Eλληνισμός 2022/06

πέρασε και

διάρκεια της διπλωματικής σας θητείας στην Ουγγαρία τί ήταν αυτό που την σημάδεψε και τί αναμνήσεις θα πάρετε μαζί σας ; Κατ’ αρχάς σας ευχαριστώ πολύ κ. Οικονόμου για την καλοσύνη σας να με φιλοξενήσετε στις στήλες του «Ελληνισμού». Ενός περιοδικού, που ενημερώνει τακτικά τους αναγνώστες του με τις ειδήσεις που αφορούν στον Ελληνισμό της Ουγγαρίας και περιλαμβάνει κείμενα, άρθρα και αφιερώματα για επίκαιρα ζητήματα. Στην Ουγγαρία κλείνω σχεδόν τρία χρόνια, αφού ήρθα στις 19 Ιανουαρίου 2020, ήτοι λίγες εβδομάδες πριν αρχίσει η πανδημία, που τόσο ταλαιπώρησε τον πλανήτη και άλλαξε την καθημερινότητά μας. Εκτιμώ ότι, παρά την έντονη επανεμφάνιση του κορονοϊού, η επιστήμη μάς έχει δώσει πλέον τα εφόδια για την αντιμετώπισή του. Είχα επισκεφθεί προ ετών την Ουγγαρία ως τουρίστας. Τώρα, ζώντας σ’ αυτή τη χώρα, διαπίστωσα πόσο όμορφη είναι και πόσο φιλικοί είναι οι κάτοικοί της. Όπου κι αν πήγαινα, δεν είχα πρόβλημα συνεννόησης. Για τις σχέσεις των δύο λαών ήξερα αρκετά. Εδώ έμαθα πολύ περισσότερα. Πράγματι, τα δυο έθνη, το ουγγρικό και το ελληνικό έχουν ένδοξη ιστορία. Μοιράζονται δε πολλές κοινές εμπειρίες. Επαναστάτησαν και τα δύο κατά τον 19ο αιώνα, θέλοντας να απαλλαγούν από τους δυνάστες τους. Ας μην ξεχνάμε και τις σχέσεις των Ούγγρων με τους Βυζαντινούς. Το Ιερό Στέμμα του Αγίου Στεφάνου φιλοτεχνήθηκε κατά μεγάλο μέρος στην Κωνσταντινούπολη. Και στο Εθνικό Μουσείο της Ουγγαρίας, με τόσα έξοχα εκθέματα, υπάρχει το στέμμα του

νεότερους χρόνους, η Ουγγαρία δέχτηκε μεγάλο αριθμό Ελλήνων κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Το χωριό Μπελογιάννης αποτελεί αψευδή μάρτυρα αυτού του γεγονότος. Παρά τα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία, γιορτάσαμε τόσο τα 80 χρόνια από το έπος του ’40 όσο και τη συμπλήρωση διακοσίων ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.

ου λίθου

Ιερού

Τριών

Ιεραρχών στους χώρους

σεβασμό και την άπειρη εκτίμηση, με την οποία περιβάλλεται από την Ουγγαρία και, γενικότερα, από τους ηγέτες όλου του κόσμου. Το πολυσχιδές έργο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, πάντοτε υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του Οικουμενικού Πατριάρχου, προωθείται στην Ουγγαρία από δύο πανάξιους ιεράρχες: Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αυστρίας και Έξαρχο Ουγγαρίας και Μεσευρώπης, κ. Αρσένιο, και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Απαμείας, κ. Παΐσιο. Είχα τη χαρά να έχω εξαιρετική συνεργασία και με τους δύο και να διαπιστώσω πόσα πολλά προσφέρουν στον ελληνισμό. Κατά την τριετία υπήρξαν αξιόλογες εξελίξεις στις διμερείς σχέσεις της χώρας μας με την Ουγγαρία, με τις επισκέψεις του Ούγγρου Υπουργού Εξωτερικών & Εμπορίου, κ. Szijjártó στην Αθήνα και του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, κ. Δένδια, στη Βουδαπέστη, κατά τις οποίες υπεγράφησαν και Συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Σημειώνω και την εδώ επίσκεψη του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Μηταράκη, όπου είχε συνομιλίες με τον Ούγγρο Υπουργό Εσωτερικών, κ. Pintér.

Κατά την διάρκεια της εδώ θητείας σας δείξατε ξεχωριστό ενδιαφέρον και ομολογουμένως καλλιεργήσατε άριστες σχέσεις με τον Ελληνισμό της Ουγγαρίας Ποιό είναι το μήνυμα που θα στέλνατε στους Ελληνες της Ουγγαρίας ; Αναφορικά με τον Ελληνισμό της Ουγγαρίας, θα ήθελα να τονίσω ότι οι συνεργάτες μου και εγώ είχαμε άψογες σχέσεις με την ομογένεια και τους φορείς της και συνεργαζόμασταν για την οργάνωση εκδηλώσεων. Ως τέκνο Έλληνα του εξωτερικού (ο πατέρας μου είχε γεννηθεί

ιστορικές και λαογραφικές παραδόσεις μας, να αποτελούν γέφυρα ανάμεσα στους δύο λαούς και να συμβάλλουν στην κοινωνική και οικονομική πρόοδο της Ουγγαρίας. Με μεγάλη ικανοποίηση παρακολούθησα εκδηλώσεις, που αφορούσαν είτε σε εθνικές επετείους, είτε στην Ημέρα της ελληνικής γλώσσας στις οποίες συμμετείχαν μαθήτριες και μαθητές από όλη την Ουγγαρία. Με εντυπωσίαζε η άρτια προετοιμασία όλων, πράγμα για το οποίο πρέπει να δώσουμε εύσημα τόσο στους δασκάλους όσο και στους γονείς. Όπου κι αν υπηρέτησα, θαύμαζα τις Ελληνίδες και τους Έλληνες του εξωτερικού για τις προσπάθειές τους όχι μόνο να προοδεύσουν, άλλοτε σε ευνοϊκό και άλλοτε σε δύσκολο περιβάλλον, αλλά και να διατηρήσουν τις παραδόσεις, προβάλλοντας τον πολιτισμό μας. Αυτό, φυσικά, διαπίστωσα και στην Ουγγαρία. Το ενδιαφέρον της πατρίδας μας για τον Απόδημο Ελληνισμό έχει επανειλημμένα εκφραστεί από όλες τις ελληνικές Κυβερνήσεις και τα πολιτικά κόμματα. Κι αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να μεταφέρω προς τις αγαπητές συμπατριώτισσες και τους αγαπητούς συμπατριώτες που ζουν στην Ουγγαρία. Να ξέρουν ότι η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός, κομμάτι του οποίου είναι άλλωστε, τους σέβεται, τους σκέπτεται και τους αγαπά. Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι ακόμα ; Ολοκληρώνοντας, κ. Οικονόμου, θα ήθελα να σας πω ότι αναχωρώ από την Ουγγαρία με τις καλύτερες αναμνήσεις και δεν θα ξεχάσω ούτε τη χώρα ούτε τον Ελληνισμό της, που βοήθησε ουσιαστικά στο έργο μου. Να σας πω, επίσης, ότι ο διάδοχός μου, Πρέσβυς κ. Εμμανουήλ Αποστολάκης, ο οποίος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του εντός του Δεκεμβρίου, είναι εξαιρετικός και ως άνθρωπος και ως διπλωμάτης, γεγονός που αποτελεί εγγύηση για την επιτυχία της αποστολής του. Εκ μέρους του Περιοδικού Ελληνισμός αλλά και εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας μας στην Ουγγαρία, σας ευχαριστούμε για την συνέντευξη και σας ευχόμαστε καλή συνέχεια και κάθε καλό στην περαιτέρω διπλωματική σας πορεία. Οι Ελληνες της Ουγγαρίας δεν θα ξεχάσουν την μεγάλη σας συμβολή, την αγάπη και τον ζήλο που δείξατε όλα αυτά τα χρόνια στην επίλυση των προβλημάτων που τους απασχολούν.

Και εγώ σας ευχαριστώ κ.Οικονόμου για την ειλικρινή και αποτελεσματική συνεργασία που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια. Εύχομαι σε όλους σας καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο το Νέο Ετος. Να είστε πάντα καλά.

Ανδρέας Οικονόμου

Ομιλία του κ.Πρέσβη στην Εθνική Γιορτή

Τα περισσότερα κάλαντα του Δωδεκαήμερου συσχετίζονται με το όνομα του Αϊ- Βασίλη, ο οποίος είναι φτωχός πεζοπόρος που όταν απαγγέλει το αλφαβητάρι γίνεται θαύμα: το ραβδί του πρασινίζει και βγάζει κλωνάρια με πουλιά που κελαηδούν. Σε άλλα κάλαντα ο Αϊ- Βασίλης απεικονίζεται σαν απλός ζευγολάτης που τον συναντάει ο Χριστός στα χωράφια και το θαύμα το κάνει τότε ο Χριστός: «… κ’ εκεί που στάθηκε ο Χριστός χρυσό δεντρί φυτρώθη, κ’ εκεί που παραστάθηκε χρυσό κυπαρισσάκι, στη μέση είχε το σταυρό, στην άκρη το Βαγγέλιο, και στα παρακλωνάρια του Αγγέλοι, Αρχαγγέλοι, και κάτω στη ριζούλα του μια κρυσταλλένια βρύση να κατεβαίνει η πέρδικα να βρέχει τα φτερά της...» Για το ελληνικό λαϊκό εορτολόγιο του Δωδεκαήμερου αναφέρεται αναλυτικά η Αντιγόνη στο δίγλωσσο βιβλίο της ( Αντιγόνη Σαμπό Νάγκι / Nagyné Szabó Antigóné: ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΔΕΡΦΙΑ Οι γιορτές των τεσσάρων εποχών στο λαϊκό ημερολόγιο / NÉGY TESTVÉR Négy évszak ünnepei a népi kalendáriumban, Görög Országos Önkormányzat, 1999). Το παραμύθι από τη Θεσσαλία που ακολουθεί στη μετάφραση της Αντιγόνης, έχει δημοσιευθεί στο, επίσης δίγλωσσο, βιβλίο που είχα ανθολογήσει το 1996 ( Η ΜΑΓΙΑ , Ανθολόγιο για παιδιά και νέους / CSILLAGVARÁZS, újgörög versek és prózaírások fiataloknak. Görög Országos Önkormányzat).

Αρχή που βγήκε ο Χριστός Άγιος και πνευματικός στη γη, στη γη να περπατήσει και να μας, και να μας καλοκαρδίσει. Ο ΧΑΡΤΟΠΑΙΧΤΗΣ

Τον καιρό που ο Χριστός περιόδευε δεξιά κι αριστερά, ζούσε σ’ ένα χωριό ένας φτωχός άνθρωπος. Ήταν φτωχός αλλά καλός στην ψυχή. Τον έλεγαν Γιάννη. Μια μέρα λέει η γυναίκα του: - ΄Εμαθες, Γιάννη; - Τι; - Μετά από μια βδομάδα θα περάσει ο Χριστός από εδώ. Κοίταξε να κάνεις κουμάντο να τον φιλέψουμε τίποτα. - Εντάξει, λέει. Έχω πέντε δραχμές, θα πάω να παίξω χαρτιά. Άμα κερδίσω, θα του κάνουμε καλό τραπέζι, άμα χάσω, δε βαριέσαι, έτσι κι αλλιώς λίγα είναι τα λεφτά. - Καλά, λέει η γυναίκα. Πάει ο Γιάννης στο καφενείο και αρχίζει να παίζει. Έβαλε όμως στην μπάντα δυο δραχμές ίσα ίσα που ν’ αγοράσει μισό καρβέλι ψωμί και λίγες ελιές. Τις άλλες τρεις δραχμές τις έχασε. Αφού τις έχασε τις δραχμές, την άλλη μέρα έρχεται στο χωριό ο Χριστός.

Άμα τον είδε ο Γιάννης, του λέει: - Λοιπόν, Χριστέ μου, να περάσεις κι από το δικό μου το σπίτι.

- Να περάσω.

Πάει ο Χριστός στο σπίτι του Γιάννη, τον καλοδέχονται. - Χριστέ μου, του λέει ο Γιάννης, δεν ήσουνα τυχερός. Άμα κέρδιζα στα χαρτιά, θα σου έκανα καλό τραπέζι, τώρα που έχασα θα πορέψουμε με τα λίγα.

- Δεν πειράζει, λέει ο Χριστός, φτάνει που έχεις καλή καρδιά.

Κάθονται, ευλογάει ο Χριστός τα φαγητά, είχε ο Γιάννης να φάει τώρα πέντε χρόνια απ’ αυτά. Άμα έφαγαν, σηκώθηκε ο Χριστός να φύγει. - Ευχαριστώ, Γιάννη, του λέει, σώθηκες, γιατί είσαι καλός άνθρωπος. Σκύβει ο Πέτρος και λέει στ’ αυτί του Γιάννη:

- Ζήτησε, καμιά χάρη από τον Χριστό.

- Βρε καλά που το σκέφτηκες! Λέει. Γυρίζει τότες στον Χριστό ο Γιάννης και λέει: - Χριστέ μου, θέλω να μου κάνεις μια χάρη, άμα μπορείς. Ό,τι μπορείς μπορείς, αν θέλεις, δηλαδή. - Τι θες; - Να, εδώ στον κήπο έχω μια μηλιά κι ακόμα μήλο δεν έφαγα. Έρχονται οι γειτόνοι, και μου τα κλέβουν. Θέλω αυτός απού θα ‘ρθει να κλέψει να κολλήσει ούντε εκεί, μόνο εγώ να μπορώ να τον ξεκολλήσω. - Γιάννη, έγινε το χατίρι σου, λέει ο Χριστός. Μετά ο Γιάννης σκέφτηκε πως ήθελε να παίζει στα χαρτιά και να κερδίζει. - Χριστέ μου, λέει, θέλω μια χάρη ακόμα. - Να ακούσω, Γιάννη.

- Να, θέλω, όταν παίζω, να μη χάνω καμιά φορά στα χαρτιά. - Έγινε, του λέει ο Χριστός. Σκέφτεται ο Γιάννης, σκέφτεται. «Καλά» λέει: «Έχω σαράντα πενήντα χρόνια, θα πεθάνω, να μην κάνω και μια θέση στον Παράδεισο; Ευκαιρία είναι να τη ζητήσω από τον Χριστό».

- Χριστέ μου, λέει, μια χάρη ακόμα και δε θέλω τίποτα άλλο.

- Έγινε, Γιάννη, λέει ο Χριστός.

- Τι έγινε, μου λες ; Ακόμα δεν άκουσες τι σου θα σου ζητήσω, λέει ο Γιάννης.

- Θέλεις να πας στον Παράδεισο, δεν είναι έτσι; λέει ο Χριστός.

- Από πούθε το κατάλαβες; λέει.

- Εντάξει, θα γίνει κι αυτό, λέει ο Χριστός. Τώρα ο Γιάννης έλεγε πότε να φύγει ο Χριστός, για να πάει στο καφενείο να παίξει. Αφού έφυγε ο Χριστός, ο Γιάννης πήγε ίσια στο καφενείο. Άρχισε συνέχεια να κερδίζει, αφού είχε ευκή από τον Χριστό. Όσα λεφτά όμως έπιανε, αν, φερ’ ειπείν, κέρδιζε σήμερα διακόσιες δραχμές, κρατούσε τις πενήντα για τον εαυτό του και τις άλλες τις έδινε. Ελεούσε όλους τους φτωχούς. Έκανε συνέχεια καλοσύνες. Έφτασε η ώρα και μια μέρα έρχεται ο Μιχαλάκης, ο αρχάγγελος Μιχαήλ.

- Γιάννη, του λέει, ετοιμάσου.

- Τόσο νέος, λέει αυτός, ήρθε η ώρα μου να πεθάνω; Εγώ είμαι καλός άνθρωπος.

- Καλός ή κακός, εγώ δεν ξέρω. Διατάχτηκα να σε πάρω και θα σε πάρω.

- Καλά, λέει ο Γιάννης. Μόνο θέλω να μου κάνεις μια χάρη. Πήγαινε εκεί στη μηλιά να μου φέρεις ένα μήλο να φάω, να δροσιστούν τα χείλη μου και φεύγουμε.

- Εντάξει. Πάει ο Χάροντας στη μηλιά, μόλις πιάνει να κόψει το μήλο, κολλάει. Βαράει, χτυπάει να ξεκολλήσει, τίποτα.

- Βρε Γιάννη, τι έπαθα; φωνάζει ο Χάρος.

- Αυτού θα μείνεις ίσαμε τη Δεύτερη Παρουσία, άμα δε μου δώσεις δέκα χρόνια ακόμα ζωή, λέει.

- Βρε Γιάννη, δε γίνεται.

- Γίνεται.

Με τα πολλά, τι να κάνει ο Χάρος.

- Εντάξει, λέει, ξεκόλλα με και θα ζήσης δέκα χρόνια ακόμα. Τον λευτερώνει ο Γιάννης και μετράει τις μέρες.

- Να’ρθεις , λέει, στην τάδε του μηνός να με πάρεις. Φεύγει ο Μιχαλάκης.

- Γυναίκα, λέει ο Γιάννης στη γυναίκα του, εγώ σε δέκα χρόνια από σήμερα θα πεθάνω.

- Τι να κάνουμε, άντρα μου. Αφού έτσι είναι γραμμένο. Όλοι γεννηθήκαμε, κάποτε θα πεθάνουμε.

- Καλά, λέει, μα κοίτα, άμα πεθάνω, να μου βάλεις μια τράπουλα καινούρια μέσα στην κάσα μου.

- Θα παίξεις με τους πεθαμένους; λέει αυτή. - Βρε μη σε νοιάζει, κάνε όπως λέω εγώ. Έρχονται τα χρόνια, να τος πάλι ο Μιχαλάκης.

- Είσαι έτοιμος, Γιάννη; - Έτοιμος.

- Κοίταξε μη μου κάνεις πάλι καμιά λαδιά, όπως την άλλη φορά! Λέει ο Χάρος. - Βρε μη σε νοιάζει. Έδωσε ο Γιάννης το λόγο του. Ο λόγος του είναι συμβόλαιο. Παίρνει ο Χάρος την ψυχή του, πάει. Ο Γιάννης πέθανε. Άμα ο Γιάννης πήγε απάνω, έπρεπε πρώτα να περάσει από τον μπλόκο, από κει που ήταν τα δαιμόνια. Τους ξεχώριζαν, ποιοι ήταν καλοί πήγαιναν στον Παράδεισο, ποιοι ήταν κακοί τους έπαιρνε ο Βερζεβούλης.

Λέει τότε ο Βερζεβούλης, μόλις τον βλέπει:

- Έλα δω εσύ. Εσύ ανήκεις στο δικό μου το βασίλειο.

- Γιατί; λέει ο Γιάννης. Εγώ ήμουν καλός!

- Δεν ξέρω εγώ. Εγώ σ’έχω στα κιτάπια μου, λέει ο διάβολος.

- Άμα θες να το παίξουμε στα χαρτιά, λέει τότες ο Γιάννης. Άμα κερδίσεις, θα με πάρεις. Άμα κερδίσω εγώ, θα μου δώσεις έναν από τους δικούς σου απού έχεις στην Κόλαση.

- Καλά, λέει.

Αρχίζουν, παίζουν, βγήκε ο Γιάννης, αφού είχε ευλογία από τον Χριστό.

- Θα παίξουμε και δεύτερο, λέει ο Διάβολος.

- Να παίξουμε. Άμα κερδίσεις θα πάρεις εμάς τους δυο.

Άμα χάσεις, θα βγάλεις να μας δώσεις δυο από τους διαβολεμένους.

- Σύμφωνοι. Ξαναπαίζουν. Πάλι κερδίζει ο Γιάννης.

- Θα παίξουμε πάλι, λέει ο Διάβολος.

- Εντάξει. Ή θα πάρεις εμάς τους τέσσερις ή θα μας δώσεις τέσσερις. Συμφωνάνε. Ξαναπαίζουν, ξανακερδίζει ο Γιάννης. Ο Διάβολος θύμωσε τόσο, που έβγαζαν σπινθήρες τα κέρατά του. Ακούς να χάσει οχτώ νοματαίους! - Θα ματαπαίξουμε, λέει. - Διπλασίασε, λέει ο Γιάννης. Άμα χάσω, θα πάρεις εμάς τους οχτώ. Άμα κερδίσω, θα βγάλεις οχτώ από την Κόλαση. - Καλώς, λέει. Παίζουν πάλι, κερδίζει ο Γιάννης. Θύμωσε τόσο πολύ ο Διάβολος που αρπάζει την τράπουλα και την κάνει χίλια κομμάτια. - Μου κατέστρεψες το βασίλειο, λέει. Ακούς εκεί να χάσω δεκάξι νοματαίους… Εμπρός φύγε από εδώ! Του λέει. Φεύγει ο Γιάννης, παίρνει και τους κολασμένους και πάει ίσια στον Παράδεισο.

- Άνοιξε γρήγορα, λέει στον Γαβριήλ, να μπούμε μέσα.

- Γιάννη, λέει ο Γαβριήλ, ο Παράδεισος είναι μόνο για σένα, δεν είναι και για τους άλλους.

- Βρε άνοιξε! Του λέει. Ο Γαβριήλ δεν άνοιγε, ο Γιάννης φώναζε. Ακούει τις φωνές ο Χριστός κι έρχεται να δει τι τρέχει.

- Γιατί μαλώνεις, Γιάννη; ρωτάει ο Χριστός.

- Χριστέ μου, λέει ο Γαβριήλ, εδώ ο Γιάννης μας κουβάλησε άλλα δεκαπέντε άτομα και έχει απαίτηση να μπούνε όλοι μέσα.

- Και βέβαια, λέει ο Γιάννης, έχω απαίτηση να μπούμε όλοι μέσα.

- Γιατί, Γιάννη; λέει ο Χριστός.

- Γιατί, Χριστέ μου, εσύ όταν ήρθες στο δικό μου σπίτι, δε σου είπα <<Εσύ μόνο, Χριστέ, θα μπεις μέσα >>. Θυμάσαι τι είπα; <<Όσοι παίρνει το καλύβι του Γιάννη, όλοι μπάτε μέσα>>.

- Έχεις δίκιο, λέει ο Χριστός. Και άνοιξαν οι πόρτες κι ο Γιάννης με τους φίλους του μπήκαν στον Παράδεισο.

A görög népi kalendáriumban a karácsony, az újév és vízkereszt egy közös ünnepi időszak, a Dodekaímero ( Tizenkét nap) részei. Ez a három ünnep valaha egy és ugyanaz volt, ezért a népszokások és a kálandák nagy része nem köthetők feltétlenül a három ünnep valamelyikéhez. A lányom, Nagyné Szabó Antigóné a „Négy testvér” című könyvében, többet közt, ezeket írja:

„A legtöbb újévi kálanda Szent Vasziliosz (Nagy Szent Vazul, kaiszareiai érsek, i. sz. 330-379, újévkor halt meg) nevéhez és alakjához kapcsolódik. Ájiosz Vasziliszt a legtöbb kálanda mint szegény vándort jeleníti meg, aki fáradtan és éhesen vetődik be a házba, ahol bőségesen megvendégelik, és arra kérik, énekeljen valamit. Ő azonban azt feleli, hogy éneket nem tud, csak az ábécé betűével kezdődő akrosztichont, az alfavítát vagy alfavítáriot. És ahogy belekezd a versbe, csoda történik: vándorbotja kizöldül és virágba borul, énekesmadarak röpülnek rá, és gyönyörű dalba fognak… Az újévi kálandák egy másik csoportja szántóvetőként ábrázolja Vasziliszt, akit munka közben lep meg a mezőn Krisztus, és ezúttal ő tesz csodát, aranyló levelű fa sarjad a helyen, ahol megállt, a fa tövéből kristálytiszta vizű forrás fakad.”

A KÁRTYAJÁTÉKOS

Thesszáliai népmese

Abban az időben, amikor Krisztus keresztül kasul bejárta a földet, élt egy faluban egy szegény ember. Nincstelen volt, de igen jólelkű. Jannisznak hívták.

Egy szép napon azt mondta neki a felesége:

– Halottad már, Jannisz?

– Mit?

– Nemsokára a mi falunkba is ellátogat Krisztus. Próbálj egy kicsit takarékoskodni, hogy valamivel mi is vendégül láthassuk.

– Rendben – felelte. - Van öt drachmám, elmegyek kártyázni. Ha nyerek, gazdagon megvendégeljük, ha vesztek, akkor sem

történik semmi, hiszen amúgy is kevés a pénzünk.

– Jól van – egyezett bele a felesége.

Jannisz tehát elment a kávéházba, és elkezdett játszani. Előbb azonban félretett két drachmát, ami éppen csak arra volt elegendő, hogy egy fél cipót és egy kis olajbogyót vásároljon rajta. A másik három drachmát elvesztette. A rá következő napon megérkezett Krisztus a faluba.

Jannisz, amint meglátta, megszólította:

– Hát, Krisztusom, betérnél az én házamba is?

– Betérnék.

Elment Krisztus Janniszék házába, nagyon szívesen fogadták. - Krisztusom – mentegetőzött Jannisz –, nem volt szerencséd. Ha nyertem volna a kártyán, fejedelmien megvendégeltelek volna, de vesztettem, így aztán ezzel a kevéssel kell beérnünk.

– Nem baj – nyugtatta meg Krisztus –, elég, ha tudom, milyen jószívű vagy.

Asztalhoz ültek, Krisztus megáldotta az ételt. Ilyesmit Jannisz bizony már vagy öt éve nem evett. Vacsora után Krisztus felkelt és indulni készült.

– Köszönöm, Jannisz – mondta neki –, megmenekültél, mert jó ember vagy.

Odahajolt Péter és Jannisz fülébe súgta:

– Kérj valamit Krisztustól.

– Jó, hogy mondod - kapott a fejéhez Jannisz, s ezzel Krisztushoz fordult:

– Krisztusom, szeretném, ha megtennél nekem egy szívességet.

– Mi legyen az?

– Van itt az udvarban egy almafám, amelynek még csak meg sem kóstoltam a gyümölcsét. Jönnek a szomszédok és lelopják az almát. Azt szeretném, hogy a tolvaj ragadjon oda és csak én tudjam kiszabadítani.

– Máris teljesült a kívánságod, Jannisz, mosolygott Krisztus. Ekkor Jannisznak az eszébe jutott a kártya és megszólalt.

– Krisztusom, szeretnék még valamit kérni.

– Hadd halljam, Jannisz.

– Szóval szeretném, ha sohasem vesztenék kártyán.

– Rendben, felelte Krisztus.

Törte a fejét, igencsak törte. „Jól van” gondolta magába: „Van még negyven-ötven évem hátra, aztán meghalok. Nem kellene biztosítani a helyemet a Paradicsomban? Itt az alkalom, hogy megkérjem Krisztust.”

– Krisztusom – fordult megint felé Jannisz –, még egy kívánságom lenne, aztán semmi több.

– Teljesítem, Jannisz – vágta rá Krisztus.

– Hogyhogy teljesíted? Még nem is hallottad mit kérek! - csodálkozott Jannisz.

– Szeretnél a Paradicsomba jutni, ugye?

– Hogy találtad ki?

– Úgy lesz, ahogy akarod – biztosította Krisztus.

Jannisz most már csak azt várta, mikor indul Krisztus, hogy elmehessen kártyázni a kávéházba.

Ahogy Krisztus kitette a lábát, Jannisz egyenesen a kávéház felé vette az útját. Egyre csak nyert, hiszen Krisztus áldása volt rajta. De bármennyire is nyert, ha például kétszáz drachma volt a nyereség, akkor is csak ötvenet tartott meg magának, a többit elosztogatta a szegények között. Sok jót tett másokkal.

Ütött az óra, és egy szép napon megjelent „Mihalakisz”, azaz Szent Mihály arkangyal.

– Jannisz, készülj – figyelmeztette.

– Ilyen fiatalon ütött az órám? - kesergett Jannisz. - Hiszen én jó ember vagyok.

– Jó ember, rossz ember, nekem egyre megy. Parancsot kaptam, hogy elvigyelek és el is foglak vinni.

– Jól van – egyezett bele Jannisz. - Szeretném azonban, ha megtennél nekem egy szívességet. Szakíts nekem egy almát arról az almafáról, hadd egyek egy falatot, benedvesítem az ajkamat és már mehetünk is.

– Rendben van.

Odament Hárosz az almafához, de mihelyt megérintette az almát, odaragadt. Csapkodott jobbra, csapkodott balra, de sehogy sem tudott kiszabadulni.

– Hé, Jannisz, mi történt? -kérdezte Hárosz kétségbeesve.

– Itt maradsz az Utolsó Ítélet napjáig, ha nem adsz még nekem tíz évet.

– Jaj, Jannisz, azt nem tehetem.

– De teheted.

Addig erősködött Jannisz, hogy nem volt mit tennie, beadta a derekát.

– Rendben van, szabadíts ki, és élhetsz még tíz évig.

Jannisz eleresztette, és gondosan kiszámolta, melyik hónap melyik napján jöhet érte. Mihalakisz elment.

– Asszony – mondta a feleségének Jannisz –, én a mai naphoz tíz évre meghalok.

– Mit tegyünk, férjuram. Ha egyszer így van megírva a sors könyvében. Megszülettünk és egyszer mindnyájan meghalunk.

– Figyelj csak, ha meghalok, tégy egy bontatlan csomag kártyát a koporsómba.

– Csak nem a holtakkal fogsz kártyázni?

– Ezzel te ne törődj. Csak tégy mindent úgy, ahogy mondtam. Teltek, múltak az évek, a megbeszélt időben megint megjelent Mihalakisz.

– Készen állsz, Jannisz?

– Készen.

– Aztán nehogy megint megtréfálj, mint a múltkor!

– Ne aggódj.

Jannisz a szavát adta. Az adott szó szerződés.

Fogta Hárosz a lelkét, elvitte. Jannisz meghalt.

Ahogy ment az égbe, egy sorompóhoz ért. Ott ültek a démonok, akik két csoportba osztották a lelkeket, a jókat a Paradicsomba küldték, a rosszakat elvitte Belzebub.

Meglátta Belzebub Janniszt, és karon ragadta: – Gyere csak, te az én emberem vagy.

– Hogyhogy? - méltatlankodott Jannisz. - Én jó voltam! – Azt én nem tudhatom. Szerepelsz a listámon, magyarázta az Ördög.

– Mit szólnál hozzá, ha kártyán döntenénk el? - javasolta Jannisz. - Ha nyersz, elvihetsz. Ha én nyerek, adsz egy embert azok közül, akik nálad vannak a Pokolban.

– Jó – állt rá Belzebub.

Elkezdtek játszani, Jannisz nyert, mivel Krisztus áldása volt rajta…

– Játszunk visszavágót – mondta mérgesen az Ördög.

– Játszunk. Ha nyersz, elvihetsz minket kettőnket. Ha veszítesz, adsz két embert a pokolból.

– Helyes.

Újra játszottak. Megint csak Jannisz nyert.

Az Ördög olyannyira megdühödött, hogy szikrát hányt a szarva. Még a végén elveszti minden alattvalóját!

– Játszunk tovább.

– Megduplázzuk a tétet – jelentette ki Jannisz. Ha vesztek, elvihetsz minket nyolcunkat. Ha nyerek, adsz még nyolc embert a Pokolból.

– Jól van.

Újra osztanak, megint csak Jannisz nyer.

Féktelen haragra gerjedt az Ördög és ezer darabra tépte a kártyát.

– Tönkretettél! Tizenhat emberemet vesztettem el miattad! Tűnj el innen, ne is lássalak!

Elment Jannisz, nyomában a poklot megjárt társaival, és egyenesen a Paradicsomba tartottak.

– Nyisd ki hamar- szólt Gábrielnek –, hadd menjünk be.

– Jannisz, a Paradicsomban csak a te számodra van hely, a többieknek nincsen,

– Nyisd ki, te! - követelőzött Jannisz.

Gábriel csak nem nyitott kaput, Jannisz meg ordítozott. Meghallotta Krisztus a kiabálást, odament megnézni, mi folyik.

– Miért veszekszel, Jannisz? - kérdezte Janniszt.

– Krisztusom – jelentette Gábriel –, ez a Jannisz idehozott még tizenöt embert, és azt követeli, hogy ereszem be mindnyájukat.

– Igenis – erősködött Jannisz –, azt követelem, hogy eresz be valamennyiünket.

– Miért, Jannisz? - kérdezte Krisztus.

– Azért, Krisztus uram, mert amikor te eljöttél az én házamba, én nem azzal fogadtalak, „Csak te jöhetsz Krisztus”, hanem emlékszel, mit mondtam? „Gyertek, ahányan csak belefértek a kalyibámba”.

– Igazad van – ismerte el Krisztus.

És megnyíltak a kapuk, és Jannisz bevonult a barátaival a Paradicsomba.

Szabó Antigóné fordítása

Ο ουρανός έβρεχε διαρκώς λεπτόν νερόχιονον, ο γραίος αδιάκοπος εφύσα και ήτο ψύχος και χειμών τας παραμονάς των Χριστουγέννων του έτους… Ο κυρ Αλέξανδρος είχε νηστεύσει ανελλιπώς ολόκληρον το Σαρανταήμερον και είχεν εξομολογηθεί τα κρίματά του (Παπά-Δημήτρη το χέρι σου φιλώ!). Και αφού εγκαίρως παρέδωσε το χριστουγεννιάτικον διήγημά του εις την “Ακρόπολιν” και διέθεσεν ολόκληρον την γλίσχρον αντιμισθίαν του προς πληρωμήν του ενοικίου και των ολίγων χρεών του, γέρων ήδη κεκμηκώς υπό των ετών και της νηστείας, αποφεύγων πάντοτε την πολυάσχολον τύρβην, αλλά φιλακόλουθος πιστός, έψαλεν, ως συνήθως, με την βραχνήν και σπασμένην φωνήν του, πλήρη όμως ενθέου πάθους, ως αριστερός ψάλτης, εις το παρεκκλήσιον του Αγίου Ελισσαίου τας Μεγάλας Ώρας, σχεδόν από στήθους, και ότε επανήλθεν εις το πτωχικόν του δωμάτιον, δεν είχεν ακόμη φέξει! Ήναψε το κηρίον του και τη βοηθεία του κηρίου (και του Κυρίου!) έβγαλε το υπόδημά του το αριστερόν, διότι τον ηνώχλει ο κάλος, και ημίκλιντος επί της πενιχράς στρωμνής του, πολλά ρεμβάζων και ουδέν σκεπτόμενος, ήκουε τας ορυγάς του κραταιού ανέμου και τους κρότους της βροχής και έβλεπε νοερώς τον πορφυρούν πόντον να ρήγνυται εις τους σκληρούς αιχμηρούς βράχους του νεφελοσκεπούς και χιονοστεφάνου Άθω.

Εκρύωνεν. Αλλά το καφενείον του κυρ Γιάννη του Αγκιστριώτη ήτο κλειστόν. Αλλά και οβολόν δεν είχε να παραγγείλει: – Πάτερ Αβραάμ, πέμψον Λάζαρον! (ένα ποτηράκι ρακή ή ρώμι) Εκείνην την χρονιάν τα Χριστούγεννα έπεσαν Παρασκευήν. Τόσον το καλύτερον. Θα νηστεύσει και πάλιν, ως το είχε τάμα να νηστεύει δια βίου κάθε Παρασκευήν δια να εξαγνισθεί ο αμαρτωλός δούλος του Θεού από το μέγα κρίμα της νεότητός του, που είδε τυχαίως από την κλειδαρότρυπαν την νεαράν του εξαδέλφην να γδύνεται. Έκαμε τον σταυρόν του κι εσκεπάσθη με την διάτρητον βατανίαν του, όπως ήτο ντυμένος και με τα υποδήματα – πλην του αριστερού. Και τότε ευρέθη εις την προσφιλήν του νήσον των παιδικών του χρόνων με τα ρόδιν’ ακρογιάλια, τας αλκυονίδας ημέρας, τας χλοϊζούσας πλαγιάς, με τα κρίταμα, την κάππαριν και τας αρμυρήθρας των παραθαλασσίων βράχων και με τους απλούς παλαιούς ανθρώπους, θαλασσοδαρμένους ή ναυαγούς, ζωντανούς και κεκοιμημένους. Και ήλθεν ο Χριστός με το τεθλιμμένον πρόσωπον, η Παναγία η Γλυκοφιλούσα με το λευκόν και ένθεον Βρέφος της, ο Άγιος Στυλιανός, ο φίλος και φρουρός των νηπίων, η Αγία Βαρβάρα και η Αγία Κυριακή με τους σταυρούς και τους κλάδους των φοινίκων εις τας χείρας, ο όσιος Αντώνιος και Ευθύμιος και Σάββας με τας γενειάδας και τα κομβοσχοίνιά των· και ήλθε και ο όσιος Μωϋσής ο Αιθίοψ, “άνθρωπος την όψιν και θεός την καρδίαν”, η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια κρατούσα εις τας χείρας το μικρόν της ληκύθιον, το περιέχον τα λυτήρια όλων των μαγγανειών και επωδών, ο Άγιος Ελευθέριος, η Αγία Μαρίνα και είτα ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Δημήτριος με τα χαντζάρια των, με τας ασπίδας και τους θώρακάς των – ολόκληρον το Τέμπλον του παρεκκλησίου της Παναγίας της Γλυκοφιλούσης εκεί επάνω εις τον βράχον τον μαστιζόμενον από θυέλλας και λαίλαπας και λικνιζόμενον από το πολυτάραχον και πολύρροιβδον κύμα…. Φέγγος εαρινόν και θαλπωρή διεχύθησαν εντός του υγρού δωματίου και ο κυρ Αλέξανδρος λησμονήσας τον κάλον του ανεσηκώθη να φορέσει και το αριστερόν του υπόδημα δια ν’ ασπασθεί ευλαβώς τους πόδας του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων.

κρυφούς πόνους κι εδέχετο την

των κρυφών αμαρτιών. Πλήθος

είχεν ανέλθει από την πολίχνην, ζωντανοί και συγχωρεμένοι, να παρακολουθήσουν την Λειτουργίαν, την οποία ετέλει

παπά-Μπεφάνης βοηθούμενος από τον μπάρμπ’ Αναγνώστην τον Παρθένην. Κατά περίεργον αντινομίαν των στοιχείων, ήτο καλοκαίρι κι η Λειτουργία είχε τελειώσει και ήτον δεν ήτον τρίτη πρωϊνή, ότε η αμφιλύκη ήρχισε να ροδίζει εις τον αντικρυνόν ζυγόν

κατσίκια, αστακοουρές, κεφαλόπουλα καπνιστά της λίμνης, αυγοτάραχον και εγχέλεις αλατισμένοι, πίττες, κουραμπιέδες, μπακλαβάδες, πορτοκάλια και μήλα – όλα τα καλούδια, προϊόντα της μικρής και ωραίας νήσου, περιέμενον τους συνδαιτυμόνας. – Καλώς ώρισες κυρ Αλέξαντρε, κάτσε κ’ η αφεντιά σου, του είπεν η θεια η Αμέρσα. Αλλά τι βλέπει γύρω του; Όλους τους ήρωας και τας ηρωίδας των Χριστουγεννιάτικων διηγημάτων του. Εκεί ήτον η θεια-Αχτίτσα, φορούσα καινουργή μανδήλαν και νέα πέδιλα, επιδεικνύουσα μετ’ ευγνωμοσύνης το συνάλλαγμα των δέκα λιρών, το οποίον μόλις έλαβε από τον ξενητευμένον εις την Αμερικήν υιόν της. Δίπλα της εκάθητο κι ο Γιάννης ο Παλούκας, ο προσποιηθείς τον Καλλικάντζαρον την Παραμονήν των Χριστουγέννων και ληστεύσας τον Αγγελήν, τον Νάσον, τον Τάσον – όλα τα παιδιά τα οποία κατήρχοντο από την Επάνω ενορίαν, αφού είχαν ψάλει τα Κάλανδα. Εσηκώθη και παρέδωσεν εις τον κυρ Αλέξανδρον τας κλεμμένας πεντάρας -δεν είχε πως να μεθύσει και εορτάσει τα Χριστούγεννα εκείνην την χρονιάν (συχωρεμένος ας είναι!). Ιδού κι ο Μπάρμπ’ Αλέξης, ο Καλοκαιρής, που δεν είχεν ανάγκην του πορθμείου του Χάρωνος δια να πηδήσει εις τον άλλον κόσμον· είχε το ιδικόν του, υπόσαθρον πλοιάριον, αυτόχρημα σκυλοπνίχτην. Μαζί του ήτον κι ο σύντροφός του ο Γιάννης ο Πανταρώτας ο ναυτολογημένος ως Ιωαννίδης και διατελών εν διαρκεί απουσία κατά τας ώρας της εργασίας. – Να φροντίσεις, του είπεν ο Πανταρώτας, να πάρω την σύνταξή μου! Και λησμονών την ιερότητα της στιγμής εμούντζωσε το κενόν συνοδεύων την άσεμνον χειρονομίαν με την ασεμνοτέραν βλασφημίαν: – Όρσε, κουβέρνο! Εκεί ήτον κι ο Μπάρμπα-Διόμας, ευτυχής διότι εγλύτωσεν από το ναυάγιον και ερρόφησεν απνευστί επί του διασώσαντος αυτόν τρεχαντηρίου ολόκληρον φιάλην πλήρη ηδυγεύστου μαύρου οίνου δια να συνέλθει – ω πενιχρά, αλλ’ υπερτάτη ευτυχία του πτωχού! Αλλ’ ιδού έτρεξε να του σφίξη την χείρα και ο βοσκός ο Σταθ’ς του Μπόζα, του οποίου δύο αίγες είχον βραχωθή εις τον κρημνόν υπεράνω της αβύσσου, όπου έχαινεν ο πόντος και ήτο αδύνατον να σωθούν, αν δεν τον κατεβίβαζαν δια σχοινίου εις τον βράχον με κίνδυνον της ζωής του. – Την Ψαρή την έχω τάξει ασημένια στην Παναγιά. Τη Στέρφα (την άλλην αίγα) θα την σφάξω για σένα, να την φάμε. Και η Ασημίνα του μαστρο-Στεφανή του βαρελά, με τας τέσσαρας κακοτυχισμένας θυγατέρας, τη Ροδαυγή, την Ελένη, τη Μαργαρώ και την Αφέντρα, η Ασημίνα, που την μίαν ημέραν εώρτασε τους γάμους της Αφέντρας με τον Γρηγόρη της Μονεβασάς και την άλλην ημέραν επένθησεν τον θάνατον του υιού της του Θανάση. Τέλος, ω! της εκπλήξεως, ενεφανίσθη και ο έτερος εαυτός του, ο Αλέξανδρος Παπαδημούλης, ο πτωχαλαζών, ο ασχολούμενος εις

Az első színház és dráma foglalkoztatókönyv görög nyelven!

Aesopous mítoszai címmel megjelent az Amfitheato Színház első könyve. A magyarországi görög közösség történetében ez az első alkalom, hogy görög nyelvű színházi és dráma forgatókönyv került kiadásra.

Ezzel a könyvvel jutalmazta meg az Amfitehatro az Aesopous mítoszaiban szereplő gyerekcsapatot, ahol a tanulók saját fellépésüket láthatják, olvashatják.

Az egyben dráma foglalkoztatókönyv végén színházi és kreatív foglalkoztató feladatok is vannak, amik lehetőséget adnak, hogy bárki fejlessze és kipróbálhassa önmagát.

Az örömteli, csillogó szemek mindent elárulnak.

Köszönjük mindazoknak a munkáját, akik részt vettek a kiadvány alkotásában.

Köszönjük a Manolisz Glezosz Iskola és a Görög Intézet támogatását, nélkülük nem valósulhatott volna meg ez a kiadvány.

(F.K.)

Wright Mabi

όλη

ποίηση της καλοσύνης και της αγάπης. Μας δημιουργούν μια ατμόσφαιρα παραμυθιού, μας κάνουν να θυμηθούμε ότι ζήσαμε μικροί, ότι ακούγαμε και διαβάσαμε στα βιβλία με τις τρυφερές ιστορίες και τις όμορφες εικόνες. Μας οδηγούν στο όνειρο και γεμίζουν την ψυχή μας φως του αστεριού της Βηθλεέμ, όπως οι στιγμές των παραμυθιών της γιαγιάς στο τζάκι και μας ταξιδεύουν πίσω στ’ άσπρα χωρουδιάκια με τα πολλά χιόνια και τις φάτνες,τους μάγους με τα δώρα και πεύκα στολισμένα με λογείς χρωματιστά λαμπιόνια και αγγελούδια..

Σε Δύση και Ανατολή στις χριστιανικές χώρες τα Χριστούγεννα έχουν χρακτηριστεί ως επίσημη περίοδος διακοπών. Ιδιαίτερα για τα παιδιά, οι μέρες των Χριστουγέννων είναι όλο χαράκαι αναμονή για τα δώρα από τους γονείς και συγγενείς τους, αλλά και από τον Αϊ Βασίλη, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση φέρνει τα δώρα κατεβαίνοντας από την καμινάδα του σπιτιού και τα τοποθετεί μέσα στις κάλτσες που είναι κρεμασμένες μπροστά από το τζάκι (κάλτσες των δώρων). Στην Δύση έχουμε τον Σαντα Κλάους(σύντμηση του Santa Nikolaus). O Αγιος Νικόλαος υπήρξε προστάτης των φτωχών, ενώ έδινε και δώρα σε παιδιά συνήθως στα κρυφά, χωρίς να αποκαλύπτει την ταυτότητά του. Για αυτό στη Δύση η γιορτή του Αγίου Νικολάου, συνδέεται με τα Χριστούγεννα και με την ανταλλαγή δώρων που γίνεται τότε. Ο συμβολισμός που φοράει κόκκινα ρούχα και έχει λευκή γενειάδα έχει στοιχεία από παγανιστικές, προχριστιανικές δοξασίες για τον «πατέρα του χιονιού» (στην Ρωσία είναι ο Ντέντ Μορόζ και η Σνεγκούροτσκα που φέρναν τα δώρα), ενώ

μιας κηδείας. Αδιευκρίνιστο πώς και γιατί, κάποια μακαρία (ψυχόπιτα) βούτηξε σε γλυκό μέλι και έτσι προέκυψε το μελομακάρονο. Kαθιερώθηκε ως γλύκισμα του Δωδεκαημέρου, κυρίως από τους Μικρασιάτες Έλληνες και με το όνομα «φοινίκια». Σήμερα παρασκευάζεται βασικά από αλεύρι, σιμιγδάλι, λάδι, χυμό πορτοκαλιού, μέλι, κονιάκ, κανέλα και άλλα αρωματικά. Ο κουραμπιές έλκει την καταγωγή του από την Περσία, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον 7ο αιώνα, όταν η ζάχαρη διαδόθηκε στην περιοχή. Την πατρότητα του κουραμπιέ διεκδικεί και ο Λίβανος. Το γλύκισμα είναι διαδεδομένο στην Ελλάδα, την Τουρκία και τις Βαλκανικές χώρες. Qurabiya στα Αζέρικα, Kurabiye, στα Τούρκικα και φυσικά Κουραμπιές στα ελληνικά, που στην κυριολεξία σημαίνει Kuru=ξηρό, biye=μπισκότο. Όμως, η ονομασία μπισκότο καθιερώθηκε τον Mεσαίωνα, ετυμολογικά προερχόμενη από το λατινογενές bis-cuit, που σημαίνει ψημένο δύο φορές (στα αρχαία ελληνικά λεγόταν δί-πυρον), ως τεχνική ψησίματος για να μην «χαλάει» εύκολα ο άρτος, κυρίως των στρατιωτών και των ναυτικών. Στην περίπτωση του κουραμπιέ η περιγραφή περιττεύει. Όλοι τον

γλυκούς «πρεσβευτές» ζαχαροπλαστικής. Στην Ελλάδα τα μελομακάρονα, οι κουραμπίεδες, στην Ουγγαρία τα μπεϊγκλί και τα σάλοντσούκορ. Η καταγωγή του μελομακάρονου είναι καθαρά ελληνική. Εχει τις ρίζες του στο νεκρώσιμο δείπνο. . Η μακαρωνία, όπως αποκαλούνταν, υπήρξε το πιάτο που έτρωγαν όσοι παρίσταντο στην νεκρώσιμη ακολουθία(μακάριζαν τον νεκρό). Ηταν οι μακαρίες μικρά ψωμιά, στο σχήμα του σημερινού μελομακάρονου, τα οποία μοιράζονταν κατά τη διάρκεια

Hamilton

γνωρίζουμε. Πρόκειται για ένα τραγανό γλύκισμα με καβουρδισμένο αμύγδαλο που σερβίρεται πασπαλισμένο με ζάχαρη άχνη. Ναι, ίσως στην περίπτωση του κουραμπιέ η περιγραφή να περιττεύει. Εκείνο που ίσως αγνοούμε είναι πως… παρά το ανατολίτικο όνομα, ο κουραμπιές έχει αμιγώς ευρωπαϊκή καταγωγή. Ανήκει στο είδος μπισκότου που αποκαλούμε στα αγγλικά shortbread Πρόκειται για μια τεχνική κατά την οποία τα βασικά συστατικά απαντούν στην παρακάτω εξίσωση: Ένα μέρος ζάχαρη, δύο μέρη βούτυρο και τρία μέρη αλεύρι. Η ανατολίτικη καταγωγή του κουραμπιέ απαιτεί αιγοπρόβειο βούτυρο και αμύγδαλα, κάτι που τον κάνουν ιδιαίτερα ξεχωριστό σε σχέση με τα ευρωπαϊκά μπισκοτάκια του είδους. Ερχονται τα Χριστούγεννα στην Ουγγαρία τα Bejgli είναι εδώ. Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι έχει ψητή πάπια, γεμιστό λάχανο , συχνά υπάρχει halászlé (ψαράδικη σούπα) στις 24 Δεκεμβρίου ή mákos guba για επιδόρπιο. Αλλά υπάρχει ένα χριστουγεννιάτικο γαστρονομικό έθιμο που είναι αναμφισβήτητο: όλοι θα τρώνε μπείγκλί, και οι περισσότεροι άνθρωποι θα φάνε πολλά μπεϊγκλί ! Καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, τα αστραφτερά ρολά θα αρχίσουν να εμφανίζονται στοιβαγμένα στους πάγκους των cukrászdas και να εμφανίζονται δελεαστικά στα παράθυρα. Θα ψηθεί στα σπίτια, και οι γιαγιάδες θα σας στείλουν σπίτι μαζί του. Μπορεί να σας χαρίσουν πολλά, με παπαρουνόσπορο ή καρύδι. Τα ίχνη του βρίσκονται και στις λαϊκές παραδόσεις, όπου και οι δύο γεμίσεις είχαν τη διαφορετική συμβολική τους σημασία: το καρύδι προστατεύει από τα εξάγωνα, ενώ οι σπόροι παπαρούνας που εισήχθησαν από την Ευρασία μέσω των Οθωμανών σήμαιναν ευημερία. Η ονομασία προέκυψε από τη λέξη Γίντις Beigl και τη γερμανική έκφραση για κάμψη (beugen).

Το Szaloncukor “ζαχαρωτά σαλονιού”, είναι ένα είδος γλυκού που παραδοσιακά συνδέεται με τα Χριστούγεννα στην Ουγγαρία .εμφανίστηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα, και πολύ γρήγορα έγινε δημοφιλές σε όλη τη χώρα. Τα γλυκά εξαπλώθηκαν γρήγορα σε όλη την Ουγγαρία και κάθε χρόνο τα μεγαλύτερα ζαχαροπλαστεία τα έφτιαχναν για τις γιορτές με βάση τις δικές τους μυστικές συνταγές. Στα τέλη του 19ου αιώνα,το βιβλίο μαγειρικής της διάσημης οικογένειας ζαχαροπλαστείων Kugler είχε σχεδόν 20 διαφορετικές συνταγές για τα ζαχαρωτά σαλονιού. Συνήθως είναι φτιαγμένο από φοντάν, καλυμμένο με σοκολάτα και τυλιγμένο σε γυαλιστερό χρωματιστό αλουμινόχαρτο και μετά κρεμιέται στο χριστουγεννιάτικο δέντρο ως διακόσμηση., που βρισκόταν στο σαλόνι του σπιτιού. Το όνομα προέρχεται από το γερμανοαυστριακό Salonzuckerl, γι’ αυτό το αρχικό όνομα ήταν szalonczukkedli . Συσκευασμένα σε κουτί δώρου δίνονται ως τυπικό ουγγρικό δώρο ακόμη και σε όσους δεν είναι ακόμα εξοικειωμένοι με αυτό το Hungarikum. Η δημοτικότητα της καραμέλας φαίνεται και απο το γεγονός ότι, τη δεκαετία του 1980, η διάσημη Ούγγρα τραγουδίστρια Zsuzsa Koncz έγραψε ακόμη και ένα τραγούδι για αυτό, με τίτλο Szaloncukor. Ο Mikulas ήρθε και φέτος στις 5 Δεκέμβρη απο το μικρό χωριό του το Nagykaracsony, και επιβράβευσε τα καλά παιδιά για τη συμπεριφορά τους, χαρίζοντας τους σάλοντσουκορ. Και την παραμονή των Χρισουγέννων σίγουρα θα έρθει ο Μωησής, ο Jezuska ή Kis Jezus φορτωμένος κι αυτός με δώρα πολλά για τα παιδιά.

Επιμέλεια: Π.Νεστορίου

Πέρασαν σχεδόν 2 χρόνια από την τελευταία μας συνομιλία με τον Νίκο Κιζάκη και όπως το είχαμε τότε γράψει εξακολουθεί να παραμένει ένας από τους αρκετά υποσχόμενους νεαρούς αθλητές της Ελληνικής Κοινότητας μας. Πριν από λίγες μέρες γιόρτασε τα 15α γενέθλια του και είχαμε λοιπόν την ευκαιρία να τα ξαναπούμε και να με ενημερώσει για τις τελευταίες του επιτυχίες στο πίνγκ-πόνγκ, και όχι μόνο… - Αυτή την φορά ας αρχίσουμε την συνομιλία μας ξεκινώντας από τον παππού σου Νίκο, τον κυρ Γιάννη… θα ήθελες να μας πεις λίγα πράγματα γι’ αυτόν απ’ ότι θα έχεις ακούσει στην οικογένεια, μια και δεν τον πρόλαβες στη ζωή… O παππούς ήταν ένα πολύ αξιόλογο άτομο και έφυγε από την ζωή το 2006, σχετικά νέος σε ηλικία 72 ετών. Ήταν καθηγητής ρωσικής και ουγγρικής φιλολογίας και υπηρέτησε σε διάφορα σχολεία και γυμνάσια της Ουγγαρίας, όπως στις πόλεις Κίσντορογκ, Ντόμποβαρ, Σέκσαρντ κ.α. Είχε πλούσια δράση στο χώρο των παιδαγωγών και ήταν πολύ γνωστός για την δουλειά του. Οι άλλοτε μαθητές του μιλάν με τα καλύτερα λόγια για τον παππού όταν αρκετές φορές τους συναντάω στο δρόμο πηγαίνοντας στην προπόνηση. - Τι άλλο έχεις ακούσει και θυμάσαι για τον παππού σου ; Όπως έχω ακούσει ο παππούς ήρθε στην Ουγγαρία λόγω του ελληνικού εμφυλίου πολέμου το 1948, ήταν τότε 13 χρονών, μαζί με άλλα μικρά παιδιά από την γενέτειρα του το Μακροχώρι Καστοριάς. Εχω ακούσει ότι ο παππούς μιλούσε με τα καλύτερα λόγια για την φιλόξενη αυτή χώρα την Ουγγαρία, εδώ συνέχισε το σχολείο, πήγε στο γυμνάσιο. Ο παππούς ήταν πολύ καλός μαθητής σπούδασε, πήγε στο Πανεπιστήμιο και έγινε καθηγητής. Λυπάμαι πολύ που δεν ζει και δεν μπορεί να έρχεται στους αγώνες μου. Η μνήμη του όμως παραμένει ζωντανή και πολλές φορές μιλάμε στην οικογένεια με αγάπη και είμαστε πολύ περήφανοι γι’ αυτόν. - Πριν περάσουμε στον καθαρά αγωνιστικό τομέα, η ερώτη ση μου δεν μπορεί να είναι άλλη. Τελικά ο πατέρας σου κατάφερε να σε κερδίσει στις μεταξύ σας ενδο – οικογενειακές μονομαχίες στο πίνγκ – πόνγκ ; Χαμογελώντας μου απαντά …. «πάντα προσπαθεί ο άνθρωπος» αλλά μέχρι τώρα δεν το έχει καταφέρει. Τα ματσάκια που παίζουμε είναι μικρής διάρκειας και πάντα χάνει το κέφι του και διακόπτονται απότομα. Πάντως είναι ένας καλός παίκτης και με βοηθάει αρκετά να συμπληρώσω τις ώρες προπόνησης που χρειάζομαι ώστε να γίνω ακόμα πιο καλύτερος. - Πως πήγε Νίκο η φετινή χρονιά και είσαι ευχαριστημένος από τον εαυτό σου ;

γενικές γραμμές θα έλεγα ότι η

χρονιά πήγε αρκετά καλά, καλύτερα απ’ ότι περίμενα. Παίζω ήδη τρία ολόκληρα χρόνια στην πρώτη κατηγορία της Ουγγαρίας και στην φετινή περίοδο μέχρι στιγμής μετράμε με τους συμπαίκτες μου συνολικά 21 νίκες. Η ομάδα στην οποία αγωνίζομαι είναι το Debrecen. Είναι μια καλή ομάδα, δουλεύουμε αρκετά σκληρά και επίπονα, η σχέση μεταξύ των παικτών της ομάδας είναι πολύ καλή και προχωράμε. Το ουγγρικό πρωτάθλημα πίνγκ-πόνγκ πρώτης κατηγορίας στο οποίο αγωνίζομαι είναι ένα δύσκολο πρωτάθλημα. Προσπαθώ πάντα να αγωνίζομαι καλά και να διακρίνομαι, ώστε να κερδίσω την εμπιστοσύνη των ομοσπονδιακών προπονητών. - Ποιες κατά την γνώμη σου είναι οι διοργανώσεις εκείνες στις οποίες διακρίθηκες ιδιαίτερα ; Θα ήθελα

κατά τα άλλα ανώτερης για μας Κ-19 κατηγορίας που διοργανώθηκε στην πόλη του Γκιόρ. Βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στην δικιά μου κατηγορία την Κ-15 παραμένω και φέτος πρώτος τόσο στο μονό του πίνγκ-πόνγκ όσο και στο διπλό μετά και το σχετικό πρωτάθλημα κατάταξης που πραγματοποιήθηκε στο Γκούντουλο τον Σεπτέμβριο. Eδώ θα ήθελα επίσης να προσθέσω το πρωτάθλημα κατάταξης του Πρωταθλήματος Νέων Βουδαπέστης όπου κέρδισα την πρώτη θέση στο μονό και στο διπλό στις αρχές του χρόνου… - Είχες κάποιες τελευταίες επιτυχίες στο εξωτερικό ; Τον περασμένο Αύγουστο κέρδισα τους δυό τελικούς (μονό και διπλό) της Κατηγορίας Κ-17 στην διοργάνωση Andro Kids Open Dusseldorf - Θα ήθελες να αναφερθείς σε άλλες διακρίσεις - επιτυχίες κατά την διάρκεια της τρέχουσας χρονιάς; Στην πόλη μου το Σέκσαρντ, στις αρχές της χρονιάς βραβεύθηκα με το βραβείο «Γι’αυτούς που είμαστε περήφανοι στο Σεκσάρντ το 2021». Για εμένα όμως αυτό που είχε τεράστια σημασία και αισθάνομαι περήφανος ήταν το τιμητικό βραβείο που έλαβα από τον Πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Κωνσταντίνο Χριστοδούλου στον πανηγυρικό εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση της 25ης Μαρτίου του 1821. - Θα ήθελες να προσθέσεις κάτι άλλο ; Σε ότι αφορά την Μαθητική Ολυμπιάδα σας ενημερώνω ότι κέρδισα και αναδείχθηκα νικητής του Νομού Τόλνα στο πίνγκ-πόνγκ και αναμένω τον Παννουγρικό Τελικό που θα διοργανωθεί τον Φεβρουάριο του 2023 στην πόλη Κίσκουνφελεγκιχαζα. Ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη εύχομαι Νίκο καλές και χαρούμενες γιορτές για σένα και την οικογένεια σου. - Και εγώ σας εύχομαι καλά χριστούγεννα και ευτυχισμένο το νέο έτος. Ανδρέας Οικονόμου

O Hλίας Μητρόπουλος δεν είναι ακόμη 17 χρονών και συνεχίζει με ομολογουμένως φανταστική ανοδική πορεία να αγωνίζεται και να συμμετέχει σε αγώνες κανό.Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο. Μόνιμος πρωταθλητής στις εφηβικές και στις κατηγορίες νέων αλλά και σε πιο υψηλές (Κ-18).Δουλεύει σκληρά για να πετύχει τους υψηλούς στόχους που έχει βάλει τόσο σε συλλογικό επίπεδο -ανήκει στην ομάδα της Ουϊπέστ- όσο και στο επίπεδο με τα χρώματα της εθνικής νεων της Ουγγαρίας. Ο έφηβος πρωταθλητής στην συνέντευξη που παραχώρησε στον «Ελληνισμό» περνάει το δικό του μήνυμα προς όλα τα παιδιά της ηλικίας του να προσπαθήσουν να επιτύχουν τους στόχους τους, εξηγώντας ότι ο αθλητισμός μπορεί να αποτελέσει μια διαφυγή για μια πιο καλή και ποιοτική ζωή. Ιδιαίτερα επιτυχής ήταν η φετινή χρονιά που κλείνει σιγά –σιγά για τον νεαρό Ηλία που είναι γεννημένος το 2006 στην Βουδαπέστη με καταγωγή από την ελληνική πόλη της Καστοριάς.Ο ίδιος άφησε για λίγο τα κουπιά και έκανε μια μικρή στάση για να μας μιλήσει για τον σκληρό αγώνα που δίνει σε καθημερινή βάση στα νερά του Δούναβη, όπου προπονείται χειμώνα - καλοκαίρι «κυνηγώντας τα χρονόμετρα». - Πως ξεκίνησες να ασχολείσαι με το κανό και σε τι ηλικία ; Ξεκίνησα στα 11 μου να ασχολούμαι με το κανό επειδή άρεσε και στον πατέρα μου που ήταν παλιός αθλητής στο ίδιο σπόρ με ξεχωριστές επιτυχίες. - Ποιές είναι μέχρι τώρα οι καλύτερες διακρίσεις με το κανό και σε τι ηλικία ; Θα ήθελα να σταθώ καταρχήν στους διεθνείς αγώνες που συμμετείχα στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας, την Μπρατισλάβα όπου φέτος τον Σεπτέμβριο στις κατηγορίες Κ-16, Κ-17, στο 200ρι και στο 500ρι (μονοθέσιο και διθέσιο) κέρδισα 3 χρυσά μετάλλια και ένα αργυρό με τα χρώματα της εθνικής Ουγγαρίας Νέων. Tα αποτελέσματα αυτά ήταν πολύ καλά και είναι η επιβεβαίωση των κόπων μου.Σημαντική επίσης ήταν η δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα Ουγγαρίας Κ-16 τον περασμένο Ιούνιο. Yπάρχουν κι’αλλα αποτελέσματα και αρκετές συμμετοχές. Αλλά για μένα μετράνε πάντα οι καλύτερες και οι δυνατότερες σε χρόνους και ρεκόρ αγώνων. Εύχομαι να μην έχουμε τραυματισμούς και να μπορέσω να συνεχίσω ακόμα καλύτερα τον επόμενο χρόνο.

- Πόσο δύσκολο είναι για ένα άτομο της ηλικίας σου να κάνει τόσες ώρες προπόνηση ; Είναι πολύ δύσκολο να είσαι έφηβος, μαθητής και να κάνεις πρωταθλητισμό ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος και δεν υπάρχει…για να ξεκουρασθείς ή να κοιμηθείς λίγο περισσότερο. Θεωρείται πολυτέλεια θα έλεγα. Σχεδόν πάντα λείπεις από παρέες, διασκέδαση και γενικά από όσα θέλει να κάνει κάποιος στην ηλικία μου. - Σε ότι αφορά τις σχολικές σου υποχρεώσεις ή άλλους κλάδους της ζωή σου το κανό σε έχει βοηθήσει ; Βέβαια αυτό είναι πολύ σημαντικό. Γενικά θα έλεγα ο αθλητισμός συμβάλλει σ’εμάς τους έφηβους να ξεφύγουμε από ορισμένες κακοτοπιές, να είμαστε υγιείς, πιο συγκροτημένοι από τα άλλα παιδιά και κατά κάποιο τρόπο θα έλεγα περισσότερο πειθαρχημένοι.Η καθημερινότητα μας όμως είναι πάρα πολύ απαιτητική. - Ηλία θα μπορούσες να μας περιγράψεις τί περιλαμβάνει μια καθημερινή προπόνηση ; Οι προπονήσεις είναι σε καθημερινή βάση δεν υπάρχουν γιορτές και αργίες. Πολλές φορές κάνουμε διπλές προπονήσεις ανάλογα με το αγωνιστικό πρόγραμμα και τις υποχρεώσεις. Το κανό είναι ένα άθλημα που συνδυάζει τα πάντα. Αντοχή, δύναμη, εκρηκτικότητα…δεν είναι μόνο το «σκαφάκι» και το κουπί. Αυτό είναι μόνο το 30%, τα υπόλοιπα 60 με 70% έχουν να κάνουν με τα βάρη και την αντοχή κάνοντας τρέξιμο και κολύμπι Ποιοί είναι αυτοί που σε στηρίζουν στην δύσκολη προσπάθεια σου ; Κατά πρώτο λόγο η οικογένεια μου αλλά και αρκετοί φίλοι μου. Τους ευχαριστώ πολύ και είμαι πολύ περήφανος όταν τους κάνω να χαίρονται. Από την άλλη είμαι τυχερός γιατί έχω πολύ καλό προπονητή τον Ντάνιελ Σμίτ ο οποίος με στηρίζει και στέκεται στο πλευρό μου σε δύσκολες στιγμές. Εξηγώντας πως πρέπει να δουλεύουμε ακόμα και όταν δεν υπάρχει όρεξη κι όταν υπάρχει κούραση. Αυτό είναι το κλειδί της επιτυχίας.Επίσης θα ήθελα να σας πω για το πολύ καλό κλίμα που υπάρχει στην ομάδα με τα άλλα παιδιά. Οι προπονήσεις που γίνονται αντιστοιχούν με πραγματικούς αγωνες. Όποιος κερδίζει στις προπονήσεις έχει περισσότερες πιθανότητες να διακριθεί και στους αγωνες. - Ποιός είναι ο στόχος που θα ήθελες πιο πολύ να επιτυχεις ; Ένας από τους στόχους μου και το μεγάλο όνειρο όσων ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες και βέβαια ένα μετάλλιο. - Μελλοντικά σχέδια ; Μελλοντικά σχέδια είναι οι περαιτέρω σπουδές, οι προπονήσεις και γενικά οι διακρίσεις στις μεγαλύτερες κατηγορίες Εχοντας απέναντί μου έναν νεαρό αθλητή διαπιστώνω οτι εκτός του ότι είναι και καλός μαθητής τον διακρίνει μια σοβαρότητα και καθαρότητα σκέψης γιαυτό με το οποίο ασχολείται, έχει

-

Φέρεντσβαρος, και η μικτή ομάδα «Λεωνίδας». Στον δεύτερο όμιλο έλαβαν μέρος : Η ομάδα νέων της ΑΕΚ Μπελογιάννη, η ομάδα νέων του ΠΑΟΚ Μπελογιάννη η ομάδα της Σερβίας η Μικτή ομάδα νέων του Μπούνταορς με δύο ελληνόπουλα, και μια ακόμη ομάδα η «Μικτή 2». Νικήτρια στο τουρνουά αναδείχθηκε η ομάδα των παλαιμάχων της Φέρεντσβαρος που επικράτησε της ομάδας της Σερβίας. Η κανονική διάρκεια του αγώνα ήταν 1-1, στην διαδικασία των πέναλτι που ακολούθησε οι Σέρβοι αστόχησαν δύο φορές καταλαμβάνοντας τελικά την δεύτερη θέση. Επικεφαλής της ομάδας τους Γραφείου του Πρωθυπουργού ήταν ο Υφυπουργός αρμόδιος για εκκλησιαστικά και θέματα εθνικών μειονοτήτων κ, Miklós Szoltész. Ευχαριστούμε τον Ανδρέα Τσουκαλά για το πλούσιο φωτογραφικό

Είχαμε την ευκαιρία να βρεθούμε με τον Αρίωνα Ζησίδη για ένα καφεδάκι στην μεγάλη πλατεία του Ουγγρικού Κοινοβουλίου Kossuth κουβεντιάζοντας αφενός μεν «ακαδημαϊκά», αφετέρου δε και αθλητικά αφού πρόκειται για τον ταλαντούχο και διακεκριμένο υδατοσφαιριστή με τα χρώματα της ουγγρικής OSC. Είναι ταυτόχρονα φοιτητής του Τμήματος Οικονομικών και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστήμιου Βουδαπέστης Μετροπόλιταν, με προοπτική γιατί όχι να συνεχίσει τις σπουδές του στις ΗΠΑ, συνδυάζοντας αυτές με τον αθλητισμό. Ο Αρίων Ζησίδης γεννήθηκε στη Βουδαπέστη το 2003.Στη συζήτηση μας μου μιλάει ανοικτά για την γνωριμία του και την αγάπη του για το άθλημα. Ο Αρίωνας άρχισε σε ηλικία μόλις 5 ετών στην ίδια ομάδα που παίζει και σήμερα στην ΟSC. Μερικά χρόνια αργότερα στα εννιά του μετακομίζει με την οικογένεια του στην Θεσσαλονίκη εξαιτίας των επιχειρησιακών ασχολιών του πατέρα του και έχοντας μια καλή προπαιδεία βρίσκεται να κάνει προπόνηση με την ομάδα παίδων του ΠΑΟΚ όπου διαφαίνεται ο δρόμος που θα ακολουθήσει. Ο Αρίωνας μιλά με τα καλύτερα λόγια για τα χρόνια του στη συμπρωτεύουσα τις φιλίες του στην ομάδα και το δέσιμο με το πόλο. Οι επιτυχίες δεν αργούν να έρθουν οι βραβεύσεις που είχε, δεν ήταν και λίγες. Μου επισημαίνει ότι τα κύρια πράγματα που μαθαίνει και τον ακολουθούν σε όλη του την ζωή είναι η πειθαρχία και ο υγιεινός τρόπος ζωής. Σημαντικά προτερήματα που κέρδισε χάριν των απαιτήσεων του αθλήματος αυτού. Πήγαινε στην γ’ γυμνασίου όταν ξαναέρχεται στην Βουδαπέστη και όπως τα φέρνει η τύχη κατορθώνει χάριν των ικανοτήτων του να κερδίσει μια θέση στην εφηβική ομάδα της Χόνβεντ, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του προπονητή του, που δεν είναι άλλος από τον διάσημο Ούγγρο υδατοσφαιριστή Σίβος Μάρτον. Ο Αρίωνας δουλεύει σκληρά και βρίσκεται σε καλό δρόμο. Μου εξηγεί τι διαφορά έχει να κάνεις προπόνηση στην Ουγγαρία σε μια ομάδα όπως η Χόνβεντ άρτια οργανωμένη και καλές υποδομές με ειδικούς προπονητές που στην ουσία προετοιμάζουν με βάση συγκεκριμένο αθλητικό πρόγραμμα τους αυριανούς Ολυμπιονίκες. Η συζήτηση μας επεκτείνεται και στον μεγάλο ρόλο που παίζει και στο άθλημα αυτό ο παράγοντας ψυχολογία. «Αν ασχολείσαι σοβαρά με τον αθλητισμό δεν υπάρχει και πολύς ελεύθερος χρόνος. Ωστόσο θα έλεγα ότι και όταν υπάρχει ... κάνοντας συνηθισμένα απλά πράγματα, όπως να πίνεις καφέ με τους φίλους σου είναι κάτι που σε ξεκουράζει». Αυτό που μου κάνει τρομερή εντύπωση στην

γερές βάσεις που χρειάζονται ώστε να πατήσει σταθερά στα πόδια του για να ακολουθήσει επαγγελματικά τον δρόμο της υδατοσφαίρισης. Όπως χαρακτηριστικά μου εξηγεί ο νεαρός συνομιλητής

να ανταποκριθείς

σωματικά αλλά και

Οι ευκαιρίες ανάδειξης που δίνονται σε έναν αθλητή είναι πολύ σημαντικό πράγμα και ο Γιάννης Παπαγιαννάκης ήξερε να διαχειριστεί τους διαφορετικούς χαρακτήρες και να στήσει την ομάδα. Του οφείλω πάρα πολλά και τον ευχαριστώ δημοσίως». Μου εξηγεί για τα δύσκολα χρόνια της Πανδημίας όταν «δεν λειτουργούσε σχεδόν τίποτα» στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να αναγκασθεί να επιστρέψει στην Βουδαπέστη και να προσπαθήσει να καλύψει την διαφορά, «το χαμένο έδαφος» συνδυάζοντας αθλητισμό και σπουδές. Οι υποδομές υπάρχουν και το ταλέντο είναι δεδομένο. Κέφι και όρεξη για δουλεία υπάρχει. Η επιστροφή στην παλιά ομάδα της Βουδαπέστης την ΟSC ήταν γεγονός οι σκληρές προπονήσεις ξανάρχισαν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο 19χρονος άσος του πόλο Αρίων Ζησίδης «ο αθλητισμός είναι κομμάτι της ζωής μας και της πραγματικότητας μας. Όταν όμως ασχολείσαι επαγγελματικά με τον αθλητισμό τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά, μάλλον γίνονται λίγο πιο σοβαρά και μπαίνουμε στον πρωταθλητισμό, κάτι που απαιτεί θυσίες…ή αν θέλετε μόνο θυσίες». Η ευχάριστη και πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με ένα ανερχόμενο αστέρι της υδατοσφαίρισης σιγά – σιγά θα πρέπει να ολοκληρωθεί, ο λόγος δεν είναι άλλος από το ότι ο Αρίωνας καλείται να δώσει το παρών στην διάλεξη του μαθήματος «Διοίκηση και Οργάνωση» του Τμήματος Οικονομικών και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστήμιου Βουδαπέστης Μετροπόλιταν, όπου φοιτά. Εμείς δεν θα μπορούσαμε παρά να του ευχηθούμε επιτυχίες και μόνο επιτυχίες σε όλους τους τομείς της ζωής του. Υπομονή χρειάζεται, ισορροπία και λίγη τύχη, όλες οι πόρτες είναι ανοικτές και πολλά είναι τα παραδείγματα μεγάλων πετυχημένων αθλητών με θέληση που πέτυχαν και καταξιώθηκαν και σε άλλους τομείς της ζωής τους. Ανδρέας Οικονόμου

Βλαχοπούλου Παναγιώτα

Κατάγεται απο το χωριό Πλαγιά (Ζέρμα) Κονίτσης Νομού Ιωαννίνων. «Οι γονείς μου σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια των βομβαρδισμών του χωριού μας από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς.Εγω τότε ήμουν 8 χρονών...ήμασταν 5 αδέρφια που μείναμε ορφανά και γι’ αυτό πήγαμε να μείνουμε στο σπίτι του θείου μου. Η ζωή του χωριού ήταν πολύ δύσκολη. Σαν παιδί θυμάμαι τους βομβαρδισμούς. Αρχικά περνούσε ο «γαλατάς» , έτσι έλεγαν τα αναγνωριστικά (ανιχνευτικά) αεροπλάνα και μετά εμφανίζονταν τα βομβαρδιστικά. Σκοτώθηκαν πολλοί, συνεχώς κλέγαμε, ζούσαμε με τον φόβο. Ξεκινήσαμε από την Αλβανία...ολά τα αδέρφια. Μαζί με εμάς έφυγε πολύς κόσμος από το χωριό, μητέρες με τα παιδιά τους, για να μην σκοτωθούν » «Η αδερφή μου έδεσε ένα λευκό μαντήλι κάπως στην πλάτη μου για να μην με χάσει. Στην Αλβανία πήγαμε με τα πόδια ...Το βράδυ κοιμηθήκαμε στο δάσος .Το πρωϊ ξεκινώντας είδαμε ένα μικρό παιδί πεθαμένο . Κάποιοι το τύλιξαν με μια κουβέρτα...συνέχεια κλέγαμε.. .πόσο κράτησε αυτή η πορεία δεν το θυμάμαι. Ετσι κάποια στιγμή φτάσαμε στην Αλβανία όπου μείναμε αρκετο διάστημα , δεν θυμάμαι ακριβώς πόσο. Μετά απο αρκετό καιρό ήρθαν δύο φορτηγά και μας ανέβασαν απάνω ανάλογα με το ποιός έφτασε πρώτος στην Αλβανία.Ο μικρός αδερφός μου και η μεγάλη αδερφή μου ανέβηκαν σε ένα φορτηγό, ενω οι υπόλοιποι ανεβήκαμε στο άλλο .Αυτοί πήγανε στην Ρουμανία και εμείς στην Ουγγαρία»

Η Αγία μας Εκκλησία μας προσκαλεί να γιορτάσουμε και φέτος την μεγάλη Δεσποτική εορτή της κατά σάρκα Γεννήσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, η οποία κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο είναι η Μητρόπολις των εορτών. Η εορτή των Χριστουγέννων αποτελεί «σεισμόν γῆς», κατά την χαρακτηριστική έκφραση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, είναι το κεντρικό μυστήριο όλης της Θείας Οικονομίας. Τα Χριστούγεννα εορτάζονται και πανηγυρίζονται σαν «τά σωτήρια τοῦ κόσμου, ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς ἀνθρωπότητος, ἡ κοινή ἑορτή πάσης τῆς κτίσεως» (Μέγας Βασίλειος). Επειδή, ο «ἐπιδημήσας Λόγος τοῦ Θεοῦ ἐκένωσεν ἑαυτόν, ἳνα τῷ κενώματι αὐτοῦ πληρωθῇ ὁ κόσμος». Ο Θεός έγινε τέλειος και αληθινός άνθρωπος, «ἂνθρωπος ἐν πληγῇ», «ἐν δούλου μορφῇ», χωρίς να πάψει να είναι τέλειος και αληθινός Θεός, για να κάμει τον άνθρωπο πλήρη και τέλειο υιό του Θεού και Θεό κατά χάριν. «Ὁ Θεός πτωχεύει τήν ἐμήν σάρκα, ἳνα ἐγώ πλουτήσω τήν αὐτοῦ Θεότητα…κενοῦται τῆς ἑαυτοῦ δόξης ἐπί μικρόν, ἳνα ἐγώ τῆς ἐκείνου μεταλάβω πληρώσεως». «Δεῦτε ἲδωμεν πιστοί ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός˙ ἀκολουθήσωμεν λοιπόν ἒνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ, μετά τῶν Μάγων ἀνατολῆς τῶν βασιλέων. Ἂγγελοι ὑμνοῦσι ἀκαταπαύστως ἐκεῖ, ποιμένες ἀγραλοῦσιν ᾠδήν ἐπάξιον. Δόξα ἐν ὑψίστοις, λέγοντες, τῷ σήμερον ἐν σπηλαίῳ τεχθέντι ἐκ τῆς Παρθένου καί Θεοτόκου ἐν Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας». Αυτός ο υπέροχος ύμνος, περιέχει ολόκληρο το νόημα της εορτής

δούμε που γεννήθηκε

ο ιερός υμνωδός,

Χριστός. Ας ακολουθήσουμε

το αστέρι μαζί με τους Μάγους της Ανατολής. Ο άνθρωπος δια μέσου των αιώνων αναζητεί τον Μεσσία, αναζητεί τον απεσταλμένο, αυτόν τον οποίο υποσχέθηκε ο ίδιος ο Θεός ότι θα στείλει. Αυτή ήταν η πρώτη υπόσχεση, το πρωτεαυγγέλιο που έδωσε ο Θεός στον εκπεσόντα άνθρωπο, ότι θα στείλει Εκείνον, ο οποίος θα συντρίψει τον αντίπαλο και θα ανοίξει τον δρόμο για τον Παράδεισο. Το παγκόσμιο αίτημα του Ευαγγελίου είναι, όλοι οι άνθρωποι να προσέλθουν στον Θεό, στην Βασιλεία του Θεού, ώστε να ζήσουν σαν μια μεγάλη και απέραντη οικογένεια με ένα ποιμένα, τον Ιησού Χριστό. Αυτό το μήνυμα μεταφέρουν κι

φέτος οι τρεις Μάγοι, όπως τότε που ακολούθησαν το αστέρι στην πόλη της Βηθλεέμ. Ο προφήτης Μιχαίας είχε πει: «Και συ, Βηθλεέμ, γη Ιούδα δεν είσαι ασήμαντη και περιφρονημένη. Από τον δικό σου χώρο, από τον δικό σου τόπο, θα βγει ηγούμενος, άρχων, που θα ποιμάνει τον λαό». Κι αυτή η προφητεία πραγματοποιείται στο πρόσωπο του Χριστού με τον ερχομό Του στη γη. Το μεγαλύτερο γεγονός της ανθρωπότητας, η θεία Ενανθρώπηση του Κυρίου μας, η κατά σάρκα γέννηση του Χριστού μας. Ένας Θεός γίνεται άνθρωπος, ένας Θεός γεννάται μέσα σ’ ένα σπήλαιο της Βηθλεέμ. Ασύλληπτο, ακατανόητο και ανερμήνευτο από τη λογική του ανθρώπου. Πράγματι, έτσι είναι. Έχει όμως την εξήγησή του, διότι η ενανθρώπηση του Υιού του Θεού είναι μυστήριο των μυστηρίων. Και μυστήριο σημαίνει κάτι το έξοχο, το υπέρ την ανθρώπινη αντίληψη, δηλαδή ακατάληπτο. Το έργο της ενσαρκώσεως του Υιού του Θεού είναι το ανώτατο όλων των μυστηρίων. Αυτό εκφράζει και η καταβασία των Χριστουγέννων «Μυστήριο ξένον, ὁρῶ καί παράδοξον». Είναι όντως μυστήριο για μας: πως ένας Θεός έγινε άνθρωπος και έλαβε δούλου μορφή. Δεν μπορεί κανείς να προσεγγίσει το μυστήριο αυτό αν δεν μετανοήσει, δηλαδή αν δεν αλλάξει νου, αν δεν παύσει να βλέπει τα πράγματα από τη στενή και φτωχή προοπτική του αρρωστημένου από τον εγωϊσμό ανθρώπου, για να τα δει μέσα στην αιώνια και άπειρη προοπτική του Θεού. Η αιτία της θείας Ενανθρωπήσεως είναι η άπειρη αγάπη του Θεού προς το ανθρώπινο γένος. Η σάρκωση του Υιού του Θεού είναι ενσάρκωση της άπειρης προς εμάς αγάπης του Θεού. Βέβαια, η αγάπη του Θεού προς εμάς φαίνεται και στην δημιουργία. Διότι από αγάπη ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο και τον τίμησε με την ίδια του την εικόνα, με σκοπό να τον καταστήσει μακάριο και ευτυχισμένο. Για χάρη του ανθρώπου δημιούργησε αυτό τον όμορφο κόσμο και τον τοποθέτησε βασιλιά και κύριο του. Αλλά με την Ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, η αγάπη του φθάνει στην κορυφή. Διότι ήλθε και έβγαλε τον άνθρωπο από την αθλιότητα, από την αμαρτία και τον

Επίσκοπος Απαμείας κ. Παϊσιος

Θεού δεν είναι απλός άνθρωπος, ούτε άγγελος εξ ουρανού, αλλά ο μονογενής Υιός του Θεού, ο οποίος για να γίνει άνθρωπος, τόσο πολύ ταπεινώθηκε με σκοπό να σηκώσει με την σταυρική Του θυσία τις αμαρτίες του ανθρώπου. Για να δείξει την άπειρη αγάπη προς τον άνθρωπο ο Σωτήρας και την αποστολή του στον κόσμο, λέει το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο˙ «οὓτω ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὣστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενή ἒδωκεν, ἳνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν μή ἀπόλειται, ἀλλ’ ἒχῃ ζωήν αἰώνιον˙ …οὐ γάρ ἀπέστειλεν ὁ Θεός τόν Υἱόν αὐτοῦ εἰς τόν κόσμον, ἳνα κρίνῃ τόν κόσμον, ἀλλ’ ἳνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ» (Ιωάν. γ΄16-17). Ήρθε για να σώσει όχι τους φίλους, ούτε τους δικαίους και ευσεβείς, αλλά ήρθε να σώσει τους ανθρώπους που έχουν καμφθεί από το βάρος της αμαρτίας. Ήρθε να σώσει τους εχθρούς Του και τους αποστάτες και παραβάτες των θείων Του εντολών. Αυτό δε, το να έρθει στη γη ο Σωτήρας να θυσιασθεί υπέρ των ασεβών και αμαρτωλών, είναι απόδειξη της άκρας αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. Το μεγάλο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου, το έφερε εις πέρας με την άκρα και άφατη ταπείνωση. Διότι ήρθε στη γη φέρνοντας την δοξασμένη θεία του μορφή. Το έργο της σωτηρίας δεν το πραγματοποίησε ως Θεός κραταιός και πανσθενής, αλλά ως άνθρωπος αφανής και ασθενικός. Γεννήθηκε σε σκοτεινό σπήλαιο. Πέρασε τη ζωή του, μη έχοντας που να κλίνει την κεφαλή του και πέθανε με φρικτές οδύνες και μεγάλο πόνο ως κακούργος πάνω στο ικρίωμα του Σταυρού. Αλλά το να υποστεί μια τέτοια ταπείνωση ο Υιός του Θεού στη γη μαρτυρεί ότι η αγάπη του προς τον άνθρωπο υπερβαίνει τα όρια κάθε ανθρώπινης γνώσεως. Αυτό λοιπόν που κατέβασε τον Ύψιστο στην γη είναι η άπειρη αγάπη του προς τον άνθρωπο. Η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, η οποία εκδηλώθηκε με την Ενανθρώπηση του Υιού Του, εξέπληξε τους ουρανούς. Και τούτο φαίνεται από το

υπέρλαμπρο αστέρι που οδήγησε τους Μάγους στην Βηθλεέμ, αλλά και το πλήθος των αγγελικών στρατευμάτων που ανήγγειλαν στους ανθρώπους το χαρμόσυνο αυτό γεγονός και πρόσφεραν την δοξολογία τους με εκείνο τον υπέροχο ύμνο: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία». Αν τότε μόνο ο ουρανός μεγαλόπρεπα πανηγύρισε με τους αγγέλους την Γέννηση του Θεανθρώπου, η γη από άγνοια πενιχρότατα τον υποδέχθηκε. Τώρα όμως, όλη η γη πανηγυρίζει την εν χρόνω Γέννησή Του και χιλιάδες πιστών ομολογούν τον γεννηθέντα εν Βηθλεέμ Θεάνθρωπο Χριστό, ότι αυτός είναι ο Σωτήρας και Λυτρωτής του κόσμου. Ο Χριστός «ἐφανερώθη ἐν σαρκί» (Α΄ Τιμ. γ΄,16), ήρθε στον κόσμο, μας άνοιξε τον δρόμο και μας προσκαλεί να Τον ακολουθήσουμε. Μας θέλει κοντά Του, για να μας αναπαύσει. Ότι κι αν κάνουμε μακριά Του, δεν μας γεμίζει. Όλες οι ανέσεις και οι απολαύσεις του κόσμου δεν μπορούν να μας δώσουν το πλήρωμα που λαχταρά η ψυχή μας. Είμαστε πλασμένοι για την θέωση, να γίνουμε θεοί κατά χάριν. Με τη γέννηση του Χριστού ο δρόμος είναι πλέον ανοικτός. Είναι δική μας ευθύνη να τον βαδίσουμε. Ως ορθόδοξοι χριστιανοί οφείλουμε να αγωνιστούμε τον καλόν αγώνα της μετανοίας, της προσευχής και της τήρησης των εντολών του Χριστού. Να μιμηθούμε τους Μάγους που προσέφεραν στον νεογέννητο Χριστό τα πολύτιμα δώρα τους, χρυσό, λίβανο και σμύρνα. Να μιμηθούμε ακόμη τους αγίους αγγέλους που τον δοξολόγησαν, τους ταπεινούς ποιμένες που τον προσκύνησαν με πίστη, αλλά προ πάντων την Υπεραγία Θεοτόκο και τον Δίκαιο Ιωσήφ που υπηρέτησαν το μεγάλο Μυστήριο της Σαρκώσεως του Κυρίου. Επισκόπου Απαμείας κ. Παϊσίου

Balkan Anatolia nemzetiségi show - A zene mindannyiunkat összeköt

Az Amfitheatro Görög Nemzetiségi Színház egyedülálló koncertjének lehettünk tanúi 2022. november 27-én a KÖSZI-ben. A Balkan Anatolia című zenés-táncos show Kollatos Fotios rendezésében hozta el a közönségnek a Balkán, azaz a görög, szerb és bolgár, valamint a keleti, vagyis az örmény nemzetiség zenéit és táncait.

A tradíciók egyesülése fantasztikus hangulatot teremtett, az est folyamán a nézők a nemzetiségek népzenéinek modern feldolgozásait hallhatták, hagyományőrző és kortárs táncbetétekkel tűzdelve, miközben a szünetekben az est házigazdája, Borsos Kitty borkóstolóval vendégelte meg az összegyűlteket.

A Balkan Anatolia a magyarországi nemzetiségek összefogásának jegyében jött létre, a színpadon Álmosd Phaedra, Ember Tibor, Jurkovits Zorica, Keller Linda és Kollatos Fotios főszereplésével, akiket a Kollatos Jorgos vezetésével létrejött nemzetiségi zenekar kísért. A hagyományőrzés sem hiányozhatott az estről, a Helidonaki táncegyüttes fantasztikus produkciót mutatott be és emelte a show színvonalát.

A Balkan Anatolia a magyarországi nemzetiségek összefogásának jegyében jött létre

dőképes közösségnek – olyan szakmailag, zeneileg is meghatározó előadások, mint ez a Nemzetközi Show, ami nehezen reprodukálható!

Ősbemutatónkkal történelmet írtunk, a nemzetiségi, hagyományőrző programokat megállíthatatlanul egyre jobban felváltják – köszönhető a feltörekvő új generációnak, a fejlő -

A majd tíz fős zenekar, a színművészek, valamint a táncművészek sokasága, egyben összművészeti előadást is létrehozott. Az előadás bebizonyította, hogy a zene ereje legyőzhetetlen és átível minden határon.

Το Σάββατο 19 Νοεμβρίου, το βράδυ σε μια κατάμεστη αίθουσα, σε ιδιαίτερα «ζεστή» και φιλική ατμόσφαιρα είχαμε την ευκαιρία να προβάλλουμε με επιτυχία την ταινία «Magyarok» του Zoltán Fábri, στο πλαίσιο των «εκτός έδρας» υποχρεώσεων της «Ελληνικής Κινηματογραφικής Λέσχης» της Βουδαπέστης. Αρκετά ήταν τα Ελληνόπουλα που ήρθαν να δουν για πρώτη φορά το έργο του Zoltán Fábri, έχοντας ακούσει για τον σκηνοθέτη και τις ταινίες του από τους γονείς τους που μεγάλωσαν στην Ουγγαρία. Συνομιλώντας με έναν θεατή του οποίου, οι γονείς δεν ζουν πια, μου εκμυστηρεύτηκε ότι ήρθαν στον κινηματογράφο από σεβασμό προς τον σκηνοθέτη, φέρνοντας μαζί τους και τα παιδιά τους. Οι αναμνήσεις αυτές τους γεμίζουν από συγκίνηση… Τα εγκαίνια της εκδήλωσης πραγματοποίησε ο Διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Ουγγαρίας, Σπύρος Μπ. Αγκάρντι. Στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόξενος της Ουγγρικής Πρεσβείας στην Αθήνα László Szoldatits και ακολούθησε ο Εκπρόσωπος της Ελληνικής Εθνικότητας στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο Λαοκράτης Κοράνης. Πριν την έναρξη της προβολής, όπως πάντα συνηθίζουμε από κοινού με την Αθηνά Χατζοπούλου, επιχειρήσαμε μια εισαγωγή, κάνοντας γνωστά στο κοινό ορισμένα σημαντικά, κατά την γνώμη μας, σημεία της ταινίας που το 1979 ήταν υποψήφια για Οσκαρ. Κατά την διάρκεια της «άτυπης ελληνο-ουγγρικής συνάντησης» που ακολούθησε μετά την προβολή της ταινίας, ενθουσιασμένοι οι θεατές άρχισαν να συνομιλούν και να αναπολούν για διάφορες παλιές ταινίες που σχετίζονται με την Ουγγαρία. Ήταν πράγματι μια επιτυχημένη πρωτοβου-

λία, κοινή διαπίστωση, πως «όλοι» ανυπομονούν να δούν και νέες ουγγρικές ταινίες στην Αθήνα… Με μεγάλη χαρά περπατώντας στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας «άκουσα» ουγγρικές λέξεις. Για παράδειγμα έτυχε να παρακολουθήσαμε μαζί με γκρούπ τουριστών την αλλαγή φρουράς μπροστά από την Βουλή. Επρόκειτο για ένα ουσιαστικό ταξίδι της Κινηματογραφικής Λέσχης στην Αθήνα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους διοργανωτές. Είμαι ευγνώμων που συμμετείχα σε αυτό και θα συνεχίσω να συμμετέχω με ενθουσιασμό και στο μέλλον, στην διεθνή περαιτέρω προώθηση του ουγγρικού πολιτισμού. Ας συνεχίσουμε να βλέπουμε ταινίες μαζί!

Dudas κριτικός κινηματογράφου

Viktor

Kft. ISSN: 1786-0989 φωτογραφίες : Μαρία Καραγιώργη

ELLINIZMOSZ

Az MGOÖ kiadványa

Kiadó: az MGOÖ Testülete Felelős kiadó: Hristodoulou Konstantinos Főszerkesztő: Οikonomou Andreas Grafika: www.kornetas.hu Szerkesztőségi bizottság: Avgouropoulou Voula, Pancsosz Alexandra, Tsaroucha Christina Ifjúsági rovat: ifj. Klicasz Szpirosz 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Virtuóz Kiadó és Nyomdaipari Kft. ISSN: 1786-0989 Fotók: Karajorgis Maria