de bosbode 2006 - 2

deBOSbode

Informatieblad voor alle boseigenaars

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Veilig werken met de kettingzaag

•

Bosgroepnieuws

•

Boom in de kijker: De ruwe berk

• Cursussen

• Wandelkalender

•

Brandhoutzoekertjes

Waarom is zo'n Bosgroep nodig?

Misschien heeft u ook vragen in verband met het beheer van uw bos.Welke vergunningen heb ik nodig om een aantal bomen te vellen? Tot wie moet ik me hiervoor richten? Wie kan deze werken komen uitvoeren? Waarmee kan ik best heraanplanten? Op welke subsidies heb ik recht? U hoeft heus niet te denken dat u alleen bent die met dergelijke vragen worstelt.Naar schatting zijn er meer dan 15.000 boseigenaars in de provincie Oost-Vlaanderen waarvan de meerderheid een boseigendom bezit van minder dan 1 ha. Het beheer van een dergelijk klein stukje bos is niet evident.Soms is het financieel minder rendabel en vaak wordt de eigenaar geconfronteerd met problemen die hij niet alleen kan oplossen,zoals bijvoorbeeld sluikstorten of recreatieoverlast.De Bosgroep wil samen met de eigenaars deze problemen aanpakken en helpen om gezamenlijk tot effectieve oplossingen te komen. De ervaring leert dat de gezamenlijke aanpak van de Bosgroepen effectief werkt! Er zijn momenteel in Vlaanderen reeds 15 Bosgroepen actief.Uit de resultaten blijkt dat een efficiënter en beter bosbeheer inderdaad mogelijk is door samenwerking.

Wat is een Bosgroep?

Een Bosgroep is een vereniging van boseigenaars (zowel openbare als privé-eigenaars).Elke boseigenaar uit het werkgebied kan op vrijwillige basis beroep doen op de diensten van de Bosgroep.In deze vereniging staat de beheersvrijheid van de eigenaar centraal.

Even voorstellen even voorstellen

De Bosgroep is in de eerste plaats een bron van allerlei informatie over het bos,onder de vorm van individueel advies,cursussen en excursies.De eigen infokrant van de Oost-Vlaamse Bosgroepen,de Bosbode,vormt daar een onderdeel van.Maar de Bosgroep kan u eveneens individueel adviseren over alle mogelijke aspecten die met bos en bosbeheer te maken hebben.Voorts kan de Bosgroep voor de boseigenaars gezamenlijke beheerswerken en een gezamenlijke houtverkoop organiseren.

Afspraken rond bosrecreatie en ecologische aspecten van het bos kunnen binnen de Bosgroep worden gemaakt.Hier is de belangrijkste taak van de Bosgroep het stimuleren en coördineren van de samenwerking tussen de boseigenaar en betrokkenen.De Bosgroep kan bestaande initiatieven ondersteunen en verschillende partijen rond de tafel brengen.

Wat kan de Bosgroep voor u doen?

De belangrijkste taken van de Bosgroep zijn informeren, sensibiliseren en organiseren.Voor informatie en advies kunt u steeds gratis bij de Bosgroep terecht.Wij bieden de boseigenaar volgende diensten aan:

de

• gratis en onafhankelijk advies over uw bos en het beheer ervan (bosbouwtechnische,wettelijke,financiële en administratieve aspecten),

• informatie over hoe een duurzaam bosbeheer er uitziet,wat uw wettelijke rechten en plichten zijn als boseigenaar en wat de mogelijke subsidies zijn waar u als boseigenaar aanspraak op kunt maken,

• hulp bij het aanduiden van dunningen,

• hulp bij het invullen van kapaanvragen of het coördineren van de opmaak van beheersplannen,

• kaartmateriaal,

• adressen van houtexploitanten en bosboomkwekerijen,

• het coördineren van gezamenlijke boswerkzaamheden voor meerdere eigenaars,zodat goedkoper en efficiënter werk geleverd kan worden,

• coördinatie van gezamenlijke houtverkopen om hogere houtprijzen te realiseren,

• ondersteuning van reeds bestaande initiatieven.

Waar kan ik terecht met vragen?

Afhankelijk van waar uw boseigendom in OostVlaanderen is gelegen kan u contact opnemen met één van de Bosgroepen.

deBOSbode

Informatieblad voor alle boseigenaars

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Veilig werken met de kettingzaag

•

Bosgroepnieuws

•

Boom in de kijker: De ruwe berk

• Cursussen

• Wandelkalender

•

Brandhoutzoekertjes

Colofon & Inhoudstafel

Jaargang 2 - nr 2

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

p.a.Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst 81

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Tel.09/267 84 60

Fax.09/267 84 93

bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator

Sylvie Mussche

Raad van Bestuur

Gedeputeerde Carina Van Cauter (voorzitter), Leen Meersschaert (ondervoorzitter),Luc

Neirynck (secretaris),Frans De Jonghe (penningmeester),Ingrid Puylaert,Yoke Van Riet,Jan Huybrighs,Nicole Van Duyse,Pierre d’Alcantara, Kristien Dierick.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

p.a.Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst 81

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Tel.09/267 84 60

Fax.09/267 84 93

bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator

Maud Plouy

Voorzitter

Gedeputeerde Carina Van Cauter

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

De Biesestraat 5,9600 Ronse

Tel.055/20 72 65

Fax 055/20 61 87

bosgroep@rlva.be

Coördinator

Hans Scheirlinck

Raad van Bestuur

Gedeputeerde Carina Van Cauter (voorzitter),Paul Sienaert (ondervoorzitter),Thomas Vanderbeke (secretaris),Paul Vanderroost (penningmeester), Marc De Bock,Willy Bauwens,Christophe Bauters, Jozef Van Crombrugge,Jan Van Huffel,Marc Nachtergaele.

Redactie

Hans Scheirlinck,Sylvie Mussche,Maud Plouy, Karen Dequidt,Dominique Lecompte,Jan Goris, Ingrid Puylaert,Koen Pans,RobbieGoris

Fotografie

Cover:Daniël Degroote

Binnenpagina’s:Hans Scheirlinck,Sylvie Mussche, Sus Willems,Karen Dequidt,Dominique Lecompte,Robbie Goris

Lay-out & Druk

Drukkerij Vyncke bvba

Savaanstraat 92 - 9000 Gent

Papier

Deze publicatie werd gedrukt op kringlooppapier

“Reprint”

Oplage

7700 exemplaren

Verantwoordelijke uitgever

D.Degroote

p.a.Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door de Bosgroep.De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van de werking van de Bosgroep en niet voor andere doeleinden.Indien u niet wenst dat uw gegevens in deze databank zijn opgenomen of indien u uw gegevens wenst te wijzigen,kunt u dit steeds doorgeven aan de Bosgroep.

Pagina 2

Colofon & inhoudstafel

Pagina 3

Woord vooraf

Pagina 4-6

Veilig werken met de kettingzaag

Pagina 7-9

Bosgroepnieuws:

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Pagina 10

Bosgroepnieuws:

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Pagina 11-13

Bosgroepnieuws:

Bosgoep Oost-Vlaanderen Noord

Pagina 14-15

Boom in de kijker:De ruwe berk

Pagina 16-18

Cursusaanbod - Wandelkalender

Pagina 19

Brandhoutzoekertjes

Beste boseigenaar,

Stilaan gaat de lente over in de zomer.Alle bomen staan ondertussen weer in blad en ook de bosgroepen hebben hun gebruikelijke lenteactiviteiten achter de rug.

Zowel de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord als de Bosgroep Vlaamse Ardennen hebben een Algemene Vergadering georganiseerd.Tijdens de Algemene Vergadering werd het activiteitenverslag van vorig jaar toegelicht en werd een overzicht gegeven van de financiën.Bij de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord werden 2 nieuwe leden van de Raad van Bestuur verkozen.Meer hierover leest u verder in dit nummer.

Met plezier kan ik u ook meedelen dat op 7 april de eerste stuurgroepvergadering van de Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen plaatsvond.Deze stuurgroep bestaat uit privé-boseigenaars en openbare besturen en heeft als doel het project bosgroep te begeleiden tot wanneer er een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) wordt opgericht.Elke geïnteresseerde boseigenaar uit het werkingsgebied van de bosgroep Midden Oost-Vlaanderen kan deel uitmaken van deze stuurgroep en meehelpen om de vzw op te richten.Geïnteresseerden nemen hiervoor het best contact op met de bosgroepcoördinator.

In dit nummer van de BosBode kunt u meer lezen over het gebruik van veiligheidskledij en –schoenen bij het werken met de kettingzaag.Veel boseigenaars werken regelmatig zelf in hun bos en het gebeurt al snel dat het veiligheidsaspect eens over het hoofd wordt gezien.Niettemin is veiligheid bij het werken in het bos zeer belangrijk.

Achteraan in dit nummer van de BosBode worden een aantal nieuwe cursussen aangekondigd en vindt u ook de wandelkalender.

Tot slot wil ik u een deugddoende zomer toewensen.

Veel leesplezier,

Carina Van Cauter

Voorzitter Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Voorzitter Bosgroep

Oost-Vlaanderen Noord vzw

Voorzitter stuurgroep Bosgroep

Midden Oost-Vlaanderen

Gedeputeerde voor Leefmilieu en Natuur

veilig werken

Veilig werken met de kettingzaag

Veilig werken is een actueel thema dat sinds enkele jaren ook tot in het bos is doorgedrongen.In dit artikel lees je wat je zeker moet weten over veilig werken met de kettingzaag.We besteden bijzondere aandacht aan de veiligheidskledij of Persoonlijke BeschermingsMiddelen (PBM).

Bezint eer ge begint!

Een motorzaag is een erg lawaaierig ding dat trilt,olie sproeit en (al dan niet volledig verbrande) uitlaatgassen in het rond blaast.Aan één uiteinde draait er een scherpe zaagketting en meestal kom je een motorzaag tegen in de buurt van vallende bomen,zwiepende takken en ander rondvliegend ongein.Mogelijkheden te over dus om je lelijk pijn te doen met een motorzaag in de buurt, maar het is wél een handige machine om een boom in je kachel te doen passen.

Iedereen heeft vast al wel gehoord van veiligheidskledij voor het werken met een motorzaag.Beschermende kledij zien we niet alleen in het bos:schoenen met een stalen neus voor bouwvakkers,een veiligheidsgordel in de auto en een steriele schort voor een chirurg zijn allemaal vanzelfsprekend.Ze horen bij bepaalde werkzaamheden zoals een schoon glas bij een frisse pint.

Maar de kleren maken de man of vrouw niet helemaal! Stel je voor dat er een zakenman op een stelling staat of een kleuter achter het stuur zit.Of nog erger,je bosgroepcoördinator met een steriele schort aan de operatietafel...

Veiligheidsvoorzieningen verkleinen het gevaar of de mogelijke gevolgen ervan.Of met andere woorden:veiligheidskledij is nog geen garantie op veilig werken.Wat het dichtst in de buurt bij zo’n garantie komt,ben je zelf. Goed weten wat je doet kan veel onheil voorkomen!! Zorg er dus voor dat je een veilige machine hebt (CEkeuring!),dat je weet hoe ze gebruikt moet worden (afstellen,onderhouden),gebruik een goede werktechniek en wees je bewust van alle mogelijke gevaren.Dat is een hele brok,en dat kan je leren door bijvoorbeeld via de bosgroep een cursus kettingzagen te volgen.

Dus als je niet weet wanneer er takken uit de lucht vallen, wat een kick-back is,waarvoor een kettingrem dient,hoe je een boom in de juiste richting velt of hoe hout onder spanning zich gedraagt,dan kan veiligheidskledij ook niet veel helpen.Als je kennis over veilig werken met de kettingzaag wel voldoende is,dan kan je bijna aan de slag. Maar eerst de persoonlijke beschermingsmiddelen! Om je te beschermen tegen risico’s die je niet kan omzeilen met een goede werktechniek (lawaai,trillingen) en voor

die ene keer dat het mis gaat (vallende tak,wegspringend stuk hout,een draaiende ketting in je knieschijf,...). Misschien gebeurt dat nooit.Maar als je pech hebt,kan het gebeuren.En voor die ene keer ben je liever beschermd!

PBM’s of persoonlijke beschermingsmiddelen

PBM is zo’n letterwoord dat veel meer inhoudt dan die drie lettertjes laten vermoeden.Het is de veiligheidskledij die je beschermt tegen gevaren die verbonden zijn aan het werken met de motorzaag.We overlopen hier alle noodzakelijke PBM’s en vertellen wat je zeker moet weten.Voor álle details volg je best een cursus.

Broek

We zullen beginnen met enkele veelgehoorde excuses om géén zaagbroek te dragen:te warm,te zwaar,onhandig,...

Maar denk hier eens over na:een kettingzaag is scherp en heeft een snelheid van ongeveer 70 km/u...

Auteurs:Robbie Goris,Koen Pans,Inverde vzw

Veilig werken met de kettingzaag (vervolg)

Een zaagbroek biedt geen 100% bescherming,maar toch veel.Er bestaan verschillende modellen:met of zonder bretellen,zomer- en wintermodellen,gewoon of stretchweefsel,voor elk wat wils.Met een budget van 80 à 150 € zitten je benen veilig en comfortabel weggestopt.

Schoenen

Zaagschoenen bestaan als lederen of rubber laarzen.Hun gemeenschappelijk eigenschappen zijn stevigheid,een stalen neus,een geprofileerde zool en extra bescherming op de wreef van de voet.Die laatste beschermt in bepaalde mate tegen een draaiende kettingzaag,maar je moet toch je zaagbroek over je laarzen dragen! Wat je verkiest hangt af van persoonlijke voorkeur en van hoe hoog het water in je bos staat.Rubber veiligheidslaarzen kosten je ongeveer 50 à 90 €;de lederenafhankelijk van de afwerking- even veel tot meer dan het dubbele.

Vaak zie je dat op specifiek zaagschoeisel bespaard wordt.Dit is géén goed idee.Doe je het toch,zorg dan minstens voor een stevige schoen met een stalen neus. Je zaag geraakt alvast niet door de voorkant van de laars,en dat stuk staal doet wonderen als je een boomstam op je tenen parkeert.Ten slotte,stevig staan en niet uitglijden is belangrijk met een motorzaag in je handen.

Handschoenen

Een paar werkhandschoenen van enkele euro’s uit de doe-het-zelf-zaak volstaan al. Voor werken in de hoogte bestaan er handschoenen met zaagbescherming,maar die zijn meestal niet nodig.Handschoenen met manchetten zijn handig omdat je anders regelmatig zaagsel uit de handschoenen moet peuteren.

Het doel van handschoenen is tweeledig. Het meest voor de hand liggende is je handen beschermen tegen allerlei verwondingen:bramen,stukken hout,een afgesprongen ketting,...Wat misschien minder goed geweten is,is dat ze nodig zijn om de trillingen van de kettingzaag te dempen.Die trillingen doen immers na een tijdje de aders in je handen samentrekken,wat slecht is voor de doorbloeding.Bij professionals kan zo een beroepsziekte ontstaan,de zgn.witvingerziekte.Lederen handschoenen dempen het best de trillingen.

Helm met gelaatscherm en oorkleppen

Als we helm zeggen,dan bedoelen we een helm met een scherm en oorkleppen.Die is

speciaal gemaakt voor het werken met de motorzaag,en heeft uiteenlopende functies.Bovendien is hij nog handig ook.

De helm zelf beschermt je hoofd tegen vallende en wegzwiepende takken.Als er bijvoorbeeld een dood takje uit een boom valt tijdens het vellen,kan dat een hoge snelheid bereiken tegen dat het op je hoofd valt.De helm bespaart je ook een pijnlijke klap op je hoofd van zwiepende takken,wegvliegende stukken hout of bij een zware kick-back.Ondanks de helm is er maar één richting waarin je kijkt als een boom valt:omhoog! Tegen aanstormend dik hout helpt een helm ook niet.

Opgelet,een plastic helm wordt langzaam maar zeker aangetast door zonlicht en is na 3-5 jaar aan vervanging toe.Bewaar hem niet in het zonlicht. Het scherm of gelaatsbescherming (meestal fijn gaas, soms plexi) scharniert op de helm en neemt amper zicht weg,maar beschermt je gezicht tegen het meeste zaagsel en takken.Niets zo vervelend als een vuiltje in je oog, of erger!

veilig werken

De oorkleppen of gehoorbescherming ten slotte dienen om hele fijne trilhaartjes diep in je oor te beschermen. Die breken namelijk af als je langdurig blootgesteld wordt aan lawaai,waardoor je slecht gaat horen.Dit is een geleidelijk proces,dat je niet merkt tot het te laat is.

Wablief? Lawaai! Een kettingzaag is een vreselijke vorm van lawaai,met veel schadelijke hoge tonen en een hoog geluidsniveau (rond de 110 decibel).De gehoorbescherming dempt het lawaai,waardoor je inwendige oor beschermd wordt.Ze neemt niet alle geluid weg:krakend hout bijvoorbeeld kan je nog steeds horen.

De oorkleppen zet je op vóór het starten (zaag op de grond of rechter handvat tussen de benen!) en ze gaan pas af als de motor van de kettingzaag niet meer draait. Ze hangen aan de helm met een ingenieus klik- en draaisysteem.

Helmen met gelaats- en gehoorbescherming werden speciaal voor bosarbeid ontwikkeld.Deze dingen zijn stukken comfortabeler dan de oude modellen die je wel eens op je hoofd krijgt bij een fabrieksbezoek of op een werf.Daar zorgt een goed passende binnenwerk met zweetband voor.

Een zweetband? Inderdaad,want het kan wel warm worden onder zo’n helm.Maar geen nood,dat went snel.Voor ongeveer 40 € is het kwetsbaarste deel van je lichaam driedubbel beschermd.

Word gezien!

Je veiligheidsuitrusting is pas helemaal af met een opvallend gekleurde vest.Dat kan een professionele houthakkersjas zijn,of eender welk ander fel gekleurd kledingsstuk.Het mag zelfs een oranje T-shirt met aanmoedigingen voor het Nederlandse elftal zijn.Als je compagnon je maar ziet staan.

En dat geldt niet alleen voor wie met een kettingzaag werkt,maar zeker ook voor de anderen in het bos. Helpers blijven minstens 2 boomhoogtes van vallende bomen verwijderd of staan vlakbij en oplettend met een volledige uitrusting.Als je met hout zeult en er wordt in de buurt liggend hout verzaagd,dan draagt je best oorkleppen,ook al ben je zelf niet met de kettingzaag aan het werken.

Bijna vergeten

Helemaal in het begin van de tekst hadden we het over olie en uitlaatgassen.Daar willen we je ook nog wel iets over verklappen.Bio-afbreekbare kettingolie is beter voor het milieu dan minerale olie.Je herkent de bio-olie aan het speciale label (vb.Blaue Engel) en helaas ook aan de prijs.Als brandstof is speciale alkylaatbenzine zoals Aspen 2T of Motomix ten zeerste aan te bevelen.De uitlaatgassen zijn minder giftig voor de gebruiker dan gewone benzine.De speciale brandstof is duurder dan benzine aan de pomp,maar je machine zal altijd starten en lang meegaan.

Brandstof en olie afvullen kan zonder morsen met een combikan.Die heeft aan één kant een oliereservoir met een fijne gietteut,en aan de andere kant een benzinereservoir met automatische vuldop.Die laatste morst geen druppel.

Bestel uw PBM's of bio-olie via de Bosgroep !

De bosgroepen werken momenteel een systeem uit waarbij u de kans krijgt om PBM's en bio-olie tegen een voordelig tarief via de bosgroep te bestellen.Concrete informatie hierover leest u in het volgende nummer van de BosBode.In het oog houden dus! Mensen die hierin geïnteresseerd zijn mogen ons dit ook nu reeds

laten weten (09-267 84 60 of bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be;055-20 72 65 of bosgroep@rlva.be).

Bosgroepnieuws: Bosgroep Vlaamse Ardennen

Wenst u ons te contacteren ?

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw, p.a.Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, De Biesestraat 5,9060 Ronse.

Tel.055-20 72 65,Fax 055-20 61 87, bosgroep@rlva.be.

Houtoogstmachine aan het werk in Muziekbos

zaagkop grijpt in één beweging de stamvoet vast,velt,onttakt en zaagt de stam in de vooraf ingestelde lengte. De volumegegevens worden automatisch opgemeten en opgeslagen in de boordcomputer.Dergelijke houtoogstmachines zijn ideaal om te worden ingezet voor dunningen in naaldhout.Belangrijk is tevens dat het aangeboden volume voldoende groot is. Een harverster kan tot 200 m3 hout per dag vellen,onttakken en in stukken zagen.Indien men weet dat zo’n tuig een slordige 400.000 € kost,kan men begrijpen dat de exploitant het tijdsverlies om zich te verplaatsen tussen twee exploitatieplaatsen minimaal wil houden.

Op 17 maart trokken we met een groep boseigenaars naar het Muziekbos.Daar was namelijk bij één van onze leden een houtoogstmachine aan het werk.Dergelijke harvesters die reeds geruime tijd worden ingezet in de Kempische naaldhoutbossen duiken nu ook steeds frequenter op in Oost- en West-Vlaanderen.De stijgende loonkosten zorgen er immers voor dat ook in de bosbouw de mechanisering zich verder doorzet.Deze harversters beschikken over een kraanarm van ongeveer 10m lengte waarop een zaagkop is gemonteerd.Deze

In het Muziekbos werd op één week tijd ongeveer 1000 m3 hout geveld.Het betrof voornamelijk lork die verzaagd zal worden tot tuinhout (afsluitingen,ed.) of palettenhout (stamstukken van mindere kwaliteit).De dunste stammen zullen verwerkt worden tot waardevolle OSB-platen (= geperste platen van houtspaanders) die een veelzijdige toepassing kennen in de bouw.Bijna alle hout wordt verwerkt in Vlaanderen tot hoogwaardige eindproducten.Een mooi voorbeeld van duurzaam bosbeheer waarbij het overblijvend bos nu kan uitgroeien tot een gevarieerd en waardevol bos.

Leden van de Bosgroep wisselen van gedachten over bosexploitatie

Met een uitrijcombinatie wordt het geveld hout tot aan de weg gebracht

Houtoogstmachine aan het werk

Vlaamse Ardennen

bosgroepnieuws

Bosgroepnieuws: Bosgroep Vlaamse Ardennen

Duurzaam bosbeheer in theorie en praktijk!

Veel van onze eigenaars worden geconfronteerd met de regelgeving rond de ‘Criteria Duurzaam Bosbeheer’. Het beheer van hun bos moet voldoen aan bepaalde ecologische,economische en sociale eisen.Reden genoeg dus om na het hoofdartikel in ons vorige nummer over dit onderwerp,dieper in te gaan op deze materie tijdens een cursus.Zoals gewoonlijk werd deze cursus verzorgd door Inverde.De achtergrond en het ontstaan van de Criteria Duurzaam Bosbeheer (CDB) werd geschetst en de zes grote principes van de CDB werden toegelicht.Via een aantal voorbeelden werd tot slot geschetst hoe het er in de praktijk kan aan toegaan indien u uw bos op een duurzame wijze beheert.Ook de subsidies waarop u recht heeft indien u uw bos duurzaam beheert werden toegelicht.Hoe het er in de praktijk kan aan toegaan kregen we te zien in het bos van Jan Van Huffel,dit als afsluiter van een boeiende dag.

Op zaterdagmorgen 1 april was de Bosgroep voor haar jaarlijkse Algemene Vergadering te gast in het Lozerbos. Het administratieve gedeelte ging door in taverne ‘De Zandvlooi’gelegen aan de rand van het bos.Om 9u30 opende voorzitter gedeputeerde Van Cauter de vergadering.De aanwezige leden kregen toelichting bij het activiteitenverslag van het voorbije werkjaar en bij de planning voor 2006.Er werden enkele informatieve vragen gesteld en het activiteitenverslag werd goedgekeurd.Vervolgens keurde de Algemene Vergadering de rekeningen en de begroting voor 2006 goed en werd kwijting en ontlasting verleend aan de bestuurders. Na het administratieve gedeelte gingen we op stap in het interessante bosdomein van onze bestuurder Jan Van Huffel.Dit bos dat jarenlang onbeheerd is gebleven, is sinds kort eigendom van Jan.Inmiddels werd een beperkt beheerplan opgemaakt en Jan heeft de intentie om op korte termijn een uitgebreid beheerplan te

laten opmaken dat voldoet aan de Criteria Duurzaam Bosbeheer.Tijdens de deugddoende wandeling stonden we onder andere stil bij:een natuurlijke verjonging van esdoorn,een eindkap van populier,oude bomen die nooit zullen geveld worden en staande mogen sterven,… We sloten de voormiddag af met een natje en een droogje en een gezellige babbel.

Verslag Algemene vergadering

De Algemene Vergadering krijgt een toelichting over het activiteitenverslag

Ervaringen uitwisselen omtrent de mogelijkheden en beperkingen van natuurlijke verjonging

Jan Van Huffel licht toe hoe hij het achterstallig beheer in zijn bos gaat aanpakken

Creatief met de kettingzaag!

Tijdens de cursus ‘Houten constructies’die de Bosgroep begin dit jaar organiseerde,leerden de cursisten de basistechnieken aan om een stamstuk (uit eigen bos?!) om te vormen tot een tuinbank,een afsluiting of een heuse blokhut.Als voornaamste hulpmiddel hanteerden ze hierbij de kettingzaag die niet enkel gebruikt werd om de stamstukken af te korten,maar ook om planken te zagen,hout weg te frezen,verbindingen te maken en nog veel meer.Een uitermate interessante cursus die in de toekomst zeker nog eens opnieuw zal ingericht worden.

Excursie ‘duurzame exploitatie van populierenbos’

Een twintigtal leden en sympathisanten verzamelden op 25 maart in Horebeke voor een excursie rond het thema ‘duurzame exploitatie van populierenbos’.Dit gebeurde in het kader van een project uitgevoerd door de Vereniging voor Bos in Vlaanderen rond de perceptie van boseigenaars inzake duurzaam bosbeheer.De bedoeling van dit project is om aan de hand van een aantal concrete voorbeelden op het terrein te discussiëren over de mogelijkheden en beperkingen van ‘duurzaam bosbeheer’.Tijdens deze zeer interessante namiddag konden we met onze eigen ogen zien dat populierenteelt op kwetsbare bodems met een rijke (voorjaars)flora wel degelijk technisch mogelijk is zonder de actuele natuurwaarden in gevaar te brengen.Bij de exploitatie van dergelijke bossen dienen uiteraard enkele belangrijke voorzorgsmaatregelen te worden genomen.Hierbij speelt het tijdstip van exploitatie (nl.tijdens een droge periode!) en een goed gebruik van aangepaste exploitatiemachines een cruciale rol.Uiteraard is de

Meer informatie over dit voorbeeldbos of de voorbeeldbossen in andere provincies kan u vinden op www.bosgroep.be/bosgroepforum onder de rubriek project duurzaam bosbeheer.

opvolging na de exploitatie bij de opruiming van de kronen en bij de heraanplanting even belangrijk.Onze gastheer en betrokken boseigenaar Willy Bauwens heeft hier alvast schitterend werk geleverd.Nogmaals hartelijk dank voor de geslaagde namiddag,Willy!

Cursisten leren hoe een stamstuk moet ontschorst worden

Mits enige handigheid kan de boomstam omgevormd worden tot een mooie balk enkel met behulp van de kettingzaag

De deelnemers van de excursie stelden vast dat er bij de exploitatie geen vermijdbare schade aan het bos werd toegebracht

bosgroepnieuws

Bosgroepnieuws: Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wenst u ons te contacteren ?

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen, p.a.Prov.Oost-Vlaanderen – Dienst 81, Gouvernementstraat 1,9000 Gent.

Tel.09-267 84 60,Fax 09-267 84 93, bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen start met de organisatie van gezamenlijk bosbeheer

Alle boseigenaars uit het werkgebied kunnen individueel beroep doen op de diensten van de Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen.Dat kan door ons uw individuele vraag of probleem voor te leggen.

Daarnaast biedt het gezamenlijk beheren van grotere bosgehelen de boseigenaars vaak extra voordelen op. Daarom zal de bosgroep stelselmatig de boseigenaars uit een bepaalde streek uitnodigen voor een infoavond over de dienstverlening van de Bosgroep en de concrete werken die samen georganiseerd kunnen worden, bijvoorbeeld een gezamenlijk houtverkoop.

Het is echter niet de bedoeling van de Bosgroep om het beheer van de privé-bossen over te nemen. Integendeel,de bosgroep streeft er juist naar om de boseigenaar te stimuleren het beheer zelf in handen te nemen.Dit door demotiverende factoren weg te nemen,vb:administratieve lasten,overdreven betutteling en zware beheerkosten.

Zo besliste de stuurgroep van het pilootproject Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen om in 2006 nog,de boseigenaars van Grembergenbroek,St-Onolfspolder

en het grensgebied Wichelen/Lede actiever te informeren over samenwerking met de Bosgroep. Die gebieden worden prioritair aangepakt omdat er mooie aaneengesloten gehelen bos te vinden zijn en er al enkele boseigenaars overtuigd zijn van de meerwaarde van samenwerking met de Bosgroep.

Ook het aanbod uit de cursuskalender verderop in de Bosbode werd aanvaard door de stuurgroep.

De stuurgroep is een soort voorlopig bestuur van de Bosgroep zolang deze nog niet erkend is als vzw.De leden zijn privéboseigenaars,vertegenwoordigers van de Vlaamse overheid (Bos en Natuur),van de provincie en van de gemeenten.Samen worden de activiteiten,planning en prioriteiten van de Bosgroep overlegd.Zoals u misschien las in de krant vergaderde deze stuurgroep een eerste keer op 7 april waarbij de Bosgroep ter bekendmaking aan de pers werd voorgesteld.

v.l.n.r.boven:Jan Verbeke (boseigenaar),Gaston De Blende (boseigenaar), Marc Dilewijns (boseigenaar),Willy Van Hoey (boseigenaar)

Onder:Maud Plouy (coördinator bosgroep),Jean Debersaques (boseigenaar), Dirk Abeloos (schepen Dendermonde),Carina Van Cauter (voorzittergedeputeerde Provincie Oost-Vlaanderen),Paul Vandenabeele (woudmeester Agentschap Natuur & Bos)

Boseigenaars die mee de oprichting van de Bosgroep Midden OostVlaanderen vorm willen geven kunnen nog lid worden van de stuurgroep. Het is immers de bedoeling een vereniging van en voor boseigenaars op te richten.

Midden Oost-Vlaanderen

Bosgroepnieuws: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord

Oost-Vlaanderen Noord

Op 28 maart 2006 vond de Algemene Vergadering van de Bosgroep OostVlaanderen Noord plaats in het provinciaal domein Puyenbroeck te Wachtebeke.We startten om 17.30 uur met een aperitief gevolgd door een koud buffet.Zoals u aan bijgevoegde sfeerbeelden kunt zien,werd dit door de aanwezigen zeer gesmaakt.Om 19.30 uur startten we het administratief gedeelte van de vergadering.Het activiteitenverslag van 2005 werd voorgesteld

Wenst u ons te contacteren ? Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw, p.a.Prov.Oost-Vlaanderen – Dienst 81, Gouvernementstraat 1,9000 Gent. Tel.09-267 84 60,Fax 09-267 84 93, bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be.

samen met de jaarrekeningen van 2005 en de begroting voor 2006.Na goedkeuring van het activiteitenverslag,de jaarrekeningen en de begroting,werd overgegaan tot het verkiezen van 2 nieuwe bestuurders (zie onder).

Indien u geïnteresseerd bent in een exemplaar van het activiteitenverslag, kan u dat toegestuurd krijgen op eenvoudig verzoek bij het secretariaat.

Door omstandigheden gaven 2 van onze bestuurders hun ontslag uit de Raad van Bestuur nl.Daniel Degroote, ondervoorzitter,en Diane Van Looy.In het bijzonder Daniel werd door de Algemene Vergadering bedankt voor alle inspanningen die hij leverde voor de bosgroep.Daniel was een zeer actieve bestuurder,die zich steeds ten volle heeft ingezet voor de bosgroep. Tijdens de Algemene Vergadering van 28 maart werden 2 nieuwe leden van de Raad van Bestuur verkozen nl.

Kristien Dierick en Pierre d'Alcantara.Kristien Dierick woont te Lokeren en heeft 2,5 ha bos te Wachtebeke. Pierre d'Alcantara woont te Gent en vertegenwoordigt zijn familie die ongeveer 20 ha bos in eigendom heeft te Lembeke (deelgemeente Kaprijke).Welkom aan beide nieuwe bestuurders!

Na de Algemene Vergadering kwam de Raad van Bestuur bijeen en werd Leen Meersschaert verkozen tot nieuwe ondervoorzitter.Proficiat Leen!

1. Algemene Vergadering op 28 maart 2006

2. Twee nieuwe bestuurders !

Pierre d'Alcantara

Kristien Dierick

Bosgroepnieuws: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord

3. Opvolgingsvergadering Puivelde

Op zaterdagochtend 11 maart vond er een opvolgingsvergadering voor het boscomplex Puivelde te Belsele plaats.Het was de eerste maal dat de bosgroep in een boscomplex een opvolgingsvergadering organiseerde. De opstart van dit boscomplex vond plaats in juni 2002 met een startvergadering waarop alle boseigenaars uit het gebied werden uitgenodigd.Sedert deze opstartvergadering werd in het complex Puivelde met 24 geïnteresseerde boseigenaars een gezamenlijk bosbeheerplan opgemaakt voor 19,6 ha bos.Ook gezamenlijke bosbeheerwerken werden in de bossen van deze eigenaars reeds uitgevoerd.Aangezien er ondertussen heel wat nieuwe eigenaars uit het gebied wensten mee te doen met het beheerplan,werd besloten om een opvolgingsvergadering voor de boseigenaars te organiseren.

Er was een goede opkomst op de opvolgingsvergadering;29 boseigenaars waren aanwezig.Tijdens deze vergadering was veel ruimte voor het stellen van vragen en werd ook met veel aandacht geluisterd naar de mening van de boseigenaars over de werken die reeds werden uitgevoerd in Belsele.

Boseigenaars uit het boscomplex Puivelde die zich wensen aan te sluiten bij het bestaande gezamenlijk bosbeheerplan en die niet aanwezig waren op de infovergadering,kunnen dit aan het bosgroepsecretariaat melden.De bosgroepcoördinaotor zal met hen een afspraak maken voor een terreinbezoek.

De Amerikaanse vogelkers behoort tot de rozenfamilie en groeit zowel in struik- als in boomvorm.Hij bloeit uitbundig met grote trossen witte bloemen.In het begin van de 20ste eeuw werd de soort uit Noord-Amerika ingevoerd onder andere als bodemverbeteraar voor de arme zandgronden. De snelverterende bladeren zouden de zandgronden namelijk vruchtbaarder maken.Het hout deed dienst ter onderstutting van mijngangen.De vruchten kunnen worden gebruikt om smaak te geven aan brandewijn en rum. Het hout wordt o.a.gebruikt voor meubels.In Europa werd de Amerikaanse Vogelkers aangeplant als sierboom.De boom komt echter in onze contreien nagenoeg alleen in struikvorm voor en is dus onbruikbaar voor mijnbouw en meubelmakerij.

De Amerikaanse vogelkers is van het dominante type.De boom verspreidt zich enorm ten nadele van de inheemse flora als Lijsterbes en Sporkehout en natuurlijke verjonging van de andere boomsoorten.Onder zijn dichte bladerdek kan geen andere boom kiemen of opgroeien.Hij groeit op bijna elke grond en is resistent tegen vorst,droogte en ziekten.Bospest is dus een gepaste bijnaam. In Noord-Amerika is de soort een normale inheemse bossoort die gemengd met andere boomsoorten voorkomt. Volwassen bomen staan op ruime afstand van elkaar. Onderzoek naar het kiemgedrag van de soort in NoordAmerika heeft duidelijk gemaakt dat de zaden van de Amerikaanse vogelkers wel kiemen onder volwassen bomen maar dat ze vervolgens dood gaan.Andere ont-

kiemde boomzaden kunnen zich wel onder volwassen vogelkersbomen vestigen. Een verklaring voor het woekergedrag van exoten in ons land kan zijn dat deze zijn ontsnapt aan hun natuurlijke vijanden.In Amerika komt een schimmel voor,die maakt dat de kiemplanten van de Amerikaanse vogelkers afsterven zodat een nieuwe boom zich niet dicht bij een oude boom kan ontwikkelen.Bij ons komt die schimmel echter niet voor met als gevolg dat de boom vrij spel krijgt. De Amerikaanse vogelkers is taai en is in staat zich snel van beschadigingen te herstellen.Het afzagen van de struiken zonder verdere behandeling leidt er toe dat de struik weer snel uitloopt;na één groeiseizoen reiken de vele loten anderhalf tot wel twee meter hoog.Bovendien treedt er na het verwijderen van de struik veel licht tot de bodem toe waardoor de vele,opgehoopte zaden in de bodem ontkiemen en er dikwijls een groen tapijt van zaailingen ontstaat. Het gevolg is dat,als de bestrijding van de struiken niet strikt wordt volgehouden,de soort zich snel uitbreidt.Het huidige bosbeheer is er dan ook op gericht om de aanwezigheid van de Amerikaanse vogelkers beperkt te houden,maar dat is een moeilijke opgave.

Aanwezigen op de opvolgingsvergadering te Belsele

4. Laat uw Amerikaanse vogelkers bestrijden via de arbeidersploeg van de bosgroep!

De typische schors van een wat grotere Amerikaanse vogelkers.

Bestrijding van Amerikaanse vogelkers door arbeidersploeg van de bosgroep

In 2005 werd er door de arbeidersploeg van onze Bosgroep met succes gewerkt rond de bestrijding van de Amerikaanse vogelkers.In de boscomplexen Lembeekse bossen,Kloosterbos,Puitvoet en Rozenberg werd er gedurende ongeveer 2500 werkuren gewerkt aan de bestrijding van 27,4 ha bospest,daarnaast werd buiten de boscomplexen nog 4,92 ha bestreden gedurende 714 uren.Een korte berekening leert ons dat het bestrijden van deze exoot zeer arbeidsintensief is en een zwaar kostenplaatje met zich meebrengt.Gelukkig wordt de bosgroep hiervoor gesubsidieerd en hoeft de boseigenaar slechts een kleine bijdrage te betalen! Naast de bestrijding van Amerikaanse vogelkers voerden onze arbeiders nog een aantal andere onrendabele werken uit. In 2006 willen we met onze arbeidersploeg nog meer Amerikaanse vogelkers bestrijden gedurende eenzelfde aantal uren arbeid.Bij de bestrijding van de vogelkers zal onze ploeg gebruik maken van de hak en spuitmethode waarbij de ingehakte boom behandeld wordt met glyfosaat (merknaam Round-Up).Het middel dringt in de wortels door en doodt deze.Wat rest is een dode boom die door de boseigenaar zelf kan gebruikt worden als brandhout of in het brandhoutcircuit terecht kan komen via een houtzoekertje in de Bosbode.De zaailingen en zeer jonge boompjes worden niet met glyfosaat behandeld maar worden mechanisch (met de hand) bestreden. In 2006 staat de bestrijding van 29 ha vogelkers op de agenda. De nabehandeling van de percelen die in 2005 bestreden werden wordt gepland voor 2007.Dit werk kan perfect tot die tijd worden uitgesteld mede omdat zaailingen van 1 of 2 jaar oud nog geen vruchten dragen en geen gevaar vormen voor verder verspreiding.Indien u dit wenst kan ook in uw bos de Amerikaanse vogelkers bestreden worden door onze arbeidersploeg.

Kostprijs van de Amerikaanse vogelkersbestrijding? Een privéboseigenaar betaalt € 100 per ha voor de bestrijding met de hak- en spuitmethode.In deze prijs zit 1 nabehandeling inbegrepen.Voor de openbare boseigenaars of natuurverenigingen is de kostprijs voor deze bestrijding € 200 per ha.

Meer vragen hieromtrent? Wenst u een bezoek van de bosgroepcoördinator om concreet advies te krijgen over de bestrijding van Amerikaanse vogelkers in uw bos? Wenst u beroep te doen op onze arbeidersploeg hiervoor? Neem contact op met het bosgroepsecretariaat om een afspraak te maken.

Op 21 en 22 april 2006 vond de allereerste cursus Houten Constructies van de BON plaats in het provinciaal domein Het Leen.Zes cursisten konden er leren hoe ze met de kettingzaag uit een boomstam een rustbank kunnen maken.Ook kregen ze uitleg over verschillende houtsoorten en over een aantal constructietechnieken.De bijgevoegde foto's geven u een beeld van hoe deze cursus verliep.De cursisten vonden deze cursus alvast de moeite waard!

5. De cursus houten constructies in het Leen

De cursisten in actie

Meten vooraleer te starten met het verzagen

Het zagen van een balk uit de stam gebeurt met de kettingzaag en vereist de nodige behendigheid.

Het leerachtige blad en de nog onrijpe bessen van de Amerikaanse vogelkers.

boom in de kijker

Boom in de kijker: De ruwe berk

Net zoals bij de eiken bestaan er ook twee inheemse berkensoorten.De Zachte berk (Betula pubescens Ehrh.) onderscheidt zich vooral van de Ruwe berk (Betula pendula Roth.) door het behaard zijn van de bladeren,de bladstelen en de eenjarige twijgen.De Zachte berk is ook duidelijk beter bestand tegen vochtigheid en groeit op moerassige gronden.Andere hieronder vermelde eigenschappen en kenmerken zijn ongeveer hetzelfde bij beide soorten.

Waar groeit de Ruwe Berk?

De Ruwe berk komt voor in heel Europa en MiddenAzië.Hij is inheems in Vlaanderen.Dit wil zeggen dat deze loofboom al in onze streken voorkwam vanaf de laatste IJstijd (10.000 jaar geleden).

De Ruwe berk stelt zeer lage eisen aan de bodem en groeit van nature op arme,zandige standplaatsen.De meeste gronden in het noorden van Oost-Vlaanderen zijn dus uitstekend geschikt voor deze soort,de zwaardere gronden in het midden en het zuiden van OostVlaanderen lenen zich minder voor de berk.De Berk is een extreme lichtboom en kan slechts weinig schaduw verdragen.Aangezien de Berk dikwijls de eerste soort is die zich vestigt wanneer ergens een open plek ontstaat wordt de soort ook wel een pioniersoort genoemd.

Hoewel Berken dankzij hun ijle kroon en slanke stam weinig wind vangen geraken ze op natte gronden gemakkelijk ontworteld vanwege hun oppervlakkig wortelstelsel.

Hoe herken je een Ruwe berk?

De witte schors van de berk met zijn dunne horizontale lijnen en grote ruitvormige barsten is zeer herkenbaar.In Noord-Europa kan de Berk tot 30 m hoog worden.Bij ons blijft hij meestal lager dan 20 m.De berk wordt zelden ouder dan 100 jaar.De bladeren zijn eivormig met lang toegespitste top.

Op oudere bomen komen donkere scheuren en barsten voor aan de voet van de stam.

De Ruwe berk bloeit in april en mei.Hij is eenhuizig,dit wil zeggen dat mannelijke en vrouwelijke bloemen op 1 boom voorkomen.Het stuifmeel zit op mannelijke, geelbruine,ongesteelde katjes.De vrouwelijke katjes zijn kleiner en groen.Ze staan op vertakte steeltjes rechtop.

Ook de zaden zitten op katjes.Deze hangen aan een kort steeltje en zijn eerst groen en daarna bruin van kleur.Als ze rijp zijn (in de late herfst en in de winter) vallen deze uiteen in schutblaadjes en gevleugelde nootjes.Deze laatste bevatten het zaad.De gevleugelde zaden zijn licht en kunnen over relatief grote afstanden verspreid worden door de wind.

Waarvoor wordt de berk gebruikt?

In Noord- en Oost-Europa is de ruwe berk een belangrijke houtproducent voor de meubelindustrie.Het bewijs hiervan vind je overduidelijk in de meubelcatalogi die bij ons verspreid worden.Berkenhout is immers mooi,elastisch en zacht.De technische kwaliteiten kunnen vergeleken worden met die van beukenhout (!). Bovendien is het zeer goed brandhout,zelfs nat.Het hout heeft een witachtige kleur met een lichtbruine of roze schijn.Het gaat wel snel verrotten en is dus ongeschikt voor buitenwerk.Berkenhout wordt gebruikt voor kleine gebruiksvoorwerpen,meubels en speelgoed.

De Berk wordt veel aangeplant in tuinen en parken vanwege de sierlijke hangende vorm.Ook enkele uitheemse berkensoorten zoals de Papierberk,de Gele Berk en de Suikerberk worden bij ons ingevoerd als sierplanten.

Een Berk herken je natuurlijk aan de schors.

Boom in de kijker: De ruwe berk

zo recht mogelijk zijn en van een verkoopbare omvang. Dit blijkt voor deze soort in Vlaanderen niet zo evident en hiermee is er eigenlijk weinig ervaring. Berken lopen na het afzetten vrij slecht uit waardoor ze niet geschikt zijn als hakhoutcultuur.

Is de Berk een geschikte bosboom?

Uit bovenstaande tekst blijkt dat de soort doorheen de geschiedenis zeer waardevol geacht werd en momenteel ook veel gebruikt wordt in andere delen van Europa.Toch krijgt de Berk in Vlaanderen nog steeds een stiefmoederlijke behandeling.In het kader van duurzaam bosbeheer verdient de soort nochtans meer aandacht. De Berk verjongt gemakkelijk en overvloedig waardoor plantkosten vermeden kunnen worden en toch subsidies voor natuurlijke verjonging mogelijk blijven.Het bladstrooisel is gemakkelijk verteerbaar en verbetert bijgevolg de kwaliteit van de bodem aanzienlijk.Door het ijle kronenscherm laat hij veel licht door en wordt de groei van een struik- en kruidlaag bevorderd.Verschillende meer schaduwverdragende boomsoorten (bijvoorbeeld Eik en Beuk) verjongen zich zeer goed onder een scherm van ruwe berk.Een berkenbestand groeit zeer snel zodat op korte termijn een echt bos met een typisch bosklimaat verkregen kan worden.

De jonge bladeren van berken bevatten stoffen die gebruikt worden voor het genezen van nierontsteking en talrijke andere kwalen.

In het voorjaar is de sapstroming in berken zeer intensief,zodat ze bij verwonding sterk “bloeden”.Hiervan maakt men gebruik door in april gaten in de stam te boren en via buisjes het berkensap af te tappen.Per dag kunnen verscheidene liter worden gewonnen;Het sap is rijk aan suikers en levert na gisting berkenwijn.Het kan ook gebruikt worden als zoetstof en haarwasmiddel. In vroegere tijden werd de ruwe berk als heilige boom beschouwd en door Germaanse en Keltische stammen vereerd.Men schreef hem vernieuwende en zuiverende krachten toe en gebruikte zijn takken om geesten op de vlucht te jagen.Misdadigers en geesteszieken werden, met berkentakken afgeranseld om de kwade geesten uit te drijven.

Van de buigzame takken kan je vrij gemakkelijk mandjes vlechten of bezems binden.

Kan ik iets doen in een Berkenbos?

Een berkenbos ontstaat meestal op natuurlijke wijze. Aangezien de bomen een extreme behoefte aan licht hebben moet er tijdig gedund worden.Het is een uitdaging voor onze bosbeheerders om door de juiste selecties op het juiste moment de groei van hun berkenbestand zodanig te sturen dat de overblijvende stammen

De Ruwe berk biedt voedsel en beschutting aan allerlei dieren.Barmsijsjes,mezen en andere vogels eten berkenzaden.De rups van de berkenvlinder voedt zich met zijn bladeren.

Mooie rechte berkenstammen zijn zeker gegeerd in de houtindustrie.

In de katjes ontwikkelen de gevleugelde zaden die zich massaal kunnen verspreiden.

cursusaanbod

Bent u als boseigenaar geïnteresseerd om iets meer over uw bos te leren? Wenst u het beheer van uw bos zelf uit te voeren of heeft u specifieke vragen over uw bos…? Traditiegetrouw organiseren de Bosgroepen in 2006 een aantal cursussen.Alle cursussen worden georganiseerd in samenwerking met Inverde vzw (Hoeilaart).

1. Cursus ‘Inheemse bomen en struiken’ (max. 24 deelnemers)

de verschillende soorten.Verder zal er ook uitleg worden gegeven over de eisen die een bepaalde soort aan zijn omgeving stelt en de eigenschappen van het hout. In de voormiddag zal een theoretisch gedeelte worden gegeven,in de namiddag wordt de theorie in de praktijk gebracht tijdens een boswandeling.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wanneer: maandag 4 september 2006

Waar: regio Merelbeke.De exacte locatie wordt meegedeeld aan de ingeschrevenen.

Aantal deelnemers: 24

De bedoeling van deze cursus is de boseigenaars de meest voorkomende boom- en struiksoorten van de streek te leren kennen.Uiteraard zal er in de eerste plaats aandacht besteed worden aan het herkennen van

Kostprijs: 10 € voor boseigenaars Midden Oost-Vlaanderen,30 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 09/267 84 60 of bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

2. Praktijkcursus 'Omgaan met de kettingzaag - module 1: gebruik en onderhoud' (max. 6 deelnemers)

Heeft u nog nooit een kettingzaag gebruikt? U heeft deze vaardigheden nodig voor uw job,maar u weet er te weinig over? U staat in voor het dagelijks onderhoud van de machine? In de tweedaagse basiscursus maakt u op een veilige manier kennis met de kettingzaag.Werking,veiligheid en onderhoud komen ruim aan bod.De praktijkoefeningen gebeuren in groepjes van 2 personen,zodat u van zeer nabij gevolgd en individueel begeleid wordt.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wanneer: vrijdag 29 september én vrijdag 6 oktober

Waar: Het midden van Oost-Vlaanderen.De exacte locatie ligt nog niet vast,maar wordt meegedeeld aan de ingeschrevenen.

Kostprijs: 20 € voor boseigenaars uit het werkingsgebied,80 € voor overige deelnemers

Inschrijven via tel 09/267 84 60 of bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Bosgroep Vlaamse Ardennen

Wanneer: zaterdag 16 september en zaterdag 23 september 2006 (nog 6 plaatsen)

Waar: nog vast te leggen binnen het werkingsgebied van de Bosgroep.

Kostprijs: 20 € voor werkende leden,80 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 055/20 72 65 of bosgroep@rlva.be

3. Praktijkcursus ‘Snoeien van bosbomen’ (max. 10 deelnemers)

Tijdens deze cursus leert u de verschillende snoeitechnieken kennen,dit zowel voor het snoeien van jonge als

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wanneer: vrijdag 1 december 2006

Waar: regio Dendermonde,de exacte locatie wordt meegedeeld

aan de ingeschrevenen

Kostprijs: 10 € voor boseigenaars Midden Oost-Vlaanderen,30 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 09/267 84 60 of bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

oudere bomen.In de voormiddag krijgt u een theoriegedeelte dat in de namiddag in de praktijk wordt gebracht in het bos.

Bosgroep Vlaamse Ardennen

Wanneer: zaterdag 18 november 2006

Waar: nog vast te leggen binnen het werkingsgebied van de Bosgroep

Kostprijs: 10 € voor werkende leden,30 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 055/20 72 65 of bosgroep@rlva.be

4.

Praktijkcursus ‘Omgaan met de kettingzaag - module 2: het vellen’ (max. 6 deelnemers)

Hoe velt u op een technisch goede en veilige manier een boom? Het antwoord op deze vraag leert u tijdens de tweede module.Ook hier speelt veiligheid een zeer belangrijke rol.U leert de risicofactor van verschillende situaties inschatten;wanneer kan er zonder gevaar geveld worden en welke situaties zijn té gevaarlijk om te vellen.Daarnaast besteden we steeds meer aandacht aan de techniek van het vellen.Zelfs al werkt u al jaren met de kettingzaag,toch kan het zinvol zijn uw techniek te laten evalueren tijdens deze tweedaagse opleiding.

Opgelet:aan deze cursus kunnen enkel personen deelnemen die eerder reeds module 1 of een beginnerscursus kettingzaag volgden bij Inverde/EBG.

Bosgroep Vlaamse Ardennen

Wanneer: zaterdag 21 oktober en zaterdag 28 oktober 2006 (nog 6 plaatsen)

Waar: nog vast te leggen binnen het werkingsgebied van de Bosgroep.

Kostprijs: 20 € voor werkende leden,80 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 055/20 72 65 of bosgroep@rlva.be

Na een eindkap van populier opteren steeds meer boseigenaars voor een herbebossing met inheemse loofbomen.Deze bossen vereisen een heel ander beheer.Vaak vinden we onder de populieren al jonge inheemse boompjes.Deze cursus leert je hoe de exploitatie van de populieren kan gebeuren zonder dat deze volledig verloren gaan.Ook om te weten welke bomen je waar kan planten biedt deze cursus een basis.Verder wordt ook aandacht besteed aan de aanplantingswijze van jonge bossen en de verzorgingsmaatregelen die de eerste jaren (niet) nodig zijn.Tenslotte biedt de cursus ook tips om in praktijk tot een mooi structuurrijk bos te komen,waarin

bovendien nog mooi hout staat te groeien ook In de namiddag gaan we naar het bos waarbij voldoende ruimte is voor vragen en discussie.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wanneer: vrijdag 17 november 2006

Waar: regio Dendermonde.De exacte locatie wordt meegedeeld aan de ingeschrevenen.

Kostprijs: 10 € voor boseigenaars Midden Oost-Vlaanderen,60 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 09/267 84 60 of bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

6. Cursus ‘Geïntegreerd bosbeheer’

Geïntegreerd bosbeheer is de kunst om een bos 3 functies tegelijk te laten vervullen:natuur,productie en beleving.Verstandige beheeringrepen versterken vaak alle bosfuncties tegelijk.Streven naar een gevarieerd bos –zowel in soorten als in structuur- is een goed uitgangspunt.Deze cursus biedt je praktische tips om in praktijk tot een mooi structuurrijk bos te komen.De praktijkvoorbeelden in de namiddag zullen specifiek aandacht besteden aan populierenbossen –meer dan rijen bomen met gazon onder- en jonge loofbossen –hoe toekomstbomen kiezen en dunningen aanduiden.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wanneer: vrijdag 24 november 2006

Waar: nog vast te leggen binnen het werkingsgebied van de Bosgroep.De exacte locatie wordt meegedeeld aan de ingeschrevenen.

Kostprijs: 10 € voor boseigenaars Midden Oost-Vlaanderen,30 € voor overige deelnemers

Inschrijven via 09/267 84 60 of bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

5. Cursus ‘Jonge Bossen’

Wandeling in het boscomplex Rozenberg te Waasmunster (BON)

Zondag 17 september 2006 om 14 uur

Onder leiding van een plaatselijke gids verkennen we op zondag 17 september het bosgebied rondom de Rozenbergabdij te Waasmunster.Gedeeltelijk is dit bos openbare eigendom en deels is dit privé-eigendom.Tijdens de wandeling zal u een variatie aan bosbeelden zien in het gebied en krijgt u meer uitleg hierover.

Gids: Dirk Hylebos

Plaats van afspraak: parking aan het begin van de Oude Heirweg te Waasmunster.Komende van de E17 neemt u afrit 13-Waasmunster en u volgt richting Waasmunster.Na ongeveer 500 m slaat u op uw rechterzijde een kasseistraat in.Dit is de Oude Heirweg.Na ongeveer 25 meter ziet u op uw rechterzijde de toegang tot de parking.

Komende van Waasmunster volgt u de wegwijzers richting E17.Ongeveer 500 m voor u aan de oprit van de E17 komt slaat u linksaf.Dit is de Oude Heirweg.Na ongeveer 25 meter ziet u op uw rechterzijde de toegang tot de parking.

Bij problemen bel 0496-59 76 86.

Iedereen is van harte welkom! Einde voorzien rond 16.30 uur.

Paddestoelenwandeling in het provinciaal domein het Leen (BON)

Zondag 15 oktober 2006 om 14 uur

Het provinciaal domein Het Leen strekt zich uit over meer dan 250 ha in de gemeenten Eeklo,Waarschoot en Zomergem.Het Leen is sinds 1973 eigendom van de provincie Oost-Vlaanderen.De totale bosoppervlakte bedraagt ongeveer 200 ha,waarvan het grootste deel loofbos is.De fauna en flora van het domein zijn zeer rijk en in het beheer wordt ook veel aandacht geschonken aan de ecologische functie van het bos. Tijdens deze wandeling zal een gids van het domein ons verschillende soorten paddestoelen leren kennen.

Einde van de wandeling is voorzien rond 16.30 uur.

Plaats van afspraak: aan het Bosinfocentrum van het provinciaal domein Het Leen,Gentsesteenweg 80,9900 Eeklo. Komende van Eeklo centrum neem je de baan richting Gent (=Gentsesteenweg).Ongeveer 2 km voorbij het centrum van Eeklo vind je op je rechterzijde de ingang van Het Leen.

Iedereen van harte welkom! Deelname aan de wandeling is gratis,maar vooraf inschrijven is nodig (tel.09-267 84 60 of bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be)

Inschrijvingsstrook: deelname Cursussen

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV) & Bosgroep Vlaamse Ardennen (BVA)

Naam:Adres:

Gemeente:Tel./gsm:

Werkend lid: ❏ ja ❏ neenE-mail:

Boseigenaar: ❏ ja ❏ neen

Schrijft in voor (aanduiden wat past):

Inheemse bomen & struiken (MOV)Omgaan met de kettingzaag mod 2 (BVA)

❏ 4 september 2006

❏ 21 & 28 oktober 2006

Omgaan met de kettingzaag mod.1Snoeien van bosbomen

❏ 16 & 23 september 2006 (BVA)

❏ 18 november 2006 (BVA)

❏ 29 september & 6 oktober 2006 (MOV) ❏ 1 december 2006 (MOV)

Geïntegreerd bosbeheer (MOV)Jonge Bossen (MOV)

❏ 24 november 2006

Stuur dit op naar de Bosgroep van uw werkingsgebied:

❏ 17 november 2006

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw – De Biesestraat 5 – 9600 Ronse

brandhoutzoekertjes

Brandhoutzoekertjes

Verschillende mensen informeerden bij de Bosgroep naar de beschikbaarheid van brandhout.Anderzijds zijn er boseigenaars die brandhout te koop aanbieden. Soms is het hout reeds in stukken gezaagd en gestapeld, soms staat het nog op stam in het bos.De houtsoort verschilt ook sterk:hout van Amerikaanse vogelkers, populier,wilg,eik,den,spar,… Soms kan het gratis worden afgehaald,soms vraagt de eigenaar een vergoeding. Om vraag en aanbod op mekaar af te stemmen voeren we in de BosBode een rubriek brandhoutzoekertjes in.

De Bosgroep beperkt haar inbreng enkel tot het geven van informatie en advies. De verkoop gebeurt rechtstreeks tussen de verkoper en de geïnteresseerde. Eventuele problemen bij deze transactie vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de Bosgroep. Als je brandhout wilt kopen of verkopen,vul dan onderstaand strookje in en stuur het naar de Bosgroep terug.De gegevens zullen in de volgende BosBode worden gepubliceerd.Het

plaatsen van een zoekertje in ons infoblad is volledig gratis;om diefstal te voorkomen publiceren we geen exacte locaties.

De ingestuurde zoekertjes van het brandhoutaanbod vind je per Bosroep in onderstaande tabel terug.Indien u meer informatie wil over het aanbod (contactpersoon,…) neem dan contact op met de respectievelijke Bosgroep.

BRANDHOUTAANBOD

Bosgroep OOST-VLAANDEREN NOORD

Tel 09/267 84 60

Bosgroep VLAAMSE ARDENNEN 055/20 72 65

Stekene

Fijnspar - Niet gekapt

Vraagprijs:gratis mits opruimen

Sint-Niklaas (Sinaai)

Fijnspar - snoeihout (gebundeld)

Vraagprijs:gratis

Kruishoutem

Amerikaanse Vogelkers - Niet gekapt

Prijs overeen te komen

Ronse

Beuk – kroonhout - Verzaagd op 1 m

Prijs overeen te komen

Invulstrook voor een brandhoutzoekertje

Naam: Soort hout:

Adres: Gekapt/Niet gekapt:

Gemeente: Aantal stères of m3 (indien gekend):

Tel: Plaats waar het brandhout gelegen is:

E-mail:

Ik zoek: ❏ - Ik verkoop ❏ prijs (indien gekend):

Stuur dit op naar de Bosgroep van uw werkingsgebied:

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw – De Biesestraat 5 – 9600 Ronse

de BOS bode

Even voorstellen

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

De Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw is actief in de volgende 23 gemeenten in het noorden van de provincie Oost-Vlaanderen:Aalter,Nevele, Knesselare,Zomergem,Lovendegem,Maldegem,Eeklo,Sint-Laureins,Kaprijke, Assenede,Waarschoot,Evergem,Gent (noordelijke helft),Zelzate, Wachtebeke,Moerbeke,Lochristi,Lokeren,Stekene,Sint-Niklaas, Waasmunster,Sint-Gillis-Waas en Beveren.

Inlichtingen

Sylvie Mussche

Coördinator

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Gouvernementstraat 1,9000 Gent

Tel.:09/267 84 60

Fax:09/267 84 93

e-mail:bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

De Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen is actief in de volgende 26 gemeenten van de provincie Oost-Vlaanderen:Aalst,Berlare,Buggenhout,De Pinte, Deinze,Dendermonde,Destelbergen,Erpe-Mere,Gavere,Gent,Hamme, Kruibeke,Laarne,Lebbeke,Lede,Melle,Merelbeke,Nazareth,Oosterzele,SintLievens-Houtem,Sint-Martens-Latem,Temse,Wetteren,Wichelen,Zele en Zulte.

Inlichtingen

Maud Plouy

Coördinator

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Gouvernementstraat 1,9000 Gent

Tel.:09-267 84 60

Fax :09-267 84 93

e-mail :bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

De Bosgroep Vlaamse Ardennen is actief in de volgende 17 gemeenten in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen:Brakel,Denderleeuw, Geraardsbergen,Haaltert,Herzele,Horebeke,Kluisbergen,Kruishoutem, Lierde,Maarkedal,Ninove,Oudenaarde,Ronse,Wortegem-Petegem,Zingem, Zottegem en Zwalm.

Inlichtingen

Hans Scheirlinck

Coördinator

Bosgroep Vlaamse Ardennen

De Biesestraat 5,9600 Ronse

Tel.:055/20 72 65

Fax:055/20 61 87

e-mail:bosgroep@rlva.be

ACTIVITEITENKALENDER

(zie ook elders in dit blad voor meer info en inschrijvingsstrook)

Cursus 'Inheemse bomen en struiken'

Maandag 4 september 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Praktijkcursus 'Omgaan met kettingzaag – module 1'

Zaterdag 16 & 23 september 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Wandeling in het boscomplex Rozenberg te Waasmunster

Zondag 17 september 2006 - 14 uur

Info:Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Praktijkcursus 'Omgaan met kettingzaag – module 1'

Vrijdag 29 september & vrijdag 6 oktober 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Paddestoelenwandeling in het Provinciaal domein Het Leen

Zondag 15 oktober 2006 – 14 uur

Inschrijven + info:Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Praktijkcursus 'Omgaan met kettingzaag – module 2'

Zaterdag 21 & 28 oktober 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Cursus 'Jonge bossen'

Vrijdag 17 november 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Praktijkcursus 'Snoeien van bosbomen'

Zaterdag 18 november 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Cursus 'Geïntegreerd bosbeheer'

Vrijdag 24 november 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Praktijkcursus 'Snoeien van bosbomen'

Vrijdag 1 december 2006

Inschrijven + info:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Deze publicatie kwam tot stand dankzij de steun van de afdeling Bos & Groen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap) en de Provincie Oost-Vlaanderen.

Wil u lid worden van de Bosgroep? Bent u verhuisd of zit er een fout in uw adres? Wenst u ons tijdschrift niet langer te ontvangen?

Laat het ons weten en stuur dit strookje terug naar:

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

Naam:................................................................................................................................Code op uw adresetiket:...............................................................................................

Adres:................................................................................................................................Gemeente:...............................................................................................................

Tel./gsm:............................................................................................................................E-mail:..................................................................................................................

Is boseigenaar ❏ geen boseigenaar ❏

Wenst lid te worden van (het lidmaatschap is gratis):

❏ de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

❏ de Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

❏ de Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

❏ Mijn adresgegevens waren fout,ik noteer hierboven de juiste gegevens

❏ Is geen boseigenaar (meer)

❏ Wenst de Bosbode niet langer te ontvangen