42703 YK 0 Ziyaretçi Merkezi “…sual eylen bizden evvel gelene kim var imiş biz burada yoğ iken” -Karacoğlan Yenikapı bölgesi, tarihi yarımadanın güney ucunda, İstanbul’un çok katmanlı tarihsel topoğrafyasının üst üste bindiği palimpsest bir kent parçası olarak öne çıkmaktadır. Günümüzde İstanbul için önemli bir raylı ulaşım transfer merkezi haline gelmiş olsa da, neolitik dönem katmanlarından Theodosius limanına, oradan da langa bostanlarına gelen süreçte bölge her zaman kent hayatının yoğun yaşandığı bir mekan olagelmiştir. Bugün günlük hayat pratiğimiz içinde Marmaray’dan çıkıp metro aktarması yaparken yürüdüğümüz yollarla, yüzlerce yıl önce Theodosius limanında gemilere yük taşıyan işçilerin ve langa bostanında üretim yapan çiftçilerin bastığı toprağın aynı yer olduğu gerçeği, farklı zaman dilimlerinin birbirinin içine geçtiği İstanbul’un tarihsel katmanlarının arasında bir yürüyüş yapılabilme ihtimalini doğurmaktadır. Buradan hareketle proje önerisinin ana hedefi; bu topraklar üzerindeki farklı zamansallıkların ve tarihsel katmanların izinin gündelik hale gelebilmesini sağlamaktır.
Tarihi Yarımada Mevcut Ulaşım Aksları ve Yeni Öneri Aks
Eminönü’nden başlayıp tarihi yarımada burnunu dolaşarak tarihi kara surlarına kadar ulaşan tren hattı, tramvay-yürüyüş ve bisiklet yolu olarak yeniden işlevlendirilmiştir.
Tarihi Yarımada Mevcut UNESCO Koruma Alanları ve Yeni Öneri
Tarihi yarımadadaki dört Unesco koruma bölgesi (Ayasofya ve çevresi-Süleymaniye camii ve çevresi-Zeyrek cami ve çevresi-Tarihi kara surları ve çevresi) ile ilişkili olacak şekilde Yenikapı bölgesi de yeni bir Unesco koruma alanı önerisi olarak düşünülerek turistik bir tarihi ulaşım aksı önerisinde bulunulmuştur.
Çukura yapılan müdahale, basit bir rampa/merdiven çözümü ile metro katı, Aksaray aksı ve hızlı meydan arasında etkileşimi güçlendirme.
bölgeleme
bağlantısallık
Tarihi Yarımada Mevcut Yeşil Alanlar ve Yeni Rekreatif Bant Önerisi
Alanda öneri olarak geliştirilen çeşitli rotaların takibi ve bu rotaların çeşitli etkileşime izin vermesi.
etkileşim
Potansiyel bir yeşil bant oluşturan eski banliyö hattı hafif raylı sistem, bisiklet ve yaya yolları ile yeniden işlevlendirilerek mevcut yeşil alanlara eklemlenerek, tarihi yarımadayı boydan boya saran bir rekreatif bant oluşturmaktadır.
geçirgenlik
arkeolojik
LAB 1
Meydanın 3 farklı alanda 3 farklı durum ile ele almak. Bu durumlar hızlı meydan, yavaş meydan ve kesişim meydan olarak adlandırılmıştır.
Yalı Mahallesi’ni yalıtılmış halinden kurtarma ve çevre iletişiminin arttırılması.
Çukura yapılan müdahale, basit bir rampa/merdiven çözümü ile metro katı, Aksaray aksı ve hızlı meydan arasında etkileşimi güçlendirme.
Alanda öneri olarak geliştirilen çeşitli rotaların takibi ve bu rotaların çeşitli etkileşime izin vermesi.
Kule boyu sokağın meydan ile olan etkileşimini arttırmak, sur izini ortaya çıkarmak ve yaya hakim bir aksa dönüştürme.
Banliyö tren hattının ıslahı ve yeni bir YK istasyonu önerisi ve böylelikle alana tren yolu aracılığı ile bisiklet, yaya ve hafif raylı ulaşım hatlarının bağlanması.
kentsel arayüz
ulaşım / aktörler
süreç tasarımı
yeni senaryolar
MEYDAN
Lab 1 yapısı ve yavaş meydan arasında kalan alanın öncelikli kazı alanı olarak değerlendirilmesi.
Ziyaretçi merkezinin üzerinden uzanan üst örtünün yatayda işleyen meydana dikey doğrultu sunması.
Proje alanının yeni aktörlerin kullanımına teşvik edilmesi ve çeşitli aktöre gruplarının alanda etkileşimini arttırmak.
Tasarımda park et- devam et çözümleri bisikletliyi destekleyen üniteler ve otobüs durağı çözümleri.
Alandaki kazıların ve çeşitli dokunuşların sistemli bir şekilde süreç içerisinde ilerlemesi.
Alanı kullanan aktörlerin gözünden bakışları tasarlarma, ziyaretçi merkezini kullanan kişilerin, hızlı geçenlerin, yavaşlamak isteyenlerin çeşitli peyzaj bütünlüğü içerisinde bulunması.
Üst Ölçek Kararlar Bölge üst ölçek kararları olarak tarihi yarımadanın bir parçası olarak ele alınmıştır. Tarihi yarımadadaki dört Unesco koruma bölgesi (Ayasofya ve çevresi-Süleymaniye camii ve çevresi-Zeyrek cami ve çevresi-Tarihi kara surları ve çevresi) ile ilişkili olacak şekilde Yenikapı bölgesi de yeni bir Unesco koruma alanı önerisi olarak düşünülerek turistik bir tarihi ulaşım aksı önerisinde bulunulmuştur. Marmaray’ın yapımından sonra işlevsiz hale gelen Eminönün’deki eski banliyö hattı, turistik bir “tarihi ulaşım aksı” olarak yeniden işlevlendirilmesi önerilmiştir. Eminönü’nden başlayıp tarihi yarımada burnunu dolaşarak tarihi kara surlarına kadar ulaşan tren hattı, tramvay-yürüyüş ve bisiklet yolu olarak yeniden işlevlendirilip, tarihi yarımadadaki Unesco koruma alanlarını tek bir hatta birleştirerek Yenikapı bölgesini de bu turizm hattına bağlamaktadır.