5 minute read
Dla kogo DGP?
DGP to rozwiązanie pozwalające na ogrzanie pomieszczeń ciepłym powietrzem z kominka. Zaleca się, aby był on ujęty już na etapie projektowania budynku, jako że jego prawidłowy rozkład w budynku może być kluczowy dla późniejszego prawidłowego działania. Aby poprawnie skomponować jego elementy, należy wykonać obliczenia strat ciśnienia w instalacji nawiewnej, głównie dotyczy to oporów przepływu poszczególnych odnóg systemu, i dobrać właściwej wydajności wentylator. Jeśli chcemy ogrzewać dom kominkiem z systemem powietrznym, pierwszą decyzją, jaką należy podjąć, to wybór rodzaju systemu, czy system DGP ma być grawitacyjny, czy wymuszony.
System DGP Darco
www.darco.pl
Grawitacyjny układ Dystrybucji Gorącego Powietrza
Grawitacyjny układ Dystrybucji Gorącego Powietrza wykorzystuje różnice ciśnień, które występują w budynku przy spełnieniu konkretnych warunków – odpowiedniego nawiewu powietrza z zewnątrz oraz starannie dobranych przewodów dystrybucji powietrza do innych pomieszczeń, zamontowanych w odpowiednim miejscu. Dla tego systemu ważne jest aby, wszystkie przewody rozprowadzające były możliwie jak najkrótsze (max. do 3 m), w miarę równej długości, możliwie jak największej średnicy (a więc o niskich oporach przepływu) i dobrze izolowane.
Zastosowane elastyczne rury aluminiowe muszą być niepalne, mieć niskie opory przepływu i posiadać maksymalną temperaturę pracy 250°C. Typowymi średnicami „spiro” przewodów i kształtek okrągłych są 100, 125 i 150 mm. Warto rozważyć instalację z wykorzystaniem sztywnych przewodów rurowych lub prostokątnych, jako że posiadają one stosunkowo niższe opory przepływu w porównaniu do swoich elastycznych odpowiedników.
Grawitacyjny układ Dystrybucji Gorącego Powietrza jest w pełni niezależny i niezawodny, nie pozwala jednak na ogrzanie większych powierzchni oraz na sterowanie jego wydajnością. Mimo swojej prostoty posiada pewne wymagania, które są wyższe aniżeli w przypadku układów wymuszonych, bardzo ważna jest tutaj kwestia właściwej filtracji gorącego powietrza. Charakterystyczną cechą tego typu układów jest bardzo wysoka temperatura nawiewu (z kratek lub anemostatów), co jest spowodowane niewielką odległością nawiewów od paleniska oraz małą prędkością przepływu powietrza, które przez to bardzo mocno ogrzewa się od wkładu kominkowego. Wysoka temperatura przy braku właściwej filtracji może powodować bardzo niekorzystne dla zdrowia zjawisko przypalania (pirolizy) kurzu. Z tego też względu system ten jest coraz rzadziej stosowany i raczej nie zalecany.
Wymuszony układ Dystrybucji Gorącego Powietrza
Wymuszony układ Dystrybucji Gorącego Powietrza charakteryzuje dużo większy zasięg instalacji (większa powierzchnia możliwa do ogrzania oraz możliwość przetransportowania dużych ilości ogrzanego powietrza) i z nawiązką rekompensuje wydatki w postaci oszczędności w rachunkach za ogrzewanie budynku. Sercem systemu jest aparat nawiewny, zasysający gorące powietrze, ogrzane przez wkład kominkowy, i tłoczący je do wszystkich odnóg systemu. Aby system dystrybucji gorącego powietrza w wersji z aparatem nawiewnym działał poprawnie, powinniśmy pamiętać o spełnieniu kilku zasad: dobraniu aparatu nawiewnego, poprawnym doborze elementów systemu (kształtki okrągłe lub prostokątne), zachowaniu odpowiednich odległości wylotów ciepłego powietrza od aparatu nawiewnego.
System wymuszony DGP Darco
www.darco.pl
Dobór aparatu nawiewnego
Odpowiedni dobór aparatu nawiewnego pozwala na skuteczny nadmuch ciepłego powietrza nawet do najbardziej odległych kratek. Aparat nawiewny powinien posiadać izolację termiczną i akustyczną. Maksymalna temperatura powietrza dopływającego do takiego aparatu nie może przekraczać 150°C. Aparatu nawiewnego nie wolno zabudowywać materiałem izolacyjnym (komora przepływowa aparatu jest izolowana), a odległość ustawienia urządzenia od kominka nie powinna przekroczyć 4 m. Część aparatów jest fabrycznie wyposażona w termostat, załączający go przy odpowiedniej temperaturze napływającego powietrza (w ten sposób realizując minimalną automatyzację jego działania). Tę funkcję jednak lepiej spełni instalacja dodatkowego termostatu z sondą umieszczoną bezpośrednio w okapie kominka – wtedy reakcja aparatu nawiewnego na wzrost temperatury będzie natychmiastowa, a także nie będzie ryzyka, że ciepłe powietrze konwekcyjnie nie napłynie do aparatu nawiewnego i nie spowoduje jego załączenia (co może zdarzyć się w rozbudowanych instalacjach lub gdy np. wentylator jest umieszczony w piwnicy pod kominkiem). Przed aparatem nawiewnym zalecane jest stosowanie specjalnego bypassu z termostatem bimetalicznym i przepustnicą, który spełnia zadanie zaworu bezpieczeństwa w przypadku braku prądu. Gorące powietrze jest wówczas wyprowadzane przez jego króciec do wydzielonego pomieszczenia. Ponadto bypass posiada dodatkową funkcję w przypadku, gdy aparat nawiewny pracuje, a temperatura przepływającego powietrza jest zbyt wysoka. Wtedy przez króciec bypassu automatycznie pobierane jest chłodne powietrze, które miesza się z tym gorącym dopływającym z okapu kominka, ograniczając maksymalną temperaturę doprowadzonego do kratek powietrza do 110°C. Zastosowanie bypassu umożliwia zasilanie układu DGP powietrzem o temperaturze nawet 180°C. Bypass dodatkowo posiada metalowy filtr oczyszczający powietrze, które dostaje się do aparatu. Gdy nie przewidujemy zastosowania bypassa, przed wlotem do aparatu nawiewnego powinien zostać zainstalowany filtr metalowy wychwytujący cząsteczki pyłu.
Aparat nawiewny Darco
www.darco.pl
Łukasz Darłak, lukasz.darlak@darco.pl
Kominek z systemem dystrybucji gorącego powietrza, popularnie zwanym „dgp” jako główne ogrzewanie domu najlepsze czasy ma chyba za sobą. Były jednak lata, kiedy domy budowane masowo na nieuzbrojonych w gaz terenach wymagały jakiegoś ogrzewania, a nie każdy miał chęć palić węglem. Wkład kominkowy, wówczas głównie żeliwny, plus aparat nawiewny i system izolowanych rur zakończonych wylotowymi kratkami sprawdzał sie nieźle. Do tego zwykle nie był kosztowny, chociaż oczywiście nie był idealny.
Co spowodowało spadek zainteresowania?
Polskie prawo nie uznaje kominka jako podstawowego ogrzewania. Pojawiły się też alternatywne systemy grzewcze i coraz więcej nowych domów uzyskiwało dostęp do sieci gazowej czy elektrycznej o odpowiednich parametrach. Taki system grzewczy, ze względu na komfort użytkowania i bezpieczeństwo, wymaga od instalatora pewnej wiedzy. Jednak kominek na drewno plus system DGP, rozprowadzający równomiernie ciepło po wielu pomieszczeniach, to wciąż atrakcyjna propozycja głównie dla domów rekreacyjnych lub domów uzbrojonych w fotowoltaikę i pompy ciepła jako bezpiecznik energetyczny.
Witold Hawajski, witek.h@ihz.pl, redaktor naczelny
