SP 1997 26(3) by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

-----------------------------------------------------------------------------------= KOPIJ /

CLUBS & CENTRA AANGESLOTEN BIJ DE AFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART

S CH VV DZ TV 10 ST WE SS

secretaris clubhuis vliegveld dropzone(s) type(n) vliegtuig(en) • aantal springers - inflight door springtijden - weekeinden - sunset

EERSTE NEDERLANDSE

PARACHUTISTEN

M r pc

sc BP

huur materiaal • rond -PC · square bak voor precisie · met naam OZ indien niet op vliegveld

V B R S ON C H CH JH8

voeding - bar • restaurant - snacks overnachting • camping • hotel • clubhuis - jeugdherberg

CLUB

Post: Postbus 1436, 4700 BK Roosendaal, • CH: Vliegveld Seppe, telefoon 0165-320955, W: Seppe DZ: diverse TV: C,182/410 ST: WE 8.OO·SS M: sq BP: geen V: B S ON: C H VERENIGING

S: Mark Schindeler, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda, telefoon 076-5273426, NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUB S: Jarig Steringa. Postbus 1587, 9701 BN Groningen, telefoon 05Q.5791786, CH: WEelde, telefoon 05Q.3094499, W: Eelde'DZ: VV, Winde TV: C·206/6 ST: WE: 9.0Q.20,00, zomertijd vrijdag: 18,0Q.20,00 V: B R S ON: C H CH

M: sq BP: VV

SKYDIVING CLUB THE Fl YING DUTCHMEN S: Oianne Boekhoven, Hooigracht 36, 2312 Kl Leiden, CH: Zaventembaan 5, 3045 AR Rotterdam, telefoon 010-4159450, W: Zestienhoven DZ: Pijnacker, Hoogvliet, Rhoon. TV: C,206/6 ST: dinsdag en woensdag: 16,00·SS, zaterdag: senrtse-ss, zondag: 9,0Q.SS M: sq BP: Rhoon V: BRS ON: H

ABONNEMENT

VERZAMELBANDEN

PARACENTRUM HOOGEVEEN S: Foppe Meijer, Capella 17; 7904 8A Hoogeveen, telefoon 0528-231057. CH: PIesmanstraat 14, 7903 8E Hoogeveen (geen post), telefoon 0528-271150, W: Hoogeveen DZ: W TV: C·185/5 10, C-182/410 ST: WE, feestdagen, evt. woensdag- en vrijdagmiddag M: sq BP: W V: 8 R S ON: CH, C

Er zijn verzamelbanden voor de SP verkrijgbaar: turkooizen-blauwe linnen banden met donkerblauwe opdruk van het bekende SP logo op de voorkant en rug, Door middel van metalen pennetjes kunnen drie jaargangen per band worden opgeborgen, Op deze manier houdt u uw verzameling SP'en compleet en bij de hand en het staat nog mooi in de boekenkast ook, De banden kosten f 17,50 per stuk, afgehaald bij de KNVvL in Den Haag, Per post komt er voor één exemplaar f 7,50 kosten bij; voor twee stuks f 8,50, voor drie stuks f 9,50, voor vier en vijf stuks f 11,-, Het totaalbedrag dient te worden overgemaakt op giro 179618 van de KNVvL onder vermelding van 'verzamelbanden SP' en met opgave van het aantal, Berg uw bladen neties op!

PARAVERENIGING KORPS COMMANDO TROEPEN S: Ad Koevoets, Lobeliaberg 4, 4708 LP Roosendaal, telefoon 0165,560893, CH: Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal, telefoon 0165-543920 toestel 155, TV: F-27/ca, 35 PARACHUTISENCENTRUM

MIDDEN NEDERLAND (PARACLUB

Natuurlijk wist u al dat u op de SP een los abonnement kunt nemen, Tot nu toe was dat slechts mogelijk voor een heel kalenderjaar voor het bedrag van f 45,-, Vanaf nu is het ook mogelijk een halfjaar abonnement te nemen en wel vanaf juli voor het bedrag van f 25,-, U kunt dit aanmelden door het betreffende bedrag over te maken op postgiro 68810 van de KNVvL met vermelding van' abonnement SP',

PARACENTRUM AMELAND S: Peter Liemberg, Grote Rozenstraat 16b, 9712 TH Groningen, telefoon 050-3129837, Post: Postbus 72, 9163 ZL Nes, Ameland, CH: Gemeentelijk Vliegveld Ameland, Strandweg 0, 9162 EV Ballum, telefoon 0519-554644, W: Ameland DZ: W TV: C·182/410, C·173/3 ST: medio april- medio oktober, dagelijks 9,0Q.18,00 m.u.v, donderdag 9,00·13,00 M: sq V: B R SON: C H CH PARACLUB FLEVO S: Hervé 8acker, Lange Cruysstraat 16, 5081 JA Hilvarenbeek, telefoon 013-5055010, fax 013-5054158, CH: W Lelystad, telefoon 0320-288569, VV: Lelystad DZ: Kavel E-24 TV: C-206 turblne/ê 10 ST: zaterdag: 10,00-SS (20,00), zondag: 10,00,SS (19,00) BP: OZ M: sq V: 8 R S ON: C

FEBRUARI '98

Kopij voor de volgende SP (februarinummer) uiterlijk 15 januari '98 op het redactieadres: De Eerensplein 21, 2593 NB Den Haag, Aanbieden op 3,5 inch HO-diskettes, 230 MB optical cartticges. Aangeven op diskette: naam eperating system (MS-DOS of Apple), naam pakket (bijv. Word Perfect) en filenaam. Per artikel een aparte file en een print van de tekst meezenden, Later ingeleverde kopij kan helaas niet meer worden opgenomen in het hierboven aangegeven nummer. Anders ingeleverde kopij kan niet worden verwerkt. Foto's voorzien van naam en adres en gegevens over de foto zelf: waar, wie, wanneer en door wie gemaakt Let op dat de tekst niet vlekt, want dan is de onderliggende foto onbruikbaar! Dia's niet in glas geraamd opzenden, want in 90% van de gevallen breekt het glas en is de dia onherstelbaar beschadigd, Voor geplaatste foto's kan desgewenst een door de redactie te bepalen vergoeding worden gegeven,

S: Peter Vierhout, Cyclaamberg 23, 4707 OX Roosendaal, telefoon 0165·568160,

CADETTEN PARACHUTISTEN

ICARUS + PARACLUB HILVERSUM)

S: Ellen 8ussemaker, 8ijlstraat 42, 1402 PM 8ussum, telefoon 035-6934003, CH: VV Hilversum, Postbus 76, 1230 AB Loosdrecht, telefoon 035-5771849. VV: Hilversum DZ: Maartensdijk, Westbroek, VV TV: C-206 turbine/610, C·182/4 ST: zaterdag: 09.00·20.00, zondag: 11,0Q.18.00, maandag + vrijdag: 13,0Q.20,00, dinsdag: 17,00·20,00 M: sq BP: geen V: 8 ON: CH PARACENTRUM MIDDEN ZEELAND VOF Post: Hans den Otter & Helene de Koning, Vernovenhoekstraat 41, 4443 AR Nisse, telefoon 0113-649796, CH: VV Midden Zeeland, Calandweg 4, 4341 RA Arnemuiden, telefoon 0113·612910, fax 0113-612511, VV: Midden Zeeland DZ: Sloegebied Vlissingen TV: C·182/4 10 ST: aprll t/rn oktober WE 8,3Q.SS (doorde-weeks op wisselende dagen) M: r pc sq BP: OZ V: 8 R S ON: CH (beperkt) C H PARACLUB OOSTWOLD

S: Hendrik-Jan Oterdoom, Batterijstraat 29, 9933 HV Delfzijl, telefoon/fax

0596·618752, CH: Polderweg 28, 9682 XS Oostwold, telefoon 0597-338152, VVjDZ: W TV: C·206/610, C-182/410 ST: WE 08,30-SS (20,00) andere dagen op afspraak M: sq V: R (3 minuten van VVl ON: OZ JHB C PARA CENTRUM TEXEL CC: Herman Landsman, Postweg 128, 1795 JS Oe Cocksdorp-Texel, telefoon 0222-311464, fax 0222-311414. CH: idem als boven, VV: Texel DZ: VV TV: C-208/14, C-206/6, C-206/5, AN-2 ST: 08,30-20,00 dagelijks m.u.v, zondag: 10,0020,00 M: r sq BP: OZ V: 8 R S ON: C H VERENIGING PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGE S: SJM, Meijer-Miltenburg, Bolkskamp 25, 7576 GH Oldenzaal, telefoon 0541-510586, Parachutisten Centrum Teuge.

Zie verder Nationaal

STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGE CC: Ronaid van Agteren, De Zanden 11-0, 7395 PA Teuge, telefoon 055-3231604, fax 055-3231603, CH: 'De Wolk', zelfde adres, telefoon 055·3231842, VV: Teuge DZ: VV TV: C·206 turbine/6 10, C-208B Grand Caravan/18 10 ST: dagelijks 9,00-20,00, zondag 10,0Q.20,00 M: sq BP: OZ V: 8 RON: C H CH VERENIGING NEDERLANDSE PARACLUB TU·ZEVEN S: Mark 80s, Herman Allhersweg 7,0-27404, Zeven, 8RO, telefoon 00-49-4281-7772, TU-Zeven, Napo 880,S·146, 3509 VP Utrecht Veldpost, CH: VV Seedorf, 8RO, telefoon OQ.4942817512410, W: Seedorf DZ: VV TV: C-182/4 ST: WE 10,0Q.SS M: SQ BP: OZ V: B S ON: C H PARACHUTISTS OVER PHORTY SOCIETY NEDERLAND (POPS·NL) S: Jan Overtoom, Dorpsweg 165c, 3082 LK Rotterdam, telefoon 01Q.4296971.

fax 2477. Post: VNPC

0",

0"""

mee", deze foto van

E",'o Batenburg

de Jong met Ron Hofft en Kei Niizuma boven Eloy, Erwin heeft een aantal freefly-instructiesprongen gemaakt op Eloy en Perris Valley en vindt het allemaal te gek, Nog meer foto's op bladzijde 20,

Nieuw clubhuis voor de ENPC door Elmar van Ginneken.

8 9

Nachtsprongen op de FD door Ab Jans.

TOEVAL door Dick Romkema

Tweemaal een In Memoriam voor Johan Kost en een oproep voor het fonds.

De Tom Verschoor Bokaal en oproepen voor de sportcommissie en de scheidsreçhterscommissie.

Beginnen met cameraspringen door John van Maren.

Het laatste deel van de SP-geschiedenis door Marijke de Vries en Nathalie Chudiak. De (hi)story van Mach 5 door Richard Vreenegoor en Anja van

Stralen.

Het voorlopig laatste deel van de seminars van het PIA-congres.

World Nature Games in Brazilië door Ronaid Overdijk. Tevens foto's van een freeflyvakantie van Erwin Batenburg de Jong.

21 22

Een foto-impressie van de boogie in Vichy '97.

Zero-porosity vanaf de eerste sprong, door Jarig Steringa en Siebren

Een para drama op de Zuidpool, een ongeval met de Pink, het Technisch Jaarverslag '96 en Nancy op Quincy.

Kerkstra.

De Kievit Club: een 16mans team van Texel, door Annette Delis.

Aktiviteiten en evenementen Teuge door Trees van Mierio.

Springstof

Evenementen

Tweemaal recensies Ingezonden brieven

Materiaal

Wedstrijdkalender Opleidingskalender Materiaalmarkt

Maar ook deze ballonvaarder lijkt het heel leuk om een springer te droppen (voor hem de eerst keer) en regelt prompt een plaatsje in zijn mand. Hij vraagt nog wel of het eigenlijk wel mag. Na mijn ontkennend antwoord zegt hij geruststellend: "in België ook niet". Wat zijn Belgen toch aardig en makkelijk in die dingen.

Na het opstijgen blijkt de dichte bewolking (8/8) op 1500 ft te hangen. Dat vind ik wat te gortig, dus maar meevaren, dat is per slot van rekening ook leuk. Na ruim een kwartier schitterend varen boven de wolken, valt er een gaa~e in de wolken en herken ik de rand van Nijmegen, niet al te ver van mijn woning. Ook zie ik voldoende groen om als dropzone te dienen. Snel brengt de balAls het Belgische (kan ik ook niets aan lonvaarder de ballon op een acceptabele doen) ballonteam aankomt en begint uit te exithoogte en weg ben ik. Door het gebrek pakken, loop ik erop af en begin mij voor te aan valsnelheid gaat de chute heel traaaag stellen. Ik laat de SP zien, waarop een lid open, maar alles loopt goed af. Het is toch van de crew uitroept "allee manneke, dat wel een eind lopen naar huis, maar gelukkig waren wij toch, herken je ons niet meer?" woont er dichtbij een kennis. Als ik aanbel, Ja, nu je het zegt. Het is wel een andere ge- kijkt zijn vrouw vol ongeloof naar mijn springzagvoerder en andere sponsorkleuren of zijn uitrusting en zoekt wantrouwig de candid-cahet gewoon mijn zenuwen waardoor ik ze mera. Maar na uitleg wordt ik comfortabel niet herkend had ... naar huis gebracht. Op naar numero vijf!

14 16

Nog even en ik heb mijn A-brevet ballonspringen. Onlangs heb ik mijn vierde gemaakt, gratis en voor niks en weer bij stom toeval. Mijn zoontje (13 jaar) vult bij de opening van een zaak in kantoorartikelen een wedstrijdformulier in en wint een ballonvlucht. Pa jaloers, want die had ook een formulier ingevuld, maar zoonlief is 's middags eerder thuis, had dus de brief al opengemaakt, waardoor er voor mij in de naam van de winnaar niets meer te vervalsen viel. Pa brengt hem op de bewuste zaterdagmiddag naar het opstijgpunt in onze stad Nijmegen en neemt voor alle zekerheid zijn setje mee en een SP met zijn verhaal van een eerdere ballonsprong. Je weet immers nooit hoe een koe een haas vangt ...

Vouwen na een demonstratie· sprong op de Open Dag KLu op Gilze-Rijen op 5 juli 1997. In onze Kerstwens ziet u een foto van Bob Drayer

SPRINGSTOF SKYDIVERS

BREDA BALLON FIËSTA

ARE BEAUTIFUL PEOPLE ...

NATHALlE CHUDIAK - Ter gelegenheid van de 8000ste sprong (en 77 uur vrijeval) van cameraman Vladimir Ursaky (van het Russische nationale viermansteam FS4) werden er in Samara, Rusland, een paar bijzondere sprongen georganiseerd, Ten eerste één 'oude stijl' met •.J__ -.;.....;---...;....grote rugcontainers zoals onze oude B4's (Dl-5Y, 18 kg!) en

-==~-'--'---':2irr;~rr-:-;-:-:i~~~-:~-'-~;::-:--l borstreserves (5 kg) en vervolgens één met 'state-of-the-art' teamuit-

••

rustingen. Als je daar ook nog eens het gewicht van de kleding aftrekt... Het is wel aardig om te vertellen dat in de 'gestroomlijnde' versie 15 punten werden gedraaid van 3000 meter en 'met volle bepakking' toch nog even 10 punten! Zo zie je maar weer! De namen van de heren (gekleed en ongekleed): Sergej Shenin, Mikhael Masolov, Alexander Tychinsky, Vladimir Ursaky en Victor Gorbunkov. De foto's zijn van 'onze' Russi- DICK ROMKEMA - Op deze twaalfde Breda Ballon sche cameraman Andrej VeseFiësta, die van donderdag 21 tot en met zaterdag 23 lov. • augustus 1997 werd gehouden, was dagelijks in het programma om 18.30 uur plaats ingeruimd voor een paradropping van parachutistenclub Oud-Turnhout uit de verschijningsdata steeds verder opDe redactie moet helaas in 1998 de België. teugels strakker aantrekken met betrek- schuiven en dat vinden de lezers en met Zo te zien hebben onze Belgische vrienden zich verking tot de inleverdatum kopij. De over- name de adverteerders niet leuk. Volkocht als een 'hoogstaand' evenement en betaling in schrijdingen zijn dusdanig dat de geplan- gend jaar dus op tijd met de kopij!!! • natura bedongen van sponsor Grolsch ... Eén van de mensen van de grond ploeg uit Oud-Turnhout gaf aan het publiek vooraf en tijdens de sprongen een goede toelichting op het springgebeuren. Overigens had deze Ballon Fiësta dagelijks een leuk en goed georganiseerd programma met ballonvaarten, vliegerdemonstraties, stuntvliegen en helikopter rondvluchten en nog gratis toegankelijk ook. • WIJZIGINGEN ADRESBOEKJE huwelijk op 6 december 1997. Hans van der Graaf en Jenny Rademakers met hun Henny Wiggers, Schubertstraat 30,7391 RD Twel- huwelijk op 19 december 1997. 10, email hwiggers@wxs.nl. BETERSCHAP FELICITATIES Chris van Kempen en Rob Uiterlinden. René en Anita Bouman met de geboorte van hun PARA-SITES dochter Sannah op 19 oktober 1997. Edwin de Kok en Ellen Pastoor met hun huwelijk Homepage ENPC: op 7 november 1997. Fonsz Kriegsman en Denise Matthijssen met hun http: jjwww.tref.nl/roosendaal/ enpc. Het email-adresisenpc.seppe®tref.nl. huwelijk op 7 november 1997. Fons Sanders en Yvette van der Leeuw met hun

KOPIJ

PARADATA

VAN HET BESTUURSFRONT TOELICHTING LIDMAATSCHAP. In de vorige SP stond de lidmaatschapsprocedure omschreven. Voor twee zaken een nadere uitleg: • Jeugdleden, alleen voor Algemeen Secretariaat. Men is jeugdlid tot 1 januari van het jaar waarin men de leeftijd van 19 jaar bereikt. • De administratiekosten à f 12,50 gelden alleen bij eerste aanmelding als lid.

BEZETTING AFDELINGSSECRETARIAAT De invulling van het afdelingssecretariaat rond de feesdagen is als volgt: HBP is bereikbaar op 22 tjm 24 december. Het kantoor KNVvL (HBP, leden- en financiële administratie) is gesloten van eerste Kerstdag 25 december tjm zondag 4 januari 1998. Het HBP is verder tjm 11 januari afwezig; de assistente HBP Caroline Pennock is op 5 en 7 januari aanwezig.

TOELICHTING WA VERZEKERING AFDELING PARACHUTESPRINGEN Na vragen een nadere toelichting: De WA verzekering van de afdeling parachutespringen geldt en zal ook bij de gewijzigde polis alleen gelden voor aansprakelijkheid tegen derden direct ten gevolge van parachutespringen.

VOORSTEL RIJKSLUCHTVAARTDIENST INZAKE SSR APPARATUUR De Rijksluchtvaartdienst (RLD) heeft een AIC uitgebracht met daarop informatie omtrent de invoering van eisen voor SSR Mode S transponders. Voor de invoering hiervan binnen FIR Amsterdam is gekozen voor een fasering die moet leiden tot een verplichting tot het gebruik van zowel Mode S transponders voor IFR/GAT en VFR vluchten, als van SSR transponders Mode A en C voor VFR vluchten. Hoewel de definitieve beslissing tot invoering nog genomen moet worden, volgt hieronder het tijdpad, aangezien Nederland in principe de Europese regelgeving volgt.

LIDMAATSCHAPSREGISTRATIE Het is gebleken dat in de praktijk springers lid zijn van twee (of meer) paraclubs. Volgens de procedures KNVvL kunt u slechts op één club geregistreerd worden, dit vanwege de stemverhouding ledenraad. Leden die van twee of meer clubs lid zijn, dienen zelf aan de ledenadministratie KNVvL door te geven voor welke club zij bij de KNVvL geregistreerd willen staan.

IFR/GAT vluchten 1 januari 2001: alle nieuwe luchtvaartuigen moeten

VAN DE SPORTCOMMISSIE De Sportcommissie heeft na veel overleg de selectiecriteria vastgesteld voor de diverse EK's en WK's in 1998. Dit betreft de volgende discipline's en wedstrijden: Paraski EK/Worldcup, Innsbrück, Oostenrijk, 28 januari - 2 februari. Formatiespringen 4-man/8-man EK/Worldcup, Évora, Portugal, 1927 september. Koepelformatiespringen CF4 rotatie, CF4 sequential, CF8 WK AIdershot. Engeland, 18-26 juli. Freestyle & skysurfing EK/Worldcup, Évora, Portugal, 19-27 september. De basis van deze criteria is vast-

gelegd in een standaarddocument met daarin vaste eisen/bijdragen afdeling en een eenduidige opmaak. Verder is er per onderdeel een aparte bijlage gemaakt met daarin de afwijkingen en de nadere gegevens van de wedstrijd, alsmede een bijlage aanmeldingsformulier. Voor de WK PA te Vrsar, Kroatië, van 3-12 september gelden nog andere selectiecriteria die in '96 zijn opgesteld. Ook voor PA zullen na de WK '98 de vaste eisen gaan gelden. De selectiecriteria zijn op te vragen bij het HBP te Den Haag. •

VERGADERSCHEMA AB EN LR Afdelingsbestuur Para Donderdag 15 januari (Den Haag) Woensdag 18 februari (telefonisch) Woensdag 18 maart (lokatie volgt) Woensdag 22 april (telefonisch) Woensdag 27 mei (lokatie volgt) Woensdag 24 juni (telefonisch) Woensdag 22 juli (lokatie volgt) Woensdag 26 augustus (telefonisch) Woensdag 30 september (lokatie volgt) Woensdag 21 oktober (telefonisch) Woensdag 18 november (lokatie volgt) Woensdag 16 december (telefonisch) Woensdag 13 januari 1999

NOC*NSF

zijn uitgerust met Mode S transponder, level 2 met DAP capability (Basic and Enhanced Surveillance Functionality). 1 januar 2003: alle luchtvaartuigen moeten zijn uitgerust met een Mode S transponder, level 2 met DAP capability (Basic and Enhanced Surveillance Functionality). VFR vluchten 1 januari 1999: alle luchtvaartuigen die VFR vluchten uitvoeren in klasse B tjm E, en in klasse G boven 1500 ft MSL, moeten zijn uitgerust met een SSR transponder Mode A 4096 codes en Mode C (pressure altitude reporting). 1 januari 2001: alle nieuwe luchtvaartuigen moeten zijn uitgerust met Mode S transponder, level 2 met DAP capability (Basic Functionality). 1 januari 2005: alle luchtvaartuigen moeten zijn uitgerust met een Mode S transponder, level 2 met DAP capability (Basic Functionality). Met mogelijkheid tot ontheffing, in principe maximaal drie jaar, tot 1 januari 2008. Hoofd Bureau Para

•

SYMPOSIUM

TOEKOMST TOPSPORT HOOFD BUREAU PARA - Op 12 november vond dit symposium plaats in het gebouw van Nationale Nederlanden te Rotterdam. Ruim 130 topsporters (waaronder twee para's en één zwever) waren aanwezig. Als panelleden waren diverse prominenten uit de topsport, NOC*NSF en politiek aanwezig. Na de opening werd de atletencommissie NOC*NSF gepresenteerd. Deze commissie heeft de (mogelijke) toekomst van de topsport(er) door middel van interviews onderzocht. Ook tijdens het symposium werden de sporters door middel van een stemmachine geïnterviewd. Verontrustend was dat de politieke vertegenwoordiging (PvdA kamerlid Mieke Sterk) aangaf dat de Interdepartementale Sportnota was samengesteld zonder inbreng van topsporters en eigenlijk pas onder de verantwoordelijkheid zou vallen van het vol-

gende kabinet. Indien er dan minder sportminnende kamerleden zouden zijn, zou de positie van sport in de politiek sterk verminderen. Verdere sprekers gaven praktische voorbeelden hoe zijn hun leven na hun sportcarriëre hadden ingevuld. Ook werden de mogelijkheden van juridische, fiscale en loopbaan ondersteuning nader toegelicht, waarbij door de bedrijven uiteraard reclame voor hun inbreng werd gemaakt. Hoofdpunt hierbij was dat geld niet de enige noodzakelijke ondersteuning was. Een mogelijk fonds voor uittredende topsporters werd besproken. Al met al gaf het bedrijfsleven aan dat topsporters een pré hebben op de arbeidsmarkt, waarbij wel eigen inzet werd verlangd. Een nuttige dag die echter wel opvolging vanuit NOC*NSF verdient. •

Ledenraad Para

WORLD AIR GAMES Maandag 23 maart

Maandag 15 juni

Maandag 14 september

Maandag 7 december

Reguliere aanvangstijd AB: 19.30 uur, lokatie steeds nader te bepalen. Reguliere aanvangstijd LR: 20.00 uur, lokatie Paraclub Midden Nederland, Vliegveld Hilversum. •

DICK ROMKEMA - De eerste 'World Air Games' waren een groot succes en de planning voor de tweede is gestart. Het concept kreeg unaniem bijval van de delegaties, die bijeengekomen waren in Rio de Janeiro voor de FAl's 90ste algemene bijeenkomst. Eilif Ness (Noorwegen), de FAI voorzitter, verklaarde: "De World Air Games zijn niet langer een droom, het is werkelijkheid". De eerste World Air Games, gehouden in Turkije in september, had met 3000 deelnemers onverwacht hoge aantallen getrokken. Van de 60 landen die teams naar de World Air Games hadden gezonden, waren er meer

dan 20 met delegaties van meer dan 50 man. De grootste teams (in aflopende volgorde) kwamen uit Rusland, Polen, Duitsland, Oekraïne, Frankrijk, Spanje, USA, Turkije en Italië, die allemaal teams met meer dan 100 man hadden. Verscheidene landen deden voor het eerst mee aan een FAI evenement (bijv. Moldavië) of na een lange afwezigheid (bijv. Iran). Geen eerder luchtsport-evenement heeft ooit zo'n hoge deelname gehad. De World Air Games zijn nu een van 's werelds grootste sport-evenementen, na de Olympische zomer- en winterspelen. •

ENPC OPENT NIEUW CLU

Op zaterdag 25 oktober werd het nieuwe clubhuis van de ENPCfeestelijk geopend met een demonstratiesprong op vliegveld Seppe. door Elmar van Ginneken

Sinds de verhuizing van Vierhoeven (Roosendaal) naar vliegveld Seppe enige jaren geleden, was de ENPC gehuisvest in niet zo ruime portocabins halverwege de landingsbaan. Voor de clubleden en bezoekers leverde dit weliswaar een goed uitzicht op de startende en landende vliegtuigen, maar de propwind van de langs de baan parkerende vliegtuigen heeft ook menige parachutist tijdens het vouwen grijze haren bezorgd. Door het ontbreken van voldoende ruimte voor een bar werden de springdagen meestal afgesloten in de vliegersbar gelegen aan de kop van de baan. Of het door de gezelligheid van deze dag-

afsluiting kwam of omdat de ENPC uit haar jasje begon te groeien weet ik niet, maar een goed jaar geleden werd besloten dat het tijd werd voor een groter clubhuis. Met de winter voor de deur namen de plannen steeds vastere vormen aan, maar van verwezenlijking van die plannen bleek nog niets. Dit alles veranderde als een donderslag bij heldere hemel (dus eigenlijk een springdag met kastelenweer) in april. In twee dagen tijd werd door een gespecialiseerd bedrijf de ruwbouw weggezet van wat zou uitgroeien tot ons nieuwe clubhuis. In de maanden die volgden, werd door een grote groep vrijwilligers geschilderd, getimmerd en geboord alsof het een lust was. De rekeningen in de vliegersbar vermeldden niet langer de naam van de parachutist, maar een passende omschrijving ('para blauw'). Proberen om zo'n rekening af te wimpelen op een ander clublid is onbegonnen werk als je handen en gezicht onder de blauwe verf zitten. Elke vrije minuut werd zo'n beetje in het voltooien van het nieuwe clubhuis gestoken. Als het springweer even verstek liet gaan, waren de bouwers wel in de nok van het clubhuis te vinden. Ook de

eerste instructiegroepvergadering in het nieuwe clubhuis in juni ging gepaard met achtergrondmuziek van hamers en schroefmachines. Maar op 25 oktober was het dan eindelijk zover: Het nieuwe clubhuis werd officieel geopend. Voor de opening stond een demonstratiesprong op het vliegveld gepland door enkele trouwe leden van de bouwploeg. Speciaal voor deze sprong werd gedurende een half uur het vliegveld gesloten, zodat de landing kon plaatsvinden op de landingsbaan direct voor het nieuwe clubgebouw. Al de gehele dag zat het weer niet mee, met laaghangende bewolking en een stevige bries, maar kort voor vier uur steeg de PH-PACtoch op. En de weergoden waren de ENPC blijkbaar goed gezind, want precies op tijd verscheen boven het nieuwe clubgebouw een blauw gat in het wolkendek. Onder applaus van de

De demospringers zijn zojuist geland bij het nieuwe clubhuis: v.l.n.r. Rien Meeuwisse, Ad Jongeneelen, Richard Luys en Johan de Pijper. Linksonder zien we de taart. Foto's zijn van Boy Hulsbergen.

menigte landden vier springers midden op de baan. Na de opening van het clubgebouw was er koffie met een stuk ENPC-taart (toch handig om een bakker onder de clubleden te hebben) en de avond werd afgesloten met een feest in de nieuwe bar. Het heeft even geduurd, maar het resultaat is er dan ook naar. De ENPC beschikt nu op Seppe over een clubhuis met instructieruimte en een gezellige bar, waar leerlingen, tandempassagiers en gevorderde springers naar hartelust ervaringen kunnen uitwisselen. Kom eens langs op Seppe (aan de A58 Breda-Roosendaal) om een sprongetje te maken en het nieuwe clubhuis te zien!

Paracentrum Texel BV is een der grootste commerciĂŤle para-opleidingsscholen in Europa. In het springseizoen, dat loopt van maart t/m oktober, worden er jaarlijks vele honderden cursisten opgeleid tot sportparachutist door een team van full- en parttime instructeurs. Ook worden er jaarlijks een aanzienlijk aantal tandem- en andere vrijevalsprongen gemaakt.

instructeur A-cursus m/v Je wordt ingezet voor het geven van weekend-cursussen op Texel en op kazernes en scholen op het vasteland. Verder draai je mee in het roulatieschema als bijvoorbeeld manifestor, jumpmaster, vouwkontroleur e.d. tijdens de springactiviteiten.

Voor het springseizoen 1998 zijn wij nog op zoek naar een aantal enthousiaste medewerkers voor de funkties zoals in de blokjes vermeld. Tevens zoekt TESSEL AIR BV vliegers met 83 en RT voor stationering op Texel en Midden Zeeland (voor laatstgenoemde locatie eventueel Al en RT, maar met ruime ervaring als paravlieger). Tandemmaster

functie-eisen: - KNVvL instructienummer - flexibel - bereid tot een zesdaagse werkweek - vakkenis en vakmanschap - geschikt voor werk in teamverband - in de Duitse taal kunnen opleiden wat biedt PCT o.a.: - een gepast salaris - een seizoen- of periodecontract - (beperkt) gratis springen op werkdagen - een leuke werksfeer .....

Degenen die interesse hebben in een of meer van deze functies kunnen hun sollicitatiebrief, voorzien van een relevant cv tot 20 januari sturen aan: Paracentrum Texel BV, t.a.v. S.H. Woerlee, Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp (Texel).

m/v

Trainee m/v

Het betreft hier een freelance betrekking. Je werkt op provisiebasis binnen en buiten het paracentrum.

Je wordt ingezet voor diverse handen spandiensten zoals het schoonmaken en aftanken van vliegtuigen, vouwcontroles, uitgifte en inname huurmateriaal, e.d.

functie-eisen: - KNVvL tandem bevoegdheid - flexibel - zowel Strong als Vector rated - uitstekende fysieke conditie - AFF bevoegdheid en foto/video ervaring zijn een prĂŠ wat biedt PCT o.a.: - voldoende klanten bij goed weer - afspraken voor het gehele seizoen - een leuke werksfeer - gelegenheid tot onderhoud eigen springvaardigheid

functie-eisen: - flexibel - bereid tot een zesdaagse werkweek - houder van het B-brevet - geschikt voor werk in teamverband wat biedt PCT: - een aantrekkelijke zakgeld regeling - een periodecontract tussen 1 juni tot 15 september - (beperkt) gratis springen op werkdagen - een leuke werksfeer - een leerzame periode - begeleiding door een mentor

EVENEMENTEN DataNKP 1998 ARNOLD COLLENTEUR De sportkommissie maakt bekend dat Paracentrum Texel en Paraclub Flevo de Nationale Karnpioenschappen Parachutespringen 1998 zullen organiseren. Flevo neemt het onderdeel precisiespringen voor haar rekening, terwijl op Texel alle andere onderdelen worden versprongen.

sc -

Boogie in Estland

Nationale PA-training '98 ARNOLD COLLENTEUR Wederom hebben we de Duitse springer Bernd Wiesner kunnen strikken voor een PA-trainingskamp onder zijn leiding. Dit kamp, waaraan alle geïnteresseerde PA-springers kunnen deelnemen, zal plaatsvinden van 25 tot en met 29 mei op Teuge.

sc -

Heb je interesse, meld je dan bij Anita von Eugen (telefoon 0571 273345). Voor de leden van de PA-selektie is het kamp verplicht gesteld. Aansluitend organiseert Teuge de traditionele Teuge Tulip Trophee PA-wedstrijd van 30 mei tot en met I juni. •

Evenementen Teuge '98

Het programma is als volgt: Texel 15-19 juni FS-4 15-19 juni freestyle (bij voldoende belangstelling ook skysurf en eventueel freefly) 18-21 juni CF-4 sequential 19-21 juni CF-4 rotatie 19-21 juni FS-8 Flevo 25-28 juni PA Naast de Caravan van Texel zal zeer waarschijnlijk een tweede Caravan beschikbaar zijn om het volle programma af te kunnen werken. •

Rap a Meet MARIJKE DE VRIES - De RAPA-meet 1998 vindt plaats op de volgende data:

Iedere zondag - georganiseerde sprongen met Tent Lenten en anderen. Iedere tweede weekend van de maand - vrijdagavond top 10 seminar - zaterdagavond thema-diner (barbecue, shoarma, pizza, chinees, enz.) - zondags grote formaties met Reint Lenten en anderen. 28 februari - eerste opfriscursus 21 en 22 maart - creeper weekend 26 - 29 maart - internationaal judges seminar freestyle 28 en 29 maart - manta precisiewedstrijd - 10 jaar The Parachute Case - zaterdagavond super disco party 4 en 5 april - Internationale CF4 rotatie wedstrijd 18 en 19 april - Internationale FS 10 speedstar/formation wedstrijden 8 - 10 mei - CF weekend sequential 21 - 24 mei - C-brevetters en freeflight 25 - 29 mei - precisietraining door Bernd Wiesner 30 mei - 1 juni - TTT Internationale Teuge Tulip Trophy 5 - 7 juni - CF weekend formations 5 en 6 september - Internationale Swoop wedstrijd - zaterdagavond jump-in in Bussloo, barbecue 11 - 13 september - FS clubrecord pogingen - zaterdagavond party met een speciale showband 3 en 4 oktober - Internationale high speed precisiewedstrijd 17 en 18 oktober - Internationale CF8 speedformation wedstrijd 31 oktober - 1 november - manta precisiewedstrijd 14 november - nachtspringen Informatie telefoon 055-3231604.

8 - 10 juli: trainingsdagen 11 - 13 juli: PA en stijl 14 - 16 juli: coaching en training FS 17 - 19 juli: FS4 en FS16 wedstrijd Er wordt gesprongen uit een Turbine Islander en voor de 16-way staat er een Twin Otter. De kosten: inschrijving DM 60 per persoon, DM 110 voor de precisie per persoon, DM 50 per persoon voor stijl, DM 640 per viermansteam en DM 35 per persoon per ronde 16mans. Voor meer informatie (en inschrijfformulieren) kun je bellen naar het vliegveld: 0049 5254982378. •

MARIJKE DE VRIES - Weer eens wat anders: een boogie in Estonia, in Pärnu. Sport Club 'AirWorld' organiseert voor de eerste keer een boogie in Estonia. Hij wordt gehouden van 5 t/m 13 juni, en er wordt gesprongen uit een L 410. Sprongprijs $11, je kunt kamperen of in een hotel (vanaf $ 10 per nacht) slapen. Voor info, bel Andrei Nikiforov en Sergei Nelzin, 372 2 520 938, bel/fax 372 2 216 135 of email ambliknline.ee. •

Empuria Brava

•

MARIJKE DE VRIES - Centro de Paracaidismo Costa Brava (beter bekend als Empuria) stuurt ons een bericht dat ze hard gewerkt hebben in het afgelopen seizoen. Het centrum is namelijk terugverhuisd naar het oude gebouw, dat geheel is opgeknapt: bar-restaurant met muziek, video en pooltafel en daarnaast een uitgebreide shop. Wat gewoon gebleven is, zijn de sprongen, de opleidingen, een tennisclub, een zwembad en dat alles is 365 dagen per jaar geopend. Tevens is er een vliegschool en worden er rondvluchten gemaakt. Ga eens langs en laat ons weten of het er leuker op is geworden. •

NACHTSPRONGEN FLVING DUTCHMEN TijdenS het gezamenlijke zomerkamp van de Flying Dutchman en de Paraclub Midden Nederland (zie SP oktober '97) rees het idee om gezamenlijk nachtsprongen te organiseren. door Ab Jans

Aanvankelijk zou het vliegveld Hilversum worden, later leek vliegveld Rotterdam een betere optie, temeer omdat de kans groot leek, dat op het veld zelf geland zou mogen worden. Omdat men veel volk verwachtte, werd aan Paraclub Leopoldsburg in Belgi毛 gevraagd of hun Twin-Otter gehuurd kon worden. En zelfs voor Belgen is het onlogisch om zo'n kist leeg te laten vliegen, vandaar dat de schrijver van dit artikelfje zich als de wiedeweerga liet inschrijven voor de retourferry Leopoldsburg - Rotterdam. Nadat de sprongen op 1 november na tijdenlang schitterend heldere nachten vanwege mist gecanceld moesten worden, leek het een week later al evenmin door te kunnen gaan: Teletekst voorspelde

een onstuimig herfst-weekend. Toen ik rond 15.00 uur Rotterdam opbelde, kwam het dan ook als een zeer grote verrassing dat het niet alleen doorging, maar dat ze ook de Twin-Otter uit Leopoldsburg lieten komen. Aangezien ik mijn vooruit betaalde geld niet verloren wilde laten gaan, moest ik dus als een speer mijn spullen pakken en richting Belgi毛 crossen.

lijk te zien. Ook krijgen we de melding binnen dat de eerste stick keurig is geland. De sprong is prachtig met al die lampen van dorpen en steden en autowegen onder je en ondanks het feit dat het nog maar nieuwe maan is, kun je elkaar veel beter zien dan ik dacht. Dat blijkt ook wel uit het feit dat de twee viermans-groepjes die de kist verlaten beide tien of meer punten weten te De vlucht naar Rotterdam in de draaien. Na de opening is het even zoeken toenemende schemering is zo leuk, dat alleen al daarmee mijn naar de lichtles die het veld marke'springweekend' goed is! In het ren. Zodra die gevonden zijn, wordt clubgebouw is het al een drukte onmiddellijk duidelijk dat we door de harde bovenwind en een nietvan belang: al snel wordt duidelijk dat de omstandigheden aan de optimale spot het veld nooit meer halen. Da's niet zo plezant. "OINK" grond binnen de marges liggen (grondwind 8 knopen) maar dat de zou mijn dochter zeggen! Waar nu bovenwind fors te noemen is: 35 te landen? Ik besluit de gok niet te knopen (= windkracht 8 Beaufort) wagen nog v贸贸r een weggetje te op 1000 ft en 40 knopen op 3000 landen, want de kans dat die omzoomd is met bomen is groot. Opft. Er wordt voor gekozen om een kist omhoog te sturen met meer eens zie ik onder me iets grijs opervaren mensen. We brengen de lichten! Water is pikzwart in het feestverlichting aan en iets na donker, dus dat kan het niet zijn. 19.00 uur stijgen we op boven een Na een iets te laat uitgevoerde flare blijkt het een net gemaaid feestelijk verlicht Rijnmond. Op 6000 ft gaat een aantal losse maisveld te zijn waar nu mijn kniespringers eruit en tijdens het verafdrukken in staan. Vlot wordt ik der klimmen is de dropzone duide- door mensen van de grondploeg

Een klein fotooolje van het maisveld, waarin de knie-afdrukken van Ab met enige verbeeldingskracht terug te vinden zijn.

opgepikt, waarna we op zoek gaan naar andere afgedrevenen. Die zijn vlot gevonden. Iedereen is dolenthousiast, ook diegene die aan zijn landing een gekneusde enkel overhoudt. Inmiddels is wel duidelijk dat de bovenwind iets te hard is voor het maken van nachtsprongen, zodat de boel gecanceld wordt. Wat volgt, is een swingend feest dat naar goed Flying Dutchmen-gebruik tot na 05.00 uur duurt. De volgende ochtend vertrekken we even na 10.00 zonder ontbijt, maar met een lekkere kop koffie (bedankt Leander!) weer naar Leopoldsburg, om er daar op 14.000 ft weer uit te vallen om de ochtendsufheid te verdrijven.

LOCARNO

Skydive Para Centro Locarno March to October open aU week closed just on Mondays

AFFCourses will start every week Monday to Sunday

Prices 1997 3500 m SFr. 40,Skydive Express SFr. 40,fuilloads to FL 125 = 3750 m team rates, depending on the number of jumps at Para Centro, to SFr_ 32,Visit us on Internet: www.skydive.nef/ch/pcl/ LOCARNO

AEROPORTO

CANTONALE

6596

GORDOLA

TEL. 091

745

26 51

FAX

091

745

38 24

Leven is eeuwig

IN MEMORIAM

en liefde is onsterfelijk.

De dood is slechts een horizon

Met veel verdriet hebben The Flying Dutchmen en Parachutisten Centrum Midden Nederland afscheid genomen van

en de horizon is niets anders dan een grens aan mijn gezichtsvermogen.

JOHAN KOST Hoe moet je beginnen met het beschrijven van je gevoel als je het bericht krijgt dat 'het vi iegtuig gecrasht is'. Wie vloog er vandaag ... Johan ... dat kan niet... wat bedoelen ze met 'gecrasht' ... is er een wiel afgebroken ... staat de kist op de kop van de baan ... zijn alle springers er al uit. .. wie zaten er in ... waar is de kist nu Handelen gaat automatisch vragen- vragen路 vragen en dan gaat de tetefoon weer. De kist is neergestort en ... Johan is dood. Ontkenning en ongeloof flitsen achtereenvolgens door mijn hoofd en automatisch bel je elleen die persoon op zoals is afgesproken in het draaiboek voor een springdag onder ongevallen. Het nummer weet ik uit mijn hoofd en het boek is zwart. Vanaf dat moment is het leven als een roes aan mij voorbij gegaan en heb ik - en velen met mij - ervaren hoeveel saarnhorlgheid er heerst op de Flying Dutchmen.

Als Johan het over 'zijn' vliegtuig had, kon hij daarover vertellen met een vuur en een passie waarmee hij ook zijn leven heeft geleefd. Ik heb het altijd gewaardeerd en bewonderd dat Johan, Ik heb Johan leren kennen als een als hij hierover vertelde, dat op een manier kon doen dat je het vriend die altijd voor je openstond. ook echt snapte omdat hij zijn Ik vond het dan ook pakkend en taalgebruik daarop altijd afstemfrappant dat ik tijdens de kerkde. Of het nu ging over zijn kist, dienst iemand hoorde zeggen 'ik' had een speciale band met Johan. de motor, de radioprocedure, of Op dat moment realiseerde ik mij je familie en andere vrijetijdsbestedingen (alsof daar naast het dat ik dat ook altijd zo heb gevoeld. Tijdens de gesprekken voor, springen nog tijd voor kan zijn), tijdens en na de begrafenis heb ik na zo'n gesprek met Johan had telkens weer gemerkt dat Johan de ik altijd een tevreden gevoel. gave had om dit bij iedereen te Johan. Dood ben jij pas als er doen. Het gevoel dat Johan er alniemand meer aan jou denkt en tijd voor jou was en oprecht interesse toonde voor wat jij te vertel- jouw laatste reis is volgens mij een reis naar jouw horizon. len had, zo speciaal en zo intiem en uniek. De opmerking dat Johan wel twee levens tegelijk leek te lei- Mike Pennock, namens de Flying Dutchmen den en hij nu met zijn tweede leven door zou moeten gaan, was dan ook recht uit mijn hart gegrepen. Voor iedereen was er de mogelijkheid om zelf te treuren en als je dat wilde, je tranen te delen. Ik heb daar in elk geval heel veel kracht uit geput.

ONDERZOEK

OORZAAK

De Technische Commissie zal zo spoedig mogelijk het resultaat van het onderzoek naar de oorzaak van het ongeval bij de Flying Dutchmen bekend maken. In dit geval is het zeer belangrijk te weten hoe een dergelijke situatie in de toekomst

ONGEVAL

kan worden vermeden. Op dit moment is het onderzoeksresultaat echter nog niet gereed voor publicatie. De TC hoopt in ieder geval in de volgende SP hierover meer duidelijkheid te kunnen geven. ~

Paratex Productions

4 Competition Jumpsuit Student Jumpsuit Camera Jumpsuit Double Zipper Sitsuit Keizershof 257 2402 DO Alphen aan den Rijn Tel.lFax: 0172-433893 06-54776835

Nog geen booties op je jumpsuit? Paratex regelt het voor je!

Tijdens een tragisch vliegtuigongeval op 22 November 1997 te Rhoon heeft Johan op moedige wijze afscheid van het leven moeten nemen. Johan vloog die dag zoals zo vaak de Cessna 206 Turbine, PH-SFD, van The Flying Dutchmen. Een vliegtuig, waarop Johan als chef-vlieger van de FD trots was en waaraan hij veel van zijn vrije tijd besteedde om ermee te kunnen vliegen. Tijdens de noodlottige vlucht heeft Johan zijn moed, doorzettingsvermogen en vliegmanschap getoond. Hij heeft het vliegtuig, dat onbestuurbaar was geworden, weer in zijn macht gekregen, zodat alle inzittenden het veilig konden verlaten. Helaas had Johan zelf geen keus meer. In Johan verliezen we niet alleen een zeer enthousiaste en professionele vlieger van PCMN en chef-vlieger van de FD, maar ook een vriend. We wensen Marianne, Joyce en Sven en de overige familieleden alle kracht en moed om dit zware verlies te kunnen dragen.

FONDS KINDEREN JOHAN Na het afscheid nemen van Johan hebben Parachutistencentrum Midden Nederland en The Flying Dutchmen gezamenlijk besloten om een fonds op te richten. Johan was namelijk ook echtgenoot en vader van twee jonge kinderen, Joyce en Sven. Onnodig te zeggen dat het verlies van een man en vader ook materi毛le gevolgen heeft. Vooral later kunnen de kosten voor de studie van Joyce en Sven een zware last gaan betekenen, of erger, niet volledig worden opgebracht. Door middel van een brief zijn de leden van de bovengenoemde clubs gevraagd een gift te doen voor dit fonds. Tevens zijn alle paraclubs/centra in Nederland benaderd om hieraan bekendheid binnen de vereniging cq centrum te geven. Veel mensen zullen inmiddels al iets gegeven hebben, waarvoor onze dank. Voor degenen onder springers en vliegers waar dit aan voorbij is gegaan, hierbij een oproep. Als u zich geroepen voelt, kunt u een bijdrage storten op giro 3921130 ten name van Skydivingclub Flying Dutchmen te Rotterdam onder vermelding van: 'Fonds Kinderen Johan'. Indien u verdere inlichtingen wilt hebben, kunt u contact opnemen met Ans van de Moasdijk, telefoon 010-4856456. Op 12 januari 1998 wordt er in het clubgebouw van the Flying Dutchmen, Zaventembaan 5, Rotterdam Airport, een informatie-avond belegd waar we u kunnen infameren over de definitieve vorm en inhoud van het fonds. ~

~1~0

DWARS DOOR GROENLAND NATHALlE CHUDIAK - Ronald Naar, die als expeditieleider al vele extreme tochten tot een goed einde heeft gebracht (hij heeft alle zeven hoogste gebergten van de wereld beklommen, waaronder de K2). heeft in april van dit jaar samen met Coen Hofstede en Ekon Hartog een bijna 1000 km lange ski- en klimtocht dwars door Groenland ondernomen. De tocht begon met een dropping in het Oostgroenlandse kustgebergte, waar de berg Gunnbjörn Fjed (met bijna 3700 meter de hoogste top van het noordpoolgbied) werd beklommen. Daarna de lange tocht, waarvoor het team in zeer ijle lucht spletenrijke gletsjers en stormen met een afkoelend effect van -65 graden moest trotseren. Op speciale sleden voerden de expeditieleden 135 kg bagage mee, waaronder voedsel en brandstof voor twee maanden. Geheel op zichzelf aangewezen, was snelheid van le-

vensbelang. Daarom werd op deze tocht, die nog nooit door iemand was ondernomen, nog een primeur gelanceerd: bij gunstige wind werden parasails gebruikt. 'Dwars door Groenland' is een boeiend boek over de spanningen in het team, ontberingen, honger, valpartijen in gletsjerspleten, maar ook over kameraadschap en de schoonheid van het smetteloze noordpoollandschap. Misschien iets voor de koude wintermaanden:

JAARBOEK ACTIEVE VAKANTIES '98 NATHALlE CHUDIAKMundo Media heeft voor 1998 het tweede jaarboek voor actieve vakanties uitgegeven. Het bevat ruim 300 pagina's informatie over 25 verschillende buitensporten, waaronder ook luchtsporten met deltavliegen, parachutespringen, parapente en zweefvliegen. Bladzijde 8 en 9 is gevuld met een para-plaat van Max Dereta als aankondiging van deze eerste categorie: luchtsporten. Het hoofdstuk parachutespringen begint met een foto boven Teuge, daarna twee bladzijden algerne-

ne informatie, drie bladzijden springervaring van Guido Keff op Teuge en een bladzijde adressen. Verder sportinformatie, prijzen, mogelijkheden, tips, adressen en telefoonnummers van alle organisaties op het gebied van de buitensport in Nederland en België. Er is ook nog een speciaallandenkatern voor de mogelijkheden in andere Europese landen. Een mooie PR voor parachutespringen, maar tevens een kennismaking met andere (spectaculaire) sporten. Zoals Veronica blad het '97 jaarboek beschreef: "Wil je iets spannends doen, ga dan naar de boekhandel. .. Een mooi uitgevoerd boek met alleen maar kleurenplaten, met een formaat van 16,5 x 23,5 cm en voor f 24,95 verkrijgbaar bij de betere boekhandels en kiosken in Nederland. Het kan ook telefonisch besteld: 0206161634. • u

parachutes niet voor verticaal, maar voor horizontaal gebruik, met in ieder geval een gemeenschappelijke noemer: avontuur! Uitvoering: gebonden met stofomslag, 96 pagina's, 65 kleurillustraties, prijs f 39,90, verschijnt half januari '98, ISBN 90-246-0400-1. •

DUTCH FLIGHT ZIET ZE VLIEGEN WILLEKE MAAS - Even een reactie op het verhaal over de World Air Games van 1997 van de vorige SP. Hopelijk stapt Dutch Hight voorlopig weer in zijn schoenen in plaats van ernaast? Ik wil jullie zeer zeker feliciteren met het behaalde resultaat, maar dan graag met alle feiten op tafel. Je wordt negende op de WK en gaat door naar de halve finale. Wauw, da's goed zeg! Maar als ik nu zeg dat er twaalf landen meededen en de eerste tien door mochten naar die halve finale? Dan krijgen we toch een ander beeld, iets wat ik springend Nederland niet wil onthouden! Hierbij voor de goede orde een overzicht met betrekking tot het formatiespringen op de WK. • FS-4 FS-8 Aantal deelnemende landen Plaats voor Nederland Gemiddelde aantal punten nr. 1 WK Gemiddelde aantal punten Nederland

39 19

12 9

21.0 22.4 12.0

7.9

TOM VERSCHOOR BOKAAL De Tom Verschoorbokaal is een aanmoedigingsprijs voor jonge talentvolle wedstrijdsprlngers, door Arnold Collenteur voorzitter Sportcommissie

commissie geen geschikte kandidaat vond. De vraag is echter of er ook werkelijk geen geschikte kandidaten te vinden waren. Daarover kunnen we geen definitieve uitspraak doen, want er waren maar heel weinig aanmeldingen.

Hij is door de instelIers indertijd vernoemd naar Tom Verschoor omdat hij een pionier was van het sportparachutespringen in Nederland en altijd klaar stond met raad en daad voor met name jonge springers. Toen Tom in 1974 om het leven kwam bij een sprong op Hilversum, besloten zijn vrienden tot de instelling van de bokaal.

Omdat de commissieleden niet altijd iedereen kennen, verzoeken we elk jaar aan de besturen van de aangesloten clubs om kandidaten aan te melden zodat onze horizon wordt verbreed, maar de respons laat te wensen over. Met dit artikeltje hopen we de Tom Verschoorbokaal opnieuw onder de aandacht van de besturen en leden te brenDe bokaal wordt in principe elk jaar gen en we roepen iedereen op om ons in te fluisteren over nieuwe door de Sportcornrnissie aan een veelbelovende wedstrijdspringer sterren aan het firmament! toegekend en op de NKP uitgereikt. De nieuwe naarn wordt onder De kriteria die de Sportcommissie hanteert zijn: de andere narnen gegraveerd en de ontvanger mag de bokaal geduMaximum leeftijd van 30 jaar bij uitreiking. rende een jaar in zijn of haar bezit Grote inzet en goede resultaten houden. En een trots bezit is het bij de beoefening van een of zeker, want je naam prijkt dan temeer wedstrijddisciplines. midden van een illuster gezelschap Overdracht van kennis en ervavan nationaal en internationaal bekende wedstrijdspringers. ring aan andere springers, bijvoorbeeld door training, instrucDit jaar is de Tom Verschoorbokaal tie of de organisatie van eveneniet uitgereikt, omdat de Sportmenten.

Mocht je iemand op het oog hebben, praat er dan eens over met je clubbestuur of bel iemand van de Sportcommissie. Wellicht maak je

iemand tot middelpunt van ons aller belangstelling bij de uitreiking op de NKP 1998!

Winnaars van de Tom Verschoorbokaal: Henk Nijhuis Chris Franssen Sjaak Kouwenhoven Jacques Jansen Karel Zee Rob van der Linden Arnold Collenteur Joop van Rijswijk

PH MjV

1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982

Ernst Woerlee Remy Herder Ronaid van Zijp Jeroen Karsten Sjaak Strating Henk Post Paul Gornmers jr. Caroline Verkerk

1984 1985 1987 1989 1990 1993 1994 1995

VOOR SC!!!

ARNOLD COLLENTEUR - De Sportcommissie is op zoek naar een vrijwilliger, die thuis is in de wereld van de pers en andere media. Het is de bedoeling dat hij of zij uitvoering gaat geven aan het plan van de commissie om actief PR te bedrijven, met name rondom de nationale evenementen, zoals de NKP en andere wedstrijden. Enige

kennis of en ervaring met PR is wenselijk, maar het gaat natuurlijk vooral om een enthousiaste instelling. Welke springer of springster voelt zich geroepen? Voor reacties graag kontakt opnemen met het HBP of: Arnold Collenteur, voorzitter Sportcommissie, telefoon thuis 026-3235033, email arnold.collenteur@tip.nl.

Fallschirm Sport Magazin Das Fallschirm Sport Magazin erscheint alle 2 Monate und das Fallschirm Sport-Info berichtet in den dazwischenliegenden Monaten. jahresabonnement

Dat is de kwestie. En zo niet dan kan je altijd nog gaan telemarken, tourlanglaufen, alpinetouren, langlaufen of alpineskiën. En voor alle skivarianten kun je bij Bever Zwerfsport terecht. Net zoals voor advies, onderhoud en reparatie, een leuke aanbiedingsski of een setje huurski's. En zelfs dán kan er gecarved worden, want vanaf dit jaar hebben we een mooi assortiment carve-ski's in de verhuur. Niet alle winkels hebben het gehele assortiment wintersport. Bel voor meer info: 070-3883700

f!!!!!B® Ov-t-dooY' Innova+oY'Ç

Den Haag • Rotterdam • Utrecht • Arnhem • Haarlem • Breda Apeldoorn • Hilversum Amsterdam • Steenwijk • Groningen Alkmaar· Eindhoven· Antwerpen E-m@il: info@bever.nl·

Website: www_bever.nl

DM 30.-, SFr 30,-. ÖS 210.-

SCHEIDSRECHTERS MjV GEZOCHT!!! ELiNE LATHOUWERS - Springers, oud-springers, aanhang van springers, zin om eens iets anders te doen dan alléén maar kijken naar het springen? Wordt scheidsrechter! De huidige scheidsrechtersgroep in Nederland moet soms stevig de eindjes aan elkaar knopen om voldoende scheidsrechters te 'leveren' voor de daarvoor in aanmerking komende wedstrijden. Vandaar hierbij een dringende oproep aan para-Nederland om onze scheidsrechtersgroep te komen versterken. We jureren op wedstrijden bij diverse paraclubs in Nederland. De belangrijkste wedstrijd is daarbij de NKP. Ook aan wedstrijden in het buitenland wordt regelmatig door verschillende van de Nederlandse

scheidsrechters met succes deelgenomen. Dit betreft clubwedstrijden, maar ook grote internationale wedstrijden zoals Europese- en Wereldkampioenschappen. De onderdelen die gejureerd worden, zijn: Precisie, Stijl, Formation Skydiving, Canopy Formation, Freestyle en Skysurf. Als je belangstelling hebt voor één of meer van deze onderdelen, bel dan voor meer informatie met Willem de Boo, telefoon 00-4942816405, of Eline Lathouwers, telefoon 0418-594033. Ook wanneer je twijfelt of meer wilt weten over bijvoorbeeld kosten, vergoedingen, de tijd die het kost, bel even! Niet aarzelen, gewoon doen!!!

Bil! Morrissey Director Strong Tandem Program jumping since 1959 1350 jumps riding as passenger trained over 575 Instructor Candidates TANDEM CYPRES equipped since 1992

BEGINNEN MET VIDEO EN FOTO SPRINGEN! tige kant en klare helmpjes te koop. Duidelijk is dat de digitale camera's in alle opzichten beter zijn dan de bestaande analoge camera's (Hi-8jS-VHS). Nagenoeg geen kleurverloop en het belangrijkste: geen trillingen (Godzijdank). Als je besluit te gaan fotograferen, is het aan te raden een goede spiegelreOp PCMN beter bekend als 'Zoefff'. flexcamera aan te schaffen. Zelf Deze naam heb ik te danken aan heb ik goede ervaringen met de een onstuimige exit uit de PH-STL, Canon EOS500N: licht en betrouwbaar. nog voordat de hele te video'en formatie buiten stond (duurde ook Het is slim om eerst ervaring op te doen met videospringen voordat je veel te lang). Hieronder zal ik in het kort beschrijven wat mijn erva- een fototoestel meeneemt. ringen als Cameraman Jr. zijn en Om de uitrusting compleet te mawat beginnerstips geven. ken, is een camerapak (met vieugeltjes) een goede aanschaf om Materiaal b.v. tandems bij te houden, of om Naast het feit dat je minimaal Cdichter op een formatie te kruipen. brevet en 200 sprongen nodig hebt, is een videocamera en even- Alle begin is moeilijk tueel fotocamera wel handig. Ook Nadat je alles op je helm hebt gesjord, gaat het avontuur beginnen. een goede helm is belangrijk. Je De eerste keren dat ik met de vikunt zelf een helm bouwen, maar ook gewoon kopen (ik heb een Pa- deo (een Hi-8) ging springen, waramount van Skydance). Je zult be- ren wel even wennen. Vooral de grijpen dat de keuze van je helm beelden waren wennen (om te janken eigenlijk). Overal naar toe kijI!"""!~== afhangt ken: ik had meer het idee dat ik naar een golfslagbad zat te kijken vanje video- dan naar een video-opname. Direct came- de camera ingeruild voor een betere Hi-8 met TBC (time base correcra. Vooral tion) om van de trillingen af te komen. Dat werkte perfect. Verder de nieuw- zat er op een gegeven moment ste di- een polyester (zelf gefabriceerde) kap omheen, die ik er na een aangitale tal sprongen weer af heb gehaald. 'platte' ca- Het bleek dat er met kap, die dus niet helemaal winddicht was, trillinmeraatles gen ontstonden. Bovendien had ik met uitstappen veel last van windvragen om een ander type helm. Voor deze camera's zijn ook prach- drag omdat je camerahelm één

Laat ik beginnen mij even voorte stellen: John van Maren, nu ongeveer 375 sprongen waarvan ca. 75 video en ca. 15 video/foto sprongen. door John van Maren

Op de foto rechts zien we een exit en op de foto hieronder heeft John zich een parakerst-camerahefm opgezet. ..

fRIK EEn

massief geheel is. Zonder kap wordt de lucht beter verstrooid.

wordt gefilmd. Als deze scheef is gefilmd, is het altijd dezelfde kant op. Dat probleem ben ik nu bij meGeinige eigenaardigheden zelf tegengekomen en het is conEen probleem waar je als beginsequent hetzelfde, terwijl mijn spul nend cameraspringer wel eens wel recht staat. Bij mij is het zo mee te maken hebt, is het vergedat al vanaf video I er aan de linten van spullen (brllletjes/hcogtekerkant meer aarde en er aan de meters etc.). Ik ben wel eens de rechterkant dus meer lucht is. Tijkist uitgestapt (bij -10 graden) om dens een sprongene met een aneen vierman te filmen, waarbij ik er dere cameraman bleek dat ik mijn pas in vrije val achter kwam dat ik hoofd gewoon iets scheef hield. geen brilletie op had. Nu leg ik Leuk hè, videospringen. ruim op tijd mijn spullen bij elkaar. Ik vind het belangrijk om met een Slotoverweging helm te springen die makkelijk met Na een jaar geproefd te hebben een releasesysteem in één keer af van het cameraspringen, kan ik te werpen is. Maar je kunt het zeggen dat het echt mooi is om te overdrijven: een collega van mij doen. Niets is zo gaaf als een mooie foto of een heftige video. (wiens naam ik maar voor me zal Wel was ik in het begin te gedrehouden) had, met de nadruk op hàd, ook een mooie helm met afven om direct wereldopnames te maken, waardoor het plezier er werpsysteem. Dit systeem werkte een beetie vanaf ging. Nu ben ik echter iets te goed, want tijdens een turbulente opening vloog de nog steeds kritisch, maar realiseer helm+apparatuur er net zo makke- me dat het gewoon air-time kost lijk weer af. Daag! om goed te worden. Maar voorop lets anders met betrekking tot de staat dat het een hoop fun en een echte verrijking van het springgebeelden: let eens op foto's en videobeelden als de horizon mee beuren is.

CHUTE STORE wenst u

veilige SPRONG in 199B ERIK

CHUTE STORE valschermtechnicus Erik Tol Ujster 50 5161 ST sprang-Capelle tel/fax 0031 (0)416-278723

Dit wordt alweer het laatste deel van de geschiedenis van de SP. We zijn inmiddels aangeland bij augustus 1986. door Marijke de Vries en Nathalie Chudiak

augustus 1986 Ruim 10 jaar terug en hoewel de SP op het eerste gezicht niet zo afwijkt van de huidige, vallen toch een paar zaken op. Het logo is wat hoekiger en ook de foto op de cover (een zevenmansster met tandem) is bij nadere beschouwing wat gedateerd: mannen met baarden, protec-helmpjes, de rigs wat groter dan tegenwoordig en de overalls wat wijder. Wat hetzelfde gebleven is, is de minimale haardos van Auke van Agteren. PCMZ organiseert een parasurfwedstrijd: niet wat je denkt, maar net zo iets als paraski: eerst paspringen en daarna surfen op het Veerse Meer. Dat surfen iets zou worden wat je op je computer doet, kon toen nog niemand vermoeden!

Walraven, destijds bekend van tv. Een oproep voor nieuwe redactieleden geeft zes reacties! Er worden gesprekken gehouden en drie mensen uitgekozen. Kom daar nog maar eens om in 1997. (Ja, de huidige redactie heeft dringend behoefte aan versterking.)

eigen rubriek: Tjassing Salad. Een groot artikel over het springen in Rusland en de derde para-dames-dagen gaan niet door. juni 1989 Aeolus (ons Nederlandse PA-damesteam) gaat met Rien van Duren naar Polen.

februari 1988 De SP organiseert in samenwerklng met Parachutes de France een kleurwedstrijd: kleur je eigen mini Jaguar rig in en win het! Er zijn 125 inzendingen, van borduursel tot brooddeeg en airbrush tot potlood. Winnaar was Anita von Eugen met haar Mondriaan rig, Je kunt het nog steeds op haar rug bewonderen.

augustus 1989 De eerste Para-Elfstedentocht wordt georganiseerd door Piter Holwerda. PC Hilversum bestaat 21 jaar en geeft een groot feest. De NKP met FS-internationaal 'de Animais' , FS-nationaal 'Rotturdam ech wel', precisie/team 'Black Magic', PA/heren Michel Bizot, dames Anita von Eugen en jeugd Hans juni 1988 Vos. Jeroen Karstens wint de Tom Verschoor Bokaal. Wat opvalt zijn de prijzen van de Pink Boogie in Zwartberg: 48, als Militairen verdubbelen op Texel het je er tien koopt 45 per sprong. CF-record naar 12-man: Groen, geWas het springen een kleine tien vechts, stapelbaar ... jaar geleden zo relatief duur? Op de pagina ernaast een adveroktober 1989 tentie voor parachutes. De kleinste Een Rarapara met Bert Wijnands. oktober 1986 is 172 sq.ft. Ai! Het wereldvrouwenrecord wordt in Amerika op 79 gebracht. Ua van Heerwaarden schrijft een We publiceren een artikel met gevoelig gedicht en Wilma Dereta kleurenfoto's over parapente. Met de DDA de Memorial Flight gaat naar een grote boogie in Quin44-89. cy: de Freak Brother Convention. augustus 1988 Max Dereta voorspelt op de AntonEen lezersactie: een altiwatch voor ov Boogie in Pole vele komende december 1986 oostblokevenementen, waaronder 62. De Mafia Brothers (Herman, Iwan, Het eerste journalistieke proza van een wereldrecordpoging in Siberië. Simon, Ernst en cameraman Max) Dick Romkema ziet het licht. Hij Het wordt uiteindelijk Anapa ... worden derde op de WK in Austra- schrijft een stukje over springen in Op de springweek van de ENPC op lië op het onderdeel CRW-rotatie. Ameland is het 'kastenweer' ... Royan.

februari 1987 Squares voor leerlingen? ENPC, NNPC en FD doen dat als eersten. Het bevalt goed.

Niet veel foto's deze keer, maar wel een aantal momenten, genoemd in deze samenvatting. Van boven naar beneden: Het team Aeolus tijdens de para dames dag '87. Een tekening van Max Dereta voor de para dames dagen '92 The Mafia Brothers. Michel Bizot in de 'tuck' voor een stijlserie. Uwe Beckmann in gesprek met Samaranch. Koos Verhaar in gesprek met Simon Vinkenoog (geloof me, het is Simon).

oktober 1988 De voorplaat toont de Olympische ringen, door 30 para's gevormd, in vrije val boven het Olympisch stadion in Seoul. De Nederlander juni 1987 Henk Nijhuis is er bij (hoewel niet Een interview met Wally Gubbins in de formatie) en schrijft een stuk van de Wally Movies, nog steeds over deze bijzondere gebeurtenis. Arnold Collenteur schrijft een stukleuk voor een regenachtige dag. In het hart van het blad de kleuren- je over het nieuwste van het nieuwste: microlines, als eerste ingefolder Parachutespringen van de KNVvL. voerd door PD, waardoor je hookEen uitleg over het Teuge Relatief turn er niet alleen spectaculair uitInstructie Programma (trip): "Deze ziet, maar ook zo klinkt. cursus houdt in dat men met redelijk weinig sprongen in een vrij kort februari 1989 tijdsbestek z'n relatiefervaring aan- De 100ste SP. merkelijk kan vergroten door het Een artikeltje over revolutionair doorlopen van tien levels/niseau's". nieuwe squares: BT. Flitsend, nieuw ontwikkelde stof, ducktail, intrekKlinkt dat aantrekkelijk of niet? bare slider en heel snel vliegen. augustus 1987 Een nieuw wereldrecord: in Koksij- april 1989 de wordt een 126-man neergelegd. Arenda van Egmond neemt de functie van hoofd bureau para over van Arnold Collenteur. De E(uropeoktober 1987 Het boek 'Parachutespringen & an) P(arachuting) U(nion) wordt in Skydiving en andere Parasporten ' Parijs opgericht, waarin Peter Tolsdoor Max Dereta wordt ten (Iucht}- ma van het AB zitting heeft. De voorzitter van het AB heeft zijn doop gehouden door Sirnone van

~.1~

december 1989 WK FS in Spanje met de 'Animais'. februari 1990 Een bovenaardse voorplaat van Willard Jansen: Skydiven, the sport of the space age. Reimer van der Vlugt komt de redactie versterken. Tweemaai een prijs voor Jan van Male, waaronder de drijfveer-wisseltrofee. Para Centrum Noord heet voortaan Para Centrum Hoogeveen. Helmut Cloth heeft de Cypres ontwikkeld.

FD 25 jaar met Simon Vinkenoog in het IMAX theater in Rotterdam. juni 1990 De NKP met de 'Animais' en de 'Animal Crackers'. Een nieuw opleidingsplan Instructeur ziet het levenlicht. Het WR vrouwen wordt in Frankrijk op 80 gezet. augustus 1990 De NKP en de Pink Boogie Hoogeveen (met veel CF). Een FS-stage in Polen met Peter Derksen. De zoveelste Uden Sportief. Charles Pellens neemt nu ook afscheid van het springen. oktober 1990 De Tom Verschoor Bokaal gaat naar Sjaak Strating. Lamboolala schrijft het verslag over de eerste succesvolle 16-way meet op Texel. Henk Nijhuis schrijft een artikel over de 20ste WK PA/stijl in Bied. Max Dereta heeft een persoonlijke kijk op FS in Joegoslavië. De dames leggen in Zeeland een nieuw Nederlands record neer: 14. december 1990 Het vierde internationale technische congres wordt gehouden in Engeland, tijdens welke ook de EPU bijeenkomt. Foto's van de eerste Midden Zeeland Boogie. We moeten onherroepelijk afscheid nemen van Ronny van Dam. Charles Schuilenburg neemt afscheid als instructeur, maar hij blijft actief als springer en rigger. februari 1991 Dick Romkema vraagt in zijn redactioneel adviezen voor de juiste overlevingsstrategie in een redactie met skygodinnen ... Die adviezen heeft hij blijkbaar gekregen ... Het eerste PIA Symposium wordt gehouden in Orlando, Florida.

april 1991 De SP vindt zijn huidige vormgeving. Volgens arti-director Ronaid april 1990 van den Boogaard: Moderner, eigeDe EPU krijgt in Den Haag haar for- ner, jonger en modieuzer. Jeetie, is dat alweer zeven jaar geleden!?! mele beslag. The Parachute Case wordt geoFrank Neervoort heeft een 'heavy' pend. redactioneel over de (nog steeds De Mafia Brothers zijn 10 jaar bij geldende) doelstellingen van de SP: verbeteren onderlinge contacelkaar: een interview van Willard Jansen over de geheimen van een ten, voorlichting en discussie. Of succesvol team: Iwan Spilker, Her- de opmerking "tandemspringen is man Landsman, Ado de Schipper de prostitutie van het parachutespringen" nog opgaat, laten we en Ernst en Sirnon Woerlee. Bert Wijnands neemt afscheid van maar even in het midden ... De IPC kornt voor de 42ste keer bij de IPC.

elkaar in Wengen en de EPU wordt erkend door Europe Airsports. Een artikel over fotograaf en kunstenaar Max Dereta en een interview met de nieuwe IPC-voorzitter Eilif Ness. De eerste Cypres wordt aan Wim Buiskool overhandigd. Ook nu weer een afscheid en wel van Karst Sikkens, de 'vader' van de Sportparachutist, een duizendpoot die in zowat ieder hoofdstuk van de geschiedenis van het springen in Nederland voorkomt vanaf het begin tot in de beginjaren 80. juni 1991 De IPC neemt afscheid van voorzitter Uwe Beckmann die zich gaat concentreren op Olympische acceptatie van het springen. Een prachtige 'CF-centrefold' van Andries de la Lande Cremer. Een verslag van de eerste boogie in Zwart Afrika: Tanzania Boogie.

Deel 2 van het artikel over freestyle en skysurfing van Jan Beumer. Een lezersactie met sweatshirts (opdruk Ronaid Walrave). Een groot artikel met veel mooi uitgewerkte tekeningen van de RSL.

foto's van stretchoefeningen voor deze discipline. juni 1993 Een verslag van de eerste Nederlandse para's op de Noordpool. Niet tot ieders genoegen zouden er nog vele verslagen volgen ... Foto's van de eerste 2-way met skysurf. Albert de Rijk, Willy en Yvonne van Haren komen om bij het springen.

april 1992 Een kort, nagekomen bericht over het ongeluk op Perris Valley, waarbij Sjaak Strating en Remy Herder omkomen. En afscheidsinterview met ex-eentrumchef Ad de Jong van Teuge.

augustus 1993 Op de cover het laatste Nederlandse vrouwenrecord, dat op 25 wordt gebracht.

juni 1992 Opnieuw Teuge: de PH-BOB maakt een noodlanding en is verder onbruikbaar. Er wordt een tweede Cessna 206 aangeschaft.

augustus 1992 Op de cover staat een achtmansteam tijdens de Nationals. Wat opvalt, is dat nog niemand booties aan zijn pak heeft. augustus 1991 Het regent wereldrecords: de NeEen primeur: een Nederlands-Rus- derlandse mannen liggen in de sische formatie uit een MI8 heli op 150-man boven Koksijde, vier Nede eerste Moskou Boogie. derlandse vrouwen springen in de Para Team Texel vertelt over time- 100-vrouw in Frankrijk. management. Mike Michigan houdt een freestyle De International Holland Trophy seminar op Teuge. wordt versprongen op Ernrneloord. De tweede Midden Zeeland Boogie oktober 1992 en een tweede trainingstage onder In dit nummer en de volgende leiding van Peter Derksen in Polen. nummers is ruimschoots ruimte voor freestyle. oktober 1991 Parateam Texel wordt derde op de Veel nieuws van officiële kant: WK CRW in China. overheid, afdeling enz. Er komt een serie op tv over luchtEen flink artikel over skysurfing sporten: Skybound. Parachutevan Jan Beumer. springend Nederland zit aan de In Amerika ligt er 2,7 seconden buis gekluisterd bij de aflevering een 88-vrouw; jammer! die geheel aan springen is gewijd. Michel Bizot wint de zilveren beker Een eerste evaluatie van de Cyprecisie tijdens de Worldcup of pres, die op dat moment 1,5 jaar Champions in Jakarta. op de markt is en al diverse levens De 1000ste tandern op Texel! heeft gered. René Drost breekt een lans voor het precisie- en stijlspringen. december 1992 Het Nederlands FS-record wordt op Alweer een wereldrecord: een 20053 gesteld en PC Icarus bestaat man in de VS. 25 jaar. Texel is bezig een Cessna Caravan te kopen. december 1991 Het eerste bericht over booties Tom Roggema en Petra van den aan je pak. Ze heten dan overiBovenkamp komen de redactie ver- gens nog boosters. sterken. Petra heeft inmiddels in de advertentie-aquisitie haar spofebruari 1993 De SP heeft ernstige financiële ren verdiend! De eerste oproep voor een para problemen en een ernstig meNoordpool expeditie. De eerste Ne- ningsvershil daarover met het bestuur. derlandse groep gaat echter een Tom Piras verongelukt omdat hij jaar later. Verder heel veel technisch nieuws, vergeten is zijn Cypres aan te zetwaarvoor we Trees steeds maar ten. weer dankbaar zijn! april 1993 februari 1992 Freestyle is nog steeds populair, Een blikdruk als kunstwerk met een foto van Henny Wiggers. getuige een dubbele pagina met

oktober 1993 Nog een record: een formatie van 39 CRW-ers boven Frankrijk. Op Teuge houdt Henny Wiggers een van zijn eerste chute-assis seminars.

.••••iIIIiiIIF""'._ •••

........--.-.-, ~~o.:/~

april 1994 Nathalie draagt het hoofdredacteurschap over aan Dick. De redactie wordt versterkt met Cor Driessen als financiële man. De IPC conferentie in India constateert dat freestyle nog steeds in de lift zit. augustus 1994 In Bratislava springen 216 vrije valIers een record, dat helaas niet officieel erkend kan worden. april 1995 Een vooraankondiging van de skydive film die gewoon in de bioscoop te zien is: Dropzone. juni 1995 Een exit boven de Noordpool prijkt op de voorplaat. De sprongen tijdens het World Liberty Concert (vooral de nachtsprongen) blijven in het geheugen gegrift. Cypres adverteert met een lege pagina ... Nog twee jaargangen over, maar die zijn zo recent, dat we ze bewaren voor een volgende artikelenreeks ergens in 2020. Als we dan nog springen, want het gaat in Nederland niet goed met de kleine luchtvaart! We moeten de koppen bij elkaar steken, de neuzen dezelfde kant op richten, de handen uit de mouwen steken, de schouders eronder zetten, anders kunnen we straks al die ledematen niet meer uit vliegtuigen laten vallen ... En Marijke en ik kijken er toch zó naar uit om de geschiedenis van de volgende 25 jaar te schrijven...

THE (HI)STORY OF MACH 5 Happy are those who dream dreams... Januari 1996 de start van Mach 5. Doel: in een periode van twee jaar, tweemaal Nederlands kampioen worden met als ultelndelllk doel, deel te nemen aan de First World Air Games in Turkije. door Richard Vreenegoor en Anja van Stralen

Januari '96 - NKP '96 De eerste trainingsstage begon in Eloy onder leiding van Dan B.C. Sa· men met de coach werd een tweejaren plan gemaakt dat bestond uit drie trainingsstages in Eloy Uanuari en december '96 en maart '97). De NKP '96 werd gewonnen met 10.7 gemiddeld en de voorbereidingen konden beginnen voor de trainingsstage in december. December '96 De teamsamenstelling werd in goed overleg gewijzigd en we vertrokken naar Eloy met Anja van Stralen in plaats van Bert Hajée. In totaal werden 100 sprongen gemaakt, waarvan een gedeelte werd gemaakt met Dan B.C. en Kirk Ver· ner van de Amerikaanse vierman

van werden er voor de trainingsperiode in maart plannen gemaakt om dit systeem een hele week toe te passen. Maart '97 Helaas, de plannen werden gewijzigd en we vertrokken naar Eloy met z'n vieren in plaats van z'n vij· ven. Bij aankomst in Eloy bleek dat Kirk Verner en Alan Metri bereid waren om de komende drie weken met ons mee te springen. Na deze periode waarin we 85 sprongen hebben gemaakt, zijn we in april begonnen met onze training op Texel. Tomscat Trofee '97 We konden ons nu voorbereiden op de komende wedstrijden; de eerste was de Tomscat Trofee op Rotterdam waar we de eerste confrontatie met het team Teuge Fource aan konden gaan. Helaas werd de wedstrijd maar over vier ronden versprongen en ondanks het feit dat we een goede wedstrijd had den, eindigden we op de tweede plaats. Teuge Fource verraste ons en waarschijnlijk velen met ons met hun zeer goede resultaat. Dat zou wat beloven voor de NKP. NKP'97 Na nog enkele weekenden en een volledige week op Texel getraind te hebben, vertrokken we 15 juni, na

~~;;::::::

is gemaakt in floy tijdens de training december '96. Rechts coach Dan B.C. en zittend op de bumper Kirk Vemer, beiden lid van 'Arizona Speed, de huidige wereldkam. pioenen. Op de foto hierboven staat het team klaar om In te stappen voor een trainingssprong boven Texel. Beide foto's zijn gemaakt door Don Segerius.

1 2 3 4 5 6 7 8.9 10 T~ 12 10 11 10 15 11 12 11 10 12 114 14 9 11 9 17 9 11 12 7 11 110

het om beurten overgeven van een punt voorsprong aan elkaar. In ronde negen viel dan ook de besl issing. Door een slechte exit had Teuge Fource een minder goede sprong en met alleen nog ronde tien voor de boeg, stonden we opeens drie punten vóór: een goede uitgangspositie voor ronde tien. Daar stonden we dan op de ramp van de Skyvan; twee jaar trainen, drie punten vóór, misschien een ticket naar de First World Air Games en gierende zenuwen ... Exit: de crazy diamond kwam perfect uit de deur, de spanning viel weg en terwijl de seconden wegtikten wisten we dat het een goede sprong

was. Peter begon te zwaaien met z'n vingers, we grepen elkaar vast en in de tracking wisten we allemaal dat het goud binnen was. Met een punt meer in ronde tien en vier punten meer in totaal, wonnen we de NKP 1997 (met een ge· middelde van 11.4). Zie voor het ~~~~;:~~;;';'A,:,I wedstrijdverloop het kadertje hierboven. Is het dan toch waar dat een getraind team de spanning en emoties net iets beter onder controle heeft? In ieder geval is het bewijs geleverd dat een gedegen training een weekend 8-way trainen, rich(Arizona Airspeed). De ene dag sprongen Rob en Peter met Dan en ting Hoogeveen. Bij aankomst in de doorslag kan geven. We hopen Kirk en de dag erop waren Richard Hoogeveen stond ons bescheiden dan ook dat springers in Nederland . d b H' b" h b onderkomen (de caravan, 9 bij 2,5 het belang (op zowel technisch als en AnJa aan e eurt. Ier IJ emeter, van zigeunerkoning Petalo) mentaal gebied) gaan inzien van ben we ervaren dat dit de manier is om in een kort tijdsbestek heel voor ons klaar. Een goed onderko- het trainen met een coach en dat veel te leren Voor jezelf kom je er- men, een koelkast vol bier en een geldt voor teams op alle niveau's. h f i d' .. bi k Schroom dan ook niet om sprintraining van twee jaar ofwel. .. de ac ter 0 Je e JUiste oe moves gers uit 'de top' om hulp, kennis NKP '97 kon beginnen. maakt, daarnaast kun je op deze manier ervaren hoe de input van je Met natuurlijk de Tomscat Trofee en begeleiding te vragen, je zult piece partner zou moeten zijn (kos- in ons achterhoofd beloofde het zien dat de meesten bereid zijn je , , ten slechts $ 200 dollar extra per een spannende NKP te worden. En met hulp en advies bij te staan. dag). Wanneer je als team daarna spannend werd het, gedurende de weer met elkaar springt, merk je FIRST WORLD AIR GAMES hele wedstrijd was het stuivertje dat de snelheid en de input duide- wisselen met het team Teuge And are willing to pay the price to Fource. Tot en met ronde acht was see them come true ... lijk verbeterd zijn. Als gevolg hier-

De foto rechtsboven

Ronde Mach 5 Teuge Fource

Zaterdag 6 september, eindelijk was het zover: de droom werd werkelijkheid en we zaten in het vliegtuig met als eindbestemming de WK in Turkije. Na de NKP hebben we mede dankzij Paracentrum Texel (nieuwe helmen en een sprongprijs per teamsprong van 120 gulden) nog zo'n 60 sprongen kunnen maken. Het verbeteren van onze prestaties op de NKP zou geweldig zijn, immers, we wilden wel een 'paar potten breken' en de uitdaging aangaan om de halve finale te behalen. Ons hotel in Selcuk was klein maar erg gezellig en de eigenaar was zeer vriendelijk. Na zaterdag de prachtige stranden verkend te hebben, begonnen we zondag met de eerste trainingssprongen. Evenals al uit het verhaal van de 8-way naar voren kwam, bleek het bijna onmogelijk om ons geld aan tra iningssprongen kwijt te raken. Meer dan twee of drie sprongen per dag bleek niet mogelijk. Dit gaf ons echter wel volop de tijd om ons te socialiseren met de overige deelnemers. Van onze buren, de Mexicanen en Nieuw Zeel anders via de Australiërs en Japanners (die we tijdens onze trainingen in Eloy hadden ontmoet) tot en met de Amerikanen en Zuid Afrikanen (waar onze coaches Dan B.C. c.q. Garry Smith deel van uitmaakten). Alleen al het simpele feit dat je tijdens zo'n evenement weer de vele mensen ontmoet die je tijdens trainingen hebt leren kennen, zorgt voor een onvergetelijke ervaring. Maar er was werk aan de winkel, zaterdag 13 september was aangebroken. Ondanks het feit dat de World Air Games officieel nog niet geopend waren, begon de 4-way

Ronde 1. United States 2. France 3. South Africa 18 Canada 19 Netherlands 20 Croatia

1 26 25 25 18 17 17

2 20 19 20 12 11 11

3 18 17 16 12 10 10

4 23 22 20 10 9 11

competitie (donderdag was de tra iningsronde al versprongen, waar we met 13 punten in tijd een goede start hadden gemaakt). Ronde één was een lekkere inkomer en verliep dan ook goed. Concentratie, communicatie, snelheid, rust en power, alles was aanwezig. Na de landing wisten we dat het een goede sprong was; snel naar de creepers voor ronde twee. En daar galmde het door de speakers: "round 1 Netherlands 17 points". The First World Air Games waren gestart en hoe! In tegenstelling tot de trainingsperiode leek het alsof de organisatie opeens het wiel had uitgevonden en door had hoe je met de enorme liftcapaciteit ook enorm veel teams in korte tijd omhoog kon brengen. In het tijdsbestek van een halve dag werden dan ook drie wedstrijdrondes versprongen. Met een score van 11 en 10 in de rondes twee en drie konden we met een gerust hart naar de officiële opening gaan. Zondag mochten we genieten van de prestaties van de verschillende FS8-teams, waaronder natuurlijk ons eigen Dutch Flight team. Ook zij konden na drie rondes tevreden naar het 'villa park' terugkeren. Maandag stonden we om 07.00 uur weer gereed voor ronde vier. Ondanks een, na enige aanloopproblemen, zeer goed verlopen sprong, viel het puntenaantal op het scorebord wat tegen. Na een gefunnelde exit (acht seconden verloren) werden we namelijk ook nog eens van 12 punten teruggezet naar 9 punten. Dit mocht de pret echter niet drukken en in ronde vijf kwam een prachtige 15 pun-

5 6 7 8 9 27 15 20 16 21 25 16 20 21 20 20 15 17 20 21 15 9 7 15 13 15 9 12 12 13 15 9 9 9

10 24 21 19

Tot. 21.0 20.6 19.3 12.3 12.0 11.4

ter op het scorebord, gevolgd door een 9 in de zeer lastige zesde ronde. Terwijl de 8-way weer volop aan het springen was, was het dinsdag aan ons de beurt om met scooters de prachtige omgeving van Selcuk en Kusadasi te verkennen. Wat overigens erg jammer was, is dat er geen live ground to air video aanwezig was en dat is toch iets wat een WK voor zowel deelnemers als toeschouwers iets extra's geeft. Tevens willen we hier nog even stilstaan bij het Zuid-Afrikaanse team, waar de in Nederland wel bekende coaches Solly Williams en Garry Smith deel van uitmaken. Dat het spannend zou worden in de bovenste regionen was bekend, maar dat de Zuid-Afrikanen in de eerste rondes zelfs gelijk opgingen met de Fransen maakte het wel heel erg spannend. Zuid-Afrika: Gefeliciteerd met de geweldige prestatie, een prestatie die uiteindelijk resulteerde in een welverdiende derde plaats. Wereldklasse! Hopelijk zuIlen er in '98 ook weer vele teams gebruik kunnen maken van jullie 'coachingskwaliteiten' .

Woensdag waren zowel de 8-way als de 4-way aan de beurt. De 8way had een zeer goede dag en verbrijzelde in ronde acht, met 12 punten in tijd, het oude Nederlandse record (een hele mooie prestatie: GefeliCiteerd!). Wij waren intussen in een hevig gevecht gewikkeld met de Kroaten om een plaats in de halve finale te behalen. Arie zijn vrienden moesten helaas het onderspit delven (sorry Arie). Na Iedereen die ons de afgelopen twee jaren heeft ge- 12 punten in ronde zeven steund willen we graag met name bedanken: wonnen we ook • Paracentrum Texel, die ons een heel aantrekronde acht (met kelijk sponsoraanbod hebben gegeven. 12 om 9 pun• Skydive Arizona, waar we af en toe de Skyvan ten) van de Kroals privé kist meekregen. aten, wat ons • Dan B.C., onze coach in Eloy zonder wie we een plaats vernooit zover gekomen waren. schafte in de • Garry Smith, onze coach in moeilijke tijden in halve finale. Dit Nederland. was overigens • Kirk Verner en Alan Metri, die ons in maart uit de eerste keer de nood hebben geholpen. dat een Neder• Willeke v. Leeuwen, die af en toe even letterlijk lands 4-way de bezem door het team haalde en ons voorzag team de halve van de nodige tips. finale op een • Angel, die altijd weer klaar stond om de zware WK heeft bevouwklus te klaren. • KNVvL, voor het vele regelwerk en de spon soring. haald; we zijn de uitdaging • NOC*NSF, voor de geldelijke tegemoetkomingen aangegaan: 'de • Iedereen (van aanhang tot verre supporters), die potten zijn geons op wat voor manier dan ook gesteund heeft. broken'!

Donderdag werd de halve finale gesprongen. De 8-way sloot hun laatste sprong af met een mooie 8 punter en kwam daarmee op de negende plaats (van de dertien teams). Wij scoorden een hele goede 13 punter en behaalde daarmee 12 punten gemiddeld (de hoogste 4-way score ooit behaald voor Nederland op een WK). Uiteindelijk zijn we op een negentiende plaats geëindigd (van de 39 landen), een prestatie waar we zeker tevreden mee zijn. Nadat ook de finale versprongen was, waarbij iedereen op 't puntle van z'n stoel zat toen Frankrijk c.q. de Verenigde Staten aan bod waren, was het partytime . Zaterdag vonden de prijsuitreiking en de

sluitingsceremonie plaats in Selcuk, gevolgd door de algemene afsluiting van de First World Air Games op zondag. Eén ding is duidelijk, door de bijzondere inzet van Arie Slob (head of delegation), die vaak ongemerkt vele dingen wist te regelen, hebben wij ons volledig kunnen richten op datgene waar we voor gekomen waren nl. springen: Arie, bedankt! Maar ook het gezelschap van de overige deelnemers (van 8-way tjm PAl, de vele supporters, aanhang, reserves, packsters en alle overigen hebben voor ons bijgedragen aan een onvergetelijk evenement... bedankt hiervoor!!!

De drie foto's hierboven zijn ook gemaakt door Don Segerius. Van boven naar beneden: Het team boven Texel en tweemaal het team boven Turkije. Het is jammer dat we geen kleurenmogelijk· heden hadden voor deze foto's, want het rood-wit·blauw van de overals geeft een prachtig contrast met de ondergrond ...

PIASYMPOSIUM: OVER CANOPY CONTROL bij de landing, Twee vragen zijn VoOrlOPig de laatste samendaarbij van groot belang: zit ik bij vatting van het PIA symposium de onderste of de bovenste groep dat van 10 tjm 13 februari '97 en zal ik sneller of langzamer zakken dan de anderen (afhankelijk in Houston, Texas, werd gehou- van chutegrootte en gewicht). 3, Leer de gewoontes van andeden. ren. Deze onderwerpen werden be- * Kijk uit voor langzaam verkeer onder je. handeld door John Le Blanc * Kijk uit voor sneller verkeer van van Performance Designs, Inc. boven. * Laat je niet verleiden om achter de echte hookturner aan te gaan! 4, Leer zelf goede gewoontes aan. * Check vlak na exit de spot (indien mogelijk), Hij heeft een toenemend aantal * Verbeter je tracking door: 1. je attitude te veranderen; onteblessures/ongevallen gekonstavreden zijn met je tracking, teerd die o.a. het gevolg zijn van een verre, slechte spot. Daarbij wil- 2, dan kun je je techniek verbeteren. Let daarbij op: len de betrokkenen persé op de DZ landen, terwijl deze niet of nau- * het 'de-archen', * knieën en enkels strekken, welijks meer bereikbaar is. * schouders inrollen en armen Overlevingsvaardigheden zijn volgens hem een combinatie van het naar beneden drukken, * benen uit elkaar houden en arverbeteren van de stuurvaardigmen niet tegen lichaam aan. heid, ontwikkelen van een betere beoordeling en het verbeteren van Dit is een kontinu leerproces, voor elke springer! de besluitvaardigheid. Dit is volgens hem een eindeloos proces, VEILIG VLIEGEN EN LANDEN VAN ongeacht je ervaring! Hieronder volgen enkele van deze HIGH PERFORMANCE CANOPIES vaardigheden. Een zeer aktueel thema, gezien 1. De 'PA-truck'. het aantal ongevallen dat tegenHierbij is het noodzakelijk de vaar- woordig plaatsvindt terwijl betrokdigheid te ontwikkelen ter herken- kenen onder goed geopende paraning van een geringe verandering chutes hangen. van de visuele hoek van elk punt Om dit aantal ongevallen, veroorop de grond, Hoe beter je dit kan, zaakt door geplande of ongeplande hoe eerder je tijdens je vlucht pre- 'hook turns', waarbij ook anderen sies kan bepalen waar je naar toe in gevaar worden gebracht, terug gaat. Deze 'truck' kan je uitstete dringen, kan men twee dingen kend helpen bij een te lange of te doen: ten eerste verbieden en ten korte spot. Hierbij moetje niet de tweede leren hoe het wèl moet. hoogte uit het oog verliezen. Zorg John Le Blanc is een voorstander dat je altijd genoeg hoogte over van de tweede optie. Hij heeft daartoe het een en ander op paAlle foto 's bij dit hebt voor een veilige approach en pier gezet om zo via een leerproartikel zijn van landing! Ronaid Overdijk. 2. Leer om defensief te vliegen. ces te komen tot een veiliger maWe zien high nier van vliegen en landen. * Land ergens anders, waar het performance Het accent ligt hierbij op het beter canopies in de niet zo druk en dus veiliger is! * Zorg voor een verti kale separatie leren kennen van je chute om zo approach. binnen de grenzen SUBSCRIBE TO van je mogelijkheden te blijven, Our Mission: Promote Safety through Hieronder Education into the year 2000. volgen enkele kernPublished 3-4 issues per year. punten van zijn betoog. US $ 27.00 or MC/VISA US $ 32.00 to

door Herman Landsman

OVERLEVINGSVAARDIGHEDEN VOOR CANOPY CONTROL

THE B.A.S.E. NEWSLETTER

L-

The B.A.S.E. Newsletter PO Box 199, Vestal, NY 13851

1. Algeme------'

ne opvattingen.

A. Verschillende modellen chutes van dezelfde grootte zullen verschillende eigenschappen hebben, maar ze vliegen wel ongeveer even snel. B, Iedereen heeft als gevolg van persoonlijke ervaringen een eigen mening over de snelheid van een chute. Twee springers met hetzelfde aantal sprongen, hetzelfde gewicht en dezelde chute, kunnen twee kompleet verschillende meningen hebben! Dit komt door hun verschillende ervaringen vóórdat ze met die bepaalde chute gingen springen. C. Kies de grootte van een chute naar aanleiding van de ervaringen die je hebt met andere modellen en maten, gecombineerd met je

wens om sneller of langzamer te gaan. D. Het is niet nodig om een HPC zwaar te beladen (= hoge wing laad) om er goed mee te vliegen en te landen! 2. Richtlijnen voor een 'conservatieve approach'. A, Rustig sturen door een minimaal gebruik van de toggles. B. Beoefen het aanvliegen met verschillende snelheden. Zo kom je achter de minimale snelheid waarbij je toch nog een goede landing hebt. C, Als je een agressieve piloot bent die van een mooie 'swoop' houdt, dan is het noodzakelijk om 'straight approaches' te beoefenen, met verschillende snelheden,

..:

A. Weet wanneer je 'nee' moet zeggen tegen een high speed approach. B. Zelfs als je een rustige vlieger bent, moet je een straight approach willen maken met ingetrokken frontrisers. Het wennen aan de hogere vliegsnelheid kan van pas komen indien je b.v. plotseling voor iemand moet uitwijken . C. Controleer of de technieken die je wilt gebruiken goed zijn voor de chute die je springt. D. Beoefen de agressievere straight approach een groot aantal sprongen, voordat je begint aan een draaiende approach. E. Leer het concept van de 'hoek' en blijf daar uit! De 'hoek' is de verandering van een vertikale diving approach naar een horizontale swoop. Deze hoek moet zo rond als mogelijk zijn. Indien de chute boven de grond uitvlakt (overgaat van vertikaal naar horizontaal) zonder het gebruik van Wees voorbereid op het moment de toggles dan zat je niet ver in de datje géén 'hook turn' kan (of 'hoek'. Dit is dan ook het veiligst! mag) rnaken! 5. De draaiende approach. 3. Leer je chute beter kennen A. Als je een draaiende approach door aggressief vliegen. wilt maken, start dan hoog genoeg A. Begrijp de verschillende draaien slechts met een geringe draai. technieken ter kontrole van het hoogteverlies in verhouding tot de B. Vermijd een lage draai! Als het draai die je maakt. Een diepe front- erop lijkt dat je slechts een draai kan maken met een gering hoogteriser-draai heeft een heel ander effekt dan een rustige toggle-draai, verlies (om te overleven), dan niet draaien! B. Experirnenteer met deze verschillende technieken als je boven C. Voorkom dat je slechts één draaitechniek, die een exakte bede 1000 ft bent en er geen andegin hoogte nodig heeft, aanleert. ren in de buurt zijn. D. Indien je de mist ingaat: chute C. Doe dit steeds lager, tijdens een groot aantal sprongen. Zorg er zoveel als mogelijk horizontaal! (Wings leveion impact!) Merk je echter altijd voor dat je hoog genoeg uit de draai kornt orn zodoen- dat je te laag zit, dan kan je nog de een 'straight approach' te kun- maar één ding doen; tijdens de flanen rnaken rnet een normale flare re er alles aan doen om de chute horizontaal te krijgen. Niet opgevoor de landing. ven, met de toggles in de beste 4. Basiskennis voor het maken positie tot aan de klap. van een High Speed landing.

A low turn, done to build up speed for landing, should al/ow you to fry out of it on full drive. If you need to apply brakes immediately you started the turn too low. I

The Corner ti

Stay out of the corner!" John LeBlanc

6. Verbeteren van de landingen. verplaatsen van het harnas naar de grond. D. Tijdens het flaren niet je benen en arrnen A. Hoogtekontrole is de sleutel bij geengebruiken voor je balans of orn jezelf te bewind landingen. Daarbij is het van belang wanneer je de flare beeindigt, Aan het eind schermen. van de flare rnoetje geen, of in ieder geval 7. Konklusies. een minimale daalsnelheid hebben op het A. Weet waar je huidige grenzen liggen! rnoment datje voeten de grond raken. B. Zorg voor veilige ornstandigheden, ook B. De snelheid waarrnee je de toggles naar voor anderen. C. Leer opnieuw je chute vliegen, ga terug beneden trekt, is net zo belangrijk als hoe vèr je ze naar beneden trekt. Bij een rustige naar af! straight approach moeten de toggles redeD. Have fun! lijk snel worden ingetrokken orn de chute af te levellen. Doet rnen dit te langzaarn, dan blijft de chute als het ...onze ongevallenverzekering ware doorzakdie doorlopend 24 uur per dag ken tot werelddekking biedt? aan de grond. Voor alle sporten en beroepen is C. Voor dekking mogelijk vanaf f 35,- p.j. de beste landingen kan rnen het beste Vanderveen SV - Tel. 055-5218028 het ge-

gt U nog zonder ... 6.

.f-IH ASSURANHE.f-IUIS

wicht rustig

Óók voor de verzekering van reis

en uitrusting.

WORLD NATURE GAMES BRAZILIË Van 27 september tot 3 oktober vonden de World Nature Games plaats in de deelstaat Paraná. door Ronaid Overdijk

Olav Zipser boven de Iguaçu watervallen tijdens de openingsceremonie van de World Nature Games. Foto Ronaid Overdijk.

Er waren dertien sporten geselecteerd om het contact met de natuurlijke omgeving. Voor het contact met de lucht waren ballonvaren en parachutespringen: skysurfen, uitgekozen. De WNG skysurf had IPC erkenning verkregen. Bij alle sporten waren de beste teams ter wereld uitgenodigd. De WNG zijn opgezet om de staat Paraná toeristisch gezien te promoten en hadden een miljoenen-budget. WNG zullen in principe elke vier jaar plaatsvinden. Skysurf had een prijzengeld van 23.500 USD en was daarmee de best betaalde wedstrijd in de parachutespringgeschiedenis. Ondergetekende was uitgenodigd als wedstrijdleider, iets wat ik niet kon weigeren. Alle teams, scheidsrechters en backup-cameramensen waren volledig vergoed uitgenodigd. In totaal waren er elf skysurfteams uit de gehele wereld.

FREEFLY MARIJKE DE VRIES - Deze foto's zijn afkomstig van Erwin Batenburg de Jong, die een te gekke freefly-vakantie heeft gehouden in Eloy en Perris Valley. Hij werd er gecoacht door Ron Hofft en Kei Niizuma. Voor de 360 graden draaien, wheateaters (draaien omje as maar heading houden op iemand anders), eagles (een springer headdown en de andere chute-assis, waarbij overelkaar heen wordt gevlogen) e.d. draait Erwin zijn hand niet meer om! Door de ruim 130 sprongen, die hij daar maakte, waardeert hij zijn vakantie op 200%! De foto's zijn gemaakt door Dave Donnely (evenals de voorplaat). •

Er werd gesprongen uit een King Air op een klein vliegveldje in Sào Miguel do Iguaçu. Bij de openlngsceremonie werd er een sprong geregeld bij de watervallen van Foz do Iguaçu uit een C-130. De para' s waren zo belangrijk dat zelfs de Braziliaanse president kwam kijken. Helaas was het ongekend

slecht weer waardoor slechts zes wedstrijdronden afkwamen. Wel konden we zo de sights in de omgeving zien. Toen het eindelijk mooi weer was, ging ook nog de kist kapot. Geen probleem, er werd gewoon een andere King Air overgevlogen uit Resende, bij Rio. Al met al was het natuurlijk toch

een geweldige ervaring. De Brazilianen waren razend enthousiast. Ondanks de tegenslagen, ook bij andere sporten, was het doel gehaaid: promotie voor de regio. Laten we hopen dat het over 4 jaar weer doorgaat. El

Foto boven: Oe groepen van Oave Harris en Ritchie. Foto Milko. Foto midden rechts: Chute Assis met organiser OJ8. Foto midden links: Een exit van de groep van Wim van Parijs. Foto onder rechts: Een springer op weg naar de Ol. Foto onder links: Oe AN72 voor boarding. Oe vier kleinere foto's zijn allemaal van Ronaid Overdijk.

PARA DRAMA ZUIDPOOL

ONGEVAL PINK

NATHALlE CHUDIAK - Vlak voor het ter perse gaan van deze SP bereikte ons het droeve bericht dat de eerste burger-para-expeditie naar de Zuidpool van wat een vreugdevolle ervaring had moeten worden in een tragedie is veranderd. Van de zes springers zijn er drie omgekomen: Ray Milier (US, noordpool '94), Steve Mulholland (US, noordpool '95) and Hans Rezac (A, noordpool '97). Alle drie waren bekend met springen in zeer koude omstandigheden. Bovendien was Steve Mulholland als aannemer regelmatig werkzaam op de Zuidpool. Het lijkt mij verstandig een korte beschrijving van de fatale sprong te geven, omdat de kranteberichten (zoals zo vaak) een verkeerde voorsteilling van zaken geven. De beschrijving hieronder is nog voorlopig (via Glen Bangs, USPA Director of Safety and Training en Mike McDowell, Adventure Network International, die de reis organiseerde), totdat de definitieve uitkomst van het onderzoek bekend is.

DICK ROMKEMA - Op zaterdag 25 oktober 1997 gebeurde in St. Johann in Tirol (Oostenrijk) het volgendl ongeval: een geïnteresseerde in een tandemsprong wilde de anderhalf uur wachttijd tot zijn sprong over bruggen door als passagier met de Pink Skyvan mee te vliegen. Hij kreeg een plaats in een load en werd door Sylvia van de Pink geïnstrueerd om samen met de springer! via de achterkant in het vliegtuig te stappen en dan op de stoel van de copiloot plaats te nernen. Net voordat de Skyvan naar de springers taxiede en rnet zijn achterkant naar hen toe zou stoppen, zei Thomas nogmaals tegen hem dat dit zijn vliegtuig was, hij met de springers naar binnen moest klimmen en op de co-stoel gaan zitten en na het uitstap pen achterin het vliegtuig moest blijven. Het vliegtuig stopte, de man ging met de springers in de richting van de tailgate, draaide op het laatste moment af en liep naar de rechter cockpit-deur. De rechter propellel raakte zijn schedel. De reddingshelicopter was er bin nen drie minuten en vloog hem naar de kliniek in In- . nsbruck. Maandagochtend overleed hij. De rechter propeller werd zo beschadigd, dat deze niet meer te repareren was. Na een motorinspektie bleek dat de motor wel verder gebruikt kon worden. De prop werd vervangen en de kist naar Voesla voor de volgende boogie overgebracht.

Hans hebben geen pogingen gedaan om hoofd- of reservechute te activeren. De container van Steve was open op de grond, hoogstwaarschijnlijk door impact. Het is (nog) niet bekend of de drie springers waren uitgerust met een automatische opener. Naar de verklaring van Michael had geen van drieën zuurstof gebruikt in de kist. Voor zover kan worden nagegaan, heeft onvoldoende ervaring met het springen op grote hoogte op een hoog gelegen dropzone de springers parten gespeeld. Hypoxia in combinatie met slechte referentiernogelijkheden op de grond hebben waarschijnlijk geresulteerd in een verlies van (hoogte)besef. Ook de dikke kleding kan de reactiesnelheid hebben vertraagd. Bovendien is de valsnelheid hoger en de benodigde hoogte voor opening van de parachute door de ijle lucht meer dan op zeeniveau.

Het is verschrikkelijk om bekenden te moeten verliezen om redenen die eigenlijk zo eenvoudig te voorkomen waren geweest. Ook de kortzichtige berichtgeDe groep springers bestond uit een Noors tandempaar, drie Amerikanen en een Oostenrijker. De Twin- ving in de trant van 'de chutes gingen niet open' is otter maakte een landing op de ZUidpool, waarna de moeilijk te verteren. Laten we hopen dat hierdoor de para zuidpoolexpedities niet worden stopgezet. De sprongen zouden plaatsvinden onder goede weersornstandigheden. De exithoogte was 8000 feet bo- voorbereiding van de groep van Bob Christ gaat voorven de dropzone, die op 9200 feet ligt. Dat betekent alsnog gewoon door. In zijn plan van aanpak wordt al vanaf het begin van de voorbereiding (zo'n twee jaar dat er van 17.200 feet boven zeeniveau werd afgegeleden) de nadruk gelegd op het hoogte-aspect. Wie sprongen. Er was zuurstof in de kist, maar er werd daarover meer wil weten, kan terecht bij mij of Roniet met zuurstof gesprongen. De tandempaar heeft een goede landing gemaakt. De nald Overdijk. Mijn gedachten gaan uit naar Ray, Steve en Hans, rest zou een vierman maken. De vierrnan lukte niet. waarmee door de noordpool-expedities een band was De Amerikaan die het overleefd heeft (Michael Kearns), was boven de andere springers toen z'n Cy- gegroeid. Mijn deelneming voor de familie en vrien• pres afging en hij aan zijn reserve hing. Ray, Steve en den van de overledenen.

De moraal van het verhaal: niets is onmogelijk, men kan niet genoeg doen orn personen op een vliegveld uit de buurt van propellers te houden. •

'Nancy' Op Quincy Airtec op Quincy: Dit jaar geen 'Nancy', maar life sprongen.

Een foto van Leo de Bruin van het team First Nature (Monique Teggelove, Ingrid Nahumury, Tom WinkIer, Jan van de Klacht en Leo). Oe foto is gemaakt in het vootjaar van 1997 tijdens een training boven Bergerac in Frankrijk: sunset boven de rivier de Oordogne.

Springtechnisch

Jaarverslag '96

Er zijn in totaal 3564 tandemsprongen gemaakt; 1997 personen hebben hun A-brevet gehaald, 115 hun B-, 25 het C-brevet en 62 personen hebben de AFF-opleiding afgerond. Totaal zijn er 83 blessuremeldingen gedaan. Het betreft vooral enkel-, been-, rug- en wervelblessures. Op Het jaar 1996 laat een lichte daling zien in springacti- een totaal van 64.945 sprongen is dat een gemiddelde van 1 op 782. Helaas is één sportparachutist viteiten. Er zijn in totaal 64.945 sprongen gemaakt, overleden aan de gevolgen van een koepelbotsing. dat zijn er 14.327 rninder dan het jaar daarvoor. In Het aantal blessuremeldingen lijkt weinig, rnaar de totaal zijn er 50.834 vrijeval sprongen gemaakt. TC is voor wat de aanlevering en de betrouwbaarheid Het drastisch teruglopen van het sprongaantal zien we o.a. terug in de volgende getallen. Het aantal AO- van de gegevens geheel afhankelijk van de clubs/ centra. De leden van de commissie hebben de indruk ll/square is teruggelopen van 2543 naar 2134, wat dat niet iedereen het belang van een kwalitatief juisbetekent dat er 5500 minder AO-square sprongen zijn gemaakt. te aan levering inziet. De AO-opleiding 'rond' wordt alleen nog op Texel ge- Voor een ieder die meer inforrnatie wenst, ligt het daan; in 1995 waren dat 930 leerlingen, in 1996 nog Technisch Jaarverslag ter inzage bij de clubsecretarismaar 488. Er wordt nog wel militair-rond opgeleid en sen. Vooruitlopend op de feestdagen, wenst de TC/EC iegesprongen, maar deze gegevens nemen wij niet dereen een veilig en goed 1998 toe. • mee in het springtechnisch jaarverslag. RIEN NIEUWESTEEG (TC/EC) - Onderstaand een samenvatting van het Technisch Jaarverslag 1996. De TC is zich ervast bewust dat het vrij laat is, maar dit heeft te maken met zaken waarop de leden van de commissie geen invloed hadden.

DICK ROMKEMA - Veel mensen hebben gevraagd of 'Nancy', de rubber testdummy van Airtec dit jaar weel zou springen op Quincy. Omdat Nancy niet kon komen, bedachten de mensen van Airtec, de Duits\l Cy· pres fabrikant en SSK Industries een ander speetace lair idee: de dummydrops werden vervangen door echte 'live' sprongen. Voor dit doel was een speciale Cypres, afgesteld om op 4500 ft te activeren, geïnstalleerd in een aangepaste Sweethog container. Deze was uitgerust met een reserve, die eveneens kon worden afgeworpen. Een tweede back-up reserve was in de onderste con tainer geplaatst en was uitgerust met een standaard Expert Cypres. Gerard Fetter van Airtec, Cliff Schrnuo ker van SSK Ind., Beezy Shaw van Precision Aerodynamics en Greg Rau van Performance Designs waren de testspringers, die beurtelings het speciale rig droegen tijdens de live sprongen. Iedere springer de geïnteresseerd was om de Cypres in vrije val te zien activeren, werd uitgenodigd orn aan de formatie mee te doen. Meer dan 80 springers ver voegden zich bij de Airtec stand en tekenden in voor de load. Iedere dag orn 07.00 uur ging de King Air van Performance Air omhoog met de testspringer en de geïnteresseerde toeschouwers in de lucht. Die konden de Cypres zien vuren en openen en daarna nog tijd overhouden om zelf in tracking te gaan en op een fatsoenlijke hoogte te openen, nadat de testspringer automatisch op de ingestelde hoogte aan de formatie was onttrokken. In alle gevallen activeerde de Cypres indrukwekkend precies op 4500 ft. •

Zero-porosity vanaf de Eerste Sprong Door Jarig Steringa

& Siebren

Kerkstra

rnigen wellicht gewaagd, omdat ZP-koepels vaak een 'high-performance'-vliegkarakter met bijbehorende hoHet eerste seizoen met zero-porosity-hoofdkoepels ge snelheden en hookturns wordt toegedicht. Uit de voor leerlingen op Eelde is zeer succesvol verlopen. ervaringen van Skydive Chicago blijkt dat dit ongeVerslag van een springtechnische ontwikkeling die wenste karakter uit te sluiten is door te kiezen voor toekomst heeft. een lage gewichtsbelasting van (in omgehangen toestand) ongeveer 1lbjft2. Opgemerkt moet worden INLEIDING dat de Sabres ook juist voor een dergelijke lage wingload waren ontworpen. Deze ontwikkeling kwam echSinds dit voorjaar beschikt de NNPC over nieuw club- ter op een zijspoor toen er bij ervaren springers meer materiaal. Het bijzondere eraan is dat Sabres worden behoefte bleek te bestaan aan kleinere koepels, vangebruikt. De club heeft zeer goede ervaringen opgewege het bij een hogere wing-Ioad behorende highdaan met haar zero-porosity-hoofdkoepels voor leerperformance-gedrag! lingen. In het juni-nummer van de Sportparachutist Studiegroep en instructieteam kozen unaniem voor werd de aanschaf al besproken, maar toen waren er de Sabre. Hoewel de ervaringen van Skydive Chicago pas ongeveer honderd sprongen met de nieuwe uittot tevredenheid stemden, besloot de studiegroep terustingen gemaakt. Statistisch betrouwbare uitspragelijkertijd orn later een aantal testsprongen uit te ken konden nog niet worden gedaan. voeren, ook al omdat op Eelde niet alleen vrijvaIInmiddels hebben ruim 80 cursisten meer dan 900 maar ook staticline-sprongen met de Sabres zouden sprongen met het nieuwe materiaal gemaakt. De club moeten worden gemaakt. Bij de testsprongen zou heeft nu zoveel ervaring met de nieuwe uitrustingen ook de vouwmethode kunnen worden onderzocht. dat een voorlopige balans kan worden opgemaakt. En om maar met de deur in huis te vallen: de NNPC is Reserve nog steeds zeer tevreden met haar aankoop. Instruc- Toen het type hoofd koepel eenmaal vast stond, kon teurs, hulpinstructeurs en cursisten zijn onverdeeld een beslissing over de reserve worden genomen. Hier positief, vooral over de zachte landingen. Zero-porosi- stond het instructieteam voor de moeilijke keuze tusty voor leerlingen lijkt een goede keuze. De club ver- sen square en rond. Enerzijds heeft een square-reserwacht er de komende jaren nog veel profijt van te ve onmiskenbare voordelen, zoals de zachtere lanhebben. ding en het feit dat men in een stress-situatie aan Andere clubs en centra die aan nieuw materiaal toe een bekende koepel komt te hangen. Anderzijds is de zijn, zouden de keuze voor zero-porosity serieus moe- 'dual square'-studie (het Amerikaanse onderzoek ten overwegen. In dit verslag geven we aan op welke naar de problemen die kunnen ontstaan als zowel argumenten en bevindingen dit advies is gebaseerd. hoofd koepel als square-reserve geopend zijn) nog Het verslag bestaat uit drie delen. In het eerste deel niet volledig afgerond; met name de situatie met een bespreken we de voorbereiding en de motieven die betrekkelijk kleine zero-porosity-hoofdkoepel in combitot de materiaalkeuze hebben geleid. In het tweede natie met een F111-reserve is nog onderwerp van deel beschrijven we de samenstelling van het materi- studie. aal en geven we aan op welke wijze het wordt geStudiegroep en instructieteam kozen om de laatste bruikt. In het derde deel beschrijven we concrete er- reden voorlopig voor ronde reserves, maar wilde wel varingen van leerlingen en instructieteam en gaan we de mogelijkheid hebben op ieder gewenst moment in op bijzondere voorvallen die zich bij het gebruik van over te kunnen schakelen op square-reserves. Een het nieuwe materiaal hebben voorgedaan. We ronden bijkomend voordeel voor de club was dat voor de rehet verslag af met enkele conclusies. serves geen investering nodig was omdat de in het 'oude' materiaal toegepaste ronde bollen nog zeer VOORBEREIDING EN AANSCHAF goed bruikbaar waren. Tien jaar lang sprongen leerlingen op Eelde aan Raven hoofdkoepels. Eind 1995 werd geconstateerd dat deze binnen afzienbare tijd aan vervanging toe zouden zijn. Er zaten gemiddeld meer dan zeshonderd sprongen op. Het NNPC-bestuur besloot daarom begin 1996 een studiegroep in te stellen die tot taak kreeg de mogelijkheden voor nieuw clubmateriaal te onderzoeken. Van de groep, bestaande uit beide materiaalcommissarissen, een bestuurslid en een instructeur, werd binnen een half jaar een advies verwacht. Hoofdkoepel De belangrijkste vraag was wat voor soort hoofdkoepel er aangeschaft zou moeten worden. Gezien de populariteit van zero-porosity (ZP) bij B-brevetters die eigen materiaal kiezen en de onzekerheid hoe lang F111-koepels nog leverbaar zullen zijn, ging de voorkeur van de studiegroep en ook van de meerderheid van het instructieteam, uit naar zero-porosity - in het bijzonder naar de bij ervaren springers zeer populaire Sabre. Deze voorkeur werd ondersteund door een zoektocht op Internet, waaruit bleek dat Skydive Chicago al enige tijd met goede resultaten Sabres gebruikt voor beginnende springers (met name AFF-Ieerlingen). Het gebruik van Sabres door leerlingen lijkt voor som-

Automaat De keuze voor de automaat was eenvoudig. De club hanteerde al enkele jaren het standpunt afgekeurde FXC's te vervangen door Cypressen en de beslissing om het nieuwe materiaal te voorzien van Student Cypressen lag dus voor de hand. Belangrijk argument daarbij was dat de Cypres zich in de afgelopen zes jaar voldoende heeft bewezen. Andere electronische AAD's, zoals de Astra, kwamen niet in aanmerking omdat er nog geen leerlingenversie beschikbaar was en omdat er - zeker in Nederland - nog te weinig ervaring mee is opgedaan. Harnas-containersysteem Als harnas-containersysteem tenslotte werd gekozen voor de Telesis. Dit Vector-achtige harnas heeft een reservecontainer die geschikt is voor inbouw van zowel ronde reserves als squares. Het instructieteam koos voor een openingssysteem waarbij het ripcord op de onderkant van de hoofdcontainer is geplaatst (BOC-ripcord), omdat dit na het B-brevet de overgang naar het 'echte' BOC (throw-away of pull-out) eenvoudiger maakt. Aantal uitrustingen De studiegroep adviseerde de aanschaf van een aantal van dertien nieuwe uitrustingen. De NNPC heeft

Foto boven: Static-line-cursist aan een Sabre 190. Foto midden: Static-line-cursisten aan een Sabre 170 en een Sabre 230. Foto onder: Twee Static-line-cursisten bereiden zich voor op de landing aan hun Sabre. Alle foto's bij dit artikel zijn genomen door Andries de la Lande Cremer op 7 september 1997.

om logistieke redenen minimaal twaalf seties nodig; De zeven kleinste Sabres zitten in een klein harnas, één extra uitrusting is dan handig omdat niet elke set met een Phantom 26 als reserve. De zes grootste altijd inzetbaar is (bijv. na een reserveprocedure). Sabres zitten in een groot harnas met een Phantom 28 of een P512 als reserve. Alle harnassen zijn Testsprongen zwart. De main-lift-webbing van de Telesis-harnassen Om te kunnen beoordelen wat een wing-Ioad van is in principe verstelbaar, maar dit is meestal niet no11b/ft2 voor beginnende springers betekent, werd in dig en wordt ook niet aangemoedigd. De setjes hebhet najaar van 1996 een beperkt aantal testspronben geen buikband. De reserveflap is van doorzichtig gen gemaakt. Leden van de studiegroep vlogen daar- plastic, zodat de jumpmaster zicht op de reserve pin toe enkele zorgvuldig geplande leerlingencircuits aan behoudt. De bedieningseenheid van de Cypres beeen Sabre van de grootte die bij hun gewicht paste. vindt zich in een afneembare, deels doorzichtige Een Sabre 230 (voor springers boven 85 kg) bleek in pocket op de main-lift-webbing in de buurt van het afEuropa niet voorhanden te zijn, zodat de geplande serie testsprongen voor de grootste maten helaas niet kon worden uitgevoerd. Tijdens de testsprongen werd onder meer geëxperimenteerd met snel en langzaam draaien, stallen, half geremd vliegen en verschillende manieren van flaren. Een belangrijke uitkomst was dat de flare door leerlingen het beste in drie fasen kan worden uitgevoerd. Zoals door Skydive Chiwerpkussentie. zodat de jumpmaster er in voorkocago reeds was aangegeven worden met de toggles mende gevallen ook in het vliegtuig bij kan. achtereenvolgens op borst, buik- en kruishoogte al te spectaculaire 'swoop'-Iandingen voorkomen. Een an- Gebruiksvoorschriften dere constatering was dat leerlingen zo weinig moge- Om de nieuwe uitrustingen zo lang mogelijk en optilijk geremd zouden moeten vliegen, omdat de koepel maal inzetbaar te kunnen houden, zijn door het ingeremd minder stabiel is en bijvoorbeeld bij turbulen- structieteam gebruiksregels opgesteld. Hieronder valtie minder snel herstelt. Overigens bleek de voorlen de normale fabrieksvoorschriften, zoals het waartse snelheid van een Sabre met een wing-load advies alle Cypressen aan het begin van de springvan 11b/ft2 ongeveer net zo groot te zijn als van een dag aan te zetten, alsmede een aantal speciale voorgewone F111-leerlingenkoepel. schriften: Met dit beeld voor ogen werden vervolgens een paar 1. B-brevethouders mogen niet met het nieuwe matestsprongen uitgevoerd door een B-brevethoudster met ca. 50 sprongen. Noch het vliegen, noch de geteriaal springen. Voor hen onderhoudt de club noemde drietraps-flare bleken problemen op te levenaast de 13 nieuwe setjes nog drie 'oude' setles met een Raven als hoofd koepel. Het kopen van ren. Geconcludeerd werd dat de Sabre ook voor minder ervaren springers een zeer veilige koepel kon zijn. een eigen setje wordt op deze rnanier gestirnuleerd. DE NIEUWE UITRUSTINGEN 2. Incidentele gastspringers zonder B-brevet die niet zijn geschoold op het vliegen rnet Sabres rnaken Samenstelling eveneens gebruik van de drie oude setjes. Voor De Sabre-hoofdkoepels zijn aangeschaft in vier madeze groep is een extra ripcord-housing ter hoogte ten: 170, 190, 210 en 230 square feet. Elke koepel van de (voorrnalige) buikband aangebracht. heeft zwarte center- en eindcellen en een goed her3. Het gebruik van een bepaalde maat Sabre is in kenbare kleur voor de overige cellen en de stabilisaprincipe alleen afhankelijk van het gewicht van de springer, volgens de verdeling in de tabel. Aan toren (dit voor eventueel propacken door cursisten). De koepels zijn uitgerust met dacron-lijnen. De stuurspringers rnet voldoende koepelervaring (20 lijnen hebben een normale lengte. Een overzicht van sprongen of meer) kan echter de eerstvolgende aantallen, maten, kleuren en bijbehorend lichaamsgekleinere maat worden aangeboden. Springers die op de grens van twee gewichtscategorleèn zitten, wicht is weergegeven in onderstaande tabel. kan het beste de kleinste van de twee rnaten worden toegewezen. HOOFDKOEPELS 4. Alleen leden van het instructietearn mogen het ornbouwen van static-line naar vrije val en vice Aantal maat kleur lichaamsgewicht versa uitvoeren; iedere ornbouwprocedure wordt gecheckt door een tweede (hulp-)instructeur. 3 170 neon pink (roze) <65 kg 4 190 lemon (geel) 65-75 kg Bags en bag-aanhechtingen zijn zo geconstrueerd dat het ornbouwen kan plaatsvinden terwijl de 4 210 tangerine (oranje) 75-85 kg 2 230 purple (paars) 85-100 kg koepel in de bag gevouwen in de container ligt.

PRAKTIJKERVARING De eerste sprongen Elke hoofdkoepel werd ingesprongen door een lid van het instructieteam. Het doel hiervan was tweeledig: de (hulp-)instructeur kon een zeer uitgebreide koepelcontrole uitvoeren en leerde bovendien vliegen met een Sabre onder dezelfde omstandigheden als leerlingen. Ook werd tijdens deze eerste sprongen weer gewerkt aan het vinden van de beste vouwmethode. De Sabres werden de eerste sprongen aan een lage openingsbelasting blootgesteld. Het betrof vooral sta-

tic-line-sprongen; in enkele gevallen werd een korte vrije val gernaakt van ongeveer vijf seconden. Het inspringen ging voorspoedig; al snel werd duidelijk dat de introductie van de Sabres zonder rnateriaaltechnisc he problemen zou verlopen. De eerste 'reguliere' sprongen werden in maart 1997 gemaakt door A-brevethouders die in 1996 nog aan Ravens waren opgeleid. Voor hen werd een omscholing naar Sabres georganiseerd, waarbij met name aandacht werd geschonken aan het vliegen met 'alles op' en aan de drietraps-flare. De omgeschoolden bleken zeer tevreden over het nieuwe materiaal: het circuitvliegen ging uitstekend en er waren zachtere landingen mogelijk dan met Ravens. De eerste ervaringen met echte beginners had de club eind maart, bij de eerste geplande opleiding. Het bleek niet moeilijker te zijn dan voorheen om cursisten aan het nieuwe materiaal op te leiden. De eerste opleiding liet vooral zachte landingen zien en kende verder geen bijzonderheden. Dit beeld zette zich voort bij de volgende opleidingen. Circuitvliegen Mede door het drukke vliegverkeer was het op Eelde gebruikelijk dat cursisten werden begeleid door middel van radiocontact. Door het lawaai van de klapperende sliders van de Sabres (uit veiligheidsoverwegingen niet retractable) is men overgestapt op stuuraanwijzingen met behulp van bordjes. Deze methode bleek in de praktijk net zo goed te werken als radiobegeleiding: het aantal afwijkende landingen was niet hoger dan in voorgaande jaren. Met een gedegen stuurbriefing blijkt het droppen van twee of drie springers op één run goed haalbaar. Bijkomend voordeel is dat per stick minder geluidsoverlast veroorzaakt wordt dan wanneer ieder springer een eigen run krijgt. Vanaf de grond zijn de hoofdkoepels vanwege hun felle kleuren altijd goed zichtbaar, hoewel de roze en oranje chutes op grotere hoogte soms slecht van el-

kaar te onderscheiden zijn. Ook vanuit het vliegtuig is de zichtbaarheid goed; alleen de paarse Sabre 230 is soms minder goed te volgen omdat de gekozen kleur paars niet altijd goed afsteekt tegen de grond. Landen Een Sabre kan bij stevig flaren zoveel lift krijgen dat de springer zelfs weer iets enkele meters omhoog komt. Mogelijkheden voor dosering zijn daarom zeer wenselijk, zeker voor leerlingen cursisten. Een drietraps-tlate in de vorm "parahouding ... 3 2 1!" bleek het ei van Columbus te zijn. Cursisten wordt geleerd op ongeveer drie meter hoogte de toggles aan te trekken tot schouderhoogte, op twee meter hoogte tot buikhoogte en op één meter tot kruishoogte. Deze procedure kan in rustig tempo worden uitgevoerd en garandeert zeer zachte landingen. In de praktijk is gebleken dat te hoog flaren bijna nooit problemen oplevert. De springer kan een te vroeg ingezette flare eenvoudig zelf corrigeren door de togglestand van dat moment wat langer vast te houden. Ook als er abusievelijk al helemaal is doorDe foto's op de bladzijde hiernaast geven fase 1 van geflared is er, dankzij de lage wing-load, nog weinig de drietrapsnare aan: toggles tot borsthoogte. De aan de hand: er zijn staande landingen gesignaleerd foto hierboven: het vouwen van een Sabre: de neus van springers die op ca. 10 meter hoogte al volledig aan de zijkant iets laten uitsteken. geflared hadden! Alle foto's van Andries de la Lande eremer. Te laat flaren, niet flaren, cross-wind landen of voor de wind landen kunnen wel debet zijn aan een slech- wind en opent daardoor sneller. Sabres gevouwen volgens deze aangepaste Fury-methode openen zacht te landing. In dat opzicht verschilt een ieerlingen-Sa en betrouwbaar. Het aantal twists is bij static-linebre niet van leerlingenkoepels van Fll1-materiaal. sprongen ruim 50%, bij vvsprongen duidelijk minder. Het vouwen van ZP-materiaal gaat zeker in het begin Vouwen De Ravens werden bij de NNPC gevouwen volgens de wat minder gemakkelijk dan F111, maar met wat extra hulp - met name bij de handeling waarmee de 'Fury'-methode, dat wil zeggen op de zijkant op de grond, met alle cellen op elkaar. Deze methode heeft koepel in de bag wordt gestopt - kan een cursist toch als voordeel dat elke stap in het vouwproces goed te al na enkele sprongen min of meer zelfstandig een Sabre vouwen. controleren is. Het instructieteam was er daarom voorstander van deze methode ook voor de nieuwe Bijzondere voorvallen Sabres te gebruiken. Hoewel het gebruikelijk is zero-porosity-koepels te In de onderzochte periode heeft zich met de nieuwe pro-packen, zijn er geen principiële argumenten tegen Sabres slechts één malfunctie voorgedaan. Goede andere manieren van vouwen. Tijdens het inspringen begeleiding en strenge controle bij het vouwen werpen hier duidelijk hun vruchten af. De malfunctie was overigens wel gebleken dat de Fury-methode bij static-line-sprongen kan leiden tot zeer langzame ope- werd veroorzaakt door een line-over. De betreffende koepel zat aan één kant dicht. Hoewel de square beningen. Dit ongemak werd voorkomen door de neus gon te draaien, voerde de betrokken springer zijn rebij het vouwen op de grond een extra slag naar buiserve procedure niet uit op grond van het criterium ten te geven. Hij vangt dan bij de opening eerder

DE KIEVIT CLUB ANNETTE DEUS - Na het artikel over de 16-way in de SP van oktober, vond ik dat de Kievit Club ook maar eens in de SP moest staan. Toen eenmaal bekend was dat er op Texel weer een 16-way wedstrijd georganiseerd zou worden, werden veel springers enthousiast en een aantal wanhopig, want ook springers van rond de 150 sprongen zouden graag mee willen doen. Doordat de ervaren springers een team aan het samenstellen waren, zouden de minder ervaren echter buiten de boot vallen. Nu werkte René Verdoorn dit seizoen op Texel en hij wilde best een 16-way team organiseren en dat was dan ook in zeer korte tijd gebeurd (terwijl de andere teams nog een aantal slots open hadden ... ). De ervaring van het team was heel breed: van 150 tot 3000 sprongen. In augustus hadden een paar mensen vakantie en de trainees

van het centrum waren (bijna) iedere dag aanwezig: er kon dus worden getraind. We probeerden iedere dag in de pre-sunsetload te zitten om met zo'n groot mogelijke groep omhoog te kunnen gaan. De rest van de dag de verdere mogelijkheden benutten: 3·ways, 6ways, 9-ways enz. Als exit trainden we voor iedereen de dive en meestal briefden we drie punten en op 5000 ft separatie en tracking. Dat leek ons met 16 man in de lucht een degelijke opzet. Ook aan het landen werd veel aandacht besteed. Men luisterde naar elkaar en iedereen kon ook z'n zegje zeggen. De sfeer werd steeds beter .. Het team moest natuurlijk ook een naam hebben. Ik stapte op de motor en reed naar Dirk Leegwater van Hotel De Kievit. Aangezien er dit seizoen op de Kievit een gezellige club was opgericht, leek mij dat een mooi aanknopingspunt. Toen

ik Dick vroeg om ons te sponsoren, zei hij direct "Oh God, moet je geld hebben?" Ik zei "Nee, alleen wat drankjes!" Na enige discussie was het 'Kievit Club 16-way' team geboren. Een aantal avonden (en biertjes) later besloot Cor Dekkers Aannemingsbedrijf om de t-shirts te sponsoren. Toen kwam de wedstrijd. Ons doel: één punt per ronde. Niet alle eerste punten waren even makkelijk, maar we wilden leren en plezier hebben en dat is beide gelukt. Een aantal sprongen zat zeer dicht bij dat eerste punt! De moed bleef erin en daardoor ook de stemming. Zie de foto waar we alle 16 op vliegen (we zijn tenslotte kievitten)! Josti, Quirin, Muriel, Kjeld, Jean, Serge, Bert, Mike, Daniela, Cor, Rene, Leon, Ruud, John, Hans, Annette, video Martin en Jacco, reserve Ron: we hebben een geweldige wedstrijd gehad! •

'snelle, niet te stoppen draai' maar op grond van het criterium 'square heeft een abnormale vorm'. Een Sabre rnet een wing-Ioad van 11bjft2 leidt niet tot highspeed spinning-malfuncties. Het aantal blessures van springers aan clubmateriaal wijkt niet significant af van dat in voorgaande jaren. CONCLUSIES Uit het eerste seizoen met Sabres voor leerlingen op Eelde kunnen de volgende conclusies worden getrokken: • Sabres zijn zeer geschikt voor gebruik als leerlingenkoepel, mits een lage wing-Ioad van ongeveer 11bjft2 wordt aangehouden. 'Ervaren' leerlingen (20 sprongen en meer) kunnen eventueel overstappen naar een kleinere maat hoofdkoepel. Sabres zijn ook geschikt voor static-line-sprongen. • De voorwaartse snelheid van een leerlingen-Sabre is ongeveer gelijk aan die van een gewone leerlingenchute. De daalhoek is iets vlakker. • Een veilige flare-methode voor leerlingen aan Sabres is de drietraps-flare "parahouding ... 3 2 1!". Te hoog flaren kan goed worden gecorrigeerd, te laag flaren heeft dezelfde gevolgen als bij F111koepels. • Het vouwen van zero-porosity-materiaal is cursisten net zo gemakkelijk aan te leren als het vouwen van F111-materiaal. • Sabres openen zacht en betrouwbaar als ze plat op de grond gevouwen worden. Op de grond vouwen is beter te controleren dan pro-packen; bovendien gaat de lucht er gemakkelijker uit. • De hoofdkoepels zijn het best zichtbaar - zowel vanaf de grond als vanuit de lucht - als ze uitgevoerd zijn in neon-kleuren. Sommige kleuren, zo als roze en oranje, zijn vanaf de grond op grotere hoogte echter slecht van elkaar te onderscheiden. De Noord-Nederlandse Parachutisten Club gaat er op grond van bovenstaande conclusies van uit dat haar nieuwe clubmateriaal de komende jaren veilig, betrouwbaar en naar tevredenheid kan worden ingezet. De NNPC beschikt, elf jaar nadat ze als eerste club in Nederland leerlingen met squares ging opleiden, wederom over leerlingen uitrustingen die tot de vooruitstrevendste in Nederland gerekend mogen worden.

THE PARACHUTE CASE is een full time onderhoudsbedrijfvoor parachutes. Naast de werkplaats (open van 9 tot 18 uur) heeft zij ook een winkel (vrijdag, zaterdag en zondag van 9 tot 18 uur) op het vliegveld Teuge, waar parachutes en aanverwante artikelen verkocht worden. Met kerst zijn we een week gesloten! Bereikbaar: per post op postbus 177, 7390 AD TweIlo, telefoon: (055) 323 1928, fax: (055) 323 2038, E-mail: paracase@pi.net. Zaterdagavond 28 maart 1998 ben je van harte welkom, (mĂŠt al je loten!) want dan vieren wij ons lO-jarig bestaan in ons nieuwe pand op het vliegveld Teuge. P.S.: Vergeet u niet de jaarkeuring bijtijds in te plannen?

EVENEMENTEN

EN ACTIVITEITEN

OPEN HUIS + MANTA PA WEDSTRIJD TEUGE 11·97 In het weekend van 1 en 2 november 1997 beleefden we voor het eerst een gecombineerde activiteit van het Nationaal Para Centrum en The Parachute Case op het vliegveld Teuge. Het Paracentrum hield een Manta Precisiewedstrijd en The Parachute Case had Open Huis. Een geheide combinatie omdat er zowel bij goed als slecht weer leuke dingen te doen en te zien waren. En dat bleek ook nodig omdat, in tegenstelling tot het zonnige oktober, de novembermaand herfstig is begonnen. De ruim dertig deelnemers aan de Manta Precisiewedstrijd (voor het eerst sinds jaren weer voldoende deelname!) zochten hun heil in de Wolk en The Parachute Case die

voor de gelegenheid in herfst; sinterklaas/kerstsfeer waren ingericht. De wedstrijd wordt in het begin van nieuwe seizoen (het

EEN NIEUWE CASE IN 1998 Eigenlijk hadden we nog wel tien jaar op onze gezellige zolder aan de Zanden 11 willen zitten, maar het lot besliste anders. Nu zijn we heel erg blij met de plek die we nog net op het vliegveld Teuge hebben gevonden (een beetie geluk is nooit weg). Met hetzelfde mooie uitzicht zitten we vanaf 1 februari 1998 naast het Paracentrum. Terwijl ik dit schrijf, is het half november en behalve de fundering steekt er op de plaats waar de grootste hangar van Teuge gaat komen, nog niets boven het gras uit! The Parachute Case wordt een van de vijf bedrijven die deze kolossale hangar gaan bevolken. Het zal nog wel een tijdje een kale boel blijven, want voor onze werkplaats is dit de drukste tijd van het jaar maar op 28 maart 1998 willen we toch wel de opening houden! Het zal leuk zijn als jij daar ook bij bent.

weekend van 28 en 29 maart 1998) in ieder geval nog eens overgedaan. Zaterdagavond in de Wolk met boerenkool met worst, een biertje van The Case en de party na maakte een heleboel slecht weer toch een beetje goed. Het Open Huis van The Parachute Case had een aantal vaste succesnummers zoals: aantrekkelijke aanbiedingen die het als cadeautje goed doen bij para's, een aantal setles ging alleen dat weekend voor 1000 gulden minder de deur uit, de demosetjes waren in de verkoop, lezingen over de historie van het materiaal en over vouwen, de creatieve combinatie van de foto's van Jenny Ramakers, de T-shirts van Monique en de stoelmassage van Michel waren een -- •.•••••••••• regelrechte hit. Iedereen genoot.

door Trees van Mierio

Een van de redactieleden was half december nog even op Teuge en het hele geraamte stond er al met zelfs al een aantal tussenmuren. Het gaat er op lijken!

VERHUIZINGSUITVERKOOP 25·26 JANUARI 98 Dit soort dingen (nieuwbouw en verhuizen) plannen is een beetie koffiedik kijken maar we hebben het idee om naar Amerikaans voorbeeld tijdens de verhuizing een 'garage sale' te houden. Een soort verhuizingsuitverkoop dus. Je weet wel hoe dat gaat tijdens een verhuizing, je komt van alles tegen waarvan je denkt

"moet dat nu alweer mee?" of je wil gewoon zo weinig mogelijk meenemen bij de verhuizing. In Amerika leggen ze tijdens het opruimen en verhuizen al die spullen in de tuin of de garage en de hele buurt komt dan langs om te zien of er nog wat van hun gading voor een zacht prijsje bijzit. Dat willen nu

10 JAAR PARACHUTE CASE: 28 MAART 98 Are You Current? You can be, by reading the most up-to-date journalof skydiving in the world:

PARACHUTIST PARACHUTIST is the world's largest and most authoritative

souree of skydiving

information,

offering

the latest informationon equipment, technique. competition,safety,student training and all facets of sport parachuting. The official publication of Ihe Uniled States Parachute Associalion. PARACHUTIST is published monthly in full color. Subscribe loday-$31.50. $68 for airmail-to: ' United States Parachute Association 1440 Duke Street Alexandria, VA 22314

Precies op 1 april 1998 bestaat The Parachute Case 10 jaar en dat wordt natuurlijk het hele jaar 1998 gevierd. De kick off is op zaterdag 28 maart 1998. In het weekend van 28 en 29 maart 1998 gaat overigens de zomertijd weer in. Overdag openen we (hopelijk) onze nieuwe behuizing (hoe hebben we het zo kunnen plannen!) en 's avonds vindt de finale van de trekking van de loterij plaats. Van de 100 prijzen die verloot worden, zullen de laatste 10 (of 20) prijzen 's avonds extra feestelijk worden getrokken. Natuurlijk is er ook muziek, dus neem je dancing shoes mee!

ook gaan doen in het weekend van 24 en 25 januari 1998. Alles wat jij daar koopt, hoeven we niet te verhuizen en als je zin hebt, loop je ook een keer met wat spullen onder je arm naar de overkant!

Reisverzekeringen specialist in verzekeringen voor (Para- )sport zoals speciale OngevallenUitrusting- en Reisverzekeringen Nieuw Baarnstraat 5 • 3743 BN BAARN Tel: 035 - 541 3635 • Fax: 035 - 542 33 75

Skydiving Accessoires NO LlMITS KALENDER 1998 Sinds 1 november 1997 ligt de nieuwe No Limits kalender van Peter Schäfer (hoofdredacteur van het prachtige Duitse skydiving blad 'Blue Sky Magazine') weer in de para winkels. Voor 45 gulden haal je hem op, want versturen is praktisch onmogelijk.

canopy formatie springers, de demospringers en nu ook weer bij de leerlingen. Dat komt mede door de prijs die een stuk lager ligt dan die van gespecialiseerde pakken. Voor nog geen 300 gulden heb je al een nieuwe te pakken.

mutsen. En daar haalt een gemiddelde para heus zijn neus niet voor op. Daarom staat er een aantal decoratief te doen in The Parachute Case in afwachting van de creatieve geest die er een maffe bestemming voor weet te vinden. DEMO MATERIAAL Niet alleen parachutes en ngs zijn er om demo mee te springen. In The Parachute Case liggen ook: • Een tandem Time Out, een AFF Time Out en de flashing Time Out van de Cool & Groovy Company uit Engeland. • Een nieuwe Amerikaanse Altimaster 3 met metalen huis. • Een Skytronic Pro (hoorbare hoogtemeter die wat data bijhoudt) en een Altitron (die electronische hoogtemeter) van Para Sport Italia. • Twee paar handschoenen en twee lichtgewicht capjes uit Rusland. Het demomateriaal is niet alleen bedoeld als kennismaking, maar vaak ook om feedback te krijgen. Steeds meer fabrikanten stellen prijs op de mening en bevindingen van de parachutisten die met hun materiaal springen. Meestal is het materiaal wel al door testspringers uitgeprobeerd, maar in de praktijk kan daar in het veld weleens heel anders op gereageerd worden. Dus zijn jouw opmerkingen mogelijk weer reden voor een verdere verbetering.

EtUI dM

BRILBANDJES Speciaal ontwikkeld voor de sportwereld, dus degelijk en sterk. Voor f 7,50 te koop. FLEX Z GOGGLES Ze zijn niet echt nieuw, maar voor veel springers wel de ontdekking van het jaar omdat ze zo lekker zitten. Voor 30 gulden heb je een Flex Z goggle in doorzichtig blauw of donkerbruin.

HAPPY HOOKER KNIFE In de markt van paramessen is nu ook een happy hooker knife gesignaleerd. Waar de naam vandaan komt, mag Joost weten. Het valt in iedere geval wel op. Prijs is er naar: rond de 90 gulden.

MAFFE MUTSEN Uit de wereld van de snowboarders komen de gekste

TWINZIPPER Het is niet te geloven, maar de aloude twinzipper is populairder dan ooit. Ooit alleen in gebruik bij leerlingen, is hij nu volop in gebruik bij de free flyers, de

DE BASE NEWSLETTER Sinds zomer 1997 ligt de Base Newsletter in het tijdschriften-bakje in de koffiehoek van The Parachute Case. Naast natuurlijk de laatste Nederlandse Sport Parachutist, het Amerikaanse Skydiving News Magazine, het Duitse Blue Sky Magazine, het Franse Paramag en het Frans/Europese Dropzone, AeroJournaai van de KNVvL, B-line van de parapenters, Piloot & Vliegtuig en de bladen die de paraclubs naar ons toe sturen. MADTRACK MAGAZINE Er is sinds 1996 ook een video magazine op de markt. Mad Track Magazine behandelt een aantal actuele onderwerpen. Daarnaast is er elke keer een wat meer uitgebreide reportage waarbij een item dieper uitgelicht wordt. Bijvoorbeeld Bridge Day of het Syrnposium in Houston. Verder zijn ook bijdragen van kijkers verwerkt in het uiteindelijke resultaat. Mad

Skydiving Gear The

BASE

Newilletler'

Bo.l: 190 VeRtuI. NV 13851

NIEUWE PARACHUTE: DE NITRO

USA

The Parachute Case om eens uit te proberen, een 135 wordt verwacht.

De AmerikaansjDuitse firma Profile Research heeft een nieuwe parachute op de markt gebracht. De NIEUW CYPRES BESCHERM HOESJE Nitro is een negencel zero porosity chute die op de s"b"'rlbe~•• s::~~t;d 1 Amerikaanse markt bekend staat als de 'Jalapeno'. De fabrikant van de Cypres (de electronische of pyroHet is een parachute voor ervaren springers. De fabri- technische automatische opener) heeft voor de conkant raadt hem aan voor springers met minstens 500 trol unit (de display met het bekende rode knopje op sprongen. de expert versie) een speciaal electromagnetisch beschermhoesje ontworpen. Wat maakt deze chute anders dan de andere? In de strijd tegen de radiogolven (ofwel de storing De lijnen zijn gemaakt van een aramide vezel van de mobiele telefoons en de electrostatische ont(rekt niet zo uit als microline, hij breekt niet zo lading van de stof van de canopy bij de opening) gauw als kevlar). wordt een nieuwe verbetering op alle Cypressen aanA finnish "Pilrachu1ist" teaps oft e 400·foot gebracht. De netting in de neus (zodat bij een scherpe viaduct somcwhcre in Europe draai de buitenste cel minder snel dichtslaat). Wereldwijd werden vanaf 12 november 1997 alles De ribben zitten voor een gedeelte los voor in de Cypres-eigenaren op de hoogte gesteld en alle neus (zodat bij het maneuvreren het profiel beter dealers worden voorzien van de hoesjes. Alle nieuwe Cypressen komen vanaf dat moment inclusief hoesje Track verschijnt op de Amerikaanse markt en is dus gehandhaafd blijft). uit. op dit moment alleen in NTSC te koop. Hier in Neder- • Hij heeft stabilisatiepanelen bovenop, een soort land kun je er alleen van genieten als jouw videorewings die zich vullen met lucht (dat zie je ook In het gebruik vormt dit hoesje een extra laag die wel bij parapenters). helpt om de Cypres tegen bijzonder sterke electracorder dit formaat aankan. Je ziet geen cascades (om ervoor te zorgen dat Of het ook in PAL geproduceerd gaat worden, hangt magnetische signalen te beschermen. Het gebruik af van de Europese belangstelling. de canopy nergens geknepen wordt). van dit hoesje is niet verplicht, maar wordt wel ten Hij is van buiten naar binnen genaaid (om afwijsterkste aangeraden. Het wordt overigens gratis verAbonnement: Voor 65 dollar krijg je twaalf afleverinspreid door de fabrikant. gen. De verzending kost 67 dollar. Dus voor 132 dolkingen te voorkomen). lar krijg je twaalf afleveringen in NTSC formaat thuis De lijnaanhechting zit rechtstreeks op het stabili- Heb je vragen of is iets onduidelijk dan kun je consatie paneel in plaats van aan de rib. tact opnemen met jouw dealer of raadpleeg de Cygestuurd (elke zes tot acht weken wordt een nieuwe episode gemaakt). Indirecte remmen (hij wordt gedoseerd geremd pres homepage op http://www.pia.com/SSK. Adres: The Mad Track, 57 Cumberland St. suite 3A, waardoor het stallpunt verder weg ligt). Trees van Mierio Woonsocket, RI 02895 USA. Email: De NITRO 120 (maximum exitgewicht 85 kg) ligt bij MadTrak@aol.com. Ze hopen in ieder geval dat er ook eens een Europese bijdrage binnen zal komen. Elke bijdrage die de moeite waard is, wordt geplaatst en krijgt een gratis T-shirt. \ THE B.A.S.E. Vol.

I. No. 3 -

NEWSLETTER \ ObJ""U"", Reportlng

•

DRIE INSTRUCTIE VIDEO'S IN EEN PAKKET De video's van Pier Productions over vliegen, vouwen en malfuncties (reeds besproken in vorige SP's) zijn razend populair onder beginnend springers die wat aan zelfstudie thuis willen doen en bij hulpinstructeurs en instructeurs die hun lesmethode willen verbeteren. De films worden ook steeds meer direct gebruikt in de opleiding. Soms door delen te laten zien, soms door een andere bewerking. Omdat we het waardevolle video's vinden die een goed gebruik van het materiaal laten zien, hebben we een grotere inkoop gedaan en daardoor een mooie prijs kunnen bedingen. De video's zijn nu van 65 voor 55 gulden per stuk te koop en in een pakket van drie slechts voor 125 gulden (dat is nog geen 42 gulden per stuk). Titels: 'fly like a pro', 'pack like a pro' en 'malfunctions'. Kennis van de Engelse taal is wel een voorwaarde om alles uit deze films te kunnen halen. Trees van Mierio

•

Martin van den Brakel aan de zwarte Stiletto 107 en Leander van der Snel aan de roodgrijze Stiletto 120 fotograferen elkaar na het filmen van twee tandemsprongen. Martin

LASIK: INGREEP VOOR SLECHTZIENDE SPORTERS

DICK ROMKEMA - Bij veel sporten is er sprake van WELKE AFWIJKINGEN KUNNEN WORDEN VERHOLPEN? snelheid en beweging. En dat stelt niet alleen hoge eisen aan een goed centraal zicht, maar ook aan een Bijziendheid die een correctie van -1 tot -15 dioptrie behoeft; verziendheid met +1 tot +6 dioptrie en regugoed zijdelings blikveld. Actieve sporters die een oogafwijking hebben, zullen liere astigmatisme tot 5 dioptrie. In alle gevallen vertoont de kromming van het hoornvlies een afwijking; zich daar allerminst gelukkig mee voelen. Bij veel sporten is een bril een onmogelijk attribuut, ook con- het kan te bol zijn, te plat of onregelmatig gekromd. Gemiddelde bijziendheid kan tot meer dan 95% wortactlenzen blijken de nodige problemen te geven. AIRES (Algarve International Refractive Eye Surgery) den gecorrigeerd. Mensen met een sterkere bijziendheid moeten er rekening mee houden dat een tweede stelt een afdoende oplossing te hebben: refractieve correctie noodzakelijk kan zijn. chirurgie. Met de LASIK-methode is ver- en bijziendheid te verhelpen. Sporters als skiërs, bergbeklimmers en Skydivers DE EXCIMER·LASER moeten in staat zijn om 'ruim' te kunnen zien en per- De Excimer-Iaser, die sinds 1985 gebruikt wordt, maakt het mogelijk om, zonder het oog aan te raken, fect afstanden te kunnen inschatten. Centraal zicht, de gewenste hoornvlieskromming te verkrijgen. dynamisch zicht en 'stereozicht' moeten optimaal Het licht van de Excimer-Iaser produceert lichtflitsen zijn. in het ultraviolette onzichtbare deel van het spectrum. Dit licht wordt volledig geabsorbeerd in de bovenste moleculenlaag van het hoornvlies. Door de energie verdampen de moleculen en kan een precies van te voren gedefinieerde hoeveelheid tot een 25duizendste millimeter van het hoornvlies worden afgenomen. Door het afbreken van het weefsel krijgt het hoornvlies een andere kromming en wel zodanig dat het oog 'goedziend' wordt. Men moet rekening houden met het feit dat net als bij elke medische en cosmetische ingreep een resultaat van 100% niet kan worden gegarandeerd. • houdt de pilot chute van Leander tussen z'n tenen. De foto's zijn gemaakt in juli 1997 boven Texel. De beide heren zijn gaarne bereid tot nadere toelichting (telefoon Texel).

Voor boekingen en patiënteninformatie: AIRES Nederland, telefoon 020 - 4040191.

Evenementen

Markt

15-22 december '97: 2de van 9 para-satari-boogies in Namibië. Info: Aeroteam Aviation, tel. #49-8342-8W021, fax #49-8342-899022, email SC@aero-team.com. 15 december - 2 maart '98: African Freefly Voodoo School. Info: zie 15-22 december '97. 22 december - 5 januari: 3de van 9 para-safari-boogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. 28 december - 10 januari: met Skydive Over Europe naar Sebastian, Rorida, USA. Zowel voor AFF-opleiding als voor B-brevetters. Info: Dré Matti, telefoon 075-6218633. december '97: Skydiving Holiday met Skydive teopoldsburg in Ampuria, Spanje. Info: email Skydive.Leopolds· burg@glo.be. 5-12 januari: 4de van 9 psrasatanooogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. 12-26 januari: 5de van 9 para-safarl-boogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. januari: Zuidpool Para·Expeditie. Info: telefoon/fax 0703836687, email chudiak@pi.net. 24 en 25 januari: Verhuizingsuitverkoop The Parachute Case, Teuge. 26 januari - 9 februari: 6de van 9 para-safari-boogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. 9-16 februari: 7de van 9 para-satarîöoogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. februari: Thailand Boogie '98. Info: Herman Landsman, telefoon 0222-311658, fax 0222-311492. 16 februari - 2 maart: 8ste van 9 para-safari-boogies in Namibië. Info: zie 15-22 december '97. 2-16 maart: Para-safari-boogie in Namibië. Info: zie 1522 december '97. 21 en 22 maart: Creeper weekend op Teuge. 26-29 maart: Internationaal Judges Seminar op Teuge, 28 maart: 10 jaar The Parachute Case, Teuge. 28 en 29 maart: Manta Precisie Wedstrijd op Teuge met een super disco party op zaterdagavond. 4 en 5 april: Intern. CF4 rotatiewedstrijd op Teuge. 18-19 april: Skybusters PA-wedstrijd, Schaffen, België. Info: Pops-NL. 18 en 19 april: Internationale FS10 speedstar/formatie wedstrijd op Teuge. 18-28 april: Noordpool Para-expeditie. Info: telefoon/fax 070-3836687, email chudiak@pi.net. 25-26 april: Open PA Kampioenschap van Vlaanderen, Schaffen, België. Info: Pops-NL. 26 april- 9 mei: Trainingstage Dutch Flight in Eloy, USA. Coach Solly Williams, ca. 80 sprongen. Inschrijving bij HBP vóór 1-1-98. 30 april - 3 mei: Texel Boogie '98, C-208 en Casa of Turbolet, sprongen f 45,-. 8-10 mei: CF weekend sequentia I op Teuge. 21-24 mei: cbrever en freeflight weekeinde op Teuge. 22-24 mei: Open Benelux Kampioenschappen PA, Oud Turnhout, België. Info: Pops-äl.. 2-3 mei: Pops-B, Oud Turnhout, België. Info: Paps-NL. 25-29 mei: Nationale PA-training op Teuge o.l.v. Bernd Wiesner. Info: Anita van Eugen, telefoon 0571-273345. 30 mei - 1 juni: Teuge Tulip Trophee; internationale PAwedstrijd op Teuge. 5-7 juni: CF weekend formations op Teuge. 5-13 juni: Boogie in Estonia bij de sportclub AirWorid. Springen uit een L410 voor $ 11. Info: telefoon 372 2 520938 of telefoon/fax 372 2 216 135. 13-14 juni: Pops-D, locatie onbekend. Info: Pops-NL. 15-21 juni: NKP op Texel met de onderdelen: FS4, Freestyle, CF4 sequential, CF4 rotatie en FS8. 24-28 juni: Open Cup '98 of FS4 in Moskou, Rusland.

Advertenties voor deze rubriek zijn alleen voor leden van de afdeling (particulier) en vrij van kosten, Zij dienen schriftelijk te worden opgegeven (in onderstaande vorm) aan het redactie-koplj-adres. Complete set: Rig: Tear Drop (paars-donkerpaars) met Cypres. Main: Reflex 125. Reserve: Swift, 0 sprongen. Prijs n.o.t.k. Info: Barry Al, telefoon 0223-681940_ Komplete set: Rig: Atom SH3, 7-93 met Cypres. Main: Robo 205, 4-92. Reseve: Skyrider. Prijs f 3.000,-. Eventueel met hoogtemeter, Symbiosis Suit jumpsuit, Tony sit-fly suit en cap. Info: Ferry den Os, telefoon 020-6953363_ Complete set: Rig: Chaser '87 (blauw-grijs)_ Main: Clipper, nieuwe lijnen. Reserve: Raven I '87. Set goed onderhouden, jaarkeuring 11-'97. Vraagprijs f 1.750,-. Eventueel met Cypres (meerprijs op aanvraag), Altimaster hoogtemeters, Dytter, hookknife, reserve pak-materiaal e.d. Info: Piter Holwerda, telefoon 050-5710881 (na 18_00 uur], Complete set: Vector (lila). Main: Coe-D 190 (paarsgroer-rose) handdeployed. Reserve: Swift, 0 sprongen. Set 450 sprongen, goed onderhouden. Verder 2 FSoverals van Werner Sünkel (paars en paars-wit maat 40) waarvan 1 met booties, leren capje (rose), Dytter, goggles, bijpassende gearbag, Alles in één koop: prijs f 2_950,-. Info: M_ Stoop, telefoon 0180-320838_ Complete set: Rig: Zerox, smalI, met Cypres. Main: BT60, BOC + handdeploy. Reserve: square. Prijs f 4.500,- (eventueel zonder hoofdkoepel). Info: Herman Slot, telefoon 0528-373856_ Compete set: Rig: Invader '87 (zwart) met Cypres '91. Main: Cruislite (geel-rood-zwart) ca. 450 sprongen. Reserve: Swift 7-cel, 0 sprongen. Prijs f 3.800,-. Info: John Plleger, telefoon 0182-4032255,

Geldprijzen! Info: Moscow Parachute Club, fax #7-0951114475 of email vg@mpc.aha.nu. 25-28 juni: NKP PA bij PCF. 13-21 juni: The Boogie Club in Moskou. Info: Pete Marsden, email Pmar@compuserve.com. 2-12 juli: Moskou Boogie. Info: Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687, email chudiak@pi.net. 8-19 juli: Rapa-Meet in Bad Lippspringe. Met precisie, stijl FS4 en FS16 uit een turbine Islander en een twin Otter. Info: 0049-5254982378. 24-26 juli: Paps-A, locatie onbekend. Info: Pops-NL. 5 en 6 september: Internationale Swoop wedstrijd op Teuge, met zaterdagavond jump-in en BBQ op Bussloo. 5 en 6 september: Pops-NL, locatie onbekend. Info: Paps-NL. 10-13 september: Texel 16-way Meet met Casa en Turbolet. 11-13 september: FS clubrecords op Teuge met een speciale showband op zaterdagavond. september: WK StijljPA in Vrsar,Kroätie. 19-27 september: World Cup FS in Evora, Portugal. FS4 en FS8 uit Twin Otters én/of Pilatus Porters. 3 en 4 oktober: Internationale High Speed PA wedstrijd op Teuge. 17 en 18 oktober: Internationale CF8 Speedformation wedstrijd op Teuge. 31 oktober en 1 november: Manta precisiewedstrijd op Teuge. 14 november: Nachtspringen op Teuge.

Opleidingen

The PD-Line De direkte lijn naar jouw nieuwe Pû-Chute.

a. Stiletto 97 t/m 150 sq.ft f 2800,b. Sabre 97 t/m 150 sq.ft f 2500,Levertijd: 2 weken,eigen kleuren 10 weken. Tevens:

e. Tear Drop 1 pin d. Tempo square reserve e. Cypres exp. 1 pin Complete SET (a/e/d/e)

f 1750,f 1475,f 2200,f 8000,-

AERO ADVENTURES, Henk: Lunshof

TELEFOON/FAX: 050 318 6480

1998: 24-1: Hl-opleiding '98 dag 1, Apeldoorn. 14-2: Hl-opleiding '98 dag 2 en SV-herexamen '97, Apeldoorn. 7-3: Hl-opleiding '98 dag 3 + clubdocenten, Apeldoorn. 28-3: HI-opleiding '98 dag 4 + clubdocenten, Apeldoorn_ 18-4: Hl-examen '98 theorie, Apeldoorn. 20-6: Hl-herexamen '98 theorie, Apeldoorn. 5-9: Hl-opleiding '98 praktijkdag + clubdocenten, Apeldoorn. 26-9: HI-examen'98 praktijk, Apeldoorn. 7-11: Instructeursbijeenkomst '98 groep 1, SV-opleiding '98 en theorie-examen voor de vouwbevoegdheid. 28-11: Instructeursbijeenkomst '98 groep 2 en SV-examen '98, Apeldoorn. 1999: 13-2: SV-herexamen '98, Apeldoorn. wijzigingen voorbehouden

WP1097

ISSN 0921-8017 jaargang

26 - nummer3

Tweemaandelijkse Vereniging voor

Medio

februari,

- december

1997

uitgave van de Koninklijke Nederlandse Luchtvaart Afdeling Parachutespringen verschijning april, juni, augustus,

oktober

en december.

abonnement Gratis voor leden van de afdeling parachutespringen. Losse abonnementen kosten f 45,- per jaar (vanaf juli f 25,-) en zijn aan te melden door overmaking van dit bedrag op girorekening 68810 van de KNVvL onder vermelding van abonnement SP. redactie (vormgeving), Cor Driessen (financiën), Dick Romkema en Marijke de Vries. art director Ronaid van den Boogaard vaste medewerkers Arnold Collenteur, Bert Ham, Trees van Mierio. advertenties Petra van den Bovenkamp, telefoon 036-5373750, fax 036-5373699, e-mail pvdbovenkamp@baan-institute.com. druk Van Deventer bv, 's-Gravenzande. Nathalie Chudiak Dave Markerink,

Koninklijke

Nederlandse Vereniging Afdeling Parachutespringen

voor

Luchtvaart

bestuur Igor van Aperen, Patrick Custers, Jan Paagman, Rob Lemmers, Louis van de Moosdijk, Simon Woerlee, Henny Wiggers, Koos Verhaar. hoofd buro parachutespringen Ronaid Overdijk, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage, telefoon 070-3245457, fax 070-3240230, fax/modem 070-3284713. lidmaatschap Alle leden f 96,- per jaar, na 1 juli f 53,-. Het inschrijfgeld bedraagt bij aanmelding f 12,50. FAI-licentie f 10,- bij lidmaatschap te bestellen. Aanmeldingen te richten aan de Ledenadministratie. inleveringsdatum kopij 15 januari op het redactie-kopij-adres. redactie-kopij-adres Nathalie Chudiak, redactie SP, De Eerensplein 21, 2593 NB Den Haag, telefoon/fax 070-3836687, email chudiak@pi.net Giro 6992257 ten name van SP, Tolhuis 1435,6537 PA Nijmegen. Uiterlijk

Artikelen, reportages, brieven en beeldmateriaal over parachutespringen zijn altijd welkom. Materiaal wordt niet teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk verzoek. Beeldmateriaal moet zijn voorzien van de naam van de maker en/of eigenaar. In geval van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijke toestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden bijgevoegd. De redactie behoudt het recht alle ingezonden materiaal te corrigeren, zo nodig in te korten of niet te plaatsen. Anonieme brieven worden niet geplaatst. Plaatsing zonder naamsvermelding is op uitdrukkelijk verzoek van de schrijver echter wel mogelijk. De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redactie weer te geven. De niet met naam onderschreven artikelen komen van de redactie uit en zijn samengesteld aan de hand van informatie uit een of meerdere bronnen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Subscriptions to SP for a full calender-year can be ordered by payment of Dfl. 45,- (Dfl. 70,- for airmail postage) to RNAA, department of Parachuting. Postgiro account: 68810 (kontributies). Bankaccount: ABN-AMRO, 424547007. State 'Subscription SP'_

Enjoy the natural harmony resultingfrom years of researchand development, including the experience of thousands ofjumps by the worlds experts. SPRINGO, BT-PRO, MERIT or PROFIL 2 main, whichever canopy you combine with a TECHNO reserve in anATOM harness container, your choice wil! be a perfect match.

PARACHUTES DE FRANCE SA 2, Rue Oenis Papin - Jouy le Moutier - 95031 Cergy Pontoise Cedex - France TĂŠl.: 01 34 32 77 77 - Fax: 01 34 32 73 17 - E-MaiI106112.164@compuserve.com

---1~~~~~