de bosbode 2019 - 4

INFORMATIEBLAD OOST-VLAAMSE BOSGROEPEN

DRIE MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT - JAARGANG 15 NR 4

OKTOBER, NOVEMBER, DECEMBER 2019

de bosbode

Een nieuw jasje voor De Bosgroepen

Veteraanbomen en dood hout:

troeven voor meer biodiversiteit

Soort in de kijker

Boscomplex in beeld

Doe-het-zelf met David Bosgroepnieuws gesubsidieerd door

AFGIFTEKANTOOR GENT X | P509065 BEZOEK ONS OP  OOST-VLAAMSE BOSGROEPEN

COLOFON

de bosbode

Jaargang 15– nr 4

De bosbode is een tijdschrift van de drie Oost-Vlaamse Bosgroepen

Redactie

Hans Scheirlinck, Klaartje Van Loy, Sylvie Mussche, Kristof De Rous, Sylvie Focke, Karen Dequidt, Dylan Klous, Simon Brandt, Bram Coupé, Lotte Van Nevel, Mieke Decoster, Sofie Vanbrusse, Lene Van Langenhove.

Fotografie

Cover: Vilda/Lars Soerink

Hans Scheirlinck, Sylvie Mussche, Klaartje Van Loy, Kristof De Rous, Simon Brandt, Pixabay, Wikimedia Commons, David Claeys, Bram Coupé, Dylan Klous, Martine Van Goethem, Lotte Van Nevel, Mieke Decoster, Rollin Verlinde.

Lay-out Koloriet – Leefdaal

Druk

Lowyck Drukkerij – Oostende

Papier

Deze publicatie werd gedrukt op houtvrij gestreken FSC papier

Oplage

9 000 exemplaren

Verantwoordelijke uitgever

Riet Gillis

p.a. Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Woodrow Wilsonplein 2

9000 Gent

Raad van bestuur BON

Riet Gillis, Leen Meersschaert, Yoke Van Riet, Maurits Adriaenssens, Jozef Van Eeckhoudt, Kristien Dierick, André Bosmans, Pieter Dhollander, Jurgen Bauwens, Jan Van Dooren, François de Looz-Corswarem

Raad van bestuur MOV

Francis De Beir, Hans Mestdagh, Marc Dilewyns, Theo Vitse, Nele Cleemput, Kris Janssens, Werner Pycke, Steven Roosen, Jef Wittouck, Norbert Van Stichel, Jan Verbeke, Geert De Visscher.

Raad van bestuur VAD

Willy Bauwens, Véronique De Bleeker, Marc De Bock, Johan Detemmerman, Raoul D’Hoossche, Dirk Otte, Koen Roman, Wouter Stockman, Jozef Van Crombrugge, Dirk Vanderpoorten, Peggy Van Laethem

Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door de Bosgroep. De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van de werking van de Bosgroep en niet voor andere doeleinden. Indien u niet wenst dat uw gegevens in deze databank zijn opgenomen of indien u uw gegevens wenst te wijzigen, kunt u dit steeds doorgeven aan De Bosgroepen.

Uw bos, onze zorg

WIE ZIJN DE OOST-VLAAMSE BOSGROEPEN?

De Bosgroepen zijn vzw’s die de private boseigenaars ondersteunen bij het beheer van hun bos. Elke boseigenaar kan gratis en vrijblijvend aansluiten bij De Bosgroepen. Hij of zij krijgt er advies, informatie en hulp bij de bosadministratie. Daarnaast coördineren De Bosgroepen ook beheerwerken en organiseren ze opleidingen en excursies. Op die manier streven ze naar duurzaam bosbeheer in Oost-Vlaanderen met gezonde bossen, meer en betere natuur, recreatie en houtproductie.

In Oost-Vlaanderen zijn 3 vzw’s actief: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord, Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen en Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender. Samen helpen ze zo’n 7000 hectare bos beheren voor meer dan 2000 boseigenaars, naar schatting de helft van het privébos in Oost-Vlaanderen. Het grootste deel van de leden bezit een bos dat kleiner is dan 1 hectare. Neem een kijkje op www.bosgroepen.be

WAT BIEDEN DE OOST-VLAAMSE BOSGROEPEN?

GRATIS DIENSTVERLENING

1. Informatie

De Bosgroep beantwoordt al je vragen over de technische, wettelijke en financiële aspecten van bosbeheer. Je kan ook deelnemen aan theorie- en praktijkcursussen in verband met bosbeheer.

2. Advies op maat van jouw bos

Je kan een afspraak maken voor een terreinbezoek aan jouw bos. Het resultaat is een beheeradvies volledig op maat van jouw bos en jouw wensen.

3. Hulp bij de bosadministratie

De Bosgroep helpt je bij het aanvragen van subsidies en kapmachtigingen. Ook het opstellen van een bosbeheerplan kan begeleid worden.

DIENSTVERLENING TEGEN VERGOEDING

1. Betaalbare bosarbeid

Je kan tegen een voordelige prijs onrendabele werken in jouw bos laten uitvoeren. Voorbeelden zijn: bestrijding van woekerende exoten, vrijstellen van jonge aanplantingen, onrendabele dunningen en hakhoutbeheer, aanleg van een bosrand,… De tarieven kan je vrijblijvend opvragen bij De Bosgroepen.

2. Organisatie van beheerwerken

De Bosgroep coördineert beheerwerken bij meerdere boseigenaars samen, zodat ze efficiënter en goedkoper zijn. Wil je werken uitvoeren in het bos, dan kan de Bosgroep die organiseren. Je kan ook deelnemen aan de gezamenlijke houtverkoop van De Bosgroepen als je hulp wenst bij de verkoop van je bomen.

3. Cursussen en excursies

De Bosgroepen organiseren jaarlijks cursussen zoals leren werken met de kettingzaag, bosmaaier, houten constructies, enz. Leden kunnen hieraan deelnemen tegen een voordelig tarief. Regelmatig zijn er ook wandelingen of uitstappen die je in contact brengen met bosbeheer en andere boseigenaars.

Word gratis lid

Het feit dat u dit tijdschrift ontvangt betekent niet automatisch dat u lid bent. Iedere boseigenaar die dit wenst kan gratis lid worden van de Bosgroep die actief is in zijn streek.

Uw lidmaatschap geeft recht op de dienstverlening van de Bosgroep. Het lidmaatschap houdt geen verdere verplichtingen in.

Sinds mensenheugenis wordt de schoonheid van bossen en natuur bezongen, beschreven en geschetst in de culturele wereld. Elke bosbode zetten we hier graag iets in de kijker, ingezonden door Bosgroeplid Margaretha.

BOMEN Remco Campert

De winter koud als altijd het water dat ijs wordt en weer water wordt zonder er iemand iets van te zeggen de bomen die niet bedriegen het geluid van een auto die langsrijdt de vier poezen die slapen en de manke die buiten zwerft de gedachte aan een reis naar weg uit dit land alles wat jij bent en waardoor wij zijn

het is een hand die ik me niet af laat kappen.

Tussen de vele stemmen van mensen is jouw stem de enige die weet van het verdriet dat langzaam in de bomen groeit gevoed door de aarde tot ze oud worden sterven aan de rand van wilde of onzindelijke tuinen.

O bomen staande gestorven trieste trieste helden.

Woord vooraf

Beste boseigenaar en bosliefhebber,

De winterrust waarin onze bossen zich momenteel bevinden staat in schril contrast met de bedrijvigheid die er de voorbije maanden was binnen de Oost-Vlaamse Bosgroepen. Zo werd er hard gewerkt aan de volledig nieuwe huisstijl die vanaf nu door alle Bosgroepen in Vlaanderen gebruikt zal worden. Ook het gloednieuwe ‘jasje’ van deze bosbode maakt hier deel van uit. We hopen zo dit tijdschrift nog aantrekkelijker te maken en de leesbaarheid ervan te verbeteren. Over deze nieuwe huisstijl met bijhorend logo leest u meer in dit nummer. Verder ook een update van ‘wie is wie’ binnen het bosgroepenteam, want we kregen recent versterking van een aantal nieuwe medewerkers. Aarzel niet beroep op hen te doen voor advies of ondersteuning bij het duurzaam beheer van uw bos.

In dit nummer ook aandacht voor de hoge biodiversiteit die onbeheerde bossen kunnen herbergen. Wetenschappelijke studies tonen aan dat bomen oud laten worden en ze behouden tot ze in een ‘vervalfase’ komen, kan bijdragen tot een toename van de soortenrijkdom in het bos. Wat dan weer niet wil zeggen dat het niet kappen van bomen altijd en overal de beste keuze is. Gericht bosbeheer kan juist helpen om onze bossen klimaatbestendiger te maken of de homogeniteit ervan te doorbreken. Het was ook deze genuanceerde boodschap die professor bosbeheer Bart Muys recent bracht via de Universiteit van Vlaanderen in zijn bijdrage ‘Red je het klimaat door bomen te kappen?’. Onze maatschappij wordt terecht steeds kritischer ten opzichte van het kappen van bomen. Het is dan ook belangrijk steeds duidelijk te communiceren waarom dit middel wordt ingezet bij het duurzaam beheren van onze bossen.

We verwachten als maatschappij veel van onze bossen. Daarom is het ook zo belangrijk dat we in de eerste plaats werk maken van meer bos. De Bosgroepen zetten mee hun schouders onder de bosuitbreiding in Oost-Vlaanderen. We doen dit jaar voor de eerste maal mee aan de Warmste Week en trachten zo extra middelen in te zamelen voor meer bos in onze regio. Meer info hierover vindt u ook in deze bosbode. Een andere manier om uw ‘boompje’ bij te dragen aan meer bos kan u doen door mee te komen planten op 8 december in Schorisse, hartje Vlaamse Ardennen. Via deze plantactie op de Dag van de Boseigenaar, willen we alle boseigenaars in de bloemetjes zetten voor hun inspanningen voor het behoud en goed beheer van onze private bossen. Ik kijk er alvast naar uit jullie op deze plantactie te mogen ontmoeten.

Ik wens u alvast een bijzonder prettig eindejaar en een voorspoedig 2020. We zien elkaar in januari ook op de traditionele nieuwjaarsbijeenkomst, waar u binnenkort nog een uitnodiging voor ontvangt. Tot dan!

Riet Gillis

Gedeputeerde voor milieu, natuur en klimaat

Een nieuw jasje voor de Vlaamse Bosgroepen!

De kans is groot dat je daarnet even fronste toen je de nieuwe bosbode uit de brievenbus nam. En meer dan begrijpelijk, want zoals je ondertussen al gezien hebt, hebben we ons ledentijdschrift in een nieuw jasje gegoten! Net als bomen en bossen blijven ook De Bosgroepen stevig groeien en is er af en toe nood aan verjonging. Om verder te kunnen evolueren naar professionele organisaties en om de eigenheid van de verschillen De Bosgroepen te versterken, lanceren we deze winter een nieuwe huisstijl én bijhorend nieuw logo. Hiermee willen De Bosgroepen helemaal klaar zijn voor de toekomst!

Met veel fierheid presenteren we dan ook dit nieuwe logo aan onze leden en sympathisanten.

Een woordje uitleg

Het logo wordt voor elke Bosgroep aangevuld met de eigen bosgroepnaam. De ronde vorm staat symbool voor de vele en diverse aspecten uit de bosgroepwerking: het samenwerken met boseigenaars, de jaarringen van een groeiende boom, de noesten uit boomschors, de doorsnede van een stamschijf, de kruin van een boom, de vijf provincies waarin De Bosgroepen actief zijn,… De onregelmatige vormgeving verwijst dan weer naar de unieke eigenheid van elke Bosgroep en de onafhankelijkheid die we hoog in het vaandel dragen.

De vier basiskleuren uit het oude logo horen echt bij het bos en worden dan ook de hoofdkleuren in onze communicatie. Die vullen we verder aan met een set eigentijdse secundaire kleuren zodat diverse ontwerpen mogelijk zijn. Met nog enkele specifieke beeldelementen die ook weer verwijzen naar stamom-

een hart voor bos

trekken of boomkruinen, hebben we genoeg om een consistent en uniform verhaal te brengen. Tot slot zullen we met enkele raak gekozen baselines onze visie ook duidelijker naar buiten kunnen brengen.

Elke Bosgroep kan met deze huisstijl zelf aan de slag voor de eigen communicatie, maar tegelijkertijd zal er hierdoor een gemeenschappelijke lijn in de communicatie van De Bosgroepen komen. Wat op zijn beurt zal bijdragen aan de herkenbaarheid en professionaliteit van elke organisatie.

Waarom een

nieuwe stijl en logo?

Een eigen huisstijl bepaalt sterk het imago van een organisatie en draagt in belangrijke mate bij tot de herkenbaarheid en een goede communicatie. Het is een verzameling van elementen die bij elkaar

passen en zo een consistent en uniform verhaal brengen. Denk maar bijvoorbeeld aan een lettertype, een specifieke vormgeving of het gebruik van vaste kleuren. Tot voor kort was enkel het logo gemeenschappelijk bij de verschillende Bosgroepen. Daardoor zat er eigenlijk geen rechtlijnigheid in het aanmaken van communicatiemiddelen zoals posters, folders en uitnodigingen. Een gemeenschappelijke stijl is veel efficiënter, zowel naar tijd als middelen. Vorig jaar namen de Antwerpse Bosgroepen het initiatief voor de opmaak van een huisstijl en vonden ze ook de Koepel van Vlaamse Bosgroepen bereid om dat proces mee te steunen en uit te dragen voor gans Vlaanderen. Zo krijgen alle Bosgroepen dezelfde look-and-feel en winnen we ook heel wat tijd nu er duidelijke afspraken zijn over hoe het communicatiemateriaal er uit moet zien.

Eind vorig jaar werd een bestek uitgeschreven waarbij het communicatiebureau Karakters als beste uit de bus kwam. Zij namen uitgebreid de tijd om

bossen zonder zorgen

De Bosgroepen en hun werking te leren kennen en adviseerden ook om een volledige make-over te doen met een nieuw en eigentijds logo. Dit vormt namelijk vaak het startpunt van een huisstijl. Het vorige logo was intussen 20 jaar oud en heeft zeker zijn beste tijd gehad. Intern werd gezorgd dat iedereen mee was, een heuse uitdaging als je weet dat er 11 verschillende Bosgroepen zijn. Maar eind goed, al goed en we zijn tevreden met het resultaat!

Deze nieuwe stijl toepassen, heeft nog wel wat tijd nodig. De Bosgroepen willen ook niet meteen alle communicatiematerialen zomaar vervangen. Het oude logo zal dus nog niet meteen uit het straatbeeld verdwijnen! Vanaf december zullen alle nieuwe materialen wel in dit nieuwe jasje gestoken worden.

Veteraanbomen en troeven voor meer biodiversiteit

De West-Europese bossen worden al eeuwenlang intensief beheerd door de mens. Hierdoor verschillen onze bossen sterk van natuurlijke bossen. Typische elementen uit de verouderingsfase, zoals grote hoeveelheden dood hout of oude, monumentale bomen verdwijnen zo uit het zicht, inclusief de soorten die hieraan gebonden zijn. Kris Vandekerkhove, senior onderzoeker bosecologie aan het INBO, onderzocht de rol die onbeheerde bossen kunnen spelen in het verrijken van onze biodiversiteit. Hieronder vatten we kort zijn bevindingen samen.

De kracht van bosreservaten

De afgelopen decennia werden overal in Europa zogenaamde bosreservaten opgericht: reservaten waar het bos volledig vrij en spontaan kan ontwikkelen. Ook bij ons in Vlaanderen wordt sinds 1995 dergelijk netwerk van onbeheerde bossen uitgebouwd. De reservaten zijn niet enkel belangrijk voor het natuurbehoud, maar zijn ook interessante onderzoeksites. Ze brengen de mogelijkheid mee om de spontane processen van onze bossen te bestuderen, zonder invloed van de mens. Belangrijke referenties voor natuurgetrouw bosbeheer dus!

Het onderzoek

Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) doet ondertussen al meer dan 20 jaar research in bosreservaten. Daarbij focussen ze voornamelijk op de processen die optreden als voormalig beheerde bossen geleidelijk aan terug ontwikkelen naar een meer natuurlijk bos. Deze voorheen beheerde bossen tonen nog niet het typische dynamisch evenwicht van een natuurlijk climaxbos, maar volgen een geleidelijke evolutie richting dit evenwichtspunt. In dit artikel

dood hout:

Door de uitzonderlijke groeiomstandigheden en het vroegere beheer overtreffen de beuken in het Zoniënwoud alle verwachtingen op vlak van grootte en ouderdom.

focussen we ons op de ontwikkeling van twee belangrijke structuur-elementen die natuurlijke bossen onderscheiden van beheerde bossen: de hoeveelheid dood hout en de aanwezigheid van oude, monumentale bomen.

Het onderzoek naar de opbouw van dood hout in onbeheerde bossen spitste zich toe op verschillende eik- en beuk-gedomineerde reservaten met uiteenlopende periodes van spontane ontwikkeling. De resultaten tonen aan dat er netto 1 tot 1,5 m3 hectare dood hout bijkomt per jaar. Als we weten dat de hoeveelheid dood hout in natuurlijke bossen schommelt tussen de 50 en 300 m3 per hectare, kunnen we stellen dat het 50 tot 100 jaar duurt voordat onze beheerde bossen de hoeveelheden dood hout van een natuurlijk bos kunnen bereiken. Ook het onderzoek naar

oude monumentale bomen zorgde voor verrassende resultaten! De casestudie werd uitgevoerd in het oudste gedeelte van het Zoniënwoud, een bosreservaat ten zuidoosten van Brussel. Daar werd vastgesteld dat de aanwezige beuken alle verwachtingen op vlak van ouderdom en grootte overtreffen. Ook hun aantallen per ha zijn uitzonderlijk hoog. De verklaring ligt in de combinatie van zeer gunstige groeiomstandigheden met het vroegere beheer dat ervoor zorgde dat de beukjes in hun jeugdfase voldoende ruimte hadden om ongehinderd te groeien. De resultaten dwingen ons om een aantal basisaannames over dimensies en maximale leeftijd van beuken in Noordwest-Europa bij te stellen en tonen aan dat het wel degelijk zin heeft om ook bij ons reservaten in te richten en te bestuderen. Vaststellingen en metingen in Duitse of Tsjechische reservaten zijn namelijk niet zomaar over te nemen in onze klimaatzone.

Laat het bos af en toe voor jou werken

Ook de gevolgen van nietsdoen op de ontwikkeling van de biodiversiteit werden uitgebreid geanalyseerd. Om de effecten op de kruidlaag te bekijken, wer-

den vier bosreservaten op rijke leembodems geselecteerd (o.a. in het Hallerbos en het Meerdaalwoud). Zoals verwacht werd vastgesteld dat de soortenrijkdom in de kruidlaag duidelijk afneemt wanneer er geen beheer wordt toegepast in het bos. Vooral licht minnende soorten en soorten die gebonden zijn aan verstoring gaan logischerwijs achteruit. Opvallend was dat de karakteristieke soorten van voedselrijke loofbossen, zoals de typische voorjaarsflora met bosanemoon of daslook, het dan wel weer enorm goed doen bij nulbeheer en duidelijk toeneemt in bedekking. Verrassend, aangezien veel botanici er vaak van uitgaan dat deze planten baat hebben bij regelmatige kappingen. Het onderzoek lijkt nochtans het tegengestelde aan te tonen: in de aangrenzende beheerde delen van het bos nemen deze soorten ook toe (onder invloed van verminderde zure deposities), maar veel minder dan in de reservaten.

Tenslotte werd ook bekeken wat de rol is van dood hout op de biodiversiteit. Je zou verwachten dat meer dood hout een positief effect heeft op de soortenrijkdom. Maar zijn de soorten er nog wel na eeuwen van bosbeheer waarbij al het dode hout werd weggenomen? Misschien zorgen we wel voor een biotoop voor soorten die er niet meer zijn! Om

West-Europese bossen worden al eeuwenlang intensief beheerd door de mens, waardoor onze bossen sterk verschillen van natuurlijke bossen.

dat na te gaan, werden twee soortengroepen geselecteerd: doodhoutpaddenstoelen en doodhoutkevers. Hoewel we niet moeten onderdoen voor de bosreservaten in onze buurlanden, tonen de resultaten dat de soortgemeenschappen van houtbewonende zwammen en kevers in onze reservaten duidelijk verarmd zijn in vergelijking met echte oerbossen in Centraal-Europa. De soorten reageren gelukkig wel gunstig op de toename van het aandeel dood hout en oude bomen in een bos. De mate waarin ze deze nieuwe habitat kunnen koloniseren hangt af van de mate waarin ze zich kunnen verspreiden en hoe specifiek de habitateisen zijn die ze stellen. Soorten die mobiel zijn, kunnen vrij snel koloniseren. Minder mobiele of veeleisende soorten komen achter of zullen zelfs nooit in staat zijn om onze reservaten (opnieuw) te koloniseren. Soms is het natuurlijk ook gewoon een kwestie van tijd en toeval. Daarbij is het belangrijk aan te geven dat er in beide groepen, net als bij veel andere organismen, zowel soorten zijn die baat hebben bij meer licht in het bos (bv. windvalgaten) als soorten die heel strikt gebonden zijn aan het typische vochtige en gedempte bosmicroklimaat onder een gesloten kronendak.

Maar wat betekent dit nu allemaal voor de bosbeheerder? Op basis van de resultaten formuleerden de onderzoekers een aantal aanbevelingen waardoor de typische soorten die je kan terugvinden in de verouderingsfase ook in beheerde bossen kansen kunnen krijgen. Zo is het belangrijk om te streven naar functionele netwerken van oud-bos-elementen: het zogenaamde habitatnetwerk of OAD-netwerk waarbinnen een deel van het bos de kans krijgt om oud te worden en spontaan af te takelen. Ook het voorzien van een gesloten boskern of ‘coldspot’ in het centrum van het bos is essentieel voor de schaduwsoorten die het bosmicroklimaat nodig hebben. In de beheerde bosdelen geef je dan best de voorkeur aan boomgericht beheer en uitkapbossen, zodat het kronendak zo weinig mogelijk verstoord wordt. Voor de lichtminnende soorten wordt dan weer ruimte voorzien in de rand van het bos. Daar kan bij het beheer gekozen worden voor lichtrijke bosbeheertypes

met grotere groepenkappen. Het is ook de ideale plaats voor open plekken, zowel permanente als tijdelijke, in het bos. Op vlak van beleid houdt het onderzoek een pleidooi voor hernieuwde aandacht voor onbeheerde bossen.

De ideale bosstructuur volgens het onderzoek: een gesloten boskern of ‘coldspot’ in het centrum van het bos en open ruimtes aan de rand van het bos.

Bron: Vandekerkhove K., 2019. Status and development of old-growth elements and biodiversity in secondary succession of unmanaged temperate forests. Doctoraatsscriptie UGent en INBO.

Interesse in het onderzoek?

Je kunt het doctoraat van Kris Vandekerkhove integraal downloaden via www.inbo.be onder ‘publicaties’ (maak gebruik van de zoekfunctie).

Een oude boom is er twee waard!

Wilde kardinaalsmuts

Soort in de kijker is terug van weggeweest! In deze rubriek zetten we elke editie een dier- of plantsoort in de kijker die terug te vinden is in het bos. Deze keer bekijken we een charmante sterkhouder in het bos: de wilde kardinaalsmuts.

Wilde kardinaalsmuts (Euonymus europaeus) is afkomstig uit de familie van de Celastraceae en kun je wijd verspreid terugvinden in West- en Midden Europa. Deze inheemse, bladverliezende soort treffen we vooral aan in hakhoutbossen, bosranden, heggen en houtwallen. Hoewel de kardinaalsmuts de voorkeur geeft aan zonnige omstandigheden, kan hij schaduw goed verdragen. Eigenlijk is de soort in het algemeen niet kieskeurig: een kalkrijke bodem (leem, zand, mergel) op droge tot matig vochtige plaatsen is al meer dan genoeg om zich thuis te voelen! Zure zandgronden, zout of zware metalen daarentegen zijn dan weer niet besteed aan de kardinaalsmuts.

De jonge takken of loten van wilde kardinaalsmuts zijn vierkantig en groen door de aanwezigheid van bladgroen. Ze behouden hun kleur gedurende 3 jaar, daarna wordt de schors grijs tot roodbruin. De bladeren zijn kortgesteeld, onbehaard en tegenoverstaand. Ze zijn lichter groen dan de twijgen, hebben een wigvormige voet en een meer gekartelde of gezaagde rand. In mei en juni verschijnen er vanuit de bladoksels kleine witgroene bloemen in groepjes van 2 tot 5. Wanneer er bestuiving gebeurt door insecten vindt er een opvallende metamorfose plaats: er worden roze-rode vruchten gevormd met bolronde lobben aan de rugzijde die doen denken aan een kardinaalsmuts. De plant heeft zijn naam dus duidelijk niet gestolen. Wanneer de vierdelige doosvruchten rijp zijn, komen er vier glimmende, geeloranje zaden tevoorschijn. De zaden zijn omgeven door een zaadrok of ‘aril’ en hangen met een draadje vast aan de vrucht. Mezen, lijsters en vooral roodborstjes zijn verzot op de zaadjes van de kardinaalsmuts. Voor de mens staat de soort beter niet op het menu. Zowel de vruchten als zaden zijn giftig en veroorzaken braken, diarree en misselijkheid.

Na insectenbestuiving vormt de plant roze-rode vruchten met bolronde lobben die doen denken aan een kardinaalsmuts.

De kardinaalstmuts heeft een enorm opslagvermogen uit de stoof en de ondergrondse delen. Zo kunnen er omvangrijke struwelen ontstaan. Dit verklaart meteen ook waarom deze struik zo goed bestand is tegen konijnenvraat. Wanneer een tak rondom is aangevreten en afsterft, groeien er door het zeer sterke regeneratievermogen al snel nieuwe scheuten uit de ondergrondse delen. Een eigenschap die goed van pas komt als waardplant van de grote en kleine kardinaalsmutsstippelmot! De rupsen eten de struik volledig kaal en hullen hem in een waas van witte spinseldraden. Ongevaarlijk voor zowel mens als de struik zelf. Want de jonge groene twijgen bevatten, zoals eerder vermeld, ook bladgroen en laten de voedselproductie gewoon doorgaan! Wanneer de rupsen volgroeid zijn en de motten uitvliegen maakt de kardinaalsmuts al snel nieuwe bladeren aan. Een sterk staaltje van samenwerking!

De Serskampse bossen

De Serskampse bossen vormen een uitgebreid bos- en natuurgebied in de vallei van de Serskampse beek. Het strekt zich uit over het grondgebied van de gemeenten Wichelen, Wetteren en Lede en maakt ook deel uit van het Europees beschermde Natura2000 netwerk. Ongeveer de helft is eigendom van het Agentschap Natuur en Bos en Natuurpunt. De overige delen zijn eigendom van private eigenaars. Voor meer dan 80 ha van deze privébossen werd een uitgebreid bosbeheerplan opgemaakt. De uitvoering daarvan wordt ondersteund door Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen.

Bijzondere natuurwaarden

De Serskampse beek heeft een diepe, asymmetrische vallei gemaakt in het landschap. De rechteroever is over het algemeen veel steiler dan de linker, en die steile hellingen zijn voornamelijk bebost. Het gebied bestaat uit een mozaiek van verspreide bossen (Hospiesbos, Paelepelbos, Koningsbos,…) en kleine landschapselementen zoals houtkanten, poelen en wastines. Deze diversiteit in het landschap zorgt voor grote natuurwaarden, onder andere beschermd via natuurreservaten zoals de Vallei van de Serskampse beek (ANB), D’Heide, Eetgoedweide en het Nonnenbos (alle drie van Natuurpunt). De kamsalamander is er één van de topsoorten, hiervoor werden ook al heel wat inspanningen geleverd met de aanleg van bijkomende poelen en de realisatie van een amfibieentunnel via het Regionaal Landschap Schelde-Durme.

Naar een uitgebreid bosbeheerplan

Voor de eerste samenwerking met De Bosgroepen moeten we terug naar 2007. Toen werd beroep gedaan op Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen om achterstallige dunningen uit te laten voeren.

Vijf jaar later startte het proces om een uitgebreid bosbeheerplan op te maken. Door de vroegere verplichting om een bosbeheerplan op te maken voor boseigendommen groter dan 5 ha was er bij verschillende eigenaars grote interesse. De Bosgroep bracht alle boseigenaars van het gebied in kaart en nodigde hen uit voor een eerste infoavond. Ook eigenaars van enkele bossen buiten het Natura2000 netwerk werden hierbij betrokken. Uiteindelijk engageerden 9 particuliere eigenaars zich om een gezamenlijk uitgebreid bosbeheerplan op te maken. De Bosgroep begeleidde de opmaak ervan en het beheerplan werd begin 2015 goedgekeurd.

Wat is al gedaan?

De beheerdoelstellingen zijn uiteraard afgestemd op de grote ecologische waarde van het gebied: een verbetering van de boshabitats is een belangrijk item en gebeurt zowel via omvorming (naaldhout en exoten naar inheems loofhout) als via het verhogen van structuurdiversiteit (poelen, open plekken, bosranden). Daarnaast is ook een duurzame houtoogst mogelijk. De uitvoering van het beheerplan gebeurt via de reguliere werking van de Bosgroep: eigenaars krijgen de kans om bij de jaarlijkse houtverkoop de vooropgestelde kappingen uit te voeren en herbebossing kan vervolgens verlopen via de gezamenlijke aanplantingen. Dit uiteraard

zonder verplichtingen, want iedereen blijft baas in zijn of haar bos! Het is perfect mogelijk om als eigenaar zelf de uitvoering van het bosbeheerplan op te volgen.

Op deze manier werd in 2015 voor verschillende eigenaars één lot samengesteld voor houtverkoop. Zo kon de exploitatie op een rendabele en haalbare manier uitgevoerd worden. Het ging om een mix van loofhout met als voornaamste soorten beuk, eik en populier. De samenwerking in het gezamenlijk beheerplan resulteerde ook in 2017 in een gemeenschappelijk lot voor houtverkoop, samengesteld uit één grote dunning die uitgevoerd werd voor vier eigenaars. Geen eenvoudige opdracht, aangezien de totale hoeveelheid van bijna 1000 m3 voornamelijk bestond uit zware bomen. Om hieraan toe te komen werd een exploitatieplan uitgewerkt, waarvoor de krijtlijnen al tijdens de opmaak van het beheerplan uitgezet waren.

Een bijkomend voordeel van deze gezamenlijke aanpak is het feit dat de verstoring die dergelijke werken met zich meebrengt beperkt kan blijven in tijd. Zeer belangrijk voor bijvoorbeeld vleermuizen en roofvogels die zich in de bossen bevinden. Tijdens de ingreep werd een

zoomkap uitgevoerd zodat een lange bosrand zich kan ontwikkelen. De biodiversiteit van het bosbestand werd zo verhoogd en tegelijk werd een veilige overgang naar de buurpercelen gegarandeerd.

Een bijzonder project, waarvoor ook bijkomende subsidie werd verkregen bij het Agentschap voor Natuur en Bos, is de uitbreiding en verbetering van een poelennetwerk voor de kamsalamander (zie ook eerdere bosbodes). Hierbij werden nieuwe poelen gegraven en oudere opnieuw ingericht. Ook het omliggende landschap werd versterkt door de aanleg van extra houtkanten.

En nu?

Ook de komende jaren ligt er nog werk op de plank in de Serskampse bossen met o.a. de opvolging van het poelenproject en de verdere uitvoering van het bosbeheerplan. Door zijn ligging in Natura2000 gebied zal dit beheerplan op korte termijn omgezet worden naar een natuurbeheerplan. De Bosgroep zal de betrokken eigenaars hierbij zo goed mogelijk begeleiden zodat ook in de toekomst een duurzaam bosbeheer mogelijk blijft dat rekening houdt met de ambities van de betrokken boseigenaars!

Uitvoering van een zoomkap om een bosrand te creëren.

Deze nieuwe poel werd gegraven om het leefgebied van de Kamsalamander te verbeteren.

Controleren van bosplantsoen

Een aanplanting in het vooruitzicht? Goed idee! Bij geleverd of zelfgekweekt plantsoen is het altijd interessant om eerst even na te gaan of het bosplantsoen van goede kwaliteit is. De bouw van het wortelstelsel en de takaanzet is namelijk deels genetisch bepaald. We kunnen dus al van jongs af aan zien of het plantsoen een goede genetische aanleg heeft en of er afwijkingen zijn die de verdere ontwikkeling in de weg staan.

Waar kan ik op letten?

Bij het controleren van bosplantsoen kun je rekening houden met verschillende maatstaven. Wees gerust, als een deel van de boompjes niet voldoet aan de criteria hoeft dit niet per se een probleem te zijn. We planten meer bomen dan er uiteindelijk zullen overblijven in een volwassen bos. Als een te groot deel sterke afwijkingen vertoont, kan dit de toekomst van het bos wel in gevaar brengen.

VXGebogen of slingerende stam

Plantsoen van goede kwaliteit heeft een voldoende rechte stam. Als de stam sterk gebogen is of slingert, is de kans klein dat het boompje in de toekomst een mooie stamvorm zal ontwikkelen.

Gesnoeide planten

Gesnoeide planten hebben één of meer verse snoeiwonden. Als er veel gesnoeid is, betekent dit vaak dat het plantsoen vanuit zijn genetische eigenschappen niet aan de gewenste criteria voldoet. Dit hoeft echter niet te betekenen dat het plantsoen zich verder niet goed zal ontwikkelen.

Hoogte-diameterverhouding

De stamdiameter moet in verhouding zijn met de hoogte van de plant. Zeer dunne boompjes hebben geen goede stabiliteit en zullen snel worden platgedrukt door sneeuw, bramen,… Deze bomen zullen over het algemeen ook traag groeien.

V V X X

Beschadiging aan de eindknop

Om een rechte stamvorm te verzekeren is het belangrijk dat boompjes vanuit één eindknop recht omhoog groeien. Als de eindknop beschadigd wordt, nemen één of meerdere andere knoppen deze functie over. Hierdoor ontstaan snel dubbele toppen of krommingen in de stamvorm!

Aanwezigheid haarwortels

Haarwortels zijn de kleine dunne worteltjes die als blaadjes op de takken aan de wortels gehecht zijn en instaan voor het opslaan van vocht en voedsel. Het is dus belangrijk dat ze in voldoende hoeveelheid aanwezig zijn. Hoe meer haarwortels, hoe sneller de boompjes het nodige vocht en voedsel kunnen opnemen.

V V X X X Doe-het-zelf met David

Meervoudige stammen

We spreken van meervoudige stammen wanneer minstens twee stammen vertrekken vanuit de eerste 10 centimeter boven de wortelhals. Meerdere stammen of dominante takken hebben een nefaste invloed op de houtkwaliteit van bomen. Om dit te vermijden moeten we snoeien tot er slechts één stam of dominante tak overblijft. Opgelet! Dit geldt niet voor struikplantsoen waar we juist een sterke vertakking wensen.

Wonden aan de stam of wortels

Elke wonde vormt een risico op aantasting door schimmels. Hoe groter de wonde, hoe groter het risico.

As van de wortelpen

Tenslotte is ook de as van de wortelpen belangrijk. De as dient goed naar beneden gericht te zijn om een goede verankering van de wortels te verzekeren. Als ze schuin loopt zal de boom vaak moeite hebben om dieper liggende voedsel- of watervoorraad te vinden. Ook zichzelf verankeren tegen windvlagen wordt met een te schuine as problematisch.

De Oost-Vlaamse Bosgroepen gaan voor bosuitbreiding tijdens de Warmste Week!

De week voor Kerstmis is het weer tijd voor de Warmste Week, de actie waarbij heel Vlaanderen geld inzamelt voor een zelfgekozen goed doel. Dit jaar doen ook de Oost-Vlaamse Bosgroepen mee!

En met een wel heel specifiek doel: meer bos in Oost-Vlaanderen.

Bossen zijn cruciaal. Niet enkel voor het klimaat, maar ook voor onze gezondheid. Toch behoort Vlaanderen tot één van de minst beboste regio’s in Europa. Oost-Vlaanderen hinkt daarbij samen met West-Vlaanderen achterop ten opzichte van de andere Vlaamse provincies. Nog veel werk aan de winkel dus! Het ingezamelde geld gaat dan ook integraal naar bosuitbreidingsprojecten binnen de provincie Oost-Vlaanderen. Con-

creet en op korte termijn meer bos in jouw buurt, daar streven we naar!

Heb je zin om zelf een steentje bij te dragen aan een bosrijker Oost-Vlaanderen? Alle hulp is welkom! Bedenk een leuke actie, groot of klein, ten voordele van Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw en registreer je actie via www.dewarmsteweek.be. Ook door mee te doen aan één van de Warmathons kun je ons steunen! Selecteer Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw als goed doel en loop voor meer bos in Oost-Vlaanderen. Als je je inschrijft voor de Warmathon in Gent kun je op vrijdag 20 december zelfs meelopen met het bosgroepteam!

Heb je steun nodig bij jouw actie? We helpen je met plezier op promotioneel, administratief of logistiek vlak. Samen gaan we voor een bosrijke provincie!

Een pleidooi voor duurzaam bosbeheer

Wereldwijd staan bomen hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Zelfs Paus Franciscus riep onlangs ontbossing uit als een probleem dat internationaal aangepakt moet worden. Gelukkig maar, want bomen zijn onze partners voor een gezondere, meer duurzame samenleving en de basis van een circulaire bio-economie in evenwicht met de planeet. Toch is het kappen van bomen soms interessant voor het klimaat én een belangrijk aspect van duurzaam bosbeheer. Bart Muys, expert bosbeheer aan de KU Leuven, gaf tekst en uitleg tijdens de interessante videopodcast ‘Red je het klimaat door bomen te kappen?’ aan de Universiteit van Vlaanderen en schreef ook een opiniestuk in Knack.

Bossen zijn naast het snel uitfaseren van fossiele energiebronnen cruciaal om de klimaatopwarming te beperken. Ze nemen het broeikasgas CO2 op uit de atmosfeer en houden het voor lange tijd vast in hout en humus. Hoe ouder en dikker de bomen, hoe meer CO2 is vastgelegd. Wanneer een boom begint af te sterven, bereikt hij een punt waarop hij meer koolstof afgeeft dan opneemt. Maar als we bomen oogsten voor ze sterven en gebruiken voor langlevende houtproducten, zoals meubels of woningen in houtskeletbouw, wordt het broeikasgas voor langere tijd vastgelegd met minder klimaatopwarming tot gevolg. Opgelet, dit positief effect van houtoogst geldt enkel wanneer bomen geveld worden binnen duurzaam bosbeheer waarbij bomen oud kunnen worden en er niet méér gekapt wordt dan er bijgroeit.

We spraken er al over in het artikel over veteraanbomen en dood hout (p. 6-8): de West-Europese bossen worden al eeuwenlang intensief beheerd volgens de noden van de mens. In een dichtbevolkt gebied als Vlaanderen met vele menselijke noden, kunnen we een ideaal bosbeheer zien als een combinatie van onbeheerde en multifunctioneel beheerde bossen. On-

beheerde bossen of bosreservaten zijn bossen waar geen enkele interventie plaatsvindt. De aanwezigheid van oude bomen en veel dood hout is niet enkel belangrijk voor de biodiversiteit, maar ook voor de koolstofopslag. Deze bosreservaten, momenteel 2500 ha in totaal, werden opgericht dankzij het Bosdecreet van 1990, maar zijn op de achtergrond verdwenen in het nieuwe Natuurdecreet.

Binnen de beheerde bossen, zoals het Meerdaalwoud en de vele private bossen, gebeuren er best kleinschalige houtkappingen volgens het beheerplan. Duurzame houtkap is in evenwicht met de bijgroei, waarbij bosbeheerders oogsten wat hun voorgangers via natuurlijke bezaaiing of beplanting verjongden. Op hun beurt realiseren ze bosverjonging voor toekomstige generaties. Met het oog op de klimaatverandering is het daarnaast ook nodig om gemengde bossen aan te leggen en zo de kwetsbaarheid voor ziekten te beperken. Enkele boomsoorten, zoals de larix en fijnspar, zijn er slecht aan toe door de opmars van schorskevers die door de droge zomers vrij spel krijgen in het bos. Het toekomstige beheer zal dus ook gericht moeten zijn op het bereiken van een zo groot mogelijke veerkracht van ons bossysteem.

In zijn opiniestuk geeft Bart Muys enkele aanbevelingen voor het beleid. Zo pleit hij voor een versterkte inzet van het privébos via een hernieuwde belangstelling van de Vlaamse Overheid voor De Bosgroepen en nieuwe vormen van publiek-private samenwerking zoals het creëren van betalingssystemen voor koolstofopslag en biodiversiteitsbehoud. Ook de beloofde 10 000 ha extra bos, die sinds 1997 in het verplichte gedeelte van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen staat, moet tegen 2030 wel degelijk gerealiseerd worden. Maatregelen die zeker wat investering, maar vooral veel politiek en planning vragen.

Meer info? Lees het opiniestuk van Bart Muys op www.knack.be of bekijk de videopodcast ‘Red je het klimaat door bomen te kappen?’ via https:// www.universiteitvanvlaanderen.be/ college/red-je-het-klimaat-door-bomen-te-kappen/

Uitzonderlijke houtverkoop in het Waasland: het vervolg

We hadden het er al over in de vorige bosbode: het gaat niet goed met de Oost-Vlaamse naaldhoutbestanden. De schaal waarop naaldbossen in de zomer van 2018 en 2019 aangetast werden door schorskevers wordt meer en meer zichtbaar. De meest recent aangetaste bomen worden ondertussen bruin, terwijl de eerder aangetaste bomen al hun naalden verloren hebben. Dat zorgt ervoor dat opnieuw veel boseigenaars bij De Bosgroepen aankloppen. Zoals altijd proberen we de boseigenaar hier zo goed mogelijk te ondersteunen door het aanvragen van kapmachtigingen en het verlenen van correct advies. Waar mogelijk probeert de Bosgroep mooie bestanden nog te verkopen op stam. Helaas is de houtprijs in vrije val en is het verkopen van aangetast hout geen makkelijke opdracht. Waar de gemiddelde prijs in de vorige bosbode nog op bijna 12 euro per kubieke meter hout lag, is deze bij recente verkopen gedaald naar gemiddeld 7 euro. Alleen mooie bestanden met kwaliteitsvolle bomen kunnen nog aan de man gebracht worden. Door het overaanbod aan zogenaamd ‘keverhout’, gera-

ken kleine partijen jammer genoeg niet meer verkocht. In Europa worden duizenden, zo niet miljarden, kubieke meters keverhout op de markt gebracht. Vooral in Wallonië, Duitsland, Tsjechië, Zwitserland en Oostenrijk worden aangetaste bomen massaal gekapt. Hout dat jammer genoeg ook bij ons geraakt en zo de markt volledig verzadigt. Niettemin blijft Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord z’n best doen om degelijke partijen keverhout te verkopen. Zo konden we onlangs nog twee boseigenaars helpen bij het verkopen van hun aangetaste bomen. Goed voor meer dan 2300 exemplaren met een totaal volume van ruim 1300 kubieke meter hout voor de verwerkende industrie. Omwille van de zeer lage naaldhoutprijzen en de verzadigde houtmarkt, heeft Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord dit jaar geen reguliere houtverkoop op stam georganiseerd. In het voorjaar van 2020 zal de situatie van de houtmarkt opnieuw beoordeeld worden en zal er eventueel wel een nieuwe houtverkoop georganiseerd worden.

Aftrap Week van het Bos met Marc de Bel

Op 12 oktober hing er een mystieke sfeer onder de Wereldboom te Horebeke. Met een gezellig vertelmoment gaf schrijver Marc de Bel er de aftrap van de Week van het Bos. Aanwezige kinderen en volwassenen werden meegezogen in het verhaal van ‘De boom die niet was gepland’, zijn nieuwste boek dat zich afspeelt in Eikenland. Het is er zalig leven, de lucht is gezond en het bronwater zuiver. Maar dan slaat het noodlot toe en benoemt eerste minister en machtswellusteling Otto Bakkus zichzelf tot president. Zijn bedoelingen met het idyllische Eikenland blijken allesbehalve nobel…

Geen betere plaats dan de 100-jarige eik in Horebeke om samen te komen. De boek- en bosliefhebbers werden verwelkomd door gedeputeerde Riet Gillis en de beschermheer van de Wereldboom Raoul D’Hoossche. Na de boekvoorstelling en een deugddoende boswandeling kregen de aanwezigen nog een boompje aangeboden dat zij thuis konden planten om zo mee te bouwen aan een groot Oost-Vlaams Eikenland.

Een nieuw schoolbos

in Sint-Niklaas!

Op vrijdag 18 oktober ondersteunde Bosgroep

Oost-Vlaanderen Noord de aanplanting van een nieuw schoolbos voor Broederschool Driegaaien uit Sint-Niklaas. Tijdens de Week van het Bos staken 170 leerlingen samen met leerkrachten, ouders en grootouders de eerste 860 boompjes in de grond. Het uiteindelijke resultaat wordt een gemengd loofbos van bijna 1,5 hectare met inheemse bosranden. Recent zijn er op de schoolsite vijf nieuwe klaslokalen gebouwd. Daarvoor moesten de moestuintjes van de school en twee grote bomen verdwijnen. Dat willen ze compenseren door met de leerlingen bijna 3000 bomen te planten. De plantactie vond plaats op een perceel aan de rand van Sinaai. In het bos komen onder andere zomer- en wintereik, zomer- en winterlinde, beuk, haagbeuk, es en iep. Voor de bosrand werd gekozen voor onder meer kardinaalsmuts, hazelaar, meidoorn en sleedoorn. “Het wordt een bijzondere plek voor bijen, vlinders en heel wat andere dieren”, aldus de organiserende leerkracht Tom Aubroeck. En dat kunnen we alleen maar beamen!

Start omzetting beheerplannen

In de vorige bosbode (lente 2019) informeerden we jullie in de rubriek ‘Hoe zit dat nu?’ al over de geplande omzetting van bestaande beheerplannen naar natuurbeheerplannen. Een noodzakelijke actie om te kunnen genieten van de vernieuwde financieringsmogelijkheden. In november werd de omzettingsprocedure opgestart door Natuur en Bos (ANB). Alle uitgebreide bosbeheerplannen van natuurreservaten en bosreservaten worden omgezet. Natuur en Bos gaat van start met de plannen van gebieden die gelegen zijn in de speciale beschermingszones (SBZ’s). Het omzetten gebeurt via een eenvoudige procedure. In oktober en november werden verschillende informatiesessies opgezet met De Bosgroepen, natuurverenigingen, Landelijk Vlaanderen en de provinciebesturen om een zo efficiënt mogelijke werkwijze op te zetten. Zo kunnen de nog lopende bosbeheerplannen en beheerplannen van natuurreservaten en bosreservaten met een minimale inspanning omgezet worden naar een natuurbeheerplan.

Heb je vragen over de procedure? Neem een kijkje op de website van Natuur en Bos (natuurenbos.be -> beleid & wetgeving -> natuurbeheer -> natuurbeheerplan -> overgangsmaatregelen voor goedgekeurde beheerplannen (volgens oude regeling) -> bosbeheerplan en beheerplan van een erkend natuurreservaat) of contacteer je Bosgroep hierover!

Dag van de Boseigenaar

Naar goede gewoonte organiseren we ook dit jaar Dag van de Boseigenaar, hét moment waarop we alle boseigenaars in de kijker willen zetten voor hun bijdrage aan de Vlaamse bossen. Na de geslaagde plantactie van vorig jaar zorgen De Bosgroepen opnieuw voor nieuw bos in heel Vlaanderen. Dit keer doen we dit op zondag 8 december. In Oost-Vlaanderen planten we 1 hectare nieuw bos in hartje Vlaamse Ardennen, meer bepaald op de grens van Horebeke en Schorisse (Maarkedal). Dit keer krijgen we ook hulp van een beperkte delegatie ‘Warmste Week vrijwilligers.’ We krijgen extra hulp van een aantal vrijwilligers via De Warmste Week. Met deze actie willen we weer mensen warm maken om boseigenaar te worden.

In totaal planten we meer dan 2000 bomen. In de voormiddag kan je vrij wandelen langs een aantal realisaties van de Bosgroep (1,5 km). Afsluiten doen we met een gezellig aperitiefje. Ook de andere Bosgroepen organiseren plantacties op zondag 8 december. Bosgroep West-Vlaanderen plant bomen in Langemark-Poelkapelle (start om 13u30), Bosgroep Limburg in Lummen (start om 12u) en Bosgroepen Antwerpen in Turnhout (start om 10u).

Dag van de Boseigenaar in de Vlaamse Ardennen zondag 8 december van 10u tot 12u Hessestraat, Horebeke

Save the date: plantactie Jane Goodall

Ook op zondag 2 februari 2020 zorgen we voor nieuw bos!

Samen met Luminus en Jane Goodall Institute Belgium organiseren we een grootschalige plantactie in Waasmunster. Het Jane Goodall Institute werd opgericht door antropologe en onderzoekster Jane Goodall, die in de jaren ’60 de wereld verraste met haar baanbrekend onderzoek naar het sociale en familiale leven van de chimpansee in de Gombe Vallei. Sindsdien zet ze zich wereldwijd in voor het bevorderen van het leefmilieu voor mens en dier. Niet enkel in Waasmunster, ook in Limburg en Luik wordt die dag bos aangeplant. Voor elke nieuwe

boom in België worden trouwens meerdere bomen aangeplant in Afrika.

Tijdens de plantactie zijn er ook verschillende leuke randanimaties voorzien voor kinderen en volwassenen. Eén groot (plant)festijn voor jong en oud dus!

Kruis alvast 2 februari aan in je agenda. Praktische informatie over de plantactie volgt snel.

Stoelendans

Er zijn heel wat nieuwe teamleden bij Bosgroepen Oost-Vlaanderen. We zetten even op een rijtje wie wat doet. Samen ondersteunen we je met plezier bij het beheer van jouw bos!

Gezamenlijke medewerkers

Sylvie Mussche Simon Brandt Lotte Van Nevel Coördinator Medewerker bosbeheer Medewerker bosbeheer & bebossing sylvie.mussche@oost-vlaanderen.be simon.brandt@oost-vlaanderen.be lotte.van.nevel@oost-vlaanderen.be

Klaartje Van Loy

Kristof De Rous

Mieke Decoster Sofie Van Brussel Coördinator Medewerker bosbeheer Medewerker bosbeheer Projectcoördinator Rodeland klaartje.van.loy@oost-vlaanderen.be kristof.de.rous@oost-vlaanderen.be mieke.decoster@oost-vlaanderen.be Sofie.vanbrussel@oost-vlaanderen.be

Hans Scheirlinck Bram Coupé Wordt vervolgd! Coördinator Medewerker bosbeheer hans.scheirlinck@bosgroep.be bram.coupe@bosgroep.be

Karen Dequidt Sylvie Focke

Lene Van Langenhove Administratief medewerker Administratief medewerker Medewerker communicatie karen.dequidt@oost-vlaanderen.be sylvie.focke@oost-vlaanderen.be lene.van.langenhove@oost-vlaanderen.be

Houtverkoop Bosgroep

Midden

Oost-Vlaanderen

BMOV organiseert in het voorjaar van 2020 opnieuw een gezamenlijke houtverkoop voor haar leden. Het kappen van bomen is vaak een noodzakelijk beheerwerk en kan soms nog iets opleveren. Het organiseren van deze werken vraagt echter heel wat voorbereiding en kennis van zaken. Daarom ondersteunt de Bosgroep hierbij graag zijn leden via een jaarlijkse houtverkoop. Door deel te nemen aan de houtverkoop heb je als boseigenaar minder administratieve lasten en kun je betere prijzen krijgen voor je hout. Daarnaast zorgen wij voor duidelijk vastgelegde afspraken met houtkopers/exploitanten en volgen wij de exploitatie op met aandacht voor de eerder gemaakte overeenkomst en kwaliteit van het werk.

Wil je deelnemen? Contacteer ons dan vóór Nieuwjaar voor meer informatie of maak meteen een afspraak.

• Aankoop van bomen

• Demonteren van moeilijk bereikbare bomen

• Uitfrezen van stronken

• Bosfrezen Vrijblijvend plaatsbezoek en offerte +32 (0) 490 11 82 98 - info@ecosnoei.be

bvba - Haagstraat 63 - 9890 Asper

Boszoekers

Hieronder brengen we verkopers van bos en geïnteresseerde kopers met elkaar in contact. De inbreng van De Bosgroepen is beperkt tot informeren en adviseren. De verkoop gebeurt rechtstreeks tussen de verkoper en geïnteresseerde.

Publicatieafspraken:

- Zoekertjes verschijnen maar één keer

- GEEN verkoop van tweedehands materiaal

- GEEN verkoop van bosplantsoen

Momenteel zijn bij de Oost-Vlaamse Bosgroepen volgende percelen beschikbaar gemeld: (meer info is beschikbaar bij de respectievelijke Bosgroep)

BOS TE KOOP

Bosgroep OOST-VLAANDEREN Noord 09/267 78 60

STEKENE, 2 AFD, Sectie D, nr. 850. Totale oppervlakte: 0,625 ha. Bos/bouwland in de Lange Dweerstraat ter plaatse “Bekaf” met kapvergunning. Prijs: 14.600 euro”. Meer info: 0485/96 80 68 (Simonne Temmerman).

STEKENE: DE LEEKE, 2 AFD, Sectie D, nr. 0390/00B0P0000. Totale oppervlakte: 0,41 ha. Gemengd loofbos (geen dennen). Prijs: 12.500 euro. Meer info: 0478/70 32 14 (Dirk Van Vossel).

STEKENE, 1 AFD, Sectie B, nr. 623a. Totale oppervlakte: 0,2959 ha. Gelegen aan de Meulevijverstraat. Prijs overeen te komen. Meer info: 03/779 62 14.

Bosgroep MIDDEN OOST-VLAANDEREN 09/267 78 60

ERPE-MERE: MERE, 2 AFD, Sectie C, nr. 722/A en 723/A. Totale oppervlakte: 0,24 ha. Gelegen aan Kolsbroeck. Prijs overeen te komen. Meer info: 0474/ 77 01 07 (Dries Van Melkebeke).

Bosgroep VLAAMSE ARDENNEN TOT DENDER 055/21 62 80

HERZELE: RESSEGEM, 4 AFD, Sectie A, nr. 588 A. Totale oppervlakte: 0,15 ha. Contactgegevens en extra informatie kan verkregen worden via Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender: 055/21 62 80.

WWW.BRANDHOUTWEB.BE

Sinds 2017 hebben de Oost-Vlaamse Bosgroepen de brandhoutverkoop helemaal gedigitaliseerd. Nu kan je het hele jaar door brandhout kopen via de website www.brandhoutweb.be! Een overzichtelijk online verkoopplatform met een voortdurende vernieuwing van het aanbod. Gedaan dus met zoekertjes uit te pluizen! Handig en snel, waarbij je nog steeds kan rekenen op een vlotte opvolging via De Bosgroepen en een goede prijs-kwaliteitverhouding van lokaal en duurzaam brandhout.

BLIJF OOK DIGITAAL OP DE HOOGTE VAN HET BOSNIEUWS!

Naast de bosbode zijn er ook digitaal heel wat mogelijkheden om op de hoogte te blijven van het reilen en zeilen van de Oost-Vlaamse Bosgroepen! Zo posten we heel wat interessante weetjes, filmpjes, foto’s en aankondigingen op onze sociale media en brengen we geregeld een digitale nieuwsbrief uit. Wens je de nieuwsbrief graag te ontvangen? Stuur een mailtje naar bosgroepen@oost-vlaanderen.be of schrijf je in via de website. Wil je graag papier besparen en wens je de bosbode enkel nog digitaal te ontvangen? Geef dan een seintje aan jouw bosgroepensecretariaat!

Oost-Vlaamse Bosgroepen Oost-Vlaamse Bosgroepen Bosgroepen Oost-Vlaanderen

CONTACTEER ONS VOOR ADVIES EN HULP BIJ HET BEHEER VAN JOUW BOS

- Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw |

PAC Zuid | Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent | Tel. 09/267 78 60 bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Sylvie Mussche

- Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw |

PAC Zuid | Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent | Tel. 09/267 78 60 bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Klaartje Van Loy

- Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw | Veemarkt 27 - 9600 Ronse | Tel. 055/21 62 80 vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator: Hans Scheirlinck