76315
PÜRÜZ
01. Problem Tarifi: İŞGAL! KENTTEKİ HER BOŞLUK DOLAR Kadıköy sahili yıllar boyunca doldurulmuş, denizden alan kazanılmış ve kentsel doku ile kıyı çizgisi birbirinden uzaklaşmıştır. Bu büyük boşluk zamanla işgal edilmiş, farklı dönemlerde farklı gerekçelerle planlama dışı kararlarla doldurulmuştur. “Kadıköy Meydanı Kentsel Tasarım Yarışması” Yarışma başlığındaki Kadıköy Meydanı neresidir? Kadıköy kıyısı muğlak sınırları olan bir kentsel, süper yoğun metropoliten alanıdır. Kadıköy’ün enerjisinin akacağı engin boşluktur. Her metropol alan gibi çelişkilerin, hızın, geçiciliğin en yoğun hissedildiği alandır. Bir meydan olmaktan öte kentsel su kenarıdır. (urban waterfront) Her ne kadar bugün bu engin boşluk ulaşım altyapılarının, tarifsiz beton boşlukların işgali altında olsa da bir ulaşım merkezi olarak yoğunluğun, sıkışıklığın ve bunların potansiyellerinin mekanıdır. Kentin karşılaşma ve farklılıklarından doğan çatışmalarını çözebilme zeminidir. Projenin amacı Kadıköy’ün sahip olduğu kültürel çeşitlilik ile kıyının yoğun ve karmaşık durumunu aynı zeminde bir araya getiren bir mekânsal altyapı kurmaktır. Kadıköy’ün mevcut ulaşım merkezi niteliğinin sebep olduğu yoğunluğu bir potansiyel olarak görür ve devam ettirir. Yoğunluğu, Kadıköy’ün kültürel çeşitliliğinin İstanbul ile karşılıklı ilişki kurmasını sağlayan bir fırsat olarak görür ve destekler.
02. Amaç: KÜLTÜREL DÜZLEMEYE DİRENÇLİ KADIKÖY – CULTURAL FLATTENING RESILIENT
DÜZLEME: Düzlemek işi, tesviye. (tdk) DÜZLEME / flatten a. Tesviye etmek veya pürüzsüzleştirmek b. Nakavt edip yere serme c. Sıkıcı ve ilhamdan uzak hale getirme d.Parlak olmayan, dikkat çekmeyen hal getirmek e. Bilinçli olarak daha düşük bir seviyede stabilize etmek Kültürel Düzleme (Cultural Flattening), geleneklerin, değerlerin ve anlamların toplumdan ve tarihsel bağlamdan koparıldığı ve klişelere, derinliksiz ve silik göstergelere dönüştürüldüğü süreç veya fenomen olarak tanımlanabilir. Kültürel düzleşme farklı alanlara ait fabrikasyon sembollerin, tasarımların, müdahale biçimlerinin her yerde kullanılmasıdır. Bu durum büyük oranda küreselleşmenin bir sonucu olsa da yerelde de toplumu aynılaştırmak için bilinçli olarak seçilen bir yöntemdir. Kadıköy, yaşadığı pek çok sarsıntıya rağmen halen kültürel çeşitliliğin korunduğu, desteklendiği ve bu anlamda düzleme çabasına PÜRÜZ çıkaran bir yer. Bu sebeple de ülkenin en önemli kültürel üretim mekanı olmaya devam ediyor. Ancak Kadıköy’ün canlı kültürel hayatı ara sokaklara sıkışmış, kendisini Kadıköy sahilinde ifade edemez durumdadır. Yaşadığı kültürel düzlemenin doğal bir sonucu olarak Kadıköy kıyısı mekansal, fiziksel ve işlevsel olarak sığlaşmış belirsizleşmiş ve silikleşmiş, Kadıköy’e ait kıymetler kimlikler ve gelenekler zayıflamış ve değersizleşmiş durumdadır. Yıllardır bir kentsel sahne olarak görülmeyen ve kaderine terk edilen Kadıköy kıyısı için üretilen yeni fikirler, projeler de alanın kültürel çeşitliliğinin sahnesi olmaktan öte jenerik stratejilerle karmaşanın disiplin altına alınması çabası olmaktan öteye gidememiştir. Bugün Kadıköy kıyısı mekansal olarak kıyıdan yapılara kadar uzanan iki boyutlu bir boşluktur. Bu boşlukta duran kişi kendisini betondenizinde, trafik karmaşası içinde bulur. Jenerik sembollerle yüklü, kimliksiz bu alan Kadıköy’e ait değildir. Dünyanın herhangi bir yerindeolabilir. Bir meydan değildir, bir kent parkı değildir, bir ulaşım merkezi değildir, bir kıyı değildir. Özellikle hiçbir
Kadıköy’ün Kentsel Doku İçine Sıkışmış Mevcut Kültürel Çeşitliliği
Kentsel Dokunun Kıyıda Karşılığı_Yeni Çekim Alanları
Bu tespitle Proje Kadıköy’ün kültürel, mekansal ve işlevsel farklılıklarını tespit eden, destekleyen ve alt yapısını kuran bir strateji önerir. DÜZLEŞME ve TESVİYE yerine DERİNLEŞME, PÜRÜZLEME ve ÜÇ BOYUTLU MEKANLAR önerir. Düzleşmeye direnci tasarım sürecinden başlatarak her türlü tümel, aynılaştırıcı, klişe süreci dışarıda bırakacak şekilde her alanın farklı dinamiklerini ve niteliklerini güçlendirecek öneriler sunar. Proje düzleştirme sürecini tersine çevirmek için yerleşim dokusunun kıyıya etki ettiği, düzenlediği bir dönüşüm önerir. Kıyıyı boylu boyunca tekil bir yaklaşımla düzleştirmek yerine, yerleşim dokusunun potansiyellerinin kıyıdaki engin boşluğa akmasını ve kıyının her parçasının arkasındaki doku ile ayrılmaz bir bütün haline gelmesini hedefler. Bu sayede kıyı özgüleşecek ve birbirinden bağımsız ama birlikte yaşayan farklı kentsel alanlar oluşacaktır. Kıyı boyu yürüyen bir kişi tekil bir deneyim yerine birbirinden farklı deneyimlerin mekan dizisinden geçer. Bu farklı mekanlar Kadıköy’ün kültürel farklılıklarının kendilerine rahatça yer bulabilecekleri mekansal düzenlemeler ve ifadeler sunar. Bu farklılıkların ARA YÜZLERİ yeni karşılaşmaların, yeni hikayelerin mekanıdır.
Kentsel Doku ile Kıyının Bütünleştirilmesi
KADIKÖY’E GENEL BAKIŞ
1/2000 VAZİYET PLANI