Krishi Jagran Gujarati October 2019

ISSN 2455-1082

www.krishijagran.com /krishijagran

@krishijagran

9891405403

KRISHI JAGRAN - GUJARATI VOLUME 6 ISSUE 10 OCTOBER 2019 `50

f]r»k WÃkfhý, ÷kðku ÃkrhðíkoLk

xe®÷øk{kt yuf Lkðku Þwøk ¼khíkeÞ f]r»kLkk rLk»ýkík xe®÷øk {kxu Mxe÷ RÂLzÞk MkuxTMk ykuV Ãkkðh xe÷Mko yu{yu[ 610 yLku yu{yu[ 710

Ãkkðh xe÷h

Mxe÷ RÂLzÞk ykÃkLku þw¼uåAk ÃkkXðu Au nuÃke rËðk¤e!

Ãkkðh xe÷h

www.krishijagran.com

rð»k[ Mkqr[

¼khíkLke yøkúýe Ãkkrhðkrhf {krMkf Mkk{rÞf Krishi Jagran - GUJARATI VOLUME 6 ISSUE 10 OCTOBER 2019 `50

Editor-in-Chief MC Dominic

Graphic Designer Nasim Ansari

Directors Shiny Dominic MG Vasan

Digital Media Head Nishant Kr. Taak

Head Operations Sanjay Kumar

Digital Media Team Vivek Chand

President Marketing Ravindra Kumar Teotia

Circulation Head Abdus Samad

Editors Pradeepta Dutta

Sr. Circulation Manager Rahul Singh

Sr. Executive Editors Dr. KT Chandy

Sr. Circulation Executives Sujeet Pal Tarun Singh Avdhesh Yadav Pappu Rai Manoj Kumar Neeraj

Technical Editors Dr. Mahendra Pal (Vet. Sci.) V. P. Intl. Business DD Nair (Russia & CIS Countries) 6 Mikluho-Maklaya STR, Moscow, Russia 117198 Mob: +7903729 98 30, Tel: +7499501 99 10 Email: ddnair@krishijagran.com Gavrilova Maria

Accounts & Production Head Ashok Gupta

Sr. V.P. Spcl. Initiative Chander Mohan

Legal Advisors James P. Thomas H. S. Asmuddin

V. P. Strategic Alliance Ratna Manjari Sharan Sr. Manager Special Initiatives Harsh Kapoor Content Writer Abha Anjali Toppo Anitha Jegadeesan K. Sakthipriya Sr. Correspondent Tooba Maher Correspondent Vivek Rai Manisha Sharma Kishan Agarwal Sippu Kumar Pronami Chetia Deputy General Manager K J Saranya Sr. Marketing Managers Megha Sharma Afsana Malik

Accounts Lakshmi Ratheesh

Supporting Staff Devender Singh Promod Singh Jagdish Jana Ravinder Jana Printed and Published by: M. C. Dominic 60/9, 3rd Floor, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi 110016.

Tel: 011-26511845, 26517923 Mobile: +91-9654193353 Web: krishijagran.com

Head Pre-Press Yogesh Kumar Sr. Graphic Designer Atul Batham

f]r»k Mk{k[kho..........................14

ft…Lke Mk{k[kh........................18 zku.ÃkeMke hkÞ {¸9>>f>í>..............................24

{kuÚkuLkku y[qf R÷ks Au yu÷kLk: Ä{uoþ økwók {¸9>>f>í>..............................28 ƒe÷k :- yuf {níð™ku V¤ …kf.........32 r[hk„ su. Xkfh, su. ykh. ðkzkuËheÞk, r™fwts fu. sku»ke, r«Þtf ze. {nuŒk

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™ y™u s¤ ‚thûký …ØrŒyku......................36 5LPV[P 5\0IF4 V[RP0LP ZF\S TYF V[RPV[RP DX~

જમીનની સં વની : નીમ કોટેડ યુરીયા

Printed at : Pushpak Press Pvt. Ltd. Shed No. 203, 204, DSIDC Complex indl. Area, Okhla Phase-1 New Delhi-110020

વી.આર.ભીમાણી

All rights reserved.

Copyright @ Krishi Jagran Media Group.

zkì. yu[. yu‚. ð{ko, zkì. yu{.ƒe.…xu÷, zkì. …e. fu …h{kh, «ku. fu. yu[. …xu÷,

Vku÷ yk{eoðku{ou.........................46

r«Þtf ze. {nuŒk, ¼hŒ yu{. ™ktÿu, r™fwts fu. skuþe, ™huþ ykh. ‚ku÷tfe, r[hk„ su. Xkfh

{h[e™e SðkŒku y™u Œu™wt r™Þtºkýu.......54 Disclaimer: While every care has been taken to ensure accuracy of the information contained in this publications, the publishers are not responsible for any errors or omissions that might have crept into this publications.

No part of this publication may be reproduced or kept in a retrieval system, without the express permission of the publishers.

yu[. yu™. …xu÷, zku. yr¼»kuf þwõ÷k, yu{. …e. zk{kuh, yu. yu[. …xu÷, su. …e. ¼qŒzeÞk.

JDL"S<RZ v AFIM 8[SGM,MHLu...........62 5|MP

JLP0LPJMZF4 0MP5LP0LPJ[SZLVF VG[ 0MP0LPV[;PCLZ5ZF

Total Page 68 Ph. : 011-26511845, 26517923, 45503170 Email : info@krishijagran.com Web : www.krishijagran.com

f] r»k òøkhÛk,

.....42

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kfku.........50

Marketing Managers Saritha Reghu Chunki Bhutia Fareen Sheikh Arshina Khan Khushi Arora Marketing Executive Madhvi Singh Priyanka Singh Chhaya Verma

f]r»k fkÞo..............................12

, 2019

04

‚t…kËfeÞ

f]r»k òøkhýu MkV¤íkkÃkqðof 24 ð»ko Ãkqýo fÞko òøkhýu økík {rnLku 5 MkÃxuBçkhLkk hkus ÃkkuíkkLkku 24{k MÚkkÃkLkk rËðMkLke Wsðýe fhe. yk MkkÚku f]r»k f] r»kòøkhýLku nðu Mkk{rÞf «fkþLk fhíkkt 24 ð»ko Ãkqhk ÚkE økÞk Au yLku nðu íku 25{kt ð»ko{kt «ðuþ fÞkuo Au. f]r»k òøkhý Mkk{rÞf «fkrþík fhðk ÃkkA¤Lkku {khku WÆuþ yuðku hÌkku Au fu f]r»k MkkÚku òuzkÞu÷ Ëhuf {wÆkÚke ¾uzqík¼kEykuLku ðkfuV fhkððk, su{Lkk SðLk{kt ¾wþe ÷kððk MkkÚku íku{Lku ykŠÚkf heíku Mk{]Ø yLku Mkþõík çkLkkððwt, suÚke íku yuf Mkþõík hk»xÙ rLk{koý{kt ÃkkuíkkLke {níðLke ¼qr{fk ¼sðe þfu Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu 90{k ËkÞfk{kt r«Lx {erzÞk{kt Ëhuf ûkuºk {kxu Ãkºk-Mkk{rÞf «fkrþík ÚkE hÌkk níkk, Ãkhtíkw f]r»k ûkuºk økkiý ÚkE økÞwt níkwt. yuf íkhVÚke f]r»k ûkuºkLku r«Lx {erzÞk{kt nktrMkÞk Ãkh hk¾e Ëuðk{kt ykÔÞwt níkwt. òufu íku rËðMkku{kt Ãký fux÷kf Mkk{rÞfku f]r»k MkkÚku òuzkÞu÷ rð»kÞku Ãkh ÷u¾-ynuðk÷ku «kËurþf Míkh Ãkh «fkrþík fhe hÌkk níkk. yk ík{k{ ÃkkMkktLku æÞkLk{kt hk¾e {khk {Lk{kt f]r»k ûkuºk nuíkw hk»xÙeÞ Míkh Ãkh Mkk{rÞf «fkrþík fhðk {kxu rð[kh ykÔÞku. íÞkhçkkË y{u 5{e MkÃxuBçkh, 1996{kt rnLËe{kt f]r»k òøkhý Lkk{Úke f]r»k Mkk{rÞf «fkrþík fÞwO. íÞkhçkkË yk rðfkMkÞkºkk s¤ðkE hne. ykøk¤ síkk 1998{kt y{u Ãktòçke, ð»ko 2013{kt økwshkíke, 2014{kt {hkXe, 2015{kt yuøkúefÕ[h ðÕzo (ytøkúuS{kt), 2015{kt fÒkz yLku çktøkk¤e, 2016{kt íkr{÷, íku÷wøkw, ykMkk{e, {÷Þk÷{ yLkku ykurzÞk «fkrþík fhðk{kt ykÔÞk. yksu f]r»k òøkhý Mkk{rÞf ¼khíkLkwt MkkiÚke ðÄw Vu÷kðku Ähkðíkwt {krMkf økúk{eý f]r»k Mkk{rÞf Au. çknw¼k»ke Mkk{rÞf nkuðkLku ÷eÄu yk Mkk{rÞfLkwt Lkk{ r÷Bfk çkwf ykuV hufkuzTMko{kt Ãký LkkUÄkððk{kt ykðu÷ Au.f]r»k òøkhý s yuf {kºk f]r»k Mkk{rÞf Au, su 12 ¼k»kk{kt «fkrþík fhðk{kt ykðu Au yLku íkuLkk ¼khíkLkk 22 hkßÞku{kt ðkt[f nkuðkLke MkkÚku yktíkhhk»xÙeÞ Míkh Ãkh Ãký ðkt[fku Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu ¼khík ¾qçk s ÍzÃkÚke rzSx÷ ÚkE hÌkwt Au. yk Mktòuøkku{kt rzÍex÷kEÍuþLkLku æÞkLk{kt hk¾e yksu y{u økúk{eý ¼khíkLkk ¾uzqík ¼kEykuLku rzSx÷ Ã÷uxVku{o {khVíku f]r»k MkkÚku òuzkÞu÷ ík{k{ Mk{k[kh ÃknkU[kze hÌkk Aeyu. yksu y{u VuMkçkqf ÃkusÚke 1481,572 ÞwxâwçkÚke 80,600 yLku VuMkçkqf õ÷çkÚke 1,65,685 «økríkþe÷ ¾uzqík òuzkÞu÷ Au. WÃkhkuõík {wÆkLku æÞkLk{kt hk¾e íkksuíkh{kt y{Lku økwshkík hkßÞLkk hkßÞÃkk÷ ©e yk[kÞo ËuððúíkLkk nMíku MkhËkh ðÕ÷¼¼kE Ãkxu÷ hk»xÙeÞ f]r»k SðLk økkihð ÃkwhMfkh-2019 Úke MkL{krLkík fhðk{kt ykÔÞk. òu ¾uíkeðkzeLke ðkík fhðk{kt ykðu íkku ¼khík{kt f]r»kLke ºký {wÏÞ rMkÍLk{kt yuf hrð rMkÍLk Ãký Au. hrð ÃkkfkuLkk ðkðuíkhLkku Mk{Þ ykuAk íkkÃk{kLk yLku ÃkkfðkLkk Mk{Þu þw»f íkÚkk økh{ ðkíkkðhýLke sYh nkuÞ Au. yk ÃkkfLku Mkk{kLÞík: ykuõxkuçkhÚke LkðuBçkh {rnLkk{kt ðkðuíkh fhðk{kt ykðu Au. hrð rMkÍLkLkk {wÏÞ Ãkkf ½ô, sô, [ýk, {Mkqh, MkhMkð, ðxkýk ðøkuhu Au. yk Mktòuøkku{kt ¾uzqík¼kE hrð rMkÍLkLkk ÃkkfkuLku æÞkLk{kt hk¾e ÃkkuíkkLkk ¾uíkhLke íkiÞkhe Mkkhe heíku fhe þfu Au, suÚke ðkðuíkhLkk Mk{Þu fkuE yðhkuÄ Lk MkòoÞ. yk ð»ko ËuþLkk yLkuf rðMíkkh{kt ¼khu ðhMkkËLku ÷eÄu ¾heV rMkÍLkLke {wÏÞ Ãkkf zktøkhLke ßÞkt hkuÃkýe ykuAe ÚkE þfe Au íÞkt fXku¤ suðk {níðLkk ÃkkfkuLkk ðkðuíkh rðMíkkh{kt ½xkzku ÚkÞku Au. yk Mktòuøkku{kt su ¾uzqík¼kEykuyu ¾uíkh ¾k÷e hkÏÞk Au íku{Lku hrð Ãkkf hkE, hkÞk íkÚkk MkhMkðLkwt ykøkkuíkÁt ðkðuíkh fhe ðÄkhu ÷k¼ {u¤ðe þfu Au. ykuõxkuçkhLkku ytf Ãký hrð ÃkkfkuLku æÞkLk{kt hk¾e «fkrþík fhðk{kt ykðe hÌkku Au. v V[DP;LP0MlDlGS

E{u÷: dominic@krishijagran.com

yÃkku÷ku xkÞMkuo yuøkúe yurþÞk{kt {[kðe Äq{

¼k

híkLke yøkúýe xkÞh WíÃkkËf ftÃkLke yÃkku÷ku xkÞMkuo 6 Úke 8 MkÃxuBçkh, 2019 hkus økwshkíkLkk økktÄeLkøkh{kt ykÞkuSík 9{kt yuøkúe yurþÞk{kt ¼køk ÷eÄku níkku. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu yuøkúe yurþÞk økwshkíkLke MkkiÚke {kuxe ¾uuzqík «ËþoLke níke.yk «ËþoLke{kt ½ýkçkÄk ¾uzqíkkuyu rnMMkku ÷eÄku níkku. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu yk ¾uzqík «ËþoLke{kt yÃkku÷ku xkÞMkuo Vk{o ©uýeLkk ík{k{ xkÞMko «Ëþeoík fÞko níkk. su{kt ykf»kof fuLÿ ®çkËw rðhkx 23 (rðhkx23) yLku Vk{o®føk (Vk{o®føk) Lkku Ãký Mk{kðuþ Úkíkku níkku. yk MkkÚku s yÃkku÷ku xkÞMkuo ÃkkuíkkLkk Mxku÷Lke {w÷kfkík ÷uLkkh fux÷kf ze÷hkuLku Ãký yk{trºkík fÞko níkk. f]r»k òøkhýLke xe{u ¾uzqíkku yLku ze÷MkoLkk yÃkku÷ku xkÞMko rðþu rð[kh òÛÞk níkk. fw÷ ÷kufkuLke MktÏÞk, suyku Mxku÷ Ãkh ykðu÷k-50,000 Mkt¼rðík økúknf-1772 Mkt¼rðík RåAwf økúknf su{Lke MkkÚku ÔÞðMkkÞ ÚkE þfu Au- 52 yk WÃkhktík ykøkk{e rMkÍLk{kt yÃkku÷ku xkÞMko {u¤ððk RåAíkk økúknf ykþhu 700 fhíkkt ðÄkhu níkk.

Mk{økú økúknfLke ykðks økúknf yÃkku÷ku xkÞMkoLkk «ËþoLkeÚke ½ýk ¾qþ níkk. økúknf 7 ð»koLke rðMíkkrhík ðkuhtxe ytøku ðkfuV Lk níkk, Ãkhtíkw nðu íku{Lkk rðþu Mkkhe heíku ðkfuV Au. ÞwrLkxe õ÷kWz ðuÞh (ÞwMkezçkÕÞw) ¾uzqíkku {kxu ¾qçk s MkkÁt níkwt. ½ýk økúknfkuyu 10.3-32 yÚkðk 9.5-32 ÃktÂõík Ãkkf xkÞh ytøku ÃkqAÃkhA fhe níke.

Mk{økú ze÷MkoLke ykðks yk «fkhLke ¼køkeËkhe y{Lku yÃkku÷ku xkÞMkoLkk ðu[ký {kxu «kuíMkknLk ykÃku Au. yk «fkhLkk ykÞkusLk økúknfku{kt òøk]fíkk MkkÚku çkúk®Lzøk WÆuþ {kxu Ãký ykð~Þf Au. yk «ËþoLke økúknfkuLkk {Lk{kt «¼kð Ãkkzu Au fu yÃkku÷ku xkÞhLkk WíÃkkËLkku ½ýk Mkkhk Au. yk yuf þkuxo{kt økúknfku y{khk WíÃkkËLk yuVyuçke (yuVyuçke) yLku ðkuhLxe ytøku Mk{sðk {kxu yuf rðþk¤ {t[Lku «Míkwík fhu Au.

«Míkwík Au ¼khíkLkwt Mkki «Úk{ nkðuoMxh fBçkkRLk xkÞh

rzÍkRLk Au, rðþu»k, Ãkkf fkÃkýe {kxu Mkðo©uc

çkur{Mkk÷ {sçkqíke

ðÄkhu Mkkhe {kR÷us

ykhk{ËkÞf MkVh

yk rËðk¤e rLkr{íku

¾heËku Mxe÷ xe÷h, rðsuíkk çkLkku ¾heËku yu{yu[ 610 yÚkðk yu{yu[ 710 yLku Síkku nòhku ykf»kof RLkk{ku.

9355008570 Ãkh {kuf÷e ykÃkku.

EQUIP.SR.NO.yu 9 yktfzkLkku rMkheÞ÷ Lktçkh Au yLku íku nuLz÷ çkuÍLke s{ýe çkksw Ãkh òuE þfkÞ Au. WÃkh Ëþkoððk{kt ykðu÷ «r¢ÞkÚke yuMkyu{yuMk fhe ík{u ÷fe zÙku yLku ÷uðk yLku ÞkuøÞ çkLkku yLku yuf rLkrùík ¼Ux {u¤ððk Ãkkºk çkLkþku.

SMS<space>EQUIP.SR.NO.>

ðÄkhu {krníke {kxu ík{khk ze÷hLkku MktÃkfo fhku. yk økkihðLkk rðsuíkkyku

f]r»k WÃkfhý, ÷kðku ÃkrhðíkoLk

s{oLk xufLkef÷ ¼khíkeÞ ¾uíkhLkk ¾uzký{kt rLk»ýkík

Ãkkðh xe÷h

rðþu»kíkk

Þwhku-ðe yuÂLsLk ðux yuh rVÕxh WæðkoÄh ô[kE Mkt¼k¤ Mk{kÞkusLk MkkEz-ðu nuLz÷ yuzsMx{uLx £Lx r÷^xªøk nuLz÷ xÙkLMkÃkkuhuþLk rðÕnMk {kuxe fkÞofkhe ÃknkU¤kE yLku ôzkE hkuçkMx økeÞh çkkuõMk yu{.yu[- 710 WÃkhktíkLke rðþu»kíkk Ãkexeyku (Ãkkðh-xuf-ykuV) £Lx ÷kEx ykuxku nuLz÷ yuzsMx{uLx

Ãkkðh xe÷h

Ãkkðh xe÷h

www.krishijagran.com

f]r»k fkÞo

ykuõxkuçkh {rnLkkLkk f]r»k yLku çkkøkkÞíke fkÞo Ãkw»Ãk Ãkkf:Ÿ yk {rnLkk{kt ø÷urzÞku÷MkLke ÃkqMkk þq¼{, ÃkqMkk rfhLk, ÃkqMkk {Lk{kunf, ÃkqMkk rðËw»ke, ÃkqMk Mk]sLk yLku ÃkqMkk WÒkíke òíkkuLkwt ðkðuíkh fhku. Ÿ ø÷urzÞku÷Mk {kxu çkes Ëh 1.5 ÷k¾ ftË «rík nuõxh hk¾ku. [kuVhÚke çk[kð {kxu 20-25 rf÷ku «rík nuõxh Úke{ux-S økúuLÞwÕMk r{r©ík fhku. Ÿ LkkExÙkusLk-VkuMVhMk-ÃkkuxkþLkk 25:16:25 økúk{ «rík ðøko{exh ËhÚke s{eLk{kt r{r©ík fhku. þkf¼kS

Ÿ

Ÿ Ÿ Ÿ

xk{uxkLke LkMkohe íkiÞkh fhku. òíkku-ÃkqMkk hkurnýe, ÃkqMkk nkRrçkúz-1,2,4,8 Vq÷kðhLke ÃkkAkuíkhe òíkku-ÃkqMkk MLkkuçkku÷ nkRrçkúz fu-1 ÃkqMkk MLkkuçkku÷Lkk xe-25 ÃkqMkk MLkkuçkku÷ nkRrçkúz-1 yøkuíke ðxkýkLke 15 ykuõxkuçkh MkwÄe ðkðuíkh {kxu «òrík-ÃkqMkkS ÃkqMkk «økrík, yŠf÷, ÃkqMkk ©eLkwt ðkðuíkh 15 ykuõxkuçkh çkkË Ãký fhe þfkÞ Au. økkshLke ÃkqMkk ÁrÄhk (÷k÷), ÃkqMkk ðMkwÄk (Mktfh), ÃkqMkk yrMkíkk (fk÷e)Lkwt ðkðuíkh fhku.

{uÚke- ÃkqMkk y÷eo çkt®[øk, Mkkøk MkhMkð, ÃkqMkk Mkkøk-1 V¤Lkk Ãkkfkufuhe{kt fwÁÃkíkk hkuøk ({uøkku {ku÷ Vku{uoMkLk)Lkk R÷ks {kxu 200 ÃkeÃkeyu{ (2 økúk{ «rík 10 ÷exh Ãkkýe{kt) LkuV÷eLk yurMkrxf ykB÷Lkku Atxfkð fhku.

Ÿ

fuhe{kt rLkÞr{ík V¤ {kxu 4-5 r{÷e fwÕxkhðøko{exh ÍkzLkk ½uhkð{kt Úkk÷ku{kt Lkkt¾ku.

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

Ÿ

y{ÁË{kt 25 rf÷kuøkúk{ AkýLkk ¾kíkh, 0.5 rf÷kuøkúk{ LkkRxÙkusLk, VkuMVhMk íkÚkk Ãkkuxkþ «íÞufLkwt [ku¬Mk «{ký Lkkt¾ku íkÚkk økík ð»koLke çkkfe þk¾kykuLku 10-15 Mku.{e ÷tçkkR Ãkh fkÃkýe fhe fkZe Lkkt¾ku.

Ÿ

[ýkLkwt ðkðuíkh fhíkkt Ãknu÷k 2.5 rføkúk AkýLkk ¾kíkh{kt r{÷kðx fhku.

Ÿ

[ýkLke WÒkíkþe÷ òík ÃkqMkk 2018, ÃkqMkk 5023 (fkçkq÷e), ÃkqMkk 547 (Ëuþe) Lkwt ðkðuíkh fhku.

Ÿ

MkhMkðLke ÃkqMkk íkkhf, ÃkqMkk rðsÞ, ÃkqMkk MkhMkð 22, ÃkqMkk frh~{k, ÃkqMkk çkkuÕz, ÃkqMkk MkhMkð-27Lkwt ðkðuíkh fhku.

Ÿ

ykuõxkuçkhLkk ytrík{ Mkókn{kt ðxkýkLkwt ðkðuíkh fhíkk Ãknu÷k yufXk hkuøkÚke çk[ðk {kxu çkurðrMkxLk 3.0 økúk{ «rík rføkúk ËhÚke rçksLkwt WÃk[kh fhe ðkðuíkh fhku. rððuf fw{kh hkÞ f]r»k òøkhý, Lkðe rËÕne, {kuçkkR÷- 9891443388 R{u÷:- vivek@krishijagran.com

Ãkk÷f- ÃkqMkk ¼khíke, yku÷ økúeLk

Ÿ

ÿkûk{kt fkuÃkh ykuÂõMkõ÷kuhkEz ( 3 økúk{ «íke ÷exh Ãkkýe{kt) Atxfkð yuLÚkúu<kusLkk E÷ks {kxu.

[ýk, MkhMkð íkÚkk ðxkýk-

çkkøkðkLke fkÞo Ÿ

Ÿ

12

9075022258

www.krishijagran.com

f]r»k Mk{k[kh

^cq÷MkýLke ansy[kaM* Lkðe uke«òrík ls isVsaV404 Lku rðfrMkík djkbZ tk,xh fhðk{kt dkyh cdjh ykðe

¾u

zqík nðu Mk÷ýLke Lkðe òík ÷k¼ËkÞf Mkkrçkík ÚkE hne Au. ÷MkýLke yk Lkðe «òíke 404 Lku fhLkk÷Lkk hk»xÙeÞ çkkøkkÞíke MktþkuÄLk rðfkMk «ríkckLk{kt íkiÞkh fhðk{kt ykðe Au. íkuLku ¾uzqík ¾uíkh{kt ÷økkðe Mkkhku LkVku h¤e þfu Au. ÷MkýLke yk òíkLkku htøk ÃkÃko÷ Au. ÷MkýLke yk Lkðe òík ¾uzqíkkuLku MkkÁt WíÃkkËLk ykÃkðk MkkÚku {ktøkLke ÿrüyu Ãký Mkkhku LkVku yÃkkðe hne Au, hk»xÙeÞ çkkøkkÞíke MktþkuÄLk rðfkMk «ríkckLkLkk zuÃÞwxe zkÞhuõxh çkefu Ëwçkuyu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqík LkðuBçkhLkk «Úk{ yÚkðk çkeò Mkókn MkwÄe yk Mk÷ýLkk çkesLkwt ðkðuíkh ¾uíkh{kt fhe þfu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ÷MkýLke yk Lkðe òíkÚke «rík nuõxh ¾uzqíkkuLku 165 Úke 170 ÂõðLx÷ ÷Mký {¤þu yLku íkuLkk Ãkkf 165 rËðMk{kt íkiÞkh ÚkE sþu.

{Òkk RrhøkuþLk RLxur÷sLMkÚke {krníkøkkh çkLkku, ¾uíkh{kt ®Mk[kRLke sYh Au fu Lknª

¾u

zqíkLku {kuMk{Lke «ríkfq¤ yMkhLke MkkÚku yLÞ yLkuf «fkhLke Mk{MÞkykuLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu Au. su{ fu ÃkkfLku õÞkt, fux÷k yLku fuðe ®Mk[kRLke sYh Au, ðíko{kLk Mk{Þ{kt ¾uíkhLkwt íkkÃk{kLk fuðwt Au yLku [ku{kMkk Ëhr{ÞkLk õÞkt yLku fux÷ku ðhMkkË Úkþu. òufu ¾uzqíkkuLku nðu yk òýfkhe ½hu çkuXk rfMkkLk yuÃk {khVíku «kó Úkþu. ðkMíkð{kt EÍhkE÷e ftÃkLke rhðwr÷Mku íkksuíkh{kt s {Òkk RrhøkuþLk RLxur÷sLx Mkku^xðuh hsq fhu÷ Au. ftÃkLke çku Mkuxu÷kRxLke {ËËÚke ¾uzqík MkwÄe yuÃk {khVíku MkeÄe òýfkhe ÃknkU[kzþu. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu ¾uzqík «Úk{ yuf {rnLkk MkwÄe íkuLkku £e xkÞ÷ fhe þfþu, Ãkhtíkw çkkË{kt òýfkhe nktMk÷ fhðk {kxu íkuLku «rík nuõxh ðkŠ»kf 600 \rÃkÞk [wfðýe fhðe Ãkzþu .

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

14

f]r»k WÃkfhý, ÷kðku ÃkrhðíkoLk

Ãkkðh ðezh

Ãkkðh xe÷h

Ãkkðh xe÷h

yÚko ykuøkh

çkúþ fxh

[uELk þku

r{Mxç÷kuðh

ðkuxh ÃktÃk

www.krishijagran.com

f]r»k Mk{k[kh

nrhÞkýkLkk ¾uzqíkkuLku {kuxe MkkuøkkË n

rhÞkýk Mkhfkhu ¾uzqíkkuLku yuf {kuxe MkkuøkkË ykÃke Au. ðkMíkð{kt Mkhfkhu ¾uzqíkku {kxu YrÃkÞk 4750 fhkuzLkwt ¾kMk Ãkufus ykÃkðkLke ònuhkík fhe Au. yk MkkÚku s ºký MfeBMk{kt ¢kuÃk ÷kuLkLkk ÔÞks yLku ÃkuLkÕxeLku Ãký {kV fhe Au. hkßÞLkk {wÏÞ{tºke {Lkkunh ÷k÷ ¾èhu íkksuíkh{kt sLk ykrþðkoË Þkºkk Ëhr{ÞkLk ¾uzqíkku {kxu YrÃkÞk 4,750 fhkuzLkk ÃkufusLke ònuhkík fhe. íkuLkkÚke «ËuþLkk ykþhu 9 ÷k¾ 27 nòh ¾uzqíkkuLku VkÞËku ÚkðkLke Mkt¼kðLkk Au. {wÏÞ{tºke {Lkkunh ÷k÷ ¾èhu rzMxÙeõx fku-ykuÃkhuxeð MkuLxÙ÷ çkUf (zeMkeMkeçke) ÃkkMkuÚke Ãkkf ÷kuLk Ãkh ÷køku÷e ÃkuLxeLku Ãký {kV fhe Au. íkuLku ÷eÄu 1800 fhkuz YrÃkÞkLke ònuhkík fhe Au. yk WÃkhktík su ¾uzqíkkuLku 10 ÷k¾ fhíkkt ðÄkhu Ëuðwt ÷uðk{kt ykðu÷ Au íku{Lku 10 xfk ÔÞks [wfððkLkwt hnuþu. òufu, íkuLkk Ãkh

íku{Lku fkuE s ÃkuLkÕxe ÷køkw Úkþu Lknª. ËuðkLke hf{ s{k fhðkLke ytrík{ íkkhe¾ 30{e LkðuBçkh Lk¬e fhðk{kt ykðe Au.

þuhzeLkk ¾uzqíkkuLku MkkuøkkË {¤þu, rLkfkMk Ãkh MkçkrMkze

Lk

huLÿ {kuËe Mkhfkh þuhze ¾uzqíkkuLku {kuxe MkçkrMkze ykÃke Au. MkhfkhLkk rLkýoÞ «{kýu 60 ÷k¾ xLk {uxÙef xLk MkwøkhLke rLkfkMk Ãkh fuLÿ Mkhfkhu 6 nòh 268 fhkuz YrÃkÞkLke MkçkrMkzeLku {tsqhe ykÃke Au. ¾kMk ðkík yu Au fu yk MkçkrMkze MkeÄe ¾uzqíkkuLkk ¾kíkk{kt sþu. yk rLkýoÞLku ÷E fuLÿeÞ {tºke «fkþ òðzufhu sýkÔÞwt níkwt fu yk rLkýoÞÚke ¾ktzLke ®f{ík ÞkuøÞ Míkh Ãkh s¤ðkE hnuþu. yk MkkÚku ¾uzqíkkuLku LkwfMkkLk Ãký Úkþu Lknª. þuhze ¾uzqík Mk{Þktíkhu ÃkkuíkkLke Mk{MÞkyku Mkhfkh Mk{ûk hk¾u Au. íÞkhçkkË Mkhfkhu þuhzeLkk WíÃkkËfkuLku hkník ykÃkðk MkkÚku MkçkrMkze ykÃkðkLkku rLkýoÞ fÞkuo Au.

{kA÷e Ãkk÷Lk Ãkh 90 xfk yLkwËkLk rçk

nkh hkßÞLkk {kåAe{kh Mkrník yíÞtík ÃkAkík ðøko, yuMkMke yLku yuMkxe ðøkoLkk ÷kufkuLku {kA÷e Ãkk÷Lk {kxu Mkhfkhu 90 xfk yLkwËkLk ykÃkþu. hkßÞ{kt ðkŠ»kf {kA÷e Ãkk÷Lk 6.42 ÷k¾ xLk Au, ßÞkhu WíÃkkËLk 6.02 ÷k¾ xLk Au. {kA÷eÃkk÷Lk ¾uzqík ðuçkMkkRx fisheries.ahdbihar.in su ahd.bih.nic.in Ãkh xUøk Au, íku {kA÷e Ãkk÷Lk MktçktrÄík ÞkusLkkykuLkwt ykuLk÷kELk yhS fhe þfku Aku. fku÷ MkuLxhLkk xku÷ £e Lktçkh 18003456185 yLku 06122230200-204 Ãkh ÞkusLkkLke òýfkhe MkkÚku fkuE Ãký Mk{MÞkLkk Mk{kÄkLk {kxu fkÞko÷ÞLke yðrÄ 10 Úke Mkktsu 6 ðkøÞk MkwÄe rLk»ýkíkku MkkÚku MktÃkfo fhe þfku Aku. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

16

Junagadh

Rajkot

Morbi

økwshkíkLkk 28 SÕ÷k{kt

Devbhoom Dwarka

Jamnagar

Kutch

Bhavnagar

Botad

Surendranagar

Narmada

Vadodara Chhota Udaipur

Mahisagar

Aravalli

Tapi

Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ

170

rðþu»kíkk:

: www.facebook.com/vnrnursery Email : info@vnrnursery.in

{kuxk ykfkhLkk ykf»kof V¤ V¤Lkwt ðsLk 300-100 økúk{ V¤kuLkwt ykf»kof htøk V¤ku{kt çkesLkwt ykuAwt «{ký ÍzÃk¼uh íkiÞkh Úkíke òík çkeò ð»koÚke V¤ WíÃkkËLk Mk{økú ð»ko Ãkkf Mkt¼rðík ûk{íkk ðÄw{kt ðÄw WíÃkkËLkLke ûk{íkk ykuAk Ãkkýe yLku ðÄw ¼usLkk MÚkkLkku Ãkh Ãký þõÞ ðÄw LkVku, ¾wþnk÷ çkkøkkÞík

rðþu»kíkk:

(MkeíkkV¤)

(ò{V¤)

Web : www.vnrnusery.in Join us on

Valsad

Navsari

Surat

Bharuch

Anand

Kheda

Gandhinagar

Sabarkantha Mehsana

Ahmedabad

Patan

Banaskantha

ðeyuLkykh {Äwh

ðeyuLkykh çkene

Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuSyu Mðhks MkkÚku ÃkkuíkkLkku fkuLxÙuõx rhLÞw fÞkuo

¼k

híkLke yøkúýe ftÃkLke Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuS r÷r{xuzu Mðhks xÙuõxMko MkkÚku ÃkkuíkkLkk yuøkúe{uLxLku rhLÞw fÞko Au. ftÃkLkeyu Mðhks xÙuõxh MkkÚku yk yuøkúe{uLx çkúkLzuz yuLSLk íku÷kuLkwt rLk{koý yLku ÃkwhðXku Ãkwhku Ãkkzðk {kxu fÞko Au. yk ytøku {rnLÿk yuLz {rnLÿkLkk «urMkzuLx yuLz [eV Ãkh[uÍ ykurVMkh nu{tík rMk¬kyu sýkÔÞwt níkwt fu ¼rð»ÞLke ðÄkhu Mkkhe Mkt¼kðLkkLku òuíkk çkÒku ftÃkLkeyu yk yuøkúe{uLxLku rhLÞw fÞko Au.

yuøkúe{uLxLkk VkÞËk ytøku nu{tík rMk¬kyu sýkÔÞwt níkwt fu y{u Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuSMk r÷r{xuz MkkÚku Vhe yuf ð¾ík òuzkELku ½ýk ¾wþ Aeyu. y{Lku ykþk Au fu y{u çkÒku MkkÚku {¤e økúknfkuLku yøkkWLke {kVf nt{uþk Mkkhk WíÃkkËLk ykÃkþwt. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu çkÒku ftÃkLke ÃkkMku fkuh MxÙuÚk yLku {sçkqík RåAk þÂõík Au yLku çkÒku ftÃkLke ÃkkuíkkLkk økúknfkuLke sYrhÞkíkku íkÚkk {ktøkLku Ãkqýo fhðk {kxu «ríkçkØ Au.

Aeyu. yk «Mktøku íku{ýu Mðhks xÙuõxMko yLku {rnLÿk økúwÃkLkku yk¼kh ÔÞõík fhíkk sýkÔÞwt níkwt fu y{khe ¼køkeËkhe yu ðkík Lkwt «{ký Au fu y{u çku økúknfkuLku Wå[ fûkkLkk WíÃkkËLk ykÃkðk nt{uþk íkiÞkh nkuE Aeyu.

58 ð»ko fhíkkt sqLke Au Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuS r÷r{xuz ftÃkLke: Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuS r÷r{xuz ftÃkLke økík 58 ð»koÚke ¼khíkeÞ çkòh{kt ÃkkuíkkLke Mkuðk ykÃke hne Au. yksLkk Mk{Þ{kt ftÃkLke ÃkuxÙkur÷Þ{ ÃkËkÚkkuo {kxu ¾kMk òýeíke Au. ð»ko 1994{kt çkeyuMkE yLku yuLkyuMkE{kt íku 2250 fhkuz MkkÚku r÷Mxuz ÚkE níke. ðíko{kLk Mk{Þ{kt xÙkLMkVk{oh ykuE÷ yLku ðkEx ykuEÕMkLkk ûkuºk{kt ftÃkLkeLku {kfuoxLke yøkúuMkh fnuðk{kt ykðu Au.

yuðe s heíku Mkrðíkk ykuE÷ xufLkku÷kuSMk r÷r{xuzLkk [eV yuÂõÍõÞwxeð ykurVMkh MkwrLk÷ yu{kyu sýkÔÞwt níkwt fu yk yuøkúe{uLx rhLÞw Úkðk «Mktøku y{u fnuðk {køke Aeyu fu Mðhks yLku y{khku MktçktÄ 8 ð»ko fhíkkt ðÄkhu Mk{ÞLkku Au yLku y{u ykøkk{e Mk{Þ{kt Ãký Mðhks MkkÚku {¤e ÷kufkuLkk fÕÞký {kxu fk{ fhðk {køke

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

18

{sçkqík xÙuõxhLkwt {sçkqík ykuE÷

Available in 1L, 8.5 L & 10L

Savsol Tractor Special Engine Oil www.savsol.com

/SAVSOL.LUBRICANTS

SAVSOL_OFFICIAL

www.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

fu¤ ™k …kf{kt Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e™e «kuzõxT‚™k {¤u÷ ‚wtËh …rhýk{ku ™k{- yr™÷¼kE …xu÷ „k{- ðýu‚k Œk- ƒkhzku÷e S- ‚whŒ,„wshkŒ. {ku.8511271185 ¾uzwŒr{ºkku ™u sýkððk ™wt fu {ut yk ð»kuo {khk ¾uŒh{kt ™ðe fu¤™wt hku…ký fÞwo Au.{ut ƒu rð½k fu¤ ƒ™kðe Au. hku…ýe fhŒe ð¾Œu ÍkÞxuõ‚ ft…™e ™k ykurV‚h ™ku {khu ‚t…fo ÚkÞku nŒku,Œku yk ‚{Þu {khe yuf rð½k fu¤ {kt Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e ™e yku„uor™f «kuzfxku ™ku þYykŒ Úke W…Þku„ fÞkuo y™u ƒksw™k s yuf ðe½k{kt {ut {khe heŒu yLÞ «kuzõxku ™ku W…Þku„ fÞkuo nŒku.Úkkuzk rËð‚ku …Ae {™u yì skuðk {éÞw fu su ðe½k{kt Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e™e «kuzõx ðk…he nŒe Œu fu¤ ™ku rðfk‚ Íz…Úke ÚkŒku nŒku.Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e™e «kuzõx suðe fu yuõ‚Ã÷kuhh Ã÷‚,hkEÍkìfuh y™u ¢ku…{ux ð„uhu {ut þYykŒ {kt W…Þku„ fÞkuo nŒku. íÞkhƒkË yus Ã÷kux {kt ÍkÞxuõ‚ ft…™e ™e ƒeS «kuzõx‚ suðefu EL¢e÷, …e hkRÍ,ÁƒexÙku÷ y™u ‚kuE÷y… ™ku W…Þku„ fÞkuo nŒku.su™kÚke su Ã÷kux{kt Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e™e «kuzfx ðk…hðk{kt ykðe nŒe Œu fu¤ ™ku rðfk‚ Íz… Úke ÚkÞku. yk skuÞk …Ae {khu ¾uzwŒr{ºkku ™u yux÷w s fnuðw Au fu yk… ‚ki …ý Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e ™e «kuzfx ðk…he™u fu¤ ™k …kf™ku WAuh ‚khe heŒu fhe þfku Aku. {™u Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e ™e «kuzfxT‚™k ¾wƒ ‚khk …rhýk{ku {éÞk Au y™u Œ{u ‚ki …ý Œu™ku VkÞËku ÷R þfku Aku.

y™u …k™ Œu{s Úkz …ý ½ýk {kuxk Úkðk ÷køÞk nŒk. ƒesw yì skuðk {éÞw fu Ã÷ktxƒkÞkurxõ‚ (ÍkÞxuõ‚) ft…™e ™e «kuzfx su{k W…Þku„ fÞkuo nŒku Œu fu¤ {kt yuf …ý Akuz W…h hku„ ™k Ëu¾kÞku ßÞkhu ƒksw™k Ã÷kux{kt {™u 2-3 Akuz{kt r‚„kxkufk ™e y‚h skuðk {¤e. yk skuŒk {ut {khk ƒksw™k Ã÷kux{kt …ý yk ft…™e ™e «kuzõx ðk…hðk™wt þwÁ fhe ËeÄwt. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

yk¼kh...

20

www.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

fkuXkhe Mk{qnLkk ðzkLku f]r»k{kt MkkiÚke ðÄw rðïMkLkeÞ çkúkLzÚke MkL{krLkík fhkÞk

Au

Õ÷k çku ËkÞfkyku{kt ¾uzqíkku yLku ¾uíkeLkku rðfkMk ÔÞðMkkÞ Ãkh yr¼Ár[ Ãkh fuLÿeík hÌkku Au. íkksuíkh{kt s LkkøkÃkwh{kt ykÞkuSík yr¾ík {nkhk»xÙ MkhÃkt[ MkB{u÷Lk{kt fkuXkhe Mk{qn îkhk «kó f]r»k{kt MkkiÚke rðïMkLkeÞ çkúktzLkk ÃkwhMfkhLkk «Mktøk Ãkh ¼khíkLkk 25 ÷k¾ ¾uzqíkkuLkk rðïkMk «kó fÞkuo. LkkøkÃkwh{kt yr¾÷ {nkhk»xÙ MkhÃkt[ MkB{u÷Lk Ëhr{ÞkLk {nkhk»xÙLkk {wÏÞ{tºke ËuðuLÿ VzLkðeMk, fuLÿeÞ Mkwû{, ÷½w, {æÞ{ Wãkuøk íkÚkk {køko ÃkrhðnLk íkÚkk hks{køko «ÄkLk rLkríkLk økzfhe íkÚkk hkßÞ¼hLkk rðrðÄ økk{kuLkk MkUfzku MkhÃkt[kuLke WÃkÂMÚkrík{kt fkuXkhe Mk{qn íkhVÚke fkuXkhe Mk{qnLkk fkÞofkhe rLkËuoþf, Wßsð÷ fkuXkheyu ÃkwhMfkh Mðefkh fÞkuo.

rðïkMk ÔÞõík fÞkuo Au. íku{ýu yk «Mktøku fkuXkhe Mk{qnÚke «íÞûk yÚkðk Ãkhkuûk heíku òuzkÞu÷ ík{k{ Mkn¼køkeyku yLku þw¼®[íkfkuLku ÄLÞðkË ÔÞõík fÞkuo níkku. íku{ýu ðÄw{kt sýkÔÞwt níkwt fu fkuXkhe Mk{qn nt{uþk ¾uzqíkkuLku fuLÿ {kLku Au yLku íku «uhýkÚke íku{ýu WÃkÂMÚkík ík{k{ ¾uzqíkkuLku ykïkMkLk ykÃÞw fu f]r»k MkuðkLkk {kæÞ{Úke ¾uzqíkkuLkk ÷k¼ {kxu ykøk¤ Ãký fk{ fhíkkt hnuþwt, yk íÞkøk Mkíkík òhe hnuþu, su {sçkqík yLku Mk{]Ø hk»xÙ rLk{koý{kt ÞkuøkËkLk ykÃku.

To send Articles, News, Press Releases and Feedbacks in Gujarati

Wßsð÷ fkuXkheyu fkuXkhe Mk{qnLkku yk ÃkwhMfkh yuðk ík{k{ ¾uzqíkkuLku Mk{ŠÃkík fÞkuo Au, su{ýu yks rËðMk MkwÄe fkuXkhe Mk{qnLkk ÃkeðeMke ÃkkEÃk, yu[zeÃkeR ÃkkRÃk, {kR¢ku RrhøkuþLk rMkMx{ MkkÚku yuøkúe {Õ[ rVÕ{ yLku f]r»k fuçk÷ suðk yLkuf WíÃkkËLkku Ãkh ÃkkuíkkLkku f] r»k òøkhÛk,

, 2019

22

Gujarati

gujarati@krishijagran.com

Editor

editor@krishijagran.com

{¸9>>f>í>

ð

www.krishijagran.com

¾uzqíkkuLku ðÄkhu Mkkhk WíÃkkËLk, ykuAe ®f{ík{kt WÃk÷çÄ fhkððkLke RLzkuøkÕVLke «kÚkr{fíkkzku.ÃkeMke hkÞ

íko{kLk Mk{Þ{kt ½ýeçkÄe yuðe ftÃkLkeyku Au fu su f]r»k MktçktrÄík WíÃkkËLk íkiÞkh fhe hne Au, su ¾uzqíkkuLkk Ãkkfku {kxu ½ýe yMkhfkhf Ãký Mkkrçkík ÚkkÞ Au. fux÷ef yuðk «fkhLke RLzkuøkÕV ¢kuÃk MkkÞÂLMkMk r÷r{xuz Ãký ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLkku {khVíku ¾uzqíkkuLke Mkuðkyku WÃk÷çÄ fhkðe hne Au. yk ftÃkLkeLkk WíÃkkËLk ÔÞksçke ®f{ík Ãkh WÃk÷çÄ Úkðk MkkÚku s ½ýk «¼kðe Ãký Au. yk ftÃkLkeLkku rð[kh Au fu òu ¾uzqíkku ÃkkMku f]r»k MktçktrÄík ík{k{ òýfkhe nkuÞ íkku íku yk ík{k{ òýfkheLke {ËËÚke ÃkkuíkkLke ykŠÚkf ÂMÚkríkLku {sçkqík fhðk{kt Mkûk{ nþu. yk {kxu yk ftÃkLke økúk{eý Míkh Ãkh yLkðhýík «ÞkMk fhu Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt RLzkuøkÕV ¢kuÃk MkkÞÂLMkMk «kRðux r÷r{xuz fkuE Ãký heíku WíÃkkËLk íkiÞkh fhe hne Au yLku ¾uzqíkkuLku fuðe heíku MknkÞíkk fhe hne Au íku ytøku òýfkhe {kxu f]r»k òøkhýLke xe{u RLzkuøkÕV ¢kuÃk MkkÞÂLMkMk r÷r{xuzLkk ðkRMk «urMkzuLx zku.Ãke.Mke hkÞ MkkÚku ðkík[eík fhe níke. «Míkwík Au íku{Lke MkkÚkuLke ðkík[eíkLkk fux÷kf ytþku: -

ík{khe ftÃkLke rðþu {krníke ykÃkku:-

hnuðwt Ãkzíkwt níkwt. ð»ko 1960 Lke ykMkÃkkMkLke yk ðkík Au, ßÞkhu zku.Mðk{eLkkÚkLku nrhík ¢ktríkLke y÷¾ søkkðe yLku ðÄkhu WÃksðk¤e òíkkuLku «kÚkr{fíkk ykÃkíkk f]r»k ûkuºkLku yuf Lkðe rËþk «ËkLk fhe. ð»ko 1965{kt ftÃkLkeLke þYykík fhíkkt MktMÚkkÃkf Mð.©e f]»ý ËkMk yøkúðk÷Úke yæÞûk. ©e, yku.Ãke. yøkúðk÷Úke {uLkuStøk

zku.Ãke.Mke.hkÞ ftÃkLkeLkk Ãknu÷k yuðk yæÞûk Mð.©e f]»ýËkMk yøkúðk÷Lke Ëqh ÿrüLke «þtMkk fhíkk sýkÔÞwt níkwt fu yk ðkík yu rËðMkku Ëhr{ÞkLkLkk Au fu ßÞkhu ¼khík f]r»k WíÃkkËLkku{kt yøkúuMkh Lk níkwt. ykÃkýu yknkh {kxu y{urhfkLkk Ãkeyu÷ 480 ½ô Ãkh rLk¼oh f] r»k òøkhÛk,

, 2019

24

{¸9>>f>í>

www.krishijagran.com

rzhuõxh ©e MktsÞ yøkúðk÷ MkwÄeLke MkVhLke fnkLke fu su íkçk¬kðkh [k÷e, íkuLku zku.hkÞu Mkkhe heíku hsq fhe. zku. hkÞu ykøk¤ sýkÔÞwt níkwt fu RLzkuøkÕV ¢kuÃk MkkÞÂLMkMkLkku WÆuþ s{eLkLku Ãkku»ký ykÃkðkLkku níkku íku MkkÚku ¾uzqíkkuLku Mkûk{ yLku {sçkqík fhðkLkku Ãký Au. ftÃkLkeLkku WÆuþ ¾uzqíkku MkkÚku ÔÞkÃkkh Lk fhe ¾uzqíkkuLku ÃkkuíkkLkk ÃkrhðkhLkku rnMMkku {kLkeLku Mk{ksLke {wÏÞ Äkhk{kt MkkÚku òuzeLku Mðr¼{kLkÚke SðLk Sðíkk þe¾ðkLkku Ãký Au.

økÕVLku ÷eÄu s Lknª Ãkhtíkw «kuzõxLku ÷E Ãký yku¤¾ðk{kt ykðu Au. yk heíku ¾uzqíkku ðå[u y{khk ½ýk yuðk WíÃkkËLkku WÃk÷çÄ Au. y{khk ¾uzqík yLkuf ð¾ík «kuzõxTMkLkk Lkk{ ÞkË hk¾e þfíkk LkÚke, íkuLkk çkË÷u íku «kuzTõx Ãkh WÃk÷çÄ fkuE rLkþkLkLku æÞkLk{kt hk¾e ÷u Au yLku íkuLkk «kuzõxLke yku¤f fhu Au. yk çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾e y{khe Ëqhtÿük MktsÞ yøkúðk÷u RLzku økÕV ¢kuÃk MkkÞÂLMkMk r÷r{xuzLku fkRxLkku ÷kuøkku ykÃÞku Au. fkEx ÷kuøkku yux÷k {kxu ykÃkðk{kt ykÔÞku fkhý fu rð[khku õÞktfLku õÞktf WœkLk ¼hLkkhe nkuÞ Au yLku MkkÚku íkkhÚke íku òuzkÞu÷ nkuÞAu, MkkÚku íku s{eLk MkkÚku Ãký òuzkÞu÷ nkuÞ Au. íku rLkÞtºkýLke MkkÚku WzLkkh Ãkûke Au.

ík{u ík{khe ftÃkLkeLkk yu WíÃkkËLkku ytøku sýkðku suLkkÚke ¾uzqíkku ¾wþnk÷ yLku Mðkr¼{kLke çkLke þfu. y{khk WíÃkkËLkLke þYykík yuðk Mk{Þu ÚkE fu ßÞkhu yLkksLke WíÃkkËfíkk yLku WíÃkkËLk ûk{íkk ½ýe ykuAe níke, Mk{ÞLke MkkÚku WíÃkkËLk ûk{íkkLku ðÄkhðkLke níke, íkku y{u íku Mk{Þu þYykík{kt {kxeLke ytËh WíÃkkËfíkkLku ðÄkhðk {kxu Ãkku»kf íkíð fu su íku Mk{ÞuLke ykð~Þfíkk níke. yk Ãkku»kf íkíðkuLku ¾uzqíkkuLku ykÃkðk{kt ykÔÞk, su AkuzLku sÕËeÚke {¤e þfu. y{u íku Mk{Þu ðÄkhu æÞkLk ykÃÞwt, fkhý fu ¾kíkhLku çknkhÚke ykÞkík fhðwt nsw y{khe ûk{íkk{kt Lk níkwt. íku{kt ͪf Ãknu÷k íkiÞkh fhu÷, su ͪf MkwÃkhLkk Lkk{Úke ¾qçk òýeíkwt ÚkÞwt. ¾uzqíkkuLku íku Mk{Þ «þtMkk Ãký fhe. íku Mk{Þ Ãkkfku{kt ͪfLke yAík níke yLku {kxe{kt íkuLke WÃk÷çÄíkk ykuAe níke. òufu, yk LkkLkk Ãkku»kf íkíðku Au, su ÃkkfLku {kxu ykð~Þf Au. íÞkhçkkË Äe{u Äe{u ykðþu. çkkÞkuVxeo÷kRÍhLku ÷E rðþu»k heíku y{u íku Mk{ÞÚke çkkÞku «kuzõxLku ÷E fk{ fÞwO Au. su{ fu- ͪf MkwÃkh økkuÕz, hkuxku{uõMk økkuÕz Au, hkuxku{uõMk yÕxÙk Au yLku íkksuíkh{kt s y{u yuBÃkkÞhLkk Lkk{Úke yuf «kuzõxLku hsq fhu÷ Au, su çkkÞku «kuzõx Au. íku {kuxk¼køku ÃkkfLku íkwhtík nuÕÚk MkÃkkuxo fhu Au, suÚke íku fexfku yLku rçk{kheÚke ÷ze þfu.

{kxeLke WÃks ûk{íkkLku ðÄkhLkkh RLzkuøkÕVLkk WíÃkkËLk ytøku sýkðku. {kuxk¼køku ͪf MkwÃkh økkuÕz, hkuxku{uõMk yÕxÙk, hkuxku{uõMk økkuÕz yk ík{khe heíku s Ãkku»kf íkíðLkwt fk{ fhu Au. AkuzLku òíku s þÂõík ykÃku Au yLku íkuLke MkkiÚke {kuxe rðþu»kíkk yu Au fu ¾uzqík fkuELku fkuE ¾kíkh yLku fkuELku fkuE Ãkku»kf íkíð ÃkkuíkkLkk Ãkkf{kt Lkkt¾u Au, Ãkhtíkw yk AkuzLku {¤e þfíkk LkÚke. AkuzLkk {q¤ MkwÄe íku ÃknkU[e þfíkk LkÚke, yk Mktòuøkku{kt yu s\he Au fu íku Ãkku»kf íkíðkuLku AkuzkuLkk {q¤ MkwÄe ÃknkU[kzðk{kt ykðu. yk {kxu hkuxku{uõMk økkuÕz yÚkðk hkuxku{uõMk yÕxÙk Au, íku yuðk íkíðkuLku yufrºkík fhe AkuzLkk {q¤ MkwÄe ÃknkU[u Au su AkuzLku íkuLkku ÷k¼ {¤e þfu. yk ík{k{ «kuzõx {níðÃkqýo «kuzõx Au yLku íku yks ½ýk s ÷kufr«Þ «kuzõx nkuðkLke MkkÚku ¾uzqíkku {kxu ¾qçk s yMkhfkhf Mkkrçkík ÚkkÞ Au. Rlzku økÕVLkk fux÷k WíÃkkËLk çkòh{kt Au. ftÃkLkeLkk 103 yuðk WíÃkkËLk Au su{Lkk ¾uzqíkku Mkkhe ÃknkU[ Ähkðu Au. WíÃkkËLkkuLku yLkuf fuxuøkhe{kt hk¾ðk{kt ykðu÷ Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu fux÷kf rËðMk yøkkW Ãkeyu{ {kuËeyu sýkÔÞwt níkwt fu f]r»kLku fuðe heíku hMkkÞý{wõík fhe þfkÞ Au. ykÃkýu yk rËþk{kt fk{ fhðwt òuEyu. {kÁt {kLkðwt Au fu RLzku økÕV ½ýk Mk{Þ yøkkW yk rËþk{kt fk{ fhe hnu÷ Au. y{u ͪf MkwÃkh økkuÕz yLku Áxku{uõMk økkuÕz MkkÚku íkuLke þYykík fhe níke yLku yksu y{khe ÃkkMku yk «fkhLkk 25 sux÷k

yks y{u yuðk yuBÃkkÞhLke WÃkh 100 xfk Mktíkwü MxuBÃk ÷økkðe Aeyu. RLzku økÕV Au, suýu rnLËwMíkkLk{kt MxuBÃk ÷økkððkLkwt MkknMk fhe hnu÷ Au yLku «ríkçkØíkk Ëþkoððk{kt ykðu÷ Au. økuhtxeLkk MxuBÃk yk ftÃkLke ykÃke þfu Au, su ÃkkuíkkLkk «kuzõxLku ÷E E{kLkËkh Au yLku íku ¾uzqíkku MkkÚku fkuE s Auíkh®Ãkze fhíke LkÚke. ðíko{kLk Mk{Þ{kt y{u ½ýk Mkkhk WíÃkkËLkku MkV¤ Ähkðe Aeyu yLku íku yks y{khk Lkk{Úke ðu[ký Ähkðu Au. yksu yk «kuzõxLku ÷eÄu RLzku økÕV yku¤¾ðk{kt ykðu Au, íku RLzku 25

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

{¸9>>f>í>

www.krishijagran.com

WíÃkkËLkku Au. y{khku Ãký «ÞíLk Au fu hMkkÞýLkku WÃkÞkuøk y{u ykuAk{kt ykuAku fhe yLku íkuLku y{u ðÄkhu «{ký{kt ÞkuøÞ heíku íkiÞkh fhe, Ãkhtíkw y{u íkuLku LkshytËks fhe þfeyu Lknª. fkhý fu fkuE Ãký fexfku yÚkðk rçk{kheykuLku íkwhtík rLkÞtrºkík fhðk Ãkzu Au. suÚke íkuLkku ðÄkhu «{ký{kt Vu÷kðku Lk ÚkkÞ. hMkkÞýLkku rððufÃkqýo WÃkÞkuøk fhðk y{u ykÃkLku Mk÷kn ykÃke Aeyu.

¼khík{kt ík{khk rðrLk{koý yuf{ õÞkt-õÞkt ykðu÷ Au. Ëuþ¼h{kt ík{khe fux÷e {kfuoxªøk çkúkt[ Au. y{khk çku rðrLk{koý yuf{ku nrhÞkýk{kt Au, yuf sB{w{kt Au yLku íkksuíkh{kt y{u hksMÚkkLk{kt søÞk ÷eÄe Au. íku{ s xqtf Mk{Þ{kt ÞwrLkxLke þYykík fhþwt. nk÷{kt y{khe ÃkkMku 3 rðrLk{koý yuf{ Au. Ëuþ¼h{kt y{khk 27 ÞwrLkx Au. òu y{u RåAeyu íkku y{khk ¾uzqíkkuLku Mkuðk ykÃke þfíkk níkk Ãkhtíkw ¾uzqíku Mkkhe heíku Mkuðk ykÃku Au, íkku íku{Lke ÃkkMku íku ¾qçk sYhe Au. yk çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾e y{khe «íÞuf þk¾k{kt 15-15 Úke 20-20 Lke xe{ Au, su ftÃkLkeLke MÚkkÞe xe{ Au. íku{Lke MkkÚku yLÞ 40-50 ÔÞÂõík fk{ fhe hÌkk Au yLku y{u rzMxÙeçÞwxh ze÷h LkuxðfoÚke íku [÷kðe Aeyu. y{u y{khe «kuzõx òíku ðu[íkk LkÚke, Ãkhtíkw rzMxÙeçÞwxMko yLku rz÷Mko {khVíku íkuLkwt y{u ðu[ký fhe Aeyu.

¾uzqík ÃkkuíkkLkk Ãkkfku{kt fuðe heíku fur{f÷Lkku WÃkÞkuøk fhu, suÚke íku{Lkk ÃkkfkuLku LkwfMkkLk Lk ÃknkU[u yk {kxu ík{khe ftÃkLke þwt fhe hne Au. yk {kxu y{khe ÃkkMku yuf yuðe xe{ Au fu su økk{uøkk{ sE ¾uzqíkkuLku {krníkøkkh fhu Au fu íkuyku fuðe heíku ¾kíkh yLku hMkkÞýLkku WÃkÞkuøk fhu. fkuE Ãký ËðkLkku ÞkuøÞ «{ký{kt ÞkuøÞ Mk{Þu WÃkÞkuøk Lknª fhðkÚke ÃkkfLku LkwfMkkLk ÚkkÞ Au. òu fkuE Ãký ËðkLku ÞkuøÞ Mk{Þu Lkkt¾ðk{kt Lk ykðu íkku íku çkkçkík yÞkuøÞ Úkþu. òu M«u fhðkLke ËðkLku y{u {kxe{kt Lkkt¾þwt íkku íku Ãký yÞkuøÞ hnuþu. {kxe{kt Lkkt¾ðk{kt ykðíke ËðkLku M«u fhðe íku Ãký yÞkuøÞ Au. yk Mktòuøkku{kt ¾uzqíkku MkwÄe ÞkuøÞ heíku ¾kíkh yLku ËðkykuLkku WÃkÞkuøk fhðkLke òýfkhe ÃknkU[kzðe s\he Au. yLku y{khe ftÃkLkeLke xe{ yk {kxu Mkíkík «ÞíLkþe÷ Au. yk {kxu ¼khík MkhfkhLke Mkhfkhe MktMÚkk Ãký fk{ fhe hne Au. òufu yk fk{{kt Úkkuzku Mk{Þ ÷køke þfu Au yLku íku{kt ÍzÃk ÷kððkLke sYh Au. y{kÁt {kLkðwt Au fu y{khk ¾uzqík ½ýk WËkh yLku Mkkhk Au, íku{Lkk ÃkkfkuLke s\rhÞkík Au íku ykÃkðk{kt ykðu, Ãkhtíkw þhík íku{Lke MkkÚku fkuE Ãký «fkhLke Auíkh®Ãkze Lk ÚkkÞ.

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

ftÃkLkeLkku WÆuþ þwt Au y{khku MkkiÚke {kuxku WÆuþ yu Au fu ¾uzqíkkuLke íku «Úk{ ÃkMktËøke çkLku. çkesw fu ¾uzqíkkuÚke y{u òuzkÞu÷k hneyu, suLkk {kxu y{u fk{ fhe hÌkk Aeyu íkuLku y{u fuðe heíku ðÄkhu MkkÁt WíÃkkËLk ykuAe ®f{ík{kt WÃk÷çÄ fhkðeyu. ÃkkfkuLke økwýð¥kk ðÄkhðkLke MkkÚku ÃkkfLkk WíÃkkËLk{kt ðÄkhku Úkðk{kt Ãký {ËË fhu. suLku ÷eÄu íku{Lke ÂMÚkrík Mkkhe hnu. òu ykðf ðÄþu íkku íku{Lkk SðLk{kt Ãký ½ýw ÃkrhðíkoLk ykðþu. çkeò ËuþkuLkk ¾uzqíkku Ãký yk WíÃkkËLkku {u¤ðe hÌkk Au. yk Mktòuøkku{kt y{khe ftÃkLkeLkku {wÏÞ WÆuþ ¾uzqíkkuLke ÂMÚkríkLku æÞkLk{kt hk¾e rðrLk{koý yuf{ ðÄkhðkLkwt Au. yk MkkÚku y{khe ftÃkLke økúk{eý ÿrüyu MkVkE Ãkh æÞkLk ykÃke hne Au. yk {kxu ftÃkLke «kuzõx MkkÚku nuLzðkuþ {kxu r÷Âõðz Au yLku £e{kt Mku^xe fex ykÃke hne Au.

26

{¸9>>f>í>

www.krishijagran.com

{kuÚkuLkku y[qf R÷ks Au yu÷kLk: Ä{uoþ økwók Ëu

þ{kt yuðe yLkuf ftÃkLkeyku Au fu su yLkuf «fkhLkk fexLkkþfku, ®LkËýLkkþfkuLkwt rLk{koý fhe hne Au. yk Ãkife ¼khík RLMkuõxeMkkRz r÷r{xuz ftÃkLke Ãký ¾uzqíkku {kxu ðÄkhu Mkkhk WíÃkkËLkkuLkwt rLk{koý fhe hne Au yLku ¾uzqíkkuLku íkuLkku ÷k¼ ÃknkU[kze hne Au. yk ftÃkLkeLkk fÞkt-fÞkt {wÏÞk WíÃkkËLkku Au, ftÃkLke fÞk-fÞk fexLkkþf WíÃkkËLkku Ãkh fkÞo fhe hne Au yk ík{k{ çkkçkík òýðk {kxu f]r»k òøkhýLke xe{u ftÃkLkeLkk zkÞhuõxh Ä{uoþ økwók MkkÚku ðkík fhe níke. «Míkwík Au íku{Lke MkkÚku ðkík[eíkLkk fux÷kf ytþku:ík{u fÞkt-õÞkt WíÃkkËLkku ¾uzqíkkuLku ykÃke hÌkk Aku yLku ykøkk{e Mk{Þ {kxu ykÃkLkwt þwt r{þLk Au.

ÃkkuxoVkur÷Þku{kt Au. ¼khík{kt sux÷k Ãký Ãkkf Wøkkzðk{kt ykðu Au, ÃkAe íku ÄkLk, fÃkkMk, MkkuÞkçkeLk íku ík{k{ {kxu õðkur÷xe «kuzõx ftÃkLke WÃk÷çÄ fhkðe hne Au. yk ík{k{ Ãkkfku {kxu ðkðuíkhÚke ÷E nkðuoMxªøk MkwÄe ¾uzqíkkuLke sux÷e Ãký ykð~Þfíkk nkuÞ íku «{kýu Au, íku çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾e çkòh{kt ¾uzqíkkuLku ík{k{ WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkðe hne Au.

yk ftÃkLkeLke MÚkkÃkLkk ð»ko 1977{kt ÚkE níke. su{Lke MÚkkÃkLkk ¾uzqík Mk{wËkÞ MkkÚku MktçktÄ ÄhkðLkkh [uh{uLk ©e økwókyu fhe níke. íku{Lkku WÆuþ {q¤ík: ¾uzqíkkuLke økwýð¥kk Mk¼h WíÃkkËLkku WÃk÷çÄ fhkðíke níke. ð»ko 1977{kt çku WíÃkkËLkkuLke MkkÚku yk ftÃkLkeLke MÚkkÃkLkk ÚkE níke. yk WÆuþLku ÷E ykøk¤ ðÄíkk yksu ykþhu 42 ð»ko yk ftÃkLkeLku ÚkÞk Au. ¼khíkLkk ¾qýu¾qýu ykþhu 4500 sux÷k rðíkhfku Au, 250 ÷kufkuLke MkuÕMk xe{ Au yLku ykþhuu 80 sux÷k WíÃkkËLk y{khk f] r»k òøkhÛk,

, 2019

òÃkkLke xufLkku÷kuSðk¤e ftÃkLkeLkk WíÃkkËLk fuðe heíku fkÞo fhe hne Au. su ¼khík økúwÃk Au íku{kt fw÷ ºký ftÃkLke Au. ¼khík RLMkuõxeMkkRz r÷r{xuz, ¼khík hMkkÞý r÷r{xuz yLku 28

{¸9>>f>í>

www.krishijagran.com

ðeykh yuøkúkuxuf r÷r{xuz Au. ßÞkhu ¼khík hMkkÞý r÷r{xuz su ftÃkLke Au íku Mxkuf yuõMk[uLs{kt r÷Mxuz Au. yk ftÃkLkeLkwt {wÏÞ fkÞo xufrLkf÷ WíÃkkËLk íkiÞkh fhðkLkwt Au. yksu ykþhu 20 fhíkk ðÄkhu fuxLkef÷ WíÃkkËLkLke huLs ftÃkLke ÃkkMku Au yLku ftÃkLkeLkku íkk÷{u¤ yLkuf rðËuþe ftÃkLke MkkÚku Au. su{ su{ ík{Lku {nuMkwMk ÚkÞku íku{ ¾uzqíkkuLku ÃkÞkoðhý nuíkw Mkwhrûkík ðÄkhu Mkkhk WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðu íkku íku çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾e òÃkkLkLke ftÃkLke rLkMkkLk fur{f÷ MkkÚku íkk÷{u÷ fÞkuo Au yLku íku{Lkk MknÞkuøkÚke ¾uzqíkkuLku yksu ºký WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðe hÌkk Au. su{kt rçkÕzh Au, su MkkuÞkçkeLkLkk ®LkËýLkku Lkkþf Au. íÞkhçkkË y{u {íkMkqhe Lkk{Lkk WíÃkkËLk hsq fÞko Au, su [ku¾k{kt þeÚk ç÷kRx Ãkh fk{ fhu Au. þuhzeLkk ¾uzqíkku {kxu {kuÚkk ®LkËýLke yuf {kuxe Mk{MÞk Au, suLkk rLkÞtºký {kxu y{u yu÷kLk Lkk{Lkk ®LkËýLkkþf hsq fÞwO Au, su {kuÚkkLke økktXkuÚke ¾ík{ fhu Au, íkku yk ytíkøkoík y{u Lkðe xufLkku÷kuSLkk WíÃkkËLkkuLku yksu rLkþkLk fur{f÷Lkk {kæÞ{Úke ¼khíkeÞ ¾uzqíkku Mk{ûk WÃk÷çÄ fhkðe hÌkk Aeyu.

MkwÄe yk hkuøkLkk rLkÞtºký fhu Au. yuf yLÞ WíÃkkËLk wý y{u hsq fhe hÌkk Aeyu. Äkf Lkk{Úke íku yku¤¾kþu. íku Mkk{kLÞík: {fkELkk Ãkkf Ãkh Vku÷ yk{eo ðku{oLkwt rLkÞtºký fhðk {kxu WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. fkhý fu íku yuf økt¼eh Mk{MÞk yksu MkòoE [wfe Au. su ËuþLkk Ërûkýe rnMMkk{kt økík ð»ko {fkELkk Ãkkf Ãkh yux÷ku s ¾hkçk «¼kð Ãkkzâku níkku. íkku yk WíÃkkËLk Au, íku y{khk MkuLxÙ÷ RLMkuõxeMkkEzTMk çkkuzo îkhk {kLÞíkk «kó Au. yk WíÃkkËLk ¾uzqíkku ðå[u økík Ãkkt[ {rnLkk{kt ¾qçk s ÷kufr«Þ ÚkÞu÷ Au yLku ¾qçk s yMkhfkhf heíku íkuLkk {fkE{kt Vku÷ yk{eo ðku÷Lku rLkÞtrºkík fhu Au. ½ýk Mkkhk yksLkk zwÃ÷efux «kuzõx çkòh{kt WÃk÷çÄ Au, íkuLkku Mkk{Lkku fhðk {kxu ftÃkLke fÞk Ãkøk÷kt ¼he hne Au. ßÞkt MkwÄe Lkf÷e WíÃkkËLkkuLke ðkík Au íkku íkuLkk Ãkh nwt çku «fkhÚke yk ðkík fhðkt {køkw Awt. yuf íkku ykÃkýk Ëuþ{kt fux÷kf çkeò ËuþkuÚke fkuE Ãký yxfkð ðøkh fux÷kf WíÃkkËLkkuLke ykÞkík fhðk{kt ykðe hne Au. fux÷kf WíÃkkËLkku ¼khíkeÞ ¾uzqíkku ðå[u çkkÞku Lkk{Úke ðu[ðk{kt ykðu Au yLku íku{kt fkuE rLkÞ{Lkku yksLke íkkhe¾{kt ykÃkýk Ëuþ{kt LkÚke. íku{kt çkkÞku «kuzõxLkk yLkuf MkuBÃk÷Lku Mkhfkhu Ãký Ëhkuzk Ãkkze íkÃkkMk fÞko Au yLku y{u Ãký MkuBÃk÷kuLke íkÃkkMk fhe Au. íku su WíÃkkËLk Au íku{kt fur{f÷ çkuMx WíÃkkËLk nkuÞ Au. íkku yk heíku WíÃkkËLk nuíkw su ÃkØrík Au íku ¼khíkeÞ f]r»k Wãkuøk{kt Mkk{kLÞ heíku «kuzõx WÃk÷çÄ fhkðu Au. yksu rçkLkfkLkqLke heíku RBÃkkuxo ÚkkÞ Au. íkuLkkÚke ÞkuøÞ yuøkúkufur{fÕMk RLzMxÙe Ãkh rðÃkheík yMkh fhu Au. su{ fu ík{u yu çkkçkíkÚke ðkfuV Aku fu ykÃkýk ðzk«ÄkLk LkhuLÿ {kuËeyu 15 {e ykuøkMxLkk hkus {uf RLk RÂLzÞkLku «kuíMkkrník fhðkLke ðkík fhe níke. y÷çkík ¾kuxk WíÃkkËLkku ykðu Au íku íkuLkkÚke Mkk{kLÞ {uLÞwVuõ[®høk Mkuõxh Ãkh yMkh fhu Au. yk heíku su WíÃkkËLk ykðu Au íkuLkk Ãkh MkhfkhLkwt MkeÄw rLkÞtºký nkuíkw LkÚke yLku y{Lku òýðk {éÞwt Au fu ÃkÞkoðhý Ãkh íkuLke fuðe yMkh ÚkkÞ Au, ßÞkt MkwÄe ¾uzqíkkuLke ðkík fhðk{kt ykðu íkku ¾uzqíkkuLku yk WíÃkkËLkkuLkwt ðu[ký fhðk{kt ykðu Au, yk

fÞkt WíÃkkËLkku ík{Lku MkkiÚke ðÄkhu huðLÞw ykÃku Au. swyku yk{ íkku y{khk ík{k{ WíÃkkËLkLke økwýð¥kkLke ÿrüyu Wå[ {kÃkËtzLkk WíÃkkËLk Au yLku ík{k{ WíÃkkËLk ¼khíkeÞ ¾uzqíkku{kt ¾qçk s ÷kufr«Þ Au. Ãkhtíkw nwt yk çkÒku WíÃkkËLkku ytøku ðÄkhu ðkík fhðk {køkw Awt. íku{kt yuf y{khk WíÃkkËLk {íkMkqhe Au, su ºký ð»ko yøkkW y{khk îkhk hsq fhðk{kt ykÔÞk níkk, su ÄkLk{kt þeÚk ç÷kRxLkwt rLkÞtºký fhðk {kxu WÃkÞkuøk fhðk{kt ykÔÞk Au. yk ¾uzqíkku ðå[u ðÄkhu ÷kufr«Þ Au, fkhý fu íku ºký «fkhLkk fk{ fhu Au. yk hkuøk ykðíkk Ãknu÷k Ãký fk{ fhu Au, hkuøk ykÔÞk çkkË Ãký fk{ fhu Au yLku hkuøkLku {q¤Úke Mk{kó fhu Au. íkuLke çkeS rðþu»kíkk Au fu íku ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe fk{ fhu Au, fkhý fu yksu {sqhe ¾[o ½ýku ðÄe økÞku Au, {kxu ¾uzqíkku RåAu Au fu íkuLku íkuLkk WíÃkkËLk yuðe heíku {¤u fu suÚke ÃkkfLku ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe rçk{kheykuÚke Mkwhrûkík hk¾e þfkÞ. {kxu þeíkrð÷kRzLkk rLkÞtºký {kxu ¾uzqík íkuLkku ßÞkhu WÃkÞkuøk fhu Au íÞkhu yuf ð¾ík {íkMkheLku Lkkt¾ðkÚke ykþhu 18 Úke 20 rËðMk 29

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

{¸9>>f>í>

www.krishijagran.com

WíÃkkËLkkuLkk xuMxªøkLkk fkuE s {kÃkËtz LkÚke, y{u yu {k÷w{ LkÚke fu fuðe heíku ¾uzqíkkuLkk Ãkkf Ãkh íkuLkku «¼kð Ãkzu Au. ßÞkt íkuLkku ftxÙku÷ fhðkLke ðkík fhðk{kt ykðu íkku yk {w~fu÷e Ãkh Mkhfkh yusLMkeyku MkkÚku ðkík fhe hne Au. yksu ÃkuMxeMkkRz ftÃkLkeyku Ãký yk çkkçkík Ãkh çkuXf yLku [[ko fhe hÌkk Au íkíkk íku{Lku yðøkík fhkðe hÌkk Au fu fuðe heíku íkuLku rLkÞtrºkík fhðk{kt ykðu. íku ík{k{ «fkhÚke ¾uzqíkku yLku ¼khíkeÞ Wãkuøkku {kxu ykÃkýk Ëuþ {kxu LkwfMkkLkfíkko Au. y{u «ÞíLk fhþwt fu f]r»k rð¼køk yLku ¼khík Mkhfkh MkkÚku {¤e íkuLkk rLkÞtºký fhðk nuíkw «ÞíLk fhþu. ¾uzqíkkuLku Lkf÷e WíÃkkËLkkuÚke çk[kððk {kxu íkuLkk WÃkÞkuøk {kxu þwt Mkq[Lk fhþku. yksu yu [[koLkku rð»kÞ çkLku÷ku Au fu ykÃkýk ÃkuMxeMkkEz {uLkus{uLx rçk÷ 2017 ykðLkkh Au. su{kt yLkuf Lkðe òuøkðkE Lkkt¾ðk{kt ykðe hne Au, íku{kt ËtzLke hf{ Ãký ðÄkhðk{kt ykðe Au. yk MkkÚku y{u yu Ãký Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðu÷ Au fu ¾uzqíkku su Au íku {kfuoxÚke su Ãký Ëðk ¾heËu Au íku rçk÷Úke ¾heËu Au. ßÞkhu Ãký ËðkykuLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu íÞkhu ÷uçk÷ Ãkh Mkkhe Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðu Au, íkku ¢kuÃk {kxu su Ëðk ykÃkðk{kt ykðe Au íku ðkðíkkuLku ðkt[eLku s WÃkÞkuøk fhðku. òu ykÃkýu fkuE Ãký òýfkheLkku ÞkuøÞ «{ký{kt ¾kuxk Ãkkf Ãkh WÃkÞkuøk fhþwt íkku íku ½kíkf Mkkrçkík Úkþu. yuf íkhV Mk÷kn òu ykÃkðk {køke íkku íku ¾uzqíkkuLke MkwhûkkLkwt rðþu»k æÞkLk hk¾ðwt, y{khe ftÃkLkeykuyu yLkuf Ãkøk÷kt ¼Þko Au. ykÃkýe ftÃkLke fu su yrÄhkfe yLku zkuõxMko Au íku Mk{Þ-Mk{Þ Ãkh fexLkkþfkuLke Mkwhrûkík WÃkÞkuøk nuíkw fkÞo¢{ [÷kðu Au. ¾uzqíkku ðå[u sE ¾uzqíkkuLku Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðu Au fu fexLkkþfkuLkku WÃkÞkuøk Mk{Þktíkhu MkwhûkkLkwt æÞkLk hk¾u, fkhý fu MkkiÚkeLku ¾çkh Au fu yk Íuhe÷e Ëðk nkuÞ Au. òu íku{Lke Mk÷knLku æÞkLk{kt hk¾ðk{kt Lknª ykðu íkku ¾uzqíkku {kxu íku ¾qçk s nkrLkfkhf Mkkrçkík Úkþu. Mk{Þktíkhu y{khe ftÃkLke yk {kxu rðrðÄ ÂõðÍLkwt ykÞkusLk Ãký fhu Au. yk ð¾íku íku{Lku Mku^xe fex Ãký ËðkykuLkk Atxfkð {kxu WÃk÷çÄ fhkðe þfþu. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

30

"A VERY HAPPY DIWALI AND A PROSPEROUS NEW YEAR”

Ichiban Group of Companies Wishing All its Stake Holders

yuf {níð™ku V¤ …kf

www.krishijagran.com

ƒe÷k :- yuf {níð™ku V¤ …kf r[hk„ su. Xkfh, su. ykh. ðkzkuËheÞk, r™fwts fu. sku»ke, r«Þtf ze. {nuŒk ƒk„kÞŒ {nkrðÄk÷Þ, ‚hËkh¢]r»k™„h ËktŒeðkzk f]r»k Þwr™ð‚eoxe, s„wËý- 384 460 Mob.:- 8980953505, E-mail :- thakarchirag83@gmail.com

ƒe

÷k ™u ¼khŒ™k yuf MðËuþe …kf Œhefu yku¤¾ðk{k ykðu Au. ¼khŒ{k ƒe÷k™k …k™ (ƒe÷e…ºk) ™ku W…Þku„ ¼„ðk™ rþð™e …wò{k ÚkkÞ Au {kxu Œu ¾k‚ fhe™u rþð{trËh{kt ðÄw skuðk {¤u Au. ƒe÷k ¼khŒ™k W¥kh «Ëuþ, ykurzþk, rƒnkh, {æÞ «Ëuþ y™u „wshkŒ{k skuðk {¤u Au. ƒe÷k™w r™Þr{Œ y™u …æÄrŒ‚h™w ðkðuŒh {kºk W¥kh «Ëuþ{k s skuðk {¤u Au. Œu ‚k{kLÞ heŒu Œu™k yku»krÄÞ „wý {kxu òýeŒw Au.

𾌠fktxk skuðk {¤u Au. Œu™k V¤™ku ykfkh ytzkfkh ŒÚkk ÷tƒ„ku¤ nkuÞ Au. Œu™k …k™ 4 Úke 10 ‚u{e ÷ktƒk y™u yuf …Ae yuf „kuXðkÞu÷k nkuÞ Au. W…Þku„ :ƒe÷k™k Œkò …kfu÷k V¤ ™k {kðk™ku W…Þku„ þhƒŒ ƒ™kððk{k ÚkkÞ Au su™w ™Þr{Œ ‚uð™ …k[™r¢Þk ™u ‚h¤ y™u ŒtËwhMŒ ƒ™kðu Au. ƒe÷k™k V¤{k {kh{u÷kur‚™ ™k{™w Œíð ykðu÷w Au su™ku W…Þku„ {qºkðÄof Ëðk ƒ™kððk Œu{s ´ËÞ™u ÷„Œk hku„ku{kt yku»krÄ Œrhfu ÚkkÞ Au.Œu™k fk[k V¤™ku W…Þku„ {hzk ™e ‚khðkh{k ÚkkÞ Au. Œu™k …k™™ku ßÞwþ ƒ™kðe

s

ƒe÷k ™w Íkz {æÞ{ fË™w 40 Úke 50 Vwx ô[w ŒÚkk Œu™w Úkz ™k™w nkuÞ Au. Œu™e r™[u™e zk¤eyku{k fkuRf f] r»k òøkhÛk,

, 2019

32

yuf {níð™ku V¤ …kf

www.krishijagran.com

Œu™w {Ä ‚kÚku ‚uð™ fhðkÚke Œkð suðk hku„ku Ëwh ÚkkÞ Au Œu{s ßÞw‚ ™u fk¤k{he ‚kÚku ÷uðkÚke yMÚk{k suðk hku„ Ëwh fhe þfkÞ Au. Œu™k Vw÷™ku Wfk¤ku ykt¾ku™u ÷„Œe Ëðk ƒ™kððk{k ÚkkÞ Au. ƒe÷k™k {q¤, Ak÷ y™u …k™™ku W…Þku„ ‚…oËtþ™k ‚khðkh {k ÚkkÞ Au.

Œu™u ¾uŒh{k hku…ýe fhðk{k ykðu Au. ƒes æðkhk W„kzðkÚke Œu™k fË y™u „wýÄ{o{k rðrðÄŒk skuðk {¤u Au. Wå[ «fkh™k „wýÄ{o {u¤ððk Œu™w ‚ðtÄo™ ykt¾ [zkðe™u (ƒ®z„Úke) fhðk{k ykðu Au.

ykƒkunðk :ƒe÷k W»ýfrxƒtÄ{k ÚkŒw V¤ Au. Œu 30 -35 ‚urÕ‚Þ‚ Œk…{k™{k ‚h¤ŒkÚke W„e òÞ Au. Œu ðÄkhu Xtzk «Ëuþ{k W„e þfŒw ™Úke. Œu þw»f ðkŒkðhý{k ‚h¤ŒkÚke W„u Au. ‚wfk «Ëuþ™w V¤ nkuðkÚke Œu™u ykuAk …kýe™e sÁh …zu Au.

ƒe÷k™k ƒu Íkz ðå[u™w ytŒh 8 × 8 {exh Œu{s 10×10 {exh hk¾ðk{k ykðu Au. ‚ki«Úk{ 90 ‚u{e × 90 ‚u{e × 90 ‚u{e™ku ¾kzku fhe Œu{k 25 rf÷ku AkrýÞw ¾kŒh ™k¾ðk{k ykðu Au y™u hku…ýe fhðk{k ykðu Au. hku…ýe fÞko™k ŒhŒ ƒkË s Œu™u …kýe yk…ðk{k ykðu Au. hku…ýe fhðk™ku y™wfw¤ ‚{Þ Vuƒúwykhe – {k[o Œu{s sw÷kR – yku„Mx Au.

s{e™ :-

r…ÞŒ:-

ƒe÷k ‚k{kLÞ heŒu Ëhuf «fkh™e s{e™{k W„u Au …ý ‚khe r™Œkhðk¤e, ðÄw «{ký{k fkƒor™f …ËkÚko ÄhkðŒe nkuÞ Œuðe s{e™ Œu™u ðÄkhu y™wfw¤ nkuÞ Au. Œu „kuhk¤w Œu{s huŒk¤ s{e™{k W„u Au. Œu™u 5 Úke 8 …eyu[ ðk¤e s{e™ ðÄkhu {kVf ykðu Au.

ƒe÷k™k Íkz™e ykswƒksw fwtze (nkus) ƒ™kððk{k ykðu Au y™u íÞkhƒkË Œu™u …kýe yk…ðk{k ykðu Au. Œu™u hku…ýe ƒkË Œu{s ¾kŒh ykÃÞk ƒkË ŒhŒ s r…ÞŒ yk…ðk{k ykðu Au. [ku{k‚k{k ƒu r…ÞŒ ðå[u™w ytŒh yuf {rn™k suxT÷w hk¾ðk{k ykðu Au.

òŒku :-

¾kŒh ÔÞðMÚkk…™:-

hku…ýe™w ytŒh y™u …æÄrŒ :-

þÁykŒ™k Ë‚ð»ko ‚wÄe ƒe÷k™k ó◌Þ્ uof ÍkzËeX

ƒe÷k{k ðÄkhu òŒku skuðk {¤Œe ™Úke. Œu fuhe, ‚Vhs™, y™u Ëkz{ suðw «ÏÞkŒ V¤ ™Úke. ¼khŒ{k ‚k{kLÞ heŒu fâkÞ …ý ƒe÷k™e V¤ðkze skuðk {¤Œe ™Úke. fk„Ëe RŒuðkn, fk„Ëe „kutËk, fk„Ëe {eÍko…wh, fk„Ëe ƒ™kh‚e y™u Úkkh rËÔÞk Œu™e {wÏÞ òŒku Au.

10 rf÷ku AkrýÞw ¾kŒh Œu{s 50 „úk{ ™kRxÙkus™, 25 „úk{ VkuMVh‚ y™u 50 „úk{ …kuxkþ yk…ðk{k ykðu Au. Ëhuf ð»kuo yk {k… ƒ{ýw fhe Ëuðk{k ykðu Au. AkrýÞw ¾kŒh {u {rn™k™e þÁykŒ{k yk…ðk{k ykðu Au Œu{s ™kRxÙkus™™ku yzÄku sÚÚkku Vw÷ ykðu Œu …nu÷k y™u yzÄku sÚÚkku yku„Mx™k ytŒ{k yk…ðk{k ykðu Au. ¾kŒh™e ¼÷k{ý s{e™™e V¤Äúw…Œk™u ykÄkhu fhðk{k ykðu Au.

‚ðtÄo™ :ƒe÷k™w ‚ðtÄo™ ƒes Œu{s ðk™M…rŒf heŒu ÚkkÞ Au. Œu™k ƒes™u ™‚ohe{k W„kzðk{k ykðu Au íÞkhƒkË

33

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

yuf {níð™ku V¤ …kf

www.krishijagran.com

{w~fu÷eyku :-

ykðu÷k ƒe÷k ƒkh ð»kuo 200 – 300 V¤ «rŒ Íkz yÚkðk 20-30 x™ «rŒ nuõxh Wí…kË™ yk…u Au.

fk[k V¤™w ¾he …zðw Œu{s V¤™w Vkxe suðw yu ƒe÷k{k {wÏÞ {w~fu÷e Au. V¤™u ¾hŒk yxfkððk Œu{k 2-4 ze Œu{s Sƒhur÷™ suðk ðúwræÄ r™Þk{f™ku W…Þku„ fhðk{k ykðu Au. Œu™u …whŒku ¼us yk…ðkÚke V¤™k Vkxe sðk™e {w~fu÷e™w r™ðkhý fhe þfkÞ Au.

{wÕÞðÄo™ :ƒe÷k{kÚke ßÞwþ, su÷e, {whçƒku, …kWzh, ƒhVe ŒÚkk [kuf÷ux ð„uhu ƒ™kðe þfkÞ Au.

V¤ WŒkhðk :ƒe÷k™u sku f÷{ fhe™u yÚkðk ykt¾ [zkðe™u (ƒ®z„) hku…ýe fhðk{k ykðu Œku 4-5 ð»ko ƒkË V¤ ykðu Au y™u ƒes Úke W„kzðk{k ykðu Œku 8-10 ð»ko ƒkË V¤ ykððk™e þÁykŒ ÚkkÞ Au. Vw÷ ykÔÞk ƒkË 12 {rn™u V¤ …kfu Au. ßÞkhu V¤™ku ht„ ½uhk ÷e÷k Úke …e¤kþ …zŒku ÷e÷ku ÚkkÞ íÞkhu Œu™u WŒkhðk{k ykðu Au. V¤™u 5 ‚u{e™e Ëktze ‚kÚku Œkuzðk{k ykðu Au. Wí…kË™ :f÷{ fhe™u hku…ðk{k ykðu÷k ƒe÷k Ë‚ ð»kuo 100-150 rf÷ku V¤ «rŒ Íkz yÚkðk 18-20 x™ «rŒ nuõxh Wí…kË™ yk…u Au ßÞkhu ƒes Úke hku…ðk{k f] r»k òøkhÛk,

, 2019

34

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™

www.krishijagran.com

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™ y™u s¤ ‚thûký …ØrŒyku 5LPV[P 5\0IF4 V[RP0LP ZF\S TYF V[RPV[RP DX~ HDLG VG[ H/ ;\Z1F6 .HG[ZL lJEFU S'lQF .HG[ZL VG[ 8[SGM,MHL SM,[H4 H}PS'PI]P H}GFU-

s

{e™ y™u s¤ yu fwËhŒ ŒhVÚke {k™ð òŒ™u {¤u÷ y™{ku÷ ƒûke‚ Au. ðÄŒe sŒe ðMŒe™e ¾kuhkf, …kýe, ƒ¤Œý ð„uhu™e sYheÞkŒ™u …nkut[e ð¤ðk yk y{wÕÞ ƒrûk‚™kt rððuf …qýo W…Þku„Úke s s{e™-nðk-…kýeð™M…rŒ ð„uhu ÄhkðŒe ‚]rü ™wt ‚tŒw÷™ ƒ™e hnu Au. su ™ ÚkðkÚke ÷eÄu sirðf ‚]rü™k ‚tf÷™{kt yrMÚkhŒk y™u ykrÚkof rð»k{Œk W¼e ÚkR hne Au. …kýe y™u …ð™™u ÷eÄu ÚkŒk s{e™™k y‚kÄkhý Äkuðký™u ÷eÄu ¾uŒe {kxu ¾Œhku W¼ku ÚkÞku Au. yk…™k Ëuþ™e fw÷ 156 {e. nuõxh ¾uzðk ÷kÞf s{e™ rðMŒkh{ktÚke ÷„¼„ 40% yux÷ufu 62 {e. nuõxh rðMŒkh{kt ®‚[kE W…÷çÄ Au sÞkhu ƒkfe™k 60% yux÷ufu ÷„¼„ 94 {e. nuõxh rðMŒkh{kt ¾uŒe Wí…kË™ f] r»k òøkhÛk,

, 2019

36

www.krishijagran.com

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™

{kxu {wÏÞíðu ðh‚kË W…h ykÄkh hk¾ðku …zu Au. ƒkfe™e s{e™{ktÚke VõŒ 71 {e. nuõxh rðMŒkh{kt ‚kÁt st„÷ W„u÷wt Au. yk…™k Ëuþ{kt ðh‚kË {ktÚke yk…ý™u ð»kuo 4000 ½™rf÷ku{exh sux÷wt …kýe «kó ÚkkÞ Au. su{ktÚke 2050 ½™ rf÷ku{exh …kýe™wt ƒk»…e¼ð™ ÚkkÞ Au ŒÚkk ‚{wÿ{kt {¤u Au. sÞkhu 690 ½™rf÷ku{exh …kýe ™Ëe ™k¤k ð„uhu{kt ðnu Au y™u 430 ½™ rf÷ku{exh sux÷wt …kýe ¼q„¼o{kt WŒhu Au. …hŒwt nk÷™e ÔÞðMÚkk îkhk yk…ýu W…÷çÄ …kýe™kt sÚÚkk {ktÚke {kºk 10 xfk …kýe™kus ‚t„ún fhe þfeyu Aeyu. W…hkuõŒ sÚÚkk{kt …ý Ëhuf ð»kuo y™u rðMŒkh «{kýu ¾wƒs ðĽx skuðk {¤Œe nkuÞ Au.

…kýe™ku MÚkkr™f ‚t„ún fhe Œu™ku …kf™k …kýe™k fxkufxe™k Œƒ¬u …whf r…ÞŒ {kxu W…Þku„ fhðku ð„uhu …„÷kyku ykð~Þf ƒ™u Au. ¾uŒe ÷kÞf s{e™{kt s¤ y™u s{e™ ‚thûký W…hkuõŒ …heƒ¤ku™wt yuf Þk ƒeS heŒu r™Þ{™ fhðk™k W…kÞku ™e[u {wsƒ Au. y. …kf ÔÞðMÚkk…™ ykÄkrhŒ W…kÞku ƒ. ¾uŒe™e s{e™{kt Äkuðký yxfkððk™k ƒktÄfk{ku : y. …kf ÔÞðMÚkk…™ ykÄkrhŒ W…kÞku 1. ‚{kuå[ –Œ÷eÞ ¾uŒe (fLxwh Vko®{„) : yk …æÄrŒ{kt Œ{k{ ¾uŒe fk{ku suðkfu Ÿze ¾uz, ðkðuŒh, yktŒh¾uz ð„uhu yuf ‚{k™ Zk¤ ÄhkðŒk ®ƒËwyku ™u skuze™u ƒ™kðu÷e hu¾k (‚{kuå[ hu¾kyku) W…h fhðk{kt ykðu Au y™u [k‚ ykðe hu¾kyku …h ƒ™kððk{kt ykðu Au su s{e™™kt Zk¤™e ÷tƒ rËþk{kt nkuÞ Au. Zk¤™e rËþ{kt [k‚ ƒ™kððkÚke ðh‚kË fu ®‚[kE™wt …kýe ™e[u™k rðMŒkh ŒhV ðu„Úke sŒwt nkuE Ëhuf Akuz™u ‚«{ký …kýe {¤Œwt ™Úke Œu{s ÷ktƒk ‚{Þ ‚wÄe ykðe heŒu ¾uŒe fhðkÚke Äe{u Äe{u s{e™™wt Äkuðký ÚkkÞ Au. …htŒw ‚{kuå[ Œ÷eÞ ¾uŒe fhðkÚke Ëhuf [k‚ …kýe™k ðu„™u hkufu Au y™u Ëhuf Akuz™u ‚«{ký ®‚[kE™wt …kýe W…÷çÄ ÚkkÞ Au. …kýe™u ðÄw ‚{Þ hkufe s{e™™e ytËh

ð»ko 1951{kt ¼khŒ™e ð…hkþ ÷kÞf …kýe™e W…÷çÄe ÔÞrõŒ ËeX 5177 ½™{exh «rŒ ð»ko nŒe su ½xe™u 2011{kt 1545 ½™{exh ‚wÄe …nku[e Au y™u yks rMÚkrŒ [k÷w hne Œku 2030 ‚wÄe{kt ÔÞrõŒ ËeX 1140 ½™{exh «rŒ ð»ko Úkðk™e þfâŒk Au. su rðMŒkh{kt …kýe™e W…÷çÄe 1700 ½™{exh «rŒ ð»ko «rŒ ÔÞrõŒÚke ykuAe nkuÞ Œu rðMŒkh …kýe™e Œýkð…qýo rMÚkrŒ ðk¤ku rðMŒh {k™ðk{kt ykðu Au. s{e™ ‚…kxe W…hÚke ð™M…rŒ™k ykðhý{kt ÚkR hnu÷ku ½xkzku y™u s{e™ ‚thûký ™k W…kÞku ys{kÔÞk ð„h™e yÞkuøÞ ¾uŒ …æÄrŒykuÚke s{e™™kt Äkuðký™ku «§ …ý ðÄw™u ðÄw rðfx ƒ™Œku òÞ Au. ¾zfku {ktÚke yuf $[ ¾uŒe ÷kÞf s{e™ ƒ™ðk {kxu ÷„¼„ 500 Úke 1000 ð»ko sux÷ku ‚{Þ ÷k„u Au. ykÚke ðne sŒwt …kýe hkufe, Œu™ku ðu„ ½xkze Œu™k îkhk ÚkŒwt s{e™™wt Äkuðký yxfkððwt, …kf™u sYhe ¼us™wt «{ký {¤e hnu Œu {kxu ðh‚kË™wt ðÄw{kt ðÄw …kýe s{e™{kt þku»kkÞ Œu™k W…kÞ fhðk, ðÄkhk™k જમીનનાં ધોવાણ ને અસર કરતા પ રબળો

જમીન પોત અને ત (texture and structure), ડાઈ, નીતાર શિ ત, સં હ શિ ત, સે ીય પદાથ નું માણ, વીજભાર િવિનમય મતા, જમીન નો ઢાળ, ઢાળની લંબાઈ, િ થિત થાન, ખેડ

વાતાવરણ વરસાદ- માણ, તી તા, પુનરાવતન, આવૃિ , પવન, પવનનો વેગ, તાપમાન, બા પીભવનનો દર વગેરે

વાન પિતક આવરણ પાકનો કાર, આવરણનો કાર, મૂળની રચના, પાક પ ધિત, વન પિતની તીય િવિવધતા, પાકની િ થિત વગેરે

37

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™ W{uhðk {kxu™e Œf ðÄkhu Au suÚke ®‚[kE™e rðŒhý fkÞoûk{Œk ðÄu Au. ‚{kuåÞ Œ÷eÞ ¾uŒe ßÞkt s{e™™ku Zk¤ 2 Úke 10% nkuE íÞkt ðÄw VkÞËkfkhf hnu Au. VõŒ ‚{kuåÞ ¾uz-fk{Úke …ý ðne sŒk …kýe y™u {kxe™wt Äkuðký Xef Xef ½xu Au. yk «fkh™e ¾uŒe VõŒ yuf‚{k™ Zk¤ ðk¤k ¾uŒh{kt ÚkR þfu Au. 2. {Õ[et„ (ykðhý) : s{e™™e ‚…kxe …h …ÚkhkÞu÷ …kf™k yðþu»kku yÚkðk yLÞ f]rºk{ …uËkþ™kt ykðhý™u {Õ[et„ fnuðk{kt ykðu Au. {Õ[et„Úke {kxe™k fýku Wze sŒk fu ÄkuðkE sŒk yxfu Au. …kýe™e „rŒ yxfu Au, suÚke …kýe ðÄw ‚{Þ s{e™ …h hnu Au y™u

fhð{kt ykðu Au. ßÞkt ðÄw …zŒwt Äkuðký ÚkŒwt nkuÞ íÞkt ðu÷kðk¤k Vu÷kŒk „e[ …kf ðkððkÚke Äkuðký yxfu Au. Zk¤ðk¤e s{e™{kt ðne sŒk …kýe™u ð™M…rŒ sLÞ ytŒhkÞ …qÁt …kzðk {kxu su Œu Zk¤ y™u s{e™™u y™wY… swËk swËk …kfku …èkyku{kt ðkððk{kt ykðu Au. ykðk …kfku s{e™ …h Vu÷kE™u ðh‚kË™kt s{e™ …h …zŒk xe…k™e ŒeðúŒk ½xkzu Au suÚke {kxe™kt fýku …kuŒk™k MÚkk™Úke Awxk …zŒk ™Úke Œu{s …kýe ‚kÚku ðne sŒk {kxe™k fýku™u …ý yxfkðu Au. y™wfw¤ …kf™e ‚k{u ðkhk VhŒe Äkuðký yxfkðu Œuðk …kf™k …èkyku hk¾ðk sYhe Au.

¾uŒh{ktÚke ŒhŒ ðne sŒwt ™Úke ykÚke s{e™{kt WŒhðk™ku Ëh ðÄu Au. ykðhý ™u fkhýu …kýe™wt ƒk»…e¼ð™ ½xu Au. ™fk{kt ®™Ëý fu yLÞ ðÄkhk™ku W„kðku ½xu Au y™u s{e™™wt ƒtÄkhý ‚wÄkhu Au. yk W…hktŒ s{e™™kt Œk…{k™™wt r™Þtºký ÚkkÞ Au y™u s{e™ …h fzf Úkh ƒ™Œwt yxfu Au. ½ô™wt ¼q‚wt, …hk¤ fu yLÞ …kfku suðkfu swðkh, ƒkshe, {fkE, zkt„h™kt yðþu»kku, Œý¾÷k, yLÞ VkuŒhk, ÷kfzk™ku ðnuh, fk…u÷k fu ‚qfkÞu÷ …ýkuo ð„uhu ™ku W…Þku„ {Õ[et„ Œhefu ÚkR þfu Au Œu{s Ã÷krMxf {Õ[ …ý W…Þku„{kt ÷R þfkÞ Au. …kf™e fk…ýe ƒkË ƒkfe ¾uŒh{kt ƒkfe hnuŒk ½W™k …hk¤ suðk yðþu»kku ‚¤„kððk™u ƒË÷u {Õ[et„ Œhefu W…Þku„ fhðkÚke W…hkufŒ Ëþkoðu÷ VkÞËkyku™e ‚kÚku ‚kÚku …Þkoðhý ‚thûký{kt …ý Þku„Ëk™ yk…e þfkÞ.

4. …kf™e VuhƒË÷e: yufs «fkh™k …kf ðkhtðkh ÷uðkÚke s{e™™e V¤ÿw…Œk ½xu Au y™u s{e™ Äkuðký™e ‚t¼kð™k ðÄu Au. Ëhuf …kf™k {q¤™e ŸzkE y™u h[™k y÷„ y÷„ nkuðkÚke …kf™e VuhƒË÷e fhðkÚke s{e™e y÷„ y÷„ ŸzkEyuÚke …ku»kfŒíðku™ku W…kz ÚkkÞ Au, ykÚke s{e™™e V¤ÿw…Œk s¤ðkE hnu Au. {q¤ {kxe™k fýku™u sfze hk¾ðk™wt fk{ fhŒk nkuÞ Œu{s Ëhuf …kf™ku ‚…kxe …h Vu÷kðku y÷„ y÷„ nkuÞ s{e™™wt Äkuðký …ý r™ÞtrºkŒ ÚkkÞ Au, y™u s{e™™k MŒhku{kt

3. …èe-…kf …ØrŒ: yk «fkh™e ¾uŒe …ØrŒ{kt s{e™™kt Äkuðký™u y™wfw¤ nkuE Œuðk {wÏÞ …kfku ÷uðk™k ÚkŒk nkuE su{fu f…k‚, swðkh, ƒkshku ð„uhu íÞkhu ykðk {wÏÞ …kfku™e yuf nkh ðå[u Äkuðký™u yxfkðŒk …kfku suðkfu ‚kÚku {„, {X, yzË suðk fXku¤ ð„o™k …kfku ÷uðk{kt ykðu Au. ðkðuŒh Zk¤™e ÷tƒ rËþ{kt f] r»k òøkhÛk,

, 2019

38

www.krishijagran.com

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™

¼us ‚t„ún ÚkkÞ Au. su{fu ½ô, sð y™u hkE suðk …kfku ƒkË fXku¤ ð„o™k …kfku ÷uðk{kt ykðu Au. yk W…hktŒ …kf™e ƒË÷e Úke hku„-SðkŒ …h …ý r™Þtºký ÚkkÞ Au.

Œu™e s{e™™wt Äkuðký fhðk™e ûk{Œk ™ü fhu Au. ðÄw …ð™™kt ðu„ ðk¤k y™u ¾k‚ fhe™u ËrhÞk rf™khk™k rðMŒkh{kt Œuyku …ð™™ku ðu„ yðhkuÄe …ð™™u fkhýu ÚkŒwt s{e™™wt Äkuðký yxfkðu Au. W™k¤k{kt ð]ûkku™kt AkÞk Œu{s Œu™k îkhk r™{koý …k{Œk Xtzk ðkŒðhý Úkfe s{e™ {ktÚke …kýe™wt ƒk»…e¼ð™ ½xu Au.

5. ¾uz fk{ : ÞkuøÞ ¾uz fk{ s{e™™u …kf™e ð]rØ {kxu y™wfw¤ ƒ™kðu Au, ™etËý™wt r™Þtºký fhu Au, s{e™™wt Äkuðký yxfkðu Au y™u s{e™™k ƒtÄkhý, ¼h¼hk…ýwt Œu{s s{e™{kt …kýe WŒkhðk™k Ëh{kt

ƒ. ¾uŒe™e s{e™{kt Äkuðký yxfkððk™k ƒktÄfk{ku : …kf ÔÞðMÚkk™u ÷„Œk W…kÞku ÷eÄk ƒkË s{e™™wt Äkuðký yxfkððk {kxu fk[k ƒktÄfk{ku {kt {kxe™k …k¤kyku, Zk¤™e rðÁØ rËþk{kt ÄkuheÞk y™u ykux÷k (xuhu‚) ƒ™kððk ð„uhu™ku ‚{kðuþ ÚkkÞ Au. yk ƒktÄfk{ku™u ÷eÄu …kýe™k ðnuý™e „rŒ y™u «{ký ½xu Au, yk W…hktŒ ðnuŒk …kýe™u ‚÷k{Œ heŒu ƒnkh fkZðk{kt {ËËY… ÚkkÞ Au. Œu{s …kýe™ku ‚t„ún …ý ÚkkÞ Au. 1. ‚{Œ÷eÞ …k¤k ƒktÄðk : yk …ØrŒ{kt s{e™™k yuf ‚h¾k Zk¤ …h [ku¬‚ ytŒhu …k¤kyku ƒktÄðk{kt ykðu Au. ‚{Œ÷eÞ …k¤k™kt Ëhuf søÞkyu Zk¤ yuf ‚h¾ku nkuÞ Au. ykð ‚{Œ÷eÞ …k¤k [ku¬‚ ytŒhu ƒktÄðkÚke s{e™™kt Zk¤™e ÷tƒkE rð¼kSŒ ÚkR òÞ Au. ykÚke …kýe™e Äkuðký ûk{Œk ½xe òÞ Au y™u …kýe™u s{e™ {kt WŒkhðk ðÄw ‚{Þ {¤u Au. su s{e™™ku Zk¤ 6% ‚wÄe nkuÞ íÞkt ykðk …k¤k ƒktÄðk{kt ykðu Au. fkËð ðk¤e y™u fk¤e s{e™ r‚ðkÞ™e Ëhuf s{e™{kt y™u su™ku …kýe s{e™{kt WŒkhðk™ku Ëh {kæÞ{ fu ðÄw nkuÞ y™u 600 {e. {e. fhŒk ykuAku ðh‚kË …zŒku nkuÞ íÞkt yk …k¤k ƒ™kðe þfkÞ.

‚wÄkhku fhu Au. fkÞoûk{ y™u ykrÚkof ð¤Œh {kxu ÞkuøÞ ‚{Þu y™u ÞkuøÞ ykuòhkuÚke ¾uŒe fk{ fhðk skuEyu, su rðMŒkh{kt ™e[u ‚{tŒ …z nkuÞ fu WŒhkuŒh W„Œwt ™etËý nkuÞ yÚkðk Œku s{e™™e h[™k ‚{tŒ nkuÞ íÞkt Ÿze ¾uz fhðe skuEyu. fk¤e s{e™{kt …kf ÷eÄk …Ae ŒwhtŒ Ÿze ¾uz fhðe skuEyu, sku fu n÷fe s{e™{kt Ÿze ¾uzÚke „t¼eh Äkuðký ÚkŒwt nkuÞ n¤ðe ¾uz VkÞËkfkhf hnu Au. ¾uz™wt fk{ ƒ™u íÞkt ‚wÄe s{e™ ™kt Zku¤kð™e ÷tƒ rËþk{kt fhðwt skuEyu.

ƒu ‚{Œ÷eÞ …k¤kyku ðå[u yux÷wt ytŒh hk¾ðk{kt ykðu Au fu suÚke …kýe™u Äkuðký fhðk ÞkuøÞ ðu„ …fzu Œku …nu÷k s yxfkðe þfkÞ. yk ƒkƒŒ s{e™, ðh‚kË, ðkðuŒh™e …ØrŒyku y™u ‚thûký …ØrŒyku W…h ykÄkh hk¾u Au. ‚{Œr¤Þ …k¤k ƒktÄðkÚke ykþhu 6% sux÷e ¾uzðk ÷kÞf s{e™ hkufkÞ Au. ð¤e ßÞkt xÙuõxhÚke ¾uz fkÞkuo fhðk{kt ykðŒk nkuÞ íÞkt f]r»k ykuòhku ÷E™u yku¤t„ðk{kt yz[ýY… ÚkkÞ Au, ykðk rfM‚k{kt …nku¤k Œ¤ ðk¤k …k¤k ƒktÄðk{kt ykðu Au, fu su™ku Zk¤ 8:1 Úke 5:1 ‚wÄe™ku y™u ô[kE 30 Úke 50 ‚u.{e. sux÷e nkuÞ. …kýe ¼hkðk™e EråAŒ Ÿ[kE ðh‚kË™k 10 ð»ko™k yktfzk W…hÚke ™¬e fhe þfkÞ yk W…hktŒ ðnuŒk …kýe™ku ÞkuøÞ r™fk÷ …ý yk…ðku skuEyu sku s¤Mºkkð rðMŒkh 3.75 nuõxh fu ŒuÚke ðÄkhu nkuÞ Œku

6. Vu÷ku ¢ku®…„ : yÕ… ðh‚kË …zŒku nkuÞ Œuðk rðMŒkh{kt yuf ÉŒw{kt fkuE …ý …kf ™ ÷uŒk …kýe s{e™{kt ¼us Y…u ‚t„únðk{kt ykðu y™u …Ae™e ÉŒw{kt …kf ÷uðk{kt ykðu Au. ¼us ‚t„ún™e ‚kÚku ‚kÚku s{e™™wt …w™:MÚkk…™ …ý ÚkkÞ Au. yk …ØrŒ y„kW fkuE-fkuE søÞkyu y…™kððk{kt ykðŒe nŒe. …htŒw ßÞkt ƒk»…e¼ð™™ku Ëh ¾wƒ s ô[ku nkuÞ y™u yk„¤™e ÉŒw{kt …zŒk ðh‚kË™ku ¼us Y…u ‚t„ún ™neðŒ s hnuŒku nkuÞ íÞkt yk …ØrŒ y…™kðe þfkŒe ™Úke.

7. ð]ûkku™wt ðkðuŒh: ¾uŒh™e yk‚…k‚, ™Ëe ™k¤k™kt rf™khu Œu{s rƒ™ W…òW s{e™{kt ð]ûkku™wt ðkðuŒh s{e™ y™u s¤ ‚thûký{kt W…Þku„e ƒ™u Au. ð]ûkku™kt …ýkuo ðÄw ŒeðúŒkÚke …zŒk ðh‚kË ™u yðhkuÄe 39

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

¾uŒe ÷kÞf rðMŒkh{kt s{e™ …kfku r™fk÷ ƒ™kððku skuEyu. swËk swËk «fkh™e s{e™ {kxu ‚{Œ÷eÞ …k¤k™wt ytËkSŒ {k…™e[u {wsƒ nkuE þfu.

‚k{kLÞ heŒu yk …æÄrŒ 30% ‚wÄe™k {nŒ{ Zk¤ ‚wÄe y…™kðe þfkÞ. ßÞkt ¾wƒ ykuAku ðh‚kË …zŒku nkuÞ íÞkt …kýe™k ¼hkðkÚke ðÄw{kt ðÄw s{e™{kt WŒkhðk™e sYhŒ nkuÞ íÞkt ‚{Œ÷ ykux÷k ƒ™kððk{kt ykðu Au. ßÞkt ðh‚kË™wt «{ký ðÄw …zŒwt nkuÞ y™u ¼hŒe fhu÷ ¼k„™k Äkuðký™e þfâŒk nkuÞ íÞkt ytËh™e ƒksw Zk¤ ðk¤k ykux÷k ƒ™kððk{kt ykðu Au. ßÞkt s{e™ AeAhe nkuÞ y™u «{ký{kt ykuAku ðh‚kË …zŒku nkuÞ íÞkt ƒnkh™e ƒksw Zk¤ðk¤k ykux÷k ðÄw y™wfw¤ ykðu Au. ð¤e ðÄkhk™k ðne sŒk …kýe™ku ÞkuøÞ heŒu r™fk÷ fhðk {kxu ¢r{f Zk¤ ðk¤e ™etf ƒ™kððk{kt ykðu Au. …nkze rðMŒkh{kt ¾uŒe fhðk yk «fkh™k ykux÷k ðÄw «[r÷Œ Au. ¾k‚ fhe™u ƒxuxk™k …kf™u ykðk ykux÷k ðÄw y™wfw¤ ykðu Au. …kýe Äkhý fhðk™e ykuAe ûk{Œk ðk¤e s{e™{kt xuhu‚ {ktÚke ðnuŒwt ðÄkhk™wt …kýe xuhu‚™k ƒnkh™k Auzu ™k™e ™efku ƒ™kðe™u WŒhkuŒh ‚÷k{Œ heŒu ™e[u WŒkhe Ëuðk{kt ykðu Au.

2. ¢r{f Zk¤ðk¤k …k¤k : ‚h¾k ytŒhu y™u W¼e rËþk{kt r™ÞŒ Zk¤ hk¾e™u ¢r{f Zk¤ðk¤k xuhu‚ fu ÄkuheÞk ƒ™kððk{kt ykðu Au fu su ðh‚kË™k ðne sŒk ðÄkhk™k …kýe™ku r™ÞtrºkŒ Y…{kt r™fk÷ fhðk{kt {ËËY… ÚkkÞ Au. ykðk …k¤k su rðMŒkh{kt 800 {e.{e. fhŒk ðÄkhu y™u fk…ðk¤e s{e™™kt rfM‚k{kt 800 {e.{e. fhŒkÚke Úkkuzku ykuAku ðh‚kË …zŒku íÞkt y…™kððk{kt ykðu Au. ykðk …k¤k™e Ÿ[kE, …nku¤kE, y™u …k¤k ðå[u™ku W¼ku „k¤ku fu ƒu …k¤k ðå[u™wt ytŒh ‚{Œr¤Þ …k¤k™e su{ s ™¬e fhe þfkÞ Au. ‚khe ™eŒkh þrõŒ ðk¤e …æÄrŒ‚h™e ¾uŒeÞwõŒ s{e™{kt „k¤ku ðÄkhu y™u fkt…ðk¤e s{e™{kt ykuAku hk¾ðk{kt ykðu Au. s{e™™k «fkh™u ykÄkhu 0.2 Úke 0.4 xfk sux÷ku W¼e rËþk{kt Zk¤ yk…ðk{kt ykðu Au. ‚khe ™eŒkh þrõŒðk¤e s{e™{kt yk {ÞkoËk 0 Úke 0.5 xfk ‚wÄe™e hk¾e þfkÞ. ‚k{kLÞ heŒu 100 Úke 150 {exh™k ytŒhu Zk¤ ƒË÷ðk{kt ykðu Au y™u …k¤k™k ykzAuË™wt ûkuºkV¤ 1 [ku.{e. Œu{s Äku¤eÞk™e LÞw™Œ{ ŸzkE 45 ‚u.{e. sux÷e hk¾ðk{kt ykðu Au.

5. ™eŒkh ™efku : ßÞkt s¤Mºkkð rðMŒkh™wt ½ýk ™k™k-™k™k rðMŒkh{kt rð¼ks™ fhðk{kt ykðu÷ nkuÞ y™u rðfk‚™e fk{„ehe yuf ƒkË yuf rðMŒkh{kt nkÚk Ähðk™e ÚkŒe nkuÞ, W…hðk‚™k ¼k„{kt ykðu÷ rðMŒkh™wt ðnuŒwt ðÄkhk™wt …kýe ™e[u™k rðMŒkh™u ¾÷u÷

3. …nku¤k Œ¤«Ëuþðk¤k xuhu‚ (ƒúkuz ƒuRÍ xuhu‚) : yk «fkh™u …nku¤e …k¤e ðk¤k xuhu‚ fu ƒtÄ …ý fnuðk{kt ykðu Au. su{kt ™ef fu Äku¤eÞk™e ƒksw{kt ™e[kýðk¤k ¼k„ ŒhV …k¤ku ƒ™kððk{kt ykðu Au. ykðk xuhu‚ ƒu nuŒw ‚ƒƒ ƒktÄðk{kt ykðu Au. su{kt Zk¤™wt «{ký 3 Úke 10% y™u s{e™{kt …kýe „úný fhðk™e þrõŒ ykuAe nkuÞ y™u ™k¤k, ¾kzk, xufhk ð„uhu™u ÷eÄu s{e™™wt ™k™k-™k™k xwfzk{kt rð¼ks™ ÚkÞu÷wt nkuÞ íÞkt ™eŒkh {kxu ykðk xuhu‚ ƒktÄðk{kt ykðu Au. yu s heŒu ßÞkt ðh‚kË™wt «{ký y™u ŒeðúŒk ykuAe nkuÞ, Zk¤ 6% fhŒk ykuAku nkuÞ y™u s{e™™e …kýe „úný fhðk™e þrõŒ ðÄkhu nkuÞ íÞkt ykðk xuhu‚ …kýe™k þku»ký {kxu ƒ™kððk{kt ykðu Au.

™ …nku[kzu Œu {kxu Œu™ku ykzk ™eŒkh ™efku îkhk r™fk÷ fhðk{kt ykðu Au. ykðe ™efku y…urûkŒ ðnuŒk …kýe™k îkhk y™wY…, ™efku{kt fâkÞ Äkuðký ™ ÚkkÞ fu {kxe s{k ™ ÚkkÞ Œu heŒu …whŒe ûk{Œk™e ƒ™kððk{kt ykðu Au. 6. ÷uLz ÷uð÷et„ y™u „úu®z„ : ¾kzk xufhkðk¤e s{e™{kt ô[kýðk¤k ¼k„{ktÚke s{e™ Z‚ze™u ™e[kýðk¤k ¼k„{kt ™k¾e ‚{Œ÷ ‚…kxe ƒ™kððkÚke …kýe™ku «ðkn r™Þtºký{kt ÷R þfkÞ Au, Äkuðký yxfu Au y™u ™eŒkh™e ÞkuøÞ ÔÞðMÚkk fhe þfkÞ Au. ½ýe 𾌠sYheÞkŒ {wsƒ ÞkuøÞ Zk¤ yk…e™u …ý s{e™™e

4. ƒut[ xuhu‚ : ¾wƒ Zk¤ðk¤e s{e™{kt ¾uŒ Wí…kË™ {kxu …„ÚkeÞk ykfkh™k ykux÷kyku™wt r™{koý fhðk{kt ykðu Au. ô[kE ŒhV™e {kxe fkZe™u ™e[ký ŒhV ™k¾e yk …„ÚkeÞk ƒ™kððk{kt ykðu Au. ¼khŒe™k Auzk W…h 45 ‚u.{e. ô[ku y™u W…hÚke 30 ‚u.{e. …nku¤ku ‚kuÕzh …k¤ku ƒ™kððk{kt ykðu Au. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

‚…kxe ‚h¾e fhðk{kt ykðu Au. ÷uð÷et„ fhðk™e …æÄrŒ y™u Œu™wt «{ký {wÏÞíðu s{e™™k „wýÄ{kuo/¼ki„kur÷f …rhrMÚkrŒ su Œu rðMŒkh™e ¾uŒe…ØrŒyku, ®‚[kE …ØrŒyku, ðh‚kË™wt «{ký y™u rðŒhý ð„uhu ™k ykÄkhu fhðk{kt ykðu Au. 40

®

lksekuh ds cht yxkvks ekykeky gks tkvks!

lksekuh dud lhMt+ ifjokj dh rjQ ls vki lcdks fnikoyh dh gkfnZd ‘kqHk dkeuk,a

www.krishijagran.com

નીમ કોટેડ યુરીયા

જમીનની સં વની : નીમ કોટેડ યુરીયા વી.આર.ભીમાણી ,સીનીયર રીસચ ફેલો,ન.કૃ.યુ. ,નવસારી

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

42

www.krishijagran.com

નીમ કોટેડ યુરીયા

ભારતમાં વૃ “પિવ વૃ ”, “રામબાણ”, “ કૃિતની દવા દુકાન”, “ ા ય દવા” અને “તમામ રોગો માટે અ સીર ઇલાજ” જે વા િવિવધ ઉપનામોથી ઓળખાય છે . લીમડોએ ભારતનું ાચીન વૃ છે . લીમડો (Azadirachta indica) એ મેિલયેસી કુળનું વૃ છે . લીમડાને િહ દી, ઉદૂ અને બંગાળી ભાષામાં “નીમ” નામથી ઓળખવામાં આવે છે . લીમડામાં ટપનોઇડ, િલમોનોઇડ, ટે ાનોટપનોઇડ વગેરે આ કલોઇ ઝ છે , જે ઓ વાદે કડવા છે .પ રણામે થડ,પાંદડા,ફળ, લ તમામ ભાગો ખુબ કડવા હોઈ છે . જે નો ઉપયોગ િવિવધ તબીબી દવામાં પણ કરવામાં આવે છે .

તેમના વારા થતા યુરીયાના ઉ પાદનમાં ઓછામાં ઓછા ૭૫% નીમકોટેડ યુરીયાનું ઉ પાદન ફરિજયાત કરવામાં આ યું છે .યુ રયા ઉપર લંબોળીના તેલનું આવરણ ચડાવવામાં આવે છે . લીમડામાં નાઇ ફકેશનને રોકવાની મતા સારા માણમાં રહેલી છે . જે ના પ રણામે આવરણ ચઢાવેલ યુરીયા માંથી જમીનમાં નાઈ ોજન ત વનો યય ઓછો થાય છે . નાઈ ોજન ખુબ લાંબા સમય સુધી છોડના મૂળમાં ઉપલ ધ રહે છે . તેમજ યુ રયા ખાતરની કાય મતામાં વધારો થાય છે .

લીમડામાં િનિ બન, સલાિનન, ગેડુિનન, એઝા ડરાકિનક, ટેિનન વગેરે જે વાં બે ડઝન બી ં રસાયણો છે . લગભગ બધાં કીટકનાશક અને ગનાશક છે .લીમડા આધા રત કૃિષ ઉપયોગી બે મહ વની પેદાશોલંબોળીના તેલનો ''નીમકોટેડ યુ રયા' ના ઉ પાદનમાં તથા લંબોળીના ખોળનો સે ીય ખાતર તરીકે ઉપયોગ થાય છે . આજે આપણે નીમ યુરીયા િવષે િવશેષ માિહતીથી માિહતગાર થઈશું. નીમકોટેડ યુરીયા : સરકારે નીમકોટેડ યુરયાની અગ યતા અને સાં ત સમયમાં જ રયાત સમ ઘરેલું ખાતર કંપનીઓને

43

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

નીમ કોટેડ યુરીયા

નીમકોટેડ યુ રયાના ફાયદા

મતા ઓછી હોવાથી ખાતરનું મી જવું,ગાંગડા થઈ જવા વગેરે સમ યાઓ સ તી નથી.

· નીમ કોટેડ યુરીયા જમીનમાં રહેલા સુ મ વા ઓથી એમોિનકલ નાઈ ોજનનું નાઈ ેટ નાઈ ોજનમાં પાંતર થવાની યાને મંદ કરે છે .જે ના લીધે પાકને નાઈ ોજન ત વ ધીમે ધીમે અને લાંબા સમય સુધી ા ત થઇ શકે છે .જમીનમાં નાઈ ોજન ત વવો િબનજ રી યય થતો અટકાવે છે .

·

હેરફેર અને ોસેસ તથા િવતરણની કામગીરીથી મોટા માણમાં

નીમકોટેડ યુ રયાનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરશો? ·

યારે કરવો જે થી બા પીભવનની

ળવી રાખવામાં

ટપક સંચાઈ મારફતે પાકના મૂળમાં જ નીમ

કોટેડ યુરીયા આપવું વધુ ફાયદાકારક છે . ·

જો ખેતી પાકમાં નાઈ ોજનની ઉણપ વતાય

અથવા સંચાઈના પાણીની ખચ વતાય યારે છોડ પર નીમકોટેડ યુ રયાનું ૨ થી ૩ % નું ાવણ બનાવી પણ પર છં ટકાવ કરી શકાય.

· ખેડૂતોનું ઉ પાદન ૧૦ ટકા જે ટલું વધે છે . મજૂ રી ખચમાં ઘટાડો થાય છે . અને ખેડૂતોની આવક વધે છે . જો યુ રયાના વપરાશમાં ૧૦ ટકા જે ટલો પણ જો ઘટાડો થાય તો યુરીયાને આયાત કરવાની જ રયાત ઓછી થઈ જશે અને કરોડો િપયાનાં િવદેશી હુ ં ડયામણની બચત થશે.

·

જમીનમાં ભેજની મા ા માણસર હોય

યારે જ નીમકોટેડ યુરીયાનો ઉપયોગ કરવો.વધુ ભેજવાળા પાક જે વા કે ડાંગરમાં સાંજના સમયે ખેતર માંથી પાણીનો િનકાલ કરી વાપરવું. · પાકની જ રીયાત મુજબ તથા જમીનમાં જ રી પોષક ત વોનું પૃ થકરણ કરાવી ભલામણ મુજબ જ ઉપયોગ કરવો િહતાવહ છે .

નીમકોટેડ યુ રયામાં ભેજ ધારણ કરવાની , 2019

કયાથી

એમોનીયમનો બગાડ અટકે છે .

· નીમ કોટેડ યુરીયાથી ખાતરના વપરાશમાં ૧૦ થી ૧૫ ટકા જે ટલી બચત થાય છે . ખાતર આપવાના ખચમાં પણ ઘટાડો થાય છે .

f] r»k òøkhÛk,

નીમકોટેડ યુ રયાનો ઉપયોગ સાંજના અથવા

સવારના સમયે જયારે જમીનનું તાપમાન ઓછુ ં હોય

·

·

ય અને પરો રોજ રોજગારીની બહોળી

તકો ઉભી થવાની ધારણા છે .

· લંબોળીનું તેલમાં રહેલ એઝા ડરેકટીન નામના રસાયણ જે કુદરતી જં તુનાશક છે અને નીમ કોટેડ યુ રયામાં રહેલ લંબોળીનું તેલ પાકના મૂળીયા ઉપર પણ જં તુનાશકનું કામ કરશે જે ને લઈને પાકની પેદાશ અને યુ રયાની કાય મતામાં સુધારો થશે. · જમીનની ફળ તા અગ યનો ભાગ ભજવે છે .

લંબોળી એક કરવા, સં હ કરવા તથા તેની

44

www.krishijagran.com

Vku÷ yk{eoðku{o

{fkR™k …kf{kt x…fktðk¤e ÷~fhe RÞ¤ (Vku÷ yk{eoðku{o) zkì. yu[. yu‚. ð{ko, zkì. yu{.ƒe.…xu÷, zkì. …e. fu …h{kh, «ku. fu. yu[. …xu÷, zkì. yu‚. fu. ‚et„, zkì. ƒe. yu™ X¬h y™u «ku. ze. yu{ hkXkuz {wÏÞ {fkR ‚tþkuÄ™ fuLÿ, ykýtË f]r»k Þwr™ðr‚oxe, „kuÄhk-389 001

Œk

suŒh{kt {fkE™k …kf{kt x…fktðk¤e ÷~fhe RÞ¤™ku W…ÿð ¾wƒ s ™kutÄkÞu÷ Au. {q¤ y{urhfk ¾tz™e yk SðkŒ ykr£fk{kt ð»ko 2016{kt skuðk {¤e. íÞkh ƒkË VfŒ ƒu s ð»ko{kt ykr£fk y™u yurþÞk ƒu ¾tzku{kt 50 Úke ðÄw Ëuþku{kt yk SðkŒ Vu÷kE „E.yk SðkŒ™ku …‚tË„e™ku …kf {fkE Au Œu{s 80 Úke ðÄw yLÞ …kf{kt …ý ™wf‚k™ fhe þfu Au. ¼khŒ{kt yk SðkŒ ‚ki «Úk{ fýkoxf{kt {u-2018{kt skuðk {¤e íÞkh ƒkË Œkr{÷™kzw, yktÄú «Ëuþ, Œu÷t„ýk, {nkhk»xÙ, {æÞ«Ëuþ, ykurhM‚k, rƒnkh, rƒnkh,…rù{ ƒt„k¤, „wshkŒ, AŒe‚„Z y™u fuhk÷k{kt yk SðkŒ™ku W…ÿð ™kuÄkÞku. „wshkŒ{kt ‚ki «Úk{ yk ykýtË y™u {rn‚k„h rsÕ÷k{kt ‚ÃxuBƒh 2018 {kt skuðk {¤u÷. yk SðkŒ ƒnw¼kuS «fkh™e nkuðkÚke Œu™w r™Þtºký …zfkhY… ‚krƒŒ ÚkR þfu Œu{ Au. yk SðkŒ™k VqËkt f] r»k òøkhÛk,

, 2019

100 rf.{e./rËð‚ y™u 500 rf.{e/…uZe sux÷w ytŒh fk…e þfu Au. ¾wƒ Íz…Úke Vu÷kŒe yk SðkŒ™wt ‚{Þ‚h r™Þtºký fhðk{kt ™k ykðu Œku {fkR™k …kf{kt ¾wƒ s ÔÞk…f «{ký{kt ™wf‚k™ skuðk {¤u Au Œu{s {fkR™ku …whu…whku …kf r™»V¤ r™ðzu Au.yk SðkŒ™e ™k™e RÞ¤ku™wt ‚nu÷kRÚke r™Þtºký ÚkR þfu Au. sÞkhu RÞ¤ {kuxe ÚkR òÞ íÞkhu Œ{u ‚nu÷kRÚke skuR þfku Aku …htŒw Œu yðMÚkkyu Œu™u r™Þtºký fhðe ¾qƒ s {w~fu÷ Au. suÚke ‚tfr÷Œ SðkŒ r™Þtºký yr¼„{ Úkfe ‚{Þ‚h …„÷kt ¼hðk{kt ykðu Œku ‚nu÷kRÚke r™Þtºký ÚkR þfu Au. {fkR™k …kf™u ƒ[kððk ðnu÷e Œfu yk SðkŒÚke ÚkŒkt ™wfþk™™wt r™rhûký fhðwt y™u r™Þtºký {kxu™k …„÷k ÷uðk skuRyu. su {kxu Œu™e yku¤¾ y™u ÔÞðMÚkk…™™e {krnŒe ™e[u {wsƒ Au. 46

www.krishijagran.com

Vku÷ yk{eoðku{o

x…fktðk¤e ÷~fhe EÞ¤™w Sð™ [¢

ઇયળ ઘાટા બદામી રં ગની, માથા ઉપર સફદ રં ગમા ં તેમજ

ઉદર

દશના છે લાથી આગળના ખડંમા ં

ે મા ં Yઆકાર

ું ડ પર ચોરસ છ

આકારમા ં ઘાટા કાળા રં ગના ચાર ટપકા ઉપસેલા જોવા મળે છે .

™wf‚k™

…h y‚tÏÞ yr™Þr{Œ ykfkh™kt fkýkt y™u ¼wt„¤e{kt …w»f¤ «{ký{kt RÞ¤™e n„kh skuðk {¤u Au. su ‚wfkE sŒkt ÷kfzk™k Ônuh suðe Ëu¾kÞ Au.

yk SðkŒ™e þÁykŒ™e yðMÚkk™e RÞ¤ku {fkR™k fw{¤k …k™ …h ½‚hfk fhe nrhŒ ÿÔÞ™ku ¼k„ ¾kŒe nkuðkÚke …k™ …h ‚VuË ht„™k Äkƒk skuðk {¤u Au. «Úk{ yðMÚkk™e RÞ¤ku …kuŒk™k {kut ðkxuÚke huþ{e ŒktŒýkyku …uËk fhe nðk{kt ÷xfu Au suÚke …ð™™e „rŒ {wsƒ yksw ƒksw™k Akuz fu yLÞ …kf …h MÚkk¤kt¥kh fhe …kf™u ™wf‚k™ fhu Au. {fkR™k …kf{kt Akuz™k xku[™e ¼qt„¤e{kt W…ÿð skuðk {¤u Au. RÞ¤ku …k™ …h fkuhký fhe™u ¾kŒe nkuðkÚke ðÄw W…ÿð ÚkkÞ Œku W…ÿrðŒ …k™

x…fkðk¤e ÷~fhe RÞ¤™wt r™rhûký fR heŒu fhðwt ? Ÿ ðkðýe …Ae Akuz r™f¤Œkt s yk SðkŒ™ku

W…ÿð Au fu ™rn Œu™wt ðnu÷e y™u {kuze ¼qt„¤e yðMÚkkyu r™rhûký fhðwt skuEyu. r™rhûký fhŒe ð¾Œu ¾uŒh™k fkuE …ý AuzkÚke 5 {exh yk„¤ ðÄðwt y™u yt„uS yûkh “ W ” {wsƒ …kt[ swËe swËe søÞkyuÚke yð÷kuf™ ÷uðkt.

47

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

Vku÷ yk{eoðku{o

Ÿ ÷e{zk™ku ¾ku¤ 250 rf.„úk./nufxh «{kýu

s{e™{kt ™k¾ðkÚke fkuþuxk{ktÚke VqËkt r™f¤Œkt yxfkðe þfkÞ. Ÿ {fkR™ku …kf ðkhtðkh ™k ðkðŒkt …kf™e

VuhƒË÷e fhðe. Ÿ sku RÞ¤ku «Úk{ yðMÚkk{kt nkuÞŒku ÷etƒku¤e™k

{ets™ku ¼wfku 500 „úk{( 5% yfo ) yÚkðk ÷e{zk {ktÚke ƒ™kðu÷ fex™kþf Ëðk 40 r{.÷e (0.15 R.‚e) 10 ÷exh …kýe{kt

su{kt Ëhuf MÚkk™uÚke 10 Úke 20 Akuz™wt r™rhûký fhðwt. su{ktÚke fux÷k Akuz EÞ¤ Úke ™wf‚k™ ÚkÞu÷kt Au yu skuðk. ðnu÷e ¼qt„¤e yðMÚkkyu (ðkðýe ƒkË 3 Úke 4 yXðkrzÞk ËhBÞk™) …kt[ xfkÚke ðÄkhu Akuz, {æÞ{ Úke {kuze ¼qt„¤e yðMÚkkyu (ðkðýe ƒkË 5 Úke 7 yXðkrzÞk ËhBÞk™) 10 xfk y™u 20 xfkÚke ðÄkhu W…ÿrðŒ ¼qt„¤e ðk¤k Akuz skuðk {¤u Œku yk SðkŒ™k r™Þtºký {kxu …„÷kt ÷uðkt skuEyu.

W{uhe Akuz™e ¼qt„¤e y™u Akuz ¼etòÞ Œu heŒu Atxfkð fhðku Ÿ W…ÿð™e þYykŒ{kt ƒu‚e÷‚ ÚkwhuLÍe‚™ku

…kWzh 15 „úk{ yÚkðk çÞwðurhÞk ƒu‚eÞk™k fu LÞw{uheÞk he÷e ™k{™e Vw„™ku …kWzh 40 „úk{ 10 ÷exh …kýe{kt W{uhe Akuz™e ¼qt„¤e y™u Akuz ¼etòÞ Œu heŒu Atxfkð fhðku Ÿ sku SðkŒ™ku W…ÿð ðÄw nkuÞŒku yu{k{ufxe™

Ÿ yk SðkŒ™e yku¤¾ y™u Œu™w r™rhûký fR

ƒuLÍkuyux 5yu‚S 4„úk{ yÚkðk

heŒu fhðw Œu yt„u™e ðÄw {krnŒe {kxu {fkR ‚tþkuÄ™ fuLÿ, „kuÄhk æðkhk ƒ™kðu÷ yu™e{uþ™ rðzeÞku skuðk Ëþkoðu÷ ®÷f https://yout.be/s7CcvyaxX7g ™ku W…Þku„ fhðku.

õ÷kuhkLxÙkr™÷e«ku÷ 18.5 yu‚‚e 3 r{.÷e. yÚkðk rM…™kuxuhk{ 11.7 yu‚.‚e 10 r{.÷e fex™kþf Ëðk 10 r÷xh …kýe{kt ¼u¤ðe Akuz™e ¼qt„¤e y™u Akuz ¼etòÞ Œu heŒu Atxfkð fhðku.

‚tfr÷Œ SðkŒ ÔÞðMÚkk…™

Ÿ yuf yufh rðMŒkh{kt rð»k «÷kur¼fk ŒiÞkh

Ÿ ðkðýe …nu÷kt W™k¤k{kt Ÿze ¾uz fhðe, suÚke

fhðk {kxu 10 rf÷ku zkt„h™wt ¼q‚k ‚kÚku 2

s{e™{kt hnu÷kt fkuþuxk ƒnkh ™ef¤Œkt ‚wÞo «fkþ æðkhk Œu{s …ûkeyku îkhk Œu™wt ¼ûký Úkþu.

rf.„úk. „ku¤ W{uhe sYhe …kýe™e {kºkk™ku W…Þku„ fhe r{©ý ŒiÞkh fhðwt. ŒiÞkh fhu÷ r{©ý™u ykÚkku ykððk {kxu yuf rËð‚ ‚wÄe

Ÿ ™h VqËkt™u ykf»koŒk Vuhku{u™ xÙu… «rŒ yufh

{qfe hk¾ðw. ƒeò rËð‚u r{©ý{kt ÚkkÞkuzefkƒo

ËeX …kt[ „kuXððk.

75 zƒÕÞw…e 100 „úk{ «{kýu W{uhe y™u

Ÿ yk SðkŒ r™þk[h nkuðkÚke «fkþ ®…sh «rŒ

r{© fÞko ƒkË ¼wt„¤e{kt yk…ðe.

nufxh rËX yuf™e ‚tÏÞk{k „kuXðe SðkŒ™k VqËkt™u ykf»keo ™kþ fhðku.

Ÿ ½k‚[kh™e {fkR{kt ðÄw W…ÿð sýkÞ Œku

Œkífkr÷™ Œu™u fk…e ÷R …þw™u ¾ðzkðe Ëuðe skuRyu.

Ÿ #zk™k ‚{qn™u ðeýe y™u ™kþ fhðku f] r»k òøkhÛk,

, 2019

48

www.krishijagran.com

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kf

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kf r«Þtf ze. {nuŒk, ¼hŒ yu{. ™ktÿu, r™fwts fu. skuþe, ™huþ ykh. ‚ku÷tfe, r[hk„ su. Xkfh ƒk„kÞŒ {nkrðÄk÷Þ, ‚hËkh¢]r»k™„h ËktŒeðkzk f]r»k Þwr™ð‚eoxe, s„wËý- 384460 Mob. :- 6359397905, E-mail :- mehtapriyank199@gmail.com

S

Y yu yuf {níð™ku {‚k÷k …kf Au. su ¼khŒ{kt ‚kiÚke {kuxku Wí…kËf y™u r™fk‚ fhŒku Ëuþ Au. SY™wt ðkðuŒh Ëuþ{kt „wshkŒ y™u hksMÚkk™™kt ‚wfk y™u yÄo‚qfk rðMŒkhku {kt {kuxk …kÞu ÚkkÞ Au. SYyu ðÄq fk¤S ÄhkðŒku …kf Au. Œu™e ¾uŒe fhŒk ¾uzqŒku ™u ‚ò„ hnuðwt sYhe Au. ŒÚkk Shk ™e ði¿kk™ef ¾uŒe Úke ¾uzqŒ Shk ™kt …kf ™w Wí…kË™ ðÄkhe þfu Au. …heýk{u ðÄŒe sŒe ¾uŒe y™u ykðf îúkhk ¾uzqŒ ™ku Wí‚kn ðÄu Au ŒÚkk Shk ™ku …kf yu yLÞ …kfku ™e ‚h¾k{ýe {kt xqtfk ‚{Þ {kt ðÄkhu nwtzeÞk{ý f{kðe yk…Œku hkufzeÞku f] r»k òøkhÛk,

, 2019

…kf Au. y{wf ‚{Þ sku ðkŒkðhý y™wfq¤ ™k ykðu Œku Œu™k îúkhk ykuAe ykðf ÚkŒk ¾uzqŒku ™u ™wf‚k™ …ý

50

www.krishijagran.com

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kf

ðkðuŒh ™ðuBƒh {rn™k™k …nu÷k …¾ðkrzÞk{kt SY ™k ðkðuŒh ™e þYykŒ fhðk{kt ykðu Au ŒÚkk rËð‚ ™wt Œk…{k™ 30 Úke 320‚u. yk‚…k‚ ÚkkÞ íÞkhu Shk™wt ðkðuŒh fhðwt skuEyu.

ykðu Au.ŒuÚke su ¾uzwŒku ™u Shk ™e ði¿kk™ef ¾uŒe™ku yÇÞk‚ fÞko …Ae ‚{s fu¤ðe™u íÞkh ƒkË s ¾uŒe fhðe skuRyu. s{e™ y™u ykƒkunðk

ðkðýe ™e heŒ

Shk ™k …kf {kxu ¾k‚ fhe™u huŒk¤, „kuhk¤w ŒÚkk fk¤e s{e™ ðÄw y™wfw¤ ykðu Au. ŒÚkk yk …kf ™u Xtzq y™u ‚qfw ðkŒkðhý {kVf ykðu Au. ðÄw Wí…kË™ ÷uðk {kxu SY ™k …kf ™e ‚{Þ‚h ðkðýe fhðe skuRyu.

Sy™wt ðkðuŒh nkh{kt 30 ‚u.{e ™k ytŒhu fhðwt skuRyu. ŒÚkk SY ™ku ƒes Ëh nuõxhu 8 Úke 10 rf.„úk. ™ku hk¾ðk{kt ykðu Au. {kuxk ¼k„u ¾uzqŒku [k‚{kt ðkðýe fhðk™u ƒË÷u …wt¾e™u ðkðuŒh fhu Au. Œu™k fkhýu rƒÞkhý yuf ‚h¾k s{e™{kt …zŒk ™Úke. ¾uzqŒ {kxu yk heŒ rnŒkðn ™Úke.

ƒes™e …‚tË„e ‚khe „wýð¥kkðk¤w rƒÞkhý yu ðÄw ™Vku fhkðe þfu Au. ŒuÚke «{krýŒ rƒÞkhý ÷uðw ŒÚkk ykðk rƒÞkhý ™u 2-3 ð»ko VuhƒË÷e fhe ™ðwt rƒÞkhý ðk…hðw.

¾kŒh ÔÞðMÚkk SY ™k …kf{kt nufxhu 15 rf÷ku ™kRxÙkus™ y™u 15 rf÷ku VkuMVh‚ s{e™ ŒiÞkh fhŒe ð¾Œu yk…ðk. yk {kxu 33 rf÷ku ze.yu.…e y™u 20 rf÷ku ÞwrhÞk ¾kŒh yk…ðw. ƒkfe hnu÷k ™kRxÙkus™ ™e …wrŒo fhðk {kxu ðkðýe ƒkË 30 rËð‚u 33 rf.„úk ÞwrhÞk ¾kŒh yk…ðw. VkuMVh‚ ÞwõŒ ¾kŒh yu ðkðýe ™k ‚{Þu yk…e Ëuðw rnŒkðn Au.

òŒku Ÿ „wshkŒ SY -2 Ÿ „wshkŒ SY -3 Ÿ „wshkŒ SY -4

51

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kf r…ÞŒ ÔÞðMÚkk

r…ÞŒ ÔÞkÔMÚkk yu yuf y„íÞ ™w …k‚w Au. Œu{k ðkŒkðhý ™u æÞk™ {k hk¾e ™u r…ÞŒ yk…ðw skuRyu.

r…ÞŒ

‚{Þ„k¤ku

«Úk{ r…ÞŒ

ðkðýe ƒkË

ƒesw r…ÞŒ

8 Úke 10 rËð‚u

ºkesw r…ÞŒ

30 rËð‚u

[kuÚkw r…ÞŒ

50 rËð‚u

‚kihk»xÙ ŒÚkk ƒ™k‚fktXk ðk¤k rðMŒkh {kt …t[{w r…ÞŒ 70 rËð‚u yk…ðw. ™etËý ÔÞðMÚkk

1.fk¤eÞku yÚkðk [h{e

SY ™k …kf{k Shk¤kì yu {níð™w ®™Ë{ý Au.ŒÚkk Shk ™k …kf {k ®™Ëk{ý fhðw skuRyu suÚke ®™Ëý ™e y‚h …kf ™k Wí…kË™ ™u Äxkzu ™ne.ŒÚkk Q¼k …kf {k yktŒh ¾uz yÚkðk nkÚkÚke ®™Ëk{ý fhðw.

yk «fkh ™k hku„ s{e™ ŒÚkk ƒes sLÞ Vq„Úke ÚkkÞ Au. þÁykŒ {kt …k™ …h ™k™k fÚÚkkR f÷h ™k x…fkt …zu Au. íÞkh ƒkË x…fkt {kuxk ÚkR ™u …k™ yk¾k fÚÚkkR f÷h {kt VuhðkR òÞ Au. y™u ytŒ {k Akuz yk¾k ‚qfkR òÞ Au ŒÚkk Ëkýk ƒu‚Œk ™Úke y™u sku ƒu‚u ™u Œku Œu fk¤k ht„ {k VuhðkR òÞ Au. ‚k{kLÞk heŒu yk hku„ ™e þÁykŒ ðkðýe …Ae 30 Úke 40 rËð‚u ÚkkÞ Au.

fk…ýe Shk™e fk…ýe ðnu÷e ‚ðkhu fhðe. …kf ™e „wÛðŒk Œu™k ht„ ‚w„tÄ, y™u Ëkýk ™ku Ëu¾kð …h ykÄkrhŒ nkuðkÚke ÞkuøÞ ‚{Þu fk…ýe fhðe skuRyu. fk…ýe ™ku ‚{Þ yu Ëkýk ™e …rh…õðŒk ykÄkheŒ ™¬e ÚkkÞ Au.

hku„ r™Þtºký Äýeðkh SY suðk …kfku hku„™u fkhýu ‚ËtŒh r™þV¤ sŒk nkuÞ Au.ykðk ‚tsku„ku {kt …kõ{kt ykðŒk hku„ku™wt y‚hfkhf y™u ði¿kk™ef heŒu r™Þtºký fhðwt ¾qƒ s ykð~Þf Au. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

r™Þtºký Ÿ ¼usðk¤q ðkŒðhý yk hku„ {kxu ¾qƒ s

52

www.krishijagran.com

SY: yuf {níð™ku {‚k÷k …kf

y™wfq¤ nkìðkÚke …kýe™e ðÄw sYrhÞkŒðk¤k …kfku™e ƒksw{kt SY™wt ðkðuŒh ÚkŒw ™Úke.

r™Þtºký Ÿ ‚wfkhk™k hku„ ‚k{u «rŒfkhf yuðe „wshkŒ

SY-3 yÚkðk „wshkŒ SY-4 ™wt ðkðuŒh fhðwt Ÿ W™k¤u Ÿze ¾uz fhðe y™u [ku{k‚k{kt swðkh …kf ÷uðkÚke yk hku„™wt «{ký Äxu Au. Ÿ {uLfkuÍuƒ yÚkðk ÚkkÞh{ Ëðk™ku 3 „úk{ «rŒ rf÷ku ƒes «{ýu ƒes {kðsŒ yk…ðe. Ÿ Ëh ð»kuo yuf™e yuf s{e™ {kt SY™ku …kf ™k ÷uðku.

3 ¼wfe Akhku Ÿ …k™™e ™e[u™k ¼k„{kt ‚VuË Akhe suðwt …z ÷k„e òÞ Au. r™Þtºký Ÿ «Úk{ Atxfkð ðkðuŒh …Ae 40 rËð‚u 300 {uþ™ku „tÄf nufxhu 15 rf÷ku «{kýu ðnu÷e ‚ðkhu fhðku. ƒesku AtxTfkð 15 rËð‚ ƒkË fhðku.

Ÿ yk hku„ rƒssLÞ nkuðkÚke ƒes ™e ðkðýe

fhŒk …nu÷k {uLfkuÍuƒ yÚkðk ÚkkÞh{ Ëðk™ku 3 „úk{ «rŒ rf÷ku rƒÞkhý ËeX …x yk…ðku. Ÿ …kf 30 rËð‚ ™ku ÚkkÞ íÞkhu {uLfkuÍuƒ 75%

ðu.…k 0.2% ÿkðý™k sYrhÞkŒ {wsƒ y™u nðk{k™ ™u æÞk™ {kt ÷R ™u 8 Úke10 rËð‚™k ytŒhu AtxTfkð fhðku.

2.‚qfkhku yk hku„ s{e™sLÞ Vw„ Úke ÚkkÞ Au. yk hku„ ÷k„ðkÚke ŒtËwhMŒ Akuz …k™ y™u zk¤eyku yuf-yuf ™{e òÞ Au.‚k{kLÞk heŒu 25- 30 rËð‚ ™ku ÚkkÞ íÞkhu yk hku„ Ëu¾kÞ Au. ŒÚkk Ëkýk ƒu‚Œk ™Úke y™u Ëkýk ðs™ {k n÷fk nkuÞ Au

53

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

{h[e™e SðkŒku y™u Œu™wt r™Þtºký

{h[e™e SðkŒku y™u Œu™wt r™Þtºký yu[. yu™. …xu÷, zku. yr¼»kuf þwõ÷k, yu{. …e. zk{kuh, yu. yu[. …xu÷, su. …e. ¼qŒzeÞk. rðMŒhý yrÄfkhe ¾uŒe, s÷k÷…kuh, ‚er™Þh yufuhku÷kuSMx fexfþkMºk rð¼k„, ™. {. f]r»k {nkrðæÞk÷Þ, ™. f]. Þw. ™ð‚khe, yu{ .yu‚. ‚e. yu„úe., yk. f]. Þw. ykýtË, …e. yu[. ze. yu„úe., yu‚. ze. yu. Þw. ËktŒeðkzk. ¾uŒe yrÄfkhe,[e¾÷e.

rÚkúÂ: ƒå[kt y™u …wÏŒ ƒt™u …k™™e ™e[u™e ƒkswyu hne {w¾kt„ku ðzu ½‚hfk …kze …k™{ktÚke h‚ [q‚e™u ™wf‚k™ fhu Au. su™u …heýk{u …k™ fkufzkE òÞ Au. ykðk …k™™wt r™heûký fhŒk nkuze ykfkh™k sýkÞ Au. ‚tfr÷Œ ÔÞðMÚkk…™ Ÿ {h[e™e hku…ýe fhðk™e nkuÞ Œu ¾uŒh{kt

W™k¤k{kt ôze ¾uz fhðe. Ÿ ŒtËwhMŒ ÄY WAuhðk ÄYðkzeÞk™e s{e™{kt

W™k¤k{kt ‚kuE÷ ‚ku÷khkEÍuþ™ yÚkðk hkƒet„ fhðw. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

54

www.krishijagran.com

{h[e™e SðkŒku y™u Œu™wt r™Þtºký

Ÿ ÄY™e Vuhhku…ýe ð¾Œu ÄY™k {q¤™u

Er{zkõ÷ku«ez 17.8 yu‚.yu÷. 10 r{.r÷ yÚkðk ÚkkÞk{eÚkkuõÍk{ 10 „úk{ fex™kþf 10 r÷xh …kýe{kt W{uhe ƒ™kðu÷ ÿkðý{kt ƒu f÷kf ƒku¤e hkÏÞk ƒkË hku…ðkÚke þYykŒ™e yðMÚkk{kt [qr‚Þkt «fkh™e SðkŒku ‚k{u hûký {¤u Au. Ÿ Vuhhku…ýe ƒkË 15 rËð‚u ¾uŒh{kt Akuz™e

fhu Au. ykÚke ð]ræÄ …k{Œkt …k™ ¼q¾hkt ht„™kt, ŒhzkE™u rðf]Œ ÚkE fkuzeÞk ykfkh™kt Ëu¾kÞ Au. ðÄw W…ÿrðŒ Akuz{kt Vq÷ku ƒu‚Œkt ™Úke Œu{s Akuz™ku rðfk‚ YtÄkÞ Au.

VhŒu fkƒkuoVâwhk™ 3S fex™kþf nufxhu 17 rf.„úk. «{kýu yk…ðe. Ÿ rÚkú™k r™Þtºký {kxu Vuhhku…ýe ƒkË 30

rËð‚u xÙkÞÍkuVku‚ 40 E‚e 10 r{.r÷.

yk fexf™k r™Þtºký {kxu Vu™kÍkfðe™ 10 R‚e 10 r{.r÷. yÚkðk zkÞfkuVku÷ 18.5 R‚e 15 r{.r÷. yÚkðk «ku…h„kEx 57 R‚e 10 r{.r÷. yÚkðk zkÞVuLÚÞwhku™ 50 zƒÕÞw.…e. 10 „úk{ 10 r÷xh …kýe{kt ¼u¤ðe Atxfkð fhðku.

yÚkðk yu‚eVux 75 yu‚…e 10 r{.r÷ yÚkðk E{ezkõ÷ku«ez 17.8 yu‚yu÷ 4 r{.r÷ yÚkðk M…e™ku‚kz 45 yu‚.‚e. 3 r{.r÷. yÚkðk Ve«ku™e÷ 5 yu‚.‚e. 20 r{.r÷. fex™kþf 10 r÷xh{kt …kýe ¼u¤ðe 10 Úke

÷e÷e EÞ¤:

15 rËð‚™kt ‚{Þ„k¤u ðkhkVhŒe Atxfkð

rðrðÄ ht„{kt skuðk {¤Œe yk EÞ¤ku 30 ‚u.{e. sux÷e ÷ktƒe, ÷e÷k ¼q¾hk ht„™e y™u ƒt™u ƒkswyu fk¤kþ …zŒe hu¾kðk¤e nkuÞ Au. VqËkt Íkt¾k …e¤kþ …zŒk, Œ…¾eheÞk ht„™k nkuÞ Au. Œu™e yk„¤™e …kt¾ku Íkt¾e ƒËk{e ht„™e y™u Œu™k …h …kA¤™k ¼k„u yuf yuf fk¤wt x…fw Ähkðu Au. yuf s EÞ¤ yuf fhŒk ðÄkhu {h[k™u ™wf‚k™ fhŒe nkuðkÚke ykuAe ðMŒe nkuÞ Œku …ý ™wf‚k™™e {kºkk ½ýe ðÄkhu skuðk {¤u Au.

fhðku. …k™fÚkehe: yk SðkŒ fË{kt ™k™e, [¤fŒk …e¤kþ …zŒkt ht„™e, yÄo…khËþof þhehðk¤e y™u …wÏŒkðMÚkk{kt [kh skuz …„ Ähkðu Au. yk fÚkehe™kt ™wf‚k™™e þYykŒ xku[™kt ð]ræÄ …k{Œkt …k™ W…hÚke ÚkkÞ Au. ƒå[kt y™u …wÏŒ …k™™e ™e[u™e ƒkswyu hne h‚ [q‚e™u ™wf‚k™ 55

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

{h[e™e SðkŒku y™u Œu™wt r™Þtºký ‚tfr÷Œ ÔÞðMÚkk…™

Ÿ …kf …whku ÚkÞu ¾uŒh™u ¾uze ™k¾ðwt suÚke

s{e™{kt hnu÷k RÞ¤™k fkuþuxk W…h ykðþu y™u ‚qÞo™k Œk…Úke fu …h¼ûke …ûkeyku îkhk ™kþ …k{þu. Ÿ ½YðkzeÞk™e VhŒu yufkË Vqx ôze ¾kE

¾kuËðkÚke EÞ¤ku Œu{kt «ðuþe þfŒe ™Úke. Ÿ ‚k{kLÞ heŒu fex™kþe Ëðk™e y‚h {kuxe

RÞ¤ku W…h ykuAe ÚkŒe nkuðkÚke Œuðe RÞ¤ku nkÚkÚke ðeýe ÷uðe skuRyu. Ÿ …qhu…qhku ‚wÞo«fkþ {¤e hnu Œu «{kýu ðkðuŒh

fhðwt Ÿ ‚kts™k ‚{Þu fâkhe{kt Úkkuzk-Úkkuzk ytŒhu

½k‚™e Z„÷eyku {qfe ðnu÷e ‚ðkhu Œu{ktÚke yufrºkŒ fhe ™kþ fhðku. stŒw™kþf Ëðk{kt r{ÚkkE÷ …uhkÚkeyku™ 2 xfk yÚkðk fkƒkohe÷ 10 xfk ¼qfe™ku W…Þku„ fhðku.

…k™ ¾k™kh RÞ¤ :

Ÿ ¾uŒh™e yksw-ƒksw™k þuZk-…k¤k [kuϾk y™u

«Úk{ yðMÚkk™e RÞ¤ku …kuŒk™e ÷k¤ ðzu ŒktŒýku ƒ™kðe™u yuf Akuz …h ÷xfe™u nðk™e rËþk{kt ƒeò Akuz …h òÞ Au. þYykŒ™e yðMÚkk{kt yk RÞ¤ku ¾uŒh{kt ŒÚkk ÄYðkzeÞk{kt Akuz™k fw{¤k …k™ ¾kÞ Au. ™k™e RÞ¤ku …k™™ku ÷e÷ku ¼k„ ¾kR™u …k™™u ò¤e suðk ƒ™kðe Ëu Au. …kt[{e y™u Aêe yðMÚkk{kt RÞ¤ku ¾qƒ s ¾kWÄhe ÚkR òÞ Au suÚke ¾qƒ s ™wf‚k™ fhu Au. ‚k{kLÞ heŒu hkºku ™wf‚k™ fhe rËð‚u …k™ ŒÚkk s{e™™e Œehkzku{kt ‚tŒkR hnu Au. yuf ¾uŒh{kt ™wf‚k™ fhe™u Œu …wÁt ÚkŒk ‚{qn{kt s Œu ƒeò ¾uŒh{kt òÞ Au.

®™Ëk{ý{wõŒ hk¾ðk. Ÿ ¾uŒh{kt sku ÷kRx™e ÔÞðMÚkk nkuÞ Œku «fkþ

®…sh „kuXðe {kuxk …kÞu VqËeyku™ku ™kþ fhe þfkÞ. Ÿ RÞ¤ku™ku W…ÿð ÚkŒk™e ‚kÚku ‚eÄe s

hk‚kÞrýf Ëðkyku™ku W…Þku„ ™ fhŒk fkuR …ý ÷e{zk ykÄkrhŒ Ëðkyku («rŒ 10 r÷xh …kýe{kt yuÍkrzhuõxe™ 1500 …e.…e.yu{.™k 30-40 r{.r÷.) yÚkðk ÷etƒku¤e™e {ets {ktÚke ƒ™kðu÷ r™[kuz («rŒ 10 r÷xh …kýe{kt 500 „úk{ ÷etƒkuze™e {ets) yÚkðk ƒu‚e÷‚ Úkwhe™SyuL‚e‚ ƒuõxuheÞk™k …kðzh™ku («rŒ 10 r÷xh …kýe{kt 10-15 „úk{) Atxfkð fhðku. Ÿ RÞ¤ku ™k™e y™u ðÄw «{ký{kt nkuÞ íÞkhu

Œkífkr÷f fkƒq{kt ÷uðk {kxu Ëh 10 r÷xh …kýe{kt rõð™k÷Vku‚ 25 R.‚e. yÚkðk zkÞõ÷kuhðku‚ 76 R.‚e™k 10 r{.r÷.™w r{ûhý fhe ‚kts™k ‚{Þu Atxfkð fhðku. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

56

www.krishijagran.com

WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚

ykrËðk‚e {rn÷k™ku ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kðx îkhk WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚ «ku.ykhŒe yu™. ‚ku™e y™u zkì.…e.ze.ð{ko f]r»k rð¿kk™ fuLÿ, ™ð‚khe f]r»k Þwr™ðr‚oxe, ¼ut‚fkºke hkuz, …k™ðkze, ÔÞkhk, rs.Œk…e- 394650 Vku™ ™t. 02626-221869

«MŒkð™k:

Au. {rn÷kyku™e fkÞo fhðk™e þrõŒ, ¿kk™ y™u ykðzŒ yu {wÏÞ MºkkuŒ Au. „heƒ ykrËðk‚e fwxwtƒku{kt {rn÷kyku „heƒkR Ëqh fhðk {kxu yuf y‚hfkhf yußLx Œhefu™e ¼qr{fk ¼sðe þfu Œu{ Au.

¼khŒ™k rðfk‚ y™u ykÞkus™{kt {rn÷kyku fuLÿ MÚkk™u Au. yk…ýk Ëuþ{kt ƒtÄkhýeÞ Œu{s fkÞËkfeÞ heŒu {rn÷k-…wÁ»kku ƒÒku™u ‚{k™ Ëhssku yk…ðk{kt ykðu÷ Au. …htŒw ðkMŒrðfŒk yu Au fu ‚k{kSf y™u ykrÚkof heŒu {rn÷kyku …AkŒ Au. yk {kxu™wt {wÏÞ fkhý „heƒkR Au. W…hktŒ, ykuAe ykðf, ™e[wt ðuŒ™ Ëh, Wí…kË™ {u¤ððk {kxu™k xkt[kt ‚kÄ™ku , ykuAwt rþûký, fw…ku»ký, ykhkuøÞ™wt ™e[wt MŒh, ½h„ÚÚkw ͽzk ð„uhu fkhýku sðkƒËkh Au. {kxu {rn÷kyku™k ykrÚkof ,‚k{kSf y™u ‚ktMf]rŒf ûkuºku …rhðŒo™™e ¾k‚ sYhe

ð¤e, yuf ‚ðo‚k{kLÞ nfefŒ ‚ðo òýu Au fu sku yuf „heƒ ykrËðk‚e {rn÷k f{kþu Œku Œu™e f{kýe Sð™™e {q¤¼qŒ sYrhÞkŒ, …kuŒk™k ƒk¤fku y™u fwxwtƒ {kxu ðk…hþu su …wÁ»k™e f{kýe™k ð…hkþ fhŒkt ðÄw ‚khku W…Þku„ nþu. ykÚke s {rn÷kyku™e {w~fu÷eyku y™u «©T™ku™u òýe Œu{™e sYrhÞkŒku™u æÞk™u ÷E Œu{™k {kxu [kuff‚ fkÞo¢{ku Þkusðk skuEyu. 57

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚ Œk…e rsÕ÷k{kt {kuxu¼k„u ykrËðk‚e ¾uzwŒku{rn÷kyku ð‚u Au. su{™e ‚k{krsf-ykrÚkof rMÚkrŒ ¾wƒ ™ƒ¤e Au.W…hkuõŒ ƒkƒŒ æÞk™u ÷uŒk f]r»k rð¿kk™ fuLÿ, ™ð‚khe f]r»k Þwr™ðr‚oxe,ÔÞkhk,rs.Œk…e îkhk ykrËðk‚e {rn÷kyku™u ‚þõŒ ƒ™kððk {kxu ŒÚkk Œuyku™k Wãku„‚knr‚fŒk rðfk‚ yÚkuo rðrðÄ fk{„ehe su{ fu {exet„, Œk÷e{ fkÞo¢{ku, r™Ëþo™ku, rþrƒh, ò„]rŒ fkÞo¢{ku ð„uhu fhðk{kt ykðu Au.

sqÚk™kt ‚ðo ‚ÇÞku™u ¾uŒe,…þw…k÷™ y™u ykhkuøÞ÷ûke rðrðÄ Œk÷e{ yk…ðk{kt ykðe nŒe. ©e{Œe RLËwƒu™ h{ý¼kE „k{eŒ, yu yuf ykrËðk‚e fwxwtƒ™k ‚ÇÞ Au. Œuyku™e ykrÚkof –‚k{kSf rMÚkrŒ ™ƒ¤e nŒe. Œuyku™e …k‚u VTõŒ 1 ðe½k s{e™ y™u …þw…k÷™{kt 3 „kÞ nŒe. Œuyku™wt Sð™Äkuhý ¾wƒ ™e[wt nŒwt. suÚke Œuyku ŒÚkk Œu{™k fwxwtƒ™k ‚ÇÞku rËð‚ ËhBÞk™ ¾uŒ{swhe fhðk {kxu sŒk nŒk.©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒu fuLÿ îkhk ÷eÄu÷ Œk÷e{ y™u {k„oËþo™™ku y{÷ fÞkuo nŒku.…htŒw Œu{ýu …kuŒk™k fwxwtƒ™e ykrÚkof rMÚkrŒ{kt ‚wÄkhku ÷kððk {kxu „]nWãku„ þÁ fhðk™ku Æ◌Z્ o r™ùÞ fhe fuLËT™™kt

f]r»k rð¿kk™ fuLÿ™e ¼qr{fk: f]r»k rð¿kk™ fuLÿ, ÔÞkhk îkhk ð»ko 2008-09 ËhBÞk™ ÔÞkhk Œk÷wfk™wt f…whk „k{ ËŒf ÷uðk{kt ykÔÞwt nŒwt. ‚Ëh „k{™k Ëuð÷…kzk Vr¤Þk{kt hnuŒk ©e{Œe RLËwƒu™ h{ý¼kE „k{eŒ fu suyku y¼ý Au. …htŒw Œuyku ™ezh y™u rnB{Œðk™ Au. Œu{ýu f]r»k rð¿kk™ fuLÿ, ÔÞkhk ¾kŒu „]nrð¿kk™ rð¼k„™k ði¿kkr™f ©e{Œe ykhŒeƒu™ ‚ku™e ‚kÚku ð»ko 2008-09 ËhBÞk™ ‚t…fo fhe …kuŒk™k ykrÚkof- ‚k{krsf «©T™ku™k r™hkfhý yÚkuo {k„oËþo™ {u¤ÔÞwt nŒwt. íÞkhƒkË Œu{™k ™uŒ]íð nuX¤ fuLÿ îkhk f…whk „k{™e ykrËðk‚e {rn÷kyku™kt Mð ‚nkÞ sqÚk™e h[™k fhðk{kt ykðe nŒe. su{kt ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ ‚ÇÞ Au. Mð ‚nkÞ

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

„]nði¿kkr™f©e ‚kÚku ‚t…fo fhe ykÞwðuorËf fuþŒu÷™e ƒ™kðx rð»kÞ W…h ÔÞð‚krÞf Œkr÷{ ÷uðk {kxu EåAk Ëþkoðe nŒe. yk ƒkƒŒ æÞk™u ÷R f]r»k rð¿kk™ fuLËT™, ÔÞkhk îkhk ‚Ëh rð»kÞ W…h …æÄrŒ r™Ëþo™ ‚rnŒ fkiþÕÞ rðfk‚ Œk÷e{ fkÞo¢{™wt 16 Úke 18 {k[o , 2017 ™k hkus f…whk „k{u ykÞkus™ fhðk{kt ykÔÞwt nŒwt. su{kt f…whk „k{™k ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ ‚rnŒ fw÷ 34 ykrËðk‚e {rn÷kykuyu W{t„¼uh ¼k„ ÷eÄku nŒku.

58

www.krishijagran.com

WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚

Œk÷e{ fkÞo¢{™e y‚hfkhfŒk:

…k™, shý r™ÞŒ «{ký {wsƒ ÷E W…Þku„ fhu Au. Œu÷ ƒ™kððk {kxu fw÷ 3 rËð‚ ÷k„u Au. yk ƒ™kðu÷

Œk÷e{ ÷eÄk ƒkË ©e{Œe RLËwƒu™ h{ý¼kE „k{eŒyu {knu òLÞwykhe,2018 Úke ykÞwðuorËf

fuþŒu÷ ykÞwoðurËf ÿrüyu ÔÞrfŒ {kxu ¾wƒ s „wýfkhe

fuþŒu÷ ƒ™kðe „]nWãku„ þÁ fÞkuo. Œuyku™e ô{h nk÷

Au.Œu™kÚke ¾hŒk ðk¤ yxfu Au. {kÚkk{kt xk÷ …zu÷ nkuÞ

51 ð»ko Au y™u yrþrûkŒ Au. AŒkt ‚r¢Þ fkÞofh Au.

Œu {kxu W…Þku„e Au. {kÚkk{kt Ëw:¾kðku ykuAku fhu

Œuyku f]r»k rð¿kk™ fuLËT™™k Mð ‚nkÞ sqÚk, þrfŒ

Au.{kÚkk™e „h{e Ëwh fhu Au. AuÕ÷k ËkuZ ð»ko{kt ©e{Œe

fk™w™e ‚nkÞ fuLÿ y™u ¾uzwŒ ‚nfkhe {tz¤e™k ‚ÇÞ

RLËwƒu™ „k{eŒu ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kðe ðu[ký fhe

Au. ykrËðk‚e ‚ðko„e rðfk‚ ‚t½, ÔÞkhk™k W…«{w¾

Y. 1,15,000/- sux÷e ykðf «kó fhu÷ Au. Œu™k

Au. Œu{s ykí{k «kusuõx,Œk…e™kt ¾uzwŒr{ºk Œhefu fkÞo

…rhýk{ MðY… Œu{™u y™u Œu{™kt …wºk™u ¾uŒ{swhe

fhu Au.

fhðkt sðwt …zŒwt ™Úke y™u Œu{™kt Sð™Äkuhý{kt ‚wÄkhku skuðk {¤u÷ Au.

©e{Œe RLËwƒu™ h{ý¼kE „k{eŒ f]r»k rð¿kk™

Œuyku ƒòh ÔÞðMÚkk Œhefu MÚkkr™f ƒòh,

fuLËT™, ÔÞkhk™kt xuf™ef÷ {k„oËþo™ {wsƒ ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kðu Au. su{kt Œuyku ykÞwðuorËf

‚k{krsf/Äkr{of ‚t…fo, ‚¾e{tz¤/Mð ‚nkÞ swÚk™k

yki»kÄeyku/[wýo™ku W…Þku„ fhu Au. Œu÷ ƒ™kððk {kxu

‚ÇÞku, ykrËðk‚e {u¤ku /f]r»k{u¤ku/ „ktÄe{u¤ku /rþrƒh

{wÏÞíðu ‚k{„úe Œhefu fku…hu÷, Œ÷™wt Œu÷, rËðu÷, ËwÄe,

ð„uhu™ku W…Þku„ fhu Au. ðÄw{kt, f]r»k rð¿kk™ fuLËT™,

yk{¤kt, ¼kt„hku, ƒúkñe, sxk{k‚e, ½kuzkðs,

ÔÞkhk ¾kŒu …ý Œuyku™k ykÞwðuorËf fuþŒu÷™wt ðu[ký

™k„h{kuÚk, suXe{Ä, y™tŒ{q¤, fwtðkh…kXwt, ò‚wË,

fhðk™e ÔÞðMÚkk fhu÷ Au. ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ™ku

fzðk ÷e{zk™kt …k™, {eXk ÷e{zk™kt …k™, {nutËe™k

‚t…fo ™tƒh 9427016634 Au. 59

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚

‚V¤ Wãku„‚knr‚f {rn÷k™e «uhýk MðY… nfkhkí{f …rhýk{ : (Hroizontal spread)

‚V¤ Wãku„‚knr‚f {rn÷k Œhefu ©e{Œe RLËwƒu™ h{ý¼kR „k{eŒu {u¤ðu÷ r‚rîyku:

©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒu ykÞwðuorËf fuþŒu÷™ku

Ÿ ©e{Œe M{]rŒ Ehk™eS, {k™™eÞ

„]nWÄku„ þY fhðk ƒkƒŒu Œk…e rsÕ÷k{kt y™u ¾k‚

{tºke©e(fk…z {tºkk÷Þ), ¼khŒ ‚hfkh, ™ðe

fhe™u Ërûký „wshkŒ{kt yuf ‚V¤ Wãku„‚knr‚f

rËÕne îkhk Œk. 21/09/2018 ™k hkus

{rn÷k Œhefu yk„ðe yku¤¾ «kó fhu÷ Au. Œu{™e

fu.ðe.fu., ÔÞkhk ¾kŒu ©e{Œe RLËwƒu™

‚V¤Œk skuR Œk…e rsÕ÷k™e rðrðÄ „k{™e ykrËðk‚e

„k{eŒ™wt ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kðx™e

{rn÷kyku™u hkus„kh÷ûke «ð]rŒ þY fhðk™e «uhýk

hkus„kh÷ûke «ð]rŒ þY fhe ykðf W…kso™ fhðk ƒË÷ þk÷ ykuZkze ‚L{k™ fhðk{kt

{¤e Au.

ykÔÞwt nŒwt y™u ðÄw{kt {k™. {tºke ©e{Œe

rsÕ÷k™e ykrËðk‚e {rn÷kyku f]r»k rð¿kk™ fuLÿ,

M{]rŒ Ehk™eSyu ‚kurþÞ÷ {ezeÞk W…h

ÔÞkhk™e {w÷kfkŒ ÷R „]nði¿kkr™f©e …k‚u ykÞwðuorËf

©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ™e ‚V¤ fk{„ehe™u

fuþŒu÷ ƒ™kðx ƒkƒŒu {k„oËþo™ {u¤ðŒk hnu Au. su{kt

rƒhËkðe nŒe.

fu.ðe.fu., ÔÞkhk ¾kŒu {knu Vuƒúwykhe 2019{kt ÔÞkhk

Ÿ zkì.÷k¾™‚et½, {k™.zkÞhuõxh©e, yxkhe,

Œk÷wfk™kt ƒkuh¾ze, ½kx y™u {eh…wh „k{™e fw÷ 21

Íku™-8,…w™k îkhk Œk.22/09/2018 ™k hkus

ykrËðk‚e {rn÷kykuyu 'ykÞwðuorËf fuþŒu÷™e ƒ™kðx'

f…whk „k{ ¾kŒu ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ ‚kÚku

rð»kÞ W…h [kh rËð‚eÞ fkiþÕÞ rðfk‚ Œk÷e{ ÷eÄu÷

ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kðx™e hkus„kh÷ûke

y™u Œk÷e{ ƒkË Ëhuf Œk÷e{kÚkeoyku ½hð…hkþ {kxu

«ð]rŒ þY fhðk ƒË÷ YƒY {w÷kfkŒ ÷E

fuþŒu÷ ƒ™kðu Au. W…hktŒ, Œu{ktÚke fw÷ 17 Œk÷e{kÚkeo

«kuí‚kn™ …wÁt …kzu÷ nŒwt. Ÿ ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒu ð»ko 2017-2018 ËhBÞk™ Œk.8/3/2018 ™k hkus yktŒhhkr»xÙÞ {rn÷k rË™ r™r{Œu ykí{k

{rn÷kykuyu nk÷ ykÞwðuorËf fuþŒu÷ ƒ™kððk™ku „]nWÄku„ þY fhu÷ Au. f] r»k òøkhÛk,

, 2019

60

www.krishijagran.com

WÄku„‚knr‚fŒk rðfk‚ «kusuõx™k zkÞhuõxh©e îkhk 'ƒuMx yku„uo™kEÍTz „úw… yuðkuzo' yk…ðk{kt ykðu÷ su{kt Œuykuyu f…whk „k{™kt ykþeðkoË swÚk™ku AuÕ÷k 3 ð»koÚke f]r»k ûkuºku rðfk‚ fhu÷ nŒku. Ÿ f]r»k {nkuí‚ð-2014 ytŒ„oŒ ykí{k, Œk…e™k «kusuõx zkÞhuõxh©e y™u Œk…e rsÕ÷k™kt rsÕ÷k ¾uŒeðkze yrÄfkhe©e îkhk ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ™u …þw…k÷™{kt ði¿kkr™f yr¼„{ y…™kðe ðÄw Wí…kË™ {u¤ððk ƒË÷ ‚L{k™…ºk yk…ðk{kt ykÔÞwt nŒwt. Ÿ f]r»k rð¿kk™ fuLÿ, ÔÞkhk™k he‚ku‚o …‚o™ Œhefu ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ™u fuLÿ îkhk yk…ðk{kt ykðu÷ ¾uŒe™e ™ðe™ xuf™ku÷kuS f…whk „k{™k Œu{s ykswƒksw™kt „k{™kt ¾uzwŒku™u …nku[kzðkt {kxu™kt fkÞo™u «kuí‚krnŒ fhðk {kxu ™ð‚khe f]r»k Þwr™ðr‚oxe™kt rðMŒhý rþûký r™Þk{f©e ŒÚkk fu.ðe.fu., Œk…e™kt «ku„úk{ fkì-ykuzeo™uxh îkhk Œk.28/01/2011 ™k

hkus ‚L{k™…ºk yk…ðk{kt ykÔÞwt. Ÿ ykrËðk‚e ‚ktMf]rŒf {u¤ku, ‚ku™„Z ¾kŒu ©e{Œe RLËwƒu™ „k{eŒ™u …nuhðuþ M…Äko{kt Wí‚kn…qðof ¼k„ ÷eÄu÷ Œu ƒË÷ ykrËðk‚e {nk{tz¤ [uhexuƒ÷ xTMxo, ykrËðk‚e ‚ðkO„e rðfk‚ ‚t½ y™u þrfŒ xTMxo îkhk Œk.21/01/2012 ™k hkus «{ký…ºk yk…ðk{kt ykðu÷ Au.

To send Articles, News, Press Releases and Feedbacks in Gujarati

61

Gujarati

gujarati@krishijagran.com

Editor

editor@krishijagran.com

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

AFIM 8[SGM,MHL

JDL"S<RZ v AFIM 8[SGM,MHL 5|MP JLP0LPJMZF4 0MP5LP0LPJ[SZLVF VG[ 0MP0LPV[;PCLZ5ZF D]bI ;]SL B[TL ;\XMWG S[gä4 U]HZFT S'lQF I]lGJl;¶8L TZ30LIF sZFHSM8f v #&_ _Z#

B[

s

TLDF\ K[<,F A[ NFISF NZdIFG ClZIF/L S|F\lTGF 5U,[ l;\RF.GL ;UJ0TFDF\ JWFZM YJFGL ;FY[ 3lGQ9 B[TL 5wWlT4 ZF;FIl6S BFTZ4 H\T]GFXS VG[ ZMUGFXS NJFVMGF J5ZFXGF 5lZ6FD[ 5FS pt5FNGDF\ GM\W5F+ JWFZM YIM K[P ;FY[ ;FY[ VD]S 5MQFS TtJGF JW] J5ZFXGF SFZ6[ lJ5ZLT V;Z YJFYL HDLGDF\ ;[lgN=I 5NFY"GL VG[ VD]S ;]1D TtJGL p65 JTF"I K[P HDLGDF\ 1FFZM HDF YJFYL HDLGG]\ A\WFZ6 AU0T]\ HFI K[P ;]1D HLJF6]VMGL SFI"JFCL D\N 50L VG[ S]NZTL 5ZE1FLq5ZM5HLJL HLJFTGM GFX YIMP 5lZ6FD[ 5FS pt5FNGGL 1FDTF 5Z DF9L V;Z YJFYL 5FS pt5FNSTF W8TF NZ[ JWL VG[ VD]S 5lZl:YTLDF\ W8F0M 56 GM\WFIMP VFYL VFHGL TFTL H~ZLIFT V[ H6FI K[ S[ 5FS pt5FNG IMuI :TZ[ JQFM" ;]WL H/JF. ZC[ T[DH 5FSGL U]6JTF VG[ HDLGGL T\N]Z:TL ,F\AF ;DI ;]WL IMuI :TZ[ ZC[ T[ B]A H H~ZL K[ SFZ6 S[ HDLG HLJ\T K[ VG[ SFIDL WMZ6[ HLJ\T ZFBJL VlT VFJxIS K[P H[ DF8[ ;[lgN=I B[TL DCN V\X[ OFINFSFZS 5]ZJFZ Y. XS[P

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

62

www.krishijagran.com

AFIM 8[SGM,MHL

;[lgN=I B[TL o ;[lgN=I B[TL V[8,[ H{lJS B[TL4 VF 5wWlTDF\ SM. 56 HFTGF VS]NZTL J:T]VMGF p5IMU JUZ B[TL SZJFDF\ VFJ[ K[P ;[lgN=I B[TLGF D]bI VFG];\lUS V\UMGL JFT SZLV[ TM KF6LI]\ BFTZ4 5FSGF VJX[QFM4 B[TLGL VF05[NFX4 V/l;IF4 V/l;IFG]\ BFTZ4 ;]1D HLJF6]\4 H{lJS BFTZM4 ;[lgN=I VFJZ64 5FS O[ZAN,L TYF ZMUvHLJFTG]\ H{lJS lGI\+6 JU[Z[ K[P V/l;IFG]\ DCtJ o ;[lgN=I B[TLDF\ 5FS 5MQF6DF\ V/l;IFG]\ B]A H DCtJ ZC[,]\ K[P V/l;IF A[ 5|SFZGF K[P V[S TM HDLGDF\ ZC[GFZ H[ ;TT DF8L BFT]\ ZC[ K[4 JFZ\JFZ D/ lJ;H"G TYF VMlS;HG DF8[ HDLGDF\YL ACFZ VFJ[ K[P HTFvVFJTF\ lKN=M 5F0[ K[ T[YL HDLG lKN=F/] AGL HFI K[P HDLGDF\ CJF 56 pD[ZFI K[P HDLGDF\ VMlS;HGGL DF+F 56 JWJFYL ;]1D HLJF6]VMGL UlTXL,TF JW[ K[P V/l;IFGL SFI"XL,TF DF8[ E[H VG[ pQ6TFDFG B]A H VUtIGM EFU EHJ[ K[P ALHF 5|SFZGF V/l;IFGL JFT SZLV[ TM T[ HDLG p5Z ZC[GFZF VG[ SRZM4 ;[lgN=I 5NFYM" TYF KF6 BFGFZ K[P VF 5|SFZGF V/l;IFGM Sd5M:8qBFTZ AGFJJF DF8[ YFI K[P H[GF DF8[ .;LGLIF OM8L0F4 I]0=L,; I]HLGL VG[ 5[lZIMlGS; V[S;FJ[8; JU[Z[ D]bI HFTM K[P V/l;IFG[ p\W S[ VFZFD GYLP T[ ;TT DF8L4 ;[lgN=I 5NFYM" TYF KF6 BFI K[P H[ V[S lNJ;DF\ 5MTFGF XZLZGF JHG SZTF NM-YL A[ U6M ;[lgN=I SRZM BFI K[P H[ 5{SL 5 YL !_ 8SF BMZFS 5MTFGF lJSF; DF8[ JF5ZL AFSLGM EFU V3FZ ~5[ ACFZ SF-[ K[P H[DF\ ;FDFgI ZLT[ HDLG SZTF B]A H JW] 5|DF6DF\ ,eI 5MQFS TtJM CMI K[P p5ZF\T SFAM"lNT Z;FI6MGL pt5lTYL 5MQFS TtJMGL ,eITF 56 JW[ K[P ;[lgN=I 5NFYM"GF lJlJW :+MTM H[JF S[ S5F;4 V[Z\0F4 T,4 T]J[Z JU[Z[ 5FSGL SZF\9L ;FDFgI ;\HMUMDF\ J[0OF. HFI K[ VYJF AF/L GFBJFDF\ VFJ[ K[P VF p5ZF\T B[T pnMUGL VF0 5[NFX4 lG\NFD64 ;]AFA],4 u,LZL;L0LIF4 X64 .SS04 lJlJW J'1FMGF 56M" T[DH 5X]WG N=FZF D/T]\ KF6 p5ZF\T VgI ,eI ;[lgN=I 5NFYM"G[ V[S9F SZL V/l;IFGL DNNYL BFTZ AGFJL XSFIP H[ ;FDFgI BFTZ SZTF prR U]6JTFJF/]\ AG[ K[ VG[ V/l;IFGL DNNYL AGTF BFTZG[ JDL" Sd5M:8 SC[JFI K[P

63

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

www.krishijagran.com

AFIM 8[SGM,MHL

JDL" Sd5M:8GL AGFJ8 o S}JF VYJF JF0LGL AFH]DF\ 5F6LGL ,eITF CMI T[DH UZDL VG[ JZ;FNYL Zl1FT HuIFV[ HDLGGL ;5F8 YL p\R[ 5F6L G EZFI T[JL HuIFV[ !_ O]8 5CM/M VG[ 5FSGF VJX[QFMGL ,eITF T[DH BFTZGL H~ZLIFT wIFG[ ,. $_ YL !__ O]8 ,\AF.GM X[0 ,MB\0GF 5F.5 VG[ G[8GM p5IMU SZL J'1FMGF KFI0F\DF AGFJJMP X[0DF\ 5M6FYL V[S O]8GM 8F\R VYJF DMZDGM YZ SZL +6 O]8 5CM/F.DF\ VWF" O]8GM Z[TLGM YZ SZL T[GF p5Z 3F;4 WFgI 5FSGF 5FG4 X[Z0LGL 5TZL T[DH H<NL SMCJF. G HFI T[JF 5FS H[JF S[ V[Z\0F4 S5F;4 T]J[Z4 T, JU[Z[GL SZF\9LGF GFGF GFGF 8]S0F AGFJL lDz6 SZL JrR[ JrR[ KF6GL ZA0L VG[ 5F6L pD[ZTF ZCL VWF"YL 5M6F O]8GM YZ SZL T[GL p5Z VW" SMCJFI[, Sd5M:84 KF6 :,ZL4 DZWF\vATSF\GL VWFZGM VWF" O]8GM YZ SZL H~ZLIFT D]HA NX[S lNJ; EL\HJTF ZC[J]\ tIFZAFN 5|lT l,8Z[ V[8,[ S[ +6 O]8 5|DF6[ 5__ U|FD V/l;IF pD[ZL ZM5F6 SZJ]\P E[HG]\ 5|DF6 HF/JL ZFBJF 5F6LGM K\8SFJ SZTF ZC[J]\P pGF/FDF\ UZDLGF lNJ;M NZdIFG 5FS VJX[QFMG]\ VFJZ6 SZJ]\ H[YL AFQ5LEJGYL p0L HT] 5F6L V8SFJL XSFI K[P 85S 5wWlT VYJF DF.S|M :5|LgS,Z UM9JJFYL JW] ;]UDTF ZC[ K[P V/l;IFGL SFDULZLDF\ E[HGL IMuI DF+F VG[ pQ6TFDFG B]A H VUtIGM EFU EHJ[ K[P f] r»k òøkhÛk,

, 2019

BFTZ AGFJJFGM H~ZL ;DI o VFXZ[ $5 YL 5_ lNJ;[ p5ZGF EFUDF\ V[SND E]BZF Z\UGF ZF.GF NF6F H[JF NF6F\NFZ 5FJ0Z HMJF D/X[P WLZ[ WLZ[ VFBF A[0DF\ VFJM E]BZF Z\UGM NF6F\NFZ 5FJ0Z Y. HFI tIFZ[ ;DHJ]\ S[ CJ[ V/l;IFG]\ BFTZ T{IFZ Y. UI]\ K[P VFJF ;DI[ NM-YL A[ DF; AFN RFZYL 5F\R lNJ; 5F6L VF5JFG]\ A\W SZJ]\P 5lZ6FD[ V/l;IF GLR[ H<N;0L G HFI T[JF 5FSGF VJX[QFMDF\ VYJF Z[TLGF YZDF\ HTF ZC[ K[P VFYL p5ZGM NF6F\NFZ 5FJ0Z C/JF CFY[ V,U SZL %,F:8LSGF S50F\ p5Z -U,M SZMP V[SND GFGF V/l;IF H[G[ SS]G SC[ K[ T[ VG[ V/l;IF ;FY[ VFJ[,F CX[ TM -U,FDF\GLR[ HTF ZC[X[ H[G[ OZL JBT JDL" A[0DF\ pD[ZL N[JFP OZL JBT 5FSGF VJX[QFM4 ;[lgN=I 5NFYM" VG[ KF6 pD[ZL 5]GZFJT"G SZTF ZC[J]\P V/l;IFGL ;\bIF JWTL HX[4 BFTZ AGFJJFGL h05 56 JW[ K[P HM S[ VF h05GM VFWFZ VJX[QFMGM 5|SFZ4 pQ6TFDFG VG[ E[HGL l:YlT p5Z ZC[ K[P VF ZLT[ AG[, JDL" Sd5M:8 V[8,[ S[ V/l;IFGF BFTZDF\ ;FDFgI Sd5M:84 pSZ0FDF\ AGFJ[, BFTZ4 U/lTI]\ BFTZ VG[ KF6LIF BFTZ SZTF H]NF H]NF 5MQFS TtJM H[JF S[4 GF.8=MHG4 OM:OZ;4 5M8FX4 U\WS VG[ ;]1D TtJG]\ 5|DF6 W6] JW] CMI K[P VF BFTZ HDLGDF\ ;]1D HLJF6]VMGL UlTXL,TF JWFZJFDF\ DNN~5 YFI K[ H[GF 5lZ6FD[ JL8FDLG4 VMShLG4 64

www.krishijagran.com

AFIM 8[SGM,MHL

;F.8MSLg;4 CMDM"g; JU[Z[GL ;lS|ITF JW[ K[P HDLGDF\ ZC[, ;[lgN=I 5NFYM"GF lJW8GGL SFDULZL h05L AG[ K[P 5FSGL ZMU 5|lTSFZS XlSTDF\ JWFZM YFI K[P HDLGGL EF{lTS l:YlTDF\ ;]WFZM YTF\ HDLGGL E[H XMQF6 VG[ E[H ;\U|FCS XlSTDF\ JWFZM YFI K[P HDLGG]\ pQ6TFDFG HF/JL ZFBJFDF\ DNN SZ[ K[P SRZF\GM lGSF, YJFYL VFZMuIG[ ,UTL ;D:IFVMDF\ 56 W8F0M YFI K[P 5FSDF\ JDL" Sd5M:8 VF5JFGM ;DI VG[ 5|DF6 o V/l;IFG]\ BFTZ V[8,[ S[ JDL" Sd5M:8 SIF 5FSG[ S[8,]\ VF5J]\ T[ VUtIG]\ K[P ;FDFgI ZLT[ 1F[+LI 5FSM H[JF S[ WFgI4 T[l,lAIF\4 S5F; JU[Z[DF\ C[S8Z[ # YL 5 8G D]HA V/l;IFG]\ BFTZ VF5J]\ HM.V[P AFUFITL 5FS H[JF S[ VF\AF4 ,L\A]4 RLS]4 VFD/F JU[Z[GL VJ:YF 5|DF6[ KM0 NL9 # YL !_ lS,M HIFZ[ XFSEFHL H[JF S[ DZRL4 ZL\U6L4 8D[8F JU[Z[ T[DH lJlJW O],vKM0GF 5FSDF\ KM0 NL9 !__ U|FD V/l;IFG]\ BFTZ VF5J]\ ;,FCEZ[,]\ K[P lSRG UF0"G AGFJTL JBT[ SIFZFGF DF5 5|DF6[ BFTZ VF5J]\P S]\0FDF\ O],vKM0 JFJ[, CMI TM !__ YL Z__ U|FD D]HA VF5J]\P AFUFITL 5FSMDF\ V/l;IFGF BFTZ p5ZF\T KM0 NL9 !__ YL Z__ V/l;IF GFBL SRZF\G] D<R V[8,[ S[ VFJZ6 SZJFYL ;FZFDF\ ;FZM OFINM D[/JL XSFI K[P HDLGDF\ V/l;IF pD[ZTL JBT[ E[H CMJM VtI\T H~ZL K[P

VF ZLT[ V/l;IFGF BFTZ V[8,[ S[ JDL" Sd5M:8GM p5IMU SZJFYL ZF;FIl6S BFTZGM BR" W8F0L HDLGGL pt5FNSTF JWFZL VG[ ,F\AF ;DI ;]WL HDLGGL O/N=]5TF HF/JL XSFI K[P V/l;IFG]\ BFTZ AGFJJFGL VG[ T[GF p5IMUGL 5|tI1F HF6SFZL VG[ ;\5}6" DFU"NX"G D[/JJF D]bI ;}SL B[TL ;\XMWG S[gN=4 H]GFU- S'lQF I]lGJl;"8L4 TZ30LIF BFT[ D],FSFT ,. VF S[gN= BFT[ prR U]6JFTFJF/F V/l;IF VG[ JDL" S<RZ BFTZG]\ J[\RF6 jIFHAL NZ[ SZJFDF\ VFJT]\ CMI T[GM VJxI ,FE ,[JM H~ZL K[P

Call Your target Customers directly on marketmirchi.com Use www.marketmirchi.com for free advertisement of your Agro Produce/Agro Inputs/Agro Services/Agro jobs and connect with your customers without brokers.

Just post your sales/wanted/jobs and by clicking on relevant post ads link on homepage of marketmirchi.com. No need to register in the begining.

Also contact your Customers by clicking relevant links under Search Buyers/Search Sellers Sections on homepage of marketmirchi.com Please Call on 9822719618 for any help Totally Free Platform on linking Rural-Urban Marketers.

65

f] r»k òøkhÛk,

, 2019

Publised on 25th & Posted on 27th & 28th at NDPSO in Advance Month RNI NO. DELGUJ/2014/54893 Postal Reg. No. DL-SW-01/4181/17-19