"İZ"
84102
Theodosius Limanı
Theodosius Limanı bölgesi Neolitik dönemden günümüze uzanan geniş bir zaman diliminde üst üste gelen katmanların izlerini taşımaktadır. Günümüzde İstanbul için önemli bir transfer merkezi olan alanı ele alırken, öncelikli hedef olarak bu izler arasındaki sürekliliği görünür kılarak mekanin hafızasını kentliye sunmayı amaçladık. Kentsel, yapısal ve sanatsal ölçekte bu izlerden oluşturduğumuz rotalar sayesinde, yeraltında yolculuk eden veya yer üstünde dolaşan kentli için bölgenin tarihi hakkında farkındalık oluşturmayı hedefledik. Bölgede bulunan çok katmanlı izlerin peşine düşerek, yeraltında bulunan transfer yapısının ve bu yapının yeryüzünde oluşturduğu döşemenin nitelikli bir kentsel mekana dönüşerek kamusal yaşama katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Bu sayede Yenikapı transfer merkezini Istanbul raylı sistem ağında özellikli bir yere sahip olacağına inanıyoruz. Önerdiğimiz Ziyaretçi Merkezinin alanda oluşturduğu yeni İz, meydan ve kazi çukuru arasında oluşan mekansal ve zamansal eşiğe “hafifçe asılarak” dönemler arası sürekliligi güçlendirmektedir. Yenikapı meydanı için önerdiğimiz sergileme katmanında alanın geçmişini kentliye sunmak için Yenikapı Kazılarının Buluntularının meydan yüzeyine oyularak işlenmesini önerdik. Yağışlı havalarda bu İzlerde oluşan ve kaybolan su birikintileri zaman içerisinde yok olan Deniz katmanına gönderme yapmaktadır. Tasarım önerimizde Theodosius Limanı Surlarının izleri üzerinde bulunan Küçük Langa Caddesi yayalaştırılarak yenikapı meydanı, kazı çukuru laboratuvar binaları ve 100 ada arasında Theodosius Limanı gezi rotası oluşturulmuştur. Bu rota üzerinde bulunan çeşitli bilgi panoları ve dijital etkileşim alanları sayesinde limanın tarihi ve Yenikapı kazılarının buluntuları yanı sıra Bizans gemi sanatı, deniz ticareti ve kent yaşamı gibi konularda da izleyicilere bilgi aktarılmaktadır. Theodosius Limanı gezi rotası Atatürk Bulvarı kesişiminde genişleyerek ziyaretçi merkezinin oluşturan ve odak alanında bulunan kazı çukuru, meydan, ulaşım hatları gibi kentsel çekim noktalarını birbirleriyle ilişkilendirmek için önerdiğimiz iskele strüktür ile başlamaktadır. Meydan ve Kazı çukurunun ara kesitine “asılan” ve Ziyaretçi Merkezini oluşturan "iskele strüktür" bölgenin geçmişi ve mevcut hali arasında bir gezi rotası tariflemektedir. İskelenin kazı çukuruyla oluşturduğu ara kesit metronun hızlı dolaşım sistemine alternatif olarak bölgenin arkeolojik katmanları hakkında bilgi sunan ve meydan ile raylı sistem arasında bağlantıyı sağlayan bir keşif rotası olarak planlanmıştır. Strüktürün içerisine yerleştirilen prizmatik formda mekanlar sergi salonu, ziyaretçiler için sunum ve bilgilendirme odası, araştırmacılar ve kentlinin kullanabileceği arkeoloji kütüphanesi ve yayınevi gibi fonksiyonları barındırmaktadır. Bu işlevler sayesinde alandan geçen kentli bölgenin neolitik çağdan günümüze uzanan zengin tarihi hakkında bilgi edinebilir ve buluntuları izleyebilir.
"İskele strüktürün"nin oluşturduğu yarı açık mekanlar da sergi deneyimin bir parçası olarak kurgulanmıştır. Strüktürün oluşturduğu teraslardan kazı çukurunda sürdürülmesi planlanan arkeolojik faaliyetler izlenebilmekte, strüktüre asılan panolar ve dijital sergi elemanları sayesinde bölgeden çıkarılan buluntular hakkında bilgi edinilebilinmektedir. "İskele"nin meydan ile olan ara kesitinde oluşturulan gölgelikli alanlar meydanı tanımlamaya yardımcı olurken bu bölgede oluşturulan kiosk ve çevresinde kurgulanan oturma alanları kentli için nitelikli toplanma alanları yaratmaktadır. Meydan döşemesi kazı alanın geçmişine referans verecek şekilde yeşil derzlerle gridlere bölünmüştür. Gridlerle batıklar, Osmanlı işlikleri, ayak izleri gibi bölgeden çıkarılan ve taşınan buluntuların izleri döşemede oyularak işlenmiştir. İzlerin ortasına yerleştirilen ve zemin döşemesini delerek bilet holü ulaşarak batıkların bulunduğu kottan sonlanan cam ışık bacaları meydan kotuyla raylı sistem arasındaki görsel ilişkiyi güçlendirmektedir. Cam Işık Bacaları ve onlara eşlik eden bilgi panoları ile birlikte alandan çıkarılan buluntuların izlerinin bilet holünün ve peron bölgesinin zeminine işlenmesi transfer merkezinden transit gecen yolcuların da arkeolojik alan hakkında farkındalığını arttıracağına inanıyoruz. Bilet holünde bulunan sergi mekanından iskele strüktüre bağlanarak ziyaretçi merkezi sergi rotasını izleyerek meydana ulaşılabilmektedir. Marmaray binaların etrafında bulunan yeşil alanlar ağaçlandırılarak kentlinin kullanımına sunulmuştur.