de bosbode 2018 - 2

- Nieuwe wetgeving natuurbeheerplannen

- Dreven: schatten van bomen

- Een bos… 10 jaar later

Doe-het-zelf met David

-

-

Groenhoutbewerking

- Kruiden uit het bos

-

Bosgroepnieuws

Brandhoutweb: evaluatie

-

VU, Jozef Dauwe, p.a. Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw, Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent

Bezoek ons op  Oost-Vlaamse bosgroepen

Jaargang 14– nr 2

De bosbode is een tijdschrift van de drie Oost-Vlaamse bosgroepen

Redactie

Hans Scheirlinck, Klaartje Van Loy, Sylvie Mussche, Maarten Decoene, Kristof De Rous, Sylvie Focke, Karen Dequidt, Tineke De Smet, Simon Brandt, David Claeys, Bram Coupé

Fotografie

Cover: Vilda

Hans Scheirlinck, Sylvie Mussche, Klaartje Van Loy, Maarten Decoene, Kristof De Rous, Tineke De Smet, Simon Brandt, Pixabay, Wikimedia Commons, David Claeys, Bram Coupé, Vilda

Lay-out

Koloriet – Leefdaal

Druk

Lowyck Drukkerij – Oostende

Papier

Deze publicatie werd gedrukt op kringlooppapier ‘Reprint’

Oplage

9 000 exemplaren

Verantwoordelijke uitgever

Jozef Dauwe

p.a. Bosgroep Oost-Vlaanderen

Noord vzw

Woodrow Wilsonplein 2

9000 Gent

Raad van bestuur BON

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Leen

Meersschaert, Jozef Van Eeckhoudt, Jan

Van Dooren, Maurits Adriaenssens, Kristien

Dierick, Hendrik Van den Berghe, Dirk Maes, Kathy Blondeel, Yoke Van Riet, François de Looz.

Raad van bestuur MOV

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Jan Verbeke, Marc Dilewyns, Francis De Beir, Geert de Visscher, Kris Janssens, Dirk Abbeloos,Werner Pycke, Steven Roosen, Jozef Wittouck, Norbert Van Stichel

Raad van bestuur VAD

Gedeputeerde Jozef Dauwe, Willy Bauwens, Johan Detemmerman, Raoul D’Hoossche, Véronique De Bleeker, Laurens De Cock, Jozef Van Crombrugge, Marc De Bock, Wouter Stockman, Peggy Van Laethem

Uw gegevens werden opgenomen in een databank die wordt beheerd door de Bosgroep. De gegevens in deze databank zullen enkel worden gebruikt in het kader van de werking van de Bosgroep en niet voor andere doeleinden. Indien u niet wenst dat uw gegevens in deze databank zijn opgenomen of indien u uw gegevens wenst te wijzigen, kunt u dit steeds doorgeven aan de Bosgroep.

Uw bos, onze zorg

Wie zijn de Oost-Vlaamse bosgroepen?

De bosgroepen zijn vzw’s die de private boseigenaars ondersteunen bij het beheer van hun bos. Elke boseigenaar kan gratis en vrijblijvend aansluiten bij de bosgroepen. Hij of zij krijgt er advies, informatie en hulp bij de bosadministratie. Daarnaast coördineren de bosgroepen ook beheerwerken en organiseren ze opleidingen en excursies. Op die manier streven ze naar duurzaam bosbeheer in Oost-Vlaanderen met gezonde bossen, meer en betere natuur, recreatie en houtproductie.

In Oost-Vlaanderen zijn 3 vzw’s actief: Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord, Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen en Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender. Samen helpen ze zo’n 7000 hectare bos beheren voor meer dan 2000 boseigenaars, naar schatting de helft van het privébos in Oost-Vlaanderen. Het grootste deel van de leden bezit een bos dat kleiner is dan 1 hectare.

www.bosgroepen.be

Wat bieden de Oost-Vlaamse bosgroepen?

GRATIS DIENSTVERLENING

1. Informatie

De bosgroep beantwoordt al je vragen over de technische, wettelijke en financiële aspecten van bosbeheer. Je kan ook deelnemen aan theorie- en praktijkcursussen in verband met bosbeheer.

2. Advies op maat van jouw bos

Je kan een afspraak maken voor een terreinbezoek aan jouw bos. Het resultaat is een beheeradvies volledig op maat van jouw bos en jouw wensen.

3. Hulp bij de bosadministratie

De bosgroep helpt je bij het aanvragen van subsidies en kapmachtigingen. Ook het opstellen van een bosbeheerplan kan begeleid worden.

DIENSTVERLENING TEGEN VERGOEDING

1. Betaalbare bosarbeid

Je kan tegen een voordelige prijs onrendabele werken in jouw bos laten uitvoeren. Voorbeelden zijn: bestrijding van woekerende exoten, vrijstellen van jonge aanplantingen, onrendabele dunningen en hakhoutbeheer, aanleg van een bosrand,… De tarieven kan je vrijblijvend opvragen bij de bosgroepen.

2. Organisatie van beheerwerken

De bosgroep coördineert beheerwerken bij meerdere boseigenaars samen, zodat ze efficiënter en goedkoper zijn. Wil je werken uitvoeren in het bos, dan kan de bosgroep die organiseren. Je kan ook deelnemen aan de gezamenlijke houtverkoop van de bosgroepen als je hulp wenst bij de verkoop van je bomen.

3. Cursussen en excursies

De bosgroepen organiseren jaarlijks cursussen zoals leren werken met de kettingzaag, bosmaaier, houten constructies, enz. Leden kunnen hieraan deelnemen tegen een voordelig tarief. Regelmatig zijn er ook wandelingen of uitstappen die je in contact brengen met bosbeheer en andere boseigenaars.

Word gratis lid

Het feit dat u dit tijdschrift ontvangt betekent niet automatisch dat u lid bent. Iedere boseigenaar die dit wenst kan gratis lid worden van de bosgroep die actief is in zijn streek.

Uw lidmaatschap geeft recht op de dienstverlening van de bosgroep. Het lidmaatschap houdt geen verdere verplichtingen in.

Digitale Bosbode

Wil u graag papier besparen en wenst u de Bosbode enkel nog digitaal te ontvangen? Graag een seintje aan uw bosgroepsecretariaat!

Wenst u vrijblijvend advies en hulp

bij het beheer van uw bos? Contacteer ons:

• Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

p.a. Provincie Oost-Vlaanderen

– PAC Zuid

Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent

Tel. 09/267 78 60

bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Sylvie Mussche

• Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

p.a. Provincie Oost-Vlaanderen

– PAC Zuid

Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent

Tel. 09/267 78 60

bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Klaartje Van Loy

• Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw

Veemarkt 27 - 9600 Ronse

Tel. 055/21 62 80

vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator: Hans Scheirlinck

Woord vooraf

Beste boseigenaars en bosliefhebbers,

Ik was bijzonder verheugd om jullie opnieuw zo talrijk te mogen begroeten op de jaarlijkse ledenvergaderingen van de Oost-Vlaamse bosgroepen de voorbije maanden. Het enthousiasme dat ik daar steeds opnieuw ervaar om mee te werken aan meer en mooier bos in onze regio, toont aan dat de bosgroepen bijzonder nuttig werk leveren. Ook de provincie Oost-Vlaanderen waardeert dit en zal haar schouders onder de werking van de bosgroepen blijven zetten, zodat de dienstverlening naar de leden-boseigenaars ook in de toekomst verdergezet kan worden.

Voor u ligt alweer een gloednieuw zomernummer van de Bosbode, vol met interessante informatie. Ditmaal gaan we dieper in op de nieuwe wetgeving rond de natuurbeheerplannen die eind vorig jaar van kracht werd. Hoe zit dat met de bestaande bosbeheerplannen en die nieuwe wet? En wat als u al een goedgekeurd bosbeheerplan hebt? Dat zochten we helemaal uit voor u. Verder in dit nummer ook een artikel over het beheer van dreven. Om deze landschapsbepalende elementen te behouden, zijn soms ingrijpende werken onvermijdelijk. Het beheer van dreven is een werk dat de generaties overschrijdt en moet natuur, veiligheid, economie en erfgoed met elkaar verbinden.

En hebt u al gehoord van groenhoutbewerking? Zo kan je nat hout en boomstammetjes onmiddellijk verwerken tot allerhande gebruiksvoorwerpen of kleine constructies. Kennis uit vervlogen tijden over dit oude ambacht, wordt in dit nummer van onder het stof gehaald.

U merkt het, alweer een goed gevulde Bosbode, boordevol boeiende bosweetjes. Ideale lectuur om even door te nemen op vakantie of thuis. Alvast veel leesgenot!

Jozef Dauwe

Voorzitter Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord vzw

Voorzitter Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen vzw

Voorzitter Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender vzw

De nieuwe wetgeving natuurbeheerplannen

Hoe zit dat nu?

Wat met de lopende bosbeheerplannen bij de nieuwe wetgeving?

eel wat boseigenaars hebben momenteel een goedgekeurd bosbeheer plan. Maar op 27 oktober 2017 werden de nieuwe besluiten over de natuurbeheerplannen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, waarmee de nieuwe wetgeving definitief van kracht werd. Enkel het decreet over de fis cale gunstmaatregelen verbonden aan de natuurbeheerplannen, wacht nog op het in ‘werking’ gaan. Maar hoe zit het nu met de bestaande bosbe heerplannen en die nieuwe wet? En wat kun je het beste doen als je al een goedgekeurd bosbeheerplan hebt?

Blijf mijn huidig bosbeheerplan geldig?

Er is een vrij eenvoudige procedure voorzien om de bestaande bosbeheerplannen om te zetten naar een natuurbeheerplan in het wijzigingsdecreet betreffende natuur en bos. Bovendien is er een overgangsperiode voorzien. De huidige, lopende (beperkte en uitgebreide) bosbeheerplannen blijven nog 6 jaar geldig, te rekenen vanaf 28 oktober 2017. Gaat het om een bos in Natura 2000-gebied, dan is het lopende bosbeheerplan nog 4 jaar geldig, vanaf 28 oktober 2017. Vergeet niet dat je huidige bosbeheerplan sowieso slechts geldig is tot zijn uiterste goedkeuringsdatum en dat kan vroeger zijn dan 2021 of 2023.

Welke procedure voor omzetting van de bestaande bosbeheerplannen?

Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) zal voor elk bestaand bosbeheerplan een evaluatieverslag opmaken. Hiervoor wordt het bestaande bosbeheerplan getoetst aan de nieuwe regelgeving en aan de plannen van de overheid voor realisatie van de Europese

natuurdoelen. In het evaluatieverslag zal ANB duidelijk aangeven of er wijzigingen of aanvullingen nodig zijn aan het oude bosbeheerplan, vooraleer het kan omgezet worden naar een natuurbeheerplan. ANB zal dit evaluatieverslag op eigen initiatief bezorgen aan de betreffende bosbeheerder(s).

Zijn er geen wijzigingen nodig, dan kan het oude bosbeheerplan vanaf ontvangst van het evaluatieverslag, als een goedgekeurd natuurbeheerplan beschouwd worden. Als er wel wijzigingen zouden nodig zijn, dan heeft de bosbeheerder 6 maanden de tijd om een aangepast beheerplan voor te leggen aan ANB. Binnen de 6 daaropvolgende

natuurbeheerplan (=gewijzigde oude bosbeheerplan) goedgekeurd voor de resterende looptijd.

Wie onderneemt actie voor omzetting van de lopende bosbeheerplannen?

Voor het opmaken van de ‘evaluatieverslagen van de bestaande (bos)beheerplannen’, werkt het ANB momenteel een plan van aanpak uit. De bosbeheer-

Oude bosbeheerplannen. binnen SBZ zullen door ANB als eerste beoordeeld worden voor de omzetting naar natuurbeheerplannen..

der moet zelf geen initiatief nemen en wacht bij voorkeur op de ontvangst van het evaluatieverslag. De meest prioritaire bosbeheerplannen zullen deze zijn binnen Natura 2000-gebied van 10 jaar of ouder. De overige lopende bosbeheerplannen zullen een lagere prioriteit krijgen. Het ANB zal via het evaluatieverslag zoveel mogelijk zelf de nodige informatie bezorgen voor de omzetting, zodat de inspanning van de beheerder beperkt blijft.

Kan ik op eigen initiatief een natuurbeheerplan (laten) maken?

Het ANB zal de bosbeheerders stimuleren om maximaal van de eenvoudige omzettingsprocedure gebruik te maken,

eerder dan een volledig nieuw natuurbeheerplan op te stellen. De beheerder kan wel zelf beslissen om toch een volledig nieuw natuurbeheerplan op te stellen en de opheffing van het nog lopende bosbeheerplan te vragen.

Wat met de oude subsidieregeling verbonden aan de bosbeheerplannen?

Zolang de beheerder geen evaluatieverslag van het ANB ontvangen heeft, blijft het oorspronkelijke beheerplan gelden, inclusief de oude subsidieregeling. Dat betekent dat je, zolang het uitgebreid bosbeheerplan geldig is, jaarlijks de subsidie ‘ecologische bosfunctie’ kunt blijven aanvragen.

Kan ik zelf nog wijzigingen aanvragen voor mijn lopend bosbeheerplan?

Wijzigingsaanvragen of uitbreidingen van een lopend bosbeheerplan, kunnen nog binnen de oude procedure van de goedkeuring van bosbeheerplannen aangevraagd worden. Dit kan enkel op voorwaarde dat deze wijzigingen ook binnen de oorspronkelijke visie en doel-

De bosbeheerder moet zelf. geen initiatief nemen voor de. omzetting van het bosbeheerplan en wacht bij voorkeur op de ontvangst van het evaluatieverslag.

stellingen van het lopend bosbeheerplan blijven.

Wat kan de bosgroep voor jou betekenen?

De bosgroepen zijn momenteel volop bezig om alle informatie te verzamelen en een plan van aanpak op te maken voor de ondersteuning van de leden. Heb je vragen over de natuurbeheerplannen? Geef ze ons door zodat we jou goed kunnen informeren. In het najaar zullen de Oost-Vlaamse bosgroepen een opleiding over de natuurbeheerplannen organiseren voor de bosbeheerders. Houd daarom zeker de volgende Bosbode en onze digitale nieuwsbrief in de gaten om de details hierover te weten te komen. Ook voor hulp op maat bij de opmaak van een nieuw natuurbeheerplan of de aanpassing van bestaande bosbeheerplannen, kan je rechtstreeks bij de bosgroep terecht.

Extra informatie?

Op de website van ANB (www.natuurenbos.be) is veel informatie te vinden over de natuurbeheerplannen. Of neem contact op met je bosgroep.

Kruiden uit het bos

Watermunt

Vroeger belandden kruidenvrouwtjes (en –mannetjes) op de brandstapel. Vandaag zijn de tijden gelukkig veranderd en is er opnieuw veel aandacht voor kruiden uit het bos. Deze keer hebben we het over Hertekruid, Oudemannekeskruid, Ment(e) of Watermunt (Mentha Aquatica).

“Pepermunt, Kruizemunt, Witte munt, Watermunt, Munt … Munt … Munt … Munt … Pluk wat je kunt! Volgend jaar, Reken maar, Staan we hier weer bij elkaar.”

Malihapi Malu (1955)

Het muntgeslacht telt een 15 à 20 sterk variabele soorten die verspreid zijn over het noordelijk halfrond en Australië. Heel wat soorten komen van nature bij ons voor, zoals de Watermunt en de Akkermunt. Toch zijn rond de 9de eeuw nog veel muntsoorten bij ingevoerd. Eén van de bekendste muntsoorten, de Pepermunt, is een kruising tussen de Watermunt en de Groene Munt. Munt werd vroeger al door de Romeinen gewaardeerd om haar lekkere en fijne aroma. Ze gebruikten het kruid als eetlustopwekker in sauzen, maar het diende ook om bankettafels op te fleuren en kussentjes te vullen. Munt werd ook aan de melk toegevoegd, zodat deze minder vlug zou stremmen en zuur worden. Nog steeds kan je met munt alle richtingen uit: ver-

Wist je dat ?

se muntblaadjes (en takjes) kan je toevoegen aan jonge aardappelen, erwten, vruchtensalades, koude zomerdrankjes en smoothies. En: als je een pepermuntblaadje meekookt met moeilijk verteerbare wintergroenten zoals kool, gaat dit de gasvorming tegen en bovendien werkt het laxerend. Ten slotte is munt goed voor de luchtwegen en een frisse adem. Niets dan voordelen dus.

Licht in de duisternis dankzij berkenschors

Wist je dat het woord boek afkomstig is van Germaanse woord voor beuk: ‘boche’?

Beukenhout vervulde vroeger immers een belangrijke communicatierol. Men kerfde tekens op dunne plankjes beukenhout, waardoor deze kunnen gezien worden als de eerste boeken. In deze rubriek gaan we op zoek naar niet-alledaagse weetjes rond bomen en bos. Deze keer belichten we een bijzonder veelzijdige boomsoort: de berk.

Al eeuwenlang brengen berken licht in de duisternis. Dat hebben ze te danken aan een bepaalde olie die in de bast zit: betuline. Berkenschors is dan ook ideaal om een fakkel van te maken, want deze blijft zelfs branden als de schors nat is. De Ro-

mein Plinius de Oudere schreef dat de Galliërs berkentoortsen gebruikten bij huwelijksfeesten en ze als geluksbrengers beschouwden. In de Nederlanden waren dergelijke fakkels in de zeventiende eeuw ook nog gebruikelijk, vooral dan bij de landlieden. Ze rolden de schors in elkaar en dompelden de rollen in vet, pek of hars. In Rusland waren de berkentoortsen nog populair in de zeventiende eeuw, vandaag

worden ze vooral gebruikt bij bushcraft of survivaltechnieken.

Maar berk beschikt nog over een gegeerde grondstof: het berkensap. Niet alleen wordt het sap in de cosmetica gebruikt om de haargroei te bevorderen, je kan het ook drinken als zuiveringskuur of nog beter: laten fermenteren tot berkenwijn, een bierachtige en zoete drank. En wellicht heb je al gehoord van de suikervervanger xylitol, die je vooral terugvindt in kauwgom en dieetvoeding. Ook die xylitol komt van oorsprong uit de berkenbast, maar voor de massaproductie wordt het tegenwoordig vooral gewonnen uit maïskolven.

Bron: ‘Compendium van rituele planten in Europa’ Marcel De Cleene – Marie Claire Lejeune.

Dreven: schatten van bomen

Sommige dreven zijn volledig opgegaan in het boscomplex en kunnen pas weer zichtbaar worden als we er actief. naar zoeken..

Dreef van hakhout Tamme Kastanje, in de Clingse bossen (Nederland).

Overal in Vlaanderen staan bomenrijen, zowel langs toegangsdreven, oprijlanen als langs wandelwegen of autowegen. Stuk voor stuk bevatten deze bomen een schat aan informatie en kunnen ze gezien worden als historisch erfgoed. Daarom is een goed beheer ook zo belangrijk. Het beheer van dreven is een werk dat de generaties overschrijdt en moet natuur, veiligheid, economie en erfgoed met elkaar verbinden.

Dreven: een verhaal van generaties

Erfgoed zijn de sporen uit het verleden die we de moeite waard vinden om te bewaren voor de toekomst. Laanbomen en dreven zijn zo’n geschenk van vroeger. Om dit erfgoed te bewaren voor onze toekomstige generaties, moeten we hier als goede huisvaders mee omgaan.

Dreven in bossen:

een geval apart

Bossen werden voor 1800 als middelhout of hakhout beheerd. Dit maakte het heel wat eenvoudiger om dreven aan te planten in bossen. Bij het kappen van dreven werd rekening gehouden met de cyclus van hakhoutbeheer om de werken gezamenlijk uit te voeren. Op deze manier vormde het omliggende bos geen onmiddellijke concurrentie met de nieuw aangeplante dreefbomen.

Vandaag is het heel wat moeilijker om dreven te ontdekken en te vervangen in een bosomgeving. Sommige dreven zijn volledig opgegaan in het boscomplex en kunnen pas weer zichtbaar worden als we er actief naar zoeken. Het zou niet de eerste keer zijn dat enkele dreefbomen mee verdwijnen met het dunnen van een bosperceel. Bij twijfel kan je oude kaarten raadplegen, waarmee het al dan niet be-

staan van een oude dreef kan opgezocht worden.

Het vervangen van een dreef in een boscomplex is geen eenzijdig verhaal. Wanneer de dreefbomen gerooid worden, moeten ook de bomen van het omliggende bosperceel vervangen worden. Anders zullen de dreefbomen te fel in concurrentie moeten gaan met het omliggende bos en kunnen ze niet mooi recht groeien. Een bosrand langs de dreven kan een oplossing bieden. Zo heeft de dreef de ruimte om uit te groeien in een bos.

Dreven: een verhaal van natuur, fauna en flora

Dreefbomen leven niet alleen in een dreef, zij zijn op hun beurt de woonplaats van vele andere fauna. Hierbij denken we in het bijzonder aan vleermuizen. Deze beschermde diersoort maakt gebruik van de holten, scheuren en barsten in de oudere dreefbomen. Dat maakt het vellen van bomen in een dreef niet altijd even eenvoudig. Hoe weet je waar de vleermuizen zitten en hoe kan je hen een nieuwe woonplaats aanbieden? Daarom wordt nauw samengewerkt met vleermuiskenners, zij onderzoeken welke soorten vleermuizen aanwezig zijn in de dreef en kijken wat de beste oplossing is. Enkele voorbeelden hiervan zijn het dichtmaken van de holten in de bomen (wanneer de vleermuizen vertrokken zijn), het ophangen van nestkasten in de nabijheid, ….

Dreven: een verhaal van opbrengsten

In het verleden werden dreven langsheen wegen voornamelijk aangeplant als opbrengsthout. Tegenwoordig is een ingewikkeld economisch verhaal verbonden aan het beheer van de dreven. De exploitatie van het hout brengt niet altijd geld

op, het aanplanten van een nieuwe dreef kost ook veel geld. Er worden daarom vele onderzoeken en beheertechnieken uitgeprobeerd om een zo rendabel mogelijk systeem uit te denken. Zo zijn er projecten rond biomassa en het verwarmen van gebouwen. Je kan ook dreefbomen verwerken in meubels en zo zijn er nog een heleboel mogelijkheden.

Aan de slag met jouw dreven

Wat kan je nu zelf doen voor het beheer van je (historische) dreven? Om de bestaande dreefbomen alle kansen te geven, moeten ze zo goed mogelijk onderhouden worden. Je vindt heel wat nuttige tips in de “Handleiding voor het beheer van historische dreven en wegbeplantingen” die door het Agentschap voor Onroerend Erfgoed werd uitgegeven. Zij stellen volgende werkwijze voor:

- Bepalen van de waarden van de dreef in functie van erfgoed, natuur, economie en sociale waarden (per individuele boom, voor de dreef als geheel of voor de dreef in het landschap).

- Opstellen van een beheerplan en dus zoeken naar oplossingen op maat van jouw dreef.

- Beslissingen (durven) nemen en de daarmee gepaard gaande communicatie voeren om een draagvlak te creëren.

Meer info:

- Neem contact op met de OostVlaamse bosgroepen

- Inverde: www.ecopedia.be/pagina/ het-beheer-van-dreven

- Agentschap voor Onroerend Erfgoed: www.onroerenderfgoed.be

Dit is een bewerking van een artikel dat eerder in de Bosgazet verscheen en geschreven werd door Anne Stuer, Regionaal Landschap de Voorkempen.

Oude dreef met aftakelende bomen, bijzonder waardevol voor de biodiversiteit.

10 jaar later

10 jaar later in…. Oordegem

deze rubriek blikken we terug op enkele projecten die de Oost-Vlaamse bosgroe pen het voorbije decennium realiseerden bij leden-boseigenaars. Ondertussen is er met bepaalde eigenaars al meer dan 10 jaar een samenwerking en dat leidt tot mooie resultaten. Dit keer gaan we van de ene dunning naar de andere.

Hoe het begon

In de beginjaren van de bosgroep Midden Oost-Vlaanderen contacteerde een eigenaar met bossen in Oordegem de bosgroep voor het aanduiden van een dunning op een oppervlakte van iets meer dan 12 hectare. Er werden toekomstbomen aangeduid en vrijgesteld

en ook enkele gevaarlijke randbomen werden mee opgemeten voor de houtverkoop. Bij de exploitatie toen werd weinig rekening gehouden met de kwetsbare bodemsituatie, waardoor er schade ontstond.

Hoe het verderging

In 2009 werd samen met het Regionaal Landschap Schelde-Durme een bestaande poel aangepast en geschikter gemaakt voor de Vuursalamander. De natuur herstelde zich snel en bij een wandeling in 2014 was er al een prachtig resultaat te zien.

De bosgroep nam in 2012 ook initiatief om een uitgebreid bosbeheerplan op te laten maken voor het grotere gebied.

recht, samen met de bospercelen van nog 7 andere privéboseigenaars, in totaal goed voor 80 hectare bos. Een groot deel daarvan is gelegen in Natura 2000-gebied.

Hoe het nu is

In 2017 nam de eigenaar opnieuw deel aan de gezamenlijke houtverkoop met een volgende dunning in dezelfde bospercelen en een zoomkap voor bosrand-

2007: Op sommige plaatsen was de bodem van het bos al sterk verdicht en de bijkomende exploitatie zorgde voor diepe sporen.

VOOR NA

ontwikkeling en veiligheid, zoals voorzien in het uitgebreide beheerplan. Op sommige plaatsen werd niet gedund om de bestaande poelen niet te verstoren en om natuurlijke verouderingsprocessen een kans te geven. Andere stukken werden dan weer intensiever gedund om de natuurlijke verjonging te bevorderen. Deze keer werd een exploitatieplan opgemaakt met vaste ruimingspistes om zoveel mogelijk de bodem te ontzien. Waar mogelijk werden die terug op de gekende oude tracés van de vorige ex-

ploitatie uit 2007 gelegd. De pistes zijn ook allemaal opgemeten in GPS om die ook voor toekomstige dunningen opnieuw te kunnen benutten. Op sommige plaatsen blijft echter duidelijk dat de bodem kwetsbaar is.

Op de locatie van de zoomkap wordt nog geëvalueerd of er via de spontane opslag

voldoende potentieel is voor een bosrand. Waar nodig zal er volgend plantseizoen bijgeplant worden.

Ook bij de exploitatie in 2017 ontstaan op praktisch dezelfde plaats sporen. De bodem blijft dus kwetsbaar.

Op recente luchtfoto’s is de zoomkap van 2017 goed te zien.

De aanleg van de poel in 2009 en dezelfde poel 5 jaar later: een groot verschil. Nu is het een ideale habitat voor de Vuursalamander.

met David

Jonge boompjes vrijstellen

osgroepmedewerker David laat ons zien hoe we kleine bosbouwkundige ingrepen zelf kunnen uitvoeren in het bos. Deze keer gaan we dieper in op ‘vrijstellingen’ en de verschillende

Wat is het?

Ruigtekruiden, bramen en varens groeien meestal sneller dan jonge boompjes. Daardoor geraken de jonge boompjes soms volledig overgroeid en krijgen ze onvoldoende licht om goed te groeien. Na het groeiseizoen vallen de kruiden, bramen en varens plat. Daarbij trekken ze de aangeplante boompjes mee omlaag. Om het plantgoed te beschermen, is het daarom aangewezen om ze vrij te stellen of ervoor te zorgen dat de ruigtekruiden, bramen en varens de boompjes niet overwoekeren.

Hoe doen we het?

Traditioneel worden bosaanplantingen met de bosmaaier of met een kleine tractor vrijgesteld. We snijden de planten rond de boompjes laag bij de grond af. Deze methode is meestal vrij succesvol, maar het heeft één groot nadeel: de bramen, varens en ruigtekruiden worden door het afsnijden gestimuleerd om sterk te investeren in hun hoogtegroei. Om te vermijden dat we na enkele weken opnieuw moeten maaien, kunnen we de planten rond de boompjes plattrappen.

Deze jonge bebossing is volledig. overwoekerd door bramen. Om te zorgen. dat de boompjes goed zouden groeien,. moeten we de bramen aanpakken.

De traditionele vrijstellingen:. met de bosmaaier of met de tractor..

Plattrappen

We kunnen het jonge bos vrijstellen door de omringende planten plat te trappen in plaats van te maaien. De planten blijven dus doorleven onder het kroon van de boompjes. Het licht dat tussen de boompjes op de bodem valt is voldoende om de planten tevreden te stellen. Ze zorgen dan voor een betere stabiliteit van de boompjes maar zijn ze geen hindernis.

Opletten met bramen!

Bramen groeien (afhankelijk van de soort) vaak eerst recht omhoog, daarna gaan ze, zoals een paraplu, in alle richtingen uitgroeien. Deze strategie werkt goed om boven de concurrenten uit te komen. Bij het plattrappen gaan we de centrale as plooien, zodat de bramen hun groeistructuur behouden onder de kronen van de boompjes. Een ander probleem bij bramen is dat er vaak scheuten in of rond de boompjes gewikkeld zijn. De bramen moeten we dan, zonder te snijden, uit het plantsoen trekken. Hierbij letten we erop dat de uiteinden van de bramen in een andere richting dan de boompjes wijzen, om te vermijden dat ze volgend groeiseizoen opnieuw in het plantgoed groeien.

Voor en na: een jong boompje vrijstellen door de. ruigtekruiden plat te trappen. Eén keer per jaar plattrappen. is voldoende om het plantgoed te beschermen..

Bramen trekken we uit. de. boompjes en trappen. we plat in de centrale as..

Een goede bescherming

Om door de ruigtekruiden en bramen te wandelen zijn stevige laarzen, een bramenbroek, een robuuste jas en leren handschoenen zeker geen overbodige luxe. Afhankelijk van de situatie kunnen we verschillende hulpmiddelen gebruiken. Zo is een hark handig om snel te kunnen werken bij varens, bij bramen is een hakmes met een botte punt dan weer gemakkelijk om je een weg te banen door de dichte begroeiing.

Bramen pak je aan met stevige laarzen, handschoenen, een bramenbroek en een. hakmes met. botte punt..

Groenhoutbewerking: meteen aan de slag met hout uit het bos!

In Vlaanderen zijn de. meestgebruikte houtsoorten voor groenhoutbewerking populier, kastanje, es, esdoorn en boskers..

Groenhout

Heb je al eens gehoord van groenhout? De term mag je vrij letterlijk nemen, want het gaat om vers, nat hout, recht uit het bos of pas geveld. En met dat verse hout kan je heel wat creatieve kanten uit. Want, anders dan bij de klassieke houtbewerking (waarbij het hout droog moet zijn) maken we net gebruik van de unieke ‘natte’ eigenschap. Vers afgezaagd hout bevat veel water dat langzaam zal verdampen. En terwijl het water verdampt, krimpt het hout. Deze eigenschap kunnen we goed gebruiken bij het maken van houtverbindingen, want door het krimpen spannen de verbindingen aan tot heel sterke constructies. Jammer genoeg is groenhoutbewerking tegenwoordig in de vergeethoek geraakt. Tijd om deze oeroude ambacht vanonder het stof te halen en te laten zien hoe gemakkelijk het wel is.

Bloei in de Middeleeuwen Groenhoutbewerking bestaat al sinds de oertijd. Eén van de eerste werktuigen was een stok of knuppel, later werd dat een hamer door er een steen aan vast te maken. Pas in de Middeleeuwen kwam de groenhoutambacht bij ons echt tot ontwikkeling. Door de stijgende bevolking was er veel hout nodig, vooral brandhout en houtskool voor de smederijen. Om aan deze hoge houtbehoefte te voldoen, was het middelhoutbeheer perfect. Daarom werden de bossen intensief als hakhout beheerd, met hier en daar mooie, grote bomen die konden doorgroeien als overstaanders. Bij hakhout worden bomen en struiken tot ongeveer 10 cm boven de grond afgezaagd. In het voorjaar komen dan al nieuwe scheuten tevoorschijn uit de overblijvende hakhoutstoof. De geoogste takken zijn ideaal voor groenhoutbewerking.

Maar de industrialisatie zorgde voor een teloorgang van de groenhoutambacht. De grote machines konden snel grote bomen tot planken verwerken, waardoor droog hout

de nieuwe norm werd. De globalisatie bracht dan weer een enorm aanbod nieuwe houtsoorten uit de hele wereld. Deze kregen vaak een streepje voor ten opzichte van de inheemse houtsoorten. Sinds enkele decennia groeit het natuuren milieubewustzijn en krijgt ook groenhoutbewerking opnieuw aandacht.

Maar de kennis over traditionele handgereedschappen en houtbewerkingstechnieken is in Vlaanderen nog moeilijk te vinden. Dat is anders dan bvb. in GrootBrittanië, waar je intussen weer heel wat professionele ‘greenwoodworkers’ kan

het bos worden ontschorst en ontdaan van spinthout. In het verse hout worden de nodige verbindingen gemaakt en zo wordt de constructie in elkaar gezet.

Hoe begin je eraan?

We oogsten het hout in de winter. Na het vellen wordt het hout zo gestapeld dat het niet te snel droogt en beschimmelt. Je kan het hout meteen gebruiken of enkele maanden buiten laten liggen. Vervolgens ga je de stam gericht klieven met een kliefmes. Je kiest nu al welk stuk van de stam je wil gebruiken. Met een bijl kan je dan het overtollige hout weghakken. Nadien werken we verder met het schaafpaard, de werkbank van de groenhoutbewerker. Je klemt het stuk hout vast in het schaafpaard en bewerkt het met trekmes. Je kan hiermee de schors verwijderen, vormen snijden, afwerken en nog veel meer. Bosbeheerders zullen het trekmes zeker kennen als gereedschap om bomen te ringen. Nadien wordt er nog een recht mesje

vinden. Een populaire techniek is het ‘roundwood timber framing’. Dit is het bouwen met vers rondhout: stammen in

gebruikt om het stuk hout verder af te werken. Voor kleine holle voorwerpen zoals lepels, kopjes en kommetjes be-

Een bosbestand als middelhout beheerd.

Basis van tentenplatform, gebouwd met vers rondhout van kastanje.

staan er lepelmessen. Om grote holle voorwerpen te maken is een holle dissel de beste keuze, een soort bijl met een gebogen blad. Verder kan je als groenhoutbewerker nog beitels in alle vormen en maten gebruiken.

Welke houtsoorten?

In Vlaanderen zijn de meestgebruikte houtsoorten voor groenhoutbewerking populier, kastanje, es, esdoorn en boskers. Elke soort heeft andere eigenschappen met voor- en nadelen. Zo is haagbeuk niet echt geschikt voor buitengebruik, eik en kastanje wel. Haagbeuk is dan weer heel slijt- en slagvast en dus ideaal om hamers mee te maken. Het elastische essenhout is het ideale materiaal om stelen te maken voor gereed-

De voordelen van groenhout

Groenhout is zacht en daardoor gemakkelijk bewerkbaar met handgereedschap. Je hebt minder gevaarlijke en lawaaierige machines nodig die elektriciteit nodig hebben en een heleboel stof produceren.

Je kan buiten werken in de frisse buitenlucht, onmiddellijk na het vellen van de boom.

schap (bvb. een hamer). Ook voor het maken van stoelen is es zeer geschikt. Van abeel maak je prachtige lepels en populier is perfect om een trog te maken om brooddeeg in te kneden (dit hout is geur- en smaakloos). Voor buitenconstructies kunnen we eik, kastanje en robinia gebruiken. Kortom, groenhout heeft zoveel voordelen en is bijzonder aangenaam om mee te werken.

Meer info:

groenhoutatelier.blogspot.com www.terratools. com

magazine van Bosplus. Met dank aan de auteurs Chris Nuyens en Pieter Blondé.

Groenhout is voor veel toepassingen sterker dan droog hout, omdat het hout gekliefd wordt. Bij een stam die tot planken wordt verzaagd worden de vezels doorgezaagd. Als je een stam klieft, scheurt het hout in de vezelrichting. De vezels blijven intact waardoor het hout flexibel en krachtig blijft. Bovendien zorgt het klieven dat de spanning uit het hout werd gehaald, waardoor het niet gaat barsten in het droogproces. Groenhoutbewerking maakt vaak gebruik van hakhout. Hakhoutbeheer is een bijzonder duurzame manier om aan bosbeheer te doen. Er moeten geen grote vlaktes gekapt worden, hakhoutbomen kunnen honderden jaren oud worden en de bomen groeien makkelijk en snel terug zonder veel inspanningen te moeten doen voor bosverjonging. Bovendien is hakhoutbeheer al zo goed ingeburgerd in onze bossen, dat heel wat planten- en dierensoorten zich hebben aangepast aan dit type habitat. Voorjaarsbloeiers zoals bvb. bosanemoon en slanke sleutelbloem zijn dol op meer licht in het bos.

Dit is een artikel uit de Bosrevue 44, het

Nuttig gereedschap voor een groenhoutbewerker: van schaafpaard tot trekmes, lepelmes en holle dissel (foto’s Terratools)

Plant een klimaatbestendig landschap!

Heb je interesse om een houtkant, heg, bomenrij, hoogstamboomgaard of bos te planten? De provincie Oost-Vlaanderen ondersteunt aanplantingen met een aanzienlijke impact op het landschap en staat in voor 80% van de kosten, of biedt gratis plantgoed als je zelf de handen uit de mouwen steekt.

Houtige landschapselementen zorgen voor meer biodiversiteit en een gematigder microklimaat. Tegelijk hebben ze een erosiewerend effect, dragen ze bij aan het afremmen en vasthouden van hemelwater en halen ze koolstof uit de lucht. Redenen genoeg om een stukje klimaatbestendig landschap te planten. Ook aanplantingen van bos kunnen ondersteuning krijgen. Het gaat hier wel om realisaties die niet in aanmerking komen voor de (her)bebossingsubsidie van het Agentschap voor Natuur en Bos. Interesse? Neem contact op met je bosgroep en dan bekijken we samen de mogelijkheden.

Zo’n 120 leden en sympathisanten van Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord verzamelden op zaterdag 24 maart al vroeg in de ochtend aan de rand van de Lembeekse bossen. De Algemene ledenvergadering startte met een enthousiast welkomstwoord van voorzitter Jozef Dauwe. Aansluitend presenteerde ondervoorzitter Leen Meersschaert de jaarrekening van 2017 en de begroting voor 2018. Nadien volgde het jaarverslag van 2017 en de planning voor 2018. De Algemene Vergadering keurde alles goed en verleende kwijting aan de Raad van Bestuur. Daarnaast werden Maurits Adriaenssens, Yoke Van Riet en François de Looz verkozen als nieuwe bosgroepbestuurders voor de komende

drie jaar. We bedankten uitvoerig ontslagnemend secretaris Guy Bonsecour, voor zijn grote inzet de voorbije jaren. Na het administratieve gedeelte gingen 5 boeiende activiteiten van start. Heel wat leden kozen voor een prachtige wandeling in de Lembeekse bossen of in het bosreservaat Bellebargie, maar er was ook aandacht voor werktuigen met een bezoek aan het Bardelaeremuseum en een demo handgereedschap. De liefhebbers van oude volksverhalen over bomen konden terecht bij Willem Brandt voor een boeiende lezing. We sloten deze goedgevulde voormiddag af met een lunch, zodat iedereen nog even gezellig kon napraten.

Op verkenning in de Lembeekse bossen tijdens de Algemene ledenvergadering

Oost-Vlaamse bijdrage aan Nederlandse Rondhoutveiling

Onze collega’s van de Nederlandse Bosgroepen organiseerden eind februari al voor de 22ste keer een Rondhoutveiling. Voor de eerste keer namen ook de OostVlaamse bosgroepen deel aan deze veiling met enkele bijzondere stammen. Voor wie de Rondhoutveiling niet kent: op deze unieke veiling kan je mooie of speciale boomstammen uit het bos per opbod kopen. Al het hout op de veiling is van een bijzonder goede houtkwaliteit of kan gebruikt worden voor speciale toepassingen. Op die manier krijgen verkopers van kwaliteitshout een betere prijs. Het hout krijgt een hoogwaardige bestemming als kunstvoorwerp, meubel, vloer, etc. Dit jaar was er ruim 1200

Op stap met studenten bosbouw van de Universiteit Gent

Op een frisse februaridag trok de Bosgroep Midden Oost-Vlaanderen met een dertigtal studenten en hun begeleiders het bos in. De studenten konden op die manier kennismaken met de werking van de bosgroepen en de bosbouwsector. Na een korte introductie gingen we met de bus richting Wetteren, Wichelen en Lede. De eerste stop vond plaats in een jonge bebossing waar ook heel wat essen werden aangeplant. Deze zijn helaas getroffen door de essenziekte. We bespraken de essenziekte en discussieerden met de groep over de mogelijke beheeradviezen.

Populier in de Vlaamse Ardennen: terug van weggeweest

m³ hout te koop: gemiddeld boden de kopers 180 euro/m³ met als uitschieter 800 euro/m³ voor een lot notelaars. De Bosgroep Oost-Vlaanderen Noord bracht ook enkele unieke stammen mee naar de veiling. De grote maserknollen van fijnspar (een soort wildgroei van cellen in de boom) brachten samen 225 euro op. Maar wat vooral belangrijk is: deze maserknollen krijgen nu een tweede leven als kunstwerk in plaats van verzaagd te worden tot brandhout. Wij zijn alvast benieuwd naar het resultaat!

In de Serskampse bossen kregen we een rondleiding van de boseigenaar zelf. Hij liet recent een exploitatie uitvoeren (dunning en zoomkap). Omwille van de kwetsbaarheid van het gebied werd gewerkt met vaste ruimingspistes en werd in sommige delen van het bos niet gedund. De bosgroep gaf hier meer uitleg bij de organisatie van een houtverkoop en het verloop van dergelijke exploitatiewerken. Tot slot brachten we nog een bezoek aan een bijzondere poel. Deze werd aangelegd in 2009, speciaal voor de Vuursalamander en is een mooi voorbeeld van meer natuurgerichte initiatieven. We eindigden de dag met nog 2 korte stops over kaalkap en heraanplanting van populier. Kortom, een boeiende dag voor de toekomstige bosbouwers om meer inzicht te krijgen in het uitgebreide takenpakket van de bosgroepen.

Eind maart kwamen er in Beerlegem (Zwalm) 125 nieuwe populieren bij. Dat was meteen ook de start van het project ‘Populier van hier’. Met dit project willen de Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender, Bos+ en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen tot Dender de populier als boomsoort in ere herstellen. Talloze populierenrijen en bosjes kleuren al tientallen jaren het landschap van de Vlaamse Ardennen. Deze boomsoort heeft een belangrijke rol gespeeld in de economische ontwikkeling van de streek, denk maar aan de luciferindustrie in Geraardsbergen. Maar de laatste jaren wordt de aanplant van populier niet meer gestimuleerd en soms zelfs afgeraden, waardoor het typische populierenlandschap verloren dreigt te gaan. Daarom wil het LEADER-project ‘Populier van hier’ deze boomsoort opnieuw de erkenning geven die hij verdient. Populier heeft immers heel wat nuttige eigenschappen: door zijn snelle groei creëert hij bij nieuwe bebossingen op korte tijd een echt bosklimaat. Bovendien is deze boomsoort ook een hotspot van biodiversiteit voor verschillende soortengroepen. De komende 2,5 jaar zullen binnen het project meer dan 2000 nieuwe populieren geplant worden in de Vlaamse Ardennen. In Beerlegem (Zwalm) kregen de eerste 125 boompjes een nieuwe thuis, maar de bosgroep is nog op zoek naar eigenaars die ook een perceel of perceelsrand willen beplanten, eventueel samen met inheemse boom- en struiksoorten. Je krijgt technische ondersteuning en hulp bij de opmaak van een beplantingsplan. Na goedkeuring van dit aanplantingsplan wordt vanuit het project gratis plantgoed (en indien nodig ook wildbescherming) aangeleverd. De aanplant is ten laste van de eigenaar. Interesse om populier te planten in de Vlaamse Ardennen? Neem dan zeker contact op met de Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender!

Algemene Ledenvergadering in de Schamperij

Op 28 april organiseerde de Bosgroep Vlaamse Ardennen tot Dender de jaarlijkse ledenvergadering. Meer dan 80 leden en sympathisanten werden verwelkomd door voorzitter Jozef Dauwe in Schorisse. Vervolgens kregen ze toelichting bij het activiteitenverslag en de planning voor 2018. Aansluitend werd de jaarrekening van 2017 en de begroting voor 2018 besproken, waarna de Algemene Vergadering kwijting aan de Raad van Bestuur verleende. Na het administratief gedeelte trokken we voor een deugddoende lentewandeling richting Schamperij, op grens van Horebeke en Maarkedal. Daar werden we rondge-

leid door de boseigenaars Raoul D’Hoossche en Jozef Vancrombrugge die beiden hun visie op het beheer van hun bossen toelichtten. Hieruit bleek dat Raoul en Jozef hun persoonlijke klemtonen kunnen leggen in het beheer van hun bos en dat de som van beiden leidt tot een duurzaam bosbeheer, op zowel ecologisch als op economisch vlak.

Heb je al een jasje van de bosgroepen?

Wil je graag een softshell (een outdoorjasje) of een t-shirt van de Oost-Vlaamse bosgroepen? Dan kan je die vanaf nu bestellen voor een democratische prijs. Ideaal voor wanneer je het bos intrekt of om te dragen tijdens de activiteiten van de bosgroepen. Bestellen kan telefonisch of via mail. Wil je liever eerst even passen? Dat kan na afspraak op ons kantoor in Gent (PAC Zuid).

T-SHIRT 15 €

SOFTSHELL 55 €

Cursus ‘aan de slag in je eigen bos’ – deel 3: kwaliteitshout op 16 juni

Een speciale cursus voor boseigenaars die graag zelf aan de slag gaan in hun bos. Tijdens deze dag ligt de focus op wat kwaliteitshout juist is, hoe we dit kunnen herkennen en hoe we ons bosbeheer hieraan kunnen aanpassen. Na de theorie, trainen we onze ogen in het herkennen van kwaliteitshout, onze hersenen door hierover te discussiëren en onze vingers door de beste bomen op te snoeien. Schrijf je snel in, want de plaatsen zijn beperkt.

Praktisch: Waar? Merelbeke, meer informatie volgt na inschrijven

Wanneer? Zaterdag 16 juni van 9u tot 12u30

Kostprijs? Gratis. Inschrijven kan via bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be of via het nummer 09 267 78 60

Jaarverslag

Oost-Vlaamse

bosgroepen

2017 was een bijzonder vruchtbaar jaar voor de Oost-Vlaamse bosgroepen: meer dan 55 000 boompjes geplant, een heleboel activiteiten en nieuwe projecten. De voornaamste cijfers even op een rijtje.

De bosgroepen beschermen je persoonsgegevens: GDPR

Misschien heb je de termen GDPR (General Data Protection Regulation) of AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) de voorbije weken al eens horen vallen. Dit is een nieuw stukje Europese regelgeving dat de verwerking van je gegevens aan banden legt sinds 25 mei 2018. Ook de bosgroepen verwerken en verzamelen persoonlijke gegevens van leden en boseigenaars volgens deze Europese norm. Dat betekent onder andere dat je te allen tijde inzage kan krijgen in de gegevens die we over jou bijhouden, waarom en jouw rechten met betrekking tot deze gegevens. Heb je hierover vragen? Aarzel niet om ons te contacteren!

Neem coNtact op met je bosgroep: bosgroep Vlaamse ardeNNeN

tot deNder Vzw

Veemarkt 27 - 9600 Ronse

Tel. 055/21 62 80

vlaamseardennen@bosgroep.be

Coördinator: Hans Scheirlinck

bosgroep oost-VlaaNdereN Noord Vzw

P.a. Provincie Oost-Vlaanderen

Woodrow Wilsonplein 2

9000 Gent

Tel. 09/267 78 60

bosgroepnoord@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Sylvie Mussche

bosgroep middeN oost-VlaaNdereN Vzw

P.a. Provincie Oost-Vlaanderen

Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent

Tel. 09/267 78 60

bosgroepmidden@oost-vlaanderen.be

Coördinator: Klaartje Van Loy

Online brandhout kopen en verkopen via www.brandhoutweb.be op kruissnelheid!

Sinds oktober vorig jaar kan je online brandhout kopen en verkopen via de website www.brandhoutweb.be, een initiatief van de bosgroepen. Het platform is handige en snelle manier om brandhout te vinden uit lokaal en duurzaam bosbeheer. Na een half jaar kunnen we al een tussentijdse balans opmaken: de website doet het goed! Op dit moment zijn er 61 loten verkocht, met een totale waarde van meer dan 10 000 euro.

82 loten online

Het online verkoopplatform ging officieel van start op 10 oktober 2017, met een bescheiden 8 loten te koop van de Oost-Vlaamse bosgroepen. Maar dat aantal steeg al snel exponentieel, de kaap van 100 aangeboden loten op de website is bijna in zicht. Dat komt omdat sinds enkele maanden ook de Antwerpse bosgroepen hun loten aanbieden en omdat ook de andere Vlaamse én Nederlandse bosgroepen interesse hebben om mee in te stappen.

262 gebruikers

Dat Brandhoutweb steeds bekender wordt, merken we intussen ook aan het aantal registraties. Begin mei 2018 hadden zich al 262 gebruikers geregistreerd: geïnteresseerden genoeg dus om hout te kopen.

500 m³ hout verkocht

Met meer dan 500 m³ verkocht hout, zitten we intussen aan een mooi volume. In totaal zorgde Brandhoutweb er al voor dat 61 loten een nieuwe eigenaar kregen, voor een bedrag van 10 423 euro. Zo’n 95% van de kopers zijn trouwens particulieren en daarmee bereikt Brandhoutweb de juiste doelgroep.

65% liggend hout

De vellingen via Brandhoutweb zijn zelden complex. Bij zo’n 65% van de loten die momenteel worden aangeboden, gaat het om liggend hout, de echt moeilijke vellingen maken slechts 7% uit van het aanbod. De meeste loten zijn vlot bereikbaar: 75% is bereikbaar via de straat of losweg met een auto of een 4x4/tractor.

Heb je ook zin gekregen om hout te kopen via www.brandhoutweb.be? Registreer je dan op de homepagina en bekijk de loten. Heb je nog vragen of wil je brandhout verkopen?? Aarzel niet om contact op te nemen met David Claeys via info@brandhoutweb.be

Nieuws uit het bos

Betere bodemwaterkwaliteit, maar nog te veel stikstof in Vlaamse bossen

De waterkwaliteit in onze bossen is beter dan 25 jaar geleden, maar nog niet goed genoeg. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Arne Verstraeten van het INBO, het Instituut voor Natuuren Bosonderzoek.

In de jaren ’80 bevatte de zure regen zoveel zwavelzuur dat bomen en planten ervan stierven. Maar de voorbije 25 jaar is de uitstoot van zwavel gedaald, door (inter)nationale inspanningen.

Dat zorgde voor een beperkt herstel van de bodemwaterkwaliteit: de zuurtegraad nam af en de uitspoeling van nitraat en aluminium daalde. Toch is de verzuring van onze bosbodems nog niet gestopt. Vooral de overmaat aan stikstof (ammonium en nitraat), veroorzaakt door het verkeer en de landbouw, vormt nog altijd een probleem. De bomen nemen hierdoor nog steeds te veel stikstof op, wat mogelijk het fosforgebrek in bepaalde bossen versterkt. Daardoor groeien ze minder goed en hebben ze mogelijks ook meer last van bladverlies tijdens de zomer.

Om de uitstoot van stikstof terug te dringen, zijn er dringend bijkomende maatregelen nodig om de luchtvervuiling en de klimaatopwarming aan te pakken, besluit de studie.

Nieuw boek over praktisch bosbeheer

Wees niet gek, doe de tekencheck!

Had jij al eens een tekenbeet? Door de klimaatopwarming komen teken almaar vaker voor. Je kunt ze overal in de natuur tegenkomen, ook als je het bos intrekt. Wist je dat je ziek kan worden van een tekenbeet? Daarom is het belangrijk dat je weet wat je moet doen om tekenziekten te voorkomen. De gloednieuwe campagne ‘Wees niet gek. Doe de tekencheck.’ geeft iedereen dit eenvoudige advies over teken: controleer dezelfde avond nog op een tekenbeet, verwijder een teek rustig en in één beweging en volg de symptomen één maand lang op. Ga naar je huisarts als er rond de beet een groter wordende kring ontstaat of wanneer je griepachtige symptomen voelt. Registreer ook zeker je tekenbeet via www.tekennet.be of via de app van TekenNet. Zo help je het onderzoek naar teken en tekenziekten vooruit. Meer weten? Lees op www.tekenbeten.be hoe je kan controleren op tekenbeten en hoe je een teek kan verwijderen.

Bij het beheer van bossen is kennis en ervaring onontbeerlijk, dat weten alle boseigenaars. Kleine ingrepen kunnen immers een jarenlange invloed hebben op het bos. Vakkennis vormt daarom één van de pijlers van duurzaam bosbeheer. Inverde, het Forum voor groenexpertise, bracht onlangs een nieuw praktijkboek bosbeheer uit. Bijna 80 deskundigen uit Nederland en Vlaanderen werkten samen aan deze publicatie. In 17 hoofdstukken komen alle aspecten van praktisch bosbeheer aan bod: verjongen, bosexploitatie, opsnoeien, meten en inventariseren, houtverkoop en nog veel meer. Ideaal voor iedereen die meer wil leren over het beheer van bossen, van studenten tot boseigenaars en van beheerders tot beleidsmakers. Verkrijgbaar in de webshop van Inverde: www.inverde-shop.be

• Aankoop van bomen

• Demonteren van moeilijk bereikbare bomen

• Uitfrezen van stronken

• Bosfrezen Vrijblijvend plaatsbezoek en offerte

+32 (0) 490 11 82 98 - info@ecosnoei.be

+32 (0) 490 11 82 98 - info@ecosnoei.be - www.ecosnoei.be

Dé speciaalzaak voor al uw optische instrumenten

Ontdek onze nieuwe WEBSHOP! www.natuurkijkers.be

Verrekijkers, telescopen, sterrenkijkers, microscopen, loupes, ... Demonstraties op aanvraag

Nederstraat 25

9700 Oudenaarde

+32 (0)55 61 33 13 info@natuurkijkers.be www.natuurkijkers.be

Natuurkijkers.be is een merknaam van Optiek Van Ommeslaeghe, Nederstraat 20

Ecosnoei bvba - Haagstraat 63 - 9890 Asper

Boszoekers

Via deze rubriek brengen we regelmatig verkopers van bos en geïnteresseerde kopers met elkaar in contact. De inbreng van de bosgroepen is beperkt tot het geven van informatie en advies. De verkoop gebeurt rechtstreeks tussen de verkoper en de geïnteresseerde. Andere zoekertjes zoals werkmateriaal, bosplantsoen, … worden niet gepubliceerd. Voor brandhoutverkopen verwijzen we je graag door naar ons online platform www.brandhoutweb.be.

Momenteel zijn bij de Oost-Vlaamse bosgroepen volgende percelen beschikbaar gemeld: (meer informatie is beschikbaar bij de respectievelijke bosgroep)

PUBLICATIEAFSPRAKEN

• Uw zoekertje verschijnt maar één keer

• GEEN verkoop van tweedehands materiaal

• GEEN verkoop van bosplantsoen

• Brandhout kopen en verkopen gebeurt voortaan via www.brandhoutweb.be BOS

Bosgroep

OOST-VLAANDEREN NOORD 09/267 78 60

- WACHTEBEKE: WACHTEBEKE 1 AFD, Sectie A, nr 329 G, oppervlakte: 0,42 hectare. Bos nabij Akkerstraat. Meer info : 053/66 98 68 (Roger Boeykens).

- STEKENE: STEKENE, Sectie B 1023, oppervlakte: 21 a, 57 ca. Bos in de Vennegijzenstraat in Stekene, voorzien van houten chalet met toilet en regenwaterput met handpomp. Goedgekeurd (9 euro belasting per jaar). Prijs: 5500 euro. Meer info: 052/57 79 30 (Simonne Temmerman).

- MOERBEKE: MOERBEKE, Sectie K, nr 419 G, oppervlakte: 51 a. omgeving Zandberg. Meer info: 09/282 76 30 (Inge Frans).

- STEKENE: STEKENE 1ste AFD, Sectie B, nr 665. Oppervlakte: 30 are en 60 centiare. Meer info: 0478/200 200.

Bosgroep MIDDEN OOST-VLAANDEREN 09/267 78 60

- AALST: AALST 11 AFD/EREMBODEGEM, Sectie A 3276/A - 3277/A - 3278/E - 3279/D - 3278/C 3278/B -3279/B -279/A (Den Eet) (naast voetbalveld FC doggen). Totale oppervlakte: 2,37 hectare. Aaneengesloten terrein achter de woningen in Erembodegem, Resschebeke 52 - 54 - 56. Prijs overeen te komen. Meer info : 0497/05 58 89 (Fam. Verdoodt).

- SINT-LIEVENS-HOUTEM (Vlierzele, Klein Zottegem) : 1) Een perceel bos in Kruiskouter, Sectie E, nr 568N, oppervlakte: 78,70 are. 2) Een perceel bouwland in Kruiskouter, Sectie E, nr 0567K2, oppervlakte: 10,90 are. Het bos is pas gerooid en moet nog opnieuw geplant worden. Vraagprijs: 4 euro/m². Meer info : 0477/59 15 74 (Didier Van Langendonck).

- OOSTERZELE (MOORTSELE): MOORTSELE 4e AFD, Sectie A, nr 185a – 186A, oppervlakte: 26 are. Recent herbebost. Meer info: 0478/23 09 89 (Tony Van Isacker).

NIEUW! ONLINE HOUT KOPEN EN VERKOPEN VIA WWW.BRANDHOUTWEB.BE

Het is je misschien opgevallen dat je via deze pagina geen brandhout meer kan kopen of verkopen. Dat komt omdat we sinds kort onze houtverkoop helemaal hebben gedigitaliseerd. Nu kan je het hele jaar door brandhout kopen via de Oost-Vlaamse bosgroepen en dit dankzij de website www.brandhoutweb.be

Dit online verkoopplatform is niet alleen bijzonder handig en snel, er is ook een voortdurende vernieuwing van het aanbod. Gedaan dus met zoekertjes uit te pluizen, alles is vanaf nu verzameld op een overzichtelijke website. Maar je kan nog altijd rekenen op een vlotte opvolging via de bosgroepen en op een goede prijs-kwaliteitverhouding van lokaal en duurzaam brandhout. Kijk dus zeker eens op www.brandhoutweb.be.

BLIJF OOK DIGITAAL OP DE HOOGTE VAN HET BOSNIEUWS!

De Oost-Vlaamse bosgroepen beschikken al een tijdje over een eigen Facebookpagina. Daar posten we heel wat interessante weetjes, foto’s, filmpjes en aankondigingen op. Zoek op Facebook ‘Oost-Vlaamse bosgroepen’ en vind ons leuk.

Af en toe brengen we ook een digitale nieuwsbrief uit. Zo kunnen we jou nog beter en sneller op de hoogte brengen van alles wat er beweegt rond bossen. Wens je deze nieuwsbrief graag te ontvangen? Stuur dan een mailtje naar bosgroepen@oost-vlaanderen.be, met vermelding van je naam en adres.