de bosbode 2008 - 2 by De Bosgroepen

deBOSbode

Informatieblad voor alle boseigenaars

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Invasieve exoten: Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

•

Bosgroepnieuws

• Bosgroepen nu overal in Vlaanderen

•

De processierups

•

Wandelkalender

•

Cursusaanbod 2008 & brandhoutzoekertjes

Afz. + V.U.: L. Neirynck • p/a Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord • Gouvernementstraat 1 • 9000 Gent

Driemaandelijks tijdschrift • Jaargang 4 - Nr 2 • april - mei - juni 2008 • Afgiftekantoor Gent X - P509065 België - Belgique P.B. GENT X BC 10132

Even voorstellen

Even voorstellen: de Bosgroepen in Oost-Vlaanderen

Waarom is zo'n Bosgroep nodig?

Misschien heeft u ook vragen in verband met het beheer van uw bos.Welke vergunningen heb ik nodig om een aantal bomen te vellen? Tot wie moet ik me hiervoor richten? Wie kan deze werken komen uitvoeren? Waarmee kan ik best heraanplanten? Op welke subsidies heb ik recht? U hoeft heus niet te denken dat u alleen bent die met dergelijke vragen worstelt.Naar schatting zijn er meer dan 15.000 boseigenaars in de provincie Oost-Vlaanderen waarvan de meerderheid een boseigendom bezit van minder dan 1 ha. Het beheer van een dergelijk klein stukje bos is niet evident.Soms is het financieel minder rendabel en vaak wordt de eigenaar geconfronteerd met problemen die hij niet alleen kan oplossen,zoals bijvoorbeeld sluikstorten of recreatieoverlast.De Bosgroep wil samen met de eigenaars deze problemen aanpakken en helpen om gezamenlijk tot effectieve oplossingen te komen. De ervaring leert dat de gezamenlijke aanpak van de Bosgroepen effectief werkt! Er zijn in Vlaanderen 19 Bosgroepen actief.Uit de resultaten blijkt dat een efficiënter en beter bosbeheer inderdaad mogelijk is door samenwerking.

Wat is een Bosgroep?

Een Bosgroep is een vereniging van boseigenaars (zowel openbare als privé-eigenaars).Elke boseigenaar uit het werkgebied kan op vrijwillige basis beroep doen op de diensten van de Bosgroep.In deze vereniging staat de beheersvrijheid van de eigenaar centraal.

De Bosgroep is in de eerste plaats een bron van allerlei informatie over het bos,onder de vorm van individueel advies,cursussen en excursies.De eigen infokrant van de Oost-Vlaamse Bosgroepen,de Bosbode,vormt daar een onderdeel van.Maar de Bosgroep kan u eveneens individueel adviseren over alle mogelijke aspecten die met bos en bosbeheer te maken hebben.Voorts kan de Bosgroep voor de boseigenaars gezamenlijke beheerswerken en een gezamenlijke houtverkoop organiseren.

Afspraken rond bosrecreatie en ecologische aspecten van het bos kunnen binnen de Bosgroep worden gemaakt.Hier is de belangrijkste taak van de Bosgroep het stimuleren en coördineren van de samenwerking tussen de boseigenaar en betrokkenen.De Bosgroep kan bestaande initiatieven ondersteunen en verschillende partijen rond de tafel brengen.

Wat kan de Bosgroep voor u doen?

De belangrijkste taken van de Bosgroep zijn informeren, sensibiliseren en organiseren.Voor informatie en advies kunt u steeds gratis bij de Bosgroep terecht.Wij bieden de boseigenaar volgende diensten aan:

• gratis en onafhankelijk advies over uw bos en het beheer ervan (bosbouwtechnische,wettelijke,financiële en administratieve aspecten),

• informatie over hoe een duurzaam bosbeheer er uitziet,wat uw wettelijke rechten en plichten zijn als boseigenaar en wat de mogelijke subsidies zijn waar u als boseigenaar aanspraak op kunt maken,

• hulp bij het aanduiden van dunningen,

• hulp bij het invullen van kapaanvragen of het coördineren van de opmaak van beheersplannen,

• kaartmateriaal,

• adressen van houtexploitanten en bosboomkwekerijen,

• het coördineren van gezamenlijke boswerkzaamheden voor meerdere eigenaars,zodat goedkoper en efficiënter werk geleverd kan worden,

• coördinatie van gezamenlijke houtverkopen om hogere houtprijzen te realiseren,

• ondersteuning van reeds bestaande initiatieven.

Waar kan ik terecht met vragen?

Afhankelijk van waar uw boseigendom in OostVlaanderen is gelegen kan u contact opnemen met één van de Bosgroepen.

Bezoek onze website www.bosgroepen.be

de BOS bode even

voorstellen

deBOSbode

Informatieblad voor alle boseigenaars

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Invasieve exoten: Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

•

Bosgroepnieuws

• Bosgroepen nu overal in Vlaanderen

•

De processierups

•

Wandelkalender

•

Cursusaanbod 2008 & brandhoutzoekertjes

Afz. + V.U.:

L. Neirynck • p/a Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord • Gouvernementstraat 1 • 9000 Gent

Driemaandelijks tijdschrift • Jaargang 4 - Nr 2 • april - mei - juni 2008 • Afgiftekantoor Gent X - P509065

Colofon & Inhoudstafel

Jaargang 4 - nr 2

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

p.a.Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst 81

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Tel.09/267 84 60

Fax.09/267 84 93

bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator

Sylvie Mussche

Raad van Bestuur

Gedeputeerde Jozef Dauwe (voorzitter),Leen Meersschaert (ondervoorzitter),Luc Neirynck (secretaris),Frans De Jonghe (penningmeester), Ingrid Puylaert,Yoke Van Riet,Luc Claus,Nicole Van Duyse,Pierre d'Alcantara,Kristien Dierick.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

p.a.Provincie Oost-Vlaanderen - Dienst 81

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Tel.09/267 84 60

Fax.09/267 84 93

bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator

Maud Plouy

Raad van Bestuur

Gedeputeerde Jozef Dauwe (voorzitter),Eugeen

Van den Bossche (ondervoorzitter),Jan Verbeke (secretaris),Marc Dilewyns (penningmeester), Francis De Beir,Geert de Visscher,Kris Janssens, Willy Van Hoey,Dirk Abbeloos

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

De Biesestraat 5,9600 Ronse

Tel.055/21 62 80

Fax 055/21 62 81

vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator

Hans Scheirlinck

Raad van Bestuur

Gedeputeerde Jozef Dauwe (voorzitter),Paul Sienaert (ondervoorzitter),Thomas Vanderbeke (secretaris),Marc De Bock,Willy Bauwens,José

Tack,Jozef Van Crombrugge,Jan Van Huffel,Marc Nachtergaele,Raoul D’Hoossche.

Redactie

Hans Scheirlinck,Sylvie Mussche,Maud Plouy, Karen Dequidt,Dominique Lecompte

Fotografie

Cover:Hans Scheirlinck

Binnenpagina’s:Vildaphoto/RLSD,Luc De Keersmaeker (INBO),Hans Scheirlinck,Sylvie Mussche,Maud Plouy,Karen Dequidt,Dominique Lecompte,Michaël Craproen

Lay-out & Druk

Drukkerij Vyncke bvba

Savaanstraat 92 - 9000 Gent

Papier

Deze publicatie werd gedrukt op kringlooppapier

“Reprint”

Oplage

9850 exemplaren

Verantwoordelijke uitgever

L.Neirynck p.a.Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Gouvernementstraat 1 - 9000 Gent

Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door de Bosgroep.De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van de werking van de Bosgroep en niet voor andere doeleinden.Indien u niet wenst dat uw gegevens in deze databank zijn opgenomen of indien u uw gegevens wenst te wijzigen,kunt u dit steeds doorgeven aan de Bosgroep.

Pagina 2

Colofon & inhoudstafel

Pagina 3

Woord vooraf

Pagina 4-7

Invasieve exoten:exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

Pagina 8-9

Bosgroepnieuws:Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

Pagina 10-11

Bosgroepnieuws:Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Pagina 12-13

Bosgroepnieuws:Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Pagina 14

De processierups

Pagina 15

19 bosgroepen actief

Pagina 16

Wandelkalender en excursies

Pagina 17-19

Cursussen en brandhoutzoekertjes

colofoninhoud

de BOS bode 2

Paarse schubwortel in bloei © Luc De Keersmaeker,Inbo

woord vooraf

Beste boseigenaar en bosliefhebber,

Ik hoop dat het aangenaam zomert wanneer u deze Bosbode leest.

Alles groeit en bloeit dit seizoen,ook in bosgroepenland.Sinds enkele maanden telt Vlaanderen immers 19 bosgroepen,elke boseigenaar in Vlaanderen kan nu bij een bosgroep terecht.

In Oost-Vlaanderen tellen de bosgroepen vandaag ongeveer 735 leden,die samen 3500 ha bos beheren,dat is al 20% van onze Oost-Vlaamse bossen.

Tijdens de Algemene Vergaderingen die dit voorjaar plaatsvonden kreeg u als lid een overzicht van de gerealiseerde projecten en de toekomstplannen van uw bosgroep.

Het mooiste is dat we door uw vertrouwen en engagement op het terrein,in onze te koesteren bossen,samen resultaten boeken.

Maar kijk zeker ook eens na of u de komende maanden geen interessante cursus of aangename excursie uit het aanbod van de bosgroepen wenst te plukken.

De zomer is helaas ook het lievelingsseizoen van de niet gewenste soorten in het bos.Verderop in deze Bosbode kan u lezen wie deze exotische woekeraars zijn en hoe de bosgroep u kan helpen bij het beheren en bestrijden ervan.

Ik wens u alvast veel leesplezier.

Jozef Dauwe

Voorzitter Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Voorzitter Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Voorzitter Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

de BOS bode

Woord vooraf 3

Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

In de Vlaamse bossen treffen we tegenwoordig meer en meer uitheemse plantensoorten aan. Sommige daarvan zijn echter ongewenste gasten omdat ze steeds grotere oppervlaktes inpalmen en door hun explosieve groei andere plantensoorten weg concurreren.Ze maken bosbeheer duurder en veroorzaken ecologische schade.Wie deze exotische woekeraars zijn en wat je eraan kan doen lees je in dit artikel.

Niet alle uitheemse soorten zijn een probleem voor bos en bosbeheer

Exoten of uitheemse planten zijn soorten die buiten hun normale verspreidingsgebied in de natuur voorkomen en die daar geraakt zijn door menselijk toedoen.De mens vervoert immers al honderden jaren, opzettelijk (vb.voor bosbouw, als voedsel,tuinversiering) of onopzettelijk (vb.in ballastwater of aan de romp van schepen) planten- en diersoorten over de wereld.Uitheemse planten vormen niet meteen een gevaar voor de natuur en/of voor de mens.Maar wanneer deze exoten zich zodanig gaan voortplanten dat ze invasief worden,brengen ze belangrijke schade toe aan de biodiversiteit.Soms vormen ze zelfs een gevaar voor de mens,zoals de Reuzenberenklauw.

Invasieve exoten veroorzaken ecologische en/of economische schade

Men spreekt van invasieve exoten als de planten afkomstig zijn uit een ander deel van de wereld en als ze zich hier in Vlaanderen enorm snel voortplanten.Daardoor kunnen ze ecologische en economische schade aanrichten of een probleem zijn voor de volksgezondheid. Deze invasieve exoten zijn snelle groeiers met een zeer succesvolle voortplantingsstrategie.Hun concurrentiekracht tegenover andere plantensoorten is enorm groot.Het gevolg is dat ze andere gewenste – meestal inheemse – boom- en struiksoorten verdringen.De diversiteit neemt sterk af en natuurwaarden (kunnen) verdwijnen.

Als bosbeheerder zal je in dat geval vaststellen dat de ontwikkeling van een mooie onderetage en van natuurlijke verjonging van gewenste boomsoorten haast onmogelijk is.Bovendien bemoeilijkt de aanwezigheid van deze exotische woekeraars het succesvol beheer van jonge bosaanplantingen bij (her)bebossingen.

Invasieve exoten in het bos hebben dus niet enkele negatieve gevolgen voor de natuur maar hebben ook negatieve financiële consequenties.Het bos goed beheren wordt duurder.

Van sierstruik tot bospest:enkele voorbeelden

Op de volgende pagina's worden de meest voorkomende invasieve exoten in onze Vlaamse bossen getoond.Naast een foto vind je een korte beschrijving van hun voornaamste kenmerken,de gevolgen van hun invasief karakter voor het bos en de verschillende opties om ze te bestrijden.

Een exotische woekeraar in mijn bos:wat nu?

Bestrijden is noodzakelijk.De woekeraars laten betijen is geen optie,het probleem wordt met de jaren enkel groter.De verschillende betrijdingsmethodes betrachten allen de invasieve exoten uit te putten en hun explosieve groei en voortplanting te verhinderen.Dat kan zowel mechanisch – door herhaaldelijk kappen of maaien- of chemisch – door het doelgericht gebruik van een herbicide.De meest efficiënte methodes zijn vaak een combinatie van beide. Invasieve exoten bestrijden doe je niet in een handom-

de BOS bode 4

invasieve exoten

Ondoordringbare struiklaag

Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

draai.Meerdere jaren na elkaar,en soms meerdere keren per seizoen,is een aangepast beheer nodig.Enkel de aanhouder wint.

De methodes die in de tabel zijn opgenomen verschillen per soort die bestreden moet worden.De manier van bestrijden moet aangepast zijn aan de specifieke groeien voortplantingseigenschappen van de plant wil ze succes hebben.In elk geval moet vermeden worden dat de woekeraars hun zaad verder verspreiden.Ook de timing van de bestrijding speelt dus naast de gebruikte methode een belangrijke rol in het succes.

De aanwezigheid van invasieve exoten vraagt ook een aanpassing van het bosbeheer,of op z'n minst van de planning en timing van bosbeheermaatregelen.Merk je één van de exotische woekeraars op in je bos stel dan indien mogelijk kappingen in je bos uit.Door het uitvoeren van een dunning of het kappen van populieren stimuleer je de verdere overwoekering:deze snelle groeiers zijn immers de eersten die zullen reageren op het nieuwe licht en de vrijgekomen ruimte in het bos. Deze redenering geldt ook in de andere richting:je kan locaties waar je een exoot bestreden hebt inplanten met plantsoen van gewenste soorten.De schaduwdruk die dan snel ontstaat zorgt ervoor dat een nieuwe overwoekering wordt tegengewerkt.Regelmatig de nieuwe aanplant vrij maaien is wel een must.

Wees solidair

Invasieve exoten kennen geen grenzen.Exotische woekeraars breiden hun terrein dus mogelijks uit over bossen van verschillende eigenaars.Hou er rekening mee dat de planten van je buur zich kunnen uitzaaien in jouw bos en vice versa natuurlijk.Waarom het probleem niet samen aanpakken met je bosburen?.

Glyfosaat

De Bosgroep helpt je !

Wie zelf aan de slag wil in het bos en op een efficiënte manier de bestrijding van invasieve exoten in zijn bos wil aanpakken kan bij de bosgroep terecht voor advies en informatie over de beste methode. Ook voor de uitvoering van de bestrijding van invasieve exoten in het bos kan je terecht bij de Bosgroep.Binnen de grenzen van het jaarlijks beschikbare budget schakelen wij dan een arbeidersploeg in voor de bestrijding.Je betaalt als boseigenaar slechts 10% van de reële kosten. Voor 100 – 200 euro/ha kan je zo al heel wat voor je bos doen.Voor meer info neem je contact op met de coördinator van jouw bosgroep.

Bron:

Bij het schrijven van dit artikel werd gebruik gemaakt van 3 artikels die in 2006 en 2007 verschenen in "'t Limburgs bosbelang",het ledentijdschrift van de Limburgse bosgroepen.De informatie is ook gebaseerd op "Reuzenberenklauw:een praktische handleiding" (Nielsen, Ravn,Nentwig en Wade (red.),2005) en het Natuurrapport –hoofdstuk "exoten" van het INBO.

Gebruik zo weinig mogelijk giftige stoffen in de omgeving van het bos (en van een mens).Wil je toch herbiciden gebruiken,neem dan producten op basis van glyfosaat.Ze worden onder andere verkocht onder de merknamen "Roundup" (356 g/l) en "Viking" (270 g/l).Glyfosaat is door zijn snelle afbraak één van de minder milieuonvriendelijke herbiciden.Het is wel een totaalherbicide en vernietigt dus alle soorten planten en grassen.Je kunt aan het herbicide ook een kleurstof toevoegen zodat je ziet welke bomen je reeds behandeld hebt.Gebruik geen herbiciden bij vorst en regenweer en sproei alleen als het windstil is.Gebruik ook geen herbiciden op waardevolle plekken en nabij beken,grachten of vijvers.

de BOS bode 5

Amerikaanse Vogelkers

Hoe herkennen

Amerikaanse vogelkers lijkt het meest op een grote struik met een kromme stam.De schors is vrij typisch met kleine horizontale streepjes (lijkt op andere kerselaars).De bladeren zijn zeer herkenbaar glanzend groen en een beetje leerachtig.De boom heeft mooie witte bloemtrossen in het voorjaar en draagt lter donkere bessen.Het meest typische is wel de sterke blauwzuurgeur die vrijkomt wanneer je een takje of enkele bladeren afbreekt en verpulverd.

Japanse Duizendknoop

De Japanse duizendknoop is een diepwortelende vaste plant,die bestaat uit een lange holle stengel van 0,5 tot 3m lang,met zijtakken en 5 tot 12 cm grote bladeren.In de winter sterft de plant bovengronds af.De plant vormt stevige wortelstokken.De stengel is groen met rode vlekjes en is opgebouwd uit holle compartimenten,zoals bij bamboe.Op de grens tussen twee van die compartimenten zit een knoop waarop zich een zijtak en een blad bevinden.De plant bloeit in augustus en september met crèmewitte,soms witroze bloempjes.

Reuzenberenklauw

Het meest karakteristieke van deze soort is zijn grootte:ze worden tot 4 – 5 m hoog en de holle stengels zijn gewoonlijk 5 – 10 cm dik,vaak purper gevlekt.De volgroeide bladeren worden tot 2 m lang en zijn sterk en onregelmatig ingesneden,meestal in drie ongeveer gelijke delen die op hun beurt ook weer sterk ingesneden zijn.De bloeitijd loopt van juni tot augustus.De witte bloemen staan bijeen in grote parapluvormige schermen.Er bestaat een inheemse berenklauw die er goed op lijkt maar veel kleiner is en nooit invasief wordt.

Reuzenbalsemien

Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer invasieve exoten

Eenjarige plant die tot 2,5 meter hoog wordt.Opvallende 2-5 cm grote bloemen,die van juli tot september bloeien met een lila,roze of lichtgele tot witte kleur.De stengel is dik,geribd,kaal,met brede knopen.De bladeren staan tegenover elkaar,zijn langwerpig,toegespitst,scherp getand,rode punten op de zaagtanden,forse knotsvormige rode klieren in de bladoksels.

Rododendron de BOS bode

Letterlijk zouden we de naam kunnen vertalen als rozenboom.Iedereen kent deze populaire struik zeker omwille van zijn grote kleurrijke bloemen. De verspreid staande bladeren zijn donkergroen en leerachtig,hebben een gave rand en kunnen gegroepeerd staan aan het eind van de tak.

Exotische woekeraars vragen aangepast bosbeheer

Invasieve kenmerken

De Amerikaanse vogelkers is waarschijnlijk de meest woekerende en onverwoestbare bosboom in Europa.Zeker op zandgronden kan de soort een bos snel veranderen in een ondoordringbare brousse.Zowel in binnen- als buitenland wordt hij al jarenlang met wisselend succes bestreden.In Amerika is het hout zeer gegeerd voor meubelhout.In Europa levert de soort spijtig genoeg enkel kromme en gevorkte stammen op.Het is wel prima brandhout (waardoor de kosten van de bestrijding gedrukt kunnen worden).

Komt oorspronkelijk uit Oost-Azië en doet zich voor als een mooie decoratieve plant.Achter dit fraaie uiterlijk schuilt echter een agressief groeiende plant die alle andere soorten wegdrukt. Zijn geheim is een verbluffende snelle groei onder de grond met wortelstokken tot 20m lang.Bij maaien en grondtransport is extra voorzichtigheid geboden:elk los plantenoog kan opnieuw uitlopen tot een nieuwe kolonie.Japanse duizendknoop tref je doorgaans aan in bermen,parken,bosranden,op oevers van waterlopen en braakliggende terreinen.

Begin 1800 werd deze plant als sierplant of botanisch curriosium geïntroduceerd.Daarna heeft de Reuzenberenklauw zich aan een hoog tempo over Europa verspreid.Zijn grote troef is zijn enome zaadproductie:een doorsnee plant produceert zeker 20.000 zaden. Eén plant kan een invasie op gang brengen.De enorme bladeren die in rozetten groeien vormen een dichte begroeiing die de inheemse vegetatie volledig bedekken.De Reuzenberenklauw houdt ook een gevaar in voor de gezondheid:de plant scheidt een waterachtig sap af dat chemicaliën bevat die geactiveerd worden door zonlicht en bij contact met de huid brandwonden veroorzaken.

Reuzenbalsemien of Springbalsemien voelt zich best thuis langs water op rijkere bodems.Daar vinden we deze plant in grote dichtheden terug in bossen,bosranden,oevers en bermen.De plant verspreid zich door zaden,die ver weg kunnen springen als de zaaddoos rijp en droog is.De grootste verspreiding wordt veroorzaakt daar het transport van de zaden over het water. Eenmaal hij een plekje koloniseert neemt de dichtheid snel toe en na verloop van tijd kan er in zijn schaduw niets anders meer groeien.

Veelgebruikte sierstruik omwille van zijn bloemen.Vroeger werden ze veel gebruikt in oude kasteelparken.Daardoor vinden we ze – op zuurdere zandbodems- ook terug in het bos.Het invasief karakter van de rododendron moet genuanceerd worden. Bestrijding is zeker niet altijd nodig.Maar vermijdt dat takken over de grond slepen.Als die takken in de winter bedekt liggen met bladeren,gaan ze zelf wortels beginnen aanmaken en gaat de struik verwilderen.Voor je't weet overwoekert hij een deel van het bos waar dan niets anders meer zal groeien.

Hoe bestrijden

Of:boompjes kappen en de stobbes binnen het uur ingesmeren met glyfosaat best van augustus tot oktober.Later besproei je de scheuten op de stronken – of je breekt ze af.

Of:wie niet kan/wil kappen:hak-en-spuitmethode – met een bijl maak je per 10 cm omtrek een inkeping in de stam,in die inkeping spuit je glyfosaat waarna de boom op stam sterft.

En:zaailingen uitrekken of bij grote hoeveelheden besproeien met verdunde glyfosaat.

Maar:heeft geen zin als niet eerst de zaaddragende moederbomen aangepakt worden.

Of:wekelijks maaien van voorjaar tot herfst

Of:uitgraven van de wortelstokken,eventueel na maaien. Ploegen,spitten of frezen heeft geen zin:elk deeltje dat achterblijft kan uitgroeien tot nieuwe plant

Of:in de winter bedekken met zwarte landbouwplastic.

Zodra ze uitlopen plat trappen zodat ze niet door plastic steken

Of:chemische uitputting door glyfosaat te injecteren in pas afgesneden stengels,best in augustus.

Informeer je eerst over de te nemen veiligheidsmaatregelen. Draag waterdichte beschermende kledij en bril. Brandwonden verschijnen soms pas uren nadien

En:doorsnijden van de wortels 10 cm onder bodemoppervlak,eerste keer in de vroege lente,herhalen in de zomer

Of:2 – 3 keer maaien per seizoen en in zomer bloemschermen verwijderen,verzamelen en vernietigen

En:enkele jaren herhalen tot de zaadbank uitgeput is.

Maaien voor 15 juli,ideaal vlak voor de zaden rijp zijn

En:maaisel afvoeren.

Kappen en stobbes binnen het uur insmeren met glyfosaat

En:worteluitlopers uittrekken.

de BOS bode 7

bosgroepnieuws

Bosgroepnieuws: Bosgroep Vlaamse Ardennen

Wenst u ons te contacteren ?

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw, De Biesestraat 5,9600 Ronse.

Vlaamse Ardennen

Tel.055-21 62 80

Fax 055-21 62 81

vlaamseardennen@bosgroep.be

Algemene Vergadering 2008

Op zaterdag 29 maart organiseerde de Bosgroep haar jaarlijkse Algemene Vergadering.We waren hiervoor te gast bij de heer Sienaert,ondervoorzitter van de Bosgroep.

In het eerste luik van het administratieve gedeelte werd toelichting gegeven bij het activiteitenverslag en het financieel verslag van het voorbije jaar.Ook de begroting en de planning voor 2008 werden besproken.Het activiteitenverslag,de rekeningen en de begroting werden goedgekeurd door de leden van de Algemene Vergadering. Nadien werd kwijting en ontlasting verleend aan de bestuurders.

Als tweede punt op de agenda stond de (her)verkiezing van 8 bestuurders van de Bosgroep.

Een mandaat als bestuurder van de bosgroep geldt voor een termijn van 3 jaar,tenzij deze vroeger ter beschikking gesteld wordt.Voor 8 bestuurders liep deze termijn af. Negen werkende leden van de vereniging stelden hun kandidatuur tot (her)verkiezing als bestuurder.In onze statuten is vastgelegd dat de samenstelling evenwichtig moet zijn,maw zowel openbare besturen,grote als kleine boseigenaars moeten vertegenwoordigd zijn in de Raad van Bestuur.Volgende leden werden door de Algemene Vergadering verkozen:

Openbare besturen:Marc Nachtergaele (Stad Ninove); Privé-eigenaars > 5ha bos:Bauwens Willy, Sienaert Paul,Vanderbeke Thomas,Van Huffel Jan;

Privé-eigenaars < 5ha bos:De Bock Marc, D’Hoossche Raoul,Van Crombrugge Jozef.

Op de Algemene Vergadering was op vraag van een aantal leden uit de Denderstreek tevens de bespreking van een mogelijke naamswijziging geagendeerd.De huidige benaming ‘Bosgroep Vlaamse Ardennen’verwijst niet naar de regio Ninove – Denderleeuw – Haaltert (bovenloop Dender),terwijl deze wel tot het werkingsgebied van de bosgroep behoort.Hierdoor voelen de betrokken eigenaars zich minder aangesproken en dit zorgt voor verwarring.Aangezien het vereiste quorum (2/3 van de stemgerechtigde

leden) niet aanwezig was,kon hierover geen beslissing genomen worden.Dit punt zal herbesproken worden op een volgende Algemene Vergadering.Uw menig omtrent een eventuele naamswijziging alsook voorstellen hiertoe zijn uiteraard steeds welkom!

Het administratief gedeelte werd afgerond met een toelichting over de opmaak van een beleidsplan voor de Bosgroep voor de komende zes jaar (zie ook volgend artikel).In dit kader werd bij de aanwezige leden gepeild naar hun visie over de prioritaire doelstellingen en taken van onze Bosgroep.

Aansluitend bezochten we de bossen van Paul Sienaert. Deze liggen op de grens van Denderleeuw,Ninove en Haaltert.Paul heeft hier de voorbije jaren tientallen hectare bosuitbreiding gerealiseerd alsook kilometers houtkanten en verscheidene hoogstamboomgaarden aangelegd.Hierdoor heeft het landschap een ware metamorfose ondergaan en is de biodiversiteit in de regio aanzienlijk toegenomen.Een mooi voorbeeld van hoe dergelijke privé-initiatieven kunnen bijdragen tot lokale natuurontwikkeling.

De aanwezige leden bleven bij een hapje en een drankje nog geruime tijd nakaarten.We houden er aan Paul Sienaert nogmaals hartelijk te danken voor zijn gastvrijheid!

de BOS bode 8

Bosgroepnieuws: Bosgroep Vlaamse Ardennen

Opmaak beleidsplan en werkplan: periode 2009-2014

In de vorige Bosbode kon u het reeds lezen:tegen 1 oktober dit jaar dient de Bosgroep Vlaamse Ardennen een dossier tot definitieve erkenning in te dienen bij het Agentschap voor Natuur en Bos.In het kader van deze aanvraag maakt de Bosgroep een beleidsplan en werkplan op voor de komende 6 jaar.Bedoeling is na te denken over de prioriteiten voor de werking van de Bosgroep de komende jaren,teneinde een zo goed mogelijke dienstverlening te kunnen leveren aan onze leden.Bij de opmaak van deze meerjarenplannen zal dan ook maximaal rekening gehouden worden met de wensen en de noden die leven bij onze leden.

Tijdens de Algemene Vergadering van 29 maart werd door middel van een schriftelijke bevraging bij de aanwezigen nagegaan in welke richting zij de Bosgroep de komende jaren willen zien evolueren en welke sterke en zwakke punten zij ervaren binnen de werking van de Bosgroep.Een aantal in het oog springende resultaten geven we hier alvast mee.

-De leden van de Bosgroep hechten gemiddeld iets meer belang aan de ecologische functie van het bos dan aan de economische en de sociaalrecreatieve functie.Alle aspecten dienen binnen de werking van de Bosgroep aan bod te blijven komen.

-De meerderheid vindt het behoud van een kwaliteitsvolle dienstverlening belangrijk.Indien dit door het groeiend aantal leden in het gedrang zou komen,moet dit financieel opgevangen worden door bepaalde kosten door te rekenen aan de leden.

-De Bosgroep wordt gezien als een professionele organisatie waar de leden terecht kunnen voor deskundig advies en waarbij de rol van de vrijwilligers beperkt blijft.

-Alle leden-boseigenaars moeten steeds binnen een aanvaardbare termijn geholpen kunnen worden. Werken met projectgebieden (=boscomplexen) waar boseigenaars een intensievere ondersteuning krijgen moet beperkt gehouden worden en is nevengeschikt aan de globale dienstverlening.

-De leden zijn het unaniem eens dat de Bosgroep een belangrijke taak heeft als verdediger van de belangen van de boseigenaars.De helft vindt dat de Bosgroep

moet evolueren tot een echte belangenvereniging,de andere helft vindt dat de Bosgroep een cruciale rol heeft te spelen bij de doorstroming van de bekommernissen van de leden-boseigenaars naar de betrokken administraties.Deze laatste groep vindt evenwel dat de kerntaak van de Bosgroep het bijstaan van de boseigenaar bij het beheer van zijn bos blijft.

-Algemeen kan gesteld worden dat de aanwezige leden verwachten dat de boseigenaar ook een minimuminspanning levert bij het beheer van zijn bos.

-De mogelijkheid om beroep te doen op een arbeidersploeg word ervaren als een belangrijke meerwaarde,de meerderheid wil dat dit mogelijkheid blijft tegen de huidige gunsttarieven.Een belangrijk aantal is echter ook bereid om hier een meerprijs voor te betalen.

In juni wordt tevens een beleidsdenkdag georganiseerd. Alle leden werden hierop uitgenodigd en kregen zo de kans om mee de prioritaire doelstellingen en acties voor de komende periode vast te leggen.Ondertussen was dit tijdschrift reeds in druk,wie echter geïnteresseerd is in de resultaten kan contact opnemen met de Bosgroep.

Tijdens de Algemene Vergadering van september 2008 wordt het uiteindelijke beleidsplan ter goedkeuring voorgelegd.Het goedgekeurde plan zal dan deel uitmaken van het erkenningsdossier dat tegen 1 oktober 2008 zal ingediend worden bij het Agentschap voor Natuur en Bos.

OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP – OPROEP Wil u alsnog mee denken over de prioritaire doelstellingen en taken voor de Bosgroep,neem dan contact op met het secretariaat,uw ideeën zijn steeds welkom.

de BOS bode 9

bosgroepnieuws

Bosgroepnieuws: Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Wenst u ons te contacteren ?

Midden Oost-Vlaanderen

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw, p.a.Prov.Oost-Vlaanderen – Dienst 81, Gouvernementstraat 1,9000 Gent. Tel.09-267 84 60,Fax 09-267 84 93 bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

De vzw bestaat 1 jaar

Vorig jaar in juni stichtten 58 boseigenaars de vzw Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen.Een jaar later telt de vzw 182 leden.Samen beheren de leden meer dan 680 ha bos.Een mooie groei,al zeggen we het zelf.We mogen trouwens hopen dat deze gunstige evolutie zich

Dienstverlening

verderzet:in het werkingsgebied van de Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen ontvangen immers al meer dan 2000 boseigenaars de Bosbode.Lid worden is gratis en houdt geen verplichtingen in.Mogen we u binnenkort ook verwelkomen als lid?

Bosgroep in Berlare opgestart

Sinds 2006 nodigt de bosgroep,regio na regio,alle eigenaars van bos in een bepaald gebied uit voor een infoavond over de werking en dienstverlening van de Bosgroep.Na Grembergen,Wichelen,Buggenhout,Aalst, Sint-Lievens-Houtem en Wetteren was het dit voorjaar de beurt aan Berlare.Berlare is één van de meest bosrijke gemeenten in het werkingsgebied van onze bosgroep.

De bossen zijn er gevarieerd:het grootste deel is nat populierenbos maar op de drogere gronden vinden we

ook gemengde loofbossen en zelfs wat naaldhout.De bijna 300 eigenaars van de 360 ha privé-bos werden aangeschreven.Op de info-avond mochten we 37 aanwezigen verwelkomen.Nadien kregen we een 15-tal aanvragen voor terreinbezoeken van eigenaars die advies wensen over het beheer van hun bos of graag hulp krijgen bij de organisatie van de door hen gewenste beheerwerken.Aarzel niet ons te contacteren indien u zelf ook benieuwd bent naar wat de bosgroep voor u en uw bos kan betekenen.

Voorjaarswandeling in het Gentbos te Merelbeke: enkele sfeerbeelden

de BOS bode 10

Situering van het Gentbos in de geschiedenis en in het landschap door onze enthousiaste bosgids Een open plek met mooie bosrand In de ban van het bos ... ...waar een onzichtbare wereld tot leven komt

Bosgroepnieuws: Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Een poel in je bos!

In heel wat laag gelegen of beekbegeleidende bossen komen poelen en oude vlasrootputten voor.Deze kleine,ondiepe waterplassen zijn vaak prachtige mini-biotopen met een grote diversiteit aan dieren en planten.

Bospoelen zijn van immens belang voor verschillende soorten amfibieën.De meeste kikkers en salamanders leven immers enkel maar tijdens de voorplantingsperiode in het water en verblijven de rest van het jaar op het land.Vooral de prachtige alpenwatersalamander verkiest de veilige,vochtige bosbodem om zich in te verschuilen. Je vindt hem dan ook vaak terug in dood hout of onder stapels brandhout.Niet alleen kikkers en salamanders zijn tuk op poelen.Ook tientallen waterinsecten en prachtige water- en oeverplanten bevolken ondiepe waterplassen in het bos.

Het Regionaal Landschap Schelde-Durme start dit najaar met een poelenproject.Op eenvoudige vraag richt het Regionaal Landschap Schelde-Durme ecologische poelen in bij landbouwers,particulieren of in bossen.Het Regionaal Landschap zorgt voor een stedenbouwkundige vergunning en de nodige werken.De natuur doet de rest!

Een poel brengt nieuw leven in je bos.Amfibieën,libellen en watertorren staan immers te trappelen om nieuwe waterbiotopen te bevolken.

Ook geïnteresseerd in een poel in jouw bos? Neem dan contact op met het Regionaal Landschap ScheldeDurme op 09/267.84.28 of per mail naar info@rlsd.be. Dit projectaanbod geldt enkel in het werkingsgebied van het Regionaal Landschap.

Het Regionaal Landschap Schelde-Durme…

•is een mooie streek met een eigen karakter,waardevolle natuur en bijzondere landschappen.

•is een samenwerking tussen het Vlaamse Gewest,de Provincie OostVlaanderen,de gemeenten Berlare,Dendermonde,Hamme,Laarne, Lokeren,Waasmunster,Wetteren,Wichelen en Zele,de natuur- en milieuverenigingen,de landbouwverenigingen,de toeristische verenigingen en de wildbeheereenheden.

•werkt samen met tal van partners om de kwaliteit van het landschap en het streekeigen karakter van de streek te bevorderen en promoten

Meer informatie over het Regionaal Landschap vind je op www.rlsd.be.

de BOS bode 11

Bospoel in het boscomplex van de vallei van de Serskampse beek © Michaël Craproen de kamsalamander © Vildaphoto,Rollin Verlinde/RLSD

Bosgroepnieuws: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Wenst u ons te contacteren ?

Oost-Vlaanderen Noord

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw, p.a.Prov.Oost-Vlaanderen – Dienst 81, Gouvernementstraat 1,9000 Gent. Tel.09-267 84 60,Fax 09-267 84 93 bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Geslaagde algemene Ledenvergadering !

Op zaterdag 26 april vond de jaarlijkse ledenvergadering van de Bosgroep plaats in Stekene.Met ongeveer 100 aanwezigen en prachtig weer startte de vergadering beloftevol.

Op het programma stond eerst een kort administratief gedeelte.Tijdens dit administratief deel werden aan de aanwezigen het activiteitenverslag en de balans van 2007 en de planning en begroting voor 2008 toegelicht.De aanwezigen keurden met handgeklap alles goed en verleenden kwijting en ontlasting aan de raad van bestuur voor de activiteiten en de jaarrekening van 2007.

Na de administratieve formaliteiten stond een gegidste rondleiding in het Stropersbos op het programma. Gidsen Inge Vermeulen (Vlaamse Landmaatschappij) en An Degrande (Agentschap voor Natuur en Bos) lieten ons kennismaken met het natuurinrichtingsproject in de Stropers,waar momenteel een heleboel uitvoeringswerken voor bezig zijn.

Als afsluiter van de vergadering konden de aanwezigen informeel van gedachten wisselen tijdens een lekkere lunch.Een geslaagde algemene vergadering,al zeggen we het zelf.

de BOS bode 12

Tijdens het administratief gedeelte werden het activiteitenverslag en de jaarrekening van 2007 en de planning en begroting voor 2008 goedgekeurd. De gegidse rondleiding in de Stropers was zeer interessant ... ...en bovendien hadden we prachtig weer! De lunch is het beste moment van de vergadering om na te praten en van gedachten te wisselen.

bosgroepnieuws

Aanpassing tarieven BON aan de btw-plicht

Sedert 1 februari 2007 is Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord btw-plichtig.Tot op heden werden de tarieven die BON hanteert voor haar cursussen,aanplantingen, arbeidersploeg,… niet aangepast aan de btw-plicht.Nu de BON 1 jaar btw-plichtig is,besliste de Raad van Bestuur dat BON haar gangbare tarieven voor dienstverlening aan de leden vermeerdert met het btw-tarief dat erop van toepassing is.Concreet betekent dit dat het tarief voor alle diensten die bosarbeid betreffen (arbeidersploeg) vermeerderd worden met 6% btw.De tarieven van de andere diensten (organisatie van aan-

plantingen,cursussen,…) worden vermeerderd met 21% btw.

Voor de cursussen wordt een overgangsmaatregel toegepast.De cursussen van 2008 die reeds vorig jaar in de BosBode werden aangekondigd,zullen in 2008 tegen dezelfde aangekondigde prijzen kunnen gevolgd worden. Voor het nieuwe cursusaanbod van 2009,zullen deze prijzen echter vermeerderd worden met 21% btw.Voor alle andere dienstverlening van de bosgroep,gaat de aanpassing van de tarieven aan de btw-plicht in vanaf 1 juni 2008.

Consultatie uitgebreid bosbeheerplan Blekkerbos en Oude Vaart

Onder coördinatie van de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw lieten 10 particuliere bosbeheerders van het Blekkerbos en de Oude Vaart te Sint-Maria-Aalter een uitgebreid bosbeheerplan voor hun bossen opmaken. Ongeveer 36 ha privé-bos in het Blekkerbos en ongeveer 9,5 ha privé-bos langs de Oude Vaart maken deel uit van het bosbeheerplan.

Wat staat er in het bosbeheerplan?

Een bosbeheerplan is een document dat omschrijft hoe het bos er nu uitziet en welk beheer er de komende 20 jaar in deze bossen zal gevoerd worden.Het bosbeheerplan voorziet een beheer waarbij er een evenwicht wordt gezocht tussen de ecologische,de economische en de recreatieve functie van het bos.Meer concreet voorziet het beheerplan dat er gestreefd wordt naar meer inheemse boomsoorten in het bos,naar het behouden en verjongen van de dreven,naar heidebeheer op een aantal open plaatsen,naar bestrijding van rododendron in delen van het bos,… Om deze doelstellingen te bereiken zullen er de komende jaren een aantal werkzaamheden in het bos gebeuren.

Wanneer en waar te consulteren?

Tussen 15 mei 2008 en 15 juni 2008 kunt u het bosbeheerplan komen inkijken.Dit kan op 2 plaatsen nl.

•bij de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw, p.a.Provincie Oost-Vlaanderen,Dienst 81, Gouvernementstraat 1 te 9000 Gent;tel.09-267 84 60;fax 09-267 84 93;e-mail:bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be.Inzage is mogelijk op afspraak op weekdagen tussen 9 uur en 12 uur.

•bij het Gemeentebestuur van Aalter aan de balie(s) van het gemeentehuis,Europalaan 22,9980 Aalter tijdens de openingsuren van het gemeentehuis (maandag tot vrijdag van 8.30 uur tot 12 uur,dinsdag van 16 uur tot 19 uur en vrijdag van 13.30 uur tot 17 uur)

Tijdens de consultatieperiode kunnen opmerkingen en/of bezwaren op het bosbeheerplan schriftelijk worden gericht aan de Bosgroep (adres zie boven).Meer informatie over het bosbeheerplan kunt u eveneens bij de Bosgroep verkrijgen.

de BOS bode 13

Bosgroepnieuws: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

wat je zeker moet weten

In juni 2007 kregen de bosgroepen behoorlijk wat telefoontje over processierupsen in het bos. Sinds enkele jaren komt de processierups steeds meer voor in Vlaanderen.De rups kan erg veel hinder en ongemak veroorzaken.Vraat aan eikenbomen en jeukhinder bij omwonenden zijn de bekende gevolgen.In sommige delen van Vlaanderen zijn ze een echte plaag maar een paniekreactie is overbodig.Ze bestrijden in het bos is meestal niet nodig.

meestal zonder behandeling binnen twee weken.Bij hevige irritatie kan een anti-jeukmiddel eventueel verlichting geven.

Grote groepen processierupsen kunnen eikenbomen volledig kaal eten.Gezonde bomen ondervinden weinig hinder van een eenmalige vraat omdat de rupsen de knoppen niet eten.De eikenbomen krijgen tijdens de zomer of het volgende jaar opnieuw bladeren.Voor de bosbouw is de rups dus meestal geen echt probleem.

In bossen worden de rupsen meestal niet bestreden

Waar leeft deze rups?

De eikenprocessierups komt oorspronkelijk uit Midden-Europa.De rups heeft zich,vermoedelijk onder invloed van klimaatsverandering,ook in België gevestigd. Zoals de naam al aangeeft leeft hij vooral op eikenbomen (voornamelijk de zomereik).Maar je kunt de rups ook aantreffen op andere boomsoorten zoals de beuk, berk en Amerikaanse- en Moeraseik. De eikenprocessierupsen leven in groepen bijeen en maken op de stammen of dikkere takken grote nesten. Vanuit hun nesten gaan de rupsen ’s nachts "in processie" op zoek naar voedsel:de eikenbladeren.Dat gebeurt in de maanden mei,juni en juli.

Hoe herken je een eikenprocessierups?

De jonge rupsen hebben een oranje kleur,als ze in april uit hun eitjes komen.Omdat zij nog geen brandharen hebben,is er dan nog geen risico op hinder.Pas vanaf mei krijgen de rupsen hun microscopisch kleine brandharen en zorgen zij voor problemen.Als ze volgroeid zijn,verandert de kleur in grijsgrauw met lichtgekleurde zijden.De rupsen worden ongeveer 3 cm groot.Vanaf juli verpoppen de rupsen zich in een stevige cocon en groeien uit tot een onopvallende grijze nachtvlinder.

Welke problemen veroorzaken de rupsen?

Wie ooit in aanraking kwam met de brandharen van de processierups herinnert zich wellicht de huiduitslag die gepaard gaat met hevige jeuk.Dit is het gevolg van een lokale ontstekingsreactie.Deze klachten verdwijnen

In het algemeen geven de rupsen in het bos weinig problemen.Enerzijds omdat de mens er daar veel minder mee in contact komt.Anderzijds omdat er meer natuurlijke vijanden van de processierups voorkomen.In het bos wordt best geen bestrijding uitgevoerd:ze is duur en ook heel wat andere rupsen zijn gevoelig voor het bestrijdingsmiddel.Indien het bos toegankelijk is voor recreatie,kunnen best waarschuwingsborden geplaatst worden.Bij een hoge plaagdruk kunnen delen van het bos tijdelijk worden afgesloten.

Op plaatsen waar mensen wonen en langs wegen is bestrijding dikwijls nodig

Het verdelgen van processierupsen is specialistenwerk, gelet op de grote kans op gezondheidsklachten. Probeer NOOIT zelf deze nesten te verwijderen of te vernietigen.Waarschuw de gemeente of brandweerdienst.

Meer info kan je vinden op www.eikenprocessierups.be

de BOS bode 14

De processierups

Bosgroepen werken gebiedsdekkend voor Vlaanderen

Momenteel telt Vlaanderen vijftien erkende Bosgroepen.Met de opstart van het pilootproject

Bosgroep IJzer en Leie in oktober 2007 zijn er nu ook vier in pilootfase.De negentien

Bosgroepen werken gebiedsdekkend in Vlaanderen.Elke boseigenaar in Vlaanderen kan voortaan terecht bij een Bosgroep voor raad en ondersteuning.

Gestage groei

Bosgroepen zijn verenigingen van en voor bosbeheerders.Iedereen die een bos bezit,hoe klein ook,kan toetreden tot een Bosgroep.Daarmee krijgt hij recht op ondersteuning en adviesverlening voor het beheer van zijn bos.Momenteel is zo’n 35 % van alle Vlaamse bossen vertegenwoordigd in een Bosgroep,wat goed is voor een totaal van 35 000 ha,in handen van ongeveer 5 000 boseigenaars.Dagelijks sluiten zich nieuwe leden aan.

De Bosgroepen in cijfers

Aantal Bosgroepen:19

Aantal erkende Bosgroepen:15

Aantal Bosgroepen in pilootfase:4

Aantal personeelsleden die voor de Bosgroepen werken:19 coördinatoren,3 adjunct-coördinatoren, 15 administratieve medewerkers en 6 arbeiders

Externe arbeiders tewerkgesteld via de sociale economie:+/- 25 personen

Aantal leden:+/- 5 000

Oppervlakte in beheer van de leden:+/- 35 000 ha

Meerwaarde op het terrein

De Bosgroepen proberen zo gebiedsgericht mogelijk te werken door alle eigenaars van een bepaald bosgebied samen te brengen.Ze stimuleren en informeren de boseigenaars om hun bossen goed te beheren.Door het organiseren van een gezamenlijke houtverkoop of de collectieve aankoop van nieuw plantgoed,leveren de Bosgroepen een meerwaarde op het terrein,en bekomen de boseigenaars interessantere prijzen.

Compromissen in het bos

De Bosgroepen richten zich niet alleen tot de boseigenaars,maar ook tot de bosgebruikers.De bossen worden immers gebruikt voor allerlei vormen van recreatie,van zacht tot zeer intensief.Om de rust en de kwaliteit in de bossen te verzekeren,zijn duidelijke afspraken en toegangsreglementen nodig.Hierin treden de Bosgroepen op als neutrale partij om een voor iedereen aanvaardbare oplossing te vinden.

Bron:’t Limburgs Bosbelang – nr.20/2008-04-24

de BOS bode 15

bosgroepen

vlaanderen

wandelkalender

Wandelkalender en excursies

Bosbeheer in functie van jacht

zondag 29 juni - 9.30 u - Kasteel van Beerlegem

Jacht is in het verleden steeds een belangrijke reden geweest voor bosbehoud en bosuitbreiding.Ook nu nog leveren veel jagers-boseigenaars in Vlaanderen inspanningen om ons bospatrimonium te bewaren en goed te beheren.Tijdens deze thema-excursie rond jacht zullen we bekijken hoe duurzaam bosbeheer en jacht hand in hand kunnen gaan.

Graaf d’Ursel,eigenaar van het kasteeldomein van Beerlegem (ongeveer 70 ha groot) is onze gastheer voor deze thema-excursie.Het domein zelf bestaat uit park,vijvers en bos.Voor het bos bestaat een bosbeheerplan,dat zal toegelicht worden tijdens de excursie. Wij zullen hierbij vooral de focus leggen op de maatregelen die genomen werden in functie van de jacht.

Deze excursie wordt georganiseerd in samenwerking met de Wildbeheereenheid Vlaamse Ardennen en het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek.We starten met een korte theoretische toelichting en ronden af met een receptie.Het einde is voorzien rond 13u.

Deelname aan de wandeling is gratis maar inschrijven is verplicht (max 30 deelnemers)

Contact & inschrijving: Bosgroep Vlaamse Ardennen, 055/21 62 80 – vlaamseardennen@bosgroep.be. Plaats van afspraak: Kerk van Beerlegem (langs de baan MerelbekeHundelgem).

Bij problemen kan u bellen naar het nummer 0495/90 26 96.

Bezoek aan de elektriciteitscentrale van Ruien - Korte omloophout als energiebron Wilgen als alternatief voor populier - Donderdag 18 september 2008

Hout als brandstof wint opnieuw aan belang.De fossiele brandstoffen worden steeds duurder,de bekommernis om ons klimaat neemt toe.In de elektriciteitscentrale van Ruien komt een deel van de geproduceerde energie uit de verbranding van biomassa zoals olijfpulp en houtsnippers.Dit laatste is meteen de link met onze bossen…

De Bosgroep Vlaamse Ardennen geeft aan de leden van de Bosgroepen de unieke kans om dit energieproces van dichtbij in werking te zien.

gedroogd en worden als brandstof gebruikt.Dit kan op het eigen bedrijf (bvb voor landbouwers) in een speciale verbrandingsketel,óf de snippers worden nadien verkocht.

’s Namiddags brengen we een bezoek aan de wilgenproefvelden van het INBO te Zwalm.Naast populieren zijn ook wilgen snelgroeiende boomsoorten met een economische potentie.Omdat in tegenstelling tot de meeste populieren,de meeste wilgensoorten inheems zijn,worden ze vaak beschouwd als een alternatief voor ‘houtteelt’.Daarom wordt aan het INBO onderzoek uitgevoerd naar veredeling van wilgen.Wij zullen hier rondgeleid worden door de verantwoordelijke van dit project.

Inschrijven is verplicht (max 30 deelnemers),hierbij zullen wij echter voorrang geven aan de werkende leden van de 3 Oost-Vlaamse bosgroepen.Snel inschrijven is dus de boodschap.

Kostprijs: 10 € (incl middagmaal)

De verplaatsing gebeurt met eigen vervoer,waar mogelijk zullen wij adressen van deelnemers uitwisselen zodat er kostendelend gereden kan worden.U voorziet best aangepaste kledij en schoeisel aangezien wij hoofdzakelijk buiten rondgeleid worden.

Vanuit Ruien trekken we richting Zwalm voor een middagmaal.Aansluitend volgt een toelichting over korte omloophout (KOH) als energiebron.Dit is hout van snelgroeiende soorten zoals populier en wilg dat om de 3 jaar geoogst wordt.De houtsnippers worden

De praktische afspraken voor deze dagexcursie worden samen met de factuur bezorgd aan de ingeschreven deelnemers.

Contact & inschrijving: Bosgroep Vlaamse Ardennen, 055/21 62 80 – vlaamseardennen@bosgroep.be.

de BOS bode 16

de oogst van korteomloophout © VBV

cursusaanbod

Cursusaanbod 2008

De komende pagina's vindt u een overzicht van het cursusaanbod van de bosgroepen.Al deze cursussen worden georganiseerd in samenwerking met Inverde vzw.

1. Praktijkcursus 'Omgaan met de kettingzaag - module 1: ‘Theorie, onderhoud, ergonomie en zaagtechnieken’ (max. 6 deelnemers)

Heeft u nog nooit een kettingzaag gebruikt? U heeft deze vaardigheden nodig voor uw job,maar u weet er te weinig over? U staat in voor het dagelijks onderhoud van de machine? In de tweedaagse basiscursus maakt u op een veilige manier kennis met de kettingzaag.

Wanneer?

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV):

•Vrijdag 3 oktober en zaterdag 4 oktober 2008 (nog 2 plaatsen)

Bosgroep Vlaamse Ardennen (BVA):

•Vrijdag 3 oktober en zaterdag 4 oktober 2008 (nog 3 plaatsen)

Waar? In de werkingsgebieden van de organiserende bosgroepen. De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 20;overige deelnemers: € 80

2. Praktijkcursus 'Veilig werken met de kettingzaag module 2: ‘vellen en onttakken van bomen’ (max. 6 deelnemers)

Opgelet:aan deze cursus kunnen enkel personen deelnemen die eerder reeds module 1 of een beginnerscursus kettingzaag volgden bij Inverde/EBG.

Hoe velt u op een technisch goede en veilige manier een boom ?

Het antwoord op deze vragen krijgt u tijdens de tweede module kettingzaag.

Wanneer?

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord (BON):

•Vrijdag 21 november en zaterdag 22 november 2008 (nog 4 pl.)

Bosgroep Vlaamse Ardennen (BVA):

•Vrijdag 7 november en zaterdag 8 november 2008 (nog 1 pl.)

Waar? In de werkingsgebieden van de organiserende bosgroepen. De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 20;overige deelnemers: € 80

Praktijkcursus ‘Snoeien van bomen’ (max. 10 deelnemers)

Tijdens deze cursus leert u de verschillende snoeitechnieken kennen,dit zowel voor het snoeien van jonge als oudere bomen.In de voormiddag krijgt u theorie,in de namiddag is er praktijk.

Wanneer?

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV):

•vrijdag 19 september 2008 (nog 2 plaatsen)

Waar? In het werkingsgebied van de Bosgroep Midden OostVlaanderen.De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 10;overige deelnemers: € 60

4. Praktijkcursus ‘Brandhoutinitiatie’ (max. 10 deelnemers) - NIEUW

Opgelet:aan deze cursus kunnen enkel personen deelnemen die eerder reeds module 1 of een beginnerscursus kettingzaag volgden bij Inverde/EBG.

Zelf brandhout kappen lijkt op het eerste zicht niet moeilijk,maar enkele weetjes maken dit veiliger,efficiënter en leuker.Deze cursus is géén kettingzaagcursus, maar geeft een massa praktische tips rond brandhout oogsten.

Wanneer?

Bosgroep Vlaamse Ardennen (BVA):

•zaterdag 15 november 2008 (nog 6 plaatsen)

Waar? In het werkingsgebied van de organiserende bosgroep.De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 10;overige deelnemers: € 60

de BOS bode 17

5. Praktijkcursus ‘Aanplantingen’ (max. 10 deelnemers) - NIEUW

Voordat een bos kan worden aangeplant met bomen en struiken is er toch enige voorbereiding nodig.Niet alleen het terrein dient plantklaar te liggen,maar ook moet afhankelijk van een aantal factoren de juiste boomsoortenkeuze gemaakt worden.U krijgt ook planttechnische tips.

Wanneer?

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord (BON):

•zaterdag 8 november 2008 (nog 3 plaatsen)

Waar? In het werkingsgebied van de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord.De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 10;overige deelnemers: € 60

6. Theoriecursus ‘Bosbouw vandaag’ (max. 25 deelnemers)

Waarom willen we meer inheemse bomen en minder exoten in onze bossen? Hoe vullen we de belangrijkste hedendaagse bosfuncties vandaag in de praktijk in? Wat betekenen toekomstbomen voor het bos? Wat is een omslagpunt? Waarom planten we boompjes (niet) op rijen? Wanneer zijn bomen kaprijp en hoeveel geld

brengen ze dan op? Antwoorden volgen...

Wanneer?

zaterdag 14 juni 2008

Waar? Centraal in Oost-Vlaanderen.De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 10;overige deelnemers: € 30

Met een toelichting over de koolstofcyclus starten we meteen met het belangrijkste voordeel van verwarmen op hout.Verschillende soorten brandstof en de bijpassende verwarmingsinstallaties worden besproken:houtblokken,chips,pellets.We gaan dieper in op zaken zoals vochtgehalte,stookwaarde en het verbrandingsproces

zelf.Je krijgt ook een overzicht van de beste manieren om aan brandhout te geraken.

Wanneer?

zaterdag 20 september 2008

Waar? Centraal in Oost-Vlaanderen.De exacte locatie wordt later nog meegedeeld.

Kostprijs? Boseigenaars die lid zijn: € 10;overige deelnemers: € 30

Inschrijvingsstrook: deelname Cursussen

Naam:Adres:

Gemeente:Tel./gsm:

Lid: ❏ ja ❏ neenE-mail:

Boseigenaar: ❏ ja ❏ neen

Schrijft in voor (aanduiden wat past):

Cursus Kettingzaag module 1Cursus Brandhoutinitiatie

❏ vrijdag 3 oktober en zaterdag 4 oktober 2008 (MOV) ❏ zaterdag 15 november 2008 (BVA)

❏ vrijdag 3 oktober en zaterdag 4 oktober 2008 (BVA) Cursus Aanplantingen

Cursus Kettingzaag module 2

❏ zaterdag 8 november 2008 (BON)

❏ vrijdag 7 november en zaterdag 8 november 2008 (BVA) Cursus Bosbouw vandaag

❏ vrijdag 21 november en zaterdag 22 november 2008 (BON) ❏ zaterdag 14 juni 2008 (MOV)

Cursus Snoeien van bomenCursus Stoken met hout

❏ vrijdag 19 september 2008 (MOV)

Stuur dit terug naar:

❏ zaterdag 20 september 2008 (BVA)

(BON)Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw - Gouvernementstraat 1 - 9000 Gent.

(BVA)Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw – De Biesestraat 5 – 9600 Ronse

(MOV)Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

de BOS bode 18

Cursusaanbod 2008 (vervolg)

7. Theoriecursus ‘Stoken met hout’ - NIEUW

cursusaanbod

brandhoutzoekertjes

Via de rubriek brandhoutzoekertjes brengen we verkopers van brandhout en geïnteresseerden met elkaar in contact.Hierbij beperkt de Bosgroep haar inbreng enkel tot het geven van informatie en advies.De verkoop gebeurt rechtstreeks tussen de verkoper en de geïnteresseerde. Eventuele problemen bij deze transactie vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de Bosgroep.Momenteel zijn bij de Oost-Vlaamse bosgroepen onderstaande loten beschikbaar. Meer informatie is beschikbaar bij de respectievelijke Bosgroep.

BRANDHOUTAANBOD

Bosgroep

MIDDEN OOST-VLAANDEREN

09/267 84 60

Dendermonde (Appels):

Populier (± 30 stère) gezaagd en gekliefd op 40 à 50 cm

Prijs:30 euro/stère voor gestapeld hout in garage

Sint-Lievens-Houtem:

Kroonhout van Populier

Prijs:gratis in ruil voor werk

Bosgroep OOST- VLAANDEREN NOORD

09/267 84 60

Aalter (Houtem) Populier,Wilg

15 m3 gekapt

Prijs overeen te komen

Evergem (Kluizen) Zomereik

20m3 gekapt of niet gekapt

Prijs over een te komen

Bosgroep VLAAMSE ARDENNEN 055/21 62 80

Herzele Kroonhout van 100 Canada-populieren

Prijs overeen te komen

Invulstrook voor een brandhoutzoekertje

Naam: Soort hout:

Adres: Gekapt/Niet gekapt:

Gemeente: Aantal stères of m3 (indien gekend):

Tel: Plaats waar het brandhout gelegen is:

E-mail:

Ik zoek: ❏ - Ik verkoop ❏ prijs (indien gekend):

Stuur dit op naar de Bosgroep van uw werkingsgebied:

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw – De Biesestraat 5 – 9600 Ronse

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw – Gouvernementstraat 1 – 9000 Gent

Brandhoutzoekertjes de BOS bode 19

Neerstraat 16

9112 Sinaai

T 03 772 54 09

Mobiele zagerij voor het zagen van boomstammen ter plaatse. Vrijblijvende inlichtingen bij Arbora - 0475/70.54.28

B VBA

E info@heynssens.be TUINMACHINES HEYNSSENS

VERKOOP - HERSTEL

VERHUUR -

WWW.HEYNSSENS.BE

Inlichtingen

Sylvie Mussche

Coördinator

Even voorstellen

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Gouvernementstraat 1,9000 Gent

Tel.:09/267 84 60

Fax:09/267 84 93

e-mail:bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Inlichtingen

Maud Plouy

Coördinator

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Gouvernementstraat 1,9000 Gent

Tel.:09-267 84 60

Fax :09-267 84 93

e-mail :bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Inlichtingen

Hans Scheirlinck

Coördinator

Bosgroep Vlaamse Ardennen

De Biesestraat 5,9600 Ronse

Tel.:055/21 62 80

Fax:055/21 62 81

De Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw is actief in de volgende 23 gemeenten in het noorden van de provincie Oost-Vlaanderen:Aalter,Nevele, Knesselare,Zomergem,Lovendegem,Maldegem,Eeklo,Sint-Laureins,Kaprijke, Assenede,Waarschoot,Evergem,Gent (noordelijke helft),Zelzate, Wachtebeke,Moerbeke,Lochristi,Lokeren,Stekene,Sint-Niklaas, Waasmunster,Sint-Gillis-Waas en Beveren.

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

De Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw is actief in de volgende 26 gemeenten van de provincie Oost-Vlaanderen:Aalst,Berlare,Buggenhout,De Pinte,Deinze,Dendermonde,Destelbergen,Erpe-Mere,Gavere,Gent, Hamme,Kruibeke,Laarne,Lebbeke,Lede,Melle,Merelbeke,Nazareth, Oosterzele,Sint-Lievens-Houtem,Sint-Martens-Latem,Temse,Wetteren, Wichelen,Zele en Zulte.

Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw

e-mail:vlaamseardennen@bosgroep.be

bezoek onze website www.bosgroepen.be de BOS bode

De Bosgroep Vlaamse Ardennen vzw is actief in de volgende 17 gemeenten in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen:Brakel,Denderleeuw, Geraardsbergen,Haaltert,Herzele,Horebeke,Kluisbergen,Kruishoutem, Lierde,Maarkedal,Ninove,Oudenaarde,Ronse,Wortegem-Petegem,Zingem, Zottegem en Zwalm.

ACTIVITEITENKALENDER

(zie ook elders in dit blad voor meer info en inschrijvingsstrook)

Consultatie uitgebreid bosbeheerplan Blekkerbos en Oude

Vaart

Tussen 15 mei en 15 juni 2008

Meer info bij bosgroepnieuws BON

Praktijkcursus 'Omgaan met de kettingzaag' – module 1

Vrijdag 3 oktober en zaterdag 4 oktober 2008 (MOV & BVA)