مجله کوچه شماره ششم

‫شمارهششمنشریهکوچه‬ ‫گزیدهمطلبهایتارنمایکوچه‬ ‫از شانزدهم تا بیست و نهم فوریه ‪2012‬‬

‫‪6‬‬

‫فهرست‬ ‫سرمقاله ‪2..................................................................‬‬ ‫گزیده ی خبرها‪3 .........................................................‬‬ ‫مردم برای تغییر پیش قدم شوند‪6 .......................................‬‬ ‫جدایی با طعم شیرین اسکار ‪7............................................‬‬ ‫چند نرخ نجومی بنزین‪8 ..................................................‬‬ ‫عشق کلیدی برای سالمتی‪9 ...............................................‬‬ ‫حسرت مردانگی‪10 ........................................................‬‬ ‫تاجیکستان‪10...............................................................‬‬ ‫به آدرس عوضی‪12 ........................................................‬‬ ‫هیاهویی برای هیچ‪13 .....................................................‬‬ ‫یک سال حصر حاصل دو سال هم راهی مردمی‪14 ......................‬‬ ‫دیگی که برای ما نمی جوشد‪15 ..........................................‬‬ ‫گالری‪16 ...................................................................‬‬ ‫نکونام تصویری که نباید پخش شود‪18 ...................................‬‬ ‫تو کدامی و چه نامی‪19 ...................................................‬‬ ‫زندگی یک عکاس در سایه گلوله ‪20......................................‬‬ ‫پدران حاکم و فرزندان محکوم‪22 ........................................‬‬ ‫تقویم تاریخ‪23 ..............................................................‬‬ ‫پاپاراتزی‪24 ................................................................‬‬ ‫سرزمین مالها کجاست‪26 .................................................‬‬ ‫بیست و سه سال و سایه تردید‪28 ..........................................‬‬ ‫خواب پر سر و صدا‪28 .....................................................‬‬ ‫میوه ی شیرین گفت و گو‪30 ...............................................‬‬ ‫تالش ها بیهوده است‪ ،‬او نمی آید‪31 .....................................‬‬ ‫بازی انتخابات‪32 ..........................................................‬‬ ‫تاجیکستان‪33.............................................................‬‬ ‫مهارت های گم شده‪33 ...................................................‬‬ ‫از این ور به اون ور ‪34...................................................‬‬ ‫زبان‪ ،‬ارزش مندترین دارایی ما ‪35......................................‬‬ ‫ایران و اسراییل‪ ،‬از هم کاری تا دشمنی‪36 ..............................‬‬ ‫نبرد نابرابر‪38 .............................................................‬‬ ‫بازی ترانه ها با آدم بزرگ ها‪38 .........................................‬‬ ‫اندر حکایت ترشی و سالمتی‪40 ..........................................‬‬ ‫ترور به چه هدفی‪41 .......................................................‬‬ ‫تقویم تاریخ‪42 ..............................................................‬‬ ‫هم بستگی برای دموکراسی و حقوق بشر در ایران‪43 ...................‬‬ ‫ایکوتوریسم و اگروتوریسم در یک روستا‪44 ..............................‬‬ ‫فرمان روای زن ایالت فارس‪45 ..........................................‬‬ ‫ولی می رویم برای انقالب‪46 .............................................‬‬ ‫باغ کتاب خوانی و وعده ها وفا نشده‪47 .................................‬‬ ‫اصالحات سیاسی در عصر ناصری‪48 ......................................‬‬ ‫تاجیکستان‪50...............................................................‬‬ ‫اعتقاد و تیله‪51 ..............................................................‬‬ ‫آرزوی پستوی ذهن‪52 .....................................................‬‬ ‫دختری که هرگز نخواست پسر باشد‪53 ...................................‬‬ ‫مظاهر رنسانس در اروپا‪54 ................................................‬‬ ‫اسطوره آفرینش در ایران باستان‪55 ......................................‬‬ ‫تقویم تاریخ‪56 ...............................................................‬‬ ‫ورود آقایان ممنوع‪57 .....................................................‬‬ ‫پاپاراتزی‪59 .................................................................‬‬ ‫تنش های مذهبی‪60 ........................................................‬‬ ‫جدایی آرسن از آرسنال‪61 ................................................‬‬ ‫چرا پاسخم را جرس منتشر نکرد‪62 ........................................‬‬ ‫دل خوش از حجم نگاه‪65 ..................................................‬‬ ‫مهاجرانی و صابون والیت‪66 ...............................................‬‬ ‫سیاهکل‪ ،‬واقعه یا فاجعه‪66 .................................................‬‬ ‫قومیت ها و حمله ی خارجی‪67 ............................................‬‬ ‫خبرهای تازه بانک مرکزی‪68 ..............................................‬‬ ‫وقتی بازی می کنند‪ ،‬خیال مان راحت است‪69 ............................‬‬ ‫زنانگی در آشپزخانه‪70 .....................................................‬‬ ‫عروس رخت خواب‪71 ......................................................‬‬ ‫سکانس آخر‪72 .............................................................‬‬ ‫اختاللی با چشم انداز عالی‪73.............................................‬‬ ‫شاه اصالح ستیز ‪74..........................................................‬‬ ‫در زلف چون کمندش‪75 ...................................................‬‬ ‫نهضت رفرم یا اصالح مذهب‪76 ............................................‬‬ ‫زنانگی و شانه های افتاده‪76 ...............................................‬‬ ‫پرسش های بی پایان کودکان ‪77..........................................‬‬ ‫دریا پر از کروکودیل است‪78 ..............................................‬‬ ‫مقاله انگلیسی‪80 ............................................................‬‬

‫‪2‬‬

‫سرمقاله‬

‫این­جا تهران بنزین هزارتومان‬

‫اردوان روزبه‬ ‫االن که این چند صد کلمه قرار اس��ت بر نه کاغذ که فکر‬ ‫می کنم دیگر باید بگوییم مانیتور قلمی می­شود‪ .‬تازه قلمی‬ ‫هم نه که تایپ می­شود‪ .‬اصغر فرهادی با جایزه اسکارش به‬ ‫خانه برگشته و البته کسی هم در فرودگاه امام خمینی تهران‬ ‫به او دست­بند نزد و بر خالف این­که برخی برداشتند فیلم­های‬ ‫‪ ۲۵‬بهمن روزهای بد ایران را که نیز هم­راه مردم بود بر روی‬ ‫یوتیوب گذاشتند‪ ،‬او به ایران برگشت‪.‬‬ ‫پناهنده نش��د و پیامی هم البته ب��رای رهبر نداد‪ .‬بر خالف‬ ‫نظر دبیر سرویس فرهنگی خبرگزاری نیمه­رسمی «فارس»‬ ‫پیامی برای مظلومیت مردم فلس��طین نداد‪ ،‬با هولوکاست‬ ‫کاری نداشت و کشورهای غربی را هم فاسد و جنگ طلب‬ ‫نخوان��د‪ .‬او پیامش را به مردم ای��ران داد‪ .‬بی­غل­و­غش و بدون‬ ‫آن­که بخواهد شعارهای گنده گنده بدهد‪ .‬بله ایرانی­ها بر خالف‬ ‫این روزها که اسم­شان دایم یا در دست­داشتن در بمب گذاری­ها‬ ‫می­آید یا تهدید­ها و یا جنگ و خبر­های بد‪ ،‬این بار اس��کاری‬ ‫شدند‪ .‬اصغر فرهادی اولین اسکار را به خانه ایرانی­ها آورد‪.‬‬ ‫ماه­ها بود که این­طور هم­دلی را بین مردم ندیده بودم‪ .‬ندیده‬ ‫بودم که همه با هم شوق کنند و فریاد بزنند و دنبال برنامه­‬ ‫های زنده اس��کار بروند‪ .‬از ایران دوس��تان دایم می­زدند که‬ ‫کجا می­شود زنده این برنامه را دید و دوستانی که دست­رسی‬ ‫نداشتند مدام خبرها را رد و بدل می­کردند که چه خبر؟‬ ‫اما این اس��کار حتا اگر از سوی برخی دوستان بدنه نیمه­بند‬ ‫حاکمیت در حد جشن­واره فیلم «گچس��اران» خوانده شود‪،‬‬ ‫غروری بود که در عرصه جهانی نام ایرانی را با رنگ و لعابی‬ ‫دیگر بر صحنه آورد و این کم نبود‪.‬‬ ‫چیزی که سال­ها سیاست­مداران یک کشور سعی در عکس آن‬ ‫کردند‪ .‬کارهایی را هم که نکردند گردن گرفتند تا روز به روز‬ ‫اعتبار پاسپورت ایرانی را به صفر نزدیک­تر کنند‪.‬‬ ‫ام��ا کاش این مردم این هم­راهی و هم­دلی را فقط به بهانه‬ ‫تکرار نکنند‪ .‬گاه بی­بهانه هم­راه باشند و هم­دل و منتظر یک‬ ‫رخ­داد نشوند‪.‬‬ ‫اما روزهای انتخابات در ایران با رای دادن آقای خاتمی شکل‬

‫و رنگ و بوی تازه گرفت‪ .‬به نظر می­رس��د این س��ید کتک‬ ‫خورش ملس است‪ .‬او رای داد و بسیاری گفتند نباید می­داد‪.‬‬ ‫برخی از گوشه و کنار موسوی و کروبی در حصر را بر رخش‬ ‫کشیدند و برخی گفتند خاتمی هم در چهار دیواری است که‬ ‫به قول «اعتراض» کیمیایی که همه دنیا چهار دیواری است‪.‬‬ ‫این روزها به نظر می­رسد همه ما باید مراقب باشیم‪ .‬چه می­‬ ‫خواهیم و چه می­شنویم و چه برداشت می­کنیم‪ .‬به نظر می­رسد‬ ‫تفسیر به رای بخش��ی از کار ما جماعت شده­است‪ .‬مراقب‬ ‫باشیم تفسیر به رای نکنیم‪.‬‬ ‫این س��رمقاله به بهانه ششمین شماره نشریه کوچه نوشته‬ ‫شده­اس��ت‪ .‬رادیو کوچه مفتخر اس��ت که پل ارتباطی­اش با‬ ‫مردم هنوز برقرار است‪ .‬چون گواه دارد بر این مدعا‪ .‬بازدید­‬ ‫های شما از سایت‪.‬‬ ‫از تولیدات «ش��بکه تصویری کوچه» و تارنمای این رسانه‬ ‫ما را نگران می­کند‪ .‬برای این که مس��ووالنه­تر باید نوشت و‬ ‫باید گفت‪.‬‬ ‫کوچ��ه فقط راوی اس��ت‪ .‬نه طرف­دار کس��ی و گروهی و نه‬ ‫پروپاگاندای جریان و جناحی‪ .‬افتخار کوچه­ای­ها روزنامه­نگاری‬ ‫و استقالل است‪ .‬هر وقت مستقل نبود شما گوش کوچه را‬ ‫بپیچانید که به­جاست‪.‬‬ ‫شماره پیش��ین مجله کوچه نزدیک به بیس��ت­هزار و شماره‬ ‫چهارم نزدیک به چهل­هزار بازدید داشته­است‪.‬‬ ‫روش��ی که ما همیشه پیشنهاد می­کنیم آن است که برای‬ ‫دوس��تان در ایران فایل پی­دی­اف نش��ریه را ارسال کنید تا‬ ‫بتوانن��د ب��ا چاپ­گر­های رو­میزی یک نش��ریه کامل را که‬ ‫حاوی خبرها و گزارش­��های روز و تحلیل اس��ت داش��ته‬ ‫باشند‪ .‬از سویی الزم می­دانم به «شبکه تصویری کوچه»‬ ‫اشاره­ای کوتاه داشته­باشم‪.‬‬ ‫با اتکا به انرژی مثبت شما کار تصویری کوچه جدی­تر آغاز‬ ‫شده­اس��ت‪ .‬ما با تولید ویدیو­هایی گام به گام به سمت رفع‬ ‫عیب و بررس��ی نقاط قوت و ضعف رفته­ایم تا به زودی به‬ ‫شکل برنامه­های مداوم تصویری هم­راه شما باشیم‪.‬‬ ‫دست به دست هم دهیم به مهر‪ ،‬میهن خویش را کنیم آباد‬

‫شما هم می توانید با چهل هزار مخاطب در تماس باشید‬ ‫نشریه الکترونیکی کوچه با هر شماره بازدید نزدیک به چهل هزار بیننده بر روی‬ ‫ارشیو کتابخانه خود و هم چنین نزدیک به ده هزار دانلود می تواند جای مناسبی‬ ‫برای ارتباط شما با مخاطب تان باشد‪.‬‬

‫آگهی در مجله کوچه به راحتی قابل انتشار است‪ .‬با ما برای نشر آگهی‬ ‫تان در تماس باشید‪:‬‬

‫‪contact@koochehmail.com‬‬

‫نشریه کوچه چکیده و منتخب مطلب های منتشر شده در تارنمای رادیو کوچه است‬ ‫اول و پانزده ام هر ماه منتشر می شود‬ ‫صاحب امتیاز‪ :‬بنیاد فرهنگی کوچه سردبیر‪ :‬اردوان روزبه‬ ‫مسوول خبر‪ :‬بهنام ف هماهنگی و تنظیم برای مجله‪ :‬آزی ف‪ ،‬علی فرح بخش‬ ‫صفحه آرایی‪ :‬بخش گرافیک بنیاد کوچه‬

‫برای تماس با س��ردبیر به طور مستقیم می توانید با آدرس پست الکترونیکی‬ ‫زیر در تماس باشید‪:‬‬ ‫‪editor@koochehmail.com‬‬ ‫ه��م چنین برای دریافت نش��ریه ب��ه صورت دوره ای بر روی آدرس پس��ت‬ ‫الکترونیکی خود به طور مستقیم می توانید با آدرس زیر مکاتبه کنید‪:‬‬ ‫‪contact@koochehmail.com‬‬ ‫ه��م چنین می توانید از تارنمای رادی��و گوچه دیدن کنید و روزانه از خبرها و‬ ‫گزارش های آن مطلع شوید‪:‬‬ ‫‪www.radiokoocheh.com‬‬

‫گزیدهی خبرها‬

‫یک مقام امنیتی آمریکایی اعالم کرد ‪:‬‬

‫عدم آگاهی آمریکا از حمله‬ ‫اسراییل به ایران‬

‫به گزارش روز سه‌شنبه‪ 28 ،‬فوریه‪ ،‬برخی رسانه‌های خارجی‪،‬‬ ‫یک مقام امنیتی آمریکایی به نقل از اسراییلی‌ها اعالم کرد‬ ‫در صورتی که بخواهند حمله پیش‌دس��تانه‌ای به تاسیسات‬ ‫هس��ته‌ای ایران بکنند‪ ،‬ای��االت متح��ده را در جریان قرار‬ ‫نمی‌دهند‪ .‬به گزارش اسوشیتد‌پرس‪ ،‬این مقام امنیتی ایاالت‬ ‫متحده گفته که دلیل اسراییلی‌ها برای این پنهان کاری این‬ ‫اس��ت که نمی‌خواهند آمریکا را در بازداشتن اسراییل از این‬ ‫کار مسوول نش��ان دهند‪.‬اس��راییلی‌ها این پیام را از طریق‬ ‫مقام‌های ارشد آمریکایی که در چند هفته گذشته در اسراییل‬ ‫بودن��د به واش��نگتن منتقل کرده اس��ت‪ .‬عالرغم اظهارات‬ ‫تهران‪ ،‬اس��راییل می‌گوید که ایران در حال س��اخت سالح‬ ‫هس��ته‌ای است و می‌گوید که دست‌رس��ی ایران به سالح‬ ‫هسته‌ای‪ ،‬تهدیدی برای موجودیت این کشور است‪ .‬الزم به‬ ‫اشاره است تنش میان ایران و اسراییل پس از طرح ترورهایی‬ ‫علیه دیپلمات‌های اسراییل در برخی کشورها افزایش یافت‪.‬‬ ‫اسراییل برنامه‌ریز و طراح این ترورها را مقام‌های جمهوری‬ ‫اس�لامی خوانده این در حالی است که مقام‌های تهران این‬ ‫مسئله را به شدت تکذیب کرده‌اند‪.‬‬ ‫عفو بین‌الملل‪:‬‬

‫افزایش سرگوب مخالفان‬ ‫در ایران در آستانه انتخابات‬

‫عفو بین‌الملل‪ ،‬از سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر‪،‬‬ ‫در گزارش��ی که روز سه‌شنبه‪ 28 ،‬فوریه‪ ،‬منتشر کرده‪ ،‬گفته‬ ‫است که ایران در آستانه انتخابات مجلس شورای اسالمی‪،‬‬ ‫به سرکوب مخالفان شدت و نظارت بر فعالیت‌های کاربران‬ ‫شبکه اینترنت را افزایش داده است‪.‬‬ ‫عفو بین‌المل��ل در این مورد به موجی از بازداش��ت فعاالن‬ ‫سیاسی در ایران اشاره کرده و گفته است وکال‪ ،‬دانش‌جویان‪،‬‬ ‫روزنامه‌نگاران و پیروان اقلیت‌های مذهبی و قومی از جمله‬ ‫افرادی هستند که هدف نیروهای امنیتی ایران قرار گرفته‌اند‪.‬‬ ‫اعمال فش��ار بر خانواده های افراد نیز از جمله مواردی است‬ ‫که عفو بین‌الملل به آن اش��اره کرده اس��ت‪ .‬در گزارش ‪۷۱‬‬ ‫صفحه‌ای سازمان عفو بین‌الملل آمده است که نگرانی جامعه‬ ‫بین‌الملل در مورد برنامه هسته‌ای ایران نباید باعث شود که‬ ‫این کش��ور برای رعایت حقوق بشر تحت فشار قرار نگیرد‪.‬‬ ‫عفو بین‌الملل در گزارش خود به جزییات ش��یوه‌های مورد‬ ‫اس��تفاده مقام‌های جمهوری اس�لامی برای پایان دادن به‬ ‫فعالیت مخالفان پرداخته است‪ .‬به گفته عفو بین‌الملل‪ ،‬ایران‬ ‫اخیرن پلیس س��ایبری ایجاد ک��رده و از صاحبان کافه‌های‬ ‫اینترنتی خواس��ته است در این مراکز دوربین مدار بسته قرار‬ ‫دهند و هویت افرادی را که از کامپیوترهای آن‌ها اس��تفاده‬ ‫می‌کنند‪ ،‬ثبت کنند‪ .‬این گزارش هم‌چنین از شورای حقوق‬ ‫بشر سازمان ملل خواسته است که ماموریت گزارش‌گر ویژه‬ ‫حقوق بشر سازمان ملل برای ایران را تمدید کند‪.‬‬ ‫عفو بین‌الملل کم‌تر از بیست روز پیش نیز با انتشار بیانیه‌ای‬ ‫از افزایش دستگیری‌ها در ایران در آستانه انتخابات مجلس‬ ‫اظه��ار نگران��ی کرده ب��ود‪ .‬ای��ن س��ازمان در آن بیانیه‪ ،‬از‬

‫مقامات ایران خواس��ته بود تا به آزادی برگزاری اجتماعات‬ ‫احترام بگذارند و به مخالف��ان اجازه دهند در روز ‪ ۲۵‬بهمن‬ ‫ماه تظاهرات مس��المت‌آمیز برگزار کنند‪ .‬تازه‌ترین گزارش‬ ‫س��ازمان عفو بین‌الملل در مورد ای��ران قبل از انتخابات روز‬ ‫جمعه (دوازدهم اس��فند) مجلس منتش��ر شده است‪ .‬این در‬ ‫حالی است که برخی گروه‌های اصالح‌طلب و فعاالن سیاسی‬ ‫انتخابات را تحریم کرده‌اند‪.‬‬ ‫پس از شمارش آرا اعالم شد‪،‬‬

‫پیروزی رامنی در انتخابات‬ ‫درون‌حزبی آمریکا در دو ایالت‬

‫میت رامنی‪ ،‬فرمان‌دار سابق ایالت ماساچوست‪ ،‬روز چهارشنبه‪،‬‬ ‫‪ 29‬فوریه‪ ،‬پس از شمارش آرا در دو ایالت آریزونا و میشیگان‬ ‫که به منظ��ور انتخابات مقدمانی حزب جمهوری‌خواه برای‬ ‫ریاست جمهوری آمریکا است توانست بیش‌ترین رای را به‬ ‫خ��ود اختصاص دهد‪ .‬به گزارش الجزیره‪ ،‬رقابت میان آقای‬ ‫رامنی و ریک سنتوروم‪ ،‬نماینده سابق مجلس سنا در ایالت‬ ‫میشیگان بسیار نزدیک اعالم شده است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که آرای داده ش��ده به رامنی ‪ 41‬درصد و سنتروم ‪ 38‬درصد‬ ‫از کل آرا اس��ت‪ .‬ام��ا در ای��االت آریزون��ا‪ ،‬رامنی با اختالف‬ ‫توانست بیش‌ترین رای را به خود اختصاص دهد‪ .‬رامنی در‬ ‫این ایالت ‪ 48‬درصد از کل آرا را به‌دس��ت آورد‪ .‬این درحالی‬ ‫اس��ت که رقیب وی‪ ،‬س��نتروم تنها ‪ 26‬درصد رای را کسب‬ ‫کرد‪ .‬انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه که از ماه ژانویه‬ ‫شروع شده‪ ،‬با هدف انتخاب رقیب باراک اوباما در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری ماه نوامبر برگزار می‌شود‪ .‬این انتخابات‬ ‫سه‌شنبه در آریزونا و میشیگان برگزار شد‪ .‬دو کاندیدای دیگر‬ ‫جمهوری‌خواه‪ ،‬نیوت گینگریچ و ران پل در جای‌گاه سوم و‬ ‫چهار قرار دارند‪.‬‬ ‫علی مطهری نماینده مجلس‪:‬‬

‫کشته شدن بیش از چهل معترض‬ ‫ایرانی در ‪ ۳۰‬خرداد ‪۸۸‬‬

‫علی مطهری نماینده اصول‌گرای مجلس شورای اسالمی‬ ‫در مناظره انتخاباتی با حمید رسایی نامزد جبهه پایداری در‬ ‫انتخابات‪ ،‬گفت که در روز ‪ 30‬خرداد ‪ 1388‬خیلی بیش‌تر از‬ ‫‪ 40‬تا ‪ 50‬نفر به دست نیروهای امنیتی و انتظامی ایران کشته‬ ‫شده‌اند‪ .‬اشاره آقای مطهری به نا‌آرامی‌‌های پس از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دو س��ال و نیم پیش ایران است‪ .‬روز ‪30‬‬ ‫خرداد روز پس از سخن‌رانی آیت‌اله خامنه‌ای‪ ،‬رهبر جمهوری‬ ‫اس�لامی در نماز جمعه تهران اس��ت که طی آن تقلب در‬ ‫انتخابات را مردود دانس��ت‪ .‬او خواس��تار پایان اعتراض‌های‬ ‫خیابانی ش��د و رهبران معترضان را مسوول حوادثی دانست‬ ‫که در ای��ن اعتراض‌ها رخ می‌دهد‪ .‬آق��ای مطهری در این‬ ‫مناظره عامل اوج‌گیری اعتراض‌ها و سوق داده شدن شعارها‬ ‫علیه رهبر جمهوری اس�لامی نحوه برخورد حاکمیت با آن‬ ‫دانست‪ .‬او گفت که عده‌ای از مردم در پی تشکیک نامزدهای‬ ‫معترض به نتایج انتخابات مردد بودند که حق با کدام طرف‬ ‫است اما س��و‌مدیریت بحران باعث شد عده‌ای که به نتایج‬ ‫انتخابات معترض بودند اما نظام جمهوری اسالمی و والیت‬ ‫فقیه را قبول داشتند‪ ،‬در نهایت شعارهایی علیه نظام و رهبر‬

‫جمهوری اسالمی سر دهند‪ .‬این نامزد انتخابات آینده مجلس‬ ‫شورای اسالمی برخورد امنیتی با معترضان را عامل «مجبور‬ ‫ش��دن آیت‌اله خامنه‌ای به ورود به عرصه» و مطرح ش��دن‬ ‫ش��عارها علیه او دانست‪ .‬این نماینده منتقد دولت‌با تاکید بر‬ ‫این که در صورت وقوع رخ‌دادهای مشابه باید حساب مردم‬ ‫را از رهب��ران اعتراض ه��ا جدا کرد گفت‪« :‬اگر فرض کنیم‬ ‫موسوی و کروبی وابسته به آمریکا باشند‪ ،‬اما شماری از مردم‬ ‫تنها معترض به نتیجه انتخابات بودند‪ ».‬میرحسین موسوی‬ ‫و مهدی کروبی دو نامزد معترض به نتایج انتخابات ریاست‬ ‫جمهوری هستند که رهبری اعتراض‌های پس از انتخابات‬ ‫را دست گرفتند‪ .‬با وجود این که این دو از مقام‌های پیشین‬ ‫در ایران بودند‪ ،‬اما اصول‌گرایان حاکم بر این کش��ور آن‌ها را‬ ‫رهب��ران «فتنه» معرفی می‌کنند‪ .‬مطهری ادامه داد‪« :‬ما به‬ ‫معترضان به نتایج انتخابات اجازه حرف زدن و تجمع ندادیم‪.‬‬ ‫باتوم ها را باال بریدم و آن‌ها را کتک زدیم‪ .‬در روز ‪ 30‬خرداد‬ ‫‪40‬تا ‪ 50‬نفر کش��ته ش��دند‪ ».‬مطهری با مطرح کردن این‬ ‫سوال که آیا این مقابله با معترضان روش درستی بود؟ افزود‪:‬‬ ‫«باید به آن‌ها اجازه اظهار نظر می‌دادیم‪ .‬صدا و س��یما هم‬ ‫آن را پخ��ش می‌کرد تا جریان فروکش کرده و در نهایت با‬ ‫افرادی که در پی براندازی بودند‪ ،‬برخورد می‌شد‪ ».‬رسایی در‬ ‫اعتراض به این س��خنان مطهری و آمار ارایه شده توسط او‬ ‫در خصوص تعداد کشته‌شدگان گفت‪« :‬حتا بی‌بی‌سی چنین‬ ‫ادعای در خصوص آمار کشته‌شدگان پس از انتخابات نکرد‪».‬‬ ‫مطهری در پاس��خ گفت‪« :‬تعداد کش��ته‌ها بیش از این بود‬ ‫ام��ا من خیلی کم‌تر گفتم‪ ».‬علی مطهری در ادامه به انتقاد‬ ‫از عمل‌کرد «جبهه پایداری» پرداخت و گفت‪« :‬دوستان ما‬ ‫در جبه��ه پایداری گمان می‌کنند که دفاع از نظام با دفاع از‬ ‫حقوق مردم در تضاد است و اگر از مردم دفاع شود مقابله با‬ ‫نظام و ایس��تادگی در برابر والیت فقیه خواهد بود‪ .‬در حالی‬ ‫که چنین نیست‪ ».‬در جبهه پایداری عمدتن شخصیت‌هایی‬ ‫عضو هس��تند که در انتخابات ریاست جمهوری بزرگ‌ترین‬ ‫حامیان محمود احمدی‌نژاد بودند‪ .‬مطهری در ادامه انتقادهای‬ ‫خود گفت‪« :‬این دوستان والیت را باال‌تر از عدالت می‌دادند‬ ‫که این حرف بسیار خطرناکی است حتا خدا از عدالت باال‌تر‬ ‫نیست‪ ».‬او ادامه داد که اعضای‌این جبهه گمان می‌کنند اگر‬ ‫از عمل‌کرد مدیریت در بحران کشور انتقاد شده به ولی فقیه‬ ‫انتقاد شده اس��ت‪ .‬این نماینده اصول‌گرای مجلس شورای‬ ‫اسالمی اظهار داشت‪« :‬در نگاهی وسیع‌تر ولی فقیه هم قابل‬ ‫انتقاد اس��ت‪ .‬در زمان پیامبر از او انتقاد می‌ش��د پس چگونه‬ ‫اس��ت اکنون گمان می‌کنیم ولی فقیه قابل س��وال کردن‬ ‫نیس��ت؟» او افزود‌‪« :‬دوستان جبهه پایداری فکر می‌کردند‬ ‫اگر از عمل‌کرد مدیریت در بحران‌های کشور انتقاد شود به‬ ‫ولی فقیه انتقاد شده در حالی که حتا در نگاهی وسیع‌تر ولی‬ ‫فقیه نیز قابل سوال کردن و انتقاد است‪ .‬زمانی که ما پیامبر را‬ ‫مورد سوال قرار می‌دهیم چطور است که وقتی به ولی فقیه‬ ‫می‌رسیم قابل سوال نیست‪ .‬بنابراین این تفکر خیلی خطرناک‬ ‫اس��ت‪ ».‬مطهری که در راس ائتالفی با نام «صدای ملت»‬ ‫قرار گرفته‪ ،‬در بیان برنامه‌های ائتالف خود گفت‪« :‬برداشت‬ ‫صحی��ح از والیت فقیه‪ ،‬توجه به آزادی بیان‪ ،‬دفاع از حقوق‬ ‫ملت در رابطه با حرمت‌شکنی‪ ،‬حمایت از تولید و حفظ ارزش‬ ‫پول ملی‪ ،‬تالش برای مهار تورم از جمله معیارهایی است که‬ ‫صدای ملت به خاطر آن تشکیل شده است‪».‬‬ ‫‪3‬‬

‫گزیدهی خبرها‬

‫درخواست امدادرسانی به سوریه از سوی چین‪:‬‬

‫افزایش آمار کشته‌شدگان سوریه‬ ‫به بیش از ‪ ۷۵۰۰‬تن‬

‫روز چهارش��نبه‪ 29 ،‬فوریه‪ ،‬وزیر خارجه چین از سازمان‌های‬ ‫امدادرس��انی خواست تا هرچه س��ریع‌تر به وضعیت سوریه‬ ‫رس��یدگی ش��ود‪ .‬این تغییر موضع چین در قبال سوریه در‬ ‫حالی صورت گرفته اس��ت که یک مقام ارشد سازمان ملل‬ ‫از افزایش کش��ته‌ها در این کشور خبر داده است‪ .‬به گزارش‬ ‫الجزیره‪ ،‬وزیر خارجه چین اعالم کرد‪« :‬نیروهای امدادرسانی‬ ‫باید هرچه سریع‌تر درخواست آتش‌بس را به مقام‌های سوریه‬ ‫ارایه کنند تا بتوانند با رسیدگی به وضعیت این کشور و پایان‬ ‫خشونت‌ها‪ ،‬فضا برای مذاکرات سیاسی باز شود و اصالحات‬ ‫به درستی صورت گیرد‪ ».‬اظهارات این مقام چینی در حالی‬ ‫عنوان شده اس��ت که به گفته یک مقام ارشد سازمان ملل‬ ‫متحد از آغاز س��رکوب مخالفان توسط نیروهای امنیتی در‬ ‫سوریه در بهار گذشته بیش از ‪ 7500‬نفر کشته شده‌اند‪ .‬لین‬ ‫پاسکو‪ ،‬معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد می‌گوید‬ ‫گزارش‌های معتبر حاکی از این اس��ت که تلفات در سوریه‬ ‫اغلب بیش از ‪ 100‬غیرنظامی در روز است‪.‬‬ ‫به گفته فعاالن در س��وریه نیروهای دولت این کش��ور روز‬ ‫سه‌ش��نبه مناطق مسکونی در حمص و س��ایر اماکن را زیر‬ ‫حمالت سنگین خود گرفته و بیش از ‪ 100‬تن را کشته‌اند‪.‬‬ ‫در همین حال پاول کانروی‪ ،‬عکاس روزنامه ساندی تایمز که‬ ‫هفته گذشته در حمص مجروح شده بود مخفیانه به منطقه‌ای‬ ‫امن در لبنان منتقل ش��ده است‪ .‬اما از سرنوشت ادیت بوویه‬ ‫روزنامه‌نگار فرانسوی که به سختی مجروح شده و استخوان‬ ‫رانش شکسته خبری در دست نیست‪ .‬هم‌چنین روز سه‌شنبه‪،‬‬ ‫ناوی پیالی رییس ش��ورای حقوق بشر سازمان ملل خبر از‬ ‫جنایت علیه غیرنظامیان داده و گفته گزارش‌هایی حاکی از‬ ‫«موج گسترده بازداشت» شورشیان توسط نیروهای دولت به‬ ‫دست او رسیده که باعث محرومیت بسیاری از غیرنظامیان‬ ‫از آب و غذا و لوازم پزشکی شده است‪ .‬اظهارات خانم پیالی‬ ‫در جلس��ه اضطراری شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو‬ ‫ص��ورت گرفته که در آن یک بار دیگر تقاضای اعالم آتش‬ ‫بس برای کمک‌رس��انی در سوریه شده است‪ .‬فیصل خباز‪،‬‬ ‫نماینده س��وریه در سازمان ملل با خشم این جلسه را ترک‬ ‫کرده و کش��ورهای عضو را ب��ه «دامن‌زدن به فرقه‌گرایی و‬ ‫مسلح کردن مخالفان» متهم کرده است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که آلن ژوپه وزیر خارجه فرانسه از ‪ ۴۷‬کشور شورای حقوق‬ ‫بش��ر سازمان ملل خواسته برای ارایه شکایت خود از سوریه‬ ‫به دادگاه الهه آماده باش��ند‪ .‬به گفته وی‪« :‬وظیفه این شورا‬ ‫آن است که انزجار خود را نسبت به جرایمی که دولت سوریه‬ ‫علیه مردمش مرتکب می‌شود به جهان اعالم کنند‪».‬‬ ‫جام جهانی ‪ ۲۰۱۴‬برزیل‪،‬‬

‫توقف تیم فوتبال ایران برابر قطر‬ ‫در ورزش‌گاه خانگی‬

‫تیم ملی فوتبال ایران در دور س��وم مسابقات مقدماتی جام‬ ‫جهانی فوتبال ‪ 2014‬برزیل‪ ،‬در منطقه آسیا‪ ،‬روز چهار‌شنبه‪،‬‬ ‫‪ 29‬فوری��ه‪ ،‬در ورزش‌گاه آزادی ته��ران‪ ،‬براب��ر تیم قطر به‬ ‫تساوی رسید اما به دلیل پیروزی برابر اندونزی در بازی قبل‬ ‫‪4‬‬

‫به مرحله نهایی صعود کرد‪ .‬در این دیدار که از س��اعت ‪17‬‬ ‫امروز در ورزشگاه آزادی تهران آغاز شده است اشکان دژاگه‪،‬‬ ‫بازیکن جدید تیم ملی ایران توانست دوبار دروازه قطر را در‬ ‫نخستین بازی خود باز کند که البته هر دو گل ایران از سوی‬ ‫قطری‌های پاسخ داده شد تا این بازی با تساوی دو بر دو به‬ ‫پایان برسد‪ .‬در دیگر دیدار این گروه نیز بحرین برابر اندونزی‬ ‫به پیروزی ده بر صفر رس��ید اما نتوانست از این گروه صعود‬ ‫کند‪ .‬از این گروه ایران با ‪ 12‬امتیاز با عنوان صدرنشین و قطر‬ ‫با ده امتیاز به عنوان تیم دوم به مرحله نهایی مقدماتی جام‬ ‫جهانی برزیل صعود کردند‪.‬‬

‫که کار حفاظت از رییس جمهوری را بر عهده داش��ته‌اند‪.‬اما‬ ‫ش��اهدان عینی از کشته شدن ‪ 20‬تن خبر داده که این آمار‬ ‫تاکنون تایید نشده است‪.‬مقام‌‌های محلی اعالم کردند که یک‬ ‫بمب‌گذار انتحاری با یک وانت وارد کاخ ریاس��ت جمهوری‬ ‫ش��د که در ورودی کاخ این خودرو منفجر شد‪.‬تاکنون هیچ‬ ‫گروهی مس��وولیت این حمله را برعهده نگرفته است‪ .‬این‬ ‫حمله یک ساعت پس از حضور رییس جمهوری جدید یمن‬ ‫در پارلمان این کش��ور جهت ادای س��وگند روی داده است‪.‬‬ ‫وی جانشین علی عبداله صالح‪ ،‬رییس جمهوری پیشین یمن‬ ‫شده است که چندی پیش در پی اعتراضات مردمی در این‬ ‫کشور از سمت خود کناره‌گیری کرده است‪.‬‬

‫شش سال حبس محکومیت کوهیار‬ ‫گودرزی فعال حقوق بشر‬

‫فیلم «هیگو» و «آرتیست» اسکار را درو کردند‪،‬‬

‫به اتهام تبلیغ‪ ،‬اجتماع و تبانی علیه نظام‪،‬‬

‫روز ش��نبه‪ 25 ،‬فوریه‪ ،‬بر اساس گزارش‌ها‪ ،‬کوهیار گودرزی‪،‬‬ ‫فعال حقوق بشر و عضو کمیته گزارش‌گران حقوق بشر‪ ،‬با‬ ‫صدور حکمی از س��وی ش��عبه ‪ ۲۶‬دادگاه انقالب تهران به‬ ‫ریاس��ت قاضی پیرعباسی به تحمل ‪ ۶‬سال حبس تعزیری‬ ‫محکوم ش��ده اس��ت‪ .‬گودرزی در دادگاه به اتهامات «تبلیغ‬ ‫علی��ه نظ��ام» و «اجتم��اع و تبانی علیه نظام» به ‪ ۶‬س��ال‬ ‫حبس محکوم شد‪ .‬کوهیار گودرزی که در تاریخ ‪ ۹‬مردادماه‬ ‫بازداشت شده بود‪ ،‬بیش از ‪ ۶۰‬روز در سلول انفرادی نگه‌داری‬ ‫شد و به مدت سه ماه از محل بازداشت او اطالعی در دست‬ ‫نبود‪ .‬به گفته خانواده این فعال حقوق بشر‪ ،‬وی هم‌چنان در‬ ‫بند امنیتی ‪ ۲۰۹‬به س��ر می‌برد و مسووالن امنیتی از انتقال‬ ‫او به بند عموم خودداری می‌کنند‪.‬گودرزی هم‌اکنون هفتمین‬ ‫ماه بازداشت خود را در بازداشت‌گاه ‪ ۲۰۹‬سپری می‌کند‪.‬‬ ‫هم‌چنی��ن پروین مخت��رع‪ ،‬مادر وی نیز ک��ه یک روز پس‬ ‫از بازداش��ت کوهیار‪ ،‬در کرمان دس��تگیر ش��ده و از سوی‬ ‫دادگاه ب��ه تحمل ‪ ۲۳‬ماه حبس تعزیری محکوم ش��ده بود‪،‬‬ ‫در دادگاه تجدیدنظ��ر به حبس تعلیقی محکوم ش��د‪ .‬با این‬ ‫وجود به علت داش��تن پرونده دیگری در شعبه ‪ ۱۰۴‬دادگاه‬ ‫عمومی کرمان‪ ،‬قاضی از آزادی وی خودداری کرده است‪.‬به‬ ‫گفت��ه وکیل پروین مخترع‪ ،‬دادگاه دیگر او با اتهام «توهین‬ ‫به ش��هدا و رهبری» قرار است روز ‪ ۷‬اسفندماه برگزار شود‬ ‫و در ص��ورت صدور حکم برائت‪ ،‬وی از زن��دان آزاد خواهد‬ ‫ش��د‪ .‬پروین مخترع هم‌اکنون در بند عمومی زندان کرمان‬ ‫نگه‌داری می‌شود‪.‬‬ ‫نزدیکبهپنجاهکشتهوزخمیدریکحملهانتحاری‪،‬‬

‫انفجاریمنهم‌زمانباحضوررییس‬ ‫جمهوریجدیددرپارلمان‬

‫بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها‪ ،‬روز شنبه‪25 ،‬‬ ‫فوریه‪ ،‬هم‌زمان با ادای سوگند از سوی رییس جمهوری جدید‬ ‫یمن در پارلمان این کشور‪ ،‬یک خودروی بمب‌گذاری‌شده در‬ ‫خارج کاخ ریاس��ت جمهوری در جنوب این کش��ور منفجر‬ ‫شده اس��ت‪ .‬به گزارش الجزیره‪ ،‬بر اثر انفجار این خودروی‬ ‫بمب‌گذاری‌شده‪ ،‬دست‌کم ‪ 18‬تن کشته و ‪ 30‬نفر نیز زخمی‌‬ ‫ش��ده‌اند‪ .‬این انفجار در موکاال مرکز اس��تان جنوب شرقی‬ ‫حدراموت‪ ،‬روی داده اس��ت‪ .‬ب��ه گزارش پلیس محلی همه‬ ‫کشته‌شدگان این حادثه از نیروی‌های گارد امنیت یمن بودند‬

‫نخستین جایزه اسکار یک ایرانی‬

‫با اعالم نتایج اس��کار در ش��ام‌گاه یک‌شنبه‪ ،‬بیست و ششم‬ ‫فوریه‪ ،‬در س��الن ک��داک در آمریکا‪ ،‬فیلم «جدای��ی نادر از‬ ‫س��یمین» به کارگردانی اصغر فرهادی برنده جایزه بهترین‬ ‫فیلم خارجی این جش��ن‌واره شده اس��ت‪.‬این در حالی است‬ ‫که این فیلم در دو روز گذش��ته جایزه بهترین فیلم خارجی‬ ‫جش��ن‌واره فیلم‌های مستقل آمریکا و جایزه سزار فرانسه را‬ ‫دریاف��ت کرده بود‪ .‬آقای فرهادی هم چنین در این مراس��م‬ ‫طی یک س��خن‌رانی از مردم تش��کر کرد و اظهار داش��ت‪:‬‬ ‫«سالم به مردم خوب سرزمینم‪ .‬ایرانی‌های زیادی در سراسر‬ ‫جهان در حال تماش��اى این لحظه‌ان��د و تصور می‌کنم که‬ ‫خوش‌حال‌اند‪ .‬نه فقط به خاطر یک جایزه مهم‪ ،‬یک فیلم یا‬ ‫یک فیلم‌ساز‪».‬وی در ادامه تصریح کرد‪« :‬آن‌ها خوش‌حال‌اند‬ ‫چون در روزهایى که میان سیاس��ت‌مداران حرف از جنگ‪،‬‬ ‫تهدید‪ ،‬و خش��ونت تبادل می‌ش��ود‪ ،‬نام کشورشان ایران از‬ ‫دریچه باشکوه فرهنگ به زبان مى‌آید‪ .‬فرهنگى غنى و کهن‬ ‫که زیر غبار سیاست پنهان مانده است‪».‬‬ ‫اصغر فرهادی به عنوان نخستین ایرانی دریافت کننده اسکار‬ ‫در پایان افزود‪« :‬من با افتخار این جایزه را به مردم سرزمینم‬ ‫تقدی��م مى‌کنم‪ .‬مردمى که به هم��ه فرهنگ‌ها و تمدن‌ها‬ ‫احترام مى‌گذارند و از دشمنى و کینه بیزارند‪ ».‬الزم به اشاره‬ ‫اس��ت فیلم «جدایی نادر از س��یمین» ب��ه کارگردانی اصغر‬ ‫فرهادی در دو رش��ته بهترین فیل��م زبان خارجی و بهترین‬ ‫فیلم‌نامه غیر اقتباس��ی در هش��تاد و چهارمین دوره جوایز‬ ‫آکادمی اسکار نامزد دریافت این جایزه شده بود‪ .‬اما در هشتاد‬ ‫و چهارمین مراسم اسکار فیلم «آرتیست» به عنوان بهترین‬ ‫فیلم این دوره معرفی ش��د‪.‬جایزه بهترین کارگردانی نیز به‬ ‫«میشل آزاناویسیوس»‪ ،‬کارگردان فیلم «آرتیست» رسید‪.‬‬ ‫«ژان دوژاردن» بازی‌گر فرانسوی فیلم صامت «آرتیست»‬ ‫نیز برن��د‌ه بهترین بازی‌گر نقش اول م��رد را دریافت کرده‬ ‫اس��ت‪« .‬مریل اس��تریپ» برای س��ومین بار جایزه بهترین‬ ‫بازی‌گ��ر نق��ش اول زن را برای ب��ازی در نقش «مارگرت‬ ‫تاچر»‪ ،‬نخست وزیر پیشین بریتانیا در فیلم «بانوی آهنین»‬ ‫دریافت کرد‪.‬گفتنی است این نخستین بار بود که این بازی‌گر‬ ‫فرانسوی نامزد دریافت اسکار شده بود‪.‬‬ ‫فیلم «هیوگو» اسکار بهترین فیلم‌برداری‪ ،‬کارگردانی هنری‪،‬‬ ‫صدابرداری‪ ،‬تدوین صدا و جلوه‌های ویژه را از آن خود کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫فیلم «آرتیس��ت» به جز اسکار بهترین کارگردانی و بهترین‬

‫گزیدهی خبرها‬

‫بازی‌گر مرد توانست اسکار بهترین طراحی لباس و موسیقی‬ ‫اریژین��ال را نیز دریافت کند‪ .‬فیلم «بانوی آهنین» اس��کار‬ ‫بهترین چهره پردازی از آن خود کرد‪« .‬اکتاویا اسپنسر» برای‬ ‫بازی در فیلم «خدمت‌کاران» اسکار بهترین نقش مکمل زن‬ ‫و «کریس��توفر پالمر» جایزه بهترین بازی‌گر نقش مکمل‬ ‫مرد برای فیلم «تازه‌واردها» را دریافت کردند‪ .‬الزم به اشاره‬ ‫است پالمر در سن ‪ 82‬سالگی مسن‌ترین کسی است که در‬ ‫تاریخ اسکار به این جایزه دست می‌یابد‪.‬‬ ‫کرک بکستر و اگنس وال تدوین‌گران «دختری با خال‌کوبی‬ ‫اژدها» جایزه بهترین تدوین را دریافت کردند‪ .‬فیلم «شکست‬ ‫ناپذیر» برنده اسکار بهترین فیلم مستند شد‪ .‬نویسندگان فیلم‬ ‫«اوالد» به عنوان برندگان بهترین فیلم‌نامه اقتباسی معرفی‬ ‫شدند‪ .‬وودی آلن اس��کار بهترین فیلم‌نامه اریژینال را از آن‬ ‫خ��ود کرد این در حالی اس��ت که وودی آل��ن برای گرفتن‬ ‫جایزه‌اش در س��الن حضور ندارد‪ .‬او سال‌هاس��ت که در این‬ ‫مراسم ش��رکت نمی‌کند‪ .‬اسکار بهترین فیلم کوتاه به فیلم‬ ‫«ساحل» و هم‌چنین جایزه بهترین فیلم مستند کوتاه به فیلم‬ ‫‪ saving face‬اهدا ش��د‪ .‬کارتون «رنگو» اسکار بهترین‬ ‫انیمش��ین بلند و «کتاب‌های پرنده آقای موریس لس��مور»‬ ‫بهترین انیمیشن کوتاه را دریافت کردند‪.‬‬ ‫عالرغم عدم تایید آیت‌اله هاشمی رفسنجانی‪،‬‬

‫آغاز به‌کار ریاست جدید‬ ‫دانش‌گاه آزاد‬

‫روز دوش��نبه‪ 27 ،‬فوریه‪ ،‬وزیر عل��وم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪،‬‬ ‫عبداله جاس��بی‪ ،‬رییس پیش��ین دان��ش‌گاه آزاد و مجتبی‬ ‫ثمره‌هاشمی به منظور آغاز به کار فرهاد دانشجو در سمت‬ ‫ریاس��ت دانش‌گاه آزاد اس�لامی در س��ازمان مرکزی این‬ ‫دانش‌گاه حضور یافتند‪.‬‬ ‫به گزارش مهر‪ ،‬کامران دانش��جو – وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فن��اوری و عض��و هیت امن��ای دان��ش‌گاه آزاد‪ ،‬عباس‬ ‫طایب‪ ،‬مش��اور وزیر علوم و رییس منطقه شمال دانش‌گاه‬ ‫آزاد اس�لامی‪ ،‬محمدیان مس��وول نه��اد نمایندگی رهبر‬ ‫جمه��وری اس�لامی در دانش‌گاه‌ها و عض��و هیت امنای‬ ‫دانش‌گاه آزاد‪ ،‬محمدرضا مخبردزفولی دبیر ش��ورای عالی‬ ‫انق�لاب فرهنگ��ی‪ ،‬منصور کبگانیان عضو ش��ورای عالی‬ ‫انقالب فرهنگی‪ ،‬محمود مالباش��ی‪ -‬رییس سازمان امور‬ ‫دانش‌جویان و مجتبی ثمره‌هاش��می در س��ازمان مرکزی‬ ‫دانش��گاه آزاد اس�لامی حضور یافتند‪ .‬این مراسم در حالی‬ ‫انجام ش��ده اس��ت که پس از امتناع محمود احمدی‌نژاد‪،‬‬ ‫رییس جمهوری اسالمی از امضای حکم رییس دانش‌گاه‬ ‫آزاد اس�لامی‪ ،‬کامران دانش��جو وزیر عل��وم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فن��اوری‪ ،‬حکم ریاس��ت برادر خود فرهاد دانش��جو بر این‬ ‫دان��ش‌گاه را امضا کرد‪.‬الزم به اش��اره اس��ت پس از عدم‬ ‫امض��ای حکم رییس جدید دانش‌گاه آزاد‪ ،‬توس��ط آیت‌اله‬ ‫هاش��می رفس��نجانی‪ ،‬رییس هیت امنای این دانش‌گاه‪ ،‬و‬ ‫اضافه کردن یک تبصره از سوی شورای انقالب فرهنگی‬ ‫به ریاس��ت محمود احمدی‌نژاد‪ ،‬رییس جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫ریاس��ت فرهاد دانش��جو برای اجرا ابالغ ش��د‪ .‬در تبصره‬ ‫ذکر ش��ده‪ ،‬آمده اس��ت اگر رییس هیت امن��ا پس از تایید‬ ‫رییس جدید دانش‌گاه آزاد اسالمی از سوی شورای انقالب‬ ‫فرهنگ��ی در مدت یک ماه از امضای حکم خودداری کند‪،‬‬

‫رییس شورای انقالب فرهنگی و یا با تفویض اختیار وزیر‬ ‫عل��وم‪ ،‬تحقیقات و فناوری می‌توانن��د این حکم را امضا و‬ ‫جهت اجرا ابالغ کنند‪.‬‬ ‫پیش از انتخابات ریاست جمهوری روی داد‪،‬‬

‫بازداشت دو نفر به دلیل طرح‬ ‫ترور نخست‌وزیر روسیه‬

‫روز دوش��نبه‪ 27 ،‬فوریه‪ ،‬تلویزیون دولتی روس��یه گزارش‬ ‫داده اس��ت که دو مرد به ظن طراحی برای ترور والدیمیر‬ ‫پوتین‪ ،‬نخست وزیر این کشور‪ ،‬بازداشت شده‌اند‪.‬به گزارش‬ ‫ش��بکه تلویزیونی دولتی روس��یه‪ ،‬ترور آقای پوتین بعد از‬ ‫برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روز یک‌شنبه آینده‬ ‫برنامه‌ریزی شده بود‪.‬این در حالی است که انتظار می‌رود که‬ ‫آقای پوتین برنده انتخابات آتی باشد‪.‬این شبکه تلویزیونی‬ ‫گ��زارش داده اس��ت که مظنون��ان در اوکراین بازداش��ت‬ ‫شده‌اند‪.‬مقامات رسمی روس��یه و اوکراین هنوز درباره این‬ ‫خبر واکنشی نشان نداده‌اند‪.‬به گزارش خبرگزاری فرانسه‪،‬‬ ‫این دو مرد اعالم کردند به دستور یکی از رهبران شورشی‬ ‫چچن‪ ،‬دوکو عم��روف‪ ،‬تصمیم به ای��ن کار گرفتند‪.‬آن‌ها‬ ‫اعالم کردند که طرح ترور در ش��هر بندری ادسا در اکراین‬ ‫برنامه‌ریزی ش��ده بود تا در مس��کو به اج��را درآید‪ .‬این در‬ ‫حالی اس��ت که یک مرد اوایل م��اه ژانویه‪ ،‬بر اثر آزمایش‬ ‫یکی از بمب‌ها کش��ته ش��ده بود‪.‬یکی از بازداشت‌شدگان‬ ‫اع�لام ک��رد‪« :‬ابتدا برای آموزش س��اخت بمب به ادس��ا‬ ‫س��فر کردیم تا پس از آماده شدن برای اجرای طرح ترور‬ ‫والدمیر پوتین به مسکو بیاییم‪».‬الزم به اشاره است برخی‬ ‫از شهروندان روسی که از مخالفان پوتین هستند می‌گویند‬ ‫ت پیش از برگزاری انتخابات‬ ‫ک��ه این طرح ترور و بازداش�� ‌‬ ‫ریاس��ت جمهوری در ش��ش روز آینده‪ ،‬برنامه دولت برای‬ ‫جذب آراس��ت‪.‬مخالفان در روسیه معتقدند که در انتخابات‬ ‫پارلمانی این کشور که سال گذشته برگزار شد تقلب روی‬ ‫داده و در پ��ی آن در چند نوبت دس��ت ب��ه راه‌پیمایی‌های‬ ‫گسترده زده‌اند‪.‬‬ ‫پس از کسب اکثریت آرا در انتخابات‪،‬‬

‫سوگند رییس جمهوری جدید‬ ‫یمن در پارلمان‬

‫منص��ور ه��ادی‪ ،‬روز ش��نبه‪ 25 ،‬فوریه‪ ،‬به عن��وان رییس‬ ‫جمهوری جدید یمن در پارلمان این کشور سوگند یاد کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬وی پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫که هفته گذشته برگزار شد و تنها نامزد این انتخابات بود‪،‬‬ ‫به این مقام رس��ید‪.‬به گزارش الجزی��ره‪ ،‬با انتخاب منصور‬ ‫ه��ادی‪ ،‬حضور در پارلمان‪ ،‬انتقال قدرت در این کش��ور به‬ ‫اتم��ام رس��ید و وی جای‌گزین علی عبدال��ه صالح رییس‬ ‫جمهوری پیشین این کش��ور می‌شود که بیش از دو دهه‪،‬‬ ‫در این کش��ور حکومت کرده است‪.‬الزم به اشاره است هم‬ ‫اکنون‪ ،‬آقای صالح جهت درمان به آمریکا سفر کرده است‪.‬‬ ‫وی چندی پیش به دلیل اصابت یک راکت به دفتر ریاست‬ ‫جمهوری در یمن و وارد آمدن جراحات ابتدا به عربستان و‬ ‫سپس به آمریکا سفر کرده است‪.‬آقای صالح در پی پذیرش‬ ‫طرح صلح اتحادیه عرب و اعالم مصونیت قضایی از سوی‬ ‫پارلمان این کش��ور از سمت خود کناره‌گیری و قدرت را به‬

‫معاون خود واگذار کرد‪.‬الزم به اش��اره اس��ت معاون آقای‬ ‫صالح‪ ،‬تنها نامزد انتخابات ریاست جمهوری هفته گذشته‬ ‫یمن بوده اس��ت‪ .‬در این انتخابات ‪ 6.6‬میلیون نفر شرکت‬ ‫کرده و ‪ 99‬درصد به آقای منصور رای دادند‪.‬‬ ‫با افزایش نگرانی از وضعیت اقتصادی اروپا‪،‬‬

‫جلسه گروه ‪ ۲۰‬برای حل بحران‬ ‫بدهی حوزه یورو‬

‫وزیران دارایی کش��ورهای عضو گروه ‪ ،20‬بیس��ت کشور‬ ‫صنعت��ی جه��ان‪ ،‬روز ش��نبه‪ 25 ،‬فوری��ه‪ ،‬در مکزیک در‬ ‫خصوص بحران بدهی‌ها در کشورهای اروپایی حوزه یورو‪،‬‬ ‫مذاکره خواهند کرد‪.‬رهبران اروپایی خواس��تار سپرده شدن‬ ‫پ��ول بیش‌تری در یک صندوق کمک‌های ویژه هس��تند‬ ‫که توس��ط صندوق بین‌المللی پول اداره می‌شود‪ .‬صندوق‬ ‫بین‌المللی پول می‌گوید که باید برای کمک به رفع بحران‬ ‫بدهی‌های اروپ��ا پانصد میلیارد دالر نقدینگی موجود و در‬ ‫دست داشته باشد‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬دیگر کش��ورهای صنعتی مثل آمریکا و کانادا‬ ‫گفته‌اند که حد‌اقل در کوتاه مدت‪ ،‬پول بیش‌تری در اختیار‬ ‫صندوق بین‌المللی پول نخواهند گذاش��ت‪ .‬این کش��ورها‬ ‫می‌گویند اروپا باید برای رفع بحران در ابتدا خودش تالش‬ ‫و سرمایه‌گذاری بیش‌تری بکند‪.‬‬ ‫نخست وزیر روسیه‪:‬‬

‫برنامه‌هسته‌ای بهانه غرب برای‬ ‫تغییر حکومت در ایران‬

‫در پی بی‌نتیجه ماندن مذاکرات بازرسان آژانس بین‌المللی‬ ‫ان��رژی اتمی با مقام‌ه��ای جمهوری اس�لامی در تهران‪،‬‬ ‫آمریکا اعالم کرد این کشور نتوانسته جهان را در ارتباط با‬ ‫صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای‌اش متقاعد کند‪.‬‬ ‫در عین حال والدیمیر پوتین‪ ،‬نخس��ت وزیر روس��یه‪ ،‬روز‬ ‫جمعه‪ 24 ،‬فوریه‌‪ ،‬مدعی شده است غرب با تمرکز بر برنامه‬ ‫هسته‌ای ایران‪ ،‬به دنبال تغییر حکومت در این کشور است‪.‬‬ ‫نخس��ت وزیر روس��یه که ای��ن روزها درگی��ر برنامه‌های‬ ‫انتخاباتی خود برای احراز مجدد پس��ت ریاست جمهوری‬ ‫در این کش��ور است‪ ،‬تاکید کرد که دولت کشورش مخالف‬ ‫هرگونه تالش برای تغییر حکومت در ایران است‪.‬سخنان‬ ‫آق��ای پوتین هم‌زمان ب��ا افزایش نگرانی‌ه��ا در ارتباط با‬ ‫مذاکرات هس��ته‌ای میان تهران و کش��ورهای غربی ایراد‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫آژانس بین‌المللی ان��رژی اتمی در گزارش تازه خود اعالم‬ ‫کرد که در مورد برنامه هس��ته‌ای ای��ران هم‌چنان نگرانی‬ ‫جدی دارد‪.‬در این گزارش آمده است که ایران نگرانی‌های‬ ‫آژانس را بی‌اس��اس خوانده است و طرفین در این مورد‪ ،‬به‬ ‫شکل قابل توجهی دچار اختالف نظر هستند‪.‬‬ ‫یوکیا آمان��و‪ ،‬مدیر کل آژانس بین‌الملل��ی انرژی اتمی در‬ ‫گزارش جدید آژانس از ایران خواس��ته اس��ت تا با آژانس‬ ‫به ط��ور کامل هم‌کاری کند و نگرانی‌های مربوط به ابعاد‬ ‫احتمالی نظامی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود را مرتفع‬ ‫کند‪ .‬این در حالی است که ایران همواره بر صلح‌آمیز بودن‬ ‫برنامه هسته‌ای خود تاکید دارد‪.‬‬ ‫‪5‬‬

‫سیاست‬

‫تو‌گو با رضا کهلیلی کارشناس امنیتی‬ ‫در گف ‌‬

‫مردم برای تغییر پیش قدم شوند‬ ‫اردوان روزبه‬ ‫این روزها برای بس��یاری از کس��انی که ب��ه ایران نقطه‬ ‫وصلی دارند‌‪ ،‬روزهای پرالتهابی است‪ .‬احتمال بروز جنگ‬ ‫بر علیه جمهوری اسالمی‪ ،‬درگیری داخلی بین گروه‌های‬ ‫حاکمیت و بحران‌های اقتصادی و تحریم‌ها همه دست به‬ ‫دست هم دادند تا روزهای دلهره را شکل دهند‪ .‬در همین‬ ‫روزها بود که رسانه‌های بین‌المللی خبر از خنثاسازی سه‬ ‫عملیات تروریستی در کشورهای تایلند‪ ،‬هند و گرجستان‬ ‫دادن��د که به دامن زدن این ش��رایط بد در خارج از ایران‬ ‫کمک کرد‪ .‬رس��انه‌ها اعالم می‌کنند در تایلند ش��ش نفر‬ ‫از عامل‌های این بمب‌گذاری که هدف‌ش��ان اسراییلی‌ها‬ ‫بودند تاکنون دستگیر شده‌اند‪.‬‬ ‫اما سوال این است که جمهوری اسالمی دنبال چه هدفی‬ ‫اس��ت؟ با توجه به حساسیت‌های بین‌المللی و مشکالتی‬ ‫ک��ه هر روز بر گره‌های این حکومت می‌افزاید چرا بر آن‬ ‫از سوی خود آن دامن زده می‌شود؟‬ ‫بحران‌های فعلی در واقع به نفع چه کس یا کسانی تمام‬ ‫خواهد شد‪ .‬آیا دست‌های پنهانی در حاکمیت وجود دارند‬ ‫که فراتر از آن‌چه ما می‌بینیم به کنترل و هدایت اجتماع‬ ‫انگیزش دارند و یا نظام دچار دو‌گانگی ش��ده اس��ت که‬ ‫محصول آن وضعیت کنونی است‪.‬‬ ‫رادیو کوچه برای بررس��ی این موضوع با «رضا کهلیلی»‬ ‫کارش��ناس اطالعات��ی و امنیتی در آمری��کا به گفت‌وگو‬ ‫نشس��ته است‪ .‬آقای کهلیلی س��ال‌های متمادی در سپاه‬ ‫پاس��داران ایران عامل نفوذی از سوی سازمان جاسوسی‬ ‫آمری��کا (‪ )CIA‬ب��وده و کتاب��ی نیز با عن��وان «زمانی‬ ‫برای خیانت» در این زمینه منتش��ر ک��رده که مربوط به‬ ‫س��ال‌های بازگش��ت او از آمریکا به ایران و نفوذ وی در‬ ‫سپاه پاس��داران انقالب اسالمی می‌ش��ود‪ .‬آقای کهلیلی‬ ‫کارش��ناس اطالعات��ی و مش��اور امنیتی نیز هس��ت که‬ ‫مقاالت او در رسانه‌های غیر فارسی منتشر می‌شود‪.‬‬ ‫تو‌گو است‪:‬‬ ‫آن‌چه در پی می‌آید محصول این گف ‌‬ ‫مطرح ش��دن نام ش��ش مظنون در انفج��اری در تایلند‬ ‫هم‌چنی��ن طرح این موضوع از طرف اس��راییل در ارتباط‬ ‫با انفجارهای هندوس��تان‪ ،‬تایلند و گرجس��تان و مواردی‬ ‫نظیر آن‪ ،‬آیا واقعن می‌تواند از ناحیه جمهوری اس�لامی‬ ‫انجام شده باشد؟‬ ‫مقام��ات جمه��وری اس�لامی از ب��دو انقالب اس�لامی‬ ‫مش��غول این ت��دارکات بودند و یکی از اهداف‌ش��ان هم‬ ‫ای��ن بود که بتوانند در هر نقطه‌ای از دنیا از طریق س��پاه‬ ‫و حزب‌ال��ه آن را روی عوامل تروریس��تی انجام دهند تا‬ ‫بتوانند با قدرت‌های دنیا مقابله کنند‪ .‬شکی ندارم که این‬ ‫عملیات‌های اخیر در آذربایجان‪ ،‬گرجستان‪ ،‬هندوستان و‬ ‫تایلند کار خود جمهوری اسالمی است‪.‬‬ ‫حت��ا پیش از ای��ن عملیات‌ها مقاله‌ای در آمریکا منتش��ر‬ ‫ک��ردم مبنی بر این‌که آقای خامنه‌ای ش��خصن با رییس‬ ‫س��پاه قدس و آقای س��لیمانی و جعفری مالقاتی انجام‬ ‫‪6‬‬

‫داده تا با حزب‌اله هماهنگی کرده تا بتوانند هر چه زودتر‬ ‫ب��ه خاطر اقداماتی که اخیرن در ایران انجام ش��ده مانند‬ ‫انفج��ار در پادگان س��پاه و عملیاتی که منجر به کش��ته‬ ‫ش��دن یکی دیگر از دانش‌مندان اتمی ایران شد‪ ،‬پاسخی‬ ‫به اسراییل بدهند‪.‬‬ ‫بنابراین در چند روز آینده «اف‌بی‌آی» مالقاتی بین سران‬ ‫تیم‌های��ش در کل آمریکا انجام خواهد داد‪ .‬هدف آن این‬ ‫اس��ت که عوامل ایرانی را در آمریکا ش��دیدن تحت نظر‬ ‫بگیرن��د‪ .‬اطالعاتی در دس��ت دارند ک��ه در خاک آمریکا‬ ‫عملیاتی به زودی علیه منابع آمریکایی و اس��راییل انجام‬

‫خواهد ش��د‪ .‬ب��ه نظر من «جن��گ تاکس��ی‌ها» در حال‬ ‫گسترش است‪ ،‬جمهوری اسالمی می‌خواهد هشداری به‬ ‫غرب و اسراییل بدهد که اگر جنگی را شروع کنند پاسخ‬ ‫آن در سطح بین‌الملل خواهد بود‪.‬‬ ‫می‌توان گفت انفجارهای اخیر در پای‌گاه موشکی سپاه و‬ ‫مرک��ز ادوات و مهمات آن می‌تواند کار عملیاتی از طرف‬ ‫اسراییل باشد و در پاسخ به آن عملیات بوده است؟‬ ‫البته این نظر من اس��ت و فکر می‌کنم عوامل اطالعاتی‬ ‫اس��راییل و خیلی از عوامل دیگر در ایران فعال هستند تا‬ ‫مس��ئله اتمی ایران را عقب بیاندازن��د و یکی از کارهای‬ ‫آن‌ها نیز این اس��ت که افرادی ک��ه در حال انجام پروژه‬ ‫اتمی ایران هس��تند را ب��ه قتل برس��انند‪ .‬از طرف دیگر‬ ‫کی‌جی‌ب��ی و اطالع��ات چین نی��ز در اختی��ار جمهوری‬ ‫اسالمی هستند‪.‬‬ ‫احساس نمی‌کنید حضور کی‌جی‌بی و سازمان‌های امنیتی‬ ‫وابس��ته به چین در ایران‪ ،‬رفتن به سمت جنگ تمام عیار‬ ‫بین س��ازمان‌های امنیتی نظیر چین‪ ،‬ش��وروی و ایران از‬

‫یک طرف و غرب از طرف دیگر باشد؟ منظورم این است‬ ‫ک��ه این مبارزه بین دولت ایران و غرب نیس��ت و ش��اید‬ ‫درگیری‌ه��ای بزرگی بین ش��وروی‪ ،‬چین و ایران از یک‬ ‫طرف و غرب از طرف دیگر باشد‪.‬‬ ‫این سوال عالی است‪ .‬وقتی از طرف آمریکا حسی به دنیا‬ ‫داده می‌ش��ود که مطردد و ضعیف است و مصمم نیست‬ ‫مانن��د همین‌که حکومت آقای اوباما نیز در مورد ایران در‬ ‫خاورمیانه نش��ان داده‪ ،‬آن وقت چین‪ ،‬شوری و جمهوری‬ ‫اس�لامی س��عی می‌کنند حرکت‌ها و تصمیمات تندی را‬ ‫اتخ��اذ کنند تا بتوانن��د بیش‌ترین منفع��ت را از موقعیت‬ ‫حاضر ببرند و این در خیلی از مواقع باعث می‌شود جنگی‬ ‫ناخواسته پیش آید‪.‬‬ ‫م��ا در مرحل��ه خطرناک��ی هس��تیم و صحبت‌هایی که‬ ‫از مقام��ات چینی و ش��وروی در حمایت ایران و س��وریه‬ ‫می‌ش��نویم و هش��دارهایی که به غرب می‌دهند‪ ،‬به این‬ ‫خاطر اس��ت که حس می‌کنند دول��ت آقای اوباما ضعیف‬ ‫است و می‌ترسد وارد مجادله شود‪.‬‬ ‫از طرفی اسراییل ممکن است به ایران حمله کند و امکان‬ ‫دارد آن‌ه��ا برای آقای اوباما صب��ر نکنند تا تفکرات خود‬ ‫را روی خ��ط آن‌ها بیاورد چ��ون می‌دانند رژیم جمهوری‬ ‫اس�لامی می‌خواهد به بمب اتم دست یابد از طرفی چین‬ ‫و ش��وروی نیز می‌خواهند ک��ه آن‌ها این کار را نکنند‪ .‬در‬ ‫نهای��ت اگر جنگی ه��م پیش آید فک��ر نمی‌کنم چین و‬ ‫شوروی در حمایت از جمهوری اسالمی وارد جنگ شوند‬ ‫و خودشان یا دنیا را به خطر بیاندازند‪ .‬آن‌ها می‌خواهند در‬ ‫دنیایی زندگی کنند تا بتوانند با آمریکا مبادله و هم‌زیستی‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫هیچ کسی نمی‌خواهد به جایی برسد که جنگ اتمی شود‬ ‫بنابراین این‌ها بلوف و صحبت‌هایی‌س��ت که طرف دیگر‬ ‫بترس��د‪ .‬اما این‌طور که پیش می‌روی��م جنگ حتمن رخ‬ ‫می‌دهد بنابراین مردم ایران باید آگاه باشند‪.‬‬ ‫م��ا نمی‌توانیم قدرت‌ه��ای دنیا چین‪ ،‬ش��وروی‪ ،‬آمریکا‪،‬‬ ‫اسراییل و بقیه را سرزنش کنیم و نهایتن وظیفه ما است‬ ‫ما هس��تیم که اجازه دادیم بیش از س��ی سال وحشیانی‬ ‫مانن��د مقامات جمهوری اس�لامی کش��ور را اداره کرده‪،‬‬ ‫تجاوز و اعدام کنند‪ .‬این طور نیس��ت که ما فقط نظاره‌گر‬ ‫باشیم و بگوییم از دس��ت ما کاری بر نمی‌آید و دنیا باید‬ ‫کاری انجام دهد‪.‬‬ ‫صدام باعث ش��د ع��راق از بین رفته‪ ،‬آمری��کا به آن‌جا‬ ‫ب��رود و آن فجایع پیش آید‪ .‬مقامات جمهوری اس�لامی‬ ‫نی��ز ناآگاهان��ه با این غروری که به دس��ت آوردند باعث‬ ‫می‌ش��وند ایران و نهایتن مردم ایران از بین بروند‪ .‬امروز‬ ‫باید همه علیه جمهوری اس�لامی متحد ش��ویم و مردم‬ ‫به ه��م بپیوندند و تظاهرات و اعتصاب سراس��ری کنند‪.‬‬ ‫باید جایی برای مملکت بایس��تیم و در تاریخ اس��م‌مان را‬ ‫بنویسیم وگرنه جنگ پیش خواهد آمد و میلیون‌ها نفر از‬ ‫بین خواهند رفت‪.‬‬

‫روزنگاشت‬

‫به بهانه کسب نخستین جایزه اسکار سینمای ایران‬

‫جدایی با طعم شیرین اسکار‬

‫محبوبه شعاع‬ ‫تو‌هفتم فوریه ‪2012‬‬ ‫هش��تم اس��فند ‪ 1390‬برابر با بیس�� ‌‬ ‫مصادف شد با کسب نخستین جایزه اسکار سینمای ایران‪،‬‬ ‫برای فیلم «جدایی نادر از س��یمین» و به کارگردانی «اصغر‬ ‫فرهادی»‪ .‬فیلم جدایی نادر از س��یمین‪ ،‬اصغر فرهادی پس‬ ‫از اعالم نامش توس��ط «ساندرا بوالک» جایزه به‌ترین فیلم‬ ‫خارجی را از هش��تاد و چهارمین مراسم‬ ‫اس��کار گرفت و به اولین فیلم ایرانی‌ای‬ ‫تبدیل شد که این جایزه را دریافت کرد‪.‬‬ ‫جایزه آکادمی که به‌طور غیررسمی اسکار‬ ‫(‪ )Oscar‬نامی��ده می‌ش��ود‪ ،‬جایزه‌ای‬ ‫است که هر ساله توسط آکادمی علوم و‬ ‫هنرهای تصاویر متحرک به به‌ترین آثار‬ ‫صنعت سینما اهدا می‌شود و این مراسم‬ ‫یکی از ش��اخص‌ترین مراس�� ‌م اهدای‬ ‫جوایز در جهان است‪ ،‬هشتادوچهارمین‬ ‫تو‌هفتم‬ ‫مراس��م جایزه اس��کار در بیس ‌‬ ‫فوری��ه ‪ ۲۰۱۲‬در تاتر کداک در هالیوود‪،‬‬ ‫کالیفرنیا برگزار شد و «اصغر فرهادی»‬ ‫به خاطر فیلم «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫موف��ق به دریافت جای��زه به‌ترین فیلم‬ ‫خارجی اسکار شد‪.‬‬ ‫«جدای��ی نادر از س��یمین» عنوان یک‬ ‫فیلم بلند سینمایی محصول ‪ ۱۳۸۹‬خورشیدی در ایران است‪،‬‬ ‫که کارگردانی‪ ،‬نویسندگی و تهیه‌کنندگی آن را اصغر فرهادی‬ ‫بر عهده داش��ته‌ و از بازی‌گران اصل��ی آن می‌توان پیمان‬ ‫معادی‪ ،‬لیال حاتمی‪ ،‬ش��هاب حسینی‪ ،‬س��اره بیات و مریال‬ ‫زارعی را نام برد‪.‬‬ ‫این فیلم در مجموع بیش از پنجاه جایزه جهانی را از آن خود‬ ‫کرده‌است که از آن جمله‪ ،‬چندین جایزه از بیست و نهمین‬ ‫جش��ن‌واره فیلم فجر و نیز جوایز معتبر بین‌المللی هم‌چون‬ ‫جایزه اس��کار به‌ترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان‪،‬‬ ‫گلدن گلوب و خرس طالیی از جشن‌واره فیلم‬ ‫برلین قابل ذکر است‪.‬‬ ‫این فیلم عالوه بر ایران در س��ینماهای کشور‬ ‫فرانس��ه‪ ،‬تایلند‪ ،‬آلمان‪ ،‬مجارس��تان‪ ،‬س��وئد‪،‬‬ ‫س��وییس‪ ،‬بلژیک‪ ،‬هلند‪ ،‬برزیل و کانادا اکران‬ ‫شده‌است‪ .‬این فیلم هم‌چنین در آمریکا نیز از‬ ‫تاریخ س��ی‌ام دسامبر ‪ ۲۰۱۱‬در شهرهای لس‬ ‫آنجلس و نیویورک اکران عمومی شد‪.‬‬ ‫جدایی نادر از س��یمین از طرف هیت انتخاب‬ ‫فیلم ایران‪ ،‬برای شرکت در رشته به‌ترین فیلم‬ ‫خارجی‌زبان برای هشتادو‌چهارمین دوره جایزه‬ ‫تو‌چهارم ژانویه‬ ‫اسکار معرفی شد و در بیس�� ‌‬ ‫‪ ۲۰۱۲‬ب��رای اولین بار در تاریخ س��ینمای ای��ران این فیلم‬ ‫توانس��ت در دو بخش اصلی فیلم‌نامه تالیفی (غیراقتباسی)‬ ‫و فیلم خارجی برای اسکار نامزد شود‪ .‬نخستین نامزد ایران‬

‫برای دریافت این جایزه فیلم سینمایی «بچه‌های آسمان»‬ ‫به کارگردانی «مجید مجیدی» بود که در سال ‪ 1997‬برای‬ ‫دریافت جایزه اس��کار فیلم خارجی نامزد ش��ده بود‪ .‬شهره‬ ‫آغداش��لو بازی‌گر ایران��ی‪ ،‬آمریکایی هم در س��ال ‪۲۰۰۳‬‬ ‫میالدی‪ ،‬کاندیدای جایزه اسکار به‌ترین با‌زی‌گر نقش مکمل‬ ‫زن برای بازی در فیلم خانه‌ای از شن و مه شد‪.‬‬

‫فیلم جدایی نادر از س��یمین در پانزدهم ژانویه ‪ ،۲۰۱۲‬جایزه‬ ‫«به‌ترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان» را از شصت‌ونهمین مراسم‬ ‫گلدن گلوب دریافت کرد و به اولین فیلم ایرانی‌ای تبدیل شد‬ ‫که این جایزه را دریافت می‌کند‪ .‬جوایز گلدن گلوب توس��ط‬ ‫انجمن مطبوعات خارجی هالیوود اعطا می‌شود‪ .‬گلدن گلوب‬ ‫پس از اسکار مهم‌ترین جایزه سینمایی در آمریکاست‪.‬‬ ‫و اما سرانجام فیلم جدایی نادر از سیمین‪ ،‬اصغر فرهادی در‬ ‫تو‌هفتم فوریه ‪ ۲۰۱۲‬برابر با هشتم اسفند ‪ 1390‬پس از‬ ‫بیس ‌‬

‫اعالم نامش توسط «ساندرا بوالک» بازی‌گر زن آمریکایی‬ ‫و برنده جایزه اس��کار به‌ترین بازی‌گر نقش اول زن در سال‬ ‫‪ ،۲۰۰۹‬جایزه به‌ترین فیلم خارجی را از هش��تاد و چهارمین‬

‫مراسم اسکار گرفت و به اولین فیلم ایرانی‌ای تبدیل شد که‬ ‫این جایزه را دریافت کرد‪.‬‬ ‫اصغر فرهادی در س��خن‌رانی هنگام دریافت جایزه گفت‪:‬‬ ‫«س�لام به مردم خوب س��رزمینم‪ .‬در این لحظه ایرانیان‬ ‫بس��یاری در سرتاس��ر جهان در حال تماش��ای ما هستند‬ ‫و من می‌توانم تصور کنم که بس��یار خوش��حال‌اند‪ .‬آن‌ها‬ ‫خوش��حال‌اند نه فقط ب��ه خاطر یک‬ ‫جای��زه مه��م یا ی��ک فیلم ی��ا یک‬ ‫فیلم‌س��از‪ .‬بلکه به ای��ن خاطر که در‬ ‫زمانی که س��خن از جن��گ‪ ،‬تهدید‪ ،‬و‬ ‫خشونت میان سیاست‌مداران در تبادل‬ ‫اس��ت نام کشورش��ان ایران از دریچه‬ ‫باش��کوه فرهنگش به زب��ان می‌آید‪.‬‬ ‫فرهنگ��ی غنی و کهن ک��ه زیر غبار‬ ‫سنگین سیاس��ت پنهان مانده‪ .‬من با‬ ‫افتخار این جایزه را به مردم سرزمینم‬ ‫تقدی��م می‌کنم‪ .‬مردمی ک��ه به همه‬ ‫فرهنگ‌ها و تمدن‌ها احترام می‌گذارند‬ ‫و از دش��منی کردن و کین��ه ورزیدن‬ ‫بیزارند‪».‬‬ ‫اصغ��ر فرهادی در مصاحب��ه‌ای که با‬ ‫رویت��رز انج��ام داده از اهمیت فراوان‬ ‫خوش��حالی مردم ایران برای خودش‬ ‫س��خن به میان آورده و به س��وال رویترز در رابطه با پیام‬ ‫فیل��م‌اش برای ایران و ایاالت متح��ده آمریکا‪ ،‬این گونه‬ ‫پاس��خ گفته‌اس��ت‪« :‬این فیلم برای مردم است نه برای‬ ‫اهالی سیاست‪».‬‬ ‫در حالی که موفقیت این فیلم موجی از ش��ادی در جامعه‬ ‫ایرانی��ان به راه انداخت اما صدا و س��یما ای��ران تنها در‬ ‫س��اعات کم بینده و بس��یار کوتاه به آن اش��اره کرد‪ .‬این‬ ‫فیل��م واکنش‌های مختلفی از س��وی جامع��ه هنرمندان‬ ‫سیاس��ت‌مداران و ش��خصیت‌های جامع��ه‬ ‫ورزش را نیز دربرداشت‪.‬‬ ‫ای��االت متح��ده آمریکا نیز اصغ��ر فرهادی‪،‬‬ ‫کارگردان ایرانی را مورد تحس��ین قرار داد و‬ ‫«ویکتوریا نوالند»‪ ،‬سخن‌گوی وزارت خارجه‬ ‫آمریکا در آغاز نشست خبری خود در سه‌شنبه‬ ‫تو‌هشتم فوریه گفت‪« :‬این فیلمی است‬ ‫بیس ‌‬ ‫که به جهان تصویری ارزش‌مند از زندگی در‬ ‫ایران را نش��ان می‌دهد‪ .‬ما این دست‌آورد را‬ ‫تبریک می‌گوییم و عظمت تاریخی و طراوت‬ ‫سینمای مستقل ایران را تحسین می کنیم‪».‬‬ ‫و به‌دین ترتیب برای اولین بار در تاریخ سینمای‬ ‫ایران‪ ،‬اصغر فرهادی کارگردان فیلم جدایی نادر‬ ‫از سیمین‪ ،‬که یک درام اجتماعی درباره مشکالت یک زوج و‬ ‫جدایی آن‌ها است‪ ،‬برنده هشتاد و چهارمین جایزه بین‌المللی‬ ‫اسکار به‌ترین فیلم خارجی شد‪.‬‬ ‫‪7‬‬

‫اقتصاد‬

‫چند نرخ نجومی بنزین‬ ‫سایه کوثری‬ ‫بعد از گذشت بیش از سه ماه از آخرین آمار اعالم شده از‬ ‫ذخیره سهمیه بنزین ‪ 100‬تومانی‪ ،‬هنوز حجم این سهمیه‬ ‫سه رقمی‌ست‪.‬‬ ‫بر اس��اس آمار‪ ،‬رقم ثبت شده سهمیه بنزین ‪ 100‬تومانی‬ ‫در بهمن‌ماه به ‪ 120‬میلیون لیتر رسید که در مقایسه با دو‬ ‫ماه پیش نشان‌دهنده تنها پنج میلیون لیتر کاهش است‪.‬‬ ‫بر این اساس سهمیه بنزین ‪ 100‬تومانی برای خودروهای‬ ‫س��واری به ‪ 100‬میلیون و برای موتورس��یکلت‌ها به ‪20‬‬ ‫میلیون رسیده است‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که حجم سهمیه سوخت بنزین ‪100‬‬ ‫تومانی اعالم ش��ده در ‪ 15‬آذرماه ‪ 125‬میلیون لیتر اعالم‬ ‫ش��ده بود و ای��ن آمار برای آبان ماه ح��دود ‪ 200‬میلیون‬ ‫لیتر بود‪.‬‬ ‫گفته می‌ش��ود با پایان یافتن ذخی��ر بنزین ‪100‬‬ ‫تومان��ی‪ ،‬این فرآورده با چه��ار نرخ‌ عرضه خواهد‬ ‫ش��د‪ .‬این در حالی ا‌ست که در حال حاضر بنزین‬ ‫در جایگاه‌ها با شش نرخ عرضه می‌شود‪.‬‬ ‫براساس اخبار و آمار در حال حاضر هر لیتر بنزین‬ ‫یارانه‌ای و س��وپر یارانه‌ای به ترتیب ‪ 100‬و ‪150‬‬ ‫تومان‪ ،‬بنزین معمولی نیمه یارانه‌ای هر لیتر ‪400‬‬ ‫توم��ان‪ ،‬بنزین معمولی آزاد هر لیتر ‪ 700‬تومان و‬ ‫بنزین سوپر نیمه یارانه‌ای و آزاد به ترتیب هر لیتر‬ ‫‪ 500‬و ‪ 800‬تومان عرضه می‌شود‪.‬‬ ‫البت��ه «محمدرضا فرزین» س��خن‌گوی کارگروه‬ ‫ط��رح تحول اقتصادی‪ ،‬یکی از گزینه‌های اجرای‬ ‫فاز دوم قانون هدف‌مند ش��دن یارانه‌ها را عرضه‬ ‫تک نرخی بنزین اعالم کرده است‪.‬‬ ‫اما با وجود این که به طور مرتب اعالم می‌ش��ود‬ ‫محدودیت زمانی در مصرف بنزین یارانه‌ای وجود‬ ‫ن��دارد‪ ،‬بنزی��ن ‪ 100‬تومان��ی با اطمین��ان خاطر‪،‬‬ ‫قیمت بنزین را چند نرخی نگاه داش��ته است‪ .‬این‬ ‫در حالی‌س��ت که به گفته کارشناسان‪ ،‬برای تک‬ ‫نرخی ش��دن بنزین باید یک ضرب االجل زمانی‬ ‫تعیین شود‪.‬‬ ‫کارشناس��ان می‌گوین��د با وجود ادامه این ش��رایط و در‬ ‫صورت عرضه بنزین با کیفیت یورو‪ 4‬و ‪ 5‬که قرار است با‬ ‫قیمت��ی متفاوت با نرخ بنزین معمولی به فروش‌رود‪ ،‬باید‬ ‫منتظر رس��یدن تعداد نرخ‌های بنزین به بیش از هش��ت‬ ‫نرخ بود‪.‬‬ ‫این درحالی‌س��ت که قائ��م مقام س��تاد مدیریت حمل و‬ ‫نقل و س��وخت کش��ور پیش از این از تالش دولت برای‬ ‫تک‌نرخی کردن بنزین خبر داده بود‪.‬‬ ‫«عبدال��ه جاللی» ب��ا تاکید بر اینکه سیاس��ت بلند مدت‬ ‫دولت تک نرخی عرضه بنزین است‪ ،‬تصریح کرده که بر‬ ‫اس��اس قانون هدفمندی یارانه‌ها و قانون توسعه حمل و‬ ‫نقل و مدیریت س��وخت بای��د در بلند مدت عرضه بنزین‬ ‫‪8‬‬

‫در کل کش��ور با یک قیمت واحد انجام ش��ود‪ .‬این مقام‬ ‫مس��وول با تاکید بر اینکه عرضه تک نرخی و آزادسازی‬ ‫کامل قیمت بنزین بر اساس قوانین جاری کشور به دولت‬ ‫تکلیف شده است‪ ،‬اظهار داشت‪‌« :‬آزادسازی کامل قیمت‬ ‫دستاوردهای متعدد اقتصادی به همراه دارد‪».‬‬ ‫به گفت��ه وی برای آنکه هزینه ارائه خدمات حمل و نقل‬ ‫متاثر از این آزادس��ازی نش��ود این آزادسازی به صورت‬ ‫مرحله به مرحله و تدریجی انجام خواهد شد‪.‬‬ ‫از سویی در حالی که طبق قانون هدف‌مند کردن یارانه‌ها‬ ‫باید آزادسازی قیمت‌های انواع سوخت بعد از گذشت پنج‬ ‫س��ال صورت گیرد‪ ،‬برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از افزایش‬ ‫قیمت بنزین به لیتری هزار تومان از ابتدای س��ال آینده‬ ‫است‪ .‬کارشناس��ان می‌گویند با وجود ادامه این شرایط و‬ ‫در ص��ورت عرض��ه بنزین با کیفیت ی��ورو‪ 4‬و ‪ 5‬که قرار‬

‫احتس��اب مالیات بر ارزش افزوده‪ ،‬عوارض و هزینه حمل‬ ‫و نقل برای هر لیتر معادل ‪ 737‬تومان است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر به گفته معاون وزیر نفت در امور پاالیشی‪،‬‬ ‫ن��رخ تولید ه��ر لیتر بنزی��ن معمولی در پاالیش��گاه‌های‬ ‫داخلی با احتساب قیمت ‪ 95‬درصد فوب خلیج‌فارس برای‬ ‫خوراک نفت پاالیشگاه‌ها‪ ،‬بدون احتساب مالیات بر ارزش‬ ‫افزوده‪ ،‬ع��وارض و هزینه حمل و نقل حدود ‪ 700‬تومان‬ ‫اس��ت‪ .‬بر این اساس در صورت محاسبه مالیات بر ارزش‬ ‫افزوده‪ ،‬عوارض و هزینه حمل و نقل قیمت بنزین س��وپر‬ ‫خلی��ج فارس و بنزین معمول��ی تولید داخل برای هر لیتر‬ ‫‪ 900‬تومان تمام می‌شود‪.‬‬ ‫حتی در صورت آزادسازی قیمت بنزین‪ ،‬این فرآورده باید‬ ‫پن��ج درصد پایین تر از قیم��ت فوب خلیج فارس یعنی با‬ ‫قیم��ت ‪ 850‬توم��ان برای هر لیتر عرضه ش��ود‪ ،‬نه هزار‬

‫اس��ت با قیمتی متفاوت با ن��رخ بنزین معمولی به فروش‬ ‫‌رود‪ ،‬باید منتظر رس��یدن تعداد نرخ‌های بنزین به بیش از‬ ‫هشت نرخ بود‪.‬‬ ‫این در حالی‌ست که به گفته «سید عماد حسینی»‪ ،‬عضو‬ ‫کمیسیون انرژی مجلس‌‪ ،‬افزایش قیمت بنزین به لیتری‬ ‫‪ 400‬تومان برای هر لیتر در ابتدای اجرای قانون هدفمند‬ ‫کردن یارانه‌ها نیز خالف قانون بود‪ ،‬چرا که افزایش نرخ‬ ‫انواع سوخت باید طی پنج سال و به تدریج انجام شود‪.‬‬ ‫هم‌چنین در حال��ی افزایش قیمت هر لیتر بنزین به هزار‬ ‫تومان مطرح است که طبق قانون هدفمند کردن یارانه‌ها‬ ‫باید قیمت انواع سوخت پنج درصد پایین‌تر از قیمت فوب‬ ‫خلیج فارس باشد‪.‬‬ ‫در حال حاضر قیمت بنزین س��وپر در خلیج فارس بدون‬

‫تومان‪.‬‬ ‫هم‌چنین طبق قانون هدفمند کردن یارانه‌ها قیمت انواع‬ ‫س��وخت باید طی پنج سال و به تدریج افزایش یابد‪ .‬این‬ ‫در حالی‌س��ت که از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها‬ ‫تنها چند ماه بیش از یک س��ال می‌گ��ذرد و دولت برای‬ ‫آزاد سازی قیمت سوخت چهار سال دیگر فرصت دارد‪.‬‬ ‫در ح��ال حاض��ر قیمت بنزین آزاد ب��ا آن چه که باید در‬ ‫آینده رخ دهد تفاوتی ندارد‪ ،‬چرا که هر لیتر بنزین معمولی‬ ‫با نرخ آزاد ‪ 700‬تومان و بنزین س��وپر لیتری ‪ 800‬تومان‬ ‫عرضه می‌شود‪.‬‬ ‫اکنون تنها می‌ت��وان منتظر ماند و دید دولت در اقدامات‬ ‫بعدی خود چه سیاس��تی را برای تک‌نرخی کردن بنزین‬ ‫در پیش خواهد گرفت؟‬

‫جامعه‬

‫در آستانه سپندارمذگان‬

‫عشق کلیدی برای سالمتی‬

‫سیمین‬ ‫«عش��ق» شاید نیرومندترین احساسی باشد که بشر تجربه‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬آیا اط�لاع دارید همین عاش��قی کردن باعث‬ ‫سالمت ماندن و طول عمر قلب و بدن می‌شود؟‬ ‫مطالعات نش��ان دادند که زمانی که سرشار از عشق هستید‬ ‫سلول‌های ایمنی بیش‌تری در بدن تولید می‌شوند که سبب‬ ‫افزایش سالمتی و طول عمر هستند‪.‬‬ ‫بهتره دیگه شکالت و عروسک و گل رو کنار بگذاریم کمی‬ ‫هم به فکر سالمت قلبی که باید سال‌ها عاشقانه بطپد باشیم‪.‬‬ ‫ش��اید بهترین هدیه برای روزی که به نام عشق نام‌گذاری‬ ‫ش��ده این باشد که عش��ق و س�لامتی را به افرادی که در‬ ‫زندگی‌تان جای‌گاه خاصی دارند هدیه بدهید‪.‬‬ ‫باید دید عشق چه اثراتی بر سالمتی می‌تواند داشته باشد‪:‬‬ ‫نقش عشق در سالمت قلب‬ ‫از آن‌جا که قلب ارگانی است که نقش اساسی را در عاشقی‬ ‫بازی می‌کند بنابراین باید بیش‌تر از او مراقبت کرد و به فکر‬ ‫سالمت این عضو با اهمیت بدن بود‪.‬‬ ‫تحقیقات زیادی نش��ان دادند که رابطه‌های عاشقانه نقش‬ ‫مهمی در سالمتی قلب دارند‪ .‬محققان دانشگاه تگزاس در‬ ‫تحقیقی که (البته روی خرگوش‌ه��ا) انجام دادند‪ ،‬دریافتند‬ ‫که عشق می‌تواند انسداد شریان‌ها را کاهش بدهد و سبب‬ ‫کاهش خطر ابتال به حمله قلبی بشود‪.‬‬ ‫البته برای س�لامت بیش‌تر قلب می‌توان به نکته‌های زیر‬ ‫نیز توجه کرد‪:‬‬ ‫امگا و سالمتی قلب‬ ‫نبای��د فراموش کرد ک��ه مصرف انواع امگا چ��ه تاثیری بر‬ ‫س�لامت قلب دارد‪ .‬این چربی‌های سالم می‌توانند از طیف‬ ‫گسترده‌ای از بیماری‌ها هم‌چون بیماری‌های قلبی عروقی‪،‬‬ ‫دیابت نوع ‪ ،2‬افس��ردگی و درد مفاصل جلوگیری می کند‪.‬‬ ‫این اس��یدهای چرب اثر ضدالتهابی دارند و کمک به رش��د‬ ‫سلول‌های سرطانی می‌کنند‪.‬‬ ‫بنابراین فراموش نکنید ک��ه خوراکی‌هایی هم‌چون ماهی‪،‬‬ ‫گردو‪ ،‬سویا‪ ،‬شاه‌دانه‪ ،‬کلم بروکسل‪ ،‬کلم پیچ‪ ،‬اسفناج‪ ،‬تخمه‬ ‫کدو و گیاه خُ رفه را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید‪.‬‬ ‫انجام حرکات ورزشی‬ ‫و باز هم باید یادآورش��د که ورزش ک��ردن و انجام حرکات‬ ‫اروبیک دست کم سی دقیقه در روز نه‌تنها قلب سالمتی را‬ ‫به شما هدیه می‌کند بلکه شمارا خوش هیکل‌تر هم می‌کند‬ ‫تا دوست داشتنی‌تر باشید‪ .‬نیازی نیست این کار را برای خود‬ ‫سخت کنید‪ .‬یک پیاده‌روی ساده‪ ،‬شناکردن و یا حتا رقصیدن‬ ‫در طول روز می‌تواند گزینه خوبی باشد‪.‬‬ ‫استرس کم‌تر زندگی طوالنی‌تر‬ ‫زندگی مدرن با خود تنش‌های نو را نیز به همرا ه آورده است‪.‬‬ ‫مسوولیت‌های زیاد و فشار فراوان عالوه بر استراحت کم‌تر‪،‬‬ ‫ش��انس ابتال به فش��ار خون و بیماری‌های فلبی را افزایش‬ ‫می‌دهد‪.‬‬ ‫بد نیس��ت برای کاه��ش این تنش‌ها ت�لاش کنید میزان‬

‫گذران��دن زم��ان در اینترنت را کاهش دهی��د و به جای آن‬ ‫بیشتر کتاب بخوانید‪ ،‬یک حمام آرامش بخش داشته باشید‬ ‫و ی��ا تمرین‌های یوگا را انجام بدهید‪ .‬و البته فراموش نکنید‬ ‫انجام روزانه تنفس کردن را آنگونه که پیش از این هم اشاره‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫تقویت ایمنی بدن با عشق‬ ‫تا به حال فکر کردید که عشق ممکن است شما را از ابتال به‬ ‫انفلوانزا نجات بدهد؟ مطالعات نشان دادند که تنها پنج دقیقه‬ ‫درگیر احساسات رقیق و واقعی عاشقانه بودن سبب تقویت‬ ‫سیستم ایمنی بدن می‌شود و در واقع این احساسات هم‌چون‬ ‫یک آنتی بادی طبیعی از بدن ش��ما در برابر سرماخوردگی‪،‬‬ ‫آنفلوانزا و دیگر بیماری‌های میکروبی محافظت می‌کند‪.‬‬ ‫حتا گفته می‌شود تماشای فیلم‌های عاشقانه‪ ،‬نوازش حیوانات‬ ‫خانگ��ی و فعالیت‌های داوطلبانه برای کمک به دیگران نیز‬ ‫همین اثر را بر سیستم ایمنی بدن دارند‪.‬‬ ‫حفظ ارتباط تماسی با آن‌ها که دوستشان دارید‬ ‫تماس انس��انی که از دیرباز به عنوان روشی برای بهبودی‬

‫و ش��فا ش��ناخته می‌ش��ده‪ ،‬می‌تواند س��بب افزایش ترشح‬ ‫مس��کن‌های طبیعی بدن و هورمون‌ها بشود و اثرات منفی‬ ‫تنش‌ها را کاهش دهد‪.‬‬ ‫گفته می‌شود بیمارانی که اطرافشان دوستانی دارند که آن‌ها‬ ‫را در زم��ان بیماری تحت نوازش خود قرار می‌دهند به طور‬ ‫ناخودآگاه خیلی زودتر از بیماران تنها بهبودی می‌یابند‪.‬‬ ‫بنابراین در آغوش گرفتن و نوازش آن‌ها که دوستشان دارید‬ ‫را فراموش نکنید که تداوم عشق و عمرتان را به همرا دارد‪.‬‬ ‫برقراری ارتباط با دوستان سبب افزایش طول عمر‬ ‫و اما نه‌تنها ارتباط تماس��ی ک��ه ارتباط‌های اجتماعی نیز از‬ ‫دیرباز س��بب تداوم عمر بش��ر بوده اس��ت‪ .‬مطالعات نشان‬ ‫می‌دهد که حتا امروزه آن‌ها که ارتباطات اجتماعی قوی‌تری‬ ‫دارند حتا اگر ش��یوه‌های سالمی برای زندگی نداشته باشند‪،‬‬ ‫شانس زندگی طوالنی‌تری دارند‪.‬‬ ‫براین اس��اس‪ ،‬گذراندن زمانی با دوستان‪ ،‬تاثیر بسیار مثبتی‬ ‫بر س�لامتی دارد و می‌تواند خطر ابت�لا به مرگ زودرس را‬ ‫کاهش دهد‪ .‬رئیس تیم تحقیقاتی دانشگاه بیرمنگام در این‬

‫رابطه می‌گوید که فقدان روابط اجتماعی حتا می‌تواند منجر‬ ‫به کش��یدن تا پانزده س��یگار در روز هم بشود‪ .‬او می‌گوید‪:‬‬ ‫«اگ��ر دیدید زمان زیادی را ب��ه تنهایی می‌گذرانیدحتمن از‬ ‫این حالت به زودی خارج ش��وید‪ .‬بخش��ی از زمان‌تان را به‬ ‫کاری که با دیگران باشید بگذرانید یا در فعالیت‌های گروهی‬ ‫شرکت کنید‪.‬‬ ‫نسخه‌ای برای طول عمر‪ :‬یک ازدواج موفق‬ ‫گفته می‌ش��ود که یک ازدواج سرش��ار از عش��ق و شاد هم‬ ‫می‌تواند به سالمت بیش‌تر و عمری طوالنی‌تر کمک کند‪.‬‬ ‫روان‌شناس��ان معتقدند یک ازدواج همراه با کام‌یابی س��بب‬ ‫بهبود خلق و خو می ش��ود‪ ،‬اثر مثبتی ب��ر رژیم غذایی می‬ ‫گذارد و منجر به ایجاد یک شبکه بزرگ اجتماعی از دوستان‬ ‫می ش��ود که در واقع این سه مورد عامل هایی برای طول‬ ‫عمر هس��تند‪ .‬ضمن این که افراد متاهل تمایل بیش تری‬ ‫ب��ه مراقبت بهتر از یک‌دیگر داش��ته و با ایجاد حس امنیت‬ ‫نس��بت به آینده سبب کاهش تنش می‌شوند‪ .‬هرچند که از‬ ‫سوی دیگر بروز مشکالت خانوادگی می‌تواند خطر ابتال به‬ ‫بیماری‌های فلبی را تا ‪ 34‬درصد افزایش دهد‪.‬‬ ‫رابطه جنسی سالم؛ سرچشمه‌ی جوانی‬ ‫و در نهایت یک رابطه جنس��ی سالم کمک زیادی به‬ ‫ش��ادی و طول عمر می‌کند‪ .‬تحقیقات دانشگاه دوک‬ ‫نش��ان می‌دهد که زنانی که از رابطه‌ی جنس��ی خود‬ ‫لذت می‌برند در مقایسه با هم‌تایان خود که نسبت به‬ ‫ارتباط جنسی خود بی‌تفاوت هستند تا ‪ 8‬سال بیش‌تر‬ ‫زنگی می‌کنند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر براساس این مطالعات‪ ،‬رضایت از ارتباط‬ ‫جنس��ی سبب ‪ 4‬تا ‪ 7‬سال جوان‌تر به نظر رسیدن نیز‬ ‫می‌ش��ود‪ .‬این نتایج حاصل تنش کم‌تر‪ ،‬خواب بهتر و‬ ‫شادی بیش‌تر در زندگی است‪.‬‬ ‫بنابراین بهتر اس��ت پیش از آن‌که روی راه‌های دیگر‬ ‫بهبود زندگی س��رمایه‌گذاری کنید ت�لاش کنید تا زندگی‬ ‫جنسی خود را ارتقا ببخشید‪.‬‬ ‫چند راه ساده برای عشق ورزی‬ ‫اما حاال که عشق‌ورزی برای ما سالمتی به ارمغان می‌آورد‪،‬‬ ‫بد نیست راه های ساده‌ای برای کسب سالمتی از این راه را‬ ‫هم امتحان کنید‪.‬‬ ‫برای این کار ابتدا باید به خود عشق بورزید‪ .‬برای ارتباطاتتان‬ ‫انرژی و زمان کافی بگذارید و به دنبال راهی باشید که کسانی‬ ‫را که دوس��ت دارید شاد کنید حتا شده با پختن یک غذای‬ ‫مطبوع یا غافل‌گیرکردن آن‌ها یا حتا با فرستادن یک کارت‬ ‫که در آن به خوبی‌هایشان اشاره شده باشد‪ .‬مهم نیست که‬ ‫این کارها خیلی استادانه انجام بشود یا گران‌قیمت باشد با این‬ ‫کار تنها به آن‌ها نشان بدهید که به آن‌ها که دوستشان دارید‪،‬‬ ‫توجه دارید و از آن‌ها قدردانی می‌کنید‪.‬‬ ‫و ایمان داشته باشید همان‌طور که بی‌محابا عشقتان را هدیه‬ ‫می‌دهید عشقی با شور و معنا هم دریافت خواهید کرد‪( .‬البته‬ ‫ابتدا مراقب انتخاب خود باشید!)‬ ‫‪9‬‬

‫جامعه‬

‫حسرت مردانگی‬

‫نعیمه دوستدار‬ ‫تف��اوت اندام‌ه��ای پس��ر و دخت��ر‪ ،‬ی��ک واقعی��ت‬ ‫کالبد‌شناختی انکار ناپذیر است‪ ،‬اما چیزی در ناخودآگاه‬ ‫زنان زیادی در دنیا هست که از آن به عنوان «حسرت‬ ‫مردانگی» یاد می‌کنند‪ .‬هنوز بس��یاری از روان‌شناسان‬ ‫با این پرس��ش درگیرند که آیا این احس��اس‪ ،‬از تفاوت‬ ‫جسمانی ریشه می‌گیرد یا ریشه‌های اجتماعی دارد؟ آیا‬ ‫دختربچه‌ها تنها به خاطر تفاوت اندام جنسی‌ش��ان رنج‬ ‫می‌برند یا تفاوت‌ه��ای اجتماعی و امتیازهای مختلفی‬ ‫که پسرها از آن بهره‌مندند باعث حسرت‌شان می‌شود؟‬ ‫طبیعی است که خیلی از دخترها با تجربه و کنجکاوی‪،‬‬ ‫تفاوت جسم خودش��ان را با جسم یک پسربچه کشف‬ ‫کنند‪ .‬اما بس��یار هم امکان دارد این اتفاق نیفتد‪ .‬با این‬ ‫ح��ال‪ ،‬همه‌ی دختربچه‌ها خیل��ی زود برتری اجتماعی‬ ‫پس��رها را کش��ف می‌کنند و در مقاب��ل‪ ،‬می‌بینند که‬ ‫خودشان از امتیازهای مختلفی بی‌بهره‌اند‪ .‬برای کشف‬ ‫این موضوع الزم نیس��ت حتا در زندگی پس��ربچه‌های‬ ‫دیگر س��رک بکشند و اندام جنسی آن‌ها را ببینند‪ .‬تنها‬ ‫دی��دن آن‌چه در خانواده‌ی خودش��ان‌می‌گ��ذرد برای‬ ‫کشف این موضوع کافی است‪ .‬دختربچه‪ ،‬قدرت پدرش‬ ‫را در خان��ه می‌بین��د و احترام و اعتب��اری را که مادر و‬ ‫اطرافیان برای کار پدر در بیرون و برای شخص او قایل‬ ‫هس��تند‪ ،‬درک می‌کن��د‪.‬‬ ‫او خیلی ساده‪ ،‬وابستگی‬ ‫اقتصادی اعضای خانواده‬ ‫را به درآم��د پدر می‌بیند‪.‬‬ ‫در مقاب��ل‪ ،‬کامل��ن این‬ ‫موض��وع را حس می‌کند‬ ‫ک��ه کار و درآمد مادر حتا‬ ‫اگر خانواده به آن وابسته‬ ‫باشد‪ ،‬به اندازه‌ی کار پدر‬ ‫اهمیت ندارد و چندان از‬ ‫آن قدردانی نمی‌شود‪ .‬کار مادر وظیفه تلقی می‌شود‪ ،‬در‬ ‫حالی که کار پدر ممتاز و ارز‌ش‌مند اس��ت و این ارزش‬ ‫به زبان هم می‌آید‪ .‬بنابراین خیلی س��خت نیس��ت اگر‬ ‫دختربچه‌ای درک کند مردان اهمیت و برتری ویژه‌ای‬ ‫دارند‪ .‬از طرفی‪ ،‬برخ��ورد بزرگ‌ترها هم با دختربچه‌ها‬ ‫و پس��ربچه‌ها فرق می‌کند‪ .‬این تفاوت باعث می‌ش��ود‬ ‫دخترها به کش��فی که کرده‌اند بیش‌ت��ر ایمان بیاورند‪.‬‬ ‫زمانی ک��ه یک دختربچ��ه می‌فهمد جس��مش هم با‬ ‫یک پس��ر تفاوت دارد‪ ،‬این نتیج��ه را هم می‌‌گیرد که‬ ‫دارندگان آن «چیز اضافه»‪ ،‬اعتبار و قدرت هم دارند‪.‬‬ ‫کش��ف درج ‌ه دو یا فرو دس��ت بودن‪ ،‬برای هیچ کس‬ ‫خوش��ایند نیست‪ .‬این کش��ف‪ ،‬عزت نفس را می‌کشد‬ ‫و باع��ت رنج و اندوه می‌ش��ود‪ .‬به همین دلیل اس��ت‬ ‫که خیلی زود بلندپروازی و خودش��کوفایی در دخترها‬ ‫گ می‌شود‪.‬‬ ‫محدود می‌ش��ود و در مقابل حسادت‪ ،‬پررن ‌‬ ‫‪10‬‬

‫بسیاری از دختربچه‌ها کودکی خود را صرف مقایسه‌ی‬ ‫خود با پس��رها می‌کنن��د‪ .‬خیلی زود پ��ی می‌برند که‬ ‫هرچه تردیدشان درباره‌ی ارزش‌های خودشان بیش‌تر‬ ‫باش��د‪ ،‬هرچه بیش‌تر برای درک دیگ��ران و برآوردن‬ ‫خواس��ته‌های آن‌ها خودش��ان را به آب و آتش بزنند‬ ‫و خالصه‪ ،‬هرچه بیش‌تر خودش��ان را با خواسته‌های‬ ‫دیگران تطابق بدهند‪ ،‬محبوب‌تر و پذیرفته‌تر می‌شوند‪.‬‬ ‫نقطه‌ی حساس ماجرا این‌جاست که وقتی دختربچه‌ها‬ ‫از تفاوت جسم‌شان با پسرها آگاه می‌شوند و می‌فهمند‬ ‫چیزی «کم» دارند‪ ،‬کسی نیست که به آن‌ها اطمینان‬ ‫بدهد جنس خودشان ارزش دارد‪ .‬حتا خود مادر هم به‬ ‫این ارزش اعتقادی ندارد‪.‬‬ ‫فمنیس��ت‌ها معتقدند چیزی به نام هم‌بستگی جنسی‬ ‫مردانه‌ی غرورآمیز در بی��ن مردها وجود دارد که بین‬ ‫زن‌ها نیس��ت‪ .‬به عبارتی‪ ،‬وقت��ی مردها می‌گویند «ما‬ ‫مردها»‪ ،‬منظورش��ان یک گروه پیروز است‪ ،‬در حالی‬ ‫که «ما زن‌ها» به یک گروه ستم‌دیده اطالق می‌شود‪.‬‬ ‫در چنین ش��رایطی‪ ،‬زن‌ها نمی‌توانن��د به عنوان گروه‬ ‫هم‌جنس به دختربچه‌ها بقبوالنند که چیزی کم ندارند‬ ‫و احساس ارزش‌مند بودن را به‌ آن‌ها منتقل کنند‪.‬‬ ‫راز زنام��ه‌ی این ماجرا این اس��ت که بدانیم آن‌چیزی‬ ‫که ب��ا عنوان‌هایی مثل حس��رت مردانگی و عقده‌ی‬ ‫اودی��پ و ب��ا زمینه‌های‬ ‫کاملن جسمی و فیزیکی‬ ‫تعریف می‌شود‪ ،‬در واقع‬ ‫ی��ک موض��وع ثانوی��ه‬ ‫اس��ت و بی��ش از‌آن‌که‬ ‫جنبه‌ی فیزیکی داش��ته‬ ‫باش��د‪ ،‬جنبه‌ی اجتماعی‬ ‫دارد‪ .‬این‌جاس��ت ک��ه‬ ‫دکتر «برنارد مولدورف»‬ ‫می‌گوی��د‪« :‬زن ب��ر‬ ‫ج��ای‌گاه فرودس��ت خ��ود در تولید اجتماعی تاس��ف‬ ‫می‌خورد نه بر فقدان مردانگی‪ .‬اما به جای این‌که این‬ ‫نقش فرودست به علت واقعی‌اش یعنی نظام اجتماعی‬ ‫و جدایی و تقس��یم پیکر اجتماعی ب��ه طبقات متضاد‬ ‫نس��بت داده ش��ود‪ ،‬به طبیعت و زیست‌شناسی نسبت‬ ‫داده می‌شود که خاست‌گاه اجتماعی تولید نیستند و به‬ ‫عکس‪ ،‬در پی آن دگرگون و هدایت شده‌اند‪».‬‬ ‫اگر دختربچ��ه‌ای داریم که از کش��ف تفاوت خودش‬ ‫با پس��رها دچار بحران شده اس��ت و اگر در ناخودآگاه‬ ‫خودم��ان این باور وجود دارد ک��ه زن‌ها چیزی کم‌تر‬ ‫دارند‪ ،‬این باور در واق��ع برآمده از تفاوت‌های رفتاری‬ ‫با دخترها و پسرهاس��ت وگرنه ما زن‌ه��ا باید بتوانیم‬ ‫ارزش‌های زنانه را به نس��ل‌های بع��دی منتقل کنیم‬ ‫ب��دون آن‌که از تفاوت‌های جس��می‌ زن و مرد نگران‬ ‫باشیم‪.‬‬

‫خالصه مطبوعات تاجیکستان‬

‫جنبش ملی تاجیکستان‪،‬‬ ‫سازمان مخالفان در‬ ‫خارجه‬ ‫کیومرث‬ ‫«آزادگان»‬ ‫این نش��ریه از تاسیس «جنبش ملی» یک سازمان مخالف‬ ‫حکومت کنونی تاجیکس��تان از سوی شهروندان این کشور‬ ‫در خارجه اطالع داده اس��ت‪ .‬بنا به نوش��ته نشریه «جنبش‬ ‫ملی» از حکومت تاجیکستان خواسته است که دوره ریاست‬ ‫جمهوری «ام��ام علی رحمان» رییس جمه��وری فعلی را‬ ‫کاه��ش بدهند‪ .‬هدف این جنبش «تامین فضای مناس��ب‬ ‫به انتخابات عادالنه ریاس��ت جمهوری تاجیکستان در سال‬ ‫‪ »۲۰۱۳‬می‌باشد‪ .‬اما هنوز در‌باره سازمان‌دهندگان «جنبش‬ ‫مللی تاجیکستان» معلوماتی روی دست نیست‪ .‬خود آن‌ها‬ ‫گفته‌اند که به زودی نام و برنامه‌های‌شان را پیش‌کش مردم‬ ‫و هم‌چنین نهادهای رسمی تاجیکستان خواهند کرد‪ .‬پیش از‬ ‫این در شهر مسکو سازمان «وطن‌دار» تاسیس یافته بود که‬ ‫در صدر آن «داداجان عطا‌اله» خبرنگار تاجیک مقیم مسکو‬ ‫می‌ایستد‪ .‬اما «عزت امان» رهبر «اتحاد جوانان تاجیک» در‬ ‫روسیه به «آزادگان» گفته است جنبش‌هایی که در خارج از‬ ‫تاجیکس��تان تاسیس می‌شوند تاثیری به وضع داخل کشور‬ ‫نخواهند داشت‪.‬‬ ‫«فرژ»‬ ‫این هفته «ش��ادی ش��بدال‌اف» رییس حزب کمونیس��ت‬ ‫تاجیکستان را که هم‌زمان عضو پارلمان این کشور می‌باشد‬ ‫به صحبت کشیده است‪ .‬آقای «شبدال اف» در این گفت‌وگو‬ ‫خود بیش‌تر به موضوع تصویب قانون‌ها در پارلمان‪ ،‬شرایط‬ ‫ی مردم و معاش کارمندان نهادهای دولتی توجه کرده‬ ‫زندگ ‌‬ ‫است‪ .‬رهبر کمونیست‌ها هم‌چنین گفته است به نظر او یک‬ ‫نفر می‌تواند تنها دو دوره رهبر یک کشور بماند‪ .‬این اشاره او‬ ‫بر رییس جمهوری تاجیکستان است که بیست سال اینجانب‬ ‫ریاس��ت جمهوری را بر عهده دارد‪« .‬ش��ادی شبدال‌اف» به‬ ‫عنوان عضو پارلمان تاجیکستان این‌چنین گفته است اندازه‬ ‫ی نمی‌تواند آن را بیان‬ ‫مع��اش رییس جمهوری را می‌داند ول ‌‬ ‫کند‪ .‬معاش رییس جمهوری تاجیکس��تان روش��ن نیست و‬ ‫سال‌ها باز رسانه‌ها این اطالع را نتوانسته‌اند پیدا کنند‪.‬‬ ‫«امروز نیوز»‬ ‫این نش��ریه می‌نویسد‪« :‬از فروش کتاب «معمار استقالل‬ ‫تاجیکستان» که در باره مرحوم «طاهر عبد‌الجبار» مولف‬ ‫نخس��تین اعالمیه اس��تقالل کشور اس��ت‪ ،‬گروهی را به‬ ‫تشویش آورده اس��ت‪« ».‬احمدشاه کامل» مسوول چاپ‬ ‫کتاب «معمار اس��تقالل» نیز گفته که هرچند این کتاب‬ ‫در چاپ‌خانه رس��می انتشار شده است اما فروشنده‌ها آن‬ ‫را ب��ا هراس به ف��روش می‌گذارن��د‪ .‬او می‌گوید‪« :‬وقتی‌‬ ‫به فروش��نده‌ها نام کتاب را گفتم س��پس آن را با هراس‬ ‫به من نش��ان دادند‪« ».‬امروز نیوز» می‌نویس��د‪« :‬هرچند‬ ‫طاهر عبد‌الجبار» بر ضد حکومت تاجیکس��تان نجنگیده‬ ‫اس��ت اما اکثر منص��ب‌داران او را قب��ول ندارند‪ ».‬آقای‬ ‫«عبد‌‌الجبار» که در گذشته رهبر سازمان «رستاخیز» بود‬ ‫بارها به حکومت تاجیکستان راه‌های برون‌رفت از بحران‬ ‫اقتصادی را پیشنهاد کرده بود‪.‬‬

‫تاجیکستان‬

‫خالصه مطبوعات تاجیکستان‬

‫روسیه درجنگ‬ ‫داخلیتاجیکستان‬ ‫سهم داشت‬

‫کیومرث‬ ‫«آزادگان»‬ ‫این نش��ریه مطلب «والدیمیر پوتین» نخست وزیر و یکی‬ ‫ی به مقام ریاس��ت جمهوری روس��یه را به‬ ‫از نامزدهای اصل ‌‬ ‫بحث کشیده است‪ .‬آقای پوتین گفته است نیروهای روسیه‬ ‫در لحظه‌های مش��کل س��ال‌های نودم قرن گذشته استوار‬ ‫مانده و کشور را حفظ کردند‪ .‬بنا به گفته او «اگر ضرور بود‪،‬‬ ‫ارتش می‌جنگید‪ ،‬از جمله در «قفقاز شمالی»‪« ،‬تاجیکستان»‬ ‫و دیگر نقته‌های داغ‪« ».‬آزادگان» می‌نویسد‪ ،‬این حرف‌ها از‬ ‫ی بیان می‌شوند که قبلن‬ ‫س��وی نخست وزیر روسیه در حال ‌‬ ‫مسکو دخالتش در جنگ شهروندی تاجیکستان را رد کرده‬ ‫بود‪ .‬مقامات تاجیک نیز این حرف‌های پوتین را یک بخش‬ ‫تبلغ انتخاباتی او نامیده‌اند‪ .‬آن‌ها باور دارند که نخست وزیر‬ ‫روسیه با بیان این حرف‌ها تالش دارد تا نظامیان کشورش را‬ ‫به خود دل‌گرم سازد‪ .‬اما معاون رهبر «حزب نهضت اسالمی‬ ‫تاجیکس��تان» یک جانب صلح تاجیکان گفته است‪« :‬این‬ ‫اشاره پوتین واقعیت است‪ ».‬او افزوده است‪« :‬روسیه با افشای‬ ‫این راز می‌خواهد به حکومت کنونی تاجیکستان هشدار بدهد‬ ‫که از دست مسکو چی کارهای نمی‌آید‪».‬‬ ‫«آسیا پلیوس»‬ ‫این نش��ریه نیز تالش کرده اس��ت که به چی کار مشغول‬ ‫بودن چرخ‌بال س��قوط ک��رده وزارت دفاع تاجیکس��تان در‬ ‫«زابل» افغانس��تان را آشکار بکند‪ .‬مقامات تاجیک گفته‌اند‬ ‫این چرخ‌بال که سرنشنانش نیز تاجیک بودند برای نیروهای‬ ‫بین‌الملل��ی در افغانس��تان کار می‌کردند‪ ،‬ن��ه بیش‌تر از آن‪.‬‬ ‫«شادی ش��بدال‌اف» عضو پارلمان تاجیکستان گفته است‬ ‫بدون اجازه ویژه حکومت و پارلمان وزارت دفاع حق نداشت‬ ‫ی که‬ ‫این چرخ‌بال را برای کار به افغانس��تان بفرستد‪ .‬در حال ‌‬ ‫به گفته او خود تاجیکستان به چرخ‌بال نیاز دارد‪ .‬اما شاهدان‬ ‫به «آس��یا پلیوس» گفته‌اند این چرخ‌بال تاجیکستان هرگز‬ ‫با نشان این کش��ور پرواز نمی‌کرد‪ .‬بلکه این چرخ‌بال برای‬ ‫منفعت کدام گروهی کار می‌کرد و به دنبال س��ود مالی بود‪.‬‬ ‫این دومین حالت کار شبهه‌برانگیز چرخ‌بال‌های تاجیکستان‬ ‫در افغانستان بوده است‪.‬‬ ‫«فرژ»‬ ‫فرژ به تاجیکس��تان دع��وت کردن و مهم��ان‌داری نمودن‬ ‫یک ملت‌گرای روس را که س��ال ‪ ۲۰۰۷‬میالدی برای قتل‬ ‫شهروندان غیر روس زندانی شده بود‪ ،‬رسوایی خوانده است‪.‬‬ ‫این نشریه از آن‌که یک ملت‌گرای روس به تاجیکستان آمده‬ ‫است خشم‌گین شده و تاجیکان را برای این دعوت نکوهش‬ ‫کرده اس��ت‪« .‬مکسیم» یکی از ملت‌گراهای شناخته روس‬ ‫که در گذشته س��ازمان افراط‌گرای «فارمت ‪ »۱۸‬را رهبری‬ ‫می‌کرد در آغاز ماه فوریه به تاجیکستان آمده با حیات مردم‬ ‫ی او پس از بازگشت با‬ ‫این کشور از نزدیک آشنا شده است‪ .‬ول ‌‬ ‫روسیه دوباره مردم و حکومت این کشور را به مسخره گرفته‬ ‫س��فرگفته‌هایش را نیز در وبالگ خود نشر نموده است‪ .‬این‬ ‫خالصه سفر مکسیم واکنش‌های زیادی را به وجود آورده از‬ ‫جمله گروهی از تاجیکان را از خود نارضا باقی گذاشته است‪.‬‬

‫اخبار‬

‫وزیر دفاع جمهوری اسالمی‪:‬‬

‫آرزوی جنگ رودرروی ایران با اسراییل‬

‫به گزارش رس��انه‌های داخلی ایران‪ ،‬احمد وحیدی‪ ،‬وزیر‬ ‫دفاع جمهوری اس�لامی‪ ،‬گفته اس��ت که حمله احتمالی‬ ‫اس��راییل علیه ای��ران به نابودی دولت اس��راییل خواهد‬ ‫انجامید و حکومت ایران آرزوی نبردی رو در رو با اسراییل‬ ‫را دارد‪.‬ب��ه گزارش فارس و به نقل از وزیر دفاع جمهوری‬ ‫اسالمی‪ ،‬وی اعالم کرد که حکومت اسراییل «ضعیف‌تر‬ ‫از گذش��ته و درمانده‌‌تر از قبل با ارتش سرخورده و خسته‬ ‫روزهای بدی را سپری می‌کند‪ ».‬احمد وحیدی با تمجید‬ ‫از حسن نصراله رهبر حزب‌اله لبنان گفت «برخی او را با‬ ‫نهرو و ماندال مقایسه می‌کنند اما بدون شک سیدحسن‬ ‫نصراله از آن‌ها باالتر اس��ت چراک��ه مثلن نهرو فقط به‬ ‫هن��د فکر می‌ک��رد و ماندال فقط در فک��ر آفریقا بود‪ ،‬اما‬ ‫سید‌حسن نه فقط به لبنان بلکه به افقی باالتر یعنی جهان‬ ‫اسالم می‌اندیشد‪ ».‬الزم به اشاره است پس از سوقصد و‬ ‫عملیات‌های تروریس��تی در برخی کشورها از جمله هند‪،‬‬ ‫تایلند و گرجستان علیه دیپلمات‌های اسراییلی‪ ،‬مقام‌های‬

‫تالویو اعالم کردند که جمهوری اسالمی در این ترورها‬ ‫نقش داش��ته و آن‌ها را به کشتن دیپلمات‌های اسراییلی‬ ‫متهم کرده‌اند‪.‬هم‌چنین برخی ابعاد مبهم برنامه هسته‌ای‬ ‫ایران نیز که ظن استفاده تسلیحاتی از آن می‌رود اسراییل‬ ‫را بر آن داش��ته تا گزینه حمله نظام��ی را برخالف نظر‬ ‫آمریکا و اتحادیه اروپا‪ ،‬جهت جلوگیری از دست‌یابی ایران‬ ‫به س�لاح هسته‌ای انتخاب کند‪ .‬از سویی دیگر در حالی‬ ‫که سفر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران‬ ‫جهت مذاکره بی‌نتیجه بوده اس��ت‪ ،‬علی‌اصغر سلطانیه‪،‬‬ ‫نماین��ده جمهوری اس�لامی در آژانس بین‌المللی انرژی‬ ‫اتمی می‌گوید که کش��ورش خواه��ان مذاکره بیش‌تر با‬ ‫بازرسان این آژانس است‪.‬‬ ‫تو‌گویی اظهار‬ ‫به گزارش رویترز‪ ،‬آقای س��لطانیه در گف ‌‬ ‫داشت که موضع ایران ادامه مذاکرات و هم‌کاری با آژانس‬ ‫بین‌المللی است و ایران امیدوار است که روند این مذاکرات‬ ‫به شکل موفقیت‌آمیزی پیش‌رفت کند‪.‬‬

‫پس از کسب اکثریت آرا در انتخابات‪،‬‬

‫سوگند رییس جمهوری جدید یمن در پارلمان‬ ‫منصور هادی‪ ،‬روز ش��نبه‪،‬‬ ‫‪ 25‬فوریه‪ ،‬به عنوان رییس‬ ‫جمهوری جدی��د یمن در‬ ‫پارلمان این کشور سوگند‬ ‫یاد کرده اس��ت‪ .‬وی پس‬ ‫از پی��روزی در انتخاب��ات‬ ‫ریاست جمهوری که هفته‬ ‫گذش��ته برگزار شد و تنها‬ ‫نامزد این انتخابات بود‪ ،‬به‬ ‫این مقام رسید‪.‬‬ ‫ب��ه گ��زارش الجزی��ره‪،‬‬ ‫با انتخ��اب منصور هادی‪ ،‬حض��ور در پارلمان‪ ،‬انتقال‬ ‫قدرت در این کش��ور به اتمام رسید و وی جای‌گزین‬ ‫علی عبداله صالح رییس جمهوری پیش��ین این کشور‬ ‫می‌ش��ود که بیش از دو دهه‪ ،‬در این کش��ور حکومت‬ ‫کرده است‪ .‬الزم به اشاره است هم اکنون‪ ،‬آقای صالح‬ ‫جهت درمان به آمریکا س��فر کرده اس��ت‪ .‬وی چندی‬

‫پی��ش به دلی��ل اصابت‬ ‫ی��ک راک��ت ب��ه دفتر‬ ‫ریاس��ت جمه��وری در‬ ‫یم��ن و وارد آم��دن‬ ‫جراح��ات ابت��دا ب��ه‬ ‫عربس��تان و س��پس‬ ‫ب��ه آمریکا س��فر کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬آق��ای صالح در‬ ‫پی پذی��رش طرح صلح‬ ‫اتحادیه ع��رب و اعالم‬ ‫مصونی��ت قضای��ی از‬ ‫سوی پارلمان این کش��ور از سمت خود کناره‌گیری و‬ ‫ق��درت را به معاون خ��ود واگذار کرد‪ .‬الزم به اش��اره‬ ‫اس��ت معاون آقای صالح‪ ،‬تنها نامزد انتخابات ریاست‬ ‫جمه��وری هفت��ه گذش��ته یمن ب��وده اس��ت‪ .‬در این‬ ‫انتخابات ‪ 6.6‬میلیون نفر ش��رکت کرده و ‪ 99‬درصد به‬ ‫آقای منصور رای دادند‪.‬‬

‫احتمال صدور حکم اعدام در صورت تایید اتها‌م‌ها‪،‬‬

‫برگزاری آخرین جلسه محاکمه حسنی مبارک‬

‫آخرین جلسه محاکمه حسنی مبارک‪ ،‬رییس جمهوری پیشین مصر‪ ،‬روز چهارشنبه‪ 22 ،‬فوریه‪ ،‬در قاهره برگزار می‌شود‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که در جلس��ات پیش��ین آقای مبارک اتهامات وارده مانند صدور دستور کشتار معترضان را رد کرده‬ ‫است‪ .‬الزم به اشاره است ناآرامی‌ها در این کشور پس از چند روز و در پی انقالب در کشور تونس‪ ،‬منجر به کناره‌گیری‬ ‫حسنی مبارک پس از نزدیک به سی سال حکومت در مصر شد‪.‬‬ ‫در صورت تایید این اتهامات‪ ،‬او ممکن است با مجازات مرگ رو‌به‌رو شود‪.‬‬ ‫حس��نی مبارک‪ ،‬رییس جمهوری پیش��ین مصر ‪ ۱۱‬فوریه س��ال گذش��ته بع��د از ‪ ۱۸‬روز اعتراض��ات خیابانی از قدرت‬ ‫کناره‌گیری کرد‪.‬‬ ‫‪11‬‬

‫فرهنگ‬

‫به آدرس عوضی‬ ‫در شعرهای «تیرداد نصری»‬

‫نهال نوریان‬ ‫«هفت سال اول را معلم بودم‬ ‫‪ ۲۴‬بعد را‪:‬‬ ‫شاگرد مکانیک‬ ‫جورا‌ب‌فروش کنار خیابان‬ ‫ظرف‌شوی رستوران‬ ‫راننده‌ی پیتزافروشی‬ ‫کارمند تعاونی دانش‌گاه‬ ‫پروازدهنده‌ی کبوترهام‬ ‫بی‌کار‬ ‫عضو انجمن شعر‬ ‫نقاش ساختمان‬ ‫دالل پاکت و کیسه‌ی نایلونی‬ ‫سیگارفروش کنار صبح تا ساعت چهار میدان‬ ‫مغازه‌دار‬ ‫سیاسی‬ ‫فراری‌دهنده‬ ‫فراری‬ ‫حیرت‌زده‌ی سرگذشت «هایدپارک» لندن‬ ‫خیابان به خیابان‬ ‫شهر به شهر‬ ‫قاره به قاره‬ ‫زندگی مرا فرستاد‬ ‫به آدرس عوضی‪».‬‬ ‫در باال ش��عری از «تی��رداد نصری» را م��رور کردیم که‬ ‫به س��نتی از ش��عر معاصر تعلق دارد که آن را «موج نو»‬ ‫می‌نامن��د‪ .‬جریانی که به‌س��مت نوعی از «ش��عر نثرگرا»‬ ‫حرک��ت می‌کند و ش��اعرانی چون محمدرض��ا اصالنی‪،‬‬ ‫شاهرخ صفایی‪ ،‬شهرام شاهرختاش‪ ،‬فریدون معزی مقدم‪،‬‬ ‫م‪ .‬نوفل‪ ،‬محمدرضا فشایی‪ ،‬عظیم خلیلی‪ ،‬مجید نفیسی‪،‬‬ ‫‪12‬‬

‫م‪ .‬موید‪ ،‬بیژن الهی‪ ،‬بهرام اردبیلی‪ ،‬حسین رسائل‪ ،‬هوتن‬ ‫نج��ات‪ ،‬حمید عرف��ان‪ ،‬پرویز اس�لام‌پور و چند تن دیگر‬ ‫ک��ه همگی از ش��عر احمدرضا احمدی تاثی��ر پذیرفته‌اند‪،‬‬ ‫پرچم‌داران این نوع شعر هستند‪ .‬از این نام‌ها تعداد اندکی‬ ‫چون مجید نفیس��ی‪ ،‬بی��ژن الهی‪ ،‬به��رام اردبیلی‪ ،‬پرویز‬ ‫اس�لام‌پور و هم‌چنین احمدرضا احمدی ماندگار ش��ده‌اند‬ ‫که اکنون می‌توان نام تیرداد نصری را هم به سلس��له‌ی‬ ‫شاعران موج نو افزود‪.‬‬ ‫تیرداد نصری ش��عر را از شانزده‌سالگی آغاز کرد و اگرچه‬ ‫جز چند مقاله و چند ش��عر پراکنده در نشریه‌های مکتوب‬ ‫فارسی‌زبان درون‌مرزی‪ ،‬چیز دیگری از او در ایران منتشر‬ ‫نش��ده است‪ ،‬ولی عالقه‌مندان و شاگردان خود را همیشه‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫هوش‌من��دی‪ ،‬روحی��ه‌ی تحلیل‌گ��ری و توجه ب��ه زبان‬ ‫از ویژگی‌ه��ای نثر‪ ،‬نقد و ش��عر تیرداد به ش��مار می‌رود‪.‬‬ ‫س��طرهای س��اده‪ ،‬با تصویرهای آش��نا در کنار هم چیده‬ ‫می‌شوند و آرام‌آرام پیکره‌ای را می‌سازند که خواننده را به‬ ‫چشم‌اندازی دیگر رهنمون می‌کند؛ به خواننده برای فکر‬ ‫کردن و برای بهره از زبان‪ ،‬ابزار می‌دهد و او را با افق‌های‬ ‫جدید و بکر آشنا می‌کند‪.‬‬ ‫تیرداد از س��ال ‪ 1378‬از ایران خارج شد و به لندن مهاجرت‬ ‫کرد‪ .‬او در س��ال ‪ 1331‬به دنیا آمد و در هش��تم آبان ‪،1386‬‬ ‫دور از وطن و در مه لندن درگذشت‪ .‬پس از درگذشت تیرداد‬ ‫نصری‪ ،‬تنها محمدصادق رییس��ی در روزنامه‌ی اعتماد ملی‬ ‫در نش��ریه‌های داخلی‪ ،‬مطلبی در رئای او نوشت و گوشه و‬ ‫کنار در نش��ریه‌های تخصصی ادبی هم یادداشت‌هایی هر‬ ‫چند کوچک به چاپ رس��ید‪ ،‬ول��ی بازتاب مرگ او در دنیای‬ ‫مجازی به گونه‌ای دیگر بود؛ گروهی از شعردوستان که او را‬ ‫می‌شناختند‪ ،‬پیش از این هم با شعر او آشنایی داشتند و گوشه‬ ‫و کنار فضای سایبری شعرهایی از او را و گاهی هم صدای او‬

‫را جسته بودند و گروهی هم که از او خبری نداشتند‪ ،‬پس از‬ ‫مرگ او‪ ،‬با شاعر آشنا شدند و کتاب‌ها و نقدهایش را مطالعه‬ ‫کردن��د‪ .‬در نت‪ ،‬از تیرداد نص��ری به‌جز نقدها و تحلیل‌ها و‬ ‫ش��عرهای پراکنده‪ ،‬سه کتاب شعر با نام‌های «دو قدم مانده‬ ‫به خاکس��تر»‪« ،‬و در همه‌ی بندرگاه‌ها صحبت از کش��تی‬ ‫گم‌شده بود» و «شعرهای بچه‌های محل» یافت می‌شود‪.‬‬ ‫«شعرهای بچه‌های محل» کتابی شامل دو دفتر است که‬ ‫در بهمن‌ماه ‪ 1386‬توس��ط «نش��ر شعر پاریس» و با همت‬ ‫مهرداد عارفانی به دوستداران شعر ارایه شده است‪.‬‬ ‫ش��عرهای این شاعر هنوز به بازنویس��ی و بازنگری نیاز‬ ‫داش��تند اگرچه اس��تاندارد کاری تیرداد نصری در سطح‬ ‫مطلوبی قرار دارد‪ ،‬ولی اگر بخواهیم او را در س��نت شعر‬ ‫خ��ود قرار دهیم‪ ،‬باید نمونه‌های قابل قبول‌تری از کار او‬ ‫را پیش روی عالقه‌مندان قرار داد‪.‬‬ ‫گاهی س��طربندی‌ها از شعر خالی می‌ش��وند و گاه به‌جز‬ ‫س��اختار عمودی‪ ،‬چیزی از روس��اخت و زیرساخت شعر‬ ‫باق��ی نمی‌مان��د؛ حال آن‌که س��اخت عمودی ش��عر هم‬ ‫به‌خودی‌خ��ود آن‌ق��در دارای اهمیت نیس��ت ک��ه بر آن‬ ‫پای‌فش��اری کنیم‪ ،‬ولی آن‌چه پاش��نه‌ی آش��یل س��نت‬ ‫ش��عری موج نو محسوب می‌ش��ود‪ ،‬همین بندبازی روی‬ ‫طناب میانه‌ی شعر و نثر است که گروهی از شاعران این‬ ‫حوزه چون پرویز اسالم‌پور‪ ،‬آن را با شاعرانگی غلیظ آثار‬ ‫خود حل کرده‌اند‪.‬‬ ‫در زی��ر ش��عر «زمزم��ه» از کتاب «ش��عرهای بچه‌های‬ ‫محل» تیرداد نصری را می‌خوانیم‪:‬‬ ‫«این روزها ستایش غیر رسمی عدالت خطرناک است»‬ ‫یکی از روی نامه‌ای آن را خواند‬ ‫و سر تکان داد‬ ‫«این روزها ستایش غیر رسمی آزادی خطرناک است»‬ ‫کناری راننده گفت‬ ‫و بقیه‪ ،‬سر تکان دادند‬ ‫شب ُو شاعر‬ ‫در حاشیه‌ی روزنامه نوشتند‪:‬‬ ‫«این روزها ستایش غیر رسمی نان خطرناک است»‬ ‫فرشتگان ُو‬ ‫خدا سر تکان دادند‪.‬‬ ‫در محله‌ی ما سر تکان نمی‌دهد هیچ‌کس؛‬ ‫آنان‬ ‫جسورانه به نان می‌اندیشند‬ ‫در خوابشان‬ ‫عدالت را‬ ‫و در خواب‌شان آزادی را‬ ‫چون دعایی غیر رسمی زمزمه می‌کنند‬

‫فرهنگ‬

‫نگاهی به فیلم «شرایط» از مریم کشاورز‬

‫هیاهویی برای هیچ‬

‫مهدی‬ ‫در اولی��ن برنام��ه‌ی «پ��رده نق��ره‌ای» نگاهی ب��ه فیلم‬ ‫«ش��رایط» به کارگردانی و نویسندگی «مریم کشاورز» و‬ ‫بازی‌ «سارا کاظمی»‪« ،‬نیکل بوشهری» و «رضا سیکسو‬ ‫صفایی» داریم‪ .‬فیلم داستانی بر اساس دلدادگی دو دختر‬ ‫جوان به یک‌دیگر در یک رابطه عاش��قانه همجنس‌گرا و‬ ‫مشکالتی که این چنین رابطه‌ای در ایران امروز دارند‪.‬‬ ‫اولین بار که تریلر فیلم پخش ش��د نگاه‌های زیادی را به‬ ‫خ��ود معطوف کرد به این دلیل که مثل خیلی از کارهایی‬ ‫که این روزها رایج ش��ده‪ ،‬نش��ان‌دهنده‌ی فیلمی ساختار‬ ‫شکن بود‪ ،‬آن هم با موضوع همجنس‌گرایی‪ .‬اما انصافن‬ ‫تی��زر فیلم کار خوب��ی از آب در آمده بود و می‌توانس��ت‬ ‫مخاطب زیادی را به خود جلب کند ولی با تماش��ای فیلم‬ ‫کار به همان تیزر خوب ختم شد‪.‬‬ ‫اولین مش��کلی که حتی مخاطب‌های عام سینمای ایران را‬ ‫آزار می‌دهد لهجه بازیگران فیلم بود که به طرز عجیبی آزار‬ ‫دهن��ده بود حتی در یکی از مصاحبه‌ها کارگردان فیلم یکی‬ ‫در میان از کلمات‌انگلیس��ی استفاده می‌کرد که البته خیلی‬ ‫عادی به نظر می‌رسید چون کارگردان و بازیگران از آن دسته‬ ‫ایرانیانی هس��تند که از کودکی خارج از ایران بزرگ شدند و‬ ‫ش��اید بتوان گفت کاری بیش از این از دستشان بر نمی‌آید‪،‬‬ ‫ولی س��وال اساسی اینجاس��ت که چرا یک کارگردانی که‬ ‫س��ال‌ها از ایران دور است و حتی فارسی به سختی صحبت‬ ‫می‌کند فیلمی می‌س��ازد که به یکی از مشکالت جوانان در‬ ‫داخل ایران مربوط است آن هم کمبود آزادی‪ ،‬و آیا می‌تواند‬ ‫درک کند که کمبود آزادی در ایران دقیقن به چه معنا است؟‬ ‫یا فقط از ش��نیدهای خود از دوس��تان و آش��نایان دست به‬ ‫نگارش فیلنامه زده است‪‌.‬‬ ‫نکت��ه بعدی این اس��ت که آیا نویس��نده فیلم‌نامه (مریم‬ ‫کش��اورز) تا به حال با ی��ک زوج همجنس‌گرا از نزدیک‬ ‫برخورد داش��ته یا کتابی در مورد رفتار این قش��ر خوانده‬ ‫است؟ به نظر جواب منفی است چون نه در فیلم و نه در‬ ‫بازی بازیگران نشانه‌ای از این مطلب به چشم نمی‌خورد‌‪.‬‬

‫در همی��ن نکته‌ها اس��ت که پایه‌های ی��ک فیلم ضعیف‬ ‫کلید می‌خورد‌‪.‬‬ ‫«نابلد بازی گرفتن از نابازیگران»‬ ‫هنگامی که یک کارگ��ردان تصمیم می‌گیرد از نابازیگر در‬ ‫فیلم استفاده کند (بدین معنا که بازیگر تا آن لحظه در فیلم‬ ‫دیگری ایفای نقش نکرده است‌) کار کارگردان به واقع قابل‬ ‫تحسین است ولی‪ ،‬این در حالی است که بازیگر بازی قابل‬ ‫قبول��ی از خود نش��ان دهد و در حالی که‪ ،‬این گونه نش��ود‬ ‫لطمه‌ی بزرگی به فیلم وارد می‌شود و این همان اتفاقی است‬ ‫که در «شرایط» رخ داده است و به غیر از بازی دو شخصیت‬ ‫یعنی پدر و مادر «مهران» که نس��بتن قابل قبول است‪ ،‬در‬ ‫بقیه شخصیت‌ها شاهد بازی‌های بی‌روح و تصنعی هستیم‬ ‫که مقصر اصلی کارگردان است‌‪.‬‬ ‫«آشفتگی و چیدمان نا‌مربوط سکانس‌ها»‬ ‫در مجموع فیلم دارای ریتم و آهنگ مش��خصی نیس��ت‬ ‫و نمی‌توان��د مخاط��ب را ج��ذب کند مگر آن دس��ته از‬ ‫مخاطبانی که به دنبال صحنه‌های جنس��ی فیلم باش��ند‬ ‫آن ه��م به س��بک ایرانی‌‪ .‬در حالی که فیلم تمام س��عی‬ ‫خود را می‌کند نشان دهد در ایران جوان‌ها از آزادی الزم‬ ‫برخوردار نیس��تند‪ ،‬به خصوص در برگزاری مهمانی‌های‬ ‫خصوصی‌‪ ،‬ولی در عین حال نش��ان می‌دهد بارها و بارها‬ ‫عاطفه و ش��یرین بی هیچ مشکلی به مهمانی می‌روند و‬ ‫در آخر توس��ط «مهران» اسیر و به قول فیلم «کمیته»‬ ‫می‌شوند که این نشان‌دهنده‌ی پارادوکس شدید در فیلم‬ ‫است‌‪ .‬از طرف دیگر فیلم‌نامه از شعاری بودن رنج می‌برد‬ ‫و در بس��یاری از س��کانس‌ها این نکته قابل رویت است‪.‬‬ ‫برای نمونه در سکانسی بدون آن‌ که در حدود پنج دقیقه‬ ‫دیالوگی رد و بدل شود در آخر پدر مهران می‌گوید‪« :‬یک‬ ‫روزی هم‌مون با هم می‌ریم تو آب»‪ .‬و باز تضادی دیگر‬ ‫در فیل��م‪ ،‬در حالی که در سکانس��ی دیگ��ر‪« ،‬عاطفه» و‬ ‫«شیرین» بی هیچ مشکلی با لباس شنا به دریا می‌روند‪.‬‬ ‫«شخصیت پردازی‌های ضعیف»‬ ‫یک��ی از مواردی که می‌توان��د در ارزیابی یک فیلم موثر‬

‫باش��د‪ ،‬ش��خصیت پردازی در فیلم اس��ت‪ .‬بدین معنا که‬ ‫بیننده بتواند با شخصیت‌ها هم‌زاد پنداری کند و از زوایای‬ ‫مختلف به بررسی آن‌ها بپردازد موردی که در «شرایط»‬ ‫نمی‌توان یافت‌‪ .‬فیلم در کل دارای س��ه شخصیت اصلی‬ ‫اس��ت‪« ،‬مهران»‪« ،‬عاطفه» و «ش��یرین»‪ .‬ابتدا س��ری‬ ‫می‌زنیم به «مهران» که تا پایان فیلم گنگ باقی می‌ماند‪.‬‬ ‫در ابتدای فیلم نش��ان می‌دهد که «مهران» فردی معتاد‬ ‫ب��وده که به تازگی اعتیاد را ترک کرده و مبدل به فردی‬ ‫کاملن مذهبی ش��ده‪ ،‬این در حالی اس��ت که با گذشته‌ی‬ ‫خ��ود و در مجموع ب��ا خانواده در تضاد اس��ت‪ .‬حال این‌‬ ‫که چرا و چگونه به این نقطه رس��یده نکته‌ای اس��ت که‬ ‫امکان یافتنش در فیلم و ش��خصیت او نیس��ت و بیننده‬ ‫بی‌هیچ پیش��ینه‌ای از شخصیت «مهران» متنفر می‌شود‪.‬‬ ‫شخصیت «شیرین» هم به همین گونه است و فقط سعی‬ ‫می‌کند که نش��ان دهد که عشقی که میان «شیرین» و‬ ‫«عاطفه» اتفاق می‌افتد بیش��تر از سمت «شیرین» است‬ ‫و به دلیل مش��کالتی که دارد‪ ،‬به «عاطفه» پیشنهاد فرار‬ ‫از ای��ران را می‌دهد و در حالی که فیلم در تالش اس��ت‬ ‫نش��ان دهد این حس فرار به دلیل کمبود‌ آزادی در ایران‬ ‫اس��ت ولی با تماشای فیلم فقط این حس القا می‌شود که‬ ‫دلیل گرایش «عاطفه» به فرار مشکالت خانوادگی است‌‪.‬‬ ‫«حرفه‌ای نبودن صحنه‌های جنسی»‬ ‫ش��اید بتوان گفت از معدود دفعاتی اس��ت که می‌توان در‬ ‫یک فیلم فارس��ی زبان این همه صحنه‌ی جنسی یافت‪،‬‬ ‫ول��ی ب��از هم خب��ری از کار حرفه‌ای نیس��ت‪ .‬در عوض‬ ‫عشق‪ ،‬به مخاطب حس هوس منتقل می‌شود‪ .‬در یکی از‬ ‫س��کانس‌ها «شیرین» سوار یک تاکسی می‌شود و راننده‬ ‫ب��ه گونه‌ای طنز آلود به او تجاوز می‌کند که با دیدن این‬ ‫سکانس جای هیچ‌گونه نقدی باقی نمی‌ماند‌‪.‬‬ ‫در انتها باید اش��اره کنم که ش��اید فیلم «ش��رایط» یکی‬ ‫از اولی��ن فیلم‌های فارس��ی زبان اس��ت ک��ه به موضوع‬ ‫همجنس‌گرای��ی می‌پ��ردازد ول��ی در واق��ع یک��ی از‬ ‫ضعیف‌ترین‌ها می‌تواند لقب بگیرد‪.‬‬ ‫‪13‬‬

‫سیاست‬

‫یکسالحصرحاصلدوسالهم‌راهیمردمی‬ ‫مینا پاکدل‬ ‫‪ 25‬بهمن ‪ 1389‬در تاریخ ایران ثبت ش��ده است‪ .‬تاریخی‬ ‫ک��ه ش��اید روزی در م��دارس ای��ران هم ب��ه روز حصر‬ ‫کاندیدای ریاس��ت جمهوری س��ال ‪ 1388‬شناخته شود‪.‬‬ ‫ش��اید به اس��م رهبران جنبش س��بز یا جنبش اعتراضی‬ ‫مردم ایران‪.‬‬ ‫تاری��خ اعتراضات م��ردم ایران در این تاری��خ تغییر کرد‪.‬‬ ‫تغیی��ری که ب��ا قطع رواب��ط تاثیرگذارتری��ن چهره‌های‬ ‫معترض با مردم رقم خورد‪.‬‬ ‫ش��اید برخی بر این باور باش��ند که میرحسین موسوی و‬ ‫مه��دی کروبی رهبران حرکت اعتراض��ی مردم نبودند و‬ ‫منتقدان بس��یاری در تاخت و تاز به جمهوری اس�لامی‬ ‫این دو چهره سیاس��ی را نیز از تیغ نقد نگذرانند‪ .‬اما پس‬ ‫از یک‌س��ال که از حصر آن‌ها گذش��ته است تاثیرگذاری‬ ‫نظرات‪ ،‬بیانیه‌ها و خواسته‌های‌ش��ان بیش از پیش روشن‬ ‫می‌شود‪.‬‬ ‫جنبش��ی که مدت‌ها هی��چ حرکت اعتراضی مش��هودی‬ ‫نش��ان نداده بود با یک بیانیه و درخواس��ت این دو چهره‬ ‫سیاس��ی برافروخته ش��د و بار دیگر در خیابان‌های ایران‬ ‫دس��ت به تجمع زد‪ .‬اتفاقی که پس از حصرشان تقریبن‬ ‫تکرار نشد‪.‬‬ ‫‪ 25‬بهمن ‪ 1389‬در ش��هر‌های مختلف ایران با ش��رکت‬ ‫اقش��ار مختلف مردم برای اعالم هم‌بستگی با اعتراضات‬ ‫مردم تون��س و مصر بعد از راه‌پیمای��ی حامیان حکومت‬ ‫در ‪ ۲۲‬بهم��ن اعتراضات خیابان��ی معترضین به حکومت‬ ‫ایران ش��کل گرفت‪ .‬گزارش‌های مختلف از بس��یاری از‬ ‫ش��هرهای ایران نظیر تهران‪ ،‬اصفهان‪ ،‬ش��یراز‪ ،‬مش��هد‬ ‫و رش��ت از حض��ور م��ردم در خیابان‌ها خبر م��ی‌داد در‬ ‫تهران و در س��اعت‌های اولیه تظاه��رات به صورت آرام‬ ‫و پراکن��ده و بدون ضدوخورد انجام می‌ش��د‪ .‬پس از آن‬ ‫با حمله نیرو‌های پلیس ضد ش��ورش‪ ،‬لباس شخصی‌ها و‬ ‫گارد ویژه به تظاهرکنندگان‪ ،‬این اعتراضات به خش��ونت‬ ‫کشیده ش��د‪ .‬این تظاهرات با اعالم میرحسین موسوی و‬ ‫مهدی کروبی مبنی بر دریافت مجوز از وزارت کش��ور در‬ ‫تاریخ ‪ ۱۶‬بهمن ‪ ۱۳۸۹‬برنامه‌ریزی شد‪.‬‬ ‫پس از قیام مردم مصر و تونس‪ ،‬میرحس��ین موس��وی و‬ ‫مهدی کروبی به طور مش��ترک طی نامه‌ای‪ ،‬درخواست‬ ‫مجوزی برای شرکت مردم در تظاهرات حمایتی از مردم‬ ‫این دو کش��ور کردند‪ .‬چند روز پیش از نوش��تن این نامه‪،‬‬ ‫موس��وی و کروبی در دی��دار با آیت‌اله بی��ات زنجانی از‬ ‫مراجع تقلید ش��یعه‪ ،‬نس��بت به اعدام‌های سیاسی متعدد‬ ‫در ایران اعتراض کرده بودند‪ .‬این مجوز تا آخرین روز در‬ ‫اختی��ار معترضین قرار نگرفت‪ .‬البته این اتفاق قبلن برای‬ ‫‪ ۲۵‬خ��رداد نیز افتاده بود‪ .‬پس از درخواس��ت مجوز برای‬ ‫تظاهرات ‪ ۲۵‬بهمن ماه بس��یاری از مشاوران و اطرافیان‬ ‫میرحسین موسوی و مهدی کروبی از جمله تقی رحمانی‪،‬‬ ‫صال��ح نق��ره کار‪ ،‬علی باق��ری‪ ،‬محمد مصطف��ی بیات‬ ‫زنجانی‪ ،‬سوسن بیات زنجانی‪ ،‬رامتین مقدادی و مصطفی‬ ‫میراحمدی‌زاده دس��تگیر و زندانی شدند‪ .‬هم‌چنین احمد‬

‫‪14‬‬

‫جنتی در راه‌پیمایی روز ‪ ۲۲‬بهمن در اصفهان‪ ،‬محس��نی‬ ‫اژه‌ای‌‪ ،‬سردار نقدی و دیگر س��رداران سپاه معترضین را‬ ‫پیش از شرکت در تظاهرات تهدید کردند‪.‬‬ ‫هم‌چنی��ن پس از مخالفت وزارت کش��ور با صدور مجوز‬ ‫ب��رای تظاهرات ‪ ۲۵‬بهمن اردش��یر امیرارجمند‪ ،‬مش��اور‬ ‫حقوقی میرحس��ین موس��وی و اس��ماعیل گرامی مقدم‬ ‫س��خن‌گوی حزب اعتماد ملی و مشاور مهدی کروبی در‬ ‫مصاحبه‌هایی جداگانه با شبکه بی بی سی فارسی اعالم‬ ‫کردند که دیگر نیازی به مجوز نیست و راه‌پیمایی در هر‬ ‫صورت برگزار می‌شود‪.‬‬ ‫در صب��ح روز ‪ ۲۵‬بهمن‪ ،‬اکبر امین��ی یکی از طرف‌داران‬ ‫جنبش س��بز و از بازداش��ت ش��دگان اعتراضات پس از‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری ‪ ،۱۳۸۸‬با در دس��ت داشتن‬ ‫پرچمی سبز و عکس‌های جان‌باختگان اعتراضات جنبش‬ ‫س��بز از جرثقیلی واقع در چهارراه قصر تهران باال رفته و‬ ‫موج��ب تجمعات اولیه م��ردم در تظاهرات ‪ ۲۵‬بهمن ماه‬ ‫در این محل ش��د‪ .‬ماموران امنیتی با آوردن خانواده او به‬ ‫محل و تهدید آن‌ها‪ ،‬او را مجبور به پایین آمدن از باالی‬ ‫جرثقیل کردند‪ .‬وی گردن خود را با طناب آبی به جرثقیل‬ ‫بس��ته بود ت��ا در صورت دخالت ماموران ب��ه دار آویخته‬ ‫ش��ود‪ .‬وی پس از پایین آمدن از جرثقیل توسط ماموران‬ ‫امنیتی دستگیر شد‪.‬‬ ‫در درگیری‌های روز ‪ ۲۵‬بهمن یک دانش‌جوی ‪ ۲۶‬ساله‬ ‫رش��ته هنر به‌نام صانع ژاله در خیاب��ان امیر اکرم تهران‬ ‫بر اثر اصابت گلوله کش��ته ش��د‪ .‬منابع خبری معترضان‪،‬‬ ‫ژاله را یکی از تظاهرات‌کنندگان معرفی کردند که توسط‬ ‫نیروهای امنیتی کش��ته شد ‌ه است‪ .‬وی یکی از هواداران‬ ‫آیت‌اله منتظری از حامیان جنبش س��بز بوده اس��ت‌‪ .‬در‬ ‫مقابل رسانه‌های حکومتی ادعا کردند که ژاله از اعضای‬ ‫بس��یج بوده و توسط «عوامل فتنه‌گر و گروهک مزدور و‬

‫تروریستی منافقین» به قتل رسیده‌است‪ .‬احمدرضا رادان‬ ‫نیز با تایید مرگ یک نفر‪ ،‬از زخمی ش��دن تعدادی دیگر‬ ‫خب��ر داد و گف��ت که ‪ ۹‬نفر از مجروح��ان جزو نیروهای‬ ‫امنیتی بوده‌اند‪.‬‬ ‫خبرگزاری فارس‪ ،‬وابس��ته به سپاه پاس��دارن جمهوری‬ ‫اس�لامی هم‌چنین خبر از کشته شدن فرد دیگری به نام‬ ‫محم��د مختاری در درگیری‌ه��ای ‪ ۲۵‬بهمن داد که بعد‬ ‫از زخمی ش��دن در بیمارستان در‌گذشت‪ .‬این خبرگزاری‬ ‫مس��وول تیران��دازی این ج��وان را «عوام��ل فتنه‌گر و‬ ‫گروهک مزدور و تروریستی منافقین» دانست‪.‬‬ ‫رامین پرچم��ی بازی‌گر فیلم اخراجی‌ها و تعداد زیادی از‬ ‫دانش‌جوی��ان‪ ،‬معترضین و مردم ع��ادی نیز در تظاهرات‬ ‫‪ ۲۵‬بهمن نیز دس��تگیر و بازداشت ش��د و به زندان اوین‬ ‫منتقل شد‪.‬‬ ‫در تاریخ ‪ ۲۰‬بهمن‪ ٬‬مهدی کروبی یکی از سران مخالفان‬ ‫دول��ت در حصر خانگی ق��رار گرفت و از دی��دار با اعضای‬ ‫خانواده خود تا تاریخ ‪ ۲۵‬بهمن منع شد‪ .‬این در حالی بود که‬ ‫ماموران در اطراف خانه وی مستقر شده بودند‪.‬‬ ‫هم‌چنین میرحسین موسوی در تاریخ ‪ ۲۵‬بهمن در حصر‬ ‫خانگ��ی قرار گرفت و پلیس کوچ��ه‌ای که منزل وی در‬ ‫آن قرار دارد را مس��دود کرده ب��ود‪ ،‬به طوری که ورود و‬ ‫خروج از آن ناممکن ب��ود و نیز کلیه تلفن‌های خانه وی‬ ‫از جمله تلفن هم‌راه او و همس��رش نیز قطع ش��ده‌ بود‪.‬‬ ‫به نقل از خبرگ��زاری کلمه این اقدامات برای جلوگیری‬ ‫از حضور میرحسین موس��وی در راه‌پیمایی هم‌بستگی با‬ ‫مردم تونس و مصر صورت گرفت‪.‬‬ ‫حصری که ت��ا امروز ‪ 26‬بهمن م��اه ‪ 1390‬ادامه دارد و‬ ‫بس��یاری بر این باورند که شکس��ته ش��دن حصر این دو‬ ‫چهره سیاس��ی مصادف ب��ا پیروزی مخالف��ان حکومت‬ ‫جمهوری اس�لامی خواهد ب��ود‪ .‬و حکومت ت��ا پیش از‬

‫سیاست‬

‫شکس��ت کامل از معترضین تن به آزادی آن‌ها نخواهد‬ ‫داد‪.‬‬ ‫در ‪ 25‬بهمن ‪ 90‬ش��ورای هماهنگی راه س��بز امید طبق‬ ‫بیانیه‌ای از مردم خواس��ت بار دیگر و در س��ال‌گرد حصر‬ ‫رهبران جنبش اعتراضی ایران که آن‌ها دیگر هم‌راهان‬ ‫جنبش س��بز می‌خوانند نه رهب��ران جنبش در خیابان‌ها‬ ‫حاضر شده و راه‌پیمایی سکوت برگزار کنند‪.‬‬ ‫محس��نی‌ارژه‌ای سخن‌گوی قوه قضایه پیش از برگزاری‬ ‫راه‌پیمای��ی پیش‌بینی کرد ک��ه روز ‪ 25‬بهمن ماه مردم‬ ‫برای خرید شب عید به خیابان‌ها بیایند و فضای خیابان‬ ‫کمی پر ترافیک‌تر و شلوغ‌تر باشد‪.‬‬ ‫ش��اید به همین دلیل هم بود ک��ه از نیروهای انتظامی‪،‬‬ ‫نظامی‪ ،‬گارد ویژه و پلیس ضد ش��ورش مدد خواس��تند‬ ‫و تم��ام گزارش‌ها از ای��ران حکایت از فضایی امنیتی در‬ ‫شهرهای بزرگ دارد‪.‬‬ ‫تجمعات��ی نه چن��دان بزرگ و منس��جم در خیابان‌های‬ ‫تهران ش��کل گرفت‪ .‬اما به دلیل ایجاد فضای امنیتی و‬ ‫البته این‌که بس��یاری از معترضین امروز یا در زندان‌های‬ ‫جمه��وری اس�لامی روزگار می‌گذرانند‪ .‬یا بس��اط کوچ‬ ‫بس��ته‌اند و یا این‌که س��ال گذش��ته و در پ��ی برگزاری‬ ‫راه‌پیمایی ‪ 25‬بهمن و در ادامه آن دوشنبه‌های اعتراضی‬ ‫در خیابان‌های تهران دستگیر شده و تصویر آن‌ها پس از‬ ‫وادار ش��دن به تعهد کتبی برای عدم حضور در خیابان‌ها‬ ‫در مرکز پلیس ثبت ش��ده است‪ ،‬از شرکت در تظاهرات‬ ‫اجتناب ک��رده یا در صورت ش��رکت ترجیح دادند چون‬ ‫عاب��ران در حال گذر فقط به رصد ش��رایط بپردازند این‬ ‫اعتراض نمود چندانی نداشته است‪.‬‬ ‫جالب‌ترین نکته در سال‌گرد ‪ 25‬بهمن هم‌راهی معترضان‬ ‫عرب به خصوص معترضان س��وریه ب��ود که از نماد ‪25‬‬ ‫بهمن استفاده کرده و در فضای مجازی هم‌راهی خود با‬ ‫جنبش اعتراضی ایران را نمایش دادند‪.‬‬ ‫ش��اید قطع ارتباط میرحسین موسوی و مهدی کروبی با‬ ‫مردم ایران و کم‌رنگ ش��دن حض��ور مردم در خیابان‌ها‬ ‫خود دلیل مس��لمی باش��د بر تاثیرگذاری این چهره‌های‬ ‫سیاس��ی در ادامه اعتراض��ات مردم��ی‪ .‬چهره‌هایی که‬ ‫با درخواس��ت حض��ور در ‪ 25‬بهمن م��اه ‪ 1389‬با وجود‬ ‫این‌که هم��ه مردم از عواقب ش��رکت در این راه‌پیمایی‬ ‫باخبر بودند باز هم به خیابان‌ها آمدند و راه‌پیمایی بزرگ‬ ‫و منس��جمی را ش��کل دادند‪ .‬اما امروز با روش��ن نبودن‬ ‫سیاس��ت‌های ش��ورای هماهنگی‪ ،‬مشخص نبودن نام و‬ ‫پیش��ینه اعضای آن مردم کم‌تر تمایل به هم‌راهی آن‌ها‬ ‫نش��ان می‌دهند‪ .‬ش��اید وقت آن رسیده باشد که شورای‬ ‫هماهنگ��ی ش��فاف و روش��ن مواضع‪ ،‬اعض��ا و تصمیم‬ ‫گیرندگان این ش��ورا را معرف��ی کند‪ .‬چرا که مردم ایران‬ ‫نشان داده‌اند حاضر به هم‌راهی هیچ گروه و شخصی که‬ ‫در فضای ابهام برای‌ش��ان برنامه‌ریزی می‌کنند‪ ،‬نیستند‪.‬‬ ‫تمایل به هم‌راهی میرحس��ین موسوی و مهدی کروبی‬ ‫از آن جه��ت بود که نه از بیرون مرزها برای مردم داخل‬ ‫تصمی��م می‌گرفتند و نه چهره‌های ناش��ناس و گم‌نامی‬ ‫بودند که پش��ت یک شورا و اسم مس��تعار پنهان شوند‪.‬‬ ‫ش��اید تنها راه هم‌راهی مردم ایران این روزها ش��فافیت‬ ‫است و بس‪.‬‬

‫دیگی که برای ما نمی‌جوشد‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫نامه‌ی «سعید جلیلی» به گروه ‪ 1+5‬رسیده است‪ .‬برخورد‬ ‫با این نامه از س��وی آمری��کا و اتحادیه‌ی اروپا گرچه که‬ ‫با احتیاط اما خوش‌بینانه بوده است‪ .‬در صورت پیش‌رفت‬ ‫قاب��ل توج��ه این مذاک��رات و تعلیق موقت غنی‌س��ازی‬ ‫‪ 20‬درص��دی ک��ه البت��ه هن��وز نش��انه‌هایی از تن‌دادن‬ ‫جمهوری‌اس�لامی به آن دیده نش��ده اس��ت‪ ،‬بخشی از‬ ‫تحریم‌ها بر عیله ایران می‌تواند به راحتی برداش��ته شود‬ ‫و در ای��ن صورت ش��رایط برای نظام تغییر چش��م‌گیری‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫شکی در این نیس��ت که مهم‌ترین چیز برای کشورهای‬ ‫غربی در تعامل با ایران منافع این کشورهاست‪ .‬این یک‬ ‫حقیقت تلخ اس��ت اما واقعیت این‌ست که اکنون در تمام‬ ‫جهان روال به همین صورت است و تعامالت سیاسی هر‬ ‫کشوری با دیگران بر اساس منافع ملی خود آن‌ها تنظیم‬ ‫می‌ش��ود‪ .‬اصلی‌ترین مسئل ‌ه برای غرب در شرایط کنونی‬ ‫بحث عدم دس��ت‌یابی ایران به س�لاح هسته‌ای است و‬ ‫در صورت تامین آن با کمال تاس��ف دیگر موضوعات در‬ ‫حاشیه قرار خواهند گرفت‪ .‬اگر تمامی این پیش‌آمدها یکی‬ ‫پ��س از دیگری و همان‌طور که اتحادیه‌ی اروپا و آمریکا‬ ‫دوست دارند اتفاق بیافتد بدون شک فشارهای بین‌المللی‬ ‫بر جمهوری‌اسالمی در زمینه‌های دیگر از جمله موضوع‬ ‫حقوق‌بش��ر و آزادی‌های سیاس��ی کاهش چش��م‌گیری‬ ‫خواه��د یافت‪ .‬نیت نگارنده از بیان این مقدمه‌ی طوالنی‬ ‫این اس��ت که همان‌طور که پیش از این نیز بارها نوشته‬ ‫بود بگوید که اشتباه محاسباتی اپوزیسیون ایران بر تکیه‬ ‫بر حمایت کشورهای غربی و بحث هسته‌ای بزرگ‌ترین‬ ‫اشتباه تاکتیکی آنان بوده و هست‪.‬‬ ‫بیایی��د ت��ا ش��رایط را یک‌بار دیگ��ر مورد بررس��ی قرار‬ ‫دهی��م‪ .‬حقیقت این اس��ت ک��ه ایران غیرهس��ته‌ای اگر‬ ‫غیردموکراتیک هم باقی بماند که خواهد ماند‪ ،‬حداقل در‬ ‫کوتاه مدت هیچ تهدیدی برای منافع کش��ورهای غربی‬ ‫نخواهد بود‪ .‬نمونه‌ی عینی آن کش��ور عربستان‌س��عودی‬ ‫است که یکی از کش��ورهای غیردموکراتیک جهان بوده‬

‫و در عین حال کارنامه‌ی س��یاهی در زمینه‌ی حقوق‌بشر‬ ‫و آزادی‌ه��ای اجتماعی و سیاس��ی دارد ام��ا هم‌چنان به‬ ‫عنوان��ی یک��ی از متحدان بالقوه و اس��تراتژیک غرب در‬ ‫منطقه‌ی خاورمیانه باقی مانده اس��ت‪ .‬اگر اپوزیسیون بر‬ ‫روی نارضایتی‌ه��ای اجتماع��ی در درون ایران دل‌خوش‬ ‫کرده‌ان��د هم باید گف��ت که واقعیت نش��ان می‌دهد اگر‬ ‫دول��ت بتواند به فروش آزادانه‌ی نفت که مهم‌ترین منبع‬ ‫درآمدش اس��ت ادامه دهد با توجه به قیمت باالی کنونی‬ ‫نفت خواهد توانس��ت به راحتی با واردات باال و هم‌چنین‬ ‫پرداخ��ت یارانه‌ه��ا مردم طبقات پایی��ن و مرفه را راضی‬ ‫نگاه دارد و در نهایت طبقه‌ی متوس��طی خواهد ماند که‬ ‫خودش به درستی نمی‌داند که چه چیز می‌خواهد چرا که‬ ‫در حقیقت رهبران اپوزیسیون داخل و خارج هم نمی‌دانند‬ ‫که خواسته‌های‌شان چیست‪.‬‬ ‫در ط��ول س��ه ده��ه‌ی گذش��ته بیش‌تر ان��رژی و زمان‬ ‫منتقدین نظام جمهوری‌اسالمی صرف جدال‌های درونی‬ ‫خودشان شده است و آن‌ها حتا نتوانسته‌اند مطالبات خود‬ ‫را تئوریزه کنند‪ .‬از همین روست که اگر در شرایطی قرار‬ ‫بگیرند که توجهات بین‌المللی از روی ایران برداشته شود‬ ‫به راحتی همگی آن‌ها خلع س�لاح خواهند شد‪ .‬این است‬ ‫که برای مثال از گرفتن یک تصمیم س��اده‌ی مش��ترک‬ ‫و هماهن��گ درباره حضور و یا ع��دم حضور‪ ،‬تحریم و یا‬ ‫عدم تحریم جشن‌واره‌ی سینمایی فجر نیز عاجز هستند‪.‬‬ ‫جمعی در آن حضور می‌یابند و تعدادی نه‪ .‬شماری بیانیه‬ ‫می‌دهن��د و عده‌ای دیگ��ر می‌روند و از آن‌ج��ا جایزه به‬ ‫دس��ت نیز باز می‌گردند‪ .‬تمامی ای��ن حقایق به این معنا‬ ‫نیس��ت که جمهوری‌اسالمی در ش��رایط مناسبی به سر‬ ‫می‌برد بلکه بیان‌گر این حقیقت است که کار نظام والیت‬ ‫فقیه در مواجه با چنین اپوزیس��یونی که از س��ویی چشم‬ ‫به تصمیمات و حمایت‌های خارجی داش��ته و برنامه‌های‬ ‫خ��ود را بر آن اس��اس تنظیم می‌کند و از س��ویی دیگر‬ ‫کوچک‌ترین اتحاد و اش��تراکی با یک‌دیگر ندارند بس��یار‬ ‫آسان است‪ ،‬همان‌طوری که در سه دهه‌ی قبل نیز چنین‬ ‫بوده است‪.‬‬

‫‪15‬‬

‫گالری‬

‫اسکاردرقابعکس‬

‫مراسم اسکار در سالن کداک‪ ،‬روز یک‌شنبه‪ 26 ،‬فوریه‪ ،‬به وقت آمریکا برگزار شد تا جوایز ‪ 84‬دروه این آکادمی به منتخبان اهدا شود‪.‬‬

‫‪16‬‬

17

‫ورزش‬

‫نکونام تصویری که نباید پخش شود‬ ‫اکبر ترشیزاد‬ ‫در ی��ک س��ال گذش��ته مطبوع��ات و ص��دا و س��یمای‬ ‫جمهوری‌اس�لامی بارها چهره‌ه��ای قدیمی ورزش را در‬ ‫حالی به نمایش گذاش��ته‌اند که یا مش��غول دست‌فروشی‬ ‫بوده‌اند و یا بیمار و بی‌کس در گوش��ه‌ای رها شده‌اند‪ .‬این‬ ‫اقدامات متاس��فانه بیش‌تر جنبه‌ی تبلیغاتی داشته و بیش‬ ‫از آن‌که نتیجه‌ای برای ورزش‌کاران داش��ته باشد تالش‬ ‫ب��رای جلب مخاطب برای این رس��انه‌ها بوده اس��ت‪ .‬در‬ ‫تازه‌ترین و دردناک‌ترین این خبرها خبرگزاری‌ها گزارش‬ ‫کردن��د که «مجتب��ی م��رادی» قهرمان جوان کش��تی‬ ‫اس��تان «خوزستان» برای تامین هزینه‌های زندگی و نیز‬ ‫اردوهای اعزامی ناگزیر شده که کاری پیدا کند و چون در‬ ‫این راه موفق نبوده مجبور شده است تا دست به سمبوسه‬ ‫فروشی بزند و مخارج زندگی خود را از این راه تامین کند‪.‬‬ ‫«مرادی» می‌گوی��د‪« :‬پنج‬ ‫سال است که به طور متوالی‬ ‫برای «دزفول» مقام جهانی‬ ‫و کش��وری م��ی‌آورم و در‬ ‫س��ال ‪ 90‬مقام سوم کشتی‬ ‫آزاد جهان در «مجارستان»‬ ‫را کس��ب کردم ک��ه در این‬ ‫خص��وص از س��وی تربیت‬ ‫بدن��ی تنه��ا ‪ 800‬ه��زار و‬ ‫ش��هرداری ‪ 500‬هزار تومان‬ ‫به من کمک ش��ده اس��ت‬ ‫و ای��ن در حال��ی اس��ت که‬ ‫ب��رای اعزام در ه��ر یک از‬ ‫اردوه��ای تیم‌ملی به تهران‬ ‫حداق��ل ‪ 200‬ه��زار تومان‬ ‫هزین��ه‌ام می‌ش��ود‪ .‬مرادی‬ ‫اضافه می‌کند‪« :‬پدر پیری‬ ‫دارم که نه س��ال اس��ت به‬ ‫دلیل درد شدید کمر و زانو‬ ‫خانه‌نش��ین ش��ده و من و برادر دانش‌جوی��م برای تامین‬ ‫مخ��ارج زندگی در میدان بارفروش��ان دزفول سمبوس��ه‬ ‫فروش��ی می‌کنی��م‪ .‬م��ن ب��ه دلیل فق��ر مال��ی از ادامه‬ ‫تحصیل نی��ز باز مان��ده‌ام‪ ».‬خبرهایی به گوش رس��یده‬ ‫که نش��ان می‌دهد «مصطفی دنیزلی» ت��ا اطالع ثانوی‬ ‫ممنوع‌الخروج اس��ت‪« .‬دنیزلی» بابت قراردادهای صد‌ها‬ ‫میلیون تومانی که س��ال‌ها با باش‌گاه‌های فوتبال ایران‬ ‫هم‌چون «پاس» و «پرسپولیس» داشته مالیات خود را به‬ ‫طور کامل پرداخت نکرده است‪ .‬این در حالی‌ست که اکثر‬ ‫مربی��ان و بازی‌کنان خارجی که جذب باش‌گاه‌های لیگ‬ ‫بر‌تر فوتبال ایران می‌ش��وند بابت درآمدی که در کش��ور‬ ‫کس��ب می‌کنند هیچ‌گونه مالیاتی پرداخت نمی‌کنند و به‬ ‫راحتی ب��ه فرار مالیاتی تن می‌دهن��د‪ ،‬اما ظاهرن افندی‬ ‫آن‌قدر زرنگ نبوده است که بتواند قسر در برود‪.‬‬ ‫آن‌طوری که از ظواهر امر پیداس��ت انتخابات تعیین ریاست‬ ‫‪18‬‬

‫جدید فدراسیون فوتبال بدجوری هوس‌برانگیز بوده و همه‬ ‫را وارد میدان کرده است‪ ،‬از سرداران سپاه تا مدیران سابق و‬ ‫فعلی باش‌گاه‌های کشور‪ .‬از آخرین نفراتی که به این رقابت‬ ‫وارد ش��ده‌اند «محمد مایلی‌کهن» مرد همیش��ه معترض‬ ‫و عصبانی جمهوری‌اس�لامی و دوس��ت و یار غار «محمود‬ ‫احمدی‌نژاد» اس��ت‪ .‬در همین راستا گفته می شود شایعات‬ ‫استعفای «رویانیان» هم‌چنین دلیلی دارد‪ .‬او البته برای رد گم‬ ‫کنی گفته است که‪« :‬استعفای من مربوط به امروز و دیروز‬ ‫نیست‪ .‬من سه ماه پس از حضورم در باش‌گاه «پرسپولیس»‬ ‫و در ماه آذر بود که اس��تعفای خ��ودم را تقدیم وزیر ورزش‬ ‫ک��ردم‪ ».‬اما «رویانیان» بعد از این‌که دیده اس��ت ش��انس‬ ‫چندانی برای به دس��ت آوردن این مقام ندارد پشیمان شده‬ ‫و بهانه‌ی تازه‌ای برای انصرافش از اس��تعفا پیدا کرده است‪.‬‬ ‫او گفته است‪« :‬وقتی روز ‪ 22‬بهمن به راه‌پیمایی رفته بودم‬

‫رفتاری از هواداران دیدم که خیلی روحیه‌ام را عوض کرد و‬ ‫حتا من را ترغیب کرد که در این پس��ت بمانم‪ ».‬شما حاال‬ ‫دیگر خودتان رابطه‌ی رفتار هواداران در راه‌پیمایی ‪ 22‬بهمن‬ ‫و انصراف از اس��تعفا و یا همان ربط «گودرز» به «شقایق»‬ ‫را پیدا کنید‪.‬‬ ‫طبق ش��نیده‌ها پس از آن که گفته می‌شد اگر «استقالل»‬ ‫به «ذوب‌آهن» ببازد‪« ،‬هنکه» س��رمربی این تیم می‌شود‬ ‫و «مهدی پاش��ازاده» دس��ت‌یار او‪ ،‬پس از آن‌که این اتفاق‬ ‫نیافتاد «مظلومی» در کنفرانس مطبوعاتی علیه دست‌یارش‬ ‫موضع گرفت و گفت‪« :‬آقایان جانشین من را انتخاب کرده‬ ‫بودن��د که اگر بب��ازم او بیاید ولی حاال این‌طور نش��د و تیر‬ ‫آقایان به س��نگ خورد‪ ».‬او در ادامه مدعی شد‪«« :‬هنکه»‬ ‫در تیم هس��ت و لزومی به جانشین ش��دن من ندارد و نیز‬ ‫احتیاجی هم به «پاش��ازاده» ندارد‪« .‬مظلومی» که ظاهرن‬ ‫این مس��ئله را یک کودتای خفیف می‌دانس��ته در روزهای‬

‫گذش��ته برخوردش با «هنکه» عوض ش��ده است و کار به‬ ‫جایی رسیده که «مظلومی» حتا اجازه دخالت در تمرینات را‬ ‫هم به دست‌یارش نداده و او را به یک نیمکت‌نشین تبدیل‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫پس از این جریانات‪« ،‬هنکه» نیز س��اکت ننشس��ته است‬ ‫و در حض��ور خبرنگاران اعالم کرده که به دلیل مش��کل با‬ ‫ب��اش‌گاه آماده تمرین دادن و اجرای برنامه‌ها نیس��ت‪ .‬ولی‬ ‫طبق ش��نیده‌ها مشکل «هنکه» سرمربی تیم بوده است نه‬ ‫باش‌گاه‪ .‬گفته می‌شود که «پاشازاده» هم طی مصاحبه‌ای‬ ‫ضم��ن حمایت از «هنکه»‪« ،‬مظلومی» را به ش��دت مورد‬ ‫حمله قرار داده و او را متهم به این کرد که حتا بلد نیس��ت‬ ‫سیستم ‪ 2-4-4‬را به خوبی اجرا کند و به همین سبب حاضر‬ ‫نیست با مربی‌ای کار کند که بیش‌تر از او بلد نیست‪.‬‬ ‫و حاال چند خبر کوتاه بشنوید‪« .‬مجید صالح» و «میروسالو‬ ‫بالژویچ» آخرین اخراجیان‬ ‫لیگ برت��ر فوتب��ال ایران‬ ‫بودند‪« .‬صال��ح» که برای‬ ‫گرفت��ن مرخص��ی ی��ک‬ ‫هفت��ه‌ای ب��رای دی��دن‬ ‫فرزندش ب��ه دفتر باش‌گاه‬ ‫«س��ایپا» رفته بود متوجه‬ ‫شد که به مرخصی احتیاجی‬ ‫نیست و او می‌تواند پس از‬ ‫باخت به «سپاهان» تا هر‬ ‫زمان ک��ه دلش می‌خواهد‬ ‫استراحت کند‪« .‬بالژویچ»‬ ‫هم که فکر می‌ک��رد ابراز‬ ‫عالق��ه‌اش ب��ه «محمود‬ ‫احمدی‌نژاد» ضامن بقای او‬ ‫در باش‌گاه «مس» می‌شود‬ ‫دیروز فهمید که این‌طورها‬ ‫هم نیست و باید چمدانش‬ ‫را ببن��دد و ب��ه کش��ورش‬ ‫باز گ��ردد‪« .‬جواد نکون��ام» بازی‌کن بااخ�لاق و مردمی و‬ ‫کاپیتان تیم‌ملی فوتبال کش��ورمان آن‌قدرها که برای مردم‬ ‫محبوب اس��ت برای مسووالن نیست‪« .‬نکونام» که از این‬ ‫همه بی‌مهری و عدم پخش بازی‌های تیم «اوساس��ونا»‬ ‫از صدا و س��یمای جمهوری‌اس�لامی به ستوه آمده است‬ ‫اظه��ار امیدواری کرد که مردم بتوانن��د بازی‌هایش را از‬ ‫روش دیگری ببینند‪« .‬نکونام» گفته است که دیگر صدا‬ ‫و س��یمای ایران برایش مهم نیس��ت‪ .‬فدراسیون جهانی‬ ‫فوتب��ال فیف��ا جدیدترین رده‌بن��دی تیم‌های‌ملی فوتبال‬ ‫جه��ان را اعالم کرد‪ .‬در این رده‌بن��دی تیم‌ملی ایران با‬ ‫سه پله س��قوط در رده چهل و هفتم جهان جای گرفت‪،‬‬ ‫اما جای‌گاه چهارمی خود را در آس��یا حفظ کرد‪ .‬تیم‌ملی‬ ‫«اسپانیا» هم‌چون ماه‌های قبل با ‪ 1566‬امتیاز هم‌چنان‬ ‫تیم اول جهان است‪« .‬آلمان» با یک پله صعود به رده‌ی‬ ‫دوم رسید و تیم «هلند» را به جای‌گاه سوم فرستاد‪.‬‬

‫جامعه‬

‫توکدامی‬ ‫و‬ ‫چه نامی‬

‫مه‌شب‌ تاجیک‬ ‫دوس��تی نقل می‌کرد‪ ،‬در آزمای��ش‌گاه دانش‌کده‌مان در‬ ‫شهری در س��وئد مشغول کار بودیم‪ ،‬اس��تادمان یکی از‬ ‫مشهورترین استادان در زمینه‌ی رشته‌ای بود که ما درس‬ ‫می‌خواندی��م ولی آن روز قرار بود اس��تاد او برای آش��نا‬ ‫ش��دن با ما به آزمایش‌گاه بیاید‪ .‬وقتی «ادوین» وارد شد‪،‬‬ ‫هیچ‌کس به افتخار ورود او برنخاس��ت‪ ،‬تا کمر دوال نشد‬ ‫و او را به هیچ لقبی ملقب نکرد‪ .‬خیلی صمیمی و ساده با‬ ‫ما آشنا شد و به همه گفت که او را «ادوین» صدا کنیم‪.‬‬ ‫اس��تفاده‌ از الق��اب‪ ،‬در فرهنگ ما بس��یار رایج اس��ت‪ ،‬با‬ ‫نگاه��ی به تاریخ ایران خواهیم دید که این القاب چگونه‬ ‫بر اس��اس شرایط متفاوتی که بر کشور حاکم بوده است‪،‬‬ ‫مانند ش��رایط بومی و جغرافیایی و به خصوص ش��رایط‬ ‫حکومت��ی‪ ،‬افراد را در وضعیت‌ه��ای مختلف اجتماعی به‬ ‫لقب‌ها آراس��ته می‌نموده اس��ت‪ .‬برای مثال ن��ه تنها در‬ ‫ایران‪ ،‬بلکه در اکثر جوامع بالنس��به بسته‪ ،‬سلسله مراتب‬ ‫ی جامعه از طریق اسامی‪ ،‬عناوین و القاب‬ ‫اجتماعی اعضا ‏‬ ‫ل احراز است‪ .‬نکته‏ی مهم‬ ‫اش��رافی‪ ،‬نظامی و روحانی قاب ‏‬ ‫این اس��ت که در بعضی کشورهای دیگر مانند انگلستان‪،‬‬ ‫بلژی��ک‪ ،‬هلند و هم‏چنین بعضی دولت‏های کوچک مانند‬ ‫واتیکان‪ ،‬موناکو و امثال آن‏ها هنوز به طور رس��می القاب‬ ‫موروثی‏ اش��رافی با پشتوانه‏ی قانونی مرسوم است‪ .‬مانند‬ ‫لقب «سِ ��ر» در انگس��تان که به بازی‌گرها‪ ،‬ورزش‌کاران‬ ‫و افراد نخبه‌ی علمی و سیاس��ی از کش��ورهای مختلف‬ ‫اعطا می‌شود‪.‬‬ ‫اما وضعیت القاب در ایران گوناگون اس��ت‪ .‬از آن‌جایی‌که‬ ‫به طور عمومی ما دچار بحرانی به نام جوگیری هس��تیم‪،‬‬ ‫این مس��ئله در نس��بت دادن القاب مختلف از هرگونه و‬ ‫ش��کلی به افراد مختلف در کش��ور ما عمومیت دارد‪ .‬چه‬ ‫اس��تفاده از القابی مانند درجه‌ی علمی یا ش��غل افراد در‬ ‫خط��اب نمودن آن‌ها مانند دکت��ر و یا مهندس که باعث‬ ‫افتخار اس��ت و چه ملقب کردن افراد به اس��امی خاصی‬ ‫مانند‪ ،‬جوجه‪ ،‬فسقل‪ ،‬کله‌پاچه‪ ،‬گوجه‪ ،‬شلنگ‪ ،‬گوریل و یا‬ ‫اس��امی از این دست که بنا به وضعیت ظاهری یا عالیق‬ ‫و سالیق افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫اختالف‏ سطح‏های اجتماعی و فرهنگی اعضای جامعه به‬ ‫انواع و اقس��ام مختلف‏ در کاربرد نام‪ ،‬نشان‪ ،‬لقب و عنوان‬ ‫افراد جامعه دخیل و موثر اس��ت‪ .‬یعنی نفس انتخاب نام‬ ‫و نام‏خانوادگ��ی یا اعطای نش��ان و لق��ب و عنوان تا حد‬ ‫زی��ادی گویای تعلقات بالفعل و ی��ا بالقوه‏ی دارنده‏ی آن‬ ‫اس��ت‪ .‬چندان‏که یک فرد می‏تواند براس��اس تامل در نام‏‬

‫زادمان��ی‪ ،‬نام‏خانوادگی و احیانن عن��وان و لقب هر فرد‪،‬‬ ‫طبقه‏ی اجتماعی‏ بالفعل یا بالقوه‏ی او را تش��خیص دهد‪.‬‬ ‫طبق��ات‏ مختلف جامعه‪ ،‬اعضای طبق��ه‏ی خود و طبقات‬ ‫دیگر را در محاوره‌ها ب��ا الفاظی خطاب می‏کنند که این‬ ‫الف��اظ منعکس‏کنن��ده‏ی طبقه‏ی اجتماع��ی‏ آن افراد نیز‬ ‫هست است‪.‬‬ ‫در بس��یاری از موارد در طبقات مختلف‪ ،‬با استفاده از این‬ ‫نام‌ها‪ ،‬ش��خصیت طبقاتی افراد ش��کل می‌گرفت‪ .‬یعنی‬ ‫بدون آن‏که کسی به‏طور عمودی طبقه‏ی اجتماعی خود‬ ‫را عوض‏ کن��د‪ ،‬به صورت افق��ی در طبقه‏ی خاص خود‬ ‫ی فردی و‬ ‫ممک��ن بود تحت تاثیر این القاب مس��یر زندگ ‌‬ ‫اجتماعی‌اش تغییر کن��د‪ .‬این نوع‏ تاثیرات با مقیاس‏های‬ ‫مختل��ف قابل اندازه‏گیری اس��ت و به ان��واع مختلف در‬ ‫خ��ارج‪ ،‬بروز و ظهور می‌یابد و قابل مالحظه و مش��اهده‬ ‫ل یک نوجوان که عینکی است‪ ،‬یا کچل‬ ‫اس��ت‪ .‬برای مثا ‏‬ ‫یا دارای اختالالت تکلمی اس��ت‪ ،‬ب��ا قرار گرفتن در این‬ ‫مجرا و ملقب ش��دن به یک لقب ممکن اس��ت‪ ،‬شرایط‬ ‫زندگی‌اش ناخواسته برای همه‌ی عمر تغییر کند‪ .‬ممکن‬ ‫اس��ت این لقب ک��ه زمانی مانند یک ش��وخی تلخ به او‬ ‫نسبت داده شده تمام مسیرهای زندگی فردی و اجتماعی‬ ‫او را دچار آسیب‌های جدی کند‪.‬‬ ‫مسئله‌ی دیگر که در استفاده‌ی از القاب به چشم می‌خورد‪،‬‬ ‫اس��تفاده از القابی برای افراد مختلف اس��ت که ش��رایط‬ ‫اجتماعی آن‌ها بر اس��اس یک س��فر تغییر کرده اس��ت‪.‬‬ ‫برای مثال فردی ممکن بود که یک کاسب ساده باشد و‬ ‫برای زیارت به مش��هد سفر می‌کرد‪ ،‬پس از بازگشت‪ ،‬به‬ ‫لقب مش��هدی ملقب می‌شد‪ .‬این پیش‌وندهای تیترگونه‪،‬‬ ‫ی تحرک اجتماعی و ب��اال رفتن حرمت اجتماعی‬ ‫نش��انه‏ ‏‬ ‫ش��خص واحد در طبق�� ‏هی‏ واحد بود‪ .‬در سلس��له مراتب‬ ‫طبقاتی ایران مش��هدی‪ ،‬کربالی��ی و حاجی‏ وجود دارد و‬

‫افراد متعلق به این عناوین هس��تند‪ ،‬ولی همین اس��تفاده‬ ‫برای آن‌ها به مثابه شمشیر دولبه‌ای بود که ممکن است‪،‬‬ ‫در رفتار بیرونی آن‌ها مازادی بر شخصیت‌شان ایجاد کند‬ ‫و ش��خصیت دومی برای آن‌ها به وجود بیاورد که به طور‬ ‫کلی با شخصیت ابتدایی‌‌شان منافات دارد‪.‬‬ ‫الق��اب هم‌اکنون نیز در زمین��ه‏ی کاربرد‌های متفاوت در‬ ‫ش��رایط مختلف وجود دارند منتها ب��ه گونه‌ای دیگر‪ .‬به‬ ‫جای القابی که در قدیم مرس��وم بود عناوین علمی مانند‬ ‫دکتر‪ ،‬مهندس‪ ،‬اس��تاد یا روحانی‪ /‬مذهبی اعم از آیت‌اله‪،‬‬ ‫حجت‌االس�لام‪ ،‬حاج آقا و حاج خانم مقبول جامعه واقع‬ ‫شده اس��ت‪ .‬نکته‌ی مهم این است که وقتی کسی لقبی‬ ‫می‏گی��رد‪ ،‬هم��ه او را به همان لق��ب می‏خوانند و دور از‬ ‫ادب و نش��ان بخل حس��د افرادی اس��ت که از این لقب‬ ‫برای او اس��تفاده نکنند‪ .‬اگر که کس��ی آن��ان را با نام و‬ ‫نسب اصلی‌شان مخاطب قرار دهد و این امر اغلب باعث‬ ‫می‏ش��ود مورد توبیخ بقیه قرار بگیرد که ش��ان اجتماعی‬ ‫فرد مورد نظر را حفظ نکرده اس��ت و به او توهین نموده‪،‬‬ ‫در صورتی‌ک��ه هر فرد اس��م و هویت��ی دارد که به طور‬ ‫عموم��ی برای جدا ش��دن از بقیه باید ب��ه آن نام خوانده‬ ‫شود‪.‬‬ ‫در کشور ما برای مثال اگر شخصی با نام کوچک خوانده‬ ‫شود‪ ،‬به طور تلویحی نشان‌گر احساس خودمانی بودن و‬ ‫رفاقت از سوی گوینده نسبت به مخاطب‏ است‪ .‬در حالی‬ ‫که اگر وی با نام خانوادگی‪ ،‬لقب و یا مس��وولیت و شان‬ ‫اجتماعی‌‌اش خوانده ش��ود‪ ،‬نش��ان‌گر این‏است که حریم‬ ‫ش��خصی وی برای هر کس قابل دست‌رس��ی نیست و‬ ‫در اکث��ر مواق��ع این رفتار با یک ادب منف��ی و ریاکارانه‬ ‫مخلوط می‌ش��ود‪ .‬پس هر چقدر اشاره و خطاب ما نسبت‬ ‫به مخاطب غیر‌مس��تقیم‏تر باش��د‪ ،‬می��زان ادب و احترام‬ ‫منفی بیش‌تر لحاظ می‏شود‪.‬‬ ‫‪19‬‬

‫جامعه‬

‫تو‌گو با «مسعود حسینی» عکاس جنگی‬ ‫گف ‌‬

‫زندگی یک عکاس در سایه گلوله‬

‫اردوان روزبه‬ ‫روزهای بعد سقوط طالبان بود که راهی افغانستان شده بودم‪.‬‬ ‫س��فری که محصولش شد نمایش‌گاه عکس��ی از روزهای‬ ‫پایان��ی طالبان و آغ��از دوره‌ای تازه برای مردم و کش��وری‬ ‫که س��ال‌ها زیر آزار و اذیت یا دولت‌های خارجی بودند و یا‬ ‫حکومت‌های کمونیس��تی وطنی و بعد تفنگ ساالران یا به‬ ‫قول افغان‌ها «قوماندان‌ها» و البته با عکاس‌ها و خبرنگاران‬ ‫جوان این کشور‪ .‬آن روزها آن‌چه که بیش از هر چیز مرا به‬ ‫خود مشغول می‌کرد شور و انرژی باور نکردنی جوان‌های آن‬ ‫دیار برای دانس��تن و نوشتن و عکس گرفتن و فیلم ساختن‬ ‫بود‪ .‬انرژی که سایه چند ساله طالبان نه تنها نتوانسته بود آن‬ ‫را س��رکوب بکند‪ ،‬بلکه باعث انباشت آن شده بود که با ولع‬ ‫تمام این نیروهای پر از شور را به آموختن وا می‌داشت‪.‬‬ ‫بودن با جوان‌های افغان یکی از خاطرات زیبایی اس��ت که‬ ‫در سفرنامه‌هایی که بر کاغذ کشیدم مرور می‌کنم تا روزی‬ ‫بیش‌تر از آن‌ها بگویم‪.‬‬ ‫همین انرژی باعث شد که با شرایط تازه‌ای که برای کشور‬ ‫افغانس��تان رخ داد‪ ،‬خیلی زود جوانان افغان بیاموزند و جذب‬ ‫‪20‬‬

‫فعالیت‌هایی شوند که برای س��ال‌ها دور از دست‌رس شان‬ ‫بود‪.‬‬ ‫از سویی به راه افتادن برخی سازمان‌های غیر‌دولتی خارجی‬ ‫که به معنای واقعی هدف‌ش��ان آموزش و هم‌راهی با مردم‬ ‫بود‌‪ -‬البته تاکید می‌کنم برخی‪ ،‬چون بسیار سازمان‌ها فقط‬ ‫مناب��ع خرج کرد بی در و پیکر پول بودند‪ -‬باعث ش��د موج‬ ‫ت��ازه‌ای از آموزش در بین عالقه‌مندان به راه افتد‪ .‬عکس و‬ ‫چند رسانه‌ای‪ ،‬خبر و گزارش و تالش برای انعکاس اوضاع‬ ‫درون افغانستان به بیرون‪ ،‬فعلی که با توجه به روی‌کرد‌های‬ ‫باقی مانده از ظلم و فش��ار به جا مانده در آن جامعه‪ ،‬کاری‬ ‫خطر‌آلود بود‪.‬‬ ‫این‌ها مقدمه‌ای بود که بگویم رسانه‌ها اعالم کردند‪ ،‬یکی از‬ ‫عکاس‌های جنگی در افغانستان برنده جایزه رتبه دوم یکی‬ ‫از معتبرترین موسسات عکس خبری یعنی «ورد پرس فوتو»‬ ‫شده است‪« .‬مسعود حسینی» خبرنگار فرانس پرس توانست‬ ‫برنده جایزه دومین تک عکس خبری این موسسه در سال‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬میالدی شود‪.‬‬ ‫او هم‌چنی��ن برنده رتبه اول عکس خبری در س��ال ‪۲۰۱۱‬‬

‫از س��وی «‪ »POYi‬شده است‪ .‬مسعود حسینی عکاسی را‬ ‫زمانی فرا گرفت که در شهر مشهد در ایران مهاجر بود و پس‬ ‫از آن به صورت حرفه‌ای با آموزش در بنیاد فرهنگی آیینه در‬ ‫نزد «منوچهر دقتی» و «رضا دقتی» به کار حرفه‌ای عکاسی‬ ‫خب��ری پرداخ��ت‪ .‬در تمام این مدت این ع��کاس فعال در‬ ‫افغانستان راوی بسیاری از رخ‌داد‌ها و وقایع این کشور بوده‬ ‫است‪ .‬عکس او که برایش مقام‌آورد انفجار بمبی در مراسم‬ ‫عاش��ورا در شهر کابل اس��ت که صحنه فریاد زدن دختری‬ ‫‪ ۱۲‬س��اله به نام «ترانه» را در کنار اقوام و آشنایانش نشان‬ ‫می‌دهد‪ .‬آقای حسینی خود در محل انفجار حاضر بوده است‪.‬‬ ‫ترانه در این انفجار در کنار زخمی شدن خواهر و مادر خود‪،‬‬ ‫برادرش را نیز از دس��ت داده اس��ت‪ .‬تاثیر‌گذاری این عکس‬ ‫باعث شد که از میان یک‌صد هزار عکس به عنوان دومین‬ ‫عکس برتر خبری جهان انتخاب شود‪.‬‬ ‫با مس��عود حسینی عکاسی خبری در کابل به بهانه انتخاب‬ ‫تو‌گو نشس��تم‪ .‬قرار نش��د که فقط از عکس‬ ‫عکس به گف ‌‬ ‫بگویی��م‪ ،‬گفتیم ک��ه از رنج‌های یک خبرن��گار جنگی‌‪ ،‬از‬ ‫آرزوهایش هم صحبت کنیم‪.‬‬

‫امروز در کابل اوضاع چطور است؟‬ ‫کابل در حالت کنونی پر از برف و هوا بسیار سرد است‪.‬‬ ‫من از تو به عنوان خبر‌نگار جنگی واقعی یاد کردم‪ .‬مس��ایل‬ ‫پیش روی یک خبرنگار جنگی به خصوص به عنوان عکاس‬ ‫که باید در کش��وری مانند افغانستان دقیقن روی خط همه‬ ‫درگیری‌ها باشد‪ ،‬چیست؟‬ ‫مش��کالت را می‌توان به چند دسته تقس��یم کرد‪ .‬بعضی از‬ ‫مشکالت مسایل منطقه‌ای هس��تند‪ .‬از قدیم هم گفتند در‬ ‫جنگ حلوا پخ��ش نمی‌کنند‪ ،‬وقتی جنگی صورت می‌گیرد‬ ‫از هر طرفی ممکن اس��ت عکاسی که دوربین دردست دارد‬ ‫مورد حمله قرار گیرد‪ ،‬کشته شود و یا به دلیل نداشتن تجربه‬ ‫کافی روی مین برود یا مانند دوستم «ژولوا سیلویا» از ناحیه‬ ‫دو پا آسیب ببیند‪ .‬در اکثر جنگ‌ها مانند جنگ عراق ما استاد‬ ‫گلستان را از دست دادیم‪ .‬عکاسی که کارش با تصویر است‬ ‫و در خ��ط اول جنگ می‌خواهد واقعیت‌ها را ثبت کند خیلی‬ ‫زودتر ممکن اس��ت کشته شود و خطر از دست دادن جان یا‬ ‫قسمتی از اعضای بدنش زیاد‬ ‫است چون ما سالحی نداریم‬ ‫که در واقع��ه‌ای از خود دفاع‬ ‫کنیم اما در عین حال باید از‬ ‫همه نزدیک‌ت��ر به دو طرف‬ ‫جنگ باشیم‪.‬‬ ‫از دیگ��ر مش��کالت نب��ود‬ ‫امکان��ات کافی اس��ت‪ .‬من‬ ‫ب��ا کمپان��ی بزرگ��ی مانند‬ ‫فرانس‌پرس کار می‌کنم ولی‬ ‫در افغانستان زندگی می‌کنم‬ ‫و امکاناتی که برای رفتن به‬ ‫جنگ نیاز دارم را باید از این‌جا‬ ‫تهیه کن��م‪ .‬در خیلی از موارد‬ ‫اتف��اق افتاده ک��ه برای تهیه‬ ‫گزارش به منطقه‌ای رفتم و با‬ ‫کمبود امکانات مواجه شدم یا‬ ‫امکانات در آن‌جا کامل نبوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ب��ه یاد می‌آورم که در اپریل س��ال ‪ 2010‬در عملیات بزرگ‬ ‫قندهار با تمام تالشی که داشتم نتوانستم کوله خواب تهیه‬ ‫کنم در پنج ش��ب متوالی که من در عملیات با ارتش آمریکا‬ ‫بودم داشتم از سرما یخ می‌زدم‪ .‬به این دلیل که امکاناتی که‬ ‫در کابل پیدا می‌شد باز هم کفاف نکرد‪.‬‬ ‫به نظر تو سیاس��ت‌مداران افغانی‪ ،‬تفگ‌ساالران‪ ،‬کسانی که‬ ‫در افغانس��تان درگیر هس��تند‪ ،‬آیا به جای‌گاه و توانایی‌های‬ ‫خبرنگاری ویژه مانند تو و دیگر روزنامه‌نگاران در افغانستان‬ ‫باور دارند؟‬ ‫مطبوع��ات آزاد تا حد زیادی ج��ای خود را باز کرده اما هنوز‬ ‫هم اوضاع به تار مویی بس��ته است‪ .‬دولت و شخص رییس‬ ‫جمه��وری ب��ه آزادی بیان تعه��د دارند و خبرن��گاران را در‬ ‫کارهای‌شان و انتقادها در مورد دولت و رییس جمهوری آزاد‬ ‫گذاشتند اما همیشه برای ما سوال بوده که تا کی ادامه پیدا‬ ‫می‌کند؟ آیا دلیل این تنها نیروهای خارجی هستند یا بعد از آن‬ ‫هم ادامه پیدا خواهد کرد؟ در موارد زیادی جنگ‌ساالران نه با‬ ‫خبرنگاران و نه با مردم عادی تغییر نکردند‪ .‬به همان اندازه که‬

‫سابق قلدر بودند و برای هر چیزی از زور استفاده می‌کردند‪،‬‬ ‫اکنون هم همان کار را پیش می‌برند و به تهدید خبرنگاران‬ ‫می‌پردازند و در مواردی حتا به قتل آن‌ها دست می‌زنند‪ ،‬مانند‬ ‫قتل خبرنگار بی‌بی‌سی در استان جنوبی هلمن‪ .‬اما هنوز هم‬ ‫ترس و توجه خاصی هست که خبرنگاری به مسایل کاری‬ ‫یک جنگ‌ساالر خیلی نزدیک نشود یا بهانه‌ای به او ندهد‪.‬‬ ‫چه شد که مسعود حسینی خبرنگار و عکاس شد؟‬ ‫قصه درازی دارد و به وقتی برمی‌گردد به موقعی که من در‬ ‫ایران مهاجر بودم‪ .‬زندگی مهاجرت سختی‌های زیادی دارد‬ ‫و مهاجرین افغانی با مش��کالتی مواجه بودند و در خیلی از‬ ‫موارد هیچ‌کس��ی موجودیت آن‌ها را حساب نمی‌کرد‪ .‬مثلن‬ ‫در حاشیه شهرهای بزرگ مانند مشهد و یا در مناطق بسیار‬ ‫فقیر‌نش��ین و فارغ از هیچ توجهی از کش��ورهای خارجی و‬ ‫سازمان ملل متحد زندگی می‌کردند‪ .‬من مدارکی از سازمان‬ ‫ملل با نام کارت آبی داشتم و می‌توانستم در شهر بگردم اما‬ ‫آن‌ها نمی‌توانس��تند از چاردیواری منطقه خود خارج شوند و‬

‫زندگی بسیار بسیار رنج‌آوری داشتند‪.‬‬ ‫ت�لاش من این بود که بعضی از این مس��ایل را به نحوی‬ ‫ثبت کنم‪ .‬ابتدا به سمت نوشته رفتم اما دیدم تنها کاری که‬ ‫می‌توان��م با آن اوضاع را ب��رای تاریخ به طور کامل به ثبت‬ ‫برس��انم این است که از عکس شروع کنم‪ .‬با کمک بعضی‬ ‫از دوستان ایرانی آموزش دیدم تا این‌که اتفاقات ‪ 11‬سپتامبر‬ ‫رخ داد و من به کابل آمدم و اس��تاد منوچهر دقتی و استاد‬ ‫رضا دقتی را پیدا و با آن‌ها ش��روع به کار کردم و به آرزوی‬ ‫یک خبرنگار عکاس شدن‪ ،‬رسیدم‪.‬‬ ‫از ترانه و عکس��ی که وورد پرس آن را برنده کرد و در مورد‬ ‫آن روز صحبت کن‪.‬‬ ‫روز سختی بود و من برای پوشش قرار دادن مراسم عاشورا‬ ‫رفته بودم‪ .‬این کار را هر س��ال انج��ام می‌دادم و هیچ‌گونه‬ ‫مش��کلی هم پیش نمی‌آمد و توقعی هم برای بروز مشکل‬ ‫نبود چون این مراس��م هیچ وقت قبلن در تاریخ افغانستان‬ ‫مورد حمله نهاد و س��ازمانی ق��رار نگرفته بود‪ .‬آن روز طبق‬ ‫معمول تالش داش��تم تا زوایای تازه‌ای از این مراسم را پیدا‬

‫کنم که یکی از آن زوایا اطفالی بودند که لباس‌های سبز یا‬ ‫سفید عربی می‌پوش��یند و یادآور اطفال مسلم در چند صد‬ ‫سال پیش بودند که قبل از روز عاشورا به گروگان گرفته و‬ ‫کشته می‌شوند‪ .‬این موضوع در مذهب شیعه قصه مفصلی‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫دسته سینه‌زنی از کابل وارد منطقه شد و ترانه را آن‌جا دیدم‬ ‫و ب��ا خود تصمیم گرفتم تا از این دس��ته زنجیر‌زنی عکس‬ ‫بگیرم و بعد برگردم و از آن دختر با خانم‌هایی که هم‌راه او‬ ‫بودند عکس بگیرم تا رنگ بیش‌تری به عکس‌هایم دهد‪.‬‬ ‫چون می‌خواستم صداها را نیز ثبت کنم شروع کردم به ویدئو‬ ‫گرفت��ن‪ .‬در همان لحظه بود که انفجار مهیب اتفاق افتاد و‬ ‫موج انفجار به سمت من آمد‪ ،‬دستم را نیز زخمی کرد و من‬ ‫بر روی زمین پرت ش��دم‪ .‬وقتی به خ��ود آمدم دیدم مردم‬ ‫از منطقه‌ای که دود اس��ت فرار می‌کنند‪ .‬بی‌اختیار تصمیم‬ ‫گرفتم ببینم چه خبر است‪ ،‬بر خالف دیگران به سمت دود‬ ‫دویدم و وقتی رسیدم متوجه شدم در مرکز حلقه‌ای قرار دارم‬ ‫که همه در انفجار بمب تیکه تیکه‬ ‫شدند و آن‌ها به صورت حلقه‌ای در‬ ‫دور من روی زمین افتاده بودند‪ .‬در‬ ‫گوشه راست خودم متوجه شدم از‬ ‫بین همان افراد با لباس‌های رنگی‬ ‫ک��ه قبلن دیده ب��ودم خیلی‌‌ها به‬ ‫روی زمین افتادند‪ .‬آن عده به دلیل‬ ‫لباس‌های رنگی با بقیه جس��دها‬ ‫فرق داش��تند و بس��یاری خانم و‬ ‫کودک بودند‪ .‬ترانه را دیدم که در‬ ‫بین اجساد ایس��تاده‪ ،‬وحشت زده‬ ‫فریاد م��ی‌زد و خودش نیز زخمی‬ ‫شده و بس��یاری از اقوام من‌جمله‬ ‫برادر کوچکش را از دست داده بود‬ ‫و من توانستم عکسی را در آن‌جا‬ ‫ثب��ت کنم‪.‬دنی��ای روزنامه‌نگاران‬ ‫جنگ��ی روی حوادث و رخ‌دادهای‬ ‫تقریبن بد دنیا می‌گردد‪ .‬احساس‬ ‫شخصی تو چیس��ت؟ اگر بگویند‬ ‫اتفاق ناگوار در دنیا نخواهد افتاد و تو بی‌کار می‌ش��وی چه‬ ‫فکر می‌کنی؟‬ ‫آرزو دارم چنی��ن روزی اتفاق بیافتد‪ .‬گرچه از عکس گرفتن‬ ‫و ثبت لحظه‌هایی که ممکن اس��ت دیدنش برای خیلی‌ها‬ ‫ناممکن باش��د هم لذت می‌برم اما لذت نمی‌برم که کسی‬ ‫روبه‌روی چش��م من کشته شود و اطفال را تیکه تیکه شده‬ ‫ببین ‌م و حتا دش��منان این صلح را هم نمی‌خواهم کشته و‬ ‫تیکه تیکه ش��ده که در آن روز دیدم ببینم‪ .‬اما این واقعیتی‬ ‫است که شاید هیچ وقت اتفاق نیافتد و امکان ندارم دنیا در‬ ‫صلح و امنیت باش��د‪ .‬اگر یک زمان��ی به امید خدا به آرزو و‬ ‫توقعی که مردم افغانستادن دارند‪ ،‬صلحی در این کشور شود‬ ‫م��ن نیز تالش می‌کنم جای دیگ��ری روم‪ .‬نه به این دلیل‬ ‫که عادت دارم از جنگ عکس بگیرم بلکه به این دلیل که‬ ‫می‌خواهم فریاد کسانی باش��م که در جنگ طرف بی‌گناه‬ ‫هس��تند و قادر نیستند فریاد بزنند و حس‌شان را به اعضای‬ ‫دیگر انسانیت برسانند‪ .‬دوست دارم برای آن‌ها گلو‪ ،‬حلق و‬ ‫زبان باشم تا برای‌شان حرف بزنم‪.‬‬ ‫‪21‬‬

‫سیاست‬

‫پدران حاکم و فرزندان محکوم‬

‫کامبیز غفوری‬ ‫شاید آن زمان که «کرین برینتون» مشغول نوشتن کتاب‬ ‫«کالبدشناس��ی انقالب» بود [‪ ]1‬و جمله معروف فرانتس‬ ‫فانون را که «انقالب فرزندان خود را می‌خورد» بررس��ی‬ ‫می‌کرد‪ ،‬به ذهنش نمی‌رس��ید که یک دهه پس از مرگ‬ ‫او اتفاق عجیب‌تری هم در یک انقالب دیگر بیفتد‪ .‬پس‬ ‫از انقالب س��ال ‪ 1357‬ایران و قبضه شدن قدرت توسط‬ ‫اس�لام‌گرایان‪ ،‬در مواردی که ش��مار آن کم هم نیست‪،‬‬ ‫این فرزندان انقالبیون بودند که قربانی پدران خود شدند‪.‬‬ ‫اخت�لاف عقی��ده و جدال بی��ن پدران حاک��م و فرزندان‬ ‫معترض از نخس��تین س��ال‌های پس از انقالب ش��روع‬ ‫ش��د و تاکنون ادام��ه دارد‪ .‬آیت‌‌اله محم��دی گیالنی در‬ ‫مقام قاضی ش��رع حکم اعدام دو فرزن��د مجاهد خود را‬ ‫ش��خصن صادر کرد‪ .‬غالمرضا حسنی امام جمعه ارومیه‬ ‫فرزند چپ‌گرای خود «رش��ید» را که ط��رف‌دار فداییان‬ ‫بود‪ ،‬برای محاکمه‌ای که منجر به اعدامش ش��د تحویل‬ ‫دادگاه‌ه��ای انق�لاب داد‪ .‬احمد جنتی نذر ک��رده بود که‬ ‫در صورت کشته‌ش��دن فرزندش که از اعضای س��ازمان‬ ‫مجاهدین بود چهل روز روزه بگیرد و گرفت‪ .‬در س��الیان‬ ‫پس از آن روزهای پر التهاب هم‪ ،‬مرزبندی میان برخی از‬ ‫این فرزندان سرکش و پدران قدرت‌مندشان خود را نشان‬ ‫داد‪ .‬فرزند آیت‌‌اله ابوالقاس��م خزعلی این روزها در زندان‬ ‫حکومت‪ ،‬به��ای اعتراضش را با اس��ارت و اعتصاب غذا‬ ‫می‌پردازد‪ ،‬فرزند آیت‌‌اله بهش��تی مشاور ارشد میرحسین‬ ‫موسوی حکم زندان دریافت می‌کند و عمر فرزند سرکش‬ ‫محسن رضایی در دوبی به پایان می‌رسد‪.‬‬ ‫امروز سرگذش��ت بعضی از این فرزندان و پدران را دنبال‬ ‫می‌کنیم‪:‬‬ ‫محمدی گیالنی و حکم اعدام دو فرزندش‬ ‫محمد محمدی دعوی‌س��رایی‪ ،‬زاده روس��تای دعوی‌سرا‬ ‫از تواب��ع رودس��ر در اس��تان گیالن بود و به این س��بب‬ ‫با نام آیت‌‌اله گیالنی ش��ناخته ش��د‪ .‬او که در س��ال‌های‬ ‫طلبگی‌اش به کالس‌های درس اصول آیت‌‌اله خمینی در‬ ‫قم می‌رفت و از آن دوران با رهبر آینده انقالب آش��نایی‬ ‫داش��ت‪ ،‬پس از تشکیل دادگاه‌های انقالب با حکم استاد‬ ‫سابق‌اش‪ ،‬حاکم شرع و رییس این دادگاه‌های خاص شد‪.‬‬ ‫وی در مقام حاکم شرع تهران در یک مصاحبه تلویزیونی‬ ‫به تاریخ دوم تیرماه س��ال ‪ 1360‬گفت‪« :‬تظاهرات علیه‬ ‫جمهوری اس�لامی یعنی تظاهرات علیه رسول‌اهلل‪ ،‬یعنی‬ ‫جن��گ با خدا‪ ،‬و هر کس ک��ه در مخالفت با حکومت در‬ ‫این تظاهرات شرکت کند حتی اگر هیچ کاری هم نکرده‬ ‫باش��د‪ ،‬از نظر جمهوری اسالمی حکم یاغی و محارب در‬ ‫مورد او صدق می کند و جزایش مرگ اس��ت»‪ ]2[ .‬وی‬ ‫با همین اس��تدالل دو فرزند خود را ش��خصن محاکمه و‬ ‫محکوم به اعدام کرد‪.‬‬ ‫گفتنی اس��ت که محم��ود احمدی‌نژاد در مقام ریاس��ت‬ ‫جمهوری اسالمی‪ ،‬نش��ان درجه یک عدالت را در تیرماه‬ ‫‪22‬‬

‫س��ال ‪ 1388‬ب��ه آیت‌‌اله گیالنی اعطا ک��رده و گفت که‬ ‫وی مدال افتخاری بر س��ینه ملت ایران اس��ت‪ ]3[ .‬سید‬ ‫محمد حس��ینی‪ ،‬وزیر فرهنگ و ارش��اد اس�لامی نیز در‬ ‫پیامی به مناسبت بزرگ‌داشت آیت‌‌اله گیالنی در مهرماه‬ ‫‪ 1390‬گفت که«حضرت آیت‌‌اله غایت عدل را به نمایش‬ ‫گذاش��ت و آن‌چه کاشت پیامی اس��ت و آن‌چه برداشت‬ ‫نیکنامی است‪».‬‬ ‫البت��ه تاریخ درباره این نیکنامی قض��اوت خواهد کرد اما‬ ‫همان‌طور که پیش‌تر گفته ش��د‪ ،‬این تنها مورد اختالف‬ ‫خونین پدران حاکم با فرزندان خود نبود‪.‬‬ ‫آیت‌اله جنتی و روزه شکر‬ ‫آیت‌‌اله احمد جنتی به دلیل نقش ویژه‌اش در روی‌دادهای‬ ‫سیاسی روز چهره‌ای شناخته‌شده‌تر است‪ .‬وی که از دوره‬ ‫اول ش��ورای نگهبان در سال ‪ 1359‬تا کنون عضو ثابت‬ ‫فقهای این ش��ورا بوده اس��ت‪ ،‬س��ابقه تصدی مش��اغل‬ ‫دیگ��ری چون امامت جمعه ش��هرهای قم‪ ،‬کرمانش��اه و‬ ‫تهران‪ ،‬قضاوت در دادگاه‌های انقالب ش��هرهای تهران‬ ‫و اهواز و ریاس��ت سازمان تبلیغات اسالمی را در کارنامه‬ ‫دارد‪ .‬گرچه او مانند محمدی گیالنی به دست خود حکم‬ ‫اعدام فرزندش حس��ین جنتی را صادر نکرد‪ ،‬اما نذر کرد‬ ‫که اگر فرزندش کشته یا اعدام شود چهل روز روزه شکر‬ ‫بگیرد‪ ]4[ .‬حس��ین جنتی در تاریخ ‪ 23‬خرداد سال ‪1361‬‬ ‫طی یک درگیری مس��لحانه با س��پاه پاس��داران انقالب‬ ‫اس�لامی کش��ته ش��د [‪ ]5‬و آیت‌‌اله جنتی نذر خود را به‬ ‫جای آورد‪.‬‬ ‫مه��دی خزعل��ی در نام��ه اخیر خود به احم��د منتظری‬ ‫می‌نویس��د‪« :‬ظلمی که بر من م��ی‌رود یک از صد برابر‬ ‫ستمی اس��ت که بر هم‌بندی‌های من روا داشته‌اند» و با‬ ‫اش��اره به روایت بازماندگان قتل عام س��ال ‪ 67‬می‌گوید‪:‬‬ ‫«وقتی از ش��رایط زندان‌های آن دوران سخن می‌گویند‪،‬‬ ‫مو بر تن انسان سیخ می‌شود‪».‬‬ ‫امام جمعه و فرزند رشیدش‬ ‫«رش��ید» نام یکی از پس��ران غالمرضا حسنی (معروف‬ ‫به مال حس��نی)‪ ،‬امام جمعه ارومیه بود‪ .‬مال حس��نی که‬ ‫ادبیات خاص و کوچه‌‪-‬بازاری‌اش گه‌گاه دس��ت‌مایه طنز‬ ‫مخالفان می‌ش��ود‪ ،‬در زندگی سیاس��ی و حت��ا خانوادگی‌‬ ‫خ��ود چندان طناز نبود‪ .‬وی که م��کان اختفای فرزندش‬ ‫را جهت دستگیری به ماموران اطالع داده بود و دیگران‬ ‫را هم به انجام عمل مشابه تشویق کرده بود [‪ ،]6‬اخیرن‬ ‫طی س��خنانی صدور حکم اعدام برای پس��رش را اشتباه‬ ‫دانست‪]7[ .‬‬ ‫رش��ید حس��نی ک��ه از ه��واداران فداییان خلق ب��ود‪ ،‬از‬ ‫فارغ‌التحصیالن دانش‌گاه تهران به ش��مار می‌رفت‪ .‬وی‬ ‫به س��ال ‪ 1354‬و در حالی‌که ب��ورس تحصیلی دانش‌گاه‬ ‫استراس��بورگ فرانس��ه را برای ادامه تحصیل در رش��ته‬ ‫حق��وق بین‌المل��ل دریافت ک��رده بود به خاط��ر فعالیت‬ ‫سیاس��ی بازداشت ش��د و در آبان‌ماه س��ال ‪ 57‬آزاد شد‪.‬‬ ‫چرخ روزگار اما طوری ش��د ک��ه او در رژیمی که پدرش‬

‫از وف��اداران آن بود‪ ،‬حک��م اعدام بگیرد و نه به دس��ت‬ ‫س��اواک‪ ،‬بلکه با کمک پدر دستگیر شود‪ .‬وی در قسمتی‬ ‫از وصیت‌نامه خواندنی‌اش با اشاره به این امر می‌نویسد‪:‬‬ ‫«بعد از ‪ ،۵٧‬متاسفانه فوران هزار و یک آتش‌فشان بحران‬ ‫و انفجار توطئه‌ها‪ ،‬روابط پرحرارت پدر و پس��ری ما را از‬ ‫دس��ت تدبر خارج [کرد] و با چن��ان و چنین صمیمیت و‬ ‫عالقه‌ای‪ ،‬مواجه دست‌اندازهایی شدیم… فکر نمی‌کردم‬ ‫و احدى نمى‌توانست تصور کند‪ ،‬بعد از گذشت دوران داغ‬ ‫و درفش ش��اه‪ ،‬بیان اندیشه در حکومت امام و پیروانش‪،‬‬ ‫عقوبت مرگ و اعدام اسالمی داشته باشد‪]8[ ».‬‬ ‫رش��ید حس��نی در حالی اعدام ش��د که فعاالن سیاس��ی‬ ‫سوسیالیس��ت اروپایی بیش از پدرش با افکار وی آشنایی‬ ‫داش��تند و دهه‌ها پیش از مالحس��نی از م��رگ فرزند او‬ ‫متاس��ف ش��دند‪ .‬یک��ی از چهره‌های برجس��ته‌ای که از‬ ‫م��رگ وی اظهار تاس��ف کرد‪ ،‬اوالف پالم��ه رهبر حزب‬ ‫سوسیالیست سوئد و نخست وزیر آن کشور بود‪]9[.‬‬ ‫فرزندانی که اعدام نشدند‬ ‫دیدیم که سال‌های پرتب و تاب اول انقالب پسران را به‬ ‫قربان‌گاه‌هایی کش��اند که پدران حاکم برای‌شان تدارک‬ ‫دیده بودند‪ .‬س��ال‌های بعد ام��ا‪ ،‬نصیب فرزندان معترض‬ ‫بازداشت و زندان بود‪.‬‬ ‫مهدی خزعلی نه مجاهد ب��ود و نه فدایی‪ .‬فرزند آیت‌‌اله‬ ‫خزعل��ی نه تنها مخالف رژیم به ش��مار نمی‌آید‪ ،‬بلکه از‬ ‫رزمندگان خط مقدم جنگ هش��ت‌ ساله با عراق و مومن‬ ‫به اسالم و انقالب است‪ .‬وی نیز این روزها در بند است و‬ ‫تاوان مخالفتش با دولتی را می‌پردازد که پدر آیت‌‌اله‌اش‬ ‫آن را مورد تایید امام غایب ش��یعیان دانسته است‪ .‬دکتر‬ ‫مهدی خزعلی‪ ،‬چش��م پزش��ک‪ ،‬ناش��ر و فعال سیاس��ی‬ ‫مخالفت خ��ود را جهاد واجب با ظلم و اس��تبداد می‌نامد‬ ‫ول��ی پدر از او اعالم برائت نم��وده و گفته که در صورت‬ ‫مرگ فرزند‪ ،‬جنازه‌اش را تحویل نمی‌گیرد و در مراسمش‬ ‫هم نمی‌آید‪[10[.‬‬ ‫مه��دی خزعل��ی در نامه اخی��ر خود به احم��د منتظری‬ ‫می‌نویس��د‪« :‬ظلمی که بر من م��ی‌رود یک از صد برابر‬ ‫ستمی اس��ت که بر هم‌بندی‌های من روا داشته‌اند» و با‬ ‫اش��اره به روایت بازماندگان قتل عام س��ال ‪ 67‬می‌گوید‪:‬‬ ‫«وقتی از ش��رایط زندان‌های آن دوران سخن می‌گویند‪،‬‬ ‫مو بر تن انسان سیخ می‌شود‪]11[».‬‬ ‫اش��اره دکتر خزعلی بس��یار به‌جاس��ت و به م��ا یادآوری‬ ‫می‌کن��د در حکومت��ی که ب��ا فرزن��دان برجس��ته‌ترین‬ ‫چهره‌ه��ای خود چنین می‌کند‪ ،‬تا کنون بر س��ر مخالفین‬ ‫گم‌نام یا بدون حامی چه آورده اس��ت و در این سی سال‬ ‫دیوارهای بازداش��ت‌گاه‌ها و اتاق‌های بازجویی ایران چه‬ ‫صحنه‌هایی را که به چشم ندیده‌اند‪ .‬به این ترتیب تجربه‬ ‫جمهوری اس�لامی یک قانون به تاریخ انقالب‌ها اضافه‬ ‫کرد که به‌واس��طه مذهبی نبودن انقالب‌های پیشین از‬ ‫قلم افتاده بود‪« :‬این بار نه تنها انقالب‪ ،‬که انقالبیون هم‬ ‫فرزندان خود را می‌خورند‪».‬‬

‫تقویم تاریخ‬

‫بیست‌و‌هفتم بهمن‬ ‫شانزدهم فوریه‬

‫‪ 1381‬خورشیدی‌‪ -‬س��ال‌روز درگذشت «رضا ژیان»‪ ،‬بازی‌گر‪،‬‬ ‫کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس سینما‪ ،‬تلویزیون و تاتر ایرانى است‪.‬‬ ‫‪ 1831‬میالدی‪« -‬نیکالی سمیونوویچ لسکوف» (‪Nikolay‬‬ ‫‪ )Semyonovich Leskov‬نویسنده روسی متولد شد‪.‬‬ ‫‪ 1923‬میالدی‪ -‬باستان‌شاس��ان جهان تابوت جس��د مومیایی‬ ‫«توتانخامون» (‪ )Tutankhamun‬فرعون مصری را پس‬ ‫از ‪ 1337‬س��ال از مرگ او گشودند و به جسد مومیایی شده‌اش‬ ‫دست یافتند ‪.‬‬ ‫‪ 1959‬میالدی‪ -‬با س��رنگونی رییس‌جمه��وری دیکتاتور کوبا‪،‬‬ ‫«باتیستا»‪« ،‬فیدل کاسترو» رهبر کوبا شد‪.‬‬ ‫‪ 2005‬می�لادی‪ -‬پیمان «کیوتو» (‪ )Kyoto‬به منظور کنترل‬ ‫انتشار گازهای گل‌خانه‌ای اجرایی شد‪.‬‬

‫بیست‌و‌هشتم بهمن‬ ‫هفدهم فوریه‬

‫‪ 1281‬خورش��یدی‪ -‬زادروز «صادق هدایت» نویسنده‪ ،‬مترجم‬ ‫و روش��ن‌فکر ایرانی‪ .‬هدایت از پیش‌گامان داستان‌نویسی نوین‬ ‫ای��ران بود و بس��یاری از محقق��ان‪ ،‬رمان «بوف ک��ور» او را‪،‬‬ ‫مشهورترین و درخش��ان‌ترین اثر ادبیات داستانی معاصر ایران‬ ‫دانسته‌اند‪ .‬هرچند شهرت مهم هدایت نویسندگی است‪ ،‬اما وی‬ ‫آثاری از نویس��ندگانی بزرگ را نظیر ژان پل س��ارتر‪ ،‬فرانتس‬ ‫کافکا و آنتوان چخوف نیز ترجمه کرده‌ است‪.‬‬ ‫‪ 1349‬خورش��یدی‪ -‬زادروز آرش حج��ازی نویس��نده‪ ،‬مترجم‪،‬‬ ‫پزش��ک‪ ،‬و ناشر ایرانی اس��ت‪ .‬وی مدیر انتش��ارات کاروان و‬ ‫مترجم رسمی کتاب‌های «پائولو کوئیلو» به زبان فارسی است‪.‬‬ ‫‪ 1382‬خورش��یدی‪ -‬س��ال‌روز درگذش��ت «عمادالدین حسنی‬ ‫برقعی»‪ ،‬معروف به «عماد خراسانی»‪ ،‬وی که زاده سال ‪1299‬‬ ‫بود‪ ،‬ش��اعر غزل‌سرا و قصیده‌سرای مشهور خراسانی است و از‬ ‫نام‌آوران شعر و غزل معاصر ایران به‌شمار می‌آید‪ .‬دیوان اشعار‬ ‫عماد خراس��انی با مقدمه‌ای از مهدی اخوان ثالث‪ ،‬بارها تجدید‬ ‫چاپ شده‌است‪.‬‬ ‫‪ 923‬میالدی‪ -‬درگذش��ت «محمد بن جریر طبری»‪ ،‬او اولین‬ ‫مفس��ر قرآن در جهان اس�لام و نویس��نده و به وج��ود آورنده‬ ‫«تاریخ طبری» اس��ت طبری عالم بزرگ و توانایی بود که اگر‬ ‫کتابی را فقط یک بار می‌خواند تمامی کتاب را حفظ می‌کرد‪.‬‬ ‫‪ 1986‬میالدی‪« -‬جیدو کریشنامورتی» عارف‪ ،‬متفکر‪ ،‬نویسنده‬ ‫و سخن‌ران مشهور هندی درگذشت‪.‬‬ ‫‪ 2000‬می�لادی‪ -‬در چنی��ن روزی‪ ،‬مایکروس��افت وین��دوز‬ ‫‪ ۲۰۰۰‬ب��ه ب��ازار عرضه ش��د‪ .‬وین��دوز ‪ ۲۰۰۰‬سیس��تم‌عاملی‬ ‫برای کامپیوترهای ش��خصی (‪ )PC‬اس��ت که توسط شرکت‬ ‫مایکروسافت تولید شد‪.‬‬

‫کیلومتری شهر «نیش��ابور» که بزرگ‌ترین سانحه راه‌آهن در‬ ‫ایران شناخته می‌شود‪ ،‬سبب مرگ دست کم ‪ ۲۹۵‬تن شد‪.‬‬ ‫‪ 1564‬می�لادی‪« -‬میکالنژ» تصویر‌نگار‪ ،‬پیکر‌س��از‪ ،‬معمار و‬ ‫ش��اعر ایتالیایی در ش��هر رم درگذش��ت‪ .‬آثار هنری میکالنژ و‬ ‫سیصد شعر از اشعار او تا به امروز باقی مانده است‪.‬‬ ‫‪ 1848‬می�لادی‪« -‬لویی��س کامف��ورت تیفان��ی» (‪Louis‬‬ ‫‪ )Comfort Tiffany‬هنرمن��د و طراح معروف آمریکایی‬ ‫به دنیا آمد‪ .‬این هنرمند به دلیل طرح و خلق شیشه‌های رنگی‬ ‫پنجره شماری از کلیساها در کشورش و در کانادا بسیار شناخته‬ ‫شده است‪.‬‬

‫سی‌ام بهمن‬ ‫نوزدهم فوریه‬

‫‪1303‬خورش��یدی‪ -‬چهار روز پس از تصویب مجلس ش��ورای‬ ‫مل��ی‪ ،‬ژنرال «رضاخان پهلوی» رس��من خ��ود را فرمانده کل‬ ‫نیروهای مسلح ایران اعالم داشت‪.‬‬ ‫‪1876‬می�لادی‪ -‬زادروز «کنس��تانتین برانکوزی» پیکره‌س��از‬ ‫رومانیایی اس��ت‪ .‬وی به دلیل دس��ت‌یابی به فرم ناب و ایجاز‬ ‫بیان‪ ،‬یکی از چهره‌های درخشان در پیکر‌سازی مدرن است‪.‬‬ ‫‪1878‬می�لادی‪ -‬اخت��راع و ثب��ت گرامافون توس��ط توماس‬ ‫ادیسون‪.‬‬ ‫‪1896‬میالدی‪« -‬آندره برتون» (‪ )André Breton‬شاعر‪،‬‬ ‫نویس��نده‪ ،‬پیش‌گام و نظریه‌پرداز فراواقع‌گرا (سوررئالیست) در‬ ‫فرانسه زاده شد‪.‬‬ ‫‪1917‬می�لادی‪« -‬ل��وال کارس��ون اس��میت مک‌کول��رز»‬ ‫(‪ )Lula Carson Smith McCullers‬نویس��نده و‬ ‫نمایش‌نامه‌نویس آمریکایی‪ ،‬در چنین روزی زاده شد‪.‬‬ ‫‪1945‬میالدی‪ -‬نبرد «ایوجیما» در اواخر جنگ جهانی دوم بین‬ ‫نیروهای دریایی ایاالت متحده و ژاپن انجام ش��د و در طی آن‬ ‫جزیره‌ی ایو‌جیما به اشغال ایاالت متحده در‌آمد‪.‬‬

‫‪1951‬می�لادی‪« -‬آندره ژید»‏نویس��نده‌ی فرانس��وی در ‪82‬‬ ‫سالگی درگذشت‪.‬‬ ‫‪1959‬میالدی‪ -‬دولت انگلس��تان موافقت کرد که به جزیره‌ی‬ ‫قبرس که در آن زمان‪ ،‬مس��تعمره‌اش بود‪ ،‬استقالل دهد‪ .‬این‬ ‫استقالل از ‪ 16‬آگوست ‪ 1960‬عملی شد‪.‬‬ ‫‪1997‬میالدی‪« -‬دنگ ش��یائو‌پینگ» رهبر پیشین چین در ‪92‬‬ ‫س��الگی به دلیل بیماری پارکینسون در‌گذشت‌‪ .‬شیائو پینگ از‬ ‫س��ال ‪ 1978‬می�لادی رهبری یک میلیارد چین��ی را به عهده‬ ‫گرفت‌‪.‬‬

‫یکم اسفند‬ ‫بیستم فوریه‬

‫‪ 1329‬خورشیدی‪ -‬عالمه «علی‌اکبر دهخدا» با تالش فراوان‬ ‫جمعیت مبارزه با بی‌سوادی را تاسیس کرد‪.‬‬ ‫‪ 1369‬خورش��یدی‪ -‬در چنی��ن روزی دومی��ن دوره مجل��س‬ ‫خبرگان رهبری گشایش یافت و «آیت‌اله مشکینی» به عنوان‬ ‫ریی��س مجلس خبرگان و «آیت‌اله هاش��می رفس��نجانی» به‬ ‫عنوان نایب رییس اول انتخاب شدند‪.‬‬ ‫‪ 1619‬میالدی‪ -‬ناخدای یک کش��تی هلندی ‪ 20‬سیاه‌پوس��ت‬ ‫را که در آفریقا ش��کار شده بودند به آمریکای شمالی برد و به‬ ‫مهاجران انگلیسی این منطقه فروخت و با این عمل کار انتقال‬ ‫برده از آفریقا به آمریکا آغاز شد‪.‬‬ ‫‪1902۲‬میالدی‪« -‬انس��ل آدام��ز» (‪Ansel Easton A d‬‬ ‫‪ )ams‬عکاس آمریکایی در «سانفراسیس��کو» در چنین روزی‬ ‫متولد شد‪.‬‬ ‫‪ 1988‬می�لادی‪« -‬ریحانا» (‪ )Rihanna‬در ش��هر «س��نت‬ ‫مایکل» در کشور «باربادوس» متولد شد‪.‬‬ ‫‪ 1986‬میالدی‪ -‬نخس��تین بخش از ایس��ت‌گاه فضایی «میر»‬ ‫(‪ )MIR‬در چنین روزی توسط سازمان فضایی اتحاد جماهیر‬ ‫شوروی به فضا پرتاب شد‬

‫خبر‪ ،‬گزارش‪ ،‬تصویر‬

‫بیست‌و‌نهم بهمن‬ ‫هجدهم فوریه‬

‫‪ 1352‬خورش��یدی‌‪ -‬امروز س��ال‌روز اعدام «خسرو گلسرخی»‬ ‫شاعر و نویسنده روشن‌فکر مارکسیست ایرانی است‪.‬‬ ‫‪ 1357‬خورشیدی‪ -‬پس از پیروزی انقالب اسالمی‪ ،‬در روزی‬ ‫چون امروز حزب «جمهوری اس�لامی» اعالم موجودیت‬ ‫کرد‪ .‬بنیان‌گذاران آن «محمد حس��ینی بهشتی»‪« ،‬عبدالکریم‬ ‫موس��وی اردبیل��ی»‪« ،‬اکب��ر هاش��می رفس��نجانی»‪« ،‬علی‬ ‫خامنه‌ای» و «محمد‌جواد باهنر» بودند‪.‬‬ ‫‪ 1382‬خورش��یدی‪ -‬انفجار قطار در ایس��ت‌گاه «خیام» در ‪۱۷‬‬

‫‪23‬‬

‫پاپاراتزی‬

‫رقاصه معروف مصری‪« :‬با اسالم‪ ،‬بی‌اسالم می‌رقصم»‬ ‫بهنام‬ ‫«دینا» رقاصه معروف مصری تاکید کرد حتا در صورتی که‬ ‫دولت اس�لامی در مصر بر س��ر کار آی��د و رقص را ممنوع‬ ‫کن��د باز هم به ای��ن حرفه ادامه خواه��م داد و هیچ گاه به‬ ‫فک��ر کناره‌گیری از آن نخواهم افتاد‪ .‬وی با تاکید بر این‌که‬ ‫اس�لام‌گرایان در مصر برای هنرمن��دان و عموم مردم این‬ ‫کشور تهدید به شمار می‌آیند‌‪ ،‬گفت‪« :‬من حرفه دیگری غیر‬ ‫از رقص نمی‌دانم بنا بر این در هر شرایطی از آن کناره‌گیری‬ ‫نخواهم ک��رد‪ ».‬دینا افزود‪« :‬نمی‌دانی��م در آینده چه پیش‬ ‫می‌آید‌‪ ،‬اسالم‌گرایان می‌گویند در کار هنر دخالت نخواهند‬ ‫کرد اما هیچ تضمینی وجود ندارد‌‪ ،‬ش��اید پس از به حکومت‬ ‫رسیدن هنر را لغو و خواسته‌های خود را تحمیل کنند که در‬ ‫آن زمان کاری از دست ما ساخته نیست‪».‬‬ ‫گفتنی اس��ت چن��دی پیش یکی از اعضای اس�لام‌گرایان‬ ‫تن��دروی مص��ری‌‪ ،‬ورزش فوتبال را حرام دانس��ت اما پس‬ ‫از واکنش تند بس��یاری از مردم این کش��ور از موضع خود‬ ‫عقب‌نشینی کرد‪.‬‬

‫سکس با نخست وزیر‬ ‫ایتالیا برای پیوستن به‬ ‫پلیس‬

‫یک��ی از افس��ران پلی��س ایتالیا‬ ‫روز سه‌ش��نبه در برابر دادگاهی‬ ‫در این کش��ور گفته است «کریمه‬ ‫محروقی» معروف ب��ه «روبی» افتخار‬ ‫می‌کرد که «برلسکونی» به وی وعده داده است‬ ‫برای پیوس��تن ب��ه پلیس به او کمک کن��د‪ .‬موضوع رابطه‬ ‫نخست وزیر ایتالیا با زنان جوان از جمله دختر مراکشی‌تبار به‬ ‫نام روبی‌‪ ،‬واکنش‌های بسیاری از جمله در روزنامه‌های ایتالیا‬ ‫برانگیخته است‪ .‬قانون ایتالیا آمیزش با دختران زیر ‪ 18‬سال‬ ‫را جرم به ش��مار می‌آورد و در صورت ارتکاب چنین عملی‬ ‫دادستان این کشور متهمان را به پای میز محاکمه می‌کشاند‪.‬‬ ‫برلسکونی نخست وزیر س��ابق ایتالیا متهم است که پیش‬ ‫از ‪ 18‬س��اله ش��دن دختر مراکش��ی ‪ 13‬بار با وی آمیزش‬ ‫جنسی داشته است‪« .‬ارمیس کافارو» یکی از اعضای پلیس‬ ‫در دادگاه می�لان گفته اس��ت او و یک��ی از هم‌کارانش در‬ ‫تو‌هفتم مارچ سال ‪ 2010‬روبی را به دلیل شکایت هم‬ ‫بیس ‌‬ ‫اتاقیش مبنی بر سرقت از وی‌‪ ،‬دستگیر کرده بودند‪.‬‬ ‫خبرگزاری ایتالیایی «انس��ا» به نقل از کافورا نوشت است‌‪:‬‬ ‫«روبی تصمیم داشت به نیروهای پلیس ویژه ایتالیا بپیوندد‬ ‫و هنگامی که به او گفتم که موفق به انجام این کار نخواهد‬ ‫شد‌‪ ،‬گفت‌‪ :‬برلسکونی به من وعده داد‌‪ ،‬مدارک الزم را تهیه‬ ‫کند‪ ».‬پلیس ایتالیا افزود‌‪« :‬من دستور دادم روبی را به دلیل‬ ‫اتهام س��رقت بازداش��ت کنند اما برلسکونی طی تماسی از‬ ‫پلیس خواس��ت به دلیل نزدیکی روبی به خانواده حس��نی‬ ‫مب��ارک و بیم از تاثیر ای��ن اقدام در روابط مص��ر و ایتالیا‌‪،‬‬ ‫وی آزاد ش��ود‪ ».‬گفتنی است که بعدها مشخص شد دختر‬ ‫مراکشی هیچ‌گونه رابطه‌ای با خانواده حسنی مبارک ندارد و‬ ‫این تنها یک بهانه برای آزادی روبی بوده است‪.‬‬ ‫‪24‬‬

‫دادستان شهر میالن پرونده‌ای در مورد رابطه جنسی نخست‬ ‫‌وزیر سابق با دختران زیر هجد‌ه سال و پرداخت رشوه‌‪ ،‬پرونده‬ ‫تشکیل داده و هم اکنون در جریان است‪.‬‬ ‫نخست وزیر ایتالیا پیش‌تر این ادعاها را «بی‌معنی»‬ ‫خوانده و رد کرده بود‪.‬‬

‫سواستفاده سونی از مرگ‬ ‫ویتنی هیوستون‬

‫روز شنبه‪« ،‬ویتنی هیوستون» در هتل‬ ‫«بورلی هیلز» در س��ن ‪ 48‬س��الگی‬ ‫درگذش��ت‪ .‬پس از بررسی‌های اولیه‪،‬‬ ‫مش��خص ش��د که وی آن شب یک‬ ‫مخلوط کش��نده از الکل و یک کپس��ول‬ ‫تجویز شده به نام «زاناکس» را نوشیده است‪.‬‬ ‫پلیس اعالم کرد که امکان دارد وی به دلیل مصرف‬ ‫این کپس��ول با الکل دچار حمله قلبی شده باشد‪ .‬هم‌زمان‬ ‫رسانه‌ها اعالم کردند سی دقیقه پس از اعالم مرگ ویتنی‪،‬‬ ‫شرکت «س��ونی» که مجوز پخش موزیک‌های‬ ‫ویتن��ی را داش��ته قیمت‌ه��ای آن را‬ ‫افزایش داده است که با واکنش تند‬ ‫طرف‌داران وی و هم‌چنین خود‬ ‫رسانه‌ها روبه‌رو شده بود‪.‬‬

‫تولیدی خود دانست‪.‬‬ ‫البته جی‌لو تاکید کرد که این تنها برتری این محصول نیست‬ ‫بلکه عطر جدید دارای بویی سکس��ی‌تر و هم‌چنین رنگی‬ ‫تیره‌تر نسبت به تولیدات پیشین است‪.‬‬

‫شب مرگ‬ ‫هیوستون‪ ،‬شب‬ ‫عروسی کارداشیان‬

‫ش��بی که ویتنی هیوستون‬ ‫از دنی��ا رفت همه چش��م‌ها‬ ‫به س��وی او دوخته ش��د جز‬ ‫چشمان تیز پاپاراتزی‌ها‪ .‬آن روز‬ ‫در هتل بورلی هیلز تنها ویتنی آن‌جا‬ ‫نبود‪ .‬کی ‌م کارداش��یان و رگه بوش نیز در‬ ‫آن هتل قرار نهار داش��تند‪ .‬این در حالی اس��ت که این دو‬ ‫پیش از برنامه گرمی‪ ،‬در مهمانی کالیو دیویس شرکت کرده‬ ‫و سعی داش��تند تا با طرف‌داران خود با هم عکس بگیرند‪.‬‬ ‫یکی از پاپاراتزی‌ها گفت‪« :‬کیم حتا از‬ ‫زمانی که با کریس آشنا شده‬ ‫بود خوش‌حال‌تر به‌نظر‬ ‫می‌رسید‪».‬‬

‫گرمی یا ادل پارتی‬

‫جش��ن‌واره «گرمی» روز یک‌ش��نبه‪،‬‬ ‫برگ��زار ش��د اما این جش��ن‌واره به جش��ن‌واره‬ ‫«ادل» خواننده جوان و پاپ بریتانیایی تبدیل ش��د‪ .‬ادل در‬ ‫این روی‌داد توانست شش جایزه این جشن‌واره را از آن خود‬ ‫کند‪ .‬این در حالی اس��ت که وی ‪ 23‬ساله است و در‬ ‫این جشن‌واره جایزه به‌ترین آلبوم سال را برای‬ ‫آلب��وم «‪ »21‬دریافت کرد‪ .‬البته یک نکته‬ ‫این‌ک��ه وی از «الک بالدوین» به دلیل‬ ‫سکسی بودن خوش��ش آمده بود و به‬ ‫وی ابراز عالقه کرده است‪.‬‬ ‫الک بالدوی��ن‪ ،‬هنرپیش��ه آمریکایی‬ ‫اس��ت که چندی پیش به دلیل آن‌که‬ ‫به هنگام برخاستن هواپیما سرگرم بازی‬ ‫کامپیوتری بود‪ ،‬خدمه پرواز هواپیمای مسیر‬ ‫لس‌آنجلس به نیویورک از وی خواستند هواپیما‬ ‫را ترک کند‪.‬‬

‫لخت شدن برای فروش بیش‌تر‬

‫«جنیفر لوپز» برای فروش آخرین محصول عطر خود‬ ‫به نام «درخش��ان» (‪ )Glowing‬دست به یک‬ ‫کار تبلیغاتی زد‪.‬‬ ‫وی برای این‌که بتواند این محصول را به راحتی‬ ‫در ب��ازار عرضه کند به‌ترین کار را در قرار دادن‬ ‫تصویر برهن��ه خود برای تبلی��غ ‪18‬امین عطر‬

‫خبرهای خطی‬

‫«جنیف��ر آنیس��تون» ‪43‬‬ ‫ساله شد‪ .‬اما هم‌چنان فرد‬ ‫مش��خصی در زندگی‌اش‬ ‫نیس��ت به جز «جاس��تین‬ ‫تیرو»‪.‬‬ ‫زندگی «پرنس��س دایانا» فیلم‬ ‫س��ینمایی می‌ش��ود‪ .‬نائومی واتس‬ ‫به‌زودی در نقش پرنسس «دایانا»‪ ،‬شاه‌زاده‬ ‫انگلیسی به ایفای نقش خواهد پرداخت‪.‬‬ ‫نخستین تصویر از فرزند «بیانسه»‬ ‫منتشر شد‪.‬‬

‫اخبار‬

‫کمیته بین‌المللی حمایت از روزنامه‌نگاران‪:‬‬

‫‌ایران‪ ،‬بدترین زندان‬ ‫روزنامه‌نگاران در سال ‪۲۰۱۱‬‬ ‫کمیت��ه بین‌المللی حمای��ت از روزنامه‌نگاران‪ ،‬در گزارش‬ ‫س��االنه خود که سه‌ش��نبه ‪ 21‬فوریه‪ ،‬انتشار یافته‪ ،‬ایران‬ ‫را «بدترین زندان روزنامه‌نگاران» در س��ال ‪ 2011‬نامیده‬ ‫است‪.‬‬ ‫کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران که س��ازمانی مس��تقل و‬ ‫غیر‌انتفاعی است که مرکز آن در نیویورک مستقر است‪.‬‬ ‫به گزارش العربیه‪ ،‬در این گزارش تاکید ش��ده «با وجود‬ ‫گذش��ت دو س��ال از انتخاب��ات جنجال‌برانگیز ریاس��ت‬ ‫جمه��وری ایران‪ ،‬نیروهای امنیت��ی برای خاموش کردن‬ ‫صدای معترض��ان هم‌چنان به س��رکوب روزنامه‌نگاران‬ ‫اقدام می‌کنند‪».‬‬ ‫این گزارش در بیان مواردی از س��رکوب روزنامه‌نگاران‬ ‫در ایران خاطرنش��ان ک��رده که تا اول دس��امبر ‪،2011‬‬ ‫‪ 42‬روزنامه‌نگار در س��لول‌های غیر‌بهداش��تی و ش��لوغ‬ ‫زندان‌هایی هم‌چون اوین و رجایی‌شهر حبس شده‌اند‪.‬‬ ‫در آم��اری دیگر کمیته حمای��ت از روزنامه نگاران اعالم‬ ‫کرده اس��ت که در سال ‪ 21 ،2011‬روزنامه‌نگار در سلول‬ ‫انف��رادی زندان��ی ش��ده‌اند و ‪ 18‬روزنامه‌ن��گار مجبور به‬ ‫مهاجرت شده‌اند‪.‬‬ ‫بنا‌بر‌این گزارش روزنامه‌نگاران در سال گذشته با احکامی‬ ‫از ‪ 6‬سال تا ‪ 19‬سال و نیم حبس روبه‌رو شده‌اند‪.‬‬ ‫ای��ن گزارش افزوده اس��ت که نیم��ی از روزنامه نگاران‬ ‫زندانی در ایران بخشی از دوران حبس خود را در سلول‌ها‬ ‫انفرادی گذرانده‌اند‪.‬‬ ‫کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران هم‌چنین در گزارش خود‬ ‫هدف از حبس انفرادی و شکنجه روزنامه‌نگاران را تالش‬ ‫برای گرفتن «اعتراف دروغ» از آن‌ها عنوان کرده است‪.‬‬ ‫این گزارش افزوده اس��ت که ‪ 12‬ت��ن از روزنامه‌نگاران‬ ‫زندانی با مش��کالت سالمتی دست و پنجه نرم می‌کنند‪.‬‬ ‫هم‌چنی��ن ‪ 14‬روزنامه‌نگار آزار جس��می دیده‌اند‪ 5 ،‬نفر از‬ ‫ح��ق مالقات با خان��واده خود محروم ش��ده و مقام‌های‬ ‫امنیت��ی مان��ع از دریاف��ت کمک‌های درمانی توس��ط ‪4‬‬ ‫روزنامه نگار نیازمند مراقبت شده‌اند‪.‬‬ ‫هم‌چنین این کمیته روز پنج‌ش��نبه‪ 8 ،‬دس��امبر‪ ،‬ایران را‬ ‫«بزرگ‌تری��ن زندان روزنامه‌ن��گاران در جهان» توصیف‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫معاون پشتیبانی ستاد کل نیروهای مسلح ایران‪:‬‬

‫‌منتظر اقدام دشمن برای‬ ‫حملهنمی‌مانیم‬

‫معاون پش��تیبانی س��تاد کل نیروهای مس��لح جمهوری‬ ‫اس�لامی‪ ،‬روز سه‌ش��نبه‪ 21 ،‬فوری��ه‪ ،‬از احتمال حمالت‬ ‫پیش‌دستانه جمهوری اس�لامی در قبال تهدید حمله به‬ ‫تاسیسات هس��ته‌ای ایران توسط اس��راییل سخن گفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫به گزارش فارس‪ ،‬محمد حجازی‪ ،‬معاون آماد و پشتیبانی‬

‫ستاد کل نیروهای مسلح‪ ،‬به اظهارات چندی پیش آیت‌اله‬ ‫خامنه‌ای‪ ،‬رهبر جمهوری اس�لامی در مورد «اس��تراتژی‬ ‫تهدید در برابر تهدید» اش��اره کرد و گفت‪« :‬مفهوم تغییر‬ ‫اس��تراتژی که مقام معظم رهبری اعالم کردند این است‬ ‫که ما دیگر منتظر نمی‌مانیم تا دش��منان دس��ت به اقدام‬ ‫علی��ه ما بزنند و بعد م��ا تازه اق��دام عکس‌العملی انجام‬ ‫بدهیم‪».‬‬ ‫محم��د حج��ازی هم‌چنی��ن گف��ت‪« :‬با توج��ه به این‬ ‫استراتژی هرگاه احساس کنیم که دشمنان می‌خواهند‬ ‫مناف��ع ملی ما را ب��ه خطر بیندازند و ب��رای این اقدام‬ ‫تصمیم قطعی بگیرند‪ ،‬ما هم از همه ابزارهایمان برای‬ ‫حفظ منافع ملی‌مان و ضربه متقابل به آن‌ها اس��تفاده‬ ‫خواهیم کرد‪».‬‬ ‫ای��ن هش��دارهای معاون س��تاد کل نیروهای مس��لح‬ ‫جمهوری اس�لامی در حالی ص��ورت می‌گیرد که پس‬ ‫از بازداش��ت چند ایرانی در تایلند به اتهام بمب‌گذاری‬ ‫علیه اهداف اس��راییلی و متهم ش��دن ایران از س��وی‬ ‫اسراییل به دس��ت داشتن در حمالتی مشابه در هند و‬ ‫گرجس��تان‪ ،‬دولت آمریکا از امکان اقدامی تروریس��تی‬ ‫در خاک این کشور از س��وی ایران ابراز نگرانی کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫محمد حجازی در پایان سخنانش حمله احتمالی اسراییل‬ ‫به تاسیسات ایران را «حماقت رژیم صهیونیستی» نامید‬ ‫و اف��زود که در چنین صورتی «ت��وان همه نوع مقابله با‬ ‫آن را داریم‪».‬‬ ‫هم‌زمان ب��ا محمد حجازی‪ ،‬معاون س��تاد کل نیروهای‬ ‫مسلح‪ ،‬روزهای دوشنبه و سه‌شنبه علی الریجانی‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس‪ ،‬و فریدون عباس��ی‪ ،‬رئیس سازمان انرژی اتمی‬ ‫ایران نیز نس��بت به خبره��ای حمله احتمال��ی به ایران‬ ‫واکنش نشان دادند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرآنالین‪ ،‬علی الریجانی سه‌شنبه در دیدار با‬ ‫گروهی از طالب در قم گفت که «از نظر منطقه‌ای شاهد‬ ‫برخی ش��یطنت‌ها هستیم که قبلن البی‌های دریوزانه‌ای‬ ‫در درب��ار آمریکا علیه ایران داش��تند‪ ،‬این فعالیت‌ها از ما‬ ‫پنهان نیس��ت و آن‌ها باید توجه کنند که پاس��خ ایران به‬ ‫موقع خواهد بود‪».‬‬ ‫مجله خبری تاجیکستان‬

‫دو صد نفر اسیر برف‬ ‫کوچ شدند‬

‫اداره حالت‌های اضطراری تاجیکستان می‌گوید در گردنه‬ ‫«شهرستان» که پایتخت کشور را با شمال آن می‌پیوندد‪،‬‬ ‫‪ ۲۰۰‬نفر در اسارت بهمن یا برف کوچ مانده‌اند‪ .‬مسووالن‬ ‫ای��ن اداره در یک پی��ام تلویزیونی از مردم تاجیکس��تان‬ ‫خواس��ته‌اند تا آخر ماه فوریه از س��فر ب��ه مناطق کوهی‬ ‫کشور خودداری ورزند‪.‬‬ ‫ی که به گفته آن‌ها در روز‌های آخر فصل زمستان‬ ‫در حال ‌‬ ‫خوف ریزش بهمن در مناط��ق بلندکوه جای دارد‪ .‬وضع‬ ‫هوا در دو روز آخر در تاجیکستان تغییر کرده دوباره سرد‬ ‫گردید‪.‬‬

‫بنا بر اطالع مرکز هواشناس��ی تاجیکس��تان وضع هوا تا‬ ‫آغاز ماه مارس س��رد باقی مانده ریزش برف و باران نیز‬ ‫در نظر است‪ .‬این مرکز می‌گوید سردی و برف‌ریزی‌های‬ ‫زمستان امسال در قیاس با سال‌های پیش بی‌سابقه بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫«پوشش حتمی لباس ملی تا جشن نوروز»‬ ‫بر اساس یک امر تازه وزارت معارف یا آموزش و پرورش‬ ‫تاجیکس��تان آموزگاران زن در این کشور موظف شده‌اند‬ ‫که تا جش��ن نوروز لباس «اطلس» لباس ملی تاجیکان‬ ‫ی اس��ت ک��ه قیمت یک متر‬ ‫را ب��ه بر کنند‪ .‬این در حال ‌‬ ‫«اطل��س» در بازارهای تاجیکس��تان ‪ ۵‬دالر و از آن هم‬ ‫بیش‌تر بوده نه همه توان خریداری آن را دارند‪.‬‬ ‫مقامات می‌گویند این تصمیم برای ش��کوه بخشیدن به‬ ‫جش��ن «نوروز» بین‌المللی گرفته ش��ده است که امسال‬ ‫تاجیکستان آن را میزبانی می‌کند‪ .‬در روز تجلیل از نوروز‬ ‫در تاجیکس��تان رهبران ایران‪ ،‬افغانس��تان‪ ،‬پاکس��تان و‬ ‫کشورهای دیگر اشتراک خواهند کرد‪.‬‬ ‫در روز‌ه��ای تجلیل از ن��وروز در «دوش��نبه» هم‌چنین‬ ‫کنفرانس بخش��یده به وضع افغانستان برگزار خواهد شد‬ ‫که تا کنون نمایندگان اکثر کش��ورها شرکت خود در این‬ ‫انجمن را تایید کرده‌اند‪.‬‬

‫مهدی خزعلی خطاب‬ ‫به مسووالن زندان اوین‪:‬‬

‫جان باختم‪ ،‬بدنم را تحویل‬ ‫سازمان ملل دهید‬ ‫روز چهارش��نبه ‪22‬فوریه در پی بازگشت مهدی خزعلی‬ ‫به زندان اوین‪ ،‬این فعال سیاسی و منتقد دولت جمهوری‬ ‫اس�لامی در نام��ه‌ای خطاب به مس��ووالن ای��ن زندان‬ ‫درخواس��ت کرده است‪ ،‬تا درصورت جان باختنش بدنش‬ ‫را به پزشکان سازمان ملل تحویل دهند‪.‬‬ ‫به گزارش رس��انه‌های مخالف دولت جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫مه��دی خزعل��ی فرزن��د آیت‌اله خزعل��ی عضو مجلس‬ ‫خب��رگان رهبری که بیش از ‪ 45‬روز از اعتصاب غذایش‬ ‫می‌گذرد در پی وضعیت وخیم جسمانی روز جمعه گذشته‬ ‫در ابتدا به بیمارس��تان طالقانی و پس از گذشت یک روز‬ ‫توس��ط نیروهای امنیتی به بیمارس��تان قمربنی هاش��م‬ ‫منص��وب به وزارت اطالعات جمهوری اس�لامی منتقل‬ ‫ش��د و بعد از گذشت یک روز مجدد به زندان اوین اعزام‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫به گ��زارش کلم��ه‪ ،‬مهدی خزعل��ی در نام��ه‌ای که به‬ ‫مس��ووالن زندان اوین نوش��ته‪ ،‬آورده است‪ « :‬درصورت‬ ‫ج��ان باختن��ش در ادامه اعتصاب غذا‪ ،‬کالبد ش��کافی و‬ ‫معاینات پزش��کی قانونی زندان را قبول ندارد و جسدش‬ ‫تنها باید توس��ط پزشکان اعزامی از س��وی مجامع بین‬ ‫المللی‪ ،‬کالبد شکافی گردد‪».‬‬ ‫الزم به اشاره است براساس اعالم وکیل مهدی خزعلی‬ ‫وی به چهارس��ال ونیم حبس تعزیزی و ده سال تبعید به‬ ‫شهر برازجان محکوم شده است‪.‬‬ ‫‪25‬‬

‫فرهنگ‬

‫در گفت‌وگو با «حمید رضا وصاف»‬

‫سرزمین مالها کجاست‬

‫اردوان روزبه‬ ‫حاجی‪ ،‬سردار بسیجی و سهیل‪ ،‬روزنامه‌نگار و نویسنده بر‬ ‫اس��اس یک س��ری حوادث مجبور به هم زیستی اجباری‬ ‫در جزی��ره ای متروک واقع در خلیج فارس به مدت س��ه‬ ‫ماه می‌ش��وند‪ .‬در این مدت زمان‪ ،‬آن‌ه��ا مروری دارند بر‬ ‫روی‌داده��ای س��ه ده‌ی اخیر ایران‪ .‬ه��ر چند که هر یک‬ ‫از آن‌ه��ا روایت خود را از هر اتف��اق بازگو می‌کنند اما هر‬ ‫‪26‬‬

‫داستان به مانند پازلی می‌ماند که توسط هر دو شخصیت‬ ‫داستان تکمیل می‌شود‪.‬‬ ‫ش��الوده هر داستان بر اس��اس یک روی‌داد واقعی شکل‬ ‫گرفته‌اس��ت و نویس��نده تالش کرده‌اس��ت ت��ا روایتی از‬ ‫روی‌دادها ارایه دهد‪.‬‬ ‫«حمید رضا وصاف» گرافیست و طراح ایرانی در سال ‪۱۳۴۹‬‬ ‫متولد شده‌اس��ت‪ .‬او از سال ‪ ۱۳۶۹‬کار گرافیک را با طراحی‬

‫روی جل��د آغاز کرد که محص��ول آن طراحی بیش از هزار‬ ‫روی جل��د در ای��ران بود‪ .‬او هم‌چنین پنج س��ال مدرس در‬ ‫دانش‌کده معماری دانش‌گاه آزاد تهران بوده‌است و هم چنین‬ ‫مدیر هنری اولین دایره‌المعارف کودکان که با بیش از نه هزار‬ ‫نقش کودکان برای اولین بار منتشر شد‪.‬‬ ‫این گرافیست‪ ،‬سال ‪ ۲۰۰۱‬کتاب «یک اتفاق یک نقطه» را‬ ‫منتشر کرده‌است که به موضوع تعطیلی مطبوعات در ایران‬ ‫می‌پردازد‪ .‬از دیگر آثار وی می توان به «نام‌ها و الفبا» اشاره‬ ‫کرد‪ .‬او در این کتاب کار مشترکی با جواد مجابی دارد‪ .‬آن‌ها‬ ‫دو داس��تان مج��زا از هم را با دو زبان مج��زا در یک کتاب‬ ‫منتشر کرده‌اند‪.‬‬ ‫روای��ت ت��ازه‌ای از موش و گربه نیز یکی دیگ��ر از آثار وی‬ ‫است که در انتشارات ققنوس منتشر شده‪ .‬اما به تازگی آقای‬ ‫«وصاف» کتاب مصوری با عنوان «س��رزمین مالها» مهیا‬ ‫کرده که به روایت روزهای انقالب پنجاه و هفت ایران می‬ ‫پ��ردازد‪ .‬ب��ه گفته وی این کتاب در ده بخ��ش ادامه خواهد‬ ‫یافت‪ .‬او در این کتاب به بحران‌های آن سال و سال‌های بعد‬ ‫انقالب در قالب دو شخصیت مجازی می‌پردازد‪.‬‬ ‫روایت سرزمین مالها در واقع دیده‌های خود نویسنده است‬ ‫که در دوران انقالب ایران هشت ساله بوده است‪.‬‬ ‫کتاب سرزمین مالها به زبان فرانسه منتشر شده و صاحب اثر‬ ‫امیدوار است که بتواند آن را به زبان فارسی نیز منتشر کند‪ .‬به‬ ‫بهانه انتشار این کتاب به سراغ آقای «وصاف» رفتم او اینک‬ ‫با مدرک دکترای تاریخ هنر در کشور فرانسه سکونت دارد‪.‬‬ ‫در سرزمین مالها‬ ‫کمیک استریپ‬ ‫نویسنده و تصویرگر‪ :‬حمیدرضا وصاف‬ ‫ناشر انتشارات مم په مل‬ ‫‪Même Pas Mal‬‬ ‫فرانسه‬ ‫تاریخ چاپ‬ ‫‪OCT/2011/15‬‬ ‫زبان ‪ :‬فرانسه‬ ‫خالصه داستان‬ ‫حاجی‪ ،‬س��ردار بس��یجی و س��هیل‪ ،‬روزنامه‌نگار و نویسنده‬ ‫بر اساس یک س��ری حوادث مجبور به هم‌زیستی اجباری‬ ‫در جزی��ره‌ای متروک واق��ع در خلیج فارس به مدت س��ه‬ ‫ماه می‌ش��وند‪ .‬در این م��دت زمان‪ ،‬آن‌ها م��روری دارند بر‬ ‫روی‌دادهای س��ه ده‌ی اخیر ایران‪ .‬ه��ر چند که هر یک از‬ ‫آن‌ها روایت خود را از هر اتفاق بازگو می‌کنند اما هر داستان‬ ‫به مانند پازلی می‌ماند که توس��ط هر دو شخصیت داستان‬ ‫تکمیل می‌شود‪.‬‬ ‫الزم به ذکر اس��ت که ش��الوده هر داس��تان براساس یک‬ ‫روی‌داد واقعی شکل گرفته‌است و نویسنده تالش کرده‌است‬ ‫تا روایتی بی‌طرف از رویدادها ارایه دهد‪.‬‬ ‫اپیزود اول‪ :‬تهدید برای خنده‬ ‫سردار بس��یجی‪ ،‬حاجی (که شخصیتش از حاجی ذبیح‌اهلل‬ ‫بخشی به وام گرفته شده‌است‪ ).‬در یک اقدام خود سر‪ ،‬بدون‬ ‫اطالع س��تاد فرماندهی س��پاه با گروه انتهاری خود که به‬ ‫قایق‌های تند رو مجهز هستند دست به تهدید ناو آمریکایی‬ ‫مستقر در خلیج فارس می‌زنند اما در خالل عملیات‪ ،‬توسط‬ ‫ستاد فرماندهی س��پاه مطلع می‌شود که خود و گردانش در‬

‫منطقه‌ای از آب‌های خلیج فارس قرار دارند که قبلن توسط‬ ‫س��پاه پاس��داران مین‌گزاری شده‌اس��ت‪ .‬در برگشت‪ ،‬قایق‬ ‫حاج��ی به مین دریایی برخورد می‌کند‪ .‬هرچند که حاجی از‬ ‫ای��ن واقعه جان به در می‌برد و در جزیره متروکه‌ی «فرور»‬ ‫س��ر در می‌آورد‪ ،‬اما هم‌رزمانش گم��ان می‌کنند که حاجی‬ ‫ش��هید شده‌است و خبر مرگ او را به ستاد فرماندهی اعالم‬ ‫می‌کنند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر «س��هیل»‪ ،‬روزنامه‌نگار و نویسنده‪ ،‬به زادگاه‬ ‫پدری‌اش که همان جزیره متروک «فرور» است‪ ،‬می‌آید تا‬ ‫کنج خلوتی یافته و به دور از هیاهوی ش��هری به بازنویسی‬ ‫رمانش بپردازد‪ .‬بدین‌سان جسم نیمه هوشیار و مجروح سردار‬ ‫حاجی توس��ط سهیل در کنار س��احل پیدا می‌شود و این دو‬ ‫شخصیت هم‌دیگر را مالقات می‌کنند‪.‬‬ ‫اپیزود دوم ‪ :‬حاجی و مدرسه‬ ‫س��هیل‪ ،‬پیک��ر مج��روح و نیم��ه هوش��یار حاج��ی را به‬ ‫س��کونت‌گاهش می‌برد و به پاس‌مان و درمان او می‌پردازد‪.‬‬ ‫چهره‌ی سهیل با عینکی قاب مشکی‪ ،‬حاجی نیمه هوشیار‬ ‫را به اشتباه می‌اندازد‪ .‬حاجی او را با معلم دوران کودکی‌اش‬ ‫یکسان می‌پندارد و این سرآغازی می‌شود تا حاجی در ذهن‬ ‫خود‪ ،‬روایتی طنز اما در قالب کابوس��ی از کودکی خود ارایه‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫اپیزود سوم‪ :‬ازدواج حاجی‬ ‫روز بعد حاجی به هوش آمده‪ ،‬خود را در تخت‌خواب می‌یابد‪.‬‬ ‫در حالت نیمه هوش��یار از تخت بر می‌خیزد و از اتاق بیرون‬ ‫می‌رود تا دریابد در کجا به‌س��ر می‌برد ولی در کمال تعجب‬ ‫متوجه می‌شود که خبر شهادتش از تلویزیون پخش می‌شود‪.‬‬ ‫در همین اثنا خبرنگار صدا و سیمای جمهوری اسالمی با زن‬ ‫حاجی که در کنار مال حسینی ایستاده‌است‪ ،‬مصاحبه می‌کند‬ ‫و این بهانه‌ای می‌ش��ود تا در قالب یک فالش‌بک در ذهن‬ ‫حاجی‪ ،‬قصه ازدواج حاجی و نقش پر راز و رمز مال حسینی‬ ‫در این ازدواج روایت ش��ود هر چند این روایت طنز مختص‬ ‫به خودش را داراس��ت اما به خواننده این اجازه را می‌دهد تا‬ ‫از گذشته حاجی که با ش��خصیت حاضرش بسیار متفاوت‬ ‫است آشنا شود‪.‬‬ ‫اپیزود چهارم‪ :‬زایش سینمای اسالمی‬ ‫حاجی که از خبر ش��هادتش مش��وش شده‌اس��ت توس��ط‬ ‫صاحب‌خانه‪ ،‬سهیل(نویسنده) مطلع می‌گردد که جزیره‌ای که‬ ‫در آن بسر می‌برد‪ ،‬هیچ راه ارتباطی‌ای با دنیای بیرون ندارد‬ ‫و هر سه ماه یک‌بار‪ ،‬تنها یک لنچ (کشتی کوچک محلی) از‬ ‫این جزیره متروک می‌گذرد‪ .‬هرچند حاجی تالش می‌کند تا‬ ‫راهی برای خروج از جزیره بیابد اما در نهایت مجبور به قبول‬ ‫واقعیت می‌شود‪.‬‬ ‫حاجی در حال صرف نهار‪ ،‬متوجه کتاب‌خانه سهیل می‌شود‬ ‫و موض��وع کت��اب و کتاب‌خوانی بحث��ی را مابین آن‌ها در‬ ‫می‌اندازد‪.‬‬ ‫نظ��ر حاجی مبنی بر این‌که خوان��د همین کتاب‌های ضاله‬ ‫باعث شد تا افتخار س��ینما اسالمی ایران‪ ،‬محسن چریک‌‪،‬‬ ‫گم‌راه گردد و در نهایت به س��اخت فیلم پورن ‌و (سکسی) در‬ ‫اروپا بپردازد‪ ،‬جهت صحبت آن‌ها را به سوی سینما می‌برد‪.‬‬ ‫روایت‌های این دو‪ ،‬حول محور زندگی محس��ن چریک (که‬ ‫مح��ور اصلیش از زندگی محس��ن مخملب��اف الهام گرفته‬ ‫شده‌است)‪ ،‬چگونگی زایش سینای اسالمی را برای خواننده‬ ‫تصویر می‌کند‪.‬‬

‫اپیزود پنجم‪ :‬ازدواج شوم‬ ‫غروب روز بعد‪ ،‬س��هیل که در کنار پنجره اطاقش مش��غول‬ ‫سیگار کشیدنش است متوجه حاجی می‌شود که در وضعیتی‬ ‫مش��وش و غیر عادی در حالی که ب��ا خود حرف می‌زند به‬ ‫س��مت س��احل می‌رود‪ .‬س��هیل او را تعقیب می‌کن��د و از‬ ‫صحبت‌هایش متوجه می‌ش��ود که حاجی به‌خاطر مصایب‬ ‫متعددی که متحمل شده است از خدای خود شکوه می‌کند‪.‬‬ ‫از صحبت‌های بی‌سر و ته حاجی با خود یا خدای خود‪ ،‬سهیل‬ ‫متوجه می‌شود که حاجی معشوقش را در راه او (خدا) از دست‬ ‫داده اس��ت‪ .‬پس از آرام ش��دن حاجی‪ ،‬سهیل نزد او که کنار‬ ‫س��احل نشسته و غروب خورش��ید را می‌نگرد می‌رود و سر‬ ‫صحبت را با او باز می‌کند‪ .‬قصه عاشق شدن حاجی منتهی‬ ‫ب��ه نقل تجاوز به زندانیان زن باکره قب��ل از اعدام آن‌ها در‬ ‫زندان‌های ایران در تابس��تان ‪ 1367‬می‌شود‪ ،‬جنایتی که به‬ ‫قتل عام مجاهدین خلق و کمونیس��ت‌های زندانی در سال‬ ‫‪ 1367‬منتهی ش��د‪ .‬در البه‌الی این روایت داستان اختالف‬ ‫نظر آیت اله منتظری با آیت اله خمینی بر سر این فتوا و نقش‬ ‫سران حکومت مانند حجت‌االسالم رفسنجانی و خامنه‌ای و‬ ‫هم‌چنین سید احمد خمینی نیز نقل می‌شود‪.‬‬ ‫معرفی شخصیت‌های واقعی کتاب‬ ‫این بخش مختص اس��ت به معرفی شخصیت‌های واقعی‬ ‫کتاب که نویسنده از آن‌ها در خلق داستان‌هایش الهام گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫پس گفتار ‪ :‬اریکه خالی‬ ‫توضیح‪ :‬در نش��ر ایران معمول بر این است که این بخش را‬ ‫ب��ا عنوان «پیش‌گفتار» در اول کت��اب می‌آورند‪ ،‬اما آن‌طور‬ ‫که ناشر فرانسوی کتاب مرا ملتفت کرد در نشر فرانسه این‬ ‫عمل‪ ،‬در این نوع از کتب‪ ،‬در آخر کتاب قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫این بخش مختص است به اطالعاتی مستند از اسطوره‌های‬ ‫مذهبی ایران‪ ،‬چگونگی پیدایش فرهنگ سومری‪ -‬پارسی‬ ‫«آخر‌الزمان» و ممذوج شدنش با اسالم شیعه‪ ،‬نفوذ و نقش‬ ‫این اس��طوره‌ها در به ثمر رس��یدن انقالب ‪ 1357‬در ایران‪،‬‬ ‫قانون اساس��ی جمهوری اس�لامی به ص��ورت تصویری و‬ ‫اطالعات دیگری که خواننده را به فهم بیش‌تر داس��تان‌ها‬ ‫و فضای فکری حاکم بر ایران مدد می‌بخشد‪.‬‬

‫اخبار‬

‫بیش از ‪ 200‬کشته و زخمی برجای‬ ‫مانده است‪،‬‬

‫آماج بمب‌گذاری‌ها و‬ ‫حمالت تروریستی در عراق‬ ‫روز پنج‌ش��نبه‪ 23 ،‬فوریه‪ ،‬بر اثر یک رشته انفجارهای‬ ‫روی داده در بغداد‪ ،‬پایتخت عراق‪ ،‬و ش��هرهای اطراف‬ ‫بیش از ‪ 50‬تن کشته و ‪ 203‬نفر نیز زخمی شده‌اند‪ .‬این‬ ‫تعداد بمب‌گذاری در عراق تاکنون کم‌سابقه بوده است‪.‬‬ ‫تع��داد این بمب‌گذاری‌ها بیش از ‪ 20‬عدد اعالم ش��ده‬ ‫است‪ .‬به گزارش الجزیره‪،‬یک مقا ‌م محلی عنوان کرد که‬ ‫چند عدد از این انفجارها توسط خودروهای بمب‌گذاری‬ ‫ش��ده در س��اعت پر‌رفت و آمد و هم‌چنین بمب‌‌های‬ ‫کنارجاده‌ای بوده است‪.‬‬ ‫وی هم‌چنین از حمله چند مرد مسلح و درگیری با پلیس‬ ‫بغداد خبر داد‪ .‬خبرنگار الجزیره اعالم کرد که انفجارها‬ ‫در یک زمان و به نظر می‌رسد از پیش برنامه‌ریزی شده‬ ‫ب��ود‪ .‬یک مقام محلی دیگر اضافه ک��رد که در انفجار‬ ‫خودروی بمب‌گذاری‌ش��ده که در مرکز بغداد و در یک‬ ‫مرکز خرید روی داد دست‌کم ‪ 7‬تن کشته و ‪ 24‬نفر نیز‬ ‫زخمی شده‌اند‪ .‬این انفجار در منطقه شیعه‌نشین کراده‬ ‫روی داده اس��ت‪ .‬ای��ن خودرو در نزدیکی یک ایس��ت‬ ‫بازرسی پلیس عراق منفجر شد‪ .‬در همین‌حال مقام‌های‬ ‫امنیتی از ارایه جزیی��ات بیش‌تر در این مورد خودداری‬ ‫کرده‌ان��د‪ .‬در منطقه درا در جنوب غرب بغداد نیز بر اثر‬ ‫بمب‌گذاری در دو س��مت جاده دس��ت‌کم ‪ 2‬تن کشته‬ ‫و ‪ 10‬نفر مجروح ش��ده‌اند‪ .‬هم‌چنین یک گشت پلیس‬ ‫مورد هجوم چند مرد مسلح قرار گرفت که شش کشته‬ ‫و ‪ 3‬زخمی بر جای گذاشت‪ .‬یک اتومبیل پارک‌شده نیز‬ ‫در منطقه کاظمین‪ ،‬شمال شرق بغداد‪ ،‬در نزدیکی یک‬ ‫رس��توران زنجیره‌ای منفجر شد که شش کشته و ‪15‬‬ ‫زخمی به هم‌راه داشت‪.‬‬ ‫منطق��ه منصور نیز با یک خودروی بمب‌گذاری ش��ده‬ ‫منفجر ش��د که دو تن کش��ته و بیش از ‪ 5‬نفر زخمی‬ ‫ش��ده‌اند‪ .‬این انفجارها در جنوب اس��تان صالح‌الدین‬ ‫نیز رخ داد که بر اثر آن یک ش��هروند کش��ته و ‪ 7‬نفر‬ ‫زخمی شده‌اند‪ .‬بمب‌کنار جاده‌ای نیز در شمال بغداد در‬ ‫منطقه‌ای به نام تاجی ‪ 5‬تن را کشته است‪.‬‬ ‫منطقه تکریک میز مورد هجوم این حمالت قرار گرفت‬ ‫که هدف آن دادگاه کیفری عنوان شده است که در پی‬ ‫آن ‪ 11‬تن کشته و ‪ 49‬نفر زخمی شدند‪ .‬در میان کشته‬ ‫شدگان دو مامور ارشد پلیس نیز دیده می‌شود‪.‬‬ ‫در ش��هر هیله نیز که انفجاری در نزدیکی یک مدرسه‬ ‫روی داد منجر به کش��ته شدن بک شهروند و مجروح‬ ‫شدن ‪ 50‬دانش آموز این مدرسه شده است‪.‬‬ ‫ش��مال غرب منطقه امام ویس نیز از این انفجارها در‬ ‫امان نبوده و در چند انفجاری که در این شهر هم‌زمان‬ ‫روی داده اس��ت دست‌کم ‪ 9‬تن کشته و ‪ 11‬نفر زخمی‬ ‫شده‌اند‪ .‬در هاشمیه خانواده یکی از اعضای شورای ملی‬ ‫مورد س��وقصد قرار گرفته که دو از اعضای این خانواده‬ ‫کشته و یک نفر نیز مجروح شد‪.‬‬ ‫‪27‬‬

‫دانش‬

‫فرهنگ‬

‫کتابخانه‌ی کوچک من‬

‫بیست‌وسه سال و سایه‌ی تردید‬

‫نهال نوریان‬ ‫«علی دش��تی»‪ ،‬متول��د ‪ 11‬فروردی��ن‌ ‪ 1276‬در کربال‪،‬‬ ‫متوفی به تاریخ ‪ 26‬دی‌م��اه ‪ .1360‬او از پژوهش‌گران‪،‬‬ ‫نویس��ندگان و گروه سیاس��ت‌مدارانی بود که نزدیک به‬ ‫هفتاد سال‪ ،‬یکی از پیش‌قراوالن دگرگونی‌های این دیار‬ ‫به شمار می‌رفت‪.‬‬ ‫دش��تی تحصیالت خود را از حوزه‌ه��ای علمیه‌ی نجف‬ ‫آغاز کرد‪ ،‬ولی این امر موجب توقف او در مذهب نش��د‪.‬‬ ‫نویس��نده‌ی «بیست‌وسه سال» عالوه‌بر زبان مادری‪ ،‬به‬ ‫عربی و فرانس��ه هم مسلط بود‪ .‬او فعالیت روزنامه‌نگاری‬ ‫خ��ود را در ش��یراز و با روزنامه‌ی «ف��ارس» آغاز کرد و‬ ‫س��پس در سال ‪ 1304‬روزنامه‌ی «خلیج فارس» را خود‬ ‫بنیان نه��اد‪ .‬در س��ال‌های بعد ب��ه کار مطبوعاتی خود‬ ‫ادامه داد و روزنامه‌های جنجال‌برانگیزی چون «ش��فق‬ ‫س��رخ» را پایه گذاشت‪ .‬در آذر‌ماه ‪ ،۱۳۲۰‬هیت موسسان‬ ‫ح��رب عدالت را با همراهی «جم��ال امامی»‪« ،‬ابراهیم‬ ‫خواجه‌نوری» و چند تن دیگر بنیان نهاد و تا سال ‪۱۳۲۷‬‬ ‫فعالیت خود را در س��ایه‌ی این حزب ادامه داد‪ .‬نخستین‬ ‫کتاب دشتی «ایام محبس» است که در آن به خاطرات‬ ‫زندان می‌پردازد و اتفاقن این کتاب‪ ،‬در زمان انتش��ار‪ ،‬با‬ ‫استقبال در خور توجهی روبه‌رو می‌شود‪.‬‬ ‫ولی جنجالی که «بیست‌س��ه س��ال» به راه انداخت‪ ،‬از‬ ‫آن‌جهت بود که به‌کلی تمامیت اس�لام را به‌عنوان دین‬ ‫مبتن��ی‌ بر وحی مردود می‌دانس��ت‪ .‬این کت��اب در ابتدا‪،‬‬ ‫بدون ذکر نام نویسنده به چاپ رسید‪ .‬دشتی این کتاب را‬ ‫در سال ‪ ۱۳۱۱‬نوشت‪ ،‬ولی تا سال ‪ ۱۳۲۶‬نسبت به چاپ‬ ‫و نش��ر آن اق��دام نکرد و در نهایت مراحل آماده‌س��ازی‬ ‫کتاب در بیروت انجام گرفت‪ ،‬زیرا در س��ال‌های ‪۱۳۵۰‬‬ ‫تا ‪ ،۱۳۵۶‬حکومت شاهنش��اهی از چاپ و انتشار هرگونه‬ ‫نوش��تار مخالف دین جلوگیری به عمل می‌آورد‪ .‬پس از‬ ‫انقالب اس�لامی‪ ،‬دش��تی به گروه‌های مخالف حکومت‬ ‫جمهوری‌اس�لامی‪ ،‬اجازه‌ی چاپ و انتش��ار «بیست‌وسه‬ ‫س��ال» را داد‪ .‬در همی��ن س��ال‌ها افرادی چون «س��ید‬ ‫مصطف��ا طباطبای��ی» و «جعف��ر س��بحانی تبریزی» با‬ ‫نگارش کتاب‌هایی به نقد «بیست‌وس��ه سال» پرداختند‪،‬‬ ‫گرچه حجمه‌های مخالفان به این دو کتاب و راه معقول‬ ‫انتقاد ختم نشد‪.‬‬ ‫‪28‬‬

‫الزم ب��ه ذکر اس��ت ک��ه دش��تی در آذر ‪ ،۱۳۶۰‬به اتهام‬ ‫نوش��تن کتاب «بیست‌وسه سال» دست‌گیر شد و اگرچه‬ ‫به‌دلیل کهولت س��ن و شکس��تگی پا آزاد شد‪ ،‬ولی چند‬ ‫روز بعد در ‪ 26‬دی ‪ ۱۳۶۰‬در س��ن ‪ ۸۷‬س��الگی در تهران‬ ‫درگذشت‪.‬‬ ‫ش��اید اگ��ر گروه‌ه��ای اپوزیس��یون در زم��ان حکومت‬ ‫پهلوی‪ ،‬نس��بت به کتاب‌هایی چون «بیست‌وس��ه سال»‬ ‫به‌دلیل س��بقه‌ی نویس��نده‌ی اث��ر‪ ،‬موضع نداش��تند و با‬ ‫کتاب آس��ان‌گیرتر مراوده برقرار می‌کردند‪ ،‬کتاب‌هایی از‬ ‫این دس��ت می‌توانستند به‌جهت مس��تدل بودن و متانت‬ ‫علم��ی خود‪ ،‬راه را بر اس��تیالی عوام‌فریبی دینی ببندند‪.‬‬ ‫نکته‌ی قابل توجه در این اثر انتقادی در مقایس��ه با سایر‬ ‫کتاب‌هایی که به بررسی اسالم پرداخته‌اند‪ ،‬این است که‬ ‫«بیست‌وس��ه سال» علی دشتی‪ ،‬نقدی ساختارمند نسبت‬ ‫به اس�لام دارد که این نق��د را با ابزارها یا همان کتاب و‬ ‫سنت مسلمانان پیش می‌برد و از تعصب و احساسی‌گری‬ ‫پرهیز می‌کند‪.‬‬ ‫اکنون نسخه‌ی ویرایش‌شده‌ی «بیست‌وسه سال» توسط‬ ‫«بهرام چوبینه» پیش روی ماس��ت که به‌جز پیش‌گفتار‬ ‫ویراستار اثر‪ ،‬پنج جستار «علی دشتی» و یک پیوست به‬ ‫قلم «جواد وهاب‌زاده» را نیز در بر می‌گیرد‪.‬‬ ‫اکنون بخشی از کتاب را با هم می‌خوانیم‪:‬‬ ‫«بای��د انصاف داد قرآن ابداعی اس��ت‪ .‬س��وره‌های مکی‬ ‫و کوچک سرش��ار از نیروی تعبیر و قوه‌ی اقناع‪ ،‬س��بک‬ ‫تازه‌ای است در زبان عرب‪ .‬جاری شدن آن از زبان مردی‬ ‫که خواندن و نوش��تن نمی‌دانسته‪ ،‬درس نخوانده و برای‬ ‫کار ادب تربیتی ندیده‌است‪ ،‬موهبتی است کم‌نظیر و اگر‬ ‫از ای��ن لحاظ آن را معجزه گویند‪ ،‬ب��ر خطا نرفته‌اند‪ .‬آن‬ ‫دسته‌ای که قرآن را از حیث محتویات معجزه می‌خوانند‬ ‫بیش‌تر دچار اش��کال می‌ش��وند‪ .‬چیز تازه‌ای که دیگران‬ ‫نگفته باشند در آن نیست‪ .‬تمام دستورهای اخالقی قرآن‬ ‫از امور مس��لم و رایج اس��ت‪ .‬قصص آن مقتبس از اخبار‬ ‫و روایات یهود و ترس��ایان اس��ت که حضرت محمد در‬ ‫ضمن سفرهای ش��ام و بحث و مذاکره با اخبار و راهبان‬ ‫و بازمان��دگان عاد و ثمود فرا‌گرفت��ه و در قرآن به همان‬ ‫شکل یا با اندک انحراف‌هایی بازگو کرده است‪».‬‬

‫خروپف‬

‫خواب پر‬ ‫سر و صدا‬

‫دکتر آویده مطمئن فر‬ ‫برخی خروپ��ف را صدایی اطمینان بخش و برخی دیگر‬ ‫آن را یک رفتار شنیع در نظر می‌گیرند ولی چینی‌ها‪ ،‬آن را‬ ‫نشانه سالمت خوب می‌دانند‪ .‬در هر حال‪ ،‬اکثریت کسانی‬ ‫که صدای خروپف دیگران را می شنوند اغلب آن را سر و‬ ‫صدای آزاردهنده و حتی غیر قابل تحمل می‌یابند‪.‬‬ ‫به جز در موارد آپنه خواب‪ ،‬خروپف یک مشکل بهداشتی‬ ‫در نظر گرفته نمی‌ش��ود و فرد را ع��ذاب نمی‌دهد‪ .‬با این‬ ‫ح��ال‪ ،‬م��ا می‌توانیم در مورد مش��کالت خواب��ی که در‬ ‫اطرافیان تولید می‌کند نگران باش��یم‪ .‬خروپف متوسط به‬ ‫راحتی به سطح ‪ 45‬دسی بل تا ‪ 60‬دسی بل می‌رسد‪ ،‬یعنی‬ ‫تا حد صدای یک فرد‪ .‬در حالی که خروپف عمده می‌تواند‬ ‫به بیش از ‪ 95‬دس��ی بل‪ ،‬که در واقع با سر و صدای عبور‬ ‫یک کامیون برابر است برسد‪ .‬بدیهی است که این مانع از‬ ‫خواب اطرافیان شخصی که خروپف می‌کند می‌شود حتا تا‬ ‫نقطه ایجاد بی خوابی مزمن‪.‬‬ ‫ی اطالع هستند که خروپف‬ ‫از آنجا که بسیاری از افراد ب ‌‬ ‫می‌کنند‪ ،‬ارزیابی فراوانی این اختالل در جامعه دشوار است‪.‬‬ ‫بنابر آکادمی گوش و حلق و بینی آمریکا‪ 45 ،‬درصد بزرگ‬ ‫س��االن گاهی اوق��ات و ‪ 25‬درصد به طور منظم خروپف‬ ‫می‌کنند‪ .‬در کودکان‪ ،‬تخمین زده می‌ش��ود که حدود ‪10‬‬ ‫درصد آن‌ها به طور منظم خروپف می‌کنند‪.‬‬ ‫هنگام خواب‪ ،‬زبان‪ ،‬بافت پشت کام و گلو شل می‌شود و‬ ‫در برخی افراد‪ ،‬به ویژه به دالیل آناتومیک‪ ،‬این بافت‌ها تا‬ ‫حدی عبور هوا را مسدود کرده و در طول تنفس شروع به‬ ‫ارتعاش می‌کنند و باعث خروپف می‌شوند‪‌.‬‬ ‫این تنفس پر صدا می‌تواند توسط یک و یا مجموعه‌ای از‬ ‫موارد‪ ،‬ایجاد و یا بدتر ش��وند‪ .‬اضافه وزن که باعث تنگی‬ ‫راه‌ه��ای هوایی در گلو می‌ش��ود‪ ،‬ب��ارداری به خصوص‬ ‫ب��ا توجه به افزای��ش وزنی که تولید می‌کن��د‪ ،‬پولیپ در‬ ‫بین��ی‪ ،‬لوزه های‌بیش از حد بزرگ‪ ،‬احتقان بینی به علت‬ ‫سرماخوردگی یا آلرژی‪ ،‬الکل یا داروی آرام بخش‪ ،‬و شل‬ ‫ش��دن بافت ها در رابطه با باالرفتن سن‪ ،‬علل خروپف به‬ ‫شمار می‌روند‪‌.‬‬ ‫به طور کلی‪ ،‬خروپف بنین است و هیچ عوارضی بر سالمت‬ ‫ندارد‪ .‬با این حال‪ ،‬در برخی از موارد‪ ،‬با مکث تنفسی یا آپنه‬ ‫خواب همراه است که خواب را مختل می‌کند‪ .‬آپنه باعث‬ ‫خس��تگی و خواب آلودگی در طول روز است‪ ،‬و با افزایش‬ ‫خطر ابتال به فش��ار خون باال‪ ،‬بیماری‌های قلبی عروقی‬ ‫از جمله سکته مغزی و انفارکتوس میوکارد همراه است‪.‬‬ ‫حدودن ‪10‬درصد از افرادی که خروپف می‌کنند‪ ،‬خروپف‬ ‫عمده یعنی بیش تر از ‪ 95‬دس��ی بل دارند و در حدود سه‬ ‫درصد آن‌ها آپنه خواب دارند‪ .‬آپنه خواب با مکث تنفس در‬ ‫طول شب به طور مکرر مشخص می‌شود‪ .‬در اکثر موارد‪،‬‬

‫اخبار‬

‫فرد خود از آن مطلع نیست‪ .‬و در‌واقع با سست شدن ماهیچه‬ ‫زبان و گلو که مانع عبور هوا می‌شوند ایجاد می‌شود‪ .‬خروپف‬ ‫س��پس با چند ثانیه تا بیش از یک دقیقه س��کوت و مکث‬ ‫تنفس آمیخته است‪ .‬در این مورد‪ ،‬الزم است که با دکتر خود‬ ‫مشورت کنید زیرا هر چه خروپف با صدای بلندتر باشد‪ ،‬خطر‬ ‫ن که هم‌راه با آپنه باشد بیشتر است‪‌.‬‬ ‫آ‌‬ ‫عالوه ب��ر خروپف قابل توجه‪ ،‬نش��انه‌هایی ک��ه می‌تواند‬ ‫نش��انه‌هایی از آپنه خواب باش��د عبارتند از گیجی یا خواب‬ ‫آلودگی در روز‪ ،‬سردرد صبحگاهی‪ ،‬و بیداری های متعدد در‬ ‫طول شب به علت ادرار مکرر‪.‬‬ ‫افرادی که کام ن��رم ضخیم‪ ،‬لوزه‌های بزرگ‪ ،‬به خصوص‬ ‫کودکان‪ ،‬زبان کوچک طویل‪ ،‬س��پتوم بینی منحرف شده‪،‬‬ ‫گ��ردن کوتاه و یا فک پایین توس��عه نیافته دارند درمعرض‬ ‫خطر بیشتر ابتال به این اختالل هستند‪.‬‬ ‫در سنین ‪ 30‬سال تا ‪ 50‬سال‪60 ،‬درصد از خروپف کننده‌گان‬ ‫مرد هس��تند‪ .‬اضافه وزن‪ ،‬سیگار کشیدن و مصرف الکل‪ ،‬و‬ ‫هم چنی��ن دالیل آناتومیک می‌توانند علت آن باش��ند‪ .‬در‬ ‫زنان‪ ،‬پروژس��ترون نقش محافظتی در بافت‌ها ایفا می‌کند‪‌.‬‬ ‫بنابراین بعد از ‪ 60‬سالگی‪ ،‬تفاوتی در خروپف کردن بین دو‬ ‫جنس وجود ندارد‪ .‬زنان باردار به خصوص در سه ماهه سوم‬ ‫بارداری‪ ،‬به دلیل اضافه وزن منجر به تنگی راه های هوایی‪،‬‬ ‫‪ 40‬درصد از خروپف کننده‌گان را تشکیل می‌دهند‪‌.‬‬ ‫فرکانس خروپف با افزایش س��ن‪ ،‬عمدتن به دلیل سست‌تر‬ ‫ش��دن ماهیچه‌ها‪ ،‬ب��اال می‌رود‪ .‬بعض��ی از داروها نیز مانند‬ ‫قرص خواب می‌تواند باعث سست شدن بافت نرم گلو شود‪.‬‬ ‫خوابیدن بر روی پش��ت‪ ،‬به دلیل آوردن زبان به عقب و در‬ ‫نتیجه کاهش فضا برای عبور هوا‪ ،‬باعث خوروپف می‌شود‪.‬‬ ‫مصرف الکل قبل از خواب و سیگار کشیدن نیز خوروپف را‬ ‫افزایش می‌دهد‪.‬‬ ‫اقدامات احتیاطی اولیه برای پیش‌گیری از خروپف ش��امل‬ ‫اجتن��اب از مصرف الکل و یا قرص‌های خواب آور اس��ت‪.‬‬ ‫قرص‌های خواب آور و الکل باعث سس��تی بافت نرم کام و‬ ‫گلو می‌ش��وند و از این رو خروپف را افزایش می‌دهند‪ .‬حفظ‬ ‫وزن مناسب پر اهمیت است‪ .‬داشتن اضافه وزن‪ ،‬شایع‌ترین‬ ‫علت خوروپف اس��ت‪ .‬اغلب‪ ،‬از دست دادن وزن به تنهایی‬ ‫برای کاهش قابل توجه ش��دت سر و صدای خروپف کافی‬ ‫است‪ .‬توجه داشته باشید که شکست درمان جراحی خروپف‬ ‫اغلب به طور مستقیم مربوط به چاقی است‪.‬‬ ‫خوابی��دن روی پهلو بهتر از روی ش��کم خوابیدن اس��ت‪.‬‬ ‫خوابیدن بر روی پشت یک عامل خطر است‪ .‬برای جلوگیری‬ ‫از این کار‪ ،‬ش��ما می‌توانید یک توپ تنیس در پشت لباس‬ ‫خواب خود قرار داده و یا تی شرت هایی که در آن می‌توانید‬ ‫سه توپ تنیس قرار دهید را تهیه کنید‪ .‬تغییر موقعیت بدن‬ ‫نمی‌تواند خروپف عمده را حذف کند‪ ،‬اما خروپف متوس��ط‬ ‫می‌تواند از بین برود‪ .‬حتا دستبندهایی هم وجود دارند که به‬ ‫صدا واکنش نشان می‌دهند و با لرزش خفیفی فرد را بیدار‬

‫می‌کنند‌‪‌.‬وضعیت سر و گردن فرد نیز در خروپف تاثیر دارد‪.‬‬ ‫باید از بالشی استفاده کرد که به طور کامل از گودی گردن‬ ‫پشتیبانیکند‪‌.‬‬ ‫اگ��ر م��ی خواهید خروپ��ف را کاهش دهی��د باید با یک‬ ‫پزش��ک یا متخصص گوش و حلق و بینی مش��ورت کنید‪.‬‬ ‫از خرید محصوالت مانند اس��پری‌های بین��ی‪ ،‬قرص ها و‬ ‫مرطوب کننده های راه‌های تنفس��ی و غیره اجتناب کنید‪.‬‬ ‫این محصوالت ممکن است ناامید کننده باشد چرا که آن‌ها‬ ‫برای همه مناسب نیست و در بسیاری از موارد قابل اطمینان‬ ‫نیس��ت‪ .‬برای درمان مناسب‪ ،‬علت خروپف باید توسط یک‬ ‫پزشک کشف شود‪.‬‬ ‫اگر می‌خواهید خروپف را کاهش دهید باید با یک پزش��ک‬ ‫یا متخصص گوش و حلق و بینی مش��ورت کنید‪ .‬از خرید‬ ‫محصوالت مانند اس��پری‌های بین��ی‪ ،‬قرص‌ها و مرطوب‬ ‫کننده‌ه��ای راه‌های تنفس��ی و غی��ره اجتن��اب کنید‪ .‬این‬ ‫محصوالت ممکن اس��ت ناامید کننده باش��د چرا که آن‌ها‬ ‫برای همه مناسب نیست و در بسیاری از موارد قابل اطمینان‬ ‫نیس��ت‪ .‬برای درمان مناسب‪ ،‬علت خروپف باید توسط یک‬ ‫پزشک کشف شود‪.‬‬ ‫درمان خروپف‪ ،‬بس��تگی به علت‪ ،‬شدت آن‪ ،‬عوارض ناشی‬ ‫از آن‪ ،‬از جمله آپنه خ��واب و ایجاد ناراحتی برای همراهان‬ ‫است‪ .‬درمان احتقان مزمن بینی‪ ،‬درمان آلرژی احتمالی فرد‪،‬‬ ‫پروتز دندان که باعث جلو آوردن چند میلی متری فک پایین‬ ‫می‌شود و راه هوایی فوقانی را باز می‌کند‪ ،‬از راه‌های درمانی‬ ‫خروپف به شمار می‌روند‪ .‬دستگا ه ‪ CPAP‬یعنی «‪Co n‬‬ ‫‪ »tinuous Positive Airway Pressure‬به ویژه‬ ‫در آپنه خواب نتایج چش��مگیری فراهم می‌کند‪ .‬در‌واقع در‬ ‫طول ش��ب‪ ،‬ماس��ک بینی که به یک پمپ کوچک متصل‬ ‫اس��ت و هوا را با فشار کمی باالتر از فشار اتمسفر به داخل‬ ‫دهان وارد می‌کند و ورود هوا به این شکل‪ ،‬مانع از فروپاشی‬ ‫بافت‌ها می‌شود‪‌.‬‬ ‫ایمپلنت پلی اس��تر کوچک در کام ن��رم‪ ،‬به منظور تقویت‬ ‫بافت‌ها و جلوگیری از ارتعاش‪ ،‬از خروپف جلوگیری می‌کند‪‌.‬‬ ‫درمان‌ه��ای جراح��ی به خصوص در م��ورد خروپف با آپنه‬ ‫خواب توصیه می‌ش��ود‪ .‬عالوه براین‪ ،‬جراحی روشی بدون‬ ‫خطر نیست‪ .‬روش استاندارد‪ ،‬فارینگوپالستی‪ ،‬شامل جراحی‬ ‫و برداش��تن قسمت کام نرم و زبان کوچک‪ ،‬یا هر دو‪ ،‬برای‬ ‫گسترش راه‌های هوایی است‪ .‬در صورت لزوم‪ ،‬پولیپ بینی‬ ‫یا لوزه‌ها نیز ممکن است با عمل جراحی برداشته شوند‪.‬‬ ‫جراحی با لیزر نیز برای حذف بخش��ی از کام نرم‪ ،‬تحت بی‬ ‫حسی موضعی انجام می‌شود ولی گاهی نیاز به چند جلسه‬ ‫دارد و دردناک است‪.‬‬

‫پس از گذشت چند ماه‬

‫برگزاری دادگاه متهمان‬ ‫پرونده اختالس‬ ‫بانکی در ایران‬

‫نخستین جلسه رسیدگی به اتهامات متهمان پرونده‌ای که‬ ‫پرونده «بزرگ‌ترین فس��اد مالی در ایران» خوانده شده‪ ،‬در‬ ‫تهران روز شنبه‪ 18 ،‬فوریه‪ ،‬برگزار شده است‪.‬‬ ‫دادس��تان عمومی و انقالب تهران در این جلسه گفته است‬ ‫کیفرخواستی که علیه متهمان این پرونده صادر شده‪ ،‬شامل‬ ‫‪ ۳۳‬جلد و بالغ بر ‪ ۱۲‬هزار صفحه شده است‪.‬‬ ‫به گزارش پای‌گاه اطالع‌رسانی دادسرای عمومی و انقالب‬ ‫تهران کیفرخواستی که در جلس��ه دادگاه صادر شد‪ ،‬شامل‬ ‫م��وارد اتهامی ‪ ۳۲‬نفر از متهمان پرونده فس��اد اقتصادی در‬ ‫ایران و درخواست مجازات برای آن‌ها است‪.‬‬ ‫ریاس��ت این دادگاه به عهده قاضی ناصر سراج است که در‬ ‫شعبه اول دادگاه انقالب اسالمی تهران برگزار می‌شود‪.‬‬ ‫در پرونده فساد بزرگ اقتصادی در ایران‪ ،‬گروهی از فعاالن‬ ‫اقتصادی و دست‌اندرکاران سیستم بانکی متهم هستند که‬ ‫با صدور غیرقانونی اس��ناد اعتباری به ارزش حدود سه هزار‬ ‫میلیارد تومان‪ ،‬به کسب سود پرداخته‌اند‪.‬‬ ‫در کیفرخواس��ت دادس��تان این پرونده‪ ،‬چهار فرزند منصور‬ ‫امیرخس��روی‪ ،‬صاحبان اصلی شرکت س��رمایه‌گذاری آریا‬ ‫خوانده شده‌اند که تا چند سال قبل و پیش از تاسیس شرکت‬ ‫آب معدنی داماش‪ ،‬زندگی کاملن معمولی داش��تند‪ ،‬اما بعد‪،‬‬ ‫برای تسریع در روند اجرایی تاسیس یک واحد صنعتی تولید‬ ‫آب معدنی‪ ،‬به ارتباط با عوامل اجرایی و سیاس��ی و پرداخت‬ ‫رشوه روی آورده‌اند‪.‬‬ ‫عباس جعفری دولت‌آبادی‪ ،‬دادستان عمومی و انقالب تهران‬ ‫در کیفرخواستی که به دادگاه ارایه کرد‪ ،‬آورده است‪« :‬برادران‬ ‫امیرخسروی در سال ‪ ۱۳۸۵‬شرکت «توسعه سرمایه‌گذاری‬ ‫امیرمنص��ور آریا» را تاس��یس کرده‌اند و «برای رس��یدن به‬ ‫اهداف خود از هیچ اقدامی در آلوده‌سازی افراد و عوامل موثر‬ ‫دست‌گاه‌ها فروگذار نکرده‌اند‪».‬‬ ‫او گفت‪« :‬طبق اس��ناد موجود در پرونده‪ ،‬ده‌ها مورد پرداخت‬ ‫رشوه به برخی از کارکنان‪ ،‬مدیران بانک‌ها‪ ،‬افراد و حتا برخی‬ ‫دس��ت‌گاه‌های اجرایی تحت عناوین مختلف صورت گرفته‬ ‫است‪».‬‬ ‫در کیفرخواس��ت این دادگاه آمده اس��ت‪« :‬این گروه در چند‬ ‫سال اخیر با رهبری «م‪.‬الف» با فساد پیچیده و سازمان‌یافته‬ ‫و ارتباط��ات ناصحی��ح و پرداخ��ت رش��وه‌های کالن ی��ا‬ ‫پرداخت‌هایی تحت عناوین دیگر به چند هزار میلیارد تومان‬ ‫ثروت نامشروع دست یافت‪».‬‬ ‫نماینده دادس��تان عمومی و انقالب تهران «م‪.‬الف»‪ ،‬متهم‬ ‫ردی��ف اول این پرونده را به «افس��اد ف��ی‌االرض از طریق‬ ‫شرکت در اخالل در نظام اقتصادی کشور از طریق تبانی و‬ ‫فساد در شبکه بانکی کشور» متهم کرده است‪.‬‬ ‫آقای دولت‌آبادی این پرونده را «مصداقی از یک باند متشکل‬ ‫و سازمان‌یافته» خواند که «با اقدامات مجرمان ‌ه در قالب یک‬ ‫شرکت سرمایه‌گذاری» عمل کرده است‪.‬‬ ‫‪29‬‬

‫میوه‌ی شیرینگفت‌وگو‬ ‫سیاست‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫روز پنج‌شنبه بیست‌و‌سوم فوریه در دانش‌گاه «آکسفورد»‬ ‫بی��ن «بیولوژیس��ت» و «آتئیس��ت» مش��هور «ریچارد‬ ‫داوکینز» و اس��قف کانتربری «روان ویلیامز» مناظره‌ای‬ ‫درب��اره‌ی موضوعات علمی فلس��فی هم‌چ��ون تکامل‬ ‫و وج��ود خداوند ص��ورت گرفت که در نوع خود بس��یار‬ ‫جال��ب بود‪ .‬ج��دای از این‌که بخواهیم یک��ی از طرفین‬ ‫را برن��ده‌ی این گفت‌وگو بخوانیم ک��ه البته تصور چنین‬ ‫نتیجه‌ای از یک مناظره منطقی هم نیس��ت‪ ،‬مشاهده‌ی‬ ‫حض��ور دو ی��ا چند نفر که هر کدام ب��ه نوعی از بزرگان‬ ‫مکاتب و اندیش��ه‌هایی هستند که آن را رهبری می‌کنند‬ ‫و بح��ث و ج��دل منطقی و علمی آن‌ه��ا در فضایی که‬ ‫آرامش و احترام متقابل در آن موج می‌زند‪ ،‬برای انس��ان‬ ‫این احس��اس را به وجود م��ی‌آورد که چقدر جای چنین‬ ‫جلسات‪ ،‬مناظره‌ها و گفت‌وگوهایی در جامعه‌ی ما خالی‬ ‫است‪.‬‬ ‫نزدیک به هش��تاد س��ال پی��ش «احمد کس��روی» در‬ ‫پی توهین‌ه��ا و اتهامات روحانی��ون زمانش به نظریات‬ ‫و نوش��ته‌های خود آن‌ها را دعوت ب��ه مناظره‌ی رودرو‬ ‫ک��رد‪ .‬در آن می��ان اما به ج��ز یک نفر یعن��ی «آیت‌اله‬ ‫حسینی‌الهاش��می» آن هم به شیوه‌ی نوشتن پاسخ‌های‬ ‫خود در روزنامه‌ی کیهان آن زمان‪ ،‬فرد دیگری نپذیرفت‬ ‫تا به این شیوه‌ی مدرن گفت‌وگو تن در دهد‪ .‬البته همین‬ ‫مناظره‌ی از راه دور نیز چهار ش��ماره بیش‌تر دوام نیافت‬ ‫و الهاش��می تحت فش��ار دیگر علما و مراج��ع تقلید آن‬ ‫زمان از ادامه‌ی ای��ن کار انصراف داد‪ .‬در اوایل پیروزی‬ ‫‪30‬‬

‫انقالب‌اس�لامی و ش��اید تا اندازه‌ی زی��ادی تحت‌تاثیر‬ ‫اندیش��ه‌ها و تئوری‌های برخی از انقالبیون مانند «علی‬ ‫مطهری» و «س��یدمحمد بهش��تی» که س��عی داش��تند‬ ‫تا نش��ان دهند آزادی‌ه��ای که یک حکومت اس�لامی‬ ‫ب��ه مخالفی��ن خود می‌ده��د کم‌تر از نمونه‌ه��ای لیبرال‬ ‫دموکراتیک غربی نیس��ت‪ ،‬به تعداد ان��دک و فقط برای‬ ‫یکی دوس��ال چندین مناظره‌ی تلویزیونی میان رهبران‬ ‫و ایدوئولوگ‌ه��ای جریان��ات فک��ری و سیاس��ی برگزار‬ ‫ش��د که البته بعده��ا هیچ‌گاه از س��وی صداو س��یمای‬ ‫جمهوری‌اس�لامی بازپخش نش��د و در همان آرشیوهای‬ ‫محرمان��ه باق��ی ماند‪ .‬سلس��له مباح��ث و گفت‌وگوهای‬ ‫که می��ان «محمد بهش��تی»‪« ،‬عبدالکریم س��روش» و‬ ‫«محمدتق��ی مصباح‌ی��زدی» از ی��ک س��و و «نورالدین‬ ‫کیانوری»‪« ،‬احس��ان طبری» و «فرخ نگهدار» در طرف‬ ‫مقابل انجام ش��د هنوز در خاطر بسیاری از اهل فرهنگ‬ ‫باقی مانده است‪.‬‬ ‫نمی‌شود به آس��انی گفت آیا شروع مقابله‌ی مسلحانه‌ی‬ ‫مجاهدی��ن خلق دلیل قط��ع و خاتمه چنی��ن رفتاری از‬ ‫سوی حکومت بود و یا سران نظام خود به دنبال بهانه‌ای‬ ‫ب��رای برچیدن بس��اط نق ‌دو‌تحلی��ل و جای‌گزین کردن‬ ‫روش‌های قه��ری به جای آن بودند‪ ،‬ام��ا موضوعی که‬ ‫شکی در آن نمی‌توان داشت ضربه‌ای بود که قطع چنین‬ ‫گفت‌وگوهایی به جامعه‌ی علمی و فرهنگی کش��ور وارد‬ ‫آورد‪ .‬چندین س��ال بعد و به لطف گردانندگان روزنامه‌ی‬ ‫«س�لام» و در اوای��ل ده��ه‌ی هفتاد شمس��ی سلس��له‬ ‫مناظره‌هایی در این روزنامه میان دو نظریه‌پرداز اندیش��ه‬

‫و جریان موسوم به روشن‌فکری دینی یعنی «عبدالکریم‬ ‫س��روش» و «محس��ن کدیور» صورت گرفت که گرچه‬ ‫که یک بحث درون گروهی به حس��اب می‌آمد اما به هر‬ ‫ص��ورت پیامدهای مثبت فراوان خود را بر قش��ر جوان و‬ ‫جویای حقیقت گذارد‪ .‬در همان س��ال‌ها بود که انتش��ار‬ ‫برخ��ی از کت��ب دکتر س��روش هم‌چون «قبض‌وبس��ط‌‬ ‫تئوریک ش��ریعت» و یا «فربه‌تر از ایدئولوژی» از س��وی‬ ‫وزارت ارش��اد منوط به چاپ نقدها و جوابیه‌های «صادق‬ ‫الریجانی» به آن‌ها ش��د‪ .‬اگر چ��ه که این اقدام به مذاق‬ ‫طرف‌داران طیف روش��ن‌فکری دینی خ��وش نیامده بود‬ ‫ام��ا باید گفت ک��ه در هر صورت باب نوع��ی مناظره‌ی‬ ‫غیرمستقیم را میان دو طرف ماجرا گشوده بود‪.‬‬ ‫بای��د پذیرفت که عدم پذی��رش گفت‌وگو و مناظره میان‬ ‫اندیش��ه‌ها و نظریات مختلف از س��وی هر گروهی نشان‬ ‫از ضعف فکری و سس��ت بودن بنی��ان تفکرات علمی و‬ ‫فلس��فی آن‌هاست‪ ،‬چرا که رهبران و س��ردمداران چنین‬ ‫اندیش��ه‌هایی از شکست و زیر س��وال رفتن تفکراتشان‬ ‫ترس و واهمه دارند‪ .‬از س��وی دیگ��ر نبود چنین مباحث‬ ‫و مناظرات آزادی سبب گسترش خشونت در جامعه شده‬ ‫و راه را ب��رای اقدامات تند و غیرعقالنی باز می‌کند‪ .‬باید‬ ‫امی��دوار بود روزی همه‌ی تئوری‌پ��ردازان‪ ،‬عالمان ادیان‬ ‫مختلف و ایدئولوگ‌های اندیشه‌های فلسفی و سیاسی و‬ ‫هم‌چنین طرف‌داران آن‌ها در هر کجای دنیا که هس��تند‬ ‫به آس��انی تن به مناظره‌های زنده‪ ،‬ب��دون محدودیت و‬ ‫رودرو ب��ا مخالفان خود بدهند تا هر چه بیش‌تر فضا برای‬ ‫رشد افکار مختلف فراهم بیاید‪.‬‬

‫اخبار‬

‫فرهنگ‬

‫تالش‌ها بیهوده است‪ ،‬او نمی‌آید‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫جش��ن‌واره‌ی فیلم اس��کار مانند هر فستیوال دیگری بر‬ ‫مبنای س��لیقه‌ی داوران و گردانندگانش اداره می‌ش��ود‪.‬‬ ‫البت��ه همیش��ه درب��اره‌ی داوری‌های این جش��ن‌و‌‌اره و‬ ‫جوایزش حرف و حدیث‌های فراوانی وجود داشته است‪.‬‬ ‫برای مث��ال باید بدانید که یکی از و به اعتقاد بس��یاری‬ ‫برترین فیلم تاریخ س��ینما یعنی «همشهری کین»‪ ،‬تنها‬ ‫جایزه‌ی به‌ترین فیلم‌نام��ه‌ی اصیل را برای کارگردانش‬ ‫«اورس��ن ولز» به ارمغان آورده و در موارد بس��یاری در‬ ‫ح��ق برخ��ی از به‌تر‌ین فیلم‌های تاریخ س��ینما هم‌چون‬ ‫«پرتغال کوکی»‪« ،‬اینک آخرالزمان»‪« ،‬راننده تاکسی»‬ ‫و «فارگو» کم لطفی ش��ده اس��ت‪ .‬به همین سبب بوده‬ ‫که داوری‌ها همیش��ه اعتراضاتی را در پی داش��ته است‪.‬‬ ‫برای نمونه بد نیس��ت بدانید که «آل پاچینو» برای فیلم‬ ‫«پدرخوانده‪ »1‬نامزد جایزه اس��کار به‌ترین بازی‌گر مرد‬ ‫مکمل ش��ده بود ولی او در مراس��م اسکار شرکت نکرد‬ ‫چون از این ناراح��ت بود که چرا باید برای نقش مکمل‬ ‫نام��زد ش��ود در حالی ک��ه حضور او در فیل��م بیش‌تر از‬ ‫«مارلون براندو» بوده اس��ت که برای همین فیلم جایزه‬ ‫اسکار به‌ترین بازی‌گر مرد نقش اول را گرفت‪.‬‬ ‫در برخی از موارد این اعتراضات از حد مس��ایل شخصی‬ ‫فراتر رفته و جنبه‌ی سیاسی و اجتماعی پیدا کرده است‪.‬‬ ‫ب��رای مثال زمانی که «براندو» ب��رای دومین بار جایزه‬ ‫اس��کار را به دست آورد آن را نپذیرفت‪ ،‬در مراسم حاضر‬ ‫نش��د و به جای خود یک سرخ‌پوست را به مراسم اسکار‬ ‫فرستاد تا بیانیه‌ی او را به نفع سرخ‌پوستان و در اعتراض‬ ‫به تصویر نادرستی که هالیوود از صاحبان اصلی سرزمین‬ ‫آمریکا ارایه داده است بخواند‪ .‬اما در برخی موارد حکایت‬ ‫از این حد فراتر می‌رود و هنرمندی در اس��کار ش��رکت‬ ‫نمی‌کند چرا که از اس��اس این جش��ن‌واره را فستیوالی‬ ‫هن��ری نمی‌داند و این فرد کس��ی نیس��ت جز «وودی‬ ‫ک ب��ار و آن هم در‬ ‫آل��ن» ب��زرگ‪« .‬وودی آلن» تنها ی ‌‬ ‫س��ال ‪ 2002‬در مراسم اسکار حضور یافت تا مونتاژی از‬ ‫صحنه‌های فیلم‌هایی که درباره‌ی حوادث ‪ 11‬س��پتامبر‬

‫ساخته شده بودند را نشان دهد تا از این طریق فیلم‌سازان‬ ‫را به بازگشت به نیویورک تشویق کند‪ .‬او امسال در حالی‬ ‫برای بیست‌وس��ومین بار نامزد و برنده‌ی جایزه‌ی اسکار‬ ‫شد که حتا یک‌بار هم برای دریافت جایزه‌اش در مراسم‬ ‫حضور نیافته اس��ت‪« .‬وودی آلن» نخستین کسی است‬ ‫که س��ه‌بار جایزه اس��کار فیلم‌نامه را کس��ب کرده است‪.‬‬ ‫جالب اس��ت بدانید او در اظهارنظری درباره‌ی فیلم‌های‬ ‫امسال جشن‌واره‌ی اسکار گفته است‪« :‬به‌ترین فیلم سال‬ ‫«جدایی نادر از س��یمین» اس��ت و باقی مسایل درباره‌ی‬ ‫جوایز…»‬ ‫برخی س��ینماگران حضور نیافتن «وودی آلن» در مراسم‬ ‫اعطای جوایز اسکار را توهین او به فعاالن عرصه‌ی هنر‬ ‫هفت��م تلقی می‌کنن��د اما نظر خود «آل��ن» چیز دیگری‬ ‫اس��ت‪ .‬او درباره‌ی مراسم اسکار س��ال ‪ 1978‬می‌گوید‪:‬‬ ‫«این گونه برنامه‌ها برایم ارزش��ی ندارند‪ .‬گمان نمی‌کنم‬ ‫ک��ه آن‌ه��ا بدانند که چ��ه کار دارند می‌کنن��د‪ .‬وقتی که‬ ‫ببینید چه کس��انی برنده می‌ش��وند یا چه کس��انی برنده‬ ‫نمی‌شوند‪ ،‬آن وقت می‌فهمید که این جایزه‌ی اسکار چه‬ ‫چیز مزخرفی است‪ .‬آن‌ها سیاسی هستند و اهل معامله و‬ ‫مذاکره گرچه انسان‌های شایسته‌ی زیادی با لیاقت برنده‬ ‫ش��دند ولی کل مفهوم این جایزه‌ها احمقانه اس��ت‪ .‬من‬ ‫نمی‌توانم خودم را تس��لیم قض��اوت دیگران بکنم‪ ،‬چون‬ ‫اگر ش��ما وقتی که آن‌ها بگویند تو شایس��ته‌ی جایزه‌ای‬ ‫هس��تی‪ ،‬ای��ن را بپذیرید‪ ،‬در آن ص��ورت‪ ،‬زمانی هم که‬ ‫بگویند شایسته نیستی باید قبول کنی‪ .‬می‌دانم که خیلی‬ ‫وحش��ت‌ناک به نظر می‌‌رسد‪ ،‬اما برنده‌ی اسکار شدن به‬ ‫خاطر فیلم «آنی هال» برایم هیچ مفهومی نداشت‪».‬‬ ‫ب��ه ه��ر روی ای��ن س��ینماگر متف��اوت نیویورک��ی به‬ ‫جش��ن‌واره‌ی «کن» می‌رود‪ ،‬در فس��تیوال موسیقی جاز‬ ‫«کالرین��ت» می‌زند اما در مراس��می که بیش‌تر ش��بیه‬ ‫س��الن مد است تا جشن‌واره‌ی سینمایی شرکت نمی‌کند‪.‬‬ ‫فراموش نکنیم که او هنرمندی مراس��م‌گریز با اعتماد به‬ ‫نفسی باال و نظمی آهنین است‪ ،‬او «وودی آلن» است‪.‬‬

‫خبرگزاری دولتی سوریه‪:‬‬

‫کشته شدن‬ ‫دادستان عمومی و‬ ‫یک قاضی سوریه‬

‫خبرگزاری دولتی سوریه‪ ،‬روز یک‌شنبه‪ 19 ،‬فوریه‪ ،‬گزارش‬ ‫داده است که دادستان عمومی و یک قاضی این کشور در‬ ‫شمال غرب سوریه کشته شده‌اند‪.‬‬ ‫این خبرگزاری افرادی را که اعضای «گروه‌های مس��لح‬ ‫تروریس��ت» خوانده است‪ ،‬عامل این ترور معرفی کرده و‬ ‫گزارش کرده است که آن‌ها به سمت خودروی حامل این‬ ‫دو نفر آتش گش��وده‌اند‪ .‬دادستان عمومی سوریه و قاضی‬ ‫هم‌راه وی‪ ،‬راهی شهر ادلب در شمال غرب سوریه بودند‪.‬‬ ‫هم‌چنین روز ش��نبه‪ ۱۸ ،‬فوریه نیز یک مقام رس��می در‬ ‫ش��هر حلب ترور شده است‪ .‬در عین حال‪ ،‬مخالفان دولت‬ ‫گفته‌اند که نیروهای دولتی دوباره شهر حمص را زیر آتش‬ ‫گرفته‌اند‪ .‬حمص س��ومین شهر بزرگ سوریه است که به‬ ‫یکی از پای‌گاه‌های مهم مخالفان دولت تبدیل شده است‪.‬‬ ‫همزمان با ادامه سرکوب مخالفان دولت در سوریه‪ ،‬یکی از‬ ‫بازرگانان سرشناس این کشور گفته است که تحریم‌های‬ ‫خارجی‪ ،‬اقتصاد این کش��ور را فلج کرده اس��ت و احتمال‬ ‫کمی دارد که بشار اسد‪ ،‬رییس جمهوری سوریه و دولتش‬ ‫تا شش ماه آینده بر سر قدرت بمانند‪.‬‬ ‫فیصل القدس��ی‪ ،‬پس��ر رییس دولت پیشین سوریه‪ ،‬گفته‬ ‫اس��ت که دولت سوریه از ایران پول دریافت می‌کند‪ ،‬ولی‬ ‫مبلغ پرداختی ایران کافی نیست و جامعه تجار سوریه دیگر‬ ‫از بشار اسد حمایت نمی‌کنند‪.‬‬

‫پلیس فدرال آمریکا‪:‬‬

‫خنثا کردن حمله‬ ‫انتحاری به کنگره‬ ‫آمریکا‬

‫روز شنبه‪ 18 ،‬فوریه‪ ،‬پلیس آمریکا مردی مراکشی‌تبار‬ ‫را بازداش��ت کرده است که به گفته مقام‌های قضایی‬ ‫آمریکا قصد انجام عملیات انتحاری را در س��اختمان‬ ‫کنگره داشت‪.‬‬ ‫به گزارش الجزی��ره‪ ،‬پلیس ف��درال آمریکا می‌گوید‬ ‫امین الخلیفی ‪ 29‬س��اله روز جمعه از ماموران مخفی‬ ‫پلیس آمریکا یک اس��لحه و جلیق��ه‌ای گرفت که او‬ ‫تصور می‌کرد پر از مواد منفجره ساخت القاعده است‪.‬‬ ‫اما هنگامی که او قصد داش��ت از پارکینگی که فقط‬ ‫چند ساختمان با کاخ کنگره فاصله داشت خارج شود‬ ‫و به طرف ساختمان کنگره حرکت کند ماموران وارد‬ ‫عمل شدند و آقای خلیفی را بازداشت کردند‪.‬‬ ‫آقای خلیفی یک مهاجر غیرقانونی است که در ایالت‬ ‫ویرجینا زندگی می‌کند‪.‬‬ ‫‪31‬‬

‫فرهنگ‬

‫بازی انتخابات‬

‫رضا حاجی‌حسینی‬ ‫در شرایطی که تازه روی تیله و تیله‌بازی و تیله‌بازها تمرکز‬ ‫و به‌قول سینمایی‌ها‪« ،‬زوم» کرده بودیم‪ ،‬به جریانی خوردیم‬ ‫که ناچاریم در حال حاضر بی‌خیال این بازی بش��ویم و به‬ ‫ب��ازی دیگری بپردازیم‪ .‬بازی‌ای ک��ه دو روز بیش‌تر به آن‬ ‫نمانده است‪.‬‬ ‫اما قبل از آن‪ ،‬حاال که حرف س��ینما ش��د‪ ،‬بگذارید بگوییم‬ ‫ک��ه «چ��ه می‌کند این جدای��ی نادر از س��یمین» از طرف‬ ‫هم��ه‌ی هم‌محله‌ای‌ه��ا و هم‌بازی‌ها‪ ،‬انتخ��اب «اصغر»‬ ‫توسط «اس��کار» را تبریک می‌گوییم‪ .‬تا باشد از این بردها‬ ‫و پیروزی‌ها‪.‬‬ ‫و اما بعد…‪ ،‬در آس��تانه‌ی روز انتخ��اب و بازی انتخابات‪،‬‬ ‫می‌خواهیم درباره‌ی این بازی با شما بگوییم‪ .‬البته ما قصد‬ ‫نداری��م درباره‌ی انتخابات نهمین دوره‌ی مجلس ش��ورای‬ ‫اس�لامی در ایران صحبت کنیم اما ش��ما اگر دوست دارید‬ ‫می‌توانی��د فکر کنید که م��ا درباره‌ی ای��ن بازی صحبت‬ ‫می‌کنی��م‪ ،‬چون ما ب��ه نظریه‌ی «مرگ مول��ف» «روالن‬ ‫ب��ارت» معتقدی��م و فکر می‌کنیم که وقتی نوش��تن تمام‬ ‫می‌ش��ود‪ ،‬ما می‌میریم و زندگی خود «اثر» آغاز می‌شود و‬ ‫شمای مخاطب آزادید که هر برداشت و انتخابی که دوست‬ ‫دارید‪ ،‬بکنید‪.‬‬ ‫می‌بینید «ما» چقدر «دموتراتیک» هستیم و به انتخاب‬ ‫و نظر ش��ما تا چه اندازه احترام می‌گذاریم؟ نه ش��ورای‬ ‫نگهبان داریم‪ ،‬نه می‌گوییم که شما چه‌طوری فکر کنید‬ ‫به‌تر اس��ت و نه هیچ چی��ز دیگر‪ .‬تازه فرات��ر از همه‌ی‬ ‫این‌ه��ا‪ ،‬از نظ��ر ما ش��ما مختارید که بروی��د و در بازی‬ ‫انتخابات ش��رکت کنید ی��ا این‌که بیایی��د و در بازی ما‬ ‫شرکت کنید‪ .‬تازه ما پیشنهاد بازی‌های دیگری هم برای‬ ‫شما داریم تا دایره‌ی انتخاب‌تان را گسترده‌تر کنیم‪ .‬حاال‬ ‫ب��ا این همه کار که ما داریم برای ش��ما می‌کنیم‪ ،‬اصلن‬ ‫چ��را به خود ما رای ندهید؟ اصل��ن کی به‌تر از خود ما؟‬ ‫‪32‬‬

‫البت��ه ما ضمن این‌که از ای��ن فرصت‌طلبی خودمان ابراز‬ ‫برائت و انزجار می‌کنیم‪ ،‬اما عرض می‌کنیم که متاسفانه‬ ‫این ش��کل رایج زندگی‪ ،‬در جهان کوچک ما‪ ،‬در کش��ور‬ ‫بزرگ‌مان شده است و االن جوری شده که تقریبن همه‬ ‫این «جوری» شده‌اند‪ .‬در این شرایط کاش می‌شد راهی‬ ‫پیدا کرد که این «جوری» نبود‪.‬‬ ‫و ام��ا بعدت��ر…‪ ،‬اگر خاطرتان باش��د‪ ،‬همی��ن تازگی‌ها‬ ‫نامی آوردیم از بازی «سنگ‪-‬کاغذ‪-‬قیچی» که انتخاب‬ ‫مکرری اس��ت از «س��نگ» یا «کاغذ» ی��ا «قیچی» با‬ ‫نش��ان دادن دس��ت به عالمت س��نگ یا کاغذ یا قیچی‬ ‫که س��نگ‪ ،‬قیچ��ی را می‌برد و قیچی‪ ،‬کاغ��ذ را و کاغذ‪،‬‬ ‫س��نگ را‪ .‬جالب اس��ت بدانید که در فضای مجازی و در‬ ‫«گوگل‌پالس»‪ ،‬صفحه‌ای وجود دارد به‌نام سنگ‪ ،‬کاغذ‪،‬‬ ‫قیچی که همین تازگی‌ها قصد داشت برای انتخاب هیت‬ ‫مدی��ره‌ی جدیدش انتخاباتی برگزار کند‪ .‬در فراخوان این‬ ‫انتخابات آمده بود‪:‬‬ ‫به اطالع کلیه‌ی «فالوئر»های عزیز می‌رساند که دوره‌ی‬ ‫مدیریت مدیر فعلی رو به اتمام است و از دست این مدیر‬ ‫«خشانت» باالخره راحت خواهیم شد‪.‬‬ ‫در همین راس��تا از کلیه‌ی دوس��تان‪ ،‬آش��نایان و س��ایر‬ ‫بستگان دعوت می‌ش��ود در انتخابات مدیر جدید «پیج»‬ ‫ش��رکت کرده و کاندیدای اصلح خود را انتخاب «نموده»‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫مهلت ثبت‌نام کاندیدهای مدیریت و فعالیت س��تادهای‬ ‫تبلیغاتی از ساعت‌‪ 21‬الی «‪ »24:59‬پنج‌شنبه‪ ،‬چهار اسفند‬ ‫‪ 90‬خواهد بود‪.‬‬ ‫از آن‌جا که شرکت در انتخابات‪ ،‬تکلیفی سیاسی‪ -‬عبادی‬ ‫قلمداد شده و عدم شرکت در انتخابات بدون عذر شرعی‬ ‫جای��ز نیس��ت و معصیت تلقی خواهد ش��د؛ رای‌گیری از‬ ‫کلیه‌ی فالوئرها طی ساعات فوق‌الذکر انجام خواهد شد ‪.‬‬ ‫هم‌چنی��ن از آن‌جا که ما دارای وس��واس «می‌باش��یم»‪،‬‬ ‫کاندیده��ا و س��تادهای تبلیغات��ی در پای��ان مهلت ر‪h‬‬

‫ی‌گیری‪ ،‬موظف به جمع‌آوری کلیه‌ی بنرها و بیلبوردها و‬ ‫تراکت‌های تبلیغاتی خود از سطح پیج بوده و ضمن اعالم‬ ‫مواضع و برنامه‌ها‪ ،‬می‌بایس��ت از تخریب سایر کاندیدها‬ ‫پرهیز کرده باشند‪.‬‬ ‫سالمت انتخابات و صیانت از «آرا» کلیه‌ی شرکت‌کنندگان‬ ‫به به‌ترین وجه ت‪h‬مین خواهد شد و کلیه‌ی «اختشاشات»‬ ‫و جریان‌های انحرافی به شدت سرکوب شده و اخالل‌گران‬ ‫پس از به خاک و خون کش��یده ش��دن؛ در جا «گیم‌اور» و‬ ‫«بالک» خواهند شد‪ .‬جهت حفاظت و صیانت از آر‌ا و حفظ‬ ‫صحت و س�لامت انتخابات‪ ،‬از هر شرکت کننده و کاندید‪،‬‬ ‫صرفن یک «پست» «شیر» خواهد شد‪.‬‬ ‫کلیه‌ی شرکت‌کنندگان ضمن در دست داشتن شناس‌نامه‌ی‬ ‫«عس��ک‌دار» و اصل کارت ملی‪ ،‬می‌بایس��ت پست خود را‬ ‫صرفن «پابلیک» منتشر کرده و سنگ کاغذ قیچی را ذیل‬ ‫آن «منشن» نموده باشند‪.‬‬ ‫به پست‌هایی که پابلیک منتشر نشود هیچ ترتیب اثری داده‬ ‫نخواهد شد‪.‬‬ ‫«دیرتر زودتر تشیف نیاورید که تشیف نداریم»‬ ‫«درب»‌ه��ای ح��وزه‌ی رای‌گیری راس س��اعت باز و راس‬ ‫ساعت بس��ته خواهد ش��د‪ .‬اگر می‌خواهید بخت خود را به‬ ‫عنوان کاندید آزموده باشید و یا به کاندید اصلح خود رای داده‬ ‫باشید و یا در ستادهای انتخاباتی فعالیت کرده باشید‪ ،‬صرفن‬ ‫طی ساعات یادشده در پیج حضور به هم برسانید ‪.‬‬ ‫سنگ کاغذ قیچی‪ ،‬ضمن استقبال و دعوت از حضور اقشار‬ ‫مختلف «پالس��ی» و «گودری»‪ ،‬مسوولیت کلیه‌ی مطالب‬ ‫درج شده را به عهده‌ی نویسندگان می‌گذارد؛ مطالب منتشر‬ ‫شده الزامن دیدگاه سنگ کاغذ قیچی نبوده و نمی‌باشد‪.‬‬ ‫هیت برگزاری انتخابات دومین دوره‌‌ی هیت مدیره‌ی سنگ‬ ‫کاغ��ذ قیچی از نتایج انتخابات این هیت مدیره اطالعی در‬ ‫دست نیس��ت و امیدواریم که مثل آخرین انتخابات ریاست‌‬ ‫جمهوری در ایران به خاک و خون کش��یده نشده باشد‪ .‬این‬ ‫بود «بازی» و «انتخابات»‪.‬‬

‫تاجیکستان‬

‫تاجیکستان در فیس بوک‬

‫از آشکاربیانی تا‬

‫پارلمان مجازی‬

‫کیومرث‬ ‫تاجیکستان همگی در یک س��ال قبل به شبکه اجتماعی‬ ‫فیس ب��وک راه یافته حاال آن را به عن��وان منزل دوم خود‬ ‫پذیرفته‌اند‪ .‬هزاران شهروند تاجیکستان که در داخل و خارج‬ ‫کش��ور زندگی می‌کنند اکنون در فیس بوک نظرشان را در‬ ‫رابطه به فعالیت حکومت‪ ،‬فساد مالی‪ ،‬مخالفین و وضع تعلیم‬ ‫و تربیه نیز بیان می‌دارند‪.‬‬ ‫تا ح��ال تعداد دقی��ق کاربران فیس بوک در تاجیکس��تان‬ ‫ی بنا بر اطالع شرکت‌های مخابراتی‬ ‫حس��اب نشده است ول ‌‬ ‫تو‌نیم میلیون‬ ‫تاجیکستان صف کاربران اینترنت افزوده از هف ‌‬ ‫س��اکن کش��ور بیش‌تر از ‪ ۱‬میلیون و ‪ ۸۰۰‬هزار آن‌ها را فرا‬ ‫می‌گیرد‪ .‬اکثر آن‌ها به اینترنت توس��ط مابیل‌های خود وارد‬ ‫شده اطالع دریافت می‌کنند‪ ،‬ویدیو می‌بینند و هم نظر خود‬ ‫را می‌نویس��ند و عکس می‌گذارند‪ .‬در خیابان‌های پایتخت‬ ‫تاجیکستان هم مرکز‌های اینترنتی را دیدن ممکن است که‬ ‫برای یک س��اعت استفاده از آن باید ‪ ۱‬دالر پرداخت نمایی‪.‬‬ ‫با این حال در قیاس به ده سال پیش صف کاربران اینترنت‬ ‫و هم‌چنین شبکه‌های اجتماعی در تاجیکستان افزوده است‪.‬‬ ‫اگر در چند س��ال پیش مردم تاجیک بیش‌تر در شبکه‌های‬ ‫اجتماعی روسی به مثل «همدرسان» یا «دنیای من» چرخ‬ ‫می‌زدند‪ ،‬حاال آن‌ها این همه شبکه‌ها را با فیس بوک عوض‬ ‫نموده‌ان��د‪ .‬اکنون در فیس بوک مخالفان دولت عکس‌های‬ ‫از «امام علی رحمان» رییس جمهوری تاجیکس��تان را نیز‬ ‫نش��ر کرده و در باالی آن نوش��ته‌اند که «وقت رفتن ش��د‬ ‫ی از جوانان امکان دریافتند با خبرنگار‬ ‫جناب»‪ .‬یا این‌که بعض ‌‬ ‫و سیاست‌مدار تاجیک مقیم مس��کو «داداجان عطا‌اله» که‬ ‫بیست سال به این س��و در مقابل رژیم کنونی استاده است‬ ‫صحب��ت بکنن��د و از برنامه‌های او آگاه بش��وند‪ .‬صدها نفر‬ ‫دیگر می‌توانند مستقیم با «محی‌الدین کبیری» رهبر حزب‬ ‫نهضت اسالمی‪ ،‬حزب عمده مخالف حکومت تاجیکستان‬ ‫نیز موضوع‌ها را بحث نمایند‪ .‬هم‌چنین در فیس بوک پارلمان‬ ‫مجازی تاس��یس شده و فعالیت دارد‪ .‬رهبری این پارلمان را‬ ‫سیاست‌شناس تاجیک «عزت امان» بر عهده گرفته است‪.‬‬ ‫وی نوشته است این پارلمان بر رغم پارلمان رسمی تاجیک‬ ‫تش��کل شده موضوع‌ها را بررسی و نتایج آن را به اعضای‬ ‫مجلس نمایندگان تاجیکستان پیشنهاد خواهد کرد‪ .‬همین‬ ‫طریق اکنون فیس بوک به کاربران اینترنت در تاجیکستان‬ ‫نه تنها امکان گذاش��تن عکس‌های جال��ب و ویدیو‪ ،‬بلکه‬ ‫دریافت اطالع و هم امکان بیان اندیش��ه شخصی‌شان را‬ ‫داده اس��ت‪ .‬دنیای که قبلن در تصور این مردم نمی‌گنجید‬ ‫و آن‌ها عادت کرده بودند که از تلویزیون‌های کش��ور فقط‬ ‫توصیف رهبر تاجیکس��تان را بشنوند‪ .‬با اشاره به محبوبیت‬ ‫فیس بوک و عالقه تاجیکان بسیاری‌ها می‌گویند که این‬ ‫ش��بکه می‌تواند مخالفان و افراد ناراضی را گرد هم آورده‬ ‫بر س��ر یک برنامه متحد بکند‪ .‬کاری که هنوز عاقبتش را‬ ‫حکومت تاجیکستان فکر نکرده است‪.‬‬

‫جامعه‬

‫مهارت‌های گم‌شده‬

‫مه‌شب‌تاجیک‬ ‫تخصص چیست و متخصص به چه‌کسی گفته می‌شود؟‬ ‫آی��ا به صرف تحصی�لات آکادمیک چند س��اله‪ ،‬افراد به‬ ‫تخص��ص و مهارت‌های مورد نیاز ب��رای انجام کار مورد‬ ‫نظر خود دس��ت پیدا می‌کنند؟ آیا با صرف همان وقت و‬ ‫انرژی و به‌صورت تجرب��ی نیز می‌توان به این مهارت‌ها‬ ‫دس��ت پیدا کرد؟ آیا تجربه‌ای که ممکن است در سالیان‬ ‫متم��ادی برای فرد حاصل ش��ود و در واقع عملی نمودن‬ ‫ذهنی��ت و مباح��ث تئوریک اس��ت‪ ،‬ب��ا تخصصی که در‬ ‫طول چهار س��ال درس خواندن با سالیق اساتید مختلف‬ ‫برای فرد حاصل می‌ش��ود‪ ،‬برابر است؟ در اصل چه‌کسی‬ ‫متخصص نامیده می‌شود؟ چه خصوصیات و ویژگی‌هایی‬ ‫در مهارت‌های افراد باعث می‌ش��ود تا به آن‌ها متخصص‬ ‫گفته شود؟‬ ‫مرحل��ه‌ی بعد از این‌ک��ه فردی متخصص نامیده ش��ود‪،‬‬ ‫امکانات و ش��رایطی اس��ت که باید برای او حاصل شود‪.‬‬ ‫اگر از زوایای مختلف به تعریف یک متخصص در کشور‬ ‫خودمان ن��گاه کنیم‪ ،‬می‌بینیم که ما به‌ط��ور حرفه‌ای با‬ ‫هیچ تعریف سیستماتیکی‪ ،‬با افرادی که در شرایط موجود‬ ‫متخصص هس��تند‪ ،‬برخورد نمی‌کنیم‪ .‬و این مسئله ریشه‬ ‫در ارزش‏ها به‌عنوان ش��کل‌دهنده‌های مناس��بات جامعه‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫هم‌چنین ریش��ه در نوع تفکر و نگرش مردم دارند‪ .‬تغییر‬ ‫در کیفیت و کمیت تعاریف و تغییر در کیفیت ذاتی به‌طور‬ ‫مثال‪ ،‬در ارزش‌یابی غیرمتخصص‌ها می‌تواند عمیق‏ترین‏‬ ‫تاثیرات را در مشخص کردن این مرزبندی‌ها داشته باشد‬ ‫و تعاریف سیتماتیک‪ ،‬افراد را تنها براساس بهره‌وری‌های‬ ‫سیس��تمی دسته‌بندی می‌کنند و همین مسئله باعث بروز‬

‫بی‌عدالتی‌هایی در سطوح کالن خواهد شد‪.‬‬ ‫س��رمایه‏گذاری درس��ت‪ ،‬بر روی س��رمایه‏های‏ انسانی‬ ‫باعث پویایی بهره‏وری می‏ش��ود‪ ،‬استفاده‌ی بهینه‏ از این‬ ‫سرمایه‌های انس��انی بهره‌وری بهینه‌ای به‌وجود می‌آورد‪،‬‬ ‫بدون این‌که شامل کاست‌بندی‌های سیستم شوند‪.‬‬ ‫وقتی جوانی س��ال‌های نوجوانی را به پایان می‌رس��اند و‬ ‫وارد اولین س��ال‌های جوانی می‌شود‪ ،‬در کشور ایران اگر‬ ‫از او به‌عنوان یک فرد عام از مهارت‌ها و تخصص‌هایش‬ ‫پرس��یده ش��ود و یا تجاربی که در زمینه‌های مختلف به‬ ‫دس��ت آورده اس��ت‪ ،‬یک تعریف و طبقه‌بندی س��یتم‌‌وار‬ ‫به‌وضوح به چشم می‌خورد‪.‬‬ ‫ج��وان ب��رای تعری��ف مهارت‌ه��ا‪ ،‬تخصص‌ه��ای و‬ ‫توانایی‌ه��ای خ��ود وارد تخصص‌های فردی نمی‌ش��ود‬ ‫بلکه وارد حوزه‌هایی می‌ش��ود که پیش‌فرض‌های ذهنی‬ ‫برای او به‌وجود آورده است‪ .‬مثلن او خود را یک رقصنده‪،‬‬ ‫نوازنده‌‪ ،‬ش��ناگر و یا در حیطه‌ی جزیی‌تر یک متخصص‬ ‫در اموری مانند گرداندندن عروس��ک‌‪ ،‬یا مسلط به آواز یا‬ ‫حتا جزیی‌تر‪ ،‬یک نمایش‌گر خیابانی یا کسی که با دهان‬ ‫خود س��از می‌زند یا مس��لط بندبازی معرفی نمی‌کند‪ .‬او‬ ‫خود را فردی معرفی می‌کند که کنکور داده‪ ،‬در دانش‌گاه‬ ‫درس خاصی را خوانده و سپس دوره‌ی سربازی را پشت‬ ‫سرگذاشته و حاال تنها با پش��توانه‌ی مدرک دانش‌گاهی‬ ‫خود‪ ،‬آماده‌ی ورود به حیطه‌ی تخصص است‪.‬‬ ‫س��رمایه‏گذاری این‌چنینی بر روی منابع انس��انی‪ ،‬باعث‬ ‫توس��عه‌ی اجتماعی و اقتصادی یک جامعه نخواهد شد‪،‬‬ ‫زی��را الزم��ه‌ی تربیت متخص��ص‪ ،‬توس��عه‌ی گونه‌گون‬ ‫مهارت‌های مختلف افراد است و هم‌چنین‏ اگر هر نیروی‬ ‫انس��انی در جای‌گاه مناسب خود قرار گیرد‪ ،‬منابع انسانی‬ ‫‪33‬‬

‫جامعه‬

‫جامعه را تکانی اساسی خواهد داد‪.‬‬ ‫می��زان تخصص‌گرایی سیس��تماتیک در ه��ر مملکت‪،‬‏‬ ‫می‏تواند در آن کش��ور باعث عدم تعادل ش��ود‪ .‬از طرفی‏‬ ‫جامع��ه فرهنگ الگوهای نادرس��ت ب��رای تعریف یک‬ ‫متخصص را در درون خود دارد که افراد را به‌س��وی این‬ ‫مقوله رهنمون می‌کند و از سوی دیگر‪ ،‬مهارت‌های افراد‬ ‫در چارچوب‌های نادرس��ت به هدر می‌رود‪ ،‬نمونه‌ی آن‪،‬‬ ‫مس��ئله‌ای است که برای کش��ور ما به‌وجود آمده است‪.‬‬ ‫ل حاض��ر ما تعداد بی‌ش��ماری دکت��ر و مهندس‬ ‫در ح��ا ‌‬ ‫فارغ‌التحصی��ل از دانش‌گاه‌ها داریم که به‌دنبال ش��غل و‬ ‫درآم��د هس��تند و در مقابل‪ ،‬در علوم انس��انی و مباحث‬ ‫نظری و تئوریک و تولید تفکر‪ ،‬با نقصانی مواجه هستیم‬ ‫که همیش��ه ما را به ترجمه‌ی اندیشه‌های دیگران سوق‬ ‫می‌دهد و به دس��ت آوردن و یا تولید تفکرات درجه دوم‬ ‫را موجب می‌شود‪.‬‬ ‫اگر ش��الوده‌ی انسانی درست ش��کل بگیرد‪ ،‬می‏تواند در‬ ‫جامعه اثرگذار باشد و هرگا ‏ه به شاخص‏های عملی و علمی‬ ‫برس��د‪ ،‬بهره‏وری ایجاد می‏کن��د‪ .‬تعریف تخصص‌گرایی‏‬ ‫نمودی نیس��ت که یک‏شبه به آن دست پیدا کنیم‪ ،‬بلکه‬ ‫دس��ت‏ یافتن به آن‪ ،‬زمان می‏خواهد‪ .‬به‏طور کلی هر نوع‏‬ ‫آموزش و فرهنگ‌س��ازی در پیش‌رفت نیروی انسانی و‬ ‫بهبود کیفیت این نیرو موثر اس��ت و آثار مثبت این تولید‬ ‫با تغییر تعاریف از متخصصین نیروی انسانی و اثر متقابل‬ ‫آن در تولی��د بیش‌تر و بیش‌تر نمایان می‌ش��ود‪ .‬افرادی‬ ‫هس��تند که در بس��یاری از حوزه‌ها توان‌مند و جامع‌نگر‬ ‫هستند‪ ،‬دارای اندیشه‪ ،‬عمل و تخصص الزم برای انجام‬ ‫آن عمل هستند‪.‬‬ ‫به‌ط��ور حتم راه‌حل‌های این افراد در حوزه‌های مختلف‬ ‫جامع و کامل خواهد بود‪ ،‬اگر که این افراد بنا به ش��رایط‬ ‫تعریف‌ش��ده وارد حیطه‌های مخالف با توانایی‌های خود‬ ‫نش��وند و به اجبار یک متخص��ص بی‌عالقه و بی‌انگیزه‬ ‫نشوند‪.‬‬ ‫در حقیقت‪ ،‬انس��ان‏های متخص��ص بی‌عالقه‪ ،‬محصول‬ ‫و مصن��وع یک رون��د تحمیلی در جامع��ه بوده‌اند و این‬ ‫مس��ئل ‏ه بی‏انگیزگی‪ ،‬وابس��ته به تفکر اشتباهی است که‬ ‫از متخصصان در جامعه‌ی ما عرضه ش��ده است‪ .‬همه‌ی‬ ‫این شرایط‪ ،‬محصول ساختار سلسله‌مراتبی سیستم‌های‬ ‫موجود اس��ت‪ .‬بنابراین‪ ،‬با توجه به این موضوع و با توجه‬ ‫به پیامدهای حال‌حاضر این ن��وع از تعریف موجود‪ ،‬باید‬ ‫پرس��ید که ایده‌ی تخصص‌گرایی در جامعه‌ی ما از کجا‬ ‫ریشه گرفته است؟‬ ‫این‌ه��ا‪ ،‬تنها یک روی س��که اس��ت‪ ،‬در روی دیگر این‬ ‫فرهنگ‪ ،‬این امکان را از افراد متخصص بی‌عالقه سلب‬ ‫می‌کند تا در حیط��ه‌ی فعالیت‌های خود خالق و اثرگذار‬ ‫باشند و بعد از مدتی در شرایط ایده‌آل تنها به یک ماشین‬ ‫پول‌سازی تبدیل می‌ش��ود که این مسئله از نظر جامعه‪،‬‬ ‫اطالق ف��رد موفق به آنان اس��ت‪ .‬اکن��ون می‌توانیم به‬ ‫افراد متخصص نگاهی داش��ته باش��یم‪ ،‬نگاهی دوباره به‬ ‫تعاریف سیستماتیک‪ ،‬عالیق افراد و شرایط جامعه برای‬ ‫تعاریف متخصص‪ ،‬هم‌چنین ش��رایطی ک��ه یک جامعه‬ ‫به‌وجود می‌آورد تا اف��راد را به یک مجرای واحد هدایت‬ ‫و رهنمون کند‪.‬‬ ‫‪34‬‬

‫از این ور به اون ور‬

‫مه‌شب‌تاجیک‬ ‫هم��ه‌ی م��ا کمابیش با مس��ئله‌‌ای به نام اسباب‌کش��ی‬ ‫روب��ه‌رو بوده‌ایم‪ .‬اسباب‌کش��ی‪ ،‬ش��کل‌ها و فرمت‌های‬ ‫مختل��ف دارد ت��ا جایی‌که ش��رکت‌هایی چندمنظوره‪ ،‬با‬ ‫نیت کمک به افراد در اسباب‌کش��ی تاسیس شده‌اند که‬ ‫با خالقیت‌های��ی در این زمینه‪ ،‬برای س��هولت این امر‬ ‫به افراد کمک می‌کنند‪ .‬اسباب‌کش��ی همیشه مقوله‌ای‬ ‫س��خت و طاقت‌فرس��ا بوده اس��ت و برای جابه‌جایی با‬ ‫هرش��کلی از پدیده‌ی اسباب‌کشی‪ ،‬از خانه‌ای به خانه‌ی‬ ‫دیگر‪ ،‬از ش��هری به ش��هری یا حتا از کشوری به کشور‬ ‫دیگر همیشه استرس‌ها و فشار اسباب‌کشی‪ ،‬انسان‌ها را‬ ‫دچار مخاطره می‌کند‪ .‬اما چرا؟‬ ‫واقعیت این است که زمانی که افراد ناچار به اسباب‌کشی‬ ‫می‌شوند‪ ،‬با مسئله‌‌ای سخت و طاقت‌فرسا مواجه هستند‪.‬‬ ‫گاهی مجبور به جابه‌جایی انبوهی از وس��ایل هس��تند‪،‬‬ ‫که در نظر بعضی از آنان‪ ،‬این وس��ایل تالش یک عمر‬ ‫زندگ��ی آنان اس��ت‪ ،‬گاهی پس از س��ال‌ها اس��تفاده از‬ ‫وسایل‌‌ش��ان‪ ،‬تمام آن‌ها را مس��تعمل دانس��ته و با ورود‬ ‫ب��ه خانه‌ی جدید تمام آن‌ها را از ابتدا می‌خرند و زندگی‬ ‫با فرمت تازه‌ای درس��ت می‌کنند‪ .‬یکی از مشکالتی که‬ ‫به خص��وص برای ایرانیان در اسباب‌کش��ی وجود دارد‪،‬‬ ‫حجم عظیمی از وس��ایل اس��ت که مجبور به جابه‌جایی‬ ‫آن‌ها هستند‪ .‬زندگی‌های آن‌ها از یک یا دو سال تا سی‬ ‫سال یا بیش‌تر‪ ،‬حجم انبوهی از وسایل را داراست‪ .‬یکی‬ ‫از دالیل عمده‌ی آزار دیدن آن‌ها همین مسئله‌ است‪.‬‬ ‫گاه��ی در جابه‌جایی‌ها افراد با وس��ایل زی��ادی روبه‌رو‬ ‫می‌ش��وند که به صورت دس��ت نخورده و بدون استفاده‬ ‫س��ال‌ها در گوش��ه‌ی کمدها خاک خورده‌ان��د و حاال یا‬ ‫ناچار هس��تند آن‌ها را دوباره ب��ه یک کمد جدید منتقل‬ ‫کنند تا بازهم دس��ت نخورده خاک بخورد یا آن‌ها را به‬ ‫زباله‌دان‌ها بسپارند تا میزان وسایل برای جابه‌جایی کم‌تر‬ ‫ش��ود‪ .‬یکی از مسایلی که هرگز برای انباشت وسایل به‬ ‫آن فکر نمی‌ش��ود آلوده کردن طبیعت است‪ .‬یک کالن‬ ‫ش��هر در نظر گرفته شود‪ ،‬اگر هر روز درصدی از آنان با‬

‫وسایل خود و استفاده از کارتون‌ها‪ ،‬پالستیک‌ها‪ ،‬و دیگر‬ ‫وس��ایل این‌چنینی به اسباب‌کش��ی بپردازند‪ ،‬چه میزان‬ ‫صدمه به طبیعت وارد ش��ده و ان��دازه‌ی تخریب در چه‬ ‫حد خواهد بود‪ .‬طبق آمار حدود یک سوم جمعیت ایران‬ ‫فاقد مس��کن هس��تند‪ .‬اگر به طور متوسط حدود یک یا‬ ‫دوبار در دو سال هم اسباب‌کشی کنند رقم وحشت‌ناکی‬ ‫را ش��امل خواهد ش��د‪ .‬ضم��ن این‌که گاه��ی به دلیل‬ ‫کمبود فضای خانه‌های شهری دغدغه نگه‌داری بعضی‬ ‫از وس��ایل بس��ته‌بندی مثل کارت��ون تلویزیون و مابقی‬ ‫دس��ت‌گاه‌های صوتی و تصویری که حس��اس هستند‬ ‫هزینه‌ها و دردسرهای زیادی خواهد داشت‪.‬‬ ‫مس��ئله‌‌ی دیگر فرهنگ جمع کردن وسایل است که بنا‬ ‫به دالیل زیادی مانند خاطرات و نوستالژی‌ها در بعضی‬ ‫از افراد مش��هود است‪ .‬مثل چیزهای قدیمی و کهنه که‬ ‫به عنوان میراث نگه‌داری می‌‌ش��وند و این مسئله‌ باعث‬ ‫می‌ش��ود که ما به تسخیر اش��یا درآمده و آن‌ها برای ما‬ ‫تعیین کننده‌ی س��طح زندگی‌‌مان باشند‪ .‬وقتی به کشور‬ ‫دیگر نق��ل مکان می‌کنی‪ ،‬می‌بینی ک��ه با یک چمدان‬ ‫س��اده و وس��ایل ضروری می‌توان از خانه‌ای به خانه‌ی‬ ‫دیگر نقل مکان کرد و انباش��ت وسایل به شدتی که در‬ ‫فرهنگ ما رایج است لزومی ندارد‪ .‬گاهی در فرهنگ ما‬ ‫اگر کس��ی وسایل کم و س��اده‌ای داشته باشد و در یک‬ ‫مهمانی بش��قاب‌ها و قاش��ق‌هایی یک دست به میزان‬ ‫کافی ک��ه عمومن این میزان کافی باالی چهاردس��ت‬ ‫اس��ت نداش��ته باش��د‪ ،‬بی‌مب��االت و بی‌توج��ه خوانده‬ ‫می‌ش��ود‪ .‬به همین دلیل تمام س��عی افراد بر این است‬ ‫که وس��ایل زیادی را گرد خود بیاورند و این مس��ئله‌ نه‬ ‫تنها به هن��گام جابه‌جایی آزار دهن��ده خواهد بود بلکه‬ ‫فرهن��گ مصرف‌گرای��ی را نیز به ش��دت رواج می‌دهد‪.‬‬ ‫شاید جابه‌جایی با یک چمدان کاری در حد یک شوخی‬ ‫به نظر بیاید به خصوص که اگر صحبت از یک خانواده‬ ‫باشد‪ ،‬ولی ش��اید با شروعی اندازه‌ی پنچ چمدان نه سه‬ ‫کامیون بشود فرهنگ انباشت نکردن وسایل به دوروبر‬ ‫خود را گسترش داد‪.‬‬

‫روزنگاشت‬

‫به بهانه «روز جهانی زبان مادری»‬

‫زبان ارزش‌مندترین‬ ‫دارایی ما‬ ‫محبوبه شعاع‬ ‫تو‌یکم فوریه برابر با «روز جهانی زبان مادری» است‬ ‫بیس ‌‬ ‫که از طرف یونسکو نام‌گذاری شده‌است‪ .‬نامگذاری این‬ ‫روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ‪ ۱۹۹۹‬به منظور‬ ‫کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است و مراسم‬ ‫گرامی‌داش��ت این روز هر س��اله با پیام مدیرکل یونسکو‬ ‫آغاز می‌شود‪ .‬زبان مادری موثرترین عامل در حفظ میراث‬ ‫مادی و معنوی بش��ریت اس��ت‪ .‬هر حرکتی در راستای‬ ‫ن مادری نه تنها تش��ویقی برای تکثر و تنوع‬ ‫توس��عه زبا ‌‬ ‫زبانی و سیستم آموزشی چند زبانه است بلکه در عین حال‬ ‫فرصت بی‌نظیری برای آگاهی بخشی در خصوص عادات‬ ‫و آداب و سنن مربوط زبان و فرهنگ‌ها است امروزه علم‬ ‫اثبات کرده اس��ت که زبان تنها یک ابزار ارتباطی نبوده‬ ‫بلکه موثرترین عامل در حفظ میراث مادی و معنوی است‬ ‫که خود به معنای تداوم موجودیت یک ملت است‪.‬‬ ‫مردم جهان به طور تقریبی به ش��ش هزار زبان گوناگون‬ ‫گفتگو می‌کنند که هر کدام به‌عنوان خزانه فرهنگی هر‬ ‫ملتی محس��وب می‌ش��ود‪ .‬اما بنا به دالیل تاریخی و یا‬ ‫محرومیت‌های اجتماعی و سیاس��ی مختلف‪ ،‬بسیاری از‬ ‫این زبان‌ها در معرض نابودی قرار گرفته‌اند‪.‬‬ ‫تو‌یکم فوریه به عنوان‬ ‫به این سبب از طرف یونسکو بیس ‌‬ ‫«روز جهانی زبان مادری» نام‌گذاری شده است و یونسکو‬ ‫برای حراست زبان‌های تحت فشار از دولت‌ها درخواست‬ ‫کرد که به حقوق این زبان‌ها احترام بگذارند‪.‬‬ ‫روز جهانی زبان مادری در کنفرانس عمومی یونسکو در‬ ‫س��ال ‪ ۱۹۹۹‬به منظور کمک ب��ه تنوع زبانی و فرهنگی‬ ‫انجام شد و از فوریه ‪ 2000‬تاکنون به منظور جلب توجه‬ ‫به اهمیت تنوع زبانی و فرهنگی‪ ،‬روز جهانی زبان مادری‬ ‫هر ساله تحت نظارت سازمان یونسکو قرار گرفت‪ .‬مجمع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد این‬ ‫روز‪ ،‬سال ‪ ۲۰۰۸‬را سال «جهانی زبان‌ها» اعالم کرد‪.‬‬ ‫این بدان معناست که هر خلق یا ملتی در سطح جهان اگر‬ ‫می‌خواهد به موجودیت خود ادامه داده و در اعماق تاریخ‬ ‫دفن نش��ود‪ ،‬بایستی زبان مادری خود را حفظ کرده و آن‬ ‫را با شرایط زمانی تطبیق دهد‪ .‬مهم‌ترین شرط الزم برای‬ ‫این امر نیز تحصیل کودکان این ملت به زبان مادری شان‬ ‫است‪ .‬مراسم گرامی‌داشت این روز هر ساله با پیام مدیرکل‬ ‫یونس��کو آغاز می‌شود‪ ،‬اما مقامات مس��ئول کشورهای‬ ‫عضو به‌طور مس��تقل درباره چگونگی برگزاری مراس��م‬ ‫در کشورش��ان عمل می‌کنند‪ .‬یونس��کو برای برگزاری‬ ‫مراس��م روز جهانی زبان م��ادری مجموعه توصیه‌هایی‬ ‫برای آموزگاران‪ ،‬دانش‌جویان دانش‌گاه‌ها و رسانه‌ه‌ا دارد‪.‬‬ ‫ب��ه این ترتیب طی این چند س��ال بعضی از ممالک دنیا‬ ‫در گرامی‌داش��ت این روز مراس��م‌های ویژه‌ای را تدارک‬ ‫می‌بینند‪ .‬هم اکنون ساالنه بسیاری از کشورهای اروپایی‬ ‫بودجه‌های کالنی را به این منظور و برای به‌وجود آوردن‬ ‫امکانات تحصیل به زبان مادری برای مهاجرین اختصاص‬ ‫می‌دهند‪ .‬امس��ال هم یعنی در سال ‪ 2012‬طبق روال هر‬ ‫س��ال پیامی از سوی «ایرینا بوکووا»‪ ،‬مدیر کل یونسکو‬ ‫به مناس��بت روز جهانی زبان مادری داده شده است‪ .‬وی‬ ‫گفته‪« :‬زبان تفکر و احساس��ات ما ارزش‌مندترین دارایی‬ ‫ماست‪ .‬چند زبانی بزرگ‌ترین کمک ما در تضمین آموزش‬ ‫ب��ا کیفیت برای همه‪ ،‬باال بردن س��طح اجتماع گرایی و‬ ‫مبارزه با تبعیض است‪».‬‬

‫استودیوکوچه‬

‫قابل توجه فعاالن مدنی و رسانه ای‬ ‫مقیم واشینگتن‪ ،‬مریلند و ویرجینیا‬

‫بی شک بار ها پی ش آمده است که برای برنامه های خود قصد مصاحبه یا تهیه‬ ‫یک برنامه تلوزیونی داشته اید اما به دلیل هزینه های باالی استودیویی یا تن‬ ‫به کیفیت پایین داده اید و یا از اجرای ان منصرف شده اید‪.‬‬

‫تخفیف ویژه برای برنامه های دوره ای‬ ‫ما به شما پیشنهادی داریم‬

‫در صورتی که می خواهید میزگردی به راه بیندازید‬

‫گفت و گو یا بحثی را به صورت تصویری تهیه کنید‬

‫یا جلسه پرسش و پاسخی را برنامه ریزی کنید‬

‫استودیو تصویری و صوتی رادیو کوچه آماده ارایه خدمات به شما است‬

‫ارایه خدمات برای شما که تلوزیون در سایر نقطه های ایاالت متحده دارید و گزارشی‬

‫از شرق آمریکا می خواهید‬

‫با تعیین وقت قبلی شما فقط میهمان خود را هماهنگ کنید و بقیه کار را به ما بسپارید‬ ‫بسته ویدیویی تدوین شده با توجه به نوع سفارش شما‬

‫تیم گزارش تصویری کوچه آمده پوشش تمامی برنامه های شما در تمام‪ ۲۴‬ساعت شبانه روز است‬ ‫با هزینه مناسب برای تلوزیون های اینترنتی و شبکه های اجتماعی‬

‫اتاق صدا برای مصاحبه استودیو تصویر با امکان میزگرد برای شش میهمان و ده بیننده‬ ‫امکان ضبط برنامه های تک نفره هم چنین دوبله فیلم ها و زیر نویس تهیه گزارش‬ ‫تصویری از مراسم و برنامه های شما در سطح منطقه ادیت و تدوین فیلم توسط تیم برنامه ساز‬

‫در استودیو کوچه‬

‫با ما در تماس باشید ‪۷۰۷۷۳۶۶۱۶۳‬‬ ‫‪contact@koochehmail.com‬‬ ‫‪35‬‬

‫سیاست‬

‫ایران و اسراییل‪ ،‬از هم‌کاری تا دشمنی‬

‫کامبیز غفوری‬ ‫این روزها مس��ئله هس��ته‌ای ایران به یک��ی از موضوعات‬ ‫خبرس��از برای رس��انه‌های جهان تبدیل شده‌‌است و هرگاه‬ ‫بحث مذکور مورد بررسی قرار می‌گیرد‪ ،‬به دنبال آن شایعاتی‬ ‫مربوط به حمله احتمالی نیروهای خارجی به‌ویژه اسراییل به‬ ‫اهداف هسته‌ای ایران پیش کشیده می‌شود‪.‬‬ ‫روابط پرفراز و نشیب ایران و اسراییل در شش دهه گذشته‪،‬‬ ‫یعنی از زمان تاس��یس کش��ور اس��راییل در س��ال ‪1327‬‬ ‫خورشیدی تا کنون‪ ،‬بحث امروز «کوچه سیاست» است‪.‬‬ ‫روابط ایران و اسراییل در دوره پهلوی‬ ‫چهاردهم م��اه مه ‪ 1948‬میالدی (‪ 25‬اردیبهش��ت س��ال‬ ‫‪ 1327‬خورش��یدی)‪ ،‬کشور اس��راییل اعالم موجودیت کرد‪.‬‬ ‫ایاالت متحده امریکا و اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی‬ ‫نخس��تین کش��ورهایی بودند که اس��راییل را به رس��میت‬ ‫شناختند‪ .‬حدود دو سال پس از این واقعه‪ ،‬دولت وقت ایران‬ ‫به نخست‌وزیری «محمد ساعد»‪ ،‬موجودیت اسراییل را به‬ ‫ص��ورت «دوفاکتو»[‪ ]1‬پذیرفت و سرکنس��ول‌گری خود را‬ ‫در ش��هر «اورشلیم» (بیت‌المقدس) دایر کرد‪ .‬دکتر «محمد‬ ‫مصدق» پس از رسیدن به نخس��ت‌وزیری‪ ،‬به سال ‪1330‬‬ ‫این شناس��ایی را پس گرفت[‪ ]2‬اما پس از سقوط دولت وی‬ ‫در جری��ان کودتای ‪ 28‬مرداد ‪ ،1332‬روابط مجددن از س��ر‬ ‫گرفته ش��د‪ .‬این روابط به مرور زمان ابعاد وس��یعی یافت و‬ ‫همکاری‌های نظام��ی و اطالعاتی‪ ،‬انتق��ال فن‌آوری‌های‬ ‫صنعتی و کش��اورزی به ایران و فروش نفت به اس��راییل را‬ ‫دربرگرفت‪ .‬برای نمونه در یکی از نشس��ت‌ها میان روسای‬ ‫موساد و ساواک برای هماهنگی میان دست‌گاه‌های امنیتی‬ ‫دو کشور در سال ‪ ،1339‬مقرر شد تا همکاری‌های سیاسی‪،‬‬ ‫تبلیغاتی و اجتماعی دو کش��ور افزایش یابد و اس��راییل بر‬ ‫به‌کارگیری تمام امکانات خود در راه تقویت ایران تاکید کرد‪.‬‬ ‫[‪]3‬‬ ‫آن‌چه در س��ه دهه نخست تاریخ روابط ایران و اسراییل‪ ،‬دو‬ ‫کشور را به هم نزدیک‌تر می‌کرد‪ ،‬وجود یک دشمن مشترک‬ ‫‪36‬‬

‫به نام «پان عربیس��م» بود که «جمال عبدالناصر» (رییس‬ ‫جمهوری مصر از س��ال ‪ 1956‬تا ‪ )1970‬نماد آن ش��ده بود‪.‬‬ ‫ناصر در کنار سیاست ضد اس��راییلی خود و وعده‌اش برای‬ ‫محو اسراییل و ریختن یهودیان به دریا‪ ،‬با رژیم وقت ایران‬ ‫آشکارا عناد می‌ورزید‪ .‬هم‌او بود که برای نخستین بار‪ ،‬خلیج‬ ‫فارس را خلیج عربی خواند و دستور داد تمام مدارس و ادارات‬ ‫مصر در نقشه‌های خود از این نام استفاده کنند‪ .‬مشی ناصر‬ ‫که بعدها توس��ط اف��رادی چون «صدام‌حس��ین» و «معمر‬ ‫قذافی» پی‌گرفته ش��د‪ ،‬تهدید مش��ترکی بود برای ایران و‬ ‫اس��راییل و خودبه‌خود این دو کشور غیر عرب منطقه را به‬ ‫هم نزدیک‌تر می‌کرد‪.‬‬ ‫روابط نزدیک دو کشور‪ ،‬تنها منافع ایران و اسراییل را شامل‬ ‫نشد بلکه بر مناسبات بین‌المللی وقت نیز اثر مستقیم گذاشت‪.‬‬ ‫زمان��ی که اعراب در س��ال ‪ 1973‬و در خالل جنگ چهارم‬ ‫خود با اسراییل موسوم به «نبرد یوم کیپور»‪ ،‬تصمیم به قطع‬ ‫صدور نفت به اس��راییل و متحدانش گرفتند‪ ،‬ایران به‌عنوان‬ ‫یکی از اعضای مهم اوپک‪ ،‬در این برنامه شرکت نکرد و با‬ ‫تامین نفت کشورهای تحت تحریم‪ ،‬تصمیم اعراب را ناکام‬ ‫گذاشت‪]4[.‬‬ ‫این ارتباط تنگاتنگ سیاس��ی‪ ،‬اقتص��ادی و نظامی ایران و‬ ‫اسراییل به یک‌باره و با انقالب بهمن ‪ 57‬فروریخت و جای‬ ‫خود را به سیاست دیگری داد‪.‬‬ ‫انقالب می‌شود‪ ،‬اسراییلی‌ها اله اکبر می‌گویند!‬ ‫دوازدهم بهمن ‪ ،1357‬روزی که قرار بود «آیت‌اله خمینی»‬ ‫ب��ه ایران بازگردد‪ ،‬ته��ران مملو از جمعیت ب��ود‪ .‬در میدان‬ ‫آزادی (ش��هیاد آن زمان) در میان انبوه هواداران آیت‌اله که‬ ‫ب��رای اس��تقبال از وی گرد آمده بودند‪ ،‬دو چهره ناش��ناس‬ ‫حضور داش��تند‪ .‬یکی از آن‌ها «ایزاک سگف» (‪Yitzhak‬‬ ‫‪ )Segev‬وابسته نظامی اس��راییل و دیگری «الیزر زفریر»‬ ‫(‪ )Eliezer Zafrir‬افسر اطالعاتی موساد در ایران بودند‪.‬‬ ‫این دو در حالی که سعی داشتند هم‌رنگ جماعت جلوه کنند‪،‬‬ ‫وقایع را از نزدیک مشاهده و بررسی می‌کردند‪ .‬در این میان‬

‫شخصی از آن‌ها پرسید که چرا تصویر آیت‌اله خمینی را به‬ ‫دست نمی‌گیرند و آن دو در حالی‌که به فارسی سلیس حرف‬ ‫می‌زدن��د‪ ،‬با دو تصویر آیت‌اله خمینی بر دس��ت‪« ،‬اله اکبر‪،‬‬ ‫خمینی رهبر» گویان به دنبال جمعیت روان شدند‪]5[.‬‬ ‫روزهای بعد اما برای این دو نفر و دیگر اسراییلی‌های ساکن‬ ‫ای��ران ایام تلخی بود‪ 9 .‬روز بعد‪ ،‬در بیس��ت‌ویکم بهمن‌ماه‬ ‫همان سال آخرین پرواز شرکت هواپیمایی «ال‌عال» اسراییل‬ ‫در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست تا آن دسته از شهروندان‬ ‫اس��راییل را که هنوز در خاک ایران بودند بازگرداند ولی به‬ ‫دلیل مواجهه با شرایط خاص مهرآباد‪ ،‬مجبور به ترک شتابان‬ ‫فرودگاه ش��د و ده‌ها اسراییلی را در سالن پروازهای خارجی‬ ‫به انتظار گذاشت‪ .‬یک روز بعد جمعیتی خشمگین به قرارگاه‬ ‫آقای س��گف و همکارانش حمله کردند‪« .‬ایزاک س��گف»‬ ‫نومیدان��ه با «تیمس��ار توفانیان» تماس گرف��ت و خواهان‬ ‫مداخله ارتش ایران برای حفاظت از خود و هم‌کارانش ش��د‬ ‫اما از دس��ت تیمسار قدرت‌مند سابق هم کاری ساخته نبود‪.‬‬ ‫سگف و سه کارمند همراه‌اش از خروجی اضطراری گریختند‬ ‫و محل اقامت آن‌ها به دست انقالبیون افتاد‪.‬‬ ‫چند روز بعد‪ ،‬در تاریخ س��ی‌ام بهمن سال ‪ 57‬دولت موقت‬ ‫«مهدی بازرگان» با صدور اعالمیه‌ای ضمن اخراج کارکنان‬ ‫هواپیمایی «ال‌عال» و باقی شهروندان اسراییل‪ ،‬قطع کامل‬ ‫روابط خود را با این کشور اعالم کرد‪.‬‬ ‫جنگ هشت‌ساله و دشمن مشترک‬ ‫نظام متولد ش��ده از انقالب ایران با این‌که پس��وند اسالمی‬ ‫داشت‪ ،‬به جای این‌که دولت‌های عرب را به خود نزدیک‌تر‬ ‫س��ازد‪ ،‬با «نظریه ص��دور انقالب» آق��ای خمینی و تهییج‬ ‫شیعیان در کشورهای همسایه‪ ،‬دولت‌های محافظه‌کار عرب‬ ‫را در موقعیت هراس از ایران نگاه داش��ت‪ .‬صدام حسین که‬ ‫در آن زمان و پس از افول س��تاره مصر به‌واس��طه صلح با‬ ‫ن عربیسم» می‌دانست‪ ،‬بر موج‬ ‫اسراییل‪ ،‬خود را پرچم‌دار «پا ‌‬ ‫ناش��ی از این هراس سوار ش��د تا رویای کنترل اروند رود و‬ ‫فرات��ر از آن‪ ،‬ضمیمه کردن خوزس��تان نفت‌خیز را به خاک‬

‫عراق تحقق بخشد‪.‬‬ ‫پ��س از حمله عراق به خاک ایران‪ ،‬اس��راییل و ایران دوباره‬ ‫یک نقطه تفاهم یافتند و آن‪ ،‬دشمنی مشترک با رژیم وقت‬ ‫عراق بود‪.‬‬ ‫میزان خصومت عراق با هر دو کشور کاملن روشن بود‪ .‬برای‬ ‫نمونه‪« ،‬خیراله طلفاح»‪ ،‬دایی و پدرهمسر صدام‌حسین مانند‬ ‫س��ایر مقامات حزب بعث‪ ،‬در کتابی به‌غایت نژادپرستانه‪ ،‬از‬ ‫هیچ توهینی به ایرانی‌ه��ا و یهودیان فروگذار نکرد‪ .‬وی در‬ ‫اظهارات اهانت‌آمیز خود پارس��یان را «حیواناتی به ش��کل‬ ‫انس��ان» و یهودی��ان را «مخلوطی از کثاف��ت و پس‌مانده‬ ‫انس��ان‌های دیگر» نامید و صدام‌حسین عنوان زشت کتاب‬ ‫او را در یک پالک فلزی حک کرده‪ ،‬بر میز کارش گذاشت‪.‬‬ ‫[‪ ]8‬همین موارد که به خوبی نشان‌گر دشمنی حاکمان وقت‬ ‫عراق با ایرانیان و اس��راییلی‌ها اس��ت‪ ،‬عاملی برای نزدیکی‬ ‫دوباره دو کش��ور بود‪ .‬اگرچه ای��ن نزدیکی و ارتباط به‌خاطر‬ ‫حفظ موقعیت تبلیغاتی جمهوری اسالمی با تمام شعارهای‬ ‫ضد اس��راییلی‌اش‪ ،‬در خفا انجام ش��د‪ ،‬اما در مواردی مانند‬ ‫رس��وایی ایران‪-‬کنترا (که به آن خواهی��م پرداخت) از پرده‬ ‫برون افتاد و راز مگو فاش شد‪.‬‬ ‫بمباران نیروگاه هسته‌ای عراق توسط اسراییل‬ ‫اولین هم‌کاری ایران و اسراییل‪ ،‬اجرای طرح بمباران نیروگاه‬ ‫هسته‌ای «اوسیراک» عراق بود‪ .‬دست‌یابی صدام‌حسین به‬ ‫بمب اتمی با پیش��ینه‌ای ک��ه از وی می‌دانیم‪ ،‬برای ایران و‬ ‫اس��راییل قابل تحمل نبود‪ .‬نیروی هوایی ایران یک‌بار و در‬ ‫روزهای آغازین جنگ موفق به بمباران محدود این نیروگاه‬ ‫شده بود اما حمله هوایی مورد اشاره نتوانست خسارات جدی‬ ‫به س��اختار این نیروگاه وارد کند‪ .‬در روز هفتم ژوئن س��ال‬ ‫‪ 1981‬میالدی نیروی هوایی اسراییل طی یک حمله هوایی‬ ‫حساب‌شده به نام «عملیات اُپرا»‪ ،‬رآکتور هسته‌ای اوسیراک‬ ‫را بمباران کرد که منجر به ویرانی کامل این تاسیسات شد‪.‬‬ ‫گفته می‌ش��ود که عملیات فوق با ه��م‌کاری ایران و تبادل‬ ‫اطالعات بین دو کش��ور انجام شد و هواپیماهای اسراییلی‬

‫اجازه داشتند تا در صورت بروز مشکل در عملیات‪ ،‬از حریم‬ ‫هوایی ایران استفاده کرده و در فرودگاه تبریز فرود بیایند‪]9[.‬‬ ‫رسوایی ایران‪-‬کنترا‬ ‫بررس��ی کامل رس��وایی «ایران‪-‬کنترا» ی��ا آن‌گونه که در‬ ‫ایران معروف اس��ت «ماجرای مک فارلین»‪ ،‬به دلیل ابعاد‬ ‫وسیع‌اش‪ ،‬در گزارشی جداگانه بررسی خواهد شد‪ .‬در این‌جا‬ ‫تنها به مختصری از واقعه اشاره می‌کنیم‪.‬‬ ‫از سال‌های نخستین جنگ شایعاتی مبنی بر فروش سالح به‬ ‫ایران از کانال‌های اسراییلی‪ ،‬در محافل سیاسی و مطبوعات‬ ‫جهان به گوش می‌رس��ید ولی با توجه به موضع به‌ش��دت‬ ‫ضد اسراییلی جمهوری‌اسالمی‪ ،‬باور این امر برای بسیاری از‬ ‫افراد مشکل بود‪ .‬با طوالنی شدن جنگ ایران و عراق و نیاز‬ ‫ایران به سالح و ادوات جنگی و دست‌یابی به قطعات یدکی‬ ‫هواپیماهای ساخت آمریکا‪ ،‬مذاکرات محرمانه و سه‌جانبه‌ای‬ ‫میان امریکا‪ ،‬اس��راییل و ایران بر سر فروش اسلحه و ادوات‬ ‫جنگی به ایران از سر گرفته شد‪.‬‬ ‫در میانه دهه هشتاد میالدی (س��ال‌های ‪ 1985‬و ‪، )1986‬‬ ‫مقامات بلندپایه دولت «رونالد ریگان» با واسطه اسراییلی‌ها‬ ‫ش��روع به فروش سالح‌هایی چون موش��ک ضدتانک تاو‬ ‫(‪ )TOW‬و موشک‌های زمین به هوای هاوک (‪)Hawk‬‬ ‫کردند که به ش��دت مورد نیاز ایران بود‪ ]10[.‬با این معامله‪،‬‬ ‫ایران به اقالم مورد نیاز خود که به‌واسطه تحریم تسلیحاتی‬ ‫از دست‌رسی مستقیم به آن‌ها محروم بود‪ ،‬دست می‌یافت‪.‬‬ ‫اسراییل اهداف خود را در اجرای «دکترین پیرامونی»[‪ ]11‬و‬ ‫نزدیک‌شدن به ایران دنبال می‌کرد و آمریکا نیز قصد استفاده‬ ‫از نفوذ ایران برای آزادی گروگان‌هایش از دس��ت حزب‌اله‬ ‫لبنان را داشت‪.‬‬ ‫در تاریخ سوم نوامبر سال ‪ 1986‬روزنامه «الشراع» چاپ‬ ‫لبن��ان اخبار مربوط ب��ه این معام�لات مخفیانه را فاش‬ ‫کرد‪ .‬ش��واهدی وجود دارد که نشان می‌دهد «سیدمهدی‬ ‫هاش��می» برادر داماد «آیت‌اله منتظری» منشا درز خبر‬ ‫بوده‌است[‪ ]12‬بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی‪ ،‬این عمل‬

‫«سیدمهدی هاشمی» را از دالیل واقعی اعدام وی توسط‬ ‫جمهوری اس�لامی دانسته‌اند‪ .‬افش��ای این روابط پشت‬ ‫پرده‪ ،‬در ایران‪ ،‬اس��راییل و به‌ویژه آمریکا یک رس��وایی‬ ‫سیاس��ی به دنبال داش��ت‪ .‬در ایاالت متحده‪ ،‬کمیسیون‬ ‫ویژه‌ای[‪ ]13‬برای بررس��ی ماجرا تش��کیل شد و بعضی‬ ‫مقام��ات دولت آمریکا که در امر مذک��ور دخیل بودند به‬ ‫دادگاه کش��انده ش��دند‪ .‬دولت «ریگان» متهم بود که نه‬ ‫تنها با فروش اس��لحه به ای��ران قوانین مربوط به تحریم‬ ‫تسلیحاتی این کش��ور را نقض کرده‌است‪ ،‬بلکه برخالف‬ ‫قان��ون مصوب کنگره امریکا که کمک به ش��به‌نظامیان‬ ‫«کنترا» را منع می‌کرد‪ ،‬درآمد مربوط به معامله تسلیحاتی‬ ‫با ایران را صرف کمک به شورشیان کنترا[‪ ]14‬کرده تا با‬ ‫دولت چپ‌گرای نیکاراگوئه بجنگند‪.‬‬ ‫مقامات جمهوری اس�لامی نیز به‌واس��طه افشای ماجرای‬ ‫خرید سالح با واسطه‌گری اسراییل تحت فشار قرار گرفتند‪.‬‬ ‫س��رانجام «علی‌اکبر هاش��می رفس��نجانی» در سخنانی‬ ‫که از تلویزیون ایران پخش ش��د‪ ،‬خبر س��فر «مک‌فارلین»‬ ‫و هم‌راهان��ش را تایی��د کرد ولی با رد خرید اس��لحه از این‬ ‫مجرا‪ ،‬گفت که آن‌ها بدون دعوت و س��رخود آمده بودند‪ .‬در‬ ‫آن زمان نیز عده‌ای از دس��ت‌اندرکاران جمهوری اس�لامی‬ ‫از جمله «میرحسین موس��وی»‪ ،‬نخست وزیر وقت‪ ،‬به این‬ ‫معامله پنهان اعتراض کردند اما با دخالت «آیت‌اله خمینی»‬ ‫مسئله فیصله یافت‪]15[.‬‬ ‫پایان جنگ و فاصله ایران از اسراییل‬ ‫اگرچه به گفته بعضی منابع‪ ،‬رابطه ایران و اس��راییل پس از‬ ‫پایان جنگ نیز تا مدتی ادامه داش��ت و اسراییل مستقیمن‬ ‫از ای��ران نفت می‌خری��د‪ ]16[،‬رفته‌رفته فاصله دو کش��ور‬ ‫بیش‌تر شد و به‌ویژه پس از افشای فعالیت‌های اتمی ایران‪،‬‬ ‫لفاظی‌های دو کشور علیه یک‌دیگر شدت گرفت‪.‬‬ ‫ب��ا روی کارآمدن دولت «محم��ود احمدی‌نژاد» و اظهارات‬ ‫جنجالی او مبنی بر حذف اسراییل از نقشه جهان و پافشاری‬ ‫دولت وی بر ادامه غنی‌سازی اورانیوم‪ ،‬اوضاع سیاسی داخل‬ ‫اسراییل هم به سود تندروهای این کشور چرخید و در سال‬ ‫‪ ،2009‬حزب نسبتن میانه‌رو «کادیما» جای خود را به ائتالفی‬ ‫از راست‌گرایان به رهبری حزب «لیکود» داد‪ .‬دولت جدید به‬ ‫نخست‌وزیری «بنیامین نتانیاهو» با بهره‌گیری از شرایطی‬ ‫که آن‌را «تهدید ایران علیه موجودیت اسراییل» می‌خواند‪،‬‬ ‫جنگ لفظی و تهدید نظامی علیه ایران را شدت بخشید‪.‬‬ ‫برخورد نزدیک از نوع سوم!‬ ‫همان‌گونه که پیش‌تر گفته ش��د‪ ،‬ایران و اس��راییل دو نوع‬ ‫رابط��ه را تا به حال تجرب��ه کرده‌اند‪ .‬یک نوع آن که مبتنی‬ ‫بر دوس��تی و هم‌کاری نزدیک بود‪ ،‬با انقالب ‪ 57‬جای خود‬ ‫را ب��ه نوع دیگری داد که همانا رابطه پنهان بر مبنای منافع‬ ‫موق��ت طرفین بود‪ .‬این روزها اما بازار تهدید و ترور متقابل‪،‬‬ ‫حمله‌های سایبری و نبرد دیپلماتیک بین ایران و اسراییل داغ‬ ‫اس��ت و به نظر می‌رسد دو کشور به‌سرعت وارد نوع سومی‬ ‫از رفتار با یک‌دیگر می‌شوند که به‌واسطه‌ی آن‪ ،‬احتمال یک‬ ‫برخورد نظامی را نمی‌توان چندان دور از ذهن دانست‪ .‬بدیهی‬ ‫است که سیاست‌مداران دو کشور بنابر عادت دیرینه‌ی خود‪،‬‬ ‫هنوز پنهان بازی می‌کنند اما این سوال مطرح است که آنان‬ ‫تا چه ح��د در بازی‌های خود منافع م��ردم عادی را در نظر‬ ‫گرفته و می‌گیرند؟‬ ‫‪37‬‬

‫جامعه‬

‫نبرد نا برابر‬ ‫مه‌شب تاجیک‬ ‫قهوه‌خانه‪ ،‬اس��تادیوم‌های چندده‌هزارنفره‪ ،‬خیاط‌خانه‌ها‪،‬‬ ‫تکیه‌ها‪ ،‬زورخانه‌ها‪ ،‬حمام‌ها‪ ،‬اندرونی و بیرونی‪ ،‬سالن‌های‬ ‫آرایش… جاهایی را هم‌چون مدرس��ه‌ها و دانش‌گاه‌ها و‬ ‫اتوبوس‌ه��ا و کتابخانه‌ها اگر عرف نخواهد‪ ،‬ش��رع تیغه‬ ‫می‌کشد‪ .‬پسرا ش��یرن‪ ،‬مث شمشیرن و شعرهایی از این‬ ‫دست مدام بر سر زبان‌ها می‌چرخند و فرهنگی را باز‌تولید‬ ‫می‌کنن��د که مردانگی و زنانگی را چنان قالب می‌گیرد تا‬ ‫م��و الی درز هیچ‌چیزی نرود مگر بیاید روزی و کس��ی‬ ‫خطای��ی کند و از س��احت مردانه‌ی خود ف��رو بیفتد یا از‬ ‫خفت زنانه‌ی خود صعود کند‪.‬‬ ‫هرچ��ه بیش‌تر به این دس��ته‌بندی‌ها و جداس��ازی‌ها نگاه‬ ‫بیندازیم‪ ،‬غریب‌تر و دورت��ر از طبیعت در ذهن و نظر جلوه‬ ‫می‌کنن��د‪ .‬ش��اید گروهی از رفتارها به‌س��بب درصد آنیما و‬ ‫آنیموس ش��خص‪ ،‬کم یا زیاد بروز کنند و در همان راس��تا‪،‬‬ ‫فرد مورد نظر متمایل یا بی‌میل به کارها یا محل‌هایی شود‪،‬‬ ‫ولی ای��ن جدا از بازدارنده‌های بیرونی و دس��تورالعمل‌های‬ ‫رفتاری قوای حاکمه اس��ت‪ .‬اگر این جداسازی‌های قاهرانه‬ ‫چندتایی حس��ن داشته باش��ند‪ ،‬به پای عیب‌هایی که دارند‬ ‫و آس��یب‌هایی که به بدنه‌ی جامعه‌ی هم‌گن می‌رس��انند‬ ‫نمی‌رس��د و به‌هیچ‌وجه به چشم نمی‌آیند‪ .‬بی‌راه نیست اگر‬ ‫بگوییم بیش‌تر آسیب‌های رفتاری ما به‌اضافه‌ی نبود تبادل‬ ‫رفتاری و واکنش��ی میان دو جنس متصور‪ ،‬و هم‌چنین نبود‬ ‫امکان یادگیری نوع رفتار در جمع انسان‌های متفاوت‪ ،‬همه و‬ ‫همه اجتماع را به‌سوی چندپارگی لجام‌گسیخته‌ای می‌کشاند‬ ‫که این پریشانی اجتماعی‪ ،‬جدای از گونه‌گونی درون‌سازمانی‬ ‫تعریف می‌شود‪.‬‬ ‫برای نمونه‪ ،‬می‌توان سال‌های دبستان‪ ،‬دوره‌ی راهنمایی‬ ‫و تالطم‌ه��ای ایام دبیرس��تان را مث��ال آورد که البته در‬ ‫چند س��ال اخیر به‌همت دوس��تان عزیز در ص��در امور‪،‬‬ ‫مراحل تحصیالت آکادمیک هم به آن افزوده شده است‪.‬‬ ‫تص��ور کنید که یک فرد در یک اجتماع تک‌جنس��یتی با‬ ‫مرزبندی‌ها و تناقض‌ها و امر و نهی‌هایی بزرگ می‌شود‬ ‫که از بیرون خود‪ ،‬درک و ش��ناخت سالم و درستی ندارد‪.‬‬ ‫حال با تمام این‌ها از این فرد انتظار داریم به‌ویژه در برابر‬ ‫جنس دیگر‪ ،‬رفتار س�لامت‪ ،‬شایسته و مناسبی را از خود‬

‫‪38‬‬

‫نشان دهد‪ .‬اگرچه این انتظار‪ ،‬انتظاری غیرطبیعی و بی‌جا‬ ‫نیست‪ ،‬ولی با در‌نظر گرفتن نمودارهای زیستی فرد مورد‬ ‫نظر‪ ،‬باید تصدیق کرد که این فرد ناتوان از برآورده کردن‬ ‫خواس��ته‌های جامعه و اطرافیان خود در این زمینه است‬ ‫چرا که او در حقیقت گزینه‌ای به نام جنس دیگر را نه به‬ ‫راس��تی دیده است‪ ،‬نه به درستی می‌شناسد و نه اجازه‌ی‬ ‫شناخت و مراوده با آن سوی دیوار را دارد‪.‬‬ ‫ای��ن گونه اس��ت ک��ه در فضاهایی چون قه��وه خانه‌ها‪،‬‬ ‫استادیوم‌ها و زورخانه‌ها‪ ،‬با تعریف پر‌رنگ و دیگرگونه‌ای‬ ‫از جنس��یت و رفتار جنس��ی مواجه می‌شویم و از آن سو‪،‬‬ ‫در فضاهایی چون رختشوی‌خانه‌ها‪ ،‬خیاط‌خانه‌ها و از این‬ ‫قبیل هم چیزی ش��بیه به فضاهای نخست اتفاق می‌افتد‬ ‫و در هر حال ما ب��ا چیزی به نام جامعه‌ی هم‌گن مواجه‬ ‫نیس��تیم‪ .‬البته ذکر این نکته بس��یار ضروری است که در‬ ‫اجتماع‌ه��ای دیگر ب��ه غیر از اجتماعی ک��ه ما در آن به‬ ‫س��ر می‌بری��م و به‌ویژه در جوامع و کش��ورهای متمدن‪،‬‬ ‫این جداس��ازی و اختصاص فضاها چش��م‌گیرتر است و‬ ‫افراد آن جامعه میل بیش‌تری به برجسته‌سازی تفاوت‌ها‬ ‫دارند‪ .‬کشف چرایی این مساله بر عهده‌ی متخصصان از‬ ‫این امر اس��ت‪ ،‬ولی جستن چیس��تی آن در درون خود و‬ ‫اجتم��اع خود و پرداختن به چگونگی رفتار فردی خود در‬ ‫تقاب��ل با اجتماع‪ ،‬نباید تا زم��ان پرداخت به این موضوع‬ ‫توس��ط متخصص��ان و تحلیل‌گ��ران به تعوی��ق انداخته‬ ‫شود و مس��وولیت فردی خود را به دیگری واگذار کنیم‪.‬‬ ‫هریک از ما می‌تواند با رفتاری شایس��ته قدمی به سوی‬ ‫برداشتن این خط و مرزها برداریم و به جای پذیرش خط‬ ‫و مشی‌های تحمیل شده‪ ،‬خودمان به ساختاری فکری و‬ ‫شیوه‌ی رفتاری‌مان جهت بدهیم‪.‬‬ ‫خوش‌بختانه باید گفت که در این س��ال‌ها در کش��ور ما‬ ‫هر چند آرام و به آهس��تگی ولی شاهد قدم‌هایی در این‬ ‫راه بوده‌ایم‪ .‬می‌توان از ت�لاش مردان برای حضور زنان‬ ‫در استادیوم‌ها گفت و خاطره‌های زیادی از مسابقه‌هایی‬ ‫در یاد‌ها مانده‌اس��ت که همه در کنار هم برای یک حق‬ ‫تالش کرده‌اند که آن حق نه لزومن حق یک شخص یا‬ ‫یک گروه یا یک جنسیت است‪ ،‬بلکه این حق به رسمیت‬ ‫شناختن حقانیت هر فرد در جامعه‌ی انسانی است‪.‬‬

‫بازی ترانه‌ها با‬

‫آد ‌م بزرگ‌ها‬

‫رضا حاجی‌حسینی‬ ‫آدم‌‌بزرگ‌ها و حتا بچه‌ها‪ ،‬معمولن از ترانه‌ها‌(در این‌جا منظور‬ ‫ما از ترانه‪ ،‬آهنگ و صداست)‪ ،‬خاطره‌ها دارند‪ .‬این‌که ترانه‌ای‬ ‫را در ج��ای خاصی یا هنگام بازی خاصی‪ ،‬در غم یا ش��ادی‬ ‫شنیده باشند‪ ،‬می‌شود خاطره‌ی آن ترانه‪ .‬به این ترتیب یک‬ ‫ترانه برای ما شخصیتی متمایز از دیگر ترانه‌ها و آوازها پیدا‬ ‫می‌کند و آن‌چه که هنگام دوباره ش��نیدن آن حس خواهیم‬ ‫کرد‪ ،‬متفاوت خواهد بود با احس��اس ده‌ها‪ ،‬صدها‪ ،‬هزاران یا‬ ‫شاید میلیون‌ها آدمی که آن ترانه را شنیده‌اند یا قرار است که‬ ‫بشنوند‪ .‬همین هم می‌شود که شاعری مثل «فروغ فرخزاد»‬ ‫که همین چند روز پیش س��ال‌‌مرگش بود‪ ،‬می‌گوید‪« :‬تنها‬ ‫صداست که می‌ماند»‪.‬‬ ‫آن‌ها که اهل ترانه و ترانه‌بازی‌(در این‌جا منظور ما‪ ،‬هم ترانه‬ ‫اس��ت و هم آهنگ) هستند‪ ،‬ما «ف» را نگفته تا «فرح‌زاد»‬ ‫رفته‌ان��د و همین‌حاال نشس��ته‌اند ته خط و مش��غول مرور‬ ‫خاطرات‌ش��ان با ترانه و ترانه‌ها هس��تند‪ ،‬خاطره‌هایی مثل‬ ‫ترانه‌ه��ا در ایران که هم مجاز دارن��د و هم ممنوع‪ .‬حتمن‬ ‫ش��ما هم یادتان هست که روزی روزگاری پیش از این‪ ،‬باید‬ ‫ترانه‌های ممنوع را روی کاست و پنهان از چشم دیگرانی که‬ ‫گاه حت��ا پدر و مادرمان بودند‪ ،‬تهیه می‌کردیم‪ .‬جالب این‌که‬ ‫هنوز هم در تهران‪ ،‬س��ر چهار‌راه‌ها‪ ،‬دست‌فروش‌ها سی‌دی‬ ‫چنین ترانه‌هایی را می‌فروشند‪.‬‬ ‫اما جالب‌تر این‌که ترانه‌ها گاهی اس��باب‌بازی و اس��باب‬ ‫بازی‌های دور همی هم می‌شوند‪ .‬جمع دوستان‪ ،‬ترانه‌ای‬ ‫انتخاب می‌کنند تا با هم‪ ،‬هم‌خوانی کنند و خاطره‌های‌شان‬ ‫را دوره کنند‪ .‬این جریان ش��رقی و غربی هم نمی‌شناسد‬ ‫و در می��ان اق��وام و ملت‌های مختلف رایج اس��ت‪ .‬یک‬ ‫ش��کل دیگر بازی با ترانه‌ها هم ب��ا «کارائوکه»( (‪K a‬‬ ‫‪ )raoke‬انجام می‌ش��ود که ابزاری است سرگرم‌کننده‌‪،‬‬ ‫برای دوس��ت‌داران آوازخوانی‪« .‬کارائوکه» از طریق یک‬ ‫صفحه‌ی نمایش و یک میکروف��ون‪ ،‬این امکان را برای‬ ‫اف��راد مبت��دی فراهم می‌کند‪ ،‬تا هنگام پخش موس��یقی‬ ‫بی‌کالم آوازهای مشهور‪ ،‬اش��عار آن‌ها را روی صفحه‌ی‬ ‫نمایش ببینند و با میکروفن به ضبط صدای خود بپردازند‪.‬‬ ‫این دس��ت‌گاه اولی��ن بار در آمریکا اختراع ش��د و بعدها‪،‬‬ ‫ژاپنی‌ها آن را تکمیل کردند‪ .‬ما که نمی‌دانس��تیم اما شما‬ ‫حتمن می‌دانس��تید که در ایران هم‪ ،‬چند آلبوم به‌صورت‬ ‫«کارائوکه»‪ ،‬توس��ط ش��رکت «آیوا» ضبط و تکثیر شده‌‬ ‫اس��ت که از آن جمله‌اند آلبوم «تنه��ا ماندم»‪ ،‬از «محمد‬ ‫اصفهان��ی» و کنس��رتی از «گروه آری��ان»‪ .‬می‌بینید که‬ ‫بازی چه‌طور می‌تواند ابزار یادگیری و پیش��رفت مثلن در‬ ‫حوزه‌ای مثل موسیقی بشود؟‬ ‫تو‌جوی ترانه و ترانه‌بازی به کجاها که نرس��یدیم‪.‬‬ ‫در جس�� ‌‬ ‫یکی از این جاها‪« ،‬هذیان گویی‌های یک ترانه‌باز» اس��ت‬ ‫که خیلی وقت قبل‪ ،‬آقای «رضا» نامی‪ ،‬در وبالگی درباره‌ی‬

‫اخبار‬

‫ترانه‌بازی و خاطره‌بازی نوشته و چون خوب نوشته‪ ،‬خواستم‬ ‫که شما را هم با آن همراه کنم‪:‬‬ ‫وقتی می‌گویی ترانه‌بازی‪ ،‬یاد «ستاره‌بازی» می‌افتم‪:‬‬ ‫«وقتی یادت همه‌جا خاطره‌سازی می‌کنه‪ /‬چشم من به یاد‬ ‫تو ستاره‌بازی می‌کنه»‬ ‫وقتی هم که یاد ستاره‌بازی می‌افتم‪ ،‬بی‌اختیار کتاب «سال‬ ‫صف��ر» را جلوی چش��مانم می‌بینم و پوس��تر چند در چند‬ ‫متر «اردالن س��رفراز» را بر دیوار غرف��ه‌ی «ورجاوند» در‬ ‫نمایش‌گاه کتاب نمی‌دانم چند سال پیش‪ .‬کلمه‌ی ورجاوند‬ ‫مرا یاد ش��عر «شهر سنگس��تان» از «مهدی اخوان ثالث»‬ ‫می‌اندازد‪ .‬آن‌جا که می‌گوید‪:‬‬ ‫«…‬ ‫نشانی‌ها که می‌بینم در او بهرام را ماند‬ ‫همان بهرام ورجاوند‬ ‫…»‬ ‫شاید اولین بار این کلمه را در این شعر شنیدم یا شاید اولین‬ ‫بار این ش��عر باعث ش��د به این کلمه‌‌‪ -‬که از نظر من بسیار‬ ‫خوش‌آهن��گ اس��ت‪ -‬توجه بیش‌تری کنم‪ .‬و ب��ا اخوان به‬ ‫«کتیبه» می‌رسم ‪:‬‬ ‫«…‬ ‫کسی راز مرا داند‬ ‫که از این رو به آن رویم بگرداند‬ ‫…»‬ ‫و با کتیبه‪ ،‬به یاد «پل ‌» می‌افتم‪:‬‬ ‫«با تن خزیدم‬ ‫رو سنگ و رو خار‬ ‫با تن مثل مار‬ ‫یه مار زخم‌دار‬ ‫…‬ ‫اون طرف اما‬ ‫مثل همین ور‬ ‫خالی‌ترم بود‬ ‫اون که خواب می‌رفت‬ ‫چشمای مات و‬ ‫بی‌باورم بود»‬ ‫و این ناباوری چشم‌ها‪ ،‬همیش��ه در ترانه‌های «اردالن» به‬ ‫چشم می‌خورد‪:‬‬ ‫«توی بهت چشم من‪ /‬درد ناباوریه‬ ‫فصل سرد عشق ما‪ /‬رنگ خاکستریه»‬

‫راس��ت می‌گوید‪« .‬وقتی که عاطفه رو‪ /‬می‌ش��ه به آسونی‬ ‫خرید» دیگر انسان به چه چیز باید اطمینان داشته باشد؟ چه‬ ‫چیز را باور کند؟ عش��ق را؟ بر فرض که خود را غرق دریای‬ ‫عشق کردی… بر فرض که «هم‌سفر عشق شدی و مرد‬ ‫سفر»‌‪ ،‬چه فایده؟ روزی می‌رسد که معشوق می‌گوید‪« :‬منو‬ ‫ببخش عزیزم‪ /‬که از تو می‌گریزم»‌‪« ،‬کاروان به راه می‌افتد‪،‬‬ ‫جرس فریاد می‌کند و عمر قصه به سر می‌رسد ‌» و «یا باران‬ ‫به پایان می‌رس��د و پرنده از برج پیر پر می‌کش��د» اما «در‬ ‫طریقت ما کافری‌س��ت رنجیدن»‌‪ .‬معشوق ما آزاد است که‬ ‫بماند یا برود‪:‬‬ ‫«بگذار تا همان موج غریب و خسته و سرگردان‬ ‫در گیر و دار دربدری‌ها باشم‬ ‫بگذار چون پرنده رها باشم!‬ ‫بگذار این پرنده رها باشد!‬ ‫اگر ماند لطفش شامل حال ماست و اگر رفت‪:‬‬ ‫«عیب از ما بود از یاران نبود‬ ‫تا که یاری یار شد‪ ،‬بی‌زار شد»‬ ‫ترانه‌بازی‌ها کرده‌ایم با یاران در راه‌رویی باریک با آسمانی از‬ ‫آجر و خورشیدی از المپ مهتابی و افقی از دیوار‪ .‬ترانه‌بازی‬ ‫یعنی عصرهای مشاعره با ترانه‌های «داریوش» و کشف رمز‬ ‫راه من‪ .‬ترانه‌بازی یعنی قلم را به منطقه‌ی ممنوعه بردن و از‬ ‫ترس قلم شکستن‪ ،‬در تاریکی شب واژه نوشتن‪.‬‬ ‫آخ که صدات غنیمته‪ /‬برام خود حقیقته‬ ‫وای که هجوم نفست‪ /‬برای من شریعته‬ ‫صدای تو صدای عشق‪ /‬صدای هاتف بهشت‬ ‫صدای گریه‌ی زمین‪ /‬ز مردمان بد سرشت‬ ‫«فریاد» تو ز «بغض» من‪« /‬نیایش»‌ات «نماز» من‬ ‫«سهم من» عشق «پریا»ست‪ /‬ز «ره‌گذار عمر» من‬ ‫سکوت تو «سقوط» من‪ /‬درون ورطه‌ی عذاب‬ ‫بخوان همیشه «نازنین»‪ /‬برای عاشقان ناب‬ ‫ترانه‌خوان نه ای عزیز‪ /‬تو ذات هر ترانه‌ای‬ ‫برای جاودانگی‪ /‬نیاز هر ترانه‌ای‬ ‫ای��ن هم بازی آقای رضا بود با ش��عر‌ها و ترانه‌ها‪ .‬در ضمن‬ ‫ترانه‌هایی هم داریم که مستقیم می‌روند سر‌وقت بازی‌ها و‬ ‫خاطره‌ها‪ ،‬از کودکی تا پیری‪ .‬درباره‌ی این بازی‌ها یا ترانه‌ها‬ ‫یا بازی‌ها و ترانه‌ها‪ ،‬خیلی زود صحبت می‌کنیم‪ .‬در ضمن‪،‬‬ ‫یادم باشد برای‌تان تعریف کنم که چه‌طور دوستی را با یک‬ ‫ترانه و خاطره‌ی او از آن ترانه‪ ،‬اذیت می‌کردیم…‪«.‬جوانی‬ ‫کجایی که یادت به‌خیر»…‬

‫شما هم می توانید با چهل هزار‬ ‫مخاطب در تماس باشید‬

‫نشریه الکترونیکی کوچه با هر شماره بازدید نزدیک به چهل هزار‬ ‫بیننده بر روی ارشیو کتابخانه خود و هم چنین نزدیک به ده هزار‬ ‫دانلود می تواند جای مناسبی برای ارتباط شما با مخاطب تان باشد‪.‬‬

‫آگهی در مجله کوچه به راحتی قابل انتشار است‪ .‬با ما برای‬ ‫نشر آگهی تان در تماس باشید‪:‬‬ ‫‪contact@koochehmail.com‬‬

‫سازمان جهانی انتقاالت بین بانکی‪:‬‬

‫محروم شدن ایران‬ ‫از انتقال وجه بین بانکی‬ ‫بین‌المللی‬

‫روز جمعه‪ 17 ،‬فوریه‪ ،‬س��ازمان جهانی انتقاالت بین بانکی‪،‬‬ ‫س��ویفت‪ ،‬اعالم کرد که آماده است هم‌زمان با عملی شدن‬ ‫تحریم‌های جدید اتحادی��ه اروپا علیه ایران‪ ،‬بانک‌های این‬ ‫کشور را از دست‌رسی به خدمات خود محروم کند‪.‬‬ ‫سازمان جهانی انتقاالت بین بانکی در اطالعیه‌ای اعالم کرد‪:‬‬ ‫«سویفت آماده است تا به محض این که تحریم‌های اتحادیه‬ ‫اروپا علیه ایران اجرایی شد‪ ،‬خدمات خود را دیگر به نهادهای‬ ‫مالی ایرانی که تحت تحریم قرار گرفته‌اند‪ ،‬ارایه ندهد‪».‬‬ ‫اتحادیه اروپا در هفته پایانی ژانویه امس��ال اعالم کرد که در‬ ‫چارچوب افزایش فش��ارها بر ایران برای توقف فعالیت‌های‬ ‫هس��ته‌ای این کش��ور‪ ،‬تحریم‌های جدی��دی را علیه ایران‬ ‫اعمال می‌کند که اعمال محدودیت در تبادالت مالی با بانک‬ ‫مرکزی جمهوری اسالمی از جمله این تحریم‌ها است‪.‬‬ ‫این تحریم‌ها در مرحله پیش‌نویس اس��ت و سویفت اعالم‬ ‫کرده است که به محض تصویب نهایی و آغاز اجرایی شدن‬ ‫آن‌ها‪ ،‬دیگر به موسسه‌های مالی تحت تحریم ایران خدماتی‬ ‫ارایه نخواهد داد‪ .‬این در حالی است که گفته می‌شود تقریبن‬ ‫تم��ام بانک‌های دنیا ب��رای معامالت خ��ود از خدمات این‬ ‫سازمان استفاده می‌کنند‪.‬‬ ‫رییسمجلسخبرگاندرآستانهانتخاباتمجلس‬

‫امیدوارم وحدت‬ ‫میان اصول‌گرایان‬ ‫به‌وجود بیاید‬

‫روز جمعه‪ 17 ،‬فوریه‪ ،‬س��ازمان جهانی انتقاالت بین بانکی‪،‬‬ ‫س��ویفت‪ ،‬اعالم کرد که آماده است هم‌زمان با عملی شدن‬ ‫تحریم‌ه��ای جدی��د اتحادیه اروپ��ا علیه ای��ران‪ ،‬بانک‌های‬ ‫این کش��ور را از دست‌رس��ی به خدمات خ��ود محروم کند‪.‬‬ ‫س��ازمان جهانی انتقاالت بین بانک��ی در اطالعیه‌ای اعالم‬ ‫کرد‪« :‬س��ویفت آماده است تا به محض این که تحریم‌های‬ ‫اتحادیه اروپا علیه ایران اجرایی شد‪ ،‬خدمات خود را دیگر به‬ ‫نهادهای مالی ایرانی که تح��ت تحریم قرار گرفته‌اند‪ ،‬ارایه‬ ‫ندهد‪ ».‬اتحادی��ه اروپا در هفته پایانی ژانویه امس��ال اعالم‬ ‫کرد که در چارچوب افزایش فش��ارها ب��ر ایران برای توقف‬ ‫فعالیت‌های هسته‌ای این کشور‪ ،‬تحریم‌های جدیدی را علیه‬ ‫ای��ران اعمال می‌کند که اعمال محدودیت در تبادالت مالی‬ ‫ب��ا بانک مرکزی جمهوری اس�لامی از جمله این تحریم‌ها‬ ‫اس��ت‪ .‬این تحریم‌ها در مرحله پیش‌نویس است و سویفت‬ ‫اعالم کرده است که به محض تصویب نهایی و آغاز اجرایی‬ ‫ش��دن آن‌ها‪ ،‬دیگر به موسسه‌های مالی تحت تحریم ایران‬ ‫خدماتی ارایه نخواهد داد‪ .‬این در حالی است که گفته می‌شود‬ ‫تقریبن تمام بانک‌های دنیا برای معامالت خود از خدمات این‬ ‫سازمان استفاده می‌کنند‪.‬‬

‫‪39‬‬

‫دانش‬

‫اندر حکایت ترشــی‬ ‫و سالمتی‬

‫سیمین‬ ‫از وقت��ی ی��ادم می��اد بخش ل��ذت بخش��ی از خاطرات‬ ‫خوراک��ی من مربوط می‌ش��ود به اون زمان��ی که با آغاز‬ ‫پائیز یا زمستان بساط درست کردن ترشی فراهم می‌شد‬ ‫و اهال��ی خانه به ویژه مادر دس��ت اندکار درس��ت کردن‬ ‫انواع و اقسام ترش��ی جات می‌شدند‪ .‬ترشی‌جاتی که روز‬ ‫ب��ه روز با ب��روز نوآوری‌ها رنگ و ب��وی متفاوتی هم به‬ ‫خودشان می‌گرفتند و می‌شدند زینت‌بخش و اشتهادهنده‬ ‫س��فره‌های هر خانه‌ای‪ .‬از اون زمان‌ه��ا تا این روزها که‬ ‫دیگ��ه نه تنه��ا در خانه‌ها بلکه از ترش��ی فروش��ی‌های‬ ‫بازارچه تجریش گرفته تا س��وپرمارکت‌های خیلی لوکس‬ ‫می‌ش��ه رد انواع ترشی را پیدا کرد‪ ،‬این خوراکی هم‌چنان‬ ‫گل سر سبد پیش غذا ها برای من محسوب می‌شه …‪.‬‬ ‫کم‌ت��ر ایرانی هس��ت که در طول زندگ��ی‌اش با منظره‬ ‫کوزه‌ه��ای رنگ��ی مخصوص درس��ت کردن ترش��ی و‬ ‫س��رکه در زیر زمین خونه‌های قدیمی روبرو نشده باشه؛‬ ‫کوزه‌هایی که وقتی درش��ان را برمی‌داری بوی عطرشان‬ ‫حس��ابی آدم رو مست می‌کنه‪ .‬گفته می‌شود که تاریخ‌چه‬ ‫مصرف ترشی به هزاران سال قبل می‌رسه و این خوراکی‬ ‫در میان ایرانی‌ها نیز از س��ابقه‌ای دیرین برخوردار است‪.‬‬ ‫اما چرا ترشی‪ ،‬شور یا هر فرآورده‌ی این چنینی که از راه‬ ‫تخمیر به دس��ت می‌آید می‌خوریم و خواص آن‌ها عالوه‬ ‫بر خوش‌مزه بودن چیست؟‬ ‫در برنامه امروز باز به س��راغ دکت��ر مائو‪ ،‬متخصص طب‬ ‫طول عمر رفتم و به نکاتی اش��اره دارم که این پزش��ک‬ ‫چینی در ارتباط با محصوالتی این چنین دریافته‪:‬‬ ‫دکتر مائو از نگه‌داری برخی میوه و س��بزی‌جات به صورت‬ ‫ترشی‪ ،‬شور و درکل تخمیر شده‪ ،‬آن‌هم در زمانی که کم‌کم‬ ‫فص��ل یافتن انواع ت��ازه آن‌ها به پایان می‌رس��د‪ ،‬به عنوان‬ ‫یکی از بهترین راه‌ها یاد می‌کند‪ .‬او تاکید دارد که این شیوه‬ ‫خاصیت فراوانی داد و زیاد هم ترس‌ناک نیس��ت‪ .‬یک رژیم‬ ‫غذایی که با این مواد همراه باشد می‌تواند گرمای الزم را به‬ ‫بدن برساند‪ ،‬به تقویت معده کمک کند و سیستم ایمنی بدن‬ ‫را در هنگام تغییر فصل و سرما قوت ببخشد‪.‬‬ ‫هرچند که باید به این نکته توجه داش��ت که اگر سیستم‬ ‫ایمنی بدنتان به خطر افتاده و یا از عفونت قارچی در رنج‬ ‫‪40‬‬

‫هستید نباید از این محصوالت استفاده کنید‪.‬‬ ‫چرا تخمیر؟‬ ‫اما ببینیم چرا مواد خوراکی که تخمیر می‌شوند‪ ،‬می‌توانند‬ ‫برای سالمتی مفید باشند؟‬ ‫م��وادی هم چون الکل‪ ،‬انواع ترش��ی‪ ،‬کیم‌چ ی ‪KI M‬‬ ‫‪( CHI‬یک پیش غذای مخصوص کش��ور کره است و‬ ‫کمی حالت شور یا ترشی ما را دارد)‪ ،‬پنیر‪ ،‬ماست و خیلی‬ ‫محصوالت دیگر ای��ن چنینی تنها از طریق تخمیر تهیه‬ ‫می‌شوند‪.‬‬ ‫در فرآیند تخمیر‪ ،‬قند این مواد به الکل و دی‌اکسیدکربن‬ ‫تبدیل می‌ش��ود‪ .‬بش��ر در طول هزاران سال هر چیزی را‬ ‫که امکانش بوده از انگور تا محصوالت ش��یری و غالت‬ ‫تخمی��ر می‌کرده و یکی از دلیل‌ه��ای انجام این کار هم‬ ‫ای��ن بوده که امکان نگاه‌داری این مواد پس از تخمیر به‬ ‫م��دت طوالن��ی در فضایی خارج از یخچ��ال و در دمای‬ ‫معمولی فضا وجود دارد‪.‬‬ ‫از دلیل‌های دیگر اس��تفاده از این روش می‌ش��ود به این‬ ‫اش��اره کرد که این فرآیند ام��کان حضور تعداد زیادی از‬ ‫باکتری‌های مفید را در معده فراهم می‌کند که از بدن در‬ ‫برابر باکتری‌های مضر حمایت می‌کنند‪.‬‬ ‫هرچندکه محصوالت تخمیری ک��ه از طریق کارخانه‌ها‬ ‫تولید می‌ش��ود یا نان‌های ماشینی به دلیل روش متفاوت‬ ‫از روش س��نتی برای تهیه‪ ،‬دارای این باکتری‌های مفید‬ ‫نیس��تند و حتا ترشی‌هایی که با س��رکه‌های آماده تهیه‬ ‫می‌ش��وند نیز فاقد ای��ن باکتری‌ها هس��تند و برای بهره‬ ‫ب��ردن از خاصیت واقعی ای��ن محصوالت باید یا آن‌ها را‬ ‫از فروش‌گاه‌هایی که مواد غذایی س��الم را ارایه می‌دهند‬ ‫تهیه کرد یا به طور خانگی اقدام به تهیه آن‌ها کرد‪.‬‬ ‫پس در مجموع می‌توان گفت که محصوالتی که از این‬ ‫روش حاصل می‌ش��وند برای س�لامتی مفیدند‪ ،‬فعالیت‬ ‫چرخه گوارشی را بهبود می‌بخشند و حتا گاهی در شرایط‬ ‫گوناگون ممکن است سبب درمان برخی بیماری‌ها مثل‬ ‫اسهال‪ ،‬کلسترول باال و یا سندروم روده بشوند‪.‬‬

‫خوش‌مزه‌های مفید‬ ‫دلیل دیگری که برای مفید بودن خوراکی‌های تخمیری‬ ‫عنوان شده این است که به دلیل تاثیر مفیدی که میکرو‬ ‫ارگانیسم‌ها بر این مواد می‌گذارند خوردن و هضم آن‌ها‬ ‫برای معده به مراتب آسان تر از انواع خام این مواد است‬ ‫و از ای��ن طریق مواد بیش‌تری جذب بدن می‌ش��وند‪ .‬به‬ ‫خاطر داش��ته باش��ید اگر مواد غذایی را مصرف کنید اما‬ ‫بدن نتواند آن را جذب کند درواقع خوردن آن مواد هیچ‬ ‫خاصیتی ندارد‪ .‬برای مثال کلم حاوی مواد مغذی بس��یار‬ ‫مفید هست اما اغلب خوردن خام آن می‌تواند برای معده‬ ‫در هضم‪ ،‬مش��کل ایجاد کن��د و گاز تولید کند اما زمانی‬ ‫ک��ه از کلم در خوراکی‌هایی تخمیری مثل «کیم‌چی» یا‬ ‫ترش��ی یا شور استفاده می‌شود‪ ،‬هضمش آسان‌تر شده و‬ ‫درص��د ج��ذب موادمغذی هم‌چ��ون ویتامین ‪ K‬و ‪ C‬و‬ ‫آنتی‌اکسیدان‌ها باالتر می‌رود‪.‬‬ ‫زنان کره ای در حال آماده کردن “کیم چی”‬ ‫این مورد در س��ایر س��بزی‌جات و محصوالت ش��یری‬ ‫هم‌چون پنیر‪ ،‬سرش��یر‪ ،‬ماست و س��ایر موادی که از راه‬ ‫تخمیر تهیه می‌ش��وند نیز دیده می‌شود‪ .‬در محصوالت‬ ‫ش��یری اسید الکتوز در روند تخمیر کاهش پیدا کرده و‬ ‫در نتیجه هضم آسان‌تر می‌شود‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر فرآیند تخمی��ر و خوراکی‌های تخمیری‬ ‫می‌توانند انرژی‌زا باش��د‪ ،‬به زدودن س��موم از ویتامین‌ها‬ ‫کم��ک کنند و خالصه به بهبود ه��ر چیزی که از معده‬ ‫ش��ما تا سیس��تم ایمنی‪ ،‬مغز و دندان‌هایتان مربوط می‬ ‫شود کمک کنند‪.‬‬ ‫پس با تاکید بر این که اگر دچاربیماری‌های خاصی هستید‬ ‫که خوردن این مواد برای ش��ما مضر است در خوردن آن‌ها‬ ‫دقت کنید‪ ،‬توصیه می‌کنم همین االن دست به کار بشوید و‬ ‫اگر در منزل ترشی یا شوری یا ماست ندارید که با غذایتان‬ ‫مصرف کنید اقدام به تهیه خانگی آن بکنید که زمان زیادی‬ ‫طول نمی‌کشد تا آماده بشود‪.‬‬ ‫ب��رای آن‌ها که اه��ل امتحان ک��ردن خوراکی‌های جدید‬ ‫هستند هم خوردن «کیم‌چی» را توصیه می‌کنم که حتمن‬ ‫در رس��توران‌های ک��ره‌ای دیدید‪ .‬یک پیش غذای بس��یار‬ ‫خوش‌طعم که از جمله سالم‌ترین خوراکی دنیا شناخته شده‬ ‫و عالوه بر طعم دل‌پذیرش تاثیر زیادی بر روی س�لامتی‬ ‫هم دارد‪.‬‬

‫سیاست‬

‫ترور با چه هدفی؟‬

‫کامبیز غفوری‬ ‫طی روزهای اخیر‪ ،‬در کنار گزارش‌های مربوط به تحریم‌های‬ ‫مختلف اقتصادی و تهدید به حمله نظامی علیه ایران‪ ،‬اخبار‬ ‫نگران کننده‌ای نیز از اقدام به ترورهای موفق و ناموفق در‬ ‫خارج از کشور به چشم می‌خورد و حکومت اسالمی ایران در‬ ‫مظان اتهام به دست داشتن در این ترورها قرار گرفته است‪.‬‬ ‫تازه‌ترین روی‌دادها در روزهای گذش��ته حاکی از چند فقره‬ ‫اقدام به ترور در کش��ورهای گرجس��تان‪ ،‬هند و تایلند است‬ ‫که آخرین مورد آن در بانکوک منجر به تعقیب سه شهروند‬ ‫ایرانی متهم به ترور از س��وی پلیس تایلند ش��ده است‪ .‬این‬ ‫جس��تار مروری است بر خبرهای فوق و بررسی حاشیه‌ها و‬ ‫پیامدهای مربوط به آن‪.‬‬ ‫اتهام بمب‌گذاری‪ ،‬از آمریکا تا آسیا‬ ‫چهار ماه پیش دو ش��هروند ایرانی از سوی مقامات ایاالت‬ ‫متحده به توطئه برای قتل عادل الجبیر‪ ،‬س��فیر عربس��تان‬ ‫س��عودی در آمریکا متهم ش��دند‪ .‬در تاریخ نوزدهم مهرماه‬ ‫‪ 1390‬اعالم ش��د که ش��خصی به نام منصور ارباب سیر با‬ ‫تابعیت مضاعف ایرانی‪-‬آمریکایی به این اتهام دستگیر شده‬ ‫و به توطئه مذکور اعتراف کرده است‪ .‬متهم دیگر این پرونده‬ ‫یک افسر نیروی قدس سپاه پاسداران انقالب اسالمی با نام‬ ‫علی غالم شکوری اس��ت که در ایران به سر می‌برد‪ .‬طرح‬ ‫موض��وع پرونده ترور عادل الجبی��ر واکنش‌های بین‌المللی‬ ‫گسترده‌ای را به دنبال داشت و به تیرگی بیش‌تر روابط ایران‬ ‫با عربستان سعودی انجامید‪.‬‬ ‫چن��دی بعد‪ ،‬در دی‌ماه س��ال جاری خورش��یدی‪ ،‬مصطفی‬ ‫احمدی روش��ن‪ ،‬معاون بازرگانی س��ایت هسته‌ای نطنز در‬ ‫تهران ترور ش��د و بالفاصله مقامات ایران س��رویس‌های‬ ‫جاسوسی اسراییل و غرب را عامل کشته شدن وی دانستند‪.‬‬ ‫پیش‌تر نیز ش��ماری از دانش‌مندان هس��ته‌ای ایران هدف‬ ‫حوادث مش��ابه قرار گرفت��ه بودند‪ .‬آیت‌ال��ه خامنه‌ای رهبر‬ ‫جمهوری اس�لامی در پیامی کشته شدن مصطفی احمدی‬ ‫روش��ن را به طراحی یا هم‌راهی س��یا و موساد نسبت داد و‬ ‫گفت که «از مجازات مرتکبان این جنایت و عامالن پشت‬ ‫صحنه آن چشم‌پوشی نخواهیم کرد‪ ».‬حیدر مصلحی وزیر‬ ‫اطالعات ایران نیز با متهم کردن آمریکا‪ ،‬بریتانیا و اسراییل‪،‬‬ ‫مجموعه‌های جاسوسی این سه کشور را به پاسخی کوبنده‬ ‫و سنگین تهدید کرد‪ .‬و اما در روزهای اخیر و به دنبال شدت‬ ‫گرفتن تحریم‌ها علیه ایران و افزایش نگرانی از حمله نظامی‬ ‫به این کش��ور‪ ،‬گزارش‌های مربوط به یک رش��ته عملیات‬ ‫تروریستی در کش��ورهای مختلف در صدر اخبار مربوط به‬ ‫ایران قرار گرفتند‪ .‬دیپلمات‌های اس��راییلی در گرجستان و‬ ‫هند ه��دف بمب‌گذاری قرار گرفته‪ ،‬بمب کارگذاری ش��ده‬ ‫در تفلیس شناس��ایی و خنثا ش��د اما انفجار اتومبیل متعلق‬ ‫ب��ه س��فارت اس��راییل در دهلی‌نو منجر به زخمی ش��دن‬ ‫عده‌ای‪ ،‬از جمله همس��ر یک دیپلمات اس��راییلی شد‪ .‬هنوز‬ ‫مقامات اس��راییل از متهم کردن حکومت ایران و متحدان‬ ‫آن از جمله گروه حزب‌اله لبنان فارغ نش��ده بودند که پلیس‬ ‫تایلند خبر دست داشتن سه ایرانی در انفجارهای بانکوک را‬

‫اعالم کرد‪ .‬فردی که از او با نام سعید مرادی یاد شده‪ ،‬اولین‬ ‫شهروند ایرانی دستگیر شده بود که در حین پرتاب یک بمب‬ ‫دست‌ساز به س��وی پلیس و در پی انفجار زودهنگام همان‬ ‫بمب مجروح شد و دو پای خود را از دست داد‪ .‬دومین متهم‬ ‫با نام محمد خزایی به فاصله چند ساعت پس از انفجار و در‬ ‫حالی که قصد خروج از تایلند را داشت دستگیر شد و سومین‬ ‫متهم به نام مس��عود صداقت‌زاده‪ ،‬پس از گریز به مالزی‪ ،‬در‬ ‫آن کشور بازداشت شد‪.‬‬ ‫گفتنی اس��ت که مقامات ایران هرگون��ه دخالت در حوادث‬ ‫مذکور را تکذیب کردند و رامین مهمانپرس��ت‪ ،‬سخن‌گوی‬ ‫وزارت ام��ور خارجه ایران اتهامات فوق‌را بخش��ی از جنگ‬ ‫روانی اسراییل علیه ایران خواند‪.‬‬ ‫جمهوری اسالمی و سابقه‌ای نه چندان درخشان‬ ‫این نخستین باری نیس��ت که جمهوری اسالمی ایران به‬ ‫طراحی و اجرای عملیات تروریستی در خارج از مرزهای خود‬ ‫متهم می‌ش��ود‪ .‬در کنار ترور شخصیت‌های سیاسی ایرانی‬ ‫که بحث جداگان��ه‌ای را طلب می‌کند‪ ،‬حکومت ایران بارها‬ ‫به انجام عملیات بمب‌گذاری علیه شهروندان و منافع دیگر‬ ‫کشورها متهم شده است‪ .‬در حوادثی چون بمب‌گذاری مقر‬ ‫تفنگ‌داران دریایی آمریکا در بیروت به سال ‪ ،1983‬انفجار‬ ‫مرکز همیاری یهودیان موس��وم به آمیا در ش��هر بوئنوس‬ ‫آیرس آرژانتین به س��ال ‪ 1994‬و حمل��ه به پای‌گاه نیروی‬ ‫دریایی آمریکا در شهر خبر عربستان به سال ‪ 1996‬میالدی‪،‬‬ ‫حکومت کنونی ایران هدف اتهام قرار گرفته و دست‌کم در‬ ‫یکی از آن‌ها یعنی بمب‌گذاری آمیا‪ ،‬پرونده هنوز باز است و از‬ ‫سوی دادستانی آرژانتین برای برخی مقامات وقت جمهوری‬ ‫اس�لامی و اعضای حزب‌اله لبن��ان‪ ،‬احکام جلب بین‌المللی‬ ‫صادر شده است‪ .‬در میان متهمین پرونده آمیا‪ ،‬اسامی برخی از‬ ‫چهره‌های سرشناس نظام چون هاشمی‌رفسنجانی‪ ،‬محسن‬ ‫رضایی‪ ،‬علی‌اکبر والیتی‪ ،‬علی فالحیان و احمد وحیدی به‬ ‫چشم می‌خورد‪ .‬شایان ذکر است که تمامی اتهامات یاد شده‬ ‫نیز بارها از سوی مقامات ایرانی تکذیب شدند‪.‬‬ ‫ترورهای اخیر و تاثیر آن بر روی‌دادهای جاری‬ ‫جدای از درستی یا نادرستی اتهامات علیه جمهوری اسالمی‬ ‫که امکان تایید یا تکذی��ب آن برای ما وجود ندارد‪ ،‬صرفن‬ ‫قرارگرفت��ن هیت حاکمه کش��ور در موض��ع متهم اصلی‬ ‫وقایع اخیر‪ ،‬ش��رایط کنونی را سخت‌تر و عرصه را بر ایران‬ ‫تنگ‌تر می‌کند‪ .‬ماجراجویی‌های گذشته‪ ،‬درصد باورپذیری‬ ‫تکذیب‌ه��ای متعدد ای��ران را در جامعه جهانی کاهش داده‬ ‫اس��ت و در جو کنونی تحریم‌ها و تهدیدهای گوناگون‪ ،‬هر‬ ‫خبری از این دست موجب نگرانی بیش‌تر ایرانیان در سراسر‬ ‫جهان می‌ش��ود‪ .‬مردمی ک��ه در داخل ایران به واس��طه‌ی‬ ‫سیاس��ت‌های غلط اقتصادی و تحریم‌ه��ای بین‌المللی در‬ ‫ش��رایط معیش��تی ناگواری به‌س��ر می‌برند و از آزادی‌های‬ ‫بنیادین سیاس��ی و مدنی برای هرگونه اعتراض محرومند‪،‬‬ ‫این روزها ترس از جن��گ را نیز به نگرانی‌های روزانه خود‬ ‫افزوده‌اند‪ .‬ترسی که ظاهرن حکومت ایران از دامن زدن به‬ ‫آن ابایی ندارد‪.‬‬

‫وزیر دارایی جمهوری اسالمی‪:‬‬

‫ارایه الیحه حذف‪ ۴‬صفر‬ ‫از پول ملی در سال ‪ ۹۱‬به‬ ‫مجلس‬

‫وزیر امور اقتصادی و دارایی جمهوری اس�لامی‪ ،‬روز‬ ‫سه‌ش��نبه‪ 21 ،‬فوریه‪ ،‬با اشاره به تصویب پیش‌نویس‬ ‫الیح��ه ح��ذف ‪ 4‬صفر از پ��ول ملی در کمیس��یون‬ ‫اقتصادی دولت‪ ،‬اظهار داش��ت این الیحه برای ارایه‬ ‫به مجلس آماده اس��ت و ابتدای سال آینده به پارلمان‬ ‫ارسال خواهد شد‪ .‬به گزارش مهر‪ ،‬شمس‌الدین حسینی‬ ‫گفت‪« :‬بع��د از این‌که این الیح��ه در دبیرخانه طرح‬ ‫تحول اقتصادی مطرح ش��د‪ ،‬در کمیسیون اقتصادی‬ ‫نیز به تصویب رس��یده اس��ت‪ ».‬وزیر امور اقتصادی و‬ ‫دارایی افزود‪« :‬بعد از اینکه این الیحه در کمیس��یون‬ ‫اقتصادی دولت به تصویب رسید‪ ،‬کار تطبیق با لوایح‬ ‫در دبیرخانه دولت آغاز ش��ده است‪ ،‬کلیات آن از سوی‬ ‫دولت تصویب شده و اختیار کار به کمیسیون اقتصادی‬ ‫دولت داده شده بود‪».‬‬ ‫حس��ینی تاکید کرد‪« :‬الیحه هم اکنون آماده است و‬ ‫ابتدای سال آتی به مجلس ارسال خواهد شد‪ ».‬بانک‬ ‫مرکزی جمهوری اسالمی طی دو سال اخیر موضوع‬ ‫حذف صفرها و ارزش‌گذاری پول ملی را در پی دستور‬ ‫رییس جمهوری اس�لامی پی‌گیری ک��رده اما پس از‬ ‫اتفاقات اخیر بازار ارز این موضوع با جدیتی بیش‌تری‬ ‫توسط دولت و این بانک دنبال می‌شود‪.‬‬

‫هم‌زمان با برگزاری کنفرانس تونس‬

‫تالش صلیب سرخ برای‬ ‫آتش‌بس در سوریه‬

‫روز سه‌شنبه‪ 21 ،‬فوریه‪ ،‬کمیته بین‌المللی صلیب سرخ‬ ‫اعالم کرد برای برقراری آتش‌بس در سوریه با مخالفان‬ ‫و مقام‌های ارشد حکومت این کشور‪ ،‬وارد مذاکره شده‬ ‫اس��ت‪ .‬این در حالی است که مخالفان قرار است روز‬ ‫جمعه در کنفرانس��ی بین‌المللی در تونس با مشارکت‬ ‫اتحادیه عرب و اروپا‪ ،‬ش��رکت و مذاکره کنند‪ .‬در این‬ ‫کنفرانس از روسیه‪ ،‬چین و آمریکا نیز دعوت به عمل‬ ‫آمده است‪ .‬بنا بر برخی گزارش‌ها‪ ،‬روسیه از عدم حضور‬ ‫در این نشس��ت خبر داده است‪ .‬در همین حال کمیته‬ ‫بین‌المللی صلیب سرخ خواستار برقراری آتش‌بس در‬ ‫آس��یب‌دیده‌ترین نقاط و فراه ‌م آمدن امکان ارس��ال‬ ‫کمک‌های انسان‌دوس��تانه به این مناطق است‪ .‬از ‪۱۱‬‬ ‫ماه پیش که اعتراضات ضد دولتی در سوریه آغاز شد‪،‬‬ ‫تا‌کنون هزاران نفر در این کشور کشته شده‌اند‪ .‬در تمام‬ ‫این مدت کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تنها سازمان‬ ‫امدادرسانی بین‌المللی بوده که به غیرنظامیان سوری‬ ‫کمک غذایی و دارویی رسانده است‪.‬‬ ‫‪41‬‬

‫تقویم تاریخ‬

‫دوم اسفند‬ ‫بیست‌ویکم فوریه‬

‫‪ 1369‬خورش��یدی‪« -‬عبدالرحمن شرفکندی» ملقب به‬ ‫«ه��ژار» (به کردی‪ :‬هه‌ژار)‪ ،‬از نویس��ندگان‪ ،‬مترجمان و‬ ‫شاعران کرد ایران در روزی چون امروز درگذشت‪.‬‬ ‫‪ 1828‬می�لادی‪ -‬عهدنامه «ترکمنچ��ای» بین ایران و‬ ‫روسیه امضا شد‪.‬‬ ‫ط��ی این قرارداد قلمروه��ای باقی‌‌مانده ایران از معاهده‬ ‫گلس��تان در قفقاز ش��امل خانات ای��روان و نخجوان به‬ ‫روس��یه واگذار ش��د‪ ،‬ایران ح��ق کش��تی‌رانی در دریای‬ ‫مازندران را از دست داد‪.‬‬ ‫‪ 18933‬میالدی‪« -‬آندرس س��گوویا» (‪Andres S e‬‬ ‫‪ )govia‬یک��ی از بزرگ‌ترین گیتاریس��ت‌های س��بک‬ ‫کالس��یک در اسپانیا متولد شد‪ .‬او به «پدر حرکت جهانی‬ ‫گیتار کالسیک مدرن» معروف است‪.‬‬ ‫‪ 19166‬می�لادی‪ -‬نب��رد «وردن» (‪Battle of Ve r‬‬ ‫‪ )dun‬در فرانس��ه آغاز ش��د‪ .‬نیروهای آلم��ان به قصد‬ ‫تصرف پاریس‪ ،‬به ش��هر «وردن» و استحکامات نظامی‬ ‫اطراف آن‪ ،‬حمله کردند‪.‬‬ ‫نیروهای فرانس��ه پیش‌روی آلمانی‏ها را متوقف کردند و‬ ‫اول ژوییه‪ ،‬نیروهای انگلیس و فرانس��ه دست به تهاجم‬ ‫وسیعی در شمال غربی فرانسه زدند و پس از پنج ماه نبرد‬ ‫سنگین‪ ،‬یکی از وسیع‏ترین عملیات‏های نظامی در طول‬ ‫جنگ جهانی اول رقم خ��ورد‪ .‬در این جنگ‪ ،‬برای اولین‬ ‫بار از تانک استفاده شد‪.‬‬ ‫‪ 1965‬می�لادی‪« -‬مالکوم ایک��س» (‪)Malcolm X‬‬ ‫مدافع حقوق سیاه‌پوس��تان آمریکایی در یک سخن‌رانی‬ ‫در نیویورک کشته شد‪.‬‬ ‫مالک��وم با نگرش ظلم‌های وارده بر س��یاهان آمریکا در‬ ‫صدد رفع معضالت بر‌آمد و س��پس به اسالم گروید و در‬ ‫راه احیای حقوق مدنی و سیاسی سیاهان آمریکا گام‌های‬ ‫موثری برداشت‌‪.‬‬ ‫‪ 1972‬می�لادی‪« -‬ریچ��ارد نیکس��ون» س��فر خود به‬ ‫جمهوری خلق چین را با ورود به فرودگاه شانگهای آغاز‬ ‫کرد که یک تحول سیاس��ی بزرگ توصیف ش��ده است‪.‬‬ ‫وی ت��ا ‪ 28‬فوری��ه در چین بود و با مائو و س��ایر مقامات‬ ‫چین مذاکره کرد‪.‬‬

‫سوم اسفند‬ ‫بیست‌ودوم فوریه‬

‫‪ 1299‬خورش��یدی‪ -‬کودتای نظامی س��وم اسفند توسط‬ ‫«س��یدضیا‌الدین طباطبای��ی» (موس��س روزنامه رعد) و‬ ‫«رضا خان میرپنج» (بعدها رضاش��اه پهلوی) اجرا شد که‬ ‫زمینه را برای تشکیل سلسله پهلوی فراهم آورد‪.‬‬ ‫‪ 1732‬می�لادی‪« -‬ج��ورج واش��نگتن» اولی��ن ریی��س‬ ‫‌جمهوری ایاالت متحده آمریکا متولد شد‪.‬‬ ‫‪ 1857‬می�لادی‪ -‬امروز ص��د و پنجاه‌وپنجمی��ن زادروز‬ ‫‪42‬‬

‫«هاینری��ش رودل��ف هرت��ز» (‪)Heinrich Hertz‬‬ ‫فیزیک‌دان آلمانی اس��ت‪ .‬او در ش��هر هامب��ورگ به دنیا‬ ‫آمد و اولین کس��ی بود که وجود امواج الکترومغناطیسی‬ ‫را ثابت کرد‪.‬‬ ‫‪ 1900‬میالدی‪« -‬لویی��س بونوئل»(‪)Luis Buñuel‬‬ ‫‏ کارگردان و فیلم‌س��از اس��پانیایی به دنیا آمد‪ .‬نخس��تین‬ ‫فیلمش‪« ،‬سگ اندلس��ی» ( (‪Un Chien Anda l‬‬ ‫‪ )ou‬را به هم‌راه «س��الوادور دالی» در فرانس��ه ساخت و‬ ‫بیش‌ترین فیلم‌هایش را نیز در مکزیک و فرانسه ساخته‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ 1958‬می�لادی‪« -‬جمهوری متحد عربی» نام رس��می‬ ‫اتحادی اس��ت که در این روز بی��ن «جمال عبدالناصر»‬ ‫و «ش��کری القواتل��ی» (‪ )Shukri al-Quwatli‬به‬ ‫عنوان روس��ای جمهوری مصر و سوریه برای اتحاد این‬ ‫دو کشور برقرار شد‪.‬‬ ‫این اتح��اد آغازی برای تعبیر روی��ای جمال عبدالناصر‬ ‫جهت وحدت همه کش��ورهای عربی به ش��مار می‌رفت‪.‬‬ ‫پ��س از اتحاد و تش��کیل حمهوری متح��د عربی‪ ،‬جمال‬ ‫عبدالناصر به‌عنوان رییس جمهوری و «قاهره» به عنوان‬ ‫پایتخت این جمهوری نوپا برگزیده شدند‪.‬‬ ‫‪ 1986‬میالدی‪ -‬انقالب مردم فیلیپین آغاز شد‪ .‬اعتراضات‬ ‫علیه حکومت ‪ 20‬ساله اقتدارگرایی صورت گرفت که در‬ ‫دوران ریاست جمهوری «فردیناند مارکوس» در فیلیپین‬ ‫شکل گرفته بود‪.‬‬

‫چهارم اسفند‬ ‫بیست‌وسوم فوریه‬

‫‪ 1358‬خورشیدی‪« -‬آیت‌اله خمینی»‪« ،‬آیت‌اله بهشتی»‬ ‫را به‌عنوان نخستین رییس دیوان عالی جمهوری اسالمی‬ ‫و «آیت‌ال��ه موس��وی اردبیل��ی» را به‌عنوان نخس��تین‬ ‫دادس��تان کل کش��ور پس از انقالب اس�لامی برگزید‪.‬‬ ‫دیوان عالی کشور بر اساس اصل یک‌صد و شصت‌و‌یکم‬ ‫ب��ه منظور نظارت بر اج��رای صحیح قوانین در محاکم و‬ ‫ایجاد وح��دت رویه قضایی و انجام مس��وولیت‌هایی که‬ ‫طب��ق قانون به آن محول می‌ش��ود بر اس��اس ضوابطی‬ ‫که رییس قوه قضاییه تعیین می‌کند تش��کیل می‌شود‌‪ .‬بر‬ ‫اساس اصل یک‌صد و شصت‌و‌دوم قانون اساسی‌‪ ،‬رییس‬ ‫دیوان عالی کشور دادستان کل باید مجتهد عادل و آگاه‬ ‫ب��ه امور قضایی باش��ند و رییس قوه‌قضاییه با مش��ورت‬ ‫قضات دیوان‌عالی کش��ور آن‌ها را برای مدت پنج‌سال به‬ ‫این سمت منصوب می‌کند‪.‬‬ ‫‪ 1388‬خورش��یدی‪« -‬عبدالمجی��د ریگی» مش��هور به‬ ‫«عبدالمالک ریگی» رهبر پیشین گروه «جنداله» در این‬ ‫روز توسط وزارت اطالعات ایران دستگیر شد‪.‬‬ ‫این گروه در منطقه‌ی سیستان و بلوچستان به مبارزه‌ی‬ ‫مس��لحانه با حکومت جمهوری اسالمی ایران می‌پردازد‪.‬‬ ‫س��خن‌گوی وزارت امور خارجه جمهوری اس�لامی وی‬ ‫را مته��م به «قاچاق مواد مخ��در‪ ،‬آدم‌ربایی و قتل برخی‬

‫از مردم ع��ادی و نظامیان ایرانی به ویژه اعضای س��پاه‬ ‫پاسداران» کرده‌ است‪.‬‬ ‫پس از آن دستگیری ریگی «جنداله محمدظاهر» بلوچ را‬ ‫به عنوان جانش��ین وی معرفی کرد‪ .‬وی در ‪ 1389‬اعدام‬ ‫شد‪.‬‬ ‫‪ 18688‬میالدی‪« -‬ویلیام ادوارد برگهارت دوبوا» (‪Wi l‬‬ ‫‪)liam Edward Burghardt Du Bois‬‬ ‫نویس��نده و اندیش‌مند آمریکای��ی و از مخالفان تبعیض‬ ‫نژادی در ایاالت متحده‌ی آمریکا به دنیا آمد‪.‬‬ ‫‪ 1886‬می�لادی‪ -‬پ��س از آزمایش‏ه��ای مس��تمر‪ ،‬فل��ز‬ ‫آلومینیوم توسط «مارتین هال» (‪Charles Martin‬‬ ‫‪ ،)Hall‬کاشف و شیمی‏دان آمریکایى کشف شد‪.‬‬

‫پنجم اسفند‬ ‫بیست‌چهارم فوریه‬

‫جشن اسفندگان (سپندارمذگان) یکی از جشن‌های ایرانی‬ ‫است که در چنین روزی برگزار می‌شود‪.‬‬ ‫س��پندارمزد نگهبان زمین است و از آن‌جا که زمین مانند‬ ‫زن��ان در زندگی انس��ان نق��ش ب��اروری و باردهی دارد‬ ‫جشن اس��فندگان برای گرامی‌داشت زنان نیکوکار برگزار‬ ‫می‌شود‪ .‬ایرانیان از دیر باز این روز را روز زن و روز مادر و‬ ‫در حالت کلی این روز را روز عشاق می‌نامیدند‪.‬‬ ‫‪ 1305‬خورش��یدی‪ -‬زادروز «سیاوش کس��رائی» شاعر‪،‬‬ ‫از اعضای کانون نویس��ندگان ایران و از فعاالن سیاس��ی‬ ‫چپ‌گرای تاریخ معاصر ایران بود‪.‬‬ ‫‪ 1358‬خورشیدی‪ -‬س��ال‌‌روز درگذشت «پرویز فنی‌زاده»‬ ‫بازی‌گر تاتر‪ ،‬سینما و تلویزیون‪.‬‬ ‫وی زاده س��ال ‪ 1316‬و فارغ‌التحصیل دانش‌گاه هنرهای‬ ‫دراماتیک بود‪ .‬او در س��ال ‪ ۱۳۳۷‬گروه تاتر گل س��رخ را‬ ‫با هم‌کاری چند تن از دوس��تانش تشکیل داد و بعدها به‬ ‫گروه پاسارگاد ملحق ش��د و فعالیت هنری‌اش را در تاتر‬ ‫دنبال کرد‪.‬‬ ‫او در سال ‪ ۱۳۵۲‬و به خاطر بازی در فیلم «رگبار» جایزه‬ ‫به‌ترین نقش اول مرد را از جش��ن‌واره فیلم سپاس از آن‬ ‫خود کرد‪.‬‬ ‫‪ 1955‬میالدی‪ -‬زادروز «اس��تیو پاول جابز» (‪Steven‬‬ ‫‪ )Paul Jobs‬کارآفرین‪ ،‬مخترع‪ ،‬بنیان‌گذار و مدیر ارشد‬ ‫اجرایی ش��رکت رایانه‌ای شرکت اپل و یکی از چهره‌های‬ ‫پیش‌رو در صنعت رایانه‪.‬‬ ‫جابز پس از کسب موفقیت در بازار نرم افزار طی چندین‬ ‫س��ال‪ ،‬در سال ‪ ۱۹۹۶‬ش��رکت اپل را خریداری کرد و از‬ ‫س��ال ‪ ۱۹۹۷‬تا ‪ ۲۰۱۱‬به عنوان مدیرعامل در این شرکت‬ ‫مشغول به کار بود‪.‬‬ ‫‪ 20011‬میالدی‪« -‬کلود الوود ش��انون» (‪Claude E l‬‬ ‫‪ )wood Shannon‬ریاضی‌دان‪ ،‬مهندس الکترونیک‬ ‫و رمزنگار معروف آمریکایی در چنین روزی درگذشت وی‬ ‫که زاده س��ال ‪ 1916‬بود به عن��وان پدر نظریه اطالعات‬ ‫شناخته می‌شود‪.‬‬

‫سیاست‬

‫گفت‌وگو با «شهریار آهی» فعال سیاسی‬

‫هم‌بستگی برای دموکراسی‬ ‫و حقوق بشر در ایران‬

‫اردشیر زارع‌زاده‬ ‫پ��س از ش��روع س��ال جدی��د می�لادی دو کنفرانس در‬ ‫خصوص اتحاد اپوزیسیون در برون مرز برگزار شده است‪.‬‬ ‫کنفرانس اول توس��ط جمعی تحت عنوان «هم‌بس��تگی‬ ‫برای دموکراس��ی و حقوق بش��ر در ایران» در تاریخ ‪ 7‬و‬ ‫‪ 8‬ژانوی ‪ 2012‬در شهر کلن با حضور نمایندگان احزاب‪،‬‬ ‫گروها و افراد مس��تقل برگزار ش��د‪ .‬ای��ن جمع عالرغم‬ ‫این‌که وابس��تگی تش��کیالتی به نهاد «هم‌بستگی برای‬ ‫دموکراسی و حقوق بشر در ایران» ندارند اما تاسیس این‬ ‫نهاد در داخل ایران آن‌ها را برای تش��کیل این کنفرانس‬ ‫در آلمان تش��ویق ک��رد‪ .‬کنفرانس دوم در روزهای ‪ 4‬و ‪5‬‬ ‫فوریه (‪ 15‬و ‪ 16‬بهمن) به دعوت بنیاد «اوالف پالمه» در‬ ‫اس��تکهلم سوئد برگزار شد که البته طراحان آن جمعی از‬ ‫فعاالن سیاسی بودند‪.‬‬ ‫دکتر «ش��هریار آهی» فعال سیاسی که در هر دو کنفرانس‬ ‫حضور داش��ت در گفت‌وگویی که پیش رو دارید به بررسی‬ ‫این کنفرانس‌ها پرداخته است‪.‬‬ ‫شما هم در نشست کلن و هم در استکهلم بودید‪.‬‬ ‫این دو نشس�ت را چگونه دیدید؟ آیا نس�بت به‬ ‫اهدافی که اعالم کردند موفق بودند؟‬ ‫هر دو این نشس��ت‌ها هم‌گرایی فکری به وج��ود آوردند و‬ ‫مخالفان جمهوری اس�لامی را به ه��م نزدیک کردند و به‬ ‫نتایجی رس��یدند که کار جمعی را تس��هیل می‌کند‪ .‬هر دو‬ ‫تمرین‌های خوب بودند اما کافی نبودند‪ .‬شکل‌گیری مبارزه از‬ ‫راه این هم‌کاری‌ها و هم‌نشینی‌ها به وجود می‌آید‪.‬‬ ‫به نظر شما این دو نشست توانستند طیف وسیعی‬ ‫از نیروهای سیاسی و مدنی را در خود بگنجانند تا‬ ‫گفتمان ملی را تشکیل دهند؟‬ ‫نمی‌ت��وان گفت به صورت انحصاری می‌توانند پاس��خ‌گوی‬ ‫همه‌ی طیف‌ها باشند‪ .‬تفاوت‌هایی بین آن‌ها بود‪ .‬در استکهلم‬ ‫بیش‌تر از نزدیکان آقایان موسوی و کروبی یا مرکزیت چپ‬ ‫حضور داشتند و دوستان دیگر هم در کلن بودند‪.‬‬ ‫من ای��ران امروز را متکث��ر و بنابراین فعالیت اپوزیس��یون‬ ‫جمهوری اسالمی و دموکراسی‌خواهان را پیورالیسم می‌بینم‪.‬‬ ‫فکر می‌کنم کانون‌های مختلفی باید به وجود بیایند و با هم‬ ‫هم‌کاری کنند تا جایی که هر کدام از این نشست‌ها به شکل‬ ‫گرفتن مشخص‌تر و به‌تر کانونی کمک کنند که فکر می‌کنم‬ ‫تجربیات قیمتی باشند‪.‬‬ ‫ش��ما در چن��د س��ال گذش��ته از برگزار کنندگان نشس��ت‬ ‫هم‌بس��تگی از جمله چندین نشست در اروپا و نشست سال‬ ‫‪ 2007‬در پاریس بودید که تعداد زیادی از طیف‌های مختلف‬ ‫اپوزیس��یون در آن‌ها شرکت داشتند‪ .‬در نشست کلن نیز دو‬ ‫ماه پیش حضور داشتید‪ .‬چطور شد در سازمان‌دهی نشست‬ ‫اس��تکهلم هم فعالیت می‌کنید که طیف‌های دیگری را در‬ ‫مدیریت آن شاهد هستیم‪.‬‬

‫به خاط��ر این‌ک��ه نمی‌خواه��م تعلقات طیفی خ��ودم رل‬ ‫برجسته‌ای بازی کند‪ .‬خیلی از تشکالت سیاسی برای این‌که‬ ‫ایده رهبران خود را جلو بیاندازند به وجود آمده بودند در حالی‬ ‫که بازی امروز این نیست‪ .‬بازی امروز مبارزه مشترک با یک‬ ‫استبدادی است که همه چیز کشور را گرفته است‪ .‬برای این‬ ‫کار باید تعلقات طیفی خود را کنار بگذارند‪ .‬هم‌بس��تگی به‬ ‫معنی واقعی این است که همه جا سعی کنیم همه را به هم‬ ‫نزدیک کنیم‪ .‬من هر جایی که بتوانم خدمت کنم بدون هیچ‬ ‫نیتی برای پیش‌برد خواسته‌های طیفی خودم یا منافع خاصی‪،‬‬ ‫حاضر در خدمت باشم‪.‬‬ ‫انتقاداتی به نشس�ت استکهلم شد مانند این‌که‬ ‫طیف‌هایی دعوت نشدند یا افرادی که در این چند‬ ‫سال از پایه‌های ثابت بودند حضور نداشتند‪ ،‬شما‬ ‫چطور نسبت به این انتقادات برخورد می‌کنید؟‬ ‫وقت��ی از رهبران تش��کالت قومی‪ ،‬یاران نزدی��کان آقایان‬ ‫موس��وی و کروبی‪ ،‬سخن‌گویان دانش‌جویان لیبرال حضور‬ ‫دارند‪ ،‬فکر می‌کنم کمال کم‌لطفی اس��ت که بگویند طیف‬ ‫گسترده‌ای حضور نداشتند‪ .‬مس��لمن وقتی کم‌تر از ‪ 50‬نفر‬ ‫دعوت می‌کنید که ظرفیت جلسه نیز همین بود‪ ،‬نمی‌توانید‬ ‫همه (طیف‌ها) را داشته باشید‪ .‬این محدودیت مکان و جلسه‬ ‫بوده و نمی‌توان گفت تنها از یک طیف آن‌جا بودند‪ .‬ش��اید‬ ‫بتوانم بگویم این متنوع‌ترین طیفی بود که در این جلس��ه با‬ ‫حضور حدود ‪ 46‬نفر دیدم‪ .‬البته نشست‌های پاریس بیش‌تر‬ ‫از سه برابر این جلسه بودند‪.‬‬ ‫من از این‌که می‌گویند خبرن��گاران نبودند تعجب می‌کنم‪.‬‬ ‫هوشنگ اسدی‪ ،‬نوشابه امیری‪ ،‬علیرضا نوریزاده‪ ،‬احمد رافت‪،‬‬ ‫جمشید برزگر از بی‌بی‌سی و احمد باطبی ژورنالیست نیستند؟‬ ‫چطور می‌توان گفت آن‌ها حضور نداشتند؟‬ ‫آن‌ها به عنوان ژورنالیست دعوت شده بودند یا به‬ ‫عنوان فعال مدنی؟‬ ‫جلسه با قواعد بنیاد پالمه بود نه با تصمیم ما‪ .‬تصمیم آن‌ها‬ ‫این بود که قواعد «چتم هوس» (‪Chatham House‬‬ ‫‪ )Rule‬رعایت شود‪ .‬یعنی این‌که شما نمی‌توانید در جلسه‬ ‫دوربین ببرید اما خارج از جلس��ه می‌توانی��د از آن‌چه در آن‬ ‫گذش��ت بگویید اما نمی‌توانید از فرد خاصی نقل قول کنید‬ ‫به جز این‌که اجازه آن فرد را داشته باشید‪ .‬این برای جلسات‬ ‫بین‌المللی قاعده استانداردی است تا همه راحت‌تر حرف خود‬ ‫را بگویند که این جلسه نیز با این قاعده شکل گرفته بود‪.‬‬ ‫گفته می‌ش�ود روند دع�وت از مهمانان مخفیانه‬ ‫بوده و گفته شده به کسی اطالع داده نشود‪ .‬علت‬ ‫آن چه بود؟‬ ‫خود بنیاد پالمه گفته بود که چند نفر از مدعوین خواسته بودند‬ ‫هویت آن‌ها فاش نشود بنابراین لیستی که اسامی آن‌ها نیز‬ ‫در آن هست منتشر نشود‪ .‬هیچ احتیاجی نبود همه مسایلی‬ ‫که در آن جلسه صحبت شد علنی شود‪.‬‬

‫صدور حکم بازداشت توسط دادگاه تایلند‪،‬‬

‫انتشار نام ششمین مظنون‬ ‫انفجارهایتایلند‬

‫روز سه‌شنبه‪ 21 ،‬فوریه‪ ،‬دادگاهی در تایلند حکم بازداشت‬ ‫شش��مین فرد مظن��ون به دس��ت داش��تن در ماجرای‬ ‫انفجاره��ای اخی��ر در بانکوک را صادر کرده اس��ت‪ .‬به‬ ‫گزارش خبرگزاری فرانسه‪ ،‬پلیس تایلند نام این مظنون‬ ‫را علی‌اکبر نوروزی‌‌ش��ایا‪ ۵۷ ،‬ساله معرفی کرده و اتهام‬ ‫او را هم در اختیار داش��تن و ساخت مواد منفجره اعالم‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬در حال حاضر ‪ ۳‬نفر در ارتباط با این پرونده‬ ‫در تایلند و مالزی بازداش��ت ش��ده‌اند و دو نفر دیگر هم‪،‬‬ ‫که یکی از آن‌ها زن و دیگری مرد اس��ت‪ ،‬تحت تعقیب‬ ‫قرار دارند‪ .‬روز دوشنبه پلیس تایلند محمد خزایی‪ ،‬یکی‬ ‫از مظنونان بازداشت شده را به صحنه انفجار نخست در‬ ‫بانکوک برد‪ .‬ماموران پلی��س‪ ،‬آقای خزایی را که جلیقه‬ ‫ضدگلوله بر تن داش��ت و دستانش هم با دست‌بند بسته‬ ‫شده بود‪ ،‬به خانه‌ای در مرکز بانکوک آوردند که مظنونان‬ ‫در آن سکونت داشته‌اند‪.‬‬ ‫دو مظنون دیگر نی��ز هم‌چنان تحت تعقیب پلیس قرار‬ ‫دارند که یکی از آن‌ها زنی ایرانی به نام لیال روحانی است‬ ‫که تصور می‌ش��ود به ایران بازگشته و دیگری فردی به‬ ‫نام جواد نیک‌خواه‌فرد است‪ .‬به گفته معاون پلیس تایلند‬ ‫تصاویر دوربین‌های مدار بسته‪ ،‬علی‌اکبر نوروزی‌شایا را‬ ‫در حال خروج از خانه اجاره ش��ده توسط مظنونان نشان‬ ‫می‌ده��د‪ .‬به نقل از یکی از مقامات پلیس تایلند گزارش‬ ‫داده که تصور می‌شود آقای نوروزی‌شایا به ایران گریخته‬ ‫باش��د‪ .‬ادعا شده که انفجارهای هفته پیش با توطئه‌ای‬ ‫از سوی جمهوری اسالمی برای حمله به دیپلمات‌های‬ ‫اسراییلی در بانکوک مرتبط بوده است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که مقام‌های ایران آن را به شدت تکذیب کرده‌اند‪.‬‬ ‫صدور حکم بازداشت توسط دادگاه تایلند‪،‬‬

‫حضورجمعیازبازداشت‌شدگان‬ ‫‪ ۲۵‬بهمن ‪ ۹۰‬در زندان اوین‬ ‫به گزارش رسانه‌های مخالف دولت جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫یازده تن از بازداشت‌شدگان راه‌پیمایی ‪ ۲۵‬بهمن سال‬ ‫ج��اری‪ ،‬در قرنطینه اندرزگاه ‪ ۷‬زن��دان اوین نگه‌داری‬ ‫می‌شوند‪ .‬به گزارش هرانا‪ ،‬غالم‌حسین قاسمی‪ ،‬فرشاد‬ ‫اژی��ده‪ ،‬حمید عابدینی‪ ،‬محمد‌علی عبدلی‪ ،‬محس��ن‬ ‫م��رادی‪ ،‬غالمحس��ین آذری‌نجف‌آب��ادی‪ ،‬حام��د‬ ‫اصالنی‪ ،‬علی ش��کر‌چی‪ ،‬علی آزاد‪ ،‬طوفان هاتفی‪،‬‬ ‫مسعود کرمی از جمله شهروندان تهرانی هستند که‬ ‫در اعتراضات ‪ ۲۵‬بهمن ماه در نقاط مختلف تهران‬ ‫بازداشت و به زندان اوین منتقل شدند‪.‬‬

‫‪43‬‬

‫جامعه‬

‫روستای بریس‬

‫ایکوتوریسمواگروتوریسمدریکروستا‬

‫امیر و کاملی ‌ا‬ ‫«بری��س» یکی از روس��تاهای ب��زرگ «چابه��ار» واقع در‬ ‫دهستان «سند میر ثوبان» بخش دشت‌یاری این شهرستان‬ ‫جنوبی اس��تان «سیستان و بلوچستان» است‪ .‬این روستا در‬ ‫‪ 64‬کیلومتری بندر چابهار بع ‌د از «رمین» یکی از نزدیک‌ترین‬ ‫روستاهای صیادی به این شهر است وازسمت شمال به جاده‬ ‫اصلی چابهار وازس��مت ش��رق به روس��تاهای پشت‪ ،‬بندر‬ ‫صیادی پس��ابندر وخلیچ زیبای گوات��ر از جنوب و غرب به‬ ‫ی می‌ش��ود‪ .‬روستای بریس از‬ ‫دریای نیل‌گون عمان منته ‌‬ ‫ش��مال به کوه‌های مریخی س��ربه فلک کشیده‪ ،‬از غرب و‬ ‫جنو‌ب به دریای عمان محدود می‌شود‪.‬‬ ‫روس��تای بریس در کن��ار دریای نیل‌گون «عم��ان» دارای‬ ‫سواحل صخره‌ای و س��واحل ماسه‌ای بی‌نظیر در دنیاست‪،‬‬ ‫«خور» قدیم بریس که با بارش باران‌های فصلی جان دوباره‬ ‫می‌گیرد‪ ،‬از جاذبه‌های طبیعی این روس��تا به شمار می‌آیند‪.‬‬ ‫کوه‌های مینیاتوری یا مریخی در شمال روستا با مناظر بسیار‬ ‫زیب��ا در یک طرف جاده و طرف دیگ��ر آن دریا و تراش‌ها‬ ‫و برش‌های ناش��ی از فرس��ایش و واریزه‌ه��ای آن و رنگ‬ ‫سفید این کوه‌ها چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند‪.‬تماشای‬ ‫مناظر کوه‌های بزرگ و کوچک بسیار با شکل خارق‌العاده و‬ ‫حرارت هوا و غبار شرجی حاصل از آن‪ ،‬انسان را به یاد مناظر‬ ‫خیالی و رویایی از کرات آس��مانی می‌اندازد و برای لحظاتی‬ ‫احساس می‌کند در مریخ به سر می‌برد‪ .‬تاالب بریس یکی از‬ ‫بزرگ‌ترین تاالب‌ها در سطح استان سیستان و بلوچستان در‬ ‫‪ 10‬کیلومتری روستای بریس قرار دارد و به شکل یک سد‬ ‫طبیعی آب‌های سرگردان اطراف را در خود جمع کرده است‪.‬‬ ‫ای��ن تاالب محل رویش ان��واع درختچه‌های «گز و چش»‬ ‫است که مناظر بسیار چشم‌نوازی را خلق کرده‌اند‪ .‬روستای‬ ‫قدی��م بریس در ‪ 5‬کیلومتری بریس فعلی با بناهای قدیمی‬ ‫از مناظر گردش‌گری پذیرای مهمانان وگردش‌گران ازتمام‬ ‫نقاط ایران اس��ت‪ .‬آبادی بریس ک��ه اخیرن به بندر صیادی‬ ‫تبدیل شده در حاشیه ساحلی شمالی دریای عمان در دهانه‬ ‫خلیج کوچکی واقع است‪ .‬ارتفاع بریس از سطح دریا ‪ ۱۰‬متر‬

‫‪44‬‬

‫و حداقل عمق آب در خور ‪ ۴‬متر است‪.‬‬ ‫به لحاظ آخرین تقس��یمات کش��وری‪ ،‬بریس در دهس��تان‬ ‫«نگو‌ر» از بخش دشتیاری شهرستان چابهار واقع و فاصله‬ ‫آن ازمرک��ز بخش «نگور» ‪ ۴۴‬کیلومتر اس��ت‪ .‬بندر بریس‬ ‫عمدتن روی تش��کیالت الیه‌های ماسه سنگی متراکم تا‬ ‫نیمه متراکم صدف‌دار دوران سوم زمین‌شناسی قرار گرفته‬ ‫که بیرون‌زدگی‌های آن در محدوده سطوح صخره‌یی مشرف‬ ‫به ساحل جنوبی قابل رویت است‪.‬‬ ‫حداکثر دما در تیرماه‪ ۳۶‎‬و حداقل آن ‪ ۱۶‬درجه سانتی‌گراد در‬ ‫بهمن ماه است‪ .‬میزان بارندگی در بریس بسیار کم است و در‬ ‫صورت بارندگی تاالب عظیمی درحد فاصل کوه‌های مشرف‬ ‫به بریس و نوار ساحلی شکل می‌گیرد که یکی از زیباترین‬ ‫جلوه‌ه��ای مناظر طبیعی را به وجود می‌آورد که می‌تواند در‬ ‫جذب توریست نقش به‌سزایی ایفا کند‪.‬‬ ‫در امتداد ساحل دریای عمان‪ ،‬قبل از رسیدن به بندر بریس‬ ‫فعلی‪ ،‬به چند خانه متروکه برخورد می‌کنیم‪ .‬آن‌جا نیز روزگاری‬ ‫محل صیادان و بومیان بریس بوده اس��ت‪ .‬حدود صد سال‬ ‫پیش بریس دارای ‪ ۳۵‬باب خانه و قریب به ‪ ۳۰‬ش��ناور بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این‌جا نیز مسجد مانند هر روستای دیگری جزو‬ ‫اولین بناهای قوم بلوچ است‪ .‬قسمت عمده بلوچ‌های بریس‬ ‫را «میدها» تشکیل می‌‌دهند‪ .‬میدها ماهی‌گیران و لنج‌داران‬ ‫و ملوانانی هستند که از وضع مالی نسبتن خوبی برخوردارند‪.‬‬ ‫خانواده گس��ترده یکی از اش��کال مهم استحکام بخشی به‬ ‫نظام اجتماعی بلوچ اس��ت‪ .‬جمعیت بومی و ساکن بریس‪،‬‬ ‫حدود ‪ ۲۷۵۰‬نفر است که این رقم با توجه به مهاجرت نیروی‬ ‫کار از اطراف بریس در نوسان است‪.‬‬ ‫با شروع توفان‌های استوایی که از حدود ‪ ۱۵‬خردادماه آغاز و‬ ‫تا آخر مرداد ماه ادامه می‌یابد‪ ،‬شناورهای کوچک از رفتن به‬ ‫دریا پرهیز می‌کنند و یا خط سیر خود را به سمت «جاسک»‬ ‫و «تنگه هرمز» تغییر خواهند داد‪ .‬سرعت این توفان‌ها گاه‬ ‫تا ‪« ۵۵‬نات» نیز گزارش ش��ده است‪ .‬تعداد صیادان منطقه‬ ‫‪ ۱۵۶۰‬نفر اس��ت‪ .‬مقدار استحصال آبزیان در بندر بریس بر‬ ‫اساس آمار سال ‪ ۲۸۷۱ ، ۱۳۷۹‬تن برآورده شده است‪.‬‬

‫عمدی ماهی��ان دریای عمان را ماهی «حلوای س��فید» و‬ ‫«س��یاه»‪« ،‬سنگ‌س��ر قباد»‪« ،‬هوور»‪« ،‬شیر»‪« ،‬شوریده»‬ ‫و «سرخو» تش��کیل می‌دهند‪ .‬هم‌چنین در سال‪ ۱۳۷۹ ،‬در‬ ‫منطقه بریس‪ ۱۱۱۲۴۶ ،‬کیلوگرم کوس��ه ماهی صید ش��د‪.‬‬ ‫انتهای باله دمی کوس��ه ماهی بعد از صید‪ ،‬قطع ش��ده و به‬ ‫وس��یله پمپاژ‪ ،‬خون کوسه خارج ش��ده و آن‌گاه آن را نمک‬ ‫س��ود کرده به بازارهای پاکستان ارسال می‌کنند‪ .‬قیمت هر‬ ‫کیلو گوشت کوسه در بازارهای پاکستان ‪ ۶۰‬روپیه است که با‬ ‫برنامه‌ریزی صحیح در بهره‌برداری مناسب در صید این گروه‬ ‫از ماهیان و صدور آن به کش��ورهای همسایه و آسیای دور‪،‬‬ ‫سهم به‌سزایی در درآمد ارزی خواهد داشت‪.‬‬ ‫از دیگ��ر آبزیان ذی‌قیمت که در آبهای ش��ور در س��واحل‬ ‫صخره‌ی��ی دریای عم��ان و من جمله بریس وج��ود دارد‪،‬‬ ‫سخت‌پوست زیبایی به نام «شاه میگو» یا «البستر» است‬ ‫که ارزش غذایی باالیی داش��ته و عمدتن صادر می‌ش��ود‪.‬‬ ‫بریس با وجود ‪ ۱۳‬هزار هکتار اراضی مستعد پرورش میگو‪،‬‬ ‫بزودی شاهد واگذاری و شروع عملیات اجرایی ساخت و ساز‬ ‫استخرهای پرورش میگو خواهد بود‪.‬‬ ‫اس��تقبال از مرحله اول واگذاری اراضی مستعد بریس فراتر‬ ‫از حد انتظار بوده و از مرز هش��ت‌صد تقاضا گذشته است و‬ ‫در میان آن‌ها نام چند چهره اقتصادی و بنیاد خصوصی نیز‬ ‫دیده می‌ش��ود‪ .‬بخش اول این طرح با س��طح ‪ ۶۰۰۰‬هکتار‬ ‫قادر خواهد بود حدود ‪ ۳۰۰۰‬نفر را به صورت مستقیم فعال‬ ‫کند‪ .‬تولید میانگین ‪ ۱۲۰۰۰‬تن میگو در هر دوره پرورشی در‬ ‫این مجتمع پرورش��ی زمینه بسیار مساعدی را برای صدور‬ ‫کاالهای غیرنفتی و تحصیل ارز فراهم می کند‪.‬‬ ‫از مهم‌تری��ن قابلیت‌های خ��دادادی بری��س‪ ،‬مناظر بدیع‬ ‫و اس��کله منحصر به فرد آن اس��ت ک��ه می‌تواند نقش به‬ ‫سزایی در جذب گردش‌گران فرهنگ و طبیعت و گسترش‬ ‫ایکوتوریس��م و اگروتوریسم داشته باشد‪ .‬این مهم منوط به‬ ‫تامی��ن امنی��ت‪ ،‬تزریق امکانات و به��ا دادن به تحقیقات و‬ ‫اس��تفاده از کارشناس��ان خبره این کار است که خود مقوله‬ ‫دیگری می‌طلبد‪.‬‬

‫جامعه‬

‫«آبش خاتون»‬

‫فرمان‌روای زن ایالت فارس‬

‫سایه کوثری‬ ‫دختر «س��عد ابن ابی بکربن س��عید زنگ��ی» و «ترکان‬ ‫خاتون» در یکی از کوچه‌های ش��یراز جایی آرمیده است‬ ‫که ش��اید کم‌تر کسی درست آن را بشناسد و بداند که او‬ ‫تنها زن فرم��ان‌روای فارس ب��وده و در زمان خود برای‬ ‫آبادانی سرزمینش تالش کرده است‪.‬‬ ‫«آبش خاتون» آن‌چنان ک��ه در کتاب‌های تاریخی آمده‬ ‫تنها فرمان‌رای زن اس��تان فارس بوده که در س��ال ‪662‬‬ ‫قمری بر این ایالت حکم‌رانی می‌کرده است‪.‬‬ ‫مادرش دخت��ر هالکوخان مغول بود‪ .‬آبش خاتون پس از‬ ‫س��لجوق شاه در ‪ 666‬پادش��اهى فارس را به دست آورد‪،‬‬ ‫و ب��ه میل هوالکو با «منگوتیمور» پس��ر هوالکو ازدواج‬ ‫کرد‪ ،‬و س��ال ‪ 686‬در تبریز درگذشت‪ .‬با مرگ او سلسله‬ ‫اتابکان فارس که به آن‌ها «سلغریانم می‌گفتند‪ ،‬منقرض‬ ‫شد‪.‬‬ ‫می‌گویند در س��ال ‪ 661‬قمری سلجوق ش��اه با دسیسه‬ ‫ترکان خاتون از دژ استخر رهایى یافت و حکومت شیراز‬ ‫را در دست گرفت و از بیم نفوذ و فتنه‏انگیزى‏هاى ترکان‬ ‫خاتون‪ ،‬نخس��ت وى را به همس��رى خویش درآورد و در‬ ‫پى آن او را به قتل رس��اند‪ .‬هالکوخان مغول با آگاهى از‬ ‫قتل ترکان خاتون و س��رداران مغولى در شیراز‪ ،‬لشکرى‬ ‫به قصد س��رکوب سلجوق شاه فرس��تاد‪ .‬او از برابر لشکر‬ ‫هالکو گریخت و پنج ماه بعد به قتل رس��ید و پس از او‬ ‫آبش خاتون را که به هم‌راه خواهرش در دژ سپید زندانى‬ ‫بود در همان سال به حکومت رساندند‪.‬‬ ‫اس��تقبال مردم ش��یراز از آبش و پش��ت‌گرمیش به خان‬ ‫مغول س��بب شد تا او رفتارى خودسرانه با مردم در پیش‬ ‫گیرد‪ .‬پ��س از پیروزى ارغون خان ب��ر احمد تکودار وى‬ ‫آب��ش خاتون را از حکومت ش��یراز برکنار کرد و به تبریز‬

‫فراخواند و س��ید عمادالدین را ب��ا فرمان ویژه به جاى او‬ ‫منصوب کرد‪ .‬پس از ورود س��ید به شیراز آبش خاتون به‬ ‫تحری��ک و توطئه علیه وى برآمد و س��رانجام در همان‬ ‫س��ال به دست گماشتگان آبش کشته شد و سپس برخى‬ ‫از خویشاوندان او به قتل رسیدند‪.‬‬

‫آبش خاتون در زمان ترکان خاتون نامزد منگوتیمور شد‬ ‫و ازدواج وى در آغ��از حکومتش و توس��ط مادربزرگش‪،‬‬ ‫«یاقوت ترکان» در دربار مغوالن صورت گرفت‪.‬‬ ‫در سال ‪ 663‬قمری‪ ،‬قاضى شرف‏الدین ابراهیم از سادات‬ ‫شیراز که ادعاى مهدویت کرده بود بر آبش خاتون شورید‬ ‫اما شکست خورد و کشته شد‪ .‬از آن پس نابسامانى اوضاع‬ ‫ش��یراز و ناتوانى آبش‪ ،‬عملن حکومت ش��یراز را از دست‬ ‫او بی��رون آورد‪ ،‬به نحوى ک��ه از حکومت جز نام براى او‬ ‫چیزى نماند‪ .‬در پى این حوادث «اباقاخان» کارگزارانى به‬ ‫شیراز گسیل داشت و در سال ‪ 672‬آبش خاتون به هم‌راه‬ ‫یک تن از آنان روانه دربار اباقاخان در تبریز ش��د‪ .‬اقامت‬ ‫آبش تا ‪ 682‬قمری یعنی ده س��ال به درازا کشید‪ .‬در این‬ ‫سال اباقاخان حاکم ش��یراز را برکنار و آبش خاتون را به‬ ‫جاى او گماشت‪.‬‬ ‫استقبال مردم شیراز از آبش و پشت‌گرمیش به خان مغول‬ ‫سبب ش��د تا او رفتارى خودسرانه با مردم در پیش گیرد‪.‬‬ ‫پ��س از پی��روزى ارغون خان بر احمد تک��ودار وى آبش‬ ‫خاتون را از حکومت شیراز برکنار کرد و به تبریز فراخواند‬ ‫و س��ید عمادالدین را با فرمان وی��ژه به جاى او منصوب‬ ‫کرد‪ .‬پس از ورود سید به شیراز آبش خاتون به تحریک و‬ ‫توطئه علیه وى برآمد و سرانجام در همان سال به دست‬ ‫گماشتگان آبش کشته شد و سپس برخى از خویشاوندان‬ ‫او به قتل رسیدند‪ .‬فرزند سید که جان سالم به در برده بود‬

‫به تبریز رفت و ارغون خان را از حوادث شیراز آگاه کرد‪.‬‬ ‫ارغ��ون خان آبش خاتون را به تبریز آورد‪ .‬او در دادگاهى‬ ‫محاکمه و مجرم ش��ناخته ش��د و به پرداخت پول نقد به‬ ‫خانواده مقتوالن محکوم شد‪.‬‬ ‫آبش خاتون پس از یک س��ال و چند م��اه از برکناریش‬ ‫در س��ال ‪ 685‬قمری در تبریز درگذش��ت‪ .‬او را به شیوه‬ ‫مغوالن ب��ا ظرف‌هاى طالی��ى و نقره‏اى پ��ر از باده در‬ ‫چرنداب تبریز به خاک سپردند و پس از چندى جنازه‏اش‬ ‫را به شیراز منتقل کردند و در جایی که خود بنا نهاده بود‬ ‫دفن کردند‪.‬‬ ‫برخى مدفن او را مدرس��ه عضدیه نی��ز مى‏دانند‪ .‬پس از‬ ‫مرگ‪ ،‬ام��وال او را مطابق وصیتش تقس��یم کردند‪ :‬یک‬ ‫بخ��ش به دخت��رش کردوچین‪ ،‬یک بخش به ش��اه‌زاده‬ ‫الفانچ��ى‪ ،‬یک بخش به آزاد‌ش��دگان و بخ��ش دیگر به‬ ‫طایجو پسر منگوتیمور تعلق گرفت‪.‬‬ ‫آبش مانند دیگر س��لغریان‌آثاری‌از خویش‌در ش��یراز به‬ ‫ب بافان و رباط آبش‬ ‫‌جا نهاد که‌مدرس��ه‌ای‌در کوی‌ طنا ‌‬ ‫ن رباط در حقیقت‌آرام‌گاه‌ خانوادگى‬ ‫‌از آن‌ جمله‌اس��ت‪ .‬ای ‌‬ ‫‌س��لغریان‌است‌که‌برخى‌از ایشان‌مانند سعد بن‌زنگى‌ و‬ ‫ابوبکر بن‌ سعد در آن‌ محل مدفون‌اند‪.‬‬ ‫آث��ار این رباط اکنون به صورت بناى آجرى مانند و نیمه‬ ‫ویران��ى در بی��رون دروازه قصاب‌خانه ش��یراز اس��ت که‬ ‫معروف به «خاتون قیامت» است‪.‬‬ ‫پیش‌از دس��ت‌یابى‌آبش‌ به‌قدرت‪ ،‬عمارتى‌بر س��ر این‌‬ ‫مقبرها برپا نش��ده‌بود اما وی‌پ��س‌ از آن‌که‌ به‌حکومت‬ ‫‌رس��ید بنایى‌در آن‌جا برپا س��اخت‌که‌ ب�� ‌ه «رباط آبش»‬ ‫‌معروف‌ ش��د و اکنون خود در آن دفن اس��ت‪ .‬قرار است‬ ‫ب��ه زودی این محل به جایی ب��رای بازدید گردش‌گران‬ ‫تبدیل شود‪.‬‬

‫علی مطهری نماینده منتقد دولت‪:‬‬

‫باید بتوان از آیت‌اله خامنه‌ای انتقاد کرد‬

‫عل��ی مطهری‪ ،‬از نمایندگان اصول‌گرای مجلس و منتقد‬ ‫دولت‪ ،‬با انتق��اد از افرادی که آن‌ه��ا را «مریدان» رهبر‬ ‫جمهوری اس�لامی خوانده که مانع انتقاد از او می‌شوند‪،‬‬ ‫گفته اس��ت ک��ه «باید بتوان از رهبر انتق��اد کرد و او هم‬ ‫پاسخ دهد‪».‬‬ ‫ب��ه گزارش خبرآنالین‪ ،‬آقای مطهری تصریح کرد‪« :‬باید‬ ‫این تفکر جا بیفتد که جای‌گاه و ابهت فرماندهی رهبری‬ ‫محف��وظ بمان��د‪ ،‬ولی در عین حال از او هم بش��ود انتقاد‬ ‫کرد و او پاس��خ بدهد‪ .‬اگر این تفکر نهادینه شود بسیاری‬ ‫از ایرادات��ی که به اصل والیت فقی��ه وارد می‌کنند‪ ،‬دفع‬ ‫می‌شود‪».‬‬ ‫او تاکی��د ک��رد که در این ش��رایط دیگ��ر «آن‌چنان که‬

‫عبدالکریم س��روش می‌گوی��د‪ ،‬والیت فقیه مس��اوی با‬ ‫استبداد‪ ،‬پادشاهی و سلطانیزم شناخته نمی‌شود‪».‬‬ ‫آقای س��روش پس از انتخابات مناقش��ه برانگیز ریاست‬ ‫جمهوری س��ال ‪ ۱۳۸۸‬با انتشار نامه سرگشاده‌ای خطاب‬ ‫به آیت‌اله خامنه‌ای‪ ،‬خواستار کناره‌گیری او از قدرت شده‬ ‫بود‪.‬‬ ‫او در نام��ه خود ب��ه آیت اهلل خامنه‌ای نوش��ته بود که او‬ ‫«نط��ق و منطقش خش��کیده و بهتر اس��ت خ��ود ردای‬ ‫نابه‌اندام ریاس��ت را از تن بیرون کند و به مسجد کرامت‬ ‫مش��هد که پی��ش از انقالب ب��ه آن رفت و آمد داش��ته‬ ‫بازگردد‪».‬‬ ‫علی مطهری گفته است که آیت‌اله خامنه‌ای‪« ،‬می‌گویند‬

‫م��ردم می‌توانند به م��ن انتقاد کنند و رهب��ری هم باید‬ ‫پاسخ‌گو باش��د‪ .‬ایش��ان این موضوع را چندبار گفته‌اند و‬ ‫در مجالس مختلف هم سواالتی از ایشان شده است و با‬ ‫روی باز پاس��خ داده‌اند‪ .‬این‌که این نوع انتقادها در عمل‬ ‫زیاد رخ نمی‌دهد‪ ،‬بحث دیگری اس��ت‪ .‬و این‌که مجلس‬ ‫خب��رگان رهبری به وظایفش درس��ت عمل نمی‌کند باز‬ ‫بحث دیگری است‪».‬‬ ‫ای��ن در حالی اس��ت که در س��ال‌های اخی��ر و پس از‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری ‪ 88‬در ای��ران‪ ،‬تعدادی از‬ ‫مخالفان دولت جمهوری اس�لامی که ب��ه اتهام‌هایی‬ ‫از قبی��ل توهین ب��ه رهبری در زندان به‌س��ر می‌برند‪،‬‬ ‫افزایش یافته است‪.‬‬ ‫‪45‬‬

‫فرهنگ‬

‫کتاب‌خانه‌ی کوچک من‬

‫ولی می‌رویم برای انقالب‬

‫نهال نوریان‬ ‫«روزی می‌رسد‬ ‫که دنبال شهری بگردی و پیدای‌اش نکنی‬ ‫دنبال روستا بگردی و پیدای‌اش نکنی‬ ‫جنگل را پیدا نکنی‪ ،‬رود را پیدا نکنی‬ ‫آغوش زنت را پیدا نکنی‬ ‫حتا دنبال خودت بگردی و پیدا نکنی‬ ‫گوش‌هایت را پیدا نکنی‬ ‫چشم‌هایت را پیدا نکنی‬ ‫هیچ‌جا نروی‪ ،‬چون تمام راه‌ها به مرگ ختم می‌شود‬ ‫در جا نمانی چون آن‌جا مرگ حاضر است‬ ‫به‌تر است جایی مخفی شوی‬ ‫جایی که سربازها نباشند‬ ‫مردم نباشند‬ ‫آزمایش‌گاه‌هانباشند‬ ‫کارخانه‌هانباشند‬ ‫جایی که هیچ‌کس عجله نداشته باشد‬ ‫بازجویی‌های سخت نباشد‬ ‫قراردادهای جنگ نباشند‬ ‫پیمان‌های صلح نباشند‪.‬‬ ‫به‌تر است جایی بروی که بچه‌ها روی زمین می‌دوند‬ ‫جایی بر زمینی‬ ‫که میان توده‌ابرهای مهلک معلق نباشند‪».‬‬ ‫این ش��عر را از مجموعه‌ی «از شاعران ناشناس» خواندیم‪.‬‬ ‫مجموعه‌ی «از ش��اعران ناش��ناس» با ترجمه‌ی نفیس��ه‬ ‫‪46‬‬

‫نواب‌پور‪ ،‬در پاییز ‪ 1389‬توس��ط «خانه‌ی شاعران جهان»‬ ‫به خوانندگان عرضه شده است‪.‬‬ ‫نفیس��ه نواب‌پور در مقدمه‌ی کتاب خود چنین می‌گوید که‬ ‫ش��عرهای این مجموعه شاید ارزش ادبی نداشته باشند‪ ،‬اما‬ ‫ارزش این شعرها به ناشناس بودن شاعران و حضورشان در‬ ‫خیابان‌های پاریس است‪.‬‬ ‫و خیابان‌های پاریس درست همان‌جایی است که می‌توان‬ ‫ن س��مت شنید‪ ،‬البته شاید در‬ ‫صدای گام‌های انقالب را از آ ‌‬ ‫گذشته چنین بوده است‪ ،‬ولی هنوز هم این فرانسه است که‬

‫نطفه‌ی هر انقالب را به بیضه می‌نشیند‪.‬‬ ‫شعرهای این مجموعه را دانش‌جویان و کارگرانی سروده‌اند‬ ‫که در جریان‌های اعتراضی می شصت‌وهشت حضور داشتند‬ ‫و تمام آن ساعت‌ها و دقیقه‌ها را در کنار هم تجربه کردند‪.‬‬ ‫درس��ت چهل‌وچهار س��ال از می ‪ 1968‬می‌گذرد‪ ،‬ماجرای‬ ‫می ‪ 68‬در همان ش��هری که هیچ‌گاه نمی‌خوابد و هیچ‌گاه‬ ‫چراغ‌های آن خاموش نمی‌ش��ود اتفاق افتاد‪ .‬ش��هر کافه‌ها‬ ‫و روش��ن‌فکرهای بی‌حوصله و ش��راب‌های کهنه و همان‬ ‫پاریس سرخوشی‌ها و شادخواری‌ها و پاریس‪ ،‬همان شهری‬ ‫که همیشه خبر از روی‌دادی دیگرگونه می‌دهد‪.‬‬ ‫پس از جنگ ویتنام و کشته شدن مارتین لوترکینگ‪ ،‬مبارز‬ ‫آمریکایی و در جریان عطش همیشگی آزادی‪ ،‬جنبش می‬ ‫‪ 1968‬با همیاری دانش‌جویان و بدنه‌ی جنبش کارگری‪ ،‬با‬ ‫ماهیتی چپ‌گرایانه در دل اروپا شکل گرفت‪ .‬این جنبش با‬ ‫نارضایتی‌های دانش‌جویان نمود پیدا کرد‪ ،‬ولی پس از مدتی‬ ‫سایر بخش‌های اجتماعی به آن پیوستند و پیکره‌ی جنبش‬ ‫را شکل دادند و بعد هم در کشورهای دیگر گسترده شد‪.‬‬ ‫پیش از می ‪ ،1968‬بی‌کاری فزاینده‪ ،‬کارگران را نگران کرده‬ ‫ب��ود‪ .‬درصد بی‌کاری آن‌قدر باال رفت که صدای ژرژ پمپیدو‬ ‫نخست‌وزیر آن روزگار فرانسه را هم در آورد‪ .‬اعتصاب‌های‬ ‫کارگری از کارخانه‌ها ش��روع ش��دند و خ��ود را به قطارها‪،‬‬ ‫متروها و اتوبوس‌ها رس��اندند و پ��س از آن در هرجایی که‬ ‫بشود اعتصاب کرد‪ ،‬پخش شدند‪ .‬نخستین اعتصاب عمومی‬ ‫شگفت‌انگیز در تاریخ جنبش کارگری فرانسه‪ ،‬همه‌جا را در‬ ‫نوردیده بود و در عمل‪ ،‬زیس��ت اندام‌واره‌ی حاکمه را از کار‬ ‫انداخته بود‪ .‬تمام این‌ها آغ��ازی برای آفرینش در خیابان و‬ ‫کوچ��ه و بر روی لب‌ها و به هر ش��کلی که می‌توانس��ت و‬ ‫باید بود‪.‬‬ ‫«عضو هیچ حزبی نیستم‬ ‫بیست‌ساله‌ام‬ ‫دندان‌درد دارم‬ ‫سردرد دارم‪.‬‬ ‫باتوم خورده به سرم‪،‬‬ ‫زیاد‪.‬‬ ‫دیشب دو یا سه روزنامه‌ی انگلیسی خواندم‪.‬‬ ‫اثر جوهرهای خشکیده‌ی دژخیمان بود‪.‬‬ ‫روی تن زیر بیست‌ساله‌ها…‪».‬‬

‫فرهنگ‬

‫باغ کتاب‌خوانی و‬

‫وعده‌های وفا نشده‬

‫سایه کوثری‬ ‫دبیر اتحادیه ناش��ران و کتاب‌فروش��ان شهر تهران هفته‬ ‫گذش��ته از دیدار نمایندگان این اتحادیه با مدیر پروژه باغ‬ ‫کتاب برای بررس��ی راه‌کارهای ه��م‌کاری و بهره‌مندی‬ ‫منصفان��ه همه فعاالن این عرص��ه از امکانات باغ کتاب‬ ‫خبر داده است‪.‬‬ ‫«محمود آموزگار»‪ ،‬دبیر اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان‬ ‫شهر تهران گفته است که ما پیشنهادهایی برای مشارکت‬ ‫در این پروژه و هم‌چنین امکان بهره‌مندی همه ناش��ران‬ ‫و کتاب‌فروش��ان از امکانات این پ��روژه مطرح کردیم و‬ ‫سخنان طرف مقابل را هم شنیدیم و قرار شد این طرح‌ها‬ ‫و پیش��نهادها مورد بررسی قرار گرفته و در فرصتی دیگر‬ ‫درباره آن تصمیم‌گیری شود‪.‬‬ ‫دبیر اتحادیه ناش��ران و کتاب‌فروش��ان با اشاره به این‌که‬ ‫اتفاق مطلوب این اس��ت که از باغ کت��اب حتی‌االمکان‬ ‫استفاده نمایش‌گاهی شود‪ ،‬بیان کرد‪« :‬از جمله طرح‌هایی‬ ‫ک��ه مطرح کردیم‪ ،‬امکان خرید و فروش آنالین کتاب‌ها‬ ‫بود ک��ه اگر این ط��رح بتواند در باغ کت��اب هم اجرایی‬ ‫شود‪ ،‬فرصتی برای فرهنگ‌سازی خرید و فروش اینترنتی‬ ‫کتاب به طور رسمی و گسترده در ایران خواهد بود‪ ،‬البته‬ ‫قرار شد جزییات این طرح در آینده تبیین شود‪».‬‬ ‫آموزگار افزود‪« :‬هم‌چنین از نظر ما باغ کتاب یک امکان‬ ‫عمومی برای کتاب‌فروشان و ناشران است و همه باید به‬ ‫گونه‌ای از امکانات آن بهره‌مند ش��وند که رعایت انصاف‬ ‫هم بشود‪ .‬یکی از اهداف دیدار این بود که ساز و کاری در‬ ‫نظر گرفته شود تا این امکانات و فضا به صورت منصفانه‬ ‫توزیع شود‪».‬‬ ‫وی ای��ن دی��دار را مقدمه‌ای ب��رای هم‌کاری‌های آینده‬ ‫با پروژه باغ کتاب دانس��ته و تش��ریح ک��رد‪« :‬این پروژه‬ ‫فرهنگی الزم اس��ت با نماین��دگان نهادها و انجمن‌های‬ ‫فرهنگ��ی در تعامل باش��د و ب��ه همین منظ��ور اتحادیه‬ ‫ناش��ران و کتاب‌فروش��ان تهران به عنوان یک تش��کل‬ ‫جامع سعی دارد در این زمینه نقش موثری داشته باشد‪».‬‬ ‫باغ کتاب مکانی است در قلب تهران‪ ،‬تپه‌های عباس‌آباد‬ ‫و در زمین��ی به مس��احت ‪ 11‬هکتار و بنایی به وس��عت‬ ‫‪۶۵‬هزار مترمربع که فرهنگس��تان‌های جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬کتاب‌خانه ملی‪ ،‬باغ هنر و باغ موزه دفاع مقدس از‬ ‫هر سو آن را احاطه کرده‌اند‪.‬‬ ‫اما پروژه باغ کتاب تهران چیست؟‬ ‫پروژه باغ کتاب تهران بزرگ‌ترین روی‌داد فرهنگی ایران‬ ‫خوانده شده است‪.‬‬ ‫پس از تصمیم ش��هرداری تهران در س��ال ‪ 1383‬مبنی‬ ‫ب��ر انتق��ال نمایش‌گاه پرازدح��ام کتاب ته��ران از محل‬

‫نمایش‌گاه‌ه��ای بین‌المللی‪ ،‬ایده تاس��یس ب��اغ کتاب در‬ ‫تپه‌های عباس‌آباد شکل گرفت‪.‬‬ ‫باغ کتاب مکانی است در قلب تهران‪ ،‬تپه‌های عباس‌آباد‬ ‫و در زمین��ی به مس��احت ‪ 11‬هکتار و بنایی به وس��عت‬ ‫‪۶۵‬هزار مترمربع که فرهنگستان‌های جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬کتاب‌خانه ملی‪ ،‬باغ هنر و باغ موزه دفاع مقدس از‬ ‫هر سو آن را احاطه کرده‌اند‪.‬‬ ‫باغ کتاب تهران از شرق با کتاب‌خانه ملی ایران‪ ،‬از شمال‬ ‫شرق با فرهنگس��تان‌های علوم‪ ،‬زبان وادبیات فارسی‪ ،‬از‬ ‫ش��مال غرب با باغ هنر و از غرب با باغ‌موزه دفاع مقدس‬ ‫همسایه است‪.‬‬ ‫و به گفته «علی‌اکبر اش��عری»‪ ،‬رییس س��ابق کتاب‌خانه‬ ‫ملی باغ کتاب قرار اس��ت تداوم‌بخش نمایش‌گاه کتاب‬ ‫تهران در طول س��ال باشد‪ ،‬اگر تا امروز یک هفته یا ‪۱۰‬‬ ‫روز کار بزرگی به نام نمایش‌گاه کتاب برگزار می‌شد این‬ ‫ضرورت احس��اس ش��د که در طول س��ال هم این مهم‬ ‫ادامه داشته باشد‪.‬‬ ‫قرار اس��ت در مجموعه ب��اغ کتاب تهران ک��ه با هزینه‬ ‫‪ 55‬میلیارد تومان س��اخته می‌شود‪ ،‬برای هرگونه فعالیت‬ ‫مرتب��ط با کتاب نظی��ر برگزاری نمایش‌گاه‪ ،‬جش��ن‌واره‪،‬‬ ‫همایش و مسابقه‪ ،‬اطالع‌رسانی و … مکان‌های ویژه‌ای‬ ‫در نظر گرفته‌شود‪.‬‬ ‫باغ کتاب تهران با الگوبرداری از معماری ایرانی اسالمی‬ ‫س��اخته می‌ش��ود و س��اخت آن به فضای س��بز اراضی‬ ‫عباس‌آباد لطمه‌ای وارد نمی‌کند‪.‬‬ ‫قرار بود ساخت این مجموعه در نهایت تا سال ‪ 1388‬به‬ ‫پایان رسیده و نمایش‌گاه بین‌المللی کتاب در سال ‪ 88‬در‬ ‫این مکان برگزار‌شود‪.‬‬ ‫اما این پروژه هم مثل اغلب پروژه‌های فرهنگی با تاخیر‬ ‫چند ساله روبه‌رو شده است‪.‬‬ ‫هرچن��د علی‌اکبر اش��عری که به عنوان مدی��ر پروژه باغ‬ ‫کت��اب ته��ران منص��وب ش��ده در بهمن ماه امس��ال از‬ ‫بهره‌برداری از این پروژه تا شهریور سال آینده خبر داد و‬ ‫از پای‌گاه اطالع‌رسانی باغ کتاب هم رونمایی کرد‪.‬‬ ‫قرار است باغ کتاب تهران پس از تکمیل‪ ،‬به عنوان یک‬ ‫نمایش‌گاه کتاب دایمی در چهارفصل س��ال به نمایش و‬ ‫ارایه کتاب بپردازد‪.‬‬ ‫پی از این در تابس��تان سال جاری مدیر پروژه باغ کتاب‬ ‫شهر تهران با بیان این‌که چند ماه تاخیر در اجرای پروژه‬ ‫باغ کتاب داشته‌ایم‪ ،‬گفته بود که این پروژه بهمن امسال‬ ‫آماده بهره‌برداری می‌شود‪.‬‬ ‫ام��ا در بهمن امس��ال خبر از بهره‌ب��رداری در نهایت تا‬ ‫شهریور سال آینده داده است‪.‬‬

‫وزیر خارجه جمهوری اسالمی‪:‬‬

‫ادامه مذاکرات‬ ‫هسته‌ای با‬

‫گروه ‪۱+۵‬‬ ‫در استانبول‬

‫قرار اس��ت روز دوشنبه‪ 20 ،‬فوریه‪ ،‬هیتی بلندپایه‬ ‫از مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران‬ ‫س��فر کند‪ ،‬در همین حال علی‌اکبر صالحی‪ ،‬وزیر‬ ‫خارجه جمهوری اس�لامی گفته اس��ت مذاکرات‬ ‫آت��ی ایران ب��ا گ��روه ‪ 1+5‬درب��اره فعالیت‌های‬ ‫هسته‌ای این کشور‪ ،‬در استانبول برگزار می‌شود‪.‬‬ ‫ب��ه گزارش ایرن��ا‪ ،‬علی‌اکبر صالح��ی‪ ،‬وزیر امور‬ ‫خارج��ه جمهوری اس�لامی‪ ،‬روز یک‌ش��نبه‪ ،‬در‬ ‫کنفرانس��ی مطبوعاتی در تهران گفته اس��ت که‬ ‫در نامه جمهوری اس�لامی به مس��وول سیاست‬ ‫خارج��ی اتحادی��ه اروپا‪« ،‬به مذاکرات در اس��رع‬ ‫وقت اشاره شده است‪».‬‬ ‫پیش از این گزارش ش��ده بود که س��عید جلیلی‪،‬‬ ‫دبیر ش��ورای عالی امنیت ملی جمهوری اسالمی‬ ‫در نامه‌ای به کاترین اش��تون‪ ،‬مس��وول سیاست‬ ‫خارج��ی اتحادیه اروپا‪ ،‬آمادگی خود را برای ادامه‬ ‫گفت‌وگوهای هسته‌ای با گروه ‪ 1+5‬اعالم کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫وزیر امور خارجه جمهوری اس�لامی گفته است‬ ‫که در این نامه پیشنهاد شده بود مکان مذاکرات‬ ‫اس��تانبول باشد و «حدود دو ماه پیش نیز در این‬ ‫رابطه با کاترین اشتون صحبتی داشتیم‪».‬‬ ‫او اضاف��ه کرد‪« :‬وزیر امور خارج��ه ترکیه (احمد‬ ‫داوود اوغل��و) اعالم کرده اس��ت که این کش��ور‬ ‫آمادگ��ی میزبان��ی را دارد و این اع�لام آمادگی‬ ‫به مسوول سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا اعالم‬ ‫شد‪».‬‬ ‫آق��ای صالحی گف��ت‪« :‬ما منتظر پاس��خ طرف‬ ‫مقابل هس��تیم و علی‌القاعده مکان مذاکره شهر‬ ‫استانبول است‪».‬‬ ‫وزیر امور خارجه جمهوری اسالمی با بیان این که‬ ‫ما به دنبال مکانیزمی برای برون رفت به صورت‬ ‫برد‪-‬برد از موضوع هسته‌ای هستیم‪ ،‬گفته است‪:‬‬ ‫«م��ا وضعیت طرف مقاب��ل را درک می‌کنیم که‬ ‫می‌خواه��د به صورت آبرومندانه از وضعیت فعلی‬ ‫خارج شود و آمادگی داریم تا شرایط الزم را برای‬ ‫خروج آبرومندانه آن‌ها فراهم کنیم‪».‬‬ ‫از سویی دیگر کاترین اشتون گفته است که گروه‬ ‫‪ 1+5‬در حال بررس��ی و رایزنی درباره نامه آقای‬ ‫جلیلی است‪.‬‬ ‫‪47‬‬

‫سیاست‬

‫ناصری‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫سیاسی‬ ‫‌اصالحات‬ ‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬ ‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬ ‫بخش اول‬

‫برای او پذیرفتنی نبود‪.‬‬ ‫امیرکبیر بر س��ر آن بود تا ایران را بدون دگرگون ساختن‬ ‫بنیادهای مذهبی‪ ،‬نوس��ازی کند‪ .‬در این هنگام‪ ،‬اقدام به‬ ‫تشکیل کمیسیون‌های دولتی برای رسیدگی به دست‌گاه‬ ‫اداری و وظای��ف مام��وران‪ ،‬می��زان پرداخ��ت حقوق و‬ ‫مس��تمری‌های گوناگون و اندازه‌ی مالیات‌هایی که گرد‬ ‫می‌آمد‪ ،‬کرد‪ .‬کار کمیس��یون‌ها‪ ،‬توجه را به ساخت دولتی‬ ‫و اداره‌ی مملکت��ی کش��اند و انگی��زه‌ی ارزیابی فعالیت‬ ‫برخی از اشراف عالی‌مقام ش��د و دالیل قانع‌کننده‌ای بر‬ ‫نقص دستگاه اداری فراهم کرد‪ .‬درپی رسیدگی‌ها‪ ،‬موارد‬ ‫خالف‌های وقیحانه و سرپیچی از انجام وظایف مستقیم‪،‬‬ ‫آش��کار ش��د‪ ‌.‬موارد بس��یاری دیده ش��د ک��ه حکم‌رانان‬ ‫والیت‌ها و ش��هرهای بزرگ‪ ،‬در پای‌تخت‪ ،‬در جوار دربار‬ ‫ش��اه می‌زیس��تند و در محل‪ ،‬نوکران و یا خویش��اوندان‬ ‫ایشان‪ ،‬کارها را به جای آنان اداره می‌کردند‪.‬‬ ‫در پ��ی اصالح��ات اداری‪ ،‬دس��ت‌گاه کارمندان کاهش‬ ‫یافت‌‪ .‬برای همه‌ی ادارات‪ ،‬جانش��ین وزیر‌تعیین شد که‬ ‫ماموران فرهیخته‌ی طراز اول برای آن معین می‌ش��دند‪.‬‬ ‫حقوق مام��وران کاه��ش یاف��ت و کار در دو جا ممنوع‬ ‫ش��د‪ .‬به عبارت امروزی‪ ،‬دو ش��غله بودن ممنوع شد‪ .‬این‬ ‫تدبیره��ا‪ ،‬بی‌درنگ‪ ،‬اردوی بزرگ منصب دارانی را که به‬ ‫آن‌ها اجحاف شده بود‪ ،‬علیه امیرکبیر برانگیخت‪.‬‬ ‫در بخش‌های پیش��ین درب��اره‌ی اصالح��ات و خدمات‬ ‫گوناگونی ک��ه در دوران صدارت امیرکبیر انجام ش��د از‬ ‫جمله س��اختن دارالفنون‪ ،‬کارخانه‪ ،‬چاپ‌خان��ه‪ ،‬روزنامه‪،‬‬ ‫ترجمه‌ی کتاب‌‪ ،‬رس��یدگی به حق برخورداری از شرایط‬ ‫مالکیت بر روستاها و بسیاری دیگر به تفصیل بحث شد‪.‬‬ ‫ش��ایان ذکر اس��ت که تدبیرهای امیرکبیر با عدم درک‬ ‫الیه‌های گوناگون مردم هم روبه‌رو ش��د‪ ‌.‬توده‌های مردم‬ ‫که تحت تاثیر شدید روحانیان بودند و به برداشتی منفی‬ ‫از دس��تورالعمل‌های زمام‌داران خ��و گرفته بودند‪ ،‬بدیهی‬ ‫است که به نوآوری‌های وزیر اول‪ ،‬که زمین‌داران محلی‬ ‫و روحانیان‌ش��ان آن‌ه��ا را علی��ه وی برمی‌انگیختند‪ ،‬با‬ ‫بی‌اعتمادی می‌نگریستند‪ .‬چنین اصالحاتی نمی‌توانست‬ ‫از پش��تیبانی توده‌ه��ای مردم ایران که ب��رای پذیرش و‬ ‫بهره‌گیری از آن آمادگی نداشتند‪ ،‬برخوردار شود‪ .‬به مردم‬ ‫تلقین کرده بودند که سرچشمه‌ی اصالحات از نفوذ غرب‬ ‫اس��ت و برخی کارها نیز تحت تاثی��ر تنظیمات در ترکیه‬ ‫انجام می‌شود‪.‬‬ ‫اصالحات امیرکبیر به بنیاده��ای نظام زمین‌داری کاری‬ ‫نداش��ت‪ ،‬اما در تکامل دولت ایران و دیوان س��االری‌در‬ ‫روزگار نوی��ن‪ ،‬مرحل��ه‌ای پر اهمیت بود‪ .‬به رغم کش��ته‬ ‫ش��دن وی و دست کش��یدن از برخی دگرگونی‌هایی که‬ ‫آغاز ش��ده بود‪ ،‬این اصالحات بر معاصران و نسل بعدی‬ ‫تاثیر مهمی گذاش��ت و به تکامل دست‌گاه دولت و رشد‬ ‫فرهنگ و شناخت ملی کمک کرد‪.‬‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫پیمان عابدی‬ ‫سلطنت طوالنی پنجاه ساله‌ی «ناصرالدین شاه» از هر‬ ‫جهت شایس��ته‌ی بررسی تفصیلی است‪ .‬دوران حکومت‬ ‫وی اگر چه خوب آغاز ش��د‪ ،‬اما ادامه و پایانی مصیبت‌بار‬ ‫و تاس��ف آور داشت‪ .‬ایران در این عصر‪ ،‬نه تن‌ها فرصت‬ ‫طالی��ی ترق��ی و پیش‌رف��ت را از دس��ت داد‪ ،‬بلک��ه به‬ ‫سراش��یبی تند انحطاط افتاد‪ .‬دالیل زیادی برای این امر‬ ‫وجود دارد اما ناصرالدین ش��اه نیز به ش��خصه نتوانست‬ ‫در دوران حکومت خود‪ ،‬موضعی ثابت و اس��توار در قبال‬ ‫اصالحات در پیش گیرد‪ .‬ناصرالدین ش��اه هر از چندگاه‬ ‫تحت تاثیر فش��ارهای داخلی و خارجی ی��ا افکار معدود‬ ‫عناص��ر اصالح طلب پیرامونش‪ ،‬ب��ه فکر تجدید نظر در‬ ‫وضع امور می‌افتاد‪ .‬از این رو اقدامات اصالحی وی اغلب‬ ‫با ش��تاب آغاز می‌شد اما با سپری شدن زمان‪ ،‬همه چیز‬ ‫به فراموشی سپرده می‌شد‪.‬‬ ‫آن‌گونه که در بخش‌های پیش��ین اش��اره ش��د‪ ،‬دوره‌ای‬ ‫که با صدارت «امیرکبیر» آغاز ش��د با روزگار جوانی شاه‬ ‫مص��ادف بود و ش��اه جوان‌تر از آن بود ک��ه راه و روش‬ ‫صحی��ح مملکت‌داری را بداند و از روی علم و آگاهی به‬ ‫اصالحات تمایل نشان دهد‪ .‬می‌توان گفت که ناصرالدین‬ ‫شاه در دوران صدارت امیرکبیر‪ ،‬ناخودآگاه در مسیر افکار‬ ‫و اقدام��ات صدراعظم اصالح طلب خود قرار گرفت و با‬ ‫اصالحات وی هم‌نوایی کرد‪.‬‬ ‫امیرکبیر بر سر آن بود تا ایران را بدون دگرگون ساختن‬ ‫بنیادهای مذهبی‪ ،‬نوس��ازی کند‪ .‬در این هنگام‪ ،‬اقدام به‬ ‫تشکیل کمیسیون‌های دولتی برای رسیدگی به دست‌گاه‬ ‫اداری و وظای��ف مام��وران‪ ،‬می��زان پرداخ��ت حقوق و‬ ‫مس��تمری‌های گوناگون و اندازه‌ی مالیات‌هایی که گرد‬ ‫می‌آمد‪ ،‬کرد‪.‬‬ ‫طی سه س��ال‪ ،‬امیرکبیر به انجام اصالحاتی مشغول بود‬ ‫ک��ه باید تا ان��دازه‌ای اداره‌ی مملکت را نوین و اس��توار‬ ‫کند‪ ،‬موقعیت ش��اه را تحکیم بخش��د‪ ،‬خودسری مقامات‬ ‫کش��وری و مداخله ی روحانیان در امور دولت را محدود‬ ‫س��ازد‪ ،‬اقتصاد کش��ور را تقویت کند و ق��درت جنگی را‬ ‫افزایش دهد‪ .‬تمامی این مس��ایل نخس��تین نقض جدی‬ ‫حقوق زمین‌داران بزرگ و روحانیانی بود که در طول چند‬ ‫س��ده‌ی پیاپی به این کارها خو گرفته بودند و آن را حق‬ ‫مسلم خود می‌دانس��تند‪ .‬امیرکبیر در ضمن اعتقاد داشت‬ ‫که اس�لام در شکل سنتی‌اش مانعی برای اصالحات در‬ ‫ایران نیس��ت و بازسازی جامعه ایران بر پایه‌ی بنیادهای‬ ‫نوین مذهبی‪ ،‬چنان که فرقه‌ی بابیه پیش‌نهاد می‌کردند‪،‬‬

‫اصالحات‬ ‫‌‬

‫سیاسی در‬

‫بخش دوم‬

‫صر ناصری‬ ‫ع‬

‫پیمان عابدی‬ ‫مرگ «امیر کبیر» ( ‪1231‬هجری شمسی ‪1268 /‬قمری‬ ‫) فرصت‌ه��ا را برای «ناصرالدین ش��اه» فراهم آورد که‬ ‫برای جبران کس��ری بودجه‌اش به امتیازات خارجی روی‬ ‫آورد‪ ،‬از حجم و اهمبت منابع مالی داخلی کاسته شد و به‬ ‫ج��ای آن نیاز حکومت به وام‌ها و قرض‌های خارجی روز‬ ‫به روز فزونی یافت‪ .‬به گونه‌ای که بازار و تجار کم‌کم از‬ ‫دیدگاه حاکمیت به حاشیه رانده‪ ،‬سال به سال بر وخامت‬ ‫خزانه و بودجه عمومی کش��ور افزوده شد‪ .‬چرخ کم توان‬ ‫صنعت ای��ران نه یارای رقابت با فن��ون رو به پیش‌رفت‬ ‫جهانی را داش��ت و نه گرهی از کار دولت را می‌توانست‬ ‫بگش��اید‪ .‬به همین س��بب روز به روز الغ��ر و بی‌رمق‌تر‬ ‫می‌شد‪.‬‬ ‫در چنین وضعیت اسف‌باری‪ ،‬دولت‌های انگلیس و روس‪،‬‬ ‫ک��ه به دنبال ج��ای پای محکمی در اقتصاد و سیاس��ت‬ ‫ایران می‌گش��تند رو به خاک ایران گذاشتند و زمام‌داران‬ ‫ناصری را ب��ا دادن امتیازاتی فریب دادند که ش��یوه‌ها و‬ ‫رنگ‌های گوناگون را به عناوین مختلف به آنان تحمیل‬ ‫می‌ک��رد‪ .‬و چ��ون حکومت برای جبران کس��ری بودجه‬ ‫ساده‌ترین راه را دریافت وام از آن‌ها می‌دید سال به سال‬ ‫بر تعداد این امتیازات با شکل‌های متنوع افزود‪ .‬به‌طوری‬ ‫که در طول س��لطنت «ناصرالدین ش��اه» در مجموع ‪83‬‬ ‫فقره امتیاز و عهدنامه خارجی در ایران به امضا رسید‪.‬‬ ‫از جمل��ه امتی��ازات مهم و به‌نام دوره ناص��ری‪ ،‬امتیازی‬ ‫اس��ت که «بارون ژولیوس دو رویتر» در ‪1872‬میالدی‬ ‫‪1289 /‬هجری قمری‪ ،‬موفق ش��د از دولت ایران بگیرد‪.‬‬ ‫این امتیاز چنان ش��وکی را‪ ،‬حتی در اروپا‪ ،‬به راه انداخت‬ ‫که «ک��رزن» آن را کامل‌ترین و عجیب‌ترین تس��لیم و‬ ‫واگ��ذاری تمام��ی منابع صنعتی یک کش��ور به دس��ت‬ ‫بیگانه‌گان دانس��ته اس��ت‪ .‬به موجب این امتیاز «رویتر»‬ ‫هم��ه منابع اقتص��ادی ای��ران را در آن دوران در اختیار‬ ‫گرفت‪ .‬امتیاز او اگر چه به س��بب مخالفت ش��دید افکار‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‪48‬‬

‫ناصری‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫سیاسی‬ ‫‌اصالحات‬ ‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫بخش سوم‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫عمومی ملغا اعالم ش��د اما زیان و غرامت و هزینه‌ای که‬ ‫ب��ر دولت وقت ایران تحمیل س��اخت به مراتب کم‌تر از‬ ‫یک امتیاز جداگانه‌ی دیگر نبود‪ .‬در س��وی دیگر روس‌ها‬ ‫هم به س��بب نزدیک��ی جغرافیایی و فرهنگ��ی وارد بازار‬ ‫اقتصادی ایران شدند و به طرق مختلف منافع ملی را به‬ ‫س��ود خود به تاراج بردند‪ .‬از جمله این امتیازات واگذاری‬ ‫حمل و نقل کاالهای تجاری به مدت ‪75‬س��ال در ازای‬ ‫پرداخت س��االنه ‪ 300‬تومان‪ ،‬انعقاد قرارداد گمرکی بین‬ ‫ای��ران و روس در ‪1901‬می�لادی ‪1318 /‬هجری قمری‬ ‫بود که این قرارداد را دولت ایران در مقابل دریافت وامی‬ ‫به طرف روس��ی واگذاشت که به موجب آن عوارض پنج‬ ‫کو‌نیم درصد‬ ‫درص��دی گمرک روس��یه در ایران ب��ه ی ‌‬ ‫کاه��ش یافت و نیز امتیاز اس��تفاده از درخت‌های زیتون‬ ‫‪ ،‬اس��تفاده از چوب شمش��اد و اس��تفاده از چوب درخت‬ ‫جنگل‌ها می‌توان اشاره کرد‪.‬‬ ‫در مورد اصالحات سیاس��ی‪ ،‬با س��قوط «امیرکبیر»‪ ،‬یک‬ ‫دوره‌ی طوالن��ی تا روی کار آمدن «میرزا حس��ین خان‬ ‫سپهس��االر»‪ ،‬پرونده‌ی اصالحات تقریبن بس��ته شد‪ .‬با‬ ‫این‌که ناصرالدین‌ش��اه در تمامی مدت س��لطنت ذره‌ای‬ ‫از خودمختاری حکومت و اس��تبداد خویش کم نکرد‪ ،‬در‬ ‫دوره‌ی او تاسیسات جدیدی بنا نهاده شد که تا آن زمان‬ ‫سابقه نداشت‪ .‬تشکیل شورای دولت (دارالشورای کبری‬ ‫که مرکب از صدراعظم و ‪ 9‬وزیر بود)‪ ،‬مجلس« مصلحت‬ ‫خانه» و تشکیل نخس��تین جمعیت سیاسی جدید به نام‬ ‫«مجم��ع فراموش‌خانه» از آن جمله‌‌اند که اصالح‌طلبانی‬ ‫چ��ون «میرزا ملکم خان» به ط��رح آرا و نظرات خود در‬ ‫آن پرداختن��د‪ .‬ای��ن مجمع از مجامع فراماس��ونری اروپا‬ ‫الگوبرداری ش��ده بود‪« .‬میرزا ملکم‌خان» در سال ‪1275‬‬ ‫هجری قمری اولین رساله‌ی خود را درباره‌ی اصالحات‬ ‫سیاس��ی و اداری تحت عنوان «کتابچه‌ی غیبی یا دفتر‬ ‫تنظیمات» تقدیم ش��اه ک��رد‪ .‬گویا م��رام فراموش‌خانه‪،‬‬ ‫ترویج و تبلیغ اصول آزادی و انتقاد از استبداد و آشناکردن‬ ‫روشن‌فکران با پیش‌رفت مغرب زمین بوده است‪.‬‬ ‫در محرم س��ال ‪ 1275‬هجری قمری ش��ش وزارت‌خانه‬ ‫تش��کیل ش��د که عبارت بودند از‪ :‬وزارت داخله‪ ،‬خارجه‪،‬‬ ‫جن��گ‪ ،‬مالیه‪ ،‬عدلی��ه و وظایف و اوق��اف‪ .‬پس از مدت‬ ‫کوتاه��ی دو وزارت‌خانه‌ی دیگ��ر‪ ،‬وزارت علوم و وزارت‬ ‫تجارت و صنایع نیز به آن‌ها افزوده شدند‪.‬‬ ‫جوهر نظ��ام تازه‌ی دولت این بود که اداره‌ی حکومت از‬ ‫دس��ت‌گاه متشکل صدارت به هیت متش��کل از وزیران‬ ‫شش‌گانه منتقل شود‪.‬‬ ‫مجموع ای��ن وزارت‌خانه‌ها ش��ورای دول��ت را ب ‌ه وجود‬ ‫می‌آوردند و به دس��تور ناصرالدین شاه‪« ،‬میرزاجعفرخان‬ ‫مشیرالدوله» به ریاست این شورا گمارده شد‪.‬‬

‫پیمان عابدی‬ ‫اوض��اع ای��ران در دو دهه پ��س از «امیر کبی��ر» به این‬ ‫ص��ورت بود ک��ه تقریبن همه طرح‌ه��ای امیر‌کبیر بر هم‬ ‫زده ش��د‪ .‬ارتش از هم گس��یخت‪ ،‬کارخانه‌ها تعطیل شدند‬ ‫و کس��ری بودجه دوباره پدیدار شد‪« .‬قحطی سال ‪1869‬‬ ‫میالدی ‪ 49-1248‬شمس��ی بر بی لیاقتی شاه و سرکوب‬ ‫محافظه کارانه دولت سرپوش نهاد‪ .‬حتا در همین قحطی و‬ ‫کم‌ب��ود کاالها در دوره بعد نیز تبدیل زمین‌ها از تولید مواد‬ ‫غذایی به خشخاش‪ ،‬که به طور معمول کار سود‌آوری بود‪،‬‬ ‫نقش مهمی داش��ت»‪ .‬خانم «کدی» می‌نویس��د ایران در‬ ‫این مقطع هر چه بیشتر به واردات کاالهای غربی وابسته‬ ‫ش��ده بود و صادرات کش��اورزی آن نیز تابع نوسانات بازار‬ ‫جهانی شد که غیر قابل اعتماد بود و جامعه هر چه بیش‌تر‬ ‫به س��مت طبقاتی ش��دن (که معمولن ب��ه طبقات فقیرتر‬ ‫لطم��ه می‌زند) پیش می‌رفت و فواصل درآمدهای طبقاتی‬ ‫رو به افزایش بود‪ .‬به چند کش��ور معدود غربی وابس��تگی‬ ‫خطرناکی وجود داش��ت و دولت نی��ز قدم‌های موثری در‬ ‫جهت تقویت اقتص��اد ایران در مقابل اقتصاد غرب برنمی‬ ‫داش��ت‪«.‬میرزا حسین خان مشیر الدوله» سپه‌ساالر اعظم‬ ‫که در س��ال ‪1288‬هجری قمری به مقام صدارت رس��ید‪،‬‬ ‫فردی برخ��وردار از اموزش مدرن و از روش��ن‌فکرانی بود‬ ‫که به مس��وولیت سیاسی دست یافت ‪« .‬فریدون آدمیت»‬ ‫در مورد وی می نویس��د وی قبل از رسیدن به پست های‬ ‫سیاسی‪ ،‬شناخت کافی از مفاهیم مدرنی چون ناسیونالیسم‌‪،‬‬ ‫مل��ت‌‪ ،‬مش��روطیت‌‪ ،‬قانون و حقوق فردی داش��ت و لزوم‬ ‫اخ��ذ فرهنگ و تمدن غ��رب در نوش��ته‌های او مالحظه‬ ‫می‌ش��ود ‪ .‬وی در دوره صدارت��ش (‪ 80-1870‬میالدی‪/‬‬ ‫‪97-1287‬هجری قم��ری) تحت تاثیر مکتب اصالحی و‬ ‫اصالح��ات امیر‌کبیر و عثمانیان و تحوالت در هند و قفقاز‬ ‫کوشید با اقتباس از تمدن جدید غربی به اصالح و بازسازی‬ ‫تشکیالت دولتی‪ ،‬نوس��ازی نظامی و اصالحات اقتصادی‬ ‫بپ��ردازد و روح عصر او حکومت قانون بود و برقراری نظم‬ ‫قانونی‪ ،‬تا بر اس��اس آن حقوق فردی و اجتماعی مردم به‬ ‫رس��میت شناخته ش��ده و حدود قدرت دولت معین باشد و‬ ‫اداره مملکت بر اصول اس��تواری نهاده شود‪.‬ابتدا در وزارت‬ ‫عدلیه به کمک «میرزا یوسف خان مستشار الدوله» قوانین‬ ‫نو وضع شدند‪ ،‬دست‌گاه قضاوت‪ ،‬استقالل نسبی پیدا کرد‪،‬‬ ‫و قانون اساس��ی نوشته شد‪« .‬نظام قانونی جدید بر اصل و‬ ‫موضوع «عرفی»بر پایه«علم و عقل»و در جهت«عدالت‬ ‫و مس��اوات»به وجود آمد»‪ .‬تنظی��م قانون تنظیمات و بعد‬ ‫مجلس تنظیمات به عنوان دس��ت‌گاه اجرایی متش��کل با‬ ‫هدف تعیین حدود وظایف حکام و رابطه ایش��ان با مردم و‬ ‫یک‌نواختی اداره والیات زیر نظر نظام متمرکز دولتی و نیز‬ ‫تاسیس عدالت‌خانه و طرح قانون اساسی از دیگر اقدامات‬ ‫اصالحی مهم در این دوره بود‪.‬‬

‫«میرزا حس��ین خان مشیر الدوله» سپه‌ساالر اعظم که در‬ ‫س��ال ‪1288‬هجری قمری به مقام صدارت رس��ید‪ ،‬فردی‬ ‫برخ��وردار از ام��وزش مدرن و از روش��ن‌فکرانی بود که به‬ ‫مس��وولیت سیاس��ی دس��ت یافت ‪« .‬فریدون آدمیت» در‬ ‫مورد وی می نویس��د وی قبل از رس��یدن به پس��ت های‬ ‫سیاسی‪ ،‬شناخت کافی از مفاهیم مدرنی چون ناسیونالیسم‌‪،‬‬ ‫ملت‌‪ ،‬مش��روطیت‌‪ ،‬قانون و حقوق فردی داشت و لزوم اخذ‬ ‫فرهنگ و تمدن غرب در نوش��ته‌های او مالحظه می‌شود‬ ‫‪.‬هدف اصلی «سپه‌س��االر»‪« ،‬تاسیس دولت منتظم بر پایه‬ ‫قان��ون» بود‪ ،‬و با تاکید بر سیاس��ت عرف��ی‪ ،‬تفکیک قوا و‬ ‫از جمله جدایی قوه قان��ون گذاری از قوه اجراییه و تقویت‬ ‫دول��ت مرک��زی و تنظیم رابط��ه دین و دول��ت‪ ،‬هم‌چنین‬ ‫جدایی اداره کارکرد دو دس��ت‌گاه کش��وری و لش��کری و‬ ‫نظارت اولی بر دومی‪ .‬او در امور اداری می‌کوشید تحصیل‬ ‫کردگان جدید را با رعایت اصل شایستگی فردی و تربیت‬ ‫و آم��وزش آن‌ها ب��ه کار و خدمت گیرد‪ .‬او هم‌چنین هم‌راه‬ ‫با «مستش��ار الدوله» بر ناسیونالیسم و ترویج «آیین وطن‬ ‫پرستی»‪« ،‬دفاع حقوق ملت»‪« ،‬خیر ملت» و «‌امنیت مال‬ ‫و ج��ان» افراد و ایجاد «مدارس جدید»‪ ،‬تحول در روزنامه‬ ‫نگاری و «نش��ر علوم و صنایع خارجه» تاکید داش��ت و در‬ ‫ای��ن مورد آخر و در اصالحات اقتص��ادی به اصالح مالیه‪،‬‬ ‫تاس��یس بانک و سرمایه گذاری خارجی توجه کرد‪ .‬اما این‬ ‫سیاس��ت های مال��ی‪ ،‬پولی و صنعتی وی ب��ا منافع طبقه‬ ‫حاکمه قدرت‌مند س��ازگار نبود و از همان آغاز کار مخالفت‬ ‫و کارش��کنی می‌کردند‪ ،‬از جمله «مس��توفی الممالک» در‬ ‫راس دست‌گاه اس��تیفا‪.‬در قضیه اعطای امتیاز «رویتر» به‬ ‫انگلیس��ی‌ها نیز همین سیاس��ت و جلب س��رمایه خارجی‬ ‫برای ایجاد راه‌آهن و اس��تخراج معادن و نو‌سازی اقتصادی‬ ‫کش��ور مورد توجه بود که مخالفت با آن توسط ایتالفی از‬ ‫مخالفان به ویژه گروهی از علما به رهبری «حاج مال علی‬ ‫کنی» منجر به س��قوط حکومت سپه‌ساالر شد‪ .‬با برکناری‬ ‫سپه‌ساالر اصالحات سیاسی‪-‬اقتصادی او نیز دچار وقفه شد‬ ‫و به زودی اجرای قانون تنظیمات‪ ،‬عدالت‌خانه و دس��ت‌گاه‬ ‫قضایی جدید به فراموش��ی سپرده ش��د‪.‬اصالحات «امین‬ ‫الدوله» از نیمه س��ال ‪ 1895‬میالدی ‪1314‬هجری قمری‬ ‫نظیر تاسیس مجلس شبه قانون‌گذار به نام «مجلس خاص‬ ‫دولتی»‪ ،‬تاس��یس انجمن معارف‪ ،‬آزادی نسبی مطبوعات‪،‬‬ ‫اداره منظم مالیه و گمرک‪ ،‬خزانه و پست‌خانه مدرن‪ ،‬همانند‬ ‫موارد قبلی با مخالفت و کارشکنی درباریان و متحدان‌شان‬ ‫مواجه ش��د‪ .‬او نیز در س��ال ‪1897‬میالدی‪ 1316/‬هجری‬ ‫قمری از کار برکنار شد و تشکیالت مدرن دولتی دوباره‬ ‫از هم پاش��ید و دولت با بحران شدید مالی و سیاسی رو‬ ‫به رو ش��د‪ .‬به نوشته خانم «لمبتون»‪« ‌،‬به علل مشابهی‬ ‫تالش‌های اص�لاح طلبانه برای تقویت دولت مرکزی و‬ ‫موقعیت آن در داخل و خارج از ایران‪ ،‬همانند اصالحات‬ ‫نظام��ی از دوره «عباس میرزا» به بعد‪ ،‬ناموفق بود و اگر‬ ‫چ��ه‪ ،‬قدرت اجرایی احکام دولت��ی افزایش یافت ولی در‬ ‫ماهیت حکومت تغییراتی رخ نداد و هیچ نوع مس��وولیتی‬ ‫به مردم عرضه نش��د و ب��ه طور کلی م��ردم را در امور‬ ‫مملکت��ی هیچ نوع ش��راکتی ندادن��د‪ .‬نارضایتی عمومی‬ ‫تسکین نیافت بلکه افزایش پیدا کرد و در قالب «جنبش‬ ‫تنباکو» و «انقالب مش��روطه» نمایان ش��د»‪.‬‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫‌اصالحات سیاسی در عصر ناصری‬

‫ر ناصری‬ ‫ص‬

‫سی در ع‬ ‫حات سیا‬ ‫‌اصال‬

‫‪49‬‬

‫تاجیکستان‬

‫گزارش روز تاجیکستان‬

‫ورزش کاران چرا‬ ‫تاجیکستان را‬ ‫ترک می کنند؟‬ ‫کیومرث‬ ‫اعضای پارلمان تاجیکس��تان از کوچ بس��تن ورزشکاران‬ ‫تاجیک به کشورهای خارج نگرانی خودرا بیان داشتند‪ .‬در‬ ‫ی که به گفته آن ها خود تاجیکس��تان به ورزشکاران‬ ‫حال ‌‬ ‫حرفه ای نیاز دارد‪ .‬به قول وکیالن پارلمان در چند س��ال‬ ‫آخر تعدادی از ورزشکاران تاجیک به دلیل موافق نبودن‬ ‫ش��رایط تمرین و گران ب��ودن اجاره تاالرهای ورزش��ی‬ ‫کشوررا به قصد روسیه یا کشورهای دیگر ترک کرده‌اند‪.‬‬ ‫«ش��کور جان ظه��وراف» رییس «مجل��س نمایندگان»‬ ‫مجلس پایانی پارلمان تاجیکستان در حضور رییس اداره‬ ‫جوانان‪ ،‬ورزش و جهان‌گردی کش��ور گفت ورزش‌کاران‬ ‫تاجیک را دوباره به کش��ور بازگردانده و برای ایشان باید‬ ‫ش��رایط خوب تمری��ن را تامین کرد‪ .‬آق��ای «ظهوراف»‬ ‫اف��زود «بس��یار ورزش��کاران از نام کش��ورهای دیگر در‬ ‫مس��ابقات جهانی ش��رکت می‌کنند‪ .‬ت�لاش باید کرد تا‬ ‫ورزش‌کاران در کش��ور تمرین کرده و از نام تاجیکستان‬ ‫در مسابقات اشتراک کنند و عنوان قهرمانی بگیرند‪».‬‬ ‫ریی��س مجلس نمایندگان تاجیکس��تان گفت در این امر‬ ‫ه��ر چه قدر مبلغ��ی که صرف می‌ش��ود‪ ،‬دولت پرداخت‬ ‫خواهد کرد‪ .‬از س��ال‌های جنگ ش��هروندی شروع کرده‬ ‫تا‌کنون ده‌ها ورزش��کار تاجیکستان را پشت سر گزاشته و‬ ‫به کش��ورهای خارجی رفته‌اند‪ .‬از جمله «رحیم ملخ بیک‬ ‫اف» ورزش��گر تاجیک حاال مقیم روس��یه بوده قهرمان‬ ‫این کش��ور اس��ت‪ .‬در برابر این‪ ،‬گروه��ی از فوتبال‌بازان‬ ‫تاجیک از تیم «پامیر» که در دوران اتحاد شوروی خیلی‌‬ ‫معروف بود‪ ،‬نیز به روس��یه کوچ بس��ته‌اند‪« .‬دلشاد سیف‬ ‫الدین اف» حاال در آمریکا است‪« .‬شیرعلی محمد علی»‬ ‫در پترزبورگ تمرین می‌کند‪« .‬انور یونس آف»مش��ت‌زن‬ ‫تاجی��ک از نام باش��گاه «دینامو» مس��کو در مس��ابقات‬ ‫اشتراک می‌کند‪.‬‬ ‫هنوز سه سال پیش یکی از ورزش‌کاران شناخته تاجیک‬ ‫«رس��ول باقی یف» نیز تاجیکس��تان را ترک کرده و به‬ ‫روس��یه رفته و شهروندی این کشور را پذیرفته بود‪ .‬پس‬ ‫از چندی��ن گفتگوها مقام��ات تاجیک راضی ش��دند که‬ ‫سرپرس��تی «رس��ول باقی یف» را بر عهده بگیرند‪ ،‬تا او‬ ‫به کش��ور بازگردد‪« .‬ملیک ش��اه نعمت اف» رییس اداره‬ ‫جوانان‪ ،‬ورزش و جهانگردی تاجیکس��تان گفت «تنها در‬ ‫س��ال ‪ ۲۰۱۱‬میالدی برای تمرین و شرکت «باقی یف»‬ ‫در مس��ابقات منطقه‌ای و جهانی ح��دود ‪ ۱۰۰‬هزار دالر‬ ‫سرمایه‌گزاری شده است‪.‬‬ ‫او در مورد کمبود تاالرهای ورزشی در کشور هم تاکید کرده‬ ‫و گف��ت که برای بنیاد هر ی��ک تاالر آن‌ها مالیات هنگفت‬ ‫می‌س��پارند‪ .‬وی از اعضای پارلمان خواست تا در این بخش‬ ‫امتیاز‌ها قایل بشوند‪.‬او افزود‪« :‬ورزش که سالمی جامعه است‬ ‫و فرزن��دان مارا از هر گونه تمای��ول نامطلوب ایمن می‌دارد‬ ‫‪50‬‬

‫ضرور است به آن امتیاز‌ها داده شود»‪.‬‬ ‫این در حالی‌ است که از ‪ ۵۳‬فدراسیون ورزشی تاجیکستان‬ ‫تنها پنج فدراس��یون صاحب تاالر تمرین و دفتر اس��ت‪.‬‬ ‫باقی آن‌ها در تاالرهای گوناگون و از طریق اجاره فعالیت‬ ‫می‌کنند‪ .‬با این وجود مقامات تاجیک می‌گویند در س��ال‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬میالدی در تاجیکس��تان بیشتر از ‪ ۱۰۰۰‬میدان و‬ ‫ح��دود ‪ ۳۰‬تاالر بزرگ ورزش��ی را ب��از کرده‌اند‪ .‬به قول‬ ‫آن‌ها همچنین تا حاال ‪ ۷‬ورزشکار تاجیک در داخل کشور‬ ‫تمرین کرده و به مسابقات تابستانه لندن راه گرفته‌اند‪.‬‬

‫گزارش روز تاجیکستان‬

‫باز نشر روزنامه «بخارای‬ ‫شریف» پس از ‪ ۱۰۰‬سال‬ ‫اتحادیه خبرنگاران تاجیکس��تان اع�لام کرد که در روز‬ ‫تجلیل از ‪ ۱۰۰‬سالگی مطبوعات تاجیک نشریه «بخارای‬ ‫شریف» را به طبع می‌رساند‪« .‬اکبر ستار» رییس اتحادیه‬ ‫خبرنگاران تاجیکستان گفته است‪« :‬در این شماره مطالب‬ ‫صد س��ال پیش «بخارای شریف» که تا‌کنون ارزشمندی‬ ‫خود را از دس��ت نداده‌اند‪ ،‬با حروف فارسی منتشر خواهند‬ ‫شد»‪.‬‬ ‫پژوهش��گران «بخارای ش��ریف» ه��م می‌گویند‪ ،‬هنوز‬ ‫‪ ۱۰۰‬س��ال قبل موضوع بحث زبان فارس��ی‪ ،‬قانونگرای‪،‬‬ ‫اصالحات در مکاتب و اصالح نظام در این روزنامه مطرح‬ ‫ب��ود که امروز هم این مس��ایل وج��ود دارد و ارزش خود‬ ‫را گ��م نکرده اس��ت‪ .‬آقای «س��تار» می‌گوید در صورت‬ ‫موفق بودن شماره عیدانه «بخارای شریف» آن‌ها تالش‬ ‫خواهن��د کرد که از این به بع��د روزنامه را در ماه یک بار‬ ‫برای چاپ آماده کنند‪.‬‬ ‫«بخاری ش��ریف» نخس��تین روزنامه تاجیکی است که‬ ‫هن��وز ‪ ۱۲‬مارس س��ال ‪ ۱۹۱۲‬در امارت بخارا روی چاپ‬ ‫آمد‪ ،‬ولی‌ بعد از یک س��ال با پیش��نهاد «پتراف» نماینده‬ ‫روس��یه در بخارا از سوی امیر «عالم خان» بسته شد‪ .‬اما‬ ‫نش��ر ‪ ۱۵۳‬شماره «بخارای ش��ریف» زمینه را برای روی‬ ‫چاپ آمدن مجل��ه و روزنامه‌های دیگر تاجیکی‪ ،‬از جمله‬ ‫«شعله انقالب» و «آواز تاجیک» فراهم آورد‪.‬‬ ‫روزنام��ه «بخ��ارای ش��ریف» به جنب��ش جدیدیه‌ها یا‬ ‫اصالح‌طلبان در امارت بخارا مربوط بود و س��ردبیری این‬ ‫روزنامه را «جالل یوس��ف زاده» بر عهده داشت‪ .‬ولی‌ بنا‬ ‫به گفته پژوهشگران سهم «میرزا محی الدین» و «میرزا‬ ‫سراج حکیم» در تاس��یس و چاپ روزنامه بسیار برجسته‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫خبرنگاران تاجیک از س��ال ‪ ۱۹۹۴‬میالدی به این س��و‪،‬‬ ‫هر س��ال ‪ ۱۲‬مارس «روز مطبوع��ات» تاجیک را تجلیل‬ ‫می‌کنن��د‪ .‬درس��ت هم��ان روزی که نخس��تین ش��ماره‬ ‫روزنامه «بخارای ش��ریف» به طبع رس��یده است‪ .‬اخرن‬ ‫روزنامه‌نگاران تاجیک پیش��نهاد کردند که در جشن ‪۱۰۰‬‬ ‫س��الگی مطبوعات تاجیک «امام عل��ی رحمان» رییس‬ ‫جمهوری تاجیکستان ش��رکت و سخنرانی کند و به این‬ ‫طریق مالقاتی را با اهل قلم داشته باشد‪.‬‬

‫گزارش روز تاجیکستان‬

‫احتمالممنوعیت‬ ‫مکتب های تاجیکی‬ ‫در قرقیزستان‬

‫برخی‌ از نمایندگان پارلمان قرقیزس��تان موضوع بس��تن‬ ‫مدرس��ه‌های تاجیک��ی زب��ان در ای��ن کش��وررا مطرح‬ ‫کرده‌ان��د‪ .‬آن‌ه��ا می‌گویند‪ ،‬در صحیف��ه اول کتاب‌های‬ ‫تعلمی مدرس��ه‌های تاجیکی باید عکس رییس‌جمهوری‬ ‫و س��رود ملی قرقیزس��تان ثبت ش��ود‪ ،‬ن��ه تصویری از‬ ‫رییس‌جمهوری تاجیکستان و سرود ملی آن کشور‪.‬‬ ‫ی داغ می‌گ��ردد که قانون‌اساس��ی‬ ‫این صحب��ت در حال�� ‌‬ ‫قرقیزستان برای همه نمایندگان ملت‌های ساکن این کشور‬ ‫تعلم به زبان مادری‌اش��ان را اجازه داده است‪ .‬در حال حاضر‬ ‫بنا بر اطالع سفارت تاجیکستان در شهر «بشکیک» بیش‌تر‬ ‫از ‪ ۵۰‬هزار تاجیک در ش��هر و والیات مختلف قرقیزستان‬ ‫زندگی اختی��ار کرده‌اند‪ .‬اکث��ر آن‌ها در والی��ت «باتکند»‬ ‫هم‌م��رز با والیت «س��غد» تاجیکس��تان و «ج�لال آباد»‬ ‫زندگی می‌کنند‪«.‬اسام الدین عطایف» سفیر تاجیکستان در‬ ‫«بشکیک» گفته است «نمایندگان مجلس قرقیزستان قبل‬ ‫از آن که این موضوع را مطرح کنند‪ ،‬باید امکان با کتاب‌های‬ ‫تعلمی تامین ک��ردن محصلین تاجیک را پیدا می‌نمودند‪».‬‬ ‫وی افزوده است «کتاب‌های تعلمس را والدین خوانندگان از‬ ‫هر جای دسترس می‌کنند تا به این وسیله فرزندانشان توانند‬ ‫که زبان مادری خودرا حفظ نمایند‪».‬سفیر تاجیکستان ادعا‬ ‫نمایندگان مجلس قرقیزستان را بی‌پایه خوانده و گفته است‬ ‫این بحث بیهوده اس��ت که آن را گروه وکیالن ملت‌گرای‬ ‫قرقیز پیش��نهاد کرده‌اند‪« .‬اسام الدین عطایف» می‌گوید در‬ ‫حال حاضر حکومت قرقیزستان حتا امکان چاپ کتاب‌های‬ ‫تعلمی این کشور را به زبان تاجیکی ندارد‪ .‬وی افزوده است‬ ‫«چندی قبل کتاب «الفبا» قرقیزی به زبان تاجیکی با کمک‬ ‫ی دیگر‬ ‫مالی سازمان‌های بین‌المللی برگردان و نشر شد ول ‌‬ ‫ادامه پیدا نکرد‪».‬‬ ‫در همی��ن حال «روش��ن بیگ صاب��راف» رییس انجمن‬ ‫تاجیکان قرقیزس��تان و وزیر رش��د اجتماعی این کشور به‬ ‫خبرگزاری‌ه��ا گفته اس��ت «این موضوع میان دوش��نبه و‬ ‫بشکیک بررسی شده و قرار است تا نیم سال آینده مکتب‌های‬ ‫شو‌پرورش‬ ‫تاجیک��ی با کتاب‌های تعلیمی ک��ه وزارت‌آموز ‌‬ ‫قرقیزستان تایید می‌کند‪ ،‬تامین شوند‪ ».‬بنا بر‌گفته او طبق‬ ‫این تفاوقی که به دست آمد در صحیه اول کتاب‌ها عکس‬ ‫رییس‌جمهوری قرقیزس��تان و س��رود ملی آن کشور چاپ‬ ‫خواهد شد‪ .‬در حال حاضر در قرقیزستان سه مدرسه تاجیکی‬ ‫و در مکتب‌های قرقیزی پنج درس��خانه تاجیکی فعال بوده‬ ‫است‪ .‬اما در تاجیکستان بیش‌تر از ‪ ۶۰‬مکتب قرقیزی عمل‬ ‫می‌کند‪ .‬اکثر قرقیز‌های مقیم تاجیکستان در منطقه شمال و‬ ‫شرق این کشور در نواحی «اسفره» «جرگتال» و «مرغاب»‬ ‫زندگی می‌کنند‪.‬مقامات تاجیکستان احتمال محدود یا بستن‬ ‫مکتب‌های قرقیزی را در پاسخ به ادعای نمایندگان مجلس‬ ‫قرقیزستان رد کردند‪ .‬در تاجیکستان هم‌چنین ده‌ها مکتب‬ ‫ویژه ازبکی هم فعالیت دارد‪.‬‬

‫جامعه‬

‫اعتقاد و‬

‫تیله‬

‫رضا حاجی‌حسینی‬ ‫یکی از بازی‌های رایج در سرزمین ما‪ ،‬ایران‪« ،‬تیله‌بازی»‬ ‫ی (به قطر ح��دود یک‬ ‫اس��ت‪ .‬تیل��ه‪ ،‬ت��وپ تو ُپر کوچک�� ‌‬ ‫س��انتی‌متر) از جنس شیشه اس��ت که معمولن داخل آن‬ ‫شی‌ای رنگی‌ قرار دارد‪ .‬این توپ‪ ،‬وسیله‌ی بازی «تشر»‬ ‫یا تیله‌بازی اس��ت‪ .‬بازی‌ای که به‌نظر می‌رس��د در نقاط‬ ‫مختلف دنیا رایج اس��ت و بر اساس تحقیقات‪ ‌،‬در بسیاری‬ ‫از کشورها دیده شده‌است‪.‬‬ ‫نام این توپ شیش��ه‌‌ای در نقاط مختلف ایران اما متفاوت‬ ‫اس��ت‪ .‬متداول‌تری��ن نام آن همان تیله اس��ت که گاهی‬ ‫گلوله‌(گلول) گفته می‌شود‪ .‬در شهر اهواز به آن «فِنگ»‬ ‫می‌گوین��د‪ .‬در خراس��ان آن را «توش��له» می‌خوانند و در‬ ‫تبریز به آن «مازی» می‌گویند‪ .‬در ایالم « ُگلو» و چاله‌ای‬ ‫ک��ه باید ابت��دا گلو را در آن انداخت «نِگِ��ر» نام دارد‪ .‬در‬ ‫کشور ترکیه هم تیله نامش «میسکت» است‪.‬‬ ‫در تعریف تیله‌بازی در «ویکی‌پدیا» آمده است‪« :‬تیله‌بازی‬ ‫‌(به فارس��ی افغانستان‪ :‬گولّه‌بازی) یا تش��یره‪ ،‬یک بازی‬ ‫تفریحی با گوی‌های شیش��ه‌ای اس��ت‪ .‬باید با غلطاندن‬ ‫و زدن گوی‌ه��ای شیش��ه‌ای (تیل��ه) ب��ه ه��م و حرکت‬ ‫دادن‌ش��ان‪ ،‬آن‌ها را از محدوده‌ی خاصی خارج کرد‪ .‬این‬ ‫بازی ک��ه معمولن دو نفره انجام می‌ش��ود‪ ،‬همانند بازی‬ ‫پاسور‪ ،‬دارای ش��کل‌های مختلفی است ولی اصلی‌ترین‬ ‫بازی آن که مردم بیش‌تر آن را می‌شناسند‪« ،‬کل» است‪.‬‬ ‫البته این هم نامی اس��ت که در نقاط مختلف تفاوت دارد‪.‬‬ ‫ب��ازی به گونه‌ای اس��ت که برای ش��روع باید دو چاله‌ی‬ ‫کوچک به اندازه‌ی ‪‌۱۰‬سانتی‌متر قطر و ‪‌۵‬سانتی‌متر عمق‬ ‫وجود داشته باشد‪ .‬دو نفر به‌صورت ایستاده بازی را شروع‬ ‫می‌کنند و انتخاب فرد آغاز کننده به ش��کل‌های مختلف‬ ‫از جمله سنگ‌‪-‬کاغذ‪-‬قیچی یا تعیین قراری از قبل انجام‬ ‫می‌شود‪ .‬البته در جاهایی این بازی چند نفره یا حتا تیمی‬ ‫اجرا می‌شود‪».‬‬ ‫همان‌طور که اش��اره ش��د‪ ،‬یکی از نکات جالب درباره‌ی‬

‫تیله‌بازی در کش��ور ما این اس��ت که در اقصا نقاط کشور‬ ‫دیده می‌ش��ود‪ .‬این بازی س��ابق بر این در شهرس��تان‌ها‬ ‫و ش��هرهای کوچک رواج بیش‌تری داش��ت ولی این‌که‬ ‫در حال حاضر وضعیت چه‌گونه اس��ت‪ ،‬چندان مش��خص‬ ‫نیس��ت و الزم است یک تحقیق میدانی اساسی درباره‌ی‬ ‫آن انجام شود‪.‬‬ ‫نکته‌ی قاب��ل توجه دیگر این‌که گوی��ا این بازی صرفن‬ ‫برای بچه‌ها در نظر گرفته ش��ده اس��ت و به‌طور معمول‪،‬‬ ‫آدم‌‌بزرگ‌ها راهی به آن ندارند‌‌(البته همیش��ه استثناهایی‬ ‫ه��م وجود دارد ک��ه در آین��ده درب��اره‌ی آن‌ها صحبت‬ ‫خواهیم کرد)‪ .‬به همین دلیل هم هست که گاهی‪ ،‬وقتی‬ ‫کس��ی قصد می‌کند به دیگری بگوید «هنوز بچه‌ای»‪ ،‬از‬ ‫عبارت «برو تیله‌بازی‌ات را بکن» استفاده می‌کند‪ .‬ناگفته‬ ‫نمان��د که گاهی به بازی با بعضی چیزهای گرد دیگر هم‬ ‫تیله‌بازی گفته می‌ش��ود ک��ه آن بازی‌ها از دایره‌ی بحث‬ ‫ما خارج‌اند‪ .‬گر‌چه طبیعی اس��ت که چنین بازی‌هایی هم‬ ‫عالقه‌مندان خاص خودشان را دارند که تعدادشان خیلی‬ ‫هم زیاد اس��ت‪ ،‬اما چه می‌شود کرد‪ .‬دست و پای ما بسته‬ ‫است‪.‬‬ ‫به تیله‌بازی کودکانه‌‌مان برگردیم‪ .‬همان‌طور که اشاره شد‬ ‫این ب��ازی در بخش‌های مختلف ایران‪ ،‬نام‌های متفاوتی‬ ‫دارد و در «لرستان»‪ ،‬به نام «گلو بازی» شناخته می‌شود‪.‬‬ ‫در زبان برخی مناطق این خطه‪« ،‬گلو» یعنی تیله و «گلو‬ ‫بازها» معمولن حرفه‌ای‌تر از تیله‌بازها هس��تند‪ .‬علت این‬ ‫ام��ر را هم باید در جنم‌ش��ان جس��ت و آب‌و‌هوای خوبی‬ ‫که می‌خورند‪ .‬از ش��وخی گذشته‪ ،‬بچه‌ها در شهرستان‌ها‬ ‫اغلب در بازی‌هایی که به مهارت‌های جسمانی هماهنگ‬ ‫ب��ا ذهن نی��از دارد‪ ،‬توان‌مند‌ترند و قدرت بدنی‌ش��ان هم‬ ‫معمول��ن بیش‌تر اس��ت که علت��ی جز هم��ان آب‌و‌هوا‪،‬‬ ‫تغذیه‌‌ی مناسب‌تر و تحرک بیش‌تر و آزادانه‌تر ندارد‪.‬‬ ‫این روایت اما به این‌جا رس��ید تا برویم س��راغ خاطره‌ای‬ ‫از گل��و بازی و گلو‌های ‪‌3‬پر‪ .‬قبل از آن‪ ،‬درباره‌ی این نوع‬

‫از تیله‌ها بگویم که تیله‌هایی هستند با ‪‌3‬پره از رنگ‌های‬ ‫متفاوت در درون‌شان‪ .‬تیله‌های ‪‌3‬پر در زمان کودکی ما و‬ ‫باز مخصوصن در شهرس��تان‌ها‪ ،‬میان بچه‌ها‪ ،‬ارج و قرب‬ ‫و احت��رام فراوان داش��تند‪ .‬هنوز هم که هنوز اس��ت‪ ،‬این‬ ‫شیشه‌های رنگی دل از بچه‌ها و حتا آدم‌بزرگ‌ها می‌برند‬ ‫و حرص و اشتیاق برای بیش‌تر داشتن‌شان‪ ،‬گاهی باعث‬ ‫می‌شود که افراد تالش کنند تا تیله‌های هم‌دیگر را ببرند‪.‬‬ ‫حکایت‪ ،‬حکایت یکی از این تالش‌ها و بازی‌هاست‪.‬‬ ‫بیس��ت‌و‌چند س��ال پیش بود‪ .‬شهرستان مادری‪ .‬سر ظهر‬ ‫و گرمای تابس��تان‪ .‬فضایی خاکی و پر دست‌انداز در کنار‬ ‫ی��ک جوی که آب��ی زالل در آن روان بود‪ .‬دو دوس��ت‪،‬‬ ‫بی‌هراس از آب روان و پس��تی و بلن��دی زمین‪ ،‬تصمیم‬ ‫گرفتند گلو بازی کنند‪ ،‬با قول و قرار خودش��ان‪ ،‬بر اساس‬ ‫قاعده‌‌ی ب��ازی‪ .‬مطمئن بودند که تیله‌های‌ش��ان به آب‬ ‫نخواهد افتاد‪ .‬آن‌ها چاله‌های‌شان را کندند‪ .‬تیله‌های‌شان‬ ‫را ایس��تاده رها کردند و بازی ش��روع ش��د‪ .‬هدف‪ ،‬زدن‬ ‫تیله‌هایی که کاش��ته بودند و تیله‌های هم‌دیگر بود‪ .‬قرار‬ ‫این‌که‪ ،‬تنها تیله‌ی سه‌‌پر بکارند‪ .‬هر کدام‌شان یک قوطی‬ ‫شیر‌خش��ک‪ ،‬پر از تیله داش��تند‪ .‬بازی‌شان خیلی طوالنی‬ ‫ش��د و در آخر‪ ،‬یکی‌ش��ان همه‌ی تیله‌های سه‌‌پر دیگری‬ ‫را ب��رد‪ .‬این اولین تیله‌بازی حرفه‌ای ب��ود که می‌دیدم و‬ ‫تنها تیله‌بازی‌ای که بدون بازی‪ ،‬یک تیله‌ی س��ه‌‌پر برایم‬ ‫به ارمغان آورد‪ .‬برنده‪ ،‬سرخوش از بردن‪ ،‬یک تیله به من‬ ‫هدیه داد و من از خوشحالی‪ ،‬سر از پا نمی‌شناختم‪.‬‬ ‫این‌ها همه باعث حک شدن تصویر این بازی و خاطره‌ی‬ ‫آن در ذه��ن من ش��د‪ .‬باور آن بچه‌ها به مهارت‌ش��ان و‬ ‫اطمین��ان از این‌که تیل��ه‌ای با آب نخواه��د رفت و البته‬ ‫این‌که کسی همه‌ی تیله‌ها را برد که در میانه‌های بازی‪،‬‬ ‫تنها یک تیله‌ی سه‌‌پر برایش مانده بود‪ .‬نتیجه‌‌ی اخالقی‬ ‫این‌که در تیله‌بازی هم باید امید و ایمان داشت‪ .‬درباره‌ی‬ ‫تیله‌بازی‪ ،‬هم‌چن��ان حرف‌های جذاب‌ت��ری برای گفتن‬ ‫مانده‌است‪.‬‬ ‫‪51‬‬

‫جامعه‬

‫آرزوهای پستوی ذهن‬

‫مه‌شب‌ تاجیک‬ ‫زندگ��ی بیش‌تر آدم‌ه��ا دس��ته‌بندی دارد‪ .‬زندگی واقعی‬ ‫آن‌ها که در جریان اس��ت و هر روزه با آن روبه‌رو هستند‬ ‫و عالوه‌ب��ر آن‪ ،‬یک ی��ا چند زندگی غی��ر واقعی که در‬ ‫موازات زندگی روزمره‌شان‪ ،‬فانتزی‌ها و خیال‌های ذهنی‬ ‫و خواهش‌های روحی انسان‌ها را تشکیل می‌دهد‪ .‬گاهی‬ ‫این فانتزی‌ها‪ ،‬با وجود تمام ویژگی‏های مضحک‏ش��ان‪،‬‬ ‫بیش از آن‌که ش��ادی‌آور باش��ند‪ ،‬س��رگرم‌کننده و جالب‬ ‫توجه هستند‪.‬‬ ‫این مس��ئله که فانتزی‌های اف��راد در بعدهای مختلف از‬ ‫کجا آمده‌اند‪ ،‬اهمیت چندانی ندارد‪ ،‬مس��ئله این است که‬ ‫آدمی این فانتزی‌ها را در زندگی واقعی خود‪ ،‬مانند طنابی‬ ‫ب��ه هوا پرتاب می‏کند و به میان ابرها می‌رود‪ .‬گاهی این‬ ‫طن��اب به هیچ‌جایی‪ ،‬جز به دنیای ناملموس بند نیس��ت‬ ‫و به چی��زی جز ابه��ام بیش‌تر نمی‌انجام��د‪ .‬با این‌حال‬ ‫ان��گار طناب‏ ب��ه جایی گیر کرده‌اس��ت و فانتزی‌های ما‬ ‫را وارد زندگی واقعی می‌کند‪ .‬فانتزی‌ها را نگه می‌داریم‪،‬‬ ‫خفظ‌‌ش��ان می‌کنیم و س��عی می‌کنیم ب��ه آن‌ها جامه‌ی‬ ‫عمل بپوش��انیم تا ش��اید بتوانیم کمبودها و خالهایی را‬ ‫در زندگی کسالت‌بار هر‌روزه جبران کنیم‪ ،‬اما این مسئله‬ ‫که چقدر این فانتزی‌ها می‌توانند به عینیت برس��ند و به‬ ‫دنیای امکان سرک بکشند‪ ،‬بحثی جداگانه است‪.‬‬ ‫واقعیت این اس��ت که ما واقعی هستیم و فانتزی‌های ما‬ ‫به بخ��ش خیال‌ها و آرزوهای ما بازمی‌گردند‪ .‬ش��کل و‬ ‫ماهیت فانتزی‌های ما به‌طور دایم در حال تغییر اس��ت‪.‬‬ ‫گاه��ی فانتزی ما ب��رای یک روز خ��اص‪ ،‬پایین آوردن‬ ‫دسته‌ی دس��ت‌گاه بستنی‌س��ازی و گرفتن دهان‌مان به‬ ‫زیر بستنی‌هاست‪ ،‬با آوارگی و بی‌خانمانی گذراندن است‬ ‫و گاهی هم هوس هم‌‌صحبتی با حیوانات به س��راغ‌مان‬ ‫می‌آی��د‪ .‬هرچند این امکان وج��ود دارد که رفتن به یک‬ ‫سفر و یا دیدن آدم و یا محیط جدیدی تمام فانتزی‌های‬ ‫قبلی را پاک کند و م��ا را وارد دنیای جدیدی از خیال‌ها‬ ‫و تصویره��ا بکن��د‪ .‬فس��یرهای روان‏کاوان��ه‌ گوناگونی‪،‬‬ ‫فانتزی‌ه��ای ما را معنی می‌کنن��د و به آن‌ها می‌پردازند‪.‬‬ ‫گاهی افراد چنان در دنیای فانتزی‌ها غرق می‌ش��وند که‬ ‫ترس از دست دادن‪ ،‬زندگی واقعی‪ ،‬آن‌ها که ناچار به ادامه‬ ‫‪52‬‬

‫دادن آن هستند کنترل می‌کند و باعث می‌شود انسان در‬ ‫آن لحظات واجد هیچ هویت پایداری نباش��د‪ .‬گاهی هم‬ ‫دلیل ما برای وارد نشدن به دنیای فانتزی‌های‌مان‪ ،‬ترس‬ ‫از این اس��ت که با دیگری ش��دن‪ ،‬خود واقعی‌مان را که‬ ‫تعریف ماس��ت گم کنیم‪ .‬فانتزی‌ه��ا در ذهن ما منقبض‬ ‫و منبس��ط می‏ش��وند و از بعدی به بعد دیگر ش��کل‏ پیدا‬ ‫می‌کنند‪ .‬حتا گاهی ما را دچار دوگانگی‌ و تردید می‌کنند‪.‬‬ ‫گاهی فانتزی‌های ما چنان با دنیای واقعی و خواسته‌های‬ ‫زیس��ت ملموس ما در تضاد هس��تند که خ��ود ما را هم‬ ‫می‌ترساند‪ ،‬ولی دانستن این نکته ضرورت دارد که انسان‬ ‫بیش و پی��ش از آن‌که بر روی زمی��ن راه برود‪ ،‬بر روی‬ ‫ابرهای خیال گام برمی‌دارد و اگر امروز بشر در این نقطه‬ ‫قرار دارد‪ ،‬به مدد پی‌گرفتن آرزوها و تخیالت خود است‪.‬‬ ‫آدم��ی بدون تصور و قوه‌ی تخیل نمی‌تواند برای آینده و‬ ‫زیست فراسوی خود تصویری داشته باشد‪ ،‬یک دانش‌مند‬ ‫در هر زمینه‌ای‪ ،‬باید بتواند به‌جز حیطه‌ی انتزاعی اندیشه‬ ‫و آگاهی‪ ،‬به ماورای ساختن رویا قدم بگذارد‪ .‬تصور کنید‬ ‫بی‌آرزوی پرواز و داش��تن بال‪ ،‬هی��چ جبنده‌ی آهنینی بر‬ ‫ف��راز ابرها نبود‪ ،‬هیچ کش��فی برای یافت��ن هیچ قاره‌ای‬ ‫میس��ر نمی‌ش��د‪ ،‬بدون خیال‌ورزی چگونه ممکن اس��ت‬ ‫هنری به وجود آید و به کمال برس��د؟ ش��اید قضاوت در‬ ‫م��ورد کارایی خیال یا از کار انداختن زندگی توس��ط آن‪،‬‬ ‫کمی س��خت باش��د‪ ،‬ولی باید به این نکته توجه کرد که‬ ‫فانتزی‌های م��ا و قوه‌ی خیال ما در هر صورت جزیی از‬ ‫بودگی هر فرد انس��انی است‪ ،‬پس ش��اید به‌ترین گزینه‪،‬‬ ‫تمرکز ب��ر روی خیال و هدایت مرزهای خیال به‌س��وی‬ ‫خالقیت و آفرینش است‪.‬‬ ‫یک کودک از همان آغاز شروع به کشف می‌کند و هر پدیده‬ ‫را طبق خواس��ت خود و بنا‌بر دریافت ش��خصی خود ضبط‬ ‫می‌کند و دست به تحلیل آن می‌زند‪ ،‬پس‪ ،‬آن کودک و هر‬ ‫ک��ودک دیگری در این فرآیند‪ ،‬پی��ش از رویارویی با دنیای‬ ‫واقعی و پیش از لمس هر چیز‪ ،‬دنیای ذهنی خود را می‌سازد‬ ‫و به شناخت فردی ویژه‌ی خود دست می‌یابد و آن‌زمان که‬ ‫کودک به انسانی بالغ بدل شد‪ ،‬باز هم با اندوخته‌های خود‪،‬‬ ‫قوی‌ت��ر از هر عینیتی‪ ،‬در مرزه��ای مه‌آلوده‌ی فانتزی‌های‬ ‫سحرآمیز نفس می‌کشد‪.‬‬

‫به دستور دادگاه ویژه روحانیت‪،‬‬

‫مهروموم شدن منزل و‬ ‫دفتر آیت‌اله منتظری‬ ‫در قم‬ ‫احمد منتظ��ری‪ ،‬فرزن��د آیت‌اله حس��ینعلی منتظری‬ ‫روز یک‌ش��نبه‪ 19 ،‬فوریه‪ ،‬اعالم ک��رد ماموران وزارت‬ ‫اطالع��ات جمهوری اس�لامی و دادگاه ویژه روحانیت‬ ‫قم بعد‌از‌ظهر ام��روز ورودی کتاب‌خانه و منزل آیت‌اله‬ ‫منتظری را مسدود کرده‌اند‪.‬‬ ‫به گزارش بی‌بی‌س��ی‪ ،‬احمد منتظری هم‌چنین تاکید‬ ‫کرد که این افراد بعضی از اموال و وسایل منزل آیت‌اله‬ ‫منتظری را هم ب��ا خود بردند‪ .‬آقای منتظری هم‌چنین‬ ‫در اطالعیه‌ای که روی س��ایت آیت‌اله منتظری منتشر‬ ‫کرده‪ ،‬نوش��ته است که ورودی یکی از اطاق‌های منزل‬ ‫خود او که محل پاسخ‌گویی به مراجعان بوده است هم‬ ‫مهر و موم ش��ده و وس��ایلی مانند لپ‌ت��اپ‪ ،‬پول نقد و‬ ‫مجموعه آثار آیت‌اله منتظ��ری از درون آن جمع‌آوری‬ ‫و توقیف شده است‪ .‬آیت‌اله منتظری از مراجع تقلید قم‬ ‫و سرشناس‌ترین منتقد آیت‌اله خامنه‌ای‪ ،‬رهبر جمهوری‬ ‫اس�لامی بود که در جریان اعتراضات پس از انتخابات‬ ‫س��ال ‪ ۱۳۸۸‬از معترض��ان حمایت ک��رد‪ .‬او در آخرین‬ ‫روزهای پاییز همان س��ال درگذش��ت و گروه بزرگی از‬ ‫معترض��ان و مخالفان حکومت جمهوری اس�لامی در‬ ‫مراسم تشییع پیکر او شرکت کردند‪.‬‬

‫آمریکا‪:‬‬

‫اصالحات تازه بشار اسد‪،‬‬ ‫تمسخر معترضان است‬ ‫بشار اسد‪ ،‬رییس جمهوری سوریه‪ ،‬روز پنج‌شنبه‪16 ،‬‬ ‫فوریه‪ ،‬از برگزاری همه‌‌پرس��ی برای قانون اساس��ی‬ ‫این کش��ور خبر داده اس��ت‪ .‬اعالم این خبر بر روی‬ ‫تک‌حزب��ی بودن حکومت این کش��ور پس از پنجاه‬ ‫سال تاثیر مستقیم خواهد داشت‪.‬‬ ‫به گزارش الجزیره‪ ،‬این خبر در حالی منتشر می‌شود‬ ‫که بمباران ش��هر‌های حمص وارد دوازدهمین روز و‬ ‫حما وارد سومین روز خود شده است‪.‬‬ ‫بشار اسد این خبر را یک روز پس از رد اتهام جنایت‬ ‫علیه بش��ریت از سوی س��ازمان ملل علیه او منتشر‬ ‫کرد و زمان آن را ‪ 26‬فوریه اعالم کرده است‪.‬‬ ‫تلویزیون دولتی س��وریه در گزارش��ی اعالم کرد که‬ ‫این همه‌پرس��ی و اصالحات‪ ،‬حکومت سوریه را که‬ ‫پیش‌ از این رهبری آن تنها بر عهده حزب بعث بوده‬ ‫از تک حزبی به چند حزبی تغییر می‌دهد‪.‬‬ ‫هم‌چنی��ن در بخش دیگری از این اصالحات رییس‬ ‫جمه��وری ک��ه باید مرد و مس��لمان باش��د حداکثر‬ ‫می‌توان��د در دو دوره هف��ت س��اله ب��رای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نامزد شود‪.‬‬

‫جامعه‬

‫دختری که هرگز نخواست پسر باشد‬

‫نعیمه دوستدار‬ ‫م��ن یک نوجوان عصبی و تند ب��ودم‪ .‬تند از این نظر که‬ ‫مدام جبهه می‌گرفتم‪ .‬زندگی برای من یک میدان جنگ‬ ‫بود که می‌خواستم هرطور شده برنده‌اش باشم‪ .‬احساس‬ ‫خورده ش��دن حقم‪ ،‬باعث می‌شد همه‌جا دنبال این باشم‬ ‫که ببینم آیا کس��ی می‌خواهد به من ظلم کند یا نه‪ ،‬این‬ ‫احساساتم بس��یار به جنسیتم برمی‌گش��ت‪ .‬در واقع‪ ،‬من‬ ‫عصبان��ی و تند بودم‪ ،‬چون می‌دی��دم دخترم و حقم دارد‬ ‫پایمال می‌شود‪.‬‬ ‫هنوز خیلی کوچک بودم که فهمیدم س��ر پس��ر بودن یا‬ ‫دختر بودن‪ ،‬خیلی چیزها برای آدم عوض می‌ش��ود‪ .‬دلم‬ ‫می‌خواس��ت توی کوچ��ه با بچه‌ها بازی کن��م‪ ،‬اما دختر‬ ‫بودم و این خواسته مدام با مخالفت روبه‌رو می‌شد‪ .‬خیلی‬ ‫وقت‌ه��ا مج��وزش را می‌گرفتم تا بروم ت��وی کوچه و با‬ ‫تنها دختر همس��ایه که هم سن و س��الم بود بازی کنم‪،‬‬ ‫اما این مجوز کوتاه‌مدت بود و ساعتش زود تمام می‌شد‪.‬‬ ‫باید قبل از تاریک ش��دن هوا برمی‌گش��تم خانه‪ .‬حتا اگر‬ ‫خودم هم می‌توانستم با پافش��اری اجازه‌ی بازی بگیرم‪،‬‬ ‫خیلی روزها به دوستم این اجازه داده نمی‌‌شد‪ .‬در عوض‪،‬‬ ‫کوچه‌ی ما پر بود از پس��رها که می‌توانس��تند تا هروقت‬ ‫دوس��ت دارند توی کوچه بمانند‪ .‬من از پشت پرده‪ ،‬آن‌ها‬ ‫را نگاه می‌کردم که دنبال توپ می‌دوند و کس��ی مدام از‬ ‫پشت پنجره صدای‌شان نمی‌کند‪.‬‬ ‫خود پس��رها هم عام��ل دیگر ناراحتی‌ه��ای بچگی من‬

‫بودند‪ .‬من دوست داشتم هفت‌سنگ بازی کنم یا فوتبال‪،‬‬ ‫اما آن‌ها دخترها را توی بازی‌شان راه نمی‌دادند‪ .‬یک بار‬ ‫مرا به خاطر این‌که با دامن دنبال توپ می‌دویدم مسخره‬ ‫کردند‪ .‬ش��اید همان شد که از آن به بعد تا سال‌ها خوشم‬ ‫نمی‌آمد دامن بپوشم‪.‬‬ ‫بعد نوجوان شدم و این تبعیض‌ها بیش‌تر هم شد‪ .‬دنیای‬ ‫پس��رها بزرگ‌تر بود‪ ،‬دنیای دختره��ا کوچک‌تر‪ .‬دخترها‬ ‫و پس��رهای فامی��ل ناگهان با هم غریبه می‌ش��دند و باز‬ ‫ای��ن دخترها بودند که در حاش��یه‌ی جمع‌های خانوادگی‬ ‫و دوس��تانه می‌‌ماندن��د‪ .‬پس��رها کالس‌ه��ای بیش‌تری‬ ‫می‌رفتن��د‪ ،‬بازی‌ه��ای بیش‌تری می‌کردن��د‪ ،‬بیش‌تر در‬ ‫کوچه و خیابان دیده می‌شدند و مهارت‌های ساده و پیش‬ ‫پا افتاده‌ای را ی��اد می‌گرفتند که دخترها از آن هم عاجز‬ ‫بودند‪ .‬کم‌تر دختری می‌‌رفت توی صف‌نان‪ ،‬دخترها کم‌تر‬ ‫به کارهای هیجان‌انگیز دست می‌زدند و آینده‌ی متفاوتی‬ ‫برای خودش��ان تصور نمی‌کردند‪ .‬دخترها کم‌تر بلد بودند‬ ‫ب��ا غریبه‌ها ح��رف بزنند و موقع ح��رف زدن به تته‌و‌پته‬ ‫می‌افتادند‪.‬‬ ‫بعد قصه‌ی خندیدن و نخندیدن ش��روع ش��د‪ .‬به محض‬ ‫این‌ک��ه پایم را گذاش��تم توی دوران بل��وغ‪ ،‬توصیه‌های‬ ‫اخالقی دختر نباید بلند بخندد و بلند حرف بزند را شنیدم‪.‬‬ ‫من صدایم بلند بود‪ ،‬خنده‌ام بلند بود و هیچ جور توی کتم‬ ‫نمی‌رفت که باید جور دیگری بخندم و حرف بزنم‪ .‬دنیای‬ ‫من شده بود دنیای چراها و مبارزه‌ها‪ .‬استداللی برای این‬

‫حرف‌ه��ا و نبایدها پیدا نمی‌کردم و در عوض احس��اس‬ ‫می‌کردم پ��ر از ظرفیت و توانای��ی‌ام و دنیا می‌خواهد پر‬ ‫پرواز و پای دویدنم را بگیرد‪.‬‬ ‫من شدم یک نوجوان یاغی که می‌خواست با همه‌ی این‬ ‫محدودیت‌ه��ای تحمیلی که به خاطر جنس��یتش اعمال‬ ‫می‌ش��د مبارزه کند‪ .‬من نمی‌دانستم فمنیسم چیست‪ ،‬اما‬ ‫می‌دانس��تم تبعیضی وج��ود دارد و باید با آن جنگید‪ .‬این‬ ‫بود که س��عی کردم هرجور ش��ده خودم را پررنگ کنم‪.‬‬ ‫توی هر جلسه‌ای حتمن حرف می‌زدم‪ .‬در همه‌ی جمع‌ها‬ ‫اظهار نظر می‌کردم‪ .‬همه‌ی کارها را تجربه می‌کردم و با‬ ‫ولع زیادی می‌خواندم و می‌نوشتم‪.‬‬ ‫خیل��ی زود خوانن��ده‌ی مجله‌ه��ای زن��ان ش��دم‪.‬‬ ‫برابری‌خواهی‌ام پررنگ‌تر ش��د‪ .‬در کن��ار من اما بیش‌تر‬ ‫دخترها فکر می‌کردند این شیوه‌ی زندگی‪ ،‬سرنوشت‌شان‬ ‫اس��ت و باید آن را بپذیرند‪ .‬خیلی‌ها باور کرده‌ بودند بلند‬ ‫خندیدن جرم اس��ت‪ ،‬از عهده‌ی خیلی کارها بر نمی‌آیند‬ ‫و بای��د ب��ه قانون‌هایی که رفت‌و آم��د و تصمیم‌گیری و‬ ‫عالقه‌هایش��ان را مح��دود می‌کند پابند باش��ند‪ .‬بخش‬ ‫دیگ��ری از نوجوانی من صرف تحریک و تش��ویق آن‌ها‬ ‫شد‪.‬‬ ‫ای��ن نوجوانی پر دغدغه به نفع من تمام ش��د‪ ،‬هرگز تن‬ ‫ندادم به فش��ارها و محدودیت‌ها و احساس نکردم چون‬ ‫یک زنم باید از چیزی دس��ت بکشم و محروم بمانم‪ ،‬اما‬ ‫بخ��ش زیادی از انرژی‌ام را گرف��ت آن هم در حالی که‬ ‫من در حال طغیان و مبارزه بودم تا حقوق مس��لم‌ خودم‬ ‫را به دس��ت بیاورم یا به دوس��تان هم‌جنسم حالی کنم‪،‬‬ ‫دوس��ت‌‌های غیرهم‌جنس من‪ ،‬داشتند از فرصت‌هایشان‬ ‫برای آینده اس��تفاده می‌کردند و احتمالن وقت کم‌تری را‬ ‫صرف طغیان و خشم می‌کردند‪.‬‬ ‫خیلی زود فهمیدم هر تبعیض یا کمبودی همین خاصیت‬ ‫را دارد‪ ،‬درس��ت همان‌طور که وقتی کسی فقیرتر است یا‬ ‫ضعف جس��می دارد‪ ،‬مجبور اس��ت بیش‌تر از پولدارها و‬ ‫ش پا افتاده تالش‬ ‫س��الم‌ها برای رس��یدن به مس��ایل پی ‌‬ ‫کند و زور بزند‪.‬‬ ‫در نهایت‪ ،‬من زنی ش��دم که ت��ا جایی که اراده‌ی فردی‬ ‫دخیل اس��ت‪ ،‬اجازه نداد جنسیت او را به عقب براند‪ .‬البته‬ ‫خیلی جاها هم دست خودم نبود و مغلوب اراده‌ی اجتماع‬ ‫مردس��االر و تبعیض‌هایش شدم‪ .‬جاهایی هم بود که زور‬ ‫م��ن به عنوان فرد به اقتضائات س��رزمینم نرس��ید و در‬ ‫رقابت نابرابر جامعه‪ ،‬جنس��یتم حرکتم را کند کرد‪ .‬با این‬ ‫حال همیشه بسیار فکر می‌کنم که اگر من مجبور نبودم‬ ‫ای��ن همه زمان ص��رف اثبات خودم به دنی��ا بکنم و اگر‬ ‫قرار نبود در س��ال‌های نوجوانی و جوانی‌ام برای رسیدن‬ ‫به موقعیت‌های معمولی بیش‌تر از یک پس��ر در موقعیت‬ ‫براب��ر با خودم تالش کنم‪ ،‬دور از ذهن نبود اگر امروز‪ ،‬از‬ ‫جایی که در آن ایستاده‌ام راضی‌تر باشم‪.‬‬ ‫این بار یکی از رازهای زنانه‌ی خودم را برایتان گفتم‪ ،‬راز‬ ‫دختری که هرگز نخواست پسر باشد‪.‬‬ ‫‪53‬‬

‫فرهنگ‬

‫مظاهر رنسانس در اروپا‬ ‫سایه کوثری‬ ‫هفته گذش��ته تا این‌جا گفتیم که رنس��انس ابتدا در قرن‬ ‫چه��ارده و پانزده در ایتالیا پدید آم��د و از آن‌جا به دیگر‬ ‫کشورهای اروپایی منتشر شد‪.‬‬ ‫اما در قرن ش��انزدهم و پس از پاگرفتن رنسانس در این‬ ‫کش��ورها زمینه برای تولد و رشد دو جنبش فکری دیگر‬ ‫هم آماده ش��د‪« :‬جنبش اومانیس��م» و «جنبش مذهبی‬ ‫رفرم» یا «اصالح مذهب‪».‬‬ ‫جنبش اومانیسم‬ ‫رنسانس��ی که در ایتالیا و دیگر کشورها به وجود آمد‪ ،‬در‬ ‫اندک زمانی توجه و عالقه محققان و نویسندگان را برای‬ ‫مطالعات بی‌طرفانه و عاری از غرض و ش��رح و تفس��یر‬ ‫درس��ت متون اصلی دوران باستان و آثار کالسیک آماده‬ ‫ک��رد و یک نوع گرایش فکری ویژه را به وجود آورد که‬ ‫آن را اومانیسم می‌خوانند‪.‬‬ ‫اصول عمده اومانیس��م عب��ارت بود از‪ :‬مردود دانس��تن‬ ‫فرهنگ کهنه اسکوالستیک و بازگشت به سرچشمه‌های‬ ‫حکمت باستان و مطالعه دقیق متون قدیم و اندیشه‌های‬ ‫فیلسوفان‪ ،‬مورخان و ش��عرا و نویسندگان بزرگ گذشته‬ ‫و ش��وق شناخت جهان و هرچه در آن است و نیز اعتقاد‬ ‫به قدرت انس��ان و حق بهره بردن او از زندگی و در یک‬ ‫جمله توجه به مسایل مربوط به انسان و آزادی و حیثیت‬ ‫و شکوفایی فکری او‪.‬‬ ‫اومانیس��ت هم در ابتدا به ادیب ی��ا متفکری می‌گفتند که‬ ‫نس��بت به همه علوم و هنرها ش��ناخت داشته و به بررسی‬ ‫مسایل انسانی توجه خاصی داشته باشد‪ ،‬درست همان‌طور‬ ‫که در بیس��ت قرن پیش از آن ب��ه ادب و هنر یونان و روم‬ ‫توجه شده بود‪.‬‬ ‫اومانیس��ت‌ها ش��یفته آزادی یونان در زمان سقراط بودند و‬ ‫می‌خواستند به انسان این امکان را بدهند که آزادانه در مورد‬ ‫مسایل دینی و سیاسی و انسانی بحث کند‪.‬‬ ‫«اس��کو» به معنی «محل درس خواندن و آموختن» است‬ ‫و چون در قرون وسطا علم و حکمت فقط در کلیسا تدریس‬ ‫می‌شد‪ ،‬اسکوالستیک به همه دروسی می‌گویند که مربوط‬ ‫به آن باش��د‪.‬اما با هم��ه این‌ها جنبش اومانیس��م در قرن‬ ‫چهاردهم باالخره از سوی دانته‪ ،‬پترارک و بوکاچیو در ایتالیا‬ ‫درخشش یافت‪.‬‬ ‫اومانیست‌ها تمایل زیادی به قدما و افکار آن‌ها داشتند چون‬ ‫معتقد بودند که قدما واقعن بش��ر را درک کرده و زیر و بم‬ ‫حاالت و روحیات آدمی را استادانه تجزیه و تحلیل کرده‌اند‪.‬‬ ‫در قرون وسطا مردم اروپا آشنایی چندانی با شاه‌کارهای‬ ‫دوران باستان نداش��تند‪ .‬بیش‌تر موضوعات مورد مطالعه‬ ‫علوم دینی و هرچیزی بود که به کلیسا و االهیات مربوط‬ ‫می‌ش��د‪ .‬آن‌قدر که انگار فراموش کرده بودند در جهانی‬ ‫مادی زندگی می‌کنند‪.‬‬ ‫علمای اسکوالس��تیک معتقد بودند که مسیحیت چهره‬ ‫‪54‬‬

‫جه��ان را دگرگون کرده اما به ای��ن نکته که چرا جامعه‬ ‫مس��یحی از جامع��ه غیردینی روزبه‌روز دورتر می‌ش��ود‪،‬‬ ‫توج��ه نمی‌کردند و ش��اید ه��م به همین دلی��ل یکی از‬ ‫دست‌آوردهای رنسانس اومانیسم بود‪.‬‬ ‫هرچن��د در قرون وس��طا هم متفک��ران و اندیش‌مندانی‬ ‫بودند که میل به آش��نایی با آثار دوران باستان داشتند اما‬ ‫کشیش��ان خش��ک و متعصب آن روزگار و فضای فکری‬ ‫اسکوالستیک همیشه مانع آن‌ها بود‪.‬‬ ‫پیش از آن یک‌بار در قرن نهم و بار دیگر در قرن سیزدهم‬ ‫فرانس��ویان به آثار کالس��یک التین یون��ان و روم قدیم‬ ‫رو کردند و خواس��تند دس��ت به احیا آن بزنند‪ ،‬ولی نفوذ‬ ‫روزافزون کلیسا و حکمت اسکوالستیک مانع آن می‌شد‪.‬‬ ‫محققانی هم که در مدرس��ه الهیات س��وربون این کار را‬ ‫آغاز کردند تهدید ش��دند‪ ،‬چون روس��ای سوربون اعتقاد‬ ‫داشتند که ترویج آثار کالسیک و فرهنگ و ادب و افکار‬ ‫دوران باس��تان قدرت و اعتبار تعلیمات اسکوالستیکی را‬ ‫در معرض خطر و تهدید قرار بدهد‪.‬‬ ‫«اسکو» به معنی «محل درس خواندن و آموختن» است‬ ‫و چ��ون در قرون وس��طا علم و حکمت فقط در کلیس��ا‬ ‫تدریس می‌شد‪ ،‬اسکوالستیک به همه دروسی می‌گویند‬ ‫که مربوط به آن باشد‪.‬‬ ‫ام��ا با همه این‌ها جنبش اومانیس��م در ق��رن چهاردهم‬ ‫باالخ��ره از س��وی دانته‪ ،‬پت��رارک و بوکاچی��و در ایتالیا‬ ‫درخشش یافت‪.‬‬ ‫«دانته» با سرودن منظومه بزرگ «کمدی الهی» به زبان‬ ‫ایتالیای��ی ثابت کرد که برای خلق آثار ادبی بزرگ نیازی‬ ‫به زبان‌های یونانی و التین نیست‪.‬‬ ‫«پترارک»‪ ،‬ش��اعر ایتالیایی هم نخس��تین کسی بود که‬ ‫فرهنگ و ادب باستان را احیا کرد و توجه ایتالیا و سراسر‬ ‫اروپای غربی به آثار قدما را برانگیزاند‪.‬‬ ‫«بوکاچیو» هم کتاب «دکامرون» را منتشر کرد که یکی‬ ‫از ش��اه‌کارهای ادب ایتالیاست‪ .‬وی در این کتاب با شرح‬ ‫زیبای مصایب دل‌خراش قرن چهاردهم فلورانس به زبان‬ ‫ایتالیای��ی نش��ان داد که ادبیات نیازی ب��ه زبان التین و‬ ‫یونانی ندارد و ایتالیایی‌ها به زبان ملی خود هم می‌توانند‬ ‫شاه‌کار ادبی خلق کنند‪.‬‬ ‫پس از این س��ه تن به تدریج همه ادبا و اندیش‌مندان به‬ ‫خواندن متون که��ن روی آوردند و در اندک مدتی همه‬ ‫آن‌ها را به زبان ایتالیایی ترجمه کردند‪.‬‬ ‫در این میان آثار «افالطون» و «ویرژیل» بیش‌تر از همه‬ ‫مورد توجه قرار گرفت‪ .‬رفته رفته توجه و دل‌بس��تگی به‬ ‫م��اورا جای خود را به زندگی زمین��ی داد و به قول ویل‬ ‫دورانت در کتاب تاریخ تمدن اندیش��ه م��ردم از دین به‬ ‫فلسفه و از آسمان به زمین بازگشت‪.‬‬ ‫جنبش اصالح مذهب‬ ‫در قرن ش��انزدهم‪ ،‬هم‌زمان با پیدایش رنسانس‪ ،‬نهضت‬

‫دیگری به منصه ظهور رس��ید که وحدت مسیحیت را از‬ ‫می��ان برد و در مقابل آیی��ن کاتولیک‪ ،‬مذهب تازه‌ای به‬ ‫نام پروتستانس��یم به وج��ود آورد‪ .‬این جنبش دینی مهم‬ ‫رف��رم یا اصالح مذهب نام دارد‪ .‬نهضت مذکور در افکار‬ ‫و جامع��ه آن روز فرانس��ه و اروپا تاثی��رات مهمی کرد و‬ ‫سبب بروز جنگ‌های داخلی و تغییرات اساسی در جامعه‬ ‫کلیسا شد‪.‬‬ ‫ی��ک چنین دگرگون��ی در افکار و اذه��ان و یک چنین‬ ‫جهش��ی در حیات هنری و ادبی موجب ش��ده است که‬ ‫بگوین��د ق��رن ش��انزدهم یک��ی از باعظمت‌ترین قرون‬ ‫اروپاس��ت‪ .‬بیان چنین مطلبی بی شک به حقیقت بسیار‬ ‫نزدیک اس��ت‪ ،‬زیرا تا آن تاری��خ هرگز در قریحه و ذوق‬ ‫بشر تا به این حد شکفتگی و جهش به ظهور نرسیده بود‬ ‫و اندیش��ه آدمی در راه ترقی و کمال تا به این پایه پیش‬ ‫نرفته و با چنین حدت و قدرتی خودنمایی نکرده بود‪.‬‬ ‫ب��ا وجود این نباید از نظر دور داش��ت ک��ه در این قرن‬ ‫عالرغ��م هم��ه جهش‌ه��ا و پیش‌رفت‌ه��ا‪ ،‬بی‌نظمی و‬ ‫کهنه‌پرس��تی و جمود فکری توام با تعصبات خون‌آلود و‬ ‫مشاجرات لفظی و قلمی و خشونت و جنگ و منازعه نیز‬ ‫فراوان پدید آمد و چه بسا صناعاتی که در ادب و هنر در‬ ‫این قرون آغاز ش��د اما آن‌چنان که می‌بایست نشکفت و‬ ‫برای نیل به مرتبه کمال هنوز راه درازی در پیش داشت‪.‬‬ ‫به عن��وان مثال ش��عر ش��عرای انجمن پلیئ��اد زیاده از‬ ‫حد اش��رافی بود و خ��واه و ناخواه ب��ا واکنش و تعرضی‬ ‫بورژوامابانه از طرف مالرب‪ ،‬شاعر معروف فرانسوی قرن‬ ‫شانزدهم و نزدیکانس وی مواجه شد‪.‬‬ ‫بس��یار اتفاق می‌افتاد که اومانیس��ت‌ها ضم��ن مطالعه‬ ‫علوم و معارف گذش��ته‪ ،‬بی‌تعمق از آن می‌گذشتند و چه‬ ‫بس��ا متفکران و نویس��ندگانی که به بشر و حیات آدمی‬ ‫می‌اندیشیدند‪ ،‬اما هرگز برای جهش معنوی و نشو و نما‬ ‫و تکامل روح وی چراغی فرا راهش نمی‌گذاشتند‪.‬‬ ‫نویس��ندگان و متفکران ب��ه عالم درونی بش��ر و نیکی‬ ‫طبیعت آدمی وثوق و اعتماد کامل داشتند ولی هرگز در‬ ‫این اندیش��ه نبودند که با صفات و تمایالت بد و ناپسند‬ ‫انسان‌ها معارضه کنند‪.‬‬ ‫در قرن ش��انزدهم دو نویس��نده مبتک��ر و بلندمرتبه در‬ ‫فرانسه ظهور کردند که بر ادبیات فرانسه و مغرب زمین‬ ‫به طور مستقیم و غیر‌مستقیم تاثیرات شگرفی گذاشتند‪،‬‬ ‫یک��ی «رابله» در نیمه اول قرن و دیگری «مونتنی» در‬ ‫نیمه دوم قرن‪.‬‬ ‫رابله می‌گفت‪« :‬آن‌چه می‌خواهی‪ ،‬بکن‪» .‬‬ ‫مونتی اظهار می‌کرد‪« :‬چه می‌دانم؟»‬ ‫و رنس��ار توصی��ه می‌ک��رد‪« :‬گل‌های س��رخ زندگی را‬ ‫بچینید‪».‬‬ ‫خالصه آن‌که ذهن هیچ متفکری در غم و اندیشه اجتماع‬ ‫نب��ود‪ .‬همه اندیش‌مندان و ادیبان س��رگرم مطالعه علوم و‬ ‫معارف بشری بودند‪ ،‬جمال و جذبات حیات دنیوی و عشق‬ ‫به طبیعت آن‌ها را چنان به خود مشغول کرده بود و هرگونه‬ ‫جهش به کمال اخالق��ی و معنوی و حتا توجه به نیکی و‬ ‫احسان و نوع‌دوستی‪ ،‬آن‌گونه که مسیحیت توصیه می‌کرد یا‬ ‫در اذهان شوالیه‌های قرون وسطا وجود داشت‪ ،‬از خاطرشان‬ ‫محو و زدوده شده بود‪.‬‬

‫فرهنگ‬

‫اسطوره آفرینش‬ ‫در ایران باستان‬ ‫پیمان عابدی‬ ‫آن‌گونه که بیان ش��د‪« ،‬اهریمن» در نخس��تین نبرد با‬ ‫«اهورامزدا» سه هزار سال مدهوش بود‪ .‬پس اهورامزدا‪،‬‬ ‫آفرین��ش مینوی هس��تی را صورت مادی بخش��ید و از‬ ‫گوهر بنیادین خود که روشنی بود‪« ،‬آخشیجان» را آفرید‬ ‫و به ترتی��ب‪ ،‬آتش‪ ،‬باد‪ ،‬آب و خاک یک��ی را از دیگری‬ ‫زایاند‪ .‬آن‌گاه نخس��تین چیزی که دیدنی بود آمد‪ ،‬یعنی‬ ‫قطره‏ای مایع‪ ،‬مانند دانه اشکی زالل و بزرگ به پهنای‬ ‫همه آب‏های جهان‪ .‬از این اشک‪ ،‬آسمان آفریده شد که‬ ‫نخستین آفریده از آفریده‏های شش‏گانه است‪ .‬به عبارتی‬ ‫ترکیب آب و خاک همان‌گونه که در بیش‌تر اس��اطیر در‬ ‫سرشته شدن نخستین انسان دخیل بود‪ ،‬در این‌جا تار و‬ ‫پود سرشتن آسمان شد‪ .‬اما چرا آسمان سرشته شد؟ زیرا‬ ‫آسمان باید از آفریده‏های مادین اهورامزدا در برابر یورش‬ ‫و تازش اهریمن پاس‌بانی می‏کرد‪ ،‬پس جنس آسمان را‬ ‫(همان گونه که در نام کهن آن‪« ،‬اسمن» نهفته است) از‬ ‫سنگ کرد که ماده‏ای این‏جهانی است‪ .‬آن‌گاه پیرامون‬ ‫آن بارویی سخت‏تر از آن ساخت که مانند کمربندی دور‬ ‫آن را گرفته بود‪ .‬ام��ا جنس این کمربند فرازمینی بود و‬ ‫در حقیقت همان آگاهی پرهیزکاران ش��مرده می‏شد‪ .‬در‬ ‫این‌جا آس��مان به مثابه یک شخصیت مادی در اندیشه‬ ‫ایرانی اندک‏اندک ساخته و پرداخته می‏شود‪.‬‬ ‫نخس��ت جنس آن را از س��نگ دانس��تند و بعد ترکیبی‬ ‫از س��نگ و فلز گداخته که صفتی اوس��تایی برای گوهر‬ ‫آس��مان است‪ .‬شاید دلیل آن انعکاس نور خورشید و ماه‬ ‫در آس��مان باش��د که البته آن‌ها ساالر اختران سپهر نیز‬ ‫بوده‏اند‪ .‬آن‌گاه جس��م آسمان را به نظر آوردند و آن را به‬ ‫شکل تخم مرغ دانستند‪ .‬به یاد بیاوریم که این تخم مرغ‬ ‫تمام جهان را در خود نگاه می‏داشت‪ .‬مانند تخم مرغان در‬ ‫طبیعت که بزرگ‏ترین نمونه سلول زنده را در خود جای‬ ‫می‏دهند و محافظت می‏کنند‪ .‬در عالم خیال نیز‪ ،‬انسان‬ ‫را در نبردهای کیهانی بسیاری در آینده‏های دور دیده‏ایم‬ ‫که در اشکال تخم مرغی ایمن بود‏ه است‪ ،‬نبردی ازلی در‬ ‫برابر یورش‏های اهریمنی‪ .‬به هر روی آسمان که بعدها‬ ‫«سپهر»‪« ،‬فلک» و چند نام دیگر نیز گرفت‪ ،‬در چهل و‬ ‫پنج روز نخست سال آفرینش‪ ،‬آفریده شد و در جشن‏های‬ ‫شش‏گانه آفرینش‪ ،‬نخستین جشن به یادبود آفرینش او‬ ‫ت ماه است‪.‬‬ ‫در بهار و فاصله میان ‪ 10‬تا ‪ 15‬اردی‌بهش ‏‬ ‫این‌چنین آس��مان به عنوان یک شخصیت قابل ترسیم‬ ‫جلوه‏گر شد‪ .‬شخصیتی که س��خن می‏گوید‪ ،‬مانند بشر‬ ‫جنس��یت دارد و می‏جنگد و انج��ام وظیفه می‏کند‪ .‬این‬ ‫شخصیت که جوهر مینوی آسمان نیز هست‪ ،‬یک ایزد‬ ‫در هیت مردی اس��ت که کمربن��دی که همان کمربند‬ ‫مقدس بلوغ زرتش��تی اس��ت به کمر دارد که همانا سپر‬

‫سنگی آسمان باشد‪ .‬این کمربند همان پوشش زرهین ایزد‬ ‫آسمان نیز به شمار می‏رود‪ .‬ایزد آسمان وظیفه دارد که در‬ ‫نبرد با اهریمن‪ ،‬دیوان را زندانی کند و گاه نیز پرهیزکاران‬ ‫هم‌چون سواران و نیز نیزه‏داران بیرون آسمان ایستاده‏اند‬ ‫تا به او یاری رسانند‪.‬‬ ‫این مرد (ایزد آسمان) صاحب دختر یا همسری است که‬ ‫«آرمتی» (‪( )Armati‬به معنای «مادر زمین») نام دارد‪.‬‬ ‫در تعبیرات کهن‏تر او را دختر خود هورمزد دانسته‏اند‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب کمربند بلوغ پسرانه‪ ،‬زره سنگین و صاحب دختر یا‬ ‫همسری بودن که مادر زمین است‪ ،‬نشانه‏های نرینه‏بودن‬ ‫آس��مان و «آرمتی» به عنوان مادر زمین‪ ،‬دختر یا همسر‬ ‫آسمان و یا دختر هورمزد بودن‪ ،‬نشانه‏ای بر مادینه‏بودن‬ ‫زمین است‪ .‬از سوی دیگر ایزد آسمان گونه‌های دیگری‬ ‫به اعتبار تقویم آفرینش‪ ،‬قبل و بعد از خود دارد‪ .‬هورمزد در‬ ‫مکاشفات پیامبرانه زرتشت‌‪ ،‬خود را به هیت کسی نشان‬ ‫داد که به اندازه‌ی آسمان بود‪ ،‬سر به برترین آسمان داشت‬ ‫و پا به آس��مان فرودین و دس��ت به هر دو سوی آسمان‬ ‫برداش��ت و آسمان را چون پوشش��ی درپوشید‪ .‬پس از او‪،‬‬ ‫«کیومرث» که نخستین انسان است مانند آسمان پهنا و‬ ‫درازایی برابر داشت‪ .‬گاه در ادبیات پهلوی تعابیری نیز دیده‬ ‫شده اس��ت که در آن‪ ،‬آسمان را هم‌چون پرنده‏ای فرض‬ ‫کرده اس��ت که تخم خود یعنی زمین را زیر بال گرفته و‬ ‫مینوی آسمان چون جنگ‌جوی دلیری که زرهی پوالدین‬ ‫دارد‪ ،‬گیت��ی را در برابر اهریم��ن نگاه‌بانی می‏کند‪ .‬به هر‬ ‫روی در این تش��بیه نیز با جانورانی مادی روبه‏رو هستیم‬ ‫که مفاهیم انتزاعی را بیان می‏کنند‪ .‬اندیش��ه خیر و شر و‬ ‫نبرد با اهریمن و حفاظت روشنایی از تاریکی‪ ،‬نه‌تنها انگیزه‬ ‫آفرینش آسمان بلکه در مراتب دیگری نیز شکل‏دهنده آن‬ ‫و نیز حواشی آن بوده است‪.‬‬ ‫اما خود آسمان نیز دارای طبقاتی بوده است‪ .‬در بخش‌بندی‬ ‫قدیمی‌تر چهار طبقه وجود داش��ته است‪ ،‬نخست سپهر‬ ‫اختران‪ ،‬دوم ماه‌پایه‪ ،‬س��وم خورشیدپایه و چهارم بهشت‪.‬‬ ‫اما نف��وذ تقدس عدد «هفت» و تفوق آن به تقدس عدد‬ ‫«چهار» و نیز فراگیرش��دن نجوم بابلی‪ ،‬پایه‏های آسمان‬ ‫را به هفت رس��انید که به ترتیب این‏ها بودند‪ .‬نخس��ت‬ ‫ابرپایه‪ ،‬دوم سپهر اختران‪ ،‬سوم سپهر ستارگان نیامیزنده‬ ‫(این س��پهر مانند یک ابر نارسانا در برابر امواج اهریمنی‬ ‫و نفوذ آن به روش��نان مقاومت و مقابله می‏کرد)‪ ،‬چهارم‬ ‫ماه پایه‪ ،‬پنجم خورش��ید پایه‪ ،‬شش��م گاه امشاس‌پندان‬ ‫و هفتم روش��نی بی‌کران‪ .‬به هر روی آس��مان که بعدها‬ ‫«سپهر»‪« ،‬فلک» و چند نام دیگر نیز گرفت‪ ،‬در چهل و‬ ‫پنج روز نخست سال آفرینش‪ ،‬آفریده شد و در جشن‏های‬ ‫شش‏گانه آفرینش‪ ،‬نخستین جشن به یادبود آفرینش او در‬ ‫ت ماه است‪.‬‬ ‫بهار و فاصله میان ‪ 10‬تا ‪ 15‬اردی‌بهش ‏‬

‫اخبار‬

‫یک مقام آگاه در ایران اعالم کرد‪:‬‬

‫تایید‌قطع شدن‬ ‫صادرات نفت‬ ‫ایران به ‪ ۶‬کشور‬ ‫اروپایی‬

‫پ��س از انتش��ار خبرهای ضدونقی��ض در خصوص‬ ‫قطع صادرات نفت ایران به ش��ش کش��ور اروپایی‪،‬‬ ‫ی��ک مقام آگاه در گفت‌وگو با رس��انه منس��وب به‬ ‫س��پاه پاس��داران‪ ،‬با رد خبر بس��نده کردن ایران به‬ ‫«اولتیمات��وم»‪ ،‬اعالم کرد ش��یرهای نفت ایران به‬ ‫روی ‪ 6‬کشور اروپایی بسته شد‌‪.‬‬ ‫به گزارش فارس‪ ،‬این مقام آگاه برخی اظهارنظرها‬ ‫درخصوص اولتیماتوم به برخی کش��ورهای اروپایی‬ ‫را رد و موض��ع آن‌چ��ه وی «مقتدران��ه جمه��وری‬ ‫اسالمی در قطع صادرات نفت به ‪ 6‬کشور اروپایی»‬ ‫خوانده‪ ،‬تایید کرده است‪.‬‬ ‫بنابراین گزارش صبح روز پنج‌ش��نبه‪ 16 ،‬فوریه‪ ،‬در‬ ‫واکن��ش به تحریم‌ه��ای اتحادیه اروپ��ا علیه ایران‬ ‫سفرای ایتالیا‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬فرانسه‪ ،‬یونان‪ ،‬پرتغال و هلند‬ ‫در ته��ران به وزارت خارجه احضار ش��دند و در این‬ ‫جلسه پاسخ جمهوری اس�لامی به مصوبه سیاسی‬ ‫اتحادی��ه اروپا به اطالع نمایندگان این کش��ورهای‬ ‫اروپایی رسید‪.‬‬ ‫گفتنی است پس از انتشار این خبر برخی منابع اقدام‬ ‫وزارت امور خارجه را صرفن «اولتیماتوم» دانسته و‬ ‫نه قطع کامل صادرات را به آینده موکول کردند‪.‬‬ ‫به گزارش رویترز پس از انتش��ار خبر قطع صادرات‬ ‫نفت ایران به ‪ 6‬کش��ور اروپا مدعی ش��د که وزارت‬ ‫نف��ت ایران خبر صبح روز چهارش��نبه خود مبنی بر‬ ‫توقف صادارت نفت به کشورهای اروپایی را تکذیب‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫این گ��زارش می‌افزاید‪« :‬با توج��ه به اعالم موضع‬ ‫جمهوری اس�لامی درخصوص قطع صادرات نفت‬ ‫ایران و هم‌چنین باتوجه به دس��تاوردهایی هسته‌ای‬ ‫رونمایی شده و انتش��ار خبر دست‌یابی دانش‌مندان‬ ‫ایران ب��ه فناوری تولید اورانیوم ‪ 20‬درصد‪،‬س��اخت‬ ‫سانتریفیوژهای پیش‌رفته‪ ،‬ساخت انواع مجتمع‌های‬ ‫س��وخت و س��ایر موفقیت‌ه��ای به دس��ت آمده در‬ ‫عرص��ه ان��رژی اتمی‪ ،‬جمهوری اس�لامی اکنون و‬ ‫در ای��ن فضا و باتوجه به پارامتره��ای جدید که به‬ ‫طور قطع ش��رایط هرگونه مذاکره‌ای را تحت تاثیر‬ ‫ق��رار می‌دهد‪ ،‬آمادگی کامل خ��ود را همانگونه که‬ ‫در نامه‌ی دبیر ش��ورای عالی امنی��ت ملی ایران به‬ ‫کاترین اش��تون آمده بود‪ ،‬ب��رای گفت‌وگو با گروه‬ ‫‪ 1+5‬اعالم می‌کند‪».‬‬ ‫این در حالی اس��ت که روز گذش��ته‪ ،‬اتحادیه اروپا‬ ‫دریافت نامه از سعید جلیل را تایید کرده است‪.‬‬ ‫‪55‬‬

‫تقویم تاریخ‬

‫ششم اسفند‪ -‬بیست‌وپنجم فوریه‬

‫‪ 1294‬خورشیدی‪ -‬نیروهای روسیه تصرف شهر «کرمانشاه»‬ ‫را پس از عقب راندن ژاندارم‌های ایران تکمیل کردند‪ .‬در پی‬ ‫سقوط کرمانشاه‪« ،‬عبدالحسین میرزا فرمانفرما» رییس‌الوزرا‬ ‫وقت به نش��انه اعتراض به اقدام روس‌ها از س��مت ریاست‬ ‫دولت کناره‌گیری کرد‪.‬‬ ‫‪ 1306‬خورشیدی‪« -‬امیر هوشنگ ابتهاج سمیعی گیالنی»‪،‬‬ ‫متخلص به «ه‍‪.‬الف س��ایه»‪ ،‬شاعر و موسیقی‌پژوه ایرانی در‬ ‫رشت متولد ش��د‪ .‬او دوره تحصیالت دبستان را در رشت و‬ ‫دبیرس��تان را در تهران گذراند و در همین دوران اولین دفتر‬ ‫شعر خود را به نام «نخستین نغمه‌ها» منتشر کرد‪.‬‬ ‫‪ 1836‬میالدی‪« -‬س��میوئل کل��ت» (‪)Samuel Colt‬‬ ‫اختراع خود ششلول یا رولور را به ثبت رسانید‪.‬‬ ‫‪ 1841‬می�لادی‌‪ -‬زادروز «پیر آگوس��ت رنوا» (‪Pierre‬‬ ‫‪)Auguste Renoi‬‏نق��اش فرانس��وی اس��ت‪ .‬او از‬ ‫جوانی نقاش��ی را آغاز ک��رد‪ .‬بعدها به پاری��س آمد و در‬ ‫آن‌جا نقاش‌خانه‌ای دایر کرد و به ترسیم صورت اشخاص‬ ‫مش��غول ش��د‪ .‬حیات هنری او نخس��ت تحت‌تاثیر هنر‬ ‫«چینی» بود‪ .‬آثار رنوار به آثار «تابس��تانی» معروف است‬ ‫و از ش��فافیت و نور و سایه‌روش��ن‌های روزهای تابستان‬ ‫برخوردار اس��ت‪« .‬ضیافت در ش��ب»‪ ،‬که از به‌ترین آثار‬ ‫امپرسیونیس��م به‌ش��مار می‌رود و هم‌چنی��ن‌‪« ،‬تاب»‪ ،‬و‬ ‫«لوژ» برخی از آثار او هستند‪.‬‬ ‫‪ 1943‬میالدی‪ -‬زادروز «جورج هریس��ون» گیتاریس��ت و‬ ‫خواننده انگلیسی است‪ .‬او عضو گروه «بیتلز» بود‪.‬‬ ‫‪ 1956‬میالدی‪« -‬نیکیتا خروشچف» رهبر حزب کمونیست‬ ‫ش��وروی‪ ،‬در یک س��خن‌رانی از «جوزف اس��تالین» (رهبر‬ ‫پیشین) انتقاد کرد‪.‬‬ ‫‪ 19644‬میالدی‪« -‬محمدعلی کلی» (‪Clay Muha m‬‬ ‫‪ )mad Ali‬بوکسور آمریکایی در «میامی بیچ» با پیروزی‬ ‫بر «سونی لیستون» (‪ )Sonny Liston‬قهرمان بوکس‬ ‫سنگین وزن جهان شد‪.‬‬

‫تو‌ششم فوریه‬ ‫هفتم اسفند‪ -‬بیس ‌‬

‫‪ 1318‬خورشیدی‪« -‬بهمن رجبی» نوازنده‌ی صاحب سبک‬ ‫و م��درس تمبک در چنی��ن روزی زاده ش��د‪ .‬وی از اولین‬ ‫نوازندگان معاصر تمبک است که در آثار و کنسرت‌های خود‬ ‫توجه ویژه‌ای به تمبک به عنوان یک س��از تک‌نواز مبذول‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫‪1324‬خورشیدی‪« -‬عالمه علی‌اکبر دهخدا» ادیب و شاعر و‬ ‫محقق گران‌قدر ایرانی درگذشت‪.‬‬ ‫‪1352‬خورشیدی‪« -‬حسین تهرانی» از استادان برجسته‌ی‬ ‫موسیقی ایرانی درگذشت‪.‬‬ ‫‪ 1377‬خورشیدی‪ -‬برگزاری اولین دوره انتخابات شوراهای‬ ‫اسالمی شهر و روستا در چنین روزی در ایران تحقق یافت و‬ ‫در این راستا‪ ،‬بیش از ‪ 33‬هزار شورای شهری و روستایی در‬ ‫سراسر کشور شکل گرفت‪.‬‬ ‫‪ 1389‬خورش��یدی‪« -‬عباس امیری مق��دم» زاده‌ی ‪1329‬‬ ‫خورش��یدی در آمل‪ ،‬بازیگر ایرانی بود که در چنین روزی در‬ ‫پی تصادف و سکته قلبی پس از آن درگذشت‪.‬‬ ‫‪1715‬می�لادی‪« -‬کل��ود آدرین هلوس��یوس»‪Claude‬‬ ‫‪ ) )Adrien Helvétius‬فیلس��وف و ادیب فرانس��وی‬ ‫‪56‬‬

‫است که در چنین روزی در پاریس زاده شد‪.‬‬ ‫‪1802‬میالدی‪« -‬ویکتور هوگو» نویسنده و شاعر فرانسه به‬ ‫دنیا آمد‪.‬‬ ‫‪1950‬می�لادی‪ -‬زادروز «هلن الیزابت کالرک» (‪Helen‬‬ ‫‪ )Elizabeth Clark‬نخست‌وزیر پیشین نیوزیلند است‬ ‫که در دسامبر ‪ 1999‬برای سومین بار به نخست وزیری این‬ ‫کشور انتخاب شد‪.‬‬ ‫‪1980‬میالدی‪ -‬اس��راییل و مصر روابط سیاسی کاملی را با‬ ‫یک‌دیگر پایه‌ریزی و آغاز کردند‪.‬‬ ‫‪1902‬میالدی‪« -‬ژان برولر» (‪ )Jean Bruller‬نویسنده‌ی‬ ‫بر‌جسته فرانسوی متولد شد‌‪ .‬او در دفاع‌از فرانسویان در برابر‬ ‫نیروهای ارتش نازی‪ ،‬کتاب‌های ادبی زیبایی نگاشت که تا‬ ‫سال‌ها در ذهن فرانسوی‌ها باقی ماند‌‪.‬‬ ‫‪1935‬میالدی‪« -‬لوفت واف��ه» (‪ ،)Luftwaffe‬نیروی‬ ‫هوایی رایش س��وم‪ ،‬ایجاد ش��د‪ .‬آلمان از دوسال پیش از‬ ‫آن‌‪ ،‬یعن��ی تقریبن از آغاز به قدرت رس��یدن «هیتلر»‪ ،‬به‬ ‫تهیه‌ی مقدمات ایجاد نیروی هوایی س��رگرم شده بود و‬ ‫خلبانان آلمانی در محلی سری در شوروی سرگرم تمرین‬ ‫بودند‪.‬‬

‫هشتم اسفند – بیستوهفتم فوریه‬

‫‪ 1303‬خورش��یدی‪« -‬امیرحس��ین آریان‌پ��ور» نویس��نده‪،‬‬ ‫فرهنگ‌نویس‪ ،‬مترجم ایرانی به دنیا آمد‪.‬‬ ‫‪ 1305‬خورش��یدی‪ -‬در چنین روزی الیحه کشیدن خط راه‬ ‫آهن سراسری به تصویب مجلس شورای ملی رسید‪.‬‬ ‫‪1364‬خورشیدی‪« -‬غالمحسین بنان»‪ ،‬خواننده ایرانی است‬ ‫که در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت داشت‪ ،‬درگذشت‪ .‬او‬ ‫عضو شورای موس��یقی رادیو‪ ،‬استاد آواز هنرستان موسیقی‬ ‫تهران و بنیان‌گذار انجمن موسیقی ایران بوده‌است‪ .‬صدای‬ ‫وی‪ ،‬ه��م‌راه با هم‌کاری ع��ده‌ای از هنرمندان دیگر از رادیو‬ ‫تهران به گوش مردم ایران رس��ید و دیری نگذشت که نام‬ ‫بنان زبان‌زد همه شد‪.‬‬ ‫‪272‬میالدی‪ -‬زادروز «کنس��تانتین» یکم نخستین امپراتور‬ ‫روم که مس��یحی شد و مسیحیت را در امپراتوری رواج داد‪،‬‬ ‫می‌باشد‪.‬‬ ‫‪ 1932۲‬میالدی‪« -‬الیزابت تیلور» (‪Elizabeth Ta y‬‬ ‫‪ )lor‬بازی‌گر آمریکایی و برنده دو جایزه اس��کار در لندن‬ ‫به دنیا آمد‪ .‬با بازی در فیلم «‌این‌جا هر دقیقه کسی متولد‬ ‫می‌شود» وارد سینما شد‌‪ .‬وی در بسیاری از ماندگارترین‬ ‫و مش��هورترین فیلم‌های کالسیک س��ینمای آمریکا که‬ ‫بعدها به «دوران طالیی هالیوود» مش��هور شد به ایفای‬ ‫نقش پرداخته‌است‪.‬‬ ‫‪1991‬می�لادی‪« -‬پرزیدن��ت جورج ب��وش» (‪George‬‬ ‫‪)H.W. Bush‬اع�لام ک��رد که “کوی��ت آزاد و کار پس‬ ‫گرفتن کویت از تصرف عراق را رسمن اعالم داشت‪ .‬دلیل‬ ‫حمله عراق به کویت مشکل بدهی ‪ ۳۰‬میلیارد دالری عراق‬ ‫به کویت و تالش عراق برای بازسازی اقتصاد عراق بود که‬ ‫در جنگ ایران و عراق نابود شده بود‪ .‬عراق معتقد بود چون‬ ‫جنگ ایران و عراق به س��ود کش��ورهای عرب حوزه خلیج‬ ‫فارس بوده‌اس��ت‪ ،‬دول عربی باید بدهی ‪ ۳۰‬میلیارد دالری‬ ‫عراق را ببخشند‪ .‬کویت زیر بار نرفت و این دلیلی برای جنگ‬ ‫عراق با کویت شد‪.‬‬

‫نهم اسفند‪ -‬بیست‌وهشتم فوریه‬

‫‪ 1308‬خورش��یدی‪ -‬امروز س��ال‌روز درگذش��ت «احمدشاه‬ ‫‌قاجار» هفتمین و آخرین پادش��اه قاجار است‪ .‬او دومین پسر‬ ‫«محمدعلی‌شاه» و اولین فرزند پسر او از «ملکه‌جهان» بود‬ ‫که در هنگام ولیعهدی پدرش به‌دنیا آمد و پس از فتح تهران‬ ‫و خلع پدرش توس��ط یک مجلس عال��ی از رجال و بزرگان‬ ‫مملکت در ‪ 12‬سالگی به سلطنت رسید‪.‬‬ ‫‪ 1389‬خورشیدی‪« -‬مهری ودادیان»‪ ،‬بازی‌گر قدیمی تاتر‪،‬‬ ‫سینما و تلویزیون ایران درگذشت‪.‬‬ ‫‪ 1901‬میالدی‪« -‬لینوس کارل پاولینگ» (‪Linus Carl‬‬ ‫‪ )Pauling‬دانش‌من��د آمریکایی‪ ،‬فعال صلح‪ ،‬نویس��نده و‬ ‫استاد دانش‌گاه متولد شد‪.‬‬ ‫‪ 1953‬میالدی‪« -‬جیمز دوی واتسون» (‪James Dewey‬‬ ‫‪ )Watson‬ب��ه ه ‌مراه «فرانس��یس کری��ک» (‪Francis‬‬ ‫‪ )Crick‬س��اختار مولکول��ی «دی‌ان‌ای» (‪ )DNA‬را در‬ ‫دانش‌گاه کمبریج کشف کردند‪ ،‬ماده‌ای که اساس انتقال موروثی‬ ‫و اطالعات ژنتیکی در موجودات زنده به نس��ل‌های بعدی به‬ ‫شمار می‌رود‪ .‬پیام‌های ژنتیکی موجود در مولکول دی‌ان‌ای برای‬ ‫مواردی چون ساخت پروتئین مورد استفاده قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫‪ 1986‬میالدی‪« -‬اولوف پالمه» (‪ )Olof Palme‬نخست‬ ‫وزیر پیش��ین س��وئد به هنگام خروج از س��ینما‪ ،‬در یکی از‬ ‫خیابان‏های اس��تکهلم مورد س��و‌قصد قرار گرفت و به قتل‬ ‫رسید‪.‬‬ ‫س جمهوری وقت‬ ‫‪ 1991‬می�لادی‌‪ -‬جرج بوش (پ��در) ریی ‌‬ ‫آمری��کا پس از چهل روز جن��گ و درگیری‪ ،‬میان دو جبهه‬ ‫عراق و نیروهای چند ملیتی (‌در اولین جنگ نفت‌) آتش‌بس‬ ‫اع�لام کرد‪ .‬این نبرد چه��ل روز به‌طول انجامید و در پایان‬ ‫عراق مجبور به عقب‌نشینی از خاک کویت شد‪.‬‬

‫دهم اسفند‪ -‬بیست‌ونهم فوریه‬

‫‪ 1317‬خورشیدی‪«-‬محمدرضاپهلوی»برایازدواجبا«فوزیه»‪،‬‬ ‫خواهر «ملک فاروق» پادشاه مصر‪ ،‬به این کشور سفر کرد‪.‬‬ ‫‪ 1389‬خورش��یدی‪ -‬تظاه��رات مردم ایران در ش��هرهای‬ ‫مختل��ف در داخل و خارج از ایران برای آزادس��ازی رهبران‬ ‫جنبش موسوم به جنبش سبز‪ ،‬میرحسین موسوی و مهدی‬ ‫کروبی برگزار ش��د‪ .‬این تظاهرات توسط پلیس و نیروهای‬ ‫لباس شخصی حکومت به خش��ونت کشیده شد و تعدادی‬ ‫نیز بازداشت شدند‪.‬‬ ‫تو‌بیس��تمین زادروز «جواکینو‬ ‫‪ 1792‬میالدی‪ -‬امروز دویس ‌‬ ‫روسینی» (‪ )Gioachino Rossini‬آهنگ‌ساز ایتالیایی‬ ‫است که در «پزارو» (‪ )Pesaro‬به دنیا آمد‪.‬‬ ‫‪ 19600‬میالدی‪« -‬آنتونی رابین��ز» (‪Anthony Ro b‬‬ ‫‪ )bins‬نویس��نده و سخن‌ران آمریکایی نیز در چنین روزی‬ ‫در کالیفرنیا زاده شد‪.‬‬ ‫ی ‌و هرزگوین» در این روز با‬ ‫‪ 1992‬میالدی‪ -‬مردم «بوس��ن ‌‬ ‫شرکت در رفراندومی سراس��ری‪ ،‬به استقالل کشورشان از‬ ‫یوگوسالوی سابق رای مثبت دادند‪.‬‬ ‫پس از اعالم استقالل بوس��نی و هرزگوین از یوگوسالوی‬ ‫س��ابق‪ ،‬درگیری‌ه��ای داخلی در بالکان به‌ط��ور جدی آغاز‬ ‫ش��د که در جری��ان آن‪ ،‬نیروهای ارتش یوگوس�لاوی ابتدا‬ ‫به اس��لوونی‪ ،‬سپس به کرواس��ی و در نهایت به بوسنی و‬ ‫هرزگوین حمله کردند‪.‬‬

‫جامعه‬

‫ورود آقایان ممنوع‪ ،‬این بار به بیمارستان‌های زنانه‬

‫افشان برزگر‬ ‫مدرسه‌های دخترانه و پس��رانه‪ ،‬مهدکودک‌های دخترانه‬ ‫و پس��رانه‪ ،‬دانش‌گاه‌ه��ای مردان��ه و زنان��ه و ای��ن بار‬ ‫بیمارس��تان‌های زنانه و مردانه‪ .‬تصمیم مسووالن بر این‬ ‫شده که بیمارس��تان‌های زنان نیز از مردان برای رعایت‬ ‫موازین شرعی و اسالمی از یک‌دیگر جدا شود تا کم‌ترین‬ ‫میزان برخورد فیزیکی میان مردان و زنان بیمار و پزشک‬ ‫رخ بدهد‪.‬‬ ‫س��ابقه ایجاد بیمارس��تان‌های تک جنس��یتی به مجلس‬ ‫پنجم برمی‌گردد‪ ،‬زمانی که وزیر فعلی بهداش��ت کش��ور‬ ‫و نماین��ده مجلس آن دوران‪ ،‬یکی از طراحان آن بود که‬ ‫در نهایت این طرح ناکام ماند‪ ،‬اما دوباره در س��ال ‪1385‬‬ ‫در هیت دولت مطرح ش��د که برخ�لاف دفعه قبل مورد‬ ‫موافقت اعضای کابینه قرار گرفت‪.‬‬ ‫قبل از تصویب طرح تفکیک جنس��یتی در بیمارستان‌ها‬ ‫در هیت دولت‪ ،‬لنکرانی‪ ،‬وزیر س��ابق وزارت بهداش��ت‪،‬‬ ‫چندی��ن مرتبه بر دریافت خدم��ات از هم‌جنس به عنوان‬ ‫حقوق بیماران تاکید داش��ت که این آرزوی وی با اعالم‬ ‫بیمارستان «مهدیه» به عنوان اولین بیمارستان تخصصی‬ ‫و فوق‌تخصصی ویژه زنان در س��ال ‪ 86‬برآورده شد‪ .‬پس‬

‫از آن نیز بیمارستان‌های «آرش» و «میرزاکوچک خان»‬ ‫در تهران نیز به جمع بیمارستان‌های زنانه کشور پیوستند‪.‬‬ ‫موافق��ان اجرای ای��ن طرح معتقدند که در ش��ان جامعه‬ ‫اس�لامی نیست که پزش��کان مرد به معالجه زنان بیمار‬ ‫بپردازن��د و با ایجاد بیمارس��تان‌های مخص��وص بانوان‬ ‫در کش��ور‪ ،‬خانواده‌ها با امنیت و ف��راغ بال بیش‌تر برای‬ ‫درمان خود اقدام می‌کنن��د‪ .‬هم‌چنین زنانه کردن بعضی‬ ‫بیمارس��تان‌ها‪ ،‬خواسته پزش��کان و بیماران زن است که‬ ‫دولت نهم نسبت به تصویب آن اقدام کرده است‪.‬‬ ‫اش��رف معین��ی ب��ه عن��وان ریی��س یک��ی از اولی��ن‬ ‫بیمارس��تان‌های زنانه در ایران گفته که این بیمارس��تان‌‬ ‫برای آس��ایش و راحتی بانوان ایجاد شده که تاثیر بسیار‬ ‫زیادی بر افزایش آرامش روحی – روانی بانوان در هنگام‬ ‫درمان و دریافت خدمات داشته است‪.‬‬ ‫رییس بیمارستان آرش با اعالم این که بسیاری از زنان از‬ ‫تاسیس این بیمارستان استقبال کرده‌اند‪ ،‬عنوان کرده که‬ ‫بیماران زن در تمام دنیا تمایل دارند که توس��ط پزشکان‬ ‫زن معاین��ه‪ ،‬ویزیت‪ ،‬درمان و مش��اوره ش��وند‪ ،‬به همین‬ ‫خاطر نیز در بسیاری از کشورهای جهان هم‌چون کانادا‪،‬‬ ‫انگلیس‪ ،‬سنگاپور و پاکستان بیمارستان‌های تک‌جنسیتی‬

‫وجود دارد که در این بیمارستان‌ها تنها زنان پذیرش شده‬ ‫و توس��ط کادر درمانی و پیراپزشکی خانم تحت درمان و‬ ‫سرویس‌دهی قرار می‌گیرند‪.‬‬ ‫راه‌ان��دازی بیمارس��تان‌های ت��ک جنس��یتی در تهران‪،‬‬ ‫مس��ووالن را به این فکر انداخته تا در س��ایر استان‌های‬ ‫کش��ور نیز‪ ،‬این نوع بیمارستان را تاس��یس کنند تا سایر‬ ‫زن��ان غیرپایتخت‌نش��ین نی��ز از نعمت بیمارس��تان‌های‬ ‫مخصوص خود بی‌بهره نمانند‪.‬‬ ‫بر این اس��اس وزارت بهداشت اعالم کرده که راه‌اندازی‬ ‫یک بیمارستان ویژه زنان را در هر استان پی‌گیری می‌کند‬ ‫که پروژه مربوط به این موضوع تعریف و اطالعات الزم‬ ‫از س��طح دانش‌گاه‌های علوم پزش��کی جمع‌آوری ش��ده‬ ‫اس��ت که بر اس��اس زمان‌بندی اعالم شده از سوی این‬ ‫وزارت‌خانه طی دو تا س��ه س��ال آینده‪ ،‬هر استان دارای‬ ‫یک بیمارستان جامع زنان خواهد شد‪.‬‬ ‫در ن��گاه اول ش��اید این طرح‪ ،‬طرح خ��وب و مورد قبول‬ ‫جامعه زنان ایران باش��د‪ ،‬اما اگر وارد جزییات طرح شده‬ ‫و آن را با واقعیت‌های و امکانات موجود جامعه پزش��کی‬ ‫تطبیق دهیم‪ ،‬طرحی اس��ت که احتمال اجرای آن دور از‬ ‫ذهن است و اگر هم اجرا شود‪ ،‬به صورت ناقص و در حد‬ ‫اسم امکان اجرایی شدن آن وجود دارد‪.‬‬ ‫منتقدان این طرح بر این اعتقاد هس��تند که در بس��یاری‬ ‫از ش��هرهای ایران هنوز متخصصان کافی در رشته‌های‬ ‫مختلف وجود ندارد‪ ،‬چه رس��د ب��ه این که برای هر کدام‬ ‫متخصص زن و مرد وجود داشته باشد‪ .‬هم‌چنین امکانات‬ ‫عمومی‌ بهداش��ت و درمان هم آن‌قدر گسترده نیست که‬ ‫به سادگی بتوان برای زنان و مردان فضاهای بیمارستانی‬ ‫جداگانه ایجاد کرد‪.‬‬ ‫منتقدان این طرح بر این اعتقاد هس��تند که در بسیاری‬ ‫از ش��هرهای ایران هنوز متخصصان کافی در رشته‌های‬ ‫مختلف وجود ندارد‪ ،‬چه رس��د ب��ه این که برای هر کدام‬ ‫متخصص زن و مرد وجود داشته باشد‪ .‬هم‌چنین امکانات‬ ‫عمومی‌ بهداش��ت و درمان هم آن‌قدر گسترده نیست که‬ ‫به سادگی بتوان برای زنان و مردان فضاهای بیمارستانی‬ ‫جداگانه ایجاد کرد‪.‬‬ ‫چند روز پیش هم وزیر بهداش��ت با اشاره به چالش‌های‬ ‫موجود در سیستم س�لامت کشور‪ ،‬کمبود نیروی انسانی‬ ‫را مهم‌ترین چالش پیش روی این نظام در کشور خواند‪.‬‬ ‫وی گفت��ه که اکن��ون بیش از ‪ 850‬بیمارس��تان بین ‪10‬‬ ‫تختخواب��ی تا ‪ 1500‬تختخوابی در س��طح کش��ور فعال‬ ‫هس��تند‪ 35 .‬هزار تخت بیمارس��تانی نیز اکنون در حال‬ ‫س��اخت و ‪ 26‬هزار تخت بیمارس��تانی دیگر نیز در دست‬ ‫مطالع��ه و طراح��ی اس��ت و در نهایت ‪ 77‬ه��زار تخت‬ ‫بیمارس��تانی به سیستم بهداش��ت و درمان کشور اضافه‬ ‫می‌شود‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت با اذعان به این‌که با این وجود با کمبود نیروی‬ ‫انس��انی در گروه‌های مختلف‪ ،‬مخصوصن پرس��تار مواجه‬ ‫هس��تیم‪ ،‬س��واالتی را مطرح کرده که برای ‪ 77‬هزار تخت‬ ‫بیمارستانی در حال س��اخت چگونه می‌خواهیم نیرو جذب‬ ‫‪57‬‬

‫آمریکا‪ :‬وزارت اطالعات ایران حامی‬ ‫تروریسم است‪،‬‬

‫تحریم وزارت اطالعات‬ ‫جمهوری اسالمی از‬ ‫سوی آمریکا‬

‫کنیم و بار مالی این استخدام‌ها چگونه باید تامین شود؟‬ ‫این در حالی‌س��ت که بر اس��اس آمارهای رسمی منتشر‬ ‫شده از سوی س��ازمان نظام پزش��کی‪ ،‬هم اکنون حدود‬ ‫‪ 93‬هزار پزش��ک‪ 19 ،‬هزار دندان‌پزش��ک‪ 30 ،‬هزار ماما‬ ‫و حدود ‪ 14‬هزار کارش��ناس گروه‌های وابسته به پزشکی‬ ‫عضو این سازمان هستند‪ ،‬بنابراین بر اساس جمعیت ‪70‬‬ ‫میلیونی ایران در صورتی که توزیع مناسبی داشته باشیم‬ ‫تقریبن برای هر ‪ 750‬نفر یک پزشک وجود دارد‪ ،‬این در‬ ‫حالی‌ست که بر اساس استانداردها‪ ،‬باید به ازای هر ‪500‬‬ ‫نفر یک پزشک در کشور وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫ع�لاوه ب��ر کمبود پزش��ک‪ ،‬ب��ه گفت��ه وزیر بهداش��ت‬ ‫بیمارس��تان‌های کش��ور با کمبود ‪ 30‬هزار پرستار مواجه‬ ‫اس��ت‪ ،‬این در حالی‌س��ت که روند مهاجرت پرستاران از‬ ‫کشور نیز روند صعودی خود را طی می‌کند‪ ،‬به طوری که‬ ‫سازمان نظام پرستاری کشور اعالم کرده در سال گذشته‬ ‫‪ 200‬هزار پرس��تار از کشور خارج ش��ده‌اند که ‪ 85‬درصد‬ ‫آن‌ها زن بوده‌اند‪.‬‬ ‫کمبود متخصص بیهوش��ی‪ ،‬چشم‌پزشک‪ ،‬زنان و زایمان‪،‬‬ ‫داخلی‪ ،‬س��ونوگراف و ده‌ها رشته مرتبط با پزشکی بدون‬ ‫در نظر گرفتن جنس��یت در کش��ور به ش��دت احس��اس‬ ‫می‌ش��ود که توزیع ناعادالنه متخصصان و پزش��کان در‬ ‫کش��ور به مش��کالت شهرس��تان‌ها به خصوص مناطق‬ ‫محروم دامن زده است‪.‬‬ ‫در کنار این امر‪ ،‬وجود نگاه‌های تبعیض‌آمیز جنسیتی جامعه‬ ‫به زنان‪ ،‬تعیین ظرفیت در رشته‌های پزشکی برای دختران و‬ ‫سهمیه‌های ناعادالنه در گزینش متخصصان باعث شده که‬ ‫در حال حاضر کش��ور به لحاظ دارا بودن متخصصان زن در‬ ‫مضیقه شدید باشد‪ ،‬به طوری که به اذعان رییس بیمارستان‬ ‫آرش‪ ،‬کشور با کمبود متخصصان زن در رشته‌های ارتوپدی‪،‬‬ ‫جراحی مغز و اعصاب و قلب مواجه است‪.‬‬ ‫با توجه به ش��رایط نیروی تخصصی زن در کش��ور و کم‬ ‫بودن تعداد آن‌ها‪ ،‬بس��یاری از کارشناسان بر این اعتقادند‬ ‫که تاسیس بیمارستان‌های زنانه در بسیاری از استان‌های‬ ‫کشور غیرممکن اس��ت‪ .‬حتا برخی از نمایندگان مجلس‬ ‫هش��دار داده‌اند که بیمارستان‌های تک جنسیتی وضعیت‬ ‫خدمات‌رسانی به زنان را از وضعیت فعلی‪ ،‬بدتر می‌کند‪.‬‬ ‫در ای��ن میان و در حال��ی که بحث‌ها بر س��ر راه‌اندازی‬ ‫بیمارس��تان‌های مخصوص زنان باال گرفته‪ ،‬یک نماینده‬ ‫مجل��س نیز خواه��ان راه‌اندازی بیمارس��تان‌های مردانه‬ ‫‪58‬‬

‫شده اس��ت‪ .‬این عضو کمیسیون بهداشت مجلس عنوان‬ ‫کرده همان‌‌طور که بیمارس��تان‌ زنان احداث می‌شود‪ ،‬در‬ ‫مقابل بیمارس��تان مردان هم نیاز است‪ ،‬چون اگر زن به‬ ‫مرد نامحرم اس��ت‪ ،‬مرد هم به زن نامحرم است‪ ،‬این در‬ ‫حالی‌س��ت که تعداد پرس��تاران مرد در کش��ور بسیار کم‬ ‫است‪.‬اما انگار تا چند سال آینده خبری از بیمارستان‌های‬ ‫مردان��ه نخواهد ب��ود‪ ،‬چراکه وزیر بهداش��ت عزم خود را‬ ‫ب��رای راه‌اندازی بیمارس��تان‌های مخص��وص زنان جزم‬ ‫ک��رده و گفت��ه که حت��ا اگر در اس��تانی امکان س��اخت‬ ‫س��اختمان جدید برای بیمارستان نباشد‪ ،‬بیمارستان زنان‬ ‫و زایمان آن اس��تان به بیمارس��تان جام��ع تبدیل خواهد‬ ‫ش��د و انواع تخصص‌های الزم توس��ط متخصصان زن‬ ‫ارایه می‌شود‪.‬‬ ‫البته وزیر بهداش��ت از حمایت کافی دیگر زن کابینه نیز‬ ‫برخوردار ش��ده اس��ت‪ ،‬به طوری که مری��م مجتهدزاده‪،‬‬ ‫رییس مرکز امور زنان ریاس��ت جمه��وری گفته که این‬ ‫حق طبیعی زنان مراجعه‌کننده به مراکز پزشکی است که‬ ‫جنسیت پزشک‌شان را خود تعیین کنند‪.‬‬ ‫در نقد این دیدگاه‪ ،‬کارشناس��ان مش��کالت بهداش��ت و‬ ‫درم��ان‪ ،‬مانند کمبود درمان‌گاه و بیمارس��تان در مناطق‬ ‫محروم‪ ،‬مجهز نبودن بیمارس��تان‌ها در استان‌ها‪ ،‬مسایل‬ ‫مرب��وط به بیمه‪ ،‬گران��ی دارو و کمبود کادر پزش��کی را‬ ‫مس��ایل مهم‌تر از تعیین جنس��یت پزش��ک معالج توسط‬ ‫بیمار می‌دانن��د که ابتدا باید مورد توجه مس��ووالن قرار‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫اگر دولت می‌تواند در عرض شش ماه‪ ،‬چند استان کشور‬ ‫را صاحب بیمارس��تان‌های تک‌جنسیتی کند‪ ،‬پس چرا به‬ ‫همین سرعت بیمارستان‌های موجود در هر استان تجهیز‬ ‫نش��ده و نیروی متخصص برای آن‌ها فرستاده نمی‌شود‪،‬‬ ‫تا بیم��اران برای درم��ان بیماری خ��ود آواره پایتخت و‬ ‫شهرهای بزرگ نشوند؟‬ ‫مسلمن یک خانم در بیمارستان مجهزی که تک‌جنسیتی‬ ‫ه��م نباش��د‪ ،‬درمان خواهد ش��د اما در یک بیمارس��تان‬ ‫مخصوص بانوان غیرمجهز‪ ،‬امکان دارد که جانش نیز به‬ ‫خطر بیافتد‪ .‬پس به‌تر است مسووالن وزارت بهداشت‪ ،‬به‬ ‫جای پرداختن به اموری که بیش‌تر رنگ و بوی تبلیغاتی‬ ‫دارد‪ ،‬به دنبال س��امان‌دهی وضعیت فعلی باش��د‪ .‬به قول‬ ‫یکی از منتقدان‪ ،‬بیمارس��تان‌های فعلی را س��امان دهید‪،‬‬ ‫بیمارستان‌های تک جنسیتی پیش‌کش‪.‬‬

‫وزارت دارای��ی آمریکا در بیانیه‌ای با اعالم تحریم وزارت‬ ‫اطالعات جمهوری اس�لامی‪ ،‬روز پنج‌ش��نبه‪ 16 ،‬فوریه‪،‬‬ ‫ای��ن وزارت‌خانه را به حمایت از تروریس��م‪ ،‬نقض حقوق‬ ‫بش��ر و حمایت از حکومت س��وریه در سرکوب مخالفان‬ ‫متهم کرده است‪.‬‬ ‫دیوید کوهن‪ ،‬معاون وزیر دارایی آمریکا در امور تروریسم‬ ‫و اطالع��ات مالی در ای��ن بیانیه گفت‪« :‬ام��روز وزارت‬ ‫اطالعات و امنیت ایران را به نقض حقوق بشر شهروندان‬ ‫ایران و صدور رفتار خش��ونت‌آمیز ای��ن وزارت‌خانه برای‬ ‫حمایت از حکومت س��وریه در س��رکوب مردم آن کشور‬ ‫متهم کردیم‪».‬‬ ‫آقای کوهن هم‌چنین گف��ت وزارت اطالعات جمهوری‬ ‫اسالمی از گروه القاعده‪ ،‬القاعده در عراق‪ ،‬حزب‌اله لبنان‬ ‫و حماس حمایت می‌کند و آن را بیان‌گر سیاست حکومت‬ ‫این کشور در حمایت از تروریسم دانست‪.‬‬ ‫بر اس��اس ای��ن تحری��م‪ ،‬کارکن��ان وزارت اطالعات از‬ ‫سفر به ایاالت متحده منع ش��ده‌اند‪ ،‬اموال و دارایی‌های‬ ‫این وزارت‌خانه در آمریکا مس��دود ش��ده است و معامله‬ ‫ش��هروندان و ش��رکت‌های آمریکایی با آن ممنوع شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫آمری��کا پیش‌تر نیروی قدس س��پاه پاس��داران و نیروی‬ ‫انتظامی جمهوری اس�لامی و تعدادی از فرماندهان این‬ ‫دو نیرو را به اتهام کمک به س��رکوب مخالفان حکومت‬ ‫سوریه تحریم کرده بود‪.‬‬

‫پاپاراتزی‬

‫گیروزارتفرهنگجمهوریاسالمیبهنانسیعجرم‬ ‫بهنام‬ ‫«استعفای عزت‌اله انتظامی از شورای عالی خانه هنرمندان‬ ‫ای��ران» اس��تاد «عزت‌اله انتظامی» به ص��ورت مکتوب در‬ ‫نامه‌ای خطاب به «غالمحسین امیرخانی»‪ ،‬رییس شورای‬ ‫عال��ی خانه هنرمندان ایران از حضور در این ش��ورا و نایب‬ ‫رییسی آن استعفا داد‪.‬‬ ‫«استاد ارجمند جناب آقای امیرخانی‬ ‫ریاست محترم شورای عالی خانه هنرمندان ایران‬ ‫اس��تحضار دارید در اوایل تش��کیل خانه هنرمن��دان ایران‬ ‫به تقاض��ای آقای به��روز غریب‌پور عن��وان نیابت رییس‬ ‫ش��ورای‌عالی خان��ه را پذیرا ش��دم و تا این زم��ان در جمع‬ ‫فرهیختگان و بزرگان اندیش��ه و هنر از هیچ کوشش��ی در‬ ‫جهت اعت�لای آن کوتاهی نکردم و هر آن‌چه برایم مقدور‬ ‫بود به انجام رس��اندم‪ .‬حال که عزیزان و بزرگانی که با آنان‬ ‫در ش��ورای‌عالی انس و الفتی داشتم حضور ندارند من نیز با‬ ‫پوزش استعفای خود را تقدیم می‌دارم»‪.‬‬ ‫عزت‌اله انتظامی درباره اس��تعفایش از ش��ورای عالی خانه‬ ‫هنرمندان ایران گفت‪« :‬با توجه به تغییراتی که انجام ش��د‬ ‫دیدم در این جمع حضور نداشته باشم به‌تر است‪».‬‬ ‫این پیش‌کس��وت دنیای هنر ای��ران توضیح داد‪« :‬تغییراتی‬ ‫توسط مدیر عامل خانه هنرمندان در اعضای شورای عالی‬ ‫داده شد‪ ،‬در حالی که این تصمیم‌ها باید در مجمع عمومی‬ ‫انجام ش��ود‪ ».‬وی افزود‪« :‬این تغییرات برخالف اساس‌نامه‬ ‫بوده اس��ت و اعضای جدیدی آمدند که من با آن‌ها آش��نا‬ ‫نیس��تم و دیدم دیگر به آن‌جا نروم به‌تر اس��ت‪ ».‬انتظامی‬ ‫تاکید کرد‪« :‬اعضایی که در ش��ورای عالی خانه هنرمندان‬ ‫ایران حاضر بودند نماینده جایی نبوده و به لحاظ موقعیت و‬ ‫شخصیت حقیقی خود انتخاب شده بودند‪».‬‬ ‫آنجی فیلم ساخت و تهدید‬ ‫شد‬ ‫فیل��م «در س��رزمین خون و‬ ‫عس��ل» عال‌رغ��م آن‌‌که در‬ ‫کشورهای مختلف با استقبال‬ ‫عمومی مواجه شده‪ ،‬مخالفانی‬ ‫نیز داش��ته و همی��ن امر موجب‬ ‫ش��ده اس��ت که در چند وقت گذشته‪،‬‬ ‫«آنجلین��ا جولی»‪ ،‬کارگ��ردان این فیلم‪ ،‬و برخی‬ ‫دست‌اندرکاران صربی این فیلم مورد تهدید قرار بگیرند‪.‬‬ ‫آنجلینا جولی در این خصوص به روزنامه بریتانیایی «گاردین»‬ ‫گفته است که شخص او پیام‌های تهدید‌آمیزی را به صورت‬ ‫آن‌الین دریافت کرده‪ ،‬شیشه اتومبیل یکی از دست‌اندرکاران‬ ‫فیلم وی نیز شکسته شده و تلفن و ای‌میل‌های برخی دیگر‬ ‫از اعضای این فیلم نیز هک شده‌اند‪.‬‬ ‫در کنار این تهدیدها اما فیلم «در سرزمین خون و عسل» که‬ ‫روز دوشنبه‪ ۲۴ ،‬بهمن‌ماه‪ ،‬جایزه صلح جشن‌واره بین‌المللی‬ ‫فیلم برلین را از آن خود کرد‪ ،‬در کشورهای مختلف‪ ،‬از جمله‬ ‫بوسنی‪ ،‬مورد استقبال قرار گرفته است‪.‬‬ ‫«گیر وزارت فرهنگ جمهوری اسالمی به نانسی عجرم»‬

‫در اولین برخورد حکومت اسالم‌گرایان تونس با هنرمندان‪،‬‬ ‫‪ 4‬آوازه‌خوان مشهور عرب از ورود به این کشور منع‬ ‫شدند‌‪.‬‬ ‫«مه��دی مبروک» وزی��ر فرهنگ تونس‬ ‫که پس از تصدی پس��ت خود مس��وول‬ ‫برگزاری فس��تیوال موس��یقی س��االنه‬ ‫«قرطاج» در این کشور شده است با نام‬ ‫بردن از «نانسی عجرم‌‪ ،‬الیسا‪ ،‬دو خواننده‬ ‫زن لبنانی و نیز تامر حس��نی و شیرین» از‬ ‫مصر گفته است به آن‌ها اجازه شرکت در این‬ ‫فستیوال را نخواهد داد‪.‬‬ ‫وی تصمیم خود را «دیکتاتوری سلیقه نیکو» توصیف کرد و‬ ‫افزود‌‪« :‬این خواننده‌ها پوشش مناسبی ندارند‪».‬‬ ‫ای��ن در حالی اس��ت که وی پیش از تصدی پس��ت وزرات‬ ‫فرهنگ گفته بود که حکومت تونس به س��وی «اس�لامی‬ ‫کردن هنر» گام بر نخواهد داشت‪.‬‬ ‫الیس��ا خواننده لبنانی در واکنش به س��خنان‬ ‫وزیر تونسی اظهار داشت که «حضور من‬ ‫می‌تواند افتخاری برای برگزار‌کنندگان‬ ‫این فستیوال باشد‪».‬‬ ‫از س��وی دیگ��ر اتحادی��ه هنرمندان‬ ‫حرفه‌ای در لبنان با ارس��ال نامه‌ای به‬ ‫وزیر فرهنگ تونس از وی انتقاد کرد‪.‬‬ ‫در این نامه آمده اس��ت‌‪« :‬عادالنه نیست‬ ‫که این‌گون��ه در حق دو خواننده بزرگ لبنان‌‪،‬‬ ‫نانسی عجرم و الیس��ا که سفیران صلح سازمان ملل‬ ‫هستند‌‪ ،‬چنین سخنانی مطرح شود‌‪».‬‬

‫جریان رونالدو و خرید از طرح مسکن مهر در‬ ‫برزیل‬ ‫«رونالدو» س��تاره پیش��ین تیم‬ ‫ملی فوتبال برزیل به دلیل‬ ‫نپرداخت��ن اج��اره بهای‬ ‫قطعه زمین��ی در ریودو‬ ‫ژانیرو مورد پی‌گرد قانونی‬ ‫قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫مالک این قطعه زمین با ش��کایت‬ ‫از چهره سرشناس ورزش فوتبال برزیل در‬ ‫دادگاهی گفته اس��ت‪ ،‬رونالدو تمام مبلغی را که‬ ‫بده‌کار است‪ ،‬به وی پرداخت نکرده است‌‪.‬‬ ‫ش��اکی هم‌چنین رونال��دو را به ف��رار از پرداخت مالیات به‬ ‫شهرداری ریودو ژانیرو و ساخت و ساز بدون دریافت پروانه‬ ‫ساخت متهم کرد‪.‬‬ ‫وکی��ل رونالدو در واکنش به ای��ن اتهامات ابراز تعجب‬ ‫ک��رده و افزود ک��ه م��وکل وی تاکنون مبلغ‬ ‫‪ 36.500‬ی��ورو در قب��ال خرید این قطعه‬ ‫زمین‏پرداخت کرده است‪.‬‬ ‫وی افزود‌‪« :‬تنها مبلغ باقی‌مانده ‪5000‬‬ ‫هزار یورو اس��ت که این مسئله بدون‬

‫رفتن به دادگاه به سادگی قابل حل است و مطمئنن رونالدو‬ ‫این مبلغ را خواهد پرداخت‪».‬‬ ‫گفتنی اس��ت که رونال��دو‪ ،‬دارنده رکورد‬ ‫بیش‌ترین گل زده در تاریخ جام‌های‬ ‫جهان��ی‪ ،‬در فوری��ه ‪ 2010‬از دنیای‬ ‫فوتبال حرفه‌ای خداحافظی کرد‌‪.‬‬ ‫تیمبرلیک و بیل با حلقه آمدند‬ ‫اما عکسی نیست‬ ‫«جاستین تیمبرلیک» و «جسیکا بیل»‬ ‫بلخره با حلقه نامزدی در انظار عمومی نمایان‬

‫شدند‪.‬‬ ‫جاس��تین که در دسامبر گذش��ته در یک کمپ زمستانی از‬ ‫جسیکا درخواست ازدواج کرده بود بلخره با هم با این حلقه‬ ‫به میان مردم آمدند‪.‬‬ ‫جالب این‌جاس��ت که متاس��فانه هیچ‌کدام از هم‌کاران‬ ‫موفق به شکار این صحنه نشدند‪ .‬یکی از این‬ ‫دوس��تان اعالم کرد که این دو برخالف‬ ‫خواهران کارداشیان که دوست داشتند‬ ‫هرچه زودتر حلقه خود را به رسانه به‬ ‫خصوص نشان دهند‪ ،‬از مخفی‌بودن‬ ‫آن لذت می‌برند‪.‬‬ ‫وقت�ی ادل از خجالت تهیه‌کنندگان‬ ‫بریتانیاییدرمی‌آید‬ ‫زمان��ی ک��ه «ادل» خوانن��ده ج��وان بریتانیایی‪ ،‬روز‬ ‫سه‌ش��نبه‪ ،‬قرار بود جایزه فستیوال بریت برای به‌ترین آلبوم‬ ‫س��ال را در لندن دریافت کن��د‪ ،‬رو به تمامی تولیدکنندگان‬ ‫بریتانیایی حاضر در سالن انگشت وسط خود را نشان داد‪.‬‬ ‫این که برای نخس��تین بار است ادل از ادب خارج‬ ‫ش��ده‪ ،‬در مصاحبه‌ای پس از این حرکت و‬ ‫پای��ان یافتن این فس��تیوال اعالم کرد‬ ‫ک��ه این حرک��ت تنها ب��رای تهیه و‬ ‫تولیدکنندگان بریتانیایی بود و به هیچ‬ ‫وجه قصد توهین به طرف‌داران خود را‬ ‫نداشته است‪.‬‬ ‫این سوپراستار موسیقی در پایان تاکید‬ ‫ک��رد‪« :‬من از همه کس��انی ک��ه آن‌ها را‬ ‫ناراحت کردم عذر می‌خواهم‪».‬‬ ‫خبرهای خطی‬ ‫آنجلینا جولی و برد پیت‪ ،‬ازدواج بعد از هفت سال و هشت‬ ‫بچه در تابستان‪.‬‬ ‫جرج کلونی می‌نوشد‪ ،‬تنهاست و با برد پیت رابطه خوبی‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫ریهانا ‪ 24‬ساله شد‪.‬‬ ‫اسکار در راه است‪ .‬شام‌گاه یک‌شنبه‪،‬‬ ‫‪ 26‬فوریه‪ ،‬در ای‌بی‌سی نیوز آمریکا‪.‬‬ ‫‪59‬‬

‫جامعه‬

‫تنش‌های مذهبی‬

‫علی فرح‌بخش‬ ‫تنش‌های مذهبی‪ ،‬پدیده‌ی بسیار ریشه‌داری‌ست‪ .‬از آغاز‬ ‫تشکیل ادیان‪ ،‬به هر شکل و گونه‌ای‪ ،‬تنش میان پیروان‬ ‫مذاهب گوناگون وجود داشته‌اس��ت‪ .‬از جمله معروف‌ترین‬ ‫این تنش‌ها می‌توان به «جنگ‌های صلیبی» اشاره کرد‪.‬‬ ‫«جنگ‌ه��ای صلیب��ی» ب��ه سلس��له‌ای از جنگ‌ه��ای‬ ‫مذهبی گفته می‌ش��ود که به دعوت پاپ توس��ط شاهان‬ ‫و نجی��ب‌زادگان اروپای��ی داوطل��ب ب��رای بازپس‌گیری‬ ‫سرزمین‌های مقدس از دس��ت مسلمان‌ها برافروخته‌شد‪.‬‬ ‫صلیبی��ون از جای‌جای اروپای غربی در جنگ‌هایی مجزا‬ ‫بین س��ال‌های ‪ 1095‬تا ‪ 1291‬شرکت‌داش��تند‪ .‬مبارزان‬ ‫صلیب��ی یا به اختصار «صلیبیون»‪ ،‬مس��یحیان کاتولیکی‬ ‫بودن��د که ب��ر علیه مس��لمان‌ها و مس��یحیان ارتدوکس‬ ‫در قلمرو روم ش��رقی و در ابعاد کوچک‌تر با اس�لاوها و‬ ‫بالت‌های پ��گان‪ ،‬مغول‌ها‪ ،‬و خوارج مس��یحی جنگیدند‪.‬‬ ‫صلیبیون توس��ط پاپ‪ ،‬م��ورد تکریم ق��رار می‌گرفتند و‬ ‫آمرزیده‌ می‌شدند‪.‬‬ ‫جالب اس��ت که در جنگ‌های‌صلیبی و تنش‌های مذهبی‬ ‫از ای��ن دس��ت‪ ،‬به نظر می‌رس��د که ه��دف‪ ،‬تنها احیای‬ ‫دین نب��وده‪ ،‬بلکه تصاحب زمین و س��یطره‌ی جغرافیایی‬ ‫هم نقش به‌سزایی داشته‌اس��ت و هم‌واره گروهی که در‬ ‫صدر قدرت مذهبی جای داش��تند‪ ،‬به دست‌آوردهای نان‬ ‫و آب‌دارتری می‌رسیدند‪ .‬با نگاهی به جنگ‌های صلیبی‪،‬‬ ‫به راحتی می‌توان به این نکته نیز دس��ت یافت که هدف‬ ‫سران مذهبی هم‌کاسه با پادشاهان و امرای وقت‪ ،‬فقط از‬ ‫میان برداشتن مسلمان‌ها نبوده و در این میان‪ ،‬مسیحیان‬ ‫دگراندیش هم از قهر قوای مرکزی در امان نبوده‌اند‪.‬‬ ‫تن��ش میان ادی��ان و مذاهب‪ ،‬امروزه هم به ش��کل‌های‬ ‫گوناگون وجود دارد‪ .‬کافی‌س��ت که کاریکاتوری کش��یده‬ ‫ش��ود‪ ،‬خبر از آتش زدن قرآن به میان بیاید یا کسی کنار‬ ‫دی��وار مس��جدی کاری کند‪ ،‬همی��ن اتفاق‌های کوچک‪،‬‬ ‫‪60‬‬

‫س��یل اعتراض را به هم‌راه می‌آورد‪ .‬مسلمان‌ها‪ ،‬عمومن‬ ‫نسبت به دیگر ادیان‪ ،‬برخوردهای اعتراضی شدیدتری را‬ ‫تو‌گو و مهربانی‪،‬‬ ‫ابراز می‌کنند‪ .‬آن‌ها معتقدند که گاه‪ ،‬گف ‌‬ ‫کاری از پیش نخواهد برد و باید با اعالم اعتراض کوبنده‪،‬‬ ‫از بروز پدیده‌های مش��ابه جلوگیری کرد‪ .‬اما این امر‪ ،‬در‬ ‫دنیای امروز‪ ،‬تا چه حد می‌تواند موفق باشد؟‬ ‫در خبر‌ه��ای چند روز اخیر ش��اهد بودیم ک��ه بروز یک‬ ‫اش��تباه کوچک در یکی از پای‌گاه‌های نظامی آمریکا در‬ ‫افغانس��تان‪ ،‬به اعتراض‌های مردمی گسترده‌ای بدل شد‬ ‫که تا امروز‪ ،‬بیش از بیست کشته و ده‌ها مجروح به جای‬ ‫مانده‌است‪.‬‬ ‫هر چن��د مقامات بلند پایه‌ی آمریکایی و رییس‌جمهوری‬ ‫این کش��ور‪ ،‬به ش��کل رس��می از بابت اتف��اق رخ داده‬ ‫عذرخواه��ی کردن��د و آن را عمدی ندانس��تند‪ ،‬اما آتش‬ ‫خش��م معترضان در برابر اتفاقی که آن‌را «بی‌حرمتی به‬ ‫قرآن» قلم‌داد می‌کنند‪ ،‬هنوز فروکش نکرده‌است‪.‬‬ ‫توهین ب��ه مذهب و باورهای ش��خصی یک فرد یا یک‬ ‫گروه اجتماعی‪ ،‬به‌طور قطع امر نادرستی‌س��ت‪ .‬اما مسئله‬ ‫این‌جاس��ت که برخ��ورد گ��روه معترضان نی��ز‪ ،‬باید در‬ ‫چارچوبی منطقی و به دور از اعمال خشونت باشد‪ .‬در این‬ ‫میان‪ ،‬آمیزش مس��ائل مذهبی و سیاسی با یک‌دیگر نیز‬ ‫به تنش‌های پی��ش آمده‪ ،‬دامن می‌زند و آن را پیچیده‌تر‬ ‫می‌کند‪.‬‬ ‫در نهای��ت‪ ،‬پرسش��ی در ذه��ن پدید می‌آید ک��ه پیروان‬ ‫پیامب��ری که زنی به روی او خاک‌روبه ریخت و آرام خود‬ ‫را تکاند و زن را بخش��ید و رفت‪ ،‬و یا امامی که در جنگ‬ ‫«صفین» به پیروان خود گفت که قرآن‌های سر نیزه‌های‬ ‫دش��من‪ ،‬فقط تکه‌هایی از پوست و جوهر هستند‪ ،‬چگونه‬ ‫اس��ت که امروز‪ ،‬با چنین خشونت و برخورد معترضانه‌ی‬ ‫شدیدی‪ ،‬به کشته و زخمی شدن ده‌ها و صدها انسان تن‬ ‫می‌دهند اما عذرخواهی ساده‌ای را قبول نمی‌کنند؟‬

‫اخبار‬

‫مریم رجوی اعالم کرد‪:‬‬

‫موافقت‬ ‫سازمان‬ ‫مجاهدین‬ ‫با انتقال اعضا از‬ ‫اردوگاه اشرف‬

‫مریم رجوی‪ ،‬از رهبران سازمان مجاهدین خلق ایران‪ ،‬روز‬ ‫پنج‌ش��نبه‪ 16 ،‬فوریه‪ ،‬اعالم کرد که ب��ا انتقال ‪ ۴۰۰‬تن از‬ ‫س��اکنان اردوگاه اش��رف به کمپ حریه (لیبرتی) در بغداد‬ ‫موافقت می‌کند‪ .‬در بیانه‌ای که سازمان مجاهدین خلق در‬ ‫این مورد منتش��ر کرده‪ ،‬آمده است که خانم رجوی در پی‬ ‫«اطالع از توصیه و اطمینان‌های خانم کلینتون‪ ،‬وزیر امور‬ ‫خارجه آمریکا» از این دسته از ساکنان اشرف خواست که‬ ‫به کمپ حریه بروند‪ .‬ویکتوریا نوالند‪ ،‬س��خن‌گوی وزارت‬ ‫امور خارجه آمریکا هم با صدور بیانیه‌ای خواس��تار آن شد‬ ‫که انتقال داوطلبانه نخستین گروه از ساکنان اردوگاه اشرف‬ ‫به کمپ حریه روز جمعه‪ 17 ،‬فوریه‪ ،‬آغاز شود‪.‬‬ ‫او گف��ت‪« :‬آمریکا کس��انی را که به کم��پ حریه منتقل‬ ‫می‌ش��وند رها نخواهد کرد‪ .‬ما مدام و به طور مرتب از این‬ ‫کمپ بازدید خواهیم کرد‪».‬‬ ‫وزارت ام��ور خارج��ه آمری��کا اطمینان داده اس��ت که از‬ ‫تالش‌های س��ازمان ملل برای جابه‌جایی صلح‌آمیز و امن‬ ‫ساکنان این اردوگاه و اسکان مجدد آن‌ها در خارج از عراق‬ ‫حمای��ت کند‪ .‬مراحل انتقال اعضای س��ازمان مجاهدین‬ ‫خلق از اردوگاه اش��رف به این ص��ورت خواهد بود که در‬ ‫گام نخست‪ ،‬از ساکنان اردوگاه خواسته می‌شود که به طور‬ ‫داوطلبانه به یک محل موق��ت در نزدیکی فرودگاه بغداد‬ ‫منتقل ش��وند‪ .‬در این محل‪ ،‬این افراد توسط کمیساریای‬ ‫عالی پناهندگان سازمان ملل متحد مصاحبه خواهند شد‬ ‫تا ش��رایط آن‌ها برای پناهندگی در کشوری به جز عراق‬ ‫بررسی شود‪ .‬اکثر ساکنان اردوگاه اشرف پیش‌تر درخواست‬ ‫پناهندگ��ی کرده‌اند‪ ،‬گروه کوچکی از این اف��راد به ایران‬ ‫بازگشته‌اند اما اکثر آن‌ها مایل‌اند به جای دیگری بروند‪.‬‬

‫ورزش‬

‫جدایی آرسن از آرسنال‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫رضا بوعذار و مریم طوس��ی دوندگان ایران با کس��ب دو‬ ‫مدال طال در رش��ته‌ی دو ‪ 400‬مت��ر مردان و زنان‪ ،‬جواز‬ ‫حضور در مسابقات داخل سالن قهرمانی جهان را به‌دست‬ ‫آوردند‪.‬‬ ‫پنجمین دوره مس��ابقات داخل س��الن آسیا از روز گذشته‬ ‫در ش��هر «هانگ ژو» چین آغاز ش��ده اس��ت و تیم ملی‬ ‫دوومیدانی داخل سالن ایران با چهارده ورزش‌کار در این‬ ‫رقابت‌ها شرکت کرده است‪.‬‬ ‫————————————————‬ ‫در ادام��ه بازی‌ه��ای لیگ بس��کتبال حرف��ه‌ای آمریکا‬ ‫«‪ ،»NBA‬تیم «ممفی��س» برابر «فیالدلفیا» به میدان‬ ‫رفت و با نتیجه ‪ 89‬بر ‪ 76‬به پیروزی رسید‪ .‬حامد حدادی‬ ‫بازیکن ایرانی این تیم نیز در این مس��ابقه پنج دقیقه به‬ ‫میدان رفت و ‪ 4‬امتی��از به همراه ‪ 2‬ریباند در کارنامه‌اش‬ ‫ثبت کرد‪.‬‬ ‫————————————————‬ ‫حس��ین کالنترزاده مس��وول ورزش‌گاه تختی تهران در‬ ‫گفت‌وگو با برنامه‌ی نود در مورد این‌که چرا س��اعت این‬ ‫ورزش‌گاه خراب است و کار نمی‌کند گفت‪« :‬این ساعت‬ ‫از قبل از انقالب اسالمی هم خراب بوده و کار نمی‌کرده‬ ‫اس��ت‪ ».‬او در پاسخ به این س��وال که چرا اقدامی برای‬ ‫بازس��ازی این س��اعت نمی‌کنید گفت‪« :‬فایده‌ای ندارد‪،‬‬ ‫آفتابه خرج لحیم است‪».‬‬ ‫————————————————‬ ‫عدم برگزاری بازی دوس��تانه‌ی س��پاهان با تی��م پارتیزان‬ ‫بلگراد خبرس��از شده اس��ت‪ .‬این دو تیم قرار بود در راستای‬ ‫یک تورنومنت در آنتالیای ترکیه با یک‌دیگر روبه‌رو ش��وند‬ ‫اما گویا مسووالن سپاهان تازه در آخرین دقایق متوجه شدند‬ ‫که مربی تیم مقابل «آورام گرانت» اسراییلی است‪ .‬این مربی‬ ‫که از شنیدن علت انصراف تیم ایرانی به شدت ناراحت شده‬ ‫بود گفت‪« :‬من در طول س��ال‌ها فعالیت��م در باش‌گاه‌های‬ ‫انگلستان با بازیکنان مس��لمان فراوانی هم‌کاری کرده و با‬ ‫بس��یاری از آن‌ها دوست هس��تم‪ .‬به گمان من این حرکت‬ ‫ایرانی‌ها توهین‌آمیز و شرم‌آور است‪».‬‬ ‫————————————————‬ ‫باش‌گاه گاالتاسرای ترکیه قصد دارد جواد نکونام هافبک‬

‫ایرانی باش‌گاه اوساس��ونای اس��پانیا را به خدمت بگیرد‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که کاپیتان تیم‌ملی کشورمان تا سال‬ ‫‪ 2013‬با تیم اوساس��ونا قرارداد دارد‪ .‬باش‌گاه ترکیه‌ای در‬ ‫صورتی که خواهان جذب او باش��د باید رضایت س��ران‬ ‫اوساس��ونا را جلب کند‪ .‬نکونام تا به حال ‪ 162‬بازی برای‬ ‫اوساس��ونا انجام داده و ‪ 25‬گل هم به ثمر رسانده است‪.‬‬ ‫گاالتاس��رای قصد دارد تابستان آینده این هافبک ایرانی‬ ‫را ب��ه خدمت بگیرد‪ .‬ای��ن تیم با هدای��ت «فاتح تریم»‬ ‫س��رمربی مش��هور ترکیه‌ای اکنون در صدر جدول سوپر‬ ‫لیگ این کشور قرار دارد‪.‬‬ ‫————————————————‬ ‫مثل این‌که کف‌گیر فدراس��یون فوتب��ال بدجوری به ته‬ ‫دیگ خورده اس��ت و برای تامین مناب��ع مالی‌اش بعد از‬ ‫«دنیزلی» نوبت گرفتن س��هم مالی��ات قرارداد «برانکو»‬ ‫رس��یده اس��ت‪ .‬به گزارش خبرگزاری‌های داخلی‪ ،‬رییس‬ ‫فدراسیون فوتبال با اش��اره به مشکالت مالیاتی «برانکو‬ ‫ایوانکوویچ» س��رمربی س��ابق تیم ملی ایران که بالغ بر‬ ‫‪ 550‬میلیون تومان اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬بر اساس برنامه‌ریزی‬ ‫که انجام داده‌ایم قص��د داریم تا چند روز آینده از طریق‬ ‫پلیس بین‌الملل پی‌گیر مالیاتی باشیم که این سرمربی به‬ ‫دولت ایران بده‌کار است‪».‬‬ ‫کفاش��یان اضافه کرد‪« :‬او باید مبلغی را بابت پولی که از‬ ‫فدراس��یون فوتبال ایران گرفته به عنوان مالیات پرداخت‬ ‫می‌کرد اما این کار را انجام نداده و این رقم با جریمه‌ای‬ ‫که حساب شده به پول بزرگی تبدیل شده است‪ .‬بنابراین‬ ‫ب��رای احقاق حق‌مان از طری��ق «اینترپل» این قضیه را‬ ‫دنب��ال خواهیم ک��رد‪ .‬البته برای این مس��ئله با فیفا هم‬ ‫گفت‌وگوهایی را انجام دادیم که فیفا اعالم کرد نمی‌تواند‬ ‫در مسایل مالیاتی دخالت کند‪».‬‬ ‫————————————————‬ ‫بر خالف برخی از کش��ورهای اسالمی که روز به روز به‬ ‫س��مت محدودیت‌های بیش‌تر برای زنان پیش می‌روند‬ ‫جمع��ی هم حرکت بر خالف این مس��یر را آغاز کرده‌اند‪،‬‬ ‫قطر یکی از همین نمونه‌هاست‪ .‬قطر به هم‌راه عربستان‬ ‫س��عودی و برونئی جزو تنها کشورهایی بود ‌ه که تاکنون‬ ‫زن��ان را به المپیک نفرس��تاده‌اند‪ .‬اما اکنون ورزش‌کاران‬

‫زن قط��ری به پیش��نهاد کمیته بین‌الملل��ی المپیک و با‬ ‫کارت دع��وت این کمیته‪ ،‬بدون نیاز به کس��ب س��همیه‬ ‫در مس��ابقات انتخابی به المپیک خواهن��د رفت‪ .‬این دو‬ ‫ورزش‌کار زن در رشته‌های ش��نا و دوی سرعت فعالیت‬ ‫دارن��د‪« .‬آل ثانی» دبیر المپیک قطر با اعالم این خبر به‬ ‫خبرنگاران گفته است که این تعداد قابل افزایش به چهار‬ ‫ورزش‌کار است‪.‬‬ ‫قطر هم‌چنین سودای برگزاری المپیک تابستانی در سال‬ ‫‪ 2022‬را ه��م در س��ر دارد و برای ش��رایط آب و هوایی‬ ‫هم چاره‌ای اندیش��یده است و قصد دارد تا المپیک را در‬ ‫پاییز برگزار کند‪« .‬آل ثانی» در واکنش به انتقادات اولیه‬ ‫ب��ه طرح قطر برای برگزاری المپی��ک در پاییز که آن را‬ ‫در تداخل با رقابت‌ه��ای مهم ورزش می‌دانند گفت‪« :‬از‬ ‫روز اعط��ای میزبانی تا زمان برگزاری مدت زمان زیادی‬ ‫فاصله اس��ت و اگر هم��ه موافق باش��ند‪ ،‬می‌توان تقویم‬ ‫رقابت‌های بین‌المللی را با المپیک اکتبر تطبیق داد‪».‬‬ ‫————————————————‬ ‫صداهای��ی از احتمال برکن��اری اس��طوره‌ی مربی‌گری‬ ‫آرس��نال پس از ‪16‬س��ال به گ��وش می‌‌رس��د‪ .‬مقامات‬ ‫ارش��د آرس��نال پس از چند فصل ناامیدکننده برای این‬ ‫ب��اش‌گاه‪ ،‬به دنبال خ��ارج کردن نام «آرس��ن ونگر» از‬ ‫تیم‌ش��ان هستند‪ .‬آن‌ها به دنبال جذب گواردیوال هستند‪،‬‬ ‫با ای��ن حال به خوبی به این موضوع واقفند که ش��انس‬ ‫به خدمت گرفتن این مربی برجس��ته باال نیست چرا که‬ ‫موقعیت وی در باش‌گاه بارس��لونا هنوز مش��خص نشده‬ ‫اس��ت‪ .‬گواردیوالی ‪ 41‬س��اله در پایان فصل جاری یک‬ ‫مرب��ی آزاد خواه��د بود و بر خالف اص��رار کاتاالن‌ها به‬ ‫مان��دن وی‪ ،‬خود پپ تمایل چندان��ی برای اقامت دوباره‬ ‫در نیوکم��پ ن��دارد‪ .‬او در رابطه با عقد ق��رارداد جدید با‬ ‫بارس��ا به خبرنگاران گفته است‪« :‬من نمی‌توانم در چنین‬ ‫باش‌گاه بزرگی بمانم‪ ،‬در عین حال مطمئن هم نیس��تم‬ ‫که آیا توان ماندن را دارم یا نه‪ ».‬الزم به یادآوری اس��ت‬ ‫ک��ه برخ�لاف گواردیوال که در چند فص��ل اخیر بیش‌تر‬ ‫جام‌ه��ای داخل و خارج از اس��پانیا را فتح کرده‪ ،‬آرس��ن‬ ‫ونگر در ‪ 7‬سال گذشته به یک عنوان قهرمانی نیز دست‬ ‫نیافته اس��ت و همین مسئله نیز باعث جدایی ستاره‌هایی‬ ‫هم‌چون هانری‪ ،‬فابرگاس و نصری از این تیم شده است‪.‬‬ ‫‪61‬‬

‫جامعه‬

‫«عرفان قانعی فرد» در پاسخ به انتشار نوشته ای در جرس‬

‫چراپاسخمراجرسمنتشرنکرد‬

‫اردوان روزبه‬ ‫در روز بیست و نهم بهمن ماه در سایت «جرس» مطلبی‬ ‫با عنوان «گر بدی گفت حسودی و رفیقی رنجید» به قلم‬ ‫نویس��نده‌ای به نام «عایشه محمدی» منتشر شده که در‬ ‫آن نس��بت به یک تاریخ‌نگار به ن��ام «عرفان قانعی‌فرد»‬ ‫مواردی به عنوان ابهام در کار وی ذکر شده است‪ .‬در این‬ ‫مطلب که به موضوع عدم صحت در گفتار آقای قانعی‌فرد‬ ‫پرداخته شده است به لینک‌ها و موارد خبری اشاره می‌شود‬ ‫که در آن تاکید دارد این نویس��نده کتاب «پس از شصت‬ ‫س��ال» در اساس بس��یاری از مواردی که اشاره شده را یا‬ ‫ننوشته است یا در صحت آن شک وجود دارد‪.‬‬ ‫در ادامه این مطلب نیز اش��اره‌ای به رابطه وی با «روح‌اله‬ ‫حسینیان» شده و رابطه مشکوک وی با حاکمیت و موضوع‬ ‫سفرهای او به کشورهای مختلف که البته ذکری از منابع‬ ‫در این مورد نیز نشده است‪ .‬اما فارغ از این که این مطلب‬ ‫چق��در می‌تواند به واقعیت نزدیک باش��د یا خیر و آیا این‬ ‫تاریخ‌نگار چرا در مظان اتهام قرار گرفت است‪ ،‬در تماسی‬ ‫که عرفان قانعی فرد با رادیو کوچه داشت درخواست کرد‬ ‫که با توجه به این که پاس��خش را س��ایت جرس تاکنون‬ ‫منتشر نکرده در این خصوص صحبت‌هایی داشته باشد‪.‬‬ ‫آن چه در پی می‌آید اظهارات آقای قانعی فرد در خصوص‬ ‫این نوش��ته و مواردی اس��ت که هر از گاه��ی در مورد او‬ ‫منتشر می‌شود‪.‬‬ ‫هم‌چنین الزم به ذکر اس��ت در راستای بررسی مستندات‬ ‫اظهارات آقای قانعی‌فرد رادیو کوچه تماسی نیز با یکی از‬ ‫نزدیکان آقای «جالل طالبانی» در دولت عراق داشت که‬ ‫تو‌گوی آقای‬ ‫وی با توجه به مستندات موجود صحت گف ‌‬ ‫طالبانی با این تاریخ‌نگار‌‪ ،‬سفارش این کتاب توسط رییس‬ ‫‪62‬‬

‫جمهوری عراق و هم‌چنین سفارش نسخه عربی این کتاب‬ ‫را توسط وی مورد تایید قرار داد‪.‬‬ ‫تو‌گ��وی ما با عرفان قانعی‌فرد ک��ه اینک در بغداد به‬ ‫گف ‌‬ ‫س��ر می‌برد در خصوص پاسخ به این اتهامات است‪ .‬الزم‬ ‫به اش��اره است رادیو کوچه در ادامه‪ ،‬مطلب منتشر شده در‬ ‫جرس و پاس��خ عرفان قانعی‌فرد را هم آورده و این رسانه‬ ‫آماده انتشار هر مطلبی در خصوص این محور بحث است‪.‬‬ ‫آن‌چ��ه در پی می‌آی��د گفت‌وگوی اردوان روزبه اس��ت با‬ ‫عرفان قانعی‌فرد‪:‬‬ ‫مطلبی از فردی موسوم به عایشه محمدی در جرس منتشر‬ ‫شده که اشارات این مطلب به شما برمی‌گردد‪ .‬از آن‌جایی‬ ‫که پیش‌تر هم مطالبی از شما داشتیم بنا به درخواست شما‬ ‫در ارتباط با پاسخ‌تان در این زمینه با شما تماس گرفتم تا‬ ‫در مورد موضوعاتی که مطرح شده صحبت کنیم‪.‬‬ ‫بخش اول این مطلب مرتبط با کتابی با عنوان «س��روش‬ ‫مردم» است که در اردبیهشت ‪ 82‬توسط انتشارات «دادار»‬ ‫منتشر شد و تاکید شده که آقای محمدرضا شجریان هیچ‬ ‫وقت با ش��ما در گفت‌وگویی شرکت نکردند‪ .‬توضیحی در‬ ‫این مورد به ما دهید‪.‬‬ ‫در همان موقع روزنامه شرق شکایت بنده و آقای شجریان‬ ‫از ناش��ر را منتش��ر کرد‪ .‬من مقاله ده صفحه‌ای را در مورد‬ ‫آقای ش��جریان نوشتم به اضافه مقاالت اشخاص دیگری‬ ‫در مورد اس��تاد که در روزنامه‌ها منتشر شد‪ .‬آقای ناشر این‬ ‫را کتاب کرده بود و ش��کایت بنده و آقای شجریان هم در‬ ‫وزارت ارشاد اس�لامی که مسوول وقت آن آقای سکاکی‬ ‫بود بیان ش��د‪ .‬این کتاب جمع شد چون هیچ ربطی به من‬ ‫نداشت در بین آثار من چنین کتابی وجود ندارد و من تنها‬ ‫ب��ه ترجم��ه آن کمک کردم و تالش ک��ردم آن‌چه افکار‬

‫استاد بود به انگلیسی در بیاید‪ .‬در روزنامه هم شفاف است‬ ‫که ش��کایت من به هم‌راه استاد شجریان علیه این آقای‬ ‫ناش��ر بود‪ .‬غیر از بنده و اس��تاد ش��جریان مرحوم ابراهیم‬ ‫یونس��ی هم س��ر کتاب شکسپیر هم از ایش��ان شکایت‬ ‫کرده بودند‪ .‬بنابراین این موضوع شانتاژ خبری بود که این‬ ‫دوس��تان ناآگاهانه مطرح کردند‪ .‬لطف می‌فرمودند همان‬ ‫ش��کایت‌نامه‌ای که در روزنامه شرق هم منتشر شده بود‬ ‫را نیز می‌گذاشتند‪.‬‬ ‫کتاب نوش��ته شده در جرس به قلم نویسنده اشاره هم به‬ ‫انتشار کتاب «پس از شصت سال» در اردیبهشت ‪ 88‬دارد‬ ‫که ش��ما تاکید داش��تید بر خاطرات جالل طالبانی رییس‬ ‫جمهوری عراق ذکر شده و در این‌جا نیز به ابهاماتی اشاره‬ ‫شده که خواهشمندم در این مورد هم توضیح دهید‪.‬‬ ‫خیل��ی صریح و صادقان��ه عرض کنم که ای��ن کتاب در‬ ‫س��فارت عراق و نمایندگی حزب آق��ای طالبانی در ایران‬ ‫رونمایی و توسط نماینده ایشان در تهران آقای ناظم دباغ‬ ‫در همه رس��انه‌های داخلی و خارجی مطرح ش��د و حتا در‬ ‫کنفرانس خبری مش��ترکی که بنده با ایش��ان داش��تم در‬ ‫الجزیره و العربیه پخش ش��د و مت��ن آن نیز فکر می‌کنم‬ ‫هنوز هم در گویا وجود داش��ته باش��د و ن��وار ویدئویی و‬ ‫صدای آن نیز هست‪ .‬فکر می‌کنم نمی‌شود به اسم رییس‬ ‫جمهوری چیزی را خالف گفت‪ .‬در اردیبهشت سال ‪ 88‬و‬ ‫قبل از انتخابات که کتابی منتشر شد آقای طالبانی توسط‬ ‫س��فارت عراق کتاب خود را به روشن‌فکران ایرانی تقدیم‬ ‫کرد که نامه آن نیز وجود دارد‪.‬‬ ‫من چیزی خالف آق��ای طالبانی انجام ندادم و اکنون نیز‬ ‫در بغداد و مش��غول پردازش ترجمه عربی کتاب «پس از‬ ‫صد سال» هستم‪ .‬طرف‌داران آقای بارزانی داستان را کش‬ ‫می‌دهند و با نوع فرقه‌ای که برای همه ما مشخص است‬ ‫دوس��ت دارند با ش��انتاژ خبری خود را مط��رح کنند‪ .‬مایه‬ ‫تاس��ف بنده است که در س��ایت جرس مطلبی را با اسم‬ ‫مستعار می‌گذارند‪ .‬تمام ارجاعاتی که در این مطلب وجود‬ ‫دارد به فرقه پژاک و بارزانی در آن سایت است‪.‬‬ ‫در این بخش اش��اره شده که آقای طالبانی نیز ذکر کرده‬ ‫که آشنایی قبلی با شما نداشته و این مطلب اشاراتی کرده‬ ‫که حتا از دفتر آقای طالبانی نیز مطلب ش��ما تکذیب شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫یک مسئله سیاسی است که من نخواستم افشا کنم و آن‬ ‫هم قرار‌داد بنده با حزب آقای طالبانی اس��ت‪ .‬وقتی گفتم‬ ‫این کتاب در حزب ایش��ان رونمایی شد دلیل بر صداقت‬ ‫اولیه بنده اس��ت‪ .‬این کتاب با امضای مشاور ایشان دکتر‬ ‫کم��ال فواد به چاپ‌خانه رفت‪ .‬آقای طالبانی برای بار دوم‬ ‫می‌خواهد رییس جمهوری ش��ود و بعد عنوان کرد که این‬ ‫مس��ئله را انجام ندادم اما بعد حزب بارزانی علیه ایش��ان‬ ‫عکس‌ها و س��ندهایی را منتش��ر کردند ک��ه بنده با آقای‬ ‫طالبانی س��اعت‌ها گفت‌وگو داش��تم‪ .‬من به خاطر حرمت‬ ‫ایش��ان چیزی نگفتم‪ .‬االن هم که جلد دوم و پایانی این‬ ‫کتاب منتش��ر می‌شود‪ ،‬من هیچ خالفی نگفتم‪ .‬این حزب‬ ‫معتقدن��د که تاریخ ک��رد هر آن‌چه زیر نظر آن‌ها باش��د‪،‬‬ ‫تاریخ کرد اس��ت و هر آن‌چه هم نباش��د وابسته و متعلق‬ ‫به جاسوسان اس��ت‪ .‬از س��ال ‪ 1968‬آن‌ها بودند که پای‬ ‫اسراییل را در کردستان باز کردند‪.‬‬ ‫بنده هم در عمرم جاس��وس هی��چ جایی نبودم و خواهان‬

‫تحقیق تاریخی بوده‌ام‪.‬‬ ‫در مورد «روناک یاس��ین» در کتاب «خاطرات یک رعیت‬ ‫کرد» هم اش��اره می‌کنند که شخصی با این عنوان وجود‬ ‫خارجی در هاروارد نداش��ته است‪ .‬خیلی کوتاه در این مورد‬ ‫هم توضیح دهید‪.‬‬ ‫ای��ن موضوع مانند این اس��ت که ش��خصی دنبال پلنگ‬ ‫صورتی بگردد تا ببیند در کجا متولد ش��ده و در کجا مرده‬ ‫اس��ت و یا آگاتا کریس��تی یا پسر شجاع را پیدا کنیم‪ .‬این‬ ‫داستان اسطوره‌ای است که شخصی به یک زن پرداخته و‬ ‫کتابی از آن منتشر شده‪ .‬در ادبیات ایران هم نویسنده‌هایی‬ ‫بودند که کتابی را به اسم و شیوه‌ی دیگری منتشر کردند‪.‬‬ ‫مرحوم ابراهیم یونس��ی در ‪ 1357‬کتابی را منتش��ر کرد به‬ ‫اس��م «آزاد روناک» که بعدها متوجه ش��دند منظور او دو‬ ‫فرزندش است و اسم خود را نیاورده است‪.‬‬ ‫هر نویس��نده‌ای آزاد است در اس��طوره‪ ،‬عالم مجاز و خیال‬ ‫چیزی را خلق کند و در اختیار مردم قرار دهد‪ .‬این به هیچ‬ ‫کس ارتباطی ندارد و مرتبط با تخیل و قلم یک نویس��نده‬ ‫است‪ .‬من هم دوست داشتم این زن را یک زن برجسته‌ی‬ ‫ایرانی در یک دانش‌گاهی که اسطوره‌ش��ناس است نشان‬ ‫دهم و جرمی مرتکب نشدم‪.‬‬ ‫منظور شما این است که این یک داستان تخیلی است؟‬ ‫من به عنوان نویس��نده‌ای ایرانی مجازم داستانی را ترجمه‬ ‫کنم یا بنویسم‪ .‬آیا باید از کسی اجازه بگیریم؟‬ ‫آیا منظورتان این است که این موضوع داستان است؟‬ ‫داستان پسر شجاع و پلنگ صورتی چقدر صحت دارد؟ در‬ ‫مورد ایشان هم همین‌قدر‪ .‬من خوش‌حالم به زن ایرانی در‬ ‫داستانی شخصیت و کرامت دادم‪.‬‬ ‫ش��ما کاملن آزاد هستید که بخشی از سواالت من را پاسخ‬ ‫ندهید‪ .‬یکی از مواردی که در وبالگ‌های مختلف به شکل‬ ‫نیمه‌رسمی مطرح شده ارتباط شما با داخل کشور و آامد و‬ ‫شد شما است‪ .‬حتا اشاره می‌کنند روح‌اله حسینیان در مرکز‬ ‫اسناد انقالب اس�لامی هم با شما ارتباط داشته است‪ .‬اگر‬ ‫مایل هستید توضیح دهید ریشه این بستر کجا است؟‬ ‫ما مشکل فاشیستی داریم که بنده می‌خواهم آن را روشن‬ ‫کنم‪ .‬ممنون که این سوال را پرسیدید‪ .‬بنده در عمرم آقای‬ ‫حسینیان را ندیدم اما با بیش از پنجاه مقام ایرانی گفت‌وگو‬ ‫انج��ام دادم و در مصاحب��ه‌ای با صدای آمری��کا در خرداد‬ ‫س��ال ‪ 1387‬عن��وان کردم که با چه اش��خاصی گفت‌وگو‬ ‫ک��ردم‪ .‬بعد از موضع‌گی��ری بنده علیه بارزان��ی از وبالگم‬ ‫عکس من و آقای محس��ن رضایی را گرفتند و در همه جا‬ ‫منتشر کردند‪ .‬عکس من را با رضا پهلوی‪ ،‬کسینجر‌‪ ،‬آقای‬ ‫بنی‌صدر منتشر کنند‪ .‬متاس��فم برای جبهه ملی ایران که‬ ‫ویدئویی را از عکس بنده با آقای محس��ن رضایی منتشر‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬من در مصاحبه هفته گذشته با صدای آمریکا‬ ‫از آقای شمع‌خوانی پرسیدم‪ .‬باید در زدن هر حاکمی برای‬ ‫هر محقق تاریخ باز باشد و خوش‌بختانه من این شانس را‬ ‫داش��تم که این کار را انجام دهم و حق مسلم خودم است‬ ‫که برای تاریخ آب و خاک کشورم با هر کسی دلم خواست‬ ‫چه چپ‪ ،‬چه راس��ت و چه میانه گفت‌وگو کنم‪ .‬این نگرش‬ ‫دگمی است که کس��ی حق ندارد با احزاب دیگر گفت‌وگو‬ ‫کند و بنده هم خیلی شفاف با هر کسی گفت‌وگویی داشتم‪،‬‬ ‫آن را منتشر کردم‪.‬‬ ‫چن��د وقت پیش گفت‌وگوی آق��ای پرویز ثابتی در صدای‬

‫آمریکا مطرح ش��د که ش��ما هم به دلیل انتشار این کتاب‬ ‫سهیم بودید‪ .‬نقدهایی از این کتاب در مورد آن زمان مطرح‬ ‫ش��ده‪ ،‬بفرمایید که این نقدها براین کتاب وارد اس��ت یا بر‬ ‫گفته‌های آقای ثابتی؟‬ ‫دوستان می‌خواهندحاشیه‌سازی کنند چون تاریخ کشور ما‬ ‫چیزی نیس��ت که آن‌ها بخواهند به میل خودش��ان نوشته‬ ‫شود‪ .‬تاریخ بی‌رحم اس��ت و به همین دلیل واقعیت تاریخ‬ ‫را هر آن‌چه هس��ت بیان می‌کند‪ .‬سال‌هاست که با شانتاژ‬ ‫خبری تاری��خ را از موضع خود بیان می‌کنند‪ .‬حق مس��لم‬ ‫آقای ثابتی بود که روایت تاریخ خود را در اختیار نس��ل ما‬ ‫قر ار دهد‪ .‬نس��ل ما تصمیم می‌گیرد که کدامیک واقعیت‬ ‫می‌گویند یا فریب‌کاری می‌کنند‪.‬‬ ‫در ادامه نوشته‌‌ی سایت «جرس» در مورد عرفان قانعی‌فرد‬ ‫گر بدی گفت حسودی و رفیقی رنجید‬ ‫«عایشه محمدی»‬ ‫در اردیبهش��ت ‪ 82‬کتاب��ی ب��ا عن��وان «س��روش مردم»‬ ‫توس��ط انتش��ارات «دادار» منتشر ش��د‪ .‬به زعم نویسنده‬ ‫اس��تاد «محمدرضاش��جریان» در این کتاب در قالب یک‬ ‫مصاحبه مفصل به ارایه دیدگاه‌هایش درخصوص موسیقی‬ ‫می‌پرداخ��ت‪ .‬در این کت��اب آمده بود که آهنگ مش��هور‬ ‫بیداد س��اخته‌ی «محمد‌رضا‌لطفی» است‪« .‬دو ‌دو‌عود» اثر‬ ‫«پرویز مشکاتیان» است‪ ،‬و آهنگ «انتظار» را «محمدعلی‌‬ ‫کیانی‌نژاد» ساخته است‪ ،‬و «سروچمان» در دستگاه ماهور‬ ‫اجرا ش��ده اس��ت‪ ،‬این کتاب در کم‌ت��ر از یک‌ماه به چاپ‬ ‫دوم رس��ید‪ .‬انتشار این کتاب خیلی‌ها را به زحمت انداخت‪.‬‬ ‫به‌زودی مش��خص ش��د که بخش اعظم��ی از این کتاب‬ ‫کپی‌برداری از کتاب معتبری به اس��م «راز مانا» اس��ت و‬ ‫سرشار از اغالط فاحش‪ .‬نسخه‌ی انگلیسی آن که ظاهرن‬ ‫نسخه مرجع باید باشد از اساس وجود خارجی ندارد و استاد‬ ‫ش��جریان‪ ،‬در گفت‌گویی با روزنامه همش��هری معترض‬ ‫آن ش��د گف��ت که این کت��اب از نظر م��ن از درجه اعتبار‬ ‫ساقط اس��ت چرا که با مولف کتاب هیچ‌گونه مصاحبه‌ای‬ ‫نداشته است و تنها یک‌بار نویسنده جوان کتاب را در خانه‬ ‫«علی‌زاده» دیده اس��ت و بخش اعظ��م آن کپی‌برداری از‬ ‫کتاب راز ماناس��ت و به تدریج نسخه‌ی باقی مانده‌ی این‬ ‫کت��اب از بازار جمع‌آوری ش��دند و نویس��نده‪ ،‬مترجم‪ ،‬این‬ ‫کتاب دکتر؟ «عرف��ان قانعی‌فرد» فارغ‌التحصیل دانش‌گاه‬ ‫«کمبری��ج» انگلس��تان و عض��و هیات علم��ی دانش‌گاه‬ ‫«دورهام انگلس��تان» بود که سعی کرد با انتشار یادداشتی‬ ‫از ش��جریان بابت این کار خود عذر‌خواهی کرد و اقرار کرد‬ ‫که اصل کتاب انگلیسی آن وجود خارجی نداشته و از متن‬ ‫شفاهی راز مانا چگونه استفاده کرده است‪.‬‬ ‫اردیبهش��ت ‪ ،88‬کتابی با عنوان «پس از ش��صت س��ال»‬ ‫در ایران منتش��ر ش��د‪ .‬این کتاب هزار صفحه‌ای‪ ،‬به زعم‬ ‫نویسنده آن زندگی‌نامه رسمی و خاطرات «جالل طالبانی»‬ ‫رییس‌جمه��وری فعلی عراق به روایت خ��ود او بود که در‬ ‫صورت صحت می‌توانس��ت به عنوان سند مهمی در تاریخ‬ ‫معاصر عراق و منطقه قابل اس��تفاده باش��د‪ .‬خرداد ‪ ،89‬در‬ ‫کتابخانه‌ی ملی‌تهران مراس��می ب��رای معرفی این کتاب‬ ‫برگزار ش��د‪ .‬در این افتتتاح ‪ 18‬نفره‪ ،‬حاضران شرکت‌کننده‬ ‫در جلسه به شدت به محتوای کتاب و تعریف تاریخ و هتک‬ ‫بس��یاری از ش��خصیت‌های مهم تاریخ معاصر کردستان‬ ‫اعتراض کردند‪« .‬صادق زیباکالم» اس��تاد تاریخ دانش‌گاه‬

‫تهران گفت که نمره نویس��نده آن صفر است و بخشی از‬ ‫س��خنان نویس��نده کتاب را درباره‌ی خود در همان جلسه‬ ‫تکذی��ب کرد و «جالل جاللی‌زاده» نماینده س��ابق مردم‬ ‫س��نندج نویس��نده را به رعایت امانت توصیه کرد و دفتر‬ ‫جالل طالبانی رییس‌جمهوری به انتشار این کتاب واکنش‬ ‫نش��ان داد‪ .‬دفت��ر اتحادیه‌ی میهنی کردس��تان با انتش��ار‬ ‫بیانیه‌ای انتس��اب آن را به جالل طالبانی‪ ،‬تکذیب کرد‪ .‬در‬ ‫متن این بیانیه آمده است که «نویسنده فرد صادقی نیست‬ ‫و نوشته‌های او آکنده از اشتباه و اظهارات ساختگی است و‬ ‫امضایی که بر روی کتاب شبهه‌دار او به چشم می‌خورد نیز‬ ‫به قلم طالبانی نیس��ت‪ .‬رییس جمهور عراق نیز در کنگره‬ ‫روزنامه‌نگاری کردستان عراق در پاسخ به سوال خبرنگاران‬ ‫در مورد نویس��نده و کتاب تصریح کرد‪« :‬این نکته را باید‬ ‫تصحیح کنم که این فرد به هیچ وجه از نزدیکان من نبوده‬ ‫اس��ت‪ .‬تنها از من خواست که برای کمک به نوشتن پایان‬ ‫نامه دکترایش‪ ،‬به چند س��وال او پاس��خ دهم و تاکید کرد‬ ‫که پی��ش از این با «کلینتون» (رییس‌جمهوری آمریکا) و‬ ‫رییس‌جمهوری اسراییل هم دیدار و گفت‌گو داشته است‪.‬‬ ‫اما پس از پاس��خ دادن به سواالت او‪ ،‬به رفتارش مشکوک‬ ‫ش��دم و او را از خود دور کردم‪ ».‬نویس��نده و مترجم این‬ ‫کتاب نیز عرفان قانعی‌فرد بود که وعده انتشار این کتاب را‬ ‫به ‪ 4‬زبان زنده‌ی دنیا داده بود ‪.‬‬ ‫کت��اب «خاطرات یک رعی��ت کرد» در س��ال ‪ 1379‬در‬ ‫ایران چاپ رس��یده اس��ت‪ .‬مترجم این کتاب‪ ،‬مدعی است‬ ‫ک��ه این کتاب را از زبان انگلیس��ی به فارس��ی برگردانده‬ ‫اس��ت و روایت زندگی ش��خصی به نام «روناک یاسین»‬ ‫یک��ی از اس��اتید دانش‌گاه هاروارد اس��ت ک��ه در جریان‬ ‫تحصیل خود در هاروراد با او آش��نا ش��ده اس��ت‪ .‬ده سال‬ ‫بعد «حسین حسینی» اس��تاد دانش‌گاه سلیمانی‪ ،‬در یک‬ ‫تحقیق مختصر علمی نشان داد که «روناک یاسین» که‬ ‫در کتاب با عنوان اس��تاد هاروراد‪ ،‬از او یاد ش��ده بود وجود‬ ‫خارجی ندارد‪ ،‬حس��ین حس��ینی دامنه‌ی تحقیقات خود را‬ ‫گسترده‌تر کرده و با انتشار چند مقاله‌ی کوتاه نشان داد که‬ ‫ادعای مترجم کتاب در خصوص اخذ مدرک زبان‌شناس��ی‬ ‫دکت��را از دانش‌گاه کمبریج از بنیاد محال اس��ت چون در‬ ‫دانش‌گاه کمبریج رش��ته مذکور وجود ن��دارد و نام فرد در‬ ‫هیچ‌ک��دام از رکوردهای دانش‌گاهی به چش��م نمی‌خورد‪.‬‬ ‫حسینی هم‌چنین نشان داد که نویسنده برخالف مدعیات‬ ‫خ��ود دانش‌جوی دانش‌گاه هارواد آمریکا نیز نبوده‪ .‬انگیزه‬ ‫حسین حس��ینی تنها «روشن شدن حقیقت» بود چون در‬ ‫تم��ام عمرش نه نویس��نده را دیده بود و ن��ه او را به هیچ‬ ‫وجه می‌ش��ناخت‪ .‬مترجم این کتاب سراس��ر کذب‪ ،‬خالق‬ ‫شخصیت دروغین روناک یاسین و مدعی دکترای دروغین‬ ‫در دانش‌گاه‌های کمبریج و هاروارد عرفان قانعی‌فرد بود‪.‬‬ ‫ه��ر چند هر کدام از این موارد‪ ،‬ب��ه تنهایی برای بی‌اعتبار‬ ‫شدن جای‌گاه یک فرد در عرصه‌ی رسانه و تحقیق کافی‬ ‫است اما حواشی عرفان قانعی‌فرد بسیار بیش‌تر از اینهاست‪.‬‬ ‫«ابوالحس��ین بنی صدر»‪« ،‬صارم الدین صادق وزیری»‪،‬‬ ‫«عطاال��ه مهاجران��ی»‪« ،‬عبدال��ه حس��ن‌زاده»‪« ،‬مرحم‬ ‫بهاالدی��ن‌ادب»‪ ،‬مرحوم «ابراهیم یونس��ی» و هر کدام به‬ ‫نح��وی از ع��دم صداقت و تحریف اظهارات خود توس��ط‬ ‫عرفان قانعی فرد شاکی ش��ده‌اند که با یک گوگل کردن‬ ‫ساده قابل کشف است‪.‬‬ ‫‪63‬‬

‫و توضی��ح نهایی‪ :‬جس��ت‌جوی یک روزه نگارنده نش��ان‬ ‫می‌دهد که عرفان قانعی‌فرد (که تا به حال او را ندیده‌ام) نه‬ ‫ق تاریخ‌معاصر نیست و تحصیالت‬ ‫تنها دکتر نیست و محق ‌‬ ‫او در مقاطع پیش از آن نیز صحت ندارد‪ ،‬بلکه با فهرست‬ ‫بلند باالیی از جعل‌و سو‌استفاده روبرو‌ست‪ .‬ادعاهای سراسر‬ ‫ی «یونانی» و «فرانسوی»‬ ‫کذب او در انتش��ار فرهنگ‌ها ‌‬ ‫و «نروژی» و ادعاهای او در خصوص برگزاری مناسب‌ها‬ ‫س��خن‌رانی‌ها و ابلهانه‌تر و س��اده‌تر از آن است که محل‬ ‫اعتنا باشند (این لینک‌ها را ببنید تا به من برای استفاده از‬ ‫این واژگان حق دهید)‪ .‬در کردس��تان عراق او را ش��ناخته‬ ‫و رانده‌اند و برای نگارنده اصلن عجیب نیس��ت که این‬ ‫فرد در ایران امروز راست راست می‌رود و می‌آید و می‌پرد‬ ‫و می‌نویس��د و تهمت می‌زند‪ ،‬که در جس��ت‌جو پیرامون‬ ‫ش��خصیت او می‌شود نش��انه‌هایی از هم‌راهی با روح اله‬ ‫حسینیان درمرکز اسناد انقالب اسالمی یافت که رسالتی‬ ‫جز تیشه زدن به ریشه‌ی تاریخ و حقیقت ندارد‪.‬‬ ‫حتا اگر این را هم نادیده بگیریم‪ ،‬در مملکتی که سنگ‌ها‬ ‫را بس��ته و س��گ‌ها را گش��اده‌اند و به‌ترین فرزندان ملت‬ ‫در زن��دان و تبعید و حصر به س��ر می‌برن��د‪« ،‬طایب» و‬ ‫«رحیم��ی» و «مرتضوی» صاحب قدر‌اند و «موس��وی»‬ ‫و «رهنورد» و «کروبی» در حصراند‪ ،‬برکش��یدن کسانی‬ ‫چون قانعی‌فرد به جای‌گاه محقق تاریخ معاصر نیز بسیار‬ ‫عادی است‪.‬‬ ‫تنها در عجبم که رس��انه‌های رسمی و پر‌مخاطبی چون‬ ‫«بی‌بی‌سی» و «صدای آمریکا» و «روزنامه شرق» باز هم‬ ‫و باز هم چرا به این سادگی فریب می‌خورند و تریبون‌های‬ ‫زن��ده خود را در اختی��ار او می‌گذارند ت��ا هتاکی‌هایش را‬ ‫بپ��رورد و در عرصه‌ی عموم تک��رار کند و عوام را بفریبد‪.‬‬ ‫و خ��واص را به زحمت بیاندازد‪ ،‬یا این همه آدم صاحب‌نام‬ ‫چگونه فریب او را خورده‌اند و ش��اید هم چیزهای دیگری‬ ‫هست و ما بی‌خبریم‪.‬‬ ‫پناه بر خدا‬ ‫«پاسخ به س��روش(دباغ)‪ ،‬اشکوری و بازرگان و سپاس از‬ ‫دکتر بنی صدر»‬ ‫عرفان قانعی‌فرد‬ ‫می‌توان «اندکی از مردم» را برای «همیشه» فریب داد‬ ‫حتا می‌توان «همه مردم» را برای «مدتی» فریب داد‬ ‫اما نمی‌توان «همه مردم» را برای «همیشه» فریب داد‬ ‫«آبراهام لینکلن»‬ ‫«بدبخت ملتی» که تاریخش را نداند و ش��وربخ‌تر از آن‪،‬‬ ‫ملتی که نخواهد «تاریخ کشورش» را بداند‬ ‫«احمد کسروی»‬ ‫این‌جانب‪ ،‬نه به شخصی ارادت کورکورانه دارم و نه نفرت‬ ‫و رفتار مغرضانه‪ .‬یک محقق تاریخ از نس��ل جوان ایرانم‬ ‫و می‌خواه��م حقای��ق را بکاوم و در حد وس��عم برای هم‬ ‫نس�لانم بازگوی��م و ادعایی هم جز این نداش��ته و ندارم‪.‬‬ ‫تاریخ را می‌ش��ود خواند اما نمی‌توان مخاطبان تاریخ و یا‬ ‫مورخان را فریب داد و قصد نسل جوان امروز ایران از ورود‬ ‫به تاریخ معاصر‪ ،‬گش��ودن دست فریب‌کاران و دغل‌بازان‬ ‫است که در محراب و منبر‪ ،‬فرمایش‌ها می‌کنند‪ .‬در برنامه‬ ‫صدای‌آمریکا هم این‌جانب به روایات مختلف اشاره کردم‬ ‫و منابع متفاوت و قصد اهانت و استهزا به کسی را نداشتم‬ ‫‪64‬‬

‫جز کمی تلنگر به اندیش��ه شنوندگان خردگرا زدن که گاه‬ ‫از پس پرده‪ ،‬حکایاتی دیگر اس��ت و باید بیش‌تر اندیشید و‬ ‫شک باور بود‪.‬‬ ‫‪ .1‬آق��ای اش��کوری‪ ،‬فرموده‌اید‪« :‬ش��خصیت جهانی» اما‬ ‫بنده در این چند س��ال با چند ش��خصیت جهانی گفت‌گو‬ ‫کردم «نوام چامسکی»‪« ،‬برژنسکی»‪« ،‬کسینجر»‪« ،‬گری‬ ‫س��یک»‪« ،‬کاندولیزا رای��س» و… اما هیچ ک��دام از این‬ ‫برجس��تگان‪ ،‬این شهیر را نمی‌ش��ناختند و به نظر می‌رسد‬ ‫جهان ش��ما‪ ،‬محدود به چند نفر خاص است و این هم بال‬ ‫اشکال‪.‬‬ ‫‪ .2‬ش��ما فرموده‌اید‪« :‬از قضا در س��الیان اخیر سروش هم‬ ‫در هم��ان مرکز با منزوی ه��م‌کار بوده» ام��ا آقای دباغ‪،‬‬ ‫فرموده‌اند‪« :‬در عمرم ‪ 1‬بار دیده‌ام»‪ ،‬تکلیف من را روش��ن‬ ‫کنید‪ ،‬کدام یک؟ و چرا ش��تاب‌زده می‌نویس��ید؟‪ ،‬در ضمن‬ ‫هم‌کاری اداری دلیلی نمی‌شود که کسی سیر تا پیاز زندگی‬ ‫و عمرش را برای ش��ما بازگوید آن‌هم به خاطر نزدیکی و‬ ‫انتصاب ش��ما به یک طیف‪ ،‬قش��ر و جریان خاص که وی‬ ‫تمایلی به ورودش نداشت‪.‬‬ ‫‪ .3‬همان قدر می‌توانم به دروغ اس��تاد فقید و رادمرد جناب‬ ‫منزوی‪ ،‬شک کنم که به مسلمانی شما‪ ،‬باور‪ .‬پس از «دین‬ ‫رحمانی»‪ ،‬چیزی نیاموخته‌اید‪ ،‬ربط به موضوع را هم ش��ما‬ ‫تعیین نمی‌فرمایید که بنا به امیال شما باشد‪.‬‬ ‫‪ .4‬آقای دباغ (س��روش) ش��ما که به سید«حس��ن نصر»‬ ‫می‌فرمایی «منجم کاخ س��لطنت»‪ ،‬به آرامش دوس��ت‌دار‬ ‫می‌گوی��ی «ناآرام عق��ده‌ای»‪ ،‬به اس��تاد نازنینم «محمود‬ ‫دولت‌آبادی» می‌پرانی «خفته‌ای در غار»‪ ،‬دیگر در نس��ل‬ ‫من‪ ،‬جز مریدان مس��خ ش��ده‌ات‌‪ ،‬توقعی از شما جز استهزا‬ ‫و پرخاش نداریم‪ ،‬البد این اس��ت آیین معرفت دینی و یا‬ ‫دروغ بی‌فروغ «روشن‌فکری دینی»‪.‬‬ ‫‪ .5‬آق��ای دانش‌مند و همه چیز‌دان‪ ،‬ش��ما چ��ه اطالعی از‬ ‫آقای پرویز ثابتی داری؟ هنوز نمی‌دانی فرق است بین یک‬ ‫مق��ام امنیتی و تحلیل‌گر امنیت ملی با یک ش��کنجه‌گر یا‬ ‫بازجو‪ ،‬از شما یکی بعید است‪ .‬الاقل ذره‌ای شرافت از ثابتی‬ ‫می‌آموختی که در کتاب گفت‪« :‬از زایل شدن استعدادهای‬ ‫جوان‪ ،‬ناراحت بودم و هس��تم و نمی‌خواستم استعدادهای‬ ‫جوان آب و خاکم‪ ،‬دنبال کمونیست‌ها و تروریست‌ها بروند‬ ‫و به باطل بروند»‪ ،‬شجاعت و شهامت می‌خواهد پذیرفتن‬ ‫عذرخواهی از انقالب فرهنگی‪.‬‬ ‫‪ .6‬فرم��وده‌ای یک بار آن رادمرد بزرگ‪ ،‬ش��ادروان منزوی‬ ‫برای درد دل نزد ش��ما آمده‪ ،‬کس��ی که به اقرار شما ‪ 1‬بار‬ ‫دیده‌اید‪ ،‬وی اگر ناگزیر نبوده که به خاطر نزدیکی ش��ما به‬ ‫نهاد قدرت‪ ،‬شما را ببیند چه قرابتی داشته که نزد شما درد‬ ‫دل کند؟‪ ،‬ش��ما که نه نسخه شناس��ی‪ ،‬نه محقق‪ ،‬نه اهل‬ ‫پژوهش تاریخ‪.‬‬ ‫‪ .7‬از محل اعراب نداش��تن آشفته شده‌ای‪ ،‬ممکن است از‬ ‫محل اعراب خودتان در پیش از س��ال ‪ 1359‬به من جوان‬ ‫خام‪ ،‬خشتی نشان‌دهی؟‬ ‫‪ .8‬لط��ف فرموده در چیزی به اس��م اینترن��ت‪ ،‬زندگی‌نامه‬ ‫دکت��ر «ب��ازرگان» را بخوانی��د ت��ا متوجه ش��وید که وی‬ ‫«ترمودینامی��ک» خوان��ده و حت��ا کتاب��ی ب��ه این اس��م‬ ‫«ترمودینامیک در زندگی»‪ ،‬در س��ال‪ ،۱۳۳۴‬توسط شرکت‬ ‫سهامی انتشار منتش��ر کرده‪ .‬و البته شما زحمت کشیده و‬

‫وحی را نقد کرده‌اید‪ ،‬بدانید که ایش��ان کتابی دارند (مسئله‬ ‫وحی‪ ،۱۳۴۱ ،‬شرکت انتشارات قلم) که مطالعه‌اش‪ ،‬ضرری‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫‪ .9‬آق��ای ب��ازرگان‪ ،‬ب��وی کب��اب ش��نیده‌اید ک��ه‬ ‫فرموده‌ای‪«:‬مصاحبه‌ای در ش��رایط فعلی ب��ا برنامه‌ریزی‬ ‫جریانی شناخته ش��ده»‪ ،‬مگر قرار است «آلترناتیو» سازی‬ ‫ش��ود؟ کدام رقیب؟‪ ،‬همان‌طور که ابوی شما اجازه داشت‬ ‫خاطراتش را بگوید و در ایران بنویس��ند‪ ،‬ایش��ان هم حق‬ ‫انس��انی دارد که بگوید و در امریکا منتش��ر کند‪ .‬در ضمن‬ ‫بنده که در برنامه از آقای «یزدی» صادقانه تش��کر کردم‪،‬‬ ‫و همیش��ه هم کرده‌ام‪ ،‬فرق بین واژه تش��کر و توهین را‬ ‫تو‌جو بفرمایید‪( .‬حداقل‬ ‫هم می‌توانی در فرهنگ معین جس ‌‬ ‫مرحوم کریم‌پور شیرازی که معنی این ‪ 2‬واژه را می‌دانست)‬ ‫پس تاریخ معاصر نه آن اس��ت که ش��ما می‌فرمایید و یا‬ ‫منحصرن چپ‌ها و توده‌ای‌ها و پیروان «مصدق‌السطنه»‪.‬‬ ‫ما نیز مردمانیم و حق داریم با محک‪ ،‬بسنجیم و بخوانیم‬ ‫و بکاوی��م‪ .‬از ش��رافت و مردانگ��ی و ادب جن��اب دکت��ر‬ ‫«ابوالحس��ن بنی‌صدر» هم نهایت سپاس و تشکر را دارم‬ ‫که مثل همیش��ه‪ ،‬با لط��ف خود گره از کار فرو بس��ته ما‬ ‫گش��ود و یک لغزش تاریخی را روش��ن کرد و به صداقت‬ ‫مثال زدنی‌اش‪ ،‬مدیونم و انش��اهلل درباره آن واقعه تاریخی‬ ‫بیش‌تر خواهیم جس��ت‪ .‬اما در ‪ 3‬کتاب از زبان ایش��ان به‬ ‫«لوموند» اشاره شده که اسنادش را برای انقالب اسالمی‬ ‫جهت انتش��ار طبق وعده خواهم فرستاد و باید اصل منبع‬ ‫ارجاعی تصحیح شود‪.‬‬ ‫هرچن��د بر مواضع خود س��خت ایس��تاده‌ام و ش��کی در‬ ‫اندیشه‌ام ندارم‪ .‬اما این پاسخ را ضروری یافتم چون دیدم‬ ‫که به قصد اس��تهزا و تخریب و تمسخر‪ ،‬اظهار‌آرا و بیان‬ ‫عقی��ده فرموده‌اند و عجبم از آقای‌ مهاجرانی اس��ت که‬ ‫دور از زنار بس��تن در حضور ش��اه س��تم‌گر «عربستان»‪،‬‬ ‫در س��ایت «جرس» مطلبی را به‌سان توده‌ای‌های قدیم‌‪،‬‬ ‫با اس��م مس��تعار می‌گذارد که به کرامت انسانی یک نفر‬ ‫توهین شود و به سایت فرقه‌های «پژاک» و «بارزانی»‪،‬‬ ‫ارجاع‌ه��ا داده ش��ود‪ .‬هرچند در نابودی ای��ران و ایرانی‌‪،‬‬ ‫تفاوتی بین اعراب و تجزیه‌طلبان نمی‌بینم‪ ،‬و این ‪ 2‬فرقه‬ ‫را ه��م ضد انس��ان و ایران می‌شناس��م‪ .‬خواهان دفاع از‬ ‫آب و خاکم و سنگ‌س��نگ ایرانم (و امثال شاپور بختیار‬ ‫ک��ه در کنار صدام حس��ین‪ ،‬نشس��تند تا به ای��ران حمله‬ ‫ش��ود‪ ،‬نمی‌توانند برایم بت باش��ند‪ ).‬دیگر وقت پاسخ به‬ ‫انس��ان‌هایی موزه‌یی را ندارم‪ .‬وقت برنامه‌ای تلویزیونی‬ ‫محدود بوده و ش��اید ابهاماتی پدید آمده باشد که طبیعی‬ ‫اس��ت و انش��اهلل کتاب را بخوانند‪ ،‬خواهند یافت حقیقت‬ ‫ماجرا را‪ .‬و ش��ما با این فرمایش‌ه��ا‪ ،‬به قول پیر مقتدایم‬ ‫«داریوش همایون» «مشت‌بازی با سایه می کنید»‪ ،‬فکر‬ ‫کنم س��خنانم تلنگری بود برای نسل جوان‪ ،‬که بیش‌تر‬ ‫بخوانن��د و بکاوند و بجوین��د و آخراالمر باید گفت بلوغ‪،‬‬ ‫فرایندی اجتناب‌ناپذیر اس��ت و ای��ن جنجال‌ها و احزاب‬ ‫و س��ازمان‌ها و رهبران‪ ،‬جملگی میهمان تاریخ‌اند‪ ،‬دیر یا‬ ‫زود از الی غب��ار زمان و کنج‌های پنهان تاریخ‪ ،‬حقایقی‬ ‫بیرون می‌آید و ما نیز از این دوران تاریک و دردناک گذر‬ ‫خواهیم ک��رد و در آیینه خرد و عقالنیت به خود خواهیم‬ ‫نگریست و بدون شک این روند گریز‌ناپذیر تاریخ است‪.‬‬

‫جامعه‬

‫دل خوش از حجم نگاه‬

‫مه‌شب‌تاجیک‬ ‫نگاه ما به هستی‪ ،‬از چشم‌اندازهای متفاوت‪ ،‬نگرش ما نسبت‬ ‫ب��ه بودگی جهان و تعریف م��ا از آن‌چه دریافت می‌کنیم را‬ ‫صورت می‌بخشد‪ .‬وقتی ما از نوک قله‌ی یک کوه‪ ،‬از میانه‌ی‬ ‫یک دشت‪ ،‬یک آسمان‌خراش‪ ،‬یا از داخل آسانسور شیشه‌ای‬ ‫که ما را به باال یا پایین حمل می‌کند‪ ،‬پیرامون خود را به تماشا‬ ‫می‌نشینیم‪ ،‬نوع نگاه متفاوت ما به اطراف باعث می‌شود که‬ ‫درک دیگرگونه‌ای از هس��تی و اطراف خود به دست آوریم‪.‬‬ ‫رویارویی با همه‌ی پدیده‌ها‪ ،‬چالش‌ها و باال و پایین‌های یک‬ ‫زندگی از مناظر متفاوت امکان‌پدیر است و هستی‪ ،‬نگاه و نوع‬ ‫زیست ما را به رویارویی با خود فرا خواهد خواند‪.‬‬ ‫گاهی ش��کافی ژرف میان دو شکل از نگاه ما به زندگی‬ ‫به‌وجود می‌آید و با این پرس��ش از خود مواجه می‌ش��ویم‬ ‫ک��ه دقیقن چه موضوعی وج��ود دارد تا ای��ن خال را در‬ ‫م��ا به‌وجود آورده اس��ت؟ از میان تم��ام نگاه‌ها‪ ،‬مناظر و‬ ‫اندیش��ه‌های ما کدام به حقیقت اش��اره دارد و از کدامین‬ ‫اندیش��ه باید پرهیز کرد؟ کدام نگاه ما برآوردن فرع‌های‬ ‫زندگی اس��ت و کدام یک��ی اصل؟ و این‌ک��ه چرا مناظر‬ ‫مختل��ف‪ ،‬نگاه متفاوتی به دنب��ال خود می‌آورد؟ و این‌که‬ ‫آیا به طور قطع اصل و فردی وجود دارد؟‬ ‫در بس��یاری از مکان‌ه��ا م��ا ب��ا چش��م‌انداز‌های جدید‬ ‫مواجه هس��تیم و نه تنها این چش��م‌انداز ب��رای خودمان‬ ‫س��وال‌برانگیز است‪ ،‬بلکه نگاه ما به انسان‌های اطراف را‬ ‫نیز تغییر می‌دهد‪ .‬وقتی داخل آسانسور با یک فرد برخورد‬ ‫می‌کنی��م و ب��ه دنبال آن برای انج��ام کاری به دفتر کار‬ ‫او وارد می‌ش��ویم و بعد او را داخل یک س��الن غذاخوری‬ ‫می‌بینی��م‪ ،‬ن��گاه ما به ای��ن فرد‪ ،‬رفت��ار و خصوصیات او‬ ‫متف��اوت خواهد بود و به دنبال آن ه��ر یک از مکان‌ها‪،‬‬ ‫نی��ز نگرش ما‪ ،‬نوع برخ��ورد و رفتار ما را تعریف نموده و‬ ‫بازتاب بیرونی اندیش��ه‌های ما را به گونه‌ای جدید منتقل‬ ‫خواهد کرد‪ .‬بدین منوال در هر رفتار روزمر ‌ه و ش��اید حتا‬ ‫تکراری ما بدون این‌که متوجه باش��یم‪ ،‬فضایی نو ترسیم‬ ‫شده و در این فضا رفتارهایی جدید از ما سر خواهد زد‪.‬‬ ‫اکنون این چش��م‌اندازها‪ ،‬در جوام��ع مختلف‪ ،‬دوران‌ها و‬

‫ش��رایط گونه‌گون‪ ،‬فضایی را حاکم می‌کند که رفتارهای‬ ‫ی��ک طبق��ه‌ی واح��د را در طول س��الیان از دی��روز تا‬ ‫امروز تغییر داده اس��ت‪ .‬زیرا زیس��ت این افراد‪ ،‬امکان‌ها‬ ‫و شرایط‌‌ش��ان در ه��ر دوره‌ای ن��وع جدی��د از عمل و‬ ‫عکس‌العمل را تعریف کرده اس��ت‪ .‬حت��ا به گونه‌ای که‬ ‫فضای��ی هم که در آن دوره‌ی خاص حاکم بوده‪ ،‬ش��کل‬ ‫رفتارهای آدمی را تغییر داده اس��ت‪ .‬از گذشته تا به امروز‬ ‫را در نظر بگیرید‪ .‬نوع معیش��ت‪ ،‬رفتارهای اجتماعی و یا‬ ‫حتا مشاغل و ش��یوه‌ی پول درآوردن تغییر کرده‪ .‬مقبول‬ ‫جامعه هر روز در تالطم است اهداف تغییر کرده است‪.‬‬ ‫اگ��ر از زاوی��ای مختل��ف ب��ه ای��ن موض��وع بنگریم با‬ ‫روی‌کردهای خطی و ش��اید حتا یک‌سانی مواجه بشویم‬ ‫ک��ه باز ما را به فک��ر فرو می‌برد‪ ،‬این هم��ه تفاوت دید‬ ‫و نگرش از زوایای مختلف و برخوردهای غیریک‌س��ان‪،‬‬ ‫چگونه به یک‌سانی رفتارهای نوع بشر می‌انجامد؟ شاید‬ ‫اس��تراتژی تقلی��د از هم‌دیگر امروز م��ا را جای‌گاهی که‬ ‫داریم کش��انده است‪ .‬شاید با همه تفاوت‌ها در چشم‌انداز‬ ‫م��ا‪ ،‬دیدگاه و تفکرات ما زیرس��اخت‌ها در نوع نگاه ما به‬ ‫هستی یک‌س��ان اس��ت؟ اما واقعیت این است که تقلید‬ ‫هم زمانی پاس��خ‌گوی این رفتارها و برخوردهاس��ت که‬ ‫بخش‌ه��ای زی��ادی از آن بر اس��اس تجربه باش��د‪ ،‬اما‬ ‫چگونه؟ امروز ما می‌توانیم بخشی از دنیا را از هواپیمایی‬ ‫که در ارتفاع پنجاه ه��زار متری از زمین پرواز می‌کند یا‬ ‫آسمان‌خراش‌های سربه فلک کش��یده ببینیم‪ ،‬روزگاری‬ ‫هیچ‌کدام از این‌ها نبود‪ .‬بشر حتا برای طی کردن مسیری‬ ‫س��اده مجبور به گذراندن ساعت‌ها و روزها در راه بود‌‪ .‬پس‬ ‫ن��وع نگاه او به زندگی با نوع نگاهی که ما امروز داریم‪ ،‬نوع‬ ‫معیشت و زیس��ت ما فرق‌های اساس��ی کرده است‪ .‬شاید‬ ‫بسیاری از ما هرگز نگاه یک مقنی را از صدها متر زیرزمین‬ ‫به زندگی درک نکنیم‪ .‬چشم‌اندازی که او دارد با کارگری که‬ ‫بروی آس��مان‌خراش کار می‌کند فرق خواهد کرد‪ .‬نگاه هر‬ ‫انسانی که متولد می‌شود شاید نگاه تازه‌ای باشد به دنیایی که‬ ‫او به آن پا گذاشته است‪ ،‬نگاهی که با نگاه بقیه‌ای میلیاردها‬ ‫نفری که قبل از او بوده‌اند فرق کند‪.‬‬

‫اخبار‬

‫وزیر دفاع آمریکا‪:‬‬

‫هنوز ایران به‬ ‫سالح هسته‌ای‬ ‫دست نیافته است‬

‫لئ��ون پانه‌تا‪ ،‬وزیر دف��اع آمریکا‪ ،‬روز جمع��ه‪ 17 ،‬فوریه‪،‬‬ ‫خط��اب به قانون‌گ��ذاران آمری��کا اعالم ک��رد در حالی‬ ‫که ایران تاسیس��ات هس��ته‌ای خود را گس��ترش داده و‬ ‫س��انتروفیوژهای جدی��د را راه‌اندازی کرده ام��ا اثری از‬ ‫ساخت سالح هسته‌ای دیده نشده است‪.‬‬ ‫ب��ه گ��زارش الجزیره‪ ،‬آق��ای پانه‌تا هم‌راه ب��ا چند تن از‬ ‫مقام‌های ارش��د س��ازمان اطالعاتی آمریکا‪ ،‬سیا‪ ،‬در چند‬ ‫روز اخیر به بررس��ی دست‌آوردهای جدید ایران در زمینه‬ ‫برنامه اتمی پرداخته‌ و گزارش آن را به کنگره این کشور‬ ‫ارایه کردند‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که روز چهارش��نبه‪ ،‬رییس جمهوری‬ ‫اس�لامی‪ ،‬محمود احمدی‌نژاد با حضور در س��ایت نطنز‪،‬‬ ‫‪ 3000‬سانتریفیوژ‌ جدید را برای غنی‌سازی اورانیوم افتتاح‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫هم‌زمان اس��راییل‪ ،‬ایران را مسوول س��وقصد‌های اخیر‬ ‫دیپلمات‌ه��ای این کش��ور در هند‪ ،‬تایلند و گرجس��تان‬ ‫اعالم کرده و گفته احتمال حمله نظامی علیه تاسیس��ات‬ ‫هسته‌ای این کشور افزایش یافته است‪.‬‬ ‫لئون پانه‌تا هم‌چنین خطاب به کاخ سفید اطمینان داد به‬ ‫ایران اجازه نمی‌دهد به سالح هسته‌ای دست یابد‪.‬‬ ‫وی تصری��ح کرد ماموران اطالعاتی این کش��ور تاکنون‬ ‫نشانه‌ای از دس��ت‌یابی ایران به سالح هسته‌ای نیافته و‬ ‫در راس��تای برنامه اتمی خود تنها به غنی‌سازی اورانیوم‬ ‫ادامه می‌دهد‪.‬‬ ‫هم‌چنین خطاب به جمهوری اس�لامی گفت در صورت‬ ‫بسته شدن تنگه هرمز منتظر واکنش شدید آمریکا باشند‪.‬‬ ‫وی در ادام��ه تاکید کرد‪« :‬این کش��ور بای��د بداند که ما‬ ‫هم‌چنان معتقدیم ایران حامی تروریس��م اس��ت و تالش‬ ‫می‌کند دیگر کشورها را به حمایت از خود ترغیب کند‪».‬‬ ‫این در حالی است که وزارت دارایی آمریکا روز پنج‌شنبه‪،‬‬ ‫وزارت اطالعات جمهوری اس�لامی را تحریم کرد‪ .‬این‬ ‫اقدام آمریکا با محکوم کردن وزارت اطالعات جمهوری‬ ‫اسالمی به حمایت از تروریس��م و گروه‌های شبه‌نظامی‬ ‫حزب‌اله و طالبان هم‌راه بود‪.‬‬ ‫‪65‬‬

‫سیاست‬

‫مهاجرانی و صابون والیت‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫کم‌تر کسی گمان می‌برد که در برابر اعتراضات خیابانی پس‬ ‫از انتخابات و جنبشی که در اعتراض به نتایج انتخابات دوره‌ی‬ ‫دهم شکل گرفت موضع «عطا‌اله‌مهاجرانی» این قدر نرم و‬ ‫محافظه‌کارانه باشد‪« .‬مهاجرانی» که در دوره‌ی اصالحات‬ ‫به ش��دت مورد حمله‌ی اصول‌گرایان بود یکی از نخستین‬ ‫وزرایی بود که استیضاح شد و پس از آن و در اثر فشارهای‬ ‫وارده اس��تعفا داد‪ .‬او هم‌چنین تنها وزیر کابینه‌ی اصالحات‬ ‫بود که در یک سخنرانی خصوصی که نوار ویدیویی‌اش چند‬ ‫سال پس از آن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد از سوی‬ ‫«علی خامنه‌ای» در اعتراض به سیاست‌های فرهنگی دولت‬ ‫«محمد خاتمی» مورد خطاب و حمله‌ی کالمی شدید قرار‬ ‫گرفت و روش‌های مدیریتی‌اش در وزارت ارشاد به زیر سوال‬ ‫برده شد‪ .‬ش��اید در هیچ دوره‌ی زمانی مانند زمان مدیریت‬ ‫«مهاجرانی» بر وزارت ارش��اد تولی��دات فرهنگی و هنری‬ ‫دگراندیشان و منتقدین نظام جمهوری‌اسالمی مجوز پخش‬ ‫و نش��ر نگرفته‌اند و از این نظر می‌توان گفت که سیاست و‬ ‫شعار تساهل و تسامح او تا اندازه‌ی زیادی محقق شده بود‪.‬‬ ‫با توجه به این پیشینه و نوع برخورد نظام با «مهاجرانی» و‬ ‫خانواده‌اش که در نهایت منجر به خروج او از کشور شد‪ ،‬پس‬

‫از جریانات و اعتراضات دو س��ال اخیر بسیاری از منتقدین‬ ‫نظام و اصالح‌طلبان از حکومت اخراج شده انتظار برخوردی‬ ‫ورای رفتاری که از «مهاجرانی» در دو سال گذشته دیده شد‬ ‫داش��تند‪ ،‬اما «مهاجرانی» راه دیگری را برگزید‪ .‬او نه تنها از‬ ‫اصل نظام جمهوری‌اسالمی دفاع کرد بلکه به روشنی اعالم‬ ‫کرد که با اصل والیت‌فقیه نیز مشکلی ندارد و فقط انتقاداتی‬ ‫در روش اج��رای آن دارد‪« .‬مهاجران��ی» در مدارای خود با‬ ‫نظام تا آن‌جا پیش‌رفت که پس از سخن‌رانی جنجالی‌اش در‬ ‫دفاع از ش��خص «علی خامنه‌ای» خشم بسیاری از مردم و‬ ‫کنش‌گران سیاسی و اجتماعی را برانگیخت و شمار فراوانی‬ ‫از فعاالن جنبش سبز از او و مواضعش اعالم برائت کرده و‬ ‫این س��خنان را نظریات شخصی «مهاجرانی» دانستند که‬ ‫ربطی به شورای هماهنگی راه سبز امید ندارد‪.‬‬ ‫چن��د روز پی��ش «حی��در مصلح��ی» وزی��ر اطالع��ات‬ ‫جمهوری‌اسالمی در سخنانی به حضور «عطااله مهاجرانی»‬ ‫در جش��نواره «الجنادریه» اش��اره و ادعا کرده بود که او ‪18‬‬ ‫میلیون دالر از عربس��تان کمک مالی دریافت کرد‌ه اس��ت‪.‬‬ ‫چنین برخوردهایی و زدن تهمت‌های از این دست از سوی‬ ‫مسووالن امنیتی نظام تازگی ندارد اما این رفتار ظاهرن برای‬ ‫«مهاجرانی» خیلی سنگین آمده است‪« .‬مهاجرانی» که خود‬

‫سیاهکل‪ ،‬واقعه یا فاجعه‬ ‫اکبر ترشیزاد‬ ‫هفته‌ی گذشته «س��ازمان فداییان‌خلق ایران اکثریت»‬ ‫مراسمی را در بزرگ‌داشت سال‌روز «واقعه‌ی سیاهکل»‬ ‫برگزار کرد که دعوت از برخی از میهمانان ویژه هم‌چون‬ ‫«رجب‌علی مزروعی» برای این سازمان حواشی خاصی‬ ‫را ب��ه دنب��ال داش��ت‪ .‬ج��دای از اتفاقات پیرام��ون این‬ ‫بزرگ‌داشت‪ ،‬این پیش‌آمد سبب بحث‌ها و گفت‌وگوهای‬ ‫تازه‌ای درباره‌ی اصل این اقدام خشونت‌آمیز شد‪ .‬بسیاری‬ ‫از تحلیل‌گران و کنش‌گران سیاس��ی و اجتماعی بر این‬ ‫باورن��د که اصولن این واقع�� ‌ه ارزش نام‌گذاری به عنوان‬

‫‪66‬‬

‫یک حماسه را نداشته و مبارزه‌ی مسلحانه بر علیه حکومت‬ ‫گذشته از اس��اس نادرست بوده اس��ت‪ .‬در نقد این حرکت‬ ‫جنبش چپ ایران‪ ،‬دالیل متفاوتی ذکر می‌شود‪ .‬در این نوشته‬ ‫سعی می‌شود تا به برخی از آن‌ها اشاره‌ای شده و در نهایت‬ ‫به مهم‌ترین آن‌ها پرداخته ش��ود‪ .‬ش��کی نیست که جمعی‬ ‫از جوانان دل‌س��وز‪ ،‬فداکار و بااستعداد و از روی انگیزه‌های‬ ‫متعالی هم‌چون برابری‌خواهی‪ ،‬رفع ظلم و فساد در جامعه و‬ ‫مبارزه با تبعیض طبقاتی جذب این جنبش شده بودند‪ .‬گرچه‬ ‫که می‌توان گفت به دلیل سطح دانش پایین‪ ،‬شمار فراوانی از‬

‫در س��خنان گذشته‌اش «علی خامنه‌ای» را دارای سجایای‬ ‫اخالقی پرشمار دانسته بود که پرونده‌اش از هر گونه فساد‬ ‫مالی مبرا است‪ ،‬فکر نمی‌کرد که فرامین رهبری در تخریب‬ ‫منتقدین‌اش دامن او را نیز بگیرد و حاال به ش��دت برآشفته‬ ‫اس��ت‪ .‬در همان زمان هم بسیاری بر مواضع «مهاجرانی»‬ ‫خرده گرفتند و نوع نگاه او درباره‌‌ی «خامنه‌ای» را بس��یار‬ ‫سطحی دانستند‪.‬‬ ‫جدا از مشکل ساختاری نظریه‌ی حکومتی والیت‌فقیه‪ ،‬نوع‬ ‫نگاه به زندگی ش��خصی یک رهب��ر و خالصه کردن تمام‬ ‫ش��رایط الزم برای اداره‌ی یک کشور در ساده‌زیستی‌اش‪،‬‬ ‫نقش عمده‌ای از به‌وجود آوردن جای‌گاه غیرقابل نقد برای‬ ‫رهبر داش��ته است‪ ،‬نکته‌ای که «مهاجرانی» ساده‌لوحانه بر‬ ‫آن چشم بسته بود‪ .‬برخی از رفتارها اگر در زندگی شخصی‬ ‫یک فرد حس��ن به حس��اب بیاید به هیچ عنوان دلیلی بر‬ ‫شایستگی همان شخص برای اداره‌ی یک جامعه نخواهد‬ ‫بود و بالعکس ممکن است رفتارهای شخصی و خصوصی‬ ‫ناشایست یک فرد اطرافیانش را آزار بدهد اما در عین حال‬ ‫آن فرد لیاقت‌های بسیاری برای رهبری یک حزب سیاسی‬ ‫داش��ته باش��د‪ .‬بس��یاری از دیکتاتورهای تاریخ سیاست از‬ ‫ویژگی‌های فردی خوبی برخوردار بود‌ه اما موجب بدبختی و‬ ‫به فالکت کشیده شدن سرنوشت میلیون‌ها انسان در جهان‬ ‫شده‌اند و چه بسیار انسان‌های الکلی‪ ،‬زن‌باره و تجمل‌گرا که‬ ‫مدیران موفق و سیاس��ت‌مداران خوش‌نامی بوده‌اند که در‬ ‫پیشرفت بشر و بهبود وضعیت مالی و رفاهی انسان‌ها نقش‬ ‫فراموش ناشدنی داشته‌اند‪.‬‬ ‫«عطااله مهاجرانی» ش��اید اکنون بتواند اندکی حال و روز‬ ‫بسیاری از مخالفان و منتقدان نظام را درک کند که به سبب‬ ‫انتقادشان از جمهوری‌اسالمی در سه دهه‌ی گذشته آماج‬ ‫ش��دیدترین نوع حمالت‪ ،‬توهین‌ها و تهمت‌های ناروایی‬ ‫بوده‌اند که البته خود «مهاجرانی» هم در دوره‌ای در آن‬ ‫سهیم بوده است‪ .‬این اتفاق برای بسیاری از اصالح‌طلبان‬ ‫حکومتی نیز درس عبرت��ی خواهد بود که انتقادات خود‬ ‫را از روی اشخاص به سمت س��اختار جمهوری‌اسالمی‬ ‫بچرخانن��د زیرا که مش��کل واقعی نظ��ام کنونی افراد و‬ ‫کارنامه‌ی فردی آنان نیس��ت بلکه س��اختاری است که‬ ‫انس��ان‌ها را به جایی می‌رساند که برای پاسداری از یک‬ ‫تفکر سیاس��ی و یا باور مذهبی دست به ترور فیزیکی و‬ ‫شخصیتی مخالفانشان بزنند‪.‬‬ ‫آن‌ها هیچ‌گونه درک درستی از این شعارها نداشتند و صرفن‬ ‫برای رس��یدن به آن‌ها این راه یعنی مبارزه‌ی مس��لحانه را‬ ‫در پیش گرفته بودند‪ .‬گرچه که این افراد برای رس��یدن به‬ ‫هدف‌های ارزش‌مند روش‌هایی نادرست را برگزیده بودند اما‬ ‫نباید فراموش کرد فضایی که آن‌ها را به این س��مت سوق‬ ‫داده بود نیز در تصمیات آن‌ها بی‌تاثیر نبود‪ .‬شکی نیست که‬ ‫حرکات مسلحانه در جامعه‌ای شکل می‌گیرد که استبداد و‬ ‫دیکتاتوری با بستن فضا و جلوگیری از رشد آگاهی و اندیشه‬ ‫در اجتماع و با ایجاد ممنوعیت برای فعالیت احزاب مخالف‪،‬‬ ‫فضا را برای تصمیمات غیرمعقول باز می‌کند‪ .‬گفتار مهدی‬ ‫بازرگان در اوایل دهه‌ی چهل خورشیدی را خطاب به قاضی‬ ‫دادگاه نظامی فراموش نکنیم که گفت‪« :‬ما آخرین کسانی‬ ‫هستیم که از راه قانون اساسی به مبارزه سیاسی برخاسته‌ایم‪.‬‬ ‫م��ا از رییس دادگاه انتظار داری��م این نکته را به باالتری‌ها‬

‫سیاست‬

‫قومیت‌ها و حمله‌ی خارجی‬

‫بگویند‪ ».‬به گمان نگارنده اما بزرگ‌ترین اش��تباه این‬ ‫حرکت که در مرحله‌ی نخست موجب دست‌زدن آن‌ها‬ ‫به چنین اقدامی شد و در گام بعدی سبب شکست‌شان‪،‬‬ ‫تکی��ه‌ی آن‌ها بر حمایت توده‌های مردم از این جنبش‬ ‫بود که از توهم شناخت این گروه‌ها از جامعه‌ای برمی‌آمد‬ ‫که در آن زندگی می‌کردند‪ .‬چپ ایران و شعارهای‌شان‬ ‫به س��بب عدم ارتباط کافی با م��ردم و نبود حلقه‌های‬ ‫ارتباطی مناس��ب با توده‌ها هی��چ جای‌گاهی در میان‬ ‫مردم عادی نداش��تند‪ .‬نمونه‌ی دردناک ماجرا آن‌جایی‬ ‫است که شب پس از حادثه‌ی سیاهکل روستاییانی که‬ ‫چریک‌ها به گمان خودشان برای رهایی آن‌ها و احقاق‬ ‫حقوق‌ش��ان جان‌شان را به خطر انداخته بودند حتا یک‬ ‫ش��ب در خانه‌های‌شان به آن‌ها پناه ندادند و با ضرب و‬ ‫ش��تم و زخمی کردن‌شان آن‌ها را به نیروهای سازمان‬ ‫امنیت تحویل دادند‪.‬‬ ‫ش��اید این جنبش و نتایج آن بی��ش از هر زمانی برای‬ ‫ش��رایط کنونی کشور و اپوزیس��یون ما هم مفید باشد‪.‬‬ ‫یادمان نرود که هم��ان حرکتی که چپ آغاز کننده‌ی‬ ‫آن بود توانس��ت به وسیله‌ی جنبش بنیادگرای روح‌اله‬ ‫خمینی با اس��تفاده از پیوندهای مذهبی و نیروی وسیع‬ ‫جامع ‌ه سنتی و شبک ‌ه مساجد تمامی توده‌ها را دنبال خود‬ ‫بکشد‪ .‬همان ارتباطاتی و تاثیر طبقاتی که جنبش چپ‬ ‫ایران از فقدانش رنج می‌برد‪ .‬این تجربه نشان می‌دهد‬ ‫که ش��یوه‌های تند و ماجراجویانه نمی‌تواند در عمل در‬ ‫ایجاد حرکت عمیق در جامعه تعیین کنند‌ه باش��د‪ .‬باید‬ ‫پذیرفت که در جوامع توس��عه نیافته‌ای چون کش��ور‬ ‫ما متاس��فانه نق��ش برگزیدگان و روش��ن‌فکران در‬ ‫تغییرات کم‌رنگ بوده و هنوز محرک تاریخ سیاس��ی‬ ‫و اجتماعی انبوه توده‌های مردم هس��تند و هر کس‬ ‫این رهبری را در دس��ت داشته باشد برنده‌ی واقعی‬ ‫اس��ت و می‌تواند تغییرات مورد نظر خود را در جامعه‬ ‫اعم��ال کند‪ .‬ای��ن واقعه می‌توان��د درس آموزنده‌ای‬ ‫برای ما داشته باشد که بدانیم داشتن انرژی‪ ،‬صداقت‬ ‫و خیرخواه��ی بدون ش��ناخت از واقعیت‌های محیط‬ ‫پیرام��ون نه تنها کافی نبوده بلک��ه می‌تواند عواقب‬ ‫غم‌انگیزی را در پی داش��ته باش��د و یک حرکت را‬ ‫ک��ه هزینه‌های اخالقی و جانی غیرقابل بازگش��تی‬ ‫را ب��ر جامعه تحمیل کرده اس��ت در ح��د یک اقدام‬ ‫ساده‌لوحانه کوچک و تحقیر کند‪.‬‬

‫اکبر ترشیزاد‬ ‫حاال ش��اید کم‌تر تحلیل‌گر و کنش‌گر سیاس��ی باشد که‬ ‫خط��ر جنگ را بیخ گوش ایران حس نکند‪ .‬اکثر قریب به‬ ‫اتف��اق احزاب از موافق و مخال��ف و در درون و یا بیرون‬ ‫ایران س��عی می‌کنند تا به ه��ر طریق و روش ممکنی از‬ ‫وقوع چنین پیش‌آمد ناگواری جلوگیری به عمل بیاورند‪.‬‬ ‫در این می��ان اما نوع واکنش اقلیت‌های قومی و مذهبی‬ ‫در برابر خطر آغاز جنگ احتمالی به ندرت مورد بررس��ی‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫نوع برخورد جمهوری‌اس�لامی ب��ا اقلیت‌های مذهبی در‬ ‫س��ه دهه‌ی گذش��ته و عال‌رغم وجود قوانین آش��کار در‬ ‫قانون اساس��ی که اجازه‌ی برگزاری آزادانه مراسم آیینی‬ ‫و مذهبی را به آنان می‌دهد اس��ف‌ناک بوده است‪ .‬همین‬ ‫نوع نگاه س��بب ش��ده تا فعاالنی که مذهب��ی به غیر از‬ ‫اس�لام دارند کم کم پای خود را از فعالیت‌های سیاس��ی‬ ‫و حت��ا اجتماعی کنار بکش��ند چ��را که به آس��انی مورد‬ ‫تهمت جاسوس��ی و عامل بیگانه ب��ودن قرار می‌گیرند و‬ ‫مجازات‌های سنگینی هم‌چون اعدام و حبس‌های طویل‬ ‫مدت در انتظار آن‌هاست‪ .‬از این رو بوده است که جمعی‬ ‫از آن‌ه��ا هم‌چ��ون بهاییان و یهودیان ک��ه در صف اول‬ ‫تهاجم��ات قرار دارن��د عطای چنی��ن کاری را به لقایش‬ ‫ببخشند و س��کوت پیشه کنند‪ .‬این اس��ت که نمی‌توان‬ ‫به روشنی موضع این هم‌وطنان را در برابر حمله خارجی‬ ‫دانست‪ .‬ارامنه نیز با وجود آن‌که مانند بهاییان و یهودیان‬ ‫تحت فش��ار ش��دیدی نبوده‌ان��د ترجیح داده‌ان��د پس از‬ ‫انقالب پای خود را جریانات سیاس��ی کنار بکش��ند و به‬ ‫تدریج با فش��ارهای حاکمیت بر روی نوکیشان مسیحی‬ ‫بخش فراوانی از خانواده‌های ارمنی نیز ایران را به مقصد‬ ‫کشورهای غربی ترک کرده‌اند و در جمع باقی‌مانده افراد‬ ‫سرشناس و شناخته شده‌ای وجود ندارند که بشود جویای‬ ‫نظریات‌شان شد‪.‬‬ ‫اقلیت‌های قومی اما شرایط متفاوتی دارند‪ .‬می‌شود گفت‬ ‫ک��ه تقریبن تمامی احزابی که به نوعی به این هم‌وطنان‬ ‫مربوط بوده است فعالیت‌های‌شان غیرقانونی اعالم شده‬ ‫و سرکردگان‌ش��ان یا به وس��یله‌ی نظام دستگیر و اعدام‬ ‫ش��ده‌اند و یا در تبعید به سر می‌برند‪ .‬موضع برخی از این‬ ‫احزاب که گرایشات تجزیه‌طلبانه داشته‌اند در برابر تهدید‬ ‫خارجی‪ ،‬هم‌دالنه و هم‌راه با حمایت ضمنی بوده است‪ ،‬گر‬ ‫چه بس��یاری از آنان سعی کرده‌اند تا با گذراندن نام‌هایی‬ ‫هم‌چون دخالت بشردوستانه بر آن‪ ،‬از بار خشنونت‌آمیز و‬ ‫خائنانه‌اش بکاهند‪ .‬نکته‌ی تاسف‌بار این‌جاست که اکنون‬ ‫و ه��ر چه که ب��ه احتمال این تهاجم نزدیک می‌ش��ویم‬ ‫به ش��مار حامیان حمل��ه‌ی نظامی در می��ان اقلیت‌های‬ ‫قومی اضافه می‌ش��ود‪ .‬ش��ک نباید کرد که دس��ت‌هایی‬ ‫از خ��ارج از مرزها نیز به این تفک��ر دامن می‌زنند‪ .‬برای‬

‫نمونه تردیدی نیس��ت که تفکرات پان‌ترکیس��می که از‬ ‫تجزیه‌ی آذربایجان دفاع می‌کنند نمی‌توانند خوش‌حالی‬ ‫خود را از این گرایش��ات پنهان کنند‪ .‬به پان‌ترکان ترکیه‬ ‫و آذربایجان می‌ش��ود افرادی را در دولت‌ کردستان عراق‬ ‫و بلوچس��تان پاکستان نیز اضافه کرد که منافع خود را در‬ ‫تجزی��ه و حداقل ناآرامی این مناط��ق می‌بینند و از این‬ ‫روس��ت که ب��ا تحریک هم‌فکران خ��ود در ایران به این‬ ‫جریان دامن می‌زنند‪.‬‬ ‫ش��کی نیس��ت که هم‌وطنان کرد‪ ،‬ت��رک و بلوچ و دیگر‬ ‫اقلیت‌ه��ای قومی و مذهبی باید برای به دس��ت آوردن‬ ‫آزادی‌های دینی‪ ،‬آیینی‪ ،‬سیاسی و اجتماعی خود همانند‬ ‫دیگر ش��هروندان ای��ران زمین تالش کنن��د اما اگر این‬ ‫تالش‌ها هم‌راس��تای با دیگر اق��وام و گروه‌هایی که دل‬ ‫در گ��روی ایرانی آزاد و یک پارچه دارند نباش��د به یقین‬ ‫محکوم به شکست خواهد بود‪ ،‬چرا که با تجزیه و تضعیف‬ ‫نیروها و به نتیجه نرس��یدن اقدامات مس��المت‌آمیز برای‬ ‫تغییرات‪ ،‬زمینه‌ی اقدام و حمله‌ی نظامی باز شده و تجربه‬ ‫نشان داده که در شرایط جنگی زمینه برای درگیری‌های‬ ‫قومی بیش‌تر فراهم می‌ش��ود‪ .‬س��اده‌انگارانه اس��ت که‬ ‫فکر کنیم تنها با س��رنگونی حکومت جمهوری‌اس�لامی‬ ‫در ای��ران مش��کل این مناطق حل ش��ده و تجزیه‌طلبان‬ ‫خواهند توانست کشورهای کوچک خود را تشکیل دهند‪.‬‬ ‫وجود تفاوت‌ها و گوناگونی‌های قومی و مذهبی عمیق در‬ ‫همین مناطق کار را بسیار دشوار خواهد کرد‪.‬‬ ‫به عنوان نمونه کافی‌س��ت که اشاره شود فقط در نواحی‬ ‫کردنش��ین ترکیب مذهبی گس��ترده‌ای وجود دارد که از‬ ‫ش��یعیان دوازده امامی گرفته تا اهل تسنن و شاخه‌های‬ ‫مختلفی از متصوفه هم‌چون اهل‌حقیان و دروایش قادری‬ ‫را ش��امل می‌ش��ود‪ .‬اگر به این موضوع وجود قومیت‌ها‪،‬‬ ‫ایل‌ها و عش��ایر مختلف و گوناگونی فرهنگی و زبانی را‬ ‫ه��م اضافه کنیم خواهیم دید ک��ه هیچ نیرویی نمی‌تواند‬ ‫تمامی شهروندان این نواحی را به زیر یک پرچم واحد به‬ ‫نام کردس��تان جمع کند‪ .‬این موضوع درباره‌ی آذربایجان‬ ‫و بلوچس��تان نیز صادق اس��ت‪ .‬در ضمن این دوس��تان‬ ‫نبای��د فراموش کنند که اتحاد آن‌ها با کش��ورهایی چون‬ ‫کردس��تان عراق‪ ،‬ترکیه و آذربایجان اگر به فرض محال‬ ‫صورت هم بگیرد آن‌ها را تبدیل به مس��تعمراتی خواهد‬ ‫کرد که ش��رایط هم‌وطنان ما در آن‌جا و در به‌ترین حالت‬ ‫از نوع ش��هروندان درج��ه‌ی دوم خواهد ب��ود‪ .‬در چنین‬ ‫ش��رایط س��خت و تاریخی برای کش��ور م��ا وجود یک‬ ‫نگاه کلی‌ و آینده‌نگ��ر که هم‌زمان حقوق اقوام‪ ،‬اقلیت‌ها‬ ‫و منافع ملی را در نظر داش��ته باش��د به ش��دت احساس‬ ‫می‌ش��ود‪ ،‬دیدگاهی که باید از س��وی همه‌ی کنش‌گران‬ ‫سیاس��ی و اجتماعی ایرانی از هر مذهب‪ ،‬قومیت و زبان‬ ‫مورد حمایت قرار بگیرد‪.‬‬ ‫‪67‬‬

‫اقتصاد‬

‫خبرهای تازه بانک مرکزی‬ ‫سایه کوثری‬ ‫در روزهای گذشته‪ ،‬رییس کل بانک مرکزی چند خبر‬ ‫مهم اقتصادی را یک جا به مردم داد‪.‬‬ ‫محمود بهمنی در یک همایش از ورود ‪ 8‬میلیون قطعه‬ ‫س��که پیش فروش شده این بانک پس از عید به بازار‪،‬‬ ‫رش��د ‪ 5.5‬درصدی اقتصاد در س��ال ‪ ،89‬افزایش نرخ‬ ‫تورم به ‪ 20‬درصد و سه برابر شدن ذخایر طالی ایران‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫به گفته وی حس��اب ج��اری بانک‌ها تا ‪ 25‬روز قبل از‬ ‫این اخبار بدهکار بوده است‪.‬‬ ‫بهمنی در همایش «‌سیاس��ت‌های پولی و چالش‌های‬ ‫بان��ک داری و تولی��د»‪ ،‬ثب��ات قیمت‌‌ه��ا را به عنوان‬ ‫اصلی‌ترین سیاست پولی دانست و افزود‪‌« :‬تورم باعث‬ ‫عدم اطمینان و مانع رش��د اقتصادی کشور خواهد بود‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬نوسانات نرخ سود در اقتصاد باعث ایجاد‬ ‫نا اطمینان��ی و ایجاد مش��کالتی در برنامه‌ریزی‌های‬ ‫تولیدی خواهد شد و برقراری یک سیستم مالی پایدار‬ ‫مانع بروز بحران مالی می‌شود‪».‬‬ ‫وی ب��ا بیان این‌که ثبات بازاره��ای مالی با ثبات نرخ‬ ‫س��ود تقویت می‌ش��ود‪ ،‬تصریح کرد‌‌‪« :‬افزایش ارزش‬ ‫پ��ول ملی باعث کاهش رقابت پذیری صنایع داخلی و‬ ‫خارجی خواهد شد‪ .‬ممانعت از ایجاد تغییرات وسیع در‬ ‫ارزش پول ملی برنامه‌ریزی را برای بنگاه‌ها تس��هیل‬ ‫می‌کند‪».‬‬ ‫خب��ر دیگر رییس کل بانک مرکزی افزایش نرخ تورم‬ ‫تا نزدیک به ‪ 21‬درصد بود‪.‬‬ ‫ب��ه گفته وی‪ ،‬با نرخ تورم ‪ 20.6‬درصد در پایان آذرماه‬ ‫و ‪ 21‬درص��د در پایان دی‌ماه پرداخت نرخ‌های س��ود‬ ‫کوتاه مدت ‪ 6‬و یک ساله ‪ 12.5‬درصد بی‌معنی خواهد‬ ‫بود و این پول به س��مت سایر بازارها مثل سفته بازی‪،‬‬ ‫سوداگری و سکه و ارز سرازیر می‌شود‪.‬‬ ‫رییس کل بانک مرکزی گفت‪‌‌« :‬اگر بانک مرکزی به‬ ‫موقع وارد عمل شود بسیاری از افرادی که ریسک‌پذیر‬ ‫نیس��تند و نمی‌خواهن��د پ��ول خ��ود را در بازارهای پر‬ ‫ریسک مثل سکه و ارز سرمایه گذاری کنند با پذیرفتن‬ ‫نرخ س��ود معقول آن‌ها را به س��مت بانک‌ها و سرمایه‬ ‫گذاری‌های متعارف سرازیر می‌کنند‪».‬‬ ‫این درحالی‌ست که آمارها از کاهش سرمایه‌گذاری در‬ ‫بانک‌ها در چند س��ال اخیر به دلیل کاهش روبه رش��د‬ ‫نرخ سود بانکی خبر می‌دهد‪.‬‬ ‫امری که خود یکی از عوامل سرازیرش��دن سرمایه‌ها‬ ‫به سوی بازار سکه و ارز و رشد حبابی آن بوده است‪.‬‬ ‫هر چند بهمنی ادعا می‌کند که یکی از اقدامات مثبت‬ ‫بانک مرکزی جمع‌آوری نقدینگی و سرریزشدن آن به‬ ‫س��وی بانک‌ها و البته کاهش بدهکاری بانک‌ها بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪68‬‬

‫به گفته وی حدود ‪ 20‬الی ‪ 25‬روز پیش بانک‌ها از لحاظ‬ ‫نقدینگی با مش��کالت بس��یاری مواجه بودند و حساب‬ ‫جاری آن‌ها بدهکار بود اما در حال حاضر با جمع‌آوری‬ ‫نقدینگی گرچه هنوز آنها قدرت تسهیالت‌دهی ندارند‪،‬‬ ‫ام��ا نقدینگی که مثل قند خون عمل می‌کند و هر روز‬ ‫بخشی از بدن را دچار مشکل می‌کند‪ ،‬کنترل شد‪.‬‬ ‫موضوع دیگر مورد بحث در این همایش رابطه افزایش‬ ‫نرخ ارز و افزایش تولید بوده است‪.‬‬ ‫به گفت��ه رییس کل بان��ک مرکزی افزای��ش نرخ ارز‬ ‫تولیدات داخلی را تقویت و صادرات را بهبود می‌بخشد‪.‬‬ ‫در عین حال‪ 85 ،‬درصد وارداتی که به کش��ور صورت‬ ‫می‌گیرد ش��امل کاالهای سرمایه‌ای و مواد اولیه است‬ ‫که افزای��ش نرخ ارز بر روی قیم��ت تولید با این روند‬ ‫تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫هرچند ب��ه نظر می‌رس��د افزایش ن��رخ ارز چیزی جز‬ ‫افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم نداشته است‪.‬‬ ‫اما بهمنی می‌گوید که بان��ک مرکزی باید تالش کند‬ ‫که نرخ ارز را به عنوان لنگر اس��می برای مهار تورم در‬ ‫کوتاه مدت مدنظر داشته باشد اما در بلند مدت باید نرخ‬ ‫ارز از ش��رایطی متاثر باش��د که تولید را حمایت کند تا‬ ‫قابل رقابت با کاالهای خارجی باشند‪.‬‬ ‫وی در بخش دیگری از س��خنان خود با اعالم این‌که‬ ‫کشور از لحاظ منابع و ذخایر ارزی در شرایط مساعدی‬ ‫ق��رار دارد‪ ،‬افزود‪ ‌«:‬از نظر میزان ذخیره هیچ مش��کلی‬ ‫نداریم و به واحدهای بانکی اعالم کرده‌ایم که چنان‌چه‬ ‫وارد کنندگان مجوز ثبت سفارش داشته باشند ارز الزم‬ ‫را ب��ه آن‌ها اختصاص دهند اما هر کاالیی در ش��رایط‬ ‫فعلی نباید وارد کشور شود‪».‬‬ ‫ریی��س کل بانک مرک��زی به تحریم کش��ور و بانک‬ ‫مرکزی اش��اره کرد و گفت‪‌« :‬نق��ل و انتقاالت پولی و‬ ‫مالی با مشکالتی مواجه است‪ ،‬بنابراین باید منابع مالی‬ ‫و نیازهای مال��ی تولید کنندگان را فراهم کنیم و برای‬ ‫نق��ل و انتقال پول‌هایی که در س��ایر کش��ورها داریم‪،‬‬ ‫برنامه ریزی نماییم‪».‬‬ ‫بهمنی هم‌چنین گفته اس��ت که از سه سال پیش برای‬ ‫تامین ذخایر طالی کشور وارد عمل شده‌ایم و چند صد‬ ‫تن طال در خزانه بان��ک مرکزی قرار داده‌ایم‪ .‬در عین‬ ‫ح��ال‪ ،‬با افزایش نرخ طالی جهانی به یک‌هزار و ‪716‬‬ ‫دالر در صبح روز سخنرانی وی ذخایر طالی کشورمان‬ ‫سه برابر افزایش یافته است‪.‬‬ ‫ب��ه گفته وی بانک مرکزی با تغییر ترکیب س��بد ارزی‬ ‫کش��ور ‪ 6.5‬میلیارد دالر سود برد اما بانک مرکزی نمی‬ ‫تواند نیازهای مازاد بازار ارز و طال و همچنین ارز قاچاق‬ ‫را تامین کند‪.‬‬ ‫رییس کل بانک مرکزی گفت‪‌‌« :‬اگر بانک مرکزی به‬ ‫موقع وارد عمل شود بسیاری از افرادی که ریسک‌پذیر‬

‫نیس��تند و نمی‌خواهن��د پ��ول خ��ود را در بازارهای پر‬ ‫ریسک مثل سکه و ارز سرمایه گذاری کنند با پذیرفتن‬ ‫نرخ س��ود معقول آن‌ها را به س��مت بانک‌ها و سرمایه‬ ‫گذاری‌های متعارف سرازیر می‌کنند‪».‬‬ ‫وی هم‌چنین از جمع‌آوری بخشی از نقدینگی خبر داده‬ ‫و گفته است‪ «:‬با فروش اوراق مشارکت نفت توانستیم‬ ‫در ظرف س��ه س��اعت ‪ 7‬هزار میلیارد تومان نقدینگی‬ ‫سرگردان را جمع‌آوری کنیم‪ .‬نقدینگی در پایان دی‌ماه‬ ‫امس��ال رشد ‪ 11‬درصدی را داش��ته است که ناشی از‬ ‫تزریق ارز و سکه و طال به بازار بوده است‪».‬‬ ‫تاکید رییس کل بانک مرکزی بر حفظ ذخایر کش��ور‬ ‫است و ش��اهد این مدعا را تالش بانک مرکزی برای‬ ‫فروش س��که با نرخ باال ب��ه مردم عنوان کرده و گفته‬ ‫اس��ت‪‌« :‬در طی مدت کوتاهی در ش��رایط گذش��ته ‪8‬‬ ‫میلی��ون قطعه س��که فروختیم‪ .‬در ای��ن حال‪ ،‬فروش‬ ‫‪ 60‬ت��ن طال در مقابل ‪ 500‬ت��ن ذخایر بانک مرکزی‬ ‫رقم خاصی نیس��ت و حتی ‪ 20‬درصد آن را نیز شامل‬ ‫نمی‌شود‪».‬‬ ‫وی رش��د اقتصادی ای��ران در پایان س��ال ‪ 89‬را ‪5.5‬‬ ‫درص��د ذکر کرد و گفت‪‌« :‬با توجه به رش��د اقتصادی‬ ‫منطقه با ش��رایط خاص کش��ورمان این رش��د بسیار‬ ‫مطلوب است‪».‬‬ ‫ای��ن در حالی‌س��ت که محمود احمدی‌ن��ژاد پیش از‬ ‫این‪ ،‬رش��د اقتصادی سال ‪ 89‬را بدون نفت‪ 7.2 ،‬درصد‬ ‫اعالم کرده بود‪.‬‬ ‫بهمنی اظهار داشت‪‌« :‬در سال ‪ 89‬بانک مرکزی تالش‬ ‫کرد با انتق��ال ‪ 17‬میلیارد دالر از منابع خود از اروپا به‬ ‫بانک‌های داخلی و س��پرده‌گذاری در آن‌ها پروژه‌های‬ ‫زیربنایی و به ویژه نفت را اجرایی کند‪».‬‬ ‫وی هم‌چنی��ن از صف��ر کردن ذخی��ره قانونی خبر داد‬ ‫و گفت‪‌« :‬بانک‌های خصوصی و موسس��ات خصوصی‬ ‫و هم‌چنین بانک‌های دولتی باید س��رمایه‌های خود را‬ ‫افزایش دهند‪».‬‬ ‫رییس کل بانک مرکزی روند تورم کش��ور را کاهشی‬ ‫دانس��ت و گفت‪‌« :‬تورم ناش��ی از اج��رای هدفمندی‬ ‫یارانه‌ه��ا حدود ش��ش درصد بود که دیگ��ر این تورم‬ ‫را نخواهیم داش��ت‪».‬بهمنی اظهار داشت‪‌« :‬ماندگاری‬ ‫س��پرده‌ها در بانک‌ها از ‪ 19.1‬درص��د به ‪ 28.6‬درصد‬ ‫رس��یده اس��ت که این امر کاهش احتمال خروج منابع‬ ‫از بانک‌ها را نش��ان می‌ده��د‪ ».‬وی هم‌چنین از ایجاد‬ ‫ش��بکه الکترونی��ک پرداخ��ت کارت��ی و همچنین راه‬ ‫اندازی س��امانه پرتال ارزی خبر داده اس��ت‪.‬این گفته‬ ‫بهمنی از سوی کارشناسان اقتصادی رد می‌شود چون‬ ‫با تصمیم بانک مرکزی مبنی بر کاهش س��ود بانکی‪،‬‬ ‫میزان و مدت س��پرده‌گذاری‌ها در چند س��ال گذشته‬ ‫روند کاهشی داشته است‪.‬‬

‫جامعه‬

‫وقتی بازی می‌کنند‪ ،‬خیال‌مان راحتاست‬

‫مه‌شب‌تاجیک‬ ‫اس��تاندارد کردن‪ ،‬عمل ایجاد مقرراتی است برای استفاده‬ ‫عموم��ی و مک��رر با توجه به مش��کالت بالفع��ل و بالقوه‬ ‫که هدف از آن دس��ت‌یابی به می��زان مطلوبی از نظم در‬ ‫یک زمینه‌ی خاص اس��ت‪ .‬اهدافی که اس��تاندارد بودن و‬ ‫یا ش��دن یک سری مس��ایل دنبال می‌کنند‪ ،‬عبارت است‬ ‫از صرفه‌جویی‌های الزم در مصرف نیروی انس��انی‪ ،‬مواد‪،‬‬ ‫انرژی و هم‌چنین حمایت از مصرف کننده و دادن اطمینان‬ ‫خاط��ر به او که با آرامش بیش‌تری به اس��تفاده از کاالی‬ ‫مورد نظر بپردازد‪ .‬حفظ ایمنی و بهداش��ت و حفظ محیط‬ ‫زیس��ت و هم‌چنین ایج��اد ارتباط به‌ت��ر و گاهی حتا بروز‬ ‫انواع خالقیت‌ها از مسایلی است که استاندارد بودن دنبال‬ ‫می‌کند‪ .‬ش��اید برای ما که بیش‌تر ع��ادت داریم عالمت‬ ‫اس��تاندارد را به روی وس��ایل ابتدایی زندگی ببینیم یا حتا‬ ‫خوراکی‌ها بروز خالقیت و مس��ئله ظهور آن کمی عجیب‬ ‫به نظر برس��د ولی برنامه‌ی امروز به میزان استاندارد بودن‬ ‫وس��ایلی می‌پردازد که برای هم��ه‌ی جوانب زندگی یک‬ ‫کودک الزم اس��ت‪ .‬در واقع به نظر می‌رس��د‪ ،‬بس��یاری از‬ ‫وس��ایل دوروبر کودک برای استفاده‌ی او یا حتا بازی‌های‬ ‫که کودک ف��را می‌گیرد و انجام می‌دهد‪ ،‬اس��تانداردهای‬ ‫الزم را برای رش��د او‪ ،‬چه از لحاظ فیزیکی و چه از لحاظ‬ ‫شخصیتی نداشته باشند‪ .‬به خصوص این مسئله وقتی نمود‬ ‫پیدا می‌کند که به حوزه‌ی سالمت او و یا الگو برداری‌های‬ ‫کودکمان برمی‌گردد‪.‬‬ ‫ب��ه هم��ان میزان ک��ه استاندارد‌س��ازی در زندگ��ی افراد‬ ‫ل اهمیت دارد‪ ،‬همان اندازه و ش��اید حتا بیش‌تر‬ ‫بزرگ‌س��ا ‏‬ ‫هم برای بچه موضوع حس��اس و پراهمیتی است‪ .‬کودک‬ ‫ت‬ ‫به وسیله وسایلی که استاندارد هستند‪ ،‬آموزش‌های زیس ‏‬ ‫ابتدای��ی را به‌تر فرا می‌گیرد‪ .‬ب��رای مثال در همان مراحل‬ ‫اولیه به دنیا آمدن کودک اس��تفاده از وسایلی که استاندارد‬ ‫باش��د از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است‪ .‬مانند تخت‌خوابی‬

‫که کودک در آن می‌خوابد‪ ،‬وسایلی که با آن تغذیه می‌شود‬ ‫و ی��ا حتا اس��باب‌بازی‌های که در همان مراحل ش��ناخت‬ ‫ک��ودک از پیرامون ب��ه او در زمینه‌ی ش��ناختن صداها و‬ ‫رنگ‌ها یاری می‌رس��انند‪ .‬واقعیت این اس��ت که شاید در‬ ‫هر ش��رایطی و برای هر کودکی‪ ،‬این امکان فراهم نباشد‬ ‫و خانواده‌ها به سختی بتوانند وسایل معیشتی کودکان‌شان‬ ‫را فراه��م کنند‪ ،‬اما در صورتی که هر وس��یله‌ای که برای‬ ‫بچه‌ها تولید می‌ش��ود‪ ،‬با هر هزین��ه‌ی مالی که برای آن‬ ‫می‌ش��ود‪ ،‬از اس��تانداردهای ابتدایی برخوردار باشد‪ ،‬طیف‬ ‫وس��یعی از کودکان می‌توانند از یک زیست استاندارد اولیه‬ ‫برخوردار باش��ند که بدون شک در آرامش جسمی و روانی‬ ‫آن‌ها اهمیت به سزایی ایفا می‌کند‪.‬‬ ‫مس��ئله‌ی دیگر در زمینه‌های استانداردسازی بازی بچه‌‌ها‬ ‫اس��ت‪ .‬پدر و مادر باید تفاوت میان بازی‌هایی را استاندارد‬ ‫اولیه را برای س�لامت روان و بروز خالقیت کودک دارند‬ ‫تا بازی‌هایی که صرفن وقت پرکنی برای کودکان هستند‬ ‫بدانند‪ .‬زیرا تا زمانی‌که والدین و مس��وولین این موضوع را‬ ‫درک نکنند‪ ،‬نمی‏توانند بچه‏ها را به سمت شرایط مطلوب‬ ‫رهنمون کنند‏‪ .‬در واقع بازی‌های استاندارد و غیراستاندارد‬ ‫در ی��ک نکته وجه‏تش��اب ‏ه دارند و آن این اس��ت که بازی‬ ‫خوب نیز مفید است و بازی بد بی‏ارزش و چه بسا زیان‏آور‪.‬‬ ‫در هر بازی خوب که با اس��تانداردهایی تهیه ش��ده باشد‬ ‫که تمام جوانب رش��د و فکر یک کودک را در نظر گرفته‬ ‫ی کودک به کار می‌افتد‪ .‬اگر‬ ‫باش��د‪ ،‬فکر و نیروی جس��مان ‏‬ ‫ی کودک خریده ش��ود‪ ،‬که تنها‬ ‫یک عروس��ک کوکی برا ‏‬ ‫ب��ا کوک کردن حرک��ت کند‪ ،‬طفل از بازی با عروس��ک‬ ‫ت نخواه��د برد و فقط نقش‬ ‫چی��زی نخواهد آموخت و لذ ‏‬ ‫یک تماش��اچی را خواهد داش��ت‪ .‬هر بچه‏ای وادار شود با‬ ‫ی کند‪ ،‬در آینده شخصی فاقد اتکا به‌نفس‪،‬‬ ‫این روش‌ها باز ‏‬ ‫محتاط و گوشه‏گیر خواهد شد و در هیچ کاری قوه خالق ‏ه‬ ‫نخواهد داش��ت‪ .‬در نتیجه هی��چ‌گاه به تنهایی قادر به رفع‬

‫مش��کالت خود نخواهد بود‪ .‬به هرحال باید دانس��ت اگر‬ ‫بچه‌ها در بازی‌هایی با همان اس��تانداردهای گفته ش��ده‬ ‫شرکت کنند و یا با اسباب‌بازی‌هایی که خود در آن نقشی‬ ‫فعال داشته باشد‪ ،‬آن بازی‌ها برای‌شان بسیار مفیدتر خواهد‬ ‫بود تا بازی‌ها و اس��باب‌بازی‌هایی که تنها کاالیی لوکس‬ ‫برای کودک به شمار می‌آیند‪ .‬در واقع این نوع از بازی‌ها و‬ ‫ب زندگی آینده‌ی او نیز هست‪.‬‬ ‫اسباب‌بازی‌ها به نوعی مخر ‏‬ ‫در قرن��ی که س��رعت و نح��وه‌ی زندگ��ی در اجتماعات‬ ‫ن‬ ‫پیش‌رفت ‏ه و بزرگ طوری اس��ت که تعامل بزرگ‌س��اال ‏‬ ‫و ک��ودکان الزم��ه‌ی یک زندگی اس��ت‪ ،‬به‌تر اس��ت ک ‏ه‬ ‫ی عقالنی را به‬ ‫کودکان در بازی‌ه��ای خود هم مهارت‌ها ‏‬ ‫دس��ت آورند‪ ،‬خالقیت خود را ب��روز دهند و انرژی خود را‬ ‫به به‌ترین نحو ممکن با ش��یوه‌های درست تخلیه کنند و‬ ‫این راه به سادگی ممکن نیست مگر این‌که استانداردهای‬ ‫اولیه در هر قدم از فعالیت‌های کودک رعایت ش��ده باشد‪.‬‬ ‫در اس��باب‌بازی‌هایی ک��ه او در پارک‌ه��ا ب��ا آن‌ها بازی‬ ‫می‌کند‪ ،‬اگر که استاندارد‌س��ازی نش��ده باش��ند‪ ،‬به طور‬ ‫حت��م‪ ،‬به جس��م و روان او صدمه وارد خواهن��د کرد‪ .‬یا‬ ‫در وس��ایلی که در مهدکودک‌ها برای سرگرمی کودکان‬ ‫تعبیه ش��ده اس��ت‪ .‬می‌بینیم که از وقت��ی یک کودک به‬ ‫دنی��ا می‌آید تا تمام مراحل رش��دش‪ ،‬برای یک زیس��ت‬ ‫س��الم و ش��اداب و کس��ب انواع مهارت‌ها به اس��تاندارد‬ ‫س��ازی نیاز است‪ .‬اغلب‏ می‌دانیم که اگر کودکی بخواهد‬ ‫زندگ��ی را ب��ا نحوه‌ی صحیح‏ آغاز کن��د و در آینده دچار‬ ‫ل غذا‪ ،‬پوشاک تا‬ ‫مش��کل نگردد‪ ،‬احتیاجات ابتدایی از قبی ‏‬ ‫بازی‌ها و س��رگرمی‌هایش باید با یک استاندارد مطلوب‬ ‫روبه‌رو باش��د‪ .‬کودک نمی‌تواند و نباید هر مس��ئله‌ای را‬ ‫تنها هضم کند‪ ،‬بلک��ه باید بیاموزد قبل از هر هضمی به‬ ‫تحلیل و کنکاش مسایل بپردازد و این تنها در سایه بروز‬ ‫خالقیت‌ها‪ ،‬تفکر و مهارت‌هایی امکان‌پذیر اس��ت که با‬ ‫استانداردهای زندگی برای او تامین شده است‪.‬‬ ‫‪69‬‬

‫جامعه‬

‫زنانگی در آشپزخانه‬

‫نعیمه دوستدار‬ ‫راز زنان��ه‌ی ام��روز را از قلم یک نویس��نده‌ی آمریکایی‪،‬‬ ‫«بت��ی فری��دن»‪ ،‬فاش می‌کنی��م که به رم��ز و رازهای‬ ‫زنانگی زنان خانه‌دار می‌پردازد‪.‬‬ ‫به تدریج متوجه ش��دم مشکلی که عنوانی ندارد‪ ،‬مشکل‬ ‫تعداد زیادی از زنان در سراس��ر آمریکاست‪ .‬در مقام یک‬ ‫روزنامه‌نگار‪ ،‬اغلب با زنان درباره‌ی مش��کالت بچه‌داری‪،‬‬ ‫ازدواج‪ ،‬خانه‌داری یا جامعه‌ش��ان مصاحب��ه‌می‌کردم‪ .‬اما‬ ‫پس از مدتی متوجه عالیم آش��کار این مشکل شدم‪ .‬گاه‬ ‫معض��ل را نه در مقام یک خبرن��گار بلکه به عنوان یک‬ ‫خانه‌دار احس��اس می‌کردم‪ ،‬زیرا هم‌زمان از س��ه بچه‌ام‬ ‫ه��م نگه‌داری‌می‌ک��ردم‪ .‬زمزمه‌های این مش��کل را در‬ ‫خواب‌گاه‌های دانش‌گاه��ی و بخش‌های نیمه‌خصوصی‬ ‫بیمارس��تان‌ها‪ ،‬در جلس��ات اولیای م��دارس و ناهارهای‬ ‫گروه زنان رای‌دهنده‪ ،‬در کوکتل پارتی‌های گوناگون‪ ،‬در‬ ‫ایست‌گاه‌های قطار در انتظار ترن و در استراق سمع‌های‬ ‫چپ و راس��ت‌می‌شنیدم‪ .‬واژگان خودمانی‌ای که در یک‬ ‫‪70‬‬

‫بعد از ظهر آرام در زمانی که بچه‌ها مدرسه بودند از زنان‬ ‫دیگر شنیدم یا شب‌های ساکتی که شوهرها تا دیرهنگام‬ ‫کار می‌کردند‪ ،‬تصور‌می‌کنم من نخس��ت به عنوان یک‬ ‫زن آن را فهمیدم‪ ،‬بس��یار پیش از آن که جنبه‌های عظیم‬ ‫روانی‪ ،‬اجتماعی آن‌ها را در بیابم‪.‬‬ ‫دقیقن ای��ن معضل بی‌نام چه بود؟ زن��ان به هنگام بیان‬ ‫آن از چ��ه کلماتی اس��تفاده‌می‌کردند؟ گاه زنی‌می‌گفت‪:‬‬ ‫«احس��اس‌می‌کنم خالی هس��تم‪ ،‬ناقص��م‪ ».‬یا‌می‌گفت‪:‬‬ ‫«ح��س‌می‌کنم که وج��ود ندارم‪ ».‬گاهی این احس��اس‬ ‫را ب��ا باال انداختن چند قرص مس��کن بی��ان‌می‌کرد‪ .‬گاه‬ ‫تصور‌می‌کرد که مش��کل از شوهرش است یا کودکانش‪،‬‬ ‫یا باید خانه‌اش را تغییر دکوراس��یون بدهد‪ ،‬یا به منطقه‌ی‬ ‫به‌تری نقل مکان کند‪ ،‬یا رابطه‌ی عاش��قانه‌ای پیدا کند‪،‬‬ ‫یا حتا فرزند دیگری به دنیا بیاورد‪ .‬زمانی به دکتر مراجعه‬ ‫‌می‌کرد با عالیمی‌ که قادر به بیان آن‌ها نبود‪« :‬احس��اس‬ ‫خس��تگی‪ ،‬چنان از دس��ت بچه‌ها عصبانی‌می‌ش��وم که‬ ‫خودم به وحش��ت‌می‌افتم‪ ،‬ب��دون هیچ دلیل به‌خصوصی‬

‫‌می‌خواهم گریه کنم‪».‬‬ ‫دکتری آن را نش��انگان زن��ان خان��ه‌دار می‌نامید‪ .‬دکتر‬ ‫خانوادگ��ی دیگری‌می‌گف��ت‪ « :‬زنان بس��یاری به من‬ ‫مراجعه‌می‌کنند و از تاول‌های خون‌ریز روی دست‌ش��ان‬ ‫شکایت‌می‌کنند که من آن را زخم زنان خانه‌دار نامیده‌ام‪.‬‬ ‫اخی��رن هم زیاد به آن برخ��ورده‌ام‪ .‬زنان جوانی با چهار‪،‬‬ ‫پنج یا ش��ش فرزند که خود را در ظرف‌شویی آشپزخانه‬ ‫پنهان‌می‌کنند‪ .‬اما حساسیت به مایع ظرف‌شویی نیست‬ ‫و با کورتیزون هم معالجه نمی‌شود‪»،‬‬ ‫زنان زی��ادی این صدای ناراض��ی را در وجود خود خفه‬ ‫‌می‌کنند زیرا با تصویر زیبای زنانگی‌ای که متخصصان به‬ ‫وجود آورده‌اند‪ ،‬مغایرت پیدا‌می‌کند‪ .‬در حقیقت‪ ،‬من فکر‬ ‫‌می‌کنم که این نخستین سر نخ رسیدن به این معماست‪:‬‬ ‫«مش��کل را با اصطالحات عمو‌می‌پذیرفته ش��ده‌ای که‬ ‫دانش‌مندان توس��ط آن به مطالعه‌ی زن��ان پرداخته‌اند‪،‬‬ ‫پزش��کان آن��ان را م��داوا کرده‌اند‪ ،‬مش��اوران راهنمایی‬ ‫کرده‌اند و نویس��ندگان درباره‌ی آنان نوشته‌اند‪ ،‬نمی‌توان‬ ‫درک کرد‪ ».‬زنانی که از این مش��کل رنج‌می‌برند‪ ،‬تمام‬ ‫عمرشان در پی خش��نودی زنانه بوده‌اند‪ .‬این زنان‪ ،‬زنان‬ ‫ش��اغل نیستند (زنان ش��اغل احتمالن مشکالت دیگری‬ ‫دارند)‪ ،‬اینان زنانی هس��تند که بزرگ‌ترین رویایشان در‬ ‫زندگی‪ ،‬ازدواج و تش��کیل خانواده بوده است‪ .‬برای زنان‬ ‫س��المندتر‪ ،‬این دختران طبقه‌ی متوس��ط آمریکا‪ ،‬رویای‬ ‫دیگری نمی‌توانس��ت وجود داشته باشد‪ .‬آن‌ها که در ‪40‬‬ ‫و ‪50‬سالگی هستند و زمانی رویاهای دیگری داشته‌اند‪،‬‬ ‫آن‌ها را رها کرده‌اند و با اش��تیاق‪ ،‬خ��ود را وقف زندگی‬ ‫خانوادگی کرده‌اند‪ .‬برای جوان‌ترها‪ ،‬نوعروسان و مادران‬ ‫ج��وان‪ ،‬این تنها رویای موجود ب��وده‪ .‬اینان همان زنانی‬ ‫هس��تند که دبیرس��تان و دانش‌گاه را برای ازدواج کردن‬ ‫رها کردند‪ ،‬یا با اش��تغال به کاری که مورد عالقه‌ش��ان‬ ‫نبوده وقت‌می‌گذراندند تا ازدواج کنند‪ .‬این زنان بس��یار‬ ‫زنانه هستند‪ ،‬ولی با وجود این از این معضل رنج‌می‌برند‪.‬‬ ‫م��ن تصور‌می‌کنم که این مش��کل ت��ا زمانی که رمز و‬ ‫راز زناگی هم‌چون حجاب��ی نقش توخالی زن خانه‌دار را‬ ‫بپوش��اند و دختران را تش��ویق کند که ب��ا روش زندگی‬ ‫غیر واقعی‪ ،‬رش��د خود را ندیده بگیرند و متعهد نش��وند‪،‬‬ ‫حل نمی‌ش��ود‪ .‬چرا وقت آن فرا نرس��یده ک��ه با به هم‬ ‫ریختن الگوی ای��ن زیبایان خفته‪ ،‬به آن��ان حالی کنیم‬ ‫که رش��د کنند و زندگی خودشان را شخصن اداره کنند‪.‬‬ ‫دیگر نه ش��اهزاده‌‌ی اسب‌س��وار به انداز‌‌ه‌ی کافی وجود‬ ‫دارد و ن��ه روان‌پزش��ک که این الگو را در هم بش��کند‪.‬‬ ‫ای��ن کار در وهل��ه‌ی اول وظیفه‌‌ی اجتماع اس��ت و در‬ ‫نهایت‪ ،‬مس��وولیت هر زن به تنهایی اس��ت‪ .‬زیرا قدرت‬ ‫زن‌ها نیس��ت که اش��کال دارد‪ ،‬بلکه ضعف و وابستگی‬ ‫انفعال‌آمیز و کودکانه‌ی آن‌ها و عدم بلوغ‌ش��ان است که‬ ‫با زنانگی اشتباه‌می‌شود‪ .‬جامعه‌‪ ،‬پسرها را مجبور‌می‌کند‬ ‫که تا حد امکان رشد کنند‪ ،‬دردهای رشد را تحمل کنند‪،‬‬ ‫ب��رای کارکردن تحصیل کنند و پیش بروند‪ .‬چرا دخترها‬ ‫مجبور به رشد کردن نمی‌شوند تا خویشتن خود را بیابند‬ ‫و ب��ه انتخابی دش��وار و غیر ضروری می��ان دو گزینه‌ی‬ ‫هم‌س��نگ پایان دهند‪ ،‬انتخاب اش��تباه میان زن بودن و‬ ‫انس��ان بودن را که در رم��ز و راز زنانگی‪ ،‬تلویحن به آن‬ ‫اشاره‌می‌شود‪.‬‬

‫فرهنگ‬

‫نمایش‌نامه‌ی مرخصی برای چند روز‬

‫عروس رخت‌خواب‬

‫نهال نوریان‬ ‫«…بیش‌تر شبیه افسانه است‪ ،‬افسانه‌های دریا… دختری‬ ‫که مجذوب مردانگی دریا می‌شه و عقلشو از دست می‌ده…‬ ‫دختری که تو هوای مه‌آلود سحر روی صخره زانو زده و داره‬ ‫با امواج دریا حرف می‌زنه… یه تصویر گم‌راه‌کننده‪».‬‬ ‫با هم قس��متی از نمایش‌نامه‌ی «مرخصی برای چند روز»‬ ‫نوش��ته‌ی «رئوف دشتی» را خواندیم‪ .‬رئوف دشتی از جمله‬ ‫نویس��نده‌های جوانی اس��ت که هم در داخ��ل ایران کتاب‬ ‫مجوزدار و چاپ‌شده دارد و هم در دنیای گسترده‌ی مجازی‬ ‫آث��اری را از خ��ود در اختی��ار خوانندگان قرار داده اس��ت‪ .‬از‬ ‫کتاب‌های چاپ‌شده و مجوزدار رئوف دشتی‪ ،‬می‌توان به «آی‬ ‫بچه‌های دنیا»‪« ،‬تکیه بر دیوار» (‪ )1390‬و «کنار» (‪)1389‬‬ ‫نشر یافته به‌همت انتشارات «توس‌گستر» اشاره کرد و ذکر‬ ‫این نکته ضروری است که همه‌ی کتاب‌های منتشرشده‌ی‬ ‫رئوف‪ ،‬در حوزه‌ی نمایش‌نامه هستند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬از این‬ ‫نویسنده‪ ،‬نمایش‌نامه‌های «پر از برگ‪ ،‬پر از پرنده»‪« ،‬من و‬ ‫یوزی» و «رطوبت» به‌اضافه‌ی نمایش‌نامه‌ی حاضر‪ ،‬با نام‬ ‫«مرخصی برای چند روز» به‌صورت غیررسمی و در فضای‬ ‫مجازی‪ ،‬توسط «نشر الکترونیکی مایندموتور» در دست‌رس‬ ‫عالقه‌مندان قرار گرفته‌اند‪.‬‬

‫نسبت آرام‪ ،‬خواننده را به نتیجه‌ای قابل پیش‌بینی و ره‌یافتی‬ ‫در دس��ت‌رس می‌کشاند‪ .‬آن‌چه در این متن و در بسیاری از‬ ‫کتاب‌های الکترونیکی و نوش��تارهای روی شبکه‌ی جهانی‬ ‫به چش��م می‌خ��ورد‪ ،‬غلط‌ه��ای امالیی زیاد و رس��م‌الخط‬ ‫درهم‌ریخته و چندگونه در یک نوش��تار کوتاه یا بلند اس��ت‪.‬‬ ‫انتظار می‌رود که با جدی گرفتن سطح نوشتار فارسی در وب‬ ‫و همین‌طور به‌رسمیت‌شناختن تولیدات ادبی این شبکه‪ ،‬این‬ ‫کاستی‌ها هم هر روز کم‌تر شوند‪ .‬نکته‌ی دیگر در مورد این‬ ‫کتاب‪ ،‬این است که در بعضی از توضیح صحنه‌هایی که در‬ ‫این متن نمایش��ی آمده‪ ،‬توصیف آب‪ ،‬دریا و امواج به چشم‬ ‫می‌خ��ورد‪ ،‬ولی چگونگی نمایش این صحنه‌ها نیامده و حتا‬ ‫امکان دیداری آن‌ها هم در نظر گرفته نش��ده اس��ت‪ .‬برای‬ ‫نمونه‪ ،‬در صفحه‌ی ‪ 48‬کتاب‪ ،‬می‌خوانیم که «امواج ش��دت‬ ‫می‌گیرند و بانو و صیاد را در خود می‌بلعند و در تاریکی ناپدید‬ ‫می‌شوند» در صورتی‌که این نوع صحنه‌پردازی در نمایش‪،‬‬ ‫احتیاج به امکان‌های چندرسانه‌ای دارد‪.‬‬ ‫با تمام این حرف‌ها‪ ،‬رئوف دشتی نقاش و نویسنده‪ ،‬جوان با‬ ‫استعدادی است که باز هم از او کارهای درخشانی را خواهیم‬ ‫دید‪.‬‬ ‫«با شروع صحبت‌های بانو امواج فروکش می‌کنند و صیاد را‬ ‫در خود می‌بلعند – اکنون دیگر خبری از امواج دریا نیس��ت‬ ‫– بانو یکه و تنها نشس��ته است – چشمانش را به‌آهستگی‬ ‫باز می‌کند – مرد سراس��یمه وارد می‌شود – بانو با دیدن او‬ ‫ضجه‌ای می‌کشد و بی‌حال به‌روی زمین می‌افتد‪».‬‬

‫رئوف دش��تی از نویسندگانی است که در دهه‌ی شصت به‬ ‫دنیا آمده‌اند و مخاطرات زندگی در آن دهه را تا بزرگ‌سالی‬ ‫تجربه کرده‌اند‪ ،‬او از اهالی اهواز است‪ ،‬لیسانس نقاشی دارد و‬ ‫با عضویت در «کانون نمایش‌نامه‌نویسان خانه‌ی تاتر» خود‬ ‫را میان حرفه‌ای‌ها جا کرده است‪ .‬البته‪ ،‬با نگاهی به کارنامه‌ی‬ ‫رئوف دشتی می‌توان به‌نوعی او را حرفه‌ای نام نهاد‪ ،‬اگرچه‬ ‫مفه��وم حرفه‌ای بودن در ایران کنونی با توجه به مس��ایل‬ ‫ادبیات و هنر رس��می و غیررسمی کمی پیچیده است‪ ،‬ولی‬ ‫با این وجود هنوز هم می‌توان پارامترهایی را برای سنجش‬ ‫حرفه‌ای‌گری در نظر گرفت‪ .‬نمایش‌نامه‌ی «مرخصی برای‬ ‫چند روز» یکی از نمایش‌نامه‌های رئوف دش��تی اس��ت که‬ ‫در مهر ماه ‪ 1389‬توس��ط «نش��ر الکترونیکی مایندموتور»‬ ‫در اینترنت و به‌صورت کتاب الکترونیکی ارایه ش��ده است‪.‬‬ ‫نمایش‌نامه‌ی دشتی‪ ،‬برداشتی آزاد از نمایش‌نامه‌ی «بانوی‬ ‫دریایی» «هنریک ایبس��ن»‪ ،‬تنظی ‌م ش��ده در چهارده پرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫می‌ت��وان از ای��ن نمایش‌نامه ب��ه‌عنوان متنی متوس��ط با‬ ‫ذخیره‌ه��ای اجرایی و نمایش��ی میان��ه یاد ک��رد که فاقد‬ ‫مکان جغرافیایی ویژه یا زمان خاصی در تاریخ اس��ت‪ .‬یک‬ ‫نمایش‌نام��ه‌ی بدون افت و خیز‪ ،‬در یک خط داس��تانی به‬ ‫‪71‬‬

‫فرهنگ‬

‫سکانس آخر‬

‫اسکار بعد از ‪ ۸۳‬سال‬

‫مهدی‬ ‫با نزدیکی به اس��کار که می‌توان عنوان مهم‌ترین رویداد‬ ‫س��ینمایی سال به آن لقب داد‪ ،‬هر س��اله بحث راجع به‬ ‫نامزدها و جوایز باال می‌گیرد‪ .‬نکته‌ی جالب اسکار امسال‬ ‫نام��زدی یک فیلم صامت ب��رای بهترین فیلم بعد از ‪83‬‬ ‫س��ال و هم‌چنین نامزدی فیلم «اصغر فرهادی» اس��ت‪.‬‬ ‫از نکات دیگری که در اس��کار امس��ال قابل توجه است‬ ‫نامزدی «وودی آلن» به عنوان کارگردان برای هفت‌مین‬ ‫بار بعد از ‪ 17‬سال است‪.‬‬ ‫در این بی��ن نکته‌ی قابل توجه اینجا اس��ت که «جورج‬ ‫کلون��ی» بازیگر‌و کارگردان با ذوق و موفق این روزهای‬ ‫س��ینمای جهان در چهار سال گذش��ته برای سومین بار‬ ‫نامزد اس��کار می‌ش��ود‪ .‬موضوعی که بیش��تر باعث شده‬ ‫اس��ت ایرانیان هم به اس��کار حس��اس و عالقمند شوند‬ ‫نامزدی فیلم «جدایی نادر از س��یمین» اس��ت که بعد از‬ ‫بچه‌های آسمان به کارگردانی «مجید مجیدی» در سال‬ ‫‪ 1999‬دوب��اره یک فیلم ایرانی ب��ه نامزدی بهترین فیلم‬ ‫خارجی زبان در آمده است‪ .‬ولی به واقع فیلم «مجیدی»‬ ‫استحقاق بیشتری برای بردن اسکار به خانه داشت‪.‬‬ ‫‪72‬‬

‫«بازگشت خسرو شکیبایی به پرده‌های سینما»‬ ‫اکران فیلم «ش��ب» از س��ه‌گانه‌ی «زائر» به کارگردانی‬ ‫«رس��ول صدر عاملی» و بازیگری «خس��رو ش��کیبایی»‬ ‫ک��ه دارای مضمونی دینی اس��ت‪ .‬در حالی که فیلم‪ ،‬فیلم‬ ‫خوش‌ساختی است‪ ،‬ولی بیش��تر به خاطر حضور «خسرو‬ ‫ش��کیبایی» و بازگشت وی به پرده‌های سینما مورد توجه‬ ‫سینما دوس��تان قرار گرفته است و این در حالی است که‬ ‫خیلی‌ها برای بازی‌های دوست داشتنی و متفاوت وی دل‬ ‫تنگ شده‌اند و جای خالی‌اش به شدت احساس می‌شود‪،‬‬ ‫به خصوص ب��رای مونولوگ‌های بی‌مانند او در فیلم‌های‬ ‫مختلف که تا به حال تکرار نش��ده است‪ .‬اما داستان فیلم‬ ‫از این قرار است که گروهبانی با بازی «امین حیایی» قرار‬ ‫اس��ت مجرمی سابقه‌دار را با بازی «عزت‌اله انتظامی» به‬ ‫زندانی در یکی از شهرس��تان‌ها تحویل دهد‪ ،‬ولی مجبور‬ ‫می‌شود شبی را با وی در یک مسافرخانه بگذراند‪.‬‬

‫«آقا یوسف‪،‬ساده در عین پیچیدگی»‬ ‫آقا یوس��ف بازنشسته شده است و پنج سال است که دور‬ ‫از چشم دخترش در خانه‌های مردم کار می‌کند و ناگهان‬ ‫ب��ا یک تلفن به دختر خ��ود در رابطه‌ی با یکی از همان‬ ‫صاحب‌خانه‌ها شک می‌کند و …‬ ‫کارگردان فیلم «علی رفیعی» در تالس است تفاوت بین‬ ‫دو نس��ل را به نمایش بگذارد که نماینده یک نس��ل آقا‬ ‫یوسف اس��ت با بازی «مهدی هاشمی» و نماینده نسل‬ ‫ج��وان دخترش اس��ت با بازی «هانیه توس��لی» ولی به‬ ‫غیر از بازی بس��یار خوب «مهدی هاشمی» که خیلی از‬ ‫عیب‌های فیلم را پوش��انده است‪ ،‬شاهد داستانی تکراری‬ ‫و پیش‌پا افتاده هس��تیم که در انتها فیلم با سکانس تلخ‬ ‫بی‌اعتمادی پدر به دختر به پایان می‌رسد‪.‬‬

‫دانش‬

‫راه رفتن در خواب‬

‫‌اختاللی با چشم انداز عالی‌‬

‫دکتر آویده مطمئن فر‬ ‫راه رفت��ن در خواب در ادبیات پزش��کی قب��ل از بقراط‪،‬‬ ‫یعنی‪ 460‬قبل از میالد تا ‪ 370‬پیش از میالد ش��رح داده‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬در نمایش نامه غم انگیز شکسپیر‪ ،‬مکبث‪،‬‬ ‫صحن��ه معروف راه رفتن در خ��واب لیدی مکبث‪ ،‬که او‬ ‫را در قتل پدرش��وهرش دخیل کرد به جنون نسبت داده‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫راه رفتن در خواب رفتار پیچیده‌ای اس��ت زیرا ش��خص‬ ‫خواب اس��ت‪ .‬گاه��ی اوقات هم صحبت ک��ردن به طور‬ ‫نامفهوم ممکن اس��ت رخ دهد‪ .‬چشمان فرد معمولن باز‬ ‫است‪ ،‬اما نگاه مخصوص شیش��ه‌ای که به طور مستقیم‬ ‫به ش��ما نگاه می‌کند‪ ،‬وج��ود دارد‪ .‬راه رفتن در خواب به‬ ‫طور معم��ول در دوران کودک��ی و نوجوانی رخ می‌دهد‪.‬‬ ‫حدود ‪ 15‬درصد از کودکان بین چهار تا دوازده س��ال‪ ،‬راه‬ ‫رفت��ن در خواب را تجرب��ه خواهند کرد‪ .‬به طور کلی‪ ،‬راه‬ ‫رفتن در خواب در اواخر نوجوانی حل و فصل می‌شود‪ ،‬اما‬ ‫حدود ‪ 10‬درصد از تمام کسانی که در خواب راه می‌روند‪،‬‬ ‫در دوران نوجوان��ی این رفتار را ش��روع کرده‌اند‪ .‬گرایش‬ ‫ژنتیک نیز برای این وضعیت مورد توجه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫خواب ش��امل پنج مرحله اس��ت‪ .‬مراحل یک تا چهار با‬ ‫عنوان «‌حرکت غیر س��ریع چشم ‪ »NREM‬مشخص‬ ‫می‌شوند‪‌« .‬حرکت س��ریع چشم ‪ »REM‬سیکل خواب‬ ‫اس��ت همراه با موجی از هورمون‌های الزم برای رش��د‬ ‫مناسب و س��وخت و ساز بدن‪ .‬هر س��یکل خواب‪ ،‬یعنی‬ ‫مراحل یک تا چهار و حرکت س��ریع چش��م ‪ REM‬در‬ ‫حدود ‪ ۹۰‬تا ‪ ۱۰۰‬دقیقه طول می‌کش��د و در طول ش��ب‬ ‫تکرار می‌ش��ود‪ .‬بنابراین فرد به طور متوسط چهار تا پنج‬ ‫س��یکل کامل خواب را هر شب تجربه می‌کند‪ .‬راه رفتن‬ ‫در خ��واب در‌واقع درطول س��یکل اول ی��ا دوم خواب در‬ ‫مراحل س��ه و چهار اتفاق می‌افتد‪ .‬اگر مدت زمان خواب‬ ‫کوتاه باشد‪ ،‬راه رفتن در خواب معمولن در طول چرت رخ‬ ‫نمی‌ده��د‪ .‬به محض بیدار ش��دن‪ ،‬فردی که درخواب راه‬ ‫می‌رود‪ ،‬رفتارهای خود را به خاطر ندارد‪.‬‬ ‫علل راه رفتن در خواب ش��امل عوامل ژنتیک‪ ،‬محیطی‪،‬‬ ‫فیزیولوژیک و بعضی از وضعیت‌های پزش��کی است‪ .‬راه‬ ‫رفتن در خواب اغلب در دوقلوهای همسان رخ می‌دهد و‬ ‫اگر یک از بس��تگان درجه اول سابقه راه رفتن در خواب‬ ‫داشته باش��د‪ ،‬احتمال راه رفتن در خواب ‪ ۱۰‬درصد بیش‬

‫تر اس��ت‪ .‬محرومیت از خواب‪ ،‬برنامه خواب آشفته‪ ،‬تب‪،‬‬ ‫استرس‪ ،‬کمبود منیزیم‪ ،‬و مسمومیت با الکل‪ ،‬مواد مخدر‪،‬‬ ‫حتا داروهای بهبود خواب‪ ،‬داروهای مورد اس��تفاده برای‬ ‫درمان س��ایکوز‪ ،‬آرام‌بخ��ش جزیی‪ ،‬داروه��ای افزایش‬ ‫فعالیت و آنتی هیستامین ها می‌توانند باعث راه رفتن در‬ ‫خواب ش��وند‪ .‬طول و عمق آرام موج خواب که بیشتر در‬ ‫کودکان جوان وجود دارد ممکن است یک عامل افزایش‬ ‫فرکانس راه رفتن در خواب در کودکان باش��د‪ .‬شرایطی‬ ‫مانن��د ب��ارداری و قاعدگی‪ ،‬نیز در افزای��ش فرکانس راه‬ ‫رفتن در خواب ش��ناخته شده اس��ت‪ .‬هم چنین‪ ،‬آریتمی‬ ‫قلبی‪ ،‬تب‪ ،‬ریفلکس معده به مری‪ ،‬آس��م ش��بانه‪ ،‬تشنج‬ ‫ش��بانه‪ ،‬آپنه انس��دادی خ��واب‪ ،‬اختالالت روان��ی مانند‬ ‫اختالل اس��ترس پس از سانحه‪ ،‬حمله هراس‪ ،‬یا اختالل‬ ‫شخصیت چندگانه نیز شرایطی هستند که موجب افزایش‬ ‫فرکانس راه رفتن در خواب می‌شوند‪.‬‬ ‫نش��انه‌های راه رفتن در خواب می‌تواند از پی��اده روی آرام‬ ‫در اتاق تا دویدن آش��فته و تالش برای فرار متفاوت باشند‪.‬‬ ‫بیماران ممکن اس��ت دس��ت و پا چلفتی و یا ژولیده ظاهر‬ ‫شوند‪ .‬به طور معمول‪ ،‬چشم‌ها باز هستند‪ ،‬نگاه شیشه‌ای و‬ ‫خیره‪ ،‬در حالی که فرد بی س��ر و صدا در حال پرسه زدن در‬ ‫خانه است‪ .‬آن‌ها‪ ،‬درهر حال‪ ،‬با بازوی درازکرده درمقابل خود‪،‬‬ ‫آن طور که به اشتباه در فیلم‌ها به تصویر کشیده می‌شود راه‬ ‫نمی‌روند‪ .‬آن‌ها در پاسخ به پرسش ها‪ ،‬آهسته و با افکار ساده‬ ‫و عبارات غیرمفهوم‪ ،‬جواب می‌دهند‪ .‬اگر فرد بدون بیدارشدن‬ ‫به رختخواب برگردد‪ ،‬معمولن این رویداد را به یاد نمی‌آورد‪.‬‬ ‫کودکان بزرگ‌تر‪ ،‬که ممکن است آسان‌تر بیدار شوند اغلب‬ ‫از رفتار خود‪ ،‬به‌خصوص اگر نامناس��ب بوده باشد‪ ،‬خجالت‬ ‫می‌کشند‪ .‬برخی از کودکان نیز به جای راه رفتن‪ ،‬رفتارهای‬ ‫مکرر مثل صاف کردن لباس خواب خود را انجام می‌دهند‪.‬‬ ‫خیس کردن رختخواب نیز ممکن اس��ت رخ دهد‪ .‬راه رفتن‬ ‫در خواب با مش��کالت دیگر خ��واب‪ ،‬مثل تنها خوابیدن در‬ ‫یک اتاق و یا با دیگران‪ ،‬ترس از تاریکی و یا طغیان خش��م‬ ‫مرتبط نیست‪.‬‬ ‫علل راه رفتن در خواب ش��امل عوام��ل ژنتیک‪ ،‬محیطی‪،‬‬ ‫فیزیولوژیک و بعضی از وضعیت‌های پزشکی است‪.‬‬ ‫برای کودکان و بزرگ‌س��االن‪ ،‬راه رفتن در خواب معمولن‬ ‫نش��انه کمبود خواب‪ ،‬مشکالت احساسی شدید‪ ،‬استرس‪ ،‬یا‬ ‫تب می‌باشد‪ .‬با حل و فصل این شرایط‪ ،‬راه رفتن در خواب‬

‫نیز ناپدید می‌شود‪ .‬در اغلب موارد‪ ،‬هیچ درمانی الزم نیست‪،‬‬ ‫زیرا به ندرت راه رفتن در خواب‪ ،‬نشانه زمین ‌ه مشکل پزشکی‬ ‫یا روانی است‪ .‬در اکثر کودکان‪ ،‬راه رفتن در خواب در دوران‬ ‫بل��وغ از بین می‌رود‪ .‬با این حال‪ ،‬گاه��ی اوقات می‌تواند در‬ ‫بزرگ سالی باقی بماند و یا حتی ممکن است در بزرگسالی‬ ‫آغاز شود‪ .‬در صورت بروز مکرر راه رفتن در خواب‪ ،‬خصوصن‬ ‫در صورت��ی که کودک خود رامجروح کند و یا رفتار خش��ن‬ ‫نشان دهد‪ ،‬با یک متخصص خواب مشورت کنید‪.‬‬ ‫معمولن هیچ آزمایش و آزمونی ضروری نیست ولی ارزیابی‬ ‫پزش��کی ممکن است به علل پزش��کی راه رفتن در خواب‬ ‫بپردازد‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬ممکن اس��ت یک ارزیابی روانی برای‬ ‫تعیین این‌که آیا علت راه رفتن در خواب استرس یا اضطراب‬ ‫بیش از حد اس��ت الزم باشد‪ .‬تست خواب نیز ممکن است‬ ‫در افرادی که تشخیص راه رفتن در خواب هنوز نامشخص‬ ‫است انجام شود‪.‬‬ ‫راه‌های بس��یاری برای مراقبت از افرادی ک��ه در خواب راه‬ ‫می‌روند وجود دارد‪ .‬در درجه اول فرد باید خواب کافی داشته‬ ‫باشد‪ .‬مدیتیشن یا انجام تمرینات آرام‌بخش ضروری هستند‪.‬‬ ‫فرد باید از هر نوع محرک شنوایی یا تصویری قبل از زمان‬ ‫خواب اجتناب کند‪ .‬یک محیط خواب امن‪ ،‬بدون هر نوع شی‬ ‫نوک تیز یا برنده الزم به نظر می‌رسد‪ .‬بهتر است که فرد در‬ ‫صورت امکان‪ ،‬در یک اتاق خواب طبقه هم‌کف بخوابد تا از‬ ‫هر نوع س��قوطی جلوگیری شود‪ .‬باید درها و پنجره ها قفل‬ ‫و موانع نیز در اتاق‌ها حذف شوند‪ .‬بهتر است که پنجره‌های‬ ‫شیشه‌ای با پرده‌های سنگین پوشش داده شوند و در صورت‬ ‫ل��زوم‪ ،‬آالرم یا زنگ ب��ه درب اتاق خواب و پنجره ها نصب‬ ‫شود‪‌.‬‬ ‫اگر راه رفتن در خواب با زمینه شرایط پزشکی ایجاد می‌شود‪،‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬ریفالکس معده به مری‪ ،‬آپنه انس��دادی خواب‪،‬‬ ‫سندرم بی قراری پاها‪ ،‬یا تشنج‪ ،‬بیماری زمینه‌ای باید درمان‬ ‫شود‪ .‬داروهایی برای درمان اختالل راه رفتن در خواب ممکن‬ ‫است الزم باشد در موقعیت‌هایی که در آن‌ها احتمال آسیب‬ ‫واقعی به فرد وجود دارد‪ ،‬و یا رفتارها با ادامه پیدا کردن باعث‬ ‫اختالل قابل توجه خواب در خانواده و یا خواب آلودگی بیش‬ ‫از حد فرد در طول روز باشد‪.‬‬ ‫تکنیک‌ه��ای تمدد اعصاب‪ ،‬تصویرس��ازی ذهنی‪ ،‬بیداری‬ ‫پیش‌بینی ش��ده‪ ،‬برای درمان طوالن��ی مدت افراد مبتال به‬ ‫اختالل راه رفتن در خواب ترجیح داده ش��ده اس��ت‪ .‬آرامش‬ ‫و تصویرس��ازی ذهنی باید تنها ب��ا کمک درمانگر با تجربه‬ ‫رفتاری یا متخصص هیپنوز انجام ش��ود‪ .‬در تکنیک بیداری‬ ‫پیش‌بینی شده در‌واقع کودک یا فرد را حدود ‪ ۱۵‬تا ‪ ۲۰‬دقیقه‬ ‫قبل از زمان معمول رویداد بیدار می‌کنند و سپس او را برای‬ ‫مدت زمانی که در طی آن رویداد راه رفتن در خواب معمولن‬ ‫اتفاق می‌افتد بیدار نگه می‌دارند‪‌.‬‬ ‫در پایان به خاطر داشته باشید که چشم انداز برای حل این‬ ‫اختالل عالی است‪ .‬اگر چه این اختالل در کوتاه مدت برای‬ ‫پدر و مادر مخرب و ترس��ناک به نظ��ر می‌آید‪ ،‬راه رفتن در‬ ‫خواب یک اختالل جدی نیس��ت حتا اگر کودکان می‌توانند‬ ‫توسط اش��یا و یا افتادن مجروح شوند‪ .‬راه رفتن در خواب با‬ ‫عوارض طوالنی مدت همراه نیس��ت ولی در طوالنی مدت‪،‬‬ ‫اختالل خواب ممکن است با مشکالت یادگیری در مدرسه و‬ ‫رفتار کودک همراه باشد‪.‬‬ ‫‪73‬‬

‫سیاست‬

‫شاه اصالح‌ستیز‬

‫پیمان عابدی‬ ‫«ناصرالدین ش��اه» در طی س��لطنت طوالنی‌اش بیش‬ ‫از اس�لاف خود با دنیای غرب و مظاهر ترقی آن آش��نا‬ ‫شد‪ ،‬ولی هیچ‌گاه نخواس��ت عوامل اساسی این ترقی را‬ ‫بشناس��د‪ .‬وی از ابتدا همان ش��یوه‌ی زندگی ش��کوه‌مند‬ ‫«فتح‌علی ش��اه» را برگزید‪ ،‬اما به گونه‌ای که یک ش��اه‬ ‫متجدد ش��ناخته شود‪ .‬با وجود مطالعه‌ی فراوان درباره‌ی‬ ‫تاریخ و جغرافیای اروپا‪ ،‬و با وجود سه بار مسافرت به آن‬ ‫قاره‪ ،‬دریافت شاه از س��رزمین‌های عجیب و زیبایی که‬ ‫می‌دید هرگز از ابراز حیرت و ش��گفتی از دست‌آوردهای‬ ‫عظی��م آن فراتر نرفت‪ .‬ش��اه هم‌چن��ان از درون عینک‬ ‫خویش به فرنگ می‌نگریس��ت ولی تبحر فراوان در این‬ ‫داشت که خود را به‌صورت آن‌چه اروپا از او می‌خواست‪-‬‬ ‫یعنی پادشاهی از سرزمینی افسانه‌ای‪ -‬دربیاورد‪ .‬عالقه‌ی‬ ‫وافری به خاندان سلطنتی کشورهای اروپایی و عالیق و‬ ‫مش��غولیات آن‌ها داشت‪ .‬مانند قصرها و باغ‌های شاهی‪،‬‬ ‫س��ازمان‌های نظامی ماللت‌بار‪ ،‬ضیافت‌های پرش��کوه‪،‬‬ ‫مجال��س رقص و موزه‌ه��ا و تماش��اخانه‌ها و تاالرهای‬ ‫موس��یقی و… ‪ ،‬در واقع تجددخواهی ناصرالدین ش��اه‬ ‫چیزی در حد تقلیدهای سطحی مانند لباس بالرین‌های‬ ‫اروپای��ی ب��رای زنان حرم‌س��رایش و یا معم��اری تاالر‬ ‫«آلبرت هال» لندن برای «تکیه دولت» تهران بود‪.‬‬ ‫در عی��ن ح��ال باید گفت ک��ه ناصرالدین ش��اه یکی از‬ ‫هنردوست‌ترین شاهان ایران و بدون شک هنرمند‌ترین‬ ‫آنان بود و ش��اید اگر سرنوشت برای او به جز پادشاهی‪،‬‬ ‫عکاسی یا نویسندگی یا نقاشی را رقم می‌زد نام نیک‌تری‬ ‫از او باقی می‌ماند‪ .‬او مردی حساس‪ ،‬کنجکاو و نوجو بود‬ ‫و مجذوب اشیا و پدیده‌های تازه‌ای بود که در سفرهایش‬ ‫به اروپا کش��ف می‌کرد‪ .‬استعداد و حساسیت هنری او در‬ ‫زمینه‌های مختلف بروز کرد‪ .‬زبان فرانس��ه را یاد گرفت‪،‬‬ ‫شعر می‌سرود و خطاطی می‌کرد و سفرنامه‌هایی نوشت‬ ‫که نثر س��اده و روان آن‌ها به قول برخی تحلیل‌گران بر‬ ‫ادبیات مشروطه تاثیر گذاشت‪.‬‬ ‫هم‌چنین طراحی و نقاشی را نیز نزد نقاش‌باشی دربارش‬ ‫«صنیع‌المل��ک» فراگرف��ت‪ .‬ب��ا توج��ه به هم��ه‌ی این‬ ‫واقعیت‌ه��ا‪ ،‬عالقه او به هنر از ح��د الزامات حکومتی و‬ ‫پادشاهی تجاوز می‌کند و جنبه‌ای فردی و شخصیتی به‬ ‫خ��ود می‌گیرد‪ .‬نقش مخرب و منف��ی او در دوران پنجاه‬ ‫س��اله س��لطنت نیز از جنبه‌های گوناگون قابل ارزیابی و‬ ‫انتقاد است‪.‬‬ ‫ب��رای نمونه توجه و تمایل وی به افراد فرومایه و جاهل‬ ‫از نق��ل قول دخترش «تاج‌الس��لطنه» نمایان اس��ت که‬ ‫این خصل��ت زش��ت ناصرالدین ش��اه را چنین توصیف‬ ‫کرده‌اس��ت‪« :‬پدر من یکی از پولیتیک‌های عظیمی که‬ ‫برای اس��تقالل س��لطنتش به خاطرش رس��یده‌بود این‬ ‫بود که اشخاص پس��ت بی‌علم را مصدر کار نماید‪ ،‬گویا‬ ‫‪74‬‬

‫تاریخ روولس��یون فرانس��ه را زیاد خوانده بوده‌اس��ت که‬ ‫خانواده‌های ب��زرگ را باید مضمحل و نابود کرد و اقتدار‬ ‫علم را با جهل‪ ،‬نیست و نابود ساخت… »‬ ‫از جمل��ه ویژگی‌ه��ای دیگ��ر ناصرالدین ش��اه تمایل او‬ ‫به افزای��ش نیافتن آگاهی مردم و نی��ز کارگزاران دولت‬ ‫بود‪ .‬این تمایل ش��اه بعد از سفرهای فرنگ و مشاهده‌ی‬ ‫آزادی‌های م��ردم اروپا بیش‌تر ش��د‪ ،‬چنان‌که «بارها در‬ ‫خل��وت می‌گفت که نوکرهای من و م��ردم این مملکت‬ ‫باید جز ایران و عوالم خودشان از جایی خبر نداشته باشند‬ ‫و بالمثل اگر اس��م پاریس یا بروکسل نزد آن‌ها برده شد‬ ‫ندانند این دو خوردنی هستند یا پوشیدنی‪».‬‬ ‫او ه��راس عجیبی از رفتن ایرانیان به اروپا داش��ت زیرا‬ ‫می‌دانس��ت از این طریق چشم و گوش مردم باز خواهد‬ ‫شد‪ ،‬فس��اد حاکمیت و خرابی اوضاع ایران بر آنان هرچه‬ ‫بیش‌تر معلوم خواهد ش��د و سلطنت در آینده مورد تهدید‬ ‫قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫این‌گونه افکار‪ ،‬منش��ا اعم��ال واپس‌گرایانه‌ای بود که با‬ ‫اصالح‌گرای��ی و ترقی‌خواهی هیچ س��ازگاری نداش��ت‪.‬‬ ‫ش��اه نه تن‌ها مشوق و حامی نواندیشان نبود بلکه ظهور‬ ‫افکار جدید را تهدیدی مس��تقیم برای خود می‌دانست و‬ ‫با ش��دت به مقابله می‌پرداخت‪ .‬این رفتار متناقض شاید‬ ‫بدان جهت بود که ناصرالدین ش��اه حتا در اواخر سلطنت‬ ‫نیز «طبیعت ایلیاتی را از دست نداده و صحراگرد حقیقی‬ ‫بود»‪ .‬هر زمان هم که ش��اه از روی استیصال به اصالح‬ ‫ام��ور و تنظی��م کارها راغب می‌ش��د‪ ،‬آن ع��زم و اراده‪،‬‬ ‫بی‌نتیج��ه و اح��کام صادره بی‌اثر می‌مان��د‪ .‬زیرا که وی‪،‬‬ ‫علم و اطالعی از قواعد سیاس��ی نداش��ت یا اگر داشت‪،‬‬ ‫بر حسب عادت و طبیعت به جزییات می‌پرداخت و نه به‬ ‫اصول و کلیات اساس��ی‪ .‬گذشته از این مسایل‪ ،‬می‌توان‬ ‫ماهیت تمایالت و رفتارهای شاه را از زبان مقرب دایمی‬ ‫او «اعتمادالسلطنه» شنید که در عبارتی موجز ناصرالدین‬ ‫ش��اه را چنی��ن معرفی می‌کن��د‪« :‬در این م��دت نوکری‬ ‫فهمی��دم هیچ‌چیز به وجود مبارک موثرتر از این نیس��ت‬ ‫که به آن‌چه مایه‌ی عیش ش��خصی ایش��ان است خللی‬ ‫برساند‪».‬‬ ‫در مجم��وع بای��د گفت که ش��اه نمی‌خواس��ت به انجام‬ ‫اصالحات ت��ن دهد چون اصالحات ناف��ی منافع مطلق‬ ‫و مس��تقل ش��اه و عناصر منفعت‌طلب اط��راف او بود‪ .‬از‬ ‫این رو مقربان اصالح‌س��تیز پیرامون ش��اه بس��یار بودند‬ ‫درحالی‌ک��ه عناصر اصالح‌طلب تعداد انگشت‌ش��ماری را‬ ‫تش��کیل می‌دادند که آن عده‌ی معدود نیز با اندک خشم‬ ‫شاه یا حتی اطرافیان شاه از صحنه بیرون رانده می‌شدند‪.‬‬ ‫دوم این‌که ش��اه حتا در صورت تمایل باز هم قادر نبود و‬ ‫نمی‌توانس��ت اقدامی جدی در اصالح امور انجام دهد‪ .‬به‬ ‫تعبیر «ناظم‌االسالم کرمانی»‪« :‬ناصرالدین شاه هرکاری‬ ‫اقدام کرد ناتمام گذارد‪».‬‬

‫اخبار‬

‫در پی درخواست دادستان برای لغو‬ ‫مصونیت‪،‬‬

‫استعفای‬ ‫رییس جمهوری‬ ‫آلمان از سمت خود‬

‫روز جمع��ه‪ 17 ،‬فوری��ه‪ ،‬کریس��یتیان وول��ف‪ ،‬ریی��س‬ ‫جمهوری آلمان یک روز پس از درخواس��ت دادس��تان‬ ‫ایالت نیدرساکس��ن از مجلس فدرال برای لغو مصونیت‬ ‫وی‪ ،‬از سمت خود استعفا کرده است‪.‬‬ ‫به گزارش دویچه‌وله‪ ،‬براس��اس قوانی��ن آلمان‪ ،‬رییس‌‬ ‫جمه��وری نیز مثل نمایندگان مجلس فدرال و مجالس‬ ‫ایالتی دارای مصونیت سیاس��ی اس��ت و تا زمانی که از‬ ‫ای��ن مصونیت برخوردار اس��ت‪ ،‬نمی‌تواند تحت تعقیب‬ ‫قضای��ی قرار گی��رد‪ .‬به این دلیل دادس��تان تنها زمانی‬ ‫می‌تواند ریی��س‌ جمهوری را تحت تعقیب قرار دهد که‬ ‫مجل��س فدرال مصونیت او را لغو کرده باش��د‪ .‬لغو این‬ ‫مصونیت به معنای آن است که قوه قضاییه می‌توانست‬ ‫وول��ف را بازجویی کند و ب��رای تکمیل پرونده او حتا‬ ‫کاخ ریاست جمهوری را نیز مورد تفتیش قرار دهد‪.‬‬ ‫دادس��تان ش��هر هانوفر آلم��ان با هدف تعقی��ب حقوقی‬ ‫کریستیان وولف لغو مصونیت سیاسی باالترین مقام کشور‬ ‫را درخواس��ت کرد‪ .‬در تاریخ آلمان فدرال این نخستین بار‬ ‫است که رییس‌جمهوری تحت تعقیب قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫براس��اس پرون��ده‌ای ک��ه در هانوف��ر‪ ،‬مرک��ز ایال��ت‬ ‫نیدرساکسن‪ ،‬تشکیل ش��ده‪ ،‬ظن ابتدایی وجود دارد که‬ ‫دهمین رییس‌ جمهوری آلمان در دوران نخست‌وزیری‬ ‫ایالت نیدرزاکسن کوشیده اس��ت از موقعیت خود برای‬ ‫استفاده شخصی بهره‌جویی کند‪.‬‬ ‫رییس جمهوری آلمان در بیانیه‌ای که برای استفعای خود‬ ‫از رس��انه‌های سراسری خوانده گفت که بررسی پرونده او‬ ‫به تبرئه‌اش خواهید انجامید‪ .‬او گفت که رییس جمهوری‬ ‫آلمان باید تکیه‌اش بر اکثریت قاطع مردم باش��د و تنها به‬ ‫اکثریت آرا بسنده نکند‌‪ .‬وولف به ویژه کارنامه خود در زمینه‬ ‫عمده‌کردن حقوق خارجی‌تباران آلمان و لزوم انتگره‌کردن‬ ‫آن‌ها در همه س��طوح فعالیت‌های اجتماعی و سیاس��ی را‬ ‫مورد تاکید قرار داد‪.‬‬ ‫رییس‌جمهور آلمان‪ ،‬از هفته‌ه��ا پیش به‌خاطر اتهامات‬ ‫گوناگ��ون مورد انتق��اد افکار عمومی بوده اس��ت‪ .‬یکی‬ ‫از ای��ن اتهام��ات آقای وولف آن اس��ت ک��ه در دوران‬ ‫نخس��ت‌وزیری خود در ایالت نیدرساکس��ن‪ ،‬چندین بار‬ ‫با همسر خود به خرج یک تهیه‌کننده فیلم به نام دیوید‬ ‫گرونه‌وال��د به س��فرهای تفریحی رفته اس��ت‪ .‬ظاهرن‬ ‫چنین امتیازهایی س��بب ش��ده که تهیه‌کننده یادش��ده‬ ‫از حمایت‌های غیرمجاز از س��وی دولت نیدرساکس��ن‬ ‫برخ��وردار ش��ود و از جمل��ه ضمانت‌ه��ای مالی بانکی‬ ‫دریاف��ت کند که ظاهرن خود وولف برای آن پادرمیانی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫یکی دیگر از اتهاماتی که رس��انه‌ها و نمایندگان برخی‬

‫جامعه‬

‫در زلف چون کمندش‬

‫احزاب آلمان به رییس‌جمهوری وارد کرده‌اند‪ ،‬این اس��ت‬ ‫که در همان دوران ریاس��ت بر دولت محلی نیدرزاکسن‪،‬‬ ‫برای خرید خانه‪ ،‬نیم میلیون یورو وام کم‌بهره از همس��ر‬ ‫یکی از س��رمایه‌داران محل��ی دریافت کرده و بعدن این‬ ‫سرمایه‌دار موقعیت بهتری در مسایل اقتصادی ایالت پیدا‬ ‫کرده است‪ .‬کمک مالی به گروه‌های البی برای برگزاری‬ ‫جلسات و کنفرانس‌ها نیز از دیگر اتهام‌هایی است که در‬ ‫پرونده وولف دیده می‌شود‪.‬‬ ‫وول��ف تا قبل از رس��یدن به مقام ریاس��ت جمهوری در‬ ‫س��ال ‪ ۲۰۱۰‬از اعض��ای رهبری ح��زب حاکم دموکرات‬ ‫مس��یحی بود و خانم مرکل‪ ،‬صدراعظم آلمان در انتخاب‬ ‫وی توس��ط مجلس به این مقام نقش��ی اساسی داشت‪.‬‬ ‫تا قبل از تقاضای دادس��تان هانوف��ر‪ ،‬مرکل هم‌چنان به‬ ‫حمایت خود از وولف ادامه می‌داد‪.‬‬ ‫همزم��ان با اعالم احتمال اس��تعفای وولف در صبح روز‬ ‫جمع��ه‪ ،‬مرکل نیز س��فر خود به ایتالیا را ب��ه حال تعلیق‬ ‫درآورد‪ .‬او اندکی بعد از اس��تعفای وولف در برابر رسانه‌ها‬ ‫حاضر ش��د و ضمن اظهار تاس��ف از این استعفا‪ ،‬کارنامه‬ ‫وولف را در راه ایجاد «آلمانی مدرن و متنوع» س��تود‪ .‬او‬ ‫گفت که مورد وولف نش��انه دیگری از کارکرد سالم قوه‬ ‫قضاییه و برابری همه افراد در برابر قانون است‪.‬‬ ‫به نظر می‌رس��د که با اس��تعفای وولف خانم مرکل برای‬ ‫انتخ��اب ریاس��ت جمهوری بع��دی مجبور باش��د که به‬ ‫دیدگاه‌های اپوزیس��یون نیز توج��ه بیش‌تری کند‪ .‬مرکل‬ ‫در بیانیه خود اعالم کرد که در انتخاب ریاست جمهوری‬ ‫جدید به نظر احزاب اپوزیس��یون توج��ه خواهد کرد‪ .‬این‬ ‫روی‌کرد از این جهت حائز اهمیت اس��ت که به خصوص‬ ‫ک��ه در دوران صدارت مرکل دو رییس جمهوری به این‬ ‫مقام رسیده‌اند پیش از موعد استعفا کرده‌اند‪.‬‬ ‫قب��ل از کریس��تیان وول��ف‪ ،‬هورس��ت کوهل��ر‪ ،‬رییس‬ ‫جمهوری آلمان بود که به دلیل اظهاراتش در مورد لزوم‬ ‫فعال‌ترشدن ارتش آلمان برای حفظ منافع این کشور در‬ ‫سراسر جهان آماج انتقاد نیروهای اپوزیسیون قرار گرفت‪.‬‬ ‫او کمی بعد با این اس��تدالل ک��ه در برابر این حمالت از‬ ‫س��وی مدافعان خود در احزاب حاکم دمکرات مسیحی و‬ ‫لیبرال مورد حمایت کافی قرار نگرفته استعفا داد‪.‬‬

‫مه‌شب‌ تاجیک‬ ‫چش��مان شهال‪ ،‬قدی چون س��رو‪ ،‬طره‌ی چون کمند‪،‬‬ ‫ابروهای کش��یده و زلف پریش��انی چون ش��ب سیاه‪،‬‬ ‫لب‌های غنچه‌ی چون ش��کر و پوستی به‌سان مهتاب‪.‬‬ ‫هم��ه‌ی این توصیف‌ه��ا متعلق به محب��وب ماهرو و‬ ‫پری‌چهر ش��اعران و اهل طرب ادبیات کهن است که‬ ‫هنوز هم در میان اهالی دیار ش��ور و عش��ق‪ ،‬طرف‌دار‬ ‫دارد‪ .‬اگر به الهه‌های باستانی یونان و روم نظر بیندازیم‬ ‫یا به تعریف زیبایی محبوب در اساطیر شرق دور دقت‬ ‫و توجه کنیم‪ ،‬خواهیم دید به‌جز مواردی که در بیش‌تر‬ ‫حالت‌ه��ا مش��ابهند‪ ،‬هر ک��دام از ای��ن فرهنگ‌ها در‬ ‫دوره‌ه��ای مختلف خود دارای معیارهای ویژه‌ای برای‬ ‫سنجش زیبایی هستند‪.‬‬ ‫در زمین��ه‌ی تعاریف زیبایی‌شناس��ی به‌جز کنکاش در‬ ‫ادبیات غنی‌ای که از گذش��ته برای ما به یادگار مانده‬ ‫اس��ت‪ ،‬ب��ا نگاهی ب��ه تابلوهای مینیات��ور و یا نقش و‬ ‫نگاره��ای باقی‌مانده بر روی اش��یا عتیقه و باس��تانی‪،‬‬ ‫می‌توانی��م ب��ه نم��ودی از مولفه‌های زیبایی‌شناس��ی‬ ‫برسیم که در نزد ایرانیان باستان و یا دست کم در نزد‬ ‫ش��اعران و صنعت‌گران دارای اهمیت بوده‌اند‪ .‬در این‬ ‫میان‪ ،‬به‌جز خط و خال زنان پری‌چهر‪ ،‬از ساق سیمین‬ ‫و س��بزه‌ی صورت شاهدان ش��یرین‌گفتار از یک سو و‬ ‫از س��وی دیگر از معیارهای زیبایی و هیبت مردانه هم‬ ‫سخن به میان آمده اس��ت‪ ،‬ولی آیا همیشه معیارهای‬ ‫زیبایی‌ش��ناختی در طول زمان و در مکان‌های متفاوت‬ ‫یک‌س��ان بوده‌اند و از س��وی دیگر‪ ،‬آیا آن‌چه به دیده‬ ‫زیبا می‌آید و به دل می‌نشیند‪ ،‬لزومن با معیارهای کلی‬ ‫و همه‌ش��مول مطابقت دارد؟یکی از راه‌های س��اده‌ی‬ ‫پیش��نهادی برای تعقیب تغییر سلیقه‌ی انسان در مورد‬ ‫زیبایی‪ ،‬مشاهده و دقت بر روی هنرپیشه‌های محبوب‬ ‫و ملکه‌های زیبایی در طول سالیان است‪ .‬تصوری که‬ ‫عم��وم مردم و هم‌چنین حرفه‌ای‌ه��ای این دو عرصه‬ ‫در زمین��ه‌ی زیبایی و بازاریابی برای مخاطب دارند‪ ،‬در‬

‫طول همین چند دهه‌ی اخیر چنان تغییری کرده است‬ ‫که شاید بتوان به آن عنوان چرخشی حیرت‌آور را داد‪.‬‬ ‫تش��کیالت عظیمی چون هالی��وود‪ ،‬از مجموعه ای از‬ ‫زیبایی‌ه��ا در هنرپیش��ه‌ای چون «الیزاب��ت تیلور» به‬ ‫کلیت طرح‌واره‌ای چون «جنیفر لوپز» رسیده است‪ .‬در‬ ‫گذشته اگر لب‌های غنچه هوش و دل می‌ربود‪ ،‬در این‬ ‫زمان هنرپیش��ه‌ها و حتا زن‌های معمولی با هزینه‌های‬ ‫هنگفت لب‌های بزرگی را برای خود دست و پا می‌کنند‬ ‫ت��ا در تعریف زن جذاب بگنجند‪ .‬ش��اید این چرخش‌ها‬ ‫در ظاهر تنها تغییر س��لیقه در طول زمان به چشم آید‪،‬‬ ‫ولی با نگاهی دقیق‌تر می‌توان تغییر دید جامعه و ارزش‬ ‫گذاری جمعی نس��بت به موجودی به نام زن را ش��اهد‬ ‫گرفت که چگونه تقسیم‌بندی زن به اثیری و لکاته‪ ،‬نام‬ ‫نهادن زن‌ها تنها با دو نام «زن خانه و خانواده» و «زن‬ ‫هرجایی» دگرگون ش��ده اس��ت و حاال دیگر خیلی از‬ ‫گزینه‌های مش��روعیت و عرضه از میان رفته‌اند و جای‬ ‫خود را به تعاریفی دیگر سپرده‌اند‪.‬‬ ‫این به آن معنا نیست که در حال حاضر از زن استفاده‌ی‬ ‫کاالیی نمی‌ش��ود و یا در نمای بازتری از جهان‪ ،‬هنوز‬ ‫ش��اهد حکم‌رانی بر تن و روان زنان نیس��تیم‪ ،‬درست‬ ‫بر عک��س‪ ،‬بس��یاری از تعریف‌های زیبایی س��اخته و‬ ‫پرداخته‌ی کمپانی‌ها و کارخانه‌هایی هس��تند که زن را‬ ‫در ش��مایلی ویژه و در نمایی خاص می‌پس��ندند‪ ،‬ولی‬ ‫این پرده از چیدمان زیبایی شناختی هم با ورود رهایی‬ ‫بخ��ش زنان و مردان آزاد از بند جنس��یت‪ ،‬ش��رایط و‬ ‫طبقه ی خود در حال گذار اس��ت و درس��ت در همین‬ ‫زمان اس��ت که ش��ناخت خود‪ ،‬به عنوان به‌ترین معیار‬ ‫ارزیابی زیبایی‌شناسی فردی اهمیت دو چندان می‌یابد‪،‬‬ ‫گرچه خرد جمعی نوع بش��ر همواره بر جهت‌گیری فرد‬ ‫ف��رد مجموعه‌ی خ��ود تاثیر می‌گذارد‪ ،‬ول��ی این تاثیر‬ ‫یک‌سویه و بدون بازگشت نیست و می‌توان امید داشت‬ ‫که زیبایی از یک شی لوکس با تعاریف ابتدایی و کلی‪،‬‬ ‫به زیستی رونده و رها تبدیل شود‪.‬‬ ‫‪75‬‬

‫جامعه‬

‫فرهنگ‬

‫نهضت رفرم یا اصالح مذهب زنانگی‬ ‫و شانه‌های‬ ‫افتاده‬

‫سایه کوثری‬ ‫در آغاز قرن ش��انزدهم گروهی از کشیشان مدعی شدند‬ ‫که مسیحیان دین عیسی را به فساد کشانده‌اند‪ ،‬به ویژه در‬ ‫رم که مرکز تجمل و فساد شده و کشیشان آن را تبدیل‬ ‫به کانون فس��اد اخالق‪ ،‬دسیسه و تحریک کرده بودند‪ ،‬و‬ ‫گفتند باید این مفاسد از میان برود و مردم به دین واقعی‬ ‫و حقیقی یعنی آن‌چه در آغاز از جانب عیسی مسیح تبلیغ‬ ‫شده بازگشت کنند‪.‬‬ ‫نخستین کسی که از فساد سخن گفت‪« ،‬مارتین لوتر»‪،‬‬ ‫کشیش آلمانی و استاد فلسفه و حکمت الهی در دانش‌گاه‬ ‫ارفورت آلمان بود‪.‬‬ ‫او در همان زمان به اصول عقاید کشیش��ان و تشکیالت‬ ‫کلیس��ا به شدت حمله کرد و از مراسم و آیین‌های عبث‬ ‫و زای��دی که در کلیس��اها به نام مس��یح و دین او انجام‬ ‫می‌گرفت انتقاد کرد و گفت کتاب مقدس مسیحیان باید‬ ‫به زبان رایج بین مردم باشد نه التین‪ ،‬تا هر فرد عیسوی‬ ‫مذهب بتواند آن را به راحتی بخواند و بفهمد و در آن تفکر‬ ‫کن��د و دالیلی را که برای قبول عقیده دینی و اصولی را‬ ‫که برای رفتار و عمل او در زندگی الزم است شخصن از‬ ‫خواندن آن به دست آورد‪ .‬مراسم عشای ربانی نیز باید به‬ ‫زبان توده مردم انجام شود تا هرکس به هنگام ادای این‬ ‫مراس��م بداند با خدای خود و عیسی مسیح چه می‌گوید‪،‬‬ ‫بنابریان توصیه کرد که مردم از روایات و سنن کشیش‌ها‬ ‫و تعبیرات و تفس��یرهایی که آنان از نوش��ته‌های کتاب‬ ‫مق��دس می‌کنند بپرهیزند و فقط ب��ه عقل فردی رجوع‬ ‫کنن��د‪ .‬لوتر به فروش مغفرت‌نامه و عفو گناهان از طرف‬ ‫کشیش��ان نیز سخت حمله کرد و با بیان نود و پنج دلیل‬ ‫این عمل را خالف شرع و کفرآمیز اعالم کرد‪.‬‬ ‫کالون تا زمان مرگ خود مقاالت بس��یاری در رد اعمال‬ ‫خرافی علیه فرقه‌های مذهبی و جهالت برخی از کشیشان‬ ‫و تجاوز از مقررات اخالقی و نقض قوانین و قواعد دینی‬ ‫نوش��ت و با انتش��ار ‪ 9‬جلد کتاب‪ ،‬حکمت الهی جدید و‬ ‫جامعه باتقوایی تاسیس کرد‪.‬‬ ‫سفرهای زیارتی‪ ،‬قربانی‪ ،‬فدیه و افروختن شمع‌های قدی‬ ‫و و گرداندن تس��بیح و نیایش قدیسان و پرستش اشیای‬ ‫متبرک را زاید و باطل ش��مرد و خاطرنشان کرد که این‬ ‫ن��وع کارهای عبث آدمی را از پرداختن به ایمان واقعی و‬ ‫حقیقی منحرف می‌کند‪ ،‬بنابراین خواستار آن شد که کلیسا‬ ‫و جامعه روحانیت از اساس و بنیان اصالح شود‪.‬‬ ‫بعد از آن جامعه کلیس��ا لوتر را به جرم بدعت و ارتداد و‬ ‫مخالفت با مذهب کاتولیک محکوم به سوختن در آتش‬ ‫کرد ولی چون پیروان او از حد و اندازه گذشته بود‪ ،‬اجرای‬ ‫حکم آن غیرممکن شد‪.‬‬ ‫جنبش و قیام لوتر این نتیجه را داد که پس از محکومیت‬ ‫او می��ل به اصالح دی��ن در مردم به وج��ود آمد و مردم‬ ‫سراسر شمال آلمان نهضت رفرم را پذیرفتند و از کلیسای‬ ‫کاتولیک جدا شدند‪ .‬به این ش��کل فرقه تازه‌ای در دین‬ ‫مسیح پدید آمد که آن را پروتستانتیسم می‌خوانند‪.‬‬ ‫در همان ابتدا که لوتر در آلمان به اصالح مذهب پرداخت‪،‬‬ ‫‪76‬‬

‫مصلح دیگری نیز به نام «ژان کالون» که طرف‌دار افکار‬ ‫و نظریات لوتر و مبلغ اصول عقاید رفرم بود در فرانس��ه‬ ‫قیام کرد و به اصالحات مذهبی اساس��ی‌تری دست زد‬ ‫و نهضت دینی بزرگی در فرانس��ه و س��وییس به وجود‬ ‫آورد که به نام «کالوینیسم» شهرت دارد‪ .‬این نهضت به‬ ‫سرعت به کشور سوییس نیز رخنه کرد و در بین مردم آن‬ ‫سامان اشاعه یافت‪.‬‬ ‫ژان کالون در سال ‪ 1536‬کتابی با عنوان «نهاد فرهنگی‬ ‫و اجتماعی دین مس��یح» تدوین ک��رد که مندرجات آن‬ ‫مجموع��ه‌ای از حکم��ت نظری و آرا و عقای��د او درباره‬ ‫مذهب پروتستان بود‪.‬‬ ‫کالون اعتقاد داشت که پایه و اساس دین‌داری نور اعتقاد‬ ‫و ایمان است‪ ،‬نه اعمال و مراسم و آداب ظاهری‪.‬‬ ‫او بسیاری از تشریفات مذهبی را غلط و باطل می‌شمرد و‬ ‫می‌گفت همه تعالیم دین مسیح در کتاب مقدس مندرج‬ ‫اس��ت و هیچ‌چیز نباید بر آن اف��زود‪ .‬در امر دین و آن‌چه‬ ‫مربوط به اعمال آدمی در مقابل خدای تعالی و نجات روح‬ ‫اوست هرکس مسوول خویشتن است‪.‬‬ ‫کالون تا زمان مرگ خود مقاالت بس��یاری در رد اعمال‬ ‫خرافی علیه فرقه‌های مذهبی و جهالت برخی از کشیشان‬ ‫و تجاوز از مقررات اخالقی و نقض قوانین و قواعد دینی‬ ‫نوش��ت و با انتش��ار ‪ 9‬جلد کتاب‪ ،‬حکمت الهی جدید و‬ ‫جامعه باتقوایی تاسیس کرد‪.‬‬ ‫در هرحال پس از انتش��ار افکار و آثار او اشراف و نجبا و‬ ‫جمعی از س��نیورها در فرانسه به تدریج به مذهب جدید‬ ‫روی آوردن��د و فرق��ه کالون قوت گرف��ت و هواخواهان‬ ‫فراوانی پیدا کرد‪.‬‬ ‫کالوینیسم بعدها به کشورهای هلند‪ ،‬مجارستان‪ ،‬دانمارک‪،‬‬ ‫سوئد‪ ،‬نروژ و ایاالت متحده آمریکا هم سرایت کرد‪.‬‬ ‫ظهور مذهب پروتستانتیسم و مذهب کالوینیسم موجب‬ ‫در هم شکس��ته شدن نفوذ کلیس��ا و در عین حال بروز‬ ‫یک سلس��له فجایع هول‌ناک و جنگ‌های خونین بین‬ ‫کاتولیک‌ها و پروتس��تان‌ها و طرف‌داران این دو فرقه و‬ ‫به مخصوص زجر و آزار پروتس��تان‌ها ش��د که در تاریخ‬ ‫مشهور است‪.‬‬ ‫ای��ن جنگ‌ها که ب��ه جنگ‌های داخلی ی��ا جنگ‌های‬ ‫مذهبی ش��هرت دارند تا پایان قرن شانزدهم ادامه یافت‬ ‫و س��رانجام «هانری چهارم»‪ ،‬پادشاه فرانسه در آخرین‬ ‫سال‌های قرن شانزدهم به موجب فرمان «نانت» وجود‬ ‫مذهب پروتس��تان را به عنوان ی��ک مذهب مجاز و آزاد‬ ‫در فرانسه پذیرفت‪ .‬نهضت دینی رفرم از لحاظ ادبی نیز‬ ‫تاثیرات و نتایج بزرگی در برداشت‪ ،‬بدین معنی که سبب‬ ‫ش��د زبان و خط التین که تا آن هنگام زبان و خط رایج‬ ‫دینی و رس��می کش��ور بود از ادبیات فرانسه طرد و حتا‬ ‫کتاب‌های دینی نیز از آن پس به زبان ملی نوشته شود‪.‬‬ ‫در نتیجه برای عموم فرانسویان این امکان به وجود آمد‬ ‫که از آن هنگام به بعد بتوانند «تورات» و «انجیل» را به‬ ‫زب��ان ملی و مادری خود بخوانند و نوش��ته‌های آن را به‬ ‫راحتی درک کنند‪.‬‬

‫نعیمه دوستدار‬ ‫شرم و حیا مفهوم پیچیده‌ای در فرهنگ زنانه است‪ .‬بسته‬ ‫ب��ه محیط جغرافیای��ی و باورها و اعتق��ادات‪ ،‬این مفهوم‬ ‫پیچیده‌ت��ر هم می‌ش��ود‪ .‬مثلن در ایران‪ ،‬ش��رم و حیایی‬ ‫که برای زن‌ها تعریف می‌ش��ود‪ ،‬در پوشش��ی از اعتقادات‬ ‫مذهبی هم پیچیده ش��ده اس��ت‪ .‬البته هیچ‌کس پررویی‬ ‫و بی‌ش��رمی را دوس��ت ندارد و حدی از ش��رم و حیا جزو‬ ‫اخالق انس��انی هم به ش��مار می‌آید‪ ،‬ام��ا در جامعه‌های‬ ‫بس��ته‌ای مانند ایران‪ ،‬گاهی ش��رم و حیا چنان دست و پا‬ ‫گیر می‌ش��ود که هر حرکت طبیعی و انس��انی و هر رفتار‬ ‫معمول را با معیار ش��رم و حیای قراردادی خود می‌سنجد‬ ‫و ارزش‌گذاری می‌کند‪.‬‬ ‫قص��دم از این مقدم��ه اما تنها اش��اره به ی��ک نمونه از‬ ‫رفتاره��ای جامعه‌ی ایران با زنان اس��ت ک��ه معمولن با‬ ‫تعریف ش��رم و حیا ارایه می‌شود و می‌توان آن را یک راز‬ ‫زنانه به حس��اب آورد‪.‬حتمن شما هم روزهای بلوغ خود را‬ ‫به یاد دارید‪ .‬اگر هم زن نیستید‪ ،‬حتمن دختران در دوران‬ ‫بل��وغ را دیده‌اید‪ .‬یکی از اولین نش��انه‌های بلوغ دختران‬ ‫برآمدگی س��ینه اس��ت‪ .‬اگر از این بگذریم که دخترهای‬ ‫نوجوان چه طور اولین بار با مس��ئله‌ی بلوغ‌ش��ان مواجه‬ ‫می‌شوند و چقدر امکان دارد که درباره‌ی آن چیزی ندانند‬ ‫و کس��ی هم با آن‌ها درباره‌ی بلوغ ونشانه‌هایش صحبت‬ ‫نکند‪ ،‬باز هم به این نقطه می‌رس��یم که بلوغ به هر حال‬ ‫آمدنی اس��ت و نشانه‌هایش را نمی‌شود تا ابد پنهان کرد‪.‬‬ ‫دخت��ر نوجوان‪ ،‬باالخره خ��ودش را با تصوی��ری در آینه‬ ‫مواج��ه می‌بیند که ب��ا تصویر دختربچ��ه‌ی قبلی تفاوت‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬پذیرفتن این تغییرات حتا اگر برای خودش‬ ‫هم راحت باش��د‪ ،‬برای دور و بری‌ها آس��ان نیست‪ .‬او در‬ ‫خان��ه‌ای زندگی می‌کند که مردها ه��م حضور دارند‪ .‬پدر‬ ‫و برادره��ا خیلی زود این تصوی��ر جدید را خواهند دید اما‬ ‫او ب��ه غریزه در می‌یابد ک��ه تا روزی که امکان دارد‪ ،‬باید‬ ‫ای��ن تغییر را پنهان نگه دارد‪ .‬پس ش��انه‌های خود را خم‬ ‫می‌کند‪ ،‬لباس‌های گشادتر می‌پوشد و سعی می‌کند کم‌تر‬ ‫در جمع‌های خانوادگی حاضر شود‪ .‬این رفتار را می‌گذارند‬ ‫به حس��اب ش��رم و حیای دختر و کلی تش��ویق می‌کنند‪.‬‬ ‫دختر نوجوان حاال عالوه بر ستون فقراتی که به خمیدگی‬ ‫عادت کرده‪ ،‬به تعریف تازه‌ای از تن خودش هم رسیده و‬ ‫ناخودآگاه با دوس��ت نداشتن تن خودش و بی‌اعتمادی به‬ ‫زنانگی‌اش‪ ،‬وارد دنیای آدم‌بزرگ‌ها شده است‪.‬‬ ‫خ��ود من کم‌تر دختر نوجوانی را دیده‌ام که تغییرات بلوغش‬ ‫را با احساس��ی خوب بپذیرد و با هیجان از آن یاد کند‪ .‬برای‬ ‫بیش‌تر دخترها‪ ،‬این داس��تان یک داس��تان مضطرب‌کننده‬

‫فرهنگ‬

‫کتاب‌خانه‌ی کوچک من‬

‫‌پرسش‌های بی‌پایان کودکان‌‬

‫اس��ت‪ .‬حتا اگر دخترها در خلوت‌شان با هیجان درباره‌ی آن‬ ‫موضوع حرف بزنند یا س��ینه‌ها و اندام‌شان را با هم مقایسه‬ ‫کنند‪ ،‬در درون از این تغییر احساس خوبی ندارند‪.‬احساس زن‬ ‫بودن با پیام‌های خوبی هم‌راه نیس��ت‪ .‬دخترها زنانگی را با‬ ‫رن��ج و اندوه پنهانی می‌پذیرند‪ .‬مادر و زنان دیگر هم در این‬ ‫مس��یر هم‌راهی مثبتی ندارند‪ .‬در بیش‌تر موارد‪ ،‬مادر هم که‬ ‫برآمده از همین فرهنگ شرم و حیایی است‪ ،‬ترحیج می‌دهد‬ ‫دخترش با همان ش��انه‌های افتاده زن ش��ود و تا جایی که‬ ‫بتواند خریدن لباس زیر را به تاخیر می‌اندازد‪ .‬برای دخترهای‬ ‫زیادی‪ ،‬پوشیدن لباس زیر تازه‪ ،‬یک بحران تازه هم هست‪ .‬او‬ ‫باالخره مجبور است از بدن زنانه‌اش رونمایی کند و در حضور‬ ‫برادران و پدرانی که س��عی می‌کنند نگاه‌شان را از اندام تازه‬ ‫او بگردانند‪ ،‬حاضر شود‪ .‬این اتفاق به ظاهر ساده‪ ،‬نشانه‌های‬ ‫زیادی از عمق نفوذ فرهنگ مردساالر دارد‪ .‬در حالی که حتا‬ ‫جامعه‌ی زنانه از این شرم و حیا حمایت می‌کند و شانه‌های‬ ‫افت��اده‌ی دختران را نماد عفاف و پاک‌دامنی‌ش��ان می‌داند‪،‬‬ ‫دختران با این پیام مواجه می‌شوند که تن زنانه‪ ،‬شرم‌آور است‬ ‫و باید آن را از نگاه‌ها پنهان کرد‪ .‬دوس��ت نداش��تن تن خود‬ ‫ک��ه از دوران ن��وزادی و کودکی به دخترها القا می‌ش��ود در‬ ‫دوران بلوغ به اوج خود می‌رسد‪ .‬دخترها از یک جایی به بعد‬ ‫این دوس��ت نداشتن را توجیه می‌کنند و به رسم جامعه اسم‬ ‫آن را تغییر می‌دهند‪ .‬برای اعتماد به نفس جریحه‌دار شده‌ی‬ ‫آن‌ها راحت‌تر است اگر بپذیرند این از حیای دخترانه است که‬ ‫قامتی خمیده داشته باشد و شرم زنانه‪ ،‬اقتضا می‌کند تن زنانه‬ ‫را پنهان کنی‪ .‬دخترهای زیادی کم‌کم از این دام به دام یک‬ ‫مشکل تازه می‌افتند؛ این‌که زیبا و خواستنی نیستند‪.‬‬ ‫دخترانی که در این فرهنگ‌ رش��د می‌کنند‪ ،‬کم‌کم از نظر‬ ‫ذهنی هم اعتماد به نفس‌شان را از دست می‌دهند‪ .‬ظاهر‬ ‫شدن در جمع‪ ،‬بلند حرف زدن و اظهار نظر کردن‪ ،‬چیزی‬ ‫اس��ت از جنس همان س��ینه‌ی برآمده‪ ،‬هرچه کم‌تر دیده‬ ‫ش��وند به‌تر است‪ .‬این در حالی است که پسرهای نوجوان‬ ‫از دوران بل��وغ س��اده‌تر عبور می‌کنن��د و تغییرات آن‌ها‬ ‫به س��مت یک مرد بزرگ‌سال ش��دن‪ ،‬با افتخار و پذیرش‬ ‫بیش‌تری هم‌راه اس��ت‪.‬راز زنانه‌ی امروز این اس��ت که اگر‬ ‫دختر نوجوانی بوده‌ایم با شانه‌های خمیده و احساس پنهان‬ ‫ش��دن و پنهان کردن‪ ،‬هنوز این فرص��ت وجود دارد که تن‬ ‫خودمان را دوست بداریم و شانه‌های‌مان را صاف کنیم‪ .‬این‬ ‫فرصت وجود دارد که برچسب شرم و حیا را از رفتارهایی که‬ ‫با جسم‌مان می‌کنیم‪ ،‬بکنیم و به دختران نوجوانی که تازه با‬ ‫تصویر زنانه‌ش��ان در آینه مواجه می‌شوند یاد بدهیم چیزی‬ ‫برای پنهان کردن وجود ندارد‪.‬‬

‫نهال نوریان‬ ‫همه‌ی مردمی که پیرامون ما هس��تند‪ ،‬روزی بچه بودند‬ ‫و در آن روزگار پرس��ش‌گری و کش��ف جه��ان خود‪ ،‬به‬ ‫پرس��ش‌های زیادی برخورده‌اند‪ .‬همه‌چیز برای کودک و‬ ‫در نگاه او‪ ،‬تازه و نا‌آشناست‪ ،‬کودک دوست دارد هر آن‌چه‬ ‫را که می‌بیند لمس کند و هر چیز جدیدی را کشف کند‪.‬‬ ‫از این‌رو باید دانست که یکی از راه‌های پرورش کودکان‪،‬‬ ‫پاسخ‌دهی مناسب به کنجکاوی و شور دانستن آن‌هاست‪.‬‬ ‫هر فرد به میزان توان و در حیطه‌ی تخصص خود آگاهی‬ ‫دارد و باید بپذیرد که اگر والد یک کودک است‪ ،‬نمی‌تواند‬ ‫برای تمامی پرس��ش‌های کودک خود‪ ،‬پاس��خ مناسب و‬ ‫قانع‌کننده‌ای داش��ته باشد‪ ،‬پس به‌ترین راه این است که‬ ‫برای روشن شدن ذهن و اندیشه‌ی کودک‪ ،‬از مسیرهای‬ ‫صحیح اطالع‌رس��انی اس��تفاده کنیم‪ .‬یکی از این راه‌ها‪،‬‬ ‫یاری گرفتن از کتاب‌های اس��تانداردی اس��ت که در هر‬ ‫زمینه‌ی پرسش‌برانگیزی نوشته شده‌اند‪.‬‬ ‫یک��ی از ش��گفتی‌های ذه��ن کودک‪ ،‬به‌خص��وص اگر‬ ‫خانواده چش��م‌انتظار فرزند تازه‌ای هم باش��د‪ ،‬چگونگی‬ ‫تولد است‪ .‬تقریبن این س��وال‌ها از دهان همه‌ی بچه‌ها‬ ‫ش��نیده شده است که‪ :‬من از کجا آمدم؟ بچه‌ها چطوری‬ ‫به دنیا می‌آیند؟ قبلش کجا بوده‌ایم؟ و پرسش‌هایی از این‬ ‫دس��ت که همه‌ی آن‌ها بر گرد ابهام آفرینش و زیس��ت‬ ‫بشر می‌چرخند‪ .‬در گذشته به‌دلیل این‌که گمان می‌رفت‬ ‫کودکان از درک معم��ای آفرینش و فرآیند لقاح عاجزند‬ ‫و یا ش��اید به این علت که آگاهی از مس��ایل جنس��ی را‬ ‫امری ناشایست برای کودکان می‌دانستند‪ ،‬پاسخ‌هایی دور‬ ‫از واقعیت و گاه بس��یار عجیب به پرسش ساده‌ی کودک‬ ‫داده‌می‌شد و این پاس��خ‌ها به فراخور فرهنگ و دین هر‬ ‫والدی تغییر می‌کرد‪ ،‬گاهی بچه‌ها را فرشته‌ها می‌آوردند‬

‫و گاهی هم مرغ ماهی‌خواری آن‌ها را بر زمین می‌نشاند‪.‬‬ ‫ولی این کتاب تالش دارد تا به زبانی بسیار ساده‪ ،‬مسایل‬ ‫جنس��ی و فرآیند لقاح و تول��د را نه بر پایه‌ی توهم بلکه‬ ‫به‌واسطه‌ی مفاهیم علمی‪ ،‬برای کودکان بازگوید‪.‬‬ ‫«روبی هریس»‪ ،‬نویسنده‌ی این کتاب‪ ،‬یک زن آمریکایی‬ ‫است که در آغاز‪ ،‬معلم یک مدرسه‌ی ابتدایی در نیویورک‬ ‫بوده‌است‪ .‬عالقه‌ی او به موضوع رشد و پرورش کودکان‪،‬‬ ‫در کن��ار تجربه‌های او به‌عنوان م��ادر (و بعدها به‌عنوان‬ ‫مادربزرگ)‪ ،‬او را نسبت به اهمیت صحبت‌کردن درباره‌ی‬ ‫بااهمیت سکس‬ ‫موضوع سخت‪ ،‬دش��وار و در عین حال‬ ‫ِ‬ ‫متوجه کرد‪ .‬او درباره‌ی کتاب «بچه‌ها از کجا می‌آیند؟»‬ ‫می‌گوید‪« :‬من می‌خواستم که بچه‌هایم سالم و تندرست‬ ‫باش��ند‪ ،‬پس به آن‌ه��ا اطالعات صحی��ح دادم» و ادامه‬ ‫می‌دهد‪« :‬کار س��ختی که در نوش��تن کتاب «بچه‌ها از‬ ‫کج��ا می‌آیند؟» با آن روبه‌رو بودم ای��ن بود که دانش و‬ ‫اطالع��ات حیرت‌انگیز علمی درب��اره‌ی تولیدمثل و تولد‬ ‫را به‌صورت داس��تان تخمک و اس��پرم در آورم و س��اده‬ ‫و صادقانه برای ک��ودکان و نوجوانان تعریف کنم‪ ».‬این‬ ‫کتاب برای بچه‌های هش��ت تا دوازده‌ساله درنظر گرفته‬ ‫شده‌اس��ت‪ ،‬اما با توجه به سطح پایین آموزش جنسی در‬ ‫ایران‪ ،‬بی‌ش��ک بس��یاری از نوجوانان و جوانان سیزده تا‬ ‫بیست‌ساله هم می‌توانند از این کتاب بهره جویند‪ .‬واقعیت‬ ‫این اس��ت که کودکان در این زمان‪ ،‬با وجود دست‌رسی‬ ‫آس��ان به اطالعات‪ ،‬بیش از هر زمان دیگری احتیاج به‬ ‫سرچشمه‌ی اطالعات درست و سالمت دارند‪ ،‬پس به‌تر‬ ‫است این دانش را خود در اختیار آن‌ها قرار دهیم‪.‬‬ ‫کتاب «بچه‌ها از کجا می‌آیند؟» به‌کوشش «نسیم عرب»‬ ‫و «کسری بختیاری» و با ویرایش «النا مفتون» در اختیار‬ ‫فارسی‌زبانان قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪77‬‬

‫قسمت نوزدهم‬

‫دریا پر از کروکودیل است‬

‫مازیار مهدوی‌فر‬ ‫تا ش��ب همان‌طور راه رفتیم‪ .‬روزه��ا می‌خوابیدیم یا به‌تر‬ ‫بگویم س��عی می‌کردیم بخوابیم‪ .‬پس��رعموی فرید به ما‬ ‫گفته بود که س��فرمان س��ه روز طول خواهد کش��ید‪ .‬به‬ ‫همین خاطر می‌خواس��تیم بدانیم چقدر مانده تا به باالی‬ ‫کوه برس��یم و از آن‌جا س��رازیر شویم س��مت ترکیه‪ .‬به‬ ‫نظرمان س��فر خیلی طوالنی شده بود‪ .‬اما می‌ترسیدیم از‬ ‫کس��ی راجع به این موضوع بپرسیم‪ .‬به همین خاطر بین‬ ‫خودمان قرعه‌کشی کردیم که قرعه افتاد به نام من‪ .‬رفتم‬ ‫س��راغ یکی از قاچاقچی‌ها و گفتم‪« :‬ببخش��ید آقا‪ ،‬چقدر‬ ‫مانده برس��یم باالی کوه؟» ب��دون این‌که نگاهی به من‬ ‫بیندازد گفت‪« :‬چند ساعت‪».‬‬ ‫برگش��تم پیش دوس��تانم و به آن‌ها خب��ر دادم که فقط‬ ‫چند س��اعت مان��ده‪ .‬تا نزدیکی‌ه��ای صب��ح راه رفتیم‪.‬‬ ‫ماهیچه‌های پاهامان مثل س��یمان س��فت شده بود‪ .‬مثل‬ ‫روزه��ای قبل‪ ،‬غروب که ش��د دوب��اره راه افتادیم‪ .‬فرید‬ ‫گف��ت‪« :‬یارو به ت��و دروغ گفت‪ ».‬خودم ای��ن را فهمیده‬ ‫بودم‪ .‬گفتم‪« :‬خیلی ممنون‪ .‬اما ظاهرن پس��رعموی شما‬ ‫هم چندان مرد راستگویی نیست‪».‬‬ ‫نیم ساعت بعد رفتم سراغ یکی دیگر از مردان ایرانی که‬ ‫کالش��ینکفی هم روی ش��انه‌اش بود‪ .‬درحالی‌که پشتش‬ ‫راه می‌رفتم پرس��یدم‪« :‬آقا ببخش��ید‪ ،‬چقدر مانده برسیم‬ ‫باالی کوه؟» ج��واب داد‪« :‬زیاد نمانده‪ ».‬حتا نگاهی هم‬ ‫ب��ه من نکرد‪« .‬زیاد نمانده یعنی چی آقا؟» «یعنی قبل از‬ ‫این‌که صبح شود‪ ».‬برگشتم پیش دوستانم و گفتم‪« :‬زیاد‬ ‫نمانده‪ ،‬اگر خوب راه برویم قبل از ش��ب آن‌جاییم‪ ».‬همه‬ ‫زدند زیر خنده اما هیچ‌کس حرفی نزد‪ .‬همگی تمام توان‬ ‫و قدرتمان را داده بودیم به پاهامان تا بتوانیم آن مس��یر‬ ‫دشوار را طی کنیم‪.‬‬ ‫به راه رفتن ادامه دادیم تا نزدیکی‌های صبح که خورشید‬ ‫از سمت روستای من‪ ،‬نوا باال می‌آمد‪ .‬باالی کوه را می‌شد‬ ‫دید‪ .‬فقط چند قدم مانده بود‪ .‬آن‌قدر نزدیک ش��ده بود که‬ ‫می‌توانستیم با یک خیز بلند به آن برسیم‪ .‬دوباره دور هم‬ ‫حلقه زدیم و استراحت کردیم‪.‬‬ ‫اش��عه‌های خورش��ید تابیدن گرفته بود ک��ه از راه رفتن‬ ‫بازایس��تادیم‪ .‬هرکدام دنبال تخته‌سنگی گشتیم تا در زیر‬ ‫س��ایه آن استراحت کنیم‪ .‬س��رهامان را زیر سایه صخره‬ ‫می‌گرفتیم تا نور آفتاب آن را نسوزاند و پاها و دست‌هامان‬ ‫را می‌گذاش��تیم توی آفتاب تا گرم شود‪ .‬آفتاب تندی بود‬ ‫و پوس��ت را می‌سوزاند‪ .‬غروب شده بود که دوباره دستور‬ ‫دادند بلند ش��ویم و راه بیفتیم‪ .‬این پنجمین شب بود و ما‬ ‫هنوز نرسیده بودیم‪.‬‬ ‫«آقا ببخش��ید‪ ،‬چقدر دیگر مانده تا برسیم آن باال؟» مرد‬ ‫ب��از هم بدون آن‌ک��ه نگاهی به من بین��دازد جواب داد‪:‬‬ ‫‪78‬‬

‫«فقط چند س��اعت‪ ».‬وقتی برگشتم پیش دوستانم آن‌ها‬ ‫از من پرس��یدند که مرد چه جوابی داده؟ گفتم‪« :‬هیچی‪،‬‬ ‫گفت خفه ش��و و راه بیفت‪ ».‬ما افغانی‌ها جوان‌ترین افراد‬ ‫گروه بودیم و بیش از همه به کوه و سنگ و ارتفاع عادت‬ ‫داش��تیم‪ .‬ما آفتاب س��وزان و برف و س��رما را هم خوب‬ ‫می‌ش��ناختیم‪ .‬اما این کوه اصلن تمام نمی‌شد‪ .‬مثل یک‬ ‫مارپیچ تمام‌نش��دنی بود‪ .‬قله‪ ،‬همیشه در دو قدمیمان بود‬ ‫اما انگار قرار نبود هرگز به آن برسیم‪.‬‬ ‫ده روز و ده ش��ب گذش��ت‪ .‬روزه��ا و ش��ب‌ها به کندی‬ ‫از پی هم می‌گذش��تند‪ .‬درس��ت مثل قط��رات آبی که از‬ ‫قندی��ل یخی می‌چکند پایین‪ .‬ی��ک روز صبح‪ ،‬هوا هنوز‬ ‫تاریک بود و ما به س��ختی خودم��ان را از صخره‌ها باال‬ ‫می‌کش��یدیم‪ .‬ناگهان یکی از بنگالدشی‌های هم‌راهمان‬ ‫دچار مشکل شد‪ .‬فکر می‌کنم یک مشکل تنفسی یا قلبی‬ ‫بود‪ .‬ناگهان چند متر پرتاب ش��د پایین توی برف‌ها‪ .‬همه‬ ‫فریاد کشیدیم‪« :‬صبر کنید‪ ،‬یک نفر این‌جا دارد می‌میرد‪.‬‬ ‫باید بایستیم و به او کمک کنیم‪ ».‬یکی از پنج قاچاق‌چی‬ ‫هم‌راهمان یک تیر هوایی شلیک کرد و گفت‪« :‬هر کس‬ ‫فورن راه نیفتد برای همیشه همین‌جا خواهد ماند‪ ».‬سعی‬ ‫کردی��م به مرد بنگالی کمک کنیم تا بتواند روی پاهایش‬ ‫بایس��تد و به راهش ادامه دهد‪ ،‬اما از عهده‌اش برنیامدیم‪.‬‬ ‫او خیلی س��نگین بود و ما خیلی خس��ته بودیم‪ .‬نمی‌ش��د‬ ‫کاری کرد‪ .‬مجبور ش��دیم او را به حال خودش رها کنیم‪.‬‬ ‫همان‌طور که دور می‌ش��دیم صدایش را می‌ش��نیدم که‬ ‫از م��ا تقاضای کم��ک می‌کرد‪ .‬آرام آرام صدا کم ش��د و‬ ‫سرانجام در غوغای باد ناپدید شد‪.‬‬ ‫روز پانزدهم س��فر‪ ،‬یک چاقوکش��ی بین یک کرد و یک‬ ‫پاکستانی اتفاق افتاد‪ .‬درست نفهمیدم دعوا سر چه چیزی‬ ‫بود‪ .‬شاید سر غذا شاید هم هیچی‪ .‬مرد کرد بازنده جنگ‬ ‫ب��ود و ما او را هم تنها به حال خ��ودش رها کردیم‪ .‬روز‬ ‫ش��انزدهم بود که برای اولین بار س��ر صحبت را با یک‬ ‫پس��ر پاکستانی که هم سن و س��ال خودم بود باز کردم‪.‬‬ ‫ما افغانی‌ها معمولن با پاکستانی‌ها صحبت نمی‌کنیم‪ .‬در‬ ‫کنار هم راه می‌رفتیم و در منطقه‌ای بودیم که باد چندان‬ ‫زیاد نبود و می‌شد حرف زد‪.‬‬ ‫از او پرس��یدم از کج��ا می‌آید‪ ،‬برنامه‌اش چیس��ت و بعد‬ ‫از رس��یدن به اس��تانبول کجا می‌رود‪ .‬اولش هیچ جوابی‬ ‫به س��وال‌هایم نداد‪ .‬توی افکارش غرق شده بود‪ .‬نگاهی‬ ‫به من انداخت انگار که درس��ت متوجه سوال‌هایم نشده‬ ‫باش��د‪ ،‬احس��اس کردم االن به م��ن می‌گوید چه احمقی‬ ‫هستی؟ اما درحالی‌که سرعتش را زیاد کرده بود تا از من‬ ‫دورتر شود گفت‪« :‬لندن‪».‬‬ ‫جلوت��ر ک��ه رفتیم فهمی��دم خیلی وقت اس��ت که آن‌جا‬ ‫هس��تند و احتمالن برای همیش��ه همان‌جا خواهند ماند‪.‬‬

‫آن‌ها یخ زده بودند‪ .‬همه‌شان مرده بودند‬ ‫بعدن فهمیدم که همه پاکس��تانی‌ها همین‌طور هس��تند‪.‬‬ ‫آن‌ه��ا هرگ��ز اس��می از ترکیه ی��ا اروپا نمی‌برن��د‪ .‬فقط‬ ‫می‌گوین��د لندن‪ .‬درحالی‌که اگر کس��ی از آن‌ها حالش را‬ ‫داشت تا از من بپرسد تو کجا می‌روی من جواب می‌دادم‬ ‫هرج��ا که پیش بیاید‪ .‬روز هجدهم س��فر ب��ا گروهی از‬ ‫آدم‌ها روبرو ش��دیم که روی زمین نشس��ته بودند‪ .‬از راه‬ ‫دور ک��ه آن‌ها را دیدم نفهمیدم چرا آن‌جا توقف کرده‌اند‪،‬‬ ‫باد مثل تیغ ریش‌تراشی تیز بود و دماغم از شدت برف و‬ ‫سرما بسته شده بود‪.‬‬ ‫داش��تم تالش می‌کردم تا با انگشت‌هایم راه نفسم را باز‬ ‫کنم که افتادیم توی پیچ کوهستان و چند ثانیه آن آدم‌ها‬ ‫از دیدمان محو ش��دند‪ .‬از خم گردنه که رد شدیم دوباره‬ ‫همان گروه را دیدم که روی زمین نشس��ته بودند‪ .‬جلوتر‬ ‫که رفتیم فهمیدم خیلی وقت اس��ت که آن‌جا هس��تند و‬ ‫احتمالن برای همیشه همان‌جا خواهند ماند‪ .‬آن‌ها یخ زده‬ ‫بودند‪ .‬همه‌شان مرده بودند‪.‬‬ ‫نمی‌دان��م چه مدت بود ک��ه آن‌جا بودن��د‪ .‬همه اعضای‬ ‫گروه به آرامی از کنارش��ان رد ش��دند‪ .‬رفتم سمت یکی‬ ‫از مرده‌ها و کفش��ش را دزدیدم‪ .‬مال خودم پاره شده بود‬ ‫و انگش��ت‌های پایم داشت یخ می‌زد‪ .‬ازشدت سرما دیگر‬ ‫نمی‌توانس��تم انگش��ت‌های پایم را احساس کنم‪ .‬حتا اگر‬ ‫با س��نگ به آن‌ها می‌کوبیدم متوجه حس درد نمی‌شدم‪.‬‬ ‫کفش‌ها را درآوردم و آن‌ها را پوش��یدم‪ .‬درس��ت اندازه‌ام‬ ‫بودند‪ .‬از پوتین‌های خودم خیلی به‌تر بودند‪ .‬دستانم را به‬ ‫نشانه احترام به آن مرد و تشکر از او باال بردم‪ .‬از آن روز‬ ‫همیشه به او فکر می‌کنم‪.‬‬ ‫دو ب��ار در روز هرب��ار یک تخم مرغ‪ ،‬یک س��یب‌زمینی‬ ‫و ی��ک تکه نان ب��ه عنوان جی��ره دریاف��ت می‌کردیم‪.‬‬ ‫روزهای قبل معمولن جیره جدید را از طریق اسب به ما‬ ‫می‌رس��اندند اما در آن زمان در ارتفاعی قرار گرفته بودیم‬ ‫که دیگر چنین امکانی وجود نداش��ت‪ .‬روز بیس��ت ویکم‬ ‫آخری��ن جیره را دریافت کردیم‪ .‬به ما گفتند آن را به چند‬ ‫بخش تقسیم کنیم و نگه داریم‪.‬‬ ‫اما تقس��یم کردن یک تخم مرغ آب‌پز کار چندان ساده‌ای‬ ‫نب��ود‪ .‬طبق معمول بچه‌ها من را انداختند جل��و تا دوباره از‬ ‫قاچاقچی‌ها س��وال بپرس��م‪ .‬گفتم‪« :‬چه سوالی بپرسم؟» و‬ ‫آن‌ها جواب دادند‪« :‬مهم نیس��ت‪ ،‬فقط یک چیزی بپرس‪».‬‬ ‫رفتم سراغ یکی از مردان و از او پرسیدم‪« :‬نزدیکیم؟» جواب‬ ‫داد‪« :‬بله نزدیکیم‪ ».‬البته من حرفش را باور نکردم‪.‬‬ ‫س��رانجام روز بیست‌وشش��م بود که کوه تمام شد‪ .‬یک‬ ‫ق��دم‪ ،‬یکی دیگر‪ ،‬باز هم یکی دیگر‪ ،‬و ناگهان همه ما از‬ ‫راه رفتن باز ایس��تادیم‪ .‬دیگر کوهی نمانده بود که از آن‬ ‫باال برویم‪ .‬ما به قله رسیده بودیم‪.‬‬

‫قسمت بیستم‬ ‫مازیار مهدوی‌فر‬ ‫در ای��ن نقط��ه بود ک��ه ایرانی‌ها ما را س��پردند دس��ت‬ ‫قاچاق‌چی‌ه��ای ت��رک‪ .‬همان وقت بود که ب��رای اولین‬ ‫بار بعد از ش��روع س��فر‪ ،‬تعداد افراد گروه‌مان را ش��مردم‪.‬‬ ‫دوازده نف��ر از ما کم ش��ده بودند‪ .‬دوازده نفر از یک گروه‬ ‫هفتادوهفت نفره در طول س��فر م��رده بودند‪ .‬اغلب آن‌ها‬ ‫بنگالی و پاکس��تانی بودند‪ .‬آن‌ها در سکوتی مطلق از بین‬ ‫رفته بودند و ت��ا آن لحظه هیچ‌کدام از ما به این موضوع‬ ‫فکر نک��رده بودیم‪ .‬طوری به هم نگاه کردیم انگار که تا‬ ‫آن لحظ��ه هم‌دیگر را ندیده بودیم‪ .‬صورت‌هامان قرمز و‬ ‫داغان شده بود و پر بود از ترک‌های خونین‪.‬‬ ‫ترک‌های��ی ک��ه آن‌جا منتظرم��ان بودند م��ا را در دوایر‬ ‫متحدالمرک��زی روی زمی��ن نش��اندند‪ .‬ه��ر نیم‌س��اعت‬ ‫جاهامان را عوض می‌کردند‪ .‬آن‌هایی که وس��ط نشسته‬ ‫بودن��د می‌رفتند به بخش‌های محیط��ی و برعکس‪ .‬این‬ ‫کار برای این بود که گرم بمانیم و بتوانیم در مقابل سرما‬ ‫تو‌هفتم ش��ده بود‪.‬‬ ‫از خودمان محافظت کنیم‪ .‬روز بیس�� ‌‬ ‫ع��دد روزها خوب یادم مانده چون هرک��دام از آن روزها‬ ‫و خاطرات و س��ختی‌هایش روی گردنم سنگینی می‌کند‪.‬‬ ‫درست مثل دانه‌های تسبیح‪ .‬آرام آرام از کوه آمدیم پایین‬ ‫و رسیدیم به تپه‌ها‪ ،‬کشت‌زارها‪ ،‬زمین‌های زراعی و همه‬ ‫چیزهای زیبای زمین‪ .‬جاهایی که درخت نداشت ما را به‬ ‫گروه‌هایی تقسیم می‌کردند و می‌گفتند سرتان را بیندازید‬ ‫پایین و بدوید‪ .‬گفتند‪« :‬ممکن اس��ت به س��متتان شلیک‬ ‫شود‪ ».‬ما تعجب کردیم و پرسیدیم‪« :‬چه کسی به سمت‬ ‫ما شلیک می‌کند‪ ».‬جواب این بود‪:‬‬ ‫«معلوم نیست‪ .‬فقط حواستان باشد یک وقت‌هایی ممکن‬ ‫است به سمتتان تیراندازی شود‪».‬‬ ‫بعد از دو روز که برایمان مثل دو سال گذشت رسیدیم به‬ ‫«وان»‪ .‬ش��هری که در کنار دریاچه‌ای به همین نام واقع‬ ‫ش��ده‪ .‬از دریاچه‌ای به دریاچه‌ای دیگر س��فر می‌کردیم‪.‬‬ ‫اولین ش��هر ترکیه بود که واردش می‌ش��دیم‪ .‬شب را در‬ ‫حومه ش��هر توی علف‌زارهای بلند استراحت کردیم‪ .‬چند‬ ‫تا از روس��تایی‌ها که دوست قاچاقچی‌ها بودند به ما لطف‬ ‫داش��تند و برایمان آب و غذا آوردند‪ .‬خیلی دوست داشتم‬ ‫لباس��م را عوض کنم‪ .‬آن لباسی که تنم بود کثیف و پاره‬ ‫شده بود‪ .‬مثل تکه پارچه‌هایی که با آن کف زمین را تمیز‬ ‫می‌کنند‪ .‬اما بای��د لباس‌هایی را که از تهران خریده بودم‬ ‫برای استانبول نگه می‌داشتم‪ .‬چون ممکن بود آن‌ها هم‬ ‫کثیف و بدبو شوند‪.‬‬ ‫قب��ل از این‌ک��ه صب��ح ش��ود‪ ،‬مجبورمان کردن��د مثل‬ ‫جیرجیرک از توی علف‌زار بپریم و س��وار کامیون شویم‪.‬‬ ‫ما را به جای نزدیکی انتقال دادند‪ .‬شبیه یک آغل بزرگ‬ ‫با یک س��قف بلند بود که به جای گاوها برای مس��افران‬ ‫غیر‌قانونی س��اخته ش��ده بود‪ .‬افغان‌ها و پاکس��تانی‌ها را‬ ‫مجب��ور کردند کنار هم بخوابند که البته به هیچ‌وجه فکر‬ ‫خوبی نبود‪ .‬باعث ش��د که آن ش��ب سر جای خواب یک‬ ‫درگیری بین افغان‌ها و پاکس��تانی‌ها پیش بیاید‪ .‬ترک‌ها‬ ‫ت�لاش کردند مداخله کنند و ما را از هم جدا کنند‪ .‬البته‬ ‫هیچ تبعیضی قایل نش��دند‪ .‬همه ما را به یک اندازه و تا‬

‫جایی که می‌شد کتک زدند‪.‬‬ ‫چهار روز توی همان طویله س��پری شد‪ .‬یک شب وقتی‬ ‫هم��ه خواب بودیم س��رو صدای یک ماش��ین دیوارها را‬ ‫ب��ه لرزه درآورد‪ .‬ترک‌ها به ما گفتند فوری وس��ایلمان را‬ ‫جمع کنیم‪ .‬ما را بر اس��اس قومیت و کشور به گروه‌های‬ ‫مختلف تقس��یم کردند و جلوی دیوار نگه داش��تند‪ .‬اجازه‬ ‫نمی‌دادن��د بیرون را ببینیم‪ .‬فکر می‌کنم به این خاطر بود‬ ‫که نمی‌خواس��تند ما بفهمیم بیرون چه خبر اس��ت و قرار‬ ‫اس��ت چه اتفاقی برایمان بیفتد‪ .‬حدود ده دقیقه گوشه‌ای‬ ‫ایس��تادیم درحالی‌که ساک‌هامان را س��فت گرفته بودیم‬ ‫ت��وی بغلمان‪ .‬بعدش کس��ی صدایمان زد و م��ا پریدیم‬ ‫بیرون‪.‬‬ ‫اولین چیزی که دس��تگیرمان شد این بود که ماشینی که‬ ‫س��روصدایش را ش��نیده بودیم چراغ‌هایش روشن بود و‬ ‫نورش مس��تقیم توی چش��ممان‪ .‬نکت��ه دوم این بود که‬ ‫آن ماش��ین‪ ،‬یک کامیون ب��ود‪ .‬یک کامیون بزرگ که به‬ ‫نظر می‌رس��ید پر از سنگ‌و‌شن است‪ .‬یکی از قاچاقچی‌ها‬ ‫گفت‪« :‬بیایید این گوش��ه‪ ».‬رفتیم عقب کامیون‪« .‬بروید‬ ‫پایین‪« ».‬کجا؟»‬ ‫اولین چیزی که دس��تگیرمان شد این بود که ماشینی‬ ‫که سروصدایش را شنیده بودیم چراغ‌هایش روشن بود و‬ ‫نورش مستقیم توی چشممان‬ ‫توی نور چراغ روش��ن می‌شد دید که همه جا پر از شن و‬ ‫ماسه اس��ت‪ .‬قاچاق‌چی کف کامیون را نشانم داد‪ .‬اولش‬ ‫فکر کردم منظورش این‌اس��ت باید بروم زیر کامیون‪ .‬اما‬ ‫وقت��ی جلوتر رفتم با چیز عجیبی روبرو ش��دم که اولش‬ ‫نمی‌تواس��تم باور کن��م‪ .‬اما خوب که دقت ک��ردم باورم‬ ‫ش��د‪ .‬در زیر ک��ف کامیون که پر از ش��ن و ماس��ه بود‪،‬‬ ‫فض��ای دیگری به ارتفاع پنجاه س��انت ی��ا کمی بیش‌تر‬ ‫وج��ود داش��ت‪ .‬در حقیقت یک س��قف کاذب بود که در‬ ‫زی��رش فض��ای کوچک دیگری وجود داش��ت‪ .‬می‌ش��د‬ ‫آن‌جا بنش��ینیم‪ ،‬به شرطی که دس��ت‌هایمان را دور پاها‬ ‫حلقه می‌کردیم و زانوهامان را می‌چس��باندیم به قفس��ه‬ ‫س��ینه‌هامان‪ .‬س��رو گردنمان را هم باید می‌انداختیم بین‬ ‫زانوها‪ .‬به هرکدام از ما دو بطری دادند‪ .‬یکی پر و دیگری‬ ‫خالی‪ .‬اولی پر از آب خوردن بود و دومی را برای این داده‬ ‫بودند که تویش ادرار کنیم‪.‬‬ ‫تمام آن فضای کاذب توس��ط ما پر شد‪ .‬همه را همان تو‬ ‫ج��ا دادند‪ .‬حدود پنجاه نفر بودی��م‪ .‬آن‌جا تنگ نبود بلکه‬ ‫خیلی‌خیلی تنگ بود‪ ،‬مثل دانه‌های برنج ش��ده بودیم که‬ ‫توی دست کسی له ش��ده باشند‪ .‬وقتی دریچه بسته شد‬ ‫ت��وی تاریکی محو ش��دیم‪ .‬به خودم امید دادم که س��فر‬ ‫کوتاهی در پیش داش��ته باشیم‪ .‬از دور صدای ناله کسی‬ ‫می‌آمد‪ .‬س��نگینی ش��ن و ماس��ه را روی دوشم احساس‬ ‫می‌کردم ‪.‬حتا س��نگینی آسمان و ستاره‌ها را‪ .‬سعی کردم‬ ‫با دماغم نفس بکشم اما فقط خاک بود که می‌رفت توی‬ ‫حلقم‪ .‬س��عی کردم با دهانم نفس بکش��م اما سینه‌ام درد‬ ‫گرفت‪ .‬خیلی دوس��ت داش��تم می‌توانس��تم با گوش‌ها و‬ ‫موهایم نفس بکش��م‪ .‬درست مثل گیاهان که این‌جوری‬ ‫رطوب��ت را جذب می‌کنند‪ .‬اما من گیاه نبودم و آن تو هم‬

‫خبری از اکس��یژن نبود‪ .‬احس��اس کردم یک‌جایی توقف‬ ‫کردیم‪ .‬اما آن‌جا فقط یک تقاطع عبور و مرور ماش��ین‌ها‬ ‫بود‪ .‬دفعه بعد که کامیون متوقف شد به خودم گفتم‪« :‬این‬ ‫دفعه دیگر خودش اس��ت‪ .‬حتمن رسیده‌‌ایم‪ ».‬اما ظاهرن‬ ‫علت توقف این بود که راننده تندش گرفته بود‪ .‬صدایش‬ ‫را شنیدم که می‌گفت‪« :‬دیگه نمیتونم خودمو نگه دارم‪».‬‬ ‫دفع��ه بعد ک��ه کامیون ایس��تاد‪ ،‬دیگر مطمئ��ن بودم که‬ ‫رسیده‌ایم‪ .‬زانوها و ش��انه‌هایم داشت از جا کنده می‌شد‪.‬‬ ‫اما این‌بار هم نش��انه غلطی بود‪ .‬این دفعه اصلن نفهمیدم‬ ‫کامیون برای چه توقف کرده بود‪.‬‬ ‫بعد از مدتی احساس کردم که دیگر وجود ندارم‪ .‬بی‌خیال‬ ‫ش��مردن ثانیه‌ها ش��دم‪ .‬افکارم درس��ت مث��ل عضالتم‬ ‫گریه‌شان گرفته بود‪ .‬هنوز آن بوها توی دماغم می‌پیچند‪.‬‬ ‫ب��وی ادرار و عرق‪ .‬فریادهای گاه‌و‌بی‌گاه و س��رو‌صدایی‬ ‫که توی تاریکی می‌ش��نیدم‪ .‬نمی‌دانم چقدر زمان گذشته‬ ‫بود که احس��اس کردم کسی دارد به شدت گریه می‌کند‪.‬‬ ‫انگار داشتند ناخن‌هایش را می‌کشیدند‪ .‬اولش فکر کردم‬ ‫خیاالتی ش��ده‌ام ‪ .‬فکر کردم صدای خشن موتور کامیون‬ ‫اس��ت که با صداهای دیگر قاطی شده‪ .‬داشت می‌گفت‪:‬‬ ‫«آب» فقط همین یک کلمه را تکرار می‌کرد‪« :‬آب‪ ».‬اما‬ ‫ج��وری می‌گفت که اصلن نمی‌توانم توصیفش کنم‪ .‬او را‬ ‫ش��ناختم‪ .‬توانستم او را به‌جا بیاورم‪ .‬تالش کردم من هم‬ ‫بگویم «آب»‪ .‬فقط برای این‌که کاری انجام داده باش��م‪.‬‬ ‫ب��رای این‌که کمک بخواهم و بگویم کس��ی این‌جا دارد‬ ‫می‌میرد‪ .‬اما هیچ‌کس پاس��خی نداد‪ .‬وقتی دیدم دست از‬ ‫گری��ه برنمی‌دارد گفتم‪« :‬ادرار خودت را بخور‪ ».‬نمی‌دانم‬ ‫صدایم را ش��نید یا ن��ه‪ .‬جوابی ن��داد و همان‌طور به ناله‬ ‫کردن ادامه داد‪.‬‬ ‫قابل تحمل نبود‪ .‬تالش کردم سینه‌خیز به سمتش بروم‪.‬‬ ‫مشت و لگد مس��افران دیگر بود که می‌آمد سمتم‪ .‬چون‬ ‫برای رس��یدن به آن پسر باید آن‌ها را لگد می‌کردم و رد‬ ‫می‌ش��دم‪ .‬آخرش خودم را به او رس��اندم‪ .‬نمی‌توانستم او‬ ‫را ببینم اما با دس��تانم صورت‪ ،‬دم��اغ و دهانش را لمس‬ ‫کردم‪ .‬همان‌طور داشت ناله می‌کرد و آب می‌خواست‪ .‬آب‬ ‫بطری من تمام ش��ده بود‪ .‬از بغل دس��تی پرسیدم آیا آبی‬ ‫برایش باقی مانده یا نه‪ .‬اما همه‪ ،‬تا آخرین قطره آبش��ان‬ ‫را نوشیده بودند‪ .‬آخرش یک پسر بنگالی را پیدا کردم که‬ ‫هن��وز مقداری آب ته بطری��ش مانده بود‪ .‬اما او هم آبش‬ ‫را ب��ه من نداد‪ .‬از او خواهش کردم‪ .‬اما باز هم پاس��خش‬ ‫منف��ی بود‪ .‬التماس��ش کردم فقط یک جرع��ه از آبش را‬ ‫بدهد‪ .‬هم‌چنان پاس��خش «نه» ب��ود و من با خودم فکر‬ ‫کردم این «نه» از کجا می‌آید؟‬ ‫ی��ک مش��ت کوبیدم ت��وی صورت��ش‪ .‬احس��اس کردم‬ ‫دندان‌هایش خورد توی مش��تم‪ .‬داشت دادوبیداد می‌کرد‬ ‫و من هم تکانش م��ی‌دادم‪ .‬نه برای این‌که اذیتش کنم‪.‬‬ ‫می‌خواس��تم جای بطریش را پیدا کنم‪ .‬بطری را که پیدا‬ ‫کردم آن را قاپیدم و فورن ناپدید ش��دم‪ .‬توی آن جهنم‪،‬‬ ‫ناپدید شدن کار بسیار ساده‌ای بود‪ .‬آب را به پسر رساندم‪.‬‬ ‫از این کارم احساس خیلی خوبی پیدا کردم‪ .‬حداقل برای‬ ‫مدت کوتاهی احساس کردم یک انسان هستم‪.‬‬ ‫‪79‬‬

have to be very close to where things happen.

Another problem is lack of adequate facilities. I’m working with a large company such as France Press but I live in Afghanistan and I have to prepare to go the war sites with what I can find here. In many cases it happened that I went to an area to report and faced lack of facilities.

I remember the large operations in Kandahar in April 2010, with all the efforts I could not find an adequate sleep bag and for five consecutive nights that I was in America’s military operation, I was frozen because of the amenities you can find in Kabul is not sufficient.

Do you think that Afghan politicians, militia and those who are involved in Afghanistan, believe in the abilities of a special correspondent like you and other journalists in Afghanistan?

The Press has already largely found its place but it is still a blurry situation.

The Government and the President are committed to freedom of expression and journalists are free in their actions and criticism about the government and the president. But nonetheless, the question of how long it is going to last, remains. Is it because of the presence of the foreign troops or this situation will continue to be the same later? In many cases, warlords militia have not changed neither with reporters nor with ordinary people. As much as they were used to be bullies and the use force for whatever they wanted to achieve, they still behave the same way and threaten reporters and even kill them like the BBC reporter in southern province of Hellman. Journalists still are afraid of these people and try not to get too close and not to give them any pretext to harm them.

How did it happen that Massoud Hosseini became reporter and photographer?

Long story. It all comes back to the time when I was an immigrant in Iran. Afghan refugee immigrants faced hardships of life and problems and in many cases, nobody would care for their existence.

For example, they were living on the edges of large cities such as Mashhad,

in very poor areas and nobody, from foreign countries to United Nations seemed to care. I had a documents from the UN called the blue card and I could go everywhere, but they could not get out of the enclosed area and had a very very fiddly life.

I wanted to try to somehow reflect some of these issues. First I started to write about it but I realized that the best way to fully record the situation was photography. With help of some Iranian friends I started to learn photography and when the events of September 11 happened, I went to Kabul and began working with Professor Manouchehr Deghaty and Professor Reza Deghaty and fulfilled my dream of becoming a photojournalist.

Please talk about Taraneh and that World Press award-winning photo and the day that photo was taken.

It was a difficult day and I was gone to cover Ashura ceremony. I would do it every year and there was no problem.

I did not expect any problem because never before, at any time in Afghanistan, these ceremonies were attacked by any institution or organization. That day I was trying to find a good shot of children who were wearing green or white arabian clothes reminding the children who were taken as hostages in Ashura hundreds of years ago. This subject has a long detailed story in Shiite sect.

A procession coming from Kabul entered the area and I saw Taraneh there. I decided to take a picture of that group and come back to take a picture of Taraneh and the ladies around her to make a more colorful picture. I wanted also to record sounds and make a video. It was at that moment that the explosion occurred and the blast wave came towards me. My hand got injured

and I was thrown on the ground. When I recovered, I saw people run away from the area where the smoke was coming.

I decided to go to see what is going on there and uncontrollably, unlike the others, ran toward the smoke. When I got there, I realized that I was in the middle of the area where the bomb exploded and everybody was dead or injured on the ground like a circle around me.

I recognized the same people I have seen minutes ago with colorful clothes, were now on the ground. Because their clothes were colored, they were different from other bodies, many of them were women and children. I saw Taraneh who was standing in the middle of those bodies, terrified, screaming. She was also injured herself and lost many relatives, including his younger brother.

That is how I materialized that moment with this picture.

War journalists’ job turns around the world’s painful events. How do you feel about it? If you were told that nothing painful would happen in the world and you would be jobless, what would you think?

I wish that day happened. Although capturing and recording moments that may be impossible to see for many people is enjoyable, but also when children and people get killed in front of my eyes, even the enemies of the peace, I do not enjoy it.

But this is a reality that may never happen to see the world in peace and security.

If sometime I hope and expect that with God’s wishes, Afghanistan is in peace, I will go somewhere else. Not because I am used to take pictures of the war, but because I want to be the voice of those who are innocent in the wars and unable to communicate that to the rest of the world. I would like to be their voice and speak for them.

Koocheh Magazine: Koocheh Magazine includes a brief story of the best and the most eye-catcher articles which have been published in Koocheh Radio Website.

It is released on the first and fifteenth of every mouth.

Concessionaire: Koocheh Cultural Fund Chief Editor: Ardavan Roozbeh News Editor: Behnam F Magazine Coordinator: Azi F, Ali Farahbakhsh Designing: Graphic Section of Koocheh Fund Direct Contact with Chief Editor: editor@koochehmail.com For having constant subscription send your E-mail address to contact@koochehmail.com Please visit our website: www.radiokoocheh.com

80

An interview with Masoud Hosseini, war photojournalist

Living in the shadow of death Ardavan Roozbeh Translated by Avideh Motmaen-Far It was a few days after the Taliban’s fall that I left for Afghanistan. A journey that marked at the same time a photography exhibition of the last Taliban’s days and a new start for the people, young photographers and journalists of this country who have been oppressed for many years either by foreign countries, national communists governments or different militias. In those days, what surprised me more than anything was the incredible passion and energy of the young people to learn, to discover, to write, to take pictures and make movies.

The energy that not only the Taliban was unable to suppress all those years but also contributed to its ardent passionate accumulation.

Spending time with young Afghans is one of the beautiful memories of mine that I wrote in one of my diary of the journey until the day I would review them and talk about it more.

This energy led the young Afghans to learn very quickly given the new situation that occurred in Afghanistan, and become attracted to activities which were out of their reach for many years.

Some foreign NGOs on one hand whose true goals were educating people – but I emphasize the fact that many organizations were only spending the resources – led to a new wave of educational interests in the population.

Photography and multimedia, news and reports, to try to reflect the situation inside Afghanistan to the outside world, given the remaining leftover of the

81

tyranny and oppression in that society were dangerous approaches.

That was an introduction to say that the media just announced ”Massoud Hosseini” as the award-winning war photographer in Afghanistan. He won the second award of the most prestigious institution of photojournalism of the world, “Word Press Photo”.

“Massoud Hosseini” is the awardwinning correspondent for France Press news agency in 2011.

He also won the first award of photojournalism in 2011 from «POYi».

Masoud Hosseini learned photography when he was an immigrant in Mashhad, Iran, and then he worked as a professional at the ”Aiineh Cultural Foundation” with “Manouchehr Deghati” and “Reza Deghati”. All this time, this active photojournalist, has been the narrator of many events in Afghanistan.

The picture that earned him the first prize, was a picture taken at a bombing during an ”Ashura” ceremony in Kabul.

It shows a screaming 12 year old girl named “Taraneh”(Song), along with

the relatives and acquaintances who have been present at the moment of explosion. Masoud Hosseini was present at the site of the explosion himself. The blast killed Taraneh’s brother and left her mother and sister wounded. This photo had such an impact that earned the second prize of the best picture between hundred of thousand pictures in the world.

I sat down with Massoud Hosseini, photojournalist in Kabul under the pretext of an interview about his award-winning photos, but we were not supposed to talk about photos only. We talked about the sufferings of a war correspondent, and his dreams too.

What is the situation in Kabul today?

Kabul is very snowy and cold right now.

I called you a real war correspondent. What are the issues a war correspondent in a country like Afghanistan, especially on the front line of all conflicts face?

Problems can be divided into several categories.

Some are regional issues. There is an old saying that ”All is fair in love and war.” In a war, anything can happen to the photojournalist, you may be attacked, shot at, killed, or walk on a mine, or like my friend “Julva Sylvia” be injured on her two legs. In wars such as Iraq war we lost Professor Golestan. A war photographer who wants to record reality with a photographic image on the first line, risks being injured or even death. We do not have much to defend ourselves with and at the same time we