SP 2001 30(3) by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

----------------------------------------------------------------------------------CLUBS & CENTRA AANGESLOTEN BIJ DE AFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART S CC CH W DZ TV ID ST WE SS

secretaris centrumchef clubhuis vliegveld dropzone(s) type(n) vliegtuig(en) - aantal springers - intlight door springtijden - weekeinden - sunset

M r sq BP

huur materiaal - rond - square bak voor precisie - met naam DZ indien niet op vliegveld

V B R S ON C H CH JHB

voeding - bar - restaurant - snacks overnachting - camping - hotel - clubhuis - jeugdherberg

EERSTE NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUB S: Annemiek van Gessel, Jacob Romanstraat 4, 4827 HB Breda, telefoon 076-5875870. 4700 BK Roosendaal, email info@enpc.nl, website www.enpc.nl. CH: Vliegveld Seppe, telefoon 0165-320955. VV: Seppe DZ: diverse TV: C-182/4ID ST: WE 8.OO-SS M: sq BP: geen V: B S ON: C H CADETIEN PARACHUTISTEN VERENIGING S: Gemma Koenen, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda, telefoon 076-5273420,

Post: Postbus 1436,

email g.koenen@kma.nl.

NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUB S: Anlje Grolleman, Postbus 1587, 9701 BN Groningen, email nnpc-eelde@hetnet.nl. CH: WEelde, telefoon 050-3094499. VV: Eelde DZ: W, Winde TV: C-206/6 ST: WE: 9.00-20.00, zomertijd vrijdag: 18.00-20.00 V: B R S ON: C H CH

M: sq BP: W

SKYDIVE ROTIERDAM, THE FLYING DUTCHMEN S: Dianne Boekhoven, Hooigracht 36, 2312 KT Leiden. Post: CH, email jump@skydiverotterdam.com. CH: Zaventembaan 5, 3045 AR Rotterdam, telefoon 010-4159450, fax 010-3625671. VV: Rotterdam Airport, Zestienhoven DZ: Pijnacker, Rhoon TV: PC-6/10 ID ST: dinsdag, woensdag 17 .OO-SS, vrijdag 13.00-SS, zaterdag: 08.00-SS, zondag: 10.30-SS M: sq BP: Rhoon V: BRS ON: H PARACENTRUM AMELAND S: Peter Liemberg, Grote Rozenstraat 16b, 9712 TH Groningen, telefoon/fax 050-3129837. Post (van 1 april t/rn 30 oktober): Postbus 72, 9163 ZL Nes, Ameland, email pcamlnd@wxs.nl. CH: Gemeentelijk Vliegveld Ameland, Strandweg 21, 9162 EV Ballum, telefoon/fax 0519-554880. VV: Ameland DZ: W TV: C-182/4 ID, C-206/6 ST: medio april- medio okt., dagelijks 9.00-18.00 m.u.v. donderdag 9.00-13.00 M: sq V: B R S ON: C H CH PARACLUB FLEVO S: Nicolette Huisman, Trekvogelweg 58-B, 3815 LN Amersfoort, telefoon 033-4752257. CH: W Lelystad, Arendweg 13, 8218 PD Lelystad, telefoon 0320-288569. VV: Lelystad DZ: Kavel E-24, Knarbos TV: C-206 turbine/f ID ST: zaterdag: 1O.00-SS (20.00), zondag: 10.00SS (19.00) BP: DZ M: sq V: B R S ON: C PARACENTRUM HOOGEVEEN S: André Kiers, De Waard 2, 9497 PT Donderen, telefoon 0592-555080, email donderen@zonnet.nl. Post: Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen, email info@paracentrumhoogeveen.nl, website www.paracentrumhoogeveen.nl. CH: PIesmanstraat 14, 7903 EE Hoogeveen (geen post), telefoon 0528-271150. W: Hoogeveen DZ: W, Echten TV: C-207 j7 ST: WE, feestdagen M: sq BP: VV V: B R S ON: CH, C PARAVERENIGING KORPS COMMANDO TROEPEN S: Geert Fredrix, Enargietdijk 35, 4706 HZ Roozendaal, telefoon 0165-560874. CH: Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal, telefoon 0165-543920 toestel 155. TV: F-27jca. 35 PARACHUTISTENCENTRUM MIDDEN NEDERLAND S: Monique Hermans, Middenweide 16, 3437 VZ Nieuwegein, telefoon 030-6375181. Post: Postbus 76, 1230 AB Loosdrecht. CH: W Hilversum, Noodweg 52, 1213 PZ Hilversum, telefoon 035-5771849. VV: Hilversum DZ: Maartensdijk, Westbroek, Wijk bij Duurstede, W TV: C-206 turbine/ê lü, C-182j4 ST: zaterdag: 09.00-20.00, zondag: 11.00-18.00, maandag + vrijdag: 13.00-20.00, dinsdag: 17_00-20.00 M: sq BP: geen V: BON: CH PARACENTRUM ZEELAND BV CC: Joris Hoogendoorn, adres zie CH, email info@skydive-zeeland.nl, website www.skydive-zeeland.nl. CH: Calandweg 44, 4341 RA Arnemuiden, telefoon 0113-612910, fax 0113-612511. VV: Midden Zeeland DZ: diversen TV: C-182j4 10 ST: woensdag tjm zondag M: sq V: B R S ON: C H PARA CENTRUM TEXEL BV CC: Herman Landsman, Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp-Texel, telefoon 0222-311464, fax 0222-311414, email info@paracentrumtexel.nl, website www.paracentrumtexel.nl. CH: idem als boven. VV: Texel DZ: W TV: C-208j15 10, C-206j6, C-206j5, AN-2/13 + Super Let/2110 (mei t/m september) ST: 08.30-20.00 dagelijks m.u.v. zondag: 10.00-20.00 M: r sq BP: oZ V: B R S ON: C H VERENIGING PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGE S: Josine Bossink, oenekamperstraat 21, 7631 AA Ootmarsum, telefoon 0541-291992, josinebossink@hotmail.com. Zie verder Nationaal Parachutisten Centrum Teuge.

KOPIJ

FEBRUARI 2002

Kopij voor de volgende SP (februari) uiterlijk 15 januari 2002 op het redactieadres: Leuvensbroek 12-22, 6546 XS Nijmegen (email romkema@freeler.nl). Aanbieden op 3,5 inch HO-diskettes, 230 MB optieals of CD-rom. Aangeven: naam OS (Windows of Macintosh), naam pakket (bijv. MS Word) en filenaam. Per artikel een aparte file en een print van de tekst. Of aanbieden per email (liever geen foto's). Later ingeleverde kopij kan helaas niet meer worden opgenomen in het hierboven aangegeven nummer. Anders ingeleverde kopij kan niet worden verwerkt. Foto's voorzien van naam en adres en gegevens over de foto zelf: waar, wie, wanneer en door wie gemaakt. Let op dat de tekst niet vlekt, want dan is de onderliggende foto onbnskbaas.Dla's niet in glas geraamd opzenden, want in 90% van de gevallen breekt het glas en is de dia onherstelbaar beschadigd. Elektronische foto's minimaal 300 dpi. De maximale vergoeding voor geplaatste foto's is f 10,- voor zwart/wit, f 15,- voor kleur en f 20,voor een voorplaat. Declaraties via het HBP.

ABONNEMENT

Natuurlijk wist u al dat u op de SP een los abonnement kunt nemen. Tot nu toe was dat slechts mogelijk voor een heel kalenderjaar voor het bedrag van f 50,-. Vanaf nu is het ook mogelijk een halfjaar abonnement te nemen en wel vanaf juli voor het bedrag van f 27,50. U kunt dit aanmelden door het betreffende bedrag over te maken op postgiro 68810 van de KNVvL met vermelding van' abonnement SP'.

VERZAMELBANDEN Er zijn verzamelbanden voor de SP verkrijgbaar: turkooizen-blauwe linnen banden met donkerblauwe opdruk van het bekende SP logo op de voorkant en rug. Door middel van metalen pennetjes kunnen drie jaargangen per band worden opgeborgen. Op deze manier houdt u uw verzameling SP'en compleet en bij de hand en het staat mooi in de boekenkast. De banden kosten f 17,50 per stuk, afgehaald bij de KNVvL in Den Haag. Per post komt er voor één exemplaar f 7,50 kosten bij; voor twee stuks f 8,50, voor drie stuks f 9,50, voor vier en vijf stuks f 11,-. Het totaalbedrag dient te worden overgemaakt op giro 179618 van de KNVvL onder vermelding van 'verzamelbanden SP' en met opgave van het aantal. Berg uw bladen neues op!

STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGE CC: Harm van de Gevel, De Zanden 11-0, 7395 PA Ieuge, telefoon 055-3231604, fax 055-3231603, email npct@para-teuge.nl. CH: 'De Wolk', zelfde adres, telefoon 055-3231842. VV: Teuge DZ: VV TV: C-206 turbinej6 10, C-208B Grand Caravan/tê 10 ST: dagelijks 9.00-20.00, zondag 10.00-20.00 M: sq BP: OZ V: BRON: C H CH SKYDIVE OVER EUROPE (SOE) S: Dré Matti, De Clercqstraat 25, 1053 AA Amsterdam, telefoon 06-53375522, email SOE@euronet.nl. CH: Vliegveld Soul ac sur Mer, Vliegveld Royan, Frankrijk. VV: Soul ac sur Mer, Royan, Propiana (F), Spa (B) DZ: VV TV: Twin Otter (SsMjS), Porter (SsM), 2 x Porter (R), C-207T (P) ST: SsMjRjP: 6 juli - 1 sept., S: 20 april - 1 juli, 1 sept. - 15 okt. M: sq V: B R S ON: CH VERENIGING NEDERLANDSE PARACLUB TU-ZEVEN S: Nick Horstman, Kiebitzweg 10, 0-27446 Selsingen, BRD, telefoon 00-494284926494, fax 927141. Post: VNPC TU-Zeven, Napo 880-S-99, 3509 VC Utrecht, email Tu-zeven@bigfoot.com. CH: W Seedorf, BRD, telefoon 00-49428175115730, fax 00-49428175115731. VV: Seedorf DZ: W TV: C-206 turbinej6 ST: WE 10.00-SS, juni t/rn sept. woensdag, donderdag 17.00-SS M: sq BP: OZ V: B S ON: C H PARACHUTISTS OVER PHORTY SOCIETY NEDERLAND (POPS-NL) S: Jan Overtoom, Dorpsweg 165c, 3082 LK Rotterdam, telefoon 010-4296971.

Bobby Hubner en passagier Erin Grass maken een sunset tandem boven Skydive Daytona Beach. Deze foto met een 'kerstsfeertje' is van Norman Kent.· Lees op bladzijde 26 welke invloed skydive-camerawerk heeft op de publieke opinie over onze sport.

Twee verhalen over de scramble wedstrijden op Texel.

Prachtige 100-man sprongen waaraan Herman Landsman deelnam in Florida.

In Memoriam Ton Kap door Herman Landsman.

Noodchutes voor hoge gebouwen? Ab Jans vertaalde van internet.

WINTERTIJD door Marijke de Vries

Plane Sense: formatievliegen door Flip Colmer, vertaald door Dick

Romkema.

Californië Tour, een verslag van Jaap van Maris.

Nog een nagekomen verhaal over de handicapwedstrijden Teuge.

Het tweede deel van het seminar van Norman Kent over vrije val fotografie, vertaald door Ab Jans.

Springstof

Evenementen

Ingezonden brieven

Materiaal

Cone Lock

Para Media

Wedstrijdkalender Opleidingskalender Vergaderdata Materiaalmarkt

INLEVERDATUM KOPIJ VOLGENDE SP De deadline voor het inleveren van de kopij voor het volgende nummer (februari) van de SP IS

15-01-2002. Dat betekent dat op 15 januari de kopij .. , (tekst + beeldbeeldmateriaal) binnen moet zIJn.

Let erop dat het redactiekopij-adres is gewijzigd!!!! Materiaal zenden naar: Dick Romkema, Leuvensbroek 12-22, 6546 XS Nijmegen, email romkema@freeler.nl. telefoon/fax 024-3778938. Mocht dit om een of andere reden niet worden gehaald moet overleg plaatsvinden met de vormge~er (Nathalie Chudiak). Op dat moment kan worden bekeken of plaatsing alsnog kan geschieden.

Uw 'stok'oude redactie met 'piepJonge geest, V.l.n.r. Ab Jans, Marijke de Vries. Nathalie Chudiak, Dick Romkema en Mous van Olphen tijdens een van de maandelijkse vergaderingen.

Kerst, oud en nieuw, niet direct zaken die je associeert met een bloeiend springleven. De diehards daargelaten (kickend op springen boven een ijskoud veldje, en dat het toen nog drie uur duurde voor ik mijn tenen weer voelde) is de winter voor de meesten een periode van rust op springgebied. Wat doe je dan?

En kijk nou, ook nog drie losse guldens en een ticket van die Franse dropzone op de bodem van je tas gevonden. Kijk ook gelijk de rest van je materiaal na en maak alvast een afspraak met je rigger voor repack sn/of jaarkeuring in het voorjaar. Als je dat twee weken voor de Texelboogie doet, hebben riggers het vaak nogal druk.

SPAREN

SOCIALE CONTACTEN

Ongelooflijk hoe hard het geld er weer door heen is gegaan deze zomer. Flink tekort, of net op het randje niet bankroet. Na de laatste grote uitgave van de Sint- en/of Kerstcadeaus nu eindelijk gelegenheid om de tekorten weer aan te vullen en een potje voor het komende seizoen te maken. Collega's en familie maken je lekker met wintersportplannen, maar helaas: springen is al duur genoeg, ga nooit skiën, want voor je het weet, vind je dat ook waanzinnig leuk en heb je twee dure hobbies. Teamspringers moeten verstandige financiënbeheerders zijn, want zij hebben vaak nog een uitgavenpiek in de winter met een warme trainingsstage.

Heb je je teammaatles of je medecursisten deze zomer vaker gesproken dan je moeder, je buurman of je niet springende vrienden? Alle tijd om dat weer te herstellen. Combineer moeder met de al genoemde kerstcadeaus, goede kans dat je er gelijk een vitaminerijke maaltijd uit sleept. Probeer niet meer dan 10% van de gesprekstijd met vrienden aan headdown, diamond, stabiele exit en deadcentre te besteden, dan heb je meer kans dat ze volgende winter nog bereikbaar zijn.

ONDERHOUD Eindelijk tijd om dat gat in je jumpsuit te naaien en ach, nu je toch bezig bent, is een rondje wasmachine misschien ook wel een goed idee. Hè, zitten die sportsokken die je al sinds mei kwijt bent onder in je gearbag?

INVESTEREN IN DE TOEKOMST Dus toch maar weer die teammaatles of medecursisten bellen, want die heb je zodra de temperatuur weer stijgt hard nodig om er weer een fantastisch springseizoen van te maken! We wensen je een rustige winter en een spetterend 2002 toe!!!

TOF

SKYDIVERS LITERARY PROJECT

Fons van den Boom maakte deze bijzondere opnames ~an een tube-sprong met MartlJn van Dam boven Teuge. Vooral de opname hiernaast is artistiek gezien heel apart. Op de tweede foto zien we zowat heel Apeldoorn liggen. Ga zo door Fons en je zult Je foto's nog vaak in ons blad tegenkomen!

NATHALlE CHUDIAK - Dit project is opgezet om verzameld materiaal uit te geven in de vorm van een boek met teksten of beeldende kunst gemaakt door skydivers uit de hele wereld. De uitgevers doen daarom een oproep aan alle getalenteerde schrijvers van fictie of non-fictie: korte verhalen, gedichten, toneelstukken, studies, romans, enz. De oproep geldt tevens voor alle visuele kunstenaars en ontwerpers van wie het werk tweedemensionaal kan worden gereproduceerd. Iedere springer die erin geïnteresseerd is om zijn geschreven werk of ontwerpen uit te geven, kan contact opnemen met de organisatie voor een projectbeschrijving en een reglement. Email: SkyLitProj@hotmail.com of stuur een geadresseerde en gefrankeerde envelop naar The Skydiver' s Literary Project, PO Box 350, Gardiner, NY 12525, USA. •

BIJZONDERE TANDEMS

NATHALlE CHUDIAK - Op 17 oktober maakten Petra Mans en Veronica de Vrede beiden een gedenkwaardige tandemsprong boven Texel. Niet zozeer omdat zij tandemmasters waren, maar dat zij twee heuse BN'ers als tandempassagiers hadden: Koekie Monster en Super Groover van Sesamstraat! De sprong werd, gezien het geringe gewicht van de passagiers, tot separatiehoogte zonder drogue uitgevoerd om de valsnelheid comfortabel te houden voor de cameraman (Hans van Marrewijk). Beide pas-

sagiers waren enthousiast over de sprong en ze hebben laten weten volgend seizoen zeker terug te zullen komen. AFF ...7 Op de foto's zien we Petra en Veronica met hun passagiers in vrije val. In het begin was er wat levelverschil omdat Super Groover toch iets harder ging dan Koekie Monster. Bij de landing bleek het niet nodig voor de passagiers om de benen op te trekken. Hiernaast: Bijkomen en nakletsen. Wat een lol! •

AFDELINGSARTIKELEN

IN EURO'S

Zoals eenieder bekend, wordt per 1 januari as. de euro ingevoerd. Uiteraard heeft dit gevolgen voor de prijzen van een aantal zaken van de afdeling en de KNVvL. Hieronder volgt een zo compleet mogelijk overzicht (alle prijzen in euro's). CONTRIBUTIE KNVvL afdeling inschrijfgeld nieuw lid FAI licentie incl. FAI senior 45.00 33.35 11.35 89.70 4.54 94.24 junior 30.85 21.30 11.35 63.55 4.50 68.00 Men is junior lid tot 1 januari van het jaar waarin men de leeftijd van 19 jaar bereikt. Inschrijfgeld is alleen van toepassing voor eerste aanmelding als lid. ARTIKELEN Sportparachutespringbewijs (SPB) 12,50, logboekje 1,25, handleiding van de aspirant sportparachutist 1,35, handboek sportparachutist 25,00, klapper handboek sportparachutist 5,75. BREVETTEN - GELIJKSTELLINGEN A, B of D brevet 10,00, jumpmaster (JM), AFFen tandem (T) bevoegdheid 10,00, gelijkstellingen buitenlandse bevoegdheden 10,00. OPLEIDINGEN - EXAMENS C brevet 57,50, Hulpinstructeurs (Hl) opleiding 57,50, instructeurs (I) opleiding 135,00, vouwbevoegdheid (VB) opleiding 160,00, Rigger (R) opleiding 160,00. SPORTPARACHUTIST Verzamelband SP 8,00. Verzendkosten 1 exemplaar 3,50, 2 exemplaren 3,90, 3 exemplaren 4,40, 4 exemplaren of meer 5,00. Abonnement SP half jaar heel jaar airmail binnenland 12.50 22.75 n.v.t. buitenland n.v.t. 27.50 35.00 Vergoedingen geplaatste foto's: zwart/wit 4,50, kleur 7,00, voorplaat 11,50. •

REDACTIEMEDEWERK(ST)ER GEVRAAGD! Voor de volgende SP (februarinummer 2002) is het redactie-kopijadres dat van onze hoofdredacteur Dick Romkema: Leuvensbroek 12-22, 6546 XS Nijmegen, email romkema@freeler.nl. De reden hiervan is dat onze vormgeefster een deel van haar werkzaamheden (het verzamelen en bewerken van de kopij) na twintig jaar wil overdragen zodat zij zich meer kan concentreren op de vormgeving. Dick zal deze werkzaamheden voor in ieder geval één editie van de SP overnemen. De bedoeling is dat we iemand zoeken die met ingang van het aprilnurnrner 2002 (dus vanaf februari) met name het verzamelen van de kopij kan gaan verzorgen. Voor deze werkzaarnheden zal een bescheiden financiële vergoeding worden gegeven. Hebt u zin en tijd om iedere twee maanden een aantal uren te besteden voor ons tijdschrift? Bent u redelijk op de hoogte van nationale en internationale parazaken? Bent u in het bezit van een computer en heeft u een emailadres?Hebtueenadrninistratieveaanleg.gevoel voor de Nederlandse taal, werkt u redelijk secuur en bent u een doorzetter? Als u deze vragen positief kunt beantwoorden of als u andere vragen hebt, neem dan contact op met Dick Romkema (telefoon 0243778938) of Nathalie Chudiak (telefoon 070-3836687). De redactie bestaat uit een kleine enthousiaste groep springers (waarvan de leden in de huidige samenstelling al heel lang meedraaien), die niet alleen uitbreiding nodig heeft op bovengenoemd gebied, maar ook altijd 'verse' redacteuren kan gebruiken.

Dus ook: redacteuren gevraagd!!!

AFDELINGS

BESTUURS NIEUWS

Verzelfstandiging afdeling parachutespringen? Een aantal voorzitters van paraclubs en centra heeft onlangs het initiatief genomen om een kritische kosten/baten analyse te maken van de aansluiting van de afdeling parachutespringen KNVvL. De voorzitters hebben het afdelingsbestuur benaderd met een aantal concrete vragen zoals meerwaarde KNVvL, relaties met instanties, subsidies, faciliteiten zoals ad-

PARADATA WIJZIGINGEN ADRESLIJST Hans Polak, email hpolak@xs4all.nl. Jet Wendel, Letzenbergerstrasse 45, 69231 Malsehenberg, Duitsland, telefoon/fax +497253278835, email jetwendel@operamail.com. BETERSCHAP

rninistratie etc. Indien dit alles te negatief voor de afdeling uitpakt, overwegen de voorzitters een mogelijke verzelfstandiging hiervan. Het initiatief wordt nauwlettend gevolgd door het AB en zal tijdens de ledenraad van 10 december aan de orde komen. Nadere informatie zal volgen. IPC vergadering 2002 De volgende vergadering van de International Parachuting Committee IPC zal plaatsvinden van 24 t/rn 27 januari as. te Lausanne. Ronaid Overdijk en Marc Hoornweg zullen als delegate en alternate delegate Nederland hierbij vertegenwoordigen. Topsportbeleidsplan 2002 - 2005 De Sportcommissie heeft onlangs haar goedkeuring gehecht aan een nieuw algemeen topsportbeleidsplan ATB. Dit ATB moet nog worden goedgekeurd door de ledenraad van 10 december, waarna het verzonden zal worden aan NOC*NSF met een jaarschema activiteiten 2002. De periode is gekozen tot aan de World Air Games 2005 en is analoog aan een Olympische periode van vier jaar.

Hennie Wiggers. WEBSITES Met de Pink naar Tunesië: www.pink.at/tozanm.htm. Herculesboogie: www.herculesboogie.com. Alles over Airspeed tunnelcamps: www.TunnelCamp.com. '--~~~~~~~~~~~~~~------"

Nationale Sportdag 2002 De Sportcommissie zal in februari 2002 op een nader vast te stellen datum (9de of 16de) een Nationale Sportdag organiseren. Deze dag is bedoeld om de Nationale Selectie Parachutespringen zo goed mogelijk van informatie te voorzien over sportzaken zoals doping, selectie eisen, wedstrijdreglementen, financiën, de rol van NOC*NSF, etc. Hierbij zal tevens het topsportbeleidsplan worden gepresen-

teerd. De datum is gekozen ná de IPC vergadering omdat dan pas de nieuwe wedstrijdreglementen bekend zijn. Uiteraard zullen de scheidsrechters ook worden uitgenodigd. De locatie van deze dag is nog niet bekend. •

"CAROLINE SUITS & RIGGING SERVICE" voor para's, door para's Kom eens langs of bel voor een afspraak, 2de Carnissestraat Sc, 3083 JE Rotterdam, telefoon/fax 010-4813780 Openingstijden: dinsdag tlm vrijdag van 10.00 - 19_00 uur,

's avonds en in het weel<end uitsluitend volgens afspraak, . op maandag gesloten en weel< 31 werl<en wij op Iocatle.

EVENEMENTEN Dutch Handicap 2002 MIKE PENNOCK - In de SP van november heb ik aangegeven dat ik de data voor de Handicap Wedstrijden voor 2002 in de volgende SP zou aankondigen. Ik kon toen nog niet weten dat het dit jaar een stuk lastiger zou zijn om alle wedstrijddata op elkaar af te stemmen. Lastiger omdat de andere wedstrijden (Tomscat en NKP) beide op een andere datum dan gebruikelijk plaats zullen vinden (zie elders in deze SP) en dat dan weer af te stemmen met de DHC. Het is uiteindelijk gelukt met het volgende resultaat: Tomscat: 14 t/m 16 juni (inschrijven bij Joeke de Jong van PC Eelde, Hoogeveen). Iste DHC op Texel: 13 en 14 juli (inschrijven bij Mike Pennock). NKP: datum volgt. (inschrijven bij Simon Woerlee). 16 man op Texel: 7 en S september (inschrijven bij Simon Woerlee). 2de DHC op Teuge: 14 en 15 september (inschrijven bij Mike Pennock). Voor de DHC is de inschrijving EURO 50,per wedstrijd en wordt de sprongprijs vastgesteld door het centrum waar we te gast zijn. Ook dit jaar gaan we ervan uit dat we coaches beschikbaar hebben voor de begeleiding. Voor informatie kan je mij bellen 06-20300964 of mailen m.m.pennock@12move.nl. •

Tomscat 2002 JOEKE DE JONG - De jaarlijkse Tomscat wedstrijd is vastgesteld op 14, 15 en 16 juni 2002 op vliegveld Hoogeveen. De Pinksterdagen zijn verlaten vanwege de beschikbaarheid van het gewenste vliegtuig maar ook omdat Pinksteren komend jaar zeer vroeg valt. Er wordt gesprongen uit een Cessna Caravan. De Tomscatwedstrijd geldt wederom als een selectiewedstrijd voor de nationale teams. In de volgende SP zal meer informatie worden opgenomen. Eventuele vragen kunnen worden gericht aan Tomscat@paracentrumeeldehoogeveen. nl. •

Skydive Djibouti NATHALlE CHUDIAK Afgelopen september maakten de Franse militaire springers Jean Claude Lafaille en Mario Gervasi sprongen op het meer Assal, een zoutmeer 153 meter onder zeeniveau in de buurt van Djibouti, Afrika (zie de foto). Djibouti is een van de warmste plekken op aarde 'waar zelfs de jakhalzen bidden'! Gervasi en Lafaille, die al drie maal op de Noordpool en eenmaal op de Zuidpool sprongen, organiseren in maart 2002 wederom een springtrip naar deze warme streek. Volgens de twee zijn de sprongen net zo'n belevenis als de sprongen op de pool, nu niet

door de kou, maar door de hitte. Volgens informatie moet alleen de reis naar Djibouti worden betaald, maar zijn de kosten voor het verblijf en de sprongen zeer gering. Het VVV van Djibouti is bereid assistentie te verlenen in geval van een internationale deelna-m e. Wie dit avontuur wil mee beleven of nog vragen heeft, mail naar Jean Claude Ifc-jc-para@wanadoo.fr of naar Mario mario.para@laposte.net. •

Expeditie Kamchatka NAT HALlE CHUDIAK - Fly Russia en Aeroprize hebben voor 2002 weer een expeditie op het programma staan. Begin september willen ze met een groep springers, vliegers, cameramensen of 'gewone' toeristen een reis naar en in Kamchatka gaan maken. Kamchatka is een Russisch schiereiland helemaal aan de andere kant van de aardbol. De streek is bekend om zijn vele, nog werkende vulkanen en zijn ruige, ongerepte natuur met adembenemende Indian Summer. Stel je voor: een sprong boven een vulkaan die ofwel vuur en rook uitstoot ofwel een diepblauw meer

NPCT Ook dit jaar is het centrum weer tussen Kerst en Nieuwjaar geopend. Het feest begint op 27 december en we gaan door tot en met 31 december. Uiteraard zijn we niet geopend op eerste en tweede Kerstdag, omdat dan het vliegveld gesloten is. Hetzelfde geldt voor Nieuwjaarsdag. •

AADEmpuria Vanaf 15 december 2001 is een AAD verplicht voor alle freeflyers die op Empuria willen springen. Hou rekening daarmee als je naar de Kerstboogie gaat en wil freeflyen! Vanaf 31 maart 2002 geldt dat ook voor alle andere springers. •

Mosevej 3, Box25 - 4070 Kirke Hyllinge - e'l!"a Phone: +4546482480 l·and-B@l-amPB.dk Fax: +4546482490 www.l-and-B.dk

herbergt! De zeer bijzondere reis duurt twee weken en start in Moskou. Vandaar met een lijndienst naar Petropav-Iovsk. De groep gaat vervolgens met een eigen MIS helicopter naar de kust en/of de binnenlanden van Kamchatka in volgens een eigen reisprogramma. Het verblijf is in eenvoudige onderkomens langs de route ofwel in eigen tenten. Eigen voorraden worden meegenomen voor een verblijf in onbewoonde streken. Voor meer informatie: vraag de folder aan bij chudiak@freeler.nl. •

SCRAMBLES Paracentrum Texel heeft de begrijpelijke, maar voor springers toch ook nare gewoonte in het winterseizoen gesloten te zijn. door Wim Ruijsendaal

Op deze bladzijde het winnende team van Simon Woerlee. Op de bladzijde hiernaast vrijevalfoto's van diverse teams. Alle foto's zijn gemaakt door Kjeld van Druten.

De afsluiting van het seizoen is altijd in oktober en wordt 'gevierd' met het bekende paranachtfeest in De Kievit. Zo ook op zaterdag 20 oktober. Maar daar gaat het hier niet over. Ik wil het niet hebben over de indianen en de cowboys en de banditos die aan de bar hingen, gaten in het plafond schoten en vrouwen kaapten. Ik wil het ook niet hebben over het slechte weer van de dag ervoor, waar ik maar een enkel sprongetie kon maken en ook nog (schrik) een niet te stoppen draai moest afsluiten met de reserveprocedure. Ik wil het wel hebben over het mooie weer op zaterdag en over leden van de staf (zeg maar Angel: ze telt voor twee), die door een snelle repack van mijn reservechute ervoor zorgden dat ik die dag weer zou kunnen springen. Terwijl ik mijn hoofdparachute in de bag probeerde te krijgen, hoorde ik iets over een scramble, een woord dat me vaag herinnerde aan mijn reeds lang overleden moeder die wel eens iets met eieren deed. Hier werd er echter een formatiesprong mee bedoeld, gevormd door een mengsel van ervaren en minder ervaren springers. Mijn veertig jaar jongere dochter Daphne, hoewel niet meer zo piepjong in de springerswereld, aarzelde evenals ik om mee te . doen, want wat konden we nu eigenlijk. We zouden letterlijk een blok aan het been zijn van de cracks. We hadden net besloten de scrarnbie maar te laten lopen, toen omgeroepen werd dat er vier teams van elk tien man gevormd zouden worden, die een wedstrijd zouden houden. Het team dat in drie sprongen de meeste punten zou halen, kon rekenen op een aantrekkelijke prijs. De namen van de team leden en de leider werden opgenoemd. 'Wim bij het team van Simon' hoorde ik roepen. Ik schrok, maar daar zal die andere Wim toch mee bedoeld zijn, dacht ik nog. Nee hoor, zowel Daphne als ik werden glashard door de organisator Herman Landsman ingedeeld. Er was geen

~ ky ~ • " • "

S~"l4

ruimte voor tegenstribbelen en er werd meteen geoefend met figuren die ik nauwelijks begreep. Uit de serieuze, ronduit fanatieke blikken van de ervaren formatiespringers kon ik opmaken - en dat werd nog versterkt door de harde aanpak van mijn teamleider Simon Woerlee - dat ik hard mijn best moest doen en dat er hoge verwachtingen werden gekoesterd. Een paar minuten later moesten we al de lucht in. "Goed afzetten, hoor", toeterde Rollo nog in mijn oor. Wat er bij die eerste sprong allemaal in de lucht gebeurde, durf ik niet te vertellen, maar we hadden wel twee punten gescoord. Alles was vastgelegd op de video, dus bedrog was er niet bij. Terug in de pakhal werd de video geanalyseerd en vervolgens aan de jury (Herman, onomkoopbaar als altijd) afgegeven. We zagen ook de video's van de teams van Erwin, Jacco en Josti. Dat gaf moed. Zo gek hadden we het er niet vanaf gebracht. Erwin riep nog dat zijn team in de eerste mislukte beelden juist vier punten had gehaald, maar de jury was meedogenloos. De volgende sprong werd nog fana-

sprong alweer twee punten. En dat was niet gering, want de te maken formatie (mystery dive) werd pas op een hoogte van 7000 ft door de piloot aan ons bekend gemaakt. Terug in de hal kreeg ik geen gelegenheid om te vouwen. Het vierde team moest nog omhoog voor de derde sprong, maar Simon begon toch met mij alvast een overwinningsdans uit te voeren en We are the champions te roepen. Vaak wordt zo'n hoogmoed genadeloos afgestraft door de feiten. Dit keer echter spraken de feiten een half uur later in zijn voordeel. Ondanks de kritische analyse van de eenkoppige jury, werden wij tot win-

SCRAMBLES • TEXEL WENDY BEEKMAN - Al zoveel over gehoord en nog niet eerder geweest. Paranachtfeest op Texel. Met z'n tweeën alvast op vrijdagavond vertrokken, zodat we nog met de scambledwedstrijden mee konden doen. Ervaren en onervaren springers bij elkaar zetten en er dan in wedstrijdvorm mee viermannen. Voor beiden zou dit de tweede wedstrijd worden. Leuk viermannen toch?! Verkeerd begrepen tienmannen!!! Nou, jammer dan. Toevallig wel pas in een achtman gelegen en net op het nippertje één punt gemaakt. Ik zal dus wel aan de zijkant toe moeten kijken? Fout gedacht: ik mocht meedoen!!! Herman kwam langs en noteerde alle deelnemers. Het liep allemaal wat uit, omdat nog (lang) niet iedereen binnen was. Waarschijnlijk lag de boot in een file. Toen alle deelnemers aanwezig waren, werden de teams bekend gemaakt. Er waren vier teams. Ik zat o.a. bij Simon. Dat was dan ook het enige gezicht en de enige naam die mij bekend waren. Als in een praatgroepje werd ik voorgesteld: Simon vertelde de groep dat ik Wendy heette, waarop acht mensen tegelijk riepen: "Hallo Wendy!" De eerste sprong werd uitgedeeld en uitgelopen. Ik kreeg een plekje in de basis. Het instappunt was bij de pomp (leuke tearmaarn"). Zoals gepland, verlieten tien mensen plus cameraman het vliegtuig. Toch gaaf: Voor, naast en achter me waren mensen. Het gevoel van een feestje, maar dan in de lucht. Het eerste punt werd gemaakt en er was zelfs tijd voor 7 een tweede. ". Er stond natuurlijk weer

Ir , f , e 6

O_1i.l

tieker voorbereid. Er hing strijd in de lucht. Bij de voorbereiding op de derde sprong gonsde de roes van de overwinning in ons hoofd. Dat had ook invloed op mijn houding. Mijn blik, een uur daarvoor nog verlegen op de grond gericht, werd scherp, mijn rug recht, mijn tred veerkrachtig. Ik voelde me lid van een machtig en strijdvaardig team. Simon wist dat bij ons allemaal op te roepen en aan te wakkeren. Sommigen van ons team hadden nog nooit in zo'n grote formatie meegesprongen, maar dat stond, zeker in de geest, een overwinning niet meer in de weg. Bij de derde

een puist wind en dus verdween ik met een noodgang aan de overkant van de weg. De tweede sprong was ook erg geslaagd en dit keer kwam ik wel gewoon op het veld terecht. Weer bij de pomp ingestapt. Van de vier teams stonden er nu drie op de eerste plaats met vier punten. Het zou nu dus gaan om de laatste sprong. Dit was een misteryjump. Ook hier wel eens van gehoord, maar nog nooit meegedaan. Het begon al vreemd: we moesten het instappunt om de hoek nemen. Dit had waarschijnlijk de concurrent geregeld. Daarna kregen we vééééél te laat de enveloppe: afgesproken was 7000 ft en het was wel 7050 ft! We hebben met z'n allen wat wazig naar de formaties gekeken en net gedaan of we het snapten. Toe ging opeens de deur open en moesten we er uit. Ik lag net op m'n stekkie, toen ik voelde dat mijn capje wat los zat. Ik heb hern toen maar afgezet, anders zou ik hem verliezen. Ik ben toch blij dat ik rnijn goggle aan mijn capje heb zitten?! Door recht naar voren te kijken had ik er toch niet zo'n last van. Toch nog twee punten gemaakt! Bij het afbreken even gewacht, capje overgepakt, geopend en capje opge-zet. Zo zou niemand weten wat er was gebeurd. Yeh, right! Voordat ik beneden was ,was het al bekend. Nu was het turen geblazen naar boven om te zien wat de rest deed. Vooralsnog zag het er goed uit. Nog even wachten op de uitslag. Ja hoor, wij hadden gewonnen. Op het einde van de dag kwam de JMP uit Teuge met een hoop feestgangers. Ik denk er nu al over om er volgend iàar weer aan mee te doen. Het is een leuke ervaring.

•

naar uitgeroepen. De prijsuitreiking ging in stijl. De teams werden toegesproken met hartel ijke worden, de prijzen werden direct genuttigd (miniflesjes verdunde wodka), de hoofdprijzen, gloednieuwe zonnebrillen, meteen opgezet. Wat me nu, terugdenkend, het meest getroffen heeft, is de volstrekte sportiviteit die de boventoon voerde. Fouten werden je niet zwaar aangerekend, beroemde formatiespringers ",,,.~;;;j:j;':=:~4 keken niet neer op beginnelingen, er werd bloedserieus gewerkt, met veel plezier, de verliezers werden ook toegejuicht en kregen een troostprijs. Ten slotte: de cameramensen, Kjeld, Don en Robert werden apart in het zonnetje gezet, en terecht. Zonder hen was een eerlijke berechting niet mogelijk geweest. Afsluiting van een seizoen is op deze

"-II~""'-

manier uiteindelijk toch geen treurige gebeurtenis, maar juist iets om volgend jaar naar uit te kijken. 0

Driemaal World Air Games .Aan de redactie SP, Afdelings- bij overkoepelende organisaties bestuur Parachutespringen het beeld leeft dat het geheel rond de WAG nog allemaal niet zo en Hoofdbestuur KNVvL Van Roei Roeloffzen slecht was. This is your wake-up

many loads having to exit low." "No opening ceremony had been organised ... " "The male style was called call. after only three rounds ... " 16 november 2001 "lt was a great shame that no members of the public were De volgende woorden van Nathalie schoten mij in het verkeerde keelBeste springers en besturen, allowed onto the base ... gat 'kleine moeite', 'tegenprestaKatherine Andrewes, UK competiHet redactioneel van Nathalie Chu- tie voor ontvangen ondersteuning' tor Style & Accuracy: diak in de laatste SP (oktober '01) en 'PR-gevoel'. Ze refereert aan "I have been a member of the het Engelse blad 'Skydive Mag' prikkelde mij tot een reactie. Ik British Team since 1990, have dat 13 pagina's met foto's en arti- attended five World Championvoel me niet persoonlijk aangesproken door haar oproep een artikelen van alle disciplines publiships and a World Cup ... " kel in te sturen. Ik wil wel duidelijk ceert. (Niet geheel) toevallig heb ik "But this was the most chaomaken wat mijn gevoel, en ik denk ook het Engelse blad (uitstekend tic, badly organised event I had niveau, zowel qua vormgeving als ever been to." met mij velen, over de WAG 2001 inhoud) gelezen. Ik geef een kleine is. Zowel over de organisatie en "Despite good weather for the voorbereidingen ter plekke, als on- bloemlezing uit de genoemde 13 duration the organisers only pagina's: dersteuning maar vooral afhandemanaged a minimum meet in' ling door de KNVvL. Naar mijn mestyle - for which they should be Solly Williams, SA competitor, FS ning heeft de KNVvL schromelijk thrown to the dogs!" gefaald enig resultaat uit het me- coach: Dave Sturgeon, UK competitor Skysurf: "I doubt we will see another dia potentieel van de Olympische sub standard meet like this in Spelen van de luchtsporten te ha"As our first competition outthe next decade. " len. Hiermee is voor individuele side of the UK we were very exited but then disappointed sporters een belangrijke kans ver- John Smyth, UK Delegation Manakeken om (met name financiële) due to the awful organisation ger: " ... had the potential to push rather non-organisation." ondersteuning uit particuliere bronpublic interest and media conen binnen te halen om het spor" ... saving us from threatened eviction from our hotel beverage to new levels. Vet the tieve prestatieniveau de komende reality proved very different." cause the so-called organisajaren verder te verhogen. tion hadn't paid the bill!" "The manifesting was painful, Uit de woorden van Nathalie conwith 1-2 jumps a day, and cludeer ik, wellicht onterecht, dat Did you know: During the style and accuracy competition there was a record number of 78 re jumps, all due to equipment failure of the electronics jud ging systems. One competitor did eight rejumps for a single round! u

12000 ft., -goC -goed dat u eerst bij bever bent geweest,

'Ready ••• Set••• Go!'

Of u nu boven Texel uit de PH-JAS stapt

of met uw scherm

in de Alpen tussen besneeuwde I

hellingen

uw kleding

Zwerfsport collectie

bij elkaar.

heeft Bever meer

dan 15.000

andere

voor actieve

en avontuurlijke

vakanties.

artikelen

Dus welke uitdaging

u ook aangaat,

u moet eerst bij

Bever Zwerfsport

OvtcJooY"

Bij Bever

buitensportkleding,

overzichtelijk

r~W'ERFSPORT

zijn

vindt u de grootste

Daarnaast

4SEYER®

de vliegt;

en schoeisel

van groot belang.

zijn geweest.

Bel voor meer into 0900-2352383

Ik neem aan dat ik niet meer in groot detail hoef uit te leggen waarom ik denk dat de kopij van Nederlandse kant uitgebleven is ...

(35c/pm)

www.bever.nl

ItltlovatoY"Ç

Den Haag· Amsterdam· Rotterdam • Alkmaar· Almere • Amersfoort· Apeldoorn Arnhem. Breda· Eindhoven· Enschede > Groningen· Haertem > Hilversum· leeuwarden Nijmegen' Steenwijk • Tilburg' Utrecht· Zoetermeer' Antwerpen/Merksem

Dat de organisatie (excuseert u het onterechte gebruik van dit woord in dit verband) beneden alle peil was, kan de KNVvL niet meer veranderen. Ik wil nu niet ingaan op de mogelijkheden van de KNVvL om bij de FAI op veranderingen aan te dringen (ik gebruik een understatement) bij de voorbereiding, uitvoering en informatievoorziening naar de internationale pers. Ik constateer echter wel dat de ondersteuning (financieel en organisatorisch) van de KNVvL en de afdeling para (mede) hierdoor slecht gewaardeerd wordt. Een niet optimale besteding van het budget is het resultaat. Jammer, want dat is wel geld van alle luchtsporters die daar weinig (niets) voor terug krijgen!

een overkoepelende organisatie als de KNVvL om luchtsporten (liefst parachutespringen) in de media te krijgen, Ik heb geen enkele (!) uiting in de media gezien over de voorbereidingen en de schaal van de WAG. Niets over deelnemende sporten en sporters, voorbereidingen van sporters, de mogelijkheden voor commercieel gebruik voor bedrijven of de noodzaak tot sponsoring. In een jaar dat de KNVvL een mega evenement als de WAG met onnavolgbaar potentieel voor media aandacht in de schoot geworpen krijgt en een PR functionaris met veel tam-tam aangesteld wordt om de media met informatie vol te pompen, is het een grof schandaal dat er helemaal NIETS in de media terug te vinden is. Ik kan hier persoonlijk geen enkel geloofwaardig excuus voor bedenken. Zolang parachutespringen niet in de media te vinden is en beslissingsnemers over (liefst grote) advertentiebudgetten niet uit de praktijk duidelijk gemaakt kan worden wat onze topsport voor hen in communicatie met doelgroepen kan betekenen, is het voor individuele sporters / teams onmogelijk om benodigde fondsen via sponsorovereenkomsten te verkrijgen. Dus schrijf ik leuke stukjes over leuke evenementen en blijf proberen kleinschalig sponsorgeld los te peuteren. Ik laat de deskundigen bij de KNVvL daarnaast ook graag de geluidsnormen en hoogtebeperkingen aanvechten, die onze sport op directe wijze bedreigen, Ik wens ze daarbij meer succes toe dan ze rondom de WAG2001 hebben laten zien! Tot de volgende contributieverhoging, Up yours! Roei Roeloffzen

Aan Roei Roeloffzen Van de redactie SP Beste Roei,

Ik ben blij dat jij je tenminste aangesproken voelt. Iemand waarvan wij regelmatig goede bijdragen voor de SP ontvangen, waarvoor wij heel dankbaar zijn. Nog even dit, alleen met betrekking tot de berichtgeving SP: de opmerkingen in mijn redactioneel waren niet bedoeld als waarde-oordeel over de WAG, maar over het uitblijven van ieder commentaar, Ik wil wel ingaan op de PR, of eigenlijk het ontbreken hiervan, door positief én/of negatief. de KNVvL. Ik zie het als taak van Wij vinden als redactie dat het on-

ze taak is om de Nederlandse springer te informeren over evenementen (goed öf slecht) en ik persoonlijk denk dat je ook als paradeelnemer aan een evenement je mogelijkheden niet optimaal benut om het thuisfront te informeren als je er niet over schrijft. Als de buitenlandse bladen (niet alleen het Engelse blad, want bijvoorbeeld ParaMag (F) heeft er zowat een heel nummer aan gewijd) zo vol staan van alle mooie sprongen aan de ene kant en vol kritiek over de organisatie aan de andere kant, misschien zal de volgende erganisator van de WAG (als die er komt) er mede lering uit trekken. Dat lesje zal ie bepaald niet leren uit het artikel in de SP dat ik van internet heb moeten afhalen!

Omdat ik er niet van hou met modder terug te gooien, wil ik maar even een paar zaken ophelderen en rechtzetten. Daarbij ga ik niet in op wat de heer Roeloffzen over zijn collega's van Para zegt, maar uitsluitend op wat hij over de erganisatie en de communicatie met betrekking tot de KNVvL beweert. Voor alle duidelijkheid: de World Air Games (WAG) werden niet geerganiseerd door de Spaanse zusterorganisatie van de KNVvl. De orga nisatie van de WAG was aanvankei ijk niet in moeilijkheden. Die kwamen pas toen, kort voor de spelen, de nieuwe gouverneur van Andalusië de toezeggingen van zijn voorganger op financieel gebied niet gestand deed. Er was dus in eerste instantie geen enkele reden voor de KNVvL Nathalie Chudiak om bij de FAI op veranderingen aan te dringen. Voor zover dat later wel Van Rien Frölich, aan de orde was, heeft de Nederlandse FAI Vice-president Renée hoofd PR KNVvL Aan Roei Roeloffzen de Monchy zich daar volledig voor ingezet. Ik moet mij wel heel sterk vergisIn de voorbereiding op de WAG is sen of de heer Roeloffzen behoort van KNVvL-zijde aan de coördinatotot de beste betaalde organisatieren te kennen gegeven dat de en communicatiedeskundigen van KNVvL, met name ondergetekenhet Nederlandse bedrijfsleven. De de, het Nederlandse perssteunmultinationals moeten wel met mil- punt wilde zijn voor de spelen. Onjoenensalarissen (in Euro's!) dindergetekende, al ruim veertig jaar gen naar de gunsten van iemand journalist en dus maar al te goed die alles weet, geen twijfel kent, bekend met wat de pers nodig heeft, is dan ook niet naar Spanje geen enkel vraagteken zet ...

~~~

gegaan, maar heeft gedurende de WAG als spin in het web gefungeerd om alle informatie van de Nederlandse deelnemers te verzamelen en door te sluizen naar de Nederlandse pers. Daarvoor moest de KNVvL dan wel kunnen beschikken over alle gegevens. Het was precies de afdeling Para, die bij monde van zijn voorzitter lgor van Aperen verklaarde daaraan geen behoefte te hebben: "We hebben dat altijd zelf gedaan en kunnen het nu ook wel". Over ondersteuning gesproken, het was de KNVvL die voor de WAG sponoring wist te verkrijgen van de Nederlandse Luchtvaartpool U 20.000,-), Transavia (20 gratis vluchten die dank zij grote inzet van de KNVvL zeer flexibel konden worden benut; met name Para heeft van die sponsoring optimaal kunnen profiteren; gratis 'overweight', gratis vluchten naar Spanje, gratis kleding), de luchthaven Eindhoven en anderen. Wie iets weet van mediacovering . hoef ik niet uit te leggen hoeveel moeite het kost om voor de media oninteressante sporten in de krant te krijgen. Zelfs de spectaculaire Grand Prix formule 1 haalt nooit de voorpagina van de sportkrant, de TT in Assen krijgt ten opzichte van voetbal maar een spoort je ruimte in Studio Sport. Eerste vereisten in elk geval zijn een langdurige 'be-

. 28 feVruarl. r 1-januari ng Euro 16,50, teamIndividuele sp ra ringer) en AH: sprong Euro 14 (per sp

Rien Frölich, hoofd tam-tam KNVvL.

~a:xi'YU~ super

- \~. kalencler 2001/2001 E.venementen ~_'. x-Mas Boogie. 15 decemver - 6 janua.~I~rJeciale prijzen! -

werking' van de media en volledige en onmiddellijke melding van resultaten, waarbij alleen de eerste drie plaatsen een kans hebben de media te halen. Van volledigheid was, dat bleek al gauw, geen sprake, van 'onmiddellijk' al evenmin: van Para heb ik gedurende de hele WAG geen enkel bericht entvangen, bij de zweefvliegers op Lillo was gedurende de eerste dagen niet eens telefoon, laat staan een aansluiting voor de laptop, de website van de WAG-organisatie liep wat de resultaten betreft drie dagen achter. Geen wonder dat bij doorseinen van de spaarzame berichten aan de pers e-rnailties terugkwamen met "Als u geen volledige gegevens met namen en resultaten kunt doorgeven, kunt u uw berichtgeving beter staken. Wij zijn niet geïnteresseerd". De heer Roeloffzen is, ook waar hij het heeft over de "met veel tamtam" (welke tam-tam eigenlijk?) aangestelde pr-functionaris die, drie weken nadat hij is aangesteld, "de media met informatie moet volpompen" (welke informatie?) en daartoe "een evenement als de WAG in de schoot geworpen krijgt" een man van grote woorden. "Holle vaten, weinig wol" zei mijn vader altijd.

Babylon

Pilatus Eln super otter hElt gElhElIElJaar,

FrElElfly School hElt gElhElIElJaar,

WElrElldklassEl Coaching Eln 8-way.

voor 4-way

AFF-CursuSSEln (T endern + allEl IElvElls met air to air vidElo) 1.350 Euros H t hele jaar een super-Otter Formation Skydiving School hElt hElIEljaar door, e en een super-Pilatus! (DElZElCUrSUSSElnmOEltEln AAD verplicht vooraf woreen gElboElkt.)

cursus Euro 120~. p e Boogie. 22 maart - 6 april: aa

f 15 decemver Let op! v~~asprongen. Vanaf 1 maart voor free ':J I'cht voor alle sprongen. 2002 AAD verp I -;y CO

k rat s • In

$I.. ., ,"

http://www.s

TElam-Eln qroepskcrtlnçen. TElam-ondElrkomElns tEl huur

~!~:!~~jf7

P.O.Box 194. 17487Empuriobrovo (Girona) Spain Tel. +34972450111

Fax. +34972 450 749

cpcbe çne.es

SKYQUEST Van 16 tjm 18 november werden er in Amerika in Florida 100-mans sprongen georganiseerd. door Herman landsman

was het terrein van 'Fantasy of Flight', een groot luchtvaartmuseum vlak bij Orlando, Florida. De 100-mans organisatie was in handen van SJ Worth, bijgestaan door Kate Cooper, Tony Dominico, Roger Ponce de Leon, Rusty Vest, Deze sprongen waren onderdeel Mike Johnston en Larry Hendervan 'Sky Quest'. Een evenement son. waarbJjtegelijkertijd de finale van Het ging om lOO-mans sequential de 'National Skydive League', een sprongen, genaamd 'Kaleidoscope swoop contest. een PA-wedstrijd Dives', waarbij er steeds twee of en de 100-mans sprongen plaats- drie punten werden doorgelopen vonden. Het geheel werd door ver- waarbij het effect moest lijken alsschillende TV-stations gevolgd. of je door een kaleidoscope heen

gemaakt, allen vanaf 17.500 ft met zuurstof. De meeste sprongen lukte het om twee punten te maken, twee sprongen waren met drie punten. We sprongen uit twee Casa's en twee Twin-Otters. Meespringende Nederlanders waren Simon, RenĂŠ Verdoorn en ikzelf. Twee weken daarvoor heb ik nog meegedaan aan 100-mans sprongen op Perris Valley, California. Daar werd steeds dezelfde formatie gemaakt (wat moeilijker dan in Florida). Het tweede punt is daar

~~~~~~~~~~~~~~~~L~o~ca:tl:e~~k:ijk:t~w:e~he:b:be:n~n:e~g:en~s:p:ro~n:g:en~~o:p~e:e~n:ha:a~r:na

noo~gelu~. Organisatie daar was in handen van SJ, Kate en Tony. De grote foto is gemaakt door Raoul Gravell en de overige door Mike Skeffington. Voor meer mooie plaatjes kan je terecht op/bij: www.normankent.corn, www. skeff.com, www. raoulgravell.corn en www.skyquestflorida.com.

IN MEMORIAM TON Op 3 oktober jl. is, na een maandenlang ziekbed, Ton Kap overleden. Hij is 57 jaar geworden. De kanker die hij in 1983 wist te overwinnen, bleek ditmaal niet te stuiten en is hem uiteindelijk fataal geworden. door Herman Landsman

ook een aantal jaren het, ook bij de huidige generatie, overbekende hotel De Kievit.

Onder zijn leiding werd De Kievit hét onderkomen voor alle sprinTon heeft een bewogen en kleurrijk gers op Texel. leven achter de rug. Het was voor Als jochie van 16 ging hij naar het springers en het Korps Mariniers. Begin jaren '60 werd gerund door diende hij in Nieuw Guinea en springers. Er was altijd wel een kwam zo voor het eerst in contact met een andere wereld. Een aantal plaatsje voor je. jaren later werd hij op de NederLuxe was het er landse Antillen gestationeerd en niet maar een Zijn naam zal de huidige generatie werd hij ingezet bij de beteugeling gezelligere en springers niet zoveel zeggen. Anvan een opstand op Curaçao. betere parabar / ders ligt dat voor de vele generahotel was en is De kennismaking met het Caraities die tussen 1969 en 1992 hun bische gebied en de daarmee onnauwelijks denkeerste sprongen op Paracentrum losmakelijk verbonden gastvrijheid baar. Texel hebben gemaakt. Hij gaf veel jonge en muziekcultuur, zouden in grote Ton was vanaf de oprichting bij het mate Ton zijn leven beïnvloeden. springers de gelegenheid om er te centrum betrokken, eerst als inAls marinier volgde hij met succes werken om ze zo in staat te stellen structeur en later als bedrijfsleider. de commando opleiding en werd op het centrurn te kunnen sprinHonderden, zoniet duizenden heb- hij sportinstructeur. gen. Veel springers zijn zo door zijn ben zijn handtekening in hun logtoedoen en enthousiasme in de sIn 1968 begon Ton met het parachutespringen en niet lang daarna port ge-bleven en zijn geworden tot boekje staan. is dat zijn hele leven gaan beheer- wat ze nu zijn. Mede door zijn toedoen is het sen. Hij heeft aan de wieg gestaan Eind jaren '70 liep Ton een blesParacentrum Texel geworden tot van de Marine Sport Para Club en sure op die hem verhinderde orn wat het nu is; een professioneel centrum waar naast het springen verder te springen. Ondanks dat nadat hij de dienst verliet orn op bleef hij uiterrnate geïnteresseerd het PCT te gaan werken, heeft hij het accent op gezelligheid ligt en waar keer op keer een uitstekende jarenlang als bruggenhoofd gefun- in de ontwikkelingen in de sport en 'après-jump' sfeer heerst. geerd tussen de marine en het steunde hij de, vaak doldwaze, Gedurende deze periode runde Ton paracentrum op Texel. initiatieven van jonge springers.

Ton was ook een van de organisatoren van vele beroemde, welhaast beruchte, Texelse paranachtfeesten. Met live muziek, liefst Zuidamerikaans, veel eten en drinken, doorgaan tot het gaatje en de volgende middag gewoon doorgaan waar we de vorige nacht waren gebleven. Eind 1978 ging het PCTvoor het eerst naar Suriname. Gesponsord door Parbo-Bier werden er verschillende derno's gesprongen en bleek er genoeg animo te zijn voor static-

De paracentra te

Texel, Zeeland en Stadtlohn (bij Winterswijk) vragen voor het seizoen 2002:

Freelance fotograaf/video springers Voor Zeeland en Stadtlohn.

Freelance tandemmasters m/v

ll" Trainees m/v

voor Zeeland en Stadtlohn, die gedurende de weekenden de tandem passagiers begeleiden.

voor Zeeland en Texel.

Gevraagd wordt ondermeer. - vakmanschap en uithoudingsvermogen, - regelmatige beschikbaarheid, - geschikt voor het werken in teamverband.

Zij assisteren de vaste staf door het uitvoeren van vouwchecks en pack jobs, het begeleiden van cursisten, het aftanken van vliegtuigen en het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden.

Belangstellenden kunnen een brief of email met relevante informatie sturen naar: Paracentrum Texel Holding BV, t.a.v. Sirnon Woerlee, Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp, email info@paracentrumtexel.nl.

Gevraagd wordt ondermeer: - minimaal B-brevet, - 5/6 daagse werkweek, - goede conditie, verantwoordelijkheidsgevoel en accuratesse.

line opleidingen. Door zijn toedoen heeft het centrum daar tot 1987 vele opleidingen en demonstraties kunnen verzorgen en is mede door hem de 'Para Club Maribo' opgericht. Het hoogtepunt was ongetwijfeld de 14 daagse demo-tour ter viering van tien jaar onafhankelijkheid, waarbij in alle uithoeken van het land het 14-mans sterke demoteam zijn kunsten vertoonde. Ook was Ton nauw betrokken bij de eerste echte Tropische Boogie in 1986! In eerste instantie gepland in Suriname maar op het laatste moment, door de Brunswijk affaire, omgezet naar Fortaleza aan de Braziliaanse noordkust. Een gecharterde DC-8 met 200 para's aan boord, opweg naar Brazilië! Je kan je zo wel het één en ander voorstellen ... In navolging daarvan vinden er nu

vele boogies plaats op tropische uit Maleisië, locaties. hoor ik tot mijn De bijbehorende tropische feesten grote schrik dat en partijen hebben menigmaal een de keel kanker weer heeft toefantastische herhaling op Texel mogen meemaken. geslagen en hij ter observatie in Was het leven dan één groot het ziekenhuis ligt. Het gaat feest ... ? Nee! In 1983 werd bij Ton kanker gecon- snel bergafstateerd. Een hele klap voor hem waarts met hem en zijn familie. Na een ingrijpende en eind septemoperatie en een aantal bestralinber vindt er nog gen werd hij gelukkig voor genezen een operatie verklaard. plaats. Helaas Ook zijn vertrek bij het paracenheeft dat ook trum in '92, heeft diepe sporen niet mogen baachtergelaten. Gelukkig lukte het ten en overlijdt hem om snel ander werk te krijgen hij drie dagen om zo de draad weer op te pakvoor z'n 58 verjaardag. Zo betrekken. kelijk is het leven ... Ondanks het feit dat hij niets meer met het springen te maken had, Ik leerde Ton in Suriname kennen. bleef hij de ont- Het is november' 79 en ik besluit wikkelingen op na een drietal springloze jaren het weer eens te proberen. de voet volgen. Samen met Peter op de Beek verDan is het febru- zorgt hij een aantal static-line opari 2001 en kom leidingen. Voordat ik het weet, ben ik Ton ergens in ik helemaal gek van het springen Den Burg tegen. en besluit ik om verder te gaan. Hij had wat last Ton biedt mij door middel van werk van zijn keel en in De Kievit de mogelijkheid om het financieel haalbaar te maken. hij was al naar de arts geweest Van het een komt het ander en voor wat medicij- ruim twintig jaar later zit ik nog nen. Vier weken steeds in de sport. later, net terug Als er iemand is geweest die daar

in grote mate aan toe heeft bijgedragen dan is het Ton wel geweest. Ook nadat hij niet meer direct bij het springen betrokken was, bleef er een band bestaan. Onze gezamenlijke ervaringen in de tropen, de jaren in De Kievit en het samenwerken op het centrum maken die band onverbrekelijk! Velen zullen zo'n band met hem hebben.

Op de foto op de vorige bladzijde zien we Ton samen met zijn vrouw Atie op een paranachtfeest op Texel eind BO'er jaren. Hierboven zien we Ton na een demo in het stadion van Paramaribo, 19B5. Links zien we Ton, samen met Hans Elias, in de Kieviet na een van de paranachtfeesten.

Zijn vrouw Atie, zoon Serge, schoondochter Monique, kleindochter Maureen en overige familie wens ik alle sterkte toe om dit verlies te dragen.

REDDINGSCHUTES VOOR WOLKENKRABBERS? Onderstaand artikel is 'geplukt' van Internet, geschreven door Heather Sinclair en vertaald en sterk ingekort door Ab lans:

geen reserve. Hij moet perfect gevouwen zijn en je lichaamshouding moet eveneens perfect zijn om de kans zo groot mogelijk te maken dat hij goed op heading, weg van het gebouw, opent. Onder gunstige omSinds de aanval op het World Trade Center hebben standigheden zijn er veel andere variabelen die in velen zich afgevraagd of het voorkomen had kunnen ogenschouw moeten worden genomen zoals de hoogworden? En indien niet: zouden meer mensen het te, windrichting, turbulentie, het vliegen van de parahebben kunnen overleven? Een parachute zou een chute, om maar een paar te noemen. effectief reddingsapparaat hebben kunnen zijn. Een ervaren BASE-springer, die een geplande sprong Leonardo DaVinci ontwierp al in 1485 de eerste para- maakt, bevindt zich in een totaal andere situatie dan chute specifiek om aan vuren in hoge gebouwen te iemand die totaal geen ervaring heeft met BASEkunnen ontsnappen en sindsdien hebben vele uitvin- springen en in paniek uit een gebouw springt. De omders eraan gewerkt. standigheden veroorzaken op zo'n moment zo'n overHoe komt het dat deze technologie nooit in zwang is dosering aan prikkels dat niet goed op omstandiggeraakt? Simpel gezegd: het is geen goed idee. Alheden en het totaal nieuwe materiaal kan worden gehoewel het op de markt zetten van een ontsnapplngs- reageerd. Daar komt nog bij dat er rondom een branparachute een goed idee is, is het een onverantwoor- dend gebouw heftige opwaartse, bijzonder turbulente delijke daad om deze parachutes te verkopen aan winden waaien (verticale windsnelheden van 600 mensen zonder goede training, ook al suggereren m/rnin zijn gemeten) die het normaal functioneren hun advertenties anders: iedereen zou zo achter zijn van een parachute absoluut onmogelijk maken. Ofwel bureau vandaan kunnen komen, naar buiten stappen ze lopen een grote kans weer naar het gebouw toegeen de veiligheid tegemoetspringen. Je hoeft alleen zogen te worden ofwel de parachute klapt in elkaar. maar het gebouw uit te springen en het systeem Experts schatten dat de kans om te overleven minder opent de parachute. Simpele stuur- en landingstechdan 50% is. nieken maken een veilige landing zo gemakkelijk als Alhoewel het redelijk is om te denken dat je in een maar kan. Een video wordt meegeleverd ... rampenscenario alle kansen moet benutten achten Van BASEjumping is springen vanaf een gebouw het kenners het waarschijnlijk dat mensen springen onmeest risicovolle. De enige legale BASE-trainingsder omstandigheden waaronder dat absoluut (nog) mogelijkheid in de Verenigde Staten laat je pas mee- niet nodig was. Men schat dat 70% van de mensen doen als je minimaal 200 'officiële' parachutesprondie het WTC konden ontsnappen dat via de brandgen op je conto hebt. Zelfs dan is de training intentrappen en nooduitgangen heeft gedaan. sief en rigoreus. Een BASE rig heeft slechts één parachute en heeft Cliff Schmucker, de directeur van de Amerikaanse

Parachute Industry Association (PIA) meent dat er mensen zijn die er een slaatje uit willen slaan. Minstens één persoon heeft bij het Amerikaanse Congres gepleit voor minder strenge normen voor BASEparachutes. Dit zou rampzalig zijn voor de parachute-industrie omdat dat tot gevolg zou kunnen hebben dat materiaal op de markt komt dat slecht is ontworpen en getest. De systemen die nu op de markt zijn gezet, krijgen op dit moment veel publiciteit, o.a. via vele televisieshows in Amerika. Wat kenners daar hebben gezien, deed ze schrikken: het harnas lijkt absoluut ongeschikt en de plaats waar de statie line connector is gesitueerd, maakt de kans groot op een verwikkeling met het lichaam. Een vertegenwoordiger van een BASE-rig verkopende firma wist het rig niet goed om te doen. Dit gebeurde in een rustige, gecontroleerde omgeving. Je kunt je voorstellen wat er gebeurt in een hectische, paniekerige omgeving. Het is frustrerend om te zien waar dit allemaal toe kan leiden. Bedrijfjes springen op de rijdende trein en bieden springmateriaal aan waar normaal gesproken jaren aan is gewerkt (ontwerpen, testen met dummies en door ervaren testspringers) voordat eraan gedacht wordt het aan publiek aan te bieden. De gebeurtenissen op 11 september in de Verenigde Staten zijn tragisch geweest en het was verschrikkelijk om mensen van de Twin Towers te zien springen. Helaas, als ze gesprongen zouden hebben met de nu op de markt gezette systemen zouden ze niet hun leven hebben gered doch het slechts met enkele seconden hebben verlengd. •

MAART

M D

W D

V 1

45678 11 12 13 14 15 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31

M D W 6

1 R \

AUGU

W D

;.,2 3 14 15

9 20 21 22 26 27 28 29

JULI

D W D V Z Z 23456 7 9 10 11 12 13 14

PLANESENSE BASISPRINCIPES

FORMATIEVLIEGEN

SpringerS hebben relatief een groot aandeel in de veiligheid. Misschien het grootste. Hun aandeel heeft te maken met waar ze hun springbudget besteden.

is de instructie voor formatievliegen overgedragen door diegenen die 'het gedaan hebben', Met andere woorden, door diegenen die het lang genoeg overleefd hebben om enige informatie te kunnen doorgeven, Sommigen deden hun ervaring op in de luchtmacht en sommigen door het net te overleven, door Een springer heeft altijd de moge- Dit artikel heeft de bedoeling om Flip Colmer lijkheid gehad om zijn of haar stem een basisuitleg te geven van vertaald te laten horen door middel van hun slechts enkele aerodynamische door portemonnee, principes die met formatievliegen Oick te maken hebben, De bedoeling is Formatievliegen is door de luchtRomkema macht lang als een onmisbare dat je genoeg nieuwsgierig wordt vaardigheid gezien, Tactisch over- om zelf verder te gaan met een wicht houdt concentratie van vuur- officieel formatievlieg-instructiekracht in, gebruik makend van be- programma, heersing en controle door wederHier volgt enige 'boekenwijsheid', ~ -------:I zijdse steun, DEFINITIE VAN EEN FORMATIE Formatievliegen is de meest intensieve In de burgervorm van luchtvaart. Heel veel lesuren luchtvaart is Een formatie bestaat uit twee of moeten worden gevolgd voordat er solo formatievliegen beperkt meer vliegtuigen die in dichte naformatie wordt gevlogen. gebleven tot bijheid met elkaar vliegen en alle bewegingen gecoördineerd en als met name deelnemers aan airshows, blusvliegtuigen, luchtfotoeenheid doen, De kleinste formatie-eenheid is een sectie en begrafie en skydiving, Met uitzondering van een paar verenigingen die staat uit twee vliegtuigen: een leimet oude jachtvliegtuigen vliegen, der en een wingrnan, De volgende

Relatieve beweging kan worden ontleed in beweging langs een van RELATIEVE BEWEGING de of een combinatie van alle drie de assen, Allereerst wordt de beIn wezen is formatievliegen niet weging naar voren of naar achteren meer dan de relatieve bewegingen gecontroleerd door vermogen, zijtussen de vliegtuigen onder contro- delingse beweging door de rolroele te houden, Om een vaste positie ren en verticale door het hoogteroer. te behouden, moet de beweging worden gestopt. Om in relatie tot Goed formatievliegen is het resulhet andere vliegtuig veilig te mataat van anticiperen en kleine tijdenoeuvreren, moeten de richting en lijke correcties langs alle drie de mate van beweging onder controle assen, Houdt het vliegtuig altijd gezijn, De leider wordt beschouwd trimd en vlieg weloverwogen, Blijf als vast punt en iedere beweging altijd corrigeren, omdat je slechts tussen vliegtuigen wordt bedoor de perfecte positie heen gaat schouwd als beweging van de en er niet vast in blijft,

SURINAME BOOGIE Van 24 Februari t/m 10 Maart 2002

15 jurnps, uit een (aso 212/400

of Antonov 28 vanaf 12.000 feet op DZ vliegveld Zanderij,

voor 1.500,· EURO inclusief; •

• • • •

Retourvlucht Amsterdam - Parimaribo Hotel I half pension naast Dl (met dagelijks transport van en naar Dl) Aternatief hotelarrongement mogelijk Weekend excursie Into The Jungle (van vrijdagavond t/m zondag) Welcome end Farewell Party (met life surinaamse swingmuziek) Nederlands SOE manifest en instructie I AFF teams Extra sprongen: 20.- US Dollar per sprong AFF opleiding: 2.000,- EURO Voor niet springers: 750 EURO

Zie voor meer informatie onze website www.soe-parachute.nl. reageer per e-mail soe@euronet.nl of bel 020 6185501.

Goede voorbeelden van het passeren van de perfecte positie en altijd corrigeren zijn de U.S. Navy Blue Angels en U.S. Air Force Thunderbirds. Pak een video die hun vliegen zowel vanuit een grondobservatie en een cockpitview heeft vastgelegd: Vanaf de grond lijkt het af ze allemaal in positie zijn aaneen gesmeed. Vanuit het zicht van binnen kun je zien dat ze altijd aan het corrigeren zijn. Wat zo goed is, dat zij centimeters corrigeren, terwijl de rest van de wereld halve meters en meer corrigeert. BOCHTOMVANG Om effectief formatie te kunnen vliegen, is het nodig om inzicht te hebben in de straal van een bocht. De straal van een bocht is een functie van luchtsnelheid en de hellingshoek. Een constante hellingshoek zal meer of minder luchtruim beslaan als de luchtsnelheid respectievelijk toeneemt of afneemt. Als de luchtsnelheid constant wordt gehouden, wordt de straal van een bocht bepaald door de hellingshoek. Door zowel de hellingshoek als de luchtsnelheid te gebruiken, zijn formatiepiloten effectiever in het controleren van de relatieve beweging gedurende het samenvliegen en bij manoeuvres (zie de diagrammen). Wauw!!! En jij dacht dat dit bladzijden lang door zou gaan. Feitelijk kan het nummers lang doorgaan. In een ander artikel volgt meer 'boekenwijsheid'. Hier volgt nog enige praktische kennis, die je vandaag al kunt gebruiken. Er zijn drie dingen die je moet doen om een bekwame formatiepiloot te zijn: 1. Bestudeer regelmatig de principes van formatievliegen.

2. 3.

Neem regelmatig les. Beoefen constant de vaardigheden voor formatievliegen.

dat dit weer zo'n vervelende berg papierwerk is. Weer iets dat ergens in een la belandt. In werkelijkheid kan dit het meest dynamische en veiligheid gerelateerde Nummer 3 is waarschijnlijk het meest belangrijke aspect betrefdeel van een operationele handleifende de veiligheid bij formatievlie- ding zijn. Iedere taak die zelden gegen. Ik zeg graag dat de vaardighe- daan wordt (formatie skydiving den voor formatievliegen beperkt loads in vergelijking tot het totale houdbaar zijn. Het gaat er niet om aantal skydiving loads), heeft dat we kunnen omkomen door een schriftelijke procedures en richtlijnen nodig die iedere keer gevolgd fout in deze arena. We weten dat worden. dit kan. Het gaat erom, dat met het verloop van de tijd deze vaarHet deel formatievliegen in een operationele handleiding moet midigheden versloffen. In de luchtvaart geldt, dat hoe meer een vaar- nimale eisen bevatten ten aanzien digheid vereist, het des te gemak- van het beginnen met formatietraining, de grondschool syllabus, de kelijker het is voor een piloot om in-flight syllabus en het minimum die te laten versloffen. Verslofte aantal uren voordat solo in formapiloten zijn niet de veiligste pilotie mag worden gevlogen. Aanvulten. lend dienen ook de eisen voor een Nummer 2 is het zwaarste deel in formatie-instructeur duidelijk te worden gemaakt. de opsomming. Je kunt niet even bij de plaatselijke vliegschool langs wippen en die duale instruc- Nummer 1 is een natuurlijk product van een levensvatbaar traitie in formatievliegen krijgen. Dat is niet een vaardigheid die burger- ningsprogramma op de plaatselijke dropzone. Met een syllabus die piloten in overvloed hebben. Om een school te vinden die bereid en grond- en in-flight instructie bevat, in staat is om klasjes op te leiden kan de piloot gemakkelijk op de voor het plaatselijke springcentrum hoogte blijven van de principes van deze veeleisende discipline. is een zware opgave. De meeste dropzones echter hebHet belangrijkste aspect van een ben een aantal ervaren, voormaliveilige uitvoering van een vlucht is ge luchtmachtpiloten die daar piloot of springer zijn. Zij hebben een de briefing voor het opstijgen tusschat aan ervaring, waar je gebruik sen de deelnemende piloten. Of van kunt maken. De dropzones die het nu een trainingsvlucht is of een echte formatievlucht met reeds ervaren formatievliegers in hun staf hebben, kunnen een sylla- springers aan boord, iedere piloot dient aan deze briefing deel te nebus maken. Diegenen die niet in men. Niet eens per jaar. Niet eens de luchtmacht zijn geweest, maar per maand. Niet eens per week. actuele ervaring en bekwaamheid Maar vooraf aan de eerste formamet formatievliegen hebben, zijn tievlucht van de dag. Iedere dag. eveneens een waardevolle bron. Iedere dropzone kan en moet met Betekent dit, dat als een formatie load op het laatste moment wordt behulp van die mensen een syllageorganiseerd en de piloten dit bus over formatievliegen maken. niet hebben gebriefd, zij de zaak Een hoop mensen zullen denken

stopzetten en over de vlucht gaan praten? JA. Het is niet voldoende om over de radio te zeggen: 'hetzelfde doen als vorig weekend'. Betekent dit dat de dropzone eigenaar of de club enige loads in de loop van een seizoen verliest? JA. Betekent dit dat als je ziet dat dit niet gebeurt je niet moet instappen? JA. Er is zeker een hoop meer 'boekenwijsheid' om te behandelen. Er komt meer als er vraag naar is. Als piloot is het onze professionele verantwoordelijkheid om bij de tijd en gekwalificeerd te blijven betreffende alle aspecten van de acties waaraan we deelnemen. Als springers is het onze verantwoordelijkheid om te eisen dat er zo veilig mogelijk gewerkt wordt. Als een team kunnen we fantastische sprongen hebben.

fig uur 1: bochtomvang als een functie van constante hellingshoek en veranderende luchtsnelheid. figuur 2: bochtomvang als een functie van constante luchtsnelheid en veranderende hellingshoek (AOB). Met dank voor de diagrammen aan de U.S. Navy, Naval Aviation Training Command, Flight Training Instruction. De foto op de vorige bladzijde is gemaakt door Fans van den Boom tijdens een formatievlucht voor een 2().mans formatie sprong boven Teuge.

VI eos capJes u e koffie thee frisdra sieraden .pro-dytte persoonlijk adVies CHUTE springbrilletjes log STORE service veiligheid V rigs caW·es ~oeken Erik Tol •• eikenlaan 25 aandac t tiJd welk sprang~~~~~ tubestows videos

E R IK

the Netherlands tel/fax 0031 (0)416-278723

e-mail: erik.chutestore@worldonline.nl

bYOtU akred~he es vie ~r~ver Erik chute store

MET PC TEXEL NAAR ELSINORE

CALIFORNIA SKYDIVING TOUR Vrijdag 2 november met z'n twaalven op weg naar Lake Elsinore. Herman Landsman was al in Amerika om deel te nemen aan een 100-mans formatie op DZ Perris. door Jaap van Maris

Van Schiphol naar Parijs, waar we tot onze grote schrik Marian Voeten kwijtraakten. Op naar LA waar we werden opgewacht door Her-

Visit

our

man. Onder leiding van Iwan Spilker, onze reislijder, door naar Canyon Lake Inn, ons hotel. Op advies van Herman eerst een paar uur de bar in alvorens te gaan slapen. Daar waren we zelf nooit opgekomen. Het had echter het voordeel dat we rond een uur of één hoorden dat, jawel, Marian ook aangekomen was. Er gingen die dag nog meer vliegtuigen van Parijs naar LA. De stemming zat er in ieder geval in. Met het geplande aantal deelnemers op naar DZ Blue Sky's Elsinore. Na het gebruikelijke papier- en videowerk en materiaalcheeks konden we manifesten en omhoog. Iwan en Herman begonnen met de AFF-deelnemers: Kees Kleef, voorgeschiedenis één tandem, Marian , Voeten, statie line+ en Gijs van

shop

and

Peter sprongen met Iwan, terwijl Pelt, ons koekie, statie line+. De skydive U-ers Sandra Drescher, Gerhard en Martijn bij alle diclpliMascha Wassink, Steffen Wornath nes het camerawerk deden en ook en Jaap van Maris en de freeflyers veel samen sprongen. Rogier werd cq. losse springers Rogier Carper, door een Amerikaanse coach begePeter van Beek, Martijn Maas met leid (IRWen eerste CF). camera, Gerhard Warisch ook met Dagelijks na de sunsetload, ongecamera, begonnen met wat solo's, veer 5 uur, debriefen, logboeken invullen bij een biertje en dan ging 2-,3-,4- en 5-manne~es. Nadat de AFF-ers hun eerste levels Herman met wie er maar mee wilgehaald hadden, kon er een begin de - effe - winkelen, hoofdzakelijk schoenen kopen. Herman hagelwitgemaakt worden met het skydive te en een paar nieuwe Vans voor view programma en het freeflyen. Mascha, Sandra en Steffen spron- Iwan, die bij een downwind landing lekker lang doorgleden tot het gras gen met Herman. Jaap, Rogier en

win!

Ii st -

Experience

the

newest full service online-shop in Europe with __

cool prices and fast deliveries !

ophield en Iwan liet zien hoe lief moeder aarde hem was, hij volledig gestrekt vooroverklapte en in één keer stillag. Hilariteit alom. Iedereen had last van de wind, die daar uit alle richtingen komt, als er al wind is. Marian en Mascha liepen allebei een pijnlijk been op in de meest gevarieerde kleuren blauw - united colours of Benneton - bij downwind landingen, maar konden met wat ijszakken en een beetje peptalk toch weer springen. Gijs bleek in staat zijn chute te parkeren op de enige boom in het toch zeer ruime landingsterrein (zie foto, het onbegrip straalt eraf). In de loop van de week behaalde Kees als eerste level zeven AFF, Marian volgde al snel en Gijs, die wat moeite had met level vier (5x), nam als laatste zijn intrede in de world of skydivers. Bij alle drie viel na level zeven een enorm stuk spanning en emotie weg en ze sprongen vrolijk door tot en met de laatste dag. Op Peters verjaardag maakte Martijn zijn 600ste sprong. Dit vierden we met twee mooie taarten en een biertje natuurlijk. Even later kwam Jaap voor de 200ste maal naar beneden, maakte Sandra de 100 vol en Mascha, inmiddels weer vrolijk, haar 50ste. Pogingen om een ballonsprong te maken en uit een DC3 te springen mislukten, door mist in de morgen en een ballonvaarder die niet kwam opdagen. Jammer. Allemaal hebben we ons geplande programma kunnen afmaken, zodat er nog tijd overbleef om in de laatste twee dagen nog vier maal een achtman te springen. Niet alles lukte, maar toch, voor de meesten een hele ervaring. Omdat Elsinore ons niet wil vergeten, mochten we een herinneringstegel maken voor de 'walk of fame' van Elsinore. Een week om nooit te vergeten: met z'n allen maakten we 438 sprongen. Als groep van 13 met een heel groot niveauverschil is dit alleen mogelijk als mensen elkaar waarderen en elkaar door dik en dun helpen. Namens allemaal bedank-ik iedereen voor zijn/haar positieve en spontane inzet en gedrag tijdens deze Californië Tour 2001. See you in the air. 0

De foto's op de vorige en deze bladzijde: Bladzijde 20 rechtsboven: de complete groep. Linksonder: Gijs met zijn'boomlanding' gered, door Kees. Deze bladzijde: in het midden twee formaties boven Elsinore en daaromheen deelnemers aan de Tour bij het instappen, aan de chute, net geland en aan het vouwen. Foto's beschilkbaar gesteld door Herman landsman en Jaap van Maris.

Blue Skies in 2002!

搂 ------------~ fi

.>:-, /-'v路路路

"r -'V"'-':

,_ ..:\ ..,,:<--:-,-.,.),,/\..,,'-

- - -_.

MATERIAAL Galaxy Naast de Altimaster2 en de standaard Altimaster3 heeft 'Alti-2 Incorporated' twee nieuwe hoogtemeters geïntroduceerd: De Altimaster Galaxy en de Altimaster Stratosphere. De Galaxy is een verbeterde versie van de Altimaster3 (grotere beter afleesbare wijzerplaat, met een lens die je zelf kunt verwisselen en grotere cijfers). Net als de standaard AItimaster3 meet de Galaxy tot 18.000 voet en wordt hij in diverse kleuren geleverd. De Starosphere is bedoeld voor mensen die regel.-J matig hoger gaan dan 18.000 voet (hij is ook twee keer zo kostbaar om aan te schaffen). Zelfde verbeterde features als de Galaxy en daarnaast wordt de hoogte aangegeven tot 30.000 voet. Wat prijzen betreft, zakt de standaard Altimaster3 naar 375 gulden en de Galaxy is tot 1 januari 2002 te koop voor 450 gulden. Het bedrijf (Alti-2 incorporated) dat een paar jaar geleden de civiele hoogtemeterdivisie van Steve Snijder ~ __ =-_:;------:----I Enterprises overnam, timmert onder leiding van Kathy Grix voortvarend aan de weg. Op stapel staat nog een geheim project. We weten L~:::=~~------~ alleen dat 'het' Altmaster Cirrus gaat heten. We houden u zeker op de hoogte!

manding' en kostbare r::;;;;;;;;:;;;;o••••• ;;;;::;;o==;;;;;;;;::;~;;;;;;;;;;;;;;:::;::::::al bracht met de laser en binnenin bij branche als het skydiving de staart verstopt, is het met het video circuit telkens weer blote ongeoefende oog nauwelijks goed moet calculeren, te ontdekken. Maar de miniscule hard moet werken om kleine gaatjes vormen samen een sponsors te vinden en je vergelijkbaar patroon als het nek moet durven uitsteken braille schrift en aardig om te om iets te doen wat andeweten is dat als het label is verren in de sport nog niet vaagd of als het label er om aangedurfd hebben. welke oorzaak dan ook afgehaald Op deze interactieve DVD is, je toch nog te weten kan kostaan de award winning film men welke soort en grootte chute 'from wings came ftight', en zelfs wat het registratienumplus 'Flight of the Dream mer is. Wordt ie toch weer wat Team', 'Freak Brothers Conminder makkelijk om te pikken! vention' and 'Ride a Cloud'. Nu zal dat vervagen van het Extra zijn het commentaar oranje label niet meer zo vaak van de maker bij elke film, gebeuren. Tenminste dat was behind-the-scenes interviews, een van de doelstellingen bij het een foto gallery en veel meer. ~~~--=-------~ project dat PD rond het 'nieuwe' Van zijn nieuwste film 'Willing to Fly' zie je een trailer. oranje label had opgezet. Zowel met materiaal als de Betaal 205 gulden en beleef op deze DVD een drukinkt is omstandig getest voordat zij een versie visueel historisch verhaal over skydiving. hadden waarop zij trots wilden zijn. Ook zal je op het nieuwe label de verschillende gewichts-klasses (wingEuroweekends januari 2002 load en ervaringsniveau per type parachute) aantrefGeen Fabulous Feather Fair dit jaar in The Parachute fen die PD graag met haar canopies meegeeft. De laCase. Maar daarvoor in de plaats weer eens een an- bels van tegenwoordig zijn gemaakt van materiaal dat ook gebruikt wordt om reddingsboeien te maken. der evenement, op dezelfde leest geschoeid. In alle vier de weekends in januari 2002 houden we een Euro-Aktie. Geboren uit de verplichting voor winkeliers Trees van Mierio om in januari zowel guldens als euro's te accepteren, maar wie heeft er zin in dubbele kassa's met alle ellende van dien? In plaats van je te verbieden met oude guldens bij ons te betalen in het nieuwe jaar zullen we je zoveel mogelijk stimuleren om met euro's aan je verplichtingen te voldoen. Dat doen we door je in staat te stellen met alle soorten kaarten te kunnen betalen en daarnaast door allerlei aanbiedingen en koopjes alleen voor euro betalers te laten gelden. En wat je verder in die weekends kunt verwachten? Wij richten deze keer de werkplaats niet in omdat het reguliere werk (het is toptijd voor ons) door moet gaan. Dus in en rond de shop en de relax/koffietafelruimte vind je koopjes, aanbiedingen, nieuwtjes, wedstrijdjes, prijsuitreikingen, kindergrabbelton, hapjes en drankjes. Daarnaast hebben we gasten die we speciaal voor deze gelegenheid uitnodigen omdat we denken dat alle para's het aardig vinden om die te zien, te kennen of te ontmoeten. Tot ziens dus.

1-::;';~!!!5§~~-,

Kalender 2002 Gelukkig heeft schrijver en uitgever Peter Schäfer dit jaar wel een kalender gemaakt. De inmiddels vermaarde en prachtige grote Blue Sky Editie Kalender bestaat deze keer uit foto's die zijn partner en ontwerpster Christa Panic uitzocht en ze zijn allemaal van zijn eigen hand. Ook deze keer weer is de kalender te koop voor 50 gulden en kan hij helaas niet opgestuurd worden.

r---------_

De eerste para DVD is uit: 'Dive in' We vroegen ons al enige tijd geleden af wie de eerste durfal zou zijn om een skydiving DVD op de markt te brengen. Nou de gelukkige winnaar is Norman Kent met de DVD 'Dive in'. Tuurlijk zal je zeggen dat is al jaaaren lang een professioneel fotograaf en filmer. Maar toch blijft staan dat je, zeker in zo'n kleine, 'de-

•

Ik spring,

dus ik ben

ver erd.

Weg met het Cypres hoesje De laatste paar jaar heeft om de controle unit van de cypres een mataalkleurig plastic hoesje gezeten. Het was een extra bescherming tegen bepaalde radio golven die mogelijk de werking van de cypres konden beïnvloeden. Vanaf november 2001 is het hoesje niet meer nodig. Alle nieuwe cypressen, inclusief alle cypressen die op tijd voor hun 4 en 8 jaar check bij de fabrikant zijn geweest, hebben inmiddels de vernieuwde bescherming intern zitten. Alle cypressen die dat nog niet hebben, zijn over datum en dus toch niet inzetbaar. Zo, dat is weer een controle punt minder en bovendien maakt dit het kijken op de display van de controle unit een stuk makkelijker. PD canopies zijn 'gemerkt' en het oranje label is vernieuwd Sinds een aantal jaar geeft Performance Designs, de grootste parachutefabrikant ter skydivingwereld, elke canopy die zij bouwt een unieke code rnee. Aange-

Some things in life chan e your outlook or ever You have a high-tech MD, now get the high-tech reserve too ? TECHNO Reserves: For those who look to the future.

~~mI

Parachutes de France SA • 2, Rue Denis ••• 95031 Cergy-Pontoise Cedex- France • Tél.: + 33 (0) 1 34 E-Mail: info@pdf.com.fr • Web site:

HANDICAP TE Het is zondag 2 september. De telefoon gaat. "Hoi, met Boudewijn, heb je zin in een viermanswedstrijd?" . "Ja leuk, wanneer?" "Aankomende zaterdag." "Wie zijn de andere twee?" "Dat weet ik nog niet en een cameraman hebben we ook nog niet." De rest van de week voortdurend contact gehouden en weinig kans dat we compleet zouden raken. Uiteindelijk waren er (waarschijnlijk) vier namen bekend. door Wendy Beekman, A-brevet,

140 sprongen

De foto komt van een video-opname via Arie Kabbedijk en Jaap Keuter.

In totaal had ik pas acht maal in een vierman gelegen waarvan er één een driepunter was. Ook het aantal sprongen lag voor mij op ongeveer twintig dit jaar; kan niet zeggen dat dit er veel zijn! Het groepje onderling kende elkaar ook niet, we moesten ons zelfs voorstellen aan elkaar. We spraken af om dan toch maar een aantaloefensprongen te doen om aan elkaar te wennen. Dit zou moeten gebeuren op de vrijdag voorafgaande aan de wedstrijd. Vol goede moed hebben we de hele dag gewacht opdat het weer nog zou bijtrekken. Maar ja, Nederland: Omhangen, boarding call, afhangen. BOARINGCALL! Hele dag geen sprong gemaakt! We wisten niet eens of we level zouden kunnen houden! Zaterdagochtend Het weer was zoals voorspeld. Regen en veel wind. Ook nu afwisselend wheaterhold of holding vanwege Schiphol. (Dit werd zo uitgekiend dat het op die momenten goed springweer was.) Uiteindelijk gingen we dan maar de trainingssprong uitlopen. Er waren coaches aanwezig die je als groepje het hele weekend om je heen had, zodat zij zich op de details en uitvoering konden richten. Na het middaguur gingen we naar boven waar we als eersten de kist verlieten. We legden drie punten neer, maar de jury gaf aan dat we

Bel voor een afspraak of kijk even op

een bust hadden. Goede leer voor de rest van de sprongen. Ik kwam ver achter de dz met mijn landing, als gevolg van de harde wind. Voor de eerste wedstrijdsprong was ik toch wel behoorlijk gespannen. Ondanks dat de trainingssprong, voor ons doen, heel erg goed was verlopen. Vanwege de wind mochten wij als laatsten het vliegtuig verlaten, zodat ik misschien het veld zou kunnen halen. Nu ging het echt lekker: vier punten. Omdat het een handicapwedstrijd was, stonden we met onze score op de tweede plaats op dat moment Vol goede moed begonnen we aan de laatse sprong van deze dag. Omdat Rene op zondag niet kon, besloten we nu al de reserve in te zetten: Guido. Na een goede voorbereiding was de uitvoering slecht Ik zakte een stuk onder de formatie en kon niet meer op tijd naar boven komen. Eén punt gemaakt en meteen een eind gezakt in het klassement Na deze - voor mij - vermoeiende dag, lekker vroeg gaan slapen. Zondag Omgehangen en al voor de eerste sprong van de dag, besloot ik dat ik - vanwege de wind - niet omhoog

Competition Jumpsuits ,Tandem Jumpsuits \ Camera Jumpsuits F fl T . -t A't ree y" umpsut s " . Double Zippers Sitsuits

11(' WWW.PA~ATI?XJ.V~PSVn:-S.COM voor Je nieuwe JUmpSUit.

Free - Flypants

Parate x Jumpsuits Keizershof 257 2402 DO Alphen aId Rijn Tel.lFax: 0172-433893 Mobiel: 06-54776835 info@paratexjumpsuits_com

zou gaan. Het was erger dan zaterdag. Er was al een team uitgestapt om dezelfde reden. Na een tijd toch maar' de sprong gewaagd' . Op de landing na, de beste sprong van ons, naar zou later blijken: vijf punten! Wat een geweldige ontlading toen ook de jury hetzelfde zei. Omdat we een sprong achterliepen, moesten we nu snel achter elkaar. Gelukkig hadden we profijt van de regen, want nu konden we rustig eten. Op een gegeven moment (het regende nog hevig) riep Henk dat we moesten instappen. Een tijd lang zag je regen tegen de vliegtuigruit aanbeuken: gekkenwerk. Eenmaal op jumprun het vliegtuig uit en het was waarempel droog. Na een wel leuke, maar geen gelukte oefening, hingen we te kijken naar de grote donkere regenwolken die op ons afkwamen. Eenmaal in de bus begon het weer hard te regenen. Perfect Henk: tussen de buien door gedropt! We kwamen terug en hadden precies 40 minuten om te vouwen en uit te lopen. Normaal doe ik al 30 minuten over het vouwen. Maar zoals alles: oefening baart kunst, dus hield ik zelfs tijd over om op het scorebord te kijken. Hier had ik weinig aan, want de laatste gegevens waren nog niet vermeld, zodat we niet wisten hoe we ervoor stonden. Na een gave sprong met drie pun-

ten, moesten we nog een tijd wachten voordat we wisten waar we waren geëindigd. Eigenlijk maakte het niets uit We waren al grote winnaars. We hadden met onervaren springers, die nog nooit met elkaar gesprongen hadden, goede scores neergezet Maar nog belangrijker: we hadden exits, blocks en randoms gemaakt, waarvan we (en zeker ik) niet eens het bestaan wisten. Zeker voor mij gold dat ik nog nooit zo intensief met een sprong bezig was geweest en met een coach had gewerkt Ook moest ik staan op een plaats waar ik nog nooit had gestaan én ik had mijn aantal 4-ways verdubbeld! Doodvermoeid en dolgelukkig zat ik op een bankje en was me er totaal van bewust dat springen toch wel een gave sport is. Ik geloof dat een hoop anderen dat duidelijk konden zien aan mij, maar ook aan Boudeweijn en Guido. Fred was al meer ervaren, maar had dit ook nog nooit meegemaakt Uiteindelijk zijn we vierde geworden met minimaal verschil met de derde plek. Mijn gemiddelde is net 50% verhoogd. Ik hoop dat er volgend jaar meer teams meedoen, die nu niet eens aan 4-ways denken. Je leert in twee dagen veel bij en het springen wordt er alleen maar leuker op.

SEMINAR NORMAN KENT DEEL 2

V IJEVAL CAMERA ./

Parachutespringen is een sport vol mysterie en uitdagingen die velen van ons zo aantrekt dat we er alles voor geven om deel van deze wereld uit te kunnen maken. door Norman

Kent, vertaald en bewerkt door Ab Jans

of het materiaal was erg zwaar en gecompliceerd in de bediening. Bovendien bracht het springen met camera's op je helm risico's met zich mee. Je moest grote passie voor fotograferen hebben om eraan te beginnen. De springende cameramensen die onze sport vertaalden, waren echter zo bezeten van fotografie dat ze ieder ongeEĂŠn van deze mysteries is dat het mak en gevaar trotseerden dat nodig was om hun beelden met andebijna onmogelijk is om onze ervaren te delen. Waarom zou je an ringen te delen met iemand die nog nooit gesprongen heeft. Foto's ders zulke zware uitrustingen draen video hebben het ons deze mogen die je kans op letsel vergroten als je geen fanatieke fotograaf gelijkheid gegeven. In zekere zin zijn videomensen de vertalers van was? onze sport geworden, omdat het publiek de emotie en de schoonDe laatste tijd is er echter veel veranderd; technische vooruitheid van skydiven alleen via beelgang van apparatuur hebben het den kan ondergaan. voor nagenoeg iedereen mogelijk gemaakt een camera mee te neTot voor kort waren maar weinig springers geĂŻnteresseerd om beel- men in vrije val. Hoeveel mensen hebben tegenwoordig niet den te schieten; de techniek bestond nog niet (zoals video) een cameraatje in de helm? Deze technische vooruit-

gang kent voor- maar ook nadelen. Een van de grootste voordelen is dat het onze sport toegankelijker maakt voor niet-springers omdat ze nu uitzicht hebben op onze sport. Een ander voordeel is dat een sprong direct kan worden geĂŤvalueerd. Er is echter ook een nadeel aan verbonden: het zijn niet allemaal fotografiespecialisten, terwijl hun beelden wel gepubliceerd en soms op TV uitgezonden worden. Ik wil niet zeggen dat alleen professionele videospringers een camera mee mogen nemen; ik wil alleen maar zeggen dat er consequenties zijn verbonden aan deze ontwikkelingen en dat ik deze consequenties wil onderzoeken. Maar voordat ik dat doe, wil ik eerst uitleggen wat ik bedoel met 'vertalen'.

lijk de geschoten beelden direct terug te zien. Om het te kunnen laten zien, moest de film eerst worden ontwikkeld en moest ik een projector regelen. De meeste sprin gers konden zichzelf pas terug zien nadat het project was afgerond. Toen ik het idee voor mijn film 'From Wings Came Flight' ontwikkelde, realiseerde ik me dat ik het alleen kon uitvoeren als de springers vertolkers werden. Op deze manier kon ik de sprongen 'orkestreren' en kon ik dezelfde sprongen herhaald laten uitvoeren om vanuit verschillende richtingen te kunnen filmen. Ik wilde meer doen dan alleen maar vastleggen; ik wilde mijn visie op parachutespringen kunnen delen: mijn vertaling.

Als ik een beeld schiet, wil ik dat dat beeld ook interessant is voor niet-springers. Voor de meesten van ons wordt een beeld pas inteOm een beeld te schieten, heeft een fotograaf een onderwerp noressant als we er zelf opstaan; dig. Soms is het onderwerp er het maar als dat niet het geval is, is eerst en komt de fotograaf er het dan nog steeds zo interessant, in het oog springend, zo uniek, plaatjes van maken; soms heeft maar nog belangrijker: zo uitdaeen fotograaf een beeld in zijn hoofd en organiseert hij zo lang tot gend dat het de aandacht trekt van, hij het kan vastleggen. In mijn eer- iemand die niet in de sport zit? ste springfilm, 'Ride a Cloud', volg- Vaak zijn mijn beelden artistiek de ik formatiespringers als ze for- verantwoord, maar geen voorbeeld van een goede sprong. Toen ik maties aan het maken waren of 'From Wings Came Flight' filmde, wedstrijden aan het springen waren. Vaak werd ik als een indringer funnelde een grote formatie; de sprong mislukte, maar vanuit artibeschouwd. De springers die ik filmde, zagen daar de waarde niet stiek oogpunt had ik interessante beelden. Het liet lichamen zien in van in en het was nog niet moge-

allerlei houdingen tegen een achtergrond van een ondergaande zon. De funnel leverde een unieke foto op die zowel binnen als buiten de sport gepubliceerd werd. Als je iemands interesse kunt vangen, ook al is dat niet met woorden, dan geeft dat de mogelijkheid iemand warm te maken voor onze sport. Maar vaak zijn de beelden waar we zelf op staan niet echt inspirerend.

vaker hebben we succesvol deelgenomen aan openingsceremonies, maar parachutespringen is nog geen Olympische sport. Ik denk dat het probleem grotendeels ligt in de aard van de beelden die mensen van parachutespringen zien, beelden die alleen voor skydivers interessant zijn.

Ik heb dit probleem duidelijk gezien tijdens mijn eerste commerciële opdracht; ABC's Wide World of Sports deed verslag van de Nationale Kampioenschappen van de USA in Muskogee, Oklahoma en Zoals ik al eerder schreef, zijn de beelden van de video- wilde dat gedurende vijf jaar blijven man/vrouw hun vertaling van doen. De springwereld was opgetoonze sport. Die vertaling is de gen omdat parachutespringen eindelijk voor een groot publiek op tecombinatie van techniek en invulling, eenvoudiger gezegd: levisie kwam. Als lid van het camerateam werkte ik nauw sawat er is opgenomen en hoe men met de regisseur, zodat ik zijn dat is gedaan. Om impact te reacties op het springgebeuren hebben, moet deze vertaling goed kon observeren. Er waren gedeeld worden en de impact continu conflicten tussen de deelis het grootst als de beelden nemers en de tv-crew: de regisseur worden gedrukt in tijdschriften wilde niet alleen de schoonheid en of worden uitgezonden op telede opwinding van de sport in beeld visie. brengen, maar ook het menselijke aspect. Dit betekende close-ups Veel springers maken zich zoren POV-shots (point-of-view van de gen over hoe onze sport overcameraman), zodat het erop leek komt op het publiek. Vaak wordat de cameraman deel uitmaakte den we gezien als gekke waaghalzen. Al vaak hebben we gepro- van de formatie. Het probleem was beerd toegelaten te worden tot de dat we met Beta Cams Olympische Spelen en al

filmden: bakbeesten vergeleken met de miniatuurcamera's van tegenwoordig. Voor een bepaald beeld wilde de regisseur dat de cameraman als vijfde man in de lineup van een tien mans speedstar ging staan. "No Way!" zeiden de teams. Ze hadden niet het hele jaar voor de Nationals getraind om te verliezen omdat een cameraman met een gigantische camera in de weg stond. Klinkt logisch, maar de regisseur hief zijn handen ten hemel en zei dat het onmogelijk was om zo onze sport interessant in beeld te brengen. De optie om de wedstrijden vijf jaar uit te zenden, werd opgezegd. Het gaat er niet om iemand de schuld te geven. Beide partijen hadden gelijk. Maar voor ons is van belang dat we, als we onze sport niet interessant maken voor het publiek, niet zullen groeien. Onbekend maakt onbemind. Ik wil niet zeggen dat we onze regels moeten veranderen om televisiemaatschappijen ver tegemoet te komen, zoals dat gebeurd is bij American Football. Ik wil alleen maar zeggen dat dit één van de redenen is dat onze sport niet popu-

lairder bij het publiek is; een interessante gedachte voor mensen die willen dat onze sport groeit. Voor mensen die hun boterham ermee verdienen, is groei van het aantal springers een goede zaak: grotere afzetmarkt, grotere omzet, meer geld voor advertenties, meer geld voor onderzoek en ontwikkeling, meer keuze in springmateriaaI. Maar hoe krijgen we dit voor elkaar? Hoe trekken we mensen aan? Volgens mij door middel van foto's en video die onze sport naar de buitenwereld vertalen. Kijk je naar onze sport, dan zijn springtijdschriften het belangrijkste podium voor videomensen om hun

Bladzijde 26 boven: Tara en Bobby Hubner, Nicole Angelides en Fred Brown springen uit de helicopter op de World Freefall . Convent ion (foto Norman Kent). Onder: Sammy Popoven zijn cameraman op de World Freefall Convention (foto Norman Kent). Bladzijde 27 boven: Luci.Manni Hunold boven Skydive Sebastian gedurende een opname voor de film 'Willing to Fly' (foto Norman Kent). Onder: Gus Wing maakte deze foto met een camera op zijn been (voor Norman Kent Productions).

f3 beelden te verspreiden. De foto op de cover kan mensen aantrekken of afstoten; het is dus van belang te weten met welke criteria in gedachten de redacteuren de coverfoto's kiezen. Bij veel videomensen, waaronder ikzelf, bestaat verwarring en onzekerheid over het antwoord op de vraag wat bepaalt of een foto op de cover komt of niet. Door met verschillende editors te praten, ben ik te weten gekomen welke belangen er kunnen spelen, iets waar ik me niet eerder bewust van was. Als bijvoorbeeld een overkoepelende parachute organisatie het tijdschrift betaalt, heeft het een verantwoordelijkheid naar alle betalende leden. Dit gaat niet op voor een commercieel blad dat afhankelijk is van betalende abonnees. Verder bestaat het misverstand dat er een soort top10 van topfotografen bestaat waarvan steeds weer foto's worden gepubliceerd ten koste van de anderen. Wat echter vaak gebeurt, is dat deze topfotografen van de titelpagina geweerd worden omdat veel mensen foto's willen zien van 'gewone springers'. Naar mijn idee krijgen fotografen die in staat zijn beelden te creëren die zowel binnen ons wereldje als daarbuiten indruk kunnen maken weinig stimulans omdat lang niet altijd de beste foto wordt geselecteerd. De videoman die alles gepassioneerd doet, wil dat de schoonheid wordt herkend; is dat niet het geval, dan zal hij minder vaak foto's insturen. Hierdoor wordt het tijdschrift goed materiaal onthouden. Voor mij is de meest artistieke foto de beste. Redacteuren van tijdschriften kunnen daar anders over denken. Tijdens het laatste PIA Symposium was ik in de gelukkige omstandigheid een aantal top redacteuren van tijdschriften over de hele wereld te ontmoeten;

van hen kreeg ik feedback over hun motieven voor het selecteren van foto's en meer nog de gewenste omslagfoto's. Ze waren het allemaal eens over het belang van scherpte, kleur, compositie en onderwerp. Alhoewel dit een leidraad is, voldoen niet alle coverfoto's aan deze vier criteria omdat mogelijk het te vertellen verhaal zo bijzonder is dat compositie en kleur minder belangrijk zijn geworden. Als je geen excellente fotograaf hebt, moet je wel een excellente motivatie hebben om de foto te publiceren.

Fotografen moeten zich realiseren onder welke druk de tijdschriften staan en wat er voor nodig is om een foto voor de cover geselecteerd te krijgen en de tijdschriften moeten beseffen wat fotografen zo opgewonden maakt dat ze foto's gepubliceerd willen hebben voordat er harmonie komt tussen deze twee partijen. Wat ik nooit uit het zicht wil verliezen, is dat, hoe het proces ook verloopt, dit invloed heeft. Opnieuw wil ik zeggen dat ik niet zozeer geïnteresseerd Daarbij heb ik geleerd dat de 'perfecte' foto niet altijd ben wat die invloed is maar dat ik wil vaststellen dàt past in de basisopmaak van het boek waarin het zou die er is. Er zijn een paar tijdschriften geweest die worden gepubliceerd. Ik heb dat ontdekt toen Christa zich een plaatsje op de schappen van de boekwinPanick en Peter Schäfer van Blue Sky Edition het kels hebben proberen te bemachtigen, maar dit was 'Norman Kent Photo Book' en 'Willing to Fly' aan het geen succes. Ik wil graag weten waarom niet, want ik samenstellen waren. Regelmatig selecteerde Christa wil graag iedereen bereiken en niet alleen maar sprineen foto die naar mijn maatstaven niet goed uitgeba- gers. lanceerd was maar afgedrukt binnen de specifieke lay-out van het boek was hij perfect. Als de foto's en Mensen kunnen me geen groter compliment geven de bijbehorende grafische elementen (tekst) mooi ge- dan me te vertellen dat ze begonnen zijn met paramixd waren, verhoogde dat de kwaliteiten van alle chutespringen omdat ze een van mijn springfilms elementen; echter, een schitterende foto met een hebben gezien. Telkens weer hoor ik dat mijn film slechte lay-out is meestal slechter dan een slechte 'Willing to Fly' eindelijk een film is die interessant gefoto met een goede lay-out. noeg is om aan familie en vrienden te laten zien. Dat betekent dat je geen skydiver hoeft te zijn om de Wat ik verder nog moet leren, is dat wat ik artistiek beelden te waarderen. Maar aan de andere kant zijn en mooi vind slechts mijn eigen mening is. Elk tijder ook parachutisten die 'Willing to Fly' niet mooi vinschrift heeft een andere sfeer en soms moet je foto's den omdat het niet verteld wat er in de weekenden aanbieden aan verschillende tijdschriften. Aan de ene op hun dropzone gebeurt. Het is geen echte springkant hoor ik fotografen klagen dat ze hun foto's niet film en in sommige opzichten is dat waar. In 'Willing gepubliceerd krijgen terwijl ze vinden dat ze goed to Fly' gebruik ik parachutespringen om iets over het werk opsturen en aan de andere kant hoor ik van tijd- leven te vertellen en de beelden zijn slechts een midschriften dat ze te weinig materiaal aangeleverd krij- del en niet het doel. Ik breng alleen maar mijn visie gen, zodat ze weinig hebben om uit te kiezen. Het is naar voren, mijn vertaling.

CONELOCK Reserveprocedure na poging slider omhoog te pompen Gemiddeld één keer per jaar wordt er melding gedaan van een voorval waarbij een leerling na opening probeert de slider van zijn hoofdparachute omhoog te pompen in plaats van naar beneden. Vaak loopt deze actie af met het uitvoeren van een reserveprocedure. De poging is soms een reactie op het tijdens de checklist squarecontrole waarnemen van een slider die halverwege zit, maar het komt ook voor dat er gepompt wordt terwijl de slider al helemaal op de risers rust. Een recent voorval is illustratief.

specialist in verzekeringen voor (Para-)sport zoals speciale OngevallenUitrusting- en Reisverzekeringen

www.beuken.com Postbus

AB Baarn Fax: 035 - 542 3375

79 • 3740

Tel: 035 - 5413635·

duidelijk dat er iets mis gaat in de communicatie.

EXAMEN/TECHNISCHE

VOORVAL Sprongverloop Een AFF-cursist maakt een 'level 2'-sprong uit het AFF-opleidingsprogramma. Hij wordt tijdens zijn sprong begeleid door twee AFF-jumpmasters. De exithoogte is ca. 13.000 voet. Het vrijevalgedeelte van de sprong verloopt zonder problemen en de cursist opent de hoofdparachute op de voorgeschreven hoogte. Ook de opening lijkt normaal te verlopen. Ooggetuigen zien de leerling aan een ogenschijnlijk goed geopende square hangen en pompbewegingen met zijn stuurlijnen uitvoeren. Plotseling stopt het pompen en ontkoppelt de parachutist zijn hoofdparachute, waarna hij aan zijn square-reserve komt te hangen. Daarmee landt hij na enige tijd veilig op de dropzone.

•

COMMISSIE

ding van de AFF-cursist wel ter sprake is gekomen, is deze kennelijk maar gedeeltelijk in zijn geheugen beklijfd. Het vergeeteffect kan zijn versterkt doordat de slider tijdens zijn eerste sprong wel helemaal naar beneden was gekomen. Het lijkt erop dat de cursist onverwacht in een voor hem maar half bekende situatie terecht is gekomen. In combinatie met een toch al hoog stressniveau wist hij nog wel wat hij moest doen, maar niet meer wat het resultaat van zijn handeling moest zijn.

Aanbevelingen De fout ligt in de eerste plaats bij de springer zelf. Hij heeft de checklist squarecontrole in de opleiding wel geleerd, maar is de procedure daar na op een of meer onderdelen weer vergeten. Hij had dit kunnen voorkomen door de checklist Analyse voorafgaand aan zijn sprong nog een keer te oete Bij navraag blijkt dat de cursist tijdens de sprong had nen, net als de andere delen van de sprong. In z'n algemeenheid komt het erop neer dat niet gezien dat de slider niet helemaal naar beneden was gegleden, maar op een punt ergens boven de risers alleen de vrije val maar ook de vlucht aan de parachute vooraf geoefend moet worden. was blijven hangen. Hij had zich ook gerealiseerd dat Zonder de springer vrij te pleiten, kan de fout het om een ongemak ging dat hij kon oplossen door met zijn stuurlijnen te pompen. Daarbij verkeerde hij mede een gevolg zijn geweest van de manier waarop de instructie gegeven is. De instructie echter in de veronderstelling dat de slider omhoog gepompt moest worden. Toen dat niet lukte, besloot voor het uitvoeren van een procedure mag aan duidelijkheid niets te wensen overlaten. Vertellen, hij tot een (overigens correct uitgevoerde) reserve procedure. voordoen en oefenen hoe een ongemak moet worden opgelost, is het minimum. Nog beter is het om daarnaast met aanvullende middelen van Conclusies instructie te werken. Hierbij kan gedacht worden • De hoofd parachute was goed geopend en betrokkene had er veilig mee kunnen landen. aan het tonen van videobeelden en aan het op d! grond openen van een hoofdparachute om de • Hoewel de juiste oplossing voor het ongemak (slider naar beneden pompen) tijdens de opleiwerking van een slider te demonstreren.

.. . .

·.e- •

•

•••

~~~~l;~~ Sungocme I~CIiiI' •••••óia __

:~~$t

•••••.• IftI_._""_ •••••••• " ••••.-""" ~••••••. rt<l._'If,t

•• pouI. •••••

I<.,"~.

,..."" ••.• "''''~;.''''''~p ,·"d.<hI.,u.r"",.,..""FO<"

~"~~~~~!.i,t;'~';~~~f~~('~:~;· ''''p',<l><d,!i",A''',>i •• ,~ •• rI''''"t/<>.~voeKo'...,."

~§ä~Ei~~

~~=~ •..•.••••.olo._ """' •••• ..,-.Io "",weo ___ ___

..._..",........ .. -

~~:::::.~.

NATHALlE CHUDIAK - Vier inzendingen ditmaal. De eerste komt van en is van lmtech. Ze vond hem in het NRC van 24 oktober. Een grote advertentie in kleur met een mooie, al is het een wat wazige exit uit een grote kist. Met de kop 'Hart voor Techniek' en 'Hart voor Veiligheid' prijst Imtech zich aan als System Integrator (wat dat dan ook moge zijn). Het wordt me niet helemaal duidelijk, met name niet door de wazige instrumenten die tussen de springers 'hangen' en die volgens mij niets met parachutespringen te maken hebben. vond een mooie gelamineerde reclamefolder van Tork bij Lasaulec in Veendam. Tork doet o.a. in industriële werkdoeken en lanceerde een actie met de kreet 'Sport met Tork' voor een mooie sporttas. De associatie met springen ontgaat mij even, maar de kleurencombinatie van de formatie staat geweldig bij de tas! Krijgt toch een ruim voldoende. Overigens is de actie al afgelopen. kwam in Nobiles Magazine nummer 6 van dit jaar (voor de student) een advertentie tegen van Fortis voor Trainees. De achtman boven een waterrijk landschap moet oproepen voor een 'Uitdagend traineeship dat je zelf uitstippelt'. Het ligt misschien aan mij, maar ik associeer verzekeren, benkleten en beleggen toch niet direct met 'uitdagend' . kwam een hele nieuwe dimensie tegen van het skydiven: nl. onder water! Getuige het onderschrift bij de aankondiging in de Volkskrant van de film van de dag Point Break: 'Keanu Reeves met Patriok Swayze onder water in Point Break' ... Toch best leuk zo'n film met vrije vallen van vijf minuten ... Let weer op kranten, bladen, tijdschriften e.d. en stuur ons de advertenties die springen gebruiken om hun 'waren' aan te prijzen. In ieder geval dank aan de huidige inzenders!

Che ,;/~~ out: Twin Otter, CaraÇ),A, LO, RW and Freefly InstrucIon, 19 Euro per jump (4.000m), »: ~i IErlilvFC:> Boogie Fee, spe{da~ t.eam ra~e'S (80 Euro 4 way, 5 slots; 150 Euro 8 way, 9 slcts).

\5m-IIillJ.ujj)]JJ1B .

2 3 .12 .01 t 0 05.01. 2 oe 2

lJJ:OIfJHIDJ]]lB hr om 0 2 .0 3 . Q 2 t0 I 0F. 0 3 .2 00 2 u

For further

information

contact:

[ \

Evenementen

Markt

3: Para-adventurenaar Djibouti. Info: Ifc-jc-para@wanadoo.fr. 22/2:9/3: Borneo Boogie met Exotic Sky Adventures. Info: www.exoticskyadventures.nl. 27/2-10/3: Pops WK te Matamata, Nieuw Zeeland. Info: www.pops.co/nz. 4-5/5: Euro-Popstijdens RAPAmeet, Bad Lippspringe, Duitsland. Info: Pops-NL,telefoon 010-4296971. 5: PAwedstrijd in Ekaterinburg, Oeral, Rusland. Info: Rob Beute, email beute.r-eehetnet.nl. 8-9/6: PA-rneetPops-Dte Meissendorf, Duitsland. Info: Pops-Nl, telefoon 010-4296971. 14-16/6: Tomscat Trofee op Hoogeveen. Info: Tomscat@paracentrumeeldehoogeveen.nl 3-10/8: Hercules Boogie, Zweden. Info: www.gfk.se/hercules/index.html. 9: SkydiveTour Kamchatka. Info: chudiak@free-Ier.nl. 7-8/9: PA en HR meet Pops-Nl te Hoogeveen. Info: Pops-Nl, telefoon 010-4296971. 14-15/9: Open PA-wedstrijd(Seppe). Vanaf 15.00 uur oefensprongen op 13/9. Info: Annemiek van Gessel, telefoon 076-5875870.

Advertenties voor deze rubriek zijn alleen voor leden van de afdeling (particulier) en vrij van kosten. Zij dienen schriftelijk te worden opgegeven (in onderstaande vorm) aan het redactie-kopij-adres.

Opleidingen 12/1: 2/2: 23/2: 16/3: 23/3: 24/3: 6/4: 6/4: 25/5: 5/10: 19/10: 2/11: 9/11: 23/11:

Hl Hl C Hl Hl R R Hl VB Hl Hl Hl IfHljT VB IfHIfT

opleidingsdag 1 opleidingsdag 2 herexamen 2001 opleidingsdag 3 + clubdocenten cpleidingsdag 4 + clubdocenten examen, locatie volgens afspraak examen, locatie volgens afspraak examen theorie cursusdag, Parachute Case herexamen theorie praktijkdag + clubdocenten examen praktijk bijscholingsdag examen praktijk, Parachute Case bijscholingsdag

Main: Sabre 135, 1990, ca. 340 sprongen (turquoisezwart-roze).Vraagprijs f 1.250,-. Info: Jan de Jonge, telefoon 0595-528417, email m.essink@arcbv.nl. Complete set: Rig: Javelin OJ (blauw-wit·rood). Main: Spnngc 140 (150 sprongen). Reserve: Mayday 156. Cypres '97. Alles in perfecte staat van onderhoud, inclusief jaarkeuring, repack en Cypres Checkup. Prijs: f 6.750,- of E 3.060,-. Info: Jaap van den Burg, mobiel 06-53168642, email j.j.vandenburg@hetnel.nl. Rig: Teardrop, 1 pin, '91 (paars) 500 sprongen. Reserve: Swift '91, 0 sprongen. Prijs f 1.500,-. Info: Barry Al, telefoon 0223-684148/658822, email b.aaI243@freeler.nl. Complete set: Rig: Atom 000-l2, '96. Main: Sabre 120, 100 sprongen. Reserve: Techno 115. Cypres. Prijs f 6.250,-. Info: Nathalie Zonneveld, telefoon 0765297611 (na 18.00 uur), email marcennathalie@wish.net. Completeset: Rig: Vector met Cypres. Main: ZP 155, 350 sprongen. Reserve: Raven, 0 sprongen. Prijs f 2.750,- (bespreekbaar). Info: Roris Spoorenberg, telefoon 020·7760531, e-mail flospo@klmcabin· crew.nl. Complete set: Main: Sabre 150, 450 sprongen. Reserve: Swift, 1 sprong. Cypres, 4-jaars check in 2000. Eventueel extra harnas Atom l03. Inclusief pak, capje, goggles, hoogtemeter. Prijs f 3.500,-. Info: Ellen Pastoor, telefoon 06-21447755.

23/11:

examen

I = instructeur, T = tandem, Hl = hulpinstructeur, SV = springver-gunninghouder. C = C-brevethouder, VB = vouw-bevoegdheid, R = Rigger, locatie 2001 = Aventus College, locatie 2002 = Marnix Academie.

KNWL AFDELINGPARA Vergaderschema 2002 (concept 1, 13 november 2002) ECjTC 7 januari 4 februari 4 maart 8 april 6 mei * 3 juni ljuli

•

2 september 7 oktober 4 november • 2 december

SP 16 januari 20 februari 13 maart 24 april 15 mei 26juni 17 juli 28 augustus 18 september 23 oktober 13 november 25 december

AB 17 januari 21 februari • 21 maart 25 april • 23 mei 20 juni * 18 juli 12 17 14 12

september oktober • november december

* = telefonisch LR

19 maart

17 september

17 december

...onze ongevallenverzekering die doorlopend 24 uur per dag werelddekking biedt? Voor alle sporten en beroepen is dekking mogelijk vanaf f 35,- p.j.

.6.

tlH ~SSUR~NTI-EtlUIS Vanderveen SV - Tel. 055-5218028 www.assurantiesite.nl-para@assurantiesite.nl

Óók voor de verzekering van reis en uitrusting. ]

Tweemaandelijkse Vereniging voor

Medio

ISSN 0921-8017 30 - nummer 3 - december

uitgave van de Koninklijke Nederlandse Luchtvaart Afdeling Parachutespringen verschijning april, juni, augustus,

februari,

2001

oktober

en december.

abonnement Gratis voor leden van de afdeling parachutespringen. Losse abonnementen kosten f 50,- per jaar (vanaf juli f 27,50) en zijn aan te melden door overmaking van dit bedrag op girorekening 68810 van de KNVvL onder vermelding van abonnement SP. redactie Nathalie Chudiak (vormgeving), Cor Driessen (financiën). Ab Jans, Dick Romkema en Marijke de Vries. art director Ronaid van den Boogaard vaste medewerkers Trees van Mierla, Roei Roelottzen. advertenties Mous van Olphen, telefoon 070-3655885, fax 070-3561480,' emailolphen23@wxs.nl druk Van Deventer bv, 's-Gravenzande.

Koninklijke

Nederlandse Vereniging voor Afdeling Parachutespringen

Luchtvaart

bestuur Igor van Aperen (vz), Jan Paagman (pm), Louis van de Moasdijk, Simon Woerlee, Henny Wiggers, Koos Verhaar. hoofd buro parachutespringen Ronaid Overdijk, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS Den Haag, telefoon 070-3143600, fax 070-3243900, email knvvlpa@xs4all.nl, website www.parachute.nl.

18 juni

tu nog zonder ...

~-..•.

jaargang

Alle leden f 168,50 bij aanmelding f 25,-. Aanmeldingen

lidmaatschap per jaar, na 1 juli f 84,25. Het inschrijfgeld is FAI-licentie f 10,- bij lidmaatschap te bestellen. te richten aan de Ledenadministratie.

inleveringsdatum kopij + adres Uiterlijk 15 oktober op het redactie-kopij-adres: Dick Romkema, Redactie SP, Leuvensbroek 12-22, 6546 XS Nijmegen, telefoon/fax 024-3778938, romkema@freeler.nl. Giro 6992257 ten name van SP, Tolhuis 1435, 6537 PA Nijmegen. Artikelen, reportages, brieven en beeldmateriaal over parachutespringen zijn altijd welkom. Materiaal wordt niet teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk verzoek. Beeldmateriaal moet zijn voorzien van de naam van de maker en/of eigenaar. In geval van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijke toestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden bijgevoegd. De redactie behoudt het recht alle ingezonden materiaal te corrigeren, zo nodig in te korten of niet te plaatsen. Anonieme brieven worden niet geplaatst. Plaatsing zonder naamsvermelding is op uitdrukkelijk verzoek van de schrijver echter wel mogelijk. De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redactie weer te geven. De niet met naam onderschreven artikelen komen van de redactie uit en zijn samengesteld aan de hand van informatie uit een of meerdere bronnen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Subscriptions to SP for a full calender-year can be orde red by payment of Dfl. 60,- (Dfl. 75,- for airmail postage) to RNAA, department of Parachuting. Postgiro account: 68810 (kontributies). Bankaccount: ABN-AMRO, 42 45 47'007. State 'Subscription SP'.