[New] Dariusz Pilipiec – wspomnienie

Przedsiębiorstw na UEP w Poznaniu. W Spółdzielni przeszedł wszystkie szczeble kariery, aż wreszcie został Prezesem Zarządu w 2015 r. Był człowiekiem wysokiej kultury, którego cenili pracownicy, kontrahenci, organy samorządów krajowych. W Krajowej Izbie Kominiarzy był założycielem i Prezesem Zarządu w Oddziale Lubelskim, a w kraju członkiem sądu koleżeńskiego. W Stowarzyszeniu Ruchu Spółdzielców w Lublinie był członkiem Zarządu oraz pełnił funkcję sekretarza. W Fundacji Ochrony Przeciwpożarowej i Ochrony Środowiska, która jest członkiem Europejskiej Federacji Mistrzów Kominiarskich, był wiceprezesem Zarządu.

Nie umiera ten, kto trwa w sercach i pamięci naszej

Jesteśmy pogrążeni w głębokim smutku i żalu z powodu śmierci naszego Prezesa i kolegi Dariusza Pilipca, który po bardzo ciężkiej i wyczerpującej chorobie odszedł od nas na zawsze w dniu 4 września 2022 r., przeżywszy zaledwie 43 lata.

Dariusz Pilipiec ukończył VI LO w Lublinie, w którym został zaliczony do grona wybitnych absolwentów. Całe swoje krótkie życie związał z pracą w naszej Spółdzielni, którą rozpoczął w 2004 r., po ukończeniu studiów prawniczych na Wydziale Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Ukończył również studia podyplomowe z Rachunkowości i Finansów

Zawsze serdeczny, pomocny, oddany pracownikom, zaangażowany w działanie Spółdzielni. Opracował dokumentację z wykonania usług, jako jedyny w Spółdzielni sporządzał komputerowe szkice przewodów kominowych. Był wzorem pracowitości i uczciwości. Wyróżniał się wysokim poziomem wiedzy prawniczej, ekonomicznej i kominiarskiej – w 2013 r. uzyskał tytuł czeladnika, a w 2019 r. tytuł mistrza w zawodzie kominiarskim.

Zapamiętamy go jako bardzo dobrego, mądrego człowieka, koleżeńskiego, zawsze z życiowym optymizmem, pełnego pasji i energii do działania. Uczynił w życiu wiele dobra dla innych, a zwłaszcza dla spółdzielców, za co otrzymał medal Zasłużony dla Ruchu Spółdzielców.

Zarząd i Pracownicy Spółdzielni Pracy Kominiarzy w Lublinie

Dach Forum 2023

Dach Forum 2023 odbędzie się już w połowie stycznia. Po sukcesie pierwszej edycji kongresu branży dekarskiej organizatorzy postanowili po raz kolejny zaprosić dekarzy do Targów Kielce.

W drugiej edycji Kongresu i Targach Dekarzy, Cieśli i Blacharzy udział wezmą najwięksi producenci, najlepsi fachowcy z branży oraz uznane autorytety. Organizatorzy zaprosili ich, aby podzielili się z uczestnikami imprezy swoją wiedzą oraz zaprezentowali najnowsze rozwiązania technologiczno-sprzętowe.

Tak jak w ubiegłym roku Dach Forum 2023 towarzyszyć będzie konkurs DACH MASTERS. W finałowym etapie poprzedniej edycji konkursu rywalizowało 14 zawodników w trzech kategoriach: Dekarstwo, Blacharstwo, Ciesielstwo. Finałowe zmagania cieszyły się dużym zainteresowaniem zwiedzających, wystawców i licznej grupy kolegów po fachu. Zwycięzcy tegorocznego konkursu zgarną nagrody warte kilkadziesiąt tysięcy złotych. Impreza odbędzie się w dniach 14−15 stycznia 2023 r. w stolicy województwa świętokrzyskiego w hali Targi Kielce. Oprac. na podst. mat. Targi Kielce

Więcej informcji na stronie: https://www.targikielce.pl/dachforum

Hydrofobizacja cegieł licowych – lek na wszelkie zło czy droga do kłopotów?

inż. Ryszard Belak, CERBUD

Hydrofobizacja cegieł poprawia ich odporność na zabrudzenia i kolorystykę. Nie chroni jednak przed destrukcyjnym działaniem wilgoci w odpowiedni sposób.

Wprowadzenie

Hydrofobizacja cegieł polega na pokryciu ich powierzchni preparatami „odpychającymi wodę” i utrudniającymi ich zwilżanie. W przypadku tworzyw ceramiki budowlanej należących do kategorii materiałów budowlanych o czerepie porowatym, zabieg ten nie jest bez znaczenia. Zabezpieczone w ten sposób elewacje ceglane są bardziej odporne na zabrudzenia i polepsza się ich kolorystyka. Spowodowało to wzrost zainteresowania preparatami hydrofobowymi zarówno ze strony wykonawców, jak i inwestorów, przyczyniając się do niemal powszechnego ich stosowania. Powstaje jednak pytanie, czy warto hydrofobować ceglane elewacje i czy czasem nie sprzyja to degradacji atmosferycznej cegieł?

Studiując opis niektórych polecanych preparatów do hydrofobizacji cegieł, można odnieść wrażenie, że jest to niezawodny sposób na przedłużenie żywotności murów ceglanych. Producenci tak konstruują przekazywane informacje, że osoba decydująca o zastosowaniu danego preparatu hydrofobowego jest zasypywana pseudonaukowymi informacjami i terminami.

Przykład: Fragment opisu jednego z produktów do hydrofobizacji Produkt jest krzemianowym preparatem z dodatkiem małocząsteczkowych substancji aktywnych o połączonym działaniu wzmacniającym i hydrofobizującym powierzchnię. Ze względu na małocząsteczkową strukturę w stanie wyjściowym preparaty wykazują bardzo dobrą zdolność penetracji i reagują chemicznie w materiale budowlanym w obecności wilgoci atmosferycznej, przechodząc w hydrofobową, odporną na promieniowanie ultrafioletowe i działanie czynników atmosferycznych substancję czynną. Po zabiegu substancja czynna odkłada się na ściankach kapilar i porów jako makromolekularna warstwa, jednocześnie wzmacniając powierzchnię impregnowanych podłoży. Ze względu na małocząsteczkowość substancji aktywnych zabieg impregnacji nie wpływa znacząco na dyfuzję pary wodnej. (…) Preparat, dzięki trwałemu wiązaniu chemicznemu z zabezpieczoną powierzchnią, gwarantuje kompletną i długotrwałą ochronę przed wodą, występowaniem wykwitów, zniszczeniami podłoża na skutek rozpuszczalnych w wodzie soli, mrozem czy rozwojem mikroorganizmów.

Taki opis to w istocie bardziej tekst marketingowy aniżeli deklaracje potwierdzone badaniami laboratoryjnymi, a tym bardziej sprawdzone w praktyce. Szczególnie wtedy,

Twierdza Zamość: degradacja cegieł ręcznie formowanych pokrytych preparatem hydrofobowym w odbudowanym murze

Twierdza Zamość: degradacja pokrytych preparatem hydrofobowym cegieł formowanych maszynowo w odbudowanym murze ściany elewacyjne, ponieważ nie uwzględniają one własności fizycznych muru.

W niniejszym artykule przedstawiam moje kilkuletnie doświadczenia związane z reklamacjami po hydrofobizacji, jakie inwestorzy i wykonawcy robót budowlanych składali do producentów ceramiki budowlanej (głównie cegieł pełnych).

Wyjątkowa specyfika tworzywa ceramicznego

W wielu publikacjach w literaturze światowej sygnalizowany jest brak możliwości właściwego zhydrofobizowania cegieł za pomocą powszechnie dostępnych preparatów krzemoorganicznych. Niemożliwość ta spowodowana jest specyfiką tworzywa ceramicznego, które ma odmienną strukturą porowatości. Praktycznie wszelkie stosowane preparaty chronią powierzchnię cegły wyłącznie przed okresowym zawilgoceniem wywołanym opadami atmosferycznymi. Ściany z cegieł wymagają natomiast ochrony hydrofobowej zabezpieczającej cegły w długim okresie czasu. Szczególnie dotyczy to ceglanych ścian elewacyjnych w rewitalizowanych obiektach zabytkowych.

Problemem zaś jest to, że producenci handlowych preparatów hydrofobowych w swoich przekazach informują, że ich produkt nadaje się do wszystkich rodzajów materiałów budowlanych. Nieprawdziwe są informacje, że oferowany preparat nadaje się np. do hydrofobizacji zasolonych lub zawilgoconych murów. Szczegółowe specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych, zatwierdzane m.in. przez konserwatorów zabytków, zawierają lakoniczne stwierdzenia, np.: Mur zabezpieczyć środkami hydrofobowymi lub Do hydrofobiza- cji murów zastosować impregnaty firmy x itp. Brak jest bliższych informacji dotyczących rodzaju i typu impregnatu. Firmy informują np.: Bezzapachowy impregnat do elewacji, murów, ogrodzeń i fasad z kamienia, cegły i betonu. Impregnat hydrofobizujący do stosowania nawet na wilgotnym podłożu. Takie uniwersalne sformułowania nie mają żadnego sensu, ponieważ – jak już wspomniałem – porowate tworzywa ceramiczne charakteryzują się specyficznymi własnościami. Na pewno zaś nieuzasadnione i tak naprawdę szkodliwe jest zalecenie: do stosowania na wilgotnym podłożu. Przeczą mu wszelkie testy i badania realizowane przez placówki naukowo-badawcze. Brakuje również rzetelnej informacji w zakresie: ƒ zasadniczych charakterystyk własności użytkowych handlowych preparatów hydrofobowych posiadających dokumenty odniesienia w postaci sprawozdań z badań laboratoryjnych realizowanych przez certyfikowane placówki naukowo-badawcze; ƒ informacji o możliwych wadach, jakie pojawią się na określonych tworzywach w wyniku ich niewłaściwego zastosowania.

Skutki wadliwej hydrofobizacji

Praktyka wykazała, że zarówno nowe ceglane mury elewacyjne, jak i zrewitalizowane mury zabytkowe (mury twierdzy Zamość, manufaktury Łódź), w których zastosowano preparaty hydrofobowe, ulegają przyśpieszonej degradacji pod wpływem zmieniających się warunków klimatycznych. Pomijając niewłaściwy wybór cegieł elewacyjnych (klasa, absorpcja wody), to bezpośrednią jej przyczyną jest niewłaściwy dobór preparatów hydrofobowych (stężenie,

Manufaktura Łódź: Degradacja cegieł pokrytych preparatem hydrofobowym w murach wodorozpuszczalność itp.) do specyficznych własności fizykochemicznych tworzywa ceramicznego. Preparaty hydrofobowe często ulegają rozdziałowi fazowemu lub nadmiernie migrują w głąb czerepów ceramicznych, posiadają niewłaściwą przyczepność, powodując tworzenie się podczas tzw. utwardzania wadliwych powłok molekularnych związków krzemoorganicznych.

Wyjątkowa cecha ceramiki, jaką jest silne podciąganie kapilarne wywołujące swobodny przepływ wilgoci, utrudnia aplikowanie środków hydrofobowych. Niedoce- niany jest wpływ środowiska naturalnego na zjawisko degradacji cegieł. Wpływ ten należy łączyć z oddziaływaniem wody oraz gazów znajdujących się w powietrzu (tlenki węgla, azotu, siarki, chloru). Zjawiska fizyczne zachodzące na granicach faz (dyfuzja), połączone z oddziaływaniem chemicznym, powodują krystalizację wody i rozpuszczonych w niej soli pod powierzchnią licową cegieł w ścianach elewacyjnych. W efekcie cegły ulegają powolnemu procesowi fizycznego zniszczenia.

Analiza przyczyn postępującej destrukcji zrewitalizowanych murów ceglanych

Porowata struktura cegły ceramicznej charakteryzuje się skłonnością do utrzymywania wody w swojej objętości. Gradienty temperatur i wilgotności przyczyniają się do powolnego zniszczenia cegły elewacyjnej pokrytej środkami hydrofobowymi i pogorszenia właściwości fizyko-mechanicznych, przede wszystkim trwałości (odporności na zamarzanie i rozmrażanie). Pogarsza się estetyka i komfort użytkowania zniszczonych ceglanych elewacji.

Hydrofobizacja wykonywana jest za pomocą różnych preparatów, głównie na bazie polimerów. Roztwory polimerów, aplikowane na powierzchnię cegły metodą malowania, natryskiwania pod ciśnieniem, zanurzania czy nasycania, zostają wprowadzone w strukturę porowatą i w różnym stopniu wypełniają wolne przestrzenie w objętości materiału. Często w warstwach powierzchniowych pojawia się uszczelniający żel polisiloksanowy. Po utrwaleniu (zeszkliwieniu) i ustabilizowaniu struktury polimer lub nanopolimer tworzy na powierzchni materiału cienką błonkę ograniczającą wnikanie wilgoci i wody od strony zewnętrznej i uniemożliwia odparowanie wody z wnętrza muru elewacyjnego. Powłoka hydrofobowa niedostatecznie zabezpieczająca przed wnikaniem wody, np. z powodu niewytworzenia się powłoki molekularnej lub z powodu uszkodzeń mechanicznych powierzchni cegieł, a także nieoczyszczonej z kurzu i pyłów cegły, przyczynia się do powstawania wzmożonego procesu fizycznego uszkodzenia cegły, objawiającego się rozwarstwieniem jej licowej płaszczyzny. Badania przeprowadzone przez Różę Krzywołocką-Laurow wykazały, że w stosunku do cegieł bez hydrofobizacji nasiąkliwość powierzchniowa na cegłach po zastosowaniu preparatów hydrofobowych po upływie 14 dni maleje ponad 50-krotnie. Istotne warunki dla realizacji murów elewacyjnych

Projekt architektoniczno-wykonawczy powinien uwzględniać warunki atmosferyczne oraz zawierać informacje dotyczące zabezpieczenia przed uszkodzeniami technicznymi budowli. W każdym murze elewacyjnym zachodzi zewnętrzna korozja oraz fizykochemiczne starzenie się minerałów. Przyczynia się to do powolnej degradacji właściwości mechanicznych i skutkuje pojawianiem się uszkodzeń fizycznych w ustroju konstrukcyjnym budowli.

Mury elewacyjne niezabezpieczone wystawione na silną ekspozycję zmiennych warunków atmosferycznych muszą być wykonane z materiałów o jak najniższej absorpcji wody (nieprzekraczającej 5%), np. z klinkieru. Zabezpieczenia przed wodą z atmosfery powinny być przemyślane na etapie projektu i później konsekwentnie wykonane. Działanie wody jest tym bardziej szkodliwe, im dłużej przebywa ona w murze, a więc gdy nie ma możliwości szybkiego odparowania. Materiał złuszcza się, pęka lub powstają rysy – w zależności od jego wytrzymałości i budowy. Aby zapewnić

Zrewitalizowana fabryka Herbsta: degradacja pokrytych preparatem hydrofobowym nowych cegieł w odbudowanym parkanie trwałość konstrukcji murowych, należy zabezpieczyć ją przed działaniem wody opadowej. Zawilgocenie cegieł w elewacjach jest związane z bardzo silnym podciąganiem kapilarnym charakterystycznym dla materiałów ceramicznych. Podstawowym warunkiem stosowania wszelkich preparatów do hydrofobizacji powierzchniowej w murach ceglanych elewacyjnych jest: ƒ brak soli rozpuszczalnych w zaprawach murarskich, ƒ dokładne zabezpieczenie murów przed zawilgoceniem, ƒ nanoszenie preparatów na mury wysuszone, ƒ stosowanie preparatów hydrofobowych wodorozcieńczalnych o odpowiednim do nasiąkliwości cegieł stężeniu.

Zła jakość stosowanych preparatów lub nieodpowiednie zastosowane preparaty to bezpośrednia przyczyna rozwarstwień i złuszczeń lica cegieł. Cegły przed wbudowaniem należy chronić przed zawilgoceniem, a po rozpakowaniu z foliowego opakowania palety powinny być niezwłocznie wbudowane.

Sugestie dotyczące likwidacji wad technicznych występujących w murach elewacyjnych Należy fizycznie usunąć uszkodzone cegły i kształtki elewacyjne. Po uzupełnieniu ubytków należy zabezpieczyć konstrukcje murowe przed zawilgoceniem. Na przykład zastosować ochronę w postaci obróbek blacharskich miejsc intensywnie zwilżanych strumieniami ściekających wód opadowych. Bezwzględnie należy dokładnie sprawdzić stan spoin – niedopuszczalne jest pozostawienie spoin niewypełnionych lub uszkodzonych. Należy unikać stosowania plastyfikatorów chemicznych w celu polepszenia urabialności zapraw. Zaleca się stosowanie tradycyjnych zapraw murarskich z zastosowaniem wodorotlenku wapniowego jako plastyfikatora.

Ratusz w Kołobrzegu: degradacja atmosferyczna cegieł pokrytych preparatem hydrofobowym w odnowionym murze kilka lat po rewitalizacji

Impregnację z zastosowaniem preparatów hydrofobowych stosować w ostateczności. Ewentualne zastosowanie środków hydrofobowych musi być poprzedzone analizą właściwości cegieł zabytkowych oraz cegieł współczesnych. Zaleca się stosowanie środków hydrofobowych wodorozcieńczalnych o dobranym do nasiąkliwości cegieł stężeniu. Przed przystąpieniem do hydrofobizacji zaleca się przeprowadzenie prób na wybranych odcin- kach muru. Aplikacja środków hydrofobowych na mury elewacyjne może być realizowana wyłącznie na wysuszonym murze.

Podsumowanie 1. Niewłaściwie przeprowadzona hydrofobizacja powoduje przesunięcie strefy krystalizacji lodu pod powierzchnię zaimpregnowanej zewnętrznej warstwy cegły. 2. Powłoka hydrofobowa niedostatecznie zabezpieczająca podłoże przed wnikaniem wody, np. z powodu niewytworzenia się molekularnej powłoki hydrofobowej lub z powodu uszkodzeń mechanicznych, rys, pęknięć lub braku izolacji wodochronnej, powoduje wzmożony proces fizycznego uszkodzenia cegły – złuszczenia. 3. Środki hydrofobowe, ze względu na skład chemiczny, wchodzą w reakcje ze związkami zawartymi w impregnowanej cegle lub płytce, tworząc w warstwach powierzchniowych żel polisiloksanowy, przez który niemożliwe jest odparowanie wody. 4. Przed wykonaniem impregnacji należy sprawdzić stan izolacji wodochronnej. 5. Konieczne jest przeprowadzenie badań podstawowych dot. szybkości degradacji atmosferycznej powierzchni ceglanych pokrytych środkami hydrofobowymi.

Budowle ceglane były wznoszone w Polsce od XIII wieku i przetrwały bez hydrofobizacji do naszych czasów. Prognozuję, że moda na stosowanie środków hydrofobowych niewłaściwie dobranych do rodzaju tworzywa znacząco przyśpieszy degradację wszelkich ceglanych elewacji. Z tego powodu z całą pewnością nie wytrzymają one kolejnych 800 lat.

Krajowe Zrzeszenie Producentów Materiałów Budowlanych CERBUD

Powstało w 2001 r. W pierwszym okresie istnienia należało do niego 34 cegielnie, pod koniec 2001 r. było ich już 100, obecnie liczy 20 członków. Dynamiczna zmiana liczebności członków Zrzeszenia doskonale odzwierciedla to, co się stało z branżą w okresie transformacji gospodarczej. Na skutek wprowadzenia w życie niekorzystnych zmian prawnych, otwarcia polskiego rynku dla wielkich firm produkcyjnych zza granicy i napływu nowych technologii budowlanych ponad 60% działających na początku XXI w. cegielni zamknęło swoją działalność. W liczbach bezwzględnych to 200 zakładów, które zatrudniało co najmniej 5 tys. osób. Aktualnie małych cegielni jest około 130. Jedynie w około 50 z nich produkuje się tradycyjną ceramikę budowlaną.

Powyżej przedstawione doświadczenia i przemyślenia skłonią – taką mam nadzieję – do bardziej przemyślanego stosowania metody hydrofobizacji jako sposobu zabezpieczania murów elewacyjnych.

Literatura:

Domasłowski, W. Profilaktyczna konserwacja obiektów zabytkowych. Toruń 1993. Wydawnictwo UMK. Domasławski, W., Kęsy-Lewandowska, M., Łukaszewicz J. Badania nad konserwacją murów ceglanych Toruń 1998. Wydawnictwo UMK. Krzywołocka-Laurow. R. Hydrofobizacja wyrobów budowlanych. Prace Instytutu Techniki Budowlanej, t. R 36, nr 1(1), 2007, s. 17−46.