KullHadd_03.04.2016

DALWAQT KONKLUŻ IL-PJAN NAZZJONALI TAL-ILMA

www.kullhadd.com Il-Ħadd, 3 ta’ April, 2016

Ħarġa Nru 1,186 Prezz €1

SE JIBDA X-XOGĦOL

JIRRIŻENJA ALBERT FENECH Il-Professur Albert Fenech irriżenja minn deputat tal-Parlament f ’isem il-Partit Nazzjonalista għax għażel is-sehem tiegħu fil-proġett fil-qasam tassaħħa bis-sħubija bejn il-Gvern u l-privat.

Il-proġett, li se jibdel l-Isptar San Luqa u l-Isptar Ġenerali ta’ Għawdex, huwa l-istess wieħed li tant hu kkritikat mill-Kap tal-Oppożizzjoni, Simon Busuttil.

Ara paġna 9

€1.6 MILJUN MORMIJA

• INVESTEW F’SISTEMA LI MA KIENET INSTALLATA QATT Huwa ppjanat li matul dan ix-xahar jibda x-xogħol fuq il-proġett tal-Università Amerikana f ’Bormla. L-ewwel xogħol li se jsir huwa dak ta’ restawr biex dan il-wirt storiku f ’Bormla, li ilu mitluq snin twal, jingħata dehra ġdida. Fl-istess ħin li se jkun beda dan ix-xogħol ta’ restawr se tkun evalwata l-iktar applikazzjoni importanti, dik li għandha tibdel il-post f ’wieħed bil-faċilitajiet li jistgħu jilqgħu istituzzjoni tal-ogħla livell.

Ara paġna 6

• GAWDIET KUMPANIJA FEJN ĦADMET MARTHESE PORTELLI

Fi żmien l-aħħar amministrazzjoni, id-Dipartiment tal-Artijiet xtara sistema antika biex suppost taqleb il-fajls f ’forma diġitali. Sistema li baqgħet qatt ma kienet installata b’mod sħiħ anke jekk tagħha tħallsu €1.6 miljun mit-taxxi tal-poplu.

Kollox imur lura għas-sena 2003 meta d-Dipartiment ħareġ sejħa għall-offerti biex jimplimenta sistema kompjuterizzata. Dakinhar intgħażlet id-Datatrak b’kuntratt li kien ilaħħaq €1.9 miljun. Iżda l-kuntratt baqa’ qatt ma kien implimentat għax, minkejja li ħarġet is-sejħa għall-offerti, il-Gvern ta’ dak iż-żmien ma kienx iddedika fondi għal dan il-proġett.

Ara paġna 2

€3 MILJUN GĦAL MADWAR IL-KAPPARA JUNCTION

Din il-gazzetta tinsab infurmata li l-Gvern qed jinvesti madwar €3 miljun biex jirranġa t-toroq ta’ madwar il-Kappara Junction, hekk kif ix-xahar id-dieħel mistenni jibda x-xogħol fuq din iż-żona traffikuża.

It-toroq tal-madwar qed jiġu mtejba biex ikunu jifilħu għat-traffiku li se jiġi ddevjat minnhom sakemm ikun qed isir ix-xogħol fuq il-Kappara Junction. Il-maġġoranza ta’ dan ixxogħol qiegħed isir billejl sabiex jitnaqqas l-inkonvenjent tat-traffiku.

Ara paġna 4

02 03|04|2016

kullhadd.com

LOKALI

KUMPANIJA LI GAWDIET MINN FUQ DAHAR IL-POPLU

Marthese Portelli kellha fost l-ogħla karigi fil-kumpanija li marret tajjeb b’dan id-deal Kitba ta’ Agħar minn hekk, ix-xogħol li ALEANDER BALZAN għalih tħallsu €1.6 miljun qatt ma sar. Kien hemm 11-il module Tkompli minn paġna 1 li kellhom ikunu implimentati, imma sal-lum għad hemm biss Fl-2009 l-Gvern kien iddeċieda module wieħed li kien installat li jerġa’ jimbarka fuq il-proġett bis-software li għal-lum il-ġurnata u, anke jekk kienu għaddew m’għadux tajjeb. sitt snin minn meta ħarġet is- Ħaddiema fid-Dipartiment talsejħa u għalhekk it-teknoloġija Artijiet spjegaw lill-KullĦadd nbidlet bil-kbir, ma reġax ħareġ li anke meta kien installat dan sejħa għall-offerti. Minflok, l-uniku module kien hemm id-Dipartiment li issa kien problemi kbar b’nies li spiċċaw responsabbli għalih l-eks- jistennew għal ħinijiet twal filMinistru Jason Azzopardi, ta kju u impjegati mitlufin. l-kuntratt lill-istess kumpanija Il-module implimentat u fuq l-istess software. Dan huwa dak tad-dħul, revenue, minkejja li, tant iż-żminijiet u biex jitħaddem hemm kienu inbidlu, li anke l-istess kumplikazzjonijiet kbar. kumpanija kienet bidlet isimha B’hekk, fi żmien li Jason u minn Datatrak sar jisimha Azzopardi kien responsabbli Locus. Hekk, id-Dipartiment minn dan is-settur, dak li daħal biex jixtri sistema li ma kellu jkun proġett ewlieni biex kinitx għadha valida. jimmodernizza dipartiment li

jamministra biljuni ta’ ewro f ’assi tal-poplu, spiċċa flus mormija f ’barmil taż-żibel.

Minn dan kollu gawdew biss tal-kumpanija Datatrak, eventwalment Locus, li tħallsu għal xogħol li lill-klijent ma swieh għal xejn. Il-Kap Eżekuttiv ta’ din il-kumpanija kien Joe Fenech Conti, magħruf sew għall-fiduċja li kien igawdi mill-eks-Ministru Austin Gatt.

Fil-fatt, fi żmien Gatt, Fenech Conti kien involut f ’awtoritajiet pubbliċi li saħansitra kienu jagħtu xogħol lill-istess kumpanija li tagħha kien Kap Eżekuttiv.

Din hija kumpanija li involuta fiha kien hemm ukoll Marthese Portelli, ix-Shadow Minister tat-Trasport tal-Partit Nazzjonalista. Fil-fatt, fiżżmien li kien qed jiġri dan kollu,

Portelli kienet konsulent legali, kif fost oħrajn hemm min talab u eventwalment operations u integrazzjoni bejn ir-reġistru project manager. tal-artijiet f ’Malta u Għawdex.

Issemma wkoll il-bżonn li jkun Dipartiment mifni bil- hemm iżjed simplifikazzjoni problemi fejn meħtieġ, pereżempju ficċnus. Oħrajn issuġġerew li jkun Din ma kinitx l-uniku problema hemm bord tal-governanza kif f ’dan id-Dipartiment li tul ukoll il-bżonn li tkun introdotta is-snin tħalla mitluq għal sistema online, simili għal dik riħu mingħajr ebda regoli li għandha l-Awtorità talċari li jassiguraw trasparenza Ippjanar. u kontabbiltà. Fil-fatt, kien Is-Segretarju Parlamentari biss f ’din l-amministrazzjoni Deborah Schembri tkellmet li tnediet riforma kbira li ukoll dwar l-importanza ta’ bħalissa qed issir evalwazzjoni sehem il-ħaddiema. Tant li, tal-konsultazzjoni dwarha. Is- qabel ma fi Frar li għadda sistema diġitali hija waħda mill- kkomunikat l-aħbar talprijoritajiet ta’ din ir-riforma. konsultazzjoni pubblika, Fi preżentazzjoni dettaljata iddiskutiet magħhom. Xi ħaġa meta tnediet ir-riforma, il-Perit meħtieġa biex deċiżjonijiet Robert Musumeci, li jagħmel ħżiena bħal dawk li saru fuq isparti mill-bord li se jipproponi sistema diġitali fi żmien Jason u jmexxi r-riforma, irrimarka Azzopardi ma jerġgħux isiru.

ATTENTAT TA’ SABUTAĠĠ MILL-PN

Gianni Pittella

B’reazzjoni għall-istqarrija esaġerata li għamel il-Partit Popolari Ewropew (PPE) permezz taċ-Chairman Manfred Weber, li tagħhom huwa affiljat il-Partit Nazzjonalista, ilbieraħ filgħodu l-President tas-Soċjalisti u d-Demokratiċi (S&D) Gianni Pittella sostna li jikkundanna bil-kbir il-pożizzjoni li ħa l-PPE u se jkun qed jiddefendi l-interessi ta’ pajjiżna u tal-Gvern progressiv Laburista.

Pittella fisser kif il-pożizzjoni meħuda mill-PPE hija waħda inaċċettabbli u hija bbażata biss biex tisfrutta każ li tressaq minn ċittadin privat kontra membru parlamentari tal-istess PN, u dan b’detriment għal Malta u l-Gvern tagħha.

Fl-istqarrija tal-S&D intqal ukoll li din hija biss tattika partiġġjana min-naħa tal-PPE li qed tipprova timmina lil pajjiżna bl-għan li jkunu skurjati xi punti politiċi. Huwa

għalhekk, enfasizza Pittella, li l-S&D mhux se jaċċettaw tali tattiki minħabba li huwa ċar daqs il-kristall li t-tattiki talPN ta’ Simon Busuttil huma li jagħmlu sabutaġġ fuq pajjiżna, aktar u aktar meta qed toqrob

il-Presidenza Maltija tal-UE. Fid-dawl ta’ dan kollu, Pittella appella liċ-Chairman talPPE Manfred Weber biex ma jkunx parti minn din il-logħba partiġġjana li l-PN qed jipprova jilgħab f ’Malta. Kien

hawnhekk li Pittella aċċenna li l-prattiki vera awtoritarji li rrefera għalihom l-istess Weber kienu mwittija mill-istess PN li dam fil-Gvern għal 25 sena sħaħ u m’għamel xejn biex ineħħli l-liġijiet tal-libell

kriminali. Bil-kontra tal-PN, il-Gvern Laburista qed idaħħal aktar liġijiet ġodda biex ikun hemm aktar libertà għall-midja.

Pittella sostna wkoll li l-S&D huwa kburi bil-kisbiet li qed jagħmel il-Gvern Laburista fejn qed japplika fil-prattika l-prinċipji tal-ugwaljanza soċjali, libertajiet ċivili ġodda u politika progressiva, u huwa proprju għalhekk li l-PPE mhux se jitħalla jagħmel ħsara lir-reputazzjoni ta’ Malta.

Fl-aħħar nett Pittella semma kif il-Gvern Malti qed idaħħal fis-seħħ ukoll liġijiet biex ikun hemm aktar trasparenza politika, fosthom il-liġi li tirregola l-finanzjamenti tal-partiti kif ukoll it-tneħħija tal-preskrizzjoni minn fuq il-politiċi.

“Dawn il-liġijiet progressivi qatt ma kienu kkunsidrati taħt gvernijiet differenti Nazzjonalisti,” temm jgħid il-President tal-S&D

LOKALI

kullhadd.com

03|04|2016 03

IL-PJAN NAZZJONALI GĦALL-ILMA FI STADJU FINALI

Minn informazzjoni li kisbet il-gazzetta KullĦadd jirriżulta li l-Pjan Nazzjonali għall-Ilma qed jiġi konkluż wara perjodu estiż ta’ konsultazzjoni ma’ diversi setturi, inkluż dak agrikolu.

Sostna dan Manuel Sapiano mis-Sustainable Energy and Water Conservation Unit (SEWCU), meta mistoqsi speċifikament minn din ilgazzetta f ’liema stadju wasal ilPjan Nazzjonali tal-Ilma li tant huwa importanti għal pajjiż.

“Dan il-perjodu estiż ta’ konsultazzjoni kien bżonjuż sabiex jiġu diskussi b’mod estensiv il-miżuri prevvisti f ’dan il-pjan ma’ dawn issetturi sabiex jiġi żgurat li l-pjan jindirizza l-aspettattivi u l-bżonnijiet tagħhom. Huwa previst għalhekk li l-pjan jiġi ppubblikat aktar tard din issena,” sostna Sapiano.

Proġetti importanti oħrajn Mitlub jikkummenta fuq xi proġetti oħrajn li saru jew għadhom qed isiru b’rabta mal-konservazzjoni tal-ilma, Sapiano sostna li l-aktar proġett importanti li hemm għaddej bħalissa huwa l-iżvilupp ta’ tliet impjanti ta’ trattament ulterjuri (polishing) b’kapaċità

jaħdem; żona għall-qari u għall-esibizzjonijiet, kif ukoll siġar u pjanti endemiċi li huma adattati għall-klima ta’ pajjiżna.

Iċ-ċentru se jkun jinkludi esibizzjonijiet multimedjali li permezz tagħhom se jkun spjegat b’mod interattiv x’miżuri għandhom jittieħdu għall-konservazzjoni tal-ilma.

Fil-fatt, meta mitlub jgħid x’se jkun qed isir mill-ilma f ’dan iċ-ċentru u li ma jerġax jintuża fil-binja nnifisha, ilkelliem għas-SEWCU spjega li dawn iż-żoni ta’ madwar iċċentru nnifsu – li se jinkludu spazji ta’ rikreazzjoni bħal play area, science area, information area dwar il-madwar taċ-ċentru, reading area u exhibition area – u huwa għalhekk prevvist li l-ilma li jinħażen fil-ġibjun ta’ taħt iċ-ċentru u li jiġi ttrattat f ’impjant żgħir ta’ greywater L-ilma mhux se jkun qed recycling li se jkun hemm fiċjinħela ċentru jintuża fl-irrigazzjoni u l-manteniment tal-landscaping Barra minn hekk, dan il- features f ’dawn l-ispazji ta’ proġett jaħseb ukoll għal żona rikreazzjoni. ta’ rikreazzjoni madwar il-binja li se tinkludi żoni għat-tfal; Wirt kulturali żona għat-tagħlim tax-xjenza fejn se jkun hemm apparat Qabel il-bidu tax-xogħlijiet bħal raingauges u evaportimeter, li marbutin ma’ dan il-proġett, permezz tagħhom it-tfal u kull kellha ssir investigazzjoni Investiment ta’ €2.1 miljun min iżur dan iċ-ċentru jkun dwar fdalijiet arkeoloġiċi Intant, fl-inħawi tan-Nigret fir- jista’ jara kif dan l-apparat fejn instabu fdalijiet li, skont li jiġu prodotti sa seba’ miljun metru kubu fis-sena ta’ ilma trattat (new water) li jista’ jintuża mis-settur industrijali u dak agrikolu minflok l-ilma talpjan.

“B’rabta ma’ dan il-proġett, għaddejjin ukoll żewġ proġetti pilota fejn qed jiġi investigat l-użu ta’ dan l-ilma għattkabbir ta’ ħxejjex agrikoli u għal recharge artificjali tassistemi tal-ilma tal-pjan (akwifers),” spjega Sapiano.

Huwa żied jgħid li bħalissa għaddejjin ukoll preparamenti għal proġetti ġodda fis-settur li se jibdew jiġu implimentati fixxhur li ġejjin.

Dawn jinkludu proġetti ta’ tranġar ta’ widien, inkluż l-ilqugħ tal-ilma fil-widien; irrestawr ta’ infrastruttura għallilqugħ tal-ilma tax-xita bħal ġibjuni; l-iżvilupp ta’ sistemi ta’ distribuzzjoni estensivi għallilma prodott fil-polishing plants il-ġodda; l-iżvilupp ta’ impjant għad-desalinazzjoni tal-ilma f ’Għawdex u titjib fl-impjanti ta’ desalinazzjoni f ’Malta u tranġar estensiv tas-sistemi tad-distribuzzjoni tal-ilma u d-drenaġġ.

Rabat bħalissa għaddej xogħol li permezz tiegħu se jkun qed jiġi żviluppat ċentru għallkonservazzjoni tal-ilma. Ilproġett, li huwa stmat li jiswa madwar €2.1 miljun, qiegħed isir mill-Ministeru għallEnerġija u s-Saħħa permezz ta’ fondi EEA-Norwegian.

Dan iċ-ċentru mistenni jkun eżempju ta’ binja li għandha l-inqas impatt fuq ir-riżorsi talilma li se jkun jinkludi ġibjun li diġà tħaffer u li l-ilma tiegħu jintuża għal użi sekondarji fiċċentru, bħal irrigazzjoni tażżona ta’ madwar iċ-ċentru, u faċilitajiet għat-trattament ta’ grey water (ilma li ġej mill-ħasil tal-idejn, pereżempju) biex dan jerġa’ jintuża.

Dan iċ-ċentru huwa mistenni li jitnieda f ’Marzu tas-sena d-dieħla.

l-ewwel indikazzjonijiet millarkeologi, jinkludu qabar puniku, xaft vertikali b’żewġ oqbra laterali, amfori u t-triq punika.

Il-preżenza ta’ dawn ilfdalijiet wasslet għal tfassil mill-ġdid tal-proġett, fejn ġie propost livell ġdid sabiex jippriserva dawn il-fdalijiet fissit innifsu u jiżviluppa ċentru ta’ interpretazzjoni dwar ilPerjodu Puniku f ’Malta.

Dan iċ-ċentru u l-faċilitajiet ta’ madwaru se jservu wkoll biex tiġi mtejba ż-żona urbana tan-Nigret fir-Rabat. Fil-fatt, ir-roundabout eżistenti se tiġi estiża sal-appartamenti tażżona tan-Nigret fejn mhux se jkun hemm il-bżonn li persuna taqsam it-triq biex tidħol filgrounds ta’ dan iċ-ċentru.

Iċ-Ċentru għallKonservazzjoni tal-Ilma huwa parti minn sensiela ta’ proġetti li qed jitwettqu fissettur tal-ilma, mill-Ministeru għall-Enerġija u s-Saħħa, bħal proġetti marbutin malilma ġdid, ilma li se jkun qed jintuża mill-bdiewa minflok jintrema fil-baħar, kif ukoll proġetti oħra li qed tagħmel il-Korporazzjoni għas-Servizzi tal-Ilma, li wkoll tifforma parti mill-Ministeru għall-Enerġija u s-Saħħa.

04 03|04|2016

kullhadd.com

LOKALI

PREPARAZZJONIJIET QABEL IL-PROĠETT TAL-KAPPARA JUNCTION

INVESTIMENT TA’ €3 MILJUNI BIEX JITTEJBU R-ROTOT TAL-MADWAR Impressjoni artistika ta’ kif se tidher il-Kappara Junction meta titlesta

Bħala parti mill-proġett tal-Kappara Junction, liema proġett mistenni jibda x-xogħol fuqu x-xahar id-dieħel, ilGvern investa €3 miljun biex jiġu mtejba t-toroq tal-mad-

war, li se jservu bħala rotot alternattivi waqt li jkun għaddej ix-xogħol fuq il-proġett.

Fil-fatt, minn Diċembru li għadda beda xogħol preparatorju mill-Ministeru

għat-Trasport u Infrastruttura, permezz ta’ Transport Malta, li jinvolvi resurfacing ta’ ċerti toroq. Ħafna minn dan ix-xogħol qed isir matul il-lejl biex joħloq l-inqas inkon-

venjent possibbli għat-traffiku, prassi li qed tiġi segwita minn Transport Malta f ’diversi xogħlijiet oħrajn.

Laqgħa għar-residenti filjiem li ġejjin Minbarra x-xogħol preparatorju, fil-ġranet li ġejjin se ssir laqgħa għar-residenti tal-lokalitajiet tal-madwar, mal-kunsilli lokali rispettivi u entitajiet, fosthom il-Pulizija, il-GRTU u oħrajn li b’xi mod se jintlaqtu mill-proġett.

Din il-laqgħa se tkun immexxija minn Transport Malta u se tipprovdilhom l-informazzjoni meħtieġa dwar il-fażijiet differenti tal-proġett, ir-rotot alternattivi u l-programm dwar l-immaniġġjar tat-traffiku implimentat biex jittaffa l-inkonvenjent mix-xogħlijiet matul il-proġett. Waqt illaqgħa, rappreżentanti minn Transport Malta, se jilqgħu wkoll suġġerimenti, reazzjonijiet u kummenti.

Minkejja li l-proġett kien ilu fuq il-karti għal għexieren ta’ snin, kien biss f ’dawn l-aħħar sentejn li ngħata l-ispinta meħtieġa biex jibda x-xogħol fuqu. Minħabba li kien għaddej ukoll ix-xogħol fuq Triq il-Kosta, triq ta’ madwar 7.3 kilometri, ried jiġi aċċertat li jkun lest dan il-proġett qabel jinbeda x-xogħol fuq il-Junction tal-Kappara, biex ma jinħolqux aktar problemi

ta’ traffiku f ’din iż-żona li diġà hija magħrufa li minnha jgħaddu volumi kbar ta’ vetturi kuljum. Permezz ta’ bini ta’ żewġ flyovers, il-problema ta’ traffiku se tonqos ħafna.

Il-proġett li ġej jiswa madwar €22.4 miljun u li se jsir mill-joint venture Spanjola SJ Kappara K.V. ġie ffirmat il-kuntratt tiegħu f ’Diċembru tal-2015, għalkemm l-applikazzjoni tiegħu kienet tressqet quddiem il-MEPA miċ-Chairman ta’ Transport Malta, dak iż-żmien Stanley Portelli, sa mis-sena 2009.

Il-Kappara Junction hija waħda mill-iktar toroq traffikużi fil-Gżejjer Maltin, u twassal għall-Gżira, San Ġiljan, Tas-Sliema, San Ġwann, in-Naxxar u l-Belt Valletta, fost oħrajn. Hija punt kruċjali minn parti għal oħra tal-gżira, li ta’ spiss twassal għal diversi konġestjonijiet fil-madwar. Huwa stmat li madwar 6,000 karozza jgħaddu fil-ħinijiet strateġiċi, li jwasslu għal tul ta’ ħin fit-traffiku u vjaġġar.

Fil-Parlament, il-Ministru għat-Trasport u Infrastruttura Joe Mizzi qal li se jsir dak kollu possibbli biex jitħallew partijiet fi Triq Mikiel Anton Vassalli miftuħin għat-traffiku biex inaqqas kemm jista’ l-inkonvenjenzi, filwaqt li f ’perjodi differenti se jingħalaq l-aċċess għal Triq Tas-Sliema u se jidjiequ l-karreġġjati.

LOKALI

kullhadd.com

03|04|2016 05

TNAQQIS TA’ 30% FIL-PERSUNI DIPENDENTI FUQ L-ASSISTENZA SOĊJALI

MIŻURI LI JAGĦTU AĊĊESS GĦAL ĦAJJA AĦJAR LIAM GAUCI liam@kullhadd.com Figuri ppubblikati mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) aktar kmieni din il-ġimgħa wrew li matul l-2015 kien hemm tnaqqis kbir fid-dipendenza soċjali. Dan hekk kif, filwaqt li fl-2014 kien hemm aktar minn 10,000 persuna li kienu jieħdu l-assistenza soċjali, fl-2015 l-ammont ta’ nies dipendenti fuq l-assistenza soċjali naqas għal anqas minn 7,000.

Dwar dawn l-istatistiki, ilgazzetta KullĦadd tkellmet ma’ Dr JosAnn Cutajar, senior lecturer fi ħdan id-Dipartiment Studji dwar il-Ġeneri fl-Università ta’ Malta, kif ukoll id-Direttriċi taċ-Ċentru għar-Riżorsi talKottonera tal-istess istituzzjoni edukattiva.

Dr JosAnn Cutajar

dawn il-benefiċċji kważi naqsu li bin-nofs,” sostna l-Gvern flistqarrija tiegħu.

Permezz ta’ dan it-titjib, din Fi stqarrija maħruġa mill- l-amministrazzjoni setgħet Gvern b’reazzjoni għall-figuri iddaħħal benefiċċji soċjali ppubblikati mill-NSO, huwa ġodda mingħajr ma żżid idfakkar li t-tnaqqis qawwi ta’ defiċit. Fost l-oħrajn, fl-2015, aktar minn 30% fil-persuni kważi 14,000 persuna gawdew dipendenti fuq l-assistenza miċ-Child Supplementary soċjali seħħet f ’sena fejn pajjiżna Benefit, bi spiża ta’ kważi kellu tkabbir ekonomiku €8 miljun. Barra minn hekk, rekord u meta l-qgħad naqas kważi 1,400 persuna gawdew għall-inqas livell mindu bdiet mill-in-work benefit. Miżuri bħal tinġabar l-istatistika. dawn komplew jinċentivaw lill“L-andament pożittiv fis-suq persuni biex jidħlu fis-suq taxtax-xogħol huwa wkoll evidenti xogħol, fatt li jidher ċar meta mill-fatt li dawk li jieħdu jikkunsidra li madwar 2,100 l-benefiċċju għall-qgħad, kif persuna li qabel kienu fuq irukoll dawk li jieħdu assistenza reġistru tal-qgħad illum ħarġu speċjali għal nies qiegħda, jaħdmu u għadhom jirċievu waqgħu għal anqas minn 2,200 u parti mill-benefiċċju li kienu anqas minn 490 rispettivament. jieħdu qabel.

Fl-2013 kien hemm kważi L-istqarrija kompliet tgħid li 3,250 u 960 persuna li kienu fix-xhur li ġejjin il-Gvern se jikkwalifikaw għal dawn il- jkompli jaħdem biex inaqqas benefiċċji. Dan ifisser li, id-dipendenza soċjali u biex f ’sentejn, dawk dipendenti fuq aktar nies jersqu lejn id-dinja Jingħataw tixirqilhom

id-dinjità

tax-xogħol. Dan se jgħin biex jiġu ffinanzjati benefiċċji soċjali ġodda bħal dik li, mill-bidu ta’ din is-sena, rat madwar 12,000 pensjonant igawdu mill-ewwel żieda fil-pensjoni wara 25 sena.

“Il-galbu fit-tmexxija ekonomika jfisser li fis-snin li ġejjin aktar eluf ta’ persuni filbżonn se jingħataw id-dinjità li tixirqilhom,” temm jgħid ilGvern.

Integrazzjoni indipendenza

u

F’kummenti li Dr JosAnn Cutajar tat lil din il-gazzetta b’reazzjoni għal dawn l-istatistiki, hija spjegat li l-fatt li inqas nies huma dipendenti fuq il-benefiċċji soċjali mhux kontributorji huwa tajjeb għax dan ifisser li jista’ jkollhom aċċess għal kwalità ta’ ħajja aħjar jekk jirnexxilhom isibu impjieg bi qligħ.

Hija qaltilna wkoll li dawk

li jirċievu means tested social benefits huma f ’riskju ta’ faqar, speċjalment f ’perjodi ta’ kriżijiet ekonomiċi fejn dan ittip ta’ evalwazzjonijiet jistgħu jwasslu biex il-benefiċċji soċjali jiġu rtirati. Barra minn hekk, dawn il-persuni huma wkoll f ’riskju ta’ esklużjoni soċjali peress li, sfortunatament, issoċjetà tara tali gruppi bħala parassiti soċjali.

Madankollu, hija sostniet li l-impjiegi mhux kollha jipprovdu serħan tal-moħħ.

“Ninsab inkwetata ħafna wkoll dwar dawk l-individwi li jkollhom biss aċċess għallimpjiegi insikuri u prekarji.

Dan it-tip ta’ impjiegi ma jtejbux il-pożizzjoni finanzjarja tagħhom, sfortunatament,” spjegat Cutajar.

Mistoqsija jekk tħossx li l-miżuri li introduċa dan ilGvern biex aktar nisa jidħlu u jibqgħu fis-suq tax-xogħol qegħdin ikunu effettivi, hija rrispondiet fl-affermattiv, speċjalment fejn jikkonċerna dawk li m’għandhomx xi professjoni partikolari. Dan għax, ġeneralment, din ilkategorija kellha probabbiltà akbar li titlaq mis-suq taxxogħol minn nisa professjonisti jekk ikollha responsabbiltajiet familjari.

Cutajar spjegat ukoll li l-impjiegi bi qligħ jibbenefikaw lin-nisa għal diversi raġunijiet.

“Billi jaqilgħu salarju, huma jkunu inqas dipendenti fuq l-irġiel għall-flus meta jiġu biex jinvestu fit-tfal tagħhom jew fihom infushom. Impjieg imħallas jippermettilhom ukoll li joħorġu barra u jiltaqgħu ma’ nies ġodda, kif ukoll jgħinhom iżommu ruħhom aġġornati dwar dak li qed jiġri fid-dinja soċjali. Dan se

ifisser ukoll li fid-dar dawn ikollhom vuċi akbar fiddeċiżjonijiet li saru. Fid-dinja tal-lum, fejn ir-relazzjonijiet huma tant instabbli, in-nisa ma jistgħux iserrħu fuq is-sieħeb tagħhom biex jieħu ħsiebhom finanzjarjament.”

Il-pubbliku kultant isibha diffiċli biex jifhem F’pajjiżna, min jirċievi l-benefiċċji soċjali mhux kontributorji, jiġifieri dawk li l-għotja tagħhom ma tiġix ikkalkulata skont kemm individwu ħallas bolol, għandhom timbru negattiv fuqhom. Staqsejna lil Cutajar jekk taħsibx li r-riformi li saru minn dan il-Gvern sabiex ma jingħatawx benefiċċji lil min ma jistħoqqlux kinux ta’ għajnuna biex din il-perċezzjoni tinbidel.

“Huwa diffiċli ħafna biex wieħed iħassar l-istigma fuq dawk li jgawdu minn benefiċċju soċjali.

Għallpubbliku inġenerali huwa diffiċli ħafna biex jifhem għaliex ċertu gruppi tas-soċjetà jiddependu fuq l-għotjiet soċjali. Il-fatt huwa li dawk li jirċievu l-benefiċċji soċjali kontributorji jemmnu li dawn ikollhom dritt għalihom peress li dawn ikkontribwew lejhom.

Għaldaqstant, mhuwiex faċli biex wieħed jipperswadi lillpubbliku li ċerti sezzjonijiet tas-soċjetà mhumiex f ’pożizzjoni li jagħmlu dan ukoll. Din il-perċezzjoni ħażina probabbilment hija kkawżata minn dawk il-ftit li jabbużaw mis-sistema u għalhekk jiġbdu r-rabja fuq dawk li jistgħu jkunu fi bżonn serju ta’ dawn il-benefiċċji soċjali mhux kontributorji,” temmet tgħidilna Cutajar.

SISTEMA ĠDIDA TA’ WIFI F’MATER DEI Bħalissa fl-Isptar Mater Dei għaddejjin il-preparamenti biex tkun installata sistema ġdida ta’ WiFi. Din is-sistema se tkun qed tintuża mhux biss millpazjenti u viżitaturi bħala mod rikreattiv, iżda se tkun qed tintuża wkoll millprofessjonisti fl-isptar, biex ix-xogħol f ’Mater Dei mhux biss ikun iffaċilitat aktar, iżda jkun ukoll aktar preċiż.

Is-soluzzjoni li nstabet għall-Mater Dei se tipprovdi aċċess sigur għall-istaff kliniku tal-isptar biex ikunu jistgħu jaraw ir-riżultati talpazjent, filwaqt li se joffri aktar servizzi ta’ WiFi għallpazjent u l-viżitaturi fosthom interactive TV. Fil-fatt, fattur importanti ta’ din is-sistema se jkun li se tipprovdi servizz ta’ informazzjoni, divertiment u kommunikazzjoni, bħalma

huma Facebook, Twitter u l-emails, għall-pazjenti li jkunu qed jieħdu l-kura flisptar.

Mistoqsi dwar din is-

sistema l-ġdida ta’ WiFi, is-Segretarju Parlamentari għas-Saħħa Chris Fearne qal li l-ħtiġijiet tal-poplu tagħna, inkluż dak li jistennew mill-

qasam tas-saħħa, qiegħed kontinwament jinbidel.

“Illum l-internet mhux lussu jew kumdità żejda iżda neċessità u għalhekk nonqsu

jekk ma nipprovdux servizz xieraq ta’ WiFi għall-pazjenti u viżitaturi tagħna,” qal Fearne.

Huwa spjega wkoll l-importanza ta’ din issistema mil-lat professjonali.

“Permezz ta’ tablet, it-tabib, huwa u jagħmel il-ward round, se jkollu viżibbiltà tal-kundizzjoni tal-pazjent, x’tip ta’ medikazzjoni ngħata, kif ukoll riżultati ta’ investigazzjonijiet li jkunu saru,” qal Fearne.

Is-sistema ta’ WiFi f ’Mater Dei se tlaħħaq l-10Gbps ta’ veloċità. Is-sistema se tkun ukoll lesta biex tespandi għal setturi oħra fil-qasam tassaħħa, bħac-ċentri tas-saħħa.

Il-WiFi f ’Mater Dei se jkun b’xejn fir-reception tal-isptar u fir-reception tal-Out Patients, fis-swali kollha tat-tfal u filcanteen tal-istaff.

06 03|04|2016

kullhadd.com

LOKALI

SE JIBDA X-XOGĦOL F’BORMLA • PASS IEĦOR LEJN IL-PROĠETT TAL-AUM • JIBDA L-EWWEL IR-RESTAWR TAL-BAĊIR Kitba ta’ ALEANDER BALZAN Dan ix-xahar għandu jibda x-xogħol fuq is-sit storiku talBaċir Nru 1 f ’Bormla. Dan huwa wieħed mis-siti li se jilqa’ l-proġett edukattiv talAmerican University of Malta.

L-ewwel xogħol li se jsir huwa dak ta’ restawr biex dan il-wirt storiku f ’Bormla, li ilu mitluq snin twal, jingħata dehra ġdida. L-applikazzjoni biex isir dan ix-xogħol ta’ restawr kienet diġà saret u għalhekk l-investituri tal-AUM se jibdew jagħtu l-ħajja lill-faċċata li issa se tikkumplimenta l-proġett li sar fuq in-naħa l-oħra ta’ Baċir Nru 1.

Fl-istess ħin li se jkun beda dan ix-xogħol ta’ restawr, se tkun evalwata l-iktar applikazzjoni importanti, dik li għandha tibdel il-post f ’wieħed bilfaċilitajiet li jistgħu jilqgħu istituzzjoni tal-ogħla livell.

L-applikazzjoni li hemm quddiem il-MEPA u li kienet ippreżentata mill-investituri fl-aħħar ġimgħat, titlob biex jingħata l-permess biex issir irrikostruzzjoni ta’ karatteristiki oriġinali, alterazzjonijiet interni u anke estensjoni ta’ sular.

Dwar din l-applikazzjoni issa se jkun hemm ukoll konsultazzjoni pubblika u diversi studji. L-għan hu li din l-applikazzjoni tkun ipproċesata sa Ġunju biex is-sajf mistenni jkun wieħed bieżel fil-baċir.

Il-proġett tal-American

University of Malta huwa proġett kbir fil-qasam edukattiv b’investiment ta’ iktar minn €100 miljun, li se joħloq eluf ta’ impjiegi u jiġbed lejn pajjiżna mal-4,000 student kull sena.

L-impatt ta’ dan il-proġett mistenni jinħass ukoll fiżżona tal-madwar, b’aġenti talproprjetà jikkummentaw kif ilproprjetà f ’Bormla u l-madwar diġà bdiet tara żieda fil-valur.

Il-Perit Edwin Mintoff, li ħejja l-pjanti tal-proġett, ikkummenta kif “ix-xogħol huwa wieħed sensittiv.”

“Irridu noqogħdu attenti

li x-xogħol isir kif suppost.

Irridu nkunu konxji millġdid, però importanti ħafna li nirrispettaw il-qadim.

Għalhekk, ir-rikonċiljazzjoni ta’ dan il-proċess mhijiex waħda faċli, imma aħna determinati li naraw li l-proċess ikun suċċess,” qal ilPerit Mintoff.

Wara li ntlaħaq qbil li l-American University of Malta ssir fuq żewġ siti, il-Prim Ministru kien żar Bormla fejn qal kif huwa kuntent għan-nies ta’ Bormla. “Kuntent għalihom għax fl-aħħar Bormla se tieħu n-nifs li jixirqilha u għandha

bżonn,” kien iddikjara l-Prim Ministru.

L-isess nifs se jingħata lil Wied il-Għajn. Dan għax ilkampus l-ieħor se jkun fiżżona taż-Żonqor u hemm ukoll għaddejjin it-tħejjijiet biex l-investituri jkunu jistgħu jibdew jimplimentaw ilpjanijiet tagħhom.

Filwaqt li għaddejjin ilpreparamenti marbuta mal-infrastruttura, miexi ġmielu wkoll il-proċess ta’ akkreditazzjoni.

Fl-aħħar ġimgħat diġà ħarġet il-liċenzja biex dawn l-investituri joperaw minn Malta bħala istitut

edukattiv ta’ livell ogħla, li jkun ifisser li jistgħu joffru korsijiet f ’livell ta’ baċellerat, masters u saħansitra dottorat.

Però, dan kien biss l-ewwel pass, għax bħalissa għaddej proċess metikoluż biex tinħareġ il-liċenzja ta’ Università, li tinħareġ mill-Kummissjoni għall-Edukazzjoni Ogħla u li hija istituzzjoni independenti.

Il-programm kurrikulari talAmerican University qed jitfassal bis-sehem ta’ esperti mid-De Paule University talIstati Uniti. Xi ħaġa li tkompli żżid il-preġju ta’ din l-università li se tiftaħ f ’pajjiżna.

INNUTAT L-ISFORZ BIEX TITJIEB IL-GOVERNANZA • AĠENZIJA INTERNAZZJONALI TFAĦĦAR L-ISFORZI TAL-GVERN Kitba ta’ ALEANDER BALZAN Aġenzija internazzjonali talklassifikazzjoni tal-kreditu rrikonoxxiet l-isforzi tal-Gvern biex jiġġieled il-korruzzjoni meta f ’rapport li fih id-DBRS, Dominion Bond Rating Services, ikkonfermat ir-rating għoli ta’ ‘A’ għal pajjiżna.

Fir-rapport mhux biss spikkat l-analiżi ekonomika, li tikkonferma dik ta’ aġenziji oħra, iżda joħroġ b’saħħtu wkoll kemm il-Gvern qed jara li l-istituzzjonijiet pubbliċi jkunu b’saħħithom, u dan anke biex jiġġieled l-abbuż u jassigura trasparenza.

Fir-rapport tagħhom, ibbażat fuq analiżi profonda, l-esperti internazzjonali qalu li Malta għandha istituzzjonijiet b’saħħithom b’livelli baxxi ta’ korruzzjoni – dikjarazzjoni li tmur għalkollox kontra l-messaġġ tal-Oppożizzjoni, li dwar is-suġġett saħansitra organizzat mass meeting.

L-esperti żiedu jgħidu: “IlGvern għaddej b’iktar sforzi biex itejjeb il-governanza u jnaqqas iktar l-iskop talkorruzzjoni.”

Hawn jinnutaw kif saret il-Whistleblower’s Act u tneħħiet il-preskrizzjoni f ’każi ta’ korruzzjoni li fihom ikun hemm involuti politiċi. Jingħad li għalkemm każi li ttieħdu l-Qorti juru li dejjem hemm lok għal titjieb, dawn jixhdu wkoll li l-Gvern huwa impenjat

li jindirizza n-nuqqasijiet talimgħoddi.

Tbassir ottimist Intant, l-analiżi ekonomika nnutat kif is-sena li għaddiet Malta kellha t-tieni l-ogħla tkabbir ekonomiku fl-Unjoni Ewropea. L-esperti tad-DBRS sostnew li dan kien frott investiment qawwi, kif ukoll miżuri, bħat-tnaqqis fir-rati tat-taxxa tad-dħul, li wasslu

għal iżjed konsum u żieda fl-impjiegi. Fil-fatt, bħalissa l-pajjiż għandu rata rekord ta’ nies jaħdmu.

Għal din is-sena d-DBRS qed ibassru li l-ekonomija Maltija tikber bi 3.6%, reviżjoni ’l fuq mit-3.3% li kienu jbassru ftit xhur ilu.

B’kuntrast mal-Oppożizzjoni, li qed tbeżża’ li t-tkabbir ekonomiku f ’pajjiżna mhux sostennibli, id-DBRS jgħidu li t-tkabbir mistenni jibqa’ jkun sostnut mill-konsum privat u pubbliku, bl-esportazzjoni wkoll mistennija tgħin dan ittkabbir.

Qed ikunu pożittivi wkoll dwar il-finanzi pubbliċi. Ir-rapport jgħid li fis-snin li ġejjin id-dejn nazzjonali se jaqa’ għal 60% talġid nazzjonali. L-aħħar darba li pajjiżna kellu rata ta’ dejn nazzjonali daqshekk baxxa kien fl-1998, u dan it-tbassir ħareġ f ’ġimgħa fejn l-Oppożizzjoni, permezz tal-Viċi Kap Mario de Marco, kienet negattiva fittbassir tagħha dwar il-finanzi pubbliċi.

DBRS jinnutaw li dan ittnaqqis huwa frott miżuri li ttieħdu biex titjieb il-qagħda finanzjarja tal-Gvern. Dan wara li, kif innutat fl-istess rapport fl-imgħoddi, kien hemm riżultati fqar fil-qasam finanzjarju, fosthom billi Malta ddaħħlet fil-proċedura ta’ defiċit eċċessiv għal iktar minn darba.

Hawn l-esperti barranin ifaħħru liġijiet ġodda li daħħlet l-amministrazzjoni preżenti, fosthom it-twaqqif tal-Kunsill Fiskali, u li se jpoġġu l-finanzi ta’ pajjiżna fuq sisien sodi.

Id-DBRS isemmu wkoll b’mod pożittiv ir-ristrutturar tal-kumpaniji pubbliċi li sar dan l-aħħar, l-aktar fl-Enemalta, u jsostnu li dan naqqas ir-riskji finanzjarji għal pajjiżna.

Dan ir-rapport, li ntlaqa’ b’mod pożittiv mill-Gvern, isegwi dak ta’ agenziji oħra bħal Fitch u Standard & Poor’s, u istituzzjonijiet indipendenti bħall-Kummissjoni Ewropea.

Ir-rapport jgħid ukoll li l-ħarsa għall-ġejjieni hija waħda stabbli.

LOKALI

kullhadd.com

03|04|2016 07

KAMPANJA EDUKATTIVA FIL-JIEM LI ĠEJJIN “Din l-inizjattiva tagħmel parti millistrateġija u l-pjan dwar l-immaniġġjar tal-iskart, dokument li kien ippubblikat għall-ewwel darba fl2014” Minn informazzjoni li għandha din il-gazzetta jirriżulta li fil-jiem li ġejjin se tkun qed titnieda l-kampanja edukattiva dwar l-immaniġġjar tal-iskart.

Dan kollu għandu jwassal biex titqajjem kuxjenza ferm aktar qawwija minn qatt qabel fost iċ-ċittadini Maltin u Għawdxin ta’ kull età dwar l-importanza u l-benefiċċji tal-immaniġġjar tal-iskart.

Fil-fatt, din il-gazzetta tinsab infurmata wkoll li din ilkampanja edukattiva se tkun immirata għall-faxex varji tas-soċjetà.

Din l-inizjattiva tagħmel parti mill-istrateġija u l-pjan dwar l-immaniġġjar tal-iskart, dokument li kien ippubblikat għall-ewwel darba fl-2014, u beda jiġi adottat

mis-sena l-oħra u se jibqa’ japplika sas-sena 2020.

Madankollu, il-ħidma tal-Gvern fejn jidħol l-immaniġġjar tal-iskart ilha li bdiet u qed tagħti l-frott mixtieq permezz ta’ impjanti ġodda tal-kumpanija WasteServ.

Dawn l-impjanti l-ġodda se jkunu qegħdin jisseparaw u jipproċessaw l-iskart b’mod ferm aktar professjonali minn qatt qabel.

Ta’ min isemmi wkoll li, mill-aħħar elezzjoni ’l hawn, il-kumpanija WasteServ taħt it-tmexxija tal-Ministru għall-Iżvilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil filKlima Leo Brincat, dejjem poġġiet l-edukazzjoni dwar l-immaniġġjar tal-iskart fuq quddiem nett tal-aġenda

tagħha.

Aktar u aktar meta l-iskart huwa komponent essenzjali u qawwi fejn tidħol l-ekonomija ċirkulari, fejn kollox qed jindika li din sejra tkun fuq l-aġenda tal-Presidenza Maltija tal-Unjoni Ewropea s-sena d-dieħla, kif mistennija jkunu setturi importanti oħra marbutin malqasam tat-tibdil fil-klima.

Fl-aħħar nett, dawn l-inizjattivi u l-proġetti kollha relatati ma’ dan il-qasam huma ħoloq f ’katina waħda maħsuba mhux biss biex l-iskart ikun immaniġġjat sew u kif inhu xieraq b’mod aktar professjonali, iżda biex jintlaħaq l-għan aħħari li jitnaqqas l-ammont ta’ skart li jinħoloq f ’pajjiżna.

IS-SEPARAZZJONI TAL-ISKART ORGANIKU…

BEDA BIX-XETTIĊIŻMU U SSOKTA BIS-SUĊĊESS

Filwaqt li l-lokalitajiet ta’ Malta u Għawdex kollha ilhom diversi snin jisseparaw l-iskart riċiklabbli f ’dik li hija magħrufa bħala l-borża l-ħadra jew il-borża l-griża, mis-sena li għaddiet numru ta’ kunsilli lokali daħlu wkoll għall-isfida tas-separazzjoni tal-iskart organiku, jiġifieri dak l-iskart li ġej mill-ikel.

Dan il-proġett beda s-sena li għaddiet bil-għan li jitnaqqas l-iskart, hekk kif il-Gvern beda jikkunsidra l-possibilità li jilleġiżla dwar l-iskart organiku. Kien għalhekk li nbeda dan il-proġett fuq livell lokali, u llum ir-riżultati huma inkoraġġanti.

Dan is-suċċess kien ikkonfermat mit-tliet Kunsilli Lokali li rebħu l-Malta Waste Reduction Awards fil-kategorija tas-separazzjoni tal-iskart organiku; l-Imdina, Birkirkara u Ħal Għaxaq ħadu l-ewwel, it-tieni u t-tielet premju rispettivament. Dawn it-tliet kunsilli kienu fost ħamsa li daħlu għall-ewwel fażi talproġett, fejn illum dan in-numru żdied għal disa’ kunsilli.

“Impressjonat bir-rispons pożittiv tar-residenti” Peter Sant Manduca, Sindku tal-Imdina

“Irridu nħallu ambjent aħjar għal ta’ warajna” Joanne Debono Grech, Sindku ta’ Birkirkara

“Illum il-maġġoranza tal-lokal qed timxi mar-regolamenti” Darren Abela, Sindku ta’ Ħal Għaxaq

Ikkuntattjat minn din ilgazzetta, is-Sindku talImdina, Peter Sant Manduca, spjega li l-ewwel azzjoni li ħa l-Kunsill kien li jagħmel kampanja ta’ edukazzjoni bieb bieb mar-residenti biex jiġi spjegat lilhom kif jisseparaw l-iskart organiku. Is-Sindku sostna li kien hemm koperazzjoni kbira mir-residenti, minkejja li l-popolazzjoni pjuttost anzjana. Għalkemm kien hemm xi residenti li bdew jitgerfxu l-ġranet tal-ġbir, issistema ndrat wara ftit ġimgħat.

Sant Manduca kkonferma li llum is-sistema qed taħdem tajjeb u jinsab konvint li se tkompli titjieb. “Il-Kunsill huwa impressjonat bir-rispons pożittiv tar-residenti,” saħaq is-Sindku.

Is-Sindku ta’ Birkirkara, Joanne Debono Grech, qalet li l-Kunsill imbarka fuq kampanja ta’ informazzjoni bieb bieb u sar it-tqassim ta’ kontenituri u boroż f ’kull dar. Tispjega li għall-ewwel kien hemm residenti li bdew iġibuha bi kbira, però llum is-sistema ndrat. Iktar minn hekk, l-interess fost ir-residenti qed jiżdied u qed ikun hemm ħafna kuntatt dirett mal-Kunsill, anke permezz tal-midja soċjali li l-Kunsill investa fiha.

Is-Sindku sostniet li għad fadal ħafna xi jsir, u kien ferm ta’ għajnuna li żdiedet ġurnata oħra għall-ġbir. Mistqosija jekk il-Kunsill hux se jkompli jħaddem din is-sistema, is-Sindku wieġbet bla tlaqliq: “Iva, kulħadd irid jifhem li rridu nħallu ambjent aħjar għal ta’ warajna.”

Is-Sindku ta’ Ħal Għaxaq, Darren Abela, spjega li dan it-tip ta’ proġett kien minn ta’ quddiem għall-Kunsill peress li kien se jkun ta’ ġid għall-ambjent. “Meta ġiet imnedija l-inizjattiva, il-Kunsill Lokali għamel minn kollox biex jipparteċipa f ’dan il-proġett pilota għax dejjem emmen fl-importanza ta’ edukazzjoni għarresidenti favur l-ambjent.”

Is-Sindku żied jgħid li l-Kunsill elimina l-iskips sabiex jonqos l-abbuż u, minflok, l-iskart li kien jiġi mormi f ’żoni madwar ir-raħal beda jinġabar regolari minn quddiem ir-residenzi, b’hekk il-Kunsill kellu stampa ċara ta’ x’boroż qed jinħarġu minn kull dar. “Għaldaqstant, meta ħarġet l-applikazzjoni stajna nevalwaw il-ġabra taliskart permezz ta’ din is-sistema.”

Abela jgħid li bħal kull inizjattiva ġdida kien hemm ħafna xettiċiżmu, imma aktar ma jgħaddi ż-żmien aktar ir-residenti bdew jifhmu u jidraw is-sistema. “Illum ilmaġġoranza tal-lokal qed timxi mar-regolamenti u aktar nies qed isaqsuna biex jamalgamaw mal-proġett.” Huwa temm jgħid li l-premju mogħti lilhom iħeġġiġhom iżidu l-prestazzjoni u jsaħħu l-għarfien fost ir-residenti.

L-EWWEL POST

IT-TIENI POST

IT-TIELET POST

08 03|04|2016

kullhadd.com

LOKALI

IĦALLINA JOHN ROĦS IEĦOR MINN DIN BARTOLO IL-ĠIMGĦA

John Bartolo, eks-President tal-Kumitat Lokali tal-Partit Laburista Nhar il-Ġimgħa li għaddiet id-diżil raħas b’sitt ċenteżmi kull litru filwaqt li l-petrol raħas b’erba’ f ’Ħal Qormi, ħalla din id-dinja fil-lejl ta’ bejn il-Ġimgħa u s-Sibt. ċenteżmi kull litru. Dan kien l-għaxar roħs tal-fjuwil f ’din il-leġiżlatura, u l-prezzijiet se jibqgħu Bartolo, li kellu 62 sena, ta servizz twil lill-Partit Laburista, hekk stabbli sa Ġunju li ġej permezz tal-politika ta’ stabbiltà adottata mill-Gvern preżenti. kif serva fil-kariga ta’ President għal diversi snin u anke f ’karigi oħra. Warajh ħalla lil martu Angela, uliedu Stefania u Marquita, u n-neputija Gwen.

Il-funeral se jsir għada t-Tnejn fis-1.30 ta’ wara nofsinhar filknisja ta’ San Ġorġ, Ħal Qormi.

KOLLABORAZZJONI B’RISQ L-IŻVILUPP TA’ MEDIĊINI ĠODDA

Permezz tal-Awtorità dwar il-Mediċini u l-għaqda volontarja l-Malta Health Network, pajjiżna qed jagħti s-sehem tiegħu fi proġett tal-Akkademja għall-Pazjenti Ewropej bil-għan li jħaffef l-iżvilupp ta’ mediċini ta’ kwalità u aktar siguri għallpazjenti.

Din l-akkademja se tipprovdi aċċess online għallinformazzjoni edukattiva, xjentifika u komprensiva lill-pazjenti dwar ir-riċerka u l-iżvilupp tal-mediċini.

Dan iwassal biex jiżdiedu l-kapaċitajiet tal-pazjenti li huma infurmati tajjeb biex ikunu konsulenti effettivi firriċerka tal-mediċini, fi provi kliniċi u ma’ awtoritajiet regolatorji fil-mediċina.

Bl-isem ta’ Eupati (European Patients’ Academy on Therapeutic Innovation), dan huwa proġett tal-Inizjattiva tal-Mediċini Innovattivi mmexxija mill-Forum ta’ Pazjenti Ewropej u msieħba minn organizzazzjonijiet tal-pazjenti, universitajiet u organizzazzjonijiet mhux għall-profitt, flimkien

ma’ numru ta’ kumpaniji farmaċewtiċi Ewropej.

F’diskors fil-ftuħ ta’ sessjoni ta’ informazzjoni organizzata mill-Malta Health Network, il-Ministru għad-Djalogu Soċjali, Affarijiet talKonsumatur u Libertajiet Ċivili Helena Dalli semmiet kif din l-inizjattiva se tgħaqqad rappreżentanti tal-pazjenti, akkademiċi u l-industrija, flimkien ma’ uffiċjali tal-Gvern, aġenziji regolatorji, l-aġenziji għallvalutazzjoni tat-teknoloġija tas-saħħa u assoċjazzjonijiet tal-professjonisti tas-saħħa sabiex jiġi stabbilit ir-rwol talpazjent fil-proċess tar-riċerka u l-iżvilupp tal-mediċini.

Il-Ministru Dalli faħħret ilħidma siewja li qed tagħmel il-Malta Health Network bħala għaqda volontarja biex tirrappreżenta l-interessi tal-pazjenti u s-saħħa filkomunità, fejn din is-sena bbenefikat minn fondi għall-proġett biex tagħmel kampanja ta’ informazzjoni biex ittaffi t-tbatija ta’ pazjenti bi wġigħ kroniku.

Dr Dalli qalet li l-Ministeru

għad-Djalogu Socjali, Affarijiet tal-Konsumatur u Libertajiet Ċivili, flimkien mal-Awtorità dwar ilMediċini u l-MCCAA, jagħti importanza kbira lilledukazzjoni tal-konsumaturi biex li il-konsumaturi jkunu jistgħu jikkontribixxu flgħażla tal-mediċini tagħhom.

Semmiet kif permezz tat-twaqqif tal-Medicines Intelligence and Access Unit fi ħdan l-Awtorità dwar ilMedicini qed tiġi pprovduta informazzjoni oġġettiva u affidabbli dwar l-għażla talmediċini fis-suq lokali għallbenefiċċju tal-konsumaturi.

Dr Dalli fissret kif illum f ’Malta hawn irreġistrati ’l fuq minn 5000 mediċina, u l-Awtorità dwar il-Mediċini tassigura li dawn il-medicini huma ta’ kwalità, siguri, effettivi u konformi malistandards għoljin tal-Unjoni Ewropea.

Fi kliem il-Ministru Dalli, il-kollaborazzjoni bejn l-Awtorità dwar il-Mediċini u l-Malta Health Network hija eżempju wieħed li juri bidla fl-istrateġija tal-Awtorità.

LOKALI

kullhadd.com

03|04|2016 09

JAGĦŻEL IL-PROĠETT LI SIMON BUSUTTIL MA JRIDX Tkompli minn paġna 1

L-investiment ta’ iktar minn €200 miljun fil-qasam tas-saħħa se jkun qed jitmexxa minn Vitals Global Healthcare (VGH) u lil Albert Fenech għażluh biex ikun id-Direttur Mediku u l-Kap tal-Kardjoloġija ta’ dan l-isptar.

Fl-ittra tar-riżenja tiegħu, il-Professur Fenech fakkar li l-kariga diġà kienet diskussa bejnu u Simon Busuttil f ’Settembru li għadda. Dan minħabba li l-kariga tiegħu mill-ewwel ħolqot possibbiltà ta’ konflitt ta’ interess peress li l-Oppożizzjoni hija kontra l-proġett, partikolarment dak f ’Għawdex.

Fl-ittra tiegħu, imbagħad, Albert Fench qal li se jkun qed jirriżenja għax, riżultat tal-proġett il-ġdid, se jkollu jsiefer madwar erbat ijiem kull xahar.

Dan għax VGH ħadet ukoll proġetti fis-Slovakkja kif ukoll fil-Georgia.

Bżonn ta’ co-option

ma ssirx elezzjoni każwali. Dan għax Albert Fenech kien diġà ħa postu Ir-riżenja ta’ Albert Fenech ħolqot fil-Parlament permezz ta’ elezzjoni il-ħtieġa ta’ co-option fil-Partit każwali biex jimtela s-siġġu li kien ċeda Nazzjonalista. Fil-fatt, f ’dan il-każ l-eks-Ministru George Pullicino fuq

min qiegħed jgħid li għandu jkun Karl Gouder. Dan biex l-għaxar distrett ma jkunx qed jitlef rappreżentant ladarba Gouder ikkontesta fuq dan id-distrett.

Iżda, fid-Dar Ċentrali hemm min qed jimbotta lejn għażliet oħra, Fosthom il-President tal-Eżekuttiv Ann Fenech u l-Avukat Joe Giglio. Jidher li dan talaħħar huwa l-preferut ta’ ħafna, tant li kien issemma wkoll meta lil Tony Abela kienu qed jippruvaw jikkonvinċuh biex ma jikkontestax fuq is-seba’ distrett elettorali.

Saħansitra dawk li qed jappoġġjaw lil Giglio mill-ewwel qabdu jgħaddu l-battuti lejn Ann Fenech u jsemmulha kif ġabet fix-xejn il-kampanja tal-Partit Nazzjonalista dwar il-Panama, u kif flistess ħin tat pariri ħżiena fl-iskema ta’ dejn sigriet tal-Partit Nazzjonalista li spiċċat fil-mira ta’ bosta, u li saħansitra dwarha qalu li m’hemm ebda garanziji.

B’hekk ir-riżenja ta’ Albert Fenech mhux biss tellfet lil Simon Busuttil l-għaxar distrett.

Dik kienet elezzjoni każwali miġġielda minn wieħed mill-ftit ilħna moderati sal-aħħar ma’ Karl Gouder, illum fil-grupp parlamentari, iżda ħolqitlu wkoll konflitt ġdid ma’ dawk li diġà Sindku ta’ San Ġiljan.

Fil-fatt, fil-Partit Nazzjonalista hemm kellu.

PULSE TIPPROPONI BIDLIET FIS-SISTEMA EDUKATTIVA Ilbieraħ waranofsinhar l-għaqda studenteska Pulse preżentat rapport bl-isem ta’ Change System: The Report, li jiġbor fih seba’ xhur ta’ studju u riċerka mmirati biex jassessjaw u jtejbu s-sisien tassistema edukattiva f ’Malta.

Aktar minn 4,500 sondaġġ Il-President tal-istess għaqda, Wayne Sammut, tkellem fuq diversi proposti li jirriżultaw missehem ta’ dawk li ħadu sehem f ’aktar minn 4,500 sondaġġ madwar Malta u Għawdex.

Dawn il-persuni li ħadu sehem ivarjaw fl-età u l-ġeneru, kif ukoll ġejjin minn sferi soċjali u edukattivi differenti fi ħdan issoċjetà.

Uħud minn dawn il-proposti jinkludu ristrutturar fissessjonijiet tal-eżamijiet ta’ Settembru fejn qed jingħad li l-istudenti għandhom jingħataw il-possibbiltà biex fl-eżamijiet tas-SEC ipoġġu jew għal Karta A jew għal Karta B. Fejn jidħlu l-eżamijiet tal-O Level u l-A Level qed ikun propost ukoll biex l-istudenti jingħataw il-possibbiltà li jpoġġu għal kemm-il suġġett iridu b’mod partikolari fil-qasam talmediċina.

l-istudenti jingħataw grad ogħla minn D fis-sessjonijiet ta’ Settembru, liema miżura għandha twassal biex tgħin lillistess studenti jilħqu l-marka medja meħtieġa biex ikunu jistgħu jipproċedu għal Master’s Degree mingħajr ma jkunu f ’pożizzjoni żvantaġġjata.

Apparti minn hekk, minn dan ir-rapport, irriżulta wkoll li qed ikun propost biex il-final assessment mark tkun ibbażata fuq materjal ieħor, apparti dak L-eżamijiet fl-Università ta’ tal-eżami finali, u dan jista’ jinkludi preżentazzjonijiet Malta waqt il-lezzjonijiet, riċerki, Fuq l-eżamijiet fl-Università ta’ assignments kif ukoll għandha Malta, qed ikun propost biex tingħata l-oppurtunità biex

l-istudenti pubbliku.

jitkellmu

fil- għandhom ipoġġu għal tliet A Levels u Intermediate wieħed, aktar milli żewġ A Levels u Żidiet fis-salarji tal- tliet Intermediates, minn barra għalliema s-Systems of Knowledge. Dan hekk kif jidher li l-istudenti Fost diversi proposti oħrajn, jemmnu li b’dan il-mudell qed ikun propost biex ikun li qed jipproponu se jkun hemm żidiet fis-salarji tal- qed jgħinhom jiffukaw fuq għalliema, liema proposta is-suġġetti l-aktar relevanti għandha twassal għal valur fil-karriera tagħhom, u dan miżjud lil din il-professjoni u mingħajr ma jpoġġi fuqhom tassigura biex l-għalliema jkunu piżijiet żejda. aktar passjonati meta jgħallmu s-suġġetti tagħhom, xi ħaġa li Konsultazzjoni wiesgħa l-istudenti nfushom qed iħossu Fid-dawl ta’ dan kollu, illi hi nieqsa.

Dawk li ħadu sehem f ’din Kordinatur tal-Edukazzjoni ir-riċerka pproponew ukoll li ta’ din l-istess għaqda, Fleur

Abela, sostniet li dawn ilproposti huma frott ta’ diversi diskussjonijiet li saru malistudenti, mal-letturi u persuni oħrajn li huma suġġetti għassistema edukattiva tal-preżent.

Fl-aħħar nett, il-Viċi President tal-Pulse, Ayrton Mifsud, temm jgħid li permezz tal-informazzjoni miġbura, tal-proposti u r-rapport finali, Pulse qed tappella lill-Ministeru għall-Edukazzjoni u l-partijiet l-oħra kollha kkonċernati biex jifformulaw sistema li tippromovi l-ħsieb kritiku, l-arti u l-abbiltajiet differenti tal-istudenti kollha fl-ispettru edukattiv kollu kemm hu.

10 03|04|2016

kullhadd.com

GVERN LABURISTA… GVERN LI JAĦDEM

X’WETTAQ IL-GVERN… SENA ILU Informazzjoni miġbura minn EMANUEL CUSCHIERI 28 ta’ Marzu

Ġie deċiż li fix-Xagħra, Għawdex, isir il-bini mill-ġdid ta’ Triq Marsalforn

Emanuel Cuschieri

29 ta’ Marzu

Ġie deċiż li fix-Xgħajra jinbena kumpelss sportiv 1. Il-lukandi rregistraw żidiet fix-xahar ta’ Jannar li għadda.

2. Ix-xogħol fuq il-Proġett tal-Kappara se jibda fil-11 ta’ April li ġej.

3. Il-kumpanija Henley & Partners irrapurtat li Malta għamlet €1biljun f ’kapital minn meta tnieda l-Programm ta’ Ċittadinanza b’Investiment fi Frar tal-2014.

4. Infetħet uffiċjalment outdoor play area f ’Disneyland Ward talIsptar Mater Dei.

30 ta’ Marzu

Ġie deċiż li jinbena ċentru ċiviku f ’Wied il-Għajn

5. Il-pjanti għall-isptar il-ġdid tat-tfal u l-maternità huma lesti – sptar li se jkollu 180 sodda, erba’ swali tal-operazzjonijiet, kif ukoll ITU tat-trabi.

6. Liġi ġdida se twassal biex jitneħħew mit-toroq tagħna 190 billboard illegali.

7. S’issa diġà tħallsu lura kważi €6 miljun lil 32,462 persuna, li Gvern tal-PN kien serqilhom, bħala taxxa fuq ir-reġistrazzjoni tal-karozzi.

8. Wara 10 snin ta’ telqa se jibda x-xogħol ta’ strutturar fl-Isptar San Luqa.

9. Ġiet inawgurata sala ġdida f ’San Vinċenz – il-ħames waħda minn Marzu 2013 ’l hawn.

31 ta’ Marzu

Ġie deċiż li fl-Imqabba jsir tisbiħ taż-żona tal-bandli

1 ta’ April

10. Fl-aħħar kwart tal-2015 l-impjiegi żdiedu bi 3%.

11. Filwaqt li taħt Gvern tal-PN il-ħaddiem medju kien mar lura b’€70, illum il-ħaddiem medju mar aħjar b’€475.

12. Se jiħraxu l-pieni għal min jipparkja f ’parkeġġ riservat għal persuni b’dizabbiltà.

13 Ix-xogħol fuq l-Iskola Medja ġdida f ’Ħal Kirkop jinsab fi stadju avvanzat.

14. Il-kumpanija tal-ajru multimiljunarja Vistajet, li kienet topera fl-Iżvizzera, issa se tibda topera minn Malta u se jinħolqu 40 impjieg ġdid.

15. Minn Marzu 2013 ’l hawn raħsu 103 mediċini.

16. L-aġenzija ta’ kreditu Standard and Poor’s għolliet ilklassifikazzjoni tal-kreditu tal-Enemalta.

17. F’Shangai, iċ-Ċina, is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera vara l-Programm ta’ Residenza u Viża għall-barranin li jixtiequ jinvestu f ’Malta – programm li diġà ġġenera interess kbir madwar id-dinja.

18. Ġew identifikati 16-il sit għall-akbar proġett ta’ housing soċjali li se jkun qed iwettaq Gvern Laburista.

19. Fl-aħħar xahar daħlu €37 miljun oħra mill-Programm ta’ Ċittadinanza b’Investiment.

20. Se jiġi pprovdut servizz ta’ WiFi b’xejn għall-pazjenti fl-Isptar Mater Dei.

RUBRIKA

Ġie deċiż li f ’Raħal Ġdid isir tisbiħ ta’ Ġnien Wied Blandun

2 ta’ April

Ġie deċiż li fil-Bajja s-Sabiħa, Birżebbuġa, jiġi installat dawl ġdid

3 ta’ April

Ġiet reġistrata żieda ta’ 1.8% fl-attendenzi fl-iskejjel tal-Gvern

OPINJONI

kullhadd.com

03|04|2016 11

SOS BAILOUT

Catherine Fenech Membru fl-Eżekuttiv Nazzjonali PL

Ħelsien

Qagħda ekonomika li l-Gvern Laburista tant qed jaħdem biex isaħħaħha u jkompli jagħmel lil pajjiżna l-aqwa fl-Ewropa

Il-Ħamis li għadda ċċelebrajna s-37 sena mill-ksib tal-ħelsien darba għal dejjem millkolonjalisti. Meta ġew biex jitilqu l-Ingliżi minn Malta, kienu jgħidu lill-Maltin li kif jitilqu huma konna se mmutu bil-ġuħ, mhux se jkollna biex ngħixu u nkampaw. F’kelma waħda, kien se jkollna nirrikorru għal bailout. Imma Gvern Laburista mmexxi millPrim Ministru l-Perit Duminku Mintoff kellu ħsibjiet oħra u wera kif dawn kellhom żball għax, mhux talli ma mitniex bil-ġuħ, talli ħoloq il-ġid, ixxogħol, ġab l-investiment barrani, investa fl-edukazzjoni u fis-saħħa b’xejn, saħħaħ is-servizzi soċjali u ssokta fi proġetti kapitali bħas-social housing, litteralment refa’ l-fqir minn xagħru u tah id-dinjità, u ħoloq il-klassi medja li ma kinitx teżisti.

U wara dan il-fatt storiku marbut ma Malta Ħielsa tal1979, inħarsu lejn dak li ġara tliet snin ilu, fejn reġa’ kellna ħelsien. Din id-darba ħelsien minn Gvern Nazzjonalista li 25 sena ilu l-elettorat tah il-fiduċja wara 15-il sena ta’ Gvern Laburista, imma rriżulta li ’l-pajjiżna saquh għal ġo sqaq u kien f ’xifer ta’ kollass finanzjarju. Tant kemm kienu jafuh dan, li l-Kap talOppożizzjoni preżenti kien ibassar waqt il-kampanja elettorali fl-aħħar elezzjoni li, jekk jitla’ Gvern Laburista, pajjiżna se jidħol gas down filħajt, u jekk iwettaq il-wegħdi li qed iwiegħed fil-Manifest Elettorali tiegħu se nispiċċaw falluti u jkollna nitolbu bailout.

U għal darb’oħra kellu jkun Gvern Laburista, din id-darba mmexxi mill-Prim Ministru Joseph Muscat, li wera li huma żbaljati. Mhux talli l-pajjiż ma falliex u ma morniex għal bailout, talli għandna pajjiż li qed igawdi persentaġġi ta’ tkabbir ekonomiku mill-aqwa li qatt kellna, ir-rata taddefiċit li dejjem tonqos, irrata ta’ xogħol tiżdied, ir-rata

tal-qgħad li qiegħda fl-inqas livell minn mindu qatt bdiet tiġi kkalkulata l-istatistika talqgħad, numri rekord fit-turisti li jżuruna sena wara sena u kif ukoll fl-infiq turistiku, numru rekord ta’ persuni b’diżabbiltà li daħlu fid-dinja taxxogħol, tnaqqis ta’ persuni li m’għadhomx jiddependu fuq is-servizzi soċjali, entitajiet bħall-Enemalta u l-Air Malta li ġew u qed jiġu salvati millfalliment li Gvern preċedenti kien ikkundannahom għalih.

Il-poplu qed igawdi minn ħafna miżuri li qed iħallu aktar flus fil-but, bħaż-zieda fil-pensjonijiet, it-traħħis talkontijiet tad-dawl u l-ilma; il-ħarsien tat-tfal b’xejn, u tnaqqis fir-rati tal-income tax. Kumpaniji u entitajiet oħra tal-Gvern bħall-Gozo Channel, Sports Malta u l-MCC reġgħu bdew jagħmlu l-qligħ hekk kif taħt Gvern preċedenti kienu jaħdmu bittelf; beda jagħti l-flus lura meħuda b’mod inġust millGvern preċedenti mit-taxxa tar-reġistrazzjoni tal-karozzi bejn l-2004 u l-2008 – miżura li l-PN isejħilha miżura korrotta, solva l-problema tal-mediċini out of stock, ta €5,000 lura tat-taxxa tal-boll lill-first time buyers, investa fiż-żgħażagħ u introduċa l-Garanzija għaż-Żgħażagħ, żied l-istipendji, raħħas għal 10 darbiet fi żmien tliet snin u żamm stabbiltà fil-prezzijiet tal-fjuwil u tal-gass, ġab numru kbir ta’ investimenti barranin lejn pajjiżna, investa serjament fl-edukazzjoni u fis-servizzi tas-saħħa li qed jagħtu l-frott.

Dawn huma ftit ferm minn dak kollu li diġà wettaq Gvern Laburista.

Taqta’ nifsek issemmi x’akkwisti għamel il-poplu Malti u Għawdxi f ’dawn it-tliet snin ta’ tmexxija Laburista. U t-tajba hi li Gvern Laburista għamel dan kollu, fejn refa’ minn xagħru pajjiż li kien għarkupptejh u reġa’ ġabu fuq saqajh fi spazju ta’ 36 xahar mingħajr ma għamel ebda mizuri ta’ awsterità. Kif jgħid il-Prim Ministru tagħna:

dan għadu mhu xejn għax ilkbir għadu ġej. Mhux ta’ b’xejn li fuq nett tal-aġenda tagħha l-Oppożizzjoni Nazzjonalista għandha li tipprova toħolq l-inċertezza sabiex tnaffar l-investiment minn pajjżna u b’hekk tipprova tistaġna l-ekonomija bid-detriment li jonqos ix-xogħol, il-flus fil-but tal-poplu u jonqos it-tkabbir ekonomiku.

Mela darba f ’ċedola

investejt

Imma min jixtieq id-deni lil għajru, jiġi f ’daru, jgħid il-Malti. Għax balleċ llum nistaqsu: min hu l-fallut? Min qed jitlob bailout? L-ewwel bdew ibigħu l-każini u issa ħarġu bl-iskema taċ-ċedoli.

Din hi skema tintenn ferm.

Hija evidenti li ħolqu din is-sistema kif jiġbru fondi kbar, jinħbew taħt l-iskuża ta’ self u ma jkollhomx għalfejn jikxfu l-persuni li se ‘jinvestu’ fiċ-ċedoli tal-PN. Din hija skema purament maħluqa biex iduru mal-liġi tal-finanzjament tal-partiti – liġi li dejjem baqgħu lura milli jimplimentaw f ’25 sena sħaħ għax dejjem ħassewhom komdi b’donazzjonijiet kbar li jieħdu mingħand persuni talqalba u joħorġu l-pakketti talflus minn kull but li għandhom waqt il-maratoni ta’ ġbir ta’ fondi li kienu jorganizzaw.

Din hija skema li, skont isSegretarju Ġenerali tal-PN, ma tagħti l-ebda garanzija fuq il-kapital, għax fid-dinja mhawn xejn garantit, qaltilna.

Iss, mur obsor eh. Għaxar snin twal, Ġuż. Int investi u mbagħad Alla jarak! Infatti, għalhekk qgħadt lura milli nagħti r-rigali fl-Għid li għadu kif għadda, għax qed infaddal biex ninvesti f ’ċedola.

Din hija skema li m’għandhiex limitu kemm investitur jista’ jinvesti f ’ċedoli; minimu biss għandha, ta’ mhux inqas minn €10,000. Ma tistax ma tinnutax id-double standards filPartit Nazzjonaista meta tara li l-Enemalta li fallew huma

riedu jbigħuha €1 filwaqt li l-assi tagħhom bħal każini jbigħuhom man-nofs miljun ewro u jissellfu mhux inqas minn €10,000 kull ċedola.

Jafu jagħmluh in-negozju qed ngħid. Mur għid lil talFitch li għadhom kif żiedu l-klassifikazzjoni tal-kreditu tal-Enemalta li l-Gvern ta’ GonziPN ried ibigħha għal €1! Imma mill-banda l-oħra, għall-inqas, bit-tħabbir ta’ din l-iskema sirna nafu kif kien biħsiebhom jibdew iħallsu d-dejn li akkumulaw fl-Enemalta – permezz taċċedoli hux!

Barra minn hekk, l-investitur jibqa’ anonimu. Kif jgħid l-Ingliż: this is rich, ġejja mingħand partit li tkaża u skandalizza ruħu bilProgramm taċ-Ċittadinanza Maltija b’Investiment fejn saħqu u għamlu kruċjata għattrasparenza qalu, sabiex min jinvesti f ’dan il-programm ikollu ismu ppublikat u jekk mhux se jiġu ppubblikati kienu se jikxfu l-ismijiet. Double standards per eċċellenza ħerġin ifuħu minn Tal-Pietà. Kif tista’ tafda partit fallut fejn fi tliet snin jidher li m’għamel l-ebda progress fit-titjib talfinanzi tiegħu minkejja li saħansitra kellu jkeċċi lillħaddiema tiegħu u lanqas biss għamel il-kafetterija li wiegħed lill-partitarji tiegħu?

Bejn is-sitwazzjoni ta’ finanzi ħżiena u anke b’diżgwit politiku intern, il-PN ma jistax jipproġetta lilu nnifsu quddiem il-poplu bħala gvern serju alternattiv. Żgur ma jistax jagħti lezzjonijiet lill-Gvern attwali fejn tidħol politika ekonomika u finanzjarja. Ilpoplu jirrealizza u, jekk meta jkun fil-Gvern il-PN jimxi bl-eżempju ta’ kif qed imexxi l-finanzi fil-partit tiegħu, żgur li se jkun ta’ theddida għall-qagħda ekonomika u finanzjarja ta’pajjiżna – qagħda ekonomika li l-Gvern Laburista tant qed jaħdem biex isaħħaħha u jkompli jagħmel lil pajjiżna l-aqwa flEwropa.

12 03|04|2016

kullhadd.com

OPINJONI

AMBIZZJUŻI Naomi Cachia Kordinatur Politiku FŻL

Il-ħelsien jinkiseb meta kull individwu jħossu verament ħieles minn dak li jista’ jxekklu milli jilħaq il-potenzjal kollu tiegħu

Destin-Azzjoni. Kienet din il-kelma li l-iktar laqtitni mirrakkonti li smajna waqt iċċelebrazzjonijiet ta’ Jum ilĦelsien. Dan għax, filwaqt li ċċelebrajna s-37 anniversarju minn dak il-jum tant sinifikanti għall-istorja ta’ pajjiżna, kienet opportunità għalina bħala nazzjon biex niftakru minn fejn ġejna, u nużaw ilmemorja ta’ din il-ġrajja bħala l-qafas għal fejn sejrin.

Nemmen li huwa dan li qed jiddistingwi l-Gvern preżenti minn dak ta’ qablu. Għaliex?

Il-fatti jitkellmu waħedhom.

Dan il-Gvern sa mill-bidu nett ħadem biex ħadd ma jibqa’ l-art; biex id-dimensjonijiet il-ġodda tal-ħelsien li ksibna tant snin ilu, li llum narawhom fil-forma ta’ riformi soċjali, igawdihom kulħadd.

Qed ingawduhom bħala soċjetà moderna li kulma jmur qed issir iktar inklussiva; permezz tal-Liġi tal-Unjoni Ċivili, u l-Liġi tal-Identità tal-Ġeneru, u permezz tattkattir u l-infurzar ta’ drittijiet ta’ persuni b’diżabbiltà, speċjalment fid-dinja taxxogħol. Ingawduhom meta bħala soċjetà nipproteġu iktar lill-vittmi ta’ vjolenza domestika.

Ingawduhom meta flimkien nagħrfu li biex verament niksbu l-ugwaljanza bejn is-sessi fiddinja tax-xogħol irridu naraw li l-mara mhux qed tibqa’

d-dar minħabba d-dmirijiet domestiċi li soċjetà insulari kienet tgħabbiha bihom.

B’hekk tidħol l-importanza taċ-ċentri għall-ħarsien tat-tfal b’xejn, u t-tibdil fis-sistema talħlas għal-leave tal-maternità.

U dan, filwaqt li qed jinkisbu riżultati pożittivi ekonomiċi wkoll.

Il-ħelsien jinkiseb meta kull individwu jħossu verament ħieles minn dak li jista’ jxekklu milli jilħaq il-potenzjal kollu tiegħu.

Għalhekk Destin-Azzjoni, għax il-kisba tal-ħelsien ma waqfitx mal-31 ta’ Marzu 1979, iżda tiġġedded kuljum.

‘Illum, il-fjamma tal-ħelsien ma jista’ jitfiha ħadd iktar.’

Din il-ġimgħa ħadt gost

naqra artiklu fuq il-ġurnal The Economist, fejn Malta ssemmiet bħala l-aħjar eżempju ta’ gvern ċentru-xellugi flEwropa li qed jadotta politika u riformi li qed iħallu riżultati pożittivi u tanġibbli, billi jiffoka fuq l-edukazzjoni, ixxogħol u l-mobbiltà soċjali.

Is-suċċessi ta’ pajjiżna taħt ittmexxija ta’ Dr Joseph Muscat qed jiksbu rikonoxximent internazzjonali; hija biss l-Oppożizzjoni li ma tridx tammetti dan, u għalkemm dan ma jissorprendinix, għadni qed nistenna, tliet snin wara d-disfatta elettorali li sofrew, lill-Partit Nazzjonalista joffri alternattivi realistiċi li jmorru oltre minn kritika distruttiva u protesti partiġġjani.

Gvern ambizzjuż għandu jkollu destinazzjoni ċara quddiem għajnejh; ambizzjoni li tieħu forma permezz tarrikonoxximent li, għalkemm is-suċċessi f ’dawn it-tliet snin kienu ħafna, ix-xogħol li għad irid isir huwa bilwisq iktar. Kburija ngħid li l-ambizzjonijiet ta’ dan il-Gvern huma wkoll l-ambizzjonijiet tiegħi bħala tfajla żagħżugħa li qed ingawdi mill-enerġija li biha Gvern Laburista ġab fis-seħħ tant tibdiliet soċjali f ’qasir żmien; ambizzjoni biex dejjem tkun aħjar, sabiex ingawdi kemm jien u kemm dawk ta’ madwari.

Illum il-ġurnata ninsab kburija iktar minn qatt qabel ngħid li jien Maltija.

IN GOVERNING MODE

Dinah Lee Seguna

Quddiem dawn is-suċċessi, intoppi ssib dejjem, b’Oppożizzjoni li għaddejja b’dagħdigħa biex ittellef

Fid-diskorsi tal-Prim Ministru Joseph Muscat qed tispikka l-frażi: in governing mode, u hekk hu.

Tliet snin ta’ Gvern Laburista li ra miżuri soċjali li l-għatx għalihom kien ilu s-snin: irroħs ta’ 25% fil-kontijiet tal-enerġija għall-familji u n-negozji, tnaqqis fit-taxxa tad-dħul, il-kontribuzzjoni talmara fid-dinja tax-xogħol li żdiedet b’mod konsiderevoli u dan grazzi għall-miżura ta’ ċentri tal-ħarsien tattfal b’xejn, l-inwork benefit, wara ħamsa u għoxrin sena l-anzjani qed jaraw żieda filpensjonijiet u fil-baġit li jmiss se jerġgħu jiżdiedu, għajnuna liż-żgħażagħ meta jixtru l-ewwel proprjetà bl-iskema tal-first time buyers – il-lista ma tispiċċax.

Tliet snin li fiha rajna rivoluzzjoni fil-qasam soċjali li bidlet lil pajjiżna f ’mudell għal pajjiżi oħra fejn għandhom x’jaqsmu drittijiet għal persuni LGBTIQ. In governing mode, fl-isfond li ħareġ riżultat li pajjiżna kien ilu ma jara ħmistax-il sena: tkabbir ekonomiku ta’ 6.3%.

X’wassal għal dan ir-riżultat?

Il-klima li ħoloq il-Gvern; klima li wasslet biex pajjiżna

jkun kapaċi jattira l-aqwa investimenti, tant li rajna investimenti rekord.

Mill-ikbar investiment barrani ta’ €320 miljun li salva l-Enemalta li kienet f ’xifer falliment, l-investiment ta’ €1 miljun li se jissarraf biex f ’pajjiżna jkun hawn l-American University of

Malta, il-ftehim mal-iskola medika Barts li l-bibien tagħha se jinfethu f ’Settembru din is-sena u l-investiment ta’ €200 miljun li se jissarraf biex l-isptarijet Karin Grech, San Luqa u l-Isptar Ġenerali t’Għawdex jirriġeneraw u joffru servizz li jkun fl-istess livell għal dak li joffri l-Isptar

Mater Dei. Dawn huma miżuri li l-poplu ħa gost jisma’ f ’kampanja elettorali, ivvota għalihom b’mod ċar, u issa qed jarahom jitwettqu.

Quddiem dawn issuċċessi, intoppi ssib dejjem b’Oppożizzjoni li għaddejja b’dagħdigħa biex ittellef dak li qed jikseb pajjiżna, u bi strateġija aggressiva u mifnija attakki personali – strateġija li tinstiga instabbiltà.

Oppożizzjoni li minflok taħdem id f ’id mal-Gvern tara li tkisser dak li nbena fi tliet snin u li għandha biss missjoni waħda, li ma qatgħetx millaħħar elezzjoni ’l hawn: ilkilba għall-poter.

Simon Busuttil ilu tliet snin Kap tal-Oppożizzjoni.

Smajnieh kemm-il darba jitkellem b’mod frivolu għallaħħar dwar uċuħ ġodda u ideat ġodda. S’issa għadna ma rajniex proposta waħda; għadna ma rajniex lilOppożizzjoni tressaq l-ideat tagħha u, jekk ressqet ideat, kienu kkupjati. Għandna Oppożizzjoni li moħħha biss biex tagħmel bsaten fir-roti għad-detriment tal-pajjiż.

Jekk il-Gvern qiegħed in governing mode, l-Oppożizzjoni hi in passivity mode.

EDITORJAL

kullhadd.com

03|04|2016 13

www.kullħadd.com agħmel kuntatt magħna

EDITUR

Aleander Balzan aleander.balzan@one.com.mt +356 2568 2230

ĠURNALISTI

Ritianne Agius ritianne@kullhadd.com +356 2090 1410

Liam Gauci liam@kullhadd.com +356 2090 1413

INDIRIZZ POSTALI

KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717

Glen Falzon glen@kullhadd.com

KUNTATT ĠENERALI editorial@kullhadd.com + 356 2090 1411

SALES U DISTRIBUZZJONI Alan Saliba sales@kullhadd.com +356 2090 1520

DISINN TAL-GAZZETTA Leanne Grech

ĦELSIEN MID-DIPENDENZA Proprju fil-ġimgħa li pajjiżna ċċelebra Jum il-Ħelsien ħarġet aħbar importanti ferm li tfisser ukoll ħelsien għal ħafna fis-soċjetà.

Kien l-Uffiċċju Nazzjonali talIstatistika li kkonferma li naqsu bi 30% dawk dipendenti fuq ilbenefiċċji soċjali.

Dan hu t-tip ta’ ħelsien li ħafna jfittxu fid-dinja tal-lum: ħelsien mid-dipendenza. Dan ir-riżultat mhuwiex wieħed li jinkiseb kif ġieb u laħaq, iżda huwa riżultat ta’ politika li tippremja l-bżulija u lil min irid jaħdem.

Politika ta’ gvern li l-prijoritajiet tiegħu huma n-nies u d-dinjità tagħhom.

Filwaqt li naqsu d-dipendenzi soċjali, dan ma jfissirx li l-Gvern naqqas l-investiment tiegħu filqasam soċjali. Anzi, bil-kontra.

Is-sena li għaddiet tħallsu miljuni kbar ta’ ewro fuq beneficċċji ġodda, fosthom l-inwork benefit, maħsub għal dawk li jaħdmu iżda għandhom dħul baxx, kif ukoll fuq is-sistema permezz tat-tapering tal-benefiċċji fejn persuna li tidħol lura fid-dinja

tax-xogħol ma jinqatgħalhiex ilbenefiċċju mil-lum għal għada.

Il-messaġġ huwa: aħdem u ngħinek għax ix-xogħol jagħti l-libertà u l-ħelsien.

Bħalma tagħti l-ħelsien l-edukazzjoni fejn il-Gvern qed jinvesti bil-kbir anke fuq żgħażagħ li, sa ftit snin ilu, is-sistema edukattiva kienet tkun qisithom mitlufa.

Iżda l-Gvern, permezz talGaranzija għaż-Żgħażagħ u programmi oħra bħall-iskola Ġuzè Ellul Mercer fil-Gżira, qed jagħti t-tieni opportunità lil dawn l-adolexxenti, li forsi s-sistema tradizzjonali ma kinitx tgħodd għalihom iżda f ’dawn l-inizjattivi ġodda qed isibu żvog, opportunitajiet ġodda u ħelsien.

Ta’ min iżomm f ’moħħu li dawn l-inizjattivi, li llum lanqas hemm l-iċken dubju dwar kemm huma ta’ suċċess u importanti, ma kinux isiru li kien għall-Kap tal-Oppożizzjoni. Il-Garanzija għaż-Żgħażagħ, pereżempju, kienet deskritta bħala ‘garanzija tal-washing machine’ mill-Kap tal-Oppożizzjoni u saħansitra

kien qal li din kellha tkun waħda mir-raġunijiet li għandhom iwasslu għal bailout.

Iżda l-bailout ma ġiex u minflok wasal tkabbir ekonomiku bla preċedent li qed jintuża biex iktar nies jingħataw il-ħelsien bi kwalità ta’ ħajja aħjar. Fosthom il-pensjonanti romol li llum qed jieħdu pensjoni sħiħa anke jekk jaħdmu, u eluf ta’ pensjonanti li ħadu żieda.

Kif qal il-Prim Ministru nhar l-Erbgħa, il-ħelsien sħiħ jasal meta pajjiżna jkollu iktar ugwaljanza u dawn huma biss ftit minn ħafna miżuri li jistgħu jgħinu biex dan l-għan jintlaħaq.

Gideb u tixwix

Li kap tal-oppożizzjoni jagħmel argument politiku żgur li huwa aċċettat f ’demokrazija, u dan mingħajr ebda dubju, iżda nemmnu li m’għandu qatt ikun aċċettat li l-argument politiku jkun imfassal fuq gideb jew tixwix. Fl-aħħar jiem rajna dan jiġri f ’iktar minn okkażjoni waħda. L-ewwel każ kien meta Busuttil uża omm ta’ tliet itfal

(jekk teżisti) biex jagħmel argument politiku f ’Dissett.

Meta staqsa dwar dan ilMinistru tal-Familja u l-Politika Soċjali Michael Farrugia, bilgħan li jintervieni Busuttil, dan baqa’ ma weġbux. Din mhix serjetà li wieħed jippretendi mill-Kap tal-Oppożizzjoni.

Bħalma mhix serjetà lanqas il-konferenza tal-aħbarijiet li sejjaħ nhar il-Ħamis biex b’xi mod jipprova jikkonvinċi linnies li Jason Azzopardi se jitressaq il-Qorti b’intervent talGvern. Dan meta kien ċittadin privat, li ħassu malafamat, li beda dawn il-proċeduri u, bħalma jiġri dejjem, il-pulizija tmexxi għax il-liġi għal kulħadd l-istess. Bil-għan li jkompli jifferoċja lill-partitarji akkaniti tiegħu, Busuttil ħareġ iwaħħal fil-Gvern, iżda nies intelliġenti jafu li l-Gvern ma kellu x’jaqsam xejn.

Il-politika tal-gideb u t-tixwix mhix poltika responsabbli.

Ilpoplu jixraqlu aħjar minn Simon Busuttil.

SE NIBQGĦU MAGĦRUFA BĦALA POPLU KURAĠĠUŻ?

Etienne Grech Deputat Laburista

Irridu niftakru li d-deċiżjonijiet li nieħdu llum se jikkontribwixxu għall-identità kollettiva talġenerazzjonijiet li ġejjin

Spiss inħarsu lejn l-avvenimenti passati bħala mument iffriżat fl-istorja, li beda u ntemm f ’perjodu kwantifikat. Ma nirrealizzawx li kultant, dak li nkunu qed inqisu bħala avveniment li ntemm, ikun filfatt avveniment li għadu qed jibda.

Inħoss li xi kultant nagħmlu l-istess ‘żball’ b’Jum il-Ħelsien.

Inħarsu lejn il-ħelsien ta’ pajjiżna bħala avveniment li beda bl-Indipendenza fl-1962, kompla bir-Repubblika fl-1974 u kkulmina f ’Jum il-Ħelsien fl1979. Filwaqt li l-Ħelsien kien verament il-kulminazzjoni ta’ dak li ħadmu għalih missirijietna fis-snin ta’ qabel, madankollu dan ma jfissirx li kollox intemm dakinhar tal-31 ta’ Marzu 1979.

Meta niċċelebraw dan il-jum kull sena, xieraq li niftakru flistorja ta’ pajjiżna li wasslitna sal-Ħelsien, b’mod speċjali f ’dawk li ħadmu għalih; fuq quddiem nett il-mibki Perit Mintoff. Madankollu, għandna wkoll nirriflettu fuq dak li

seħħ mill-Ħelsien ’l hawn, u wkoll fuq x’se tkun it-triq ’il quddiem. Bħala poplu għandna nirriflettu fuq dak li bnielna l-identità tagħna, iżda għandna wkoll nirriflettu fuq l-identità li se nkunu qegħdin ngħaddu lil uliedna.

L-identità ta’ poplu mhix oġġett statiku, iżda xi ħaġa ħajja li dejjem tinbidel. L-identità tal-poplu Malti ma tnaqqxitx fil-blat, ngħidu aħna, wara l-Assedju l-Kbir, jew inkella wara l-irvell kontra l-Franċiżi, jew fl-eqqel tal-kolonjaliżmu Brittaniku. L-identità tagħna nbidlet skont iċ-ċirkustanzi li għaddejna minnhom.

Illum inħarsu lura u niftakru f ’avvenimenti li sawrulna identità li nistgħu nkunu kburin biha, iżda niftakru wkoll f ’avvenimenti oħrajn li mhux neċessarjament wassluna għal aspetti fl-identità tagħna li nistgħu nkunu kburin bihom.

Nikkonslaw biss mill-fatt li, ħafna drabi, l-għażla ma kinitx f ’idejna.

Iżda llum ma nistgħux nużaw din l-iskuża għall-iżbalji tagħna.

Bil-Ħelsien missirijietna tawna l-iktar ħaġa prezzjuża; il-libertà li nfasslu l-futur ta’ pajjiżna kif nixtiquh. Il-libertà li nibnu identità li wliedna jistgħu jkunu kburin biha, iżda wkoll ir-responsabbiltà li nġorru l-konsegwenzi ta’ deċiżjonijiet ħżiena.

Jekk hemm fattur li baqa’ dejjem konsistenti fl-identità tal-poplu tagħna, dan żgur huwa l-kuraġġ. Il-Malti qatt ma beża’ jaddatta ruħu u jagħmel is-sagrifiċċji li hemm bżonn f ’mumenti diffiċli. Qatt ma ta ruħu b’mirbuħ.

Il-qlubija u l-persistenza talMaltin hija parti integrali millistorja ta’ pajjiżna, u f ’dawn il-mumenti diffiċli hemm bżonn li niftakru minn aħna.

Meta t-terrur qed jerfa’ rasu f ’kull rokna tad-dinja, irridu nuru li għadna kuraġġużi daqs missirjietna, tant li nistgħu nispiraw dan il-kuraġġ f ’ħaddieħor.

Il-kuraġġ ma nuruhx billi nieħdu d-deċiżjonijiet li huma l-iktar faċli jew konvenjenti.

Ma nuruhx lanqas billi nkunu ibsin ma’ dawk li qed jaħarbu minn dan it-terrur. Din hija opportunità tad-deheb biex nuru min aħna bħala Maltin. Ġaladarba qed nitkellem dwar il-kuraġġ, ma nistax ma nagħmilx aċċenn għad-diskors li għamel il-Prim Ministru nhar l-Erbgħa li għadda fuq il-Monument talĦelsien. Kien diskors kuraġġuż għax ma jogħġobx lil kulħadd.

Mhux kulħadd jieħu gost jisma’ dwar l-importanza talugwaljanza, inkluż l-ugwaljanza tal-barranin li jridu jintegraw ruħhom f ’pajjiżna. Lanqas ma jkun hemm min jieħu gost birrealtà li jaf tkun tirrikjedi tibdil fl-istatus ta’ pajjiżna.

Irridu niftakru li d-deċiżjonijiet li nieħdu llum se jikkontribwixxu għall-identità kollettiva talġenerazzjonijiet li ġejjin. X’se nħallu lil ta’ warajna? Identità li jistgħu jiftaħru biha, jew waħda li ġġibilhom mistħija?

14 03|04|2016

kullhadd.com

ITTRI

SEMMA’ LEĦNEK Ibagħtilna ittra biex nippubblikawha fil-gazzetta KullĦadd. Preferibbilment l-ittri jkunu miktuba bil-kompjuter.

INDIRIZZ POSTALI KullĦadd Ittri, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

INDIRIZZ ELETTRONIKU editorial@kullhadd. com. Annotaw l-email billi fis-suġġett tindikaw li qed tibagħtu ittra.

ILLITTERIŻMU FINANZJARJU Sur Editur, Ma nagħtix tort lin-nies li ma kkonkorrewx għal-laqgħa dwar il-litteriżmu finanzjarju li saret f ’waħda mis-swali ta’ lukanda filFurjana f ’Marzu, għax l-offerti ta’ investiment huma pjuttost mhux attraenti. Bosta ddejqu jisimgħu fuq is-suġġett meta r-realtà hemm barra, u mhux f ’Malta biss, ma tantx tħajrek. In-nies jagħmlu sagrifiċċju u, minflok

jonfquhom, ifaddlu xi ħaġa biex imbagħad l-intermedjarji jieħdu l-kummissjoni tagħhom, l-imprendituri jwettqu l-proġetti tagħhom bi flus in-nies u jsiru miljunarji, u n-nies jingħataw il-frak, meta wkoll ma jarawx ilkapital li jkunu investew jitnaqqar sew fil-valur.

Qabel l-aħħar elezzjoni ġenerali kien sar memorandum lillpartiti politiċi l-kbar fejn intalab it-twaqqif ta’ ombudsman

finanzjarju. Wara l-elezzjoni ġenerali dan isemma darba, tnejn, però xorta għadu ma sarx.

Diżappunt ieħor. Mhux sew li għal minoranza żgħira tiddaħħal liġi fuq oħra biex taqdihom, imbagħad eluf kbar ta’ Maltin u Għawdxin jibqgħu mingħajr serħan il-moħħ għax l-arbitru finanzjarju issemma biss iżda ma nħatarx.

X’jiswa li tant warrbu xi ħaġa biex jinvestuha biex

meta jirtiraw ikollhom xi ħaġa preżentazzjonijiet iridu... fuq ir-riħ, imbagħad dak li J. BONETT BALZAN, ħadmu għalih isibu li sarilhom IL-BALLUTA suf? In-nies mhux diskorsi u

SKEMA ĊEDOLI

Sur Editur, M’għandhomx flus, spiċċawlhom, il-karus żvojta. Iridu jagħmlu xi ħaġa għax jafu li bla flus la tgħannaq u lanqas tbus.

Imma b’xi mod jew ieħor iridu jaraw minn fejn se jġibu l-flus, għalhekk ħarġu bl-idea ‘stupenda’ tal-qrid għall-flus. Dan ifakkarni meta għexieren ta’ snin ilu Eddie Fenech Adami kellu leblieba biex jieħu l-Gvern f ’idejh u kien jeqred il-kantaliena ta’ “Tuna ċans”. Illum mhux ċans iridu imma flus!

Tisejjaħ ‘skema ċedoli’ u tfisser li min irid – min hu baħnan insomma – jagħtihom €10,000 bil-patt u l-kundizzjoni li jitħallsu lura b’4% mgħax. Il-bużillis huwa li, għalkemm hekk kien il-ftehim, skont Rosette Thake xejn mhu garantit. Milli jidher xejn ma huwa ċert lanqas, għax skont din Thake jista’ jagħti l-każ li ma jeħduhomx. Int taħdem daqs bagħal tul ħajtek biex tgħaqqad somma, imbagħad tagħti flusek lill-partit li tilef elezzjoni – tgħid mhux hekk!

Mistoqsija tajba li staqsew lil Thake kienet hux se nkunu nafu min ta l-flus iżda, skont hi, dik hija deċiżjoni li jagħmilha min ikun ta l-flus. Viva t-trasparenza liema bħalha! Imma dawn innies ma jistħux jittallbu għall-flus?Ara lanqas żejt f ’wiċċhom ma għandhom! Mur ġib li kieku għamilnieha aħna din il-biċċa xogħol, kieku sentejn wara għadhom jgħidu bina! U ma tarax! il-Prim Ministru għaqli li għandna jatihom lin-niesu mhux joħdilhom.

Liema kap tal-oppożizzjoni jagħmel biċċa xogħol bħal din jekk mhux Simon Busuttil. La qed jokrob għall-flus sinjal li ma kienx bil-għaqal b’dawk li kellu. U la fl-Oppożizzjoni u lanqas kieku fil-Gvern, ma jafx xi tfisser il-kelma ‘għaqal’.

Għandu bżonn li llum qabel għada jasal wasla sa Kastilja u jsib il-Prim Ministru ħa jfiehmu xi tfisser tkun bil-għaqal.

VALERIE BORG, IL-BELT VALLETTA

TA’ BARRA

kullhadd.com

03|04|2016 15

FAŻI ĠDIDA FIL-LIBJA LIAM GAUCI liam@kullhadd.com

Il-wasla ta’ diversi membri tal-Kunsill Presidenzjali filLibja, illi jgawdi mill-appoġġ tal-komunità internazzjonali, tat bidu uffiċjali għal fażi ġdida tal-konflitt ċivili li ilu għaddej f ’dan il-pajjiż għal dawn l-aħħar ħames snin.

Madankollu, il-miġja ta’ dan il-Kunsill ma kienx milqgħuh mill-gruppi politiċi u militari kollha tal-pajjiż; fatt li jindika li t-triq għall-paċi għadha twila.

Gvern ta’ Unità Nazzjonali Il-Kunsill Presidenzjali ngħata l-awtorità biex jifforma gvern ta’ unità nazzjonali permezz talFtehim Politiku Libyan li kien iffirmat fis-17 ta’ Diċembru.

Dan il-ftehim kien approvat min-Nazzjonijiet Uniti (NU) u diversi forzi politiċi Libjani.

Il-pjan immedjat kien li dan ilKunsill jifforma gvern ta’ unità nazzjonali fi żmien 30 ġurnata biex jgħaqqad il-pajjiż taħt awtorità waħda wara snin ta’ firda li ħallew lil-Libja b’żewġ parlamenti u numru kbir ta’ fazzjonijiet armati.

Oriġinarjament, il-pjan kien li dan il-gvern ta’ unità nazzjonali jieħu l-poter wara vot ta’ fiduċja min-naħa tal-Parlament ta’ Tobruk, li sa riċentment gawda mill-għarfien tal-komunità nazzjonali. Madankollu, meta l-Kunsill Presidenzjali ħabbar l-għamla tal-gvern il-ġdid fi Frar li għadda, il-Parlament ta’ Tobruk għamel diversi attentati biex jostakola l-approvazzjoni

Frustrazzjoni

tiegħu.

Dan ħareġ ċar f ’seduta li saret fit-23 ta’ Frar fejn, allegatament, ma kienx hemm il-kworum ta’ 89 membru neċessarju biex isir il-vot.

Madankollu, ftit wara l-istess seduta, madwar 100 membru parlamentari ffirmaw ittra li fiha ngħata appoġġ lill-Gvern il-ġdid u kienu kkundannati t-tattiki intimidatorji li allegatament kienu użati minn fazzjonijiet influwenti filParlament ta’ Tobruk biex jostakolaw il-vot.

Min-naħa tal-awtoritajiet ta’ Tripli, ir-reazzjoni wkoll ma

tantx kienet pożittiva hekk kif il-President tal-Kungress Ġenerali Nazzjonali Nuri Abu Sahmain u l-Prim Ministru Khalifa al-Ghwell talbu li jkun hemm bidliet fil-ftehim ta’ Diċembru sabiex il-fazzjonijiet tagħhom ikunu rappreżentati aħjar fil-gvern il-ġdid.

Iż-żmien qed jagħfas L-implimentazzjoni ta’ tattiki ta’ din ix-xorta ma waslitx bħala sorpriża għall-komunità internazzjonali.

Il-Mibgħut Speċjali tas-Segretarju Ġenerali tan-NU fil-Libja Martin Kobler

QRIB IT-TMIEM? LIAM GAUCI liam@kullhadd.com

Abbandunata

Movement (PMDB) li nhar it-Tlieta li għadda vvota biex jabbanduna l-koalizzjoni li kien fiha mal-Workers’ Party, il-partit ta’ Rousseff. Din kienet daqqa ta’ ħarta għall-President li kellha bżonn kbir tal-voti ta’ dan il-partit biex tipprova tevita l-mozzjoni ta’ impeachment li dalwaqt tiġi diskussa fil-Parlament.

Madankollu, hemm min poġġa fid-dubju l-motivazzjonijiet veri wara d-deċiżjoni talPMDB. Dan il-partit qiegħed jgħid li abbanduna lil Rousseff biex jiddissasoċja ruħu millaġir kundannabbli tagħha.

Però, il-kap ta’ dan il-partit stess, Michel Temer, qiegħed

għamilha ċara mal-firma talFtehim Politiku Libyan ta’ Diċembru li l-artikli ta’ dan id-dokument kienu finali. Sa dak iż-żmien diġà kienu bosta n-negozjati li waslu għal dan ilftehim u d-diplomat Ġermaniż ħass li ma kienx hemm bżonn li dawn ikomplu jġebbdu.

Id-deċiżjoni ta’ Kobler kienet ibbażata fuq il-fatt li s-sitwazzjoni ta’ sigurtà filpajjiż kienet iddeġenerat b’mod radikali matul dawn l-aħħar xhur. Ma kienx biżżejjed li l-pajjiż ilu maqsum bejn żewġ parlamenti għal dawn l-aħħar snin, riċentament

Rivelazzjonijiet xokkanti

Is-saga tal-President Brażiljan Dilma Rousseff kompliet tisserja fl-aħħar jiem hekk kif l-oppożituri tagħha żdiedu finnumru biex issa qegħdin jinkludu gruppi li sa ftit taż-żmien ilu kienu alleati importanti fil-Gvern immexxi minnha.

Rousseff ilha minn Diċembru tiġġieled biex tipprova timblokka impeachment li tressaq mill-Oppożizzjoni.

L-akkuża prinċipali li qiegħda ssir filkonfront tagħha hija dik ta’ tbagħbis fil-baġit tal-Gvern tal2014 biex taħbi d-daqs reali taddefiċit baġitarju qabel l-elezzjoni presidenzjali tal-istess sena.

Xi esperti legali sostnew li, skont il-liġi Brażiljana, president ma jistax ikun fil-mira ta’ investigazzjonijiet kriminali għal atti li seħħew f ’leġiżlatura preċedenti. Madankollu, din l-akkuża tant ħammġet isem Rousseff li qiegħda ssib ruħha dejjem aktar iżolata politikament.

Fost dawk li abbandunawha kien hemm il-Brazilian Democratic

dawn l-istituzzjonijiet ukoll kienu qegħdin juru sinjali ċari ta’ frammentazzjoni interna.

Dan l-iżvilupp negattiv ħoloq instabbiltà politika sostanzjali li fetħet il-bieb għall-espansjoni ta’ diversi gruppi terroristiċi, b’mod partikolari l-Istat Iżlamiku.

Fil-fatt, il-mod kif kienu milqugħin il-membri talKunsill Presidenzjali fi Tripli wera’ b’mod ċar il-firdiet kbar li hemm fuq kull naħa. Dan għax, filwaqt li l-Gvern ta’ Tripli pprova jagħlaq l-ispazju tal-ajru fuq il-belt biex jimblokka l-wasla tal-Kunsill Presidenzjali, dawn tal-aħħar irnexxielhom jinnegozjaw ftehim għal passaġġ sikur bilbaħar mal-forzi tal-ordni u militari.

jissemma bħala suspettat ieħor fl-investigazzjoniiet ta’ tixħim.

Għaldaqstant, hemm min qiegħed jispekula li r-raġuni wara l-vot tal-PMDB mhuwiex li toħroġ il-verità, imma li tkun mgħottija informazzjoni oħra li taf tikkomprometti lilhom ukoll.

Fil-fatt, jekk il-proċeduri ta’ impeachment fil-konfront ta’ Rousseff jirnexxu, Temer għandu ċans tajjeb li jkun is-suċċessur tagħha minħabba li huwa wieħed mill-aktar figuri b’saħħithom fixxena politika Brażiljana. Din ilpożizzjoni taf tagħtih is-setgħa biex jagħmel pressjoni biex tindifen xi informazzjoni li tista’ tagħmillu l-ħsara.

Rousseff mhijiex l-unika figura prominenti fi ħdan ilWorkers’ Party li qiegħda taħt investigazzjoni. Il-predeċessur tagħha, Luiz Inacio Lula da Silva, sab ruħu fil-mira ta’ akkużi ta’ tixħim. Allegatament, Lula aċċetta diversi rigali ta’ flus, oġġetti u proprjetà mingħand il-Petrobras, l-akbar kumpanija tal-enerġija tal-pajjiż, biex jaġevolahom matul il-presidenza tiegħu.

L-eks-President tal-Brażil dejjem ċaħad dawn l-akkużi.

Madankollu, id-deċiżjoni ta’ Rousseff li tipprova tinnominah bħala ċ-chief of staff tagħha, pożizzjoni li tagħtih l-immunità mill-prosekuzzjoni kriminali, tefgħet dawl ikrah fuq Lula hekk kif deher li qiegħed jipprova jaħrab mill-ġustizzja.

Filfatt, din in-nominazzjoni ġiet imblukkata mill-Qorti Suprema tal-pajjiż li ddeċidiet li l-għotja ta’ din il-kariga setgħet tostakola l-perkors tal-ġustizzja.

L-aħbar li Lula seta’ kien involut f ’aġir kriminali ta’ din ix-xorta kien ta’ xokk kbir għal ħafna Brażiljani. Matul il-presidenza tiegħu, il-pajjiż

L-attentati tal-parlamenti ta’ Tripli u Tobruk biex jostakolaw il-miġja tal-Kunsill Presidenzjali wasslet lill-Unjoni Ewropea biex timponi diversi sanzjonijiet fuq il-mexxejja talawtoritajiet ta’ dawn l-ibliet.

Madankollu, l-akbar daqqa ta’ ħarta li jidhru li se jieħdu taf tiġi miċ-ċittadini ta’ pajjiżhom stess li qegħdin juru sinjali ta’ għeja u frustrazzjoni filkonfront ta’ konflitt li ilu għaddej ħames snin.

Il-jiem u ġimgħat li ġejjin mistennijin juruna jekk din il-frustrazzjoni hijiex kbira biżżejjed biex iġġiegħel lillfazzjonijiet jingħaqdu wara s-soluzzjoni proposta minNazzjonijiet Uniti.

esperjenza tkabbir ekonomiku kbir li rat il-klassi l-medja tespandi b’mod sostanzjali.

Madankollu, dan l-iskandu diġà ħammeġ ir-reputazzjoni tiegħu sostanzjalment u r-rispett li dejjem gawda jaf ikompli jonqos jekk joħorġu aktar dettalji kompromettenti. Ġirja għall-voti Sabiex tevita din il-mozzjoni ta’ impeachment, Rousseff se jkollha bżonn li terz mill-513-il deputat parlamentari jivvutaw kontra jew jastienu. Bit-tluq tal-PMDB, Rousseff għandha biss ftit aktar minn 100 vot garantit. Hija għad għandha diversi ġimgħat biex tipprova tikseb il-voti l-oħra li għandha bżonn hekk kif tista’ toffri l-pożizzjonijiet li tħallew vojta fil-kabinett tagħha millPMDB lil membri parlamentari tal-partiti l-oħrajn.

Madankollu, hemm dubji kbar dwar kemm għad hemm figuri politiċi li għadhom iridu jassoċjaw ruħhom magħha hekk kif l-appoġġ pubbliku tagħha laħaq minimu storiku fejn stħarriġ li sar riċentement wera li huma biss 10% tal-Brażiljani li jriduha tkompli fil-kariga tagħha.

16 03|04|2016

kullhadd.com

TA’ BARRA

MINN MADWA

1 ITTARDJAR MHUX MISTENNI

4 2

Il-pjani biex jerġa’ jinfetaħ parti mill-ajruport fi Brussell, fejn ftit taż-żmien ilu kien fil-mira ta’ attakki terroristiċi, ħadu daqqa ta’ ħarta nhar il-Ġimgħa filgħaxija hekk kif il-pulizija tal-istess ajruport għamlu strajk minħabba li għadhom mhux iħossuhom sikuri jaħdmu f ’dan l-ambjent. Dan l-ajruport, magħruf ukoll bħala Zaventem, ilu magħluq mit-22 ta’ Marzu li għadda minħabba tali attakki terroristiċi. Ikkonfermat dan l-istrajk l-unjin tal-istess pulizija bl-isem ta’ SLFB, fejn sostniet li l-miżuri ta’ sigurtà li ttieħdu mill-Gvern Belġjan mhumiex biżżejjed. Intant, ilbieraħ intlaħaq ftehim u llum se jkun qed jinfetaħ parti minnu kif kien miftiehem oriġinarjament.

2 MAQBUD FIL-ĦIN

3 IMUT GENSCHER

Raġel minn Luton l-Ingilterra nstab ħati wara li kien akkużat li qed jippjana biex joqtol membru Amerikan fl-armata tal-ajru f ’bażi f ’East Anglia. Junead Khan, li għandu 25 sena u jappoġġja lill-Istat Iżlamiku, kien qed jippjana li jagħmel dan billi jikkawża inċident tat-traffiku għal tal-apposta f ’waħda mill-bażijiet tal-armata Amerikana kif ukoll kien lest jattakka suldat b’sikkina. Jirriżulta li huwa nstab ħati wkoll li kien qed jipprepara biex jingħaqad mal-Istat Iżlamiku fis-Sirja. Interessanti huwa l-fatt li zijuh, Shazib Khan, ukoll kien instab ħati fuq l-istess akkuża.

L-eks-Ministru Ġermaniż tal-Affarijiet Barranin Hans-Dietrich Genscher ħalla din id-dinja nhar il-Ħamis li għadda filgħaxija, fl-età ta’ 89 sena. Huwa miet fid-dar tiegħu fil-belt ta’ Wachtberg-Perch, viċin ħafna ta’ Bonn, kawża ta’ problemi f ’qalbu. Genscher serva bħala Ministru tal-Affarijiet Barranin fil-Ġermanja tal-Punent kif ukoll bħala Viċi Kanċillier mill-1974 sakemm il-Ġermanja ngħaqdet mill-ġdid fl-1990, u baqa’ jokkupa din il-kariga sal-1992. Huwa kien ukoll chairman tal-partit liberali, l-FDP, mill1974 sal-1985. Genscher se jibqa’ mfakkar l-aktar minħabba li kien irrikonoxxa lill-eksMexxej Komunista Mikhail Gorbachev u li flimkien wittew triq għar-riunifikazzjoni talĠermanja.

TA’ BARRA

kullhadd.com

AR ID-DINJA 6

1

03|04|2016 17

DISKRIMINAZZJONI?

3

Il-kumpaniji kollha fiż-Żimbabwe ntalbu biex jittrasferixxu l-ishma kollha tagħhom għand persuni oħra mill-istess pajjiż, iżda ta’ ġilda skura. Madankollu, għadu mhuwiex ċar kemm huma dawk il-kumpaniji li mxew ma’ din l-liġi. Il-Gvern ta’ dan il-pajjiż kien qal li l-kumpaniji għandhom jiġu konformi ma’ din il-liġi, li ddaħħlet fl-2008, sal-aħħar tax-xahar li għadda.

Fil-fatt, teknikament, min ma jimxix mar-regoli ta’ din il-liġi jkun qed jirriskja li jitlef il-liċenzji neċessarji kollha. Dik kienet wegħda ewlenija fil-kampanja li kien għamel Robert Mugabe fl-2013 fejn, skontu, din il-liġi se tkun qed tgħin lil persuni b’ġilda skura milli jiġu ddiskriminati u tpatti għal dawk li ġew iddiskriminati meta dan il-pajjiż kien kolonja.

5

6

5 L-AMERIKA MAĦSUDA

4 INKWIET GĦAL TRUMP?

Hekk kif it-tellieqa għall-elezzjonijiet tal-President il-ġdid Amerikan qabdet ir-ritmu, il-kandidat Repubblikan Donald Trump kellu għadd ta’ taħditiet mal-mexxejja tal-partiti hekk kif jidher li qed jikbru t-tensjonijiet rigward il-lealtà lejh u l-policies li qed jadotta. Aktar kmieni din il-ġimgħa, Trump sostna li ma kienx se jkun qed jappoġġa l-kandidat eventwali Repubblikan. Tali deċiżjoni qed tiġi ttrattata bħala pass li bih jinkiser il-ftehim li l-istess Trump iffirma fil-ħarifa. It-test presidenzjali li jmiss għalih huwa skedat għal nhar it-Tlieta hekk kif mistennija taqtigħa taħraq bejn l-istess Trump, li bħalissa qiegħed minn taħt, u s-Senatur ta’ Texas Ted Cruz.

Fi stqarrija, il-Gvern Amerikan sostna li jinsab “maħsud” wara li kien irrappurtat li l-Gvern Sirjan wettaq attakki mill-ajru li qatlu aktar minn 30 persuna fis-subborg miżmum mir-ribelli f ’Damasku. L-Osservatorju Sirjan għad-Drittijiet tal-Bniedem sostna li 12-il tifel u tifla sfaw maqtula minn dan l-attakk li seħħ viċin skola u sptar f ’Deir al-Asafir. F’dawn ir-rapporti l-Gvern Amerikan sostna li jikkundanna kull tip ta’ attakk fuq in-nies ċivili. Minkejja li dan il-ftehim parzjali wassal għal tnaqqis konsiderevoli ta’ vjolenza fis-Sirja, xi minn daqqiet il-forzi tal-Gvern u dawk tar-ribelli xorta waħda baqgħu jakkużaw lil xulxin li qed jiksru dan il-ftehim.

TA’ BARRA

kullhadd.com

AR ID-DINJA 6

1

03|04|2016 17

DISKRIMINAZZJONI?

3

Il-kumpaniji kollha fiż-Żimbabwe ntalbu biex jittrasferixxu l-ishma kollha tagħhom għand persuni oħra mill-istess pajjiż, iżda ta’ ġilda skura. Madankollu, għadu mhuwiex ċar kemm huma dawk il-kumpaniji li mxew ma’ din l-liġi. Il-Gvern ta’ dan il-pajjiż kien qal li l-kumpaniji għandhom jiġu konformi ma’ din il-liġi, li ddaħħlet fl-2008, sal-aħħar tax-xahar li għadda.

Fil-fatt, teknikament, min ma jimxix mar-regoli ta’ din il-liġi jkun qed jirriskja li jitlef il-liċenzji neċessarji kollha. Dik kienet wegħda ewlenija fil-kampanja li kien għamel Robert Mugabe fl-2013 fejn, skontu, din il-liġi se tkun qed tgħin lil persuni b’ġilda skura milli jiġu ddiskriminati u tpatti għal dawk li ġew iddiskriminati meta dan il-pajjiż kien kolonja.

5

6

5 L-AMERIKA MAĦSUDA

4 INKWIET GĦAL TRUMP?

Hekk kif it-tellieqa għall-elezzjonijiet tal-President il-ġdid Amerikan qabdet ir-ritmu, il-kandidat Repubblikan Donald Trump kellu għadd ta’ taħditiet mal-mexxejja tal-partiti hekk kif jidher li qed jikbru t-tensjonijiet rigward il-lealtà lejh u l-policies li qed jadotta. Aktar kmieni din il-ġimgħa, Trump sostna li ma kienx se jkun qed jappoġġa l-kandidat eventwali Repubblikan. Tali deċiżjoni qed tiġi ttrattata bħala pass li bih jinkiser il-ftehim li l-istess Trump iffirma fil-ħarifa. It-test presidenzjali li jmiss għalih huwa skedat għal nhar it-Tlieta hekk kif mistennija taqtigħa taħraq bejn l-istess Trump, li bħalissa qiegħed minn taħt, u s-Senatur ta’ Texas Ted Cruz.

Fi stqarrija, il-Gvern Amerikan sostna li jinsab “maħsud” wara li kien irrappurtat li l-Gvern Sirjan wettaq attakki mill-ajru li qatlu aktar minn 30 persuna fis-subborg miżmum mir-ribelli f ’Damasku. L-Osservatorju Sirjan għad-Drittijiet tal-Bniedem sostna li 12-il tifel u tifla sfaw maqtula minn dan l-attakk li seħħ viċin skola u sptar f ’Deir al-Asafir. F’dawn ir-rapporti l-Gvern Amerikan sostna li jikkundanna kull tip ta’ attakk fuq in-nies ċivili. Minkejja li dan il-ftehim parzjali wassal għal tnaqqis konsiderevoli ta’ vjolenza fis-Sirja, xi minn daqqiet il-forzi tal-Gvern u dawk tar-ribelli xorta waħda baqgħu jakkużaw lil xulxin li qed jiksru dan il-ftehim.

18 03|04|2016

kullhadd.com

MILL-ISTORJA

MATHILDE FRANZISKA ANNEKE – SOĊJALISTA FEMMINISTA ĠERMANIŻA Kitba ta’ Alfred Consiglio Mathilde Anneke kienet ikkunsidrata millkontemporanji tagħha bħala l-aktar mara prominenti fost il-Ġermaniżi tal-1848. Kienet attivista soċjali, femminista, edukatriċi u kittieba.

Hija twieldet Mathilde Franziska Giesier fit-3 ta’ April 1817, f ’Leveringhausen, il-Ġermanja. L-ewwel żwieġ tagħha ma’ Alfred von Tabouillot, merkant sinjur tal-inbid, spiċċa f ’divorzju.

Minħabba f ’hekk kellha bilfors tmantni lilha nfisha u lil bintha permezz talħiliet letterarji tagħha.

Kisbet prominenza modesta billi kitbet u editjat numru t’almanakki, stejjer qosra u poeżiji b’xejra tradizzjonali.

Id-dramm Oithono oder die Tempelweihe (Oithono jew ilKonsagrazzjoni tat-Tempju) (1842) nibet mill-fażi tal1838-1844 ta’ Bierdermeier, stil konvenzjonali ta’ ħajja borgeża.

Dan ix-xogħol jista’ jkun l-uniku suċċess ta’ traġedja Ġermaniża tasseklu dsatax miktub minn mara. Ix-xogħol mhux biss ġie ppubblikat iżda wkoll ipproduċut fuq il-palk f ’Munster u Westphalia, ilĠermanja, u f ’Milwaukee, l-Istati Uniti.

L-esperjenza ħarxa talfażi Bierdermeier, meta hija stinkat biex tmantni lilha u lil bintha, u l-bidla li kellha minn ħajja sinjura għal waħda ta’ faqar, wasslet għal tibdil fundamentali fil-veduti tagħha. Fl-1847 hija żżewġet lil Fritz Anneke (1818-1872), uffiċjal fl-artillerija b’tendenzi soċjalisti. Mathilde marret Cologne u bdiet toħroġ ilġurnal Neue Kölnische Zeitung.

Miktub bil-lingwa talpoplu, il-ġurnal immira li jqajjem il-kuxjenza politika u ekonomika. Meta Fritz ġie mitfuh il-ħabs, Mathilde waħedha editjat u stampat il-ġurnal. Meta l-ġurnal ġie miżmum mill-pubblikazzjoni, fis-27 ta’ Settembru 1848 hija ħarġet il-Frauen-Zeitung – l-ewwel gazzetta femminista Ġermaniża. Fit-teżi stampata tagħha, Das Weib im Conflict mit den Socialen Verhältnissen (Nisa f ’Kunflitt mas-Soċjetà) (1847) iddefendit lill-kittieba Louise Aston (1814-1871) u kkundannat il-pożizzjoni mgħakksa tan-nisa.

OFM Cap

Aktar mal-Imgħallem qiegħed jagħtini l-grazzja li ngħix fuq din l-art ħelwa, aktar qed jgħallimni li n-nies, bħali, ma jridux ħafna kliem!

Mela, bis-sabar kollu, ikolli ninża’ ż-żarbun u naqilbu rasu ’l isfel. U hekk, din l-imbierka żrara toħroġ minn ġo fih! U jien, imserraħ għallaħħar mill-uġigħ u l-iskumdità taż-żrara, ngħid il-magħrufa frażi: “Għall-erwieħ jaħasra!

Grazzi Mulej!” Nissokta nimxi; mhux biss biex nasal fid-destinazzjoni tiegħi imma wkoll biex nirqaq!

Iż-żrara! Ċkejkna ċkejkna!

Lanqas tidher! Imma kemm tiġbidli l-attenzjoni! Ikolli nieqaf. Inħalli kollox. Inwaqqaf il-mixja. Inkun fejn inkun.

Basta nneħħiha miż-żarbun, sabiex nissokta nimxi fit-tul.

Eh, ħbieb! Fil-ħajja l-aktar affarijiet importanti, il-ħwejjeġ tassew kbar, huma ċkejknin.

Iżda kemm huma importanti!

Mingħajrhom ikollna qerda sħiħa! Int ħu, ngħidu aħna, l-għajnejn. Qabbel l-għajn mal-partijiet l-oħra tal-ġisem. Żgur li hi waħda mill-aktar partijiet ċkejkna mill-ġisem kollu. Imma x’importanza għandha! Mingħajrha ma nkunux nistgħu napprezzaw dak li hemm madwarna!

Hekk ukoll fil-ħajja. Int u jien nistgħu nagħmlu differenza għall-ġid, bħal dik iż-żrara!

Ma rridux ħwejjeġ kbar tafux!

Jew eloġji. Imqar dak li jkun tgħidlu: “Bonġu! Kif tħossok illum?” Taf dik il-kelma tkun tfisser id-dinja għalih, għax lilha jkun qed jistenna! Jaf tant kemm ikun imdejjaq u jkollu bżonn iserraħ qalbu li int, b’dak il-kumment ċkejken, issir għalih dak l-anġlu li tant ikollu bżonn f ’dak il-mument.

Tiskanta hux kif b’naqra interess bniedem taf tbiddillu r-rotta ta’ ħajtu!

Aktar ma l-Imgħallem qiegħed jagħtini l-grazzja li ngħix fuq din l-art ħelwa, aktar qed jgħallimni li n-nies, bħali, ma jridux ħafna kliem! Illum il-kliem sar irħis wisq. Donnok sirt tixba’ tisma’ jingħadu l-istess stejjer. Imma dik ilkelma, kelma waħda, bħażżrara, tagħtik il-fejqan. Bħalma jħobb jgħidli Ġorġ l-Għannej tal-Mulej: Kelma tajba u edukata tiffrankalek battikata!

Fiha x’taħseb hux?

U meta dak li jkun ma jkunx f ’pożizzjoni li jisimgħek tkellmu, imqar issellimlu minn qalbek. Ibqa’ ċert/a li dik il-persuna tgħid f ’qalbha: “Almenu, għal xi ħadd jien niswa!”

Dik iż-żrara!

Fl-Amerika Mathilde ngħaqdet maxxewwiexa fl-1848 u żammet Anneke ngħaqdet ma’ numru djarju tar-rivoluzzjoni. kbir ta’ refuġjati li emigraw Wara d-disfatta tal-qawmien lejn l-Istati Uniti.

Fl-Amerika Mathilde f ’Baden fl-1849, il-familja

IŻ-ŻRARA!

Fr Mario Attard

kompliet tiġġieled għall-ideali tar-rivoluzzjoni tal-1848.

Għalkemm fl-Istati Uniti kien hemm ambjent bil-wisq aktar

liberali, madankollu, hija sabet is-sitwazzjoni soċjali u politika ’l hinn ħafna minn perfetta.

Minbarra l-appoġġ unanimu għall-kawża tal-abolizzjoni tal-iskjavitù, hija kompliet il-lotta għad-drittijiet tannisa. Ix-xogħol ġurnalistiku u letterarju tagħha huwa inseparabbli mill-attivitajiet politiċi u soċjali tagħha.

F’Marzu tal-1852, ftit wara li waslet f ’Milwaukee, hija stampat Deutsche FrauenZeitung, l-ewwel gazzetta femminista mitbugħa minn mara fl-Amerika. Anneke kienet waħda mill-ewlenin li kkollaborat mill-qrib malfemministi Susan Anthony (1820-1906) u Elizabeth Cady Stanton (1815-1902).

Anneke kienet ukoll omm dedikata; hija welldet sebat itfal. Flimkien ma’ żewġha marret l-Iżvizzera biex tirrapporta fuq il-qawmien ta’ Garibaldi. Damet hemm erba’ snin, iżda Fritz irritorna l-Amerika meta faqqgħet ilGwerra Ċivili. Mar-ritorn tagħha fl-Amerika, hija rrealizzat li l-ugwaljanza għannisa fil-postijiet tax-xogħol u fil-ħajja pubblika setgħu biss jintlaħqu bl-edukazzjoni, għalhekk fetħet akkademja għan-nisa li mexxiet sakemm mietet fil-25 ta’ Novembru 1884.

“Imxilu Patri! Tajjeb għassaħħa!” Hekk jgħiduli ta’ sikwit l-esperti għaqlin tagħna tassaħħa. U, bħal ħafna affarijiet oħra, għandhom raġun biex ibigħu!

U dan li jien qed nipprova nagħmel. Dejjem meta jkolli dak il-ħin tad-deheb. Għallpassiġġjata! Tkunx id-dawra tal-isptar, inkella madwar ilkunvent, jew ħdejn il-baħar, inkella fil-kampanja. Insomma!

Il-post mhux daqshekk importanti, daqskemm huwa importanti li nimxi. Għax “ilmixi tajjeb għal kollox!” Hekk qaluli l-imgħallmin tas-saħħa.

Meta nimxi niltaqa’ ma’ kollox. Nibda nara, nosserva, nisma’, inxomm, naħseb, noħlom, u niftakar. Il-mixi dejjem jibqa’ mixi. Pass wara pass, daqqa fil-lixx u, xi drabi oħra, f ’dak in-naqra mħarbat ukoll. Drabi oħra ngħaddi mit-triq il-ġdida, filwaqt li f ’oħrajn arani niġbidha mittriq ta’ wara. Hijiex il-prinċipali jew dik ta’ warajha, l-aqwa li nasal fejn għandi nasal. Fiddestinazzjoni!

Fil-mixi ġieli niltaqa’ ma’ xi nies. “Int mhux li tkun fuq it-televixin?” jistaqsuni. U hawn l-Imgħallem għallimni

niċċajta! “Ħeqq, jekk inkun fuq it-televixin żgur inkissru daqskemm jien tqil!” nispiċċa ngħidilhom. Imbagħad inħobb ngħidilhom: “Dak tat-televixin mhux jien inkun. Imma Ġesù!

Mela meta tarawni għidu li l-Patri qed iberikna minn qalbu. Għax mhux jkun qed inbierek, imma l-Mulej Ġesù!”

Imbagħad ġieli jwaqqfuni oħrajn u jgħiduli: “Int mhux dak li tikteb fuq il-gazzetta?” U hawn terġa’ tibda’ l-istorja millġdid: “Dak Ġesù sieħbi jkun mhux jien! Għax lilu nitlob qabel nikteb; u hu jagħtini minn dak li nitolbu.” U nerġa’ nistartja l-mutur ħa nissokta miexi. Għax hekk hemm bżonn. Ħa nsaddu naqra oħra!

Sakemm fl-aħħar nibda’ nħoss uġigħ irqiq jiġri ma’ ġismi kollu. “Ajma xi ħruq!

Minn fejn ġej dan l-uġigħ?” tkun il-karba naturali tiegħi.

Nissokta nimxi, imma l-uġigħ aktar jiżdiedli. “Le ħej! Ma jistax ikun li nibqa’ miexi aktar.

Hemm bżonn li nieqaf!” U hekk nagħmel ħbieb! Nieqaf!

U xi nsib? Li tkun daħlitli hi.

Iż-żrara! U naf li hi żrara għax inħossha. Nipprova ntellagħha miż-żarbun b’subgħi, iżda ma jirnexxilix.

MADWARNA

kullhadd.com

03|04|2016 19

PREŻENTAZZJONI LILL-BANDISTI TAL-BANDA TAL-PARTIT LABURISTA Ritratti: JOSEPH ABELA

Nhar il-Ġimgħa li għadda, fiċ-Ċentru Nazzjonali Laburista, saret preżentazzjoni lill-mużiċisti kollha fi ħdan il-Banda tal-Partit Laburista bħala ringrazzjament tas-sehem tagħhom f ’din is-sezzjoni tant veterana fil-Partit Laburista, li dejjem saret b’mod volontarju. Mistiedna kien hemm diversi mużiċisti li ħadu sehem mal-Banda kif ukoll diversi kumitati minn diversi soċjetajiet mużikali oħra.

Għal din il-preżentazzjoni attenda l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Laburista fejn irringrazzja lil kull mużiċist preżenti li xi darba jew oħra ħa sehem mal-Banda talPartit li, fi storja ta’ kwazi 90 sena, dejjem daqqet b’mod volontarju.

Wara tkellem id-Deputat Mexxej elett għall-affarijiet tal-Partit Laburista, l-Onor.

Konrad Mizzi li qal li,

minkejja li huwa mhux intiż fil-Banda, wiegħed li se jkun qed jgħin biex ilBanda tibqa’ tagħti s-sehem tagħha f ’kull attività li jorganizza l-Partit, bi pjan bikri li jitfassal programm ta’ attivitajiet mill-bidu tassena biex il-bandisti jkunu jistgħu jippjanaw minn qabel għas-sehem tagħhom. Huwa ħeġġeġ lill-bandisti kollha

biex jattendu bi ħġarhom għall-programm mużikali li se ttella’ l-Banda tal-Partit nhar il-Ġimgħa 29 t’April fl-okkażjoni tal-festa talEwwel ta’ Mejju.

Ma jonqsux kelmtejn middelegat tal-Banda, is-Sur Mario Degabriele, li spjega li tul il-21 sena li ilu delegat talBanda, dejjem iffaċċja sfidi u li, grazzi għall-ħidma ta’

Shield tal-Bandist tas-Sena u t-Trofew lill-Bandist Żagħżugħ tas-Sena li din is-sena ġew mogħtija lillbandist veteran Emmanuel Zammit u lil Alan Saliba rispettivament. Dawn iżżewġ unuri ġew ippreżentati minn Dr Lydia Abela, isSegretarja tal-Eżekuttiv tal-Partit Laburista, f ’isem l-amministrazzjoni tal-Partit.

Il-Bandist Żagħżugħ tas-Sena

Il-Bandist tas-Sena

It-trofew tal-Bandist tas-Sena, jingħata lil dak il-bandist li jkun ta s-sehem tiegħu b’lealtà lejn il-Banda tal-Partit. Din issena kien imiss lil Emmanuel Zammit li ilu jdoqq mal-Banda tal-Partit għal dawn l-aħħar 50 sena.

Imwieled u trabba f ’Ħaż-Żebbuġ, huwa beda jitgħallem il-kurunetta malBanda San Filep fil-bidu tal-1961 taħt iddirezzjoni tal-mibki surmast Philip Gatt.

Is-Surmast Gatt mill-ewwel ra potenzjal fih u, wara kważi tliet snin ta’ taħriġ, huwa ħarġu jdoqq il-kurunetta mal-Banda San Filep fil-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira ta’ Ħaż-Żebbuġ tal-1963.

Ta’ età żgħira, Emmanuel dejjem kien imur idur mal-baned flimkien mal-Mro Philip Gatt, b’mod speċjali lejn Ħaż-Żabbar; u mal-Banda San Mikiel fejn missier Philip Gatt, il-Mro Adeodato Gatt, kien għamel xi żmien surmast direttur ta’ din il-banda Żabbarija. Kien hawn li Emmanuel kien jiltaqa’ mal-mibki Felice Zarb li kien attiv ħafna f ’dan il-każin, u kien huwa li ħajru biex jibda jdoqq mal-Banda tal-Partit wara li kien diġà jdoqq mal-Banda San Mikiel li dak iż-żmien kienet taħt id-direzzjoni talMro Luigi Bongailas.

Bla ebda dubju ta’ xejn, Emmanuel għandu bosta memorji tal-Banda talPartit, iżda fost dawn tibqa’ f ’qalbu

bosta individwi, irnexxielu jegħleb, u kull meta l-Banda daqqet dejjem ħarġet blunuri. Huwa rringrazzja wkoll lil dawk ta’ qablu li dejjem ħejjewlu pedamenti sodi, b’mod speċjali lis-Sur Twanny Zammit li llum qed jokkupa l-kariga ta’ Viċi President tal-Banda.

F’din il-preżentazzjoni ġew ippreżentati wkoll ix-

l-famuża ‘Battle of Flowers’. Din kienet manifestazzjoni li kien jorganizza l-Partit Laburista fl-Ewwel ta’ Mejju fil-Ħamrun.

Manifestazzjoni kbira li kienet rat ukoll is-sehem tal-banda Għawdxija li, flimkien mal-Banda tal-Partit, għamlet parata li bdiet minn quddiem il-Każin Laburista ta’ Santa Venera sal-Blata l-Bajda. Għalkemm kienu żminijiet diffiċli, il-Banda tal-Partit dejjem daqqet minkejja l-vendikazzjonijiet li ma naqsux. Infatti, minħabba f ’hekk sfaxxat il-banda Għawdxija għax saru bosta vendikazzjonijiet lill-bandisti u din reġgħet twaqqfet b’saħħitha fis-snin sebgħin fejn baqgħet tiffunzjona sal1997. Fis-snin sittin kienu jsiru wkoll bosta vendikazzjonijiet mill-Gvern Nazzjonalista ta’ dak iż-żmien, tant li bosta manifestazzjonijiet kienu jsiru l-Ħamrun għax ma kinux jinħarġu l-permessi meħtieġa fil-Belt.

Wara karriera ta’ aktar minn ħamsin sena jdoqq mal-Banda tal-Partit Laburista, Emmanuel jixtieq li dak kollu li kisbet il-Banda tal-Partit matul iż-żminijiet ma jintilifx. Huwa jappella wkoll biex ilBanda tal-Partit tibqa’ tieħu sehem filmanifestazzjoni tal-Ewwel ta’ Mejju biex bil-marċi sbieħ tagħha tkompli tferraħ u tkabbar dan il-jum tant għażiż għallħaddiema.

It-trofew tal-Bandist Żagħżugħ tassena, li kull sena jingħata lil dak ilbandist żagħżugħ/a ħabrieki, din is-sena ngħata lil Alan Saliba.

Alan, li tgħallem il-baxx malGħaqda Mużikali Sant’Elena ta’ Birkirkara taħt it-treġija ta’ Charles Mizzi fis-solviġġ u Laurence Bonnici fil-prattika tal-istrument, kien sa minn ċkunitu jdur il-baned ma’ missieru li huwa wkoll kien idoqq il-baxx. Ta’ età żgħira wera interess biex jitgħallem il-mużika bil-għan li xi darba huwa wkoll jifforma parti mill-Banda tal-Partit Laburista. Ħareġ idoqq il-baxx mal-istess banda li tgħallem magħha fl-4 ta’ Lulju 2009, f ’servizz li din il-banda kellha fil-festa tal-Madonna talKarmnu fi Fleur-De-Lys. Minn hemm huwa qatt ma ħares lura u, grazzi għall-fiduċja li wrew fih numru ta’ baned oħra, huwa saħħaħ sew il-livell mużikali tiegħu.

Wara li ġie avviċinat mid-Delegat tal-Banda, huwa ssieħeb fil-Banda tal-Partit fit-13 ta’ Diċembru 2010 fis-servizz li din il-banda kellha filMaratona Ġbir ta’ Fondi li organizza l-Partit Laburista.

Huwa baqa’ jgawdi rispett mill-

istess banda, tant li l-kumitat talab l-għajnuna tiegħu bosta drabi, b’mod speċjali fil-funeral tal-Perit Dom Mintoff, fejn ħadem id f ’id mad-Delegat biex issejħu l-bandisti.

Il-Banda tal-Partit, li għal darb’oħra daqqet b’mod volontarju, qabżet is-60 bandist li baqgħu jdoqqu sal-aħħar. Avveniment ieħor ta’ prestiġju kien il-kunċert li sar għallmemorja ta’ Dom Mintoff, fejn Alan kien ħadem ħafna fil-kopji talmużika għall-banda li laħqet is-77 bandist.

Alan ma naqasx ukoll li jagħti s-sehem tiegħu għall-marċ tar-rebħa tal-elezzjoni tal-2013 fejn, f ’banda li laħqet il-120 bandist, huwa rsista ħafna biex saru sweat-shirts għallbandisti kollha li ħadu sehem malBanda tal-Partit Laburista.

Minn dakinhar, Alan ma ħarisx lura u dejjem ta s-sehem tiegħu sew loġistikament u anke mużikalment fi ħdan il-Banda tal-Partit. Bħal kull bandist ieħor hija x-xewqa tiegħu li l-Banda tal-Partit tkompli tiffunzjona u tferraħ lil dawk kollha li jisimgħuha, b’mod speċjali issa li ninsabu qrib id-90 sena mit-twaqqif tagħha.

ESPERJENZA TA’ SEWQAN FL-INGILTERRA

Triq tipika fil-kampanja bi Swit Corfe Castle f ’Dorset Fil-ġimgħat li għaddew għaddejt minn esperjenza mill-isbaħ fejn f ’safra salIngilterra kelli l-opportunità li nikri u nsuq karozza għal iżjed minn 600 mil fin-naħa t’isfel tal-Ingilterra.

Esperjenza li faċilment tiddeskriviha bħala ‘tinsa li qed issuq’ meta kkumparata mas-sitwazzjoni tat-toroq f ’pajjiżna. Minkejja t-tul fid-distanzi, speċjalment biex tasal minn lokalitajiet ’il boghod minn xulxin, u jkollok tuża l-motorways, is-sensazzjoni li tħoss meta ssuq għal distanzi twal fid-dritt f ’toroq watja b’velocità ta’ 70 mil fis-siegħa għal ħin twil, hija xi ħaġa li trid tesperjenzaha biex tkun taf xi tfisser.

F’temp varjat ħafna tul l-erbat ijiem sħaħ, inzertajt pjuttost temp sabiħ filmaġġoranza tiegħu. Sewqan fid-dlam, mal-ġurnata, fix-xemx, xita u ċpar, blgħajnuna ta’ GPS li tiġi mgħammra biha il-karozza, jagħmilha faċili li tasal minn destinazzjoni għall-oħra mingħajr problemi.

Sigurtà Li ssuq f ’toroq f ’art barranija mhux ħaġa faċli. Jgħaddu elf ħsieb ta’ x’jista’ jiġri. Iżda l-fatt li fl-Ingilterra l-karozzi jinstaqu fuq in-naħa tax-xellug tat-triq, bħal f ’Malta, din għenet ħafna. Ilkundizzjonijiet tat-toroq huma kollha perfetti bil-maġġoranza kollha b’asfalt kważi frisk.

Iltqajna ma bosta żoni fejn fihom kienet qed issir manutenzjoni fuq l-asfalt.

Miżura mill-aktar tajba tkun li minn kważi mil ’il bogħod minn fejn ikunu qed isiru it-tiswijiet, jidew it-twissijiet li hemm xogħlijiet fil-qrib. Bejn tabelli u traffic cones li jagħlqu l-karreġġata minn distanza twila qabel.

Miżura ta’ dixxiplina li dwarha huma konxji s-sewwieqa kollha f ’toroq li għandhom iżjed minn karreġġjata waħda fl-istess direzzjoni, hija li l-karreġġata ta’ barra tinżamm dejjem vojta u tintuża biss biex karozzi jaqbżu lil karozzi oħra u mbagħad jerġgħu

jaqilbu fil-karreġġata ta’ qabel u tinuża ukoll għal vetturi ta’ emerġenza.

Biex wieħed jieħu stampa iżjed ċara, f ’motorway li ġeneralment ikun fiha erba’ karreġġati f ’direzzjoni waħda, il-karreġġata ta’ ġewwa tintuża minn vetturi li jinstaqu b’veloċità baxxa li ħafna drabi jsuqu fiha vetturi kbar talmerkanzija. It-tieni karreġġata jsuqu fuqha vetturi b’iżjed velocità iżda xorta ma jkunux veloci ħafna, u t-tielet karreġġata tintuża minn dawk il-karozzi li jsuqu b’veloċità madwar dak mitlub li l-biċċa l-kbira tkun ta’ 70 mil fissiegħa. Din id-dixxipplina hija xi ħaġa li affaxxinatni għax, minkejja l-veloċità li jkunu qed jinstaqu il-karozzi, it-traffiku jimxi trankwill ħafna.

Toroq dojoq fil-kampanja u filvillaġġi Matul din il-mawra, soqt ukoll f ’diversi toroq dojoq li wħud minnhom tant kienu dojoq li l-wisa’ tagħhom f ’ċerti każi kienet biss ta’ karozza waħda b’żewġ direzzjonijiet. Il-kundizzjoni ta’ dawn it-toroq, minkejja li mhux daqsekk użati u jinsabu fl-imwarrab tant li la jgħixu nies fihom u lanqas issib dwal għal matul il-lejl, hija waħda eċċellenti. Il-kundizzjoni tal-asfalt hija tajba ħafna u mingħajr ħofor.

Barra minn hekk, meta toroq b’karreġġata waħda kull naħa jkun qed isir xi xogħol fihom u jkollha tingħalaq parti minn karreġġata waħda, allura t-traffiku jkollu jgħaddi mill-karreġġata opposta, fil-bidu tax-xogħlijiet jitwaħħlu forma ta’ traffic lights li jidderieġi t-traffiku. Dawn ikunu b’bozoz ta’ lewn aħmar u aħdar li jalternaw u jidderieġu t-traffiku. Sistema sempliċi ħafna li faċilment tidderieġi t-traffiku u nħoss li tkun utli ferm għal pajjiżna.

Għall-kuntrarju ta’ pajjiżi oħra barranin, ftit li xejn stajna ngawdu ixxenarji tal-madwar. Il-ġnub tat-toroq, sew dawk dojoq u anke tal-motorways huma miżgħuda b’ammont ta’ siġar

għoljin li jtellfuk ħafna milli tgawdi xenarju ħadran ta’ għelieqi kbar. Dawn ix-xeni gawdejniehom biss għal ftit sekondi meta t-triq ikollha xi għolja żgħira jew inkella tinzerta ddur ma’ xi għolja.

F’ċerti toroq sibna anke karozzi li jipparkjaw fil-ġenb tat-triq minkejja li dan ma jkunx permess. Biss, dan xorta waħda ma jtellifx mill-fluss tat-traffiku għax is-sewwiqa jċedu lil xulxin ta’ spiss.

Xeni partikolari Xena partikolari li tibqa’ stampata f ’moħħi hija d-daħla għal Portsmouth matul il-lejl. Triq wiesgħa mibnija fuq ilbaħar u mżejna mill-isbaħ b’dawl ikħal, akkumpanjata b’dehra mill-isbaħ tattorri Spinnaker fil-bogħod imdawwal b’diversi lwien.

Xena oħra mill-isbaħ hija l-highway junctions jew kif maghrufa aħjar malMaltin: il-flyovers. Dawn issibhom f ’diversi forom fejn jingħaqdu l-motorways flimkien. Dik partikolari li tibqa’ stampata f ’moħħi hija dik flinħawi ta’ Bristol fejn l-M5 tiltaqa’ mal-M4 u din għandha forma ta’ Salib Malti (ritratt isfel).

Parkeġġi Sitwazzjoni li onestament ma’ ħadtx gost biha kienet dik li f ’numru sew ta’ żoni trid tħallas biex tipparkja karozza fit-triq. F’żona partikolari, ilħlas ried isir siegħa b’siegħa. Biex dan jiġi evitat, trid tfittex parkeġġ b’ħafna sulari. Dawn issib numru mhux ħażin minnhom b’bosta nħawi, iżda wħud minnhom għandhom prezzijiet għoljin mhux ħażin.

L-ambjent ta’ parkeġġi bħal dawn huwa xi ħaġa li lanqas noħolmu li nsibuha f ’pajjiżna. F’parkeġġ partikolari, ilmedda ta’ spazju kbir u numru ta’ tabelli jagħmluhielek faċli li ssib il-post lura fejn tkun ipparkjat. Karratteristika oħra komuni ħafna f ’dawn il-parkeġġi hija ta’ bozza żgħira ħafna li tixgħel b’mod awtomatiku b’kulur aħdar jekk il-parkeġġ ikun vojt, jew aħmar jekk ikun okkupat. F’parkeġġi oħra ltqjna ma’ forma ta’ karreġġati dojoq b’żebgħa kaħla mal-art, post apposta biex in-nies li huma sejrin għall-karozza jimxu minn fuqhom. F’ċerti parkeġġi, dawn is-sinjali saħansitra ssibhom bejn il-postijiet ta’ parkeġġ tal-karozzi, bħala spazju fejn tinfetaħ il-bieba.

KAROZZI

kullhadd.com

03|04|2016 21

TOYOTA TESTENDI R-RELAZZJONI TAGĦHA MAL-KSU

Il-KSU flimkien ma’ Michael Debono Ltd jixtiequ jħabbru li s-sħubija korporattiva li dawn iż-żewġ entitjiet jaqsmu bejniethom se tkun estiża għal aktar snin.

Jirriżulta wkoll li t-Toyota se tibqa’ l-corporate sponsor tal-Kunsill Studenti Università għal sentejn oħra. Toyota diġà appoġġat lil dan ilKunsill għal aktar minn sena, u issa dawn iż-żewġ entitajiet qed iħarsu ’l quddiem b’ottimiżmu għal aktar kollaborazjoni mill-qrib flimkien. Bħala l-leader fl-industrija talkarozzi u pijuniera fitteknoloġiji hybrid, Toyota għandha l-lussu ta’ firxa wiesgħa ta’ għażliet għal dawk l-istudenti interessati.

Il-karozzi tat-Toyota u l-fjuwils li jikkunsmaw, jiddefinixxu d-dinja li qed ngħixu fiha llum, u għalhekk dawk ilkumpaniji li juru impenn li jindirizzaw dan kollu jkunu qed juru potenzjal.

Il-KSU se tkun qed tħares ’il quddiem għal aktar kollaborazzjoni millqrib ma’ din l-imsieħba korporattiva. Il-kuntratti korporattivi bħal dawn huma importanti għax isostnu l-proġett tal-KSU kull terminu, u għalhekk huwa l-pjaċir tagħna li nżommu dawn irrelazzjonijiet ħajjin biex

fil-futur inkomplu nibnu fuqhom.

Michael Debono Ltd, parti minn Debono Group li tispeċjalizza fuq il-karozzi, toffri firxa wiesgħa ta’ servizzi relatati mas-sewqan, mill-aqwa ditta fid-dinja tal-karozzi t-Toyota sal-premium brand Lexus. Apparti minn hekk, twaqqaf ukoll negozju ta’ quality used cars u dan bl-għan li jkun jista’ jipprovdi servizz ħolistiku għall-ħtiġijiet differenti tas-sewqan filpopolazzjoni Maltija.

Il-firxa kbira tat-Toyota ġġib magħha disinn innovattiv, teknoloġija avvanzata fil-magna kif ukoll class leading ownership costs. Il-karozzi tat-Toyota kollha jiġu f ’kull forma u daqs, b’varjetà kbira ta’ karatterisitiki. Il-firxa tal-karozzi tinkludi dawk li huma żgħar, medji u kbar fid-daqs (family cars) b’enfasi fuq il-fuel economy, l-istil, il-kumdità u l-prestazzjoni. Dawn kollha huma evidenti millcompact city cars bħalma huma l-Agyo l-ġdid u l-Yaris sa dawk il-karozzi off-road b’teknoloġiji hybrid.

Fir-ritratt jidhru Jonathan Cremona f ’isem Toyota, flimkien ma’ membri mit-tim amministrattiv ta’ KSU biswit l-aħħar mudell ta’ Toyota Aygo.

22 03|04|2016

kullhadd.com

MADWARNA

STUDENTI TAX-XJENZA F’MALTA JEĊĊELLAW BARRA MILL-KLASSI

F’dawn l-aħħar xhur l-istudenti li pparteċipaw fil-Forum tax-Xjenza tal-Istudenti f ’Malta (MSSF) tan-National Student Travel Foundation (NSTF) iltaqgħu informalment barra l-klassi biex jippreżentaw u jiddiskutu suġġetti importanti. B’hekk, l-istudenti mhux biss jitgħallmu dwar affarijiet relatati max-xjenza, imma wkoll jitgħallmu valuri kruċjali li ma jiġux mgħallma f ’istituzzjonijiet edukattivi formali bħal taħdit fil-pubbliku, kunfidenza, valuri tar-riċerka, analiżi u preżentazzjoni u dibattiti.

Riċentament, l-istudenti ddiskutew in-natura tal-Ebola u l-istrateġiji possibbli li għandhom jittieħdu jekk il-virus jolqot lil Malta.

Fit-taħdita tiegħu, it-Tabib Christopher Barbara (iċ-Chairman tad-Dipartiment tal-Patoloġija) wera kif l-Ebola tattakka ċ-ċelloli u l-organi tagħna billi l-ewwel il-virus jilħaq iċ-ċelloli tagħna u wara joħloq miljuni ta’ virusijiet ġodda. It-Tabib Barbara semma li għalkemm l-influwenza komuni kellha 500,000 mewta u l-Ebola 5000 biss, l-Ebola hija meqjusa bħala theddida akbar.

L-istudenti spjegaw il-kawżi, is-sintomi u l-metodi ta’ trażmissjoni tal-Ebola kif ukoll modi possibbli li jġorru l-virus. Bħala parti mill-preżentazzjoni tagħhom għas-sessjoni tal-NSTF, l-istudenti kellhom intervista mat-tobba Charmaine Gauci u Tanya Melillo mill-Infectious Disease Preven-

tion u l-Control Unit dwar metodi ta’ prevenzjoni u pjanijiet ta’ kontinġenza biex jitwettqu f ’Malta.

Dan jinkludi metodi ta’ transportazzjoni, sigurtà massima u iżolament possibbli jekk il-virus jilħaq lil Malta.

Bħala parti mill-protokol biex nipprevienu l-Ebola milli tidħol f ’Malta, portijiet uffiċjali ġew mogħtija istruzzjonijiet biex jiċċekkjaw nies li ma jħossuhomx sew, u jagħmlu użu minn libsa protetta tal-Ebola. Każ tal-Ebola f ’Malta jaffettwa l-Ewropa kollha u ma jaffettwax biss kwistjonijiet medikali iżda wkoll kwistjonijiet oħra li jinkludu l-ekonomija.

Fatturi oħra li kienu diskussi kienu oqsma affettwati u kura possibbli għall-Ebola li jinkludu mediċina, terapija u trattamenti. L-istudenti saħqu li 60% ta’ ħaddiema fil-kura tas-saħħa kienu infettati bl-Ebola għax il-virus ġie mfixxkel mal-Malarja u l-prekawzjonijiet li kellhom jittieħdu ma ttiħdux mill-bidu.

Bħala parti mill-investigazzjoni, l-istudenti staqsew għaliex huwa diffiċli biex jinħoloq vaċċin, min għandu jkollu prijorità fit-trattamenti esperimentali, il-potenzjal tal-Ebola li ssir marda li tkun trażmessa permezz tal-arja, jekk l-Ebola tistax tiġi trażmessa bil-forma dormant tagħha, u jekk Malta tkunx kapaċi tieħu ħsieb każ kbir tal-Ebola.

Fid-dibattiti preċedenti ta’ din is-sena, l-istudenti ddiskutew suġġetti varji li kellhom x’jaqsmu ma’ intelliġenza artifiċjali, il-kimika wara l-isplużjonijiet tat-Tianjin u l-Brain Computer Interfaces. L-istudenti eżaminaw ukoll antimatter li jista’ javvanza teknoloġiji umani u jiskopri tumuri, u ir-rwol importanti tal-antimatter fil-ħolqien tal-univers, jekk l-Ebola tistax tiġi mfejqa, u l-matematika fil-mużika. Is-suġġetti jirrappreżentaw oqsma differenti tax-xjenza fosthom l-IT, il-kimika, l-inġinerija, il-fiżika, il-bijoloġija u l-matematika rispettivament, u allura jakkumpanjaw ix-xjenza edukattiva formali permezz ta’ diskussjonijiet dwar suġġetti sinifikanti minn perspettiva ta’ xjenza u ta’ etika. Il-forum huwa miftuħ għal studenti f ’livell postsekondarju u terzjarju bid-dibattiti jibdew fil-bidu tas-sena akkademika u jispiċċaw wara total ta’ sitt sessjonijiet sa April. Il-forum ilu mwaqqaf għal aktar minn 20 sena u r-rebbieħa mistennija jattendu u jipparteċipaw f ’London International Youth Science Forum (LIYSF) jew l-International Wildlife Research Week (IWRW) fl-Alpi tal-Iżvizzera.

Jekk tixtieq tkabbar ir-riċerka u l-ħiliet fit-taħdit pubbliku billi tingħaqad ma’ waħda mis-sessjonijiet b’xejn li jorganizzaw l-NSTF minn Settembru li ġej jew tgħin b’xi għotja monetarja, żur is-sit: http:// www.nstfmalta.eu/

BARTENDER MALTI SE JIKKOMPETI FIL-HAVANA CLUB COCKTAIL GRAND PRIX F’KUBA Il-Havana Club International Cocktail Grand Prix hi waħda mill-iżjed kompetizzjonijiet prestiġjużi tal-bartenders madwar id-dinja li ssir kull sentejn f ’Havana. Din is-sena qed tiċċelebra l-11-il edizzjoni tagħha u se tgħaqqad flimkien lil bartenders minn 30 pajjiż biex iħalltu cocktails klassiċi, ibbażati dejjem fuq il-Havana Club Rum, ir-rum awtentiku ta’ Kuba.

Fit-8 ta’ Marzu, 18-il parteċipant inġabru fil-Westin Dragonara Resort biex juru t-talent u l-ħiliet tagħhom fil-kompetizzjoni ta’ Malta għall-Grand Prix

Internazzjonali. Il-ġurija, l-ispettaturi u l-mistiedna kienu impressjonati bil-professjonalità u l-livell għoli tal-preżentazzjonijiet li kien hemm.

L-avveniment kien organizzat minn Farsons Beverage Imports Company (FBIC) Limited, l-importaturi tal-Havana Club Rum f ’kollaborazzjoni mal-Maltese Bartenders Guild.

Ir-rebbieħ tal-kompetizzjoni ta’ Malta kien Stefano Zerafa, il-Bar Manager ta’ Haywharf Clubhouse. F’Ġunju li ġej Stefano se jmur Havana, Kuba, għal ħamest ijiem biex jieħu sehem fl-avveniment

finali tal-Grand Prix. Waqt il-mawra tagħhom f ’Kuba, il-finalisti jgħixu l-ħajja u l-kultura Kubana ma’ esperti rinomati tar-rum, fosthom il-maestro tal-Havana Club Asbel Morales, l-istoriċi taxxorb tal-ispirti Jared Brown u Anastasia Miller, il-miksoloġista innovattiv Tony Conigliaro, u l-awtur ewlieni li jikteb fuq l-ispirti Dave Broom. Dawn ilkoll se jaqsmu l-għarfien tagħhom fuq il-kultura Kubana, il-cocktails u t-togħmiet, il-produzzjoni tarrum u t-tekniki u l-istil tal-cantinero bartending.

MADWARNA

kullhadd.com

03|04|2016 23

ŻIEDA TA’ 20% FIR-RIĊIKLAĠĠ WARA LI JISSIEĦBU MA’ GREENPAK

GreenPak tgħin lill-kunsilli lokali jagħmluha iktar konvenjenti u prattika għar-residenti u komunitajiet tan-negozji tagħhom biex jisseparaw l-iskart riċiklabbli

Il-lokalità ta’ San Ġiljan tingħaqad mal-iskema ta’ GreenPak biex ittejjeb ilvolum ta’ riċiklaġġ Aktar lokalitajiet qed jissieħbu mal-iskema ta’ riċiklaġġ ta’ GreenPak biex itejbu l-prestazzjonijiet tarriċiklaġġ tal-iskart rispettivi tagħhom. Seba’ lokalitajiet ingħaqdu ma’ GreenPak f ’dawn l-aħħar sentejn. Dan irriżulta f ’żieda medja ta’ 20% fil-ġbir totali ta’ materjal riċiklabbli. Permezz tas-sħubija ma’ GreenPak li tipprovdi lill-komunitajiet b’servizzi ta’ ġbir ta’ skart aħjar, il-kunsilli lokali qed

jagħmluha iktar konvenjenti u prattika għar-residenti u għall-komunità tan-negozju biex jisseparaw l-iskart.

Iż-żieda fir-riċiklaġġ hi iktar evidenti f ’ċerti lokalitajiet, bħall-Mosta li kisbet żieda sinifikanti ta’ 34% fit-total ta’ skart miġbur fl-ewwel sena minn mindu ngħaqdet mal-iskema GreenPak. Il-lokalitajiet ta’ Santa Luċija u n-Naxxar ukoll kienu fost dawk il-lokalitajiet li kisbu żieda qawwija fil-persentaġġ ta’ ġbir ta’ skart matul l-ewwel sena tagħhom ma’ GreenPak. Bl-għan li jtejjeb il-volum

ta’ riċiklaġġ tal-iskart, dan ix-xahar il-Kunsill Lokali ta’ San Ġiljan kompla fuq il-passi ta’ għadd ta’ kunsilli lokali oħra u ngħaqad ma’ GreenPak. Biex tingħata spinta u titqajjem aktar kuxjenza dwar l-importanza tar-riċiklar u ħarsien għall-ambjent fost ir-residenti ta’ San Ġiljan, bħalissa qed jitqassmu boroż ħodor lil kull residenza. Dan minbarra kampanji edukattivi bieb-bieb.

Karl Gouder, is-Sindku ta’ San Ġiljan, qal: “Fi sforz biex inkomplu ntejbu l-indafa u l-ġbir ta’ skart riċiklabbli f ’San Ġiljan, il-Kunsill iddeċieda li jingħaqad ma’ GreenPak li għandu track record li jgħin lil lokalitajiet itejbu drastikament il-prestazzjoni ambjentali tagħhom. Id-deċiżjoni tagħna li ngħażlu l-iskema GreenPak se twassal għal dik il-qabża ta’ kwalità li l-lokalità tagħna jixirqilha.”

L-Inġ. Mario Schembri, ilKap Eżekuttiv ta’ GreenPak Coop Society, qal: “Bħala skema ewlenija li tinkludi fiha l-ġbir ta’ skart riċiklabbli ta’ iktar minn 74% tal-popolazzjoni f ’Malta, aħna kontinwament nfittxu li nipprovdu opportunitajiet ta’ riċiklaġġ responsabbli u prattiku għar-residenti u negozji. B’hekk ikun aktar faċli li jagħmlu l-lokalitajiet tagħhom aktar konxji tal-ambjent.”

“F’kull lokalità li tifforma parti mill-iskema GreenPak, aħna nintroduċu faċilitajiet biex ngħinu lill-komunitajiet jiksbu riżultati ambjentali aħjar b’mod li hu ekonomikament sostenibbli. Dan jinkludi taħlita ta’ metodi, fosthom il-proviżjoni ta’ kontenituri għar-riċiklaġġ, ġbir minn wara l-bieb, u ġbir direttament mingħand in-negozji u l-ħwienet.

Nieħdu ħsieb li nitkellmu ma’ kull kunsill lokali biex nindirizzaw dawk il-bżonnijiet speċifiċi u nipprovdu soluzzjonijiet individwali,” żied l-Inġ. Schembri.

GreenPak hi skema awtorizzata u approvata mill-MEPA għall-ġbir tal-iskart tal-ippakkjar f ’Malta. Għal aktar tagħrif dwar l-iskemi ta’ ġbir, bring in sites u tagħrif ieħor ta’ interess għar-residenti, wieħed jista’ jċempel lill-kunsill lokali rispettiv.

Wieħed jista’ wkoll iċempel lil GreenPak fuq in-numru 2166 1081, iżur is-sit ta’ GreenPak www.greenpak. com.mt, jew jibgħat email lil: info@greenpak.com.mt

24 03|04|2016

kullhadd.com

MADWARNA

WORLD PREMIERE FIT-TEATRU MANOEL L-udjenzi f ’Malta se jkollhom l-opportunità li jaraw għall-ewwel darba d-dramm ġdid ta’ Edward Bond The Price of One fit-Teatru Manoel.

Id-dramm ġie kkummissjonat mitTeatru Manoel u Unifaun Theatre Productions u hija l-ewwel darba li kittieb ta’ statura internazzjonali bħal Edward Bond kiteb speċifikament għax-xena teatrali ta’ Malta.

B’direzzjoni ta’ Chris Cooper, l-atturi huma erbgħa mill-aqwa li għandha f ’Malta: Malcolm Galea, Simone Spiteri, Magda van Kuilenburg u Andre Agius. Id-disinn tal-produzzjoni huwa f ’idejn id-disinjatur Ingliż Ceri Townsend.

The Price of One huwa traġedja moderna li tesplora t-tema tal-umanità, l-eternità u l-ġenn fis-soċjetà konsumeristika tal-

lum.

Edward Bond, huwa wieħed mill-aħjar kittieba għall-palk ta’ żmienna. Beda jikteb fl-1950s u ftit wara ġie mistieden biex jagħmel parti ta’ grupp ġdid ta’ kittieba (għall-palk) fil-prestiġjuż Royal Court Theatre ta’ Londra. Minn hemm bena karriera ta’ kittieb, drammaturgu, poeta u direttur u kiteb aktar minn ħamsin xogħol għall-palk. Hu meqjus ukoll bħala wieħed li kellu influwenza kbira fuq kittieba oħra kontemporanji.

The Price of One qed jittella’ bissapport tal-MAF Large Project Fund, Eden Cinemas u Malta Today.

Id-dati tar-rappreżentazzjonijiet huma it-8, 9, 10 t’April fit-8pm. Biljetti minn www.teatrumanoel.com.mt, bookings@teatrumanoel.com.mt jew ċempel 2124 6389.

ĦIDMA B’RISQ PERSUNI FUQ L-ISPETTRU TAL-AWTIŻMU Fid-diskors tal-ftuħ ta’ konferenza dwar l-ispettru tal-awtiżmu, il-Prim Ministru Joseph Muscat iddeskriva l-liġi mressqa mill-Gvern dwar l-ispettru tal-awtiżmu bħala pass fid-direzzjoni t-tajba.

Semma li f ’Malta madwar 1% tal-persuni qegħdin jitwieldu blawtiżmu, u spjega kif dan ifisser madwar 40 każ ġdid fis-sena. IlPrim Ministru qal li, sabiex issoċjetà tkun aktar miftuħa biex tagħti aktar libertajiet lin-nies minn diversi oqsma, kulħadd għandu jikkontribwixxi għaliha.

Semma kif din il-liġi se tkun waħda minn tal-ewwel fiddinja u għalhekk Malta se sservi bħala eżempju għal pajjiżi oħra.

Huwa rringrazzja lill-individwi li ħadmu fuq din il-liġi, nies tekniċi, qraba ta’ persuni b’awtiżmu, u persuni minn għaqdiet nongovernattivi tax-xogħol li għamlu sabiex tinkiteb din il-liġi u qal li dan irringrazzjament se jsarraf f ’fatti biex il-Gvern jimplimenta l-pjan li se jsir mill-Kunsill

Konsultattiv.

Il-Prim Ministru kkonkluda billi semma li l-Gvern impenjat b’risq aktar drittijiet għal persuni b’diżabbiltà. Huwa semma ftit mill-bosta miżuri li ttieħdu mill-Gvern, fosthom l-inċentivi fit-taxxa għall-employers biex iħaddmu 2% mill-impjegati tagħhom li jkunu persuni b’diżabbiltà, kontribuzzjoni

minn min ma jaderixxix ma’ din ir-regola, pensjoni sħiħa għallpersuni b’diżabbiltà li jaħdmu, għaxart idjar għal persuni b’diżabbiltà fil-komunità salaħħar tal-leġiżlatura, u l-Politika Nazzjonali għad-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabbiltà.

Fl-intervent tagħha, isSegretarju Parlamentari għad-Drittijiet ta’ Persuni

b’Diżabbiltà u Anzjanità Attiva Justyne Caruana spjegat kif permezz ta’ din il-liġi se jiġi ppreparat pjan li għandu jkun ippreżentat lill-Gvern sabiex jiġi implimentat. Dan il-pjan se jiġi kkompilat minn diversi partijiet interessati li jinkludu persuni bl-awtiżmu u l-familjari tagħhom flimkien ma’ entitajiet oħra involuti fil-qasam tal-

awtiżmu. Qalet li dan se jiżgura li Malta jkollha ħidma kordinata b’risq l-aġenda ta’ persuni blawtiżmu u b’hekk inkunu iktar effettivi.

Qalet li l-liġi tikkumplimenta l-impenn li għandu l-Gvern sabiex joħloq soċjetà aktar inklussiva u li tipprovdi aktar opportunitajiet għal kwalità ta’ ħajja aħjar, b’parteċipazzjoni attiva u sħiħa kif proprju stipulat il-Konvenzjoni tanNazzjonijiet Uniti dwar iddrittijiet ta’ persuni b’diżabbiltà.

Justyne Caruana qalet li dan ittip ta’ konferenzi jiġu organizzati għax il-Gvern ma jikkunsidrax is-settur tad-diżabbiltà b’mod omoġen, imma jidħol fid-dettall f ’kull settur biex jindirizza l-kwistjonijiet partikolari li jikkonċernaw kull persuna.

Qalet li huwa imperattiv li l-Gvern jisma’ u jaħdem id f ’id ma’ persuni akkademiċi u dawk involuti fis-settur biex tinħoloq politika effettiva li tassigura l-aħjar drittijiet għal persuni b’diżabbiltà.

KALEJDOSKOPJU

KURŻITAJIET

kullhadd.com

03|04|2016 25

Fatti miġbura minn

IT-TBASSIR TA’ VIŻJONARJA GĦAMJA GĦAL DIN IS-SENA

dinja kollha marru jżuruha u qagħdu għal ftit minuti filkumpanija tagħha.

CHARLES B.

SPITERI

X’HEMM IMBASSAR MINN DIN IS-SENA

ĠRAW BĦAL-LUM

1948: Il-President Amerikan Harry S. Truman jiffirma l-Liġi għall-Għajnuna Barranija, magħrufa aktar bħala l-Marshall Plan, li permezz tagħha ngħataw b’aktar minn $13-il-biljun (€11,635 biljun) f’għajnuna lill-Ewropa bejn l-1948 u l-1961.

1972: Wara li l-Vjetnam t’Isfel invadiet lill-Vjetnam ta’ Fuq, l-Istati Uniti ħejjiet mijiet ta’ ajruplani tal-ġlied B-52s u fighter bombers għall-attakki li setgħu jfaqqgħu minħabba l-invażjoni.

1974: Wara l-bidu tal-investigazzjonijiet fl-iskandlu Watergate, il-President Nixon beda jiffaċċja mistoqsijiet serji dwar it-taxxi tiegħu u qabel li jħallas $432,787.13 (madwar €387,000) flimkien mal-arretrati tat-taxxa għas-snin bejn l-1969 u l-1972.

1987: Il-ġojjelli ta’ dik li kienet id-Dukessa ta’ Windsor (Wallis Simpson) jinbiegħu għal £31 miljun (madwar €39,110,000 ) fi rkant li sar fl-Iżvizzera minn Sotheby. Dawk li ħadu sehem fl-irkant inkludew Amerikani minn New York li offrew is- Gazzetta Awstraljana blisem Perth Now tat l-aħbar li somom tagħhom lil Ġinevra. l-viżjonarja għamja, li bassret 2000: Isir qbil li dawk li qed ifittxu l-ażil fil-Gran Brittanja dak li seħħ fid-9/11, id-dehra jibdew jingħataw vawċers biex jixtru l-ikel u l-ħwejjeġ u 13-il tal-ISIS, iz-tsunami ta’ Boxing ewro fil-ġimgħa fi flus. Dan minħabba li fost dwk li kienu qed Day tal-2004, u l-ħruġ taż-żejt ifittxu l-ażil kien hemm min qed jittallab għall-karità fit-toroq nukleari f ’Fukushima, għamlet ukoll tbassir qawwi għal din isu joħloq reklam ħażin sena u s-snin ta’ wara.

2004: Ħames suspettati fl-ibbumbardjar tal-linji tal-ferrovija Baba Vanga, imsejħa wkoll tal-Balkani’ f’Madrid itajru lilhom infushom f’bini barra l-kapitali Spanjola. ‘Nostradamus twieldet fil-Bulgarija u mietet 2006: Zacarias Moussaoul, membru tal-al-Qaeda, fl-1996 fl-età ta’ 85 sena. jinstab eliġibbi għas-sentenza tal-mewt f’ġuri federali li sar 85% tat-tbassir tagħha seħħ f’Alexandria, Virginia. Dan kien l-ewwel ġuri Amerikan u, minħabba f ’hekk, ġibdet tar-Russi u għall-attakki terroristiċi tad-9 ta’ Novembru. Il-ġurati qablu l-attenzjoni li Moussaoul gideb lill-aġenti tal-FBI u ppermetta li jkunu l-Ewropej, fejn iqisuha bħala kkaġunati aktar imwiet. Il-ġurati damu erbat ijiem jiddeliberaw. qaddisa sopranaturali.

Numru kbir tal-profeziji 2007: L-Ispeaker tal-Kamra Nancy Pelosi tiltaqa’ mal- tagħha kienu fuq id-diżastri President Sirjan Bashar al-Assad, li jsemmilha li hu lest jerġa’ naturali u klimatiċi. Hi kienet jibda t-taħditiet ta’ paċi ma’ Iżrael. Waqt li tkun f’Damasku, semmiet is-sħana globali sa Pelosi tgħid li hi tat messaġġ simili lil Assad mill-Prim Ministru mill-1950, fi żmien meta ħadd Iżraeljan Ehud Olmert. Tenfasizza t-tħassib tagħha fuq il- kien għadu ma sema’ b’ħaġa konnessjonijiet tas-Sirja mal-Ħamas u ssostni l-importanza bħal din,u avżat lin-nies li s-silġ tas-sehem ta’ Damasku fit-taħditiet tal-paċi bejn il-Palestina polari għad idub u jogħlew itu Iżrael. Iż-żjara tagħha tirrabja lill-President Bush, li qal li temperaturi tal-baħar.

Kienet qalet li mewġa enormi pperikolat il-politika barranija Amerikana. tasal fil-kosta l-kbira, tiksi 2009: Il-President Amerikan Barack Obama ħeġġeġ għal l-ibliet u n-nies jisparixxu taħt użu aħjar tar-riżorsi tan-NATO fl-Afganistan. Dan qalu meta l-ilma. Naturalment dan kien kien qed jieħu sehem fis-summit ta’ din is-sena u qal li l-al- jalludi għaz-tsunami tal-2004 u Qaeda hi aktar ta’ theddida għall-Ewropa milli għall-Istati t-terremot li laqat lill-Paċifiku.

Uniti. Is-Segretarju Ġenerali tan-NATO qal li l-membri ma Dawk li jemmnu, it-terroristi jixtiqux jibagħtu aktar truppi fl-Afganistan sakemm il-pajjiż u l-iżlamofobiċi, ħabbtu wiċċhom mal-paniku li ‘d-dinja ma jadottax liġi li tipproteġi d-drittijiet tan-nisa. waslet fi tmiemha’ minħabba 2010: Il-kumpanija Apple inawgurat l-iPad, li minnu nbiegħu l-preokkupazzjoni ta’ Vanga, tliet miljuni fl-ewwel tliet xhur. L-iPad għandu l-istess sistema li semmiet ‘gwerra enormi ta’ tħaddim bħall-iPod Touch u l-iPhone. Il-qies tiegħu hu ta’ Musulmana’ u li d-dinja hi mhedda mill-Istat Iżlamiku u 25 ċentimetru, jaħdem bil-kristalli u fih it-touch sensitive screen. l-kompliċi tiegħu.

2013: Il-Korea ta’ Fuq imblukkat il-ħaddiema tal-Korea Hi wissiet li din is-sena t’Isfel milli jidħlu fiż-żona industrijali ta’ Kaesong, hekk kif it- l-Ewropa se tkun invaduta milltensjonijiet bdew jikbru t-tensjonijiet bejn iż-żewġ pajjiżi. Din hi Musulmani u li r-Rebbiegħa l-ewwel darba li l-Korea ta’ Fuq imblukkat lil dawn il-ħaddiema Għarbija kellha tibda flsa mill-2009. L-inħawi kienu l-aħħar li qed jitħaddmu bejn iż- 2010, tkompli fis-Sirja, fejn żewġ pajjiżi; joffru sors finanzjarju sinifikanti għall-Korea ta’ il-“Musulmani jużaw bombi kimiċi kontra l-Ewropej” u Fuq u jservu bħala simbolu qawwi ta’ koperazzjoni. l-qofol ta’ kollox jilħaq bit2014: L-Istati Uniti kkonfermat uffiċjalment li s-servizz twaqqif ta’ kalifat fl-2043 ta’ text message bl-isem ZunZuneo f’Kuba kien maħluq mill- f ’Ruma bħala l-epiċentru. aġenzija tal-għajnuna tal-Gvern Amerikan u tħaddem bejn Qalet ukoll li, sa tmiem l-2009 u l-2012. Kien allegat li l-iskop tal-programm kien is-sena li ġejja, l-Ewropa biex jitħaddem bħal Twitter u jkejjel u jikkontribwixxi għall- tinbidel għalkollox minħabba l-kwantità enormi ta’ nies li se irvellijiet f’Kuba.

jaslu fiha, u li l-popolazzjoni se tħalli kontinent vojt, “art moħlija u bla ebda forma ta’ ħajja”.

Jekk taħsbu li din hi kollha dramatiċizzazzjoni, ftakru x’ġara s-sena l-oħra. L-ISIS resqu qrib l-Ewropa u ħatfu Sirte, belt importanti Libjana u l-post fejn twieled id-dittatur Gaddafi.

Illum, Sirte hi kolonja talIstat Iżlamiku li tħaddan ilLiġi Sharia. L-awtorità tagħha twaqqfet meta wettqu numru ta’ qtil fil-pubbliku, fejn uħud ġew imsallba u nħasditilhom rashom.

Il-kampanja ta’ bbumbardjar mill-forzi alleati wara l-attakki f ’Pariġi mhumiex se jwaqqfu lill-ISIS milli jirbħu l-art fisSirja. U dawk li jinħafnu mill-biża’ li d-dinja waslet fi tmiemha, jidher li t-tbassir ta’ Vanga qed iseħħ tabilħaqq quddiem għajnejhom.

Isimha proprju hu Vangela Pandeva Dimitrova. Twieldet fi Strumica, villaġġ qrib ilmuntanji vulkaniċi storiċi talImperu Ottoman.

Hu magħruf li għexet ħajja normali sal-età ta’ 12-il sena, għax imbagħad, minħabba maltempata qawwija, tilfet id-dawl. Leġġenda ssemmi li buffura riħ qawwi tajret littifla fl-arja u sabbtitha fl-art.

Baqa’ misteru x’ġara wara, iżda l-familja tagħha sabuha feruta jiem wara, b’għajnejha magħluqin u mimlijin b’saff oħxon ta’ trab u ħmieġ. Peress li ma kellhomx flus għall-kura, għamiet u kellha tgħix ħajjitha fl-istess stat.

Vanga kienet tgħid li esperjenzat l-ewwel viżjoni tagħha meta ntilfet u kienet temmen li ngħatat il-premju li tfejjaq lin-nies u tara l-futur.

Ikkonvinċiet lil kulħadd li kellha poteri sopranaturali u kellha bosta li jqimuha. Nies sinjuri u ta’ poter minn mad-

2016: Il-‘Musulmani’ jieħdu l-Ewropa u l-kontinent ma jibqax jeżisti kif nafuh. Il-ħruġ tan-nies minnu jieħu s-snin, sa ma l-kontinent jisfa ‘kważi vojt’.

2023: It-tidwir tad-dinja jinbidel (din għadha ma ġietx spjegata sew).

2025: Il-popolazzjoni talEwropej kważi tilħaq iż-żero.

2028: Il-bniedem imur f ’Venus, bit-tama li jsib sorsi ġodda ta’ enerġija.

2033: Il-livelli tal-ilma fid-dinja jogħlew hekk kif il-qċaċet tassilġ polari jdub (qed isseħħ bħalissa).

2043: Il-bidla tal-Ewropa f ’kalifat Iżlamiku jkun komplut. Ruma tissemma bħala l-kapitali. L-ekonomija dinjija taħt il-Musulmani tkun mill-agħar.

2066: L-Amerika tuża għallewwel darba arma ġdida talbdil tal-klima, biex tipprova tirbaħ Ruma mill-ġdid u jissaħħaħ il-Kristjaneżmu.

2076: Il-Komuniżmu jirritorna fl-Ewropa u fil-kumplament tad-dinja.

2084: In-Natura terġa’ titwieled (ħadd mhu żgur mittifsira ta’ din).

2100: Xemx magħmula millbniedem iddawwal in-naħa mudlama tal-pjaneta (ixxjentisti diġà bdew jiżviluppaw xemx artifiċjali bit-teknoloġija nukleari).

2130: Bl-għajnuna tal-aljeni, iċ-ċivilizzazzjonijiet jibdew jgħixu taħt l-ilma.

2167: Żbruffar ta’ żewġ vulkani kbar jitwaqqaf b’suċċess.

2170: Nixfa globali.

2201: It-temperaturi jonqsu minħabba li l-proċessi termonukleari tax-xemx jonqsu wkoll.

2262: Il-pjaneti jibdew ibiddlu t-tidwir tagħhom bil-mod.

Mars tkun mhedda minn kometa.

2354: Inċident fix-xemx artifiċjali jirriżulta f ’aktar nixfa.

2480: Żewġ xmux artifiċjali jaħbtu u jħallu lid-dinja fiddlam.

3005: Gwerra fuq Mars tbiddel it-tidwir tal-pjaneta.

3010: Kometa taħbat malqamar. Id-dinja tiddawwar bi skoss ġebel u rmied.

3797: Sa dan iż-żmien kulma jkun hawn fid-dinja jmut.

Madankollu, iċ-ċivilizzazzjoni umana tant tkun avanzata li tmur f ’sistema ġdida ta’ stilel.

Min ma jridx jagħti kas ta’ dan it-tbassir jista’ jarmi l-paġna, iżda wieħed jista’ jara x’se jiġri għal dak li tbassar minn snin ilu, għal din is-sena.

26 03|04|2016

kullhadd.com

PERSONALITÀ

L-GĦARFIEN TAL-IMPORTANZA TAL-ETIKETT RAMONA

PORTELLI TINTERVISTA LIL

RAMONA

GALEA

Sit elettroniku: www.ramonaportelli.com Email: ramonaportelli@hotmail.com

L-etikett huwa suġġett mifrux li forsi ftit huma dawk li jaħsbu dwaru u dwar kemm l-istess etikett huwa parti millħajja tagħna ta’ kuljum. Sfortunatament, ħafna jagħżlu li jwarrbuh jew li ma jdaħħluhx f ’kollox. Issib oħrajn li jimxu bil-pinna u l-klama, lollox skont kif jitlob l-etikett.

Għal din l-intervista tal-lum u sabiex insir naf aktar dwar l-etikett, tkellimt ma’ persuna li hija l-fundatriċi ta’ First Class Etiquette. Hija wkoll International Business Etiquette and Protocol Consultant u Cross Cultural Specialist imħarrġa f ’Londra.

Ramona Galea għandha wieħed u erbgħin sena, u toqgħod in-Naxxar. Tieħu pjaċir taqra u tivvjaġġa.

Illum il-ġurnata, tmexxi l-kumpanija First Class Etiquette bl-aktar mod professjonali, tikteb u tiżviluppa l-programmi u tagħti t-taħriġ lill-parteċipanti tagħha. Toffri wkoll servizz ta’ konsulenza fuq attivitajiet formali jew soċjali lil dawk li għandhom bżonn ikunu jafu kif għandhom isiru l-affarijiet.

Waqqfet First Class Etiquette biex tindirizza n-nuqqas li tosserva b’mod ġenerali fl-għarfien talimportanza tal-etikett. Filfatt, ghandha aktar minn 22 sena esperjenza fi rwoli maniġerjali u, flimkien mal-esperjenza tagħha fiddinja tax-xoghol, toffri programmi intensivi u ta’ livell internazzjonali lillklijenti tagħha. Hija wkoll kwalifikata u liċenzjata biex tgħallem tfal mill-età ta’ erba’ snin ’il fuq.

Ilha sena u nofs li waqqfet First Class Etiquette blgħan li twassal il-messaġġ u tħarreġ in-nies fis-suġġett taletikett internazzjonali. Kif qaltli hi stess, il-programmi huma ddisinjati biex ikunu informattivi kif ukoll ta’ pjaċir ghall-parteċipanti.

Jiskopru r-raġuni għaliex ċertu affarijiet isiru kif isiru u dan iqanqal ħafna interess fost il-parteċipanti u jibdew japprezzaw aktar l-importanza tal-etikett.

Ta’ min jghid li Ramona hija kwalifikata u liċenzjata biex toffri tliet tipi ta’ programmi: youth (għal tfal minn 4 sa 16-il sena), social (għal kull min jixtieq jitgħallem l-etikett biex japplikah filħajja soċjali) u corporate (għal kull min jixtieq isaħħaħ ilpotenzjal tieghu fid-dinja taxxogħol). Dawn il-programmi huma żviluppati għal kull min jifhem l-importanza

tal-etikett u biex isaħħu l-kunfidenza fihom infushom. Il-programmi jiġu rranġati u addattati skont ilparteċipanti li jattendu. Min ikollu bżonn jibda minn livell bażiku u min ikun jista’ jibda minn livell aktar għoli.

L-għan tal-programmi huwa li l-parteċipanti jirċievu taħriġ adattat għalihom.

Staqsejt lil Ramona kemm ilha tinteressa ruħha fl-etikett u għaliex għażlet proprju dan is-suġġett. “L-etikett ilu jinteressani minn meta kont żgħira. Dejjem ridt inkun

naf għaliex ċertu aġir huwa meqjus bħala korrett u ieħor le. Meta bdejt nagħmel irriċerka u nistudja fid-dettall dan is-suġġett, irrealizzajt kemm hu utli għal kull sitwazzjoni tal-ħajja li tinsab fiha. Bl-esperjenza li għandi fl-HR, iltqajt ma’ ħafna li jattendu għal interviews u, għalkemm ikollhom CV eċċellenti, jeħlu meta jiġu biex jibnu argument jew kif jippreżentaw ruħhom, kif jilbsu u kif iġibu ruħhom waqt l-interview,” bdiet tispjegali Ramona.

Meta persuna tkun taf kif għandha ġġib ruħha f ’kull sitwazzjoni li tinsab fiha, tħossha kunfidenti u ċerta li kif qed taġixxi huwa gust. Meta persuna tħossha ħuta barra mill-ilma

tispiċċa ma tiħux pjaċir u tkun moħħha f ’dak li qed jagħmel ħaddieħor. “Illum aktar minn qatt qabel, bilmiġja tas-social media, wieħed irid iżomm f ’moħħu li anke dak li jinkiteb u jingħad online għandu jsir b’ċertu responsabbiltà. Ħafna nies ma jirrealizzawx li jekk għandek ċertu pożizzjoni fuq il-post tax-xogħol, għandek ukoll ċertu limitazzjonijiet u responsabbiltajiet ta’ kif tikkomunika online.

Sfortunatament, itteknologija tant żviluppat malajr li ħafna ma kellhomx l-opportunità jitgħallmu kif jużawha sew,” kompliet telabora Ramona. Minn kif bdiet tgħidli hija stess, ilkelma etiquette hija kelma Franċiża u għandha sinifikat storiku warajha.

“Meta l-mistednin tar-Re Louis XIV kienu jħallu ħerba warajhom fil-ġonna tal-Palazz ta’ Versailles wara xi festin, jingħad li l-ġardinar kien ilmenta mar-Re fuq din issitwazzjoni. Biex jiggwidaw lin-nies fuq kif għandhom iġibu ruħhom, kienu jwaħħlu karti żgħar (etiquette) madwar il-ġnien u l-palazz b’noti qosra. Hemm aktar referenzi fl-istorja ta’ kif żviluppa l-etikett, però dan l-eżempju huwa importanti għax irridu nżommu f ’moħħna li dak iżżmien kulħadd kien jagħmel kif jagħmlu r-rejiet. Jekk

jintroduċi xi ħaġa r-re, kienet tkun meqjusa bħala xi ħaġa aċċettabbli u ta’ min jagħmel bħalha. B’hekk kompla jiżvolġi s-suġġett tal-etikett kif nafuh illum,” kompliet tispjega Ramona.

Xi nies mhumiex konxji tal-importanza tal-etikett L-etikett jidħol f ’ħafna aspetti: fuq il-mejda talikel, fuq il-post tax-xogħol, aspetti soċjali u f ’ħafna aktar – tista’ tgħid kważi f ’kollox.

Iżda donnu li ħafna persuni qed jonqsu mill-etikett. Ħallejt f ’idejha sabiex tghaddi l-kummenti taghħa dwar dan il-fatt. “Huwa minnu tassew. Hemm fatturi differenti li jaffettwaw, għax ħafna nies mhumiex konxji

jidħol biss fuq il-mejda u fuq il-post tax-xogħol, b’hekk staqsejt lil Ramona fejn l-aktar jidħol l-etikett, fejn forsi n-nies lanqas biss tgħaddilhom minn moħħhom li jidħol.

“Huwa veru li ħafna nies jaħsbu li l-etikett japplika fuq il-mejda u fuq il-post taxxogħol biss. Però, l-etikett, il-kortesija u r-rispett lejn ħaddieħor jidħlu kullimkien: fil-ħwienet, fiċ-ċinema, fittraffiku, fil-kju, fil-folol, fuq il-karozza tal-linja u f ’kull sitwazzjoni li nsibu ruħna fiha meta nkunu mdawrin b’nies oħra,” spjegatli Ramona.

Tatni eżempji bażiċi u li jsiru ta’ kuljum u li, b’aktar kortesija lejn ħaddiehor, ilħajja taf tkun aktar faċli.

“Jekk tieqaf u taħseb: kemm-il darba persuni jinżlu mill-karozza tal-linja u jgħidu ‘grazzi’ lix-xufier?

Kelma li tieħu sekonda, ma tiswa xejn, imma tħalli impatt pożittiv u turi rispett lejn ħaddieħor. Kemm-il darba tkun qed tistenna filkju u jiġi xi ħadd u jaqbad u jaqbeż in-nies. L-ewwel ħaġa li tiġik f ’moħħok tkun li dik il-persuna m’għandhiex rispett lejn ħaddieħor. Dawn huma biss żewġ eżempji ta’ sitwazzjonijiet li nħabbtu wiċċna magħhom ta’ kuljum, li iżda juru kemm hu faċli tapplika ftit kortesija lejn ħaddiehor,” żiedet tgħidli.

Fl-aħħar nett, Ramona saħqet fuq il-punt li filħajja tal-lum huwa tassew importanti li wieħed ikun kunfidenti u ċert minnu nnifsu.

“Il-kunfidenza tgħinek timxi ’l quddiem u ħafna nies jirrealizzaw l-importanza ta’ dan meta jsibu ruħhom f ’sitwazzjoni li mhumiex familjari magħha. Meta jiġri hekk ma tiħux pjaċir għax tħossok skomdu jew bħal ‘ħuta barra mill-ilma’. Il-messaġġ tiegħi L-etikett jidħol huwa biex kulħadd jagħmel kullimkien l-almu tiegħu u juri rispett lejn ħaddiehor,” temmet Ħafna nies jaħsbu li l-etikett tgħid Ramona. tal-importanza tal-etikett. Dan jiġi minn nuqqas ta’ għarfien u taħriġ f ’dan is-suġġett.

L-etikett huwa suġġett li l-ħin kollu jevolvi. Mhux kollox issib spejagat fi ktieb. Ċertu regoli jiġu mgħallma minn ġenerazzjoni għalloħra u jkunu ġejjin minn tradizzjonijiet antiki.

L-etikett huwa mezz ta’ kif ngħixu f ’armonija flimkien b’rispett u kunsiderazzjoni lejn ħaddiehor.”

Ma’ Ramona ddiskutejt jekk taħsibx li wasal iż-żmien li s-suġġett tal-etikett jibda jiġi ttrattat bħala wieħed missuġġetti mgħallma fl-iskejjel lokali sabiex inrawmu lit-tfal tagħna minn ċkunithom.

Fil-fatt, stqarret miegħi li ma tgħidx li wasal iżżmien, imma tistaqsi għaliex mhux diġà huwa inkluż?

“Affarijiet essenzjali bħal kif wieħed għandu jġib ruħu f ’post pubbliku, fuq il-mejda tal-ikel, kif jippreżenta ruħu u anke kif jagħti preżentazzjoni quddiem ħafna nies, huma ħiliet li kulħadd jiġi bżonnhom xi darba jew oħra. Tgħin ħafna jekk dan it-tagħlim jibda mid-dar.

Jiena, bħala omm, nifhem li wara ġurnata xogħol mhux dejjem faċli tpoġġi malmejda biex tgħallem lit-tfal kif iġibu ruħhom. Dan iżżmien it-tfal tant għandhom attivitajiet li l-ħin mhux dejjem jippermetti. Din kienet waħda mir-raġunijiet għalfejn tħarriġt biex inkun nista’ ngħallem lit-tfal, blgħan li ngħin u nirrinforza x-xogħol tal-ġenituri u l-għalliema fl-iskejjel. Meta persuna titghallem affarijiet bhal dawn minn età żgħira, dawn isiru istint. M’hemmx għalfejn taħsibhom għax isiru, kif ngħidu bl-Ingliż: second nature, spjegatli Ramona.

SKEDA

kullhadd.com

103 06.50 Flimkien ma’ Nancy (R) 07.45 Sejjaħtli Helpline (R) 08.30 Paperscan 10.00 Aroma Kitchen (R) 11.05 Karriera (R) 11.30 Cibus 12.30 Aħbarijiet 12.40 Kyrios 12.50 Telebejgh 13.05 In d House (R) 14.10 Arani Issa (R) 17.00 L-Argument 18.15 Q&A – Konferenza Ġenerali PL 19.30 Aħbarijiet 20.10 Ieqaf 20 Minuta 20.35 Andrew & Sue 21.35 On d Road 22.15 Q&A – Konferenza Ġenerali PL (R) 23.30 Aħbarijiet

151 06.00 Lena 06.30 Cultura Memex 07.00 Heartland 07.40 Il Concorso 08.20 Viaggi da Record 08.45 Il Nostro Amico Charly 09.30 I Nostri Amici Animali 10.15 Cronache Animali 11.00 Mezzogiorno in Famiglia 13.00 TG2 Giorno 13.30 TG 2 Motori 13.45 Quelli che Aspettano 15.30 Quelli Che il Calcio 17.10 90° Minuto 19.35 Squadra Speciale Cobra 11 20.30 TG2 20.30 21.00 N.C.I.S. 21.50 Gran Premio del Bahrain 22.00 Gara 22.15 Gran Premio del Bahrain 23.50 La Domenica Sportiva

162 06.00 Media Shopping 06.57 Anica Flash 07.00 Find My Family Australia 07.45 Media Shopping 08.00 Extreme Makeover Home

Edition 09.50 X-Style 10.30 Ho Sposato Un Gigante 11.10 Il Boss Dei Pre18esimi 12.05 Dr. House Medical Division 13.50 Ballare Per Un Sogno 15.40 Gossip Girl 17.20 Inga Lindstrom I Cavalli Di

Monte Caterina 19.20 Dr. House Medical Division 21.10 Call The Midwife 23.20 Casa Siffredi XXX

372 06.00 Diners Drive-Ins and Dives 07.00 Chopped 08.00 Amazing Wedding Cakes 09.00 The Pioneer Woman 10.00 Siba’s Table 11.00 Barefoot Contessa 12.00 Chopped 13.00 Diners Drive-Ins and Dives 16.00 Chopped 17.00 Siba’s Table 18.00 Tia Mowry at Home 19.00 Rev Run’s Sunday Suppers 20.00 Cutthroat Kitchen 21.00 Follow Donal to Europe 22.00 Australian Food Adventures with

Matt Moran 23.00 Diners Drive-Ins and Dives

412 09.00 Pawn Stars 17.00 Storage Wars 18.00 Pawn Star 19.00 Ax Men 20.00 American Restoration 21.00 Ancient Aliens 23.00 Black Sails

03|04|2016 27

101 06.00 Aħbarijiet 07.30 Qalb in-Nies 08.00 Paq Paq on Test 08.15 Madwarna 08.45 Ħadt l-Aħbar 10.00 New Rooms 10.30 Malta u Lil Hinn Minnha 12.00 News 12.10 Ħadd Għalik 15.00 Ħbieb u Għedewwa 18.00 News 18.15 Għawdex Illum 18.45 L-Ordni 19.15 Il-Vjaġġatur 20.00 Aħbarijiet 20.50 Film: The Quiet American 22.35 ZOS-Zone of Separation 23.35 News 23.50 Smack Down WWE

152 06.00 Fuori Orario 07.00 Le Bolas Mortali 07.30 Il Pozzo Della Morte 07.55 Film: Anima e Corpo 09.35 Attenti a Quei Due 10.30 Speciale Community Le Storie 11.10 Tgr 12.00 Tg3 12.25 Tgr Mediterraneo 12.55 Io & George 14.00 Tg Regione 14.15 Tg3 14.30 In 1/2 Ora 15.00 Tg3 LIS 15.05 Le Classiche Del Nord 2016 Giro

Delle Fiandre 17.05 Film: Anima Persa 19.00 Tg3 19.30 Tg Regione 20.00 Blob 20.10 Che Tempo Che Fa 21.45 Report

300 06.00 Green Balloon Club 06.25 Mr Bloom’s Nursery 06.45 Nina and the Neurons. In the Lab 07.00 Green Balloon Club 07.20 Jollywobbles 07.35 Doctors 09.35 EastEnders 11.30 Last of the Summer Wine 12.00 The Weakest Link 12.45 Atlantis 13.30 Last of the Summer Wine 14.30 The Weakest Link 15.15 Atlantis 16.00 The Lady Vanishes 17.30 The Musketeers 20.10 Father Brown 21.00 By Any Means 22.00 Jonathan Creek 23.30 Silent Witness

400 06.00 How Do They Do It? 06.25 Fat n’ Furious 07.15 Fast n’ Loud 08.10 Wheeler Dealers 09.05 Cuban Chrome 09.55 The Pop Illusionist 10.50 Troy 11.40 Storage Hunters 12.35 Property Wars 13.30 The Liquidator 14.25 Dallas Car Sharks 15.20 Classic Car Rescue 16.15 Cuban Chrome 17.10 What on Earth?

18.05 Ed Stafford 19.00 The Island with Bear Grylls 20.00 Running Wild With Bear Grylls 21.00 Kings Of The Wild 22.00 Inside Raising the Concordia 23.00 Railroad Alaska

452 06.45 Ben & Holly’s Little Kingdom 07.10 Blaze and the Monster Machines 07.35 PAW Patrol 08.00 Winx Club 08.55 The Fairly Odd Parents 09.30 Sanjay and Craig 10.00 Alvin and the Chipmunks 10.25 Kung Fu Panda 11.20 Swindle 12.50 Avatar 17.40 SpongeBob SquarePants 18.10 Teenage Mutant Ninja Turtles 18.35 The Penguins of Madagascar 18.50 Henry Danger 19.15 The Thundermans 19.45 Bella and the Bulldogs 20.10 Sam & Cat 20.40 SpongeBob SquarePants 21.10 Avatar 22.00 Big Time Rush 22.55 The Penguins of Madagascar 23.20 iCarly

104 07:00 Aħbarijiet 08:30 Paq Paq on Test 08:40 Kelma għall-Ħajja 09:00 Quddiesa tal-Ħadd 09:45 Vatican Magazine 10:15 Qalb in-Nies 10:45 Dot EU 11:00 MEA 11:30 Awtokura 12:00 New Rooms 12:30 Il-Vjaġġatur 13:00 Paq Paq Lifestyles 13:30 Gadgets 14:00 Madwarna 14:30 Dwarna 15:30 Malta u Lil Hinn Minnha 17:00 Animal Diaries 18:00 Hibs vs Floriana 20:00 Għawdex Illum 20:30 Aħbarijiet għal persuni b’nuqqas

ta’ smigħ 20:40 Paq Paq on Test

102 07.00 Aħbarijiet 08.45 Telebejgħ 10.15 Għalkulħadd 11.15 Quddiesa mis-Santwarju ta’ Pinu 12.00 Distinti (R) 12.45 Telebejgħ 13.00 Intriċċi (R) 14.00 Aħbarijiet 14.05 Telebejgħ 15.20 Iswed fuq l-Abjad (R) 16.25 Mill-Familja Rjali 16.40 Wheelspin (R) 17.30 Flusek (R) 18.00 Aħbarijiet 18.05 What’s for Dinner 18.45 Newsfeed 19.30 Aħbarijiet 19.50 Newsfeed 20.30 Becky 21.30 Aħbarijiet 21.35 Replay 23.15 Aħbarijiet

150 06.00 Parlamento Punto Europa 06.30 Unomattina in Famiglia 09.35 Easy Driver 10.00 A Sua Immagine 10.30 Santa Messa 11.50 A Sua Immagine 12.00 Recita Regina Coeli 12.10 A Sua Immagine 12.20 Linea Verde 13.30 Telegiornale 14.00 L’Arena 16.30 Tg 1 16.33 Che Tempo Fa 16.35 Domenica In 18.45 L’Eredità 20.00 Telegiornale 20.35 Affari Tuoi 21.30 Come Fai Sbagli Capitolo Cinque 23.29 Tg1 60 Secondi 23.30 Speciale Tg1

153 08.00 Tg4 Night News 08.20 Media Shopping 08.50 Super Partes 09.20 I Grandi Della Fede 10.00 Santa Messa 10.50 I Grandi Della Fede 11.30 Tg4 Telegiornale 12.00 Perry Mason 14.00 Donnavventura 15.02 Karol Un Uomo Diventato Papa 18.51 Anteprima Tg4 18.55 Tg4 Telegiornale 19.30 Dentro La Notizia 19.53 Tempesta D’amore 1Atv 21.15 La Frode 23.40 I Bellissimi Di R4 23.42 Zodiac 1 Parte

154 06.00 Prima Pagina Tg5 07.55 Traffico 08.00 Tg5 Mattina 09.10 Le Frontiere Dello Spirito 09.50 Il Pranzo Della Domenica 11.00 Le Storie Di Melaverde 12.00 Melaverde 13.00 Tg5 13.40 L’Arca Di Noè 14.00 Domenica Live 18.45 Caduta Libera 20.00 Tg5 20.40 Paperissima Sprint 21.10 Riassunto Non E’ Stato Mio

Figlio 21.13 Non è Stato Mio Figlio 23.10 L’Isola Dei Famosi 23.50 X-Style

155 07.00 Super Partes 07.40 Titti E Silvestro Micio Tra I Due

Litiganti…

07.45 I Flinstones 08.30 Lupin 3rd–Fuga Da Alcatraz 10.25 Tutti Gli Uomini Del Deficiente 12.25 Studio Aperto 12.40 Grand Prix Superbike 14.00 L’isola Dei Famosi 14.20 Blue Crush 2 16.35 Cenerentola Per Sempre 18.30 Studio Aperto 19.00 L’Isola Dei Famosi 19.15 M.I.B. 21.15 Le Iene Show

306 06.00 THS 07.00 Rich Kids of Beverly Hills 11.00 Christina Milian Turned Up 13.00 Botched 14.00 Just Jillian 17.00 Keeping Up With the Kardashians 19.00 I Am Cait 21.00 L.A. Clippers Dance Squad 22.00 Keeping Up With the Kardashians 23.00 Hollywood Medium With Tyler

Henry

307 07.15 Hawaii Life 07.40 Healthy Gourmet 08.30 Beachfront Bargain Hunt 09.25 Caribbean Life 09.50 Hawaii Life 10.15 Rehab Addict 11.10 Curb Appeal 12.00 Junk Gypsies 12.50 Cousins on Call 13.15 Kitchen Cousins 13.45 Giada’s Weekend Getaways 14.35 Tiny House Big Living 15.25 Fixer Upper 16.15 Rehab Addict 17.05 Castles On Camera 18.00 Extreme Homes 18.55 House Hunters 19.45 Hawaii Life 20.10 Restoration SOS Buffalo 20.35 Rehab Addict 21.00 Rachel Hunter’s Tour of Beauty 21.55 Tiny House

312 06.00 The Crocodile Hunter 07.30 Captain Jack 09.10 The Charge of the Light Brigade 11.15 Big Screen 11.30 Groundhog Day 13.15 If It’s Tuesday This Must Be Belgium 14.55 One Summer Love 16.35 Jakob the Liar 18.30 True Heart 20.00 Desperately Seeking Susan 21.45 Bright Lights Big City 23.30 State of Grace

403 06.00 Toddlers & Tiaras 07.40 Cake Boss 09.30 Little People Big World 11.20 Sin City ER 12.15 Our Little Family 13.10 Little People Big World 14.05 Cake Boss 15.00 Brides of Beverly Hills 15.30 Say Yes to the Dress 15.55 Say Yes to the Dress. Bridesmaids 16.25 Happily Ever Laughter 16.50 Curvy Brides 17.20 Something Borrowed Something

New 17.50 Bride by Design 18.15 Say Yes to the Dress 20.05 90 Days to Wed 21.00 Say Yes to the Dress 21.55 Katie Hopkins 22.50 My Extreme Excess Skin 23.45 Sex Sent Me to the E.R.

600 07.30 Paris Marathon 10.00 FIM World Superbike Series

Motorcycling 11.00 FIA World Touring Car

Championship 12.00 FIM World Superbike Series

Motorcycling 13.00 Tour of Flanders Cycling 16.00 FIA World Touring Car

Championship 17.00 ISU World Championship Figure

Skating 17.55 Eurosport2 News 18.00 China Open Snooker 20.00 Tour of Flanders Cycling 21.00 Rolex Grand Slam Equestrianism 22.00 Eurosport2 News 22.05 ISU World Championship Figure

Skating 23.00 FIM World Superbike Series

Motorcycle Raci 23.30 Major League Soccer

405 06.00 Meet the Sloths 06.25 From Wags to Riches 07.15 Gator Boys 08.10 Rugged Justice 09.05 Ten Deadliest Snakes with Nigel

Marven 10.00 Big Fish Man 10.55 Ten Deadliest Snakes with Nigel

Marven 11.50 Hunt For The Tasmanian Tiger 12.45 Wildest India 13.40 Bahama Blue 14.35 Wildest Arctic 15.30 Sharks Under Glass 16.25 Biggest & Baddest 17.20 Gator Boys 18.15 Rugged Justice 19.10 Ten Deadliest Snakes with Nigel

Marven 20.05 From Wags to Riches 21.00 Gator Boys 21.55 Ten Deadliest Snakes with Nigel

410 06.00 House Hunters International 08.00 Salvage Dawgs 09.00 The Vanilla Ice Project 10.00 Baggage Battles 11.00 Shed & Buried 12.00 Building Alaska 13.00 Man Caves 14.00 Lake Life 15.00 The Bronson Pinchot Project 16.00 Salvage Dawgs 17.00 Building Alaska 18.00 House Hunters International 19.00 Expedition Unknown 20.00 Mysteries at the Museum 22.00 Building Alaska 23.00 Man Caves

28 03|04|2016

kullhadd.com MIĊ-

ĊINEMA

RAPPORT TA’

ĊINEMA

CARMEL BONNICI

THE SECRET IN THEIR EYES

ATMOSFERIKU

THRILLER INTENS U MORBIDU Atturi Ewlenin: Chiwetel Ejiofor, Julia Roberts, Nicole Kidman, Dean Norris, Joe Cole, Alfred Molina Direttur: Billy Ray Distributur: Universal Maħruġ minn KRS Releasing The Secret In Their Eyes huwa r-remake Amerikan tal-film Arġentin tal-istess isem taddirettur Juan José Campanella li fl-2010, b’sorpriża, rebaħ l-Oscar għall-aqwa film barrani. Minkejja li l-ambjent, l-epoka u l-identità talvittma u anke l-final huma mibdula, din il-produzzjoni ġdida rnexxielha żżomm l-atmosfera ta’ bruda li rrenjat fix-xogħol ta’ sitt snin ilu.

Tim ta’ investigaturi talFBI li qed ikollhom suċċess f ’xogħolhom jaħdmu dejjem flimkien qishom entità waħda.

Meta t-tifla adoloxxenti ta’ Jess (Roberts) tinsab brutalment

Ħin: 111 min. Ċert. 15

maqtula u anke stuprata, Ray (Ejiofor), is-sieħeb tagħha u Claire (Kidman), il-prokuratura distettwali, jwegħduha li se jfittxu l-ħati.

Għalkemm għamlu ħafna tiftix u investigaw diversi persuni, jidher li xi ħadd qed jipproteġi lill-qattiel.

Fl-aħħar, wara 13-il sena, Ray ikollu ħjiel tajjeb li jista’ jsolvi dan il-każ. Qatt ma jobsor li se jisfa f ’territorju oskur li se jixxukkjah, kif ukoll jitfa’ dawl ġdid fuq il-passat.

The Secret In Their Eyes hu il-konfini mhux ċari bejn ilthriller misterjuż, qawwi u ġustizzja u l-vendetta. intens li sikwit jaqleb millWaqt li t-tliet ta’ atturi preżent għall-passat, fejn huma tajbin, Julia Roberts

CHRONIC

tiddomina xi ftit aktar bħala l-omm imsejkna, b’wiċċ qares, mingħajr sbuħija, deċiża li flaħħar tara li l-ġustizzja sseħħ.

ENIGMATIKU

BNIEDEM RASSENJAT GĦAL XOGĦOL TA’ FEJDA Atturi Ewlenin: Tim Roth, Robin Bartlett, Michael li l-ħajja tatu mill-agħar. Dan l-imsejken tant jinsab sottomess Cristofer, Nailea Norvind, Rachel Pickup u mġarrab li għażel ix-xogħol Direttur: Michel Franco Ħin: 93 min. li jieħu ħsieb u jindokra, lejl u nhar, tliet pazjenti b’mard Distributur: Curzon Artificial Eye Films terminali.

Maħruġ minn Side Street Films, Eden Cinemas Qabel ma jmut pazjent ma

Ċert. 15 jistax jaqbad ma’ ieħor. Tant hu intiż f ’dan ix-xogħol li għandu Dan hu xogħol li, jew se ħabta kif jattwah billi jieħu Chronic hu film tassew differenti, uniku, minimalist, li jħallik jiffaxxinak jekk tqisu minn ħsiebhom, jaħsilhom, jgħinhom perpless u ma tafx x’taqbad ċertu lat, jew se jiddiżappuntak fil-bżonnijiet tagħhom kull ħin, taħseb. Bi storja mimlija pawsi, u tistaqsi x’inhi r-raġuni li anke jqum billejl billi ngħasu bi kważi xejn djalogu, fid-dieher nħadem. Il-protagonist, David ħafif, u kontinwament juri taħseb li mhu qed jiġri xejn, (Roth), hu bniedem enigmatiku magħhom kompassjoni kbira però minn taħt hemm kurrent li qatt ma nkunu nafu xejn waqt li jaġixxi bi prudenza dwaru, b’wiċċ reżolut li jindika enormi. qawwi jħabbat.

L-uniku żvog li għandu hu li jittrenja meta joħroġ jiġri fuq il-bankina. Chronic jiżvolġi b’solennita palpabbli, qisu xi film reliġjuż, u qatt ma jagħtik nifs b’xi sekwenza żgħira ta’ umoriżmu.

Prosit lil Tim Roth, li jidher kważi f ’kull xena, kif ukoll jagħti interpretazzjoni ammirevoli. Film li wkoll jista’ jħawdek għax ma tistax tasal għal spjegazzjoni. Meta qgħadt naħseb ftit fuqu, affaxxinanti bl-oriġinalità tiegħu. Attenti għall-final li se jissorprendi jew jaħsad bil-kbir.

THE DIVERGENT SERIES: ALLEGIANT

IMĦARREK SEW

Atturi Ewlenin: Shailene Woodley, Theo James, Miles Barra l-belt għall-ewwel darba Teller, Zoe Kravitz, Jeff Daniels, Napmi Watts, Jonny f ’ħajjithom, b’Edgar (Weston) isus warajhom, isibu rwieħhom Weston, Maggie Q f ’reġjun maħruq ta’ baħħ enormi fejn xejn ma jikber.

Direttur: Robert Schwentke Ħin: 120 min.

Meta jinħelsu, jittieħdu f ’bini Distributur: E-One Films għoli – Dipartiment tas-Sanità Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 12A Ġenetika. Hemmhekk, l-espert David (Daniels) jagħżel lil Tris, Allegiant ikompli fejn ħalla li jqisha ġenetikament pura, Is-serje Divergent waslet fittielet puntata b’Allegiant. S’issa, Insurgent b’Beatrice Tris Prior biex iħejji esperimenti għalliż-żewġ produzzjonijiet ta’ (Woodley) u Four (James) kawża misterjuża tiegħu. Bitqabel daħħlu mal-$586 miljun flimkien ma’ tliet ħbieb oħra trattament speċjali li tirċievi, u dan ix-xogħol ġdid, waħdu, jħallu l-belt imġarrfa ta’ tiftakar dwar il-familja tagħha, hu stmat li għandu baġit ta’ Chicago billi jaħarbu minn però, finalment, tinduna li madwar $200 miljun. Suppost mal-ħitan li jiċċirkondaw il- David irid jużaha għal skopijiet dan kellu jkun l-aħħar episodju, belt, segwiti mill-gwardji armati mhux umani.

Ma’ sħabha taħrab lejn imma issa ħadnieha drawwa li ta’ Evelyn (Watts) li ħatret lilha Chicago b’ajruplan misruq nnifisha bħala mexxejja. l-final jinqasam f ’żewġ films.

fejn tkun traduta u ssir taf li Evelyn trid teqred il-memorja tan-nies b’gass velenuż. Minn hawn ’il quddiem hemm aktar avventuri eżileranti jistennew lil dawn iż-żgħażagħ kuraġġużi.

The Divergent Series: Allegiant jerġa’ jesibixxi l-ġlieda biex wieħed jibqa’ jgħix, juri l-ġibda romantika bejn iżżewġ protagonisti u valuri oħra bħall-kuraġġ u l-lealtà.

L-azzjoni spettakolari hija spissa b’movimenti qawwijin, b’xenarju anke ta’ dinja apokaliptika nieqsa mill-kulur ħlief il-kannella u b’andament li ma tistenniehx.

AVVENTURI EĊITANTI BARRA L-BELT IMĠARRFA TA’ CHICAGO

ĊINEMA

kullhadd.com

03|04|2016 29

PRESIDENT

TOPIKU

RIVOLUZZJONI KONTRA DITTATUR KATTIV

Atturi Ewlenin: Misha Gomiashvili, Dachi Orvelashvili, Guja Burduli, la Sukhitashvili, Zura Begalishvili Direttur: Moshen Makhmalbaf Ħin: 119 min.

Distributur: Swipe Films Maħruġ minn Side Street Films, Eden Cinemas.

Ċert. 15 Id-direttur Iranjan Moshen Makhmalbaf kważi dejjem ħadem films ta’ baġits żgħar, bi stil minimalistiku, li juru l-ħajja reali aktarx f ’pajjiżu.

Barra minn hekk, dan jikteb ukoll l-iscreenplays, jeditja l-films tiegħu, kif ukoll hu awtur u jikteb ir-reċti. Fi żmien ir-Renju tax-Shah kien membru ta’ grupp Iżlamiku militari u għal xi żmien weħel anke l-ħabs fuq attivitajiet politiċi.

Wara r-Rivoluzzjoni tal-1979, sar il-kap tad-Dipartiment tal-Arti Iżlamika. Xi wħud mill-films tiegħu, lejn l-aħħar tas-snin disgħin u dawk talbidu tas-snin elfejn, sabu oppożizzjoni iebsa miċċensuri tal-pajjiż u nżammu.

Kien f ’dan iż-żmien li l-kritiċi skoprew il-films

tiegħu (diversi minnhom ħarġu mill-Iran bil-moħbi), kif ukoll saru mfittxija sewwa miċ-ċirkwiti tal-festivals rinomati.

Fl-2009 telaq minn pajjiżu biex ikompli jaħdem xogħlijiet f ’eżilju li hu stess impona fuqu nniffsu. Fi President hu ovvju li ħalla warajh ilkumplessità li kien iħobb jesibixxi u sawwar proġett li hu aktar kummerċjali, però wieħed irid jammetti li f ’xi waqtiet l-id ta’ dan il-maestro għadha evidenti.

Fil-preżent, f ’pajjiż li ma jissemmiex (il-film inħadem f ’Georgia b’atturi minn dan il-pajjiż), id-dittatur president (Gomiashvili) se jħabbat wiċċu ma’ rivoluzzjoni ħarxa.

Il-poplu li bata ħafna, uħud b’torturi kbar u b’faqar

miżerabbli ma’ kullimkien, qed jgħajjat għal demmu. Hu, flimkien man-neputi żgħir tiegħu, Dachi (Orvelashvili) jirnexxilhom jiżgiċċaw u jilbsu lbies fqir biex ma jintgħarfux.

Fil-vjaġġ tagħhom biex isibu mezz minn fejn joħorġu mill-pajjiż (u hawn l-istil ta’ Makhmalbaf joħroġ sew) jidħlu għand barbier fqir,

isibu kenn għand prostituta inkwetata u jingħaqdu ma’ bosta refuġjati mgħaddbin bis-sħiħ għall-miżerja li ġab fuqhom dan il-president.

L-umoriżmu sottili ma jonqosx; l-aktar fir-reazzjoni u djalogu bejn iċ-ċkejken, tassew ħelu u simpatiku, u t-tirann nannuh, fejn iż-żgħir mingħalih qed jilgħab logħba

FREEHELD

li ma togħġbux (eku tal-film La Vita È Bella). Hemm ħjiel simili hawn ukoll ta’ kif inqabad Muammar Gaddafi.

Minkejja li dan mhux wieħed li jikkompara mal-aqwa xogħlijiet ta’ dan id-direttur, xorta waħda President, li hu bis-sotto titoli, fih mhux ħażin x’wieħed jiggosta u jammira.

MELODRAMMATIKU

KAŻ STRAMB LI INFORZA LIĠIJIET AKTAR LIBERALI

peta magħha.

Atturi Ewlenin: Julianne Moore, Ellen Page, Michael ShanFreeheld jiffoka l-aktar fuq non, Steve Carell, Luke Grimes, Josh Charles il-battikata kbira li ħadet Laurel biex takkwista l-ġustizzDirettur: Peter Sollett Ħin: 103 min. ja xierqa, dovuta lilha, u filDistributur: E-One Films proċess juri kemm id-drittijiet Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 12A tal-gays ħadu spinta ’l quddiem.

Stacie, iżgħar ħafna fiż-żmien, Każ kurjuż ġara tassew fl- cie Andree (Page), żagħżugħa tistieden lil Laurie biex joħorġu 2002, fi New Jersey. Dan kien li taħdem bħala mekkanik u li lejla flimkien.

Dane Wells (Shannon), isjikkonċerna lil Laurie Hes- wriet il-kapaċità tagħha meta sieħeb tax-xogħol tagħha, ter (Moore), pulizija mara, u armat ir-roti ta’ karozza f ’ħin qed juri interess romantiku l-ħabiba/maħbuba tagħha, Sta- ħafna iqsar minn raġel li kkom-

fiha, b’diżapprovazzjoni għal Stacie. Wara xi sena, dawn iżżewġ nisa jixtru dar flimkien u jirreġistraw skont liġi ġdida msejħa Domestic Partnership.

Meta Laurie ssir taf li hi marida bil-kanċer tal-griżmejn, dlonk tapplika mal-bord ta’ amministraturi, Ocean County, biex il-pensjoni tagħha wara mewta tibqa’ teħodha Stacie.

Naturalment, il-bord ma jilqax it-talba tagħha u hi, fleqqel tal-marda ma taqtax qalbha u ġġiegħel lil Steve Gold-

stein (Carell), attivist gay biex jorganizza protesta wara li xi attentati oħra fallew. Freeheld, bis-saħħa tal-parti impressjonanti ta’ Julianne Moore, jibdel din l-istorja ta’ taqtigħa umana għall-ġustizzja xierqa f ’waħda drammatika u ġieli sentimentali.

Wara li ħadmet parti oħra ta’ mara marida fi Still Alice, li biha rebħet l-Oscar, Moore terġa’ timpressjona sewwa, ħafna aktar lejn it-tmiem meta l-marda taħkimha sew.

L-AQWA ĦAMES FILMS Bejn it-23.03.2016 u s-27.03.2016

1.

2.

3.

4.

5.

Batman vs Superman: Dawn of Justice Kung Fu Panda 3 London Has Fallen Risen Zootropolis

KOMPETIZZJONI EMPIRE CINEMA

Mistoqsija għal din il-ġimgħa: Fuq xiex jittratta l-film The Secret In Their Eyes?

Ibgħat it-tweġiba tiegħek lil: Kompetizzjoni Films, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: M. ABILLA – il-Qawra

30 03|04|2016

kullhadd.com

AVVIŻI KLASSIFIKATI ­­­­PR­OPRJETÀ

Uffiċju għall-kiri fi triq prinċipali f ’Ħal Luqa. €500 fix-xahar. Ċempel 7982 0749.

TANAYA’S Dev. Ltd: Għażla kbira ta’ appartamenti f ’kull żona ta’ Malta. Jinbiegħu mingħajr depożitu u nħallsulek il-kuntratt. Offerta speċjali. Għal aktar dettalji ċempel 9992 4999.

Mingħajr aġenti jekk jogħġbok.

SERVIZZI Lezzjonijiet fir-Rabat. Ejjew A.R.C. għas-suġġetti kollha minn Year 4 sa Year 6. Nagħmlu wkoll reading classes għal tfal bejn l-4 u s-6 snin u 7 sa 11-il sena. Minn Form 1 sa Form 5 u Matsec Exam Maths, Malti, Ingliż, Physics, Biology u Ġermaniż.

Klassijiet tal-lingwi għall-adulti wkoll. Ċemplu 9943 2994.

Investigazzjoni Privata: Żwiġijiet, għerusija u relazzjonijiet oħra, DNA forensic tests, tfal maħtufin minn Malta, każijiet ċivili, każijiet oħra filqorti, problemi f ’kumpaniji jew negozju. Nagħmlu xhieda fil-Qorti. Naħdmu f ’Malta u anke barra. Għal appuntament ċemplu 7959 0000. email: info@ privateinvestigationmalta.com Korsijiet f ’Livell Ordinarju f ’diversi suġġetti bħallMatematika, Ingliż, Malti, Franċiż, Fiżika u oħrajn. Noffru wkoll korsijiet tal-ECDL. Prezz €35 kull module. Noffru wkoll korsijiet bażiċi fil-kompjuter, €50. Ċempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew żur is-sit elettroniku www.tudorinstitute.com Tewmi Group għal lezzjonijiet tal-karozzi kemm manual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzi għall-kiri bi prezzijiet raġonevoli. Żur is-sit www.tewmi.

is-sit: www.expresswatchrepairs. darrendoitall.com com jew irrikorru 110, Triq ilLezzjonijiet taż-żfin fuq stil Kungress Ewkaristiku, il-Mosta. Il-bejt tiegħek jagħmel l-ilma?

Għandek problema ta’ moffa? ballroom jew Latin-Amerikan. Ċempel 2141 7235.

Kenda Ltd issolvilek il-problema.

Lezzjonijiet taż-żfin għallNispeċjalizzaw fuq xogħol ta’ beginners u kompetizzjonijiet waterproofing u membrane minn Imperial Qualified Dance XOGĦOL TA’ b’10 snin garanzija. Xogħol Teacher (ISTD) Ibgħat SMS fuq MANUTENZJONI professjonali bl-aqwa materjal 7925 3015 jew ċempel 2138 6818 Installazzjoni u tiswija ta’ aerials ISO pool. Għal stima bla obbligu sa 12.00pm. tat-televiżjoni. Offerti vantaġġjużi ċemplu 7972 9967 jew żur is-sit Care and Cure Group Ltd: fuq sistemi tas-satellita u fuq www.kendawaterproofing.com infermiera mħarrġa, caring l-android TV boxes. Għal aktar assistants, nannies, nies imħarrġin infromazzjoni ċempel 2148 6211.

AVVIŻI OĦRA biex iżommu kumpanija, għajnuna fid-djar u night sitters. Għal kull tip ta’ kisi bil-ġibs, Servizz ta’ 24 siegħa, Għandna ramel u siment, graffiato, żebgħa, Jinħtieġu ħaddiema fuq bażi wkoll għall-kiri: wheelchairs, xogħol fuq l-antik, xogħol fuq il- part-time biex jagħmlu t-tindif hoists, commodes, walking pond, madum, membrane, dawl u f ’dar tal-irtiri. Tel 2276 0000. frames u hospital beds. Għal ilma. Ċempel fuq 7928 5444. aktar informazzjoni ċempel fuq Jien ġuvni bil-għaqal ta’ 39 sena. dawn in-numri: 2137 6946/9947 Tiswija u installazzjoni ta’ Nixtieq niltaqa’ ma’ tfajla, single estensjonijiet tat-telefowns għal mother jew separata, bejn 23 u 0178. kull tip ta’ linji fissi. Ċempel fuq 38 sena, bi skop serju jew bħala 7993 0419. ħbieb jekk m’għandhiex ma’ min AFFARIJIET toħroġ. Kull min hu interessat Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali tal- jibgħat SMS fuq 7930 1390.

GĦALL-BEJGĦ ilma, ċangatura qadima jew ġdida, Aħna nixtru kollox, bħal għamara, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Paul & Waters – The Perfumery. fajjenza, arloġġi, figurini, muniti, Ċempel lil Jason fuq in-numru Għall-aqwa ditti ta’ fwejjaħ, midalji, u kull ħaġa oħra. Ċemp- 2143 2352 jew 9947 7167. oriġinali u bl-orħos prezzijiet lu fuq 2147 0128, 2123 7597 jew f ’Malta, żur il-ħwienet ta’ Paul Jason Gatt għal kull xogħol ta’ & Waters – The Perfumery.

9986 9519. tibjid u tikħil, kisi normali, fuq il- Il-ħwienet tagħna tal-Fgura, ilGħamara għall-uffiċini għall- fil, fuq xogħol antik u bil-pont, kisi Mosta, Ħal Qormi u Raħal Ġdid bejgħ, f ’kundizzjoni tajba ħafna. bil-ġibs u graffiato. Kiri ta’ cherry ikunu miftuħin kuljum mid-9.00 picker (tower ladder). Ċempel fuq san-12.30 u mill-16.00 sas-19.00. Ċempel 7982 0749.

9945 4235 jew 2180 5811.

Paul & Waters Free Delivery Għandna varjetà kbira ta’ arloġġi Service. Ċempel 2766 3361. bħal Tissot, Citizen, Casio, WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Ħal Michael Kors, Fossil, Esprit, Qormi, jispeċjalizzaw f ’xogħol MUSIC LINK Issibilna kull tip Festina u Q&Q. Issibilna wkoll ta’ waterproof membrane, damp ta’ strumenti mużikali, fosthom arloġġi ta’ mal-ħajt, żveljarini u proofing u rubberised paint. 25 drums kemm akustiċi u elettriċi, selezzjoni ta’ cuckoo clocks mill- sena esperjenza. Stimi b’xejn u cymbals, percussion, pjanijiet Black Forest. Noffru servizzi prezz moderat. Ċempel 2148 diġitali, baby grand pianos, sound rigward tiswija ta’ kull tip ta’ 8972, 2143 8326, 9944 5527 jew mixers u sound cards. Apparat arloġġ kif ukoll nibdlu batteriji, 7981 2784 jew żur is-sit www. ta’ DJ sound systems, kitarri ċineg, naqtgħu kull forma ta’ wpmalta.com klassiċi u akustiċi, bass guitars, ħġieġa, eċċ. Għal dawk l-arloġġi strumenti tar-ram, wood winds, tajbin għall-ilma, noffru s-servizz Għal kull tip ta’ xogħol fuq faċċata, vjolini, spare parts u aċċessorji ta’ water pressure test waqt li bjut, appoġġi, gallarijiet, eċċ. oħra. Issib ukoll kotba tal-mużika tistennew għalih. Nispeċjalizzaw Membrane jew liquid membrane. tat-tagħlim. Mur Music Link, ukoll fuq tiswija ta’ grandfather Mela pproteġi l-proprjetà tiegħek 262, Triq Fleur-de-Lys, B’Kara. clocks u kull tip ta’ clock. It- mill-ilma tax-xita u ċempel issa Ċempel 2148 2796. għal stima b’xejn bin-numru 7905 tiswija hija bil-garanzija.

Għal aktar informazzjoni żur 8883 jew idħol fuq is-sit www. AGR AUTO JAPANESE Parts com jew ċempel 9942 2422.

KUPUN AVVIŻI KLASSIFIKATI IKTEB L-AVVIŻ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM, NRU TAT-TELEFOWN/MOWBAJL U INDIRIZZ

AVVIŻI

għall-karozzi: Inbigħu kull tip ta’ parts ta’ karozzi Ġappuniżi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ żjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eċċ.

Parts ġenwini.

Għal aktar informazzjoni ċempel 2144 6839 jew 9947 4504.

Fax: 2147 0295. Email: alex@ agrautoparts.com Nigret Night Club and Restaurant, Labour Ave, ir-Rabat, Malta. Naċċettaw riservazzjonijiet għal coffee mornings, lunches u d inner dances u kull okkażjoni oħra. Miftuħin fil-weekends, lejla Maltija b’differenza kull nhar ta’ Ġimgħa. Nhar ta’ Sibt mużika għal kulħadd ma’ Franz Grech. Inservu wkoll take-away fil-weekends.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal kull okkażjoni. Għal aktar informazzjoni ċempel 2145 4858/2145 4908/7945 4908.

Tistgħu żżuru s-sit elettroniku www.nigretnightclub.com jew www.nigretnc.com TALBA LILL-ISPIRTU S-SANTU: Int li ssolvi l-problemi kollha, dawwal ittoroq kollha tiegħi biex nikseb dak li neħtieġ. Inti li tajtni d-don divin biex naħfer u ninsa d-deni kollu li jsir kontra tiegħi, li f ’kull mument ta’ ħajti tkun maġenbi.

F’din it-talba qasira nixtieq nirringrazzjak ta’ dan kollu, waqt li nikkonferma mill-ġdid li qatt ma ninfired minnek, anke quddiem l-illużjonijiet materjali.

Nixtieq li nkun miegħek fil-glorja ta’ dejjem. Grazzi għall-ħniena tiegħek lejja u lejn dawk li jiġu minni.

Din it-talba għandha tingħad tlett ijiem wara xulxin. Wara tlett ijiem it-talba tkun maqlugħa, anke jekk għall-bidu tidher diffiċli. It-talba għandha tkun ippubblikata millewwel wara li tinqala’ l-grazzja, bla ma tissemma’ x’kienet.

Offerta 1: Ġimagħtejn Offerta 2: 5 ġimgħat Offerta 3: 2 avviżi għal 5 ġimgħat Offerta 4: 13-il ġimgħa Offerta 5: 26 ġimgħa Offerta 6: 52 ġimgħa

€5 €10 €15 €30 €56 €93

ĦLAS B’CASH JEW CHEQUE LIL: Sound Vision Print Ltd, KullĦadd, Avviżi Klassifikati, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

AVVIŻI

kullhadd.com

03|04|2016 31

AVVIŻI TAL-PL Seminar Se jsir seminar mill-Veterani Laburisti bit-tema ‘Il-faqar u l-anzjanità’, nhar l-Erbgħa 6 ta’ April 2016, mid9.30am sa nofsinhar, fiċ-Ċentru Nazzjonali Laburista, il-Ħamrun.

Kulħadd hu mistieden jattendi.

AVVIŻI ĠENERALI Ftira Country Night Il-Ħbieb tal-Għaqda Soċjo-Mużikali Anici ta’ Ħal Qormi se jorganizzaw ftira country night fil-każin mit8.00pm ’il quddiem, nhar is-Sibt 9 ta’ April 2016, u bilparteċipazzjoni live ta’ Marisa D’Amato.

Il-ftira ta’ 12-il pulzier, imsajra fil-forn tal-ħatab, tkun b’għażla minn Maltija, kaponata jew Għawdxija. Ikunu servuti wkoll appetizers, inbid jew soft drink, u deżerta.

Prezz għall-kbar €12, u dawk taħt il-11-il sena €5.

Biljetti jinkisbu mill-każin, u huwa importanti li taħseb kmieni biex ma tkunx diżappuntat. Għal aktar informazzjoni ċempel 7970 2874 jew ibgħat email lil: info@anicibandclub.org Servizz ta’ marċi brijużi Fuq stedina tal-Arċikonfraternità ta’ San Ġużepp Rabat tal-Imdina nhar il-Ħamis 14 t’April, fit-8.15pm, il-Banda Cittadina Sliema se tagħmel servizz ta’ marċi brijużi għall-festa ta’ San Ġużepp li tiġi ċċelebrata firRabat.

Matul dan il-marċ il-Banda Sliema, li tkun immexxija mis-Surmast Direttur il-Mro Lesley Tabone, se ddoqq sett sabiħ ta’ marċi ferrieħa ta’ diversi kompożituri rinnomati Maltin.

Waqt li l-marċ jasal fi Triq Indri Borg se jiġi inawgurat l-ark li jintrama f ’dik it-Triq; ark li għadu kemm ġie rrestawrat.

Picnic fil-Kunċizzjoni Is-Sezzjoni Żgħażagħ fi ħdan is-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju tal-Imqabba, b’kollaborazzjoni malKummissjoni tan-Nisa tal-istess Soċjetà, se jorganizzaw picnic fil-Kunċizzjoni, limiti tar-Rabat, nhar il-Ħadd 17 t’April 2016.

Waqt din l-attività se jiġi servut varjetà ta’ ikel u xorb.

Trasport jitlaq mill-pjazza ewlenija tal-Imqabba fl10.00am.

Riservazzjonijiet isiru fuq 7953 9542 u aktar informazzjoni tinkiseb mis-sit elettroniku www.talgilju. com Annie – The Musical, b’risq id-Dar tal-Providenza Fil-21 ta’ Mejju 2016, id-Dar tal-Providenza se tkun qed ittella’ l-produzzjoni Annie – The Musical fl-Istitut Kattoliku il-Furjana. Il-produzzjoni se tkun bis-sehem tar-residenti tad-Dar flimkien ma’ diversi tfal magħrufa sew fil-qasam tat-televizjoni, fosthom Geordie Schembri li se tinterpreta l-parti ta’ Annie li hija magħrufa għasserje televiżiva Iċ-Ċaqqufa, u Tereża u Aiken Buhagiar li bħalissa qed jidher fis-sensiela Strada Stretta u li se jinterpreta l-parti ta’ Donald.

Annie – The Musical jeħodna lura fiż-żmien meta Annie, mill-orfanatrofju Muniċipali, ikollha x-xewqa li ssib lillġenituri tagħha. Bl-għajnuna ta’ Sandy, il-kelba, u Miss Farrell jirnexxilha tiltaqa’ mal-biljunarju Warbucks, u minn hemm jibdew l-avventuri tagħha.

Ir-rappreżentazzjoni ta’ Annie – The Musical se tittella’ nhar is-Sibt 21 ta’ Mejju fis-6.00pm. Biljetti għal donazzjoni ta’ €5 jistgħu jinkisbu mid-Dar talProvidenza fis-Siġġiewi, mill-uffiċċju tad-Dar talProvidenza Nru 244, Triq San Pawl, il-Belt Valletta, bejn id-9.00am u 12.30pm, mit-Tnejn sas-Sibt, mill-uffiċċju tar-riservazzjonijiet u mill-bar tal-Istitut Kattoliku, ilFurjana.

Segwina fuq il-paġna tal-Faccebook

facebook.com/kullhadd

32 03|04|2016

kullhadd.com

TEMP GĦAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

21°C

21°C

22°C

14°C

15°C

16°C

07

07

06

Il-Ħamis

Il-Ġimgħa

Is-Sibt

22°C

20°C

19°C

14°C

12°C

13°C

06

08

08

ALMANAKK

RITRATT MILL-ANTIK

L-OGĦLA TEMPERATURA: 20°C L-INQAS TEMPERATURA: 16°C INDIĊI UV: 7 SITWAZZJONI ĠENERALI: Ċirkolazzjoni ta’ pressjoni baxxa lejn inNofsinhar ta’ Malta ser tiddgħajjef TEMP: Pjuttost imsaħħab b’xi waqtiet xemxin

UV

VIŻIBBILTÀ: Tajba Ritratt: Bay Retro

RIĦ: Qawwi mill-Grieg il-Lvant li jsir ftit qawwi għal qawwi BAĦAR: Qawwi IMBATT: Baxx mix-Xlokk TEMPERATURA TAL-BAĦAR: 16°C

UV

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD Collis Williams Pharmacy, 15, Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta – 2122 6281 Vivien Pharmacy, Triq Patri Magri, il-Marsa – 2122 1701 Tal-Ħlas Pharmacy, Triq il-Ħelsien, Ħal Qormi – 2148 7739 Remedies Pharmacy, Triq Tumas Fenech, Birkirkara – 2144 1589 Charing Pharmacy, Triq il-Mimosa, Tal-Pietà – 2123 2954 Lourdes Pharmacy, Triq in-Naxxar, San Ġwann – 2138 7479 The Economical Dispensary, 86/87, Triq Sir Adrian Dingli, Tas-Sliema – 2133 0376 St Mary Pharmacy, 2, Triq Antonio Schembri, Ħ’Attard – 2143 6348 Victory Pharmacy, 16, Pjazza il-Vitorja, in-Naxxar – 2141 2454 St Simon Pharmacy, 8, Dawret il-Gżejjer, Buġibba – 2157 1649 Sonren Pharmacy, Triq iż-Żejtun, Ħal Tarxien – 2167 2757 Kalkara Pharmacy, 8, Misraħ l-Arċisqof Gonzi, il-Kalkara – 2180 7740 Hompesch Pharmacy, 207/2011, Triq Hompesch, il-Fgura – 2180 7503 Green Cross Pharmacy, 8, Misraħ Gregorio Bonnici, iż-Żejtun – 2169 3723 Bronja Pharmacy, Sonata, Triq il-Bronja, iż-Żurrieq – 2168 2251 Remedies Pharmacy, 1, Triq il-Parroċċa, is-Siġġiewi – 2146 0828 Spiżerija Carmen, 1, Triq Misraħ is-Suffara, Ħad-Dingli – 2145 7128 Għawdex

Dehra tal-Bajja ta’ San Ġiljan fis-sena 1952

DIN IL-ĠIMGĦA MILL-ISTORJA

06.04.1968 Pierre Elliot Trudeau jirbaħ l-elezzjoni tal-mexxejja Liberali u ftit wara jsir Prim Ministru tal-Kanada

Castle Pharmacy, 2, Misraħ l-Indipendenza, ir-Rabat, Għawdex – 2155 6970 Lauretana Pharmacy, 36, Triq l-Imġarr, Għajnsielem, Għawdex – 2156 3017 Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-ċentri tas-saħħa tal-Mosta, Raħal Ġdid, u l-Furjana jiftħu għall-emerġenzi 24 siegħa, sebat ijiem fil-ġimgħa.

Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-ċentru tas-saħħa tal-Gżira jiftaħ għall-emerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm, ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tas-saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

NUMRI REBBIEĦA LOTTU

86 77 31 79 47 80 51 22

SUPER 5

40 16 43 31 32

GRAND LOTTERY

02 05 09 08 04 03 09

08.04.2005 Aktar minn erba’ miljun persuna jattendu għall-funeral ta’ Papa Ġwanni Pawlu II

KOMPETIZZJONI KTIEB

kullhadd.com

03|04|2016 33

KOMPETIZZJONI KTIEB RUMANZ

JIEN, WIEĦED MINNHOM Steve Ebejer mhuwiex is-solitu vjaġġatur fiż-żmien. Il-poter tiegħu hu wieħed kbir u inkontrollabbli, poter li għal għarrieda jaħtfu millpreżent tiegħu u jixħtu fi żmien u dimensjoni differenti. U kull darba jsib li l-missjoni tiegħu tkun li jsalva l-futur tal-umanità.

F’Jien, wieħed minnhom, is-sequel għas-suċċess letterarju Fil-Mergħat tal-Impossibbli ppubblikat mill-Merlin Publishers, Steve qed jidra l-poteri tiegħu bħala Serafin, vjaġġatur fiż-żmien li d-destin tiegħu hu li jgħasses il-futur tal-umanità u jirranġa dak li jkun sejjer żmerċ qabel isseħħ katastrofi ta’ dimensjonijiet mondjali.

Fl-ewwel volum ta’ din id-duwoloġija tal-fantaxjenza Unus Mundus, iltqajna ma’ Steve li – imbellah u strumblat minn dan il-poter mhux mistenni – isib ruħu jivvjaġġa fiżżmien u d-dimensjonijiet mill-Belt Valletta tal-ġurnata tal-lum, salImdina tal-futur imġarrfa millgwerer, sal-Vatikan imdallam minn kospirazzjonijiet qattiela, sa Malta superteknoloġika u saħansitra sa Trafalgar Square, f ’Londra tal-2082.

F’dan it-tieni volum – Jien, wieħed minnhom – Steve isib ruħu fl-2056, fis-silġ tat-Tramuntana tal-Kanada, fost erbat elef attivist ambjentali li

qed jimmarċjaw lejn Greenland. Ilpoteri ta’ Steve qed jikbru u jissaħħu, u bl-aurora borealis tixgħel fl-isfond, irid isib tarf kif juża l-poteri qawwija tiegħu biex jevita li tintemm id-dinja.

Did-darba ma jaffordjax jieħu żball – għax dan huwa tmiem il-vjaġġ.

B’kitba preċiża u atmosfera frott il-pinna esperta ta’ Bonello, u b’taħlita ta’ karattri u emozzjonijiet li jidħlu f ’qalb il-qarrej, Jien, wieħed minnhom huwa thriller li ma jħallikx titilqu minn idejk, imfassal b’sengħa u li jappella anke lil dawk il-qarrejja li mhux soltu jaqraw is-sci-fi u l-fantaxjenza.

Chris Gruppetta, direttur talMerlin Publishers, qal: “Bonello għandu l-kapaċità li jġiegħel lillqarrej jistenna b’ħerqa s-sequel. Dan il-ktieb ikompli juri – jekk kien hemm bżonn – kemm il-letteratura Maltija, f ’idejn esperti bħal Bonello, taf twassal għal kull tip ta’ ġeneru u stil ta’ kitba.”

John A. Bonello huwa l-awtur ukoll tal-kotba L-Aħħar Ħolma u Is-Sitt Aħwa, it-tnejn rebbieħa tal-Premju Nazzjonali tal-Ktieb.

Jien, wieħed minnhom jinsab għallbejgħ mill-ħwienet tal-kotba kollha jew bl-internet direttament minn www.merlinpublishers.com

SILTA MILL-KTIEB Il-ħoss tar-riħ ivenven fil-bogħod, imbagħad ragħad ikarwat u l-ħoss tax-xita nieżla b’saħħa. Għajjat fil-qrib. Nies jilletikaw bi lsien ma jinftehimx. Tisbit ta’ biben. Ilbiki insistenti ta’ tarbija. Leħen ta’ raġel jaqra l-aħbarijiet bl-Ingliż…

“—now ready to start the operations that are expected to take at least a number of days.

To support the mass evacution, the US, German and Chinese militaries have sent a number of aircraft and a large number of troops distributed between two dozen centres that have been set up to gather the people that are going to be transported inland towards a centerlised drop-off site. With us today we have Dr Cèplò who described this event as a defining moment in the

history of mankind. Dr Cèplò, welcome.”

“Thanks Bob, I am happy to be here.: “What can you tell us about what we should expect today?”

“Well, for one thing, we should definitely expect a lot of rain!”

Id-daħq taż-żewġt irġiel jirbombja f ’widnejja, qisu eku tar-ragħad aktar fil-bogħod.

“Seriously now Bob, I believe what we are witnessing here is a colossal step towards ensuring the safety not only of the remaining inhabitants of Rio but also of future generations. This event, highlighted by the fact that UN leaders have decided to oversee the evacuation personally, proves the determination of man to find a solution to our current

problems.”

“Certainly moving two million people will be no easy task.”

“It will not, especially when one considers the averse weather conditions. But it must be done, there is no other option. All the people must be taken out before hurricane Moses hits the city.

I am very confident that the operation will be successful and by this time tomorrow most of the evacuated will be settling in their new homes in the brand new Bolivian cloud city of Nova Sucre.”

“And what do you make of the opposing forces that are saying no to this initiative?”

“What can I say Bob? Those people do not have the interest of billions of people at heart,

but only their own. It is sad to witness such threats creeping around this humanitarian event like weeds trying to suffocate a healthy plant. But as they say, the brightest flame casts the darkest shadow—” Ftaħt għajnejja u sibt ruħi niċċassa lejn saqaf imtebba’ bi rqajja’ ta’ moffa sewdinija f ’għodwa għadha kif bdiet tbexbex.

Tajt salt biex inqum iżda d-damdim tal-imrietel f ’rasi sabbatni lura u sammarni malimħadda iebsa u mxarrba għasra bl-għaraq tiegħi stess. Waqaft hemm. Riħa qarsa ta’ remettar antik imlietli mnifsejja u dort la ġenba biex naqla’ iżda skoprejt li ma kelli xejn xi neħħi. Meta kkalmajt ħarist madwari.

Mistoqsija: Liema sfidi storiċi jittratta dan il-ktieb?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ĊNL, Triq Mile End, il-Ħamrun, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb: Jien, wieħed minnhom, ġentilment ipprovdut minn Merlin Publishers. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 10 ta’ April.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb miċ-Ċentru Nazzjonali Laburista fil-Ħamrun billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluż festi pubbliċi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb Vetustior Glorior, huwa: C. CIRILLO – il-Ħamrun

34 03|04|2016

kullhadd.com

LOGĦOB

TISLIBA BIN-NUMRI POĠĠI N-NUMRI F’POSTHOM Bi 3 Numri 090 111 127 243 300 409 423 598 850 991 999 B’4 Numri 0274 0474 0815 1136 1344 1384 1977 2124 2770 3509 3707 4044 4124 4615 4866 4912 5056

5423 5630 5682 5700 5733 6453 6583 6708 7034 7180 7444 8104 8144 8182 8219 8249 8479 8740 8794 8828 8908 8980 9264 9484 9917

46210 47519 48278 48494 52249 58622 66892 70717 70744 74095 77508 77891 90249 91803

124591 389771 528461 711501 795246 893831 B’7 Numri 3589279 7115959

B’6 Numri 014509 073609 IR-RIŻULTAT TAL-ĦADD LI GĦADA

B’5 Numri 04114 05588 05861 10639 41292

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ xampù u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħatha lil: KOMPETIZZJONI WELLA KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz:

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: Y. CARABOTT – Birżebbuġa

KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA ]

4

Ġemma’ sitt kupuni u ibgħathom f ’daqqa lil: KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz: Nru tal-kartà tal-identità:

Nru tat-telefown:

LOGĦOB

03|04|2016 35

kullhadd.com

IRBAĦ €25 FI FLUS

Ibgħat dawn iż-żewġ kompetizzjonijiet f ’daqqa fl-indirizz: IRBAĦ €25 FI FLUS, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Idħol biċ-ċans li tirbaħ magħna.

117

TISLIBA Mimdudin:

1.

4.

7.

9.

10.

12.

16.

18,19.

19.

20.

21,23.

23.

24.

Kompli l-qawl: Alla biss jaf x’inhu s-.........

(5) Fatat? (4) Missier (2) Ara 2 Mhux pubbliku (6) Ġenitur Ingliż (6) Tony Orlando Lomardi (1,1,1) Immur lura (5) Ara 18 Tista’ tirċeviha elettronikament (5) Ġab ’il quddiem? (7) Ara 21 mimduda Ħares lejna (5)

Weqfin:

1.

Benġel? (6) 2,9. Beżża’ (6) 3,17. Sapport (6) 5,15. Xalata? (9) 6,11. Tispiċċa fl-20 ta’

Marzu (5) 8.

Pajjiż il-Papa (9) 11.

Ara 11 12,21W. Alla Grieg? (5) 13.

Aktarx li tal-Knisja

(3) 14.

Taqla l-imsiemer biha

(6) 15.

Ara 5 17.

Ara 3 21.

Ara 12 wieqfa 22. Ġnibru Ingliż (3)

SOLUZZJONI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA Mimdudin: 1. Qalbu, 4.Patt, 7,19.Grada, 9,11.Tebut, 10.Wissew, 12.Stramb, 16.Sab, 18,15.

Assassin, 20.Ersaq, 21.Wig, 23.Lola, 24.Ipnan(Ianpn)

Weqfin: 1.Qattus, 2,13.Librar, 3,17.

Ugwali, 5.Ass, 6,21 wieqfa.

Tawwal, 8.Rilassati, 12.SB, 14.Baqqan, 22.Gol

QED TAGĦRAFHOM? Fir-ritratt hemm żewġ uċuħ f’wiċċ wieħed.

Qed tagħrafhom? Ħjiel: Atturi li jxebbhuhom ħafna. Ħadmu flimkien fil-film Departed.

Personalità 1: Personalità 2: Isem: Indirizz: Nru tat-telefown:

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

Kull l-aħħar Ħadd tax-xahar il-premju ta’ €25 jiżdied għal €100! Sabiex tipparteċipa ibgħat din il-paġna bħas-soltu. Apparti minn hekk żomm il-logos tal-KullĦadd tal-ġimgħat ta’ qabel, billi tqasqashom mill-ewwel paġna tal-gazzetta bid-data tal-ħarġa tidher, u tibgħathom flimkien ma’ din il-paġna.

Eżempju: Ibagħtu din il-paġna ta’ din il-logħba tal-Ħadd l-24 ta’ April flimkien mal-logos tal-ħarġiet tat-3, 10, u 17 ta’ April.

RIŻULTATI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA

Faith Hill

Ir-rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: C. BORG – Ħaż-Żabbar L-ittri rebbieħa jintbagħtu fix-xahar ta’ wara li tkun intrebħet il-kompetizzjoni.

Shania Twain

36 03|04|2016

kullhadd.com

SPORTS

IL-PREMIER LEAGUE MALTI VALLETTA 2 TARXIEN 0

PEMBROKE 0 SLIEMA W. 2

NAXXAR L. 2 MOSTA 1

BALZAN 1 ST ANDREWS 0

Ritratti: STEPHEN GATT

VALLETTA AKTAR VIĊIN IT-TITLU

Triston Caruana (T) u Llywelyn Cremona (V)

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ fil-Hibernians Stadium it-tim ta’ Valletta kompla javvanza biex jirbaħ it-23 kampjonat fl-istorja tiegħu b’rebħa konvinċenti fuq Tarxien bl-iskor ta’ 2-0. Kienu proprju Valletta li ħolqu l-ewwel azzjoni meta free-kick ta’ Rafael Ledesma u x-xutt fil-baxx ta’ Federico Falcone għadda ftit barra. Fid-29 minuta azzjoni oħra għat-tim Belti meta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Ryan Camilleri l-ballun għadda ftit għoli. Fid-39 minuta kien hemm azzjoni oħra tal-istess tim meta minn xutt ieħor ta’ Ledesma, il-ballun reġa’ mar barra. Ftit qabel ma ntemmet l-ewwel taqsima, Valletta marru viċin li jiżblokkaw ir-riżultat ftit qabel intemmet l-ewwel taqsima meta daqqa ta’ ras ta’ Jhonnatan Benites de Conceicao maqlugħa minn fuq il-linja minn Daniel Zerafa. Fit-tieni taqsima kienu proprju Valletta li marru fil-vantaġġ meta minn pass ta’ Llywelyn Cremona lejn Abdelkarim Nafti, dan ikkrossja lejn Federico Falcone li minn qagħda tajba kkonkluda fix-xibka. It-tieni gowl ta’ Valletta wasal, żewġ minuti wara, proprju fil-50 minuta meta minn lob minn barra l-kaxxa ta’ Nafti qarraq bil-gowler Cassar u l-ballun spiċċa fix-xibka. Fil-55 minuta Valletta ħoloq azzjoni oħra minn free-kick ta’ Benites u daqqa ta’ ras ta’ Jonathan Caruana għaddiet ftit għoli. Valletta setgħu skurjaw gowl ieħor meta Benites ġie mwaqqa’ fil-kaxxa minn Ebiabowei Baker, ir-referee ordna penalty iżda x-xutt mill-11-il metru ta’ Rafael Ledesma ħabat ma’ sieq il-lasta. L-ewwel azzjoni ta’ Tarxien waslet fid-69 minuta meta minn corner, xutt ta’ Alex Nilsson għadda ftit barra. Azzjoni oħra fid-89 minuta ta’ Tarxien waslet meta xutt ta’ Triston Caruana kien imdawwar għal corner minn Henry Bonello.

Referee Malcolm Spiteri

SLIEMA LURA GĦAR-REBĦ

Andrea Cassar ( T) u Matias Falcone Federico

Fl-ewwel partita li kien hemm ilbieraħ fil-Victor Tedesco Stadium Sliema għelbu lit-tim ta’ Pembroke bl-iskor ta’ 2-0. Kienu Sliema li ħolqu l-ewwel azzjoni tal-partita meta fir-4 minuta kellhom free-kick dirett ta’ Denni Rocha Dos Santos li kien imbiegħed faċilment mid-difensuri ta’ Pembroke. L-ewwel azzjoni ta’ Pembroke waslet wara kwarta logħob meta minn free-kick ta’ Paltemio Barbetti, dan qassam il-ballun lejn Manolito Micallef li ra l-konklużjoni tiegħu bir-ras tgħaddi ftit għoli.

Fit-18-il minuta kienu Sliema li marru fil-vantaġġ meta cross ta’ Gary Muir, il-ballun wasal f ’saqajn Jean Paul Farrugia li kkonluda fil-baxxa wara l-gowler ta’ Pembroke. Fis-36 minuta kien hemm free-kick ieħor, din id-darba ta’ Pembroke, li kien mogħti minn Barbetti bil-ballun jasal għand Owen Bugeja li ħa l-ballun bir-ras u dan għadda jħakkek maxxibka. Azzjoni oħra għal Sliema waslet fit-42 minuta meta minn corner ta’ Dos Santos, il-ballun spiċċa f ’saqajn Mark Scerri li x-xutt tiegħu spiċċa ferm għoli mil-lasti ta’ Muscat. Ftit qabel intemmet l-ewwel taqsima, Sliema resqu viċin li jirduppjaw l-iskor meta fl-44 minuta free-kick mogħti fil-qasir lejn Dos Santos b’dan jipprova x-xutt minn barra l-kaxxa iżda l-ballun ġie mdawwar f ’corner mill-gowler Mario Muscat. Sliema reġġgħu kienu perikolużi permezz ta’ Dos Santos meta dan bidel il-ballun ma’ Farrugia, b’dan tal-aħħar ipprova jikkonkludi darbtejn, biż-żewġ azzjonijiet ikunu salvati minn Muscat. Ftit qabel ma ntemmet il-partita, preċiżament fis-86 minuta, Aiden Friggieri qassam lejn Denni li pprova jikkonkludi, iżda laqat il-ballun ħażin b’Muscat salva faċilment. Fid-89 minuta kien cross ta’ Friggieri bil-ballun jasal għand l-istess Farrugia li bir-ras qassam il-ballun lejn Dos Santos u li x-xutt tiegħu mill-kaxxa ż-żgħira għeleb u kkonkluda fix-xibka għal skor finali ta’ 2-0.

Jean Paul Farrugia (S) u Owen Bugeja (P)

Gustavo Vallalobos (P) f ’konfront ma’ Marko Potezica (S)

IL-PREMIER LEAGUE MALTI

Referee: Glen Tonna

KLASSIFIKA

Valletta Balzan Hibernians Birkirkara Floriana Tarxien R. Sliema W. Mosta Pembroke A Naxxar Lions St. Andrews Qormi

L R D T F K +/- Pti 29 24 2 3 66 23 +43 48 29 19 5 5 63 27 +36 40 28 19 7 2 76 28 +48 39 28 17 6 5 56 26 +30 36 28 16 4 8 49 31 +18 33 29 13 8 8 52 27 +25 29 29 9 6 14 41 47 -6 21 29 9 7 13 36 50 -14 19 29 8 5 16 39 51 -12 17 29 5 2 22 24 86 -62 10 29 2 3 24 23 81 -58 7 28 2 3 23 22 70 -48 5

LOGĦOB GĦAL-LUM

Stadium Nazzjonali Birkirkara v Qormi Hibernians v Floriana

16.00 18.00

SPORTS

kullhadd.com

03|04|2016 37

PREMIER LEAGUE

RIŻULTATI TAL-BIERAĦ

ASTON VILLA V CHELSEA

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ wara nofsinhar filKampjonat Ingliż, it-tim ta’ Chelsea kompla jitfa’ lil Aston Villa f ’aktar inkwiet hekk kif għelbuhom barra minn darhom bl-iskor kbir ta’ 0-4. L-istilla tallogħba kien Pedro fejn irnexxielu jiskurja żewġ gowls fl-ewwel logħba tal-caretaker manager Eric Black. Chelsea fetħu l-iskor fis-26 minuta permezz ta’ Reuben Loftus-Cheek, blewwel gowl tiegħu, minn cross ta’ Cesar Azpilicueta. Is-sostitut Alexandre Pato, li daħal jilgħab flok Loic Remy minħabba li weġġa’, iddebbutta b’gowl wara li rnexxielu jiskurja penalty lejn l-aħħar tal-ewwel taqsima wara li Aly Cissokho waqqgħu fil-kaxxa.

Il-gowls ta’ Pedro waslu fil-bidu tat-tieni taqsima u ieħor fid-59 minuta b’daqqa ta’ ras.

LEICESTER V SOUTHAMPTON Rebħa oħra għal Leicester isservi bħala pass ieħor kbir lejn irrebħ tal-Kampjonat Ingliż għallewwel darba fl-istorja tagħhom.

B’seba’ logħbiet għat-tmiem tal-istaġun, il-kunfidenza talFoxes tinsab m’ogħla s-sema, b’mod partikolari Jamie Vardy li s’issa rnexxielu jiskurja 21 gowl dan l-istaġun. Madankollu, Southampton jistgħu jkunu

għadma iebsa biex tegħlibhom, tant li rnexxielhom jirbħu l-aħħar żewġ logħbiet infila u b’hekk jinsabu biss ftit ‘il bogħod millpostijiet fil-klassifika fejn tkun possibbli kwalifikazzjoni għallakbar kompetizzjoni Ewropea taċ-Champions League. Minkejja dan, Leicester qed juru ċerta reżiljenza meta jkunu taħt pressjoni u l-aħħar rebħiet minimi tagħhom ta’ 1-0 jixhdu dan.

MAN. UNITED V EVERTON Bastian Schweinsteiger se jkun nieqes mit-tim ta’ Louis van Gaal hekk reġa’ sofra injury fl-irkoppa, din id-darba filligamenti. L-inkonsistenza kienet

1-3 Tard

LOGĦOB GĦAL-LUM Napoli Milan Palermo Sampdoria Frosinone Roma Torino

12.30 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 20.45

LOGĦOB GĦAL GĦADA Bologna

v Verona

20.45

KLASSIFIKA Tim Juventus * Napoli Roma Fiorentina Internazionale Milan Sassuolo Lazio Chievo Bologna Empoli * Genoa Atalanta Torino Sampdoria Udinese Carpi Palermo Frosinone Hellas Verona

L R D T F K P 30 22 4 4 55 16 70 30 20 7 3 62 24 67 30 17 9 4 62 31 60 30 16 7 7 50 32 55 30 16 7 7 40 28 55 30 13 10 7 40 31 49 31 12 12 7 40 34 48 30 11 9 10 38 38 42 30 10 8 12 34 39 38 30 10 6 14 30 35 36 30 9 9 12 34 42 36 30 9 7 14 32 37 34 30 8 9 13 28 35 33 30 8 9 13 37 42 33 30 8 8 14 43 48 32 30 8 7 15 26 45 31 31 6 10 15 29 49 28 30 7 7 16 28 51 28 30 7 6 17 29 55 27 30 2 13 15 26 51 19

* Il-pożizzjonijiet ivarjaw minħabba li r-riżultat inħareġ wara li morna għall-istampar.

v Manchester City 0 - 4

Arsenal

v Watford 4 - 0

Norwich City

v Newcastle United 3 - 2

Stoke City

v Swansea City 2 - 2

Sunderland

v West Brom 0 - 0

Liverpool

v Tottenham H. 1 - 1

Leicester City

v Southampton 14.30

Man. United

v Everton 17.00

Pato jiskurja l-ewwel gowl ma’ Chelsea Tim

v Sassuolo v Empoli v v v v v v v

Bournemouth

KLASSIFIKA

RIŻULTATI TAL-BIERAĦ

Udinese Atalanta Chievo Fiorentina Genoa Lazio Inter

v Chelsea 0 - 4

LOGĦOB GĦAL-LUM

SERIE A Carpi Juventus

Aston Villa

l-ordni tal-ġurnata għall-United dan l-istaġun, hekk kif kull darba jkun jidher li se jirkupraw jerġgħu jsofru telfa li tagħmillhom ħafna ħsara, u mhux inqas aktar pressjoni fuq van Gaal.

Madankollu, ir-rebħa kontra r-rivali eterni ta’ City serviet ta’ mbuttatura kbira ‘l quddiem, iżda huma ma jaffordjawx jiżolqu aktar. Min-naħa tagħhom, Everton għandhom rekord tajjeb kontra dan it-tim, hekk kif flaħħar seba’ logħbiet, it-Toffees irnexxielhom jirbħu erba’ kontra dan it-tim. Iżda biex jirbħu llum, l-Everton iridu joqogħdu ferm aktar attenti fuq wara tant li bħalissa l-istess kowċ tagħhom Roberto Martinez qed ikun ikkritikat ħafna fuq dan il-fatt.

L R D T F K P Leicester City 31 19 9 3 54 31 66 Tottenham Hotspur 32 17 11 4 57 25 62 Arsenal 31 17 7 7 52 30 58 Manchester City 31 16 6 9 56 32 54 West Ham United 31 13 12 6 49 37 51 Manchester United 30 14 8 8 38 27 50 Southampton 31 13 8 10 41 32 47 Stoke City 32 13 8 11 36 39 47 Liverpool 30 12 9 9 46 41 45 Chelsea 31 11 11 9 49 41 44 West Brom 31 10 10 11 30 37 40 Everton 29 9 11 9 51 41 38 Bournemouth 32 10 8 14 38 54 38 Watford 31 10 7 14 30 36 37 Swansea City 32 9 10 13 33 42 37 Crystal Palace 31 9 7 15 34 42 34 Norwich City 32 8 7 17 35 56 31 Sunderland 31 6 9 16 36 55 27 Newcastle United 31 6 7 18 31 58 25 Aston Villa 32 3 7 22 22 62 16

UDINESE V NAPOLI

PUNTI OĦRA

Rebħa għal Napoli tkompli testendi s-sensiela tajba ta’ rebħiet li għaddejjin minnha ta’ 5 logħbiet meta se jkunu qed jilagħbu barra minn darhom kontra Udinese llum. Maurizio Sarri se jkun qed jilqa’ lura lill-plejers tiegħu wara l-waqfa internazzjonali u se jkun qed jittama li jkomplu jibnu fuq l-aħħar rebħa ta’ 3-1 fuq Genoa. Minnaħa tiegħu l-kowċ il-ġdid ta’ Udinese Gigi De Canio, wara li l-ewwel logħba it-tim tiegħu spiċċa fi draw ta’ 1-1, qed jappella lis-sapporters biex jagħtu s-sapport kollu lit-tim ta’ Udinese għax dan huwa essenzjali għat-tim.

“MA NAFX X’SE JIĠRI MINNI FIL-FUTUR”

LAZIO V ROMA

Minkejja li Louis van Gaal irringrazzja lil Sir Alex Ferguson tas-sapport tiegħu lejh, xorta waħda l-Olandiż huwa konxju mill-fatt li jekk jispiċċa dan l-istaġun fuq nota ħażina, il-futur tiegħu ma’ Manchester United ikun inċert għall-aħħar. Dan l-istaġun reġa’ kien wieħed ta’ diżappunt għall-United, b’inkonsistenza li ħalliet biss fiċ-ċans li jikkwalifikaw għaċ-Champions League tas-sena d-dieħla u/jew jirbħu l-FA Cup għallewwel darba wara 12-il sena. Din l-istqarrija żgur li se tkompli żżid u tqawwi l-ispekulazzjonijiet li hemm għaddejjin bħalissa, fosthom li Jose Mourinho huwa lest li jieħu t-tmun f ’idejh ta’ dan it-tim, wara li dan l-istaġun kien imkeċċi minn ma’ Chelsea wara bidu xejn tajjeb mat-tim ta’ Londra.

Dan se jkun il-164 Derby tal-Kapitali Taljana hekk kif Lazio se jkun qed jilqgħu lil Roma, f ’partita li mistennija toffri ħafna spettaklu minħabba r-rivalità bejn dawn iż-żewġ timijiet. Dan il-logħba ma waslitx f ’mument opportun għal-Lazio hekk kif diversi plejers għadhom kemm irritornaw lura minn pajjiżhom wara l-waqfa internazzjonali u ma kellhomx iċ-ċans li jitħarrġu sew. Min-naħa tiegħu Luciano Spalletti għandu rekord ta’ 50% f ’din il-logħba, hekk kif irnexxielu jirbaħ 3 u jitlef 3 oħra. Madankollu, wera li jidher li qed iċaqlaq l-affarijiet bil-konkret tant li fejn deherlu li kellu jibdel l-affarijiet, ma ddejjaqx jagħmel hekk, u prova ta’ dan hija l-logħba riċenti Inter.

TINTEMM IS-SERJE

INTER V TORINO

JIRTIRA MILL-MASTERS

Din il-logħba se sservi ta’ prova għal Inter biex iżommu t-tamiet tagħhom ħajjin biex jikkwalifikaw għall-kompetizzjoni taċ-Champions League, meta se jilqgħu f ’darhom lil Torino, tim li jinsab jissielet biex ma jaqax. Fl-aħħar logħba tagħhom kontra Roma li spiċċat 1-1, Inter ma jistgħux ikompli jfallu aktar punti hekk kif ilġlieda għall-ewwel tliet postijiet fil-klassifikat qiegħda kulma jmur tiħrax, hekk kif l-istaġun riesaq lejn it-tmiem tiegħu. Min-naħa ta’ Torino, dan it-tim se jkun jivvjaġġa lejn San Siro f ’forma ħażina għall-aħħar hekk kif rebħu biss 2 logħbiet mill-aħħar 13-il partita li lagħbu din is-sena.

L-eks kampjun tal-golf Tiger Woods ħabbar li mhux se jkun qiegħed jieħu sehem fil-Masters tal-ġimgħa d-dieħla minħabba problema rikorrenti f ’dahru. Woods ilu ma jilgħab b’mod kompetittiv minn Awwissu li għadda hekk kif kellu jagħmel żewġ operazzjonijiet f ’dahru biex jindirizza din il-problema.

Huwa insista li qiegħed jagħmel progress fil-kura tiegħu. Però, huwa sostna li għadu ma jafx meta se jkun f ’kundizzjoni tajba biżżejjed biex jikkompeti. Woods qal ukoll li l-għażla tiegħu kienet iddettata millprudenza u li diġà qiegħed jipprattika b’mod ħafif.

L-Amerikan ma tantx kellu passat riċenti tajjeb mal-Masters ta’ Augusta hekk kif anki fl-2014 kellu jirtira minnu minħabba problemi f ’dahru filwaqt li fl-2015 huwa rnexxielu jikseb is-17-il post biss.

Il-Golden State Warriors raw is-serje ta’ logħob mingħajr telfa f ’darhom tintemm wara 54 logħba hekk kif tilfu bil-punteġġ ta’ 109-106 kontra l-Boston Celtics. Din is-serje ta’ rebħiet bdiet f ’Jannar tas-sena l-oħra u inkludiet 36 rebħa konsekuttiva matul dan l-istaġun.

Isaiah Thomas skurja 22 punt għas-Celtics f ’din il-partita li inkludiet lay-up tiegħu li kien skurjat 8.3 sekondi qabel it-tmiem. Tliet sekondi wara, Stephen Curry ipprova jġib id-draw permezz ta’ 3-pointer li però ma rnexxiex. Minkejja din it-telfa, il-Warriors għadhom fuq quddiem filWestern Conference b’vantaġġ ta’ 4.5 punti fuq il-Portland Trail Blazers.

Dawn tal-ewwel għandhom l-opportunità li jiksru rekord ieħor, dak tal-aktar rebħiet f ’staġun wieħed, jekk jirbħu ħames mis-sitt logħbiet li għad baqa’.

38 03|04|2016

kullhadd.com

SPORTS

COME TOGETHER FOOTBALL FESTIVAL MINN SLIEMA W. FOOTBALL NURSERY

Illum fil-grawnd tas-Sliema Wanderers, f ’Tigne in-nursery ta’ Sliema W. ser torganizza għall-ewwel darba ‘Come Together Football Festival’, bil-fondi kollha jmorru għall-Fondazzjoni Inspire.

Dettalji dwar dan il-festival ingħataw waqt konferenza tal-aħbarijiet li kienet indirizzata mit-Technical Director ta’ Sliema Wanderers FC Ste-

TELLIEQ NRU

phen Azzopardi. Huwa spjega kif Sliema laqgħu t-talba tal-Fondazzjoni Inspire biex ikun organizzat dan il-festival. Huwa qal li b’dan il-festival, Sliema ser tkun qed taqdi l-obbligu soċjali li għandha li tgħin organizzazzjonijiet bħal dawn pero l-aspirazzjoni tan-nursery tmur oltre’ minn dan il-obligu għaliex in-nursery temmen li attivitajiet

bħal dawn ikomplu jgħinu fit-trobbija ħolistika tat-tfal.

F’dan il-festival ser jieħdu sehem il’fuq minn 300 tifel u tifla li jiffurmaw 28 tim minn 11-il nursery differenti, iġifieri Sliema, Floriana, Paola Hibs, Swieqi, Melita, Hamrun Spartans, Żejtun C., Tarxien R, Marsaxlokk, Qormi, Zebbuġ R. Il-festival ser ikun miftuħ għal tfal ta’

Numru ta’ dawriet 57 Tul tat-tellieqa 308.238KM Dawra rekord Pedro De La Rosa

ĦIN REKORD GĦAL HAMILTON

F’din is-sessjoni ma kienx hemm xi sorpriżi partikolari ħlief l-eliminazzjoni ta’ Perez li ma rnexxielux jinqala’ mis-17-il post.

Miegħu ngħaqdu iż-żewġ Manors, Renaults u is-Saubers. Żbalji u suċċessi It-tieni fażi kellha bidu simili għal dak preċedenti fejn il-ġlieda fuq quddiem reġgħet kienet bejn ilMercedes u l-Ferrari. Din id-darba, però, Rosberg għamel żball żgħir li ppermetta lil Vettel illi jidħol bejnu u Hamilton. F’Q2 kienu eliminati ż-żewġ sewwieqa tal-Haas, McLaren u Toro Rosso, flimkien ma’ Kvyat. Ta’ interess kien il-fatt

16-19km/hr

Medium

Rebbieħ tal-2015 L.Hamilton

Bahrain International Circuit

Iż-żewġ sewwieqa tal-Mercedes u Ferrari malajr ħarġu rrankati f ’Q1 biex jiksbu ħin tajjeb malajr kemm jista’ jkun. F’inqas minn ħames minuti, kull sewwieqa kien irnexxielu jagħmel dawra, fatt li malajr ġab miegħu perjodu kwiet hekk kif bosta timijiet ħassew li ma kellhomx bżonn jerġgħu joħorġu.

Tyres għad-dispożizzjoni Temperatura tal-art 25°c Supersoft Temperatura tal-arja 22°c Soft Riħ

2005

BAHRAIN sakhir

Fażi kwieta

u jkunu solidari mal-proxxmu.

Giovanna Mirabile Bartolo, li hija l-Fundraising Events Manager tal-fondazzjoni Inspire, irringrazzjat lill-isponsors li huma TeamSport u Kristal Water (GSD). Hija irringrazzjat wkoll lid-dipartiment tal-Grassroots tal-MFA li qiegħed jagħti s-sostenn tiegħu lil din l-attivita’.

ANALIŻI U RAPPORT TA’ LIAM GAUCI

02

Lewis Hamilton irnexxielu jikseb pole position b’ħin rekord li għeleb dak preċedenti ta’ 1.29:527 li kien stabbilit minn Mark Webber fl2005 meta l-vetturi tal-Formula 1 kienu għadhom iduru bil-magni V10.

taħt is-7 u 8 snin.

Indirizza l-konferenza tal-aħbarijiet, is-Segretarju Parlamentari għar-Riċerka, Innovazzjoni, Żgħażagħ u Sport Chris Agius li qal li l-isport qiegħed għal darb’oħra ikun strument li bih nuru solidarjeta’. Huwa kompla jgħid li inizjattivi bħal dawn jkomplu jgħinu lit-tfal jikbru aktar b’saħħithom, jibnu l-karattru

POŻ.

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Umdità 33%

ISEM IS-SEWWIEQ Lewis Hamilton Nico Rosberg Sebastian Vettel Kimi Raikkonen Daniel Ricciardo Valtteri Bottas Felipe Massa Nico Hulkenberg Romain Grosjean Max Verstappen

li Vandoorne rnexxielu jikseb ħin ftit aktar veloċi minn tal-kollega tiegħu, Button, riżultat li kompla jsaħħaħ il-kredenzjali tiegħu bħala stilla tal-futur.

Fit-tielet fażi kien Hamilton li kien imissu jagħmel żball hekk kif ħruġ mit-traċċat lejn tmiem

TIM Mercedes Mercedes Ferrari Ferrari Red Bull Williams Williams Force India Haas Toro Rosso

Rai 2 fl-22.00 Ħin oriġinali fil-17.00 ĦIN 1:29.493 1:29.570 1:30.012 1:30.244 1:30.854 1:31.153 1:31.155 1:31.620 1:31.756 1:31.772

l-ewwel dawra tiegħu żammitu firraba post wara Rosberg u ż-żewġ Ferraristi. Madankollu, il-kampjun tad-dinja patta għal dan l-iżball b’dawra eċċezzjonali li poġġietu quddiem il-kollega Ġermaniż tiegħu b’vantaġġ minimu ta’ 0.077 sekondi.

FORMULA 1

kullhadd.com

03|04|2016 39

LIL HINN MIĊ-ĊIRKWIT

Fl-aħbarijiet ta’ din il-ġimgħa relatati mad-dinja tal-Formula 1 wieħed isib temi komuni hekk kif jirriflettu wħud mill-kwistjonijiet li għamlu dan l-isport tant kontroversjali matul dawn l-aħħar snin. Fost dawn hemm il-pressjoni finanzjarja kbira li qiegħed ikun hemm fuq il-protagonisti ta’ dan l-isport, kif ukoll in-nuqqas ta’ qbil li hemm bejniethom dwar iddirezzjoni li l-Formula 1 għandu jieħu fil-ġejjieni.

Monza għadha fil-periklu

F’intervista li Bernie Ecclestone ta lill-Mail on Sunday, huwa ta diversi aġġornamenti interessanti dwar kwistjonijiet li ilhom għaddejjin wara l-kwinti għal żmien twil.

Ewlenija fost dawn kien hemm il-futur tat-tellieqa ta’ Monza, kif ukoll il-Gran Premju tal-Italja b’mod ġenerali.

Għal dawn l-aħħar sentejn kien fatt magħruf li l-organizzaturi ta’ dan il-gran premju qegħdin isibuha diffiċli biex jilqgħu t-talba ta’ Ecclestone u l-Formula One Management (FOM) għal żieda sostanzjali fil-miżata annwali biex iħallu t-tellieqa Taljana fuq il-kalendarju tal-F1 lil hinn minn dan l-istaġun.

Sabiex jintlaħaq qbil, saru diversi negozjati bejn l-amministraturi taċ-ċirkwit, il-FOM u l-Gvern Taljan biex jinstabu l-fondi mitluba.

Sa riċentement, Ecclestone deher ottimista li dan il-ftehim jista’ jintlaħaq.

Madankollu, fl-intervista li ta lillMail, huwa qal li għad m’hemmx ftehim u li l-possibbiltà din ittellieqa tisparixxi mill-kalendarju qegħda tissaħħaħ.

Minflok, huwa ta x’jifhem li l-FOM għandha ftehim ma’ grupp li jrid li jibda jorganizza Gran Premju f ’Las Vegas, però għad jonqos ilfirma min-naħa tal-Amerikani.

Hemm min jgħid li ma jagħmilx sens li ma jkunx hemm tellieqa fl-Italja fil-kalendarju tal-F1 meta l-isport għandu rabta tant qawwija ma’ dan il-pajjiż. Però, Ecclestone sostna li fil-passat huwa sema’ diskorsi simili dwar Franza imma l-isport baqa’ għaddej mingħajr problemi meta twaqqaf il-gran premju f ’dan il-pajjiż fl-2008.

Bejgħ fil-qrib?

Fl-istess intervista, Ecclestone żvela wkoll li s-CVC, il-grupp li għand sehem ta’ kontroll tal-F1, wasal għal ftehim dwar il-valur tal-isport mal-offerenti li wrew interess li jixtruh mingħandhom.

Madankollu, huwa qal li s-CVC għadhom ma kkonfermawx l-intenzjoni tagħhom li jbigħu sehemhom.

Matul dawn l-aħħar snin, il-valur tal-F1 żdied b’mod sostanzjali hekk kif is-CVC sabu diversi modi kif jasru miljuni kbar mid-diversi partijiet ikkonċernati, fosthom l-organizzaturi tal-gran premji, kif ukoll ix-xandara televiżivi.

Madankollu, diversi investituturi

ta’ dan il-grupp esprimew ixxewqa li jikkapitalizzaw fuq dan is-suċċess hekk kif l-F1 jinsab maħkum minn diversi kontroversji tekniċi, politiċi u sportivi.

Dewmien fil-forniment Aħbarijiet li dehru fil-midja sportiva indikaw li l-iżvilupp tarroti għas-sena d-dieħla mhux għaddej bir-ritmu mixtieq.

Bħalissa l-Pirelli qegħdin jaħdmu fuq roti ġodda li jkunu adattati għall-vetturi tal-2017 li mistennijin ikunu sostanzjalment differenti minn dawk li rajna matul dawn l-aħħar snin.

Madankollu, jidher li l-kumpanija Taljana għadha ma bdietx ittestijiet bihom minkejja li sostniet li l-ewwel verżjoni tar-roti hija lesta.

Ir-raġuni wara dan id-dewmien jidher li hu l-fatt li l-kuntratt il-ġdid għal forniment tar-roti, li jkopri mill-2017 sal-2019, għadu ma ġiex iffirmat. Barra minn hekk, hemm spekulazzjoni li l-FOM għadha ma tatx indikazzjoni ċara ta’ meta se jsiru t-tnax-il ġurnata ta’ testijiet illi l-Pirelli riedet biex tkun tista’ tiggarantixxi li r-rendiment tarroti jkun aċċettabbli.

Jekk dan id-dewmien ikompli jippersisti, it-timijiet ikollhom jagħmlu l-parti l-kbira tat-testijiet tax-chassis il-ġodda permezz ta’ simulazzjonijiet virtwali. Din, però, ma tkunx soluzzjoni aċċettabli għal bosta minnhom hekk kif irriżultati li jinkisbu probabbilment ikunu approssimattivi mingħajr provi prattiċi.

Se jibqgħu kif inhuma Fl-aħħar ta’ min isemmi li, minkejja l-kritika li saret, issistema l-ġdida ta’ kwalifikazzjoni li kienet introdotta fl-Awstralja se tinżamm fil-Baħrejn. Fiddebutt tagħha, din is-sistema ta’ eliminazzjoni, li kellha l-għan li żżid l-ispettaklu, spiċċat żiedet biss il-frutrazzjoni fost it-timijiet,

is-sewwieqa u d-dilettanti li ma bdewx jaqbdu art ta’ x’kien qiegħed jiġri.

Minħabba f ’hekk, kien hemm għajdut li din is-sistema kienet se tiġi abbandunata mill-Baħrejn stess. Minflokha, deher li se jintlaħaq kompromess fejn issistema ta’ eliminazzjoni l-ġdida tinżamm fi Q1 u Q2, biex imbagħad fi Q3 tiġi użata dik antika.

Madankollu, f ’laqgħa li kien hemm bejn il-partijiet interessati prinċipali fil-jiem li għaddew, kien hemm min sabbat saqajh u insista li s-sistema l-antika terġa’ tiġi implimentata bi sħiħ.

Skont rapport li dehru filmidja, dawn l-oppożituri kienu l-amministraturi tal-McLaren u r-Red Bull Racing. Għaldaqstant, fil-Baħrejn se nkomplu naraw is-sistema l-ġdida tiġi wżata bilpossibbiltà li l-kwistjoni terġa’ tkun diskussa wara din it-tellieqa.

Alonso se jitlef it-tellieqa Diżappunt ieħor li wasal qabel il-Gran Premju tal-Baħrejn kien l-aħbar illi Fernando Alonso mhuwiex se jieħu sehem f ’din ittellieqa. Din id-deċiżjoni ttieħdet għalih mill-esperti mediċi talFIA li qalulu li huwa mhuwiex f ’kundizzjoni fiżika aċċettabbli wara l-inċident ikrah li kellu flAwstralja fejn sab ruħu espost għal forza ta’ 47G. Jidher li l-problema fiżika li qiegħda tinkweta lit-tobba huma xi fratturi li Alonso għandu fil-kustilji tiegħu li, fil-fehma tagħhom, jistgħu jiggravaw sostanzjalment b’konsegwenza tal-forzi fiżiċi li jippressaw fuq sider is-sewwieqa waqt tellieqa.

L-Ispanjol sostna li dakinhar tal-inċident huwa kien qiegħed iħossu tajjeb ħlief għal xi uġigħ fl-għekiesi. Madankollu, l-għada beda jħoss xi wġigħ f ’sidru u minn testijiet li sarulu nstab li kellu pneumothorax, massa ta’ arja li tissepara l-pulmuni minn mal-ħajt

ta’ sidru. Għaldaqstant, it-tobba ssuġġerewlu li jagħmel ġimgħa mistrieh, biex jerġa’ jiġi f ’siktu.

Dan is-suġġeriment ta xi ftit talfrott għaliex il-pneumothorax telaq, imma l-fratturi li kellu, le.

Alonso sostna li l-kundizzjoni ta’ saħħtu mhijiex gravi, però spjega li tista’ twasslu biex jitlef anki t-tellieqa taċ-Ċina. Postu se jieħdu Stoffel Vandoorne, sewwieq Belġjan li wera’ kapaċità kbira f ’kategoriji oħra.

Jitolbu bidliet kbar Żvilupp ieħor interessanti li rajna qabel il-Gran Premju tal-Baħrejn seħħ fil-konferenza stampa ta’ rutina li s-sewwieqa għamlu qabel it-tellieqa. Matulha, il-kompetituri preżenti kkonfermaw l-appoġġ tagħhom għall-ittra li ġiet ippubblikata l-ġimgħa l-oħra millGrand Prix Drivers’ Association li saħqet dwar il-bżonn li s-sewwieqa jkunu aktar involuti fil-proċess tatteħid tad-deċiżjonijiet.

L-ittra kienet iċċirkulata b’reazzjoni għad-deċiżjonijiet tekniċi u sportivi kontroversjali li saru matul dawn l-aħħar snin, bl-aktar waħda riċenti tkun dik diżastruża relatata mat-tibdil fissistema ta’ kwalifikazzjoni. Skont is-sewwieqa, dawn il-problemi juru b’mod ċar li hemm bżonn serju li tinbidel l-istruttura ta’ governanza tal-isport.

Is-sewwieqa ma speċifikawx x’forma għandha tieħu din l-istruttura l-ġdida. Madankollu, l-enfasi fuq il-fatt li l-Formula 1 irid ikun sport l-ewwel u qabel kollox juri biċ-ċar li jixtiequ jaraw is-saħħa tal-organizzaturi u l-isponsors tonqos u tħalli post għal sehem akbar għas-sewwieqa.

Barra minn hekk, ir-referenza li s-sewwieqa għamlu għall-mod kif il-midja u l-komunikazzjoni nbiddlu fl-aħħar snin tagħti x’tifhem li jridu li jkun hemm kuntatt aktar dirett u b’saħħtu mad-dilettenti.

40 03|04|2016

kullhadd.com

LOKALI

KUNTRATT KONTRA PRATTIKI SERJI L-iskema ta’ self sigriet tkompli toħloq iktar dubji Il-Partit Nazzjonalista qed jgħid li se jżomm mistura l-ismijiet ta’ min isellfu bħala parti mill-iskema ta’ self sigriet. Dan ifisser li mhux se jkun qed jagħmel pubbliku l-kuntratt li se jiffirma ma’ dawk li se jsellfuh fi skema ta’ għaxar snin.

Avukati serji u ta’ esperjenza dejjem jagħtu parir li kuntratt ta’ self bħal dan, li jkun għal iktar minn ħames snin, ikun wieħed pubbliku binnutar u insinwat biex ikun hemm salvagwardji għal min isellef il-flus. Dan f ’każ li jkun hemm

xi kwistjoni li tispiċċa l-Qorti. Issa, peress li l-Partit Nazzjonalista qed jassigura li se jżomm is-self sigriet żgur li l-kuntratt mhux se jkun pubbliku. Dan ifisser li l-iskema mhux biss hija bbażata fuq il-ħabi, iżda lanqas tħares lil dawk li se jkunu qed jagħtu flushom lill-Partit Nazzjonalista b’mod ġenwin.

Dan il-punt tqajjem f ’konferenza talaħbarijiet li għamlu l-Ministru Owen Bonnici u s-Segretarju Parlamentari Deborah Schembri f ’isem il-Partit Laburista. Fl-istess konferenza

tal-aħbarijiet iż-żewġ kelliema reġgħu spjegaw kif l-iskema hija maħduma b’mod li jevita l-Liġi tal-Finanzjament tal-Partiti, li daħlet fis-seħħ din is-sena minn din l-amministrazzjoni wara li tħalliet fuq l-ixkaffa mill-amministrazzjoni preċedenti.

F’dawn l-aħħar jiem diversi esponenti talPartit Nazzjonalista nqabdu fuq sieq waħda meta mistoqsija għad-dettalji, għalkemm jekk kien hemm xi ħaġa li dejjem qablu fuqha din kienet il-kwistjoni tal-ħabi.

INVESTIGAZZJONI TAL-KULLĦADD : Ann Fenech tikkonferma l-ħabi Eżerċizzju investigattiv li għamlet il-ġazzetta KullĦadd juri eżattament b’liema animu qed ikellmu lil dawk interessati esponenti tal-Partit Nazzjonalista. Ċempilna lill-President tal-Eżekuttiv, Ann Fenech, daqslikieku negozjant interessat li jsellef u d-diskussjoni kkonfermat il-garanzija li qed jagħti l-Partit Nazzjonalista: dik li l-ismijiet jibqgħu mistura akkost ta’ kollox u għalhekk konferma oħra ta’ kif se jduru mal-Liġi tal-Finanzjament tal-Partiti.

NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH: NEGOZJANT: ANN FENECH:

Hello, Dr Ann Fenech please?

Yes, speaking Skużani qed inċempillek l-uffiċċju tax-xogħol imma bil-business u niddejjaq inċempel id-Dar Ċentrali It’s ok, no problem Fuq l-iskema taċ-ċedoli nista’ nagħmel xi meeting?

Iva, imma biex ma naħlilekx il-ħin, I can easily send you a flyer Grazzi…

Basically l-iskema hija very simple. Straightforward loan of ten thousand, 4% interest, payable within ten years and that is it Il-kapital garantit?

Well… garantit… it’s not assured. M’hemmx security imma jrid ma jibqax il-PN biex ma titħallasx Aħna bħala nies li nsellfu nibqgħu anonimi hux? Għax ilbieraħ kien hemm xi ħaġa fil-gazzetti…

Din mhijiex donation. M’hemm ebda obbligu ngħidu l-isem, it’s a private contract Jiġifieri l-kuntratt bejni u bejnkom Assolutament Grazzi u prosit tax-xogħol Nipprovaw, nipprovaw