Krishi Jagran (Marathi) Magazine February 2018

Page 1

ISSN 2455-1090

'ksrd&;kaP;k fgrkps] ns'kHkjkr vfLrRo vkeps /krishijagran

@krishijagran

9891405403

www.krishijagran.com

Scan this QR code for KJ Mobile app

Krishi Jagran Mobile App Launched

fdoh ykok] yk[kks deok

MARATHI VOLUME 5 ISSUE 02 FEBRUARY 2018 `35




Ñ"kh tkxj.k

vuqØef.kdk

Qscqzokjh] 2018

` tkxj.k d"kh

08 Ñ"kh ckrE;k

^maVmMo AJ«oga H$m¡Qw>§{~H$ _m{gH$ Krishi Jagran - Marathi | Year 5 | Issue 02 January 2018 | Rs. 35/-

laiknd lapkyd

,e- lh- M‚efud 'kk;uh M‚efud ,e- th- oklu dk;Zdkjh laiknd M‚- ds- Vh- paMh vthFk oh- vkj Ogh- ih- ¼,l- vk;½ paæ eksgu jRuk ,e- 'kj.k ofj"B O;oLFkkid ¼,l- vk;½ g"kZ diwj rkaf=d laiknd M‚- ch- lh- fclokl egsaæ iky ¼oVs lk;Ul½ foi.ku çeq[k lat; dqekj egkO;oLFkkid tulaidZ Qjgk [kku lgk;d laiknd #ch tSu dkfFkZdk ch- ihlks'ky ehfM;k çeq[k lehj frokjh lgk;d laiknd ¼lks'ky ehfM;k½ Jhtk uk;j eksfudk eaMy laxhrk lksbZ ofj"B i=dkj ¼lks'ky ehfM;k½ fjfrd jatu _"ko fo'o ofj"B i=dkj bejku [kku i=dkj foHkwrh ukjk;.k ofj"B O;oLFkkid ds- ts- ljU;k lkjk [kku es?kk 'kekZ foi.ku lgk;d pqadh HkwVh;k iwue fo'odekZ fjadh iqaMhj gsek 'kekZ çlkj çeq[k fu'kkar V‚d O;oLFkkid çlkj jkgqy flag lgk;d O;oLFkkid ç'kkar 'kekZ Qqjdku dqjs'kh r#.k flag lqthr iIiw jk; iou dqekj r#.k fla?ky vkj- ,u- pkScs vdkmaV~l vCnqy len dk;ns'khj lYykxkj tsEl Fk‚el ,p- ,l- vleqfnu fM>k;fuax ;ksxs'k dqekj ulhe valkjh vrqy ckFke dk;kZy; lgk;d nsosaæ flag txnh'k tkuk jfoaæ tkuk eukst

12 dEiuh ckrE;k 20 vfHkuo igy 36 fdoh ykok] yk[kks deok 42 dkank mRiknu 52 okVk.kk fidkP;k 58

jkf’kQy

60

[kk|&[kftuk KRISHI JAGRAN KISAN CLUB 9891405403

KRISHI JAGRAN MAGAZINE Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Bengali, Telugu, Assamese, Odia, Tamil, Malayalam & English

Nishant Taak

9953756433, 9891339440

Printed and Published by:

dqy ist 68 , 45503170

M. C. Dominic 60/9, 3rd Floor, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi 110016. Tel: 011-26511845, 26517923 Mobile: +91-9313301029, +91-9654193353 Web: www.krishijagran.com Printed at : HT Media Press, House No. B 2, Sector-63, Noida-201301, Distt: Gautam Budh Nagar, U.P.

04

www.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

laikndh;

—"kh fodklkr —"kh laLFkkaps egÙo vk

iY;k iwoZtkaiklwup Hkkjrkr 'ksrh gksr vlY;kus lq#okrh iklwup HkkjrkP;k vkÆFkd fLFkrhpk d.kk —"kh {ks=p vkgs- Hkkjrkyk Lokra«; feG.;kiwoÊ Hkkjrh; 'ksrhrwu baxztkauh pkaxyh dekà dsyh gksrh- R;keqGsp —"kh {ks= gs Hkkjrh; vkÆFkd O;oLFksr egÙokph Hkwfedk ij ikMrs- xsY;k 30 o"kkZr Hkkjrh; —"kh {ks=kr eksBs ifjorZu ?kMys vkgs- vkèkh tehu tkLr vlY;kus 'ksrh ns[khy eksBîk çek.kkoj gksr gksrh- ijarq t'kh&t'kh yksdla[;k ok<r xsyh rl&r'kh 'ksr tehu deh gksr xsyh- v'kk ifjfLFkrhr deh 'ksr tfeuhr tkLr mRiknu ?ks.ks gh ,d leL;k cuyh vkgs- deh tkxsr tkLr mRiknu ?ks.;klkBh pkaxys ra=Kku vl.kkjh ;a=s] xq.koÙkkiw.kZ pkaxY;k çtkrhph fc;k.ks] pkaxY;k çrhps [kr ;kaph vko';drk vlrs- tkLr ihd mRiknukyk gkrHkkj yko.kk&;k ;k ckcÈP;k O;frfjä —"kh laLFkkaph ;k lanHkkZrhy Hkwfedk egÙokph vkgs—"kh laLFksrhy ,dk egku oSKkfudkus Hkkjrkr —"kh Økarhyk lq#okr dsyh- ns'kkrhy —"kh fodflr dj.;kP;k mís'kkus 1905 lkyh iqlk ;sFks Hkkjrh; la'kksèku laLFksps xBu dsys xsys- —"kh fodkl ns'kkP;k dkuk&dksi&;kr iksgkspkok ;klkBh —"kh laLFkk] la'kksèku dsaæs vkf.k —"kh fo|kihBkaph LFkkiuk dj.;kr vkyh- ;k laLFkkaeèkhy —"kh oSKkfud] —"kh {ks=krhy fo|kFkÊ vkf.k 'ksrd&;kauk ,desdka'kh tksM.;kr vkysns'kHkjkrhy fofoèk jkT;kr 45 —"kh fo|kihBs] 5 MhEM fo|kihBs] 4 dsaæh; —"kh fo|kihBs] jkT;Lrjh; —"kh laLFkk] 6 jk"Vªh; C;qjks] 16 jk"Vªh; la'kksèku dsaæs vkf.k 13 la'kksèku lapkyuky;s ;k laLFkka'kh lacafèkr vkgsrns'kkrhy —"kh {ks=kph ifjfLFkrh cny.;klkBh ;k laLFkk] fo|kihBs vkf.k la'kksèku dsaæs ,df=ri.ks dk;Z djr vkgsr- ;k laLFkkauh gk;czhM fc;k.ks] —"kh ;a=s vkf.k

uw r uhdj.k 'ks r d&;ka i ;± r iks g ks p fo.;kps dke mR—"VfjR;k ikj ikMys vkgs- HkkjrkP;k —"kh Økarheè;s ;k laLFkkauh Çlgkpk okVk mpyyk vlyk rjh ns[khy vktgh —"kh laLFkk 'ksrd&;kai;±r iksgkspw 'kdr ukghr;klkBh —"kh foHkkxkP;k çpkj foHkkxkyk tkLr etcwr dj.ks xjtsps vkgs- loZp —"kh laLFkkauh] tkLr lrdZ jkgwu dk;Z djkos ;klkBh ;kr ljdkjP;k —"kh foHkkxkph lØh; Hkkxhnkjh vko';d vkgsjk"Vªh; dikl la'kksèku dsaæ] jk"Vªh; æk{ks la'kksèku dsæ] Ål la'kksèku dsaæ] dsaæh; EgSl la'kksèku dsaæ] Hkkjrh; HkkT;k la'kksèku dsaæ ;kalkj[;k dkgh egÙokP;k la'kksèku laLFkk vfr'k; mYys[kuh; dk;Z djr vkgsr'ksrd&;kalkBh osGksosGh —"kh okrkZ] laesyu] çf'k{k.k dk;Z'kkGkaps vk;kstu d:u ;k loZ laLFkk —"kh fodklkr vkiys ;ksxnku nsÅ djr vkgsr- uO;k ra=KkukP;k ekè;ekrwu vfèkd mRiknu ?ks.;klkBh vkf.k mRiUukr o`)h dj.;klkBh vk.k[kh [kwi ç;Ru djkos ykx.kkj vkgsr ijarq tj 'ksrdjh ckaèkokauh ikjaikfjd 'ksrh vkf.k i'kqikyukP;k i)rhr uO;k ra=KkukP;k okijkus cny ?kMowu vk.ksy rj R;kaP;k fodklkyk dks.khgh vkGk ?kkyw 'kd.kkj ukgh- lok±uh feGwu ,df=ri.ks dk;Z dsys rj —"kh {ks=kr vk.k[kh ,d Økarh ;sÅ 'kdrs- —"kh vkf.k 'ksrdjh ;k nksUghP;k fodkl dk;kZr ;k laLFkkauh egÙokph Hkwfedk ikj ikMyh vkgs- ;kdMs vk.k[kh FkksMs xkaHkh;kZus ikg.;kph vko';drk vkgs-

06

,e-lh- MkWfefud bZ-esy : dominic@krishijagran.com hindi.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k

d`"kh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

xkbZph uoh çtkrh 55 fyVj nw/k ns.kkj

fg

lkjP;kyqokl fo|kihBkP;k vuqokaf'kdrk vkf.k çtuu foHkkxkP;k oSKkfudkauh xk;hph ,d uoh çtkrh fodflr dsyh vkgs- ;k uO;k çdkjP;k xk;h 50 rs 55 fyVj nw/k nsÅ 'kdrkr- gj/ksuw ukokph gh xk; 48 va'k lsfYlvl rkiekukrgh O;ofLFkr jkgw 'kdr-s brj çdkjP;k xk;h 30 efgU;kuah çtuuklkBh r;kj gkrskr- gj/kusw ek= 18 rs 19 efgU;kea/;s çtuuklkBhr;kj gkrs-s g‚yLVhu gfj;k.kk vkf.k lkfgoky ;k çtkrhaP;k ladjk}kjs;k çtkrhph fufeZrh dj.;kr vkyh vkgs- ;k çtkrhps uko dke/ksuw xk;ho:u Bso.;kr vkys vkgs- xkbZP;k ukokP;k lq#okrhyk gj vlY;kus gfj;k.kkph ,d uoh vksG[k fuekZ.k gksbZyoSKkfudkauh fodflr dsysY;k ;k gj/ksuw xkbZus vk;yaZMP;k tlhZ xkbZyk ns[khy ekxs Vkdys vkgsoSKkfudkapk nkok vkgs dh] ;k xkbZph nw/k ns.;kph {kerk tlhZ xkbZP;k rqyusr vf/kd vkgs- gfj;k.kk tkrhP;k xk;he/;s ;q,l vkf.k dWuMkP;k g‚yLVhuvkf.k Hkkjrkrhy lkfgoky çtkrhps oh;Z lksM.;kr vkys vkgsrhu çtkrhaP;k oh;kZiklwu ;k xkbZph fufeZrh >kyh vkgs-

gs lxGs ^bOgksY;q'ku v‚Q U;w czhM* tuu laØe.k vkf.k fuoM çdYikarxZr dj.;kr vkys vkgs-oSKkfudkauh 45 o"ksZ la'kks/ku d:u ladfjr tkrhP;k ;k gj/ksuw xkbZpk 'kks/k ykoyk vkgs- lq#okrhyk oSKkfudkauh 30 'ksrd&;kauk gj/ksuw tkrhph xk; fnyh- i.k vkrkR;kauh gh xk; lxG~;kalkBh miyC/k dsyh vkgs- gj/ksuw çtkrhP;k lk/kkj.k 250 xk;h vkgsr- 'ksrdjh vxnh lgt ;k xk;hlkBh oh;Z feGow 'kdrks-

[kk| inkFkZ vkf.k lk[kj iWfdaxdfjrk rkxkph iksrh vko';d

vk

fFkZd çdj.kkae/;s ea=h eaMG lferh ¼lh-lh-bZ-,-½us lk[kj vkf.k [kk|inkFkZ mRiknukadfjrk rkxkph iksrh vfuok;Z vlY;kps EgVys vkgs- gk fu;e twu 2018 yk lekIr gksrks vkgs- ljdkjps gs ikÅy dkSrqdkLin vkgs- ;keqGs rkxkP;k iksR;kaph ekx.kh dk;e jkghy- lkscrp ;k dkekr ykx.kkjs etwj vkf.k 'ksrd&;kaP;k mithfodslkBh gk nqljk i;kZ; Bjsyns'kkrhy if'pe caxky] fcgkj] vks f <'kk] vklke] vka / kz çns ' k] es?kky; vkf.k f=iqjk jkT;kr ,d eksBk lewg rkx mRiknukps dke djrks- T;keqGs mithfodk pkyrslh-lh-bZ-,- us rkx cka/k.kh lkfgR; vf/kfu;e 1987 varxZr iWfdax fu;ekapk foLrkj dsyk- ;k fu;ekuqlkj vkrk 90 VDds [kk|kUu vkf.k 20 VDds lk[kj mRiknukaph cka/k.kh rkxkP;k iksR;kae/;s dj.ks vfuok;Z vkgs- miyC/k ekfgrhr

EgVys vkgs dh] ifgY;kank iw.kZ [kk|kUu cka/k.;klkBh rkxkP;k iksR;kapk okij dj.;kph rjrwn dj.;kr vkyh vkgs- gs rkx m|ksxkP;k iqjoBîkoj voyacwu jkghy- rkx m|ksxkr ljdkj njo"khZ 5500 dksVhaph [kjsnh djrs-

08

malayalam.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k

d`"kh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

Vvkrk rkanwG vusfe;k& Mk;fj;k nwj dj.kkj

jka

ph ;sFkhy fcjlk fo|ky;kus vyhdMs rkanqGkph v'kh tkr fodflr dsyh] T;kus Mk;fj;kpk mipkj 'kD; vkgs- 'kjhjkrhy jä{k;kyk deh dj.;klkBh gh ek=k ykxw iMsy- fo|ky;kP;k —"kh oSKkfudkaP;k ers ;k uO;k tkrhe/;s yksg vkf.k tLrkps çek.k Hkjiwj vlY;kus jä{k; ¼vusfe;k½ vkf.k vfrlkj ¼Mk;fj;k½ nwj gks.;kl enr gksbZy>kj[kaMlfgr ns'kkrhy iwosZdMhy jkT;kae/;s vusfe;k& Mk;fj;k gks.ks lkekU; ekuys tkrs- ;kekxps eq[; dkj.k Eg.kts R;kaP;k vkgkjkr lekfo"V rkanqGkr vk;ju Eg.kts yksg vkf.k f>ad Eg.kts tLrkps çek.k vYi vlrs- gsp dkj.k vkgs dh] rkanGkrhy ;k derjrk nwj dj.;klkBh baVjuW'kuy jkbZl bULVhVîqV] efuyk ;kaP;k gkosZLV Iyl pWysat çkstsDV varxZr rhu o"kkaZP;k

la ' kks / ku vkf.k iMrkG.kh ua r j ch,;w oS K kfudka u h la ' kks / kukP;k {ks = kr vus d thuksVkbZi fodflr dsys vkgsr- T;ke/;s tLr vkf.k yksgkps çek.k nqIiV vkgsçeq[k xks"Vh ch,;q la'kks/kukP;k 65 ok¶;kae/;s 15 gwu vf/kd f>ad vkf.k vk;ju thuksVkbZi vk<Gys;k tkrhr vk;ju vkf.k f>adps çek.k nqIiV fnlys- çkstsDV fjlpZ njE;ku ;k tkrhP;k rkanGkr 18&20 ihih,eoj xzke yksg miyC/k vkgs- ;k çdkjkr tLrkps çek.k eksBs vkgs'ksrd&;kapk nkok – 4 o"kkaZe/;s fc;k.ks feG.kkj ch,;qP;k 'ksrd&;kauh nkok dsyk vkgs dh] iq<P;k pkj o"kkaZe/;s ;k tkrhP;k rkanGkps fc;k.ks brj 'ksrd&;kalkBh miyC/k gksbZy- ts ykowu 'ksrdjh vf/kd mRiknu ?ksÅ 'kdrhyMk;fj;k fu;a=.kkr ;s.kkj oSKkfudkauh lkafxrys dh] ;k tkrhpk rkanwG vkgkj lekfo"V dsY;kus vusfe;k nwj gksbZy- rj R;kr vlysY;k f>ad/tLrkeqGs Mk;fj;k fu;a=.kkr jkghy- eqykaP;k ekufld fodklkr gk enrhpk BjsyvkS"k/k ?;kos ykx.kkj ukgh ch,;qe/;s jkbZl v¡M iYl fjlpZ Vhe yhMj M‚uwru oekZ ;kauh lkafxrys dh] >kj[kaMe/;s efgyk vkf.k eqykae/;s vlysyh yksgkph derjrk nwj dj.;klkBh osxGs vkS"k/k ?;kos ykxrs- ek= Hkkrkph gh çxr tkr lekfo"V dsY;kus osxGs vkS"k/k ?;kos ykx.kkj ukgh-

lk[kj mRiknukr 26 VDD;kaph ok<

ns

'kkP;k l/;kP;k lk[kj mRiknu l=kP;k v‚DVkscj&fMlsacj dkyko/khr 26 VDD;kaph ok< gksÅu 103-26 yk[k Vu >kyh vkgs- gh ekfgrh Hkkjrh; lk[kj fey la?k ¼bLek½us vkiY;k vkdMsokjhr fnyhlk[kj l= v‚DVkscj rs lIVsacj i;aZr pkyrs- ekxhy l=kr leku dkyko/khr dkj[kkU;kar 81-91 yk[k Vu lk[kjsps mRiknu >kys gksrs- bLekpk vankt vkgs dh] pkyw 2017&18 l=kr lk[kjsps ,dw.k mRiknu 251 yk[k Vu jkghy- ekxhy o"khZ gs mRiknu 202 yk[k Vu gksrs;ank Ålkps mRiknu pkaxys >kysbLekrQsZ gh vkdMsokjh çfl) djrkuk lkax.;kr vkys dh] lk[kj mRiknukr >kysY;k ok<hr eq[; ;ksxnku 2 egÙokP;k mRiknd jkT;kaps Eg.kts mÙkj çns ' k vkf.k egkjk"Vª k ps vlrs - mÙkj çns ' kkr v‚DVkscj&fMlsacj efgU;kr lk[kjsps mRiknu ok<wu 3880 yk[k Vu >kys] rj ekxhy dkyko/khr rs 26-78 yk[k Vu gksrs- jkT;kr lk[kjsph ljkljh fjdOgjh nj maphoj

Eg.kts 10-15 VDds 38-24 yk[k jkfgys35 yk[k Vu jkfgys

jkfgyk- egkjk"Vªkr mRiknu ok<wu ts o"kZHkjkiwohZ ;kp dkyko/khr 25gksrs- lk[kjspk fjdOgjh nj 10-23

VDds jkfgykljdkjus lIVsacj 2017 e/;s rhu yk[k Vu dPph lk[kj vk;kr dj.;kph vuqerh fnyh- ;kcíy bLekus EgVys dh] ;kiSdh 2-35 yk[k Vu dPP;k lk[kjsph vk;kr dj.;kr vkyh vkgs- T;kiSdh 2 yk[k Vu lk[kj 'kq) lk[kj vkgs-

10

www.krishijagran.com


vkRefuHkZj 'ksrd&;kapk ladYi] çxr Hkkjrkph vksG[k-

yqch baMLVªht ,y- ,y- ih-

dY;k.k feyP;k toG] ujksMk jksM] vgenkckn 380025 bZ&esy mktsales@lubipumps.com

Vksy Ýh lfoZl g‚VykbZu


Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

lksukfydk VªWDVj foØhr 15-8% ph ok< —

"kh {ks=kph yksdfç; VªWDVj fuekZrk daiuh lksukfydk baVjuW'kuy VªWDVj fyfeVsMus ;ko"khZ vkiY;k VªWDVj foØhr ok< dsyh vkgs- ;ankP;k o"khZ ;k daiuhus vkiyk cz¡M lksukfydk foØhe/;s foØekph uksan uksanoyh vkgs- daiuhus ,fçy rs fMlsacji;aZr VªWDVjP;k 63205 ;qfuVph foØh >kyh vkgs- T;ke/;s ekxhy o"khZ ,fçy rs fMlsacji;aZr 9233 ;qfuV ,DliksVZ dj.;kr vkys- ,dw.k daiuhus foØhr 15-8 VDD;kaph o`)h uksanoyh- fMlsacj efgU;kP;k foØhr 10-7 VDD;kaph o`)h uksanoyh gksrh- T;ke/khy 4516 ;qfuV fod.;kr vkys;kçlaxh daiuhps ,fD>D;wVhOg Mk;jsDVj je.k feÙky ;kauh ekfgrh fnyh dh] ;ank ekUlwu pkaxyk >kyk- gs vkeP;kdfjrk pkaxys vkgs- lksukfydkus ;ankP;k o"khZ 158 VDD;kaph foØeh o`)h uksanoyh- rs Eg.kkys dh] uksVcanhuarj VªWDVj m|ksxkph ok< >kyh- je.k feÙky Eg.kkys dh] Hkkjrkr 6]70]000 xkoa vkgsr- R;keqGs VªWDVj {ks=kyk eksBh la/kh vkgs- lksukfydk esd bu bafM;klkscr esd DokfyVh bu bafM;koj fo'okl vkgs- R;keqGs vkEgh esd bu bafM;k Fkheoj dke djr vkgksruhrh vk;ksx 2022 i;aZr 'ksrd&;kaps mRiUu nqIiV dj.;klkBh dke djrks vkgs- R;kp eq|koj dk;Z djr lks u kfydk ns [ khy 'ks r d&;ka p s mRiUu nq I iV dj.;kdfjrk fdlku eS=h vkf.k vR;k/kqfud ra=Kkukus ;qä mRiknukaP;k ek/;ekrwu 'ksrd&;kaP;k mRiUukyk çksRlkgu ns.;klkBh dke djrs vkgs-

vkiY;k fidkauk tukojkaiklwu okpok

foeks{k

>Vdk e'khu

lokZr osxGs ra=Kku dkykoMps cpqHkkbZ Bsfl;k ¼oSKkfud½ ;kaps la'kks/ku

Hkkjrkrhy lsYQ çksVsD'ku flLVheph ,dek= >Vdk e'khu th vkiyh ns[kjs[k Lor:p Bsors rkjsyk ouLirhpk Li'kZ >kY;kl cWVjh fMLpktZ gksr ukgh---! rkj rqVY;kus fdaok 'k‚VZ lfdZV >kY;kl cWVjh fMLpktZ gksr ukgh---! ikolkG~;krgh pky.kkjh ,dek= e'khu---!

foeks{kph 10 ,djki;aZr ,d NksVh e'khuHkh miyC/k

KISANeSTORE India's First Agro-estore www.kisanestore.com 'ksrd&;kaps ifgys v‚uykbZu LVksvj

'ksrhfo"k;d loZ oLrw v‚uykbZu ekxok ! vktp www.kisanestore.com yk HksV |k-

laiw.kZ Hkkjrkr eksQr ?kjiksp fMfyOgjh 1800-270-1-271

Ñ"kh tkxj.k bZ&d‚elZ ehfM;k ikVZuj

rqEgh loZ çdkjph fc;k.ks [krs] dhVduk'kd vkS"k/ks] tSfod 'ksrhP;k oLrw] vkS"k/k Qokj.khdfjrk iai] ik.;kps iai] 'ksr votkjs] —"kh ;a=] th- ,l- ,e- eksckbZy LVkVZj] lkSj mRiknus] fdlku V‚pZ] i'kqikyu vkS"k/ks] —"kh tkxj.k fu;rdkfyd vkf.k vusd oLrw fdlku bZ&LVksvje/;s v‚MZj d:u ekxow 'kdrk-

12

hindi.krishijagran.com


xzksVsdph ek;Øksfc;y ¼lw{etho½ mRiknukaph Js.kh ck;ks QfVZyk;>j jk;>ksfc;e vW>sVkscWDVj] ,>ksfLçfjfy;e] Q‚LQsV lksY;qcyk;f>ax cWDVsfj;k] ,.Mksek;dksjkbZtk ¼ose½] iksVWf'k;e eksC;qyk;f>ax cWDVsfj;k] f>ad lksY;qcyk;f>ax cWDVsfj;k] vWlhVkscWDVj] dsfj;j vk/kkfjr dksulksjVh;k] rjy vk/kkfjr dksulksjVh;k

ck;ks isLVhlkbZM~l ¼tSfod dhVduk'kds½ Vªk;dksMekZ fojMh] Vªk;dksMekZ gkjftfu;e] ihlqMkseksul ¶ywjksufll] fcOgsfj;k cslh;kuk] cslhyl] lcLVhfyl isflyksek;fll fyykflul] oVhZflfy;e ysdkuh] oVhZflfy;e Dysek;MksLiksfj;e] cslhyl Fkqfjtsuslhl] ,uihOgh bR;kfn-

ouLirhfo"k;d dhVduk'kd vW>kMhjsDVhu

IykUV xzksFk çkseksVj th&,&3] Vªk;d‚uVsu‚y] IykUV xzksFk jsX;qysVj]

mRiknukaps Qk;ns jlk;ufojfgr foLrkfjr la'kks/ku vkf.k ukfoU;iw.kZ miØekuarj lw{etho ?kVdfufeZrh] ekrhps vkjksX; vkf.k mRikndrsr lq/kkj.kk] i;kZoj.k;h; larqyu vkf.k fLFkjrk jk[k.;kl enr-

xzksVsd gh ,d i;kZoj.k Lusgh daiuh vlwu uSlfxZd [krs vkf.k dhVduk'kd fufeZrhr vLly la'kks/ku vkf.k fodklkyk çk/kkU; nsrks- R;kpçek.ks vUukpk ntkZ vkf.k vk;q";eku mÙke Ogkos ;k –"Vhus ekrhpk dl lq/kkjrks-


Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

Mªhilkscr thoke`rpk okij djk 'ks

rhdfjrk ;ksX; tfeuhpk dl fnolsafnol deh gksrks vkgs- T;kçdkjs dl deh gksrks;] R;kpçek.ks ihd mRiknugh ?kVys vkgs- gk ,d fparspk fo"k; cuyk vkgs- dkj.k mRiknu okjaokj ?kVrs vkgs- v'kk fLFkrhr fidkps mRiknu ok<fo.ks vko';d >kysys fnlrs- 'ksrh jlk;ukapk cs/kqan okijgh dkj.khHkwr vkgs- ek= thoke`r ,d vlk mik; vkgs] T;keqGs 'ksrd&;kauk [ksrhr Qk;|klkscr [kpZ ns[khy deh ykxrks- gs tSfod i)rhus cufo.;kr vkysys [kr vkgs- vkrki;aZr thoke`rpk m?kMîk Lo#ikr okij gksr vls- ek= vkrk Mªhi flapukP;k ek/;ekrwu okij djrk ;sbZy- rs i`Fohjkt thoke`r fQYVjP;k ek/;ekrwu 'kD; vkgs;k fQYVjph fufeZrh dj.kk&;k daiuhps Mk;jsDVj psru cksjk lkaxrkr dh] ;k fQYVjP;k ek/;ekrwu thoke`r FksV Mªhi ykbZuyk tksMrk ;srs- ;k fQYVje/;s thoke`r r;kj dj.;kiwohZ 25 VDD;kai;aZr ik.kh Hkjkos- R;kuarj ;ke/;s 50 fyVj xksew=] 10 fdyks xwG] 10 fdyks cslu ihB vkf.k 60 fdyks 'ks.k v'kk i)rhus felGk dh iw.kZ fQYVj Hk:u tkbZyR;kuarj fnolkarwu 2&3 osGk feJ.k gyok- 4 fnol gs djk- uarj fQYVjpk vkmVysV uG lq: djk- iw.kZi.ks pkGysys thoke`r feGsy- ts rqEgkyk Mªhi bfjxs'ku ykbZuyk FksV tksMrk ;sbZy- thoke`r iw.kZi.ks

fu?kkY;kuarj vkmVysV ua 2 ik.;kus Hkjk- ik.kh iw.kZ HkjY;kuarj vkmVysV can djk- uarj ek;Øks ¶y'k vkf.k ¶y'k Og‚Yo lq: djk- R;keqGs mjysyk dpjk ckgsj fu?ksy- iqUgk thoke`r r;kj gksbZy- lokZr fo'ks"k Eg.kts ;k fQYVjP;k ek/;ekrwu thoke`r okijY;kus etqjkalkBh gks.kk&;k [kpkZph cpr gksbZy- osG deh ykxsy- gs ,d vfHkuo mRiknu vkgs- ;k ek/;ekrwu 'ksrdjh pkaxys mRiknu ?ksÅ 'kdrkr vkf.k cprgh 'kD; gksrs-

flapukr ik.;kpk ;ksX; okij j{kk ikbZIl

lk

rR;kus ik.;kph p.kp.k gk txklkBh fparspk fo"k; Bjrks vkgs- rjhgh vki.k usgehp ik.kh ok;k ?kkyor vlrks- ekxhy n'kdHkjkiklwu Hkkjrkrhy ik.;kpk Lrj ?kVrks vkgs- Hkfo";kr gh leL;k vk.k[kh Hkh"k.k :i /kj.k djy s - flp a ukr ik.;kpk okij lokfZ/kd gkrsk-s tj flapuknjE;ku 'ksrd&;kauh ;ksX; ra=kapk okij dsyk rj ik.;kph Hkjiwj cpr gksÅ 'kdrslceflZcy ikbZiP;k mi;ksxkus ik.;kpk flapukr ;ksX; okij gksÅ 'kdrks- vV brdhp

dh] lceflZcy ikbZi gs mPp ra=Kku vkf.k xq.koÙkkiw.kZ vlys ikfgtsr- ts nh?kZdkG pkyrhy- xq.koÙksP;k ckcrhr j{kk ikbZi vxnh [kjs vkgsr- rs xq.koÙksus ifjiw.kZ vkgsr- R;keqGs 'ksrd&;kauk j{kk ikbZi vkoMrkr- j{kk ikbZi lceflZcy iaif'kok; fBcd flapukr çfo"V ,pMhihbZ ikbZi] lhihohlh ikbZi] ihohlh ikbZi bR;knh mRiknukaph fufeZrh djrkr- ikbZikph ,d eksBh Js.kh gh daiuh vkiY;k xzkgdkauk miyC/k d:u ns.;kr ;srs vkgs10 gtkjgwu vf/kd forj.k usVodZlkscr j{kk ikbZi Hkkjrklg 25 gwu vf/kd ns'kkae/;s dk;Zjr vkgsr- j{kk ikbZikP;k okijkus 'ksrdjh flapu ik.;kpk uhV okij d: 'kdrkr- ;k daiuhus vkiY;k esgurhP;k tksjkoj vkf.k xq.koÙkkiw.kZ mRiknukalkscr xzkgdkapk fo'okl ftadyk vkgs-

14

malayalam.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

tsOgk 'ksrd&;kps Mksds pkyrs] rsOgk ^uWuks Iyl* fuekZ.k gksrs

gh

xks"V vxnh [kjh vkgs dh] tsOgk 'ksrd&;kps Mksds pkyrs- rsOgk pkaxys&pkaxys baftfuvj vkf.k oSKkfud ekxs jkgrkr- ;k xks"Vh fl/n djk;yk dks.kR;kgh çek.kkph vko';drk ukgh- gs o"kkZuqo"ksZ 'ksrdjh fl) djr vkyk vkgs- bFks vkEgh xqtjkrps 'ksrdjh ikVhnkj fuys'k HkkbZ Hkykyk ;kaP;kfo"k;h ekfgrh nsrks vkgsT;kauh vkiY;k cq)hpk okij d:u ,d feuh VªWDVj ¼;ke/;s tikuh vk/kqfud ra=Kku vkgs½ cuoyk- ;k VªWDVjps fM>kbZu vkd"kZd vlwu R;kauh ;kyk ^uWuks Iyl* uko fnys vkgs10 ,pih i‚ojP;k ;k feuh VªWDVjus NksVs 'ksrdjh loZ dkea d: 'kdrkr- ;k VªWDVjus e'kkxr] isj.kh] dk<.kh] Hkkj ogk.ks] dhVduk'kd Lçs bR;knh dkes djrk ;srkrts 'ksrd&;kaps dke lksis djrs- gs VªWDVj 2 e‚MsYle/;s miyC/k vkgsr- ,dk e‚aMsye/;s 3 Vk;j ykxys vkf.k nql&;kr 4 Vk;j ykxys;kph fM>kbZu d‚EisDV fM>kbZu vkf.k vWMtLVscy fj;j VªWd #an gs nksu ihd vksGhe/;s vkf.k lkscr baVj dYpj vWfIyds'ku tkrhP;k cfxP;kae/;s lapkyuklkBh

vkn'kZ cuorsgk VªWDVj 'ksrd&;kadMwu eksBîk çek.kkoj vusd vWfIyds'kUllkBh okijyk tkrks- tls dYVhos'ku] isj.kh] Fkzsf'kax] fLçax lapkyu lkscr okgrwd 'kD;- ;kph vk.k[kh ,d fo'ks"k xks"V Eg.kts ;kps dke LdwVjçek.ks pkyrs,dk 'ksrd&;k}kjs ;kçdkjps dke Eg.kts ,d dkSrqdkLin ikÅy vkgs- tj rqEgkyk ;k VªWDVjph dks.krhgh ekfgrh tk.kwu ?;k;ph vlY;kl uacj ¼9979008604½ oj laidZ d: 'kdrkr-

xq.koÙksr lokZr iq<s M‚DVj iaIl

fla

pu iai cuo.kkjh daiuh M‚DVj iaIl 'ksrd&;kaph xjt letwu R;kaP;klkBh eksBh Js.kh miyC/k djrs- gh daiuh O;kikjh :ikus okijY;k tk.kk&;k iaikph fufeZrh djrs- ;k ikbZikae/;s lsaVªh¶;qxy iai] eWdsfudy iai] VªWDVjoj pky.kkjs vkf.k NksVîk iaikapk lekos'k vkgs- deh gks.kkjk tyLrj ikgrk daiuhus ;k mRiknukaph fufeZrh dsyh vkgs- R;keqGs [kkypk tyLrj vxnh lgt oj ;srksdaiuhps iai vk/kqfud —"kh ra=kus ;qä vkgsr'ksrd&;kae/;s flapu lceflZdy iaikaph pkaxyh ekx.kh ikgrk M‚DVj iai

vkiyh mRiknus 'ksrd&;kai;aZr iksgkspor vkgs- M‚DVj iai 'ksrd&;kalkBh cpr vkf.k pkaxY;k mRiknukaps pkaxys lk/ku Bjys vkgs- gh daiuh vkiys mRiknu laiw.kZ la'kks/ku vkf.k pkaxyh xq.koÙkk ij[kwu uarj cktkjkr vk.krs- M‚DVj iaIlph mRiknus xq.koÙksr ifjiw.kZ vlY;kus 'ksrd&;kae/;s yksdfç; vkgsr-

16

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

QkeZ bfDoiesaV d‚iksZjs'ku d`"kh ;a=.kspk laiw.kZ mik;

nh

?kZdkGki;aZr pky.kkjh fVdkÅ —"kh mRiknus gh 'ksrd&;kaph vko';drk vkgs- 'ksrdjh vkiY;k cprhfo"k;h dk;ep fopkj djr vlrks- tsOgk R;kyk nh?kZdkG pky.kkjs —"kh ;a= feGrs] rsOgkp gh cpr 'kD; gksrs- gh xjt letwu ?ksr QkeZ bfDoiesaV~l d‚iksZjs'ku 'ksrd&;kalkBh mRiknukaph fufeZrh djrs vkgs- T;kP;k enrhus 'ksrdjh deh [kpkZr pkaxys mRiknu ?ksÅ 'kdrkrgh daiuh —"kh ;a=kaph fufeZrh djrs- T;ke/;s jksVjh fVyj] g‚y fMxj] i‚oj fVyj CysM~l] ihVhvks MªkbZOg 'kk¶V] ÝaV v¡M yksMj rlsp jksVkosvjpk lekos'k vkgs- gh mRiknus v'kh vkgsr] T;kaph xjt 'ksrd&;kauk vkgs- daiuhdMwu fufeZrh gks.kk&;k jksVkos;jcíy lkaxk;ps >kY;kl gk jksVkos;j 3 bu 1 vkgs- ;kpk vFkZ dh rks 3 dkea ,dkosGh djrks- tls dh] tfeuhph e'kkxr dj.ks]

'ksr r;kj dj.ks vkf.k ekrhyk ,dk ysoyoj vk.k.ksekrhe/;s 6 bapkai;aZr [kksy CysM ?kqlrkr- ;kps CysM~l nh?kZdkyhu pkyrkr- daiuhpk eq[; mís'k 'ksrd&;kauk pkaxyh ;a= miyC/k d:u ns.;kpk vkgs-

çR;sd Fksackpk lnqi;ksx djrs çhfe;j bfjxs'ku

ns

'kkP;k 'ksrd&;kauk uohu —"kh flapu ra=kaph vko';drk frrdhp vkgs] ftrdh vkiY;kyk vUukph xjt vlrs- ihd mRiknu ok<o.;klkBh ns'kkps 'ksrdjh ç;Ru'khy vkgsr- 'ksrd&;kauk gs ç;Ru çR;{kkr mrjo.;klkBh vusd [kklxh daiU;k lkFk nsr vkgsrçhfe;j bfjxs'ku 'ksrd&;kauk vk/kqfud —"kh flapu ra=ka'kh tksMrs- rls ikfgY;kl ekxhy dkgh dkGkiklwu fBcd flapu ra=kpk okij ok<rks vkgs- rks ok<Y;kus 'ksrd&;kae/;s ;kph ekx.kh ok<rs vkgsçhfe;j gh flapu {ks=kr dke dj.kkjh vxzx.; daiuh vkgs- gh daiuh fBcd flapuk'kh fuxMhr çR;sd midj.k vkf.k lqfo/kk 'ksrd&;kai;aZr iksgkspors vkgsMªhi VsIl] Q‚xlZ] ek;ØksfLçadyj] fQYVj] QVhZyk;tj

iai vkf.k fLçadylZ bR;knh mRiknukaph fufeZrh dsyh tkrs- 'ksrd&;kaps mRiUu ok<fo.;kP;k –"Vhus daiuh rGkxkGkr dke djr 'ksrd&;kauk lká djrs vkgs- gh daiuh Hkkjrklg brj ns'kkauk vkiyh lsok nsrs vkgs-

23 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 3 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170

Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com, malayalam.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com

Facebook Followers - 5 lakh Plus, WhatsApp Members - 5 Thousand Plus

17

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

eD;kP;k isj.khdfjrk cgqi;ksxh uW'kuy est IykaVj

e

twj 'kks/k.ks vkf.k R;kaP;kdMwu 'ksrkr dke d:u ?ks.ks l/;k Qkjp ftdhjhps >kys vkgs- vktP;k dkGkr etwj dke dj.;klkBh r;kj ulrkr- tjh r;kjh n'kZoyh rjhgh uhV dke djr ukghrR;keq G s 'ks r d&;ka p h v'kkçdkjP;k leL;kaiklwu lqVdk d:u ?ks.;kdfjrk uW'kuy vWxzks —"kh ;a=.kkaph eksBh Js.kh miyC/k >kyh vkgsu'Wkuy vx W kzp s k edk IykVaj 'krsd&;kuak ijs.khP;k dkekr vfr'k; enr djrk-s rks dosG eD;kph ykxoM uOgs rj brj vusd fidkaph isj.kh dj.;klkBh mi;qä BjrsR;kyk eYVhØ‚i IykaVj Eg.krkr- gs —"kh ;a= 3] 4] 5 vkf.k 6 jkse/;s miyC/k vkgs- ;k ek/;ekrwu lks;kchu] p.kk] lw;ZQwy] dik'kh

vkf.k eD;kph isj.kh 'kD; vkgs- ftpk okij lgt djrk ;srks-

VsDlkl i‚oj ohMjus lksI;k i)rhus e'kkxr djk mRiknukaph mÙke xq.koÙkk vkf.k pkaxyh lsokl/;k ;k daiuhus vkiY;k mRiknukaP;k ek/;ekrwu mÙkj Hkkjrkr vkiyh pkaxyh idM r;kj dsyh vkgs- i‚oj ohMje/;s daiuhdMs vkBis{kk vf/kd e‚Msy vkgsr vkf.k cz'k dVje/;s 4 e‚Msy Hkkjrkr miyC/k vkgsr- ;k daiuhus 'ksrd&;kapk Hkjolk ftadyk vkgs-

i‚

oj ohMjP;k mi;ksxkus lksI;k i)rhus 'ksrkph isj.kh] r.k dk<.ks vkf.k brj dkes lgtrsus djrk ;srkr- ,d i‚oj foMj dk.skhgh vxnh lgt pkyow 'kdrk-s ek= gs i‚oj ohMj [kjnsh dj.;klkBh vkf.k R;kpk okij tk.kwu ?ks.;klkBh 'ksrd&;kauh R;kph xq.koÙkk riklwu ?ks.ks vko';d vkgsts.ksd:u rs loZ ;k midj.kkpk nh?kZdkGki;aZr okij d: 'kdrhy- vlkp ,d czWUM Eg.kts VsDlkl- gh daiuh Hkkjrh; 'ksrd&;kauk v'khp xq.koÙkkiw.kZ —"kh ;a= miyC/k d:u nsrs- ;k mRiknukae/;s i‚oj ohMj] cz'k dVj vkf.k psu l‚ lkehy vkgso"kZ 2011 e/;s ;k daiuhus Lor:pk QkeZVsd czWUM lq: dsyk vkf.k 1 o"kkZr 'ksrd&;kae/;s Lor:ph osxGh vksG[k fuekZ.k dsyh- ;kps dkj.k

18

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dEiuh ckrE;k

Qscqzokjh] 2018

;kjkP;k orhus VkVk ;qfj;k fc>uslps vf/kxzg.k

vk

iY;k ns'kkrhy 'ksrh&okMhus lokaZuk vkdf"kZr dsys vkgsex dks.kh 'kgjkrhy vlks fdaok ,[kk|k ns'kkrhy- ijarq T;k r&gsus ns'kkph ekrh T;kçdkjs [kjkc >kyh vkgs] R;keqGs ihd mRiknu deh >kys vkgs- gk ,d fparspk fo"k; vkgs'ksrkph lqfidrk lkrR;kus deh gksr vlwu R;keqGs 'ksrd&;kauk uqdlku lgu djkos ykxrs- v'kk ifjfLFkrhr 'ksrd&;kauk —"kh i;kZ; miyC/k d:u ns.ks vko';d Bjrs- T;keqGs tfeuhpk dl ok<s y vkf.k 'ksrd&;kauk pkaxys mRiUu feGsygk mik; 'ksrd&;kauk ;kjk bafM;k miyC/k d:u nsrs vkgs- ;kjk bafM;k gh vkarjjk"Vªh; Lrjkojhy yksdfç; daiuh ;kjk baVjuW'kuyph lg;ksxh daiuh vkgs- vyhdMsp ;k daiuhus Hkkjrkr VkVkpk ;qfj;k fc>usl [kjsnh dsyk gksrk- vkrk ;kjkus i=dkj ifj"knsP;k :ikus VkVkP;k ;qfj;k fc>uslps vf/kxzg.k dsys- ;k fc>usl varxZr VkVkpk ccjkyk] ;q-ih- ;sFkhy ;qfj;k IykaV vf/kxzghr dsyk- ;k çdYikP;k ek/;ekrwu ;kjk ns'kkr ;qfj;k mRiknu djsygh ekfgrh ;kjkus i=dkj ifj"knsr fnyh- ;k çlaxh ;kjkP;k fn'ksus ujflag jko] lhbZvks vkf.k v/;{k] ;kjk bafM;kus dk;ZØekph lq#okr djr ;kjkus fo"k;kph ekfgrh fnyh- R;kuarj ,l- Vh- gksYlsFkj] v/;{k vkf.k lhbZvks] ;kjk baVjuW'kuyus Hkkjrkr ;kjkP;k çoklkph ekfgrh fnyh- rs Eg.kkys dh] ;kjkus Hkkjrkr 1990 e/;s ikÅy Bsoys gksrs- vkEgh gGwgGw HkkjrkP;k cktkjkyk letwu ?ksrys- 2011 e/;s egkjk"Vªkr vkiyh cktkjisB oloyh- vkeps eq[;ky; iq.;kr vlwu fgekpy çns'k] egkjk"Vª] dukZVd] rkfeGukMw] vka/kz çns'k] e/; çns'k vkf.k xqtjkr ;sFks dkekph lq#okr dsyh- gksYlsFkjus ekfgrh fnyh dh] vkEgh 2022 i;aZr 'ksrd&;kaps mRiUu

nqIiV dj.;kpk HkkjrkP;k iarç/kkukapk mís'k lkscr ?ksÅu dke djr jkgw- vkrk vkEgh VkVkpk ;qfj;k fc>usl iw.kZi.ks [kjsnh dsykp vkgs rj R;keqGs 'ksrd&;kaps mRiUu nqIiV gks.;kdfjrk lká feGsy;kjk baVjuW'kuyps ,ohih] Ø‚i U;qVªh'ku rstjs duqLVsuus Hkkjrkr ;kjkP;k dk;Zç.kkyhP;k fo"k;kr ekfgrh fnyh- rs Eg.kkys dh] Hkkjrkr ihd mRiknu ok<fo.;kph vko';drk vkgs- tkxfrd Lrjkoj Hkkjrkps —"kh mRiknu cjsp deh vkgs- ;kjkus Hkkjrkr vkØed i)rhus dke dsys vlwu lq#okrhyk Qä 18 deZpkjh gksrs- ek= l/;k Hkkjrkr 1800 deZpkjh dk;Zjr vkgsr- gh ,d eksBh dkefxjh vkgsfMLVªhC;q'ku pWuy fo"k;kr fopkjY;koj ;kjk baVjuW'kuyP;k orhus latho daoj ;kauh lkafxrys dh] VkVkpk ;qfj;k O;olk; [kjsnh dsY;kuarj R;kauk lk/kkj.k 800 MhylZps usVodZ feGkys- T;k ekQZr ;kjk 'ksrd&;kai;aZr iksgkspsy- R;kauh lkafxrys dh] vkEgh FksV 'ksrd&;kauk HksVrks- vkrki;aZr lqekjs 8000 gwu vf/kd 'ksrd&;kauk çf'k{k.k dk;ZØekraxZr 'ksrhP;k ;ksX; ra=kaps Vªsfuax fnys- rs Eg.kkys dh] vkeps y{; 'ksrd&;kauk ;ksX; ekfgrh feGowu ns.;kps vkgs- T;keqGs R;kaP;k mRiknukr ok< gksbZy- latho daoj ;kauh iq<s lkafxrys dh] ;kjkph dkekph i)r osxGh vkgs- ;kjkpk fuOoG mRiknu foØhoj fo'okl ukgh- rj 'ksrd&;kauk ;ksX; fo"k;kph ekfgrh ns.;koj fo'okl Bsoyk- R;keqGsp ;kjkus 'ksrd&;kaP;k ân;kr osxGs LFkku fuekZ.k dsys vkgs;kjk ccjkyk ;qfj;k IykaVP;k ek/;ekrwu ns'kkP;k vusd jkT;kae/;s ;qfj;kph iwrZrk gksbZy- ns'kkr ;qfj;kyk eksBh ekx.kh vkgs- ;qfj;k lkscr ;kjk ,uihds] ik.;kr foj?kG.kkjs [kr 'ksrd&;kai;aZr iksgkspsy- ;kjkps y{; 'ksrd&;kaps mRiUu ok<fo.;kps vkgs-

19

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

vfHkuo igy

Qscqzokjh] 2018

'ksrd&;kauk fMftVy Hkkjrk'kh tksMsy d`"kh tkxj.k vWi

xzk

eh.k Hkkjrkrhy vx.zkh fefM;k vkf.k 'krsd& ;kp a k vkokt ;k ukR;kus —"kh tkxj.k usgehp R;kauk vkiyh mR—"V lsok n.s;klkBh rRij vkgs- 'ksrd&;kauk vkèkqfud dj.;kpk —"kh tkxj.kpk ç;Ru vkg-s —"kh tkxj.kus Nkihy ekè;ekP;k cjkscj vkèkhiklwup fMftVy ekè;e {ks=kr vkiys inkiZ.k dsys vkgs- vkf.k vkrk rj fMftVy ekè;ekr vk.k[kh ,d ikÅy iq<s tkÅu —"kh tkxj.kus vkiys ,d vWi yksdkalkBh miyCèk d:u fnys vkgs - ds a æ h; —"kh vkf.k 'ksrdjh dY;k.k ea=h Jhjkèkkeksgu Çlg ;kaP;k fnYyh ;sFkhy ?kjh ;k —"kh tkxj.k vWips vukoj.k dj.;kr vkys—"kh tkxj.kP;k lapkfydk 'kkf;uh M‚efud] ,eth- oklu vkf.k uO;k fi<hps fopkj vl.kkjs —"kh tkxj.kps mÙkjkfèkdkjh jktk M‚efud ;kauh ;k vWips vukoj.k dsys- ;k çlaxh —"kh tkxj.kps eq[; laiknd ,e- lh- M‚efud ;kauh lok±ps vfHkuanu dsys- ;kçlaxh dsaæh; —"kh ea=h Jh- jkèkkeksgu Çlg Eg.kkys dh] 'ksrd&;kalkBh gk —"kh tkxj.k vWi ,d pkaxyk i;kZ; fl) gks à y- rs Eg.kkys dh] —"kh tkxj.kus 'ksrd&;kalkBh v'kkçdkjs ,d fMftVy i;kZ; nsÅu

dkSrqdkLin dkefxjh dsyh vkgs- —"kh tkxj.kus d:u fnysyh gh ,d pkaxyh lq#okr vkgs- vkrk 'ksrdjh ns[khy fMftVyhdj.kkdMs vkdÆ"kr gksr vkgsrtj 'ksrdjh ckaèkokauk dks.krsgh uos ra=Kku f'kdk;ps vlsy rj rs eksckÃypkp okij djrkrv'kkr —"kh tkxj.k vWi —"kh'kh fuxMhr uos ra=Kku 'ksrd&;kalkBh ?ksÅu vkys vkgs- ;k ekè;ekrwu i'kqikyu] ljdkjh ;kstuk] Çlpu foHkkx] ckxkÃrh] fc;k.ks] —"kh ra=Kku] ;a=s] gokeku] —"kh lYyk bR;knh —"kh fo"k;d ekfgrh miyCèk d:u fnyh tkÃy- —"kh tkxj.k vWiP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk —"kh lacafèkr uos ra=Kku vkf.k ekfgrh miyCèk gksÃy'ksrd&;kauk —"kh tkxj.k vWIyhds'ku lkj[kk fMftVy eap miyCèk d:u ns . ;kps Js ; daiuhps lapkyd ,e- th- oklu] eq[; laiknd ,e- lh- M‚efud] osc MsOgyij —".k cgknwj] lks'ky fefM;k çeq[k lehj frokjh] lg laikfndk eksfudk eaMy] fOgfM;ks ,fMVj _"kHk foÜok vkf.k R;kaP;k pewps vkgs- laiw.kZ pewus vkiY;k d"V vkf.k fpdkVhus 'ksrd&;kauk gh vkxGh osxGh HksV fnyh vkgs—"kh tkxj.kps mikè;{k panjeksgu ;kauh fo'ks"k iq<kdkj ?ksÅu gk dk;ZØe ;'kLoh dsyk-

20

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

vfHkuo igy

Qscqzokjh] 2018

;k çlaxh —"kh tkxj.kpk laiw.kZ ifjokj mifLFkr gksrkvWi vukoj.kkP;kosGh lapkyd ,e- th- oklu Eg.kkys dh] ;k vWiP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk ,d uok i;kZ; miyCèk gksÃy- ;k}kjs —"kh {ks=krhy uO;k ra=Kkukfo"k;hph ekfgrh R;kauk ,dk fDydoj R;kaP;k eksckÃyojp feGw 'kdsy- rs Eg.kkys dh] lè;k fMftVy okij Hkkjrkr rsthus ok<rks vkgs- ;kpk ifj.kke Eg.kwu Hkkjr ns[khy fMftVy HkkjrkdMs vkiyh ikoys Vkdr vkgs- Eg.kwup —"kh tkxj.kus ;kckcrhr ,d Bksl ikÅy mpyys vkgs- ;kpk Qk;nk 'ksrd&;kaukp gksÃy- rs Eg.kkys dh ;k vWiP;k ekè;ekrwu 2 dksVh 'ksrd&;kai;±r iksgksp.ks gs —"kh tkxj.kps y{; vkgs—"kh tkxj.kP;k lapkfydk 'kkf;uh M‚efud Eg.kkY;k dh] 'ksrd&;kalkBh gs vWi r;kj d:u vkEgh [kwi [kw"k vkgksr- R;kauh ;kyk —"kh tkxj.kps ,d eksBs ;'k EgVys- ;k ;'kkr T;kapk okVk vkgs R;k loZ —"kh tkxj.k ifjokjkrhy lnL;kaps R;kauh vkHkkj ekuys vkf.k R;kaps vfHkuanu dsys—"kh tkxj.kps eq[; laiknd ,e- lh- M‚efud Eg.kkys dh] ;k iq<kdkjkus —"kh ra=Kkukph ;ksX; vkf.k eqíslwn ekfgrh feGfo.;klkBh 'ksrd&;kadMs ,d pkaxyk i;kZ; miyCèk >kyk vkgs- 'ksrdjh ns[khy xrhus fMftVy eapk'kh tksMyk tkr vlykus —"kh tkxj.k vWiP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk —"kh lacafèkr ekfgrh Rofjr feGw 'kdsy- rs Eg.kkys dh] 'ksrd&;kauk Qk;nk Ogkok ;k –"Vhus rs vk.k[kh vfèkd 'ksrd&;kauk —"kh tkxj.k vWi'kh tksM.kkj vkgksr- lè;krjh gs vWi Çgnh] baxzth vkf.k eY;kGe v'kk rhu Hkk"kkar miyCèk vkgs-

—"kh tkxj.kP;k ;k dkSrqdkLin iq<kdkjkps lok±uh dkSrqd dsys- ;k çlaxh —"kh tkxj.k ifjokjkrQsZ egkO;oLFkkid ¼ekdsZÇVx½ Qjgk [kku] v‚ijs'ku çeq[k lat; dqekj] ekdsZÇVx çeq[k fu'kkar V‚d] mikè;{k jRuk ,e- 'kj.k] lg laikfndk lksà vkf.k laiw.kZ —"kh tkxj.k ifjokj mifLFkr gksrk—"kh tkxj.k vWi dls MkÅuyksM djkos —"kh tkxj.k vWi MkÅuyksM dj.;klkBh lokZr çFke eksckÃyeè;s baVjusV czkmtj lq# djk- xqxy Iys LVksvjeè; tkÅu Krishi Jagran VkÃi djk- ;kuarj rqEgkyk —"kh tkxj.kP;k yksxksldV ,d vWIyhds'ku fnlsy vkf.k R;koj bULV‚ypk i;kZ; fnlsygs vWIyhds'ku bULV‚y djk- bULV‚y dsY;koj rqEgkyk —"kh lacafèkr ekfgrh lgti.ks feGw 'kdsyvfèkd ekfgrhlkBh Qqjdku dqjS'kh 9891223340 vkf.k iou Çlg 9891311166 ;k Øekadkoj laidZ djk-

21

To send Articles, News, Press Releases and feedbacks in Marathi Marathi

marathi@krishijagran.com

Editor

editor@krishijagran.com

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

VkxsZV Iylph geh] xOgkps ihd fujksxh usgeh!

"kh {ks=krhy çfl) —"kh jlk;u daiuh ,pih,eus 'ksrd&;kaP;k —"kh ihd lqj{kslkBh vusd mRiknus cktkjkr vk.kyh vkgsr] ijarq vkrk R;kauh [kkl d:u xgw fidklkBh Eg.kwu VkxsZV Iyl ;k uO;k mRiknukph fuÆerh dsyh vkgs- y{kkr ?ks.;kph ckc gh dh] ,pih,e —"kh jlk;u {ks=krhy ,d mn;ksUeq[k daiuh vkgs vkf.k xsY;k dkgh o"kkZr daiuhus 'ksrd&;kaeè;s Lor%ph ,d vksG[k fuekZ.k dsyh vkgsdaiuhP;k VkxsZV Iyl ;k mRiknukr 75 Vôs lYQkslY¶;wj‚u vkf.k 5 Vôs esVlY¶;wj‚u feFkkÃy MCY;w th- felGys vkgs- Qsykjhl ek;uj vkf.k #an ikukaps r.k deh dj.;klkBh gs ,d çHkkoh mRiknu vkgs- lkekU;i.ks xOgkP;k ykxoMhuarj 30&35 fnolkauh Çdok r.kkyk pkj ikus vkY;koj ;k jlk;ukpk okij dsyk ikfgtseq[; oSf'k"Vîs 1- VkxsZV Iyl& xor mxoY;koj R;kpk uk'k dj.kkjs gs ,d fuoMd r.kuk'kd vkgs2- gs xOgkP;k fidkrhy Qsykjhl ek;uj vkf.k #an ikukaP;k r.kkyk çHkkohi.ks fu;af=r djrs3- r.k fu;a=.kklkBh jlk;ukps çek.k deh ykxrs4- eqGkaoj vkf.k ikukaoj rhozi.ks nqgsjh ifj.kke fnlwu ;srksokijkph osG vkf.k çek.k  nksu&pkj ikukaps r.k mxoys vFkok xOgkP;k ykxoMhyk 30&35 fnol >kys dh ex ;kpk okij djkok VkxsZV Iylpk okij dj.;klkBh çrh ,djklkBh 16 xzWe gs çek.k okijkosQokj.khlkBh æko.k r;kj dj.ks ,dk cknyhr LoPN ik.kh Hkjk- ;kar 16 xzWe VkxsZV Iyl ikoMj felGwu ykdMh dkBhus O;ofLFkri.ks

d`"kh tkxj.k (lnL;rk 'kqYd)

<oGwu ?;k- ewG æko.k r;kj dj.;klkBh ;kp ckn~yhr 500 feyh Vh-ih- lQsZDVsaV O;ofLFkri.ks felGwu ?;kvkrk ;k ewG æko.kkrhy lkèkkj.k 1 fyVj æko.k ik.;kus vèkZoV HkjysY;k uWilWd Qokjdkr ¼15 fyVj {kersps½?kkyk- mjysyh vèkÊ cknyh LoPN ik.;kus Hkjk1 ,djklkBh 10 cknY;kapk okij djky{kkr Bsok 1- VkxsZV IylP;k ikrG çek.kkrhy Qokj.kh ¶yWV QWu uks>y ykoysY;k uWilWd Qokjdk}kjsp djkoh2- ;kpk okij dsoG xgw] rkanwG@dikl ;kalkj[;k iqujko`Ùkh èkkU;kr dj.;kph f'kQkjl dsyh tkrs3- eksgjh vFkok MkG ;kalkj[;k f}ny fc;k.kkaph fids xOgklkscr ?ksÅ u;sr4- tj xOgkuarj pkjk fids ¼Tokjh edk ;kalkj[kh½ ?ksryh tk.kkj vlrhy rj ;kpk okij d: u;s-

Year

Copy

Rate

Discount (in Rs)

Ordinary Post

Assured Delivery Courier/ Speed Post Charges

1 2 3

12 24 36

420 840 1260

40 140 260

380 700 1000

850 1650 2400

9891339440

22

www.krishijagran.com


fc;k.ks le`)hps 54 o"kkaZiklwu Hkkjrh; 'ksrd&;kaP;k lsosr

Hkkjrkr /kkU;] rsy fc;k.kh vkf.k MkG fc;k.kkaP;k #ikr jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG 1963 iklwu xq.koÙkkiw.kZ fc;k.kkapk fo'oklw iqjoBknkjkP;k #ikr vkiyh çfr"Bk dk;e jk[kwu vkgs- ns'kHkjkr v'kk fc;k.kkaP;k ek/;ekrwu laiUurk iljorks vkgs- ts %& jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG QkeZ vkf.k 8500 gwu vf/kd uksan.kh—r fc;k.kh mRikndka}kjs vkn'kZ —"kh tyok;w ifjfLFkrhr fidoys tkrkrO;kid Js.khr miyC/k vlrkr] T;ke/;s vUu] rsyfc;k.kh] MkG fc;k.kh] pkjk vkf.k rarqe; rlsp HkkT;kaleosr 60 is{kk vf/kd fidkaP;k lk/kkj.k 600 çtkrh @ ladj lekfo"V vkgsrLora= fc;k.kh çek.khdj.k ,tUlhadMwu çekf.kr vkgsr vkf.k ns'kHkjkr 10 çknsf'kd dk;kZy;s] 8 QkeZ] 66 {ks= rlsp 2 laidZ dk;kZy;s @ lc;qfuV varxZr 2800 foØsrs @forjd vkgsr-

jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG e;kZfnr ¼Hkkjr ljdkjpk miØe % Þfeuh jRuß daiuh½ vk;,lvk 8001%2006 vkf.k14001:2004 çekf.kr daiuh cht Hkou] iwlk ifjlj] uoh fnYyh 110012

nwj/ouh

QWDl osclkbZV

bZesy


Ñ"kh tkxj.k

nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk

Qscqzokjh] 2018

nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk osyhiklwu feG.kkj 800 nq/kh 'ks

rd&;kauk gs okpwu vk'p;Z okVsy i.k rqEgh ts okpys rs [kjs vkgsjks i kiklw u vf/kd QGs feGw 'kdrhy] vls ra=Kku fodflr dj.;kr vkys vkgs- ;k ys[kk}kjs nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk jksikiklwu rqEgh vf/kd mRiknu dls ?ksÅu 'kdrk gs ikg.kkj vkgksrloZlk/kkj.ki.ks nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk osyhiklwu vankts 50 rs 150 nq/kh HkksiGs vkiY;kyk feGrkr-ek= ;hX; i)rhus ;kph ykxoM dsY;kl vkf.k pkaxY;k ra=kpk okij dsY;kl ,dk osyhiklwu 800 nq/kh HkksiGs vkiY;kyk feGw 'kdrkr'ksrdjh fe=kauks] vls dsY;kus rqepk [kpZ u ok<rk uQk pkSiV gksbZyoSKkfud–"Vîk ;k i`Fohojhy çR;sd lthokps uj fdaok eknh vls foHkktu dsys tkrs- HkkT;kae/;sgh uj vkf.k eknh vls çdkj vlrkrnq/kh HkksiG~;kP;k osyhoj Qä uj

Qqys vlrkr- ek= R;kr eknh#ih Qqys ;kohr ;klkBh dkgh dsY;kl nq/khps mRiknu tkLr çek.kkr feGw 'kdrs;k ra=Kkukps uko vkgs& 3thokpd gks] vkt vkEgh rqEgkyk ;kp ra=Kkukph ekfgrh ns.kkj vkgksr- ;k ra=Kkukpk okij dsY;kus nq/kh HkksiG~;kP;k osyhoj eknh Qqys ;kohr ;klkBh ç;Ru dsys tkrkrvls dsY;kus osyhP;k mRiknukr ok< gksrsnq/kh HkksiG~;kph osy fdrhgh ykac >kyh rjh R;kyk uj Qqys feGrkrgs Fkkacfo.;klkBh rqEgh R;k osyhoj ,d Qwy rlsp jkgw |k- ckdhph lkjh Qqys dk<wu ?;k- R;kuarj R;k osyhP;k cktwP;k osyhrwu Qqys ;k;yk ykxY;kojR;k osyhojgh Qä ,d Qwy jkgw |k- ckdhph uj Qqys dk<wu ?;kvkrk R;k Qkanhyk ,dk ykdMh iêhus cka/kk- vls cka/kY;kus rhok<rp

24

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk

Qscqzokjh] 2018

jkghy- R;k osyhojhy frljh Qkanh fu?kkY;koj R;kojhy lxGh Qqys eknh Qqys vlkohr ;kdMs y{k |keknh Qqy vksG[k.ks lksis vkgs- gs Qwy ,dk ykacV xksGhP;k vkdkjkps vlrs- 'ksrdjh fe=kauks] ;kçdkjs nq/kh HkksiG~;kP;k ,dk osyhiklwu rqEgh 300 is{kk tkLr nq/kh HkksiGs feGow 'kdrk3 th ra=Kkukpk dkGthiwoZd okij djr nq/khps fid ?ksrY;kl ,dk osyhiklwu lk/kkj.k 800 nq/kh HkksiGsgh feGw 'kdrkr- gs lxGs dkgh çek.kkr gokekukojgh voyacwu vkgs- rlsp 3thph çfØ;k epk.kkoj ds Y ;kus 800 nq / kh HkksiG~;ki;aZrph ety rqEgh ek: 'kdrk- nq/kh HkksiG~;kP;k 20 jksikaoj gh çfØ;k dsY;kuarj ,dfolkO;k

jksikoj dkgh d: u;s- gh xks"V y{kkr Bsok- R;kuarj ex ckfolkO;k jksikiklwu iqUgk gh çfØ;k djkohletk ,dk gsDVje/;s 500 nq/kh HkksiG~;kph jksis vlrhy rj 20 jksikauarj ,dfolkO;k jksikoj gh çfØ;k d: u;s- ex ckfolkO;k jksikiklwu iqUgk ;k çfØ;spk okij djkok- 'ksrdjh cka/kokauks] nq/kh HkksiG~;kps mRiknu tj epk.k i)rhus ?ksrys rj ,dk osyhiklwu rqEgkyk 8 iV vf/kd mRiknu feGow 'kdrk-

25

lehj frokjh T;s"B i=dkj —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy& 9891660044 bZesy& sameer@krishijagran.com malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fBcd flapu lapkph

Qscqzokjh] 2018

fBcd flapu lapkph dkGth o ns[kHkky

jkgqy dkoys fo"k; fo'ks"kK & —f"k vfHk;af=dh —f"k foKku dsaæ nfgxkao&us eq- iks- nfgxkao&us] rk- 'ksoxkao] ft- vgenuxj ¼egk-½ fiu&†ƒ† ‡å„ Qksu% 儆„‹&„‰„å…å] „‰„å„å

fB

cd flapu lapkph dk;Z{kerk dk;e jk[k.;klkBh lapkph osGksosGh ns[kHkky dj.ks xjtsts vkgs- ts.ksd:u osGsph] mtsZph cpr gksrs o lspkps thoueku ok<rsiaikph ns[kHkky % iaikP;k iq<s ,d ik.kh ekst.;kps ;a= ¼o‚Vj ehVj½ clokosik.;kpk çokg fdoka ik.;kpk nkc vko';drsis{kk deh vf/kd >kY;kl iai riklwu R;kph dkj.ks 'kks/kkohr o nq#Lrh djkohnj nksu fnolkauh iaikpk vkokt] R;kps rkieku] xGrh riklkoh- fon~;qr eksVkj] fLopsl] ehVj o LVkZVj ;kaph mRikndkus fnysY;k ekxZn'kZukuqlkj fuxk VsokohfBcd flapu lapkP;k xkG.k ;a=.ksph ns[kHkky % LØhu fQYVj ¼tkGhph xkG.kh½ ph LoPNrk %& fBcd flapu ik.;kP;k xkG.khlkBh Ldzzhu fQYVj okijrkr- lkeU;r% ƒ„å eks'k ¼å-ƒ… feeh½ vkdkjkP;k fNnzkaph tkGh okijyss tkrsƒ- çFker% lap can d:u Ldzhu fQYVj nkc fojfgr djkos„- fQYVjps ckgsjhy vkoj.k [kksywu fQYVj ph tkGh osxGh djkoh o LoPN ik.;kus lkQ djkoh…- jcj lhG tkGh iklwu dk<wu vko';drk vlY;kl uohu cowu lhy O;oLFkhr vlY;kph [kk=h djkoh†- fQYVj P;k rGk'kh vlysY;k g‚Yogpk mi;ksx d:u tkGh Hkksorhph ?kk.k dk<wu Vkdkohl¡M@xzWOgsy fQYVjph ¼okGwph xkG.kh½ LoPNrk %& /kj.ks] un~;k] dkyos ;karhy ik.;krwu ;s.kkjs 'ksokG] lsafnz; inkFkZ o dpjk osxyk dj.;klkBh l¡M@xzWOgsy fQYVjP;k mi;ksx gksrks- xzWOgsy fQYVjP;k vxksnj o iq<s vls „ nkcekid ;a=s ¼çs'kj xst½ cloysys vlrkr- nkcekid ;ka=krhy ik.;kP;k nkckps ƒå VDD;is{kk tkLr iru >kY;klk xzWOgsy fQYVj lkQ djkos] fdaok vkBoM~;krwu ,dnk lkQ djkos;kph LoPNrk djrkuk cWd ¶yf'kax ¼fo#/n çokg½ ra=kpk okij djrkr;kn~okjs ik.;kpk çokg fo#/n fn'ksus d:u fQYVj lkQ dsys tkrs rs [kkyhyçek.ks% ƒ- flapuç.kkyh pkyw vlrkuk ck;ikl g‚YOg iw.kZi.ks m?kMk d:u cWd ¶yf'kax g‚YOg iw.kZi.ks pkyw djkok„- eq[; daVªksy g‚YOg o vkÅVysV g‚YOg iw.kZi.ks can djkok…- ¶yf'kax djrs osGh ck;ikl gkWYOg va'kr% can d:u

26

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fBcd flapu lapkph

Qscqzokjh] 2018

flapu ç.kkyhpk nkc lkekU; nkckis{kk …å VDds vf/kd ok<okok†- cWd ¶y'k gkWYOge/kwu LoPN ik.kh ;sbZi;Zar iai pkyw Bsokok- LoPN ik.kh vkY;kuarj iai can djkokgk;Mªkslk;Dyksu fQYVj ph LoPNrk %& ;k fQYVjpk mi;ksx flapukP;k ik.;krh; okGwps d.k osxGs dj.;klkBh gksrks- gk fQYVj ujlkG;kpk vkdkjkpk vlrks] R;kpk fueGqrk Hkkx rGk'kh ,dk vkMO;k Vkdhyk tksMysyk vlrks- Vkdh e/;s ik.;krwu osxGh dk<ysyh okGw xksGk gksrs- Vkdhyk vlysyk g‚YOg m?kMwu tek >kysyh okGw dk<wu VkdkohfMLd fQYVj ph LoPNrk %& ;k fQYVjpk mi;ksx flapukP;k ik.;krwu ?ku d.k dk<wu Vkd.;klkBh gksrksƒ- fMLd fQYVj m?kMwu loZ pdR;k eksdG;k djkO;kr o ,dk nksjhr cka/kwu ?ksÅu LoPN ik.;kr /kqowu ?;kO;kr„- eksB~;k cknyhr ƒå VDds rhozrsps gk;MªksDyksfjd vWflM vFkok gk;Mªkstu ij‚DlkbZM P;k nzko.kkr ;k pdR;k lk/kkj.ki.ks v/kkZ rko rs nksu rkl cqMowu Bsowu LoPN /kqowu ?;kO;kr…- loZ pdR;k iwohZ gksR;k R;k fLFkrhr Bsowu fQYVj ph tksM.kh djkohvkEy çfdz;k % yWVjy o Mªhi e/;s lkpysys {kkj tls dWfY'kve dkckZsusV] eWXusf'kve dkckZsusV] fdoka Qsjhd vkWDlkbM fBcd flapu lapkps dk;Z eankorkr vFkok can ikMrkr- gs tek >kysys {kkj LoPN dj.;klkBh vkEy çfdz;k djrkr- R;klkBh lYQfqjd vkEy ¼ˆ‡ VDds½] gk;MªksDyksfjd vkEy ¼…ˆ VDds½] uk;fVªd vkEy ¼ˆå VDds½ fdoka Q‚LQsfjd vkEy ¼Š‡ VDds½ ;kiSdh dqBysgh miyC/k gks.kkjs vkEy oki: 'kdrksvkEy æko.k r;kj dj.;kph i/nrh % ƒ- ,dk iyWfLVd P;k cknyhe/;s ,d fyVj ik.kh ?ksÅu] R;kr vkEy ¼vWflM½ felGr tkos„- vkEy felGrkuk e/ke/;s ik.;kpk lkew ih,p ehVjus vFkok fyVel isijus ekstkok-

27

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fBcd flapu lapkph

Qscqzokjh] 2018

…- ik.;kpk lkew … rs † gksbi;Zar ¼fyVel isij pk jax fQdV xqykch gksbi;Zar½ ik.;kr vkEy felGr tkos†- ik.;kpk lkew … rs † dj.;klkBh fdrh vkEy ykxys rs fygwu Bsokoss‡- iai pkyw dsY;kuarj lapkP;k 'ksoVP;k Mªhij i;Zar ik.kh iksgksp.;klkBh fdrh osy ykxrks ;kph uksan ?;kohlk/kkj.kr% ƒ‡ fefuVs osy ykxrks vls x`ghr /k:ˆ- lapkrwu ik.kh okg.;kpk nj y{kkr ?ksÅu ƒ‡ fefuVkr R;k lapkrwu fdrh ik.;kpk folxZ gks.kkj vkgs] R;kpk fg'ksc d:u R;klkBh ykx.kkjs vkEykps çek.k dk<kosR;klkBhps lw= [kkyhyçek.ks% ,dw.k ƒ‡ fefuVkr lapkrwu lksMk;ps vkEy ¼fyVj½¾ ƒ‡ fefuVkr lapkrwu gks.kkjk ik.;kpk folxZ ¼fyVj½ X ƒ fyVj ik.;kpk lkew … gks.;klkBh ykx.kkjs vkEy ¼fyVj½ vkEy çfdz;k dj.;kph i/nrh% ƒ- vkEy çfd;k dj.;kiwohZ] va'kr% fdaok can z iMysys MªhilZ ¼rksV~;k½ [kw.k d:u Bsokos- rlsp fQYVj] esu vk.kh lcesu ykbZu ¶y'k d:u ?;kos„- fBcd flapu lap lkekU; nkckus pkyw Bsokok o ojhy lw=kçek.ks feyoysys vkEykps nzko.k r;kj d:u ?;kos…- ikk.;kpk lapke/kwu fdrh çokgk pkyw vkgs] rs riklwu ikgwu R;kuqlkj çokg fuf'pr djkok†- OgsaP;qjh fdaok QVhZykbZ>j batsD'ku iaikP;k lgk¸;kus ;ksX; çek.kkr vkEykps nzo.k flapu ç.kkyhek/;s lksMk;yk lq#okr djkoh- ;k osGh vkEyP;k nzko.kkpk nj o iw.kZ çokgkpk lkew … jkghy v'kk çdkjs fuf'pr djkok--

‡- vkEy nzko.k lk/kkj.kr% ƒ‡ fefuVs lapkrwu lksMkos o OgsaP;qjh fdaok QVhZyk>j batsD'ku iai can djkosˆ- gh çfdz;k >kY;kuarj lap „† rkl can Bsokokuarj laiw.kZ fBcd flapu lap ƒ‡ rs „å fefuVs pkyowu ¶y'k djkok‰- vk/kh [kw.k d:u Bsoysys MªhilZ ¼rksV~;k½ e/kwu ik.kh iw.kZ {kersus iMr vkgs fdaok ukgh gs riklwu ugos] ulY;kl u;r vkez çdjek d;kyhDyksjhu çfdz;k ¼Dyksfjus'ku½% fBcd lapkrhy ikbZi] yWVjy] MªhilZ ;ke/;s >kysY;k 'ksokG ok<heqGs lapkph dk;Z{kerk eankors- fBcd flapu flapke/;s tSfod o lsanzh; inzkFkkZph >kysyh ok< jks[k.;klkBh Dyksjhu çfdz;spk mi;ksx gsrks- ;klkBh fCyfpax ikoMj ¼dWfY'kve gk;iksDyksjkbZZV½ pk mi;ksx djkok] R;ke/;s ˆ‡ VDds eqDr Dyksjhu vlrks- vFkok lksMhve gkbiksDyksjkbZV okijkos] R;kek/;s ƒ‡ VDds eqDr Dyksjhu vlrks- fCyfpax ikoMj gk lokZr LoLr o lgt cktkjkr miyC/k gks.kkjk Dyksjhu pk lzksr vkgs- ijarq] flapukP;k ik.;ke/;s dWfY'kve ps çek.k ¼„å ihih,e is{kk tkLr½ tkLr vlY;kl fCyfpax ikoMj oki: u;s- vkEy çfØ;sph xjt vlY;kl Vh Dyksjhu çfØ;siwohZp d:u ?;koh] dkj.k ckgsj iM.kkjk Dyksjhu ok;w fo"kkjh vlrksDyksjhu çfØ;k [kkyhyçek.ks djkoh% ƒ- fBcd flapu lapkP;k folxZ njkçek.ks iw.kZ lapkrwu „å rs …å ihih,e Dyksjhu tkbZy ,o<s Dyksjhu nzo.k lapkr lksMwu lap „† rkl can Bsokok„- Dyksjhu ps nzko.kkrhy çek.k ekst.;klkBh Dyksjhu isij pk mi;ksx djkok…- uarj laiw.kZ fBcd lap ¶y'k d:u ?;kok-

28

malayalam.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k

gokeku cnykr lks;kchups

Qscqzokjh] 2018

gokeku cnykr lks;kchups dqiks"k.kkrhy egÙo

30

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

gokeku cnykr lks;kchups

tkusojh] 2018

çLrkouk lks;k çfFkus& vk;lksysVps tSfod ewY; ¼74½] lks;kchu ¼96½] lks;kchu nwèk ¼91½ vkf.k vaMîkps ¼97½ vlrslks;k çfFkus vkf.k MkGhrhy çfFkus ewyr% leku vkgsrbrj dks.kR;kgh çdkjpk Hkkthikyk] èkkU; ihd] vackMhis{kk lks;kchuiklwu nqIiV çek.kkr çfFkus çrh ,djh tfeuhr feGrkr- 5 rs 10 iV vfèkd çfFkus nqHkR;k tukojkaP;k pkjkis{kk tkLr rlsp ekalkgkjkP;k 15 iV vfèkd çfFkus lks;kchu}kjs feGrkrrhoz dqiks"k.kkr lks;kchups egÙo & pkaxY;k vkjksX;klkBh MkGÈpk lekos'k vlysyk ,d larqfyr vkgkj vko';d vlrks- pkaxys vkjksX; vkf.k ekuoh fodkl ;klkBh larqfyr vkgkj vko';d vlrks- iks"k.k gh çkeq[;kus xfjch'kh fuxMhr leL;k vlwu R;kojrh lkekftd vkf.k lkaL—frd ?kVdkapk çHkko iMrks- lw{e iks"kdkaph derjrk] miklekj o vfrfjä mtsZpk ifj.kke Eg.kts yB~Bi.kk ;keqGs dqiks"k.k gksrs- ikolkP;k derjrslkj[kh nq"dkGh ifjfLFkrh v'kk gokekukrhy ok<R;k ?kVukaeqGs —"kh mRiknukarhy ifjorZu'khyrk ok<.;kph vis{kk vkgs- v'kk ifjfLFkrhr ukfidh ok<rs o fidkojhy dhM vkf.k jksxkaeè;s o`)h gksrs- gokeku cnykeqGs vkfÝdsr deky o nf{k.k vkf'k;krhy fdeku udkjkRed çHkkokeqGs fidkaps mRiUu deh gksÅ 'kdrs'ksrh mRiknukr gokekukrhy cnykeqGs loksZPp vfLFkjrk gks.;kph 'kD;rk vkgs- v'kk ijhfLFkrhr lw{e

iks"k.k leL;sph rhozrk ok<rs- lks;kchu èkkU; deky iks " kdka l kBh vkf.k çfrdw y gokeku va r xZ r vYiHkwèkkjdkalkBh mi;qä ihd vkgs- vUu o —"kh la?kVusP;k ¼,Q,vks½ Hkfo";krhy tkxfrd vUu mRiknu iqujkoyksdukr 2050 i;±r txkrhy yksdla[;sr 2-3 vCtkauh ok< gksÃy vlk vankt vkgs o cgqrsd gh ok< fodlu'khy ns'kkar vlsy- visf{kr ekx.kh iw.kZ dj.;klkBh tkxfrd vUu mRiknukr 70 Vôs ok< dj.ks vko';d vkgs o fodlu'khy ns'kkar gh ok< toGtoG nqIiV dj.ks vko';d vkgs- vUuèkkU; mRiknukph ekx.kh iw.kZ dj.;klkBh 3 iV ok< dj.ks vko';d vkgs o mRiknu ok<hr vfèkd çfrlkn ns.kk&;k lks;kchu lkj[;k fidkaps mRiknu ok<fo.ks vko';d vkgs- ;k dkj.kkeqGs vkgkjkrhy ÅtkZ vHkkokis{kk çfFkus] [kfuts o thoulÙokrhy rwV Hk:u dk<.;klkBh MkGh;qä fidkaph vko';drk vkgs- vkfÝdk o nf{k.k vkf'k;krhy dqiks"k.kkl rks vfèkd egÙokpk lzksr vlw 'kdrks- fofoèk çdkjP;k MkGh ;k ekuokyk vko';d vl.kkjh çfFkukaph xjt iqjforkr- lks;kchu gk çfFkus o rsykpk mÙke lzksr vkgs- rlsp MkGÈis{kk lks;kchueè;s tkLr ^v* vkf.k ^d* thoulÙos vlrkr- lks;kchu vk;lksQsysv‚U;lpk ,d mR—"V lzksr vkgs- rks v‚LVhvksiksjkslhl] ân; fodkj o ddZjksx çfrcafèkr djrks o vkjksX; çnku djrks- ;keqGs lks;kchueèkhy mPp çfFkus dqiks"k.k çfrcafèkr d: 'kdrkr-

çk- th- ,e- ekpsokM o çk- ,l- ds- lnkorsZ vUu vfHk;kaf=dh foHkkx] vUura= egkfo|ky;] o-uk-e-—-fo- ijHk.kh] eksckÃy Ø- 7030646777

31

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

d`"kh ra=Kku

Qscqzokjh] 2018

jRukfxjh bEisDl % vk/kqfud ra=kpk okij d:uçxrhP;k okVsoj

"kh {ks= gs ,d vls {ks= vkgs ftFkwu çR;sd ek.klkph lq: okr gksrs- dkghgh u [kkrk txkryk dks.krkp ek.kwl ftoar jkgw 'kdr ukgh- vkiys vUu vkiY;kykckxk;rh vkf.k vU; çdkjP;k 'ksrhrwu ?ksrysY;k fofo/k fidkaP;k ek/;ekrwu feGrsra=KkukP;k okijkeqGs —"kh {ks=kr Økarh >kyh vkgs- 'ksrh {ks=krhy ra=KkukP;kokijkeqGs —"kh {ks= vxzslj vkgs- vkxkeh dkGkr —"kh {ks=kr vtwu [kwi cny gksrhy- dkj.k gh Hkfo";kph xjt cur pkyyh vkgs'ksrh dj.kkjk] ckxk;rh 'ksrh dj.kkjk fdaok i'kqikyu dj.kkjk 'ksrdjh vlyk rjh R;kph lxGh dkes ra=kpk okij d:up iw.kZ gksrkr- Hkkjrkcíy cksyk;ps >kys rj bFks —"kh {ks=kr mi;qä Bj.kk&;k ;a=kapk okij [kwi tkLr çek.kkr gksrks- R;keqGsp bFkY;k cktkjisBsr —"kh ;a=kaph ,d osxGh vksG[k fuekZ.k >kyh vkgsjRukfxjh bEisDl gh ,d v'kh daiuh vkgs th ns'kkrhy'ksrd& ;kae/;s—"khfo"k;d ra=Kkukpk eksBîk çek.kkr çpkj djrs- rlsp uO;k ;qxkrhy —"kh ;a=s daiuhus 'ksrd&;kauk vk.kwu fnyh vkgsr- ;k daiuhus 'ksrd&;kalkBh 'ksrhlkBh] ckxk;rhlkBh flapukph vkf.k vU; —"kh ;a=s 'ksrd&;kai;aZr iksgkspoyh vkgsrra=Kkukpk çlkj dj.;kfo"k;h lkaxk;ps rj jRukfxjh bEisDlP;k vWxzhesV cz¡Mph laiw.kZ 'k`a[kyk 'ksrhlkBh miyC/k vkgs- ;ke/;s eWU;qvy Lçs vlysys Lçs e'khu] cWVjhoj pky.kkjk Lçs] i‚oj Lçs] cWdiWd Lçs] Mk;kÝke

Lçs] baftu Lçs v'kh eq[; mRiknus vkgsr- ;kf'kok; ckxsrokijyh tk.kkjh midj.ks] Qksxj] Vh çquj] Vh gkosZLVj bR;knh xks"Vhapkgh ;kr lekos'k vkgs- daiuhph i‚oj VwYlph ,d eksBh 'k`a[kyk vkgs- ;k mRiknukae/;s pkSu'k‚] Mk;kÝke iEIl] jksVjh Vhyj] gst Vªhej] iksy] çquj]cWdiWd vlysyk Cyksvj ;kapk lekos'k vkgs- gh mRiknus pkaxY;k ntkZph vkgsr- egÙokph ckc Eg.kts 'ksrd&;kauk ckxk;rhlkBh vkf.k 'ksrhlkBhph mRiknus

32

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

d`"kh ra=Kku

Qscqzokjh] 2018

,dkp fBdk.kh miyC/k gksr vkgsr- jRukfxjh bEisDl ns'kHkjkr lxG~;k jkT;kae/;s dke d:u 'ksrd&;kauk vk/kqfud —"kh ra=Kkukph vksG[k d:u nsr vkgsdaiuhph lxGh ;a=s gh —"kh vkf.k ckxk;rhlkBh okijyh

tk.kkjh uO;k ;qxkryh ;a=s vkgsr;krhy dkgh [kkl mRiknus iq<hyçek.ks eksckbZy i‚oj Lçs;j–vkrki;aZr 'ksrdjh [kka|koj Lçs e'khu vMdowu Lçs djr gksrs- ek= ;k mRiknukeqGs ;k i)rhr cny gks.kkj vkgs- gk Lçs eksVjoj pky.kkjk vkgs- ;kyk rqEgh Vª‚yhlkj[ks lgti.ks dqBsgh fQjow

'kdrk- ;kph Vkdh 50 fyVjph vkgs- rlsp;kyk Mcy LVªksd vkf.k ,d flfyaMj vkgsVh gkosZLVj–ns'kh pgkpk lqxa/k ijns'kkrgh iksgkspyk vkgs- pgkps mRiknu ?ks.kk&;k 'ksrd&;kalkBhVh gkosZLVjgs ;a= [kwi mi;ksxh vkgs- Vh gkosZLVj [kwi lksI;k i)rhus pgkph ikus dki.;kl enr djrks- ;kr 2 LVªksd isVªksy feDl baftu vkgs- 26 lhlh vkf.k 1 ,pihps gs baftuvkgs-;krhy gkosZLVjpk okij d:u pgkph ikus dk<.ks lgt 'kD; gksrsjksVjh Vhyj– 'ksrdjh jksVjh Vhyjph eksBîk çek.kkr ekx.kh djr vkgsr- ;k xks"Vhpk fopkj d:u daiuhus loksZÙke vkf.k vkarjjk"Vªh; ntkZpk jksVjh VhyjHkkjrh; 'ksrd&;kalkBh cktkjkr vk.kyk vkgsjksVjh Vhyj vkf.k dYVhosVjP;k okijkus 'ksrd&;kaph dkes [kwi lksih >kyh vkgsr- Hkkjrkr jksVjh Vhyj vkf.k dYVhosVjpk okij ok<yk vkgs—"kh {ks=kr ifjorZu ?kMfo.kkjs gs ;a= vkgsv'kk vk/kqfud ra=Kkukpk okij dj.;kr vkysY;k mRiknukaP;k enrhus —"kh {ks=kr vk.k[kh ,dk Økarhph lq: okr >kyh vkgs- ;keqGs 'ksrd&;kauk deh [kpkZr vf/kd mRiknu feGr vkgs- pkaxY;k mRiknuklkscrp'ksrd& ;kaP;k mIrUukrgh Hkj iMyh vkgs- Hkfo";kr ;k mRiknukapk okij 'ksrdjh tkLr çek.kkr djrhy'ksrdjh tkLr çek.kkr gh mRiknus ekxorhy- v'kk —"kh ra=Kkukpk okij dsY;kus 'ksrd&;kaps dke lksis >kys vkgs- v'kk çdkjP;k —"kh ;a=kapk okij 'ksrd&;kalkBh vko';d vkgs-

txkr lokZf/kd okpY;k tk.kk&;k fu;rdkfydkps oxZ.khnkj Ogk

Ñ"kh tkxj.k

—"kh tkxj.kP;k ejkBh vadkr okpk 'ksrh&okMh] ckxk;rh] eRL;ikyu] i'kqikyu] dqDdqVikyu] LVM QkfeaZx] e'k:e mRiknu] Qwy mRiknu baVj Øksfiax] flapu ;kstuk o brj ljdkjh ;kstukaleosr daiuh lekpkj bR;knh laca/kh ckrE;kauh viMsV jkg.;klkBh okpr jgk Ñ"kh tkxj.k iq<yk vad fodr ?ks.;kdfjrk] tkfgjkr vkf.k Ñ"kh o`Ùk çdkf'kr dj.;kdfjrk Ñi;k laidZ djk

Rahul :9891339440

33

Ruby : + 91 99991 42633

Hema : + 91 9891311155

www.krishijagran.com


Hkkjrkpk รงR;sd jLrk] รงR;sd oG.k djrks lWY;wVksyk lyke


lWY;wVks vkj,Dlus Çtdys if'pe Hkkjrkrhy jk;MlZps ân;! ;kekgkps vrqyuh; ra=Kku vkf.k ek;yst jk;MlZuk uohu vuqHko nsÅ djrkrdkgh vo?kM jLR;kaoj ygku vkf.k i eksf'peBîkHkkjrkr çoklklkBh lWY;wVks vkj,Dlus frP;k etcqrhus vkiyh ;ksX;rk fl) dsyh vkgs- otukyk gydh] isih baftu vkf.k ;kekgkph gkrkG.kh ;keqGs gs xzkgdkaps vkoMrs okgu >kys vkgslWY;wVks vkj,Dl pkydkauh vkiY;k vuqHkokus fgP;k etcq r hfo"k;h v'kh ekfgrh fnyh dh fgP;k lLisU'kueqGs ckÃd vo?kMkrY;k vo?kM jLR;kaoj ns[khy lgti.ks pkyrs- fgph ykacypd lhV pkydklkBh rlsp ekxs clysY;k O;ählkBh lrrpk çokl djrkuk vkjkenk;h vuqHko nsÅ djrsfgps vkèkqfud CY;w dksj baftu vfojri.ks 82 fdeh@ yhVjps lokZfèkd ek;yst nsÅ djrs vkf.k fgph foÜoklkgZrk vkf.k lqçfl) ;kekgk etcqrheqGs fryk tkLrhps xq.k feGrkrlaiw.kZ Hkkjrkr çR;sd {ks=kph Lor%ph dkgh vkOgkus vlrkr- lWY;wVks vkj,Dl v'kk çdkjP;k vkOgkukauk yhy;k lkeksjh tkÅ 'kdsy vkf.k pkydkyk vkjkenk;h çoklkpk vuqHko nsÅ 'kdsy v'kkp çdkjs frph jpuk dsyh xsyh vkgs-

iMhd tfeuhoj ;'kLoh 'ksrh & t;s'kph deky j rqEgkyk rqeP;k bPNsuqlkj dks.krkgh O;olk; fuoMk;pk vlsy rj ifjfLFkrh R;klkBh vuqdwy t vls yp vls ukgh- rqEgkyk çfrdwy ifjfLFkrhoj ekr d:u R;k dk;kZph lq#okr djkoh ykxw 'kdrs-

xqtjkreèkhy Hk#p ftYákrhy 'ksrdjh t;s'kHkkà eksguHkkà iVsy ;kauh v'kkp leL;kaoj ekr d:u ;'k laiknu dsys vkgs- lq#okrhyk t;s'k O;kikj djhr vls- 'ksrh fo"k;kr vR;ar jl vlY;kus R;kauh O;kikj lksMwu ,d iMhd tehu [kjsnh dsyh vkf.k R;koj 'ksrh djk;yk lq#okr dsyh- iMhd tfeuhoj 'ksrh d:u pkaxys mRiknu dls dk; feGw 'kdsy gs tk.kwu ?;k;yk R;kaP;k lHkksorkysps yksd Qkjp mRlqd gksrs- t;s'kus Bke fuèkkZjkus vkf.k esgurhus iMhd tfeuhr Ål vkf.k [ktqjkph ;'kLoh 'ksrh d:u uoh ;'kksxkFkk fyfgyh- t;s'kHkkb±uh ikjaikfjd i)rhpk voyac dj.;k,soth oSKkfud i)rhus Ål vkf.k [ktqjkph 'ksrh dj.;kps Bjfoys- 'ksr r;kj dj.ks] fidklkBh ;ksX; tehups ijh{k.k dj.ks ;kalkj[;k 'ksrhrhy NksVîk&eksBîk ckjdkO;kadMs R;kauh fo'ks"k y{k fnys- ;keqGs t;s'kHkkb±uk 'ksrheè;s pkaxyk uQk >kykvk;kr dsysY;k [ktqjkP;k ckjekgh çtkrÈph jksis yko.;klkBh R;kauh fV';wdYpj i)rhpk okij dsyk- ;kp njE;ku jkT; ljdkjus [ktqjkP;k 'ksrhyk çksRlkgu ns.;kP;k –"Vhus [ktqjkP;k çR;sd jksiklkBh 1250 #i;kaps vuqnku fnys- R;kauh lkafxrys dh ,dk ,djkr 70 rs 80 jksis ykork ;sÅ 'kdrkr- ;kiSadh çR;sd jksikiklwu toGikl 70 rs 80 fdyksxzWe QGs çkIr dsyh tkÅ 'kdrkrt;s'kHkkb±ps vls er vkgs dh] 18 efgU;kP;k vkr [ktqjkph QGs feGfo.kkjs rs ifgys 'ksrdjh vkgsr- cktkjkr R;kaP;k mRiknukyk ;ksX; ewY; feGkos Eg.kwu R;kauh QGkaph ;ksX; jhrhus oxZokjh d:u ex R;kaph cktkjkr foØh dsyh- v'kkpçdkjs R;kauh 'ksrkr jklk;fud [krkapk ekQd çek.kkr okij d:u lsafæ; [krkaoj tkLr Hkj fnyk- vls dj.;kus jklk;fud [krkaP;k okijkoj toGikl 25 Vô~;kauh ?kV >kyh- 'ksrhrhy R;kaP;k ;k vHkwriwoZ ;'kcíy R;kauk 2014&15 lkyP;k jkT;Lrjh;loksZR—"V vkRek iqjLdkjkus xkSjo.;kr vkys- R;kauh brjkalkBh ns[khy ,d pkaxyk vkn'kZ fuekZ.k dsyk vkgs- R;kaP;k ;k Çgerhyk ;kekgkpk lyke!


Ñ"kh tkxj.k

fdoh ykok] yk[kks deok

Qscqzokjh] 2018

fdoh ykok] yk[kks deok fd

ohps ewG LFkku phu vkgs] ijarq fdohph ykxoM phu O;frfjä U;w>hyaM] bVyh] vesfjdk] tiku] v‚LVªsfy;k] Ýkal] ikfdLrku] bjk.k] usikG] fpyh] Lisu vkf.k Hkkjrkr ns[khy dsyh tkr vkgs- Hkkjrkr fgekpy çns'k] mÙkjk[kaM] es?kky;] flôhe] v#.kkpy çns'k vkf.k tEew dk'ehjP;k MksaxjkG Hkkxkr ;kps mRiknu ?ksrys tkrs- ;kph 'ksrh mÙkj çns'k] dukZVd vkf.k dsjG ;kalkj[;k eSnkuh jkT;kar ns[khy dsyh tkr vkgs- leqæ likVhiklwu 1000 ehVj rs 2500 ehVj brD;k maphoj ;k QGkph ykxoM dsyh tkÅ 'kdrsçtkrh fdohP;k çpfyr çtkrh % vCcksV] vyhlu] czquks] gsoMZ vkf.k rkseqjh ykxoMhph çfØ;k fdohps jksi gh ,d osy vkgs- frph ok< 9 ehVji;±r gksÅ 'kdrs vkf.k 4&5 o"kk±urj osyhoj QGs èkjrkrQwy ;s.;kiklwu rs QG ;sÃi;±rpk dkykoèkh gk lkèkkj.k 100 fnolkapk vlrks- gs ,d ,dÇyxh jksi vkgs- ;keqGs eknh dyekP;k tksMhusp dye dsysys uj jksi ykoys tkrs- ;k i)rheqGs ijkxhHkou pkaxY;k çdkjs gksÅu tkLr mRiknu çkIr gksrs- vkB eknh osyÈlkBh ,dk uj osyhph vko';drk vlrs- gh dyes olar _rwr ykoyh tkrkr- æk{kkçek.ksp gh osy ns[khy ekaMokoj p<orkr;kph dki.kh&NkV.kh mUgkG~;kr rlsp fgokG~;krgh djkoh ykxrs- vls dsY;kus tkLr mRiknu feGrscqj'khtU; jksxkaiklwu fdohps j{k.k dsys ikfgts- fdoh QG uksOgsacj efgU;kiklwu fidk;yk lq#okr gksrsfdoh QGkyk Hkjiwj çek.kr ik.;kph vko';drk vlY;kus Çlpukph ;ksX; lks; vlyh ikfgts- njo"kÊ çR;sd osyhlkBh 500 xzWe ,uihds æko.k 5 o"kk±i;±r fnys ikfgts- ;kuarj nj o"kÊ çR;sd osyhyk 900 xzWe uk;Vªkstu] 500 xzWe Q‚LQjl] 900 xzWe iksVk'k fnys ikfgts- ewGdqt jksxkiklwu osyhps j{k.k dj.;klkBh jksikauk çrh fyVj ik.;kr 2 xzWe ckfoLVhu fnys ikfgtsfdohps ,d QG lkèkkj.k 80 rs 90 xzWe otukps vlrsgs QG 0 va'k lsfYlvl rkiekukoj 'khrx`gkr 4 rs 6 efgU;kai;±r Bsork ;sÅ 'kdrs- lkekU; rkiekukr rs 8 vkBoMîkai;±r [kjkc gksr ukgh- ,dk osyhiklwu nj o"kÊ lqekjs 40 rs 60 fdyks QGs feGrkr- ;kps ljkljh mRiknu çrh gsDVj 20 rs 25 Vu brds vlrs- QGs

36

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fdoh ykok] yk[kks deok

Qscqzokjh] 2018

cktkjkr ikBfo.;kiwoÊ 3 rs 4 fdyks {kersP;k dkMZ&cksMZP;k [kksD;kr can dsyh ikfgtsr- cktkjkrhy ljkljh Hkko c?krk 1 ,dj cxhP;krwu çrh o"kZ lqekjs 8 yk[k #i;s dekà gksÅ 'kdrsdye feG.;kP;k tkxk 1- M‚- ok;- ,l- ijekj QyksRiknu vkf.k ouhdj.k foÜofo|ky; ftYgk& ukSuh] lksyu fgekpy çns'k 01792 252326] 252310 2- 'ks[k xqytkj Jhuxj] tEew dk'ehj 9858986794 fdoh lsoukps ykHk fdoheè;s ^d* thoulRo Hkjiwj çek.kkr vk<Grsfuækuk'kkoj gs QG xq.kdkjh vkgs rlsp ipufØ;k lqèkkj.;klkBh ;kpk mi;ksx gksrks- R;kr yksgkps çek.k ns[khy Hkjiwj vkgs-

jfoaæ rsofr;k dk;Zdkjh laiknd —"kh tkxj.k] uoh fnYyh bZesy& rkteotia@krishijagran.com

37

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMh fidok

gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMh fido] yk[kks #i;s deok dk

dMh gs Hkkjrkr fidoys tk.kkjs dksf'kafcjhps ihd vkgs- Hkkjrkr lkekU;i.ks gs ihd [kjhi vkf.k nqckj gaxkekr 'ksrkr ?ksrys tkrs- ;karwu ljkljh 12 rs 15 Vu çrh ,dj mRiUu çkIr gksrs- ijarq gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMîkaph 'ksrh o"kZHkj dsyh tkÅ 'kdrs vkf.k çrh ,dj] çrh o"kZ 200&250 Vu brds mRiUu çkIr djrk ;srs- dkdMh 'kjhjkr FkaMkok fuekZ.k djrs vkf.k ;kar v] c vkf.k d thoulÙos eqcyd çek.k vlrkr- gYyh fc;kjfgr dkdMîk gfjrx`gkr fidfo.;kps çek.k ok<rs vkgs dkj.k gh 'ksrh ulwu gk O;olk; vkgsçeq[k çtkrh eYVhLVkj vkj&tsM] luLVkj vkj&tsM] oWyhLVkj vkj&tsM ¼fjtdoku da-½] c‚Ecj] d‚ULVscy] d‚¶dk ¼fltsaVk½] gk;tWd] gk;i‚oj] gk;y¡M] fe'yh] iWVªhfQu 53019 ¼uqugsEl½] dsihlh,&1 ¼dsjG 'ksrh fo|kihB½ bR;knh çtkrhapk okij 'ksrd&;kadMwu dsyk tkrks- ;k çtkrhaP;k fc;k 5-6 #i;s çrh ch;knjkus cktkjkr miyC/k vkgsgfjrx`gkr dkdMhps mRiknu ?ksrkuk iq<hy ckch y{kkr ?ksrY;k ikfgtsr& 1- gfjrx`gkr ;ksX; çdk'k O;oLFkk vkf.k [ksGrh gok vlyh ikfgts2- gfjrx`gkr gok [ksGrh jgkoh ;klkBh 5 ehVjP;k maphoj >Mik vlY;k ikfgtsr-

38

www.krishijagran.com


gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMh fidok

Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

3- fc;kisj.;kps okQs mÙkj&nf{k.k fn'ksyk vlys ikfgts4- gfjrx`gkr 80 VDds vknZzrk vlyh ikfgts dkj.k tkLr vknZzrk vlY;kl ikmMªh feYMîw jksxkph ykx.k gks.;kph 'kD;rk ok<rs5- gfjrx`gkrhy rkieku 14 fMxzh rs 34 fMxzh lsaVhxzsMP;k njE;ku vlys ikfgts6- gfjrx`gkr dkdMhph 'ksrh dj.;klkBh jksis r;kj dsyh ikfgtsrjksi r;kj dj.;kP;k eq[; ckch 1- jksis r;kj dj.;klkBh IykfLVdpk Vªs laiw.kZi.ks tarqfojfgr dsyk ikfgts2- isj.khP;kosGh fc;kaoj 8 rs 10 feeh ijykbZV ?kkrys ikfgts3- dkdMhP;k jksikaoj tsOgk 3 rs 4 ikus vlrhy rsOgk R;kaph isj.kh dsyh ikfgts4- dkdMhP;k pkaxY;k ykxoMhlkBh fnolkps vkf.k jk=hps rkieku 27 fMxzh ls- vlys ikfgtsisj.kh nksu ehVjP;k ok¶;kaoj fgokG~;kr çrh oxZehVj 5 vkf.k mUgkG~;kr çrh oxZehVj 2 jksis vlyh ikfgtsr- nksu jksikae/khy varj 45-60 lseh vlys ikfgtsjksikaph dkGth gfjrx`gkr o"kZHkjkr rhu fids ?ksryh tkÅ 'kdrkr- vf/kd mRiknu feGfo.;klkBh ;k osyhaph

39

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMh fidok

dkGth ?ksryh tk.;kph] R;kauk vk/kkj ns.;kph O;oLFkk dsyh ikfgts- eq[; Qkanh oxGrk vU; Qka|k NkVY;k ikfgtsr- lokZr vk/kh mxoysY;k QqykaiSdh fdeku nksu Qqys rksMyh ikfgtsr ts.ksd#u dkdMhps mRiknu ,dkp vkdkjkps ;sbZy- rkjsP;k lgk¸;kus osyhauk oj p<foys ikfgts rlsp osGksosGh jksxV vkf.k tqU;k ikukauk dk<wu Vkdys ikfgts- gfjrx`gkr dkdMhph QGs ijkxhHkoukf'kok; r;kj gksrkr- tj ckgsjhy 'ksrkrwu ijkxhHkou >kys rj v'kk dkdMîk dMw fu?krkr- ;keqGs ij ijkxhHkou gksÅ u;s ;klkBh [kcjnkjh ?ksryh ikfgts[krs dkdMhP;k fidkyk çrh ,dj 52 fdyks uk;Vªkstu] 68 fdyks Q‚LQksjl vkf.k 112 fdyks iksVk'k mi;qä vlrsjksx vkf.k jksxfu;a=.k gjhrx`gkae/;s jksxkph ykx.k gks.;kps çek.k dehp vlrs ijarq djik jksxkP;k rØkjh vusdnk ;srkr- Eg.kwup gh jksis Qkj nkVhokVhus ykow u;sr rlsp lsafæ; [krkapk vkf.k lsafæ; cqj'khuk'kdkapk okij dsyk ikfgtsmRiUu jksi isj.khuarj dkdMhps mRiknu mUgkG~;kr pkj rs lgk vkBoMîkar vkf.k fgokG~;kr ngk rs ckjk vkBoMîkar lq# gksrs- Qwy r;kj gks.;kP;k voLFksuarj nksu vkBoMîkar QG r;kj gksrs- ,dk osGsyk ljkljh 550&600 xzWeph lk/kkj.k 35&40 QGs /kjrkr- gfjrx`gkrhy ljkljh mRiknu çrh o"kZ 200&250 Vu brds vlrsfc;kjfgr dkdMhyk cktkjkr pkaxyh ekx.kh vkgs o ljkljh cktkjHkko gk 30-40 #i;s çrh fdyks brdk feGrks- v'kkçdkjs ,d ,dj gfjrx`gkr fc;kjfgr dkdMh mRiknukrwu lqekjs 60 yk[k #i;s çrh o"kZ brdh ,dw.k feGdr gksÅ 'kdrs-

foHkwfr ukjk;.k i=dkj —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy& 9891828266 bZesy& vibhuti@krishijagran.com

40

malayalam.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

dkank ch mRiknu j'khn [kku] #ikyh iVsy vkf.k vkj- ih- ,l- tsrkor jktLFkku —"kh egkfo|ky;] mn;iwj ¼jktLFkku½ 313001 —"kh egkfo|ky;] Xokfy;j bZesy & rsdptn@gmail.com

dka

nk gh ,d egÙokph Hkkth vkf.k elkY;kps ihd vkgs- ;kar çksVhu vkf.k FkksMîk çek.kkr dkgh thoulÙos vk<Grkr- dka|kr [kwi vkS"kèkh xq.k vkgsr- dka|kpk okij lwi] yks.kps vkf.k dksÇ'kchj r;kj dj.;klkBh dsyk tkrks- HkkT;kar lokZr tkLr fu;kZr dka|kphp gksrs[kkyhy ra=Kkukpk voyac d:u 'ksrdjh caèkw R;kaP;kp 'ksrkr dka|kP;k çxr fc;k.kkaps mRiknu ?ksÅ 'kdrksçxr tkrh yky çtkrh& iqlk yky] iqlk ek|oh] iqlk fl)h] iqlk jrukj] iatkc yky xksy] vjdk fudsru] vWxzhQkmaM ykÃV jsM] ,u-,p-vkj-Mh-,Q- jsM ika<&;k çtkrh& iqlk lQsn ¶yWV] iqlk lQsn xksy] vWxzhQkmaM lQsn] ,l 48 iatkc OgkÃV fioG;~k jxakP;k çtkrh& vyÊ xu sz ks 'ksrkph fuoM T;k 'kr s kr vkèkhP;k ekl S ekr dknak] yl.wk Çdok 'kYd dna vFkok fc;k vlyy s h fids ?kr s yh xy s h ulrhy v'kkp 'kr s kph fuoM dkank mRiknuklkBh dsyh ikfgts- 'ksrkr fpd.kekrh] okyqdke; fpd.kekrh vlyh ikfgts rlsp ih-,p çek.k 6 rs 7-5 vlys ikfgts- 'ksrkrhy ekrhr thoka'kkaps çek.k eqcyd vlys ikfgts vkf.k ik.;kpk fupjk gks.;kph O;oLFkk vlyh ikfgtsi`Fkôj.k varj

42

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dkank mRiknu

Qscqzokjh] 2018

çekf.kr fc;k.ks ihd mRiknuklkBh fdeku 400 ehVjps i`Fkôj.k varj rj vkèkkj fc;k.ks fidkalkBh 1000 ehVj brds i`Fkôj.k varj vlys ikfgtsdkank gs ,d ij&ijkxhHkoukus gks.kkjs ihd vlwu eèkek'kk vkf.k vU; dhVd ;k ijkxhHkouklkBh enr djrkr- vuqokaf'kd i)rhus 'kq) cht fuÆerhlkBh fuèkkZfjr fdeku i`Fkôj.k varj vl.ks vko';d vkgsfctksRiknu foèkh mÙkj Hkkjrkr eSnkuh Hkkxkar fctksRiknukP;k nksu i)rh vkgsr1- fc;kaiklwu fc;k r;kj dj.ks;k çdkjkr ,dk ch iklwu nqljs ch r;kj dsys tkrs- ;k varxZr jksiokfVdsr fc;k.kkaph isj.kh v‚xLVeè;s vkf.k jksikaph yko.kh v‚DVkscjeè;s dsyh tkrs- ,fçy&es efgU;kr cht r;kj gksrs- ;k çdkjkr vis{ksis{kk tkLr fc;k.kkaps mRiknu gksrs rlp s fc;k.kkl a kBh djkO;k ykx.kk&;k dnakPa;k lkBo.kd w hpk vkf.k iu q jkiZs.kkpk [kpZ okprk-s ;k çdkjkr dka|kP;k fc;k.kkaph tkrh; 'kq)rk fVdo.ks 'kD; ukgh- dkj.k ;kar dankpk jax] vkdkj ;k xq.kkaph ikj[k dsyh tkr ukgh2- dankiklwu ch r;kj dj.ksdka|kP;k pkaxY;k xq.koÙksP;k fc;k.kkaps mRiknu

43

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dkank mRiknu

Qscqzokjh] 2018

djrk ;kos ;klkBh fo'ks"k d:u ;k i)rhpk okij dsyk tkrks- iw.kZ fidysys] fujksxh] ,dk jaxkps] ckjhd eku vlysys] nqHkaxys ulysys rlsp 4-5 rs 6-5 lseh O;kl vlysY;k 60&70 xzWe 'kYd dankaph fuoM fc;k.ks yko.;klkBh dsyh tkrs- fuoMysY;k dankaP;k ojhy ,d r`rh;ka'k Çdok iko rqdMk dk<wu Vkdyk tkrks- dkiysY;k 'kYdkpk [kkyhy Hkkx 0-2 Vôs dkcksZdh>e vFkok e¡dktscP;k æko.kkr 5 rs 10 fefuVs fHktowu ex R;kph 'ksrkr yko.kh djrkrdan dkiwu Çdok u dkirk ns[khy ykork ;srkrmipkfjr 'kYd dankauk pkaxY;k çdkjs r;kj dsY;k xsysY;k 'ksrkr lery ok¶;kar 60-30 lseh varjkoj 6&7-5 lseh [kksy ykoys tkrs- nksu vksGÈeèkhy varj 60 lseh is{kk deh vlY;kl fidkoj ekrh Vkd.;kP;k dkekr vMFkGk ;srks- 'kYd dankaP;k jksi.kklkBh 60 lseh varjkoj gyds pj VªWDVjpfyr Mªhy}kjs dsys tkÅ 'kdrkr-;keqGs jksi.kkP;k [kpkZr dikr djrk ;sÅ 'kdrs- ,d gsDVj {ks=kr toGikl 25&30 ÇDoVy 'kYd dan vko';d vlrkrÇlpu O;oLFkk 'kYd dankaph yko.kh >kY;kuarj Çlpu dsys tkrs- fc;k.ks vlysY;k 'ksrkr osGksosGh Çlpu djkos ykxrs- fo'ks"k d:u Qqys èkj.;kP;k dkGkr vkf.k cht fodklkP;k lqekjkl 'ksrkr ;ksX; çek.kkr ik.kh

vl.ks vko';d vlrs- fnolk Çdok tksjkps okjs okgr vlrkuk Çlpu d# u;s- fBcd Çlpu dsY;kus pkaxys ihd ;srsekrh ?kky.ksjksikauh ekuk Vkdw u;sr Eg.kwu jksikar LQqVukyk lq#okr gks.;kP;k voLFksr ekrh ?kkyoh ykxrs[krs 'kYd dan jksi.kklkBh 'ksr r;kj djrkuk R;kar 50 Vu lMysys 'ks.k[kr] 240 fdyksxzWe dWfY'k;e veksfu;e uk;VsV Çdok 60 fdyksxzWe ;qfj;k] 150 fdyksxzWe Çlxy lqij Q‚LQsV] 80 fdyksxzWe E;qjsV v‚Q iksVk'k vkf.k 10&12 fdyksxzWe ih-,l-ohdYpj çrh gsDVj ;k çek.kkr ekrhr felGys tkrs;kf'kok; 35 fdyksxzWe ;qfj;k 'kYd dan ykoY;k uarj 30 fnolkauh Çdok 35 fdyksxzWe ;qfj;k 'kYd dan ykoY;k uarj 40&45 fnolkaurj Qokjrkrvuko';d jksis dk<.ks 'ksrkr dks.krsgh jksi ts isjysY;k çtkrhuqlkj vkiys y{k.k nk[kor ukgh] R;kyk vuko';d jksi ekuys tkrs- T;k jksikar jksx vkf.k fo'ks"k d:u fc;k.kkaeèkwu mRiUu gks.kkjk jksx vlsy rj R;k jksikauk ns[khy 'ksrkrwu dk<wu Vkd.ks vko';d vkgsvuko';d jksikauk 'ksrkrwu dk<wu Vkd.kk&;k O;ähyk çtkrÈP;k y{k.kkaps laiw.kZ Kku vlys ikfgts

44

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

dkank mRiknu

Qscqzokjh] 2018

ts.ksd:u rks vuko';d jksikauk jksikaph ok<] ikus vkf.k Qqykaps jax&:i] QqykaP;k cgj.;kpk dkG ;kaP;k vkèkkjkus vksG[kw 'kdsy- dka|kP;k ckcrhr rhu voLFkkaP;kuqlkj jksikauk dk<.;kps dk;Z dsys ikfgts1 ouLifrd voLFkk 2 Qy q s ;.s;kph voLFkk 3 Qqys vkY;koj dkV.kh dj.;kiwoÊ ch dki.kh] >ksMi.kh vkf.k lkBo.k dka|kph isj.kh dsY;koj ,dk vkBoMîkr vadqj.;kph fØ;k lq# gksrs vkf.k toGikl vMhp efgU;kaP;k uarj QGkaps nsB èkjk;yk lq#okr gksrsQqykapk xqPN r;kj >kY;koj lgk vkBoMîkaP;k vkrkp fc;k.ks fidw ykxrs- chtkaMkapk jax tsOgk ekrdV gksÃy vkf.k R;kar 10&15 Vôs dWIlwy lkj[ks fnl.kkjh fc;k.ks ckgsj fnlw ykxrhy rsOgk chtkaMkauk dki.;k;ksX; ekukos- loZ chtkaMs ,dkp osGh fidr ukghr- R;keqGs T;k chtkaMkr dkG~;k fc;k ckgsj fnlw ykxY;k vkgsr v'khp chtkaMs dkikohr- 10&15

lseh- ykac nsBkaP;k ldV Qqykaps xqPN dkiys ikfgtsrdki.kh uarj chtkaMs dMd tfeuhoj iljowu eksdG~;k vkf.k lkoyh vl.kk&;k fBdk.kh lqdoyh ikfgtsr- O;ofLFkri.ks lqdY;koj chtkaMkauk dkBhus ek:u Çdok VªWDVjus >ksMi.kh d:u fc;k dk<Y;k tkrkr- fc;k.kkaiklwu chtkaM vo'ks"k] dkMîk] nsB ;kauk osxGs dsys tkrs- ;kaf=d lqfoèkk ulY;kl LoPNrslkBh fc;k 2&3 fefuVkalkBh ik.;kr cqMowu BsokO;kr vkf.k [kkyh clysY;k tM fc;kauk fuFkGowu lqdokos- lqdY;koj cqj'khuk'kd vkS"kèk Qok:u fc;kauk mipkfjr djkos- LoPN fc;k tj i«;kP;k MC;kr] vWY;qfefu;e Q‚Ãy Çdok tkM IykfLVdP;k ikfdVkr Hkjk;kP;k vlrhy rj fc;k 5&6 Vôs vks y kO;ki;± r lq d oY;k ikfgts r - lq j f{kr lkBo.khlkBh fc;k 18&20 fMxzh ls- rkieku Çdok 30&40 Vôs vkæZrk vl.kk&;k fBdk.kh lkBoY;k ikfgtsr-

45

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fleyk fejphps mRiknu

Qscqzokjh] 2018

i‚yhgkÅle/;s fleyk fejphps mRiknu i‚ yh gkÅle/;s mxfoY;k tk.kk&;k HkkT;kae/;s fleyk fejph ,d çeq[k Hkkth vlwu eksBh 'kgjs] g‚VsYl vkf.k yXu lekjaHkkalkBh jaxhr fleyk fejP;kaph ekx.kh fnolsafnol ok<r vkgs- gs tkLr uQk ns.kkjs ihd vkgs rlsp ;kps xq.koÙksus ifjiw.kZ vls mRiknu dsoG i‚yh gkÅle/;sp 'kD; vkgs- i‚yh gkÅle/khy fleyk fejphph lQy 'ksrh [kkyhy çdkjs dsyh tkrs& çxr ok.k yky fleyk fejph& c‚ach] uu 3019] urk'kk] Vksjdy] egkHkkjr] rUoh Iyl] cpkVk fioGh fleyk fejph& Lo.kkZ] fQ,LVk] uu 3020] v‚jksosy] ;q-,l- 26] iflZyh;k fgjoh fleyk fejph& bafnjk] Hkkjr] dWfyQksfuZ;k oaMj] xzhu xksYM rkieku vkf.k vknZzrk fleyk fejphps ihd okrkoj.kh; cnykaP;k ckcrhr vfr'k; laosnu'khy vlY;kus ;kph 'ksrh dj.ks vU; dks.kR;kgh fidkaP;k 'ksrhis{kk dBh.k vkgs- jksikaP;k lkekU; ok<hlkBh 20&25 ls- e`nk rkieku mi;qä vlrsQG /kj.;klkBh fnolkps rkieku 20&22 ls- o jk=hps rkieku 18 ls- mi;qä vlrs- visf{kr vknZzrk gh 70&80 VDds visf{kr vlrsjksiokfVdk r;kj dj.ks ,d gtkj oxZ ehVj {ks=klkBh fleyk fejphP;k 3000 jksikaph vko';drk vlrs- jksiokfVdk map

ok¶;kr jksis r;kj dsY;kus dod tuhr jksxkaph ykx.k gks.;kph 'kD;rk vlrs dkj.k lq#okrhP;k voLFksr jksis v'kk jksxkalkBh vfr laosnu'khy vlrkrR;keqGs 'kD;rks jksis çks&Vªse/;sp r;kj djkohr- lokZr çFke çks&Vªs LoPN ik.;kus /kqowu 2 rkl mUgkr lqdokosr vFkok R;kaps futZyhdj.k djkos- R;kuarj çks&Vªse/;s oehZD;wykbZV] ijykbZV vkf.k dksdksihFkps feJ.k Øe'k: 1:1:2 ;k çek.kkr Hkjkos- feJ.kkr vko';drsuqlkj ik.kh felGkos- gs feJ.k gkrkr ?ksÅu rs oGrk ;sbZy brir ik.;kph vko';drk vlrs- çks&Vªse/;s feJ.k HkjY;kuarj çR;sd Hkkxkr ,d ch isjkohch dks"VhdsP;k cjkscj e/;kr Vkdkoh- isj.khuarj yxsp >kjhus ik.kh |kos- vadqj.;klkBh rkieku vkf.k vksykok vko';drsuqlkj dk;e vl.ks vko';d vlY;kus isj.kh uarj çks&Vªsoj FkekZd‚y fdaok IykfLVdps vkoj.k ?kkywu rs >kdwu Bsokos- gokekukuqlkj nksu fdaok rhu fnolkaurj >kdysys vkoj.k dk<wu Vkdkos vkf.k njjkst ,u-ih-ds- 19:19:19 pk ,d VDdk ¼1 fdyksxzWe ,u-ih-ds- 100 yhVj ik.;kr felGwu½ æko.k cuowu R;kph pwG Hkjkoh- lkekU;i.ks 30&35 fnolkaurj jksis LFkkukarj.k dj.;klkBh r;kj gksrkr- ;k njE;ku çks&Vªs tfeuhoj Bsow u;s dkj.k vls dsY;kl jksikaph eqGs ekrhr tkÅ 'kdrkr vkf.k jksis dk<rkuk eqGkauk /kDdk ykxwu rh rqVw 'kdrkr- R;keqGs çks&Vªs Bso.;klBh ykdMh fdaok yks[kaMh LV¡M r;kj dsys tkrkr-

46

himdi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

fleyk fejphps mRiknu

Qscqzokjh] 2018

yks[kaMh LV¡M r;kj dsys tkrkryko.khlkBh okQs r;kj dj.ks jksis LFkkukarjklkBh r;kj gks.;kiwohZp i‚yh gkÅle/;s pkaxys okQs r;kj dsys tkrkr- ;klkBh 1 ehVj #an vkf.k 30 lseh map okQs r;kj dsys tkrkrok¶;kaph ykach i‚yh gkÅlP;k vkdkjkoj voyacwu vlrs- okQs r;kj djrkuk nksu ok¶;kae/;s 60 lsehps varj Bsoys tkrs- ;keqGs d"kZ.k dk;Z dj.ks lqyHk gksrsLFkkukarj.k dj.;kiwohZ nksu fnol vk/kh r;kj ok¶;kaps futaZrqdhdj.k dsys tkrs- ;klkBh ,d dkpsP;k c'khr ¼isVªh fM'k½ iksVWf'k;e ijeWXusVps fØLVYl Vkdys tkrkr- vkf.k laiw.kZ ok¶;kaoj IykfLVdps vkoj.k ?kkrys tkrs- R;kuarj çR;sd isVªh fM'ke/;s 5&7 feyh QksesZyhu ?kkrys tkrs- vls dsY;koj yxsp ok;w ckgsj iMrks;keqGs ekrhr vl.kkjs gkfudkjd lw{etho yxsp u"V gksrkrQVhZxs'ku ¼flapukP;k ik.;krwu [krkapk okij½ fleyk fejphlkBh lkekU;i.ks çrh gsDVjyk 250 fdyks u=] 125 fdyks Q‚LQksjl vkf.k 125 fdyks iksVW'kph vko';drk vlrs- çrh 1000 oxZ ehVj {ks=klkBh çR;sd vkBoMîkr ik.;kr foj?kG.kkjh 5&7 fdyksxzWe [krs fnY;kus jksikaph ok< pkaxyh gksrs vkf.k pkaxys mRiUu feGrs- lq#okrhP;k pkj& ikp vkBoMîkr 2&3 fdyks ,u-ih-ds- 19:19:19 vkf.k R;kuarj gGw gGw

[krkaps feJ.k ok<oys tkrs- QGs /kjrkuk lk/kkji.ks 1000 oxZ ehVjlkBh 1 fdyksxzWe ;k çek.kkr vWxzksehu vkf.k ck;ksohVk lkj[kh lw{e iks"kd rRos ?kkryh ikfgtsrjksikaph NkV.kh vkf.k ns[kHkky 40&50 fnol jksikaph uSlfxZd jhrhus ok< >kY;koj jksikaph NkV.kh vkf.k ns[kHkky lq: gksrs- ;klkBh çR;sd jksikP;k 2&3 Qka|k oxGrk vU; Qka|k dk<wu VkdY;k tkrkr rlsp Qka|kauk lqrGhP;k fdaok IykfLVdP;k nksjhpk vk/kkj nsÅu ok<k;yk enr dsyh tkrs- NkV.kh djrsosGh toGtoG vl.kk&;k vkf.k dedqor Qka|kauk dk<wu Vkdys tkrsihd i‚yh gkÅle/;s fleyk fejphps ihd 8&9 efgus vlrs- jksis ykoY;kuarj 3&4 efgU;kauh QGs rksM.;klkBh r;kj gksrkr- ,dk jksikiklwu lk/kkj.k 6&7 fdyks mRiUu feGrsj'khn [kku] #ikyh iVsy] vkj- ih- ,l- tsrkor vkf.k bdcky vgen jktLFkku —"kh egkfo|ky;] mn;iqj ¼jktLFkku½ 313001, —"kh egkfo|ky;] Xokfy;j bZesy& rsdptn7@gmail.com

47

malayalam.krishijagran.com


bew ikyu

Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

bew% mRiUu ok<hP;k –"Vhus 'ksrd&;kalkBh ,d pkaxyk i;kZ;

MkW- jkts'k Ogh- ok?k ¼,e-Ogh-,Llh] ,e-ch-,- vkf.k ih,p-Mh-½ la'kks/kd] fMikVZesaV vkWQ osVsfjujh ifCyd gsYFk v¡M bfiMsehvksykWth] ckWEcs osVsfjujh dkWyst] eqacbZ] ijG 400012 ¼egkjk"Vª½ eksckby 917276147137 bZesy rajwagh15@gmail.com

eq

MkW- vkj- ts- >saMs ¼,e-Ogh-,Llh vkf.k ih,p-Mh½ çksQslj rlsp çeq[k fMikVZesaV vkWQ osVsfjujh ifCyd gsYFk v¡M bfiMsehvksykWth] ckWEcs osVsfjujh dkWyst] eqacbZ] ijG 400012 ¼egkjk"Vª½ eksckbZy 919969625744

GP;k v‚LVªsfy;kP;k vl.kk&;k bewph Hkkjrkr ¼vkaèkz çns'k½ 1996 lkykiklwu O;kolkf;d rRokoj ikyu dj.;kl lq#okr >kyh- egkjk"Vªkr 2002 lkyh [k&;k vFkkZus bew ikyu lq# >kys- lè;k Hkkjrkr 1000 is{kk tkLr bew QkElZ vkgs- lokZr tkLr QkElZ vkaèkzçns'k] egkjk"Vª] dukZVd] rkfeGukMw vkf.k brj çxr'khy jkT;kar vlwu egkjk"Vªkr fdeku 50 rs 200 v'kk ygku&eksBîk çek.kkr bew ikyu dj.kkjs 'ksrdjh ckaèko fnlwu ;srkrbew gk ,d vlk i{kh vkgs tks v‚LVªsfy;k] phu] 0 ;qjksi Çdok Hkkjr ;kalkj[;k dks.kR;kgh okrkoj.kkr ¼0 C 0 rs 50 C ½ txw 'kdrks- bewps vk;q";eku 30 rs 40 o"ksZ vlwu R;kph 'kkjhfjd ok< 12 efgU;kar iw.kZ gksrs vkf.k R;kps mRiknu{ke o; 18 rs 24 efgus vlrs- ;k i{;kP;k loZp vo;okapk ekuoh thoukr mi;ksx dsyk tkrks- bew gk Qkj 'kkar i{kh vkgs- rks èkkU;] MkGh] ikysHkkT;k] QGs] vG~;k] xor oxSjs [kkÅu txrks vkf.k R;kph jksxçfrdkj'käh brdh çcG vlrs dh rks jksxkauk

Qkjlk cGh iMr ukgh- bew cMZ ¶Y;wyk ns[khy cGh iMr ukgh- i.k bUlsQsyk;Vhl lkj[;k dkgh jksxkaiklwu R;kps laj{k.k dj.ks xjtsps vlrsHkkjrkrhy bew Qkeh±x Hkkjrkr 'ksrhl iwjd Eg.kwu vusd O;olk; dsys tkrkr- mnk- dqôqVikyu] nqXèkO;olk;] 'ksGh o esa<h ikyu bR;knh- tukojkaeè;s vl.kk&;k fofoèk lalxZtU; vkf.k vlalxZtU; jksxkapk çknqHkkZo] okrkoj.kkrhy cny] ok<rs rkieku o ik.;kP;k derjrseqGs gs loZ O;olk; fdQk;r'khj gksr ukghr- i.k bew ikyukoj ;k loZ ckcÈpk dkgh ifj.kke gksr ulY;kus bew ikyukyk loZ= ilarh n'kZoyh tkr vkgsbew i{;kps ewG LFkku Hkkjrkckgsjhy vlY;kus gk i{kh Hkkjrh; oU;tho laj{kd dk;nk 1972 ;k lnjk[kkyh ;sr ukgh- o ;keqGs bew ikyuklkBh o R;kph dÙky d:u ekal mRiknuklkBh lè;k dks.krhgh ijokuxh ?;koh ykxr ukgh'ksrhlkscrp tj bew ikyu tksMèkank Eg.kwu dsyk rj

48

www.krishijagran.com


bew ikyu

Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

Be i{kh Hkfo";keè;s 'ksrd&;kauk pkaxys mRiknu feGw 'kdsylq#okrhyk Hkkjrkeè;s bew ikyukpk O;olk; gk eq[;r% i{;kaph eksBîk çek.kkr gks.kkjh ekx.kh iw.kZ dj.ks] çtuu dj.ks] vaMh mRiknu ;kalkBh dsyk tkr gksrk- ijarq xsY;k nhM n'kdkaeè;s Hkkjrkr eq[;r% vkaèkzçns'k] egkjk"Vª] dukZVd] rkfeGukMw] xksok] vksfjlk vkf.k eè;çns'k ;k jkT;kar eksBîk çek.kkr O;kolkf;d 'ksrdjh bew ikyu djr vkgsr- R;keqGs bew i{kh l| fLFkrhr tkLr çek.kkr miyCèk vkgsr- v'kk ifjfLFkrheè;s bew i{;kaph dÙky d:u ekal o brj miinkFkZ fuekZ.k d:u 'ksrdjh ckaèkokauk vkÆFkd uQk feG.;kl enr gksÅ 'kdrslq#okrhl bew ekal Eg.kwu cktkjkr vk.kwu R;kph yksdkaeè;s çfl)h dj.ks xjtsps vkgs] dkj.k bew ekal dksacMhP;k ekalkçek.ks çpfyr ukghHkkjrkP;k ok<R;k yksdla[;spk fopkj djrk R;kaph çfFkukaph xjt d'kh iw.kZ djrk ;sÃy ;kpk lq)k fopkj djk;yk gok Eg.kwu bew ekal gs vkiys Hkfo";krhy mÙke

vUu gksÅ 'kdrs- dkj.k bew ekal gs 98 Vôs pjch fojfgr] lokZr deh dksysLVsj‚y vl.kkjs vkf.k tkLr çek.kkr yksg vl.kkjs ekal vkgsbewph dkrMh gh Qkjp uje vlwu dks.krkgh jax iVdu vkRelkr d: 'kdr vlY;kus fryk fofoèk jaxkauh ltfork ;srs- bewP;k dkrMhyk cktkjkr pkaxyk Hkko vlY;kus 'ksrd&;kyk pkaxys mRiUu feGowu nsÅ 'kdrs- Eg.kwu bewpk O;olk; djko;kpk vlY;kl ;k loZ ckcÈpk fopkj djk;yk goktj 'kkL=h; –"Vîk ;ksX; i)rhus bewpk O;olk; dsY;kl rks [kwi mRiknu nsÅ 'kdrks vkf.k rks mÙke çdkjs jkcfoY;kl deh [kpkZr Hkjiwj mRiUu feGrs- bew dks.kR;kgh okrkoj.kk'kh lejl gksÅu jkgw 'kdrksHkkjrkrhy okrkoj.k gs bew ikyuklkBh Qkjp ;ksX; vkgsbew 'kkar i{kh vlY;kus rks ikGk;yk =kl gksr ukghR;kyk Qkj eksBîk tkxsph Çdok ckaèkdkekph xjt ulrs,d ,dj tkxsr 100&150 i{kh vkjkekr jkgw 'kdrkr-

49

hindi.krishijagran.com


bew ikyu

Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

Qä [kk| o ik.kh ns.;klkBh vkf.k fo"Bk mpy.;klkBh etqjkaph xjt Hkklrs- R;keqGs etqjkaoj tkLr [kpZ gksr ukgh- ,d etwj 100 i{;kapk bew Q keZ lgt lka H kkGw 'kdrksbew gs iMhd Çdok nqxZe tfeuhoj FkO;keè;s jkgrkr ;keqGs T;k tfeuhoj ihd ;sr ukgh] Çdok th tehu iMhd vkgs vFkok th tehu ik.kh vftckr èk:u Bsow 'kdr ukgh v'kk tfeuhpk bew ikyuklkBh okij djkok;k i{;kauk eksdG~;k tkxsr jkgk;yk vkoMrs - ,dk QkeZeè;s dehr deh 20 i{kh ¼uj&eknh tksMh½ vl.ks vko';d vkgs- 50 QwV #an vkf.k 100 QwV ykac tkGh vlysyh tkxk i{;kaP;k laj{k.kkP;k –"Vhus mÙke Bjrs20 × 40 QqVkph tkxk Nr Vkdwu dsY;kl i{;kauk mUgkiklwu] gosiklwu vkf.k ikolkiklwu okpfork ;srsbey w k ul S Æxd okrkoj.kkr jkgk;yk vkoMr vlY;kus R;kyk èkkU;] MkGh] QGkPa;k fc;k] ikyHskkT;k vkf.k xor [kk;yk vkoMrs- ijarq vaMh mRiknu ok<fo.;kP;k –"Vhdks u krw u tj ikSf"Vd [kk| o;ksekukuqlkj fnys rj vM a h mRiknukra fo'k"sk Qjd iMrk-s bew ekalkrhy iks"k.krÙo bew eka l kr deh dksysLVsj‚y] deh pjch vkf.k tkLr çfFkus vlrkr- bew ekal gs 'ks G h] es a < h Çdok eks B îk tukojka P ;k ekalkyk mÙke i;kZ; B: 'kdrs- bew ekal gs 97&98 Vôs pjcheqä vlrsbew ekalkeè;s çfFkus] yksg] foVkfeu ch 12 gs brj tukojkaP;k ekalkis{kk tkLr çek.kkr vlrs- Eg.kwu la'kksèkdkaps vls Eg.k.ks vkgs dh] bew ekal gs ân;kpk =kl vl.kk&;k O;äÈlkBh pkaxys vUu B: 'kdsybew ekal gs pjchfojfgr o yodj ip.kkjs vkf.k pfo"V vlY;kus eV.k vkf.k fpduyk i;kZ; Eg.kwu okijrk ;srsbewps LoPN o fujksxh ekal mRiknu dj.;klkBh ykx.kk&;k loZ xks"VÈpk ;ksX; jhrhus voyac djkoklè;k bewps ekal gs Bjkfod fBdk.kh cktkjisBsr Çdok

dkgh ekstD;kp mikgkjx`gkeè;s miyCèk vkgs- ijarq gs ekal mRiknu 'kkL=h; –"Vîk dsys tkr ulwu R;kl

vko';d vl.kkjh ;a=lkeqxzh ukgh- v'kkçdkjs ikjiakfjd i)rhus fuekZ.k gksr vlysY;k bew ekalkr ;ksX; rs d:u vkf.k 'kkL=h; voyac d:u bew ekalkps djkos vkf.k miy

50

miyCèk

Bjkfod cny i)rhpk mRiknu xzkgdkal Cèk d:u |kos - v'kk jhrhus la'kksèku dk;Z gkrh ?ks.ks vko';d vkgsbew ekal fuÆerhl ykx.kk&;k fofoèk midj.kkaph fuÆerh dsY;kl LoPN o fujksxh ekal mRiknu dj.;kl enr gksÃybewiklwu fuekZ.k gks.kkjs miinkFkZ vkf.k R;kps egÙo 1-bew rsy@pjch iwoÊ bew rsy gs vaxnq[khoj vkf.k laèkhokrkoj okij.;kr ;sr vls- 'kksèk vH;klkeè;s vls fnlwu vkys vkgs dh bew rsy gs nkgjksèkd vkgs o R;keè;s Ropseèkwu 'kjhjkeè;s tk.;kpk xq.kèkeZ vkgs- R;kar Q‚LQjl ulY;kus rs Ropsrwu 'kjhjkr tkÅ 'kdrs- bew rsy gs Ropsps mUgkiklwu j{k.k djrs-

malayalam.krishijagran.com


bew ikyu

Ñ"kh tkxj.k Qscqzokjh] 2018

lkSan;Z çlkèkukaeè;s vkf.k vkS"kèk fuÆerheè;s bew rsykpk okij Qkj eksBîk çek.kkr ok<r vkgs- dkj.k gs rsy mÙke nkgjksèkd] Ropsyk rtsyk ns.kkjs] dksysLVsj‚y deh dj.kkjs] thok.kw jksèkd] Ropk VoVohr fnl.;kl enr dj.kkjs] t[ke cjh dj.;kl enr dj.kkjs] Ropsps dkGs Mkx deh dj.kkjs] HkktysY;k Ropsojhy t[kek deh dj.kkjs o laèkh jksxkoj xq.kdkjh vkgs- v'kkçdkjs bew rsykeè;s vlysys vkS"kèkh xq.kèkeZ vksG[kwu ik'pkR; ns'k tkxfrd cktkjisBsr bew rsykiklwu r;kj dsysyh vkS"kèks miyCèk d:u nsr vkgsr2- bew dkrMh bewph dkrMh eÅ vlY;kus frpk tkxfrd dkrMh m|ksxkeè;s 'kksHksP;k oLrw r;kj dj.;klkBh okij dsyk tkrks- bew dkrMhiklwu vusd oLrw r;kj djrk ;srkr,d iw.kZ ok< >kysY;k bewiklwu 6&8 pkS- QwV brdh dkrMh feGrs- vR;ar lqyHk o lksI;k jhrhus bew dkrMhyk dks.krkgh jax nsrk ;srks R;keqGs fofoèk jaxkP;k oLrw r;kj dj.;klkBh bewP;k dkrMhpk okij pkeMîkP;k dkj[kkU;kr dsyk tkrks3- bew ia[k vkf.k fils bewph fils vkd"kZd vkf.k e[keyh vlrkr- rh eÅ] gydh vkf.k u‚u&vWytÊd vlY;keqGs R;kapk okij eksBîk çek.kkoj dsyk tkÅ 'kdrks- bewP;k filkauk QW'ku foÜokr o brj 'kksHksP;k oLrw r;kj dj.;kdfjrk Qkj ekx.kh vkgs- bewP;k filkapk okij MLVj] ia[ks] cks] ekLd] m'kh] dksV] LosVj] jsudksV vkf.k nkfxus b- oLrw r;kj dj.;klkBh dsyk tkrks4- bew ik; vkf.k u[ks bewP;k ik;kapk vkf.k u[kkapk mi;ksx QW'ku vkf.k brj 'kksHksP;k oLrw r;kj dj.;klkBh gksrks-

bewiklwu feG.kkjs brj miinkFkZ vkf.k R;kaps egÙo 1- bewph vaMh bew gk i{kh toGikl 40 o"ksZ txrks o dehrdeh 25 o"ksZ rjh vaMh nsrks- ,d i{kh o"kZHkjkr dehrdeh 25 rs tkLrhr tkLr 40 vaMh nsÅ 'kdrks- ;k vaMîkapk jax xMn fgjok vlwu ,dk vaMîkps otu 400&600 xzWe brds vlrs- [kk.;klkBh o fiys r;kj dj.;klkBh vaMîkapk okij djrk ;srks- vaMîkps dop gs V.kd vkf.k vkd"kZd vlY;kus R;kiklwu 'kksHksP;k vusd oLrw r;kj djrk ;srkr2- bewph fiYys bewP;k fiYykaps otu gs toGikl bewP;k vaMîkP;k 70 Vôs vlrs- bewP;k fiYykapk tUe uSlÆxdfjR;k Çdok —f=e i)rhpk okij d:ulq)k djrk ;srks- —f=e i)rhus vaMh mcfo.;klkBh toGikl 97-50 QWjugkbV ¼36-380 lsfYlvl½ ,o<s rkieku vkf.k ;ksX; vkæZrk xjtsph vlwu R;klkBh 48&52 fnol ykxrkrvaMîkrwu ckgsj iM.kkjs fiyw rifdjh jaxkps vlwu R;koj ika<js iês vlrkr- fiykpk jax rhu efgU;kauh cnyrksv'kk cgq mi;ksxh i{;kps ikyu d:u 'ksrdjh o O;kolkf;dkaph fuf'pr vkÆFkd çxrh gksÃy o xzkeh.k csjkstxkj efgyk o r#.kkauk jkstxkjkph laèkh miyCèk gksÃybPNqd O;ähl Çdok laLFksl bew ikyukfo"k;h vfèkd ekfgrh goh vlY;kl [kkyhy la?kVuka'kh laidZ lkèkkok1 Hkkjrh; bew la?kVuk] gSnjkckn 2 jk"Vªh; bew la?kVuk] eqacà 3 egkjk"Vª bew la?kVuk] ckjkerh] ftYgk iq.ks 4 bew QkeZj la?kVuk] iq.ks 5 egkjk"Vª bew QkeZj la?kVuk] Mksafcoyh] ftYgk Bk.ks

www.marketmirchi.com Marketmirchi.com oj yk[kks xzkgdka'kh FksV laidZ      

dks.kR;kgh e/;LFkkalkscr FksV cktkjkP;k gsrwus 'ksrh mRiknu@lsok xzkeh.k dk;Z gsrwlkBh eksQr tkfgjkrhdfj;k laidZ djk&www.marketmirchi.com xzkeh.k&'kgjh cktkjkauk tksM.kkjh vfHkuo osclkbZVtj rqEgh mRiknukaph foØh lsok xzkeLFk@'ksrd&;kauk djr vlky rj marketmirchi.com P;k 'kgjh lk[kGh varxZr uksan.kh djktj rqEgh Ñ"kh mRiknu] xzkeh.k mRiknu fodr vlky rj xzkeh.k lk[kGh varxZr uksan.khdj.k djk;k uksan.khdj.kkuarj rqEgh rqeph tkfgjkr foØh] jkstxkj vkf.k izos'kklkBh eksQr iksLV d:u FksV vkiY;k fe=eaMGhai;Zar iksgkspw 'kdrkrqEgh rqeP;k xzkgdka'kh FksV laidZ lk/kw 'kdrk-

vMrs&eqä xzkeh.k foi.kudsaæh

51

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

okVk.kk fidkP;k

Qscqzokjh] 2018

ÞokVk.kk fidkP;k ykxoMhps lq/kkfjr ra=Kkuß vk

fFkZd egÙo % okVk.kk gs jCch gaxkekrhy egÙokps ihd vkgs- okVk.kk gs Hkkjrkrhy dM/kkU;kiSdh egÙokps ihd vlwu] gjHkjk vkf.k elwj ;k fidkuarj lnj fidkpk ykxoMh [kkyhy {ks=kpk fopkj djrk r`rh; Øekad ykxrks- ;k fidkyk Hkkjrkr osxosxG~;k jkT;kr osxosxG~;k ukokus lacks/kys tkrs- tls fd eVj] xMsZu ih] xzhu ih] ih] cVk.kh] iVkuk vkf.k okVk.kk bR;knh rlsp laL—r Hkk"ksr okVk.;kyk js.kqdk fdaok f=iqVk vls Eg.krkr- okVk.;kpa ewG LFkku dkds'kl ioZr rs bjk.k ;k Hkkxkr vkgs- o"kZHkj vl.kkjh ekx.kh vkf.k pkaxyk Hkko vls ;k fidkps oSf'k"Vî vkgs- gs fid dM/kkU; ofxZ;krhy vlys rjh Hkkth Eg.kqup ák fidkyk ?kjkalkscr g‚VsYle/;sgh Hkjiqj ekx.kh vlrs- gs ihd tfeuhe/;s u= fLFkjhdj.kkps dke djrs] R;keqGs tfeuhps vkjksX; lq/kkjrsjCch gaxkekr mÙkj o i'phe egkjk"Vªkr okVk.kk gs ,d egRokps fid vkgs- [kkuns'k] uxj] ukf'kd] iq.ks] lkrkjk ;k fBdk.kh okVk.;kph ykxoM dsyh tkrsikSf"Vd ?kVd @ ewY;% okVk.;kr eksBîk çek.kkr thoulRos] rarwe; inkFkZ] yksg] f>ad] esXusf'k;e] LQqjn bR;knh ?kVd vlrkr-

vktph ihd fLFkrh @ ifjfLFkrh % Hkkjrkpk okVk.kk ykxoMh[kkyhy ,dw.k {ks= o mRiknukr txkr vuqØes pkSFkk o ikpok Øekad ykxrksHkkjrkpk fopkj djrk okVk.kk ;k fidkps lokZf/kd {ks= o

52

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

okVk.kk fidkP;k

Qscqzokjh] 2018

mRiu mÙkjçns'k] e/;çns'k] >kj[kaM] egkjk"Vª] vklke ;k jkT;kae/;s vkgs- ,dV;k mÙkjçns'k jkT;kpk fopkj djrk †ˆ-åå VDds {ks= okVk.kk ykxoMh[kkyh vlwu] HkkjrkP;k ,dw.k mRiknukP;k ˆ…-åå VDds okVk mÙkjçns'k jkT;kpk vkgs- egkjk"Vªkpk fopkj djrk …-åå VDds {ks= gs okVk.kk ykxoMh[kkyh vkgs vkf.k HkkjrkP;k mRiknukr egkjk"Vªkpk okVk …-åå VDds brdkp vkgs-

okVk.kk ykxoMhps lq/kkfjr ra=Kku% ƒ- tehu dks.kR;k çdkjph vlkoh% okVk.kk fidkP;k ykxoMhlkBh e/;e] lqihd] lfPNæ] ik.;kpk mÙke fupjk gks.kkjh] [kksy tehu fuoMkohtfeuhpk lkew ˆ rs ‰-‡ vlkok„- iwoZ e'kkxr% [kjhi ihd fu?kkY;koj ,d [kksy ukaxjV djrkr uarj dqGokP;k nksu ikG~;k nsrkr- tfeuhph e'kkxr pkaxyh dsY;kl eqGkaph ok< >ikVîkus gksrs- 'ksr lekarj o HkqlHkq'khr d:u ?;kos- ykxoMhiwohZ çfr gsDVjh ngk Vu 'ks.k[kr felGwu |kos…- gokeku% ;k fidkl FkaM gokeku ekuors- ihdok<hlkBh efgU;kps ljkljh rkieku ƒå rs „å va'k ls- vlkos ykxrs-

53

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

okVk.kk fidkP;k

Qscqzokjh] 2018

okVk.;kP;k fc;kaph mxo.k gks.;klkBh „„ va'k ls- rkieku vR;ar vuqdwy vlrs†- isj.kh dj.;kph mÙke osG% ykxoM v‚DVks.kcjP;k ifgY;k ia/kjoMîkiklwu o uksOgsacjP;k ifgY;k ia/kjoMîki;aZr djrk ;srs ‡- okVk.kk ykxoM dj.;kph i/nr% okVk.kk ykxoM isj.kh i)rhus djrkuk nksu vksGhe/khy varj „‡ rs …å lsa- eh- o nksu >kMkae/khy varj Š rs ƒå lsa- eh Bsorkr- ykxoM ljh ojacs fdaok likV ok¶;ke/;s 30 Û 15 lsa-eh- varjkus djkoh ˆ- ihd ç.kkyh% tfeuhe/;s vkGhikGhus edk& okVk.kk] rkanwG& okVk.kk& xgw] dkiql& okVk.kk] vkf.k Tokjh& okVk.kk fg fids ?ksrY;kl Qk;ns'khj Bjrs o tfeuhph lqihdrk fVdwu jkgrs‰ fc;k.kkaps ;ksX; çek.k% ;k fidklkBh …å&‡å fdyks fc;k.ks isj.kh lkBh okijkosŠ- okVk.kk fidkps ok.k/ tkrh% vyadkj] çdk'k] fodkl] vafcdk] liuk] veu] vi.kkZ] iqlk çHkkr] vykLdk] cksuOghys tokgj] vdsZy vkf.k jpuk bR;knh ok.k çpfyr vkgsr‹- cht çfØ;k d'kh djkoh% okVk.kk ;k fidkP;k mRiknu ok<hlkBh jk;>ksfc;e gs thok.kw lao/kZd okijrkr- ykxoMhiwohZ fc;k.;kl rhu xzWe dkcsZUMkf>e çfr fdyks fc;k.;kl pksGkos- okVk.;kps ch ftczsfyd v¡lhMP;k ƒåå ihih,e æko.kke/;s ƒ„ rkl cqMowu uarj ykxoM dsY;kl 'ksaxkaps mRiknu ok<rsƒå- [krkph ek=k fdrh vlkoh% ykxoMhiwohZ ekrh ijh{k.kkuqlkj ƒ‡ fdyks u=] ˆå fdyks LQqjn vkf.k ˆå fdyks ikyk'k |kos- vksyhrk[kkyh ykxoMhP;kosGh gsDVjh ‡å%‰‡%‡å gh [kr ek=k |koh- gsDVjh vkB rs ngk xkMîk pkaxys dqtysys 'ks.k[kr ykxoMhiqohZ o ykxoMhuarj foHkkxqu |kos- gs ihd tfeuhr u= fLFkjhdj.k djr vlY;kus u=;qä [krkaph ek=k deh |koh- [krs nsrkauk tfeuhoj Qsdwu u nsrk >kMkP;k Hkksorh Š lsa-ehvarjkoj xksykdkj vkGs d:u |kosƒƒ- ik.kh iqjoBk dlk djkok% ;k fidkyk brj Hkkthikyk fidkaP;k ekukus deh ik.kh ykxrsykxoMhuarj fidkl gyds ik.kh |kos- ik.;kph nqljh ikGh Qqy/kkj.ksP;k dkGkr o frljh 'ksaxke/;s nk.ks Hkjr vlrkuk |kohƒ„- r.k uk'kdkpk okij% ikfgys r.k O;oLFkkiu ykxoMhuarj …å rs …‡ fnokluarj djkos- ˆ efgU;kuarj ,e-lh-ih-ch- æko.k fdaok „&† Mh&ch ¼çokgh½ vlysys ƒ-„ fdyks çrh gsDVjh ‡åå rs ˆåå fyVj ik.;kr feJ.k d:u okijkos- rlsp iSUMîkfeFkWyhu …å bZ-lh ¼çokgh½ vlysys ƒ

54

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

okVk.kk fidkP;k

Qscqzokjh] 2018

fdyks çrh gsDVjh okijkos R;keqGs #an i.kZ o okf"kZd r.kkpk uk;ukV gksrksƒ…- ihd laj{k.k % v½ dhM fu;a=.k%& ;k fidkoj lksaMîk Hkqaxk] 'ksaxk iks[kj.kkjh vGh] ekok] rqMrqMs] 'ksaxk iks[kj.kkjh vGh ;k fdMhapk çknqHkkZo gksrks- R;kaP;k fu;a=.kklkBh eksuksØVksQ‚l ƒ-‡ fe-yh-@fyVj ik.;kr felGqu Qokjkos- [kksM ek'kh P;k fu;a=.klkBh Fkk;esV ¼ckjhd nk.ks½ ƒå fdyks çfr gsDVjh okijkosc½ jksx fu;a=.k %& ƒ½ Hkqjh] djik% ;k fidkoj gk jksx tkLr çek.kkr iMrks- ;kP;k fu;a=.kklkBh dWjkFksu@xa/kd@ckfofLVu „-‡ xzWe @ƒ fyVj ik.;krqu Qokjkos fdaok Mk;uksdWi çfr ƒ fe- fy- ƒ fyVj ik.;krqu Qokjkos „½ ikukaojhy fBids@rkacsjk% ;k jksxklkBh Mk;Fksu ,e&†‡ çfr „ xzWe@fyVj ik.;kr Qokjkos- rlsp deh dkyo/khr ;s.kkj~;k ok.kkapk okij djkok…½ ej% gk jksx cqj'kheqGs gksrks- çknqHkkZo gksrkp ikus fioGh iMwu dksestrkr'ksaMs eywy gksrkr o >kM fgjO;k voLFksr okGrs- ;k jksxkP;k fu;a=.kklkBh Fkk;je † xzWe @ fdyks fc;k.;koj çfØ;k djkoh- rlsp isj.khlkBh fujksxh fc;k.ks okijkosƒ†- mRiknu% okVk.kk †‡ rs ˆ‡ fnolkr dk<.kh- okVk.kk fidkiklqu „‡ rs †å fDoaVy çfr gsDVjh mRiknu feGrs-

vfouk'k y{e.k [kjs o M‚- jkts'k i- dne olarjko ukbZd ejkBokMk —"kh fo|kihB] ijHk.kh- eks- ‹ŠŠƒˆ…刅ˆ

55

hindi.krishijagran.com


'ksrd&;kaP;k fgrkps] KRISHI JAGRAN GLOBAL M.C. Dominic

+91-9654 193 353

Shiny Dominic

+91-7838 776 057

dominic@krishijagran.com shiny@krishijagran.com

M.G. Vasan

+91-9313 301 029

sanjay@krishijagran.com

D.D. Nair

+91-7903 729 9830

ddnair@krishijagran.com

Gavrilova Maria

+91-7927 305 8626

maria@krishijagran.com

Chander Mohan

+91-9891 334 429

cmohan@krishijagran.com

Ratna M. Sharan

+91-9891 956 956

ratna@krishijagran.com

Harsh Kapoor

+91-9891 724 466

harsh@krishijagran.com

KRISHI JAGRAN in Limca Book of Records

ALL INDIA EDITORIAL - editor@krishijagran.com K.T. Chandy

+91-8543 005 209

Ajith Kumar V.R.

+91-9891 899 064

ktchandy@krishijagran.com ajith@krishijagran.com

Dr. B.C. Biswas

+91-9891 729 991

bcbiswas@krishijagran.com

Dr. Mahendra Pal

+91-9426 085 328

mahendra@krishijagran.com

Suresh Muthukulam

+91-7356 914 141

suresh@krishijagran.com

Dr. P. Bhattacharyya

+91-9051 915 839

paritosh@krishijagran.com

Jayakumar

+91-9632 836 949

jayakumar@krishijagran.com

Shanmugam

+91-9313 301 029

shanmugam@krishijagran.com

Balaswamy

+91-9182 674 010

balaswamy@krishijagran.com

Ruby Jain

+91-9999 142 633

ruby@krishijagran.com

Karthika

+91-7356 603 963

karthika@krishijagran.com

Imran Khan

+91-9582 957 538

imran@krishijagran.com

Vibhuti Narayan

+91-9891 828 266

vibhuti@krishijagran.com

Sandip Kumar

+91-9931 838 846

sandip@krishijagran.com

Sangeeta Soi

+91-9891 123 722

sangeeta@krishijagran.com

Monika Mandal

+91-9891 755 566

monika@krishijagran.com

RINKI PUNDIR 9999147833 rinki@krishijagran.com

SOCIAL MEDIA-

Sameer Tiwari

+91-9891 660 044

sameer@krishijagran.com

Sreeja S. Nair

+91-7356 603 963

sreeja@krishijagran.com

Rishav

+91-9891 614 614

rishav@krishijagran.com

Ritik Ranjan

+91-9891 729 800

ritik@krishijagran.com

MARKETING - advt@krishijagran.com Sanjay kumar +91-9313 301 029

sanjay@krishijagran.com

Farha Khan

+91-9891 724 495

farha@krishijagran.com

K.J. Saranya

+91-9811 758 683

saranya@krishijagran.com

SARA KHAN 9953720233 sara@krishijagran.com

LAXMI PANDEY 9953824044 laxmi@krishijagran.com PRE-PRESS- prepress@krishijagran.com Yogesh Kumar +91-9891 668 636

yogesh@krishijagran.com

Atul Batham

+91-9891 006 635

atul@krishijagran.com

Nasim Ansari

+91-9891 886 622

nasim@krishijagran.com

LEGAL OFFICERS James P. Thomas

+011-2651 1848

info@krishijagran.com

H. ASUMUDDIN +011-2651 7923 ACCOUNTS- accounts@krishijagran.com

info@krishijagran.com

Abdus Samad

+91-9891 889 588

MEGHA SHARMA 9891668292 megha@krishijagran.com

samad@krishijagran.com

CIRCULATION- circulation@krishijagran.com Nishant Taak +91-9953 756 433

nishant@krishijagran.com

Rahul Singh

+91-9891 339 440

rahul@krishijagran.com

Prashant Sharma

+91-9891 263 263

prashant@krishijagran.com

Furkan Qureshi

+91-9891 223 340

furkan@krishijagran.com

Pappu Ray

+91-8447 527 367

pappu@krishijagran.com

Pawan Kumar

+91-9891 311 166

pawan@krishijagran.com

Tarun Thakur

+91-9891 883 231

tarun@krishijagran.com

Sujit Pal

+91-9891 899 197

sujit@krishijagran.com

23 Years. 12 Languages. 22 Stages. 23 Editions. 3 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170 Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com, malayalam.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com

HEAD OFFICE: 60/9, 3rd Floor, Yusuf Sarai Market Near Green Park, Metro Station, New Delhi-110016 Mob. 9313301029 I Email: info@krishijagran.com www.krishijagran.com

KERALA: A5, Elankom , Gardens, Vellayambalam, Sasthamangalam. P.O., Thiruvanathapuram-695010 Phone O417-4059009 I Mob. 7356914141 I mail: malayalam@krishijagran.com KARNATAKA: 1st Floor,33/3, B M Mansion, Geddalahalli, Sanjay Nagar, Main Road, RMV second stage, Bangalore -560094 Mob. 7356603960 I Email: Kannada@krishijagran.com


ns'kHkjkr vfLrRo vkeps To Reach Rural India-Advertise in

KRISHI JAGRAN and Global through

AGRICULTURE WORLD & www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com, malayalam.krishijagran.com

CHUNKI BHUTIA 9891655888 chunki@krishijagran.com

HEMA SHARMA 9891311155 hema@krishijagran.com SANDIP KUMAR 9931838846 sandip@krishijagran.com

Mohd. Owais 9891443388 owais@krishijagran.com

POONAM BISWAKARMA 8447527318 poonam@krishijagran.com DR. P. BHATTACHARAYYA 9051915839 paritosh@krishijagran.com

MATAM GEETHA CHANDRA 9959242555 geetha@krishijagran.com

KJ READER PROFILE

JAYAKUMAR 9632836949 jayakumar@krishijagran.com

KJ SARANYA 9811758683 saranya@krishijagran.com

Supporting

ASLAM RASOOL KHAN 8075839811 aslam@krishijagran.com

Rabindra Jana

+91-9891 334 425

rabindra@krishijagran.com

Devendra Singh

+91-9891 339 310

devendra@krishijagran.com

Jagdish Jana

+91-9999 141 933

jagdish@krishijagran.com

S.Gopakumar

+91-9891 223 340

sgopa@krishijagran.com

Manoj Kumar

+91-8588 998 437

manoj@krishijagran.com

circulation@krishijagran.com, jobs@krishijagran.com TAMIL NADU: 126/329, 2nd Floor, Arcot Road, Kodambakkam, Chennai -600024, Phone: 044-48552070 Mob. 9244317193 I Email: tamil@krishijagran.com

BIHAR: F-29, Pushpanjali Complex, 1st Floor, Opposite S K Puri Check Post, Boring Road, Patna -800001 Email: hindi@krishijagran.com I Mob. 9891667686

WEST BENGAL: 265, Netaji Colony, Near Baranagar thana, BT Road, Opposite to High School and Beenapani Club, Kolkatta- 700090 Mob. 9674853530 I Email: bengali@krishijagran.com

TELANGANA: H.No. 301, 3rd Floor, R.K Apartments Barkatpura, Hyderabad -500027 Email: telugu@krishijagran.com I Mob. 7356333241


Ñ"kh tkxj.k

jkf’kQy

Qscqzokjh] 2018

Qsczqokjh

ekfld

Hkfo";Qy

2018 rwG

es"k çR;sd fo"k;kr lko/ki.ks O;ogkj dj.;kph vko';drk vkgs- dqVqackrhy lnL;kalkscr okn&fookn d: udk- ok.kh vkf.k jkxkoj la;e jk[kk- vf/kd [kpZ gks.;kph 'kD;rk vkgs-

rqeP;kdfjrk gk efguk lq[kdkjd vkgs- vuqdwy ifjfLFkrh vlY;kus rqEgh loZ dkea ljG i)rhus iw.kZ djky- eukr çlUurk jkghy- O;kikj O;olk;kr vkfFkZd Qk;ns feGrhyo`f'pd

o`"kHk gk efguk rqeP;kdfjrk 'kqHk Qynk;h vlsyfu/kkZfjr dke iw.kZ gksbZy- viw.kZ dk;Z iw.kZ gksbZyvkjksX;klaca/kh fo'ks"k dkGth ?ks.;kph xjt vkgs-

yksHk fdaok LokFkkZr vMdw u;s- fo"k;kr lko/kkurk ckGxk- xqaro.kwd djrkuk y{k Bsok- vkjksX; fc?kMw 'kdrs/kkfeZd dkekr iSls [kpZ gksrhy/kkuq

feFkqu lkekftd vkf.k lkoZtfud {ks=kr Qk;|klkscr ykSfdd feGsy- L=h oxkZyk fo'ks"k ykHk gksbZy- nkaiR; thou lq[kkps vlsy- Hkkxhnkjhdfjrk osG vuqdwy vkgs-

ok.khoj la;e Bsok- R;keqGs vusd leL;k deh gksrhy- okn&fooknkr Qkj vMdw udk- vuko';d [kpkZoj vadq'k Bsok- dkekr ;'k deh çek.kkr feGsyjksekUldfjrk vuqdwy dkG vkgs-

ddZ edj efgU;kP;k lq#okrhyk rktsi.kk vkf.k LQwrhZpk vuqHko gksbZy- HkkX;o`)hP;k la/kh ;srhy- fe=] ukrsokbZd vkf.k 'kstkjP;kae/;s lksnkgZiw.kZ laca/k jkgrhyvkfFkZd–"Vîk pkaxys ykHk feGrhy-

lkekftd vkf.k lkoZtfud {ks=kr Qk;|klkscr yksdfç;rk feGsy- nkaiR; thoukr lq[kkP;k {k.kkapk vuqHko gksbZy- HkkxhnkjhlkBh osG vuqdwy vkgsdqaHk

flag dk;ZlQyrk] vkfFkZd ykHk vkf.k HkkX;o`)hps ;ksx vkgsr- fe=] ukrsokbZdkaps ?kjkr vkxeu >kY;kus vkuan gksbZy- vk/;kfRed rlsp xw< fo|kaP;k vH;klkr vkoM jkghy-

ruk&eukr pkSrU;kpk vHkko jkghy- eukr fparsps ?kj vlsy- dkSVqafcd okrkoj.k dyqf"kr gksbZy- vfuæk vkf.k osGsoj vkgkj u feGkY;kus LoHkkokr fpMfpM mRiUu gksbZy- lko/k jgk-

dU;k

ehu

vkjksX;kckcr dkgh rØkjh vlrhy- larku leL;k fparsr Vkdsy- 'ks;j lV~Vîkr vMdw udk- 'kD; vlY;kl çokl VkGk- fo|kFkZ~;kauk ;'k ykHksy-

vkjksX;koj [kkl y{k |k- vpkud iSls [kpZ gksrhybrj dkedktkr rqEgkyk çfrdqyrspk vuqHko gksbZydkSVqafcd lnL;kalkscr erHksn gks.;kph 'kD;rk vkgs- ewM jkse¡Vhd vlsy-

58

malayalam.krishijagran.com


SOMANI KANAK SEEDZ PVT. LTD. Corporate OfямБce: C-91/7, 2nd FLOOR, WAZIRPUR INDL. AREA, DELHI-110052 Processing Plant:1663, HSIIDC, RAI-131029 (HR), CONSUMER CARE NO. : +91 7027375220 Website : wwwsomaniseedz.com E-mail : somanikanakseedz@gmail.com


Ñ"kh tkxj.k

[kk|&[kftuk

Qscqzokjh] 2018

lkfgR;% 1 ikdhV csch iksVWVks mdMowu rGysys] 4 VksesVksph I;qjh] 4 di Ýs'k Øhe] 2 VscyLiwu cVj] ehB pohuqlkj elkyk isLVdfjrk% 3 VscyLiwu dktw] 1 VscyLiwu cMh'ksi] 1 VscyLiwu /k.ks] 1 VscyLiwu ftjs] 2 yoaxk] 2 osyph] 2 rqdMs nkyfpuh % loZ lkfgR; ,d= d:u Hkktwu ?;kos brj lkfgR;% 2 dkans] 1 vkY;kpk rqdMk] 1 VscyLiwu ylw.k isLV] 3 fgjO;k fejP;k] 1@4 di ngh] 1 VhLiwu cslu] v/kkZ VhLiwu gGn ikoMj] 1 VhLiwu xje elkyk ikoMj] 1 VhLiwu dlqjh esFkh] 1 VhLiwu lk[kj QksM.khdfjrk% 2 VscyLiwu rwi ltkoVhlkBh% Ýs'k Øhe vkf.k dksfFkachj ¼nksUgh FkksMîk çek.kkr½ —rh% Hkktwu ?ksrysys lkfgR; vkf.k brj ?kVd felGwu feDljyk ykok- dkVîkus rGysY;k csch iksVWVksyk Vksps ekjkiWue/;s rwi xje d:u elkyk isLV Vkdwu lrr gyor jkgk3&4 fefuVs ijrowu ?;k- VksesVks I;qjh vkf.k moZfjr loZ lkfgR; ,d= d:u ean vkpsoj 5 fefuVs f'ktok- Ýs'k Øhe vkf.k dksfFkachjhus ltowu xjekxje ok<k-

gkaMh ne vkyw

ekyiqvk cufo.;kph i)r vkiY;kyk usgeh dkghrjh pfo"V [kk;ph bPNk vlrs- tj tso.kkr fu;fer uohu vkf.k pfo"V inkFkZ vlrhy] rj yTtr U;kjh! ekyiqvk v'khp ,d ponkj ikd—rh vkgs- fryk ikgrkp rksaMkyk ik.kh lqVrs- gk Nku inkFkZ ?kjkrp r;kj djrk ;sbZy] R;klkBh —rh nsr vkgksr--vko';d lkfgR; % eSnk - 1 di ekok fdaok [kok – 1@2 di csfdax lksMk - 1 pepk

lk[kj - 1@2 di

cMh'ksi ikoMj - 1@2 VscyLiwu osyph ikoMj - 1@4 VscyLiwu ngh - 3 VscyLiwu

rsy - vko';drsuqlkj —rh % ,dk okMX;kr osyph ikoMj] cMh'ksi ikoMj ,d= djk- R;kr [kok] ngh felGk] vkrk gydsp ik.kh ?kkywu xqBG~;k QksMk vkf.k QsVwu ?;k- nkV vkf.k iljork ;sbZy vls feJ.k r;kj djklk[kjsr 1@4 di ik.kh Vkdwu mdGh vk.kk- R;kr rkj lqVsy vlk ikd cuok- R;kr 1@4 VhLiwu osyph Vkdk- xWl can djk- ,dk d<bZr rsy xje djk- eS|kP;k feJ.kkr csfdax lksMk Vkdk- peP;kr feJ.k ?;k vkf.k xksy&xksy iqjhçek.ks iljor tk- ean vkpsoj nksUgh cktwus rifdjh gksbZi;aZr rGwu ikdkr Vkdk- v'kkçdkjs loZ ekyiqvk cuowu ?;k- r;kj vkgs Lokfn"V ekyiqvk! vkrk vkLokn ?;k---

60

www.krishijagran.com



R ST EQ A U FF IR ED

KRISHI JAGRAN

the pulse of rural india

Krishi Jagran, World's Largest Circulated Multilingual Agri Rural Family Magazine with 12 Languages (11 Indian & 1 Global), 23 States, 3 Portals – 10 Million combined readership (Krishi Jagran Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Telugu, Bengali, Assamese, English (Agriculture World), Tamil, Odia and Malayalam).  

Trainee Executives (120) Marketing Executives (60)

STAFF REQUIRED

KRISHI JAGRAN GROUP OF PUBLICATIONS Staff Required for all State Capitals Marketing Team

 

Marketing Managers (21) General Managers (4)

The person should be graduate, smart, well mannered with excellent communication skills in respective vernacular languages and English. For 2nd and 3rd positions experience in the same field is must. Trainee need not be graduate but must have keen interest for a career in marketing. If you think you are the right person.

 

Journalists (21) Reporters (42)

Editorial Staff ...... ...... ............ ...... ............ ..... ...... ...... ..... .....

 

Translators (12) Editorial Staff (12)

To strengthen our editorial team we are looking for fresh talents. The candidate should be graduate from a renowned university and should have flare to write. Knowledge of different Indian Languages will be an added advantage.

Freelance Journalists: We welcome journalists who want to contribute to our publication as well as portal. The remuneration will be attractive.

ikfgtsr ftYgk Lrjkdfjrk eWustj] ,fD>D;qVhOg ikfgtsrftYgk foi.ku dk;Zdkjh ¼'kS{kf.kd ik=rk @ vuqHko & 3&5 o"ksZ½ vtZnkj dehrdeh inoh/kj vlkok- çkeq[;kus fc;k.ks] dhVduk'kd] [krs vkf.k —"kh midj.ks bR;knhP;k ekdsZVhaxpk dehr deh 3 rs 5 o"kkaZpk vuqHko vlyk ikfgts- vtZnkj çxrh'khy 'ksrd&;ka'kh feGwu&felGwu jkg.kkjk o R;kaP;k laidkZrhy vl.ks vko';d vkgs- osru vkf.k brj iWdst lk/kkj.k ,d yk[k okf"kZd jkghyLFkkfud foi.ku dk;Zdkjh % ¼'kS{kf.kd ik=rk vkf.k vuqHko½ vtZnkj gk LFkkfud 'ksrd&;ka'kh laHkk"k.k dj.;kr l{ke vlkok- yksdkai;aZr vkiys fopkj iksgkspfo.;kr rjcst vlkok- dehr&deh 10 b;Ùkk mrh.kZ ikfgts- vuqHko deh vlY;kl dke dj.;kph –< bPNk'käh vlY;kl vtZ d: 'kdrk- vkd"kZd osru

To Apply -

Email: jobs@krishijagran.com

KRISHI JAGRAN 60/9, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi - 110016 Tel: 011-26511845 / 26517923 / 45503170 Email: info@krishijagran.com, www.krishijagran.com


ne e e m

Krishi Jagran Gr elco W Delegation to Agritech Israel, Tel- Aviv

In association with

Package Highlights

The Agritech Advantage     

 

Learn about solutions for agricultural challenges Find partners for projects and business ventures Discover the technologies that will address your most pressing problems Raise your public profile and build your brand image Meet colleagues, solution providers, potential customers, and other decisionmakers – on a global level Advance your career through networking and education Leverage your time in a single, cost effective forum for professionals in the industry

Stay at finest hotel

Fly the best of airlines : Ex Delhi & Ex Mumbai

Daily buffet breakfast

All transfers in luxury coaches

Daily dinner at Indian restaurant

Must see sightseeing

Israel visa assistance

Service of Yatra professional tour manager

North & West India Chander Mohan, 9891334429, cmohan@krishijagran.com Ratna Manjari Sharan, 9891956956, ratna@krishijagran.com Sangeeta Soi, 9891123722, sangeeta@krishijagran.com Ruby Jain, 9999142633, ruby@krishijagran.com South India Ajith Kumar V.R (Kerala), 9891899064, ajith@krishijagran.com R. Jayakumar (Karnataka), 9632836949, jayakumar@krishijagran.com East India Paritosh Bhattacharyya, 9051915839, paritosh@krishijagran.com

Contact Information


` tkxj.k d"kh

vkd"kZd HksaV

` tkxj.k d"kh ^fdlku dkMZ* us fe ok ,d yk[kkpk nq?kZVuk foek vkf.k eksBîk loyrhleosr brj c{khl

VVIF

KRISHI JAGRAN

CHAMKOUR SINGH KJ/01/2017

yk[kkpk vi?kkr foek Ñ"kh mRiknukaoj lwV Ñ"kh midj.kkaoj lwV Ñ"kh foHkkxkrhy çxrh'khy 'ksrd& ;kaph ukoa vkf.k Nk;kfp=

fuoMk vkiys dkMZ Important Kisan Card Important Farmer Card

(IKC) (IFC)

Very Important Kisan Card

(VIKC)

Very Important Farmer Card

(VIFC)

Very Very Important Kisan Card

(VVIKC)

Very Very Important Farmer Card

(VVIFC)

22 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 3 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170 Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com, malayalam.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k vkf.k vWxzhdYpj oyZ~M ekfldkps oxZ.khnkj Ogk Hkkjrkrwu eksBîk çek.kkoj çdkf'kr gks.kkjs —"kh fo"k;kyk okfgysys fu;rdkfydkph ns'kkrhy lokZr yksdfç; vkf.k çfr"Bhr fu;rdkfyd fyEdk

AGRICULTURE WORLD (English)- Subscription Tariff Year

Copy

cqd v‚Q jsd‚MZe/;s uksan Hkkjrkps ,deso fu;rdkfyd ts 12 Hkk"kkae/;s çdkf'kr gksrs] 23 vko`R;kaP;k ek/;ekrwu 22 jkT;kae/;s iksgksprs-

Single Copy- Rs. 100/Discount Ordinary Assured Delivery Courier/

Rate

Year

Copy

Rate

Discount (in Rs)

Ordinary Post

Assured Delivery Courier/ Speed Post Charges

1 2 3

12 24 36

1200 2400 3600

200 500 1100

1000 1900 2500

1450 2850 3900

vkt ;k fu;dkfydkP;k okpdkaph la[;k ,d dksVhgwu vf/kd >kyh vkgsvktp ;k fu;rdkfydkps oxZ.khnkj gksÅu —"kh tkxj.k dqVqackpk Hkkx cukvaxzsth] fganh] iatkch] xqtjkrh] ejkBh] dUuM] rsyqxw] caxkyh] vklkeh] mfM;k] rkfeG vkf.k eY;kGe Hkk"kkae/;s ,df=r çdkf'kr-

KRISHI JAGRAN (Hindi)- Subscription Tariff Single Copy- Rs. 50/Year Year

Copy Copy

Rate Rate

Discount Ordinary Assured Delivery Courier/ Discount Ordinary Assured Delivery Courier/ Speed Post Charges (in Rs) Post

1 2 3

12 24 36

600 1200 1800

100 220 500

500 980 1300

950 1900 2700

KRISHI JAGRAN Subscription Tariff Single Copy - Rs. 35/Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Telugu, Bengali, Assamese, Odia, Tamil & Malayalam. Year

Copy

Rate

Discount (in Rs)

Ordinary Post

Assured Delivery Courier/ Speed Post Charges

1 2 3

12 24 36

420 840 1260

40 140 260

380 700 1000

850 1650 2400

For Online Subscription of Krishi Jagran and Agriculture World

Email: circulation@krishijagran.com

For assured delivery of the magazine, we request you to opt for Courier/Speed Post delivery op on. krishijagran

@krishijagran

9891405403

Kerala: A5, Elankom , Gardens, Vellayambalam, Sasthamangalam. P.O., Thiruvanathapuram-695010, Phone O417-4059009 Mob. 7356914141 Email: malayalam@krishijagran.com

West Bengal: 265, Netaji Colony, Near Baranagar thana, BT Road, Opposite to High School and Beenapani Club, Kolkatta- 700090 Mob. 9674853530 Email: bengali@krishijagran.com

Karnataka: 1st Floor,33/3, B M Mansion, Geddalahalli, Sanjay Nagar, Main Road, RMV second stage, Bangalore 560094 Mob. 7356603960 Email: Kannada@krishijagran.com

Telangana: H.No. 301, 3rd Floor, R.K Apartments Barkatpura, Hyderabad -500027, Email: telugu@krishijagran.com, Mob. 7356333241

Tamil Nadu: 126/329, 2nd Floor, Arcot Road, Kodambakkam, Chennai -600024, Phone: 044-48552070 Mob. 9244317193, Email: tamil@krishijagran.com

Bihar: F-29, Pushpanjali Complex, 1st Floor, Opposite S K Puri Check Post, Boring Road, Patna -800001 Email: hindi@krishijagran.com


n e e e Gr lcom e W

Krishi Jagran Delegation to China Agrochem, Shanghai

19th China International Agrochemical & Crop Protection Exhibition Shanghai New International Expo Center (SNIEC)

7-9 March, 2018 CACE 19th China International Agrochemical and Crop Protection Equipment Exhibition FSHOW 9th China International Fertilizer Show

Concurrent Exhibitions In association with

PRODUCT ZONE

Pesticides & Intermediate Area Overseas Area Agrochemical & Crop Protection Area Fertilizer Area

Benefits from World’s Largest Agrochem Platform  Build brand awareness  Generate new sales leads &

network  Educate buyers, demonstrate      

products Launch or promote new products Conduct market research Meets the buyers Face to Face New agents, distributors, importers or exporters Upgrade awareness of company or existing products Increase sales to currents buyers

Package Highlights Stay at premium hotel Fly with world class airline Airport - hotels - airport transfer Daily buffet breakfast Daily India dinner Daily hotel - Fairground - hotel transfer  Shanghai Sightseeing  China visa Assistance  Services of Yatra’s professional tour manager      

Contact Information

North & West India Chander Mohan, 9891334429, cmohan@krishijagran.com Harsh Kapoor, 9891724466, harsh@krishijagran.com Monika Mandal, 9891755566, monika@krishijagran.com South India Ajith Kumar V.R (Kerala), 9891899064, ajith@krishijagran.com R. Jayakumar (Karnataka), 9632836949, jayakumar@krishijagran.com East India Paritosh Bhattacharyya, 9051915839, paritosh@krishijagran.com



Publised on 25th & Posted on 27th & 28th at NDPSO in Advance Month RNI. NO.: DELMAR/2014/54725 Postal Reg. No. DL-SW-01/4180/17-19


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.