KullHadd_18.09.2016

INTERVISTA MA’

JOVEN GRECH TENISHIA

Ara paġni 20-21

www.kullhadd.com Il-Ħadd, 18 ta’ Settembru, 2016

Ħarġa Nru 1,210 Prezz €1

500 PAZJENT GĦALL-KURA BARRA MINN MALTA

• OĦRAJN IGAWDU MILL-MIĠJA TA’ KONSULENTI BARRANIN • IL-ĦLAS TAT-TIENI ĠENITUR IKOMPLI JAGĦMEL DIFFERENZA • IL-ĠERMANJA U L-ITALJA JIŻDIEDU MAR-RENJU UNIT GĦAL KURA AKTAR MALAJR Is-sena li għaddiet kienu 500 l-pazjenti li kienu jeħtieġu l-kura barra minn Malta għall-mard serju li jkun ħakimhom. Esperjenzi iebsa li, biex jiffaċilita kemm jista’ sa fejn possibbli, il-Gvern jinvesti madwar €4 miljun kull 12-il xahar. Fosthom f ’każi fejn hemm it-tfal u issa qed jitħallas il-passaġġ tal-

ġenituri wkoll, minbarra l-kura ta’ min hu involut u l-arranġamenti tal-ewwel ġenitur.

Il-gazzetta KullĦadd tkellmet ma’ Charlene Fenech, responsabbli mit-taqsima tat-trattament barra minn Malta fi ħdan id-Dipartiment tasSaħħa, li spjegat kif biex il-pazjenti jinqdew aktar

DIKJARAZZJONI MILL-KAP TAL-S&D

PITTELLA JIKKUNDANNA L-AĠIR FIL-VOT BRINCAT Ara paġna 9

aħjar u f ’inqas żmien, fl-aħħar sentejn b’mod partikolari, bdew jintużaw sptarijiet fil-Ġermanja u l-Italja għax, wara kollox, anke sptarijiet barranin ikollhom il-listi ta’ stennija.

Ara paġna 4

DEJN MIBDUL

F’ĊEDOLI Simon Busuttil jidħak bih innifsu u jdawwar f ’ċedoli dejn ta’ snin twal Ara paġna 40

TA’ BARTS IĦUFU GĦALL-APPARTAMENTI Diriġenti mill-iskola medika ta’ Barts kienu qegħdin iħufu f ’Għawdex fl-aħħar jiem bil-għan li jsibu appartamenti li jkunu jistgħu joffru lill-istudenti li missena d-dieħla mistennija jibdew korsijiet f ’Għawdex.

Il-gazzetta KullĦadd hija infurmata li d-diriġenti ta’ Barts daru diversi lokalitajiet, b’mod partikolari dawk l-iktar qrib ir-Rabat, Għawdex, fejn se jkun hemm

il-kampus tal-iskola. Fl-immedjat, ta’ Barts qegħdin ifittxu blokok ta’ appartamenti li jkunu jistgħu jgħixu fihom numru ta’ studenti li jkunu miġbura flimkien.

Mis-sena d-dieħla Barts se tkun qed iġġib lura Malta madwar 60 student; ammont li mistenni jitla’ għal 300 fir-raba’ sena.

Fil-fatt, id-diriġenti ta’ Barts qed jaħsbu li sar-raba’

sena jkollhom 300 student kull sena u għalhekk il-ħtieġa li eventwalment jesponu l-idea ta’ akkomodazzjoni waħda li tkun ikbar u tiġbor iktar studenti flimkien.

Hawn qed iħarsu lejn ir-Rabat; soluzzjoni fit-tul li qed tkun meqjusa bħala iktar vijabbli. L-akkomodazzjoni mhix parti mill-kors li jħallsu l-istudenti, iżda hija servizz li toffri l-iskola biex tiffaċilita ħajjet l-istudenti.

02 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

TIKBER IL-PRESSJONI FUQ THAKE U ST JOHN • WARA D-DIŻASTRU TA’ NET FL-ISTĦARRIĠ TAL-AWTORITÀ TAX-XANDIR • RABJA GĦALL-MOD KIF FALLEW IL-LAQGĦAT FIL-LOKALITAJIET • IĊEMPLU N-NIES B’INSISTENZA BIEX IMORRU FUQ IL-FOSOS Filwaqt li suppost qegħdin iffukati fuq il-festi talIndipendenza, id-diriġenti talPartit Nazzjonalista u l-midja Nazzjonalista qed jiffaċċjaw pressjoni minn attivisti talpartit minħabba r-riżultat ħażin li kisbu fl-istħarriġ tal-Awtorità tax-Xandir.

Rosette Thake, Segretarju Ġenerali, u Brian St John, Kap Eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista, jieħdu kważi €120,000 f ’salarju bejniethom.

Dan għax Simon Busuttil qed jafda kollox f ’idejhom bil-komunikazzjoni ssir direttament miegħu. Iżda llum, tliet snin wara, l-istazzjonijiet tal-Partit Nazzjonalista baqgħu ma ċċaqalqux minn fejn kienu.

Anzi, hemm min qed jgħid li marru għall-agħar.

Fost oħrajn, id-diriġenti qegħdin isofru kritika għal waħda mill-ewwel deċiżjonijiet li ħadu; dik li l-aħbarijiet talistazzjon isiru fl-istess ħin ta’ ONE NEWS. B’Rosette Thake tiddefendi ruħha u tgħid li hi ma kinitx hemm.

Skont l-aħħar stħarriġ jirriżulta li, filwaqt li ONE

NEWS għandu peak audience ta’ 61,000 telespettatur, NET TV jilħaq l-ogħla livell ta’ udjenza ta’ 16,000 telespettatur.

Dan filwaqt li l-aħbarijiet talistazzjon nazzjonali jilħaq udjenzi peak ta’ madwar 76,000.

Simon Busuttil kien wiegħed lill-Kumitat Sezzjonali li se jsaħħaħ il-midja tal-Partit iżda, minflok, NET TV spiċċa b’udjenza medja ta’ 7.4% meta ONE għandu udjenza medja ta’ 22.3%. L-istess riżultati kienu segwiti fir-radju fejn ONE

Radio kiseb udjenza medja ta’ 22.3% u Radio 101, 5.18%.

Thake xejn ma ħadet pjaċir b’din il-kritika, anke għax bħalissa tinsab għaddejja tisma’ l-botti minħabba l-mod kif żviluppaw il-laqgħat fil-lokalitajiet ta’ qabel l-Indipendenza. Laqgħat fejn kważi ma kien hemm ħadd jisma’ lid-deputati jitkellmu, anke jekk kien hemm l-għan li matulhom id-deputati jiltaqgħu mal-kostitwenti. B’hekk, filġimgħat tal-Indipendenza baqa’ jiġi kollox ħażin għall-Partit

qed iċemplulhom id-dar u jkellmuhom b’insistenza liema bħalha. Qed jgħidulhom li din hi l-aħħar Indipendenza qabel l-elezzjoni ġenerali u fuq il-Fosos ma jistax ma jkunx hemm folol enormi.

L-istess pressjoni qed issir fuq negozjanti u nies minn oqsma differenti tal-ħajja li qed jitolbuhom biex imorru jitkellmu fil-laqgħat ta’ Filwaqt li diskussjoni. Anke jekk ilONE NEWS għandu laqgħat bdew ilbieraħ, dawn it-telefonati peak audience ta’ baqgħu għaddejjin salĠimgħa filgħaxija u 61,000 telespettatur, lbieraħ filgħodu. Dan NET TV jilħaq għax kienu diversi dawk li rrifjutaw l-ogħla livell ta’ l-istedina li jieħdu sehem għax ma ħassewhomx udjenza ta’ 16,000 komdi jattendu meta ftit telespettatur li xejn hemm proposti talPartit Nazzjonalista dwar Nazzjonalista xiex jitkellmu. Xi ħaġa li bl-unika konsolazzjoni li qed normalment tiġri meta wieħed tintuża biex tħeġġeġ in-nies fid- ikun mistieden biex jieħu Dar Ċentrali u l-każini hija l-vot sehem f ’attivitajiet ta’ dan itkontra Leo Brincat, in-nominat tip bil-ħsieb ikun li l-mistieden Malti għall-Qorti Ewropea tal- jirrifletti dwar l-ideat li jkunu Awdituri. ħarġu minn min għamel U biex iħeġġu lin-nies l-istedina.

IKTAR TURISTI MINN TA’ ‘STARS AND STRIPES’ • MALTA TISSAĦĦAĦ F’SETTUR FEJN JONFQU ĦAFNA Kitba ta’ minn turisti oħrajn waqt ilKELLY PEPLOW btajjel tagħhom.

Tul l-aħħar tliet snin, it-turisti Meta nsemmu turisti li ta’ kull Amerikani żdiedu b’34% (6,571 sena jżuru lil pajjiżna, dlonk turist) li nefqu iktar minn €7.5 naħsbu fis-suq Brittaniku, jew miljun tul il-btala tagħhom dak Taljan jew Mediterranju. f ’Malta. Riżultati eċċellenti Dan għax pajjiżna magħruf meta nqisu li fl-aħħar tmien għar-relazzjonijiet tajba ma’ snin ta’ Gvern Nazzjonalista, dawn il-pajjiżi, apparti l-fatt li mill-2004 sal-2012, pajjiżna Malta hija sit prattiku għal btala ra żieda ta’ 9% biss ta’ turisti qasira minħabba l-pożizzjoni ġejjin mill-Amerika, b’nefqa ta’ ftit iktar minn €2.9miljun. ġeografika tagħha.

Iżda pajjiżna qed jesperjenza Dan ma seħħx kumbinazzjoni. żieda fit-turisti ġejjin mis- Qabel sentejn ilu, fl-2014, kienet mingħajr suq Amerikan, turisti li huma Malta magħrufa li jonfqu iktar flus rappreżentanza tal-Awtorità

tat-Turiżmu fl-Istati Uniti għal 12-il sena sħaħ. Mindu reġgħet stabbilixxiet ruħha l-Awtorità fi New York, qed jinħass impatt maġġuri mal-aġenziji talivvjaġġar fl-Amerika.

Is-suq turistiku tal-Istati Uniti qed jisskota bit-tkabbir anke fl-2016. L-aħħar ċifri mill-Uffiċċju Nazzjonali talIstatistika jikkonfermaw li, bejn Jannar u Lulju, it-turisti Amerikani żdiedu bi ftit inqas minn 20% meta mqabbel malistess perjodu tal-2015, bl-infiq tagħhom jiżdied bi 2.5%.

Dan huwa biss wieħed mill-

konfermi tal-isem li qed jagħmel pajjiżna fl-Amerika.

F’Jannar li għadda l-uffiċċju turistiku Malti fi New York ingħata premji fi tliet kategoriji tal-Annual Travvy Awards; sensiela ta’ premjijiet magħrufa bħala ‘L-Oscars tat-Turiżmu’.

Malta spikkat fl-hekk imsejjaħ ‘Best Luxury Destination Europe’ u ‘Best Luxury Destination Overall’ f ’din is-serata ta’ premjijiet, fejn ingħatat il-Premju tal-Fidda.

Dan ix-xahar stess Malta ssemmiet fl-edizzjoni tal-ħarifa tar-rivista Lonely Planet, fil-lista

ta Travel Secrets. Hawnhekk il-Belt Valletta kienet deskritta bħala waħda mill-isbaħ bliet kapitali fl-Ewropa, kif ukoll irreferew għal Malta bħala sit ideali għall-għaddasa.

Din hija rivista li tolqot purament lill-qarrejja flAmerika ta’ Fuq, u huwa magħruf li turisti Amerikani jqisu lil Lonely Planet bħala sors ta’ min joqgħod fuqu meta jkunu qed jippjanaw il-btala li jmiss. Żgur li xi ħadd mill-miljun qarrej tar-rivista jitħajjar iżurna wara li jaqra l-aħħar edizzjoni!

LOKALI

kullhadd.com

18|09|2016 03

€4,000,000 FI BWIET IN-NIES • IPPROĊESSATI IKTAR MINN 6,000 APPLIKAZZJONI

• BUSUTTIL KIEN QAL LI MINĦABBA DIN IL-MIŻURA SE JINTALAB BAILOUT ALEANDER BALZAN minn sidien ta’ vetturi li vettura bejn l-2004 u l-2008 tħallsu Qabel l-aħħar elezzjoni bejn l-1 ta’ Jannar 2005 u l-31 żejjed tal-vettura, liema ħlas ġenerali din il-proposta kienet Eluf ta’ persuni daħħlu ta’ Diċembru 2005. Dan wara dak iż-żmien kien impost bħala waħda li qajmet dibattitu bejniethom €4 miljun meta li kienu tħallsu €110 (għal min mezz ieħor ta’ introjtu ta’ taxxa sħiħ. Esponenti tal-Partit fl-aħħar jiem irċivew fil-posta għandu vettura) u €55 (għal min minn fuq il-poplu. Din is-sena Nazzjonalista qatt ma riedu ċ-ċekk bir-rifużjoni tat-taxxa għandu mutur) li diġà tħallas tħallas lura l-kumplament li li din ir-rifużjoni titħallas mħallsa żejda fuq xiri ta’ karozzi lura fl-2014 meta din l-iskema inġustament l-individwi kienu lura u, fost dawk li opponew fi żmien Gvern Nazzjonalista. ġiet imħabbra għall-ewwel dar- ħallsu fuq dawk il-vetturi li din il-proposta, kien hemm tal-Parlament kienu nxtraw u ġew irreġistrati il-Membru Kienu 6,196 li applikaw biex ba fl-istess sena.

Ewropew Roberta Metsola u Il-persuni eliġibbli għal din matul is-sena 2005. jitħallsu ta’ dak li ħallsu żejjed flIl-Gvern huwa kommess li l-eks-Ministru tal-Finanzi u 2005 biċ-ċekk jasal għandhom l-għotja kollha se jirċievu fl-aħħar jiem. Persuni differenti l-pagament tagħhom din il- jadotta l-istess proċess għas- Deputat Nazzjonalista Tonio snin konsekuttivi għall-vetturi Fenech. Iżda l-iktar li kienet rċivew ħlasijiet differenti li ġimgħa permezz ta’ ċekk.

Dan il-ħlas sar kif kien rreġistrati sas-sena 2008 u spikkat kienet id-dikjarazzjoni jlaħħqu l-mijiet ta’ ewro. tal-Oppożizzjoni fil-manifest sakemm il-pagamenti kollha tal-Kap Hekk il-Gvern se jkun imwiegħed irrifonda taxxa żejda li nġabret elettorali, fejn kull min xtara lill-applikanti eliġibbli jkunu Simon Busuttil. F’artiklu bitaleander.balzan@one.com.mt rreġistraw il-vettura tagħhom qed jingħata għotja għall-ħlas

titlu Why Labour Risks a Bailout kien kiteb: “Among the more expensive promises are its commitment to refund VAT and car registration tax to about 18,000 regardless of the outcome of an impending court case. This bill would run into tens of millions of eu-ros.” Fi kliem ieħor intqal li din kienet waħda mill-proposti li minħabba fihom pajjiżna kien se jfalli u jitlob bailout.

Minflok, illum, filwaqt li din il-proposta qed tkun attwata, pajjiżna għandu l-ikbar tkabbir ekonomiku fl-Ewropa u naqqas id-defiċit f ’livelli rekord.

IKOMPLU T-TAĦDITIET MA’ TAL-FISH FARMS • IL-ĦAMIS DEĊIŻJONI MILL-AWTORITÀ TAL-IPPJANAR ALEANDER BALZAN

aleander.balzan@one.com.mt

Il-laqgħa tal-bord talAwtorità tal-Ippjanar dwar il-fish farms hija skedata għal nhar il-Ħamis u fl-aħħar jiem issoktaw it-taħditiet bejn l-Awtorità u l-operaturi f ’dan is-settur.

Dan bil-għan li sa jumejn oħra ikun intlaħaq qbil dwar pjan ta’ kif is-sidien tal-fish farms se jirregolaw ruħhom.

Fl-aħħar ġimgħat l-awtoritajiet niżlu b’saħħa fuq dawn l-operaturi minħabba n-nuqqasijiet u abbużi li eskalaw dan is-sajf, bil-baħar Malti jispiċċa jitħammeġ minħabba l-operat ta’ dawn il-fish farms; xi ħaġa li wasslet ukoll għar-rabja tan-nies.

L-awtorità ltaqgħet fis-6 ta’ Settembru biex tiddiskuti wkoll ir-revoka ta’ għadd ta’ permessi, iżda dakinhar ma ħaditx deċiżjoni; xi ħaġa li wasslet għad-diżappunt ta’ diversi, fosthom il-Prim Ministru li kien iddikjara n-nuqqas ta’ qbil tiegħu għad-

deċiżjoni għax, fi kliemu, talfish farms kellhom biżejjed żmien biex jirregolaw ilpożizzjoni tagħhom. Kien il-Kap tal-Oppożizzjoni li, b’sorpriża għal ħafna, ħareġ

jgħid li jaqbel mad-deċiżjoni.

Minn dakinhar jirriżulta li talfish farms għamlu sforz biex juru li lesti jkunu konformi mal-liġi u dan kollu kien ippreżentat fil-pjan diskuss

mal-Awtorità. Naturalment, il-pjan ma kienx aċċettat bil-mod kif ippreżentat u għalhekk issoktaw it-taħditiet u negozjati fl-aħħar jiem.

Il-gazzetta KullĦadd hija

mgħarrfa li l-mira hi li sa jumejn qabel il-laqgħa talbord ikun hemm pjan maqbul li mbagħad imur għallapprovazzjoni jew iċ-ċaħda tal-istess bord.

Jirriżulta li t-taħditiet mhux dejjem kienu faċli. Anke għax l-Awtorità qed tibqa’ tkun iebsa. Dan wara li flaħħar ġimgħat ħarġet avviż ta’ infurzar ta’ emerġenza filkonfront ta’ erba’ operaturi ta’ fish farms li mhux qed joperaw skont il-liġi.

Fost oħrajn, fiddiskussjonijiet kienu indikati s-siti illegali li jridu jitneħħew.

L-operaturi qed jgħidu li l-għan hu li din ir-rilokazzjoni ssir qabel l-istaġun li ġej, filwaqt li fl-aħħar ġimgħat diġà tneħħew xi gaġeġ.

Iktar minn hekk, il-Gvern, wara konsultazzjoni malAwtorità tal-Ippjanar, ħarrax il-pieni għal sitt operaturi talfish farms. Bħala penali, dawn kienu jħallsu mal-€50 kuljum iżda issa l-multa telgħet għal €2,000, b’total massimu ta’ €200,000.

04 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

PAZJENTI MIBGĦUTA F’PAJJIŻI ĠODDA • 500 PAZJENT MARRU BARRA GĦALL-KURA FL-2015 GLEN FALZON ma jingħatax fir-Renju Unit glen@kullhadd.com u għalhekk dawn ma jistgħux joqogħdu jistennew sakemm Meta wieħed jibda jitkellem dan ikun disponibbli firdwar il-kura barra minn Renju Unit. Iċ-ċentru ta’ Malta, mill-ewwel tiġih Palermo ntgħażel għax huwa f ’moħħu l-Ingilterra, b’mod viċin ħafna ta’ pajjiżna u, partikolari l-kapitali Londra, fil-każ ta’ lung transplants, fejn eluf ta’ Maltin, b’mod il-pazjent għandu biss tliet partikolari tfal, telgħu għall- sigħat ċans sabiex jagħmel kura f ’diversi sptarijiet matul din l-operazzjoni. Min-naħa iż-żminijiet.

Madankollu, l-oħra, iċ-ċentru ta’ Messina l-ebda sptar mhuwa bir bla jittratta biss lit-tfal u s-sena qiegħ u għalhekk dan ukoll l-oħra d-Dipartiment tasjesperjenza listi twal ta’ Saħħa ingaġġa konsulent stennija li ġieli jolqtu lill- minn sptar minn din ilpazjenti Maltin. Madankollu, belt biex jieħu ħsieb tfal patoloġiċi. il-Gvern tal-ġurnata qed b’diffikultajiet jibgħat pazjenti mhux biss F’Milan, imbagħad, pazjenti l-Ingilterra imma wkoll bi problemi fil-fwied qed il-Ġermanja, fil-belt ta’ jintbagħtu hemmhekk għax Heidelberg, kif ukoll fl-Italja f ’dawn il-każijiet iċ-ċansijiet fl-ibliet ta’ Palermo, Messina huma li jiġu operati ferm u Milan. Dan kollu biex ikun qabel.

Intant, minn informazzjoni assigurat li l-pazjent jirċievi l-aqwa trattament possibbli li kisbet din il-gazzetta, f ’ċentri speċjalizzati apposta jirriżulta li matul is-sena li għaddiet kien hemm total ta’ skont il-ħtiġijiet tiegħu.

Ikkonfermat dan Charlene 499 pazjent Malti li ntbagħtu barra minn Fenech, Manager tat- għall-kura Treatment Abroad Unit, pajjiżna. Dawn il-pazjenti qed fejn sostniet li “fil-Ġermanja jingħataw il-kura li jkollhom bdejna nibagħtu l-pazjenti bżonn bi spiża għall-Gvern tul dawn l-aħħar sentejn; u li tilħaq mal-€4 miljun fisfl-Italja, minkejja li l-ftehim sena li tinkludi n-nefqa l-ivvjaġġar, ilu hemm, issa qed nibagħtu tat-trattament, pazjenti Palermo fejn qed l-akkomodazzjoni u kif ukoll isiru l-lung transplants u din it-trasport fir-Renju Unit.

F’kumment ma’ din ill-aħħar sena wkoll bgħatna pazjenti Messina biex gazzetta, il-Ministru għasjittrattaw problemi fl-istonku Saħħa Chris Fearne qal li kien Gvern Laburista li introduċa fit-tfal.”

Il-pazjenti qed jintbagħtu wkoll inizjattiva ġdida li l-Ġermanja għax is-servizz permezz tagħha l-Gvern li jingħata hemmhekk għadu qiegħed iħallas ukoll għall-

ispiża tal-ġenituri f ’każijiet ta’ pazjent taħt it-18-il sena.

“Kien proprju dan il-Gvern li introduċa din il-miżura biex, fejn ikollok pazjenti taħt it-18-il sena, dawn ikunu akkumpanjati miżżewġ ġenituri u mhux ġenitur wieħed kif kien isir qabel.

Illum il-ġenituri qed ikollhom iċ-ċans li jakkumpanjaw lil uliedhom u b’hekk jibqgħu magħqudin bħala familja.

Din il-miżura qed tiġi tiswa lill-Gvern madwar €80,000 fis-sena.”

Il-Gvern qed jiffranka ħafna ħin ta’ stennija lillpazjenti Prassi oħra li tintuża millGvern tal-ġurnata biex ilpazjent ikun moqdi bl-aħjar mod possibbli, hija li qed jinġiebu konsulenti apposta minn barra minn Malta biex jeżaminaw il-pazjenti hawn Malta stess. Din il-miżura mhux biss qed ittaffi xi ftit mill-problemi tal-familjari tal-pazjent, iżda l-pazjent qed ikun moqdi b’mod aktar effiċjenti, fl-ambjent tiegħu u mingħajr skariġġi żejda.

Filwaqt li kkonferma dan, ilMinistru Fearne qal ukoll li qed ikompli jsir investiment biex ċerti proċeduri, li qabel kienu jsiru barra minn Malta, illum qed isiru f ’pajjiżna.

Min-naħa tagħha, Charlene sostniet li, biż-żjarat li jagħmlu dawn il-konsulenti hawn Malta, mhux biss qed jgħinu

jgħinu kemm jistgħu, għalkemm huma wkoll ikollhom il-listi ta’ stennija tagħhom. “Għajnuna dejjem sibna, anke meta kellna bżonn xi mediċini urġenti dejjem għamlu mill-aħjar li setgħu biex jaqduna. Nista’ ngħid li, s’issa, minkejja l-Brexit, irrelazzjonijiet baqgħu l-istess.

L-applikazzjonijiet ma jdumux biex jiġu approvati

Il-ġenituri ta’ dan il-pazjent, għadhom sal-lum il-ġurnata f ’kuntatt u jgħiduli li binhom għadu ħaj bis-saħħa tiegħi. lill-pazjent biex ma joqgħodx jiskomoda ruħu, imma dawn iż-żjarat qed iservu wkoll bħala taħriġ għall-konsulenti lokali. “Fi kliem ieħor, permezz ta’ dan is-servizz, il-Gvern qed jiffranka lil kull familja ġimgħat l-Ingilterra, u għalhekk qed jiffrankalha milli toqgħod tinqala’ millambjent tagħha – din hija xi ħaġa kbira ħafna għallfamilja,” stqarret Charlene.

Fuq il-fatt li issa l-Gvern qed iħallas il-passaġġ tat-tieni ġenitur, Charlene sostniet li din kienet inizjattiva tajba ħafna għax il-biljetti tal-ajru mhumiex irħas. “Din hija inizjattiva tajba ħafna għax b’hekk il-Gvern qed jagħti aktar għajnuna kemm lillpazjent kif ukoll lill-familjari tiegħu.” Filwaqt li faħħret dan kollu, Charlene hi talopinjoni li l-Gvern għandu jikkunsidra wkoll li jgħin lillġenituri fl-akkomodazzjoni għax anke biex tgħix hemmhekk mhix ħaġa faċli.

Il-prassi bħalissa hija l-Gvern iħallas l-akkomodazzjoni tal-pazjent biss, sakemm ilfamiljari tiegħu ma jsibux xi post fil-binjiet ta’ Puttinu jew tal-Community Chest Fund.

Il-maġġoranza mfejqa

jinżlu

B’sodisfazzjoni evidenti, Charlene sostniet li l-maġġornaza tal-pazjenti jirritornaw lura Malta totalment imfejqa jew inkella jkunu raw kambjament kbir fil-pożittiv f ’saħħtihom.

Għalkemm il-perċezzjoni hemm barra tista’ tkun li l-pazjenti li jbatu biss millkanċer huma dawk li jieħdu l-kura barra minn xtutna, Charlene qalet li jitilgħu pazjenti li, pereżempju, jitwieldu b’xi problemi filqalb, fl-idejn, fid-dahar, flgħajnejn u anke problemi oħrajn madwar il-ġisem.

Charlene sostniet ukoll li ħafna mill-isptarijiet jikkoperaw u jippruvaw

Mitluba tikkummenta fuq il-proċess u fuq kif taħdem din is-sistema, Charlene qalet li l-pazjent jibda millIsptar Mater Dei, u wara li jkunu sarulu t-testijiet kollha possibbli, jiġu mitluba jimlew applikazzjoni u din titla’ kumitat biex tiġi approvata.

“Dan il-kumitat jiltaqa’ kull erba’ ġimgħat u japprova l-maġġoranzi tal-każijiet f ’sessjoni waħda. Madankollu, jekk il-każ ikun wieħed urġenti, l-applikazzjoni tiġi kkomunikata permezz talemail u tiġi approvata millmembri mill-ewwel.”

Fuq l-għajnuna li jsibu hemm il-Maltin, Charlene qalet ukoll li hemmhekk hemm għadd ta’ tobba Maltin u din tgħin ħafna għax iħossu l-bżonn li jagħtu xi ħaġa lura lil pajjiżhom. Apparti t-tobba, Charlene semmiet ukoll l-Ambaxxata Maltija, li sservi ta’ għajnuna kbira għall-Maltin, kif ukoll ilpatrijiet li jkun hemm li saħansitra huma kkwalifikati fil-psikoloġija u għalhekk jagħtu għajnuna psikoloġika lil dawk ikkonċernati.

Mil-lat uman, Charlene stqarret li dan l-impjieg jirrikjedi li tkun iddedikata u mhux l-ewwel darba jew tnejn li saret close ma’ xi familja partikolari. “Darba kelli każ diffiċli taħt idejja u bla ma ridt inbniet dik irrabta mal-familjari. Fil-fatt, il-ġenituri ta’ dan il-pazjent għadhom sal-lum il-ġurnata f ’kuntatt u jgħiduli li binhom għadu ħaj bis-saħħa tiegħi,” stqarret Charlene kemxejn emozzjonata.

Kompliet tgħid li dan l-impjieg ma tistax tidħol għalih għall-paga imma trid tidħol għalih għax vera trid tgħin lill-pazjent. “Isservizzi tagħna huma enormi minkejja ċ-ċokon tal-pajjiż u huwa proprju għalhekk li tinduna bl-umanità tal-Maltin – għalija privileġġ li naħdem mal-pazjenti.”

F’appell aħħari, Charlene enfasizzat li n-nies għandhom jiċċekkjaw sew għal xiex huma intitolati u jkunu ċerti li dak kollu li n-nies ta’ dan il-unit jgħidulhom jimxu miegħu.

“Kunu ċerti minn dak kollu li ngħidulkom u imxu marregolamenti u ppjanaw sew.”

LOKALI

kullhadd.com

18|09|2016 05

LEJN MOSTA AKTAR AĊĊESSIBBLI • SEJĦA BIEX IL-PRIVAT JINVESTI FI SPAZJI TA’ PARKEĠĠ • IRIDU JIŻDIEDU L-PARTIJIET PEDONALI U L-ISPAZJI MIFTUĦA

Bis-sehem tal-privat hemm ilħsieb li fil-Mosta jsiru parkeġġi ġodda fl-istess ħin li jinħolqu iktar spazji miftuħa għallpubbliku, b’mod partikolari biswit il-knisja tar-Rotunda, attrazzjoni prinċipali li tant huma kburin biha l-Mostin u jżuruha turisti.

Biex jintlaħaq dan il-għan Projects Malta Ltd ħabbret li nhar it-Tlieta se toħroġ sejħa pubblika biex tilqa’ proposti għal bini ta’ parkeġġ jew parkeġġi ġodda fil-Mosta u l-ħolqien ta’ aktar spazji miftuħa għall-pubbliku.

Il-Mosta, li hi t-tieni l-akbar belt f ’Malta, ilha għal snin twal bi problema ta’ nuqqas ta’ parkeġġi. Minn stħarriġ li sar qabel toħroġ din is-sejħa rriżulta li, fil-fatt, fil-qalba talMosta bħalissa hemm biss 58 post ta’ parkeġġ. Dan meta l-popolazzjoni tiżboq sew l-20,000 resident, b’komunità

kummerċjali dejjem tikber ta’ aktar minn 2,000 negozju u li tħaddem qrib is-7,000 persuna.

Dan minbarra l-fatt li ċ-Ċentru tas-Saħħa tal-Mosta jilqa’ aktar minn 313,000 pazjent fis-sena.

Il-Mosta hi wkoll fost l-aktar sitt destinazzjonijiet popolari mat-turisti f ’pajjiżna, tant li s-sena li għaddiet 700,000 turist żaru din il-lokalità. Din il-figura tirrappreżenta 39% tat-turiżmu kollu li ġie filpajjiż.

Fi preżentazzjoni lillġurnalisti, Projects Malta tat eżempji ta’ mudelli u żoni li wieħed jista’ jikkunsidra għallproposti, il-Perit Paul Borg elenka metodoloġiji differenti li ntużaw internazzjonalment fuq proġetti ta’ din ix-xorta.

Konrad Mizzi, Ministru flUffiċċju tal-Prim Ministru, sostna li “il-proġett talMosta jikkumplimenta lviżjoni tal-Gvern biex inżidu

IL-MIRI TAL-PROĠETT 1.

Jinħolqu spazji miftuħa ġodda u aktar aċċessibbli għallpubbliku wara u biswit ir-Rotunda tal-Mosta 2.

Se jkunu kkunsidrati biss soluzzjonijiet li joħolqu millinqas 350 spazju ġdid ta’ parkeġġ 3.

Kull parkeġġ irid ikun taħt l-art 4.

Is-sistema ta’ punteġġi li twassal għall-għażla tal-aħjar proġett se tkun qed tagħfas l-aktar fuq il-metodoloġija u t-teknika li se tintuża tul il-proċess ta’ eskavazzjoni 5.

Il-prezzijiet finali li jintalbu għall-viżitaturi jridu jagħmlu sens soċjalment u dan b’kunsiderazzjoni li fil-qalba tal-Mosta hemm wieħed mill-aktar ċentri tas-saħħa f ’Malta li jara pazjenti.

6.

Min jirbaħ il-konċessjoni jrid jagħmel investiment li jixpruna l-isports, fost oħrajn b’investiment fil-Klabb tal-Boċċi tal-Mosta 7.

Min jirbaħ il-kuntratt jingħata d-dritt li juża s-sotterran, li hu proprjetà tal-Gvern, għal 60 sena 8.

Kull ħidma li ssir waqt li jkun qed jinbena l-parkeġġ jew parkeġġi, trid tkun kordinata b’tali mod li ma titħarbatx issistema ta’ traffiku kemm għar-residenti kif ukoll għall-komunità kummerċjali 9. Meta tintgħażel il-proposta finali, jibdew sensiela ta’ konsultazzjonijiet ġodda

l-aċċessibbiltà permezz ta’ ħolqien ta’ parkeġġi, li nnaqqsu t-traffiku mit-toroq, u li nipprovdu aktar spazji miftuħa għar-residenti.

“Dan huwa proġett li saret ħidma kbira fuqu mill-Kunsill Lokali tal-Mosta u Projects Malta Ltd. Il-Gvern qed jistieden lis-settur privat biex jissottometti l-ideat tiegħu għal soluzzjonijiet ta’ parkeġġi fil-Mosta. Aħna kunfidenti li, bl-investiment mis-settur privat, ikollna soluzzjoni għal parkeġġi ġodda li jagħmlu sens mal-pubbliku u malistakeholders kollha,” qal Konrad Mizzi.

Projects Malta Ltd fissret li bil-proġett iridu jintlaħqu numru ta’ miri, fosthom li jinħolqu spazji miftuħa ġodda u aktar aċċessibbli għall-pubbliku wara u biswit ir-Rotunda tal-Mosta. Intqal li se jkunu kkunsidrati biss

soluzzjonijiet li joħolqu mijiet ta’ spazji ta’ parkeġġ u li kull parkeġġ irid ikun taħt l-art.

Projects Malta Ltd qed tħares lejn dan il-proġett bħala l-pedament li jixpruna lillKunsill Lokali tal-Mosta biex, wara li jinbena l-parkeġġ jew parkeġġi ġodda, jinħolqu żoni ġodda pedonali fil-Mosta.

Tul ix-xhur li għaddew, Projects Malta Ltd nediet sensiela wiesgħa ta’ konsultazzjonijiet ma’ stakeholders differenti u d-dokument li se jinħareġ nhar it-Tlieta jirrifletti l-impenn u bosta suġġerimenti li saru.

Matul id-diskussjonijiet mal-Arċidjoċesi ta’ Malta, naturalment minħabba r-Rotunda biswit fejn għandu jsir il-proġett, intlaħaq ftehim li l-Arċidjoċesi tappunta espert jew persuna tal-fiduċja talArċidjocesi biex, flimkien ma’ espert nominat mill-Gvern, iservi fuq bord tekniku. Dan

se jkollu ċ-ċans li jiskrutinja l-proposta jew proposti li jiġu shortlisted mit-tim talevalwazzjoni. Sa issa, minn studji li diġà saru, jirriżulta li m’għandux ikun hemm problemi bil-fatt li r-Rotunda hi mibnija ftit passi bogħod minn fejn għandu jsir ixxogħol.

Dak tal-Mosta jista’ jkun l-ewwel minn sensiela ta’ proġetti ta’ dan it-tip bilħsieb hu li proġetti simili jsiru f ’lokalitajiet oħra li huma bieżla u li jaraw ammonti kbar ta’ nies, kemm għax-xiri kif ukoll għad-divertiment.

Dan il-proġett huwa wkoll inizjattiva tal-baġit għal din issena.

Dettalji dwar is-Sejħiet għallProposti jistgħu jitniżżlu missit: www.projectsmalta.com/ tenders.

Sottomissjonijiet jintlaqgħu sal-14 ta’ Novembru 2016.

06 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

TISBIĦ TAŻ-ŻONI TURISTIĊI U UŻU TAJJEB TAL-ĦAMSIN ĊENTEŻMU • TRUST BIEX TAMMINISTRA L-FONDI MILL-EKOKONTRIBUZZJONI • €150,000 GĦALL-PROMENADE TA’ SAN PAWL IL-BAĦAR • OPEN AIR GYM F’TAS-SLIEMA DALWAQT

GLEN FALZON jkun wieħed ta’ kwalità għolja glen@kullhadd.com billi jinvesti fl-infrastruttura talpajjiż u proġetti turistiċi oħrajn Ir-riżultati fis-settur turistiku b’mod konsistenti.

Huwa proprju dan ix-xogħol qed jiksru rekord wara ieħor u dan kollu huwa sors qawwi li qed tagħmel il-Fondazzjoni taż-Żoni ta’ investiment barrani fl- għall-Iżvilupp ekonomija Maltija. Fil-fatt, Turistiċi (FIŻT) fejn l-Uffiċjal din hija l-ewwel darba li Kap Eżekuttiv tagħha Joseph qbiżna ċ-ċifra ta’ miljun turist Debono sostna li, apparti li irreġistrati fl-ewwel seba’ xhur diġà ġew investiti aktar minn tas-sena li ssarrfet f ’żieda ta’ €100,000 f ’xogħlijiet ta’ tisbiħ kważi 10% fuq dak irreġistrat u manutenzjoni, fil-futur qrib bejn Jannar u Lulju tas-sena mistenni li jiġi installat open air l-oħra. Madankollu, biex Malta gym f ’Tas-Sliema b’investiment u Għawdex jibqgħu attrazzjoni ta’ €12,000 u €150,000 oħra turistika b’saħħitha, il-Gvern se jintefqu fl-2017 biex tiżdied irid jara li l-prodott turistiku l-aċċessibbiltà fil-promenade ta’

Joseph Debono

San Pawl il-Baħar.

Trust li tamministra l-fondi mill-ekokontribuzzjoni Fuq kif se jintużaw il-fondi millkontribuzzjoni ambjentali ta’ €0.50 li kull turist ta’ aktar minn minn 18-il sena għandu jħallas għal kull lejl li jqatta’ f ’pajjiżna, Debono qal li mill-2017 il-Gvern

se jibda jimplimenta proġetti li se jiġu ffinanzjati mill-ġbir tal-ekokontribuzzjoni. “Dawn il-fondi se jkunu amministrati minn trust, bil-proġetti kollha jiġu implimentati mill-FIŻT. Apparti dan, il-Fondazzjoni se tkun qed tressaq ukoll xi proposti sabiex jiġu kkunsidrati għal finanzjamet minn dan ittrust li, jekk isiru, għandhom jagħtu nifs ġdid liż-żoni turistiċi fit-Tramuntana u n-Nofsinhar ta’ Malta.”

Il-mekkaniżmu tal-ġbir talekokontribuzzjoni għadu kif ġie varat u sal-aħħar ta’ din issena naraw l-ewwel riżultati

finanzjarji sabiex kmieni s-sena d-dieħla jiġu mħabbra l-ewwel proġetti li se jiġu ffinanzjati.

Fil-fatt, bħalissa, il-Ministeru għat-Turiżmu qed jibni l-qafas sabiex it-trust li se tkun qed tamministra dan il-fond tkun tista’ taħdem u topera.

Proċess biex jitjiebu l-latrini pubbliċi Debono qal ukoll li l-Fondazzjoni se tkun qed taħdem biex tvara proċess talprocurement sabiex il-latrini Tkompli f ’paġna 7 >>

LOKALI

kullhadd.com

18|09|2016 07

ŻGĦAŻAGĦ FIS-SETTUR TAT-TAĦRIĠ

IRIDU JIMIRĦU IMMA OSTAKOLATI Kitba ta’ DINAH SEGUNA

Twaħħil ta’ railings ġodda f ’Wied iż-Żurrieq

Huwa settur li għadu jibda, pjuttost żagħżugħ u li għandu potenzjal enormi fuq pjattaforma internazzjonali.

Dan hu s-settur tan-negozju fil-qasam tat-taħriġ u l-edukazzjoni. Jirrifletti dan stħarriġ li sar minn Trade Malta li juri li tul il-medda ta’ snin dan il-qasam baqa’ jikber.

Minn 89 kumpanija f ’dan il-qasam, kienu 32 kumpanija li wieġbu għall-istħarriġ li sar kollu kemm hu online.

Ammont li jidher żgħir, però fir-rapport tagħha Trade Malta qalet li raġonevoli meta wieħed iqis il-kumpaniji bbażati f ’pajjiżna.

B’pożittività, il-kumpaniji wieġbu li jemmnu li jistgħu jimirħu fuq livell internazzjonali. Fil-fatt, kważi nofs ilkumpaniji jemmnu li fis-snin li ġejjin id-dħul mis-suq internazzjonali se jiżdied.

Qalu li l-istrateġija ta’ internazzjonalizzazzjoni tagħhom hija bbażata fuq setturi speċifiċi oħrajn, iħarsu lejn reġjuni partikolari jew inkella tkun ibbażata fuq żoni ġeografiċi L-aktar swieq importanti u fejn l-iktar isibuha faċli għannegozji tagħhom huma l-Italja u r-Russja. Fl-istess waqt li għandhom ix-xewqa li jimirħu fi swieq ġodda bħal Franza, it-Turkija u l-Amerika t’Isfel fis-sentejn li gejjin.

Jixtiequ jżiedu l-ħaddiema

Xogħlijiet ta’ manutenzjoni fil-Bajja ta’ San Ġorġ f ’San Ġiljan ta’ tisbiħ f ’żoni turistiċi prominenti fosthom f ’TasSliema, San Ġiljan, San Pawl il-Baħar, Buġibba, il-Qawra, ilMellieħa, Wied il-Għajn u Wied iż-Żurrieq. Proġett ieħor li sar fin-Nofsinhar ta’ Malta kien il-mixja kulturali li ġiet varata riċentement f ’Birżebbuġa.

Permezz ta’ inizjattiva oħra li ħadet l-Fondazzjoni flimkien mal-Malta Communications Authority is-sajf li għadda, beda jiġi offrut servizz ta’ WiFi bla ħlas f ’sitt bajjiet prinċipali madwar Malta u Għawdex. Dan is-sajf żdiedu żewġ konnesjonijiet tal-WiFi oħra, f ’Qawra Point ta’ Fra Investiment qawwi f ’diversi Ben u Marsalforn Għawdex, u se ssir ħidma sabiex dawn żoni turistiċi il-konnessjonijet tal-WiFi filDebono qal li saru xogħlijiet bajjiet tagħna jkomplu jiżdiedu. ta’ manutenzjoni u tisbiħ fiżżoni turistiċi, fosthom street Aktar sigurtà u serħan ilfurniture fil-lokalità ta’ Wied il- moħħ Għajn, foreshore decking u dwal tat-triq f ’Wied iż-Żurrieq, Is-sigurtà u s-serħan il-moħħ installazzjoni ta’ fustun fil- fiż-żoni turistiċi huma aspett promenade tal-Għadira, street ieħor li ħadmet fuqu qatigħ furniture u installazzjoni ta’ il-Fondazzjoni matul dawn fustun minn fejn il-jetty ta’ l-aħħar 12-il xahar. Infatti, Buġibba sal-Qawra, sistema ta’ proġett li ġie varat ftit tax-xhur irrigazzjoni u tħawwil ta’ siġar ilu kien dak tal-introduzzjoni tul il-promenade ta’ San Ġiljan u tal-Pulizija tat-Turiżmu fiżstreet furniture u tħawwil ta’ siġar żoni turistiċi ta’ San Ġiljan u embellishment ħdejn il-ferries u ta’ Tas-Sliema. “Ir-rwol f ’Tas-Sliema. “Bla dubju, tul tal-Pulizija tat-Turiżmu fiżdawn l-aħħar 17-il xahar li ilha żoni turistiċi se jkun estiż u mwaqqfa l-Fondazzjoni, ix- se jkollhom ħiliet differenti xogħol tagħha diġà beda jħalli minn membri oħra tal-pulizija, l-frott tiegħu u jawgura tajjeb għalhekk ġew imħarrġa sabiex għall-futur sabiex inkomplu ikunu jistgħu jassistu lit-turisti ntejbu l-prodott turistiku lokali u jgħaddulhom l-informazzjoni u nagħmlu l-Malta destinazzjoni li jkollhom bżonn, kif wkoll turistika ewlenija,” qal Debono. li jiżguraw is-sigurtà kemm ukoll talIl-Fondazzjoni għadha kif tat-turisti kif lestiet numru ta’ proġetti Maltin,” enfasizza Debono. pubbliċi jiġu mtejba filwaqt li jingħata servizz kontinwu u aktar professjonali. “Beda x-xogħol fuq il-proġett pilota li għandu jwassal sabiex kmieni s-sena d-dieħla jkun hemm kuntrattur magħżul sabiex jagħmel dan ix-xogħol.

Wara dan, se jibda proċess sabiex isir l-istess fuq iż-żoni l-oħra ta’ Malta,” qal is-CEO tal-FIŻT. Dan hu proġett li qed jitwettaq fuq il-mudell ta’ Public Private Partnership u l-Fondazzjoni qed tagħmlu flimkien mad-Direttorat tatTindif fi ħdan il-Ministeru għatTrasport u l-Infrastruttura.

Il-Fondazzjoni qiegħda tħallas għal dan it-taħriġ kif ukoll għall-ħin li l-pulizija joperaw f ’dawn iż-żoni; operat li matul l-2016 se jiswa mad-€90,000.

Fl-aħħar nett, sostna Debono, il-Fondazzjoni qiegħda tħallas sabiex ikun hemm ambulanzi stazzjonati f ’Paceville u fiżżona ta’ Buġibba matul tmien il-ġimgħa. Dan qed isir sabiex nassiguraw aktar serħan il-moħħ fejn tidħol għajnuna primarja kif ukoll assistenza medika jekk jinqala’ l-bżonn. “Il-motiv tal-Fondazzjoni hu li, apparti li tinvesti fil-manutenzjoni u titjib tal-postijiet, tipprevieni li jkun hemm attivitajiet li jaf iħallu impatt negattiv fuq l-esperjenza tat-turisti,” temm jgħid is-CEO tal-FIŻT. Dħul ta’ €886 miljun fi nfiq turistiku Intant, il-wasliet tat-turisti rreġistrati bejn Jannar u Lulju ta’ din is-sena żdiedu bi kważi 280,000 meta kkomparat malistess xhur tal-2012, li kienet l-aħħar sena sħiħa tal-Gvern preċedenti, u li tfisser żieda ta’ 35.5%.

F’dawn l-istess xhur imsemmija rreġistranja tkabbir fis-swieq turistiċi kważi kollha fejn jispikkaw żidiet sostanzjali fis-swieq ta’ Franza, il-Ġermanja, l-Olanda, l-Iskandinavja, l-Istati Uniti u partikolarment dak ta’ Spanja li rrekordja tkabbir ta’ 22.4%.

Bejn Jannar u Lulju kellna dħul ta’ €886 miljun fi nfiq turistiku dirett, €45.1 miljun aktar minn dak irreġistrat fl-istess xhur tassena l-oħra.

Bl-andament li għaddej minnu pajjiżna u l-ammont rekord ta’ turisti li ra, nofs il-kumpaniji jemmnu li fiż-żmien li ġej se jkollhom jestendu l-operat billi jżidu l-ħaddiema, filwaqt li n-nofs l-ieħor jemmnu li se jibqgħu l-istess.

Il-kumpaniji esprimew ix-xewqa li jimirħu fuq livell internazzjonali, però qed iħabbtu wiċċhom ma’ għadd ta’ diffikultajiet.

70% tal-kumpaniji jħossu li l-prezz taż-żjarat huwa għoli kif ukoll iħossu li l-parteċipazzjoni f ’fieri hija ostakolata.

Diffikultà oħra hi li l-istudenti jsibuha diffiċli jakkwistaw viżi; sfida li hi komuni f ’65% tal-kumpaniji. Isemmu l-isfida ta’ sistemi burokratiċi u n-nuqqas ta’ tagħrif dwar Malta, tant li jkollhom jagħmlu ħidma apparti biex jaraw li Malta tasal sew għand l-individwi. Sfida oħra hi r-rati ta’ skambju.

Min huma dawn il-kumpaniji?

Mill-isħarriġ ħareġ li s-settur edukattiv u tat-taħriġ huwa ddominat minn kumpaniji purament Maltin. Fil-fatt, 85% huma mmexxija minn Maltin, 6% immexxija minn barranin, u 9% huma mmexxija bi sħab bejn Maltin u barranin.

Il-maġġoranza tagħhom joffru tagħlim tal-lingwa Ingliża, oħrajn taħriġ fil-qasam tal-avjazzjoni u s-settur finanzjarju.

Jemmnu li s-suċċess li kisbu huwa grazzi għal bosta fatturi, fosthom dak li joffru prezz kompetittiv, li joffru servizz u taħriġ ta’ kwalità, li huma akkreditati minn aġenziji internazzjonali u li joffru għajnuna loġistika tajba ħafna.

Għadhom qed isibu saqajhom Hija niċċa ekonomika li għadha qed issib saqajha u dan għax il-kumpaniji huma pjuttost friski.

Fil-fatt, 12% tal-kumpaniji wieġbu li twaqqfu inqas minn ħames snin ilu, 80% ilhom bejn ħames snin u 35 sena mwaqqfa, u 9% ilhom mis-sena 1950.

Hemm kumpaniji li huma relattivament żgħar u oħrajn ta’ daqs medju u li jħaddmu massimu ta’ ħamsin ħaddiem.

Id-dħul tagħhom ivarja. Hemm min ikollu dħul ta’ €500,000, oħrajn bejn €500,000 u miljun ewro, u oħrajn bejn €1 miljun u €2 miljun. Hemm min saħansitra jaqbeż iż-€2 miljun.

Iridu l-għajnuna Sabiex ikunu iżjed preżenti fuq livell internazzjonali, ilkumpaniji ressqu l-ideat tagħhom u l-għajnuna li jixtiequ.

Semmew il-bżonn li jingħataw għajnuna finanzjarja diretta u li jkollhom iżjed ċans li jieħdu sehem f ’fieri.

Trade Malta tqabbel din in-niċċa ekonomika ma’ dik turistika. Dan għax, filwaqt li jrendi lira tajba fl-ekonomija Maltija, iġib miegħu effetti oħra li wkoll iħallu kontribut importanti fl-ekonomija Maltija.

08 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

SE JITWESSGĦU L-AZZJONIJIET LI MHUX AĊĊETTABBLI FIS-SOĊJETÀ Kitba ta’ ABRAHAM ABELA

Filwaqt li pajjiżna kien minn tal-ewwel li rratifika l-Konvenzjoni ta’ Istanbul, il-Gvern jinsab għaddej b’konsultazzjoni pubblika biex aktar nies ikunu protetti mill-vjolenza, għax li tirratifika konvenzjoni mhux biżżejjed u d-differenza ssir meta dak li hemm fuq il-karta jkun attwat. Fil-fatt, biex mill-kliem ngħaddu għall-fatti, se jkunu qed jitwessgħu l-azzjonijiet li Soċjali u Libertajiet Ċivili mhux aċċettabbli fis-soċjetà.

Helena Dalli fissret kif, għal darb’oħra, pajjiżna kien minn L-agressur jinħareġ ’il barra tal-ewwel biex irratifika liġijiet li jagħtu iktar protezzjoni linDan intqal ilbieraħ filgħodu nies. “Konna wieħed millwaqt li tnediet konsultazzjoni ewwel pajjiżi li rratifikajna pubblika dwar proposta ta’ liġi din il-liġi, però, ovvjament, li dwar il-vjolenza domestika u tirratifika l-liġi mhix biżżejjed. l-vjolenza abbażi tal-ġeneru. Meta rratifikajna, aħna konna Din il-proposta tirriżulta mill- qed nintrabtu bħala pajjiż li Konvenzjoni ta’ Istanbul li nsaħħu l-liġijiet tagħna biex pajjiżna rratifika fl-aħħar snin. jiġu in line ma’ dak li qiegħda Il-Ministru għad-Djalogu tgħid il-Konvenzjoni. Dan

il-proċess li qed nagħmlu, issa, huwa b’riżultat ta’ din il-Konvenzjoni li issa rridu nsaħħu l-liġijiet tagħna,” qalet il-Ministru Dalli.

Il-Pulizija joħorġu l-vittma ’l barra Fost il-proposti msemmija hemm dik li l-Pulizija tista’ toħroġ mir-residenza lil min ikun vjolenti f ’każ li l-vittma tkun f ’sogru imminenti jekk

l-aggressur jibqa’ taħt l-istess saqaf.

Barra minn hekk, se jitwessgħu l-azzjonijiet li mhumiex aċċettabbli fis-soċjetà tal-lum, kif spjega l-Kummissarju tal-Vjolenza Domestika Joe Gerada. “Waħda minnhom hija li se jitwessgħu ħafna dawk l-azzjonijiet li mhumiex aċċettabbli aktar fis-soċjetà tagħna; jiġifieri fejn jidħlu kummenti, diżrispett kemm fit-triq, kemm fid-dar, u kemm fuq il-post tax-xogħol fejn jidħol abbażi tal-ġeneru,” spjega Gerada.

Hemm il-ħsieb li jinħolqu xelters għal min ikun vjolenti, biex b’hekk jirċievi l-għajnuna u jirrealizza li l-attitudni vjolenti mhix in-norma f ’soċjetà ċivili.

L-edukazzjoni ċ-ċavetta ta’ kollox

tibqa’

Minkejja kollox, l-enfasi tibqa’ dejjem l-edukazzjoni. “Filpajjiż l-affarijiet mhumiex

abjad u iswed, imma huma diversi. L-importanti huwa li nirrispettaw lil xulxin, immaterjali kif l-individwu jħossu. Fil-pajjiż għandna spazju għal kulħad, kulħadd għandu dritt li jiġri wara l-ħolma ta’ ħajtu, li jkun kuntent, u aħna bħala soċjetà ċivili naraw li l-liġijiet tagħna jippermettu li kulħadd isib postu, kulħadd ikun komdu u rispettat filpajjiż,” sostna Gerada.

Minkejja li l-Konvenzjoni ta’ Istanbul hija diġà infurzabbli f ’Malta, u minkejja l-isforzi li jsiru biex tkun inkoraġġuta soċjetà mingħajr vjolenza, is-swat fiżiku u l-ibbuljar emozzjonali għadhom parti mill-ħajja tagħna. “Jekk inti qed tgħix f ’sitwazzjoni ta’ vjolenza, inti qed tkun diskriminat/a u aħna din id-diskriminazzjoni rridu nneħħuha u rridu nwasslu l-messaġġ li qatt mhu aċċettabbli li tintuża l-vjolenza fl-ebda ċirkustanza,” sostniet il-Ministru Dalli.

ĠIMGĦA ĊANS BIEX JINFETAĦ L-AĊĊESS Kitba ta’ PAULA CAUCHI

Il-Kamp Emerġenża Ambjent, qal li se jagħti ġimgħa ċans lill-MIDI biex jilħaq ftehim mal-Gvern u jingħata aċċess għall-baħar ta’ madwar Manoel Island.

L-għaqda u l-Kunsill Lokali nġabru lbieraħ quddiem il-grada ta’ Manoel Island imħejjija biex jagħmlu clean up. Madankollu, il-grada nżammet magħluqa millMIDI u għalhekk l-attività sfaxxat. Madankollu, xorta kienu l-mijiet li nġabru fuq ilpost juru l-appoġġ tagħhom.

Andre Callus, mill-Kamp Emerġenża Ambjent, xejjen l-allegazzjonijiet tal-Kap Eżekuttiv tal-MIDI, Luke Coppini, li sar il-vandaliżmu l-ġimgħa li għaddiet meta daħlu bil-forza f ’Manoel Callus stqarr li l-MIDI riedet li “Aħna għednielu għal aktar Island u ddeskriviehom bħala jsir il-vandaliżmu meta ħalliet minn darba li ma rridux attentat ta’ intimidazzjoni. l-aċċess għall-forti miftuħa. aċċess għall-forti. Il-punt

tagħna ma kienx li nidħlu hemm u, minkejja dan, xorta waħda ħallewha miftuħa. Qal affarijiet oħra li ma jagħmlux sens bħal, pereżempju, li kissirna l-lukkett tal-fort meta, jekk tarah, huwa msaddad minn kullimkien, anke fejn ippruvajna nidħlu aħna; jiġifieri jew inkiser f ’jum jew ilu mkisser,” spjega b’reqqa Callus.

“Kalunja tagħna!”

fil-konfront

Callus iddeskriva l-istqarrijiet u l-kummenti tal-MIDI bħala kalunja fil-konfront tagħhom u li qed jieħdu pariri legali dwar kif għandhom jipproċedu. “Is-Sur Coppini mhu se jintimida lil ħadd u jekk fi żmien ġimgħa l-aċċess mhux se jinfetaħ, in-nies se jidħlu għax dak huwa d-dritt bażiku tagħhom!”

Min-naħa tiegħu, is-Sindku

tal-Gżira Conrad Borg Manchè saħaq li, minkejja t-theddid fl-ittra tal-avukat tal-MIDI, li jittieħdu passi legali kontrih u l-kunsilliera, se jibqa’ għaddej bil-każ tiegħu. “Issaħħaħna aktar biex nagħmlu pressjoni minn dawn in-nies li qed jinqdew b’kollox biex mingħalihom iwaqqfuna.

Aħna nafu li għandna raġun, il-kuntratt tagħna raġun u l-liġi tatna r-raġun.”

Filwaqt li rringrazzja lillpoplu Malti li ngħaqad mal-Gżirjani f ’din il-ġlieda għall-aċċess tal-baħar t’art twelidhom, Borg Manchè fakkar li l-MIDI għadha ma weġbitx għall-protest ġudizzjarju li sar mill-Kunsill Lokali.

Intant, il-Gvern ħatar lillMinistru għall-Ġustizja Owen Bonnici u l-Avukat Ġenerali biex isegwu l-kwistjoni u jidħlu f ’taħditiet bil-għan li l-kwistjoni tissolva.

OLANDIŻA TITLEF ĦAJJITHA F’KEMMUNA Mara ta’ 61 sena mill-Olanda mietet wara li ntilfet minn sensiha waqt li kienet qed tgħum. Fil-11.50am talbieraħ intalbet l-għajnuna tal-Pulizija ta’ Kemmuna. Mill-ewwel stħarriġ irriżulta li l-Olandiża sabet ruħha f ’diffikultà waqt li kienet qed togħdos fl-inħawi bejn il-Blue Lagoon u l-Bajja tal-Ħmara f ’Kemmuna.

Il-mara ttellgħet l-art minn xi għaddasa li dak il-ħin kienu fuq luzzu fil-qrib u wara ngħatat l-ewwel għajnuna mill-membri tal-ERRC. Hija mbagħad ittieħdet l-Isptar Mater Dei b’ħelikopter fejn ġiet iċċertifikata mejta. Il-Maġistrat tal-Għassa kienet

Fuq il-post issejħet ambulanza li infurmata bil-każ, ordnat inkjesta u ħatret diversi esperti sabiex jgħinuha. ħadet lir-raġel l-Isptar Mater Dei L-investigazzjonijiet għadhom għall-kura. Iktar tard huwa ġie ċċertifikat li jinsab f ’qagħda kritika. għaddejjin.

Għalkemm ir-raġel x’aktarx huwa ta’ nazzjonalità barranija, l-identita` F’qagħda kritika wara li waqa’ tiegħu għadha mhix magħrufa.

Il-Maġistrat tal-Għassa ordnat li Raġel jinsab f ’qagħda kritika wara li għal xi raġuni waqa’ minn għoli ta’ ssir inkjesta u ħatret diversi esperti madwar sular waqt li kien qiegħed biex jgħinuha. L-investigazzjonijiet jagħmel xogħol f ’sit tal-kostruzzjoni għadhom għaddejjin. f ’Ħ’Attard.

Jidher li meta waqa’ r-raġel ġie fuq Mara fil-periklu tal-mewt xibka tal-ħadid u sofra diversi ġrieħi.

L-inċident seħħ is-Sibt fl-10.40am fi Mara tinsab fil-periklu tal-mewt wara li ntlaqtet minn karozza lbieraħ għallTriq l-Inbid.

ħabta tat-8.15pm. Dan seħħ fi Triq ixXatt, Tas-Sliema. Mill-ewwel stħarriġ irriżulta li mara ta’ 50 sena, residenti Tas-Sliema ntlaqtet minn vettura tattip Peugeot 407.

Il-vettura kienet qiegħda tinstaq fiddirezzjoni lejn il-Gżira minn ġuvni ta’ 20 sena residenti l-Gżira stess, bl-istess vettura jkollha impatt ma’ vettura oħra li kienet ipparkjata.

Il-mara ttieħed l-Isptar Mater Dei permezz ta’ ambulanza fejn ġiet iċċertifikata li tinsab fil-periklu talmewt.

L-investigazzjoni tal-Pulizija fuq dan il-każ għadha għaddejja wkoll.

LOKALI

kullhadd.com

18|09|2016 09

“BRINCAT WERA LI GĦANDU L-KAPAĊITÀ Gianni Pittella LI JKOPRI DAN IR-RWOL” Nhar it-Tlieta li għadda l-Ewroparlamentari tal-Partit Nazzjonalista ħatfu l-okkażjoni biex għal darb’oħra jivvutaw kontra pajjiżna meta kienet qiegħda tittieħed id-deċiżjoni fir-rigward tan-nominazzjoni tal-eks-Ministru Leo Brincat għal post fuq il-bord tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA).

Jekk dan ma kienx biżżejjed, ħareġ ċar li huma saħansitra naqsu milli jiddefendu l-integrità tiegħu fi ħdan ilgrupp parlamentari tagħhom, il-Partit Popolari Ewropew (PPE), meta Brincat kien qiegħed jiġi assoċjat mal-hekk imsejħin ‘Panama Papers’. Dan l-att ta’ sabutaġġ seħħ minkejja l-fatt li qatt ma tressqu provi konkreti quddiem il-Parlament Ewropew li setgħu jpoġġu fiddubju l-integrità u l-kapaċità personali tiegħu.

L-att partiġġjan tagħhom wassal biex il-PPE, l-akbar grupp fi ħdan il-Parlament Ewropew, mexa fuq l-eżempju tal-Ewroparlamentari Nazzjonalisti – għażla li wasslet biex il-parti l-kbira tal-voti jduru kontra l-kandidat Malti.

Gianni Pittella, il-Kap tas-Soċjalisti u d-Demokratiċi fil-Parlament Ewropew nhar it-Tlieta kienet waħda partiġġjana, staqsejna lil Pittella jekk jagħmilx sens li l-battibekki ta’ bejn il-partiti jaffettwaw ilproċess tal-għażla. “Nemmen li fi kwistjonijiet bħal dawn ilpolitika partiġġjana għandha titħalla barra,” irrisponda il-kap tat-tieni l-akbar grupp politiku tal-Parlament Ewropew.

Ġrajja tal-mistħija Ma jaqbilx mad-deċiżjoni L-istess ton ta’ diżappunt tal-PE kien preżenti wkoll fi stqarrija mill-Kap tadF’kummenti li ta lill-gazzetta maħruġa KullĦadd, Gianni Pittella, Delegazzjoni Laburista filil-President tal-grupp tal- Parlament Ewropew Alfred Alleanza Progressiva tas- Sant li ddeskriva l-vot talMembri Parlamentari Soċjalisti u Demokratiċi, Ewropej tal-Partit esprima n-nuqqas Nazzjonalista ta’ qbil tiegħu kontra Leo Kellna żewġ każijiet mad-deċiżjoni B r i n c at meħuda millta’ din ix-xorta: b ħ a l a Parlament fl-2013 meta l-Kunsill “ġrajja talEwropew. approva n-nomina ta’ Neven mistħija” H u w a fejn Maltin spjega li Mates tal-Kroazja, u fl-2016 ivvutaw r-rwol ta’ meta ġiet milqugħa dik ta’ kontra awditur Janusz Wojciechowski Malti ieħor fil-Qorti bi ksur ta’ tal-Awdituri tal-Polonja. regola tadhuwa wieħed li deheb ta’ din jirrikjeda persuna l-istituzzjoni. kompetenti li hu Sant spjega wkoll li l-voti kapaċi jkopri din il-kariga.

“Waqt is-smigħ fil-Kumitat kontra Brincat inqalbu wara li Dwar il-Kontroll tal-Baġit l-PPE, l-akbar grupp politiku [tal-Parlament Ewropew] is- fil-Parlament, iddeċieda li Sur Brincat wera li għandu jivvota kontra n-nomina. “Ill-kapaċità li jkopri dan ir-rwol,” PPE għamel hekk wara li l-PN qal lid-deputati tiegħu spjega Pittella.

Minħabba li ħareġ ċar li fil-Parlament Ewropew biex l-motivazzjoni wara l-vot ta’ jivvutaw kontra Leo Brincat.

Dan sar fuq skuża tal-biki.

Matul is-smigħ tiegħu filParlament, Leo Brincat qatt ma ġie kkritikat fuq il-kompetenza, l-esperjenza jew l-integrità tiegħu,” saħaq Alfred Sant.

Huwa kompla jgħid li b’din l-azzjoni l-ħidma ta’ din il-ġimgħa fil-plenarja tal-Parlament Ewropew fi Strasburgu kienet imgħarrqa bil-vot li ttieħed fil-plenarja biex jinqaleb il-ġudizzju favorevoli dwar in-nomina ta’ Leo Brincat għall-Qorti Ewropea tal-Awdituri li kienet ħadet il-Kummissjoni talParlament dwar il-kontroll talbaġit.

jinkiseb il-valur mixtieq millinvestiment li jsir bihom. Din l-istituzzjoni hija komposta minn ċittadin wieħed minn kull Stat Membru.

Il-proċess tal-għażla

Il-membri tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri jkunu magħżula minn fost persuni li jagħmlu parti, jew kienu jagħmlu parti, fl-Istat rispettiv tagħhom, minn korpi esterni ta’ verifika jew li huma kkwalifikati b’mod speċjali għal din il-kariga. Dawn iridu dejjem joffru garanzija tal-indipendenza tagħhom. Ilmembri jinħatru għal perjodu ta’ sitt snin, mandat li jista’ jkun X’tagħmel il-Qorti Ewropea imġedded. Huma jaħtru minn tal-Awdituri?

Skont it-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u t-Trattat Dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, il-Qorti Ewropea talAwdituri hija waħda mis-seba’ istituzzjonijiet fi ħdan l-Unjoni Ewropea (UE). Ir-rwol talQEA hija li tikkontribwixxi fittitjib tal-amministrazzjoni talfinanzi tal-UE, il-promozzjoni tal-kontabbiltà u t-trasparenza, u li taqdi d-dmir ta’ għassies indipendenti tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

Ir-responsabbiltà li għandha l-QEA bħala awditur estern indipendenti tfisser ukoll li hija trid tiċċekkja li l-Fondi Ewropej jiġu allokati u użati b’mod korrett li jimxi marregolamenti rilevanti biex

KAŻIJIET META L-MEPS NAZZJONALISTI ĦADMU KONTRA MALTA FIL-UE • L-MEPs Nazzjonalisti jikkritikaw lil Malta fil-Parlament Ewropew waqt id-dibattitu rigward l-iskema ta’ ċittadinanza b’investiment (2013-2014) • David Casa jitlob lill-Unjoni Ewropea tinvestiga lil Malta rigward il-proċess ta’ prokurament tal-power station ta’ Dellimara (2015) • L-MEPs Nazzjonalisti jħammġu isem Malta fid-dibattiti li saru fil-PE dwar il-Panama Papers (2016) • L-MEPs Nazzjonalisti jonqsu milli jappoġġaw in-nomina ta’ Dr Toni Abela għal post fil-bord tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (2016) • L-MEPs Nazzjonalisti jħeġġu lill-Partit Popolari Ewropew biex jivvota kontra n-nominazzjoni ta’ Leo Brincat għal post fil-bord tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (2016)

fosthom il-President tal-Qorti tal-Awdituri għal perjodu ta’ tliet snin; mandat li wkoll jista’ jkun imġedded.

Il-Kunsill Ewropew, wara li jikkonsulta mal-Parlament Ewropew, li min-naħa tiegħu jimxi fuq il-parir talKumitat Dwar il-Kontroll tal-Baġit, jadotta l-lista talmembri l-ġodda tal-QEA magħmula skont il-proposti mressqa minn kull Stat Membru. Kemm il-Parlament Ewropew, kif ukoll il-Kunsill Ewropew jistgħu jimxu kontra l-parir li jingħatalhom.

Madankollu, id-deċiżjoni finali dwar l-approvazzjoni tannominazzjoni hija tal-Kunsill.

Mhix l-ewwel darba li l-Kunsill Ewropew għażel li jmur kontra l-parir tal-Parlament Ewropew.

Fil-fatt, fl-aħħar snin kellna żewġ każijiet ta’ din ix-xorta: fl-2013 meta l-Kunsill approva n-nomina ta’ Neven Mates tal-Kroazja, u fl-2016 meta ġiet milqugħa dik ta’ Janusz Wojciechowski tal-Polonja.

Ta’ min isemmi li l-approvazzjoni tan-nomina kemm ta’ Mates, kif ukoll Wojciechowski, kienu ferm aktar kontroversjali minn dik ta’ Brincat. Dan hekk kif ilkandidatura tagħhom kienet opposta kemm mill-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit talPE kif ukoll mill-Parlament inniffsu, b’kuntrast għal dik ta’ Brincat li kienet opposta biss minn dan tal-aħħar.

10 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

DALWAQT SE TINĦAREĠ IS-SEJĦA GĦALL-PROPOSTI TAL-MALTA FILM STUDIOS

• €100 MILJUN FL-EKONOMIJA MALTIJA MILL-FILMS FL-2015 • L-OGĦLA RATA RREĠISTRATA F’90 SENA • MILJUN EWRO FI SKEMI TA’ TAĦRIĠ Industrija li kulma jmur qiegħda tikber hija l-industrija tal-films.

Sa Diċembru tal-2013, din l-industrija kienet trendi biss mal-€5 miljun fis-sena. F’sentejn biss, din l-industrija mhux talli rpiljat, iżda talli matul is-sena li għaddiet ħalliet xejn inqas minn €100 miljun fl-ekonomija Malija. Fil-fatt, din hija l-ogħla rata li qatt ġiet irreġistrata f ’pajjiżna f ’90 sena minn mindu bdew jinġibdu l-films f ’pajjiżna. Minkejja dawn is-suċċessi, ilħidma mhix se tieqaf hawn, b’aktar impjiegi mistennija jinħolqu f ’din l-industrija fiż-żmien li ġej. Fuq il-ħidma sfiqa tal-Kummissjoni tal-Films u fuq il-pjani li jmiss, GLEN FALZON tkellem mal-Kummissarju tal-Films ENGELBERT GRECH.

Fiex wasal il-proċess tal-għażla tagħhom. Il-Kummissjoni ħolqot sensiela fejn tidħol it-tmexxija tal-Malta ta’ inċentivi ġodda sabiex it-talenti lokali jingħataw spinta u jinħolqu opportunitajiet Film Studios? X’inhuma l-pjani? ġodda Il-Malta Film Studios huma importanti X’kontribut qed tagħti l-industrija ħafna għall-industrija tagħna. Għal tal-films fit-tkabbir ekonomiku li żmien twil ġew traskurati, iżda qed jesperjenza bħalissa? l-Gvern għandu viżjoni sabiex dawn jingħataw ħajja ġdida u fihom isir investiment Il-Kummissjoni tal-Films irnexxielha kbir. Il-Gvern diġà ppubblika Espressjoni tagħti dimensjoni ġdida lill-industrija. ta’ Interess li fih ipparteċipaw numru kbir Il-Gvern ħadem fuq strategija cara li ta’ kumpaniji internazzjonali. Issa jmiss itwasslet biex is-sena 2015 kienet waħda tieni fażi ta’ dan il-proċess kompetittiv, li hija s-Sejħa għall-Proposti, u li se toħroġ f ’qasir rekord. F’din is-sena l-industrija tal-films żmien. L-interess iġġenerat f ’dawn l-istudios iġġenerat madwar €100 miljun fl-ekonomija huwa vot ta’ fiduċja fl-industrija tal-films, Maltija. Din hija l-għola rata li qatt ġiet hekk kif investituri internazzjonali qed jaraw reġisrata f ’90 sena mindu bdew jinġibdu l-films f ’pajjiżna. Dan kollu qed iwassal għal potenzjal kbir f ’Malta. ħolqien ta’ impjiegi ġodda.

X’taħseb li kienu l-aqwa u l-aħjar Dan is-suċċess ta’ bħalissa kif kisbiet li għamlet s’issa din iljikkuntrasta ma’ snin preċedenti?

Kummissjoni tal-Films?

F’dawn l-aħħar snin l-industrija tal-films kienet waħda mis-setturi ekonomiċi li żviluppaw b’rata għolja ħafna. Fuq livell nazzjonali rajna sforz kollettiv sabiex din l-industrija tirnexxi, u kulħadd ta kontribut importanti sabiex jinkiseb suċċess. Il-Gvern u s-settur privat ħadmu id f ’id sabiex ġew attirati lejn Malta films kbar, b’atturi popolari ħafna, fosthom Angelina Jolie, Brad Pitt, Christian Bale, Michael Fassbender, u oħrajn. Qed nagħtu wkoll ħafna importanza lill-industrija indiġena permezz ta’ għajnuna lil dawk il-Maltin u l-Għawdxin li jridu jipproduċu l-films

Aktar milli nħarsu lura, irridu nħarsu ’l quddiem b’ottimiżmu.

Illum l-industrija żviluppat ħafna u l-Kummissjoni tal-Films għandha pjan ċar immirat biex tkompli tiżviluppa. Din issena għamilna pass importanti ħafna u fassalna l-ewwel politika nazzjonali speċifikament għall-industrija tal-films. Hemm pjan ta’ ħames snin li diġà beda jħalli r-riżultati mixtieqa. Qed jirnexxilna niġġeneraw xogħol kontinwu grazzi għad-diversifikazzjoni tasservizzi li qed noffru. Malta u Għawdex mhux biss qed jattiraw films, iżda wkoll sensiliet tatteleviżjoni u riklami ta’ ditti internazjonali.

LOKALI

kullhadd.com

18|09|2016 11

X’inhuma dawk l-isfidi li qed tiffaċċja bħalissa l-industrija lokali tal-films?

L-industrija tal-films hija waħda dinamika ħafna u Malta qiegħda kontinwament tiffaċċja sfidi ġodda. Ilkompetizzzjoni fuq livell internazzjonali qiegħda dejjem tiżdied, b’diversi pajjiżi joffru inċentivi bħal ta’ Malta biex jattiraw films lejhom. Għal dan il-għan il-Kummissjoni tal-Films qiegħda kontinwament taġġorna l-inċentivi tagħha sabiex dawn jibqgħu rilevanti.

Sfida oħra hija li nkomplu ntejbu r-riżorsi umani. Il-Maltin u l-Għawdxin huma magħrufa għat-talent li għandhom, u l-Kummissjoni talFilms qiegħda dejjem tinvesti sabiex in-nies talindustrija jingħataw taħriġ ġdid. Qed naħdmu wkoll mal-MCAST u l-Università sabiex aktar żgħażagħ jibdew jaħdmu fl-industrija tal-films, u jkollhom ħiliet ġodda. Il-kors tal-Masters flUniversità ta’ Malta issa dieħel fit-tieni sena konsekuttiva.

Bħala parti mill-politika nazzjonali għall-films, il-Gvern se jintroduċi wkoll sistemi ġodda li jirregolaw aħjar l-industrija. Fosthom hemm regoli ġodda li jħarsu d-drittijiet tal-ħaddiema.

X’qed isir b’mod konkret biex l-industrija lokali tal-films tiġi promossa u mħeġġa?

Waqt it-tnedija tal-Politika Nazzjonali tal-Films

Qed ninvestu ħafna fir-riżorsi umani u ninċentivaw investiment flinfrastruttura tal-pajjiż. Il-Kummisjoni tal-Films qed tgħin fit-taħriġ tan-nies fl-industrija permezz ta’ kollaborazzjoni malMCAST u mal-Università ta’ Malta, fejn għallewwel darba beda kors speċjalizzat għall-films.

Il-Kummissjoni tal-Films nefqet ukoll madwar miljun ewro fi skemi ta’ taħriġ sabiex nies flindustrija jiksbu l-ħiliet neċessarji.

Il-Film Fund ġie msaħħaħ sabiex tingħata spinta lill-produzzjoni ta’ films Maltin u Għawdxin filwaqt li ġie stabbilit fond kompletament ġdid sabiex kumpaniji lokali jingħaqdu ma’ kumpaniji barranin u jipproduċi films u sensiliet għas-suq internazzjonali. Il-Co-Production Fund qed ikun suċċess u qed naraw riżultati tajbin ħafna, b’kollaborazjoni ma’ diversi pajjiżi fosthom ilKanada. F’dik li hija infrastruttura, il-Gvern qed jinċentiva l-bini ta’ sound stages, li huma xi ħaġa kompletament ġdida għal Malta, u se jgħinu sabiex tattira films tul is-sena kollha, anke fix-xhur tax-xitwa.

X’ħidma qed issir biex Malta u l-kwalitajiet tagħha jiġu promossi?

Michael Bay jidderiġi l-akbar film li qatt inġibed f ’Malta – 13 Hours

Il-Kummissjoni tal-Films kontinwament tippromovi lil Malta fuq livell internazzjonali. Qed inkunu preżenti fl-aktar film festivals prestiġjużi sabiex nippromovu lil pajjiżna bħala destinazzjoni għall-films. Fl-istess ħin, matul is-sena kollha ssir kampanja ta’ marketing fuq l-aktar rivisti u siti popolari fl-industrija tal-films. Grazzi għal din l-istrateġija, illum il-ġurnata Malta hija magħrufa sew mal-produtturi tal-films internazzjonali u qed tattira proġett wara l-ieħor.

X’taħseb li huma l-vantaġġi li għandu pajjiżna li jwasslu biex jattiraw produtturi ta’ fama kbira?

Malta għandha pakkett ta’ inċentivi tajjeb ħafna għall-produtturi internazzjonali.

Dawn l-inċentivi ġew riveduti millGvern sentejn ilu u qed jattiraw ħafna proġetti lejn pajjiżna. Importanti ħafna wkoll huma l-varjetajiet kbar ta’ postijiet tajbin għallfilming li għandna f ’Malta u Għawdex. F’Malta għandna wkoll crew tajjeb ħafna, b’ħaddiema ta’ ħila u b’esperjenza kbira fl-industrija tal-films li huma kapaċi jaħdmu fuq kull tip ta’ film.

Fatturi oħra li jagħmlu lil Malta post tajjeb għall-films huma l-klima tajba, il-fatt li kulħadd jitkellem bl-Ingliż, l-infrastruttura, u l-livell għoli ta’ lukandi u ristoranti.

Xena mill-film By The Sea ta’ Brad Pitt u Angelina Jolie f ’Għawdex

12 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

“APPREZZAJT LI XI ĦADD MA NAFUX SEMAGĦNI U TANI Ċ-ĊANS NITKELLEM” *Leanne, żagħżugħa li ħadet sehem fil-proġett Youth Help

• “GĦAMLULI L-ĦOLMA TIEGĦI REALTÀ!”

• ŻIEDA TA’ SITTAX-IL YOUTH WORKER F’SENA • INVOLUTI XEJN INQAS MINN 300 ŻAGĦŻUGĦ/A GLEN FALZON li ma nafux semagħni u tani mix-xogħol xtaqet titgħallem l-Ingliż u għal darb’oħra sabet glen@kullhadd.com ċ-ċans nitkellem.” gwida mingħand dawn il-youth workers. “Meta raw li xtaqt Għalkemm qed isir ħafna “Qatgħuli xewqti!” nitgħallem l-Ingliż, qaluli dwar xogħol biex iż-żgħażagħ kollha Maltin u Għawdxin Żgħażagħ oħra li tkellmu il-Youth. Inc tant li ftit wara jintegraw aktar fis-soċjetà billi magħna qalulna kif dan bdejt immur hemm u issa vera jidħlu fid-dinja tax-xogħol jew is-servizz servihom ukoll ninsab kuntenta,” qaltilna din inkella billi jkomplu jistudjaw, ta’ gwida għax għenhom il-persuna bi tbissima sinċiera xorta waħda għad hawn japplikaw għall-istipendju u fuq fommha. numru minnhom li mhumiex saħansitra għenhom jaqtgħu jintlaħqu, tant li xi wħud x-xewqa tagħhom. “Meta ma Żieda qawwija fil-youth saħansitra ma jħossuhomx kontx naf kif se napplika għall- workers apprezzati jew mismugħa istipendju, dawn iggwidawni dwar x’għandi nagħmel. Il-proġett Youth Help huwa biżżejjed mis-soċjetà.

Dan kien proprju l-każ ta’ Għenuni wkoll biex il-ħolma li servizz tal-Aġenzija Żgħażagħ *Leanne, żagħżugħa li tkellmet mmur Pembroke bil-BMX ma’ li beda jopera f ’Ottubru magħna dwar l-esperjenza sħabi saret realtà,” stqarret din tal-2014 b’fondi Ewropej tagħha matul il-proġett tal- il-persuna partikolari.

(Erasmus+) u jinvolvi numru Żgħażagħ oħrajn li filgħaxija ta’ youth workers li ta’ kull Youth Help. Irrakkontat kif l-ewwel laqgħa mal- jkunu barra qalu li ltaqgħu ma’ ġimgħa joħorġu fit-toroq youth workers kienet waqt dawn il-youth workers fit-triq u ta’ diversi lokalitajiet biex waħda mill-attivitajiet li ġew għenuhom jiskopru attivitajiet jiltaqgħu maż-żgħażagħ. organizzati fejn mill-ewwel differenti adattati għalihom. Dan il-proġett twettaq filħalliet impressjoni tajba fuqha. “Il-fatt li jiġu huma għand iż- Kottonoera u fir-Reġjun Mitluba tgħid aktar dwar din żgħażagħ narawha bħala xi tax-Xlokk, primarjament fiżl-esperjenza, *Leanne stqarret: ħaġa tajba ħafna.” Żejtun, Birżebbuġa u anke “F’qalbi għedt: ara x’faqgħa ta’ Żagħżugħa oħra qaltilna wkoll Marsaxlokk, kif ukoll fil-Belt attività! Apprezzajt li xi ħadd li meta kienet għadha kif titlaq Valletta.

Fil-fatt, in-numru ta’ youth workers involuti f ’dan ilproġett żdied minn erbgħa għal madwar għoxrin fi żmien sena, fejn xi wħud minnhom diġà għandhom esperjenza twila jaħdmu maż-żgħażagħ u oħrajn li għadhom qed jibdew din il-karriera, imma li daħlu b’ruħhom u ġisimhom għal din l-isfida.

Appoġġ, kura u tagħlim Responsabbli minn dan ilproġett hemm Gabi Calleja fi ħdan Aġenzija Żgħażagħ li kkonfermat li, b’xi mod jew ieħor, kienu involuti madwar 300 żagħżugħ u żagħżugħa f ’dan il-proġett, fejn uħud iltaqgħu magħhom darba waħda biss, u kien hemm oħrajn li tkellmu magħhom minn ġimgħa għal ġimgħa. Sostniet li l-għan wara l-proġett Youth Help huwa li tinbena relazzjoni ma’ dawk iż-żgħażagħ li mhumiex daqstant interessati li jattendu jew jissieħbu f ’xi forma ta’ grupp jew għaqda. “Ġimgħa wara oħra l-youth workers ħabrieka jfittxu li jrawmu assoċjazzjonijiet ta’ tagħlim ma’ żgħażagħ bil-għan li jifhmu aħjar is-sitwazzjoni u ċ-ċirkustanzi tagħhom,” qalet Calleja.

Spjegat ukoll kif iddetached youth workers joffru appoġġ, kura, attivitajiet u opportunitajiet ta’ tagħlim mhux formali, u meta xieraq formali, kemm għall-gruppi u anke għall-individwi. Filfatt, matul l-aħħar xhur, dawn kienu jinkludu assistenza biex ifittxu xogħol jew biex ikomplu jistudjaw.

Firxa wiesgħa ta’ attivitajiet

li ġew organizzati attivitajiet sportivi bħall-futbol, ġiri birroti u hip-hop, attivitajiet soċjali bħal xi BBQ u logħob fit-triq jew ħdejn il-baħar, fost oħrajn; kif ukoll graffiti, mużika u filming – attivitajiet li jgħinu liż-żgħażagħ jesprimu lilhom infushom b’mod kreattiv.

Apparti minn hekk, xi żgħażagħ kellhom l-opportunità li jiltaqgħu marrappreżentanti tal-kunsill lokali tagħhom u jesprimu dak li jixtiequ lilhom biex ikunu jistgħu jipprattikaw l-isport favorit tagħhom. Oħrajn sabu xogħol jew applikaw ma’ xi istituzzjoni edukattiva biex ikompli bl-istudju tagħhom. Ċemplu lil xi ħadd biex jgħidulu GRAZZI! Attività ħelwa u fl-istess ħin oriġinali kienet dik li saret filBelt Valletta meta ż-żgħażagħ kienu mistiedna jċemplu lil xi ħadd li huma grati lejh biex jgħidulu ‘grazzi’ u, f ’okkażjoni oħra, ittellgħet attività oħra bi sħab mas-Sedqa fejn iżżgħażagħ ingħataw għarfien biex jagħmlu l-aħjar għażliet u jħarsu saħħithom sewwa.

Fl-aħħar nett, Calleja qalet li dan is-servizz diġà ħa xejriet differenti fil-lokalitajiet u reġjuni differenti. FilKottonera, issa, dan ma jinkludix biss is-servizz ta’ Detached u Outhreach, imma wkoll ħidma fil-Kulleġġ Santa Margerita u Youth Cafè filgħaxija għal tliet darbiet fil-ġimgħa. “Fil-Belt Valletta qegħdin infittxu li nestendu l-preżenza tagħna speċjalment nhar ta’ Sibt meta l-aktar li jkun hemm żgħażagħ,” temmet tgħid Calleja.

Mitluba tgħid x’kienu *Leanne huwa isem fittizju l-attivitajiet organizzati għal użat biex l-identità tal-persuna dawn iż-żgħażagħ, Calleja qalet kkonċernata tkun protetta.

EDITORJAL

kullhadd.com

18|09|2016 13

www.kullhadd.com agħmel kuntatt magħna KullĦadd, ONE Complex A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000 editorial@kullhadd.com |+ 356 2568 2571

EDITUR

ĠURNALISTI

Aleander Balzan aleander.balzan@one.com.mt +356 2568 2500

Liam Gauci liam@kullhadd.com +356 2568 2572

Glen Falzon glen@kullhadd.com

SALES U DISTRIBUZZJONI

DISINN TAL-GAZZETTA

Alan Saliba sales@kullhadd.com +356 2568 2573

Leanne Grech

MILL-GŻIRA GĦAL BIRŻEBBUĠA Li l-kunsilli lokali jagħmlu ħafna ġid m’hemmx dubju, anke jekk nuqqasijiet għandhom ukoll u xi minn daqqiet mhux ftit.

Nuqqasijiet li, wara dawn issnin kollha li ilhom imwaqqfin u bit-taħriġ kontinwu li sar jingħata lill-amministraturi talistess kunsilli, għandhom ikunu evitati.

Iżda ta’ min jgħid ukoll li, jekk jagħrfu jaqdu sew irrwol tagħhom, għandhom sehem importanti biex jissalvagwardjaw id-drittijiet taċċittadini fil-lokalitajiet tagħhom.

Ikun għajb jekk għaqdiet mhux governattivi b’inqas riżorsi, inqas nies u xi kultant aġenda li wieħed ma jifhimx malajr jagħmlu ħoss iktar minn kunsilli lokali li huma eletti u għalhekk għandhom il-leġittimità kollha li jirrappreżentaw lill-poplu, li jkunu huma l-vuċi taċ-ċittadin.

Kien ta’ sodisfazzjoni insegwu kif fl-aħħar ġimgħat fil-Gżira u Birżebbuġa kien hemm tmexxija lokali li tkellmet iżda, iktar importanti minn hekk, aġixxiet.

Stajna napprezzaw kemm ilgvern lokali, meta jaħdem bilgħaqal u ma jiddejjaqx ikun strument ta’ bidla, jista’ jagħmel id-differenza.

Il-Kunsill Lokali tal-Gżira ħadha kontra l-ġganti tal-MIDI minħabba l-mod kif għal snin twal għalqu l-aċċess għal Manoel Island, post fejn il-Gżirjani kienu jiddevertu. Wieħed jista’ jiddibatti l-istil u jekk wara l-protest ġudizzjarju li tressaq kellux ikun hemm azzjonijiet daqshekk immedjati fuq il-post.

Tajjeb jew ħażin, li hu żgur hu li kien dan li wassal biex jidher li jistgħu jiċċaqalqu l-affarijiet fejn anke l-kumpanija dehret li tista’ tasal tiftiehem dwar dawk li hi sejħet “konċessjonijiet.” Jekk dawn humiex konċessjonijiet

IPOKRESIJA

Miriam Dalli Membru Parlamentari Ewropew

Iżda li tagħmel minn kollox biex tħammeġ isem pajjiżna barra minn xtutna mhux aċċettabbli fl-ebda ħin

Kienu diversi dawk il-persuni li fl-aħħar jiem, ġenwinament, esprimew id-dispjaċir tagħhom għall-vot kontra n-nomina ta’ Leo Brincat għall-Qorti talAwdituri tal-Unjoni Ewropea.

U bir-raġun.

Nassumi ftit kienu dawk li stennew lill-Partit Nazzjonalista u lir-rappreżentanti tiegħu filParlament Ewropew li ma jappoġġjawx in-nomina talMalti. Dan għax, sa qabel dak li seħħ nhar it-Tlieta, id-deputati Maltin dejjem ikkoperaw mannomini Maltin – irrelevanti millfehma politika tagħhom, inkluż fil-konfront ta’ Josef Bonnici, Louis Galea, John Dalli u Tonio Borg. Id-deputati Laburisti kienu ta’ spalla għal dawn innominati. Fi kwistjonijiet bħal dawn qatt ma ħarisna lejn l-uċuħ miżbugħa ħomor jew blu, iżda qisna l-interess ta’ pajjiżna.

Dak li seħħ fil-plenarja ma kienx ġust ma’ Leo Brincat għax fl-ebda mument ma kien hemm dubju mill-integrità, ilkompetenza u l-ħiliet tiegħu.

L-azzjoni tal-PN kompliet tistona għax ġiet ftit jiem biss wara li kien approvat millKummissjoni tal-Kontroll Baġitarju tal-Parlament.

Sa nagħmilha ċara: naqbel ma’ kumment li għadda MEP Ġermaniż ma’ ġurnal lokali meta qal li l-MEPs tal-PN m’għandhomx influwenza biżżejjed biex ibiddlu l-opinjoni ta’ ħafna MEPs. Għandu raġun.

Qatt m’għaddieli minn moħħi li huma daqstant influwenti.

Nippretendi iżda li għandhom xi tip ta’ vuċi fil-grupp politiku tagħhom, jiġifieri l-Partit Popolari Ewropew, u allura, iva, ippretendejt li jkollhom iddiċenza li jippruvaw jikkonvinċu lil sħabhom biex jivvutaw għallkandidat Malti. Imma, minflok, għamlu bil-kontra.

Il-grupp li għalih jappertienu l-MEPs Nazzjonalisti huwa l-akbar wieħed; għandu 215il membru. Altru li kienu jagħmlu differenza kieku riedu; iżda ma ridux u deher bl-aktar mod ċar. Minflok, il-Partit Nazzjonalista, b’Simon Busuttil fuq quddiem nett, ipprefera li jikkuntenta lill-hardcore tiegħu biex jaqla’ ċ-ċapċip fil-festi tal-Indipendenza. Ra biss sa mnieħru. Il-ħsara ma saritx lillkandidat; il-ħsara għamluha lil Malta u lill-poplu tagħna. Dik il-ħsara ma tmurx malajr.

Il-Partit Nazzjonalista għandu

jew le jista’ jkun hemm dibattitu sħiħ, iżda li hu żgur hu li kien aċċettat il-fatt li Manoel Island mhijiex ta’ grupp ta’ nies – impressjoni li setgħu ħadu dawk li tul l-aħħar snin waslu sal-post u sabu l-grada magħluqa.

Filwaqt li hu jkun mehdi birrutina ta’ kuljum, il-poplu għandu bżonn min iħares u jiddefendi l-interessi tiegħu.

Bħalma jagħmel il-Kunsill Lokali ta’ Birżebbuġa li fl-aħħar jiem reġa’ għamilha ċara lillMalta Freeport Terminals li m’hemmx ċajt mal-obbligu li jħallas dak li huwa planing gain.

Jekk fl-imgħoddi kien hemm gvern (dak ta’ Lawrence Gonzi u Simon Busuttil) li ġie jaqa’ u jqum mir-residenti u ħafer tliet kwarti ta’ miljun ewro li setgħu ntużaw għall-ġid tar-residenti, illum is-sitwazzjoni nbidlet.

Din id-darba differenti u l-proċess qed jieħu l-kors tiegħu skont ir-regoli u l-liġijiet. Is-

sena li għaddiet kien stabbilit mill-MEPA (illum l-Awtorità tal-Ippjanar) li għandhom jitħallsu kważi miljun ewro u għax il-Freeport Terminals ma qabilx ma sabux lil xi ħadd jaħfrilhom dak dovut minnhom. Hemm proċess li qed jieħu l-kors tiegħu, biddeċiżjoni issa trid tkun deċiża fi stadju ta’ appell. Hu quddiem dan l-appell li l-Kunsill Lokali ta’ Birżebbuġa deher ippreparat b’sottomissjonijiet b’saħħithom quddiem it-Tribunal. Għax hekk għandhom jirrappreżentaw liċ-ċittadini tagħhom il-kunsilli lokali. Ir-rwol soċjali u edukattiv li llum ħafna kunsilli lokali jaqdu b’mod eċċellenti huwa importanti u għandu jibqa’, iżda dan m’għandu qatt jaljena mill-kwistjonijiet il-kbar li l-impatt tagħhom ikun se jinħass fuq medda ta’ snin.

karta politika li qed jilgħab u se jibqa’ jilgħab. Sakemm jagħmel dan f ’pajjizna ma jimpurtax, iżda li tagħmel minn kollox biex tħammeġ isem pajjiżna barra minn xtutna mhux aċċettabbli fl-ebda ħin.

Għalhekk li l-inklużjoni diġitali għandha tieħu approċċ globali u tiggarantixxi l-emanċipazzjoni diġitali ta’ kull wieħed u waħda minnha, tkun xi tkun il-pożizzjoni tal-individwu fissoċjetà. Dan jgħodd għat-tfal iżda anke għall-adulti li ħafna drabi jsibuha aktar diffiċli. Ilqasma diġitali – id-differenza bejn dawk li jużaw l-internet u dawk li ma jużawhx – hija sinifikanti. F’Malta, aktar minn 18% għad m’għandhomx aċċess għall-internet. Aktar minn 64% tal-individwi ta’ bejn 65 u 74 sena mhumiex jużaw l-internet, għaldaqstant ma jistgħux jaċċessaw is-servizzi offruti tal-e-Government. Għalhekk jeħtieġ li l-UE u l-Istati Membri għandhom jiggarantixxu l-aċċessibbiltà diġitali permezz ta’ taħriġ kontinwu filkompetenzi diġitali. MaċChairman tal-MCA, Dr Edward Woods, sħaqt li jkun hawn aktar inizjattivi li jistgħu jgħinu jsaħħu l-inklużjoni diġitali għall-anzjani u l-persuni b’diżabbiltà biex permezz tal-ICT tiġi żgurata l-parteċipazzjoni tagħhom fissoċjetà fuq bażi li ma tinħoloqx diskriminazzjoni, bil-garanzija ta’ aċċessibbiltà u faċilità tal-użu.

Lejn sfera teknloġika iżjed inklussiva Fid-dinja tal-lum, l-inugwaljanzi fl-aċċess għat-Teknoloġiji tal-Informazzjoni u l-Komunikazzjoni (ICT) huma tkomplija talinguwaljanzi ekonomiċi u soċjali. Għaldaqstant, jeħtieġ li nkomplu nimpenjaw ruħna biex iżjed persuni jkunu inklużi fil-fora diġitali, sew fuq livell Ewropew imma b’mod partikolari f ’pajjiżna.

Fi żjara li għamilt fil-binja tal-Awtorità ta’ Malta dwar ilKomunikazzjoni sħaqt li hemm bżonn li naraw aktar nisa u tfajliet involuti fil-qasam talICT, partikolarment f ’oqsma innovattivi u li qed jiżviluppaw bħalma hu l-coding.

L-isfera msemmija hija l-preżent u l-futur u ma jistax ikollna setturi fis-soċjetà li jibqgħu ’l barra minnha.

kullhadd.com

14 18|09|2016

LA MA JIRBĦUX, IĦASSRU

OPINJONI

X’WETTAQ IL-GVERN… SENA ILU Informazzjoni miġbura minn EMANUEL CUSCHIERI 12 ta’ Settembru Statistika maħruġa mill-Eurostat indikat li Malta kellha t-tieni l-inqas rata ta’ qgħad fl-Unjoni Ewropea kollha. Qabilna kien hemm il-Ġermanja biss

13 ta’ Settembru

CATHERINE FENECH Membru fl-Eżekuttiv Nazzjonali PL

Lanqas laħqet twieldet li ma laqqmuhiex ‘għasafar taċċomb’. Wara li fi żmienhom baqgħu sa ma ġabuha b’id waħda wara u l-oħra quddiem, issa għandhom l-ardir li jridu jagħtu l-pariri. Jafu jistħu?! La l-PN għandhom il-wiċċ imqit li jagħtu l-pariri fuq l-Air Malta, nuruhom ftit x’lanzita kellhom għat-twaqqif ta’ din il-kumpanija fis-snin sebgħin. Biżżejjed taqra InNazzjon Tagħna ta’ dak iżżmien, u nagħti l-eżempji: “It-turisti meta jiġu jkollhom jitqannew bl-Air Malta’’ (22.7.1974); “Niġu għall-Air Malta, u hawn niftakru f ’dik il-logħba tattfal Maltin ‘għasfur taċ-ċomb ma jtirx’… Mintoff tahom f ’idejhom għasfur taċ-ċomb’’ (08.01.1975); ‘’Meta twaqqfet l-Air Malta fil-mod li għażel li jwaqqafha Mintoff – blirħas prezz u raċanċ – kull min kellu ftit sens induna xi żball kbir kien qiegħed isir. Ħtija tad-deċiżżjonijiet fallaċi tiegħu, Mintoff hawnhekk għabba lil Malta b’piż kbir’’ (14.02.1975).

Min dejjem kienu profetiċi u jaqtgħu il-futur ekonomiku ta’ Malta daqs mus tal-leħja.

Din il-profesija fuq it-twaqqif tal-Air Malta tikkompara tajjeb mal-profesija ta’ qabel l-aħħar elezzjoni ġenerali li ‘kif jitla’ l-Labour se nidħlu straight ġol-ħajt’. Dan kollu għeneb qares min-naħa talOppożizzjoni għax qed jara lil dan il-Gvern impenjat bis-sħiħ li jaħdem bla heda u bla mistrieħ u qed jagħmel laqgħat li jwasslu għal ftehim immexxija mill-Ministru għat-Turiżmu mal-unjins kollha li jirrappreżentaw ilħaddiema tal-Air Malta. Dan il-Gvern impenja ruħu bisserjetà biex isalva l-Air Malta.

Sab għadma iebsa quddiemu; għadma li ħaddieħor ħoloqha u qagħad ikaxkar saqajh u jitfa’ l-problema taħt it-tapit.

Dan il-Gvern mhux biss hu impenjat li jsalvaha, imma jrid li tissaħħaħ u terġa’ tkun forza ekonomika għal pajjiżna kif kienet fil-passat taħt gvernijiet Laburisti.

Dan hu l-impenn ta’ dan ilGvern u ninsab persważa li dan l-impenn se jissarraf f ’suċċess.

Malta f ’għajnejn l-Ewropa Din il-ġimgħa, waqt żjara f ’pajjiżna, il-President tal-Kunsill Ewropew Donald Tusk fisser li millprestazzjoni ta’ pajjiżna s’issa jaf li Malta hija l-aħjar pajjiż, bl-aqwa nies, biex fiż-żmien li pajjiżna jieħu l-Presidenza jiggwida lill-Ewropa lejn futur b’saħħtu. Niskanta kif il-Kap tal-Oppożizzjoni, il-Partit Nazzjonalista u l-alleati tiegħu f ’pajjiżna jibqgħu jinsistu li jippruvaw jbellgħu lill-poplu li l-Ewropa tħares lejn Malta bħala pajjiż mudlam bi gvern inkompetenti.

L-inkompetenza, il-waħx u d-dlam qiegħed biss fi ħdan il-PN u l-politika negattiva tagħhom.

Jean-Claude Juncker, ilPresident tal-Kummissjoni Ewropea, fid-diskors tiegħu magħruf bħala State of the Union qal li l-ekonomija Ewropea qed turi sinjali ta’ rkupru, b’Juncker jirreferi kif disa’ miljun żagħżugħ u żagħżugħa Ewropej ibbenefikaw mill-Garanzija taż-Żgħażagħ.

Ta’ min ifakkar li l-Unjoni Ewropea adottat din l-inizjattiva talGaranzija għaż-Żgħażagħ wara li ġiet introdotta u mħaddma f ’pajjiżna minn Gvern Laburista. Ma naħsibx li Simon Busuttill u l-membri parlamentari Ewropej tiegħu qatt qalulu lil Juncker li huwa laqqam din l-inizjattiva suċċess bħala ‘garanzija talwashing machines’!

Ma niċħdek tiegħi

qatt

Malta

Darba kien hawn minn ħareġ jgħidilna kif id-dizzjunarju jispjega xi jfisser persuna smart.

Ta’ min issa xi ħadd joħroġ jgħidilna kif id-dizzjunarju jispjega x’inhu bnienem traditur. Id-dizzjunarju jispjega li dan ikun bniedem li ma kienx leali lejn pajjiżu, lejn il-klassi soċjali tiegħu jew it-twemmin tiegħu. Traditur huwa spjegat bħala: dak li jaqlibielek u li jdaħħallek sikkina f ’dahrek.

Winston Churchill kien jgħid li, meta jkun imsiefer, dejjem jagħmilha regola li qatt ma jikkritika jew jattakka l-gvern ta’ pajjiżu. Il-kritika jħalliha għal meta jkun lura f ’pajjiżu.

Imma kliem Churchill ma jgħoddx għal ċertu nies. Anzi, hawn minn jifraħ, jogħrok idejh, iċapċap b’mod isteriku u jagħti palata biex pajjiżu jidher ikrah internazzjonalment la mhux fil-poter hu, basta mingħalih jiggwadanja ftit punti politiċi. Insomma, antika Ruma hux?! Din ġrat qabel. Ħsiebna li nbidlu, imma arralna għax naħseb li saru agħar. Għandna nitgħallmu darba għal dejjem li ħadd ma jaħsillek wiċċek biex tidher isbaħ minnu. Hemm bżonn li fid-dawl ta’ każijiet li ħarġu dan l-aħħar b’rapporti ta’ provi li saret tmexxija illeċita u deċiżjonijiet b’nuqqas ta’ governanza minn esponenti tal-Oppożizzjoni, il-Gvern għandu jressaq dawn ir-rapporti għand l-awtoritajiet kompetenti u jittieħdu passi. Ma jistax ikun li jibqgħu joħorġu l-akkużi, isiru r-rapporti u jinstabu ħatja u mbagħad imut kollox fuq ommu u ma jittiħdux passi.

Trabbejt nisma’ l-kanzunetta patrijottika Ma niċħdek qatt u se nagħlaq b’versi minnha għax, fl-opinjoni tiegħi, din ilkanzunetta ġġorr dak kollu li kull Malti u Għawdxi ta’ veru għandu jħoss u jagħmel għal art twelidu u ħutu l-Maltin u l-Għawdxin għax tassew għalina Malta tiġi l-ewwel u qabel kollox: “Le le, ma niċħdek qatt ja art twelidi. Kull fejn immur niftaħar bil-ħelsien.

U jekk xi ħadd ikażbrek isib lili.

Difiża nkun għalik għax Maltija jien.’’

Kif kien imwiegħed fil-programm elettorali tal-Partit Laburista, għallewwel darba kienu ppremjati diversi kumpaniji Maltin bħala rikonoxximent għas-servizz tajjeb li taw lill-klijenti tagħhom

14 ta’ Settembru Tħabbar li f ’Għawdex, fl-ewwel sentejn ta’ Gvern Laburista, il-postijiet tax-xogħol ġodda li nħolqu kienu jammontaw għal sitt darbiet aktar minn kemm inħolqu impjiegi matul l-aħħar ħames snin ta’ Gvern tal-PN 15 ta’ Settembru

Aktar minn 200,000 persuna akkwistat tallinja card, bi 12,000 jużawha regolarment

16 ta’ Settembru

L-aġenzija ta’ kreditu Fitch Ratings tat credit rating A lil Malta

17 ta’ Settembru

Ir-rata ta’ tkabbir tal-esportazzjoni minn Malta kienet aktar minn tliet darbiet ogħla mill-medja Ewropea

18 ta’ Settembru

Tħabbar li minflok fl-Isptar Mater Dei, 11,000 pazjent sarilhom test tal-warfarina fiċ-ċentri tas-saħħa

TA’ BARRA

kullhadd.com

18|09|2016 15

IĦEĠĠEĠ LILL-EWROPA TIBQA’ MAGĦQUDA legali li jattira l-investiment filkonnettività. Flimkien ma’ din irriforma legali, huwa ppropona li sal-2025 it-teknoloġija 5G tkun implimentata flUnjoni Ewropea kollha. Dan l-investiment, sostna l-President tal-Kummissjoni, għandu l-potenzjal li joħloq madwar żewġ miljun post tax-xogħol ġdid fl-Unjoni.

LIAM GAUCI liam@kullhadd.com Nhar l-Erbgħa li għadda, ilPresident tal-Kummissjoni Ewropea Jean-Claude Juncker għamel id-diskors annwali tiegħu magħruf bħala d-diskors tal-Istate of the Union fejn elenka l-akbar sfidi li se jkollha quddiemha l-Unjoni Ewropea (UE) tul is-sena li ġejja u qasam il-viżjoni tiegħu dwar is-soluzzjonijiet li jistgħu jindirizzawhom.

Id-diskors ta’ din is-sena kellu sinifikat partikolari għax, wara l-ħruġ tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea, bosta ċittadini Ewropej kienu qegħdin jistennew lir-rappreżentanti tagħhom jagħtu direzzjoni ġdida lil din l-istituzzjoni hekk kif il-qafas politiku u ekonomiku attwali jidher li m’għadux effettiv.

domestika u barranija – kull wieħed mill-Istati Membri kien affettwat minn dawn il-kriżijiet persistenti ta’ żminijietna. Barra minn hekk, aħna għandna quddiemna l-possibbiltà infeliċi Kriżi eżistenzjali li naraw membru jabbanduna Fil-ftuħ tad-diskors tiegħu, l-Unjoni,” spjega Juncker.

Juncker fakkar li sena ilu huwa kien qal li l-istat tal-Unjoni Istituzzjoni f ’limbu ma kienx tajjeb. Dak iż-żmien huwa qal li m’hemmx biżżejjed Waħda mill-problemi prinċipali Ewropa fl-Unjoni u Unjoni li Juncker indirizza fid-diskors fl-Ewropa.

Sfortunatament, tiegħu hija n-natura mhux sostna Juncker, is-sitwazzjoni kompluta tal-Unjoni; jiġifieri mhux biss ma tjibitx, anzi li l-proċess ta’ żvilupp minn blokk ekonomiku għal wieħed ggravat f ’ċertu każijiet.

Fil-fatt, huwa sostna li politiku ma sarx bi sħiħ. “Dan l-Unjoni Ewropea għaddejja id-diskors huwa eżempju ċar minn kriżi eżistenzjali. “Qatt tan-natura mhux kompluta daqs illum ma rajt daqstant tal-Unjoni. Illum qiegħed mexxejja jitkellmu biss dwar il- nitkellem quddiem il-Parlament problemi domestiċi tagħhom Ewropew. Imbagħad, nhar mingħajr ma jsemmu, tal-inqas il-Ġimgħa se mmur niltaqa’ fuq fuq, lill-Ewropa. Qatt mal-mexxejja nazzjonali fi qabel ma rajt rappreżentanti Bratislava,” sostna Juncker. tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni Din hija problema li l-kritiċi talEwropea jagħmlu prijoritajiet Unjoni jsemmu b’mod kostanti. daqstant differenti, li ġieli jkunu Bosta jħossu li l-Unjoni għandha wisq saħansitra opposti, għal dawk Ewropea tal-gvernijiet u l-parlamenti istituzzjonijiet li jikkompetu bejniethom biex jiddettaw nazzjonali,” tenna Juncker. tal-organizzazzjoni Jekk dan ma kienx biżżejjed, l-aġenda l-istess gvernijiet imbagħad kollha. Dan jgħodd b’mod fejn jidħlu qegħdin ikunu pparalizzati minn partikolari forzi populisti u l-biża’ ta’ telfiet l-Kummissjoni Ewropea, ilelettorali. Madankollu, staqsa Kunsill Ewropew u l-Parlament Juncker, l-Ewropa għandha Ewropew.

Fil-fatt, kif rajna, Juncker uża ċċedi għall-frustrazzjoni li d-diskors tiegħu bħala eżempju tirriżulta minn dan il-kuntest?

L-Ewropa għandha taqta’ hekk kif hu, bħala l-President qalba u tħalli l-Unjoni tiżżarma tal-Kummissjoni kellu joqgħod quddiem għajnejha jew tgħid li iqajjem l-istess punti malmembri tal-Kunsill Ewropew u wasal iż-żmien li tingħaqad?

Kif wieħed jistenna, Juncker l-Parlament Ewropew fl-istess ikkonkluda li fil-fatt is- ġimgħa. Jekk din il-proċedura soluzzjoni hija din tal-aħħar ma tiħux biżżejjed ħin, filhekk kif huwa l-mument li passat kien kemm-il darba l-każ l-mexxejja kollha jxammru li dawn iż-żewġ istituzzjonijiet kmiemhom biex isolvu kellhom prijoritajiet differenti.

Għaldaqstant, il-pjan ta’ dawn l-isfidi kbar li għandha Juncker se jgħaddi minn quddiemha l-Ewropa.

“L-ewwel ħaġa, irridu ħafna proċessi ta’ negozjati, nammettu li fl-Ewropa għandna u kultant, konflitti bejn itħafna problemi li ma ġewx tliet istituzzjonijiet imsemmija solvuti. Ma jistax ikun hemm minnu. It-tama tal-eks-Prim dubji f ’dan ir-rigward. Mil-livell Ministru tal-Lussemburgu, bħal għoli ta’ qgħad, għan-nuqqas ta’ ħafna ċittadini Ewropej, ta’ ugwaljanza soċjali, għall- dejjem hija li r-riżultat finali ta’ muntanja ta’ dejn pubbliku, dawn in-negozjati twassal għal għall-isfidi kbar li ġġib magħha pjan konkret.

“L-Ewropa tista’ taħdem l-integrazzjoni tar-refuġjati, għat-theddida reali għas-sigurtà biss jekk kulħadd jaħdem

Ir-reazzjoni tal-Parlamentari

għall-għaqda u ninsew irrivalitajiet bejn kompetenzi u istituzzjonijiet. Huwa biss hemmhekk li l-Ewropa se tkun aktar mis-somma tal-partijiet tagħha. U huwa biss hemmhekk li l-Ewropa tista’ tkun aktar b’saħħitha u aħjar milli hi llum. Huwa biss hemmhekk li l-mexxejja tal-istituzzjonijiet tal-UE u l-gvernijiet nazzjonali se jkunu jistgħu jiksbu lura l-fiduċja taċ-ċittadini Ewropej għall-proġett komuni tagħna,” sostna Juncker.

“It-tollerenza ma tistax tiġi a skapitu tas-sigurtà” Sabiex din il-fiduċja tiġi lura, Juncker elenka numru ta’ proposti li jixtieq jara implimentati matul is-sena li ġejja. Fost dawn hemm il-pjan li sa Marzu li ġej titressaq white paper li se tipproponi modi kif tiġi msaħħa u riformata l-Unjoni Ekonomika u Monetarja. Huwa sostna li dawn il-proposti se jieħdu inkonsiderazzjoni l-isfidi politiċi li l-Unjoni se tkun qiegħda tiffaċċja filġejjieni. Sabiex dan il-proċess iwassal għal viżjoni komuni, huwa mistenni li dan isir b’konsultazzjoni mal-Parlament Ewropew kif ukoll dawk nazzjonali.

Il-President tal-KE ddedika wkoll parti mid-diskors tiegħu biex iħeġġeġ lill-politiċi jfakkru liċ-ċittadini għalfejn teżisti l-Unjoni. Huwa semma li matul dawn l-aħħar deċenni l-kontinent Ewropew kiseb fama li għamlitu sinonimu malpaċi. “Mhix b’kumbinazzjoni li l-aktar perjodu twil ta’ paċi fl-istorja miktuba talEwropa beda bil-formazzjoni tal-Komunitajiet Ewropej.

Ovvjament, għad għandna d-differenzi tagħna. Iva, kemmil darba kellna xi kontroversja u ġieli anke ġġilidna. Imma aħna niġġieldu bil-kliem. Insolvu l-konflitt madwar il-mejda, mhux fit-trinek tal-gwerra.”

Aktar tard fid-diskors tiegħu, Juncker sostna li l-attakki terroristiċi li l-Ewropa esperjenzat matul l-aħħar sena wrewna mill-ġdid għal

xiex qegħdin niġġieldu – ilmod tal-ħajja Ewropea. “Meta niffaċċjaw l-agħar aspetti talumanità aħna rridu nibqgħu leali għall-valuri tagħna u għalina nfusna. Aħna soċjetajiet demokratiċi, pluralistiċi, miftuħin u tolleranti.”

Madankollu, huwa spjega li l-impenn favur il-paċi u t-tolleranza ma jistax jiġi a skapitu tas-sigurtà. Kien għalhekk, sostna Juncker, li l-Kummissjoni Ewropea mmexxija minnu tat prijorità lis-sigurtà mill-bidu tal-mandat tagħha billi kkriminalizzat itterroriżmu u l-militanti barranin fit-terrirorju tal-Unjoni. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ħadet passi biex tikkontrolla l-użu tal-armi tan-nar, ilfinanzjament tat-terroriżmu u t-tixrid ta’ messaġġi radikali f ’postijiet pubbliċi u l-internet.

Ottimist dwar l-investiment Fejn jidħlu l-inizjattivi ta’ investiment, huwa sostna li l-Investment Plan for Europe li tnieda s-sena li għaddiet bl-għan li jinġabru €315 biljun sal-2018 kien qiegħed jirnexxi hekk kif diġà ntlaħqet il-figura ta’ €116 biljun. Permezz ta’ dan il-fond, aktar minn 200,000 negozju żgħir irnexxielu jikseb aċċess għal self li qabel kien ikun diffiċli fil-klima ekonomika preżenti. Dan is-suċċess ħeġġeġ lil Juncker biex nhar l-Erbgħa li għadda ppropona li l-mira ta’ dan il-fond tirdoppja għal €630 biljun; somma li għandha tintlaħaq sal-2022.

Barra minn hekk, Juncker vara wkoll fond ta’ investiment separat ta’ €44 biljun għallAfrika u l-pajjiżi ġirien talUnjoni. Dan il-fond mhux biss għandu l-għan li jikkumplimenta l-fondi ta’ żvilupp li diġà jingħataw lil dawn ir-reġjuni, imma anke jindirizzaw il-kawżi wara l-influss ta’ migrazzjoni li l-Ewropa rat matul dawn l-aħħar snin.

Investiment ieħor kruċjali msemmi minn Juncker kien dak fit-telekomunikazzjoni fejn esprima r-rieda talKummissjoni li jinħoloq qafas

L-Alleanza Progressiva tasSoċjalisti u Demokratiċi (S&D), kif ukoll l-Alleanza tal-Liberali u Demokratiċi għall-Ewropa (ALDE), li jagħmlu parti millkoalizzjoni ta’ maġġoranza fil-Parlament, esprimew issodisfazzjon tagħhom għallpunti li tqajmu minn Juncker fid-diskors tiegħu.

Madankollu, it-tnejn li huma ħeġġew lill-Kummissjoni Ewropea biex timxi millkliem għall-fatti fir-rigward ta’ diversi kwistjonijiet. Minnaħa tiegħu, il-mexxej tal-S&D Gianni Pittella talbu jaħdem biex ireġġa’ l-arloġġ lura fejn tidħol il-politika ta’ awsterità li kienet imposta fi żmien it-tieni kummissjoni Barroso. Barra minn hekk, huwa sostna li l-Unjoni trid terġa’ tikkunsidra l-pożizzjoni tagħha rigward it-Transatlantic Trade and Investment Partnership malIstati Uniti u l-konċessjoni talMarket Economy Status liċĊina, żviluppi li jistgħu jkunu ta’ ostaklu għall-ħolqien talpostijiet tax-xogħol fl-Ewropa.

Min-naħa l-oħra, il-mexxej tal-ALDE Guy Verhofstadt awgura li l-proposta ta’ Juncker li jkun hemm Unjoni tadDifiża Ewropea, riforma li qatt ma saret realtà minkejja li l-kwistjoni qamet diversi drabi tul l-istorja tal-UE. Flimkien magħha huwa talab għallimplimentazzjoni ta’ politika komuni għall-migrazzjoni, ta’ sistema konġunta għall-ażil u tal-European Border and Coast Guard. Barra minn hekk, huwa sostna li l-Unjoni Ewropea tista’ tbiddel Brexit minn disfatta għal opportunità billi tużaha bħala motivazzjoni ulterjuri biex jiġu indirizzati n-nuqqasijiet li wasslu għall-ħruġ tar-Renju Unit.

L-aktar intervent li spikka min-naħa tal-Oppożizzjoni kien dak taċ-chairman tal-grupp tal-Konservattivi u Riformisti Ewropej Syed Kamall, illi lmenta fuq il-fatt li d-diskors ta’ Juncker offra l-istess retorika tas-soltu. Fost l-oħrajn, huwa kkritika l-fatt li l-President talKummissjoni sostna li hemm bżonn ta’ aktar Ewropa. Filfehma tiegħu, din il-pożizzjoni se tkompli tbiegħed lill-politiċi u l-istituzzjonijiet Ewropej miċċittadini u mhux tressaqhom eqreb tagħhom. Dan, skont Kamall, se jitfa’ lill-votanti f ’idejn movimenti populisti li jridu jaraw lill-Unjoni tinqered għalkollox.

16 18|09|2016

1

kullhadd.com

TA’ BARRA

MINN MADW

LESTI LI JNEĦĦU S-SANZJONIJIET

3 1

Il-President tal-Istati Uniti Barack Obama din il-ġimgħa ħabbar li pajjiżu huwa lest li jneħħi s-sanzjonijiet ekonomiċi fuq ilMyanmar wara kważi 20 sena. Huwa żvela dan wara appell li sar mill-Ministru għall-Affarijiet Barranin tal-Myanmar Aung San Suu Kyi biex l-Istati Uniti tagħmel dan il-pass.

Oriġinarjament, dawn is-sanzjonijiet kienu imposti b’reazzjoni għall-kampanja ta’ persekuzzjoni li kien għaddej biha l-gvern militari ta’ dak iż-żmien fejn, fost il-vittmi, kien hemm Aung San Suu Kyi stess. Madankollu, is-sena li għaddiet, elezzjonijiet ġenerali liberi taw il-poter lin-National League for Democracy illi qiegħed jirsisti biex joħloq ambjent demokratiku b’saħħtu fil-Myanmar u jinnormalizza r-relazzjonijiet mal-pajjiżi talPunent.

2

2

JITLEF POSTU WKOLL

3 L-Ispeaker tal-Kungress Brażiljan Eduardo Cunha tilef postu f ’din il-kamra hekk kif il-membri l-oħra approvaw mozzjoni f ’dan ir-rigward. Cunha jinsab akkużat li ħa kważi €4.5 miljun f ’pagamenti mingħand Petroleo Brasileiro SA biex dawn jiġu aġevolati fil-kisba ta’ diversi kuntratti pubbliċi. Barra minn hekk, Cunha nstab li kellu diversi kontijiet tal-bank mhux iddikkjarati fl-Iżvizzera.

It-tkeċċija ta’ Cunha għandha rilevanza partikolari hekk kif hu kien l-arkitett tat-tneħħija tal-eks-President Dilma Rousseff li kienet akkużata bi tbagħbis fil-kontijiet pubbliċi biex taħbi s-serjetà tal-problemi finanzjarji li kien qiegħed jesperjenza l-Gvern. Huwa maħsub li Cunha huwa lest li jikxef l-identità ta’ diversi figuri politiċi li kienu implikati f ’atti kriminali oħra.

JIRTIRA B’EFFETT IMMEDJAT L-eks-Prim Ministru tar-Renju Unit David Cameron ħabbar li se jirriżenja mill-House of Commons b’effett immedjat. Huwa sostna li l-motivazzjoni wara d-deċiżjoni huwa l-fatt li ma jridx jibqa’ jkun ta’ distrazzjoni għas-suċċessur tiegħu Theresa May tul dan il-perjodu delikat fl-istorja ta’ pajjiżu li qiegħed jipprepara ruħu biex jiftaħ in-negozjati mal-Unjoni Ewropea għat-tmiem tas-sħubija tiegħu.

Cameron kien ilu membru tal-Commons mill2001. Madankollu, huwa sar figura prominenti fuq livell nazzjonali fl-2005 meta sar il-mexxej tal-Partit Konservattiv. Taħt it-tmexxija tiegħu, dan il-partit irnexxielu jegħleb lill-Partit Laburista fl-elezzjoni ġenerali tal-2010, riżultat li ġab fi tmiemha d-dominanza ta’ dan il-partit li kienu ilu fil-Gvern mill-1997.

TA’ BARRA

kullhadd.com

WAR ID-DINJA 6

18|09|2016 17

KAŻ IEĦOR

3 4

5

6

Il-fergħa Ġappuniża ta’ Apple Inc iTunes kienet ordnata tħallas madwar €105 miljun f ’taxxi mill-awtoritajiet lokali hekk kif dawn ikkonkludew li ġie ddikkjarat ammont ta’ dħul aktar baxx minn dak reali. Din il-fergħa kienet tibgħat parti mill-qligħ tagħha lil fergħa oħra tal-kumpanija fl-Irlanda li tieħu ħsieb il-ħlas tal-liċenzjar tas-software. Madankollu, itTokyo Regional Taxation Bureau sostna li l-unità Ġappuniża ma kinitx qiegħda tħallas it-taxxi b’mod kollha dovuti fuq din il-parti tal-qliegħ tagħha.

L-istess Bureau spjega li, minn dak iż-żmien, l-unità ħallset it-taxxi kollha li kellha b’lura. Din l-aħbar kompliet ittappan ir-reputazzjoni ta’ Apple Inc. li bħalissa qiegħda fiċ-ċentru ta’ kontroversja dwar l-evażjoni fiskali fl-Unjoni Ewropea wkoll.

5

4

LIBERU WARA SENTEJN

VOT KRUĊJALI Il-Prim Ministru Matteo Renzi ħabbar li l-Gvern immexxi minnu se jiltaqa’ fis-26 ta’ Settembru biex jiddeċiedi d-data tarreferendum nazzjonali tant mistenni dwar ir-riformi kostituzzjonali. Il-karriera politika ta’ Renzi hija marbuta mal-eżitu ta’ din ilvotazzjoni hekk kif diġà ħabbar l-intenzjoni tiegħu li jwarrab jekk dan ma jgħaddix. Waħda mill-aktar riformi kontroversjali fost dawk proposti hija dik li tnaqqas il-poteri tas-Senat u l-gvernijiet reġjonali li fil-passat kemm-il darba poġġew fil-periklu l-istabbiltà tal-gvern ċentrali.

Xi żmien ilu, Renzi kien ta x’jifhem li r-referendum se jsir bejn il-15 ta’ Novembru u l-5 ta’ Diċembru. L-indikazzjonijiet attwali huma li l-parti l-kbira tal-votanti Taljani se jivvutaw kontra r-riformi.

Kevin Garratt, ċittadin Kanadiż li kien ilu sentejn miżmum taħt arrest mill-awtoritajiet Ċiniżi, kien illiberat aktar kmieni din il-ġimgħa. Hu u l-mara tiegħu Julia, li kellhom ħanut fil-belt ta’ Dandong, kienu arrestati f ’Awwissu tal-2014 bl-akkuża ta’ spjunaġġ u s-serq ta’ informazzjoni sigrieta. Julia kienet illiberata ftit wara u tħalliet titlaq mill-pajjiż. Madankollu, Kevin inżamm mill-awtoritajiet u diversi tentattivi tal-Gvern Kanadiż biex jinkiseb il-ħelsien tiegħu ma tawx il-frott.

Is-sitwazzjoni, però, inbidlet fl-aħħar jiem wara li l-Prim Ministru Justin Trudeau reġa’ qajjem il-kwistjoni mal-ogħla awtoritajiet Ċiniżi. Għall-bidu dawn id-diskussjonijiet dehru li ma wasslu għal imkien, imma nhar il-Ħamis li għadda Kevin tħalla jirritorna f ’pajjiżu.

18 18|09|2016

kullhadd.com

MILL-ISTORJA

META NIFTAĦ L-ARMARJU, NIBDA NQALLEB U NSIB…

Dan l-artiklu se jurina parti mill-istorja ta’ pajjiżna, imma mil-lenti ta’ nies barranin li ġew fostna u setgħu josservaw u jirrakkuntaw id-drawwiet u ġrajjiet mill-ħajja tagħna l-Maltin matul iż-żmien, u xi avvenimenti li kitbu dwarhom il-Maltin stess u li jagħmlu l-istorja ta’ dan il-pajjiż tassew interessanti, speċjamlent għal dawk li qegħdin jisimgħu u jaqrawhom għal-ewwel darba. Dan għandu jistimulana aktar biex infittxu u nkunu nafu aktar fuq il-gżira tagħna.

Pittura li turi t-taqbida mal-Maltin waqt l-Assedju l-Kbir tal-1565 Kitba ta’ Joseph Scicluna Rakkont ħelu li sibt jgħid li meta tim tal-futbol Malti mar Ruma fl-Italja għall-ħabta tattletinijiet, dan ġie milqugħ mill-plejers tat-tim Taljan li kellhom jieħdu ħsieb il-Maltin u jduru bihom waqt din iżżjara. It-Taljani qalu li lillMaltin li jqisuhom bħala aħwa.

Il-propaganda ta’ Mussolini dak iż-żmien kienet tipprova tikkonvinċi lit-Taljani li l-Maltin kienu ġejjin minn nisel jew razza Taljana u n-nies talgżira kienu jitkellmu bi djalett Taljan. Mal-wasla tagħhom fl-istazzjon, saritilhom laqgħa sabiħa fejn ġew indirizzati billingwa Taljana u l-mistiedna ma fehmux kelma minn dak li kienu qegħdin jisimgħu.

Meta tlesta d-diskors, wieħed mill-Maltin beda jgħid xi ħaġa, naturalment bil-Malti, u t-Taljani baqgħu ċċassati u fetħu jdejhom skantati jlissnu: “Ma che fratelli sono questi?” – “Dawn x’aħwa huma?” Ma niskantawx jekk kellhom jibagħtu għal interpritu!

Hemm min jgħid li anke hemm xi kliem li seta’ ġie mill-Franċiż bħal ‘xmundifer’ li jista’ jkun ġejja mill-kelma ‘chemin de fer’ jew, kif nafuha wkoll, ferrovija, li hu maħsub li ddaħħlet fil-lingwa Maltija minn emigranti Maltin li ġew lura mill-Alġerija u Tunes.

Kliem ieħor ġej mill-Ingliż, bħall-kliem tekniku jew dak li għandu x’jaqsam mal-isports, pereżempju l-Professur Ġuże Aquilina jsemmi l-verb to score

li huwa kkonjugat niskorja, skorja, skorjat, skorjajna, eċċ.

Meta aħna nsellmu lil xulxin nużaw il-kelma ‘saħħa’ li jekk indawruha għall-Ingliż tiġi ‘health’, kelma li daħlet sew f ’ħalq il-barranin li kienu jgħixu f ’Malta. Grazzi għal dawk in-nies, fosthom dawk li kienu jaħdmu mas-servizzi Ingliżi li għamlu żmien hawn Malta jużaw din il kelma filvokabularju tagħhom, ‘saha’ li tfisser ‘good-bye’ insibuha fid-Dizzjunarju Oxford b’nota li l-kelma ġejja minn oriġini Maltija. Anke l-kelma ‘spitchered’ insibuha kkwotata fil-gazzetta London Spectator tal5 ta’ Jannar 1945, fejn hemm spjegazzjoni minn fejn ġejja u dwar l-oriġini tagħha . Il-kelma ‘spitchered’, miktuba u użata f ’wieħed mill-kotba li jittratta fuq il-gwerra f ’Malta ġejja mill-kelma Maltija ‘spiċċa’ li tfisser mitmum, li nies li kienu fin-Navy jgħidu li kienet diġà tintuża fil-lingwa Ingliża sa mis-sena 1903. Żwiġijiet imħalltin U jekk kliem bħal dan daħal u tħallat ma’ lingwa oħra, hekk ukoll in-nisa Maltin bdew jitħalltu sew mal-istranġieri u kien jiżżewġu ma’ Ingliżi li ħafna minnhom kienu jaħdmu mas-servizzi f ’pajjiżna.

Oħrajn ġejjin minn familji ‘għolja’ kienu jfittxu jieħdu l-istat taż-żwieġ ma rġiel Taljani. Ta’ interess huwa li ċertu kunjonijiet, speċjalment dawk tan-naħa ta’ isfel fi Sqallija, bħal Almansorre, seta’

L-għonnella kellhom oriġini Għarbija – AlMansour; Scicluna jista’ jkun li ġej minn Sheikh-al-Ghajjun; u Salamone minn Suleiman, li wara żmien seta’ sar Sullivan.

Il-mara jew it-tfajla Maltija mrobbija fi Strada Reale, il-Belt, aktarx kienet tkun ħadet l-edukazzjoni tagħha f ’kunvent tas-sorrijiet titkellem it-Taljan u wkoll forsi tkun tgħallmet il-lingwa Ingliża.

Meta tagħlaq it-18-il sena kienet tmur il-ballu fil-Palazz tal-Gvernatur, liebsa libsa bajda, forsi wkoll kien ikollha l-okkażjoni li tmur il-Vatikan f ’udjenza mal-Papa, u flistaġun tal-opra kienet drawwa li tmur it-teatru mal-ġenituri tagħha. It-teatru kien ikun mimli daqs bajda u, minbarra n-nobbli u s-sinjuri, kienu jattendu fizzjali Ingliżi, kollha libsin uniformijiet ileqqu.

Għalkemm it-teatru tagħna ma kienx xi ‘La Scala’, kien jattira wħud mill-aqwa kumpaniji teatrali fl-Ewropa li kienu jiġu minn żmien għal żmien jagħtu rappreżentazzjonijiet f ’pajjiżna, L-Imnarja L-Imnarja wkoll iġġib tradizzjonijiet magħha, għax mhux l-ewwel darba li żwieġ kien ikollu l-bidu tiegħu f ’din il-festa li hija ddedikata għal San Pietru u San Pawl. Il-kelma ‘mnarja’ ġejja minn ‘illuminaria’ peress li kienu jinxtegħlu l-knejjes fl-Imdina u r-Rabat biex jingħata ġieħ lil dawn iż-żewġ qaddisin. Fl 1854 bdiet issir għall-ewwel darba

l-wirja tal-frott u l-ħxejjex fil-Buskett organizzata missoċjetà agrarja. l-Imnarja kienet u għadha festa popolari.

Fl-antik in-nies kienu jaħsbu kmieni u, minn waranofsinhar ta’ lejlet il-festa, kont tara karettuni fi friegħi tal-palm u fjuri miġbudin miż-żwiemel li kienu jkunu armati b’kukkardi ta’ kull kulur, telgħin lejn ir-Rabat bin-nies fuqhom idoqqu l-kitarri u jgħannu.

Għadhom sal-lum isiru tiġrijiet biż-żwiemel u ħmir li jiġru t-Telgħa tas-Saqqajja u lir-rebbieħa jagħtuhom il-palju –biċċiet ta’ drapp twal u dojoq, u kkuluriti, biex u ipoġġuhom fuq l-altar fil-knejjes tal-‘casals’ kelma li tfisser ‘tal-irħula’.

Hemm min jgħid li hemm tradizzjoni oħra għal din ilfesta tal-Imnarja li ġejja millmara Hymen, l-alla mara tażżwieġ, għax il-ġuvintur kienu jagħżlu x-xebba li kienet tkun qiegħda tara t-tiġrija f ’din l-okkażjoni u, sa żmien mhux ’il bogħod wisq, kien hemm l-użanza li fil-kitba taż-żwieġ il-mara kienet tinsisti li r-raġel kellu jeħodha kull sena għallfesta tal-Imnarja.

L-għonnella Min kien iżur il-gżira kien jiltaqa’ man-nisa libsin l-għonnella, jew il-faldetta, u forsi kien jisma’ li din kienet użanza li l-mara tilbisha biex ma tiġbidx l-attenzjoni tassuldati ta’ Bonaparti. Il-kelma proprja għall-għonnella hija ‘stamina’ u, minn pittura li qiegħda fil-Librerija

Nazzjonali u li saret fl-1576, insibu li diġà kienet tagħmel parti mil-libsa tradizzjonali tal-mara Maltija. L-għonnella kienet biċċa drapp sewda, goffa, magħmula mill-ħarir u tifforma speċi ta’ kappa li tixbah ħafna ix-charshaf li kienu jilbsu t-Torok – qisu dublett mitfuħ fuq ir-ras. Fl-irħula ta’ Ħaż-Żabbar u taż-Żejtun l-għonnella kienet tkun ta’ kulur blu u n-nies tal-post kienu jgħidulha ‘xurqana’.

L-Imdina Qabel ma ġew il-Kavallieri, ir-Re Alfonso ta’ Aragona kien ġedded il-privileġġi antiki li kellhom il-Maltin għassomma ta’ 30,000 florin taddeheb. Mal-Palazz Inguanez fl-Imdina hemm plakka talirħam li tikkommemora l-jum meta r-Re Alfonso XII għamel viżta lill-Barunessa Iguanez fil-11 ta’ Novembru 1927; l-istess palazz li r-Re Alfonso I kien qatta’ tliet xhur jgħix fih bħala l-mistieden tal-familja Inguanez fis-sena 1432. Ta’ min jgħid ukoll li l-istess Re Alfonso, fl-1447, kien amar li l-arma tal-familja Inguanez titwaħħal ma’ ġewwa tal-bieb prinċipali tal-Imdina. Din kienet tneħħiet minn postha mill-Franċiżi fl-1798, biex wara reġgħet ġiet imqiegħda fi żmien il-Gvernatur Sir Lintorn Simmons fl-1886.

“L-Imdina, belt żgħira mdawra bis-swar, hija tassew il-Belt Nobbli.” Hekk iħares lejha Sir Harry Luke, li kien assistent tal-Gvernatur fil-bidu tat-

MILL-ISTORJA

kullhadd.com

tletinijiet, li jgħid: “Hija waħda mill-bliet medjevali fi żmien ir-Rinaxximent li tixbah dik ilbelt aristokratika ta’ Salżburgu.

Hemm ftit djar, imma wieħed isib knejjes, kunventi, seminarju u palazzi tan-nobbli sinjuri matul it-toroq dojoq tagħha. It-titli ta’ markiż, konti u baruni ma hemmx distinzjoni bejniethom, għax il-preċedenza hija meqjusa skont id-data ta’ meta nħoloq it-titlu. Ħafna minn dawn ittitli kienu jingħataw mill-gran mastri, imma kien hemm minnhom li jmorru bosta snin lura; l-aktar wieħed antik iġib id-data tal-1350 li kien ingħata lill-familja Sceberras Trigona D’Amico Inguanez.’’

Wara l-Assedju l-Kbir Kienu għaddew is-snin minn meta spiċċa l-Assedju l-Kbir tal-1565, u l-qawwa militari u navali tal-għadu Ottoman kienet kważi għebet għalkollox. L-Ordni ta’ San Ġwann bdiet tieħu xejra oħra u, matul iż-żmien, il-vittorja fuq it-Torok kienet ġabet unuri u rikezzi u l-gran mastri ġew mogħtija titli u saru ‘prinċpijiet tal-Ewropa’. Diversi gran mastri jibqgħu msemmijin għall-bini u l-monumenti li bnew kif ukoll għall-ħajja ta’ lussu li kienu jgawdu. IlGran Mastru Antoine de Paul bena l-palazz u l-ġonna ta’ Sant’Anton u, fil-ġurnata li ħa l-pussess, stieden mas600 ruħ għal din l-okkażjoni.

Fost dawn kien hemm nobbli minn pajjiżi fl-Ewropa, u saħansitra prinċep Tork u ieħor mill-kontinent tal-Asja.

Jekk wieħed jara dokumenti li hemm fil-Librerija Nazzjonali, isib li jissemmew ukoll li ġew mistiedna l-parrukkier, ir-raġel li kien jagħti l-ħabel lill-arloġġi, dak li kien jaqbad il-ġrieden fil-palazz, u wkoll il-furnar li kien jaħmi l-ħobż iswed għall-ikel tal-klieb talkaċċa. Fejn qabel il-Gran Mastru kien jidher impitter liebes l-iswed bis-salib abjad bit-tmien ponot fuq sidru u fuq spallejh ix-xellugija; b’dak il-kappell iswed, għoli, miksi bil-bellus; bilwieqfa maġenb il-mejda li fuqha hemm ilkurċifiss u l-ktieb tat-talb, issa naraw li l-kappell huwa mdawwar b’kuruna żgħira li hija s-simbolu li Gran Mastru huwa wkoll prinċep – titlu li ġie mogħti mill-Imperatur lil Alof de Wignacourt u lil gran mastri li ġew warajh. Anke l-Papa ried juri l-apprezzament tiegħu għal dak li kienet għamlet l-Ordni tal-Kavallieri bir-rebħa tal-Assedju, meta bagħat żewġ rigali immprezzabbli lill-Gran Mastru de Vilhena: l-elmu tal-bellus vjola msebbaħ b’ħamiema simbolika, u xabla b’manku ornamentali, li narawhom fil-pittura ta’ de Vilhena u li kull gran mastru kien jilbes f ’ċerimonji important. Ix-xabla kellha sinifikat u kienet tingħata biss lil persuni rjali, bħalma kienet

‘il-Warda Sagra’ li l-papiet kienu jagħtu li xi reġina f ’okkażjonijiet rari ħafna.

Xiedha li l-Gran Mastru kien meqjus bħala persuna rjali nistgħu narawha fl-pittura żgħira tar-Re Filippu II li qiegħda fi Brussell, li turi lirRe mejjet u fuq naħa waħda hemm il-kuruna ta’ Spanja u fuq in-naħa l-oħra hemm elmu u xabla. F’perjodu ta’ 400 sena, ix-xabla ġiet mogħtija biss tletin darba u kienet l-ewwel okkażjoni li ngħatat lil gran mastru. Żmien wara, xabla oħra ġiet mogħtija millPapa Klement XIV lill-Gran Mastru Ximenes, u oħra lillGran Mastru de Rohan millPapa Pius VI. Qabel ma ġew il-Kavallieri f ’Malta, il-Gran Mastru bagħat kummissjoni f ’Malta.

Din sabet popolazzjoni ta’ 1,2000 li kienet titkellem lingwa li tixbah l-ilsien Għarbi u Barbaru, u li ħafna minnies kienu bdiewa foqra li jaqilgħu x’jieklu mill-għelieqi, li ta’ sikwit il-gżira kienet tkun attakkata mill-pirati Torok.

Kliem bħal dan ma tantx għamel kurraġġ lill-Kavallieri jiġu Malta, imma forsi dak li ġibidhom li jaċċettaw l-offerta tar-Re Karlu kien li l-gżira kellha portijiet u daħliet fejn l-Ordni tal-Kavallieri seta’ jsib kenn għall-flotta tiegħu.

Kellu jgħaddi ħafna żmien mill-Assejdu l-Kbir tal-1565 meta, fl-1936, vapuri talgwerra tal-flotta Torka daħlu fil-Port il-Kbir biex jagħmlu żjara uffiċjali lill-flotta Ingliża tal-Mediterran. Din id-darba t-Torok kellhom laqgħa ferm differenti min dik li kellhom l-antenati tagħhom meta ġew jattakkaw il-gżira.

Taqbida mill-Maltin kontra t-Torok U la qegħdin insemmu t-Torok u l-Kavallieri, ta’ min jirrakkonta fil-qosor storja ta’ persunaġġ kurjuż li sab ruħu f ’Malta, il-gżira li kellha tibdillu ħajtu għalkollox. Ġrajja stramba imma vera meta fl-1644 xi bastimenti Maltin kienu qegħdin ibaħħru viċin il-Gżejjer Griegi filBaħar Aġew, u ġew wiċċ imb wiċċ ma’ xwieni Torok li kienu qegħdin għassa u eskorta mal-galljun lussuż Sultana.

Kif turina l-pittura li hemm fis-Sala tal-Arazzi, fil-Palazz il-Belt, saret taqbida u dan ilbastiment li kien il-proprjetà ta’ Qizlar Agħasi, prinċep u dinjitarju għoli fl-Imperu Ottoman, inħataf mill-baħrin Maltin u nġieb bħala priża f ’pajjiżna. Fost il-passiġġieri kien hemm mara żagħżugħa jisimha Zafire, li kienet liebsa lbies fin u ġojjelli u magħha kellha tifel ta’ sentejn bl-isem ta’ Osman. Ħasbuha li Zafire kienet waħda min-nisa favoriti tas-Sultan Ibrahim u t-tifel kien iben is-Sultan. Ftit wara, Zafire mietet, u t-tifel għamel xi żmien jgħix mal-Kavallieri, li għammduh biex sar Nisrani.

18|09|2016 19 Huwa beda l-edukazzjoni tiegħu mal-Patrijiet Dumnikani biex isir qassis. It-tfajjel Osman kien jaf jitkellem u jpoġġi l-kliem qisu xi attur jew ċarlatan u sikwit kien ifaħħar lill-Gran Mastru. Sandanittant, barra minn xtutna kien hemm min sema’ b’dan it-tfajjel li kien jgħix fostna, u l-Papa Alessandru VII, li qabel kien Inkwiżitur f ’Malta, bagħat għalih biex ikompli l-istudji tiegħu f ’Ruma. Sakemm dam l-Italja ltaqa’ ma’ diversi nies importanti u wara telaq għal Pariġi fejn kien jitħallat sew mal-krema tas-soċjetà Franċiża, u saħansitra kien irnexxielu jsir midħla tannobbli fil-palazz tar-Re Luigi XIV. Laħaq għadda ż-żmien, imma s-Sultan Ibrahim kien għadu jiftakar fit-telfa tasSultana u ried ipattiha lillKavallieri, għalhekk mar jaħbat għall-gżira ta’ Kreta, peress li hawn l-Ordni ta’ San Ġwann kienet tħalliet iddaħħal ix-xwieni tagħha għat-tiswija.

Wara assedju fuq Candia fl1669, Kreta waqgħet f ’idejn it-Torok. Hawn nerġgħu niltaqgħu ma’ Patri Osman meta dan intbagħat Kreta biex iwassal il-messaġġ li huwa kien iben is-Sultan Ibrahim u jħeġġeġ liċ-ċittadini Musulmani u Nsara biex jingħaqdu flimkien warajh.

Fi kliem ieħor, huwa pprova jerġa’ jqajjem u jgħaqqad l-Imperu Bizantin u dak Ottoman f ’Imperu Nisrani wieħed. Huwa lagħab il-parti tajjeb, imma l-pjan ma seħħx u fl-aħħar Candia wkoll ġiet mirbuħa. Patri Osman telaq lura Ruma fejn, wara sitt snin ta’ studju, intbagħat Malta bħala Vigarju Ġenerali tadDumnikani.

L-istorja ma tispiċċax hawn.

Zafire kienet sempliċiment skjava ta’ Qizlar Aghasi u s-Sultan ma kienx missier ittifel Osman. Dan Osman kien it-tifel tagħha u hija kienet tieħu ħsieb trabbi littifel tas-Sultan Ibrahim li kien tal-istess età tat-tifel tagħha, u li wara kellu jkun sultan u jġib l-isem ta’ Mehmed IV. Sena wara li kien ilu Malta, Osman – it-tifel ta’ skjava u wild illeġittimu, politiku avventuruż imexxi moviment għall-għaqda bejn it-Torok u l-Insara, patri magħruf u mlaħħaq f ’pożizzjoni għolja fil-ġerarkija tal-Knisja – wara snin jgħix ħajja komda filbliet kapitali tal-Ewropa, miet vittma tal-pesta fl-Isla fl-età ta’ 34 sena, Il-Gran Mastru de Rohan għamel riformi fil-liġi li saħansitra jiffurmaw parti mill-bażi tal-Kodiċi fil-Liġi ta’ Malta. Kien bniedem sensittiv li neħħa t-tortura, u kien hu li ħalla għall-ewwel darba n-nisa jattendu għar-riċevimenti li kien jagħti fil-palazz. Ta’ amministratur tajjeb li kien, huwa organizza l-militar, waqqaf reġimenti tal-milizja u kien iżomm ruħu aġġornat u jaqra kotba fuq ix-xjenza u

Pittura tal-Gran Mastru Manoel de Vilhena fejn fil-ġenb jidher l-elmu tal-bellus ta’ lewn vjola

Pittura li turi l-Gran Mastru Alof de Wignacourt bl-elmu b’kuruna żgħira mdawra miegħu

Parti miċ-ċelebrazzjonijiet tal-Imnarja fl-imgħoddi l-ekonomija.

Kien wasal iż-żmien li bdiet tinħass apatija u telqa u donnu ma kienx għad hemm lok li l-Ordni talKavallieri jibqa’ jeżisti. Ilbeni li l-Ordni kellu fi Franza ġew ikkonfiskati mill-Gvern Rivoluzzjonarju u saħansitra

Bonaparti stess sejjaħ lillOrdni, b’ton sarkastiku, bħala oganizzazzjoni li qiegħda hemm għalxejn, tpaxxi u żżomm lil ulied il-klassi privileġġjata fl-għażż.”

Tkompli fl-edizzjoni talĦadd 16 ta’ Ottubru.

20 18|09|2016

kullhadd.com

PERSONALITÀ

ID-DJ LI JDUR ID-DINJA MINN ĠIMGĦA GĦAL OĦRA RAMONAPORTELLI TINTERVISTA LIL

JOVENGRECH TENISHIA

Dan l-aħħar ġejt avviċinata biex nintervista lil Joven ta’ Tenishia. Mill-ewwel ħsibt li din kienet idea tajba peress li riċentament kien hemm xi tibdil f ’Tenishia: qabel kienu duo – Cyprian u Joven, iżda llum Tenishia hija ffurmata minn Joven biss.

Kienet deċiżjoni iebsa ħafna li ħadu bejniethom, imma żgur li kienet ta’ ġid għalihom it-tnejn.

“Konna wasalna f ’punt li nkunu ta’ piż għal xulxin. Li konna duo beda jpoġġina f ’ħafna żvantaġġi ma’ DJs oħrajn, filwaqt li Cyprian ma kienx qed jibqagħlu ħin biex jagħmel mużika oħra li huwa xtaq jagħmel. Għalhekk iddeċidejna li nieħdu t-triq individwali tagħna. Din issena, ovvjament, kienet sena li filproduzzjoni talmużika waqajt xi ftit lura; dan minħabba ħafna affarijiet li ridna nissetiljaw bejnietna, u anke minħabba li bħalissa qed nibni studio ġdid. Però, apparti dan, xorta kienet sena millaqwa, jekk mhux waħda millaħjar fejn jidħlu shows barra minn Malta.” beda jispjegali Joven hekk kif bdejt din l-intervista miegħu.

Joven għandu 34 sena, miżżewweġ, u joqgħod Wied il-Għajn. Xogħlu huwa deejaying biss, filwaqt li bħala passatempi għandu għal qalbu l-boxing, is-sajd u l-logħob tal-video games. Jiddeskrivi lilu nnifsu bħala persuna li jħobb il-mużika elettronika, iħobb ħafna dak li jagħmel u jemmen li xejn mhu impossibli.

Filwaqt li għal ħafna l-mużika hija passatemp, forsi jdoqqu xi strument jew jgħaqqdu xi kollezzjoni taddiski, Joven qatt ma ħares lejha bħala passatemp.

“Minn mindu kont żgħir ridt inkun disc jockey, fuq ir-radju għall-ewwel, imbagħad, ovvjament, tħajjart biex inkun club deejay. Il-mużika mhix il-passatemp tiegħi, hija xi ħaġa li nħobb, imma nħares lejha bħala xi ħaġa li tagħmilni komplut u xi ħaġa li nagħmel bħala professjoni. Ma niftakarx eżatt meta bdiet

togħġobni, imma niftakar li ta’ etá żgħira kont nara liz-ziju tiegħi (Ivan Grech) ikanta u kont insegwih ħafna. Ġieli kien jeħodni l-istudio miegħu, jew xi show li kien ikollu. Meta mietet in-nanna kien ġie joqgħod magħna u meta joħroġ kont noqgħod inqallibblu fil-cassettes u l-vinyls. Ommi u missieri kienu wkoll dilettanti ħafna tal-Pink Floyd u kbirt nismagħhom.

Infatti, għadhom jogħġbuni ħafna sal-lum”, beda jirrakkontali Joven.

Xtaqt inkun naf aktar dwar ilkarriera mużikali tiegħu u fiex tikkonsisti preċiżament ilġurnata tax-xogħol tiegħu.

“Ix-xogħol li nagħmel huwa pjuttost differenti mix-xogħlijiet l-oħra kollha u ta’ min jgħid li ma naħsibx li hawn iktar minn 400 persuna fid-dinja li tagħmel dan ixxogħol kif nagħmlu jien. Żgur li m’hawnx daqshekk DJs li jduru d-dinja minn ġimgħa għal ġimgħa. Għalkemm l-ispjegazzjoni ta’ x’jagħmel DJ hija pjuttost mifruxa, it-tip ta’ deejaying li nagħmel huwa differenti minn dak ta’ fuq ir-radju, dak li tara f ’tieġ jew dak li jindaqq fil-klabbs kummerċjali ta’ Paceville. Il-bażi tibqa’ li d-DJ idoqq id-diski, però llum ċerti DJs saru artisti u qed jieħdu post il-bands u l-kantanti. Xhieda ta’ dan huwa l-ammont kbir ta’ DJs li tara llum fuq MTV, pereżempju,” sostna Joven.

Fil-fatt, ix-xogħol tiegħu jirrikjedi li jsiefer ħafna biex imur idoqq f ’pajjiżi differenti fejn in-nies ikunu diġà semgħu bil-mużika li jkun ipproduċa u allura diversi klabbs jew festivals jibbukkjawh biex idoqq. “Ġieli qattajt ġimgħat sħaħ barra, indur minn pajjiż għal ieħor u, għalkemm hija ferm eċitanti, fiha tagħha wkoll, speċjalment is-sigħat twal li nqatta’ flajruporti u fuq l-ajruplani,”qal Joven.

ma jitla’ fuq l-istage b’xi folla kbira quddiemu u, meta jkun Malta, tista’ tgħid li ma jieqaf assolutament xejn. “Ix-xogħol ivarja minn dak fuq il-kompjuter, fejn infittex id-diski l-ġodda u nara kif dejjem nista’ nkun innovattiv, PRing, midja soċjali, emails u elf ħaġa oħra, kif ukoll laqgħat ma’ sponsors u klabbs, u photoshoots li vera niddejjaq nagħmel! Apparti dawn, hemm ukoll il-produzzjoni tal-mużika li wkoll tieħu sigħat twal fl-istudio,” stqarr Joven.

Tkellimt miegħu wkoll dwar kif joħloq bilanċ bejn il-ħajja privata tiegħu u l-gigs li jkollu ta’ spiss barra minn Malta. Fi kliemu stess, hija dinja kompletament differenti dik ta’ fuq l-istage u dik tad-dar. “Ħafna mid-DJs popolari jagħżlu li jgħixu ħajja ċelebri fejn ikunu mdawrin b’ħafna nisa, u jiffesteġġjaw kull ġurnata tal-ġimgħa; ħajja sabiħa u ta’ tgawdija, imma jien ma naranix li jien dak it-tip.

Mhux ħaġa faċli li jkollok familja u tagħmel dan ix-xogħol, però, għalkemm għaddejt minn diversi relazzjonijiet, qed jirrnexxili primarjament għax sibt lil xi ħadd li jifhem dak li nagħmel totalment.

Mhux faċli wkoll li jkollok titlaq kważi kull ġimgħa meta jkollok it-tfal żgħar jistennewk id-dar li jirrikjedu l-attenzjoni. Żgur li ma ngħixx ħajja normali, u miegħi l-familja tiegħi wkoll,” kompla jgħid.

Kull sena jdoqq 40 darba jew iktar barra minn xtutna

Tkellimt miegħu fuq id-diversi pajjiżi li żar u daqq fihom s’issa. Fil-fatt, kienet ftit diffiċli biex jiftakarhom kollha, imma daqq f ’ħafna pajjiżi, mill-Amerika għall-Awstralja, il-Ġappun, iċ-Ċina, l-Ingilterra, l-Arġentina, l-Olanda, u ħafna pajjiżi oħra. “Darba inexxieli ndur il-kontinenti kollha fi 11-il ġimgħa, inkluż tliet darbiet l-Asja. Kull sena ndoqq xi 40 darba jew iktar barra; kważi kull ġimgħa.”

Iddiskutejna wkoll id-differenza li josserva bejn meta jdoqq hawn Malta u meta jdoqq barra minn xtutna. Sfortunatament u b’dispjaċir għalih, jgħid li f ’Malta d-DJs lokali mhux stmati kif suppost, mhux imħallsa kif suppost u, għax l-opportunitajiet huma limitati ħafna, jaċċettaw ċertu kundizzjonijiet li jekk tgħidhom barra jidħku bik. “Apparti hekk, wieħed irid joqgħod attent li ma jħallix is-suċċess Jiddejjaq meta jasal għal xi photoshoot ġdida lokali jitlagħlu għal rasu; ngħixu fuq blata ta’ 30 kilometru u li tkun minn tal-aqwa hija ferm faċli.

Joven kompla jispjega li x-xogħol jibda ferm qabel Id-dinja hija ferm ikbar minn hekk u qed tistenniek

PERSONALITÀ

kullhadd.com

18|09|2016 21

A State Of Trance fil-Messiku tesploraha! Minħabba f ’hekk ma ndoqqx ħafna Malta, li min-naħa l-oħra huwa tajjeb għax ma niġix over exposed. Hemm limitu kemm l-istess nies jaraw l-istess DJ idoqq qabel ma jkunu jridu xi ħaġa oħra. Immaġina tara l-istess kantant ikanta ta’ kull ġimgħa,” spjegali Joven.

Qabel ma mort għal din l-intervista kont naf li, minkejja l-popolarità li jgawdi madwar iddinja, xorta baqa’ jżomm saqajh mal-art; xi ħaġa li personalment nammira ħafna f ’persuna. B’hekk tlabtu jelabora aktar dwar dan il-fatt. “Naħseb li nibqa’ umli huwa sempliċiment in-natural tiegħi; inħobb ninżel għal-livell ta’ kulħadd biex ninftiehem u ma ninsa qatt lin-nies li kienu ta’ għajnuna għalija matul il-karriera tiegħi. Ma għażiltx din it-triq għax inħobb il-popolarità, imma sempliċiment għax inħobb il-mużika u d-deejaying. Naf li ħafna jirrispettawni minħabba f ’hekk u, anke jekk forsi ma togħġobhomx il-mużika li ndoqq, xorta jsegwu dak li nkun qed nagħmel. Għamilt ħafna sagrifiċċji biex wasalt s’hawn, imma qatt ma qtajt qalbi, u wasalt. Naf li ħafna DJs lokali jħarsu lejja bħala eżempju u jien kburi ħafna li nkun ta’ ispirazzjoni għalihom, speċjalment il-fatt li mhix xi ħaġa impossibbli li taħdem barra anke jekk int minn Malta,” saħaq Joven.

Staqsejtu kif iħossu li bħala Malti huwa rikonoxxut

madwar id-dinja. Joven wieġeb li kultant ikun se joqros lilu nnifsu biex jara jekk din hix xi ħolma, speċjalment meta jara nies f ’xi pajjiż imbiegħed kollha jimbuttaw biex jieħdu ritratt miegħu. “Forsi ma nifhimhiex għax jien m’iniex it-tip li noqgħod nimbotta biex nieħu ritratt ma’ xi ħadd, lanqas jekk tkun Angelina Jolie, imma, ovvjament, napprezza sinċerament lil dawk kollha li jsegwu dak li nagħmel u jagħtuni s-sapport u għalhekk nagħmel dak li nista’ biex inkun viċin tagħhom kemm jista jkun,” qalli Joven.

Kompla jgħidli onestament li huwa rikonoxxut għax, ovvjament, dak li qed jagħmel qed jagħmlu tajjeb, imma qalli li l-popolarità żgur li mhix xi ħaġa li ma jgħixx mingħajrha, anzi xi kultant ikun irid mumenti waħdu fejn joħroġ mat-tfal tiegħu mingħajr ma jitkellem fuq ix-xogħol jew joħroġ mal-ħbieb tiegħu bħalma jagħmel kulħadd. “Biex inkun għedt kollox, kultant niddejjaq insemmi dawn l-affarijiet, bħal tar-ritratti u l-firem, ma’ sħabi għax inħossni qed niftaħar, u nispera li min qed jaqra din l-intervista ma jiħux dik l-impressjoni,” qal Joven bi tbissima.

Bħala bniedem ambizzjuż jixtieq li jasal iktar filkarriera tiegħu u jkompli jkabbar dan il-proġett.

Għadu żagħżugħ u żgur li baqagħlu numru ta’ snin qabel ma xi darba jirtira u jibda jgħaddi dak

li jaf lil ħaddieħor. “Forsi lit-tifel tiegħi stess li qed juri interess fix-xogħol li nagħmel. Naħseb jekk xi darba nasal għal dan, inkun nixtieq nagħmel xogħol ma’ xi stazzjon tar-radju jew televixin. Insomma, issa naraw. M’għandix pjanijiet li nagħmel dan f ’xi żmien qrib.”

Ta’ min jgħid ukoll li sa ftit ilu kienet għaddejja l-votazzjoni tat-Top 100 – 2016. Il-voti għalqu fl-14 ta’ Settembru u r-riżultat joħroġ fit-22 ta’ Ottubru. Din il-lista hija bbażata fuq voti millpubbliku biex kull sena jintgħażlu l-aqwa mitt DJ mid-dinja kollha. Minn kif qalli Joven stess, huwa stmat li madwar 40,000 DJ minn madwar id-dinja jippruvaw jidħlu f ’din il-lista u għal dawn l-aħħar ħames snin Tenishia rnexxielhom jagħmluha.

“Kulħadd jista’ jivvota għad-DJ li jixtieq. Armin van Buuren, Avicii, David Guetta, Calvin Harris u ismijiet oħra bħal dawn kollha jinsabu f ’din il-lista.

L-aktar li tlajna ’l fuq kien fl-2012 meta ġejna fil50 post. Bħalissa ninsab fil-71 post li, min 40,000, huwa ħafna iktar minn tajjeb.

Fl-aħħar nett Joven irringrazzja lill-qarrejja talgazzetta KullĦadd talli jsegwu dak kollu li jagħmel.

“Jekk tridu ssegwu minn ġimgħa għal ġimgħa birritratti u anke vidjows, għamlu like fuq il-paġna uffiċjali ta’ Facebook li hija www.facebook.com/ tenishia,” temm jgħid Joven.

Global Gathering fl-Ukrajna

KALEJDOSKOPJU

22 18|09|2016

kullhadd.com

Fatti miġbura minn

CHARLES B.

KURŻITAJIET

ĦWEJJEĠ LI QAJLA JITWEMMNU

SPITERI

ĠRAW BĦAL-LUM

1906: Tifun u tsunami joqtol madwar 10,000 persuna f ’Hong Kong.

1911: Issir il-prova fuq ajruplan Ingliż b’żewġ magni (Short

S.39).

1922: L-Ungerija aċċettata fil-Lega tan-Nazzjonijiet.

1932: L-attriċi Peg Entwistle tikkommetti suwiċidju meta

taqbeż minn fuq l-ittra ‘H’ fis-sinjal ta’ Hollywood.

1934: L-Unjoni Sovjetika aċċettata fil-Lega tan-Nazzjonijiet.

1939: William Joyce ixandar l-ewwel propaganda tan-Nażi

bir-radju.

1940: 19-il ajruplan Ġermaniż jitwaqqgħu fuq l-Ingilterra.

1947: Fl-Amerika tgħaddi l-liġi tas-Sigurtà Nazzjonali.

1963: Ir-Russja tordna 58.5 miljun barmil ta’ ċereali mill Awstralja.

1975: Patricia Campbell Hearst, il-werrieta li qalbet għal

ħalliela tal-banek, tinqabad mill-FBI f ’San Francisco.

1976: Il-Partit Laburista Malti ta’ Dom Mintoff jirbaħ

l-elezzjonijiet.

1976: Isir il-funeral ta’ Mao Zedong f ’Beijing.

1977: Il-Voyager 1 jiġbed l-ewwel ritratt spazjali tad-Dinja u

l-qamar flimkien.

1979: Iż-żeffiena Leonid u Valentina Kozlov, tal-Bolshoi

Ballet, jaħarbu billi ma jmorrux lura f ’pajjiżhom.

1979: Steven Lachs, maħtur bħala l-ewwel imħallef gay

f ’California.

1980: Soyuz 38 iġorr żewġ kosmonawti (wieħed Kuban) lejn

l-istazzjon spazjali Salyut 6.

1981: L-Assemblee National tivvota biex teqred il-piena

kapitali fi Franza.

1982: Il-massakri ta’ Sabra u Shatila. Il-milizja Kattolika

timmassakra mill-inqas 700 Palestinjan f ’ritaljazzjoni

għall-qtil ta’ Bachir Gemayel.

1984: Joe Kittinger itemm l-ewwel qasma tal-Atlantiku

f ’ballun tal-arja, waħdu.

1987: L-Amerika u l-Unjoni Sovjetika jiffirmaw ftehim li

jneħħu l-missili mid range.

1988: Kolp ta’ Stat f ’Haiti: il-Ġeneral Prosper Avril jieħu

kontroll, waqt li Henri Namphy jaħrab mill-pajjiż.

1988: Burma tissospendi l-kostituzzjoni.

1990: Liechtenstein issir membru tan-Nazzjonijiet Uniti.

2001: L-ewwel impustar ta’ ittri bl-anthrax minn Trenton,

New Jersey, fl-attakki bl-anthrax tal-2001.

2006: Nies tal-lemin jattakkaw il-bini tat-televiżjoni Ungeriż,

f ’Budapest, l-Ungerija, jum wara li recording sar

pubbliku. Fih, il-Prim Ministru Fereenc Gyurcsany

ammetta li hu u l-partit tiegħu gidbu matul l-elezzjonijiet

ġenerali tal-2006.

2007: Pervez Musharraf iħabbar li lest iwarrab minn kap tal armata u jirrestawra t-tmexxija ċivili tal-Pakistan,

kemm-il darba jerġa’ jkun elett president.

2007: Patrijiet Buddisti jingħaqdu mal-Protestanti kontra

l-Gvern fi Myanmar, li bdiet dik li wħud sejħulha

r-Rivoluzzjoni Saffron.

2012: Isir l-ewwel trapjant ta’ utru mill-omm għall-bint,

imwettaq fl-Università ta’ Gothenburg.

2014: L-Iskozja tivvota ‘Le’ f ’referendum biex jiddeċiedi

jibqgħux jew le fil-Gran Brittanja.

Meta tiġi għal xi ħaġa tad-daħk, tal-għaġeb jew tal-biża’, li tispira lil dak li jkun, hu diffiċli li ma tkunx tinstab fil-Guinness World Records.

L-edizzjoni ta’ din is-sena li hi t-62 ħarġa, mhix eċċezzjoni – hi mimlija b’aktar minn 4,000 sfida jew atti li ma jitwemmnux.

Craig Glenday, il-kap editur qal: “Tinstab xi ħaġa ġdida għal kulħadd, minn vjaġġar fl-ispazju, xjenza planetarja u r-renju tal-annimali għal iġsma umani partikulari, annimali tad-dar spettakulari u atti sportivi li sebqu lil dawk tas-sena li għaddiet.”

IL-‘JOHNNY CASH’:

MISSIER TA’ AKTAR MINN 1,300 TIFEL U TIFLA

Kien ippruvat li dan ir-raġel tar-ritratt, li għandu 87 sena u kien jaħdem bħala pustier, hu missier ta’ aktar minn 1,300 tifel u tifla illeġittimi.

Dan irriżulta lil investigatur privat li tqabbad minn familja minn Tennessee biex jiskopri l-verità.

L-investigatur li ġabar eluf ta’ kampjuni tad-DNA u xhieda fuq perijodu ta’ 15il sena, jista’ jipprova li dan l-istess raġel hu l-missier ta’ eluf ta’ tfal illeġittimi firreġjun.

Bħala difiża għalih innifsu, ir-raġel xwejjaħ stqarr mal-ġurnalisti tal-lokal li l-“kontraċettivi ma kinux wisq popolari f ’dawk iżżminijiet. Ma nara xejn xi jħammarli wiċċi. Is-snin sittin kienu joffru snin sbieħ u kont nixbah lil Johnny Cash. Innisa kienu jiġġennu warajja,” qal. “Uħud sa riedu jemmnu li jien kont Johnny Cash innifsu.

Ma nafx jekk dan kienx il-veru

twemmin tagħhom jew kinux qed jippruvaw jikkonvinċu lilhom infushom, iżda għaliex kelli ngħid le għall-avvanzi sesswali tagħhom?” żied.

Madankollu, l-investigatur privat Sid Roy qatt ma seta’ jimmaġina kif ċajta sempliċi bħal din kellha tipprovdilu xogħol ta’ 15-il sena biex isib il-verità.

Hu jirrakkonta: “Kollox beda fl-2001, meta żewġ irġiel differenti u li ma kellhom x’jaqsmu xejn ma’ xulxin krew is-servizzi tiegħi biex insibilhom lillmissier bijoloġiku tagħhom.

Bqajt imbellah wara li millinvestigazzjonijiet li għamilt sibt li t-tnejn li huma oriġinaw mill-istess persuna.

Minn hemm bdiet tinħall ilkobba misterjuża u għalija saret missjoni personali.

Kull meta nsib ftit ħin, kont nipprova nfittex aktar xhieda.

Eventwalment, l-eżamijiet tad-DNA roħsu sew u saru

faċli biex tużahom. Dan ilfatt għeni niġbor ħafna aktar informazzjoni fl-aħħar snin,” qal Sid. Hu żied jirrakkonta li t-tfal ta’ dan ir-raġel xiħ m’għandhomx f ’moħħhom li jiftħu xi kawża bil-qorti kontrih. “Ħafna nies li jafu bilverità ma jridux li din l-informazzjoni toħroġ fil-beraħ, u xehdu b’mod anonimu,” żied Sid. “Jekk kollox joħroġ fid-dieher, ħafna familji jafu jinfirdu, u dan żgur mhux il-ħsieb wara dawn is-snin kollha ta’ tiftix.

Kulma naf hu li ħafna minnies huma sodisfatti li jafu l-verità li tolqothom u ma jħossu xejn kontra r-raġel xwejjaħ.”

Għalkemm l-eżamijiet tadDNA u x-xhieda miġbura juru aktar minn 1,300 tifel u tifla illeġittimi minn dan il-pustier irtirat, Sid Roy jemmen li jaf hemm ħafna aktar tfal minn tiegħu.

KUN AF

kullhadd.com

18|09|2016 23

IT-TRIJANGLU TA’ BERMUDA USS Cyclops

KUN AF

Skwadra ta’ ħames ajruplani Grumman TBM Avenger

Kurżitajiet minn hawn u minn hemm Kitba ta’

SAVIOUR

MAMO

It-Trijanglu ta’ Bermuda huwa medda ta’ baħar bejn ilLvant ta’ Florida l-Amerika, il-Bermuda u l-gżejjer ta’ Puerto Rico. Dan il-misħut baħar, magħruf ukoll bħala ‘it-trijanglu tax-xitan’, għandu kobor ta’ madwar 1.5 miljun mil kwadru u li fih saru mijiet ta’ diżgrazzji misterjużi.

F’perjodu ta’ 100 sena, f ’dan il-lok, sparixxaw 50 vapur, 20 ajruplan u mal-1000 persuna.

Imma l-iktar ħaġa misterjuża hi li ebda sinjal ta’ ajjut ma ntalab qabel id-diżgrazzja jew indikazzjoni ta’ xi periklu. Dan il-fenomenu jagħtik x’tifhem li kull inċident seħħ f ’daqqa.

Episodji antiki L-ewwel storja antika li fiha jissemma dan il-baħar imxajtan, teħodna għal żmien Kristofru Kolombu. Fl-1492,

dan l-esplortur kien kiteb u ddeskriva li, meta qorob lejn dan il-baħar, il-boxxla talġifen tilfet id-direzzjoni u bdiet tindika naħat żbaljati. Ħaġa stramba wkoll kienet meta, fl-istess inħawi, billejl, Kolombu kien ra ballun tannar jiddi fis-sema u jgħaddi b’veloċità kbira lejn l-orizzont u jinħeba fil-baħar. Iltaqa’ ma mewġ kbir, għoli madwar 100 pied, li kaxkar it-tliet xwieni madwar mil ’il bogħod milkorsa proprja.

Minn dak iż-żmien ’l hawn saru ħafna inċidenti bl-iktar wieħed kien dak tal-USS Cyclops. Dan kien bastiment tat-tagħbija tan-Navy Amerikan li kien ilu biss tmien snin ibaħħar.

Fl-4 ta’ Marzu 1918, telaq minn Barbados b’tagħbija ta’ trab tal-manganiż u ekwipaġġ ta’ 309 baħri. Il-vjaġġ lejn Baltimore kellu jdum għaxart ijiet, imma l-USS Cyclops qatt

ma wasal. Sal-lum għadha ma nstabet l-ebda traċċa min dan il-vapur. Ġrajja oħra li baqgħet tissemma seħħet wara t-Tieni Gwerra Dinjija. Skwadra ta’ ħames ajruplani Grumman TBM Avenger (flight 19) kienet telqet fis-2.10 ta’ waranofsinhar mill-ajruport militari tan-Navy Amerikana Fort Lauderdale, fi Florida. Iddata kienet il-5 ta’ Diċembru tal-1945, meta dawn l-ajruplani kellhom jagħmlu eżerċizzju ta’ navigazzjoni u bumbardament fuq il-baħar. Fost il-piloti kien hemm wieħed mill-aqwa għalliema kkwalifikati għal dak iż-żmien. L-oħrajn kellhom esperjenza ta’ 300 u 500 siegħa ta’ titjir. Il-viżibbiltà kienet normali sa 10 mili bi ftit raxx ta’ xita. Il-baħar kien ftit imqalleb b’riħ ta’ 20 knot fissiegħa.

L-ewwel messaġġ bir-radju, li ma kienx ċar, kien bejn il-piloti li kien jgħid li l-boxxla kienet bil-ħsara u x’aktarx intilfu.

Wara dan il-messaġġ ma nstema’ xejn aktar. Lanqas biss laħqu staqsew il-pożizzjoni fejn setgħu kienu lit-torri talkontroll, jew bagħtu xi sinjal ta’ emerġenza.

Biex il-misteru jkompli jikber, tliet sigħat wara, ajruplan tas-salvataġġ, Martin Mariner PBM, li kapaċi jinżel

ukoll fil-baħar, kien tar għal fuq il-lok ta’ fejn kien maħsub li ntilef il-bastimentu, ħaġa tal-iskantament, dan l-ajruplan ħ sparixxa wkoll – x’aktarx li tfarrak mal-baħar. L-għada filgħodu ntbagħtu mal-242 ajruplan u 19-il vapur tassalvataġġ bit-tama li jsibu xi ħjiel ta’ x’ġara. It-tfittxija damet sejra għal ħamest ijiem sħaħ mingħajr l-ebda riżultat.

Dubji u ingann Bla dubju ta’ xejn, meta dawn id-diżgrazzji misterjużi bdew iseħħu ta’ spiss f ’dawn l-inħawi, ħafna kittieba approfittaw irwieħhom u bdew jivvintaw ħafna teoriji dwar x’tista’ tkun ir-raġuni. Saħansitra bdew jippubblikaw kotba fuq dan il-misteru. Waħda li tissemma u tista’ tkun realtà hi li f ’dik il-parti tal-baħar, il-kalamità tad-dinja (magnetic field) tvarja u b’hekk teffettwa l-boxxla tan-navigazzjoni b’20 grad (compass variation). Jekk jiġri hekk, allura jkun faċli li l-biċċa tal-baħar jew l-ajruplan jintilef bir-riżultat li, minflok joqrob lejn l-art, jintilef f ’nof l-oċean Atlantiku. Il-kumpaniji tassigurtà kienu jgħollu t-tariffi għal min ibaħħar lejn dawk l-inħawi. Kienu wkoll isiru ħafna frodi għax numru ta’ kumpaniji tal-vapuri kienu

jirrappurtaw diżgrazzji li jkunu finta biex jitħallsu millkumpaniji tal-assigurazzjoni u mbagħad isibu li jkunu biddlu biss l-isem tal-vapur involut.

Teknoloġija moderna Bl-għajnuna tas-satelliti u b’vapuri attrezzati b’apparat apposta, wara li sar studju ġeografiku profond, instab li fl-ibħra ta’ bejn Florida, Bermuda u Puerto Rico, kull tant żmien, f ’qiegħ il-baħar jinħoloq il-gass methane hydrates li jitħallat mal-ilma. Meta dan il-gass jakkumula b’ammonti kbar, jifforma bżieżaq kbar li jitilgħu fil-wiċċ b’salt. Appena dawn il-bżieżaq imissu malwiċċ, jinfaqgħu u jikkaġunaw spazju vojt u b’hekk tinħoloq ħofra enormi fuq wiċċ ilbaħar. Jekk, sfortunatament, dak il-ħin jinzerta għaddej xi vapur, dan isib ruħu f ’abbissi.

Il-periklu japplika wkoll għallajruplani għax, meta l-gass jitħallat mal-arja, tinħoloq turbulenza kbira li tħarbat għalkollox l-istabbiltà talajruplan bil-kaġun li jiġi bla saħħa (airlift) u jaqa’.

Meta ħareġ dan ir-rapport fl-1981, ħafna kumpanija tal-vapuri u tal-ajru evitaw li jkomplu jużaw rotot li jgħaddu minn dawk l-inħawi minħabba sigurtà.

24 18|09|2016

kullhadd.com

MADWARNA

FARSONS B’FAĊILITÀ ĠDIDA GĦALL-PACKAGING TAL-BIRRA B’INVESTIMENT TA’ €27 MILJUN B’€135 MILJUN F’INVESTIMENTI FL-AĦĦAR 26 SENA Simonds Farsons Cisk plc inawgura faċilità mill-aktar moderna u avvanzata għall-packaging tal-birra fil-birrerija tagħha fl-Imrieħel b’investiment ta’ €27 miljun. Dan l-aktar investiment riċenti fil-faċilitajiet operattivi tagħha se jippermetti li Farsons tagħmel packaging ta’ birer u xorb ieħor u b’hekk se jinfetħu orizzonti ġodda għall-futur.

Din il-faċilità ġdida kienet inawgurata mill-Prim Ministru Dr Joseph Muscat, u wara sar it-tberik mill-Arċisqof Mons.

Charles J. Scicluna.

Iċ-Chairman tal-grupp, is-Sur Louis A. Farrugia, qal: “Din il-faċilità hi pass strateġiku importanti ieħor li jagħmilha possibbli għall-grupp li jwettaq il-viżjoni tiegħu: dik li jistabbilixxi ruħu bħala regional player fis-settur tax-xorb. Dan l-investiment qawwi qed iseħħ ftit wara l-investiment l-ieħor ta’ €12.5 miljun fil-brewhouse il-ġdida, li tlestiet fl-2012 (brewhouse ma tfissirx birrerija, iżda dik il-parti tal-birrerija fejn tissajjar il-birra).

Permezz tal-master plan tagħna għallippjanar fuq perjodu twil ta’ żmien, aħna mmodernizzajna l-aktar assi operattivi importanti tagħna b’investiment ta’ €135 miljun f ’26 sena. Issa, Farsons tinsab f ’qagħda tajba biex tibbenefika minn dawn l-investimenti għas-snin li ġejjin.”

“Barra minn hekk, għandna wkoll investiment fil-brands tagħna bl-ikkummissjonar ta’ aġenzija internazzjonali tad-disinn biex tibdel kompletament il-livery tal-ippakkjar talprodotti tagħna, li issa huma ta’ livell

internazzjonali. Ilna għal numru ta’ snin naħdmu wkoll fuq l-iżvilupp tan-negozju tal-esportazzjoni tagħna u anke f ’dan ilqasam qed nagħmlu progress kostanti.

Matul l-2015 esportajna l-ekwivalenti ta’ 400 kontejner ta’ 20 pied, filwaqt li l-għadd ta’ swieq li nesportaw lejhom kompla jiżdied. Dawn issa jkopru 15il pajjiż f ’ħames kontinenti. B’mod ċar, dan l-investiment issa qed jagħtina l-abbiltà biex nestendu saħansitra aktar l-esportazzjoni tagħna, f ’konformità mal-aspirazzjonijiet tan-negozju tagħna għall-futur.

L-investimenti tagħna mhumiex biss fl-impjant, l-infrastruttura u l-brands tagħna, iżda wkoll fil-taħriġ mill-ġdid u t-titjib tal-ħiliet tal-impjegati tagħna.

Huma l-impjegati ddedikati u leali tagħna li qed iwettqu l-viżjoni tagħna

f ’realtà u jgħinuna niksbu l-benefiċċji tal-investimenti tagħna, biex b’hekk Farsons tibqa’ grupp totalment proprjetà ta’ Maltin, immexxija minn Maltin li tbigħ prodotti Maltin kemm f ’Malta kif ukoll fi swieq oħra,” żied jgħid is-Sur Farrugia.

Il-Kap Eżekuttiv tal-Grupp Farsons, isSur Norman Aquilina, qal li din il-faċilità għall-packaging tal-birra tkopri 4,500 metru kwadru, fuq tliet sulari, u tinkludi tliet linji ta’ ppakkjar: tnejn għall-fliexken ritornabbli u mhux ritornabbli tal-ħġieġ, u linja oħra għall-ibbottiljar tal-bottijiet.

Il-linji l-ġodda se jġibu magħhom aktar titjib fil-kwalità u l-produttività flimkien ma’ żieda fl-effiċjenza permezz ta’ awtomazzjoni, konsum aktar baxx ta’ enerġija u t-tnaqqis tal-ilma.

“Il-proġett irrikjeda kemm kompetenza

CHINESE FOOD FESTIVAL

fil-bini kif ukoll fit-teknika li kienu pprovduti minn kumpaniji Maltin u barranin ikkordinati mit-tim tal-proġett ta’ Farsons. Dan tmexxa b’kapaċità mill-Kap Uffiċjal Operattiv ta’ Farsons, l-Inġinier Ray Sciberras.

Is-Sur Aquilina qal: “Farsons issa għandha l-kapaċità impressjonanti li tagħmel packaging ta’ 30,000 flixkun u 40,000 bott kull siegħa, dejjem skont il-livelli għoljin Ewropej. Il-makkinarju kollu għall-ibbottiljar oriġina millEwropa u mill-Istati Uniti, u wasal f ’xejn inqas minn 90 kontejner. Ilfaċilità għandha wkoll żewġ sulari għallħażna tal-materjali kollha tal-packaging, li joffrulna 57,000 metru kubu ta’ spazju.

L-istruttura u d-disinn ta’ dan il-bini flimkien mat-tqassim tal-impjant talpackaging inbnew b’mod li jiksbu l-aqwa effiċjenza li qed nimmiraw għaliha, filwaqt li jagħtuna wkoll dik il-flessibbiltà produttiva skont il-ħtiġijiet tal-packaging differenti li jkun hemm bżonn, u li jsir l-aqwa użu possibbli mill-kapaċità talħażna.”

Filwaqt li l-grupp qed jiddedika aktar riżorsi għall-iżvilupp ta’ prodotti ġodda, se jibqa’ jsegwi mill-qrib u jaddatta skont l-aħħar tendenzi fil-konsum taxxorb. Għall-futur, aħna se nibqgħu niffokaw fuq aktar innovazzjoni u fuq it-tkabbir tan-negozju tagħna fuq livell internazzjonali. Dan se jkompli jkun il-punt fokali tal-istrateġija tagħna għattkabbir. Illum għamilna pass importanti ħafna f ’din id-direzzjoni,” temm is-Sur Aquilina.

DICTIONARY OF MALTESE BIOGRAPHIES IT-TIENI EDIZZJONI

2Minds Events b’kollaborazzjoni malKunsill Lokali tal-Fgura għal darb’oħra se jerġgħu jtellgħu ċ-Chinese Food Festival.

Dan se jsir nhar is-Sibt 24 ta’ Settembru fi Vjal Kottoner, il-Fgura, mis-6.00pm ’il quddiem.

It-triq għal din it-tieni edizzjoni tal-attività se tkun magħluqa biex jintrama stage għallparteċipazzjoni ta’ ħafna skejjel taż-żfin.

Naturalment, se jkun hemm diversi tipi ta’ ikel Ċiniż bil-kumdità kollha li jkun hemm bżonn għat-tisjir. Se jkun hemm ukoll varjetà

ta’ Chinese platters bi prezz raġjonevoli filwaqt li għall-konvenjenza ta’ kulħadd ikun hemm cash points biżżejjed biex ikun assigurat li kulħadd jinqeda fl-iqsar ħin possibbli.

Fost posti oħra matul it-triq, ikun hemm armati posti tal-artiġjanat Ċiniż, fejn min irid jista’ jixtri wkoll, kif ukoll żona għat-tfal.

L-entratura għal din l-attività hija mingħajr ħlas.

Għal aktar informazzjoni żur il-paġna ta’ Facebook www.facebook.com/ chinesefoodfestival/?fref=ts

Dictionary of Maltese Biographies wasal biex jerġa’ jkun ippubblikat.

Bħall-ewwel edizzjoni dan se jinkludi bijografiji ta’ personalitajiet ta’ kull żmien kif wkoll lista ta’ pubblikazzjonijiet tal-persuni, li riċerkatur jista’ jikkonsulta. F’dawk li huma awturi, artisti, mużiċisti, eċċ., il-ktieb, bħal ta’ qablu, se jinkludi lista kemm jista’ jkun kompluta tax-xogħlijiet tagħhom.

L-awturi ta’ din il-pubblikazzjoni l-ġdida qed jagħmlu sejħa lil dawk kollha li b’xi mod ikkontribwew lejn pajjiżna biex jissottomettu d-dettalji tagħhom, kwalifiki, jew akkwist lejn il-pajjiż biex kemm jista’ jkun din il-pubblikazzjoni tkun kredibbli (tista’ toqgħod fuqha).

Dawk kollha li diġà huma inklużi fl-ewwel edizzjoni huma mitluba biex jibagħtu korrezzjonijiet, tibdil, aġġornament ta’ pubblikazzjonijiet, eċċ. Informazzjoni dwar individwi oħra li jistgħu jkunu inklużi tkun apprezzata.

Din l-edizzjoni l-ġdida, bħal ta’ qabilha, għandha tkun waħda indispensabbli għal xogħol ta’ riferenza għas-snin li ġejjin. Irriċerka fuq dan ix-xogħol ma waqfitx mill-ewwel edizzjoni ’l hawn, u diġà beda x-xogħol fuq it-tieni edizzjoni.

Dawk kollha interessati huma mħeġġa biex jibagħtu l-informazzjoni u l-aġġornamenti neċessarji lillawturi: Michael J. Schiavone fuq 2169 6767, 7930 8402, email: michaelschiavone13@gmail.com; jew lill-Prof.

Raymond Mangion fuq 2125 1672, 7946 0648, email: raymond.m.mangion@gmail.com

MADWARNA

kullhadd.com

18|09|2016 25

#POP MEETS CLASSIC 2

KUNĊERT MILL-BANDA TAL-KORP TAL-PULIZIJA FL-OKKAŻJONI TAL-95 SENA MIT-TWAQQIF TAGĦHA Wara s-suċċess tal-ewwel edizzjoni ta’ Pop Meets Classic li ġie mtella’ fi Pjazza Teatru Rjal għall-okkażjoni tal-200 Anniversarju mit-Twaqqif tal-Korp tal-Pulizija, il-Banda tal-Pulizija issa se ttella’ #Pop Meets Classic 2.

Dan il-kunċert vokali u strumentali, li għal darb’oħra hu mistenni li jerġa’ jattira udjenza numeruża, din id-darba se jsir fis-Sala Repubblika ta’ Dar ilMediterran għall-Konferenzi fil-Belt Valletta, nhar il-Ħamis 29 ta’ Settembru 2016, fit8.00pm.

Dan il-kunċert speċjali li jappella għal dawk kollha li għandhom għal qalbhom ilmużika klassika, dik pop u aktar, se jsir taħt il-patroċinju distint tal-E. T. l-President ta’ Malta Marie-Louise Coleiro Preca. Dan il-kunċert qed jiġi mtella’ għall-okkażjoni tal-95 Anniversarju mit-Twaqqif talBanda tal-Korp tal-Pulizija.

Mistiedna speċjali se jkunu s-sopran u pop singer ta’ fama internazzjonali Federica Balucani li hija s-sopran residenti tal-Banda tal-Polizia di Stato fl-Italja u l-kantant Ivan Grech mill-band popolari Malti Winter Moods.

Jieħdu sehem ukoll il-pipe band tal-Banda tal-Pulizija flimkien ma’ wħud fost l-aqwa esponenti mix-xena mużikali f ’pajjiżna fosthom is-soprani Marita Bezzina u

Ruth Sammut Casingena, ittenur Alan Sciberras, il-kantanti Neville Refalo, Ritienne u Destiny Chukunyere, li lkoll se jkunu taħt id-direzzjoni tas-Surmast Direttur talBanda s-Supretendent Anzjan Anthony Cassar, li din is-sena qed jiċċelebra t-30 anniversarju

minn mindu ngħata f ’idejh għall-ewwel darba d-direzzjoni tal-Banda tal-Pulizija.

Kulħadd huwa kordjalment mistieden li jattendi għal dan l-ispettaklu mużikali u viżiv bi dwal u projettazzjonijiet millaqwa, li qed jiġi mtella’ għal darb’oħra bil-kollaborazzjoni

tal-Korp tal-Pulizija, il-Ministeru tal-Intern u Sigurtà Nazzjonali u l-Uffiċċju tal-President ta’ Malta.

Nisimgħu siltiet mill-isbaħ mir-repertorju ta’ din il-banda li ħarġu minn idejn il-kompożituri John Williams, Ludwig van Beethoven, AC/DC, Leonard

Cohen, Christina Aguilera, Freddie Mercury, Cy Coleman, Vangelis, Brian May, Carlo Pes, Pyotr Ilyich Tchaikovsky, Jacob de Haan, Andrew Lloyd Webber, Umberto Tozzi, Michael Jackson, David Baerwald, Francesco Sartori, Ivan Grech minn Winter Moods, u oħrajn.

Id-data magħżula, id-29 ta’ Settembru, hija abbinata malfesta ta’ San Mikiel Arkanġlu Protettur tal-Korp tal-Pulizija.

Għalkemm id-dħul huwa b’xejn il-Korp qed jitlob €12 donazzjoni sabiex il-qligħ kollu mill-kunċert imur bħas-soltu b’risq il-Malta Community Chest Fund.

Imexxu l-kunċert Christine Dalli u Frank Zammit.

Il-parkeġġ mhux se jkun problema minħabba li se jiġi offrut b’xejn shuttle service mad-dawra tal-Belt li jista’ jiġbor il-pubbliku mill-Valletta Waterfront, mill-MCP Car Park, mill-parkeġġ tad-Dipartiment tal-Edukazzjoni (faċċata talPhoenicia Hotel), mill-foss tal-Furjana u mill-parkeġġ ta’ Marsamxett u jwasslu sa quddiem Dar il-Mediterran għall-Konferenzi (l-MCC).

Il-biljetti jistgħu jinxtraw missit elettroniku www.mcc.com. mt Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb mis-CMRU, l-uffiċċju tal-midja tal-Korp tal-Pulizija billi ċċempel 2122 4001/2294 2667/2294 2668/9984 3099.

BIEX NAQBAD MAL-WiFi

Fr Mario Attard OFM Cap

Il-WiFi ta’ Ġesù għandu l-benefiċċju tal-barka. Il-WiFi taxxitan għandu marbut miegħu s-saħta u l-magħmul.

Niftakar li kien il-Ħadd 10 ta’ Jannar ta’ din is-sena; festa tal-magħmudija ta’ Ġesù fixXmara Ġordan. X’jum sabiħ kien! Emmnuni li ġurnata ta’ 12-il siegħa xogħol ma rajtiex għaddejja f ’Mater Dei! X’saħħa ħassejt tiġri ma’ ġismi u ruħi f ’dak il-jum!

Dakinhar kelli nqaddes il-quddiesa ta’ nofsinhar.

Quddiem knisja ppakkjata bin-nies kif se nfisser ilmagħmudija? Qabel bdejt l-omelija tlabt bħas-soltu mannies lill-Ispirtu s-Santu ħalli l-omelija tkun ġejja minnu mhux minn moħħi. Kif ftaħt għajnejja l-viżjoni tahieli ċara kristall. L-ismart phone!

Min illum m’għandux smart phone? Illum tant kemm saru komuni li tgħidx kemm raħsu!

Fl-ismart phone hemm funzjoni għall-WiFi. Min illum ma jużax WiFi? Huwa bil-WiFi jaqbillek sieħbi! Ġesù u x-xitan it-tnejn li huma għandhom WiFi. Ta’ Ġesù huwa l-WiFi. Filwaqt li tax-xitan, minħabba li hu imitazzjoni, hu sempliċiment wifi. Iż-żewġ WiFis għandhom password. Il-password tal-WIFI ta’ Ġesù hi IVA; jiġifieri IVA għal dak kollu li hu qaddis.

Filwaqt li l-password tax-xitan

hija LE; hija LE għal dak kollu li l-Mulej irid. Insomma, il-password ta’ Ġesù hija sottomissjoni sħiħa għar-rieda tal-Mulej, u l-password tax-xitan hija ribelljoni grassa kontra r-rieda tal-Mulej.

Il-WiFi ta’ Ġesù għandu l-benefiċċju tal-barka. Il-WiFi tax-xitan għandu marbut miegħu s-saħta u l-magħmul.

Il-WiFi ta’ Ġesù jagħtik il-garanzija għall-ħajja ta’ dejjem. Filwaqt li l-wifi taxxitan jagħmilhielek faċli biex tintilef għal dejjem fl-infern. Ħafna ppruvaw iż-żewġ WiFis u jgħidulek li l-WiFi ta’ Ġesù m’hawnx prezzu. M’għandekx għalfejn tħallas għalih. B’xejn!

Imma l-wifi tax-xitan trid tħallas għalih b’ġisem u b’ruħek għal dejjem fl-infern.

Mela taqblu miegħi li l-wifi tax-xitan ma fihx ħobż!

Jiena u int bnedmin. Ġieli noħorġu mill-WiFi u nidħlu fil-WiFi. Veru? Tibżax! Malajr Nindunaw! Kemm inħossuna mdejqin! Imtaqqlin! Imgerfxin!

Mitlufin! Mejtin ħajjin! Tgħid kif nerġa’ naqbad mal-WiFi ta’ Ġesù Kristu meta nispiċċa offline minn miegħu? Ara togħġbokx din sieħbi!

L-ewwel mod ta’ kif

nidħol mill-ġdid fil-WiFi ta’ Ġesù Kristu hu li naħrab mid-dnub. Fl-Ewwel Ittra tiegħu lill-Korintin San Pawl jgħidilna: “S’issa ebda tiġrib ma laħaqkom li bniedem ma jiflaħx għalih; Alla hu fidil u ma jħallikomx tiġġarrbu aktar milli tifilħu; jaħseb li mattiġrib jagħtikom il-qawwa u l-għajnuna biex tkunu tifilħu għalih” (1 Kor 10:13).

It-tieni mod ta’ kif nikkonnettja mal-WiFi li jsalvani ta’ Ġesù huwa permezz tas-sagrament tal-qrar. Meta kien qed ikellem lilna s-saċerdoti fuq il-qrar Papa Franġisku qalilna hekk: “Ejjew qatt ma ninsew, kemm bħala penitenti u kif ukoll bħala konfessuri: M’hemm l-ebda dnub li l-Mulej ma jistax jaħfer! L-ebda wieħed!

Huwa dak biss li jiċċaħħad mill-Ħniena Divina li ma jistax jiġi maħfur għax jinħeba mix-xemx, li allura ma tistax iddawlu u ssaħħnu.”

It-tielet mod ta’ kif nerġa’ pront pront u pronta pronta nidħol online fil-WiFi ta’ Ġesù huwa permezz talquddiesa. F’omelija ta’ Corpus Christi Papa Franġisku qal: “L-Ewkaristija hija s-sagrament tal-komunjoni li

joħroġna mill-individwaliżmu ħalli nimxu warajh flimkien, ngħixu l-fidi tagħna fih (f ’Ġesù Kristu).”

Ir-raba’ mod ta’ kif nerġa’ nsib ruħi magħqud\a malWiFi ta’ Ġesù huwa permezz tal-adorazzjoni ewkaristika.

Fuq dan San Ġwann Pawlu II qalilna hekk: “L-adorazzjoni tal-Ewkaristija barra millQuddiesa hi ta’ siwi bla qies filħajja tal-Knisja. Min ma jħossx il-bżonn li nerġgħu nibdew ngħaddu xi ħin f ’taħdita spiritwali, f ’adorazzjoni siekta u b’sentimenti ta’ mħabba quddiem Kristu preżenti fissagrament imqaddes tal-altar?

Dan jien nagħmlu sikwit, għeżież ħuti, u dejjem inħoss lil Kristu jqawwini u jfarraġni u jgħinni” (Ecclesia de Eucharistia, 25).

L-aħħar mod ta’ kif nerġa’ naqbad mal-WiFi ta’ Ġesù huwa permezz tar-Rużarju.

Papa Piju XI qal: “Ir-rużarju hija arma qawwija li tħarrab lixxjaten u li tħarrab mid-dnub.

Jekk tixtiequ paċi f ’qalbkom, fi djarkom, u fil-pajjiż tagħkom, iltaqgħu kull filgħaxija u itolbu r-Rużarju.”

Sieħbi! Mal-WiFi ta’ Ġesù jaqbillek!

26 18|09|2016

kullhadd. com

ITTRI

IL-BŻONN TA’ AKTAR GĦALFEJN MA DIXXIPLINA NSUQX GĦAWDEX

Sur Editur,

Jiena d-dilettant anonimu Għawdxi li allegajt li s-sidien taż-żwiemel Għawdxin kienu qed jintalbu jħallsu din l-imbierka multa ta’ €150.

B’hekk nixtieq inwieġeb lisSinjura Mary Mifsud Micallef.

Nibda biex nirribatti li din it-taparsi miżata tal-€150 qed tiġi imponuta fuq ċerti sidien taż-żwiemel li kellhom xi clashes mal-president! Naċċerta li dawn li qed jopponu huma iktar minn tliet stalel! Hemm ammont sostanzjali ta’ 15-il stalla; jiġifieri 15-il sid.

Bir-rispett kollu lejn isSinjura Mifsud Micallef, ma tista’ tikkmanda lil ħadd jekk jipparteċipax jew le fl-istaġun, avolja jkun hemm 20 attività!

Is-sidien ikunu diġà ħallsu l-miżati neċessarji fil-bidu talistaġun. Iħallsu €40 għal kards għal kull persuna, u €40 oħra għal kull żiemel biex is-sid ikun jista’ jittrenjah, filwaqt li nħallsu €35 għar-reġistrazzjoni għal kull tiġrija u €50 jekk tkun Malti. Allura, Sinjura Mifsud Micallef, inti bdilt id-diska u qed tgħid li ma dawn il-miżati kollha trid iżżid miżata oħra ta’ €150.

Il-korsa ta’ Għawdex ma tistax tiġi mqabbla ma’ talMarsa Racing Club. Ma hemmx ammont kbir ta’ żwiemel u lanqas tista’ tkeċċi kull dilettant li ma jaqbilx miegħek. Dawn it-taparsi miżati ta’ €150 huma assurdi.

Tifhmunix ħażin, naqbel li għandu jkun hemm ċertu miżuri għas-salvagwardja tal-korsa, però mhux sew li tħallas €45 ta’ kull żiemel biex

jipparteċipa, meta f ’tiġrija waħda jkunu erbgħa u l-premju jkun inqas mill-ammont li tkun daħħlet l-assoċjazzjoni! Biex imbagħad lanqas il-premju ma jingħata! Jien għandi premju li kont irbaħtu f ’Diċembru li għadda u qed nigi mċaħħad li nieħdu.

Fil-laqgħa li semmiet ilPresident kien hemm biss kwart tal-membri preżenti.Veru li ġiet offruta l-għażla ta’ dawn il-miżuri, iżda ma saret l-ebda votazzjoni minn dawk preżenti sabiex jiġi stipulat tgħaddix din il-policy jew le. Naħseb dawn iżżewġ sidien li s-Sinjura Mifsud Micallef qed issemmi li qablu magħha huma l-uniċi tnejn li aċċettaw għax iħobbu jsuqu f ’Għawdex biss u mhuma se jitilfu xejn. U jekk, kif qalet, il-maġġoranza tal-membri talkumitat qablu wkoll ma’ din l-assurdità, ma naħsibx li tkun problema li tiġi ppubblikata sabiex ikollna prova dan hux minnu jew le, għax bil-paroli m’aħna se naslu mkien.

L-ispejjeż tat-trakka u l-manutenzjonijiet li jkun hemm bżonn huma koperti mill-Gvern, u mhux l-ewwel darba u lanqas l-aħħar li saru xi xogħlijiet sponsorjati millGvern stess. Saħansitra jingħata benefiċċju ta’ diżil u petrol b’xejn lill-korsa kull xahar.

Jien naħseb li dawn il-€150 huma skuża biex ikun hemm iktar infiq ta’ flus fil-festini u ikliet li jsiru fil-korsa, u biex jaraw kif se jitranġaw iddikrepanzi li hemm.

Nerġa’ ngħid li ma nistgħux nipparagunaw ruħna mal-

Marsa Racing Club; din hija assoċjazzjoni serja u, veru li s-sidien iħallsu €120 fis-sena lill-klabb, però ħadd ma jiġi mmultat jekk ma jipparteċipax fit-tiġrijiet. Anzi, lanqas jiġi mitlub li jitħallasu miżati għal min imur jagħti t-taħriġ liżżiemel biex u ma jiħux sehem fit-tiġrijiet.

Nirrispondi wkoll għal dak li semmiet il-President fuq ilfaċilitajiet. L-istalel tal-korsa ta’ Għawdex huma diżastru!

Tibża’ tgħaddi minn fejnhom għax tistħajjilhom se jaqgħu minn ħin għal ieħor; kantuni maqlugħin li tibża’ li se jaqgħu fuq rasek; il-ħitan milwijin qishom bsaten; l-istalel mimlijin kollha ħmieġ tażżwiemel; għadajjar ta’ ilma aħdar fil-passaġġi; ħaxix kbir li ma jinqata’ qatt u li sar qisu bosk.

Din tal-akkademja hija vera x-xewqa tagħha, iżda ħolma se tibqa’! Kif tista’ b’immaniġġjar ħażin u ambjent perikoluż tafda lil uliedna? Iktar u iktar bi tfal bl-awtiżmu!

Nagħlaq b’din: bil-kastelli fl-ajru ma nistgħux nimxu ’l quddiem. Hemm bżonn li ma nibqgħux nivvintaw stejjer u ndawru d-diskors. Din tal-€150, jekk jiġi imponuta bilfors, ifisser li hi multa jew punizzjoni!

Ma nistgħux ngħidu li hija miżata! Ħbieb, qabel niġu mġielgħa nħallsu, naraw x’se nagħmlu.

Għandu bżonn isir kumitat ġdid li hu magħżul middilettanti stess u mhux nies li ma jifhmux u jittellgħu bħala membri waħedhom.

B’referenza għaż-żewġ ittri ppubblikati fil-ħarġa tal-Ħadd 28 ta’ Awwissu 2016 fil-Kullħadd dwar boroż taż-żibel mitfugħa barra b’abbuż, ngħid li hemm bżonn li l-pajjiż ikun aktar nadif, kemm minħabba s-saħħa inġenerali kif ukoll minħabba l-industrija tatturiżmu. Fil-fehma tiegħi, il-pajjiż għandu żewġ problemi li qed jolqtu lill-industrija tat-turiżmu, u dawn huma l-ħmieġ u s-sewqan bla regolamenti fit-toroq tagħna.

Jekk aħna lkoll mhux se jkollna dixxiplina fuqna biex insolvu dawn iż-żewġ problemi, nibża’ li ’l quddiem, mhux ’il bogħod, se jkun diffiċli li nżommu n-numru kbir ta’ turisti li qed jiġu bħalissa. It-turiżmu hu pilastru ewlieni tal-ġid li qed jinħoloq bħalissa u għalhekk hemm bżonn li nibżgħu għalih sew.

Hemm bżonn li l-kunsilli lokali jingħataw aktar finanzi fil-bagit tas-sena d-dieħla biex iħaddmu aktar ħaddiema għat-tindif tattoroq u biex jiżdiedu sew n-numru ta’ reċipjenti fit-toroq fejn dak li jkun, minflok iwaddab mal-art, iwaddab f ’dawn ir-reċipjenti.

Hawn numru ta’ ħaddiema mill-pajjiżi Afrikani li jridu jaħdmu.

Possibbli li m’hemm l-ebda fondi tal-Unjoni Ewropea biex jitħallsu dawn il-ħaddiema? Biex ikunu mħaddma mill-kunsilli lokali u jnaddfu l-pajjiż? Naf li diġà hemm diversi ħaddiema minn dawn li qed jagħmlu dan ix-xogħol, iżda żġur li hemm bżonn ta’ aktar ħaddiema f ’dan il-qasam biex jonqos sew il-ħmieġ madwar il-pajjiż.

Hemm bżonn ukoll ta’ aktar kameras biex jinqabad min hu maħmuġ u jiġi jaqa’ u jqum u jarmi dak li jkollu barra. Hemm bżonn ukoll ta’ aktar traffic wardens u environment wardens u li jiżdiedu sew il-pieni għal min jikser ir-regolamenti tat-traffiku u dawk tal-indafa fit-toroq. Hemm bżonn ukoll li anke jiżdiedu l-pulizija tat-traffiku għax is-sewqan bi ksur tar-regolamenti hu kbir wisq. Żgur li hemm bżonn ta’ aktar sforz minn kulħadd biex iż-żewġ problemi li ktibt dwarhom jonqsu waħda sew.

DIXXIPLINAT, RAĦAL ĠDID

CAFÈ PREMIER Sur Editur,

Meta jiena kont nagħmel parti mill-Kunsill Lokali tal-Belt, inNazzjonalisti kienu dejjem itambru fuq l-istess suġġet: il-bini ġdid flok il-Kunsill tal-Belt li hemm bħalissa. Ma kinitx tgħaddi laqgħa li ma jsemmux daqsiex għandu jkun, kif għandu jkun imqassam, min minnhom joqgħod f ’kamra jew f ’oħra. Tant kienu jitkellmu fuqu li kont naħseb li se jkollna bini ġdid fi ftit ġimgħat. Meta għaddew is-snin u ma sar xejn, indunajt li din kienet mossa oħra tan-Nazzjonalisti; parole si, fatti no. Ara Simon kif inhu maqsum blgħira għax kien taħt Gvern Laburista li ra t-twelid ta’ dan il-bini li darba kien il-Cafè Premiere. Kelli memorji sbieħ ta’ dak il-post meta kien kafetterija, meta konna niltaqgħu hemm xi erbat iħbieb biex ngħaddu ftit ħin flimkien. O żmien ħelu kif għaddejtli! Simon Bussutil probabbli wkoll għandu memorji sbieħ ta’ dak il-post, li hu ma kienx strumentali biex jipprovdi l-istess bini lill-kunsilliera talBelt.

Ngħid il-verità, il-maġġoranza tal-kunsill Belti kantina tixirqilhom mhux bini bħal dak; parlaw kemm parlaw, kieku ma kienx għallGvern Laburista, din tal-Cafè Premiere kienet tibqa’ biss talmaġġoranza Nazzjonalista li hemm fil-Kunsill. Naħseb li s-Sindku tal-Belt se jimxi ħafi sa Burmarrad biex jgħid ‘grazzi’ lill-Prim Ministru tagħna li ma qagħadx jagħti kas min hu fil-minoranza u min hu fil-maġġoranza biex jagħti dak li jinħtieġ jagħti! Dak huwa l-karattru ta’ Joseph Mucat; mhux ta’ b’xejn ħafna nies iħobbuh!

VALERIE BORG, IL-BELT VALLETTA

SKEDA

kullhadd.com

18|09|2016 27

103 06.30 Aħbarijiet 08.00 Skorfina (R) 09.00 Paperscan 10.05 Multisport (R) 10.35 Bis-Saħħa ta’ Kulħadd 11.30 Mad-Daqqa t’Għajn (R) 12.30 Aħbarijiet 12.40 Bis-Saħħa ta’ Kulħadd 17.30 Aħbarijiet 17.35 Hazzard Daily 17.35 Bis-Saħħa ta’ Kulħadd 19.30 Aħbarijiet 20.15 Sketches mad-Dulli 20.25 Bis-Saħħa ta’ Kulħadd 23.30 Aħbarijiet

101 07.00 Aħbarijiet 08.30 Mill-Arkivji 08.45 Ħadt l-Aħbar 10.00 X’Joffri l-Kunvent 10.30 Fil-Ġnien ma’ Melo 11.00 Ħadd Għalik 14.00 Materjal Promozzjonali 15.00 Simpatiċi 17.05 Ninvetigaw x’Qed Nieklu 18.00 Aħbarijiet 18.15 Għawdex Illum 18.45 Ħallih Iħabbat!

19.30 Mill-Imħażen tal-Festa 20.00 Aħbarijiet 20.45 Film: Shall We Dance 23.15 Aħbarijiet 23.30 Smack Down WWE

151 06.00 Aiuto, se le Mangiato il Cane!

06.10 Memex 06.45 Sea Patrol 07.30 Heartland 08.50 Paralimpiadi Rio 2016 09.30 Tg2 L.I.S. 09.35 Unestate da Ricordare 11.00 Mezzogiorno in Famiglia 13.00 Tg2 Giorno 13.30 Tg2 Motori 13.40 Meteo 2 13.45 Quelli Che Aspettano…

15.30 Quelli Che il Calcio 17.00 90simo Minuto 19.00 Operazione Spy Sitter 20.30 Tg2 20.58 Tg2 L.I.S. 21.05 NCIS 21.50 NCIS: New Orleans 22.40 Domenica Sportiva

152 06.30 Rassegna Stampa 08.00 Zorro 08.25 Un Militare e Mezzo 10.05 Sembra Ieri 10.40 Camera Con Vista 11.15 I Magnifici Sette 12.00 Tg3 12.25 Colpo di Scena 13.05 Sfide – Europei 2016 14.00 Tg Regione 14.15 Tg3 14.40 L’Erba Dei Vicini 16.35 Perception 18.00 TgR – Il Palio di Asti 19.00 Tg3 20.00 Blob 20.10 I Dieci Comandamenti 21.05 Sotto il Cielo Del West 21.10 Giu la Testa 23.30 Moliere in Bicicletta 23.55 Tg3

162 06.00 Media Shopping 07.00 Tempesta d’Amore 08.55 Media Shopping 09.10 Una Vita 12.15 Royal Pains 14.15 Girlfriends Guide to Divorce 16.15 Linas Hair 17.15 Rosamunde Pilcher 19.15 Royal Pains 21.10 Bounce 23.00 Modamania 23.20 Royal Pains 23.35 Bounce

372 06.00 Man Fire Food 07.00 Chopped 08.00 Amazing Wedding Cakes 09.00 The Pioneer Woman 10.00 Sibas Table. Fast Feasts 11.00 Barefoot Contessa 12.00 Diners, Drive-Ins and Dives 14.00 Chopped 15.00 Guys Grocery Games 16.00 Amazing Wedding Cakes 17.00 Sibas Table 18.00 Andy Bates Brazilian Street Feasts 19.00 Cutthroat Kitchen 20.00 Kitchen Casino 21.00 Man Fire Food 22.00 Mystery Diners 23.00 Man Fire Food 23.00 Cutthroat Kitchen 23.30 Man Fire Food

410 06.00 House Hunters International 08.00 Mega Mansions 09.00 Log Cabin Living 10.00 Salvage Dawgs 11.00 Hotel Impossible 12.00 Off the Grid Living 13.00 Building Alaska 14.00 Building Off the Grid 15.00 The Treehouse Guys 16.00 Salvage Dawgs 17.00 Building Alaska 18.00 Hotel Impossible 19.00 Building Off the Grid. Rocky

Mountains 20.00 Mysteries at the Museum 21.00 Mysteries at the Hotel 22.00 Building Alaska 23.00 Mysteries at the Museum 23.00 Log Cabin Living

300 06.00 Gigglebiz 06.15 Mr Blooms Nursery 06.55 Gigglebiz 07.10 Mr Blooms Nursery 07.50 Doctors 09.45 EastEnders 11.45 Absolutely Fabulous 13.45 Bargain Hunt 16.05 Doctor Who 17.35 The Paradise 20.15 Father Brown 21.00 Orphan Black 21.45 DCI Banks 23.15 Sherlock 23.30 DCI Banks

104 06.00 Euronews 07.00 Ninvestigaw x’Qed Nieklu 08.00 Aħbarijiet 08.45 Kelma għall-Ħajja 09.00 Quddiesa 10.00 Vatican Magazine 10.30 Maratona Ġbir ta’ Fondi b’Risq

il-Fondazzjoni Nazareth 20.30 Aħbarijiet għal persuni b’nuqqas

ta’ smigħ 20.40 Ħallih Iħabbat!

21.10 Maratona Ġbir ta’ Fondi b’Risq

il-Fondazzjoni Nazareth 23.00 Aħbarijiet Sportivi 23.15 Aħbarijiet bl-Ingliż

153 07.35 Tg4 Night News 07.55 Media Shopping 08.25 Terra!

09.20 Hidden Kingdoms 10.00 Santa Messa 10.50 Hidden Kingdoms 11.30 Tg4 Telegiornale 12.02 Due Mafiosi Contro Al Capone 14.00 Donnavventura 14.35 La Vendetta di Ercole 16.25 Indianapolis, Pista Infernale 18.50 Anteprima Tg4 18.55 Tg4 Telegiornale 19.35 Dentro la Notizia 19.55 Tempesta d’Amore 21.15 Il Bisbetico Domato 23.35 Travolti da un Insolito Destino

nell’Azzur 23.55 Tg4 Night News

306 06.00 Keeping Up With the Kardashians 11.00 WAGS 13.00 Fashion Police 14.00 WAGS 15.00 Keeping Up With the Kardashians 19.00 WAGS 20.00 Rob and Chyna 21.00 Hollywood Medium With Tyler

Henry 22.00 Rob and Chyna 23.00 Hollywood Medium With Tyler

Henry

400 06.00 How Do They Do It? 06.25 Misfit Garage 07.15 Fast N Loud 08.10 Wheeler Dealers 09.05 For the Love of Cars 09.55 Junkyard Empire 10.50 Railroad Alaska 11.40 Storage Hunters UK 12.35 Property Wars 13.30 The Liquidator 14.25 Dallas Car Sharks 15.20 Mega Shippers 16.15 For the Love of Cars 17.10 How Its Made. Dream Cars 18.05 Wheeler Dealers 19.00 Alaskan Bush People 20.00 Men, Women, Wild 21.00 Trailblazers 22.00 Harley and the Davidsons 23.50 Men, Women, Wild

412 06.00 Teleshopping 09.00 Pawn Stars 15.00 Counting Cars 16.00 Alaska Off-Road Warriors 17.00 Ice Road Truckers 18.00 Pawn Stars 19.00 The Human Calculator 20.00 Mountain Men 21.00 Forged in Fire 22.00 Ozzy and Jacks World Detour 23.00 Ghost Planes and the Mystery of

Flight 370

403 06.00 Kitchen Boss 09.30 Fat Chance 13.10 Separated At Birth 14.05 Cake Boss 15.00 Psychic Matchmaker 15.30 Say Yes to the Dress 15.55 Say Yes to the Dress: Bridesmaids 16.25 Happily Ever Laughter 16.50 Curvy Brides 17.20 Something Borrowed, Something

New 17.50 Bride by Design 18.15 Say Yes to the Dress Canada 18.45 Say Yes to the Dress: Randy

Knows Best 19.10 Say Yes to the Dress: The Big Day 20.05 My Big Fat American Gypsy

Wedding 21.00 Say Yes to the Dress 21.55 Sex Hospital 22.50 Separated At Birth 23.35 Love, Lust or Run

452 07.05 Blaze and the Monster Machines 07.25 PAW Patrol 07.55 Winx Club 08.50 The Fairly OddParents 09.30 Sanjay and Craig 10.00 Alvinnn!!! and the Chipmunks 10.25 The Loud House 10.55 Kung Fu Panda. Legends of

Awesomeness 11.20 Lost in the West 12.05 Sam and Cat 12.30 Victorious 13.00 100 Things to Do Before High

School 16.30 Lost in the West 17.15 SpongeBob SquarePants 18.10 Teenage Mutant Ninja Turtles 18.35 The Penguins of Madagascar 18.55 Henry Danger 19.25 The Thundermans 19.50 Bella and the Bulldogs 20.20 100 Things to Do Before High

School

102 07.00 Aħbarijiet 08.00 Nirnexxu Lkoll Flimkien 09.00 Mill-Familja Rjali 09.15 Missjoni 10.15 Telebejgħ 11.15 Quddiesa Mis-Santwarju Ta’ Pinu 12.00 Telebejgħ 14.00 Aħbarijiet 14.05 Telebejgħ 14.30 It-Tfal Jiġu bil-Vapuri 15.15 Maratona Ġbir ta’ Fondi b’Risq

il-Fondazzjoni Nazareth 16.00 L-Arkivji 16.30 Mister Fisherman (R) 17.30 Flusek (R) 18.00 Aħbarijiet 18.05 Nirnexxu Lkoll Flimkien 19.30 Aħbarijiet 20.30 Kugini 21.30 Aħbarijiet 21.35 Nirnexxu Lkoll Flimkien 23.00 Aħbarijiet

154 06.00 Prima Pagina 08.00 Tg5 Mattina 09.10 Avventura sul Mar di Tasman 11.00 Le Storie di Melaverde 12.00 Melaverde 13.00 Tg5 13.40 L’Arca di Noè 14.00 Domenica Live 18.45 Caduta Libera 20.00 Tg5 20.40 Paperissima Sprint 21.10 Il Segreto 23.30 X-Style 23.55 Tg5 Notte

307 07.40 Healthy Gourmet 08.30 Kitchen Cousins 09.25 Caribbean Life 09.50 Hawaii Life 10.15 Rehab Addict 11.10 Flip or Flop 12.00 House Hunters 12.50 Fixer Upper 13.45 Platinum Weddings 14.35 Tiny House, Big Living 15.25 Fixer Upper 16.15 Restoration SOS Detroit 17.05 Platinum Weddings 18.00 Island Hunters 18.55 House Hunters 19.45 Hawaii Life 20.10 Caribbean Life 20.35 Island Life 21.00 Vacation House for Free 21.55 Tiny House, Big Living 22.45 Caribbean Life 23.10 Hawaii Life

312 06.05 Geronimo. An American Legend 08.00 Sharks Treasure 09.35 Overboard 11.25 The Manchu Eagle Murder Caper

Mystery 12.50 Peggy Sue Got Married 14.35 Gentlemen Marry Brunettes 16.15 The Manhattan Project 18.10 Overboard 20.00 The Adventures of Priscilla,

Queen of the 21.45 Witchboard 23.20 The Adventures of Priscilla,

Queen of the 23.20 Blown Away

600 06.15 FIM World Superbike Series

Motorcycle Racing 07.30 FIFA World Cup Futsal 10.00 Cycling 11.15 FIM World Superbike Series

Motorcycle Racing 12.00 WATTS 12.15 FIM World Superbike Series

Motorcycle Racing 14.00 Cycling 14.30 UEC European Championship

Road Cycling 17.00 FIM World Superbike Series

Motorcycle Racing 17.55 Eurosport2 News 18.00 FIFA World Cup Futsal 19.00 UEC European Championship Road Cycling 20.00 Major League Soccer 22.00 WATTS 22.25 Eurosport2 News 22.35 FIA European Championship Rally

150 06.30 Tg Parlamento 07.05 Overland 14 08.00 Tg1 08.20 Passaggio a Nord-Ovest 09.05 Dreams Road 09.55 Easy Driver 10.25 A Sua Immagine 10.35 Santa Messa 11.45 A Sua Immagine 12.00 Recita dell’Angelus 12.10 A Sua Immagine 12.20 Linea Verde Estate 13.30 Telegiornale 14.00 Formula 1 16.30 Tg1 16.35 Emilie Richards – Tracce dell’

Passato 18.45 Reazione a Catena 20.00 Telegiornale 20.35 Affari Tuoi Raddoppia 21.15 Don Matteo 23.10 Tg1 notte

155 06.05 True Jackson, VP 06.25 Media shopping 07.00 True Jackson, VP 07.20 I Puffi 08.12 Tom and Jerry 08.25 The Looney Tunes Show 09.15 Mila e Shiro 10.30 Una Mamma Per Amica 12.25 Studio Aperto 12.40 Superbike 14.00 I Simpson 14.50 Johnny English 16.40 Dragonheart II 18.30 Studio Aperto 19.00 Due Uomini e Mezzo 19.25 La Rivolta Delle Ex 21.25 Notte Folle a Manhattan 23.15 Studio Aperto: La Giornata 23.15 Transporter: The Series 23.30 Premium Sport

406 06.00 Big Fish, Texas 07.00 Yukon Gold 08.00 Genius by Stephen Hawking 09.00 Cosmos. A Spacetime Odyssey 10.00 Mission Pluto 11.00 Beyond Magic With DMC 12.00 Car S.O.S 13.00 Generation X 14.00 Last Secrets of the Third Reich 16.00 Nazi Megastructures 17.00 Air Crash Investigation 18.00 Ice Road Rescue 19.00 World War II. Drain the Ocean 20.00 Drain the Bermuda Triangle 21.00 Who Sank The Bismarck?

22.00 Hitlers G.I. Death Camp 23.00 World War II. Drain the Ocean 23.00 Air Crash Investigation

405 06.25 My Cat From Hell 07.15 Yankee Jungle 08.10 The Primeval Forest of

Belovezhskaya Pushc 09.05 Australia Doesnt Just Want to

Kill You 10.00 Rugged Justice 10.55 Austin Stevens: Snakemaster 11.50 Deadly Islands 12.45 Village Vets 13.40 Dr. Dee: Alaska Vet 14.35 The Lion Queen 15.30 Biggest and Baddest 16.25 Hello World!

17.20 Tanked 18.15 The Primeval Forest of

Belovezhskaya Pushc 19.10 Australia Doesnt Just Want to

Kill You 20.05 Dr. Jeff: Rocky Mountain Vet 21.00 Tanked 21.55 Austin Stevens: Snakemaster

603 06.00 NRL Rugby League 08.00 Sydney Marathon 11.30 Gillette World Sport 12.00 North American League Soccer 14.00 Q-Sport 14.30 Major League Baseball 17.00 Historic Grand Prix of Monaco

Motor Racing 18.00 P1 Superstock Series Powerboat

Racing 19.00 NFL Football 23.30 MLBs Best

28 18|09|2016

kullhadd.com MIĊ-

ĊINEMA

RAPPORT TA’

ĊINEMA

CARMEL BONNICI

THE 9TH LIFE OF LOUIS DRAX

MISTERJUŻ

TFAJJEL LI JSALVA MINN ĦAFNA INĊIDENTI KOROH Atturi Ewlenin: Jamie Dornan, Sarah Gadon, Aiden Longworth, Oliver Platt, Barbara Hershey, Aaron Paul Direttur: Alexandre Aja Ħin: 108 min.

Distributur: Soda Pictures Maħruġ minn Side Street Films, Eden Cinemas

Ċert. 15 Id-direttur Franċiż Alexandre Aja hu abbinat l-aktar ma’ films tal-biża’, brutali u mimlija dmija. Din id-darba, fThe 9th Life of Louis Drax, ippreżenta xogħol kurjuż tas-sopranaturali bi ħjiel ta’ proċess psikoloġiku.

Dan ix-xogħol ġie addattat minn fuq in-novella bestseller ta’ Liz Jensen li għandha l-istess isem tal-film.

Sa minn meta kien tarbija, Louis Drax (Longworth) irnexxielu jsalva minn tmien inċidenti verament perikolużi, b’mod li għalih m’hemmx tifsira. L-istorja tibda meta hu jasal fid-disa’ sena ta’

ħajtu b’waqgħa kurjuża millgħoli li titfgħu f ’koma. Waqt il-konvalexxenza tiegħu, nevrologu famuż, Dr Allan Pascal (Dornan), jipprova jfittex sewwa x’ġara billi jinfiltra fis-subkonxju tiegħu.

It-tifel jibda jiżvela affarijiet misterjużi u anke sopranaturali li ġraw f ’ħajtu u li hu, f ’età tenera, qatt ma rrealizza x’seħħ tassew.

L-andament ta’ The 9th Life Of Louis Drax ma nistax ngħid li hu xi wieħed sodisfaċenti ħafna u jieħu l-ħajja lejn l-aħħar nofs siegħa ta’ din il-produzzjoni pjuttost konfuża.

BRIDGET JONES’S BABY

MHUX KONSISTENTI

BATTIKATA KBIRA META TOĦROĠ TQILA Atturi Ewlenin: Renee Zellweger, Colin Firth, Patrick Dempsey, Emma Thompson, Jim Broadbent, Gemma Jones, Shirley Henderson Diretterici: Sharon Maguire Distributur: Universal Maħruġ minn KRS Releasing Il-karattru ta’ Bridget Jones, ta’ 32 sena, smina aktar min- normal, Amerikana li taħdem f ’Londra u li għadha xebba, inħoloq minn Helen Fielding fil-gazzetta The Independent.

Il-popolarità ta’ malajr li din akkwistat sabet lill-ħlejqa tagħha f ’żewġ kotba bestseller u żewġ adazzjonijiet għaċċinema li għamlu suċċess konsiderevoli ta’ madwar $550 miljun minn madwar id-dinja.

It-tielet episodju ta’ dawn il-kummiedji gwappi, Bridget Jones’s Baby, issib lil din il-mara ottimista u indipendenti li, però, ma tibżax turi d-difetti tagħha, kif ukoll il-fatt li qatt mhi żgura minnha nnifisha, u li ta’ 40 sena għadha bla raġel. Bridget Jones (Zellweger) qatgħet irrelazzjonijiet tagħha minn ma’ Mark Darcy (Firth) billi l-pjanijiet li kellha f ’moħħa ma rnexxewx. Hi ddeċidiet li tiffoka aktar fuq ix-xogħol tagħha ta’ produttur ewlieni

Ħin: 123 min. Ċert. 12A

tal-aħbarijiet fuq stazzjon tat-TV u li tfittex aktar lillħbieb antiki tagħha. Fuq kollox, bħalma għamlet minn dejjem, baqgħet iżżomm djarju u tniżżel fih dak kollu importanti.

Issa li ħajjitha tinsab taħt kontroll, id-destin ilaqqagħha ma’ Jack Qwant (Dempsey), Amerikan li jaffaxxinaha u jissorprendiha, mhux kif kien qabel Darcy. Ġurnata waħda, tiskopri li hi tqila, iżda mhix ċerta min minn dawn it-tnejn hu l-missier.

Kif se tirreaġixxi issa? Bridget Jones’s Baby hija kummiedja oħra b’mumenti tajbin u ta’ stil fin u oħrajn xi ftit banali.

Id-djalogu umoristiku u inċisiv jispikka ħafna, speċjalment meta Bridget iżżur lit-tabiba, Dr Rawling (Thompson). Il-film jinħass daqsxejn sfurzat, l-aktar meta l-erojina tinġarr b’diffikultà fl-istat ta’ tqala lejn l-isptar, bil-mużika meħuda mill-final tal-film An Officer And A Gentleman.

ĊINEMA

kullhadd.com

18|09|2016 29

THE BEATLES: EIGHT DAYS A WEEK – THE TOURING YEARS

NOSTALĠIKU

DOKUMENTARJU INĊISIV FUQ GRUPP FENOMENALI

Jieħdu Sehem: The Beatles (John Lennon, George Harrison, Paul McCartney, Ringo Starr) Direttur: Ron Howard.

Ħin: 138 min.

Distributur: Studiocanal Ltd Films Maħruġ minn KRS Releasing Ċert. PG Id-direttur rinomat Ron Howard, li anke dderieġa film fuq is-sewwieqa tal-Formula 1, James Hunt u Nikki Lauda, Rush, din id-darba ried jagħti opportunità lill-ġenerazzjoni preżenti biex ikunu jafu fuq il-qawmien fenomenali u ta’ malajr ta’ grupp ta’ erba’ żgħażagħ minn Liverpool.

Minkejja li l-grupp The

Beatles, kompost minn John Lennon, Paul McCartney, George Harrison u Ringo Starr, kienu fl-aqwa tagħhom mal-50 sena ilu, iż-żgħażagħ tal-lum żgur li semgħu bihom u anke jixtiequ jkunu jafu aktar dwar il-kariżma tagħhom. Dan il-grupp mużikali rnexxa għax l-erba’ persuni li ffurmawh kellhom dispożizzjoni ferrieħa,

dejjem ftiehmu bejniethom u kienu intiżi fil-mużika li l-ġenerazzjoni żagħżugħa ta’ żmienhom riedet tisma’.

The Beatles: Eight Days A Week – The Touring Years jiffoka fuq is-snin 1962 sal1966, meta kienu daru d-dinja bil-ħoss uniku tal-mużika tagħhom. Wara li bdew ikantaw f ’postijiet fl-Ingilterra u l-Ġermanja, malajr sabu suċċess kbir fl-Ewropa. Iddaqqa kbira li għamlithom leġġendarji waslet nhar id-9 ta’ Frar 1964, fit-8.12pm, meta, wara ftit ħin reklami, dehru f ’The Ed Sullivan Show. Dan il-mument kellu impatt kbir

għax 73 miljun ruħ rawhom fuq it-televiżjoni Kien avveniment straordinarju li għaqqad nazzjon kbir, kif ukoll beda l-istil tal-kultura taż-żgħażagħ kif nafuha llum. Wara l-Ewropej kien imiss l-Amerikani li jaqgħu taħt is-seħer tagħhom. Kien iż-żmien propizju biex The Beatles jibdew iduru maddinja, attività li ebda pop group m’azzarda jagħmilha; lanqas Elvis Presley. Dan iddokumentarju jinkludi filmati li qatt ma dehru qabel, ta’ wirjiet li taw u intervisti ma’ Paul McCartney u Ringo Starr kif ukoll osservaturi oħra

prominenti.

F’Awwissu 1966, The Beatles waqfu jduru; f ’ħames snin kienu taw 815-il wirja fi 15il pajjiż u 90 belt madwar id-dinja. Il-ġenerazzjoni ta’ żmienhom ġiet maħkuma minn fenomenu misterjuż jismu Beatlemania. Oqogħdu attenti u wara li jispiċċa dan ilfilm toħorġux. Għal 30 minuta sħaħ se taraw sintesi bil-kulur ta’ kunċert li The Beatles taw fix-Shea Stadium, New York, fis-sena 1964.

Tassew esperjenza straordinarja u anke nostalġika għal dawk li għexu f ’dan iżżmien ta’ bidla.

L-AQWA ĦAMES FILMS Bejn is-07.09.2016 u l-11.09.2016

1.

2.

3.

4.

5.

Ben-Hur Finding Dory Mechanic: Resurrection War Dogs Suicide Squad

KOMPETIZZJONI EMPIRE CINEMA

Mistoqsija għal din il-ġimgħa:

Min kienu l-membri ta’ The Beatles?

Ibgħat it-tweġiba tiegħek lil: Kompetizzjoni Films, KullĦadd, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000 Rebbieħa tal-ġimgħa l-oħra: A. BONNICI – Ħal Tarxien

30 18|09|2016

kullhadd.com

AVVIŻI KLASSIFIKATI ­­­­SERVIZZI

Investigazzjoni privata: żwiġijiet, għerusija u relazzjonijiet oħra, DNA forensic tests, tfal maħtufin minn Malta, każijiet ċivili, każijiet oħra fil-Qorti, problemi f ’kumpaniji jew negozju. Nagħmlu xhieda fil-Qorti. Naħdmu f ’Malta u anke barra. Għal appuntament ċemplu 7959 0000. Email: info@ privateinvestigationmalta. com

AFFARIJIET GĦALL-BEJGĦ

Aħna nixtru kollox, bħal għamara, fajjenza, arloġġi, figurini, muniti, midalji, u kull ħaġa oħra taddar.Ċemplu fuq 2147 0128/2123 7597/9986 9519.

Għamara għall-bejgħ f ’kundizzjoni tajba. Kċina tal-oak bil-mejda u sitt siġġijiet. Kamra tas-sodda.

Wall unit u vetrina tal-kawba kollha ħġieġ. Ċempel 2731 Korsijiet f ’Livell Ordinarju 2977. f ’diversi suġġetti bħallMatematika, Ingliż, Għandna varjetà kbira ta’ Malti, Franċiż, Fiżika arloġġi bħal Tissot, Citizen, u oħrajn. Noffru wkoll Casio, Michael Kors, Fossil, korsijiet tal-ECDL. Prezz Esprit, Festina u Q&Q. €35 kull module. Noffru Issibilna wkoll arloġġi wkoll korsijiet bażiċi fil- ta’ mal-ħajt, żveljarini u kompjuter, €50. Ċempel selezzjoni ta’ cuckoo clocks 2166 2241 jew 7766 2241 mill-Black Forest. Noffru jew żur is-sit elettroniku servizzi rigward tiswija ta’ www.tudorinstitute.com kull tip ta’ arloġġ kif ukoll nibdlu batteriji, ċineg, Lezzjonijiet taż-żfin fuq naqtgħu kull forma ta’ stil ballroom jew Latin- ħġieġa, eċċ. Għal dawk Amerikan.

Lezzjonijiet l-arloġġi tajbin għall-ilma, taż-żfin għall-beginners u noffru s-servizz ta’ water kompetizzjonijiet minn pressure test waqt li tistennew Imperial Qualified Dance għalih. Nispeċjalizzaw ukoll Teacher (ISTD) Ibgħat fuq tiswija ta’ grandfather SMS fuq 7925 3015 jew clocks u kull tip ta’ clock. Itċempel 2138 6818 sa tiswija hija bil-garanzija.

12.00pm.

Għal aktar informazzjoni żur is-sit: www.

Care and Cure Group Ltd: expresswatchrepairs.com infermiera mħarrġa, caring jew irrikorru 110, Triq ilassistants, nannies, nies Kungress Ewkaristiku, ilimħarrġin biex iżommu Mosta. Ċempel 2141 7235. kumpanija, għajnuna fiddjar u night sitters. Servizz ta’ 24 siegħa, Għandna XOGĦOL U wkoll għall-kiri: wheelchairs, MANUTENZJONI hoists, commodes, walking frames u hospital beds. Installazzjoni u tiswija Għal aktar informazzjoni ta’ aerials tat-televiżjoni. ċempel fuq dawn in- Offerti vantaġġużi fuq numri: 2137 6946/9947 sistemi tas-satellita u fuq 0178. l-Android TV Boxes.

Ċempel fuq 2148 6211.

Jason Gatt għal kull xogħol ta’ tibjid u tikħil, kisi normali, fuq il-fil, fuq xogħol antik u bil-pont, kisi bil-ġibs u graffiato. Kiri ta’ cherry picker (tower ladder). Ċempel fuq 9945 4235 jew 2180 5811.

Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali tal-ilma, ċangatura qadima jew ġdida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Ċempel lil Jason fuq innumru 2143 2352 jew 9947 7167.

Għal kull tip ta’ problema ta’ moffa jew bjut jagħmlu l-ilma aħna għandna s-soluzzjoni.

N i s p e ċ j a l i z z a w f ’waterproofing membrane u liquid membrane fuq bjut, appoġġi, btieħi, basements, eċċ. Nużaw materjal ta’ kwalità kollu ċċertifikat b’10 snin garanzija. Għal stima b’xejn ċempel 7908 6715.

Għal kull tip ta’ kisi bil-ġibs, ramel u siment, graffiato, żebgħa, xogħol fuq l-antik, xogħol fuq il-pont, madum, membrane, dawl u ilma. Ċempel fuq 7928 5444.

Tiswija u installazzjoni ta’ estensjonijiet tat-telefowns għal kull tip ta’ linji fissi. Ċempel fuq 7993 0419.

membrane, damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz moderat. Ċempel 2148 8972, 2143 8326, 9944 5527 jew 7981 2784 jew żur is-sit www.wpmalta.com AVVIŻI OĦRA Paul & Waters – The Perfumery.

Għall-aqwa ditti ta’ fwejjaħ, oriġinali u bl-orħos prezzijiet f ’Malta, żur il-ħwienet ta’ Paul & Waters – The Perfumery. Ilħwienet tagħna tal-Fgura, il-Mosta, Ħal Qormi u Raħal Ġdid ikunu miftuħin kuljum mid-9.00am san12.30pm u mill-4.00pm sas-7.00pm. Paul & Waters Free Delivery Service. Ċempel 2766 3361.

MUSIC LINK: Issibilna kull tip ta’ strumenti mużikali, fosthom drums kemm akustiċi u elettriċi, cymbals, percussion, pjanijiet diġitali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards.

Apparat ta’ DJ sound systems, kitarri klassiċi u akustiċi, bass guitars, strumenti tarram, wood winds, vjolini, spare parts u aċċessorji oħra. Issib ukoll kotba tal-mużika tattagħlim. Mur Music Link, 262, Triq Fleur-de-Lys, B’Kara. Ċempel 2148 2796.

AGR AUTO JAPANESE PARTS għall-karozzi: Inbigħu kull tip ta’ parts ta’ karozzi Ġappuniżi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru.

Huma wkoll importaturi ta’ żjut u air filters, shock WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, absorbers, brake pads, clutches, Ħal Qormi, jispeċjalizzaw eċċ. Parts ġenwini. Għal f ’xogħol ta’ waterproof aktar informazzjoni ċempel Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali tal-ilma, ċangatura qadima jew ġdida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Ċempel lil Jason fuq innumru 2143 2352 jew 9947 7167.

KUPUN AVVIŻI KLASSIFIKATI IKTEB L-AVVIŻ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM, NRU TAT-TELEFOWN/MOWBAJL U INDIRIZZ

AVVIŻI

2144 6839 jew 9947 4504.

Fax: 2147 0295. Email: alex@agrautoparts.com Nigret Night Club and Restaurant, Labour Ave, ir-Rabat, Malta. Naċċettaw riservazzjonijiet għal coffee mornings, lunches u dinner dances u kull okkażjoni oħra.

Miftuħin fil-weekends, lejla Maltija b’differenza kull nhar ta’ Ġimgħa. Nhar ta’ Sibt mużika għal kulħadd ma’ Franz Grech. Inservu wkoll take-away fil-weekends.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal kull okkażjoni. Għal aktar informazzjoni ċempel 2145 4858/2145 4908/7945 4908. Tistgħu żżuru s-sit elettroniku www.nigretnightclub.com jew www.nigretnc.com TALBA LILL-ISPIRTU S-SANTU: Int li ssolvi l-problemi kollha, dawwal it-toroq kollha tiegħi biex nikseb dak li neħtieġ. Inti li tajtni d-don divin biex naħfer u ninsa d-deni kollu li jsir kontra tiegħi, li f ’kull mument ta’ ħajti tkun maġenbi. F’din it-talba qasira nixtieq nirringrazzjak ta’ dan kollu, waqt li nikkonferma mill-ġdid li qatt ma ninfired minnek, anke quddiem l-illużjonijiet materjali. Nixtieq li nkun miegħek fil-glorja ta’ dejjem. Grazzi għall-ħniena tiegħek lejja u lejn dawk li jiġu minni.

Din it-talba għandha tingħad tlett ijiem wara xulxin. Wara tlett ijiem it-talba tkun maqlugħa, anke jekk għall-bidu tidher diffiċli. It-talba għandha tkun ippubblikata millewwel wara li tinqala’ l-grazzja, bla ma tissemma’ x’kienet.

Offerta 1: Ġimagħtejn Offerta 2: 5 ġimgħat Offerta 3: 2 avviżi għal 5 ġimgħat Offerta 4: 13-il ġimgħa Offerta 5: 26 ġimgħa Offerta 6: 52 ġimgħa

€5 €10 €15 €30 €56 €93

ĦLAS B’CASH JEW CHEQUE LIL: Avviżi Klassifikati, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000

AVVIŻI

kullhadd.com

AVVIŻI ĠENERALI FestArti L-Għaqda Filantropika Talent Mosti bi pjaċir tippreżenta FestArti b’inizjattiva ta’ Patrick Muscat u li fiha se jieħdu sehem mat-30 artist.

Il-wirja qed tittella’ fiċ-Ċentru ta’ Kultura Nazzjonali, firRazzett tal-Markiż Mallia Tabone, Triq Wied il-Għasel, ilMosta Il-ħinijiet tal-ftuħ huma: il-Ħadd 18 ta’ Settembru 2016, 9.30am-12.00pm u 5.30pm-9.00pm.

F’din l-esibizzjoni kollettiva wieħed jista’ jsib ġeneri differenti ta’ arti mifruxa mal-post kollu, kemm ġewwa u kif ukoll filbtieħi u fuq is-setaħ.

L-istil tal-wirja huwa wieħed informali ħafna fejn, permezz tal-arti nagħtu pjaċir li kull min jattendi.

Dħul bla ħlas u parkeġġ mhux problema. Għal aktar tagħrif żur is-sit elettroniku www.talentmosti.com jew il-paġna ta’ Facebook Razzett tal-Markiż Din l-attività għandha l-kollaborazzjoni sħiħa tal-Kunsill Skolastiku tal-Iskola Sekondarja Bniet fi ħdan il-Kulleġġ Maria Reġina Kunċert L-Għaqda Filantropika Talent Mosti flimkien ma’ Fondazzjoni Nazareth tippreżenta kunċert bl-isem Mill-Qalb tar-Razzett, għall-Għożża ta’ Nazzarett, b’mużika popolari minn selezzjoni ta’ mużiċisti mill-Banda tal-Forzi Armati ta’ Malta Nhar il-Ġimgħa 23 ta’ Settembu fis-7.30pm fir-Razzett talMarkiż Mallia Tabone, Triq Wied il-Għasel, il-Mosta, b’risq ilFondazzjoni Nazareth Il-missjoni ta’ Talent Mosti hi li, permezz tal-kultura u l-arti, tgħin istituzzjonijiet Maltin li jħabirku b’risq ċittadini li jeħtieġu appoġġ u għajnuna finanzjarja. Fil-fatt il-motto tagħna jiġbor dan kollu fi ftit kliem: Għall-ġid u l-ferħ tal-proxxmu. IlKumitat tal-Għaqda Filantropika Talent Mosti xtaq li wara li bosta għaqdiet u istituzzjonijiet trejqu xi ftit mill-ġenerożità tagħhom, wasal issa ż-żmien li jdawru ħarsithom fuq ilFondazzjoni Nazareth. Dakinhar tal-kunċert se jkunu preżenti xi uffiċjali mill-Fonadazzjoni Nazareth biex lejn it-tmiem issir ġabra mill-udjenza preżenti.

Kulħadd huwa mistieden.

Darba Waħda: Registrazzjoni għas-sessjonijiet ta’ Settembru issa miftuħin Ir-reġistrazzjoni biex tipparteċipa f ’Darba Waħda, proġett ta’ Valletta 2018 li jfittex li jtaffi d-distanza ġenerazzjonali bejn it-tfal u l-anzjani permezz tal-irrakkuntar ta’ stejjer, drama, logħob, arti, u attivitajiet pjaċevoli oħrajn, issa hija miftuħa.

Is-sessjonijiet mingħajr ħlas, immexxija minn Anna Formosa, se jsiru bejn l-aħħar ta’ Settembru u Diċembru.

Matul is-sessjonijiet il-parteċipanti jitgħallmu minn xulxin, jużaw l-imaġinazzjoni tagħhom, jiżviluppaw ħiliet ġodda, u jieħdu pjaċir f ’ambjent kreattiv li jippromovi sens ta’ komunità.

L-għaxar edizzjoni tal-wirja kollettiva L-Għaqda Filantropika Talent Mosti tippreżenta l-għaxar edizzjoni tal-wirja kollettiva tal-Pastel Society of Malta bilparteċipazzjoni ta’ 13-il artist: M’Clare Albonozzo, Grace Cassar, Anthony Lucian Cauchi, Audrey Falzon, Joanne Fenech Portelli, Martin Formosa, Vania Goshe, Jo Hili, Elsa Gatt Romei, Pauline Micallef, Sara Pace, Francelle Pace Agius, Joe Spiteri Staines Il-wirja se ssir bejn l-24 ta’ Settembru u t-8 ta’ Ottubru 2016, fir-Razzett tal-Markiż Mallia Tabone, Triq Wied il-Għasel, ilMosta Il-Pastel Society of Malta hija soċjetà artistika mwaqqfa minn grupp ta’ artisti li l-għan tagħhom hu li jinkoraġġixxu l-użu tal-pastel bħala medium għat-tpinġija. Dan il-grupp ta’ artisti jużaw prinċiparjament dan il-medium fl-arti tagħhom u jixtiequ li artisti oħrajn u l-pubbliku li jħobb l-arti japprezzaw is-sbuħija u l-versatilità tal-pastel.

Il-pastel huwa magħmul minn kulur mija fil-mija, u huwa reżistenti għall-mogħdija taż-żmien aktar minn kwalunkwe medium ieħor. Bħalma jista’ jiġi apprezzat mill-pitturi esibiti f ’din il-wirja, il-kuluri huma verament sbieħ u dawn jibqgħu hekk għal numru kbir ta’ snin.

Din hija l-għaxar wirja konsekuttiva u fiha 13-il artist qed jesibixxu b’kollox 23 biċċa xoghol tal-arti. Ħinijiet tal-ftuħ: mit-Tnejn sas-Sibt, mis-6.00pm sat-8.00pm; Ħdud, mill-10.00am sa nofsinhar Kulħadd hu mistieden jattendi. Dħul bla ħlas.

18|09|2016 31

facebook.com/kullhadd

32 18|09|2016

kullhadd.com It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

28°C

28°C

28°C

22°C

22°C

22°C

06

06

06

Il-Ħamis

Il-Ġimgħa

Is-Sibt

IMBATT: Baxx mil-Lbiċ li jsir ftit li xejn

28°C

29°C

27°C

TEMPERATURA TAL-BAĦAR: 26°C

20°C

21°C

20°C

06

06

06

TEMP GĦAL-LUM

ALMANAKK

RITRATT MILL-ANTIK

L-OGĦLA TEMPERATURA: 29°C L-INQAS TEMPERATURA: 23°C INDIĊI UV: 07 SITWAZZJONI ĠENERALI: Firxa ta’ pressjoni għolja testendi minn fuq l-Atlantiku sa fuq iċ-Ċentru talMediterran

UV

TEMP: Xemxi b’xi ftit sħab

Ritratt: Bay Retro

RIĦ: Ħafif għal moderat mill-Majjistral li jsir moderat għal ftit qawwi VIŻIBBILTÀ: Tajba BAĦAR: Moderat

UV

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD Regent Pharmacy, 70, Triq Merkanti, il-Belt Valletta – 2124 5135 San Raffael Pharmacy, 247, Triq Ħal Qormi, il-Marsa – 2122 1188 Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz, Ħal Qormi – 2144 3221 Mackie’s Pharmacy, Triq L. Casolani, Ta’ Paris, Birkirkara 2149 6089 Regal Pharmcay, 39B, Triq Antonio Bosio, l-Imsida – 2131 3115 Potter Chemists Ltd, Triq Wilga, Paceville 2136 3244 Stella Maris Pharmacy, 34, Triq Millner, Tas-Sliema – 2133 5217 Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar, Ħal Balzan – 2144 5741 Sgħajtar Pharmacy, Triq is-Sagħjtar, il-Mosta – 2141 5198 Brown’s Pharmacy, 69, Triq George Borg Olivier, il-Mellieħa – 2152 3554 Brown’s Paola Square Pharmacy, 64/65, Pjazza Antoine De Paule, Raħal Ġdid – 2182 1646 Brown’s Pharmacy, 8, Misraħ l-Arċisqof Gozni, il-Kalkara – 2180 7740 Cilia’s Pharmacy, 303, Triq Ħaż-Żabbar, il-Fgura – 2180 1962 Gudja Pharmacy, 9, Triq San Ċiru, il-Gudja – 2169 6422 St Andrew’s Pharmacy, 51, Triq San Ġorġ, Ħal Luqa – 2182 0795 Brown’s Pharmacy, 47, Vjal il-Ħelsien, Ħaż-Żebbuġ – 2146 5411 Ideal Pharmacy, 63, Triq il-Kbira, ir-Rabat, Malta – 2145 5479 Palm Pharmacy, 2, Triq il-Palma, ir-Rabat, Għawdex – 2156 6170 Tony’s Pharmacy, ‘Egret Court’, Triq il-Wied, Marsalforn, Għawdex – 2156 3617

SPIŻERIJI LI JIFTĦU NHAR L-ERBGĦA Vilhena Pharmacy, 3, Triq Sant’ Anna, il-Furjana – 2124 4114 Thomas’ Pharmacy, 796, Triq il-Kbira San Ġużepp, il-Ħamrun – 2123 8018 Evans Pharmacy, 96/98, Triq San Bastjan, Ħal Qormi – 2148 7020 Marrit Pharmacy, Triq l-1 ta’ Mejju, Fleur-de-Lys Birkirkara – 2148 8613 D’Argen’s Pharmacy, 330, Triq D’Argens, il-Gżira – 2133 0817 JV’s Pharmacy, Wied is-Swieqi, is-Swieqi – 2137 1062 Victor’s Pharmacy, 9, Triq it-Torri, Tas-Sliema – 2133 0352 Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar, Ħal Balzan – 2144 5741 Victory Pharmacy, 16, Pjazza il-Vitorja, in-Naxxar – 2141 2454 Euro Chemist, Triq il-Kurazza, il-Qawra – 2158 1876 Sonren Pharmacy, Triq iż-Żejtun, Ħal Tarxien – 2167 2757 Milia’s Pharmacy, Triq il-Kottonera il-Birgu – 2176 0126 Polymer, Triq ix-Xagħjra, Ħaż-Żabbar – 2167 6263 Health Junction Pharmacy, Triq Alfred Cachia Zammit, iż-Żejtun – 2166 1644 Kirkop Pharmacy, 9, Triq il-Parroċċa, Ħal Kirkop – 2168 2028 Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Franġisk Farrugia, Ħaż-Żebbuġ – 2146 2068 Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulleġġ, ir-Rabat Malta – 2145 4247 Palm Pharmacy, 2, Triq il-Palma, ir-Rabat, Għawdex – 2156 6170 Pisani Pharmacy, Bini Ġdid, Triq Sannat, Ta’ Sannat, Għawdex – 2156 4447

Dehra tal-pjazza ta’ Raħal Ġdid fis-snin ħamsin, meħud minn fuq il-bejt tal-knisja parrokkjali l-ġdida

DIN IL-ĠIMGĦA MILL-ISTORJA

19.09.1991 Jinstab katavru fil-Muntanji Otzal fil-Ġermanja, ta’ persuna li għex 3,300 Q.K.

Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-ċentri tas-saħħa tal-Mosta, Raħal Ġdid, u l-Furjana jiftħu għall-emerġenzi – 24 siegħa, sebat ijiem filġimgħa. Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-ċentru tas-saħħa tal-Gżira jiftaħ għall-emerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm, ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tas-saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

NUMRI REBBIEĦA SUPER 5 GRAND LOTTERY

24 39 20 32 43 06 03 09 05 09 09 00

23.09.2002 Titnieda l-ewwel verżjoni tal-Mozilla Firefox (Phoenix 0.1)

KOMPETIZZJONI KTIEB

kullhadd.com

18|09|2016 33

KOMPETIZZJONI KTIEB RAMON U SARDINELLU SILTA MILL-KTIEB

Ramon kien imqareb daqs xadin u l-praspar kien jivvintahom. Kien joħloq biċċa għawġ wara l-oħra, l-aktar għall-imsejkna ommu. Daqqa jkissrilha xi vażun, daqqa jaqfilha barra u drabi oħra jxerrdilha ż-żejt jew iz-zokkor. Darba waħda ddobba tliet żerrigħat kbar mingħand in-nannu Pinu. Kienu żerrigħat strambi, ta’ lewn aħmar bir-rigi suwed. Ramon fettillu jiżragħhom fil-ġnien bit-tama li jikbru f ’siġar li jagħmlu frott speċjali. Għall-ewwel ebda waħda ma nibtet u Ramon qata’ qalbu u ma baqax isaqqihom iżjed.

Iżda mbgħad nibtet waħda minnhom, dik tan-nofs, u minn hawn bdiet ġrajja tassew kurjuża li bilkemm titwemmen!

X’kien hemm mhux tas-soltu f ’dik ix-xitla stramba? Kien sema’ sew Ramon meta deherlu li x-xitla kienet kellmitu?

Kienet tassew xitla, jew xi ħaġa oħra?

U x’bidla kellha sseħħ fil-ħajja ta’ Ramon minħabba fiha?

Lelluxu l-Kanarin kien jgħanni ferħan fil-gaġġa tiegħu, Sufinu l-Qattus jongħos fuq is-siġġu, u l-mamà tkewwes xi ħaġa fil-kċina.

F’daqqa waħda nstema’ ħoss kbir ta’ ħġieġ jinkiser! Lelluxu tgerrex u qata’ l-għanja ħesrem, Sufinu twerwer u mar jistaħba taħt is-sodda, u l-mamà waqfet maħsuda f ’nofs il-kċina.

“Ramon taf-xjafek!” għajtet l-omm bil-kuċċarun f ’idha. “Issa x’kissirt?”

Minflok ma wieġeb it-tifel niżel jiġri t-taraġ u minn ħdejn l-antiporta għajjat: “Sejjer nara n-nanna tridnix naqdiha!” Imbagħad dabbar rasu ’l barra b’tisbita tal-antiporta kif kien jagħmel is-soltu meta jkollu l-faħam miblul.

Il-mamà telgħet tiġri fuq biex tara din id-darba x’kien ġara.

Sabet il-vetrina bi ħġieġa mkissra u l-umbrella tal-papà mitluqa flart qalb il-frak tal-ħġieġ. Fehmet mill-ewwel x’kienet il-biċċa. Dak l-imqarqaċ ta’ Ramon kien fettillu li jrid jitgħallem iwaqqaf l-umbrella magħluqa fuq geddumu, l-umbrella żelqitlu, laqtet bil-maqbad il-ħġieġa tal-vetrina u għamiltha frak!

Ramon kellu xi disa’ snin. Kien imqareb daqs xadin u l-praspar kien jivvintahom. L-għaqal u l-istudju qatt ma ried jaf bihom, iżda l-inkwiet kien jieklu bħall-pasti tal-krema.

Kien joħloq biċċa għawġ wara oħra għall-imsejkna ommu. Daqqa jkissrilha xi vażun, daqqa jaqfilha barra u drabi oħra jxerrdilha ż-żejt jew iz-zokkor. Darba minnhom saħansitra ddendel mal-linfa tassalott bix jipprova jitbandal bħal Tarzan qalb is-siġar!

Iżda inkwiet bħal dan ma kienx jerfgħu għall-mamà biss għax lillpapà u lin-nanniet kien sikwit idewwaqhulhom ukoll. U lanqas lill-għalliema tiegħu ma kien iħalli tgawdi l-paċi għax, b’mod jew ieħor, kien jisfratta l-klassi ta’ kuljum.

“Imma x’salib għandi b’dan it-tifel!” bdiet tgħid f ’qalbha l-mamà hi u tiġbor il-ħġieġ imkisser. “Imnalla li lilu biss għandi, għax li kieku kelli xi tnejn oħra bħalu kont immut blinkwiet! Din tal-lum oħra! Għandu

xorti li ma korriex b’din il-ħġieġa! U mank baqa’ ftit hawn ħalli jgħinni nnaddaf dan il-frak tal-ħġieġ…

Għamel il-ħsara u telaq jiġri għand in-nanna, ja brikkun In-nanna Roż ma kinetx toqgħod bogħod wisq… malli ddur il-kantuniera. Għalhekk Ramon ma damx ma wasal għandha.

Iżda mhux biex jaqdiha. Kellu f ’moħħu biss li jiffranka xi kastig li setgħet tagħtih ommu tal-ħsara li kien għamel. Għalhekk baqa’ dieħel dritt fil-kamra tal-ġnien fejn soltu kien isib in-nannu Pin jagħmel xi gaġġa jew isewwi xi biċċa għodda.

In-nanna Roż għamlet kikkra kafè bil-ħalib u daħħlitha lil Ramon flimkien ma’ żewġ qagħqiet talħmira. Dejjem kienet trid iżżoqqu xi ħaġa malli jirfes għandha. Kienet tħobbu wisq. U kienet dratu sew.

Għalhekk mill-ewwel indunat millbixra ta’ wiċċu li dik il-għodwa kien għadu kif għamel xi waħda minn tiegħu. Xtaqet tkun taf bil-biċċa ħalli bħas-soltu twiddbu biex irabbi l-għaqal. Imma mill-ewwel fehmet li dak il-ħin ma kienx se joqgħod jitkellem magħha għax kien ġa ntilef iħares b’interess kbir lejn dak li kien qed jagħmel in-nannu Pinu.

Għalhekk warrbet minn ħdejhom u marret tkompli tagħmel xi faċendi.

Ix-xwejjaħ kien firex xi folji minn gazzetta qadima fuq il-mejda quddiemu, neża’ ċ-ċintroin wiesa’ tal-ġild minn ma’ qaddu u qiegħdu ċatt minn tulu fuq il-gazzetti. Millkexxun tal-mejda ħareġ landa nugget iswed u żewġ xkupilji, waħda ftit ikbar mill-oħra. Imbagħad fetaħ illanda tan-nugget u beda jibblakka ċ-ċintorin bl-ixupilja ż-żgħira.

“Ara!” stagħġeb Ramon. “Mela int tibblakka ċ-ċintorin ukoll, nann?

U qasam waħda mill-qagħqiet talħmira u bdea jbillha fil-kafè.

“Iva, Ramon,” wieġeb in-nannu.

“Dan iċ-ċintorin tal-ġild u nħobb nibblakkah ħalli jibqa’ sabiħ u jleqq… Meta kont suldat kienu jobbligawna nibblakkaw iċ-ċintorin bħalma nibblakkaw iż-żarbun, u din id-drawwa bqajt inżommha sallum.”

Mistoqsija: Biex kissirha l-ħġieġa Ramon?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ONE Complex A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu il-ktieb: Ramon u Sardinellu. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 25 ta’ Settembru.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb mil-ONE Complex, il-Marsa, billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluż festi pubbliċi.

Intant, ir-rebbieħ tal-kotba Fil-Kċina ma’ Anton huwa: M. L. GRECH – Il-Birgu

34 18|09|2016

kullhadd.com

LOGĦOB

TISLIBA BIN-NUMRI POĠĠI N-NUMRI F’POSTHOM Bi 3 Numri 046 069 159 179 181 186 217 222 276 308 327 382 425 522 523 532 540 557 650 670 680 709 744 749 882 921 B’4 Numri

0566 1298 1610 1664 1724 1820 2770 2825 2833 3429 3452 3765 3923 4017 4953 5045 5736 5964 6768 6797 7152 7276 7744 7855 8217 8403 8406 8557 8572 9618

B’5 Numri

B’6 Numri

11645 12755 15612 20128 23820 26171 36780 41303 60669 65082 67051 68838 77111 78495 79603 84234

222814 294717 867834 904237 B’7 Numri 4954295 6652545 8679028 8784695 B’10 Numri 2678865268 5020676702

IR-RIŻULTAT TAL-ĦADD LI GĦADDA

0052 0334 ] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ xampù u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħatha lil: KOMPETIZZJONI WELLA, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000 Isem: Indirizz:

Rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: M. LIA – San Ġwann

WWW.KULLHADD.COM B’DISINN ĠDID U AKTAR INFORMAZZJONI

LOGĦOB

18|09|2016 35

kullhadd.com

IRBAĦ €100 FI FLUS

141

Ibgħat dawn iż-żewġ kompetizzjonijiet f ’daqqa fl-indirizz: IRBAĦ €25 FI FLUS, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000 Idħol biċ-ċans li tirbaħ magħna.

TISLIBA Mimdudin:

1.

Seraqli? (5) 4.

Kompli l-qawl: Ara

.... min hi u ngħidlek

min hi (4) 7,23. Ma ħax gost (6) 9,11. Kulur id-deheb? (5) 10.

Mod (6) 12.

Xtaqet (6) 16. Ħares (3) 18,21W. Sieq?! (5) 19.

Ara 3 20,12W. Tal-biża’ (7) 21.

Bżonn l-ikel! (3) 23.

Ara 7 24.

Bdoti mħawda (5)

Weqfin:

1.

2,17.

3,19.

5,6.

6.

8.

11.

12.

13.

14.

15.

17.

21.

22.

Iebsa din (6) Hekk ħaseb (6) Fdal tan-nar (6) Iżarmaw (6) Ara 5 Rapport finanzjarju?

(9) Ara 9 Ara 20 Perjodu (3) Ma tibqax sħuna (6) Jikkura (6) Ara 2 Ara 18 Kontra mejjet (3)

SOLUZZJONI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA Mimdudin:

Weqfin:

1. Mejju, 4. Jiem, 7,11. Safi, 9. Jar, 10. Attard, 12. Miżata, 18. RK, 19. VAT, 20. Makku, 21. Jab, 23. Ninu, 24. Ittra

1. Majjal, 2,12 wieqfa. Jarmi, 3. USA, 5,16. Isalli, 6,21 wieqfa. Midjun, 8. Attakkati, 13,22. Żraben, 14. Avukat, 15. Statwa, 17. Lia

QED TAGĦRAFHOM? Fir-ritratt hemm żewġ uċuħ f ’wiċċ wieħed.

Qed tagħrafhom? Ħjiel: It-tnejn li huma ħadmu fil-film Grown Ups. Personalità 1: Personalità 2: Isem: Indirizz: Nru tat-telefown:

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

Il-premju ta’ €25 illum żdied għal €100! Sabiex tipparteċipa ibgħat din il-paġna bħas-soltu. Apparti minn hekk żomm il-logos tal-KullĦadd talġimgħat ta’ qabel, billi tqasqashom mill-ewwel paġna tal-gazzetta bid-data tal-ħarġa tidher, u tibgħathom flimkien ma’ din il-paġna.

Għalhekk, ibgħat il-paġna ta’ din il-logħba tal-lum il-Ħadd 18 ta’ Settembru flimkien mal-logos tal-ħarġiet tal-4 u l-11 ta’ Settembru biex tidħol biċ-ċans li tirbaħ €100.

RIŻULTATI TAL-ĠIMGĦA L-OĦRA

Jennifer Lawrence

Ir-rebbieħ tal-ġimgħa l-oħra: M. COLEIRO – Birkirkara L-ittri rebbieħa jintbagħtu fix-xahar ta’ wara li tkun intrebħet il-kompetizzjoni.

Gwyneth Paltrow

36 18|09|2016

kullhadd.com

SPORTS

BIDU EĊĊEZZJONALI TAL-ĠIMGĦA EWROPEA TAL-ISPORT

Il-ġimgħa l-oħra fi Pjazza San Ġorg il-Belt sar il-ftuħ uffiċjali tal-Ġimgħa Ewropea tal-Isport li beda bi Flash Move, żifna kkordinata millpajjiżi kollha tal-Unjoni Ewropea. Il-pjazza kienet miżgħuda bin-nies li lkoll żifnu għall-mużika talkantawtur Malti Malcolm Pisani. Id-diska Ale O intgħażlet bħala d-diska uffiċjali u ntużat millpajjiżi kollha.

Imbagħad, mis-6.00pm ’il quddiem, bdiet attività mifruxa fuq jumejn fil-Bajja s-Sabiħa ta’ Birżebbuġa b’diversi tournaments sportivi, fosthom il-Maltco Indoor Rowing Challenge, fejn ħadu sehem ’il fuq minn mitt ruħ fid-diversi kategoriji.

Għal sena oħra kienet attività ta’ suċċess fejn ilparteċipanti ħadu sehem bi ħġarhom u n-nies

preżenti setgħu jgawdu mill-atmosfera pożittiva li kien hemm. Min mar Birżebbuġa gawda wkoll minn sessjonijiet bla ħlas tal-aerobics, piloxing, aikido, beach games, tai chi, tug of war u ħafna attivitajiet oħrajn, fosthom bouncy castles.

Il-Gimgħa Ewropea tal-Isport tissokta llejla bl-ewwel minn tliet mixjiet li se jsiru matul din il-ġimgħa. SportMalta qed tħeġġeġ lill-pubbliku biex illejla jiltaqa’ f ’Buġibba għall-promenade walk, imbagħad matul il-ġimgħa jkun hemm oħra f ’TasSliema u mixja oħra f ’Wied il-Għajn. Attività oħra se ssir nhar il-Ħamis 15 ta’ Settembru fejn il-pubbliku jkun jista’ jżur wieħed mill-gyms li ngħaqdu ma’ SportMalta f ’dan il-proġett u jieħu t-taħrig u l-użu tal-post bla ħlas.

SportMalta tkompli bil-ħidma tagħha biex l-isport isir parti integrali minn ħajjitna u jagħmel il-ħajja ta’ dawk li jipprattikawh aħjar billi jżommu ruħhom attivi. Għalhekk qed tħeġġeġ lillpubbliku biex ikompli jipparteċipa bi ħġaru fiddiversi attivitajiet li qed jiġu organizzati f ’diversi lokalitajiet. Din il-ġimgħa hija waħda mill-għodod li l-Kummissjoni Ewropea ħolqot biex tgħin filġlieda kontra l-inattività fiżika. L-għan ta’ din il-gimgħa huwa li, kemm jista’ jkun, ċittadini Ewropej jintlaħqu mill-messaġġ #BeActive u jiġu ispirati biex l-attività fiżika, sempliċi kemm hi sempliċi, issir parti minn ħajjithom.

Għal aktar informazzjoni żur is-sit www. maltabeactive.com

SPORTS

kullhadd.com

18|09|2016 37

PREMIER INGLIŻ

RIŻULTATI 1-2 1-4 3-0 4-0 4-2 Tard

Chlesea Hull City Leicester City Manchester City West Bromwich Albion Everton

Liverpool Arsenal Burnley AFC Bournemouth West Ham United Middlesbrough

*Ir-riżultat kien magħruf wara li morna għall-istampar

LOGĦOB GĦAL-LUM 13.00 15.15 15.15 17.30

Watford Crystal Palace Southampton Tottenham Hotspur

vs vs vs vs

Manchester United Stoke City Swansea City Sunderland

KLASSIFIKA

Wayne Rooney waqt it-taħriġ Rooney, Valencia u Shaw Middlesbrough fl-ewwel logħba tal-istaġun. lura fl-iskwadra Minn dik il-logħba lil hawn, Illum kmieni wara nofsinhar, it-tim ta’ Hughes qabad init-tim tal-Manchester United niżla, fejn apparti li dan kien se jkun qed jipprova li jerġa’ imkeċċi minn fuq il-bank tasjaqbad it-triq tar-rebħ wara sostituti, it-tim tiegħu qala’ żewġ telfiet infila, l-ewwel fid- tkaxkira bi skor ta’ 4-0 kontra Sadanittant, derby kontra Manchester City, t-Tottenham. imbagħad fil-kompetizzjoni Crystal Palace se jkunu qed tal-Europa League kontra ifittxu t-tieni rebħa u ġejjin għal Feyenoord barra minn din il-logħba wara rebħa ta’ 2-1 darhom. Din kienet ġimgħa kontra l-istess Middlesbrough. diżappuntanti għal Jose Nieqes għall-Palace se jkun Mourinho hekk kif tilfu 2-1 hemm Yohan Cabaye għax kontra s-City u 1-0 kontra għadu qed jirkupra minn injury t-tim Olandiż f ’Rotterdam. fil-groin. Connor Wickham, Watford bħalissa għandhom Christian Benteke u ħuh iżerba’ punti minn erba’ żgħir Jonathan, kollha jistgħu logħbiet, fosthom it-telfa jibdew mal-ewwel ħdax. Ilf ’rebħa li dawru kontra West Palace rebħu erba’ logħbiet Ham barra minn darhom, fejn minn sitta kontra Stoke, blminn 2-0 spiċċaw rebbieħ 4-2. oħrajn jissarrfu f ’draw u Din il-logħba kontra l-United telfa. Fil-fatt, l-unika rebħa tkompli s-sensiela ta’ konfronti ta’ Stoke fuq dan it-tim waslet diffiċli għat-tim ta’ Walter f ’Awwissu tal-2013.

Mazzarri li diġà tilef kontra timijiet ta’ stoffa bħal Chelsea Charlie Austin jittama li u Arsenal. Il-kowċ Taljan jżomm postu mistenni jibda b’tim simili għal dak li għeleb lil West Ham fil- L-attakkant Ingliż Charlie London Stadium.

Austin jista’ jitlef postu millMadankollu, id-difensuri ewwel ħdax ta’ Southampton Younes Kabour u Sebastian fil-logħba tal-lum kontra Prodl, għadhom mhux ċerti Swansea, minkejja li skurja mija fil-mija jibdewx jew le. żewġ gowls fl-Europa League, Għall-United mistennija li fir-rebħa kontra Sparta jirritornaw lura d-difensuri Prague. Madankollu, is-Saints Luke Shaw u Antonio Valencia, għadhom qed ifittxu l-ewwel flimkien mal-attakkant Ingliż rebħa tagħhom dan l-istaġun, Wayne Rooney, li lkoll kienu iżda wrew il-potenzjali mserraħ għal-logħba ta’ fost tagħhom b’prestazzjoni tajba il-ġimgħa. kontra t-tim mir-Repubblika Ċeka b’rebħa ta’ 3-0.

Mark Hughes għadu jfittex Minkejja li għamel seba’ l-ewwel rebħa bidliet mit-tim li tilef 2-1 kontra Arsenal s-Sibt li It-tim ta’ Stoke għadu qed għadda, Claude Puel irrifjuta li ifittex l-ewwel rebħa tiegħu jiggarantixxi post awtomatika dan l-istaġun wara bidu għal Austin mal-ewwel ħdax. diżastruż dan l-istaġun fil- Swansea għadhom ġejjin minn Kampjonat Ingliż. Fil-fatt, qed draw missielet ta’ 2-2 kontra jittamaw li dan iseħħ illum, fil- Chelsea f ’darhom nhar il-Ħad logħba kontra Crystal Palace, li għadda. Wara din il-logħba, barra minn darhom. Il-Potters it-tim minn Wales għandhom bħalissa jinsabu f ’qiegħ il- żewġ logħbiet kontra klassifika wara li tilfu l-logħob Manchester City fil-kampjonat kollu minn barra waħda, meta u fil-League Cup u jsegwu kienu ġew draw ta’ 1-1 kontra wara dawn hemm konfronti

kontra Liverpool u Arsenal.

Intant, is-Saints se jkunu qed jaraw jekk Jay Rodriguez ikunx disponibbli li jilgħab wara li dan daħal jilgħab filpartita u skurjaw gowl fl-aħħar minuti kontra Sparta Prague.

James Ward-Prowse jista’ jkun fuq il-bank tas-sostituti u t-trasferiment rekord talklabb Sofiane Bougal għadu mweġġa’ b’injury fl-irkoppa, u anki Jeremy Pied.

Spurs ifittxu li jirkupraw Tottenham se jfittxu li jirkupraw mit-telfa ta’ fost il-ġimgħa fiċ-Champions League kontra Monanco, meta llum jilqgħu f ’darhom lil Sunderland. Il-kampanja Ewropea għal Tottenham f ’Wembley bdiet fuq sieq ħażina b’telfa ta’ 2-1 kontra Monaco, iżda l-plejers ta’ Mauricio Pochettino għadhom iridu jitilfu dan l-istaġun filKampjonat Ingliż. B’żewġ rebħiet u żewġ draws, Spurs huma wieħed mill-erba’ timijiet li għadhom mhux megħluba, u fil-fatt huma jinsabu l-favoriti netti fuq il-karta lil Sunderland, tim li kiseb biss punt s’issa.

Riċentament, it-tim ta’ David Moyes għadu kemm ġej minn tkaxkira oħra kontra t-tim ta’ Everton, bl-attakkant Belġjan Romelu Lukaku jiskurja tliet gowls. Mousa Dembele huwa mistenni li jagħmel l-ewwel apparenza tiegħu wara li rritorna minn sospensjoni ta’ sitt logħbiet, imma Pochettino qal li Danny Rose għadu fadallu ġimgħa biex jirkupra minn injury fil-hamstring.

Kieran Trippeir, Moussa Sissoka u Victor Wanyama kollha jistgħu jieħdu postu, b’Pochettino jammetta li jista’ jserraħ xi plejers. Il-plejer il-ġdid Georges-Kevin Nkoudou għadu mhux lest għad-debutt wara t-trasferiment tiegħu ma’ Tottenham mingħand Marseille.

TIM

L

R

D

T

F

K

PT

1

Manchester City

5

5

0

0

15

4

15

2

Arsenal

5

3

1

1

12

7

10

3

Everton*

4

3

1

0

7

2

10

4

Chelsea

5

3

1

1

10

6

10

5

Liverpool

5

3

1

1

11

8

10

6

Manchester United

4

3

0

1

7

3

9

7

Tottenham Hotspur

4

2

2

0

7

2

8

8

West Bromwich Albion

5

2

1

2

6

5

7

9

Leicester City

5

2

1

2

7

7

7

10

Hull City

5

2

1

2

6

7

7

11

Middlesbrough*

4

1

2

1

4

4

5

12

Watford

4

1

1

2

7

8

4

13

Crystal Palace

4

1

1

2

3

4

4

14

Swansea City

4

1

1

2

4

6

4

15

Burnley

5

1

1

3

3

8

4

16

AFC Bournemouth

5

1

1

3

3

9

4

17

West Ham United

5

1

0

4

7

13

3

18

Southampton

4

0

2

2

3

6

2

19

Sunderland

4

0

1

3

3

8

1

20

Stoke City

4

0

1

3

2

10

1

Mauricio Pochettino wara t-telfa kontra Monaco

38 18|09|2016

kullhadd.com

SPORTS

SERIE A l-istorja Udinese se jippruvaw domestikament kienet mod ieħor. Iniżommu r-ritmu Neroverdi kienu sfortunati Il-logħba kmieni li hemm li raw li r-rebħa tagħhom ta’ illum tlaqqa’ lit-tim ta’ 2-1 kontra Pescara nbidlet Udinese kontra Chievo, f ’telfa ta’ 3-0, wara li rriżulta b’dan tal-ewwel jittama li li lagħbu plejer ineliġibbli, jkompli jżomm ir-ritmu iżda kontra Juventus ma u jibni momentum wara kienx ħaqqhom jirbħu. żewġ rebħiet infila, fejn it- Genoa, min-naħa l-oħra, tim ta’ Chievo ilu ma jirbaħ kellhom l-aħħar logħba f ’dan il-grawnd għal tmien tagħhom kontra Fiorentina minħabba snin. Minkejja li Udinese mħassra kellhom bidu iebes meta l-maltemp, u issa jkun ferm qalgħu erba’ u tidwira interessanti li naraw kif din kontra Roma fil-Coppa il-waqfa taffettwahomx filItalia, it-tim ta’ Beppe grawnd, hekk kif qabel ġara Iacchi rnexxielu jirbħu dan, huma kienu rebħu sitta żewġ rebħiet wara xulxin minn sitta. kontra Empoli u Milan bi Stipe Perica jkun is-sostitut L-ewwel rebħa u clean stilla b’żewġ gowls fl-aħħar sheet għal Joe Hart? fiż-żewġ logħbiet. L-istorja ta’ dan il-konfront ukoll L-ebda tim minn dak ta’ tiffavorixxi lil Udinese, Torino u ta’ Empoli ma hekk kif Chievo rebħu biss rnexxielu jżomm clean darbtejn fi ħdax-il darba, sheet s’issa, għalhekk se l-akta riċenti r-rebħa ta’ 1-0 tkun logħba interessanti f ’Novembru tal-2008. għaż-żewġ timijiet, b’mod Min-naħa l-oħra, it- speċjali għall-gowler tim Chievo, minkejja li Ingliż Joe Hart li wkoll esperjenza titjib mill-istaġun għadu qed ifittex l-ewwel li għadda, il-logħbiet barra rebħa tiegħu ma’ Torino. minn darhom xorta waħda Dan il-konfront għandu baqgħu problema. Uġigħ l-potenzjal li jkun wieħed ta’ ras għal Chievo hija miftuħ ħafna bid-dgħjufijiet l-għażla tal-attakkanti fejn fiż-żewġ settijiet ta’ difiża, għandu fejn jagħżel bejn iżda ta’ pjaċir fl-istess ħin Roberto Inglese, Riccardo minħabba l-attakk rikk li Meggiorini u l-veteran għandhom iż-żewġ naħat.

Sergio Pellissier. Huwa Fil-fatt, iż-żewġ timijiet qed mistenni li Chievo jilagħbu jaraw din il-logħba bħala l-logħba tal-pussess biex waħda li tista’ tintrebaħ u jagħmluha aktar diffiċli li b’hekk tista’ sservihom għal Udinese, imma dan ta’ pjattaforma biex jaqbdu l-istil iħallihom vulnerabbli ritmu dan l-istaġun. fuq il-kontrattakk.

Minkejja li ma tantx tiġi innutata ħafna, il-kowċ Sassuolo mimlijin Sinisa Mihajlovic wiret tim kunfidenza b’talent kbir fosthom bi plejers eċitanti bħal Andre Sassuolo jinsabu mimlijin Belotti, Daniele Baselli, bil-kunfidenza wara Davide Zappacosta u li għelbu faċilment lil Marco Benassi, flimkien Athletic Bilbao bl-iskor ma’ plejers ta’ esperjenza ta’ 3-0 fl-ewwel logħba bħal Hart, Iago Falque, tagħhom fl-Europa League. Adem Ljajic u Leaonardo Madankollu, se jkunu Castan. Fi kliem ieħor, qed jilqgħu f ’darhom lit- kollox huwa possibbli għattim ta’ Genoa li wkoll tim Torino, li għall-inqas, jinsab f ’forma brillanti. Il- jekk ikunu konsistenti logħba ta’ fost il-ġimgħa għandhom jisfidaw għallfl-Ewropa, kienet l-ewwel post fl-Europa League. waħda tax-xorta tagħha. Sadanittant, it-tim ta’ Fil-fatt, din l-aħbar kellha Empoli għadu ma weriex tiddomina l-aħbarijiet, iżda l-istess qawwa fl-attakk r-rebħa stupenda mhux bħall-istaġun li għadda, blmistennija tagħhom fuq unika rebħa s’issa waslet il-klabb Spanjol ħadet kontra Crotone. preċedenza.

Fil-playoffs huma kienu rnexxielhom Mistenni derby jaħraq jegħlbu kemm lil Luzern bejn Inter u Juve u anki lil Crvena Zvezda b’aggregate ta’ 4-1 fiż-żewġ Id-Derby tal-Italja logħbiet. Ir-rebħa kontra tal-lum wasal wara Athletic kienet l-unika riżultati diżappuntati reazzjoni li ried jara l-kowċ għaż-żewġ timijiet filEusebio Di Francesco kompetizzjonijiet Ewropej wara t-telfa ta’ 3-1 kontra rispettivi. Madankollu, idJuventus fit-tielet logħba differenza ewlenija bejn tal-istaġun.

Inter u Juventus hija li t-tim Minkejja li kienu stupendi tal-aħħar ġew draw kontra fix-xena Ewropea, tim tajjeb bħalma huwa

s-Seville. Inter, min-naħa tagħhom, tilfu f ’darhom kontra t-tim ta’ Hapoel Be’er Sheva bl-iskor ta’ 2-0, l-istess tim li tilef kontra Celtic bl-iskor ta’ 5-2. Minkejja li Juventus għandhom rekord perfett s’issa fil-Kampjonat Taljan, it-tim ta’ Inter kiseb biss erba’ punti kontra tliet timijiet li ssoltu jiġġieldu biex ma jaqgħux.

Min-naħa l-oħra, Juventus għelbu lil Lazio u lil Fiorentina, filwaqt li Inter kien esposti għall-aħħar kontra Pescara u Chievo, u kienu fortunati li flAdriatico kisbu t-tliet punti.

Intant, rapporti li dehru filmidja, qalu li kien hemm laqgħa bejn id-diriġenti ta’ Inter u Frank De Boer, fejn dan ingħata parir li jaqleb il-formazzjoni tiegħu minn 3-5-2 għal 4-2-3-1, wara li De Boer stess uża l-ewwel formazzjoni fit-telfa kontra Chievo. Għal Juventus, fil-forma bħalissa żgur li jinsab Gonzalo Higuain u ma tkunx sorpriża li jerġa’ jkun fuq il-lista tal-iskorers, minkejja l-kritika li qala’.

Logħba missielta Artemio Franchi

Massimiliano Allegri

Frank De Boer

fl-

Żewġ timijiet oħra tajbin flItalja se jkunu qed jiltaqgħu llejla fl-Artemio Franchi hekk kif Fiorentina jilqgħu f ’darhom lil Roma. Kien bidu kemxejn konfuż għat-tim ta’ Paulo Sousa hekk kif fl-ewwel ġurnata huma tilfu kontra Juventus, li mbagħad segwew b’rebħa kontra Chievo, u l-logħba tal-ġimgħa l-oħra kontra l-Genoa tħassret.

Minħabba l-fatt li Sousa ma kienx involut ħafna fissuq tat-trasferimenti, huwa jinsab frustrat li m’għandux il-plejers li jixtieq għaddispożizzjoni tiegħu.

Minkejja kollox, huwa rnexxielu jżomm in-nukleu tal-plejers tas-sena l-oħra.

Sadanittant, xorta waħda għad fadal toqba fin-nofs għal dan it-tim, b’ħafna mill-pressjoni qed tintefa’ fuq żgħażagħ fosthom Maxi Olivera. L-akkwist ilġdid mingħand Aston Villa, Carlos Sanches, qeda tajjeb lil dan it-tim bl-enerġija u l-persistenza tiegħu li jirbaħ il-ballun. It-trio fl-attakk ta’ Borja Valero, Josip Ilicic u Nikola Kalinic se jkun qed jagħmel minn kollox biex jibda jiskurja dan l-istaġun. Għar-Roma, din se tkun opportunità biex jikkonfermaw ir-relevanza tagħhom dan l-istaġun wara li sofrew l-ewwel telfa kontra Sampdoria l-ġimgħa l-oħra.

LOGĦOB TAL-BIERAĦ Tard Tard

Lazio SSC Napoli

Pescara Bologna

*Ir-riżultati kienu magħrufa wara li morna għall-istampar

LOGĦOB GĦAL-LUM 12.30 15.00 15.00 15.00 15.00 18.00 20.45

Udinese Cagliari Crotone Sassuolo Torino Inter Fiorentina

vs vs vs vs vs vs vs

ChievoVerona Atalanta Palermo Genoa Empoli Juventus Roma

KLASSIFIKA TIM

L

R

D

T

F

K

PT

1

Juventus

3

3

0

0

6

2

9

2

Napoli*

3

2

1

0

9

4

7

3

Roma

3

2

1

0

9

4

7

4

Genoa

2

2

0

0

6

2

6

5

Sampdoria

4

2

0

2

5

5

6

6

Milan

4

2

0

2

6

7

6

7

Udinese

3

2

0

1

3

4

6

8

Bologna*

3

2

0

1

4

6

6

9

Pescara*

3

1

1

1

6

4

4

10

Chievo

3

1

1

1

3

2

4

11

Lazio*

3

1

1

1

5

5

4

12

Internazionale

3

1

1

1

3

4

4

13

Torino

3

1

0

2

8

6

3

14

Fiorentina

2

1

0

1

2

2

3

15

Atalanta

3

1

0

2

6

7

3

16

Empoli

3

1

0

2

2

4

3

17

Sassuolo

3

1

0

2

2

6

3

18

Cagliari

3

0

1

2

4

7

1

19

Palermo

3

0

1

2

1

5

1

20

Crotone

3

0

0

3

2

6

0

FORMULA 1

kullhadd.com

18|09|2016 39

RAPPORT U ANALIŻI TA’ LIAM GAUCI TELLIEQA NRU

15

Numru ta’ dawriet 61 Tul tat-tellieqa 308.828KM

28°c

Dawra rekord D.Ricciardo

Super Soft

Rebbieħ tal-2015 S.Vettel

Soft

2015

SINGAPORE MARINA BAY MARINA BAY STREET CIRCUIT

ROSBERG DOMINANTI

Bħal f ’Monaco, il-kisba talpole position f ’Singapore hija importanti ħafna għal min qed jaspira li jispiċċa t-tellieqa fuq quddiem. Fil-fatt, tul dawn l-aħħar ħames snin, erbgħa minn dawk li telqu mill-pole rebħu t-tellieqa.

Is-sewwieqa tal-Mercedes ħarġu bl-Ultrasofts biex jippruvaw jiksbu ħin tajjeb mill-ewwel.

Dan l-għan intlaħaq hekk kif ilħin tagħhom kien biżżejjed biex jaslu għal Q2. Min-naħa l-oħra, it-timijiet li bdew bis-Supersofts kellhom jidħlu lura fil-pits għal sett ta’ roti aktar kompetittiv.

Wara ħdax-il minuta, Vettel informa lill-Ferrari li kien qiegħed iħoss xi ħaġa ħażina

Tyres għad-dispożizzjoni Temperatura tal-art 28°c Ultra Soft Temperatura tal-arja

fil-vettura.

Fil-fatt ir-rota tax-xellug ta’ quddiem bdiet tinqata’ ħafna minn mal-art, indikazzjoni li l-Ġermaniż kien qiegħed isofri minn problema fis-sospensjonijiet.

Huwa baqa’ fuq it-traċċat hekk kif il-ħsara li kellu ma setgħetx tiġi rranġata fil-ftit ħin li kien għad għandu għaddispożizzjoni.

Madankollu, huwa ma rnexxielux itejjeb il-ħin tiegħu fl-istat li kien u spiċċa eliminat mill-kwalifiki.

Għad-differenza tal-Mercedes, li reġgħu għażlu l-Ultras, ir-Red Bulls ikkommettew ruħhom li jibdew it-tellieqa bis-Supersofts hekk kif kisbu l-aħjar ħin tagħhom f ’Q2 b’dawn ir-roti.

POŻ.

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Riħ 6 km/hr

Rai 1 14.00 Diretta

Umdità 72%

ISEM IS-SEWWIEQ Nico Rosberg Daniel Ricciardo Lewis Hamilton Max Verstappen Kimi Räikkönen Carlos Sainz Daniil Kvyat Nico Hulkenberg Fernando Alonso Sergio Perez

Dan kien sinjal li kienu kunfidenti li qegħdin igawdu minn vantaġġ tajjeb fil-pass ikkumparati malĠermaniżi. Madankollu, l-aħjar ħin tal-Mercedes kien kważi sekonda anqas minn dak tar-Red Bulls. Għaldaqstant, il-kalkolu tagħhom jaf ma kienx korrett.

Q3 bdiet ftit minuti tard minħabba

TIM Mercedes Red Bull Mercedes Red Bull Ferrari Toro Rosso Toro Rosso Force India McLaren Force India

ĦIN 1:42.584 1:43.115 1:43.288 1:43.328 1:43.540 1:44.197 1:44.469 1:44.479 1:44.553 1:44.582

inċident li kellu Grosjean lejn l-aħħar tas-sessjoni preċedenti.

Rosberg kiseb il-pole f ’din il-fażi b’ħin tajjeb li kien madwar nofs sekonda aħjar minn ta’ Ricciardo.

Sadanittant, Hamilton spiċċa fittielet post wara li għamel żball flaħħar tentattiv tiegħu li telfu ħin prezzjuż.

LIL HINN MIĊ-ĊIRKWIT Il-futur tas-sewwieqa, u xi figuri ta’ wara l-kwinti, kienu l-aktar aħbarijiet li ġibdu l-attenzjoni din il-ġimgħa hekk kif it-timijiet qegħdin jiffinalizzaw il-pjanijiet tagħhom għall-2017. Fuq l-istess tema tal-preparamenti, xi timijiet ħabbru b’mod formali li ilhom numru ta’ xhur jaħdmu fuq l-iżvilupp tal-vetturi tagħhom għall-2017, staġun li se jara l-implimentazzjoni ta’ diversi bidliet fir-regolamenti tekniċi talisport.

Lowe mal-Ferrari?

Għajdut persistenti fil-paddock tal-Formula 1 qegħdin isostnu li l-Ferrari waslu għal ftehim maddirettur tekniku tal-Mercedes Paddy Lowe biex dan jingħaqad magħhom fl-2017. Dawn l-għejdut komplew jissaħħu wara li kien hemm rapporti li hu u l-mara tiegħu kienu qegħdin iżuru l-bażi tal-Ferrari f ’Maranello.

Lowe ngħaqad mal-Mercedes minn mal-McLaren fl-2013 meta ħa f ’idejh bosta mirresponsabbiltajiet ta’ Ross Brawn.

Il-wasla tiegħu hija meqjusa bħala waħda mir-raġunijiet prinċipali għalfejn il-Mercedes irnexxielhom jipproduċu power units daqstant dominanti mill-2014 ‘l hawn.

La Lowe u lanqas il-Ferrari ma kkonfermaw dan il-ftehim.

L-aktar referenza diretta li kellna fl-aħħar jiem għal din il-kwistjoni mill-‘Cavallino Rampante’ waslet mingħand Sebastian Vettel li qal biss li sa fejn jaf hu Lowe mhuwiex fis-suq biex jiċċaqlaq.

hemm xnieha li Magnussen tahom ultimatum biex jieħdu deċiżjoni sal-aħħar ta’ dan ix-xahar biex jilħaq jaħseb għal post alternattiv ta’ impjieg għall-2017 qabel ma jkun tard wisq.

Problemi għar-Renault?

Fejn jidħol l-iżvilupp tal-vetturi, kien hemm diversi timijiet li ħabbru b’mod uffiċjali li qegħdin jiffukaw fuq l-2017. Fost dawn hemm ir-Red Bull Racing fejn it-team principal tagħhom Christian Horner żvela li għandhom biss xi żviluppi żgħar x’jimplimentaw għal dan l-istaġun tul l-aħħar tlielaq.

Il-kontroparti tiegħu tal-Haas F1, Guenther Steiner, sostna li t-tim Amerikan ilu saħansitra minn Ġunju li ġab fi tmiem ir-riċerka u l-iżvilupp għall-2016. L-aħħar frott ta’ din ir-riċerka qegħdin narawh f ’Singapore fejn it-tim se jintroduċi pakkett ta’ żviluppi sostanzjali li se jikkonċernaw ilġewnaħ ta’ quddiem, il-qiegħ talvettura u l-brejkijiet.

Trasferimenti ta’ xorta differenti qegħdin jaħdmu fuqhom irRenault li bħalissa qed jippruvaw jiksbu s-servizzi ta’ sewwieq ta’ esperjenza biex jgħinhom jiżviluppaw vettura rebbieħa malajr kemm jista’ jkun. Madankollu, rapporti li dehru fl-aħħar jiem fil-midja sportiva indikaw li din it-tfittxija mhix qiegħda tirnexxi.

Dan hekk kif il-kandidati favuriti tagħhom Sergio Perez u Valtteri Bottas jidhru intenzjonati li jibqgħu fejn qegħdin.

Deċiżjoni dwar is-sewwieqa għall-2017 kienet mistennija filbidu ta’ Settembru. Però, għal raġunijiet mhux magħrufa, din id-deċiżjoni ma waslitx – ħaġa li kienet ikkonfermata mis-sewwieq tagħhom Kevin Magnussen. Jekk l-affarijiet ikomplu sejrin kif inhuma hemm il-possibbiltà li anki l-koppja ta’ sewwieqa li għandhom bħalissa jistgħu jitilfu. Dan għaliex

Jiffukaw fuq 2017

Se jkunu minn ta’ quddiem?

Fuq nota simili, Yusuke Hasegawa, il-kap tad-dipartiment tal-iżvilupp tal-Honda, żvela li l-prijorità tiegħu matul dan l-istaġun kienet iż-

żieda fir-rendiment. Huwa spjega li matul ix-xitwa li għaddiet huwa ħassu sodisfatt bir-rendiment tal-power unit u għalhekk dawwar l-attenzjoni tiegħu fuq l-affidabbiltà biex ma jerġax ikun hemm il-problemi li rajna fl-2015.

Madankollu, fl-ewwel tlielaq sal-2016 deher ċar li l-magni talHonda kienu qegħdin isofru minn defiċit sostanzjali f ’termini ta’ rendiment ikkumparati mattimijiet prinċipali. Għaldaqstant, huwa reġa’ dawwar il-maġġorparti tar-riżorsi tad-dipartiment tiegħu fuq ir-rendiment, deċiżjoni li għenet lill-McLaren jiksbu l-punti b’mod konsistenti tul l-aħħar xhur.

Sadanittant, Fernando Alonso, li sa riċentement kien ottimista dwar il-prospettivi tal-McLaren għallġejjieni, fl-aħħar jiem naqqas kemxejn l-aspettattivi għall-2017.

Dan għamlu f ’kummenti li ta lill-midja sportiva fejn sostna li huwa mhuwiex ċert li l-McLaren jistgħu jkunu qegħdin jikkompetu mat-timijiet ta’ quddiem matul l-istaġun li ġej.

Huwa ma eskludiex li t-tim jista’ jagħmel diversi passi ‘l quddiem hekk kif il-Honda issa għandha naqra esperjenza mhux ħażin bilmagni ibridi. Però, huwa sostna li għalissa huwa jqis rebħa fl-2017 bħala “ottimistika ħafna”.

40 18|09|2016

kullhadd.com

LOKALI

DEJN MIBDUL F’ĊEDOLI • SEJĦU KUNTRATTURI U KUMPANIJI BIEX ID-DEJN BIDLUH F’ĊEDOLI • SIMON BUSUTTIL IRNEXXIELU JIPPOSPONI L-PROBLEMA TAD-DEJN IŻDA ŻIEDHA Mhux magħruf kemm il-Partit Nazzjonalista daħħal flus kontanti mill-iskema taċ-ċedoli.

Li hu żgur hu li kien hemm eluf ta’ ewro li minn dejn inbidlu f ’ċedoli, biex fil-verità l-Partit Nazzjonalista ma jkun daħħal xejn iżda jkun ippospona biss l-isfida tad-dejn li llum huwa sigriet magħruf li fil-Partit Nazzjonalista jlaħħaq il-miljuni ta’ ewro.

Dan ikkonfermawh l-istess sorsi tagħna li fl-aħħar ġimgħat kienu ippruvati korretti f ’aħbar wara oħra li ppubblikajna.

Fosthom li t-tim ta’ kandidati li kien approva l-Partit Nazzjonalista fl-aħħar jiem kien se jkun żgħir; saħansitra l-iżgħar wieħed f ’diversi snin li matulhom il-PN għażel li jħabbar kandidati qabel l-Indipendenza.

Issa, dawn l-imkejjen spjegaw kif il-Partit Nazzjonalista, permezz ta’ Ann Fenech u Alex Perici Calascione, bagħat għal nies li l-Partit Nazzjonalista għandu jagħtihom eluf ta’ ewro. Lil dawn talbuhom biex dak id-dejn jew parti minnu

jibdluh f ’ċedola fejn jitħallsu tiegħu fuq medda ta’ snin bi mgħax ta’ 4%. Kull €10,000 tinbidel f ’ċedola.

Jirriżulta li kien hemm numru ta’ kumpaniji li aċċettaw dan it-tip ta’ arranġament bilgħan li jibdew jieħdu xi ħaġa

minn dak li ilhom biex jieħdu s-snin. Oħrajn kienu offruti din l-iskema fl-aħħar jiem meta, b’reazzjoni għall-aħbar ta’ Simon Busuttil li l-Partit Nazzjonalista ġabar €3 miljun, ċemplu biex jiġbru flushom mingħand il-PN .

Fid-dawl li din l-iskema hija mdawra bis-sigrieti, it-tagħrif ta’ kemm hemm minnu self ġdid u ieħor dejn li nbidel f ’ċedoli mhux magħruf. Li hu żgur, sostnew l-imkejjen tal-KullĦadd, hi li dawn l-arranġamenti saru għax

dwarha tkellmu wkoll kumpaniji li daħlu fl-iskema.

Iċ-ċedoli, li meta tnidew daħlu mill-ewwel f ’kontroversja għax huma bypass għal-Liġi tal-Finanzjament tal-Partiti, reġgħu ddominaw l-aħbarijiet fl-aħħar jiem wara li l-Ħadd li għadda Simon Busuttil ħabbar bi prominenza li mill-iskema ġabar €3 miljun.

Minkejja dan, fl-aħħar jiem Simon Busuttil u l-Partit Nazzjonalista baqgħu jinsistu li jżommu kollox sigriet. Mhux biss Simon Busuttil baqa’ jirrifjuta li jippubblika l-ismijiet ta’ dawk li sellfu b’mod sigriet, iżda l-Partit Nazzjonalista rrifjuta wkoll li jieħu sehem fi programmi dwar is-suġġett, b’Ann Fenech ma titħalliex tieħu sehem fil-programm Nistaqsu fuq ONE mxandar it-Tlieta li għadda. Din mhix l-ewwel darba li l-Partit Nazzjonalista adotta dan it-tip ta’ attitudni dwar din l-iskema, tant li anke meta nedieha kien għamel hekk f ’laqgħa għallpartitarji Nazzjonalisti mingħajr ebda stedina għall-midja.