Bosgazet 67 by De Bosgroepen

I N FO RM AT I E B L AD ANTW E RPSE BOSG RO E PE N D RI EMA AND E L I J K S T I JDSC H RI F T - N° 67 J U LI – A U G U S T U S - S E PTE M BE R 2 02 3

Bosgazet

B-10770 P608022

©Regionaal Landschap De Voorkempen

Nieuwe speelnatuur in Wildert!

De Bosgazet gaat 100% digitaal! zie p10-11 voor meer info

Symposium 25 jaar De Bosgroepen

Bosranden als ecologische verbinding

16 Bomen en

granaten: wanneer hout net iets meer kan zijn

INHOUD

de bosbode 4 | 2019

Blablaadjes

Symposium 25 jaar De Bosgroepen

Bosranden als ecologische verbinding

10 De Bosgazet gaat 100% digitaal

12 BosgroepNieuws 16 Bomen en granaten:

wanneer hout net iets meer kan zijn

18 Kalender 19 Zoekertjes 20 Contactgegevens De Bosgazet verschijnt viermaal per jaar, het is een uitgave van de Antwerpse Bosgroepen en wordt zowel digitaal als per post verstuurd naar leden en geïnteresseerden. Verantwoordelijke uitgever en eindredactie: Stephanie Van Loock Lay-out: Koloriet - Leefdaal Contact rond Bosgazet: Kamp C, Britselaan 20C, 2260 Westerlo, 014 27 96 57 zuiderkempen@bosgroep.be www.bosgroepen.be.

Beste bosliefhebber, We gaan de zomer in na een natte lente en een warme juni maand. Wat we zien op terrein zijn onze nieuwe bossen in volle groei en onze bestaande in volle omvorming. Processen waarbij de Bosgroep steeds een essentiële ondersteuning kan betekenen. Niet alleen vandaag en morgen, maar intussen al zo’n 25 jaar. Het concept van bosgroepwerking zag zovele jaren geleden zijn levenslicht. En met de organisatie van het Symposium 25 jaar gingen we ook even terug in de tijd. Een schitterend evenement waar het gezamenlijk gevoel werd bevestigd. Steeds een verhaal van engagement, van liefde voor de bossen en zijn beheerders, van durf en zin om te groeien en te evolueren, kortom de echte identiteit van de bosgroepwerking. We nemen je in deze editie mee naar wat er die dag allemaal aan bod kwam en hoe we kijken naar de toekomst. Ook jij kan onze 25 jaar Bosgroepen nog meevieren in het najaar tijdens de Dag van de Boseigenaar. In deze editie starten we onze jaarlijkse bosrandenactie op met de nodige achtergrondinformatie en stappenplan hoe we te werk gaan. Vergeet ook zeker niet te kijken bij al het bosgroepnieuws uit het voorjaar en zet de volgende activiteiten maar in je agenda. Met een artikel rond geschiedenis in het bos, of meer bepaald wat leert het hout ons over het verleden, ronden we deze editie af. Lees mee en geraak helemaal geboeid door dit onderzoek. Tenslotte willen we graag eindigen met een dikke dankjewel naar al onze voormalige en huidige medewerkers, bestuurders, vrijwilligers, leden en sympathisanten voor hun blijvende inzet voor het bos, voor meer en beter beheerde bossen! Zo terugkijken in de tijd doet ons beseffen dat de private bossen en onze bosgroepwerking niet zonder de mensen erachter kan. Op naar een bosrijke toekomst! Frederic van Haaren en Martine Van Goethem co-voorzitters Bosgroep Antwerpse Gordel

Bosgroepen, wat zijn dat? Veel van de bossen in Vlaanderen zijn in privéhanden. De bosjes zijn vaak kleiner dan een hectare en zeer versnipperd. Om op een duurzame en rendabelere manier aan bosbeheer te doen, zijn De Bosgroepen opgericht ter ondersteuning van de vele boseigenaars. Boseigenaars krijgen een professioneel advies en kunnen samenwerken met andere boseigenaars in de buurt. Elke boseigenaar is vrij om al dan niet gratis lid te worden en gebruik te maken van De Bosgroep-diensten. Men behoudt de volledige zeggenschap over het beheer van zijn eigendom. Een kans om te grijpen! De belangrijkste taken van De Bosgroep zijn informeren, sensibiliseren en organiseren. Je kan ons contacteren voor: – gratis, onafhankelijk en vrijblijvend advies – informatie over hoe je bos duurzaam kan beheerd worden – organisatie van wandelingen, cursussen en excursies – uitvoering van gezamenlijke bosbeheerwerken: dunnen, exotenbeheer, houtverkopen – hulp bij de bosadministratie: kapmachtigingen, subsidies en beheerplannen – ondersteuning bij aanplantingen – optimaliseren van de toegankelijkheid van je bos

Contact Verhuisd? Vragen over uw lidmaatschap? Neem dan contact op via 014 27 96 57 of zuiderkempen@bosgroep.be. De Bosgazet of Nieuwsbrief analoog of digitaal ontvangen? Of dit aanpassen? Kan je zelf doen via de link web.provincieantwerpen.be/cn/avrml/bosgroepen.

BLABLAADJES

Nieuwe editie Praktijkboek Bosbeheer: vakkennis als pijler voor duurzaam bosbeheer In april werd de herziene versie van het Praktijkboek Bosbeheer voorgesteld in het Mastbos in Breda, Nederland. Het boek wordt gebruikt als lesmateriaal in de opleidingen bos- en natuurbeheer in Nederland en Vlaanderen en is daarnaast ook een uitgebreide en waardevolle informatiebron voor alle bosbeheerders. In de nieuwe editie werden alle hoofdstukken geactualiseerd op basis van de meest recente kennis en inzichten. Verder werden er ook twee interessante en actuele hoofdstukken toegevoegd, namelijk ‘Boomveiligheid’ en ‘Omgaan met klimaat’. Het nieuwe boek is te koop op de website van Inverde: www.inverde.be/boeken/ praktijkboek-bosbeheer

DAG E VAN D AR A N E IG BOSE 23 0 8-10-2

Bosfiejest in het Prinsenpark op zon 8 oktober Hou je agenda alvast vrij in de namiddag van 8 oktober. Ter eren van het 25-jarig bestaan van De Bosgroepen nodigen we jullie vriendelijk uit om samen met ons te vieren. Je kan je verwachten aan een groot feest met workshops, wandelingen, demonstraties en nog veel meer georganiseerd door het Prinsenpark. En dat op de locatie waar het allemaal begon. Meer info volgt nog!

Vlaamse bosgroepcoördinatoren op stap in Gedinne! Eén keer per jaar gaan de Vlaamse coördinatoren op 2-daagse om te spreken over gezamenlijke thema’s en te leren van collega’s. Deze keer ging het door in de buurt van Gedinne. We bezochten een marteloscope in Daverdisse, begeleid door Forêt. Nature en de lokale bosbeheerder. Boeiende uiteenzetting om mee aan de slag te gaan.

de bosbode bosbode 44 || 2019 2019 de DOORBOMEN

Symposium De Bosgroepen Verslag van een boeiende namiddag

Jan Verheeke van de Minaraad praatte het geheel aan elkaar. Eric Smeets, voorzitter van de Koepel van Vlaamse

De Bosgroepen zijn een kwart eeuw jong. Stilaan groeide deze groep zaailingen uit tot een volwaardig bos dat zich over heel Vlaanderen vertakte. Op maandag 22 mei verzamelden partners uit de natuur- en houtsector, bestuurders en beleidsmakers in het Vlaams Parlement in Brussel. Ze blikten terug op de afgelopen 25 jaar, maar namen ook de uitdagingen van nu en morgen onder de loep.

Bosgroepen, stelde in zijn verwelkoming dat De Bosgroepen de start-upfase ontgroeiden. Daarom sprak hij de hoop uit voor een erkenning van de Koepel als een natuurvereniging. Het zal een volgende stap zijn in de professionalisering.

sen naar de achtergrond verdwijnen. Hij stelt een alternatief voor: natuurgericht, klimaatslim bosbeheer dat focust op drie aspecten: biodiversiteit, klimaatadaptatie en -mitigatie en circulaire bio-economie. Hierbij pleit hij voor een

Bosgroepcoördinatoren An Pierson en Jan Goris schetsten hoe De Bosgroepen uitgroeiden tot onmisbare schakel in het Vlaamse bosbeheer. Ze zetten het unieke van de Bosgroepformule in de verf en

Jan De Haes, gedeputeerde van de pro-

zonering op landschapsschaal van na-

vincie Antwerpen, die wees op het grote

tuurreservaten, bossen waar de produc-

belang van bossen voor onze gezond-

tie primeert en multifunctionele zones.

meermaals uit onafhankelijke screenings

sen via de vele ecosysteemdiensten die

Professor Muys toonde aan dat zelfs in-

stil bij de vele uitdagingen, waaronder de

ze leveren, en De Bosgroepen en hun

tensief bosbeheer voor veel minder ver-

leden zorgen op hun beurt heel goed

storing zorgt dan andere vormen van

voor die bossen. Het is dus niet meer

landgebruik. Om de transitie naar een

dan logisch dat de provincies goed voor

circulaire bio-economie te maken, vor-

De Bosgroepen zorgen.

men bossen een onmisbare bondge-

heid. De bossen zorgen goed voor men-

noot. Dit kan volgens Bart Muys perfect

Zonering op

Straffe ambities

in synergie met de biodiversiteit. Uit onderzoek blijkt zelfs dat indien het aantal

landschapsschaal

boomsoorten stijgt, het bos meer hout

De eerste voordracht kwam van profes-

doet ook het effect van de klimaatver-

oplevert. Het mengen van boomsoorten

sor Bart Muys (KU Leuven). Hij wees op

andering op de vitaliteit van het bos af-

de veranderde context van het beleid

nemen. Bart breekt een lans voor kli-

rond bosbeheer, waarbij de focus op in-

maatbestendige uitheemse soorten en

standhoudingsdoelstellingen maakt dat

vergeten inheemse soorten zoals de

de andere ecosysteemdiensten van bos-

taxus.

benadrukten de hoge efficiënte die al naar voren kwam. Maar ook stonden ze stijgende werkdruk en de nood aan meer middelen. Jan en An sloten af met de ambities die De Bosgroepen de komende jaren gaan nastreven: - Binnen 10 jaar 80% van de Vlaamse oppervlakte aan privébos multifunctioneel beheren. - Klimaatveerkrachtig beheer in alle aangesloten bossen. - Elk jaar minstens 100 ha nieuwe bossen planten. - Koepel van de Vlaamse Bosgroepen erkend als natuur- en milieuvereniging.

DOORBOMEN

Liefde voor het bos Zijn keynote werd aangekondigd als ‘privéboseigenaar spreekt vanuit de buik over het bos’ en dat was absoluut niet gelogen. Boseigenaar en bestuurslid Chris Couwelier nam ons op humoristische en emotionele wijze mee naar een van zijn drie bosjes. Hij is een van de 70 kleine eigenaars die, samen met de stad Torhout, Natuurpunt en Bisdom

ter bracht hen in contact met Bosgroep Houtland. De stad hielp om een bouwvallige chalet op het perceel op te ruimen. Door gebrek aan beheer was het een zeer dichte aanplant met geen enkele volgroeide boom. Een dunning, een beplantingsplan en een plantactie luidden de omschakeling naar een gemengd loofbos met gedeeltelijk hakhoutbeheer in.

Eenzame strijd Vlaams minister van omgeving, Zuhal Demir wees in haar speech op het feit dat het merendeel van de Vlamingen pro bosuitbreiding is, en toch horen we vooral de tegenstanders. Ze lanceerde een warme oproep aan alle aanwezigen om hun stem te laten horen. Hoe dan ook is er de voorbije jaren iets in beweging gezet, en de tanker kan niet meer gekeerd worden.

Brugge, het 100 ha grote Groenhove-

Chris eindigde met de mooie wens dat zijn

bos in Torhout beheren.

kleinkinderen binnen 25 jaar nog steeds Verder sprak de minister haar waardering kunnen rekenen op professionele begelei- uit voor de aanpak van De Bosgroepen,

Nadat hij en zijn vrouw in 2007 drie per-

ding van De Bosgroepen bij het duurzaam die op relatief korte termijn uitgroeiden

celen van in totaal 0,8 ha aankochten,

beheer van de bosjes van opa. Dat lever- tot “een prachtige organisatie, wiens rol

begon hun bosavontuur. De boswach-

de hem heel wat bijval uit de zaal op.

niet te overschatten valt”.

de bosbode 4 | 2019 DOORBOMEN

De minister sloot af met een oud Grieks gezegde: “Een samenleving groeit als de ouderen bomen planten in wier schaduw ze zelf nooit zullen zitten” en riep De Bosgroepen en eigenaars op om te blijven doen wat ze doen en om als één blok naar buiten te komen.

Bevlogen panelgesprek Na de pauze genoten we van enkele film-

nog nauwer en beter op sommige vlak-

een negatieve effect bij privébeheer-

ken.

ders. Handhaving en overlast kunnen

pjes van partners uit de natuur- en houtsec- - Neem klimaatreflexen standaard op in tor die De Bosgroepen feliciteren met hun de beheerplannen.

met meerdere eigenaars samen aan-

jubileum.

kunnen helpen, ook via preventie zoals

- Denk op landschapsschaal. - De introductie van nieuwe boomsoor-

Vervolgens was het tijd voor het panelge-

ten is complex en moet doordacht ge-

sprek met Wim Smits (Natuur en Bos), Jan

beuren.

De Haes (gedeputeerde provincie Antwer- - Betrek de houtsector om mee te wapen), Andries Saerens (Belgische Houtconken over de uitvoerbaarheid van planfederatie), Professor Kris Verheyen (UGent),

nen.

Marie-Dominique Vande Plassche (boseige- - Overheden hebben een voorbeeldnaar) en Sylvie Mussche (coördinator Bosfunctie met hun eigen bossen. groep Oost-Vlaanderen Noord). Moderator Bosuitbreiding Jan Verheeke legde het panel zes thema’s - De omwenteling naar meer bos is ingevoor. Hier de belangrijkste bevindingen van

zet, maar er zijn veel moeilijkheden,

de panelleden.

waaronder de pachtwetgeving, de grote gronddruk/ruimtelijke ordening,...

gepakt worden. Lokale overheden de inrichting van een hondenlosloopzone. De rol van private boseigenaars in de toekomst - Bij veel boseigenaars leeft bezorgdheid over de toekomst. We moeten de liefde voor bossen doorgeven aan de volgende generatie. - Boseigenaars zijn divers. De liefde voor bossen is de rode draad. Het is zeer waardevol dat een grote groep mensen zorg draagt voor

De toekomst van de Vlaamse houtproduc- - De provincie Antwerpen werfde mentie sen aan die specifiek op bosuitbreiding

de bossen en dit uit-

- Bosbeheer en houtproductie zijn onlos-

werken, maar ook zij stellen vast dat

recte

makelijk verbonden, bosbeheer en biodi-

slechts een klein percentage van de ve-

Dat moeten we

versiteit versterken elkaar. Het is echter

le potentiële bebossingsdossiers uit-

koesteren.

draagt naar de diomgeving.

een uitdaging om dit goed te doen.

eindelijk uitvoerbaar blijkt. - De communicatie naar burgers over kap- - Ook andere overheidsinstellingen zouwerken is heel belangrijk. Het zou goed den (meer) kunnen inzetten op beboszijn om dit nog meer overkoepelend als

sing.

natuur- en houtsector aan te pakken.

- We mogen niet blind bebossen, maar

- Vaak ligt onwetendheid of gebrek aan

moeten focussen op kwaliteit en eco-

kennis aan de basis van reacties. Daarom

systeemdiensten.

moeten ook (lokale) beleidsmakers beter Recreatie geïnformeerd worden. - Gebruik gezondheid en recreatie als - Alle schakels van de ketting zijn belang-

hefboom voor bosuitbreiding. Meer

rijk. Beperk de schade aan het bos door

groen zorgt voor miljoenen euro’s be-

met goede bosexploitanten samen te

sparing in de gezondheidszorg. Dit

werken die rekening houden met weers-

geld zou moeten geïnvesteerd worden

omstandigheden, vaste ruimpistes, etc. Klimaatslim bosbeheer

in nog meer groen. - Een goed toegankelijkheidsreglement

panelgesprek

hieven

we het glas op ons 25-jarig bestaan, en alvast op de komende 25 jaar. En natuurlijk werd er her en der al eens een boompje opgezet over de vele interessante lezingen en gesprekken van die middag. Het was een gedenkwaardige dag vol nieuwe en interessante inzichten rond duurzaam bosbeheer. Wilt u nog meer nagenieten van onze

- Uit bevragingen blijkt dat klimaatslim

en duidelijke communicatie naar bur-

feestelijke bijeenkomst? Kijk dan snel op

bosbeheer voor veel eigenaars een prio-

gers is zeer belangrijk, indien nodig is

de bosgroepwebsite voor de presenta-

riteit is.

ook handhaving van belang. ANB

ties en een uitgebreid fotoverslag: htt-

speelt hierin een belangrijke rol.

ps://bosgroepen.be/samen-wer-

- De samenwerking tussen De Bosgroe-

pen en kennisinstellingen is er, maar kan - Vervuiling en verstoring zorgen voor

Na afloop van het

ken-aan-duurzame-bossen/

BOS DOOR DE BOMEN

Een bosrand in je eigen bos? Dag Steven, we staan hier bij een

bijgangers te informe-

prachtig aangeplante bosrand! Wat

ren.

was je motivatie om deze bosrand aan te leggen in je bos?

Een meerwaarde dus voor

Dat is eigenlijk om dezelfde reden als

zowel mens als dier. Hoe heb

waarom ik mijn bosperceeltje kocht en ik

je de dag van de actie zelf er-

me ook beschikbaar stel als vrijwilliger

varen?

bij de Bosgroep. Ik wil graag mijn steen-

Het was een dagje volop genieten in de

tje bijdragen aan het behoud en de kwa-

rust van de natuur. Na het ophalen van

liteit van bos in mijn omgeving. Door de

de plantjes vlogen we er onmiddellijk in.

toenemende impact van de klimaatver-

Samen met wat hulp kregen we alle

andering wordt dit alsmaar belangrijker.

plantjes juist voor het donker in de

Maar natuurversnippering wordt ook

grond. Recent kregen we het aanpalen-

nog steeds in de hand gewerkt door ex-

de bosperceeltje in ons bezit waardoor

tra industrialisering, bebouwing, land-

we opnieuw kunnen deelnemen aan de

bouw en vervuiling. Een bosrand aan-

volgende bosrandactie. Iets om naar uit

leggen is daarom al een goede stap om

te kijken!

mijn bos mooier, diverser en weerbaarder te maken.

Is je interesse gewekt? Kijk dan op de volgende pagina’s hoe je als boseige-

Een bosrand is inderdaad een goud-

naar ook kan deelnemen in 2023.

mijn voor biodiversiteit. Hoeveel plantjes en soorten heb je aangeplant?

april 2023 © Steven Cant

We hebben in totaal 145 plantjes geplant. Ik werd nauw begeleid door Si-

Samen met wat hulp kregen we alle plantjes juist voor het donker in de grond. © Steven Cant

mon van de Bosgroep in mijn keuze van de soorten en of deze standplaatsgeschikt zijn voor mijn bos. Door het terreinbezoek en zijn vakkundige kennis ben ik ervan overtuigd dat dit de juiste keuze is voor deze arme zandgrond. De soorten sporkehout, kruipwilg, wilde lijsterbes, brem, hazelaar, tamme kastanje en liguster vind je allemaal terug in deze bosrand. Deze soorten zijn interessant voor zowel bijen, vlinders als vogels. Het was ook noodzakelijk om kokers te plaatsen rond de plantjes om ze te beschermen tegen wildvraat. Gezien het bos ook openbaar is, werd er een infobordje geplaatst met uitleg over de voordelen van een bosrand om de voor-

BOS DOOR DE BOMEN

Bosranden als ecologische verbinding in je eigen bos? Hoera voor de bosrand! Een bosrand biedt namelijk tal aan voordelen voor je bos. Allerlei insecten en dieren genieten van de extra bloesems, bessen, beschutting en afwisseling. Daarnaast zijn bosranden een belangrijke troef in de strijd tegen de klimaatopwarming! Ze breken de wind waardoor stormschade beperkt wordt en het klimaat constanter blijft in het bos. Dankzij de financiële steun van de provincie Antwerpen krijg je ook dit jaar als lid van de Bosgroep 70% korting op het plantsoen, de aanplant en het beheer achteraf!

Hoe ga je te werk? Keuze van je soortensamenstelling.

Is je bosbodem arm en zuur?

Soorten zonder echte bodemvoorkeur?

Kies dan voor hulst, sporkhout, wilde lijsterbes.

We bieden verschillende soorten aan,

Een eerder rijkere bodem?

die al naargelang je bosbodem, geschikt

Hazelaar, meidoorn, Europese vogelkers, boswilg, hondsroos of ratelpopulier

Ga voor Gelderse roos, sleedoorn, veldesdoorn, kardinaalsmuts, vlier of iep

zijn voor je bosrand. Ga eerst uit van je bosbodem, waarbij iedere struiksoort een voorkeur heeft aan groeiplaats.

Wil jij net zoals Steven bijdragen aan de biodiversiteit en de klimaatrobuustheid van je bos? Neem dan zeker deel aan onze bosrandactie in het najaar van 2023! Hieronder wordt stap voor stap uitgelegd hoe jij kan meedoen aan onze actie: Opstellen plantplan & bestelling samen met de bosgroep

Neem contact op met je bosgroep voor een terreinbezoek

Aanplanten boompjes door jezelf of bosgroep

Ophalen bestelling op afhaalpunt

Opvolging van je bosrand door bosgroep

DOORBOMEN BOS DOOR DE BOMEN

il je graag een extra inspanning doen voor voor vlinders, bijen, meer vogels, een betere bodem

of als brandhout? Zie hier wat extra inspiratie bij je soortenkeuze.

Ta Haa m gb m e els e k uk, Eu , a ro Ve sta Haz pe ld nje el a e Lij se v sdo , Zw ar, st og or a er r n be elk , te s ers ,

Welke boom is waar goed voor?

Voorwaarden voor deelname aan de bosrandenactie

es, , s erb lijst elker r, g de Wil ese vo azelaa lier, ,H op ev Eur gbeuk ewon Haa els, G e iep, arte Gladd oorn d Zw des Vel

B Wil rem, Sp de Eén lijster orkeh o b stijl Eur ige es, B ut, Rat opese meid oswilg oo el , v iep populi ogelk rn, ers , Lig er, , G u kor ster, R ladde Sle noelje ode edo , orn

, lg wi , p i t ru u ese s, , K eho rop roo em rk u ds , Br Spo lg, E on uts rn, H m o i sw rs, als do Bo elke ina Slee orn o g rd , vo Ka ster esd d u l Lig Ve

Sporkehout, Wilde lijsterbes, Eénstijlige meidoorn, Europese vogelkers, Hondsroos, Zwarte els, Gewone vlier, Kardinaalsmuts, Liguster, Sleedoorn

Contacteer je Bosgroep om samen een terreinbezoek in te plannen om een gevarieerd bosrandpakket samen te stellen:

- Je bent boseigenaar en lid bij Bosgroep Antwerpse Gordel, Kempen Noord of Zuiderkempen. Je neemt contact

- Voor leden van Bosgroep Antwerpse Gordel: mail naar:

op met je eigen bosgroep en vraagt ondersteuning voor

antwerpsegordel@bosgroep.be of bel 03/355.09.40

de aanleg van een bosrand. Geef al zoveel mogelijk aan

- Voor leden van Bosgroep Kempen Noord: mail naar:

over welke lengte en breedte je wilt aanplanten. - Je koopt minstens 100 plantjes in totaal, van minstens 4 verschillende soorten - Haagbeuk, liguster en veldesdoorn maken maximaal 25% van je pakket uit - Let op want iedere soort is gebundeld per 10, 25 of uit-

kempennoord@bosgroep.be of bel 014/85.90.19 - Voor leden van Bosgroep Zuiderkempen: mail naar: zuiderkempen@bosgroep.be of bel 014/27.96.57 Met steun en financiering van Provincie Antwerpen

zonderlijk per stuk.

de bosbode 4 | 2019 BOSGROEPNIEUWS

OPGEPAST Bosgazet gaat digitaal !

oor de Bosgazet gaan we even terug in de tijd.

De papieren Bosgazet wordt dus minder relevant. Bo-

Bij de opstart van het verspreiden van de Bosga-

vendien is de digitale keuze, ook een milieuvriendelijker,

zet zo’n 20 jaren geleden, hadden de meeste

duurzamer en kostenbesparend alternatief.

van onze leden nog geen computer. Het tijdschrift werd dan ook via de post verzonden naar al onze leden en sympathisanten. De inhoud en aanpak van de Bosgazet evolueerde gedurende de voorbije jaren. Meer dan ook willen we onze boseigenaars blijven informeren over het reilen en zeilen binnen de bosgroepwerking. De realiteit leert ons dat er heel wat leden overgeschakeld zijn naar het digitaal tijdperk en zelf aangeven om de Bosgazet digitaal te ontvangen.

Daarom kiezen de Antwerpse Bosgroepen ervoor om vanaf januari 2024 de Bosgazet digitaal te versturen. We blijven met hetzelfde engagement werk maken van de inhoud van onze Bosgazet, en willen dan ook graag dat de Bosgazet bij iedereen geraakt. Heb je nog geen mailadres doorgegeven aan jouw Bosgroep, laat het ons zeker weten? Gaat je voorkeur uit naar een papieren (gratis) versie van de Bosgazet in jouw brievenbus? Dan vragen we je om dit expliciet per telefoon, per invulstrookje of per mail aan onze Bosgroep te laten weten.

BOSGROEPNIEUWS

OPGEPAST

Beste lezers, Om kosten en papier te sparen, zal de Bosgazet vanaf 1 januari 2024 aan alle leden digitaal verzonden worden. Indien je echter graag toch nog de Bosgazet (gratis) via de post ontvangt, dan vragen we je om ons dit te melden via het onderstaande invulstrookje, per telefoon of per mail. Op deze wijze zijn we zeker dat er geen onnodige kosten worden gedaan. Dank voor je begrip !

INVULSTROOKJE: Ik, (naam) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woonachtig te (straat, nr., gemeente) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . en lid van de

❏ Bosgroep Zuiderkempen ❏ Kempen Noord ❏ Antwerpse Gordel

vraag uitdrukkelijk om de bosgazet gratis via de post te ontvangen. Terug te sturen naar: Bosgroep Antwerpse Gordel Per post: Vrieselhof, Schildesteenweg 99, 2520 Ranst Of per telefoon: 03/355.09.40 Of per mail: antwerpsegordel@bosgroep.be

BOSGROEPNIEUWS

ANTWERPSE GORDEL

Algemene Vergadering Antwerpse Gordel: van een natte excursie tot een warm weerzien! © Julie Doens

Op 25 maart vond de jaarlijkse Algemene vergadering plaats. Ditmaal trokken we met z’n allen naar Sint-Amands. Ondanks

Verslag van de Algemene Vergadering

dat de weergoden ons iets minder goed gezind waren, geno-

1. Verwelkoming

ten we toch van een wandeling of fietstocht om de parel van

Na een fijne, maar regenachtige wandeling en fietstocht

de Schelde verder te ontdekken. Er werd gewandeld via pitto-

worden we hartelijk verwelkomd door voorzitster Martine

reske straatjes en langs de Schelde met wat poëzie van Emile

Van Goethem.

Verhaeren tijdens deze tocht. Helaas kwamen we kletsnat terug binnen in de parochiezaal, maar werden meteen warm onthaald met een koffietje of glaasje cava. Na het uitgebreid overlopen van de realisaties in 2022, de jaarcijfers, begroting en alles wat er nog op de planning staat voor de Bosgroep, konden we de voormiddag afsluiten met een gezellige lunchreceptie. Het ideale moment dus om elkaar te leren kennen of terug te zien als bosgroepleden!

Voorzitter Frederic van Haaren begeleidt ons doorheen de agenda. 2. Toelichting realisaties 2022 en vooruitzichten 2023 Via een presentatie door de twee coördinatoren. Er kwamen geen inhoudelijke vragen. 3. Toelichting jaarrekening 2022 en begroting 2023 Door coördinator Kathleen Vanderheyden. Er kwamen geen inhoudelijke vragen. De AV keurde de jaarrekening 2022 en begroting 2023 goed.  4. Kwijting aan het Bestuursorgaan over 2022 De AV gaf kwijting aan het bestuur voor het geleverde werk in 2022  5. Bedanking en tot snel  Voorzitster Martine Van Goethem zette de 25ste verjaardag van de Bosgroepen in de verf. Voorzitter Frederic van Haaren bedankte iedereen voor de aanwezigheid en nodigde iedereen uit voor de receptie. Besluit: De jaarrekening van het boekjaar afgesloten op 31/12/2022 en de begroting voor boekjaar 2023 worden unaniem goedgekeurd. Er wordt unaniem kwijting gegeven aan het Bestuursorgaan. De vergadering werd gesloten op 26

maart 2023 om 13u.

BOSGROEPNIEUWS

KEMPEN NOORD

Algemene Vergadering Kempen Noord waar het 25 jaar geleden allemaal begon

Deze feestelijke editie van de Algemene Vergadering ging door waar het allemaal startte voor de bosgroepen in Vlaanderen: de Kempens Heuvelrug tussen Lichtaart en Herentals. 25 jaar geleden rijpten hier de eerste ideeën voor een gezamenlijk beheer van vele kleinere bospercelen van vele private eigenaars. De Boskantien in Herentals vormde het passende decor dat typerend was voor de vergaderingen met boseigenaars vanaf de beginjaren. Het jaarverslag en de jaarrekening voor 2022 werden goedgekeurd, alsook de begroting en planning voor 2023. En er werd dit jaar een nieuwe bestuursvergadering verkozen. Gastspreker Frederik Vaes doorspekte zijn verhaal als eerste bosgroepcoördinator met enkele sappige anekdotes. En Els Oostvogels van het Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete kwam met veel toewijding vertellen over de landschappelijke en historische waarde van de Kempense Heuvelrug. Verleden en toekomst kwamen samen. Om dit aan de lijve te ondervinden werd na een kort wandelingetje de Toeristentoren beklommen. Tot slot werd lokale boseigenaar Guy Van Leemput in de bloemetjes gezet vanwege zijn enthousiaste manier waarop hij zijn bossen beheerd. We danken Guy voor de mooie woorden tijdens z’n speech! We sloten af met voldoende hapjes, drankjes en gesprekken over bos toen en nu.

BOSGROEPNIEUWS

ZUIDERKEMPEN

Jaarlijkse algemene vergadering: jubileumeditie “20 jaar bosgroep Zuiderkempen”!

p vrijdag 26 mei 2023 hield Bosgroep Zuiderkempen zijn 20ste (!!!) algemene vergadering in de Lissenvijver te Geel. De leden werden feestelijk ontvangen met

een hapje en een drankje. Voorzitter Jan Milis verwelkomde een recordaantal van 158 aanwezigen. Secretaris Eddy Helsen lichtte de agenda toe en de medewerkers stelden de activitei-

ten, de financiële resultaten van 2022 en de begroting voor 2023 voor. Na het verslag van de commissarissen keurden de leden met handengeklap de voorgestelde resultaten, de ontlasting en kwijting van de raad van bestuur voor het werkjaar 2022 én de begroting van 2023 goed. Coördinator Jan Seynaeve lichtte

de resultaten van de enquêtes en de 20-jarige evolutie van de bosgroep toe. Verder ging hij in op de uitdagingen richting 2043 waarbij ‘vertragen’, ‘verbinden’ en ‘verjongen’ centraal stonden. Tot slot ontving bosbeheerder Guy De Pooter ‘de halterprijs 2022’ voor de ontwikkeling

van

sterke

bossen. Zijn inspanning om een monotoon en kwijnend naaldbos met de enthousiaste hulp van heel wat kinderen om te vormen naar een

weerbaar

gemengd

bos werkt inspirerend voor vele andere boseigenaars! Ex-gedeputeerde

Jos

Geuens werd bedankt voor zijn pioniersrol bij de totstandkoming van Bosgroep Zuiderkempen en Annelies Helsen voor haar ondersteuning bij de zelfevaluatie van de bosgroep. Tijdens de uitgebreide receptie met warm wandelbuffet werd er nog heel wat nagepraat. De muzikale omlijsting, verzorgd door ‘Feathers & More’, werd sterk gesmaakt, evenals de infostand van de Bosgroep met handgemaakte vogelnestkastjes.

BOSGROEPNIEUWS

ZUIDERKEMPEN

Bosbeheer in de praktijk: twee leerrijke workshops werden gesmaakt! Op zaterdag 22 april gaf Jan Seynaeve een workshop ‘klimaatslim bosbeheer’ in de bossen rondom Kamp C waar oude homogene naaldhoutbossen in volle transitie zijn. Daar werd duidelijk gemaakt op welke wijze de bosbodem, het microklimaat, de soortenvariatie en het dode hout een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van klimaatrobuuste bossen. Het blijkt daarbij de kunst om zoveel mogelijk met de natuur mee te werken – en niet tegen! Op 20 mei overtuigde Jan Milis, tijdens een excursie doorheen de populierenbossen tussen Eindhout en Vorst, alle aanwezigen van de voordelen die populier biedt bij het snel ontwikkePittige discussies over de ‘juiste’ cultivar onder een deugddoend lentezonnetje Enthousiaste cursisten trotseren het regenweer tijdens de workshop ‘klimaatslim bosbeheer’

len van een bosmicroklimaat. Belangrijk is wel om de juiste variëteit op de juiste standplaats aan te planten! Beide workshops smaakten naar meer: de bosgroep is dan ook van plan om in 2024 nieuwe, gelijkaardige vormingsactiviteiten aan te bieden!

ZUIDERKEMPEN

Bosgroep Zuiderkempen keek naar aanleiding van zijn 20-jarig bestaan eens diep in de spiegel! Bosgroep Zuiderkempen onderwierp zich recent aan een grondige zelfevaluatie door aandachtig te luisteren naar wat de verschillende doelgroepen denken over het bos en de werking van onze bosgroep. Daartoe nam ze een enquête af bij haar leden, bij haar partners en bij de burgers. Daarnaast organiseerde ze op de Bosgroepdag van 25 maart verschillende rondetafelgesprekken rond diezelfde thema’s. Wat leerden we hieruit? Het was fijn te horen dat er een enorm grote tevredenheid heerst over de werking van de bosgroep. De grootste drijfveer van onze leden is ‘de liefde voor het bos’. Klimaatslim bosbeheer en bosuitbreiding komen naar voor als de twee grootste uitdagingen. De inkomsten uit het bos moeten zoveel als mogelijk de beheerkosten dekken. Het wegnemen van de zorgen verbonden met bosbeheer is voor een deel van de leden een belangrijke vraag. Er is nood aan betere communicatie en meer vorming: twee topics waar onze bosgroep graag werk van maakt! Tenslotte blijkt uit de enquêtes dat 70 % van de leden ouder is dan 60 jaar. Zou het geen mooie doelstelling zijn om binnen 20 jaar - tegen 2043 – deze cijfers om te draaien: 70 % van de leden jonger dan 60 jaar?!

de bosbode 4 | 2019 NOG MEER DOORBOMEN

Bomen en granaten: wanneer Bomen als natuurlijke tijdsmachines! Bomen leveren verschillende ecosysteemdiensten: ze produceren hout, leggen CO2 vast en zorgen voor een verkoelend microklimaat bij hitte. Dit maakt bossen belangrijke wapens tegen klimaatverandering. Bomen kunnen echter ook gebruikt worden als natuurlijke tijdsmachines. Zo vertelt een 250-jarige eik uit het kasteelpark van Elverdinge nabij Ieper meer over de Eerste Wereldoorlog. Een oorlog die de boom overleefde, ondanks de bommenregen. Het Woodlab van de Universiteit Gent legt het verhaal van deze eik met zorg bloot.

jaarringen in eik. Ook UGent-Woodlab, waar zijn zoon prof. Wannes Hubau werkt als bosecoloog (faculteit Bio-ingenieurswetenschappen), hielp mee aan deze interessante zoektocht. Kristof en Wannes zagen meteen de waarde in van deze ontdekking. Toen de zieke eik werd gerooid, zorgde Pierre ervoor dat er een stamschijf naar het UGent-Woodlab kon. Daar ontfermden Kristof en Wannes zich samen met schrijnwerker en boomverzorger Stijn Willen over de stamschijf.

Bomen vormen groeiringen, regelmatige

Wat begon bij een vraag over enkele

structuren in het hout die een groeisei-

oude, zieke bomen op het kasteeldo-

Door ze te frezen en op te schuren, wer-

zoen afbakenen. Voor gematigde soor-

mein van Elverdinge, werd al snel een

den de verborgen oorlogswonden van de

ten houdt deze vorming verband met de

verhaal dat het oorlogsverleden van

eik duidelijk zichtbaar. In 2009 kreeg de

jaarlijkse stopzetting van de groei als ge-

de regio blootlegt. Toen boswachter

stamschijf een prominente plek in het In

volg van het verschil in seizoenaliteit. De

Pierre Hubau (Agentschap Natuur en

Flanders Fields Museum (IFFM) in Ieper.

wetenschap van de dendrochronologie

Bos) de zwarte verkleuring zag op de

De stamschijf werd een echte eyecatcher.

steunt op deze vorming van groeiringen

stam van een gevelde monumentale

Logisch, want je voelt bijna de pijn van de

en onderzoekt gebeurtenissen die door-

eik, had hij meteen een vermoeden:

boom.

heen de tijd die in deze ringstructuur

zouden dit sporen uit de Eerste We-

worden vastgelegd of door boomringen

reldoorlog zijn? Hij had tenslotte eer-

kunnen worden gedateerd. Een boom

der al een boom in het Helleketelbos

registreert dus een leven lang alle milieu-

(Poperinge) ontdekt waar nog een

factoren in zijn omgeving die een groei-

stuk van een geweerloop uit stak. Hij

ring kunnen beïnvloeden zoals tempera-

nam contact op met dendrochrono-

Het bleef niet bij deze ene stamschijf. In

tuur, regenval en brand, maar ook

loog Kristof Haneca van het Vlaams

2015 werd een 250-jarige zieke zomereik

oorlogen, aardverschuivingen en ijsstor-

Instituut voor Onroerend Erfgoed, die

gerooid in hetzelfde park en opnieuw kwa-

men.

veel ervaring heeft met onderzoek van

men enkele stamschijven bij UGent-Wood-

De oorlog laat duidelijk zijn littekens achter © Anton Coene

Overlevingskracht van de natuur

Enkele andere imposante stamschijven van eik © Anton Coene

NOG MEER DOORBOMEN

hout net iets meer kan zijn lab terecht. Wannes: “We willen de

Het heeft wel minstens tien jaar ge-

stamschijven na behandeling versprei-

duurd voor de schrapnelwonde

den over Belgische musea omdat ze de

langs de buitenkant was afge-

overlevingskracht van de natuur zo mooi

dekt en je er niks meer van

illustreren en omdat ze een herdenkings-

kon zien.”

waarde hebben als stille getuigen van de oorlog. We gebruiken ze zelfs in de les.”

Op de stamschijven van de boom zitten zwarte

Maar wat vertellen deze stamschijven nu

vlekken die op brand-

precies? Wannes Hubau: “Het kasteel-

wonden lijken. De vlek-

park van Elverdinge lag net achter de

ken zijn te zien over de

geallieerde loopgraven. Tijdens de derde

halve omtrek van de

Slag om Ieper in 1917, ook bekend als de

boom. “Elke vlek komt

Slag om Passendaele*, bleven de bomen

vermoedelijk overeen met

in het park niet gespaard. Schrapnel van

een inslag van shrapnel. De

Duitse bommen brachten deze zomereik

tannines in de sappen van de

en andere bomen zware verwondingen

eik lossen het ijzer van de bom

toe. Een obus ontplofte aan de voet van

op”, verduidelijken Kristof en

deze boom. De zomereik liet zich niet uit

Wannes. “Een chemische reactie

het lood slaan en slaagde erin de komen-

tussen de tannines en het opgeloste

de decennia te genezen.”

ijzer veroorzaakt die zwartverkleuring.”

Vitale vijftiger

Veerkrachtige bomen

Schrijnwerker en boomverzorger Stijn

De genezing van de eik illustreert hoe

Willen van Woodlab legt uit hoe de

veerkrachtig een boom wel kan zijn. Dat

boom dat precies deed: “Na de aanval

weet Stijn als boomverzorger al te goed.

maakte hij nieuw hout aan om de ver-

“Een boom kan zichzelf perfect bescher-

wondingen te omsluiten. De sapstroom

men. Maar wij beseffen dat te weinig

van een boom loopt altijd via de schors,

waardoor we direct vrezen dat een

niet in de boom zelf. Dus zo’n verwon-

boom kan omvallen als er eens een tak

ding in de boom kan eigenlijk niet zoveel

afbreekt. Onze reactie is dan om de

kwaad. Hij gaat er niet van dood, maar

boom meteen te kappen of snoeien.

heeft wel afgezien. Als een boom vitaal

Maar deze schijven tonen dat we bomen

genoeg is, kan die heel veel aan.”

meer met rust moeten laten, want ze helen zichzelf. De oudste boom ter wereld

in Glasgow was er veel aandacht voor bosbescherming. Terecht. Een boom kan veel overleven. Kap ze niet maar bescherm ze, ze komen er wel door. En dan beschermen zij ons.” *De Derde Slag om Ieper, die duurde van 31 juli tot 10 november, eiste zo’n

heeft nog nooit een zaag gezien (lacht).”

450.000 slachtoffers aan beide zijden

zo’n 150 jaar oud. Een eik wordt makke-

“In tijden van zorgwekkende klimaatver-

zeker als je bedenkt dat het geallieerde

lijk 300 jaar, dus op dat moment was het

andering hebben mensen nood aan een

een vitale vijftiger (lacht). Zolang er een

positief verhaal”, denkt Wannes. “Het

doorlopende strook schors overblijft,

verhaal van deze eik toont aan dat we

kan een boom overleven. We willen via

op de natuur kunnen rekenen als we

onderzoek achterhalen hoe de boom

haar beschermen. We moeten niet met-

zich precies heeft beschermd, want op

een panikeren, dit is een heel mooi voor-

het zicht is dat moeilijk te achterhalen.

beeld van veerkracht. Op de klimaattop

Wannes vult aan: “Op het moment van de aanval was de boom vermoedelijk

van het front. Een gigantische dodentol, front slechts 8 kilometer opschoof.

Gebaseerd op Bomen en granaten: een verhaal van veerkracht in de natuur, gepubliceerd in Durf Denken op 20 januari 2022 en geschreven door Eva Hughaerts. Auteur: Lode Corluy, stagestudent bij Bosgroep Antwerpse Gordel in september 2022

KALENDER de bosbode 4 | 2019

KEMPEN NOORD

Fietstocht langs jonge bossen Fietstocht van circa 15 km in omgeving Geel en Retie.

Kajaktocht doorheen de Kleine Nete (van Kasterlee tot Herentals)

Wanneer?

Donderdag 27 juli 2023 om 18u30

Waar?

Vertrek en aankomst parking Prinsenpark Retie

Een kajaktocht om een blik te werpen op het Strategisch Pro-

Inschrijven? Ten laatste op maandag 24 juli via joost.malliet@provincieantwerpen.be

ject Kleine Nete. Wanneer?

20 juli 2023 om 11u

Waar?

De Hut (Spaanshoflaan 18/1; 2200 Herentals)

Prijs?

12 euro per persoon (te storten op: BE41 7775 9920 1210,

KEMPEN NOORD

Zomerse avondfietstocht

mededeling: “naam”, Kajak). Ter plaatse kan

Rondom Oosthoven in Oud-Turnhout (bezoek De Laks, park-

Zwemvesten € 1,50 per stuk en Waterdichte

bos den Doolhof) met gezellig nababbelen in onze pastorietuin

tonnetjes 3,5 l € 1,00 35 l € 2,00

nog een zwemvest of ton gehuurd worden aan

(contant te betalen) Inschrijven? Graag inschrijven via

Wanneer?

Donderdag 17 augustus om 18u30

Waar?

De Pastorie (kantoor Bosgroep Kempen Noord),

jordan.rodriguezmilis@provincieantwerpen.be

Polderstraat 33 Oud-Turnhout

(max. 10 deelnemers; inschrijving is pas officieel na storten inschrijvingsgeld!).

Inschrijven? Graag inschrijven via chris.meeuws@provincieantwerpen.be ANTWERPSE GORDEL

KEMPEN NOORD

ZUIDERKEMPEN

Kettingzaagactiviteit module 3 Er is nog plaats in onze opleiding kettingzaakcursus 3, na deel-

KEMPEN NOORD

Fietstocht langs beheerwerken

name aan ECS1 en ECS2.

Op de Kempense Heuvelrug in Herentals staan dit jaar heel wat

handlier.

ECS3: vellen van bomen > 40 cm diameter met behulp van

werken op de planning. Er zullen in verschillende private percelen verbindingen gerea-

Wanneer?

21 & 22 november 2023

liseerd worden om een aantal open terreinen met elkaar te ver-

Waar?

Kamp C in Westerlo, Britselaan 20

binden. Al de werken kaderen in het goedgekeurde bosbe-

Inschrijven? Graag inschrijven via 014 27 96 57 of via

heerplan en passen volledig in de nieuwe landschapsvisie die

zuiderkempen@bosgroep.be

werd uitgewerkt. Met de fiets zullen we de werkzaamheden in

(max. 6 deelnemers).

de buurt bekijken. Wanneer?

20 september 2023 om 14u

Afstand?

10km (deels offroad!)

Duur?

Ongeveer 2 uur

Waar?

Parking Wijngaard - Herentals

Inschrijven? Inschrijven verplicht via kevin.greeven@provincieantwerpen.be (max. 25 deelnemers)

ZOEKERTJES

Op zoek naar brandhout?

Wat:

Bos te koop

Surf dan naar www.brandhoutweb.be. Dit is een overzichtelijk

Opp:

0,5650 ha

Ligging:

3945 Ham

Vraagprijs:

Vaste prijs: €22000

online verkoopplatform waar je het hele jaar door brandhout kan kopen. De Antwerpse Bosgroepen zorgen voor een up-todate aanbod, een vlotte opvolging en een goede prijs-kwali-

Contact:

teitverhouding van lokaal en duurzaam brandhout.

U wil ook graag een zoekertje in de Bosgazet? - Surf dan naar https://ap.lc/7SsOG - Lees de voorwaarden - Geef uw zoekertje en contactgegevens in - En uw zoekertje verschijnt in de volgende Bosgazet

Michel Dries: micheldries@hotmail.com of 0486 03 40 26

Wat:

Bos te koop

Opp:

0,5901 ha

Ligging:

3945 Ham

Vraagprijs:

Vaste prijs: €29000

Contact:

Michel Dries: micheldries@hotmail.com of 0486 03 40 26

Wat:

Gemengd bos te koop

Opp:

0,24 ha

Ligging:

2460 Kasterlee

Vraagprijs:

Prijs overeen te komen

Contact:

Willy Samyn: willy.samyn.ws@gmail.com of 0488 86 90 37

Te koop Wat:

Naaldbos te koop

Opp:

0,6725 ha

Ligging:

Mol, Ginderbuiten

Vraagprijs:

Prijs overeen te komen

Contact:

Gert@LandmeterEssen.be of 0479 27 90 53

Wat:

Gemengd loof- en naaldbos te koop

Opp:

0,79 ha

Ligging:

Paaleik, Bouwel

Vraagprijs:

Vaste prijs: 2.52€/m2

Contact:

Wat:

Bos te koop

Opp:

0,309 ha

Ligging:

Lille, Wechelderzande

Vraagprijs:

Prijs overeen te komen

Contact:

Louis Hofmans: 0475 51 30 03

Anja Lenaerts: lenaerts_anja@hotmail.com of 0497 24 47 08

Wat:

Populierenbos te koop

Opp:

0,3135 ha

Ligging:

2430 Laakdal

Vraagprijs:

Prijs overeen te komen

Contact:

jona17@telenet.be of +32 3 689 78 84

Wat:

Gemengd bos te koop

Opp:

0,85 ha

Ligging:

2400 Mol

TE KOOP

Vraagprijs: Prijs overeen te komen Contact:

kantoor@vanroosbroeckmol.be of 014 34 74 30

Contact Bosgroep Antwerpse Gordel vzw Vrieselhof, Schildesteenweg 99, 2520 Ranst T: 03 355 09 40 M: antwerpsegordel@bosgroep.be

Coördinator: Kathleen Vanderheyden - 0476 76 18 25 Coördinator: Karolien Devriendt - 0475 75 77 98 Projectmedewerker: Bert Van Gils - 0476 86 80 01 Projectmedewerker: Gijs Bracke - 0470 21 38 94 Projectmedewerker: Simon De Smedt - 0472 45 19 70 Projectmedewerker: Stephanie Van Loock – 0471 44 92 99 Bosuitbreidingsmedewerkers: Matthias Vermeire - 0471 11 87 40 Julie Doens - 0473 82 12 63 Medewerkers: Britt Van Cotthem, Marleen Brosens

Bosgroep Zuiderkempen vzw Bosgroep Kempen Noord vzw

Polderstraat 33, 2360 Oud-Turnhout (Oosthoven) T: 014 85 90 19 M: kempennoord@bosgroep.be Coördinator: Marieke Verreet - 0474 74 17 31 Adj.-coördin: Kevin Greeven - 0477 63 12 47 Adj.-coördin: Chris Meeuws - 0478 45 51 38 Adj.-coördin: Joost Malliet - 0477 93 25 51 Adj.-coördin: Thomas Van de Peer - 0476 96 57 92 Adj.-coördin: Sien Van Looveren - 0470 90 57 44 Bosuitbreidingsmedewerker: Jordan Rodriguez-Milis – 0471 55 93 80 Medewerkers: Annick Vangenechten, Elly Maes

Kamp C, Britselaan 20C, 2260 Westerlo T: 014 27 96 57 M: zuiderkempen@bosgroep.be Coördinator: Jan Seynaeve - 0474 99 99 35 Adj.-coördin: Joran Mertens - 0475 80 73 36 Adj.-coördin: Jan Wauters - 0478 78 20 22 Projectmedewerker: Seppe De Peuter - 0474 84 21 78 Projectmedewerker: Camille De Herdt - 0473 28 76 38 Bosuitbreidingsmedewerker: Isis Veldeman - 0471 22 14 06 Medewerker: Veronique Geerts

Provincie Antwerpen Algemeen bosuitbreidingsmedewerker: Iliana Janssens, 0477 91 61 56