Harga 14 ta' Ottubru, 2012

www.kullhadd.com

F’DAWN L-AÓÓAR 10 SNIN

Malta ma ˙affritx bir taΩ-Ωejt wie˙ed Il-Óadd 14 ta’ Ottubru, 2012 Óar©a Nru 1,004

Prezz ›0.80

Ara pa©na 8

tIme2BfRanK - payBaCK tIme

GonZIpn jISfIda Il-Gvern ta’ Lawrence Gonzi l-biera˙ filg˙axija ˙abbar li se jg˙addi g˙all-iffirmar tal-kiri tal-Isptar St. Philip’s b’mod immedjat, minkejja li quddiem il-Parlament hemm pendenti mozzjoni tad-deputat Franco Debono biex dan il-ftehim propost ji©i skrutinat mill-Parlament qabel ma ji©i ffirmat.

Fi stqarrija ma˙ru©a l-biera˙ filg˙axija, il-Gvern Nazzjonalista ˙abbar li se jg˙addi immedjatament g˙all-iffirmar ta’ dan il-ftehim min˙abba in-nuqqas akut ta’ sodod fl-Isptar Mater Dei. Il-Gvern qal illi immedjatament wara li jkun iffirmat dan il-ftehim, se jissottometti l-kuntratt lill-Awditur Ìenerali biex jag˙mel skrutinju tal-proçess u r-rapport tieg˙u imbag˙ad ikun ippreΩentat lill-Kumitat g˙all-Kontijiet Pubbliçi biex isir liskrutinju parlamentari.

Din id-deçiΩjoni mg˙a©©la ta’ GonziPN li ji©i ffirmat dan il-ftehim, u fl-istess waqt it-tkaxkir tas-saqajn biex ma ti©ix dibattuta l-mozzjoni ta’ Franco Debono li hemm pendenti quddiem il-Parlament, hija sfida frontali g˙ad-demokrazija parlamentari ta’ dan il-pajjiΩ.

In-negozjati bejn it-Tabib Frank Portelli u l-Gvern Nazzjonalista dwar il-kiri talIsptar St. Philip’s bdew ftit xhur wara l-elezzjoni ©enerali tal-2008. Fil-kampanja ta’ dik l-elezzjoni ©enerali, Frank Portelli kien ta palata kbira lil Lawrence Gonzi fittfittxija g˙an-‘nag˙a© il-mitlufa’ permezz ta’ laqg˙at apposta li kienu jsiru ©ewwa Villa Arrigo.

Ironikament id-data meta bdew in-negozjati bejn Portelli u l-Gvern tal-PN tirriΩulta mill-atti tal-Qorti f’kawΩa li nqag˙tet ftit tal-jiem ilu li Ìe©è Gatt, iben ilMinistru Austin Gatt, g˙amel f’isem il-kumpannija tieg˙u Icon Studios Limited kontra Golden Shepherd Group Limited, kumpannija ta’ Frank Portelli li kienet tmexxi l-Isptar St. Philip’s.

Fis-sentenza tal-Qorti jintqal “Wasalna fl-1 ta’ Marzu 2010…u Dr Portelli qed isemmi n-negozjati li kellu mal-Gvern li kienu ilhom g˙addejjin g˙al 18-il xahar u li kien g˙adu jittama f’konkluΩjoni”.

L-elezzjoni ©enerali tal-2008 ntreb˙et mill-Partit Nazzjonalista bi ftit mijiet ta’ voti u Frank Portelli kien ©ie mfa˙˙ar anki pubblikament minn Lawrence Gonzi g˙assehem tieg˙u biex il-Partit Nazzjonalista jirkupra d-distakk permezz ta’ eΩerçizzju biex jin˙ar©u jivvutaw dawk in-Nazzjonalisti li ma ridux jivvutaw. Ta’ GonziPN baqg˙u obbligati lejn Frank Portelli ta’ din il-˙idma.

• Tkompli f’pa©na 3

IL-pRIVatIZZaZZjonI taL-CaR paRKS

“Il-monopolju u l-miΩati g˙olja jbeΩΩg˙uni ˙afna”

KumpenS LILL-VIttmI ta’ pedofeLIja

L-Isqof Scicluna jbiddel fehmtu

Jesmond Mugliett F’kummenti li ta lil din ilgazzetta, id-deputat Nazzjonalista u l-eksMinistru tat-Trasport, Jesmond Mugliett, sa˙aq li jrid ikun spjegat x’inhu lbenefiççju li ji©u privatizzati l- car parks madwar Malta u G˙awdex.

“B˙alissa dawn qeg˙din ja˙dmu pjuttost tajjeb, g˙ax il-miΩati mhumiex eΩorbitanti. G˙alkemm flistess ˙in huwa veru li lGvern mhuwa qed jiggwadanja xejn b’dan ilmod,” jispjega Mugliett.

Huwa jissokta jg˙id li lproçess g˙all-privatizzazzjoni tal-parke©©i sar b’çertu mod li kien se jkun hemm operatur wie˙ed, bil-konsegwenza ta’ monopolju fis-settur. Il-konsumaturi tal-car parks, li jistg˙u jkunu residenti, ˙addiema u nies o˙ra, b’din id-deçiΩjoni kienu se jkunu qeg˙din i˙allsu prezzijiet og˙la ming˙ajr ma jkun sar ebda titjib fis-servizz. “Il-monopolju u l-miΩati g˙olja jbeΩΩg˙uni ˙afna,” sa˙aq Mugliett.

Óadu daqqa ta’ ˙arta t-tamiet li kellhom il-vittmi ta’ abbuΩ sesswali ta’ patrijiet pedofli, li bilmi©ja tal-Isqof AwΩiljarju ©did ta’ Malta, Monsinjur Charles Scicluna, il-Kurja Maltija kienet se tbiddel il-poΩizzjoni tag˙ha u tag˙tihom kumpens finanzjarju g˙all-˙sara li saritilhom.

Ftit aktar minn sena ilu Monsinjur Charles Scicluna kien iddikjara li dawn il-vittmi g˙andhom ikunu kkumpensati finanzjarjament, anki permezz ta’ fond tal-Knisja ta’ solidarjetà mal-vittmi.

Però lbiera˙, ma’ sezzjoni o˙ra tal-istampa, l-Isqof Scicluna qal li l-vittmi g˙andhom ji©u kkumpensati, imma mill-patrijiet li wettqu r-reati u mhux mill-Knisja kollha kemm hi.

• Tkompli f’pa©na 5

• Tkompli f’pa©na 2

02

14.10.2012

A˙barijiet

fl-isPTar maTer dei

Qalulha li l-mejda tal-operazzjoni ma tifla˙hiex Omm Ωag˙Ωug˙a li da˙let fl-Isptar Mater Dei biex tag˙mel operazzjoni kellha ter©a’ titlaq ’il barra ming˙ajr ma ti©i operata g˙aliex ilProfessur qalilha li, peress li g˙andha l-piΩ, ilmejda tal-operazzjoni ma kinitx se tifla˙ha.

Minkejja li fil-Mater Dei qalulha li m’g˙andhomx apparat adattat g˙aliha, din il-pazjenta tg˙id li meta marret biex tiççekkja jekk tistax tag˙mel l-istess operazzjoni fi sptar privat, lisptar privat qalilha li setg˙et tag˙milha ming˙ajr problemi.

Madankollu jirriΩulta li din il-pazjenta hija single mother, u g˙alhekk ma taffordjax tag˙mel din l-operazzjoni b’mod privat. Din il-pazjenta esprimiet id-dispjaçir tag˙ha g˙all-mod li bih ©iet ittrattata meta marret biex tag˙mel l-operazzjoni.

Hija tg˙id li l-isptar di©à kellu d-dettalji kollha tag˙ha peress li kienet saritilha djanjoΩi u kienet ukoll ©iet operata darb’o˙ra. G˙alhekk lanqas biss kien imissu sarilha appuntament g˙all-operazzjoni jekk il-piΩ tag˙ha kien se jkun problematiku.

Iktar minn hekk, meta kienet l-isptar biex ti©i

Tnin it-tama

operata, din il-pazjenta spiççat ing˙atat terturi s˙a˙ hekk kif f’temp ta’ ftit minuti t-tobba u lanesteΩisti biddlu d-deçiΩjoni tag˙hom erba’ darbiet dwar jekk din il-pazjenta kinitx se ti©i operata jew le.

Hija tiddeskrivi s-sitwazzjoni li sabet ru˙ha fiha b˙ala wa˙da umiljanti, hekk kif kienet sfurzata tinΩa u tilbes kemm-il darba biex finalment l-operazzjoni xorta ma saritx u kellha ter©a’ tmur lura lejn id-dar bil-problemi li da˙let bihom.

L-omm ta’ din il-pazjenta tistqarr li hemm bΩonn li jkun hemm iΩjed edukazzjoni dwar lobeΩità, g˙aliex ˙afna nies g˙andhom perçezzjoni ˙aΩina ta’ din il-kundizzjoni.

B˙alma g˙andhom bΩonn g˙ajnuna professjonali dawk li jbatu mill-bulimja u l-anoressija, l-istess g˙andhom bΩonn g˙ajnuna dawk li jbatu mill-obeΩità.

G˙alkemm is-soçjetà forsi mhux dejjem tifhem dan il-fattur, din l-omm tg˙id li kienet tistenna li persuni mediçi u ta’ kalibru jkunu iktar kawti u professjonali fil-mod li bih jittrattaw ma’ persuni li g˙andhom piΩ Ωejjed.

Pullicino chickened out

• Tkompli minn pa©na 1 Madankollu fis-7 ta’ Awwissu tal-2011, meta kien g˙adu jokkupa l-poΩizzjoni ta’ prosekutur ewlieni tal-Vatikan f’kaΩijiet ta’ pedofelija, Monsinjur Charles Scicluna kien tkellem kemxejn differenti fir-rigward tal-vittimi ta’ pedofelija li kienu ©raw f’Dar San ÌuΩepp, Santa Venera.

B’reazzjoni g˙ad-deçiΩjoni tal-Kurja Maltija li ma tag˙tix kumpens lill-vittmi ta’ pedofelija tal-ekspatrijiet Charles Pulis u Godwin Scerri, wara trattattivi li kienu saru mal-avukati tag˙hom, Monsinjur Scicluna kien qal illi l-vittmi jimmeritahom kumpens u kien stqarr ukoll illi l-Knisja Maltija g˙andha tkun proattiva u tg˙inhom psikolo©ikament u jekk hemm bΩonn anki finanzjarjament.

F’Awwissu tal-2011 Monsinjur Scicluna, meta kien g˙adu Promotur talÌustizzja fil-Kongregazzjoni tadDuttrina tal-Fidi tas-Santa Sede, kien qal ukoll li l-Kurja Maltija tag˙mel sew jekk to˙loq Fond ta’ Solidarjetà malvittmi li jista’ jmur lil hinn mil-limiti stretti tal-li©i tad-danni, kemm fid-dritt çivili u fid-dritt kanoniku.

Meta lbiera˙ Monsinjur Charles Scicluna stqarr mas-Sunday Times li lvittmi tal-pedofelija g˙andhom ji©u kkumpensati mill-patrijiet li wettqu rreati, fis-sustanza dan jista’ jfisser ftit li xejn g˙ax b˙ala reli©juΩi dawn il-patrijiet ikunu ˙adu l-vot tal-povertà li jfisser li m’g˙andhom l-ebda proprjetà personali tag˙hom x’tag˙mel tajjeb g˙ad-danni li sofrew il-vittmi tag˙hom.

Kulma jmur aktar qed jo˙ro© biç-çar li l-interess ewlieni talistrate©isti tal-PN u tal-ministri Nazzjonalisti nfushom huwa li jiddiskutu biss l-img˙oddi iΩda mhux il-preΩent u l-futur.

Din l-attitudni kompliet ©iet ikkonfermata mill-Ministru George Pullicino meta ˙arab milli jattendi g˙all-programm TX fuq ONE, li kien se jiddiskuti storja li evidentement kixef il©urnal The Times dwar it-turbina li l-Gvern ser iwaqqaf flok il-proposta tas-Sikka l-Bajda li kienet ma˙suba li jkollha 19-il turbina.

Il-Ministru Pullicino ˙alla g˙all-a˙˙ar mal-producers tal-programm biex jg˙id li ma setax jattendi u dan x’aktarx wara li sar jaf li l-mistieden l-ie˙or kien ser ikun il-Kelliem Laburista g˙all-Ambjent, Leo Brincat, u li mieg˙u kellu jiddiskuti lener©ija alternattiva. Minfloku, Pullicino bag˙at lil Antoine Riolo, l-eks-Chairman tal-Awtorità Maltija g˙ar-RiΩorsi u li filpreΩent huwa konsulent fi ˙dan il-Ministeru ta’ Pullicino nnif-

su.

George Pullicino sa issa g˙adu qatt ma rribatta li Malta tinsab fil-qieg˙ tal-klassifika tal-pajjiΩi tal-Unjoni Ewropea fejn tid˙ol l-ener©ija alternattiva.

Pullicino qatt ma rribatta lanqas kif lura g˙all-2009 kien talab lill-Unjoni Ewropea biex jekk ifalli l-pro©ett tas-Sikka lBajda, l-Unjoni Ewropea kellha tikkunsidra li sa˙ansitra tbaxxi l-miri ambjentali tag˙ha g˙al pajjiΩna g˙as-sena 2020.

IΩda t-twe©iba tal-Unjoni Ewropea g˙all-proposta ta’ Pullicino kienet fin-negattiv, filwaqt li ddikkjarat li sta g˙allGvern Malti li jara kif ser jil˙aq il-miri tieg˙u f’dan il-qasam.

Waqt TX, il-Kelliem Laburista Leo Brincat fakkar kif wara li t-talba tieg˙u kienet miç˙uda, Pullicino tant kien fiduçjuΩ li pajjiΩna kien se jil˙aq il-miri tal-Unjoni Ewropea li ˙are© jifta˙ar li mhux biss kien ser jil˙aq il-mira ta’ 10% iΩda kien se jaqbiΩha.

14.10.2012

A˙barijiet

03

IL-KIRJA TAL-ISPTAR ST PHILIP’S

“L-insistenza ta’ Frank Portelli biex jiŠi ffirmat il-ftehim tinstema’ arroganti�

Jeffrey Pullicino Orlando

Id-deputat indipendenti Jeffrey Pullicino Orlando jqis l-insistenza ta’ Frank Portelli biex jiŠi ffirmat il-ftehim bejnu u bejn il-Gvern dwar il-kiri talIsptar St.Philip’s, b˙ala attitudni arroganti.

Pullicino Orlando ddikkjara dan wara li fis-sigË™at li gË™addew, fuq ilprogramm ‘Affari TagË™na’ li xxandar fuq One, il-ĂŒimgË™a filgË™axija u anke s-Sibt filgË™odu mall-Šurnal ‘The Times’, Frank Portelli kompla jinsisti li l-Gvern gË™andu jiffirma dan il-ftehim gË™ax hemm qbil dwaru u gË™ax fi kliemu, l-kuntratt huwa wieË™ed validu.

Portelli qieg˙ed jinsisti li dan il-ftehim g˙andu jiŠi ffirmat minkejja li aktar kmieni din il-Šimg˙a, d-deputat Nazzjonalista Franco Debono ppreℌenta mozzjoni biex jitwaqqaf ilproçess ta’ din il-kirja sakemm dan ilftehim jiŠi diskuss b’mod serju flog˙la istituzzjoni tal-pajjiℌ. Din il-mozzjoni sabet ukoll l-appoŠŠ talOppoℌizzjoni Laburista u anke taddeputat indipendenti Jeffrey Pullicino Orlando.

L-eks-President tal-PN u s-sid talIsptar St.Philip’s, Frank Portelli, sostna li l-oŠŠezzjoni li qed jag˙mlu Franco Debono u Jeffrey Pullicino Orlando hija riℌultat tal-mibg˙eda li g˙andhom lejn Richard Cachia Caruana, g˙ax skont hu dan tal-a˙˙ar huwa ˙abib kbir tieg˙u.

Iℌda g˙al din id-dikjarazzjoni,

Pullicino Orlando wieŠeb li din iddikjarazzjoni hija redikola, filwaqt li sa˙aq li hemm numru ta’ raŠunijiet validi g˙ala l-proçess g˙andu jitwaqqaf biex jiŠi diskuss fil-Parlament.

Pullicino Orlando qal li wa˙da mirraŠunijiet hija li ˙afna nies qed jistaqsu g˙aliex il-Gvern ser jonfoq dawn il-miljuni biex jirrijabilita sptar privat li ilu s-snin abbandunat, meta seta jirrijabilita parti mill-Isptar San Luqa bi spiℌa ferm anqas minn dik ta’ tnax –il miljun u erbg˙a mitt elf ewro. Ûied jg˙id li anke l-fatt li Frank Portelli m’aççettax li l-Šurnalisti jittie˙du biex jaraw l-istat li jinsab fih lisptar tieg˙u, aktar iqajjem dubji dwar din il-kirja.

Sadanittant, fuq il-programm ‘Affari TagË™na’, l-Ministru tas-Sa˙˙a Joe Cassar qal li l-Gvern ma kienx jaqbillu jirrijabilita l-Isptar San Luqa gË™ax lispiâ„Śa kienet se titla’ gË™al erbgË™in miljun ewro. Dan minkejja li bË™alissa partijiet minn dan l-Isptar u anke millIsptar Karen Grech qegË™din jintuâ„Śaw u gË™aldaqstant wieË™ed jifhem li l-istat tagË™hom mhuwiex wieË™ed dilapitat, kif qed jipprova jagË™ti l-impressjoni lMinistru Joe Cassar.

Mistoqsi dwar x’kienet ir-raŠuni li ma saritx sej˙a g˙all-offerti g˙all-kiri ta’ sptar, Joe Cassar qal li kien Frank Portelli nnifsu li kien avviçina lillGvern biex jikri ming˙andu dan l-isptar.

Min-na˙a tieg˙u, l-kandidat

Nazzjonalista Albert Fenech qal li lGvern kien ilu tliet snin s˙a˙ ifittex

sptar addattat u kien biss l-isptar St Philip’s li kellu r-rekwiℌiti me˙tieŠa.

GonziPN jisfida l-Parlament • Tkompli minn paŠna 1 Sitt xhur wara l-elezzjoni Šenerali, il-Gvern Nazzjonalista beda jinnegozja ma’ Frank Portelli biçça negozju li kienet tiswa ₏12.4 miljun illi kellha terŠa’ tag˙ti l˙ajja lil dan l-isptar li kien fi stat ta’ falliment finanzjarju.

Filwaqt li Frank Portelli kien ˙areŠ sej˙a g˙al expression of interest g˙ax-xiri ta’ dan l-isptar, il-Gvern ma ˙areŠ l-ebda sej˙a pubblika biex jikri façilitajiet ta’ sptar mill-privat. Skont il-Gvern Nazzjonalista, ir-regolamenti dwar l-akkwisti pubbliçi jeℌentaw lill-Gvern minn dan l-obbligu f’kaℌ ta’ kiri jew xiri ta’ proprjetà .

Dan huwa skandaluℌ jekk huwa veru. Aktar u aktar meta wie˙ed iqis li biex dipartiment tal-gvern jew kunsill lokali jag˙mel nefqa ta’ aktar minn ₏5,000 jrid jin˙areŠ tender, imbag˙ad g˙al nefqa ta’ aktar minn ₏12.4 miljun m’hemmx g˙alfejn.

Dan il-ftehim bejn il-Gvern Nazzjonalista u Frank Portelli kien se jag˙milha possibbli li jibdew jit˙allsu bosta kredituri tal-Isptar St Philip’s, fosthom importaturi ta’ medical supplies, tobba, infermiera u paramediçi li g˙andhom ammonti kbar x’jie˙du mill-kumpannija li kienet tmexxi l-Isptar St Philip’s. Mhuwiex mag˙ruf eℌatt x’kontijiet pendenti g˙andu dan l-isptar g˙ax fis-snin li g˙addew ma Šewx ippreℌentati l-audited accounts mar-ReŠistru tal-Kumpanniji kif titlob il-liŠi.

AVVIÛ IMPORTANTI Minn g˙ada t-Tnejn l-uffiçini tal-gazzetta KullÓadd se jiŠu trasferiti g˙aç-Çentru Nazzjonali Laburista, l-Óamrun.

G˙al aktar informazzjoni tistg˙u tag˙mlu kuntatt fuq 2090 1410, u kull korrispondenza g˙andha tintbag˙at lil: KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun. ÓMR 1717.

D isne sneyland yland Pari Pariss Disneyland "

Ć‚9- " Ć‚9-

{

-/Ć‚ -/ Ć‚, Ć‚ ," -/Ć‚, Ć‚ ,"

â‚Ź359

änĂŒÂ… iV ĂŒÂˆÂ?Â? ÂŁĂŽĂŒÂ… iV œ“ ĂĽĂŽx™ änĂŒÂ… iV ĂŒÂˆÂ?Â? ÂŁĂŽĂŒÂ… iV x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ vĂ€ vĂ€ÂœÂ“ ĂĽĂŽx™ Ă“ĂŽĂ€ ` iV ĂŒÂˆÂ?Â? Ă“nĂŒÂ… iV x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ œ“ ĂĽĂŽx™ Ă“ĂŽĂ€` iV ĂŒÂˆÂ?Â? Ă“nĂŒÂ… iV x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ vĂ€ vĂ€ÂœÂ“ ĂĽĂŽx™ Ă“nĂŒÂ… iV ĂŒÂˆÂ?Â? Ă¤Ă“Â˜` >˜ œ“ ĂĽĂŽx™ Ă“nĂŒÂ… iV ĂŒÂˆÂ?Â? Ă¤Ă“Â˜` >˜ x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ vĂ€ vĂ€ÂœÂ“ ĂĽĂŽx™

/ " Ć‚9

- 9 Ć‚ *Ć‚, - 7 / ," - /,Ć‚6

* *Ć‚ Ć‚, - 7 / ," - /,Ć‚6 1

1 / " Ć‚9 ,iĂŒĂ•Ă€ ˜ yˆ}Â…ĂŒĂƒ] x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ >ĂŒ ĂŒÂ…i { ĂƒĂŒ>Ă€ Ă€i>“ >ĂƒĂŒÂ?i ÂœĂŒiÂ?] ,iĂŒĂ•Ă€Â˜ yˆ}Â…ĂŒĂƒ] x ˜ˆ}Â…ĂŒĂƒ >ĂŒ ĂŒÂ…i { ĂƒĂŒ>Ă€ Ă€i>“ >ĂƒĂŒÂ?i ÂœĂŒiÂ?]

>ˆÂ?Ăž Ă€ i>ÂŽv>ĂƒĂŒ] Ă€ii -Â…Ă•ĂŒĂŒÂ?i ĂƒiĂ€Ă›ÂˆVi ĂŒÂœ ÂˆĂƒÂ˜iĂž + all tax es & char ges

>ˆÂ?Ăž Ă€i>ÂŽv>ĂƒĂŒ] Ă€ii -Â…Ă•ĂŒĂŒÂ?i ĂƒiĂ€Ă›ÂˆVi ĂŒÂœ ÂˆĂƒÂ˜iĂž + taxes charges >Â?ĂŒ>Â˝Ăƒ Â“ÂœĂƒĂŒ ĂƒÂœÂ?` }Ă€ >Â?ĂŒ>½ Ăƒ Â“ÂœĂƒĂŒ ĂƒÂœÂ?` }Ă€ÂœĂ•ÂŤ ĂŒÂœĂ•Ă€ ĂŒÂœ ÂˆĂƒÂ˜iĂž ˆ˜ Ó䣣³Óä£Ó >Â?ĂŒ>Â˝Ăƒ Â“ÂœĂƒĂŒ ĂƒÂœÂ?` }Ă€ÂœĂ•ÂŤ ĂŒÂœĂ•Ă€ ĂŒÂœ ÂˆĂƒÂ˜iĂž ˆ˜ Ó䣣³Óä£Ó GU ARANTEED BEST BEST PRICES IN MALTA MALTA MALT GUARANTEED

Cheaper than online. Cheaper than an ywhere. anywhere.

Call us on 2015 1515 or email tra vel@rocsgrp.com travel@rocsgrp.com w ww.rocsholidays.com www.rocsholidays.com

7HUPV DQG FRQGLWLRQV DSSO\ 2ĆŞHUV DUH YDOLG VXEMHFW W RQGLWLRQV DSSO\ 2ĆŞHUV DUH YDOLG VXEMHFW WR DYDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ DQG DUH DSSOLFDEOH RQ VSHFLD YDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ DQG DUH DSSOLFDEOH RQ VSHFLD YDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ DQG DUH DSSOLFDEOH RQ VSHFLDO GDWHV 3ULFHV PLJKW YDU HV 3ULFHV PLJKW YDU\ ZLWKRXW QRWLFH )RU D IXOO OLVW RI WKH 52&6 WUDYHO W HO WHUPV DQG FRQGLWLRQV SOHDVH YLVLW WKH ZHE OLQN KWWS Z RQGLWLRQV SOHDVH YLVLW WKH ZHE OLQN KWWS ZZZ URFVJUS FRP WUDYHO WHUPV DQG FRQGLWLRQV

04

14.10.2012

A˙barijiet

studEntI tal-ICt fl-mCast

Qalulhom biex jibqg˙u d-dar Minkejja li ˙afna studenti di©à qabdu rrutina skolastika tag˙hom, mhux l-istess jista’ jing˙ad g˙al dawk l-istudenti li da˙lu g˙all-kors tal-Foundation fiddipartiment tal-ICT fl-MCAST. Matul din il-©img˙a, bosta studenti li applikaw g˙al dan il-kors, tkellmu ma’ din il-gazzetta u esprimew it-t˙assib tag˙hom dwar dak li g˙addej fid-dipartiment tal-ICT. JirriΩulta li madwar g˙oxrin student li applikaw g˙all-kors tal-Foundation fi ˙dan id-dipartiment tal-ICT, b˙alissa g˙adhom id-dar min˙abba li m’hemmx g˙alliema biex jg˙allmuhom.

U˙ud minn dawn l-istudenti esprimew it-t˙assib tag˙hom g˙all-fatt li s’issa t˙allew fl-g˙amad dwar meta ser jibdew il-lezzjonijiet tag˙hom.

Jidher li din mhijiex l-unika problema li hemm fid-dipartiment tal-ICT flMCAST. Ilment ie˙or li waslilna minn xi studenti li qed jag˙mlu Diploma flIT u Extended Diploma fl-istess su©©ett kien li mhux qed ikollhom lectures f’çerti su©©etti u dan min˙abba li m’hemmx letturi g˙al su©©etti partikolari.

Sorsi qrib din il-gazzetta qalu li lproblema tan-nuqqas ta’ g˙alliema flistitut tal-ICT fl-MCAST teΩisti minkejja li f’Lulju li g˙adda saru diversi interviews g˙al letturi iΩda minn dak iΩΩmien ’l hawn idda˙˙lu biss ftit letturi ©odda biex jg˙allmu f’dan id-dipartiment.

L-istudenti li lmentaw mag˙na qalu li xi g˙alliema li jg˙allmu f’dan id-diparti-

ment kienu mg˙arrfa li l-˙injiet tal-lectures tag˙hom ©ew estiΩi sas-sebg˙a ta’ filg˙axija u g˙aldaqstant mhux eskluΩ li diversi studenti se jkollhom il-˙in tallezzjonijiet estiΩ wara l-4.30 jew il-5.00

ta’ filg˙axija, meta normalment jintemmu l-lezzjonijiet tag˙hom.

Sadanittant studenti li se jag˙mlu Degree fl-IT fl-MCAST ilmentaw mag˙na li sal-lum g˙adhom ma jafux

min se jkun is- supervisor g˙at-teΩi tag˙hom u dan minkejja li dawn l-istudenti suppost di©à bdew ja˙dmu fuq it-teΩi li timmarka l-a˙˙ar faΩi tal-istudji tag˙hom.

Ir-rIforma fIl-PolItIka agrarja komunI tal-uE… mIstoqsIjIEt dwar kEmm tIsta’ tIdÓol fIs-sEÓÓ fl-1 ta’ jannar 2014

S’issa kienu ppreΩentati aktar minn 7400 emenda Jirrapporta Reuben Sciberras minn Brussell L-1 ta’ Jannar 2014 hija d-data li fassal il-Parlament Ewropew g˙all-introduzzjoni ta’ pakkett ta’ riformi fil-Politika Agrarja Komuni tal-Unjoni Ewropea (PAK) mag˙rufa a˙jar b˙ala lCAP (Common Agricultural Policy), liema politika tittratta s-suq estensiv tal-biedja u lproduzzjoni tal-ikel u çereali fost l-o˙rajn.

Madankollu jeΩisti çertu xettiçiΩmu dwar kemm din irriforma tista’ tkun implimentata sad-data stabbilita hekk kif il-proçess g˙all-approvazzjoni finali g˙ad fadallu fattur pendenti mill-aktar importanti li jista’ jdawwar ix-xenarju kollu: il-pakkett finanzjarju.

Barra minn dan, fejn qabel kien ikun biss il-Kunsill talMinistri (permezz tal-ministri tal-agrikoltura ta’ kull Stat Membru) li jiddeçiedi l-istruttura u l-g˙anijiet ta’ din il-li©i, issa, bis-sa˙˙a tat-Trattat ta’ Lisbona, iridu jkunu kemm ilKunsill tal-Ministri kif ukoll ilParlament Ewropew li japprovaw din il-politika ©dida.

Dan ifisser li l-proçess jista’ jie˙u fit-tul ferm aktar milli mixtieq.

F’seminar li sar bejn l-1 u 2 ta’ Ottubru fil-bini talParlament Ewropew fi Brussell

bis-sehem ta’ bosta esperti fissu©©ett, kienu diskussa l-a˙˙ar Ωviluppi f’dan il-qasam flimkien mal-isfidi li jridu ji©u meg˙luba, fosthom ir-riformi le©iΩlattivi, l-implikazzjonijiet politiçi, il-finanzjament me˙tie© u l-perspettiva politika min-na˙a tal-Parlament Ewropew.

Il-proposti le©iΩlattivi talKummissjoni Ewropea g˙allKAP huma maqsuma f’erbg˙a: pagamenti diretti lill-bdiewa, liΩvilupp rurali, regolamentazzjoni fuq l-iffinanzjar, limmani©©jar u l-monitora©© tal-PAK kif ukoll ir-regolamentazzjoni li tistabbilixxi organizzazzjoni komuni tas-swieq fejn jid˙u prodotti agrikoli.

Fost ir-riformi li qed ikunu proposti u li qed iqajmu bosta mistoqsijiet hemm dik dwar ilgreening li tistipula li 7% talart agrikola g˙andha tintuΩa esklussivament g˙al ra©unijiet ekolo©içi.

G˙addej ukoll dibattitu dwar jekk g˙andhomx ikunu mne˙˙ija l-kwoti fuq il-produzzjoni taz-zokkor, deçiΩjoni li tpo©©i sfidi ©odda lill-bdiewa Ewropej hekk kif is-settur ikun totalment miftu˙ g˙allkompetizz-joni.

Il-Kummissjoni qed tag˙mel ukoll proposti sabiex tinçentiva bdiewa Ωg˙aΩag˙ jid˙lu filqasam tal-biedja. L-Unjoni

Ewropea tpo©©i lil dawk kollha ta˙t l-40 sena u li jew di©à jinsabu fis-settur jew inkella jixtiequ jid˙lu fil-qasam talbiedja (anke jekk il-©enituri tag˙hom qatt ma kienu bdiewa) fil-kategorija tal-hekk imsej˙a ‘young farmers’.

Minn statistika ppreΩentata waqt is-seminar, jirriΩulta li aktar minn terz tal-bdiewa flUnjoni Ewropea g˙andhom aktar minn 65 sena, filwaqt li huma biss 6% l-bdiewa li g˙andhom ta˙t il-35 sena.

Fejn tid˙ol statistika lokali jirriΩulta li 25.4% tal-bdiewa Maltin g˙andhom ’il fuq minn 65 sena, filwaqt li huma biss 4.2% dawk li g˙andhom anqas minn 35 sena.

Huwa stmat li s’issa kienu ppreΩentati aktar minn 7400 emenda minn membri parla-

mentari Ewropej g˙all-proposti tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-KAP, liema proposti qed ikunu diskussi u evalwati mill-Kumitat talAgrikoltura flim-kien ma’ kumitati o˙rajn.

G˙addejjin ukoll ta˙ditiet u negozjati bejn il-gruppi politiçi differenti fuq id-diversi aspetti tar-riforma fosthom fejn jid˙lu tqassim ekwu tal-fondi talUnjoni Ewropea g˙all-biedja, anqas mizuri burokratiçi fejn jid˙ol infieq, capping ta’ pagamenti diretti lill-bdiewa li g˙andhom irziezet kbar, kif ukoll drittijiet g˙al dawk li ja˙dmu fis-settur tad-dwieli u l-produzzjoni tal-inbid.

Fejn jid˙ol finanzjament, qed ikun ittamat li minkejja l-kriΩi finanzjarja, il-ba©it ikun talanqas fl-istess livelli ta’ dak

tal-2013 u possibbilment anke aktar sabiex ikunu jistg˙u ji©u implimentati l-miΩuri mfassla.

Il-pakkett ta’ riformi jrid ikun ©ie approvat sa nofs is-sena ddie˙la sabiex imbag˙ad ilKummissjoni Ewropea u lIstati Membri jibqg˙alhom Ωmien biΩΩejjed biex jadottaw u jimplimentaw il-miΩuri deçiΩi fuq livell nazzjonali.

F’kaΩ li dan ma jse˙˙x, ilKummissjoni trid issib soluzzjonijiet alternattivi sakemm jintla˙aq qbil finali.

Kollox jindika iΩda li huma bosta l-membri parlamentari Ewropej li mhumiex lesti li jkunu kkundizzjonati biΩΩmien hekk kif jemmnu li din ir-riforma hija wa˙da millaktar importanti u li g˙andha tfassal il-pedamenti g˙al riforma akbar wara s-sena 2020.

14.10.2012

A˙barijiet

05

IL-KIRI TAL-ISPTAR ST PHILIP’S

Óolqa o˙ra ta’ politika falluta ta’ GonziPN Kmieni din il-©img˙a ©riet l-a˙bar li l-Gvern iddeçieda li jikri l-Isptar St Philip’s g˙at-tmien snin li ©ejjin g˙as-somma li teççedi t-tnaxil miljun ewro. G˙alkemm l-Isptar Mater Dei ©ie jiswa l-kaxxa ta’ Malta mijiet ta’ miljuni, xorta wa˙da mhux qieg˙ed joffri servizz adegwat lill-poplu Malti u G˙awdxi, tant li l-Gvern kellu jdur g˙al sptar ie˙or.

KRISTA CARUANA f’dan is-servizz tag˙ti ˙arsa lejn kif Ωviluppat is-saga tal-Isptar Mater Dei, il-flejjes li ntefqu fuqu, il-problemi li g˙andu min˙abba n-nuqqas ta’ ppjanar serju u anke l-kirja tal-Isptar St Philip’s, li l-proprjetarju tieg˙u mhuwa ˙add ˙lief l-eksPresident tal-PN, Frank Portelli.

Fl-elezzjoni tal-2008, GonziPN tela’ blg˙ajta li li feta˙ sptar ©did li huwa ‘ state of the art ’. IΩda Ωgur li meta wie˙ed jitkellem dwar l-Isptar Mater Dei, l-ewwel ˙a©a li ti©i f’mo˙˙u mhijiex il-©miel infrastrutturali iΩda l-kwalità tas-servizz li qieg˙ed jing˙ata lillpoplu Malti u G˙awdxi.

IΩda qabel wie˙ed jitkellem dwar ilkwalità tas-servizz, irid jie˙u inkonsiderazzjoni wkoll il-flejjes kbar li ntefqu fuq dan l-isptar. L-ispiΩa fuqu kienet qabΩet 700 miljun ewro u dan jeskludi l-isptar tal-onkolo©ija li g˙adu qieg˙ed jinbena b˙alissa u li se ji©i jiswa aktar minn 4.2 miljun ewro. B’hekk in-nefqa globali fuq dan il-pro©ett tista’ tg˙id li kienet wa˙da astronomika. Óafna mill-flejjes li ntefqu fuq il-bini tal-Mater Dei kienu riΩultat tal-inkompetenza grassa ta’ GonziPN li ma kienx kapaçi jippjana b’mod serju u g˙alhekk da˙al fi spejjeΩ addizzjonali b’detriment g˙all-poplu kollu.

biex jinvestiga. Dwar dan Frank Portelli kien sa˙ansitra allega li wara li Ωvela dan il-kaΩ u a©ixxa ta’ whistleblower kien spiçça arrestat mill-pulizija sakemm ©ie interrogat biex jg˙addi linformazzjoni li kellu g˙ad-dispoΩizzjoni tieg˙u.

Il-fatt li GonziPN kera ming˙and Portelli l-Isptar St Philip’s g˙al spiΩa li se taqbeΩ it-12-il miljun ewro, Ωgur li se jg˙in biex Portelli jbiddel l-attitudni tieg˙u fil-konfront tal-amministrazzjoni preΩenti tal-PN u altru milli jo˙ro© jikkritikaha fil-bera˙ kif kien qed jag˙mel sa ftit ilu, issa jbiddel id-diska u minflok jibda jfa˙˙arha.

Franco Debono jressaq mozzjoni

Nuqqas ta’ sodod Minkejja li GonziPN nefaq il-miljuni fuq dan il-pro©ett, l-Isptar Mater Dei huwa invaΩat bi problemi kbar, ewlenija fosthom hija n-nuqqas ta’ sodod.

Skont il-pjan ori©inali, l-isptar il-©did kellu jkun fih 480 sodda. Kien biss wara Ottubru tal-1996, ji©ifieri fi Ωmien Gvern Laburista, li l-isptar f’Tal Qroqq kellu minn sptar speçjalizzat ta’ 480 sodda jsir sptar ©enerali akut ta’ 1,000 sodda. IΩda f’Settembru tal-1998, ilGvern Nazzjonalista re©a’ imbarka fuq pjan li jçekken l-isptar il-©did g˙al wie˙ed ta’ 650 sodda bil-possibbiltà ta’ estensjoni g˙al 825 sodda.

Dan ifisser li l-problema tan-nuqqas ta’ sodod f’Mater Dei hija purament riΩultat tan-nuqqas ta’ ppjanar sew talGvern ta’ GonziPN.

Portelli, l-eks-President tal-PN, biex jikri ming˙andu l-Isptar St Philip’s g˙attmien snin li ©ejjin, g˙al spiΩa li se tla˙˙aq it-12.4 miljun ewro.

L-Isptar St Philip’s g˙andu 110 sodda li mistennija jibdew jintuΩaw mill-aktar fis possibbli biex tittaffa l-problema tan-nuqqas ta’ sodod u l-pazjenti f’nofs il-kurituri.

Dan ifisser li biex isolvi l-problema tan-nuqqas ta’ sodod, liema problema ˙oloq huwa stess, GonziPN da˙˙al lil pajjiΩna fi spiΩa o˙ra kbira, biex jag˙mel tajjeb g˙an-nuqqas ta’ ppjanar serju min-na˙a tieg˙u meta ©ie biex jibni l-isptar il-©did.

G˙alaqlu ˙alqu

SpiΩa biex jag˙mel tajjeb g˙all-inkompetenza tieg˙u Kmieni din il-©img˙a, sar mag˙ruf li lGvern la˙aq ftehim mat-tabib Frank

L-eks-President tal-PN, it-Tabib Frank Portelli, ta’ spiss kien jikkritika dak li g˙addej fl-Isptar Mater Dei. Mhux lewwel darba li smajnieh fuq it-tele-

Kundizzjonijiet li Mugliett ma jaqbilx mag˙hom • Tkompli minn pa©na 1 Huwa qal li waqt dan il-proçess l-operatur ing˙ata ç-çans ta’ right of first refusal, li tfisser li jkun jista’ jg˙olli l-offerta biex tieg˙u tkun l-iktar wa˙da vanta©©juΩa. “Dan ir-right of refusal kien ukoll trasferibbli, u din g˙alija kienet xi ˙a©a stramba.

Dawn il-kundizzjonijiet jiena ma naqbilx mag˙hom, g˙aliex dan l-operatur ma kellu l-ebda çens fuq il-post,” qal Mugliett.

Dwar kif se jkun qed jivvota fil-Parlament g˙all-mozzjonijiet tal-OppoΩizzjoni u ta’ Franco Debono dwar il-privatizzazzjoni tal-parke©©i, Mugliett stqarr li qabel ma jg˙id kif se jkun qed jivvota, jippreferi li l-ewwel dawn il-mozzjonijiet ikunu ttellg˙u g˙ad-diskussjoni fil-Parlament.

viΩjoni jitkaΩa bil-pazjenti li qed jit˙allew fil-kurituri min˙abba li hemm nuqqas ta’ sodod.

IΩda ma kienx biss dan l-a˙˙ar li Portelli kien qieg˙ed jikkritika lil GonziPN dwar Mater Dei. Ftit ©img˙at qabel l-elezzjoni tal-2008, Portelli kien g˙amel dikjarazzjoni xokkanti dwar kaΩijiet ta’ korruzzjoni li kien hemm filbini tal-isptar. Ewlieni fosthom kien semma l-kaΩ li allegatament kien involut fih membru fuq il-bord tala©©udikazzjoni li kien jag˙ti t-tenders marbuta mal-bini tal-isptar.

Portelli kien qal li dan l-individwu kien tefa’ tender huwa stess biex jie˙u wie˙ed mill-kuntratti u min˙abba li kien fuq il-bord, kien a©evolat tant li kellu aççess g˙all-pjanti tal-isptar, liema pjanti seta’ juΩahom biex jifformula sew it-tender tieg˙u.

Dwar dan l-allegat kaΩ, Portelli kien anke talab lill-Kummissarju tal-Pulizija

Sadanittant, il-Membru Parlamentari Nazzjonalista Franco Debono, dwar dan il-kaΩ ressaq mozzjoni fil-Parlament li titlob biex jitwaqqaf immedjatament il-proçess li bih il-Gvern se jakkwista lIsptar St Philip’s, u dan sakemm ilproçess ji©i eΩaminat mill-Awditur Ìenerali u mill-Kumitat g˙all-Kontijiet Pubbliçi.

Fil-mozzjoni tieg˙u, Debono lmenta li l-Parlament ma kienx infurmat dwar lakkwist ta’ dan l-isptar u g˙alhekk sa˙aq li d-dubji li hemm dwaru g˙andhom ji©u ççarati malajr kemm jista’ jkun.

JPO jistaqsi u Mugliett ma jikkummentax Dwar il-kaΩ tal-kiri tal-Isptar St Philip’s, din il-gazzetta staqsiet l-opinjoni wkoll tad-Deputat Indipendenti Jeffrey Pullicino Orlando u tal- backbencher Nazzjonalista, Jesmond Mugliett.

Filwaqt li Jesmond Mugliett ma kkummentax dwar dan il-kaΩ, Jeffrey Pullicino Orlando qalilna hekk: “Óafna huma dawk li qeg˙din jistaqsu g˙alfejn, flok se jing˙ataw flus lill-privat g˙all-kiri ta’ sptar abbandunat, l-istess fondi ma jintuΩawx biex jitran©a sptar pubbliku abbandunat – l-Isptar San Luqa.”

06

A˙barijiet

14.10.2012

Isajjar fuq kuker solari li ˙adem huwa stess Ix-xahar ta’ Ottubru re©a’ ra Ωieda fil-prezz tal-gass, fejn çilindru ta’ 15-il kg g˙ola b’€1.40 u sar jiswa €24.50, filwaqt li çilindru ta’ 25 kg g˙ola b’€2 u sar jiswa €34.50. Din iΩ-Ωieda kompliet tag˙fas lillfamilji li jag˙mlu uΩu mill-gass g˙at-tisjir ta’ kuljum.

Li wie˙ed jibdel il-kuker tal-gass g˙al wie˙ed li ja˙dem bid-dawl f’dan l-istadju mhijiex soluzzjoni ir˙as, hekk kif il-kontijiet tad-dawl u l-ilma wkoll qeg˙din dejjem jog˙lew. Filwaqt li l-a˙jar soluzzjoni biex jor˙su l-kontijiet tal-ener©ija hija çertament dik ta’ bidla fil-gvern, min jixtieq soluzzjoni iktar immedjata g˙al butu g˙andu jikkunsidra l-kuker solari.

RITIANNE AGIUS tkellmet ma’ RAMON CASHA, li ddeçieda li ja˙dem kuker solari sempliçi bil-g˙an li jibΩa’ iktar g˙all-ambjent u fl-istess waqt jiffranka dak li jista’ mill-ispiΩa tal-ener©ija.

Tant hu sempliçi li jista’ jin˙adem minn tfal tal-iskola Mistqosi kif ©ietu l-idea li ja˙dem dan il-kuker, Ramon jg˙id li kien ra pro©ett ta’ wie˙ed li kien qed jag˙mel forn solari. Dan kien jirrikjedi ˙afna iΩjed xog˙ol, iΩda lil Ramon affaxxinah. “Meta fittixt u skoprejt li tista’ tag˙mel kuker solari, li huwa ˙afna iΩjed sempliçi, iddeçidejt li nipprovah, u ssorprendieni kemm huwa effettiv!” jistqarr Ramon.

Dwar il-kapaçità teknika li jrid ikollok biex tag˙mel dan il-kuker, Ramon jg˙id li m’hemmx bΩonn li tkun persuna teknika. “Kulma trid huwa kartun, kolla, aluminium foil u mqass jew box cutter. L-iΩjed li ˙adt ˙in kien biex inkejjel u nimmarka l-forma – forsi b’kollox ˙adli xi sieg˙a.” Ramon jg˙id li dan tant huwa sempliçi li jista’ sa˙ansitra jsir minn tfal tal-iskola.

Madankollu, jeΩistu kukers iktar sofistikati, g˙al min i˙obb jesperimenta. Iva, fil-fatt kif semmejt, ˙ajjarni wie˙ed li kien qed jag˙mel forn solari. Ramon jispjega li s-sit http://solarcooking.wikia.com g˙andu varjetà kbira ta’ disinji, u˙ud iΩjed kumplessi minn o˙rajn. “Óafna minn dawn jinkludu l-qisien, forom u struzzjonijiet preçiΩi biex tag˙mel b˙alhom. Hemm u˙ud mag˙mulin mill-kartun, o˙rajn millqasab jew mill-injam, fran tal-briks u sa˙ansitra mudelli li jg˙allu l-ilma.”

Tista’ ©©orru mieg˙ek biex issajjar barra mid-dar It-tisjir permezz tal-kuker solari isir bil-mod, bil-metodu mag˙ruf b˙ala

Struzzjonijiet sempliçi biex ta˙dem il-kuker solari

slow cooking. IΩda g˙alkemm it-tisjir jie˙u fit-tul, peress li m’hemmx fjamma m’hemmx periklu ta’ nar jekk wie˙ed i˙allih wa˙du.

Peress li l-kuker partikolari li ˙adem Ramon jintewa çatt, dan tista’ tie˙du mieg˙ek fejn tmur u tarmah fil-post, g˙alhekk tajjeb anki g˙all-pikniks.

“Jien uΩajtu biex insajjar la˙am, biex nag˙mel il-kafè u biex insa˙˙an ikel li ˙adt mieg˙i waqt kompetizzjoni tal-

qaws,” jispjega Ramon.

Mistoqsi jekk dan il-kuker isajjarx tajjeb biss fix-xemx tas-sajf, Ramon jg˙id li s’issa ma jistax jg˙id fiç-çert.

Dan peress li g˙amlu f’April li g˙adda, u g˙alhekk g˙ad ma kellux çans biex jippruvah fix-xitwa, iΩda jemmen li f’jum xitwi li jkun xemxi, dan il-kuker jista’ jkun effettiv ukoll. “L-ikel isir ©o borma sewda mg˙ottija, u din tkun ©o borΩa tal-fran biex iΩΩomm is-s˙ana.”

Wie˙ed g˙andu jibda billi josserva sew il-qisien ta’ dan il-kuker (ara ddisinn), imbag˙ad jaqta’ biçça kartuna skont il-forma u l-qisien li jidhru f’dan id-disinn. Il-kartuna trid tkun kbira madwar 100 çentimetru b’120 çentimetru.

Meta l-forma tkun inqatg˙et, wie˙ed g˙andu jiksi na˙a wa˙da tal-kartuna bil-kolla, imbg˙ad iwa˙˙al l- aluminium foil. Ramon jg˙id li huwa uΩa kolla li tifla˙ g˙al temperaturi g˙oljin, kif ukoll fojl heavy-duty.

Sakemm il-kolla tkun qed tinxef wie˙ed jista’ jibda jiΩbog˙ il-borma li se juΩa g˙at-tisjir. Din trid tinΩebag˙ minn barra b’kulur iswed, u dan biex iΩΩomm iktar is-s˙ana tax-xemx.

Ramon uΩa Ωebg˙a apposta g˙attisjir, dik li hija mag˙rufa b˙ala barbeque paint, u dan biex il-borma tkun tista’ tintuΩa wkoll ©o forn jew fuq nar f’kaΩ ta’ bΩonn.

Meta Ω-Ωebg˙a tkun nixfet, wie˙ed jista’ jibda jsajjar billi jg˙aqqad iddahar tal-kuker mal-qieg˙ tieg˙u, u jpo©©ih f’post g˙ax-xemx.

Il-borma trid titpo©©a ©o borΩa apposta tat-tisjir biex iΩΩomm iss˙ana. Jekk wie˙ed ikun g˙adu qed jipprova l-kuker solari g˙all-ewwel darba tajjeb li mal-borma jpo©©i termometru biex ikun jaf x’temperatura qed jil˙aq l-ikel.

L-ewwel darba li Ramon g˙amel dan l-esperiment kien fil-bidu t’April, u wara ftit sig˙at il-borma la˙qet it-temperatura ta’ 70°C u l-ikel sar tajjeb ˙afna.

14.10.2012

Fil-Fond

07

ProÌett innovattiv mal-anzjani f’Óad-dingli

“Hemm bΩonn ur©enti g˙al strate©ija nazzjonali dwar l-edukazzjoni tal-anzjani” Dr Marvin Formosa F’Awwissu li g˙adda Ωew© akkademiçi, b’kollaborazzjoni mal-Kunsill Lokali ta’ Óad-Dingli, imbarkaw fuq pro©ett bil-g˙an li jistimulaw l-attività intellettwali tal-adulti minn ˙amsin sena ’l fuq.

Hekk kif issa dan il-pro©ett wasal biex ji©i fi tmiemu, din il-gazzetta tkellmet maΩ-Ωew© akkademiçi li mexxew dan il-pro©ett: ilProfessur CARMEL BORG mill-Fakultà tal-Edukazzjoni u Dr MARVIN FORMOSA miç-Çentru Ewropew tal-Ìerontolo©ija.

Il-Prof. Borg jispjega li dan il-pro©ett kien ispirat minn Paulo Freire, l-intellettwali, edukatur u attivist soçjali BraΩiljan.

Huwa jg˙id li dan il-pro©ett kellu l-g˙an ewlieni li jwa˙˙ad ˙iliet fil-litteriΩmu elettroniku ma’ dawk fil-qasam tal-˙sieb kritiku.

“L-adulti li qeg˙din jipparteçipaw f’dan il-pro©ett irriflettew dwar l-impatt tal-globalizzazzjoni u l-ekonomija lokali u internazzjonali fuq ˙ajjithom u fuq il-komunità tal-anzjani. Issa˙˙a, il-faqar, is-servizzi soçjali, id-djar tal-anzjani u l-privatizzazzjoni tas-servizzi essenzjali, kienu xi w˙ud mit-temi li ©ew diskussi waqt il-laqg˙at,” jg˙id il-Prof. Borg.

Mitlub jikkummenta dwar l-importanza ta’ dan il-pro©ett, ilProf. Borg stqarr li dan il-pro©ett huwa ˙olqa o˙ra f’katina ta’ pro©etti li huma ma˙suba biex jg˙inu liç-çittadini jkunu aktar attivi intellettwalment u mg˙allma fil-˙ila tal-˙sieb kritiku.

“Dawn il-pro©etti huma intenzjonati wkoll biex juru kif irriflessjoni kritika tista’ twassal g˙al azzjoni konkreta b’risq ilkomunità,” sa˙aq il-Prof. Borg.

Min-na˙a tieg˙u, Dr Formosa jispjega kif iΩ-Ωmien li qed ng˙ixu fih spiss qed ji©i deskritt b˙ala ‘l-epoka tal-anzjanità’, u dan peress li n-nies qed jg˙ixu iktar fit-tul filwaqt li t-trabi naqsu, u g˙alhekk ˙afna pajjiΩi, inkluΩ Malta, raw Ωieda sostanzjali fil-popolazzjoni anzjana.

Skont iç-çensiment tal-2011, pajjiΩna rrifletta rabta negattiva bejn l-edukazzjoni u l-anzjanità, hekk kif wera li 17% ta’ dawk ’il fuq minn sittin sena huma illitterati. Is-sitwazzjoni tidher li hija kemxejn iktar gravi fil-kaΩ tan-nisa.

“Hemm bΩonn ur©enti g˙al strate©ija nazzjonali dwar ledukazzjoni tal-anzjani,” sa˙aq Dr Formosa. Huwa kompla jg˙id li huwa d-dmir tal-Istat li jassigura proviΩjoni suffiçjenti ta’ riΩorsi g˙all-edukazzjoni tard fil-˙ajja tal-individwu.

L-inizjattivi jridu jkunu tali li jattiraw l-adulti kbar li ©ejjin minn klassi ta’ ˙addiema, l-anzjani, dawk li jg˙ixu f’Ωoni rurali u anki dawk l-anzjani li ma tantx jistg˙u jo˙or©u minn djarhom. Fi kliem ie˙or, l-inizjattivi jridu jil˙qu lil kul˙add u jipprovdu ambjent ta’ tag˙lim li ma jkunx tradizzjonali.

Ir-riflessjoniet ta’ dan il-pro©ett se jissarrfu f’manifest elettroniku g˙al aktar ©ustizzja mal-anzjani, liema manifest se ji©i ppreΩentat fil-jiem li ©ejjin lil Ian Borg, is-Sindku Laburista ta’ Óad-Dingli.

Il-Kumitat ta’ ONE CLUB ser jorganizza 4 nights, 3 nights u 2 nights weekend breaks fuq baΩi ta’ half board g˙all-festi tal-a˙˙ar tas-sena fis-Soreda Hotel fil-Qawra.

4 NIGHTS Mis-Sibt 29.12.2012 sal-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz: kbar €172; tfal €86 (bejn is-6 snin u t-12-il sena) 3 NIGHTS Mis-Sibt 29.12.2012 sat-Tlieta 01.01.2013 jew Mill-Óadd 30.12.2012 sal-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz: kbar €138; tfal €69 (bejn is-6 snin u t-12-il sena) 2 NIGHTS Mit-Tnejn 31.12.2012 sal-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz: kbar €110; tfal €55 (bejn is-6 snin u t-12-il sena)

Booking miftu˙ ming˙and is-Sinjura ÌuΩa Caruana ta’ Óal Tarxien (Tel. 2169 7495) u minghand Alfred Chetcuti (Tel. 2165 7022; Mob. 9924 0855).

A˙sbu kmieni g˙ax il-kmamar huma limitati. Il-booking jag˙laq fl-20 ta’ Novembru, 2012.

Dawk kollha li se jattendu g˙al dan il-weekend break jistg˙u jirb˙u weekend break g˙al Ωew© persuni fuq baΩi half board, ©entilment mog˙ti mill-management tal-lukanda.

Ejjew mag˙na u niççelebraw bil-kbir l-a˙˙ar u l-ewwel tas-sena flimkien.

Garanzija ta’ mistrie˙ u divertiment g˙al kul˙add.

08

14.10.2012

Intervista

“F’dawn l-a˙˙ar 10 snin ma t˙affirx bir taΩ-Ωejt wie˙ed fit-territorju Malti” – Dr Peter Gatt Ftit tal-©img˙at ilu qamet il-kwistjoni dwar il-©eolo©ija ta’ pajjiΩna, fejn jidher li l-informazzjoni eΩistenti li hija ppubblikata mill-Awtorità Maltija g˙ar-RiΩorsi (MRA) dwar il©eolo©ija tal-blata kontinentali Maltija hija antika u ma tiffaçilitax il-pro©etti ta’ t˙affir g˙aΩ-Ωejt.

RITIANNE AGIUS iltaqg˙et ma’ DR PETER GATT, il-©eologu Malti li spiss ji©bed l-attenzjoni tal-awtoritajiet dwar dan in-nuqqas. F’din l-intervista Dr Gatt tkellem dwar innuqqas ta’ aççess g˙all-informazzjoni ©eolo©ika, dwar kif il-Gvern ma jag˙milx uΩu mixxjenza tant importanti tal-©eolo©ija f’diversi setturi, dwar it-telf ta’ territorju Malti, kif ukoll dwar in-nuqqas ta’ kors u riçerka ©eolo©ika fl-Università ta’ Malta.

L-MRA ma tag˙tix informazzjoni ©eolo©ika Mistoqsi dwar in-nuqqas ta’ t˙affir riçenti g˙all-bjar taΩΩejt, Dr Peter Gatt jg˙id li fla˙˙ar 10 snin ma t˙affirx bir taΩ-Ωejt wie˙ed fl-ib˙ra Maltin.

Huwa jispjega li min ˙a la˙˙ar konçessjoni ming˙and l-Awtorità Maltija g˙ar-RiΩorsi (MRA) g˙all-esplorazzjoni taΩ-Ωejt, jidher li ma kellux lintenzjoni li j˙affer g˙aΩ-Ωejt, u jista’ jag˙ti l-kaΩ li kien g˙alhekk li ma t˙affrux bjar taΩ-Ωejt fl-a˙˙ar snin.

Il-kumpanniji li jie˙du din il-konçessjoni ©ieli ma jkollhomx l-intenzjoni li j˙affru lbjar, iΩda sempliçiment ji©bru l-informazzjoni biex imbag˙ad jippruvaw ibig˙u din il-konçessjoni lil kumpanniji o˙ra. Dr Gatt jis˙aq li l-MRA g˙andu jkollha d-dmir li tiddetermina x’se jkunu lintenzjonijiet tal-kumpannija qabel din ting˙ata l-liçenzja g˙all-esplorazzjoni taΩ-Ωejt.

Dr Gatt iΩid jg˙id li l-informazzjoni ©eolo©ika ta’ pajjiΩ-

na spiss tkun in©abret minn riçerkaturi indipendenti u kumpanniji privati li g˙andhom interess f’Malta.

Minkejja dan, din l-informazzjoni tibqa’ msakkra g˙and l-awtorità governattiva g˙ar-riΩorsi, u l-uniku informazzjoni li din g˙andha ppubblikata fuq is-sit tag˙ha hija ta’ studju li ilu aktar minn 10 snin li sar.

Dan ifisser li l-kumpanniji li g˙andhom interess kummerçjali f’dan is-settur mhux qed ikunu inkorra©uti sabiex jinvestu f’Malta.

Fil-fatt dan jo˙ro© çar millbjar li t˙affru s’issa, fejn f’˙amsin sena t˙affru biss tnax-il bir, u lanqas biss g˙andna informazzjoni s˙i˙a dwarhom. Jekk wie˙ed i˙ares lejn l-Italja jara li dan il-pajjiΩ g˙andu mas-7,000 bir, u l-informazzjoni dwarhom hija kwaΩi kollha disponibbli.

Dr Gatt jg˙id li meta riçerkatur indipendenti jkollu bΩonn din l-informazzjoni ©eolo©ika riçenti, ikollu jirrikorri g˙and il-kumpanniji

privati biex ifornuh bl-informazzjoni li jkunu ©abru huma.

F’kaΩ partikolari Dr Gatt jg˙id li sa˙ansitra mar g˙and kumpannija partikolari biex jitlob l-informazzjoni, u din talbet lill-Gvern Malti permess biex jag˙tuh dak li kellu bΩonn.

IΩda l-Gvern irrifjuta li jag˙ti l-permess biex ting˙ata din l-informazzjoni g˙al riçerka akkademika.

Il-Gvern qed jinjora x-xjenza ©eolo©ika f’setturi importanti Dr Gatt jis˙aq li Malta g˙andu jkollha servizz nazzjonali ©eolo©iku li ji©bor informazzjoni ©eolo©ika talart u qieg˙ il-ba˙ar, b˙alma g˙andhom il-pajjiΩi kollha tal-Unjoni Ewropea. PajjiΩi b˙all-IΩrael u l-Kroazja, li sa ftit snin ilu kienu jinsabu fi gwerra, illum ukoll g˙andhom servizz ©eolo©iku, tant kemm fil-fatt dan huwa importanti.

Malta hija l-uniku eççezzjoni hekk kif g˙ad m’g˙an-

dhiex servizz ©eolo©iku. Filfatt snin twal ilu anki l˙akkiema IngliΩi kienu jag˙mlu uΩu minn dan isservizz f’Malta, tant li listudju li g˙amlu huma g˙adu jintuΩa mill-MRA u mill-MEPA. Dr Gatt jispjega li t-toroq li bnew l-IngliΩi huma viΩibbilment a˙jar mit-toroq li qed jinbnew illum minkejja lavvanzi fit-teknolo©ija, u dan proprju min˙abba li l-Gvern Malti ma jag˙milx uΩu mixxjenza ©eolo©ika biex jibni toroq ta’ kwalità. Dan qed jirriΩulta f’miljuni ta’ telf ta’ flus.

Dr Gatt jg˙id ukoll li sservizz tal-©eolo©ija g˙andu jintuΩa f’˙afna affarijiet o˙ra minbarra l-bini tat-toroq, iΩda anki hawnhekk il-Gvern Malti qed jinjora g˙al kollox din ix-xjenza. Il-©eolo©isti suppost huma l-esperti li jintuΩaw biex ikun evitat lg˙arg˙ar, iΩda minflok ilGvern Malti jag˙mel uΩu mill-periti. Dr Gatt jis˙aq li fil-verità dawn mhumiex ikkwalifikati daqs il-©eolo©isti fuq dan is-su©©ett.

Servizz ie˙or tal-©eolo©isti li jista’ jintuΩa huwa wkoll fir-restawr ta’ bini storiku, fejn ©eologu g˙andu jkun inkarigat biex janalizza t-tip ta’ ©ebla li se tissostitwixxi l©ebla l-antika.

F’dan is-settur ukoll qed jintefqu miljuni ta’ ewro biex isir restawr li mhux bilfors se jservi daqs kemm serviet il©ebla ori©inali. Il-©eolo©isti g˙andhom jintuΩaw ukoll fuq l-oqsma tal-barrieri, fuq lilma tal-pjan, fuq l-eroΩjoni tal-kosta, it-tibdil tal-klima, u anki fuq il-minerali u r-riΩorsi naturali.

In-negozjati fuq il-blata kontinentali mhux qed isiru bi professjonalità Dwar il-blata kontinentali Dr Gatt jg˙id li l-Gvern qed jipprova jinnegozja fuqha meta lanqas biss g˙andu lil min jikkonsultah mill-aspett

©eolo©iku, u dan meta huwa fl-interess ta’ Malta li din tuΩa argumenti ©eolo©içi. “PajjiΩna qed jinnegozja ming˙ajr m’g˙andu l-informazzjoni neçessarja. Qed immorru ninnegozjaw mal-Libja u lItalja – pajjiΩi li g˙andhom lesperti tag˙hom fuq dan ilqasam. A˙na min huma lesperti tag˙na?” jistaqsi Dr Gatt.

Iktar minn hekk, huwa jsostni li pajjiΩna kemm-il darba tilef territorji sostanzjali min˙abba d-deçiΩjonijiet tal-MRA fir-rigward tal-fruntieri meta din tag˙ti lkonçessjonjiet g˙all-esplorazzjoni taΩ-Ωejt. Dr Gatt jispjega li skont il-li©i Maltija, fejn m’hemmx ftehim dwar il-linja eΩatta tal-fruntiera, illinja g˙andha titpo©©a finnofs ta’ din id-distanza.

IΩda Dr Gatt jistqarr li lawtoritajiet Maltin mhux qed josservaw din il-li©i, b’detriment g˙at-territorju ta’ pajjiΩna.

Huwa j©ib eΩempju b’dak li qed ji©ri fil-Lvant ta’ Malta, fejn il-konçessjonijiet li ng˙ataw g˙all-esplorazzjoni taΩ-Ωejt kienu jkopru firxa ta’ blata kontinentali iΩg˙ar minn dik li suppost, hekk kif il-linja tal-fruntiera flok tpo©©iet fin-nofs tpo©©iet ˙afna eqreb lejn Malta. Dr Gatt jg˙id li ma jistax jifhem g˙alfejn dan qed ise˙˙.

“Hemm xi ftehim ©did li forsi ma nafux bih?” jistaqsi Dr Gatt.

Finalment Dr Gatt jispjega li l-Università ta’ Malta m’g˙andhiex kors tal©eolo©ija, u li fil-fatt huwa kellu jmur barra minn Malta biex jag˙mel l-istudji tieg˙u.

“Illum il-©eolo©ija hija xjenza kbira, u dan in-nuqqas fledukazzjoni ta’ pajjiΩna qed jitfag˙na lura ˙afna,” isostni Dr Gatt. Huwa jg˙id li filpassat kien tkellem personalment ma’ tliet retturi differenti dwar dan il-bΩonn, iΩda sal-lum qatt ma sar xejn biex tibda ti©i mg˙allma din ixxjenza f’Malta.

14.10.2012

A˙barijiet

09

Fil-˙ar©a li g˙addiet tajna bidu g˙al din ir-rokna fejn fiha qed nag˙tu ˙arsa lejn il-mod li bih il-Gvern ta’ GonziPN qieg˙ed juΩa jew jabbuΩa l-poter li g˙andu biex jag˙mel il-pjaçiri lil dak u lill-ie˙or, imbasta jie˙u l-vot tag˙hom fl-elezzjoni ©enerali li jmiss.

Wara li l-Óadd li g˙adda tajna ˙arsa lejn il-manuvri li qed isiru fi ˙dan il-MEPA, din il-©img˙a, KRISTA CARUANA tirrapporta dwar dak li g˙addej fi ˙dan il-Forzi Armati ta’ Malta, il-Korp tal-Pulizija u anke g˙al dak li jirrigwarda l-kaçça.

Promozzjonijiet fl-Armata

Armata llum.

Qasam ie˙or fejn il-Gvern qed juΩa l-poteri tieg˙u biex jillixka g˙all-voti, huwa dak tal-Forzi Armati ta’ Malta fejn kollox jindika li fil-©img˙at li ©ejjin ser ikunu qed jing˙ataw numru sostanzjali ta’ promozzjonijiet lis-suldati.

Il-fatt li dawn il-promozzjonijiet ser ikunu qed jing˙ataw sal-a˙˙ar t’Ottubru, jindika b’mod çar li dan ilproçess jista’ jkun imçappas b’mottivi politiçi.

L-ordni biex isir dan ilproçess tal-promozzjonijiet, tant saret bl-g˙a©la u ming˙ajr mistenni, li waslet meta l-Kmandant tal-Forzi Armati kien g˙adu qed jara lilmenti ta’ suldati li allegaw li sofrew in©ustizzja fil-promozzjonijiet tas-sena li g˙addiet.

Intant, fil-©img˙at li g˙addew saru arran©amenti biex malajr kemm jista’ jkun kull allegat kaΩ ta’ in©ustizzja ji©i ttrattat sewwa bil-g˙an li ti©i evitata kritika min-na˙a talOmbudsman, mill-mezzi taxxandir kif ukoll fl-awli talQorti fejn, b’mod frekwenti, suldati u fizzjali qed imorru biex jitolbu li ssir ©ustizzja mag˙hom u dan jag˙mluh b’sagrifiççju kbir g˙alihom u g˙all-familji tag˙hom.

Wie˙ed jit˙asseb ukoll kif fl-a˙˙ar snin u anke xhur, fi ˙dan il-Forzi Armati ta’ Malta se˙˙ew manuvri u çaqlieq ta’ nies minn sezzjoni g˙all-o˙ra bl-iskop li numru ta’ suldati mag˙rufa g˙all-kuntatti li g˙andhom ma’ uffiçjali g˙olja tal-Armata u mal-Gvern ji©u akkomodati u jkunu eli©ibbli biex ikomplu jie˙du aktar promozzjonijiet.

Dan il-fatt, minbarra li ˙oloq numru kbir ta’ in©ustizzji, wassal g˙al establishment li la huwa militari u wisq anqas jirrifletti l-bΩonnijiet u r-realtà li qed tiffaççja l-

Manuvri fil-Korp tal-Pulizija Settur ie˙or li fih ukoll qed jiΩdiedu l-manuvri, aktar ma qed toqrob l-elezzjoni ©enerali, huwa fi ˙dan il-Korp talPulizija.

Riçentament, fil-Korp talPulizija, t˙abbru allowances ©odda bl-intenzjoni li jservu ta’ zokkra Ωg˙ira, wara ttog˙ma morra ta’ dimotivazzjoni illi issa ilha s-snin tin˙ass fil-Korp kollu.

Mitlub jikkummenta dwar dan, il-Kelliem Laburista Michael Falzon qal li minbarra l-mod xejn ekwu ta’ kif idda˙˙lu dawn l-allowances, tibqa’ d-domanda kruçjali dwar x’se jsir fuq it-talba pendenti li g˙andhom ilmembri tal-Korp dwar l-overtime li n˙adem sa mill-1993.

Kompla jg˙id li, apparti minn hekk, jidher li g˙adha ma ttie˙det l-ebda deçiΩjoni finali dwar id-dritt ta’ assoçjazzjoni g˙all-membri talKorp tal-Pulizija, dritt li lPartit Laburista lest li jag˙ti lill-membri tal-Korpi Dixxipplinarji kollha jekk ji©i elett flelezzjoni ©enerali li jmiss.

Michael Falzon tkellem ukoll dwar dak li g˙addej filFaçilità Korrettiva ta’ Kordin fejn, hemmhekk ukoll, jidher illi g˙addejjin manuvri bittama li l-PN jirba˙ il-voti.

Falzon qal li l-indikazzjonijiet juru li fiΩ-Ωmien li ©ej, filÓabs, mistennija jidda˙˙lu madwar 40 gwardjan ©did biex jag˙mlu tajjeb g˙annuqqas kbir ta’ staff, liema nuqqas ilu jeΩisti snin s˙a˙ u li baqa’ ma sar assolutament xejn dwaru.

Falzon qal li, fil-Óabs ukoll, mhu qed isir assolutament xejn biex jissolvew il-problemi numeruΩi li jeΩistu u, g˙aldaqstant, anke f’dan ilqasam qed tispikka l-politika ta’ konvenjenza ta’ GonziPN

li l-g˙an a˙˙ari tag˙ha hu li tisraq il-voti u mhux li ttejjeb is-sitwazzjoni, temm jg˙id Michael Falzon.

Tentattiv biex jer©a’ jisraq il-vot tan-nassaba Ix-xahar li g˙adda, il-Gvern g˙amel U-turn o˙ra, din iddarba b’rabta mal-insib. Dan wara li ˙abbar li kien qieg˙ed jikkunsidra li japplika g˙al deroga li tippermetti l-insib tal-pluvieri u l-imlievez fil-˙arifa u fix-xitwa; liema rakkomandazzjoni kienet ori©inarjament saret millKumitat Ornis.

Dwar dan, il-Kelliem Laburista Michael Falzon qal li, fil-preΩent, tista’ tg˙id li ttradizzjoni tal-insib kwaΩi

spiççat fix-xejn hekk kif linsib g˙all-g˙asafar tal-g˙ana issa spiçça g˙al kollox, u l-ftit insib li g˙adu permess tant hu ristrett u marbut b’kundizzjonijiet li wie˙ed jiddubita serjament jekk hux se jkunu n-nassaba li jonsbu g˙all-g˙asafar jew jekk hux se jkun il-Gvern li jonsob g˙an-nassaba.

Falzon temm jg˙id li, anke f’dan il-qasam, tispikka lmagna GonziPN li qed tipprova tag˙mel minn kollox biex ta˙bi ftit mill-gideb talPN li f’ittra li kienet iffirmata mill-eks-Kap Nazzjonalista u eks-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, kien wieg˙ed li d-delizzji tal-kaçça u l-insib mhux talli kienu se jibqg˙u, talli kellhom jissa˙˙u.

Sidien tal-jottijiet mhux moqdijin

Qed i˙allsu imma mhux qed jie˙du servizz Ta’ spiss nisimg˙u lil GonziPN jifta˙ar dwar kemm, ta˙t l-amministrazzjoni tieg˙u, is-settur tal- yachts u s- super yachts kiber u ffjorixxa f’pajjiΩna. Filwaqt li hija ˙a©a tajba li Gvern jinvesti f’dan il-qasam, huwa importanti li s-sidien ta’ dawn l-opri tal-ba˙ar li jag˙mlu uΩu millyacht marinas ta’ pajjiΩna jing˙ataw servizz kif jixraq. Ûgur li dan b˙alissa mhux qieg˙ed ise˙˙ filfaçilitajiet li hemm fil-yacht marinas ta’ Ta’ Xbiex u l-Imsida. Minkejja li s-sidien tal-jottijiet, li ˙afna minnhom huma persuni barranin, qed i˙allsu miΩata mdaqqsa biex juΩaw dawn il-yacht marinas, ftit li xejn qed jie˙du valur g˙al flushom.

Dan g˙aliex, fost l-o˙rajn, dawn il-marinas issa ilhom aktar minn sentejn ming˙ajr latrini u showers minkejja li suppost dawn il-façilitajiet huma inkluΩi fis-servizz li qed i˙allsu g˙alih.

Sal-2008, f’dawn il-yacht marinas kien hemm dawn il-façilitajiet miftu˙a g˙as-sidien tal-jotti-jiet iΩda, wara l-a˙˙ar elezzjoni, il-bini li kien fih dawn il-façilitajiet u li kien fih ukoll id-dwana u s-sezzjoni tal-immigrazzjoni, ing˙ata lill-Royal Malta Yacht Club li hija g˙aqda privata u li wie˙ed irid i˙allas miΩata separata biex jag˙mel

uΩu mill-façilitajiet tag˙ha.

Il-klabb irran©a din il-binja u fost l-o˙rajn kisser il-latrini u x- showers li kien hemm u flokhom infeta˙ ristorant li huwa ta’ persuna qrib ˙afna tal-Ministru Austin Gatt li huwa politikament responsabbli mill-Awtorità Marittima Maltija li hija r-regolatur fil-qasam tal-yacht marinas.

Apparti minn hekk kien hemm ukoll biçça art ma’ xatt il-ba˙ar u li fuqha kien hemm il-bandli tat-tfal li nqalg˙u u tne˙˙ew biex ikun jista’ jsir Ωvilupp privat.

Min˙abba li tne˙˙ew dawn il-façilitajiet, ˙afna sidien tal-jottijiet qed ikunu kostretti juΩaw ilfaçilitajiet li g˙andhom fuq il-jott tag˙hom stess b’detriment li d-drena©© ˙afna drabi qed jispiçça fil-ba˙ar.

Il-yacht marinas ta’ Ta’ Xbiex u l-Imsida kienu pprivatizzati f’Diçembru tal-2010 wara ftehim li kien intla˙aq bejn Transport Malta u l-kumpannija Creek Foundation Ltd. Permezz ta’ dan il-ftehim, il-kumpannija ˙adet ta˙t it-tmexxija tag˙ha l-façilitajiet g˙al perijodu ta’ 25 sena bl-obbligu li ttejjeb il-livelli tag˙hom fuq baΩi professjonali u internazzjonali.

10

14.10.2012

Intervista

“Joseph Muscat ta nifs ©did lill-politika Maltija” Michael Falzon ©img˙a fil-bliet u l-ir˙ula tag˙na.

Dan minbarra li jiena dilettant ˙afna tal-festi Maltin u G˙awdxin minn kull aspett tag˙hom, g˙ax dawn illi trabbejt u g˙ext fihom tul ˙ajti kollha.”

Fil-fatt, peress li g˙andu dawn id-delizzji, apparti l˙idma tieg˙u fil-bank u fil-politika, Michael huwa lkonsulent legali u l-kofundatur tal-G˙aqda Piroteknika Maltija, u ilu wkoll sa mis-sena 2006 jokkupa l-kariga ta’ President tas-Soçjetà Filarmonika Stella Maris ta’ TasSliema; lokal li baqa’ dejjem attiv ˙afna fih.

Snin twal ta’ ˙idma fi ˙dan il-Partit Laburista

Dr MICHAEL FALZON huwa Membru Parlamentari Laburista u l-Kelliem Ewlieni Laburista g˙as-Sigurtà u lImmigrazzjoni. Minbarra x-xog˙ol tieg˙u fil-politika, Falzon ja˙dem ukoll ©o bank b˙ala Kap EΩekuttiv. Filpassat Falzon okkupa diversi karigi importanti fi ˙dan il-PL, fosthom dik ta’ Deputat Mexxej g˙all-Affarijiet talPartit. Fl-elezzjoni ©enerali li jmiss Falzon se jkun g˙al darb’o˙ra kandidat tal-PL. F’din l-intervista Michael Falzon tkellem ma’ RITIANNE AGIUS dwar Ωg˙oΩitu u l-passatempi tieg˙u, l-esperjenza tieg˙u fil-politika, u s-sinjifikat tal-moviment ©did li bena l-PL. Twieled fl-eqqel tal-kwistjoni politiko-reli©juΩa Michael Falzon miΩΩewwe© lil Anna Marie u g˙andhom Ωew©t itfal. Falzon twieled ©o familja ta’ ˙addiema fl-1961, iben Mosè u Carmela, u g˙ex u trabba f’Tas-Sliema. Michael jirrakkonta li kienu familja Ωg˙ira ta’ Ωew©t a˙wa, u li Ωmien tfulitu ˙allielu ˙afna memorji.

“Memorja li Ωgur immarkatli ˙ajti u li tibqa’ timmarkani sakemm immut hija l-memorja ta’ missieri, illi ming˙andu ˙adt ˙afna affarijiet u ssawwart fuq l-eΩempju tieg˙u,” jg˙id Michael.

It-twemmin Laburista tal-©enituri tieg˙u kien mag˙ruf sew, speçjalment peress li missieru kien attiv ˙afna filPL. G˙alhekk il-fatt li twieled fl-1961, fl-eqqel talkwistjoni politiko-religjuΩa, ©o familja Laburista u f’lokal b˙alma hu Tas-Sliema, ma tantx g˙en f’dawk iΩΩminijiet diffiçli. L-istess çirkostanzi lanqas ma g˙enu fi Ωmien il-bojkott li kien sejja˙ il-Partit Nazzjonalista fissnin tmenin.

Michael ˙a l-edukazzjoni primarja u sekondarja filKulle©© ta’ San Albert il-Kbir tal-Patrijiet Dumnikani, u wara kompla bl-istudji tieg˙u fis-Sixth Form u flUniversità ta’ Malta. G˙alkemm iggradwa b˙ala nutar fis-sena 1989 u b˙ala avukat fl-1991, kien ilu mill-1979 impjegat mal-Bank of Valletta. Fis-settur bankarju akkwista wkoll il-kwalifika internazzjonali ta’ Associate of the Chartered Institute of Bankers.

Mistoqsi dwar dak li ˙ajru jistudja l-Li©i meta kien di©à qed ja˙dem f’settur differenti, Michael jg˙id li listudju tal-Li©i minn dejjem kien jattirah, u meta ©ietu lopportunità ta’ student ˙addiem kien ˙adha u da˙al g˙aliha bis-serjetà. “Na˙seb illi wa˙da mill-akbar attrazzjonijiet huwa l-aspett tal-©lieda tal-im˙u˙, xi ˙a©a li g˙adha tattirani sal-lum,” jg˙id Michael.

I˙obb il-qari, id-dokumentarji u l-piroteknika Michael jg˙id li wie˙ed mill-passatempi favoriti tieg˙u huwa bla dubju l-qari. “Nammetti li meta kont iΩg˙ar u meta kelli ˙afna aktar ˙in liberu kont naqra ferm aktar.

B˙ala ©eneru ta’ kotba tista’ tg˙id li naqra kollox, ming˙ajr xi preferenza partikolari. Meta kont iΩg˙ar kont ukoll nie˙u pjaçir in˙arbex xi poeΩija; min jaf, forsi g˙ad jer©a’ ji©i dak iΩ-Ωmien ukoll!”

Jg˙id li j˙obb ˙afna wkoll isegwi d-dokumentarji fuq it-televiΩjoni, u dawn kwaΩi jippreferihom fuq kollox, g˙ax dejjem jitg˙allem xi ˙a©a ©dida.

“Fuq nota aktar attiva, na˙seb li kul˙add jaf li jiena dilettant ˙afna, jekk mhux ukoll iffissat, fuq il-piroteknika!” jg˙id Michael. “Din xi ˙a©a li g˙alija hija l-qofol tas-sajf. Sinçerament ma nistax nimma©ina sajf ming˙jar dak il-©miel isebba˙ is-sema Maltija ta’ kull

Michael ilu attiv fil-Partit Laburista sa minn meta kien g˙adu Ωag˙Ωug˙ u kien membru tal-G˙aqda Ûg˙aΩag˙ Soçjalisti ta’ Tas-Sliema g˙al diversi snin, filwaqt li fuq baΩi çentrali ilu attiv, l-aktar fil-˙idma organizzattiva talPL, g˙al aktar minn g˙oxrin sena. Michael serva b˙ala Election Manager tal-PL mill-1992 sal-2003, u b˙ala Segretarju Internazzjonali tal-PL mill-1998 sal-2003. F’din is-sena, imbag˙ad, ©ie ma˙tur Deputat Mexxej g˙allAffarijiet tal-Partit, liema kariga huwa okkupa sal-2008.

Serva wkoll g˙al ˙dax-il sena b˙ala Membru talEΩekuttiv Nazzjonali tal-Partit.

Fl-elezzjoni ©enerali tal-2008, Michael ikkontesta g˙allewwel darba b˙ala kandidat f’isem il-PL, u ©ie elett miΩ-Ωew© distretti li kkontesta. Mistoqsi dwar id-deçiΩojni li jikkontesta fl-a˙˙ar elezzjoni, Michael jg˙id li din

ma kinitx deçiΩjoni façli, peress li hu kien ilu snin twal dejjem ‘fuq wara’ tal-Partit.

Min-na˙a l-o˙ra, iΩda, kienet ukoll pass naturali, partikolarment peress li kien jokkupa wkoll li-kariga ta’ Deputat Mexxej. Dwar il-fatt li se jer©a jikkontesta lelezzjoni, Michael jg˙id hekk: “Dan qed nag˙mlu peress illi sinçerament nemmen li g˙ad nista’ nservi lillpoplu Malti u G˙awdxi mill-Parlament; bid-deçiΩjoni finali in˙alliha f’idejn il-votanti.”

Dwar xi memorji partikolari li g˙andu tal-˙ajja politika, Michael jg˙id li Ωgur ma jinsa qatt ir-reb˙a tal-Partit Laburista f’Ottubru tal-1996. “Kienet l-ewwel darba li lPartit uΩa s-sistema ta’ projection fil-counting hall, sistema li kont ˙dimt ˙afna fuqha, u l-mument li fih g˙edt lill-a©enti tag˙na li konna rba˙na b’7633 vot ma ninsieh qatt.”

Mistoqsi dwar dak li ja˙seb fuq il-Moviment Laburista, Michael jg˙id li jemmen sinçerament li l-Moviment li llum inbena madwar il-PL huwa l-a˙jar g˙aΩla li jista’ jag˙mel il-poplu Malti u G˙awdxi.

“L-istil ©did ta’ politika moderata u progressiva, li t˙ares ’il quddiem b’mod poΩittiv bl-iskop li twassal tabil˙aqq g˙al futur li jg˙aqqadna, huwa dak li g˙andu bΩonn pajjiΩna.

Bla dubju, dan kollu ma kienx ikun possibbli li kieku ma kienx g˙at-tmexxija ta’ Dr Joseph Muscat, li nemmen li ta nifs ©did u sens ta’ tama u fiduçja, mhux biss lill-PL, iΩda lill-politika Maltija kollha kemm hi.”

14.10.2012

AnaliΩi

Rajt ma rajtx, smajt ma smajtx

Jisparixxu lil Franco Debono mit-Times u l-PBS G˙al min hu control freak, g˙al min hu dittatur u g˙andu mentalità totalitarja, dak li ma jidhirx ma jeΩistix.

Huwa b’dan il-mod li ta’ GonziPN ja˙sbu li jistg˙u jittrattaw il-kwistjonijiet li g˙andhom ma’ Franco Debono, li jekk jisparixxuh minn fuq il-medja li jikkontrollaw, allura problema solvuta.

Li kien g˙alihom jiΩbranawh minn wiçç id-dinja, imma mhux se jag˙mlu dan g˙al ra©unijiet ovvji.

Minflok ‘joqtluh’ u jisparixxuh minn fuq il-medja li jinfluwenzaw u jikkontrollaw b˙at-Times u l-Malta Independent.

Anki fuq il-PBS qieg˙ed ji©ri l-istess, bi Franco Debono qatt ma jkun mistieden fuq programmi fejn jissemma fil-bata l-˙in kollu, biex ikun jista’ jg˙id tieg˙u b˙alma g˙andu kull dritt jag˙mel.

Kontroversjali Il-Ma©istrat Carol Peralta g˙andu ˙abta kif il-kontroversja jfittixha u jsibha. M’g˙andniex g˙alfejn immorru lura g˙al Ωmien meta kien jie˙u ˙sieb il-lo©©ja talmaΩuni ta’ Villa Blye jew g˙all-kaΩ tal-batterija ta’ Sant’Antnin tal-Qala.

F’sentenza li ta l-Ma©istrat Peralta aktar kmieni din

il-©img˙a, naqqas il-piena b’Ωew© gradi f’kaΩ ta’ xi ˙add mill-Mellie˙a li g˙adda bil-karozza minn fuq xi ˙add g˙ax ˙assu pprovokat g˙ax g˙ajru li hu gay f’kuntest fejn, skont l-g˙erf tal-istess Ma©istrat, filMellie˙a li tg˙id lil xi ˙add li huwa gay huwa kkunsidrat insult.

F’din is-sentenza Peralta rnexxielu jurta g˙al komunità wa˙da, anki tnejn: il-komunità tal-gays f’Malta u l-komunità tal-Mellie˙a.

Apparti li sentenza b˙al din kwaΩi tista’ tag˙ti lliçenzja lil min façilment i˙ossu provokat biex jaqbad u jie˙u l-li©i b’idejh.

Óawwadni ˙a nifhmek Transport Malta u l-predeçessur tag˙ha, Ωgur g˙andha r-rekord tat-tbaΩwir, skandli u ta˙wid g˙al dawk li huma a©enziji u korporazzjonijiet pubbliçi.

Ibda mill-iskandlu tal-bus ticketing machines ta’ Ωmien meta kien ministru Michael Frendo u spiçça flaffari l-aktar riçenti tal-privatizzazzjoni tal-parke©©i.

Imma g˙all-mument er˙ina minn dan kollu g˙ax illum apparagun f’mo˙˙i g˙andi affarijiet relattivament Ωg˙ar g˙al dak li jirrigwardja din l-Awtorità notorja.

Mix-xe˙ta, fi Transport Malta hemm min hu ossessjonat bit-tabelli tat-traffiku. Óu minn pereΩempju t-triq li min-niΩla Ta’ Alla u Ommu sat-triq li tag˙ti g˙as-Salini, hemm ’il fuq minn 120 tabella tat-traffiku

11

minn Invictus

mwa˙˙lin fuq iΩ-Ωew© ©nub ta’ din it-triq. Imbag˙ad xi ng˙idu g˙as-sinjali li twa˙˙lu min˙abba x-xog˙lijiet fi Triq Diçembru 13 il-Marsa. Hekk kif tlestew ixxog˙lijiet fuq din it-triq, flok tne˙˙ew il-ge©wi©ija ta’ sinjali sofor li hemm, ©ew ingassati b’tejp a˙mar. Óawwadni ˙a nifhmek.

There’s a hole in the bucket, dear Liza Ir-ruling ta’ Mr Speaker fil-minuti bikrin tal-Erbg˙a filg˙odu kien eΩerçizzju fit-t˙ammil id-dras li finalment kellu l-eΩitu prevedibbli li kellu. X’tistenna minn Speaker eks-Ministru Nazzjonalista wara kollox. Illo©ika çirkolari ta’ dan ir-ruling kienet tant iddur u tag˙qad, illi ta˙bat tisturdik.

Is-sitwazzjoni kif evolviet kienet tali fejn ilma©©oranza tad-deputati riedu illi l-affari tal-privatizzazzjoni tal-parke©©i tkun diskussa b’effett immedjat, iΩda l-Gvern ta’ minoranza GonziPN kien jaqbillu ja˙sibha mod ie˙or.

Meta l-OppoΩizzjoni Laburista riedet twassal il-mozzjoni tag˙ha g˙ad-diskussjoni b’ur©enza, l-Ispeaker ta ruling li jfakkar fil-kanzunetta li tant kienet popolari meta konna tfal There’s a hole in the bucket, dear Liza.

Skont l-Ispeaker ir-rieda tal-ma©©oranza tista’ tirriΩulta biss minn vot fil-Parlament. Imma l-Parlament ma jistax jie˙u vot dwar din il-kwistjoni g˙all-inqas, g˙ax hekk iddetta l-gGvern ta’ minoranza GonziPN.

Óarsa lejn il-©img˙a li g˙addiet G˙alkemm il-Belt Valletta kienet l-unika belt Maltija li kkompetiet g˙al dan it-titlu g˙al din is-sena partikolari, xorta riedu jintla˙qu numru ta’ standards sabiex dan it-titlu jkun jista’ jing˙ata. It-tim talValletta 2018 ˙ejjew rapport ta’ affarijiet li jridu ji©u rran©ati sabiex il-Kapitali Maltija tkun iktar denja ta’ dan it-titlu, kif ukoll bit-tama li tirba˙ il-premju Melina Mercuri, li jkun jammonta g˙al madwar €1.5 miljun.

Jinstab katavru fil-bajja ta’ BirΩebbu©a Il-katavru ta’ Mary Axiaq ta’ 60 sena nstab kmieni lErbg˙a filg˙odu ftit metri ’l barra mix-xatt ta’ BirΩebbu©a. Axiaq, li kienet ©iet irrappurtata nieqsa, intlem˙et wiççha ’l isfel fil-ba˙ar minn persuni li kienu qeg˙din jippassi©©aw max-xatt fiΩΩona mag˙rufa b˙ala Wied il-Buni. Il-karkur ta’ Axiaq u xi o©©etti personali tag˙ha nstabu fuq ilblat ftit ’il bog˙od mill-katavru. L-inkjesta f’dan ilkaΩ qed titmexxa mill-Ma©istrat tal-G˙assa Gabriella Vella.

Is-Sindku Nazzjonalista tal-G˙arb investigat fuq uΩura

Tifla ta’ tnax-il sena rrappurtata nieqsa

Is-Sindku Nazzjonalista tal-G˙arb, David Apap, qed ji©i investigat mill-Pulizija fuq allegat kaΩ ta’ uΩura.

Flimkien ma’ David Apap qieg˙ed ji©i investigat ukoll ˙uh Frankie, li huwa ekspulizija. Is-sit Kronaka f’Malta jirrapporta li l-Pulizija bdew blinvestigazzjonijiet wara li rçevew ilmenti minn G˙awdex dwar allegat uΩura, u li allegatament wie˙ed mill-vittmi g˙andu eluf ta’ ewro f’dejn mala˙wa Apap. Ìie rrappurtat ukoll li fil-passat kienu di©à saru rapporti simili o˙ra, u li fl-G˙arb kul˙add kien jaf b’dak li kien g˙addej. Madankollu l-pulizija qatt ma jidher li ˙adu azzjoni.

Ωvelaw il-kundizzjonijiet ˙Ωiena u l-istat ta’ telqa li fiha kienet tinsab il-Kavallerija tal-Pulizija. Fil-filmati li n©ibdu fil-Kavallerja kienu jidhru l-firien ji©ru, il-˙mie© u t-tkissir, u sa˙ansitra Ωwiemel li kienu jidhru li mhumiex f’kundizzjoni ta’ sa˙˙a tajba. Wara li xxandru l-filmati, il-Kummissarju talPulizija qal li l-pulizija li da˙˙al il-©urnalisti filKavallerija kien se jwie©eb g˙all-mistoqsijiet. Intant il-Partit Laburista kkundanna din is-sitwazzjoni li huwa ddeskriva b˙ala wa˙da tal-mist˙ija u talg˙ajb, filwaqt li staqsa min kien se jerfa’ responsabbiltà, meta issa d-dekasteru tal-Intern jaqa’ direttament ta˙t il-Prim Ministru nnifsu.

Ûvelati l-kundizzjonijiet ˙ziena fil-Kavallerija tal-Pulizija

Il-Belt Valletta ting˙ata t-titlu tal-Kapitali Ewropea 2018

Filmati li xxandru fuq il-programm televiΩiv TX

Nhar il-Ìimg˙a l-Belt Valletta ng˙atat it-titlu talBelt Ewropea g˙all-Kultura g˙as-sena 2018.

Marzia Marimar Maatouk ta’ tnaxil sena © i e t irrappurtata nieqsa lÓamis li g˙adda.

L-a˙˙ar li dehret it-tifla kienet liebsa l-uniformi tal-Kulle©© San Ìor© Preca, u ntlem˙et qrib iç-çimiterju tal-Addolorata fejn bdiet tistaqsi minn fejn tista’ taqbad tal-linja g˙al ÓaΩÛebbu©.

Intant ilbiera˙ filg˙axija l-pulizija avΩat li Marzia kienet instabet fl-in˙awi ta’ Kennedy Grove. Ilpulizija rringrazzjat lil dawk kollha li g˙enuha fittfittxija g˙at-tifla.

12

14.10.2012

Kumment

Lanqas g˙al Malta mhuma tajbin

Helena Dalli Kelliem Ewlieni g˙as-Settur Pubbliku u l-Ugwaljanza

Nhar it-Tlieta kont qed insegwi d-diskors tas-Sindku ta’ Londra, Boris Johnson, waqt il-konferenza ©enerali talPartit Konservattiv.

Jog˙©obni l-mod kif jitkellem Johnson: jiççajta, ji©bed is-saqajn, ta’ Ωaqqu f’fommu. Óin minnhom qal “Ólisna mill- bendy buses li issa qed ji©©ammjaw it-toroq ta’ Malta, nie˙u gost ng˙id”.

Kif smajt dan, jien qbadt din il-kwotazzjoni u tfajtha fuq Facebook fl-istess waqt li Johnson kien g˙adu jitkellem.

M’g˙andniex xi ng˙idu, li mhux kullhadd ˙a gost.

Tant li l-Ministru Austin Gatt ˙ass il-˙tie©a li jo˙ro© stqarrija fejn qal li r-rimarki tas-Sindku Johnson (li l-ministru jew min kitiblu l-istqarrija jirreferi g˙alih b˙ala Johnston kull darba li jsemmih) qed jikkumentaw fuqhom kelliema Laburisti hawn Malta.

Din hija l-ewwel darba, qalilna fl-istqarrija, li l-PL sabu xi ˙a©a utli x’jikkwotaw ming˙and il-Konservattivi Brittaniçi.

Apparti li l-Ministru g˙andu Ωball. Mhux l-ewwel darba kkwotajna lil Cameron u o˙rajn mill-kamp Konservattiv. A˙na mhux b˙an-Nazzjonalisti, li jag˙mlu l-Konservattivi b˙alhom kollu tajjeb u li jag˙mlu mhux ta’ b˙alhom kollu ˙aΩin. A˙na nisimg˙u u nixtarru u nippruvaw nitg˙allmu ming˙and kull˙add fejn ikun hemm x’nitg˙allmu.

Però, apparti dan kollu, x’inhi l-problema tal-Ministru?

G˙andna bΩonn il-permess tieg˙u biex nikkwotaw lil xi ˙add? Jiena naqra l-gazzetta The Telegraph u l-magaΩin The Spectator, fost gazzetti u magaΩins o˙rajn, minkejja li dawn it-tnejn ixaqilbu lejn ilKonservattivi, u jien Laburista.

Hekk inkun naf x’inhuma jg˙idu dawk li ma ja˙sbuhiex b˙ali. Imma donnu l-Ministru qed jimplika li l-Laburisti jikkwotaw lil-Laburisti biss.

Wara l-attakk fuq il-kelliema Laburisti li kellhom ‘l-ardir’ jikkwotaw lil sindku Konservattiv, il-Ministru mar fuq id-difiΩa jg˙id kemm ilMaltin g˙andhom esperjenza

tajba ta’ dawn il-bendy buses.

Ovvjament din mhix il-verità.

M’hemmx g˙alfejn ng˙idu li la ma kinux tajbin g˙at-toroq ‘dojoq’ ta’ Londra a˙seb u ara kemm huma tajbin g˙at-toroq tag˙na.

Kull meta nkun qed nitkellem ma xi ˙add u d-diskors jaqa’ fuq it-trasport pubbliku, il-biçça l-kbira jgergru kontra dawn il-karozzi tal-linja.

Mill-mijiet ta’ kummemti li nkitbu fuq The Times u mezzi o˙ra tal-medja, nistg˙u ng˙idu li g˙andna kampjun tajjeb (g˙alkemm mhux xjentifiku) ta’ x’ja˙sbu l-Maltin fuq dawn il-bendy buses: li mhumiex tajbin g˙al Malta.

Imma x’tistenna minn ministru li juΩa l-arroganza biex jg˙atti l-ineffiçjenza? Il-ministru responsabbli mill-vromi tal- power station u lEnemalta. Il-ministru li ta˙tu sar l-iskandlu tal-kuntratt talFairmount. Il-ministru talARMS Ltd. Il-ministru responsabbli g˙all-idea tal-konçessjoni tal-parke©©i tal-karozzi .

Il-ministru li wieg˙ed dawk ix-xog˙lijiet kollha fi Smart City…

Ma kellux g˙alfejn jie˙u g˙alih g˙ax ©ibidlu siequ sSindku ta’ Londra, meta hu ilu ji©bed sieq il-poplu Malti dawn is-snin kollha.

U be˙siebu jibqa’ jag˙mel hekk sal-a˙˙ar.

Hemm bΩonn li n˙arsu lejn affarijiet li jo˙olqu problemi lin-nies – meta suppost il-politiçi qeg˙din hemm biex itejbulhom ˙ajjithom – bis-serjetà.

La dawn il-bendy buses qed jo˙olqu kon©estjoni u qed jag˙mlu ag˙ar is-sitwazzjoni di©à ˙aΩina ˙afna tat-traffiku fit-toroq tag˙na, g˙andhom jitne˙˙ew.

Boris Johnson kien qed jiççajta. A˙na li rridu nsuqu fit-toroq ta’ pajjiΩna ma tantx nid˙qu meta ne˙lu fit-traffiku min˙abba xi bendy bus li tkun we˙let xi mkien.

Irid ikollna l-umiltà li nammettu xi ˙a©a Ωbaljata u nirran©awha. Billi l-Ministru jibqa’ jippersisti fl-iΩball, mhux qed juri kobor imma çokon ta’ karattru li ji©i jitmejjel mill-inkonvenjent li qieg˙ed jo˙loq; l-importanti li jibqa’ jΩomm il-punt.

Weg˙di li jintesew Joe Farrugia joefarrugia@gmail.com

Dahri, meta kien ikollna lba©it, kul˙add kien itaqtaq dwaru. Illum tiltaqa’ ma’ ˙afna nies li bilkemm ikunu jafu jekk il-ba©it tressaqx jew le, a˙seb u ara kemm jg˙idulek x’fih u x’ma fihx, u kif se jolqothom jew ma jolqothomx.

Wa˙da mir-ra©unijiet ewlenin g˙ala l-interess fil-ba©it naqas hija g˙ax, kif jg˙idulek ˙afna, ˙afna mill-affarijiet, jew a˙jar ng˙id ˙afna millmiΩuri li l-Gvern ikollu l-˙sieb li jwettaq, ma jinkludihomx fil-ba©it, imma mbag˙ad xorta wa˙da jwettaqhom, bla kliem u bla sliem.

Imma tajjeb li jing˙ad li lba©it mhuwiex dokument li fih jit˙abbru l-mizuri. Il-ba©it huwa l-programm tal-gvern g˙as-sena li tkun gejja.

Fil-bagit il-gvern jg˙id xi jkun se jag˙mel is-sena ta’ wara u anke jivvota l-flus biex

ikun jista’ jwettaq dak li jkun qieg˙ed iwieg˙ed.

Ovvjament, il-gvern jag˙ti wkoll rendikont ta’ kif il-pajjiΩ ikun sejjer, kemm ekonomikament, u kemm finanzjarjament, bil-kelma ‘defiçit’ tispikka fuq kull kelma o˙ra; bil-gvern, sena wara sena, jifta˙ar li qieg˙ed inaqqas id-defiçit.

Il-˙asra hi li ftit li xejn huma dawk li jiftakru xi jkun qal ilMinistru tal-Finanzi fil-ba©it ta’ qabel, u allura ma jkunux jistg˙u ji©©udikaw lill-gvern jekk wettaqx dak li wieg˙ed g˙al dik is-sena partikolari.

M’a˙niex nitkellmu fuq programm elettorali, li allura lgvern dejjem jista’ jg˙id li g˙andu ˙ames snin biex iwettqu kollu, u jista’ anke j©ib liskuΩa li ç-çirkostanzi nbidlu u allura ma jistax jag˙mel dak li wieg˙ed, b˙alma ©ara bil-weg˙da ta’ Lawrence

Gonzi li jnaqqas bil-kbir lincome tax fl-ewwel ba©it talle©iΩlatura.

Qeg˙din nitkellmu fuq programm ta’ sena, mag˙mul fiççirkostanzi attwali u allura suppost ippjanat bl-akbar serjetà, tant li tkun stmata lispiΩa ta’ kull weg˙da biex din tkun tista’ titwettaq.

G˙alhekk wie˙ed jippretendi li dak li jkun imwieg˙ed jitwettaq.

Jekk wie˙ed i˙ares lejn ftit mill-weg˙di li saru millMinistru tal-Finanzi Tonio Fenech sena ilu, malajr jinduna li dan mhux isir. Óa nag˙ti Ωew© eΩempji. IlGvern kellu ppjanat xog˙lijiet g˙al titjib fl-oqsma industrijali.

Meta dan l-a˙˙ar kont qieg˙ed nag˙ti ˙arsa lejn ilmistoqsijiet u t-twe©ibiet parlamentari, rajt twe©iba fuq dan is-su©©ett mog˙tija minn Tonio Fenech innifsu. Qal li

g˙addejjin xog˙lijiet f’Bulebel u Óal Far, imma x-xog˙lijiet li kienu ppjanati g˙al din issena fix-Xewkija u Kordin g˙adhom ma bdewx. A˙seb u ara kemm se jitlestew meta g˙al tmiem is-sena baqa’ biss ftit ©img˙at.

Meta rajt din it-twegiba qallibt naqra fid-diskors tal-ba©it g˙al din is-sena u, fost affarijiet o˙ra, iltqajt ma’ dawn ilpreçiΩi kelmiet: “Se nkomplu bil-pro©ett ambizzjuz biex il-miΩbliet talMag˙tab, Wied Fulija u lQortin f’G˙awdex jinbidlu f’parks g˙ar-rikreazzjoni talfamilji tag˙na b’investiment ta’ 28 miljun ewro.”

Biex tkun taf jekk Tonio Fenech Ωammx kelmtu jew le, kulma g˙andek tag˙mel tippjana ˙ar©a g˙all-familja f’wie˙ed minn dawn il-parks. u nissu©erilek tmur b’tallinja!

14.10.2012

Editorjal

13

www.kullhadd.com Kull˙add, CNL, Triq Il-Mile End IL-ÓAMRUN HMR1717 Editur: 2090 1409 editur@kullhadd.com | Reklami: 2090 1520 sales@kullhadd.com | Accounts: 2090 1518 accounts@kullhadd.com Distribuzzjoni: 2090 1517 | Email ©enerali: editorial@kullhadd.com | Twitter: http://twitter.com/#!/KullHadd

Disprezz lejn il-Parlament diversi episodji ta’ g˙ajb li waqqg˙u mal-art id-dinjitià tal-Parlament, ewlieni fosthom meta l-ministri u s-segretarji parlamentari ddeçidew li jie˙du massalarju tag˙hom ta’ ministri, l-onorarja parlamentari li kienet timplika Ωieda ta’ 600 ewro fil-©img˙a li ttie˙det minn wara dahar il-poplu u r-rappreΩentanti tieg˙u fil-Parlament.

Tul din il-le©iΩlatura rajna wkoll loxxenità fejn ministri, g˙al darb’o˙ra Austin Gatt fuq quddiem nett, li l-operat tag˙hom b˙ala ministri kien qieg˙ed ikun indagat mill-Kumitat talKontijeit Pubbliçi (PAC), flok astienew minn dawk il-proçeduri, spiççaw blarroganza kollha jdawru l-kanuni tag˙hom fuq l-uffiçjali mill-Uffiççju talAwditur Ìenerali li kienu qeg˙din jinvestigaw.

Kienet le©iΩlatura wkoll fejn ix-xog˙ol parlamentari sta©na min˙abba l-inkwiet mill-aktar serju fi ˙dan il-Grupp Parlamentari Nazzjonalista. Konferma ta’ kif GonziPN qies il-Parlament b˙al paljetta tieg˙u, meta laqqg˙u bis-sulluzzu, evita kemm jista’ jkun li jtella’ g˙ad-diskussjoni money bills , u kwistjonijiet ta’ fiduçja u l-vaganzi talG˙id u tas-sajf kienu l-itwal fl-istorja ta’ dan il-Parlament.

Lawrence Gonzi ˙aseb li seta’ jag˙laq

it-tapp tad-dissens billi ma jlaqqax ilParlament kemm u kif suppost biex b’hekk kwistjonijiet li suppost ©ew affrontati fil-Parlament spiççaw spustjati g˙all-pjattaforma tal-internet.

Ironikament anki fir-rigward tal-bini tal-Parlament il-©did, GonziPN flok ˙alla l-Parlament innifsu jiddeçiedi jekk din in-nefqa ta’ €80-€100 miljun kinitx ta’ prijorità immedjata g˙al pajjiΩna, qabad u ˙a deçiΩjoni importanti b˙al din wa˙du u ©ie jaqa’ u jqum x’kellhom xi jg˙idu l-bqija tad-deputati parlamentari dwar dan.

U dan fl-istess nifs meta ppreΩenta White Paper li tis˙aq fuq l-awtonomija tal-Parlament mill-Gvern tal-©urnata.

Fix-xhur li g˙addew GonziPN Ωebla˙ kemm fela˙ lill-Parlament, huwa u jag˙mel tabirru˙u li m’hawnx kriΩi filGvern u ma ˙alliex il-Parlament jiffunzjona kif suppost u g˙amillu sarima ma’ ˙alqu, kompla jippreçipita l-pajjiΩ fi kriΩi ta’ governabbiltà.

Wara li g˙amel xhur twal ma jlaqqax il-Parlament, inkella jlaqqg˙u bis-sulluzzu biex jevita li jittie˙ed vot dwar kwistjonijiet importanti, issa qieg˙ed i©ib l-iskuΩa li hemm lista twila ta’ li©ijiet li g˙adhom pendenti quddiem il-Parlament u min˙abba f’hekk mozzjonijiet imressqa mill-OppoΩizzjoni

Laburista u minn Franco Debono ma jistg˙ux jersqu g˙ad-diskussjoni b’mod immedjat.

Lawrence Gonzi, apparti li huwa in denial, jippretendi li jibqa’ jiddetta anki f’sitwazzjoni fejn m’g˙adx g˙andu aktar warajh l-appo©© tal-ma©©oranza taddeputati parlamentari.

Tant jemmen li g˙andu xi dritt divin li jmexxi dan il-pajjiΩ, li g˙alih huwa irrelevanti li m’g˙adux igawdi l-appo©© tal-ma©©oranza tad-deputati parlamentari. Jippretendi li g˙andu dritt jiddetta l-a©enda parlamentari anki meta lma©©oranza fil-Parlament ma tkunx ta˙sibha b˙alu.

Meta l-minoranza fil-Parlament jirnexxilha timponi ru˙ha fuq il-ma©©oranza permezz ta’ li©ijiet u Ordnijiet tal-Kamra antikwati ©ejjin lura minn Ωmien meta ma kinitx teΩisti demokrazija, verament m’a˙niex wisq ’il bog˙od minn sitwazzjoni ta’ dittatura.

L-ikbar disprezz ta’ GonziPN lejn ilParlament intwera meta sar mag˙ruf li Richard Cachia Caruana, li tne˙˙a millParlament mill-kariga ta’ ambaxxatr, ilGvern xorta wa˙da re©a’ tah it-titlu ta’ ambaxxatur u ˙atru konsulent tal-Prim Ministru g˙all-Affarijiet tal-Unjoni Ewropea.

“

“

Sa ftit tax-xhur ilu GonziPN, fil-konfront tal-Parlament, stra˙ dejjem tista’ tg˙id fuq is-sa˙˙a tan-numri. Tibqa’ tissemma dik il-famuΩa dikjarazzjoni li kien g˙amel Austin Gatt “G˙andna ma©©oranza ta’ ˙ames si©©ijiet, u tg˙idu x’tg˙idu se tg˙addi tag˙na,” u dan fil-kuntest talaffari tal-art tal-Maltacom fil-Qawra.

G˙alkemm in-numri m’g˙adhomx hemm g˙ax GonziPN fl-a˙˙ar elezzjoni ma ©abx il-ma©©oranza tal-voti, u lma©©oranza ta’ si©©u wie˙ed kellha tittrasforma ru˙ha fi gvern ta’ koalizzjoni ma’ eksdeputat Nazzjonalista li ddikjara ru˙u indipendenti, GonziPN g˙adu qieg˙ed imexxi bl-istess mentalità prepotenti u arroganti ta’ meta Austin Gatt ˙are© bil-famuΩa dikjarazzjoni talma©©oranza ta’ ˙ames si©©ijiet.

Bil-mod kif mexxa GonziPN tul dawn il-˙ames snin u anki qabel, ftit li xejn ©ab rispett lejn is-sovranità u d-dinjità tal-Parlament u dejjem qiesu b˙al xi appendiçi u rubber stamp tad-deçiΩjonijiet tal-Kabinett.

GonziPN lanqas ©ab rispett lejn iddeputati tieg˙u stess u qajla laqqa’ lGrupp Parlamentari Nazzjonalista, a˙seb u ara kemm kien jistma d-deputati tal-OppoΩizzjoni.

Din il-le©iΩltura tibqa’ msemmija g˙al

Spiçça Ω-Ωmien tal-buΩullotti Il-Ministru Austin Gatt wieg˙ed illi r-riforma fittrasport pubbliku kienet se ttemm iΩ-Ωmien tal-buΩullotti.

Il-poplu Malti u G˙awdxi kien qieg˙ed jistenna bil-˙erqa din ir-riforma li tant u tant smajna dwarha. Kellha tkun riforma bi flotta ta’ vetturi moderni, vetturi ta’ kwalità eççellenti u li Lydia Abela kellhom inaqqsu t-tni©©is millarja.

Segretarja Il-vetturi tal-Arriva waslu u tal-E ‰ ekuttiv Nazzjonali PL mag˙hom waslet sensiela ta’ buΩullotta wara l-o˙ra. G˙al dawk li juΩaw is-servizz talArriva kuljum, jistg˙u jikkonfermaw illi din ir-riforma kienet fjask u l-weg˙diet li saru baqg˙u ma mmaterjalizzawx. Din il-©img˙a ©ie konfermat illi l-wieg˙da ta’ anqas emissjonijiet fl-arja lanqas mhija qieg˙da titwettaq.

Id-diskors tas-Sindku ta’ Londra kompla jikkonferma dak li l-Partit Laburista issa ilu jg˙id g˙al dawn l-a˙˙ar xhur – ir-riforma tat-trasport pubbliku kienet falliment.

Kienet riforma li minflok illiberat it-toroq Maltin, ©abet mag˙ha aktar kon©estjoni li baqg˙et tippersisti minkejja li l-Prim Ministru ˙a f’idejh task force dwar dan il-qasam li bqajna ma smajna xejn aktar dwarha. Il-˙in ta’ stennija huwa wiehed mill-fatturi li bqajna nisimg˙u kritika dwaru u l-problemi fit-toroq li qed

jikkawΩaw dawn il-vetturi tista’ tg˙id li issa drajniehom.

Smajna kif il-Gvern nefaq €400,000 f’konsulenzi fuq irrotot tat-trasport pubbliku biex imbag˙ad t˙abbar tibdil fl-istess rotot. Il-Gvern fta˙ar li kellna Ωieda ta’ nies li qed jag˙mlu uΩu mit-trasport pubbliku u ç-çifri m˙abbra minnu kienu jinkludu nies li qed ikollhom jaqbdu aktar minn karozza wa˙da biex imorru flistess post.

Ma hemmx dubju li l-falliment fit-trasport pubbliku kellu impatt negattiv fuq il-livell ta’ g˙ajxien tal-poplu Malti u G˙awdxi. U l-poplu birra©un jistaqsi: min se j©orr irresponsabbiltà ta’ dawn l-

iΩbalji kollha li saru?

Ir-riforma fit-trasport pubbliku kkonfermat kemm g˙allGvern ta’ GonziPN il-poplu Malti u G˙awdxi huwa stmat ta’ çittadin tat-tieni klassi. Ilflotta ta’ vetturi mhux talli huma second hand u mhux tal-kwalità deskritta millMinistru Austin Gatt, iΩda jirriΩulta li l-pajjiΩ minn fejn ori©inaw ˙eles minnhom g˙ax kienu sors ta’ tni©©is tal-arja u kellhom ji©u mibdula.

L-isfortuna hi illi l-Ministru Austin Gatt mhux biss wera nuqqas ta’ ˙ila u responsabbiltà, iΩda spiçça biex irredikola lil pajjiΩna.

Il-falliment fir-riforma tattrasport pubbliku hija wa˙da

minn sensiela ta’ buΩullotti li issa ilu g˙addej bihom ilGvern ta’ GonziPN, fosthom ilvot ta’ fiduçja fil-Gvern li g˙adda bil- casting vote talIspeaker, ir-riΩenja ta’ Ministru u rappreΩentant ta’ Malta malUnjoni Ewropea, it-telfa talma©©oranza fil-Parlament u ddiΩgwid intern fi ˙dan il-Partit Nazzjonalista. BuΩullotti li mhumiex qed i˙allu lill-Gvern preΩenti jiffoka fuq dak li verament jolqot fil-la˙am il-˙aj lillfamilji Maltin u G˙awdxin.

BuΩullotti li qed ja˙lu lenergija kollha ta’ min g˙andu t-tmexxija ta’ pajjiΩna f’idejh b’konsegwenzi negattivi fuq ilfamilji Maltin u G˙awdxin u fuq in-negozji.

14

14.10.2012

Ittri

G˙aliex m’g˙andix lunch g˙all-iskola?

Sur Editur, Mistoqsija xokkanti, mistoqsija ta’ qsim il-qalb, mistoqsija ta’ niket u rabja meta tkun taf li din il-mistoqsija hija reali f’numru ta’ familji f’pajjiΩna.

Kien ta’ stag˙©ib g˙alija. Kien ta’ dieqa ta’ qalb li wasslitni biex ming˙ajr mist˙ija ng˙id nikbi meta smajt il-President ta’ Malta, Dr George Abela, jistqarr waqt il-programm informattiv Rifless fuq ONE Television, fejn l-istess l-Eççellenza Tieg˙u stqarr li fil-Bord talCommunity Chest Fund kellhom talbiet ming˙and g˙add ta’ familji sabiex jing˙ataw g˙ajnuna biex ikunu jistg˙u jag˙tu lunch lil uliedhom g˙all-iskola.

Xokkanti g˙all-a˙˙ar. Fl-2012 g˙andna din is-sitwazzjoni fejn mhux biss g˙andna ©enituri j©arrbu dan l-u©ig˙ tal-qalb imma, iktar minn hekk, tfal umiljati quddiem tfal o˙ra, jaraw lil s˙abhom jie˙du l-lunch u huma mça˙˙da.

Ikkonfermajt iktar dan meta dan la˙˙ar smajt g˙alliema jistqarru li jie˙du lunch addizzjonali mag˙hom sabiex joffruh lil dawn it-tfal.

Sitwazzjoni reali ta’ g˙ajb g˙allpolitiçi li ilhom g˙al dawn l-a˙˙ar 25 sena jmmexxu pajjiΩna. G˙ajb kbir, u ng˙id ming˙ajr tlaqliq u stmerrija jekk mhux ukoll kundanna, tmur lejn Lawrence Gonzi, ilministri u l-membri parlamentari tieg˙u li, riΩultat tal-politika irresponsabbli, inkompetenti, arroganti, u kif ukoll ming˙ajr ru˙ soçjali u sensittività, wasslu sabiex mill-©did f’pajjiΩna naraw dan il-faqar b’familji jg˙ixu din l-umiljazzjoni, dawn il-we©g˙at u fuq kollox tfal jg˙ixu innoçentament din it-tbatija u din il-mist˙ija quddiem s˙abhom.

Dawn huma r-riΩultati ta’ Gonzi PN. Gonzi PN li g˙aΩel li jie˙u miljun ewro Ωidiet f’pagi g˙alihom f’buthom, li g˙aΩel li jibni parlament, teatru bla saqaf u entratura tal-Belt ming˙ajr bieb g˙all-ispiΩa ta’ 80 miljun u ma jitmax lil dawn il-familji.

Dawn huma r-riΩultati ta’ Gonzi PN. Li g˙aΩel li jbig˙ lill-barrani lassi kollha tal-pajjiΩ li kienu jrendu, u ma j˙allix il-qlig˙ tag˙hom imur

Si©ra mejta fil-pjazza f’Ta’ Sannat Sur Editur,

g˙all-g˙ajxien ta’ dawn il-familji.

Ma nafx x’kuxjenza jrid ikollok.

Ma nafx kif tista’ tkun tmexxi pajjiΩ u tkun taf li b’riΩultat tal-inkompetenza tieg˙ek, tal-irresponsabbiltà tieg˙ek, hemm ulied imça˙˙da millunch tal-iskola, hemm ulied imça˙˙da mill-ikla ta’ kulljum, hemm ulied imça˙˙da milli jkunu mlibbsa diçenti.

Hemm ulied li qeg˙din flimkien mal-©enituri jew dawk li jie˙du ˙siebhom li jesponu lilhom infushom, g˙all-faqar u l-˙ajja indiçenti li qed jg˙ixu fiha quddiem ˙addie˙or b’u©ig˙ tal-qalb u umiljazzjoni.

Nistaqsi lil dawn il-pampaluni politiçi li ilhom immexxu pajjiΩna g˙al dawn l-a˙˙ar 25 sena. Nistaqsi lil Gonzi u l-klikka tieg˙u li stag˙new minn fuq il-poplu Malti.

G˙andkom il-wiçç li tmorru titolbuhom il-vot lil dawn in-nies?

G˙andkom il-wiçç li tippretendu l-vot minn dawn il-familji li umiljajtu? Int, Lawrence Gonzi, g˙andek il-wiçç li to˙ro© fuq it-tieni distrett u tippretendi l-vot ming˙and dawn il-familji li po©©ejthom f’˙ajja miΩera ta’ faqar, ugig˙ tal-qalb u umiljazzjoni.

Dawn ir-realtajiet degradanti li qeg˙din jg˙ixu dawn il-familji g˙andhom i˙ammru wiçç kull politiku fil-gvern filwaqt li jpo©©u impenn obbligatorju lill-gvern il©did biex, akkost ta’ kollox, ja˙dem bi s˙i˙ biex ja©evola lil dawn ilfamilji u jeqred il-faqar darba g˙al dejjem minn fuq wiçç din l-art ta’ pajjiΩna.

Jiena perswaΩ li dan sejjer isir blimpenn kontinwu, bir-ru˙ soçjali u sensittiva tal-abbli Joseph Muscat li di©à ©ewwa Bormla ˙alef, kif kien g˙amel u wettaq Duminku Mintoff, li qatt iΩjed f’pajjiΩna ma jer©a’ jkollna l-faqar.

G˙alhekk in˙e©©e© lil kull Malti u G˙awdxi sabiex filwaqt li juri simpatija effettiva lejn dawn il-familji li qeg˙din jg˙ixu f’dan il-faqar u umiljazzjoni, jappo©©ja ming˙ajr riΩerva lil Joseph Muscat u lMoviment Laburista li hu jmexxi sabiex fil-Gvern u b’Joseph b˙ala mexxej ta’ pajjiΩna, kul˙add jer©a’ jibda jg˙ix id-dinjità ta’ bniedem ming˙ajr il-˙tie©a li jesponi ru˙u g˙all-umiljazzjoni u l-mist˙ija.

F’pjazza Santa Margerita, f’Ta’ Sannat, jeΩistu bosta si©ar tal-oleandru antiki li ilhom hemm g˙exieren ta’ snin, imdawrin mal-pjazza kollha. Si©ar li, fil-fehma tieg˙i, g˙amluh Ωmienhom.

Il-©did jaqla’ l-qadim imbasta mhux b’kapriçç, ji©ifieri jrid ikun hemm ra©uni valida g˙aliex g˙andu jsir hekk – f’’dan il-kaΩ si©ar ta’ din il-kwalità mag˙rufin sew g˙all-˙mie© li j˙allu warajhom ta’ kuljum. Trid toqg˙od mag˙hom il-©urnata kollha tnaddaf minn ta˙thom g˙ax il-˙in kollu nieΩel minnhom il-˙mie©.

Minbarra hekk, l-insetti ta’ kull kwalità li jin©abru mag˙hom hija xi ˙a©a tal-iskantament.

Minn jaf kieku l-Kunsill Lokali ta’ Ta’ Sannat jipprova jag˙mel xi ˙a©a biex minflokhom jit˙awlu si©ar iktar sbie˙ u li kemm jista’ jkun ma j˙allux ˙mie© warajhom.

Biex issir xi ˙a©a b˙al din ma rridux noqog˙du n©ibu l-iskuΩi, li g˙ax ilhom hemm ˙add m’g˙andu jazzarda jne˙˙ihom, g˙ax jekk nibqg˙u sejrin hekk qatt ma jinbidel xejn u xejn ma jkun a©©ornat maΩ-Ωminijiet.

Xtaqt ni©bed l-attenzjoni wkoll tad-Dipartiment talPro©etti u Ûvilupp, Sezzjoni Agrikoltura, li fejn il-kaΩin tal-futbol ta’ dan il-lokal hemm si©ra minn dawn limsemmija niexfa bla ˙ajja.

Si©ra mejta Ωgur li ma jkunx fadlilha x’tag˙mel f’post b˙alma hu ˙dejn knisja. G˙alhekk nitlob lidDipartiment imsemmi sabiex jie˙u azzjoni u jne˙˙iha.

KWALITÀ TA’ SIÌAR AÓJAR, TA’ SANNAT

JOSEPH BORG, IL-FGURA

MILL-FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

Politika li rrid Veronica Barbara

Ftit taΩ-Ωmien ilu smajt lil min igerger dwar politika li tie˙u ˙sieb il-persuna mittwelid sal-mewt g˙aliex tnaqqas iç-çans ta’ indipendenza.

Filwaqt li naqbel li çittadin ma jistax ikun sangisug fuq l-Istat u jie˙u biss ming˙ajr ma jrodd, g˙andna nifhmu wkoll li l-Istat huwa taç-çittadini. Jien in˙oss li jekk inkun bil-©u˙ ma rridx min jitmag˙ni, imma min jag˙tini l-opportunità nitma’ lili nnifsi.

Dan ifisser li ma nistg˙ux ninsew lil min g˙andu diffikultajiet fil-˙ajja tieg˙u, mhux b’karità imma bi dritt. Ra©unament b˙alma ©ieli b’xorti ˙aΩina kelli nisma’ li “x’tort g˙andi jien jekk dik twieldet fqira?” jew “x’tort g˙andi jien jekk dak twieled b’diΩabbiltà?” huwa ra©unament talmist˙ija.

Politika li tassew ta˙seb fiç-çittadin ma tibbaΩax ru˙ha fuq it-tort imma fuq lumanità u d-dinjità ta’ kul˙add.

Na˙seb meta ng˙arblu ftit nindunaw li dik hija d-differenza bejn l-ideolo©ija xel-

lugija u dik leminija. Filwaqt li l-ideolo©ija tal-lemin, in-nazzjonaliΩmu fl-istat pur tieg˙u, jie˙u ˙sieb l-individwu sempliçiment g˙ax huwa ta’ nazzjonalità partikolari u allura ‘˙aqqu’ l-g˙ajnuna, lideolo©ija tax-xellug tara fl-individwu persuna li tbati, t˙oss, tibki, tifra˙, tirsisti…

G˙all-politiku xellugi l-persuna m’g˙andhiex g˙alfejn tkun ta’ grupp jew nazzjon partikolari biex ikun jist˙oqqilha opportunitajiet g˙al ˙ajja diçenti.

Huwa g˙alhekk li jiena nemmen kif xellugi ta’ veru ma jistax ikun omofobiku, razzist, sessist jew jiddiskrimina abbazi ta’ kult jew politika – dan g˙aliex min i˙addan l-ideolo©ija xellugija jara bnedmin u mhux Musulmani, Kristjani, nisa, r©iel, Afrikani, Ewropej.

M’ilux rajt ritratt ta’ tifla çkejkna bil-pupa f’idha, tilg˙ab qalb it-tifrik tas-Sirja. Meta n˙ares lejha ma narax tifla Sirjana li probabbli t˙addan reli©jon Islamika. G˙alija dak ir-ritratt huwa stampa ta’ identità misruqa, ta’ potenzjal imfixkel mit-terrur tal-

gwerra. It-tbatija, il-©lied, il-˙ajja fil-biΩa’ huma ˙wejje© koroh u ta’ min ji©©ildilhom, ikunu fejn ikunu.

Huwa g˙alhekk li meta smajt id-diskors tal-Mexxej Laburista, Joseph Muscat, f’Ta’ Qali, nhar it-22 ta’ Settembru, ˙assejt tama ©dida g˙al dan il-pajjiΩ ma˙kum minn amministrazzjoni egoista li tara biss çifri u ma tqisx l-emozzjonijiet tal-istess nies li tawha l-poter.

Apprezzajt il-mod ©enwin u mimli passjoni li bih Joseph Muscat tkellem dwar il-bΩonn ta’ iΩjed ser˙an il-mo˙˙ g˙al persuni b’˙iliet differenti u g˙all©enituri tag˙hom. Il-potenzjal qieg˙ed f’kul˙add – g˙aliex g˙andna n˙allu ddiΩabbiltà tkisser il-˙olm u ç-çans ta’ suççess u tag˙milha diffiçli anke biss li wie˙ed jg˙ix il-˙ajja ta’ kuljum?

Apprezzajt ukoll il-kliem dirett u bla kantunieri li bih Joseph Muscat iddeskriva l-bΩonn ta’ iΩjed drittijiet çivili, speçjalment fejn tid˙ol l-unjoni ta’ koppji tal-istess sess. Hawn jidher çar li meta l-Istat

14.10.2012

Ittri

Tliet monumenti lil Dom Mintoff Sur Editur,

15

Óajja mill-©did lir-Rialto Sur Editur, Kull min b˙ali fis-snin sittin kien jiffrekwenta lKottonera, Ωgur ma jistax jinsa li r-Rialto kien wie˙ed mill-aqwa çinemas ta’ dak iΩ-Ωmien.

Kont trid tibbukkja minn ©img˙at qabel g˙al xi film partikolari.

MaΩ-Ωmien dan il-post g˙alaq il-bibien tieg˙u, b˙al ˙afna çinemas o˙ra f’lokalitajiet differenti madwar Malta u G˙awdex.

Ftit tas-snin ilu, b’inizjattiva ta’ xi persuni, dan ilpost re©a’ ©ie rinnovat, g˙ax xtaqu li dan il-post jer©a’ jie˙u l-˙ajja u jqum g˙all-glorja ta’ qabel.

Ovvju mhux se jer©a’ jifta˙ b˙ala çinema, imma jistg˙u ji©u organizzati attivitajiet fih b˙al esebizzjonijiet, laqg˙at, coffee mornings u Ωgur li ˙afna jixtiequ li dan il-post ikun utli g˙al dawn l-attivitajiet. Smajt su©©erimenti o˙ra fosthom li jibdew jing˙ataw lezzjonijiet taΩ-Ωfin, f’forom differenti.

Dan il-post hekk kbir, li g˙andu storja kbira g˙ax ra ˙afna attivitajiet jittellg˙u fih, Ωgur li jixraqlu jer©a’ jie˙u l-˙ajja li tixraqlu.

A˙na tal-Kottonera nistennew bil-˙erqa biex in©eddu l-memorji tag˙na f’dan il-post.

Il-©id kbir li g˙amlilna l-Perit Mintoff kemm b˙ala Mexxej tal-Partit Laburista u wkoll b˙ala Prim Ministru, l-ebda Malti ta’ veru ma jista’ jiç˙du.

Il-Perit Duminku Mintoff ma kienx i˙ares lejn l-uçu˙, mieg˙u gawda kul˙add u lil dan il-pajjiΩ Ωg˙ir g˙amel minnu nazzjon li g˙andu l-˙ila jimxi b’rasu merfug˙a ’l fuq, ’il quddiem, fil-paçi u l-progress u b’dinjità u identità.

G˙aldaqstant, minkejja l-letteratura kollha ppubblikata dwaru, jiena nissu©©erixxi li g˙all-anqas f’Malta jsiru tliet monumenti li jfakkru l-personalità qawwija u impekkabbli tieg˙u.

Wie˙ed isir fil-Belt Valletta, il-belt kapitali tal-pajjiΩ li huwa mexxa b’dinjità u ©entlomerija ta’ veru meta kien Prim Ministru, ji©ifieri g˙al sittax-il sena, l-iktar mexxej li dam imexxi pajjiΩna.

Monument ie˙or bix-xbieha tal-Perit Mintoff isir ilBirgu, tkomplija tal-Monument tal-Óelsien, min˙abba li Dom Mintoff huwa missier Malta Óielsa, u possibbilment isir fejn l-urna tal-fjamma minn fejn tinxteg˙el ittorça, b’tifkira ta’ dakinhar li l-Perit Dom Mintoff tela’ mas-Segretarju Ìenerali tal-General Workers’ Union ta’ dakinhar, is-Sur George Agius, fil-31 ta’ Marzu 1979.

L-a˙˙ar su©©eriment tieg˙i g˙at-tielet monument lil Dom Mintoff huwa fil-wesg˙a quddiem il-KaΩin talBanda San Ìor© ©ewwa Bormla, belt twelid il-Perit Mintoff u liema kaΩin huwa dam imexxi fil-kariga ta’ President g˙al aktar minn ˙amsin sena.

Na˙seb illi lill-Perit Mintoff jixirqulu dawn il-monumenti u bla ma nkun qed nesa©era ng˙id…u bil-bosta aktar minn hekk ukoll.

PAUL ZAMMIT, BORMLA

L-Ambaxxatur Sultana

VICTOR SCERRI, IL-BELT VALLETTA

Sur Editur,

L-g˙ajnuniet li jmorru fl-artijiet missjunarji Sur Editur, Jiena missjunarja fil-Pakistan, f’Faisalabad u rçevejt çekk ming˙and ilMission Fund b’risq il-fqar.

F’dan ir-ra˙al u r˙ula o˙ra fil-madwar, in-nies huma fqar ˙afna, u l-pagi tag˙hom huma baxxi immens, b’xog˙ol iebes ˙afna. Óafna huma dawk li ma jibag˙tux lil uliedhom liskola g˙aliex ma jkollhomx flus biΩΩejjed, b’konsegwenza li t-tfal jit˙allew ˙afna drabi barra ji©©errew fit-toroq.

A˙na s-sorijiet tal-karità li qed

jie˙u ˙sieb l-interessi u l-opportunitajiet tal-poplu, ma jkunx qieg˙ed inaqqas mill-indipendenza imma, bil-kuntrarju, ikun qieg˙ed jag˙ti spinta ’l quddiem lill-˙olm u lill-aspirazzjonijiet talindividwi.

Din hija l-politika li jien irrid – politika li ma t˙arisx lejn ir-razza, lejn is-sess, lejn l-orjentazzjoni sesswali, lejn il-lokalità li nkunu ©ejjin minnha.

Il-politika li rrid jien t˙ares lejn l-element uman tal-persuni u tassigura li a˙na lkoll ning˙ataw lopportunità li ng˙ixu kuntenti u li no˙olmu lil hinn mill-kategoriji li s-soçjetà jfettlilha timponi fuqna.

Fi kliem Joseph Muscat stess, ilpolitika li g˙andha tispirana hija dik il-politika fejn il-˙ars ma jkunx fuq il-passat li jifred imma iffukat fuq il-futur li jg˙aqqad.

ng˙ixu f’dan ir-ra˙al, lesti li n˙allsu kulma hemm bΩonn g˙al dawn it-tfal imsejknin sabiex inkunu nistg˙u nda˙˙luhom fi skola tajba u ninkora©©uhom biex ikomplu jistudjaw g˙all-inqas sa klassi 10. Il-©enituri tag˙hom huma kuntenti ˙afna u qed jikkooperaw tajjeb ˙afna mag˙na.

Jiena qed immexxi wkoll klinika fejn g˙andna ˙afna morda li jattendu kuljum g˙al xi mediçini. A˙na wkoll nakkumpanjaw lill-morda li jkollhom mard terminali b˙al kançer, tuberikolosi, epatite, eçç.

G˙al dawn lesti li n˙allsu kulma

hemm bΩonn sabiex il-ftit jiem li jifdlilhom ˙ajjin jg˙ixuhom b’dinjità.

Barra minn hekk ng˙inu wkoll lil dawk il-fqar li jg˙ixu ˙dejna u li jkollhom bΩonnijiet ur©enti.

Jekk jog˙©bok ibg˙at bolol uΩati u donazzjonijiet lill-Mission Fund sabiex ikomplu jag˙mlu aktar ©id mag˙na u ma’ missjunarji madwar id-dinja.

Grazzi lil kul˙add tal-kooperazzjoni tag˙kom.

SUOR CELESTE BUHAGIAR, FAISALABAD, IL-PAKISTAN

Nirreferi g˙al artiklu ppublikat il-Óadd 29 ta’ Settembru.

L-Ambaxxatur Charles Sultana ilu impjegat malMinisteru tal-Affarijiet Barranin g˙al dawn l-a˙˙ar tlettax-il sena. Huwa beda b˙ala Senior Policy Officer mad-Direttorat tal-Unjoni Ewropea filMinisteru tal-Affarijiet Barranin.

Huwa serva kemm f’Malta kif ukoll f’pajjiΩi o˙ra fejn pajjiΩna g˙andu rappreΩentanza. G˙all-kuntrarju ta’ dak li nkiteb fl-artiklu tal-KullÓadd, l-Ambaxxatur Charles Sultana qatt ma serva fl-Ambaxxata ta’ Malta f’LiΩbona. G˙all-kuntrarju wkoll ta’ dak allegat mill©urnal KullÓadd, l-Ambaxxatur g˙adda mill-eΩami ta’ Second Secretary fl-2003. Il-©urnal KullÓadd naqas milli jiççekkja l-fatti mag˙rufa u tefa’ biss dell ikrah fuq uffiçjal diplomatiku ta’ pajjiΩna.

MELVYN MANGION, COMMUNICATIONS COORDINATOR GÓAD-DEPUTAT PRIM MINISTRU U MINISTERU GÓALL-AFFARIJIET BARRANIN

16

14.10.2012

Ta’ Barra

Nisa u tfal vittmi ta’ gruppi IΩlamiçi Fil-bidu ta’ din is-sena fil-Mali faqqg˙et dik li hija mag˙rufa b˙ala r-ribelljoni tat-Twareg – grupp etniku li jg˙ix fid-deΩert tas-Sa˙ara fir-re©jun tal-AΩawad. U˙ud mill-membri ta’ dan il-grupp g˙aqqdu l-Moviment Nazzjonali g˙all-Óelsien tal-AΩawad (MNLA), li f’Jannar li g˙adda ©©ieled mal-Gvern g˙all-kontroll tat-Tramuntana tal-Mali. Iktar tard, f’dan il-konflitt da˙lu wkoll diversi gruppi IΩlamiçi, li wasslu lill-Gvern biex jitlef il-kontroll fuq it-Tramuntana tal-pajjiΩ.

F’dan is-servizz RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn ir-rapporti tal-Ìnus Mag˙quda dwar dak li qed ji©ri ©ewwa l-Mali, kif ukoll lejn ilkonsegwenzi serji li qieg˙ed i˙alli dan il-konflitt fuq il-˙ajja tan-nies.

Il-gruppi IΩlamiçi jimponu l-li©i tax-Xarija Minkejja li matul il-konflitt malGvern il-moviment tat-Twareg u l-gruppi IΩlamiçi dehru li qed ja˙dmu g˙all-istess g˙an, meta l-Gvern tilef il-kontroll tatTramuntana tal-Mali u l-konflitt kien jidher li qieg˙ed ji©i fi tmiemu, iΩ-Ωew© fazzjonijiet ma bdewx jaqblu bejniethom fuq il-politika u l-viΩjoni g˙al dak li huma qed jikkunsidraw b˙ala l-istat ©did ta’ AΩawad.

Il-President tal-Mali, Amadou Tourmani Tourè, twaqqa’ wara kumplott f’Marzu li g˙adda – xahar biss qabel kellhom isiru l-elezzjonijiet presidenzjali.

G˙alkemm grupp ta’ suldati ta˙t l-isem tal-Kumitat Nazzjonali g˙ar-Restawr tadDemokra-zija u l-Istat issospendew il-Kostituzzjoni, din id-deçiΩjoni ©iet revokata ftit wara.

F’dan il-kaos, il-gruppi tatTwareg u dawk IΩlamiçi jidher li ppruvaw jirrikonçiljaw il-poli-

tika tag˙hom, iΩda ming˙ajr suççess. Ìara g˙alhekk li dawn spiççaw ji©©ieldu bejniethom, fejn eventwalment il-gruppi IΩlamiçi reb˙u l-kontroll talikbar bliet tar-re©jun.

Minn hawnhekk bdew ilproçess sabiex japplikaw interpretazzjoni stretta tal-li©i taxXarija, li qed twassal g˙al ksur sistematiku tad-drittijiet umani.

Minn investigazzjoni li g˙am-

let il-Ìnus Mag˙quda, jirriΩulta li n-nisa huma fost l-iktar grupp ta’ persuni li qed jintlaqtu ˙aΩin mill-li©i tax-Xarija. Luffiçjal tal-Ìnus Mag˙quda li Ωar il-Mali sa˙aq li n-nisa huma l-vittmi primarji tal-kriΩi attwali, hekk kif id-drittijiet umani tag˙hom g˙ax-xog˙ol, ledukazzjoni u l-aççess g˙asservizzi soçjali qed ji©u mhedda.

Mara partikolari li kellha ta˙rab minn belt twelidha tg˙id li ma tistax ter©a’ tirritorna lura, u dan g˙aliex skont il-li©ijiet tax-Xarija din il-mara ma tistax tipprattika l-professjoni tag˙ha b˙ala negozjanta. IΩda attwalment l-iktar sitwazzjoni li qed tqajjem t˙assib hija bla dubju dik tan-nisa li kellhom jew se jkollhom tfal barra miΩ-Ωwie©.

Allegatament il-gruppi IΩlamiçi qeg˙din ji©bru lista ta’ dawn in-nisa, u g˙alkemm liskop mhuwiex çar, ˙afna qed jibΩg˙u li dawn l-ommijiet se ji©u kkastigati b’mod krudili u inuman. Minkejja li waqt ilkonflitt saru diversi abbuΩi, inkluΩ eΩekuzzjonijiet ming˙ajr ©uri u anki stupru, fil-parti lkbira tag˙hom dawn kienu deçiΩjonijiet spontanji u individwali.

Madankollu, issa l-Ìnus Mag˙quda qed tosserva abbuΩi o˙ra ta’ drittijiet çivili u politiçi li huma premeditati u konsegwenza diretta tal-li©i tax-Xarija.

F’dak li jirrigwarda n-Nofsinhar tal-Mali, li wkoll ibati minn inugwaljanza bejn issessi, l-uffiçjal tal-Ìnus Mag˙quda qal li, sabiex id-drittijiet tan-nisa ji©u osservati u jitjiebu, hemm bΩonn li jittie˙du miΩuri biex jippromovu l-parteçipazzjoni tan-nisa fil-˙ajja pubblika.

Fost o˙rajn, tista’ titpo©©a kwota ta’ 30% g˙an-nisa filParlament.

Tfal jintuΩaw fil-konflitt armat It-tfal ukoll qeg˙din jisfaw vittmi tal-gruppi IΩlamiçi, hekk kif

dawn qed juΩawhom fil-konflitti armati.

F’kaΩ partikolari tlett itfal immankaw ru˙hom b’mod serju u permanenti meta kienu qed jittrenjaw kif juΩaw lisplussiv. Bla dubju jeΩistu ˙afna kaΩijiet o˙ra li qatt ma jsiru mag˙rufa.

Il-Ìnus Mag˙quda tikkalkula li attwalment hemm mijiet ta’ tfal li qed jintuΩaw fil-konflitt armat, u li dan l-ammont kien qieg˙ed dejjem jikber.

F’Awwissu li g˙adda l-Fond tat-Tfal tal-Ìnus Mag˙quda (UNICEF) wissa li ˙afna tfal kienu qed jintuΩaw fil-militar, u appella lill-partijiet ikkonçernati biex iΩommu lit-tfal barra mill-konflitt.

Il-UNICEF qalet li sa Awwissu kien hemm minn tal-inqas 175 tifel bejn it-tnax u t-tmintax-il sena li kienu qed jintuΩaw direttament mill-gruppi armati IΩlamiçi. Ir-rekluta©© tat-tfal ta˙t it-tmintax-il sena g˙al skopijiet militari huwa pprojbit bil-li©ijiet internazzjonali, filwaqt li r-rekluta©© ta’ tfal ta˙t il-˙mistax-il sena jikkostitwixxi delitt kontra l-umanità.

Is-sitwazzjoni qed tkompli tiggrava peress li ˙afna tfal fitTramuntana spiççaw ji©ru fittoroq ming˙ajr aççess g˙alledukazzjoni, u dan peress li ˙afna g˙alliema kienu ˙arbu miΩ-Ωona bil-konsegwenza li liskejjel kienu kostretti jag˙lqu.

Dan il-fattur, flimkien mal-faqar u n-nuqqas ta’ xog˙ol, qed iwassal biex iktar tfal jing˙aqdu mal-gruppi militari IΩlamiçi.

Mijiet ta’ eluf ta’ refu©jati Dan il-konflitt ˙alla wkoll mijiet ta’ eluf ta’ refu©jati u sitwazz-joni ta’ emer©enza umanitarja. Peress li l-Mali jinsab firre©jun tas-Sa˙el, li huwa kkaratterizzat minn nixfa kbira, ir-riskji tal-©u˙ huma kbar.

Infestazzjoni ta’ insetti fitTramuntana tal-Mali qed tg˙arraq il-produzzjoni agrikola u tkabbar il-problema.

Problema o˙ra hija l-marda talkolera, li qed t˙alli wkoll ilfatalitajiet. Óafna mir-refu©jati qed ikunu milquta minn dawn il-problemi. Skont l-Organizzazzjoni g˙all-Ikel u l-Agrikoltura (FAO), sa xahrejn ilu kien hemm total ta’ 4.6 miljun persuna li kellhom bΩonn l-assistenza ta’ ikel.

Min-na˙a l-o˙ra, skont lUffiççju g˙all-Koordinazzjoni tal-Affarijiet Umanitarji (OCHA), fl-istess Ωmien kien hemm madwar 435,000 refu©jat, li 262,000 minnhom irre©istraw b˙ala refu©jati malÌnus Mag˙quda fil-pajjiΩi talmadwar. Madwar 174,000 o˙ra spiççaw refu©jati ©o pajjiΩhom stess.

14.10.2012

Ta’ Barra

17

OBAMA vs ROMNEY

L-ekonomija Amerikana fiç-çentru tal-ewwel dibattitu Nhar L-Erbg˙a, 3 ta’ Ottubru, f’Denver fl-Istati Uniti sar l-ewwel dibattitu bejn iΩ-Ωew© kandidati g˙all-elezzjoni presidenzjali Amerikana: il-President attwali Barack Obama u r-Repubblikan Mitt Romney. Fuq nett tal-a©enda taΩ-Ωew© kontestanti kien hemm landament tal-ekonomija fl-Amerika.

KRISTA CARUANA segwiet dan id-dibattitu u analizzat il-punti ewlenin li ˙ar©u minnu kif ukoll il-prestazzjoni taΩ-Ωew© kandidati.

B˙alma nag˙mel kull meta jkun hemm elezzjoni presidenzjali fl-Amerika, anke din id-darba ddeçidejt li nissagrifika lejl biex insegwi l-ewwel dibattitu bejn iΩ-Ωew© kandidati presidenzjali.

L-istennija g˙al dan iddibattitu kienet wa˙da kbira anke min˙abba l-fatt li lprestazzjoni tal-kandidati matul dan id-dibattitu tilg˙ab parti importanti mill-kampanja nnifisha.

Id-dibattitu beda g˙all˙abta tat-3.30am u kelli seba’ mitt sena biex nara d-dwell bejn iΩ-Ωew© kontestanti li jinsabu ras imb ras.

Mill-ewwel deher li kien se jkun dibattitu mqanqal u mimli battibekki s˙an, imma wie˙ed ma jistenniex xi ˙a©a differenti g˙ax dan il-battibekk s˙un huwa karatteristika prinçipali ta’ dawn it-tip ta’ dibattiti f’kampanja presidenzjali Amerikana.

L-andament ekonomiku talpajjiΩ tista’ tg˙id li kien largument prinçipali li dwaru ddibattew iΩ-Ωew© kandidati.

Min-na˙a tieg˙u, ir-Repubblikan Mitt Romney, akkuΩa lil Obama li ma kienx kapaçi jmexxi lill-pajjiΩ ’il quddiem fil-kriΩi finanzjarja u g˙aldaqstant ipprova juΩa dan iddibattitu biex jippreΩenta lilu nnifsu b˙ala persuna abbli u li kapaçi jkun a˙jar minn Obama f’dawk l-oqsma li fallew, fost l-o˙rajn fl-ekonomija.

IΩda Obama talab lill-Amerikani biex jie˙du paçenzja g˙ax il-politika tieg˙u te˙tie© aktar Ωmien biex tibda tirnexxi, filwaqt li sa˙aq li jekk ikun hemm bidla fittmexxija, il-progress ekonomiku li g˙amlet l-Istati Uniti f’dawn l-erba’ snin li g˙addew, mhu se jkun sewa g˙al xejn. Óare© bl-aktar mod çar li ΩΩew© kandidati qed jippreΩentaw politika totalment differenti f’dik li g˙andha x’taqsam mat-tassazzjoni, mad-defiçit u anke mall-irwol li g˙andu jkollu l-gvern.

Meta kienu qed ji©u diskussi dawn l-oqsma, spikka l-fatt li Ω-Ωew© kandidati bdew jakkuΩaw lil xulxin li kienu qed ikunu evasivi u li kienu qed jisgwidaw lill-votanti Amerikani.

Imbuttatura g˙arRepubblikani?

Bosta opinjonisti politiçi u anke ©urnali Amerikani ˙ar©u jg˙idu li l-ewwel dibattitu bejn Obama u Romney ta imbutattura ’l quddiem lir-

Repubblikani, hekk kif g˙al diversi drabi Obama falla milli jirrispondi g˙all-akkuΩi li sarulu u ma ddefendiex biΩzejjed il-proposti tieg˙u.

Mill-banda l-o˙ra, skont dawn l-osservaturi, Romney rnexxielu jippreΩenta lilu nnifsu b˙ala alternattiva b’sa˙˙itha g˙al Obama.

IΩda g˙al dawn it-tip ta’ kummenti, Obama wie©eb biss li waqt dan id-dibattitu pprefera jΩomm ru˙u kalm u ma jaqax g˙all-aggressività tar-rival tieg˙u. Fl-opinjoni tieg˙i, Obama g˙aΩel li jkun kawt kemm jista’ jkun u x’aktarx il-kawtela tieg˙u ©abet mag˙ha ftit diΩappunti, inkluΩ fost dawk li qed jappo©©jawh.

Minkejja li jista’ jag˙ti l-kaΩ li Romney skorja xi ftit punti b’dan id-dibattitu, il-fatt jibqa’ li l-ebda kandidat ma rnexxielu jaqlibha lill-ie˙or.

Lehrer tilef il-kontroll tad-dibattitu Óa©a o˙ra li spikkat matul dan id-dibattitu kienet li, sfortunatament, g˙al aktar minn darba, il-moderatur Jim Lehrer spiçça biex tilef ilkontroll u g˙al diversi istanzi t-telespettatur ftit li xejn seta’ jifhem l-argumenti li bdew isiru hekk kif iΩ-Ωew© kandidati bdew jaqbΩu fuq xulxin u jitkellmu f’daqqa.

F’˙in minnhom Lehrer tant tilef il-kontroll li sa˙ansitra kien qisu ineΩistenti u ˙alla liΩ-Ωew© kontestanti bir-riedni f’idejhom. Ûgur li l-mod kif Lehrer mexxa dan id-dibattitu ftit li xejn niΩel tajjeb ma’ ˙afna kritiçi li maqdruh g˙ax ippretendew li kien se jkun moderatur ferm a˙jar milli filfatt kien.

Ma naqsitx ukoll doΩa qawwija ta’ çifri u statistiçi li rriduçiet parti sostanzjali middibattitu g˙al wie˙ed tekniku

ΩΩejjed u x’aktarx ftit li xejn interessanti.

Battalja bejn Ωew© ideolo©iji politiçi Fi ftit kliem, l-ewwel dibattitu bejn Obama u Romney, ma kien xejn g˙ajr battalja bejn Ωew© ideolo©iji kuntrastanti.

Filwaqt li l-ideolo©ija Demokratika tipproponi l-viΩjoni li l-gvern g˙andu joffri appo©© kontinwu sabiex l-ekonomija tkun tista’ tikber u tiffjorixxi, il-viΩjoni Repubblikana hija bbaΩata fuq il-fatt li l-gvern m’g˙andux jinda˙al u g˙andu j˙alli s-settur privat jikber u jo˙loq il-©id.

Spikka wkoll il-fatt, speçjalment fil-bidu tad-dibattitu, fejn Obama pprova jorbot lil Romney mal-politika ta’ George W. Bush filwaqt li rabat lilu nnifsu mal-politika ta’ Bill Clinton, l-aktar fejn tid˙ol il-politika ekonomika.

Kun żgur li takkwista kopja ta' dan il-volum u gawdi minn

Pre-Publication Price Hard Back €30 - Pre-Publication Price €20

Isem Indirizz

Laqta umoristika

Tel. No.

Fortunatament, dan id-dibattitu kellu wkoll laqta umoristika, bir-rimarki ta’ Obama li feta˙ billi awgura lil martu Michelle fl-okkaΩjoni talg˙oxrin anniversarju miΩΩwie© tag˙hom filwaqt li weg˙idha li s-sena d-die˙la mhux ser ikunu qed jiççelebraw l-anniversarju tag˙hom quddiem erbg˙in miljun persuna.

Min-na˙a tieg˙u, g˙al dan il-kumment, Romney, filwaqt li fera˙ lill-koppja, qal lil Obama: “ I’m sure this was the most romantic place you could imagine – here with me,” battuta li po©©iet tbissima fuq fomm kul˙add.

Id-dibattitu li jmiss bejn iΩΩew© kandidati se jsir nhar itTlieta, 16 ta’ Ottubru, din iddarba fi New York.

Email

Ibghat Ċekk lil SKS - Ċentru Nazzjonali Laburista, Ħamrun Tinbagħat riċevuta u tiġi ikkuntattjat biex tiġbor il-ktieb.

18

14.10.2012

Mill-Misra˙

Michael Debono Ltd b’website ©dida ta’ Debono Commercials Debono Commercials tifforma parti minn Michael Debono Ltd u Debono Group of Companies, riçentement varat website ©dida li hija www.debonocommerecials.com u din qieg˙da isservi biex turi l-mudelli g˙all-bejg˙ u s-servizzi offruti.

G˙al aktar minn 50 sena servizz u esperjenza Debono Commercials joffrulek soluzzjonijiet u pariri esperti sabiex tkompli tifta˙ aktar toroq g˙an-negozju tieg˙ek. Debono Commercials huma rappreΩentanti lokali ta’ Toyota Group f’bejg˙ ta’ vetturi kummerçjali.

Fost l-g˙aΩla ta’ vetturi kummerçjali wie˙ed issib forklifters, trakkijiet Hino, trakkijiet Toyota u ditta o˙ra ©dida bl-isem Goupil li tispeçjalizza f’vetturi ja˙dmu bl-elettriku. Parti minn servizz ie˙or li Debono Commercials se jkunu qeg˙din joffru huwa dak ta’ Mobile Service Station, fejn esperti mill-garaxx tag˙hom ji©u fuq il-post sabiex isewwu l-˙sarat fejn eΩatt tieqaf bil-˙sara b’hekk tiffranka l-˙in u l-flus u tkun inqdejt fliqsar ˙in u tkun tista tkompli bix-xog˙ol tieg˙ek.

Debono Commercials qeg˙din ja˙dmu sabiex ikollhom çentru ©did fejn ikunu jistg˙u joperaw u juru l-g˙aΩla ta’ vetturi kummerçjali u joffru servizz kif mixtieq mill-klijenti tag˙hom.

Aktar informazzjoni fuq Debono Commercials tinkiseb mixshowroom tat-Toyota li qieg˙da fi triq l-Imdina ÓaΩ-Ûebbu© jew minn fuq it-telefown billi ççempel 2269 4000 jew www.debonocommercials.com

Jibda jitqassam id-Djarju tad-Dar tal-Providenza

Festin ta’ tmiem is-sajf fil-Lukanda Imperial G˙al sena o˙ra t-tmexxija tal-Lukanda Imperial f’Tas-Sliema – leqdem lukanda fil-GΩejjer Maltin, organizzat festin ta’ tmiem issajf g˙all-kumpanniji u nies li ˙admu b’risqha, b˙al operaturi tal-vja©©i, dawk li jfornuha b’kulma tkun te˙tie©, klijenti li allo©©jaw fiha aktar minn darba u viΩitaturi li qatt ma da˙lu fiha qabel.

Michael Coppini, Mani©er tal-Catering & Events qal li din lokkaΩjoni ssir b˙ala ringrazzjament g˙al kull min ikun g˙en fittmexxija regolari tal-lukanda, u biex il-pubbliku jkun jista’ jara x’toffri l-Imperial, anki lil dawk il-klijenti li ma jallo©©jawx fiha, f’dak li hu ikel u servizz.

Joe Attard, Mani©er Ìenerali tal-Lukanda Imperial, ta mer˙ba lill-mistednin kollha, waqt li preΩenti kien hemm ukoll is-Sa Mariella Cassar u s-Sa Isabelle Calleja, tnejn mix-shareholders tal-lukanda.

Id-Djarju tad-Dar tal-Providenza g˙as-sena 2013 qed jitqassam b˙alissa f’kull dar ta’ Malta u G˙awdex.

F’dawn l-a˙˙ar ©imag˙tejn g˙add kbir ta’ voluntiera minn kull qasam tal-˙ajja taw daqqa t’id fl-ippakkjar ta’ dawn id-djarji f’envelops apposta.

B˙al fis-snin l-img˙oddija, minbarra l-kalendarju dettaljat, id-djarju fih il˙inijiet tal-quddies kollu tal-Ódud u ta’ matul il-©img˙a fil-knejjes kollha ta’ Malta u G˙awdex.

Id-Direttur tad-Dar tal-Providenza, Fr Martin Micallef, qal li d-Dar g˙adha tista’ twettaq l-g˙anijiet li g˙alihom twaqqfet minn Dun Mikiel Azzopardi, grazzi g˙all-appo©© kontinwu li l-Maltin u G˙awdxin jag˙tu, kemm b’˙idma volontarja kif ukoll finanzjarja. Permezz ta’ dan id-djarju, li fih tag˙rif li jag˙mlu utli tul is-sena kollha, is-sostenituri jkollhom lopportunità li juru s-solidarjetà tag˙hom mad-Dar li toffri residenza lil madwar mitt persuna b’diΩabbiltà bl-a˙jar ambjent li jg˙in fl-iΩvilupp tag˙hom.

Ir-ritratt bil-kulur tal-qoxra ‘Gallariji fil-Belt Valletta’ huwa me˙ud minn pittura ta’ Marika Borg.

Gasan Mamo Insurance u Middlesea Valletta Life Assurance Company Ltd sponsorjaw l-istampar tad-djarju.

14.10.2012

Mill-Misra˙

Btala unika ma’ Centrum Vitamins u ROCS Group “Push your body and mind to the limit”– Dan huwa lisem ta’ kompetizzjoni unika li Vivian Corporation qed tniedi b’kollaborazzjoni mar-ROCS Group. Ir-rebbie˙ se jibbenefika minn vaganza lussuΩa g˙al Ωew© persuni fil-lukanda ta’ ˙ames stilel, Jumeirah Zabeel Saray li tinsab f’Dubaj. Dan huwa palazz uniku u mibni fuq Palm Dubaj ming˙ajr ebda limitu g˙al-lussu.

Biex tipparteçipa f’din il-kompetizzjoni unika, kulma g˙andek tag˙mel hu li tixtri Centrum Multivitamins u timla l-formola mwa˙˙la mal-pakkett bid-dettalji tieg˙ek. Wie˙ed g˙andu mbag˙ad jissottometti il-formola tieg˙u mal-ispiΩjar lokali.

Ir-rebbie˙ se jit˙abbar wara li ti©i mistoqsija fuq Centrum Multivitamins. Jekk ting˙ata risposta tajba, ilpersuna xxurtjata se tirba˙ dan il-premju esklussiv. Irrebbie˙ se jibbenefika minn titjiriet bir-ritorn ma’ Emirates Airlines g˙al Ωew© persuni, limousine transfers mill-ajruport g˙al-lukanda, erbat iljieli fil-lukanda ta’ ˙ames stilel Jumeirah Zabeel Saray, pakkett speçjali g˙al snow skiing, vja©© fuq il-©emel, sand skiing ©ewwa d-deΩert ta’ Dubaj u esperjenza fil-Wild Wadi water park! Tassew btala unika ta’ ˙ames stilel inkluΩa b’kollox!

Il-kompetizzjoni tnediet minn Vivian Corporation, a©enti uffiçjali g˙al Centrum Multivitamins, prodott talkumpannija globali Pfizer Consumer Healthcare, f’Settembru 2012 u tag˙laq f’Jannar 2013. Kull min jixtri pakkett ta’ Centrum Multivitamins minn kwalunkwe spiΩerija f’Malta u G˙awdex jista’ jipparteçipa.

Yan Grima, rappreΩentant tal-mediçina g˙al Vivian Corporation, qal: “Din il-kompetizzjoni ©iet imsemmija Push your body and mind to the limit, g˙aliex l-iskop tag˙na huwa li nippromovu kif Centrum Multivitamins jg˙inna biex niskopru kif in©ibu iΩjed ener©ija millikel, u jg˙inuna biex insa˙˙u s-sistema immunitarja tag˙na, il-metaboliΩmu, il-prestazzjoni mentali u reΩistenza fiΩika.”

Hu kompla jg˙id li “it-tip ta’ ikel li wie˙ed jiekol kuljum u t-tip ta’ eΩerçizzju li tag˙mel tvarja bejn ©urnata u o˙ra. Jekk tikkonsma Centrum kuljum int tkun çert li ©ismek qieg˙ed jie˙u l-minerali u vitamini li ©ismek ikollu bΩonn”.

Colin Aquilina, Head of Finance & Business Development ROCS Group stqarr “A˙na kuntenti li qeg˙din nikkollaboraw ma’ Centrum g˙al din il-kompetizzjoni, min˙abba li huma jaqblu mal-filosofija tag˙na li noffru esperjenΩi uniçi lill-klijenti kollha tag˙na.

Centrum hija marka presti©juΩa u mag˙rufa sew madwar id-dinja, l-istess dinja fejn ˙afna klijenti ta’ ROCS Travel jag˙Ωlu li jispkoru permezz tal-ivvja©©ar”.

Jekk trid informazzjoni dwar din il-btala meraviljuΩa u fuq iktar destinazzjoniet çempel lil ROCS Travel 2015 1515 jew Ωur is-sit www.rocsholidays.com

Kompetizzjoni tat-tpin©ija fuq James Bond Biex ji©i ççelebrat il-˙amsin anniversarju ta’ James Bond u l-film ©did ta’ dan il-karattru, SkyFall li se jidher l-ewwel darba lÌimg˙a, fis-26 ta’ Ottubru fl-Eden Cinemas, il-Euro Media Forum, Science is Culture flimkien mal-Eden Cinemas qed itellg˙u kompetizzjoni tat-tpin©ija g˙al tfal ta’ 16-il sena u aktar.

Ir-rebbie˙ jing˙ata Ωew© biljetti g˙all-premiere tal-film ©did ta’ James Bond Skyfall, flimkien ma’ parking b’xejn; u t-tieni premju se jkun voucher g˙al Ωew© persuni g˙al xi film ie˙or tal-g˙aΩla tieg˙ek.

Il-parteçipanti kollha jridu jpin©u bil-kulur l-attur favorit tag˙hom li ˙adem il-parti ta’ James Bond matul dawn l-a˙˙ar ˙amsin sena. IΩ-Ωew© rebbie˙a u x-xog˙lijiet tag˙hom se ji©u esebiti fl-Istitut Kulturali Taljan waqt attività multimedja dwar ‘IxXjenza ta’ James Bond’ li se tittratta t-teknolo©ija u l-gajets li uΩa dan il-karattru matul is-snin. Din se titella’ nhar it-Tnejn, 22 t’Ottubru fis-7pm u x-xog˙lijiet tat-tpin©ija se ji©u a©©udikati minn panel espert ta’ artisti u kittieba tal-komiks. Kul˙add huwa mistieden g˙al din l-attività li hija b’xejn.

Kull parteçipant jista’ jda˙˙al tpin©ija wa˙da fuq karta A4 flimkien mal-isem, l-età, l-indirizz, in-numru tat-telefown u talkarta tal-identità tieg˙u jew tag˙ha, u jibg˙atha bil-posta jew je˙odha g˙and ir-reception tal-Istitut Kulturali Taljan, Pjazza San Ìor©, il-Belt Valletta, VLT 1190. Data tal-g˙eluq tal-kompetizzjoni hija t-Tnejn, 22 ta’ Ottubru, sal-5pm.

G˙all-aktar tag˙rif dwar din il-kompetizzjoni jew l-attività tista’ email lil ççempel 99454066 jew tibg˙at euromediaforum@gmail.com

19

Tislima lill-Poeta Nazzjonali Dun Karm Psaila Ottubru huwa marbut mat-twelid u l-mewt talPoeta Nazzjonali Dun Karm li twieled f’ÓaΩÛebbu© nhar it-18 ta’ Ottubru 1871 u miet San Ìiljan nhar it-13 ta’ Ottubru 1961.

G˙axar snin ilu, sewwasew fit-22 ta’ Ottubru tal-2002, il-Gvern Malti inawgura l-mafkar tieg˙u fil-Furjana – xog˙ol l-iskultur Toni Ellul.

Minn dakinhar ’l hawn matul ix-xahar ta’ Ottubru, il-Kumitat Festi Nazzjonali baqa’ jfakkar lill-Poeta Nazzjonali b’attivitajiet apposta. Din is-sena, flimkien mad-Dipartiment talKurrikulu u t-Tag˙lim Elettroniku fil-Ministeru tal-Edukazzjoni, se tittella’ g˙odwa ta’ tifkira nhar il-Óamis 18 ta’ Ottubru. Se jipparteçipaw diversi studenti, g˙alliema, uffiçjali edukattivi u persuni distinti o˙ra. L-g˙odwa tibda b’korteo mill-iskola Primarja tal-Furjana fid-9.30 ta’ filg˙odu.

Il-korteo jimxi sal-monument tal-Poeta Nazzjonali li jinsab quddiem il-Monument talGwerra fi Triq Sant’Anna, fejn hemmhekk g˙all-˙abta tal-g˙axra ta’ filg˙odu jkun hemm çerimonja li tinkludi qari ta’ poeΩiji, diskors uffiçjali u tqeg˙id ta’ fjuri mal-istess monument.

Ikun hemm ukoll interventi mill-kantanta Doreen Galea li se tinterpreta poeΩiji tal-istess poeta b’arran©amenti muΩikali apposta li saru mill-Mro Domenic Galea.

Dawk l-g˙aqdiet, organizzazzjonijiet, entitajiet u individwi o˙ra li jixtiequ jattendu u jie˙du sehem f’din it-tifkira huma ©entilment mitluba jibag˙tu ittra elettronika lil anton.miceli@maltaculture.com

20

14.10.2012

Kun Af

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM Saviour Mamo

Il-˙arba tal-frejgata Russa

Frejgata tat-tip ‘Krivak’ simili g˙as-Storozhevoy.

Is-Storozhevoy, pro©ett 1135, ASW (Anti Submarine Warfare) kienet frejgata tan-Navy Russa li kienet inbniet fl1973. Din il-frejgata, fost numru ta’ o˙rajn b˙ala, kienet iddisinjata biex titkixxef il-manuvri tas-sottomarini Amerikani.

It-ti©rija tal-armamenti bejn lAmerikani u r-Russi kienet fl-aqwa tag˙ha. Fl-1975, is-Segretarju Ìenerali Sovjetiku, Leonid Brezhnev, kien nefaq somom kbar ta’ flus biex ikabbar u jsa˙˙a˙ il-flotta navali Sovjetika. Kien sodisfatt u kburi bil-bini ta’ dawn il-frejgati moderni. Brezhnev ˙ass li kien jista’ jeg˙leb in-Navy Amerikana.

Bit-trijonf tal-KomuniΩmu fl-Asja talLvant u l-Amerika ta’ Isfel, kif ukoll lekonomija tajba tar-Russja, ˙afna ˙asbu li l-Unjoni Sovjetika kapaçi tirba˙ ilGwerra Bierda.

Fil-bidu tas-sebg˙inijiet, l-Unjoni Sovjetika kienet b’sa˙˙itha. Il-Partit Komunista kien l-uniku partit fl-Unjoni Sovjetika u ma kellux oppoΩizzjoni.

G˙an-NATO, dawn il-frejgati kienu mlaqqma ‘Krivak’; fosthom ilStorozhevoy li kienet tag˙mel parti mill-Flotta Sovjetika Baltika fil-Golf ta’ Riga. Il-mudell ta’ dawn il-frejgati beda fl-1957 u dam sejjer sal-1960.

Fost l-40 li kienu nbnew, 32 kienu mg˙oddija lin-Navy Sovjetika u saru tmienja g˙all-KGB Maritime Border Guard.

G˙al dak iΩ-Ωmien, dawn il-frejgati kienu ultra moderni u avvanzati f’dik li hi teknolo©ija. Il-magni, li kienu ja˙dmu bit-turbini tal-gass, kellhom sa˙˙a ta’ 40,000 Ωiemel u jtellg˙u veloçità ta’ 32 knots Kellhom tul ta’ 405 piedi u jiΩnu 3,300 tunellata. Filparti ta’ quddiem, ta˙t wiçç l-ilma, kellhom apparat ( sonar ) sofistikat g˙al kontra s-sottomarini, mag˙ruf b˙ala ‘Bull Nose’.

B˙ala armamenti, il-Krivak kien i©orr 4 torpedo launchers, missili SA-N-4 ‘Silex’ u Ωew© kanuni 76mm g˙al kontra l-ajruplani. Dan kellu ekwipa©© ta’ 200 ru˙ bejn ba˙rin u uffiçjali.

Tin˙ataf is-Storozhevoy Valery Sablin, li kellu 37 sena u li kien it-tieni kmandant tas-Storozhevoy, ried

Valery Sablin isemma’ le˙nu lill-poplu Russu b’mod paçifiku minn fuq ir-radju tal-istess bastiment f’Leningrad. Sablin ried jikxef ilkorruzzjoni li teΩisti ta˙t Brezhnev, biex naturalment iwaqqg˙u mill-poter.

Il-poplu Sovjetiku kien qieg˙ed jg˙ix ˙ajja miΩera g˙ax il-©id kien qieg˙ed imur fil-bwiet tal-klikek li kellhom ilbjar taΩ-Ωejt u l-minjieri tad-djamanti.

Baxx baxx, Sablin ipprova j˙ajjar lilluffiçjali tal-frejgata biex flimkien iwettqu l-pjan li kellu f’mo˙˙u. Fis-7 ta’ Novembru 1975, Sablin sakkar lillKaptan f’kabina biex inaqqas it-tfixkil.

L-istess g˙amel lil tmien uffiçjali o˙ra li ma qablux mieg˙u. Is-Storozhevoy kienet sor©uta fil-Golf ta’ Riga.

Il-vja©© biex tasal Leningrad kien ta’ 500 mil. Id-diffikultà kienet li riedet tba˙˙ar 5 sig˙at biex til˙aq il-ba˙ar internazzjonali viçin l-IΩvezja; ˙in pjuttost twil qabel ma jindunaw l-awtoritajiet Russi.

Biex ma tag˙tix fil-g˙ajn, isStorozhevoy tfiet id-dawl u l-istrumenti kollha. Ftit qabel ma salpat, wie˙ed mill-uffiçjali rnexxielu ja˙rab u mar qal kollox lill-awtoritajiet. Wara biss erba’ sig˙at ta’ tba˙˙ir, is-Storozhevoy irçeviet messa©© biex tieqaf u ter©a’ lura.

Il-˙sieb ta’ Sablin kien biss li jasal salba˙ar internazzjonali.

G˙all-awtoritajiet Sovjetiçi s-Storozhevoy kienet se ta˙rab u ting˙aqad mal-pajjiΩi tal-Punent, ˙a©a li Brezhnev Ωgur ma riedx li ©ojjell b˙al dak jaqa’ f’idejn l-IΩvediΩi. G˙alhekk Brezhnev ordna li din il-ferjgata kellha ti©i bbumbardjata u mg˙arrqa mill-aktar fis possibbli.

Tlettax-il bastiment tal-gwerra li jag˙mlu parti mill-flotta Sovjetika

Wa˙da tal-klassi ‘Krivak’ f’Malta f’Diçembru 2011.

Baltika ©ew ordnati biex iwaqqfu din il-frejgata milli ta˙rab.

Min˙abba ç-çpar qawwi li kien qieg˙ed ja˙kem f’dik iΩ-Ωona, isStorozhevoy kellha t˙addem ir-radar biex tkun tista’ tkompli tba˙˙ar.

Kienet opportunità tajba g˙all-gunboats Sovjetiçi biex jittraççjaw il-frejgata.

Mill-Kremlin ©ew ordnati wkoll 10 Tupolev Tu 16 fighters bombers biex jattakkaw u jg˙errqu lil Storozhevoy.

Hekk kif il-frejgata ntlem˙et, ©ew sparati xi tiri ta’ twissija, imma kien g˙alxejn. Min˙abba li kienet se til˙aq il-ba˙ar internazzjonali, ©iet sparata missila li laqtet lis-Storozhevoy fit-tmun.

Konseqwenza ta’ hekk il-frejgata kellha tieqaf ˙esrem.

X˙in wie˙ed mill-ekwipa©© induna li ©ew attakkati, mar u ˙eles lill-kaptan biex jie˙u l-kmand f’idejh flok Sablin.

Il-kaptan, armat b’pistola, sab lil Sablin u sparalu lejn ri©lejh. Malajr ilkaptan g˙adda messa©© lin-Navy Russa li s-Storozhevoy çediet u lesta biex tobdi l-ordni. .

Ftit wara telg˙u abbord il-Marine

Commandoes li arrestaw lil Sablin u lekwipa©©.

L-arrest F’Mejju tal-1976 Sablin deher quddiem il-qorti militari fejn ©ie akkuΩat bi tradiment lejn pajjiΩu. G˙alkemm f’kaΩ b˙al dan il-piena tkun ta’ 15-il sena ˙abs, Sablin kien ikkundannat g˙all-mewt.

Il-kundanna ta’ fuçilazzjoni (firing squad) ing˙atat minn wara dahar Sablin b’ordni ta’ Brezhnev innifsu. L-esekuzzjoni saret fit-3 ta’ Awwissu 1976.

Alexander Shein, it-tieni uffiçjal, we˙el tmien snin pri©unerija. Il-bqija tal-ekwipa©© ©ie me˙lus diΩonorat u mkeççi mis-servizz.

Il-Pulitburo kien ˙eba dan il-kaΩ millpubbliku u l-kaΩ ˙are© fil-bera˙ meta lUnjoni Sovjetika bdiet tinqasam. Ilfamilja ta’ Sablin ©iet mg˙arrfa bil-mewt tieg˙u wara tmien xhur. Il-katavru ta’ Sablin g˙adu sal-lum ma jafux fejn hu midfun.

Valery Sablin ried biss jag˙mel propaganda kontra l-gvern ta’ dak iΩ-Ωmien.

14.10.2012

Personalità

21

Il-kowç tal-ewwel tim tan-nursery f’Malta g˙al tfal bi bΩonnijiet speçjali

Ramona Portelli www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

Tista’ tg˙id li ddinja kollha ffissata fuq il-log˙ba talballun, mag˙rufa a˙jar b˙ala l-futbol. Ftit xhur ilu, kul˙add kien mo˙˙u fil-Euro 2012. Ir©iel, nisa, anzjani, Ωg˙aΩag˙ u tfal – kollha kienu qed jitkellmu fuq dawn illog˙biet.

Dan l-a˙˙ar skoprejt li ˙abib antik tieg˙i ˙ataf opportunità tad-deheb, li fl-opinjoni tieg˙i qed jag˙mel ©est sabi˙ u fuq kollox qed inissel tbissima fuq ˙addie˙or.

Qed nitkellem dwar Norbert Bugeja.

Norbert huwa kkwalifikat b˙ala kowç u fitness instructor/personal trainer u dan la˙˙ar ©ie avviçinat minn Tarxien Rainbows Nursery sabiex ikun kowç g˙al tim ©did tal-futbol mag˙mul minn tfal bi bΩonnijiet speçjali. Tkellimt mieg˙u sabiex insir naf aktar dwar din l-opportunità li qed ting˙ata lil dawn it-tfal, u fuq kollox sabiex jg˙addili aktar informazzjoni dwar dan.

Norbert g˙andu 36 sena, jg˙ix il-GΩira u b˙ala passatempi j˙obb is-safar, ˙ru©, u lfutbol. Il-futbol fil-fatt i˙obb jilag˙bu, jikkowçjah u anke jarah. I˙obb ukoll varjetà ta’ sports o˙ra b˙al basketball, kif ukoll ikkowçjar, qari u l-organizzar.

Jiddeskrivi lilu nnifsu b˙ala bniedem kalm u paçenzjuΩ, i˙obb jid˙ol g˙al sfidi, u m’g˙andux kwiet, anzi dejjem jara x’ser jivvinta.

“Inkwiet u paniku ma jeΩistux fil-vokabolarju tieg˙i, g˙ax ma ssolvi xejn bihom, ˙lief li tiggrava l-affarijiet bihom. Dejjem in˙ares lejn il-˙ajja b˙ala tazza nofsha mimlija u mhux vojta f’kull aspett tal-˙ajja.

Fi kliem ie˙or niffaççja l-˙ajja bi tbissima,” beda jg˙idli dwaru Norbert.

Norbert beda jikkowçja dan it-tim ta’ tfal mill-1 t’Ottubru 2011. “Dakinhar kienet lewwel sessjoni ta’ ta˙ri©. Bdejna b’Ωew© plejers, u llum qeg˙din tmienja. G˙andi fiduçja kbira fl-abbiltà u l-potenzjal tal-plejers. Fil-fatt g˙amlu passi ta’ ©gant ’il quddiem, g˙alkemm jien nemmen li dan huwa biss il-bidu u g˙ad fadal ˙afna iktar tajjeb x’naraw,” beda jg˙idli Norbert.

L-ewwel nursery li ˙adet dan il-pass g˙aqli Ta’ min jg˙id li Tarxien Rainbows Nursery hija l-ewwel u l-unika nursery f’Malta li s’issa qed toffri dan it-tip ta’ ta˙ri© lil tfal bi bΩonnijiet speçjali. Kif spjegali Norbert stess, it-ta˙ri© ivarja skont il-kowç, mhux skont il-plejers li jkunu jittrenjaw. “Jekk t˙ares lejn g˙axar kowçis, probabbli tarahom jittrenjaw lill-plejers b’g˙axar modi differenti, imma xorta jo˙or©u r-riΩultati poΩittivi.

Fil-kaΩ tal-plejers li nikkowçja jien, g˙adhom kif spiççaw l-ewwel sta©un u kienu beginners, u l-iktar ˙a©a importanti f’dik l-età hi li bis-sa˙˙a tal-log˙ba tal-futbol jitg˙allmu jkunu iktar indipendenti u ja˙dmu f’tim u li jemmnu iktar fihom infushom, waqt li fl-istess ˙in jie˙du gost u ovvjament jitg˙allmu jilag˙bu l-futbol ukoll. L-iΩg˙ar plejer g˙andu erba’ snin u l-ikbar wie˙ed disa’ snin”.

G˙an-nom ta’ dawk il-genituri ta’ tfal bi bΩonnijiet speçjali, staqsejt lil Norbert sabiex jg˙idli xi jridu jag˙mlu, f’kaΩ li jit˙ajru jibdew jibag˙tu lit-tfal tag˙hom g˙al dan it-ta˙ri©. “Kemm il-façilitajiet kif ukoll il-gear huma sponsorjati min-nursery ta’ Tarxien Rainbows, allura m’hemmx

˙las. Il-©enituri li huma interessati jibag˙tu lit-tfal tag˙hom g˙at-ta˙ri© jistg˙u jibag˙tu email fuq tarxienrainbows@yahoo.com,” infurmani Norbert.

Ta’ min jg˙id li n- nursery tilqa’ fiha kemm subien u anke bniet bi bΩonnijiet speçjali li jixtiequ jibdew jie˙du sehem g˙as-sessjonijiet tal-futbol. It-tfal li g˙andhom b˙alissa huma tfal bid-downs syndrome , imma jekk ikun hemm xi ˙add ie˙or b’xi tip ta’ bΩonn speçjali ie˙or, jistg˙u dejjem jag˙mlu kuntatt man-nursery.

“Jekk ma jkunux jistg˙u jittrenjaw il-futbol mag˙na g˙al xi ra©uni jew o˙ra, a˙na nippruvaw ng˙inuhom isibu xi sport ie˙or, kif g˙amilna di©à f’okkaΩjonijiet o˙ra,” sostna Norbert.

Mistoqsi kemm hu importanti g˙alih li jirba˙, Norbert we©ibni, “Qatt ma smajt b’xi ˙add li jie˙u gost jitlef. Tirba˙ iva, imma dejjem iΩΩomm mal-prinçipji tal-fairplay u li tirba˙ g˙ax tkun irba˙t, mhux tirba˙ billi tiççitja.

Fil-kaΩ ta’ kkowçjar, g˙andi vanta©© g˙ax anke jekk ir-riΩultat ma ji©ix fil-pitch, li tara l-plejers jitjiebu kemm b˙ala plejers u kemm b˙ala individwi hija reb˙a li tiswa daqs reb˙a taç-Champions League,” tbissem jg˙idli Norbert. Ûviluppi u progress fuq it-tfal Nitkellem mieg˙u dwar l-iΩviluppi u lprogress li nnota fuq it-tfal s’issa. Jg˙idli li peress li t-tfal ikunu mieg˙u kemm waqt it-ta˙ri© u anke f’xi attività li jorganizzawlhom, Norbert innota progress ©mielu.

“Apparti fl-abbiltajiet tag˙hom fl-isports, b˙ala tim ing˙aqdu u kibru ˙afna, u anke l-livell ta’ kunfidenza fit-tfal tela’ ˙afna. Limportanti li waqt dan kollu narahom jie˙du gost. Mill-kummenti tal-©enituri, ilfatt li t-tfal tag˙hom qeg˙din f’tim tal-futbol g˙enhom b’mod personali u anke fiΩikament”.

Norbert huwa t-tip ta’ persuna li dejjem ser jara xi jmiss fl-a©enda tieg˙u. Kull darba li jil˙aq xi skop jistaqsi lilu nnifsu xi jkun imiss wara. Jiççelebra s-suççess, imma j˙ares ’il quddiem biex ikun hemm çelebrazzjonijiet o˙ra.

“Wara kull sessjoni ta’ ta˙ri© hemm xena komuni. Hekk kif ng˙id lesti g˙al-lum jew time up, il-plejers ma jkunux iridu jieqfu.

Jibqg˙u jipprattikaw dak li jkunu tg˙allmu fis-sessjoni. Dik il-grinta, qalb u ˙e©©a tibqa’ g˙addejja, anke meta tispiçça ssessjoni tat-ta˙ri©.

Il-fatt li jibqg˙u sejrin, juru li qed jie˙du gost b’dak li qed jag˙mlu u dak huwa likbar grazzi li jista jag˙ti plejer lill-kowç u na˙seb ˙a©a ovvja hi li hija l-ikbar sodisfazzjon li jista’ jkollu kowç”.

Nitkellem mieg˙u dwar it-tip ta’ ta˙ri© li

jittrenja, u jg˙idli, “Fejn jid˙lu dieti u ta˙ri© fuqi nnifsi dejjem noqg˙od attent.

Nirra©una li jekk ma ni˙ux ˙sieb tieg˙i nnifsi, ma nkunx nista nie˙u ˙sieb ta’ ˙addie˙or. It-ta˙ri© tieg˙i jvarja bejn tlieta jew erba’ darbiet fil-©img˙a u jinkludu gym, mixi u log˙biet futbol 5-a-side.

Il-fatt li jien kowç u instructor jg˙ini ˙afna fejn jid˙ol ta˙ri©, anke g˙alija nnifsi, imma kelli bΩonn it-tmexxija fejn jid˙ol ikel u ta’ dan nixtieq nirringrazzja lil Shylene Taliana. Wie˙ed irid jinkludi mistrie˙ adegwat biex jie˙u l-a˙jar riΩultati mit-ta˙ri© u d-dieta,” sostna Norbert.

Norbert jemmen li kull persuna f’din iddinja g˙andha l-abbiltajiet u l-potenzjal tag˙ha, irrelevanti minn sess, età, reli©jon, jew razza. Kulma jkun hemm bΩonn huwa li persuna ting˙ata l-opportunità.

“Din l-inizjattiva li bdiet mill-President talklabb, Tony Cassar; Anna Farrugia (©enitur ta plejer) u mill-kumitat ˙abrieki tan-nursery Tarxien Rainbows (Louis Zammit, Michael Degiorgio u l-a˙˙ar iΩda Ωgur li mhux l-inqas Mark Aquilina) fet˙et opportunitajiet ©odda u l-futbol mhux ser jg˙in lit-tfal fejn jid˙ol sports biss, imma wkoll fil-˙ajja ta’ kuljum.

In˙e©©e© ©enituri biex ma joqog˙dux lura milli jda˙˙lu lit-tfal tag˙hom f’xi sports li jinvolvi teamwork b˙al futbol jew sports ie˙or,” sa˙aq Norbert.

Fl-a˙˙ar nett Norbert temm din l-intervista billi kompla jg˙idli li meta jg˙in lil xi ˙add ma jippretendi xejn lura: “Li tippretendi lura wara li tg˙in lil xi ˙add mhi g˙ajnuna xejn, imma tkun g˙ent biex tiggwadanja.”

22

14.10.2012

KurΩitajiet

kalejdoskopju

Mi©bura minn Charles B. Spiteri

PjAntA tAl-Milied tAf tfejjAq il-kAnÇer L-estratt mill-pjanta tal-Milied, mistletoe, taf qieg˙da tikkura ç-çelloli tallewkemija. Dan wara li John Edrich, li qajla kellu tama li jg˙ix u li kellu reputazzjoni internazzjonali fl-isport tal-cricket, ˙are© b’determinazzjoni li ji©©ieled il-kançer tieg˙u.

Edrich kien ing˙ata seba’ snin biss ta’ ˙ajja wara li nstab li kellu kançer rari fis-sena 2000. Sa˙˙tu tant marret lura li sal-2005 qal lil martu Judith li kien wasal fl-a˙˙ar ta’ ˙ajtu. Ftit wara sema’ bi Stefan Geider, tabib minn Aberdeen, li uΩa injezzjonijiet tal-estratt tal-mistletoe b˙ala kura g˙all-marda tal-kançer.

Minn dakinhar ma ˙ares qatt lura. John, ta’ 75 sena g˙adu jmur fil-korsa tal-golf tliet darbiet fil-©img˙a u jg˙id li j˙ossu fil-quççata tad-dinja.

Meta kien intervistat fid-dar tieg˙u f’Ballaterre, Aberdeenshire, Edrich qal: “Óajti kienet ta’ dwejjaq kbar. Lil marti g˙edtilha li kont wasalt fi tmiemi.

Kont in˙ossni tant g˙ajjien li ma stajt nag˙mel xejn.

Imbag˙ad smajt bit-tabib Geider, mort g˙andu u aççertani li kollox se jkun sew mieg˙i. Id-differenza li g˙addejt minnha hi inkredibbli. Il-mistletoe mhix il-kura finali, iΩda x’hemm fiha Ωgur li g˙inni. Ûgur li ming˙ajrha llum ma kontx inkun hawn.”

Il-mistletoe nstabet li kienet tajba g˙al kontra l-kançer sa mill-1920, iΩda d-dubji jibqg˙u dwar kemm hi effettiva fil-©isem uman.

It-Tabib Geider qal li, f’xi kaΩi, l-injezzjonijiet jistg˙u jnixxfu t-tumuri.

Pazjenti o˙ra wrew li bbenefikaw minn kwalità ta’ ˙ajja a˙jar, kisbu ferm aktar enre©ija u kabbru l-aptit fl-ikel.

Sadanittant g˙adu g˙addej aktar studju fuq din il-pjanta, li b˙alissa lestratt tag˙ha qed jintuΩa ferm fl-Ewropa, speçjalment fil-Ìermanja.

John Edrich u l-pjanta li tag˙tu ˙ajtu mill-©did

G˙alliema m©ieg˙la j˙allsu g˙all-kolazzjon tal-istudenti G˙alliema fi skola fi Bristol kienu m©ieg˙la jixtru l-kolazzjon ta’ filg˙odu g˙al aktar minn 130 student, min˙abba li l-©enituri tag˙hom jibag˙tuhom liskola ming˙ajr ma jitimg˙uhom xejn mindu jqumu.

Il-˙addiema fl-iskola Knowle DGE fi Bristol, qed jissuplixxu lill-istudenti çkejknin fl-età, blikel g˙al spiΩa li tla˙˙aq £280 fil-©img˙a.

L-g˙alliema rrifjutaw li j˙allu lill-istudenti tag˙hom bil-©u˙ u qed jixtrulhom çereali, ˙obΩ u ©ulepp tal-frott – biex l-istudenti ma jkomplux igergru u jg˙idu li qed i˙ossuhom ma jifil˙ux u rrabjati min˙abba l-©u˙ li jkollhom fuqhom.

Joanna Greenwood, kelliema g˙all-iskola, ammettiet li lg˙alliema qed i˙ossuha in©usta li qed ikollhom i˙allsu huma g˙all-kolazzjon, iΩda fl-istess ˙in

ma jridux lit-tfal imutu bil-©u˙.

Il-©u˙ u l-g˙atx huma l-perm prinçipali g˙al im©iba negattiva.

Mark Cousins minn organizzazzjoni karitattiva, Ωar l-iskola u ddiskuta l-˙ti©iet tal-istudenti

rema lil familtu mit-tielet sular Missier li allegatament imbotta lill-ekssie˙ba tieg˙u u lil binhom ta’ tliet xhur minn tieqa fit-tielet sular, hu mistenni jitressaq ilQorti, akkuΩat bi qtil, wara li t-tarbija mietet fl-isptar.

Wara li l-omm u t-tarbija nxte˙tu mit-tielet sular, Frederico Bruno, minn Belleville fi New Jersey, aktarx li niΩel isfel mill-fire escape u kompla jsawwathom b’mejda li sab f’bit˙a, hekk kif kienu mitlufin minn sensihom. Imbag˙ad, wara l-attakk brutali, hu nstab mo˙bi fi fridge. Il-mara, ta’ 20 sena, li ma kinitx identifikata, spiççat f’koma.

Damien Bruno, it-tarbija tas-suspettat, mietet mill-feriti li ©arrbet wara li damet erbat ijiem tissielet g˙al ˙ajjitha. Il-missier, li g˙andu 19-il sena, issa g˙andu 17-il akkuΩa, fosthom dik ta’ attentat ta’ qtil u abbuΩ tat-tfal, iΩda mistenni jkollu aktar akkuΩi hekk kif l-investigaturi jirçievu r-riΩultati tal-awtopsja fuq it-tarbija tifel.

mal-g˙alliema. L-istudenti ammettew li, ming˙ajr il-kolazzjon, i˙ossuhom bla sa˙˙a u ma jkunux jistg˙u jikkonçentraw, waqt li w˙ud mill-istejjer familjari kienu tabil˙aqq ixoqqu lqlub.

Appartamenti d-doppju tal-qies ta’ çella San Francisco se jkun qed i˙abbatha ma’ New York meta joffri l-iΩg˙ar appartamenti li qatt eΩistew.

Dawn l-appartamenti se jkunu biss f’qies ta’ 220 pied kwadru, ftit akbar mid-doppju tal-qies ta’ çella tal-˙abs. F’dan l-ispazju se jkun hemm kamra tal-banju, kçina u gwardarobba.

Sa issa, il-li©ijiet Amerikani jesi©u li l- living rooms we˙idhom g˙andhom ikunu tal-istess daqs tal-appartamenti li mistennija jinbnew.

L-im˙u˙ wara dawn l-appartamenti jg˙idu li se joffru akkomodazzjoni bi prezz ir˙as g˙al dawk l-individwi li jg˙ixu we˙idhom.

Sa Ìunju li g˙adda l-kera medja g˙all-appartamenti f’San Francisco kienet ta’ $2,734 (€2,125 fix-xahar, Ωieda ta’ 13 fil-mija fuq is-sena l-o˙ra) waqt li l-appartamenti mikro, mistennija jinkrew g˙al $1,200 (€932).

F’Malta jmissna na˙sbu g˙al appartamenti simili g˙all-anzjani!

14.10.2012

Bir-Ru˙ u l-Ìisem

Bir-ru˙ u bil-©isem

minn

23

Patri Mario Attard

Tal-Knisja esperti!

F’pajjiΩ fejn, minn hawn u ftit Ωmien ie˙or, sa˙ansitra l-gremxul se jibda jmur l-Università, illum donnu kul˙add taha g˙all-istudju. Jalla! U x’kelma dik!

B˙alissa qieg˙ed niftakar f’Patri Bonaventura, Alla ja˙firlu, li meta kien jarani b’xi ktieb f’idi tal-kors, kien dlonk jg˙idli: “Studju! Studju!” Id-da˙ka sarkastika tieg˙u ma ninsieha qatt. Kien i©ag˙alni nirrifletti bil-bosta fuq ir-realtà kontradittorja tal-˙ajja.

Mela l-˙ajja kontradittorja? Jekk taqta’!

Illum esperti hawn bil-bosta. Óafna tawha g˙al kull xorta ta’ tag˙lim. Anki jekk jispiççaw bin-nuççali, kif spiççajt jien, jew ming˙ajru g˙aliex bil-contact lenses biex jidhru isba˙. M’g˙andhomx dritt jew! Wara kollox poplu li jistudja suppost li jikber fil-maturità.

Madankollu, b’xorti ˙aΩina, ikolli nammetti li minn çerti attitudnijiet personali tieg˙i u anki minn dawk li nara madwari, g˙andi dubji serji kemm dan huwa minnu. Ji©ifieri kemm l-edukazzjoni intellettwali wa˙edha qieg˙da verament t˙alli l-frott mixtieq.

Illum jekk t˙addem rasek tista’ tavvanza kemm tifla˙. Is-sigriet hu li tkun taf eΩatt x’jg˙id il-ktieb. G˙ax meta nimxi mal-ktieb lili ˙add ma jista’ jg˙idli xejn!

Qieg˙ed inkun koerenti! Miskin kemm hu innoçenti! Din mhux biçça avukatura gwappa!

Imma l-˙ajja mhijiex sempliçiment avukatura. Kieku tkun hekk tispiçça bla ˙ajja u iebsa ©ebel. B˙al, ng˙idu a˙na, stirata! Il-˙ajja hija arti. U l-arti l-Mulej biss jag˙tiha g˙ax hu l-artist! Ix-xitan, li kulma jaf hu li jkun stirat u cool, jaf biss jikkopja! X’tag˙mel. Kummidjant hux! U

int x’tistenna minn min hu fallut g˙alleternità!

G˙all-grazzja ta’ Alla l-Knisja, li hija a˙na l-mi©emg˙a tal-img˙ammdin, hija mΩejna minn g˙add ta’ persuni li studjaw. Óafna minnhom fil-krema tal-universitajiet tal-Ewropa. Imbag˙ad xi ng˙idu g˙al dawk li studjaw ta˙t id-dell tal-Papa! Daqskemm hawn saçerdoti u lajçi li studjaw Ruma!

Biex ma nsemmix dawk f’Oxford, f’Cambridge, fis-Sorbonne u l-bqija? U numru kbir minnhom g˙andhom sa˙ansitra d-dottorat! Prosit! Alla jbierek!

Fuq il-karta nidhru bomba! U ˙afna minna, jiena inkluΩ, in©ibu ˙afna ittri wara isimna. Sa˙ansitra hemm min fostna li jekk ifettillu jniΩΩilhom kollha jispiçça jkollu bΩonn maΩ-Ωew© jew tliet linji ta’ karta A4. Xi ©miel hux! Imma b’daqshekk se nimxu?

Il-Bibbja tg˙allimna li l-ittra sula sula toqtol. L-ittra m’g˙andhiex ©ejjieni.

Kies˙a ©ebel. Ma titbissimx. M’g˙andhiex sentimenti. Ìieli nies tal-ittri ssibhom ilsiera tal-ittri stess li j©ibu wara isimhom.

Dritti wisq. Maqtug˙in b’mod tal-biΩa’ mir-realtà tal-˙ajja.

Dan ng˙idu g˙alija l-ewwel wie˙ed meta ti©i xi wa˙da minn dawk, li bil-karità Nisranija kollha a˙na tal-Knisja laqqamniehom ‘il-po©©uti’, u arani niddritta u nisserdaq b˙al FariΩew ipokrita!

Issa b˙ali xi tridni nisserdaq? L-iktar jekk miskina fis-sitwazzjoni li tkun fiha hija vittma imqaxxra?!

Bil-ktieb dawn ta’ min iΩommilhom iebes. U jien tant kemm is-setg˙a titlag˙li g˙al rasi li nimxi mag˙hom daqs l-ag˙ar dittatur. SkuΩi Patri Mario, mela int lili trid tg˙idli li jekk jiena, biex nuΩa kliemek, ‘po©©ut’ jew ‘po©©uta’, m’iniex parti mill-mer˙la ta’ Alla?

Bil˙aqq, Papa Benedittu XVI f’Milan ma’ qalx li “l-persuni iddivorzjati je˙tie©

li ng˙idulhom…li l-Knisja t˙obbhom”?

Int qieg˙ed t˙obbni jew tgerrixni?

Possibbli l-ktieb li studjajt qieg˙ed i©ag˙lek kwaΩi tobg˙odni? X’g˙amiltlek jien? Mela g˙andi ti©i biss biex ti©bor g˙all-festa? Qatt ©ejt s’g˙andi ˙a tifhem is-sitwazzjoni tieg˙i ˙alli n˙ossni ma˙bub u milqug˙ minnek?

X’taf int fuq mara jew ra©el li jkunu abbandunawk? Safejn naf jien fil-kunvent ma traqqadx nisa mieg˙ek. M’g˙andekx mara, ra©el jew tfal xi tmantni.

Darba dak il-Papa li riedu jg˙adduh b’mi©nun g˙ax ittanta jbexxaq il-bibien tal-Knisja g˙all-Ispirtu s-Santu, ji©ifieri lBeatu Ìwanni XXIII, qal: “Óarist f’g˙ajnejk b’g˙ajnejja. Po©©ejt qalbi ˙dejn qalbek.” Jiena, tal-Knisja, f’hekk irrid inkun espert.

Li nifta˙ qalbi g˙alik. Li npo©©i qalbi biswit qalbek. Óa nara d-dmug˙ f’g˙ajnejk g˙ax fija fl-a˙˙ar t˙oss lillMulej i˙obbok u jg˙annqek ma’ qalbu!

24

14.10.2012

Volontarjat

Musical ©did miΩ-ÛAK BirΩebbu©a G˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ is-sajf huwa Ωmien ta’ divertiment, fejn fih jistg˙u jag˙mlu dak kollu li jie˙du gost. Matul dan is-sajf ÛAK BirΩebbu©a ˙asbet biex iΩ-Ωg˙aΩag˙ ikollhom skop ie˙or fiex jistg˙u jesprimu lener©ija li jkollhom. ÛAK BirΩebbu©a tifforma parti mill-g˙aqda nazzjonali ÛAK Malta. B˙alissa qeg˙din madwar 70 Ωag˙Ωug˙ u Ωag˙Ωug˙a f’din l-g˙aqda, li hija mmexxija minn grupp ta’ leaders li ja˙dmu b’mod volontarju.

L-g˙an ta’ din l-organizzazzjoni hu li toffri liΩ-Ωg˙aΩag˙ ambjent tajjeb fejn ikunu jistg˙u jikbru u jiΩviluppaw ittalenti tag˙hom. Kien proprju g˙alhekk li Ω-Ωg˙aΩag˙ ta’ ÛAK BirΩebbu©a ˙ar©u b’idea innovattiva g˙al din is-sena: il-musical Square 1.

Proprju b˙alma jurina l-isem, dan il- musical huwa wie˙ed modern g˙all-a˙˙ar li jinkludi Ωfin u kant live. Dan kollu huwa xog˙ol taΩ-Ωg˙azag˙ li matul dan is-sajf, tista’ tg˙id li kienu jiltaqg˙u ta’ kuljum biex isiru l-preparamenti g˙al dan ilmusical.

L-ewwel inkiteb l-iskript li hu adattat g˙al kull età fejn kul˙add jista’ jattendi u jie˙u gost.

Dan il-musical ©ie miktub u mtella’ b’reçtar, Ωfin u kant minn membri stess f’ÛAK BirΩebbu©a kif ukoll ˙afna iktar Ωg˙aΩag˙ li qeg˙din

jie˙du sehem u o˙rajn li huma involuti fi t˙ejjijiet g˙all-palk, kostumi, eçç.

G˙aliex Sqaure 1? L-istorja tista’ tg˙id li sse˙˙ kollha f’din il-pjazza, fejn niltaqg˙u ma’ karattri differenti; kull karattru

bix-xewqat u l-esperjenzi tieg˙u.

Matul dan il- musical se nisimg˙u kanzunetti li di©à huma mag˙rufin. Diski minn Lion King, Grease, Les Miserables , 50s , 80s u ˙afna

iktar musicals li se jolqtu l-gosti ta’ kul˙add. Diski li ser jitkantaw live miΩ-Ωg˙aΩag˙ stess.

Kollox jibda u jispiçça f’din ilpjazza: Square 1. Imma biex tkun taf iktar x’joffri dan il-

musical, ing˙aqad maΩΩg˙aΩag˙ ta’ BirΩebbu©a nhar is-Sibt u l-Óadd 3 u 4 ta’ Novembru, fit-teatru ta’ San Vinçenz De Paul – Óal Luqa.

G˙all-biljetti tista’ ççempel 7927 0902.

14.10.2012

Divertiment

25

Estravaganza ta’ muΩika, dawl tax-xema’, wirjiet, ikel, u divertiment g˙all-familja kollha birguFest din is-sena se Jsir beJn il-ÌimgÓa 19 u s-sibt 20 t’ottubru Mit-tnedija tieg˙u seba’ snin ilu, eluf kbar ta’ nies attendew g˙al dan il-festival li l-popolarità tieg˙u qieg˙da dejjem tikber, kemm fost il-pubbliku lokali kif ukoll dak barrani, liema popolarità g˙ollietu fillivell ta’ avveniment fuq skala nazzjonali.

Il-festival jenfasizza s-sbu˙ija u l-istorja tal-Belt Vittoriosa permezz ta’ numru ta’ attivitajiet im˙ejjija g˙al persuni ta’ kull età.

Il-BirguFest 2012 se jospita lpubbliku lokali u viΩitaturi barranin, g˙al edizzjoni o˙ra fejn eluf ta’ xemg˙at ji©u mixg˙ulin biex jag˙tu dehra ma©ika talBelt Rebbie˙a, flimkien ma’ varjetà ta’ muΩika tradizzjonali kemm lokali kif ukoll barranija, korijiet, u muΩika talmument minn gruppi lokali.

G˙al dawk ta’ età Ωag˙Ωug˙a ser jittellg˙u kunçerti minn bands lokali mag˙rufa fil-pjazza ewlenija tal-Birgu nhar il-

Ìimg˙a 19 t’Ottubru, filwaqt li s-Sibt 20 t’Ottubru ser jittella’ kunçert ta’ muΩika m˙allta li tinkludi wkoll serata ta’ muΩika jazz fejn il-poplu ta’ kull età jista’ jirrilassa.

Kull sena l-attività ta’ BirguFest tiffoka fuq il-wirt storiku tal-Belt tal-Birgu u l-©miel arkitettoniku tag˙ha. Matul issnin dan l-avveniment Ωviluppa f’avveniment nazzjonali, fejn eluf ta’ nies ta’ kull sena jo˙onqu t-toroq dojoq u mdawrin ta’ din il-©awhra ta’ belt.

Ir-re-enactments ta’ Ωmien ilKavallieri, d˙ul bi prezz imra˙˙as fil-muΩewijiet, knejjes u bere© miftu˙in g˙all-pubbliku, kif ukoll tours bla ˙las madwar il-Birgu ser jer©g˙u jikkontribwixxu sabiex ilBirguFest ikun wie˙ed millavvenimenti l-aktar memorabbli fil-kalendarju Malti kulturali.

Madankollu, il-qofol ta’ dan

l-avveniment, ikun il-lejl tasSibt 20 t’Ottubru – il-Birgu fiddawl tax-Xema’ – fejn it-toroq u d-djar ta’ din il-belt jinxteg˙lu biss minn eluf ta’ xemg˙at, li Ωgur li se jΩidu dik id-dehra romantika mal-atmosfera storika ta’ din il-belt.

Il-festival, organizzat millKunsill Lokali tal-Birgu bil-kollaborazzjoni tal-Ministeru talIntern, flimkien mal-Awtorità Maltija g˙at-TuriΩmu u sponsors o˙ra, g˙andu l-g˙an li jippromovi u ji©©enera interess fil-wirt storiku tal-Birgu, lewwel dar tal-Kavallieri ta’ San Ìwann f’Malta, filwaqt li jipprovdi divertiment g˙al qalb innies ta’ kull età.

Aktar tag˙rif jista’ jinkiseb minn fuq is-sit elettroniku talKunsill Lokali tal-Birgu, www.birgu.gov.mt, jew billi ççempel direttament l-uffiççji tal-Kunsill Lokali tal-Birgu binnumri 2166 2166 jew 7966 2166.

Mary Poppins fil-pantomima fl-Istitut Kattoliku JitÓabbru l-ewwel dettalJi dwar din il-pantomima B˙alissa l-Kumpannija Teatru Rjal tinsab fl-aqwa tal-preparazzjoni tag˙ha g˙all-pantomima li d-dilettanti tat-teatru jkunu qed jistennew minn sena g˙al sena.

Din is-sena din il-kumpannija se tkompli tippreΩentalna attrazzjonijiet ©odda ma’ dawk li di©à kien hemm, fejn g˙al darb’o˙ra l-palk se jkun fuq l-istess stil ta’ 3D iΩda jkun totalment differenti mis-sena l-o˙ra. Il-palk hu ma˙dum bil-kartapesta minn Emanuel Pace u b˙alissa x-xog˙ol jinsab fl-aqwa tieg˙u.

Il-karattru mag˙Ωul g˙all-pantomima ta’ din is-sena se tkun Mary Poppins, u l-palk se jirrappreΩenta sitt xeni differenti spettakolari. Din

hija xi ˙a©a unika g˙all-palk Malti.

Matul l-a˙˙ar snin, l-akbar avveniment li g˙amlet il-kumpannija dejjem kienet il-pantomima bil-Malti ta’ Ωmien il-Milied, li dejjem kibret minn sena g˙all-o˙ra u ©ibdet udjenzi kbar.

Dan grazzi g˙ad-dedikazzjoni murija kemm mit-tim tal-produzzjoni kif ukoll mill-artisti li jie˙du sehem.

Il-pantomima ta’ din is-sena se jkun jisimha Merry Poppins fil-Milied. Din se tkun garanzija ta’ avveniment ie˙or mill-aktar divertenti u spettakolari b’kitba ta’ Joe Julian Farrugia.

G˙all-ewwel darba l-parti tadDama ser tin˙adem mill-artist/attur versatili Toni Busuttil u mieg˙u ser

ikollu kast ie˙or formidabbli b˙al Mario Snits Spiteri, Maruska Mallia, Ina Robinich, Neville Refalo, Brian Farrugia, Rodney Gauci, Laura Bruno, Alan Falzon, Mario Camilleri u Franky Borg, fost o˙rajn.

Id-direzzjoni se tkun f’idejn Augusto Cardinali, waqt li se jie˙du sehem ukoll iΩ-Ωeffiena tal-Yada Dance Company b’koreografija ta’ Felix Busuttil.

Id-direttur muΩikali g˙at-12-il sena konsekuttiva ser ikun Neville Gatt u b˙al dejjem il-produzzjoni hija ta’ Pawlu Testa.

Din il-pantomima sejra tittella’ sSibt 22 fis-7.30pm, il-Óadd 23 fl10.00am (prezzijiet speçjali) u fl-

4.00pm, l-Erbg˙a 26 fis-2.30 u s7.30pm, il-Óamis 27 fis-7.00pm, ilÌimg˙a 28 fis-7.00pm, is-Sibt 29 fis7.30pm u l-Óadd 30 fis-2.00pm u s6.30pm.

F’Jannar isiru dawn ir-rappreΩentazzjonijiet: it-Tlieta l-1 tas-sena fis6.30pm, il-Ìimg˙a 4 fis-7.30pm, isSibt 5 fis-7.00pm, Il-Óadd 6 fis2.00pm u s-6.30pm, is-Sibt 12 fis7.00pm, u l-Óadd 13 fis-2.00pm u s6.30pm.

Il- booking g˙all-pantomima issa jinsab miftu˙ mill-Booking Office u Bar tal-Istitut Kattoliku. Wie˙ed jista’ jibbukkja wkoll online fuq is-sit elettroniku www.istitutkattoliku.com jew www.kumpanijateatrurjal.com

Dar il-Wa˙x – it-tielet edizzjoni Dar il-Wa˙x ser ter©a’ tirritorna g˙at-tieni sta©un ta’ Halloween, u din is-sena Patrick Vella, direttur u producer ta’ Dar il-Wa˙x, ser iΩid aktar affarijiet!

Din id-darba l-kumpannija Curtain Raiser g˙aΩlet xelters li kienu ntuΩaw fit-Tieni Gwerra Dinjija. Dawn ix-xelters jinsabu f’Óal Luqa, u huma aççessibbli mill-pjazza tal-istess ra˙al. Ixxelters huma pjuttost kbar, u b’aktar minn entratura wa˙da, li b’hekk huma post eççellenti g˙al avventura ta’ biΩa’ u eçitament.

Dar il-Wa˙x twieg˙ed lill-pubbliku li f’din lavventura ta’ tletin minuta li ser tittella’ nhar is26, 27 u 28 ta’ Ottubru, ser ikun parti s˙i˙a millplott tal-istorja.

Kull ˙mistax-il minuta jid˙ol grupp ta’ massimu 20 persuna, fejn jer©g˙u jinqasmu fi grupp ta’ ˙amsa u jing˙ataw xemg˙a wa˙da u ftit sulfarini, li ser iwassluhom g˙all-bidu tal-avventura tag˙hom.

Matul din l-avventura, il-pubbliku ser jiltaqa’ ma’ diversi kreaturi, xjaten, fantaΩmi, xeni spettrali, u qtajja’. Id-dekorazzjonijiet tal-post huma realtistiçi u jinvolvu xeni ˙ajjin b’effetti speçjali ddisinjati minn Patrick Vella, direttur ta’ Curtain Raiser, Norbert Friggieri minn Evolution Media, Arnold Sammut minn Audio Systems, u make up b’effetti specjali minn Daniel Formosa u

Ritchline Testa minn Fire & Ice. G˙al aktar informazzjoni wie˙ed jista’ jçempel email lil 9959 5906, jew jibg˙at darilwahx@gmail.com

26

14.10.2012

Big Screen

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

TAKEN 2

SPLUSSIV

DIN ID-DARBA JIKNES IL-MARMALJA F’ISTANBUL Bryan Mills (Neeson), a©ent irtirat tas-CIA, kapaçissimu fl-uΩu tal-armi u f’kumbattimenti bl-idejn li bihom kapaçi joqtol b’mod effettiv, ming˙ajr tbatija u malajr, hu bniedem kwiet u kalm fil-˙ajja normali. G˙alih, il-familja ti©i qabel kollox u hija xi ˙a©a sagrosanta u lest jiddefendiha b’qilla enormi.

Meta t-tifla tieg˙u Kim (Grace) tmur Pari©i mal-˙abiba u hemm tin˙ataf biex tinbieg˙ g˙al skopijiet karnali, fil-film Taken (2008), tista’ ta˙seb r-rabja kbira li taqbad lil Mills li b’determinazzjoni assoluta u bil-kapaçitajiet u metodi effettivi ta’ kif jelimina lill-avversarji, hu wa˙du j˙arbat Pari©i bil-pulizija FrançiΩa tidher ineffettiva u kwaΩi assenti.

Dan il-film mimli azzjoni furjuΩa li kwaΩi ma titwemminx, mar tant tajjeb mal-udjenzi li da˙˙al aktar minn mitejn miljun dollaru minn madwar id-dinja. Wie˙ed jistenna dan it-tip ta’ suççess meta hemm involut b˙ala kittieb u produttur Luc Besson, direttur ta’ xog˙lijiet qawwija b˙al Nikita (1990), Leon (1994), The Transporter (2002] u diversi o˙rajn tal-istess ©eneru.

Taken 2 huwa kontinwazzjoni tal-film ta’ qabel. Fil-prologu, fl-Albanija, waqt id-dfin ta’

NOW IS GOOD

dawk maqtula minn Mills f’Pari©i, figura misterjuΩa, Murad Hoxha (Serbedzija), ta˙lef vendetta kontra tieg˙u u familtu.

Meta dan isir jaf li Bryan, Lenore (Janssen) eksmartu u binthom Kim qeg˙din vaganza f’Istanbul, flimkien ma’ paladini o˙ra, jer˙ulha hemm biex iwettqu dak li ˙alfu.

Taken 2 huwa thriller mimli azzjoni bl-istess andament ta’ Taken . G˙al darb’o˙ra, Mills jer©a’ jisplodi b’mod sorprendenti u ma jurix ˙niena ma’ dawk li issa ˙atfu lilu u lil martu.

Kim issa g˙andha aktar x’tag˙mel, bl-isba˙ sekwenza tal-film isse˙˙ fuq is-soqfa ta’ Istanbul f’©irja sfrenata meta hi tkun imminaççjata mis-segwaçi ˙orox ta’ Murad li ji©ru warajha anki madwar il-folol ta’ din il-belt eΩotika.

Il-movimenti kollha jse˙˙u fil-kwartieri ta’ triqat dojoq, sqaqien u kurituri mudlamin, kif ukoll meta l-pulizija u xi paladini jsuqu bla kontroll wara l-missier u bintu wkoll fl-istess triqat imwarrbin u dojoq.

Din id-darba Bryan Mills, wa˙du, jiknes Istanbul mill-marmalja li invadiet dan il-post bit-tir li te˙les minnu. Min g˙o©bu Taken se jer©a’ jesperjenza dehxa ta’ eçitament.

TAL-MAKTUR

SentimentaliΩmu, mard u m˙abba Atturi Ewlenin: Dakota Fanning, Jeremy Irvine, Paddy Considine, Olivia Williams, Kaya Scodelario.

Direttur: Ol Parker. Óin: 103 min.

Distributur: WARNER BROS. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. 12

ll-films addattati mill-kotba ta’ Nicholas Sparks kollha fihom doΩa qawwija ta’ sentimentaliΩmu, xi tra©edja bil-melankolija ta’ wara. Film ie˙or li jimxi fuq l-istess linji ta’ dawn hu Now Is Good , weepie (film tal-maktur) b’romantiçiΩmu li mhux se jgawdi ˙ajja twila.

Dan l-g˙aliex il-protagonista, Tessa (Fanning), tfajla ta’ sbatax-il sena, g˙andha lmarda tal-lewkemija. Din, qabel t˙alli din id-dinja tixtieq tesperjenza affarijiet li jg˙addu minnhom teenagers normali, fosthom li tipprova xi drogi u li titlef il-ver©inità tag˙ha, im˙ajra sewwa mill˙abiba spirituΩa, Zoey (Scodelario).

Waqt li ommha (Williams) u missierha (Considine) huma mifrudin, xorta jinsabu inkwetati bil-kundizzjoni fiΩika tag˙ha. Hi qed tg˙ix ma’ missierha li dejjem jie˙u ˙sieb l-appuntamenti tag˙ha fl-isptar u jikkuraha kif jista’, l-aktar meta taqa’ mal-art b’xi ˙ass ˙aΩin fuqha.

Kontra kull mistenni, hi ssir t˙obb lil Adam (Irvine), il-©ar tag˙hom, u din lim˙abba Ωgur li se sservi g˙aliha ta’ esperjenza qawwija li qatt qabel ma ˙olmot biha.

Waqt li forsi s-sentimen-

taliΩmu Ωejjed ma ja˙dimx, Now Is Good g˙andu direzzjoni sensittiva ta’ Ol Parker u interpre taz z j oni sodisfaçenti ˙afna.

Fejn is-soltu Dakota Fanning tkun dejjem eççellenti, din id-darba ti©i superata minn Paddy Considine, ilmissier li fuq wiççu jidher kontinwament x’qed i©arrab min˙abba l-marda kiefra ta’ bintu.

Fis-sekwe nz i rom antiç i bejn iΩ-Ωew© Ωg˙aΩag˙ latmosfera hi wa˙da ©entili, tenera u oldfashioned.

F’xi mum e nti dan ix xog˙ol iqanqal ukoll. Ixxena a˙˙arij a tal- f ilm hi wa˙da ta’ fer˙ u tama.

Atturi Ewlenin: Liam Neeson, Famke Jannsen, Maggie Grace, Rade Serbedzija, Leland Orser, Luke Grimes, Luke Grimes.

Direttur: Olivier Megaton. Óin: 91 min. Distributur: 2OTH CENTURY FOX. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. 14.

HOTEL TRANSYLVANA (3D)

ADEGWAT

Lukanda ta’ Dracula mimlija mostri Hotel Transylvania li hu ma˙dum bit-3D, hu film ie˙or animat tal-©eneru suppost tal-biΩa’, li jasal ftit wara ParaNorman (3D), xog˙ol ie˙or tas-sopranaturali.

G˙alkemm il-protagonisti tieg˙u huma l-Konti Dracula, Frankenstein, ir-Ra©el InviΩibbli, il-Lupu (werewolf), ilMummja u The Blob, dan hu film immirat strettament g˙all-familja kollha, billi biΩa’ u qtajja’ kwaΩi ma fih xejn ˙lief meta il-vampir jirrabja, wiççu ji˙mar u jikxef snienu.

Il-Konti Dracula li jg˙ix fiddistrett ta’ Transylvania (parti mir-Rumanija), hu l-proprjetarju ta’ lukanda lussuΩa fejn jaççetta biss mostri u l-familji tag˙hom. Biex jiççelebra lg˙eluq il-118-il sena ta’ bintu, Mavis, li g˙adha teenager , fuq medda ta’ weekend hu jistieden assorti-

Kompetizzjoni Empire Cinema

Vuçijiet Ewlenin: Adam Sandler, Andy Samberg, Selena Gomez, Kevin James, Steve Buscemi, Molly Shannon.

Direttur: Genndy Tartakovsky. Óin: 91 min.

Distributur: COLUMBIA/SONY. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. PG

ment kbir ta’ mostri minn madwar id-dinja.

Dawn ji©u hemm biex jiddevertu bil-kbir b’mod ordinat.

IΩda kollox se jinqaleb ta’ ta˙t fuq meta fil-post jasal turist ©did – it-tfajjel uman blisem ta’ Jonathan. Il-mostri hawn jirvellaw, ˙afna minnhom jibΩg˙u mill-umani (b˙al fil-film animat ta’ Disney tal2001 Monsters Inc .) Mavis titfa’ g˙ajnejha fuq Jonathan kontra x-xewqa ta’ missierha.

Dracula jipprova je˙les darba g˙al dejjem minn dan it-tfajjel, imma sa tkun biçça tassew diffiçli l-aktar meta Mavis tisfida lil missierha u

ta˙rab.

Tg˙id Dracula se juri nna˙a oskura tieg˙u? Hotel Transylvania jappella l-aktar g˙at-tfal u l-familji, bid-diversi mostri li naraw qishom xi kreaturi li ˙ar©u mis-sensiela Star Wars.

Fost dawn, l-aktar wie˙ed ovvju hu speçi ta’ Ωrin© a˙dar, mag˙mul minn saffi tal- jelly (The Blob) li jixbah lil Jabbo the Hut. Il-volpi liebes pulit u kkultivat hu fula maqsuma ma’ dak ta’ Fantastic Mr Fox (2010).

Waqt li l-kuluri huma çari u attraenti, it-3D ikompli jag˙ti palata lil din il-produzzjoni sodisfaçenti.

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn it-3 u s-7 ta’ Ottubru 2012

Mistoqsija g˙al din il-kompetizzjoni: Min hu d-direttur tal-film TAKEN 2?

Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, CNL, Il-Mile End, il-Óamrun.

Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙ tal-©img˙a l-o˙ra: EDGARD BONNICI CACHIA, ‘Frida’ 121 Naxxar Rd, B’Kara, BKR 9047

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

ANNA KARENINA THE AMAZING SPIDER-MAN STEP UP 4: MIAMI HEAT THAT’S MY BOY KILLING THEM SOFTLY THE WATCH TED PARANORMAN THE POSSESSION BRAVE

14.10.2012

Big Screen

FILMS GÓAL MATUL IL-ÓARIFA It-Tieni Parti

HERE COMES THE BOOM

THE MASTER

CHASING MAVERICKS Jonny Weston; Gerald Butler.

Jay Morairty espert fis-”surfing” jiskopri li veru jeΩistu mew©iet kbar ˙afna mhux ilbog˙od minn fejn joqg˙od hu u b’hekk jitlob I-g˙ajnuna tal-le©©endarju Frosty Heeston biex i˙arr©u jirkibhom.

END OF WATCH Jake Gyllenhaal; Michael Pena. Ûew© uffiçjali Ωg˙aΩag˙ tal-Pulizija huma mmarkati biex jinqatlu wara li jikkonfiskaw kemxa Ωg˙ira ta’ flus u armi ming˙and barunijiet tad-drogi.

GAMBIT Colin Firth; Cameron Diaz.

Kuratur tal-arti biex jivvendika ru˙u missid tieg˙u, j˙ajru jixtri pittura falza però jitlob l-g˙ajnuna ta' wa˙da eççentrika li tirkeb Ωwiemel sfrattati.

HERE COMES THE BOOM Kevin James; Salma Hayek.

G˙alliem tal-bijolo©ija jidher li se jsir espert tal-©lied tal-arti marzjali biex ji©bor il-flus ˙alli çerti lezzjonijiet jkomplu jsiru fl-iskola fejn jg˙allem hu.

HIT AND RUN Dax Shepherd; Kristen Bell.

Xufier Ii kellu jidher fil-qorti biex jiddentifika lil xi ˙add, jiddeçiedi l-ewwel li jwassal lill-ma˙buba Los Angeles. ll-pulizija u l-gang tieg˙u ta’ qabel isusu warajhom.

LAWLESS Shia LaBeouf; Tom Hardy.

Fi Ωmien id-dipressjoni Amerikana, gang tal-lampik ikunu mminaççjati minn pulizija ©did u awtoritajiet o˙rajn li kollha jridu parti mill-profitt tag˙hom.

LOVE BITE Jessica Szohr; Timothy Spall.

Wara li Jamie jiltaqa’ mas-sbej˙a u sexy Amerikana, Juliana, jibdew ji©ru affarijiet strambi. Stran©ier javΩah li fil-belt hemm lupu [werewolf].

THE MASTER Philip Seymour Hoffman; Joaquin Phoenix; Amy Adams.

Ba˙ri veteran jasal f’pajjiΩu, wara l-gwerra, fi stat mentali mhux stabbli, ma jafx x’se jsir minnu sakemm jinkaram wara mexxej kariΩmatiku.

NATIVITY 2: THE SECOND COMING David Tennant; Pam Ferris.

G˙alliem im˙asseb li g˙andu mara tqila u bi klassi tfal, jimbarka fuq vja©© biex ida˙˙alhom f’kompetizzjoni ta’ kant talMilied.

NOW IS GOOD Dakota Fanning; Kaya Scodelario.

Tfajla li waslet biex tmut b’marda terminali tlesti lista x’tixtieq tag˙mel qabel t˙alli din id-dinja. Fuq quddiem hemm li jkollha relazzjoni ma’ ra©el.

ON THE ROAD Garrett Hedlund; Sam Riley; Kristen Kittieb Ωag˙Ωug˙ ikollu jag˙mel ˙afna tibdil f’˙ajtu meta jiltaqa’ ma’ koppja spirituΩa u libera u waqt vja©© fil-pajjiΩ jag˙mel konoxxenza ma’ diversi persuni li se j˙allu mpressjoni fuqu.

PARANORMAL ACTIVITY 4.

Katie Featherstone; Kathryn Newton.

Aktar attivitajiet soprannaturali jse˙˙u f'dan ir-raba’ episodju ta’ sensiela ta’ suççess.

PARANORMAL ACTIVITY 4.

LAWLESS PEOPLE LIKE US Chris Pine; Elizabeth Banks; Michelle Pfeiffer.

Wara I-mewt ta’ missieru, wie˙ed bejjieg˙ jiskopri li g˙andu o˙tu li qatt ma kien jafha qabel u flimkien jeΩaminaw kif se j˙arsu lejn il-˙ajja.

PITCH PERFECT Anna KENDRICK; BRITTANY SNOW. Becca studenta ©dida universitarja ting˙aqad ma’ grupp ta’ tfajliet kantanti u jid˙lu f’kompetizzjoni tal-iskejjel kontra rivali maskili.

SHADOW DANCER Andrea Riseborough, Clive Owen Fis-snin disg˙in, membru attiv tal-IRA issir spija tal-M15 biex tipprote©i lil binha.

SILVER LININGS PLAYBROOK Bradley Cooper Jennifer Lawrence, Robert Deniro Wara Ωmien f’istitut mentali, Pat Solitano li kien g˙alliem, jmur jg˙ix mal-©enituri u jipprova jer©a jsir ˙bieb ma’ martu. IΩda fix-xena tid˙ol Tiddany, tfajla misterjuΩa bil-problemi tag˙ha.

SINISTER Ethan Hawk: Juliet Rylance Kittieb ta’ reati li ©raw veru, jitkixxef kif familja ©iet maqtula fid-dar ©dida tieg˙u meta jsib film li jag˙ti ˙jiel ta’ soprannaturali.

TINKER BELL: THE SECRET OF THE WINGS [3D] [Vuçijiet] Mae Whitman; Timothy Dalton Iç-çkejkna Tinker Bell tiltaqa’ ma’ Periwinkle u taΩΩarda tmur fil-foresta fixxitwa ma’ s˙abha biex issib is-sigriet tal©wiena˙ tag˙ha.

PEOPLE LIKE US

27

28

14.10.2012

TeleviΩjoni

Illum ARANI ISSA, ONE, 20.15 Din il-©img˙a, Arani Issa jkompli b’aktar sorpriΩi u stejjer ta’ emozzjonijiet. Arani Issa ˙a jibda b’transformazzjoni ma©ika g˙al Maxlene Bartolo, li se tkun mibdula kompletament matul l-programm ta’ din il-©img˙a. Joseph Chetcuti kompla bil˙idma tieg˙u sabiex jg˙aqqad iktar familji. Però mhux l-istejjer kollha ˙a jkollhom tmiem kif mixtieq! X’sa ji©ri l-lejla? L-a˙˙ar iΩda mhux l-inqas, l-istorja ta’ Mary Camilleri. Min hi Mary Camilleri? X’inhi l-istorja tag˙ha? Dan u ˙afna aktar waqt Arani Issa, l-uniku programm f'Malta fejn il-˙olm verament issir realtà!

07.30 08.00 09.35 10.10 10.30 11.45 12.05 13.30 13.40 14.30 16.00 16.30 17.00 17.30 17.40 18.45 19.30 20.15 22.35 23.15 23.45 01.15

ONE NEWS Folji Looks (R) Dance (R) Attività Politika - PL Ieqaf 20 Minuta (R) Aroma Kitchen (R) ONE NEWS Ir-Rangers (Omnibus) Prima Facie (R) Dhouse (R) Teleshopping L-Argument ONE NEWS L-Argument ikompli Attività Politika - PL ONE NEWS Arani Issa On D Road ONE NEWS Attività Politika - PL Bla A©enda (R)

07.00 08.30 10.00 11.00 12.00 12.30 14.00 14.05 15.00 15:05 17.00 18.00 18:10 18.40 19.45 20.30 21.30 21.35 23.15

NET News Telebejgh Ucuh Djalogu Analizi tal-Ahbar Telebejgh NET News Newsroom (r) NET News Simpatici (r) Sport Extra NET News Flusek (r) NetWorks NET News Deja Vu NET News Replay NET News

07.00 08.00 09.00 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.30 16.00 16.05 16.25 17.10 18.00 18.20 20.00 20.40 22.00 22.45 23.15

L-G˙odwa t-Tajba Wonders of the Solar System TVAM Malta u lil Hinn Minnha L-A˙barijiet Óadd G˙alik L-a˙barijiet Óadd G˙alik Ikompli Teleshopping L-A˙barijiet Teleshopping Mixage (R) Venere (R) L-A˙barijiet - Madwarna TVHemm L-A˙barijiet - Sports Balbuljata Sinbad 2 Only Fools and Horses L-A˙barijiet

Matul il-©img˙a 06:00 06:30 07.15 07.55 09.45 10.30 10.55 12.30 13.30 14.00 16.30 16.35 18.50 20.00 20.35 20.40 21.20

Rai Parlamento Uno Mattina in Famiglia Pole Position GP di F1 della Corea del Sud Pole Position A Sua Immagine Santa Messa - Angelus Linea Verde Tg 1 Domenica In - L’Arena Tg1 Domenica In - Cosi è la vita L’eredità Tg 1 Rai Tg Sport - 5 minuti di recupero Affari Tuoi Un Passo dal Cielo Tg 1 23.30 Speciale Tg 1

FIS-SUSTANZA, ONE, It-Tnejn, 20.30

Fis-Sustanza huwa programm f’xandira diretta, ta’ diskussjoni u analiΩi politika fejn Robert Musumeci u Simone Cini jiddiskutu mal-mistiedna tag˙hom temi attwali li jmissu mat-territorju soçjopolitiku. Il-programm imur lil hinn mill-istorja u jipprova janalizza dak li jkun qed ji©i diskuss fis-sustanza. Il-programm huwa mifrux fuq sieg˙a u erbg˙in minuta u mqassam fi tlett partijiet. Fl-ewwel Ωew© partijiet, il-preΩentaturi jitkellmu ma mistieden b’mod individwali. Fit-tielet parti tal-programm, ilpreΩentaturi jittrattaw tema ma’ panel ta’ erbg˙a min-nies. Flewwel u t-tieni parti tal-programm ta’ din il-©img˙a, il-preΩentaturi jiltaqg˙u individwalment ma’ Manuel Delia u l-Professur Pierre Mallia. Fit-tielet u l-a˙˙ar parti, se ti©i diskussa r-riforma tal-parke©©i, flimkien ma’ Jesmond Mugliett, Karistu Abela u Joanne Vella Cuschieri.

07.00 08.00 10.20 11.20 12.20 14.00 15.00 16.00 17.05 18.15 18.30 19.00 21.25 23.20 01.10

13:45 15:00 15:25 15:50 16:15 16:40 17:05 17:30 18:00

DALLAS, It-Tlieta, Canale 5, 9.10pm Is-suççess tas-sensiela Dallas lura fis-snin 80 waslet biex 30 sena wara xi membri tal-kast ori©inali re©g˙u ng˙aqdu flimkien biex il-familja Ewing ter©a’ ting˙ata l-˙ajja. F’dan l-ewwel episodju, minn g˙axra tal-ewwel sensiela l-©dida, naraw kif ilfamilja Ewing ter©a’ tiltaqa’ g˙at-tie© ta’ Christopher Ewing, ittifel addottiv ta’ Bobby. Fit-tie© hemm ukoll John Ross, it-tifel ta’ JR. Ma jonqsux l-intriççi tal-familja Ewing. int.com, L-Erbg˙a, ONE 5.40pm Fit-tielet programm ta’ int.com ser insiru nafu x’inhuma d-differenzi bejn li tkun reattiv u li tkun proattiv. Ójiel kif nistg˙u nidentifikaw dak li tassew importanti g˙al ˙ajjitna, u imbag˙ad u kif nag˙mluhom; kif ukoll se tkun inkluΩa informazzjoni middinja tal-ispettaklu relatata ma’ dan is-su©©ett.

Minbarra l-grupp ta’ Ωg˙aΩag˙ residenti, g˙andna wkoll mistiedna speçjali li ilha s-snin tikkompeti b’suççess g˙add konsiderevoli ta’ sfidi. int.com jixxandar l-Erbg˙a 17 ta’ Ottubru fil-5.40pm fuq ONE. Il-programm se jkollu preΩentazzjoni ta’ Mariah Mifsud Bonnici bi produzzjoni ta’ Pro.Motion Limited.

QUEST, L-Erbg˙a, ONE, 8.15pm It-tielet programm ta’ Quest jibda b’sorpriΩa g˙aliex it-tim ta’ Quest isib kontestant fis-sodda ta’ kontestanta... tg˙id min?

Filg˙odu l-kontestanti imorru ©ewwa çentru tal-eΩerçizzju fejn jistennihom fitness test iebes ˙afna. Tg˙id kif imorru? Lura d-dar hemm sorpriΩa tistennihom. Tg˙id x’inhi? U min ikollu workout ie˙or fl-istess ©urnata?

GP Del Giappone Gormiti GP Del Giappone GP Del Giappone Studio Aperto GP Del Giappone Fuori giri Red Bull Street Style Red Bull Flutag I pinguini di Madagascar Studio Aperto Film: 10,000 A.C. TF: CSI New York TF: Covert Affairs Pokermania

Kitchen Impossible Divine Design Suggs’ Italian Job Behind the Label State of Style: Spring/Summer Collection Reservations Required Giada’s Weekend Getaways Rachael’s Vacation Super Swank

09:00 GP3 Series Motor Racing 09:30 Live: GP3 Series Motor Racing: Hockenheim: Race 2 [Live] 10:00 Tour de France Cycling 11:00 FIS Summer Grand Prix Ski Jumping 12:00 Live: World Superbike Series Motorcycle Racing: Brno: 1st Leg 13:00 WATTS 13:30 Tour de France Cycling 14:00 Live: Tour de France Cycling: Stage 20: Rambouillet 18:00 Live: FIA World Touring Championships: Round 16: Curitiba 19:00 Live: Auto GP Motor Racing: Brazil: 2nd Race [Live] 20:00 Live: FIA World Touring Championships: Round 16: Curitiba

10:10 11:00 11:25 11:50 12:40 13:30 14:20 14:45 15:10 16:00 16:25 16:50 17:40 18:30 18:55 19:20 20:10

Toddlers and Tiaras Say Yes to the Dress Say Yes to the Dress What Not to Wear Ultimate Cake-Off Cake Boss: Next Great Baker Cake Boss Cake Boss World’s Worst Mum Sister Wives Sister Wives What Not to Wear Driving Me Crazy Ace of Cakes Ace of Cakes Toddlers and Tiaras Rich Bride/Poor Bride

11:10 Anthony Bourdain: No Reservations 12:05 The Mighty Mississippi with Trevor McDonald 12:55 I Shouldn’t Be Alive 13:50 I Shouldn’t Be Alive 14:45 I Shouldn’t Be Alive 15:40 I Shouldn’t Be Alive 16:35 I Shouldn’t Be Alive 17:25 History Cold Case USA 18:20 Secret Service Secrets 19:10 Rugby: The Lifeblood of New Zealand 20:05 Man Made Marvels China 21:00 Extreme Engineering 21:55 The Mighty Mississippi with Trevor McDonald

06:00 06.30 07.00 09.00 10.00 11.30 13.00 13.30 13.45 15.00 16.30 17.50 18.95 19.35 20.30 21.05 21.50 22.40 23.20

06:00 07:55 08.50 10.00 10.30 11.50 13.00 13.40 14.00 18.50 20.00 20.40 21.15 23.20

09:10 09:30 10:00 10:10 10:30 11:00 11:10 12:00 12:10 12:30 13:00 13:30 14:00 14:10 14:30 15:00 15:15 15:30 16:00 16:30 17:00 17:10 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:15 20:30 21:00 21:30 22:00 22:10 22:30 23:00 23:10

TF: La complicata vita di Christine TF: Real School Cartoons Battle Dance Pio Manzu - Italia Mezzogiorno in Famiglia TG 2 GIORNO Tg2 Motori Film: Mucche alla riscossa Film: Wall.E Film: Lilo & Stich Cartoons 90 Minuto GP di F1 della Corea del Sud Tg2 Notizie TF: NCIS TF: Hawaii Five-O Cold Case La Domenica Sportiva Tg 2

PRIMA PAGINA Traffico - Tg 5 Le frontiere dello spirito Belli dentro Tg com Benvenuti a tavola Melaverde Tg 5 L’Arca di Noe Domenica Live Avanti un altro Tg 5 - Meteo Dopo Tg 5 Stricia la Domenica Film: Benvenuti al sud Il giudice Mastrangelo Tg 5

The Health Show To Be Announced BBC World News World Features Dateline London BBC World News To Be Announced BBC World News World Features Third Eye BBC World News Newsnight BBC World News World Features To Be Announced BBC World News Sport Today Click BBC World News My Country BBC World News To Be Announced BBC World News India Business Report BBC World News Third Eye BBC World News Sport Today Click BBC World News To Be Announced BBC World News World Features My Country BBC World News To Be Announced

06:00 07.05 08.00 09.20 10.00 10.55 11.15 11.40 12.00 12.55 13.25 14:00 14:30 15.05 19.00 20.00 20.10 23.25 23.40

06:45 07:20 08.20 09.20 10.00 11.00 11.30 13.10 14.05 14.40 16.55 18.50 19.35 21.30 23.30 00.35

Tg 4 Vita da strega La vita dei mammiferi Magnifica Italia Santa Messa Le storie di viaggo a ...

Tg4 - Pianeta Mare Donnavventura Tg 4 Film: Torna a Settembre Film: Il pistolero Tg 4 Film: Il Comandante Florent Tierra de Lobos Terra Film: The Hunting Party

08:10 08:25 08:40 09:25 09:55 10:25 10:55 11:45 12:30 13:30 14:00

Boogie Beebies Charlie and Lola Robin Hood Keeping up Appearances Supernova The Old Guys Great Ormond Street The Inspector Lynley Mysteries London Hospital The Royle Family The Impressions Show with Culshaw and Stephenson ’Allo, ’Allo!

Doctors Elephant Diaries Doctor Who London Hospital Blackadder the Third Twenty Twelve Life on Mars Spooks Inspector Lynley Mysteries

14:30 15:00 17:30 18:20 19:05 20:00 20:30 21:00 21:50

06:00 06:25 06:50 07:15 08:10 09:05 09:35 10:00 10:55 11:50 12:45 13:40 14:10 14:35 15:05 15:30 16:00 16:25 17:20 18:15 19:10

10:50 11:15 11:40 12:05 12:30 12:55 13:20 13:45 14:10 14:40 15:05 15:30 15:55 16:20 16:45 17:10 17:35 18:00 18:25 18:50 19:15 19:40 20:30 20:55 21:20 21:45

T.U.F.F. Puppy SpongeBob SquarePants Power Rangers Samurai The Troop Drake and Josh iCarly SpongeBob SquarePants The Penguins of Madagascar The Penguins of Madagascar The Mighty B The Fairly Odd Parents SpongeBob SquarePants iCarly Big Time Rush True Jackson, VP Supah Ninjas SpongeBob SquarePants Fanboy and Chum Chum Power Rangers Samurai The Fairly Odd Parents The Penguins of Madagascar iCarly 20:05 True Jackson, VP Big Time Rush SpongeBob SquarePants Avatar: The Legend of Aang Avatar: The Legend of Aang

Fuori orario TF: Wind at my back Film: Giorno maledetto 14 Distretto TF: Agente Pepper TGR Estovest TGR Mediterraneo TGR RegionEuropa Tg3 - Telecamere Salute Prima della Prima Passepartout Signori si diventa TG Regione - TG Regione Meteo In 1/2 ora Alla falde del Kilimangiaro Tg3 - TG Regione Blob Che tempo fa - Report Tg3 - TG Regione TF: Boris - Meteo

20:05 21:00

07.00 10.00 11.20 12.05 13.30 14.05 15.50 18.00 20.00 20.30 21.30 23.50 01.10

Fifth Gear How Do They Do It? How Do They Do It? American Chopper: Senior vs Junior: Mikey’s Art Opening Mythbusters: Motorcycle Flip Destroyed in Seconds Destroyed in Seconds Extreme Engineering: NASA Swamp Loggers: Put to the Test Dirty Jobs: Tar Rigger Swords: Life on the Line: Trapped Auction Hunters: The Chi-town Showdown Auction Hunters: Top Gun Ton Auction Kings: Vampire Hunting Kit Auction Kings: Hand Cannon/Fabergé Pencil How Sports are Made I Could Do That Mighty Ships: North Star Deadliest Catch: The Aftermath River Monsters: Flesh Ripper Extreme Fishing with Robson Green: The Philippines Hillbilly Handfishin: Chillaxin’ with Jackson Human Body: Ultimate Machine: Strength

Omnibus Ti ci porto io New Tricks Film: Due notte con Cleopatra Tg La7 Film: E arrivato mio fratello Film: Tre uomini in fuga TF: L’Ispettore Barnaby Tg La 7 In onda Film: Soldato Jane Omnibus Film: Gli occhi del Testimone

14.10.2012

TeleviΩjoni

29

minn LINO CASSAR

ILLUM

GÓADA 15 ta’ OTTUBRU BEAUTIFUL MIND (Rete 4, 11.40pm) Dan huwa film ibbaΩat fuq storja vera ta˙t id-direzzjoni tad-direttur rinomat Ron Howard, li fil-passat tana bosta films o˙ra kbar. Dan il-film jirrakkontalna dak li jg˙addi minnu John Nash, ra©el li g˙andu mo˙˙u ma˙luq g˙all-matematika, li iΩda jin˙akem minn marda mentali sa minn meta jkun g˙adu zg˙ir. Fil-partijiet ewlenin ja˙dmu Russell Crowe, Ed Harris, Jennifer Connelly, Paul Bettany u Christopher Plummer.

COME SEPTEMPER (Rete 4, 2.40pm) Kummiedja romantika li n˙admet lura fil-bidu tas-snin snin sitting b’erba’ mill-aqwa artisti ta’ dak iΩ-Ωmien, Rock Hudson, Gina Lollobrigida, Sandra Dee u Bobby Darin, ta˙t id-direzzjoni ta’ Robert Mulligan. L-istorja ddur kollha dwar Amerikan miljunarju li b˙alma jag˙mel kull sena imur fil-villa lussuΩa li g˙andu lItalja biex iqatta’ ftit jiem ta’ mistrie˙. L-g˙arusa tieg˙u ilha Ωmien twil tistenna forsi xi darba jistaqsiha biex tiΩΩew©u, iΩda issa qatg˙et qalbha g˙al kollox, u g˙alhekk tiΩΩewwe© lil ˙addie˙or.

Il-kummiedja tkompli tissawwar meta dak li suppost jie˙u ˙sieb din il-villa, idawwarha f’lukanda ming˙ajr ma jinforma lis-sid.

IT-TLIETA 16 ta’ OTTUBRU MARIE ANTOINETTE (Canale 5 11.30pm) L-intriççi li dawru l-˙ajja tar-Re©ina ta’ Franza Marie Antoinette huma mniss©a, g˙alkemm mhux kollha, f’dan il-film li huwa rikk ˙afna f’dawk li huma kostumi tal-epoka. Marie Antoinette iΩΩew©et lillprinçep FrançiΩ u eventwalment saret re©ina ta’ Franza. IΩda sa mill-bidu nett, il-wasla tag˙ha f’Versailles qajjmet ˙afna suspetti u ˙ars bl-ikrah, speçjalment meta ma setg˙etx tag˙ti eredi lil Franza. Film interessanti ta˙t id-direzzjoni ta’ Francis Ford Coppola.

L-ERBGÓA 17 ta’ OTTUBRU REBEL WITHOUT A CAUSE (TCM, 9.00pm)

THE SHOOTIST (Rete 4, 4.55pm) John Wayne kellu karriera twila f’Hollywood li bdiet fl-1928 sa ma miet bil-marda tal-kançer fl-1979, kwaΩi nofs seklu. L-a˙˙ar film tieg˙u, meta kien di©à ma˙kum mill-kançer, kien The Shootist fl-1976 u jidhirli li d-direttur Don Siegel ma setax jag˙tih tislima aktar xierqa. Siegel kien id-direttur favorit ta’ Clint Eastwood (flimkien mat-Taljan Sergio Leone) u g˙al dan il-film g˙amel minn kollox biex iΩid man-nostal©ija, tant li da˙˙al fih ukoll artisti o˙ra veterani b˙al James Stewart, Lauren Bacall u Hugh O’Brian, flimkien ma’ Richard Boone, Bill McKinney, Harry Morgan u Sheree North. G˙andi d-dubji tieg˙i kemm John Wayne jappella g˙all-©enerazzjoni tal-lum iΩda n˙e©©ek tara dan il-film biex tie˙u idea ta’ kemm kellu preΩenza fuq l-iskrin.

Kelli g˙oxrin sena meta ˙are© dan il-film fl-1955, bl-attur James Dean li malajr ˙a lfama ta’ ribell fost iΩ-Ωg˙aΩag˙ ta’ dik lepoka. Isem James Dean baqa’ “jissebba˙” sa˙ansitra wara li miet g˙al g˙arrieda f’inçident tat-traffiku u l-ammirazzjoni lejh kompliet aktar tiΩdied. Il-gazzetti u r-rivisti kont tarahom kullimkien bir-ritratt prominenti ta’ James Dean u niftakar magaΩin li beda jifta˙ar li James Dean kien kellimhom mill-qabar.

Rebel Without a Cause kien in˙adem ta˙t id-direzzjoni ta’ Nicholas Ray.

IL-ÓAMIS 18 ta’ OTTUBRU THE TAKING OF PELHAM 123 (La 7, 9.30pm)

GI JANE (La7, 9.30pm)

Fl-1974 kien in˙adem il-film The Taking of Pelham One Two Three, dwar grupp ta’ kriminali li jaqbdu ta˙t idejhom tliet ferroviji u jΩommu mijiet ta’ passi©©ieri osta©©i. Kien film tajjeb ˙afna, mimli eçitament, tant li re©g˙u ˙admuh fl-2009, b’differenza Ωg˙ira fit-titlu tal-film g˙ax il-figuri g˙amluhom 123. Mill-bqija, jidhirli li kwaΩi kollox kien l-istess, din id-darba biΩ-Ωew© protagonisti Denzel Washington u John Travolta (il-˙in kollu jomg˙od iç-chewing gum). Direzzjoni ta’ Tony Scott li jaf jo˙loq ˙afna effetti speçjali ©odda bl-hekk imsej˙a pyrotechnics.

Il-ÌIMGÓA 19 ta’ OTTUBRU THE FORGOTTEN (Rete 4, 00.00am) Film drammatiku dwar l-esperjenza ta’ mara li jg˙adduha b˙ala mi©nuna wara li l-esperjenza tal-mewt ta’ binha tkun qed tkissirha ftit ftit. Fil-partijiet ewlenin ja˙dmu Julianne Moore u Alfre Woodward.

L-attriçi Demi Moore, dan l-a˙˙ar rajniha fl-a˙barijiet b’diversi stejjer xejn sbie˙ dwar il-˙ajja privata tag˙ha, wara li sfaxxa ΩΩwie© tag˙ha mal-attur Ashton Kutcher. F’dan il-film narawha b˙ala mara b’sa˙˙itha moralment, hekk kif tid˙ol ma’ grupp ta’ suldati speçjalizzati fin-Navy. Kif juri dan ir-ritratt, Moore kellha tqaxxar xag˙rha. Ta˙t id-direzzjoni ta’ Ridley Scott, ja˙dmu wkoll Viggo Mortensen, Anne Bancroft, Jason Beghe.

IS-SIBT 20 ta’ OTTUBRU SHREK2 (Italia 1, 9.10pm)

Tkompli l-avventura tal-dan il-karattru ikrah b’qalb tad-deheb u narawh fl-ewwel jiem taΩ–Ωwie© tieg˙u ma’ Fiona.

30

14.10.2012

Log˙ob SOLUZZJONIJIET TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

MIMDUDIN: 1 Misluta, 5 Tmissu, 8 Abbiltà, 14 Busuf, 15 Librar, 17 u 19 Appartament, 20 Sejl, 21 Anna, 23 Darba, 25 Aspra, 28 Bnin, 29 u 30 Pompej, 31 Seb˙, 33 Manutenzjoni, 39 Ìuda, 41 Eva, 42 Tut, 43 Adam, 45 Norma, 46 Pulit, 47 Almu, 50 Pamp, 53 u 54 Kura©©, 56 R˙isa, 58 IngliΩ, 60 Pitazz, 62 Ìlata, 64 Klabb, 67 Tavlun, 69 Kimono, 70 Ba˙ri, 72 u 73 Ûvinta, 75 Kelb, 77 Ners, 79 Bjank, 80 Borma, 82 Fiss, 84 u 85 Plural, 87 Alan, 88 Qalbu˙abritu, 93 Óali, 94 u 95 Caruso, 96 Pupi, 98 Óaruf, 100 u 101 IsteriΩmu, 105 Rjus, 108 u 109 Lampastampa, 110 u 111 Kuntrabandu, 112 Sandwiç, 113 I©jene, 114 Qannata.

239 Irba˙ €25 fi flus

Mimdudin

... ..........

Psaila, il-poeta nazzjonali (3,4) 1 ta’ nag˙ma (6) 5 G˙andu 8 Din iΩ-Ωerrieg˙a ting˙ata b’g˙alf lillg˙asafar (7) 14 Dan ifisser vja©© jew safra (5) 15 Xog˙lu jie˙u ˙sieb il-kotba (6) 17 TniΩΩil ta’ ˙ΩuΩ jew g˙emil ta’ skeççijiet (6) 19 L-ista©un tal-kes˙a (5) (4) 20 Óabat: ˙bit; rabat: 21 Wie˙ed mill-irdumijiet (4) 23 F’dan il-lokal issib l-G˙ajn tal-Óasselin(5) le©islativa hija 25 u 28 Ll-parlament tag˙na (9) 29 u 30 Dan taqtag˙lu denbu jibqa’ l-istess (6) 31 L-g˙ajta hija il-bejg˙ (4) 33 FraΩi li ng˙iduha g˙al min mar id-dinja l-o˙ra (4, 8) 39 Dan mhuwiex ir-ra©el taç-çinta (4) (3) 41 Kellu sakra ma jarax te˙odha (3) 42 Skont minn liema 43 Is-si©©u tar-re jew tar-re©ina (4) ˙dejn 45 Il-Bajja ta’ San Wied il-G˙ajn (5) ? (5) 46 Bil-©u˙ jew blsbie˙ min jaf jarana!(4)?

47 X’ (4) 50 Il-biera˙ kien is53 u 54 Wa˙da mill-ktajjen (6) (5) 56 Xi˙add li mo˙˙u fuq il58 Din il-kelma tfisser turija lejn xi˙add li tixtieq titwarrab minnu(6) 60 Farra© jew ikkonsla lil xi˙add biex inessih is-sog˙ba (6) 62 Ûifna BraΩiljana (5) 64 Titilg˙u jew tinΩlu wa˙da wa˙da (5) 67 Wie˙ed min-neputijiet (6) 69 Dan huwa kummidjant, xi˙add li jda˙˙ak (6) 70 Dan jista’ jer©a’ jiΩΩewwe© (5) f’Tas-Sliema (3) 72 Passi©©ata f’G˙ar id73 Dan ifisser bomblu jew ©arra (6) 75 Xog˙lijiet ta’ Verdi jew ta’ Puccini (4) ta’ dmirijietu (4) 77 Kien imfixkel fil79 Drapp irqiq u jleqq, iqum il-flus (5)

....

......... ....

....

...... ..... ..... .... .....

... ....

80 u 82 Lokal ‘il ©ewwa minn BirΩebbu©a li qabel kien tas-Servizzi IngliΩi (9) 84 Ftit bluha g˙all-kulur? (3) (3) 85 Jitfa’ l-©ebla u ja˙bi 87 Verdi ma kitibx din l-opra biex noqog˙du nsaffruha (4) 88 Ng˙iduha g˙al xi˙add li kien irvinat iΩda re©a’ sar attiv (3,3,6) (4) 93 Nhar l-Imnarja l-bajd itir fltin, 94 u 95 ÌewΩ, lewΩ, kemm in˙obbu ‘l San Martin(6) , il-˙in kollu jitbellah (4) 96 Xi˙add nofs 98 Metall minn ta˙lita ta’ ram u Ωingu (5) 100 Is-swidija ta’ billejl (5) (4) 101 Darbtejn insiru 105 R, kultant titlifha (4) (5) 108 G˙andu flus bir109 Wie˙ed mit-tlaleb (6) 110 u 111 Il-festa l-kbira tal-G˙id (6,5) 112 18, dawn kienu rbieg˙i (7) 113 Hawn min jippretendi li taqa’ f’˙alqu (6) 114 Wie˙ed mill-apparati (7)

...

...... ....

.... .... .....

Weqfin 2 M’hawnx ie˙or b˙alu (5) 3 u 4 Dawn suldati b’tal-wa˙da (8) 6 u 7 Din tfisser tafal mo˙mi li sar fu˙˙ar jew çaqquf (5) (4) 9 Min tkaΩa waqa’ fil10 Dan ifisser mieles, livellat jew wati (4) 11 Dan l-uΩin ta’ dari jaqbel ma’ 800 gramm ta’ llum (5) 12 Dan huwa t-tmun tal-karozza (7) 13 Mhuwiex garantit g˙al kollox iΩda xorta wa˙da jassikura (7) 16 ÓobΩ u u strie˙ x’˙in tasal (5) 18 Xi˙add irqiq u pulit (5) 22 u 24 G˙asfura li tixba˙ ˙afna l-bilbla u tpassi rari fil-˙arifa (8) 26 u 27 Bniedem li jori©ina l-istili tal-moda f’kull sta©un (8) 32 Wie˙ed mill-fatturi (6) 33 Wie˙ed mill-atti (3) tat-Tibet (4) 34 Id-Dalaj 35 G˙amel skjav, ça˙ad il-˙elsien (6)

....

.....

....

36 Waqag˙lhom xag˙arhom (6) tal-impossibbli (4) 37 Santa 38 u 40 Dan ifisser tehdida tal-a˙˙ar biex xi ˙a©a titwettaq f’çertu Ωmien (8) 44 Din il-mammifera g˙andha mill-baliena, imma qattiela (4) , ©isem bla ras (4) 48 Ìimg˙a bla 49 Dawn eççellenti, meraviljuΩi, sublimi (8) 51 Nid˙lu fiha meta naslu fi Sqallija bil-ba˙ar (8) 52 Ómistax-il minuta (6) 55 Allura dan il-ra©el tal-balala? (6) 57 Ra˙al Ωg˙ir f’G˙awdex (4) (4) 59 Ma jafx fejn jaqbad jag˙ti 61 Kultant t˙ossu fl-istonku (4) 63 Wie˙ed mill-amajjar (4) 65 Qabbad in-ng˙as lil xi˙add (6) jaqla’ l-qadim (4) 66 Il-musmar 68 Dan ifisser li hu siewi, jaqbel, adatt (6) 69 Wa˙da mill-klikek (6) l-konslu (4) 70 Skont l71 Bla dewmien, bil©ri, f’daqqa wa˙da (6) 74 Dan xi˙add orfni, bla ©enituri (4) jag˙laq bieb u jifta˙ mija (4) 76 biex ma j˙allasx 78 Jag˙milha taldwana (5) minn mitt skud 79 A˙jar ˙abib fisfis-senduq (3) 81 Kliem ix-xi˙ Ωomm 82 Issib l-eluf b˙alu f’Ruma (5) tal-©isem (7) 83 Ix-xog˙ol (7) 86 Si©ra fruttata a˙jar minn platt 89 L-ewwel jum tieg˙u tal-boloh (5) 90 u 91 Xi˙add qanΩ˙a, buΩΩieqa, biΩbetiku (6) 92 Bond? (5) 97 G˙amel ix-xog˙ol, ˙abrek, medd idu (5) 99 Din annimal tas-safari, qisha debba liebsa l-pi©ama (5) 100 Dan ifisser m©iba tajba, deçenza, dinjità (5) 102 Illum ng˙idulha omlett (5) iç-Çirinew (4) 103 104 L-ikbar vulkan ta’ l-Ewropa, fi Sqallija (4) 106 u 107 Din il-mara tas-supperv (8)

....

....

....

.... ....

....

..... ...

WEQFIN: 2 Ibsin, 3 Lift, 4 Talb, 6 u 7 Marsaskala, 9 Butu, 10 Iran, 11 Tnejn, 12 Abbasso, 13 Stenba˙, 16 Blata, 18 Ajrun, 22 u 24 Novembru, 26 u 27 Sajjetta, 32 Bnazzi, 33 u 34 Mannara, 35 TrapiΩ, 36 Zappap, 37 Oslo, 38 u 40 Itturufna, 44 Arka, 48 Lo©©, 49 u 51 Privatizzazzjoni, 52 Erojku, 55 Sardin, 57 Serb, 59 Lejl, 61 Tewm, 63 Lega, 65 Aringa, 66 BΩar, 68 Nokklu, 69 Kebbeb, 70 BaΩi, 71 Óawsla, 74 Pawl, 76 Arti, 78 Sptar, 79 u 81 Buqaru, 83 Kappell, 86 DiΩunur, 89 Agata, 90 Blu, 91 u 92 Ristretti, 97 Pompa, 99 u 100 Fran©iskan, 102 Ûenit, 103 u 104 Bandisti, 106 Papa, 107 Iben.

KUPUN TISLIBA Ibg˙at it-tisliba tieg˙ek lil: Tisliba KullÓadd, A28B, Marsa Industrial Estate, Marsa. MRS 3000

Isem

...

.......

....

Indirizz

.......

Tel No: Rebbie˙ ta’ €25: JOHN M ZAMMIT, 18 Dwejra, Triq il-Ìeranju, il-Fgura. FGR 1173.

14.10.2012

Log˙ob

Tisliba bin-numri Bi 3 numri

B’4 numri 0067 0144 0150 0342 0477 1091 1351 1621 1787 2112 2183 2281 2374 2438 3048 3795 4144 4160 4309 4349 4486 4701 4878 4882 5861 6819

022 060 114 246 281 381 407 430 481 551 638 676 728 832 841 882

6923 7042 7135 7213 8141 8178 8472 8870 9070 9315 9581 9777

B’6 numri

B’5 numri 05731 06624 07199 17121 19057 23887 25764 26854 27638 39548 42862 46617 46978 58114 58537 63270 67364 74850 83495 85760 88284 99182

269889 434444 746587 748432

Bi 8 numri 02422071 26432382 46870068 53713438

Po©©i n-numri f’posthom

SUDOKU sponsorjata minn WELLA

6

9

2

6 9

1

Irba˙ Shampoo u Conditioner Wella Aqta’ dan il-log˙ob u ibag˙tu lilna

6 KOMPETIZZJONI WELLA KullÓadd, A28B, Marsa Industrial Estate, Marsa, MRS 3000.

1 9

2 6

8

4

8 4

9

7

8

9

8

7

Isem: ..........................................................................................

1

2

4

6

Indirizz......................................................................................... .....................................................................................................

8

5

1

Rebbie˙: JAMES AQUILINA, 9 England Str., Naxxar. NXR 3221.

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil KullÓadd, Centro Casalinga, A28B, Marsa Industrial Estate, il-Marsa, MRS 3000

Isem.......................................................................................................................................

3

Indirizz................................................................................................................................... ................................................................................................................................................

I.D. Card................................................ Tel. .......................................................................

31

32

14.10.2012

AvviΩi PROPRJETÀ IL-FGURA: Dirett ming˙and issid. Appartament u penthouse, fihom tliet kmamar tas-sodda doppji, tnejn tal-banju eçç. 24 pied b’85 pied. Prezz negozjabbli. Çempel 9902 5973.

IL-ÓAMRUN: Appartament flewwel sular servut bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, wa˙da minnhom bl-ensuite, kamra talbanju, open plan bi kçina lesta, bit˙a interna, gallarija. Prezz €135,000. Garaxx ta’ Ωew© karozzi bid-dawl u l-ilma. Prezz €20,000. Tpartit kkunsidrat. Çempel 9985 3031 jew 7946 8469. ÓAÛ-ÛABBAR, Maisonette isfel sabi˙. Bieb g˙alih, bla çens u blg˙amara. Fih tlieta tas-sodda, main bl-ensuite, living, dining, kçina kbira, bl- appliances talistainless steel, kamra tal-banju u tal-˙asil. Fih ukoll bit˙a. Kollox modern u viçin ta’ kollox. Prezz 121,000. Prezz g˙all-bejg˙ malajr. Çempel lis-sid 7707 4946.

IL-KAPPARA: Dar fuq u isfel lesta minn kollox bi tlieta tas-sodda, ensuite u kamra tal-banju. Çempel 7925 0164.

MARSALFORN: Appartamenti u maisonettes quddiem il-ba˙ar b’Ωew© kmamar tas-sodda fl-a˙jar parti ta’ Marsalforn. Çempel lissid issa fuq 7956 4428 MARSASKALA: Bellavista, appartament fl-ewwel sular komplut bl-aqwa g˙amara, aççessorji, arja kundizzjonata u lest minn kollox.

Jikkonsisti fi kçina ©dida bl-appliances kollha built-in, tal-ikel u living, li tag˙ti g˙all-gallarija b’veduta, tliet kmamar tas-sodda u kamra tal-istudju. Fih Ωew© kmamar tal-banju lussuΩi, wa˙da minnhom bil-jacuzzi u uΩu talbejt. Prezz g˙al bejg˙ malajr €128,000 (Lm55,000). Dirett ming˙and sid il-proprjetà. Çempel 7944 6692.

IL-MELLIEÓA: Maisonette isfel bi tliet kmamar tas-sodda, bil-bir u garaxx ta’ karozza. Prezz €182,000. Çempel fuq 9811 1966.

IL-MOSTA: Garaxx ©o bit˙a livell mat-triq, lest minn kollox, anke dawl u ilma. Jesa’ karozza kbira.

F’88 Triq il-Kostituzzjoni. Prezz €30,000. Çempel 9942 0630.

TANAYA’S Dev Ltd: G˙aΩla kbira t’appartamenti f’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu u n˙allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. Çempel 9992 4999.

Ming˙ajr a©enti.

GÓALL-KIRI ÓAL TARXIEN: Pet Shop bi klijentela tajba f’Óal Tarxien. Çempel 9905 5172.

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ

Fridge bi tliet bibien, tal-bars.

Imwejjed tondi, u si©©ijiet, sinkijiet tar-restoranti tal- istainless steel, hood extraction bil-mutur u control panel . Çempel 9811 0401 jew inkella fuq 2766 2800.

Inbieg˙u kull tip t’arlo©©i. Selezzjoni kbira t’arlo©©i tal-idejn Casio u Citizen, kemm di©itali, jew ana-

logs, varjetà kbira ta’ alarm clocks, kemm Citizen, Seiko ‘Dugena’ talmarka Pierre Cardin. Varjetà sabi˙a ta’ cuckoos li ja˙dmu kemm bil˙abel u bil-bat terija, prezzijiet tajbin. Nag˙mlu wkoll tiswijiet t’arlo©©i tal-idejn u kif ukoll tal-˙ajt u Grandfather Clocks . Nag˙mlu wkoll testing bil- pressure test machine, sistema ta’ testing g˙al kull tip t’ar lo© ©i biex jintuΩaw g˙all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qed tistenna g˙alih. Tiswija bil-garanzija - 110 Triq il-Kungress Ewkaristiku, Mosta. Çempel 21 417235 jew 9982 5389.

Injam lest bi prezzijiet ir˙as. Kull tip ta’ chipboard, MDFs, fuljetti ta’ chipboard, melamine, u aktar (varnishes tal-hardener u komuni) u finishing tal-undercoat. Solid oak, ˙xuna varjata. Çempel 9944 6951.

Mejda tal-biskuttin, arlo©© talbozza, mera antika, par vaΩuni.

Affarijiet o˙ra Ωg˙ar. Çempel 21 237597 jew 9922 3541.

Mountain bike tad-ditta Regina, bilgerijiet g˙all-prezz ta’ €120.

Lombardo freestyle g˙all-prezz ta’ €140. Çempel 21 800821 jew 9959 7561.

Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat. Ikollna wkoll salotti second hand. Çempel 21 374823 jew inkella 99824139.

Sander, kalibratur, Ωew© piedi wiesa’, kundizzjoni mill-aqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha. Çempel 7961 7945.

Sodda tat-trabi ©dida fjamanta bilquilt b’kollox. Pram 3 in 1, benniena, walker u banju, boucer idoqq. €250 ta’ kollox. Rota mountain bike, €100. Çempel 21 800821.

PARTS TAL-KAROZZI Toyota, Honda, Daihatsu, Fun Cargo, Toyota Corsa, Glanza, Starlet, Integra, Civic, Terios, Tercell, Pajero JR, Pajero 2-8, Micra 2001, Polo 1994, Discovery 3 2005, Opel Corsa 2002, Freelander u ˙afna parts o˙ra.

Triangle Truck tyres ©odda.

Irrikorri g˙and Salvu Cassar G˙awdex. Çempel fuq 21 556674, 9947 5746 jew 9928 8699.

AGR AUTO JAPANESE PARTS GÓALL-KAROZZI Inbieg˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches eçç. Parts ©enwini. Çempel fuq 21 446839 jew 9947 4505. Fax 21470295. Email alex@agrautoparts.com

AVVIÛ LILL-MASTRUDAXXI Furniture Spray Quality G˙al kull tip ta’ xog˙ol ta’ spray fuq g˙amara.

Ni©bru x-xog˙ol ming˙adkom u nwassluh lura a˙na.

Tel. 2740 6731 jew 9940 6731

14.10.2012

Klassifikati SERVIZZI

www.privateinvestigationmalta.com

TISWIJIET

MUSIC LINK

B’esperjenza u fuq il-post tiswija fuq TVs LCDs, plasma, LEDs, microwaves u kull apparat elettroniku ie˙or. Çempel 9944 6918.

DAR GÓALL-ANZJANI Villa Robinich. Dar g˙all-anzjani b’atmosfera familjari fil-Fgura.

Noffru kull g˙ajnuna lill-anzjani u dak kollu li jkollhom bΩonn b’dedikazzjoni kbira minn carers professjonali. Ikel jissajjar millkçina tag˙na stess u skont ilbΩonn ta’ kull individwu. Çempel fuq 21 666142 jew 79 666142 jew ibg˙at email fuq robinich@go.net.mt DAR GÓALL-ANZJANI

Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-kumditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nurses u care workers 24 sieg˙a. Prezzijiet ra©jonevoli li jibdew minn €23 kull persuna.

Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq in-numri 21454908, 21454858 jew inkella 7945 4908.

DIVERTIMENT Nigret Night Club & Restaurant, 11 Labour Ave, Rabat.

Nipprovdu g˙al kull tip ta’ funzjoni b˙al coffee mornings, high teas, lunches, dinner dances, hens u bachelors parties .

Divertiment live kull nhar ta’ Ìimg˙a ma’ Freddie Portelli u DJ Nando. Is-Sibt line dancing, country music u kull tip ta’ muΩika mis-snin sittin ma’ DJ Frans Grech. Tista’ tag˙Ωel minn à la carte menu , pasta, pizza, grills u light snacks. Çempel fuq 21454858, 21454908 jew 7945 4908.

Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars, strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra.

Issibilna wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Fleur-de-Lys Rd. B’kara. Çempel fuq 21482796.

VRT TESTING Delmus Garage, iΩ-Ûejtun.

Xog˙ol fuq panel beating, spray painting, mechanic, silencers, u jsiru testijiet tal-VRT. 24 sieg˙a servizz ta’ irmunkar. Biagio Muscat, Triq T. Zahra, iΩ-Ûejtun. Çempel 21 695326, 2789 5875, 7749 2455, 9949 2455 jew 9942 1354.

NURSING WATERPROOF MEMBRANE Care and Cure Group Ltd. Infermiera m˙arr©a, caring assistants, nannies, nies im˙arr©a biex iΩommu kumpannija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters.

Servizz ta’ 24 sieg˙a. Nikru wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds. Çempel 21 376946 jew 9947 0178.

21438326, 9944 5527 jew 99493840.

Id˙ol fis-sit www.wpMalta.com

33

mazzjoni lil Jason fuq 21 432352 jew 9947 9167.

TAGÓLIM U KORSIJIET

XOGÓOL TA’ ALUMINIUM SAÓÓA U SBUÓIJA G˙al kull xog˙ol t’ aluminium shutters, kemm g˙ad-djar jew garaxxijiet. Nag˙mlu bibien g˙all˙wienet, aperturi, roller shutters, g˙at-twieqi u bibien, roller u ceiling systems. Issibilna wkoll bibien li jifil˙u n-nar, aluminium b’thermal insulation biex tnaqqas iss˙ana fis-sajf u l-kes˙a fix-xitwa, u ma jag˙mlux condensation. Stimi b’xejn. S. Mifsud, A42 Industrial Estate, il-Marsa. Çempel 21 226320, 21 227196 jew 9989 1800. horvin@waldonet.net.mt jew www.horvin.eu

Korsijiet filg˙odu u filg˙axija f’ Aesthetic Treatments, Body Therapy, Body Massage, Stone Therapy, Electrical Epilation, Diet and Nutrition, SPA Therapy.

Kollha jsiru minn g˙alliema kwalifikati u jibdew f’Settembru 2012 f’CIDESCO Accredited School. Il-post huwa attrezzat b’dak kollu li wie˙ed ikollu bΩonn skont standards internazzjonali. Çempel lil Sharon fuq 21 440424 jew 7945 9032.

PRIVAT TAL-MATEMATIKA

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Qormi, jispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membra ne , damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz. Çempel 21488972,

XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Çempel g˙al aktar infor-

Privat tal-Matematika ‘O’ Level f’Birkirkara, fiΩ-Ωona tal-Mater Dei. Gruppi Ωg˙ar, u rati kompetittivi. Ibbukkja issa fuq 9925 1347 jew 21 482 577 wara 2pm.

PROPRJETÀ Xiri, bejg˙ u tpartit ta’ proprjetà f’kull Ωona ta’ Malta. Bi prezzijiet ra©onevoli. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 9992 4999.

TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group noffru servizz ta’ tag˙lim ta’ karozzi, muturi u mini buses. Kif ukoll kiri ta’ karozzi u taxi service. Prezzijiet jibdew minn €10. Çempel 9942 2422. jew www.tewmi.com TBATTIL TA’ FOSOS

INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti.

Problemi ta’ kumpanniji jew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti.

Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew

G˙al tbattil ta’ fosos u bjar, tindif u spezzjonijiet ta’ pajpijiet taddrena©© permezz ta’ çertu cameras, tindif ta’ kanali tax-xita u kif ukoll tbattil u tindif ta’ grease traps çempel 21 651029, 0042 1954 jew 9949 9714.

Kupun AvviΩi Klassifikati IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

Offerta 1: ©img˙a wa˙da

- €3.50

Offerta 2: 5 ©img˙at

- €14

Offerta 3: 13-il ©img˙a

- €30

Offerta 4: 26 ©img˙a

- €56

Offerta 5: 52 ©img˙a

- €93

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd, KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, ONE Complex, A28B Marsa Industrial Estate, il-Marsa. MRS 3000

34

14.10.2012

Almanakk

Ritratt mill-antik IT-TEMP GÓAL GÓADA

TWISSIJIET:

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

29°C

27 °C

25 °C

22 °C

21°C

18 °C

Xejn

L-OGÓLA TEMPERATURA: 28 °c L-INQAS TEMPERATURA: 19 °c UV INDEX: 5

HI

SITWAZZJONI ÌENERALI: Firxa ta’ pressjoni baxxa mill-Al©erija saç-çentru tal- LO Mediterran se tippersisti TEMP: Ftit jew wisq imsa˙˙ab b’˙albiet iΩolati tax-xita, li jistg˙u jkunu bir-rag˙ad, g˙all-ewwel u wara nofsinhar

Il-Óamis

Il-Ìimg˙a

Is-Sibt

VIÛIBBILTÀ: Tajba minbarra f’xi ˙albiet tax-xita RIÓ: Óafif g˙al moderat mill-Majjistral BAÓAR: Óafif g˙al moderat li jsir ˙afif IMBATT: Baxx min-Nofsinhar li jsir ftit li xejn

HI

26 °C

27 °C

27°C

LO

17 °C

18°C

22°C

Pjazza Re©ina, qabel il-mi©ja tal-istatwa tar-Re©ina Vitorja...kienet ©nien miΩrug˙ b’si©ar mill-Buskett.

TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 25°c

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd

TBERIK

Regent Pharmacy 70, Triq Il-Merkanti, il-Belt Valletta

St. Monica Pharmacy 157, Triq Santa Monica, Paola

Darwin Pharmacy 152, Triq il-Kbira San ÌuΩepp, il-Óamrun

Victory Pharmacy 32, Triq il-Vitorja, l-Isla

Tal-Ólas Pharmacy Triq il-Óelsien, Óal Qormi

St. James Pharmacy, Misra˙ Is-Sliem, ÓaΩ-Ûabbar

St. Paul’s Pharmacy Triq Brared, Birkirkara

Green Cross Pharmacy 31, Misra˙ Gregorio Bonnici, iΩ-Ûejtun

Regional Pharmacy Triq E.H. Furse, l-Imsida

Mqabba Central Pharmacy 5, Triq Santa Katerina, l-Imqabba

Balluta Pharmacy 30, Triq il-Kbira, San Ìiljan

De Rohan Pharmacy 24, Triq Sant’Antnin, ÓaΩ-Ûebbu©

Rudolph Pharmacy 133, Triq Rudolph, Tas-Sliema

SpiΩerija Carmen, 1, Triq Misra˙ Suffara, Óad-Dingli

St. Mary Pharmacy 2, Triq Antonio Schembri, Ó’Attard

Taç-Çawla Pharmacy 7th June 1919 street, Ir-Rabat, G˙awdex

St. Mary Pharmacy - Mgarr Dispensing Chemists 13A, Triq Sir Harry Luke, l-Im©arr

Tony’s Pharmacy, Triq Il-Qbajjar, Marsalforn, G˙awdex

Il-Kap tal-Iskola Sekondarja Subien ta’ Óal Kirkop li tifforma parti mill-Kulle©© San Benedittu, g˙andu pjaçir i˙abbar l-inawgurazzjoni ta’ kappella ©dida fil-bini tal-iskola. Ilkappella, ddedikata lill-Qalb ta’ Ìesù, se ti©i mbierka minn Mons Arçisqof Pawlu Cremona nhar l-Erbg˙a 17 ta’ Ottubru. Mons Arçisqof jasal l-iskola g˙all-˙abta tal-10am u ji©i milqug˙ minn xi studenti u diri©enti tal-Iskola u tadDipartiment. Wara jsir it-tberik tal-kappella waqt quddiesa tal-okkaΩjoni. L-Iskola tixtieq tirringrazzja lill-Mons Arçisqof li aççetta l-istedina li ji©i jbierek hu din il-kappella li Ωgur se tiswa ta’ ©id spiritwali kbir g˙all-istudenti u anke l-istaff tal-iskola.

MARATONA TAL-ISNOOKER

St. Simon Pharmacy 8, Dawret il-GΩejjer, Bu©ibba

Lottu

41

24

31

46

66

Super 5

23

16

40

32

07

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

B˙as-Snin l-Img˙oddija l-G˙aqda MuΩikali L’Isle Adam A.D.1860 qed ittella’ maratona tal-isnooker. L-ewwel sena li saret kien fl-2010 meta kien imfakkar l-150 sena Anniversarju mit-Twaqqif tal-Banda L’Isle Adam, u kienet saret b’risq id-Dar tal-Providenza u n©abret is-somma ta’ €8,000. Is-sena l-o˙ra ttellg˙et it-tieni edizzjoni u in©abret is-somma sabi˙a ta’ €10,650 b’risq Dar il-Kaptan talImtarfa.

It-tielet edizzjoni tal-50 sieg˙a Maratona tal-Isnooker ser issir ©ewwa Palazzo Xara, il-KaΩin tal-Banda L’Isle Adam tar-Rabat. Il-Maratona ta’ din is-sena ser tittella’ nhar is-26, 27 u 28 ta’ Ottubru b’risq il-Moviment Missjunarju Ìesù filProxxmu, bit-tema TOGETHER FOR KENYA. Matul dawn it-tlett t’ijiem ser jittellg˙u diversi attivitajiet fosthom, Halloween Party, Car Wash, Mini Motor Show, Dinner Dance, Quddiesa, Mustang Car Show, març millbanda L’Isle Adam, Afternoon Tea and Bingo u bosta attivitajiet o˙ra.

SMS donations 50617381 - €2.33 50618093 - €4.66 50618932 - €6.99 50619209 - €11.65 Dawk kollha li jixtiequ jipparteçipaw fil-maratona g˙andhom jimlew applikazzjoni ming˙and il-membri tal-Kumm.

Sport u Bottegin Palazzo Xara. Kull g˙ajnuna hija importanti. Din il-maratona qed tittella’ mill-G˙aqda MuΩikali L’Isle Adam, Moviment Ìesu fil-Proxxmu, il-Kunsill Lokali Rabat u Fondazzjoni Patri Martin Caruana OP. Aktar informazzjoni mis-sit www.bandalisleadam.com jew www.gesufilproxxmu.com LAQGÓA ÌENERALI TAL-GÓAQDA MUÛIKALI L’ISLE ADAM

18.10.1871– Twieled Dun Karm Psaila, il-poeta nazzjonali (1871 - 1961)

15.10.1920 – Twieled Mario Puzo, awtur çelebri.

15.10.1920 –Twaqqaf il-Partit Laburista bl-ewwel isem tieg˙u ikun Camera del Lavoro.

15.10.1975 - Jinfet˙u l-ewwel kindergartens f’Malta g˙al tfal ta’ erba’ snin.

16.10.1949 – Dom Mintoff ma˙tur Mexxej tal-PL.

Il-Laqg˙a Ìenerali g˙al membri u l-bandisti tal-G˙aqda MuΩikali L’Isle Adam tar-Rabat ser tinΩamm nhar il-Ìimg˙a 19 ta’ Ottubru fis-6.00pm fis-sala tal-KaΩin. In-nominazzjonijiet g˙all-˙atra tal-Kumitat EΩekuttiv ©did g˙as-snin 2012-2014 kif ukoll l-emendi g˙all-Istatut, g˙andhom jaslu g˙and is-Segretarju sa nhar l-Erbg˙a 17 ta' Ottubru fis6.00pm.

14.10.2012

Sports

FORMULA 1

35

MOTOGP

Webber jirba˙ il-pole position fuq Vettel fil-Gran Prix Korean

Mark Webber, is-sewwieq ta’ Red Bull akkwista il-pole position b’0.074 sekonda fuq Sebastian Vettel, mentri Lewis Hamilton ta’ McLaren kiseb it-tielet post sabiex ˙alla waraj˙ fir-4 post lil Fernando Alonso tal-Ferrari.

G˙alkemm Vettel deher determinat li jikseb ilpole bil-˙in tajjeb li g˙amel fl-ewwel u fit-tieni sessjonijiet tal-qualifying, huwa ma rnexxilux jid˙ol fl-ewwel post. Vettel naqas milli jtejjeb ˙inu fl-a˙˙ar çirkwit tal-qualifying u dan tellfu lpole position. Webber ˙ataf iç-çans miknn dan l-iΩball ta’ Vettel sabiex g˙elbu fl-a˙˙ar dawra tal-qualifying tal-Grand Prix Korean Kimi Raikkonen ta’ Lotus da˙al fil-5 post quddiem Felipe Massa ta’ Ferrari, b’Jenson Button ta’ McLaren fil-11 il-post. Warajhom, Romain

Grosjean ta’ Lotus, Nico Hulkenberg ta’ Force India, Nico Rosberg u Michael Schumacher g˙aqqdu l-ewwel g˙axra.

Lorenzo fuq quddiem fil-Ìappun

Kwalifikazzjoni tal-ewwel g˙axra

Jorge Lorenzo kiser ir-rekord ©ewwa Motegi sabiex ˙ataf il-pole position mir-rivali tieg˙u Dani Pedrosa. Kemm Lorenzo u kemm Pedrosa qeg˙din jissieltu sabiex jiksbu t-titlu ta’ champions dinjin.

F’˙in ta’ minuta u 45.215 sekonda Pedrosa is-sewwieq ta’ Repsol Honda Pedrosa deher li ser ikun l-aktar wie˙ed veloçi talqualifying imma, Lorenzo ta’ Yamaha, saq veloçi daqs ir-ri˙ madwar iç-çirkwit Motegi bil-˙in ta’ 1:44.969 lejn l-a˙˙ar tas-sessjoni, biex kiseb l-ewwel post. Lorenzo kien qieg˙ed fir-raba’ post qabel ma ˙a l-pole position fis-sitta u g˙oxrin dawra.

L-Ingliz Cal Crutchlow ta’ Tech 3 Yamaha kiseb it-tielet post wara li wera l-kapaçitajiet tieg˙u meta evita ˙abta u spiçça 0.288 sekonda wara Lorenzo.

Minkejja li Ben Spies ˙abat lejn l-a˙˙ar tat-ti©rija, is-sewwieq tal-Yamaha spiçça fir-raba’ post. Waraj˙, da˙lu Alvaro Bautista ta’ Honda u Andrea Dovizioso.

Casey Stoner ser jibda mis-sebg˙a post wara ritorn tieg˙u minn operazzjoni fl-g˙aksa. Stoner li tilef l-a˙˙ar tlett ti©rijiet wara ˙abta meta kien g˙addej b’veloçità qawwija fil-prattika f’Indianapolis f’Awwissu li g˙adda, qal li g˙al issa, mhux qieg˙ed i˙ossu kunfidenti biΩΩejjed u jixtieq jer©a jikseb il-kundifenza bilmod il-mod.

1. Mark Webber - Red Bull - 1:37.242 2. Sebastian Vettel - Red Bull - 1:37.316 3. Lewis Hamilton - McLaren - 1:37.469 4. Fernando Alonso - Ferrari - 1:37.534 5. Kimi Raikkonen - Lotus - 1:37.625 6. Felipe Massa - Ferrari - 1:37.884 7. Romain Grosjean - Lotus - 1:37.934 8. Nico Hulkenberg - Force India - 1:38.266 9. Nico Rosberg - Mercedes - 1:38.361 10. Michael Schumacher - Mercedes - 1:38.513

Óinijiet tal-qualifying f’Motegi: 1. Jorge Lorenzo (Spanja) Yamaha 1: 44.969 2. Dani Pedrosa (Spanja) Honda 1:45.215 3. Cal Crutchlow (Ingilterra) Yamaha 1:45.257 4. Ben Spies (Amerika) Yamaha 1:45.336 5. Alvaro Bautista (Spanja) Honda 1:45.481 6. Andrea Dovizioso (Italja) Honda 1:45.612 7. Casey Stoner (Awstralja) Honda 1:45.745 8. Stefan Bradl (©ermanja) Honda 1:45.848 9. Valentino Rossi (Italja) Ducati 1:45.976 10. Nicky Hayden (Amerika) Ducati 1:46.461 Punti li kisbu s’issa s-sewwieqa tal-MotoGP Jorge Lorenzo (Spanja) - 290 punt Dani Pedrosa (Spanja) - 257 punt Casey Stoner (Awstralja) - 186 punt Andrea Dovizioso (Italja) - 179 punt Cal Crutchlow (Inglilterra) - 135 punt

38

14.10.2012

Sports

Joseph muscat iÛur l-inter club malta

Nhar il-Ìimg˙a il-Mexxej Laburista Joseph Muscat ing˙ata mer˙ba sabi˙a fl-Inter Club Malta, f’Santa Venera.

Joseph Muscat kellu laqg˙a mill-aktar kordjali mat-tmexxija tal-Inter Club Malta. Huwa ntlaqa’ mill-President tal-Club John Zammit, fil-preΩenza ta’ membri mill-kumitat kif ukoll ta’diversi supporters tat-tim talInter.

Joseph Muscat kien ippreΩentat bi ktieb li ji©bor fih listorja tat-tim tal-Inter sa mill1908, liema ktieb huwa meqjus b˙ala wie˙ed uniku tax-xorta tieg˙u.

F’kelmtejn tal-okkaΩjoni s-sur John Zammit, semma kif ilclub huwa l-akbar supporters club tal-Inter fid-dinja, b’total ta’ 1,200 membru fi ˙danu.

Il-Mexxej Laburista Joseph

Muscat fa˙˙ar lit-tmexxija talklabb g˙all-mod organizzat li bih imexxu, filwaqt li ffirma lktieb tal-viΩitaturi permezz ta’

pinna tal-Milan!

Joseph Muscat kien anki ppreΩentat b’tifkira talokkaΩjoni.

TIÌRIJIET TAZ-ÛWIEMEL

illum l-44 laqg˙a tal-ista©un Il-program jibda fis-14.00 fil-Marsa b’dawn it-ti©rijiet li jkunu kollha fuq distanza ta’ 2140 metru.

• L-ewwel tigrija: Klassi Copper tibda fis-14.00.

• It-tieni ti©rija: Klassi Bronz tibda fis-14.20.

• It-tielet ti©rija: Klassi Silver tibda fit-14.45 • Ir-raba’ ti©rija: Klassi Silver tibda fit-15.10 • Il-˙ames ti©rija: Klassi Premier tibda fit-15.35 • Is-sitt ti©rija: Klassi Gold tibda fl-16.00.

• Is-seba’ ti©rija: Klassi Premier tibda 16.25.

• It-tmien ti©rija: Klassi Gold tibda fil-16.50.

TENNIS

andy murray JirbaÓ lil roger Federer Andy Murray qieg˙ed fit-triq ittajba sabiex jirba˙ it-tielet titlu tieg˙u tax-Shanghai Masters wara li g˙eleb lil Roger Federer bl-iskor ta’ 6-4 6-4 fissemi-finali.

L-IngliΩ, ta’ 25 sena, iddomina fl-ewwel sett u reb˙u wara li Federer ikommetta tlett Ωbalji.

It-tieni set ©ie sospiΩ darbtejn min˙abba xita qalila, fejn setg˙et telfet il-prestazzjoni ta’ Murray imma dan kien determinat u kkonçentrat biΩΩejjed biex ta l-almu tieg˙u kollu li wasslu g˙ar-reb˙a.

Murray issa ser i˙abbat wiççu ma’ Novak Djokovic, it-tieni laqwa plejer fid-dinja tat-tennis fil-finali ta; Shanghai Masters.

Djokovic reba˙ fl-2008 l-a˙˙ar Tennis Masters Cup ©ewwa Shanghai stess.

Djokovic le˙aq l-10 finali tieg˙u f’dan l-ista©un bl-a˙˙ar reb˙a tieg˙u kontra Berdych fejn reba˙ bl-iskor ta’ 6-3, 6-4.

RUGBY

is-sliema stompers rFc iniedu tim tan-nisa Il-Klabb tar-rugby tal-iStompers kompla jikber hekk kif matul issajf in˙oloq tim ©did tar-rugby tan-nisa.

F’Settembru li g˙adda, it-tim ©did tan-nisa beda jittrenja ta˙t idejn Adrian Silvester qabel ma ntg˙aΩel b˙ala kowç ©ewwa liskejjel fil-BraΩil. Illum, in-nisa qed jittrenjaw g˙all-ewwel sta©un tag˙hom b˙ala parti mill-klabb tal-iStompers mal-kowç Malcolm Attard li huwa wkoll il-captain tal-ir©iel tal-iStompers.

Marion Pulliçino, il-fly-half u l-mo˙˙ wara l-˙olqien tat-tim il©did qalet li t-tim dejjem qed jitjieb u kemm il-plejers ©odda kif ukoll dawk b’esperjenza qed jitjiebu bid-dedikazzjoni u determinazzjoni tag˙hom.

Kien fl-1996 meta twieldu l-iStompers u dawn reçentement ©ew uffiçjalment affiljati ma’ Sliema sabiex biddlu isimhom g˙al dak tas-Sliema Stompers RFC. Matul is-snin, il-klabb kiseb bosta unuri fosthom plejers li kisbu rikonoxximent internazzjonali kif ukoll numru ta’ tazzi li reb˙u meritatament. Il-klabb qed jispera li l-unuri ikomplu jinkisbu matul is-snin li ©ejjin permess anke tattim tan-nisa.

drop & roll summer camp

Din is-sena saret l-edizzjoni inawgurali tad-Drop and Roll Rugby Summer Academy ©ewwa Firenze, l-Italja fejn iltaqg˙u ˙afna plejers ©ovanili tar-Rugby minn bosta pajjiΩi fosthom l-Italja, lIΩvizzera u Malta.

Tlett atleti Maltin mill-Kavallieri RFC ©ew mag˙Ωula sabiex jipparteçipaw f’dan is-Summer Camp. Neil Cutajar, Samuel Zammit u Jake Pace tal-ta˙t l-14-il sena qattg˙u ©img˙a ©ewwa Firenze fejn kellhom ta˙ri© professjonali tar-rugby darbtejn kuljum b’ nutrizzjoni pjanata mill-professjonisti kif kien xieraq.

Cutajar, Zammit u Pace kellhom l-opportunità ukoll li jiltaqg˙u, jintera©ixxu u jittrenjaw ta˙t Sergio Parisse, Sergio Zanni, Luciano Orquera u Simone Favaro, professjonisti internazzjonali tar-rugby.

Il-façilitajiet tal-Akkademja kienu w˙ud mill-aqwa, fosthom ilkumpless Sportiv ta’ San Marcellino u l-grawnds FIGC ©ewwa Coverciano. L-g˙anijiet ewlenin tal-akkademja kienu li jitwasslu l-valuri dejjiema tar-rugby ta’ rispett, teamwork, ˙biberija, pjaçir, dixxiplina u sportività filwaqt li ©ie mg˙allem t-teknika tal-isport b’mod organizzat u professjonali.

14.10.2012

Sports

39

Messi fer˙an li l-partitarji Ar©entini jittrattawh b˙al dawk tal-Barçelona Lionel Messi wera ru˙u ferm kuntent wara r-reb˙a tajba ta’ 3-0 li pajjiΩu, l-Ar©entina, g˙amel nhar il-Ìimg˙a fuq lUrugwaj fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g˙at-Tazza tadDinja, g˙al mod kif il-partitarji ttrattaw mieg˙u.

L-istilla ta’ Barçelona dejjem kien isibha diffiçli li juri l-istess forma li juri ma’ Barca meta jilg˙ab g˙al pajjiΩu u dan dejjem ikkawΩa kritika mil-partitarji Ar©entini.

Madankollu nhar il-Ìimg˙a huwa skorja darbtejn kontra rrebbie˙a ta’ Copa Amerka tal2011 u g˙in ferm fir-reb˙a g˙al akkwist tat-tliet punti.

Barra minn hekk huwa enfasizza li qed jie˙u gost ferm jilg˙ab mat-tim nazzjonali.

Il-plejer ta’ 25 sena qal lil©urnalisti li “Jiena dejjem ˙adt gost nilg˙ab g˙all-Argentina.

Imma issa li qed nirb˙u, laffarijiet huma e˙fef u aktar façli biex tie˙u gost. Jien kuntent li l-partitarji Ar©entini qed juruni rispett. Dan ©ara f’River Plate, imbag˙ad f’Cordoba u issa hawn f’Mendoza. Kuntent ˙afna li l-partitarji Ar©entini issa qed jittrattawni b˙alma jittrattawni dawk ta’ Barcelona.”

L-attakkant prolifiku imbag˙ad sa˙aq dwar l-importanza tar-reb˙a tal-Ìimg˙a fuq lUrugwaj u wera d-determinazzjoni tieg˙u li fil-partita li jmiss kontra ç-Çilì t-tim jag˙mel pass

ie˙or lejn il-kwalifikazzjoni.

Messi qal “Din ir-reb˙a kienet importanti ˙afna u jekk ng˙elbu liç-Çilì, inkunu g˙amilna pass kbir lejn ilkwalifikazzjoni g˙at-Tazza tadDinja. Iç-Çilì se jkun diffiçli biex tg˙elibhom, bejn g˙ax g˙andhom tim tajjeb u bejn g˙ax iridu jirb˙u bilfors biex iΩommu ç-çansijiet tag˙hom.

Se tkun partita kkomplikata” Sadanittant l-attakkant Ar©entin taç-Champions IngliΩi Manchester City, Sergio Aguero wera li anki hu kien kuntent ˙afna bir-reb˙a kontra l-Urugway imma enfasizza li lAr©entina g˙ada ma kkwalifikatx.

Aguero qal “In˙ossni li qed noqorbu lejn it-Tazza tadDinja. Il-partitarji g˙andhom tamiet kbar g˙at-Tazza tadDinja 2014.

G˙adna ‘l bog˙od u g˙ad ikollna Ωmien biΩΩejjed biex na˙sbu fuq dan.

Fil-partita tal-Ìimg˙a ma stajniex niskurjaw fl-ewwel taqsima, imma imbag˙ad wara lmistrieh Ωammejna livell g˙oli ta’ log˙ob u kienet biss kwistjoni ta’ meta se niskurjaw. Jien in˙ossni tajjeb, ma we©©ajtx minkejja li qlajt daqqa fuq saqajja imma n˙ossni tajjeb” Wara din ir-reb˙a l-Ar©entina tinsab fl-ewwel post fis-sezzjoni ta’ kwalifikazzjoni bi 17-il punt minn tmien partiti.

Alessandro Nesta lura l-Italja din is-sena?

Il-gowler ta’ San Marino kellu jitkeçça g˙al foul fuq Walcott Kemm Roy Hodgson il-kowç nazzjonali IngliΩ u kemm Arsene Wenger il-kowç ta’ Arsenal, g˙adhom inkwetati dwar Theo Walcott li nhar il-Ìimg˙a we©©a’ wara biss 10 minuti log˙ob fil-partita li l-Ingilterra rebhet f’Wembley kontra San Marino bl-iskor ta’ 5-0, fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g˙at-Tazza tad-Dinja.

Il-foul tal-gowler ta’ San Marino, Aldo Simoncini, kien deskritt b˙ala feroçi minn Hodgson u li rreferee kellu jag˙ti penalty u jkeççi lill-gowler.

Il-plejer ta’ 23 sena kellu jinbidel wara 10 minuti min˙abba daqqa f’sidru li kkawΩatlu qtug˙ ta’ nifs. Hodgson qal “Ma na˙sibx li l-foul kien malizzjuΩ imma Ωgur li kien feroçi u çertament effettwa l-partita ˙aΩin” Walcott issa jinsab dubjuΩ g˙al partita li t-tim IngliΩ imissu jilg˙ab nhar it-Tlieta fl-istess kompetizzjoni kontra l-Polonja f’Varsavja. Wara li l-plejer iddewwa intensament fil-grawnd, irnexxielu jqum bil-wieqfa u jimxi, iΩda wara re©a’ tpo©©a fuq l-istretcher u ttie˙ed l-isptar fejn qatta’ l-lejl hemm.

F’din ir-reb˙a kien hemm suççess g˙al Manchester United, peress li l-plejer tag˙hom Wayne Rooney kien il-captain tat-tim - ˙a©a li Rooney kien fer˙an biha ˙afna – kif wkoll, kemm Rooney, kif ukoll plejer ie˙or tal-United, Danny Welbeck, skurjaw darbtejn kull wiehed fir-reb˙a ta’ 5-0. Liskorer l-ie˙or kien Alex Oxlade-Chamberlain. Dawn it-tliet punti po©©ew lill-IngliΩi f’ras il-klassifika tal-Grupp H u reb˙a o˙ra f’Varsavja ssa˙˙a˙ ˙afna l-qag˙da tat-tim.

Fi Ωmien tliet ©img˙at jintemm l-ista©un tal-futbol tal-Major League Soccer (MLS) fl-Istati Uniti li fih jipparteçipaw il-Montreal Impact, it-tim preΩenti ta’ Alessandro Nesta. Il-President ta’ Livorno, Aldo Spinelli qal lil TuttoMercatoWeb il-biera˙ li hu jrid i©ib lura fl-Italja b’self lil Alessandro Nesta.

Spinelli qal “Nixtieq in©ib lil Nesta mag˙na minn issa sa Marzu tas-sena d-die˙la waqt li l-ista©un tag˙hom ikun wieqaf. G˙alissa g˙ad m’hemm xejn fis-sod imma a˙na fiduçjuΩi” Kuntatt bejn iΩ-zewΩ timijiet kien hemm Ωgur peress li Spinelli qal ukoll li l-klabbs g˙andhom jilg˙abu partita ta’ ˙biberija f’Jannar.

Spinelli qal “L-a˙bar li nista’ nag˙tikom issa hija li fl-ewwel jew fit-tieni ©img˙a ta’ Jannar se nilg˙abu partita ta’ ˙biberija kontra Montreal Impact f’Livorno”.

Montreal g˙ad iridu j˙abbru l-programm tag˙hom tal-pre season, iΩda partita ta’ ˙biberija kontra Livorno tag˙ti x’wiehed jifhem li dawn se jkollhom xi kamp fl-Italja, xi ˙a©a li dawn ©ieli g˙amlu fil-passat.

40

14.10.2012

A˙barijiet

Claudio Grech jibqa’ jiddikjara falz Il-Malti jg˙id li min jitwieled tond ma jmutx kwadru. EΩempju tajjeb g˙al dan il-qawl huwa çertament il-kandidat Nazzjonalista Claudio Grech li ddikjara lfalz f’Ωg˙oΩitu bl-iffalsifikar ta’ karta talidentità tal-Pulizija, u issa f’età suppost aktar matura meta qieg˙ed jiddikjara li joqg˙od il-Belt Valletta meta fil-fatt joqg˙od San Tumas.

Ftit tal-jiem ilu, f’intervista li ta lisSunday Times, Claudio Grech re©a’ ddikjara l-falz li qieg˙ed joqg˙od il-Belt Valletta. Claudio Grech iddikjara malUffiççju Elettorali li qieg˙ed joqg˙od f’numru 80, Triq San Pawl, il-Belt li filfatt hija remissa u mhux post ta’ abitazzjoni.

Skont ir-Re©istru Elettorali f’din irremissa li ting˙alaq b’xutter minn barra, hemm jg˙ixu ˙ames persuni o˙ra.

F’din ir-remissa (ritratt), minbarra Grech hemm irre©istrati li jg˙ixu wkoll martu Charmaine, Joseph Mary u Frances Schembri, Andrew Cauchi u Stanyer Seline Estel – total ta’ sitt persuni. Huwa diffiçli biex wie˙ed jifhem kif sitt persuni adulti jistg˙u jg˙ixu f’daqsxejn ta’ remissa. Kieku fil-verità kien hekk dawn ilpersuni kienu jkunu qeg˙din jg˙ixu ©o post li m’huwiex skont il-li©ijiet sanitarji.

IΩda fil-fatt Claudio Grech ma jabitax f’dan il-garaxx fil-Belt. Proprjament huwa joqg˙od ma’ familtu ©o dar San Tumas.

Minkejja li kul˙add jaf li dan il-garaxx ©ewwa Triq San Pawl fil-Belt m’huwiex ir-residenza tieg˙u, Grech jibqa’ jiddikjara l-falz, u dan peress li se jikkontesta fuq l-Ewwel Distrett.

Din m’hix l-ewwel darba li Claudio Grech iddikjara falz. Fl-1996 il-Qorti sabet lil Grech ˙ati li ffalsifika karta talidentità tal-pulizija – reat mill-iktar serju.

G˙alkemm dak iΩ-Ωmien il-Qorti kienet ˙elset lil Grech fuq sentenza sospiΩa g˙aliex iddikjarat li kien biss att irresponsabbli, Grech xorta jidher li ma tg˙allimx il-lezzjoni, u sal-lum g˙adu jiddikjara informazzjoni falza fuqu nnifsu.

Numru 80, Triq San Pawl il-Belt.

Gonzi ma jikkundannax it-theddid fuq Franco Debono Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi baqa’ sieket u ma kkundannax it-theddid li sar fuq Franco Debono.

Franco Debono fl-a˙˙ar jiem Ωvela kif ©ie mhedded u nsultat personalment min˙abba l-poΩizzjonijiet li ˙a.

Qal li rçieva theddid permezz ta' SMSs. Debono semma dan it-theddid waqt sessjoni talHouse Business Committee.

Il-Leader of the House Tonio Borg u d-Deputat Mexxej Laburista t-tnejn ˙assew li kellhom jikkundannaw dan it-theddid.

Madankollu, Lawrence Gonzi ma tniffisx biex jikkundanna dan it-theddid.

Xi xhur ilu, Gonzi kien ikkundanna ittra li kienet dehret fit-Times of Malta li kien fiha ton ta’ theddid filkonfront ta' Jeffrey Pullicino Orlando.

F'dan il-kaΩ Gonzi qed joqg˙od lura u jag˙laq g˙ajnejh g˙at-theddid li qed isir.

Gonzi lanqas kellu s-sa˙˙a morali li jikkundanna blogs b’tg˙ajjir serju ta’ Daphne Caruana Galizia u li saru fuq Franco Debono, fost l-o˙rajn.