Krishi Jagran (Marathi) July' 2018

Page 1

єkh tkxj.k

ISSN 2455-1090

/krishijagran

@krishijagran

9891405403

Scan this QR code for Krishi Jagran Mobile App

www.krishijagran.com

'ksrd&;kaP;k fgrkps] ns'kHkjkr vfLrRo vkeps

MARATHI VOLUME 5 ISSUE 07 JULY 2018 `50 KRISHI JAGRAN in Limca Book of Records

किषिदन िनि मताने िचंतन ृ ख रप वारी लागवड शेतमाल िकमतीसाठी लढाई-- िसंग

vkarjihd i)rh% u¶;kps ra=


oh,lVh 'käh 5025 vkj czkUlu

vxnh uohu

yodjp ;srks vkgs-

vk/kqfud ra=Kku

vkjkenk;d

'kfä'kkyh



Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

d̀"kh tkxj.k

vuqØef.kdk

^maVmMo AJ«oga H$m¡Qw>§{~H$ _m{gH$

Krishi Jagran - Marathi | Year 5 | Issue 07 July 2018 | Rs. 50/-

laiknd lapkyd dk;Zdkjh laiknd ,fMVj ¼egkjk"Vª½ Ogh- ih- ¼,l- vk;½ ofj"B O;oLFkkid ¼,l- vk;½ rduhdh laiknd foi.ku çeq[k egkO;oLFkkid tulaidZ mi&egkizca/kd lgk;d laiknd lks'ky ehfM;k lgk;d laiknd ¼lks'ky ehfM;k½ i=dkj ¼lks'ky ehfM;k½ ofj"B i=dkj i=dkj ofj"B O;oLFkkid foi.ku lgk;d

çlkj çeq[k O;oLFkkid çlkj lgk;d O;oLFkkid

vdkmaV~l dk;ns'khj lYykxkj izeq[k&fM>k;fuax fM>k;fuax dk;kZy; lgk;d

,e- lh- M‚efud 'kk;uh M‚efud ,e- th- oklu M‚- ds- Vh- paMh vthFk oh- vkj fuf'kdkar Hkkysjko paæ eksgu jruk eatjh 'kj.k g"kZ diwj MkW- egsaæ iky lat; dqekj Qjgk [kku ds-ts- ljU;k dkfFkZdk ch- ihthEeh M‚- laxhrk lksbZ Jhtk uk;j eksfudk eaMy nhid Hkj}kt o"kkZ bejku [kku foHkwrh ukjk;.k lkjk [kku es?kk 'kekZ pqadh HkwVh;k iwue fo'odekZ fjadh iqaMhj gsek 'kekZ Qjhu “ks[k dkty pkSgku ejthuk [kku fu'kkar V‚d jkgqy flag ç'kkar 'kekZ Qqjdku dqjSs'kh r#.k flag lqthr iIiw jk; iou dqekj r#.k fla?ky vkj- ,u- pkScs vCnql len tsEl Fk‚el ,p- ,l- vleqfnu ;ksxs'k dqekj ulhe valkjh vrqy ckFke nsosaæ flag txnh'k tkuk jfoaæ tkuk eukst

dEiuh ckrE;k dfjvj eqyk[kr ¼vfuydqekj f=ikBh½ eqyk[kr ¼vfÜouh dqekj ;kno½ eqyk[kr ¼oh ,e Çlg ½ lks;kchu fid ykxoM vkarjihd i)rh lqdysY;k Qqykapk O;olk; d̀f"kfnu fparu [kjhi Tokjhph ykxoM [kk| [ktkuk jk'khHkfo";

54 58 63 64

All rights reserved. Copyright @ Krishi Jagran Media Group. Agriculture World is published by Krishi Jagran Media Group. Editor in Chief: MC Dominic Disclaimer: While every care has been taken to ensure accuracy of the information contained in this publications, the publishers are not responsible for any errors or omissions that might have crept into this publications. No part of this publication may be reproduced or kept in a retrieval system, without the express permission of the publishers.

KRISHI JAGRAN KISAN CLUB

Printed and Published by: M. C. Dominic 60/9, 3rd Floor, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi 110016. Tel: 011-26511845, 26517923 Mobile: +91-9313301029, +91-9654193353 Web: www.krishijagran.com

08 23 24 26 28 32 40 46

9891405403

KRISHI JAGRAN

dqy ist 68 MAGAZINE

, 45503170

Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Bengali, Telugu, Assamese, Odia, Tamil, Malayalam & English

Printed at : Pushpak Press Pvt. Ltd. Shed No. 203, 204, DSIDC Complex indl. Area, Okhla, phase-I, New Delhi-110020

Nishant Taak

04

9953756433, 9891339440

www.krishijagran.com


MAHARASHTRA : 9881302258 Ashirvad Pipes Pvt. Ltd. 4-B, Attibele Industrial Area, Hosur Road, Bangalore-562 107, Karnataka, INDIA. Ph: +91-80-27820542 Fax: +91-80-27820463 Mob: +91 9902333333 Email: info@ashirvad.com


Ñ"kh tkxj.k

laikndh;

tqyS] 2018

d`"kh vk/kqfudhdj.k ns'kkr vfr'k; vko';d 'ks

rhlkscrp ekuokP;k txkph lq#okr >kY;kus gs ukrs iw o kZ i kj pkyr vkysys vkgsvxks n j 'ks r hps Lo:i fujkGs gksrs vkf.k vktps Lo:i osxGs vkgs- dkGklkscr çR;sd ,d xks"V cnyrs- yk[kks o"kkaZiklwu 'ksrdjh 'ksrh djr vkyk] rsOgk R;kph i)r osxGh gksrh- R;kosGh dkekyk vf/kd esgur ykxk;ph- rsOgk xjtk deh gksR;k- ijarq] dkG tlk cnyr xsyk] r'kh dkekph i)r cnyyh vkf.k –f"Vdksugh! 'ksrdjh vk/kqfudrsyk Lohdkjr jkfgys] gkrkus pkyfo.;kr ;s . kkjh ;a = s xs y h] ;kaf=dhdj.k vkys- 'ksrhr uo&uoh ;a=s vkyhek= t'kh yksdla[;k ok<r xsyh] rls tehu {ks= vkdlr xsys- R;keqGs —"kh {ks=kr vk/kqfudrk voyac.ks vfr'k; vko';d vkgs- gs lR; vkgs dh] Hkkjr ,d vlk ns'k vkgs] ftFks 'ksrh {ks=kr cÚÓkp 'kD;rk 'kks/krk ;srkrR;keqGs ns'kkP;k —"kh {ks=kyk vk/kqfudhdj.kkP;k fn'ksus ?ksÅu tk.;kps dke osxkus gksrs vkgs- tj ekxP;k 15 o"kkaZrys vkdMs ikfgys rj Hkkjrh; 'ksrhph fLFkrh cjhp lq/kkjyh vkgs- ns'kkr vk/kqfud ra=Kku lkscr ?ksÅu ;s.;kr [kklxh {ks=kps [kwi eksBs ;ksxnku vkgs- ns'kkr vk.kysyh vusd ra=Kkua [kwi ;'kLoh >kyh- vk.k[kh —"kh ra=Kku ns'kkr vk.k.;kps ç;Ru lq: vkgsr- 'ksrkr e'kkxr]

isj.kh] r.k miV.ks v'kk dkekalkBh VªWDVj fdaok eksVjoj pky.kkÚÓk ;a=kpk okij cjkp ok<yk vkgs- ;ke/;s 'ksrdÚÓkadMwu ys>j y¡M ysosyj] IykÅ] i‚oj foMj] lhM IykaVj] gkosZLVj bR;knhpk mi;ksx 'ksrdÚÓkadMwu eksBîk çek.kkoj ok<ysyk fnlrks- ;keqGs ,dk uO;k —"kh Økarhpk mxe >kyk- ns'kkrhy eq[; jkT; iatkc] gfj;k.kk] xqtjkr vkf.k egkjk"Vª lkj[;k jkT;kae/;s ;kaf=dhdj.k osxkus ok<ysR;kua r j ;k jkT;ka r hy 'ks r dÚÓka P ;k thou'kSyhr cjkp lq/kkj >kyk vkgs vkf.k R;kaph vkfFkZd fLFkrh ns[khy lq/kkjyhtj flapukP;k {ks=kr ;kaf=dhdj.kkpk fopkj dsyk] rj flapukr fBcd flapu vkf.k lw{e flapukpk eksBk vHkko fnlrks- fBcd flapu gfj;k.kk] jktLFkku] xqtjkr] e/; çns'k vkf.k nf{k.k HkkjrkP;k jkT;kae/;s 'ksrdÚÓkauh ;kpk okij lq: dsyk- ;kmij ljdkjdMwu vk.k[kh enr fnyh tkrs vkgs- ljdkjdMwu fBcd flapukoj vuqnkukph rjrwn vkgsi'kqikyukr vusd çdkjP;k vk/kqfud ra=kapk okij gksrks- ;k ra=kaP;k vk/kkjs ns'kkps —"kh ra= iqUgk ,dnk cGdV gksrs vkgs- ;kp ra=KkukP;k vk/kkjs ns'kkrhy ihd mRiknu ok<ys vkgs- vkrk ljdkj vkf.k [kklxh {ks= nksUgh ns'kkr vf/kdkf/kd —"kh ra= vk.kkohr Eg.kwu ç;Ru djr vkgsr- T;keqGs Hkkjrh; 'ksrdjh vk.k[kh le`) gksbZy Eg.kwu —"kh vk/kqfudhdj.k ;kosGh ns'kkph lokZr eksBh xjt vkgs- ts iw.kZ dj.;klkBh 'kFkhZps ç;Ru djkos ykxrhy-

06

एम. सी. डॉिमिनक ई-मेल :dominic@krishijagran.com

hindi.krishijagran.com


QVhZl ेटंट ेव प कम 398) ए े ताच 85 भार . नं. 1 र खत (रिज स स फ फट

pkaxyh xq.koÙkk vf/kd çek.kkr mRiknu tkLr mRiUu feGok

vktp QVhZl [kr vk.kk lko/kku


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

IykaVck;ksVhDlP;k 2 vfHkuo mRiknukapk 'kqHkkjaHk tS

fod [kr cuo.kkjh —"kh {ks=krhy çfl) daiuh tk;VsDlpk —"kh foHkkx çdYi % ck;ksVhDlus banwj ;sFkhy g‚Vsy l;kthe/;s vkiY;k nksu mRiknukapk 'kqHkkjaHk dsyktk;VsDl ck;ksVsd çk;OgsV fyfeVsMpk —"kh foHkkx % IykaVck;ksVhDl fc>usl vlksfl,Vl ppkZl=kps vk;kstu dsys gksrs- T;ke/;s e/; çns'kP;k osxosxG~;k {ks=krwu vkysY;k daiuh fMLVªhC;qVjuh Hkkx ?ksryk;kosGh daiuhps lhbZvks /kuat; ,Mk[ks] MsOgyiesaV eWustj M‚- 'ks[kj] daiuhps e/; çns'kps fjtuy lsYl eWustj fnyhi Nrokuh vkf.k daiuhps e/; çns'ke/khy MsOgyiesaV eWustj vk'kh"k vxzoky mifLFkr gksrs- daiuhps lhbZvks /kuat; ,Mk[ks ;kauh tkxfrd rlsp Hkkjrh; ik'kZ~oHkwehoj tSfod vkf.k v‚xsZfud 'ksrhph okLrfod fLFkrh rlsp R;kaP;kfo"k;h lfoLrj lkafxrysl|fLFkrhr IykaVck;ksVhDlpk mís'k dk; vkgs vkf.k gk d'kkçdkjs 'ksrdÚÓkaP;k fgrkalkBh egÙokpk vkgs] ;kfo"k;hph ekfgrh fnyh- ;kua r j da i uhP;k dk;Z{kerscíy ekfgrh ns.;kr vkyhdaiuhpk O;kikj vkf.k Hkkjrh; iVykoj >kysY;k foLrkjkph ekfgrh ns.;kr vkyh- rls ikgrk daiuhpk bfrgkl 60&70 o"kZ tquk vkgs- ek= e/; çns'kkr daiuh vkrk eq[; 12 vuks[;k thok.kw vk/kkfjr mRiknukaleosr ekxhy 3 o"kkaZiklwu dk;Zjr vkgs vkf.k ,o<îk deh dkyko/khr daiuhph dkgh mRiknus tls #chVªksy] tqexzks] bUØhyus 'ksrdÚÓkae/;s pkaxys vfLrRo jk[kys vkgs- ;k 'ksrdjh esGkO;kP;k çlaxh daiuhus nksu uohu mRiknukapk 'kqHkkjaHk dsyk- tks fBcd] rq"kkj vkf.k Qokjk

frUgh çdkjklkBh okijyk tkrks- bUØhy vYVªk vkf.k ,Dliyksjy Xyksjh] T;kph iw.kZ ekfgrh vk'kh"k vxzoky ;kauh fnyh- ;kosGh daiuhps fjtuy eWustj fnyhi Nrokuh ;kauh lkafxrys dh] IykaVck;ksVhDl vkrk jkT;kP;k fuOoG 30&35% Hkkxkr dke djrs vkgsdkj.k daiuhph dk;Z'kSyh fQYM liksVZlkscr dke dj.;kph vkgs;kçlaxh daiuhus vkiY;k forjdkadfjrk ydh dwiu Mª‚*ps vk;kstu dsys gksrs- T;ke/;s cqj~gk.kiwjP;k fMLVªhC;qVjuh cqysV eksVjlk;dy o /kkj rlsp cjsyhP;k forjdkauh 2 vWDVhOgk LdwVlZ ftadY;k- lxG~;kauh vusd vkd"kZd cf{kls ftadyh] 'ksoVh 2017&18 dfjrk mÙke foØh dj.kkÚÓk fMLVªhC;qVjpk lUekugh dj.;kr vkyk- daiuhps eWustj 'ks[kj vkf.k vk'kh"k ;kauh 'ksoVh loZ fMLVªhC;qVj o inkf/kdkÚÓkaps vkHkkj ekuys-

d̀"kh tkxj.k

Year

Copy

Rate

Discount (in Rs)

1 2 3 5 10 15

(lnL;rk 'kqYd)

12 24 36 60 120 180

600 1200 1800 3000 6000 9000

100 220 500 1000 2400 4000

Ordinary

Assured Delivery

Post

Courier/ Speed Post Charges

500 980 1300 2000 3600 5000

950 1900 2700 4400

9891339440

08

malayalam.krishijagran.com


rqeP;k VªWDVjeè;s CNH INDUSTRIAL ps tsU;qÃu ikVZl clok] nh?kkZ;q"; vkf.k tcjnLr ijQ‚eZUl feGkok

osvjhUXt mPp xq.koÙksps LVhy lkuqdqyhr Y;qfczds'ku

,vj fQYVlZ mR—"V fQYVj feMh;k ra=Kku;qä fuÆerh loksZÙke dk;Z{kerk vkf.k lgu'käh

Dyp dhV mR—"V xq.koÙksps lkfgR; etcwr fM>kÃu

CNH Industrial tsU;qÃu ikV~lZ vFkkZr ;a=kps nh?kkZ;q";


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

dksjkseaMy u‚FkZ fMfOgtups okf"kZd xkSjo O;kikfjd laesyu iatkce/;s ekxhy o"khZ daiuhdMwu 'kqHkkjaHk dj.;kr vkysys mRiknu fijkUgk vfr'k; ;'kLoh Bjys] ts ,d vfHkuo isVsaMsM cqj'khuk'kd vkgs- dk;ZØekr lkSjo pØorhZ] gsM ih,eVh Eg.kkys dh] dksjkseaMyus lq#okrhyk Hkjiwj dYidrk jkcoyh- iq<s ns[khy ekdsZVhax vkf.k cz¡fMaxe/;s xqaro.kwd djr jkgrhy- rs Eg.kkys dh] daiuh iw.kZi.ks vk/kqfudhdj.kkoj vk/kkfjr vkgs- rs eksBîk çek.kkoj mRiknu çeks'ku djr vkgsr- rj foØsR;kauh daiuhdMwu dj.;kr ;s.kkÚÓk uo&uO;k ç;ksxkaps dkSrqd dsys o Eg.kkys dh] dksjkseaMyP;k fodklkdfjrk 'kD; rs ç;Ru dj.;kr ;srhydksjkseaMy baVjuW'kuy fyfeVsM ns'kkrhy lokZr eksBh Q‚LQsVhd daiuh vkgs- gh daiuh e/;s vfr'k; lØh; vkgs- daiuhdMwu fufeZrh dj.;kr vkysyh mRiknus eksBîk çek.kkoj ,DLiksVZ dj.;kr ;srkrdaiuhps 2017&18 e/;s ,dw.k mRiUu 11044 dksVh gksrsdaiuhyk VsjhdMwu V‚i 10 xzhusLV daiuhpk fdrkc feGkyk vkgs- dksjkseaMy 300 fcfy;u eq#xIik xzqipk Hkkx vkgs-

"kh [krkaph fufeZrh dj.kkjh daiuh dksjkseaMyus vkiY;k okf"kZd xkSjo O;kikfjd laesyukps vk;kstu iatkcP;k paMhx<e/;s dsys- laesyukps vk;kstu paMhx<P;k g‚Vsy g;kre/;s dsys gksrs- dk;ZØekpk mís'k foØsR;kauk dksjkseaMydMwu ns.;kr ;s.kkÚÓk mRiknukaps vukoj.k dj.;kps gksrs- ns'kkrhy vusd Hkkxkarwu 300 MhylZ ;k dk;ZØekpk Hkkx cuysr- dk;ZØekr R;kaP;kdfjrk vusd çdkjP;k O;kikfjd —rhaps vk;kstu dsys gksrs- rj dk;ZØekps dkSrqd çR;sdkus vkiY;k vanktkr dsysdaiuhps Q‚eZ~;qys'ku gsM ds- çHkwLokeh ;kauh dk;ZØekr cksyrkuk foØsR;kauk dksjkseaMy baVjuW'kuy bafM;kfo"k;h lfoLrj ekfgrh fnyh- lkscrp daiuhleksj vlysY;k la/kh rlsp Hkfo";krhy /kksj.kkfo"k;h ekfgrh fnyh- rj lrh'k frokjh] th,e ekdsZVhax] dksjkseaMy baVjuW'kuy u‚FkZ&bLV ;kauh daiuhP;k u‚FkZ >ksuph ekfgrh fnyh- rs Eg.kkys dh] dksjkseaMy daiuhus u‚FkZ >ksue/;s 100 dksVhgwu vf/kd O;olk; dsyk vkgs- iq<sgh pkaxys çn'kZu djsy- 'ksrdÚÓkkalkBh lokZr vko';d xks"V Eg.kts ekUlwufo"k;h rs Eg.kkys dh] vk;,eMh vkf.k Ldk;esV fjiksVZ vuqlkj ;ank ekUlwu pkaxyk jkghy vkf.k vki.k gs 'ksrd&;kaP;k fgrkps Eg.kw 'kdrks-

10

bengali.krishijagran.com


tSfod mik; ts 'kk'or 'ksrhP;k ek/;ekrwu ekrh vkf.k ihd vkjksX;kph ns[kHkky djrkr'ksrh {ks=kr ,d uohu tSfod Økarh

tSfod fu;a=.k #chVªksy ¼ekbZØksfc;y d‚UlksfVZ;kps fe{k.k ½ ts nsrs ekrh o ikukl jksxk iklwu laj{k.k  jkbtks d s ; j ¼Vª k bdks M ekZ fofjMh vk/kkfjr½ ekrhiklwu gks.kkÚÓk jksxkaiklwu lqj{kk  cos&dcZ ¼fcOgsfj;k cfl;kuk 5% W.P-½ mPp{kerk tSfod fdVduk'kd  oVsZ&dcZ¼oVhZlhfy;e ysdkfu 1-15% W.P)mPp{kerk tSfod fdVduk'kd  esVk&dcZ ¼esVkjkghft;e ,sfulksfIy 1-15% W.P.) mPp{kerk tSfod fdVduk'kd tSfod iks"kd  >wexzks % tks nsrks Hkjxksl Qqy o QGs i;kZ;h mRiknukr ok<  Ø‚iesV ¼ikni o`f)o/kZd jkbtkscWDVhfj;k½ eqGkapk fodkl d:u jksikaph ok< vkf.k vktkji.kkr lqj{kk  ih*jkbt ¼LQqjn foj?kG.kkjs ftok.kw½ % Q‚LQsVph miyC/krk ok<wu ihd gksrs le`) 

eksoh*ds ¼ikyk'kyk pkyuk ns.kkjs ftok.kw½ % iksVk'kP;k v.kqaph dk;Z{kerk ok<owu fidkr o`)h  bfUØy vYVªk % fidkr ok< vkf.k mRiknu ok<o.kkjk tSfod mik; ¼fMªie/;s mi;qä½  ÝwVvi % ihd vkjksX; rlsp xq.koÙkslkBh uWuksVsDuksy‚th vk/kkfjr Q‚eZ~;qys'ku  ,DlIyksjj Xyksjh ¼osLD;qyj vkjchLD;wyj ek;dksjk;tk½ % eqGkae/;s pkaxyh ok< rlsp ihd mRiknu o`)hdfjrk ¼fMªie/;s mi;ksxh½  ,DlIyksjj ¼ek;dksjkbfgty dul‚f"kZ;k½  ,DlIyksjj Iyl ¼ek;dksjk;tk pkaxyh iks"kd rRos o mRiknu o`)h/kkjdka lkscr½  bfUØy & vf/kd ihd mRiknu vkf.k o`)hdfjrk iw.kZ tSfod mRiknu e`nk vkjksX;  BP&100 ¼tSfod i‚fyej½ [krkaph {kerk ok<o.kkjk  osyks{k ¼tSfod ouLirh [kr cuo.kkjk cWDVsfj;k½ 

vf/kd ekfgrh lkBh laidZ

>k;VsDl ck;ksVsd izkbosV fyfeVsM 702@ch-] iksykfjl] ejksy jksM ij] ejksy] va/ksjh ¼iw-½ eaqcbZ&400 059] egkjk’Vª] bafM;k


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

vk

dEiuh ckrE;k

gk;fczM fpYyh lksyk fc;k.ks

/kqfud ;qxkr euq";kyk vkjksX;nk;h jkgk;ps vlY;kl HkkT;k [kk.ks vko';d >kys vkgs- Hkkjrkrp uOgs] rj txHkjkr HkkT;k c?krk&c?krk fodY;k tkrkr- l/;k yksd vkiY;k ?kjkae/;s HkkT;kaph ykxoM djrkrT;ke/kwu R;kauk tSfod Hkkthps ihd ?ksrk ;srsek= f'kçk lhM~l 'ksrdÚÓkkai;aZr iksgksprsf'kçk lhM~l Hkkjrkrhy fc;k.ks daiuh vkgsf'kçk lhM~l Hkkjrh; —"kh leqnk;knjE;ku lokZr fo'oklkgZ cz¡MiSdh ,d vkgs- ;k daiU;k jk"Vªh; vkf.k vkarjjk"Vªh; daiU;kalkscr dksyWczs'ku d:u fjlpZ vkf.k MsOgyiesaV mÙke dj.;klkBh ,d lq#okr dsyh vkgsrls ikgrk daiuh 'ksrdÚÓkkauk cjhp fc;k.ks miyC/k d:u nsrs- ek= daiuhps gk;czhM fpYyh lksyk ,d mÙke fc;k.ks vkgs;kph eqGs [kwi pkaxyh ok<rkr] R;kP;k Qka|k] jksia ykac vlrs- HkkT;k [kwi fgjO;k jaxkP;k vlrkr- pkaxY;k mRiknukalkscr fpYyh rktk cktkj vkf.k pkaxY;k ifjogukdfjrk mi;qä vkgs-

fcgkj jkT;kps lqikSy {ks= dVhgkj] iwf.kZ;k vkf.k vjfj;ke/;s eq[; foØh dsaæ vkgs- 25 fdyksxzkeP;k foØhlkscr 2014 e/;s gs mRiknu lq: dsys vkf.k vkrk ;k cktkjkr lokZr vf/kd Hkkxhnkjh Bsowu vkgs- fejP;kauk pkaxyh eqGs ;srkr] ykac la;a= vlrs-

lksekuh daiuhph 'ksrdÚÓkauk uohu HksV 'ksrdjh l/;k R;kP;k mRiknu ifj.kkekaeqGs cjsp vkuanh vkgsr- daiuhps çns'k çfrfu/kh gjnhi ;kauh ekfgrh fnyh dh] jkT;kP;k T;k 'ksrdÚÓkauh migkj tkrhph ykxoM dsyh] R;kps ifj.kke vfr'k; mRlkgiw.kZ vkgsr- R;kauh lkafxrys dh] mUgkG~;kP;k fnolkar VkseWVks mRiknu dj.ks dBh.k vlrs] dkj.k vR;kf/kd vknZzrk lgu dj.kkjh tkr vkgs- R;keqGs ;k rkiysY;k mUgkG~;kr VkseWVksps pkaxys mRiknu nsrs- vf/kd rkiekukr ns[khy ;k tkrheqGs vf/kd uqdlku gksr ukghlaoknknjE;ku dkgh 'ksrdÚÓkauh vkiys vuqHko dFku dsys] vkEgh 'ksrkr vusd çdkjps VkseWVks ykoysek= daiuhP;k opukuqlkj R;kr brds mRiknu vkys ukgh- ;ank vkEgh lokaZuh migkj tkr ykoyh] fc;k.ks foØsrk vkf.k daiuh çfrfu/khus tls lkafxrys] R;kçek.ks vkEgkyk ifj.kke fnlys- vkEgh loZt.k ;k tkrhus vkf.k lksekuh daiuhP;k mRiknukus [kq'k vkgksr- mUgkG~;kP;k ;k _rwe/;s vkrk VkseWVksps uqdlku gksr ukgh- ihd r;kj >kY;kuarj R;kph pkaxyh fdaer feGsy] gh vk'kk vkgs-

;k

fnolkar VkseWVksph çxr'khy tkr migkj 'ksrdÚÓkae/;s cjhp yksdfç; Bjrs vkgs- lksekuh dud lhM~l çk;OgsV fyfeVsMps migkj VkseWVks fcgkj] mÙkj çns'k] iatkc leosr brj vusd jkT;kae/;s vkiY;k mRiknukus xgtc djr vkgs- migkjph ykxoM dj.kkjs

12

www.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

eÇgæ v¡M eÇgæpk phuP;k cktkjisBsr iqUgk f'kjdko t

xkryh lok±r eksBh VªWDVj fuekZrh daiuh eÇgæ v¡M eÇgæus 25 vCt #i;kaph fpuh —"kh votkjs Lor%P;k cGkoj cktkjisBsr mrjo.;kph ;kstuk cuoyh vkgs- xsY;k o"kÊ pk;uht OgsUpjeèkwu osxGh >kysyh eÇgæ v¡M eÇgæ] VªWDVj cktkjisBsr mrj.kkj ukgh] rj ;kosGh rh 'ksrh ;a=kaoj y{k dsafær djr vkgs- ;kph cktkjisB brdh eksBh vkgs dh] R;kr czWUM eÇgæyk vkiyh eqGs jkso.;kph iw.kZ laèkh feGsy- pk;uht cktkjisBsr iqUgk ços'k dj.ks gk eÇgæP;k èkksj.kkpk ,d Hkkx vkgs- ;krwu] R;kaph vè;kZgwu vfèkd foØh R;kauk vkarjjk"Vªh; cktkjisBsrwu feGork ;sÅ 'kdsy- xsY;k o"kÊ ,e v¡M ,eus ;q,Mk ;kupsax VªWDVjeè;s vkiyk 51 Vô~;kapk laiw.kZ fgLlk 80 dksVh #i;kaeè;s fodykdaiuhps 'ksrh votkjs O;olk;kps vè;{k jkts'k tstqjhdj ;kaP;k Eg.k.;kuqlkj] phu gk eÇgæP;k tkxfrdhdj.k èkksj.kkpk egÙokpk Hkkx vkgs- dkj.k] VªWDVjçek.ksp 'ksrh votkjkaphgh cktkjisB çpaM vkgsR;kaP;k lkax.;kuqlkj] ,e vWUM ,edMs phuP;k 'ksrh votkjkaP;k cktkjisBsrwu feG.kk&;k laèkhpk iqjsiwj mi;ksx d:u ?ks.;kph iw.kZ {kerk vkgs- bFks feRlqfc'khps jkÃl VªkUlIykaVlZ vkf.k jkÃl gkosZLVlZ ;kaP;k O;frfjä lWEiks jks>susY;wps OghV gkosZLVlZgh fodys tkÅ 'kdrkrjkts'k ;kaps Eg.k.ks vkgs dh] ;k cktkjisBsr LFkkfud

daiU;k,soth ijns'kh daiU;kapk ncnckp tkLr vkgsR;keqGs] mRiknukaP;k {kersis{kk R;kaP;k ÇderÈoj vkèkkjysyh LièkkZ dj.;kph iw.kZ laèkh bFks feGw 'kdrslaiks jks>susY;wps OghV gkosZLVlZ phuP;k mPpJs.kh foHkkxkrhy cktkjisBslkBh ;ksX; vlsp vkgsrvkarjjk"Vªh; 'ksrh votkjkapk O;olk; 94 vCt M‚ylZpk vkgs vkf.k rks fuOoG VªWDVj O;olk;kis{kk tkLr vkgs- VªWDVj O;olk;kis{kk 'ksrh votkjkapk O;olk; fo'ks"k tksjkr pkysy vlk vankt vkgs- ;sR;k 5&7 o"kk±r] rks toGikl nqIiV gksÅu 180 vCt M‚ylZi;±r iksgp.;kph 'kD;rk vkgs- eÇgæ vWUM eÇgæus 2004 eè;s ft;kaxÇyx eksVlZcjkscj la;qä miØe cuowu fpuh cktkjisBsr ços'k dsyk gksrk- R;kauh phuyk –"Vhleksj Bsowu ;q,Mkcjkscj nql&;k miØekrwu ^m?ke* cuoyk gkrsk- jkt'sk tt s jqhdj ;kPa;kul q kj] fpuh cktkjiBs y{kkr ?kÅ s u] mRiknus deh Çderhph vkf.k vl W Vs&ykÃV cuoyh tkrhy- R;kuah lkfaxrys dh] vkEgh dk.skrhgh dkye;knZk Bjoyh ukgh- O;olk; fdrir u¶;kpk B: 'kdrks gp s vkEgh lè;k ikg.kkj vkgkrs-

ck;jdMwu e‚ulWUVksps vfèkxzg.k t

eZuhph —"kh daiuh ck;jus dsysY;k e‚ulWUVksP;k vfèkxzg.kkph- xsyh nksu o"ksZ pkyw vlysyh çfØ;k iw.kZ >kyh vkgs- ck;jus e‚ulWUVksyk iw.kZi.ks laikfnr dsys vkgs- gk 63 vCt M‚ylZpk djkj vkgs- ;k djkjkeqGs] ck;j vkrk txkryh lok±r eksBh —"kh jlk;u daiuh cuyh vkgs- ;kuarj] ck;jpk ,dw.k la'kksèku vkf.k fodkl fuèkh toGtoG 5-7 vCt M‚ylZpk gksÃyekfgrh v'kh vkgs dh] Hkkjrkus eatqjh fnY;kuarj vkrk vesfjdsP;k U;k; foHkkxkus ;k foyhuhdj.kkyk eatqjh fnY;kuarj ák djkjkph vfèkxzg.k çfØ;k iw.kZ >kyh vkgs- U;w;‚dZ LV‚d ,DlpsatP;k ;knheèkwu e‚ulWUVksps uko dk<ys tkÃy- ck;jpk nkok vkgs dh] nksUgh daiU;k ,desdkaP;k dkjHkkjkr nk[ky u nsrk Hkkjrkr vkikiyk O;olk; pkywp BsorhyteZuhph jlk;u fuÆerh daiuh ck;j e‚ulWUVksph 63 vCt #i;kaph vfèkxzg.k çfØ;k iw.kZ >kyh vkgs-

thUl&la'kksfèkr fc;k.;kpk O;kikj dj.kkjh daiuh e‚ulWUVks fgyk c&;kp dkGkiklwu ljdkjdMwugh vusd vMp.kÈuk lkeksjs tkos ykxr gksrs- ifj.kkeh e‚ulWUVksus la'kksfèkr çtkrhgh iq<s vk.kY;k uOgR;k- ;k djkjkeqGs] tkxfrd —"kh cktkjisBsyk etcqrh feGsyHkkjrkr] nksUgh daiU;kauk eksBh cktkjisB vkgs-

14

hindi.krishijagran.com


rk;kspk yksxks cktkjkr feGowu nsbZy vLly mRiknukph vksG[k

jksVjh fVyj CysM

ekrh] ihd vkf.k txkP;k yksdkslkBh

ikWoj fVyj CysM

vkeps pkp.kh ifj.kke 140 rklkauarj rk;ks tikuus 40 VDds ekdsZV 'ksvjlkscr ;'kLohi.ks vkiyh 60 o"kZ iw.kZ dsyh vkgsr- vkrki;aZr 2000 çdkjP;k CysM ekdsZVe/;s vkgsr- rk;ks bafM;kus ekxhy 4 o"kkaZiklwu Hkkjrh; 'ksrd&;kauk vkiyh lsok fnyh vkgs- njo"khZ gh daiuh 1 yk[k uohu xzkgdkauk vkiY;klkscr tksMrs vkgs-

Vhvk; CysM~l % dPpk eky Eg.kwu ,l;qih 6 pk okij] brj daiU;k cksj‚upk mi;ksx djrkr- brj CysMP;k rqyusr rk;ks CysM~l 40 VDds tkLr pkyrkr- R;keqGs 'ksrd&;kapk osG vkf.k iSlk ;kaph cpr gksrsdBksjrk % brj CysM~lP;k vis{ksr e'kkxrh njE;ku CysM okd.;kph leL;k ulrsmÙke fQjrs-

Qk;ns iSls okporks osG okpforks etcwr

foukewY; lnL;RoklkBh fel dkWy |k & 7878036067 More Information : North Maharashtra:- 9860243888 South Maharashtra :- 7727062424


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

ÇLçV% chtksipkjkpk mÙke i;kZ; gks.;kekxs 'ksrd&;kph fdrh esgur 'ks rsvlrsfgjohxkj ] gs ,dk 'ksrd&;kf'kok; nql&;k dks.kkykgh letw 'kd.kkj ukgh- tsOgk mRiknukpk ç'u vlrks rsOgk] [kwi fopkjiwoZd 'ksrdjh —"kh ekykoj foÜokl Bsorks& ex rs fc;k.ks vlks ok chtksipkjklkBh mi;ksxh vlysys ,[kkns jlk;uijarq] vkrk 'ksrd&;kauh ?kkcj.;kph xjt ukghdkj.k] eqacÃrhy baMksfQy baMLVªht fyfeVsM gh daiuh chtksikpkjklkBh 2011 lkykiklwup] ^ÇLçV* czWUM ukokps ,d vls mRiknu nsr vkyh vkgs] ts jktLFkkukrhy yk[kks 'ksrd&;kauh oki:u cf?krys vkgs vkf.k rs R;kaP;k ilarhyk mrjys vkgs- ÇLçV gs dsoG chtksipkjklkBhp ukgh rj] ch] ekrh vkf.k Hkwtfur jksxkapk çfrdkj dj.;klkBh fc;k.;kyk iksyknh cuo.;kpsgh dke djsy- R;kpçek.ks] vadqj.k] jksiok< ;kaP;k ckcrhrY;k leL;kaeèkwu çns'kkrhy 'ksrd&;kaph lqVdk djsy- daiuhps mRiknu O;oLFkkid ¼QUthlkÃM½ vatuh euca'k ;kaps Eg.k.ks vkgs dh] ÇLçV gs R;kaps isVaV dsysys mRiknu vkgs- ^vc dh ckj] ckj&ckj* ;k ?kks"kokD;kus daiuh 'ksrd&;kauk ÇLçV miyCèk d:u nsr vkgs- daiuhP;k ç‚MDV eWustj ¼QUthlkÃM½ vatuh euca'k ;kaP;k'kh >kysY;k ppsZps dkgh eq[; va'k& ÇLçV gs dk; vkgs\ ÇLçV gs b-ch-Mh-lh- vkf.k csU>hfeMW>‚y lewgkpk ,d Hkkx vkgs- gs MCY;w,l lw=koj vkèkkfjr mRiknu vkgs- ÇLçV baMksfQy gs daiuhP;k la'kksèku vkf.k fodkl foHkkxkps isVaV dsysys mRiknu vkgs- gs mRiknu] vusd fidkauk fc;k.ks vkf.k ekrh}kjs fuekZ.k gks.kk&;k vkf.k ikuka}kjs ilj.kk&;k jksxkaiklwu vkiY;k Li'kÊ; vkf.k varçZokgh v'kk nqgsjh i)rheèkwu laj{k.k feGowu nsrs- HkqÃeqxkps mRiUu ?ks.kk&;k 'ksrd&;kalkBh gk ,d jkeck.k mik; vkgs- T;k 'ksrd&;kus ÇLçVpk mi;ksx d:u ifgyk] rks t.kw ÇLçVpkp gksÅu xsyk'ksrdjh ÇLçVpk mi;ksx dks.kdks.kR;k fidklkBh d: 'kdrks\ 'ksrdjh HkqÃewx rlsp] rkanwG] xgw] cVkVs ;k fidkaP;k chtksipkjklkBh ÇLçVpk mi;ksx d: 'kdrks;k mRiknukyk Hkkjr ljdkjph Loh—rh feGkyh vkgsR;keqGs] 24 dWjV lksU;koj Bsokok rlkp foÜokl

'ksrdjh ÇLçVojgh BsÅ 'kdrkr- ;kpk okij d:u ,dnkp chtksipkj dsY;kuarj] 'ksrd&;kP;k vè;kZgwu vfèkd ihdlacaèkhP;k vMp.kh ukgh'kk gksÅu tkrkrljdkjgh rsyfc;kaph fids vkf.k R;kaps mRiknu ok<o.;koj Hkj nsr vkgs] gh xks"V y{kkr ?ks.;klkj[kh vkgs- R;kpçek.ks] —"kh&la'kksèkdgh chtksipkjkykp lqjf{kr ihd mRiknukph ifgyh ik;jh ekurkr- gs c?krk] baMksfQyps gs mRiknu Eg.kts 'ksrd&;kaP;k –"Vhus nqèkkr lk[kj iMkoh vls vkgs- ÇLçV iq<s mYys[k dsysY;k fidkalkBh yodjp uksan.kh—r dsys tk.kkj vkgs- ;k fidkaeè;s lks;kchu] gjHkjk] mMhn] dkank vkf.k edk ;kapk lekos'k vkgsçfrLièksZP;k ;k ;qxkr daiuh dks.kR;k VII;koj vkgs\ cGdV O;kikjklkBh çfrLièkkZ gh vko';dp vkgs- ^daiuh baMksQhy dk liuk] gj fdlku viuk* gs è;s;okD; ?ksÅu daiuh ns'kkP;k cgqrka'k jkT;kaeè;s vkiyk O;kikj djr vkgs- 70 P;k n'kdkiklwu daiuh 'ksrd&;kaP;k lsosr vkgs- daiuhtoG xq.koÙkkiw.kZ vkf.k foÜoluh; v'kk mRiknukaph eksBhP;k eksBh

16

malayalam.krishijagran.com


dEiuh ckrE;k Ük`a[kykp vkgs- ;kpkp ifj.kke Eg.kwu] baMksfQy gh eWUdks>sceè;s tkxfrd Lrjkoj vxzLFkkuh vkgs] rlsp gh daiuh 100 gwu vfèkd ns'kkar vkiyh mRiknus fu;kZr djrs- jktLFkkuçek.ksp] ns'kkP;k brj jkT;kaeè;sgh daiuhdMs forjd&foØsR;kaps l'kä vls tkGs vkgs- R;keqGsp] 'ksrd&;kauk R;kaP;k ekx.khuqlkj mRiknus miyCèk gksr vlrkr- baMksfQy gh ,d v'kh daiuh vkgs ftyk] dsaæh; dhVduk'kd ifj"kn] Hkkjr ljdkjus ns'kHkjkr mRiknu vkf.k foØhph ijokuxh fnyh vkgsÇLçV gs 'ksrd&;klkBh d'kkçdkjs Qk;|kps vkgs\ 'ksrd&;kaiq<s chtkps èkhE;k xrhus gks.kkjs vadqj.k] deh çek.kkrhy vadqj.k] v'kä vkf.k jksxV jksis] ekrh vkf.k chttfur jksx ;k vkf.k v'kk vusd leL;k vlrkrÇLçV gs vls ,d isVaV vl.kkjs mRiknu vkgs ts] ;k leL;kaps fujkdj.k rj djrs vkf.k R;kpcjkscj 'ksrd&;kph feGdr ok<o.;kps dkegh djrs- ÇLçVeè;s dsysY;k xqaro.kqdhrwu 'ksrd&;kyk pkaxyk uQk feGrks- R;keqGs] 'ksrdjh glr glrp Lor%P;k le`)hP;k fn'ksus okVpky d: 'kdrks- ÇLçVus chtksipkj dsY;kcjkscj chts Rofjr vadqfjr gksrkr- Hkjiwj çek.kkrhy vadqj.k >kY;keqGs 'ksrd&;kyk fujksxh vkf.k lq–< jksis feGrkrÇLçVps oSf'k"Vî dk; vkgs\ ÇLçV gs ,d

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

cgqmís'kh mRiknu vkgs] T;keqGs 'ksrd&;kyk deh xqaro.kqdhrwu tkLr vkf.k lqjf{kr uQk feGrks- ÇLçVps oSf'k"Vî gs dh] ;kus fc;k.ks mipkfjr d:u 'ksrdjh yxspp R;kp fno'kh isj.kh d: 'kdrks- vkiY;kyk ekfgrp vkgs dh] —"kh&{ks=keè;s c&;kp uohu ra=kapk voyac vkrk dsyk tkr vkgs- R;klkBh ljdkjgh lrr tkx:drk dk;ZØe jkcor vkgs- baVjusV vkf.k lks'ky fefM;kP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk ekfgrh fnyh tkrs- daiuhus gs mRiknu Hkfo";krhy ekx.kh utjsleksj BsÅu cuoys vkgs ts.ksd:u 'ksrd&;kph xqaro.kwd deh Ogkoh vkf.k R;kps mRiUu ok<kos rlsp R;kyk ekukps thou txrk ;kos-

17

bengali.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

IykaVck;ksfVDl IyWfVue Dycph LFkkiuk eqa

cÃfLFkr >k;VsDl ck;ksVsd çk;OgsV fyfeVsM çxrh'khy tSo ra=Kku {ks=krhy daiU;kaiSdh ,d vkgs- gh daiuh IykaVck;ksfVDl ;k ukokus tSo —"kh foHkkxkr 2015 iklwu egkjk"Vª jkT;kr dk;Z'khy vkgs- xq.koÙkk vkf.k LoLr dkcZfud —"kh mRiknukalkBh ;k daiuhps uko çfl) vkgsIykaVck;ksfVDl] tSo —"kh ra=Kku i;kZoj.kkl vuqdwy tSfod 'ksrh gs vkiys è;s; cuowu dk;Z djr vkgs- egkjk"Vªkrhy vusd foØsrs ;k daiuh'kh tksMysys vkgsr] ts da i uhdMw u feG.kk&;k tS f od —"kh mRiknuka p h vkf.k xq . koÙkk ls o ka u k 'ksrd&;kai;±r iksgpor vkgs- daiuhP;k O;oLFkkiukus pkaxY;k lapkyuklkBh dkgh [kkl foØsR;kalkBh IykaVck;ksfVDl IyWfVue Dycph LFkkiuk dsyh vkgses efgU;kr] cMksnk ¼xqtjkr½ ;sFks IyWfVue DycP;k 'kqHkkjaHkkps vk;kstu dsys xsys- ;k lekjaHkkl egkjk"Vªkps foHkkxh; O;oLFkkid lanhi okldj] egkjk"Vª jkT; foØh vfèkdkjh tu vkf.k daiuh O;oLFkkiu la?kkcjkscjp lkrkjk] vdksyk] ukf'kd] iq.ks] tGxko vkf.k èkqGs bFkys fuoMd foØsrk caèkw mifLFkr gksrsdaiuhps lhÃvks larks"k ,Mk[ks ;kauh tkxfrd vkf.k Hkkjrh; fp=keè;s tSfod vkf.k v‚xWZfud —"khph [kjh fLFkrh vkf.k frps HkforO; ;kfo"k;h foLrkjkus foospu dsys- rlsp lè;kP;k ifjfLFkrhr IykUVck;ksfVDlpk

–"Vhdksu vkf.k èkksj.k dk; vkgs vkf.k gs 'ksrd&;kaP;k fgrklkBh egÙokps vkgs] ;kps foospu dsys- daiuhps lapkyd jk'ks'k nks"kÈuh tkxfrd fodklkr gks.kk&;k cnykaps foLrkjiwoZd foospu dsys- rs Eg.kkys] >k;VsDl daiuh vkiyk —"kh foHkkx IykUVck;ksfVDlP;k ukokus tSfod —"kh {ks=kr vkiys egÙokps ;ksxnku nsr vkgs;kosGh mifLFkr vlysY;k foØsrkcaèkw vkf.k ekU;oj O;äÈleksj] daiuhP;k Lo&la'kksèkukoj vkèkkjysY;k nksu uO;k vuks[;k tSo mRiknukaps] ,DlIyksvjj Xyksjh ¼uS l Æxd [kfut vkf.k ihd o` f )dkjd;q ä ek;dksjk;>kps feJ.k½ vkf.k bUØhy vYVªk ¼tSfod ?kVdkauh ifjiw.kZ vkf.k vR;ar çHkko'kkyh ihdoèkZd½ vukoj.k dsys xsysdaiuhps fodkl O;oLFkkid] M‚'ks[kj fc"V ;kauh ;k uohu mRiknukafo"k;hph foLr`r v'kh rkaf=d ekfgrh fnyh- R;kpçek.ks] lgHkkxh vlysY;kauk lu 2017&18 P;k loZJs"B dkefxjhcíy pWfEivUl Vª‚Qh vkf.k çek.ki= nsÅu lUekfur dj.;kr vkys- ;klkBh vkysY;k yksdkalkBh cMks|kP;k IykUVph HksV vk;ksftr dj.;kr vkyh] rlsp R;kauk rkaf=d ekfgrhgh fnyh xsyh- ;kosGh mifLFkr vlysY;k fuoMd forjdkauh daiuhph ç'kalk djr] R;kaP;kcjkscj nh?kZdkGi;±r tksMysys jkgwu pkaxyk O;kikj dj.;kpk R;kapk fuèkkZj O;ä dsyk-

18

www.krishijagran.com


dEiuh ckrE;k

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lqjf{kr Hkfo";klkBh ty lap; —

"kh {ks=kP;k ok<hlkBh ik.kh ,d egÙoiw.kZ rRo vkgstj fidkyk pkaxys ik.kh feGkys ukgh rj fc;k.ks [krs dkghp dkekph jkgr ukghr- i'kqikyu vkf.k eRL;ikyu eksBîk çek.kkoj ik.;koj voyacwu vlrsla'kks/kukrwu letrs dh] Hkkjrkr txkP;k rqyusr 17 VDds yksdla[;k jkgrs- ek= rkT;k ik.;kps dsoG 4 VDds tyL=ksr miyC/k vkgsr- gs nqHkkZX;kps vkgs dh] HkkjrkdMs eksBîk çek.kkoj ty L=ksr vkgsr- ek= ns'kkP;k foLr`r HkwxksykP;k rqyusr ;kaps leku forj.k ukgh gksrlkrR;kus ok<.kkÚÓkk yksdla[;seqGs ty L=ksrkaph ok<rh ekx.kh] /kksdknk;d çnw"k.kkpk Lrj] tyL=ksrkaph fc?kMysyh xq.koÙkk v'kh fLFkrh fuekZ.k djrs- ftFks ik.;kpk okij njfno'kh ok<rs- ek= ;kpk iqjoBk vkrk ,dk fooknkpk ç'u cuyk vkgs- VkVk bfULVVîqV v‚Q lks'ky lk;Ulsl ¼Vhvk;,l,l½ }kjs dj.;kr vkysY;k losZ{k.kkr ekfgrh gksrs] tkLrhr tkLr 'kgjkae/;s ik.;kph derjrk vkgs- 'kgjh Hkkjrkr ik.;kph lk/kkj.ki.ks 40 VDds xjt Hkwfexr ik.;kus iw.kZ gksrsifj.kkeLo:i tkLrhr tkLr 'kgjkae/;s Hkwfexr ik.;kpk Lrj njo"khZ 2&3 ehVjP;k /kksdknk;d njkus iMrksgSnjkckn] psUubZ] dksbacrwj] fot;okMk] vejkorh] lksykiwj] f'keyk] dksph v'kk eksBîk 'kgjkae/;s ik.;kps ladV fcdV curs vkgs- gokeku cny] osGsvk/kh ;s.kkjh xehZ] ikolkph derjrk] ik.;kpk deh gksr tk.kkjk

Lrj] ok<rh yksdla[;k vkf.k ty O;oLFkkiukps /kks j .k ulY;kus 'kgjkaP;k LFkkfud L=ksrkaoj iMr vlysyk rk.k ;keqGs ik.;kph ok<rh ekx.kh iw.kZ dj.ks dBh.k gksrs- tkxfrd c¡dsP;k vuqlkj dehr deh 21 Hkkjrh; 'kgjs 2020 i;aZr 'kwU; Hkwfexr ty LrjkP;k fn'ksus iq<s tkr vkgsrgh fLFkrh /kksj.kfuekZrs vkf.k 'kgj ;kstukadkjkadfjrk psrko.khps ladsr cuys vkgsrik.;kP;k derjrseqGs iM.kkjk udkjkRed ifj.kke eksBk vkgs- gk ryko] u|k] vknZzrk vlysY;k tfeuh vkf.k rkT;k ik.;kP;k brj L=ksrkaleosr i;kZoj.kkoj okbZV çHkko ikMrks- Qä brdsp uOgs rj Hkkjrkr v'kk vusd tkxk vkgsr] T;k ik.;kP;k vf/kd okijkeqGs ty rqVoMîkpk lkeuk djr vkgsr- gh fLFkrh tkLrhr tkLr flapukP;k 'ksrh {ks=kr mnHkors- ;keqGs varxZr Lrjkr vf/kd yo.krk] iks"kd çnw"k.kklfgr cÚÓkkp çdkjs uqdlku gksrs- rlsp iwjxzLr eSnkus o vknZz tfeuhps uqdlku gksrs;kf'kok; ik.;kP;k derjrsph çokg O;oLFkkiu çfØ;k çHkkfor gksrs- 'kgjh /kkjkaP;k iquoZlukr vMp.kh fuekZ.k gksrkr- okbZV ty L=ksr O;oLFkkiu ç.kkyh vkf.k gokeku cnykeqGs Hkkjrkyk lkrR;kus ik.;kP;k derjrspk lkeuk djkok ykxrks- vksbZlhMh ,Uok;jesaVy

vfer chds [kjs /kkuqdk ,xzhVsd fyfeVsM

19

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

vkÅVyqd 2050 P;k ,dk vgokykr nkok dj.;kr vkyk dh] Hkkjrkyk 2050 i;a Z r ik.;kP;k xa H khj leL;spk lkeuk djkok ykxsyykrw j fo"k;h fopkj dsY;kl] gk egkjk"VªkP;k ejkBokMk {ks = kpk ,d ftYgk vkgs- okbZV ekUlwu] Hkwfexr tylkBîkpk eksBk okij vkf.k /kks j .kka P ;k vHkkokik;h ykrwj uxjikfydk ifj"kns y k efgU;krwu dsoG ,dnkp ik.kh iqjoBk gksÅ 'kdrks] v'kh ?kks"k.kk djkoh ykxyh gksrh- ;k ladVkeqGs ljdkjus jsYosP;k ek/;ekrwu ik.kh ikBfo.;kph O;oLFkk dsyheksBîk la[;sus LFkkfud ukxfjd vkf.k jfgok'kkauk 'kgjkP;k vFkZO;oLFksyk fLFkjrk ns.;klkBh 'kgjkrwu iyk;u djkos ykxys gksrs- lkekU;i.ks iw.kZ y{k ejkBokMk vkf.k fo'ks"k d:u ykrwjoj jkfgys- egkjk"Vªkr ,dw.k 30 VDds ik.;kph leL;k HksMlkors- vusd ftYákarhy L=ksr iw.kZi.ks lqdys vkgsr- oYMZ fjlkslZ bfULVVîqVP;k ,d vgokykuqlkj HkkjrkP;k ,dw.k {ks=QGkpk 54 VDds Hkkx ik.;kP;k leL;sus xzklysyk vkgs- ;k vH;klkrwu letrs dh] 2030 e/;s Hkkjrkr ik.;kph ekx.kh 1-5 yk[k dksVh D;qfcd ehVji;aZr iksgkspsy- l/;k Hkkjrkr ik.;kpk iqjoBk dsoG 740 vCt D;qfcd ehVj vkgsHkkjrkP;k vf/kdkf/kd Hkwfexr ty L=ksrkP;k fo'ys"k.kkuqlkj ns'kkP;k Hkwfexr ty iqjoBîkpk 1@6 fgLlk l/;k xjtsgwu tkLr okijyk tkrks vkgs- T;keqGs ty vk;krlkj[;k rkRiqjR;k mik;kapk vkljk ?;kok ykxrks- T;kpk vkfFkZd ifj.kke fnlrks- tkxfrd c¡dsdMwu dj.;kr vkysY;k ,dk vH;klkuqlkj ik.;kph derjrk nh?kZ dkG vkfFkZd ok<hP;k 'kD;rsyk çHkkfor djrs- tj Hkkjrkus ty L=ksrkapk nq#i;ksx dj.ks lq:p Bsoys rj 2050 i;aZr ik.;kP;k derjrsik;h gks.kkjk [kpZ HkkjrklkBh R;kP;k thMhihP;k 6 VDD;ka,o<k vlw

Ñ"kh tkxj.k

'kdrks- lokZf/kd ifj.kke vkjksX;] —"kh] mRiUu vkf.k ekyeÙksoj gksbZyvki.k ,dk /kx/kxR;k Tokykeq[khoj clyks vkgksrT;kps uko ik.kh vkgs- R;kpk dks.kR;kgh {k.kh LQksV gksÅ 'kdrks- vki.k ik.;kpk ;ksX; mi;ksx rlsp ikolkP;k ik.;kP;k laj{k.kkfo"k;h dkghrjh fopkj dsyk ikfgtsvki.k ikolkpk çR;sd Fksac okpow vlk fu'p; dsyk rj ik.;kpk 70 VDds Hkkx uDdhp lajf{kr djrk ;sbZyvki.k vkiyh ik.;kph xjt iw.kZ dj.;klkscr i`Fohoj ik.;kpk rk.k deh d:- tls vki.k 2010 e/;s 251 vCt D;qfcd ehVlZ ¼chlh,e½ Hkwfexr ik.;kpk mi;ksx djr gksrks- rsOgk vesfjdk fuOoG 112 chlh,epk okij djr gksrh- R;kf'kok; Hkkjrkpk mR[kuu nj 1980 e/;s 90 chlh,e vk/kkjkus osxkus ok<yk- rj vesfjdsr gk nj 1980 iklwu lk/kkj.k leku njkoj jkfgykHkkjrh; gokeku foKku foHkkx ¼vk;,eMh½ us ;ank ^loZlk/kkj.k ekUlwu* ph Hkfo";ok.kh dsyh gksrh- ;ko"khZ ckjh'k yk¡x fijh;M ,Ogjst ¼,yih,½P;k 97 VDds gks.;kps vuqeku vkgs- ts —"kh {ks= vkf.k xzkeh.k vFkZO;oLFksdfjrk ,d ldkjkRed ladsr vkgs- ekUlwu dsjGi;aZr iksgkspwu HkkjrHkj lØh; >kyk vkgsikolkP;k ljhauh loZt.k vkuanh gksrhy- R;keqGs pyk] ekUlwu ik.;kpk lap; lq: d#;k- Hkkoh fi<îkauk ,dk lqjf{kr Hkfo";kpk ik;k jpwu nsÅ;k!

txkr lokZf/kd okpY;k tk.kk&;k fu;rdkfydkps oxZ.khnkj Ogk —"kh tkxj.kP;k ejkBh vadkr okpk 'ksrh&okMh] ckxk;rh] eRL;ikyu] i'kqikyu] dqDdqVikyu] LVM QkfeaZx] e'k:e mRiknu] Qwy mRiknu baVj Øksfiax] flapu ;kstuk o brj ljdkjh ;kstukaleosr daiuh lekpkj bR;knh laca/kh ckrE;kauh viMsV jkg.;klkBh okpr jgk Ñ"kh tkxj.k iq<yk vad fodr ?ks.;kdfjrk] tkfgjkr vkf.k Ñ"kh o`Ùk çdkf'kr dj.;kdfjrk Ñi;k laidZ djk

Rahul :9891339440 Imran : + 91 9582957538 Hema : + 91 9891311155

20

malayalam.krishijagran.com


fc;k.ks 'kqf)dj.kkpk loksZÙke i;kZ;

tyn rlsp vf/kd vadqj eqGkapk pkaxyk fodkl

jksxkaoj loksZÙke fu;a=.k vf/kd fgjohxkj rlsp vkjksX;nk;h ihd

bM a kfsQyps LoIu çR;d s 'kr s djh vlkok vkiyk uksan.kh—r dk;kZy; & dYir: LDosvj] 4 Fkk etyk] dksaMhfoVk jksM] va/ksjh&dqykZ jksM] va/ksjh ¼iwoZ½] eqacbZ 400 059

osclkbZV % www.indofilcc.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dEiuh ckrE;k

èkkuqdk vWfxzVsd fyfeVsMrQsZ nksu fnolkaP;k d`"kh laesyukps vk;kstu Hkk

jrkrhy vxzx.; —"kh jlk;u daiuh èkkuqdk vWfxzVsd fyfeVsMus iatkceè;s 'ksrd&;kalkBh nksu fnolkaps ^—"kh laesyu* vk;ksftr dsys- gs laesyu 9 twuyk Jh gjxksÇoniwj vkf.k fe;kuh rlsp 10 twuyk gksf'k;kjiwj bFks >kys- ;k laesyukr] 'ksrd&;kaps mRiUu nqiVhus ok<o.;klkBh ukuk çdkjP;k mik;kaoj ppkZ dj.;kr vkyh- ;k laesyukr ifgY;k fno'kh] ekuuh; —"kh vkf.k —"kh jkT;ea=h xtsaæ Çlg 'ks[kkor vkf.k nql&;k fno'kh] —"kh jkT;ea=h —".kk jkt ;k mifLFkr jkfgY;k- R;kauh] 'ksrd&;kauk vfèkd pkaxys mRiknu feGo.;klkBh lqjf{kr vkf.k vkèkqfud —"kh ra=kapk voyac dj.;kP;k –"Vhus çksRlkfgr dsys- Hkkjrkps lkekftd U;k; vkf.k vfèkdkj ea=h fot; laiyk ;kauh nksUgh fno'kh vkiyh mifLFkrh n'kZoyh;k laesyukr] iatkckrhy fofoèk Hkkxkarwu 2000 gwu vfèkd 'ksrd&;kauh Hkkx ?ksryk vkf.k R;kauk ;kpk [kwi Qk;nk >kyk- èkkuqdk vWfxzVsdus 'ksrd&;kauk oS;fäd lqjf{krrslkBh ls¶Vh fdV~l fnyh vkf.k pkaxY;k —"kh ç;ksxkalkBh R;kauk çksRlkfgr dsys- iatkceèkhy T;k 'ksrd&;kauh Mhdsds,uVh ¼èkkuqdk 'ksrhps uos ra=½ P;k ekè;ekrwu ekrhps vkjksX; fVdowu Bso.;klkBh e`nk ijh{k.k] ihd foek] ladfjr fc;k.;kpk okij] —"kh jlk;ukapk ;ksX; okij] ik.;kph cpr bR;knh vkèkqfud ra=kapk voyac d:u fidkeè;s ok< dj.;kpk ç;Ru dsyk] v'kk 'ksrd&;kapk daiuhus xkSjo dsykv'kk çdkjP;k iq<kdkjkrwu èkkuqdk vWfxzVsd mÙke ntkZP;k mithfodslkBh 'ksrd&;kauk enr d: bfPNrsdaiuh R;kauk mRiknu ok<o.;kps ekxZ lkaxrs] T;krwu R;kaps mRiUu ok<w 'kdrs- ;k laesyukr] èkkuqdk vWfxzVsd fyfeVsMus Mhdsds,uVh ¼èkkuqdk 'ksrhps uos ra=½ oj çdk'k Vkdyk- gs ra= çf'k{k.k vkf.k f'k{k.kkP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk 'ksrhfo"k;d loZlekos'kd mÙkjs

ns.;kdMs dsafær vkgs- ;kvarxZr] fidkps gks.kkjs uqdlku deh dj.ks vkf.k mRiknu ok<o.ks gs daiuhps mfí"V vkgsèkkuqdk vWfxzVsd fyfeVsMps vè;{k vkj- thvxjoky ;kauh lkafxrys dh] Þ—"kh m|ksx gk ns'kkP;k thMhiheè;s vkiys lokZfèkd ;ksxnku ns.kk&;k m|ksxkaiSdh ,d vkgs- R;keqGs] 'ksrd&;kaP;k mRd"kkZlkBh ç;Ru gks.ks gs egÙokps vkgs- èkkuqdk vxzhVsd fyfeVsM] 'ksrd&;kauk mÙke çdkjps mik; lqpo.ks vkf.k R;kaph feGdr ok<o.ks ;klkBh ç;Ru djr vkgs- vkEgh v'kk laesyukaps vk;kstu Hkkjrkrhy fofoèk çns'kkaeè;s Bjkfod dkGkuarj fu;feri.ks djr vlrks- ;krwu vkEgkyk vxnh rGkxkGkrhy leL;k letwu ?ks.ks 'kD; gksrsvkEgh iatkckr ifgY;kankp brD;k eksBîk çek.kkoj —"kh laesyu vk;ksftr dsys vkgs- R;kyk feGkysY;k 'ksrd&;kaP;k çfrlknkus vkEgh vfr'k; [kq'k vkgksr-ß —"kh jkT;ea=h —".kk jkt Eg.kkY;k] Þ'ksrd&;kaP;k mRiUukr ok< dj.ks vkf.k 2022 i;±r rs nqIiV lkèk.ks gs vkeps mfí"V vkgs- vkEgh lrr R;kp fn'ksus ç;Ru'khy vkgks r - vkEgh [kjks [ kjp èkkuq d k vW f xz V s d fyfeVsMlkj[;k daiU;kauh dsysY;k ç;Rukaps dkSrqd djrks- ;k daiU;k —"kh i)rÈeè;s lqèkkj.kk dj.;klkBh vfHkuo ikoys mpyr vkgsr- vè;{k Jh- vkj- thvxjoky ;ka u h 'ks r heèkys Øka f rdkjd cny 'ksrd&;kaleksj Bso.;kps egku dk;Z dsys vkgs- —"kh ra=Kkukps 'kkL=h; f'k{k.k osGksosGh ns.;kP;k daiuhP;k ç;Rukaph vkEgh ç'kalk djrks- ;kpk vfèkdkfèkd Qk;nk ?ks.;kr 'ksrd&;kauk enr gksrs-ß èkkuqdk vWfxzVsd fyfeVsM vkiY;k fofoèk miØekaP;k ekè;ekrwu] 2022 i;±r 'ksrd&;kaps mRiUu nqIiV lkèk.;kP;k iarçèkkukaps mfí"V lQy dj.;kP;k fn'ksus ç;Ru djr vkgs- ;kvkèkh daiuhus ns'kkP;k fujfujkG~;k Hkkxkaeè;s v'kk rj+~gsP;k laesyukaps vk;kstu dsys vkgs-

22

bengali.krishijagran.com


dfjvj

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

xzkeh.k ;qodklkBh bafXy'k fLifdax dkslZ ;qod baxzth f'kd.;klkBh mRlqd vlrkr- R;keqGs xzkeh.k {ks=krhy ;qod baxzth f'kdwu pkaxys dfj;j cuow 'kdrkrdkslZpk dkyko/kh % 3 efgus rs 6 efgus baxzth vH;klØe dehr&deh 3 efgU;kapk vlrks vkf.k tkLrhr tkLr 1 o"kkZpk vlrks- lq#okrhyk dks.khgh r#.k 3 efgU;kapk vH;klØe iw.kZ d: 'kdrksR;kuarj vWMOgkUl ysOgy iw.kZ djk;yk o"kZHkjkpk dkyko/kh ykxw 'kdrksdks l Z p h Qh % ba x z t h f'kd.;klkBh ;k vH;klØekps 'kqYd] dkyko/kh gs laLFksoj voyacwu vlrs- rs iw.kZ dsY;kuarj VqfjLV xkbZM Eg.kwu dfj;j djrk ;srs fdaok f'k{kd] bafXy'k çksQslj Eg.kwugh dke djrk ;srs- ns'kkr i;ZVdkaps ;s.ks cjsp ok<ys vkgs- R;keqGs LFkkfud xkbZM cu.;kpk i;kZ; pkaxyk vkgs- R;kf'kok; gk dkslZ dsY;kuarj rqEgh Hkk"kkarjdkj Eg.kwugh vkiys dfj;j cuow 'kdrkvH;klØe dqBwu djky iw.kZ % gk dkslZ dks.kR;kgh bafXy'k fLifdax laLFksrwu djrk ;sbZyvesfjdu bfULVVîwV vkf.k ,l bfULVVîwV ;k {ks=kr dke dj.kk&;k eksBîk Ýsapk;th psu vkgsr- R;kaP;k laLFkk rqEgkyk ygku 'kgjkar lkiMrhy- R;kf'kok; tj rqEgkyk pkaxY;k laLFkkae/kwu dkslZ iw.kZ djk;pk vlY;kl rks bUyhxqvk vkf.k y¡xek baVjuW'kuy e/kwugh djrk ;sbZydfj;j ekxZn'kZukP;k vf/kd ekfgrhdfjrk laidZ % xks&baVjuks 8076658404

vk

tP;k dkGkrhy lokZr eksBs vkOgku xzkeh.k ;qodkaleksj R;kaP;k dfj;jfo"k;h vkgs- leL;k vkgs dh] dks.kR;k {ks=kr R;kauh vkiys dfj;j djkosR;keqGs fo|kFkZ~;kaps vkbZ&oMhygh fparsr vlrkr- tj ,[kk|k 'ksrd&;kP;k eqykyk vls dke feGkys] ts R;kyk 'ksrhcjkscj djrk ;sbZy] rj R;kgwu vkuankph xks"V ukgh- ;k ekfydsr vkEgh rqEgkyk v'kk dkgh vH;klØekafo"k;h ekfgrh ns.kkj vkgksr] T;kpk dkslZ d:u pkaxys iSls dekork ;srhyvktP;k dkGkr lokZuk ekfgrh vkgs dh] txkr lokZf/kd baxth Hkk"kk cksyyh tkrs- rh ,d O;kolkf;d Hkk"kk vkgs- pkyw fLFkrhr txkr Hkk"kspk okij ok<yk vkgsrqEgh vkiY;k ns'kkr vlky rjhgh O;olk;] d‚yst vkf.k ljdkjh dk;kZy;kar baxzth Hkk"kspk okij gh lkekU; ckc >kyh vkgs- tj dks.kkyk ,d Xykl ik.kh ikfgts vlsy rj rks ns[khy baxzthr cMcM djrkuk fnlsy- osVj] ou Xykl v‚Q o‚Vj Iyht! ;kpk vFkZ rqEgkyk dGsy dh d'kkçdkjs baxzth Hkk"kspk okij ns'kkr ok<rks vkgs- baxzth gk ;qodkalkBh dfj;j miyC/k d:u ns.kkjk ,d uohu dkslZ cuyk vkgs- çR;sdkyk baxzth Hkk"kk f'kd.ks vko';d vkgs- xzkeh.k {ks=] NksVîk uxjkae/;s

23

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

eqyk[kr

vkS"kèkh ouLirhP;k 'ksrhrwu Lo;aiw.kZrk & vfuydqekj f=ikBh deh ik.kh vkf.k deh xqaro.kqdhrwu vfèkd uQk 'ksrheèkwugh pkaxyh feGdr vkS gks"kèkhÅouLirÈP;k 'kdrs- lè;kps ljdkjgh] 'ksrd&;kaps

lqxaèkh 'ksrh ik.;kP;k derjrsrgh ;'kLohi.ks 'kD;& çkè;kid vfuy Eg.krkr dh] ik.kh deh çek.kkr miyCèk vlysY;k Hkkxkaeè;sgh lqxaèkh vkf.k vkS"kèkh ouLirÈph 'ksrh pkaxys mRiknu nsrs- ns'kkr fonHkZ vkf.k cqansy[kaM ;kalkj[;k Hkkxkaeè;s ik.;kph derjrk vkgs- ;k fBdk.kh ikekjks>k vkf.k xorh pgk lkj[;k 'ksrhyk çksRlkgu fnys tkr vkgs- ;k ouLirh ,dnk #toY;kuarj] ,dnkp ukgh rj vusdosGk mRiknu nsrkr- ikekjks>k] xorh pgk vkf.k okGk ;kaP;k mRiknukrwu ns'k tkxfrd Lrjkoj vkiyh vksG[k fuekZ.k d: 'kdrks- rs Eg.kkys dh] iqfnU;kP;k ckcrhr 'ksrd&;kauh vkiyh vfèkd ilarh n'kZoyh vkgs] T;krwu tkxfrd Lrjkoj ns'k tkxfrd Lrjkoj vkiys LFkku fuekZ.k d: 'kdrkstukojkaiklwu èkksdk ukgh& lxqèakh ouLirÈeè;s ry s vlY;keG q ]s R;kuak çk.;kaiklwu èkksdk ulrks- rs ;k ouLirh [kkr ukghrrsy dk<Y;kuarj pkjk Eg.kwu mi;ksx& rs lkxarkr dh] ry s dk<uw ?krsY;kuraj] ;k fidkps vo'ks"k pkjk Eg.kwu okijys tkÅ 'kdrkr- gk ,d tkLrhpk Qk;nk vkgs-

mRiUu nqIiV Ogkos ;k mís'kkus vkt ikjaifjd 'ksrhcjkscjp vkS"kèkh 'ksrh ok<fo.;kps ç;Ru djr vkgsR;kpçek.ks] lh,lvk;vkj] dsaæh; vkS"kèkh vkf.k lqxaèkh ouLirh laLFkkgh ¼lh,lvk;vkj&lheWi½] ;k çdkjP;k 'ksrhph ekfgrh 'ksrd&;kauk d:u nsr vkgs;knjE;ku —"kh tkxj.kus y[kukS ¼mÙkj çns'k½ laLFksps lapkyd] vfuydqekj f=ikBh ;kaP;k'kh ppkZ dsyh o fofoèk fBdk.kh vkS"kèkÈP;k 'ksrhyk çksRlkgu ns.;kP;k laLFksP;k ç;Rukaph vkf.k ;kçdkjP;k 'ksrhcíyph ekfgrhgh ?ksryhçkè;kid vfudqekj f=ikBh ;kauh lkafxrys dh] gokekukrhy cnykaeqGs ikjaifjd 'ksrh pkaxys mRiknu nsÅ 'kdr ukgh- R;kpk ifj.kke Eg.kts] 'ksrd&;kaph Çger [kPph gksr vkgs- R;kauk vk.k[kh ,[kk|k i;kZ;kph vko';drk vkgs vkf.k R;k–"Vhus] vkS"kèkh ouLirÈph 'ksrh gs ,d pkaxys mÙkj vkgs- ;k jksikaph ok< gks.;kl tkLr osG ykxr vlyk rjhgh] iarçèkkukaps 'ksrd&;kaps mRiUu nqIiV dj.;kps mfí"V iw.kZ dj.;kr ;k 'ksrhph enr uôhp gks.kkj vkgs-

24

hindi.krishijagran.com


eqyk[kr ikekjks>kps ok<rs çpyu& xqtjkrP;k dPN Hkkxkeèkhy 'ksrd&;kauk ;kph 'ksrh dj.;klkBh çksRlkfgr dsys xsysfrFks 'ksrd&;kauk ;k 'ksrhrwu uQk feGkyk- vkrk frFkys 'ksrdjh] ;kph 'ksrh dj.;keè;s jl ?ksr vkgsrokG~;kph 'ksrh& rfeGukMweè;s okG~;kph 'ksrh dj.;kpk ç;Ru dsyk xsyk- R;kP;k tkLr rsy vl.kk&;k çtkrhP;k 'ksrhrwu pkaxyk uQk feGork ;sr vkgs- rlsp] R;kyk cktkjHkkogh pkaxyk feGr vkgsfdukjiêhP;k Hkkxkaeè;s okG~;kph 'ksrh& xaxsP;k fduk&;klkj[;k fdukjh Hkkxkarwu okG~;kph 'ksrh djrk ;sÅ 'kdrs- v'kk Hkkxkaeè;s] iwjifjfLFkrheqGs yksd 'ksrh dj.ks lksMwu nsrkr- ijarq] okG~;kph 'ksrh dsY;kl R;krwu pkaxyk uQk deork ;sÅ 'kdrks- T;k Hkkxkaeè;s 'ksrdjh 'ksrh dj.;kl ?kkcjrkr] v'kk Hkkxkr] o"kkZyk ,djh 80 rs 90 gtkj #i;s tjh 'ksrd&;kyk deork vkys rj] R;kpk vFkZp vlk dh] R;kph dekà nqIiV Çdok friVhus ok<yh vkgsvkS"kèkh ouLirÈrwu deok pkaxyk uQk& çkè;kid vfuy Eg.krkr dh] 'krkojhP;k 'ksrhrwu] ,dk ,djkr nksu yk[k #i;kai;±rpk fuOoG uQk deork ;sÅ 'kdrks- 'krkojhyk dkVs vlY;keqGs fryk tukojkaiklwu èkksdk ulrks- rh m|ku] taxys vkf.k lkoyhrgh ok<ork ;srs- 'krkojhyk çksRlkgu ns.;kps ç;Ru dsys tkr vkgsrvÜoxaèkkgh ik.;kph derjrk vlysY;k Hkkxkar ok<oyh tkÅ 'kdrsvesfjdslkj[;k eksBîk ns'kkaeèkwu fgph ok<rh ekx.kh ;sr vkgs- ijarq] fgP;k çØh;slkBh vk.k[kh ç;Ru Ogk;yk gosfgP;k eqGkiklwu rs iwM cuo.;ki;±rph çkFkfed çfØ;k

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

'ksrd&;kadMsp miyCèk >kyh rj] R;kapk eky okgrwd [kpZ okpsy vkf.k R;keqGs R;kaph dekà uôhp ok<syR;kpçek.ks] 'ksrd&;kaph nykykaiklwugh lqVdk gksÃyvjksek fe'kuP;k ç;ksx'kkGk ç;Ru'khy& vjksek fe'kuP;k ç;ksx'kkGk mYys[kuh; ç;Ru djr vkgsr- tEew] tksjgkV vkf.k ikyeiwj bFkY;k ç;ksx'kkGk] leqæ likVhiklwu tkLr maphoj vl.kk&;k 'ksrhyk çksRlkgu ns.;kps ç;Ru djr vkgsr- ftjWfu;e] tVkekalh] yOgsaMj ;kaph 'ksrh ok<r vkgsljdkjrQsZ m|kstdrsr ok<& ljdkjyk gk O;olk; ok<o.;kps ç;Ru djkos ykxrhy- ,e,l,eÃus ¼lw{e] ygku vkf.k eè;e ea=ky;½ lgdk;Z dsY;kl] lqxaèkh ouLirÈps rsy dk<.;kP;k vkf.k vÜoxaèkkph iwM cuo.;kP;k ç;RuklkBh r#.k m|kstd ok<oys tkrk ;srhy;keqGs 'ksrd&;kauk vusd –"VÈuh Qk;nk gksÃy,dçdkjs] 'ksrdjh Lokoyach curhy vkf.k R;kcjkscjp] R;kauk vkiY;k mRiknukaP;k foØhlkBh fBdfBdk.kh fQjkos ykx.kkj ukgh—"kh foKku dsaækP;k ekè;ekrwu fodkl& çkè;kid f=ikBÈps Eg.k.ks vkgs dh] vkS"kèkh vkf.k lqxaèkh ouLirÈP;k 'ksrhph ekfgrh vkf.k R;kps çf'k{k.k 'ksrd&;kauk ns.;kps dke] —"kh foKku dsaækaekQZr vtwu Qkjls gksr ukgh;- ;k iq<P;k dkGkr] ;k dsaækaP;k ekè;ekrwu 'ksrd&;kauk ekfgrh feGw ykxyh rj] 'ksrd&;kaph R;kryh #ph fuf'prp ok<syfoHkwfr ukjk;.k i=dkj —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy& 9891828266 bZesy& vibhuti@krishijagran.com Buy Online A To Z Agri Inputs at www.kisanestore

All India Free Home Delivery 1800-270-1-271

25

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

eqyk[kr

tqyS] 2018

'ksrdjh caèkwauk [kw"k Bso.;kpk vkepk ç;Ru& vfÜouh dqekj ;kno bejku [kku T;s’B i=dkj] —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy % 9582957538 bZesy&imran@krishijagran.com

s kkr] lè;k 'krsd&;kp a h th ifjLFkrhr vk vkg]iY;ks rhn'lot Z .k tk.krkrp- njo"kÊ fdrh 'krsdjh

vkf.k 'krsd&;kp a h fLFkrh vfèkd le) ` dj.;klkBh QM s j'sku v‚Q lhM bM a LVhª v‚Q bfaM;kph fuÆerh dj.;kr vkyh gkrsh- lLaFkp s s dk;d Z kjh lp a kyd y¶sVvfÜouh deqkj ;kno ;kuah gh lLaFkk 'krsd&;kl a kBh d'kkçdkjs dke djr vkgs ;kph ekfgrh —"kh tkxj.kyk fnyh- ;k pprZshy dkgh egÙokps eíq]s R;kPa;kp 'kCnkr& QM s j'sku v‚Q lhM bM a LVhª v‚Q bfaM;kph l# q okr toGikl nkus o"kki±owÊ >kyh- tUq;k lhM QM s j'skueè;s ;k diaU;kuak jk"Vhª; ljq{kk feGr ulY;kus dk.skR;k uk dk.skR;k ,dk uO;k QM s j'skuph fuÆerh dj.ks xjtp s s vkg]s vls tOsgk QM s j'skuP;k lLaFkkid lnL;kuak okVy]s rOsgk 2016 eè;s ;k QM s j'skuph fuÆerh dj.;kr vkyhjk"Vhª; vkf.k cgjqk"Vhª; feGuw ,d.wk 34 diaU;k

vkRegR;k djrkr R;kph dkgh x.krhp ukgh- ;kXs; ihd mRiknu u gk.sk]s dtZ vkf.k fidkp a k ;kXs; Hkko u feG.ks v'kk dkgh dkj.kkeaG q s grk'k gkÅ s u 'krsdjh vkiyk tho nrsk-s vkRegR;k gk dkgh ;k leL;osjpk mik; ukgh'krsdjh Bke fu'p;kus ;k leL;osj ekr d: 'kdrkr'krsd&;kuak ;k leL;koaj ekr djrk ;koh ;klkBh dYs;k tk.kk&;k ç;Rukeaè;s [kklxh {k= s kps ;kx s nku Qkj ekBss vkg-s fc;k.ks gk —"kh m|kx s kpk d.kk vkg]s dkj.k ,dk fc;k.kkikluwp ihd mRiknu ?krsys tkr-s Hkkjrkr fc;k.ks m|kx s ekBsîk çek.kkoj dk;jZr vkg-s fc;k.ks O;olk;

26

bengali.krishijagran.com


eqyk[kr ;kP;k lnL; vkgrs- ;k loZ diaU;k feGuw n'skkrhy toGikl 50 Vôs fc;k.ks O;olk; fu;fa=r djrkr- ;k QM s j'skuP;k l# q okrhykp fc;k.ks m|kx s krhy e[q; leL;k vl.kk&;k dkgh xk"sVh lekjs BosY;k xYs;k gkRs;kvkEgh ;keè;s lnL;ÙoklkBh ox s Gh rjrnw dy s h vkg-s tj ,[kk|k uO;k diauhyk QM s j'sku v‚Q lhM bM a LVhª v‚Q bfaM;kps lnL;Ro Lohdkjk;ps vly s rj] R;kPa;klkBh ,d ox s Gh rjrnw dj.;kr vkyh vkg-s eh vkiY;kyk lkx a w bfPNrks dh] T;k diaU;kd a Ms Lor%ps loZ lk;sh&lfqoèkkuah ifji.wkZ vl.kkjs l'akkèsku dæas vkg]s T;k diaU;kd a Ms Lor%ps mRiknu dæas vkgs rlsp laiw.kZ foØh vkf.k ekdsZÇVx deZpkjh oxZ vkgs] v'kkp daiU;k ;k QsMjs'kuP;k lnL; cuw 'kdrkr- ;klkBh vkEgh ,dk osxG~;k ijh{k.k lferhps xBu dsys vkgseh lkx a w bfPNrks dh] l'akkèsku vkf.k fodkl ;keè;s tkLrhr tkLr lèqkkj.kk dj.;kdMs y{k dfasær dj.;kpk vkepk mí'sk vkg-s n'skkr x.qkoÙkki.wkZ fc;k.ks miyCèk d:u n.s;kph ekBsh leL;k vkg-s ;keG q s ;k {k= s kr vkEgh ekBsîk çek.kkoj dke dj.kkj vkgkrs- rEqgkyk rj ekfgr vkgp s dh] fc;k.ks m|kx s gk vfr'k; ekBsk m|kx s vkg-s R;keG q p s bFks tkLr dke dj.;kph xjt vkg-s lhM bM a LVhªph çfrfuèkh lLaFkk vlY;kdkj.kkus vkEgh R;kp eíq;~koaj dke djr vkgkrs;klkBh vkEgh fu;ked eíq]s vk;kr&fu;krZ vkf.k udyh fc;k.ks ;k eíq;~koaj n[skhy dke djr vkgkrsxYs;k dkgh dkGkr vkEgh fudyh fc;k.kkPa;k lnaHkkrZ ljdkj'kh ppkZ dy s h- ;kckcrhr ljdkjn[skhy [kiw xkHakh;kuZs dke djr vkg-s ;kO;frfjä] n'skkr vfr'k; pkx a Y;k ntkPZ;k fc;k.ks ijh{k.k ç;kx s 'kkGp s h LFkkiuk dj.;kpk vkepk ç;Ru vkg-s n'skkrhy fc;k.ks ijh{k.k ç;kx s 'kkGk [kklxh vkf.k ljdkjh nkUsgh {k= s kr miyCèk vkgrs] ijraq R;k vfr'k; oG s [kkÅ vkgrs- vkrajjk"Vhª; ekudkoaj vkèkkjyy s h v'kh ,d ç;kx s 'kkGk fuek.Zk djkoh vlk vkepk ç;Ru vkg-s vkrajjk"Vhª; Lrjkoj fc;k.ks çekf.kr dj.kkjh bLrk ¼ISt&A½ gh ,d vkarjjk"Vªh; ç;ksx'kkGk vkgs- ;keqGs] ns'kkr v'kh ,d ç;ksx'kkGk vlkoh th bLrkrQsZ ekU;rkçkIr vlsy vkf.k [kklxh {ks=kdMwu R;kph ns[kjs[k dsyh tkoh] v'kh vkeph bPNk vkgs- tj bLrk çekf.kr ç;ksx'kkGk ns'kkr fuekZ.k >kyh rj] ;keqGs fc;k.ks {ks=kr eksBîk çek.koj lqèkkj.kk gksÃydkgh fnolkiaowÊ —"kh e= a ky;kus ,dk lHkp s s vk;kt s u dy s s gkrs-s ;koG s h] 'krsd&;kuak x.qkoÙkki.wkZ fc;k.ks miyCèk d:u n.s;kP;k eíq;~koj ljdkjdMuw ppkZ

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dj.;kr vkyh gkrsh- ;k lHkl s kBh QM s j'sku v‚Q lhM bM a LVhª v‚Q bfaM;kP;k vfèkdk&;kuak vkefa=r dj.;kr vkys gkrs-s 'krsd&;kuak x.qkoÙkki.wkZ fc;k.ks feGkohr] ;klkBh QM s j'skuus dkgh lp w uk dYs;k- T;k diaU;kp a s Lor%ps mRiknu dæas ukgh] l'akkèsku dæas ukgh] v'kk diaU;k cukoV i)rhus dke djr vlrhy rj R;k cna dYs;k xYs;k ikfgtrs- vls dy s s rjp 'krsd&;kuak x.qkoÙkki.wkZ fc;k.ks feGw 'kdrhy- v'kk vud s diaU;k vpkud mxorkr vkf.k 'krsd&;kuak deh xq.koÙksph fc;k.ks nsrkr vkf.k dkgh dkGkuarj ;k daiU;k xk;c gksrkrv'kk çdkjP;k daiU;kP;k ckcrhr ljdkjus dBksj ikoys mpyyh ikfgtsrnl q jh egÙokph ckc Eg.kt]s 'krsd&;keaè;s vl.kkjk ekfgrhpk vHkko! vki.k dk.skR;k ntkp Z h fc;k.ks [kjnsh djr vkgkrs gs R;kuak ekfgr ulr-s ;keG q ]s 'krsd&;keaè;s ;kfo"k;h tkx#drk fuek.Zk dj.ks vko';d vkg-s ;kp xk"sVh y{kkr ?kÅ s u vkEgh] 'krsd&;kl a kBh dkgh tkx#drk dk;Ø Z e vkf.k ekfsgekp a h l# q okr dy s h vkg-s ;k ekfsgekPa;k ekè;ekruw vkEgh 'krsd&;kuak gs lkx a r vkgkrs dh] fc;k.kkPa;k ikfdVkojhy ycsyps fujh{k.k d:u 'krsdjh d'kkçdkjs [kk=h d:u ?kÅ s 'kdrkrvkEgh 'krsd&;kuak —"kh jlk;ukp a k mi;kx s vkf.k r= a Kkukfo"k;h ekfgrh nrs vkgkrsx.qkoÙkki.wkZ mRiknukp a k okij d:u 'krsd&;kp a h feGdr ok<yh ikfgts] gk QsMjs'kuP;k lnL; daiU;kapk mís'k vkgsth daiuh çkekf.kdi.ks 'ksrd&;kaP;k ikBh'kh mHkh jgkrs rhp çxrh d: 'kdrs- tj 'ksrdjh [kq'k vlsy rj —"kh daiU;kgh [kq'k gksrhy- 'ksrdjh caèkwauk [kq'k dj.ks gkp vkepk ç;Ru vkgsys¶V- vfÜouh dqekj ;kaP;kfo"k;h y¶sV- vfÜouh deqkj gs ,dk 'krsdjh dVqcaqk'kh lcafaèkr vkgrsHkkjrh; lusrsuw R;kuah vkiY;k dkjfdnÊph l# q okr dy s h- Hkkjrh; lusrs 20 o"kZs vkiyh ls o k ns Å ds Y ;koj R;ka u h dks y dkrk ;s F khy vk;vk;,eeèkuw çf'k{k.k ?kÅ s u d‚ikjZsVs {k= s kr ço'sk dy s k vkf.k VkVklkj[;k diauhr dke dy s -s ijra]q uraj R;kuak —"kh diauh'kh lcafaèkr dke dj.;kph lèakh feGkyh- —"kh {k= s kr dke dj.kk&;k flehV ;k vkrajjk"Vhª; lLaFkrs R;kuah ço'sk dy s k- bFks R;kuak —"kh {k= s k'kh lcafaèkr vud s lLaFkkPa;k cjkcsj dke dj.;kph lèakh feGkyh- lè;k] QM s j'sku v‚Q lhM bM a LVhª v‚Q bfaM;k ;k lLaFkesè;s rs dk;jZr vkgrs-

27

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

eqyk[kr

dtZekQh udks dtZeqäh goh] dtZeqäh gk çR;sd 'ksrd&;kpk gô& oh ,e Çlg

'ks

rd&;kPa;k lekjs nkus leL;k vkgrs& ,d Eg.kts dtZ vkf.k nl q ja Eg.kts R;kPa;k mRiknukps ;kXs; eYw; R;kuak u feG.k-s 'krsdjh ursk vkf.k vf[ky Hkkjrh; fdlku l?ak"kZ leUo; lferhps leUod oh ,e Çlg ;kuah —"kh tkxj.k'kh dy s Ys;k ppnZsjE;ku lkfaxrys dh] 'krsd&;kyk dteZkQh |k;yk rs dkgh fHkdkjh ukghr'krsd&;kyk dteZä q Ogk;ps vkg-s ;kpk vFkZ vlk dh] R;kP;k mRiknukps ;kXs; eYw; feGr ulY;kus ts ud q lku gkrss R;keG q s R;kP;k dtkp Z k Hkkj ok<r vkgs vkf.k ;k leL;rsuw lVqdk Ogkoh ;klkBh çR;d s 'krsd&;kyk dtkrZuw eä q dy s s ikfgt-s Çlg ;kp a s vls er vkgs dh]

çR;d s fidkps ;kXs; eYw; 'ksrd&;kauk feGkys ikfgtsdtZekQh vkf.k dtZeqäheè;s dk; Qjd vkgs\ dteZkQh gk 'kCn ,d s yk dh vls okVrs dh t.kw dkgh 'krsdjh Hkhd ekxr vkgrs& Eg.kts R;kuah xear Eg.kuw dtZ ?krsys vkf.k rs dtZ QM s w 'kdr ukghr- mRiknukPa;k cnY;kr ;kXs; eYw; u feGkY;keG q s rks ugsehp dtkrZ cM q uw xy s k vkg-s dteZä q hlkBh vf[ky Hkkjrh; fdlku l?ak"kZ leUo; lferh foèk;sd vk.kys xy s s ikfgt-s ;klkBh [kklxh lnL; foèk;sd vk.kys tkÃy- tj jkT;lHkrs gs foèk;sd ikfjr >kys rj ykd s lHkrs n[skhy ikfjr gkÃsy- vkÙkkP;k Çdok

28

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

eqyk[kr

tqyS] 2018

,e,lihlkBh foèks;d oh ,e Çlg Eg.krkr dh] tj ,e,lihyk vfèkdkj Eg.kuw vk.kk;ps vly s rj ;klkBh ,d foèk;sd vk.kkos ykxy s - vkEgh ;k fo"k;okj dke djr vkgkrs- toGikl 23 i{kkuah ;kps leFkuZ dy s s vkg-s tj jkT;lHkrs gs ikfjr >kys rj R;kuraj ykd s lHkrs n[skhy rs ikfjr gkÃsyljdkjus loZ fidkl a kBh ,d fdeku vkèkkjHkrw Çder fnyh ikfgt-s tj ,e,lihi{skk deh njkus [kjnsh dy s h xy s h rj ljdkjus dBkjs ikoys mpyuw ;kyk vijkèk ekuuw v'kk nykykuak Çdok [kjnshnkjkuak r# q x a kr ikBoys ikfgt-s chtsih ljdkjus ik; ekxs vks<ys vkÙkkP;k chtish ljdkjus lkfaxrys gkrss dh] rs eíqykP;k nhMiV eYw; nÅ s djy s - ijra]q 2015 eè;s lokPZsp U;k;ky;kus çfrKki= lknj dy s s dh] vkEgh vls d: 'kd.kkj ukgh- vkrk rs LokehukFku vgokykul q kj ,e,lih |k;yk r;kj ukghr- ;kpk vFkZ vlk dh] ljdkj lh2 l= w koj fdeku vkèkkjHkrw Çder ykxw d: bfPNr ukghpqdhP;k èkksj.kkaeqGs 'ksrhph voLFkk fcdV oh ,e Çlg ;kps vls er vkgs dh] n'skkr v'kk ykd s kuah 'krsh èkkjs.ks r;kj dy s h ikfgtrs T;kuak —"kh {k= s kps Kku vly s - T;k ykd s kuak 'krshps Kku ukgh Çdok ts 'krshyk letw 'kdr ukghr R;kuah èkkjs.k fuÆerhr lgHkkxh gkrsk dkek u;-s

dk.skR;kgh ljdkjyk ex dteZä q h |kohp ykxy s vf[ky Hkkjrh; fdlku la?k"kZ leUo; lferhrQsZ çLrkfor foèks;d dk; vkgs\ lferhrQZs çLrkfor foèk;sdkr cjp s dkgh vkg-s ;keè;s okV.khoj 'krsh dj.kk&;k 'krsd&;kl a kBh n[skhy èkkjs.k vk[k.;kr vkys vkg-s 'krsdjh 'kCnkph O;k[;kp fujkGh vkg]s R;kp a k vkokdk ok<oyk xy s k vkg-s dteZä q h vkf.k ,e,lih lkj[;k leL;kp a s fujkdj.k ekfxrys xy s s vkg-s fdeku vkèkkjHkwr Çder gk 'ksrd&;kapk vfèkdkj vlyk ikfgts oh ,e Çlg ;kps Eg.k.ks vkgs dh] ljdkj 'krsd&;kuak fdeku vkèkkjHkrw Çder nÅ s djy s vls opu ljdkjdMuw fnys tkrs ijraq okLro dkgh fujkGp s vkg-s tj ljdkjyk ,e,lih ykxw djk;ph vly s rj R;kuah rh lh2 l= w koj vkèkkfjr dy s h ikfgt-s ;keè;s ,e,liheè;s tfeuhP;k HkkMîkpk n[skhy leko'sk vly s - ;koG s h rs Eg.kkys dh] LokehukFku vk;kx s kr 2006 eè;s lkfaxrys xy s s gkrss dh] eíqykP;k nhMiV eYw; feGkys ikfgt-s ljdkjus gh f'kQkjl ykxw dy s h ikfgts vkf.k xYs;k ngk o"kkp Z h Fkdckdh n[skhy 'krsd&;kuak fnyh ikfgt-s ;keG q s 'krsdjh i.wkiZ.ks dteZqä gksÅ 'kdsy-

yseuxzkl&ikevjkstk& lVªksusyk&jks'kkxzkl ,jksesfVd xzkl v‚bZy çkstsDV& ,dk Nrk[kkyh iw.kZ mik; iw.kZ lYyk] r;kj ;kstuk] dk;ns'khj rMtksMhlkscr [kjsnh vkEgh jk"Vªh; Lrjkojhy lqfo/kk iqjoBknkj vkgksrlqfo/kk % vLly vkf.k Hkjo'kkP;k la'kksf/kr çtkrh] 'ksrh vkf.k e'kkxr la;a= rlsp ihd dk<.kh o brj lapyu vkeP;k lsok & ykxoM vkf.k çfØ;k/fMLVhys'kudfjrk ,d fnolh; çf'k{k.k dk;ZØevkEgh FkksMîk fdaok Hkjiwj çek.kkr lqxa/kh rsykaph [kjsnh&foØh djrksvkeP;k lsok laiw.kZ Hkkjrkr miyC/k vkgsr- l/;k vkEgh gs çdYi 10 jkT;kae/;s pkyorkslaidZ& iWflQhd vWxzks] ukxiwj egkjk"Vªagrigum@gmail.com, web: www.aromediherbs.com

laidZ 9730107163

29

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

eqyk[kr

tqyS] 2018

iarçèkku ihd foek ;kstuk v;'kLoh oh ,e Çlg ;kps er vkgs dh] iraçèkku ihd foek ;kt s uesG q s 'krsd&;kuak Qk;nk feGkyk ukgh- ljdkjus 23 gtkj dkVsh #i;kp a k gIrk oly w dy s k ijraq dosG 9 gtkj dkVsh #i;p s ijr dy s -s gh ;kt s uk 'krsd&;kuak lia.wkZ ykHk n.s;kr v;'kLoh Bjyh vkg-s 'ksrdjh vkanksyu gk i;kZ; vlw 'kdrks dk\ ukgh- vknaky s ukph O;k[;k cnykoh ykxy s - vknaky s u Eg.kts dosG ^pôk tke* vlrk dkek u;-s rkÆdd èkkjs.kkoaj cky s .kh djkoh ykxrhy- T;k èkkjs.kkeaG q s 'krshps Lo:i çR;{ki.ks ikyVw 'kdy s v'kh èkkjs.ks ljdkjlekjs Boskoh ykxrhy;qodkauk 'ksrhdMs dls oGork ;sÃy\ tj ns ' kkrhy 'ks r d&;ka u k R;kph voLFkk lèqkkj.;klkBh Eg.kuw] ,e,lih vkf.k dteZä q h feGkyh rj ;oqd 'krshdMs dk oG.kkj ukghr\ R;kps vkÃ&oMhy n[skhy R;kuak 'krsh dj.;kikluw ijkoÙ`k dj.kkj ukghrtOsgk R;kuak R;kP;k mRiknukps ;kXs; eYw; feGy s ] rOsgk 'krsh gk ?kkVîkpk èknak mj.kkj ukgh gs m?kM vkg-s 'krsh mÙke >kyh ikfgt-s lfq'kf{kr ykd s 'krsheè;s Qk;nk feGow 'kdrkr- vktP;k dkGkr lfq'kf{kr ykd s kuah i<qs vlys ikfgt-s gh y<kà r= a Kkuk'kh vlY;ku]s lfq'kf{kr ;oqd i<qs ;Å s u vktP;k leL;kp a s fujkdj.k d: 'kdrhyNksVs vkf.k fdjdksG 'ksrdjh vkuanh >kys ikfgtsr Çlg ;kp a s vls er vkgs gh] NkVss vkf.k fdjdkG s 'krsdjh vkuanh >kys rj n'skl) q k vkunah gkÃsy- tj ,d NkVsk 'krsdjh dkgh mxorks rOsgk rks R;k mRiknukoaj voycauw vlrk-s i.k lè;k cktkjkr ;kXs; eYw; feGr ulY;kus R;kps HkkM a oy n[skhy ijr feGr ukgh vkf.k rks dtkPZ;k [kkÃr cM q r tkrk-s

Lokra«;kiklwu vkÙkki;±r ijhfLFkrhr lqèkkj.kk dk >kyh ukgh\ ;koj mÙkj nrskuk oh- ,e Çlg Eg.kkys dh] n'skkrhy 'krsdjh ugsehp =Lr jkfgyk vkgs dkj.k R;kP;kdMs ugsehp ny q {Zk dy s s xy s -s R;kyk R;kP;k mRiknukps ;kXs; eYw; dèkhgh feGr ukgh- gfjr Økrah >kyh i.k 'krsdjh ftFks gkrsk frFkp s vktgh vkg-s mRiknu ok<ys rjh n[skhy 'krsd&;kP;k ifjfLFkrhr lèqkkj.kk >kyh ukgh- tj NkVsîk vkf.k fdjdkG s 'krsd&;kd a Ms ikfgys xy s s rj] ifjLFkrh dkgh ox s Ghp vkg-s tks NkVsk 'krsdjh R;kP;k mRiknukoj voycauw vkg]s R;kyk ud q lku lgu d:u deh Çderhr eky fodkok ykxrks vkf.k i<qP;k fidklkBh R;kyk iUqgk dtZ ?;kos ykxrsljdkjus 'ksrd&;kaps mRiUu nqIiV dj.;kps ts èkksj.k Lohdkjys vkgs] R;kdMs vki.k dks.kR;k –"Vhus c?krk\ ljdkjus ;kpk fuf'pr vkjk[kMk lkfaxryk ikfgt-s ljdkj dk.skR;k ekxkuZs 2022 i;r± mRiUu nIqiV dj.kkj vkg\s Çlg ;kps er vkgs dh] vktP;k ifjfLFkrhr 'krsd&;koajhy dtkp Z k Mkx as j ok<r vkg-s R;kuah vkiys er O;ä djrkuk vls EgVys dh] 2022 i;r± 'krsd&;kp a s dtZ 'kHakj iVhus ok<y s - vkt toGikl 14 yk[k dkVsh #i;kp a s dtZ vkgs vkf.k ;kps ,deos dkj.k Eg.kt s mRiknukpk ;kXs; Hkko u feG.k-s mRiknukps ;kXs; eYw; nÅ s up mRiUu nIqiV dy s s tkÅ 'kdr-s gh dk.skrhgh ;kt s uk uluw dosG tkfgjkrckth dy s h tkr vkgs vkf.k çR;{k ifjfLFkrh ox s Ghp vkg-s foHkwfr ukjk;.k i=dkj —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy& 9891828266 bZesy& vibhuti@krishijagran.com

www.marketmirchi.com Marketmirchi.com oj yk[kks xzkgdka'kh FksV laidZ      

dks.kR;kgh e/;LFkkalkscr FksV cktkjkP;k gsrwus 'ksrh mRiknu@lsok xzkeh.k dk;Z gsrwlkBh eksQr tkfgjkrhdfj;k laidZ djk&www.marketmirchi.com xzkeh.k&'kgjh cktkjkauk tksM.kkjh vfHkuo osclkbZVtj rqEgh mRiknukaph foØh lsok xzkeLFk@'ksrd&;kauk djr vlky rj marketmirchi.com P;k 'kgjh lk[kGh varxZr uksan.kh djktj rqEgh Ñ"kh mRiknu] xzkeh.k mRiknu fodr vlky rj xzkeh.k lk[kGh varxZr uksan.khdj.k djk;k uksan.khdj.kkuarj rqEgh rqeph tkfgjkr foØh] jkstxkj vkf.k izos'kklkBh eksQr iksLV d:u FksV vkiY;k fe=eaMGhai;Zar iksgkspw 'kdrkrqEgh rqeP;k xzkgdka'kh FksV laidZ lk/kw 'kdrk-

vMrs&eqä xzkeh.k foi.kudsaæh

30

bengali.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lks;kchu fid ykxoM

lks;kchu fid ykxoM egRokph lq=s Hkk

jrkr rlsp txke/;s lks;kchu fidkpk [kk| rsy Eg.kwu izlkj >kysyk vkgs- rsykph iqrZrk R;kpizek.ks 'ksrdÚ;kph vkFkhZd fLFkrh etcwr dj.;kph {kerk lks;kchu ;k fidkr Hkjiwj vkgs- Hkkjrklg leku fodlu'khy v'kk vusd ns'kkrhy yksdkaP;k vkgkjkr izfFkukps o m"ekadkps izek.k xjtsis{kk viqjs vlY;kps vk<Gwu vkys vkgs- vkgkje/;s lks;kchu lkj[;k izfFkusle`) vUukpk okij d#u Hkkjrh; tursps iks"k.k lq/kkj.;kl Qkj eksBk oko vkgs ;k fidke/;s izfFkukps izek.k 40 VDds vkf.k rsykps izek.k 20 VDds vkgs- txkr ;k fidkpk rsyoxhZ; fidkr frljk Øekad ykxrkslks;kchu e/;s brj MkGh o r`.k/kkU;kis{kk izfFkukph ek=k tkLr vlrs- rkanqGis{kk pkSiV] xOgkis{kk frIiV rj MkGh vkf.k QGkis{kk nqIiV izfFkus lks;kche/;s vk<Grkrlks;kchu f}nyoxhZ; fid vlY;keqGs R;kP;k eqGkojhy xkBhr vl.kkjs ftok.kw gosrhy uSlfxZd u=kaps fLFkjhdj.k d#u fidkP;k ok<hlkBh u= miyCC/k d#u nsrkr- lks;kchuP;k >kMkpk ikykikpksGk ¼vo'ks"k½ tfeuhoj iMY;keqGs tfeuhpk iksr lq/kkj.;kl enr gksrs- vkarjfid o nqckj fid i)rhe/;s ;k fidkpk lekos ' k vfr'k; mi;q D r vkgs - l|fLFkrhrhy lks;kchuph mRikndrk o okufugk; vkuqoaf'kd mRiknu {kerk ;ke/;s cjhp eksBh rQkor fnlwu ;srs- mRiknu [kpZ deh d#u lks;kchuph mRiknu {kerk ok<fo.ks l|kph xjt vkgs ;k vuq"kaxkus lks;kchups mRiknu tkLrhr tkLr feGfo.;klkBh f'kQkjlhr ra=kpk okij gks.ks vR;ar xjtsps vkgs-

32

www.krishijagran.com


lks;kchu fid ykxoM gokeku % lks;kchups fid 25 rs 32 va'k lsfYl;l rkiekukr pkaxY;kizdkjs ok<w 'kdrs- ;k fidkl 700 rs 1000 fe- eh- njE;ku itZU;eku o lkis{k vknzZrk 70 VD;kais{kk tkLr vko';d vkgstfeu% e/;e Hkkjh izrhph mRre ik.;kpk fupjk gks.kkjh rlsp vkEy & foEy funsZ'kkad 6-5 rs 7-5 Ik;Zar vl.kkjh tfeu ;k fidkP;k ok<hl mRre vkgs- dkj.k ;k fidkeqGs 60 rs 75 ls- fe- [kksyhi;Zar tkrkr- v'kk tfeuhl 15 rs 20 ls- eh- [kksy uakxj.kh nsÅu ¼3 o"kkZrwu ,dnk½ nksu rs rhu mH;k & vkMO

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

;ksX; ok.kkaph fuoM isj.khpk ;ksX; dkyko/kh cht izfØ;k&Fkk;je&cWaOghLVhu&ftok.kw [krs isj.khph [kksyh] osG o i)r ekrh ijh{k.k d#u jklk;uhd [krkpk okijeqyLFkkuh tyla/kkj.k vkarjihd i)rh vkarje'kkxr vksyhr O;oLFkkiu ru O;oLFkkiu ;ksX; osGh fidkph dki.kh eG.kh lkBo.kqd mxo.k'kDrhuqlkj fc;k.;kps izek.k %& gsDVjh lks;kfcuP;k >kMkaph la[;k 4 ts 4-5 yk[k Bso.;klkBh 100 nk.;kps otu o mxo.k'kDrh riklwu vR;ar egRokps vkgs- ;klkBh miyC/k fc;k.ks O;oLFkhr felGwu ;krwu j¡Me i)rhus 200 nkus ?;kos o ;ke/kwu 100 nkU;kps otu ?ksowu R;kaph uksan Bsokoh- ;k nk.;kauk Fkk;je o cWOghLVhu ykÅu ?;kos- R;kuarj 100 nkus vksylj xks.kikVkr xqaMkGwu 4 rs 5 fnol vksylji.kk jkghy ;kph dkGth ?;koh- nqljs 100 nkus jsrhP;k dqaMhr is#u lkoyhr Bsokos- nksUgh fBdk.kps fc;k.ks dksjMs iM.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh- R;kuarj mxo.k >kysY;k jksikaph la[;k ekstwu dk<koh- ;ko#u mxo.k 'kDrh fdrh vkgs gs lgt dGsy- v'kkizdkjs vkiY;kyk ?kjps fc;k.;kph mxo.k'kDrh ?kjhp riklrk ;sbZy o R;k izek.kkr fc;k.;kr ok< djrk ;sbZy- izekf.kr fc;k.;kps ckcrhr mxo.k'kDrh gh ;Fkk;ksX; ¼70%½ vlkohp ykxrs             

;k o[kjkP;k ikG;k ns Å u pkxayh Hkl q Hkl q hr d#u leikrGhr dj.ks vko';d vkgs - 'ks o VP;k o[kjkP;k ikGhps vxksnj 5 Vu pkaxys dqtysys 'ks.k[kr fda o k daiks"V [kr leizek.kkr iljfo.ks vko';d vkgslks;kchuph mRiknu {kerk ok<fo.;klkBh

ra=Kku%&  mxo.k'kDrhuqlkj fc;kukps izek.k-

33

hindi.krishijagran.com




Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lks;kchu fid ykxoM

isj.kh vkVksikoh- 15 tqyS uarj isj.kh dsY;kl mRiknu deh gksrs- isj.kh ljR;kus djkoh- frQuhpk okij VkGok- isj.kh djrkauk iV~Vk v- ok.kkps¼nj uko 6 vks izlkj.k Qqykpk gs- M.ksifjiDo isj.khc ds100 i)r Ghua rj50Qqy1VDds vksG lks ½ voya Y;kl Øo”kZ jax koj ;s.;kpk mRiknu gks.;kpk dfjrk gs nk.;kps dkyko/kh rls fc;k.ksp fdM otu o fidkyk rk.k iMY;kl dkyko/kh fid¼fnol½fVdw¼fDoauVy½jkgkrs ¼fnol ¼fdyks½ ¼xzWe½ jks1-xkps fujh{k.k1993 dj.ks o Qokj.kh dj.ks lksbZps 11&12gksrsts,l&335 tkaHkGk 40 -42 22&25 95&100 75 fc;k.ks 4 ls- fe[kksy is# 25&30 u;s- 105&107 dkj.k60&65;k fidkl 2- ,uvkjlh&37 2001 isIkak{ <jkkk 40&42 10&11 & 4½ brj¼vfgY;k fidkis {kk 3 rs 4 iV izk.kok;wph vko';drk vkgs- 3 ,l&93&05 HkGk 35&37 75 11&12 rs3-4- 4tsVh,,e,,l&98&91 ls- fe- [kks2002 yh tkaIk;Z ar izk.kok;w23&25 Hkjiw90&95 j izek.kkr feGrks 2004 tkaHkGk 45&46 25&27 99&107 75 12&13 R;keq o pkaxyh28&30gksrs93&100 o >kMka la[;k 5- ,eG - ,-s ;qmxo.k - ,l-& 71 2002yodj tkaHkGk 38&42 75 ph 11&12 ¼46- rs,e -,-;q4-5 yk[k gs D Vjh ½ ;ks X ; Bs o .;kl enr gksrs- ,l&81 2003 tkaHkGk 36&40 25&30 97&100 75 11-5&12-5 7- n ts,jhr l&97&52 fc;k.kkph 2008 ika<jk pka 42&45 28&32 98&105 ,da xyh mxo.k o jks75ikpha 8-5&9-5 ;ksX; ts,l&95&60 2006 ckch tkaHkGk 37&38 22&25 mriknu 82&85 75 ok<hlkBh 12&13 la8-[;k ;k nksUgh lks;kchuP;k vfr'k; egrokpk vkgsrisj.kh nksu vksGhrhy o jksiV;ke/khy varj 30 x 8 ls- fe- fdaok 45 x 5 ls- fe- BsÅu djkoh- ts.ksd#u

1- ;ksX; ok.kkph fuoM % MkW- iatkcjko ns'keq[k d`"kh fo|kihBkauh f'kQkjl dsysY;k ok.kkiSdh

36

malayalam.krishijagran.com


lks;kchu fid ykxoM jksikaph la[;k 4 rs 4-5 yk[k ,o<h jkghy- mrkjkyk vkMoh rlsp iqoZ & if'pe isj.kh ty o e`n la/kkj.k rlsp fid ok<hP;k n`"Vhus pkaxys vkgs[kr O;oLFkku %& lks;kchu fidkyk f'kQkjlhr jklk;uhd [krkph laiw.kZ [kr ek=k 30 fdyks u= o 75 fdyks Liqjn o 30 fdyks ikyk'k isj.kh lkscrp |kos- ekrh ifj{k.k d#u vUunzO;kpk iqjoBk f'kQkjlhizek.ks djkok- Liqjnkph ek=k nk.ksnkj lqijQkLisVP;k ek/;ekrwu fnY;kl mRiUu pkaxys feGrs gs iz;ksxkvarh izfl) >kysys vkgs- ;ke/;s 16 VDds Liwjnkf'kok; 21 VDds dWfY'k;e pwuk vkf.k 12 VDds xa/kd vlrs- ,dhd`r vUunzO; O;oLFkkiukP;k n`"Vhus isj.khiwohZ izrh gsDVjh 5 Vu pkaxys eqjysys 'ks.k[kr fdaok daiks"V [kr |kos- rlsp fc;k.;kyk ftok.kw [krkph fctizØh;k dsY;kl f'kQkjlhr [kr ek=sr 50% Ik;Zar cpr djrk ;srs Eg.ktsp izrh gsDVj 15 fdyks u= 37-5 fdyks Liwjn o 15 fdyks ikyk'k ,o<kpk [kr ek=spk iqjoBk djkok ykxrks- vko';drsuqlkj lq{e eqynzO;kpk Qokj.khrwu vFkok tfeuhrwu iqjoBk djkokfid isj.khuarj 50 o 70 O;k fno'kh 2 % ¼10 fyVj ik.;kr 200 xzWe ;qjh;k½ ph QOkj.kh dsY;kl lks;kchuph mRikndrk ok<rs vls fl) >kys vkgseqyLFkkuh tylao/kZu %&  lks;kchu fidke/;s vf/kd mRiknu] vkfFkZd feGdr o eqyLFkkuh tula/kkj.kklkBh isj.khuarj vankts 30 fnolkuh lks;kchuP;k 3 vksGhuarj ljh dk<koh lks;kchu fidkph iV~Vk i)rhus ¼6 vksG lks;kchu o R;kuarj 1 vksG fjdkeh½ isj.kh dsY;kl fjdkE;k vksGhr ljh ikMwu eqyLFkkuh tylao/kZu djrk ;srsvkarjihd i)rh %&  e/;e Hkkjh tfeuhr rqj fidke/;s lks;kchu 1%2 fdaok 2%4 ;k izek.kkr vkarjihd ?ksrY;kl fuOoG rqjhis{kk Qk;ns'khj vk<Gwu vkys vkgs- rlsp dik'kh fidke/;s yodj ;s.kkjs lks;kchups 1%1 fdaok 1%2 gs izek.k Qk;nsf'kj vkgs dksjMokgw 'ksrh i)rhr /kkU;] pkjk o

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

dMC;kph xjt Hkkxfo.;kdjhrk vkf.k vf/kd vkFkhZd ykHk feGfo.;kdjhrk lks;kchu$Tokjh $ rwj ;k f=Lrjh; vkarjihd i)rhl 6%2%1 fdaok 9%21 ;k vksGhaP;k izek.kkr isj.kh djkohvkarje'kkxr %  lks;kchuyk Moj.khP;k nksu ikG;k ns.ks fid ok<hP;k n`"Vhus vfr'k; vko';d vkgs- ;ke/;s ighyh Moj.kh isj.khuarj 15 rs 20 fnolkauh o nqljh 30 rs 35 fnolkP;k njE;ku vkf.k vko';drsuqlkj 1 rs 2 osGk fuanuh d#u ?;koh- nqlÚ;k Moj.khP;k osGh MoÚ;kyk nksjh xqaMkGwu Mojuh djkoh- ;keqGs fidkP;k jkaxsyk ekrhph Hkj clsy vkf.k lÚ;k iMY;keqGs eqyLFkkuh tylao/kZu gksbZyru O;oLFkkiu % 1- isj.khiqoZ % IyqDyksjWyhu ¼cklkyhu 45%½ 1 fdyks fØ- ?k-@gs- ¼2 fy-@gs-½ ruuk'kd 600&700 fyVj ik.;kr felGwu tfeuhoj lkj[kh Qokj.kh djkoh o o[kjkph ikGh nsÅu tfeuhr felGwu ?;kos2- mxo.kiqoZ % fid isj.khuarj R;kp fno'kh fdaok vadqj i`"BHkkxkoj ;s.;kvk/kh esVkDyksj ¼MCYkq- ,y-50%½ 1 fdyks fØ- ?k@gs- ¼ 2 fy-@gs-½ fdaok isaMh esFkWyhu ¼LVWEi 30%½ 4 fy@gs- ph- fdaok isaMhesFkWyhu 38-7% b- lh- ¼LVWEi ,DLVªk½ 0-580&0-677 fØ ?k-@gs- ¼1-0 rs 1-5 fy-@gs- ph ofjyizek.ks Qokj.kh djkoh3- mxo.kh i'pkr % mxo.kh i'pkr 10 fnolkauh bekWft>kij ¼ijL;qV½ 75 xzWe fØ-?k-@gs- Qokj.kh d#u uarj 25 fnolkauh ,d moj.kh d#u izHkkohi.ks r.k fu;a=.k djrk ;sbZy- fdaok bekW>hFkk;ij ¼ijL;qV½ 10% ,l- ,y- 0-075&0-100 fd- ?k-@gs ¼0-75&1 fy-@gs-½ fdaok DyksjhE;q'ku bFkkbZy ¼Dykscsu½ 0-010 fd- ?k-@gs¼0-04 fy@gs½ fdaok bekWf>Fkk;ij$bektkekWDl ¼vksMhlh 70 MCY;q- th-½ 0-070 fd-?k-@gs- ¼0-100 fy@gs-½ fdaok fDo>WyksQkWi bFkkbZy 10% b- lh- ¼Vjxklqij xoroxhZ; ra.kklkBh½ 0-050 fØ- ?k-@gs- ¼ 1yh-@gs-½ fdaok QsukWDlhizki ih bFkkbZy 10% MCY;q bZ- lh- ¼Oghi

37

bengali.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lks;kchu fid ykxoM

lqij½ 0-8&100 fy@gs- ¼xoroxhZ; r.kklkBh½ fdaok Iyq>hQkWi ih cqVhy ¼¶;qthyhM½ 0-125&0-250 fd-?k-@ gs- ¼1-0 rs 2-0 fy- gs-½ ;kiSdh dks.kR;kgh ,d ruuk'kd r.kkapk izdkj ikgwu isj.khuarj 15 rs 20 fnolkauh ¼fid 2&3 ikukaps vlrkauk½ 500 fyVj ik.;kr felGwu Qokj.kh djkoh- nzko.kkr izlkjd nzO; o veksuh;e lYQsVpk okij ruuk'kdkph Øh;kf'kyrk ok<fo.;klkBh okijrk ;sbZy R;kpk okij f'kQkj'khizek.ks dj.;kr ;kok vksyhr O;oLFkkiu % vksyhrkph O;oLFkk miyC/k vlY;kl fid QqyksÚ;koj o 'ksxkar nkus Hkjr vlysY;k fid ok<hP;k voLFksr ikolkapk [kaM iMY;kl nksu laj{khr vksyhr ns.ks mRiknu ok<hP;k n`"Vhus vko';d vkgs dki.kh % lks;kchu fidkph ;ksX; osGh dki.kh vfr'k; egRokph ckc vkgs- dki.kh yodj dsY;kl viDo nk.;kps izek.k ok<rs vkf.k mf'kjk dsY;kl 'ksaxk QqVrkr- ;keqGs mRiUukr 10 VDD;kaiklwu 25 VDD;kai;Zar ?kV gksrs- R;keqGs >kMkP;k ikukpk jax fioGk gksÅu ikus xG.;kl lq#okr >kY;koj o 'ksxkapk jax HkqjdV] rkacwl fdaok dkGiV gksrks rsOgk fid dki.khl vkys vls letkos- ;kosGh 'ksxkarhy nk.;kr vksykO;kps izek.k 15&17 VDD;ki;Zar vlrs eG.kh % dki.kh dsY;kuarj gokeku @m".krkeku ikgwu lk/kkj.ki.ks 5 rs 7 fnolkauh eG.kh djkoheG.kh djrkauk nkO;krhy vksykO;kps izek.k 13&15 VDds vlkos vkf.k eG.kh ;a=kP;k Mªeph xrh 350&400 Qsjs izfr feuhV ¼vkj- ih- ,e-½ ;k njE;ku vlkoh ts.ksd#u fc;k.;kyk btk iksgksp.kkj ukgh vkf.k mxou'kDrhoj foijhr ifj.kke gks.kkj ukgh-

38

www.krishijagran.com


lks;kchu fid ykxoM Iyq>hQkWi ih cqVhy ¼¶;qthyhM½ 0-125&0-250 fd-?k-@ gs- ¼1-0 rs 2-0 fy- gs-½ ;kiSdh dks.kR;kgh ,d ruuk'kd r.kkapk izdkj ikgwu isj.khuarj 15 rs 20 fnolkauh ¼fid 2&3 ikukaps vlrkauk½ 500 fyVj ik.;kr felGwu Qokj.kh djkoh- nzko.kkr izlkjd nzO; o veks u h;e lYQs V pk okij ruuk'kdkph Øh;kf'kyrk ok<fo.;klkBh okijrk ;sbZy R;kpk okij f'kQkj'khizek.ks dj.;kr ;kok vksyhr O;oLFkkiu % vksyhrkph O;oLFkk miyC/k vlY;kl fid QqyksÚ;koj o 'ksxkar nkus Hkjr vlysY;k fid ok<hP;k voLFksr ikolkapk [kaM iMY;kl nksu laj{khr vksyhr ns.ks mRiknu ok<hP;k n`"Vhus vko';d vkgs dki.kh % lks;kchu fidkph ;ksX; osGh dki.kh vfr'k; egRokph ckc vkgs- dki.kh yodj dsY;kl viDo nk.;kps izek.k ok<rs vkf.k mf'kjk dsY;kl 'ksaxk QqVrkr- ;keqGs mRiUukr 10 VDD;kaiklwu 25 VDD;kai;Zar ?kV gksrsR;keqGs >kMkP;k ikukpk jax fioGk gksÅu ikus xG.;kl lq#okr >kY;koj o 'ksxkapk jax HkqjdV] rkacwl fdaok dkGiV gksrks rsOgk fid dki.khl vkys vls letkos- ;kosGh 'ksxkarhy nk.;kr vksykO;kps izek.k 15&17 VDD;ki;Zar vlrs eG.kh % dki.kh ds Y ;kua r j gokeku @m".krkeku ikgwu lk/kkj.ki.ks 5 rs 7 fnolkauh eG.kh djkoh- eG.kh djrkauk nkO;krhy vksykO;kps izek.k 13&15 VDds vlkos vkf.k eG.kh ;a=kP;k Mªeph xrh 350&400 Qsjs izfr

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

डाW िवनोद नागदेओते, डाW शांत पगार, ी राजकमार कोठीकर ु िडपाटमट आWफ अॅ ोनाWमी काWलेज आWफ अॅ ीक चर (पीडीके ही), नागपरू

39

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

vkarjihd i)rh

vkarjihd i)rh% u¶;kps ra= çk- v'kksd uk- fpeksVs] Jh-jktdqekj ca- dksBhdj] —"kh fo|k foHkkx] —"kh egkfo|ky; ¼M‚- ians—fo½] ukxiwj ¼egkjk"Vª½

40

malayalam.krishijagran.com


vkarjihd i)rh

vka

rjihd i)rh Çdok feJ ihd i)rhph 'ksrh Eg.kts dkgh uohu ra=Kku ukgh- vkiY;k ikjaifjd 'ksrh i)rhyk la'kksèkukph tksM vlwu 'ksrd&;kaP;k vkÆFkd u¶;kyk iwjd v'kh i)r vkgsvkiY;kyk ekfgr vkgs dh] vkiys okMoMhy 'ksrh isjr vlrkuk eq[; fidkP;k fc;k.;kr dkgh nql&;k çdkjP;k fidkaps Çdok nq¸;e fidkaps fc;k.ks felGowu isj.kh djhr gksrs( Çdok eq[; fidkP;k 'ksrkr nq¸;e fidkps fc;k.ks Qsdwu ^Ãjok* ?ksr gksrs- ;k i)rhus eq[; fidkr nq¸;e fidkaph ykxoM dsyh tkr gksrh] ;kp i)rhyk vka r jihd@feJ ihd ?ks . ks Çdok vkarjihd@feJ ihd i)rhph 'ksrh vls Eg.krkrijarq] gh vkarjihd@feJfidkaph ykxoM 'kkL=h; i)rhus u djrk] R;kps vFkZ'kkL= u riklrk] dsoG 'ksrdjh R;kaP;k Lor%P;k xjtk Hkkxfo.;kdfjrk djhr vlr- vkt 'ksrhdMs O;olk; Eg.kwu ikg.;kpk –"Vhdksu tj Bsoyk rj vkÆFkd fu;kstu vkf.k uQk&rksVk ;k loZ xks"Vh i;kZ;kus c?kkO;k ykxrkr- loZp 'ksrdjh caèkw] gYyh 'kkL=h; i)rhus vkarjihd@feJ ihd i)rhpk voyac djrkuk fnlr vkgsrvkarjihd i)rh vkf.k feJ fidkapk mís'k ,dp vkgs- ijarq] voyac dj.;kP;k i)rh osxosxG~;k vkgsrfeJ ihd i)rheè;s isj.khP;k osGh eq[; fidkP;k fc;k.;kr Bjkfod çek.kkr nq¸;e fidkps fc;k.ks felGowu rs vksGhr isjys tkrs] R;keqGs ,dkp vksGhr eq[; fidkph vkf.k nq¸;e fidkph jksis mxorkr vkf.k iq<s vkiyk thouØe iw.kZ djrkr- 'kkL=h; i)rhus eq[; fidkr nq¸;e ihd Çdok vkarjihd ?;ko;kps vlY;kl eq[; fidkP;k Bjkfod vksGÈuarj Lora=fjR;k

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

nq¸;e Çdok vkarjfidkP;k Bjkfod vksGh isjrkr;kykp vkarjihd i)rh vls Eg.krkr- 'kkL=ksä i)rhus vH;kl d:u ç;ksxkvarh eq[; fidkP;k fdrh vksGÈuarj vkarjfidkP;k fdrh vksGh isjkO;kr Eg.kts vfèkd vkÆFkd uQk feGrks] ;kps la'kksèkukvarh fu"d"kZ dk<ys tkrkr vkf.k vfèkd vkÆFkd uQk ns.kk&;k vkarjihd i)rhph f'kQkjl dsyh tkrs- v'kk i)rhus isj.kh dsysY;k 'ksrkps toGikl 70 rs 80 Vôs {ks= eq[; fidk[kkyh rj 20 rs 30 Vôs {ks= vkarjfidk[kkyh vlrs· vkarjihd i)rhps Qk;ns& 1½ eq[; fidkeè;s dMèkkU;oxÊ; fidkps vkarjihd Çdok feJ ihd ?ksrY;kl cgqrsd dMèkkU;oxÊ; fidkaP;k eqGkaoj vlysY;k xkBÈ}kjs okrkoj.kkrhy u=kps fLFkjhdj.k gksrs- R;keqGs tfeuheè;s u=kps çek.k ok<wu u=;qä jklk;fud [krkaP;k ek=sr cpr djrk ;srs] rlsp tfeuhph lqihdrk fVdork ;srs2½ eq[; fidkph vkf.k vkarjfidkph eqGs tfeuhP;k osxosxG~;k Fkjkar ok<r vlY;keqGs vkf.k çR;sd fidkph vUuæO;kph xjt osxosxGh vlY;keqGs vUuæO;s] vksykok b-lkBh rlsp maph osxosxGh vlY;keqGs lw;Zçdk'kkdfjrk LièkkZ gksr ukgh3½ eq[; ihd vkf.k vkarjihd Çdok feJ fidkpk thouØe iw.kZ dj.;kP;k dkykoèkhr fHkUurk vlY;keqGs dki.kh dj.ks lqyHk gksrs4½ vkarjihd Çdok feJ fidkaeqGs 'ksrd&;kaP;k fofoèk xjtk mnkgj.kkFkZ uxnh] r`.kèkkU;] dMèkkU;] xGhrèkkU;] tukojkalkBh pkjk] tG.kkdfjrk baèku bR;knh xjtk HkkxfoY;k tkrkr5½ uSlÆxd vkiÙkh mn~HkoY;kl iw.kZ@loZ ihd

41

bengali.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

vkarjihd i)rh

m)~oLr u gksrk fdeku ,dk fidkps rjh mRiUu gkrh ykxrs6½ dksjMokgw 'ksrheè;s ewyLFkkuh tylaèkkj.kkdfjrk vkarjihd@feJ fidkph enr gksrs7½ os x os x G~ ; k dq V q a c krhy fidka p h ykxoM vkarjihd i)rhus gksr vlY;keqGs vkiksvkip R;kP;k'kh layXu vlysY;k r.kkapk rlsp] dhM o jksxkapk çknqHkkZo deh gksrks8½ lyx ,dkp fidk[kkyh 'ksrh u Bsork eq[; fidkaeè;s vkarj Çdok feJ ihd i)rh vaeykr vk.kY;kl fuOoG vkÆFkd feGdr vfèkd feGkY;kps vusd la'kksèkuij ç;ksxko:u fl) >kys vkgs• eq[; fidkarhy vkarjfids%& lok±r egÙokph è;kukr Bsok;ph xks"V Eg.kts] r`.koxÊ; ihda tls] Ål] Tokjh] cktjh] edk] xgw( rarqoxÊ; fida tls] dkiwl] T;wV] cks: ;kaeè;s ewx] mMhn] poGh] Hkq à ew x ] lw ; Z Q w y ] lks;kchu] iksiVoky] dqGhFk b- fida] vkarjihd Çdok feJ ihd Eg.kwu ?ksrk ;srkrÅlkeè;s vkarjihd gs iêkisj i)rhus ?ksrkrÅlkP;k lgk vksGÈuarj nksu vksGh eksdG~;k lksMY;k tkrkr vkf.k R;keè;s dkank] cVkVk] Hkkthikyk] lks ; kchu] fejph] mUgkGh HkqÃewx bvkarjfids ?ksrkr- ladfjr Çdok vesfjdu dkilkP;k nksu vksGÈP;k eèkkseèk ewx] mMhn Çdok lks;kchu ;k vkarjfidkph ,d vksG Eg.kts] dkiwl $ ewx ¼1%1½] dkiwl $ mMhn ¼1%1½ Çdok dkiwl $ lks;kchu ¼1%1½ v'kk i)rhus ?ksrkr- ;k vkarjihd i)rheè;s dik'kh[kkyhy {ks= deh u gksÅ nsrk ewx] mMhn Çdok lks;kchu gs deh dkykoèkhps vkarjihd ?ksrk ;srs- rlsp dik'khr rqjhps vkarjihd ?ks.;kph i)r ijaijkxr pkyr vkyh vkgsijarq( dkilkr dkiwl$Tokjh$rwj$Tokjh ¼6%1%2%1½ gh f=Lrjh; i)r Qk;ns'khj vk<Gwu vkysyh vkgslks;kchueè;slq)k v'kh f=Lrjh; vkarjihd i)r lks;kchu$Tokjh$rwj] 6%2%1 Çdok 9%2%1 ;kçek.ks vksGhr

?ksrk ;srs- rlsp] lks;kchu ;k eq[; fidkP;k 2 Çdok 6 Çdok 9 vksGÈuarj rwj ;k vkarjfidkph ,d vksG isj.ks vkÆFkd–"Vîk Qk;|kps vk<Gwu vkys vkgs- rwj$edk ák vkarjihd i)rhoj vkèkkfjr vUuæO; O;oLFkkiuklg ?ksrysY;k la'kksèku ç;ksxkaeè;s rwj$edk ¼4%1½] ;kçek.kkr isj.kh dsY;kl fuOoG vkÆFkd feGdr vfèkd feGkY;kps vk<Gwu vkys vkgsHkqÃeqxkP;k fidkr vkarjihd ?;ko;kps >kY;kl] Hkq à ew x $ lw;ZQwy

¼6%2½] HkqÃewx$rwj ¼6%1½] HkqÃewx$Tokjh ¼6%2½] HkqÃewx$dkiwl ¼6%1½ vksGÈP;k çek.kkr ?;kos- lw;ZQqykr rqjhps vkarjihd 2%1 ;k çek.kkr ?ks.ks vfèkd Qk;ns'khj

42

www.krishijagran.com


vkarjihd i)rh vk<Gwu vkys vkgs- rlsp frGkeè;s vkarjihd ?;ko;kps >kY;kl rhG$ewx ¼3%3½] rhG$lks;kchu ¼2%1½] rhG$dik'kh ¼3%1½ vksGh ;kçek.ks ?ksrY;kl vfèkd vkÆFkd mRiUu feGrs- ,jaMh fidkr vkarjihd ?;ko;kps >kY;kl] ,ja M h$rw j ¼1%1½] ,ja M h$mMhn ¼1%2½] ,jaMh$HkqÃewx ¼1%5½ vksGÈP;k çek.kkr ?;kosjCch gaxkekrhy fidkaP;k ckcrhr] vkarjfidklkBh xgw ;k fidkr eksgjhps vkarjihd 9%1 vksGÈçek.ks ?;kos-

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

vkarjihd 4%2 vksGÈçek.ks ?ksrk ;srs- tol$eksgjh 5%1 vksGÈP;k çek.kkuqlkj vkarjihd i)rhlq)k Qk;|kph vk<Gwu vkyh vkgsvkarjihd Çdok feJ ihd i)rheè;s] tfeuhph [kksyh o exnqjkpk fopkj d:u isj.kh dj.ks vR;ko';d vkgs- [kksy Çdok eè;e [kksy tfeuhr dik'kh$ewx Çdok mMhn ¼1%1½] Tokjh$ewx ¼3%3½] rwj$ewx Çdok mMhn ¼1%2½ Çdok ¼2%4½] rwj$lks;kchu ¼1%2½ vkf.k dkiwl$Tokjh$rwj$Tokjh ¼3%1%1%1½ Çdok ¼6%1%2%1½ ;k vksGÈP;k çek.kkr Bso.ks vfèkd Qk;ns'khj Bjrscktjh$rwj ;kr vksGÈps çek.k 1%1 Bsokos- mFkG tfeuhoj ek= cktjh] Tokjh] rhG] dkjG Çdok dqGhFk gh fida ,dd i)rhus ?;kohrvkarjfidkaps tylaèkkj.kkr egÙo& ewyLFkkuh tylaèkkj.k Eg.kts tkxP;k tkxh Eg.ktsp 'ksrkrY;k 'ksrkr ikolkps ik.kh eqjo.ks gks;dksjMokgw 'ksrheè;s ikolkP;k ik.;kps vuU;lkèkkj.k egÙo vkgs- ik.kh vMok&ik.kh ftjok gs ra=Kku Qk;|kps Bjrsdik'kh$lks ; kchu gh vkarjihd i)rh [kksy e'kkxr d:u mrkjkyk vkMoh isj.kh dsY;kl ikolkP;k ik.;kpk vièkko mFkG e'kkxrhis{kk 12-74 Vôs deh gksrks- rlsp] tfeuhph èkw i 17-76 Vô~;kauh deh gksrs vkf.k lks;kchu rlsp dkilkps mRiknu 38-95 Vô~ ; ka u h ok<rs - Eg.kts p dkiw l $ lk;skchu ;k vkrajihd i)rheG q s e`nk o tylaèkkj.kkl enr gksrs• vkarjfidkaps ,dkfRed dhM O;oLFkkiukr egÙo& vkarjihd@feJ ihd i)rhps ,dkfRed dhM O;oLFkkiukr egÙokps LFkku vkgs- fofoèk vkarjihd o feJ ihd i)rheqGs eq[; fidkaoj ;s.kk&;k fdMÈpk çknqHkkZo VkGrk ;s.ks 'kD; vkgs- edk] Tokjh] cktjh ;kalkj[;k fidkaeqGs vG~;kapk çknqHkkZo deh gksrks- ;kp vkarjfidkapk okij] i{kh Fkkacs Eg.kwulq)k djrkr vkf.k ;kaoj clwu fidkrhy vG~;k ospwu [kkrkr-

djMh ;k fidkr gjHkjk o tol ;k vkarjfidkph ;kstuk 3%3 vksGÈP;k çek.kkr djrk ;srs- vfèkd vkÆFkd feGdrhlkBh tol ;k fidkr gjHkjk o djMhps

43

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

vkarjihd i)rh

vkarjfidkaps vkiRdkyhu ihd fu;kstukr egÙo& fulxZ gk vkiY;k gkrpk ukgh- ikÅl osGsoj ;s.ks] u ;s.ks] eè;sp eksBh m?kMhi iM.ks] ikÅl m'khjk ;s.ks rlsp] ikÅl lkj[kk ykxwu iMY;kl 'ksrd&;kauk isj.kh dj.;kr ukdh uÅ ;srkr- v'kk ifjfLFkrhr vkarjihd i)rh Qk;|kph Bjrs - R;kdfjrk] 'ks r djh ca è kw a u h] lqpfoY;kçek.ks vkarjihd i)rh vaeykr vk.kkohfu;fer ikolkGk nksu Çdok rhu vkBoMs lq# >kY;kl Eg.ktsp 2 rs 15 tqyS njE;ku lq# >kY;kl] dik'khr ewx] mMhn] lks;kchu ;k fidkapk vkarjihd Eg.kwu varHkkZo djkok vkf.k laiw.kZ {ks=koj ,dp ihd u ?ksrk] FkksMîk FkksMîk {ks=koj gh fids ?;kohr- dkgh {ks=koj] dkiwl$Tokjh$rwj$Tokjh] 6%1%2%1 Çdok 3%1%1%1 ;k vksGÈP;k çek.kkr ?;koh- R;keqGs ,dw.k mRiknu vkf.k mRiUukr vfèkd Qk;nk gksrks- lks;kchu fidkr 2]6 Çdok 9 vksGÈuarj 1 vksG rqjhph vkiY;k lks;huqlkj ?;koh- fu;fer ikolkGk ikp vkBoMîkais{kk tkLr m'khjk lq# >kY;kl Eg.ktsp] 23 rs 29 tqyS njE;ku ikÅl vkY;kl] dkilkph isj.kh dj.ks VkGkos- ijarq] dkgh {ks=koj dik'kh isj.ks vfuok;Z vlY;kl dsoG ns'kh

dik 'khps ljG vkf.k lqèkkfjr ok.k okijkos- rlsp] dkilkP;k vksGÈph la[;k deh d:u ,d Çdok nksu vksGh rqjhP;k vkotwZu ?;kO;kr] rlsp( brj fidkarlq)k rqjhps vkarjihd ?;kos• 'ksrh O;olk;kps vFkZ'kkL=& 'ksrh O;olk;kps vFkZ'kkL= Bso.ks Qkj xjtsps vkgs] dkj.k ;ko:up vkiY;kyk vkiyk 'ksrh O;olk; u¶;kr vkgs dh rksVîkr vkgs] rs dGrs- ;kdfjrk ihd mRiknuklkBh ykxysys etwj] cSy] VªWDVj o R;kauk ns.;kr vkysyh etwjh] rlsp fc;k.ks] jklk;fud o lSafæ; [krs] thok.kw laoèkZds] dhVduk'kds] cqj'khuk'kds]

44

malayalam.krishijagran.com


vkarjihd i)rh

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

mnk- 1½ 2008 rs 2011 njE;ku Tokjh ;k eq[; fidkr lks;kchu ¼2%1½ ;k vkarjihd i)rhoj vkèkkfjr vUuæO; O;oLFkkiuklg ?ks r ys Y ;k ç;ks x kva r hps vFkZ'kkL=kps fu"d"kZ vls dh] ,dw.k mRiUu & 47]534@& ç-gs,dw.k [kpZ & 14]050@& ç-gsfuOoG vkÆFkd feGdr & 33]484@& ç-gsQk;nk [kpZ xq.kksÙkj & 2-52 mnk- 2½ lu 2014&15 eè;s rwj$edk ¼4%1½ ;k vkarjihd i)rhoj vkèkkfjr ç;ksxkvarhps vFkZ'kkL=kps fu"d"kZ vls dh] ,dw.k mRiUu & - 79]737@& ç-gs,dw.k [kpZ & - 26]121@& ç-gsfuOoG vkÆFkd feGdr & 53]982@& ç-gsQk;nk [kpZ xq.kksÙkj & 3-09

r.kuk'kds b- fufo"BkaP;k [kjsnhoj >kysY;k ,dw.k [kpkZpk fg'ksc v|;kor Bsokok- ihd dk<.khuarj rs cktkjkr fodwu ;s.kkjh jôe Çdok mRiknukrhy pkyw cktkjHkko x`ghr èk:u] fidkaiklwu feG.kkjs ,dw.k mRiUu #i;kaP;k Lo:ikr dk<kos- ,dw.k mRiUu otk ,dw.k [kpZ cjkscj uQk Çdok rksVk feGsy- ;kykp fuOoG vkÆFkd feGdr vlsgh Eg.krk ;sÃy- vkf.k uarj 1 #i;kP;k [kpkZP;k rqyusr fdrh #i;s fuOoG uQk >kyk rs Qk;nk%[kpZ xq.kksÙkjko:u dGsy- [kkyhy nksu vkarjihd i)rhoj vkèkkfjr mnkgj.ks gs:u 'ksrdjh caèkwauk gs let.;kl lksis tkÃy-

45

bengali.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lqdysY;k Qqykapk O;olk;

lqdysY;k QqykaP;k ekè;ekrwu jkstxkj laèkh M‚- nhIrh Çlg lgk¸;d çkè;kfidk fcgkj —"kh fo|ky;] lckSj – 813210 Qks-ua-% 8294461539 Ã&esy% singh.deep 2008@gmail.com

Qq

m".krk vkf.k FkaMh nksUgh tkLr lgu d: 'kdrkr vkf.k tkLr dkG vkiys lkSan;Z fVdowu BsÅ 'kdrkrHkkjrkr lqdysY;k Qqykapk O;olk; gk lrr çxrhiFkkoj vkgs vkf.k R;kaph ekx.kh ijns'kkrwugh cjhp vkgs- tkLr ekx.kheqGs Hkkjr lqdysY;k QqykaP;k fu;kZrheè;s çFke LFkkukoj vkgs- lqdysY;k Qqykaps ra= brds lksis vkgs dh] dks.khgh rs f'kdwu R;krwu vkiyk jkstxkj feGow 'kdrks- lqdysY;k QqykaP;k O;olk;kr ikp'ksis{kk vfèkd çdkjP;k Qqykaph fu;kZr dsyh tkrs;k O;olk;kr nj o"kkZyk 10&15 Vôs ok< gksr vlrsrkth Qqys dksest.;kvkèkhp lqdysY;k Qqykaps ra= oki:u R;kauk lqdoys tkrs- ;ksX; fLFkrhr vlysyh Qqys vkf.k R;kaP;k ikdG~;k lqdowu vusd çdkjph mRiknus cuoyh tkr vkgsrR;krwu ?kjkph

ykaps lkSan;Z vkf.k dkseyrk ;klkBh çkphu dkGkiklwup Qqys fujfujkG~;k çlaxkalkBh okijyh tkr vkgsr- ek=] goh rsOgk goh rh Qqys feG.;klkBh R;kaP;k iq<P;k gaxkekph okV igkoh ykxrsQqys vkf.k rkT;k ikukaps vk;q"; deh vlY;kus] vki.k tkLr dkG rkth Qqys fVdowu BsÅ 'kdr ukgh- ek=] Qqys lqdo.;kP;k osxosxG~;k çfØ;kaeèkwu vki.k R;k Qqykaps lkSan;Z c&;kp dkGki;±r fVdowu BsÅ 'kdrksQqys] ikus] QuZ] xor lqdo.ks vkf.k R;kaP;k Qqykapk mi;ksx ltkoVhlkBh dj.ks ;kl] 'kq"d iq"i mRiknu vls EgVys tkrs- vkiY;k fVdkÅ lkSan;Z vkf.k oSfoè;iw.kZ jaxkaeqGs gYyh lqdysyh Qqys gh yksdkalkBh vk'p;kZpk] dkSrqdkpk vkf.k vkd"kZ.kkpk fo"k; Bjyh vkgsr- lqdoysyh Qqys gh rkT;k QqykaP;k rqyusus otukl gydh] egkx] fVdkÅ vkf.k i;kZoj.kkl vuqdwy vlrkr- rkT;k Qqykais{kk lq d oys y h Qq y s gh

46

www.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lqdysY;k Qqykapk O;olk;

ltkoVgh dsyh tkÅ 'kdrs vkf.k R;kpcjks c j lq d ys y h Qq y s R;ka P ;k fu;kZrhrwu dekÃpsgh lkèku cuw 'kdrkr- egkxkÃP;k ;k dkGkr] ?kjh clysY;k x`fg.kÈlkBh gs ra= vkoMhpsgh B: 'kdrs vkf.k R;kauk tkLrhph feGdr Eg.kwugh rs fl) gksÅ 'kdrs- ák ra=kus r;kj dsysyh mRiknus fu;kZrhlkBh mÙke vlrkrp ija r q ] deh xqaro.kqdhrwu tkLr uQk deowu nsÅ 'kdrkr- ;k O;olk;krwu] 'ksrdjh vkiys mRiUu ok<owu laiUu thou txw 'kdrkrlqdysyh Qqysp dk\ Hkkjrh; vkf.k ijns'kh cktkjisBsr lqdysY;k Qqykauk pkaxyh ekx.kh vkgs- Hkkjrkrwu gh Qqys vesfjdk] tiku vkf.k ;qjksieè;s fu;kZr dsyh tkrkrHkkjrkr fofoèk çdkjph >kMs vk<Gr vlY;kus] 'kq"d iq"i fu;kZrheè;s Hkkjr vxzLFkkuh vkgslqdysyh Qqys Eg.kts dsoG Qqysp uOgsr rj] ;keè;s nsB] fc;k] dG~;k ;kapkgh lekos'k gksrks- Hkkjrkrwu nj o"kkZyk lqekjs 'kaHkj dksVh #i;kaph lqdysyh Qqys fu;kZr dsyh tkrkrHkkjrkrhy gk O;olk; lqekjs 20 ns'kkauk ikp'ksgwu vfèkd çdkjP;k lqdysY;k Qqykaph fu;kZr djrks- R;kapk mi;ksx gLrfuÆer dkxn] y¡i'ksM] es.kcÙkhpk LVWUM] rkxkP;k fi'kO;k] QksVks Ýse] c‚Dlsl] iqLrds] ÇHk rhojhy ltkoV] dkMZ vkf.k brj HksVoLrw r;kj dj.;klkBh gksrks- ?kjkrhy fu#i;ksxh oLrw vkf.k lqdysyh Qqys ;kapk ,df=r okij d:u mRiknukaps lkSan;Z vkf.k R;kryk Qk;nk ;keè;s ok< gksrs;k ra=kus r;kj dsysyh mRiknus fu;kZrhlkBh mÙke vlrkrp ijarq] deh xqaro.kqdhrwu tkLr uQk deowu nsÅ 'kdrkrQqys lqdfo.;kps ra=& 'kq"d iq"i mRiknukr nksu egÙokps VIis vkgsr(

lqdo.ks 2½ jaxo.ks Qq y s dk<.;kpk vkf.k lqdo.;kpk ;ksX; dkG Qqys ldkGP;k osGh] >kMkaojps noÇcnw lqdY;kuarj dk<kohr- Qqys dk<Y;kuarj R;kaps xqPN cuowu jcjcWaMus ckaèkwu Bsokosr- rlsp] R;kauk 'kD; frrD;k yodj mUgkiklwu nwj dsys xsys ikfgtslqdo.;kP;k çfØ;k Vkaxwu lqdfo.;kph çfØ;k ¼Air Drying½& gs ra= [kwi tqus rj vkgsp i.k R;kcjkscjp rs LoLr vkf.k lksisgh vkgs- ;k çfØ;sr Qqykaps nsB ,d= ckaèkwu R;kauk myVs Vkaxwu Bsoys tkrs- Qqys lqdorkuk] R;k [kksyheè;s vaèkkj] m".krk vkf.k gok [ksGrh Bso.;kph dkGth ?ksryh xsyh ikfgts- ;k çfØ;seè;s] Qqykauk okG.;kl tkLr osG ykxrks vkf.k cjsposGk R;kaps uSlÆxd jaxgh mMwu tkrkrnkc çfØ;k ¼Press Drying½& ;k ra=kuqlkj] Qqys iw.kZi.ks meyY;kuarj rh rksMyh tkrkr- nksu Fkjkaeè;s 'kks"kdkxn Bsoyk tkrks vkf.k R;k nksu FkjkaP;k eè;s Qqys Bsoyh tkrkr- v'kkçdkjs] 'kks"kdkxnkP;k 4&5 Fkjkaeè;s Qqys Bsowu] R;koj nkc nsÅu 40&50 fMxzh lsfYlvloj 24 rklkalkBh BsÅu fnys tkrs loZ l kekU; rkiekukr Qq y s lqdok;ph >kY;kl] nj frl&;k fno'kh 'kks"kdkxn cnywu rh lqdoyh tkrkr vkf.k gokcan MC;keè;s rh lkBoyh tkrkrnkc.;kph çfØ;k ¼Embedded Drying½& Qq y s lkèkkj.k nks u r` r h;ka ' k QqyY;kuarj rh dk<yh tkrkr vkf.k ikus dk<wu rh flfydk tsyeè;s Bsoyh tkrkrHkkaMîkP;k rGk'kh 3&4 bapki;±r flfydk tsy Hkjys tkrs vkf.k

48

hindi.krishijagran.com


lqdysY;k Qqykapk O;olk;

R;koj ljG fLFkrhr Qqys Bsoys tkrs- Qqykapk vkdkj fc?kMw u ns.;klkBh Eg.kwu] flfydk tsy gs ,dk cktwus HkkaMîkr vksrys tkrs- Qwys iw.kZi.ks flfydk tsyeè;s >kdyh xsY;kuarj rs HkkaMs 44&48 fMxzh lsfYlvloj ,d rs nksu fnolkalkBh Bsoys tkrs- R;kuarj flfydk tsy Qqykao:u osxGs dk<ys tkrs vkf.k ex Qqys LoPN d:u rh okijyh tkrkr- flfydk tsyçek.ksp cksjsDl] okGw] ykdMkpk Hkqlk ;kapk okijgh Qqys lqdo.;klkBh dsyk tkÅ 'kdrks- ;k çfØ;sr Qqykaps jax vkf.k R;kapk vkdkj gs nksUgh uhV jkgrkr- nkc.;kP;k çfØ;seè;s Qqys >kd.k vlysY;k HkkaMîkaeè;s lqdoyh tkrkrlw;Zçdk'kkr lqdo.ks ¼Sun Drying½& lw;Zçdk'kkr Qqys lqdo.;kps ra= gh lok±r lksis vkf.k LoLr ra= vkgs- ijarq] ikolkG~;kr ;k i)rhus Qqys lqdo.ks v'kD; vkgs- ;k çfØ;sr] Qqykapk vkdkj vkf.k

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

jax nksUgh fc?kMrkr- Qä d.k[kj ç—rhph Qqysp ;k i)rhus lqdoyh tkÅ 'kdrkr- ;k çfØ;seè;s Qqys xqPNkaeè;s Çdok ckacwoj myVh yVdowu lqdoyh tkrkrdeh rkiekukr lqdfo.ks ¼Freeze Drying½& gh çfØ;k] lw;Zçdk'kkr Qqys lqdo.;kP;k rqyusus tkLr çxr çfØ;k vkgs- xksBowu lqdo.;kP;k çfØ;slkBh ykx.kkjh ;a=s egkx vlrkr- ijarq] ;k i)rhus lqdoysY;k Qqykaph xq.koÙkk gh vfèkd pkaxyh vlrs vkf.k R;kauk Çdergh pkaxyh ;srs- ;k i)rhus vki.k] FkaM çns'kkrhy Qqysgh [kwi pkaxY;kçdkjs lqdow 'kdrksfXyljhupk okij d:u lqdfo.;kph çfØ;k ¼Glycerine Drying½& ;k çfØ;sr Qqys dk<wu rh fXyljhuP;k æko.kkr cqMowu Bsoyh tkrkr- gs æko.k

49

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lqdysY;k Qqykapk O;olk;

cuo.;klkBh ik.kh okijys tkrs- cjspnk] nksu Hkkx ik.;keè;s ,d Hkkx fXyljhu felGys tkrs- ;k ra=keè;s QqykaP;k dks'kkaeè;s ik.;k,soth fXyljhu 'kks"kys tkrs vkf.k R;keqGs lqdY;kuarj Qqys pednkj fnlw ykxrkr vkf.k vfèkdp lqanj fnlw ykxrkrjaxo.ks& T;k lqdysY;k Qqykaps uSlÆxd jax fVdw 'kdr ukghr] v'kk Qqykauk çfØ;k d:u uSlÆxd jaxkauh jaxoys tkrs- cgqrsdd:u] pkj fd-xzW- jaxkph ikoMj 20 yh- ik.;keè;s foj?kGoyh tkrs- gs feJ.k vkB'ks fyVj xje ik.;kr felGys tkrs- R;keè;s 2 fyVj vWlsfVd vWflM felGys tkrs- [kwi uktwd Qqykaps jax

lqèkkj.;klkBh eWXusf'kve DyksjkÃM felGys tkrsQqykaoj ;ksX; çek.kkr jax p<si;±r R;kauk ;k feJ.kkr cqMowu Bsoys tkrslqdysY;k Qqykaiklwu gLrdyk ¼Dry Flower Handicraft½& fcgkjeè;s 'kq"d iq"i mRiknu ¼Mªk; ¶y‚oj½ O;olk;kP;k vusd laèkh miyCèk vkgsr- csdkj vlysys r#.k Mªk; ¶y‚ojP;k O;olk;kpk mi;ksx jkstxkjkps lkèku Eg.kwu d:u vkiY;k vFkZO;oLFksyk çxrhps ia[k ykow 'kdrkr- fcgkjlkj[;k ekxkl jkT;klkBh lqdysY;k Qqykaps mRiknu çHkkoh B: 'kdrsfrFks fofoèk çdkjps xor] ikus vkf.k r.k vk<Gwu ;srkr]

50

bengali.krishijagran.com


lqdysY;k Qqykapk O;olk; T;ka p k mi;ks x vki.k lq d oys Y ;k Qq y ka P ;k mRiknuklkBh d: 'kdrks- ;k çns'kkr lqdysY;k QqykaP;k mRiknukrwu pkaxys mRiUu feGoys tkÅ 'kdrscsjkstxkj ek.kls ;krwu] e;kZfnr lkèkus oki:u Lor%P;k dYiusrwu vkf.k dyspk okij d:u vusd mRiknus cuow 'kdrkr- xzkeh.k Lrjkojgh dqfVjks|ksx Eg.kwu yksd gk O;olk; d: 'kdrkr- lqdysY;k Qqykaph ekx.kh gh fnolsafnol ok<rh vkgs- Hkkjrkrhy ,dw.k Qwy fu;kZrheèkhy 70 Vôs Hkkx gk lqdysY;k QqykaP;k fu;kZrhpk vkgslqdysY;k QqykaP;k fu;kZrheè;s gk uok fodkl vkgsfofoèk jaxkaP;k lqdysY;k QqykaP;k okijkrwu 'kq"d iq"i Ýse] ltoysyh fp=s] vfHkuanukph dkM~lZ] ikfdVs] iq"ixqPN] es.kcÙkhpk LVWUM] dkpsph okVh bR;knh cuw 'kdrkr- 'kq"d iq"ikaiklwu xzhÇVx dkM~lZ] o‚y fiDpj] dsysaMj] i‚&i‚jh] o‚y g¡Çxx] iq"i lajpuk] iq"ixqPN] iq"ipØ bR;knhgh cuoys tkÅ 'kdrkr- cktkjkr ;kauk Hkjiwj ekx.kh vkgs- ;kapk mi;ksx eksBeksBh g‚VsYl] e‚Yl ;kaP;k ltkoVhlkBh dsyk tkr vkgs- ;k ra=kpk fopkj efgyk l'kähdj.kklkBh dsyk tkr vkgs] T;krwu efgykauk jkstxkj feGw 'kdrkslqdoysY;k Qqykaiklwu cuork ;s.kk&;k oLrw ltkoV& ;keè;s lqdoysY;k nsBkapk vkf.k Qka|kapk mi;ksx dsyk tkrks- cktkjkr ;kauk ekx.kh r'kh deh vlyh rjh] R;kauk pkaxyh Çder feGrs vkf.k mPpHkzw oxkZrhy yksd ;kauk vfèkd ilar djrkr- ;keè;s loZlkekU;i.ks] lqds lqrh diMs] xor] pesyh] QuZph ikus vkf.k brj xks"Vh okijY;k tkrkrxzhÇVx dkMZ& gh cuo.;klkBh tq U ;k yXuif=dkapk okij djrk ;sÅ 'kdrks- fuea=.k if=dsP;k fjdkE;k Hkkxkoj u{kh cuowu lqdoysyh Qqys fpdVoyh tkrkr vkf.k fuea=.k if=dsoj vkoj.k p<owu xzhÇVx dkMZ r;kj dsys tkrs-

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

isij osV& gs cuo.;klkBh lok±r vkèkh dkpsP;k lkP;kpk okij dsyk tkrks- dkpsP;k lkP;kyk rGk'kh FkekZdksy ykoyk tkrks vkf.k R;koj Qqys cloyh tkrkruarj lkP;kpk ojpk Hkkx R;kP;k [kkyP;k Hkkxkoj clowu can dsyk tkrksns[kkok& vkèkh gLrfuÆer dkxnkoj u{kh dk<yh tkrs- ex R;koj lqdoysyh Qqys fpdVowu fryk ltoys tkrsdksLVj& gs cuo.;klkBh loZçFke] tqU;k dkMZyk lgk ,dlkj[;k pkSdksuh Çdok xksy vkdkjkr dkiwu ?ksrys tkrs- ;k lgkgh Hkkxkaoj ,dlkj[kh u{kh dk<wu R;koj lqdoysyh Qqys fpdVowu

51

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

lqdysY;k Qqykapk O;olk; Qqys lqdorkuk R;k [kksyheè;s] vaèkkj] m".krk vkf.k [ksGrh gok vl.;kph [kcjnkjh ?ksryh xsyh ikfgtsnkc.;kP;k çfØ;seè;s] Qqys ,dlkj[kh iljoyh ikfgtsr vkf.k nj frl&;k fno'kh 'kks"kdkxn cnyyk ikfgtslqdoysY;k Qqykauk gokcan MC;kaeè;s lkBowu Bsoys ikfgtslkBowu BsoysY;k Qqykaeè;s uW¶FkWyhu c‚y Çdok dkijkP;k xksG~;k BsoY;k ikfgtsr,dk HkkaMîkr ,dkp çdkjph Qqys lqdoyh ikfgtsrQqys rksM.ks vkf.k rh lqdo.ks ;keè;s dehr deh osG xsyk ikfgtsnkc.;kP;k çfØ;seè;s] Qqykapk vkdkj fc?kMw u ns.;klkBh tsy HkkaMîkP;k ,dk cktwus vksrys tkrslqdoysY;k Qqykauk fpdVysyh flfydk tsy vyxni.ks cz'kP;k lgk¸;kus lkQ dsyh ikfgtslqdoysY;k Qqykapk ik.kh] dhM] Åu] èkwG vkf.k eksMrksMhiklwu lrr cpko dsyk ikfgts-

di IysVP;k [kkyh Bso.;kps dksLVj Eg.kwu R;kapk mi;ksx dsyk tkrksVscy eWV& ;k cuo.;klkBh vkèkh] gLrfuÆer dkxnkyk lgk lkj[;k vk;rk—rh Çdok vaMk—rh vkdkjkr dkiwu ?ksrys tkrs- R;kuarj R;koj ,dlkj[kh u{kh dk<wu R;koj lqdoysyh Qqys fpdVoyh tkrkr vkf.k R;kauk yWfeusV d:u tso.kkP;k rkVk[kkyh Bso.;klkBh Vscykoj okijrkrisu LVWUM& gk cuo.;klkBh] laiysY;k VsiP;k fjdkE;k xksy Hkkxkyk Çdok 'kWEiw@ikoMjP;k fjdkE;k MC;kyk [kkyh FkekZdksy ykowu vkèkkj cuoyk tkrksex lqdoysyh Qqys R;koj clowu R;koj vkoj.k ?kkrys tkrsiq"ixqPN& gk lqxaèkh Qqykapk xqPN vlrks- ;kyk IykfLVd fi'kohr Bsoys tkrs- gs lkèkkji.ks] dikVs] [k.k vkf.k ckFk:eeè;s Bsoys tkrkr- ;k ra=kr] rhu'ksis{kk tkLr çdkjP;k >kMkapk okij dsyk tkrks- lqxaèkk] eksxjk] pesyh] xqykckP;k ikdG~;k] cksxuosy] dMwÇuckph ikus vkf.k dMd QGs gh Hkkjrkr tkLr çek.kkr okijyh tkrkr- fczVu gk vkiyk eq[; xzkgd vkgscqd ekdZ& gs cuo.;klkBh] tqU;k fuea=.kif=dk ykac vkdkjkr dkiY;k tkrkr- fuea=.kif=dsP;k dks&;k Hkkxkoj u{kh dk<wu R;koj lqdoysyh Qqys fpdVoyh tkrkr- R;kuarj fuea=.kif=dk yWfeusV dsyh tkrsloZlkèkkj.k çfØ;k vkf.k [kcjnkjh Qqys LoPN lw;Zçdk'kkrp lkBoyh ikfgtsr- Qqys dk<rkuk rkts jax vlysyh vkf.k jksxjfgr Qqysp lkBoyh ikfgtsrfdMÈiklwu cpko dj.;klkBh] Qqys rksM.;kvkèkh R;koj Mk;Fksu >sM 78 P;k 0-01 Vôs æko.kkph Qokj.kh dsyh ikfgts-

52

hindi.krishijagran.com



Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

d̀f"kfnu fparu

d̀f"kfnu fpark vkf.k fparu M‚-vkfnukFk rkdVs e`n inkFkZfoKkuosÙkk] foHkkxh; —f"k la'kks/ku dsaæ]lksykiwj eks- ‹†å†å…„…Š‹

m

|kP;k gkrh ;s.kkj~;k mRiUukph dks.krhp 'kk'orh nsrk ;sr ukgh]v'kk gh voLFksr d"V dj.kkj~;k 'ksrdj;kaph [kjks[kjp deky vlrs]Eg.kwu txkr lxG~;kr /kkM'kh dks.k vlsy rj rks lkj~;k txkpk iksf'kank 'ksrdjh cGhjktk-o"kkZrhy dks.krkgh efguk vlks] efgU;krhy fnol dks.krkgh vlks] ldkGh mBY;kiklwu fnol ekoGsi;aZr lrr dkekr vl.kkj~;k cGhjktkl —f"k fnukP;k fufeÙkkus ekukpk eqtjk ! ,jOgh lkrok vk;ksxklkj[kk uk R;kyk xzsM is] uk lsdaM&QksFkZ]uk fodsaM- 'ksrh Eg.kts tl ;ks)~;kp dke] rlp gq'kkjhp dke-gokekukrhy cnykyk dsaOgkp R;kus vafxdkjys vkgs-gokeku rKkis{kk ikolkpk vankt R;kapkp v|ki [kjk Bjr vkyk; vlp Eg.kko ykxsyvkHkkGkdMs uqlrh utj Vkdyh rjh R;kyk o#.kjktk dsaOgk cjl.kkj ;kpk vankt ;srks-R;kyk gYyhP;k tekU;kr okij.;kr ;s.kkj~;k bZVjusVph Qkj'kh xjt iMr ulkoh-,Ogkuk rks ;k vanktkoj fo'oklp Bsok;yk r;kj gksr ukgh gs lks'ky esMh;kP;k ek/;ekrwu vki.k xsY;k ƒ‡& „å fnolkiklwu okprks vkgksrxsY;k rhu pkj o"kkZiklwu ikolkus gqydko.kh fnY;kus] xro"khZ v[[;k egkjk"Vªkyk Hkh"k.k nq"dkGkyk lkeksjs tkos ykxys-;ankP;k nq"dkGku vk;ih,yp ik.kh iGoy vkf.k ejkBokMîkrhy ykrwj ftYákyk rs jsYosu iqjoy vlp Eg.kko ykxsy-jkT;kP;k bfrgklkr çFkep brD;k nwjo:u ik.;kp çokl >kyk vlsy- fejt rs ykrwj varj ikj d:u Hkh"k.k nq"dkGxzLr ykrwjyk ik.kh iqjoy xsy-;ko:u ejkBokMîkrY;k nq"dkGkph nkgdrk y{kkr ;srs-jkT;kr uOgs rj ns'kkr vkf.k fons'kkrgh ejkBokMîkryk nq"dkG ckrehpk fo"k; gksrk-ƒ‹‰„ P;k nq"dkGkph vkf.k ;ankP;k nq"dkGkph rqyuk djrkuk u Hkwrks uk Hkfo";rh ph çfprh ;srs- ;ankP;k o"khZ jkT;krY;k vkf.k fo'ks"k% ejkBokMîkrY;k 'ksrdj~;kaP;k vkRegR;su mPpkad xkByk gs [ksnku uewn djkosls okVrs-nq"dkG] ukfidh]dtZcktkjhi.kkyk daVkGwu ;krhy cgqrka'k 'ksrdj~;kauh ;k txkpk dk;epk fujksi ?ksrykxro"khZ vodkGh ikÅl]xkjfiVhpk QVdk clysY;k dkan;kP;k Hkkook<hus xzkgdkauk tsjhl vk.ky gksr]ijarq ;ankP;k o"khZ nq"dkG vlwugh dka|kP;k Hkkokus 'ksrdj~;kapk Qkl vf/kd vkoGyk xsyk vkf.k dka|kp

[kr dj.;kf'kok; nqljk i;kZ; cGhjktkoj mjyk ukghnq"dkGkus lk[kj dkj[kkunkjhoj laØkar vkyh vlp Eg.kko ykxsy- xsY;k rhu pkj o"kkZiklwu jkT;krhy lk[kj dkj[kkunkjh rksVîkr pkyw vkgs-;ankP;k nq"dkGku 'ksrdj~;kap vkf.k lk[kj dkj[kkunkjhp o R;koj voyacwu vl.kkj~;k loZp ?kVdkapa dacjM eksMynq"dkGkus v{kj'k% esVkdqVhyk vkysyk 'ksrdjh ikolklkBh utj ykowu clyk vkgs-ikolk iM j ckck ! v'kh vkrZ ;kpuk rks o#.kjktkdMs djr vkgs-osGsoj vkf.k pkaxY;k ikolkP;k vanktkuqlkj 'ksrdj~;kauh O;ktkus rlsp mluokjhus iS'kkph tqGoktqGo d:u [kr ch&fc;k.kkps fu;kstu dsys vkgs-ijarq twu efguk lair vkyk; ijarq dkgh Hkkxkr gokeku[kkR;kpk vankt li'ksy [kksVk Bjor ikolkus 'ksrdj~;kauk fparkrwj dsys

54

malayalam.krishijagran.com


d̀f"kfnu fparu vkgs- ykacysY;k ikolkus 'kgjh vkf.k xzkeh.k Hkkxkps iw.kZ fu;kstu dksyeMys vkgs-jkT;krhy lyx rhu o"kkZP;k nq"dkGkuarj lokaZps y{k ikolkdMs gksrs-;ankP;k o"khZ ekUlwu osGsoj nk[ky gksÅu ljkljh is{kk tknk ikÅl iM.kkj vlY;kpk vankt gokeku[kkR;kus o vusdkauh Hkkdhr orZoys gksr]R;k ik'kZ~oHkwehoj [kjhi gaxkekP;k isj.khlkBh 'ksrdjkaP;k vk'kk iYyohr >kY;k gksR;knq"dkGkP;k çpaM rhozrsus gksjiGysyk 'ksrdjh FkksMk lq[kkoyk gksrk- ek= rks vkrk iqUgk fparkxzLr >kyk vkgsjkT;krhy cgqrka'k /kj.ks v{kj'k% dksjMhBkd iMyh

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

jDde vuqnku Lo#ikr tqyS v[ksj i;aZr c¡d [kkR;ke/;s tek dj.;kps vkns'k fnys vkgsr-rksp dk; rks fnyklk ;ankP;k —f"k fnukP;k fuferkus 'ksrdj;kuk feGkyk vl Eg.kko ykxsy- ekxhy rhu pkj o"kkZiklwu ikolkus fnysY;k gqydko.khus vkf.k ;ankP;k nq"dkGkus fc;k.ks ÅRiknukoj foijhr ifj.kke >kyk]ifj.kkeh [kktxh daiU;kauh fderhr HkjelkB ok< dsyh-njkckcr 'ksrdj~;kauh pkSd'kh dsY;kl fc;k.ks miyC/k ukgh vls lkaxwu Mkoy.;kps çdkj dkgh fBdk.kh lq# >kys vkgsrl/;k 'ksrdj~;kyk go R;k fidkp go rs fc;k.ks cktkjkr lgtklgth feGsukls >kys vkgs- dkgh 'ksrdjh ekxhy o"khZp fc;k.ks e/;LFkkekQZr /nqdkaunkjkekQZr fodwu vkiY;kp 'ksrdjh cka/kokaP;k f[k'kkyk pkV nsr vkgsrek.kqldhpk >jk lair pkyY;kp leksj ;sr vkgslyx nksu o"kZ nq"dkG iMY;kus 'ksrhph okV ykxyh/kkU;kph vkod deh >kY;kus nj ok<ys-ekx.kh vkf.k iqjoBk lk[kGhr fc?kkM >kY;kus egkxkbZ ok<yh vkgs]/kkU; fufeZrhlkBh ykx.kkj~;k fufo"Bkph fdaer çpaM ok<Y;kus 'ksrhpk ÅRiknu [kpZ dekyhpk ok<yk vkgs- 'ksretqjkaph etqjh ]okgrwd [kpZ] lkBo.k O;oLFksps HkkMs ;keqGs ÅRiknu [kpZ ok<yk] R;kçek.ks mRiknukyk cktkjHkko feGr ulY;kus 'ksrdjh vkiyk eky lkBowu Bsorks]cktkjkr eky vk.kk;yk R;kyk mRlkg jkgr ukgh ]R;keqGs iqjoBk deh gksrks vkf.k lkgftdp fderh ok<rkr-l/;k loZ= egkxkbZpk o.kok isVyk vkgsloZlkekU; ek.kwl ;kr HkjMyk tkr vkgs'ksrdj~;kalkBh tqyS efguk gk vfr'k; egRokpk efguk letyk tkrks ;kyk vk[kkMh fnol vlagh EgVya tkr- isj.kh]fuan.kh]dksGi.khph /kke/kwe ;k gaxkekr vlrs-vkf.k ge[kkl d/kh d/kh uOgs vkrk rj usgehp ikÅl dkslG;kpk fol:u tkrks vkf.k ex Hk;kud nq"dkG iMrks-R;k nq"dkGkus 'ksrhoj vk/kkfjr loZ lektp gksjiGwu tkrks-v'kk vkiÙkhrwu okpfo.;klkBh jkT;kr —f"k Økarhph eqgwrZes< jktdkj.kh yksdkaP;k

vkgsr-R;keqGs frljs egk;q/n ik.;klkBh gksbZy ;kph çphrh Bk;ksBk;h vuqHko;kyk ;ankP;k nq"dkGkus fnyh R;kr] ikÅl ykacyk rj vk.k[kh o.kok iM.;kph 'kD;rk vkgs;ankpk nq"dkG fd nq"dkG l–'k ifjfLFkrh ;koj Qä ppkZ djrk djrk v[ksj ikolkyk dkgh fBdk.kh lq#okr >kyh-xsY;k nksu o"kkZiklwu 'ksrdkjh gksjiGykekUlwuiwoZ ikolkus gtsjh ykorkp ;ank [kjhi pkaxyk gksbZy];k vk'ksus 'ksrdj~;kauh m/kkj mluokj d:u isj.khlkBh fc;k.kkaph yxHkx dsyh i.k ,Su [kjhikP;k rksaMkoj jkT; fc;k.ks egkeaMGkus¼ egkcht½ fc;k.kkaP;k fderhe/;s eks B h njok< ds Y ;kus nq " dkGxz L r 'ks r dj~ ; ka e /;s la r ki iljyk]R;keq G s jkT;kP;k eq[;eaR;kZuh nj ok<hyk LFkfxrh nsowu ok<ho njkph

वसंतराव नाईक यांनी शेतकरीिहत मह वाचे मानन ू धोरणे आखली आिण राबवली , ह रत ांती आिण हाय ीड याचे जनक हणन ू यांचे नाव महारा ातील शेतक यां या मनात कायम कोरले गेले आिण हणनच ू १ जल ु ै ते ७ जल ु ै कषी ृ स ाह साजरा केला जातो.

55

bengali.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

d̀f"kfnu fparu

deh gksr ukghr-;kpk lokZf/kd QVdk 'ksrdj~;kauk clrks vkgsisj.kh;qä ikÅl iMr ukgh] iMyk rj fids O;ofLFkr ;sr ukghr]fids pka x yh vkyh rj /kkU;kyk Hkko feGr ukgh- c¡ d ka u h fnysys dtZ ek?kkjh nsÅ 'kdr ulY;kus vU; c¡ d k]irla L Fkk fda o k lkodkjkdMwu iSls ?;kos ykxrkr-,dw.k 'ks r dj~ ; kph vkfFkZ d दोन वष रा यात दु काळी ि थती होती यािव फडणवीस सरकारने जा यु ifjfLFkrh Qkjp dBh.k िशवार सारखी योजना भावीपणे राबवली याचे चांगले प रणाम स या िदसन ू येत आहे त. gks r pkyyh vkgs jk"Vª h ;—r c¡ d ka u h nwj–"Vhus jksoyh xsyh-M‚]- iatkcjko ns'keq[k]v..kklkgsc 'ks r dj~ ; ka u k dtZ iq j oBk ds O gkp ca n ds y k vkgs R;keqGs f'kans ];'koarjko pOgk.k]olarjko ukbZd ;kaP;k iklwu lq# 'ks r dj~ ; ka u h dtZ feG.ks dBh.k >kys vkgs >kysyh gh —f"k dGoG;kaph ijaijk vktgh 'kjn xsY;k ohl –iapohl o"kkZpk vk/kqfud 'ksrhpk HkjHkjkVhpk iokj]uk- /kks- egkuksj]dS-'kjn tks'kh ;kaP;k —rhrwu dkG xsY;kuarj iqUgk dkgh vLekuh&lqyrkuh ladVkP;k mährwu vkiys vfLro fVdowu vkgs-rqeph 'ksrh rqeP;k dpkV;kr 'ksrdjh lkiMyk vkgs-'ksr ekykP;k Hkkokpk ,dVîkph ukgh ns'kkph vkgs- R;keqGs 'ksrh eksMwu iMyh ç'u]ÅRiknu [kpkZpk ç'u]gkrh ;s.kkj~;k mRiknukps rj ns'k eksMwu iMsy Eg.kwu 'ksrh okpfoyh ikfgts vls okLro fp= ;k lxG~;krwu 'ksrdjh esVkdqVhyk vkyk ;'koarjkokaps er gksrs- R;kaP;kp erkapk ikBiqjkok d:u vkgsolarjko ukbZdkauh 'ksrdj~;kalkBhP;k vusd ;kstuk ik.;kph VapkbZ gh vkrk lokZfnr vkgs-ik.;kpk ekstdk o 'kkldh; ikrGho:u vaeykr vk.kwu 'ksrhrwu mRiUu usedk okij djkokp ykx.kkj vkgs-;ankP;k o"khZcik.kh ok<hpk ç;Ru dsyk- olarjko ukbZd ;kauh 'ksrdj~;kaP;k VapkbZpk ç'u fMlsacj&tkusokjhiklwup ,Sj.khoj vkyk fgrkpk usgeh fopkj dsyk] 'ksrh laiUu >kyh rjp vkf.k lkjk nks"k ml ]dsGh ;k lkj[;k Hkjiwj ik.kh yksd'kkgh laiUu gksbZy-'ksrh eksMyh rj yksd'kkgh eksMsy fi.kkj~;k fidkauk o lk[kj dkj[kkunkjhyk loZp vls [k.k[k.khr fopkj ukf'kd ;sFks HkjysY;k f'kfcjkr ek/;kekuh Vhdsps y{k dsys-fidkauk fBcd O;ä dsys gksrs- olarjko ukbZd gs [kj~;k vFkkZus flapui)rhusp ik.kh |kos gs vkrk vfuok;Z dj.;kph 'ksrdj~;kaps dSokjh gksrs- olarjko ukbZd gs eksBs æ"Vs gksrsosG vkyh vkgs-R;k –"Vhus ljdkjus fBcd okijyk jkT;krhy loZlkekU; 'ksrdjh [kj~;k vFkkZus lq[kh o pkyuk fnyh xsyh ikfgts rlsp mlkyk fBcd le`) Ogkok ;klkBh —"kh mRiknu ok<hyk ;ksX; fn'kk o vlY;kf'kok; xkGiklkBh ?ksryk tk.kkj ukgh vlk pkyuk ns . ;kP;k mís ' kkus ola r jko ukbZ d ka u h ifo=k ?;kokp ykx.kkj vkgsgfjrØkarhpk lans'k loZnwj usyk-çR;sd ?kjkP;k ifjljkr 'ksrhe/khy etqjkaph p.kp.k ns[khy mÙkksjksrj ok<r vkgsfdeku ,d >kM]rj 'ksrkP;k cka/k&ca/kkj~;koj o`{koYyh ifj.kkeh dkekps vks>s vks<.kkjh ;a=s vf/kdkf/kd iRdj.ks ykowu egkjk"Vªkrhy d.kkd.kkr le`)h Qqyok-'ksrh fgrkog Bj.kkj vkgs -;kaf=dhdj.kkpk QSyko >kyk fd le`) dj.;klkBh u|kukY;kaps ik.kh vMok o tehu ;a=s ijoMrhy brir fdeku vkdkjkph 'ksrh;a=s vf/kd fHktok]vlk eksykpk lans'k nsÅu R;kauh 'ksrdj~;kauk xjtsph gksbZy- rsOgk ;kaf=dhdj.kkoj Hkj |kokp ik.;kps egRo fdrh vlrs ;kph tk.kho d:u fnyhykxsy;kpk vk/kkj ?ksÅu jkT; 'kklukus ik.kh vMok]ik.kh e/;a r jhP;k dkGkr [ks M ks i kMh f>jir xs y s y s ftjok]rq"kkj ;kstuk]fBcd flapu ;kstuk dk;kZjr dsyhtkxfrdhdj.k]uO;k fi<hr vkysyk paxGoknkpk —"kh mRiknukP;k ok<hlkBh unhukY;kaoj ygku ca/kkjs çHkko]'kS{kf.kd vkf.k vkssnksfxd {ks=kr fuekZ.k >kysys cka/k.;kph ;kstuk R;kauh vk[kyh o rh 'ksrdj~;kaP;k ç'ukaph uO;kus iquekaM.kh dj.;kph xjt fuekZ.k >kyh –"Vhus mi;qä Bjyh vkf.k gsp ca/kkjs iq<s olar ca/kkjs vkgs-ekxP;k n'kdkr 'ksrdj~;kaP;k T;k eksBîk çek.kkr Eg.kwu jkT;kr yksdfç; >kysvkRegR;k >kY;k R;kus gk ç'u ,Sj.khoj vk.kyk vkgsjkT;kr ekxhy pkj o"kkZiklwu nq"dkGkps <x dkgh dsY;k 'kgjhdj.kkpk ok<rk çHkko] ok<.kkj~;k 'kS{kf.kd laLFkk

56

www.krishijagran.com


d̀f"kfnu fparu ]uksdjnkj oxkZps lq/kkjysys jkg.kheku]'kgjh thoukph vks< ;keqGs O;kikj/kans ;keqGs 'ksrhP;k fcxj'ksrhdj.kkr 'ksrhps Iy‚V iMwu ekydkauk eksBîk çek.kkoj iSlk miyC/k >kyk- ;koj brj tkxfrdhdj.kk'kh fuxMhr vusd ckchauh tfeuhps egRo viw.kZ ikrGhoj ok<ys vkgs- R;keqGs xsY;k ngk ia/kjk o"kkZr tfeuhps Hkko fdR;sd iVhuh ok<ys vkgsr-;kiq<s rs ok<rp tk.kkj vkgsr jkT;krhy 'ksrdj~;kaP;k 'ksrh mRiknukps vk.kh 'ksrhps ç'u osxosxGs vkgsr-if'pe egkjk"Vª] fonHkZ] ejkBokMk] dksd.k] [kkauns'k ;k çns'kkr ihd i)rhr Qjd vkgsR;keqGs dksjMokgw 'ksrhis{kk ]if'pe egkjk"Vªkrhy ml mRiknd 'ksrdj~;kaph 'ksrh Qk;|kph vls ;k Hkkxkrhy 'ksrdjh letrks- lk[kj dkj[kkus] 'kS{kf.kd laLFkk]nq/k Msvjh R;kaP;k'kh fuxMhr irlaLFkk ;ko:u gs vuqeku dk<w 'kdrks-tkxfrdhdj.kkeqGs [kqY;k vkfFkZd /kksj.kkapk FksV ifj.kke fonHkkZrhy yk[kks dkiwl mRikndkaoj >kyk vkf.k d‚Vu csYV Eg.kwu vksG[kY;k tk.kkj~;k ;k çns'kkr uohu i;kZ;h ihd i)rhpk 'kks/k ?ksrkuk 'ksrdjh oxkZph rkjkacG mMkyh-fonHkZ&ejkBokM;kph 'ksrh Eg.kts iMhilkjk vkgs vlk ;k Hkkxkrhy 'ksrdjh Eg.krkrfnlk;yk [kwi i.k mRiknukr deh vlk R;kpk vFkZ gksrksl/;k jkT;krhy 'ksrdjh vMp.khr vlwu R;kyk ljdkjus enr ns.;kph xjt vkgs i.k ljdkjP;k

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

frtksjhp iSlk ulsy rj ljdkj rks nsÅ 'kd.kkj ukghR;keqGs lsokdjkr å-‡ VDds —f"k dY;k.k lslph Hkj ?kky.;kr vkY;kus rks vkrk ƒ‡ VDds >kyk-;k ekxkZus frtksjhr ikp gtkj dksVhaph Hkj iM.kkj vkgsnjo"khZ [kjhi gaxkekP;k osGsyk ljdkjrQsZ ch&fc;k.ks o [krkapk eqcyd lkBk vkgs] dks.krhgh vMp.k ;s.kkj ukgh vls tkghj dsys tkrs-ljdkjP;k ;k okD;koj 'ksrdjh fo'okl Bsorkr o tsOgk rs çR;{k cktkjkr tkrkr] rsaOgk ek= cktkjisBsph xkse y{kkr ;srs-ts fc;k.ks 'ksrdj~;kyk gos vkgs rsp useds dls miyC/k ukgh gs lkafxrys tkrsQkjp vkxzg dsyk rj cktkj Hkkokis{kk p<îk njkus fc;k.ks [kjsnh djkos ykxrs]rhp xr [krkaph vlrs'ksrdj~;kapk eky tsOgk cktkjisBsr [kjsnh dsyk tkrks rsaOgk R;kyk vusd vfXufnO;krwu tkos ykxrs ek= R;kyk fc;k.ks o [krs [kjsnh djrkuk çpaM =klkyk lkeksjs tkos ykxrs-f'kok; injkr iMysyk eky xq.koÙkspk vkgs fd ukgh ;kph [kk=h ulrs[kj rj ljdkjus 'ksrdj~;kyk cka/kkoj [kr miyC/k d:u fnys ikfgts-isj.khP;k ekslekr 'ksrdj~;kyk fooapuk vlrs rh iS'kkph-nq"dkGkP;k ik'kZ~oHkwehoj ljdkjus eksBîk çek.kkr iriqjoBk dsyk rjp 'ksrdjh rx /kjsy vU;Fkk 'ksrdj~;kyk f[kaMhr idM.kkjh ;a=.kk ;kgho"khZ fiGoVwu dk<sy 'ksrdj~;kaP;k ;k eqyHkwr ç'uklaca/kh —f"k fnukP;k fufeÙkkus fpark vkf.k fparu dj.;kph vko'kdrk vkgs-

यंदा मा सन ू पवू च रा यातील धरणात सरासरी ३० ट के पाणीसाठा अस याने आिण पावसाचे भाक त उ म अस याने शेतीला आशादायी िच िनमाण झाले आहे .

57

hindi.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

[kjhi Tokjh ykxoM

'kk'or vkfFkZd LFkS;kZlkBh [kjhi Tokjhph ykxoM dj.ks xjtsps  [kjhi TokjhP;k brj lq/kkfjr ok.kkais{kk ;k lq/kkfjr

vUu/kkU; fidka e /;s Tokjh ;k fidkyk vuU;lk/kkj.k egÙo vkgs- vUu vkf.k pkjk ns.kkjs Tokjh gs egkjk"Vªkrhy cgqmi;ksxh çeq[k vUu/kkU; ihd vkgsegkjk"Vªkr [kjhi Tokjh gs 6-18 yk[k gsDVj {ks=koj ?ksrys tkr vlwu ;kph mRikndrkgh 11-76 fDoa@gs vkgs- ikolkpk vfu;ferrk] rkaf=d 'ksrh i)rhpk vHkko] pk&;kpk derjrk ;k loZ xks"VhaeqGs cGhjktk vMp.khr vkyk vkgs- R;keqGs vkfFkZd LFkS;kZlkBh 'ksrhcjkscjp 'ksrhyk iwjd vlk nqX/k O;olk;kpk tksM/kank dj.ks dkGkph xjt vkgs- ;klkBh vkiY;k 'ksrhrhy dkgh tfeuhoj [kjhi Tokjhph ykxoM djkoh ts.ksd:u /kkU; miyC/krscjkscj tukojkalkBh oSj.k miyC/k gksbZy- dksjMokgw ifjfLFkrhr Tokjh fidklkj[ks ,dgh ihd ukgh dh T;kiklwu vUu/kkU; o tukojklkBh dMC;kps Hkj?kksl mRiknu feGsy- cjspnk ikÅl gk ,su ihd ifjiDo gksr vlrkuk tkLr iMrks- R;keqGs TokjhP;k nk.;kojhy cqj'kh ok<rs vkf.k Tokjh dkGh iMrs- R;keqGs mRiUu ok<ys rjh 'ksrd&;kauk R;kP;k rqyusr vkfFkZd ykHk ek= Qkjp deh feGrks- Eg.kwu 'ksrd&;kauh o- uk- e- —- fo-] ijHk.kh ;sFkwu çlkjhr dsysys ijHk.kh 'osrk ¼ihOghds 801½ vkf.k nqgsjh mi;qä ljGok.k ihOghds 809 ;k ok.kkph ykxoM dsY;kl vkf.k osGsoj dk<.kh dsY;kl ge[kkl ykHk gksbZy[kjhi Tokjhps lq/kkfjr ok.k ijHk.kh 'osrk ¼ihOghds 801½  nk.;kps mRiknu 32 rs 35 fDoa- çrh gsDVj  dMC;kps mRiknu 90 rs 95 fDoa- çrh gsDVj  nk.;kojhy cqj'khyk çfrdkj{ke  Viksjk o ika<jk nk.kk

ok.kkP;k nk.;kae/;s yksg ¼40 ihih,e½ o tLr ¼22 ihih,e½ lokZr tkLr vkgs- ;k tkrhP;k TokjhP;k Hkkdjhps iks"k.keqY; lq)k vf/kd vlsyihOghds 809  nk.;kps mRiknu 35 rs 36 fDoa- çrh gsDVj  dMC;kps mRiknu 110 rs 115 fDoa- çrh gsDVj  nk.;kojhy cqj'khyk çfrdkj{ke  e/;e vkdkjkpk nk.kk ok<rh yksdla[;k] nqHkR;k tukojkauk deh iM.kk&;k pk&;kph leL;k y{kkr ?ksrk [kjhi TokjhP;k mRiknu ok<hph furkar xjt vkgs- ;klkBh 'ksrdjh cka/kokauh mRiknu ok<hph [kkyhy çeq[k lw=s voyacY;kl mRiknukr ok< gksÅ 'kdrsmRiknu ok<hph çeq[k lw=s  isj.khpk dkyko/kh % twupk nqljk vkBoMk rs tqySpk ifgyk vkBoMk gk [kjhi Tokjh ykxoMhlkBh ;ksX; dkyko/kh vkgs- isj.khpk dkyko/kh ykacY;kus [kksMek'khpk çknqHkkZo ok<rks fc;k.;kps çek.k % ladfjr TokjhlkBh gsDVjh 7-5 fdyks rj lq/kkfjr ok.kklkBh gsDVjh 10 fdyks fc;k.ks okijkos ykxoMhps varj o rkVkaph la[;k % [kjhi Tokjhph isj.kh frQ.khus fdaok ikHkjhus nksu vksGhrhy varj 45 lseh o nksu >kMkrhy varj 12 lseh Bsowu djkohf'kQkjlhçek.ks gsDVjh 1-80 yk[k >kMkaph la[;k Bsokoh- R;kdfjrk xjt HkklY;kl ukaxh Hkj.ks fdaok fojG.kh djkoh chtçfØ;k % v>ksVksCVWj thok.kw lao/kZd] u= lYQj foækO; thok.kw 250 xzWe çrh 8 rs 10

58

malayalam.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k

[kjhi Tokjh ykxoM fdyks fc;k.;kl ;kçek.ks chtçfØ;k dsY;kl mRiknukr ok< gksrs- m'khjk isj.kh djkoh ykxY;kl [kksMek'khpk çknqHkkZo jks[k.;klkBh Fkk;ksfeFkksD>We 70 VDds ;k vkS"k/kkph 2-1 xzWe fØ;k'khy ?kVd ;kçek.ks ¼3 xzWe@fdyks½ chtçfØ;k djkoh [kr O;oLFkkiu % gsDVjh 5 Vu 'ks.k[kr ekrhr pkaxys felGwu |kos- [kjhi Tokjhl 80 fdyks u=] 40 fdyks lYQj vkf.k 40 fdyks iksVW'k |kos- 'kD;rks ifgyh ek=k la;qä vFkok feJ [krkrwu ¼150 fdyks 10%26%26½ feJ[kr o 50 fdyks ;qfj;kP;k ek/;ekrwu½ |koh- mjysys v/ksZ u= isj.khuarj 30 rs 35 fnolkauh 85 fdyks ;q f j;k}kjs |kos - [krs isj.khP;k osGh fc;k.;k[kkyh 5 lseh |koh vkarj e'kkxr % isj.khuarj 8&10 fnolkauh ukaxh Hkj.k djkoh- 20 fnolkar 15 lseh varjkoj 1 jksi ;kçek.ks fojG.kh djkoh- r.kkapk cankscLr dj.;klkBh ihd 40&45 fnolkaps gksbZi;aZr nksu osGk [kqji.kh o nksu osGk dksGi.kh djkoh- isj.kh >kY;kuarj yxsp ijarq ihd mxo.;kiwohZ vWVªkf>u 50 VDds MCY;w- ih- 1 fdyks çrh gsDVjh 750&1000 fyVj ik.;kr felGwu tfeuhoj Qokj.kh djkoh vkarjihd % [kjhi Tokjh + lks;kchu 2%4 fdaok 3%6 ;kçek.kkr nksu vksGhrhy ykxoM djkoh- rlsp [kjhi Tokjh + rwj 3+%3 fdaok 4%2 ;kçek.kkr ykxoM djkohTokjhpk uksan.kh—r fctksRiknu dk;Z Ø e ?ks r vlrkuk vkarjihd ?ksÅ u;s cgqfo/k ihd i)rh % [kjhi Tokjhuarj

tqyS] 2018

gjHkjk fdaok tol fdaok djMbZ ykxoM djkoh ihd la j {k.k % [kks M ek'khP;k fu;a = .kklkBh

lk;QjesFkzhu ¼10 VDds çokgh½ 20 feyh 10 fyVj ik.;kr felGwu isj.khuarj 14 fnolkauh Qokj.kh djkoh- [kksMfdMîkP;k fu;a=.kklkBh Dyksjksik;jhQ‚l ¼20 VDds çokgh½ 20 feyh 10 fyVj ik.;kr felGwu Qokj.kh djkoh dk<.kh % fidkP;k ifjiDo voLFksr dk<.kh djkoh- nk.;ke/;s 8 VDds vknZ z r k jkghy] v'kkçdkjs mUgkr okGow u lkBo.k djkoh- dMC;kph dqêh d:u lkBo.kwd djkoh mRiknu % Tokjh ykxoMhP;k lq/kkfjr ra=kpk voyac dsY;kl ladfjr ok.kkiklwu 40 rs 45 fDoa- rj lq/kkfjr ok.kkiklwu 32 rs 35 fDoa- çrh gsDVjh /kkU; mRiknu R;kpcjkscj 8 rs 10 Vu dMC;kps mRiknu feGrs[kjhi TokjhP;k ykxoMhlkBh lq/kkfjr ok.k o ykxoM ra=Kkukpk voyac dsY;kl /kkU; o dMck mRiknukr Hkj?kksl ok< gksbZy- ifj.kke pk&;kP;k eqcyd miyC/krseqGs nqX/k O;olk;kl gkrHkkj ykxwu ,d mÙke tksM/kank djrk ;sbZy- R;keqGs mRiUu ok<sy o cGhjktkyk 'kk'or vkfFkZd LFkS;Z ykHk.;kl enr gksbZy-

M‚- ,p- Ogh- dkGikaMs] çk- vafcdk eksjs vkf.k Jh- vkj- ,y- vkSa<sdj Tokjh la'kks/ku dsaæ] ouke—fo] ijHk.kh ¼02452-221148½

59

bengali.krishijagran.com



Hkkjrh; 'ksrhps cnyrs Lo:i 18 oh vko`Ùkh

vWxzh baVsDl 2018 Hkkjrkpk vxzx.; —"kh esGkok

dksMhf'k;k VªsM fQj d‚EIysDl] dksbaEcrwj] Hkkjr

450 gwu vf/kd çn'kZudrsZ

Hkkjrkf'kok; brj 7 ns'kkae/kwu lgHkkx

O;kolkf;dkadMwu d‚UQjUl@ lsfeukj

HksV |k vkf.k Qk;nk feGok-



[kk| [ktkuk

Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

egkjk"Vªkph pfo"V vkeVh cuok nq

ikjh ts o .kkr c&;kp yks d ka u k MkG&Hkkr tsok;yk vkoMrs- tj rqEgkyk MkG cufo.;kph ,d ikd—rh feGkyh rj fdrh cja okVsy ua-- rj rqEgkyk njfno'kh dkghrjh uohu inkFkZ cuok;yk vkoMr vlY;kl vkEgh rqEgkyk egkjk"Vªh;u MkG cuok;yk f'kdorksgh ikd—rh vfr'k; lksih vkgs vkf.k —rh Qkj osG[kkÅ ukgh- gh rwjMkG vlwu vfr'k; ykHkdkjh vkgs- rj ex Hkkr vkf.k iksGhlkscr ,[kknk uohu çdkj d:u ikg.;kph bPNk vlY;kl gh egkjk"Vªh;u MkG uDdh Vªk; djkikd—rh % f'ktowu ?ksrysyh rwjMkG] 2 di dkiysyk dkank] 1 fpjysyk VkseWVks] v/kkZ ylw.k] 2 peps rsy] 1 pepk eksgjh] 1 pepk ftjs] fpeqVHkj fgax] 5&6 dMhiÙks] pohçek.ks ehB] iko pepk gGnh ikoMj] iko pepk fgjO;k fejP;k] fpjysyh dksfFkachj- lokZr vxksnj rwjMkG /kqowu 3 f'kV~Vîk nsÅu f'ktokrwjMkG lkscr gGn vkf.k ehB felGwu ?;k- vkrk iWu xje djk vkf.k R;kr FkksMs rsy xje djk- rsy xje

>kY;koj jkbZ] ftjs] fgax] dMhiÙkk] ylw.k isLV Vkdwu lksusjh jax ;sbZi;aZr Ýk; djk- vkrk dkank xqykchlj ijrowu ?;k- uarj fgjoh fejph vkf.k fpjysyk VkseWVks ?kkyk- 2 fefuV f'ktok- rqeph egkjk"Vªh;u MkG r;kj vkgs- rqEgh Hkkr fdaok iksGhlkscr frpk vkLokn ?ksÅ 'kdrk-

63

www.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k tqyS] 2018

jk'khHkfo";

tqyS

ekfld

Hkfo";Qy

2018 rwG

es"k ;k jk'khpk Lokeh eaxG vkgs] ;kph Lox`gkr vkf.k x`:P;k vuqdwy –"VheqGs ;k jk'khP;k tkrdkauk o"kkZP;k lq#okrhiklwu vkjksX; ykHk vkf.k eku&lUekukr ok< >kyh vkgs- dfj;j laca/kh {ks=kae/;s c<rhps ;ksx vkgsr-

;k jk'khP;k tkrdkauk ,dw.k gs o"kZ pkaxys vkgs- R;kauk mithfodslaca/kkrhy {ks=kr pkaxyk ykHk feGsy- jk'kh Lokehps fe= 'kuhP;k çHkkok[kkyh vlY;kus tehu&tqeY;kr Qk;nk gksbZyo`f'pd

o`"kHk ;k jk'khpk Lokeh 'kqØ vkgs- T;kph –"Vh Lox`gh vlY;kus tkrdkapk o"kkZjaHk 'kqHk vlsy- vkjksX; pkaxys jkghy o O;olk; foLrkj dj.;kP;k vuqdwy la/kh feGrhy-

;k jk'khaP;k tkrdkauk lq: >kysY;k o"kkZps vusd pkaxys iMlkn feGr vlrhy- vpy laiÙkh o tehu&tqeY;kr

/kkuq

feFkqu ;k jk'khP;k tkrdkuak dfj;jP;k –"Vhus vud q y w l/akh miyC/k gkrshy- ek= /kukdfjrk vf/kd ox s kr ç;Ru djkos ykxrhy- c/qkkP;k xkp s jh; fLFkrheG q s ty q PS;k nl q &;k vkBoMîkr vkf.k v‚xLVe/;s ygku&ygku leL;k fuek.Zk gkÅ s 'kdrkr-

;k jk'khP;k tkrdkauk o"kkZph lq#okr çxrh ns.kkjh gksrh;ko"khZ tehu&tqeY;kr Qk;nk feGsy- dke vkf.k O;olk;kpk foLrkj gksbZyedj

ddZ ;k jk'khP;k tkrdkauk o"kkZP;k lq#okrhP;k pj.kkr mithfodsP;k lk/kukae/;s ok< gksbZy- tqySP;k nksu vkBoMîkai;aZr yXus'k xkspjh; cq/kk}kjs –'; vlY;kus O;olk; foLrkj dj.;klkBh ;k jk'khP;k tkrdkauk 'kuS: 'kuS: ;'k feGsyflag

tkrdkauk lafeJ QGs pk[kk;yk feGr vkgsr- lq#okrp xq:P;k vk'khokZnkus >kY;kus vkjksX; pkaxys jkghynkaiR; thou le`) vlsy- ,dw.kp mRlkg pkaxyk jkghy-

;k jk'khP;k tkrdkPa;k vud s çdj.kkra 'kHqk ld a rs vkgrso"kkjZHakkikluw yXuxg`kr x: ` pæa ;kxs tkrdkuak vkjkXs;kr l/qkkj.kk d:u nbsy Z - leL;k liarhy- dk.skrhgh Fkkcauw jkfgyy s h dkes vkf.k O;kikj iUqgk l: q dj.;kr lká feGy s -

gk efguk ;k jk'khyk vfr'k; pkaxyk vkgs- mÙke fBdk.kh iksgkspo.kkjk vkgs- ijarq dke vkf.k O;olk;kr bfPNr ykHk feGo.;klkBh Hkjiwj Li/ksZpk lkeuk djkok ykxsy-

dqaHk

dU;k

ehu

;k jk'khP;k tkrdkauk lq#okrhiklwu dke vkf.k O;olk; lafeJ QGs |k;yk lq#okr djsy- cq/kkpk iapes"kklkscr vl.kkjk laca/k larku lq[kkr le`)hph ckreh nsbZy-

64

hindi.krishijagran.com


KRISHI JAGRAN in Limca Book of Records

Hkkjrkrwu eksBîk çek.kkoj çdkf'kr gks.kkjs —"kh fo"k;kyk okfgysys fu;rdkfydkph ns'kkrhy lokZr yksdfç; vkf.k çfr"Bhr fu;rdkfyd fyEdk

KRISHI JAGRAN MOBILE APP

For Online Subscription of Krishi Jagran and Agriculture World

cqd v‚Q jsd‚MZe/;s uksan Hkkjrkps ,deso fu;rdkfyd ts 12 Hkk"kkae/;s çdkf'kr gksrs] 23 vko`R;kaP;k ek/;ekrwu 22 jkT;kae/;s iksgksprs-

AGRICULTURE WORLD (English) Subscription Tariff Single Copy- `100/Year 1 2 3 5 10 15

Copy 12 24 36 60 120 180

Rate

Discount Ordinary Assured Delivery

1200 2400 3600 6000 12000 18000

(in Rs)

Post

200 500 1100 2000 4500 8000

1000 1900 2500 4000 7500 10000

Ñ"kh tkxj.k vkf.k vWxzhdYpj oyZ~M ekfldkps oxZ.khnkj Ogk

Subscribe

&

Join

Courier/ Speed Post Charges

vkt ;k fu;dkfydkP;k okpdkaph la[;k ,d dksVhgwu vf/kd >kyh vkgsvktp ;k fu;rdkfydkps oxZ.khnkj gksÅu —"kh tkxj.k dqVqackpk Hkkx cukvaxzsth] fganh] iatkch] xqtjkrh] ejkBh] dUuM] rsyqxw] caxkyh] vklkeh] mfM;k] rkfeG vkf.k eY;kGe Hkk"kkae/;s ,df=r çdkf'kr-

1450 2850 3900 6400

KRISHI JAGRAN Subscription Tariff Single Copy- `50/Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Telugu, Bengali, Assamese, Odia & Tamil

Year 1 2 3 5 10 15

Copy

Rate

12 24 36 60 120 180

600 1200 1800 3000 6000 9000

Discount Ordinary Assured Delivery (in Rs)

Post

100 220 500 1000 2400 4000

500 980 1300 2000 3600 5000

Courier/ Speed Post Charges

950 1900 2700 4400

KRISHI JAGRAN Subscription Tariff Single Copy- `35/Malayalam

Year 1 2 3 5 10 15

Copy

Rate

12 24 36 60 120 180

420 840 1260 2100 4200 6300

Discount Ordinary Assured Delivery (in Rs)

Post

40 140 260 600 1700 3300

380 700 1000 1500 2500 3000

Courier/ Speed Post Charges

850 1650 2400 3900

Email: circulation@krishijagran.com

For assured delivery of the magazine, we request you to opt for Courier/Speed Post delivery op on. krishijagran

@krishijagran

9891405403

Kerala: A5, Elankom Gardens, Vellayambalam, Sasthamangalam. P.O. Thiruvanathapuram - 695010, Phone 0417-4059009, Email: malayalam@krishijagran.com

West Bengal: 19, N.S. Road, 3rd Floor, Kolkata-700001 Mob. 9674853530, Email: bengali@krishijagran.com

Karnataka: 1st Floor, 33/3, B M Mansion, Geddalahalli, Sanjay Nagar, Main Road, RMV second stage, Bangalore -560094, Email: kannada@krishijagran.com, Mob. 9448015099

Telangana: No. 301, 3rd Floor, R.K Apartments Barkatpura, Hyderabad -500027 Email: telugu@krishijagran.com, Mob. 9866624025

Tamil Nadu: Subadarasan's Tharanis Orchid, 654-E, Central Studio, Trichy Road, Singanallur, Coimbatore - 641005, Tamil Nadu, Email: tamil@krishijagran.com, Mob. +91 9811758683

Bihar: Kesri Sadan, 4th Floor, Near Bank of India, Jamal

Odisha: KVK- Khordha (ICAR), Kausalyaganga Bhubaneswar- 751002, Odisha Email: odia@krishijagran.com, Mob. 9938103885

Road, Patna-800001 Email: hindi@krishijagran.com, Mob. 9891667686

Maharashtra: Mr. Nishikant Bhalerao, Pune marathi@krishijagran.com, www.krishijagran.com Mob: 9891443388

krishijagran

Assam: ATMS, 6, Shadabor Avenue, 7th Bye lane, Mother Teresa Road, Guwahati- 781021 Email: Assamese@krishijagran.com, www.krishijagran.com, Mob. 9101353580


S EQ TA U FF IR ED

STAFF REQUIRED R

KRISHI JAGRAN

the pulse of rural india

Krishi Jagran, World's Largest Circulated Multilingual Agri Rural Family Magazine with 12 Languages (11 Indian & 1 Global), 23 States, 3 Portals – 10 Million combined readership (Krishi Jagran Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Telugu, Bengali, Assamese, English (Agriculture World), Tamil, Odia and Malayalam).  

Trainee Executives (120) Marketing Executives (60)

KRISHI JAGRAN GROUP OF PUBLICATIONS Staff Required for all State Capitals Marketing Team

 

Marketing Managers (21) General Managers (4)

The person should be graduate, smart, well mannered with excellent communication skills in respective vernacular languages and English. For 2nd and 3rd positions experience in the same field is must. Trainee need not be graduate but must have keen interest for a career in marketing. If you think you are the right person.

 

Journalists (21) Reporters (42)

Editorial Staff ...... ...... ............ ...... ............ ..... ...... ...... ..... .....

 

Translators (12) Editorial Staff (12)

To strengthen our editorial team we are looking for fresh talents. The candidate should be graduate from a renowned university and should have flare to write. Knowledge of different Indian Languages will be an added advantage.

Freelance Journalists: We welcome journalists who want to contribute to our publication as well as portal. The remuneration will be attractive.

ikfgtsr ftYgk Lrjkdfjrk eWustj] ,fD>D;qVhOg ikfgtsrftYgk foi.ku dk;Zdkjh ¼'kS{kf.kd ik=rk @ vuqHko & 3&5 o"ksZ½ vtZnkj dehrdeh inoh/kj vlkok- çkeq[;kus fc;k.ks] dhVduk'kd] [krs vkf.k —"kh midj.ks bR;knhP;k ekdsZVhaxpk dehr deh 3 rs 5 o"kkaZpk vuqHko vlyk ikfgts- vtZnkj çxrh'khy 'ksrd&;ka'kh feGwu&felGwu jkg.kkjk o R;kaP;k laidkZrhy vl.ks vko';d vkgs- osru vkf.k brj iWdst lk/kkj.k ,d yk[k okf"kZd jkghyLFkkfud foi.ku dk;Zdkjh % ¼'kS{kf.kd ik=rk vkf.k vuqHko½ vtZnkj gk LFkkfud 'ksrd&;ka'kh laHkk"k.k dj.;kr l{ke vlkok- yksdkai;aZr vkiys fopkj iksgkspfo.;kr rjcst vlkok- dehr&deh 10 b;Ùkk mrh.kZ ikfgts- vuqHko deh vlY;kl dke dj.;kph –< bPNk'käh vlY;kl vtZ d: 'kdrk- vkd"kZd osru

To Apply -

Email: jobs@krishijagran.com



Publised on 25th & Posted on 27th & 28th at NDPSO in Advance Month RNI. NO.: DELMAR/2014/54725 Postal Reg. No. DL-SW-01/4180/17-19


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.