Harga 21 ta' Ottubru, 2012

www.kullhadd.com

GÓANDNA DRITT INKUNU NAFU

Il-verità kollha trid tkun mag˙rufa Il-Óadd 21 ta’ Ottubru, 2012 Óar©a Nru 1,005

Prezz ›0.80

Ara l-Editorjal f’pa©na 13

ÓSArAT KBAr fIL-POWer STATION TA’ DeLIMArA

L-ISKANDLU TAL-BWSC IKOMPLI Id-deputat Franco debono jInsIstI LI FId-dawL ta’ dawn L-aÓÓar ÛvILuppI, L-mozzjonI tIegÓu ta’ sFIduÇja FIL-mInIstru austIn gatt tkun dIskussa b’urÌenza FIL-parLament FIs-seduta ta’ gÓada Il-˙sarat kbar fl-estensjoni tal-power station tal-BWSC jikkonfermaw il-falliment totali tal-politika tal-ener©ija ta’ Lawrence Gonzi, li mhux biss g˙aΩel power station li ta˙dem bil-heavy fuel oil, imma wkoll power station li biha esperimenta bissa˙˙a tal-familji u l-ambjent, u li falliet qabel imqar bdiet tit˙addem.

Dan se jwassal mhux biss g˙al sitwazzjoni fejn pajjiΩna di©à ˙allas power station, imma se jkollha tinxteg˙el mill-©did ilpower station tal-Marsa li suppost dan il-Gvern ilu snin li g˙alaq. Din hija biçça o˙ra minn skandlu s˙i˙ li tieg˙u qed ibatu l-familji Maltin u G˙awdxin bi flushom, u b’sa˙˙ithom.

Kien biss wara li d-Deputat Laburista Joe Mizzi kixef il˙sarat li GonziPN Ωamm mo˙bija, li l-Enemalta kellha bilfors tammetti dan il-falliment skandaluΩ li g˙alih il-familji qed i˙allsu bi flushom u b’sa˙˙ithom.

Il-biera˙ il-Ministru Tonio Fenech ˙abbar li min˙abba l˙sarat kbar li ©arrbet it-turbina tal-istim fl-estensjoni talpower station ta’ Delimara, se tittardja l-hand-over tal-estensjoni tal-power station mill-BWSC b’sitt xhur. Min˙abba l˙sarat kbar fil-power station ta’ Delimara, se jer©a’ jsir uΩu mill-power station tal-Marsa biex ikun kopert it-telf ta’ produzzjoni tal-elettriku f’Delimara.

Intant id-Deputat Nazzjonalista Franco Debono qal illi fiddawl ta’ dawn l-a˙˙ar Ωviluppi, il-mozzjoni ta’ sfiduçja li huwa ressaq fil-Ministru Austin Gatt, li kien il-ministru li ta˙tu ng˙ata l-kuntratt lill-BWSC, g˙andha ti©i diskussa b’ur©enza fis-seduta tal-Parlament ta’ g˙ada.

Min-na˙a tieg˙u d-Deputat Indipendenti Jeffrey Pullicino Orlando qal li jidher li bl-estensjoni tal- power station f’Delimara l-a˙jar li se jkunu marru huma dawk li ˙adu erba’ miljun ewro f’commissions.

• Tkompli f’pa©na 3

IL-BAÌIT 2013

Ûieda fil-COLA ta’ €5 fil-©img˙a IΩ-Ωieda statutorja fil-paga g˙all-g˙oli tal˙ajja li se tkun im˙abbra fil-Ba©it li ©ej, se tkun ta’ madwar €5 fil-©img˙a.

Il-Ba©it li ©ej, jekk ˙a jsir, se jkun biss ftit ©img˙at qabel l-elezzjoni ©enerali.

IΩ-Ωieda fil-paga g˙all-g˙oli tal-˙ajja ta’ €5 fil-©img˙a se tkun fost l-og˙la li ng˙ataw fil-˙ames snin li g˙addew.

Fil-Ba©it tal-2009, iΩ-Ωieda tal-COLA kienet ta’ €4.08 fil-©img˙a; fil-Ba©it tal-2010 kienet ta’ €5.82 fil-©img˙a; fil-Ba©it tal-2011 ta’ €1.16 fil-©img˙a, u fil-Ba©it tal-2012 kienet ta’ €4.66 fil-©img˙a: medja ta’ €3.14 fil-©img˙a tul dawn l-a˙˙ar erba’ snin.

Din iΩ-Ωieda medja ta’ €3.14 fil-©img˙a, tikkuntrasta sew maΩ-Ωieda ta’ €600 fil©img˙a li taw lilhom infushom il-ministri u s-segretarji parlamentari ta’ GonziPN bilmo˙bi ta’ kul˙add.

Il-pont li ma jwassal g˙al imkien fl-a˙˙ar serva g˙al xi ˙a©a. Il-biera˙ serva ta’ gallarija g˙al xenarju liema b˙alu ta’ jottijiet mill-isba˙, waqt it-tluq tal-Middle Sea Race li bdiet mill-Port il-Kbir. Dan ir-ritratt me˙ud minn Facebook, juri w˙ud mill-g˙add kbir ta’ nies li assistew g˙al xenarju mill-isba˙ minn fuq dan il-pont li fuqu ntramaw anki tined g˙al bar. Ara wkoll il-pa©na tal-isport 38.

02

21.10.2012

A˙barijiet

IS-SISTEMA TAL-CARE ORDERS MHUX TAÓDEM KIF SUPPOST

Ìenituri qed ji©u mça˙˙din minn uliedhom L-Istat suppost li jie˙u ˙sieb it-tfal billi jara li dawn ma jkunux qed jg˙ixu f’ambjent ta’ abbuΩ jew li jista’ jag˙mlilhom ˙sara. Jekk lIstat jiddeçiedi li t-tfal mhux qed jg˙ixu f’ambjent san, dan g˙andu d-dritt u d-dmir li jo˙ro© care order biex ine˙˙i li t-tfal minn dan l-ambjent u jpo©©ihom fi djar o˙ra. Il-©enituri ta’ tfal ta˙t care order suppost li jkollhom dritt jaraw lil uliedhom minn tal-inqas darba fil-©img˙a.

Madankollu dan id-dritt lill-©enituri jidher li mhux qed jing˙ata kif suppost. Minn informazzjoni li g˙andha din il-gazzetta jirriΩulta li numru ta’ ©enituri qed jit˙allew jaraw lil uliedhom biss darba kull ©img˙atejn, u f’xi kaΩijiet anki darba kull tliet ©img˙at. RITIANNE AGIUS iltaqg˙et ma’ ROSEMARIE PACE U CHARLES SCERRI, Ωew© persuni li g˙andhom ulied u neputijiet miΩmuma b’care orders.

Dawn tkellmu dwar il-problemi li qed jg˙addu minnhom u d-dipressjoni li qed ta˙kem lit-tfal meta dawn ji©u mça˙˙da mill-familja.

Rosemarie Pace hija omm ta’ sebat itfal minn Bormla. Il-passat tag˙ha huwa wie˙ed diffiçli mmens. Meta tisma’ l-istorja tag˙ha, bla ma trid tibda tistaqsi kif din il-mara kienet kapaçi tibqa’ fuq saqajha minkejja dak kollu li g˙addiet minnu.

Rosemarie tg˙id li kienet wa˙da minn g˙axar a˙wa, u li fil-familja kellhom ˙afna problemi. Madankollu omm Rosemarie, li kienet IngliΩa, kienet tag˙mel dak kollu li tista’ biex tie˙u ˙sieb uliedha u ΩΩommhom mag˙ha. Fil-fatt, meta l-Istat tefa’ lilha u lil ˙utha f’istitut ta˙t care order, ommhom kienet tibki malawtoritajiet biex jag˙tuha lil uliedha lura, iΩda dan qatt ma se˙˙.

Ta’ g˙axar snin Rosemarie tg˙id li ommha kienet fuq issodda tal-mewt. Is-sa˙˙a tag˙ha kienet marret lura kawΩa talinkwiet li kellha. Rosemarie tirrakkonta x’u©ig˙ g˙addiet minnu meta kienet talbet lillcarers tag˙ha biex je˙duha tara lill-ommha l-isptar, iΩda dawn irrifjutaw, g˙alkemm kienu jafu li kienet qed tmut.

Ta’ tnax-il sena Rosemarie tg˙id li kienet ˙arbet mill-istitut u spiççat tg˙ix barra, bla ˙wejje© u bla flus. Ftit wara bdiet tg˙ix ma’ ra©el miΩΩewwe© li kien ikbar minnha sew, u ta’ tlettax-il sena kellha l-ewwel tarbija.

Rosemarie tg˙id li l-awtoritajiet kienu jafu li kienet spiççat tg˙ix ma’ dan ir-ra©el g˙ax ma kelliex fejn toqg˙od, iΩda xorta ˙allew kollox g˙addej. Tant hu hekk li sa tmintax-il sena kellha Ωew©t itfal o˙ra minnu, u l-istess

awtoritajiet li ma kienux ˙allewha tmur tg˙ix ma’ ommha kienu jiffirmawlha biex to˙ro© lil uliedha mill-isptar.

Min se jerfa’ responsabbiltà?

G˙adda Ω-Ωmien u llum Rosemarie hija omm ta’ sebat itfal, bl-ikbar wie˙ed ta’ tmintax u l-iΩg˙ar wa˙da ta’ seba’ snin.

Minkejja li g˙addew is-snin, ilproblemi ta’ Rosemarie ma waqfux. Spiççat single mother ming˙ajr post fejn toqg˙od.

Rosemarie kienet taf li d-dar ta’ o˙tha, li kienet qed tg˙ix barra, kienet vojta. IΩda d-dar kienet ta˙t il-pussess tal-Awtorità tadDjar, u kienet issakkret peress li ˙add ma kien qed joqg˙od fiha.

F’mument ta’ disperazzjoni Rosemarie tg˙id li sgassat il-katnazz u da˙let tg˙ix fid-dar flimkien ma’ uliedha. Madankollu l-uffiçjali tal-Awtorità tadDjar ma damux ma Ωgumbrawhom, u Rosemarie tg˙id li sa fejn taf hi din id-dar t˙alliet vojta.

Peress li ˙ajjitha g˙addiet minn ˙afna taqlib u m’g˙andiex post permanenti fejn tg˙ix, Rosemarie tg˙id li tifhem ilbΩonn li uliedha jinΩammu ©o djar tat-tfal. Madankollu hija tg˙id li lit-tfal qatt ma sawwtithom jew abbuΩathom b’xi mod, u g˙alhekk ma t˙ossx li g˙andha ti©i ttrattata qisha kriminal fil-konfront ta’ uliedha.

“L-ag˙ar ˙a©a li stajt g˙amilt kienet li ma bg˙atthomx l-iskola b’mod regolari. IΩda l-˙ajja li qed ng˙ix xejn ma tag˙milha façli. Ìieli lanqas kien ikolli ˙obΩ x’nag˙tihom g˙all-iskola”, tg˙id Rosemarie imbikkma.

Kiri tal-Bar

Çentru Laburista Marsa Il-Kumitat jilqa’ offerti g˙all-kiri tal-bar taç-Çentru Laburista talMarsa, Dar il-Paçi u l-Progress li jinsab fi Triq Balbi, l-Marsa.

Wie˙ed jista’ ji©bor il-formola g˙all-offerti flimkien mar-regolamenti u kundizzjonijiet miç-Çentru Laburista, Dar il-Paçi u lProgress, il-Marsa sal-Óamis 25 ta’ Ottubru bejn il-5pmu s7pm.

Il-Kumitat jirriΩerva d-dritt li jirrifjuta kull offerta, anke l-aktar wa˙da vanta©©juΩa.

Attwalment it-tfal iΩ-Ωg˙ar tag˙ha jinsabu ta˙t care order, u qeg˙din mifrudin fi djar differenti. G˙alhekk, minbarra t-trawma li jinfirdu minn ommhom, dawn it-tfal kellhom jg˙addu wkoll mit-trawma li jinfirdu minn ma’ ˙uthom.

IΩda qisu dan ma kienx biΩΩejjed. Issa Rosemarie skopriet li mhux se tkun tista’ tara lil uliedha kull ©img˙a. Dan g˙aliex waqt il-laqg˙a tal-bord talAppo©©, li saret wara li kienet ilha ©img˙at s˙a˙ ma tara lil uliedha, qalulha li se jibda jkollha aççess g˙al uliedha darba f’©img˙a. IΩda wara skopriet li laççess kull ©img˙a se jkun biss g˙al tnejn minn uliedha. Dan ifisser li darba f’©img˙a se tkun tista’ tara lil tnejn minn uliedha, filwaqt li l-©img˙a ta’ wara tkun tista’ tara lit-tnejn l-o˙ra.

G˙alhekk, minbarra li trid tistenna ©img˙atejn biex tara lil uliedha Ωg˙ar g˙al ftit ˙in, lulied se jit˙allew ukoll mifruda minn xulxin g˙al Ωmien indefinittiv, ming˙ajr qatt ma jistg˙u jiltaqg˙u. Hi u tispjega dak li g˙addejja minnu, Rosemarie temozzjona ru˙ha.

Hija tirreferi g˙all-kaΩ riçenti fejn mara intbg˙atet tliet xhur ˙abs g˙ax naqset milli tag˙ti aççess adegwat lill-missier biex jara lill-ibnu. F’dan il-kaΩ it-tifel kien Ωg˙aΩug˙ u kienet deçiΩjoni tieg˙u li ma jarax lil missieru. Madankollu l-omm xorta we˙let sentenza ta’ ˙abs.

Rosemarie tistaqsi min, fil-kaΩ tag˙ha, se jkun qed jerfa’

responsabbilità g˙all-fatt li hi mhux qed ting˙ata aççess g˙al uliedha b˙al ma titlob il-li©i, u jekk l-awtoritajiet kompetenti hux se jkunu qed jitressqu lQorti b˙al ma tressqet dik lomm. “G˙alfejn ˙add ma jie˙u azzjoni fuq dawn l-abbuΩi li qed ikissru ˙ajjet in-nies?”, tistaqsi Rosemarie.

Ma tarax lit-tarbija tag˙ha g˙al xahrejn u nofs Charles Scerri huwa missier u nannu mill-Mosta. L-esperjenzi tieg˙u mal-Appo©© huma simili ˙afna g˙al dawk ta’ Rosemarie.

Charles jirrakkonta kif bintu, li g˙andha tlett itfal, t˙alliet xahrejn u nofs s˙a˙ ma tarax lit-tarbija tag˙ha tat-twelid.

EΩatt kif welldet it-tielet tarbija tag˙ha, din itte˙ditilha u ma ng˙atatx aççess g˙aliha qabel xahrejn u nofs. Din it-trawma kompliet tg˙arraq is-sitwazzjoni tal-mara, li di©à kellha problemi emozzjonali.

IΩda dan ma kienx biΩΩejjed, g˙ax f’daqqa wa˙da, meta tte˙ditilha t-tarbija, in˙ar©et care order ukoll fuq iΩ-Ωew©t itfal lo˙ra tag˙ha. It-tifla l-kbira, li llum g˙andha tlettax-il sena, trabbiet ˙ajjitha kollha f’istitut peress li l-omm kienet g˙addejja mill-problemi meta wellditha.

Madankollu t-tifla kienet tqatta’ tmiem il-©img˙a d-dar mal-familja u kienu jmorru jΩuruha lqraba ta’ spiss.

Issa li ˙ar©et din il-care order, it-tifla m’g˙adhiex tista’ tqatta’ tmiem il-©img˙a mal-familja tag˙ha, iΩda minflok qed tintbag˙at g˙and foster parents. Ittifla, li qatt ma kellha problemi u kienet anki tmur tajjeb fl-iskola, issa marret il-ba˙ar u waqg˙et f’dipressjoni.

G˙and il- foster parents ma tkunx kuntenta, u Charles jg˙id li t-tifla qed tidher imbeΩΩa’ u li qed ti©i anki maltrattata. IΩda filwaqt li persuni barranin jistg˙u jie˙du lit-tifla g˙al tmiem il©img˙a, hu u bintu jistg˙u jarawha biss g˙al ˙in qasir darba kull ©img˙atejn. Tifel partikolari

jistg˙u sa˙ansitra jarawh biss darba kull tliet ©img˙at.

Charles jilmenta li l-ko-ordinatur tal-Appo©© kwaΩi qatt ma jkun disponibbli meta jkollhom bΩonnu, u li l-mod li bih qed jittie˙du d-deçiΩjonijiet dwar ilcare orders iqajjem t˙assib kbir.

Charles isostni li r-ra©uni wara l- care orders tan-neputijiet tieg˙u huwa misteru, u li ˙add m’huwa qed iwie©eb g˙addomandi.

Charles jistaqsi min se jaqbeΩ g˙al dawn it-tfal, u kif is-sistema qed tit˙alla tkisser ilfamilji minflok ma tipprova tg˙aqqadhom.

Il-Ministru Chris Said responsabbli mill-˙ru© ta’ care orders Din il-gazzetta bag˙tet domandi lill-Ministeru g˙all-Ìustizzja, Djalogu u Familja dwar is-sistema tal-care orders. Staqsejna min huwa responsabbli li jpo©©i lil tfal ta˙t care orders, kif ukoll jekk il-©enituri jistg˙ux jikkontestaw din id-deçiΩjoni.

Il-Ministeru wie©eb li ddeçiΩjoni finali g˙all-˙ru© ta’ care order tittie˙ed mill-Ministru responsabbli mill-politika soçjali, attwalment Chris Said.

Dan isir wara li s-Servizz g˙all-Óarsien tat-Tfal tal-A©enzija Appo©© fi ˙dan ilFondazzjoni g˙al Servizzi talÓarsien Soçjali jkun ressaq irrapport tieg˙u dwar il-kaΩ lidDirettur tad-Dipartiment g˙allIstandards tal-Óarsien Soçjali, li jekk iqis li l-kaΩ jimmerita l˙rug ta’ care order, jirrakkomanda dan il-˙ru© lill-Ministru.

Rigward il-kontestazzjoni tal˙ru© ta’ care order, il-Ministeru wie©eb li l-©enituri li jixtiequ jikkontestaw deçizjoni ta’ care order fuq uliedhom jistg˙u jag˙mlu dan billi jressqu o©©ezzjoni lid-Dipartiment dwar l-Istandards tal-Óarsien Soçjali, li min-na˙a tieg˙u jirreferi l-kaΩ lill-Qorti tal-Minorenni. Madankollu l-o©©ezzjoni tista’ titressaq biss fi Ωmien 21 jum mid-data tan-notifika tal-Ordni g˙all-Óarsien.

21.10.2012

A˙barijiet

03

Ix-xog˙ol wieqaf fi Triq Diçembru 13 Din il-gazzetta tinsab infurmata li x-xog˙ol li kien g˙addej fuq Triq Diçembru 13 fil-Marsa issa jinsab wieqaf. Il-kuntrattur li kien qed jag˙mel ix-xog˙lijiet fuq din it-triq, twaqqaf min˙abba li Transport Malta ma tridx tag˙laq it-triq fix-xitwa, anke biex tevita l-kritika, issa li ninsabu fuq lg˙atba ta’ elezzjoni Šenerali.

Jirriℌulta li oriŠinarjament, il-pjani kienu li x-xog˙ol fuq din it-triq arterjali li minnha jg˙addu eluf ta’ vetturi kuljum, kellu jitlesta fis-sajf sabiex b’hekk ma jkunx hemm bℌonn li t-triq ting˙alaq fix-xitwa meta t-traffiku jiℌdied aktar. Imma minkejja dawn il-pjani, ix-xog˙ol fuq din it-triq waqa’ lura ˙afna tant li lanqas kwart minnu g˙adu ma tlesta.

Apparti minn hekk, b’rabta ma’ din it-triq hemm ukoll il-kwistjoni talMonument tar-Repubblika, li tne˙˙a minn din it-triq min˙abba x-xog˙lijiet li kienu qed isiru u g˙aldaqstant qabel ma jitlesta kollox, dan il-monument ma jistax jitpoŠŠa lura fejn kien.

Fâ€™ĂŒunju li gË™adda, kien intqal li Triq Diçembru 13 kellha tingË™alaq gË™al sitt xhur biex terŠa’ tinbena mill-Šdid u parti mill-proŠett kellu jinkludi wkoll mina taË™t l-art li tgË™aqqad Triq Diçembru 13 maâ„Ś-â„Śona magË™rufa bË™ala “l-Menqa tal-Marsaâ€?.

Kien intqal ukoll li l-proŠett kellu jitlesta fi ℌmien 50 Šimg˙a u t-triq kellha tinℌamm mag˙luqa g˙al perijodu ta’ 26 Šimg˙a.

Servizz mhux effiçjenti mill-ambulanza tal-annimali Persuni li tkellmu ma’ din ilgazzetta esprimew id-dispjaçir tag˙hom g˙all-fatt li s-servizz tal-Ambulanza tal-Annimali ma jidhirx li huwa wie˙ed professjonali. Dan hekk kif çemplu kemm il-darba g˙all-assistenza ta’ din l-ambulanza, iℌda din baqg˙et qatt ma tfaççat.

L-inçident se˙˙ fil-Marfa, g˙all-˙abta tas-7:30 ta’ filg˙axija. Grupp ta’ persuni li kienu qeg˙din qrib il-bajja, innutaw qattusa hekk kif din Šriet g˙al ˙dejn sajjied u ˙aditlu l-˙uta li kien g˙adu kif qabad.

B’xorti ˙aℌina l-˙uta kienet g˙adha mqabbda mas-sunnara, bil-konsegwenza li l-qattusa spiççat ukoll bis-sunnara mwa˙˙la f’˙alqha.

Meta raw hekk dawn il-persuni çemplu lis-servizz talenquiries, li min-na˙a tag˙hom tawhom numru ta’ Depot tal-Pulizija, li imbag˙ad dawn qabbduhom mas-servizz talambulanza tal-annimali. Lewwel darba waqg˙et il-linja, iℌda mat-tieni darba wieŠeb uffiçjal tas-servizz tal-ambulanzi u staqsa x’kienet l-istorja.

Meta ing˙ataw id-dettalji dan l-uffiçjal spjega li kienu jinsabu Óaℌ-Ûabbar, u g˙alhekk kienu se jdumu ma jaslu fuq il-post indikat lilhom. Weg˙du lil min qed içempel li kienu se jirritornaw it-telefonata.

Madankollu g˙addew tliet sig˙at u, mhux biss l-ambulanza ma tfaççatx, iℌda ˙add ma

çempel lura. Meta dawn il-persuni reŠg˙u ppruvaw içemplu g˙al darb’o˙ra, ˙add ma beda jwieŠeb.

Din il-gazzetta çemplet lisservizz tal-enquiries u staqsiet g˙an-numru tal-Ambulanza talAnnimali, li min-na˙a tag˙hom dawn tawna n-numru taçÇentru San FranŠisk. Meta çempilna f’dan iç-çentru t-telefon Šie mwieŠeb mal-ewwel darba. G˙alhekk m’huwiex çar kif dawn il-persuni spiççaw ing˙ataw in-numru tal-g˙assa tal-pulizija, minflok dak taçÇentru San FranŠisk.

Madankollu jibqa’ l-fatt li, dakinhar tal-inçident tal-qattusa, is-servizz tal-ambulanza tal-annimali Šie infurmat blinçident, iℌda ˙add ma çempel lura u l-ambulanza baqg˙et ma tfaççatx.

Gvern Šdid jiΊgura li tintrefa’ r-responsabbiltà • Tkompli minn paŠna 1 Skont il-Ministru Fenech, peress li l-estensjoni tal-power station ta’ Delimara legalment g˙adha ta˙t ir-responsabbiltà tal-BWSC, lEnemalta se tara li jit˙allsu l-multi kuntrattwali kollha u li tirkupra t-telf li sofriet min˙abba l-˙sarat fit-turbina.

L-Enemalta se jkollha tinkorri spejjeℌ addizzjonali min˙abba spejjeℌ aktar g˙oljin biex jit˙addem l-impjant inqas effiçjenti talMarsa u se tid˙ol fi spejjeℌ akbar min˙abba multi dwar emissjonijiet.

Fl-isfond ta’ dakollu, il-miri dwar tnaqqis ta’ emissjonijiet g˙all2012 mhumiex se jintle˙qu, u l-Enemalta se jkollha t˙allas multi lill-Unjoni Ewropea min˙abba f’hekk.

Intant il-Partit Laburista sostna li GonziPN huwa responsabbli

talli gË™abba lill-familji Maltin u GË™awdxin bil-power station talBWSC li se tkun qed tesperimenta b’sa˙˙ithom, u li tagË™ha, ilBWSC diŠà tË™allsu b’gË™aŠŠla aktar minn â‚Ź157 miljun. Din lgË™aŠŠla li anke l-Awditur ĂŒenerali fir-rapport tiegË™u, wera x-xettiçiâ„Śmu tiegË™u dwarha.

Ta’ min wie˙ed ifakkar li biex ing˙ata l-kuntratt lill-BWSC, GonziPN biddel il-liŠi ambjentali wara li ntefg˙u l-offerti, u biddel il-politika approvata mill-Kabinett fl-2006 biex mill-gass mar g˙all-heavy fuel oil.

Dwar dan l-Awditur ĂŒenerali saË™ansitra qal li kellu jitwaqqaf ilproçess u tinË™areŠ sejË™a oË™ra. Il-Partit Laburista qal illi gvern Šdid, jekk jingË™ata l-fiduçja, se jara li min Ë™a d-deçiâ„Śjonijiet marbuta ma’ dan l-iskandlu, jerfa’ r-responsabbiltĂ .

Dwar il-˙sarat fit-turbina f’Delimara, ara ukoll paŠna 9.

9 399 London â‚Ź39 STARTING STARTING FROM FR OM

THE CUMBERLAND HOTEL HOTEL THE ROCS TRA TRAVEL VEL P PA ACK CKA AGE INCL UDES: ,iĂŒĂ•Ă€Â˜ yˆ}Â…ĂŒĂƒ œ˜ Ć‚ÂˆĂ€Â“>Â?ĂŒ>] ,iĂŒĂ•Ă€Â˜ yˆ}Â…ĂŒĂƒ œ˜ Ć‚ÂˆĂ€Â“>Â?ĂŒ>] PACKAGE INCLUDES: {I >VVœ““œ`>ĂŒÂˆÂœÂ˜ >ˆÂ?Ăž ˜}Â?ÂˆĂƒÂ… Ă•vviĂŒ Ă€ {I >VVœ““œ`>ĂŒÂˆÂœÂ˜ >ˆÂ?Ăž ˜}Â?ÂˆĂƒÂ… Ă•v viĂŒ Ă€i>ÂŽv>ĂƒĂŒ Âł viĂŒ Ă€ i>ÂŽv>ĂƒĂŒ Âł >Â?Â? ĂŒ>Ă?iĂƒ >˜` VÂ…>Ă€}iĂƒ {I >VVœ““œ`>ĂŒÂˆÂœÂ˜ >ˆÂ?Ăž ˜}Â?ÂˆĂƒÂ… Ă•vviĂŒ Ă€i>ÂŽv>ĂƒĂŒ Âł >Â?Â? ĂŒ>Ă?iĂƒ >˜` VÂ…>Ă€}iĂƒ

WEBSITE DETAILS! SEE OUR WEB SITE FOR FOR DETAIL DET AILS! R ATES AND S EAT EA TS A AV VAIL ABLE FR OM RATES SEATS AVAILABLE FROM 22ND N OVEMBER 2012 TILL 19TH MARCH MARCH 2013 NOVEMBER

Call us on 2015 1515 vel@rocsgrp.com or email tra travel@rocsgrp.com w ww.rocsholidays.com www.rocsholidays.com

7HUPV DQG FRQGLWLRQV DSSO\ 5DW RQGLWLRQV DSSO\ 5DWH TXRWHG DUH SHU SHUVRQ DQG LQFOXGH 5HWXUQ ĆŽLJKWV QLJKWV VWDU D HG DUH SHU SHUVRQ DQG LQFOXGH 5HWXUQ ĆŽLJKWV QLJKWV VWDU DFFRPPRGDWLRQ ' RPPRGDWLRQ 'DLO\ (QJOLVK %XĆŞHW %UHDNIDVW DQG DOO WD[ DLO\ (QJOLVK %XĆŞHW %UHDNIDVW DQG DOO WD[HV FKDUJHV $OO WKH DERYH RĆŞHUV DUH YDOLG VXEMHFW W H RĆŞHUV DUH YDOLG VXEMHFW WR DYDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ RQ GLĆŞHUHQW GHSDUWXUH GDW YDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ RQ GLĆŞHUHQW GHSDUWXUH GDWHV 3ULFHV PLJKW YDU HV 3ULFHV PLJKW YDU\ ZLWKRXW QRWLFH )RU D IXOO OLVW RI WKH 52&6 WUDY YHO WHUPV DQG FRQGLWLRQV SOHDVH YLVLW WKH ZHE OLQN KWWS Z RQGLWLRQV SOHDVH YLVLW WKH ZHE OLQN KWWS ZZZ ZZ URFVJUS F Z URFVJUS FRP WUDYHO W HO WHUPV DQG FRQGLWLRQV

04

21.10.2012

A˙barijiet

LAQGÓA ÌENERALI ANNWALI TAL-FÛL

IL-PL sPALLA MA’ sPALLA MAÛ-ÛGÓAÛAGÓ

“IΩ-Ωmien li ©ej se jkun mument tal-verità fejn irridu nuru li ΩΩg˙aΩag˙ lesti li jkunu protagonisti u mexxejja ta’ pajjiΩna sabiex lil pajjiΩna nag˙mluh pajjiΩ ta’ g˙ada. Konvint li f’dan il-mument tal-verità se nsib liΩΩg˙aΩag˙ spalla ma’ spalla mieg˙i biex nag˙mlu lil pajjiΩna, pajjiΩ Ewropew.”

Hekk iddikjara l-Mexxej Laburista Joseph Muscat meta nhar il-Óamis li g˙adda tlaqqg˙et illaqg˙a ©enerali annwali talForum Ûg˙aΩag˙ Laburisti.

Joseph Muscat qal li, li tkun Ewropew ma jfissirx li xxejjer ilbandiera tal-Ewropa, imma li tkun temmen f’soçjetà miftu˙a, fejn il-familji jkunu ttrattati l-istess u ma jkollokx familji talewwel u tat-tieni klassi, fejn ilGvern ma jiddettax l-istil ta’ ˙ajja tal-individwu, u fejn ilGvern jag˙ti spazju lill-privat biex ikompli jinvesti u jo˙loq il©id.

Joseph Muscat qal li fl-a˙˙ar erba’ snin il-Partit Laburista sar moviment aktar Ωag˙Ωug˙ u dan g˙ax ma qag˙dx lura milli jitkellem fuq dawk il-kwistjonijiet li jolqtu liΩ-Ωg˙aΩag˙. Ûied jg˙id li l-g˙an tal-Moviment huwa li kul˙add ikollu l-istess çans li jimxi ‘l quddiem, filwaqt li min jaqa’ lura jing˙ata lg˙ajnuna biex jimxi ‘l quddiem.

“Fl-a˙˙ar snin, il-Moviment sar aktar poΩittiv. Dan g˙amilnieh

billi ma tkellimniex biss fuq ilproblemi, imma tajna t-tama lillfamilji Maltin u G˙awdxin, li lisba˙ Ωminijiet ta’ dan il-pajjiΩ g˙ad iridu ji©u”, kompla jg˙id Joseph Muscat.

Il-Mexxej Laburista qal liΩΩmien li ©ej huwa kruçjali g˙al pajjiΩna, fejn l-inçertezza tista’ tpo©©i l-postijiet tax-xog˙ol filperiklu u g˙aldaqstant re©a’ appella lill-Prim Ministru biex jevita din is-sitwazzjoni u ma jilg˙abx mal-g˙ajxien tal-familji u taΩ-Ωg˙aΩag˙. Ûied jg˙id li bi kliem il-Prim Ministru stess, ilba©it huwa vot ta’ fiduçja, u lPartit Laburista m’g˙andux fiduçja fil-Gvern ta’ GonziPN g˙ax fl-a˙˙ar snin wera li mhux kapaçi j©ib il-bidla li wieg˙ed.

Min-na˙a tieg˙u, l-President tal-Forum Ûg˙aΩag˙ Laburisti Daniel Micallef qal li l-isfida mhijiex sempliçiment li tintreba˙ l-elezzjoni ©enerali, imma li n©ibu bidla poΩittiva g˙allfamilji Maltin u G˙awdxin.

Micallef semma wkoll il-˙idma li saret mill-FÛL fl-a˙˙ar snin, fosthom permezz ta’ diversi kampanji nazzjonali, bl-a˙˙ar wa˙da tkun il-kampanja ‘It’s Time’.

Waqt din il-laqg˙a kienet approvata mozzjoni dwar xog˙ol diçenti f’oqsma differenti. F’din il-mozzjoni, l-FÛL jis˙aq li l-kunçett li jkollok impjieg g˙al ˙ajtek issa spiçça. Il-moz-

zjoni tg˙id li wa˙da mir-ra©unijiet li tag˙ti lok g˙al xog˙ol prekarju huwa l-mod ta’ kif ise˙˙u l-kuntratti u g˙alhekk lFÛL jemmen fil-˙tie©a li ssir reviΩjoni tal-li©i li toffri linji gwidi ta’ kif ˙addiem jintrabat ma’ min i˙addem.

L-FÛL sa˙aq ukoll dwar il˙tie©a ta’ reviΩjoni fuq kif ji©u ttrattati lmenti ta’ ˙addiema biex ikunu protetti minn kull tip ta’ fastidju jew abbuΩ.

L-FÛL ©ibed ukoll l-attenzjoni fuq id-drittijiet tal-‘minority workers’ f’pajjiΩna u sa˙aq li dawn g˙andhom ikunu protetti daqs kull ˙addiem iehor, b’drit-

tijiet u obbligi skont ix-xog˙ol tag˙hom.

Dwar l-opportunitajiet ta’ xog˙ol barra minn Malta l-FÛL qal li l-Gvern g˙andu j˙e©©e© liΩ-Ωg˙aΩag˙ biex imorru jistudjaw jew ja˙dmu barra minn Malta biex jakkwistaw aktar esperjenza u g˙arfien. G˙aldaqstant, il-Gvern g˙andu jag˙mel ˙iltu biex jipprovdi lopportunitajiet biex dan it-talent ji©i utilizzat.

Dwar in-nisa fis-settur taxxog˙ol isemmiet l-importanza tal-ugwaljanza fl-opportunitajiet ta’ xog˙ol kif ukoll dak tassalarju fl-istess waqt li l-Gvern

g˙andu jo˙loq aktar inçentivi biex jinkora©©ixxi intrapriΩi biex i˙addmu aktar nisa, speçjalment fis-settur privat. Kienet proposta wkoll sistema ©dida biex jissa˙˙u l-façilitajiet ta’ childcare biex i˙ajjru aktar ommijiet jo˙ro©u ja˙dmu.

Dwar iΩ-Ωg˙aΩag˙ li ja˙dmu g˙al rashom, il-mozzjoni sa˙qet li l-Gvern g˙andu jkun aktar disponibbli biex jg˙in kif jista’ u biex ine˙˙i kull forma ta’ burokrazzija u xkiel li jista’ jeΩisti, waqt li jkompli jg˙arraf lin-negozjanti Ωg˙ar dwar kull opportunità li teΩisti biex ikomplu jkattru n-negozju tag˙hom.

Mill-Mistoqsijiet Parlamentari…

REKLAMAR G˙ALL-MALITA INVESTMENTS PLC

Minfuqa kwaΩi €77,000 fuq kampanja ta’ reklamar ta’ tliet ©img˙at Biex jag˙mel kampanja ta’ pubbliçità g˙all-entità Malita Investments PLC li twaqqfet fit-3 ta’ Ìunju tal-2011 u li l-g˙an tag˙ha hu li tiΩviluppa, tamministra u t˙addem portafoll t’assi immobbli li jinkludu propjetà t’importanza nazzjonali, l-Gvern nefaq is-somma ta’ €76,638.96, VAT eskluΩa, g˙al kampanja ta’ reklamar li saret fuq perijodu ta’ tliet ©img˙at.

Dan it-tender ing˙ata lill-kumpannija JP Advertising Ltd. li g˙amlet kampanja ta’ tliet ©img˙at fuq il-midja awdjo-viΩiva, gazzetti u xi stazzjonijiet tar-radju.

Kjarifika B’referenza g˙all-artiklu li deher fil-˙ar©a tal-Óadd, 14 ta’ Ottubru, bit-titlu ‘Qed i˙allsu imma mhux qed jie˙du servizz’, il-gazzetta KullÓadd tixtieq tiççara li x-showers imsemmija kienu se jittie˙du ta˙t ir-responsabbiltà tal-kumpannija ‘Creek Developments PLC’ li kellha tirran©ahom u ter©a’ tifta˙hom, iΩda ©ara lis-sid tar-ristorant li hemm fil-marina tal-Imsida, u li huwa qrib ˙afna tal-Ministru Austin Gatt, g˙amel xi arran©amenti mad-Dipartiment tal-Artijiet u Transport Malta biex jie˙u l-post fejn kien hemm il-latrini u x-showers, li min-na˙a tieg˙u g˙aqqadhom mar-risorant tieg˙u u Ωviluppahom fi kçina u store. Min˙abba f’hekk il-yacht marinas tal-Imsida u Ta’ Xbiex spiççaw ming˙ajr is-servizz ta’ latrina u showers wara li dawn tne˙˙ew mir-Royal Yacht Club u mis-sid ta’ dan ir-ristorant.

DEJN MAL-AÌENTI TAL-MEDIÇINI

Il-Gvern g˙andu dejn li jaqbeΩ il- €5 miljuni Id-dejn tal-Gvern mall-a©enti li jissupplixxu prodotti mediçinali u farmaçewtiçi fl-isptarijiet u ç-çentri tas-sa˙˙a issa la˙aq il€5,349,357. Waqt li kien qed jirrispondi interpellanza Parlamentari li saritlu mid-deputat Laburista Anthony Agius Decelis, il-Ministru tas-Sa˙˙a, Joe Cassar qal li din is-somma li g˙andha ting˙ata f’pagamenti di©à qabΩet it-termini ta’ kreditu ta’ sittin ©urnata.

Mistoqsi biex jag˙ti breakdown ta’ dan id-dejn, il-Ministru Cassar qal li min˙abba s-sensittività kummerçjali, id-dettalji dwar dan id-dejn ma jistax jitpo©©a fuq il-Mejda tal-Kamra.

21.10.2012

Intervista

05

“Obama se trebbÓu l-persOnalitÀ” Il-Professur David Schultz Ìimag˙tejn qabel isiru l-elezzjonijiet presidenzjali fl-Istati Uniti jkompli jonqos id-distakk bejn iΩ-Ωew© kontestanti Barack Obama u Mitt Romney. L-aspettativa hija li din l-elezzjoni se tkun wa˙da missielta sal-a˙˙ar minuta hekk kif iΩ-Ωew© kandidati rivali jinsabu ras imb ras.

Dwar l-elezzjonijiet, KRISTA CARUANA tkellmet mal-Professur DAVID SCHULTZ, studjuΩ Amerikan, lettur kif ukoll espert fis-sistema politika Amerikana.

Id-deçiΩjoni f’idejn 10 stati G˙alina li g˙andna mentalità Ewropea, mhuwiex daqstant façli li nifhmu s-sistema politika Amerikana. Minkejja ddiver©enzi li jistg˙u jeΩistu bejn is-sistema politika Maltija u dik Amerikana, fattur komuni bejniethom huwa li kemm f’Malta kif ukoll fl-Amerika, il-poplu huwa maqsum bejn Ωew© partiti kbar.

Filwaqt li f’Malta g˙andna l-Partit Laburista u l-Partit Nazzjonalista, lAmerikani g˙andhom id-Demokratiçi u r-Repubblikani.

Issa li ninsabu biss ©imag˙tejn ’il bog˙od mill-elezzjonijiet presidenzjali flIstati Uniti, kulma jmur, l-interess qed ikompli jikber dwar liema kandidat se jkun qed jie˙u t-tmexxija tal-Amerika f’idejh g˙all-erba’ snin li ©ejjin.

Kollox jindika li t-taqtig˙a se tkun wa˙da ˙arxa iΩda, minkejja dan, il-kontestant favorit li jirba˙ il-presidenza jibqa’ Barack Obama. Dan hu dak li ja˙seb ilProfessur David Schultz, studjuΩ Amerikan u espert fis-sistema politika Amerikana.

Iltqajt mal-Professur Schultz il-Barrakka ta’ Fuq fejn g˙al kwaΩi sag˙tejn s˙a˙ iddiskutejna l-mod li bih qed tiΩvol©i lkampanja Presidenzjali Amerikana.

Schultz jinsab konvint li Barack Obama se jkun qed jirba˙ il-vot elettorali, iΩda hemm çans kbir li l-vot popolari jirb˙u rrivali tieg˙u Mitt Romney.

“Meta jistaqsuni kif na˙seb li se jkun irriΩultat ta’ dawn l-elezzjonijiet jien dejjem insemmi tliet numri: 10-10-270. 270 huwa n-numru ta’ voti elettorali li l-kandidat irid jirba˙ biex ji©i elett president, 10 huma l-istati li jiddeçiedu min se jirba˙ l-elezzjoni u 10% huma dawk leletturi li g˙adhom mhux deçiΩi lil min ser jivvutaw. Dawn huma l-fatturi li jiddeterminaw ir-riΩultat ta’ dawn l-elezzjonijiet,” sostna Schultz.

IΩid jg˙id li fl-Istati Uniti hemm numru ta’ stati li g˙andhom dominanza Repubblikana jew Demokratika u dawn ftit li xejn jinbidlu minn elezzjoni g˙al o˙ra. “Qatt ma tista’ timma©ina lil Obama jirba˙ l-Istat ta’ Texas jew South Carolina, filwaqt li Romney qatt ma tista’ timma©inah li ser jirba˙ New York jew California. Dan g˙aliex dawn l-istati g˙andhom predominanza politika li diffiçli ˙afna biex tinbidel.”

L-ekonomija se tilg˙ab l-aktar parti importanti Staqsejt lill-Professur Schultz jispjegali x’inhuma l-kwistjonijiet kruçjali li fuqhom mistennija tkun determinata lg˙aΩla tal-President Amerikan. “Ûgur li l-ekonomija u l-qg˙ad se jkunu l-aktar kwistjonijiet kruçjali li se jiddeterminaw din l-elezzjoni. Mis-snin tletin ’l hawn tista’ tg˙id li qatt ma kien hemm president li re©a’ ©ie elett g˙at-tieni terminu jekk ta˙tu l-qg˙ad kien aktar minn sebg˙a fil-mija.

L-uniçi Ωew© eççezzjonijiet kienu Franklin Roosevelt u Ronald Reagan li kienu re©g˙u ©ew eletti g˙at-tieni darba minkejja li ta˙t it-tmexxija tag˙hom ilqg˙ad kien tela’ g˙al aktar minn 7%.

Fil-preΩent il-qg˙ad fl-Amerika jla˙˙aq is-7.8%. Nist˙ajlek tg˙idli: mela Obama

Ωgur li m’g˙andux çans jer©a’ ji©i elett.

IΩda fil-verità mhuwiex biss l-andament ekonomiku u l-qg˙ad li se jiddeçiedi rriΩultat ta’ dawn l-elezzjonijiet. Hemm fatturi o˙rajn.”

Staqsejtu jelabora dwar dawn il-fatturi lo˙ra. “Kwistjoni o˙ra determinanti se tkun dik tat-tassazzjoni. Filwaqt li Obama qed jipproponi li g˙andhom jiΩdiedu ttaxxi g˙as-sinjuri filwaqt li g˙andu jiΩdied l-investiment fuq l-edukazzjoni u t-ta˙ri©, Romney qed isostni li g˙andhom jitnaqqsu t-taxxi.

Kwistjonijiet o˙ra importanti huma ttnaqqis tad-dejn nazzjonali u d-defiçit, limmigrazzjoni u anke s-sistema tassa˙˙a, fejn anke hawnhekk iΩ-Ωew© kandidati qed jipproponu politika totalment differenti minn xulxin,” kompla jg˙id ilProfessur Schultz.

Il-politika barranija wkoll determinanti Il-Professur Schultz sostna li anke l-politika barranija se tkun fattur importanti f’dawn l-elezzjonijiet.

“Qabel ma se˙˙ l-attakk fuq il-Konsulat Amerikan fil-Libja f’Settembru li g˙adda, tista’ tg˙id li l-politika barranija Amerikana ma kinitx fuq l-a©enda ta’ dawn l-elezzjonijiet. IΩda minn mindu se˙˙ dan l-attakk, il-politika barranija re©g˙et telg˙et fuq nett tal-a©enda. Ûgur li Ωew© kwistjonijiet importanti marbuta mal-politika barranija se tkun is-sitwazzjoni fis-Sirja u anke l-kwistjoni tal-IΩrael li huwa alleat kbir tal-Istati Uniti,” spjega Schultz.

Staqsejtu kif jiddeskrivi l-kisbiet ta’ Obama fejn tid˙ol il-politika barranija Amerikana. “Nemmen li Obama kellu prestazzjoni mhux ˙aΩin f’dan il-qasam.

B˙al ng˙idu a˙na l-qtil ta’ Bin Laden, ittmiem tal-gwerra fl-Iraq u anke l-g˙eluq tal-˙abs ta’ Guantanamo Bay. IΩda kellu wkoll fallimenti, b˙al ng˙idu a˙na l-kwistjoni tal-Afganistan li g˙adha g˙addejja u anke l-fatt li l-Istati Uniti falliet milli tg˙in biex jintla˙aq ftehim ta’ paçi bejn l-IΩrael u l-Palestina. Falliment ie˙or kien li ta˙t Obama, l-Amerika evitat milli jkollha sehem attiv fir-Rebbieg˙a G˙arbija, b’mod speçjali fil-gwerra talLibja.”

Dwar il-politika barranija li qed jippro-

poni Romney, Schultz qal li Romney jidher li se jie˙u attitudni militanti b˙alma kellu George W. Bush, xi ˙a©a li fi kliemu wkoll mhux se tg˙inu biex jirba˙ il-voti.

Obama se trebb˙u l-personalità Il-Professur Schultz kompla jg˙id li fattur ie˙or importanti f’dawn l-elezzjonijiet se tkun il-personalità taΩ-Ωew© kandidati. “Ûgur li Obama ser jirba˙ min˙abba lpersonalità tieg˙u. Obama huwa ma˙bub ˙afna mill-Amerikani. IΩda mhux l-istess jista’ jing˙ad g˙al Romney. Óafna ma tantx g˙andhom simpatija mieg˙u u din Ωgur li se ttellfu ˙afna voti,” kompla Schultz.

Schultz qal li filwaqt li Obama jinΩel g˙al-livell tan-nies u g˙alhekk in-nies i˙ossu li jistg˙u jirrelataw mieg˙u, Romney huwa distakkat min-nies.

“Anke l-fatt li jilbes ˙wejje© li jiswew mijiet ta’ dollari, jixhed il-fatt li Romney huwa distakkat min-nies. Wie˙ed irid iΩomm f’mo˙˙u li Romney x’aktarx huwa l-aktar persuna sinjura li qatt ikkontestat g˙all-Presidenza Amerikana, tant li hemm min laqqmu ‘Ritchie Rich’.

Dan ftit li xejn se jg˙inu biex ji©bed issimpatija tan-nies,” qalli bi tbissima lProfessur Schultz.

Id-drittijiet çivili u l-klassi tan-nofs Il-Professur Schultz qal li aktar ma jg˙addi Ωmien, il-kwistjonijiet marbuta mad-drittijiet çivili u anke l-klassijiet soçjali, aktar qed isiru sinjifikanti fl-Istati Uniti. Obama qed isostni li jrid jer©a’ jibni mill-©did il-klassi tan-nofs li sfaxxat fix-xejn min˙abba l-kriΩi finanzjarja globali.

Rigward id-drittijiet çivili, b’mod partikolari Ω-Ωwie© bejn koppji tal-istess sess, Schultz qal li filwaqt li rRepubblikani huma konservattivi ˙afna u g˙aldaqstant jopponu dawn id-drittijiet, id-Demokratiçi huma aktar tolleranti.

“Dan jista’ jkun min˙abba l-fattur tal-età. Óafna minn dawk li jappo©©jaw lirRepubblikani huma nies anzjani filwaqt li Ω-Ωg˙aΩag˙ aktar g˙andhom tendenza li jappo©©jaw lid-Demokratiçi,” spjega Schultz.

IΩda sa˙aq li anke hawnhekk teΩisti problema min˙abba l-fatt li Ω-Ωg˙aΩag˙ ftit li xejn jo˙ro©u jivvutaw filwaqt li ladulti u l-anzjani jo˙or©u jivvutaw aktar bi ˙©arhom.

“Li hu Ωgur hu li fi Ωmien ftit snin o˙ra, il-Partit Repubblikan se jkun qed jitlef issa˙˙a tieg˙u filwaqt li d-Demokratiçi ser jissa˙˙u u g˙alhekk ma neskludix li, minn hawn u ftit taΩ-Ωmien ie˙or, dawn id-drittijiet çivili se jkunu qed jid˙lu fisse˙˙.”

Il-futur politiku taΩ-Ωew© kandidati Staqsejt lill-Professur Schultz x’ja˙seb li se jkun il-futur politiku taΩ-Ωew© kandidati jekk kemm-il darba jitilfu din l-elezzjoni.

“Jekk Obama ma ji©ix elett, Ωgur li ma jer©ax jikkontesta g˙all-Presidenza erba’ snin o˙ra u nemmen li l-karriera politika tieg˙u tintemm. Mill-banda l-o˙ra, jekk Romney jitlef, x’aktarx li jer©a’ jmur lura g˙an-negozju tieg˙u. Fl-a˙˙ar mill-a˙˙ar, Romney Ωgur li m’g˙andux bΩonn il-politika biex ˙ajtu tibqa’ g˙addejja,” qalli bi tbissima.

Staqsejtu lil min qed jara li jista’ jie˙u post iΩ-Ωew© kandidati kemm-il darba ma ji©ux eletti. “Fil-kaΩ tad-Demokratiçi nemmen li flok Obama jista’ jkun hemm Hillary Clinton, filwaqt li g˙arRepubblikani nara lil Rick Santorum, Paul Ryan jew Marco Rubio.

Jekk Obama jer©a’ ji©i elett president, nemmen li s-segretarju tal-Istat Amerikan, din id-darba jkun John A. Carey is-Senatur ta’ Massachusetts.”

Status Quo Temmejt din l-intervista billi staqsejtu kif ja˙seb li se jkun il-futur politiku tal-Istati Uniti wara dawn l-elezzjonijiet.

“Sempliçi ˙afna. Se jkollna status quo.

Dan g˙aliex jitla’ min jitla’ se jkompli fuq li hemm u ftit li xejn se j©ib tibdiliet sinjifikanti. Dan ifisser li jitla’ min jitla’, ftit li xejn se j©ib bidla drastika.

Nemmen li Ω-Ωew© partiti minn hawn u sentejn o˙ra se jkunu qed jissieltu g˙allKungress u g˙aldaqstant nemmen li listorja se tirrepeti ru˙ha,” temm jg˙id ilProfessur David Schultz.

FOR A FREE QUOTATION Laferla Insurance Agency Limited Vincenti Buildings, Old Bakery Street, Valletta VLT 1453.

Tel: 2124 0828/9, 2123 0058 Fax: 2124 0811

www.laferla.com.mt Laferla Insurance Agency Limited is licensed to act as an insurance agent for Middlesea Insurance p.l.c. and both companies are authorised to transact insurance business by the Malta Financial Services Authority.

agents for:

Terms & Conditions Apply.

CALL 21 22 44 05

COM No 240412 640

Quality Cover on All Classes of Business‌ at a Laferla Price.

E M O D H N 7 A / 4 2 ENCY N W G O R D EME BREAK E VIA CAR ISTANC TED ASS DEDICA TRE. A L CEN CAL

21.10.2012

Lokali

07

Il-kaÛ tat-tIxÓIm tal-ekssegretarju prIvat ta’ tonIo Fenech

Skont il-Pulizija ma ntilfux fondi pubbliçi F’Mejju 2011 Noel Borg Hedley (fir-ritratt fuq il-lemin), ekssegretarju privat tal-Ministru Tonio Fenech, instab ˙ati ta’ korruzzjoni b’rabta ma’ evaΩjoni ta’ taxxa fuq prop-rjetà, meta allegatament ixxa˙˙am mill-a˙wa Montebello, sidien talkumpannija JPM Brothers, biex titbaxxa l-istima fuq il-valur tal-proprjetà tag˙hom g˙al finijiet ta’ taxxa.

Wara s-sentenza tal-Qorti, Fenech kien ˙abbar li lMinisteru tal-Finanzi kien se jag˙mel awditjar intern biex jistabbilixxi g˙al kemm kienu jammontaw il-fondi pubbliçi mitlufa kawΩa ta’ dan it-tix˙im u jekk kienx hemm baΩi biex dawn ji©u rritornati.

IΩda minkejja li din ilgazzetta staqsiet kemm-il darba lill-Ministeru tal-Finanzi dwar l-ammont ta’ dawn ilfondi, il-Ministeru qatt ma ta twe©iba sodisfaçenti.

F’Ìunju 2011 din il-gazzetta staqsiet lill-Ministeru talFinanzi f’liema stadju kien wasal l-awditjar u kemm kien l-ammont ta’ fondi mitlufa, iΩda kelliem g˙all-Ministeru wie©eb li l-awditjar kien g˙adu g˙addej.

F’Lulju tal-istess sena din ilgazzetta re©g˙et staqsiet jekk kienx hemm xi Ωviluppi, iΩda l-Ministeru re©a’ wie©eb li dan l-eΩerçizzju kien g˙adu g˙addej.

Xahrejn wara, din il-gazzetta staqsiet g˙al darb’o˙ra jekk lawditjar kienx ©ie konkluΩ,

kemm kien l-ammont ta’ fondi mitlufa u b’liema mod ilMinisteru kien se jipproçedi fuq dan il-kaΩ.

It-twe©iba tal-Ministeru talFinanzi f’Settembru 2011 kienet li r-rapport tal-awditjar kien lest u li kien ing˙ata f’idejn il-pulizija. Madankollu lMinisteru naqas milli jag˙ti xi tip ta’ indikazzjoni dwar kemm kien l-ammont ta’ fondi pubbliçi mitlufa.

Illum, sena wara, dan lammont g˙adu qed jinΩamm mistur, u dan minkejja li attwalment qed jinstema’ l-kaΩ fil-Qorti kontra s-sidien tal-

kumpannija JPM Brothers, li allegatament kienu responsabbli wara dan it-telf minn fondi pubbliçi meta xa˙˙mu lil Borg Hedley biex jintervieni fl-istimi tal-valur tal-proprjetà tag˙hom b’mod li titnaqqas it-taxxa dovuta fuq il-proprjetà tala˙wa Montebello.

Din il-©img˙a, din il-gazzetta re©g˙et talbet lill-Ministeru talFinanzi biex jg˙id x’sar mirrapport li ng˙ata lill-pulizija sena ilu, kemm kienu l-fondi pubbliçi mitlufa, u g˙al liema ra©uni l-Ministeru kien qed jibqa’ jΩomm mistur dan lammont. IΩda minkejja li l-

Ministeru kellu ©img˙at s˙a˙ biex iwie©eb, sakemm morna g˙all-istampa konna g˙andna ma ˙adna l-ebda twe©iba.

Dwar dan il-kaΩ, din ilgazzetta bag˙tet ukoll domandi lill-Pulizija, fejn staqsiet x’kien ©ie konkluΩ mill-investigazzjoni tal-Pulizija dwar dawn il-fondi u g˙al kemm kienu jammontaw. Il-Pulizija wie©bet li mill-investigazzjonijiet tag˙ha ma rriΩultax telf ta’ fondi pubbliçi.

Dan meta fl-istess twe©iba tag˙ha qalet li Borg Hedley kien ©ie mressaq il-Qorti akkuΩat b’tix˙im, u li kien

ammetta l-akkuΩi mi©juba filkonfront tieg˙u.

Ta’ min wie˙ed jirrimarka li Borg Hedley kien biddel ilverΩjoni tieg˙u wara li ©ie interrogat mill-pulizija, fejn g˙all-ewwel qal li l-flus li kien irçieva kienu intenzjonati g˙all-kampanja elettorali ta’ Tonio Fenech.

IΩda meta Fenech ça˙ad din l-allegazzjoni, Borg Hedley dawwar ir-rotta u qal li l-flus kienu ng˙ataw lilu biex jintervieni mad-Dipartiment tatTaxxi biex jitbaxxew stimi talvalur ta’ proprjetà tag˙hom g˙al finijiet ta’ taxxa.

Ómie© u nuqqas ta’ dixxiplina fiç-Çentru tas-Sa˙˙a tar-Rabat G˙awdex Minn informazzjoni li g˙andha din il-gazzetta jirriΩulta li çÇentru tas-Sa˙˙a fir-Rabat G˙awdex jinsab fi stat ta’ telqa, kemm mil-lat ta’ ndafa u anki mil-lat tas-servizz li qieg˙ed ji©i offrut. Pazjent li ©ie bΩonn is-servizz tas-sa˙˙a f’G˙awdex ilmenta ma’ din ilgazzetta dwar il-˙mie© fil-klinika tar-Rabat, kif ukoll dwar innuqqas ta’ professjonalità ta’ nursing aide partikolari.

Dan il-pazjent irrakkonta kif mar fil-klinika tar-Rabat u, wara madwar nofs sieg˙a li kien ilu jistenna, ©iet fuqu nursing aide partikolari li kienet imxarrba bl-g˙araq.

Huwa jg˙id li meta kien fi triqtu lejn il-klinika raha ti©©oggja bl-uniformi taxxog˙ol, u li din ma kinitx lewwel darba li ltaqa’ mag˙ha ti©©oggja fit-toroq bl-uniformi.

Il-pazjent qal ukoll li baqa’ xxukkjat bl-ammont ta’ ˙mie© li hemm f’dan iç-Çentru, kemm fil-kamra ta’ stennija fuq barra u anki fil-kamra ta’ ©ewwa fejn idda˙˙al biex jing˙ata l-kura. Meta mar biex juΩa l-kamra tat- toilet baqa’

ddiΩgustat bil-˙mie© li sab fittoilet u bil-bins li kien hemm imfawra, fejn kien jidher çar li ilu ma jsir tindif.

Sorsi qrib din il-gazzetta kkonfermaw il-verΩjoni ta’ dan il-pazjent, u spjegaw li fil-fatt fiç-Çentru tas-Sa˙˙a tar-Rabat

m’hemmx cleaners , u li luniku cleaner li kien hemm ing˙ata kariga o˙ra b˙ala health assistant.

It-tindif issa waqa’ fuq innursing aides, li g˙al xi ra©uni jew o˙ra mhux qed jirnexxilhom jag˙mlu x-xog˙ol kif sup-

post.

Rigward in-nuqqas ta’ professjonalità tal-imsemmija nursing aide li tmur ti©©oggja bl-uniformi, jirriΩulta li fil-fatt din spiss tintlema˙ ti©©oggja madwar G˙awdex fil-˙in li suppost tkun qieg˙da taqdi

dmirha fiç-Çentru tas-Sa˙˙a tar-Rabat. Din l-im©iba ilha g˙addejja g˙al madwar sena, fejn jidher li g˙al xi ra©uni min kien inkarigat li jΩomm iddixxiplina tal-istaff ma kienx qed jag˙mel xog˙lu sew firrigward ta’ din in-nursing aide.

08

21.10.2012

AnaliΩi

PBS – attakk fuq id-demokrazija 24 sieg˙a kuljum Aktar ma qed nersqu qrib deçiΩjoni mill-aktar importanti li se jkun qed jie˙u l-poplu Malti, dik li jag˙Ωel lil min se jmexxih g˙all-˙ames snin li ©ejjin, aktar qed jikber lattakk li x-xandir nazzjonali m˙allas minn flus il-poplu qed jag˙mel fuq id-demokrazija.

Il-klikka ta’ GonziPN, f’attentat iddisprat u tal-a˙˙ar biex tibqa’ mka˙˙la mal-poter, ˙atfet f’idejha l-istazzjonijiet kollha tal-PBS u qed tuΩahom b˙ala g˙odda ta’ propaganda kontinwa, kultant fina u kultant sfaççata, mo˙˙ha biss kif ˙a ta©evola lir-re©im u tkasbar lill-Partit Laburista u lil min jittanta jwaqqaf lill-klikka milli tkompli tkisser iddemokrazija fil-pajjiΩ.

Skeda ta’ propaganda l-˙in kollu Wara sajf s˙i˙ ta’ propaganda permezz tal-a˙barijiet tat8.00pm u bullettini tal-a˙barijiet o˙ra, issa l-PBS ˙are© bliskeda tal-˙arifa, ippakkjata bi programmi ma˙suba biex ja˙slu l-im˙u˙ tan-nies minn sbie˙ il-jum sa tard billejl.

L-iskeda, mifruxa fuq Ωew© stazzjonijiet televiΩivi u tlieta o˙ra tar-radju, in˙admet b’mod li tara x’tara u tisma’ x’tisma’, il-˙in kollu fuq xi stazzjon jew ie˙or se ssib g˙addej xi programm b˙ala parti minn din l-istrate©ija viljakka ta’ propaganda.

Programm b˙al TVAM taleks-President tal-Kunsill Amministrattiv tal-Partit Nazzjonalista, Pierre Portelli, mhux biΩΩejjed tista’ ssegwih fuq TVM fil-˙in ta’ filg˙odu kmieni, iΩda tefg˙uh jixxandar ukoll fuq ir-radju g˙allakbar udjenza possibbli fil-˙in li ˙afna nies ikunu fit-toroq

Maltin sejrin lejn ix-xog˙ol. Ilgate-keeping li Pierre Portelli jag˙mel kontinwament lillklikka ta’ GonziPN tista’ tkompli ssegwih ukoll b’ripetizzjonijiet li jqallg˙uk matul il-©urnata.

U g˙ax il-poplu Malti mhux qed jie˙u doΩa biΩΩejjed ta’ Pierre Portelli, issa g˙andu ççans ukoll isegwih it-Tnejn filg˙axija fi programm ie˙or fuq wie˙ed mill-istazzjonijiet ta’ TVM li wkoll ikollu ripetizzjonijiet o˙ra.

Il-klikka issa ta˙kem il-faxxa ta’ filg˙axija Il-klikka ta’ GonziPN immanuvrat biex wara li ˙akmet ilfaxxa tax-xandir ta’ filg˙odu, riedet ta˙taf f’idejha l-faxxa importanti tax-xandir filg˙axija, qabel il-bullettini tala˙barijiet tal-istazzjonijiet kollha.

Idda˙˙lu l-forçini tar-re©im fil-Where’s Everybody f’koproduzzjoni mal-PBS biex bdew programm ie˙or ta’ gate-keeping u propaganda g˙all-Gvern, TVHEMM – programm ma˙dum b’finezza biex jattira udjenza imma li jin˙adem b’mod li jkun qed iwassal il-messa©©i tal-klikka li hija tant g˙al qalb il-preΩentatur tal-programm Norman Vella, li Ω-Ωelu tieg˙u biex jattakka lil kull kelliem Laburist li jkollu quddiemu, meta jkollu, huwa mill-aktar evidenti.

Il-lista ta’ programmi miΩg˙uda bil-messa©© propagandistiçi tar-re©im twila immens. Lou Bondi re©a’ beda skeda ©dida bi programmi mill-aktar Ωbilançjati kontra l-Partit Laburista, b’su©©etti mag˙Ωula b’mod li jaqbel lillklikka ta’ GonziPN u lmessa©©i li trid twassal il-klikka. L-istess, ripetizzjonijiet

kontra ripetizzjonijiet tal-istess programmi u xandiriet anke fuq ir-radju li neqsin mill-kontenut viΩiv li jkollu l-programm televiΩiv jirrendu ru˙hom fi programmi patetiçi li lg˙an tag˙hom biss ikun ilpropaganda.

Il-lista twila wisq. Anke programmi tan-nisa tad-dar filfaxxa ta’ filg˙odu b’doΩa qawwija ta’ intervisti u mistiedna kollha jwasslu lmessa©© tal-Gvern.

Partit Laburista vi©ilanti l-˙in kollu Il-Partit Labursita jinsab vi©ilanti g˙al din il-log˙ba antidemokratika li tinsab g˙addejja. Qed ikun infurmat

il-˙in kollu bil-mani©©i li jkunu g˙addejjin bil-g˙an li jpo©©uh fi Ωvanta©©. Il-klikka trid ixxebba’ lill-Partit Laburista biex ming˙alihom ilPartit ipaxxihom u jiddeçiedi li ma ji˙ux sehem fil-programmi tag˙hom. Qed jg˙arralhom bil-kbir u lill-Partit Laburista se jsibuh hemm, lest g˙al kull sfida.

U ara xi ˙add miç-Chairman Joseph Mizzi u l-Kap EΩekuttiv Anton Attard l-isfel, ja˙seb li se nag˙tuhom çans iΩebil˙u lill-Partit Laburista ming˙ajr ma nesponuhom g˙all-attakk li qed jag˙mlu fuq id-demokrazija Maltija.

Fil-©img˙at li ©ejjin, permezz ta’ dawn il-kolonni, se nkunu qed nag˙tu dettalji

s˙a˙ dwar dak li jkun g˙addej fuq l-istazzjonijiet kollha talPBS u dwar min ikun qed iwettaq dawn il-˙niΩrijiet minn fost il-biΩibilju nies li lklikka GonziPN ippustjat fittaqsimiet kollha tal-PBS, inkluΩa bl-a˙˙ar manuvra talmi©ja ta’ Silvana Debono (firritratt t’isfel) biex tie˙u ˙sieb il-portal tal-a˙barijiet tal-istazzjon.

21.10.2012

A˙barijiet

09

Ósarat serji fl-impjant il-©did ta’ Delimara Fl-impjant il-©did tal-BWSC f’Delimara Ωviluppaw ˙sarat serji li laqtu t-turbina tal-istim li tinsab fuq ilparti ta’ quddiem. Dan kien Ωvelat mid-Deputat Laburista Joe Mizzi meta nhar it-Tnejn kien qieg˙ed jitkellem fil-Parlament.

Jidher li dawn il-˙sarat konsiderevoli tfaççaw filjiem li g˙addew meta nfet˙et it-turbina tal-istim fejn fiha nstab li kien hemm partijiet minnha li kienu mkissrin.

Il-˙sarat f’din it-turbina nstabu hekk kif b˙alissa tinsab g˙addejja l-a˙˙ar faΩi tal-proçess tar- reliability run li mistenni jintemm fl-a˙˙ar ta’ Ottubru u li matulu g˙andu ji©i ççertifikat l-operat tal-impjant skont ilkriterji stabbiliti.

Fil-Parlament, Joe Mizzi qal li l-˙sara ©iet ikkawΩata wara li filtru fil-linja tal-istim li die˙el fit-turbina b’xi mod tkisser u l-biççiet tal-filtru n©arru mill-istim g˙al ©ewwa t-turbina.

Kien it-Tnejn filg˙odu li meta nfet˙et it-turbina nstab li kienet ©iet ikkawΩata ˙sara sostanzjali filparti ta’ quddiem tat-turbina minn fejn jidhol l-istim.

Mizzi qal li dan ma kienx l-uniku episodju li vvizzja l-proçess tar- reliability run’ tal-impjant. JirriΩulta li matul il-proçess, ammonti sostanzjali ta’ trab u rmied tossiçi baqg˙u ja˙arbu mill-impjant tal-abatement , fejn f’g˙add ta’ drabi ˙addiema tal-Enemalta sa˙ansitra tqabbdu jimpalaw kwantitajiet sostanzjali ta’ dan il-materjal tossiku.

Apparti minn hekk, matul il-proçess, billejl kienu jieqfu numru ta’ magni diΩil, fejn kien isir xog˙ol ta’ manutenzjoni fuq u˙ud minnhom.

Bil-g˙ajnuna tal-˙addiema tal-Enemalta li kienu jid˙lu apposta xog˙ol billejl, tekniçi tal-BWSC biddlu numru ta’ cylinder heads tal-magni diΩil li bdew jitilfu ammont ta’ cooling water waqt li jkunu qed joperaw.

Joe Mizzi Ωied jg˙id li ˙addiema tekniçi tal-BWSC kemm-il darba da˙lu matul il-lejl sabiex jag˙mlu xog˙ol ta’ manutenzjoni fuq il-magni weqfin, u dan ma kienx isir fil-preΩenza ta’ rappreΩentanti tal-

Enemalta, u g˙aldaqstant ˙add ma jaf x’tip ta’ xog˙ol ikun sar.

Ori©inarjament il-proçess tar-reliability run kellu jibda fil-bidu ta’ Ìunju li g˙adda, iΩda min˙abba g˙add ta’ problemi li Ωviluppaw fuq l-impjant, ilproçess kellu jittardja bi tliet xhur.

Quddiem din is-sitwazzjoni, id-Deputat Laburista Joe Mizzi staqsa numru ta’ domandi fosthom x’inhuma lparametri li jiddeterminaw jekk ir-reliability run kienx wie˙ed aççettabli jew le, min se jiddeçiedi jekk ilparametri stabbiliti ©ewx sodisfatti jew le u staqsa wkoll jekk ©ewx imqabbda esperti independenti sabiex jiççertifikaw li l-proçess tar-reliability run kien wie˙ed validu.

Mizzi qal li meta wie˙ed jikkunsidra d-difetti serji flimpjant li rriΩultaw matul il-proçess tar-reliability run,

u li kienu jinkludu leakages sostanzjali ta’ trab u rmied tossiçi, tibdil ta’ numru ta’ cylinder-heads talmagni diΩil, xog˙ol ta’ manutenzjoni minn ˙addiema tekniçi tal-BWSC billejl waqt li parti mill-impjant ikun wieqaf, u l-˙sara fuq it-turbina tal-istim, wie˙ed ji©i f’dubju kemm jista’ ji©i aççertat li l-proçess tar-reliability run kien validu u skont il-prattiçi normali.

Qal ukoll li jrid ji©i aççertat ukoll jekk teΩistix kolluΩjoni bejn il-BWSC u uffiçjali g˙olja Maltin sabiex ji©i ffaçilitat il-proçess tar-reliability run sabiex ma jit˙ammarx wiçç xi ˙add li hu involut sew f’dan ilkuntratt kontroversjali.

Mizzi temm jg˙id li l-poplu Malti g˙andu dritt li jing˙ata r-risposti kollha me˙tie©a dwar dak kollu li g˙addej f’dan l-impjant li sewa l-Kaxxa ta’ Malta mal€158 miljun.

L-iÛviLupp iLLegaLi f’WieD is-seWDa

g˙addew erba’ snin u l-Mepa g˙adha ma waqqfitux Minkejja li issa g˙addew aktar minn erba’ snin minn mindu l-Awtorità Maltija g˙all-Ambjent u l-Ippjanar, ilMEPA ordnat biex jitwaqqaf Ωvilupp illegali f’Wied is-Sewda f’Óal Qormi, sal-lum g˙adha ma ttie˙det l-ebda azzjoni ta’ infurzar dwaru.

Il-kaΩ jirrigwarda binja illegali li mistennija tinbidel f’ farmhouse u li kwaΩi tmiss mal-kamra tan-nar ta’ San Ìor© ta’ Óal Qormi. Sorsi qrib din ilgazzetta qalu li dan il-bini mhux biss huwa perikoluΩ g˙al min qieg˙ed jiΩviluppah, iΩda huwa perikoluΩ ukoll g˙al xi annimali li jista’ jkun li qeg˙din jinΩammu fih.

Xi snin ilu l-Awtorità Maltija g˙all-

Ambjent u l-Ippjanar, il-MEPA kienet qatg˙etha li dan il-bini kien ittella’ bla permess u g˙alhekk kien kontra l-li©i. Dwar dan il-bini, l-uffiçjal talinfurzar tal-MEPA kien qal hekk: “G˙andek Ωvilupp li jikkonsisti minn diversi kmamar fil-livell terran, kamra fl-ewwel sular, kif ukoll iffurmajt paddock billi dawwart parti missit b’kanen tal-˙adid, u dan kollu bla permess.”

F’Jannar tal-2007, is-sid kien appella kontra l-azzjoni ta’ infurzar ma˙ru©a mill-MEPA iΩda fid-29 ta’ Frar tal2008, il-Bord tal-Appelli tal-MEPA kien iddikjara l-appell tal-applikant b˙ala wie˙ed “null” min˙abba li ma

kienx ˙allas il-multa li kienet imposta fuqu.

Apparti minn hekk, wara li eΩamina sew dan il-kaΩ, il-Bord tal-Appell talMEPA ddikjara li l-applikant ma setax jer©a’ jappella mid-deçiΩjoni tal-MEPA min˙abba li l-appell tieg˙u kien g˙amlu tard ˙afna u kien qabeΩ iΩΩmien stipulat bil-li©i u b’hekk kien tilef iç-çans li jer©a’ jappella.

IΩda minkejja li g˙addew aktar minn erba’ snin minn mindu l-MEPA ddikjarat li dan l-iΩvilupp huwa wie˙ed illegali u g˙andu jitne˙˙a, sal-lum il-©urnata l-binja inkwistjoni g˙adha hemm u sorsi li tkellmu mag˙na qalu li l-iΩvilupp g˙adu

g˙addej.

Is-sena li g˙addiet, il-MEPA kienet qalet li d-deçiΩjoni dwar dan liΩvilupp trid tittie˙ed mill-Ministeru u mhux minnha. Ûgur li dan it-tip ta’ atte©©jament ma jsirx ma’ kwalunkwe applikant li jkollu xi binja illegali g˙ax normalment ikunu l-uffiçjali tal-infurzar talMEPA stess li jintbag˙tu jiΩgumbraw postijiet mibnija illegalment.

Quddiem dan kollu, id-domanda tqum wa˙edha: “Tg˙id x’inhu jΩomm lill-MEPA milli tie˙u azzjoni u tonora d-deçiΩjoni li ˙adet hi stess aktar minn erba’ snin ilu rigward dan liΩvilupp?”

10

21.10.2012

Kunsilli

id f’id maÇ-ÇittadiN

L-ebda passi miLL-pN fL-GÓarb

Mario Fava email keaneo@onvol.net

Jekk qatt kien hemm dubju dwar kif id-diri©enti tal-Partit Nazzjonalista jg˙idu mod u jag˙mlu mod ie˙or, dan tne˙˙a bil-mod kif l-istess diri©enti ©abu ru˙hom fil-kaΩ tas-Sindku David Apap tal-Kunsill Lokali tal-G˙arb, G˙awdex.

Mhux l-ewwel darba li sSegretarju Ìenerali tal-PN, Paul Borg Olivier, u l-medja Nazzjonalista ˙ar©u jattakkaw lil xi kunsillieri Laburisti meta ji©i allegat xi ˙a©a dwarhom.

Mhux l-istess jista’ jing˙ad meta allegazzjonijiet simili jsiru fil-konfront ta’ kunsillieri Nazzjonalisti. KaΩ tipiku huwa dan li qed nitkellem dwaru.

Is-Sindku Nazzjonalista talG˙arb G˙awdex, David Apap, qed ji©i investigat flimkien ma’ ˙uh Frank Apap dwar allegat kaΩ ta’ uΩura. Kif huwa mag˙ruf, ikun hemm uΩura meta ji©u mislufa flus b’rata ta’ mg˙ax li tkun og˙la minn dik stabbilita mil-li©i.

L-investigazzjonijiet tal-Pulizja fir-rigward tal-a˙wa Apap huma marbuta ma’ allegazzjoni ta’ kaΩijiet ta’ self ta’ flus bl-uΩura wara li da˙lu diversi lmenti minn vittmi li kellhom jag˙tu eluf ta’ ewro lill-a˙wa Apap u g˙aldaqstant id-dejn beda jiΩdied b’rata fenomenali, tant li w˙ud minn dawn il-vittmi huwa allegat li kellhom jid˙lu f’iktar dejn billi jissellfu eluf ta’ flus biex i˙allsu d-dejn tag˙hom ma’ David Apap u ˙uh. Is-Sindku tal-G˙arb qed jiç˙ad dan kollu.

Madankollu, tul iΩ-Ωmien li sSindku tal-G˙arb kien qed ji©i investigat mill-Pulizja, huwa baqa’ jΩomm il-kariga ta’ sindku u ma rriΩenjax mill-Kunsill anki jekk jidher li tkellem mal-Partit Nazzjonalista dwar is-sitwazzjoni tieg˙u. Huwa rrappurtat li l-Partit Nazzjonalista tkellem ma’ ©urnal lokali u qal li sakemm David Apap jitressaq il-Qorti huma mhux se jag˙tu direttivi lis-Sindku biex jirriΩenja mill-kariga tieg˙u f’dan ilKunsill Lokali. Jidher li David Apap huwa persuna tal-qalba fi ˙dan il-Partit Nazzjonalista u ilu jokkupa din il-kariga ta’ sindku sa mis-sena 1997.

Hawn ta’ min wie˙ed jistaqsi li s-Segretarju Ìenerali tal-Partit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, jekk hux qed jimxi b’kejl differenti ma’ David Apap f’dan ilkaΩ. Fid-diskorsi tag˙hom, esponenti ewlenin tal-Partit Nazzjonalista jg˙idu mod u mbag˙ad jag˙mlu mod ie˙or.

Dan g˙aliex meta jkun hemm xi allegazzjoni fil-konfront ta’ xi kunsillier Laburista, jippretendu li dak li jkun jirriΩenja filwaqt li huma ma’ min jidhrilhom jimxu b’kejl differenti.

PereΩempju fil-kaΩ tal-eks-Viçi Sindku tas-Swieqi, Gregory Brincat, dan kien ©ie m©ieg˙el jirriΩenja mill-kariga hekk kif kien qed ji©i investigat u ferm qabel ma tressq il-Qorti biex jirrispondi g˙all-akkuΩi li kienu qed isiru.

Allura nistaqsi: g˙aliex ma’ David Apap il-PN qed jimxi b’mod differenti? Dan jikkuntrasta wkoll mal-atte©©jament tal-PL fejn, anki f’kaΩ riçenti, meta sindku Laburista kien qed ji©i investigat (u g˙adu ma nstabx ˙ati g˙ax dawn huma biss allegazzjonijiet), dan irriΩenja mill-kariga tieg˙u.

Imma tassew huwa kaΩ li l-

Is-Sindku David Apap bilqieg˙da wara l-Ministri Giovanna Debono u Chris Said Partit Nazzjonalista jg˙id mod u jag˙mel ie˙or!

Diversi kaΩijiet o˙ra Dan mhuwiex kaΩ uniku fejn kunsillieri jew sindki Nazzjonalisti ©ew investigati fuq allegati abbuΩi li twettqu. U˙ud minnhom instabu ˙atja u o˙rajn g˙andhom bil-kaΩ tag˙hom li g˙adu g˙addej. F’G˙awdex stess kien hemm kunsillier Nazzjonalista li kien akkuΩat b’abbuΩi fuq minorenni. Dan ilkunsillier kien irriΩenja. Jing˙ad li dan il-kunsillier kien viçin sew tal-Ministeru g˙al G˙awdex u anki ja˙dem malkumpannija Gozo Channel.

Fil-Munxar, il-Kunsillier Mario Camilleri kien allegatament involut u ssemma diversi drabi fuq il-famuΩ kaΩ taç-çertifikati foloz fil-Gozo Channel. Raphael Axiak, li nstab ˙ati u we˙el il˙abs fuq dan il-kaΩ, semma diversi drabi lil Mario Camilleri fix-xhieda tieg˙u.

FiΩ-Ûebbu©, kunsill ie˙or Nazzjonalista li ©ie investigat.

Din id-darba kien is-Sindku, Charles Saliba li ©ie investigat dwar g˙oti ta’ direct orders minnu stess g˙al xog˙lijiet li jaqbΩu l-ammonti stipulati filli©i.

Fil-lokal ta’ San Lawrenz, isSindku ta’ San Lawrenz Noel Formosa, li huwa qrib sew talMinistru g˙al G˙awdex, Giovanna Debono, ukoll kien qed ji©i investigat dwar skema ta’ offerti g˙al pannelli fotovoltajçi. Tant hu hekk li dan la©ir kien il-ka©un tas-sospensjoni ta’ din l-iskema.

F’Kerçem, il-lokal tal- cowboys , kunsill ie˙or G˙awdxi b’ma©©oranza Nazzjonalista, issindku kien ©ie akkuΩat li ˙ebb u sawwat pulizija g˙ax ©ibidlu l-attenzjoni li kien ipparkjat ˙aΩin. Dak eΩempju mis-sindku ta’ lokal! Dan il-kuntistabbli spiçça kellu jie˙u kura medika min˙abba l-©rie˙i li ©arrab f’dan l-inçident.

Naturalment, ma’ dawn hemm kunsilli lokali o˙rajn f’Malta li huma mmexxija minn ma©©oranza Nazzjonalista li wkoll

spiççaw ta˙t il-lenti tal-Pulizija jew fl-a˙barijiet min˙abba l-a©ir ta’ w˙ud mill-kunsillieri tieg˙u.

Insemmi dak ta’ Sta Venera fejn l-eks-Sindku ta’ dan ilKunsill immexxi minn ma©©oranza Nazzjonalista, Elizabeth Vella, kellha tirriΩenja min˙abba nfiq mhux awtorizzat u deçiΩjonijiet li ˙adet we˙idha bla ma kkonsultat mal-kunsill tag˙ha. Anki dwar ‘donazzjonijiet’ g˙all-uΩu tal-uffiçini talKunsill, liema flus ma dda˙˙lux fil-kont bankarju tal-Kunsill Lokali iΩda f’kont ie˙or li kien amministrat minnha.

Kellna wkoll il-kaΩ tal-latrina pubblika u issa dak tasSegretarju EΩekuttiv. Din iddarba l-Kunsill huwa mmexxi minn Horace Anastasi. Anki bi tmexxija ©dida, dan il-Kunsill kien ©ie mhedded mid-Dipartiment g˙all-Gvern Lokali li se jitnaqqsulu l-flus mill-allokazzjoni jekk mhux se jsib rimedju malajr kemm jista’ jkun biex isolvi l-kobba m˙abbla tal-latrina. Dan biex ma nsemmux iddefiçit qawwi li g˙andu dan ilKunsill.

Vle©e© f’Tas-Sliema Kellna kaΩ ie˙or fil-Kunsill ta’ Tas-Sliema. Niftakru l-vle©e© li g˙addew bejn kunsillieri u leks-Sindku. Pulizija ©ejjin u sejrin u l-istess kien g˙amel idDirettur g˙all-Gvern Lokali.

Sindku akkuΩat b’tix˙im, mozzjonijiet kontra mozzjonijiet, sindku jag˙mel ammissjoni li wara jg˙id li kien sfurzat jag˙milha mill-Pulizija stess, kunsillieri jiddiΩassoçjaw irwie˙hom mill-partit li kkontestaw f’ismu u jg˙idu li m’g˙andhomx fiduçja fit-tmexxija tal-PN u mitt elf ˙a©a o˙ra. Ìie allegat ukoll li parti mit-tmexxija tal-PN uΩat il-forza biex çerti kunsillieri jag˙mlu dak li jg˙idulhom huma.

Minn Tas-Sliema mmorru San Ìwann fejn l-eks-Sindku Nazzjonalista li kien involut f’korruzzjoni dwar l-g˙oti ta’ kuntratti tal-Kunsill Lokali billi flimkien mat-tifel tieg˙u talab kummissjoni ming˙ad kuntrat-

tur li kien tefa’ t-tender g˙all©bir tal-iskart fil-lokalità.

Dan wassal biex is-Sindku kellu jirriΩenja. Kien hemm ukoll ©lied u battibekki bejn ilkunsillieri Nazzjonalisti nfushom fejn anki kien hemm min talab li dan il-Kunsill g˙andu ji©i investigat.

Ftit iktar ’l isfel u ninΩlu B’Kara. Kellna l-famuΩa attività tal-Villa©© tal-Milied. Attività li mill-minuti kien jidher li sSindku qed jg˙id li mhux se ssir. Minkejja dan, xorta wa˙da n˙ar©u l-leaflets u tqassmu fiddjar. Kunsilliera Nazzjonalista tg˙id li hi ma kienet taf b’xejn u lanqas biss kienet involuta fillaqg˙at li saru dwarha. Attività li minkejja li suppost ma saritx, jaslu kontijiet fil-Kunsill ta’ xog˙ol li sar f’din l-attività b˙al armar u xog˙ol simili ie˙or.

Kunsill ie˙or li huwa mifni b’dejn kbir u li l-istorja finanzjarja tieg˙u xejn mhi pjaçevoli, sa mill-ewwel sindku li kellha din il-lokalità.

Iktar lejn iç-çentru u mmorru s-Si©©iewi. Kunsillier ji©i akkuΩat bi frodi dwar impjiegi fil-Freeport fejn huwa allegat li wieg˙ed numru ta’ persuni li kien se jara kif se jsibilhom impjieg ma’ din il-kumpannija.

F’ÓaΩ-Ûabbar, Frans Catania, kunsillier ie˙or Nazzjonalista, ji©i investigat, din id-darba dwar tix˙im fil-˙ru© ta’ liçenzji tas-sewqan. KaΩ li kien heΩΩeΩ lill-ADT. Fil-Óamrun, Jonathan Attard, kunsillier Nazzjonalista, ji©i akkuΩat li xewwex ©emg˙a ta’ nies biex jattakkaw jew jirreΩistu membri tal-Korp talPulizija li kienu qed jaqdu ddmirjiet tag˙hom fil-festa ta’ San Gejtanu fl-istess lokalità.

F’ÓaΩ-Ûebbu©, kunsillier Nazzjonalista ji©i mressaq quddiem il-Qorti tal-Magistrati b’akkuzi ta’ kompliçità f’diversi kaΩijiet ta’ serq minn diversi djar.

Dan u ˙afna iktar huwa dak li l-Partit Nazzjonalista jonqos li jitkellem dwaru u bla ma jara ttravu li g˙andu f’g˙ajnu jipprova jne˙˙i t-tibna minn g˙ajn ˙addie˙or. Tassew tifsira talipokresija fl-aqwa tag˙ha!

21.10.2012

AnaliΩi

Rajt ma rajtx, smajt ma smajtx

11

minn Invictus

qalb.

Fjammi ‘eterni’

Malti u l-pultruna tar-rix li g˙andu fi Brussell, dan Ωgur li mhux se jitlaq minn ma’ ˙alqu l-koxxa talperΩuta li qieg˙ed imexmex fi Brussell.

Doctors in the House

Il-perΩuta tal-koxxa Il-Partit Nazzjonalista fil-ferneΩija li g˙andu biex jipprova jwaqqaf l-emora©ija li qieg˙da tiΩvinah, ta’ votanti Nazzjonalisti li ma jridux jafu bih aktar, qieg˙ed iressaq ’il quddiem g˙add ta’ kandidati li jista’ g˙andhom isem jew ie˙or, imma li jeΩistu dubji serji dwar dawn kemm huma lesti li jservu u jag˙tu sservizz tag˙hom kif imiss fil-Parlament Malti. Óu minn David Casa, li wara t-tlug˙ tieg˙u fil-©enna tal-Parlament fi Brussell, issa ddeffes, ossija deffsuh biex jinΩel fl-infern tal-politika Maltija, billi qieg˙ed jikkandida ru˙u fid-distrett li kien ta’ Franco Debono g˙all-elezzjoni ©enerali li jmiss. Óadd f’sensih ma jista’ jimma©ina li David Casa, g˙ad xi darba jg˙addilu mill-garigori ta’ mo˙˙u li dan se jinΩillu minn fuq l-istaffa tal- gravy train talParlament Ewropew biex jibda jg˙addi fuq l-onorarja miΩera tal-Parlament Malti.

Naturalment is-Sur Casa ja˙seb illi hu xi vote puller b’dawk il-parruççani kollha li tella’ matul is-snin g˙al ©ita fi Brussell. U naturalment kull qatra tg˙odd anki jekk hemm xmara fonda g˙al dak li hu distakk fissonda©©i bejn il-PL u l-PN. David Casa g˙andu jkun sinçier biΩΩejjed man-nies tal-˙ames distrett u jistqarr mag˙hom l-intenzjonijiet veri tieg˙u…u jg˙id bla tlaqliq illi jekk ji©i fis-sitwazzjoni remota li jkollu jag˙Ωel bejn is-si©©u fil-Parlament

Kandidatura o˙ra fi ˙dan il-Partit Nazzjonalista li qieg˙da tqanqal bosta mistoqsijiet hija dik talProfessur Albert Fenech li minn figura ta’ statura nazzjonali xi ˙add ikkonvinçieh jew tah parir Ωbaljat biex jirriduçi ru˙u f’figura parti©©jana.

Imma l-mistoqsijiet dwar il-kandidatura tal-Profs Fenech iqumu l-aktar mid-dikjarazzjoni li g˙amel malgazzetta The Sunday Times fejn g˙amilha çara illi hu ma jkunx interessat jekk ji©i offrut kariga fil-Kabinett u li g˙alih il-professjoni medika ti©i l-ewwel u qabel kollox.

Kuntrarjament g˙al David Casa, il-Profs Fenech qieg˙ed jag˙milha çara mal-elettorat illi x-xog˙ol professjonali tieg˙u jie˙u preçedenza fuq ix-xog˙ol parlamentari.

Fi kliem ie˙or hemm çans tajjeb jekk Fenech ji©i elett fil-Parlament, dan jispiçça jikser ir-rekord talassenteiΩmu ta’ Stephen Spiteri li ma sta˙ax jg˙id li jippreferi li jmur g˙al xi viΩta g˙and xi pazjent flok joqg˙od jitla’ t-tur©ien tal-garigor tal-Palazz biex dan kollu jg˙id bon©u u sa˙˙a wara ˙ames minuti. Tant ikun assenti mill-Parlament Stephen Spiteri, illi lanqas jaf li m’hemmx g˙alfejn joqg˙od jiskomoda ru˙u jitla’ mit-tara© tal-garigor, g˙ax hemm lift.

Imma hemm spjegazzjoni ‘lo©ika’ o˙ra g˙all-kandidatura tal-Profs Albert Fenech. Bl-inkwiet kbir intern li jinsab ja˙kem fi ˙dan il-Grupp Parlamentari tag˙hom, in-Nazzjonalisti ©ew bΩonn mhux biss isservizzi ta’ psikjatra (Joe Cassar), imma issa jistg˙u ji©u wkoll bΩonn il-preΩenza fosthom ta’ kirurgu tal-

Xi ˙add li jiddelitta bil-pompa manja fi ˙dan GonziPN ©ietu l-idea sublimi li jag˙mel g˙al fjamma ‘eterna’ wa˙da anki tnejn fejn il-Monument talGwerra lFurjana.

Dawn iΩΩew© fjammi ‘eterni’ flimkien ma’ xi xog˙lijiet relatati b ˙ a l t˙awwil ta’ si©ar taΩ-Ωebbu©, ©ew jiswew aktar minn €91,000. Huwa stmat li l-konsum fil-©img˙a ta’ dawn l-eternal flames huwa ta’ 270 kilogrammi gass fil©img˙a.

Il-qalja hija li dawn il-fjammi mhuma eterni xejn, g˙ax kien hemm drabi fejn g˙al ra©uni jew o˙ra dawn intlem˙u mitfijin.

“True Colours” Din il-©img˙a Natalino Fenech wera l-vera kuluri tieg˙u, ‘“his true colours” kif jg˙idu l-IngliΩi, meta pprova jag˙ti l-impressjoni li saret xi in©ustizzja kbira mieg˙u bil-famuΩ spot tal-PL fejn ji©i kkwotat li qal illi l-bilanc fl-a˙barijiet ma jeΩistix.

Smajt u rajt ad nauseam l-ispot li ˙ejja Natalino Fenech bi twe©iba g˙al dak tal-PL, fejn isir il-paragun bejn l- ispot tal-PL u l-intervista s˙i˙a ta’ Natalino Fenech, u jkolli nistqarr sinçerament li ma stajtx nifhem biex ˙a g˙alih eΩattament Fenech. Iktar u iktar meta huma biss in-Nazzjonalisti ppatentjati ta’ dan il-pajjiΩ li ma jag˙rfux bl-iΩbilanç, lampanti u kontinwu, li fihom l-a˙barijiet tal-PBS. Imma Natalino Fenech ta’ koççut li hu, ma kienx kuntent li t-twe©iba tieg˙u ©iet ripetuta g˙al ma nafx kemm-il darba bejn programm u ie˙or fuq il-PBS. Ma kienx kuntent li uΩa l-vuçi ta’ Marija l-Barokka g˙allispot tieg˙u biex jag˙ti l-impressjoni li eks©urnalista tal-ONE qieg˙da te˙odha kontra min kien jimpjegaha qabel, imma wasal anki biex g˙amel rapport lill-You Tube biex l-ispot tal-Partit Laburista jkun iççensurat.

Óarsa lejn il-©img˙a li g˙addiet Tristan B je˙el disa’ snin o˙ra Emanuel Balzan mag˙ruf b˙ala Tristan B we˙el disa’ snin o˙ra pri©unerija wara li nstab ˙ati li ffroda bidwi G˙awdxi ssomma ta’ €750,000.

Il-kaΩ imur lura g˙all-2009, meta lbidwi ta l-flus lil Balzan wara li dan wieg˙du li seta’ j©iblu fondi millUnjoni Ewropea biex ikun jista’ jinvesti aktar fl-art agrikola tieg˙u.

F’Mejju li g˙adda, Tristan B ing˙ata sentenza o˙ra ta’ sentejn u nofs ˙abs wara li fil-Qorti ammetta li ffroda sitt persuni u anke Ωew© kumpanniji. Fuq Ωew© kaΩijiet o˙ra separati ta’ frodi, Tristan B di©à qieg˙ed jiskonta wkoll sentenza ta’ disa’ xhur ˙abs u sentenza o˙ra ta’ tliet snin u nofs.

Operazzjoni ta’ suççess g˙at-trabi Ruby u Rose Matul din il-©img˙a spikkat ukoll l-a˙bar poΩittiva dwar it-tewmin sijamiΩi Ruby u Rose li ©ew mifruda permezz ta’ operazzjoni deskritta b˙ala diffiçli ˙afna. It-twemin li g˙andhom tnax-il ©img˙a u li l©enituri tag˙hom huma Maltin, jg˙ixu f’Bexleyheath f’Kent.

L-a˙bar dwar din l-operazzjoni ta’ suççess kienet

ukoll irrappurtata bi prominenza qawwija fil-mezzi tax-xandir IngliΩi. It-twemin Ruby u Rose kienu mwa˙˙lin ma’ xulxin mill-parti taΩ-Ωaqq u kienu qed jaqsmu bejniethom parti mill-imsaren.

Nizar al Gadi mibg˙ut erba’ xhur ˙abs

AkkuΩat li ffroda lil missier l-ekstfajla tieg˙u Kenneth Gafà ta’ 39 sena mill-Marsa u li qed ikun akkuΩat bil-qtil tal-ekstfajla tieg˙u, Christina Sammut ta’ 40 sena, liema qtil se˙˙ sentejn ilu, qed ikun akkuΩat li ffroda lil missierha, Lino Sammut, is-somma ta’ tnax-il elf ewro.

JirriΩulta li l-kaΩ se˙˙ meta Gafà kien qal lil Sammut li xtaq jifta˙ razzett tal-fniek mieg˙u iΩda biex jag˙mel dan kellu bΩonn il-flus. Fil-Qorti nstema kif Lino Sammut, li miet f’Awwissu li g˙adda, kien mar ma’ bintu Christina Sammut jirrappurtah lill-pulizija fejn kien allega li kien iffrodah kwaΩi tnax-il elf ewro.

B˙alissa Gafà qieg˙ed jiskonta sentenza ta’ pri©unerija wara li ma kellux biex i˙allas il-ple©© ta’ €15,000, li ng˙atalu b’rabta mal-qtil ta’ Christina Sammut.

Omm u binha akkuΩati bi traffikar tad-droga fil-˙abs

Nizar al Gadi, il-Libjan ta’ 34 sena li qed ikun akkuΩat bl-omiçidju tal-Avukatessa Margaret Mifsud, intbg˙at erba’ xhur ˙abs wara li hedded uffiçjali tal-pulizija b’rabta mal-arrest tieg˙u dwar ilqtil ta’ Mifsud f’Lulju li g˙adda.

L-Ispettur tal-Pulizija, Keith Arnaud, qal li meta kien qed ji©i eskortat lejn il-Façilità Korrettiva ta’ Kordin f’vettura tal-Pulizija, al Gadi beda jinsultah, jag˙millu mossi oxxeni u anke heddu li l-familjari tieg˙u fil-Libja kienu se jsibuh.

Omm u binha li b˙alissa qed jiskontaw sentenza ta’ pri©unerija wara li kienu nstabu ˙atja bil-qtil ta’ tfajla ta’ 18-il sena fl-2001, ©ew akkuΩati li qeg˙din jittraffikaw id-droga fil-Façilità Korrettiva ta’ Kordin.

Fil-Qorti nstema’ kif l-awtoritajiet tal-˙abs sabu ddroga kannabis ©o skipp fil-˙abs ta’ Kordin, liema droga aktar tard instab li kienet tappartieni liΩ-Ωew© akkuΩati.

L-omm u binha qed jiskontaw sentenza ta’ ˙mistax-il sena pri©unerija wara li kienu nstabu ˙atja bil-qtil ta’ Rachel Bowdler li kienet instabet mejta f’g˙alqa fl-Im©arr kawΩa ta’ overdose.

12

21.10.2012

Kumment

Gonzi vs l-opinjoni pubblika Leo Brincat Kelliem Ewlieni g˙all-Ambjent

Darba kien hemm film jismu Kramer vs Kramer.

Kien dwar kaΩ ta’ divorzju bejn koppja u l-impatt li dan kellu fuqhom infushom u fuq binhom. Jitkellem ukoll kif lavukati tal-partijiet involuti kienu rrikorrew g˙all-assassinju tal-karattru biex ikissru lil xulxin. Akkost ta’ kollox.

Id-differenza bejn dal-film u dak li qed ji©ri fil-kamp politiku ta’ GonziPN hija fundamentali. L-ewwel wie˙ed g˙adda biex reba˙ xi ˙ames Oscars, iΩda Gonzi ˙aqqu biss qatta silla jekk ming˙alih li ˙add ma huwa kapaçi jaqra dak li huwa ovvju.

L-a©enda vera politika tieg˙u u ta’ s˙abu li jippruvaw jirrumblaw fuq kul˙add biex jil˙qu l-iskopijiet tag˙hom u jibqg˙u ikkakkmati mal-poter akkost ta’ kollox.

Li ssemmi li l-Gvern g˙andu mandat li jibqa’ sal-a˙˙ar ma jfisser xejn.

Taqbel jew ma taqbilx ma’ kif mexa l-Gvern ta’ Alfred

Sant, Dr Sant kellu l-mandat li jiggverna sa tmiem ille©iΩlatura kollha. Il-qofol ta’ kollox huwa jekk kwalunkwe Gvern jibqax jikkmanda ma©©oranza parlamentari jew le.

Gonzi jidher li mhuwiex lest li jie˙u dan ir-riskju g˙alkemm jista’ jkun li sakemm ma jkunx hemm xi Ωviluppi ©odda ming˙ajr mistenni qed jirriskja li jag˙mel dan fil-ba©it li jmiss. Jekk ji©ri dan affarih.

Filwaqt li a˙na qed in˙e©©uh biex jag˙mel il-ba©it biex naraw fiex verament jissarraf il-©id li jg˙id li ˙oloq filpajjiΩ, m’g˙andux jistenna li a˙na nag˙mluha ta’ fan club tieg˙u billi mmorru kontra kull prassi parlamentari u min fuq nag˙tuh sostenn parlamentari g˙all-ba©it innifsu.

G˙ax din, ner©a’ ng˙id, hija lprassi fid-demokraziji parlamentari kollha.

Huwa f’dan il-kuntest li wie˙ed jifhem g˙aliex Gonzi jinsab lest li jiddiskuti kollox fil-Parlament sakemm ma

jkunx hemm xi vot kruçjali x’jittie˙ed.

G˙alkemm mhux kul˙add fehem id-deçiΩjoni tag˙na li nitolbu dibattitu ur©enti dwar l-Isptar St Philip’s fil-Parlament nhar it-Tnejn li g˙addew, iΩ-Ωmien tana ra©un.

G˙aliex il-kwistjoni ma kinitx jew id-diskussjoni li tlabna a˙na jew il-mozzjoni li ppreΩenta Franco Debono.

IΩda jew diskussjoni mqanqla minnha jew xejn.

G˙ax ilhom li g˙amluha çara li ma kinux lesti li ji©u sfiduçjati fuq mozzjoni mressqa minn deputat parlamentari tag˙hom stess. Li g˙alkemm mhux ser jit˙alla jo˙ro© g˙allelezzjoni mal-PN xorta wa˙da, dejjem jekk jien korrett, g˙adu jag˙mel parti formali mill-grupp parlamentari tag˙hom.

Li GonziPN ma jikkalkulax l-OppoΩizzjoni ma ne˙odha xejn bi kbir. G˙ax milli jidher la jikkalkula lil u˙ud minn s˙abu stess li mhumiex fiççirku Ω-Ωg˙ir li jikkontrolla kollox, u wisq anqas lest li

jag˙ti kas dwar kemm iddeçiΩjonijiet tieg˙u jistg˙u jolqtu lis-soçjetà çivili u loqsma ewlenin ekonomiçi u tal-kummerc f’pajjiΩna.

Gonzi tir wie˙ed biss jidher li g˙andu. Li jibqa’ kkakkmat mal-poter. Minkejja li kull sonda©© qed i˙ajru bi ˙rara kbira biex imur g˙all-elezzjoni ©enerali bikrija.

G˙alih li ma jikkalkulax lopinjoni pubblika saret qisha drawwa. Jidher çar li veru qed imexxi bl-eΩempju.

G˙aliex jidher li ilu li ttie˙ed mill-arroganza li w˙ud mill-ministri tieg˙u qeg˙din imexxu l-ministeri tag˙hom.

U anki jistmaw ˙aΩin lin-nies u liç-çittadini komuni. Ìejjin fi kliem Joseph Muscat. Aktar ma jtawlu u jag˙mlu Ωbalji b˙al ta’ St Philip’s, aktar isa˙˙u lilna u jdg˙ajfu lill-pajjiΩ.

IΩda kif Ωgur ilek taf – lakbar trux huwa dak li ma jridx jisma’! brincat.leo@gmail.com www.leobrincat.com

G˙eluq ix-xahrejn…bl-istorja tieg˙i

George Portelli

Hekk kif kienet t˙abbret ilmewt ta’ dejjem mibki u qatt minsi Dom Mintoff – eksPrim Ministru u eks-Mexxej tal-Moviment tal-Óaddiema, bosta u bosta ˙bieb tag˙na, b’mod jew b’ie˙or, f’okkaΩjoni jew o˙ra, dejjem mill-esperjenza tag˙hom, kienu xandru xi storja.

Jiena wkoll kelli storja li dejjem Ωammejtha mistura g˙al aktar minn erbg˙in sena. Illum g˙aΩilt li npo©©iha fuq il-karta. Kien il-Ìimg˙a, 26 ta’ Frar tassena 1971, bejn wie˙ed u ie˙or madwar erba’ xhur qabel l-elezzjoni ©enerali, jien kont id-dar mal-mara Julie.

Kien g˙all-˙abta tas-sitta ta’ filg˙axija meta xi ˙add çempel il-bieb. Kont jien li mort nara min ©ie. Hekk kif fta˙t il-bieb, sibt tlett ir©iel, it-tlieta ˙bieb tieg˙i. G˙edtilhom jg˙addu ©ewwa. Stedinthom ipo©©u.

Staqsejthom x’se jixorbu.

IΩda huma, ming˙ajr ma tilfu xejn ˙in, sparaw is-su©©ett mill-ewwel. Óaddie˙or band’ o˙ra kien qed jistenniena.

“Mintoff irid ikellmek.” Jien kont mistag˙©eb, we©ibthom: “Min, lili?”

Kien hemm il-mara mag˙na. Konna ˙amsa. It-tifla, Sylvana ta’ seba’ snin, kienet fil-kamra tag˙ha tag˙mel ilhomework. George Junior ta’ ˙ames snin kien rieqed raqda, jo˙lom bl-an©li, assolutament ma jafx x’kien qed ji©ri.

Meta l-mara ratni ma˙sud u m˙awwad, daret fuqi u qaltli: “Mur ara xi jrid, mhuwiex se joqtlok. Forsi wkoll li se jwieg˙dek minn qabel li se jag˙mlek

Ambaxxatur g˙al Hollywood.” Il-mara taf tiççajta daqsi u kultant aktar minni wkoll. F’kemm ilna ng˙idu, a˙na l-erbg˙a qomna u tlaqna.

Ma ˙adniex aktar minn g˙oxrin minuta biex wasalna l-Palazz il-Belt. Hekk kif wasalna, telquni fl-Uffiççju tal-OppoΩizzjoni. Fil-˙in sibt ma’ wiççi lil Mintoff u mieg˙u kien hemm Dr Anton Buttigieg, id-Deputat Mexxej.

Hekk kif Mintoff lema˙ni, b’karta f’idu, resaq fuqi u qalli: “Iffirmali hawn. Din mhi xejn g˙ajr li ˙iere© mag˙na.” Ng˙id is-sewwa dak il-˙in telg˙atli g˙oqla fi griΩmejja. Ma fla˙tx ng˙id kelma wa˙da.

Nistqarr minn dejjem kont dilettant tal-politika, imma qatt ma bsart li hekk ˙abta u sabta, hekk ta’ malajr se jkolli niddeçiedi. Hu kien rani m˙awwad u b˙al vle©©a re©a’ dar fuqi u qalli: “Xi trid flus?” Kien jaf li quddiemu ma kienx hemm xi benestant, xi negozjant jew xi kuntrattur. U fuq kollox kien jaf ukoll li biex tikkompeti u tonfoq g˙exieren ta’ powsters ci vuole. Issa hawn sirt minn kull kulur.

Fittixt kull skuΩa u fl-a˙˙ar fil-garigori ta’ mo˙˙i tfaççat wa˙da. G˙edtlu: “Jimporta Perit immur inkellem ftit ilmara?” Ta’ g˙aref li dejjem kien, inteba˙ li jien qed nimmolla. “Le le, xejn, mur.” U kompla: “Isma’ int tnax-il vot ma ©©ibhomx?” We©ibtu: “Ukoll m’g˙and il-qtates ta˙t il-bankina.” “Le, le sie˙bi, tnax min-na˙a l-o˙ra.”

Tal-iskantament, b’dak ilkalkolu ta’ ©enju, f’dak ilwaqt, g˙alija hu kien profeta.

Erba’ xhur wara hu reba˙ lelezzjoni b’mar©ni pjuttost minima fuq id-distrett tag˙na.

“Mur,” qalli. “F’dawn il©ranet nitkellem Óal Qormi, ejja ismag˙ni.” U jien b˙al kelb mismut, b’denbi ta˙t ilblata, fta˙t il-bieb iΩaqΩaq tal-kamra u tlaqt. Fil-kuritur, barra, iltqajt ma’ Pawlu Xuereb, li ’l quddiem kien la˙aq A©ent President.

Is-Sur Pawl dar fuqi u staqsieni x’kont we©ibtu.

G˙edltu li aktar le milli iva.

Niftakar qisu lbiera˙ il-kliem li kien qalli: “Ìor©, Ωbaljajt… l-istilla darba biss ti©i f’˙ajtek. Ix-xorti ma tid˙aklekx darbtejn.”

U b’dak il-kliem iberren f’mo˙˙i ˙assejtni aktar ‘brodu’ minn qabel. Xi ©ranet wara g˙arraft lill-Kumitat talKaΩin bid-deçiΩjoni negattiva li kont ˙adt.

IΩda l-istorja ma waqfitx hawn. L-istorja kompliet. Xi ©img˙at wara jien kont g˙addej bil-mixi l-Blata lBajda. B˙al sajjetta fil-bnazzi minn warajja lma˙t lil Mintoff g˙addej bil-karozza tieg˙u. Ìrejt g˙al mat-tieqa u staqsejtu jekk kienx g˙arafni jew le. Donnu nofsu iffastidjat qalli: “Inti dak Ìor© li ma smajtx minni.” U Ωied: “Ìor©, taf xi tfisser tirriskja? Mur issa u tinsinix…,” u kompla triqtu jsuq. “Ara twe©©a’,” smajtu jg˙id minn ta˙t l-ilsien, lejn l-uffiççju li kellu l-Blata lBajda.

Wasal Ìunju 1971…ilMoviment tal-Óaddiema b’Mintoff reba˙ l-elezzjoni u fid-dag˙dig˙a ta’ ©enn u fer˙, kif kien mistenni, eluf ta’ Laburisti niΩlu l-Freedom Press, il-Marsa. Il-kelma ©riet

li kien wasal Mintoff. Mintoff g˙adda jsuq qalb il-folol kbar fost çapçip enormi.

Kif ma setax jonqos jien u l-mara nΩilna mal-kotra.

Emmen jekk trid, b˙al dell ji©ri warajja, lema˙ni. Telaq idu l-leminija minn fuq listering, ˙ari©ha mit-tieqa, u b’ponn mag˙qud ipponta lejja.

Kien pespes xi kliem lil xi w˙ud iggranfati mal-karozza.

Xhur wara sirt naf x’kien tg˙arrfilhom dakinhar. Darba fost l-o˙rajn, jien ©urat ilQorti, sirt naf b’kollox. Çertu Fava, marixxal, kien qatag˙li l-kurΩità.

“Dak il-wie˙ed mal-mara kien se jtellfilna kollox.”

Hekk hu kien wa˙˙alha f’mo˙˙u…hekk hu kien irra©una. Mela allura kieku ˙ri©t kandidat u ©ibtlu mqar dawk l-imbierka tnax-il vot, kien iΩommni ma’ djulu infarfarlu l-bagalja mit-trab u je˙odni mieg˙u kull fejn imur.

Illum jien pensjonant – jien u l-mara ng˙ixu biç-çekk ta’ kull erba’ ©img˙at li Mintoff u ˙add iktar ˙asbilna fih.

Mieg˙u nirçievu çekk ie˙or, iva, dejjem iΩg˙ar, biss bih inkomplu nsoddu t-toqob li jinbtu matul it-tmienja u g˙oxrin ©urnata. U biex tkun taf daqsi, int li qed taqra, dan ukoll bis-sa˙˙a ta’ Mintoff! Grazzi dejjem Perit!

Kieku ma kienx hekk, ridt nibqa’ nissallab ag˙ar mill-istess Imsallab li inerpretajtu g˙al numru ta’ snin img˙oddija fuq it-televiΩjoni, palk u radju.

Nag˙laq billi ng˙id li ma rridx ninsa din l-istorja meta nasal in˙aΩΩeΩ l-awtobijografija fil-futur qarib.

21.10.2012

Editorjal

13

www.kullhadd.com Kull˙add, CNL, Triq Il-Mile End il-Ó AMRUN Editur: 2090 1409 editur@kullhadd.com | Reklami: 2090 1520 sales@kullhadd.com | Accounts: 2090 1518 accounts@kullhadd.com Distribuzzjoni: 2090 1517 | Email ©enerali: editorial@kullhadd.com | Twitter: http://twitter.com/#!/KullHadd

G˙andna dritt inkunu nafu aktar meta tikkunsidra li ftit tas-snin ilu dan kien ©arr fil-bagalja tieg˙u log˙ob tan-nar fuq ajruplan tal-Air Malta u meta dan inqabad minn uffiçjali tadDwana, ma ddejjaq xejn iwa˙˙al filmara tieg˙u.

B˙ala Kummissarju Ewropew, John Dalli kien jag˙mel laqg˙at formali jew informali ma’ lobbyists, korpi kostitwiti u NGOs ta’ kull tip u l-fatt li kellu Ωew© laqg˙at ma’ xi lobbyists li kienu f’kuntatt mal-eks-Viçi Sindku Nazzjonalista ta’ Tas-Sliema, jista’ jfisser ˙afna u jista’ ma jfisser assolutament xejn.

X’kien jaf jew ma kienx jaf John Dalli b’dak li kien g˙addej bejn Silvio Zammit u s-Swedish Match u l-lobbyists tag˙ha, g˙ad irid ikun ippruvat.

Jibqa’ b˙ala fatt illi baqg˙et ma ntmissitx il-le©iΩlazzjoni dwar it-tabakk li kien qieg˙ed ja˙dem fuqha John Dalli b˙ala Kummissarju Ewropew inkarigat mis-Sa˙˙a, ta˙dem kontra l-interessi finanzjarji kbar ta’ Swedish Match u ta’ kumpanniji o˙rajn b˙ala produtturi ta’ prodotti tat-tabakk bla du˙˙an. Din ille©iΩlazzjoni baqg˙et ma çaqalqitx pulzier wara Ω-Ωew© laqg˙at li saru mas-Sur Dalli.

G˙ad irridu nistennew u naraw jekk ir-riΩenja ta’ John Dalli minn Kummissarju Ewropew kinitx ipprovokata minn tixrid ta’ velenu f’Malta u barra minn Malta b’riΩultat tal-fatt li

Swedish Match u kumpanniji o˙ra b˙alha ma ˙adux dak li xtaqu mille©iΩlazzjoni li kien qieg˙ed jippilota John Dalli.

G˙ad irridu nistennew u naraw jekk dawk li kienu milqutin ˙aΩin mille©iΩlazzjoni li kien qieg˙ed i˙ejji John Dalli, lag˙bux l-unika karta li kien fadlilhom li jtajru min-nofs lil John Dalli u li jittantaw xortihom ma’ min se je˙odlu postu b˙ala Kummissarju Ewropew inkarigat mis-Sa˙˙a.

Interessanti wie˙ed ikun jaf x’sehem kellu Lawrence Gonzi meta kien ikkonsultat mill-President tal-Kummissjoni Ewropea, Josè Manuel Barroso, dwar ir-riΩenja ta’ John Dalli.

Jekk il-Prim Ministru Gonzi aççettax bla kliem u bla sliem il-linja me˙uda minn Barroso li Dalli jitkeçça sommarjament fuq dak li rriΩulta minn investigazzjoni preliminari jew jekk Gonzi iddefendiex id-drittijiet ta’ Dalli g˙al dik li hija ©ustizzja naturali.

Tajjeb li wie˙ed ifakkar li meta fl2004 Dalli kien ©ie m©ieg˙el jirreΩenja minn Ministru tal-Affarijiet Barranin, Lawrence Gonzi kien iddeçieda li jtajru abbaΩi ta’ rapport ta’ investigatur faΩull li wara rriΩulta li kien falz.

Minn dawn il-pa©ni, din il-gazzetta ting˙aqad mas-sej˙a li qeg˙din jag˙mlu bosta membri parlamentari Ewropej illi qeg˙din isostnu li r-rapport tal-prosekutur Giovanni Kessler tal-Olaf

g˙andu ji©i ppubblikat mill-aktar fis u l-ewwel u qabel kollox g˙andu ji©i komunitat lil John Dalli biex ikun jista’ jiddefendi ru˙u bl-a˙jar mod.

Meta Dalli kien ©ie m©ieg˙el jirriΩenja minn Ministru min˙abba r-rapport falz ta’ Joe Zahra, dan lanqas biss kien jaf li dan ir-rapport jeΩisti u l-uniku xamma li kellu kienet meta Gonzi qallu illi ma setax ikollu xi ˙add fil-Kabinett li kien qieg˙ed ji©i investigat mill-Pulizija.

G˙ad li Giovanni Kessler tal-Olaf huwa biss investigatur bil-mod pjuttost ambigwu u kemxejn allegoriku kif ikkomunika lill-istampa l-konkluΩjonijiet tieg˙u lill-istampa seta’ ˙oloq ilperçezzjoni li dan spiçça g˙amilha ta’ prosekutur, im˙allef u ©urija f’daqqa, meta fil-fatt kulma ©ara sa issa kien li dan bag˙at ir-rapport tal-investigazzjonijet tieg˙u lill-Avukat Ìenerali ta’ Malta u g˙ad li ma riedx jippubblika rrapport tieg˙u g˙al ra©unijiet ta’ kunfidenzjalità, xorta silet minnu dak li deherlu waqt il-konferenza stampa mal-©urnalisti.

Fid-dawl tal-kummenti selettivi li g˙o©bu jag˙mel Kessler dwar l-investigazzjonijiet tieg˙u, a˙na g˙andna dritt b˙ala Maltin u b˙ala çittadini tal-Unjoni Ewropea li nsiru nafu bil-provi kollha li fuqhom ibbaΩa l-konkluΩjonijiet tieg˙u s-Sur Kessler u mhux li l-kaΩ jintefa’ f’xi bir tas-skieken fl-uffiççju tal-Avukat Ìenerali.

“

“

Ir-riΩenja ta’ John Dalli minn Kummissarju tal-Unjoni Ewropea tellg˙et isem Malta g˙all-attenzjoni tal-istampa internazzjonali, sfortunatament g˙al ra©unijiet Ωbaljati. B’din l-a˙bar tar-riΩenja tas-Sur Dalli tista’ tissa˙˙a˙ ukoll il-perçezzjoni li hawn Malta tant hawn baΩuΩliΩmu, korruzzjoni u ta˙wid, illi issa sa˙ansitra bdejna wkoll nesportawhom.

Fl-a˙˙ar interess ta’ kul˙add, tal-pajjiΩ u l-ima©ni tieg˙u f’g˙ajnejn l-Ewropej, speçjalment dawk li jemmnu li f’çerti sterjotipi fejn jid˙lu l-popli Mediterranji, je˙tie© li nfittxu li nistabbilixxu l-fatti kollha llum qabel g˙ada, b’mod mill-aktar çar. Mhux biss fl-interess tal-pajjiΩ u tal-istituzzjonijiet Ewropej, imma anki fl-interess ta’ John Dalli nnifsu.

Meta John Dalli kien kostrett li jirriΩenja minn Ministru tal-Affarijiet Barranin, ftit kienu dawk li setg˙u jobsru li Dalli kien vittma ta’ wie˙ed millakbar frame-ups li qatt saru fil-pajjiΩ.

Dawk il-persuni li ©ew indikati minn Dalli b˙ala responsabbli g˙all-frameup tieg˙u, bl-eççezzjoni ta’ Joe Zahra, t˙allew ji©ru mas-saqajn u l-Prim Ministru Gonzi qatt ma wie©eb g˙allakkuΩi li g˙amillu Dalli dwar dan ilframe-up.

L-involviment ta’ eks-Viçi Sindku u kunsillier Nazzjonalista f’dan il-kaΩ, ikompli j˙awwad il-bejg˙a mhux ftit, l-

Xog˙ol g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ Stefan Zrinzo Azzopardi President tal-PL stefan.zrinzo@partitlaburista.org segwi fuq twitter @stefanzrinzo

IΩ-Ωg˙oΩija huwa Ω-Ωmien li fih persuna tid˙ol fid-dinja tax-xog˙ol. Ûmien li fih persuna tag˙mel bidla importanti f’˙ajjitha li miΩ-Ωmien tattag˙lim tg˙addi g˙ad-dinja tax-xog˙ol u ssib l-opportunità li tapplika t-tag˙lim u l˙iliet li tkun akkwistat matul is-snin. Huwa Ωmien ta’ sfida u je˙tie© li jkollna aktar Ωg˙aΩag˙ im˙ejjija fl-aktar sens wiesa’ g˙al dan ilmument importanti.

L-oqsma kollha tax-xog˙ol f’pajjiΩna jiddependu minn kemm Ωg˙aΩag˙ itemmu listudji tag˙hom b’suççess u kemm ikollna Ωg˙aΩag˙ li jkollhom it-ta˙ri© u l-˙iliet me˙tie©a biex jie˙du l-opportunijiet li jistg˙u jin˙olqu f’pajjiΩna u lil hinn minn xtutna. G˙alhekk, huwa ferm importanti li jkollna aktar mezzi biex naççertaw li aktar Ωg˙aΩag˙ ikomplu fit-tag˙lim tag˙hom.

Hemm rabta bejn il-kwalità tax-xog˙ol li persuna jkollha u l-livell tal-edukazzjoni u tatta˙ri© li jkollha. Biex aktar Ωg˙aΩag˙ jirnexxu fid-dinja tax-xog˙ol u jkattru l-possibbiltajiet tag˙hom, je˙tie© li ssistema edukattiva tag˙na

taççerta li tfal u Ωg˙aΩag˙ li jaqg˙u lura fit-tag˙lim jing˙ataw dak kollu me˙tie© biex huma wkoll jirnexxu.

Apparti l-edukazzjoni formali, je˙tie© li aktar Ωg˙aΩag˙ jing˙ataw l-opportunità li waqt it-tag˙lim u t-ta˙ri© tag˙hom jiltaqg˙u mad-dinja tax-xog˙ol. IΩ-Ωg˙aΩag˙ je˙tie©u ˙iliet aktar wiesa’, laktar biex jifhmu aktar meta u kif isibu opportunitajiet a˙jar meta jaslu biex jid˙lu fid-dinja tax-xog˙ol.

Illum qed ise˙˙u aktar kaΩijiet li fihom persuni li jkollhom kwalifiki anke universitarji jkollhom jaççettaw li ja˙dmu f’xog˙ol li g˙alih huma over-qualified.

B˙alma hija ˙asra li Ωg˙aΩag˙ jitilfu opportunitajiet ta’ xog˙ol g˙ax ma jkollhomx ˙iliet biΩΩejjed, daqstant ie˙or hija ˙asra li Ωg˙aΩag˙ jispiççaw jag˙mlu xog˙ol ta’ livell inqas mit-ta˙ri© li akkwistaw u mhux b’g˙aΩla tag˙hom.

PajjiΩna kattar ix-xog˙ol u l©id l-aktar bis-sens imprenditorjali li kellu l-poplu tag˙na.

Hemm bΩonn li aktar Ωg˙aΩag˙ jifhmu aktar kif huma wkoll jistg˙u jfittxu

opportunitajiet biex jo˙olqu attivitajiet ©odda li bihom jesprimu l-˙iliet tag˙hom.

G˙al Ωg˙aΩag˙ li da˙lu fiddinja tax-xog˙ol ming˙ajr ma kisbu daqstant ˙iliet u ta˙ri©, je˙tie© li jkun hemm inizjattivi li jinçentivaw lil dawn iΩΩg˙aΩag˙ biex jakkwistaw aktar ˙iliet u aktar ta˙ri© biex ikattru l-opportunitajiet g˙al xog˙ol a˙jar.

Proçess bhal dan jista’ jsir b’kollaborazzjoni ma’ min i˙addem iΩda l-aktar billi jkun hemm g˙arfien akbar fost iΩΩg˙aΩag˙ li hemm opportunitajiet o˙ra jistennewhom.

Min-na˙a tal-awtoritajiet je˙tie© li jkun hemm impenn akbar biex ji©i evitat u mi©©ieled kull tip ta’ sfruttament li jista’ jsir fuq ˙addiema Ωg˙aΩag˙. Il-fenomenu talprekarjat f’pajjiΩna je˙tie© li ji©i mi©©ieled.

Li jin˙olqu postijiet taxxog˙ol li joffru flessibbiltà huwa tajjeb iΩda l-flessibbiltà ma tistax tkun skuΩa biex twassal g˙al kundizzjonijiet inqas mill-kundizzjonijiet minimi skont il-li©i. L-awtoritajiet ma jistg˙ux jag˙lqu g˙ajnejhom g˙al dawn is-sitwazzjonijiet, l-aktar meta jsiru ta˙t

imne˙irhom.

Is-soçjetà tag˙na g˙andha obbligu li tiffaçilita l-˙olqien t’opportunitajiet g˙al kul˙add.

Je˙tie© g˙alhekk li jsiru aktar inizjattivi biex persuni b’diΩabbiltà jing˙ataw huma wkoll l-opportunità li jesprimu l-˙iliet tag˙hom fiddinja tax-xog˙ol. Kull inizjattiva li tag˙ti spazju lil Ωg˙aΩag˙ b’diΩabbiltà g˙andha ti©i ppremjata.

Fil-fehma tieg˙i hemm il˙tie©a li jsir investiment akbar biex Ωg˙aΩag˙ li jid˙lu fi Ωmien diffiçli jew fil-problemi mhux biss jing˙ataw l-opportunità ta’ riabilitazzjoni u ta’ korrezzjoni iΩda jing˙ataw verament l-opportunità biex jintegraw fid-dinja tax-xog˙ol.

F’dan il-qasam nemmen li waqajna lura bil-konsegwenza li wisq Ωg˙aΩag˙ qed jintilfu meta nistg˙u nag˙tuhom lopportunità li jibnu ˙ajja ©dida.

Il-˙olqien tax-xog˙ol g˙aΩΩg˙aΩag˙ mhuwiex biss ta’ ©id g˙al min jikseb l-opportunitajiet iΩda huwa mezz ta’ suççess g˙al pajjiΩna li g˙andu l-obbligu li jag˙ti la˙jar biex aktar Ωg˙aΩag˙ jirnexxu.

14

21.10.2012

Ittri

Wiçç tabil˙aqq tost!

Sur Editur,

Gvern tat-teÓid Sur Editur, Is-swaba’ jippuntaw lejn Austin Gatt mhumiex ta’ xejn. Ma jistax ikun li nibqg˙u mmexxijin minn gvern li ma jag˙milx distinzjoni bejn dak li hu tieg˙u u dak li hu tal-pubbliku. G˙ax bejn il-Gvern u l-pubbliku hemm distinzjoni enormi. L-istess Kristu kien qal: “Ag˙tu lil Alla dak li hu t’Alla u lil Çesri dak li hu ta’ Çesri.”

Kul˙add jaf x’pastaΩati g˙amel il-Gvern preΩenti. U issa kien se jag˙mel o˙ra bil-parke©©i fl-artijiet pubbliçi. Óaseb li art pubblika hi art tal-gvern tal-©urnata.

Il-Ministru Gatt ried jie˙u dawn l-artijiet pubbliçi li jservu g˙all-parke©© u jag˙tihom b’offerta g˙al g˙axar snin lil min forsi jaqbel mal-fehma tieg˙u u li g˙al darb’o˙ra ‘j˙awwad’ xi ˙a©a. G˙andna nies li jridu jiffangaw minn fuq iΩ-Ωg˙ir u minn fuq art pubblika, li speçi ssir art privata.

Ma ninsewx li, skont il-Kostituzzjoni, il-kosta Maltija u G˙awdxija g˙andha tit˙alla libera b’mod li wie˙ed jista’ jdur mad-dawra kollha bl-akbar libertà. IΩda llum dan ma jistax isir lanqas. Kien ilGvern Nazzjonalista li mar kontra l-Kostituzzjoni u ta numru ta’ permessi lil sidien ta’ lukandi, ristoranti u o˙rajn li xtaqu ja˙tfu x-xtut pubbliçi biex minnhom idawru sold tajjeb minn fuq dahar ilMaltin u l-barranin.

Niftakru li llum ebda Malti ma fadallu post ramli fejn jista’ jifta˙ umbrella biex jilqa’ g˙ax-xemx. U l-poplu ma jridx gvern uΩurpatur ta’ dak li hu tal-poplu nnifsu.

B’din tal-parke©©i kien se jag˙mel l-ottava!

Li jkollok Gvern li jirreferi g˙all-Mexxej tal-OppoΩizzjoni b˙ala dak ilbniedem li jrid jiffriΩa l-paga hi gidba oxxena. Kif ma jist˙ix min ilissen dan il-verb odjuΩ?

Possibbli GonziPN qed jipprova jifta’ l-©ebla u ja˙bi idu? Ma ni©rux fissnin. Nie˙du biss dawn l-a˙˙ar ˙ames snin. Insibu li matulhom, bilbarka tal-Gvern, g˙olew g˙al kemm-il darba l-prezzijiet taç-çilindri talgass, il-prezz tal-pitrolju, dak tal-petrol u tad-diΩil, tal-˙alib, tal-˙obΩ, talla˙am, u kull o©©ett ie˙or li l-familja te˙tie© biex tg˙ix. Ma ng˙oddux lanqas çerti tariffi lokali b˙all-permessi mill-kunsilli lokali, il-VRT, ilMEPA, l-introduzzjoni tat-ta˙rik mill-gwardjani lokali, eçç.

Ejjew naqblu li l-ma©©oranza ta’ dawn l-affarijiet g˙olew minn barra.

Ejjew nippruvaw naqblu li l-Gvern ma kellux g˙aΩla g˙ajr li j˙alli lprezzijiet jog˙lew.

IΩda mill-banda l-o˙ra rridu nifhmu li meta l-Gvern ta l-barka tieg˙u g˙al dawn iΩ-Ωidiet, kien qed jiffriΩa d-d˙ul finanzjarju tal-poplu Malti kollu. G˙ax waqt li l-prezzijiet g˙olew, il-valur tad-d˙ul finanzjarju tal˙addiema baqa’ jonqos u jiçkien, b’mod li deputati Nazzjonalisti, li ©ieli kellhom xi lmenti li l-˙addiema mhumiex ila˙˙qu mal-˙ajja, ˙e©©ewhom biex jag˙mlu part-time . Tarax, g˙andna Gvern li jissu©©erixxi xog˙ol, xog˙ol, xog˙ol u xejn mistrie˙!

Ma ninsewx lanqas li fi Ωmien il-gvernijiet Laburisti kellna uffiçjali governattivi li jduru l-˙wienet biex jaraw li l-prezzijiet tal-o©©etti baΩiçi g˙all-bejg˙ ikunu regolarizzati. Illum, kul˙add jitlob flus kemm irid, basta jkollu lista tal-prezzijiet, fejn tidher.

Ma ninsewx lanqas il-fraΩi: Óa jog˙lew il-prezzijiet.” U meta dawn jog˙lew ma jkun ifisser xejn ˙lief li l-paga tal-˙addiem tiççekken, tisfuma u tisparixxi mill-idejn. Xejn xejn, u kieku minnu, bil-friΩa tibqa’ ppriservata!

M.GATT, IL-FURJANA

MR BEAN, IL-BELT VALLETTA

inGannat u misruq Sur Editur, Jien in˙oss li ©ejt ingannat u misruq €50 intortament. Mela jien kont abbonat ma’ provider partikolari lokali fejn kont b’kuntratt indefinit in˙allas €35 fix-xahar. B’dan is-servizz jien kelli l-internet, it-television u t-telephone.

Riçentament jien kelli n©orr u mmur noqg˙od f’residenza o˙ra. Meta çempilt lil din ilkumpannija partikolari biex iwaqqfuli s-servizz, pront pront qaluli li rrid in˙allas multa ta’ €50 g˙ax ma kontx se nibqa’ abbonat mag˙hom.

Jien kont di©à ilni tliet snin ma’ din il-

kumpannija, imma skont il-ftehim dan m’g˙andux x’jaqsam. Jien nifta˙ g˙ajnejn ilpoplu li qabel ma jiffirma çerti kuntratti g˙andu joqg˙od attent u mhux ji©i ingannat b˙alma ©ejt jien. Çerti regolamenti wie˙ed g˙andu ji©i informat bihom, mhux bil-kitba jew stampi sbie˙, imma ji©i informat bil-fomm biex jekk ji©ri xi ˙a©a b˙alma ©rali jien, wie˙ed ja˙sibha darbtejn jekk ikun se jibbukkja dak il-pakkett.

MISRUQ, BL-EMAIL

MILL-FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

v.18: il-Belt valletta Demelsa Grech

Matul dawn l-a˙˙ar ©img˙at il-Belt Valletta kienet wa˙da mill-ibliet nominati biex issir il-Belt Ewropea tal-Kultura g˙as-sena 2018.

Kien proprju l-©img˙a li g˙addiet li grupp ta’ eΩaminaturi li kkonfermaw din id-deçiΩjoni biex il-Belt Valletta tie˙u dan it-titlu. G˙alhekk, il-kunçett ta’ V.18 in˙oloq biex ikun il-motto ta’ dan lavveniment tant importanti li jil˙aq ilqofol tieg˙u matul is-sena 2018.

G˙aldaqstant, xi jfisser li l-Belt Valletta tkun il-Belt ewlenija li fiha ti©i ççelebrata l-kultura?

Il-kunçett ta’ din l-attività n˙oloq millKummissjoni Ewropea li riedet tag˙ti valur aktar g˙oli lil dan il-qasam speçjali biex tippromovi l-kultura Ewropea.

Dan min˙abba l-fatt li qabel l-1985 lkultura ma kinitx qed ting˙ata l-importanza li kien jixirqilha jew daqs kemm kienu qeg˙din jing˙ataw lill-oqsma o˙ra b˙al tal-ekonomija u l-politika.

L-ewwel belt Ewropea g˙all-kultura

bdiet fl-1985 u kienet saret ©ewwa Ateni fil-Greçja. Belt li g˙al g˙exieren ta’ Ωminijiet, speçjalment fi Ωmien il-Greçja lAntika, kienet tag˙ti ˙afna importanza lill-arti u l-kultura, permezz tat-teatru, avvenimenti tal-isports, arti, Ωfin, letteratura u muΩika.

Fatturi li g˙adhom ji©u pprattikati b’xi mod jew ie˙or mill-Griegi u mid-dinja kollha sal-gurnata tal-lum g˙ax jag˙mlu parti mill-˙ajja tipika tan-nies.

PreΩentament, il-Kummissjoni Ewropea ppremjat lill-ibliet ta’ Guimarães u Maribor li jinsabu ©ewwa l-Portugal u isSlovenja rispettivament biex ikunu l-ibliet Ewropej tal-Kultura g˙as-sena 2012.

Fil-fatt, l-avvenimenti f’dawn l-ibliet daqt ji©u fi tmiemhom u minflokhom jibdew isiru ©ewwa Košice li tinsab lUngerija u f’Marsilja ©ewwa Franza.

Però, il-kunçett li jkollok belt fil-proçess li ssir il-belt ewlenija tal-kultura huwa importanti ˙afna daqs dik is-sena li fiha jkun qieg˙ed isir dan l-avveniment. Dan

g˙aliex, matul is-snin tal-applikazzjoni, hekk kif ikun riesaq iΩ-Ωmien il-belt tie˙u xejra differenti ˙afna min˙abba t-tibdil li jkun qieg˙ed isir fiha.

F’kelma o˙ra, fil-Belt Valletta jibda jsir ˙afna tibdil ta’ ri©enerazzjoni urbana, li permezz tag˙ha tinbidel fl-infrastruttura tal-belt sabiex b’hekk til˙aq livelli og˙la u rikonoxximent barrani.

Il-Belt Valletta Ωgur g˙andha bΩonn ter©a’ tie˙u r-ru˙ u l-˙ajja li kienet tgawdi sa ftit snin ilu.

Dan g˙aliex, min˙abba li hija mibnija fuq peninsula, qatt ma setg˙et tkompli tikber b˙al bliet o˙ra Ewropej, u g˙alhekk il-Maltin fittxew li jmorru jg˙ixu ’il barra mill-Belt.

B’konsegwenza li l-attività fil-Belt tin˙oloq biss matul il-©urnata meta jkun hemm il-˙wienet u l-uffiçini miftu˙in.

Mill-banda l-o˙ra, matul il-lejl il-Belt titbattal, g˙ax ftit nies jiddeçiedu li jmorru jqattg˙u tmiem il-©img˙a mal-˙bieb hemmhekk.

21.10.2012

Ittri

15

G˙ajnuna siewja g˙all-missjonarji Sur Editur, Nixtieq permezz tal-gazzetta tieg˙ek nirringrazzja lill-Mission Fund taddonazzjoni li g˙amluli waqt li kont Malta.

Grazzi lil tant benefatturi u voluntiera li, akkost ta’ tant sagrifiççji, jag˙mlu minn kollox biex a˙na l-missjunarji nirçievu g˙ajnuna finanzjara li tant g˙andna bΩonn fil-˙idma tag˙na ta’ kuljum.

Jien, li b˙alissa ninsab il-Filippini, nista’ ng˙id li din l-g˙ajnuna kienet ta’ barka g˙ax biha stajt ng˙in lil tant familji fil-bΩonn billi ipprovdejtilhom dak kollu li kien hemm bΩonn ˙alli jkollhom dar li tifla˙ g˙all-qilla tal-maltemp li jag˙mel ˙afna ˙sara f’dawn il-postijiet. Óafna minnhom tilfu kulma kellhom g˙ax id-dar tal-landa li kellhom ma fel˙itx g˙all-qilla tal-ilmijiet.

Grazzi ta’ din l-g˙ajnuna, g˙ax issa flok dar tal-landa g˙andhom kamra tal-bricks.

Jalla ˙afna nies jifhmu, jemmnu u jg˙inu fil-˙idma fejjieda li qed iwettaq il-Mission Fund.

Kull minn irid jg˙in finanzjarjament jista’ jag˙mel dan online jew permezz ta’ bank transfer f’wie˙ed minn dawn il-banek: HSBC (Account No: 061 197 448 050), Bank of Valletta (Account No: 163 007 980 19), APS (Account No: 200 008 207 62) jew Banif (Account No: 000 879 631 01).

SR ÌEMMA FENECH, IL-FILIPPINI

slogans tat-tbissim Sur Editur, Kultant tabil˙aqq ikollok temmen li l-bniedem jipproponi u Alla jiddisponi. U meta l-bniedem jipproponi, imur travers g˙al kollox.

Minn xi snin ’l hawn, il-partitarji Nazzjonalisti tal-klikka, kienu ˙ar©u b’Ωew© slogans g˙all-kap tag˙hom, li issa, li g˙adda ftit taΩ-Ωmien, huma tassew tad-da˙q. G˙ax ippruvaw jippro©ettaw lilhom infushom b˙ala l-messijiet il-©odda g˙all-©ens Malti.

Tiftakarhom is-slogans ‘Par idejn sodi’ u ‘Flimkien kollox possibbli’?

Ejjew in˙allu barra dan it-tieni slogan, li suppost li anki jmur kontra ttag˙lim nisrani li tant nifta˙ru bih, g˙ax il-possibbli kollu jinsab biss f’idejn Alla.

IΩda wara perijodu ta’ Ωmien, qed naraw kemm il-par idejn sodi ddg˙ajfu mill-ministri, deputati u kandidati Nazzjonalisti nfushom, u l‘Flimkien kollox possibbli’, Ωgur ma kienx g˙ajr slogan g˙all-istess klikka, li tie˙u kemm tie˙u Ωbalji, dejjem jista˙bew wara u jsibu lill-Prim Ministru jiddefendihom, qishom l-isess Ωbalji se j˙allas g˙alihom il-Partit Nazzjonalista u mhux il-poplu Malti kollu.

Bla dubju, possibbiltà wa˙da se jkun hemm: dik li l-poplu jing˙aqad biex itajjar darba g˙al dejjem mis-si©©u tal-poter lil dawk li qed jag˙mlu gaffe wara o˙ra.

TUTEMBU, IL-MARSA

Il-Maltin imxennqin jer©g˙u jaraw il-Belt Valletta tie˙u r-ru˙, u xhieda ta’ dan hija meta ti©i organizzata n-Notte Bianca. Filfatt, matul il-lejl tan-Notte Bianca, il-Maltin jo˙onqu t-toroq tal-Belt sabiex igawdu dawn lattivitajiet li jkunu differenti minn tas-soltu u attraenti g˙allfamilja kollha. Kemm dawk li j˙obbu jaraw esibizzjonijiet, drama jew kunçerti.

Fil-fatt, permezz ta’ din l-attività, il-Belt Valletta ter©a’ tie˙u l-˙ajja; simili ta’ dak li kien ji©ri dari meta ˙afna Ωg˙aΩag˙ Maltin kienu jmorru l-Belt biex jitaqg˙u ma’ s˙abhom u joqog˙du tilg˙in u niΩlin Strada Reale.

Il-kunçett tal-Belt Ewropea g˙all-kultura jg˙in ukoll biex jitkattar it-turiΩmu, li huwa ttieni l-akbar industrija f’pajjiΩna.

Dan g˙aliex il-GΩejjer Maltin ma

rriduhomx ikunu biss il-gΩejjer tax-xemx u l-ba˙ar u li ji©u jΩuruna biss turisti mda˙˙lin fiΩΩmien.

Irridu wkoll ninvestu f’turiΩmu li huwa attraenti wkoll g˙aΩΩg˙aΩag˙ barranin, kif ukoll g˙al dawk it-turisti li jiddeçiedu ji©u fuq btala Malta mal-familja tag˙hom.

Dan jista’ jsir biss jekk dejjem jin˙olqu attivitajiet tal-massa li jistg˙u jitgawdew minn kul˙add u minn persuna ta’ kull età.

G˙alhekk huwa importanti li permezz ta’ dan l-avveniment nag˙mlu l-almu kollu tag˙na biex nag˙tu spinta lill-belt kapitali tag˙na. Óalli b’hekk fiha jkunu jistg˙u jimir˙u ˙afna artisti minn kull qasam u nkomplu nkattru l-kultura Maltija.

Lou Bondi jag˙mel tieg˙u gidba tal-Partit nazzjonalista Sur Editur, Nirreferi g˙all-istorja ‘ Bondi+ jimmanipula kumment ta’ John Bencini’ (KullÓadd, 7/10/12).

Waqt li niç˙ad kategorikament l-allegazzjoni tas-Sur Bencini, nikkonferma li bi Ωvista ma ˙ar©itx clip partikolari tas-Sur Bencini. Fiha kien qal li ma jaqbilx li ti©i ffriΩata l-paga minima.

Fil-fatt, is-Sur Bencini kien qal li hu jaqbel li g˙andha tiΩdied.

G˙alhekk, il-“manipulazzjoni” li skont is-Sur Bencini suppost saret kienet din: li fil-programm ma ˙ari©x il-fatt li s-Sur Bencini huwa kontra dak li qed jipproponi Joseph Muscat. Fi kliem ie˙or, li Bondi+ iffavorixxa lill-PL. Ovvjament, l-ossessjoni li int b˙ala editur g˙andek b’Bondi+ ma t˙allikx tara dan l-istat ta’ fatt sempliçi u çar.

Barra minn hekk g˙andek tkun taf ˙a©a li sSur Bencini ma qalx fuq il-Facebook. Wara li rrekordjajna l-intervista mieg˙u, indunajna li f’parti o˙ra tal-intervista, bi Ωball ©enwin tieg˙u hu qal l-oppost ta’ dak li ried jg˙id.

On camera qal li hu favur li l-minimum wage m’g˙andiex tiΩdied. A˙na çempilnielu biex nikkonfermaw li dan kien Ωball ©enwin u hu fil-fatt ikkonferma. U ovvjament ma xandarniex

l-iΩball. G˙ax hekk titlob l-ir©ulija, ˙a©a li çert li hu diffiçli g˙alik tifhimha.

LOU BONDI, DIRETTUR, WHERE’S EVERYBODY NOTA EDITORJALI: Li intervista ta’ ftit minuti ma’ John Bencini ©iet “editjata b’mod skandaluΩ” f’wa˙da ta’ ftit se kondi b’mod li baqg˙etx ting˙araf, ma qalitux din il-gazzetta, imma qalu s-Sur Bencini nnifsu fuq Facebook.

Lou Bondi jridna nemmnu li dan l- editing skandaluΩ sar bi Ωvista jew emmen jekk trid, li Bondi+ spiçça jiffavorixxi lill-Partit Laburista bl- editing skandaluΩ tieg˙u.

Imma bil-lo©ika kontorta ta’ Lou Bondi, li jibqa’ jimbotta l-karru Nazzjonalista ma’ kull opportunità, f’din l-ittra qasira tieg˙u, ming˙ajr ma jrid, jer©a’ jixhed il-bias qawwi tieg˙u favur il-PN. Qal illi l-kumment ta’ John Bencini li kien editjat b’mod ‘skandaluΩ’, li m’g˙andhiex ti©i ffriΩata l-paga minima, huwa kontra dak li qieg˙ed jipproponi Joseph Muscat.

Bondi, ta’ Nazzjonalist ferventi li hu, g˙aΩel li jag˙mel tieg˙u u rrepeta din il-gidba tal-PN illi Joseph Muscat qieg˙ed jipproponi li jiffriΩa lpaga minima.

16

21.10.2012

Ta’ Barra

IL-QABÛA TA’ FELIX BAUMGARTNER

TITNIÛÛEL FL-ISTORJA

Ûgur li min segwa l-a˙barijiet fil-bidu tal-©img˙a ra mill-qrib il-qabΩa spettakolari ta’ Felix Baumgartner li permezz tag˙ha niΩΩel ismu fl-istorja wara li g˙amel rekord dinji.

KRISTA CARUANA segwiet dan l-avveniment li ˙alla lid-dinja litteralment bla nifs.

Min hu Felix Baumgartner?

Felix Baumgartner twieled fl-20 t’April tal-1969 f’Salzburg fl-Awstrija. Il-professjoni tieg˙u hija li jaqbeΩ mill-g˙oli. Fl-1999 kien niΩΩel ismu filGuiness World Records meta qabeΩ permezz talparaxut minn Petronas Towers fi Kuala Lampur filMalasja.

Fil-31 ta’ Lulju tal-2003, Baumgartner sar l-ewwel persuna li rnexxielu jaqsam il-kanal tal-Ingilterra permezz tal-iskydiving. Rekord ie˙or li kiser kien meta qabeΩ g˙oli ta’ 29 metru mill-famuΩa statwa ta’ Kristu f’Rio de Janeiro.

Rekords o˙ra li kiser kienu l-qabΩa li kien g˙amel fil-Millau Viaduct fi Franza, fis-27 ta’ Ìunju tal-2004; u anke l-qabΩa li kien g˙amel mit-Turning Torso f’Malmo fl-IΩvezja, fit-18 ta’ Awwissu tal-2006.

Fit-12 ta’ Diçembru tal-2007, Baumgartner niΩΩel ismu b˙ala l-ewwel persuna li qabeΩ mg˙ola 390 metru minn fuq l-og˙la binja tad-dinja li hija mag˙rufa b˙ala Taipei 101, fit-Tajwan.

G˙eleb il-klawstrofobija F’Jannar tal-2010 kien irrapurtat li Felix Baumgartner kien qieg˙ed ja˙dem ma’ tim ta’ xjentisti biex iwettaq rekord dinji fl-isports tal-iskydiving.

JirriΩulta li fil-bidu ta’ din l-avventura,Baumgartner kien qieg˙ed ibati minn klawstrofobija, hekk kif kellu jqatta’ ˙afna ˙in liebes l-ilbies li eventwalment kien se jkollu jaqbeΩ bih. Minkejja dan, huwa rnexxielu jeg˙leb din il-problema bl-g˙ajnuna ta’ psikolo©ista sportiv u numru ta’ speçjalisti o˙ra li tawh l-assistenza me˙tie©a.

Attentati ta’ qbiΩ Fil-15 ta’ Marzu li g˙adda, Baumgartner irnexxielu jwettaq l-ewwel qabΩa bi prova bi t˙ejjija g˙allqabΩa storika tal-Óadd li g˙adda. Din il-qabΩa saret minn g˙oli ta’ 21,818 metru u huwa stmat li dam nieΩel madwar tliet minuti u tlieta u erbg˙in sekon-

da fejn la˙aq veloçità ta’ 360 mil fis-sieg˙a qabel ma feta˙ il-paraxut.

B’kollox huwa dam nieΩel tmien minuti u tmien sekondi u b’hekk sar it-tielet bniedem fid-dinja li rnexxielu jinΩel b’paraxut minn g˙oli ta’ kwaΩi tnejn u g˙oxrin kilometru.

Fil-25 ta’ Lulju li g˙adda, Baumgartner g˙amel ittieni qabΩa bi prova; din id-darba minn g˙oli ta’ 24,460 metru. Huwa dam nieΩel g˙al madwar tliet minuti u tmienja u erbg˙in sekonda qabel ma feta˙ il-paraxut.

QabeΩ il-veloçità tal-˙oss Il-qabΩa ta’ nhar il-Óadd li g˙adda kienet rekord dinji g˙al Felix Baumgartner. Huwa rnexxielu jniΩΩel ismu fir-rekord dinji min˙abba li rnexxielu jag˙mel l-og˙la skydive f’g˙oli ta’ 128,097 pied.

Dan ifisser li Baumgartner inrexxielu jaqbeΩ ’l isfel mit-tarf tal-ispazju, liema qabΩa damet erba’ minuti u dsatax-il sekonda qabel ma feta˙ il-para-xut.

L-Awstrijak ta’ 43 sena rnexxielu wkoll jikser rekord dinji wara li rnexxielu jil˙aq veloçità ta’ 834 mili fis-sieg˙a, tant li qabeΩ il-veloçità tal-˙oss.

Minkejja li l-qabΩa tieg˙u kienet wa˙da ta’ suççess, Baumgartner kellu jiffaççja problema Ωg˙ira waqt li kien nieΩel min˙abba problema teknika li tappnitlu l-vista. IΩda din il-problema xorta wa˙da ma waqqfitux milli jwettaq il-missjoni tieg˙u.

L-akbar riskju li kien qieg˙ed jiffaççja Baumgartner huwa u nieΩel minn dak l-g˙oli kienet li jitlef il-kontroll bil-konsegwenza li seta’ jintilef minn sensih. G˙alkemm f’waqt minnhom deher instabbli huwa rnexxielu jer©a’ jie˙u l-kontroll f’idejh, liema kontroll Ωamm sakemm mess mal-art.

F’kummenti li ta lill-mezzi tax-xandir wara l-qabΩa tieg˙u, Baumgartner qal li f’xi waqtiet trid titla’ verament fil-g˙oli biex tirrealizza kemm inti Ωg˙ir.

Felix Baumgartner irnexxielu jikser ir-rekord talKurunell Joe Kittinger li kien qabeΩ g˙oli ta’ 31,333 metru lura g˙all-1960.

21.10.2012

Ta’ Barra

17

ID-DIFIÛA TA’ RADOVAN KARATZIC

JIssOKTA l-ÌuRI DwAR Il-ÌeNOÇIDJu FIl-BOsNJA Nhar it-Tlieta bdiet issir id-difiΩa ta’ Radovan Karatzic fil-©uri dwar il-©enoçidju fil-Bosnja. Karatzic, li g˙andu 67 sena u li huwa l-eksMexxej tas-Serbi fil-Bosnja, din il-©img˙a qal quddiem il-Qorti Internazzjonali dwar id-Delitti tal-Gwerra, li huwa kien ra©el tolleranti u timidu, u li minflok ji©i akkuΩat kellu jkun irringrazzjat g˙all-˙wejje© tajba li wettaq.

F’dan is-servizz RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn il-gwerra tal-Bosnja ta’ bejn l-1992 u l-1995, il-konsegwenzi u l-vittmi li ˙alliet, kif ukoll lejn il-©uri ta’ Karatzic, li qed ji©i akkuΩat li wettaq delitti kontra l-umanità matul din il-gwerra.

DiΩgwid fuq id-diviΩjoni tal-Bosnja Il-gwerra fil-Bosnja-Óerzegovina bdiet wara li nqasmet irRepubblika tal-Jugoslavja, hekk kif is-sistema Komunista sfaxxat wara l-gwerra bierda.

Dan ir-re©jun kien mag˙mul minn etniçitajiet differenti, ewlenin fosthom il-BoΩnjaçi, ilKroati u s-Serbi. Skont iç-çensiment tal-1991, madwar 44% kienu Musulmani BoΩnjaçi, 33% Serbi, 17% Kroazi u 6% kienu jqisu lilhom infushom b˙ala Jugoslavi.

L-inkwiet qam meta s-Serbi ma qablux ma’ memorandum tal-Parlament dwar is-sovranità tal-Bosnja, u bbojkottjaw referendum g˙all-Indipendenza tal-Bosnja li sar iktar tard. Ilmembri parlamentari Serbi, flimkien ma’ xi o˙rajn, abbandunaw il-Parlament u waqqfu l-Assemblea tag˙hom, li ddikjarat ir-Repubblika Serba filBosnja. Minn hawnhekk ilKroati mxew fuq l-eΩempju tas-Serbi, u huma wkoll iddijkaraw ir-Repubblika Kroata fil-Bosnja.

F’Settembru 1991 sar it-Trattat ta’ Lisbona, li kien jipproponi d-diviΩjoni tal-poter fil-livelli amministrattivi kollha. Dan kellu jevita li tfaqqa’ gwerra filBosnja. F’Marzu 1992, it-tliet partijiet iffirmaw ftehim li kien se jikklassifika distretti filBosnja b˙ala BoΩnjaçi, Serbi jew Kroati, irrilevanti millma©©oranza etnika f’kull distrett.

Il-President Alija Izetbegovi ć iffirma g˙allBoΩnjaçi, Radovan Karadži ć g˙as-Serbi u Mate Boban g˙allKroati.

Madankollu ©ara li ftit jiem wara Izetbegović irtira l-firma tieg˙u minn dan it-trattat. Dan se˙˙ dakinhar stess li ltaqa’ mal-ambaxxatur Amerikan Warren Zimmermann ©ewwa Sarajevo. Mhux mag˙ruf xi ntqal matul din il-laqg˙a, iΩda Zimmermann ça˙ad li qal lil Izetbegović li jekk jirtira l-firma tieg˙u l-Amerika kienet se tirrikonoxxi lill-Bosnja b˙ala stat indipendenti.

Il-vittmi tal-gwerra u l-©enoçidji L-g˙add ta’ vittmi f’din il-gwerra issemma kemm-il darba, iΩda sal-lum ma jeΩistix qbil dwar din iç-çifra, peress li mhuwiex çar eΩattament min kien ‘vittma tal-gwerra’.

U˙ud g˙addew il-vittmi talattivitajiet militari biss, filwaqt li o˙rajn g˙addew ukoll dawk li mietu b’kawΩi indiretti talgwerra, b˙al mard u ©u˙. Linqas çifra kkalkulata hija dik

ta’ 25,000 persuna, filwaqt li kalkoli o˙ra jitilg˙u sa˙ansitra sa 330,000 persuna.

Skont it-Tribunal Kriminali g˙al dik li kienet il-Jugoslavija (ICTY), it-total ta’ vittmi f’din il-gwerra kien ta’ madwar 104,730 persuna. 36,700 minnhom huma persuni çivili, filwaqt li 68,030 huma suldati.

Skont l-istess statistika, jidher li l-iktar li kellhom vittmi kienu lBoΩnjaçi, hekk kif mit-total ta’ vittmi, 65% kienu BoΩnjaçi.

Din iç-çifra tistona ˙afna ma’ dik tal-etniçitajiet l-o˙ra, peress li mit-total ta’ vittmi 22% biss kienu Serbi, filwaqt li 8% kienu Kroati. Il-kumplament talperçentwal Ωg˙ir ji©bor fih suldati u çivili ta’ etniçitajiet o˙ra.

Il-©enoçidju tal-Bosnja huwa dak li wettqu l-forzi Serbi ©o Srebrenica lejn tmiem il-gwerra u l-kampanja ta’ tindif etniku matul il-gwerra. Minkejja li ddelitti kontra l-umanità kienu mifruxa, it-Tribunal Kriminali g˙all-Jugoslavija kklassifika b˙ala ©enoçidju l-avvenimenti ta’ Srebrenica biss.

Bla dubju din kienet deçiΩjoni li qajmet kontroversja u li g˙adha ti©i dibattuta sal-lum.

F’dawn l-avvenimenti nqatlu madwar 8,000 ra©el u tifel Musulmani BoΩnjaçi, filwaqt li madwar 30,000 o˙ra tkeççew minn djarhom.

It-tindif etniku kien immirat g˙all-Musulmani Bosnjaçi u g˙all-Kroati. Din il-kampanja kienet tinkludi arresti kontra lli©i, omiçidji, stupri, torturi, swat, serq, attakki fuq mexxejja politiçi, akkademiçi u professjonisti, deportazzjoni ta’ persuni çivili, sparar fuq iççivili, serq u ta’ proprjetà, tkissir ta’ djar u stabbilimenti, u tkissir ta’ postijiet ta’ qima.

L-istupru tant kien mifrux u

sistematiku li ˙afna jqisuh b˙ala arma tal-istess gwerra, tant li baqa’ assoçjat mal-gwerra tal-Bosnja. Iç-çifri tal-vittmi tal-istupru jvarjaw minn 20,000 g˙al 60,000.

Karatzic jg˙id li g˙amel ˙iltu biex jevita l-gwerra Radovan Karatzic, eks-Mexxej tas-Serbi fil-Bosnja, din il©img˙a beda d-difiΩa tieg˙u quddiem it-Tribunal Kriminali.

Karatzic ©ie ppreΩentat millprosekuzzjoni b˙ala l-arkitett ewlieni ta’ gwerra li damet g˙addejja tliet snin u ˙alliet eluf kbar mejta. Huwa qed ji©i akkuΩat bi w˙ud mill-ag˙ar episodji vjolenti mit-Tieni Gwerra Dinjija sal-lum.

Fost o˙rajn qed ikun akkuΩat bil-kampanja ta’ tindif etniku mill-Musulmani u l-Kroati, talassedju ta’ tliet snin fuq Sarajevo, u tal-©enoçidju fi Srebrenica. IΩda huwa qed jiç˙ad dawn l-akkuΩi, u fiddifiΩa tieg˙u qed ipin©i lilu nnifsu b˙ala vittma tas-sistema ©udizzjarja.

Karatzic iddeskriva lilu nnifsu b˙ala bniedem timidu u tolleranti, u li ma jobg˙odx ilMusulmani BoΩnjaçi. B˙ala prova ta’ dan huwa jg˙id li lbarbier tieg˙u huwa Musulman.

“Kull min jafni, jaf li m’iniex awtokratiku, m’iniex aggressiv u m’iniex intolleranti. G˙allkuntrarju, jien bniedem timidu u tolleranti li g˙andi kapaçità

kbira biex nifhem lill-o˙rajn,” sa˙aq Karatzic. Huwa sa˙ansitra wasal biex qal li kien g˙amel dak kollu li jista’ biex jevita l-gwerra, u li ma kien hemm l-ebda indikazzjoni li lforzi Serbi kienu wettqu l©enoçidju ta’ Srebrenica.

Ratko Mladic, il-kmandant tal-militar Serb li kien responsabbli mill-operazzjoni ta’ Srebrenica, ukoll g˙addej ©uri fl-istess tribunal u qed jiffaççja akkuΩi simili. Mladic kemm-il darba qal li huwa kien qieg˙ed biss jimxi fuq l-ordnijiet talpolitikanti meta mexxa lazzjonijiet militari. Hekk kif il©uri jipproçedi, Karatzic u Mladic qeg˙din iwa˙˙lu f’xulxin g˙ad-deçiΩjonijiet li ttie˙du matul il-gwerra.

18

21.10.2012

Mill-Misra˙

Inglot iniedu l-Purple Passion Autumn Look Inglot Malta g˙adhom kif introduçew il-Purple Passion Autumn Look. Din tikkonsisti fi sfumaturi differenti tal-kulur vjola li g˙al din is-sena jidher li huwa l-kulur tassew trendy fuq il- catwalks tal-a˙˙ar moda madwar id-dinja.

Wie˙ed jista’ jiddeskrivi lPurple Passion Autumn Look il-©dida b˙ala wa˙da romantika u pjuttost mimlija kulur. IlPurple Passion tikkonsisti f’eye shadow vjola skur u lipstick roΩa.

Il-metodu li jintuΩa fuq lg˙anjejn f’din il- look huwa deskritt b˙ala smokey eye li jiffoka ˙afna fuq id-da˙la u ddawra tal-g˙ajnejn. Max-xuftejn se ji©i applikat lipstick roΩa.

Il-Purple Passion Autumn Look hija totalment b’xejn g˙all-klijenti ©odda u eΩistenti ta’ Inglot Malta. Kulma g˙andek tag˙mel huwa li ççempel biex tag˙mel appuntament u tistaqsi g˙all-Autumn Look il-©dida.

Inglot Malta qeg˙din joffru pakkett esklussiv g˙al prezz tajjeb ˙afna! Bil-prezz ta’ €55, Inglot Malta se jag˙tuk l-eyeliner, mascara, freedom palette bi tliet kuluri u lipliner , talAutumn Look il-©dida. Mhux hekk biss! Imma min jixtri dan il-pakkett esklussiv, Inglot Malta qeg˙din jag˙tu l-lipstick tal-Autumn Look b’xejn!

Rachel Vella, direttur ta’

ROCS Group, qalet illi “Inglot illum il-©urnata Ωgur joffru lakbar xelta ta’ kuluri fid-dinja tal-makeup madwar id-dinja.

Dan l-ista©un g˙aΩilna li mmorru g˙al look iΩjed moderna, iΩda fl-istess ˙in romantika.

Wara ©img˙at ta’ riçerka u provi, Inglot Malta, f’din il-look il-©dida, ser tuΩa kuluri u prodotti li jdawlu l-wiçç tal-kli-

jent b’mod differenti. Il-Purple Passion Autumn Look qieg˙ed ji©i mniedi kemm fuq is-suq Malti kif ukoll dak Libjan”.

Biex tgawdi minn din l-offerta speçjali, Ωur il-˙anut ta’ Inglot, The Strand, Tas-Sliema, jew çemepl 2015 1515. Tista’ tid˙ol fis-sit www.inglotmalta.com jew tibg˙at email fuq info@inglotmalta.com

It-tnedija ta’ ÛiguΩajg Festival tal-Arti g˙at-Tfal u Ω-Ûg˙aΩag˙ It-tieni edizzjoni ta’ ÛiguΩajg, li ser tittella’ bejn id-19 u l-25 ta’ Novembru 2012, qed jer©a’ jkun organizzat miç-Çentru g˙all-Kreattività l-Kavallier ta’ San Ìakbu.

Din is-sena l-festival qed jiççelebra l-ewwel g˙eluq sninu, u kul˙add huwa mistieden g˙all-‘quççija’ ta’ ÛiguΩajg, li matulha l-Belt Valletta ter©a’ g˙al darb’o˙ra tinbidel f’benniena g˙all-arti performattiva.

Il-muΩika, l-istejjer, l-animazzjoni, films, iΩ-Ωfin u t-teatru huma ftit mill-ingredjenti ma˙subin biex jolqtu l-imma©inazzjoni tat-tfal u taΩ-Ωg˙aΩag˙.

Il-programm tal-festival huwa mΩewwaq b’g˙add sabi˙ ta’ produzzjonijiet, kemm lokali kif ukoll barranin, li g˙andhom jog˙©bu lit-tfal u Ω-Ωg˙aΩag˙, fosthom produzzjonijiet ma˙duma apposta g˙al dan il-festival, u li kollha jwasslu esperjenza ferrie˙a u memorabbli.

Id-Direttur tal-festival, Toni Attard, spjega kif “matul ÛiguΩajg se jittellg˙u mhux inqas minn ˙amsa u g˙oxrin produzzjoni, imwassla lilna mill-aqwa artisti lokali emer©enti, kif ukoll artisti kontemporanji prominenti mill-Awstralja, ir-Renju Unit, l-Italja, il-Ìermanja, Franza, l-Olanda u l-Portugall”.

Il-festival se jkun aççessibbli g˙al kul˙add, b’g˙ad ta’ produzzjonijiet se jsiru wkoll bil-lingwa tas-sinjali. “L-g˙an tag˙na hu li, g˙al darb’o˙ra, inwasslu festival li joffri esperjenza mΩewqa, pjaçevoli u memorabbli g˙al kul˙add,” stqarr Toni Attard.

Il-produzzjonijiet li se jittellg˙u filg˙odu se jkunu miftu˙a primarjament g˙at-tfal tal-iskejjel, filwaqt li dawn se jsiru wkoll filg˙axijet tul il-©img˙a tal-festival, kif ukoll fi tmiem il©img˙a.

L-attivitajiet tal-festival se jsiru f’diversi postijiet madwar ilBelt, fosthom il-Kavallier ta’ San Ìakbu, il-Ber©a ta’ Kastilja, il-Bibljoteka Nazzjonali, l-Istitut Kulturali Taljan, id-Dar talMediterran g˙all-Konferenzi, u l-MITP. Tul il-©img˙a kollha se tittella’ esperjenza interattiva fi Pjazza San Ìor© bl-isem ta’ Frulli Frilli, ibbaΩata fuq il-ktieb popolari Il-kaΩ kwaΩi kollu tal-a˙wa De Molizz. Il-Festival jing˙alaq b’parata çelebrattiva tul Triq ir-Repubblika.

Fil-jumejn ta’ qabel il-festival, bejn is-17 u t-18 ta’ Novembru, se jittella’ l-Fringe Festival, fejn gruppi ta’ muΩiçisti, gruppi teatrali u artisti Ωg˙aΩag˙ se jkollhom lopportunità jippreΩentaw ix-xog˙ol tag˙hom lill-udjenza lokali.

Il-biljetti jinkisbu b’xejn imma jridu ji©u riservati minn fuq is-sit elettroniku tal-festival, www.ziguzajg.org. Il-biljetti jin©abru miç-Çentru g˙all-Kreattività l-Kavallier ta’ San Ìakbu, Pjazza Kastilja, il-Belt Valletta.

21.10.2012

Mill-Misra˙

19

L-APS Bank jisponsorja l-arkivju u l-librerija tal-MuΩew tal-Migrazzjoni L-arkivju u l-librerija tal-MuΩew tal-Migrazzjoni li qed ji©i stabbilit f’Dar l-Emigrant, se ji©u sponsorjati mill-APS Bank Limited. Il-ftehim dwar ilfinanzjament ta’ din it-tieni faΩi tal-pro©ett tal-MuΩew ©ie ffirmat minn Edward Cachia, Kap EΩekuttiv tal-APS Bank u Dun Alfred Vella, Direttur talKummissjoni Emigranti.

Iffirma wkoll Mons. Philip Calleja, President talKummissjoni Emigranti u ideatur tal-pro©ett tal-MuΩew talMigrazzjoni.

Fl-arkivju u l-librerija talMuΩew se ji©u preservati u katalogati dokumenti u pubblikazzjonijiet, fost o˙rajn, li jkunu jistg˙u ji©u uΩati minn skulari u membri tal-pubbliku li jkunu jixtiequ tag˙rif dwar il-migrazzjoni Maltija iktar fil-fond minn dak li jinsab fis-sular talMuΩew li huwa dedikat g˙al informazzjoni di©itali.

Edward Cachia qal li l-isponsorship tal-APS Bank g˙allarkivju u l-librerija tal-MuΩew tal-Migrazzjoni jirriflettu lapprezzament u r-rikonoxximent tal-Bank dwar l-importanza li l-migrazzjoni kellha u g˙adu jkollha, g˙alkemm f’forma differenti, fil-˙ajja tannazzjon Malti.

Il-Bank ried jipprovdi appo©© konkret lill-Kummissjoni Emig-

ranti fl-inizjattiva g˙aqlija tag˙ha biex jinΩamm rekord ta’ kif bdiet u Ωviluppat l-esperjenza migratorja Maltija.

Dun Alfred Vella radd ˙ajr lill-APS Bank g˙all-appo©© tag˙hom.

Waqt li fisser l-isponsorship b˙ala kontribut ferm sinjifikanti g˙ar-realizzazzjoni tal-pro©ett tal-MuΩew, huwa qal li larkivju u l-librerija fost ˙wejje© o˙rajn se jg˙inu lill-viΩitaturi jifhmu a˙jar ir-realtà talfenomenu tal-migrazzjoni u lvalur tal-inkluΩjoni soçjali.

L-ewwel faΩi tal-MuΩew Di©itali tal-Migrazzjoni ©iet inawgurata minn Mons.

Arçisqof Pawl Cremona OP fit22 ta’ Diçembru 2011, waqt lokkaΩjoni soçjali tal-Milied li lKummissjoni Emigranti torganizza kull sena g˙all-operaturi u l-voluntiera fid-diversi ˙idmiet tag˙ha.

L-ewwel faΩi t˙addan sistema ta’ digital collection management.

B˙al fil-kaΩ tal-ewwel faΩi, ixxog˙ol fuq l-arkivju u l-librerija ©ie fdat f’idejn il-Grupp Exalta.

Ix-xog˙ol ta’ t˙ejjija g˙al din it-tieni faΩi beda di©à.

Il-Kummissjoni Emigranti qed tie˙u l-inizjattiva tal-MuΩew talMigrazzjoni fil-kuntest tassehem attiv li hija kellha g˙al bosta snin fil-proçess kollu ta’

Kontroll fuq l-ispejjeΩ g˙al kull min jimpjega Kull persuna li timpjega g˙andha f’mo˙˙ha Ωgur l-ispejjeΩ kontinwi, dejjem jog˙lew, li g˙andhom x’jaqsmu mal-impjegati tag˙ha. Li timminimizza sig˙at Ωejda m˙allsa permezz ta’ kreattività u qerq tal-impjegati li jit˙allsu g˙al aktar sig˙at minn dawk li fil-fatt ja˙dmu g˙alihom, g˙andu jkun t˙assib serju g˙al kull amministratur konxju tal-ispejjeΩ Ωejda u bla bΩonn.

Il-kumpannija DataByte Limited flimkien mal-Kamra talKummerç g˙al G˙awdex (Gozo Business Chamber), lAwtorità tat-TuriΩmu g˙al G˙awdex (Gozo Tourism Authority) u l-konsulenti finanzjarji Niche Consultancy, ser jorganizzaw breakfast seminar speçifikament biex jindirizza dawn il-kwistjonijiet.

L-g˙an ewlieni ta’ din il-laqg˙a, li ser issir nhar it-Tlieta 23 ta’ Ottubru li ©ej fil-Grand Hotel, G˙ajnsielem, fit-08.30, huwa li ja©©orna sidien tan-negozji ta’ impriΩi Ωg˙ar u medji (SMEs) ma’ teknolo©iji effiçjenti u l-aktar riçenti li jg˙inu lkontroll u jnaqqsu dawn l-abbuΩi u l ispejjeΩ relatati tal-impjegati.

Il-laqg˙a hija ppjanata li tkun laqg˙a ta’ a©©ornament fejn jintwerew t-teknolo©iji effettivi li jikkontrollaw l-ispejjeΩ adattati g˙all-SMEs f’dan ir-rigward.

Il-kumpannija DataByte hija market leader f’dan il-qasam ta’ operazzjonijiet tal-ICT u g˙andha esperjenza ta’ konsulenzi vasta u track record ta’ implimentazzjoni li jkopri dawn la˙˙ar 15-il sena.

Hija t˙ossha çerta li kull parteçipant li se jattendi se jmur lura l-uffiççju bi prospetti u ˙sibijiet ©odda f’dan il-qasam, minbarra li ser ikun aktar a©©ornat ma’ dawn it-teknolo©iji.

Il- breakfast seminar huwa intenzjonat g˙al mexxejja filqasam tar-RiΩorsi Umani (HR) kif ukoll g˙al sidien tannegozji, u d-daqs tal-organizzazzjoni m’g˙andux ikun importanti, kif issostni DataByte, g˙aliex parti sostanzjali tal-klijenti tag˙ha huma fil-fatt negozji Ωg˙ar ta’ 10 impjegati jew inqas.

Kull persuna li hija interessata li tipparteçipa g˙al dan isseminar tista’ tirre©istra l-interess permezz ta’ email fuq info@databyte.com.mt jew billi ççempel 2345 6300.

assistenza lill-emigranti minn Malta.

Il-Kummissjoni g˙andha memorabilja estensiva. Din tinkludi dokumentazzjoni uffiç-

jali u mhux uffiçjali, ritratti, gazzetti minn madwar id-dinja, o©©etti, çertifikati, rikordji personali u ©enerali, stejjer u ittri. Óafna studjuΩi huma tal-

fehma li n-numru tan-nies ta’ ori©ini Maltija fl-artijiet ewlenin tal-migrazzjoni jaqbeΩ sew dak tal-popolazzjoni ta’ Malta.

20

21.10.2012

Kun Af

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM Saviour Mamo

L-aktar kreatura qattiela – in-nemusa

It-tiger mosquito li invadiet lil pajjiΩna f’dawn l-a˙˙ar ©img˙at

Jekk nistaqsik liema hi l-aktar kreatura li toqtol nies fis-sena, tg˙idli t-tigra jew ilkobra.

Vera li l-Bengal Tiger toqtol bejn wie˙ed u ie˙or mal-mitt ru˙ fis-sena fl-Afrika u lIndian Cobra toqtol mal-50,000 ru˙ fis-sena fl-Indja, imma sejjerr Ωball g˙ax l-aktar kreatura li toqtol nies fis-sena hija nnemusa.

Hu kkalkulat li bil-mard li ©©ib innemusa jmutu mal-miljun ru˙ fis-sena.

Tg˙ix kullimkien JeΩistu mal-2,500 speçi ta’ nemus fid-dinja kollha u jg˙ixu f’kull ambjent, sew jekk ikun kiesa˙ sew jekk ikun s˙un. Fl-Indja nstab nemus jg˙ix ©ewwa tankijiet talhydrochloric acid.

In-nemus jg˙ix fejn ikun hemm l-ilma qieg˙ed b˙al fl-g˙adajjar, f’bottijiet jew reçipjenti mitluqa fil-kampanja, tajers ˙Ωiena jew f’xi g˙amla ta’ kontenitur mitluq f’xi g˙alqa.

In-nemusa ©eneralment tkun attiva billejl u kapaçi tinduna b’kull toqba jew xaqq biex tid˙ol ©ewwa fid-dar.

Il-kwalità ta’ nemusa li nsibu fid-dar hija l- Culex pipiens u ©ejja mill-familja Culicidea. Però sfortunatament, dan la˙˙ar, speçi o˙ra ta’ nemusa invadiet lEwropa, inkluΩ pajjiΩna. Din hi n-nemusa tigra (Aedes Albapictus).

Ting˙araf g˙ax g˙andha strixxi bojod fuq ©isimha u saqajha. Attiva matul il-©urnata u t˙obb tnigges f’postijiet baxxi mal-art b˙al fuq il-pala tas-sieq jew wara l-g˙aksa talvittma. Din il-kwalità ta’ nemusa g˙andha velenu qawwi ˙afna u mhux l-ewwel darba min˙abba gidma minn tag˙ha ssib ru˙ek l-isptar.

In-nemusa mara biss tniggeΩ In-nemusa tista’ tbid bejn sitta jew seba’ darbiet matul l-erbg˙in jew ˙amsin ©urnata li tg˙ix. Biex in-nemusa ssir adulta, tg˙addi minn metamorfoΩi, ji©ifieri l-ewwel tkun bajda, imbag˙ad larva, imbag˙ad pupa u

tispiçça nemusa. Proprjament in-nemusa tbid max-xifer tal-ilma, ftit millimetri ’l fuq mill-ilma, biex meta l-bajd ifaqqas, il-larva tinΩel ta˙t l-ilma.

In-nemus jg˙ix billi jerda’ l-meraq talpjanti. In-nemus tas-sess femminili biss jerda’ d-demm tal-annimali fosthom talg˙asafar, rettili, mammiferi u tal-bniedem.

Tag˙mel hekk biex iΩΩid çertu ammont ta’ sustanza qabel ma tbid.

Qabel ma n-nemusa tnigges, ter˙i ftit bΩieq biex trattab id-demm u ma jag˙qadx.

U huwa proprju dan il-bΩieq li j©ieg˙lek t˙okk u jtellag˙lek in-nef˙a mal-gidma. U aktar ma t˙okk aktar idda˙˙al il-velenu ta˙t il-©ilda sakemm to˙ro© id-demm. La˙jar ˙a©a hi li tog˙rok biçça sil© fuq il©er˙a.

Protezzjoni JeΩisti ingwent u sprej li ji©u applikati fuq il-©ilda meta ti©i migdum min-nemus u jeΩistu wkoll kremi u sprejs li jipprote©uk mill-istess gdim. Jien, l-aktar li sibt prattiku u effettiv meta tigdimni xi nemusa hu li n˙okk werqa nag˙nieg˙a fuq il-gidma.

Mill-banda l-o˙ra huwa ˙aΩin ˙afna, speçjalment meta jkollna t-trabi, li nuΩaw sprej li nitfg˙u fl-arja kontra n-nemus qabel ma norqdu, g˙ax inkunu qeg˙din nibilg˙u l-velenu a˙na stess. L-a˙jar ˙a©a hi li nag˙mlu n-nets u nag˙lqu kullimkien.

Gidma ta’ nemusa fuq wiçç tarbija tista’ timmankaha g˙al Ωmien twil.

Kreatura o˙ra perikoluΩa L-aktar kreatura fid-dinja li g˙andha l-aktar velenu perikoluΩ u li kapaçi toqtlok fi 30 sekonda hija kwalità ta brama li tinsab finna˙a ta’ fuq tal-Awstralja bl-isem ta’ Box Wasp Chironex flecken.

G˙andha mas-sittin suba’ b’tul ta’ 15-il pied kull wie˙ed. G˙alkemm din il-brama hi tant perikoluΩa g˙all-bniedem, ftit li xejn ©ew irrapportati mwiet. Mis-sena 1883 kien hemm mal-64 vittma kka©unati minn din il-kwalità ta’ brama, l-aktar fi tfal Ωg˙ar.

Il-Box Wasp

21.10.2012

Personalità

21

Street Shufflers Maltin Ramona Portelli www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

Tkellimt ma’ Jean Claude sabiex insir naf aktar dwaru u dwar sie˙bu Dean, speçjalment dwar kif Ωviluppaw ilmovimenti tag˙hom tax-shuffling hawn Malta. Fil-fatt Jean Claude beda jispjegali li huma jimitaw l-iΩjed it-tip li jg˙idulu Melbourne Shuffle. Kemm Jean Claude u anke Dean g˙ad g˙andhom sbatax-il sena, u ttnejn li huma g˙adhom studenti.

Tip ta’ Ωifna ori©inata millAwstralja

Ng˙id id-dritt sirt naf l-ewwel darba bix-shuffling, meta kont rajt wie˙ed mill-videos muΩikali tal-grupp Amerikan LMFAO. Illum sirt naf li hemm ˙afna tipi ta’ shuffle, peress li sirt naf li hawn Malta hawn Ωew© ©uvintur li jipprattikaw dan it-tip ta’ Ωfin. Dawn huma Dean Henry u Jean Claude Aber.

Ilhom jipprattikaw ix-shuffling sa minn Jannar li g˙adda u g˙all-ftit Ωmien qasir li ilhom jiprattikawh, nista’ ng˙id li g˙amlu pass tajjeb f’din il-linja.

Il-Melbourne Shuffling huwa tip ta’ Ωifna li ori©inat f’Melbourne, fl-Awstralja – b’hekk tissejja˙ Melbourne Shuffle, u baqa’ jΩid il-popolarità tieg˙u matul iΩ-Ωmien.

Mhux biss huwa tip ta’ Ωifna, iΩda huwa wkoll mod ta’ kif wie˙ed jesprimi lilu nnifsu, g˙al persuni ener©etiçi u Ωg˙ar speçjalment.

Fil-kaΩ ta’ Jean Claude u Dean Henry isibuh komdu g˙ax meta jiΩfnu jinsew kull problema li jkollhom, u b’hekk jiffukaw biss fuq iΩ-Ωfin. “Ìeneralment jinΩifen f’ordni ta’ mossi wara xulxin bis-saqajn, u anke l-idejn jistg˙u jag˙mlu effett isba˙, tant li meta ççaqlahom tin˙oloq illuΩjoni f’g˙ajnejn dawk li qed jaraw, li qisna qeg˙din mixjin fl-arja imma mal-art, bl-IngliΩ imsejja˙ hovering.

Huwa effett sabi˙ u meta titg˙allmu sew u tkun taf kif tiΩfnu ma’ diski b’ritmu g˙oli, jag˙mel show mill-isba˙ u nnies jie˙du gost jaraw u jippruvaw ukoll, allavolja mhux façli biex titg˙allmu,” beda jg˙idli Jean Claude fil-bidu ta’ din lintervista.

Niddiskuti mieg˙u dwar limpatt li ˙alla fuqhom il-grupp LMFAO. Jean Claude jg˙idli li fuq Dean kwaΩi ma ˙allew lebda influwenza g˙all-fatt li ma tantx jog˙©buh, u lanqas ma j˙allu xi impressjoni fuqu.

“IΩda jien ng˙id li bis-sa˙˙a tag˙hom t˙ajjart nibda nitg˙allem dak it-tip ta’ Ωfin u wasalt fejn jien s’issa. G˙amilt il-kostum tar- robot shuffler ( Shuffle bot) g˙ax iffissajt kemxejn fuqhom u bqajt tiela’ minn hemm. B’hekk iltqajna jien u Dean g˙ax jien kienu jog˙©buni ˙afna u Dean kien jog˙©bu dak it-tip ta’ Ωfin, u ng˙aqadna,” irrakkuntali Jean Claude.

Mistoqsi jekk huma t-tnejn humiex l-uniçi Ωew© street shufflers Maltin, Jean Claude we©ibni, “S’issa minn dak li nafu, a˙na biss hawn li nixxafiljaw u nag˙mlu lvideos.

IΩda g˙andna xi ˙bieb li jippruvaw jiΩfnu u g˙adhom iridu jitg˙allmu. G˙alhekk ser nibdew nag˙mlu t-tutorials biex ng˙allmu lin-nies u forsi nespandu l-grupp ukoll”.

Jilbsu maskri – wa˙da ˙amra u o˙ra bajda Rajt xi videos minn tag˙hom fuq Youtube, u nnutajt li waqt li jkunu qed jiΩfnu jilbsu maskri – wa˙da bajda u l-o˙ra ˙amra. Sirt naf li bihom ikunu qed jirrappreΩentaw il-kuluri tal-bandiera Maltija. Óallejt f’idejh sabiex jelabora aktar.

“Nilbsu l-maskri g˙al diversi

ra©unijiiet. Wa˙da biex ng˙attu wiççna ˙alli nkunu kemxejn misterjuΩi u n˙allu lin-nies bil-kurΩità jistaqsu min a˙na, u biex meta niΩfnu filpubbliku jag˙rfuna millmaskri.

Jien nilbes il-maskra l-˙amra u Dean Henry jilbes il-maskra l-bajda g˙ax kien beda biha, imbag˙ad xtrajt wa˙da jien bajda u Ωbajtha ˙amra, kif ukoll l-ingwanti. G˙aΩilna dawn il-kuluri biex nirrappreΩentaw il-bandiera nazzjonali Maltija, kemm biex nonoraw lil Malta, infa˙˙ruha, u nxerrduha mad-dinja kollha,” spjegali Jean Claude.

Kompla jg˙idli li kemm-il darba Ωifnu quddiem gruppi ta’ nies, u li meta jiΩfnu quddiem s˙abhom jistaqsuhom jekk hux jiΩfnu tajjeb, u jekk hux qed jaqblu flimkien bil-koreografiji li jo˙or©u. “Ûfinna f’diversi postijiet madwar Malta, fosthom il-Belt Vella fi Pjazza San Ìor© u ˙dejn il-funtana u lJunior College.”

Rispons tajjeb ˙afna Ridt inkun naf kif bdew jipprattikaw ix-shuffling. Sirt naf li Dean Henry sar jaf bih minn xi videos fuq Youtube, imma ma kienx jaf jiΩfnu sew, filwaqt li Jean Claude sar jaf bih millgrupp LMFAO, u baqa’ jitg˙allem minnhom u minn diversi tutorials imtella’ fuq Youtube minn nies o˙ra.

“Bdejna nipprattikawh l-iskola, niltaqg˙u kuljum u fil-

breaks dejjem niΩfnu fil-pjazza tal-iskola. Ìieli morna g˙and xulxin biex nipprattikaw sew.

L-ewwel video li ©bidna kien fuq il-bejt ta’ Dean Henry; tellajnieh Facebook u ntg˙o©ob ˙afna! Bqajna nitg˙allmuh minn fuq Youtube u nuru lmossi ©odda lil xulxin biex nitg˙allmuhom u wasalna fejn qeg˙din issa.”

Ridt inkun naf jekk hemmx xi perikli jew riskji g˙al min jit˙ajjar jitg˙allem ix-shuffling.

Minnufih Jean Claude infurmani li b˙ala riskju m’hemmx wisq, anzi pjuttost xejn.

“Mhux perikoluΩ biex wie˙ed jiΩfnu, g˙ax dejjem kwaΩi fl-istess post dak li jkun ser jibqa’ u jintuΩaw is-saqajn biss, sakemm ma jit˙allatx mal-breakdance.

Biex wie˙ed jitg˙allmu, huwa ftit tqil g˙all-bidu, sakemm jinqabdu sew il-mossi baΩiçi, b˙ar-running man, u Tstep. Imma wara li dak li jkun jitg˙allem il-mossi sew, jintegrahom flimkien u jkun qed jag˙mel il-famuΩ shuffle !

Paçenzja, motivazzjoni, u inspirazzjoni kulma wie˙ed irid, u jasal,” spjegali Jean Claude.

Tkellimt mieg˙u dwar it-tip ta’ muΩika li normalment hija konnessa max-shuffling. Filfatt infurmani li x-shuffle jista’ jinΩifen ma’ kwaΩi kull tip ta’ diska, sakemm din ikollha ritmu ta’ beats g˙oljin, g˙ax kull darba li j˙abbat beat, min jiΩfnu jrid isabbat siequ malajr.

Normalment tintuΩa muΩika

house, electro u anke pop.

B’kurΩità fuqi, ridt inkun naf jekk hux bi ˙siebhom ikomplu jiffukaw fuq ix-shuffling, jew forsi kinitx sempliçiment faΩi jew esperiment minn ˙ajjithom.

Jean Claude jinfurmani, “Fuq ix-shuffling nibqg˙u niffukaw Ωgur, iΩda jista’ jkun nippruvaw inda˙˙lu mossi ©odda u tip ta’ Ωfin ie˙or biex nag˙mlu effett isba˙. Nixtiequ ˙afna niksbu popolarità minn dan ittip ta’ Ωfin, g˙ax huwa xi ˙a©a sabi˙a, iΩΩommok attiv, u jg˙inek t˙ossok a˙jar f’˙ajjtek ukoll”.

Lejn l-a˙˙ar ta’ din l-intervista, Jean Claude sa˙aq li ser ikollhom jo˙olqu tutorial videos sabiex bihom jg˙allmu lil ˙addie˙or.

Intant ser jibqg˙u g˙addejjin biΩ-Ωfin, g˙alkemm ma jistg˙ux jippjanaw fil-bog˙od g˙ax ma jistg˙ux jg˙idu x’jista’ jinqala’.

Li jaf Ωgur hu li kull opportunità ser ja˙tfuha!

Fl-a˙˙ar nett tlabt lil Jean Claude jg˙idli, g˙all-benefiççju tal-qarrejja li qed jit˙ajru jipprattikaw ix-shuffling, kif jistg˙u jag˙mlu dan. “G˙al min hu interessat jista’ jsibna fuq Youtube – Malta Street Shufflers, u anka fuq Facebook. Dalwaqt ser nibdew intellg˙u tutorials biex ng˙allmu lin-nies. G˙al dawk li ma jridux jistennew, jistg˙u jfittxu dwaru fuq l-internet u jaraw videos ta’ nies o˙ra li jistg˙u jg˙allmuh ukoll,” temm jg˙idli Jean Claude.

22

21.10.2012

KurΩitajiet

Kalejdoskopju

Mi©bura minn Charles B. Spiteri

A˙bar li xejn ma tolqot lill-Maltin Studju li sar riçentement mill-IngliΩi wera li bosta koppji jaf ikollhom seba’ snin ta’ libertà finanzjarja kompleta. Dan naturalment ma g˙andu x’jaqsam xejn mal-˙ajja tal-Maltin, li jibqg˙u jduru b’uliedhom u wlied uliedhom sal-mewt!

L-IngliΩi sabu li l-ma©©oranza tal-koppji bejn it58 u s-65 sena, ikunu jistg˙u jgawdu d-d˙ul kollu tal-pagi tag˙hom. Ir-referenza g˙al dawn is-snin ˙ar©et min˙abba li meta koppja til˙aq dik l-età la jkollha dejn xi t˙allas u wliedhom ikunu telqu mid-dar u b’hekk is-salarju jkun kollu g˙alihom. IΩda seba’ snin wara, id-d˙ul regolari tag˙hom jonqos u jkunu sfurzati jg˙ixu fuq ilpensjoni.

Dawn iç-çifri ˙ar©u minn studju dettaljat li g˙amlet is-soçjetà Skipton Building.

Tracy Fletcher, il-Kap ta’ Skipton Corporate Communication qalet li dan l-istudju jag˙ti xaqq ta’ tama lil dawk in-nies li ja˙dmu iebes u li g˙adhom Ωg˙ar fl-età, u li b˙alissa jinsabu mqaxqxin mill-flus u ma jistg˙ux jilm˙u d-dawl finna˙a l-o˙ra tal-mina.

Is-soçjetà Skipton tag˙raf li r-ra©uni g˙attgawdija ta’ seba’ snin paga, b˙ala riΩultat li

jkunu naqsu l-ispejjeΩ, jonqsu Ω-Ωwi©ijiet talfamilja, ma tibdilx karozzi u d-dar tkun ˙allastha.

Madankollu, l-istudju jtambar li t-tfal u ΩΩg˙aΩag˙ g˙andhom jibqg˙u tal-fehma li, kemm jistg˙u, ifaddlu xi ˙a©a tal-flus g˙al meta jikbru.

Il-verità iΩda hi li tant qed jog˙lew l-affarijiet, meta fl-istess ˙in qed jonqos il-valur tal-flus li jda˙˙lu.

Tant hu minnu, li nies li taw il-fehma tag˙hom g˙al dan l-istudju, inkora©©ew lill-koppji Brittaniçi Ωg˙aΩag˙ biex jemigraw mill-Gran Brittanja u jmorru jsibu xog˙ol f’pajjiΩi ferm aqwa b˙all-Kanada, l-Amerika, il-Qatar u Dubaj.

O˙rajn urew il-preokkupazzjoni tag˙hom, g˙ax isostnu li dik il-faxxa ta’ seba’ snin li jsemmi list˙arri©, qieg˙da dejjem ting˙alaq aktar ma jg˙addi Ω-Ωmien.

Kien hemm min wera l-fehma tieg˙u billi qal li l-klassi medja tan-nies Brittaniçi hi biss ATM g˙all-Gvern, waqt li o˙rajn, b’rabja akbar, sa˙qu li l-Gvern IngliΩ sar jinteressah biss mit-twelid, ledukazzjoni, ix-xog˙ol…u l-mewt.

Min jaf kieku kellhom ikunu f’pajjiΩna, x’jg˙idu?!

Koppji miΩΩew©a qed isibu li l-pagi tag˙hom qed ikunu mqaxqxa

Ressqitu l-Qorti u ˙adha tiekol Kultant to˙ro© a˙bar mhix tassoltu. Im˙allef fi Florida ordna lil ra©el miΩΩewwe©, akkuΩat bi vjolenza domestika, biex jie˙u lil martu g˙al ‘date’.

Minflok ma bag˙tu g˙al sentenza ta’ ˙abs jew ©ieg˙lu j˙allas ple©©, l-Im˙allef John Hurley qal li Joseph Bray, ta’ 47 sena, irid jag˙ti lil martu bukkett fjuri, kartolina ta’ g˙eluq sninha, u jo˙odha tiekol fir-ristorant Red Lobster and Bowling.

Dak li beda l-argument bejn Joseph u martu kien il-fatt li hu naqas li jag˙tiha l-awguri g˙al g˙eluq sninha u dan skala sal-punt fejn allegatament Bray imbuttaha fuq pultruna, b’id wa˙da fuq

g˙onqha u l-o˙ra fl-ajru biex jag˙tiha daqqa ta’ ˙arta, iΩda ma tahilhiex.

Kien rappurtat li l-Im˙allef irrefera g˙all-kaΩ b˙ala aççi-

dent minuri, u sa˙aq li l-koppja g˙andha ter©a’ tmur g˙allpariri li jing˙ataw l-g˙arajjes, qabel iΩ-Ωwie©.

QaΩquΩ, majjal jew ˙anΩir fl-arma tal-Pulizija Fl-arma uffiçjali tal-Vermont State Police, wie˙ed jista’ jilma˙ qaΩquΩ…li qajjem ftit tar-rabja. Óabsi, li jag˙mel dawn it-tpin©ijiet g˙all-Istat, g˙amel dan id-disinn partikolari biex iwaqqa’ g˙aç-çajt lill-awtoritajiet, u din l-arma kienet adottata mill-Pulizija Statali kif ukoll imwa˙˙la ma’ 30 karozza tar-ronda.

It-tpin©ija turi baqra f’g˙alqa kollha ˙dura, qrib xmara, bid-dellijiet baΩiçi u kuluri tas-soltu. IΩda f’din it-tpin©ija jidher qaΩquΩ, u dan qieg˙ed fin-na˙a ta’ fuq ta’ spallet il-baqra.

Din l-emblema nbidlet g˙all-ewwel darba fl-2008, meta sar tibdil f’dik talFaçilita Korrettiva tal-Istat tal-Majjistral, li bidlet l-imma©ni tal-emblema li kellha qabel.

Il-pulizija jemmnu li 60 biss minn dawn ittpin©ijiet la˙qu nbidlu, waqt li o˙rajn kienu se jinbidlu dalwaqt.

It-tort kollu ta’ din iç-çajta waqa’ fuq il-kontroll tal-kwalità fil-post tal-istampar. Madankollu, l-awtoritajiet tal-˙abs qed jippruvaw jidentifikaw lill-˙ati li bidel id-dehra ori©inali.

Bniedem jew magna?

Mal-ewwel daqqa t’g˙ajn lejn drieg˙ xi ˙add b’dawn ittattwa©©i ta˙seb fis-surreali, iΩda meta ter©a’ tag˙ti titwila lejhom, tarahom tal-biΩa’. Óalq miftu˙ f’g˙onq bniedem; punti miftu˙in li juri l-muskoli, u pistons bijoniçi jaqsmu l-la˙am fuq id ta’ bniedem. Dawn xejn mhuma reali. Huma biss tattwa©©i li jipproduçuhom artisti kapaçi.

Yomico Moreno, artist Venezwelan, ˙are© varjazzjoni ta’ tattwa©©i. Fost ix-xog˙lijiet tieg˙u hemm drieg˙ bijoniku, saffi tal-©ilda maqlug˙in biex juru kif ta˙dem il-qalb u xi ima©ni ta’ dud u friefet.

L-attenzjoni g˙ad-dettall tidher sew u hu jo˙loq ukoll dellijiet metikoluΩi, li bejniethom i©eg˙luk ta˙seb jekk din l-arti hix minnha jew le.

Moreno jg˙id li l-˙ajra tieg˙u g˙at-tattwa©© bdiet fl-età ta’ 14il sena u minn dak iΩ-Ωmien iddedika ˙ajtu g˙al dan larti©©janat ta’ linka permanenti fil-©ilda.

21.10.2012

Bir-Ru˙ u l-Ìisem

23

Id-dentistrija fl-img˙oddi Dr Kenneth Spiteri Dentist kspiteri@maltanet.net

Óafna huma dawk in-nies li jibΩg˙u middentist. Madankollu l-pazjent m’g˙andux g˙ax jibΩa’; illum ˙afna mid-dentistrija li ti©i pprattikata ma tnissel ebda w©ig˙ filpazjent. Ma tantx jista’ jing˙ad l-istess g˙ad-dentistrija tal-img˙oddi, u meta nitkellmu fuq l-img˙oddi, ma tantx irridu mmorru ’l bog˙od.

Ix-xog˙ol ta’ dentist kien isir mill-barbier u kien jinvolvi l-qlug˙ tad-dras biss. Il-barbier (barber surgeon) ma kienx jaqla’ snien biss imma kien ukoll ‘jopera’ f’diversi partijiet tal-©isem.

Ma kien jeΩisti ebda mili ta’ snien u t-trattament kien isir ming˙ajr loppju. L-anestesija fil-mediçina bdiet kif ivvintaw issiringa u l-labar li kapaçi jinfiltraw likwidu ta˙t il-©ilda jew fil-muskoli jew vini.

L-ewwel siringa ©iet uΩata fl-1841 minn Zophar Jayne fl-Amerika. L-ewwel anestetiku ©ie Ωviluppat meta ©iet skoperta l-kokaina fl-1884 minn Sigmund Freud u Carl Koller.

Fl-img˙oddi, meta kienu jintef˙u l-˙niek kienu juΩaw bosta rimedji bil-˙sieb li jag˙mluha ta’ astrin©enti biex jag˙lqu lpori u jnixxfuhom. Billi l-˙arrub a˙dar g˙andu tog˙ma qarsa qawwija, kienu juΩawh g˙al hekk.

Min˙abba li l-whisky huwa spirtu, dan g˙andu kwalità li jnixxef ukoll u ta’ sikwit tisma’ min jirrikmandalek li tla˙la˙ ˙alqek bih sabiex tikkalma l-u©ig˙ tad-dras. Ilmel˙ fl-ilma s˙un kien u g˙adu jintuΩa llum biex inixxef u jekk ikun hemm ilmaterja, il-mel˙ jg˙in biex tisponta.

L-imsiemer tal-qronflol kienu u g˙adhom jintuΩaw biex itaffu l-u©ig˙ ta’ xi darsa mtaqqba. Importanti li Ω-Ωejt (eugenol) jitpo©©a fuq in-nerv li jkun inkixef ta˙t itta˙sir u dan itaffi ˙afna mill-u©ig˙ g˙aliex donnu imewwet (avolja g˙al ftit Ωmien) innerv iffjammat ta’ ©od-darsa.

Jekk kienu jintilfu s-snien, dawn ma tantx setg˙u ji©u mibdula, avolja kien

hemm ‘dentisti’ ta’ dak iΩ-Ωmien li ©ieli kienu jag˙mlu snien foloz tal-injam. Kien hemm min kien jorbot snien foloz fuq issnien l-o˙ra fil-˙alq permezz ta’ fil tal˙adid.

Missirijietna ma kinux jafu sewwa dwar mikrobi. Il-mikrobi bdew jifhmuhom ixxjentisti g˙all-a˙˙ar tas-seklu li g˙adda, u sa qabel it-Tieni Gwerra Dinija ftit kienu sabu rkaptu tag˙hom. It-tobba l-antiki kienu jie˙du r-ru˙ meta kienu jaraw ilmaterja fuq il-˙anek. Dan kien ifisser li linfezzjoni g˙adha mhix imraΩΩna.

Bir-ru˙ u bil-©isem

Fl-img˙oddi ming˙ajr antibijotiçi, lanestesija u l-g˙odda sofistikata li d-dentist illum g˙andu g˙ad-dispoΩizzjoni tieg˙u, in-nies li kien ikollhom problemi fis-snien kienu jsofru ˙afna u ma kienx hemm x’tag˙mel ˙lief li tinqala’ d-darsa infettata. Óafna drabi l-pazjent kien jixrob doΩa tajba ta’ whisky u mbag˙ad xi erba’ jew ˙ames persuni kienu jΩommu l-pazjent sakemm id-dentist/barbier kien jaqla’ ddarsa m˙assra. Óa©a hija Ωgura, ma nkunx irrid nimma©ina x’ji©ri jekk id-darsa tinkiser waqt li tkun qed tinqala’!

minn

Patri Mario Attard

G˙adni mitejn sena lura?

Tnikkitt meta ˙alliena. Kien wie˙ed mill-Kardinali li tassew ried li l-Knisja timxi maΩ-Ωminijiet. Jekk nag˙millu elo©ju nkun faççol u lag˙aqi! Inkun b˙al dawk li jg˙idu kemm Alla uΩah u jibΩg˙u minn dellhom. G˙aliex ma jridu j˙arrku xejn li ma jmorrux ji©bdu fuqhom il-kritika ˙arxa tal-o˙rajn.

Forsi jibΩg˙u li jitfug˙hom minn fuq lg˙olja b˙alma riedu jag˙mlu lil Ìesù meta kellimhom bl-im˙abba? U g˙aliex din ir-ribelljoni kollha kontra l-˙niena ta’ Alla? X’inhi l-problema?

Irrid napprezzah g˙aliex irrid li leΩempju ta’ ˙ajtu u kitbietu jkaxkarni.

Kemm g˙ag˙a qamet g˙ax qal li lKnisja g˙adha mitejn sena lura!

G˙aliex? Forsi çertu affarijiet ma n˙ossuhomx? Ma rridx indur lejn ilKnisja u nag˙tiha ˙asla.

Ma tarax! Mela jiena rrid inkun FariΩew li nara d-dnubiet tal-o˙rajn u ma nxommx tieg˙i?! Imma rrid iva ng˙id x’nag˙mel ˙aΩin meta nqabbel il-˙ajja saçerdotali tieg˙i ma’ dak li lIspirtu s-Santu tennihieli b’fomm ilKardinal Martini.

Il-Kardinal g˙aref u qalbieni qal çar u tond li çertu lbies huwa pompuΩ filKnisja. Nemmen li Alla jixraqlu l-aqwa u l-a˙jar. Nemmen ukoll li fejn toqg˙od l-Ewkaristija Mqaddsa g˙andu jkun materjal tal-ifjen kwalità. U nammira l-post nadif tazza fejn ti©i ççelebrata l-Ewkaristija. Imma ˙ej ti©ix tg˙idli li mbag˙ad naqa’ f’çertu esa©erazzjonijiet!

G˙aliex g˙andi niffissa li nag˙mel pjaneti li jiswew il-belli liri? Kollu santu çajt! Nifhem li rikkezzi antiki ekkleΩ-

jastiçi saru parti mill-partimonju kulturali ta’ ©ensa. Imma ejja ma nkomplux inΩidu! Proprjament min huma t-teΩori tal-Knisja?

Niftakar li s-superjur tal-MuΩew jg˙idilna li darba l-imperatur Ruman Valerjanu ˙aseb li l-Knisja g˙andha xebg˙a flus.

G˙alhekk qabbad lid-djaknu Lawrenz biex, ming˙alih, jag˙tih il-©id kollu li lKnisja ˙aseb li g˙andha. Lawrenz ˙atfu fil-kelma. “Ag˙tini ˙afna karrijiet ˙a n©iblek il-©id!”

Il-ba˙nan ta’ Imperatur bela’ s-sunnara g˙aliex bag˙atlu karrijiet kemm fela˙. X’˙a lura? Id-djaknu Lawrenz ©era ©irja ma’ Ruma u kemm Alla ˙alaq morda, zopop, g˙omja, xju˙, tallaba u l-bqija, g˙abbiehom fuq il-karrijiet u telaq bihom g˙al g˙and l-Imperatur.

B’dag˙dig˙a li ma ng˙idlekx u birrag˙wa f’˙alqu l-Imperatur keççiehom ’il barra u Lawrenz spiçça mixwi fuq in-nar!

U mela jien, b˙ala saçerdot, ma jridx ikolli qalbi ta˙raq g˙all-foqra ta’ Ωmienna? Is-sigurtà tal-kunvent taf tkun falza u qarrieqa meta ma ti©ix sfidata mill-bΩonnijiet tal-Knisja tal-lum.

Mela jiena ©ejt ikkonsagrat lil Alla biex noqg˙od maqful f’kamra? Anki San Fran©isk innifsu kien bil-qabda favur li l-Kunvent hija d-dinja kollha.

G˙aliex emmen li l-Ordni tieg˙u kien riΩultat tal-grazzja ta’ Alla, lis-segwaçi tieg˙u ˙alliehom iterrqu ma’ kullimkien!

Ter©a’ u tg˙id hu lanqas Ordni ma ried iwaqqaf. Kulma ried hu li jsewwi l-Knisja, li fi ˙siebu kienet biss il-kappella ta’ San Damjan. BiΩ-Ωmien inteba˙ li l-Mulej riedu j˙abbat fuq qlub ilbnedmin ˙alli jinfet˙u g˙al Alla!

G˙idli int jekk hux din hi s-sej˙a tieg˙i? Li qabel xejn in˙alli lill-Mulej jibdilli l-qalbi? Min xiex? U mhux billi nisma’ iΩjed lilkom, il-poplu ta’ Alla!

Mela fikom m’hemmx l-Ispirtu s-Santu

b˙alma hemm fija wkoll! Kemm inkun iblah jekk lilkom ma nag˙tix kaskom!

Xi nkun qieg˙ed nitlef! Nitlef il-karba tal-Ispirtu s-Santu fikom li qieg˙ed jg˙ajjatli biex ikollna Knisja iktar viçin min qieg˙ed ibati. G˙ax, safejn naf jien, mhux din kienet il-missjoni talfeddej kif im˙abbra minn IΩaija?

Kif nista’ nne˙˙ilek it-tibna minn g˙ajnejk jekk f’g˙ajnejja g˙andi travu?

Mhux a˙jar in˙allik tg˙inni nin˙eles mis-suppervja li hemm fija? In˙allik tg˙allimni nisimg˙ek bla ma ni©©udikak ˙alli mbag˙ad inkun nista’ nsa˙˙ek bis-sagramenti li nag˙tik?

A˙firli meta kont mitejn sena lura.

Meta g˙ajjartek, ksirtek, i©©udikajtek, ma kellimtekx g˙aliex mhux tal-partit tieg˙i, ma fhimtx is-sitwazzjoni tieg˙ek.

Kellimni ˙a tg˙allimni n˙obbok, nirrispettak u nie˙u ˙siebek kif jistenna Ìesù Kristu minni. Ìibni saqajja malart. I©bidli widnejja. Óenn g˙alija.

Isma’ lili wkoll!

24

21.10.2012

Mill-Misra˙

Shrek mill-GΩira tat-Tliet G˙oljiet Il-kumpannija teatrali Bronk P r o d u c t i o n s g˙adha kif ˙ a b b r e t l i g ˙al sena o˙ra konsekuttiva se ter©a’ ttella’ l-pantomima annwali tag˙ha g˙al Ωmien il-Milied. U din issena l-vittma mhu ˙add ˙lief il-karattru popolari mat-tfal u mal-kbar Shrek. Fil-fatt ilp a n t o m i m a j isimha Shrek mill-GΩira tat-Tliet G˙oljiet.

Bla dubju l-ewwel ˙sieb li ji©ik f’mo˙˙ok kif taqra dan

it-titlu huwa dwar il-gΩira sabi˙a G˙awdxija.

Imma fil-fatt G˙awdex se jsib ru˙u f’din il-pantomima?

Jew teΩisti xi gΩira o˙ra bi tliet g˙oljiet?

G˙alissa g˙adu ftit kmieni biex niΩvelaw çerti dettalji imma ng˙idulkom biss li lborma hija m˙awra mhux ftit.

Ji©ri li dan Shrek isib ru˙u ja˙dem b˙ala qaddej filpalazz tal-King imma

%URQN 3URGXFWLRQV WLSSUH HQWD ¦ 3DQWRPLPD JÛDO PLHQ LO 0LOLHG

SHREK >ŝƌŝŬĂ ƚĂ͛ sŝŶĐĞ &Ăďƌŝ

ƉƌĞnjnjŝũŝĞƚ ƐƉĞĔũĂůŝ ŐŜĂů ƞĂů Ƶ ŐƌƵƉƉŝ

<ŝƚďĂ Ƶ ŝƌĞnjnjũŽŶŝ ƚĂ͛ dŽŶŝŽ sĞůůĂ

WŽƐƚ͗ ĮƚͲdĞĂƚƌƵ ƚĂůͲhŶŝǀĞƌƐŝƚă ƚĂ͛ DĂůƚĂ ƚĂůͲYƌŽƋƋ

/ƐͲ^ŝďƚ ϮϮ ƚĂ͛ ŝĔĞŵďƌƵ ϮϬϭϮ ĮƐͲϳƉŵ /ůͲ.ĂĚĚ Ϯϯ ƚĂ͛ ŝĔĞŵďƌƵ ϮϬϭϮ ĮůͲϱƉŵ >Ͳ ƌďŐŜĂ Ϯϲ ƚĂ͛ ŝĔĞŵďƌƵ ϮϬϭϮ ĮƚͲϯƉŵ Ƶ ϳƉŵ /ƐͲ^ŝďƚ Ϯϵ ƚĂ͛ ŝĔĞŵďƌƵ ϮϬϭϮ ĮƐͲϳ͘ϯϬƉŵ /ůͲ.ĂĚĚ ϯϬ ƚĂ͛ ŝĔĞŵďƌƵ ϮϬϭϮ ŇͲϰƉŵ /ƐͲ^ŝďƚ ϱ ƚĂ͛ :ĂŶŶĂƌ ϮϬϭϯ ĮƐͲϳƉŵ /ůͲ.ĂĚĚ ϲ ƚĂ͛ :ĂŶŶĂƌ ϮϬϭϯ ĮůͲϱƉŵ

<ŽƌĞŽŐƌĂĮũĂ͗ Keith Grima

min˙abba d-dehra grotteska tieg˙u ma jit˙alliex jo˙ro© mill-bieb tal-palazz ’il barra.

Din is-sitwazzjoni ddejqu mhux ftit lil Shrek, allura jitlob lil King u lil Queen biex jag˙mlu xi ˙a©a ˙alli Shrek isir bniedem b˙all-o˙rajn.

A˙seb minn hawn u staqsi minn hemm, fl-a˙˙ar jiddeçiedu li jibag˙tu lil Shrek fil-foresta g˙and sa˙˙ara mag˙rufa biex permezz tasse˙er tag˙ha tibdlu fi bniedem b˙all-o˙rajn.

Imma tg˙id il-pjan tal-King u tal-Queen jirnexxi? Shrek se ji©i lura mill-foresta mibdul kif jixtieq hu? U ma’ min se jiltaqa’ tul il-vja©© tieg˙u lejn il-foresta?

Dawn u ˙afna o˙rajn huma domandi li r-risposta g˙alihom tinsab biss fil-pantomima Shrek mill-GΩira tat-Tliet G˙oljiet.

Naturalment barra Shrek se naraw ˙afna karattri o˙ra ferm popolari, b˙al ng˙idu a˙na Pinocchio, Cinderella, The Three Little Pigs, Fiona (il-˙abiba ta’ Shrek), Hello Kitty (il-qattus tas-sa˙˙ara) u numru ta’ karattri o˙ra ma˙luqa mill-awtur b’konnotazzjoni ma’ personalitajiet Maltin mix-xena politika u mill-qasam tal-ispettaklu.

Din il-pantomima hija miktuba minn Tonio Vella li wkoll se jkun responsabbli mid-direzzjoni tag˙ha. IlmuΩika tal-kanzunetti g˙al darb’o˙ra ©iet fdata f’idejn

Vince Fabri u l-koreografija hi ta ’ K e i t h G r i m a b iΩ Ωeffie n a t a ’ K e i t h D a n c e Studio.

Se jie˙du sehem atturi li m’g˙andhom bΩonn ta’ ebda introduzzjoni, b˙al Ìor© tadDown a t s , T o n i o V e l l a ( i l Majsi), John Suda, Doreen Cini, Stephanie Grech Mallia, Kevin Spiteri, Dorian Micallef, Dominic Said, Noel Callej a , G r a z i e l l a C a s h a , Tanya B o r g , L o u i s G a t t , Josette Ellul, Hilary Desira,

Redeemer Galea, Elliot Micallef, Chris Xerri u Mariah Casha.

Shrek mill-GΩira tat-Tliet G˙oljiet se tittella’ fit-Teatru Sir Temi Zammit fl-Università ta’ Malta bejn it-22 ta’ Diçembru 2012 u s-6 ta’ Jannar 2013. Parke©© assolutament mhix problema.

Il- booking jinsab miftu˙ minn Bronk Productions fuq 21223347, 27223347. Biex tibonline id˙ol bukkja www.bronk.org

:ŝĞŜĚƵ ƐĞŚĞŵ͗ *Žƌœ ƚĂĚͲ ŽǁŶƵƚƐ͕ dŽŶŝŽ sĞůůĂ͕ :ŽŚŶ ^ƵĚĂ͕ ŽƌĞĞŶ ŝŶŝ͕ ŽƌŝĂŶ DŝĐĂůůĞĨ͕ ^ƚĞƉŚĂŶŝĞ 'ƌĞĐŚ DĂůůŝĂ͕ ŽŵŝŶŝĐ ^ĂŝĚ͕ <ĞǀŝŶ ^ƉŝƚĞƌŝ͕ :ŽƐĞƩĞ ůůƵů͕ 'ƌĂnjŝĞůůĂ ĂƐŚĂ͕ dĂŶLJĂ ŽƌŐ͕ EŽĞů ĂůůĞũĂ͕ >ŽƵŝƐ 'ĂƩ͕ ,ŝůĂƌLJ ĞƐŝƌĂ͕ ZĞĚĞĞŵĞƌ 'ĂůĞĂ͕ ůůŝŽƚ DŝĐĂůůĞĨ͕ DĂƌŝĂŚ ĂƐŚĂ͕ ŚƌŝƐ yĞƌƌŝ CHARLES CLEWS KIEN KITTIEB,

MID-DJARJI TA’

ĞĸŶĂ ƚĂ͛ <ĞŝƚŚ ĂŶĐĞ ^ƚƵĚŝŽƐ ATTUR, UMORISTA LI MATUL ÓAJTU KOLLHA FERRAÓ ÓAFNA KŶůŝŶĞ ŽŽŬŝŶŐ͗ ǁǁǁ͘ďƌŽŶŬ͘ŽƌŐപപ,ŽƚůŝŶĞ ŽŽŬŝŶŐ͗ 99855614 NIES ŽŽŬŝŶŐ͗ ƌŽŶŬ WƌŽĚƵĐƟŽŶƐ ϮϭϮϮϯϯϰϳ ͬ ϮϳϮϮϯϯϰϳ͕ ǀĂůŽŶ dƌĂĚŝŶŐ ϳϵϰϭϰϱϲϮ͕ BL-UMORIÛMU NADIF Ăƌ ƚĂůͲ/ƐƟƚƵƚ <ĂƩŽůŝŬƵ ϮϭϮϰϮϱϱϭ͕ dĞƌĞnjĂ ĂnjĂĂƌ ; ĂďďĂƌͿ ϮϭϴϵϮϳϯϬ͕ TIEGÓU.>ŝŽŶ <ŝŶŐ ;'͛DĂŶŐŝĂͿ ϮϭϮϰϬϬϬϳ͕ sŝƌŝ͛Ɛ dĂŬĞ ǁĂLJ ;<ĂůŬĂƌĂͿ ϮϭϴϬϮϵϵϯ HUWA ÌIE PPREMJAT BIL-MIDALJA TAR-REPUBBLIKA U SAÓANSITRA SARU BUSTI F’TASSLIEMA (BISAZZA STR.) U WIED IL-GÓAJN (ÌNIEN IMSEMMI GÓALIH).

Charles Clews

(1919-2009)

ÓASBITHA! Mir-Rediffusion semg˙et Mudest ta’ Gannikol “Washing machine” ifa˙˙ru Li tnaqqas nofs ix-xog˙ol U marret il-Belt ti©ri Mudest ming˙ajr ˙sieb xejn Ta’ mara galantoma G˙al wa˙da din xtrat tnejn!

Xtrat tnejn Mudest allura G˙ax kellha dal-˙sieb kbir Jekk b’wa˙da nofs xog˙ol tlesti Bi tnejn xog˙ol kollu jsir!

Il-bniedem g˙andu tliet karattri, dak li juri, dak li g˙andu, u dak li ja˙seb li g˙andu – A. KARR

ISMA’ U TIEHEM FTIT

1948

Id-dinja mimlija b’wisq nies, li ma g˙andom xejn x’jg˙idu, u jridu jibqg˙u sejrin jg˙idu! – G. ELIOT

Ìo ra˙al kien jg˙ix wie˙ed b’sa˙˙tu wisq u ˙add ma kien jieqaf mieg˙u.

Darba wa˙da sema’ li f’ra˙al viçin kien joqg˙od ra©el ie˙or li kien ferm iktar b’sa˙˙tu minnu. G˙odwa wa˙da ddeçieda li jmur jarah. Qabad iΩ-Ωiemel u mar staqsa fejn joqg˙od u mar sabu ©o g˙alqa, ja˙rat.

“Isma,” qallu, “smajt ˙afna fuqek li int b’sa˙˙tek”… imma ma ˙alliehx jispiçça lie˙or, g˙ax qabdu, qabbΩu ç-çint u tefg˙u barra l-g˙alqa. Kif ©ie f’sensih, qam, resaq fuq iç-çint u qal lill ie˙or: “Óabib, kif int hemm waddabli Ω-Ωiemel!”

Ix-xitwa ©©ib il-ksie˙, irridu nbatu. Is-sajf i©ib is-s˙ana, irridu no˙or©u l-g˙araq – SENECA Wie˙ed g˙andu ja˙sel il-˙wejjeg ma˙mu©in id-dar, u mhux fil-pubbliku – N. BONAPARTE ImbeΩΩa’ tkun ir-ras li tilbes kuruna – SHAKESPEARE

1948 Kienet ilha Ωmien ma tag˙mel xita firra˙al ta’ Java. Il-qassis Basutu ©abar l-abitanti tar-ra˙al ‘biex jitolbu g˙ax-xita’. Kif tela’ biex jibda l-prietka, hekk beda jçanfarhom: Fejn hi l-fidi tag˙kom? E˙˙, kif spiççatilkom! Ìejtu titolbu g˙ax-xita, u ˙add minnkom ma ©ab umbrella!

Mark Montebello u Francis Galea quddiem id-dar fejn twieled u g˙ex Manwel Dimech fi Triq San Ìwann, il-Belt, bid-dokumenti awtentiçi miktubin lejn l-a˙˙ar ta’ ˙ajtu waqt li kien eΩiljat lE©ittu. Fin-nofs jidher Anthony Degiovanni, Direttur tal-SKS u ˙dejh Francis Galea.

Ìie˙ nazzjonali lil Manwel Dimech Il-President ta’ Malta, George Abela, se jikxef lapida ta’ tifkira nhar is-Sibt 10 ta Novembru, mal-faççata tad-dar fejn twieled u g˙ex Manwel Dimech f’numru 128, Triq San Ìwann il-Belt, ˙dejn il-Knisja ta’ ÌieΩu. Dan se jsir fl-istess waqt li jkunu qed ji©u ppubblikati manuskritti ©odda miktuba minn Manwel Dimech fl-a˙˙ar tliet snin ta’ ˙ajtu fl-eΩilju bejn l-1917 u l-1920.

Dawn il-manuskritti ©ew skoperti minn Mark Montebello u Francis Galea.

Is-sejba tal-manuskritti saret f’Ωew© faΩijiet: l-ewwel wa˙da fl2002 u l-o˙ra seba’ snin wara, fl-2009. Fl-ewwel faΩi nstabu manuskritti b’xog˙ol ta’ Dimech iΩda b’kaligrafija ta’ Juan Mamo.

G˙al ˙afna snin ma setax ikun çert kinux awtentiçi. Bis-sejba ta’ manuskritt ie˙or fl-2009, miktub b’id Dimech stess, l-ewwel manuskritti setg˙u ji©u vverifikati mija fil-mija.

Il-manuskritti tal-ewwel u t-tieni faΩi huma tal-istess xog˙ol ta’ Dimech, li kitbu bl-IngliΩ bejn l-1917 u l-1920.

“Dan hu ktieb ta’ importanza letterarja u storika konsiderevoli,” qal Mark Montebello. “Il-kitba ta’ Dimech mhux biss hija l-uniku xog˙ol letterarju tieg˙u minn Ωmien l-eΩilju, imma hija l-ewwel kitba estensiva tieg˙u bl-IngliΩ, kif ukoll tix˙et dawl g˙al kollox ©did fuq il-personalità ta’ Dimech fl-aktar snin terribbli ta’ ˙ajtu.”

Id-Dar tal-Pubblikazzjoni SKS (Sensiela Kotba Soçjalisti) se to˙ro© dawn il-manuskritti fi ktieb Manwel Dimech: Aphorisms – Wisdom of a Philosopher in Exile. Dan ix-xog˙ol hu mag˙mul minn 2,582 aforiΩma, 57 epitafu u 17-il ˙rafa. Il-ktieb se jinbieg˙ bil-pre-publication price ta’ €10 biss mill-istand tal-SKS fil-Fiera tal-Ktieb bejn is-7 u l-11 ta’ Novembru.

21.10.2012

Album

25

MID-DJARJUâ&#x20AC;&#x2C6;TAL-MEXXEJâ&#x20AC;&#x2C6;LABURISTAâ&#x20AC;&#x2C6;

Il-Mexxej Laburista jiltaqaâ&#x20AC;&#x2122; maâ&#x20AC;&#x2122; studenti GË&#x2122;awdxin li huma membri tal-Gozo University Group

Joseph Muscat waqt â&#x201E;Śjara fl-Inter Club Malta, flimkien mal-President tal-klabb John Zammit, u maâ&#x20AC;&#x2122; membri oË&#x2122;ra tal-kumitat

Joseph Muscat jiltaqaâ&#x20AC;&#x2122; maâ&#x20AC;&#x2122; delegazzjoni mill-Malta Business Bureau

Dr Muscat fâ&#x20AC;&#x2122;laqgË&#x2122;a li kellu mal-Kunsill Nazzjonali taâ&#x201E;Ś-Ă&#x203A;gË&#x2122;aâ&#x201E;ŚagË&#x2122; fejn impenja ruË&#x2122;u li â&#x201E;ŚgË&#x2122;aâ&#x201E;ŚagË&#x2122; jingË&#x2122;ataw id-dritt tal-vot taâ&#x20AC;&#x2122; 16-il sena fl-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali

Dr Muscat jindirizza l-laqgË&#x2122;a Šenerali annwali tal-Forum Ă&#x203A;gË&#x2122;aâ&#x201E;ŚagË&#x2122; Laburisti

Joseph Muscat jitkellem taË&#x2122;t it-tinda l-Ă&#x201C;add li gË&#x2122;adda t-Torri tax-XgË&#x2122;ajra

Ritratti: Joe Camenzuli

Ă&#x203A;fin taΊ-Zumba bâ&#x20AC;&#x2122;risq id-Dar tal-Providenza Zumba4DTP se jtellgË&#x2122;u sensiela taâ&#x20AC;&#x2122; attivitajiet biex jgË&#x2122;inu finanzjarjament id-Dar tal-Providenza. GË&#x2122;an ieË&#x2122;or importanti li Ë&#x2122;asbu fih Zumba4DTP huwa li l-familja Maltija tgË&#x2122;ix Ë&#x2122;ajja bâ&#x20AC;&#x2122;saË&#x2122;Ë&#x2122;itha kemm jistaâ&#x20AC;&#x2122; jkun.

Nhar il-Ă&#x152;imgË&#x2122;a 26 taâ&#x20AC;&#x2122; Ottubru se tittellaâ&#x20AC;&#x2122; serata gË&#x2122;all-familja kollha fl-iskola Maria ReŠina tal-Blata l-Bajda u tibda fis6.30pm.

Se jkun hemm â&#x201E;Śfin taâ&#x201E;Ś-Zumba, u min

%6/

jixtieq jieË&#x2122;u sehem fâ&#x20AC;&#x2122;din is-sessjoni gË&#x2122;andu jirreŠistra minn qabel. Il-prezz gË&#x2122;all-kbar huwa taâ&#x20AC;&#x2122; Ë&#x2122;ames ewro u t-tfal â&#x201E;ŚewŠ ewro. GË&#x2122;al aktar informazzjoni tistgË&#x2122;u ççemplu lil Graziella, Zumba instructor: 7987 6218, Sonia Young: 7902 0253 jew Cynthia Zerafa: 7970 3053.

Sakemm il-kbar ikun qegË&#x2122;din jiâ&#x201E;Śfnu â&#x201E;ŚZumba, it-tfal se jkollhom attivitajiet gË&#x2122;alihom fosthom face painting u attivitajiet sportivi oË&#x2122;rajn.

%ULWDQQLD 7RXUV

%8'$3(67 +81*$5<

/$.( %/('

7+( '2/20,7(6

67$5 *5$1' +27(/ +81*$5,$ 9LVLWLQJ %XGDSHVW 3XV]WD .HFVNHPHW 'DQXEH %HQG 6]HQWHQGUH 9LVHJUDG DQG (V]WHUJRP

9LVLWLQJ %OHG 9LOODFK .ODJHQIXUW /MXEOMDQD %RKLQM .UDQMVND *RUD 5DGRYLMLFD 6WDQMHO /LSLFD 6WXG )DUP 3RVWRMQD &DYHV DQG 3UHGMDPD &DVWOH

9LVLWLQJ 6LUPLRQH %DUGROLQR 7UHQWR %RO]DQR 0HUDQR 9HQLFH 5RYHUHWR 0DGRQQD GL &DPSLJOLR /DJR GL 7HQQR 0RQWH %RQGRQH DQG ,QQVEUXFN

'HF -DQ

'HF -DQ

)520

Â&#x201E;

&2/2*1( 9LVLWLQJ &RORJQH 'XVVHOGRUI %RQQ $DFKHQ 3KDQWDVLDODQG 7KHPH 3DUN 0DDVWULFKW 9DONHQEXUJ 'UHLODQGHQSXQW %HUQNDVWHOO 7ULHU DQG .REOHQ] 'HF -DQ

)520

Â&#x201E;

)520

Â&#x201E;

'HF -DQ

:+,7( 0$*,& %/$&. )25(67

67$5 &(175$/ +27(/ 0(5&85( 9LVLWLQJ 9LOOLQJHQ 'RURWKHHQKXWWH 6WUDVERXUJ )XUWZDQJHQ 7ULEHUJ 7LWLVHH )UHLEXUJ (XURSD 7KHPH 3DUN &RQVWDQFH 5RWWZHLO DQG 6WXWWJDUW 'HF -DQ

)520

Â&#x201E;

)520

Â&#x201E;

*URXSV IRU 1HZ <HDU )HVWLYLWLHV /21'21 6$/(6 :((.(1' %5($.

9LVLWLQJ /RQGRQ 5RPIRUG 0DUNHW /DNHVLGH DQG :HVWILHOG 6KRSSLQJ &HQWUH 20 -DQXDU\

./$*(1)857 $8675,$

)5

Â&#x201E;

%$9$5,$ 7<52/

1(8 8/0 *(50$1<

67$5 '2&++27(/ $75,*$1 9LVLWLQJ .ODJHQIXUW *UD] 6DO]EXUJ 7HUUD 0\VWLFD 9HOGHQ .UDQMVND *RUD -DVQD /DNH 0DULD :RUWK 9LOODFK DQG %OHG 20

/21'21 $1' -$18$5< 6$/(6

9LVLWLQJ .XIVWHLQ 6FKZD] :DWWHQV ,QQVEUXFN /LQGHUKRI 3DODFH 2EHUDPPHUJDX (WWDO 0XQLFK 6DO]EXUJ %UHVVDQRQH *DUPLVK 3DUWHQNLUFKHQ

9LVLWLQJ 1HX 8OP 8OP %ODXEHUHQ $XJVEXUJ /DQGVEHUJ DP /HFK )XVVHQ 1HXVFKZDQVWHLQ &DVWOH /LQGDX %UHJHQ] 1RUGOLQJHQ 5RWKHQEXUJ RE GHU 7DXEHU DQG 0XQLFK

9LVLWLQJ /RQGRQ :LQGVRU &DVWOH /DNHVLGH 6KRSSLQJ &HQWUH /HHGV &DVWOH DQG &DQWHUEXU\

'HF -DQ

'HF -DQ

'HF -DQ

'HF -DQ

)5

Â&#x201E;

67$5 67$< ,11 &20)257 $57 +27(/

)520

Â&#x201E;

$OO SULFHV DUH EDVHG RQ WULSOH VKDULQJ DQG LQFOXGH IOLJKWV KRWHO WUDQVIHUV VHUYLFHV RI WRXU OHDGHU DQG DOO WD[HV &RQGLWLRQV DSSO\

9DOOHWWD +HDG 2IILFH 7HO 3DROD %UDQFK 7HO 0RVWD %UDQFK 7HO *R]R %UDQFK 5DEDW 7HO

67$5 *2/'(1 78/,3 3$5. +27(/

)520

Â&#x201E;

)520

Â&#x201E;

26

21.10.2012

Big Screen

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

MADAGASCAR 3: EUROPE’S MOST WANTED (3D)

EFFERVEXXENTI

L-ANNIMALI MAÓRUBA JSIBU RUÓHOM F’ÇIRKU Vuçijiet ewlenin: Ben Stiller, Chris Rock, Jada Pinkett Smith, David Schwimmer, Sacha Baron Cohen, Frances McDormand, Jessica Chastain.

Direttur: Eric Darnell, Tom McGrath u Conrad Vernon. Óin: 93 min. Distributur: DREAMWORKS S.K.G/PARAMOUNT. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. U Erba’ annimali ˙bieb, Alex l-iljun, Marty Ω-Ωebra, Gloria l-©iraffa u Melman lippopotamu, kienu sabu ru˙hom fin-nixfa tal-Afrika f’Madagascar 2: Escape to Africa, imdejqin sal-ponta ta’ mne˙irhom biex jer©g˙u lura fi New York minn fejn kienu ˙arbu.

F’Madagascar 3: Europe’s Most Wanted insibuhom lesti biex mal-ewwel çans idabbru rashom. B’xi mod jirnexxilhom jaslu f’Monte Carlo, ˙dejn il-˙bieb tag˙hom, l-imqarbin pengwini u x-xadini li qeg˙din fil-kasinò waqt log˙ba talazzard. Il-pengwini u x-xadini jsiru l-bank tal-kasinò u fil-konfuΩjoni li tinqala’ l˙bieb tag˙na jkollhom ja˙arbu meta l-FrançiΩa Capitaine Chantal DuBois (vuçi ta’ McDormand), uffiçjal tal-kontroll tal-annimali, qed issus warajhom bla ˙niena, preokkupati l-aktar li hemm iljun ji©ri mas-saqajn.

L-erba’ annimali tturufnati jsibu kenn ma’ çirklu Taljan li qed idur il-postijiet.

Fil-wirjiet taç-çirklu huma, b’mod mill-aktar movimentat u spettakolari, jag˙tu divertiment qawwi u iΩjed ˙aj, bit-tir li fl-a˙˙ar jirnexxilhom imorru lura fiΩ-zoo ta’ New York, fejn kienu kuntenti u paxxuti. Imma dik il-ming˙ul ta’ pulizija mara FrançiΩa g˙adha ma qatg˙etx qalbha u baqg˙et ti©ri warajhom ming˙ajr waqfien.

Madagascar 3 Europe’s Most Wanted hu l-ewwel xog˙ol minn din is-serje ma˙dum bit-3D. G˙alhekk biex jakkomoda lil dan il-medju, l-annimali ma˙ruba jkollhom juru diversi movimenti ener©etiçi u titjir fl-arja meta jag˙tu wirjiet fiççirku, azzjoni li tidher qawwija b’affarijiet ˙er©in ’il barra mil-liΩar.

Minkejja li hu nieqes minn storja vera u proprja, l-attività spinta tal-annimali kollha inkluΩ ix-xadini u l-pengwini, il-fotografija kkulurita li fih u l-mossi komiçi, ipattu biex dan it-tielet film fis-serje jirriΩulta sodisfaçenti. It-tfal u lfamilji g˙andhom xalata.

L-aktar g˙axar films popolari fis-sajf 2012

1. THE DARK KNIGHT RISES 2. THE AMAZING SPIDER-MAN 3. TED 4. ICE AGE 4: CONTINENTAL DRIFT 5. BRAVE 6. SNOW WHITE AND THE HUNTSMAN 7. STEP UP 4: MIAMI HEAT 8. THE EXPENDABLES 2 9. THE DICTATOR 10. MARVEL AVENGERS ASSEMBLE

L-aktar erba’ films li damu fil-quççata tad-d˙ul fis-sajf STEP-UP 4: MIAMI HEAT TED THE AMAZING SPIDER-MAN THE DARK KNIGHT RISES

5 ©img˙at 3 ©img˙at ©imag˙tejn ©imag˙tejn

L-aktar films li damu jintwerew THE HUNGER GAMES (ritratt) MARVEL AVANGERS ASSEMBLE MIRROR MIRROR THE LUCKY ONE THE AMAZING SPIDER-MAN ICE AGE 4: CONTINENTAL DRIFT DARK SHADOWS THE DICTATOR SAFE HOUSE THE DARK KNIGHT RISES SNOW WHITE AND THE HUNTSMAN AMERICAN PIE REUNION MEN IN BLACK II MAGIC MIKE TED

Kompetizzjoni Empire Cinema

22 ©img˙a 15-il ©img˙a 15-il ©img˙a 14-il ©img˙a 14-il ©img˙a 14-il ©img˙a 13-il ©img˙a 13-il ©img˙a 12-il ©img˙a 12-il ©img˙a 11-il ©img˙a 11-il ©img˙a 10 ©img˙at 10 ©img˙at 10 ©img˙at

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn l-10 u l-14 ta’ Ottubru 2012

Mistoqsija g˙al din il-kompetizzjoni: Min hu d-direttur tal-film LOOPER? Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Il-Mile End, il-Óamrun.

Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙ tal-©img˙a l-o˙ra: MARY ALDEN 60, Triq Sant’ Anna, M’Scala MSK2125

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

TAKEN 2 HOTEL TRANSYLVANIA ANNA KARENINA THE AMAZING SPIDER-MAN THAT’S MY BOY SNOW WHITE AND THE HUNSTMAN STEP UP 4: MIAMI HEAT TED KILLING THEM SOFTLY THE EXPENDABLES

21.10.2012

Big Screen

LOOpER

XJENZA FITTIZJA

IMÌIEGÓEL JOQTOL IX-XBIEHA TIEGÓU NNIFSU TA’ 30 SENA WARA Atturi ewlenin: Joseph Gordon-Levitt, Bruce Willis, Emily Blunt, Paul Dano, Piper Perabo, Jeff Daniels.

Direttur: Rian Johnson. Óin: 118 min. Distributur: E-ONE ENTERTAINMENT. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. 16 Films tax-xjenza fittizja dwar ©iri matul iΩ-Ωmien, fil-futur jew filpassat, kellna diversi minn Hollywood. Ûgur li kul˙add jiftakar The Terminator (1984), fejn robot indistruttibbli mill-futur (Schwarzenegger) jintbag˙at lura fiΩ-Ωmien biex joqtol mara li g˙ad trid twelled il-bniedem li g˙ad isalva lill-umanità mill˙akma ta’ dawn il-magni kkontrollati.

Fil-films ta’ wara, dan is-cyborg ikun ipprogrammat biex jipprote©i lit-tfajjel u je˙odha ma’ robots aktar teknikament avvanzati minnu. Xi ˙a©a fuq l-istess linji sse˙˙ fil-film Looper, miktub u dirett minn Rian Johnson.

Looper jittratta t-tema tal-©iri matul iΩ–Ωmien b’mod ristrett ˙afna fi thriller tassew eçitanti u kurjuΩ, bl-ewwel parti tieg˙u xi ftit konfuΩa, sakemm jingrana b’mod verament affaxxinanti fla˙˙ar sieg˙a u kwart tieg˙u.

Dan ix-xog˙ol jifta˙ f’Kansas 2044, bi triq twila li fuq kull na˙a tag˙ha hemm g˙elieqi enormi. Id-dilettant veru millewwel i©ib quddiem mo˙˙u l-prologu u l-epilogu ta’ The Wizard of Oz (1939), film klassiku u kult. Però, bejn dawn iΩΩew© pro©etti hemm distinzjoni kbira ferm. Joe (Gordon-Levitt) ja˙dem b˙ala looper - xog˙lu hu li joqtol bla ˙niena nies li jintbag˙tu lura mill-futur ta’ 30 sena wara minn organizzazzjoni kriminali.

Min i˙alli l-vittma tieg˙u ta˙rab se jsib ru˙u f’periklu kbir. Joe se jg˙addi minn prova diffiçli ˙afna meta ji©i msejja˙ biex jassassina lilu nnifsu ta’ 30 sena fil-futur. Billi ma jag˙milx hekk, Joe tal-futur (Willis) jimbarka fuq missjoni ta’ vendetta biex jelimina lil tfajjel li fil-futur se j©iblu ˙afna mrar.

Sadanittant, Joe tal-preΩent se jsib kenn fir-razzett ta’ wa˙da armla, Sara (Blunt) u l-persuna futuristika tieg˙u riesqa hemm g˙as-sodisfazzjon. Sadanittant, assassini o˙rajn qed ifittxu ΩΩew© xbihat ta’ Joe. Looper hu film interessanti ˙afna, wie˙ed mill-a˙jar ta’ dan il©eneru, b’Ωew© interpretazzjonijiet tajbin ta’ Joseph GordonLevitt u Bruce Willis. L-azzjoni li fih hi mag˙mula b’furja

in©enjuΩa, fil-©eneru ta’ western modern li jaqleb g˙al dak ta’ road-movie. Il-film jibbrilla sewwa fl-atmosfera palpabbli talkampanja ta’ Kansas u jista’ jfakkar ukoll f’Westworld (1973) bil-persuna ta’ Willis timita d-determinazzjoni tar-robot Yul Brynner. Film li m’g˙andux jg˙addi inosservat.

SHADOW DANCER

MIMLI INTRIÇÇI

IMMORRU LURA FI ÛMIEN L-INKWIET FL-IRLANDA TA’ FUQ Atturi ewlenin: Andrea Riseborough, Aiden Gillen, Domhnall Gleeson, Bird Brennan, Gillian Anderson, Clive Owen.

Direttur: James Marsh. Óin: 102 min. Distributur: PARAMOUNT. Ma˙ru© mill-KRS. Çert. 14 Illum is-sitwazzjoni fl-Irlanda ta’ Fuq hija wa˙da kalma u ta’ paçi. Imma mhux minn dejjem kien hekk. Shadow Dancer li hu ambjentat f’Belfast fis-sena 1993, je˙odna flepoka meta l-Irish Republican Army (IRA) kienu qed jo˙olqu terrur u biΩa’ fil-pajjiΩ.

IbbaΩat fuq l-ewwel novella ta’ Tom Bradby, li f’dak iΩ-Ωmien kien il-korrispondent f’Belfast tal-ITN. Shadow Dancer li g˙andu storja fittizja, probabbilment fih ©rajjiet awtentiçi. Il-protagonista hija Colette McVeigh (Riseborough) li 20 sena qabel tilfet lil ˙uha Ω-Ωg˙ir meta sparaw fuqu l-Armata Brittanika (il-prologu talfilm).

Issa g˙adha qed t˙oss rimors ta’ dan u ti©i arrestata f’Londra meta tinqabad tpo©©i bomba fi stazzjon tal-ferrovija ta’ ta˙t l-art. Uffiçjal tal-M15, Mac (Owen) joffrilha g˙aΩla li, jew tmur xi 25 sena ˙abs jew li ter©a’ lura Belfast u tispija fuq il-familja Repubblikana tag˙ha u membri o˙rajn tal-IRA. Kontra qalbha, Colette jkollha taççetta, l-aktar min˙abba t-tifel li qed trabbi wa˙edha. Mac ukoll imur Belfast u kull ©img˙a jiltaqa’ mag˙ha bil-mo˙bi biex ji©bor xi informazzjoni bΩonjuΩa. Meta Brendan (Martin McCann) jinqatel meta jkun fuq missjoni sigrieta biex joqtol uffiçjal IngliΩ, is-suspetti ta’ xi spija jaqg˙u fuqha u fuq il-membri tal-familja tag˙ha.

Shadow Dancer hu thriller li jqanqal u li jΩomm sewwa l-interess, b’xi karattri suspettuΩi b’a©enda mo˙bija fuqhom. Jispikkaw sewwa f’dan id-dramm is-sekwenzi talinkontri sigrieti bejn Colette u Mac, f’postijiet diΩabitati aktarx ˙dejn il-ba˙ar fi ksie˙ ixoqq il-g˙adam jew xita nieΩla.

Verament timpressjona l-attriçi Ωag˙Ωug˙a Andrea Riseborough li l-˙in kollu turi niket u melankolija fuq wiççha, kwaΩi bi tbissima qatt, forsi xi ˙a©a li wirtet meta kienet g˙adha tifla bil-kuxjenza kontinwament tniggiΩha g˙ax g˙adha ta˙seb li lmewt taç-çkejken ˙uha kienet tort tag˙ha. L-isem tal-film jirreferi g˙al-laqam mog˙ti lill-fajl ta’ dik il-persuna terrorista tal-IRA li qieg˙da titt-radixxi lil s˙abha.

27

28

21.10.2012

TeleviΩjoni

Illum ARANI ISSA, ONE, 20.15 Din il-gimgha, Arani Issa jkompli b’aktar sorpriΩi u stejjer ta’ emozzjonijiet. Arani Issa ha jibda bi trasformazzjoni ma©ika g˙al omm Axl, Ritienne Mallia, li se tkun mibdula kompletament matul il-programm ta’ din il-©img˙a. Joseph Chetcuti kompla bil-˙idma tieg˙u sabiex jg˙aqqad iktar familji. Però mhux l-istejjer kollha ˙a jkollhom tmiem kif mixtieq! X’sa ji©ri l-lejla? Naraw il-mawra ta’ Doris Meilaq fl-Awstralja, fejn marret tiltaqa’ mal-familjari tag˙ha. Fl-a˙˙ar iΩda mhux l-inqas, l-istorja ta’ Caroline Bianco. Min hi Caroline Bianco? X’inhi l-istorja tag˙ha? Dan u ˙afna aktar waqt Arani Issa, l-uniku programm f’Malta fejn il-˙olm verament issir realtà!

07.30 08.00 09.35 10.10 10.30 11.45 12.05 13.30 13.40 14.30 16.00 16.30 17.00 17.30 17.40 18.45 19.30 20.15 22.35 23.15 23.45 01.15

ONE NEWS Folji Looks (R) Dance (R) Attività Politika - PL Ieqaf 20 Minuta (R) Aroma Kitchen (R) ONE NEWS Ir-Rangers (Omnibus) TX(R) Dhouse (R) Teleshopping L-Argument ONE NEWS L-Argument ikompli Attività Politika - PL ONE NEWS Arani Issa On D Road ONE NEWS Attività Politika - PL Bla A©enda (R)

07.00 08.30 10.00 11.00 12.00 12.30 14.00 14.05 15.00 15:05 16.15 17.00 18.00 18:10 18.40 19.30 19.45 20.30 21.30 21.35 23.15

NET News Telebejgh Ucuh Djalogu Partit Nazzjonalista Analizi tal-Ahbar Telebejgh NET News Newsroom (r) NET News Simpatici (r) Kisbiet Sport Extra NET News Flusek (r) NetWorks Ghalik fl-Ewropa NET News Deja Vu NET News Replay NET News

07.00 08.00 09.00 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.30 16.00 16.05 16.25 17.10 18.00 18.20 20.00 20.40 21.30 23.15

L-G˙odwa t-Tajba Wonders of the Solar System TVAM Malta u lil Hinn Minnha L-A˙barijiet Óadd G˙alik L-a˙barijiet Óadd G˙alik Ikompli Teleshopping L-A˙barijiet Teleshopping Mixage (R) Venere (R) L-A˙barijiet - Madwarna TVHemm L-A˙barijiet - Sports TF: Sinbad XFactor L-A˙barijiet

CSI: NY, Italia 1, 21.25 Illejla jintwerew Ωew© episodji o˙ra minn din is-sensiela, la˙˙ar wa˙da li n˙olqot mill-idea ori©inali ta’ CSI (Crime Scene Investigation), fejn flimkien mal-kumplament tal-kast, issa ting˙aqad ukoll Sela Ward, li titlaq mill-FBI biex ting˙aqad mat-tim ta’ Mac. Fl-episodji tal-lum naraw kif jinstab il-kadavru ta’ tfajla qalb it-tifrik ta’ bini mwaqqa’

Matul il-©img˙a DALLAS, It-Tlieta, Canale 5, 9.10pm Nhar it-Tlieta jintwerew Ωew© episodji o˙ra minn din is-sensiela li qieg˙da tkompli wara madwar 30 sena. Bobby içedi g˙allpressjoni u g˙at-theddid li jag˙millu John Ross u g˙alhekk jiddeçiedi li jbieg˙ ir-ranch, u g˙alhekk jg˙id lil Christopher li huwa marid. Elena tipprova tg˙inu iΩda fl-a˙˙ar huwa jer©a’ lura g˙and Rebecca. Fil-fatt huwa jibda j˙oss li l-im˙abba tieg˙u lejn din tal-a˙˙ar qieg˙da tikber. Southfork jinbieg˙, u g˙alhekk isir festin fejn jing˙aqdu l-protagonisti kollha g˙alla˙˙ar darba.

CHI L’HA VISTO, L-erbg˙a, Rai 3, 21.05 Programm li ilu sejjer snin twal, din il-©img˙a se jwasslilna listorja ta’ Letitia, tfajla FrançiΩa li ilha nieqsa g˙al dan l-a˙˙ar xahar. Hija kienet tg˙ix fi Frejus, u darba minnhom meta kienet fi triqtha biex iΩΩur lin-nanna tag˙ha, intilfu kull traççi tag˙ha. Il-©urnalista Federica Sciarelli tindaga dan il-kaΩ.

QUEST, L-Erbg˙a, ONE, 8.15pm F’din il-puntata t-tim ta’ Quest ˙ejja Ωew© sorpriΩi kbar. Xi ˙add li kien ©ie eliminat re©a’ ©ej lura! Tg˙id lil min g˙aΩel Quest biex jing˙aqad mal-bqija tal-kontestanti? U tg˙id kif ser jo˙duha lkontestanti l-o˙ra? F’din il-puntata iΩda ser ikun hemm l-ewwel eliminazzjoni li xejn ma niΩlet sew mal-kontestanti g˙aliex kellhom jag˙mlu g˙aΩliet iebsin. Tg˙id min ser jinqala’ din il©img˙a?

06:00 06:30 09,35 10.00 10.30 10.55 12.30 13.30 14.00 16.30 16.35 18.50 20.00 20.35 20.40 21.20

Rai Parlamento Uno Mattina in Famiglia MixItalia Linea Verde Orizzonti A Sua Immagine Santa Messa - Angelus Linea Verde Tg 1 Domenica In - L’Arena Tg1 Domenica In - Cosi è la vita L’eredità Tg 1 Rai Tg Sport - 5 minuti di recupero Affari Tuoi Terra Ribelle Tg 1 23.30 Speciale Tg 1

06.50 08.20 10.00 11.00 11.50 12.20 14.00 15.00 16.45 18.30 19.00

GP della Malesia GP della Malesia GP della Malesia Fuori Giri TF: Tutto in famiglia Studio Aperto GP della Malesia Film: Mr’ Bean’s Holliday Film: Stivati Studio Aperto Film: Il Re Scorpione Tg com 21.25 TF: CSI New York 23.10 Zelig Off 00.25 Film: Road Trip 2

13:45 15:00 15:25 15:50 16:15 16:40 17:05 17:30 18:00

Kitchen Impossible Divine Design Suggs’ Italian Job Behind the Label State of Style: Spring/Summer Collection Reservations Required Giada’s Weekend Getaways Rachael’s Vacation Super Swank

09:00 GP3 Series Motor Racing 09:30 Live: GP3 Series Motor Racing: Hockenheim: Race 2 [Live] 10:00 Tour de France Cycling 11:00 FIS Summer Grand Prix Ski Jumping 12:00 Live: World Superbike Series Motorcycle Racing: Brno: 1st Leg 13:00 WATTS 13:30 Tour de France Cycling 14:00 Live: Tour de France Cycling: Stage 20: Rambouillet 18:00 Live: FIA World Touring Championships: Round 16: Curitiba 19:00 Live: Auto GP Motor Racing: Brazil: 2nd Race [Live] 20:00 Live: FIA World Touring Championships: Round 16: Curitiba

AFFARI TAGÓNA, il-Ìimg˙a, ONE, 20.40 Nhar il-Ìimg˙a 26 ta’ Ottubru waqt il-programm Affari Tag˙na ser ji©i diskuss ix-Xog˙ol. John Bundy, b˙al ˙afna o˙rajn, jemmen, li l-akbar dinjità tal-bniedem huwa ix-xog˙ol u huwa g˙alhekk li flimkien ma’ Charmaine, Krista, Samyra u Justin ikkonkludew li dan is-su©©ett g˙andu jkun fuq l-a©enda ta’ Affari Tag˙na. Ta˙dem? Ma ta˙dimx? T˙oss li inti stmat? Taqdi dmirijietek sew? X’jonqos?

10:10 11:00 11:25 11:50 12:40 13:30 14:20 14:45 15:10 16:00 16:25 16:50 17:40 18:30 18:55 19:20 20:10

Toddlers and Tiaras Say Yes to the Dress Say Yes to the Dress What Not to Wear Ultimate Cake-Off Cake Boss: Next Great Baker Cake Boss Cake Boss World’s Worst Mum Sister Wives Sister Wives What Not to Wear Driving Me Crazy Ace of Cakes Ace of Cakes Toddlers and Tiaras Rich Bride/Poor Bride

11:10 Anthony Bourdain: No Reservations 12:05 The Mighty Mississippi with Trevor McDonald 12:55 I Shouldn’t Be Alive 13:50 I Shouldn’t Be Alive 14:45 I Shouldn’t Be Alive 15:40 I Shouldn’t Be Alive 16:35 I Shouldn’t Be Alive 17:25 History Cold Case USA 18:20 Secret Service Secrets 19:10 Rugby: The Lifeblood of New Zealand 20:05 Man Made Marvels China 21:00 Extreme Engineering 21:55 The Mighty Mississippi with Trevor McDonald

06:00 06.30 07.00 09.00 10.50 11.30 13.00 13.30 13.45 15.40 17.05 17.10 18.10 19.35 20.30 21.05 21.50 22.40

06:00 07:55 08.50 10.00 10.30 11.50 13.00 13.40 14.00 18.50 20.00 20.40 21.15 23.30

09:10 09:30 10:00 10:10 10:30 11:00 11:10 12:00 12:10 12:30 13:00 13:30 14:00 14:10 14:30 15:00 15:15 15:30 16:00 16:30 17:00 17:10 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:15 20:30 21:00 21:30 22:00 22:10 22:30 23:00 23:10

TF: La complicata vita di Christine TF: Real School Cartoons Battle Dance A Come Avventura Mezzogiorno in Famiglia TG 2 GIORNO Tg2 Motori Quelli che aspettano Quelli che Tg2 L.I.S. Stadio Sprint 90 Minuto TF: Il Clown Tg2 Notizie TF: NCIS TF: Hawaii Five-O La Domenica Sportiva Tg 2

PRIMA PAGINA Traffico - Tg 5 Le frontiere dello spirito Belli dentro Tg com Benvenuti a tavola Melaverde Tg 5 L’Arca di Noe Domenica Live Avanti un altro Tg 5 - Meteo Dopo Tg 5 Stricia la Domenica Film: Io & Marilyn Il giudice Mastrangelo Tg 5

The Health Show To Be Announced BBC World News World Features Dateline London BBC World News To Be Announced BBC World News World Features Third Eye BBC World News Newsnight BBC World News World Features To Be Announced BBC World News Sport Today Click BBC World News My Country BBC World News To Be Announced BBC World News India Business Report BBC World News Third Eye BBC World News Sport Today Click BBC World News To Be Announced BBC World News World Features My Country BBC World News To Be Announced

06:00 07.05 08.00 09.20 10.00 10.55 11.15 11.40 12.00 12.55 13.25 14:00 14:30 15.05 19.00 20.00 20.10 23.25 23.40

06:45 07:20 07.45 09.20 10.00 11.00 11.30 13.10 14.05 14.40 16.40 18.50 19.35 21.30

Tg 4 Vita da strega Superpartes Magnifica Italia Santa Messa Le storie di viaggo a ...

Tg4 - Pianeta Mare Donnavventura Tg 4 Film: Non Mandarmi Fuori Film: I giorni dell’ira Tg 4 Film: Il Comandante Florent Film: Don Camillo Monsignore ...

Ma non troppo 23.55 Terra 01.00 Film: Il destino nel nome

08:10 08:25 08:40 09:25 09:55 10:25 10:55 11:45 12:30 13:30 14:00 14:30 15:00 17:30 18:20 19:05 20:00 20:30 21:00 21:50

06:00 06:25 06:50 07:15 08:10 09:05 09:35 10:00 10:55 11:50 12:45 13:40 14:10 14:35 15:05 15:30 16:00 16:25 17:20 18:15 19:10

10:50 11:15 11:40 12:05 12:30 12:55 13:20 13:45 14:10 14:40 15:05 15:30 15:55 16:20 16:45 17:10 17:35 18:00 18:25 18:50 19:15 19:40 20:30 20:55 21:20 21:45

T.U.F.F. Puppy SpongeBob SquarePants Power Rangers Samurai The Troop Drake and Josh iCarly SpongeBob SquarePants The Penguins of Madagascar The Penguins of Madagascar The Mighty B The Fairly Odd Parents SpongeBob SquarePants iCarly Big Time Rush True Jackson, VP Supah Ninjas SpongeBob SquarePants Fanboy and Chum Chum Power Rangers Samurai The Fairly Odd Parents The Penguins of Madagascar iCarly 20:05 True Jackson, VP Big Time Rush SpongeBob SquarePants Avatar: The Legend of Aang Avatar: The Legend of Aang

Fuori orario TF: Wind at my back Film: Il capitano di lungo ... sorso 14 Distretto TF: Agente Pepper TGR Estovest TGR Mediterraneo TGR RegionEuropa Tg3 - Telecamere Salute Prima della Prima Passepartout Signori si diventa TG Regione - TG Regione Meteo In 1/2 ora Alla falde del Kilimangiaro Tg3 - TG Regione Blob Che tempo fa - Report Tg3 - TG Regione TF: Boris - Meteo

20:05 21:00

07.00 10.00 11.20 13.30 14.05 16.10 18.00 20.00 20.30 21.30 21.40 23.30 23.45 00.50 01.00

Boogie Beebies Charlie and Lola Robin Hood Keeping up Appearances Supernova The Old Guys Great Ormond Street The Inspector Lynley Mysteries London Hospital The Royle Family The Impressions Show with Culshaw and Stephenson ’Allo, ’Allo!

Doctors Elephant Diaries Doctor Who London Hospital Blackadder the Third Twenty Twelve Life on Mars Spooks Inspector Lynley Mysteries

Fifth Gear How Do They Do It? How Do They Do It? American Chopper: Senior vs Junior: Mikey’s Art Opening Mythbusters: Motorcycle Flip Destroyed in Seconds Destroyed in Seconds Extreme Engineering: NASA Swamp Loggers: Put to the Test Dirty Jobs: Tar Rigger Swords: Life on the Line: Trapped Auction Hunters: The Chi-town Showdown Auction Hunters: Top Gun Ton Auction Kings: Vampire Hunting Kit Auction Kings: Hand Cannon/Fabergé Pencil How Sports are Made I Could Do That Mighty Ships: North Star Deadliest Catch: The Aftermath River Monsters: Flesh Ripper Extreme Fishing with Robson Green: The Philippines Hillbilly Handfishin: Chillaxin’ with Jackson Human Body: Ultimate Machine: Strength

Omnibus Ti ci porto io Film: Dr Creator Tg La7 Film: Un povero ricco Film: Moby Dick, La Balena Bianca TF: L’Ispettore Barnaby Tg La 7 In onda Cristina Parodi Cover TF: Grey;s Anatomy Cristina Parodi Cover Omnibus Notte Tg La7 Sport Film: Border Crossing

21.10.2012

TeleviΩjoni

29

minn SYLVANA FARRUGIA

ILLUM

GÓADA 22 ta’ OTTUBRU

CASINO (Iris, 9.10pm)

L-attur IngliΩ Rowan Atkinson ilu snin twal mag˙ruf l-aktar g˙all-parti tieg˙u fis-sensiliet televiΩivi qosra Mr Bean. Dan il-karattru tant intlaqa’ tajjeb li fl-1997 kien in˙adem film g˙aç-çinema Bean: The Ultimate Disaster Movie u fl-2007 n˙adem dan tal-lum. Mhuwiex façli li l-kittieba jo˙olqu sitwazzjonijiet komiçi b˙al dawk tal-films muti ta’ qabel l-1927 iΩda, kif jidhru l-affarijiet, dawn huma films li qeg˙din jag˙mlu fortuna g˙al min ikollu x’jaqsam mag˙hom u allura, g˙alhekk, Rowan Atkinson ˙oloq karattru ©did. F’dan il-film naraw lil Bean jirba˙ vaganza fi Franza, iΩda biex jasal fid-destinazzjoni mixtieqa minnu, jg˙addi minn martirju s˙i˙, u avventura komika wa˙da wara lo˙ra. Ta˙t id-direzzjoni ta’ Steve Bendelack ja˙dmu wkoll Emma de Caunes, Max Baldry, Willem Dafoe, Karel Roden u Jean Rochefort.

Ta˙t id-direzzjoni ta’ wie˙ed mill-aqwa diretturi li qatt ra Hollywood, Martin Scorsese, dan il-film li n˙adem lura fl-1995 jag˙tina stampa xejn sabi˙a ta’ x’ji©ri fid-dinja tal-log˙ob talazzard, f’Las Vegas lura fis-snin sebg˙in. Ta’ min jg˙id li dan kien it-tmien u l-a˙˙ar film li Scorsese ˙adem flimkien ma’ Robert De Niro, li narawh fil-parti ta’ Sam li jitqabbad mill-Mafja sabiex imexxi kasinò partikolari, filwaqt li Joe Pesci, li issa kien dara sewwa ja˙dem partijiet ta’ mafjuΩi u kattivi, narawh fil-parti ta’ Anthony Spilotro, li jrid jara li kollox jimxi kif suppost fejn jid˙lu flus. Sabiex issebba˙ il-film, g˙andna lil Sharon Stone li ta˙dem il-parti tal-mara ta’ De Niro. Ja˙dmu wkoll Frank Vincent, Don Rickles, Pasquale Cajano, James Woods u John Bloom.

SEND ME NO FLOWERS (Rete 4, 2.40pm)

AMERICAN HISTORY X (Rete 4, nofsillejl)

Wa˙da mill-kummiedji sbie˙ tas-snin sittin fejn g˙andna lil Rock Hudson iffissat li g˙andu marda kerha u li se jmut. G˙alhekk iqabbad lil ˙abib tieg˙u biex sadanittant, g˙al meta jmut, isib ra©el g˙all-mara tieg˙u. Ja˙dmu wkoll Doris Day, Tony Randall Clint Walker, Edward Andrews u Patricia Barry ta˙t id-direzzjoni ta’ Norman Jewison.

Film drammatiku b’Edward Norton fil-parti prinçipali li jid˙ol fi grupp neonazist wara l-qtil ta’ missieru. Hawnhekk jibda jid˙ol f’sensiela ta’ gwaj wie˙ed wara l-ie˙or. Direzzjoni ta’ Tony Kaye.

Mhux ta’ min jitilfu.

MR BEAN’S HOLIDAY (Italia 1, 3.00pm)

IT-TLIETA

L-ERBGÓA

23 ta’ OTTUBRU

24 ta’ OTTUBRU

THE INTERPRETER (Canale 5, 11.05pm)

COLD CREEK MANOR (Rai 2 11.40pm)

Thriller eçitanti u l-a˙˙ar wie˙ed ta˙t iddirezzjoni tad-direttur bravu Sydney Pollack, g˙aliex fil-fatt kien miet ftit wara.

Nicole Kidman g˙andha l-parti ta’ Silvia Broome, interpretu mal-Ìnus Mag˙quda li tikxef kumplott biex jinqatel il-President talpajjiΩ li hi mwielda fih. U jkun hawn li jid˙lu l-a©enti tal-FBI biex jaraw li dan ma jse˙˙x. IΩda g˙al Broome, l-inkwiet ikun g˙adu se jibda hekk kif tinduna li dan ilpresident ikun il-kawΩa tal-qtil tal-familja kollha tag˙ha. Ja˙dmu wkoll Sean Penn u Catherine Keener.

G˙al darb’o˙ra din il-©img˙a g˙andna film fejn Sharon Stone hija l-protagonista, iΩda din id-darba f’dan il-film naraw familja li tmur tg˙ix f’dar li d-dehra tag˙ha tqabbdek il-bard.

Hekk kif jibdew ix-xog˙lijiet fuq id-dar, jindunaw li fil-fatt min kien jg˙ix fiha qabilhom g˙adu ma telaqx g˙al kollox minnha.

Film tat-twerwir ta˙t id-direzzjoni ta’ Mike Figgis, fejn ja˙dmu wkoll Dennis Quaid u Stephen Dorff.

IL-ÓAMIS

IL-ÌIMGÓA

IS-SIBT

25 ta’ OTTUBRU

26 ta’ OTTUBRU

27 ta’ OTTUBRU

INDIANA JONES AND THE TEMPLE OF DOOM (Rai 3, 9.05pm)

UNDER SUSPICION (Rete, 4, nofsillejl)

THE PERFECT MAN (TVM, 21.15)

It-tieni film mis-sensiela avventuruΩa tal-karattru popolari Indiana Jones li ˙are© fl-1984. Dan ilfilm li g˙andu direzzjoni ta’ Stephen Spielberg jirrakonta l-istorja ta’ meta Indiana Jones jasal lIndja fejn hemmhekk issirlu talba min-nies ta’ villa©© fqir biex isib ˙a©ra mistika. Biex jil˙aq lg˙an tieg˙u, Jones ikollu jeg˙leb diversi ostakli, u˙ud minnhom diffiçli ˙afna. F’dan il-film tispikka l-kultura tal-iskjavitù tat-tfal, il-ma©ija sewda u anke ritwali fejn isiru sagrifiççji umani. Dan ilfilm g˙all-bidu kien ikkritikat ˙afna min˙abba xxeni ta’ vjolenza li fih, iΩda aktar tard qala’ kliem ta’ tif˙ir g˙all-istorja mimlija imma©inazzjoni u intensità. Fil-parti prinçipali t’Indiana Jones naraw lill-attur popolari Harrison Ford.

Dan il-film Amerikan li kien ˙are© fis-sena 2000 b’direzzjoni ta’ Stephen Hopkins jittratta storja marbuta mal-investigazzjoni li tag˙mel il-pulizija ta’ San Juan fi Puerto Rico dwar il-qtil ta’ Ωew© tfajliet. Il-Kaptan Victor Benezet, parti ma˙duma minn Morgan Freemen, jispiçça jinterroga lil Henry Hearst, karattru interpretat minn Gene Hackman u li minkejja li jkun avukat prim, jispiçça s-suspettat ewlieni f’dan il-kaΩ. F’dan il-film ja˙dmu wkoll Monica Bellucci u Thomas Jane. L-istorja ta’ dan il-film hija bbaΩata fuq il-film FrançiΩ tal-1981 Garde à vue u nnovella IngliΩa Brainwash miktuba minn John Wainwright.

TVM se jwasslilna din il-kummiedja romantika nhar is-Sibt b’Hilary Duff fil-parti prinçipali. Naraw kif tfajla Ωag˙Ωug˙a hija verament iddiΩappuntata minn ommha, g˙aliex g˙andha sensiela ta’ stejjer Ωbaljati ma’ r©iel differenti, kull darba tara lil ommha tbati u mkissra.

G˙alhekk din tivvinta ra©el misterjuΩ u sigriet, ra©el ideali g˙alla˙˙ar sabiex ommha fl-a˙˙ar tkun kuntenta. Imma kif se tag˙mel biex dan ir-ra©el isir realtà? Ja˙dmu wkoll Heather Locklear, Chris Noth, Mike O’Malley u Ben Feldman.

30

21.10.2012

Log˙ob SOLUZZJONIJIET TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

MIMDUDIN: 1 DunKarm, 5 Stonku, 8 Skalora, 14 Tripp, 15 Librar, 17 Ta˙ΩiΩ, 19 Xitwa, 20 Rbit, 21 Rdum, 23 Msida, 25 u 28 Assemblea, 29 u 30 ÓanΩir, 31 Nofs, 33 Allaja˙firlu, 39 Çint, 41 Art, 42 Lat, 43 Tron, 45 Tumas, 46 Aptit, 47 A˙na, 50 Sibt, 53 u 54 Katina, 56 Werqa, 58 Umbrar, 60 Sabbar, 62 Samba, 64 Tara©, 67 Neputi, 69 Komiku, 70 Armel, 72 Dud, 73 Ûir, 75 Opri, 77 Qadi, 79 Satin, 80 u 82 Kalafrana, 84 Blu, 85 Idu, 87 Aida, 88 Qamfuqsaqajh, 93 Arja, 94 u 95 Qastan, 96 Mo˙˙, 98 BronΩ, 100 Dalma, 101 Tfal, 105 Erre, 108 Radam, 109 Tallab, 110 u 111 KristuRxoxt, 112 Tmintax, 113 Bajtra 114 Apparat.

240 Irba˙ €25 fi flus

Mimdudin 1 5 8 14

Dan fir-ras ma jmejjilx lil ie˙or b˙alu (7) Aktar minn kamra wa˙da (6) T˙anΩer, kiel u bela’ kemm fela˙ (7) Min jitwieled u min imut, min f’karozza (5) u min f’ 15 TingiΩ b’siringa, g˙oti ta' injezzjonijiet (6) 17 Din ˙uta twila mag˙rufa g˙al-log˙ob fiç-çirkli (6) 19 G˙al ftit, g˙al daqsxejn, g˙al naqra (5) 20 Dan ifisser mibeg˙da, stmerrija, xewqa ta’ ˙sara (4) la tg˙annaq u lanqas tbus (4) 21 Bla 23 Óasibha sew, tella’ u niΩΩel f’mo˙˙u, irrifletta (5) 25 u 28 PajjiΩ li mhuwiex repubblika, fejn il-kap huwa r-ras (9) 29 u 30 Aktar minn sponΩa wa˙da (6) 31 Lg˙andu g˙ajnu u l-˙ajt g˙andu widintu (4) 33 Din taqlag˙ha f’wiççek, jew xorti ˙aΩina fin-negozju (5,2,5) 39 Biçça pizza ti©i l-falda tal-beritta (4) 41 u 42 Aktar minn trofew wie˙ed (6) 43 Marzu Marzellu, in-nanna ta˙raq ilu r-rixtellu (4) 45 Din l-insett tg˙ammar ta˙t l-art, fil-˙amrija (5) 46 Dan ifisser tif˙ir bla sugu, pruΩunzjoni (5) (4) 47 Minn fommok g˙al t˙ott (4) 50 Tie˙u bla ma trodd, is53 u 54 G˙olla lilu nnifsu kemm fela˙, qal kemm hu kbir (6) 56 Kontra s˙ana (5) 58 Wa˙da mill-irkopptejn (6) 60 Stilla sabi˙a tassew (6) 62 Wie˙ed mit-teatri kbar ta’ G˙awdex (5) 64 Óa pjaçir kbir, tg˙axxaq (5) 67 Applaws, ta˙bit tal-idejn flimkien (6) 69 Xog˙ol bl-addoçç, kollof kif ©ie ©ie (6) 70 Dan kien il-kolla tal-landier (5) 72 u 73 Kienet il-kwartier tal-PL (6) il-bejg˙ (4) 75 L-ag˙jat (4) 77 G˙andu wiçç ta’ sid il79 u 80 Dawn nies ta’ qalbhom tajba,

.....

....

....

jag˙mlu ˙afna karità (10) 82 Tg˙affi© fuq is-saqajn (4) 84 u 85 Bih tie˙u l-lezzjonijiet barra mill-iskola (6) 87 Xi nies, wie˙ed jew wa˙da u aktar minnhom (4) 88 Ting˙ad g˙al xi xi˙ jew xi˙a li kienu jippretenduha (2,5,5) il-bieb (4) 93 Bumm 94 u 95 Din tfisser vrus ta’ poeΩija, biex titg˙anna (6) 96 u 98 Biçça drapp sewda li biha kienu jg˙attu t-twiebet (9) 100 u 101 Tidwira s˙i˙a, b˙al meta jtik sturdament (9) 105 Tella’ ©ebla fuq o˙ra (4) çoff malajr tin˙all (5) 108 109 Kontra webbes (6) 110 Din insett irqiq li ma t˙allikx torqod billejl (6) 111 Allura din il-mara tal-lewlu? (5) 112 Fih jiddendlu l-qniepen tal-knejjes (7) 113 Aktar minn sunnara wa˙da (6) 114 Dawn huma l-ventilaturi tal-kantini (7)

....

.....

Weqfin

....

........

....

....

.....

(5) 2 Il-˙mar xi minn daqqiet jitla’ l3 u 4 Barmil bil-g˙atu (8) 6 u 7 Dokument uffiçjali ta’ tag˙rif jew notamenti (10) Marija Galea, fundatur tal-PL 9 Is-sur (4) 10 Din kienet sfidat id-dilluvju (4) (5) 11 Xi ˙add li we©©a’ 12 Platt mag˙mul minn la˙am biz-zalza u ˙war ie˙or (7) 13 It-tfal jiktbu fuqhom fid-dar u fl-iskola (7) 16 Din mhijiex il-mara tal-lottu (5) 18 Strument muΩikali li jindaqq bin-nifs (5) 22 Issibu fuq il-biljard fejn ipo©©u xi boçça partikolari (5) 24 Dan ifisser bΩieq jew saliva (3) 26 u 27 Din turi l-˙ila ta’ min ikellem lill-massa(8) 32 Dan ifisser sog˙ba, tingiΩ tal-kuxjenza (6)

....

.....

33 34 35 36 37 38

Talent speçjali (3) (4) Malta qatt ma rruftat L-aktar stat kiesa˙ fl-Amerka (6) Óadem u rsista kemm fela˙ (6) Bih tistrie˙ fis-sodda (4) u 40 Dan isir bil-©urament u bil-miktub (9) 44 JuΩaha l-iskarpan biex i˙it il-©lud (4) 48 Da˙let flokha l-ewro (4) 49 Imexxiha l-kappillan f’kull ra˙al jew belt (8) 51 Ìudikaturi og˙la mill-ma©istrati (8) 52 Wa˙da mill-ixkafef (6) 55 Wie˙ed mill-barunijiet (6) mo˙©a©a (4) 57 59 Grokk rum bil-mis˙un g˙al kontra l-bard (4) , tar-razza tal-lupu (4) 61 Kelb tal63 Daqqiet kattivi b’sawt mg˙awwe©? (4) 65 Xog˙ol ta’ tiΩwiq fid-drapp bil-˙jata (6) (4) 66 Biskuttini f’˙alq il68 Dan idur ma’ kull ri˙ (6) 69 Dan ifisser drawwa, jew libsa tal-karnival (6) ta’ San Martin 70 Is(11 ta’ Novembru) (4) 71 Issa bdejna niktbuh Awwissu (6) (4) 74 Bejn ˙ajta dawl u o˙ra 76 Dan mhuwiex ir-ra©el tal-morra (4) , ix-xita karru 78 Óru© Marzu d˙ul deheb fin (5) 79 Dan mhuwiex ir-ra©el tal-fila (3) 81 Kontra le (3) 82 Dan Ωebg˙a tal-wiçç (5) 83 Ir-referì ma jo˙ro©x ming˙ajrha (7) 86 Bniedem liebes bl-addoçç, ma jΩommx ru˙u (7) 89 Xi u©©ett tajjeb g˙al fejn tridu (5) 90 u 91 Óare© kontra (6) 92 Leonardu fil-qosor (5) 97 Wa˙da mill-ilbiesi (5) 99 u 100 Din mimlija sew, fiha bix-xaba’ (10) il-pappa, u mbag˙ad 102 Ll-umpappa (5) 103 u 104 Din garanzija mqieg˙da bi ple©©, g˙ax-xiri u l-bejg˙ (8) 106 u 107 Knisja Ωg˙ira (8)

....

....

....

....

....

.... .....

.....

WEQFIN: 2 Uniku, 3 u 4 Kapurali, 6 u 7 Terrakotta, 9 KaΩa, 10 Lixx, 11 Ratal, 12 Stering, 13 Garanti, 16 Basal, 18 Ûnell, 22 u 24 Kalandra, 26 u 27 Stilista, 32 Fattur, 33 Att, 34 Lama, 35 Jassar, 36 Fratas, 37 Rita, 38 u 40 Ultimatum, 44 Orka, 48 Ólas, 49 Stupendi, 51 SirakuΩa, 52 Kwarta, 55 Balalu, 57 Qala, 59 Rasu, 61 Brim, 63 Amar 65 Raqqad, 66 Ìdid, 68 Idonju, 69 Klikka, 70 Arma, 71 Malajr, 74 Ltim, 76 Alla, 78 Iblah, 79 Suq, 81 Fih, 83 Salmura, 86 Kawlata, 89 April, 90 u 91 Fonqla, 92 James, 97 Óadem, 99 Ûebra, 100 Dekor, 102 Fro©a, 103 Xmun, 104 Etna, 106 u 107 Suppervja.

KUPUN TISLIBA Ibg˙at it-tisliba tieg˙ek lil: Tisliba KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem

Indirizz

Tel No: Rebbie˙a ta’ €25: M’ROSE BIANCHI, 138 Triq il-Lunzjata, Santa Venera.

21.10.2012

Log˙ob

Tisliba bin-numri Bi 3 numri

B’4 numri 0798 0908 0980 1289 2001 2083 2183 2197 2241 2398 2525 3007 3299 3324 4436 4538 4565 4619 4652 5502 6436 7230 7272 7527 7560 7730

017 052 120 366 371 458 484 717 729 764 804 854 866 875 882 967

7995 8248 8422 8645 8653 8730 8783 8949 9257 9726 9740 9770

B’5 numri 08148 09785 16283 18056 21199 34464 34830 35104 35628 54567 54568 57462 60727 67899 73705 74736 76514 78937 79706 80142 91368 99238

B’6 numri 306805 635051 875354 909664

Bi 8 numri 22080636 22256798 26469907 40728582

Po©©i n-numri f’posthom

SUDOKU sponsorjata minn WELLA 1

8

6

9

7

2 6

5

KOMPETIZZJONI WELLA KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

9

3 8

4

6

1

Irba˙ Shampoo u Conditioner Wella Aqta’ dan il-log˙ob u ibag˙tu lilna

5

4

Isem: ..........................................................................................

5

Indirizz.........................................................................................

3

.....................................................................................................

4 2

7 9

8

1

Rebbie˙: JOSEPH GALEA, 18, Oratorio Str., l-Isla.

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun.

Isem.......................................................................................................................................

4

Indirizz................................................................................................................................... ................................................................................................................................................

I.D. Card................................................ Tel. .......................................................................

31

32

21.10.2012

PROPRJETÀ IL-FGURA: Dirett ming˙and issid. Appartament u penthouse, fihom tliet kmamar tas-sodda doppji, tnejn tal-banju eçç. 24 pied b’85 pied. Prezz negozjabbli. Çempel 9902 5973.

IL-ÓAMRUN: Appartament flewwel sular servut bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, wa˙da minnhom bl- ensuite , kamra tal-banju, open plan bi kçina lesta, bit˙a interna, gallarija.

Prezz €135,000. Garaxx ta’ Ωew© karozzi bid-dawl u lilma. Prezz €20,000. Tpartit kkunsidrat. Çempel 9985 3031 jew 7946 8469. ÓAÛ-ÛABBAR, Maisonette isfel sabi˙. Bieb g˙alih, bla çens u bl-g˙amara. Fih tlieta tassodda, main bl-ensuite, living,

AvviΩi dining, kçina kbira, bl-appliances tal- istainless steel, kamra tal-banju u tal-˙asil. Fih ukoll bit˙a. Kollox modern u viçin ta’ kollox.Prezz €121,000.

Prezz g˙al bejg˙ malajr. Çempel lis-sid 7707 4946.

IL-KAPPARA: Dar fuq u isfel lesta minn kollox bi tlieta tassodda, ensuite u kamra talbanju. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 7925 0164.

MARSALFORN: Appartamenti u maisonettes quddiem ilba˙ar b’Ωew© kmamar tassodda fl-a˙jar parti ta’ Marsalforn. Çempel lis-sid g˙al aktar dettalji issa fuq 7956 4428 MARSASKALA: Bellavista, appartament fl-ewwel sular komplut bl-aqwa g˙amara,

aççessorji, arja kundizzjonata u lest minn kollox. Jikkonsisti fi kçina ©dida bl- appliances kollha built-in, tal-ikel u living, li tag˙ti g˙all-gallarija b’veduta, tliet kmamar tassodda u kamra tal-istudju. Fih Ωew© kmamar tal-banju lussuΩi, wa˙da minnhom biljacuzzi u uΩu tal-bejt. Prezz g˙al bejg˙ malajr €128,000 (Lm55,000). Dirett ming˙and sid il-proprjetà. Çempel 7944 6692.

IL-MELLIEÓA: Maisonette isfel bi tliet kmamar tas-sodda, bilbir u garaxx ta’ karozza. Prezz €182,000. Çempel fuq 9811 1966.

IL-MOSTA: Garaxx ©o bit˙a livell mat-triq, lest minn kollox, anke dawl u ilma. Jesa’ karozza kbira. F’88 Triq il-

Kostituzzjoni. Prezz €30,000. Çempel 9942 0630.

TANAYA’S Dev Ltd: G˙aΩla kbira ta’ appartamenti f’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu u n˙allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. Çempel 9992 4999.

Ming˙ajr a©enti.

GÓALL-KIRI ÓAL TARXIEN: Pet Shop bi klijentela tajba f’Óal Tarxien. Çempel 9905 5172.

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ

Fridge bi tliet bibien, tal-bars.

Imwejjed tondi, u si©©ijiet, sinkijiet tar-restoranti tal-istainless steel, hood extraction bilmutur u control panel. Çempel 9811 0401 jew 2766 2800.

Inbieg˙u kull tip t’arlo©©i. Selezzjoni kbira t’arlo©©i tal-idejn Casio u Citizen, kemm di©itali, jew ana logs, varjetà kbira ta’ alarm clo cks , kemm Citizen, Seiko ‘Dugena’ tal-marka Pierre Cardin. Varjetà sabi˙a ta’ cuckoos li ja˙dmu kemm bil-˙abel u bil-bat terija, prezzijiet tajbin.

Nag˙m lu wkoll tiswijiet t’ar lo©©i tal-idejn u kif ukoll tal˙ajt u Grandfather Clocks .

Nag˙mlu wkoll testing bil-pressure test machine , sistema ta’ testing g˙al kull tip t’ar lo© ©i biex jintuΩaw g˙all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qed tistenna g˙alih. Tis wi ja bil-garanzija - 110 Triq il-Kungress Ew ka ris tiku, Mos ta. Çempel 21 417235 jew 9982 5389.

Injam lest bi prezzijiet ir˙as.

Kull tip ta’ chipboard, MDFs, fuljetti ta’ chipboard, melamine, u aktar (varnishes tal-hardener u komuni) u finishing talundercoat. Solid oak , ˙xuna varjata. Çempel 9944 6951.

Mejda tal-biskuttin, arlo©© talbozza, mera antika, par vaΩuni.

Affarijiet o˙ra Ωg˙ar. Çempel 21 237597 jew 9922 3541.

Mountain bike tad-ditta Regina, bil-gerijiet g˙all-prezz ta’ €120.

Lombardo freestyle g˙all-prezz ta’ €140. Çempel 21 800821 jew 9959 7561.

Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat.

Ikollna wkoll salotti second hand . Çempel 21 374823 jew inkella 99824139. Sander, kalibratur, Ωew© piedi wiesa’, kundizzjoni mill-aqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha. Çempel 7961 7945.

Sodda tat-trabi ©dida fjamanta bil-quilt b’kollox. Pram 3 in 1, benniena, walker u banju, boucer idoqq. €250 ta’ kollox.

Rota mountain bike, €100. Çempel 21 800821.

PARTS TAL-KAROZZI Toyota, Honda, Daihatsu, Fun Cargo, Toyota Corsa, Glanza, Starlet, Integra, Civic, Terios, Tercell, Pajero JR, Pajero 2-8, Micra 2001, Polo 1994, Discovery 3 2005, Opel Corsa 2002, Freelander u ˙afna parts o˙ra. Triangle Truck tyres ©odda. Irrikorri g˙and Salvu Cassar G˙awdex. Çempel fuq 21 556674, 9947 5746 jew 9928 8699.

AGR AUTO JAPANESE PARTS GÓALL-KAROZZI Inbieg˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches eçç. Parts ©enwini. Çempel fuq 21 446839 jew 9947 4505.

Fax 21470295. Email alex@agrautoparts.com

AVVIÛ LILL-MASTRUDAXXI Furniture Spray Quality G˙al kull tip ta’ xog˙ol ta’ spray fuq g˙amara.

Ni©bru x-xog˙ol ming˙adkom u nwassluh lura a˙na.

Tel. 2740 6731 jew 9940 6731

21.10.2012

Klassifikati SERVIZZI DAR GÓALL-ANZJANI Villa Robinich. Dar g˙all-anzjani b’atmosfera familjari fil-Fgura.

Noffru kull g˙ajnuna lill-anzjani u dak kollu li jkollhom bΩonn b’dedikazzjoni kbira minn carers professjonali. Ikel jissajjar millkçina tag˙na stess u skont ilbΩonn ta’ kull individwu. Çempel fuq 21 666142 jew 79 666142 jew ibg˙at email fuq robinich@go.net.mt DAR GÓALL-ANZJANI

Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-kumditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nurses u care workers 24 sieg˙a. Prezzijiet ra©jonevoli li jibdew minn €23 kull persuna.

Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq in-numri 21454908, 21454858 jew inkella 7945 4908.

DIVERTIMENT Nigret Night Club & Restaurant, 11 Labour Ave, Rabat.

Nipprovdu g˙al kull tip ta’ funzjoni b˙al coffee mornings, high teas, lunches, dinner dances, hens u bachelors parties .

Divertiment live kull nhar ta’ Ìimg˙a ma’ Freddie Portelli u DJ Nando. Is-Sibt line dancing,

country music u kull tip ta’ muΩika mis-snin sittin ma’ DJ Frans Grech. Tista’ tag˙Ωel minn à la carte menu , pasta, pizza, grills u light snacks. Çempel fuq 21454858, 21454908 jew 7945 4908.

tants, nannies, nies im˙arr©a biex iΩommu kumpannija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters.

Servizz ta’ 24 sieg˙a. Nikru wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds. Çempel 21 376946 jew 9947 0178.

INVESTIGAZZJONI PRIVATA PROPRJETÀ Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti.

Problemi ta’ kumpanniji jew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti.

Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew www.privateinvestigationmalta.com MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars, strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra.

Issibilna wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Fleur-de-Lys Rd. B’kara. Çempel fuq 21482796.

Xiri, bejg˙ u tpartit ta’ proprjetà f’kull Ωona ta’ Malta. Bi prezzijiet ra©onevoli. Çempel g˙al aktar dettalji fuq 9992 4999.

Tewmi Group noffru servizz ta’ tag˙lim ta’ karozzi, muturi u mini buses. Kif ukoll kiri ta’ karozzi u taxi service. Prezzijiet jibdew minn €10. Çempel 9942 2422. jew www.tewmi.com TBATTIL TA’ FOSOS G˙al tbattil ta’ fosos u bjar, tindif u spezzjonijiet ta’ pajpijiet taddrena©© permezz ta’ çertu cameras, tindif ta’ kanali tax-xita u kif ukoll tbattil u tindif ta’ grease traps çempel 21 651029, 0042 1954 jew 9949 9714.

TISWIJIET

Kupun AvviΩi Klassifikati IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

226320, 21 227196 jew 9989 1800. horvin@waldonet.net.mt jew www.horvin.eu

VRT TESTING XOGÓOL TAL-ÌEBEL Delmus Garage, iΩ-Ûejtun.

Xog˙ol fuq panel beating, spray painting, mechanic, silencers, u jsiru testijiet tal-VRT. 24 sieg˙a servizz ta’ irmunkar. Biagio Muscat, Triq T. Zahra, iΩ-Ûejtun. Çempel 21 695326, 2789 5875, 7749 2455, 9949 2455 jew 9942 1354.

Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Çempel g˙al aktar informazzjoni lil Jason fuq 21 432352 jew 9947 9167.

TAGÓLIM U KORSIJIET

WATERPROOF MEMBRANE

SAÓÓA U SBUÓIJA

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Qormi, jispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membra ne , damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz. Çempel 21488972, 21438326, 9944 5527 jew 99493840.

Id˙ol fis-sit www.wpMalta.com

Korsijiet filg˙odu u filg˙axija f’ Aesthetic Treatments, Body Therapy, Body Massage, Stone Therapy, Electrical Epilation, Diet and Nutrition, SPA Therapy.

Kollha jsiru minn g˙alliema kwalifikati u jibdew f’Settembru 2012 f’CIDESCO Accredited School. Il-post huwa attrezzat b’dak kollu li wie˙ed ikollu bΩonn skont standards internazzjonali. Çempel lil Sharon fuq 21 440424 jew 7945 9032.

TAGÓLIM TAS-SEWQAN

NURSING Care and Cure Group Ltd. Infermiera m˙arr©a, caring assis-

troniku ie˙or. Çempel 9944 6918.

33

B’esperjenza u fuq il-post tiswija fuq TVs LCDs, plasma, LEDs, microwaves u kull apparat elet-

XOGÓOL TA’ ALUMINIUM G˙al kull xog˙ol t’ aluminium shutters, kemm g˙ad-djar jew garaxxijiet. Nag˙mlu bibien g˙all˙wienet, aperturi, roller shutters, g˙at-twieqi u bibien, roller u ceiling systems. Issibilna wkoll bibien li jifil˙u n-nar, aluminium b’thermal insulation biex tnaqqas iss˙ana fis-sajf u l-kes˙a fix-xitwa, u ma jag˙mlux condensation. Stimi b’xejn. S. Mifsud, A42 Industrial Estate, il-Marsa. Çempel 21

PRIVAT TAL-MATEMATIKA Privat tal-Matematika f’Birkirkara, fiΩ-Ωona Dei. Gruppi Ωg˙ar, u petittivi. Ibbukkja 9925 1347 jew 21 482 2pm.

‘O’ Level tal-Mater rati komissa fuq 577 wara

Offerta 1: ©img˙a wa˙da

- €3.50

Offerta 2: 5 ©img˙at

- €14

Offerta 3: 13-il ©img˙a

- €30

Offerta 4: 26 ©img˙a

- €56

Offerta 5: 52 ©img˙a

- €93

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd,

KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun. ÓMR 1717

34

21.10.2012

Almanakk

Ritratt mill-antik IT-TEMP GÓAL GÓADA

TWISSIJIET:

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

26°C

25 °C

25 °C

20 °C

20°C

19 °C

Xejn

L-OGÓLA TEMPERATURA: 28 °c L-INQAS TEMPERATURA: 19 °c UV INDEX: 5

HI

SITWAZZJONI ÌENERALI: Firxa ta’ pressjoni baxxa mill-Al©erija saç-çentru tal- LO Mediterran se tippersisti TEMP: Ftit jew wisq imsa˙˙ab b’˙albiet iΩolati tax-xita, li jistg˙u jkunu bir-rag˙ad, g˙all-ewwel u wara nofsinhar

Il-Óamis

Il-Ìimg˙a

Is-Sibt

VIÛIBBILTÀ: Tajba minbarra f’xi ˙albiet tax-xita RIÓ: Óafif g˙al moderat mill-Majjistral BAÓAR: Óafif g˙al moderat li jsir ˙afif IMBATT: Baxx min-Nofsinhar li jsir ftit li xejn

HI

26 °C

24 °C

25°C

LO

19 °C

17°C

19°C

Dehra tal-Port il-Kbir fl-antik, minn fejn il-biera˙ telqet il-Middle Sea Race

TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 25°c

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd Collis Williams Pharmacy 15, Triq Ir-Repubblika, il-Belt Valletta

Distinction Pharmacy 32, Pjazza Antoine De Paule, Ra˙al Ìdid

Vivien Pharmacy Triq Patri Magri, il-Marsa

White Cross Pharmacy Shop A, Block 1, Fuq San Pawl, Bormla

Fatima Pharmacy Triq iΩ-Ûonqor, Santa Venera

May Day Pharmacy, Triq il-Vittorja, ÓaΩ-Ûabbar

St. Helen Pharmacy, Triq Tumas Fenech, Birkirkara

St. Philip Pharmacy Triq iç-Çeppun, Óal G˙axaq

St. Matthew’s Pharmacy 213, Triq ix-Xatt, il-GΩira

Prestige Pharmacy 16, Triq San ÌuΩepp, Óal Kirkop

Penny Lane Pharmacy Triq is-Sejjie˙, is-Swieqi

Menelo Pharmacy Triq it-Tabib Nikola Zammit, is-Si©©iewi

Stella Maris Pharmacy, 34 Milner street Tas-Sliema

Central Pharmacy, Triq G˙ajn Kajjet, ir-Rabat

Balzan Pharmacy 70, Triq San Fran©isk, Óal Balzan

Fontana Pharmacy, Triq il-G˙ajn, Fontana

Pillbox Pharmacy 2, Triq il-Bjad, in-Naxxar

Lauretana Pharmacy 36, Triq l-Im©arr, G˙ajnsielem, G˙awdex

BUFFET BREAKFAST BIT-TOMBLA Il-kumitat taç-Çentru Lokali tal-Partit Laburista tal-Óamrun ser jorganizza Buffet Breakfast bit-tombla fil-Plaza Hotel Sliema, nhar l-Erbg˙a 31 ta’ Ottubru. Tluq minn quddiem iç-Çentru Lokali tal-Óamrun fid-8:45am u lura fis-1:00pm. Biljetti jinkisbu ming˙and il-Kumitat u mill-Bar taç-Çentru Lokali g˙allprezz ta’ €10.

BUFFET BREAKFAST Il-Mission Fund (VO/0015) ser jorganizza Buffet Breakfast b’risq il-missjunarji Maltin li qeg˙din ja˙dmu fil-pajjiΩi tatTielet Dinja, nhar il-Óamis 1 ta’ Novembru, 2012 f'San Antonio Hotel, Qawra. Prezz €10.00 (ming˙ajr transport).

Trasport (g˙al min g˙andu bΩonn) jista’ ji©i provdut bi ˙las apparti.

G˙all-biljetti çempel l-uffiççju mit-Tnejn sal-Ìimg˙a bejn id-09.00 u s-13.00 fuq 2141 3664 jew lil Charles Decelis 21575351 / 99885078.

Village Pharmacy 116, Main Street, il-Mellie˙a

Lottu

04

03

27

23

72

Super 5

25

08

20

24

38

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

TEA TOMBOLA Il-Mission Fund (VO/0015) ser jorganizza Tea Tombola b’risq missjunarji Maltin li qeg˙din ja˙dmu fil-pajjiΩi tatTielet Dinja nhar il-Óadd 18 ta’ Novembru 2012 fl-Imperial Hotel Triq Rudolf tas-Sliema fit-3.30pm. Il-biljetti, €5 (bla trasport) u €7 (bit-trasport), jistg˙u jinkisbu mill-Mission Fund ‘Eureka Court’, Blk A / Flt 6, Triq il-Kbira, Mosta (Tel: 21413664) jew ming˙and Ms Speranza Xuereb (Tel: 79 / 21410860).

PIZZA BINGO NIGHT Banda Sliema se jorganizzaw Pizza Bingo Night fil-kaΩin tal-g˙aqda stess li jinsab f’34, Triq San Trofimu, Tas-Sliema nhar il-Ìimg˙a 26 ta’ Ottubru mit-8pm ’il quddiem. Prezz €10 li jinkludi l-ikel u log˙ob tal-bingo, Ωew© log˙biet minnhom ikunu b’reb˙ ta’ €100 kull wa˙da.

CAR WASH MIL-LAND GROUP

23.10.2011 – Imut is-sewwieq Marco Simoncelli, sewwieq tal-MotoGP f’inçident fil-Malajsa 21.10.1897 – Twieled ÌuΩè Orlando, pijunier tal-PL 23.10.1974 – Tifta˙ il-kumpannija De La Rue f’Malta.

24.10.1975 - Tifta˙ il-kumpanija Carlo Gavazzi f’Malta.

25.10.1947 – Twieldet il-kantanta Mary Spiteri 26.10.1996 – Il-PL jirba˙ l-elezzjoni ©enerali b’50.7% tal-voti.

Il-LAND Group se jtella’ car wash sabiex ji©bor fondi ˙alli jkun jista’ jg˙in lil dawk il-persuni bi bΩonnijiet speçjali permezz ta’ apparat li jtejjeb il-kwalità tal-˙ajja tag˙hom.

Din l-attività se tittella’ l-Óadd 4 ta’ Novembru Ta’ Xbiex, ˙dejn il-Mamma Mia. Dawk li jixtiequ jag˙tu daqqa t’id dakinhar g˙andhom jikkuntattjaw lil Jeanesse Abela permezz ta’ SMS fuq 7982 8787 jew Daniela Schembri fuq 060393 jew ibag˙tu email landcontact@hotmail.com

Sports

21.10.2012

35

MOTOGP

Lorenzo jikseb il-poΩizzjoni pole fuq Pedrosa Iç-champion dinji Lorenzo g˙eleb lir-rivali tieg˙u Dani Pedrosa sabiex kiseb ilpoΩizzjoni pole fil-MotoGP Malasjan. Is-sewwieq talYamaha, Lorenzo, li qieg˙ed b’28 punt quddiem Pedrosa, fiç-çirkwit ta’ Sepang kiseb ilpole bil-˙in ta’ 2 minuti u 0.344 sekonda.

Pedrosa da˙al b’0.194 sekonda wara Lorenzo birRepsol Honda tieg˙u, mentri Dovizioso kien it-tielet l-aktar veloçi fil- qualifying ta’ Sepang.

L-IngliΩ Cal Crutchlow millbanda l-o˙ra kiseb il-˙ames l-aqwa ˙in wara l-Awstraljan Casey Stoner, imma ssewwieq sostna illi ma kienx kuntent bil-prestazzjoni talmutur tieg˙u.

Crutchlow li kien ˙adha drawwa jid˙ol fl-ewwel poΩizzjonijiet tal- qualifying f’dawn l-a˙˙ar erbg˙a ti©rijiet qualifying, ir-riΩultat li kiseb f’din il- qualifying ma niΩillu xejn tajjeb.

Lorenzo, li kiseb rekord personali ©did, dan il-weekend jista’ jakkwista t-tieni titlu tieg˙u jekk g˙ada jirba˙ u jekk Pedrosa ma jirnexxielux jispiçça mal-ewwel tnax. Dan kien is-seba’ pole tas-sena illi Lorenzo rnexxielu jikseb.

Fil-Moto2race, l-IngliΩ Scott Redding da˙al fit-tieni post wara Pol Espargaro li kiseb il-pole, mentri il-Malasjan Zulfahmi Khairuddin kiseb ilpole fis-sezzjoni Moto3 ©ewwwa pajjiΩu.

Din kienet g˙al Khairuddin l-ewwel pole li kiseb kif ukoll l-ewwel darba li Malasjan qatt ipparteçipa filMotoGP. Khairuddin kiseb ilpole bil-˙in ta’ 2.13’885.

Ikomplu l-attivitajiet tal-ASM Illum il-Óadd 21 ta’ Ottubru lAssoçjazzjoni Sport Muturi tkompli bil-kampjonati tag˙ha ASM Pasta Poiatti 2012/13.

Dan il-programm jikkonsisti fit-tieni ti©rija tal-Kampjonat bil-karozzi autocross g˙assewwieqa Maltin u G˙awdxin.

Illum il-Óadd ukoll l-ASM ˙a tifta˙ il-kampjonat tal- quadbikes fuq korsa kompletament differenti. G˙add ta’ kompetituri fuq il- quadbikes mistenija jipparteçipaw wara li l-Assoçjazzjoni re©g˙et offriet li ter©a’ tibda torganizza t-ti©rijiet tal-quadbikes.

L-attività tal-lum tibda fis1:00pm. Is-Sibt lejliet it-ti©rija l-ASM organizzat sessjonijiet ta’ ta˙ri© g˙al kull sezzjoni.

36

21.10.2012

Sports

KAMPJONAT PREMIER

Dzeko jsalva lil Man. City fl-a˙˙ar minuta Fid-derby ta’ Londra, l-eks kowç ta’ Che lsea Andrea Villas Boas kellu jbaxxi rasu g˙at-tmexxijja ta’ Di Matteo wara li Chelsea ˙ar©u rebbie˙a barra minn darhom b’reb˙a konvinçenti fuq Tottenham, bl-iskor ta’ 2-4.

Fit-18-il minuta, infeta˙ liskor g˙al Chelsea minn CAHILL wara clearance ta’ Gallas, il-ballun niΩel f’saqajh, u dan spara mill-ewwel fixxibka. Mata kellu çans jirdoppja meta b’ first timer Friedel, gowler ta’ Tottenham laqa’ sabiex mir- rebound Mata tefg˙u g˙oli minn qag˙da tajba.

Fil-bidu tat-tieni taqsima, Tottenham ©abu d-draw permess ta’ GALLAS meta minn free-kick minn na˙a tal-lemin, Vertonghen ta pass preçiΩ lil Gallas li bir-ras mill-viçin ma falliex. Fit-53 minuta, DEFOE tefa’ lis-Spurs fuq quddiem meta rçieva ballun preçiΩ ming˙and Lennon u b’ first timer tefa’ l-ballun fix-xibka.

Fis-66 minuta, Chelsea ©abu d-draw meta minn clearance ˙aΩina ta’ Gallas, MATA ma falliex minn qag˙da tajba.

F’temp ta’ 3 minuti, MATA re©a’ skurja biex tefa’ lil Chelsea fuq quddiem meta minn pass ta’ Hazard, Mata minn pozizzjoni tajba ma falliex. Fl-84 minuta, Cech laqa’ xutt tajjeb ta’ Lennon minn barra l-kaxxa.

Minuta wara, Torres tilef çans tajjeb biex ikabbar liskor g˙al Chelsea meta minn qag˙da tajba tefa’ barra. Fit88 minuta, Cech re©a’ salva xutt fil-baxx minn xutt ta’ Walker. Fl-a˙˙ar minuti, Chelsea g˙alqu l-log˙ba meta fuq Ωball difensiv, MATA ta

kross preçiΩ u Sturridge ma falliex.

Manchester United reb˙u meritatament fuq Stoke City bl-iskor ta’ 4-2. Fl-10 minuta, Stoke sorprendentement fet˙u l-iskor meta minn free-kick mill-©enb, Rooney tefa’ bir-ras fix-xibka tieg˙u stess.

United ©abu d-draw meta minn kross ta’ Van Persie, ROONEY din id-darba skurja bir-ras ukoll fil-lasta avversarja. Fl-a˙˙ar mumenti talewwel taqsima, VAN PERSIE tefa’ lil United fil-vanta©© minn kross ta’ Valencia.

United g˙amluhom 3 filbidu tat-tieni taqsima, meta Wellbeck irçieva kross minn Rooney minn na˙a tal-lemin u skurja. Stoke re©g˙u da˙˙lu fil-log˙ba meta skurja g˙alijhom KNIGHTLY fid-59 minuta fuq azzjoni personali wara li qabeΩ tlett plejers rivali. Fl64 minuta, ROONEY skurja ttielet gowl tieg˙u wara ta˙wida quddiem il-lasta.

Il-log˙ba bejn Fulham u Aston Villa dehret wa˙da li ser tispiçça f’draw ta’ 0-0 imma Fulham ˙allew g˙alla˙˙ar minuti biex g˙elbu lisfida ta’ Aston Villa. Fulham marru fil-viçin li jift˙u l-iskor meta Dejagah ixuttja f’tarf ilkaxxa l-kbira, imma l-gowler ta’ Aston Villa salva tajjeb g˙al korner. Fl-84 minuta, BAIRD skurja minn korner.

Ftit wara, Aston Villa kellhom çans i©ibu d-draw meta Benteke ixuttja ftit barra.

Liverpool reb˙u lil Reading bl-iskor ta’ 1-0. Liverpool fet˙u l-iskor fid-29 minuta, meta STERLING skurja blewwel gowl tieg˙u g˙al dan it-tim. Huwa ixuttja fil-baxx biex g˙eleb il-gowler tar-

Reading, McCarthy. Fl-54 minuta, McCarthy salva xutt ta’ Suarez u fid-59 minuta, Suarez re©a’ tilef çans tajjeb li jiskurja. Din kienet l-ewwel reb˙a tal-ista©un ©ewwa darhom g˙al manager ta’ Liverpool Brendan Rodgers, leks kowç ta’ Reading.

Il-gowls tal-partita bejn Swansea u Wi gan Athle tic waslu tard fit-tieni taqsima.

Swansea re©g˙u rritornaw g˙ar-reb˙ meta reb˙u l-isfida kontra Wigan. HERNANDEZ feta˙ l-iskor fil-65 minuta biddawra g˙al Swansea.

MICHU kabbar il-vanta©© ta’ Swansea Ωew© minuti wara bir-ras minn korner, imma Swansea ma damux 2-0 minn fuq min˙abba li BOYCE naqqas id-distakk g˙al Wigan Athletic Ωew© minuti wara li skurja bit-takkuna wara diversi passes mill-plejers ta’ Wigan. B’din ir-reb˙a, Swansea temmew sensiela ta’ 5 log˙biet konsekuttivi ming˙ajr reb˙ ©ewwa Liberty Stadium.

G˙alkemm fil-22 minuta, Milner ta’ Manchester City tkeçça meta kkometta foul fuq Long talli kien l-a˙˙ar plejer fil-log˙ba fid-difiΩa, xorta wa˙da s-City, dawwru telfa f’reb˙a. Yaya Toure, tasCity falla mill-viçin meta b’daqqa ta’ ras tefa’ og˙li.

Fis-47 minuta, il-gowler ta’ West Bromwich laqa’ tajjeb fuq xutt ta’ Tevez. Fis-66 minuta, WBA marru fuq quddiem meta b’opportuniΩmu kbir, LONG g˙eleb in-nassa tal-offside u skurja façilment lil Hart fil-baxx. Is-sostitut DZEKO skurja bir-ras ftit wara li da˙al fil-grawnd fit-80 minuta. Fil˙in miΩjud, DZEKO re©a’

TIÌRIJIET TAZ-ÛWIEMEL

Illum l-45 laqg˙a tal-ista©un Il-programm tal-lum fil-Marsa jibda b˙as-soltu fis-14.00 u jkun fih tmien ti©rijiet.

L-ewwel ti©rija: Klassi Copper tibda fl-14.00 fuq distanza ta’ 1640 metru.

It-tieni ti©rija: Klassi Bronze tibda fl-14.20 fuq distanza ta’ 1640 metru.

It-tielet ti©rija: Klassi Silver tibda fil-14.45 fuq distanza ta’ 1640 metru.

Ir-raba’ ti©rija: Klassi A tibda fil-15.10 fuq distanza ta’ 1250 metru.

Il-˙ames ti©rija: Klassi Gold tibda fis-15.35 fuq distanza ta’ 1640 metru.

Is-sitt ti©rija: Klassi Silver tibda fl-16.00 fuq distanza ta’ 1640 metru.

Is-seba’ ti©rija: Klassi Premier tibda fl-16.25 fuq distanza ta’ 1640 metru.

It-tmien ti©rija: Klassi Bronze tibda fil-16.50 fuq distanza ta’ 1640 metru.

Dzeko ta’ Manchester City skurja biex tefa’ lil Manchester City minn fuq wara kontrattakk veloçi.

West Ham reb˙u bil-kbir ©ewwa darhom kontra Southampton bl-iskor finali ta’ 4-1. NOBLE feta˙ l-iskor g˙al West Ham fl-ewwel minuta tat-tieni taqsima minn freekick. West Ham irdoppjaw kmieni fit-tieni taqsima meta NOLAN ma falliex mill-viçin fuq kross ta’ Benayoun milllemin. LALLANA naqqas iddistakk g˙al Southampton fl64 minuta meta skurja gowl sabi˙ bid-dawra. West Ham

KLASSIFIKA PREMIERSHIP

RIÛULTATI Tottenham v Chelsea Fulham v Aston Villa Liverpool v Reading Man. Utd v Stoke Swansea v Wigan Athletic WBA v Man. C. West Ham v Southampton Norwich v Arsenal

g˙amluwhom tlieta meta, minn penalty, NOBLE re©a’ skurja fit-72 minuta. West Ham komplew iΩidu l-vanta©© fuq azzjoni personali ta’ MAIGA fis-87 minuta.

Norwich u Arsenal iltaqg˙u ©ewwa Carrow Road fejn spiççaw bl-iskor ta’1-0. Ilgowl uniku wasal minn HOLT g˙al Norwich fid-19-il minuta.

Holt da˙˙al il-ballun fix-xibka minn Ωball tal-gowler Mannone ta’ Arsenal. B’hekk Norwich meritatament reb˙u l-ewwel reb˙a tag˙hom ta˙t il-manager ©did Hughton.

2-4 1-0 1-0 4-2 2-1 1-2 4-1 1-0

FIXTURES ILLUM: Sunderland v Newcastle 14:30 QPR V Everton 17:00

Chelsea Manchester United Manchester City Everton Tottenham Hotspur WBA West Ham United Fulham Arsenal Swansea City Liverpool Newcastle United Stoke City Sunderland Norwich City Wigan Athletic Aston Villa Southampton Reading QPR

L 8 8 8 7 8 8 8 8 8 8 8 7 8 6 8 8 8 8 7 7

R 7 6 5 4 4 4 4 4 3 3 2 2 1 1 1 1 1 1 0 0

D 1 0 3 2 2 2 2 1 3 2 3 3 5 4 3 2 2 1 3 2

T 0 2 0 1 2 2 2 3 2 3 3 2 2 1 4 5 5 6 4 5

F 19 21 17 14 15 12 12 16 13 14 10 8 8 5 6 8 6 13 8 6

K 6 11 9 8 12 9 9 11 6 12 12 11 9 7 17 15 13 24 14 16

DG 13 10 8 6 3 3 3 5 7 2 -2 -3 -1 -2 -11 -7 -7 -11 -6 -10

P 22 18 18 14 14 14 14 13 12 11 9 9 8 7 6 5 5 4 3 2

37

21.10.2012

Sports

BUNDESLIGA

SERIE A

Champions tal-Bundesliga jitilfu kontra Schalke

Bayer Leverkusen u Mainz qassmu l-punti wara li ©ew 22 ©ewwa Bayarena.

KIESSLING feta˙ l-iskor fit43 minuta g˙al Bayer Leverkusen b’daqqa ta’ ras minn kross ta’ Carvajal.

SZALAI ©ab id-draw g˙al Mainz fit-58 minuta. RISSE kabbar il-vanta©© g˙al Mainz fis-67 minuta minn ballun ta’ Szalai. CASTRO re©a’ ©ab iddraw Ωew© minuti qabel tmiem it-tieni taqsima g˙al Leverkusen.

Iç-Champions tal-Bundesliga B. D or tmund tilfu ©ewwa darhom kontra Schalke. AFELLAY fl-14-il minuta feta˙ liskor g˙al Schalke u HOGER g˙amilhom tnejn fit-48 minuta minn ballun ta’ Holtby. B. Dortmund naqqsu l-mar©ini tal-iskor fil-55 minuta permezz ta’ LEWANDOWSKI, imma l-iskor finali spiçça 1-2 billi sabuha diffiçli jippenetraw id-difiΩa tajba tal-avversarji.

Schalke ˙ar©u rebbie˙a f’dan il-141 derby kontra r-rivali tag˙hom B. Dortmund.

Eintracht Frankfurt kontra Hannover irritornaw g˙arreb˙ sabiex issa jinsabu biss 5 punti wara B. Munich li jinsabu fil-quççata tal-klassifika.

MATMOUR feta˙ l-iskor wara 5 minuti mill-bidu tal-log˙ba g˙al E. Frankfurt b’daqqa ta’ ras minn kross ta’ Oczipka.

JUNG kabbar il-vanta©© g˙al E. Frankfurt fit-18-il minuta minn ballun ta’ Aigner.

ABDELLAOUE naqqas id-distakk tal-iskor meta skurja fit43 minuta g˙al Hannover minn kross ta’ Stindl. MEIER g˙amilhom tlieta g˙al E. Frankfurt fit-83 minuta b’daqqa ta’ ras sabiex issigilla l-log˙ba bl-iskor ta' 3-1 favur E. Frankfurt.

Bayern Munich kaxkru lil Fortuna Dusseldorf bl-iskor ta’ 0-5 barra minn darhom.

Bayern Munich kienu 0-2 minn fuq fl-ewwel taqsima b’gowls ta’ MANDZUKIC fit28 minuta minn kross ta’ Riberyu GUSTAVO fis-36 minuta. MULLER g˙amilhom tlieta g˙al B. Munich fil-55 minuta minn kross g˙al darb’o˙ra ta’ Ribery.

Il-gowls komplew ©ejjin g˙al B. Munich meta MULLER g˙amel doppjetta fis-86 minuta. RAFINHA skurja minuta wara biex qieg˙ed lil B. Munich 0-5 minn fuq.

Fre iburg reb˙u l-ewwel log˙ba tag˙hom barra minn

darhom f’dan l-ista©un kontra Wolfsburg bl-iskor ta’ 0-2. filVolkswagen Arena. Minn penalty ta’ CALIGIURI fl-40 minuta, Freiburg ˙ar©u minn fuq fl-ewwel taqsima. SCHUSTER kompla jΩid il-vanta©© g˙al Freiburg meta skurja fil85 minuta minn ballun ta’ Schmid. Wolfsburg jibqg˙u f’qieg˙ il-klassifika b’ din irraba’ telfa konsekuttiva.

Werder Bremen ˙ar©u minn fuq fl-ewwel taqsima kontra Monchengladbach bl-iskor ta’ 2-0. PETERSEN feta˙ l-iskor permess ta’ daqqa ta’ ras minn kross ta’ Bruyne.

ARNAUTOVIC kompla jΩid il-vanta©© ta’ W. Bremen fla˙˙ar minuta tal-ewwel taqsima b’xutt b’sa˙˙tu. Fit-tieni taqsima, Bremen komplew iΩidu l-vanta©© b’Ωew© gowls o˙ra li wasslu minn FULLKRUG u JUNUZOVIC fil-75 u fis-86 minuta rispettivament sabiex reb˙u lil Monchengladbach 4-0.

Din kienet it-tielet telfa g˙al Gladbach li rrelegathom fit12-il post fil-klassifika.

Juventus jirb˙u fl-a˙˙ar minuti Juventus g˙elbu lil Napli b’diffikultà ©ewwa darhom tard fil-partita bl-iskor ta’ 2-0. L-iskor infeta˙ mis-sostitut CACERES fit-80 minuta b’daqqa ta’ ras minn korner ta’ Pirlo. POGBA g˙amilhom tnejn g˙allJuventus Ωew© minuti wara sabiex issi©illa r-reb˙a b’first timer. Kienet l-ewwel telfa g˙al Napli f’dan lista©un u it-tieni telfa tag˙hom kontra Juventus din issena meta tqis li tilfu kontrihom s-Super Coppa f’Awwissu li g˙adda. B’din ir-reb˙a Juventus jibqg˙u fil-quççata tal-klassifika.

Juventus v Napli 2-0 Lazio v AC Milan TARD FIXTURES ILLUM Cagliari v Bologna Atalanta v Siena Chievo v Fiorentina Inter Milan v Catania Palermo v Torino Parma v Sampdoria Udinese v Pescara Genoa v AS Roma

ÓIN 12:30 15:00 15:00 15:00 15:00 15:00 15:00 20:45

KLASSIFIKA SERIE A L Juventus 8 Napoli 8 Lazio 7 Inter Milan 7 Roma 7 Fiorentina 7 Catania 7 Sampdoria * 7 Genoa 7 Torino * 7 AC Milan 7 Bologna 7 Pescara 7 Udinese 7 Parma 7 Chievo 7 Palermo 7 Atalanta * 7 Cagliari 7 Siena * 7 * Punti mnaqqsa

R 7 6 5 5 3 3 3 3 2 2 2 2 2 1 1 2 1 2 1 2

D 1 1 0 0 2 2 2 2 3 3 1 1 1 3 3 0 2 1 2 2

T 0 1 2 2 2 2 2 2 2 2 4 4 4 3 3 5 4 4 4 3

F 19 14 12 11 14 8 9 9 8 9 7 9 6 7 6 6 6 5 4 8

K 4 5 6 6 11 6 11 8 8 5 7 10 14 11 10 14 11 11 11 8

P 22 19 15 15 11 11 11 10 9 8 7 7 7 6 6 6 5 5 5 2

RIÛULTATI B. Leverkusen v Mainz Bor. Dort. v Schalke E. Frankfurt v Hannover F. Dussel. v Bayern M. Wolfsburg v Freiburg W. Bremen v M’bach

2-2 1-2 3-1 0-5 0-2 2-0

Il-Kumitat ta’ ONE CLUB ser jorganizza 4 nights, 3 nights u 2 nights weekend breaks fuq baΩi ta’ half board g˙all-festi tal-a˙˙ar tas-sena fis-Soreda Hotel fil-Qawra.

FIXTURES g˙all-lum 4 NIGHTS

ÓIN

Mis-Sibt 29.12.2012 sa l-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz kbar €172; Tfal €86 (bejn is-6 snin u t-12-il sena)

Nurnberg v Augsburg 15:30 Hamburger v Stuttgart 17:30

3 NIGHTS

KLASSIFIKA BUNDESLIGA L Bayern Munich 8 Ein. Frankfurt 8 Schalke 8 Bor. Dortmund 8 B. Leverkusen 8 Hannover 96 8 SC Freiburg 8 Mainz 8 Werder Bremen8 Hamburg 7 Fo. Dusseldorf 8 Bor. M’bach 8 Hoffenheim 8 FC Nurnberg 7 Stuttgart 7 FC Augsburg 7 Greuther Furth 8 Wolfsburg 8

R 8 6 5 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1

D 0 1 2 3 3 2 2 2 1 1 4 3 2 1 3 2 2 2

T 0 1 1 2 2 3 3 3 4 3 2 3 4 4 3 4 5 5

F 26 19 17 18 13 16 13 9 14 9 6 9 13 7 7 5 5 2

K 2 11 8 11 11 13 10 10 13 10 8 16 17 14 14 11 14 17

P 24 19 17 12 12 11 11 11 10 10 10 9 8 7 6 5 5 5

Mis-Sibt 29.12.2012 sat-Tlieta 01.01.2013 jew Mill-Óadd 30.12.2012 sal-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz kbar €138; Tfal €69 (bejn is-6 snin u t-12-il sena) 2 NIGHTS Mit-Tnejn 31.12.2012 sal-Erbg˙a 02.01.2013 Prezz kbar €110; Tfal €55 (bejn is-6 snin u t-12-il sena) Booking miftu˙ ming˙and is-Sinjura ÌuΩa Caruana ta’ Óal Tarxien (Te. 21 697 495) u minghand Alfred Chetcuti (Tel. 21 657 022 - Mob. 9924 0855).

A˙sbu kmieni g˙ax il-kmamar huma limitati. Il-booking jag˙laq fl-20 ta’ Novembru, 2012.

Dawk kollha li se jattendu g˙al dan il-weekend break jistg˙u jirb˙u weekend break g˙al Ωew© persuni fuq baΩi half board, ©entilment mog˙ti mill-management tal-lukanda.

Ejjew mag˙na u niççelebraw bil-kbir l-a˙˙ar u l-ewwel tas-sena flimkien.

Garanzija ta’mistrie˙ u divertiment g˙al kul˙add.

38

21.10.2012

Sports

FUTBOL LOKALI: MOSTA VS RABAT AJAX

Ritratti: FABIO PACE

mosta konsistenti sal-aÓÓar

Wara biss minuta log˙ob, lattakkant tar-Rabat Adam Smeir we©©a’ serjament f’da˙la ma’ Alex Cini. Smeir ittie˙ed immedjatament l-isptar u wie˙ed jispera li lqag˙da tieg˙u tmur g˙alla˙jar. Din ovvjament kienet daqqa ta’ ˙arta g˙ar-Rabtin,

iΩda huma xorta ppruvaw jilg˙abu l-futbol u qatt ma kienu negattivi.

Minkejja li Mosta kellhlom diversi plejers regolari fuq ilbank tas-sostituti, fosthom Apap, Micallef, Bajada u Bogdanovic, xorta kienu tajba bizzejjed biex ©abu Ωew©

gowls u ˙olqu diversi azzjonijiet o˙ra mill-plejers perikoluΩi tag˙hom Mitev, Obefiule u Zongo.

Fit-tieni taqsima, Mosta minkejja li ma skurjawx, xorta kienu dominanti; dan dovut g˙al ˙afna plejers teknici li g˙andhom u g˙al ˙afna ˙in

MIDDLESEA RACE Il-biera˙ filg˙odu fil-10.50 minn ta˙t il-Barrakka ta’ Fuq, telqet it-33 edizzjoni tar-Rolex Middle Sea Race. Numru rekord ta’ partiçipanti - 83 jott minn 19-il pajjiΩ bdew din it-ti©rija ta’ 606 mili, b’ri˙ kemmxejn qawwi u f’xemx tiΩre©.

Biex jaslu lura dawn il-jotts jridu jg˙addu xi ˙amest ijiem. Sa dak in-nhar, hu previst li r-ri˙, li ovvjament jilg˙ab parti importanti f’din it-tellieqa. Ir-ri˙ ibqa’ ˙afif, iΩda t-Tlieta jista’ jkun li jitqawwa u l-jotts jid˙lu fil-Port il-Kbir b’ri˙ qawwi mhux ˙aΩin.

Il-jotts tqassmu f’˙ames klassijiet, bl-akbar jotts, il-maxi, jitilqu l-a˙˙ar.

Il-Middle Sea Race, li tie˙u l-partiçipanti madwar Sqallija u lura hija l-a˙˙ar tellieqa tas-sena tal-kbar fil-Mediterran.

Ωammew il-pussess biex Rabat ftit ˙olqu periklu g˙al-lasta ta’ Haber.

Is-sa˙˙a ta’ Mosta tidher meta t˙ares lejn in-numru kbir ta’ plejers ta’ kalibru li g˙andhom. Mosta li kienu ©ejjin minn telfa kontra Tarxien Rainbows, ˙adu nifs qawwi b’dawn it-tliet punti li akkwistaw kif kien mistenni.

Wie˙ed jittama li Rabat ma jaqtg˙ux qalbhom b’din ittelfa u jippruvaw jo˙or©u minn din is-sitwazzjoni li qeg˙din fiha u anki biex ilkampjonat jibqa’ interessanti sat-tmiem.

Fir-raba’ minuta, xutt ta’ Astrausks minn barra l-kaxxa g˙ar-Rabat, li Haber salva. Ûew© minuti wara, azzjoni personali g˙al Mosta ta’ Aboulezz, li spiççat b’xutt salvat mill-gowler Azzopardi.

Fl-14-il minuta, xutt b’sa˙˙tu ta’ Moral-Fuster g˙ar-Rabat li kien salvat f’korner minn Haber.

Fl-20 minuta, azzjoni personali o˙ra g˙all-Mosta, din iddarba ta’ Mitev meta qabeΩ difensur, xxuttja baxx u Azzopardi salva.

Erba’ minuti wara, freekick g˙ar-Rabat ta’ Backhaus kien salvat minn Haber.

Fis-26 minuta, Mosta fet˙u liskor. Freekick ta’ DANIAL MITEV g˙eleb g˙al kollox lil Azzopardi li tqarraq minkejja li l-freekick kien mill-bog˙od.

Fit-30 minuta, azzjoni personali sabi˙a meta Obefiule qabeΩ difensur u anki l-gowler iΩda ©ie angolat wisq, ixxuttja biex D. Azzopardi qala’ minn fuq il-linja fatali.

Fis-36 minuta, azzjoni o˙ra ta’ Obefiule fejn qabeΩ difen-

sur f’tarf il-kaxxa, fajjar xutt fil-baxx, iΩda Azzopardi salva.

Fid-39 minuta, l-iskor isir 20. Kross ta’ Zongo mil-lemin, g˙ola OBINNA OBEFIULE u b’daqqa ta’ ras preçiΩa g˙eleb g˙at-tieni darba lil Azzopardi.

L-a˙˙ar attakk tat-taqsima wasal minn Astrausks li rçieva pass fil-kaxxa, ddefenda Dimech, waqa’ mal-art u millart g˙adda l-ballun lejn Gauci li mill-qrib xxuttja barra.

Wara l-mistrie˙ Mosta kienu dominanti, g˙alkemm ma skurjawx aktar. Fit-53 minuta, Obefiule qasam lejn Mitev, dan lejn Zongo li b’xutt filbaxx laqat sieq il-lasta.

Fid-59 minuta, Zongo qassam tajjeb lejn Obefiule li da˙al issikkat fil-kaxxa u xxuttja barra.

Fit-68 minuta, Aboulezz da˙al fil-qrib mal-linja talkorner, iΩda sab lill-gowler Azzopardi jimblokka f’korner.

Fit-78 minuta, ©irja u kross fil-baxx mil-lemin ta’ Zongo, salvat mal-art minn Azzopardi qabel la˙aq Obefiule.

MOSTA: Haber, Cini, Ag ius, Bezzina, Dimech, Compag noli, Grech, Aboulezz (Bogdanovic 83), Zongo, Mitev (D os Santos 69), Obefiule. KOWÇ: Steve D’Amato.

RABAT A: J Azzopardi, Carapic, Backhaus (Muscat 86), Astrausks, Smeir (Caruana 4), Moral-Fuster (Borg 86), Falzon, Brincat, Cauchi, D Azzopardi, Gauci. KOWÇ: Silvio Vella.

SKURJAW: Danial Mitev (M) 26 min, Obinna Obefiule (M) 39 min.

PLEJER TAL-LOGHBA: Oussenni Zongo Mosta.

REFEREE: Glen Tonna.

21.10.2012

Sports

39

FUTBOL LOKALI - FLORIANA VS VALLETTA

Gowl u lasta g˙al Mifsud u tkompli l-mixja taç-Champions Valletta mill-ewwel bdew perikoluΩi, b’attakki minn kull na˙a b’diversi xuttijiet li fallew g˙al ftit.

Floriana ippruvaw bil-kontrattakki, iΩda qatt ma kienu perikoluΩi. Iddebuttaw g˙all-Floriana l-kowç Stephen Azzopardi, l-gowler Warner u l-attakkant Jeffers.

Valletta skurjaw ©miel ta’ gowl li kien fih pa ss mill-aqwa ta’ Barbosa u xutt li ma ja˙firx ta’ Mifsud.

Fl-ewwel taqsima Floriana qatt ma da˙lu fillog˙ba u Ωgur li l-kowç tag˙hom ried jag˙mel xi tibdil biex it-tim jo˙ro© a˙jar fit-tieni taqsima g˙ax id-dominju tal-Valletta kien totali tant li Floriana ma kellhomx okkaΩjoni wa˙da perikoluΩa.

Wara l-mistrie˙, fil-fatt Stephen Azzopardi da˙˙al lil Wasiu biex ikollu attakkant ie˙or ma’ Jeffers, iΩda Valletta komplew jattakkaw b’çerta rabja biex isibu t-tieni gowl tas-ser˙an il-mo˙˙.

Floriana g˙amlu reazzjoni fjakka biex Valletta komplew jilg˙abu futbol sabi˙ li Ωamm lill-partitarji f’vena ta’ festa l-log˙ba kollha, b’aktar fer˙ g˙allBeltin meta wasal it-tieni gowl.

Din ir-reb˙a swiet ˙afna g˙ax ir-rivali l-o˙ra B’Kara, tilfu kontra Óamrun il-Gimg˙a. Bla dubju l-kowç il-©did ta’ Floriana, Azzopardi ma setax jag˙mel mirakli fi Ωmien tant qasir, iΩda Ωgur li g˙andu x’jag˙mel ˙afna biex jorganizza t-tim u jimmotiva lil plejers biex jitilg˙u aktar ‘l fuq filklassifika.

Valletta qed ikunu tajjeb f’kull partita, xi ˙a©a li riedu jaraw il-partitarji, ji©ifieri reb˙ u log˙ob sabi˙.

L-ewwel taqsima kienet kollha tal-Valletta. Wara tliet minuti, ©irja ta’ Mifsud, pass lejn Dos Santos li b’xutt mil-qrib xe˙et ftit g˙oli.

Fil-15-il minuta, pa ss ta’ Mifsud lejn Bajada li pprova l-preçiΩjoni flok is-sa˙˙a, bil-ballun jispiçça barra.

Erba’ minuti wara, kross ta’ Briffa mil-lemin, ballun g˙and Borg li bir-ras niΩΩel lejn Da Silva li fajjar xutt bid-dawra li mar ftit g˙oli.

Fit-22 minuta, korner ta’ Bajada, xutt b’sa˙˙tu mill-qrib tal-istess Bajada, kien imblukkat millgowler, ballun g˙and Barbosa li xxuttja barra.

Fil-31 minuta, pass speçjalissmu ta’ 35 metru ta’ Barbosa, da˙al preçiΩ MICHAEL MIFSUD, kkontrolla u b’kanunata g˙eleb lid-debuttant gowler talFloriana Warner.

Fis-37 minuta, ©irja ta’ Mifsud spiççat b’xutt b’sa˙˙tu minn barra l-kaxxa, jg˙addi ftit barra.

Fit-tieni taqsima fid-59 minuta, Dos Santos da˙al fil-kaxxa bil-ballun, qassam lura lejn Briffa li ˙alla l-ballun g˙addej lejn Barbosa, dan lejn Mifsud, li

KLASSIFIKA PREMIERSHIP Valletta Birkirkara Hibernians Mosta Sliema W. Tarxien R Balzan Y. Hamrun S Floriana Qormi Rabat A Melita

L 8 8 7 8 8 7 8 8 8 7 8 7

R 7 5 5 5 4 3 3 2 2 2 0 0

D 1 1 0 0 1 1 1 4 3 1 2 1

T 0 2 2 3 3 3 4 2 3 4 6 6

F 24 18 16 18 14 10 12 14 11 10 4 7

K 5 9 12 12 9 10 14 19 13 16 17 22

+/19 9 4 6 5 0 -2 -5 -2 -6 -13 -15

L-AQWA SKORERS 1. Michael Mifsud 2. Obinna Obiefiule 3. Michael Woods 4. Elton da Silva 5. Massimo Grima 6. Danail Mitev 7. Jhonnattann Conceicao 8. Jackson Lima Siqueira 9. JP Mifsud Triganza 10. Gabriel da Silva

Valletta Mosta Sliema Balzan Hamrun Mosta B’Kara Hibs B’Kara Valletta

10 6 5 5 5 5 4 4 4 4

LOGÓOB GÓAL-LUM GRAWND NAZZJONALI 15.00 QORMI vs MELITA 17.00 TARXIEN RAINBOWS vs HIBERNIANS

Pti 22 16 15 15 13 10 10 10 9 7 2 1

xxuttja baxx bil-ballun ja˙bat mal-wieqfa u kklerjat mid-difiΩa.

Minuta wara, azzjoni personali ta’ Dos Santos li xxuttja ftit barra.

Fis-70 minuta, waslet l-ewwel azzjoni perikoluΩa tal-partita ta’ Floriana. Darmanin, li kien g˙adu kif da˙al jilg˙ab, fajjar xutt li l-gowler Bartolo salva mal-art.

Fis-77 minuta, azzjoni ta’ Darmanin li reba˙ ballun qrib il-kaxxa ta’ Valletta li ssikkat xxuttja barra.

Fit-78 minuta, ©miel ta’ gowl g˙all-Valletta meta minn barra l-kaxxa, xutt ta’ GABRIEL DA SILVA spiçça fejn il-gowler Warner ma setax jil˙aq.

Fil-85 minuta, xutt ta’ Cilia g˙al Floriana, salva lgowler Bartolo FLORIANA: Wa rn er, Bugeja , Pa ri s, Cilia , Verma , Alhi ni o (Wa siu 46), Jeffers (Da rma nin 66), K Fa rrugia , Pisa ni, T Fa rrugia, Borg (Tremarco 66). KOWÇ: Stephen Azzopa rdi.

VALLETTA: Bartolo, Barreto (Almeida 66), Ca rua na, Borg, Da Silva (Za mmit 88), Briffa , D Dos Sa ntos, Ba rbosa , Ba ja da , Mifsud, Magro. KOWÇ: Ma rk Miller.

SKURJAW: Michael Mifsud (V) 31 min, Gabriel Da Silva (V) 78 min.

PLEJER TAL-LOGÓBA: Michael Mifsud Valletta.

REFEREE: Alexa nder Anufrigebs.

Norman Darmanin Demajo mistieden ta’ L-Argument Wara s-suççess tal-programm tal-©img˙a li g˙addiet, din il-©img˙a L-Argument jer©a’ jiddiskuti l-andament tal-futbol lokali. Wie˙ed mill-mistiedna fil-programm ser ikun il-President tal-MFA, Norman Darmanin Demajo. Sabiex jiddiskutu mieg˙u temi diversi, flistudio ser ikun hemm Mark Marlow li huwa wie˙ed mill-mistiedna residenti, flimkien mal-©urnalisti Rodney Vassallo u Henry Brincat.

Ma jonqosx li din il-©img˙a nΩuru l-kampjonat Premier li jirritorna wara waqfa ta’ ©img˙a min˙abba l-impenji tat-tim nazzjonali. Minbarra l-kampjonat Premier, din il-©img˙a t-telespettaturi jistg˙u jsegwu la˙jar siltiet mil-log˙biet tal-FA Trophy bejn Mqabba u Kirkop, u San Ìwann u Ûejtun C. Il-lat femminili tal-futbol lokali ser jibqa’ jing˙ata l-

ispazju u din il-©img˙a nsegwu l-a˙jar siltiet tar-reb˙a li B’kara g˙amlu fuq Hibernians.

G˙alkemm l-programm jiddiskuti primarjament l-futbol lokali, sport ie˙or jing˙ata wkoll spazju. Waqt li tkun g˙addejja l-Middle Sea Race, L-Argument jilqa’ fl-istudio lil Teddy Borg, li ismu huwa sinonimu malisport tal-ibburdjar.

It-telespettaturi m˙e©©a jkunu wkoll parti mill-programm permezz tal-kontribuzzjonijiet tag˙˙om jew billi jibg˙atu sms jew j˙allu l-kummenti fuq il-pa©na tal-programm fuq Facebook.

L-Argument huwa ppreΩentat minn Mark Cutajar flimkien ma’ Pamela Schembri u Clinton Buhagiar. LArgument jixxandar nhar il-Óadd, fil-5.00pm fuq ONE.

40

21.10.2012

A˙barijiet

tonio borg flok JoHn DAlli Il-biera˙ filg˙axija t˙abbar uffiçjalment illi se jkun il-Viçi-Prim Ministru Tonio Borg illi se jkun nominat Kummissarju Ewropew flok John Dalli, li rriΩenja t-Tlieta li g˙adda.

It-tluq ta’ Tonio Borg mill-Kabinett u mill-Parlament Malti, se j©ib vojt f’g˙add ta’ karigi, l-iktar importanti fosthom dik ta’ Viçi-Prim Ministru u Viçi-Kap tal-Partit Nazzjonalista.

Tonio Borg se j˙alli wkoll il-kariga ta’ Ministru tal-Affarijiet Barranin u ta’ Kap tal-Kamra.

Naturalment ikun irid ukoll jimtela s-si©©u vojt li se j˙alli Borg filParlament, apparti li se jkun hemm vojt ukoll fit-8 u l-11-il distrett minn fejn tela’ Tonio Borg fl-a˙˙ar elezzjoni ©enerali.

Lawrence Gonzi qieg˙ed jing˙ata l-parir minn ta’ madwru biex b˙ala Viçi-Kap flok Tonio Borg jin˙atar Simon Busuttil. B’hekk l-istrate©isti Nazzjonalisti jser˙u ftit mo˙˙hom li Gonzi ma jkollux jikkonfronta wa˙du lil Joseph Muscat fl-elezzjoni li ©ejja. Skont is-sonda©©i tal-opinjoni pubblika kemm tas-Sunday Times u tal-MaltaToday, b˙alissa il-PL qieg˙ed igawdi vanta©© ta’ 12-il punt fuq il-PN. G˙alkemm se jsir minn kollox biex Simon Busuttil jing˙ata l-kariga ta’ Viçi-Kap, fejn anki jista’ jkun propost li Busuttil itellaq wa˙du g˙allkariga b˙alma Gonzi ftit tax-xhur ilu g˙all-kariga ta’ Kap, dawk li g˙andhom ambizzjonijiet g˙at-tmexxija futura tal-Partit Nazzjonalista, b˙al Mario de Marco, Chris Said u Beppe Fenech Adami, mhumiex mistennija li se jaççettaw dan façilment.

Aktar id-Dar Çentrali milli fuq il-post tax-xog˙ol Kristy Debono, li hija mart l-Assistent Segretarju Ìenerali tal-PN, Jean Pierre Debono, aktar qed tqatta’ ˙in id-Dar Çentrali tal-PN fil-Pietà milli fuq il-post taxxog˙ol tag˙ha, fl-Awtorità tal-Log˙ob u l-Lotteriji.

Sorsi qrib din il-gazzetta qalu li Debono li tokkupa l-kariga ta’ Kap tal-PR u Marketing ta’ din l-awtorità ta’ spiss tintlema˙ die˙la d-Dar Çentrali fil-˙inijiet meta suppost tkun qieg˙da fuq il-post tax-xog˙ol tag˙ha.

Apparti mill-kariga li g˙andha fi ˙dan din l-awtorità, Kristy Debono hija mpjegata ma’ NET TV b˙ala newscaster u tippreΩenta wkoll programm fuq l-istess stazzjon tal-PN. Intant fis-sig˙at li g˙addew t˙abbar li Kristy Debono se tkun ukoll kandidata tal-Partit Nazzjonalista fl-elezzjoni ©enerali li ©ejja fuq id-9 distrett.

Sejba ta’ splussiv u armi f’garaxx fiΩ-Ûejtun Kmieni wara nofsinhar il-biera˙, il-Pulizija g˙amlet sejba ta’ materjal splussiv u g˙add ta’ armi mhux liçenzjati ©ewwa garage ta’ mekanik fiΩ-Ûejtun.

Fl-investigazzjonijiet tag˙ha ilPulizija kienet assistita minn membri tal-Bomb Disposal Unit tal-Forzi Armati ta’ Malta.

L-inkjesta ma©isterjali dwar din is-sejba qieg˙da ssir millMa©istrat Consuelo ScerriHerrera.