KullĦadd_13.03.2016

€1.5 MILJUN FUQ VETTURI MINISTERJALI

www.kullħadd.com Il-Ħadd, 13 ta’ Marzu, 2016

Ara paġna 4

Ħarġa Nru 1,183 Prezz €1

PRIM MINISTRU FDAT

JOSEPH MUSCAT B’10.7% VANTAĠĠ FUQ SIMON BUSUTTIL F’għeluq it-tliet snin ta’ Gvern Laburista, stħarriġ indipendenti jikkonferma li l-Prim Ministru Joseph Muscat huwa fdat fit-tmexxija tal-pajjiż ħafna iktar mill-Kap tal-Oppożizzjoni Simon Busuttil. Filwaqt li l-Prim Ministru jgawdi mill-fiduċja ta’ 40.7%, il-Kap tal-Oppożizzjoni jgawdi biss il-fiduċja ta’ 30%.

Dan l-istħarriġ kien issostanzjat mill-opinjoni pożittiva ta’ diversi esperti f ’oqsma differenti li jvarjaw mill-ekonomija, it-turiżmu, iddrittijiet ċivili u dawk għal persuni b’diżabbiltà. F’kummenti li taw lil din il-gazzetta, dawn il-persuni kollha esprimew sodisfazzjon bilħidma tal-Gvern matul l-aħħar tliet snin.

Ara paġni 3, 6 u 40

JIMXU KONTRA R-RAPPORT TAT-TELFA

Il-każin ta’ San Ġiljan li diġà nbiegħ Minkejja li r-rapport tat-telfa tal-Partit Nazzjonalista elenka l-importanza li l-każini politiċi jingħataw ħajja ġdida, illum il-Partit jidher li qed jinjora dawn is-suġġerimenti hekk kif qed ibigħ diversi każini.

Dan qed iqajjem rabja fost l-attivisti tal-Partit Nazzjonalista, fejn membri ta’ kumitati sezzjonali qed isostnu li dan mhuwiex konsistenti ma’ dak li wegħidhom Simon Busuttil qabel l-elezzjoni.

Rapporti qed jgħidu li l-każin ta’ San Ġiljan diġà nbiegħ għal madwar nofs miljun ewro, filwaqt li hemm għall-bejgħ ukoll il-każini ta’ Bormla, Wied il-Għajn, u ż-Żejtun.

Ara paġna 9

Il-każini ta’ Bormla (fuq) u taż-Żejtun (taħt) li jinsabu għall-bejgħ

LOKALI

kullħadd.com

13|03|2016 03

WARA TLIET SNIN TA’ ĦIDMA …

DIFFERENZA BIL-FATTI FIL-PAJJIŻ U F’ĦAJJET KOMUNITAJIET DIFFERENTI GLEN FALZON kulma jmur jonqsu; għall-ewwel darba f ’25 sena glen@kullhadd.com kien hemm żieda fil-pensjonijiet; l-ammont ta’ turisti li żaru pajjiżna qabżu u kisru kull rekord Wara tliet snin fit-tmun tal-pajjiż, Gvern Laburista tal-passat; l-ekonomija qed tikber b’rata mgħaġġla wettaq diversi wegħdi hekk kif imwiegħda fil- ħafna li qabżet l-aspettattivi tal-aġenziji ta’ kreditu manifest elettorali li għalih kien hemm mandat internazzjonali u tal-Kummissjoni Ewropea; qawwi ħafna. Fost il-lista twila ta’ miżuri li diġà għandna l-aktar rata għolja ta’ nies li daħlu fidtwettqu, spikkaw u ħallew impatt pożittiv fuq il- dinja tax-xogħol fejn fil-maġġoranza l-kbira tiegħu poplu hemm it-traħħis fil-kontijiet tad-dawl u x-xogħol inħoloq mal-privat; aktar drittijiet ċivili l-ilma; il-mediċini out of stock m’għadhomx jeżistu, lill-persuni LGBTIQ fejn saħansitra qegħdin fuq il-listi ta’ stennija fl-Isptar Mater Dei qegħdin quddiem nett f ’dawn ir-riformi; il-lukandi splodew

Differenza fil-ħajja tal-persuni b’diżabbiltà – Joe Gerada

Mitlub jikkummenta dwar iddifferenza li esperjenzaw ilpersuni b’diżabbiltà, Gerada sostna li l-iżviluppi fil-qasam tal-persuni b’diżabbiltà kienu diversi, biżżejjed tara ż-żieda ta’ servizzi personalizzati fiddjar ta’ persuni b’diżabbiltà, il-faċilità li biha persuni jidħlu fiċ-ċentri għal matul il-jum fejn l-istennija naqset konsiderevolment, filwaqt li nfetħu residenzi ġodda biex persuni b’diżabbiltà jkunu jistgħu jgħixu independentament millfamiljari tagħhom.

“Però, l-akbar akkwist li għamlu l-persuni b’diżabbiltà

bix-xogħol kif ukoll il-persuni b’diżabbiltà qed jingħataw aktar dinjità u saħansitra qed jirnexxilhom jidħlu huma wkoll fid-dinja tax-xogħol.

F’dan l-isfond ta’ suċċessi kbar f ’oqsma differenti fil-pajjiż, din il-gazzetta tkellmet maċ-Chairperson tal-Fondazzjoni għall-Ħarsien Soċjali Joe Gerada, mal-President tal-MHRA Tony Zahra, kif ukoll mal-Kordinatriċi tal-MGRM Gabi Calleja, fejn ingħatat ħarsa lejn il-ħidma tal-Gvern u lejn l-isfidi li jmiss biex aktar setturi u persuni jintlaħqu b’mod dirett mill-ħidma tal-Gvern

kien l-opportunitajiet ta’ xogħol li nħolqu, fejn mijiet daħlu jaħdmu u xi wħud anke għall-ewwel darba. Li jkollok ix-xogħol hu importanti mhux biss għax jipprovdilek dħul biex tgħix sewwa, imma x-xogħol jgħinek turi l-ħila tiegħek u flimkien ma’ sħabek tagħti kontribut. Dan il-fatt jagħti dinjità lill-persuna, imma b’mod speċjali lillpersuni b’diżabbiltà għax għal ħafna żmien ħsibna li dawn innies mhumiex kapaċi jagħtu kontribut u rrelegajniehom biex joqogħdu jagħmlu xogħol minimu, ħafna drabi biex jgħaddu ż-żmien.

Sforz in-nuqqas ta’ għarfien tagħna bħala soċjetà, inħela ħafna talent,” enfasizza ċChairperson tal-Fondazzjoni għall-Ħarsien Soċjali.

Fuq il-pass li jmiss f ’dan is-settur, Gerada fisser li għandha tkompli tikber din il-ħidma u titwessa’ l-kompetenza ta’ min imexxi skemi bħal dawn, biex dak li nbeda fl-aħħar xhur isir kultura ta’ kif naħdmu f ’dan il-qasam. B’hekk jitwaqqa’ ħajt ieħor ta’ preġudizzju u minflok jikbru siġar ta’ talent u ħajja aktar ta’ kwalità għal ħafna nies li s’issa qegħdin f ’sitwazzjoni vulnerabbli.

Mistennija sena oħra ta’ rekords – Tony Zahra Kien imiss issa l-opinjoni talPresident tal-MHRA Tony Zahra li s-settur li jaħdem fih mhux talli mar ’il quddiem, iżda n-numru ta’ turisti li żaru pajjiżna sploda u laħaq l-ogħla livelli possibbli. Zahra spjega li mill-2010 ’l hawn, Malta laħqet il-figura ta’ 1.8 miljun turist li qattgħu xejn inqas minn 18-il miljun lejl (bed nights) f ’pajjiżna u li ġġeneraw nefqa ta’ madwar €1.6 miljun. F’dan l-isfond, Zahra sostna li “jekk tqis iċ-ċokon ta’ pajjiżna, din hija kisba fenomenali”. Żied jgħid li l-aħbar it-tajba hi li din

Bidliet fil-liġijiet li ġabu bidla fil-mentalità – Gabi Calleja

Settur ieħor li ra bidla radikali sseħħ huwa dak tad-drittijiet ċivili b’mod speċjali fejn jidħlu l-persuni LGBTIQ f ’pajjiżna. Kien għalhekk li din il-gazzetta tkellmet ukoll mal-kordinatriċi tal-MGRM Gabi Calleja u ngħatat ħarsa lejn il-kisbiet li saru s’issa f ’dan ir-rigward.

Calleja spjegat li bosta koppji tal-istess sess ħadu l-opportunità li offritilhom il-liġi biex jiċċelebraw l-unjoni ċivili tagħhom jew biex jirreġistraw iż-żwieġ tagħhom hawn Malta. Żgur li dawn il-koppji jħossuhom aktar rikonoxxuti mill-Istat u parti aktar integrali missoċjetà. “Bl-istess mod, l-Att dwar l-Identità tal-Ġeneru, l-Espressjoni tal-Ġeneru u l-Karatteristiki tas-Sess wasslet biex numru ta’ persuni

is-sena mistennija tkun sena oħra ta’ rekords fejn huma mistennija li jżuruna madwar 1.9 miljun turist ieħor.

Kien hawnhekk li Zahra faħħar ix-xogħol siewi li qed jagħmel il-Ministru għatTuriżmu Edward Zammit Lewis kif ukoll l-Awtorità Maltija għat-Turiżmu, fejn ir-relazzjoni mal-partijiet interessati involuti f ’dan issettur hija waħda b’saħħitha u parti mis-suċċess li nkiseb.

Fuq il-passi li jmiss biex dan is-settur ikompli jikber, Zahra qal li jrid isir aktar xogħol seta’ jkollhom l-identità talġeneru tagħhom rikonoxxuta mill-Istat mingħajr bżonn ta’ proċeduri twal u b’rispett sħiħ lejn id-dinjità tagħhom,” enfasizzat il-kordinatriċi talMGRM. Żiedet tgħid li l-bidliet filliġi ġabu magħhom bidla fil-mentalità u bidla fil-mod ta’ kif ħafna persuni jħarsu lejn persuni LGBTIQ. Calleja fissret li għalhekk issa “kwistjonijiet LGBTIQ m’għadhomx jitqiesu bħala tabù u dan ifisser li għandna soċjetà aktar infurmata u aktar lesta tilqa’ u tiċċelebra d-diversità”.

Mitluba tikkummenta fuq il-passi li jmiss, Calleja spejgat li ż-żewġ liġijiet oħra li għadhom fil-proċess li jigu fis-seħħ huma l-Att dwar l-Ugwaljanza, li se jagħti

biex l-istaġun tax-xitwa wkoll jesperjenza dan it-tkabbir; sfida li fi kliem Zahra stess mhijiex impossibbli.

Saret referenza wkoll għall-fatt li hemm bżonn li tinstab soluzzjoni għall-Air Malta biex ikun assigurat li din tibqa’ f ’idejn il-Maltin, minħabba li l-linja nazzjonali hija ass essenzjali fit-turiżmu.

Fl-aħħar nett, Zahra qal li għandna nieħdu vantaġġ minn din is-sitwazzjoni biex jinkisbu aktar riżultati pożittivi u pajjiżna jkompli jkabbar ilfama tiegħu. l-istess livell ta’ protezzjoni li tista’ sseħħ fuq kull bażi ta’ diskriminazzjoni, u l-Att dwar l-Affermazzjoni talOrjentazzjoni Sesswali, l-Identità tal-Ġeneru u l-Espressjoni tal-Ġeneru, li se jwassal messaġġ ċar u inekwivokabbli li l-ebda orjentazzjoni sesswali, identità tal-ġeneru jew espressjoni talġeneru mhija aħjar minn oħra u li dawn mhumiex xi marda li għandha bżonn trattament biex il-persuna tfiq minnhom.

“Dan kollu ma jfissirx li persuni mhux se jibqgħu jesperjenzaw diskriminazzjoni, imma li bilmod il-mod qegħdin noħolqu u nibnu soċjetà fejn dak li nqisu bħala nuqqas huma atti omofobiċi u transfobiċi u mhux ir-realtà ta’ persuni LGBTIQ,” temmet tgħid Calleja.

04 13|03|2016

kullħadd.com

LOKALI

€1.5 MILJUN FUQ IL-KAROZZI TAL-KABINETT TA’ GONZIPN Nofs miljun ewro hija l-ispiża minn fondi pubbliċi li saret bejn l-2008 u l-2012 fuq il-karozzi li kienu jagħmlu użu minnhom l-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Kabinett tiegħu. Wara li fl-aħħar ġimgħat Simon Busuttil ipprova kemm-il darba jagħmel kapital politiku mingħajr bażi ta’ xejn dwar l-użu tal-karozza tal-Prim Ministru, il-gazzetta KullĦadd illum qiegħda tippubblika analiżi dettaljata tal-ispejjeż li għamel kull ministru u segretarju parlamentari Nazzjonalista fl-aħħar leġiżlatura fuq il-karozzi kollha li sar użu minnhom, kemm dawk uffiċjali u kif ukoll fuq it-tieni karozza.

L-ikbar spiża fl-aħħar leġiżlatura kienet fuq il-karozzi ta’ Gonzi nnifsu – €180,000 b’kollox. Żgur li fil-każ tal-eksPrim Ministru jispikka l-fatt li l-ispejjeż fuq it-tiswijiet u fuq il-kiri tal-karozzi meta l-karozza uffiċjali kienet għat-tiswija, kienu kważi l-istess daqs il-prezz li bih inxtrat din l-istess karozza uffiċjali.

Fatt ieħor li jispikka huwa dak li meta kien Segretarju Par-

KAROZZA UFFIĊJALI

lamentari fi ħdan l-Uffiċċju tal-Prim Ministru, Chris Said biddel il-karozza uffiċjali tiegħu għal ħames darbiet; minn BMW 528, għal Peugeot 406, għal Peugeot 607, għal Citroen C5 u għal Audi A4.

Min-naħa tiegħu Mario de Marco biddel il-karozza uffiċjali tiegħu tliet darbiet minn BMW 528 għal Peugeot 607 u għal Mercedes Benz E200. Waħda minn dawn il-karozzi nkriet għal tmien xhur għal €75 kuljum. George Pullicino, bħal Mario de Marco, ukoll biddel il-karozza uffiċjali tiegħu tliet darbiet; minn BMW 520 għal Mercedes E-Class u għal BMW 520D. Waħda minn dawn il-karozzi nkriet għal tmien xhur għal €70 kuljum.

Fl-istess ħin l-ispiża fuq il-karozzi li kienu jagħmlu użu minnhom l-eks-Ministri Nazzjonalisti Tonio Borg u Austin Gatt bejn l-2008 u l-2013 kienet ta’ kwart ta’ miljun ewro. Borg u Gatt kellhom żewġ karozzi kull wieħed; waħda għal xogħol uffiċjali u oħra għal xogħol mhux uffiċjali.

BMW Saloon li nxtrat mill-Gvern għal Tonio Borg swi-

et waħidha €70,000. Austin Gatt kien juża l-ewwel Volvo S80 u wara Jaguar X Type, li nxtraw għal kważi €70,000.

L-eks-Ministru Nazzjonalista Giovanna Debono, fi spazju ta’ tliet snin biss, xtrat żewġ karozzi ġodda tat-tip BMW biex tagħmel użu minnhom bħala l-karozzi uffiċjali tagħha.

Carm Mifsud Bonnici kien juża karozza tat-tip Citroen C5 bħala l-karozza uffiċjali tiegħu, li nxtrat apposta għalih għal €29,500 iżda, minkejja li kienet karozza ġdida, fl-erba’ snin li Mifsud Bonnici għamel użu minn din il-karozza intefqu €13,300 oħra f ’tiswijiet fuqha.

Tispikka wkoll l-ispiża li saret mill-Ministru Joe Cassar fuq il-kirja tal-karozza uffiċjali tiegħu; €67,000 b’kollox. Fl-istess ħin l-eks-Ministru Dolores Cristina nefqet €46,000 f ’kirja tat-tieni karozza tagħha iżda jidher li din il-karozza ftit li xejn intużat għax f ’ħames snin l-ispiża fuq fjuwil għaliha kienet ta’ inqas inn €2,000.

Numru ta’ eksministri Nazzjonalisti kienu anke jieħdu allowance ta’ €7,000 fis-sena minflok it-tieni karozza.

LAWRENCE GONZI

TONIO BORG

GIOVANNA DEBONO

AUSTIN GATT

GEORGE PULLICINO

€62,360 €32,539 €22,626 €28,535

€67,845 NIL €2,795 €20,089

€64,750 €5,120 €17,712 €12,429

€62,539 €4,144 €2,365 €11,937

NIL NIL €51,405 €20,098

Allowance Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

NIL €18,950 €6,993 €1,029 €7,353

NIL €30,170 €4,012 €10,525 €11,868

€35,000 NIL NIL NIL NIL

NIL €12,485 €2,344 €2,886 €5,454

€14,000 NIL NIL €27,375 €4,361

TOTAL

€180,385

€147,304

€135,010

€104,154

€117,239

DOLORES CRISTINA

TONIO FENECH

CARM M. BONNICI

JOE CASSAR

MARIO DE MARCO

NIL NIL €33,864 €9,777

NIL €542 €66,906 €11,525

€29,481 €13,270 €1,496 €11,441

NIL NIL €67,060 €23,311

€63,449 €10,505 €24,114 €20,694

Allowance Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

NIL NIL €349 €46,270 €1,923

NIL €25,401 €8,293 NIL €6,578

NIL N/A €1,050 NIL €647

€35,000 NIL NIL NIL NIL

€35,000 NIL NIL NIL NIL

TOTAL

€92,184

€119,246

€57,384

€125,371

€153,762

CHRIS SAID

JASON AZZOPARDI

CLYDE PULI

MARIO GALEA

NIL €3,003 €30,964 €14,780

€24,225 €3,824 NIL €14,121

NIL €4,439 NIL €14,376

NIL NIL €50,431 €12,979

Allowance Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

€35,000 NIL NIL NIL NIL

€35,000 NIL NIL NIL NIL

€35,000 NIL NIL NIL NIL

NIL NIL NIL NIL NIL

TOTAL

€83,747

€77,170

€53,815

€63,410

Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

IT-TIENI KAROZZA

KAROZZA UFFIĊJALI Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

IT-TIENI KAROZZA

KAROZZA UFFIĊJALI Spiża f ’xiri Tiswijiet Kirjiet Fjuwil

IT-TIENI KAROZZA

SOMMA TOTALI TA’ €1,510,182

LOKALI

kullħadd.com

13|03|2016 05

LEZZJONIJIET B’XEJN MID-DAR GĦALL-ISTUDENTI KOLLHA FIL-BŻONN GLEN FALZON glen@kullhadd.com Għalkemm jista’ jkun li ħafna mhumiex konxji ta’ dan, ħafna huma l-każijiet ta’ studenti, kemm fl-iskejjel talIstat kif ukoll fl-iskejjel talKnisja u dawk indipendenti, li minħabba xi raġuni medika jew oħra, ma jkunx possibbli għalihom li jattendu l-iskola b’konsegwenza li jitilfu xi lezzjonijiet fl-iskola li jkunu jattendu.

Huwa proprju għalhekk li din il-gazzetta hija infurmata li l-Gvern tal-ġurnata, apparti milli jsegwi mill-qrib dawn il-każijiet, saħansitra qed joffri servizzi, sessjonijiet u lezzjonijiet b’xejn fid-dar ta’ dawn l-istudenti, magħrufa aħjar bħala home tuitions. Dan kollu bħala parti mill-politika u l-ħidma tal-Gvern fejn tidħol l-edukazzjoni inklussiva.

Jirriżulta wkoll li dan isservizz b’xejn ma jingħatax biss lil dawk l-istudenti li jirrikorru l-isptar għall-kura minħabba kundizzjonijiet mediċi, iżda wkoll lil dawk li jbatu minn kundizzjonijiet li jagħmluha diffiċli biex jitgħallmu bħal tfal oħra, bħalma huma l-awtiżmu, l-ADHD u d-dislessija.

Biex insiru nafu aktar dwar dan, fost affarijiet oħra, din ilgazzetta tkellmet ma’ Josanne Ghirxi, Service Manager fi ħdan il-Ministeru għallEdukazzjoni u x-Xogħol, responsabbli mill-edukazzjoni inklussiva.

Lezzjonijiet ukoll

mill-isptar

Mistoqsija kemm huwa diffiċli għal student jew studenta li jżommu ruħhom aġġornati ma’ dak li qed jiġri fl-iskola waqt li huma jkunu l-isptar, Ghirxi spjegat li irrispettivament millkundizzjoni li jkunu fiha jew li jkunu qed ibatu minnha, id-Direttorat għas-Servizzi Edukattivi saħansitra joffri wkoll lezzjonijiet fl-isptar stess.

Hija żiedet tgħid li dan

tagħha, xorta waħda qatt ma kienet tattendi lezzjoni sħiħa.

Iżda bl-għajnuna meħtieġa u ġaladarba ġew implimentati l-istrateġiji neċessarji, din l-istudent mhux biss attendiet u pparteċipat fil-lezzjonijiet iżda, għall-ewwel darba, qagħdet għall-eżamijiet.

Bħalissa qiegħda Form 3 u sejra mhux ħażin,” sostniet Ghirxi bi tbissima fuq wiċċha.

Ghirxi rreferiet ukoll għal każijiet oħrajn li tawha sodisfazzjon, fosthom meta jkun hemm studenti li jibdew jużaw għall-ewwel darba teknoloġiji ta’ assistenza, u fil-fatt jirnexxilhom jikkomunikaw ma’ dawk ilpersuni li jaħdmu magħhom fil-qrib mingħajr problemi ta’ xejn.

Kontinwità għall-ġid talistudent

mhuwiex l-uniku servizz li jingħata minn dan iddirettorat. “Dan għax jekk pereżempju, meta dawn l-istudenti jiġu rilaxxati millisptar u xorta waħda ma jkunux jistgħu jattendu l-iskola għal ammont ta’ żmien minħabba l-kundizzjoni li jkollhom jew li jkunu fiha, ikun offrut għalihom home tuition,” sostniet din is-Service Manager.

Apparti milli dan is-servizz isir b’xejn fid-djar rispettivi tal-istudenti stess, l-għalliema li jkunu responsabbli minn dan il-home tuition mhux biss jgħinuhom u jagħtuhom il-lezzjonijiet fis-suġġetti ewlenin, iżda jgħinuhom biex jerġgħu jintegraw ruħhom mill-ġdid fl-iskola li jkunu jattendu.

ir-reazzjoni tal-ġenituri ta’ dawn it-tfal, Ghirxi spjegat li f ’ħafna mid-drabi, ikunu proprju l-ġenituri stess li jħossu l-bżonn li wliedhom għandhom bżonn l-għajnuna u dan minħabba l-isfidi li jiffaċċjaw kemm iddar, l-iskola kif ukoll ma’ sħabhom.

“Huwa proprju f ’dan ilmument meta jkun hemm djanjosi tal-każ partikolari, li l-ġenituri jħossu l-bżonn li jkunu jafu aktar dwar il-kundizzjoni tat-tfal tagħhom, biex b’hekk huma jkunu jistgħu jifhmu aħjar lil uliedhom,” fissret isService Manager fi ħdan ilMinisteru għall-Edukazzjoni u x-Xogħol. Tant hu hekk, li għadd minn dawn il-ġenituri saħansitra jattendu għalLaqgħat ta’ informazzjoni laqgħat ta’ informazzjoni jew u support groups għall- inkella jingħaqdu f ’support groups biex b’hekk ikunu ġenituri jistgħu jservu ta’ għajnuna Mitluba tikkummenta fuq għat-tfal tagħhom.

Hija żiedet tgħid ukoll li jiltaqgħu ma’ każijiet fejn numru ta’ ġenituri tant jipproteġu lil uliedhom li jaslu f ’punt fejn dawn isiru dipendenti żżejjed fuq l-appoġġ li jingħatalhom, aktar milli jinħoloq qafas għal tal-apposta biex it-tfal jidraw ikunu indipendenti kemm jista’ jkun. Ħidma li qed r-riżultati mixtieqa

tħalli

Mitluba tikkummenta fuq xi esperjenzi partikolari li ltaqgħet magħhom u li baqgħu ttimbrati f ’moħħha, hija sostniet li hemm każijiet partikolari li baqgħet tiftakar.

“Kien hemm każ partikolari ta’ studenta li tbati millawtiżmu u li kien diffiċli ħafna biex l-imġiba tagħha tkun ikkontrollata. Minkejja li l-lezzjonijiet kienu jkunu magħmula għal tal-apposta għaliha u għall-abbiltajiet

F’dan l-isfond, din ilgazzetta ħadet ukoll kumment mingħand Sandra Cortis, Service Manager responsabbli mis-servizzi edukattivi psikosoċjali, li sostniet li l-professjonisti, fi ħdan id-Dipartiment tasServizzi għall-Istudenti, jaħdmu mal-istudenti kollha skont il-bżonnijiet individwali li jippreżentaw fl-iskejjel marbuta kemm mal-edukazzjoni kif ukoll f ’oqsma oħrajn tal-ħajja.

Hija żiedet tgħid li “is-servizzi jikkonsistu f ’ħaddiema soċjali, social support workers, counsellors, psikologi, psikoterapisti, youth workers, career advisors u guidance teachers. Dawn ilprofessjonisti jaħdmu id f ’id fil-kulleġġi rispettivi biex jassiguraw li l-istudenti jingħataw l-għajnuna meħtieġa biex jiżviluppaw ilpotenzjal tagħhom.”

Temmet tgħid li din ilħidma hija wkoll estiża għallfamiljari tal-istudenti fejn meħtieġ u tingħata matul issena kollha biex ikun hemm kontinwità għall-ġid talistudent.

06 13|03|2016

kullħadd.com

LOKALI

JOSEPH MUSCAT B’10.7% VANTAĠĠ FUQ SIMON BUSUTTIL l-elezzjoni. Dakinhar immur quddiem il-poplu u ngħidlu dan li għamilt meta ħaddieħor kien in election mode,” iddikjara l-Prim Ministru.

X’TAĦSEB IN-NIES DWAR ILPRESTAZZJONI TAL-GVERN?

Kitba ta’ Dan kien rifless fil-verdett tan-nies DANIEL JOHN ATTARD dwar l-ewwel tliet snin tal-Gvern.

B’aktar minn 44% b’fehma pożittiva, l-istħarriġ juri li Il-Prim Ministru Joseph Muscat l-maġġoranza tal-Maltin u qed igawdi vantaġġ ta’ 10.7% fuq l-Għawdxin huma sodisfatti bilil-Kap tal-Oppożizzjoni Simon prestazzjoni tal-Gvern. Fil-fatt, Busuttil. kienu biss 27% li taw opinjoni Dan jirriżulta minn stħarriġ negattiva. B’hekk jirriżulta li 17% tal-programm Xarabank, li għal aktar huma kuntenti bil-bidla fiddarb’oħra kkonferma li n-nies direzzjoni li ġab dan il-Gvern. għandha fiduċja assoluta fil-Prim Fuq kollox, fl-istħarriġ jispikka Ministru u mexxej Laburista. Żvelat d-distakk ta’ kważi 11% bejn il-Ġimgħa filgħaxija, l-istħarriġ sar Joseph Muscat u Simon Busuttil. f ’nofs il-leġiżlatura.

B’dan tal-aħħar imexxi kampanja Żmien meta kull Gvern fid-dinja agressiva kontra l-Gvern ta’ Joseph jkun l-inqas popolari. Madanakollu Muscat, kienu biss 30% li lesti l-poplu għaraf li minkejja ċertu jafdaw il-pajjiż f ’idejn Busuttil. nuqqasijiet, il-Gvern immexxi minn Għal kuntrarju, 40.7% jridu li Joseph Muscat sarraf il-mandat Joseph Muscat jibqa’ jmexxi l-pajjiż tiegħu fi kwalità ta’ ħajja aħjar għal ‘il quddiem. kulħadd.

B’hekk kif ħareġ f ’konferenza tal-

aħbarjiet il-Ġimgħa; fejn il-Prim Ministru fakkar il-kisbiet tal-Gvern f ’mixja ta’ progress u ġustizzja soċjali; il-poplu konvint li b’Joseph Muscat fit-tmun, Malta verament tista’ tkun l-aqwa fl-Ewropa.

U b’din l-istess konvinzjoni, l-istħarriġ ta’ Xarabank jikkonferma li jekk issir elezzjoni għada, jkun il-Prim Ministru Joseph Muscat li jerġa’ jitla’ t-taraġ ta’ Kastilja.

Prim Ministru li lil’ hinn middibattiti politiċi, għandu sentejn u nofs quddiemu biex ikompli jmexxi ‘l pajjiżna lejn il-quċċata Ewropea.

Xi ħaġa li kkummenta dwarha wkoll fil-programm Dissett.

“Però jekk irid imur election mode (Simon Busuttil) jagħmel hu. Jien bħalissa governing mode, immexxi l-pajjiż. Election mode immur sentejn, sentejn u nofs oħra meta tiġi

Dettalji dwar l-istħarriġ: L-istħarriġ sar bejn it-Tnejn 7 ta’ Marzu, u l-Ħamis 10 ta’ Marzu 2016.

L-istħarriġ hu bbażat fuq it-tweġibiet ta’ 600 persuna minn 1416 li ġew ikkuntattjati.

L-istħarriġ sar b’sistema użata lokalment u internazzjonalment, u r-riżultati jirrapreżentaw firxa sħiħa tas-soċjeta Maltija.

L-istħarriġ hu meqjus bħala 95% preċiż.

44.3% B’OPINJONI POŻITTIVA 27.2% B’OPINJONI NEGATTIVA 17.1% JAĦSBU LI L-GVERN SEJJER TAJJEB JEW TAJJEB ĦAFNA IN-NIES LIL MIN TAFDA BIEX IMEXXI L-PAJJIŻ?

40.7% - JOSEPH MUSCAT 30.0% - SIMON BUSUTTIL 29.3% - L-EBDA MINNHOM

IL-PRIM MINISTRU F’PARIĠI GĦAL-LAQGĦA TAL-MEXXEJA TAL-PARTITI SOĊJALI EWROPEJ Il-Prim Ministu u Mexxej tal-Partit Laburista matul il-ġurnata tal-bieraħ kien f ’Pariġi fejn attenda għal-laqgħa tal-Mexxeja tal-Partiti Soċjalisti Ewropej, laqgħa li saret fuq iniżjattiva tal-President Francois Hollande.

Matul din il-laqgħa kienet diskussa s-sitwazzjoni politika fl-Ewropa u fost it-temi diskussi kien hemm is-sitwazzjoni tal-immigrazzoni

u l-ħolqien tal-impjiegi madwar l-Ewropa.

Għal din il-laqgħa kien hemm ilPrim Ministru Taljan Matteo Renzi, il-President tal-Parlament Ewropew Martin Schulz u għadd ta’ Mexxeja ta’ Partit Soċjalisti Ewropej oħra. Attenda bħala mistieden ukoll matul din illaqgħa, il-Prim Ministru Grieg Alexis Tsipras.

LOKALI

kullħadd.com

13|03|2016 07

TAGĦLIM, TAĦRIĠ U DIXXIPLINA GĦAL ŻGĦAŻAGĦ LI MESSEW MAL-KRIMINALITÀ GLEN FALZON glen@kullhadd.com Ftit tal-jiem ilu, grupp ta’ żgħażagħ temmew b’suċċess l-esperjenza militari tagħhom grazzi għal inizjattiva b’għan edukattiv f ’koperazzjoni bejn l-Aġenzija Appoġġ u l-Forzi Armati ta’ Malta (FAM). Dan il-programm kien mibni fuq eżerċizzji ta’ ħidma f ’tim blgħan li jissaħħaħ l-iżvilupp kemm dak personali kif ukoll dak soċjali tal-persuna. Fih ipparteċipaw ħdax-il żagħżugħ ta’ bejn ħmistax u sbataxil sena, li bħalissa qegħdin isegwu għadd ta’ programmi offruti mill-Aġenzija Appoġġ.

Fid-dawl ta’ dan kollu, ilgazzetta KullĦadd tkellmet mad-Direttur tal-Operati fi ħdan l-Aġenzija Appoġġ Ruth Sciberras fejn, fost oħrajn, ingħatat ħarsa lejn l-għadd ta’ programmi li huma offruti għal tal-apposta għal dawn iż-żgħażagħ bħala mezz ta’ għajnuna biex jerġgħu jintegraw fis-soċjetà u jitgħallmu mill-iżbalji li jkunu għamlu.

Jirriżulta li l-Aġenzija Appoġġ toffri ’l fuq minn 40 servizz differenti, li jinkludu servizzi speċjalizzati u oħrajn filkomunità.Uħud minn dawn isservizzi jiffukaw fuq l-imġiba taż-żgħażagħ u l-iffurmar talkarattru tagħhom.Dawn isservizzi jinkludu l-Adoloscent Day Programme, Youth in Focus, kif ukoll Embark for Life, fost servizzi oħrajn varji fil-komunità.

Innovazzjoni Sciberras spjegat li l-Adoloscent Day Programme jinkludi taħriġ neċessarju sabiex jindirizza mġiba antisoċjali, jitervieni ma’ adolexxenti li jkunu involuti filkriminalità jew teħid tad-droga, jgħaddi ħiliet neċċessarji sabiex iż-żgħażagħ ikunu jistgħu jiġu impjegati, jintroduċi attivitajiet sportivi u żvilupp kulturali.

“Dan il-programm għandu l-mira li jgħin fil-ġlieda kontra

Dan il-programm għandu l-mira li jgħin fil-ġlieda kontra d-droga filwaqt li jgħin lill-vittmi. L-iskop huwa li jintroduċi żgħażagħ vulnerabbli fid-dinja tax-xogħol – Ruth Sciberras d-droga filwaqt li jgħin lill-vittmi.L-iskop huwa li jintroduċi żgħażagħ vulnerabbli għad-dinja tax-xogħol, fejn normalment dan huwa qasam diffiċli ħafna li jinfiltraw fih minħabba l-istigma u n-nuqqas ta’ ħiliet tagħhom. Iż-żgħażagħ jiġu riferuti għal dan ilprogramm anke permezz talArrest Referral Scheme.Dan il-programm huwa maqsum fi tliet partijiet, bl-aħħar parti (gold phase) tinkludi esperjenza mal-Forzi Armati ta’ Malta,” spjegat bir-reqqa d-Direttur responsabbli mill-Operati fi ħdan Aġenzija Appoġġ.

fi ħmistax-il ġurnata mal-Forzi Armati ta’ Malta li, min-naħa tagħhom, ħejjew programm intensiv u interessanti.

Fost l-attivitajiet offruti, iżżgħażagħ tgħallmu xi tfisser dixxiplina u partikolarment kif taħdem f ’tim fejn ilħiliet ta’ kull individwu huma importanti.Ħames żgħażagħ waslu sal-gold level filwaqt li żagħżugħ ieħor spiċċa sal-livell tal-bronż.Lejn l-aħħar tas-sena 2015 beda programm ieħor ta’ tnax-il sessjoni għal grupp ta’ tmien żgħażagħ oħra, liema programm ġie fi tmiemu b’suċċess fi Frar ta’ din is-sena.

Kors suċċess

Interventi intensivi

L-ewwel grupp li ħadu sehem f ’dan il-programm kien magħmul minn tmien żgħażagħ.

Kienu sitta li temmew b’suċċess ilprogramm ta’ tnax-il ġimgħa fejn iż-żgħażagħ kien ikollhom sessjonijiet erba’ darbiet filġimgħa għal erba’ sigħat kull darba.L-aħħar fażi talprogramm kienet tikkonsisti

Fuq il-Youth Focus, Sciberras fissret kif is-servizz joffri interventi intensivi lil żgħażagħ li jkollhom imġiba diffikultuża u dawk li jkunu qed jesperimentaw bid-drogi u l-alkoħol, filwaqt li jipprovdi wkoll appoġġ lill-familji tagħhom. Il-ħaddiema soċjali joffru appoġġ lil dawn iżżgħażagħ bil-għan li tiġi evitata

l-possibbiltà li jkunu involuti fi mġiba kriminali. Fl-istess waqt issir ħidma magħhom biex jirċievu taħriġ neċessarju u eventwalment ikunu kapaċi jfittxu impjieg. Il-ħaddiema soċjali jaħdmu b’mod konġunt ma’ professjonisti oħrajn fosthom għalliema, probation officers, tobba, psikjatri, psikologi u pulizija.Wara li fl2014 ġie rrapurtat 50% tnaqqis fil-ħin tal-istennija, fl-2015 kien hemm tnaqqis ta’ 40% hekk kif kien imwiegħed filmanifest elettorali ta’ dan ilGvern.

Servizz ieħor għaż-żgħażagħ huwa l-Embark for Life, fejn jiġi organizzat taħriġ varju skont il-ħtiġijiet taż-żgħażagħ.

Diversi żgħażagħ jingħataw l-opportunità li jistudjaw diversi suġġetti, fosthom edukazzjoni bażika u l-food handling.

Għajnuna problemi

għal

diversi

Intant, Sciberras żiedet tgħid li s-servizzi fil-komunitajiet

tal-Aġenzija Appoġġ joperaw minn erba’ komunitajiet: il-Birgu, il-Qawra, il-Belt Valletta u l-Imsida. Is-servizz tal-Imsida jaqdi wkoll lillkomunità ta’ Birkirkara.

Dawn is-servizzi joffru sapport ta’ ħaddiema soċjali biex jaħdmu ma’ nies li jeħtieġu xi tipta’ għajnuna soċjali. Ir-residenti li jiġu mill-komunitajiet rispettivi jitolbu għajnuna dwar diversi diffikultajiet, fosthom problemi ta’ relazzjonijiet fil-familja, ta’ saħħa u saħħa mentali,u problemi finanzjarji.

Min-naħa tal-ħaddiema soċjali, dawn jagħmlu pjan mal-istess individwi biex jindirizzaw il-problema, u jgħinuhom biex joħorġu b’soluzzjonijiet li jkunu ta’ benefiċċju għalihom.

Meta jkun hemm bżonn ta’ għajnuna aktar speċjalizzata, il-każ jista’ jkun irreferut lil xi servizz speċifiku. Sciberras fissret kif is-servizzi jagħmlu wkoll użu ta’ ħaddiema (community development workers) li jiffukaw fuq problemi li jkunu qed jolqtu l-komunità sħiħa, bħal, pereżempju, tfal li ma jkollhomx attivitajiet edukattivi u/jew rikreattivi wara l-ħin tal-iskola, jew żgħażagħ li qed jitilfu l-interess fl-iskola u qegħdin f ’riskju li jaqbdu vizzju, jew li jidħlu f ’delinkwenza. Diversi proġetti jkunu ppjanati u implimentati, partikolarment għal nisa, żgħażagħ u tfal.

“Dawn il-proġetti joffru ħiliet informali li jgħinu mhux biss fil-ħajja ta’ kuljum, iżda wkoll jgħinu lill-persuna biex tkun tista’ tidħol fid-dinja tax-xogħol. Uħud minn dawn il-proġetti jinkludu taħriġ fuq tqassim aħjar tal-flus, imġiba pożittiva, trobbija pożittiva kif ukoll attivitajiet edukattivi oħrajn.Diversi komunitajiet qed joffru proġetti għal nisa bi tfal żgħar, proġetti speċifiċi għal żgħażagħ, irġiel u familji b’riskju ta’ faqar,” temmet tgħid Sciberras.

L-EDUKAZZJONI STRUMENTALI GĦAL AKTAR ŻVILUPP SOSTENIBBLI Waqt li kien qed jindirizza simpożju dwar l-Istrateġija Nazzjonali fuq l-Edukazzjoni għall-Iżvilupp Sostenibbli, il-Ministru għall-Iżvilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima Leo Brincat sosnta li l-edukazzjoni għall-iżvilupp sostenibbli hija aġent għal bidla pożittiva.

Il-Ministru Brincat spjega li l-proċess ewlieni tal-konsultazzjoni pubblika, li għadu kif tnieda mal-partijiet interessati ewlenin, għandu jittratta l-edukazzjoni għall-iżvilupp sostenibbli aktar milli edukazzjoni dwar l-iżvilupp sostenibbli.

Kien hawnhekk li l-Ministru

għall-Iżvilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima fisser li, minkejja li għad fadal xi jsir, il-Ministeru tiegħu waqqaf għall-ewwel darba direttorat għall-iżvilupp sostenibbli.

“Fil-fatt diġà nħatar direttur, qed inħejju wkoll biex ningaġġaw direttur ġenerali u, ġaladarba dan id-direttorat jibda jitħaddem, se nkunu qed insaħħu b’mod prattiku l-liġi tal-iżvilupp sostenibbli,” qal il-Ministru Brincat.

Huwa żied jgħid li l-edukazzjoni għandha tkun interpretata fl-aktar sens wiesa’ possibbli, minħab-

ba li l-progress aħħari jiddependi mill-parteċipazzjoni wiesgħa tal-partijiet interessati kollha.

Huwa fisser kif is-sostenibbiltà twassal għal ambjent aktar b’saħħtu, u tittratta l-finanzi pubbliċi, it-tibdil fil-klima, l-enerġija nadifa, it-trasport sostenibbli, l-inklużjoni soċjali, il-komunitajiet sostenibbli, l-edukazzjoni, ir-riċerka u l-innovazzjoni, kif ukoll ħiliet oħrajn u t-taħriġ.

“Bil-liġi li waqqaf il-Gvern dwar l-azzjoni fuq il-klima, kif ukoll bil-pjan ta’ azzjoni tagħna fuq l-ekonomija l-ħadra, kollha huma xhieda tal-ħidma tal-Gvern fejn

tidħol is-sostenibbiltà,” fisser il-Ministru għall-Iżvilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima.

Huwa semma wkoll kif proprju lbieraħ stess twaqqaf il-Fond tal-Azzjoni dwar il-Klima, wieħed mill-aktar pilastri importanti fl-istrutturi tal-liġi li tittratta l-azzjoni dwar il-klima.

Il-Ministru Brincat qal li l-iżvilupp ta’ din l-istrateġija, fiha nnifisha, juri li qed isir progress f ’dan is-settur hekk importanti u, ġaladarba din tkun iffinalizzata, se tkun qed tmexxi l-miżuri kollha neċessarji biex telimina u tneħħi kull ostaklu li jista’ jeżisti f ’dan ir-rigward.

08 13|03|2016

kullħadd.com

LOKALI

FTEHIM FIL-QRIB DWAR IL-MONTI TAL-BELT LIAM GAUCI Nazzjonalista pprova jistad liam@kullhadd.com għall-voti b’wegħda nofs leħja li biha kien se jpoġġi n-numru Kmieni din il-ġimgħa l-Min- kbir ta’ bejjiegħa li kien hemm isteru għall-Ekonomija, l-In- dak iż-żmien fuq naħa waħda vestiment u l-Intrapriżi Żgħar ta’ Triq l-Ordinanza. Kieku ħa pass importanti biex tiġi sar hekk, il-Monti kien se indirizzati l-inċertezza li jibqa’ ħiereġ għal Triq l-Ifran ħallew gvernijiet Nazzjonal- u jimblokka ż-żona li tagħti isti suċċessivi rigward il-futur għall-Ambaxxata tal-Ordni ta’ tal-monti tal-Belt. Dan sar San Ġwann. permezz ta’ kompromess li nstab bejn l-istess ministeru u Se jonqos bin-nofs numru sostanzjali ta’ bejjiegħa sabiex il-monti jiċkien u jimxi F’kummenti li tat lil din ilgħal Triq l-Ordinanza. gazzetta, kelliema għall-MinB’kuntrast, fil-passat il- isteru għall-Ekonomija, l-Inbejjiegħa mhux biss ma ngħa- vestiment u l-Intrapriżi Żgħar tawx għajnuna imma ġew in- ikkonfermat li ntlaħaq ftehim jorati u mbegħdin minn Bieb preliminari mal-bejjiegħa il-Belt wara l-elezzjoni tal- tal-monti liċenzjati tal-Belt, 2008 meta tpoġġew fin-naħa fejn nofshom aċċettaw l-offerta’ isfel ta’ Triq il-Merkanti, ta li saret mill-Gvern biex jikfejn sabu ruħhom ’il bogħod kanċellaw il-liċenzja tagħhom. mill-iktar żona li jkun hemm “Il-Gvern wasal għal din xerrejja fiha. l-offerta wara li ħa inkonsiderDin is-sitwazzjoni baqgħet azzjoni l-interessi tal-bejjiegħa tkaxkar sa lejlet l-aħħar elez- u l-familji tagħhom, kif ukoll zjoni ġenerali meta Gvern tal-investiment kbir li sar u li

qiegħed isir fil-Belt Valletta, inkluż il-proġett tas-Suq l-Antik u negozji oħrajn. B’mod imminenti se jkun qiegħed isir il-ftehim finali ma’ dawn ilbejjiegħa biex b’hekk in-numru ta’ bejjiegħa liċenzjati li joperaw mill-belt jonqos binnofs,” spjegat il-kelliema.

B’hekk il-Gvern se jkun f ’pożizzjoni li jżomm mal-wegħda elettorali tiegħu li jirriloka l-bqija tal-bejjiegħa fi Triq l-Ordinanza, f ’parti li ma tinkludix it-triq ta’ bejn il-Parlament il-Ġdid u t-teatru bla saqaf.

“Għall-mument il-Ministeru qiegħed jiffoka l-enerġija tiegħu li jsolvi din il-problema li wiret minn Gvern Nazzjonalista. Ladarba nkunu f ’pożizzjoni nirrilokaw ilbejjiegħa lejn Triq l-Ordinanza, mhux biss niffukaw fuq l-armar tagħhom, imma wkoll fuq l-organizzazzjoni u l-operat tal-monti,” temmet tgħidilna l-kelliema.

LIĠI LI SE TIRREGOLA D-DONAZZJONI TAL-ORGANI FILWAQT LI TIPPROJBIXXI TRAFFIKAR

“Fi ftit taż-żmien ieħor, persuni se jkunu jistgħu jinkitbu fuq ir-reġistru tad-donaturi sabiex iħallu l-organi tagħhom wara mewthom biex ikunu ttrapjantati f ’pazjenti oħra.”

Dan qalu s-Segretarju Parlamentari għas-Saħħa Chris Fearne meta din il-ġimgħa ressaq fil-Parlament it-tieni qari tal-abbozz ta’ liġi dwar id-donazzjoni tal-organi.

Is-Segretarju Parlamentari spjega kif fir-reġistru se jkunu jistgħu jinkitbu persuni li għandhom minn 16-il-sena ’l fuq, u li għalkemm persuna tkun niżżlet isimha fir-reġistru se jkun possibbli li tibdel id-deċiżjoni tagħha u dawn it-tibdiliet ikunu onorati. “Apparti minn hekk, se jkun possibbli wkoll li persuna tirreġistra jekk espressament ma tkunx trid li tħalli organi għad-donazzjoni wara mewtha.”

Mr Fearne qal li l-liġi se tagħmilha ċara li r-reċipjenti tal-organi se jkunu identifika-

ti permezz ta’ reġistru ieħor li fuqu se jkun hemm imniżżla dawk li jkunu qed jistennew li jingħataw xi organi biex titjieb il-kundizzjoni ta’ saħħithom.

“Il-liġi se tkun qed tipprojbixxi t-traffikar ta’ organi jew li xi persuna jkun donatur għal finijiet finanzjarji Mistoqsi dwar x’jiġri jekk persuna tiġi nieqsa u li din qatt ma tkun inkitbet f ’xi reġistru, il-kelliem qal li f ’dak il-każ jiġri bħal ma’ diġa jiġri llum, dak illi l-qraba jintalbu parir u permess għad-donazzjoni.

Is-Segretarju Parlamentari qal ukoll li mhux kull min jinkiteb biex ikun donatur se jkun awtomatikament possibbli li jagħti l-organi tiegħu u għamel referenza li jekk il-persuna jkollha xi tip ta’ mard li partikolarment jaffettwa l-organi tiegħu, dawn mhux se jkunu ttrapjantati fuq pazjenti oħra.

Intant, din il-liġi se tkun qed tkopri wkoll id-donazzjoni ta’ organi minn persuni ħajjin, dak li jissejjaħ live donor bħal meta persuna tkun lesta li tagħti kilwa lil xi membru familjari tiegħu stess.

Chris Fearne temm billi radd ħajr ukoll lit-tobba u professjonisti Maltin li matul is-snin li għaddew kienu pijunieri biex inbeda dan is-servizz li, għalkemm ma kien għad hawn ebda leġiżlazzjoni fuq id-donazzjoni tal-organi, xorta mxew b’etika kbira u dedikazzjoni biex numru ta’ pazjenti fis-snin li għaddew ingħataw organi li salvawlhom ħajjithom. Irringrazzja wkoll lil dawk il-ħafna qraba li f ’mumenti diffiċli għażlu li jagħtu l-organi tal-għeżież tagħhom sabiex igawdu minnhom persuni oħra.

LOKALI

kullħadd.com

13|03|2016 09

RABJA GĦALL-BEJGĦ TAL-KAŻINI

Siltiet mir-rapport tat-telfa tal-PN Kitba ta’ ALEANDER BALZAN Fost l-attivisti tal-Partit Nazzjonalista teżisti ċertu rabja dwar kif l-amministrazzjoni ddeċidiet li tbigħ numru kbir ta’ każini li l-partit għandu fil-lokalitajiet.

Dan għax membri ta’ kumitati sezzjonali qed isostnu li ma kienx dak li wegħidhom Simon Busuttil meta fl-2013 kien qed idur l-istess każini jfittex l-appoġġ tagħhom. Appoġġ li huma tawh.

Saħansitra persuni li ilhom midħla tal-Partit Nazzjonalista jsostnu li kien l-istess rapport tat-telfa tal-Partit Nazzjonalista li mmarka l-importanza tal-każini u li dawn jintużaw iktar.

Fil-fatt, ir-rapport kien elenka f ’diversi partijiet tiegħu kemm hu importanti li tingħata ħajja ġdida lill-każini. F’sommarju tar-rapport il-każini jissemmew għaxar darbiet.

U dan għax huma meqjusa li huma għodda biex ikunu viċin in-nies.

Dawk li huma kontra dan il-bejgħ sostnew li l-ironija hi li dan ir-rapport kitbitu l-President tal-Eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista, Ann Fenech. Li issa, bħala membru talamministrazzjoni, approvat li dawn

il-każini jitilqu wieħed wieħed.

Fost oħrajn, fir-rapport tat-telfa jingħad li “l-każini jridu jkunu parti mill-kampanja biex tissaħħaħ ittrasparenza u l-onestà fil-Partit.”

Intqal ukoll li l-l-għażla li l-konferenzi ma jibqgħux isiru fil-każini talPartit kull nhar ta’ Ħadd ma kinux deċiżjonijiet tajbin u għalhekk reġgħu kienu mħeġġa biex isiru. Saħansitra, Ann Fenech kitbet li dawn kellhom ikunu strutturati u organizzati.

Fuq kollox inkiteb li l-każini għandhom jerġgħu jibdew jinfetħu kuljum f ’kull lokalità u jintużaw minn deputati u kandidati. Iżda, minflok, illum hemm lokalitajiet fejn il-kumitat sezzjonali lanqas se jkollu każin fejn jiltaqa’.

Dan ifisser li l-Partit Nazzjonalista lanqas mill-Oppożizzjoni mhu jżomm ma’ rapport li għamel biex jimxi fuqu.

Skont rapport f ’midja oħra, il-każin ta’ San Ġiljan diġà telaq għal madwar nofs miljun ewro. Filwaqt li hemm għall-bejgħ ukoll il-każini ta’ Bormla u Wied il-Għajn. Għall-bejgħ ukoll hemm il-każin taż-Żejtun.

Dan mhux l-uniku aspett fejn irrapport tat-telfa kien maqlub ta’ taħt fuq. Iktar dettalji niżvelawhom filjiem li ġejjin.

Dehra tal-każin tal-PN f ’San Ġiljan

75% TAL-ANZJANI GĦANDHOM TALLINJA CARD

Minn informazzjoni li l-gazzetta KullĦadd kisbet mill-Ministeru għat-Trasport u l-Infrastruttura, jidher li n-numru ta’ persuni li qegħdin jużaw tallinja card kuljum issa huwa 230,000. Dan ifisser li, f ’inqas minn sena, aktar minn nofs il-popolazzjoni għandha tallinja card, numru li jikkumpara tajjeb ħafna mqabbel ma’ sistemi simili li jintużaw f ’pajjiżi Ewropej iddaqs ta’ Malta.

Diversi benefiċċji Permezz ta’ din il-kard, ilkonsumatur jibbenefika awtomatikament minn capping ta’ ġimgħa jew xahar li jiddependi mill-prodott li wieħed jixtri. Dan ifisser li

ladarba jasal sa dak l-ammont m’għandux għalfejn jonfoq iżjed, irrispettivament minnumru ta’ vjaġġi li jagħmel.

Bħala eżempju, wieħed jista’ jsemmi li l-konsumatur li għandu concession card, li hija mmirata għall-anzjani u l-persuni bi bżonnijiet speċjali, ma jonfoqx iżjed minn żewġ ewro f ’ġimgħa, irrispettivament mill-vjaġġi li jagħmel; benefiċċju li ma narawhx f ’pajjiżi oħrajn.

S’issa huma xejn inqas minn 75% il-persuni li għandhom iżjed minn 60 sena li qegħdin jużaw tallinja card, perċentwal li jiżdied aktar ma tiżdied l-età.

F’kummenti li tat lil din il-gazzetta, kelliema għallMinisteru għat-Trasport u l-Infrastruttura tenniet li,

minkejja li huwa minnu li kien hemm xi problema bil-kards fejn kien hemm uħud li ħarġu tard u oħrajn li kellhom jinbidlu, meta tqis li hawn iżjed minn 230,000 fiċċirkolazzjoni, in-numru li kien hemm problemi bihom huma ftit.

Barra minn hekk, hija spjegat li 85% ta’ dawk li jużaw tal-linja għandhom kard. Minħabba f ’hekk, il-vjaġġi qegħdin jieħdu anqas ħin minn qabel għax il-passiġġieri m’għandhomx għalfejn joqogħdu jistennew lix-xufier jipprepara l-biljett u jagħti l-bqija.

“L-ebda pajjiż Ewropew ma jista’ jiftaħar li nofs ilpopolazzjoni għandha kard tat-trasport pubbliku f ’inqas minn sena. Dan huwa riżultat

sinifikanti meta wieħed iqis li sa qabel Lulju li għadda kulħadd kien għadu juża s-sistema l-antika,” qaltilna l-kelliema.

Investiment kbir Il-kumpanija li llum qiegħda tamministra dan is-servizz pubbliku investiet aktar minn miljun ewro biex tiffaċilita l-implimentazzjoni tattranżizzjoni għal din is-sistema ta’ ħlasijiet.

Barra minn hekk, kien hemm ukoll żewġ skemi biex jiġi inċentivat l-użu tat-trasport pubbliku, waħda ta’ għotja ta’ kreditu addizzjonali ta’ €10 ma’ top-up ekwivalenti u oħra ta’ għotja ta’ €10 fi kreditu għal kull min jagħmel numru

ta’ vjaġġi.

L-istess kumpanija, sabiex it-trasport pubbliku jkun kemm jista’ jkun faċli għallkonsumatur, irranġat ukoll is-sit elettroniku tagħha u żiedet ħafna iżjed faċilitajiet li jgħinu lill-passiġġieri jippjanaw il-vjaġġ tagħhom, kif ukoll jittoppjaw tallinja card u jiksbu informazzjoni dwar is-servizz.

Dan minbarra li anke ġiet miżjuda l-informazzjoni li tidher fuq il-bus stops u displays oħrajn fuq l-aktar bus stops li huma okkupati minn passiġġieri.

Il-kumpanija, aktar tard din is-sena, biħsiebha wkoll tniedi mobile application biex tintuża ħalli wieħed jikseb aktar informazzjoni dwar meta jkun imissha tasal il-karozza li jmiss.

10 13|03|2016

kullħadd.com

OPINJONI

SUQ WIEĦED: GĦAJNUNA LILL-SMEs, IS-SINSLA TAL-EKONOMIJA MALTIJA

Marlene Mizzi Membru Parlamentari Ewropew

Personalment nemmen li l-ħolqien ta’ opportunitajiet għall-SMEs mhuwiex biss il-ħolqien ta’ negozju, imma huwa wkoll il-ħolqien ta’ xogħol, u benefiċċji għall-konsumatur u għaċ-ċittadin

aktar b’saħħitha fejn jirrigwarda snajja’ u SMEs għandha tkun fost l-ogħla prijoritajiet talistituzzjonijiet Ewropej għassnin li ġejjin. Huwa meħtieġ li nagħtu vuċi lill-SMEs Ewropej u lil dawk li jkunu jridu jibdew f ’din il-linja (startups). Dan mhux minħabba d-daqs ta’ dawn l-industriji, imma minħabba l-importanza tagħhom għall-ekonomija Ewropea.

Personalment nemmen li l-ħolqien ta’ opportunitajiet għall-SMEs mhuwiex biss ilħolqien ta’ negozju, imma huwa wkoll il-ħolqien ta’ xogħol u benefiċċji għall-konsumatur u għaċ-ċittadin.

Il-Kummissjoni Ewropea filproposta tagħha għal Strateġija ta’ Suq Wieħed kienet wiegħdet li kienet se tieħu passi biex: • timmodernizza s-sistema tal-istandards • issaħħaħ is-Suq Wieħed għall-prodotti • tnaqqas il-barrieri f ’setturi ewlenin, bħalma huma servizzi ta’ negozji, kostruzzjoni u bejgħ bl-imnut • t i p p r e v i e n i diskriminazzjoni kontra l-konsumatur ibbażata fuq nazzjonalità jew post fejn jgħix • tipprovdi għal żvilupp ibbilanċjat tal-ekonomija kollaborattiva.

L-ewwel nett is-Suq Wieħed m’għandux ikun meqjus f ’iżolament minn oqsma oħra fl-istess linja tiegħu, partikolarment is-suq wieħed diġitali, is-saħħa, is-soċjal u l-protezzjoni tal-konsumatur, il-liġi tax-xogħol u l-mobbiltà taċ-ċittadin, l-ambjent, l-iżvilupp sostenibbli, l-enerġija, u l-politika dwar ittrasport.

It-tieni: filwaqt li nilqa’ bilferħa l-isforzi tal-Kummissjoni biex tkun iffukata fuq aspetti mmirati biex jgħinu lillSMEs, intrapriżi żgħar u startups, naħseb li f ’xi oqsma ilKummissjoni kellha tkun ftit L-ogħla prijoritajiet aktar ambizzjuża.

Irridu noqogħdu attenti li Il-promozzjoni ta’ politika ma noħolqux regoli li jistgħu Meta riċentement rajt l-abbozz ta’ rapport dwar Strateġija għal Suq Wieħed (Single Market Strategy) imħejji mill-Ewroparlamentari talEPP Lara Comi, wasalt għallkonklużjoni li għandu nieqes kompletament il-proċess għal politika ħolistika u integrata għal Suq Wieħed. Ġejt appuntata biex insegwi dan ir-rapport f ’isem il-Grupp tas-Soċjalisti u Demokratiċi (S&D) tal-Parlament Ewropew. Naqbel li għandu jkun hemm strateġija diretta waqt li nżomm f ’moħħi l-prijoritajiet tal-Grupp S&D biex jissaħħu d-drittijiet talħaddiema u tal-konsumatur f ’Suq Wieħed. Dan filwaqt li fl-istess ħin nibbilanċjaw u nirranġaw diverġenzi politiċi fuq proposti sensittivi. Ħejjejt u ressaqt diversi emendi.

Indirizzajt ukoll laqgħa ta’ diskussjoni li kellha bħala tema ‘Ngħollu l-livell tas-Suq Wieħed: aktar opportunitajiet għall-SMEs’.

Is-snajja’ u l-industriji żgħar u medji (SMEs) huma s-sinsla talekonomija Ewropea u strument għall-ekonomija Ewropea u Maltija.

Ir-rata tal-qgħad fl-Unjoni Ewropea hija bejn wieħed u ieħor 10%. Agħar minn hekk huwa l-fatt li r-rata talqgħad fost iż-żgħażagħ hija ta’ 21%. F’dan ix-xenarju l-kriżi ekonomika u finanzjarja flEwropa ġiet deskritta minn bosta bħala waħda li aktar hija kriżi ta’ impjiegi milli ta’ waħda ekonomika u finanzjarja.

L-Ewropa teħtieġ aktar minn qatt qabel li toħloq ixxogħol għal madwar 25 miljun persuna qiegħda. Teħtieġ li tagħti l-opportunità liżżgħażagħ li jidħlu fid-dinja tax-xogħol. Nemmen li dawn l-għanijiet jistgħu jintlaħqu biss jekk l-Ewropa terġa’ lura għal tkabbir sostenibbli spirat missettur privat.

jintużaw minn negozji diżonesti biex ikunu jistgħu jduru ma’ regoli eżistenti. Huwa meħtieġ li noħolqu tkabbir sostenibbli, xogħol u ħolqien ta’ impjiegi, għax inkella nkunu qegħdin nieħdu r-riskju li nagħmlu pressjoni żejda fuq negozji eżistenti bil-konsegwenza li ma jkunux jistgħu jikkompetu u nispiċċaw infalluhom.

Seba’ miżuri speċifiċi Huwa meħtieġ minna li noħolqu u mhux inkissru, li ngħinu u li nagħtu l-appoġġ tagħna u mhux inxekklu lill- SMEs onesti u lil dawk li jridu jibdew. Għal dan ilgħan ninsab iffukata fuq seba’ miżuri speċifiċi: Tnaqqis tal-piżijiet amministrattivi u talburokrazija: Għandna nsibu l-mod li bih nassiguraw, pereżempju, li l-proċeduri li hemm bżonn isiru fi żmien raġonevoli filwaqt li nirrispettaw l-interessi leġittimi tal-partijiet involuti. Fl-istess ħin għandu jkun evitat li titwarrab leġiżlazzjoni tajba u effiċjenti bl-iskuża li jitnaqqas il-piż amministrattiv.

Falliment: Huwa spiss flinteress tal-imprenditur onest li jkollna leġiżlazzjoni aħjar fejn jirrigwarda problemi li kawża tagħha ma jkunux jistgħu jitħallsu debiti li jkun hemm u b’hekk ifallu. Leġiżlazzjoni li tkun taħseb għal ristrutturar kmieni u l-għoti tat-tieni ċans.

Iżda r-regoli l-ġodda għandhom jassiguraw li r-riskju li jittieħed ikun wieħed responsabbli u li jipprovdi ċertezza u ġustizzja lill-kredituri u l-impjegati.

Kapaċitajiet u kwalifikazzjonijiet: Ninsab kemxejn diżappuntata li l-Kummissjoni ma pproponiet xejn biex tindirizza dawn innuqqasijiet. Huwa neċessarju li tinħoloq klima u kultura għal bidu tajjeb li jwasslu għal suċċess sostenibbli ta’ intrapriżi li jkunu kapaċi jfittxu u jħarrġu ħaddiema fuq bażi ta’ kwalifiki għoljin u kunċetti

entraprenditorjali sodi.

Drittijiet ta’ proprjetajiet industrijali u intellettwali: Hemm bżonn li jitbaxxew l-ispejjeż u l-ħlasijiet tal-SMEs fuq proprjetajiet industrijali u intellettwali. Dawn l-ispejjeż qed iżommu milli negozji żgħar jespandu u jikbru.

Aċċess għall-finanzi: L-għodod kurrenti, bħalma hu l-President Jean-Claude Junker Investment Plan, mhumiex biżżejjed biex jipprovdu lillSMEs, speċjalment entrapriżi micro u żgħar, bil-mezzi neċessarji biex jiffinanzjaw l-investimenti.

Nipprovdu informazzjoni tajba: Hemm vojt kbir meta niġu għall-informazzjoni. Ilproblema ewlenija tibqa’ li l-programmi differenti ta’ appoġġ u inizjattivi li għandha l-Unjoni Ewropea mhumiex magħrufin mill-SMEs u l-organizzazzjonijiet tagħhom.

Dawn għandhom ikunu aċċessibbli minn sors wieħed – sors li jforni lill-SMEs u dawk li jkunu jridu jibdew b’informazzjoni faċli ħalli huma jkunu f ’pożizzjoni li jieħdu deċiżjonijiet li jiffrankawlhom l-ispejjeż u l-ħin.

Titjib fl-infurzar tar-regoli tasSuq Wieħed: Huwa meħtieġ li jkun hemm infurzar proprju u konsistenti tar-regoli talUnjoni Ewropea. Dan irid ikun kumplimentat b’monitoraġġ u evalwar regolari ibbażati fuq indikaturi kwalititattivi u kwantitattivi.

Huwa urġentement bżonjuż li jkun hemm it-tixrid tal-aħjar prattiki biex b’hekk l-implimentazzjoni tkun waħda omoġenja. B’hekk biss l-SMEs ikunu fuq l-istess livelli kullimkien.

Dan ir-rapport hu vitali Malta u Għawdex, fejn l-intrapriżi kollha jaqgħu taħt id-definizzjoni ta’ SME. Huma s-sinsla tal-ekonomija Maltija u dik Ewropea. Hu għaldaqstant li jien niżgura li rapport bħal dan jibbenefikaw minnu n-negozji tagħna biex b’hekk ngħinuhom jikbru, jipprovdu impjiegi u tkabbir ekonomku.

OPINJONI

kullħadd.com

13|03|2016 11

TURISTI DDIŻGUSTATI BIL-ĦMIEĠ U T-TELQA FIT-TOROQ TA’ BUĠIBBA U SAN PAWL IL-BAĦAR

Mario Fava President Sezzjoni Kunsilliera PL

Email li waslet għandi ftit taljiem ilu tikkonferma dak li ilna ngħidu minn din il-paġna u dak li ilhom iġibu għall-attenzjoni tal-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar il-kunsilliera Laburisti.

It-toroq ta’ Buġibba, ilQawra u San Pawl il-Baħar tul din l-aħħar sena saru jqażżuk b’kull xorta ta’ ħmieġ u skart.

L-email hija miktuba minn żewġ turisti li jżuru pajjiżna kull sena għal numru konsiderevoli ta’ ġimgħat u kull darba joqogħdu Buġġiba. Dawn jgħidu li, minkejja li sena ilu ma kienx hemm xi livell għoli ħafna ta’ ndafa, minn sena ilu ’l hawn mhux talli ma kienx hemm kambjament għat-tajjeb imma jitkellmu kif jinsabu irrabbjati u mdejqa għall-mod kif issitwazzjoni ddeterjorat b’mod qawwi.

Sitwazzjoni ferm agħar

Is-Seduti tal-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar kull darba qegħdin jibdew wara s-sebgħa ta’ filgħaxija. Dan biex David Thake jkollu ċans jilħaq ilesti l-programm tiegħu fuq Radio 101 u bilkalma kollha jilħaq jasal il-Kunsill għasseduta

Iġibu paraguni ma’ lokalitajiet oħra li huma jżuru u jgħidu kif postijiet bħal Tas-Sliema, il-Belt Valletta, il-Mosta, Marsaxlokk, il-Birgu, u l-Ħamrun, fost l-oħrajn, huma ferm iktar nodfa u miżmuma tajjeb. Fl-email ikomplu kif, fit-tmien ġimgħat li ilhom Malta, għadhom qatt ma raw imqar kennies wieħed jiknes u jnaddaf it-toroq ta’ Buġibba.

Jirrimarkaw kif din iż-żona tibbenefika ekonomikament anke mit-turisti u huma bosta li jżuruha u jtennu li l-Kunsill Lokali għandu jagħti prijorità lit-tindif f ’din il-lokalità.

Itennu li bħala turisti li sikwit ikunu f ’pajjiżna, kemmil daba ġew mistiedna biex jagħtu l-opinjoni tagħhom fuq sondaġġi li jkunu qed isiru millMalta Tourist Office u jżidu li hija ħasra li, minkejja li sena ilu semmew dan in-nuqqas, issa sabu ma’ wiċċhom sitwazzjoni ferm agħar milli kienet qabel.

Il-kummenti ta’ dawn iż-żewġ turisti ma tantx hemm bżonn li wieħed iżid magħhom. Iżda ma nistax ma nirrimarkax li dan l-ilment issa ilu jsir għal diversi xhur, anke minn kunsilliera waqt seduti tal-Kunsill Lokali.

Jidher li s-Sindku u sħabha qajla jinteressahom li l-livell ta’ ndafa fil-lokalità jkun wieħed li jagħmel ġieħ lill-Maltin li joqogħdu hemm, kif ukoll litturisti li jżuruh.

Aġenda moħbija?

Meta wieħed jara dan l-atteġġjament, jista’ anke jasal għall-konklużjoni li forsi jista’ jkun hemm aġenda moħbija wara dan kollu. Forsi l-intenzjoni tas-Sindku u seħibha, il-Viċi David Thake, hija li b’xi mod jeħel il-Gvern li mhux jassisti lill-Kunsill biex iżomm il-lokalità nadifa. Forsi l-intenzjoni tagħhom hi li bittaparsi skuża li ma sabux flus u li m’għandhomx allokazzjoni adekwata, mhux tort tagħhom li Buġibba tinsab fid-diżastru li qiegħda fih.

L-istess persuni kienu jattakkaw kunsill Laburista meta minkejja li s-sitwazzjoni u livell ta’ ndafa ma kienx wieħed eċċezzjonali, żgur kien ferm aħjar milli hu issa. Jekk iridu jkunu kredibbli huma u l-kritika li kienu jagħmlu huma stess, allura għandhom ixammru l-kmiem u jieqfu jwaħħlu f ’dak u fl-ieħor u jibdew jagħtu r-riżultati. Issa għaddiet sena, u sena hija twila biżżejjed biex wieħed jibda jħalli l-marka fuq ittmexxija tiegħu. Il-ħasra hi li l-marka li qed iħalli l-Kunsill immexxi minn maġġoranza Nazzjonalista f ’San Pawl ilBaħar hija waħda negattiva, waħda ta’ telqa u ħmieġ kull fejn tħares, u dan meta għadna ’l bogħod mix-xhur tas-sajf

fejn eluf iżuru dan il-lokal.

Dan il-Kunsill lanqas fix-xitwa ma hu kapaċi li jindirizza din il-problema. Ma rridx naħseb f ’liema stat se jkun dan il-lokal fix-xhur sħan tas-sajf!

Għalhekk, l-appell tiegħi, bħalma hu żgur ta’ ħafna oħrajn, hu li l-Kunsill Lokali u t-tmexxija tiegħu jneħħu u jwarrbu l-politika partiġġjana min-nofs u, jekk tassew iħobbu l-lokal tagħhom u jekk għandhom imqar nitfa rispett lejn dawk li eleġġewhom, iħejju programm ta’ tindif biex dan il-post jerġa’ jieħu s-sura li kellu qabel. Dan għallbenefiċċju tal-familji Maltin li joqogħdu hemm kif ukoll għall-eluf ta’ turisti li jkunu fostna sena wara l-oħra.

Seduti tal-Kunsill f ’ħin li jakkomodaw lil David Thake b’detriment għallkunsilliera l-oħra Biex is-Sindku tal-Kunsill ta’ San Pawl il-Baħar, Graziella Galea, ma jkollhiex problemi mal-Viċi Sindku David Thake, qed tagħżel li takkomoda lilu anke jekk toħloq firda u inkonvenjent bejn il-kunsilliera l-oħra.

Is-seduti tal-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar kull darba qegħdin jibdew wara s-sebgħa ta’ filgħaxija. Dan biex David Thake jkollu ċans jilħaq ilesti l-programm tiegħu fuq Radio 101 u bil-kalma kollha jilħaq jasal il-Kunsill għas-seduta.

Anke jekk dan qed joħloq inkonvenjent lil xi wħud mill-kunsilliera sħabu. Imma x’jimporta! L-aqwa li David Thake komdu li ma jmurx imur jirrapporta lil Graziella d-Dar Ċentrali, għax hemmhekk għandu f ’min isib refuġju.

Biex inkun korrett, irrid ngħid li skont ir-regoli ta’ proċedura tal-Att tal-Kunsilli Lokali, is-

seduti tal-Kunsill iridu jibdew mhux qabel il-5:30pm u sas7:30pm. L-istess regoli jagħtu ċ-ċans li l-kunsill jista’ jiltaqa’ f ’ħin ieħor basta jkun hemm qbil unanimu bejn il-kunsilliera kollha. Għaldaqstant, biex laqgħa tibda bejn il-ħinijiet li semmejt, m’hemmx bżonn li jkun hemm qbil unanimu.

Dan ifisser li f ’dan il-kuntest ma hi tinkiser l-ebda regola ta’ proċedura mill-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar.

Il-problema hi li meta seduta tibda fis-7.00pm jew is-7.30pm, din ittawwal sa anke l-10.30pm. Dan ifisser li kunslliera li huma ommijiet iridu wara dak il-ħin immorru d-dar u jħejju lil uliedhom għall-iskola. Ċertament li dan huwa ta’ importanza iktar milli wieħed jakkomoda lil xi ħadd li mhux lest jilħaq kompromess li mqarr jasal siegħa tard għal seduta tal-Kunsill.

Immur pass aktar minn hekk – il-kunsilliera Laburisti lanqas qed jitlobu li kull seduta tibda fil-5.30pm imma li, tal-inqas, ilħin tas-seduti jolterna b’ mod li seduta tibda fil-5.30pm u li jkun imiss tibda fis-7.00pm. B’hekk kulħadd ikollu ċans jattendi u jagħti s-sehem tiegħu u mhux dejjem l-istess persuna trid jew ma tattendix jew inkella jkollha titlaq kmieni.

Dawn li dejjem jitkellmu fuq l-għaqda u kemm iridu kunsilli lokali li jaħdmu flimkien flaħjar interess tal-lokalità, qed joqogħdu lura milli jilħqu kompromess u qed idaħħlu politika partiġġjana anke fuq ilħin li fih ikun hemm is-seduti tal-kunsill. Ħaġa waħda rrid nagħmel ċara: jekk hemm min filKunsill Lokali ta’ San Pawl il-Baħar b’xi mod qed jaħseb li b’din il-mossa jista’ jkun hemm każ li xi kunsillier jista’ jitlef postu, sejrin imqarqa!

12 13|03|2016

kullħadd.com

OPINJONI

DEPUTAT IKUN GĦAN-NIES U MHUX IN-NIES GĦAD-DEPUTAT Silvio Parnis Deputat Laburista u Chairperson għall-Kunsill Konsultattiv għan-Nofsinhar ta’ Malta

Nemmen li l-poplu jrid jara u jesperjenza politika fejn deputat ikun għan-nies u mhux in-nies għad-deputat, għalhekk inħoss li huwa dmir tiegħi li nibqa’ qrib tagħkom.

Ili fil-ħajja pubblika għal dawn l-aħħar għoxrin sena, fejn servejt bħala sindku fil-lokalità ta’ Raħal Ġdid u għal 17-il sena membru parlamentari b’numru ta’ karigi, sew meta kont membru parlamentari mill-Oppożizzjoni u sew issa li l-Partit Laburista jinsab filGvern.

Preżentament, fil-kariga tiegħi bħala Chairman għall-Kunsill Konsultattiv għan-Nofsinhar ta’ Malta, qiegħed naħdem fuq numru ta’ proġetti intiżi li jirriġeneraw in-naħa t’isfel ta’ Malta. Fost dawn il-proġetti u inizjattivi, fil-jiem li ġejjin se taraw il-bidu tax-xogħol fuq Pjazza Antoine De Paule f ’Raħal Ġdid; dan hekk kif ninsabu fi stadju avvanzat filpreparamenti neċessarji biex jibda dan il-proġett importanti mhux biss għar-residenti ta’ Raħal Ġdid, imma għal dawk kollha li jużaw dan iċ-ċentru kummerċjali.

Frott ta’ ħidma li ma tiqafx

M’għadux żmien li noqogħdu nwiegħdu ħafna qabel l-elezzjoni biex nakkwistaw il-vot u wara l-elezzjoni naħarbu mill-elettorat

Fuq tema differenti qed naraw gvern li qiegħed iwettaq wegħda ċentrali fil-programm tiegħu, dik li joħloq tkabbir ekonomiku li jilħaq lil kulħadd.

Huwa fatt li l-ekonomija ta’ pajjiżna sejra tajjeb ħafna.

Nagħmlu ħażin jekk naħsbu li dan hu b’kumbinazzjoni; dan hu kollu frott ta’ ħidma li ma tiqafx min-naħa tal-Gvern.

It-titjib sinifikanti flekonomija u fil-finanzi pubbliċi wassluna biex konna f ’pozizzjoni biex f ’dawn it-

tliet snin irnexxielna nwettqu numru sabiħ ta’ wegħdi li għamilna matul il-kampanja elettorali, fosthom ir-roħs filkontijiet tad-dawl u l-ilma, fjuwil u gass; is-servizz talħarsien tat-tfal b’xejn; żieda ta’ LSAs għat-tfal fl-iskejjel; l-eżenzjoni tat-taxxa fuq ix-xiri tal-ewwel proprjetà biex b’hekk inkunu qegħdin nassistu iktar koppji żgħażagħ isiru sidien ta’ darhom, u ħafna aktar miżuri u inċentivi. Ċertament għandna nkunu sodisfatti b’dak li wettaqna u b’dak li qed inwettqu, però fadal ħafna u ħafna aktar xi jsir. Hemm numru ta’ sfidi li tkellmuni dwarhom kuljum meta nkun qiegħed niltaqa’ magħkom fid-djar u anke fl-uffiċini tiegħi, fosthom ilhousing u l-lista ta’ stennija ta’ applikazzjonijiet biex jidħlu fid-djar tal-anzjani, li jeħtieġu attenzjoni partikolari.

Sfidi li, bħala rappreżentant tagħkom fil-Parlament, irrid inkompli naħdem biex nara li nkomplu

nagħtu ħajja aħjar lilkom li emmintu fija u eleġġejtuni biex nirrappreżentakom filParlament.

Nemmen li dan huwa l-bidu u se nkunu qed inkomplu naħdmu biex nagħtu lin-nies dak li emmnu u vvutaw għalih.

Bidla li kulħadd iħossu parti minnha L-aħħar tliet snin Meta nħares lura lejn dawn l-aħħar tliet snin nirrealizza kemm twettqu proposti millprogramm elettorali tagħna u kemm kienu implimentati deċizjonijiet li ġabu bidla għall-aħjar. Biżżejjed li wieħed jiftakar kif l-Unjoni Ewropea qed tbassar li s-sena li ninsabu fiha Malta se tkun irnexxielha ġġib il-piz tad-dejn nazzjonali lura kif kien kwazi 20 sena ilu.

Dan ikun ifisser li, f ’leġizlatura waħda, dan il-Gvern se jkun ġab fix-xejn iż-żieda fil-piż finanzjarju tad-djun li wettqu tliet amministrazzjonijiet Nazzjonalisti. Dan fl-istess waqt li għollejna l-pensjonijiet, baxxejna r-rati tat-taxxa, ipprovdejna l-ħarsien tat-tfal b’xejn u introduċejna diversi miżuri oħrajn bħat-tnaqqis fittaxxi u r-roħs fil-kontijiet talenerġija għall-familji u għannegozji.

Nemmen li huwa importanti għall-politiku u għall-partit politiku, li kontinwament jieħu kont ta’ x’wettaq minn dak li jkun wiegħed. Dan huwa eżerċizzju importanti, mhux biss biex il-politiku jkun f ’pożizzjoni jitkellem dwar il-progress li jkun qiegħed iseħħ, imma biex ikun ukoll f ’pożizzjoni jagħraf dak li jkun fadal xi jsir u fuq kollox biex jieħu kont tas-sentiment tal-akbar firxa ta’ nies.

Inġenerali, is-sentiment talfamilji u n-negozji tagħna huwa wieħed pożittiv u l-bidla qed tinħass kemm min-negozji kif ukoll mill-familji f ’pajjiżna.

Madankollu, hemm nies li, minkejja li saret il-bidla filGvern, għadhom iħossuhom li ma ħadux dak li vvutaw

għalih. Inħoss li hemm nies hemm barra u forsi inti li qed taqra dan il-messaġġ inti wieħed minnhom, li għadek qed tistenna rimedju għattalbiet li huma dritt tiegħek u, żgħar kemm huma żgħar, dawn it-talbiet lilek jagħmlulek differenza. Jien niltaqa’ ma’ nies li jilmentaw, li meta jmorru jfittxu l-assistenza jew li jingħataw dak li bi dritt huma intitolati għalih, qedin isibu bibien magħluqa. Għalkemm f ’dawn l-aħħar snin sar ħafna biex tkun indirizzata l-burokrazija żejda, nemmen li fadal ħafna xi jsir.

Inħarsu ’l quddiem Jeħtieġ li nisimgħu aktar lil dawn in-nies u fuq kollox inkomplu nieħdu d-deċizjonijiet. Jeħtieġ ukoll inkunu ċari man-nies, m’għadux żmien li noqogħdu nwiegħdu ħafna qabel l-elezzjoni biex nakkwistaw ilvot u wara l-elezzjoni naħarbu mill-elettorat. Dawn huma tattiċi politiċi tal-passat, ilpolitika tal-lum għandha tkun ibbażata fuq relazzjoni onesta bejn il-politiku u l-elettorat.

Jien personalment, sa millbidu tal-ħidma politika tiegħi, dejjem kont sinċier man-nies u hekk irrid nibqa’; il-politika tmur u tgħaddi imma l-irġulija tibqa’ tigri miegħek ħajtek kollha.

Ejjew inħarsu ’l quddiem. Dan il-pajjiż qiegħed jikseb ħafna suċċessi u fadallu ħafna aktar x’suċċessi x’jikseb fiż-żmien li ġej. Il-Partit Laburista fl-aħħar elezzjoni ġenerali kiseb rebħa kbira, imma fuq kollox kiseb responsabbiltà kbira. Min ivvota lilna fl-aħħar elezzjoni emmen li konna l-partit li kapaċi jagħmel id-differenza.

Nemmen li fl-aħħar tliet snin għamilna d-differenza għallaħjar; wettaqna bidla. Però, fadal aktar bidliet xi jseħħu u jekk nisimgħu aktar lin-nies, inħossu aktar is-sentimenti tan-nies u nieħdu l-ideat tannies, din il-bidla tkun vermanet suċċess. Dan għax tkun bidla li kulħadd iħossu parti minnha.

EDITORJAL

kullħadd.com

13|03|2016 13

www.kullħadd.com agħmel kuntatt magħna

INDIRIZZ POSTALI KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717

KAMRA TAL-AĦBARIJIET editur@kullhadd.com

2090 1410/413

KUNTATT ĠENERALI editorial@kullhadd.com

2090 1411

SALES U DISTRIBUZZJONI sales@kullhadd.com

2090 1520

L-ISTESS NIES, L-ISTESS ARROGANZA Wieħed mill-argumenti ewlenin li jużaw dawk li ddejjaqhom il-kritika tal-Partit Laburista lejn l-Oppożizzjoni Nazzjonalista hi dik li wieħed inutli jsemmi każi li ġraw fil-passat. Anke jekk dan huwa passat riċenti ħafna.

Dan għax il-Partit Nazzjonalista tilef l-aħħar elezzjoni u għalhekk patta bil-qares għal dawn l-iżbalji. Argument li seta’ jkun xi ftit jew wisq validu li kieku l-Partit Nazzjonalista uża dik it-telfa elettorali biex jiġġedded u jinbidel. Iżda, mhux il-każ.

Saħansitra l-uffiċjali ewlenin tal-Partit Nazzjonalista tal-lum jemmnu li dak li seħħ fi żmien amministrazzjoni tal-Partit Nazzjonalista mhu xejn.

Il-President tal-Eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista, Ann Fenech, iddeskriviet in-nuqqasijiet fi żmien ħamsa u għoxrin sena ta’ gvernijiet Nazzjonalisti bħala “dnub tal-abbattini.”

Għal Ann Fenech, l-iskandlu taż-żejt jew il-każ li hemm fil-Qorti ta’ Għawdex dwar allegat xiri ta’ voti huma dnubiet tal-abbatini. U dan biex nagħtu biss żewġ eżempji. Għax nistgħu nsemmu wkoll deċiżjonijiet politiċi oħra, bħaż-żieda ta’ €500 fil-ġimgħa għall-membri tal-Kabinett fi żmien li l-poplu kien qed iħallas l-ogħla rati fit-tariffi tad-dawl u l-ilma.

Għal Ann Fenech dan huwa wkoll dnub tal-abbatini.

Iżda, hemm iktar minn hekk, għax Simon Busuttil ma jistax jinfatam mill-passat tal-Partit Nazzjonalista.

Il-protagonisti ewlenin tal-Partit Nazzjonalista llum huma l-istess persuni li kienu parti integrali minn GonziPN. Nies bħal Tonio Fenech, Jason Azzopardi, Chris Said, George Pullicino, Frederick Azzopardi u Mario de Marco, ilkoll kienu parti mill-Kabinett li ħa €500 żieda fil-ġimgħa. Żieda li, għalkemm taw l-impressjoni li ħallsuha lura, għadhom sal-lum iżommu f ’buthom €100,000 minnhom.

Nies bħal Beppe Fenech Adami, Claudette Buttigieg, Charlo Bonnici u Ryan Callus ma jistgħux jinfatmu mill-passat tal-Partit Nazzjonalista.

Uħud minnhom, primarja-

ment Fenech Adami, kienu diġà deputati jiddefendu nies bħal-eks-Ministru Austin Gatt.

Tant li llum jaġixxi bl-istess attitudni arroganti u ta’ bully tiegħu.

Oħrajn, bħal Buttigieg, kienet person of trust ta’ Joe Cassar, il-bniedem li ħalla listi ta’ stennija ma jispiċċaw qatt u l-problema ta’ mediċini out of stock.

Filwaqt li Callus kien person of trust ta’ Tonio Borg li ħalla diżastru fil-qasam tal-ġustizz-

ja u l-intern. Diżastru li ħallih warajh Carm Mifsud Bonnici, sal-lum fost l-iktar fdati ta’ Simon Busuttil.

Biex ma nsemmux lil Simon Busuttil innifsu, delegat speċjali u Viċi Kap ta’ Lawrence Gonzi li l-kumpaniji tiegħu ħadu wkoll mijiet ta’ eluf ta’ ewro f ’konsulenzi – €1 miljun f ’direct orders biex inkunu eżatt.

Dan kollu jsostni l-argument li jkun żbaljat jekk il-poplu jinsa l-passat riċenti tal-Partit Nazz-

jonalista fil-Gvern, li tiegħu Simon Busuttil kien protagonist.

M’aħniex qed nitkellmu fuq tletin jew erbgħin sena ilu, iżda dwar tliet snin biss ilu. Il-Partit Nazzjonalista ma nidimx għax lil dawn in-nies żammhom fuq quddiem tiegħu.

Fl-istess waqt naqblu li dan kollu mhux skuża biex ilGvern jgħid li kien hemm min għamel agħar minnu. Fil-fatt, m’għamilx hekk u mir-rebħa elettorali wettaq bidliet enormi fil-pajjiż, bħal roħs fil-kontijiet, il-ħarsien tat-tfal b’xejn u ż-żieda fil-pensjonijiet, fost ħafna oħrajn.

Biex ma nsemmux il-libertajiet ċivili jew il-liġijiet ta’ trasparenza bħall-Whistle Blower Act u l-finanzjament tal-partiti.

Ilkoll miżuri li tagħhom il-Prim Ministru jixraqlu iktar fiduċja.

Anke għax, b’umiltà, kemmil darba sostna li l-Gvern lest jirranġa fejn hemm bżonn.

Il-Prim Ministru huwa kredibbli meta jgħid dan, anke għax għadda minn test wara ieħor bħal meta saħansitra neħħa nies mill-Kabinett. Simon Busuttil u sħabu fallew it-test għal darba wara l-oħra u sallum ma jistgħux jitwemmnu.

14 13|03|2016

kullħadd.com

SEMMA’ LEĦNEK Ibagħtilna ittra biex nippubblikawha fil-gazzetta KullĦadd.

Preferibbilment l-ittri jkunu miktuba bil-kompjuter.

X’WETTAQ IL-GVERN… SENA ILU Informazzjoni miġbura minn EMANUEL CUSCHIERI

INDIRIZZ POSTALI

KullĦadd Ittri, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

INDIRIZZ ELETTRONIKU

editorial@kullhadd.com. Annotaw l-email billi fis-suġġett tindikaw li qed tibagħtu ittra.

DĦUL TAD-DROGA BIL-BAĦAR Sur Editur,

Skont ma’ deher fl-aħbarijiet, terz ta’ dawk li bit-taxxi tagħna qed inħallsulhom full-board fil-Faċilità Korettiva ta’ Kordin, qegħdin hemm għax missew mad-droga. Ħafna qed jistaqsu: għala d-dħul tad-droga fil-gżejjer tagħna sar mifrux daqshekk?

Isiru spezzjonijiet fuq l-opri żgħar u kbar tal-baħar li joħorġu minn xtutna, jagħmlu ftit sigħat jew ġranet ’il bogħod mix-xatt u jirritornaw? Dan ma tridx tkun xi Sherlock Holmes, Scotland Yard jew l-FBI biex tintebaħ li waħda mit-toroq faċli biex tiddaħħal id-droga fil-gżejjer tagħna hi bil-baħar.

U meta sejrin l-awtoritajiet jikkordinaw id-dħul ta’ dak li jkun mal-lussu li jkun jgħix fih? B’vilel, karozzi lussużi, safar. ġojelli u rikkezzi oħra? Tgħid daħlet ċerta għeja fil-ġlieda kontra d-droga, anke fil-volontarjat?

FREIGHT CARRIER, IL-MOSTA

PROTEZZJONI LILL-ĠURNALISTI TA’ ONE Sur Editur,

Ma jistax ikun li l-ġurnalisti ta’ ONE Productions jibqgħu jiġu ttrattati b’dak il-mod ta’ insulti, waħda f ’waħda, min-naħa tan-Nazzjonalisti. Meta dawn il-povri ġurnalisti jersqu lejn xi ħadd minn tagħhom għal xi domanda malajr jiġu mbuttati jew imkellma ħazin. Minn ra l-filmat tal-ONE News il-Ħadd filgħaxija tad-demostrazzjoni tal-PN, ra persuna taggredixxi lill-ġurnalista ta’ ONE bil-bandiera ta’ Malta.

Din il-persuna ppruvat tkisser il-kamera ta’ ONE News bil-lasta tal-bandiera. Kien biss l-intervent tal-pulizija, li sefsiflu f ’widnejh biex ma jkomplix, li waqqfu. Jien nixtieq naf x’qallu dak il-ħin.

Dawn il-ġurnalisti jkunu qegħdin jagħmlu xogħolhom u min ifixkilhom għandu jiġi arrestat u jeħel multa.

7 ta’ Marzu

Filwaqt li taħt Gvern tal-PN f ’dak li huma fondi Ewropej ġew assorbiti biss 30%, taħt Gvern Laburista ġew assorbiti 76%

8 ta’ Marzu

Ġie terminat kuntratt ma’ dar talanzjani privata wara li rriżulta li s-servizz offrut kien wieħed mhux sodisfaċenti

9 ta’ Marzu Ġiet imnedija skema uffiċjali għal xiri ta’ garaxxijiet li huma proprjetà tadDipartiment tal-Artijiet f ’oqsma taddjar tal-Gvern; skema li saret wara li kien hemm diversi talbiet għaliha

10 ta’ Marzu

IDDIŻGUSTAT IL-FGURA Daħlu 459 applikazzjoni minn persuni barranin għall-Programm taċĊittadinanza b’Investiment

PARTIT IL-GIDEB

Sur Editur, Nhar it-Tlieta 23 ta’ Frar 2016, waqt programm ta’ kuljum fuq l-istazzjoni televiżiv tal-PN, anzjan fanatiku Nazzjonalista qal għal diversi drabi li l-ħajja qed togħla u li għalhekk l-anzjani bil-penzjoni tagħhom mhux qed ilaħħqu. Li ma qalx dan in-Nazzjonalist hu li l-għoli talħajja taħt il-PN kien tliet darbiet aktar milli kien matul dawn l-aħħar tliet snin taħt Gvern Laburista.

Ma qalx ukoll li, filwaqt li ċilindru tal-gass taħt il-PN minn €5.40 għola għal €20.60 u għalhekk l-anzjani bħalu verament ma setgħux ilaħħqu mal-għoli tal-ħajja, ma qalx li taħt dan il-Gvern l-istess ċilindru tal-gass roħos għal €15 u għalhekk hu u anzjani bħalu roħsitilhom il-ħajja.

Dan l-anzjan partitarju Nazzjonalista ma qalx ukoll li l-Gvern tiegħu għolla l-kont tad-dawl b’71% meta ż-żejt fis-suq internazzjonali kien għola biss b’4%. Ma qalx ukoll li taħt il-Gvern Laburista l-kont tad-dawl raħas b’25%, u għalhekk hu u l-anzjani qed joħorġu anqas flus mill-but,u b’hekk qed jgħixu ferm aħjar milli kienu taħt il-Gvern Nazzjonalista.

Dan l-anzjan għal diversi drabi qal li jidher li l-anzjani mhux se jibqgħu jirkbu l-vapur t’Għawdex bla ħlas u li għalhekk mhux se jibqa’ jkollhom il-faċilità li jmorru Għawdex.

Minn fejn ġab din il-gidba qarrieqa li lanqas biss ipprova jissostanzja. Dikjarazzjoni falza a la Nazzjonalista.

L-anzjani wkoll baqgħu jirkbu l-vapuri ta’ Għawdex meta l-Gozo Channel kienet mimlija dejn, aħseb u ara issa li taħt Gvern Laburista għall-ewwel darba l-Gozo Channel għamlet ilqligħ!

Hawnhekk ma nistax ma nagħtix prosit kbir lill-Ministru għal Għawdex għall-mod u n-numru kbir ta’ inċentivi biex aħna l-Maltin inżuru Għawdex. Matul dawn it-tliet snin żort lil Għawdex ferm aktar milli żortha f ’25 sena ta’ gvernijiet Nazzjonalisti.

Dan l-anzjan Nazzjonalista tkaża li hawn 90,000 persuna f ’riskju ta’ faqar. Li ma qalx dan l-anzjan hu li 95% ta’ dawn ilhom hekk għal diversi snin taħt gvernijiet Nazzjonalisti.

Li ma qalx ukoll kien li l-Gvern ta’ GonziPN kien isostni li dawn kienu perċessjoni u li dakinhar hu ma kien jitkaża xejn b’dan il-fatt.

Li ma qalx ukoll dan l-anzjan Nazzjonalista hu li għall-ewwel darba eluf ta’ anzjani li għandhom penzjoni baxxa ħadu żieda ta’ bejn €8 u €4 fil-ġimgħa. Meta taħt diversi gvernijiet tal-PN f ’25 sena ma ħadu assolutament xejn ħlief għaks u terturi.

Dan it-tgħawwiġ tal-fatti min-Nazzjonalisti lili ilu li wassalni għall-konklużjoni politika li nittimbra lill-partit tagħhom bħala Partit ilĠideb! ĊENSU W. MUSCAT, RAĦAL ĠDID

ITTRI

11 ta’ Marzu

L-għadd ta’ Maltin li marru vaganza barra l-pajjiż żdiedu b’16%

12 ta’ Marzu

Ġie deċiż li jsir proġett ġdid fixXewkija, Għawdex, li fost affarijiet oħra jinkludi restawr ta’ bini eżistenti

13 ta’ Marzu

Tħabbar li bejn Settembru 2013 u Settembru 2014 dawk li jaħdmu żdiedu b’aktar minn 6,000

TA’ BARRA

kullħadd.com

13|03|2016 15

XI JFISSRU DAWN IT-TESTIJIET?

LIAM GAUCI Plan of Action (JCPOA) li liam@kullhadd.com eventwalment iddaħħal firRiżoluzzjoni 2231 (2015) tanTestijiet b’missili ballistiċi Nazzjonijiet Uniti. Permezz mill-Korp tal-Gwardji tal-JCPOA, l-Iran fost l-oħrajn Rivoluzzjonarji Iranjani aċċetta li jkun suġġett għal (IRGC) li saru aktar kmieni monitoraġġ tal-International din il-ġimgħa reġgħu tellgħu Atomic Energy Agency fil-wiċċ id-distakk sostanzjali (IEAE) li kellha tikkonferma li hemm bejn il-prijoritajiet mal-firmatarji ta’ dan il-ftehim tal-fazzjonijiet moderati u li l-Iran kien beda l-proċeduri dawk konservattivi fi ħdan neċessarji biex jiggarantixxi li il-Gvern fi żmien meta dawn l-programm nukleari tiegħu tal-ewwel kienu qegħdin għandu skopijiet purament jippruvaw itejbu l-perċezzjoni paċifiċi.

Il-konferma mixtieqa talta’ pajjiżhom fuq livell IEAE waslet fis-16 ta’ Jannar internazzjonali. li għadda; tħabbira li wittiet it-triq għan-normalizzazzjoni Ftehim storiku tar-relazzjonijiet diplomatiċi u Il-qofol ta’ dawn it-testijiet ekonomiċi tal-Iran mal-bqija intlaħaq nhar it-Tlieta u tal-komunità internazzjonali. l-Erbgħa li għaddew meta kienu sparati missili minn Konflitt domestiku naħa għal oħra tal-pajjiż. Dan it-tranżizzjoni ma l-aġir stona mhux ħażin mal- Din faċli.

Il-fazzjoni isforzi diplomatiċi kbar li saru kinitx fl-aħħar xhur biex l-Iran jerġa’ konservattiva fi ħdan l-Istat jiġi integrat mill-ġdid fis-swieq Iranjan kellha reazzjonijiet internazzjonali permezz negattivi għal dan il-ftehim li tat-tneħħija tas-sanzjonijiet varjaw minn xettiċiżmu għal ekonomiċi li ġew imposti ostilità ddikkjarata. Dan ilb’reazzjoni għall-arrikkiment fatt ħoloq tensjonijiet politiċi tal-uranju u l-plutonju li sostanzjali li kienu prominenti elettorali sar fi żmien l-eks-President fil-kampanji parlamentari u tal-Assemblea Mahmoud Ahmadinejad.

Dawn in-negozjati wasslu tal-Esperti, votazzjonijiet li għal dak li baqa’ magħruf saru fis-26 ta’ Frar u li fihom bħala l-Joint Comprehensive il-moderati kisbu suċċessi li

naqqsu xi ftit mill-influwenza tal-konservattivi.

Minkejja din id-distfatta, il-konservattivi għad għandhom saħħa kbira fi ħdan l-Istat Iranjan. Barra r-rappreżentanza sostanzjali li għad għandhom fiżżewġt ikmamar li semmejna, huma jgawdu mill-appoġġ tal-Mexxej Suprem Ali Khamenei, il-mexxej spiritwali ta’ dan il-pajjiż. Dan tal-aħħar jista’ jserraħ fuq il-lealtà sħiħa tal-IRGC, li l-lum il-ġurnata huma l-aktar fazzjoni militari b’saħħitha tal-pajjiż.

Uffiċjalment, l-IRGC kienu favur il-Joint Comprehensive Plan of Action minħabba l-opportunitajiet ekonomiċi li dan joffri bit-tneħħija tassanzjonijiet.

Madankollu, il-mexxejja ta’ dan il-korp mill-ewwel għamluha ċara li mhumiex se jħallu pajjiżi oħra jimponu aġenda fuq l-Istat Iranjan li se jżommu milli jiddefendi l-interessi nazzjonali tiegħu.

Għaldaqstant, it-testijiet ta’ din il-ġimgħa jafu jkunu turija ta’ saħħa tal-fazzjoni konservattiva biex juru lillkomunità internazzjonali li huma għad għandhom influwenza kbira fuq ilpolitika domestika u barranija tal-Iran.

Riżoluzzjoni 2231 (2015)

Però, pajjiżu xorta waħda għaddej bi proċedura ta’ Fil-fatt, ir-reazzjonijiet verifika flimkien malinternazzjonali ma damux firmatarji l-oħra tal-JCPOA. wisq biex waslu. Minkejja li dawn il-missili ma qasmux il- Iż-żmien jagħtina parir fruntieri Iranjani, osservaturi barranin esprimew it-tħassib G ħ a l d a q s t a n t , tagħhom li t-testijiet tal- l-implikazzjonijiet ta’ missili ballistiċi setgħu dawn it-testijiet għadhom marru kontra l-ispirtu tar- mhumiex ċari. Fuq livell Riżoluzzjoni 2231 (2015). internazzjonali, minkejja li xi Oħrajn kienu allarmati mill- pajjiżi diġà sostnew li l-Iran fatt li xi missili allegatament għandu jiġi sanzjonat millkellhom lingwaġġ ta’ theddid ġdid, oħrajn jidhru li huma fil-konfront ta’ Iżrael miktub lesti li jagħlqu għajn waħda fuqhom. f ’dawn it-tipi ta’ ċirkustanzi Naturalment, dan il-fatt biex jippruvaw isalvaw iltal-aħħar kien ikkundannat Joint Comprehensive Plan of b’mod partikolari minn Action.

Iżrael u l-Istati Uniti. Dawn Min-naħa l-oħra, fejn jidħlu tal-aħħar, però, sostnew li l-implikazzjonijiet domestiċi, t-testijiet ma jmorrux kontra jidher ċar li dan huwa kapitlu r-Riżoluzzjoni 2231 (2015) ġdid fil-ġlieda għall-poter bejn għax din tittratta ċirkostanzi il-fazzjonijiet moderati u dawk li fihom l-Iran jista’ tipprova konservativi. Fuq barra, dawn tikseb jew jiżviluppa iż-żewġ fazzjonijiet qegħdin armamenti nukleari u mezzi jippruvaw jagħtu l-impressoni ballistiċi li jistgħu jġorruhom. li għandhom l-istess aġenda.

Min-naħa tiegħu, il-Gvern Madankollu, wieħed ma jistax Iranjan sostna li l-missili li ma jinnutax kemm dan l-att ntużaw fit-testijiet ta’ din il- aggressiv tal-IRGC jistona ġimgħa ma kinux tat-tip li mal-politika internazzjonali kordjali li jaqgħu taħt dawn il-kategoriji. relattivament Skont il-kelliem għall-Istate ħaddnu l-moderati mill-2013 Department Amerikan John ’l hawn. Forsi fiż-żmien li Kirby, din l-affermazzjoni ġej inkunu f ’pożizzjoni aħjar qiegħda tiġi kkunsidrata bħala li niġġudikaw aħjar x’inhu veritiera mill-Istati Uniti. għaddej wara l-kwinti fl-Iran.

TIKBER IL-PROBLEMA LIBJANA RITIANNE AGIUS ritianne@kullhadd.com Ħames snin wara li Gaddafi tneħħa mill-poter, il-Libja għadha mingħajr gvern magħqud li jkun rikonoxxut millpoplu u l-komunità internazzjonali.

Minkejja li l-possibbiltà ta’ Gvern wieħed kienet qed tidher fil-qrib sax-xahar li għadda, meta l-Kunsill tal-Presidenza innomina kabinett għall-approvazzjoni, din il-possibbiltà sfaxxat wara nuqqas ta’ qbil filParlament.

Id-diżgwit bejn il-Gvern ta’ Tripli u Tobruk wassal għal instabbiltà firreġjun li fetħet bibien mhux mixtieqa għall-komunità internazzjonali, partikolarment l-Ewropa. In-nuqqas ta’ sigurtà fil-Libja mhux biss fetaħ iktar bibien ’il barra għall-immigrazzjoni illegali lejn l-Ewropa, iżda fetaħ ukoll il-bibien ’il ġewwa għat-terroristi li qed jiġu ppersegwitati fis-Sirja u l-Iraq.

Dan minbarra problema umanitarja għal dawk li jgħixu fil-Libja, u li kull ma jmur qiegħda tikber.

Sakemm l-immigranti kienu qed jitilqu mil-Libja fuq iċ-ċattriet, l-Unjoni Ewropea ftit li xejn kienet proattiva, b’ħafna diskussjonijiet li qatt ma jaslu mkien. Minkejja l-isem magħżul apposta għall-inizjattiva Taljana Mare Nostrum, il-Baħar Mediterran finalment baqa’ r-responsabbiltà ta’ ftit pajjiżi li waħedhom ma setgħux ilaħħqu mal-influss ta’ migranti. Kellha tkun traġedja li ħalliet iktar minn 900 vittma biex l-Unjoni Ewropea fl-aħħar żiedet l-isforzi tagħha fis-salvataġġ u l-medjazzjoni mal-awtoritajiet Libjani.

Madanakollu, it-theddida tatterroriżmu bidlet kemxejn ix-xenarju.

Pajjiżi li ma tantx dehru interessati fil-qagħda tal-Libja, u wisq inqas flimmigranti li jaqsmu l-baħar, issa qed jesprimu t-tħassib għall-preżenza tal-IS f ’dan il-pajjiż, liema preżenza jidher li qed tiżdied hekk kif dan il-

grupp terroristiku żied sostanzjalment ir-rekluti.

Is-sitwazzjoni ggravat tant li ħafna qed jistaqsu jekk il-Libja hux se tkun il-post ewlieni li minnu jibda jopera l-IS. Il-grupp qed jagħti l-impressjoni li kiseb ħafna postijiet fil-Libja u li qed

jissaħħaħ, forsi anke biex ma jidhirx mirbuħ wara li qed ikollu jaħrab millIraq u s-Sirja. Madankollu, rapporti qed jikkalkulaw li r-rekluti tal-IS filLibja telgħu mill-mijiet għall-eluf.

It-tħassib tal-Unjoni Ewropea, iżda, ma rriżultax f ’xi azzjoni konġunta jew konkreta min-naħa tal-Istati Membri.

Problema ewlenija hija li ż-żewġ gvernijiet fil-Libja huma xettiċi fuq interventi barranin. Problema oħra hija n-nuqqas ta’ politika Ewropea konġunta dwar is-sigurtà, li xxekkel itteħid tad-deċiżjonijiet anke f ’każijiet ta’ ċertu urġenza.

Dan in-nuqqas ta’ azzjoni min-naħa tal-Ewropa kien ikkritikat ukoll millPresident Amerikan Barack Obama, li f ’intervista stqarr li l-Ingilterra u pajjiżi Ewropej oħrajn ma tawx sehemhom biex il-Libja ma tispiċċax fil-kaos attwali. Qal li kien jistenna li l-Ewropa tagħmel ħafna iktar biex tassisti lil-Libja, ġaladarba din tinsab daqshekk qribha.

16 13|03|2016

1

kullħadd.com

TA’ BARRA

MINN MADWA

KAPITLU ĠDID

1 2

Il-President Amerikan Barack Obama din il-ġimgħa laqa’ filWhite House lill-Prim Ministru Kanadiż Justin Trudeau hekk kif iż-żewġ pajjiżi qegħdin jaħdmu biex isaħħu l-ħbiberija tradizzjonali tagħhom. Kif kien mistenni, is-suġġett prinċipali li kien diskuss kien il-politika relatata mas-settur tal-enerġija u t-tibdil fil-klima li kienet kontroversjali ferm fi żmien it-tmexxija tal-eks-Prim Ministru Stephen Harper. Għaldaqstant, huma kkonfermaw li se jagħmlu li jistgħu biex ilftehim ta’ Pariġi, li kien maqbul f ’Diċembru tas-sena l-oħra, ikun implimentat b’mod effettiv.

Fid-diskussjonijiet ta’ bejniethom, iż-żewġ mexxejja qablu li jaħdmu flimkien biex jimbuttaw aġenda ambjentalista relatata ma’ tnaqqis sostanzjali fl-emissjonijiet, kif ukoll it-tiftix taż-żejt fir-reġjun Artiku.

2

3

TWISSIJA ĊARA

3 L-uffiċċju politiku tal-Ispeaker tal-Kungress Amerikan Paul Ryan bagħat ittra lill-Committee to Draft Speaker Ryan illi fiha wissa dwar il-possibbiltà li tittieħed azzjoni legali jekk huwa jkompli bl-operazzjonijiet tiegħu. Il-grupp inħoloq blgħan li jiġbor l-appoġġ u l-fondi neċessarji biex jikkonvinċi lil Ryan sabiex jidħol fit-tellieqa għan-nomina presidenzjali Repubblikana. Dan sar hekk kif bosta Repubblikani kienu allarmati bis-suċċess li kiseb Donald Trump matul dawn l-aħħar xhur u xtaqu joffru l-appoġġ tagħhom lil xi ħadd moderat bħal Ryan.

Madankollu, Ryan mill-ewwel għamilha ċara li mhuwiex interessat li jagħmel dan il-pass u għalhekk avża lill-Kumitat biex ma jagħtix l-impressjoni falza li qiegħed jaħdem f ’ismu.

PAĊI FIL-MALI? Iż-żewġ gruppi prinċipali tal-minoranza etnika Tuareg, jiġifieri l-Imghad u d-Daoussak, approvaw ftehim għall-waqfien mill-ġlied li mistenni jġib fi tmiemha l-eskalazzjoni ta’ vjolenza li ħakmet lit-Tramuntana tal-Mali matul dan l-aħħar xahar. Il-konflitt bejn iż-żewġ gruppi beda fuq suspett li l-Imghad qatlu lill-kap tad-Daoussak u s’issa ħalla għexieren ta’ persuni mejta fejn fost il-vittmi kien hemm anke nisa u tfal.

Il-konflitt bejn it-Tuareg ħoloq uġigħ ta’ ras doppja għal madwar 10,000 membru tal-missjoni ta’ paċi tan-Nazzjonijiet Uniti (NU) preżenti fil-pajjiż. Dan għax il-ġlied li nqala’ bejn dawn iż-żewġ gruppi kien qiegħed jimblokka l-aċċess tal-NU għal żoni li fihom kellhom il-ħsieb li jikkonfrontaw xi gruppi Iżlamiċi radikali.

TA’ BARRA

kullħadd.com

AR ID-DINJA 6

4

6

5

ESKALAZZJONI

Il-Gvern tal-Korea ta’ Fuq ħabbar li se jxolji l-assi kollha tal-Korea ta’ Isfel li għad baqa’ fiż-żona industrijali ta’ Kaesong hekk kif ittimbra d-deċiżjoni ta’ din tal-aħħar li tipparteċipa f ’eżerċizzju militari mal-Istati Uniti bħala att ta’ aggressjoni fil-konfront tagħha. Barra minn hekk, il-Koreani ta’ Fuq sparaw żewġ missili fil-baħar tat-tip Scud biex juru d-determinazzjoni tagħhom li jiddefendu s-sigurtà ta’ pajjiżhom.

Dan huwa biss l-aħħar att ta’ eskalazzjoni sostanzjali fit-tenzjonijiet bejn iż-żewġ Stati Koreani; żvilupp li seħħ b’konsegwenza ta’ żieda sostanzjali fir-retorika u l-atti aggressivi min-naħa tal-Gvern tal-Korea ta’ Fuq taħt it-tmexxija ta’ Kim Jong-un li, fost l-oħrajn, espanda l-programm nukleari belliku ta’ pajjiżu.

5

4

13|03|2016 17

MIN GĦANDU RAĠUN?

FTEHIM MAT-TURKIJA F’laqgħa tal-kapijiet tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea li saret nhar it-Tnejn li għadda, intlaħaq qbil mat-Turkija biex din timplimenta ftehim li sar mal-Greċja fir-rigward tar-ritorn tal-immigranti irregolari li qasmu l-fruntieri tażżewġ pajjiżi. Permezz ta’ dan il-ftehim, għal kull immigrant li it-Turkija se taċċetta li tieħu lura mingħand il-Greċja, l-Unjoni Ewropea se tieħu wieħed Sirjan li bħalissa jinsab fil-kampijiet Torok u li għandu d-dritt li japplika għall-ażil.

Dan il-ftehim m’għandux l-għan speċifiku li jnaqqas l-influss tal-immigranti lejn l-Ewropa, imma li jikkontrollah aħjar wara snin ta’ pandemonju fuq il-fruntieri tal-Ewropa. Il-ftehim mat-Turkija mhuwiex retroattiv, jiġifieri se jaffettwa biss lill-immigranti l-ġodda li jaqsmu l-fruntieri tagħha.

Dikjarazzjonijiet tas-Syrian Observatory for Human Rights (SOHR) relatati mal-istat ta’ saħħa ta’ Omar al-Shishani, wieħed mill-kmandanti militari ewlenin tal-Istat Iżlamiku (IS), ikkontradixxew oħrajn li saru mill-komunità militari Amerikana aktar kmieni din il-ġimgħa. Skont dawn tal-aħħar, al-Shishani tilef ħajtu f ’attakk mill-ajru li sar mill-forzi Amerikani fuq il-belt Sirjana ta’ al-Shaddadi tard il-ġimgħa l-oħra.

Madankollu, l-SOHR sostnew li al-Shishani għadu ħaj imma f ’qagħda ta’ saħħa kritika.

Min-naħa tiegħu, id-Dipartiment għad-Difiża Amerikan għadu qiegħed jipprova jistabbilixxi x’kienu eżattament il-konsegwenzi ta’ dan l-attakk. In-newtralizzazzjoni ta’ al-Shishani tista’ tkun suċċess kbir għall-koalizzjoni hekk kif dan il-kmandant Ċeċen huwa wieħed mill-aktar figuri militari kompetenti fi ħdan l-IS.

18 13|03|2016

kullħadd.com

MILL-ISTORJA

MILL-ISTORJA

MIN QATEL LIL OLOF PALME?

Ftit wara l-ħdax ta’ lejla kiesħa nhar it-28 ta’ Frar 1986, il-Prim Ministru Żvediż Olof Palme u martu Lisbeth ħarġu id f ’id mit-teatru taċċinema fi Sveavågen, waħda mit-toroq prinċipali ta’ Stokkolma, fejn imbagħad sellmu lil binhom u martu, li kienu magħhom, biex komplew fi triqthom bil-mixi.

Olof Palme dejjem irrifjuta skorta tas-sigurtà fil-ħarġiet tiegħu mal-familja u, meta kienu mxew bogħod ta’ tliet kantunieri, ħareġ raġel minn warajhom li spara fuqhom mill-qrib u ħarab jiġri. Palme waqa’ mal-art milqut f ’dahru filwaqt li martu ntlaqtet fi spallitha. Żewġ persuni li raw kollox ġrew għal fuq il-politiku midrub u tawh l-ewwel għajnuna filwaqt li sewwieq tat-taxi sejjaħ għal ambulanza. Kienet xena frenetika.

Lisbeth Palme ħelsitha ħafif imma, sfortunatament, żewġha Olof miet fl-isptar ta’ Sabbatsberg ftit wara nofsillejl; kellu 59 sena.

L-għada l-pajjiż stenbaħ imbikkem bl-aħbar tal-qtil ta’ Prim Ministru maħbub u kap tal-Partit SoċjalDemokratiku. Il-Pulizija millewwel bdiet l-investigazzjoni tagħha; inġabru xi persuni u waqt line-up Lisbeth Palme dehrilha li għarfet lil Christer Pettersson, raġel sakranazz ta’ 43 sena, bħala l-qattiel

Kitba ta’

MARY

CHETCUTI ta’ żewġha. Madankollu, ilprovi u x-xhieda kontrih kienu konfliġġenti għallaħħar u l-arma tad-delitt ma nstabet qatt. Fl-1988, Pettersson instab ħati tal-qtil ta’ Olof Palme u fl-1989 ilQorti tal-Appell waqqgħet l-akkużi kollha kontrih.

Sussegwentement, kull meta Christer Pettersson kien mistieden fuq programmi televiżivi, dejjem bidel ilverżjoni tiegħu tal-fatti u kemm-il darba spiċċa jikkontradixxi lilu nnifsu.

L-ispekulazzjonijiet ma waqfux imma l-mistoqsija kruċjali baqgħet fuq fomm kulħadd: Min qatel lil Olof Palme?

Il-ġurnalist investigattiv u kittieb Żvediż, Stieg Larsson, li laħaq il-quċċata tal-popolarità fid-dinja talletteratura bil-Millennium Trilogy, miet malajr b’attakk tal-qalb fl-2004. Wara mewtu, seħbitu Eva Gabrielsson għamlet dak li kien talabha hu stess u għaddiet ħmistaxil kaxxa tal-kartun mimlijin dokumenti dwar il-qtil ta’ Olof Palme, lill-gazzetta lokali Svenska Dagbladet. Iddokumenti kienu ingħatawlu mir-rivista antirazzista Searchlight, u kienu jinkludu investigazzjonijiet u sejbiet li għamlu huma dwar min seta’ qatel lill-Prim Ministru Żvediż.

Larrson kien innotifika lill-Pulizija Żvediża

bit-tagħrif ġdid li kellu u ħeġġiġhom jinvestigaw aktar fil-fond il-każ ta’ Olof Palme, imma huma baqgħu passivi.

Ipotesi taħraq Għaldaqstant, il-gazzetta Svenska Dagbladet wettqet stħarriġ hi minn fuq dawn id-dokumenti u fl-2014 ippublikat ipotesi taħraq li Olof Palme nqatel misservizzi sigrieti tal-Apartheid Sud Afrikana fuq ordni taddittatur Pete W Bohta nnifsu.

Craig Williamson, aġent tal-SSC jew State Security Council, spija u responsabbli għal ħafna każi ta’ ħtif, qtil u tqegħid ta’ bombi lil persuni li kienu qed jiġġieldu kontra l-qilla tal-apartheid, jingħad li kien il-bniedem li qabbad lill-merċenarju Żvediż, Bertil Wedin, biex jelimina lil Olof Palme. It-tnejn li huma ċaħdu kwalunkwe involviment fil-mewt ta’ Palme u sejħu din l-ipotesi ‘spekulazzjoni fiergħa’.

Madankollu, Svenska Dagbladet ma waqfitx hawn għax kellha ħafna materjal fuq xiex taħdem u r-rivelazzjonijiet tagħha kienu tal-inqas, xokkanti u, tal-iktar, mostrużi. Ilgazzetta żvelat li, minn dokumenti li kellha f ’idejha u li jmorru lura għall-era tal-apartheid, taf b’ċertezza li l-aġent Craig Williamson kien ġie kkummissjonat biex jikkaġuna kolp ta’ stat filMozambique, pajjiż ġar talAfrika t’Isfel. Fil-lejl tad-19 ta’ Ottubru 1986, l-ajruplan

li kien qed jivvjaġġa fuqu i-President Marxsist talMozambique, Samora Machal, iġġarraf f ’inċident stramb fuq il-muntanji Lebombo, fl-Afrika t’Isfel. L-armla ta’ Machal, Graca, kienet tat evidenza importanti rigward l-involviment tal-Gvern Sud Afrikan fil-mewt ta’ żewġha meta xehdet taħt ġurament quddiem il-Kummissjoni talVerità u Rikonċiljazzjoni, li twaqqfet wara l-waqgħa talapartheid. Sussegwentement, hija żżewġet lill-ewwel President iswed tal-Afrika t’Isfel, Nelson Mandela.

Każ ieħor li probabbilment jgħaqqad iċ-ċirku malqtil ta’ Olof Palme huwa dak tal-politiku Żvediż, Bernt Carlsson, Assistent Segretarju Ġenerali u Kummissarju għan-Namibja fi ħdan in-Nazzjonijiet Uniti. Wara li kkonkluda investigazzjoni importanti, Carlsson kien stqarr pubblikament li fil-kapaċità tiegħu ta’ kummissarju huwa kien se jieħu passi sabiex jinfetħu proċeduri kriminali kontra pajjiżi li kienu ġew identifikati li serqu risorsi naturali tal-istat Afrikan, in-Namibja. Fost il-pajjiżi ħatja b’serq ta’ uranju millminjieri fin-Namibja kien hemm kumpanija tal-minjieri tad-djamanti Sud Afrikana flimkien mar-Reġim talApartheid. Issemmew bi prominenza wkoll l-Iran u kumpanija mir-Renju Unit.

Fil-lejl tal-21 ta’ Diċembru 1988, il-Kummissarju Bernt Carlsson kien wieħed mill-

270 vittma tal-isplużjoni fuq l-ajruplan tal-passiġġieri Pan American li ġġarraf fuq Lockerbie, l-Iskozja. Wara l-mewt ta’ Carlsson, is-sejbiet u l-proċeduri kollha li kien se jibda’ hu twarrbu sa ma għebu fix-xejn.

Frażi profetika Olof Palme kien sostenitur attiv ewlieni favur il-ħelsien tal-poplu Sud Afrikan millqilla faxxista tal-apartheid.

Fil-21 ta’ Frar 1986, il-Prim Ministru Palme ta diskors qawwi fil-ftuħ ta’ konferenza li laqqa’ hu stess bl-isem, Il-Parlament tal-Poplu Żvediż kontra l-Apartheid.

Quddiem udjenza numeruża li inkludiet lil Oliver Tambo mill-moviment għalliberazzjoni tal-Afrika t’Isfel, l-ANC, kif ukoll sħabhom fl-istess ġlieda, il-moviment SWAPO tan-Namibja, Olof Palme beda d-diskors tiegħu bi frażi profetika li baqgħet memorabbli: “L-apartheid ma jistax jiġi riformat, irid jiġi eliminat.” Sebat’ ijiem wara din il-konferenza Olof Palme inqatel vilment. Palme kien politiku għaref u qalbieni li qatt ma beża’ jattakka bl-aħrax politiċi tiranni u oppressuri; fl-istess ħin kien bniedem ta’ umanità liema bħalha kull darba li għolla leħnu u tkellem f ’isem popli persegwitati, sfruttati u msawtin fuq art twelidhom stess; kien għalhekk li d-dinja kollha kienet tieqaf biex tisma’ u tixtarr kliem ilPrim Ministru tal-Iżvezja.

PERSONAĠĠ

kullħadd.com

13|03|2016 19

RUĦ MISTIKA WARA L-GRADI TAL-MONASTERU Eman Bonnici

L-edizzjoni ta’ Stanford Encyclopedia of Philosophy tas-sena 2011 tagħti d-definizzjoni tal-mistiċiżmu bħala: “kostellazzjoni ta’ prattiki distintivi, diskorsi, testi, istituzzjonijiet, tradizzjonijiet u esperjenzi mmirati lejn ittrasformazzjoni tal-bniedem, definiti b’mod differenti bejn tradizzjoni u oħra.” Fil-fidi Kristjana, il-mistiċiżmu ħafna drabi huwa konness matteoloġija mistika, speċjalment fil-Knisja Kattolika Rumana u dik Ortodossa Kristjana, l-istess bħalma huwa meqjus fir-riti talknejjes tal-Lvant u tal-Orjent.

Figuri mistiċi jissemmew minn inħawi diversi tal-kontinenti, bi wħud jispikkaw għal raġunijiet li impressjonaw u qanqlu l-imħuħ u l-qlub ta’ dawk li għexu madwarhom, b’lenti ta’ fidi jew nuqqas tagħha, mill-oqsma taxxjenza u l-filosofija, bil-persuni jisfaw suġġetti ta’ qdusija, kontroversja, dubji u polemiki sħaħ.

Il-monasteru ta’ Reutberg

Bit-tiġrib inspjegabbli li minnu għaddiet Swor Maria Fidelis mill-mument li fih aċċettat li toffri ruħha vittma għattpattija tal-ħażen ta’ ħaddieħor, saħħitha kienet doloruża b’mod kontinwu

Fil-lista twila ta’ persuni mistiċi mid-denominazzjoni Kristjana, niltaqgħu ma’ dak ta’ Swor Maria Fidelis Weiß (Weiss) li, skonuxxuta magħna, hija għallkuntrarju meqjuma bil-bosta f ’diversi pajjiżi, b’mod speċjali fil-Ġermanja, l-art li nisslitha.

Reutberg huwa lok Bavarjan li fih, għall-veduta pittoreska tal-muntanji u l-art imħaddra tal-madwar, isorġi l-monasteru Franġiskan tas-Sorijiet tatTerz’Ordni, li sal-lum bosta huma dawk il-pellegrini li jfittxu li jżuruh, uħud biex iqattgħu ġranet ta’ mistrieħ fil-villaġġ żgħir tal-madwar u oħrajn biex iżuru l-qabar ta’ soru midfuna fil-knisja tal-monasteru li fih għammret sabiex jinvokaw l-interċessjoni tagħha għallgrazzji mixtieqa jew iroddulha l-ħajr tagħhom.

Il-monasteru twaqqaf lura fl-1618 mill-koppja Johann u Anna von Papfava ta’ oriġini Taljana, oriġinarjament bħala monasteru Kapuċċin, iżda fl1651 għaddha f ’idejn is-Sorijiet Franġiskani u eventwalment f ’idejn il-Provinċja Franġiskana tal-Bavarja. Mis-sorijiet kollha li għammru fih matul is-sekli, isem Maria Fidelis Weiss huwa dak l-aktar magħruf u devot.

Il-ġrajja tagħha, mistika millbidu sat-tmiem, hija rakkont li l-bniedem, bir-raġuni tiegħu, ma jirnexxilux jifhem. Proprju bħal fil-każi tal-pjagi u l-bilokazzjoni, li dwarhom xjenza u fidi ma jaqblux u r-raġuni ssib ruħha perplessa quddiem it-twemmin jew in-nuqqas tiegħu.

minn Johann Weiss, ħajjat u martu Albertina, it-tifla ngħatat l-ismijiet Eleonora Margaretha fil-magħmudija tagħha sitt ijiem wara, bil-familja ssejħilha Lorle għall-qosor. Il-missier, fiż-żgħożija tiegħu xtaq isir għalliem iżda l-mewt bikrija ta’ ommu ħassritlu dan il-ħsieb u, wara li terraq numru ta’ villaġġi, maż-żwieġ tiegħu issetilja f ’Kempten. Bħala fidi kien Protestant, iżda dan uliedu saru jafuh biss wara mewtu. L-omm, qabel iż-żwieġ, kienet impjegata bħala koka. Nisslet tnax-il wild li nofshom biss laħqu l-età adulta. Oħtha Eleonora, xebba li kienet ukoll ħajjata, qagħdet parrina għal dawn it-tfal kollha, u magħha Lorle qattgħet ħafna minn tfulitha. Iz-zija kienet mara tar-ruħ imma ftit stretta żżejjed. Aktar ’il quddiem kellha tkun hi stess li akkumpanjat lin-neputija fil-vjaġġ li wassalha biex tingħaqad mas-sorijiet.

Mal-mewt ta’ missierha fl1890, meta kien għad kellu 42 sena, Lorle sabet ruħha tgħin ’l ommha fil-ħtiġijiet ta’ kuljum fid-dar u, eventwalment billi ħarġet taħdem, l-ewwel f ’ħanut u mbagħad f ’ieħor. Kien żmien li qarribha lejn ir-realtà tal-ħajja, li kienet għalkollox differenti mill-mod li bih kienet imrobbija d-dar. Devota sa minn ċkunita, kienet twettaq opri ta’ karità wkoll jekk ilqagħda tagħha kienet waħda ta’ nuqqas finanzjarju, u t-talb kien l-għaxqa tagħha. Kull mument ħieles, għaliha kien mezz li bih tikkomunika ma’ dak li ħabbet Swor Maria Fidelis sa minn dejjem u, ngħidu aħna, meta nies fil-ħanut fejn kienet Imwielda fil-villaġġ Bavarjan ta’ impjegata ma kienx ikun hemm Kempten fit-12 ta’ Ġunju 1882 kienet tintasab għarkubbtejha

wara l-bank u titlob.

Wara li f ’Awwissu 1899 rat lil oħtha tipprofessa fil-kunvent ta’ Altötting, Lorle qatgħetha li hija wkoll issir soru. Iz-zija nnutat dan kollu u bagħtitha titkellem dwar ix-xewqa tagħha malkappillan tar-raħal. “Għidilhom jaċċettawk f ’Reutberg,” qalilha. U hekk, f ’Ġunju tassena ta’ wara, flimkien ma’ zijitha, wettqet żjara lil dan ilmonasteru. Mistoqsija x’kienet taf tagħmel, Lorle dlonk wieġbet umilment “Xejn!” għalhekk ġiet aċċettata bħala postulanta bil-kundizzjoni li titgħallem iddoqq l-orgni. F’Ottubru ta’ dik is-sena bdiet tattendi l-lezzjonijiet darbtejn fil-ġimgħa bħala boarder fi skola mmexxija mis-sorijiet fejn id-dixxiplina kienet stretta u mhux darba kienet umiljata mill-għalliema fil-klassijiet li kienet tattendi.

Fost dawn tal-aħħar kien hemm dawk tal-ħjata, li fihom Lorle ħadet interess partikolari. Filħarifa tal-1902 wasal iż-żmien li fih kellha tħalli din l-iskola biex tidħol fil-kunvent u, wara li sellmet lil ommha, daħlet filmonasteru ta’ Reutberg fejn fl-4 ta’ Ġunju 1903 rċeviet l-abitu u l-isem reliġjuż ta’ Maria Fidelis.

Ruħ mistika In-novizza Maria Fidelis wettqet il-professjoni tagħha fil-21 ta’ Ġunju 1904. Din ilwegħda solenni tagħha kellha tnissel bejnha u bejn dak li tgħarrset ħajja ta’ ċaħda, mortifikazzjoni, estasi, talb u tiġrib li tawlu sal-ġurnata talmewt tagħha. Filwaqt li għal xi wħud dawn dehru bħala sinjali ċari ta’ qdusija, oħrajn

ma fehmuhomx. Swor Maria Fidelis kien tgħakkes lil ġisimha u bħala penitenza kienet tagħmel morr u ħażin l-ikel li tikkonsma; tixrob mill-inqas; toqgħod għarkubbtejha f ’tarf ilġinokkjatur; tilbes lbies ta’ taħt li jħarrex u ċilizji; tħokk il-ħurrieq ma’ ġisimha; tqiegħed iċ-ċagħaq taħt riġlejha ġoż-żarbun u tgħaddi ħafna mill-ħin tal-lejl fit-talb. Ma ngħaġġlux biex nikkummentaw jew naslu għal konklużjoni – jekk dan kollu jidher stramb mingħajr id-dawl tal-fidi, allura jidhru ferm aktar strambi l-avvenimenti li s-soru għaddiet minnhom fiż-żwieġ mistiku tagħha mal-Feddej li seħħ f ’Ħamis ix-Xirka tal1919 matul viżjoni estatika. Ilviżjonijiet li kienet tirċievi huma ħwejjeġ minn għewl id-dinja.

B’dankollu hija wkoll għaddiet minn dak il-perjodu li San Ġwann tas-Salib isejjaħlu “il-lejl mudlam tar-ruħ” – perjodu ta’ prova li matulu ġarrbet ħafna, l-istess bħalma ġarrbet għallbqija ta’ ħajjitha bħala vittma, offruta għad-dnubiet ta’ għajra, b’mod speċjali matul il-perjodu belliku tal-Gwerra l-Kbira.

Minkejja t-tiġrib fiżiku tagħha, Swor Maria Fidelis matul is-snin issuktat bil-lezzjonijiet tal-ħjata li kienet tagħti lill-bniet li lejha kellhom ilkoll imħabba u stima kbira, kif ukoll bħala organista fi ħdan il-komunità.

L-aħħar snin

Bit-tiġrib inspjegabbli li minnu għaddiet Swor Maria Fidelis mill-mument li fih aċċettat li toffri ruħha vittma għattpattija tal-ħażen ta’ ħaddieħor, saħħitha kienet doloruża b’mod kontinwu. Dawn it-turmenti wasslu biex saħħitha tiddgħajjef tant li fil-ħarifa kiefra tal-1922, milquta minn riħ u sogħla qawwija, sabet ruħha fuq issodda tal-mewt u fl-għodwa tal-11 ta’ Frar 1923 mietet fiċċella tagħha hekk kif irċeviet l-aħħar sagramenti. Bil-fama ta’ qdusija tagħha tinxtered f ’qasir żmien, il-Kardinal Michael von Faulhaber, Arċisqof ta’ Munich u Freising nieda l-proċess investigattiv għall-beatifikazzjoni tagħha u, f ’Mejju 1938, ħa ħsieb ittrasferiment tal-fdal tagħha mill-kripta tas-sorijiet għallknisja tal-monasteru fejn għadu konservat sal-ġurnata tal-lum.

Mitmum fl-1939, il-proċess mexa għal Ruma u fl-1977 l-ewwel parti kienet ippreżentata f ’volum sħiħ. Ħajjitha kienet suġġett ta’ studji diversi u bosta huma l-pubblikazzjoniniet li ttrattawha. Il-Papa Benedittu XVI, bħalha mnissel fl-art talBavarja, iddikjaraha Venerabbli fl-1 ta’ Ġunju 2007 flimkien ma’ sitt kandidati oħra ppreżentati lilu mill-Kongregazzjoni għallKawżi tal-Qaddisin.

KALEJDOSKOPJU

20 13|03|2016

kullħadd.com

KURŻITAJIET

L-IXJEĦ BNIEDEM FID-DINJA Fatti miġbura minn

CHARLES B.

SPITERI

ĠRAW BĦAL-LUM

1915: Wilbert Robinson, maniġer ta’ Dodgers jipprova

jaqbad ballun tal-baseball mitluq minn ajruplan,

iżda l-pilota bidlu u tefagħlu grapefruit.

1920: Wara li l-Gvern Ġermaniż jiġi sfurzat inaqqas

l-armata għal 10,000 suldat, gruppi militari

jikkumplottaw kolp ta’ stat li ma rnexxiex u nbidel

fi strajk ġenerali.

1921: Il-Mongolja tiddikjara l-indipendenza miċ-Ċina.

1923: Lee de Forest jibda jsemma’ l-kliem fil-filmati

ċinematografiċi fi New York City.

1925: Tennessee tiddikjara li hu illegali t-tagħlim tal-

evoluzzjoni.

1933: Joseph Goebbels isir il-Ministru tal-Informazzjoni

u l-Propaganda tal-Ġermanja Nażista.

1935: Fil-Gran Brittanja jiġu introdotti l-eżamijiet tas-

sewqan.

1943: Ifalli l-attentat ta’ qtil fuq Adolf Hitler waqt titjira

bejn Smolensk u Rastenburg.

1944: L-Unjoni Sovjetika tagħraf lill-Gvern Taljan ta’

Badoglio.

1945: Ir-Reġina Wilhelmina tirritorna fl-Olanda.

1946: Paul-Henri Spaak tal-Partit Soċjalista Belġjan

jifforma gvern – l-iqsar gvern Belġjan (li sfaxxa fil 31 ta’ Marzu).

1950: Il-General Motors tirrapporta dħul nett rekord ta’ $656,434,232.

1951: Iżrael jinsisti għal 6.2 biljun Deutsche Mark bħala

kumpens mill-Ġermanja.

1957: Battalji mdemmija wara d-dimostrazzjoni anti-

Batista f ’Havana, Kuba.

1961: Tlett irġiel u żewġ nisa jgħaddu ġuri f ’Old Bailey,

akkużati li kkumplottaw biex jgħaddu sigrieti lir-

Russi.

1962: Il-Jugoslavja tagħti l-amnestija lil 1,000 priġunier.

1964: It-Turkija thedded lil Ċipru b’attakk armat.

1967: Il-Kongo tissentenzja lill-eks-Prim Ministru

Moise Tsjombe għall-mewt.

1969: Apollo 9 jirritorna fid-Dinja.

1973: Is-Sirja tadotta l-kostituzzjoni.

1986: Soyuz T-15 iġorru żewġ kosmonawti għall-

istazzjoni spazjali Sovjetiku Mir. 1995: Il-pulizija f ’Istanbul tispara u toqtol 16-il

dimostrant.

1996: Thomas Hamilton, raġel b’pistola f ’idejh jaqbad

jispara fi skola f ’Dunblane, l-Iskozja u joqtol 16-il

tifel u tifla u lill-għalliem tagħhom. Wara, joqtol lilu

nnifsu.

1997: Il-Missjonijiet tal-Karità fl-Indja jaħtru lil Sister

Nirmala bħala mexxejja biex tieħu post Madre

Tereża.

1991: L-Arabja Sawdija u l-Iran jgħidu li l-qtugħ fil-

produzzjoni taż-żejt se jibda fl-1 ta’ April.

1991: Exxon tħallas biljun dollaru f ’multi u tindif mill-

ħruġ taż-żejt f ’Valdez.

2003: Il-magażin Nature jirrapporta li marki tas-saqajn

ta’ bniedem bilwieqfa, li jmorru lura 350,000 sena

nstabu fl-Italja.

2004: Luciano Pavarotti jagħti l-aħħar wirja tiegħu fil-

Metropolitan Opera fi New York.

2012: L-enċiklopedija Brittanika tħabbar li mhix se tibqa’

tippubblika l-verżjonijiet stampati tal-enċiklopedija

tagħha.

2013: Elett il-Papa Franġisku fil-konklavi papali bħala

l-266 Papa tal-Knisja Kattolika.

2015: Iċ-ċiklun Pam jikkawża ħsara mifruxa f ’Vanuatu u

fil-Paċifiku t’Isfel u bejn 16-il mewt.

Uffiċjali taċ-Ċivil fil-Brażil qalu li sabu lill-aktar persuna xiħa fid-dinja – raġel ta’ 131 sena, missier ta’ tlett itfal u b’mara 69 sena iżgħar minnu.

Il-Guinness Book of Records jagħraf bħala l-ixjeħ bniedem lil Yasutaro Koide ta’ 112-il sena, mill-Ġappun.

U l-Franċiża Jeanne Calment, li mietet ta’ 122 sena fl-1997, hi l-aktar mara li s’issa nstabet tgħix għal ħajja twila.

Iżda l-ħaddiema tas-sigurtà soċjali f ’Acre, fin-naħa ta’ fuq tal-Brażil, ippubblikaw

ritratti ta’ Joao Coelho de Souza flimkien maċ-ċertifikat tat-twelid tiegħu, datat 10 ta’ Marzu 1884.

Id-dokument juri li hu twieled fil-belt ta’ Meruoca f ’Ceara, madwar 2,000 mil lejn il-Lvant ta’ Acre.

Kollega ta’ uffiċjal ċivili, li għamel żjara ta’ rutina biex jikkonferma li kien għadu ħaj u għalhekk eliġibbli għall-pensjoni, tefa’ l-informazzjoni fuq Facebook. Hu talab lill-Gvern jikkonferma s-sejba u jirreġistra lil Joao

għall-Guiness Book of Records.

Skont ir-rapport fil-ġurnali Brażiljani, Joao għandu tifla jisimha Cirlene, ta’ 30 sena.

Dan ifisser li, meta kellu lilha, Joao kellu 101. Illum il-ġurnata hu jkollu ġranet luċidi, waqt li f ’oħrajn lanqas ikun kapaċi jagħraf lil uliedu.

Hu mar Acre meta kellu 11il sena u kien jaħdem fil-lastiku. Bla dubju għandu storja mżewqa x’jirrakkonta iżda, skont ibnu, qatt ħadd ma intervistah.

JINĦARAQ MINN BATTERIJA TA’ SIGARETT ELETTRONIKU.

Missier ta’ żewġt itfal iddeskriva kif wiċċu nħakem min-nar meta l-batterija tas-sigarett elettroniku tiegħu splodiet pulzieri biss bogħod mis-sodda fejn kien rieqed.

Kevin Woodward, ta’ 30 sena, qal li tqajjem bi wġigħ enormi, qisu xi ħadd ħaraqlu wiċċu bi blow torch.

Minkejja l-uġigħ, Kevin ħa azzjoni immedjata. Qabad imħadda u beda jagħti biha fuq in-nar biex tfieh, qabel ma ħarab jiġri mid-dar tal-familja f ’Northwich, Cheshire,

mas-sieħba tiegħu u ż-żewġ uliedhom żgħar.

Hu ttieħed fl-isptar Whiston, fi Prescot, Merseyside, fejn ġie kkurat għal ħruq f ’idejh u f ’wiċċu.

Kevin beda jpejjep is-sigarett elettroniku sena ilu, biex inaqqas il-ħsara lil saħħtu u qiegħdu jiċċarġja għall-ħabta tal-11pm. Xi sigħat wara qam biex sab in-naħa tal-lemin ta’ wiċċu jinħaraq bin-nar u l-kamra mimlija dħaħen.

Qajjem lil seħbitu u ħarġu jiġru ’l barra mid-dar ma’

wliedhom. Jenny, ta’ 23 sena ma setgħetx temmen li dak ir-raġel li kien hemm ħdejha kien Kevin.

Hu ttieħed l-isptar għall-feriti li ġarrab u t-tobba ordnaw li viżitaturi taħt is-16-il sena ma jitħallewx jidħlu ħdejh. Dan kien jgħodd ukoll għal uliedu.

Hu mistenni li l-ħmura kkaġunata mill-ħruq se tibqa’ fid-dieher għal sitt xhur sħaħ.

Sadanittant, Kevin ilmenta mal-manifatturi Ċiniżi talEleaf iStick fuq dan l-inċident.

KUN AF

kullħadd.com

KUN AF

META MALTA SOFRIET IL-ĠUĦ U L-GĦAKS

13|03|2016 21

Kurżitajiet minn hawn u minn hemm Kitba ta’

SAVIOUR

MAMO

Fi żmien it-Tieni Gwerra Dinjija Malta għaddiet minn żmien ikrah; żmien ta’ għaks kbir. Il-ġuħ kien flaqwa tiegħu. Il-bdiewa ma bagħqux jaħdmu l-għelieqi minħabba l-biża’ minn xi attakk bil-bombi, jew inkella jekk tazzarda tiżra xi ħaġa, malgħajr issib ilprodott misruq. Ħadd ma kien jazzarda jitbiegħed minn daru. Kien hemm min. biex isib biċċa ħobż, ibieħ ġidu. Biex din is-sitwazzjoni tittaffa, l-Ingliżi organizzaw il-Victory Kitchens. Dawn kienu postijiet mifruxin ma’ Malta biex iservu porzjon ikel lill-konunità ħalli jkunu jistgħu jaqtgħu ftit il-ġuħ li kellhom. Il-biċċa l-kbira talikel kien jikkonsisti minn soppa (jekk tgħidilha soppa) u ftit ħaxix mgħolli.

Ikel razzjonat Fit-3 ta’ Jannar 1942, f ’ĦalLija nfetħet l-ewwel kċina talkomunità. Sa Ġunju tal-istess sena l-kċejjen żdiedu għal 42 waħda. Sal-bidu tas-sena ta’ wara, dawn il-kċejjen, li kienu mifruxin ma’ Malta kollha, kienu jitimgħu aktar minn 180,000 ruħ. Ħafna minn dan l-ikel kien ikun servut sħun u jista’ jittiekel fid-djar.

Kien hemm pieni ħorox u anke priġunerija ta’ erba’ xhur għal min jinqabad jisraq xi biċċa ħobż. Għal xi familji kien hemm ftehim li minflok jieħdu soppa sħuna bil-laħam tal-mogħoż, jieħdu xi pakkett xaħam jew bott sardin.

Għawdex ma sofriex daqstant ġuħ għax il-poplu Għawdxi jaf jaħżen ikel mill-prodott li jkabbar hu stess. Minħabba

l-emerġenza, il-Gvern ta’ dak iż-żmien kien qabbad il-Forzi Armati biex imorru Għawdex u jikkonfiskaw ħażniet ta’ ikel żejjed mingħand xi familji.

Dak iż-żmien kienet teżisti sistema ta’ ikel b’razzjon biex kull familja tirċievi ikel bil-qies u jiġi evitat li min jieħu ftit u min jieħu aktar milli għandu bżonn. Din is-sistema kienet tissejjaħ ‘ir-raxin’, kelma meħuda mill-kelma Ingliża ‘ration’. Kull familja kienet tingħata ktieb żgħir li fuqu

jitniżżel dak li tkun xtrajt u kienet issir bħala kontroll biex ħadd ma jixtri iktar milli jmissu.

Il-black market Il-black market kien ix-xiri bil-moħbi. Ħafna familji, speċjalment dawk li kienu jrabbu, kienu jagħmlu minn kollox biex jitimgħu lilluliedhom. Fil-ħwienet ma kontx tara prodotti bħalma tara llum. Il-frott, il-ħobż, il-

laħam u l-ħut frisk kienu skarsi għall-aħħar. Min kien jista’, kien jixtri bi prezz għoli ħafna.

Dan in-negozju minn taħt kien isir bil-moħbi tal-ġustizzja. Ħafna prodotti kienu jinħbew biex il-prezz jogħla fis-suq u kien hemm ukoll min sar sinjur b’dan il-mod. Ħobża ġieli nbiegħet bil-prezz ta’ lira.

Kienet sitwazzjoni fejn min kien fqir kien imut bil-ġuħ u min kien jiflaħ seta’ jsalva.

Kien iż-żmien li Malta kienet waslet fix-xifer li ċċedi.

IL-MADONNA TAS-SUFFEJRA

Fr Mario Attard OFM Cap

U l-Madonna u l-Bambin, sofor lellux, qegħdin hemm, jisimgħu l-karbiet ta’ min ġietu ħażina u jaraw id-dmugħ ta’ dawk li l-ħolma tagħhom saret elf biċċa

Nidħol f ’din is-sala, u naraha quddiemi safra daqs il-qarsa tax-xemgħa. B’wiċċha u wiċċ il-Bambin, li b’tant imħabba u għożża qiegħda żżomm magħha, donnhom ħadu waħda ’l isfel, ikolli ngħid li din il-Madonna għandha s-sufferja!

Jiena mediċina ma nafx.

Għalkemm tista’ tgħid ngħix magħha. Issa din il-biċċa talMadonna tas-suffejra tgħidx kemm ħawditli l-fundamenti ta’ moħħi! Mhux għax xi darba se jseħħli nifhimha tafux, imma għax hija tant reali. Ommi kienet tgħidli: “Ara ma tiħux xi qatgħa għax taqbdek is-sufferja!” Min jaf għaliex din il-Madonna hija daqshekk bajda? Forsi għax hija wkoll, flimkien ma’ Ġesù magħha, jieħdu l-qtajja’ minħabba l-ommijiet li jidħlu f ’din is-sala?

Mhux qatgħa jew li, filli tkun qed tistenna b’tant ħerqa li tkun omm, l-aktar għall-ewwel darba, imbagħad jinqala’ xi għawġ u kollox jibda’ jmur ħażin? Mhux qatgħa li filli t-tarbija tkun tħossha u mbagħad, u ma nafx għal liema raġuni, ma tħosshiex aktar? Mhux qatgħa

li wara tqala daqshekk mimlija aspettativa jinqala’ xi ħaġa u t-tarbija jew ma tiġix mija filmija b’saħħitha jew inkella, u tassew Alla ħares qatt, titwieled bla ħajja jew tħallina waqt il-ħlas inkella mumenti wara? Mhux qatgħa li tqala li suppost issir b’mod naturali tispiċċa b’ċesarja? U miskina dik l-omm li tara l-Kalvarju?

U l-Madonna u l-Bambin, sofor lellux, qegħdin hemm jisimgħu l-karbiet ta’ min ġietu ħażina, u jaraw id-dmugħ ta’ dawk li l-ħolma tagħhom saret elf biċċa. U l-Madonna tas-suffejra nistħajjilha tibki hija wkoll. Iva! Tibki għax għandha għaliex. Bħalma jibki l-Bambin li għandha f ’idejha x-xellugija. U jien, il-Patri, mhux l-ewwel darba li mort quddiemha u bħal donni rajtilha f ’għajnejha d-demgħat kbar u mnikkta tagħha, għalkemm moħbija.

U mela min jieħu xi aħbar ħażina, jew jgħaddi minn xi burraxka, ixerred kemm ixerred dmugħ, mhux xorta se jibqagħlu kwantità kbira ta’ dmugħ moħbija xi jxerred? Dmugħ li dejjem lest biex joħroġ f ’okkażjonijiet differenti, jiddependi miċ-

ċirkustanza?

Kemm rajt ommijiet jibku għax ma jistgħux ikunu ommijiet aktar! U kemm magħhom jiena wkoll xerridt id-dmugħ ta’ missier għax bintu u ibnu jkunu ħadu daqqa kbira! U fejn triduni mmur f ’dawn il-mumenti daqshekk diffiċli? Mumenti fejn griżmejja jixxuttaw, u fommi jintebaq u kważi jissakkar, għax kliem aktar fuqu ma jibqagħlix? Le! Ilkliem, b’qawwietu kollha, huwa bla saħħa quddiem irrealtà tat-telfa!

Nerġa’ ntennilkom minn qalbi: fejn triduni mmur, jekk mhux għand il-Madonna tas-suffejra? Jiġifieri għand dik il-Madonna li f ’ħajjitha hi wkoll sofriet tant qtajja’?

Ibda minn meta saret taf li kienet se tkun omm mingħajr l-għajnuna ta’ raġel, imbagħad ġiet imqajma f ’nofs ta’ lejl għax kellha taħrab ma’ Binha u Ġużeppi minħabba li Erodi ried joqtlilha lil Ġesù tagħha. Mhux qatgħa oħra kien hemm tistennieha meta t-tfajjel Ġesù ntilfilha fitTempju ta’ Ġerusalemm? Jew meta fis-sinagoga ta’ Nazzaret imsarinha niżlu f ’saqajha għax

ħasbet li Binha kien se jispiċċa minxur mejjet fl-art għax innies ta’ pajjiżha waħħluha f ’rashom li jwaddbuh millgħolja ta’ fejn kienet mibnija belthom għal isfel?

Mhux qatgħa ħasset meta rat tnejn li kienu jħokku ma’ Binha jiċħduh u jittraduh?

Mhux sfaret mewt bil-qatgħa li ħadet meta quddiem Pilatu semgħethom jikkonġuraw kemm jifilħu biex jagħżlu lil wieħed kriminal u lil Binha jaqtgħuhielu għallmewt? U dan tafu għaliex?

Minħabba l-misħuta għira ħi! U fl-aħħar, donnu ma kienx biżżejjed li rathom ibiċċruh u jinkurunawh bixxewk iżda saħansitra rathom jonxruh bla ħniena ma’ salib?

Hekk? Quddiem wiċċha?

X’ma taqbadhiex is-sufferja l-Madonna! X’ma tħarisx iċċassata fil-baħħ meta Binha, li tant għamel ġid, spiċċa hekk!

Biss ħa nfakkrek ħaġa: fittielet jum dak il-wiċċ sfajjar mewt imtela’ bid-dawl ta’ Kristu rebbieħ fuq il-mewt!

Mela meta tara l-Madonna bis-sufferja ftakar li l-isfar tal-qatgħa f ’wiċċha nbidel fil-bjuda tal-qawmien! Mhux hekk għad jinbidel tagħna?

22 13|03|2016

kullħadd.com

PERSONALITÀ

ID-DRAMA GĦAŻLET LILHA U HI KKULTIVATHA RAMONA

PORTELLI TINTERVISTA LIL

ANTONELLA

AXISA

Sit elettroniku: www.ramonaportelli.com Email: ramonaportelli@hotmail.com

Dan l-aħħar sirt naf b’attriċi Maltija li taf titkellem b’ħames lingwi. L-aċċent tagħha għal kull ilsien li titkellem huwa dejjem ċar, sabiħ u professjonali ħafna, daqslikieku hija ta’ dik in-nazzjonalità. Ħafna minn dan huwa frott lezzjonijiet apposta li kienet tattendi f ’Londra u fi New York. Dan l-aħħar qed tinterpreta l-karattru ta’ Ashley fi Ħbieb u Għedewwa, wara li ġiet lura minn Los Angeles u xtaqet tinvolvi ruħha fi produzzjonijiet lokali biex tipprattika dak li kienet tgħallmet. Fil-fatt, tinsab kuntenta ħafna b’din l-esperjenza għax, wara s-sensiela Għada Jisbaħ Ukoll li ħadet sehem fiha qabel ma telqet minn Malta, din għaliha hija opportunità sabiħa oħra biex tkompli tagħmel dak li tħobb. Interessajt ruħi biex insir naf aktar dwar Antonella Axisa u dwar xogħolha, kemm lokalment u anke barra minn xtutna.

Bħalissa qed tgħix fir-raħal fejn twieldet u trabbiet, Ħal Għaxaq.

Taħdem bħala traduttriċi u attriċi u tħobb dak kollu li għandu x’jaqsam malkultura – tisma’ l-mużika, tmur tara kunċerti rock/mużika indie/ pop, tmur tara wirjiet tal-arti, spettakli taż-żfin u t-teatru, u tattendi avvenimenti letterarji.

Tħobb tieħu ħsieb saħħitha

billi tiekol ikel tajjeb għas-saħħa u billi tiċċaqlaq u tiżfen ma’ kull okkażjoni li jkollha, kif ukoll tipprattika l-yoga meta jkollha l-ħin.

Minbarra dan, tħobb tidħak u tieħu gost, għax ma temminx li wara d-daħk jiġi l-biki; tistaqsi ħafna mistoqsijiet, għax ilmistoqsija hija tassew oħt ilgħerf; u dejjem tipprova tgħid

is-sewwa, għax iż-żejt dejjem jitla’ f ’wiċċ l-ilma. U ġieli titkellem bil-qwiel, kif tagħmel ukoll ommha.

Ta’ min jgħid li Antonella ilha tirreċta minn mindu kienet żgħira ħafna u prova ta’ dan huma r-ritratti li għandha ta’ meta kienet Year 1 waqt il-Prize Day tal-iskola meta, bis-sapuna f ’idha flimkien ma’ xi tfal oħra mill-klassi, kantaw dwar ilmerti tas-sapun bil-kantaliena.

“Qatt ma kien hemm mottiv; dil-ħaġa dejjem ġiet b’mod naturali; qatt m’għażiltha imma għażlitni hi, naħseb; jien kemm ikkultivajtha,” bdiet tgħidli Antonella.

Kompliet tgħidli li tħobb tinterpreta partijiet ta’ nies kumplessi u strambi li jirrikjedu trasformazzjoni fiżika. “Din hi l-kelma importanti: ittrasformazzjoni. Inħobb ħafna ninbidel f ’nies differenti flapparenza, l-imġiba, il-mixja, illeħen u l-ilbies.” Meta staqsejtha dwar is-sodisfazzjon li tieħu mir-reċtar, Antonella sostniet li, għalkemm mhux xi ħaġa ġdida, hi tgħix għar-reċtar u meta kien hemm perjodi qosra f ’ħajjitha fejn ma kellhiex opportunità tirreċta, kienet tħoss vojt kbir u sentiment li ma kinitx kuntenta mija fil-mija minkejja li kellha ħafna affarijiet oħra biex timla’ ħajjitha. Fil-fatt, tittama li jibqa’ jkollha opportunitajiet li tirreċta sakemm tkun tista’ tagħmel dan.

Taħriġ fil-vuċi – teknika importanti għall-attur Magħha ddiskutejt ukoll iddifferenza li tosserva bejn tattiki u informazzjoni dwar ir-reċtar mgħallem hawn Malta ħdejn dak ta’ barra. “Naħseb li fadlilna ħafna x’nitgħallmu, speċjalment f ’dak li hu taħriġ għar-reċtar fuq it-televiżjoni jew films, għax mhux daqstant disponibbli hawn Malta. Madwar id-dinja, u mhux Malta biss, teżisti l-idea li r-reċtar għat-televiżjoni jew films jinvolvi inqas impenn jew teknika, u dan iwassal biex ċertu prestazzjonijiet li nara fuq il-programmi televiżivi Maltin ma jkunux naturali. Imma aktar minn hekk, inħoss li ma jidħlux fil-fond biżżejjed fit-tħejjija tal-karattru u tax-xeni u ma nemminx li jkunu għaddejjin mill-emozzjonijiet mitlubin mill-iskript. Inħoss ukoll li hawn nuqqas kbir ta’ taħriġ għall-vuċi, meta f ’postijiet bħall-Ingilterra dan jagħtuh importanza kbira. Dan jagħmel id-differenza kollha f ’dik li hi teknika tal-attur,” fissritli Antonella.

Ta’ min jgħid li Antonella għamlet xi żmien tgħix u taħdem barra minn Malta u bħalissa qiegħda tieħu pawsa minn xogħolha ta’ traduttriċi fi Brussell, u qed tqatta’ ftit żmien hawn Malta wara li kienet ilha

nieqsa g ħ a x a r snin.

“Ilġejjieni ma nafx x’se jerfa’ għalija – ngħix ġurnata b’ġurnata, insegwi x-xmara talħajja u nara fejn se nsib ruħi,” tbissmet tghidli. Ħsibt li r-reċtar huwa l-uniku xogħol li għandha bħalissa, imma meta staqsejtha Antonella weġbitni: “Nixtieq ħafna li d-drama tkun l-uniku sosteniment ta’ ħajti, però sfortunatament hawn Malta għadna ma wasalnix f ’dak l-istadju li l-atturi jistgħu jgħixu bir-reċtar biss. Għalkemm hawn ftit nies li qed jaqilgħu l-ħobża ta’ kuljum millarti tal-ispettaklu, għadhom l-eċċezzjoni u ħafna nies kreattivi jissupplimentaw ir-reċtar billi jgħallmu u jagħmlu attivitajiet oħra. Jien nittraduċi għal rasi u dan jgħinni nsib il-bilanċ meħtieġ għall-istabbiltà. Madankollu, nemmen li resqin lejn punt fejn xi darba hawn Malta jkun hawn opportunità li ngħixu bir-reċtar biss, speċjalment permezz ta’ kollaborazzjonijiet internazzjonali u politiki li qed jitfasslu favur dan.”

Tħobb ħafna mitkellma

l-ilsna

Qlibt is-suġġett u din id-darba ddiskutejna l-lingwi. Fil-fatt, Antonella taf titkellem sew bilMalti, Ingliż, Taljan, Franċiz u Spanjol. Ikkonfermatli li tħobb ħafna l-ilsna u tgħallmet dawn il-lingwi b’interess personali u anke minħabba t-traduzzjoni.

“Jien jaffaxxinawni ħafna l-aċċenti, għalhekk meta nitkellimhom nipprova nuża l-aċċent nattiv ta’ dik il-lingwa kemm jista’ jkun. Meta kont ngħix barra u kont inkun fuq it-trasport pubbliku, kont noqgħod nissemma’ u nipprova naqta’ minn fejn ikunu ġejjin innies. Dawn il-lingwi jwessgħu l-firxa ta’ karattri li wieħed jista’ jinterpreta u dan importanti għall-attur li jrid ikun flessibbli u li jaddatta faċilment”.

Iddiskutejna wkoll ix-xogħol

li jinvolvi voiceovers, u qaltli li hawn Malta jsiru ħafna reklami li jirrikjedu voiceovers u li hija rrekordjajt għadd mhux ħażin ta’ reklami kif ukoll vidjows istruttivi u li jintużaw għat-taħriġ. “Ir-rati li jitħasslu hawn Malta għall-voiceovers huma ħafna aktar baxxi minn li jitħallsu barra, anke minħabba d-daqs tas-suq, però bil-mod qed nagħmel kuntatti ma’ kumpaniji barranin minħabba li t-teknoloġija llum tippermetti li jintbagħtu recordings malajr u b’mod effiċjenti. Huwa importanti li wieħed jirrekordja b’mod professjonali, dak imsejjaħ voice reel, fejn wieħed juri dak li diġà għamel u li hu kapaċi jagħmel bil-vuċi,” spjegatli Antonella.

Matul din l-intervista skoprejt li Antonella qattgħet l-ewwel xahrejn u nofs ta’ din is-sena tistudja teknika tar-reċtar f ’Los Angeles bil-għajnuna tal-Malta Arts Fund tal-Kunsill Malti għall-Arti. “Kienet esperjenza iebsa speċjalment it-titjira twila lejn post ’il bogħod fejn ma kont naf lil ħadd. L-ewwel ġimgħa kienet diffiċli, però ladarba għamilt ħbieb mannies li kienu qed jieħdu l-istess taħriġ, kollox mar għall-aħjar u bdejt nieħu gost. Waqt li kont hemm ippruvajt ngħix il-ħajja tal-atturi t’hemmhekk, inktibt fis-servizzi ta’ online casting u kont napplika biex nieħu sehem f ’xogħlijiet qosra u bla ħlas (minħabba l-viża) u rnexxieli nieħu sehem f ’żewġ films qosra. Kont ukoll immur nosserva ħafna klassijiet ta’ reċtar differenti, kuljum teknika jew għalliem differenti biex nixrob kulma stajt. Kienet esperjenza li fil-fatt nixtieq nerġa’ ngħix għax, għalkemm diffiċli, għenitni ħafna.”

Il-messaġġ finali ta’ Antonella għall-qarrejja tal-KullĦadd kien: “Tibżgħux tieħdu riskji u tkunu differenti. U jekk kulħadd jgħidilkom ma tagħmlux xi ħaġa, imma dik hija l-ħaġa li verament tixtiequ tagħmlu, agħmluha.”

FORUM ŻGĦAŻAGĦ LABURISTI

kullħadd.com

13|03|2016 23

TLIET SNIN…U AKTAR!

Sarah Agius Is-Sindku ta’ Ħaż-Żebbuġ

In-nies trid tiftakar li dan il-Gvern kellu l-kuraġġ politiku sabiex jibdel deċiżjonijiet li jkun ħa, b’differenza millamminsitrazzjoni preċedenti li kienet tgħaddi gaffa minn fuq kulħadd

Ninsabu tliet snin minn meta Malta eleġġiet gvern ġdid; gvern li Malta tant kienet ilha għatxana għalih. Millewwel beda x-xogħol biex issa l-Gvern preżenti jagħmel dak li l-amministrazzjoni preċedenti, taħt Gvern Nazzjonalista, suppost għamlet f ’25 sena, b’pass mgħaġġel, b’impenn, dedikazzjoni u b’persważjoni.

Kif jgħidu: Ruma ma nbnietx f ’ġurnata, u fil-fatt fadal ħafna xi jsir. Però, tajjeb li nagħmlu ftit analiżi ta’ x’kien imbassar, x’seħħ u x’fadal isir.

Ngħiduha kif inhi, kull bidu hu xi ftit iebes, iżda dan il-Gvern kien ippreparat b’roadmap ċara, b’miri fattibli u bi pjan li beda jattwa sa mill-ewwel ġurnata talleġiżlatura.

M’għamilniex bħal ħaddieħor, li kien jistenna sal-aħħar sitt xhur tal-leġiżlatura biex jibda jroxx ftit bżar, imma xammarna l-kmiem u bdejna naħdmu sa mill-ewwel ġurnata.

Fuq fomm kulħadd żgur hu t-tkabbir ekonomiku.

Skont rapporti tal-NSO u tal-Kummissjoni Ewropea, Malta hija fost dawk li l-aktar għandhom tkabbir ekonomiku; dak ta’ 6.3% minn fost il-membri kollha taż-Żona Ewro. F’termini ta’ numri, l-ekonomija ta’ pajjiżna miexja aħjar milli konna qed inbassru. Infatti, ta’ min wieħed jiftakar li lejlet l-aħħar elezzjoni Simon Busuttil kien bassar li jekk jitla’ l-Partit Laburista niġu bżonn bailout, filwaqt li jekk jitla’ hu kien wiegħed li sal-2015 ikollna tkabbir ta’ 2.8%. Mhux talli m’hawn l-ebda bailout, talli ksibna d-doppju tal-miri li kien jaspira għalihom il-Kap tal-Oppożizzjoni.

Apparti hekk, ftit jiem ilu smajna li l-Partit Nazzjonalista jrid imexxi kampanja aggressiva li tostakola l-ekonomija u

l-impjiegi għax jaħseb li jista’ jfixkel lill-pajjiż. Dan issuċċess ekonomiku qed jiġi rreġistrat bid-deċiżjonijiet li ttieħdu, b’riżultat tal-bidla li qed isseħħ wara l-għażla li għamlu l-familji tliet snin ilu.

Tajjeb li wieħed jistaqsi: x’jiswa li l-ekonomija qed tikber jekk mhux kulħadd ikun qed iħoss dan ittkabbir? Din hija l-isfida tagħna; irridu naraw li l-faxex kollha tas-soċjetà jħossu t-tkabbir ekonomiku. Irridu naraw ukoll li dan it-tkabbir ekonomiku jirriżulta f ’aktar flus fil-bwiet tan-nies.

Dan il-Gvern kien kapaċi jikseb suċċessi u riżultati li għal ħaddieħor kienu impossibbli. Tajjeb li niftakru li l-Gvern ta’ Joseph Muscat naqqas il-kontijiet tad-dawl u tal-ilma fejn, skont il-

Partit Nazzjonalista, din kienet biss ħrafa – l-Alice in Wonderland. Apparti numru ta’ miżuri oħra, il-Gvern ftakar fina ż-żgħażagħ ukoll. Ġiet imneħħija t-taxxa talboll, u ngħatat €5,000 dota lil koppji żgħażagħ; ingħata l-vot liż-żgħażagħ ta’ 16il sena; daħlet il-Garanzija taż-Żgħażagħ; qed jingħata stipendju għal min jirrepeti; żdiedu l-istipendji; daħlet illiġi tal-identità tal-ġeneru, fost ħafna oħrajn. Sa sentejn oħra m’għandix dubju li l-lista se tirdoppja. Fuq dan kollu l-Oppożizzjoni trid tibqa’ negattiva u arroganti; forsi għax qed tara li meta hi kienet fil-Gvern ma kinitx kapaċi ġġib dawn is-suċċessi f ’tant qasir żmien!

Perfetti m’aħniex, u fejn saru l-iżbalji rajna kif

indirizzajniehom.

In-nies iridu jiftakru li dan il-Gvern kellu l-kuraġġ politiku biex jibdel deċiżjonijiet li jkun ħa, b’differenza millamministrazzjoni preċedenti li kienet tgħaddi gaffa minn fuq kulħadd. Din hi sistema ta’ governanza ġdida. Aħna suġġetti għall-iżbalji u ċertu deċiżjonijiet drastiċi jridu jittieħdu. Naħseb li gvern li ma jiddejjaqx jieħu deċiżjonijiet hu l-aqwa għodda sabiex, eventwalment, il-magna tal-Gvern, li hija l-amministrazzjoni pubblika, tkun tista’ taħdem. Ejja mela nkomplu nipprovdu viżjoni fit-tul għal pajjiżna u nkomplu nxammru l-kmiem biex dawk in-nies li għandhom raġun jiħduh, biex b’hekk inkomplu nagħmlu lil Malta pajjiż ta’ suċċess.

24 13|03|2016

kullħadd.com

MADWARNA

IL-PASSJONI FIL-BELT VALLETTA Aktar minn għoxrin sena l-Għaqda Kultura u Armar Marija Annunzjata Tarxien tellgħet b’suċċess rappreżentazzjoni marbuta mal-Ġimgħa Mqaddsa biex tfakkar l-450 sena mill-Fondazzjoni tal-Belt Valletta. Issa, fil-Belt Valletta, madwar 400 personaġġ bibbliku joħduna lura għat-Testment il-Qadim u jwassluna salmewt u l-qawmien ta’ Sidna Ġesù Kristu. Bis-sehem ta’ tliet baned mistiedna: l-Għaqda Mużikali Marija Annunzjata, Tarxien; l-Għaqda Mużikali Beland taż-Żejtun; u l-Filarmonika King’s Own tal-Belt Valletta, il-belt kapitali tinbidel f ’Ġerusalemm.

Dan il-pageant se joħroġ mill-Palazz tal-President fi Pjazza San Ġorġ fis-19.00 u jintemm fl-istess post fuq palk apposta fejn dawk preżenti jsegwu l-aħħar mumenti tal-ħajja ta’ Sidna Ġesú u r-rebħa tiegħu fuq id-dlamijiet. Dan il-pageant jitella’ nhar is-Sibt li ġej, bis-sehem ta’ bosta kantanti fosthom Debbie Scherri bħala Marija omm Ġesú, Mary Spiteri fil-parti tal-armla ta’ Najim, is-Soprano Lydia Grech fil-parti ta’ Marija Madalena, Marilyn Cauchi, Sharon Aquilina, Charlene Cardona, Steff Vella, Germanio, Malcolm Camilleri, Steeves, Ivan, Ishmael Grech, u b’mużika ta’ Andrew Zammir u Mark Tonna. Siltiet liriċi mill-pinna ta’ Ray Mahoney u Mark Tonna. Joseph Abela jinterpreta l-parti ta’ Ġesù.

IL-ĠIMGĦA L-KBIRA FIŻ-ŻURRIEQ Hekk kif il-Ħdud igerrbu u r-Randan jibda jressaqna lejnil-festi solenni talĠimgħa l-Kbira u tal-Għid il-Kbir, il-Maltin ta’ twemmin Nisrani jippreparaw rwieħhom għal dan iż-żmien qaddis. Tista’ tgħid li kulħadd jattendi għal xi forma ta’ Eżerċizzi u kulħadd jirrifletti aktar fuq il-ħajja li jkun qed jgħix.

L-ibliet u l-irħula tagħna, min b’mod u min b’ieħor, jilbsu din il-libsa ta’ dan iżżmien. Diversi knejjes bil-mod il-mod jibdew jintramaw bil-vari proċessjonali u bl-armar ta’ dawn il-festi. Naraw is-sepolkri jieħdu posthom u kulħadd jibda jipprepara għall-funzjonijiet kbar li l-Knisja se tkun qed tiċċelebra.

Ir-raħal taż-Żurrieq ukoll jilbes il-libsa tiegħu. Grazzi għas-Soċjetà Mużikali Santa Katarina V. M., fiż-Żurrieq il-preparamenti u l-attivitajiet huma varji. Fil-fatt, is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmisti fi ħdan din is-Soċjetà ilha matul dawn l-aħħar snin tieħu ħsieb biex tarma Misraħ Repubblika bl-armar xieraq; armar li jikkonsisti fi tmien slaleb u tmien bandalori artistiċi mqassmin mal-pjazza ewlenija ta’ dan ir-raħal.

Barra minn dan, mal-faċċata ta’ Palazz Alexandria jintrama pavaljun artistiku li juri x-xbieha ta’ Marija Addolorata, disinn tal-artist Jeremy Cachia, iben l-istess Soċjetà.

L-attivitajiet ma jonqsux. Fil-fatt, nhar il-Ħamis 17 ta’ Marzu 2016, is-Soċjetà Mużikali Santa Katarina V. M. flimkien mal-Arċipriet u l-kleru

tal-parroċċa jiftħu dawn l-avvenimenti permezz ta’ kunċert ta’ mużika sagra li se jittella’ mill-Banda Santa Katarina V. M. fil-knisja ta’ Santa Marija f ’Bubaqra fis-7.30pm. Il-kunċert sejinkludi xogħlijiet magħrufa ta’ Miklos Rozsa, Alessandro Stradella, Gabriel Faure, Karl Jenkins u Marco Frisina, fost l-oħrajn. Se jiddebbuttaw għall-ewwel darba flimkien mal-Banda Santa Katarina V. M. is-soprani Żrieraq Dorothy Baldacchino u Deborah Vella flimkien mat-tenur Charles Vincenti. Se jinqraw ukoll diversi siltiet letterarji mis-Sinjura Catherine Portelli. Il-Banda Santa Katarina V.M. taż-Żurrieq tkun taħt id-direzzjoni tas-Surmast Josef Grech

L.R.S.M. Tippreżenta dan l-kunċert is-Sinjura Anna Maria Gatt.

L-attivitajiet jissoktaw nhar il-Ġimgħa 18 ta’ Marzu 2016 meta l-vara artistika ta’ Marija Addolorata, xogħol Karlu Darmanin se tkun qed iddur b’mod proċessjonali fit-toroq taż-Żurrieq.

Ta’ min jgħid li din is-sena din l-istatwa artisitka ġiet restawrata mill-artisti Alfred u Aaron Camilleri Cauchi.

Dakinhar stess is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmisti se tkun qed tiftaħ wirja ta’ vari u affarijiet oħra relatati malĠimgħa Mqaddsa fil-Każin tal-Banda Santa Katarina V. M. Il-ħinijiet tal-ftuħ se jkunu kif ġej: mimn nhar il-Ġimgħa 18 ta’ Marzu 2016 (jum id-Duluri)

sa nhar l-Erbgħa 23 ta’ Marzu, mis6.00pm.sal-10.30pm; il-Ħamis 24 ta’ Marzu (Ħamis ix-Xirka) mis-6.00pm sal-11.30pm; il-Ġimgħa 25 ta’ Marzu (il-Ġimgħa l-Kbira) mid-9.00am sa nofsinhar.

Barra minn dan, is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmisti se tkun qed tippreżenta dramm teatrali dwar il-Passjoni ta’ Sidna Ġesuù Kristu bl-isem ‘Iesus’ fis-sala tal-Iskola Primarja taż-Żurrieq taħt id-direzzjoni ta’ Chev. Lawrence Collins. Il-ħinijiet se jkunu: is-Sibt 19 ta’ Marzu fis-7.00pm, il-Ħadd 20 ta’ Marzu fis-2.00pm u fis-7.00pm.

Ta’ min jgħid ukoll li nhar il-Ħadd 20 ta’ Marzu (Ħadd il-Palm) fl-10.00am, il-Banda Santa Katarina V. M. se ttella’ programm ta’ marċi funebri f ’Misraħ Repubblika fiż-Żurrieq. Dakinhar il-banda se ddoqq marċijiet funebri mill-pinna tas-Surmast Direttur Josef Grech, tal-Assistent Surmast Alan Schembri, tal-bandist tal-post Jake Schembri, tas-Surmast Francis Falzon, kif ukoll ta’ diversi surmastrijiet renomati Maltin u barranin.

Hekk kif jgħaddu l-festi tal-Ġimgħa Mqaddsa, il-Knisja tiċċelebra l-akbar festa Nisranija, dik tal-Għid il-Kbir.

Għaldaqstant, is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmisti fi ħdan is-Soċjetà Mużikali Santa Katarina V. M. tieħu ħsieb li tibdel il-libsa ta’ Misraħ Repubblika u tlibbisha l-libsa tal-Għid, meta jintramaw sett bandalori oħra bis-simboli li juru li Kristu hu r-rebbieħ fuq il-mewt.

MADWARNA

kullħadd.com

13|03|2016 25

STABAT MATER

PURĊISSJONI F’SAN VINĊENZ

Bħal kull sena tiġi organizzata l-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira f ’San Vinċenz. Din is-sena se ssir illum il-Ħadd 13 ta’ Marzu.

Din l-attività ilha ssir għal dawn l-aħħar ħmistax il-sena. B’għan wieħed li nferrħu lill-anzjani tagħna, peress li ma jistgħux joħorġu minħabba raġunijiet ta’ saħħa, il-purċissjoni ssir f ’San Vinċenz stess.

Kien fis-sena 2000, metas-sala RB2A xtaqu li ssir statwa żgħira tar-Redentur, għas-sala tagħhom. Is-Sur Michael Bonnici, li huwa statwarju kif ukoll ħaddiem f ’San Vinċenz,minflok għamel statwa żgħira ddeċieda li ssir statwa ta’ Ġesù Redentur ta’ qies normali. Fuq din l-istatwa ġiet imfassla l-purċissjoni li għandna llum. Wara, għamel żewġ statwi oħra, Kristu mejjet, u d-Duluri li se tiżżanżan din is-sena.Is-Sur Anthony Zammit u sħabu ħadmu kemm felħu biex il-purċisjoni baqgħet tikber kull sena u tkun ta’ suċċess.

L-istatwi jiġu akkumpanjati mill-banda, suldati Rumani, l-Iscouts, personaġġi bibliċi u membri tal-kleru. Żdiedu wkoll it-tkaxkir talktajjen u nies anonimi li jġorru s-slaleb.L-anzjani jitmexxew minn voluntiera wara l-purċissjoni u oħrajn jistennewha mat-toroq u l-btieħi tar-residenza u l-entużjażmu kemm tal-parteċipanti u kemm tal-anzjani dakinhar tal-purċissjoni ikun qawwi wara sena ta’ stennija.

Barra l-purċissjoni ikun hemm ukoll attivitajiet oħrafis-swali, b’diversi mwejjed b’wirjiet tal-melħ u vari żgħar. Dan kollu jgħin Din il-wirja se tkun miftuħa biex idaħħallill-anzjani u ħaddiema fl-ispirtu tat-tbatija ta’ Ġesù kuljum mid-19 sas-26 ta’ Kristu.

Nistiednu lil kulħadd biex jattendi.

Marzu 2016, f ’91, Dar San Pietru, Triq F.M. Ferretti, ilQajjenza, Birżebbuġa (ftit ’il bogħod minn Għar Dalam u Villa Overhills). L-esibitur flimkien mal-familja tiegħu Grupp ta’ kittieba u poeti Karkariżi ħadu l-inizjattiva li qed jistiednu lil kulħadd biex jfakkru ħsibijiet dwar il-Passjoni u t-tbatija umana b’serata iżuru l-wirja. fis-Santwarju tal-Madonna tal-Ħerba, nhar is-Sibt 19 ta’ Ta’ min japprezza l-ħin u Marzu 2016 fis-7.15pm. It-tema se tkun Fis-Salib il-Qawmien d-dedikazzjoni ta’ esibituri Tagħna. bħal Peter Paul li, wara bosta Il-grupp, imsejjaħ Muża Karkariża – li l-membri tiegħu preparamenti li jibdew minn huma Charles Mifsud, Therese Pace, Ġorġ Peresso, Philip xhur qabel, ikun ta’ pjaċir Borg, Tarcisio Zarb, P. Angelo Mamo, Wayne Farrugia, Anton għalihom li l-pubbliku ġenerali Grasso, Charles B. Spiteri u Louis Briffa – fl-aħħar sentejn ħa jżur il-wirjiet tagħhom. Caruana sehem ukoll f ’diversi attivitajiet tal-Kunsill Lokali. temm jgħid li d-delizzju tiegħu Tul is-serata, li ddummadwar siegħa, ikun hemm intervalli jixtieq ikomplih matul is-snin li mużikali minn Elena Muscat u Joseph Lia. Ġorġ Peresso ġejjin b’aktar xogħlijiet ġodda. jippreżenta s-serata li se tkun kordinata minn Terry Muscat.

WIRJA LI SE TINFETAĦ GĦALL-PUBBLIKU GĦALL-EWWEL DARBA

Peter Paul Caruana, żagħżugħ ta’ 15-il sena, se jiftaħ għallpubbliku għall-ewwel darba l-wirja tiegħu marbuta malĠimgħa Mqaddsa. Minkejja li l-wirja Stabat Mater se tintwera fil-pubbliku għall-ewwel darba, din is-sena hija s-sitt sena li ilha tintrama din il-wirja.

Minn età żgħira Peter Paul u missieru Alex kienu jżuru bosta knejjes u wirjiet madwar Malta u Għawdex, u minn hemm nibet l-interess ta’ Peter Paul biex jibda jarma l-wirja tiegħu.

Matul is-snin, bil-għajnuna ta’ missieru, għaqqad sett ta’ 18-il vara u altar tas-sepolkru.

Mill-ewwel sena li rama sallum il-ġurnata, iż-żagħżugħ

kompla jkabbar il-wirja, tant li fis-snin li għaddew kien jarma f ’kamra fid-dar, iżda din is-sena se jarma f ’kamra ikbar li tkun aċċessibbli għallpubbliku. Fost ix-xogħol ta’ din il-wirja hemm ukoll xogħol ta’ ħjata maħdum minn Charlotte Caruana, omm l-esibitur; rakkmu maħdum minn Geronima Cilia ta’ Ħal Qormi; u s-sepulkru replika ta’ dak li kien jintrama fil-parroċċa ta’ Birżebbuġa sas-snin tmenin, però l-artal hu replika tal-altar maġġur tal-knisja parrokkjali ta’ Birżebbuġa li saru minn Alex. Il-bradelli huma xogħol tal-mastrudaxxa Joe Caruana, armati bil-brazzi u l-fjuri.

SERATA LETTERARJA

IL-PASSJONI TA’ KRISTU FIT-TOROQ TAL-MARSA ba ta’ Kristu flimkien maż-żewġ ħallelin u finalment il-qawmien mill-mewt.

Din is-sena l-Ġimgħa l-Kbira se taħbat aktar kmieni mis-soltu. Dan ifisser li se tkun sfida doppja għall-membri tal-Kumitat tal-Pageant Group Marija Reġina Marsa. Però, il-ġlieda kontra l-ħin xorta ssarfet fi proġetti u tibdiliet ġodda biex il-purċissjoni ta’ Sidna Ġesù Kristu tkompli tiġġedded u tissaħħaħ.

Il-wirja artistika Nhar il-Ħamis 17 ta’ Marzu fis-7.15pm se tiġi inawgurata uffiċjalment il-wirja artistika tal-mejda tal-appostli mis-Sindku tal-Marsa, is-Sur Francis Debono, fil-preżenza tal-membri tal-Kunsill Lokali u mbierka mill-Provinċjal Patri Martin Micallef OFM Cap. Il-wirja artistika tikkonsisti f ’sett ta’ kwadri u platti maħduma bl-idejn minn melħ ikkulurit b’xeni u simboli marbuta mal-Ġimgħa Mqaddsa. Il-wirja se tkun miftuħa kuljum u esibita fis-sala parrokkjali, quddiem il-knisja ta’ Marija Reġina (Triq Nerik Sacco) il-Marsa.

Il-ħinijiet tal-wirja huma bejn is-6.00pm u l-10.00pm. F’Ħamis ix-Xirka se tkun miftuħa mis-6.00pm sa 12.00am, u filĠimgha l-Kbira se tkun miftuħa mit8.00am sal-4.00pm. Il-wirja se tibqa’ miftuħa sa Sibt il-Għid.

Is-suċċess tas-sena l-oħra u proġetti ġodda Għall-ewwel darba fl-istorja tal-pageant, il-purċissjoni kif ukoll il-kundanna ġew irrakkontanti live mill-kummentatur, isSur George Peresso. Dan il-fattur intlaqa’ tajjeb ħafna min-nies li attendew, tant li din is-sena l-passjoni se terġa’ tkun irrakkontata bl-istess mod. Apparti min hekk, għall-kumdità tan-nies, din is-sena wkoll se jiżdied in-numru ta’ siġġijiet fit-triq ta’ quddiem il-parroċċa Marija Reġina. Dan biex il-purċissjoni u l-pageant ikunu aktar aċċessibbli għannies li jattendu.

Din is-sena l-Kumitat daħal għal proġett ġdid permezz tat-tnedija tal-banda Rumana. Il-banda Rumana hija magħmula minn tmien persuni lebsin ta’ suldati Rumani. Fil-fatt, dawn is-suldati, li se jkollhom it-trumbetti u t-tnabar, se jdoqqu l-fanfarra, li hija kompożizzjoni tas-Surmast Direttur Mario Testa. Il-membri tal-banda Rumana huma wkoll membri tal-First Marsa Scouts Group, li flimkien mal-Banda Trinita Qaddisa Marsa u l-Banda Marija Reġina Marsa Scouts Group se jdoqqu marċi funebri.

Apparti x-xogħol fuq il-banda, bħassnin ta’ qabel il-Kumitat ħa ħsieb biex jerġa’ jżannan vestwarji ġodda, kif ukoll jagħmel manutezzjoni fuq vestwarju u simboli li jinġarru waqt il-purċissjoni.

Dati u ħinijiet Il-purċissjoni u l-pageant: Il-purċissjoni toħroġ nhar Ħadd il-Palm, 20 ta’ Marzu, mill-parroċċa ta’ Marija Reġina fil-5.30pm. Wara ssir il-parata tas-sul-

dati Rumani segwita mill-kundanna għall-mewt ta’ Sidna Ġesù Kristu.

Il-purċissjoni se tgħaddi mit-toroq tażżewġ parroċċi tal-Marsa; dik ta’ Marija Reġina u tat-Trinità Qaddisa. Fil-pageant u l-purċissjoni se jieħdu sehem ukoll għadd kbir ta’ personnaġġi Rumani, Eġizzjani u Lhud mit-Testment l-Antik u mit-Testment il-Ġdid. Il-pageant jilħaq il-qofol tiegħu fi Triq Azzopardi fejn tiġi ppreżentata live fuq palk armat quddiem il-kunvent tal-Patrijiet Kapuċċini t-tisli-

Wirja ta’ ħwejjeġ bibliċi Il-Kumitat Festi Esterni Marija Reġina Marsa flimkien mal-Pageant Group se jtellgħu wirja ta’ ħwejjeġ bibliċi bl-isem Miegħu fil-Ġetsemani. F’din il-wirja se jkun hemm esibiti ħwejjeġ tal-epoka, kif ukoll statwi life-size. Il-wirja se tkun miftuħa minn nhar it-Tlieta 22 ta’ Marzu sa Sibt il-Għid. Il-ħinijiet tal-wirja huma l-istess ħinijiet tal-wirja artistika.

Il-wirja se tkun esibita fiċ-ċentru parrokjali, biswit il-wirja artistika.

26 13|03|2016

kullħadd.com

MADWARNA

IL-BOV JOFFRI €50,000,000; 3.50 % NOTI SUBORDINATI 2030

Il-Bank of Valletta ħabbar l-offerta għall-pubbliku ta’ ammont massimu ta’ €50 miljun, 3.50% Noti Subordinati li jimmaturaw fl-2030. Id-dettalji tal-offerta għall-pubbliku jinsabu fil-prospett, fis-suppliment u fit-termini finali, li, flimkien mal-formoli ta’ applikazzjoni, huma disponibbli mill-fergħat talBank of Valletta u mingħand intermedjarji finanzjarji awtorizzati oħra.

Meta tkellem dwar l-offerta, l-Uffiċjal Kap Eżekuttiv tal-Bank, is-Sur Mario Mallia, qal li din l-offerta hija parti integrali mill-Programm ta’ Ħruġ ta’ Dejn Subordinat tal-Bank, li huwa mmirat biex isaħħaħ

iżjed il-kapital tat-tip tier 2 tal-Bank. “Il-Bank of Valletta evolva matul is-snin f ’istituzzjoni li toffri firxa ta’ servizzi finanzjarji. Għaldaqstant, il-prijorità ewlenija tal-Bank hija li jsaħħaħ il-bażi tal-kapital tiegħu billi jżid il-kapital, kemm dak li huwa tier 1 kif ukoll it-tier 2. Dan jiżgura li kull linja kummerċjali tal-Bank tkun sostnuta sew b’livelli adegwati ta’ kapital.”

In-Noti li qed jiġu offruti mill-Bank jikkonsistu f ’żewġ tranches (waħda f ’kull Series 1 u Series 2) li se jkunu funġibbli mal-ewwel żewġ tranches ta’ Series 1 u Series 2 maħruġa mill-Bank f ’Diċembru li

għadda. Għall-ewwel żewġ tranches kien hemm iżjed minn 2,600 applikazzjoni li rriżultaw f ’sottoskrizzjoni żejda ta’ aktar minn €38 miljun. Billi kien hemm numru ta’ applikanti li l-applikazzjonijiet tagħhom ġew imnaqqsa b’riżultat tas-sottoskrizzjoni żejda, ilBank irriżerva ammont speċifiku ta’ Noti fit-tranches funġibbli għal dawn l-investituri.

L-isponsors konġunti maħtura għal dan il-Programm huma Rizzo, Farrugia & Co. (Stockbrokers) Ltd, u Jesmond Mizzi Financial Advisors Ltd. Saret applikazzjoni biex in-Noti jiġu kkwotati fuq il-Lista Uffiċjali tal-Borża ta’ Malta.

HSBC MALTA U L-G.W.U. JIFFIRMAW FTEHIM KOLLETTIV ĠDID

Il-Bank HSBC Malta u l-General Workers Union (G.W.U.) qablu fuq ftehim kollettiv ġdid li jkopri l-perjodu bejn l-2014 u l-2018. Il-ftehim kien iffirmat miżżewġ organizzazzjonijiet fil-preżenza tal-membri tal-istaff fil-workshop ewlieni, iċ-Ċentru tal-Operat ta’ HSBC, f ’Ħal Qormi.

Il-ftehim ikopri l-kategoriji ta’ impjegati mhux klerikali u jistipula żidiet fil-paga matul il-perjodu tal-ftehim, kif ukoll benefiċċji finanzjarji u oħrajn mhux finanz-

jari. L-uffiċjali mill-HSBC u l-G.W.U. esprimew is-sodisfazzjoni tagħhom waqt l-iffirmar tal-ftehim il-ġdid.

Il-ftehim kien iffirmat mill-Kap Eżekuttiv ta’ HSBC Andrew Beane u l-Kap tar-Riżorsi Umani Mandy Garner, filwaqt li, is-Segretarju Ġenerali tal-G.W.U. għas-Sezzjoni tal-Professjonisti, Finanzi u Servizzi Charles Galea u l-membru Anthony Facciol irrappreżentaw lill-G.W.U.

HOPE #MISSIO FEST Missio, jew kif jafuh innies, l-uffiċċju missjunarju, dalwaqt se jkun qed itella’ attività għall-familji kollha fejn ikunu jistgħu jgawdu minn divertiment, tagħrif u għajnuniet diversi lill-Opri Missjunarji Pontifiċji, illum magħrufin bħala Missio, li huma impenjati li jilħqu l-iktar żoni vulnerabbli f ’ħafna pajjiżi tad-dinja, b’mod speċjali flAfrika, l-Asja u l-Amerika t’Isfel.

Missio Malta tagħmel parti minn din l-organizzazzjoni kbira li tgħin 1,150 djoċesi li għandhom bżonn

għajnuna sostanzjali fejn tidħol l-evanġelizzazzjoni, l-edukazzjoni, is-saħħa, l-ikel u ilma tajjeb għax-xorb.

B’hekk, nhar is-Sibt 19 ta’ Marzu 2016 se tkun qed itella’ Hope – #Missio Fest, maratona fuq it-televiżjoni; kif ukoll ġurnata ta’ attivitajiet, divertiment, u għotjiet ta’ ġenerozità mill-pubbliku li se jattendi u jsewgi live fuq l-istazzjonijiet tat-televiżjoni lokali kollha.

L-għan ewlieni ta’ dan ilfestival huwa Tgħallem – Ħu Azzjoni – Ħu Sehem. Ittliet prinċipji jagħtu messaġġ

ewlieni, li huwa stedina għallpoplu biex jitgħallem dwar il-missjoni ta’ Missio, jagħti kontribuzzjoni billi jgħin kif jista’, u finalment jagħti sehmu fl-attivitajiet li se jkunu qed jiġu mtellgħa matul il-ġurnata.

Hope# Missio Fest se tibda minn nofsinhar u tkompli sa nofsillejl, u se tkun mifruxa fil-grawnds ta’ PAMA, ilMosta. Matul din il-ġurnata se jkun hemm xandiriet diretti fuq it-televiżjoni lokali fejn it-telespettaturi jistgħu jsegwi mill-qrib informazzjoni dwar fejn se jmorru d-donazzjonijiet, il-

preparamenti għal min ikun irid isegwi xi missjoni, kemm psikoloġikament u mil-lat mediċinali dwar tilqim u mard wieħed jista’ jipprevieni, u anke informazzjoni missjunarja.

Fil-palk ewlieni wieħed se jkun jista’ jsegwi divertiment bi programm varjat kif ukoll żona għat-tfal fejn ikunu jistgħu jilagħbu u jipparteċipaw u jsegwu attivitajiet għalihom. Fost oħrajn se jkun hemm kunċerti live minn X-Tend, Raquel, u The Crowns, kif ukoll kant minn La Voix Academy u żfin

minn Keith Dance Studio.

Għat-tfal se jkun hemm diversi logħob u attivitajiet oħra bħal face painting, u anke s-sehem ta’ Mosta Nursery u Għajnsielem Nursery li se jħejju programm ta’ taħriġ għat-tfal f ’ħiliet tal-futbol u attivitajiet oħra.

Waqt dan kollu se jkun hemm il-linji tal-telefown miftuħa għal dawk kollha li jkunu jridu jagħtu xi donazzjoni.

Is-serata waqt il-maratona se tkun ippreżentata minn Amanda Ciappara, Alfred Zammit u Jean Claude Micallef.

SKEDA

kullħadd.com

103 06.50 Flimkien ma’ Nancy (R) 07.45 Eżerċizzi ma’ Fr Colin Apap 07.50 Sejjaħtli Helpline (R) 08.30 Paperscan 10.00 Aroma Kitchen (R) 11.05 Karriera (R) 11.30 Cibus 12.30 Aħbarijiet 12.35 Kyrios 12.45 Telebejgħ 13.00 In d House (R) 14.00 Arani Issa (R) 16.45 Attività Politika – PL 17.30 Aħbarijiet 17.35 Telebejgħ 17.50 L-Argument 19.30 Aħbarijiet 20.10 Ieqaf 20 Minuta 20.35 Andrew & Sue 21.35 On d Road 22.15 Il-Patt (R) 23.20 Eżerċizzi ma’ Fr Colin Apap

151 06.00 Lena 06.30 Cultura Memex 06.55 Heartland Cambiamenti 07.40 Occasioni Speciali 08.20 Viaggi da Record 08.45 Il Nostro Amico Charly 09.30 I Nostri Amici Animali 10.15 Cronache Animali 11.00 Mezzogiorno in Famiglia 13.00 Tg2 Giorno 13.30 Tg 2 Motori 13.45 Quelli che Aspettano 15.30 Quelli che il Calcio 17.05 Tg2 l.I.S. 17.08 Meteo 2 17.10 90° Minuto 19.35 Squadra Speciale Cobra 11 20.30 Tg2 20.30 21.00 N.C.I.S. Analisi Fasulle 21.45 Limitless – Intelligenze Artificiali 22.40 La Domenica Sportiva

162 06.00 06.57 07.00 07.45 08.00

09.40 10.15 10.45 12.10 13.50 15.40 17.20

19.20 21.10 23.15

Media Shopping Anica Flash Find my Family Australia Media Shopping Extreme Makeover, Home Edition X-style ’16 Il Matrimonio Più Bello Non Ditelo Alla Sposa Dr House Gli Angeli di Lisa Gossip Girl Inga Lindstrom Mia e le Sue Sorelle Dr House Call the Midwife Pleasantville

372 06.00 Chopped 07.00 Amazing Wedding Cakes 08.00 The Pioneer Woman 09.00 Siba’s Table 10.00 Barefoot Contessa 11.00 Chopped 12.00 Diners Drive-Ins and Dives 15.00 Chopped 16.00 Siba’s Table 17.00 Tia Mowry at Home 18.00 Rev Run’s Sunday Suppers 19.00 Cutthroat Kitchen 20.00 Follow Donal to Europe 21.00 Australian Food Adventures with

Matt Moran 22.00 Diners Drive-Ins and Dives 23.00 Tia Mowry at Home

412 09.00 Pawn Stars 17.00 Storage Wars 18.00 Pawn Stars 19.00 Ax Men 20.00 American Restoration 21.00 Ancient Aliens 23.00 Texas Rising

13|03|2016 27

102 07.00 Aħbarijiet 08.00 The Client (R) 08.45 Telebejgħ 10.15 Għalkulħadd 11.15 Quddiesa mis-Santwarju Ta’ Pinu 12.00 Maratona Ġbir ta’ Fondi PN –

Politika Onesta 18.00 Aħbarijiet 18.05 Maratona Ġbir ta’ Fondi PN –

Politika Onesta 19.30 Aħbarijiet 20.00 Maratona Ġbir ta’ Fondi PN –

Politika Onesta 23.00 Aħbarijiet

152 06.00 Fuori Orario – Cose (mai) Viste 07.20 Il Segreto della Sierra 07.45 Il Nuovo Comandante 08.10 Film: Un Marito per Anna Zac-

cheo 10.00 La Quarta Età 10.30 Speciale Community le Storie 11.10 Tgr 14.30 In 1/2 Ora 15.00 Tg3 lis 15.05 Ciclismo – Tirreno Adriatico

2016 tappa, Foligno Monte San

Vicino 16.10 Kilimangiaro 19.00 Tg3 20.00 Blob 20.10 Che Tempo Che Fa 21.40 Quasi Quasi 21.49 Che Tempo Che Fa 21.50 Presa Diretta Caro Farmaco 23.35 Tg3 23.45 Tg Regione

300 06.00 Green Balloon Club 06.25 Mr Bloom’s Nursery 06.45 Charlie and Lola 07.10 Green Balloon Club 07.35 Mr Bloom’s Nursery 07.55 Doctors 09.50 EastEnders 11.45 The Weakest Link 12.30 Doctor Who 13.20 Last of the Summer Wine 14.20 The Weakest Link 15.05 Doctor Who 15.50 The Fat Fighters 16.40 Hotel Secrets With Richard E

Grant 17.30 Little Dorrit 20.10 Father Brown 21.00 By Any Means 21.50 Blackout 22.45 Spooks

400 06.00 How Do They Do It? 06.25 Fat N’ Furious 07.15 Fast N’ Loud 08.10 Wheeler Dealers 09.05 Cuban Chrome 09.55 The Pop Illusionist 10.50 Troy 11.40 Storage Hunters 12.35 Property Wars 13.30 The Liquidator 14.25 Dallas Car Sharks 15.20 Classic Car Rescue 16.15 Cuban Chrome 17.10 What on Earth?

18.05 Ed Stafford 19.00 The Island with Bear Grylls 20.00 Pacific Warriors 21.00 Kings Of The Wild 22.00 Timebomb Iceland 23.00 Railroad Alaska

452 07.05 Blaze and the Monster Machines 07.30 PAW Patrol 07.55 Winx Club 08.50 The Fairly OddParents 09.40 Sanjay and Craig 10.05 Alvinnn!!! and the Chipmunks 10.25 Kung Fu Panda 11.20 Big Time Rush 12.05 Sam & Cat 12.30 Victorious 12.55 Big Time Rush 13.20 Alvinnn!!! and the Chipmunks 13.45 SpongeBob SquarePants 14.35 The Penguins of Madagascar 15.15 The Fairly OddParents 15.55 iCarly 16.20 Big Time Rush 16.45 Nicky, Ricky, Dicky & Dawn 17.10 iCarly 17.35 SpongeBob SquarePants 18.00 Teenage Mutant Ninja Turtles 18.25 The Penguins of Madagascar

101 06.00 News Loop 07.30 Qalb in-Nies 08.00 Paq Paq on Test 08.15 Madwarna 08.45 Ħadt l-Aħbar 10.00 New Rooms 10.30 Malta u lil Hinn Minnha 12.00 Aħbarijiet 12.10 Ħadd Għalik 15.00 Ħbieb u Għedewwa 18.00 Aħbarijiet 18.15 Għawdex Illum 18.45 Maltin f ’Iżmir 20.00 Aħbarijiet 20.50 L-Assedju 21.40 Paq Paq on Test 21.50 Aħbarijiet 21.55 ZOS-Zone of Separation 23.00 Madwarna 23.15 Aħbarijiet 23.30 Smack Down WWE

104 07.00 News Loop 08.30 Paq Paq on Test 08.40 Kelma għall-Ħajja 09.00 Quddiesa tal-Ħadd 09.45 Vatican Magazine 10.15 Qalb in-Nies 10.45 Dot EU 11.00 MEA 11.30 Awtokura 12.00 New Rooms 12.30 Venere 13.00 Paq Paq Lifestyles 13.30 Gadgets 14.00 BOV Premier Hibs vs Mosta 16.00 Malta u lil Hinn Minnha 17.30 Pellikola 18.00 Animal Diaries 19.00 Għawdex Illum 19.30 Dwarna 20.30 Aħbarijiet għal persuni b’nuqqas

ta’ smigħ 20.40 Paq Paq on Test

153 07.35 Tg4 Night News 07.55 Media Shopping 08.25 Nonno Felice 08.57 Terra!

10.00 Santa Messa 10.50 Le Storie di Viaggio a....

11.30 Tg4 Telegiornale 12.02 Perry Mason 14.00 Donnavventura 14.50 I Giorni del Commissario

Ambrosio 17.02 Ad Ovest del Montana 18.51 Anteprima TG4 18.55 Tg4 Telegiornale 19.30 Dentro la Notizia 19.50 Tempesta d’Amore 1a TV 21.15 Una Serata Bella Per Te, Mogol

306 06.00 The Two Faces Of Prince Harry 06.30 The Untold Story 07.00 Rich Kids of Beverly Hills 11.00 Christina Milian Turned Up 12.00 I Am Cait 21.00 Just Jillian 22.00 Keeping Up With the Kardashians 23.00 Hollywood Medium With Tyler

Henry

403 06.50 Cake Boss 09.30 Little People Big World 10.00 Leah Remini 10.25 Little People Big World 11.20 Sin City ER 12.15 Our Little Family 13.10 Little People Big World 14.05 Cake Boss 15.00 Brides of Beverly Hills 15.30 Say Yes to the Dress 16.25 Happily Ever Laughter 16.50 Curvy Brides 17.20 Something Borrowed Something

New 17.50 Bride by Design 18.15 Say Yes to the Dress 20.05 90 Days to Wed 21.00 Say Yes to the Dress 21.55 Botched Up Brides 22.50 My Extreme Excess Skin 23.45 Sex Sent Me to the E.R.

150 06.00 Parlamento Punto Europa 06.30 Unomattina in Famiglia 10.00 Easy Driver 10.30 A Sua Immagine 10.55 Santa Messa 11.50 A Sua Immagine 12.00 Recita Angelus 12.10 A Sua Immagine 12.20 In Diretta da Sanremoin 13.30 Telegiornale 14.00 L’Arena 16.35 Domenica In 18.45 L’Eredità 20.00 Telegiornale 20.35 Affari Tuoi 21.30 Tutto Può Succedere 23.33 Tg1 60 Secondi 23.35 Speciale TG1

154 06.00 07.55 08.00 09.10 09.50 11.00 12.00 13.00 13.40 14.00 18.45 20.00 20.40 21.10 21.11 23.30

Prima pagina tg5 Traffico Tg5 Mattina Le Frontiere Dello Spirito Il Pranzo Della Domenica Le Storie di Melaverde Melaverde Tg5 L’Arca di Noè Domenica Live Caduta Libera Tg5 Paperissima Sprint Riassunto A.D. La Bibbia L’Isola Dei Famosi

155 06.56 Hannah Montana 07.35 Iacchi du-du 07.49 Pixie e Dixie 08.03 Il Cucciolo di Scooby 08.20 Titti e Silvestro 08.35 I Flinstones 09.30 Grand Prix Superbike, Thailandia 11.00 Due Uomini e 1/2 11.55 Mike & Molly 12.25 Studio Aperto 13.00 L’Isola Dei Famosi 13.20 Sport Mediaset XXL 14.00 Grand Prix Superbike,Thaliandia 14.50 Bandslam 17.05 Tim Music Live a Casa Tua 18.30 Studio Aperto 19.00 L’Isola Dei Famosi 19.14 Rush Hour

307 07.15 Hawaii Life 07.40 Healthy Gourmet 08.30 Beachfront Bargain Hunt 09.25 Caribbean Life 09.50 Hawaii Life 10.15 Rehab Addict 11.10 Curb Appeal 12.00 Junk Gypsies 12.50 Cousins on Call 13.15 Kitchen Cousins 13.45 Giada’s Weekend Getaways 14.35 Tiny House Big Living 15.25 Fixer Upper 16.15 Rehab Addict 17.05 Celebrities at Home 18.00 Extreme Homes 18.55 House Hunters 19.45 Hawaii Life 20.10 Restoration SOS Charleston 20.35 Rehab Addict 21.00 Rachel Hunter’s Tour of Beauty 21.55 Tiny House Big Living

405 06.00 Monkey Life 06.25 Treetop Cat Rescue 07.15 Wild Capture School 08.10 Rugged Justice 09.05 Dr. Dee. Alaska Vet 10.00 Big Fish Man 10.55 Austin Stevens Most Dangerous 11.50 Wild Capture School 12.45 Wildest India 13.40 Bahama Blue 14.35 Wildest Arctic 15.30 Wild Appalachia 16.25 Biggest & Baddest 17.20 Gator Boys 18.15 Rugged Justice 19.10 Dr. Dee. Alaska Vet 20.05 Treetop Cat Rescue 21.00 Gator Boys 21.55 Austin Stevens Most Dangerous 22.50 Gator Boys

312 06.00 True Heart 07.30 Mirrormask 09.10 Saved!

10.40 Island of the Lost 12.10 Robinson Crusoe 13.40 Limit Up 15.10 Late for Dinner 16.45 Seven Years in Tibet 19.00 Suspect Zero 20.40 Cold Mountain 23.15 Four Rooms

410 06.00 House Hunters International 08.00 Salvage Dawgs 09.00 The Vanilla Ice Project 10.00 Baggage Battles 11.00 Shed & Buried 12.00 Building Alaska 13.00 Man Caves 14.00 Lake Life 15.00 Shed & Buried 16.00 Salvage Dawgs 17.00 Building Alaska 18.00 House Hunters International 19.00 Expedition Unknown 20.00 Mysteries at the Monument 21.00 Mysteries at the Museum 22.00 Building Alaska 23.00 Man Caves

600 06.30 IBU World Championship Biathlon 08.45 FIS World Cup Alpine Skiing 11.30 IBU World Championship Biathlon 12.45 FIS World Cup Ski Jumping 14.45 IBU World Championship Biathlon 15.45 Paris-Nice Road Cycling 16.45 Tirreno-Adriatico Road Cycling 18.00 Wintersports Today 18.55 Eurosport2 News 19.00 World Grand Prix Snooker 22.00 Eurosport2 News 22.05 Equestrian 23.00 Major League Soccer

ANDREW & SUE Illum fit-8.35pm fuq ONE Sue tmur tfittex lil Emma iżda ma ssibhiex. Fejn marret?

Mike ikompli jirċievi aktar telefonati minn dawk li jriduh li joqtol lil Paul. Alan jaffronta lil Mandy dwar il-flus li kellha moħbija fil-kamra tas-sodda tagħha.

Gracie takkuża lil Manwel li hu ipokrita. Andrew u Sue jiddeċiedu li jkellmu lil Mandy dwar l-imġiba tagħha fl-aħħar ġranet

28 13|03|2016

kullħadd.com MIĊ-

ĊINEMA

RAPPORT TA’

ĊINEMA

CARMEL BONNICI SPLUSSIV

TRIPLE 9

ĊORMA PULIZIJA KORROTTI Atturi Ewlenin: Casey Affleck, Chiwetel Ejiofor, Anthony Mackie, Aaron Paul, Woody Harrelson, Kate Winslet Direttur: John Hillcoat Ħin: 116 min.

Distributur: E-One Films Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 15

Triple 9 huwa thriller verament oskur, mexxej sewwa u brutali wkoll.

Fil-fażi inizzjali, grupp ta’ pulizija minn Atlanta, b’mod pjuttost vjolenti u spettakolari jisirqu kaxxa tad-depożitu minn bank għal wieħed kriminal Russu li jinsab maqful f ’ċella. Din is-serqa tispiċċa fi sparatura elaborata fi triq prinċipali mimlija traffiku.

Ditective Sergeant Jeffrey Allen (Harrelson) jinvestiga dan il-każ li kien ippjanat minn eksmembru tal-Forzi Speċjali, Michael Atwood (Ejiofor). Is-surġent ma jkunx jaf li neputih, Chris Allen (Affleck), pulizija b’subgħu dritt, għandu bħala sieħeb miegħu wieħed minn dawn il-ħallelin. Irina Vlaslov (Winslet), il-mara talkriminal Russu, tqabbadhom jagħmlu serqa oħra, aktar iebsa u kważi impossibbli.

L-uniku tama li jirnexxu hi li jdawru l-attenzjoni tal-Korp tal-Pulizija billi joperaw il-kodiċi 999 – jiġifieri li hemm pulizija ferut gravi, reat viljakk li huma stess organizzaw. Ikun Chris, li m’għandu informazzjoni ta’ xejn, li se jsib ruħu fin-nofs.

Triple 9 tant fih azzjoni qawwija u set-pieces ta’ movimenti splussivi li kultant, minħabba f ’hekk, l-andament ibati. Il-film jinkludi kast tajjeb li kollha jimpressjonaw fil-parti rispettiva tagħhom.

L-atmosfera hi kontinwament morbida, bi sparaturi f ’xi żona perikoluża tal-gwerra u b’kuluri skuri li juru lill-belt ta’ Atlanta, l-aktar bil-lejl, bħala post infernali. Dawn il-karattri immorali ftit li xejn jiġbdu s-simpatija tal-udjenzi lejhom.

PRIDE & PREJUDICE & ZOMBIES

AĠITAT

INVAŻJONI TAL-BIŻA’ FL-ERA VITTORJANA Atturi Ewlenin: Lily James, Sam Riley, Jack Huston, Bella Heathcote, Douglas Booth, Charles Dance, Lena Heady Direttur: Burr Steers Distributur: Lionsgate UK Maħruġ minn KRS Releasing In-novella klassika ta’ Jane Austen, il-favorita ta’ Winston Churchill, Pride & Prejudice, sabet trattament leġġer u kummerċjali bil-ktieb best-seller ta’ Seth Grahame-Smith, Pride And Prejudice And Zombies.

Dan il-ktieb, wara li qala’ kritika pożittiva, sab post għoli għal diversi xhur fillista tal-aqwa volumi tan-New York Times. L-adattament ċinematografika saret permezz tal-intervent tal-attriċi Natalie Portman, li hija waħda millprodutturi. Il-bażi tal-istorja ta’ Jane Austen, dwar ħamest aħwa bniet li jridu jfittxu raġel għaż-żwieġ qiegħda hemm, anke l-andament umoristiku ta’ soċjetà aristokratika, blatmosfera, l-użanzi u l-kostumi tal-perjodu Vittorjan ta’ aktar minn mitt sena ilu.

Fl-Ingliterra tas-seklu dsatax, marda misterjuża ġġenerat nies li jqumu mill-mewt għatxana għal-laħam uman. Il-manjieri ġentili, puliti u edukattivi tant imsemmijin għalihom

Ħin: 108 min. Ċert. 12 A

f ’dak iż-żmien taru mar-riħ, u l-kampanja Ingliża saret qisha żona ta’ gwerra b’mijiet ta’ zombies jiġġerrew u jfittxu lillumani.

F’ħakka t’għajn, nies u ħbieb normali, meta milquta, isiru feroċi b’ġuħ klubi fuqhom.

Elizabeth Bennet (James) hija esperta fl-arti marzjali u fl-użu tal-armi, mara indipendenti li taf tiddeċiedi għaliha stess.

Is-sitwazzjoni prekarja talmument tisfurzaha biex tingħaqad ma’ Mr Darcy (Riley), raġel arroganti tal-klassi għolja, li ma tantx għandha grazzja miegħu, però kapaċissimu filġlieda ma’ dawn il-misħutin.

Flimkien jimbarkaw f ’din ilkruċjata ta’ fejda.

L-adattament ta’ Pride And Prejudice And Zombies għal fuq il-liżar ċinematografiku ma jidhirx li rnexxiet sa barra għax, għalkemm id-dekor, ix-xenarju u l-atmosfera tal-perjodu huma tajbin, l-istorja hi xi ftit wkoll jinterpreta l-andament dawk baxxi (il-mejtin/ħajjin) xotta u l-protagonisti ma tantx bejn l-aristokratiċi, dawk tal- bħala s-sistema Vittorjana taljimpressjonaw. Wieħed jista’ klassi medja bħal Elizabeth, u klassijiet soċjali.

ĊINEMA RISEN

kullħadd.com

13|03|2016 29 FURJUŻ

RAPPORT INVESTIGATTIV DWAR IL-ĠISEM MEJJET TA’ ĠESÙ

deriġih lejn xi dixxipli ta’ Roque Banos. Id-direttur hu (1991). Film li tassew jixraq Atturi Ewlenin: Joseph Fiennes, Tom Felton, Peter Firth, Ġesù Kristu, ħalli jsolvi din Kevin Reynolds tal-famuż għal dan iż-żmien tar-RanCliff Curttis, Maria Botto il-problema malajr kemm Robin Hood: Prince Of Thieves dan! jista’ jkun. Aktar ma jidħol Direttur: Kevin Reynolds Ħin: 109 min. il-ġewwa fit-tiftix tiegħu u Distributur: Columbia/Sony fin-nies li jinvestiga, aktar se Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. 15 jsib ruħu kkonfondut qisu xi Bejn it-02.03.2016 u s-06.03.2016 ras maqtugħa. Fuqu se sseħħ Barabbas (1961), jiftaħ b’Pil- Pilatu (Firth) jieħu ħsieb trasformazzjoni drammati1. Deadpool atu jeħles lil dan il-kriminal, il-mewta ta’ Ġesù (Curtis) ka u, minn eroj militari meskont ix-xewqa tal-poplu, fuq salib. Pilatu, biex jogħġob tikoluż u ambizzjuż, fi ftit 2. Alvin & The Chipmunks: The Road Chip u jikkundanna lil Ġesù għal lill-mexxejja tal-Lhud, anke ġranet se jibda jiddubita minn 3. Dirty Grandpa mewta kiefra fuq is-salib. jqabbad żewġ gwardji għassa dak kollu li kien jemmen qa4. The Finest Hours Dan il-film kien irreklamat mal-qabar. Meta dawn, wara bel u fl-aħħar se jiffaċċja dihekk: It begins where the other tliet ijiem, imbeżżgħin jir- lemma qawwija, straordinarja 5. Point Break big ones left off (jibda fejn il- rappurtaw li Yeshua (l-isem u mill-aktar sorprendenti.

Risen hu rakkont investifilms epiċi l-oħra spiċċaw. Ebrajk ta’ Gesù kif imsemmi Il-kruċifissjoni f ’Risen ukoll fil-film) qam mill-mewt fost gattiv minn bniedem pagan. isseħħ fil-bidu, għax din dija kbira li għammxitilhom Joseph Fiennes, fil-parti ewil-produzzjoni tikkonċerna għajnejhom, hu jordna biex lenija jiġbed sewwa l-attenzx’ġara wara l-mewt ta’ Kristu Clavius u Lucius (Felton), joni bħala wieħed konfuż, Mistoqsija għal din il-ġimgħa: l-assistent tiegħu, isolvu b’serjetà melankolika fuqu fuq is-salib.

Fuq xiex jittratta l-film Risen?

Wara li jirbaħ battalja ħarxa l-misteru ta’ x’ġara tassew u anke ġieli ssummat. Parti Ibgħat it-tweġiba tiegħek lil: kontra xi ribelli Lhud, fejn lill-Messija fil-ġimgħat ta’ sostanzjali minn dan il-film Kompetizzjoni Films, KullĦadd, ir-Rumani jużaw ħjiel ta’ wara din l-aħbar stramba u inġibdet hawn Malta, b’xeĊentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, tattiċi kif rajna f ’films bħal b’hekk forsi jiskansaw xi re- narju realistiku ta’ terran ĦMR 1717. selvaġġ u ta’ periklu, sets Zulu (1964) u 300 (2006), wwixta kbira. il-mexxej tagħhom Clavius Konfuż għall-aħħar, Clavius tajbin ta’ palazzi Rumani u Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: (Fiennes), Tribun Militari jibda jħuf ’l hawn u ’l hinn, ta’ djar foqra tal-Lhud, kif A. Mifsud – il-Mosta Ruman, ikun imqabbad minn iħallas spija Lhudi biex jid- ukoll mużika evokattiva ta’

L-AQWA ĦAMES FILMS

KOMPETIZZJONI EMPIRE CINEMA

30 13|03|2016

kullħadd.com

AVVIŻI KLASSIFIKATI ­­­­PR­OPRJETÀ

beginners u kompetizzjonijiet minn Imperial Qualified Dance Uffiċju għall-kiri fi triq prinċipali Teacher (ISTD) Ibgħat SMS fuq f ’Ħal Luqa. €500 fix-xahar. 7925 3015 jew ċempel 2138 6818 sa 12.00pm. Ċempel 7982 0749.

TANAYA’S Dev. Ltd: Għażla kbira ta’ appartamenti f ’kull żona ta’ Malta. Jinbiegħu mingħajr depożitu u nħallsulek il-kuntratt. Offerta speċjali. Għal aktar dettalji ċempel 9992 4999.

Mingħajr aġenti jekk jogħġbok.

SERVIZZI Lezzjonijiet fir-Rabat. Ejjew A.R.C. għas-suġġetti kollha minn Year 4 sa Year 6. Nagħmlu wkoll reading classes għal tfal bejn l-4 u s-6 snin u 7 sa 11-il sena. Minn Form 1 sa Form 5 u Matsec Exam Maths, Malti, Ingliż, Physics, Biology u Ġermaniż. Klassijiet tallingwi għall-adulti wkoll. Ċemplu 9943 2994.

Investigazzjoni Privata: Żwiġijiet, għerusija u relazzjonijiet oħra, DNA forensic tests, tfal maħtufin minn Malta, każijiet ċivili, każijiet oħra fil-qorti, problemi f ’kumpaniji jew negozju. Nagħmlu xhieda filQorti. Naħdmu f ’Malta u anke barra. Għal appuntament ċemplu 7959 0000. email: info@ privateinvestigationmalta.com Korsijiet f ’Livell Ordinarju f ’diversi suġġetti bħallMatematika, Ingliż, Malti, Franċiż, Fiżika u oħrajn. Noffru wkoll korsijiet tal-ECDL. Prezz €35 kull module. Noffru wkoll korsijiet bażiċi fil-kompjuter, €50. Ċempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew żur is-sit elettroniku www.tudorinstitute.com Tewmi Group għal lezzjonijiet tal-karozzi kemm manual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzi għall-kiri bi prezzijiet raġonevoli. Żur is-sit www.tewmi. com jew ċempel 9942 2422.

Lezzjonijiet taż-żfin fuq stil ballroom jew Latin-Amerikan.

Lezzjonijiet taż-żfin għall-

Care and Cure Group Ltd: infermiera mħarrġa, caring assistants, nannies, nies imħarrġin biex iżommu kumpanija, għajnuna fid-djar u night sitters.

Servizz ta’ 24 siegħa, Għandna wkoll għall-kiri: wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds. Għal aktar informazzjoni ċempel fuq dawn in-numri: 2137 6946/9947 0178.

AFFARIJIET GĦALL-BEJGĦ

aerials tat-televiżjoni. Offerti www.kendawaterproofing.com vantaġġjużi fuq sistemi tassatellita u fuq l-android TV boxes. Għal aktar infromazzjoni AVVIŻI OĦRA ċempel 2148 6211.

Jien ġuvni bil-għaqal ta’ 39 sena.

Għal kull tip ta’ kisi bil-ġibs, Nixtieq niltaqa’ ma’ tfajla, single ramel u siment, graffiato, żebgħa, mother jew separata, bejn 23 u xogħol fuq l-antik, xogħol fuq il- 38 sena, bi skop serju jew bħala pond, madum, membrane, dawl u ħbieb jekk m’għandhiex ma’ min ilma. Ċempel fuq 7928 5444. toħroġ. Kull min hu interessat jibgħat SMS fuq 7930 1390.

Tiswija u installazzjoni ta’ estensjonijiet tat-telefowns għal Kiri ta’ Bar: Santa Venera Boċċi kull tip ta’ linji fissi. Ċempel fuq Club, Triq il-Kbira San Ġużepp, 7993 0419.

Santa Venera.

Nixtiequ nħabbru li l-klabb Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali qed jilqa’ offerti għall-kiri tal-ilma, ċangatura qadima jew tal-bar.

Applikazzjonijiet ġdida, kantun qadim, lavur ta’ u kundizzjonijiet jinġabru kull tip. Ċempel lil Jason fuq mingħand il-kaxxier tal-club. in-numru 2143 2352 jew 9947 Ħinijiet tal-ġbir wara l-4.00pm.

7167.

Data tal-għeluq: 21/3/2016.

Aħna nixtru kollox, bħal għamara, fajjenza, arloġġi, figurini, muniti, midalji, u kull ħaġa oħra. Ċemp- Jason Gatt għal kull xogħol ta’ lu fuq 2147 0128, 2123 7597 jew tibjid u tikħil, kisi normali, fuq il-fil, fuq xogħol antik u bil-pont, 9986 9519. kisi bil-ġibs u graffiato. Kiri ta’ Għamara għall-uffiċini għall- cherry picker (tower ladder). Ċempel bejgħ, f ’kundizzjoni tajba ħafna. fuq 9945 4235 jew 2180 5811. Ċempel 7982 0749.

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Ħal Għandna varjetà kbira ta’ arloġġi Qormi, jispeċjalizzaw f ’xogħol bħal Tissot, Citizen, Casio, ta’ waterproof membrane, damp Michael Kors, Fossil, Esprit, proofing u rubberised paint. 25 Festina u Q&Q. Issibilna wkoll sena esperjenza. Stimi b’xejn u arloġġi ta’ mal-ħajt, żveljarini u prezz moderat. Ċempel 2148 selezzjoni ta’ cuckoo clocks mill- 8972, 2143 8326, 9944 5527 jew Black Forest. Noffru servizzi 7981 2784 jew żur is-sit www. rigward tiswija ta’ kull tip ta’ wpmalta.com arloġġ kif ukoll nibdlu batteriji, ċineg, naqtgħu kull forma ta’ Għal kull tip ta’ xogħol ħġieġa, eċċ. Għal dawk l-arloġġi fuq faċċata, bjut, appoġġi, tajbin għall-ilma, noffru s-servizz gallarijiet, eċċ. Membrane jew ta’ water pressure test waqt li liquid membrane. Mela pproteġi tistennew għalih. Nispeċjalizzaw l-proprjetà tiegħek mill-ilma ukoll fuq tiswija ta’ grandfather tax-xita u ċempel issa għal clocks u kull tip ta’ clock. It-tiswija stima b’xejn bin-numru 7905 8883 jew idħol fuq is-sit www. hija bil-garanzija.

Għal aktar informazzjoni żur darrendoitall.com is-sit: www.expresswatchrepairs. com jew irrikorru 110, Triq il- Il-bejt tiegħek jagħmel l-ilma?

Kungress Ewkaristiku, il-Mosta. Għandek problema ta’ moffa? Ċempel 2141 7235.

Kenda Ltd issolvilek ilproblema. Nispeċjalizzaw fuq xogħol ta’ waterproofing u membrane b’10 snin garanzija. Xogħol XOGĦOL TA’ professjonali bl-aqwa materjal MANUTENZJONI ISO pool. Għal stima bla obbligu Installazzjoni u tiswija ta’ ċemplu 7972 9967 jew żur is-sit

S. Spagnol Const. Ltd teħtieġ nies b’esperjenza biex jaħdmu fil-kostruzzjoni.

Pagi u kundizzjonijiet tajbin. Ċemplu 9947 6522 jew 2167 8134.

Jinħtieġu bennejja bil-fattura jew bil-paga u manwala bl-esperenzja għax-xogħol tal-kostruzzjoni. Ċemplu lil Stivala Construction, il-Gżira, fuq 7998 9881.

Paul & Waters – The Perfumery.

Għall-aqwa ditti ta’ fwejjaħ, oriġinali u bl-orħos prezzijiet f ’Malta, żur il-ħwienet ta’ Paul & Waters – The Perfumery.

Il-ħwienet tagħna tal-Fgura, ilMosta, Ħal Qormi u Raħal Ġdid ikunu miftuħin kuljum mid-9.00 san-12.30 u mill-16.00 sas-19.00.

Paul & Waters Free Delivery Service. Ċempel 2766 3361.

MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti mużikali, fosthom drums kemm akustiċi u elettriċi, cymbals, percussion, pjanijiet diġitali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ sound systems, kitarri klassiċi u akustiċi, bass guitars, strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aċċessorji oħra. Issib ukoll kotba talmużika tat-tagħlim. Mur Music

KUPUN AVVIŻI KLASSIFIKATI IKTEB L-AVVIŻ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM, NRU TAT-TELEFOWN/MOWBAJL U INDIRIZZ

AVVIŻI

Link, 262, Triq Fleur-de-Lys, B’Kara. Ċempel 2148 2796.

AGR AUTO JAPANESE Parts għall-karozzi: Inbigħu kull tip ta’ parts ta’ karozzi Ġappuniżi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ żjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eċċ. Parts ġenwini. Għal aktar informazzjoni ċempel 2144 6839 jew 9947 4504. Fax: 2147 0295. Email: alex@agrautoparts. com Nigret Night Club and Restaurant, Labour Ave, irRabat, Malta.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal coffee mornings, lunches u dinner dances u kull okkażjoni oħra. Miftuħin filweekends, lejla Maltija b’differenza kull nhar ta’ Ġimgħa. Nhar ta’ Sibt mużika għal kulħadd ma’ Franz Grech. Inservu wkoll take-away fil-weekends.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal kull okkażjoni. Għal aktar informazzjoni ċempel 2145 4858/2145 4908/7945 4908.

Tistgħu żżuru s-sit elettroniku www.nigretnightclub.com jew www.nigretnc.com TALBA LILL-ISPIRTU S-SANTU: Int li ssolvi l-problemi kollha, dawwal ittoroq kollha tiegħi biex nikseb dak li neħtieġ. Inti li tajtni d-don divin biex naħfer u ninsa d-deni kollu li jsir kontra tiegħi, li f ’kull mument ta’ ħajti tkun maġenbi.

F’din it-talba qasira nixtieq nirringrazzjak ta’ dan kollu, waqt li nikkonferma mill-ġdid li qatt ma ninfired minnek, anke quddiem l-illużjonijiet materjali.

Nixtieq li nkun miegħek filglorja ta’ dejjem. Grazzi għallħniena tiegħek lejja u lejn dawk li jiġu minni.

Din it-talba għandha tingħad tlett ijiem wara xulxin. Wara tlett ijiem it-talba tkun maqlugħa, anke jekk għall-bidu tidher diffiċli. It-talba għandha tkun ippubblikata mill-ewwel wara li tinqala’ l-grazzja, bla ma tissemma’ x’kienet.

Offerta 1: Ġimagħtejn Offerta 2: 5 ġimgħat Offerta 3: 2 avviżi għal 5 ġimgħat Offerta 4: 13-il ġimgħa Offerta 5: 26 ġimgħa Offerta 6: 52 ġimgħa

€5 €10 €15 €30 €56 €93

ĦLAS B’CASH JEW CHEQUE LIL: Sound Vision Print Ltd, KullĦadd, Avviżi Klassifikati, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun ĦMR 1717.

AVVIŻI

13|03|2016 31

kullħadd.com

AVVIŻI TAL-PL Ħarġa Kulturali 2016 Nru 2 L-Għaqda Veterani Laburisti tixtieq tavża li l-ħarġa kulturali li jmiss se tkun attività biż-żfin u se ssir nhar il-Ħamis 24 ta’ Marzu 2016, fil-Lukanda Qawra Palace, il-Qawra. Membri u ħbieb huma mistiedna jiġu magħna. Tluq mill-postijiet tas-soltu fit-08.30am. Biljetti jinkisbu mingħand il-helpers tas-soltu. Għal aktar dettalji ċempel lil Veronica Cuschieri fuq 9948 6416, Connie Green fuq 7920 1576, jew Arthur Vassallo fuq 9812 0926.

Aħsbu kmieni għall-bijetti.

AVVIŻI ĠENERALI Wirja tal-Ġimgħa Mqaddsa Se ssir wirja ta’ vari tal-Ġimgħa l-Kbira mill-familja Tedesco fil-knisja parrokkjali San Ġużepp, l-Imsida, bejn l-14 u s-27 ta’ Marzu 2016.

Il-ħinijiet tal-ftuħ fost il-ġimgħa huma mis-6.00am sat8.30am u mill-4.30pm sas-6.30pm; filwaqt li nhar ta’ Ħadd il-ħinijiet tal-wiri huma mis-6.00am sa nofsinhar u mill-5.00pm sas-7.00pm.

Il-ħin tal-ftuħ f ’Ħamis ix-Xirka huwa bejn l-4.30pm u nofsillejl, u fil-Ġimgħa l-Kbira mis-6.00am sal-4.00pm.

Sehem l-Għaqda tan-Nar Madonna tal-Ġilju talImqabba fil-festa ta’ nar tradizzjonali Malti L-Għaqda tan-Nar fi ħdan is-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju tal-Imqabba se tieħu sehem waqt il-festa ta’ nar tradizzjonali Malti organizzata mir-Reġjun Nofsinhar b’kollaborazzjoni mal-Awtorità Maltija tat-Turiżmu u s-Segretarjat Parlamentari għall-Gvern Lokali. Din l-attività se tkun bil-parteċipazzjoni ta’ 19-il kamra tannar min-naħa t’isfel ta’ Malta u se ssir nhar is-Sibt 2 t’April 2016 fid-9.00pm fil-bypass tas-Siġġiewi. L-Għaqda tan-Nar Madonna tal-Ġilju se tkun qiegħda tippreżenta xogħol pirotekniku tal-ajru li jikkonsisti minn diversi murtali tal-beraq u tal-kulur. Wara jsegwi spettaklu ta’ logħob tan-nar tal-art fil-pjazza tal-knisja tas-Siġġiewi.

Se jkun hemm divertiment għall-familja kollha waqt serata Maltija fl-istess pjazza. Aktar dettalji jinkisbu missit elettroniku tas-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju www.talgilju.com It-48 edizzjoni ta’ Il-Fjur, mis-Sezzjoni Żgħażagħ Madonna tal-Ġilju, l-Imqabba Is-Sezzjoni Żgħażagħ fi ħdan is-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju tal-Imqabba għadha kemm ippubblikat it-48 edizzjoni tal-ktieb Il-Fjur. Din l-edizzjoni tinkludi bosta artikli ta’ interess ġenerali, kif ukoll intervisti ma’ personalitajiet Imqabbin li jħaddnu xi talent, u oħrajn li fil-passat kienu involuti b’ħidma b’risq il-Festa tal-Madonna tal-Ġilju. Wieħed ukoll isib paġna letterarja u kif ukoll kompetizzjoni bi premju.

Din hija edizzjoni speċjali li tiffoka partikolarment fuq il-wirja tal-Ġimgħa Mqaddsa organizzata misSezzjoni Żgħażagħ bl-isem Mater Dolorosa. Il-qoxra hija immaġni ta’ wieħed mill-affreski li se jkunu parti minn din il-wirja. Din il-ħarġa tinkludi tagħrif b’rabta mal-festa tal-Madonna tal-Ġilju 2016 li se tiġi ċċelebrata fl-Imqabba bejn it-12 u d-19 ta’ Ġunju li ġej. Min jixtieq jakkwista kopja mingħajr ħlas ta’ Il-Fjur, għandu jibgħat SMS bid-dettalji fuq 7985 3044, u tintbagħtlu kopja bilposta. Għal aktar informazzjoni żur is-sit elettroniku tas-Soċjetà Mużikali Madonna tal-Ġilju www.talgilju. com Song Festival Marjan Il-Leġjun ta’ Marija f ’Għawdex se jorganizza s-Song Festival Marjan fl-Oratorju Don Bosco, nhar is-Sibt 21 ta’ Mejju 2016. Dan hu miftuħ għall-kantanti Għawdxin (minn 9 snin ’il fuq) u għall-korijiet.

Applikazzjonijiet u dettalji oħra jinkisbu billi tibgħat email lil-Leġjun ta’ Marija: admin@gozolegion.com

SEGWI L-GAZZETTA KULLĦADD FUQ FACEBOOK BILLI TAGĦFAS LIKE FUQ IL-PAĠNA TAGĦNA facebook.com/kullhadd

32 13|03|2016

kullħadd.com

TEMP GĦAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

17°C

17°C

16°C

11°C

11°C

10°C

06

05

05

Il-Ħamis

Il-Ġimgħa

Is-Sibt

17°C

18°C

16°C

10°C

10°C

11°C

05

06

06

ALMANAKK

RITRATT MILL-ANTIK

L-OGĦLA TEMPERATURA: 16°C L-INQAS TEMPERATURA: 09°C INDIĊI UV: 5 SITWAZZJONI ĠENERALI: Arja ta’ pressjoni baxxa li qed tiksi l-Gżejjer Maltin se tersaq bil-mod lejn il-Lvant.

TEMP: Pjuttost imsaħħab bil-ħalbiet tax-xita iżolati li jsir ftit imsaħħab VIŻIBBILTÀ: Tajba ħalbiet tax-xita

minbarra

UV

fil-

BAĦAR: qawwi

Moderat għal qawwi li jsir

IMBATT: Baxx mix-Xlokk TEMPERATURA TAL-BAĦAR: 16°C

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD

UV

SPIŻERIJI LI JIFTĦU FID-19 TA’ MARZU

Regent Pharmacy, 70, Triq Merkanti, il-Belt Valletta National Pharmacy, 17, Triq Santa Marija, il-Ħamrun Lantern Pharmacy, Misraħ il-Kebbies, Santa Venera The Local Dispensary, Triq Kan. K. Pirotta, Birkirkara Regional Pharmacy, Triq E. H. Furse, l-Imsida Melita Pharmacy, 127, Triq San Ġorġ, San Ġiljan Remedies Pharmacy, 133, Triq Rudolfu, Tas-Sliema Iklin Pharmacy, Triq Geronimo Abos, l-Iklin St Mary Pharmacy, 14, Pjazza Rotunda, il-Mosta El Medina Chemist, Triq il-Maskli, il-Qawra Sta Lucia Pharmacy, 1, Misraħ Dorell, Santa Luċija Vittoriosa Pharmacy, 9, Triq il-Mina l-Kbira, il-Birgu St Peter Pharmacy, Triq is-Sebbelika Ħaż-Żabbar Pompei Pharmacy, Xatt is-Sajjieda, Marsaxlokk Mqabba Central Pharmacy, 5, Triq Santa Katerina, l-Imqabba Santa Marija Pharmacy, 40, Triq l-Għasfura, Ħaż-Żebbuġ Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulleġġ, ir-Rabat

Empire Pharmacy, 77, Triq it-Teatru l-Antik, il-Belt Valletta Fra Diego Dispensary, 94, Triq Villambrosa, il-Ħamrun Fatima Pharmacy, Triq iż-Żonqor, Santa Venera The Local Dispensary, Triq Kan. K. Pirotta, Birkirkara St Matthew’s Pharmacy, Triq ix-Xatt, il-Gżira.

Melita Pharmacy, 127, Triq San Ġorġ, San Ġiljan The Economical Dispensary, 86/87, Triq Sir Adrian Dingli, Tas-Sliema St Joseph Pharmacy, 164, Triq Annibale Preca, Ħal Lija.

Mġarr Pharmacy, Triq il-Kbira k/m Triq Vitale, l-Imġarr, Malta Brown’s Village Pharmacy, Triq il-Kbira, il-Mellieħa Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq Xintill, Ħal Tarxien Milia’s Pharmacy, Triq il-Kottonera il-Birgu Mediatrix Plus Pharmacy, 7, Triq is-Santwarju, Ħaż-Żabbar St Catherine Pharmacy, Plot 3, Triq il-Qadi, iż-Żejtun St Andrew’s Pharmacy, 51, Triq San Ġorġ, Ħal Luqa Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Franġisk Farrugia, Ħaż-Żebbuġ Make Over Pharmacy, BLK A, Town Centre HOS, l-Imtarfa

Għawdex

Għawdex

Taċ-Ċawla Pharmacy, Triq 7 ta’ Ġunju 1919, ir-Rabat, Għawdex Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 t’April 1688, in-Nadur, Għawdex

Castle Pharmacy, 2, Misraħ l-Indipendenza, ir-Rabat, Għawdex Sokkors Pharmacy, Triq San Girgor, Ta’ Kerċem, Għawdex

Suldati jimmarċjaw fil-Furjana fl-1961

DIN IL-ĠIMGĦA MILL-ISTORJA

10.03.1959 In-nies tat-Tibet jingħaqdu flimkien quddiem il-palazz ta’ Dalai Lama fi rvell kontra t-tmexxija Ċiniża.

Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-ċentri tas-saħħa tal-Mosta, Raħal Ġdid, u l-Furjana jiftħu għall-emerġenzi 24 siegħa, sebat ijiem filġimgħa. Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-ċentru tas-saħħa tal-Gżira jiftaħ għall-emerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm, ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tas-saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

NUMRI REBBIEĦA LOTTU

77 36 38 88 11 86 39 44

SUPER 5

15 26 40 03 05

GRAND LOTTERY

01 04 03 02 08 07 05

13.03.1938 Il-Ġermanja Nażista ta’ Hitler tidħol fl-Awstrija bit-truppi armati u tiddikjarah bħala parti mit-territorju tagħha.

RITRATT: BAY RETRO

RIĦ: L-iktar moderat għal ftit qawwi mill-Majjistral it-Tramuntan li jdur millMajjistral

KOMPETIZZJONI KTIEB

kullħadd.com

13|03|2016 33

KOMPETIZZJONI KTIEB

ARLOĠĠ U TILA

Jistgħu l-kotba, l-arti u l-mużewijiet jappellaw lit-tfal?

Awtriċi Maltija għadha kemm tatna prova li iva, huwa possibbli.

Roberta Bajada kitbet ir-rumanz għat-tfal Arloġġ u Tila, taħlita ta’ pitturi famużi, mużewijiet fejn l-affarijiet qegħdin litteralment jisparixxu minn ġo fihom, u misteru u avventura galor.

Il-protagonista hija Ponsjetta, tifla b’xagħarha aħmar u fuq ruħha. Bajada tgħid li “Ponsjetta Van der Mark ġiet f ’moħħi jum minnhom, bla ħsieb. U tant għoġobni dal-karattru li ħassejt li kelli nikteb storja madwarha.

Imbagħad f ’moħħi ħloqt ilkarattru taz-ziju li jgħix f ’din iddar enormi kollha pitturi. U f ’salt kelli l-formula maġika: Ponsjetta + ziju b’dar enormi = avventura dwar l-arti!”

L-ewwel kapitlu tal-ktieb malewwel idaħħalna fl-istorja: missier Ponsjetta sparixxa. U f ’daqqa waħda Ponsjetta u ħuha Peter isibu ruħhom mingħajr ġenituri, u mġiegħla jmorru jgħixu fid-dar kbira imma misterjuża taz-ziju Alfonso.

It-tfal Van der Mark jiġu ttrattati kważi ta’ skjavi miz-zija, li bilkemm tħallihom joħorġu mid-dar jekk mhux għall-iskola. Imbagħad jum minnhom, Romeo l-ġardinar jagħti lil Ponsjetta arloġġ stramb u misterjuż. U hemm Ponsjetta tibda tissuspetta li hemm xi ħaġa stramba ħafna għaddejja f ’dik iddar.

L-istorja mbagħad teħodna lura fis-seklu ħmistax, fejn niltaqgħu maż-żagħżugħa Cecilia Gallerani li qed tippoża għal pittura magħmula

minn artist promettenti, il-famuż Leonardo da Vinci. Gallerani kienet ċerta li b’din il-pittura

tagħha, id-Duka kien se jissaħħar għal warajha u jitlobha ssir martu.

Imma dan kollu x’għandu x’jaqsam

ma’ Ponsjetta, Peter u l-għajbien misterjuż ta’ missierhom? Hemm, ovvjament, rabta – u dir-rabta ssir iżjed ċara meta fl-istess waqt li l-aħwa Van der Mark qed jinżammu fid-dar taz-ziju, minn ġol-mużew nazzjonali fil-Polonja togħsfor pittura famuża ħafna.

Anzi, mhux eżatt togħsfor imma … tiżvojta!

Arloġġ u Tila jesplora l-arti b’mod fantastiku. It-tfal li se jaqraw dan il-ktieb se jinġarru mill-avventura u sa ma jaslu fl-aħħar kapitlu se titrawwem fihom imħabba għaxxogħlijiet ta’ Salvador Dalí, Edvard Munch u Leonardo Da Vinci.

“Fl-aħħar mill-aħħar dan ilktieb huwa maħsub sabiex jisqi l-kreattività tat-tfal li jaqrawh,” tgħid Bajada, li kienet kompliet l-istudji tagħha proprju dwar ir-rabta bejn l-arti u t-testi letterarji fl-era Vittorjana u dik kontemporanja. L-istorja li ħolqot hija mogħtija anke ħajja viżiva permezz tal-illustrazzjonijiet oriġinali tal-artista Maltija, ibbażata Londra, Daniela ‘iella’ Attard.

Il-pubblikatur Chris Gruppetta mill-Merlin Publishers qal illi “dan il-manuskritt kien wieħed millfinalisti fil-kompetizzjoni abbozz, u fl-opinjoni tal-ġurati kellu ħafna potenzjal.

L-awtriċi flimkien mal-editur ħadmet ħafna fuq ilmanuskritt u r-riżultat aħħari huwa din l-avventura mimlija maġija u misteru li teħodna ġewwa d-dinja affaxxinanti tal-arti.”

Arloġġ u Tila jinsab għall-bejgħ mill-ħwienet tal-kotba kif ukoll bl-internet direttament minn www.merlinpublishers.com

SILTA MILL-KTIEB Jakub Bukowski beda r-ronda tiegħu madwar is-swali tal-aktar mużew popolari fil-belt ta’ Krakovja, fil-Polonja.

Kienet kesħa xxoqq l-għadam.

Inmieħer Jakub beda jqattar u snienu t’isfel bdew iċekċku ma’ ta’ fuq. “Basta bdejna r-rebbiegħa” gedwed Jakub, hu u jogħrok idejh it-tnejn flimkien u jonfoħ fihom, bit-tama li dawn

jisħnu xi ftit. beda bis-sala tal-intrata, sala Minkejja l-kundizzjoni tat-temp kemxejn imdaqqsa miksija b’art u s-silġ li niżel dakinhar, in-nies tal-injam. Madwar din is-sala kienu żaru l-mużew bil-gzuz kien hemm wirja sħiħa ta’ statwi matul il-ġurnata. Xogħol Jakub u figuri, il-biċċa l-kbira minnhom kien li jieħu ħsieb idur kull rokna bla mnieħer, widna, sieq jew ras. tal-binja storika, jara li kollox Din kienet l-aktar kamra favorita f ’postu, u wara li jitfi d-dawl tas- tal-gwardjan. Dawk l-uċuħ kollha swali, isakkar il-bieb ta’ barra u b’ħalqhom miftuħ beraħ kienu jerħilha għas-sħana tad-dar u jogħġbuh wisq! belgħa te kif tmiss il-liġi. L-ewwel “Għall-inqas dawn qatt ma Mistoqsija: Fejn kien Jakub Bukowski?

jmeruni, jew itellfuni,” qal bejnu u bejn ruħu, hu u jitfi t-tubi tassaqaf mis-swiċċ ta’ mal-ħajt.

Il-Mużew Czartoryski kien dam magħluq għal sentejn sħaħ. Mhux ta’ b’xejn li dakinhar li reġa’ fetaħ għall-pubbliku, mijiet ta’ nies kienu fuq ix-xwiek biex iżuru l-kollezzjonijiet li kien hemm fih.

Bir-rassa li kien hemm, ma kienx hemm post fejn toqgħod labra.

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ĊNL, Triq Mile End, il-Ħamrun, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb: Arloġġ u Tila, ġentilment ipprovdut minn Merlin Publishers. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 20 ta’ Marzu.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb miċ-Ċentru Nazzjonali Laburista fil-Ħamrun billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta. mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluż festi pubbliċi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb Eternità huwa: R. CALLEJA – iż-Żurrieq

34 13|03|2016

kullħadd.com

LOGĦOB

TISLIBA BIN-NUMRI POĠĠI N-NUMRI F’POSTHOM 5509 6274 6361 6591 6712 6760 6964 7009 7116 7236 7436 7863 7923 8271 8521 8881 9601 9632 9762 9817

Bi 3 Numri 016 105 146 187 416 497 504 537 626 692 799 964 B’4 Numri 1072 1468 1526 1548 2565 2769 2875 2998 3213 3214 3553 3865 4085 4203 4466 5319

B’5 Numri

45921 52309 66987 78666 81479 82641 85339 86140 89139 89969 91371 96083

359712 622938 636103 636277 671895 735691 790053 924018

B’6 Numri 119831 138607 210353 314984 IR-RIŻULTAT TAL-ĦADD LI GĦADA

03160 05812 06993 07363 08057 13647 13866 15942 19763 30663

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ xampù u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħata lil: KOMPETIZZJONI WELLA KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz:

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: M. G. Cassar – il-Gżira

KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA ]

1

Ġemma’ sitt kupuni u ibgħathom f ’daqqa lil: KOMPETIZZJONI CENTRO CASALINGA, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Isem: Indirizz: Nru tal-kartà tal-identità:

Nru tat-telefown:

Ir-rebbieħ tal-ħadida tal-mogħdija huwa: K. BORG DALLI – Ħaż-Żabbar

LOGĦOB

13|03|2016 35

kullħadd.com

IRBAĦ €25 FI FLUS

114

Ibgħat dawn iż-żewġ kompetizzjonijiet f ’daqqa fl-indirizz: IRBAĦ €25 FI FLUS, KullĦadd, Ċentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Ħamrun, ĦMR 1717.

Idħol biċ-ċans li tirbaħ magħna.

TISLIBA Mimdudin: 1.

Kompli l-qawl: Aktar

sa ..... nakkordaw

milli ndoqqu (5) 4.

Tgħix fl-ilma (4) 7.

Omm (2) 9,15. Mhux ferħana (9) 10.

Magħruf bħala .....

the Great fl-istorja (6) 12.

Nagħtuhom

f ’okkażjonijiet

speċjali (6) 16.

Bjorn Baluci

Inguanez (1,1,1) 18,21w. Mhux inqas (5) 19, 21m. Ipinġi dan (6) 20.

Tirċevihom bil-posta

(5) 21.

Ara 19 23.

Tagħmel sinjal dritt

biha (4)

24.

Mhux qasira (5)

1.

2,12w.

3,11.

5.

6.

8.

11.

12.

13.

14.

15.

17.

21.

22.

Weqfin: Jaqbad l-għasafar (6) Rigali? (5) Bnedmin (5) Iddimostra (3) Ħares (3) Plejer li jilgħab fuq quddiem(9) Ara 3 Ara 2 Gawdenz Inglott Abela (1,1,1) Jagħmel bħal 19 u 21 mimduda (6) Ara 9 Ikħal (3) Ara 18 Sinjal (3)

SOLUZZJONI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA Mimdudin: 1.Kesħa, 4.Konz, 9,22.Realtà, 10,15.Distillaturi, 12.Baqqun, 16.Zia, 18,21 wieqfa. Rabbi, 19.DNA, 20. Dalli, 21.BIL, 23.Imam, 24.Bħali

Weqfin: 1.Kurjuż, 2,7.Skart, 3,17.

Arditi, 5.Ort, 6,11.Zalza, 8.Titqalleb, 13,12.Qraba, 14.Ndiema

QED TAGĦRAFHOM? Fir-ritratt hemm żewġ uċuħ f’wiċċ wieħed.

Qed tagħrafhom? Ħjiel: Żewġ atturi popolari tal-films western, ħadmu flimkien fi Few Dollars More Personalità 1: Personalità 2: Isem: Indirizz: Nru tat-telefown:

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

Kull l-aħħar Ħadd tax-xahar il-premju ta’ €25 jiżdied għal €100! Sabiex tipparteċipa ibgħat din il-paġna bħas-soltu. Apparti minn hekk żomm il-logos tal-KullĦadd tal-ġimgħat ta’ qabel, billi tqasqashom mill-ewwel paġna tal-gazzetta bid-data tal-ħarġa tidher, u tibgħathom flimkien ma’ din il-paġna.

Eżempju: Ibagħtu l-paġna ta’ din il-logħba ta’ nhar is-27 ta’ Marzu flimkien mal-logos tal-ħarġiet tas-6, 13, u 20 ta’ Marzu.

RIŻULTATI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA

David Cameron

Ir-rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: S. VELLA – iż-Żurrieq L-ittri rebbieħa jintbagħtu fix-xahar ta’ wara li tkun intrebħet il-kompetizzjoni.

François Hollande

36 13|03|2016

kullħadd.com

SPORTS

IL-PREMIER LEAGUE MALTI FLORIANA 3 ST ANDREWS 1

BALZAN 8 NAXXAR 0

BIRKIRKARA 2 SLIEMA W. 1

TARXIEN R. 6 QORMI 1

Ritratti: STEPHEN GATT

TELFA F’REBĦA GĦALL-FLORIANA

Nicolas Chiesa (F) f ’azzjoni ma’ Jonathan Perez Cuestra (STA)

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ fil-Hibernians Stadium it-tim ta’ Floriana dawru telfa f ’rebħa meta għelbu lil dak ta’ St Andrews bl-iskor ta’ 2-1. L-ewwel azzjoni tal-logħba waslet fir-4 minuta għal St Andrews meta minn cross ta’ Victor Oseghale u xutt minn qagħda tajba ta’ Jonathan Perez Cuestra għadda ftit barra. Fis-6 minuta wasal il-gowl minn St Andrews meta pass ta’ Joseph Farrugia lejn Enmy Manuel Pena Beltre, dan ġie mwaqqa’ fil-kaxxa minn Enrico Pepe, ir-referee ordna penalty li minnu l-istess Joseph Farrugia ma falliex. Floriana rreaġixxew fit-37 minuta meta minn daqqa ta’ ras minn qagħda tajba ta’ Mario Fontanella kienet salvata parzjalment minn Jake Galea u l-ballun kien imbiegħed mid-difiża. Il-gowl taddraw wasal fl-44 minuta meta minn free-kick ta’ Juninho Cabral u Nicolas Chiesa kkonkluda fix-xibka b’daqqa ta’ ras. Azzjoni oħra perikoluża ta’ Floriana waslet fl-64 minuta meta cross ta’ Chiesa, u d-daqqa ta’ ras tajba ġiet imdawra għal corner minn Jake Galea. Fil65 minuta l-Greens marru fil-vantaġġ għall-ewwel darba fil-partita meta minn cross ta’ Fontanella u kien Cabral li kkonkluda fix-xibka b’daqqa ta’ ras tajba. Tliet minuti wara Floriana skurjaw it-tielet gowl meta ċippjatura minn pożizzjoni angolata tas-sostitut Mauricio Villa qarrqet bil-gowler Galea u l-ballun spiċċa fix-xibka. Fid-90 minuta St Andrews resqu viċin li jnaqqsu meta l-marġni tal-iskor meta xutt fil-baxx minn tarf il-kaxxa ta’ Salomon Wisdom kien salvat minn Matthew Calleja Cremona. L-aħħar azzjoni tal-logħba waslet proprju mill-istess St Andrews meta fil-ħin miżjud, cross ta’ Victor Oseghale lejn Kyrian Nwoko u x-xutt minn qagħda tajba ta’ dan għadda ftit barra mil-lasti ta’ Floriana.

Referee – Marco Borg

GOLEADA MINN BALZAN

Matteo Piciollo (F) imdawwar bi plejers ta’ St Andrews

Fl-ewwel logħba li kien hemm ilbieraħ fil-Victor Tedesco Stadium, it-tim ta’ Balzan għeleb lil dak ta’ Naxxar bl-iskor kbir ta’ 8-0. Kienu proprju Naxxar li ħolqu l-ewwel azzjoni tal-logħba meta x-xutt ta’ David Fenech kien salvat tajjeb mill-gowler Ivan Janjusevic. Balzan wieġbu b’azzjoni bejn Bojan Kaljevic u Lydon Micallef bix-xutt millqrib ta’ dan tal-aħħar salvat f ’corner mill-gowler ta’ Luke Pecorella.

Fl-14-il minuta mill-corner mogħti minn Pedro Dos Santos Calcado, jerġa’ jixxuttja Lydon Micallef imma Eduardo Vallecillo jbiegħed minn fuq il-linja f ’corner ieħor. Balzan fetħu l-iskor fis-37 minuta meta minn pass ta’ Pawlu Fenech, Alfred Effiong ixxuttja fil-baxx għar-rokna biex għeleb lil Pecorella. Fit-42 minuta Balzan ingħataw penalty għal foul fil-kaxxa ta’ Pecorella fq Effiong, fejn Pecorella tkeċċa u floku Naxxar daħħlu jilgħab lill-gowler Alberto Gallinetta. Inkariga ruħu l-penalty Pedro Dos Santos Calcado biex għamel l-iskor 2-0. Balzan ikomplu jkabbru l-vantaġġ meta pass ta’ Kaljevic, Lydon Micallef mill-qrib tefa’ fix-xibka. Ir-raba’ gowl wasal fis-60 minuta meta azzjoni bejn Grioli, Effiong u Calcado, b’dan tal-aħħar jikkrossja għan-nofs fejn Aleksandar Vujacic spara fix-xibka. Il-ħames gowl wasal fit-62 minuta wasal gowl ieħor għal Balzan meta mill-cross ta’ Bezzina, Alfred Effiong b’xutt mill-ewwel minn tarf il-kaxxa jitfa’ fir-rokna tax-xibka. Fid-69 minuta Balzan komplew ikabbru l-vantaġġ permezz ta’ Lydon Micallef li rċieva mingħand Alan Da Silva Souza u wara li dar ma’ diversi plejers tefa’ l-ballun fix-xibka. Is-seba’ gowl ta’ Balzan wasal minn Vujacic li għeleb lil Gallinetta b’xutt imkaxkar minn pass ta’ Serrano Valero. L-aħħar u t-tmien gowl wasal fis-77 minuta meta Lydon Micallef għaqqad il-hat-trick wara li rċieva mingħand Vujacic.

Aleksandar Vujacic (B) f ’azzjoni ma’ Jose Angel Pereira (N)

Lydon Micallef (B) idur mal-gowler Alberto Gallinetta (N)

IL-PREMIER LEAGUE MALTI

Referee – Philip Farrugia

KLASSIFIKA

Valletta Balzan Hibernians Birkirkara Floriana Tarxien R Mosta Sliema W Pembroke A St. Andrews Naxxar Lions Qormi

L 26 27 26 27 27 27 26 27 26 27 27 27

R 21 18 18 16 15 12 9 8 8 2 4 2

D 2 4 6 6 4 8 7 5 4 3 2 3

T 3 5 2 5 8 7 10 14 14 22 21 22

F K +/- Pti 60 22 +38 39 59 24 +35 36 72 27 +45 35 52 26 +26 33 46 30 +16 30 49 23 +26 26 34 43 -9 19 36 44 -8 17 38 46 -8 16 21 77 -56 7 22 81 -59 7 21 67 -46 5

LOGĦOB GĦAL-LUM

Stadium Nazzjonali Hibernians v Mosta Valletta v Pembroke A.

14.00 16.00

LOKALI

kullħadd.com

13|03|2016 37

SERIE A RIŻULTAT TAL-ĠIMGĦA Juventus

v

Sassuolo 1 - 0

RIŻULTATI TAL-BIERAĦ Empoli Inter

v v

Sampdoria 1 - 1 Bologna Tard

LOGĦOB GĦAL-LUM Chievo Carpi Fiorentina Genoa Udinese Lazio Palermo

v v v v v v v

Milan Frosinone Verona Torino Roma Atalanta Napoli

12.30 15.00 15.00 15.00 15.00 20.45 20.45

KLASSIFIKA Tim Juventus Napoli Roma Fiorentina Inter* Milan Sassuolo Lazio Bologna* Empoli Chievo Torino Sampdoria Genoa Atalanta Udinese Palermo Frosinone Carpi Hellas Verona

L 29 28 28 28 28 28 29 28 28 29 28 28 29 28 28 28 28 28 28 28

R 21 18 16 16 15 13 11 10 10 9 9 8 8 8 7 8 7 7 4 2

D 4 7 8 5 6 8 11 8 6 8 7 9 8 7 9 6 6 5 10 12

T 4 3 4 7 7 7 7 10 12 12 12 11 13 13 12 14 15 16 14 14

* Il-pożizzjonijiet ivarjaw minħabba li r-riżultat inħareġ wara li morna għall-istampar.

F 51 58 59 49 37 39 36 35 29 34 33 34 43 28 26 24 28 28 24 24

K 15 23 29 31 26 30 32 37 31 42 39 35 47 32 33 42 50 53 44 48

P 67 61 56 53 51 47 44 38 36 35 34 33 32 31 30 30 27 26 22 18

CHIEVO V MILAN

PUNTI OĦRA

B’rebħa fuq Chievo, it-tim ta’ Milan jista’ jerġa’ jqawwi t-tamiet tiegħu biex jikkwalifika għallkompetizzjonijiet Ewropej. Min-naħa l-oħra, rebħa għal Chievo tista’ sservi biex tgħin lil dan it-tim fil-missjoni tiegħu biex ma jkunx relegat, wara t-telfa ta’ 3-1 kontra Napoli l-ġimgħa l-oħra. Għalihom se jkun importanti l-attakkant Pellissier, li minkejja li skurja biss żewġ gowls fi tlettax-il partita dan l-istaġun, l-esperjenza tiegħu hija indispensabbli. Telfa sopriża kontra Sassuolo għal Milan kienet l-ewwel waħda fi tnax-il logħba fil-kompetizzjonijiet kollha, dan wara li l-aħħar telfa tagħhom kienet kontra Bologna ftit wara l-waqfa tax-xibka.

ŻBALL UMAN?

UDINESE V ROMA Wara l-eliminazzjoni fiċ-Champions League din il-ġimgħa kontra Real Madrid, it-tim ta’ Roma se jkun qed jagħmel minn kollox biex jirbaħ din il-logħba li għandha sservi ta’ pjattaforma biex jerġa’ jogħla l-moral ta’ dan it-tim. Francesco Totti mistenni jkun nieqes mit-tim tal-kapitali Taljana hekk kif għadu kif twieled it-tielet wild tiegħu. Min-naħa tat-tim ta’ Udinese, il-preżent ma jistax ikun aktar diffiċli milli diġà hu llum hekk kif qegħdin fir-riskju li jiġu eliminati.

Jidher li hemm problema kbira ta’ spirtu u ħeġġa f ’dan it-tim li kienet evidenti tul dan l-istaġun kollu. Fi kliem ieħor, iż-żewġ timijiet ma jistax jaffordjaw telfa għal raġunijiet differenti PALERMO V NAPOLI Iż-żmien ma jistax ikun agħar għal Palermo, hekk kif se jkunu qed jilqgħu lit-tim fil-forma ta’ Napoli li qed jagħmel minn kollox biex jirbaħ ilKampjonat Taljan dan l-istaġun. Dan l-istaġun għal Palermo kien wieħed ta’ taqlib enormi, u minkejja li se tkun diffiċli, qed iħarsu lejn din il-logħba bħala opportunità biex itemmu s-sensiela ta’ logħob mingħajr rebħa. Intant, it-tim ta’ Napoli, minkejja li kienu ilhom ma jirbħu għal ħames logħbiet, temmew din issensiela negattiva b’rebħa deċiżiva fuq Chievo.

Għalkemm għaddew minn din fażi kemxejn iebsa, Napoli xorta waħda jinsabu biss tliet punti ‘l bogħod minn Juventus.

Novak Djokovic ammetta li huwa ma jaqrax l-emails kollha li jirċievi mingħand il-World Anti-Doping Agency dwar x’sustanzi huma aċċettati jew le. Minflok huwa jħalli dan ix-xogħol f ’idejn tim illi jassigura li huwa ma jkunx espost għal sustanzi pprojbiti.

Huwa għamel dawn il-kummenti ftit tal-jiem wara li Maria Sharapova ammettiet li għamlet użu minn mediċini li kellhom ilmeldonium, sustanza li riċentement kienet ipprojbita. Sharapova qalet, però, illi hija għamlet dan bi żball għaliex ma kinitx taf li din il-mediċina kienet ipprojbita.

Madankollu, minkejja li Djokovic jifhem li dak ta’ Sharapova kien żball uman, huwa qal li hija xorta kellha tieħu ħsieb li jkollha nies ta’ fiduċja li jżommuha informata dwar dawn il-bidliet.

DATA ĠDIDA Shawn Porter ħabbar data ġdida għall-ġlieda tiegħu għattitlu tad-dinja kontra boxer ieħor Amerikan, Keith Thurman.

Oriġinarjament, din il-ġlieda, li se tkun għat-titlu mondjali talwelterweight kellha ssir ilbieraħ. Madankollu, iċ-champion attwali, Thurman, kellu jirtira mill-ġlieda wara li weġġa’ daru f ’inċident tat-traffiku.

It-tim ta’ Porter kien ta x’jifhem illi xtaq li d-data l-ġdida tkun x’imkien bejn l-aħħar ta’ Mejju u l-bidu ta’ Ġunju. Però, ilkundizzjoni fiżika ta’ Thurman ġegħlithom jaċċettaw li din tkun posposta għall-25 ta’ Ġunju. Il-post tal-ġlieda għadu ma ġiex imħabbar imma Porter qal illi se jkun qiegħed iħabbar aktar dettalji fil-qrib.

Sadanittant, minflok il-konfront oriġinali, Porter affaċċja lillveteran Lanardo Tyner fi ġlieda ta’ esibizzjoni.

QED JAGĦMEL XOGĦLU SEW? Louis van Gaal insista mal-midja Brittanika li huwa qiegħed jagħmel xogħlu sew minkejja r-riżultati diżappuntanti li kiseb malManchester United, inkluża t-telfa ta’ 2-0 li t-tim tiegħu ġarrab mal-Liverpool fl-Europa League ftit tal-jiem ilu.

Dawn il-kummenti għamilhom hekk kif il-kowċ Olandiż reġa’ sab ruħu fil-mira ta’ kritika kbira minn numru ta’ figuri prominenti fl-isport. Fost dawn kien hemm eksplejers tal-United illi qalu li t-tim mhuwiex qiegħed jilgħab skont il-potenzjal sħiħ tiegħu.

Madankollu, Van Gaal sostna li huwa kellu jaffaċċja ċirkustanzi diffiċli fejn l-ammont kbir ta’ logħob li qegħdin jilagħbu l-United wassal lit-tim biex ikollu numru sostanzjali ta’ plejers imweġġgħin matul dawn iż-żewġ staġuni.

38 13|03|2016

kullħadd.com

FUTBOL INGLIŻ

PL: RIŻULTATI TAL-BIERAĦ

NORWICH V MAN. CITY

Norwich

In-Norwich taw daqqa ta’ ħarta liċċansijiet tal-Manchester City illi jirbħu l-kampjonat wara li żammewhom fi draw ta’ 0-0 f ’Carrow Road ilbieraħ.

S’issa s-City kellhom rekord tajjeb kontra timijiet tan-nofs t’isfel talklassifika. Kontra n-Norwich deher li se jiġri l-istess hekk kif il-Manchester City iddominaw il-pussess tal-ballun tul ħafna mill-partita. Madankollu, huma ma rnexxielhomx idawru dan il-pussess f ’opportunitajiet tajbin grazzi għad-difiża tan-Norwich illi baqgħet organizzata matul ilkonfront kollu.

Minkejja li l-Manchester City bdew jagħmlu pressjoni minn kmieni fil-partita, spiċċaw kienu Norwich li kellhom l-aħjar ċans permezz ta’ Bamford li ta xutt tajjeb millbogħod li għadda ftit ‘l fuq mill-lasti ta’ Hart. L-istorja baqgħet l-istess fit-tieni taqsima biex il-partita spiċċat mingħajr gowls.

ASTON VILLA V TOTTENHAM Sadanittant, fost il-partiti li se naraw illum, hemm dik tal-Premier League bejn l-Aston Villa u t-Tottenham Hotspurs. Iż-żewġ timijiet għandhom bżonn kbir ta’ punti f ’din il-fażi talkampjonat. Madankollu, ir-raġunijiet huma differenti hekk kif il-Villans qegħdin fix-xifer tar-relegazzjoni fejn għandhom tmien punti inqas minNewcastle United, illi però lagħbu logħba anqas.

Min-naħa l-oħra, it-Tottenham iridu

SPORTS

v Manchester City

0-0

Bournemouth

v Swansea City

3-2

Stoke City

v Southampton

1-2

PL: LOGĦOB GĦAL-LUM Aston Villa

v Tottenham Hotspur 17.00

PL: LOGĦOB GĦAL GĦADA Leicester City

v Newcastle United

21.00

FA CUP: RIŻULTATI TAL-BIERAĦ Everton

v Chelsea

Tard

FA CUP: LOGĦOB GĦAL-LUM Arsenal

Man. United

Evidenti d-diżappunt ta’ Sergio Aguero rebħa biex jibqgħu jżommu l-pass mal-Leicester City, li għandhom ħames punti aktar minnhom b’disa’ partiti x’jintlagħbu. Barra minn hekk, il-Hotspurs iridu joqogħdu attenti għal dak li qiegħed jiġri warajhom hekk kif l-Arsenal għandhom biss tliet punti inqas minnhom.

Il-Villans għandhom lil Sanchez, Grealish u Kozak neqsin, filwaqt li t-Tottenham se jkunu mingħajr Vertonghen u Njie.

MAN. UNITED V WEST HAM Illum se tkompli wkoll l-FA Cup fejn se naraw lill-Manchester United jiltaqgħu lill-West Ham f ’Old Trafford fil-kwarti tal-finali ta’ din il-

kompetizzjoni. Il-Manchester United se jkunu qegħdin ifittxu li jiksbu l-ħames rebħa konsekuttiva f ’darhom sabiex ineħħu t-togħma ħażina li ħallitilhom it-telfa kontra l-Liverpool fl-Europa League.

Madankollu, il-West Ham għaddejjin minn perjodu tajjeb hekk kif Slaven Bilic irnexxielu jiggwidahom għal erba’ rebħiet konsekuttivi filkompetizzjonijiet kollha.

Għal din il-logħba, ir-Red Devils se jkunu mingħajr Mata li kien sospiż fl-aħħar partit tal-kampjonat kontra West Brom, filwaqt illi Rooney, Shaw, Young u Keane għadhom imweġġgħin. Min-naħa tagħhom, ilWest Ham se jkollhom lil Tomkins u lil Collins neqsin, filwaqt li Reid għadu dubjuż.

v Watford

14.30

v West Ham

17.00

KLASSIFIKA Tim L Leicester City 29 Tottenham Hotspur 29 Arsenal 29 Manchester City 29 West Ham United 29 Manchester United 29 Liverpool 28 Stoke City 30 Southampton 30 Chelsea 29 West Brom.

29 Everton 28 Watford 29 AFC Bournemouth 30 Crystal Palace 29 Swansea City 30 Sunderland 29 Norwich City 30 Newcastle United 28 Aston Villa 29

R 17 15 15 15 13 13 12 12 12 10 10 9 10 10 9 8 6 6 6 3

D 9 10 7 6 10 8 8 7 8 10 9 11 7 8 6 9 7 7 6 7

T 3 4 7 8 6 8 8 11 10 9 10 8 12 12 14 13 16 17 16 19

F 52 51 46 52 45 37 43 32 38 43 30 51 29 38 32 30 35 31 28 22

K 31 24 30 31 33 27 37 36 30 39 36 39 30 47 39 40 54 54 53 55

P 60 55 52 51 49 47 44 43 44 40 39 38 37 38 33 33 25 25 24 16

ANALIŻI U RAPPORT TA’ LIAM GAUCI

LIL HINN MIĊ-ĊIRKWIT

Fl-analiżi qasira ta’ din ilġimgħa se nagħtu ħarsa lejn il-preżent u l-futur ta’ diversi sewwieqa u timijiet illi ħadu, jew ħabbru meta se jieħdu, numru ta’ deċiżjonijiet importanti sabiex jiċċaraw id-dubji li ċċirkulaw dwarhom flaħħar xhur.

Ma ħallsux il-pagi kollha

It-team principal tasSauber Monisha Kalterborn ikkonfermat ma’ diversi bnadi tal-midja li t-tim tagħha għadu ma ħallasx il-pagi kollha tal-ħaddiema għal Frar. Fil-kummenti tagħha, Kalterborn qalet li d-deċiżjoni li l-pagi ta’ Frar ma jitħallsux b’mod sħiħ kien ta’ dispjaċir kbir għaliha.

Però, din il-fażi tal-istaġun hija l-aktar waħda diffiċli mil-lat finanzjarju u l-fatt li kien hemm xi dewmien fl-ipproċessar tal-flus talisponsors ġiegħel lit-tim

jipposponi il-ħlas ta’ ċertu spejjeż. Dan id-dewmien kien indirizzat lejn l-aħħar ta’ din il-ġimgħa stess wara li t-tim ħabbar li kien sab soluzzjoni għal din ilkwistjoni.

Huwa fatt magħruf illi t-tim Żvizzeru jinsab f ’problemi finanzjarji serji wara diversi snin ta’ prestazzjonijiet diżappuntanti li swewhom miljuni f ’premji finanzjarji u sponsorships. Fil-fatt, dan l-istaġun jidher li mhux se jkun tant differenti millat ta’ rendiment hekk kif diġà huwa magħruf li l-problemi finanzjarji tagħhom żammew lura l-iżvilupp tal-vettura l-ġdida, li mid-daqqa t’għajn ma tantx dehret differenti minn dik tal-2015 tul it-testijiet ta’ Barċellona.

li jipprova jiċċara l-pjani għall-futur tiegħu darba għal dejjem.

Fil-fatt, f ’intervista li ta kmieni din il-ġimgħa huwa reġa’ sostna li għandu l-intenzjoni li jirrispetta l-kuntratt tiegħu mal-McLaren, illi jispiċċa fl-aħħar tal-2017.

Madankollu, li huwa ġdid hija l-konferma tal-Ispanjol li jixtieq li t-tim minn Woking ikun l-aħħar tim tiegħu fil-F1.

Għaldaqstant, huwa sostna li fl-aħħar tal-2017 hu se jkun qiegħed jieħu d-deċiżjoni dwar jekk iġeddidx il-kuntratt tiegħu abbażi ta’ kemm ikun kompetittiv dan l-istess tim. Barra minn hekk, huwa se jkollu għajnejh fuq l-effett li se jħallu l-bidliet radikali fir-regolamenti li se jsiru fl-istess sena biex jara jekk l-isport joffrix Se jiddeċiedi fl-2017 it-tip ta’ kompetizzjoni li għandu bżonn biex jibqa’ Wara ħafna spekulazzjoni, mmotivat.

Fernando Alonso ddeċieda Mistoqsi jekk it-tim huwiex

fuq it-triq it-tajba li joffrilu l-vettura kompetittiva li ilu jitlob, Alonso sostna li dik attwali hija aħjar minn dik preċedenti. Però, huwa sostna li l-McLaren għadhom mhumiex f ’pożizzjoni li jiġġieldu għall-podju. Minkejja dan il-fatt, l-Ispanjol spekula li s-sitwazzjoni għandha tinbidel lejn nofs l-istaġun hekk kif it-tim għandu diversi żviluppi moħbijin fil-komma u li se jintroduċi tul ix-xhur li ġejjin.

Kuluri ġodda fis-16

Fl-aħħar, ta’ min isemmi li r-Renault ħabbru li d-debutt tal-kuluri l-ġodda tagħhom se jkun f ’konferenza li se ssir f ’Pariġi fis-16 ta’ Marzu.

Ir-Renault kienu involuti fi ġlieda kontra l-ħin flaħħar xhur biex jirxuxtaw l-infrastruttura batuta li ħadu minn idejn il-Lotus, li saru propjetà tagħhom

f ’Diċembru li għadda wara żmien twil ta’ problemi finanzjarji serji. Minħabba dawn il-limitazzjonijiet ta’ ħin, il-Franċiżi kellhom jiffukaw l-enerġija kollha tagħhom fuq il-ħolqien ta’ struttura amministrattiva ġdida u l-iżvilupp talvettura.

Għaldaqstant, kif wieħed jistenna, l-għażla tal-kuluri ta’ din il-vettura ma kinitx prijorità għat-tim matul ittestijiet. Ir-raġuni wara din id-deċiżjoni ħarġet ċara waqt il-provi stess hekk kif ir-Renault esperjenzaw diversi problemi ta’ affidabbiltà li affettwaw b’mod speċjali lil Jolyon Palmer.

Għadu mhuwiex ċar x’ser ikunu dawn ilkuluri.

Madankollu, tradizzjonalment irRenault taw prominenza lill-isfar ħlief f ’każijiet meta kellhom sponsor prinċipali li juża kulur ieħor.

FORMULA 1

kullħadd.com

13|03|2016 39

ANALIŻI BIKRIJA Kif semmejt il-ġimgħa l-oħra, bħala parti mill-analiżi tal-lum se nagħtu ħarsa ħafifa lejn xi punti interessanti li ħarġu mittestijiet ta’ Barċellona. Ovvjament, wieħed irid ikun realistiku filkonklużjonijiet tiegħu f ’dan l-istadju bikri ta’ preparazzjoni għax, ġeneralment, ħafna mittimijiet ikollhom ħafna żviluppi tekniċi moħbijin fil-komma fittestijiet.

Fuq quddiem L-ewwel ta’ min isemmi l-mod kif il-Mercedes użaw dawn it-testijiet fejn dehru aktar interessati filkonsistenza fuq medda ta’ dawriet milli r-rendiment fuq dawra waħda. Dan ħareġ ċar mill-użu kważi esklussiv tar-roti medji kif ukoll l-kilometraġġ sostanzjali li għamlu f ’Barċellona. B’hekk wieħed jikkonkludi li t-tim Ġermaniż ħeba l-potenzjal tiegħu s’issa allura huwa diffiċli biex isir paragun bejnhom u timijiet bħall-Ferrari li mistennijin ikunu l-kompetituri prinċipali tagħhom fl-2016.

Però, differenza ċara li dehret bejn il-Mercedes u l-Ferrari kienet l-affidabbiltà. Hawnhekk, minn naħa wieħed isib lill-Ġermaniżi li esperjenzaw problema teknika waħda biss maġġuri filġimagħatejn ta’ provi. Min-naħa l-oħra, il-Ferrari esperjenzaw diversi problemi li ankraw kemm lilhom, kif ukoll lit-timijiet klijenti tagħhom fil-garaxx f ’diversi okkażjonijiet. L-eċċezzjoni għal din ir-regola kienu t-Toro Rosso li, però, qegħdin jużaw il-verżjoni talpower unit tal-2015.

Għaldaqstant, wieħed jikkonkludi li l-Ferrari qegħdin jiffaċċjaw problema f ’xi żvilupp li introduċew fil-magna l-ġdida għax dik tas-sena l-oħra qatt ma tat sinjali negattivi ta’ din ix-xorta.

S’issa, però, il-Ferrari esprimew ilkonvinzjoni tagħhom li din mhix problema li qiegħda tinkwetahom u li t-testijiet isiru appunti biex nuqqasijiet tekniċi joħorġu filberaħ u jiġu indirizzati qabel ma jibda l-istaġun. Nistennew sa Melbourne biex naraw jekk dan l-ottimiżmu huwiex ġġustifikat. Ġlieda għall-podju Il-Williams kellhom testijiet kemxejn indifferenti. Dan ma jfissirx li kellhom prestazzjonijiet ħżiena, anzi, l-ewwel indikazzjonijiet urew li għad għandhom żvantaġġ konsiderevoli kkumparati mal-Mercedes u l-Ferrari. Minħabba f ’hekk s’issa jidher li l-aktar li jistgħu jistennew f ’termini ta’ riżultati huwa li jiksbu xi podju okkażjonali li jaħrab minn idejn dawn iż-żewġ timijiet.

Din mhix se tkun kisba faċli għax hemm numru ta’ timijiet li għandhom aspirazzjonijiet simili, fosthom il-Force India u r-Red Bull. Madankollu, filwaqt li dawn tal-ewwel jidhru li se jkunu qrib il-Williams minn kmieni fil-

kampjonat, it-tim Awstrijak jaf idum kemxejn biex jiġġieled għallpodju. Ammissjoni ta’ din ix-xorta għamluha diversi membri tat-tim stess, fosthom Daniel Ricciardo li qal li qed jistenna passi kbar ’il quddiem lejn il-bidu tal-istaġun Ewropew, jiġifieri f ’Mejju.

Nistennew u naraw Tim ieħor li jaf ikollu jistenna biex jilħaq għanijiet simili huwa l-McLaren. Dan għax, minkejja l-fatt li t-tim minn Woking kien ferm aktar konsistenti milli rajnieh bħal daż-żmien sena, f ’termini ta’ veloċità għad hemm distakk ċar bejnu u l-parti l-kbira tat-timijiet ewlenin. Madankollu, diversi figuri prominenti fi ħdan it-tim sostnew li għadhom ma kixfux il-potenzjal sħiħ tal-MP4-31; sitwazzjoni li se tinbidel fil-Gran Premju ta’ Melbourne.

Sadanittant, iż-żewġ timijiet li għamlu d-debutt tagħhom f ’dan l-istaġun, Haas u Renault, kellhom riżultati mħallta fit-testijiet ta’ Barċellona, speċjalment fejn tidħol l-affidabbiltà.

Madankollu, l-indikazzjonijiet li rajna s’issa taw l-impressjoni li t-tnejn li huma se jkunu qegħdin jiġġieldu għal pożizzjonijiet lejn nofs il-klassifika bit-tama li jiġbru ftit punti ’l hemm u ’l hawn. Pożizzjoni simili jidhru li se jkunu fiha t-Toro Rosso, li però għandhom il-vantaġġ ta’ livell ogħla ta’ affidabbiltà fejn f ’Barċellona kienu fost l-aktar timijiet li għamlu dawriet.

Fil-qiegħ?

Il-qiegħ tal-klassifika jidher li se jkun okkupat mis-Sauber u l-Manor fl-istaġun li ġej. Dawn tal-ewwel qegħdin jesperjenzaw problemi finanzjarji serji għarraġunijiet elenkati f ’Lil Hinn MiċĊirkwit ta’ din il-ġimgħa. Fil-fatt, f ’Novembru li għadda, dawn ilproblemi finanzjarji kienu tant

serji illi ġiegħlu lil dan it-tim li jitlob l-iżbors antiċipat tal-premju finanzjarju tal-2015 mingħand Bernie Ecclestone.

Fil-ġimgħat li għaddew, it-tim stess ammetta li din is-sitwazzjoni kellha impatt negattiv fuq l-iżvilupp tal-vettura ta’ dan l-istaġun, fatt li ħareġ ċar mill-provi ta’ Barċellona fejn l-Iżvizzeri rarament inqalgħu mill-aħħar pożizzjonijiet.

Inqas gravi tidher li hija s-sitwazzjoni tal-Manor, li fl-aħħar jidhru li indirizzaw il-problemi finanzjarji li ppersegwitawhom tul l-2014 u l-2015. Fil-fatt, dan it-tim tant mar ’il quddiem f ’dan ir-rigward li lejn l-aħħar tassena l-oħra rnexxielu jagħmel alleanza teknika mal-Mercedes u l-Williams biex f ’dan l-istaġun jipprovdulhom il-power unit u t-trażmissjoni rispettivament.

Madankollu, s’issa dawn l-alleanzi tekniċi mhumiex qegħdin jagħtu l-frott mixtieq għax ir-rendiment tat-tim kien kemxejn medjokri tul il-provi kollha.

Sinjal ieħor inkwetanti kien irrendiment tad-debuttant Rio Haryanto. Minkejja li wieħed jifhem li sewwieq ġdid irid ftit tażżmien biex isib saqajh, id-distakki ta’ bejnu u l-kollega tiegħu Pascal Wehlrein ġeneralment kienu ta’ aktar minn żewġ sekondi taħt kundizzjonijiet simili. Dan ilfatt iħasseb aktar meta wieħed iqis li anke l-Ġermaniż għandu esperjenza limitata ħafna filFormula 1.

Punti oħra Barra affarijiet li jikkonċernaw ittimijiet speċifiċi, ta’ min isemmi xi kwistjonijiet li qamu tul it-testijiet u li jolqtuhom b’mod ġenerali.

L-ewwel ħaġa, ħafna nnutaw li l-livell ta’ affidabbiltà kkumparata mas-sena l-oħra tidher li reġgħet żdiedet sostanzjalment. Eżempju li ġabet il-midja sportiva internazzjonali kien dak talMercedes li fit-tmint ijiem ta’

testijiet irnexxielhom ikopru kilometraġġ li normalment isir fuq medda ta’ kampjonat sħiħ.

Waqt li kien għaddej dan kollu, huma sofrew biss problema teknika waħda li żammithom filgaraxx. Kif wieħed jistenna, kien hemm xi eċċezzjonijiet għal din irregola. Madankollu, ġeneralment dawn kienu timijiet li rrappurtaw dewmien fl-iżvilupp tal-vetturi tagħhom jew li kienu qegħdin jesperimentaw b’soluzzjonijiet tekniċi ġodda. Għaldaqstant, wieħed jistenna li sa Melbourne ħafna mill-problemi li għad baqa’ jiġu indirizzati.

Fejn tidħol l-affidabbiltà, kien ta’ interess ukoll ir-rendiment eċċellenti li kellhom ir-roti ultra soft. Għadu mhuwiex ċar kemm dawn ir-roti se jservu f ’kundizzjonijiet ta’ tellieqa normali.

Però, is-sewwieqa nnutaw li tal-inqas ir-roti qegħdin ikunu konsistenti fir-rendiment tagħhom minkejja li l-materjal huwa aktar fraġli fl-għamla tiegħu.

Barra minn hekk, jidher kważi ċert li, bħala medja, l-ultra softs huma bejn 0.5 u 0.8 sekondi aktar veloċi mis-super softs f ’kull dawra.

Punt ieħor li tqajjem tul ilkwalifiki huwa dak relatat mal-halo design, ir-raġġiera li mistennija tiġi insallata madwar is-sewwieqa mis-sena d-dieħla bl-għan li tiġi protetta rashom f ’każ ta’ inċident.

Wara diversi xhur ta’ spekulazzjoni, f ’Barċellona rajna d-disinn bikri tal-Ferrari. Però, dan ma tantx laqat lid-dilettanti u lil ħafna nies involuti direttament fl-isport fejn kien hemm oġġezzjonijiet estetiċi, kif ukoll prattiċi.

Madankollu, huwa fatt magħruf li dan huwa biss disinn preliminari u li l-Ferrari għandhom l-intenzjoni li jagħmlu diversi modifikazzjonijiet fiż-żmien li ġej. Barra minn hekk, il-Mercedes u r-Red Bull għandhom disinji alternattivi f ’moħħhom li mistennijin ikunu differenti mhux ħażin minn dak tal-Ferrari.

40 13|03|2016

kullħadd.com

LOKALI

L-EKONOMIJA MATUL DIN L-AMMINISTRAZZJONI Karm Farrugia Ekonomista

Għandna veru biex niftaħru meta niltaqgħu ma’ sħabna fiż-Żona Ewro, flUnjoni Ewropea, u oħrajn. Ilħaqna saħansitra l-Ġermanja stess, xempju ta’ governanza ekonomika eċċellenti fl-Ewropa f ’dawn l-aħħar snin, jekk mhux ukoll globali

X’aktarx li dit-teorija tapplika kullimkien, iżda ċertament hawn Malta: l-ekonomija dejjem tirrispondi u tirreaġixxi fedelment għall-governanza fil-finanzi pubbliċi. Meta jkollok gvern li dejjem jiddependi fuq self minn pajjiżu, jew agħar, minn barra, anke fi żmien nieqes minn kull riskju ta’ xi riċessjoni, allura l-ekonomija mhux biss tinħaqar sew, iżda wkoll tistieden ġustament sanzonijiet mill-Kummissjoni Ewropea, mill-Fond Monetarju Internazzjonali, mill-aġenziji ta’ kreditu u oħrajn.

Eżattament is-sitwazzjoni li sab il-Gvern attwali tliet snin ilu kienet dik ta’ defiċit fil-baġit nazzjonali li fl-aħjar tiegħu kien ilaħħaq madwar 5% talprodott nazzjonali (GDP), anke meta ma kienx meħtieġ.

Politikament forsi tajjeb, iżda ekonomikament diżastruż.

Imnalla kien hemm min ibeżbżilna widnejna.

Ironikament kienet dik l-istess instituzzjoni li tant ftaħru, ġustament, li daħħluna fiha; iż-Żona Ewro.

Imnalla wkoll inħatar Ministru tal-Finanzi wieħed mill-aħjar ekonomisti li qatt kellha Malta.

Dan malajr fehem li t-tmexxija tal-ekonomija hi l-aqwa minn fost is-setturi l-oħra kollha tal-pajjiż, jiġifieri dawk soċjali, ambjentali u oħrajn. U bla dubju ta’ xejn irnexxielu jrażżan il-kilba naturali talministri sħabu ta’ nfiq bnin, iżda kultant daqsxejn goff, riżultanti biss minn żelu dinamiku intiż biex il-poplu jgawdi bis-sħiħ mill-frott talħidma ta’ Gvern bieżel.

Illum wasalna fi stat li kważi nistgħu ngħaddu mingħajr ebda defiċit fil-baġit nazzjonali, avolja jien stess inħoss li għandi ngħid lill-Ministru talFinanzi li m’għandux għaġla.

L-importanti li jkompli miexi għan-niżla, almenu sa sentejn oħra. Għandna veru biex niftaħru meta niltaqgħu ma’ sħabna fiż-Żona Ewro, flUnjoni Ewropea, u oħrajn.

Ilħaqna saħansitra l-Ġermanja

stess, xempju ta’ governanza ekonomika eċċellenti flEwropa f ’dawn l-aħħar snin, jekk mhux ukoll globali.

Il-mutur ta’ kwalunkwe ekonomija hu l-investiment.

F’Malta. Dan ċertament ma kienx nieqes f ’dawn l-aħħar snin, anzi kien ogħla minn dak mistenni, l-aktar minn investiment barrani li malajr intebaħ li Malta, bi stabbiltà fenominali, hi pajjiż għammieli, speċjalment jekk wieħed jinvesti fi proġetti li jistgħu jwasslu biex igawdu mis-suq enormi Ewropew, ittieni l-akbar fid-dinja.

U lilna, fost affarijiet oħra, il-Gvern attwali salvalna l-Enemalta, li tant kienet falluta li l-amministrazzjoni ta’ qabel kienet lesta li toffriha għall-valur ta’ ewro wieħed biss u tirringrazzja lix-xerrej.

Rajna roħs sostanzjali fittariffi tad-dawl u tal-ilma, u ħsibnielu biex qatt ma jkollna nuqqas fil-provvista tagħhom.

U flok ‘prosit’, smajna ripetutament min jgħid li l-power station li se taħdem bil-gass minflok biż-żejt, m’għandniex bżonnha.

La naf għandix nidħak, jew inkella nibki.