de bosbode 2009- 1

- Boscertificering: wordt duurzaam bosbeheer een sterk merk ?

- Bosgroepnieuws

- Bosbeleid & wetgeving

- Boomsoort in de kijker: de zwarte els

- Activiteitenkalender

Jaargang 5 – nr 1

De bosbode is een tijdschrift van de drie Oost-Vlaamse bosgroepen

Redactie

Hans Scheirlinck, Sylvie Mussche, Maud Plouy, Karen Dequidt, Dominique Lecompte, Klaas Van Roy.

Fotografie

Cover: Danni Elskens

Binnenpagina’s: Jan Seynaeve, Hans Scheirlinck, Sylvie Mussche, Maud Plouy, Karen Dequidt, Dominique Lecompte, Vilda.

Lay-out Koloriet – Leefdaal

Druk

Parys Printing N.V – Evergem

Papier

Deze publicatie werd gedrukt op kringlooppapier ‘Reprint’

Oplage

10 000 exemplaren

Verantwoordelijke uitgever

L. Neirynck

p.a. Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Gouvernementstraat 1

9000 Gent

Raad van bestuur BON

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Leen Meersschaert, Luc Neirynck, Frans De Jonghe, Ingrid Puylaert,Yoke Van Riet, Luc Claus, Nicole Van Duyse, Pierre d’Alcantara, Kristien Dierick.

Raad van bestuur MOV

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Eugeen Van den Bossche, Jan Verbeke, Marc Dilewyns, Francis De Beir, Geert de Visscher, Kris Janssens, Willy Van Hoey, Dirk Abbeloos,Werner Pycke

Raad van bestuur VAD

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Paul Sienaert, Thomas Vanderbeke, Marc De Bock, Willy Bauwens, José Tack, Jozef Van Crombrugge, Jan Van Huffel, Marc Nachtergaele, Raoul D’Hoossche.

Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door de Bosgroep. De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van de werking van de Bosgroep en niet voor andere doeleinden. Indien u niet wenst dat uw gegevens in deze databank zijn opgenomen of indien u uw gegevens wenst te wijzigen, kunt u dit steeds doorgeven aan de Bosgroep.

Uw bos, onze zorg

Maak kennis met de bosgroepen

Een bosgroep heeft als doel u als boseigenaar praktische ondersteuning te bieden bij het beheer van uw bos.

In een bosgroep zijn vele boseigenaars uit uw streek verenigd.

Samen met hen kan u vrijwillig meewerken aan een mooie toekomst voor het Vlaamse bos.

“Baas in eigen bos”, dat is het basisprincipe van de bosgroepen. De bosgroepen informeren adviseren en organiseren, maar u beslist steeds zelf over het beheer van uw bos.

Wat heeft de Bosgroep zijn leden te bieden?

GRATIS DIENSTVERLENING

1. Informatie

De bosgroep beantwoordt uw persoonlijke vragen over de technische, wettelijke en financiële aspecten van bosbeheer. U kunt ook deelnemen aan theorie- en praktijkcursussen in verband met bosbeheer.

2. Advies op maat van uw bos

U kunt een afspraak maken voor een terreinbezoek aan uw bos. Het resultaat is een beheeradvies op maat van u en uw bos.

3. Hulp bij uw bosadministratie

De bosgroep helpt u bij het aanvragen van subsidies en kapmachtigingen. Ook het opstellen van een bosbeheerplan kan begeleid worden.

DIENSTVERLENING TEGEN VERGOEDING

1. Betaalbare bosarbeid

U kunt een aanvraag indienen om tegen een voordelige prijs onrendabele werken in uw bos te laten uitvoeren. Voorbeelden zijn: bestrijding woekerende exoten, vrijstellen van jonge aanplantingen, onrendabele dunningen en hakhoutbeheer, aanleg van een bosrand,… De juiste tarievenlijst dient u bij uw bosgroep op te vragen.

2. Organisatie van beheerwerken

De bosgroep coördineert de beheerwerken bij meerdere boseigenaars samen zodat ze voor bos en eigenaar efficiënter en goedkoper worden. Wilt u werken uitvoeren in het bos dan kan de bosgroep die organiseren. U kunt deelnemen aan de gezamenlijke houtverkoop van de bosgroepen indien u hulp wenst bij de verkoop van bomen die u wenst te kappen.

3. Cursussen en excursies

De bosgroepen organiseren jaarlijks tal van cursussen zoals ‘kettingzaag, bosmaaier, houten constructies, enz. Leden kunnen hieraan deelnemen tegen een voordelig tarief.

Word gratis lid

Iedere boseigenaar die dit wenst kan gratis lid worden van de bosgroep die actief is in zijn streek.

Uw lidmaatschap geeft recht op de dienstverlening van de bosgroep.

Woord vooraf

Het lidmaatschap houdt geen verdere verplichtingen in. Wenst u vrijblijvend advies en hulp

bij het beheer van uw bos? Contacteer ons:

• Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

p.a. Provincie Oost-Vlaanderen – Dienst 81

Gouvernementstraat 1 - 9000 Gent

Tel. 09/267 84 60

Fax. 09/267 84 93 bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Sylvie Mussche

• Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

p.a. Provincie Oost-Vlaanderen – Dienst 81

Gouvernementstraat 1 - 9000 Gent

Tel. 09/267 84 60

Fax. 09/267 84 93 bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Maud Plouy

• Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw

De Biesestraat 5 - 9600 Ronse

Tel. 055/21 62 80

Fax. 055/21 62 81 vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator: Hans Scheirlinck

Beste boseigenaar, bosliefhebber,

Een nieuw jaar, een nieuw begin.

Zo ook voor ons tijdschrift de BOSbode, dat vanaf nu in een nieuw kleedje zit. Ik hoop dat u met nog meer plezier zal lezen over het bos en de activiteiten van de Oost-Vlaamse bosgroepen.

Aan een interessante inhoud voor de BOSbode blijven we even veel aandacht besteden. De bekende rubrieken met bosgroepnieuws, cursussen, de activiteitenkalender en de brandhoutzoekertjes vindt u op hun vertrouwde plek.

Ik was verheugd te horen dat u met zovelen aanwezig was op de nieuwjaarsreceptie. Ik ben ervan overtuigd dat u ondertussen ook de kleine kado-eikjes een mooie plaats in uw omgeving hebt gegeven. Hoort u nu voor het eerst iets over de nieuwjaarsreceptie? Dan kreeg u allicht geen uitnodiging omdat u nog geen lid bent van de bosgroep. Dat u deze BOSbode krijgt betekent immers niet automatisch dat u lid bent. Contacteer zeker de bosgroepsecretariaten als u daarover meer informatie wenst.

De bosgroepen staan klaar om u dit nieuwe werkjaar bij te staan met raad en daad. U komt daar zeker en vast ook meer over te weten op de Algemene Vergaderingen waarvoor de verschillende bosgroepen u uitnodigen. Ik hoop u daar met velen te mogen ontmoeten.

Ik wens u alvast veel leesplezier.

Jozef Dauwe

Voorzitter Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw Voorzitter Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw Voorzitter Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw

Een beetje geschiedenis

Boscertificering:

wordt duurzaam bosbeheer een sterk merk ?

In doe-het-zelf zaken en grootwarenhuizen zien we steeds vaker houtproducten met een “FSC” of “PEFC” logo op. Dat gaat van constructiehout over tuinstoelen en kleurpotloden tot en met papier. De bedoeling van zo’n logo is dat de consument weet dat het hout afkomstig is uit goed beheerde bossen.

Hout heeft immers alle troeven als milieuvriendelijk materiaal in handen: het is volledig hernieuwbaar, milieuvriendelijker in de productie, verwerking en recuperatie. Maar er zijn twijfels gerezen over het beheer van de bossen waaruit het hout voortkomt terwijl steeds meer mensen vinden dat bossen beschermd moeten worden.

Consumenten en overheidsdiensten vragen daarom steeds vaker een garantie en bewijs dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen.

Het certificeren van bos en het labelen van het hout afkomstig uit die gecertificeerde bossen is een methode om dat bewijs te leveren.

In theorie zou elke boseigenaar die zijn bos duurzaam beheert volgens bepaalde vastgelegde normen dat kunnen laten vaststellen door een erkende externe controleur. Het bos krijgt dan een certificaat en het hout dat uit zijn bos geoogst wordt kan met een logo verkocht worden.

Geloofwaardig bewijs van duurzaam bosbeheer

Op wereldvlak is overeengekomen dat duurzaam (of verantwoord) bosbeheer moet beantwoorden aan drie eisen:

- het houdt rekening met het milieu;

- het eerbiedigt de sociale rechten van de plaatselijke bevolking en van de bosarbeiders;

- het is economisch leefbaar. Bij duurzaam bosbeheer gaat het erom een evenwicht te vinden tussen mens en natuur.

Hoewel reeds veel bossen duurzaam beheerd worden, kan dit enkel via onafhankelijke controles op geloofwaardige wijze worden aangetoond. Een onafhankelijke, bevoegde en

onpartijdige instelling – een certificatieinstelling – moet daarom op het terrein nagaan of de bossen volgens vastgelegde beheerstandaarden en goede praktijken worden beheerd. Dit heet ‘boscertificatie’.

Garantie van bos tot klant

Wanneer hout en bosproducten uit een gecertificeerd bos vertrekken, staan ze aan het begin van een lange weg. Houten papierproducten passeren immers langs verschillende bedrijven voordat ze als eindproduct bij de klant terecht komen. Om ook aan deze eindklant de garantie te geven dat het werkelijk om een gecertificeerd houtproduct gaat is een systeem van controle en certificering nodig doorheen de handelsketen. Dit heet ‘controleketencertificatie’. Een certificatie-instelling moet nagaan of houtverwerkende bedrijven gebruikmaken van systemen waardoor hout uit een gecertificeerd bos altijd kan worden opgespoord en onderscheiden van hout uit niet gecertificeerde bossen. Het hout

moet getraceerd kunnen worden van de gekapte boom tot het eindproduct in de winkel. Het is dus belangrijk dat alle bedrijven die met hout te maken hebben, hun activiteit laten certificeren, om er zeker van te zijn dat deze ‘keten’ volledig is.

Consumenten kunnen duurzame bosbouw steunen, via de aankoop van producten waarin grondstoffen uit gecertificeerde bossen zijn verwerkt.

Bosexploitanten en houtverwerkende bedrijven kunnen het imago van hun sector verbeteren en het gebruik van hun producten promoten.

Boseigenaars kunnen het onafhankelijke bewijs leveren dat hun bossen goed worden beheerd volgens gezonde ecologische, sociale en economische principes.

Helaas gaat er jaarlijks nog steeds zo’n 13 miljoen hectare bos verloren, een groot deel door illegale kap. Door mijnbouw, palmolie, veeteelt, houtnijverheid en papierindustrie verliezen we elk jaar 4 keer de oppervlakte van België.

bron www.birdlife.org

Op die manier kan eventueel de economische waarde van het bos stijgen: de vraag naar gecertificeerd hout vanwege de consument neemt immers snel toe.

Boscertificering in de wereld

Wereldwijd bestaan tientallen certificaten voor duurzaam bosbeheer. De bekendsten zijn “FSC” dat staat voor “Forest Stewardship Council”, vrij te vertalen als Raad voor Duurzaam Bosbeheer; en “PEFC” de afkorting van “Programme for the Endorsement of Forest Certification schemes” vrij te vertalen als Programma voor Toelating van Boscertificerings Systemen”.

Zowel PEFC als FSC zijn internationale, onafhankelijke organisaties zonder winstoogmerk. Ze hebben ook dezelfde doelstelling, namelijk duurzaam bosbeheer. Maar ze hanteren wel ieder een eigen certificeringsysteem. Bij beide certificeringen wordt wel de volledige handelsketen van bos tot eindproduct gecontroleerd.

De Europese Commissie beschouwt FSC

In de jaren ’80 wilden milieuorganisaties de vernietiging van tropische wouden tegengaan. Hiervoor riepen ze op tot een boycot van tropisch hout. Men redeneerde dat wanneer de vraag naar tropisch hout zou dalen, men de bossen niet meer ging kappen. Helaas bleek het omgekeerde waar: als een tropisch woud geen economische waarde meer heeft als producent van hout, dan wordt het nog interessanter om het bos volledig te vervangen door een activiteit (zoals landbouw of veeteelt) die wel geld opbrengt …

Zo ontstond in 1993 FSC en ontwikkelde een systeem van boscertificering om het duurzaam beheer van bossen economisch interessant te maken: als steeds meer mensen voor tropisch hout met een duurzaam label kiezen, wordt het voor bosbeheerders interessant om hun bos te beschermen en goed te beheren.

en PEFC als even geschikt voor certificering van duurzaam bosbeheer (2006).

Op het ogenblik is FSC het enige label voor boscertificering dat de steun krijgt van alle milieugroeperingen. FSC geeft volgens hen meer garanties voor de bescherming van “oerbossen” tegen ontbossing, degradatie en het omzetten van natuurlijke bossen naar plantages.

Wereldwijd is ongeveer 200 miljoen hectare bos PEFC-gecertificeerd en 100 miljoen hectare bos heeft een FSC- certificaat. Samen is dat voorlopig slechts 10% van alle bossen van de wereld. De oppervlakte bos waarvan een certificaat het duurzaam beheer garandeert blijft wel elk jaar stijgen.

En bij ons?

Ook in de Vlaamse boswetgeving werden de principes van verantwoord bosbeheer geïntegreerd. Alle openbare bossen en bossen die zich in het VEN (Vlaams Ecologisch Netwerk) situeren, dienen beheerd te worden conform de Criteria

Duurzaam Bosbeheer. Op die wijze legt onze Vlaamse boswetgeving de fundamenten voor het realiseren van kwaliteitsvol en multifunctioneel bosbeheer. Een volgende, logische stap is hiervoor internationale erkenning te krijgen door de bossen te laten certificeren.

In Belgie is 10.000ha bos FSC gecertificeerd. In Vlaanderen zijn dat bossen van de Vlaamse Overheid: Meerdaalwoud, Heverleebos, Egenhovenbos en het Vlaamse deel van Zoniën. Ook in het Brussels gewest is het Zoniënwoud FSC gecertificeerd. Via een pilootproject

van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) in de Limburgse kempen werd in 2006 meer dan 3300 ha bos van meerdere openbare eigenaars gecertificeerd via een FSC-groepscertificering.

In 2002 ontwikkelde het Waals gewest een boscertificeringsstandaard die na grondige evaluatie door PEFC erkend werd. In Wallonië is 261 664 hectare bos PEFC gecertificeerd. Dat zijn zowel openbare als privé bossen, goed voor bijna de helft van alle Waalse bossen.

In 2007 werd uit de FSC-gecertificeerde Vlaamse domeinbossen naar schatting 25.000 m³ hout industriehout op de markt gebracht, en minstens 10.000 m³ brandhout. Van het Limburgse FSC hout worden door platenproducent Norbord te Genk

OSB platen met FSC label gemaakt, die vervolgens in de Vlaamse bouwsector verwerkt worden.

De vraag naar Belgisch hout met een label blijkt ook sterk te stijgen, zeker bij grotere verwerkende bedrijven uit de hout- en papiersector binnen België en vb Nederland en Duitsland.

Op dit moment zijn in Vlaanderen 100en verwerkende bedrijven, houthandels, papierproducenten,drukkerijen, bouwondernemingen en bosexploitanten al FSC en/of PEFC gecertificeerd. Dat wil zeggen dat allerlei houtproducten met

een duurzaam label , zowel afkomstig uit binnen- als buitenlandse bossen voor de consument redelijk eenvoudig beschikbaar zijn.

Boscertificering ook voor Vlaamse privé-boseigenaar?

Boscertificering is een vrijwillig proces. Enkel de boseigenaar zelf kan beslissen zijn bos te laten certificeren volgens een bepaald certificeringssysteem. Hij moet dan wel voldoen aan de vereisten van dat systeem. Na positieve evaluatie krijgt het bos een certificaat en mag het hout afkomstig uit het bos verkocht worden met een label. Jaarlijkse controles door het certificeringsorganisme moeten garanderen dat het bosbeheer in praktijk ook duurzaam is.

Een privé-boseigenaar in Vlaanderen kan voorlopig enkel kiezen voor FSC – certificering.

Omdat de Vlaamse boswetgeving verschilt van de Waalse kan het Waalse PEFCcertificaat immers niet aangevraagd worden voor Vlaamse bossen. Mogelijks zal er binnen enkele jaren wel een Vlaamse PEFC beheerstandaard bestaan. Zo’n beheerstandaard moet uitgewerkt worden in consencus tussen boseigenaars, natuurverenigingen, wetenschappers, de houtverwerkende industrie, consumenten en de overheid. De eerste verkennende gesprekken zouden lopende zijn. En in opdracht van minister Crevits wordt een studie uitgevoerd om de FSC en PEFC standaarden te vergelijken en voor Vlaanderen op elkaar af te stemmen.

Als individuele kleinere boseigenaar een FSC-certificaat aanvragen is niet evident. De kosten, en vooral de administratie, zijn niet te onderschatten.

FSC-groepscertificaat van het ANB: op maat van kleinere boseigenaars

Om ook private boseigenaars de mogelijkheid te geven een FSC-label te bekomen voor het hout uit hun bos werd het concept “groepscertificering” uitgedacht. Bij groepscertificering verenigen verschillende boseigenaars zich tot een groep, die als een eenheid wordt gecertificeerd. De leden van de groep delen de certificeringskosten en stellen een groepsmanager aan. Die groepsmanager is de drager van het certificaat voor het geheel van de leden en is in de eerste plaats verantwoordelijk voor het toepassen van een bosbeheer dat met de principes en criteria van FSC overeenstemt. Net als bij een individuele certificering, wordt bij een groepscertificering een externe audit uitgevoerd door een certificeringsorganisme. Daarnaast zal de groepsmanager bij een groepssysteem ook een interne audit uitvoeren.

Sinds eind 2006 beschikt het ANB (Agentschap voor Natuur en Bos) over zo een FSC-groepscertificaat, waarbij het ANB als groepsmanager optreedt. Het groepscertificaat van het ANB staat sinds 2008 open voor alle Vlaamse boseigenaars, zowel openbare besturen als private eigenaars. De eerste vereiste waar een geïnteresseerde bosbeheerder aan moet voldoen is het hebben van een uitgebreid bosbeheerplan conform de Criteria Duurzaam Bosbeheer.

De ondersteuning van ANB als groepmanager reduceert de organisatorische en administratieve lasten enorm voor de andere deelnemende boseigenaars.

Geïnteresseerde bosbeheerders kunnen contact opnemen met hun bosgroep voor meer informatie.

FSC is in 1993 opgericht door internationale milieu- en mensenrechtenorganisaties, inheemse bevolkingsgroepen en bedrijven uit de bos- en houtsector om de (tropische) bossen te beschermen tegen vernietiging en onherstelbare aantasting. FSC heeft zelf een lijst opgesteld van 10 algemene principes voor verantwoord bosbeheer. Deze gelden voor alle bostypen: tropisch, boreaal, gematigd maar ook voor plantages. Wel worden ze steeds aan de plaatselijke situatie aangepast door een nationale of regionale FSC-werkgroep. Voor België is dat www.fair-timber.be

De 10 internationale FSC criteria zijn:

1. De nationale wetten, internationale verdragen en de principes en criteria van FSC respecteren.

2. De eigendoms- en gebruiksrechten m.b.t. het bos moeten duidelijk gekend en wettelijk gedocumenteerd zijn.

3. De wettelijke- en gebruiksrechten van inheemse volkeren op hun land en grondstoffen moeten worden gerespecteerd.

4. Het bosbeheer moet het sociale en economische welzijn van bosarbeiders en lokale gemeenschappen op lange termijn te verzekeren

5. Het bosbeheer moet een efficiënt gebruik stimuleren van de bosproducten en -diensten, om de ecologische en economische productiviteit te vrijwaren.

6. De ecologische functies en biodiversiteit van het bos worden beschermd.

7. Er wordt een bosbeheerplan met duidelijk omschreven doelstellingen en middelen opgesteld.

8. Er vinden regelmatig evaluaties van het bosbeheer plaats.

9. Bossen met een een hoge beschermingswaarde moeten behouden worden (bv. bossen met een bijzondere natuurlijke rijkdom of van groot cultureel of religieus belang). Bij het beheer ervan moet men steeds uitgaan van het voorzorgsprincipe.

10. Plantages moeten een aanvulling vormen op natuurlijke bossen, maar mogen deze niet vervangen. Zij moeten de druk op natuurlijke bossen verminderen en hun herstel en bescherming bevorderen. De principes 1 tot 9 gelden ook voor plantages.

PEFC werd in 1999 opgericht op initiatief van boseigenaars uit verschillende Europese landen. PEFC heeft, in tegenstelling tot FSC, zelf geen beheerstandaard uitgewerkt. Ieder land of gewest kan zelf zijn bosbeheerstandaard uitwerken. PEFC evalueert enkel of die beheerstandaard voldoet aan de Europese criteria die zijn vastgelegd op de Interministeriele conferenties van Helsinki (1993), Lissabon (1998) en Wenen (2003) over de bescherming van de Europese bossen. Is de evaluatie gunstig dan wordt een nationaal uitgewerkte bosbeheerstandaard erkend als PEFC certificeringssysteem. Zoals bijvoorbeeld in Wallonië.

De criteria van het PEFC label zijn:

- Behoud en verbetering van de bosrijkdommen en van hun bijdrage tot de globale koolstofcycli.

- Behoud van de gezondheid en de vitaliteit van de ecosystemen van bossen.

- Behoud en bevordering van de productiefuncties van bossen.

- Behoud, bewaring en verbetering van de biologische diversiteit in de ecosystemen van bossen.

- Behoud en verbetering van de beschermfuncties van het bosbeheer (onder meer water en bodem).

- Behoud van andere sociaal-economische voordelen en voorwaarden.

De belangrijkste verschillen tussen FSC en PEFC certificering

- PEFC baseert zijn normen op criteria voor de bescherming van bossen die in Europese Interministeriele conferenties zijn vastgelegd. FSC heeft zijn eigen set criteria volledig uitgewerkt.

- FSC focust sterk op de rechten van inheemse volkeren in de tropen. PEFC daarentegen is ontstaan op initiatief van de Europese bosbouwsector. PEFC adviseert om op nationaal niveau alle betrokken partijen toegang tot het beslissingsproces te geven, terwijl FSC dat verplicht

- FSC accrediteert op basis van intern uitgewerkte richtlijnen zelf de organisaties die audits mogen uitvoeren in het bos en het FSC certificaat mogen toekennen. Bij PEFC moet de accreditatie van de externe controleurs gebeuren door de officiële nationale acrreditatie instantie volledig conform uitgewerkte ISO-richtlijnen. Bij ons BELAC, de Belgische accreditatie-instelling.

Boscertificering is een vrijwillig proces

Nieuwjaarsreceptie

2009... een impressie !

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen

Eind januari nodigden de besturen van de Oost-Vlaamse bosgroepen al hun leden uit voor de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie. Enkele sfeerbeelden tonen dat dit feestelijk initiatief met meer dan 200 deelnemers een succes was. De nieuwjaarsreceptie 2009 was een gezellige avond voor bestuurders, leden en vertegenwoordigers van organisaties waar de Bosgroepen mee samenwerken. Tot volgend jaar?

Oproep: realiseer je eigen natuurproject…

vóór je zelf de Lotto wint

Droom je van een bosrand vol vlinders of een poel vol leven in je bos: laat het ons weten.

Dit jaar beschikt de bosgroep namelijk over een budget om je project te helpen realiseren.

Minister Crevits kende de bosgroep een projectsubsidie toe in het kader van het besteden van de winst van de nationale

Werken in het bos ?

Doe beroep op de bosgroep voor een goedkope uitvoering

loterij. Het doel is om projecten te realiseren die de natuurwaarde van onze bossen verbeteren. Dat kan op veel verschillende manieren.

Stuur ons je eigen idee op vóór 1 juni. De bosgroep evalueert grondig of je project voldoet aan de subsidievoorwaarden van de minister en binnen het budget past. En wie weet ben jij bij de gelukkigen wiens project gratis wordt uitgevoerd.

Niet elke ingreep in het bos brengt geld in het laatje. Als lid van Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen kan u een aanvraag indienen om aan een voordelige prijs onrendabele beheerwerken in uw bos te laten uitvoeren. U betaalt gemiddeld slechts 10% van de werkelijke kostprijs van de werken. Dit is mogelijk dankzij de financiële steun van het Vlaams Gewest en de provincie Oost-Vlaanderen.

Overzicht aangebOden types bOsbeheerwerken en hun tarieven type beheerwerk tarief

tarief Openbare boseigenaar

Welke werkzaamheden?

tegen wildschade

“de voorzitter verraste de bosgroepleden met een extra boompje voor het bos”

© Vildaphoto rollin Verlinde

Het betreft enkel werkzaamheden die nuttig zijn voor het bos maar die de boseigenaar normaalgezien flink wat geld kosten. De beheerwerken moeten aansluiten bij de doelstellingen van de Bosgroep en van het duurzaam bosbeheer. Voor het uitvoeren van dunningen, hakhoutbeheer en het bestijden van Amerikaanse vogelkers zal vooraf grondig onderzocht worden of de werken niet rendabel kunnen uitgevoerd worden door het hout te verkopen als brandhout. De raad van bestuur rangschikte de ty-

pes beheerwerken die met steun van de Bosgroep kunnen uitgevoerd worden van hoge naar lage prioriteit.

Dien snel uw aanvraag in Hoe sneller u de Bosgroep op de hoogte brengt van uw interesse in de uitvoering van beheerwerken, hoe beter. Zo kan de Bosgroep de projecten het beste plannen en voorbereiden en blijft er voldoende tijd om offertes op te vragen. De Bosgroep heeft namelijk geen eigen arbeiders in dienst maar zal steeds op de markt naar de beste uitvoerder zoeken.

09/267 84 60

09/267 84 93

1 - 9000 Gent

Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender

LEADEr-project: Twee bomen, één toekomst

Wemerken steeds vaker dat de afstand tussen onze moderne maatschappij en het duurzaam produceren van hout in eigen regio groter wordt. Zoals sommigen denken dat melk van de fabriek komt, zo komt voor velen een houten plank uit de plaatselijke doe-het-zelf. Bossen zijn er om in te wandelen en bomen oogsten om op een duurzame manier te verwerken is steeds minder maatschappelijk aanvaard. Aan de andere kant heeft iedereen graag een warm en gezellig huis waarin veel hout is verwerkt. De Bosgroep wil de komende jaren extra aandacht schenken aan dit thema en een debat op gang brengen over de toekomstige rol van bossen en bomen in de Vlaamse Ardennen. Dit zal onder meer gebeuren via het LEADER-project ‘Twee bomen, één toekomst’.

achterkleinkinderen zullen kunnen aanvangen met de jonge bossen die nu ontstaan. De Bosgroep wil een aanzet geven tot een maatschappelijk debat hierover. Is houtproductie nog belangrijk, of gaan we in de toekomst het deeltje dat we nu nog zelf produceren (zo’n 10%) ook importeren? Zo ja, hoeveel en wat willen we dan nog zelf oogsten? En vooral waar gaan we dit realiseren? Blijven we een deel van ons bosareaal multifunctioneel beheren of wordt alles omgevormd naar integrale reservaten? Welke mogelijkheden zijn er binnen het landbouwareaal? Wat is de toekomst voor de talloze populierenrijen, knotwilgen en andere vormen van agroforestry ‘avant la lettre’ in de Vlaamse Ardennen? Is de tijd rijp voor ook andere vormen van agrarische houtproductie? Is er een rol voor biomassa als groene grondstof? Deze en vele andere vragen zullen aan bod komen tijdens enkele denkdagen die de Bosgroep de komende periode zal organiseren voor alle betrokkenen en geïnteresseerden.

Welkom op het startevenement

‘Twee bomen, één toekomst !’

Op 21 maart vindt in het kasteelpark van Herzele het startevenement plaats van de actie ‘Twee bomen, één toekomst !’.

Er zullen doorlopend demonstraties zijn van allerhande boswerktuigen, mobiele boomzagen, houtsnijders, houtdraaiers, oude ambachten en nog veel meer. De voornaamste partners van het LEADER-project zullen tevens aanwezig zijn met een infostand. De namiddag wordt afgesloten met een symbolische boomplantactie.

Praktisch: het evenement vindt plaats in het kasteelpark te Herzele (Kasteeldreef 2, 9550 Herzele) en start om 14u met doorlopend demonstraties. Parkeergelegenheid is er op wandelafstand (300m) op de markt van Herzele (Groenlaan).

Bent u handig in het bewerken van hout of heeft u een creatieve geest? Misschien voelt u zich geroepen om deel te nemen aan ons project ‘Twee bomen, één toekomst’ en heeft u een origineel idee om een deel van de twee voorbeeldbomen (eik of populier) te verwerken tot een uniek stuk. Zo kan u een bijdrage leveren in het geven van een tweede leven aan deze bomen en de herwaardering van duurzaam gebruik van hout.

Alle bomen in de regio werden destijds aangeplant vanuit een puur economisch standpunt. De prachtige kathedraalbeuken op de heuveltoppen werden aangeplant om de bosplunderingen na WO I te herstellen, de typische populierenrijen in het landschap hebben hun ontstaan in grote mate te danken aan de (inmiddels verdwenen) luciferfabriek in Geraardsbergen en talloze knotwilgen leveren reeds eeuwen op een duurzame manier brandhout. In de loop der jaren kregen

deze bomen –gelukkig maar– ook waardering voor de vele andere functies die zij hebben zoals het herbergen van talloze natuurwaarden of het typeren van het prachtige landschap.

Actueel dreigt het gezond evenwicht tussen al deze functies en duurzame houtproductie volledig te verdwijnen. Hierover moeten uitermate belangrijke keuzes gemaakt worden, aangezien deze mee bepalen wat onze kleinkinderen en

LEADER is een Europees subsidiëringsprogramma voor plattelandsontwikkeling. Het plattelandsgebied van de Vlaamse Ardennen is voor een periode van 6 jaar erkend als LEADER-gebied waardoor extra Europese, Vlaamse en Provinciale middelen ter beschikking zijn voor projecten in de regio. Het project ‘Twee bomen, één toekomst!’ van de Bosgroep werd in december goedgekeurd en wil een aanzet geven tot herwaardering van bomen in de streek. Dit door voor hen naast hun landschappelijke, ecologische en cultuurhistorische rol ook een hedendaagse functie te definiëren als producent van de hernieuwbare grondstof hout.

De actie ‘Twee bomen, één toekomst !’ is één van de speerpunten van het LEADER-project. Hierbij zullen twee voorbeeldbomen, namelijk een zomereik en een populier, verwerkt worden tot allerlei gebruiks- en kunstvoorwerpen. Bedoeling is om een zo breed mogelijke waaier van mensen uit de streek te betrekken bij het duurzaam verwerken van lokaal geoogst hout. Zowel lokale ambachtslui, schrijnwerkers, houtsnijders en draaiers als kunstacademies, technische scholen en lokale industriële houtverwerkende bedrijven kunnen zich kandidaat stellen om een stukje van beide bomen te verwerken tot een origineel voorwerp. Eind 2010 zal dan een grote publiekshappening georganiseerd worden rond duurzaam houtgebruik met aansluitend een tentoonstelling van alle voorwerpen die gerealiseerd werden uit deze twee bomen.

Het LEADER-project heeft tevens als doelstelling om vraag en aanbod van lokaal duurzaam geproduceerd hout zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Soms wordt een mooi of bijzon-

der stamstuk(je) gewoon verzaagd tot brandhout of verwerkt tot vezelhout. Reden hiervoor is vaak de geringe hoeveelheid of de moeilijke bereikbaarheid van het houtlot waardoor professionele handelaars minder geïnteresseerd zijn in dergelijke partijen hout. Een mogelijke oplossing hiervoor is dat de (bos) eigenaar deze stam rechtstreeks vermarkt aan een eindverbruiker zoals een houtsnijder, een lokale meubelmaker, een kunstenaar of een hobbyist. Boseigenaars die een speciaal stamstuk zoals een stuk kerselaar, linde, taxus,… of een stuk wortelhout, een bijzondere vergroeiing,… aan te bieden hebben kunnen dit steeds laten weten aan de Bosgroep. Geïnteresseerde eindverbruikers zoals meubelmakers of kunstenaars worden dan op regelmatige basis op de hoogte gebracht van het aanbod.

Heeft u een stamstuk(je) liggen dat te mooi is om in brandhout te verzagen? Of bent u juist op zoek naar een stuk kerselaar, linde of… om een origineel meubeltje of draaiwerk uit te maken? Geef dan uw gegevens door aan de Bosgroep, wij trachten vraag en aanbod zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen!

Interesse om deel te nemen aan de denktank ‘Toekomst van duurzame houtproductie in de Vlaamse Ardennen’? Laat uw stem horen in het debat over hoe we onze bossen en bomen in de regio best beheren voor de huidige én de toekomstige generaties.

Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Neem vrijblijvend contact op met het secretariaat op 055/21 62 80 of stuur een mail naar vlaamseardennen@bosgroep.be. Uiteraard kan u ook bij ons terecht op het startevenement op 21 maart of op de website www.tweebomeneentoekomst.be

Waardevol constructie- of meubelhout uit eigen bos dankzij de mobiele boomzaag

Algemene Vergadering 2009

Op zaterdag 4 april organiseert de Bosgroep haar jaarlijkse Algemene Vergadering. Dit jaar zijn we te gast in het Hasseltbos op de grens van Ophasselt, Steenhuize en Lierde. Voor het administratieve deel verwachten wij u in zaal ‘Le Miracle’ te Zottegem (Erwetegem). Wie dit wenst kan na de wandeling nog een hapje blijven eten. Op het programma staat tevens een prachtige wandeling in de omgeving van het Hasseltbos.

Arbeidersploeg aan het werk!

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord

Het programma ziet er als volgt uit:

9u00: Administratief gedeelte

• Voorstelling van het activiteit- verslag 2008 en de planning 2009

• Goedkeuring rekeningen 2008 en begroting 2009

10u00: Wandeling met als thema bosaanleg en landschapsherstel

12u30: Lunch

Iedereen is van harte welkom.

Algemene Ledenvergadering 2009 in het Drongengoed

tie over de verwachtingen van een bestuurder kunt u vinden in het kadertekstje. Kandidaturen dienen binnen te zijn uiterlijk op vrijdag 3 april. Na het administratieve gedeelte van de vergadering gaan we wandelen in het Drongengoed. Als afsluiter van de algemene vergadering is er mogelijkheid tot deelname aan een lunch.

Boseigenaars die zich kandidaat wensen te stellen voor de Raad van Bestuur nemen best contact op met coördinator Sylvie Mussche.

Wat betekent het bestuurder te zijn bij de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord?

Vele leden deden de voorbije jaren reeds beroep op de arbeidersploeg voor hulp bij het uitvoeren van onrendabele bosbeheerwerken in hun bos. Deze werken omvatten o.a. het vrijstellen van jonge aanplantingen, het uitvoeren van een vormsnoei bij jonge aanplantingen, het afzetten van een houtkant, het uitvoeren van een kleinschalige aanplant (< 0,5 ha), het plantklaar maken van een terrein na kaalkap of het bestrijden van agressieve exoten (o.a. Amerikaanse vogelkers).

doen op de arbeidersploeg. Uitzonderingen hierop kunnen worden toegestaan mits goedkeuring van de Raad van Bestuur

- De arbeidersploeg bestaat uit 5 man

- De vergoeding voor de inzet van de arbeidersploeg bedraagt € 75 per dag, inclusief verplaatsingskosten en btw.

Voor meer info over de mogelijkheden over de inzet van de arbeidersploeg in uw bos, kan u uiteraard steeds terecht op het secretariaat van de Bosgroep.

Naar jaarlijkse traditie organiseert de bosgroep in het voorjaar haar algemene ledenvergadering. Ditmaal vindt de ledenvergadering plaats in de buurt van het Drongengoedbos, zodat er tussen het administratieve gedeelte en de lunch tijd is voor een korte excursie. Boswachter Marc Spanhove van het Agentschap voor Natuur en Bos zal ons in het Drongengoed uitleg geven bij de beheerwerken die daar momenteel in uitvoering zijn. Alle leden en sympathisanten zijn van harte welkom!

Waar en wanneer?

Het gedetailleerde programma voor de vergadering ziet er uit als volgt:

9.15 u.: ontvangst met koffie / thee

9.30 u.: start officiële gedeelte van de vergadering

- toelichting jaarverslag; balans en begroting

- goedkeuring jaarverslag, balans en begroting

- (her)verkiezing 2 bestuurdersplaatsen

10.30 u.: einde van het officiële gedeelte

Van een bestuurder bij de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw wordt het engagement verwacht om -samen met andere bestuurders en de bosgroepcoördinator- te zorgen dat de bosgroep goed functioneert.

Meer concreet kunnen volgende zaken aangehaald worden als taken van een bestuurder:

- interesse hebben om mee na te denken over het uitbouwen van een goede dienstverlening voor de boseigenaars,

- ongeveer elke 2 maand een avondvergadering bijwonen die een drietal uur duurt,

Deelname aan de Algemene Vergadering is gratis. Inschrijven is verplicht!

U kan dit doen via het bosgroepsecretariaat.

Ook dit jaar kan de Bosgroep zijn leden ondersteunen bij het uitvoeren van dergelijke boswerken. De Raad van Bestuur besliste om vanaf 1 januari de voorwaarden voor de inzet van de arbeidersploeg lichtjes te wijzigen. Zo worden de verplaatsingskosten niet langer afzonderlijk aangerekend waardoor al onze leden evenveel betalen ongeacht de ligging van hun bos.

De nieuwe voorwaarden zijn als volgt: - Elk lid kan per jaar 5 dagen beroep

Wenst u ons te contacteren ?

Bosgroep VlaaMse ardennen tot dender

VzW De Biesestraat 5 - 9600 Ronse

Tel. 055/21 62 80

Fax. 055/21 62 81

vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator: Hans Scheirlinck

De algemene ledenvergadering zal plaatsvinden op zaterdag 25 april 2009 en start om 9.15 uur in zaal Kleitenhof – Urselseweg 55 te 9910 Knesselare (Ursel)

programma?

Tijdens het administratieve gedeelte van de vergadering zullen 2 bestuurders (her) verkozen worden. Dit jaar zetelen twee bestuurders namelijk 3 jaar in de Raad van Bestuur en komt hun bestuurdersplaats open. Deze bestuurders kunnen zichzelf opnieuw kandidaat stellen, maar ook andere gemotiveerde werkende leden kunnen zich kandidaat stellen om bestuurder te worden bij de bosgroep. Meer informa-

10.45 u.: start gegidste rondleiding in het Drongengoed

12.45 u.: einde van de wandeling

13 u.: mogelijkheid tot nuttigen lunch

Voor de wandeling in het Drongengoed is aangepast schoeisel noodzakelijk.

Kostprijs en inschrijven?

Deelname aan de Algemene Vergadering is gratis, maar inschrijven is verplicht. Deelname aan de lunch kost € 12 per persoon.

Na inschrijving zult u in geval van deelname aan de lunch een factuur ontvangen van de bosgroep.

Inschrijven kan telefonisch of via mail

- gemotiveerd zijn om mee te helpen aan het uitbouwen van de bosgroep als vereniging en mee na te denken over het optimaal besteden van onze beschikbare middelen,

- voorbereiden van de jaarlijkse Algemene Vergadering,

- (vrijblijvende) deelname aan werkgroepen om bepaalde thema’s meer uit te diepen.

Belangrijk om aan te denken is dat een dergelijke intense zakelijke samenwerking tussen de bestuurders niet kan zonder een flinke dosis kameraadschap, zonder enige inmenging van politieke of maatschappelijke overtuiging. Dit uit zich ondanks de soms drukke vergaderagenda - in gezellige vergaderingen en een goede groepsgeest!

De arbeidersploeg aan het werk. Misschien binnenkort ook bij jou?

Jaarverslag 2008 en planning 2009

Tijdens de algemene ledenvergadering

zal het jaarverslag van 2008 en de planning voor 2009 worden toegelicht. In onderstaande tekst krijgt u de hoofdlijnen op een blaadje geserveerd.

Wat deden we in 2008?

In 2008 versterkten 63 nieuwe boseigenaars de bosgroep als werkend lid en kreeg de bosgroep er 13 nieuwe sympathiserende leden bij. Dit brengt het totaal aantal werkende leden op 364 en het aantal sympathiserende leden op 93. Heel bijzonder in 2008 was de personeelsuitbreiding die het mogelijk maakte om meer terreinwerk te doen. Zo kregen

70 nieuwe boseigenaars in 2008 gratis terreinadvies over het beheer van hun bos.

In het voorjaar van 2008 startte de bosgroep het boscomplex Wullebos-Wildernis-Zandberg te Stekene en Moerbeke op. De opmaak van het gezamenlijk beperkte bosbeheerplan is nog lopend. Daarnaast werd in 2008 ook een uitbreiding van het bosbeheerplan Puivelde goedgekeurd. Ook de opmaak van het uitgebreid bosbeheerplan Blekkervijver en Oude Vaart werd in 2008 afgerond. BON organiseerde ook voor de eerste maal een brandhoutverkoop op stam. Deze verkoop richtte zich op particuliere brandhoutkopers; er werden dan ook lo-

ten te koop aangeboden met een grootte variërend van 5 tot 13 m³. Naast het verderzetten van de volledige basiswerking, was BON in 2008 ook trekker van het project ‘uitbouw en ondersteuning van het Vlaams bosgroepenoverleg’. In het kader van dit project onderzocht BON bij de andere Vlaamse bosgroepen de wens en de visie omtrent het oprichten van een overkoepelende organisatie voor alle bosgroepen.

Wat plannen we voor 2009?

Uiteraard wil BON dezelfde basiswerking uit het verleden ook garanderen in 2009. Dit betekent dat u, boseigenaar, ook in 2009 op BON beroep kunt doen

voor gratis terreinadvies, voor administratieve hulp, subsidieaanvragen, de BosBode, de arbeidersploeg, … Het nieuwe boscomplex dat in 2009 zal opgestart worden is het Drongengoed gelegen te Knesselare en Maldegem. In dit boscomplex zal BON de eigenaars ondersteunen bij de opmaak van een gezamenlijk uitgebreid bosbeheerplan.

In het najaar van 2009 is er een opvolgingsvergadering voor het boscomplex Stropers voorzien.

BON zal in 2009 haar trekkersrol inzake de oprichting van een koepel voor de bosgroepen verderzetten. Dit evenwel afhankelijk van de financiële middelen die hiervoor ter beschikking worden gesteld door het ANB. Wat betreft houtverkoop zal BON in het najaar van 2009 een brandhoutverkoop organiseren. Het organiseren van een gezamenlijke houtverkoop voor de industrie, dient BON nog verder te bekijken in functie van de evoluties op de houtmarkt.

Meer weten?

Het volledige activiteitenverslag is op verzoek te bekomen bij het bosgroepsecretariaat.

Een poel in uw bos ?

In 2009 heeft de bosgroep een (beperkt) budget ter beschikking voor het aanleggen of herstellen van bospoelen in particuliere bossen. De aanleg van een poel in uw bos kan zowel landschappelijk als voor de natuur een echte meerwaarde zijn.

Heel wat waterinsecten, -planten en amfibieën koloniseren de nieuwbakken biotopen en de poel in uw bos ontwikkelt zich tot een echte natuurparel.

Heeft u een bos in ons werkingsgebied waar u graag een poel zou laten aanleggen?

Neem contact op met ons! Er zal met u een terreinafspraak worden gemaakt om de mogelijkheden van uw bos ter plaatse te bekijken.

Voorwaarde is uiteraard wel dat uw bos geschikt is om een poel aan te leggen (natte zone in uw bos).

Bezichtiging van de exploitatie in het Keigatbos

Startvergadering voor Wullebos-Wildernis ZandBerg

Boom in de kijker

De Zwarte Els

Zwarte els houdt van water

De soort groeit bijna overal goed waar de bodem vochtig of nat is. De beschikbaarheid van water is veel bepalender voor de groei dan de rijkdom van de bodem. In moerassen, rivier- en beekvalleitjes is de zwarte els thuis. Enkele duizenden jaren geleden stonden de grote riviervalleien en beekdalen van Vlaanderen en Nederland vol bossen van zwarte els. In België bestaat vandaag nog slechts 1% van het bos uit zwarte els.

Elk jaar een metertje hoger

Op 10 jaar tijd wordt een zwarte els 10 meter hoog. Enkel de populier groeit sneller. Vanaf zijn veerstigste wordt de els in de hoogte ingehaald door boomsoorten die aanvankelijk trager groeien.

25% tot 30% van de groei is het resultaat van de stikstoffixerende wortelknolletjes waarmee de els in symbiose leeft. Op de wortels van de els zitten knolletjes met bacterieën: zo kan stikstof uit de lucht beschikbaar gemaakt worden als extra voedingsstof voor de boom

Bosverpleger

Door zijn goed afbreekbaar strooisel en de stikstoffixerende wortelknolletjes is

de els geschikt als bodemverbeteraar. De snelle groei en de licht doorlatende kroon van de els zorgen dat er snel een bosbeeld te zien is terwijl een gunstig bosklimaat ontstaat voor andere boomsoorten. Het uitgebreide wortelstelsel beperkt de risico’s op windval, legt oevers vast en vermijdt erosie. Een bijkomend voordeel van de snelle jeugdgroei van de els is dat hij weinig hinder ondervind van concurrerende kruidvegetatie na aanplanting. Vrijstellingen bij jonge aanplantingen zijn dus niet of nauwelijks nodig.

Meer dan brandhout alleen

De zwarte els is nu vooral gekend in een struikachtige vorm met verschillende stammetjes op één stobbe. Een typische hakhoutsoort. Na het kappen lopen de stobbes altijd weer uit. Brandhout kan ongeveer elke 8 -10 jaar opnieuw geoogst worden. Hakhout levert niet enkel brandhout op maar brengt ook meer afwisseling en structuur in het (populieren)bos.

Elzenhout is zacht, taai en matig sterk. Het is enigszins stug bij het zagen maar laat zich vlot gladschaven. Elzenhout is

gemakkelijk te verwerken. Enkel onder water gebruikt is het echt duurzaam. vb. een groot deel van Venetië is op palen van elzenhout gebouwd. Het hout is door zijn eigenschappen voor vele doeleinden geschikt. Door zijn regelmatige structuur is het zelfs als fineer geschikt, een zeer hoogwaardige toepassing. Vroeger was elzenhout dan ook populair omdat het algemeen beschikbaar was. Vandaag is het aanbod van mooie stammen daarvoor veel te klein.

Toekomst op de houtmarkt?

Voor hout dat voor een hoogwaardige toepassing als fineer gebruikt kan worden is de prijs op de houtmarkt hoger dan voor hout dat enkel als vezelhout zal verwerkt worden in bijvoorbeeld papier. De prijs wordt verder ook beïnvloed door het aanbod van de houtsoort op de markt. Is het aanbod van een bepaalde houtsoort marginaal dan zijn er geen bedrijven die investeren in de verwerking ervan.

De prijs voor hout van zwarte els is daarom in Vlaanderen momenteel laag (5 – 25 euro/m³). Kleine beetjes elzenhout worden enkel als bij-opbrengst beschouwd en enkel voor minderwaardige toepassingen gebruikt als energiehout of vezelhout. Daarentegen bestaat bijvoorbeeld in Duitsland een relatief groot aanbod van kwaliteitsvolle stammen. Enkele zagerijen hebben zich gespecialiseerd in het verwerken van elzenhout tot snijfineer. Mooie loten hout van zwarte els halen daar nu prijzen tot 100 euro/m³. Eén zaak is zeker: de grootste economische meerwaarde kan gerealiseerd worden door mooie kwaliteitsvolle stammen te produceren die geschikt zijn voor meubelen en snijfineer.

Ideale maten door aangepast beheer

In het bos kan de zwarte els grote bomen met mooie rechte stammen vormen. De ideale zwarte els met de grootste economische meerwaarde is tussen de 50 en 80 jaar oud, heeft een stamomtrek van 150cm en een perfect rechte en gave onderstam van 6 à 8 meter hoog. Om dat te bereiken is een goed beheer nodig dat inspeelt op de grote lichtbehoefte van de zwarte els. Alles begint met 2000 stuks plantsoen per hectare met een goede bosbouwkundige herkomst. Van zodra de elzen 15m hoogte bereiken worden 80 à 100 toekomstbomen met een perfecte onderstam van 6-8m gekozen. Hun naaste concurrenten worden weg gedund in regelmatige cyclussen van 6 tot 8 jaar.

Voor wie in Vlaanderen bebost of herbebost met zwarte els voorziet het Vlaams Gewest een subsidie van 2000 euro per hectare.

Op deze foto zijn de “elzenpropjes” open en is het zaad er al lang uitgevallen.

De kegeltjes zijn niets anders dan de vrouwelijke bloeiwijzen die na bevruchting tot zaaddragers uitgegroeid zijn.

De knoppen van de zwarte els zijn knotsvormig en paars en staan steeds op een steeltje. Je kan ze niet verwarren met de knoppen van andere bomen.

De boom is makkelijk herkenbaar, ook in de winter. Alnus glutinosa is de latijnse naam.

De zwarte els heeft een goede rechte stam. De kroon is ijl maar de katjes en de elzenpropjes die er ‘s winters inhangen geven de boom in de winter een typisch “zwart” silhouet en de els valt dan al van ver op. Bij ons kan de boom 25m hoog (bereikt op 50 jaar) en 100-120 jaar oud worden.

Elzen, bloeien op de hazelaar na, het vroegst van al onze boom soorten, nog lang vóór het uitlopen van de bladeren. Mannelijke en vrouwelijke bloeiwijzen komen samen op de boom voor. Onderaan op de foto de lange mannelijke katjes. Daarboven de kleine vrouwelijke bloeiwijzen.

Het blad van de zwarte els is makkelijk herkenbaar: het eindigt nooit op een punt maar de top is altijd afgerond en meestal zelfs wat ingesneden, “uitgerand”. De rand van het donkergroene blad is dubbelgezaagd. De nerven zijn goed zichtbaar.

Een typisch elzenbroekbos met veel moerasplantenzoals moerasspirea, gele lis en gewone dotterbloem.

Vildaphoto Yves Adams

Bosbeleid en wetgeving

Subsidies voor de bebossing van landbouwgronden: nieuwe regeling

Bent

u van plan om in ons bosarme Vlaanderen uw landbouwgrond te bebossen?

Als sinds 1996 bestaat er in Vlaanderen een subsidie voor de bebossing van landbouwgronden. Op vraag van de Europese unie heeft de Vlaamse overheid haar subsidieregeling in 2008 lichtjes aangepast. We geven hier een samenvatting van de nieuwe regeling.

Wat zijn de voorwaarden?

Om voor subsidies in aanmerking te komen, moet er aan twee voorwaarden voldaan zijn:

U moet minstens een halve hectare landbouwgrond voor de eerste keer bebossen, al dan niet aaneengesloten, die in het Vlaams Gewest gelegen is.

De grond moet tijdens de laatste 5 jaar voor de datum van de subsidieaanvraag

u er na die 25 jaar opnieuw landbouwgrond van wenst te maken, moet u een stedenbouwkundige vergunning aanvragen. Populier moet u minstens 15 jaar te laten staan. Als deze grond in agrarisch gebied ligt, kan u daarna via een eenvoudige melding terug omschakelen naar landbouwgrond zonder stedenbouwkundige vergunning.

Hoe wordt het subsidiebedrag bepaald?

Het precieze bedrag is de som van drie types subsidies: aanplantingssubsidie, onderhoudssubsidie en inkomenscompensatie.

vangt u een supplement van 100 € per 100 lopende meter.

- Subsidie voor aanbevolen herkomsten. supplement van 250 €/ha.

Deze subsidie wordt na terreincontrole van de aanplanting in twee schijven betaald (60% – 40%) met een tussenperiode van 3 tot 4 jaar.

Onderhoudssubsidie

- De onderhoudssubsidie geldt alleen voor private personen. Ze dekt de onderhoudskosten van de eerste 5 jaar. Het jaarlijkse bedrag varieert van 175 €/ha voor naaldbomen, 220€/ha voor populieren tot 350 €/ha voor andere loofbomen.

Inkomenscompensatie

- Als landbouwer ontvangt u in het geval van een bebossing met inheemse soorten gedurende 15 jaar een jaarlijks bedrag van 665 €/ha. Voorpopulier is dat gedurende 5 jaar een jaarlijks bedrag van 375 €/ha.

Nieuw toegankelijkheidsbesluit voor bossen en natuurreservaten

Iedereenbrengt graag wat vrije tijd door in bossen en natuurgebieden. Recreatie in bossen en natuurreservaten dient steeds op een respectvolle manier voor de aanwezige natuurwaarden te gebeuren. Vandaar dat niet alle recreatievormen kunnen worden toegestaan. Daarom keurde de Vlaamse Regering een nieuw toegankelijkheidsbesluit voor bossen en reservaten goed.

Het basisprincipe is dat voetgangers steeds toegang hebben tot de bossen en de natuurreservaten maar enkel op de wegen.

Ook de privé-bossen zijn in principe toegankelijk voor de voetgangers.

op de wegen te blijven kan worden afgeweken, en dit voor wat betreft volgende categorieën: speelzones, hondenzones, bivakzones (kleinschalige terreinen voor korte-duur bivak), enz…

Het is de eigenaar/beheerder die, via de opmaak van een dergelijke toegankelijkheidsregeling, zelf voorstelt welke mogelijkheden worden aangeboden aan de gemeenschap. De beheerder kan zelf kiezen wanneer de toegankelijkheidsregeling wordt opgemaakt, idealiter samen met het beheerplan. Op het terrein kan de toegankelijkheidsregeling duidelijk gemaakt worden met borden. Hoe die borden er moeten uitzien is ook vastgelegd in de nieuwe wetgeving.

Wie kan de subsidies

aanvragen?

De subsidieregeling geldt zowel voor particulieren als voor openbare besturen. Als de landbouwgrond niet verpacht is, vraagt de eigenaar de subsidies aan. Als de grond wel verpacht is, kan alleen de pachter –met schriftelijke toestemming van de eigenaar- subsidies aanvragen.

tenminste 1 jaar in landbouwgebruik geweest zijn;

Minstens voor 15 of 25 jaar bebossen

U bent verplicht om het terrein voor tenminste 25 jaar bebost te laten. Als u de grond intussen verkoopt of aan iemand anders verpacht, gelden voor de nieuwe eigenaar of pachter dezelfde regels. Als

Aanplantingssubsidie

- Basissubsidie. Iedereen ontvangt een basissubsidie als tegemoetkoming in de aanplantingskosten. De tabel toont de bedragen per boomsoort.

- Subsidie voor onderetage. Iedereen die daarbij een onderetage aanplant, ontvangt een bedrag van 500 €/ha.

- Subsidie voor mantelstruweel of brandsingel. Als u bij bebossing met loofhout een rand met struiken aanlegt of bij bebossing met naaldbomen een rand met loofhout aanplant, ont-

- Voor andere private personen bedraagt de inkomenscompensatie bij een bebossing met inheemse soorten 150 € per ha/jaar voor een termijn van 15 jaar. Voor populier is dat 150 € per ha/jaar voor een termijn van slechts 5 jaar.

Waar vind ik meer informatie?

Voor meer informatie over deze subsidieregeling kan u terecht bij het Agentschap voor Natuur en Bos – afdeling Oost-Vlaanderen: Patrick Van de Velde: 09 – 265 45 93 of patrick. vandevelde@lne.vlaanderen.be.

Privé-boseigenaars behouden echter steeds het recht om hun bossen ontoegankelijk te stellen door het plaatsen van een bord “Verboden Toegang privéeigendom”. De Vlaamse overheid tracht echter via een subsidiesysteem de privéboseigenaars ertoe te stimuleren om hun bossen open te stellen.

Gemotoriseerd verkeer voor recreatieve doeleinden is en blijft verboden in bossen en de natuurreservaten.

Via de opmaak van een “toegankelijkheidsregeling” kan wel afgesproken worden welke wegen door fietsers, ruiters of bestuurders van gespannen (bv. paarden- en hondengespannen) gebruikt kunnen worden. Van de verplichting om

Voor wedstrijden en voor commerciële activiteiten dient in de toekomst, naast de toestemming van de eigenaar/beheerder, ook steeds een machtiging van de bevoegde administratie aangevraagd te worden. Deze machtiging is nodig aangezien deze activiteiten vaak veel deelnemers en toeschouwers op de been brengen. De machtigingen dienen uiteraard steeds rekening te houden met de mogelijkheden die de bos- en natuurwetgeving biedt en met de feitelijke kenmerken van het betrokken terrein.

Meer info bij je bosgroep.

Activiteitenkalender

Kom uw boompje bijdragen voor een nieuw ‘Kom op tegen Kanker’ bos!

Ursel (deelgemeente van Knesselare) krijgt in 2009 een ‘Kom op tegen Kanker’ bos. Tijdens het boomplantweekend van 22 maart 2009 zullen maar liefst 15.000 boompjes aangeplant worden in Onderdale, gelegen tussen het Drongengoed en het Keigatbos. De drie Oost-Vlaamse bosgroepen beslisten om deze actie te steunen en kopen elk 80 boompjes aan. Door de gezamenlijke aankoop van 240 boompjes zullen de bosgroepen hun eigen plantvak in het nieuwbakken bos krijgen. Op deze manier steunen we zowel de bosuitbreiding in Vlaanderen als het kankeronderzoek. Alle leden kunnen komen meehelpen om deze 240 boompjes te planten.

Wanneer en waar wordt u verwacht?

Zondag 22 maart 2009 tussen 10 uur en 11 uur aan de ingang van het vliegveld van Ursel (via de N461 Knesselare-Ursel), volg de bewegwijzering. Begeef u naar de plaats met de bosgroepvlaggen, daar kunt u een boompje mee helpen planten.

Vlaamse Ardennendag

zOndag 19 april 2009

10u-18u

Voor het 2de jaar op rij organiseren verschillende organisaties die actief zijn rond natuur en landschap een ‘Vlaamse Ardennendag’. Het Agentschap voor Natuur en Bos, Natuurpunt en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen willen samen naar buiten komen met als doel het brede publiek kennis te laten maken met de natuur en het landschap in deze streek. Zij willen oa. de inzet en het werk dat verzet wordt om dit waardevolle landschap in stand te houden in de kijker zetten. Daarnaast is het de bedoeling om de band tussen de bevolking en de verschillende organisaties aan te halen.

De Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender zal uiteraard ook aanwezig zijn op deze happening.

Plaats van het gebeuren: het Muziekbos en de jeugdherberg de Fiertel - Rudderveld 7 te Ronse.

Infoavond ‘Agroforestry’ of bomenlandbouw en korte omloophout

vrijdag 17 april 2009 – 20 u

Brengen velden vol bomen landbouw, natuur en bos weer samen? We weten best: in Vlaanderen zijn landbouw, bosbouw en natuur vaak verwikkeld in de strijd om grond. Maar dat hoeft helemaal niet. Bij bepaalde vernieuwde win-winsituaties varen de drie sectoren wel. Die innovatie lichten we u graag toe tijdens een infoavond over Agroforestry

Hierbij combineert men bomen met gewassen op hetzelfde perceel. Zo kan de landbouw tegelijk het rendement verhogen en het milieu verbeteren.

Want samen produceren gewassen met bomen meer dan apart. En natuurlijk verrijken die bomen ook de natuur.

Het telen van bomen als energiebron kan ook als landbouwactiviteit. Bij dit systeem worden houtachtige snelgroeiende gewassen (wilg, populier) in een cyclus van 2 à 4 jaar geoogst, versnipperd en gebruikt als brandstof om energie te produceren. De teelt zelf van korte omloophout wordt als landbouwgewas beschouwd en valt dus niet onder het bosdecreet.

Tijdens deze infoavond willen wij u laten kennismaken met deze beide systemen waarbij landbouw en bosbouw elkaar raken. De Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender organiseert deze avond samen met Vormingplus en met de medewerking van de Vereniging voor Bos in Vlaanderen en Wervel.

Deelnemen is gratis maar inschrijven is verplicht via: Vormingplus Vlaamse Ardennen-Dender

Kollegestraat 26 a – 9500 Geraardsbergen.

Tel: 054 41 48 02

Fax 054 41 34 93

vlad@vormingplus.be

Waar:

bOsgrOep OOst-vlaanderen nOOrd vzw Culinaire kruidenwandeling in het Verloren bos

zOndag 14 juni 2009 van 14 uur tOt 17 uur

Heb je behoefte aan wat culinaire kruideninspiratie? Wil je dat graag combineren met een boswandeling en het leren herkennen van een aantal kruiden? Wel, dan zal deze wandeling je zeker interesseren.

Aan verschillende haltes proef je van hapjes boordevol ingrediënten uit het bos. Zo krijg je ondermeer een bosaperitiefje, een bossoepje, enkele boshapjes en nog ander lekkers voorgeschoteld. De gids vertelt je tijdens de wandeling ook wat meer over hoe bossen worden beheerd en wat belangrijk is in en voor het bos. Kortom, een wandeling om van te smullen!

bOsgrOep Midden OOst-vlaanderen vzw

Voorjaarswandeling in de Makegemse bossen

zOndag 10 Mei 2009 van 10 uur tOt 12.30 uur

Gids? François Van den Broeck, bos- en natuurgids. Plaats van afspraak?

Verloren Bos, Nijverheidsstraat te Lokeren. Parking Aardeken (omgeving koetshuis).

Wegbeschrijving? Komende van E17. Afrit Lokeren – volg steeds centrum – aan de brug met verkeerslichten rechtsaf (de brug over) – volg Bospark (eerste straat links) – aan klein rondpunt linksaf, rechtdoor tot einde van de straat (je passeert het Bospark) – sla linksaf – einde straat links tot in de bocht van 90°. Je bent er! Meer info op www.verlorenbos. be/ligging. Bij problemen om de afspraakplaats te vinden bel 0475/58 99 89.

Deelname aan deze wandeling kost €4 per persoon. Vooraf inschrijven is noodzakelijk. dit kan telefonisch of via mail (09-267 84 60 of bosgroepnoord@oost-vlaanderen. be) Na inschrijving zult u een factuur ter bevestiging ontvangen.

In het zuiden van Merelbeke vinden we een naar Oost-Vlaamse normen groot bosgebied van 200 ha, de eeuwenoude Makegemse bossen. Langs dreven en riviertjes laat de boswachter ons kennis maken met het zeer gevarieerde bos. In de lente staan er sleutelbloemen, meiklokjes en andere knappe voorjaarsbloeiers. De bossen zijn een prima leefgebied voor roofvogels, eekhoorns, 9 soorten vleermuizen en –zeer zeldzaam5 soorten salamanders. Kom het allemaal ontdekken tijdens deze gegidste wandeling. En wie weet doe je nog ideetjes op voor het beheer van je eigen bos.

Gids? Jean-Pierre Nicaise, boswachter Plaats van afspraak? Ingang Bruinbos in de Bosstraat thv kruispunt met Muntestok (in Merelbeke). De wegen kunnen modderig zijn. Voorzie aangepast schoeisel. Wegbeschrijving? De Bosstraat en de Muntestok zijn zijstraten van de Hundelgemse steenweg, de N 444 van Gent naar Gavere/Zwalm. Komende van Gent volg je de Hundelgemsesteenweg tot net voorbij de dorpskernen van Schelderode en Bottelare. Aan steakrestaurant “Qui Vive” sla je rechtsaf op de Muntestok. Komende van Zwalm/Gavere volg je de Hundelgemsesteenweg tot voorbij de dorpskern van Munte. Ter hoogte van tearoom “De Coene” en een huis met blauwe dakpannen, sla je linksaf de Bosstraat in.

Deelname aan deze wandeling is gratis maar vooraf inschrijven is verplicht. Dit kan telefonisch 09 – 267 84 60 of via mail bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Tarweoogst tussen volwassen populieren

Cursusaanbod 2009

Zoals elk jaar organiseren de Oost-Vlaamse bosgroepen in 2009 een reeks cursussen. De theoretische cursussen zullen opnieuw door de drie bosgroepen samen georganiseerd worden. De praktijkcursussen worden door elke bosgroep apart georganiseerd, dit telkens in hun eigen werkingsgebied.

Naast de klassieke cursussen bieden we in 2009 ook een aantal nieuwigheden aan. Wilt u deelnemen aan één of meerdere van onderstaande opleidingen schrijf u dan snel in, de ervaring leert ons immers dat onze cursussen snel volzet zijn. Vanaf 2009 voeren wij ook een tariefaanpassing door, dit omdat alle Oost-Vlaamse Bosgroepen nu BTW-plichtig zijn. De aangerekende BTW maakt het grootste deel van het prijsverschil. Zoals gewoonlijk worden al deze cursussen georganiseerd in samenwerking met Inverde vzw.

prAKTIJKCUrSUSSEN

‘Omgaan met de kettingzaag - module 1

‘Theorie, onderhoud, ergonomie en zaagtechnieken’ (max. 6 deelnemers)

Deze cursus richt zich naar iedereen die een kettingzaag wil gebruiken. Na deze 2-daagse opleiding kent u het gebruik en de werking van kettingzaag en kan u deze onderhouden. Ook het veiligheidsaspect komt aan bod. In het praktijkgedeelte leert u op een veilige en verantwoorde manier gevelde stammen verzagen.

Wanneer ?

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV):

- Vrijdag 20 & zaterdag 21 maart 2009 (5 plaatsen)

- Vrijdag 2 & zaterdag 3 oktober 2009 (5 plaatsen)

Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender(VAD) (2 plaatsen)

- Vrijdag 11 & zaterdag 12 september 2009

Waar ?

In de werkingsgebieden van de organiserende bosgroepen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 24,50; overige deelnemers : € 97

‘Veilig werken met de kettingzaag - module 2

‘vellen en onttakken van bomen’ (max. 6 deelnemers)

Opgelet : aan deze cursus kunnen enkel personen deelnemen die eerder reeds module 1 of een beginnerscursus kettingzaag volgden bij Inverde/EBG.

Deze 2de module richt zich naar iedereen die bomen wil vellen. Na deze cursus kan u dit op een veilige en correcte manier doen. Je leert ook velhulpmiddelen zoals velhevel en velwig kennen.

Wanneer ?

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord (BON):

- Vrijdag 10 & zaterdag 11 juli 2009 (4 plaatsen)

- Vrijdag 22 & zaterdag 23 oktober 2009 (4 plaatsen)

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV):

- Vrijdag 16 & zaterdag 17 oktober 2009 (5 plaatsen)

Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender(VAD) (5 plaatsen)

- Vrijdag 30 & zaterdag 31 oktober 2009

Waar ?

In de werkingsgebieden van de organiserende bosgroepen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 24,50; overige deelnemers : € 97

‘Veilig werken met de kettingzaag - module 3

‘Hout onder spanning’ (max. 6 deelnemers)

Opgelet : aan deze cursus kunnen enkel personen deelnemen die eerder reeds module 1 of een beginnerscursus kettingzaag en module 2 volgden bij Inverde/EBG.

Wie zich nog verder wil bekwamen na het volgen van de 1ste en 2de module kettingzaaggebruik, en nu en dan te maken heeft met moeilijk velbare bomen, komt hier aan zijn trekken.

Wanneer ?

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord (BON):

- Vrijdag 16 & zaterdag 17 oktober 2009 (4 plaatsen)

Waar ?

In de werkingsgebieden van de organiserende bosgroepen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 24,50; overige deelnemers : € 97

‘Werking en gebruik van de bosmaaier’ (max. 6 deelnemers)

Tijdens deze cursus leert u op een veilige en ergonomische manier werken met de bosmaaier. U leert de verschillende maai- en zaaggereedschappen kennen en krijgt tips voor het onderhoud van uw machine.

Wanneer ?

Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord (BON)

- Zaterdag 9 juni 2009

Waar ?

In het werkingsgebied van de Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord. De exacte locatie wordt later meegedeeld. Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 12,50; overige deelnemers : € 73

‘Snoeien van bomen’ (max. 10 deelnemers)

Deze cursus is bedoeld voor iedereen die begeleidingssnoei bij bomen wil uitvoeren. U leert waarom & wanneer bomen gesnoeid worden en u leert de juiste snoeitechniek toepassen.

Wanneer ?

Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen (MOV) :

- Zaterdag 26 september 2009 (3 plaatsen)

Waar ?

In het werkingsgebied van de Bosgroep Midden OostVlaanderen. De exacte locatie wordt later meegedeeld. Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 12,50; overige deelnemers : € 73

THEOrIECUrSUSSEN

‘Dunnen en toekomstbomen’ (max. 25 deelnemers)

Dunnen is het sturen van de bestandsontwikkeling door selectieve kapping. Waarom dit nuttig kan zijn, op welke manieren dunnen mogelijk is en welke gevolgen dit heeft voor het bos en de bosstructuur wordt uitgebreid besproken. De voormiddag bestaat uit een theoretisch gedeelte, in de namiddag wordt dit getoetst aan de praktijk tijdens een excursie.

Wanneer ?

- Zaterdag 4 juli 2009

Waar ?

Centraal in Oost-Vlaanderen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn: € 12,50; overige deelnemers : € 36,50

‘Bostypes in Oost-Vlaanderen’ (max. 25 deelnemers)

In deze cursus leert u om op basis van de plantengroei en de bodemsamenstelling af te leiden welke bomen van nature best zouden groeien in een bepaald bos. Op die manier kan u de bossen indelen in verschillende categorieën of bostypes. Tijdens de excursies bezoeken we de drie voornaamst bosty-

pes van Oost-Vlaanderen, namelijk een bos op rijke gronden (Vlaamse Ardennen), een valleibos (Scheldevallei) en een bos op droge arme grond (Meetjesland).

Wanneer ?

- Zaterdag 30 mei 2009 – (9u-16u) theoretisch gedeelte + excursie (bos op rijke gronden)

- Zaterdag 6 juni 2009 – (9u-12u30) excursie (bos op arme gronden)

- Zaterdag 13 juni 2009 – (9u-12u30) excursie (valleibossen)

Waar ?

In de 3 regio’s van de provincie. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn : € 12,50; overige deelnemers : € 73

‘Van aanplant tot eerste dunning’ (max. 25 deelnemers)

In deze cursus krijgt u basisinformatie over terreinvoorbereiding voor de aanplant, boomsoortenkeuze, vrijstellen van de jonge aanplant, zin en onzin van onderhoudssnoei en het principe van dunnen in het bos. Na deze cursus heeft u een volledig beeld van welke beheerwerken in een jong bos dienen te gebeuren gedurende de eerste 20 jaar na aanplanting. De cursus bestaat uit een theoretisch gedeelte (’s avonds) en een praktijkgedeelte onder de vorm van een excursie.

Wanneer ?

- Donderdagavond 17 september (19u-22u) & zaterdag 19 september (dag)

Waar ?

Centraal in Oost-Vlaanderen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn: € 12,50; overige deelnemers : € 36,50

‘Boswetgeving en bosbeleid’ (max. 25 deelnemers)

‘Bosdecreet’, ‘kapmachtiging’, ‘compensatieregeling’, ‘vengebied’ … het zijn allemaal termen waar u als boseigenaar mee geconfronteerd wordt. Wat zijn uw rechten en plichten als boseigenaar? Waar kan u terecht voor een bepaalde vergunning of subsidie? Met deze cursus willen wij u wegwijs maken in het Vlaamse bosbeleid en de boswetgeving.

Wanneer ?

2 avondmodules op dinsdag 6 & 13 oktober 2009 (19u-22u)

Waar ?

Centraal in Oost-Vlaanderen. De exacte locatie wordt later meegedeeld.

Kostprijs ?

Boseigenaars die lid zijn: € 12,50; overige deelnemers : € 36,50

Brandhoutzoekertjes

Via de rubriek brandhoutzoekertjes brengen we verkopers van brandhout en geïnteresseerden met elkaar in contact. Hierbij beperkt de Bosgroep haar inbreng enkel tot het geven van informatie en advies. De verkoop gebeurt rechtstreeks tussen de verkoper en de geïnteresseerde. Eventuele problemen bij deze transactie vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de Bosgroep. Momenteel zijn bij de Oost-Vlaamse bosgroepen onderstaande loten beschikbaar. Meer informatie is beschikbaar bij de respectievelijke Bosgroep.

Stevige open houten kisten, ideaal voor het stapelen van brandhout. In elke kist kan 1,5 stère brandhout. Prijs: 35 €/stuk.

Dendermonde (Vlassenbroek)

20 stère populier (op stam)

100 euro

Dendermonde (Appels)

50 stère populier (gezaagd en gekliefd)

30 euro/stère

Aalst (Moorsel)

Kroonhout populier op 1,2 ha

Gratis in ruil voor het werk

Aalter (Houtem)

Populier - Wilg - 15m³ gekapt

Prijs over een te komen

Huise (Lozer)

16 m³ po, eik, es, beuk - Niet gekapt

Prijs: bieding

Meer info via het nummer 055/39 00 17 of thomas@vanderbeke.be