Bosgroep Zuiderkempen plant scholenkloempen aan
Op donderdag 20 februari heeft Bosgroep Zuiderkempen scholenkloempen aangeplant. In de voormiddag hebben 76 leerlingen van het zesde leerjaar van 3 scholen van Meerhout 13 kloempen aangeplant in de Engstraten. In de namiddag hebben 90 kinderen van 2,5 tot 12 jaar oud van de Freinetschool in Geel 4 scholenkloempen geplant in Calvarieberg.
Nieuws uit Balen Berkenbossen en Mol Wezel
In de bossen van Berkenbos/Wezel werd afgelopen “winter” hard gewerkt. Maar liefst 70 brandhoutloten van vnl. Amerikaanse vogelkers, verspreid over een vrijwel aaneengesloten oppervlakte van 60 ha, werden gekapt. Grotendeels via het systeem van integrale bestrijding. Hierbij dienen de brandhoutkopers, tegen een lagere prijs, naast de dikke ook de kleinere exemplaren van vogelkers te bestrijden. Mede dankzij de goede opvolging en begeleiding van de werken door onze plaatselijke vrijwilligers Karel en Ferre voerden de kappers hun werk nauwgezet uit. Door het mooie eindresultaat werd het werk van onze arbeidersploeg sterk verlicht.
Brandhout gaat het spoor op ! Het moeilijkste brandhoutlot nam kapper Clement voor zijn rekening: zware Amerikaanse eiken gelegen op een vrijwel onbereikbare smalle strook tussen de spoorweg en de Lauwbeek en boven een 1 meter diepe stikstofpijpleiding. Als handige lasser knutselde hij een spoorwagentje in elkaar en maakte een nabijgelegen oude overgroeide spoorweg van Glaverbel weer vrij om het hout af te voeren.
Voorstelling stagiair Ben
Het was een hele job maar vele handen maken licht werk! Samen met de talrijke vrijwilligers hebben de kinderen de handen uit de mouwen gestoken om mee te helpen aan weerbare, gevarieerde bossen in de Zuiderkempen. De kinderen hebben soorten zoals beuk, zomereik, winterlinde en gewone esdoorn aangeplant.
De dag was een groot succes met vele boompjes die kunnen wortelen en vele blije (en vuile) gezichten!
Beste lezer, ik zou graag even wat van uw tijd gebruiken om mezelf voor te stellen en te vertellen waar ik de komende maanden mee bezig ga zijn. Mijn naam is Ben Duwé en ik ben een student aan de universiteit van Antwerpen, waar ik een opleiding in de biologie volg. Van maart tot mei zal ik werkzaam zijn als stagiair bij de Bosgroep. Gedurende de stage is het de bedoeling dat ik de Bosgroep help bij hun onderzoek naar rode bosmieren, zeldzame beestjes die een belangrijk rol spelen in het ecosysteem van onze bossen. We willen uitzoeken welke verschillende soorten er voorkomen in ons werkingsgebied en
welk bostype hun voorkeur uitdraagt. We kijken hiervoor ook naar de relatie met het gevoerde bosbeheer. Verder wordt er bestudeerd of het beheer van de bossen aangepast kan worden ten gunste van de rode bosmieren. Om zicht te krijgen op de verspreiding van de rode bosmieren willen we een inventarisatie uitvoeren in ons werkingsgebied. Hierbij kan u ook helpen beste lezer. Indien u een koepelnest weet liggen, willen we u vragen de locatie hiervan door te geven aan de Bosgroep. Je kan contact opnemen met Jeroen Truyen: jeroen.truyen@groenkempen.provant.be – 0475.80.73.36. We houden u op de hoogte van het onderzoek! Alvast bedankt voor de hulp! Ben.
Uitnodiging: Algemene Vergadering vzw Bosgroep Zuiderkempen op donderdag 8 mei om 19u00 in de Lissenvijver in Geel
Alle effectieve en sympathiserende leden zijn van harte welkom op onze jaarlijkse algemene vergadering van de vzw. Bosgroep Zuiderkempen op donderdag 8 mei 2014 om 19u00 in de Lissenvijver in Geel (Adres: Lissenvijver 10, 2440 Geel).
Zoals elk jaar zal een overzicht van de activiteiten van de bosgroep van het afgelopen jaar gegeven worden, aangevuld met een toelichting over een interessant thema.
De algemene vergadering is een ideale gelegenheid om, vergezeld van drank en hapjes, met andere boseigenaars en bosliefhebbers na te kaarten. Een schriftelijke uitnodiging volgt nog. We hopen alvast op jullie aanwezigheid!
Clement bij zijn spoorwagentje: ”Ik ga geen uitdaging uit de weg en tracht gebruik te maken van de bestaande infrastructuur. Bovendien rijdt deze trein wel stipt!”
Op de infowandeling/bosbabbel van 19 januari kregen de 42 aanwezigen uitleg over de geplande beheerwerken en werden bezorgdheden rond beheer en knelpunten i.v.m. toegankelijkheid besproken. Vanaf de zomer zal de industriële exploitatie
Waalse bosbouwers
bezoeken bosgroep
Een groep studenten van de universiteit van Gembloux waren te gast bij onze bosgroep. Er werd heel wat uitgewisseld over Q/D en kloempen, bosen natuurbeheer. De interesse was groot. Dank aan bestuurder Alan Phillips voor zijn deskundige rondleiding.
worden uitgevoerd, zijnde 9000 m³ naaldhout en populier bij 30 eigenaars (80 ha). Tijdens de wandeling werden naast de aangeduide dunningen onder andere het openmaken van vennen en landduinen, zoom- en omvormingskappen toegelicht. Na de exploitatie zullen in 2015 800 m bosrand en 110 kloempen worden aangeplant. Dat het gebied aantrekkelijk is voor recreanten bleek uit de meerdere ontmoetingen met MTB’ers; jammer genoeg werden we ook regelmatig geconfronteerd met sporen van motocrossers en sluikstorters.
Het aanplanten in 2015 van kloempen en bosranden zal in de omgeving van de school De Bosmier samen met de schoolkinderen gebeuren. Op 25 februari trok de bosgroep samen met de schooljuffen het bos in om het bosbeheer en de geplande aanplantingswerken toe te lichten. Ook over de eventuele mogelijkheid om een speelzone van een 3-tal ha te kunnen afbakenen in gemeente- en privébos achter de turnzaal was iedereen zeer enthousiast.
b O sg ROEP ZUI d ERKEMPEN
bosgroepnieuws | bOsgROEP ZUIdERKEMPEN | 13
b O sg ROEP ZUI d ER KEMPEN 12 | bO sg ROEP ZUI d ERKEMPEN | bosgroepnieuws ER KEMPEN
Leon licht het beheer toe in het bos van zijn Opa.
vruchtbaar plantseizoen
Zoals we in onze vorige bosgazet al aankondigden zijn er in de voorbije periode weer heel wat bomen aangeplant via onze bosgroep.
We organiseerden een groot project van bebossing en herbebosing in Corsendonk en een kleiner bebossingsproject in Merksplas. In Corsendonk werd een grootschalig project eindelijk uitgevoerd.
Aan het project in Corsendonk ging omwille van vergunningen en voorbereiding een periode van bijna tien jaar vooraf. Het resultaat is een herschikking van het landgebruik waardoor
Algemene vergadering in Arendonk
er een rendabeler landbouwperceel werd gecreëerd en een groter stuk bos bestaande uit inheems loofhout. De aannemer had twee weken tijd nodig om zo’n 7000 bomen en struiken te planten. Met de struiken werd een bosrand van bijna 1,5 kilometer lengte geplant.
In Merksplas werd via de Bosgroep een perceel van een halve hectare bebost. Dit onrendabel stukje landbouwgrond zal hierdoor binnen enkele jaren uitgroeien tot een waardevol bosje. Voor deze aanplantingen werkten we opnieuw samen met BOS+, die voor extra sponsoring zorgde, bovenop de subsidies van de Vlaamse overheid. Voor de aanplant kozen we in overleg met de eigenaars verschillende boomsoorten zoals zomereik, zwarte els, es, gewone esdoorn, en boskers.. De aannemer plantte ze in groepen over de percelen, om zo de concurrentie tussen soorten te beperken.. Het uiteindelijke doel is te komen tot mooie, diverse bossen.
Bosgroep en regionaal landschap werken samen
Eind vorig jaar hebben de bosgroep en het Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete een nieuwe samenwerking ingezet: landschapsproject de Wieltjes-Nazereth, gelegen in het gelijknamige gebied in het noordoosten van Turnhout.
Noteer alvast de volgende datum in uw agenda: donderdag 5 juni 2014. Die dag vindt ’s avond onze jaarlijkse algemene vergadering plaats. Dit jaar strijken we neer in Arendonk, in de accommodatie van Talander vzw.
Talander is een plaats waar 15 volwassenen met een beperking wonen en leven in een actieve gemeenschap waarin elk zijn eigen verantwoordelijkheid draagt. Af en toe stelt de organisatie zijn lokalen beschikbaar voor derden. De gebouwen van Talander vzw liggen vlak tegen het domeinbos De Hoge Vijvers, een bos- en natuurgebied van 500 ha tegen de Nederlandse grens. Hier vind je naaldbossen doorsneden met brede bosdreven, afgewisseld met open stukken. Naar jaarlijkse gewoonte zullen we dan ook de algemene vergadering combineren met een (avond)wandeling. Met wat geluk kunnen we nog genieten van het gezang van de nachtzwaluw of krijgen we een geelgors te zien. Onze gids van dienst is Patrick Engels, regiobeheerder bij het Agentschap voor Natuur en Bos.
Dit jaar zal tijdens de algemene vergadering ook een nieuw bestuur verkozen worden, een reden te meer om van de partij te zijn. Hebt u zelf interesse om deel uit te maken van het bestuur van de Bosgroep
Noorderkempen, neem dan contact op met coördinator Wim Boonen via mail (noorderkempen@bosgroep.be) of telefonisch (014/85.90.18). Alle leden mogen binnenkort een uitnodiging
verwachten voor de algemene vergadering. Hierin vind je alle details over de plaats en het programma van deze avond.
Het opstartmoment van het landschapsproject de Wieltjes-Nazareth trok heel wat geïnteresseerden.
Waar de bosgroep zich traditioneel richt op bossen via boscomplexen richt dit project zich op het volledige landschap. Het regionaal landschap is immers een organisatie die zich inzet voor landschaps- en erfgoedherstel. Binnen het project neemt de bosgroep het luik bosbeheer voor haar rekening, terwijl het regionaal landschap de kleine landschapselementen zoals houtkanten en poelen voor haar rekening neemt. Bij eigenaars die beide hebben, leggen bosgroep en regionaal landschap een gezamenlijk terreinbezoek af. Het project kan rekenen op heel wat belangstelling en krijgt ondersteuning vanuit de stad Turnhout.
Opvolging boscomplexen Malle en Oud-Turnhout
In Malle en Oud-Turnhout werkten onze adjunct-coördinatoren de voorbije weken aan de opvolging van twee boscomplexen.
In Oud-Turnhout heeft adjunctcoördinator Chris Meeuws de opvolging uitgevoerd van boscomplex RhoodeBinnenheide-Corsendonk. Dit complex ligt in het zuiden van de gemeente, boven en onder de E34. Na onze briefwisseling was het al meteen duidelijk dat er veel mensen interesse hadden in dit project en het daarbij horende gezamenlijk bosbeheerplan. Zo kwamen niet minder dan 40 personen opdagen voor de
infovergadering. Verder kregen we ook nog heel wat schriftelijke reacties. In de voorbije weken zijn alle geïnteresseerden gecontacteerd voor een persoonlijk advies in hun bos. Nu de terreinafspraken zowat allemaal zijn afgerond, kan binnenkort een aangepaste versie van het beheerplan worden ingediend.
Sinds 1 maart is ook de opvolging van boscomplex Oost- en Westmalle van start gegaan. Op de infovergadering waren ook
meer dan veertig aanwezigen. Een tiental andere eigenaars liet ons ook hun interesse blijken. De vergadering vond plaats in zaal "De Kelder" in Oostmalle. Na een presentatie toonde adjunct-coördinator Kevin Greeven de aanwezigen in het park van het kasteel wat duurzaam bosbeheer in de praktijk betekent. Daarbij konden ze ook genieten van de machtige oude eiken en beuken. Ondertussen zijn de terreinafspraken in volle gang. Ze worden normaal afgerond tegen half mei.
Industriële exploitaties in Turnhout en Beerse
In de herfst van vorig jaar werden onze industriële houtloten verkocht. In februari gingen de exploitatiewerken van start.
Het ging om 3 verschillende loten. Twee loten lagen op grondgebied Turnhout, één aan de Bleukenlaan en het tweede in Ravelskamp op de grens met Ravels. Het derde lot lag aan de Epelaar in Beerse. In totaal werd er een kleine 3000m³ hout gekapt. Aan de Bleukenlaan (Turnhout) werd allereerst een strook van 15 meter naast de spoorlijn gekapt omwille van de spoorveiligheid. Op de kaalgekapte strook zal nu een bosrand worden aangeplant. Verder werd ook de rest van het bos gedund.
Bij de overige exploitaties ging het meer om regulier beheer van bos en het wegwerken van achterstallig beheer. In Ravelskamp werden de eigenaars en de omwonenden ook uitgenodigd op een demonstratiemoment. Hierbij kregen ze uitleg over de bedoeling van de beheerwerken en konden ze de harvester aan het werk zien.
bosg R oe P N oo RD e Rke MP e N 14 | bosg R oe P N oo RD e R ke MP e N | bosgroepnieuws bosg R oe P N oo RD e R ke MP e N bosgroepnieuws | bosg R oe P N oo RD e R ke MP e N | 15 bosgroepnieuws | bosgRoeP NooRDeRkeMPeN
7000 bomen en struiken werden op twee weken tijd geplant
Een
Op deze plaats langs het spoor zal volgend plantseizoen een bosrand verrijzen.
De gebouwen van Talander vzw in Arendonk vormen dit jaar het decor van onze algemene vergadering.
Van harte welkom op onze jaarlijkse Algemene Vergadering ! Bosbeheer, meer dan alleen dunningen!
Deze vindt plaats op dinsdag 27 mei 2014 om 19u in het Gidsenlokaal Jabbe De Beukelaar, Akkerstraat 129 te Kapellen..
De vergadering wordt voorafgegaan door een begeleide historische wandeling, langsheen de herbebossing van de scoutsbestanden en het Wolvenbos, welke start om 16.30u aan de ingang van de scoutslokalen.
De bosbeheerders en onze bosconsulenten laten u tijdens de wandeling kennismaken met het huidige bosbeheer en de keuzes uit het verleden met schitterende resultaten tot gevolg. We nemen u ook mee om het historisch verleden te ontdekken langsheen het Antitankkanaal.
Tijdens de wandeling laten we u ook culinair proeven van wat hapjes en drankjes gelinkt aan het bos tijdens dit seizoen. Er zit meer lekkers in het bos dan je denkt… Na de wandeling en de vergadering praten we nog na bij een glaasje op de receptie.
Tijdens onze terreinbezoeken zien we als bosgroep vaak homogene naaldhoutbossen met een beperkte leeftijd- en soortenvariatie in onze Voorkempen. Samen met onze eigenaars streven we dan naar omvorming aan de hand van dunningen op maat van het bos.
Maar dunningen alleen brengen geen soelaas, en dus zetten we al een aantal jaren in op de inbreng van inheemse, zelfs autochtone struiksoorten aan de randen van de bossen. Via onze actie van de bosrandpakketten werden meerdere kilometers golvende bosranden aangelegd, een meerwaarde voor het bos, zijn bewoners, en de naburige open ruimte.
Boseigenaars aan het woord … “Ja, een bos beheren met vrijwilligers en zonder centen ? hoe begin je daar aan? Simpel en eenvoudig, met de bosgroep ! Scouts en gidsen hebben zo wel iets met een bos, met kampen, en verstoppen…. Ons plezier kon niet op toen we in ons 2,5 ha bos, naast ons scoutsgebouw aan de slag konden, met verschillende vrijwilligers werd met man een macht een zaterdag hard gewerkt om welgeteld…. 2 bomen te vellen. Als snel werd duidelijk dat we dit niet alleen aankonden. Onze buurbosbeheerder Pol Trekker kwam ons ter hulp en vertelde over bosbeheersplan, kapvergunningen, aanplant en nog zoveel meer hulp die we bij de bosgroep konden krijgen. Sindsdien zijn we absolute fan van de bosgroep. Bij de opmaak van ons bosbeheersplan, het advies over dun- ningen, en een meer biodiverser bos aan te planten hebben ze ons met raad en vooral DAAD bijgestaan. Onlangs nog hebben we een kleine halve hectare oud, aangetast fijnspar- renbestand met de bosgroep laten rooien en samen met hen en de gemeente Kapellen hebben we zo’n kleine 1800 boompjes terug heraan geplant. Mede door de fijne organisatie en denkwerk van de bosgroep werd onze boomplantdag in het najaar 2013 een succes. Een kleine 800 personen kwamen op ons terrein hun “ geboorteboom” aanplanten, wat tot een geboortebos heeft geleid met een heuse ooievaar!
Joris Breugelmans voorzitter Beschermcomité Scouts en Gidsen Kapellen”
P ROGRAMMA OP DINSDAG 27 MEI 2014
16.30u gegidste historische wandeling langsheen de herbebossing van de scoutsbestanden en het Wolvenbos, met culinaire hapjes en drankjes uit de bossfeer
19.00u ALGEMENE VERGADERING met o.a. voorstelling en goedkeuring van de jaarrekening, realisaties 2013 en planning 2014
20.00u receptie met mogelijkheid tot kennismaking met collega-boseigenaars
Afspraakplaats
voor de wandeling: aan de ingang van de scoutslokalen
Wolvenbosdreef 8, Kapellen
voor de Algemene Vergadering: Gidsenlokaal Jabbe De Beukelaar
Akkerstraat 129, Kapellen
Parking in de Beukendreef
WE VERWELKOMEN JULLIE GRAAG !
Inschrijven Algemene Vergadering
Inschrijven is verplicht vóór 19 mei
2014 !
U kan inschrijven door:
• te bellen op het nummer
03/355.09.40
• te mailen naar
antwerpennoord@bosgroep.be
Daarnaast begeleidt de Bosgroep Antwerpen Noord ook bij meerdere eigenaars volledige herbebossingen na een kaalkap van een monotoon fijnsparren- of populierenbestand. Het voorbije plantseizoen werd er in Brecht, Kapellen en Brasschaat geplant met streekeigen en bodemaangepast plantsoen. De boseigenaars en een bosconsulent aan het woord over hun ervaringen.
Boseigenaars aan het woord … Niks dan positief over de bosgroep, de voorbereiding en samenwerking met de bosgroep verliep perfect . De uitvoering van het klepelen en de aanplanting zelf waren professioneel. Over het resultaat valt nu nog niet veel te zeggen , het zijn tenslotte maar dunne boompjes van 1 meter hoog maar ze zullen wel groeien. Wat het gaat geven in de toekomst? Daar heb ik geen idee van, maar wel het volste vertrouwen dat het binnen enkele jaren er zal uitzien als een ECHT bos.
Dhr. De Wit, boseigenaar in Brasschaat
Met de medewerking van een geëngageerd bosconsulent, werd er een nieuw bos geplant! Een nieuw bos in Brasschaat. Ook in de gemeente Brasschaat werd met de hulp van de bosgroep een nieuwe aanplant verwezenlijkt, na de kaalkap van een 50 jaar oude fijnsparaanplanting. De boseigenaars stemden ermee in op voorwaarde dat de bosgroep hen kon begeleiden om deze acties zoveel mogelijk kostendekkend te laten verlopen. Houtopbrengst en mogelijke subsidies dienden de grondbewerking, de plantsoenkosten, de aanplant, de eventuele wildbescherming en een minimum aan onderhoud te financieren. Voor de bosgroep een uitdaging om een uitgebreide raming op te maken en iedere stap nauwgezet op te volgen en dat alles binnen één plantseizoen. Het stond vast dat we geen toegeving zouden doen op de kwaliteit van het plantgoed om tot een gemengd inheems loofbos te komen met een duidelijke toekomstvisie.
Rekening houdende met al deze elementen werd er gestart in juni 2013 met de kaalkap van de fijnsparren, in een verkoop gekoppeld aan een ander naaldhoutlot waardoor een degelijke prijs werd geboden. Het voordeel van een gezamenlijke aanpak werd hier nog eens bevestigd. Na een oppervlakkige grondbewerking in november, juist voldoende om de achtergebleven takresten en stobben te verhakselen, lag ons half hectare groot perceel er plantklaar bij. Voor de aangepaste boom- en struiksoortenkeuze ging de voorkeur uit naar een groepsgewijze menging van wintereik met 25% winterlinde. Als struiksoorten in menging en in de bosranden werden spork, hazelaar, haagbeuk, esdoorn en zelfs enkele boskersen voorzien. Op de oever van de Miksebeek sluit een zoom in zwarte els de aanplanting af. De wilddruk kon, gezien de nabijheid van een openbaar park en de kinderboerderij moeilijker worden ingeschat. De eigenaar nam het initiatief om de aanplant sterk op te volgen en onmiddellijk tot individuele wildbescherming over te gaan (door in te smeren met wildlatex) bij vaststelling van schade.
Begin februari is door de firma Op De Beeck de aanplanting uitgevoerd en hadden we ons doel bereikt. Kaalkap en heraanplant binnen het voorziene budget en dit tot tevredenheid van zowel de eigenaar als de bosgroep. Voor de geïnteresseerde, kom zeker eens langs want je kan er passeren tijdens het wandelen doorheen het Park van Brasschaat.
Guy
Mattheeussen,
bosconsulent bij de Bosgroep Antwerpen Noord vzw
Ben je gemotiveerd om als boseigenaar of vrijwilliger mee te denken rond nieuw bos in de Antwerpen Noord? Voel jij het ook al kriebelen om daadwerkelijk aan de slag te gaan in de bossen?
In 2014 gaan we, samen met onze bosconsulenten kijken hoe onze aangeplante bosranden van de voorbije jaren het stellen, wat zijn de resultaten, de knelpunten en mogelijke kansen. Geef je daarom op om samen met de bosgroep hier werk van te maken in je vrije tijd. Mail naar antwerpennoord@bosgroep.be en stel je kandidaat.
bosg R oe P a N t W e RP e N N oo RD 16 | bosg R oe P a N t W e RP e N N oo RD | bosgroepnieuws
bosg R oe P a N t W e RP e N N oo RD bosgroepnieuws | bosg R oe P a N t W e RP e N N oo RD | 17
Een nieuw bos werd geplant met talrijke geboortebomen
Eindelijk het begin van een inheems en gevarieerd bos.
Nababbelen met collega-boseigenaars.
Op ontdekking bij een privéboseigenaar.
Culinaire hapjes en drankjes uit de bossfeer.
Iedereen welkom op de Algemene Vergadering op 18 mei!
Dit jaar gaat de vergadering door in het onthaalcentrum Doefoepdei (De hoeve op de heide) van het Provinciaal domein Kesselse Heide te Nijlen.
Wandeling
We starten met een korte verkenning van het domein. De Kesselse Heide staat bekend als een kleurrijk en gevarieerd stukje natuur. Heidevlaktes, dennenbossen, broekbossen en zandduinen wisselen elkaar af. Onze gids Rembrandt De Vlaeminck die het Landschapsbeheerplan opmaakt laat ons de mooiste plekjes in dit authentieke Kempense Landschap zien.
Algemene Vergadering
We bekijken de resultaten van 2013 op financieel vlak maar ook naar realisaties toe. We blikken vooruit naar 2014 wat een jaar vol veranderingen zal zijn. Zo worden de bosgroepen van Vlaanderen overgedragen naar de Provincie wat natuurlijk financiële en inhoudelijke gevolgen heeft op de werking van de Bosgroepen.
Verkiezingen
Na drie jaar is het weer tijd om het bestuur samen te stellen. Leden-boseigenaars die zich kandidaat willen stellen als lid van de Raad van Bestuur van vzw Bosgroep Antwerpen Zuid kunnen dit tot uiterlijk 15 april op antwerpenzuid@bosgroep.be. Indien u meer informatie wenst, neem dan gerust contact met ons op!
Programma
11u00 Gegidste wandeling in de Kesselse Heide, vertrek aan Onthaalcentrum Doefoepdei
12u15 Algemene Vergadering
13u00 Receptie, een moment voor een leuke babbel en kennismaking
Inschrijven
Je kan je inschrijven voor de wandeling en/of Algemene Vergadering vóór 7 mei. Inschrijven kan telefonisch 03/355.09.40 of door te mailen naar antwerpenzuid@bosgroep.be
Indien u zelf niet aanwezig kunt zijn, kan u een volmacht geven aan een ander werkend lid, zodat hij of zij in uw plaats kan stemmen.
Hoogachtend, Martine Van Goethem - Voorzitster John Maes - Ondervoorzitter
Op ontdekking in het Niels broek
23 februari 10u, de ochtendzon streelde onze gezichten en deed ons zin krijgen om aan het wandelen te gaan. Twintig gelaarsde wandelaars stonden klaar aan de Rupeldijk om het Niels Broek te gaan verkennen. Onze gids Erik De Keersmaecker, voorzitter van de lokale Natuurpuntgroep schetste ruimtelijk hoe het natuurgebied zich uitstrekt. Het gebied ligt langs de Rupel tussen de dorpskernen van Niel en Schelle. Vroeger stond de Rupel bekend als een sterkvervuilde, stinkende rivier. De laatste jaren is deze vervuilde sloot getransformeerd naar een propere getijderivier waar verschillende vissen en vogels opnieuw hun intrek maken. De schorren langs de Rupel bestaan uit rietvelden waar zeldzame vogels hun nesten maken. De dijk op zich wordt regelmatig gemaaid en de bomen worden geknot. Zo kunnen de exoten zoals Reuzebalsemien en Japanse Duizendknoop deels worden teruggedrongen.
De graslanden worden beheerd op een extensieve manier. Ze worden meermaals gemaaid en het strooisel wordt afgevoerd. Zo wordt de bodem verarmd en ontstaat een dotterbloemgrasland waar verschillende bloemen het veld kleuren.
De valleigronden van de Rupel werden vroeger gebruikt voor de populierenteelt. Deze restanten zijn nu nog zichtbaar. Zo kwamen we op de route een
worden, waarbij de dikkere populieren aan de rand wel gekapt zullen worden. In het meer gevarieerde deel zullen de populieren blijven staan of geringd worden.
Naast de talrijke hoogspanningsmasten in het landschap vallen de verschillende kleine landschapselementen op. Er zijn onder andere langs de beken knotwilgen aangeplant die regelmatig worden geknot. De takken worden gestapeld of soms verwerkt tot een takkenril.
Wanneer we de dijk afdaalden kwamen we een poel tegen. Deze wordt verondersteld een wiel te zijn geweest. Een wiel ontstaat wanneer de dijk overstroomde of brak. De circulerende waterstroom maakte er een put in de grond. Momenteel zijn de dijken versterkt en kunnen deze natuurlijke processen niet meer plaatsvinden. Daarom moeten deze uitzonderlijke poelen ook bewaard en hersteld worden waar nodig.
populierenbos tegen met een sterk ontwikkelde onderetage van zwarte els en es. Hier wordt de denkoefening gemaakt hoe dit naar een meer natuurlijk bos kan omgevormd worden.
• Je kan ervoor kiezen om de natuur zijn werk te laten doen. De populieren hebben de roestziekte waardoor ze sowieso minder vitaal en dominant zijn en natuurlijke selectie er op langere termijn voor zal zorgen dat de inheemse soorten zullen domineren.
• Een andere manier om hier tot snelle omvorming te komen is de populieren te ringen, zodat ze sterven en ruimte geven aan de huidige onderetage. Staand dood hout is tevens zeer interessant voor paddenstoelen, insecten en vogels.
• De meer extreme, maar snelste manier van omvorming is het kappen van de populieren, met de schade tot gevolg. Hier is ook aan verbonden dat er wel wat opruimwerk is. De natuur zelf heeft ongeveer twee jaar nodig om zich te herpakken. De hakhoutstoven van zwarte els, esdoorn, es en hazelaar zullen als eerste terug uitschieten.
Er zal voor een tussenoplossing gekozen
Iets verder op de route zagen we de resultaten van een kaalkap van populier. De restanten van de kruinen moesten nog opgeruimd worden, waardoor het zicht niet al te mooi was. Na het opruimen van de kruinen, zal na een tweetal jaren door natuurlijke opgroei een jong bos ontstaan. Er kan ook voor gekozen worden om aan kunstmatige herbebossing te doen, waarbij u de soortensamenstelling meer in de hand heeft.
Vanuit het centrum van Niel namen we de Broeklei die deels ook in eigendom is van Natuurpunt. De dreef werd opnieuw ingericht. Zo zijn de populieren vervangen door zomereiken. De wal waarop de eiken zijn geplant is voorzien van buizen zodat de bomen bij droogte gegoten kunnen worden.
Via de dijk wandelden we terug naar onze auto’s om daar gezellig te kunnen nakeuvelen over de wandeling met een biertje en een koekje. Bedankt aan onze fantastische gids en aan de zon om er een leuke wandeling van te maken.
b O sg ROEP AN t WERPEN ZUI d 18 | b O sg ROEP AN t WERPEN ZUI d | bosgroepnieuws
b O sg ROEP AN t WERPEN ZUI d bosgroepnieuws | b O sg ROEP AN t WERPEN ZUI d | 19
Landschap van het Niels broek: hoogspanningslijnen en knotwilgen
Eén van de vele poelen
Het populierenbos met veel ondergroei
Zicht op de Rupel, met op de oevers de natuurlijke schorren
Werken met de Kettingzaag
Inverde engageert zich om te voldoen aan de Europese Kettingzaagnormen (European Chainsaw Standards of ECS’s), een schaal met ‘minimum standards’ die is ontwikkeld en goedgekeurd door een internationaal team van kettingzaagexperts in Europa. Er zijn verschillende modules.
Per module ziet de inhoud er als volgt uit:
ECS 1 - je leert de werking en onderhoud van de kettingzaag en afkorttechnieken
ECS 2 - je leert de basisveltechnieken om kleine (diameter < 40 cm) en hellende bomen te vellen en op te werken
ECS 3 - je leert middelgrote en grote bomen (diameter > 40 cm) vellen door gebruik te maken van meer gevorderde veltechnieken en handlieropstellingen
ECS 4 – je leert ontwortelde en beschadigde bomen vellen ➜ deze cursus wordt niet georganiseerd door de bosgroep. Je kan je rechtstreeks bij Inverde inschrijven (aan de algemene tarieven van Inverde).www.inverde.be
De ECS-normen zorgen ervoor dat je nog veiliger en nog efficiënter met een kettingzaag kan werken. Met een grotere keuze uit de aangeleerde technieken, dus meer mogelijkheden om een boom te vellen, en meer aandacht voor het gebruik van onder andere handgereedschap (velhevel, pikhaak, meetlint) en het efficiënter gebruik van de handlier, verzekeren we een veiligere methode van werken.
Na het slagen voor een apart examen kan je het European Chainsaw Certificate (ECC) behalen. Hiermee kan je per niveau je competenties aantonen. Let wel, de examens per niveau dienen in volgorde te worden doorlopen. Het slagen voor een examen is echter geen voorwaarde voor deelname aan één van de nieuwe kettingzaagcursussen.
Wat als je reeds vroegere modules kettingzaag (KZ) hebt gevolgd?
Volgende scenario’s zijn denkbaar:
Je volgde reeds KZ 1: je kan ofwel als opfrissing ECS 1 volgen ofwel doorstoten naar ECS 2
Je volgde reeds KZ 2: naast een eventuele opfrissing in ECS 1 en/of ECS 2 mag je deelnemen aan de cursus ECS 3 of ECS 4
Je volgde reeds KZ 3: ofwel volg je onder het motto ‘oegening en herhaling is de beste leerschool’ nog eens de vernieuwde ECS 1, 2 of 3 ofwel stoot je door naar ECS 4.
DE BOSGROEPEN ORGANISEREN I.S.M. INVERDE EEN AANTAL CURSUSDAGEN.
• Uren : telkens van 09.00u tot 16.00u
• Aantal dagen : 2
• Prijs leden-boseigenaars : 40 €
• Prijs overige deelnemers : 120 €”
Veilig werken met de kettingzaag – ECS 1: Onderhoud van de kettingzaag & Afkorttechnieken
Data : • op 4 en 11 oktober 2014 in het Prinsenpark, Kastelsedijk 5 te Retie
• op 9 en 10 oktober 2014 in Kamp C, Britselaan 20 te Westerlo
• op 18 en 25 oktober 2014 in de regio Antwerpen
Info : Dit onderdeel is ontworpen als inleidingsniveau voor kettingzaaggebruikers en omvat : basis gezondheids- & veiligheidsonderwerpen voor de gebruiker, het gebruikelijke kettingzaagonderhoud & inspectie, afkorten van hout met beperkte doorsnede en veilig gebruik van hulpmiddelen bij het manipuleren & stapelen van hout.
Doelgroep : Iedereen die de kettingzaag wil leren gebruiken op een veilige en ergonomische manier.
Voorkennis : Je hebt voor deze opleiding geen voorkennis nodig. Ook wie al eerder met een kettingzaag werkte, vragen we om te starten bij deze eerste module. Hier worden namelijk de kleine vaardigheden aangeleerd (of opnieuw geleerd) die nodig zijn om een kettingzaag op een correcte manier te kunnen hanteren.
Veilig werken met de kettingzaag – ECS 2: Basis Veltechnieken
Data: • op 8 en 15 november 2014 in het Prinsenpark
• op 12 en 13 november 2014 in Kamp C
• op 22 en 29 november 2014 in de regio Antwerpen
Info: Dit onderdeel is geschikt voor basis kettingzaaggebruikers wat omvat; het vellen van kleine & hellende bomen gebruik makend van verschillende technieken, neerhalen van vasthangende bomen met gebruik van handhulpmiddelen, onttakken, afkorten van stammen, veilig manipuleren & stapelen van hout.
Doelgroep: Iedereen die op een veilige manier de basistechnieken wil leren om een boom te vellen.
Voorkennis : Je volgde “Veilig werken met de kettingzaag ECS1” of een andere basisopleiding kettingzaaggebruik van Inverde.
Veilig werken met de kettingzaag – ECS 3: Gevorderde Veltechnieken
Datum : • op 29 november en 6 december 2014 in het Prinsenpark
Info : Dit onderdeel is geschikt voor meer ervaren kettingzaaggebruikers wat omvat; het vellen van middelgrote en grote bomen door middel van meer gevorderde technieken, grotere takken verwijderen en het gebruik van geschikt handliermateriaal inclusief methodes om hiermee vasthangende bomen neer te halen.
Doelgroep : Personen die regelmatig middelgrote en grote bomen moeten vellen en verzagen.
Voorkennis : Je volgde “Veilig werken met de kettingzaag - ECS1” én “Veilig werken met de kettingzaag - ECS2” of de intensieve opleiding.
Inschrijvingsstrook
Voor alle bovenstaande cursussen dient u zich in te schrijven bij de Bosgroep Antwerpen Zuid vzw via onderstaande invulstrook. Terug te sturen naar Bosgroep Antwerpen Zuid vzw, ’s Gravenwezelsteenweg 59-61, 2110 Wijnegem of deze gegevens door te sturen naar antwerpenzuid@bosgroep.be
Naam:……………………………………………………………………..……Tel.nr……………………………........…………
Adres: ………………………………………………………………………………………………………………….………..…
E-mail: ……………………………………………………………………………………………………………….……………
Gewenste cursus en data: …………………………………………………………………………………………….….…………
Lid van Bosgroep: …………………………………………………………………………………………………….……………
Bent u boseigenaar : ja neen
U bent zeker van uw inschrijving na officiële bevestiging en na overschrijving van het cursusgeld op rekeningnummer : BE63 7330 5436 6308 van Bosgroep Antwerpen Zuid vzw met vermelding van uw naam, type cursus (ECS 1,2 of 3) en de cursusdatum. Of deze cursussen kunnen doorgaan (aan bovenstaande prijzen) is afhankelijk van het al dan niet verkrijgen van een subsidie voor de organisatie van deze cursussen.
P RAK t IJKc UR s U ss EN 20 | c UR s U ss EN A N t WERP s E bO sg ROEPEN | bosinfo bosinfo | c UR s U ss EN A N t WERP s E bO sg ROEPEN | 21 P RAK t IJKc UR s U ss EN
Plaats hier jouw zoekertje of advertentie
Vanaf volgende editie kan u op deze pagina zoekertjes en advertenties plaatsen
Zondag 27 april 2014 om 10.00u Wandeling door de halse bossen
Zaterdag 3 mei 2014 om 09.30u Fietstocht doorheen landschap de Wieltjes-Nazareth, turnhout
Zondag 18 mei 2014 om 11.00u Wandeling kesselse heide
dinsdag 27 mei 2014 om 16.30u Unieke wandeling met culinaire toets
ZOEKERTJES
Particulieren die bos, hout of tweedehands bosmateriaal zoeken of willen verkopen, kunnen hier gratis een zoekertje plaatsen. Via deze rubriek komen geïnteresseerden met elkaar in contact. De bosgroep beperkt haar inbreng tot het geven van informatie en advies en waakt erover dat het zoekertje bosgerelateerd is.
Voordat het zoekertje gepubliceerd wordt, ondertekent de eigenaar een toelating.
Het zoekertje bevat maximum 200 tekens (incl. spaties).
Het zoekertje verschijnt eenmalig in de Bosgazet. Als u het wil herhalen, dient u opnieuw een aanvraag in.
De publicatie van het zoekertje is geen garantie voor de verkoop. De zoekertjes worden ten laatste op 15 mei, 15 augustus, 15 november of 15 februari naar antwerpennoord@bosgroep.be gestuurd.
Een zoekertje bevat minstens volgende informatie: Bos: ligging, oppervlakte, type bos (loof/gemengd/naald/populier), telefoon en/of e-mailadres
Hout: gemeente, staand/liggend/gekliefd, soort, hoeveelheid, prijs, telefoon en/of e-mailadres
Tweedehands machines/hulpmiddelen/veiligheidskledij: gemeente, beschrijving, merk, prijs, telefoon en/of e-mailadres
Hebt u interesse, ga dan zeker naar
http://www.provant.be/zoekertjeBosgazet en laat hier uw zoekertje achter!
Natuur- en bosbeheer bij een privéboseigenaar? Met deze wandeling komen we in aanraking met verschillende praktijkvoorbeelden waarin wordt aangetoond dat particulier bos- en natuurbeheer wel degelijk kan; ondanks de soms erg diverse doelstellingen die mensen aan hun bos geven. In kader van de opstart van het boscomplex de Halse Bossen passeren we enkele percelen waar in het verleden beheerwerken werden uitgevoerd, onderzoeken we welke impact deze hebben op het heden en in de toekomst, en vergelijken we die met andere reeds lang onbeheerde percelen. Zo ontdekken we samen welke voor- (én na)delen bosbeheer met zich mee kan brengen!
gids : Louis Eyskens
Organisatie: Bosgroep Antwerpen Noord
Bosgroep Antwerpen Zuid
afspraak: vertrek om 10u00 aan de parking van Domein Martinus aan de Watermolen, te Zoersel. (zie www.bosgroepen.be voor kaartje)
Inschrijven: Inschrijven (gratis) is verplicht vóór woensdag 16 april 2014 via:
• Bosgroep Antwerpen Noord: antwerpennoord@bosgroep.be
• Bosgroep Antwerpen Zuid: antwerpenzuid@bosgroep.be
• Telefoonnummer03/355.09.40
Let wel: beperkt aantal plaatsen!
Ten noordoosten van de stad Turnhout ligt een oud cultuurlandschap. Al ten tijde van de opmaak van de Ferrariskaarten (1775) wisselden hier landbouwpercelen, houtkanten en bossen elkaar af om in het noorden over te gaan in heide. Vandaag vinden we nog heel wat van deze sporen in het landschap terug. Vandaar dat de Bosgroep Noorderkempen en het Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete dit gebied hebben uitgekozen voor hun eerste gezamenlijke landschapsproject (zie Bosgroepnieuws). Tijdens deze fietstocht verkennen we de vele verborgen pareltjes die dit gebied rijk is en leren we meer over dit project.
afspraak: Zaterdag 3 mei 2014 om 9u30 aan de parking van de Klein Engelandhoeve, Klein Engeland 29, 2300 Turnhout. Vermoedelijke duur: 3 uur. Inschrijven: Inschrijven is verplicht vóór 28 april 2014 en kan telefonisch (014/85.90.19) of via e-mail (noorderkempen@bosgroep.be). Let op: het aantal plaatsen is beperkt. Kun je zelf niet met de fiets komen, dan kun je een fiets huren (kostprijs: 4 tot 6 euro). Je kunt een fiets reserveren tot 21 april 2014.
Organisatie: Bosgroep Noorderkempen vzw en Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete vzw gids: Els Oostvogels (RL Kleine en Grote Nete) en Wim Boonen (BG Noorderkempen)
Provinciaal Groendomein Kesselse Heide komt in elk seizoen tot zijn recht. In de schaduw van een houtmijt sluipt een wezel op zoek naar een prooi, terwijl een boomvalk in de vlucht een libel buitmaakt. De harde maar eerlijke natuur verrast telkens opnieuw. De Kesselse Heide is een stuk Kempens landschap zoals het vroeger was: een kleurrijke afwisseling van struikheidevlakten, naald- en loofbossen, zandvlakten en poeltjes. Hier wandel je door een landschap dat zeldzaam is geworden in Vlaanderen. De schapen die er vrij rondlopen zorgen voor het natuurbeheer: ze begrazen de heide en bewaren zo het authentieke karakter van het gebied.
afspraak : Afspraak aan het onthaalcentrum Doefoepdei, Vaerestraat 4, Kessel, Nijlen Parking : Op de Lindekensbaan is Parkeerruimte voorzien
Inschrijven : Inschrijving is gratis maar verplicht vóór 7 mei 2014 via antwerpenzuid@bosgroep.be of telefonisch op 03/355.09.40
Organisatie : De Bosgroep Antwerpen Zuid vzw organiseert deze wandeling voorafgaand aan de Algemene Vergadering (zie meer info op pagina 18) gids : Rembrandt De Vlaeminck
Van een nieuw geboortebos tot eeuwenoude park- en bosbestanden in een historisch kader! Hoe zou het zijn met het recent aangelegde geboortebos in de scoutsbossen in Kapellen? Hoe evolueren de park- en bosbestanden in het historisch domein van de familie Kronacker? Van jong naar ouder bos, het komt allemaal aan bod tijdens deze wandeling. De bosbeheerders en onze bosconsulenten laten u tijdens de wandeling kennismaken met het huidige bosbeheer, de keuzes uit het verleden, en heel wat schitterende resultaten. Daarnaast nemen we u ook mee op zoek naar verwijzingen in het landschap van een rijk historisch verleden. Tijdens de wandeling laten we u ook culinair proeven van wat hapjes en drankjes gelinkt aan de bossfeer. Er zit meer lekkers in het bos dan je denkt…
afspraak: Dinsdag 27 mei 2014: 16.30u aan de ingang van de scoutslokalen in Kapellen, Wolvenbosdreef 8; voor de wegbeschrijving verwijzen we u graag door naar p 16.
Inschrijven: Iedere geïnteresseerde is welkom, nadien gaat onze Algemene Vergadering door in de scoutslokalen waar de bosgroepleden van Antwerpen Noord worden verwacht.Organisatie: De Bosgroep Antwerpen Noord vzw organiseert deze wandeling in Kapellen voorafgaand aan onze Algemene Vergadering (zie meer info op pagina 16)
gids: Guy Mattheeussen (bosconsulent Bosgroep Antwerpen Noord), Pol Trekker (beheerder domein Kronacker) en Joris Breugelmans (beheerder scoutsdomein)
ADVERTENTIES
Bedrijven die een advertentie willen plaatsen in de Bosgazet, kunnen het reglement en de prijzen opvragen op antwerpennoord@bosgroep.be. De advertenties moeten een meerwaarde zijn voor de boseigenaars in kader van bosbeheer of bosarbeid. Ze worden daarom gescreend of ze al dan niet bosgerelateerd zijn.
kalender | act IVI te I te N / Wa ND e LIN ge N | 23
/ Wandelingen 22 | zoeke R tjes e N a DV e R te N t I es | kalender zoeke R tjes e N a DV e R te N t I es
Activiteiten
bosgroep antwerpen Noord vzw
’s Gravenwezelsteenweg 59-61, 2110 Wijnegem
Tel.: 03/355.09.40
Fax.: 03/355.09.45
Mail: antwerpennoord@bosgroep.be
Coördinator: Karolien Devriendt • 0475/75.77.98
Adviseur: Gijs Bracke • 0470/21.38.94
Medewerkster: Britt Van Cotthem
bosgroep Noorderkempen vzw
Hoge Mouw, Lichtaartsebaan 45, 2460 Kasterlee
Tel.: 014/85.90.19
Fax.: 014/85.90.21
Mail: noorderkempen@bosgroep.be
Coördinator : Wim Boonen • 0474/74.17.31
Adj.-coördin.: Greeven Kevin • 0477/63.12.47
Medewerkster : Elly Maes
bosgroep Zuiderkempen vzw
Kamp C, Britselaan 20, 2260 Westerlo
Tel.: 014/27.96.57
Fax.: 014/27.96.69
Mail: zuiderkempen@bosgroep.be
Coördinator: Jan Seynaeve • 0474/99.99.35
Adj.-coördin.: Pieter-Jan Swinnen • 0478/78.20.22
Jeroen Truyen • 0475/80.73.36
Hans Van Lommel • 0474/85.91.11
Medewerkster: Rebecca Himschoot
bosgroep antwerpen zuid vzw
’s Gravenwezelsteenweg 59-61, 2110 Wijnegem
Tel.: 03/355.09.40
Fax.: 03/355.09.45
Mail: antwerpenzuid@bosgroep.be
Coördinator: Kathleen Vanderheyden • 0476/76.18.25
Adviseur: Gijs Bracke • 0470/21.38.94
Medewerkster: Marleen Brosens
bosgroep Kempense heuvelrug vzw
Hoge Mouw, Lichtaartsebaan 45, 2460 Kasterlee
Tel.: 014/85.90.17
Fax.: 014/85.90.21
Mail: kempenseheuvelrug@bosgroep.be
Coördinator : Noor de Laat • 014/85.90.17
Adj.-coördin.: Dennis Berckmans • 0472/50.05.11
Joost Malliet • 0477/93.25.51
Medewerkster: Annick Vangenechten en Elly Maes
Medewerker terreinwerkzaamheden
Chris Meeuws : 0478/45.51.38
Mail: chris.meeuws@groenkempen.provant.be
In samenwerking met:
De Bosgazet verschijnt viermaal per jaar, telkens een 5.600 exemplaren en is een uitgave van de Antwerpse bosgroepen. Verantwoordelijke uitgever en eindredactie: Kathleen Vanderheyden, Secretariaat en vormgeving: Marleen Brosens, Bosgazet: ’s Gravenwezelsteenweg 59-61, 2110 Wijnegem, tel: 03/355.09.40, fax: 03/355.09.45, email: antwerpennoord@bosgroep.be, AFGIFTEKANTOOR 2099 ANTWERPEN X - P608022
website: www.bosgroepen.be
