N.K.P. Ondanks het feit dat ze slechts één maand gelegenheid hebben de nieuwe overalls te testen, storten ze zich dit jaar op de internationale categorie!

categorie

(4 personen)

1. team captain leden sponsor exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

2. team captain leden sponsor exit training jumpsuit score doel opmerking

: FALL-OUT (4 personen) : Bob Kaal : Frans Bax, Willard Jansen, Henk van den Berg : geen : verschillende linked : ± 30 sprongen : persoonlijke, op elkaar afgestemd : ± 4 pnt : In de B groep de N.K.P.'82 winnen : De leden van dit team waren eigenlijk de laatste loslopende springers die graag de N.K.P. mee wilden springen en elkaar gelukkig op het laatste moment nog tegenkwamen. Een duidelijk gelegenheidsteam dus, waarbij de randoms weinig problemen geven; aan de sets wordt hard gewerkt. De captain van het team is een zeer verdienstelijke vrije-val-videoman en -fotograaf, die steeds beter wordt. Hopelijk vindt hij nog tijd om tijdens de Nationals z'n camera te laten ratelen.

9. team captain leden

support heel erg zal waarderen. De captain van dit team maakte voorheen deel uit van de Ladybirds, de andere drie springen voor het eerst een N.K.P.

: TIGHT-FLIGHT : Ingrid Zoetmulder : Ad de Jong, Marco Klunder, Wouter Konijnenburg : geen : standaard linked : ± 20 sprongen : persoonlijke, niet aangepast : ja : 2 of 3 pnt : 1 jaar met elkaar springen (tot en met december 1982) : Een vreselijk enthousiast team dat veel wil opsteken van deze Nationals en dus uw

team captain leden sponser exit training jumpsuit fanatiek score doel opmerking

: TOM-POESJES : Tom Roodenburg : Edwin van Buel, Manuel van den Kamp, Frank Spruit : geen : los : ± 20 sprongen : persoonlijke, niet aangepast : ja/nee, afhankelijk van geld en dat is er niet, dus: nee : 1 pnt : zoveel mogelijk leren : In maart is dit team gestart. Twee leden putten uit het Waldifonds: Edwin en Manuel. Verder waren er nog een aantal problemen op te lossen voordat dit team zich in kon schrijven. Drie leden hadden het B-brevet, de vierde een C-brevet en men hing aan een P.C. Inmiddels is de situatie veranderd. Twee man hebben een D-brevet, één man een C-brevet en de vierde een springvergunning. Knap hoor en proficiat. En iedereen hangt aan een matras!! (lust je nog peultjes?)

In de hoop dat er nog meer teams mee zullen doen (waar op dit moment nog geen informatie over is), wens ik iedereen een spannende en sportieve N.K.P.'82 toe. Tot slot nog even koffie-dik-kijken" naar aanleiding van een enquête-onderzoek gehouden door het bekende bureau van de firma H.KNIPO: Internationaal 1. SKYLARK 2. FOUR F's 3. ZzzUT 4. RENDEZ-VOUS 5. WHISKY-RESEARCH 6. LES OISEAUX Veel succes!

62 45 35 34 30 29

pnt pnt pnt pnt pnt pnt

7. DE WOLK 8. N'AIT SOEZ'N 9. LADYBIRDS Nationaal 1. FALL-OUT 2. TIGHT-FLIGHT 3. TOM-POESJES

20 pnt 19 pnt 15 pnt 40 pnt 25 pnt 10 pnt

HANS KELLER

SPORTPARACHunST13

Hoe is de SPORTPARACHUTIST ontstaan, wat was en is de bedoeling van dit twee-maandelijks tijdschrift van de Afdeling Parachutespringen van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart? Op deze vragen hopen wij u een antwoord te geven. Voorgeschiedenis In de tijd dat de Eerste Nederlandse Pao rachutisten Club nog de enige paravereniging in ons land was, bestond er behoefte om met elkaar te kommuniceren door middel van een op onregelmatige tijden verschijnend mededelingenstencil (later uitgevoerd in offset). Een aantal verenigingen sloten zich in de loop der tijd aan bij Afdeling Parachutespringen van de KNVvL en uiteindelijk verscheen het ENPC-vlugschrift in drukvorm bij de eerste zes. Totaal zo'n twaalf pagina's per oplage. Ondanks alle goede bedoelingen met een onregelmatige verschijningsfrekwentie. Distributie geschiedde door de verenigingen. De drukkosten werden verdeeld over de verenigingen naar rato van het aantal leden. Voor een redakteur toch wel een gemakkelijke klus, ondanks het feit dat het moeilijk was om een en ander representatief in elkaar te zetten. Ingezonden stukken bestonden vaak uit persoonlijke discussies tussen een bestuurslid en een lid. Men zal kunnen begrijpen dat een periodiek echter niet bestemd is om onderlinge vetes uit te vechten. Het onststaan van "Sportparachutist " Na jarenlang geen kommunikatiemiddelen ter beschikking te hebben gehad en mede door drastische wijzigingen in het Afdelingsbestuur, ontstond er op een gegeven moment toch weer behoefte aan meer en betere onderlinge kommunikatie. Overbrenging van nieuws en kennis was en is erg belangrijk voor alle para-sporters. En dan is er in eerste instantie maar één mogelijkheid om alle leden te bereiken ... een gezamenlijk uit te geven periodiek. Er zijn altijd zaken die voor iedereen van belang zijn. Aanvankelijk werd in stencilvorm gestart met "Swing through the air" twee edities. Het enthousiasme kwam, de belangstelling was reeds aanwezig 14 SPORTPARACHUTIST

en er waren leden die zich hiervoor wilden inzetten. De beslissing werd genomen om te beginnen met een algemeen landelijk kommunikatiemiddel. Lange tijd werd gezocht naar een indrukwekkende naam, een naam die niet alleen duidelijk was maar die ook goed over zou komen bij de buitenwacht. Wat men wilde, was een goede maar niet mis te verstane naam, waarin benadrukt werd dat de parasport een SPORT is en dat het om PARACHUTESPRINGEN ging. Er werd besloten om er SPORTPARACHUTIST van te maken. Een weinig originele, misschien geen mooie, maar wel een begrijpelijke naam. Een start zonder enige ervaring kan voor- en nadelen opleveren. Al doende leert men. Foto's zonder onderschrift gaven nogal eens problemen. Een gedachtenfout: ondergetekende kende de leden, echter - je moet ook rekening houden met de lezers die die leden NIET kennen. Je levert foto's in bij een drukkerij. Je verwacht dat de drukkerij wel zal weten hoe de foto gepubliceerd moet worden. Het blad komt uit en de foto staat op zijn kop! Je ziet alles vanuit je eigen gezichtspunt en verwacht dat iedereen het wel zo zal zien. Helaas! Bij de verzending (in het begin) grote problemen: ... alle ledenlijsten che-

cken (of men wel of niet de kontributie had betaald); ... alle enveloppen met de hand schrijven; ... elk postcodenummer (oude systeem) op de enveloppe bijschrijven; ... alle tijdschriften instoppen; ... alle enveloppen sorteren op postcodenummers; ... de hele zending vanuit de flat naar beneden brengen en bezorgen op een distrikspostkantoor. De "bijverschijnselen" leverden vaak de problemen op en waren het meest arbeidsintensief. Nu ontvangt de KNVvL alle enveloppen geadresseerd en gesorteerd op postcodenummers. Het instoppen is echter nog steeds HANDWERK. (Woont u in Den Haag of omgeving? Michel Bizot zal uw assistentie eens per twee maanden zeer op prijs stellen.) Het "doel" van de uitgave van "Sportparachutist' , Je kunt vaak en veel praten en schrijven over de noodzakelijkheid van het uitgeven van een eigen periodiek. Is het te verantwoorden, is het financieel haalbaar, is het interessant genoeg? Er is maar één antwoord mogelijk: JA. Uit oogpunt van de geschiedenis van de nationale para-sport is het erg belangrijk dat alle feiten zoveel mogelijk centraal geregistreerd en ook gepubliceerd worden. Over vele jaren zal men ons daar dankbaar voor zijn ... In- en externe kontakten zijn van groot belang, de SPORTPARACHUTIST heeft hierbij een wezenlijke taak. Deze kontakten kunnen leiden tot wederzijds begrip tussen de leden en hun verenigingen, de verenigingen en hun organisatie en de organisatie en de officiële instanties. Informatie en kommunikatie tussen wel en niet meer springende ledenis ook van erg groot belang. De mensen die nu .. wellicht niet meer springen, zijn de pioniers van gisteren. De sportspringers van heden zijn de organisatoren van vandaag en morgen. Vandaar dat een gevarieerde inhoud kan en zal moeten bijdragen tot de instandhouding van alles wat maar met het parachutespringen als SPORT te maken heeft. Wedstrijdverslagen en vooral rubrieken

als "Cone-Lock", "Hein in gesprek met ... ", enz. worden bijzonder gewaardeerd. Nieuws op het gebied van instruktie is erg belangrijk. Echter ook algemene rubrieken met allerlei nieuws en informatie vormen met name voor de achterban de belangstelling voor ons blad. Dit "item" mag zeer zeker niet worden ondergewaardeerd. De samenstelling van een editie levert weleens problemen op. Je moet rekening houden met vele faktoren. Is een artikel te verantwoorden? Is een artikel niet kwetsend? Kom je niet in konflikten met wie dan ook? Heb je echter de tijd om alles goed te kunnen voorbereiden en door te spreken, dient aan zulke vragen zeker aandacht besteed te worden. Vooral in het verleden kwam daar door tijdgebrek soms weinig van. Een aantal leden is daarom nog wel eens boos geweest. Dus: géén onwil, maar tijdgebrek! Een regelmatige verschijning is een vereiste. Voor zover mij bekend, zijn hierover tot heden toe weinig problemen ontstaan.

Verzending

in de beginjaren

Uitgaven In juni 1972 werd begonnen met twee edities van SWING THROUGH THE AIR. Daarna volgden 708 pagina's (voorplaten zwart/wit) en 570 pagina's (voorplaat in kleur). Totaal 1278 pagina's para-informatie. Vanaf jaargang 5, nummer 6, werd begonnen met de uitgifte van het blad met de voorpagina in kleur. Uiteraard zijn er edities die minder geslaagd zijn. Wij zijn met ons allen mensen, die de ene dag beter funktioneren dan de andere. Maar we blijven doorgaan ...

Terugblik Al bladerend door de 1278 pagina's kom je veel namen tegen. Je ziet ook veel foto's. Van mensen die er niet meer zijn en die vaak wel hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het Sportparachutespringen. Van mensen, die gewoon gestopt zijn met enthousiaste aktiviteiten voor deze sport. Ook kom je namen tegen die vanaf het begin nog steeds "doorstomen". Aan de ene kant erg gelukkig. Aan de andere kant een beetje jammer. Deze mensen zullen binnenkort "opgevolgd" MOETEN worden. Maar, door wie? Goede springers en ervaren instrukteurs zijn er genoeg. Aan ervaren organisatoren mankeert het nog wel eens. Namen te noemen van die mensen die hebben bijgedragen tot de oprichting, de instandhouding en de verdere ontwikkeling van de Sportparachutist durf ik helaas niet. Reden: het zijn er te veel en die ene wordt altijd vergeten! Toekomst In het jaar 2000 en misschien nog vele jaren daarna zal men ons nog dankbaar

foto: Karst Sikkens

zijn voor een initiatief. Veel zal dan beschreven zijn. De REDAKTIE NIEUWE STIJL wordt bij deze veel geluk en technisch, sportief en vooral redaktioneel inzicht toegewenst. Veel succes, zorg voor gevarieerde uitgaven ... én iedereen zal u dankbaar zijn voor de opoffering van uw vrije tijd voor het gezamenlijk doel: "Een Sportparachutist van kwaliteit" en een optimaal sportief en gezond paravolkje in ons land. Karst Sikkens

Angst-vall ig; parapsychologisch onderzoek Parachutespringen is iets, dat niet iedereen ambieert. Sommige mensen zouden zich er voor geen goud aan wagen, anderen trekt het zeer aan. Waarom trekt het deze mensen zo aan? Komt het door hun opvoeding, hebben zij bepaalde persoonlijkheidskenmerken, is het misschien biologisch bepaald, onderscheidt dit soort mensen zich ook in andere gedragingen en zo ja, tot welke implicaties kan dit leiden? Dit zijn in het kort de onderwerpen waar drie expsychologie studenten zich mee bezig hebben gehouden. Hieronder volgt een klein stukje van wat zij tijdens hun literatuurstudie hebben gevonden. Met behulp van een persoonlijkheidsvragenlijst, de in Minnesota ontwikkelde Multiple Personality Inventory (MMPI), werden een aantal persoonlijkheidskenmerken van parachutisten vergeleken met die van niet-parachutisten. Negen kenmerken kwamen daarbij naar voren als karakteristiek voor para's: 1. Relatief vrij van angsten, fobieën en depressies. Geen indicaties voor psychotische processen. 2. Openheid, geen starre afweermechanismen. 3. Minder geremd, impulsiever dan mensen in het algemeen, niet zo gebonden aan sociale dwang of conventies. 4. Verwerpen van traditionele religieuze overtuigingen. 5. Positief gericht denken en grote mate van zelfvertrouwen; de parachutist experimenteert graag en probeert graag nieuwe dingen uit. 6. Gericht op handelen, impulsief, sterke neiging tot handelen en tot fysieke activiteit; para's proberen dan ook op te lossen door fysieke activiteit en handelen dan vaak impulsief. 7. Hedonisme, plezier zoekend en risico-nemend gedrag; allereerst gemotiveerd door het najagen van plezier en het vermijden van ongemak; sensuele gratificatie is erg belangrijk. Velen zijn betrokken (geweest) bij ongewone sexuele activiteiten, het doen van risicovolle dingen voor de "thrill" (sensatie), of overmatig alcoholgebruik. Zij zoeken directe bevrediging bij doelen op korte termijn. 8. Sociaal gedrag en extraversie. Het zijn zeer sociale mensen, erg extravert, ze leggen makkelijk contacten, zij het dat deze contacten vaak oppervlakkig zijn. Lees verder op pagina 25

SPORTPARACHUTIST

CRW-W

theorie over de jong-=-st-=----=e'---tak van de p-arasp--=-o-"---'rt=---

Het artikel, dat wij u nu aanbieden, betekent een belangrijke stap voorwaarts in de Nederlandse springwereld. Het is namelijk afkomstig van een Nederlandse expert op CRW-gebied, die bovendien van Texel komt! Dat is nog nooit vertoond. Paracentrum Texel en de springers, die het voortbracht, werden in het verleden door menigeen verguisd. Maar de harde werkelijkheid is dat het centrum de overige dropzones ver voor ligt op bepaalde gebieden. Dat geldt in ieder geval voor CRW. Zo werd op 18 april jl. bijvoorbeeld weer een rekord gevestigd op Texel: een nonaplane (negenman). Belangrijke mensen in de eiland-ontwikkelingen zijn in ieder geval de "broertjes Woerlee": Simon en Ernst. Ernst is degene die dit artikel geschreven heeft als CRW-wegwijzer; hij heeft het ook als zodanig uitgegeven. Ernst is leerlingvlieger aan de Rijksluchtvaartschool in Eelde. Hij begon in 1979 met springen samen met z'n broer. Tegelijkertijd gingen de twee in de "Kievit" werken (het beroemde paraonderkomen van Texel). Ernst heeft nu zo'n 600 sprongen, waarvan 250 met CRW. In oktober organiseerde hij de eerste Nederlandse 8 man stack. Met zijn team "The Mafia Brothers" maakte hij ook al een viermans diamond en een triple-side-plane. -

uit I could do it again, knowing what I know now!" Imagine how much easier it would be to go back through high school or a first jumpcourse if na one knew you had already done it once. Now we have a chance to do just that. Learning canopy relative work is like learning freefall RW all over again, only in slow motion this time. - Roger Huil En zo is het! leder van ons die bij het vrije-val relatiefspringen betrokken is, heeft de periode gehad (of heeft deze noqsteeds) waarin hij of zij veel nieuwe dingen leerde en die handen vol geld kostte. Elke nieuwe techniek die je leerde, was een stap dichter bij datgene waar je van droomde: volledige controle over je lichaam in vrije-val; zo vrij als een vogel. Canopy Relative Work (CRW) is precies vrije-val RW. Alle elementen zijn aanwezig. CRW is slow-motion vrije-val RW. De tijd die je in seconden te kort komt om een formatie in vrije-val compleet te maken, kom je bij CRW tekort in minuten. Deze overeenkomst is een groot voordeel bij het- leren van koepel-relatiefspringen. Toch komen bij het CRW nog heel wat meer dingen om de hoek kijken die zeker niet onderschat mogen worden. Vooral omdat het CRW een jonge tak van de parasport en volop in ontwikkeling is, is er nog maar weinig over ge16 SPORTPARACHUTIST

ERNST WOERLEE

schreven. In de Nederlandse taal is er bar weinig over CRW geschreven, vandaar dat het hoog tijd wordt dat er iets concreets op papier komt te staan. Springers die ervaring hebben met square-vliegen en geĂŻnteresseerd zijn in CRW kunnen daar weinig Nederlandse lektuur over vinden. Alles moet mondeling worden doorverteld en dan moet je toevallig iemand treffen die er alles van afweet. De opzet van deze trainingsgids is je de theoretische basis van het CRW te Ieren. De rest moet je, zoals bij alles in de springsport, leren door zelfdoen. Veel sprongen maken en je er serieus voor inzetten. Je leert slow-motion RW met de unieke mogelijkheid om tijdens je sprong mondeling contact te houden. CRW ontwikkelt zich de laatste jaren ook in Europa erg snel. Steeds meer springers doen ervaring op met CRW. Je kan je sprong nu optimaal benutten. Na de vrije-val heb je nog een paar minuten waarbij je adrenalineproduktie doorgaat, voor geen cent meer!

CRW in

vog=e::....;:lv...:...;lu::....:c::...:.h.:...=t

CRW begon in 1975 aan de oost-kust van de Verenigde Staten. Twee jaar lang werd er op dit gebied voorzichtig gepionierd. Dit gebeurde altijd met twee man. De volgende stap was het vormen van een 3-stack. Het Amerikaanse KnowSense Team maakten op 15 juni 1977

hun eerste 3-stack. Het belang van deze stack gaf een geheel nieuw concept in CRW, namelijk het aandocken van beneden en van achteren. In de vier daarop volgende maanden bouwden het Know-Sense Team een 4-, 5-, verscheidene 6- en een 7-stack. De basis voor de opbouw van grote stacks was hiermee gelegd. Een van de grootste moeilijkheden bij het bouwen van grote stacks was het probleem "slingeren". Maar door ervaring kreeg men langzamerhand door hoĂŠ men grote stacks moest vliegen. In oktober 1977 was het zover. De eerste 8-stack werd gevlogen door het Know-Sense Team. 1978 werd het jaar van de 8-stacks. Er werd in dit jaar zelfs een 9-stack gebouwd. CRW was inmiddels ook "overgewaaid" naar Europa. In 1978 maakten acht Belgen de eerste 8-stack buiten de States. In november, ruim een jaar na de eerste 8-stack werd de eerste octoplane gebouwd. 20 maanden na de eerste 8-stack werd er ook een 10-stack en zelfs een 12-stack geformeerd! Planes bleek beter te vliegen dan stacks en eind 1980 werd er weer een wereldrecord verbroken: een 14-plane. In 1980 en 1981 werden er nu ook regelmatig andere figuren gevlogen zoals handplanes en diamonds. Er werd zelfs een Double-Diamond gemaakt; een 9-mans diamond kon net niet gecompleteerd worden. Het wereldrecord is thans een 17-plane! Hoe lang zal dit record blijven bestaan?

--1

Vliegtheorie

van de sguare

De Ram Air Canopy ontwikkelt lift die hij te danken heeft aan zijn voorwaartse snelheid door de lucht. De glijhoek van de canopy wordt bepaald door: - De relatieve lengte van de suspensionlines onderling d.w.z. de lijnen

aan de voorkant van de koepel zijn korter dan de lijnen aan de achterkant. - Het hanggewicht van het lichaam. De daalsnelheid en de voorwaartse snelheid van de koepel, neemt toe naarmate het gewicht van de springer groter wordt. Door deze faktoren is de vleugeIvormige koepel gedwongen net zo door de lucht te glijden als een (zweef)-vliegtuig in de daalvlucht. De voorkant van de square is onderverdeeld in cellen. Of het er nu vijf, zeven of zelfs meer zijn, de luchtstroom gedraagt zich op dezelfde manier. Als de cellen geheel gevuld zijn met lucht ontstaat er aan de voorkant van de koepel een stagnatiepunt, d.w.z. voor de koepel wordt een bepaalde hoeveelheid lucht verder gedrukt en vormt een kunstmatig front. De relatieve luchtstroom wordt boven en onder de canopy afgebogen door de brandpuntsafstand van de stilstaande lucht. De canopyweerstand is de enige kracht die de voorwaartse beweging vertraagt en dit doet zich voor bij de staart van de square. Dit is de reden waarom we turbulente lucht achter de square krijgen. Als we de remmen gebruiken, wordt de achterkant van de square omlaag getrokken, waardoor er extra weerstand wordt opgebouwd en de koepel voorwaartse snelheid verliest. Als volle remmen worden gebruikt, houdt de koepel op lift te ontwikkelen doordat de voorwaartse snelheid sterk gereduceerd is. Het resultaat is dat de koepel vrijwel alleen nog verticale snelheid heeft en deze daalsnelheid neemt toe. We kennen dit verschijnsel als de "stall". Wat je je moet realiseren, is dat het principe van de Ram Air Canopies berust op luchtsnelheid en niet op grondsnelheid, d.w.z. met veel wind kan de canopy achteruit lopen ten opzichte van de grond, maar de luchtsnelheid van de canopy blijft ca. 25 m.p.h. voorwaarts, waardoor de canopy nooit zomaar dichtslaat. Deze gegevens over de square zijn belangrijk teneinde het koepelrelatiefspringen te kunnen beoefenen. Je kan je niet veroorloven er bang voor te zijn! Jij hebt immers de touwtjes in handen. Je moet de koepel volledig onder controle hebben. De dingen die je nu gaat doen, zijn geheel tegen de richtlijnen in die je als beginnend parachutist hebt meegekregen.

Materiaal Sinds het bestaan van CRW is er op dit gebied veel gebeurd, vooral voor wat betreft techniek en materiaal. In de loop der tijd zijn er dan ook enkele punten naar voren gekomen die sterk worden aangeraden of afgeraden. De volgende zijn gevaarlijk en worden dan ook afge-

raden om te gebruiken: - Capewells. Een single-point-release is essentieel. - Borst-reserve. Te omvangrijk en belemmert zo het gezichtsveld naar beneden. Bovendien blijft er gemakkelijk iets aan hangen. - Camera's. Tenzij de springer genoeg CRWervaring heeft. - Harde stuurtoggles. Deze slaan gemakkelijk om het bovenste gedeelte van de suspensionlines onder de onderkant van de dockende canopy. - Reefing-systemen. Er zijn ook accessoires die juist sterk worden aanbevolen met betrekking tot het verhogen van de veiligheid: - Scherp mes. Makkelijk bereikbaar voor snel gebruik (liefst een hook-knife). - Handschoenen en hoge schoenen of sportschoenen met dikke hoge kousen 1). - Overall, trainingspak of overeenkomstige samenstelling van kledij zonder eventuele uitsteeksels waaraan men kan blijven hangen 1). - Helm zonder oorbedekking of een hoofdbedekking die het horen in ieder geval goed mogelijk maakt. Bescherming tegen het schroeien

van de huid door contact met de nylonlijnen (vooral bij "planing"). Door de volgende modificaties aan je koepel te verrichten, wordt de veiligheid ook verhoogd: - Crossport venting. Verkleint de mogelijkheid dat je koepel dichtslaat en versnelt de heropening. - Vervang het "V"-verbindings bridle cord door een single-point aan de middelste cel. - Soft-toggles. - Knoop bandjes tussen de connectorlinks van de front en back risers. Om je voeten onder te steken bij het maken van "planes"; vooral bij grote plan es noodzakelijk. (lengte: 20 tot 30 cm). - Je kan de twee centreline cascades verwijderen als je deze hebt. Dit vergemakkelijkt en versnelt "planing". - Front riser toggles. Voor snel hoogteverlies. - Eventueel trim tabs. N.B. Zorg dat je beenbanden gelijk zitten (canopy trim).

Basis techniek C. R. W. Het plannen van de CRW-sp-rong

---1

Er zijn twee basis formaties bij het CRW: -stacks en -planes. Bij de stacks is de bovenste springer in contact met de canopy van de onderste springer. Vanuit deze positie is het eenvoudig een plane te maken. De onderste springer remt rustig en de topman werkt zich via de centre lines van de onderste man naar beneden. Een plane is een stabiele re formatie, omdat er meer punten van contact tussen de twee canopies zijn. Beslis voordat je omhoog gaat of je een stack wilt houden of dat je een plane wilt maken. Communicatie tussen de twee springers is erg belangrijk. Blijf met elkaar praten, zodat je van elkaar weet waar je mee bezig bent. Houd je medespringer constant op de hoogte van de handelingen die je verricht. Er zijn een aantal vaste termen die je bij het koepelrelatieven gebruikt. "Rechts" en "Links" spreken voor zich. "Laten vliegen" betekent dat je je square voluit moet laten lopen, dus je stuur-stoggles volledig oplaten. "Remmen" houdt in dat je de toggles dieper in moet trekken. Je canopy zal snelheid verliezen en meer lift krijgen. Je zakt dan minder snel en komt t.o.v. je medespringer omhoog. "Vasthouden" en "Loslaten" worden gebruikt bij situaties met dichtslaande koepels en verwarringen. Meer hierover bij de noodprocedures. "Breken" wordt gebruikt als je de formatie landt. Alle handelingen moeten langzaam worden uitgevoerd! SPORTPARACHUTIST

De square types die worden gebruikt, vormen een belangrijke factor. Als een vijf-cel en een zeven-cel worden gebruikt, dan is het over het algemeen makkelijker wanneer de zeven-cel onder gaat. Als overeenkomstige canopies worden gebruikt (twee vijf-cellen of twee zeven-cellen), dan kan de zwaarste figuur beter boven. Daalsnelheden zullen verschillen van springer tot springer, dus het kan voorkomen dat je wat moet experimenteren om de meest geschikte posities te vinden. De weersomstandigheden moeten altijd in overweging worden genomen. Je moet nooit koepelrelatieven bij erg harde wind of bij rukwinden. Je moet voorkomen dat je door wolken of nabij wolken vliegt. Er zijn canopy-formaties letterlijk aan flarden gevlogen, doordat er te dicht bij wolken (turbulentie) werd gevlogen. De piloot kan je veel over de bovenwinden vertellen! De exitvolgorde voor het basis-werk zal als volgt zijn: eerst de stackpilot (base), dan de pin, etc. Indien nodig kan je deze volgorde later altijd veranderen. Je moet bij de exit minstens één seconde tussenruimte houden. Maak twee à drie seconden vrije-val voordat je trekt, zodat je zeker vrij van de staart van het vliegtuig bent en stabiel ligt. Als je opent, zorg dan dat je gelijk volledige contröle over je koepel hebt en weet waar de anderen zijn. Misschien is er iemand met stuurproblemen! Als het weer het toelaat en je kan omhoog voor een CRW-sprong, brief de sprong dan goed. De briefing en de debriefing gaan op dezelfde manier als bij vrije-val RW. - Wie zijn bij de sprong betrokken en wie heeft welke positie? (denk aan het gewicht van de springer, zijn ervaring en aan het type parachute) - Manier van exit en de volgorde (kan belangrijk zijn m.b.t. het type vliegtuig) - Methode van docken. Er zijn twee manieren om een Base! Pin te maken: (1) "Side docking method" (2) .Dockinq from below" - Landingen. Land je de formatie in z'n geheel of ga je hem opbreken en hoe? - Noodprocedures.

De begino~=z=e-,--t -------1 Zodra je geopend bent en vliegt, bepaal dan gelijk waar je medespringers hangen. De base en de pin zouden dicht genoeg bij elkaar moeten zijn om naar een centraal punt toe te vliegen, waar ze kunnen opzetten voor de dock. Het is het beste om tegen de wind in op te bouwen. Als een chute een langzame opening heeft, heb je gelijk een aanzienlijk verschil in hoogte. De hoger hangende 18 SPORTPARACHUTIST

springer kan het beste "front riser flying" gebruiken om snel bij de lager hangende springer te komen. Door de beide front risers naar beneden te trekken, krijg je zowel een grotere daalsnelheid als een grotere voorwaartse snelheid. Je kunt met je front risers net zo sturen als met je back risers. Als je één front riser intrekt, zal je een snelle spiraaiturn maken waarbij je aanzienlijk veel hoogte verliest. Om de front riserturn te stoppen, moet je je riser langzaam laten opkomen; laat je'm in één keer schieten dan je in een hevige slingerbeweging. Het is aan te raden om front riser flying te oefenen voordat je het bij CRW in praktijk brengt. Maak nooit in de buurt van een medespringer radicale front riser bewegingen. Onthoud: "Smooth is tast".

Hierdoor ondervindt no. ts canopy een geringe deining naar voren. Dit helpt voorkomen dat no. 2's canopy om het lichaam van no. 1 slaat. Als de pilot niet precies in het midden zit, is het de taak van de pin om aanwijzingen te geven, zoals "Links" of "Rechts". De pilot moet zich dan met zijn handen langs de canopyrand naar het midden werken. Je hebt de beste grip met je handen, als je je vingers om de bovenrand van de cel legt. Je handpalm ligt dan op de bovenkant van de canopy. Eenmaal bij de middelste cel aangekomen, moet de pilot zijn beide benen tussen de centrelines doorsteken, zijn tenen naar buiten richten en zijn voeten om de lijnen heen slaan.

v --- \)

Het aandoeken Na het opzetten wordt het tijd om aan te docken. Alle stuurcorrecties moeten van nu af aan rustig en gecontroleerd gebeuren. Niet meer dan 10% stuurcorrecties aan de toggles of risers geven. Je moet je canopy vooruit vliegen. Begin al met het stoppen van een draai, voordat je bij het punt bent waar je wilt zijn. Vlieg met je benen gekruist; dit verminderd zwengelen. Grijp nooit vast aan staartdelen, bridle lines of pilot chutes. Grijp niets vast als een canopy snel zijwaarts langs je heenschuift. Draai niet met je lichaam heen en weer om te kijken naar een springer die aan het aandocken is. Houd je lichaam zo recht mogelijk en draai alleen met je hoofd. Vlieg nooit voor een canopy formatie langs; je canopy-burble kan grote moeilijkheden veroorzaken!

(0) (C")

<:&

(C)

,, \,

9b I

(8)

eb eb

(A)

"Side Docking Methad"

Side Dockin

Method

Deze methode wordt gebruikt als twee canopies dezelfde voorwaartse- en dezelfde daalsnelheid hebben. (A) Zodra je naast elkaar op dezelfde hoogte hebt opgezet (± 5 meter van elkaar), zegt de pilot (no. 1) tegen de pin (no. 2) dat hij moet indraaien. (B) Als no. 2 langzaam naar no. 1 toedraait, dan zal no. 2 ietwat achter no. 1 uitkomen. De canopies zouden op dezelfde hoogte moeten blijven. (C') Als no. 1 de buitenste cel van no. 2 voorbij gaat, moet hij dezelfde richting indraaien als no. 2. (C") Terwijl no. 1 zijn draai maakt, moet hij tegelijkertijd langzaam beginnen te remmen (meer dan 50% remmen zal niet nodig zijn). Hierdoor komt no. 1 t.o.v. no. 2 wat omhoog en zijn voorwaartse snelheid neemt af. (D) No. 2 kan nu rustig zijn middelste cel op no. 1 richten. Als ze elkaar dicht genoeg genaderd zijn, moet no. 1 zijn stuur-toggles loslaten en de canopy van no. 2 met twee handen vastpakken.

Docking From Below Als je canopies gebruikt die grote verschillen vertonen in lift (zoals een 5-cel en een 7-cel), dan is het vrij eenvoudig om van onderen aan te docken. Het is dezelfde manier van docken die je gebruikt wanneer je derde of later bent. Bij deze methode moet je iets achter de pilot en ± 5-7 meter eronder opzetten. De pilot houdt z'n canopy op heading en houdt hem iets in de remmen (10% 25% max.). Dit zorgt ervoor dat de bovenste man iets aan voorwaartse snelheid verliest, zonder dat hij lift van betekenis ondervindt. Mocht het nodig zijn dan heeft hij nu ook de mogelijkheid, om zijn voorwaartse snelheid weer te vergroten. De aanvalshoek zal variëren van persoon tot persoon. De algemene regel voor de "aggressor" is om het backpack van zijn voorganger (of base) in één lijn te houden met de onderrand van zijn middelste cel. De onderste springer moet nu gaan remmen, waar-

door hij naar de bovenste springer opfloat. Wanneer jij degene bent die moet aandoeken en je krijgt het hoofd en de risers van je voorganger in zicht, betekent dit dat je te snel omhoog komt en/of te langzaam vliegt. Je moet nu minder remmen geven en je ideale aanvalshoek zien terug te krijgen. Het tegenovergestelde kan ook gebeuren. Je verliest je doel uit het oog. Je vliegt nu te snel en/of float niet genoeg. Om dit te corrigeren moet je meer remmen geven.

Als je deze manier van aandoeken vaak genoeg gedaan hebt, zal je merken dat

je steeds beter in staat bent om gelijk goed op te zetten en met een minimum aan correcties kunt aandoekt. Zorg er wel voor dat je zo docked, dat je je canopy op de hoogte van de schouderbladen tegen de' springer aanvliegt. Als je lager zit kan de springer er niet bij. Zorg dat je zachtjes doekt, liefst met de centre-cel en recht van achteren. Elke andere methode of deel van je canopy, kan zwiepen of het dichtslaan van je koepel veroorzaken. Zorg ervoor, zeker als je je doel al dicht bent genaderd, dat je de benen van je voorganger nooit uit het oog verliest. Dit kan drastische consequenties met zich meebrengen. Je kan je canopy om hem heenvouwen. Mocht je hem toch uit het oog verliezen, maak dan een snelle front riserturn en begin met een nieuwe aanval. Ook als je te snel nadert, dwing jezelf om weg te draaien en opnieuw te beginnen. Denk niet dat je jezelf uit elke situatie kan redden. De ene keer lukt het wel, de andere keer niet! Begin ge-

Een recensie of zomaar een gat in de ruimte. Als je ergens het woord Pegasus hoort, denkt iedereen gelijk aan een prima hoofdkoepel, hoewel het niet zo lang geleden ook nog een blad was. Helaas is het overleden en dat is ook niet zo verwonderlijk. De leden moesten (even snel uitgerekend) 15 gulden per blad betalen voor dit jaar (grapje). Dat komt natuurlijk door het stoppen van de uitgave en ... het geld uiteraard. Pegasus heeft echter toch nog iets te maken met dit artikel. "Fly Smooth" kwam vorig jaar met een boek, uitgebracht eind 1981, met het verzoek daar een recensie over te schrijven voor Pegasus. Gezien start-problemen iets op papier te krijgen (probeer het zelf ook maar eens), was op een gegeven ogenblik het papier er wel maar Pegasus er niet meer. De plaatsing is, zoals ik nu begrijp, in de Sportparachutist. Dit tekstgedeelte slaat dus duidelijk op het tweede deel van de titel. Het boek "Body Pilot" is geschreven door Carl Nelson Jr. en is helemaal gewijd aan het relatiefwerk. Dat wil niet zeggen dat de PA'ers er niets aan hebben. Ze relatieven ook wel eens, al is het maar voor de fun of misschien wel voor de reklame. Trouwens, relatievers die zeggen nooit aan PA te doen, zwammen of zweven ook in de ruimte, want na iedere sprong hangen ze toch steeds aan die vierkante lap, die ze bewust ergens neerzetten. Konklusie zou zijn dat iedereen er wat aan heeft. In de verte mompelt dan de doorgewinterde skydiver of dat ook voor hem geldt. Het ant-

woord is JA, want in dit boek worden de basistechnieken van het relatieven op een duidelijke manier uitgelegd. Nelson beschrijft welke houdingen en bewegingen je moet maken voor een bepaalde verplaatsing, zoals het draaien op level, de tracking, het floaten, enzovoort. Ter verduidelijking zijn illustraties in het boekwerk opgenomen, die bijvoorbeeld

laten zien hoe er door twee mannen gevlogen moet worden om een linkup tot stand te brengen. Linked exits worden ook behandeld en wel die uit een Cessna. De plaatsen van de springers en hun grips worden zeer goed beschreven en met tekeningen verduidelijkt. Nu zijn er af en toe nog teams - het aantal wordt wel steeds kleiner - die huiveren voor een linked exit, terwijl het voor andere teams net zo normaal is als eten. Het is slechts een kwestie van wennen en er vertrouwen in hebben dat het lukt. Daarom zal er dit seizoen ook nog wel een linked 8-man uit de Norman Islander gevlogen wor-

woon opnieuw; je bent immers niet alleen. Als de ontvanger je canopy vast heeft en zijn voeten om je lijnen heeft geslagen, denk dan niet dat je taak is volbracht. Je moet constant controleren of je canopy correct vliegt. Check of de neus wordt dichtgedrukt of dat je buitenste cellen dichtslaan. Als je base-man bent, zorg dan dat de positie van de docker je altijd bekend is. Communiceer met elkaar tijdens de sprong: .Two heads are better than one". Als je aangedocked wordt, spreidt dan je armen en benen (de zgn. Spreadeagle position), zodat wanneer de doek erg hard is de kans dat de canopy om je heenslaat wordt gereduceerd. In deze positie kan je bij een hoge doek ook niet tussen de lijnen doorglijden.

den. Ik ben trouwens benieuwd welke 8-mansteams dit doen op de Nationals. En ja hoor, je wordt ook nog lekker gemaakt met een stukje over teamacrobatics. Met behulp van tekeningen wordt aangegeven hoe je met een driemans-cat een vertikale draai van 3600 kan maken. Ook worden er figuren gevlogen op de rug en rechtopstaand in de lucht en meer van die gekke toeren. De speed-stars en de megaloads worden ook niet vergeten. Terug te komen op de doorgewinterde skydiver, slaat het JA niet op kennis van zaken, maar op het feit dat hij met be-

hulp van tekeniningtjes beter instaat is deze zaken aan een beginnende relatiever uit te leggen. Deze roeping zou eigenlijk bij iedereen aanwezig moeten zijn, anders dient men het maar als een plicht te beschouwen om het relatieven op een hoger niveau te brengen. Tot slot nog dit: het boek is in het Engels geschreven en leest gemakkelijk. Moeilijke woorden kunnen worden opgezocht in de glossary achter in het boek en wat dat is, zoek je maar op in je glossary. Iedereen veel springplezier! Kees Debie

SPORTPARACHUTIST

Nog kersvers ligt ons in het geheugen de ongezoute kritiek van Chris Brand (zie de vorige Sportparachutist) op de schrijfwijze van de R.W.-auteur H. J. te E. De redaktie heeft daarom besloten dit artikel, dat van dezelfde auteur komt, hier en daar aan te passen en te vertalen. Gezien de aard van de inhoud is het nog geen lektuur uit de Bouquet-reeks geworden, maar we hopen dat u eruit komt. De schrijver willen we toch hartelijk danken voor zijn werk. Succes met deel twee! DEEL 1 SKRATCH GARRISON, een naam om nooit meer te vergeten; een man die het relatiefspringen heeft gebracht waar het nu is. (Samen met zijn vriendje Matt Farmer). Bert Wijnands heeft in één van de vorige Sportparachutisten al de nodige aandacht aan hem besteed en velen van ons kennen hem van de Amerika reizen naar Pope, Perris en Z-Hills. Degenen die niet in de gelegenheid waren om naar Amerika te gaan, hadden het geluk om hem op Texel te leren kennen tijdens de DC-3 boogie. Voor al die springers die niet zo van wedstrijden houden, maar kreatieve skydives willen doen, liet hij, voordat hij Texel verliet, 14 bladen met zijn springgedachten achter.

lebogen naar binnen te laten brengen en let er ook op in de lucht. (Leg dit nog eens uit, Harry. red.). Ideaal zou zijn als iedereen in het midden van zijn" bereik vloog met "gehoekte" armen en benen. De lijnen (de referentie punten) moeten iets harder vallen om het voor de mensen die in beweging zijn gemakkelijker te maken.

Sprong 1:

3600

Maak 3-driemans lijnen, vlieg deze samen tot een 9-mansster, maak hierna per lijn een draai van 3600 en ga weer terug naar de ster. Dit alles zonder de lijnen te breken; op 3500 ft wave off en tracking. Op deze sprong zijn allerlei verschillende variaties mogelijk, zoals bijv. een direkte vlucht van een springer naar de volgende lijn, of naar het centrum en weer terug, of naar het centrum dan een draai van 3600 en naar de volgende lijn. Let op de andere lijnen voor het bij elkaar houden van de groepen; let niet op de bewegingen van de diverse mensen. ELLEBOOG DISCIPLINE Oefen tijdens het dirt-diven om iedereen aan het eind van elke beweging zijn el20 SPORTPARACHUTIST

Zelfde sprongidee, maar maak de oefening moeilijker of leuker. Maak stairsteps volgens een vooraf besproken methode. De "koppen" maken een cirkel van de juiste afmetingen en de "staarten" vliegen naar de volgende stairstep en doen een back-in. De "koppen" zijn nu "staarten" geworden en doen vervolgens hetzelfde. Je kan bijv. ook nog een draai maken tijdens je vlucht naar de volgende stairstep. Het algemene idee achter al dit soort sprongen is als volgt: schuilplaats-overvliegplaats

swoopplaats

~hPlaa(--zoefPI:a;:

tribune

back-In plaats

Je kan de referentie punten ook moeilijker, meer interessanter maken door plaatselijke bewegingen op de referentie punten en grotere bewegingen tussen de referentie punten te maken. Dit kan je doen door draaien en hopovers, maar blijft dan relatief wel op dezelfde plaats t.o.v. de andere referentie punten. Voorbeeld: 3 mensen houden positie 3 mensen doen back-ins 3 mensen zijn in overgang naar de volgende referentiepunten.

Je krijgt dan zo iets als: 1 hou positie 2 als iemand arriveert, ga dan naar het volgende referentie punt 3 als je daar aankomt, doe dan een back-in 4 hou positie tot de volgende aankomt. Dus lokale bewegingen op de referentie punten en globale beweqinqen tussen de referentie punten. De meeste van deze ideeën kun je doen met een willekeurig aantal mensen, maar om één of andere vreemde wiskundige reden krijg je veel meer bewegingen met 8 mensen. Voorbeeld: sprong met 9 mensen waarvan 6 in beweging.

De "rechtsen" gaan naar het volgende referentie punt. De middelsten gaan naar het centrum en daarna weer terug. De "linksen" spelen voor referentie punt. Als je goed kijkt, dan zie je dat dit allemaal één idee is die op verschillende manieren kan worden uitgewerkt. Stem de moeilijkheidsgraad van de bewegingen af op het niveau en de interesse van ieder individu. Als je slechts 2 of 3 mensen hebt, ga dan omhoog en oefen een paar referentie punt bewegingen. Met "batons" kun je ook goede oefeningen doen. Maak een 9-mansster nocontact en laat 3 of 4 batons rond gaan. Hierdoor kun je zien hoe goed iedereen vliegt en hoe goed de groep als groep vliegt. Als mensen het nut van deze sprongen niet inzien, ligt dat waarschijnlijk aan het feit dat ze nog niet recht naar beneden kunnen vallen, terwijl ze al sequentials willen doen. "Start with level f/ight", the seagull said.

'"''te 'i.. 360

;60

'l'~3600

Delen vliegen is ook grappig, bijv. wedges 3600 draaien en weer doeken. Je hoeft ook niet altijd symmetrische figuren te maken. Dit werkt ook prima.

Een ander voorbeeld van een sprong is deze: Doe de 1800 draaien op de weg heen, anders kom je te ver uit elkaar. En doe het langzaam d.w.z. 1800 1800 1800 1800

:>€71>< :>€7~ :>E7s-c :>€7 -1>C

Je kunt ook allerlei sprongen doen waarbij steeds verschillende mensen buiten de formatie zijn (dit noemen ze .Jsotosis"). Een andere leuke sprong is deze: maak 3-driemanssterren, vlieg deze samen naar een 9-mansster, maak vervolgens weer 3-driemanssterren en tot slot weer een 9-mansster.

Deze is ook leuk: 3 paren maken een ruime cirkel, 3 andere mensen vliegen naar binnen en maken daar een ster, hierna back-sliden ze naar de paren en maken 3 driemans lijnen en deze lijnen worden tot een ster samen gevlogen.

1800 1800 1800 1800

L.A.N.G.ZAA.M. Hopping-over met twee mensen in beweging is ook grappig om te doen, je kan het zelfs gelinked doen.

De donut beweging rechts-lin ks-rechts.

is als volgt: links-

En wat te denken van de volgende mond sprong: ster

\!>

~{S)

dia-

Door sprongen op te bouwen uit bewegingen, door over sprongen te denken in termen van bewegingen, heb je de mogelijkheid om moeilijke en gemakkelijke slots te gebruiken. Op deze manier kan je de ervarings-barrière doorbreken en met leerlingen springen en toch een heleboel plezier hebben. Het is ook dé manier om gebruik te maken van dat natuurlijke leerlingen-enthousiasme door het te mixen in je eigen sprong: het geeft de sprong een speciale aantrekkelijkheid. En je kunt het gevoel koesteren iemand enthousiast gemaakt te hebben voor skydancing. Het is ook dé manier om sprongen te organiseren: zoek mensen uit die in de goede stemming zijn en verzin iets leuks om te doen terwijl je samen springt. Maar onthoud goed: Je organiseert niet alleen voor jezelf, om je eigen slots interessant te maken; je organiseert net zo goed voor alle anderen die aan de sprong deelnemen (in feite meer). Blue skies and good skydives.

~--.ster

Harry Jansen

ENPC Springweek Royan (Frankrijk) 17-26 april '82 Vorig jaar lag het in de planning dat ondergetekenden een trip zouden maken naar Florida voor een drie-weekse training. Na lang wikken en wegen bleek het niet rendabel te zijn voor twee personen en werd Frankrijk als alternatief gekozen. Zo ontstond de gedachte een springweek binnen de ENPC te organiseren. Een enquête- en inschrijvingsformulier resulteerde in een respons van ongeveer vijfentwintig springers met zo' n tien personen aanhang. Daar de organisatie twee weken eerder vertrok, kon deze het een en ander regelen voor wat betreft onderkomen. De eerste indrukken die we kregen, waren al bijzonder positief. Een enorme dropzone waar je gewoon niet naast kon landen; een prachtige omgeving en een goede accommodatie ten aanzien van caravans en maaltijden. Gesprongen werd er uit twee Dornier 27's - vieren vijfpersoons -, terwijl het centrum er volgend jaar een Turbo Porter bij hoopt te krijgen om ook de relatievers wat meer tegemoet te kunnen komen. De Antonov die aanwezig zou zijn, was helaas wegens hoge onkosten verkocht aan een luchtvaartmuseum, zodat een paar sprongetjes hieruit niet mogelijk bleken. Het veld is van oorsprong militair. Ooit werden er jachtvliegers opgeleid. Nog steeds komen er dan ook jachtvliegers bijzonder laag over, zo'n vijftig feet en naar schatting zeshonderd kilometertjes per uur vliegend. De weergoden waren ons erg goed gezind, waardoor we drie weken clear blue sky hadden. De Do-27's vlogen dan ook af en aan. De kisten klommen zeer traag en met veel herrie naar de gewenste hoogte om vervolgens in te vliegen boven de machtig mooie baaien bij de stad. Een ellendige drempel voor de deuropening leverde in het begin menige blauwe plek op bij achterwaartse exits (Jac Bovens wil graag zijn benen tentoonstellen .... ). Knappe staaltjes van vliegwerk maakten het spotten overbodig. Een sterk voorbeeld hiervan was Roger Costa die pas drie maanden para's vloog en met recht de uitblinker van het centrum kon worden genoemd. Lees verder op pagina 24

SPORTPARACHUTIST

the Dak was back

Na het grandioze succes van vorig jaar organiseerde Arnold Camfferman, met steun van Bob Rienks, ook dit jaar weer zijn boogie op Texel. En hij had heel wat voor ons in petto; de contracten waren getekend voor een Amerikaans geregistreerde DC-3, in uitstekende staat met DC-4 motoren; dus snelle sticktijden, sprongprijzen van maximaal 40 gulden, goedkope early birdloads en armslag voor de volgende boogie. Vrijdag 14 mei sloeg de bom in; de kist kwam niet! Waarom niet ... ? Air Atlantique had lucht gekregen van de overeenkomst en is naar de FAA - de Amerikaanse RLD - gestapt met de kreet: dit is concurrentie-vervalsing, deze kist is privé en mag geen commerciële vluchten doen. Zaken zijn zaken en de FAA stelde Air Atlantique in het gelijk. Air Atlantique is een commerciëel luchtvaartbedrijf en rekent overeenkomstige tarieven en die zijn duur. De stickprijzen werden van de ene op de andere dag twee keer zo duur. Het zoeken naar sponsors werd met de hete adem van springend Nederland in de nek van Arnold nog verhevigd, maar helaas de koude douche kon niet uitblijven; een sprong zou 50 gulden gaan kosten. De springers waren boos over het feit dat ze dit pas hoorden na een duur en langdurig oponthoud bij de boot en wie zou dat niet zijn. De paniek was groot; de boogie aflasten gaat niet, het paracentrum voor het verlies laten opdraaien kan ook niet in tegenstelling tot wat menigeen soms lijkt te denken. We weten allemaal hoe moeilijk het is om je in de kleine luchtvaart te handhaven. Na hevige discussies werd besloten om een risico te nemen. Springen voor 45 gulden en maar hopen dat door korte sticktijden en alleen volle loads het verlies gedekt zou kunnen worden. Nog een teleurstelling was dat, ondanks de goedkeuring van de RLD, de Beech niet veilig geacht en teruggestuurd werd,

22 SPORTPARACHUTIST

maar de boogie begon. De eerste dagen was het weer niet ideaal, maar slechts twee dagen van de hele boogie bleven de blokken voor de wielen van de dak.

Boogie!! Onder de 300 springers uit vijftien landen, waren veel Engelsen en Duitsers, een vijftal Canadezen en zelfs 6 locals uit Zephyrhills. We maakten uit 50 loads een slordige 2000 sprongen, waarvan ik de meest bewonderenswaardige onder de loep wil nemen. Uiteraard kwam lcarus weer met alle leden opdraven om te trachten hun clubrecord scherper te stellen; en inderdaad ze maakten uit 23 man een 20-mans formatie. Max Dereta was met Danny Hupert en vele andere van mening dat er op een

boogie slechts een soort mensen aanwezig is, SKYDIVERS, of ze nu van een clubje met een Cessna 172 of van Perris Valley komen. Hij organiseerde zich gek om jonge talenten, eeuwige turkeys en oude rotten in de beste stemming te laten komen en de mooiste sprongen te laten maken. Juist die goede stemming en de "vi bes" zorgden ervoor dat er op de tweede vrijdag een Nederlands record gebroken werd. Een 30-man penta-wedge, de grootste formatie ooit boven de Lage Landen gemaakt. Iedereen in de megaplak voelde het; we zijn lager dan de afgesproken separatiehoogte, maar er moet er nog een in. Velen konden het niet zien dat een in. Velen konden niet zien dat Chris Thomas dokte, maar de gezichten zag alleen nog maar de fotografen om de formatie. Dit contact in vrije val vond

ik de mooiste ervaring van deze sprong. We spatten uit elkaar om een plekje te zoeken om ons lapje veilig te kunnen luchten. Pogingen om die 30-man te herhalen mislukte jammerlijk.

Nachtsprongen? De geplande nachtsprongen gingen helaas niet door, omdat Arnold de kist niet naar Hilversum kon laten vliegen met slechts 30 springers erin; nadat velen hadden afgehaakt omdat de sprong om vermeldde redenen 75 gulden kostte en er een zeer kleine kans was - het was kastelenweer - dat de retourvlucht vanaf Schiphol in een landing zou ontaarden in plaats van een jumpin van 12.5. Typerend vond ik dat slechts NEGEN nederlanders bereid waren om mee te gaan en daardoor hun waardering lieten blijken voor het zeer vele werk dat Paraclub Icarus en Arnold verricht hadden om dit mogelijk te maken. Door het niet doorgaan werden 45 enthousiastelingen op Hilversum in de steek gelaten. Is hier misschien een reden te bespeuren dat Nederland nooit de kinderstoel van de echte springmentaliteit zal ontgroeien? Het is verschrikkelijk moeilijk om zoiets boven Europa te organiseren en te simpel om te zeggen; dit was niet afgesproken, bekijk het maar! Sorry, ik moest dit even kwijt, nu weer de positieve zaken.

.Accelerated

Free Fall

Arnold was eens samen met Hans Elias op Deland, FLA. en zij zagen en hoorden daar hoe je iemand zijn eerste sprong van 12.500 ft. moet laten maken. Lia van Heerweiden, een van onze altijd bezige meisjes op het manifest, werd zeer uitvoerig gebriefd, kreeg een hoofdchute met automatische opener en een reserve met Sentinel mee. Ze werd aan beide kanten door Hans en Arnold beetgepakt en ging met een gezicht als een liter volle melk de kist uit. Terwijl ze tot

Leden van Icarus proberen hun clubrecord

lag een prachtige

sunburst.

de opening van haar parachute stevig werd vastgehouden weet ze van de eerste 10 seconden volgens eigen zeggen niets. Pas toen Max Dereta met camera voor haar verscheen, kwam een grijns van oor tot oor op haar gezicht. Ze deed netjes haar dummy's op 8000 en 6000 ft. na zelf op haar hoogtemeter gekeken te hebben. Na een keurige landing was ze hiermee de eerste in Nederland die op deze leerzame manier met onze mooie sport in aanraking is gekomen. (In een van de volgende nummers komen we hier uitgebreid op terug. Red.) Naast Lia was ook de ploeg van Icarus in alle staten. De laatste load van de boogie klikte zij een 9-man donut vanuit een no-contact ster in elkaar!

Wat het Canopy Relatief betreft; de geplande aanval op het Europees record kon niet doorgaan. Enerzijds omdat er slechts 10 ervaren CReW springers aanwezig waren, anderzijds vanwege het turbulente weer tijdens het pinksterweekend. De nonaplane van twee maanden geleden op Texel blijft dan ook het Nederlands record. Dat neemt niet weg dat er veel bi- tot quadraplanes na de relatiefsprongen door het luchtruim vlogen. Ernst Woerlee presteerde het zelfs om geen enkele maal alleen te landen tijdens zijn vijftien sprongen op de boogie.

Nog meer moois

Opleiding

Phillipe de Loreille, uit Los Angeles, bekend van een boel pech op Trollveggen, wist het op een of andere manier te presteren dat de 12, 16 en 20-man sequentials die door hem georganiseerd werden allemaal te laten slagen. Een van zijn uitspraken was, als je een grote plak wilt neerleggen, geef de mensen dan niet allemaal een makkelijk slot, maar back-ins en side shots dan blijven ze ook in de formatie vliegen. Verder raasden er nog een paar nosuiters naar beneden; in spijker- of korte broek dus. Werktijd van 12.5 van 55 seconden en het is wat lastig separeren, maar het vliegt ontzettend fijn. Geen last van burbles en andere nadelen die het springen met hang-glider achtige overalls met zich mee brengt. Op de boogie was trouwens goed te merken dat de wingwar voorbij is. Zelfs de overalls gemaakt voor de leerlingen van het paracentrum zul je op de foto's van de mooie sprongen aantreffen. Anita von Eugen organiseerde een geslaagde WSCR sprong; acht dames maakten een ster, acht heren flakete op de benen; de ster werd losgelaten en er

Voorwaarts Mars klonk er op een gegeven moment over het vliegveld. Een aantal mariniers marcheerden met de staticlijn in de hand naar de DC-3 om hun eerste sprong te maken. Later werd dit nog herhaald met een gedeelte van de wekelijkse cursus. Zo smaakte we twee keer het genoegen om 3 runs van 13 ronde bollen keurig op een lijn te zien hangen. Rest mij nog te zeggen dat vooral de buitenlandse springers zeer ge誰mponeerd waren door de goede sfeer, de gastvrijheid en de faciliteiten buiten het springen om; zoals culinaire aangelegenheden en knoerstellingen. De bottenboer hoefde niet in actie te komen, de spots op een paar na waren goed en de medewerking van de havendienst was voortreffelijk. Iedereen die op Texel is geweest en iedereen die nu weet dat hij of zij ongelijk had door niet te komen heeft nu al uitgezocht op welke datum in 1983 Hemelvaartsdag valt. We zien elkaar volgend jaar weer!

CRW

scherper te stellen

SPORTPARACHUTIST

Springweek vervolg van pagina 21 De eerste week werd door ondergetekenden voornamelijk style getraind onder leiding van twee cracks, namelijk wereldrecordhouder Christian Lubbe 5.4 seconde - en Jacky Devezaud, oudgediende en centrumchef. Christian is overiqens zilveren medaille winnaar bij de laatste WK en draaide en passant officieus 5.1 seconde! De tweede week bestond uit flink RW onder leiding van de Belgische Amerikaan Danny Hupert. Zoals de meesten waarschijnlijk wel weten, is Danny een absolute topper met vele duizenden RW sprongen. De derde week was het dan zover. Van vrijdag tot en met zaterdagavond kwamen alle ENPC-ers binnengedruppeld. Nog steeds kastelenweer met afgenomen wind, wat onze aanvankelijke angst voor de leerlingen volledig wegnam. De gemengde groep leerlingen bestond uit vier static-liners, beginnende vv-ers en mensen goed op weg naar het B-brevet. Iedereen sprong zich klem, waardoor Cees Schoonen 's avonds menig overuurtje maakte door het aftekenen van allerlei taken lijsten en brevetten, al dan niet onder het genot van allerlei alcoholische versnaperingen. Enkele voorbeelden: Jack Leonhart, die bij zijn 27e sprong alle B-eisen rond had en alleen nog even de 40 sprongen vol moet maken; Julien Rajée haalde het B-brevet en Loek Strous zijn D. Mensen die het B-brevet heel dicht benaderden, zijn onder meer: Ad Jongeneelen, Marian Werner, Rob Leonhart en Gijs Craushaupt. Het Franse leerlingensysteem wijkt wel wat af van het onze. Na 10 static-line sprongen wordt meteen een vrijeval sprong van 10 seconden gemaakt waarna (mits stabiel geopend) doorgegaan kan worden naar 20 seconden. Hierdoor kreeg je voor onze leerlingen een soort gemengde vv-opleiding. Jan Hol bijvoorbeeld, maakte na zijn laatste geslaagde dummy meteen een vvpoging van 10 seconden, waarbij hij na 7 seconden stabiel opende. Toch waren deze stappen voor enkele leerlingen erg groot, waardoor Cees Schoonen en Herman Boerman adviseerden even wat gas terug te nemen. Dit advies heeft ze overigens geen windeieren gelegd. We kunnen gerust stellen dat iedereen erg hard is opgeschoten. Leuk 'om te vermelden is, dat uit de plusminus 350 ENPC sprongen geen enkele blessure is ontstaan. Wel is weer eens een keer het nut van de Hi-Tek bewezen en was er nog een totalmalfunctie als gevolg van een floating 24 SPORTPARACHUTIST

pull-out. Overigens een reservechute om jaloers op te zijn: een "beeldSchoonen", Cees!! Ook leuk was dat we er een verse instrukteur bij kregen, namelijk Herman Boerman, die tijdens de springweek de uitslag van zijn examen te horen kreeg. Proficiat Herman! Door de meer ervaren - tussen aanhalingstekens, gedeeltelijk - springers werd er flink gerelatiefd uit de typische style-kist, die de 00-27 toch is. Het opsommen van enkele anekdotes kunnen we daarom niet achterwege laten: Gebroederlijk naast elkaar op de drempel zittend, donderden Jac Bovens en Loek Strous bij "Ready, set ... " achterover terug de kist in, in plaats van eruit! Bij een 5-mans poging, waarbij Gerrit Tolenaars en Cees Schoonen acrobatisch buiten hingen met de voetjes op elkaar op het iele instapstepje (maatje 34), zetten beide heren bij "set" eens lekker aan en verdwenen met step-en-al de diepte in. Daarbij kwam dat door beider inmiddels respektabele leeftijd - zij behoren al tot de zeer sterken - de exit wel wat tijd in beslag nam. Na het oplossen van de ontstane separatie werd dan ook het zoeken naar een alternatieve dropzone weer aktueel. Uitgezonderd door de twee Pegasus chutes (van beide notabelen, jawel!) bleek het immense terrein met geen mogelijkheid haalbaar. Ook Nathalie Chudiak relatiefde alleszins verdienstelijk met een verlegen Franse jongen, die steeds niets deed van wat hem werd opgedragen. Zou hij er wat van geleerd hebben? Lieke Oosthout had het niet meer toen ze na de exit voor een styleserie Cees en Gerrit om haar heen zag vliegen, om een driemansster te componeren die er uiteraard kwam. Erg leuk om zo je eerste relatiefsprong te maken!

Jacky Devezaud

foto: Loek Stro us

Onvergetelijk was de barbecue-avond die grotendeels georganiseerd werd door Jenny den Hartog en die er, zoals gewoonlijk, een groot eetfestijn van wist te maken.

Ook de avonden bij restauranthouder Beru zal niemand gauw vergeten, evenals het meestal uitstekende eten dat door hem werd verzorgd. Tijdens het afscheidsavondje, dat georganiseerd werd door centrumchef Jacky Devezaud, werden door Cees Schoonen namens de gehele EN PC-groep woorden van dank uitgesproken aan het Franse Centrum. De Franse gastvrijheid, vriendelijkheid, behulpzaamheid, videobediening, organisatie, etcetera, waren in één woord fantastisch! Ter herinnering werd aan Jacky een Delfts blauw bord overhandigd. Mede dankzij de weergoden mogen we spreken van een geslaagde springweek, die beslist voor herhaling vatbaar is ... Misschien een jaarlijks terugkerend evenement? Wie weet!!!

foto: Bob Kaal

Het begon met een papiertje op het prikbord in de "Wolk" over het springen uit een Hercules voor de prijs van 10$ of 50 Zweedse kronen. Dit trok enkele mensen wel aan en zo kwam het dat 8 springers zich op een dinsdagavond in Teuge verzamelden om op weg te gaan naar Zweden. We zijn met twee auto's gegaan, want dat maakte de reis goedkoper. Vereiste hiervoor was, dat een ieder zo weinig mogelijk bagage mee zou nemen. Zo ook Peter Looman, die een tentje bij zich had dat driekwart van een achterbak in beslag nam ... Na een vlotte reis kwamen we 's woensdags met regen in Zweden aan. Jan de Poot en Wytze Zijlstra waren er alom ons te begroeten en te vertellen hoe het een en ander in elkaar zat. Eerst materiaal en papieren kontrole. Als je kranten in je pack gedaan had, had je ook kunnen springen; om over de papieren kontrole maar niet te spreken. Donderdagmorgen: de Hercules komt binnen. Dat was de enige vliegbeweging die dag. Verder bleek dat de sprongprijzen niet 50 kronen waren maar dat ze verhoogd waren tot 60 kronen. In de tent werden videobanden gedraaid met up to date films.

Pech voor DUTCH CONNECTION bij Pfingstpokal in Bruchsal

Kampioenschap van Vlaanderen Onder sterk wisselende (wind)omstandigheden zijn in het weekend van 8-9 mei jl. de Vlaamse precisiekampioenschappen te Schaffen in België gehouden. Het geheel stond onder leiding van Felix Hermans en als Chiefjudge was de heer Lahon aangewezen. Van Nederlandse zijde waren aanwezig de Dutch Conneetion (Bogaards, Lasschuijt, Drost en Sody), Vopobojo (Voskamp, Boerman, Tjon a Sam en Van Delft) en Jan Testroote. Voorts deed de wereldkampioen Dirk Boidin met zijn komplete militaire ploeg mee. Ons team kon helaas niet in zijn huidige samenstelling meedoen, omdat Jan de

Maar liefst 34 teams waren aan de start gekomen in Bruchsal om daar te strijden om de Pfingstpokaf 1982. Dat was erg veel (te veel?) hooi op de vork van de onervaren wedstrijdleider, die de eerste dagen met zeer veel wind te maken had, zodat er slechts twee ronden gesprongen konden worden. Drie NL-teams benutten deze wedstrijd ten behoeve van de selektie nationaal team 1982, waardoor er een extra wedstrijddruk-sfeer onder de Nederlanders heerste. Al vanaf het begin werd duidelijk dat de Dutch Connection hoge ogen zou gaan gooien: wedstrijdervaring en goede teamgeest (en natuurlijk dat kleine beetje geluk) deden hen vanaf het begin de ...~_kop nemen. De derde dag zouden twee ronden worden gesprongen, waarbij de DC koploper bleef en dan ook gefeliciteerd werd door nummer 2, PC Triengen uit 2e in Vlaanderen: Outeh Connection Zwitserland. Om half drie 's middags tweede Pinksterdag, besloot de Bruyne zijn enkel kortgeleden ernstig wedstrijdleider alsnog een vijfde ronde had geblesseerd. Gelukkig is één en ante gaan springen, zeer tegen de zin van der thans weer aan de beterende hand. hen die nog uren moesten rijden. ProAls vervanging fungeerde Wim van test hielp niet en zo werd er toch Delft die de eerste dag ruim voldeed, gesprongen waarbij de DC en Triengen maar de tweede dag in wat ongunstiger van positie wisselden, met aansluitend weersomstandigheden moest afhaken. het vertrek van de deelnemers, zodat er Deelgenomen werd door 12 4-mans nauwelijks een prijsuitreiking kon ploegen en 2 individuelen. Het springniplaatsvinden ... veau, vooral in de top van het klassement, was hoog. Gesprongen werd uit 2 Cessna's 206 en op een elektrische 5 cm schijf, hetgeen 22 nullen op 250 sprongen te zien gaf met daarnaast een hele rij van 1, 2 en 3 cm scores. Bewezen is weer dat een elektrische schijf bij precisiewedstrijden net zo onmisbaar is als de parachute. Over de resultaten van de Nederlanders kan het volgende foto: Herman Boerman worden medegedeeld. Uitslag team: Met name Bram Lasschuijt en zijn 1. PC Triengen 087 cm 2. Dutch Connection 094 cm 9. Rein Voskamp 057* 3. FSR Süd Altenstadt 134 cm 10. René Bos 060* Uitslag individueel van deelnemende 10. Michaël Held 060* Nederlanders: (onderling, de met een * 11. Jan de Bruijne 074* gemerkten behoren tot de selektiegroep 12. Johan Bronsveld 154 Nationaal Team). 13. Koos Posset 192 1. Jan Vijfwinkel 008* Van Kai Schulter en Inge Frusch, bei2. Henk Nijhuis 016* den Afcent en een Cadetten-team van 2. Bram Lasschuijt Jr. 016* de KMA, (Ypma, Abma en Smit) waren 4. Michel Bizot 026* de uitslagen bij vertrek van uw cor5. Herman Boerman 028 respondent nog niet bekend. 6. Eric Bogaards 036 7. Marcel Tjon a Sam 043 Bram Lasschuijt Jr. 8. Rene Drost 046

Dutch Connection voldeden aan hun verwachtingen. De felicitaties zijn zeer zeker van toepassing. Vopobojo stelde helaas wat teleur door diverse al dan niet verklaarbare redenen. Jan Testroote overtrof, volgens eigen zeggen zichzelf. De wedstrijd is op beide onderdelen - volkomen verdiend - gewonnen door de Belgen. Het militaire team met Dirk Boidin, Hermans, De Coeyer en Lichtert werd ijzersterk eerste in de groepsprecisie en De Coeyer werd overtuigend eerste in het individuele klassement. De cijfermatige resultaten van de drie hoogst geklasseerden en de Nederlanders waren als volgt:

foto: Herman Boerman

Groepsklassement: 1) Belg. militairen 2) Dutch Connection 3) Spa 4) Vopobojo Individueel klassement: 1) De Coeyer 2) Lasschuijt 3) en . 4) Boidin/Hermans 6) Boerman 10) Drost 11) T estroote 14) Bogaards 15) Voskamp 16) Tjon a Sam 31) Van Delft

00.61 04.01 12.86 15.85

m m m m

00.09 m 00.11 m 00.15 00.18 00.39 00.41 00.83 01.02 01.45 13.20

m m m m m m m m

Namens Vopobojo, Herman Boerman

Deze woorden staan voor Nederlandse Kampioenschappen Parachutespringen Precisie voor Militairen. Het was voor het eerst, dat deze kampioenschappen in de Nederlandse parawereld werden georganiseerd. Van 26 t/m 29 april werden de 1e SPORTPARACHUTIST

vervolg van pagina 24

Vrijdag, weer slecht weer. Maar we hadden iets gehoord over een zwembad met sauna en fitness-centrum waar Jan Beumer jaloers op zou zijn, dus wij erheen. Vrijdagmiddag klaarde het iets op en de Hercules ging omhoog. Peter Looman en Jan de Poot maakten hun eerste sprong uit de Hercules op 3000 ft. Zaterdag, eindelijk mooi weer, dus volop springen. Je moest er wel vlug bij zijn, want met 700 springers ben je niet zo aan de beurt. Voor ons betekende het in ieder geval een 36-man, georganiseerd door Johan Verstappen. Wat de Hercules betrof, we mochten met 36 man op de klep staan, maar omdat je dan te snel met te veel mensen in de lucht was, werden er twee rijen gevormd achter de base. Na een geintje van de vliegers met de drukcabine, waren we in ongeveer 7 minuten op 13000 ft. Grandioos gezicht trouwens, als die klep open gaat op zo'n 12000 ft. Dan de exit, eerst niets en dan een reusachtige hand die je een eindje verder neersmakt. De formatie werd een dertigman. Het hangen aan je chute was weer een hoofdstuk apart. Er gaan 90 man in de Hercules en die werden geloosd in 3 runs. Zo kwam het voor dat je met zo'n vijftig man tegelijk in de lucht hing. Koepelbotsingen kwamen dan ook regelma-

tig voor. Veel hebben we niet kunnen springen, omdat het maar één dag mooi weer bleef. In die ene dag werden er echter wel 1500 sprongen gemaakt. Uit de Hercules en uit een Fokker Friendship, waar maar liefst 50 springers in gingen. De vliegers waren fantastisch. Normaal gesproken, zouden ze om 6 uur stoppen, maar omdat het zulk slecht weer was geweest, vlogen ze door tot 10 uur 's avonds. 's Zondags was het weer bewolkt. Hoogte 4000 ft. Dit was echter geen probleem, want de Hercules bracht ons nog een keer naar 5000 ft. en zelfs nog een keer naar 13000 ft. 's Middags begon het weer te regenen en toen was het afgelopen: inpakken en naar huis. Dat ging bijna fout toen Bob Kaal met zijn DAF "Turbo" doorreed bij de Duitse grens. Een verhitte douanebeambte kwam zijn hok uitgerend en vertelde dat we ons niet op een racebaan bevonden. Vervolgens moesten we aan de kant en bleek er niets meer goed te zijn aan de auto. Lampjes kapot en zo. Toen de boel gerepareerd was, mochten we doorrijden. De verdere reis verliep zonder problemen. Konklusie van deze reis is, dat het zeker de moeite waard is geweest. De reiskosten bedroegen f 121,- per persoon inklusief bootovertocht, dus daarom hoefde je het niet te laten.

Rob Greven (FFFF)

tie zoekend gedrag kan gemeten worden met vragenlijsten over "Thrill and Adventure Seeking" (sensatie en avontuur zoekend), "Experience Seeking" (belevenis zoekend), Disinhibition (ontremming) en Boredom Susceptibility" (verveling ontvankelijkheid). Als iemand hoog scoort op (één van) deze vragenlijsten wordt veronderstelt, dat zo iemand een behoefte heeft aan sterkere en meer stimulerende ervaringen dan lage scoorders. Nu heeft ieder mens behoefte aan stimulatie, de één wat meer dan de ander. Hetgeen weer te maken heeft met een voor ieder persoon bepaald optimaal arousal (opwekking) niveau. Arousal is de desynchronisatie van de spontane activiteit van de hersenschors onder invloed van de reticulaire formatie. Dit is een orgaan in de hersenen, waarvan verondersteld wordt dat het een adaptie niveau kent. Om een arousal-optimum te bereiken heeft de ene mens meer stimulatie nodig dan de andere. Je begrijpt, die ene mens is hier dus de sportparachutist. Dit verhaal - maar dan veel uitgebreider en nauwkeuriger - is te vinden in een doctoraalscriptie van de drie psychologen. Er staan bovendien veel fysiologische gegevens in van ervaren en beginnende springers, plus het verslag van een experimentje, waarin geprobeerd wordt de hartslag van de beginnende springer omlaag te brengen. Wil je meer weten over dit soort gegevens, dan kan je deze scriptie van me lenen. Geef me maar een seintje. Francien Timmers Paraclub Icarus

Rob Greven (rechts) en de Herc

9. Weinig zorgen om lichamelijk welzijn. Zij hebben minder somatische klachten dan de gemiddelde Adult Male Normative Group (normgroep van volwassen mannen). Verder blijkt uit het onderzoek, dat parachutisten wat betreft persoonlijkheid heel goed te vergelijken zijn met andere hoge-risico-sporters zoals b.v. autocoureurs of professionele Amerikaanse footballspelers. Zo zouden deze mensen een autonome instelling hebben en een grote neiging tot risico zoeken en bovendien een neiging tot ongeorganiseerdheid, behoefte aan nonconformiteit, alsmede een sterk verlangen naar 26 SPORTPARACHUTIST

foto: Bob Kaal

gevarieerde en wisselende ervaringen. Tenslotte werd vastgesteld, dat hogerisico-sporters vaak oppervlakkige en kortstondige relaties hebben, wat overigens niet betekent dat ze emotioneel labiel zouden zijn of tot het neurotische type zouden behoren. Dit soort onderzoek maakt deel uit van onderzoek in een breder kader nl. onderzoek dat sensatie zoekend gedrag probeert te verklaren. De vraag daarbij is: waarom vertonen bepaalde mensen sensatie zoekend gedrag en andere niet? Als antwoord heeft een zekere meneer Zuckerman een bepaalde theorie bedacht, die ik nu (te) sterk vereenvoudigd probeer weer te geven. Sensa-

Veel te veel wind (maar er was gelukkig een belgische windmeter) verhinderde niet, dat op 1 en 2 mei in Oud-Turnhout de jaarlijkse internationale POPSwedstrijd werd versprongen in twee klassen: de 35-40 jarigen (of junioren) en de 40-plussers. Door de dertig deelnemers werd niet alleen gezellig gebarbecued, doch ook reserve-procedures (Van Doorn, Warburg) en een waterlanding (Warburg) beoefend ... Er werden 6 ronden versprongen: de "top of the pops" waren allen Nederlanders. Junioren: 1. Bram Lasschuijt Jr. 2. Annemiek van Gessel 40-plus: 1. Joop Brandenburg 2. Jan Testroote Bram Lasschuijt

Jr.

N.K.P.M. door de Para Vereniging van het Korps Commando Troepen voor alle aktief dienende militairen in de Nederlandse krijgsmacht gehouden. Het uiteindelijk doel van de PV-KCT is de erkenning door de C.I.S.M. (Commissie Internationale Militaire Sportwedstrijden), zodat de beste militaire sportparachutisten aan buitenlandse militaire wedstrijden kunnen deelnemen. Voor het organiseren van deze wedstrijd heeft de PV-KCT nogal wat hindernissen moeten nemen. Op het laatste moment kon de organisatie terecht op het Nationaal Centrum te Teuge. Heel veel dank daarvoor. Voor de legering van de 32 deelnemers had men grote legertenten opgezet en voor de maaltijden, die werden betrokken van de kazerne in Schalkhaar, een groot messtent. De wedstrijdleiding was in handen van "good old" Charles Pellens en de wedstrijd verliep daardoor perfekt. De wedstrijd bestond uit het maken van 10 groepssprongen (4 man) met individuele meting. Ondanks het soms slechte weer, konden er toch nog 9 ronden versprongen worden. Chief judge was Michel Bizot, die een grote steun is geweest voor de PV-KCT bij de organisatie van deze wedstrijd. Naast de gewone prijzen is er tevens een wisselprijs beschikbaar gesteld, zodat de wedstrijd volgend jaar eventueel weer versprongen kan worden. De PV-KCT is bereid om volgend jaar de 2e N.K.P.M. te organiseren en de mogelijkheid te bezien om de wedstrijdonderdelen uit te breiden. Uitslagen Individueel 1. kapt. A. Lasschuijt Jr. 2. elt.vlieger E. Bogaards 3. elt.vlieger J. Janssen

0.20 m 0.28 m 1.58 m

Groepsprecisie 1. Team .Dutch Connection" tot. 14.89 m kapt. A. Lasschuijt Jr. elt.vlieger E. Bogaards elt. R. Drost owm. J. de Bruyne 2. Team "Kojolejan" aoo. J. Testroote owi. J. Bronsveld elt. K. Possel wmr. 1. L. de Graaft

tot. 29.16 m

3. Team "Makkelijk Zat" sm. F. Küsters sm. G. Ronhaar elt.vlieger J. Janssen cad.vdg. P. Schmidt

tot. 55.12 m

Roosendaal, 3 mei 1982, met de vriendelijke paragroeten, Bestuur P.V.K.C.T.

aanslieren, wat de leesbaarheid en herkenbaarheid niet ten goede komt. ad c. De vlag wordt verzwaard met behulp van een vouwzakje (zandzakje), zo kort mogelijk onder de vlag.

Voorval: Na exit en opening bleek dat de St rato Cloud niet goed geopend was. De canopy had een vreemde vorm en was erg onstabiel. Betrokkene probeerde op diverse manieren de canopy in de hand te krijgen, wat echter niet lukte. Op ± 100 meter hoogte werd de canopy afgeworpen, waarna op ± 30 meter hoogte de reserve open was. Er is tussen de 5 en 6 sekonden aan de reserve gehangen. Oorzaak: Vermoedelijk was de pilotchute-bridle in elkaar gedraaid, zodat het midden van de canopy bij elkaar bleef, waardoor hij niet de juiste vorm kon aannemen. Kommentaar: Een ram air canopy moet de juiste vorm hebben om te kunnen vliegen. Elke verstoring van deze vorm maakt de canopy onstabiel en daardoor bijzonder gevaarlijk. Tijdens de pogingen een probleem op te lossen, wordt (erg) vaak de tijd/hoogte vergeten. Wanneer na de opening een probleem wordt gekonstateerd, moet erg snel worden beslist om een break-away te maken. De reserve procedure moet in principe boven de 1500 ft zijn uitgevoerd.

Veiligheid bij demonstraties Bij demo's worden vaak vlaggen meegenomen, wat aantrekkelijk is voor het publiek maar een probleem kan opleveren voor de springer. Er dienen zich bij een demo met vlag de volgende vragen aan: a. Hoe groot mag de vlag zijn. b. Hoe moet ik de vlag bevestigen. c .. Hoe moet ik de vlag verzwaren. d. Waar laat ik de vlag. e. Wanneer ontplooi ik de vlag en welke invloed heeft hij op de vliegeigenschappen van mijn canopy. ad a. De maximale afmetingen zijn: 1,5 x 2 rn, waarbij het doek zo dun mogelijk moet zijn. (Als u vindt dat de vlag te groot is, moet u er niet mee springen). ad b. De vlag wordt bevestigd met behulp van vanglijn en paalsteken. De bovenste lijn moet niet langer zijn dan van de beenriem tot iets onder de voet. Wanneer de lijn langer wordt, gaat de vlag ook steeds meer achter de springer

ad d. Dit probleem kan eenvoudig worden opgelost door gebruik te maken van een zak die bevestigd wordt aan de voorkant van het harnas en waarin de opgerolde vlag met verzwaring wordt· opgeborgen. Als deze zak dan afgesloten wordt met een ritssluiting, kan er verder niets gebeuren. Een tas van 30 x 15 x 5 cm is voldoende om de vlag in te verpakken. Het tussen het harnas stoppen van een vlag levert groot gevaar op, want hij kan eruit vallen tijdens de vrijeval of na een break-away en dan de ripcords afdekken met noodlottige gevolgen. ad e. De vlag wordt pas ontplooid als het zeker is dat het demoterrein ook de landingsplaats wordt. Het ontplooid zijn van de vlag heeft een vermindering van de snelheid van de canopy tot gevolg. Wanneer u springt met onze Nationale vlag, zorg er dan voor dat de grondploeg op uw landingsplaats de vlag opvangt vóór deze de grond kan raken. Zorg ervoor dat u de paalsteek beheerst als u de vlag en de verzwaring vastmaakt. Het staat zo slordig als er iets losschiet en van een paar honderd meter naar beneden valt (boven de bebouwde kom). I

Johan Bronsveld SPORTPARACHunST27

WEDSTRIJD- EN EVENEMENTENKALENDER 15 tlm 17 juli: Cursus B-brevet op het Nationaal Centrum. Informatie: Jan de Poot, tel.: 05763-604.

6 t/m 20 augustus: Wereldkampioenschappen Lucenec (CSSR).

21 t/m 25 juli: 1e Internationale Duitsland-Cup CRW, Heide-Bﾃｼsum, Duitsland. Achtmansspeedstacks en viermansrotatie. Informatie: Afdelingssekretariaat of FSC Hamburg, Kielemannseggstrasse 24, 2000 Hamburg 70, tel. 040-6560112.

21/22 augustus: Leerlingenwedstrijd Eerste Nederlandse Parachutisten Club. Informatie: Herman Boerman, Schubertlaan 6a, 4702 KB Roosendaal, tel.: 01650-39594.

24 juli t/m 1 augustus: Wereldcup CRW, Lapalisse, Frankrijk. Achtmansspeedstacks, viermansrotatie en -sequentials. 24 juli t/m 1 augustus: Zomerkamp Ameland Para Centrum Noord/Noord Nederlandse Parachutisten Club. Informatie: Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen, tel.: 05280-68271. 29 t/m 31 juli: Cursus Relatief-springen op het Nationaal Centrum. Informatie: Jan de Poot, tel.: 05763-604. 26 juli t/m 1 augustus Wereldcup RW voor 4- en 8-mansteams. Graz, Oostenrijk. 31 juli t/m 1 augustus: Open RW-wedstrijd Paraclub Icarus (revanche NKP). Programma: 4- en 8-mans RW. Informatie: F. Diepgrond, de Grote Weer 120, 1383 BG Weesp, tel.: 02940-18546.

Style en PA te

27/28/29 augustus: Clubkampioenschappen Paraclub Mobiele Colonnes. Informatie: J. Brasik, Waverstraat 34"', 1079 VM Amsterdam. 28/29 augustus: Uitwijkdata Leerlingenwedstrijd derlandse Parachutisten Club.

Para-

11/12 september: Uitwijkdata open clubkampioenschappen Para Centrum Noord. 11/12 september: De "Gooise Matras" cup Para Club Icarus. Open wedstrijd PA en CRW. Informatie: F. Diepgrond, de Grote Weer 120, 1383 BG Weesp. tel.: 02940-18546. 18/19 september: Uitwijkdata clubkampioenschappen

Flevo.

Eerste Ne-

28/29 augustus: 40 + -wedstrijd op het Nationaal Centrum. Adspiranten 35 + zijn ook welkom. Informatie: Jan de Poot, tel.: 05763-604. 28/29 augustus: Leerlingenwedstrijd Paraclub matie: Michel Bizot, KNVvL.

1982 3/4/5 september: Uitwijkdata Clubkampioenschappen club Mobiele Colonnes.

Flevo.

Infor-

28/29 augustus: Open clubkampioenschappen Para Centrum Noord. Programma: 4-mans groeps PA en 4-mans SRW. Informatie: Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen, tel.: 05280-68271. 28/29 augustus: Clubkampioenschappen Flevo, informatie J. Bronsveld, tel.: 03412-4991.

Did you ever fly a ....

SKVLARK

21/22123/24 augustus ts-mans SRW-wedstrijd op het Nationaal Centrum. Informatie: Jan de Poot, tel.: 05763-604.

Complete para-uitrusting harness/container: Gr. Star Express kleur: zwart parachute: St rato Star kleur: Cumulus reserve: 24" stuurbaar hoogtemeter: Altimaster 11 + Stevens RW overall, tas, etc. Alles voor f 900,Te bevragen bij: R. BOORSMA, Bart Verhallenplein 83, 3122 TE Schiedam. Telefoon: 010-713799. TE KOOP: PC Mk3 - rood, wit blauw met Jerry Bird POD in goede staat.

Hij is nu in produktie in vele prachtige kleurcombinaties. Leverbaar als kompleet systeem, maar ook als losse hoofdkoepel en systeem apart.

De prijzen zijn nog niet eerder in Europa geﾃｫvenaard,

Tegen elk aannemelijk

bod.

Be/ of schrijf: "Stinkin" Ron v. d. Boogaard, de Wittenstraat 46/3, 1052 AX Amsterdam. Telefoon: 020-863.994

namelijk:

FALLSCHIRAf SPORT KOMPLEET SYSTEEM SKYLARK MAIN CANOPY SKYLARK SYSTEM

f 3750,f 1975,f 940,-

Magazin

AIR ENTERPRISES B.V. (Para Pilot Shop)

The only Parachute Magazine in German language. ANNUAL SUBSCRIPTION US $ 16.- Second Class Postage US $ 21.- Air Mail USA, Canada US $ 24.- South America Africa

Karel Doormanweg 12A - Breukelen - Telefoon 03462-3522 Postadres: Postbus 97 - 3620 AB Breukelen.

FALLSCHIRM SPORT MAGAZIN C. v. Hﾃ傍ZENDORFSTR. 29 A-8010 GRAZ, AUSTRIAIEurope

Vraag technische

informatie en kleurenschema

28 SPORTPARACHUTIST

aan: