Kullhadd 25.05.2014

www.kullhadd.com

NITKELLMU MA’

GÓAQDIET TAN-NAR DWAR REKORDS NAZZJONALI Ara pa©na 8

Il-Óadd 25 ta’ Mejju, 2014 Óar©a Nru 1,089

Prezz ›0.80

TURNOUT TA’ MADWAR 75%

It-turnout preliminari tal-elezzjonijiet g˙all-Parlament Ewropew kien ta’ madwar 75%, tnaqqis ta’ bejn 3% u 4% fuq l-elezzjonijiet tal-2009. Bejn l-elezzjonjiet tal2004 u dawk tal-2009 ukoll kien hemm tnaqqis ta’ 3.6%. Dan it-tnaqqis fil-parteçipazzjoni tal-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew huwa sintomatiku ta’ ˙afna pajjiΩi membri tal-Unjoni Ewropea.

Ilbiera˙ fid-9.00 ta’ filg˙odu l-Prim Ministru Joseph Muscat u martu Michelle ivvutaw fl-iskola Primarja ta’ Burmarrad. Matul il-kampanja elettorali l-Prim Ministru ˙e©©e© lill-poplu biex jo˙ro© jivvota g˙al dawn l-elezzjonijiet, anki min˙abba li r-riΩultat tal-elezzjonijiet kien se jaffettwa l-g˙aΩla tal-President talKummissjoni Ewropea.

GÓAXAR DARBIET REBBIEÓA

Ir-Real Madrid kienu minn ta˙t sad-93 minuta iΩda dan kollu nbidel meta fla˙˙ar Sergio Ramos ©ab ilgowl ta’ draw, dan wassal sabiex il-log˙ba tmur g˙al ˙in Ωejjed. Fit-tletin minuta l-moral tar-Real inbidel hekk kif skurjaw tliet gowls o˙ra wie˙ed minnhom minn penalty.

Ir-Real Madrid kellhom la˙jar rekord fl-attakk f’dan l-ista©un, huma skurjaw 41 gowl fi tlettax il-log˙ba (inkluΩa l-log˙ba talbiera˙). Huma l-unika tim fl-istorja taç-Champions League li skurjaw medja ta’ 3 gowls kull log˙ba fi sta©un wie˙ed.

TIMIJIET LI REBÓU Ç-CHAMPIONS LEAGUE (tkompli f’pa©na 38) POST 1 2 3 4 5

TIM Real Madrid CF AC Milan FC Bayern München Liverpool FC AFC Ajax

PAJJIÛ SPA ITA ÌER ING OLA

REBÓ 10 7 5 5 4

SNIN 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1966, 1998, 2000, 2002, 2014 1963, 1969, 1989, 1990, 1994, 2003, 2007 1974, 1975, 1976, 2001, 2013 1977, 1978, 1981, 1984, 2005 1971, 1972, 1973, 1995

Lokali

02 25.05.2014

PROÇESS TWIL LI JISWA’ ÓAFNA FLUS

Il-˙att ta’ bini li ©ie Ωviluppat illegalment huwa proçess li jiswa ˙afna flus lill-MEPA. Dan ˙are© çar hekk kif iktar kmieni din il©img˙a sar mag˙ruf illi lMEPA g˙andha ti©bor €750,000 fi spejjeΩ marbuta ma’ infurzar g˙at-tne˙˙ija ta’ dan it-tip ta’ Ωvilupp. Matul l-2013 in˙ar©u 310 Ordni g˙all-Infurzar mid-Direttorat g˙all-Infurzar. Fejn jid˙lu lflus dovuti fuq infurzar lillMEPA, b˙al f’kull kaΩ ie˙or fejn hemm fondi dovuti lillGvern jew lil xi Awtorità o˙ra, isir kull sforz possibbli biex dawn jin©abru fil-˙in.

Matul l-istess perjodu, ©ew esegwiti 19-il direct action .

Din il-gazzetta ˙adet il-kummenti ta’ kelliema g˙asSegretarjat Parlamentari g˙all-Ippjanar u S i m p l i f i k a z z j o n i Amministrattiva li spjegatilna l-proçedura li twassal g˙all©bir tal-ispejjeΩ marbuta ma’ azzjoni ta’ dan it-tip.

Proçess amministrattiv L-ewwel faΩi ta’ dan it-tip ta’ azzjonijiet tinvolvi, mil-lat amministrattiv, il-˙dim talkont tal-ispejjeΩ li tkun inkorriet l-Awtorità fl-esekuzzjoni tad-direct action . Dan jinkludi l-kalkolu tas-salarji taluffiçjali tag˙ha waqt l-operazzjoni kif ukoll l-ispejjeΩ ta’ vetturi tag˙ha uΩati fl-istess operazzjoni, l-ispejjeΩ ta’ impjegati, vetturi u makkinarju uΩati mill-kuntrattur, u l-ispejjez tal-uffiçjali talpulizija li jkunu qed jakkumpanjaw lill-uffiçjali tal-Awtorità mill-bidu sattmiem tal-operazzjoni.

Fil-kaΩ li tkun saret aktar minn direct action wa˙da fuq siti differenti fl-istess ©urnata, isir apporzjonament tal-ispejjeΩ totali skont il-˙in rispettiv li d- direct actions ikunu rispettivament ˙adu.

Din l-ewwel faΩi ma tkunx tista’ tinbeda qabel ma lAwtorità l-ewwel tirçievi l-

kontijiet rispettivi min-na˙a kemm tal-kuntrattur, kif ukoll tal-Korp talPulizija.

Wara li jin˙adem il-kont tal-ispejjeΩ, dan normalment jintbag˙at permezz tal-posta re©istrata lil sid l-art ta’ fejn tkun saret id- direct action jew lil persuni li jkunu wettqu l-iΩvilupp illegali jekk ikunu mag˙rufa. Fil-kaΩ li ddirect action tkun saret fuq art pubblika l- invoice relattiva tintbag˙at lillKummissarju tal-Artijiet.

Azzjoni legali Jekk il-kont tal-ispejjeΩ ma jit˙allasx fi Ωmien sitt xhur mid-data tal-˙ru© tieg˙u, tintbag˙at ittra bonarja flimkien mal-kont tal-ispejjeΩ mil-legali tal-Awtorità fejn

id-debitur ji©i mwissi illi jekk il-kont tal-ispejjeΩ g˙addirect action imwettqa millAwtorità ma ji©ix im˙allas fi Ωmien ˙mistax-il jum, hu formalment ji©i infurmat li jkunu ser jinbdew proçeduri legali kontra l-istess debitur g˙ar-rikavar tal-ispejjeΩ.

Wara li jinqabeΩ it-terminu mog˙ti lid-debitur fl-ittra bonarja u l-kont jibqa’ mhux im˙allas, ti©i ppreparata ittra uffiçjali eΩekuttiva flimkien ma’ dikjarazzjoni ©uramentata jew miç-Chairman jew mill-Kap EΩekuttiv talAwtorità li jikkonferma li lammont tal-ispejjeΩ taddirect action i k u n g ˙ a d u dovut mid-debitur.

Imbag˙ad, l-istess ittra uffiçjali ti©i ppreΩentata firre©istru tal-Qorti sabiex ti©i eventwalment notifikata per-

ANZJANA TMUT WARA LI TITTAJJAR MINN BOWSER Ilbiera˙ filg˙odu mara ta’ 75 sena mill-Imsida tilfet ˙ajjitha wara li ttajret minn bowser tad-drena©© li baqa’ sejjer.

Il-Pulizija kienet infurmata g˙all-˙abta tal-10.45am li kien se˙˙ inçident fi Triq il-Wied tal-Imsida, fl-Imsida. Meta waslet fuq il-post ilPulizija sabet lill-anzjana mitluqa f’nofs ta’ triq.

Minkejja li ssej˙et l-assistenza ta’ tim mediku mill-Isptar Mater Dei, lanzjana ©iet iççertifikata mejta fuq il-post.

Il-Pulizija qalet li bdiet minnufih l-investigazzjonijiet tag˙ha peress li fuq il-post tal-inçident ma nstabet l-ebda vettura. Iktar tard il-vettura li allegatament laqtet lill-mara ©iet identifikata u nstabet ftit ’il bog˙od mill-post tal-inçident. Sakemm morna g˙all-istampa persuna kienet qed tg˙in lill-Pulizija fl-investigazzjoni tag˙ha dwar dan il-kaΩ.

mezz tal-Purtier tal-Qorti liddebitur.

Il-proçedura kontemplata g˙ar-rikavar tal-ispejjeΩ permezz tal-Artikolu 90 tal-Att dwar l-Ambjent u l-Ippjanar tal-IΩvilupp tag˙ti dritt liddebitur il-perjodu ta’ g˙oxrin ©urnata minn meta ji©i notifikat bl-ittra uffiçjali eΩekuttiva sabiex jikkontesta l-istess ittra uffiçjali permezz ta’ rikors quddiem il-Qorti. FilkaΩ li d-debitur jikkontesta littra uffiçjali eΩekuttiva talAwtorità, il-Qorti trid tappunta r-rikors ta’ kontestazzjoni g˙as-smig˙ u r-rikors jibqa’ ji©i hekk mismug˙, bil-©bir tal-provi miΩ-Ωew© partijiet, sakemm ji©i e v e n tw a l m e nt d e ç iΩ m il lQorti.

Fil-kaΩ li l-ittra uffiçjali eΩekuttiva tal-Awtorità ti©i

notifikata u ma tkunx kontestata mid-debitur, wara li jg˙addu l-g˙oxrin ©urnata rikjesti mil-li©i, l-Awtorità tipproçedi kontra tali debituri bil-˙ru© tal-mandati eΩekuttivi opportuni, li normalment ikunu Mandati ta’ Sekwestri f’idejn il-banek lokali.

Fil-kaΩijiet ta’ rkupru ta’ spejjeΩ ta’ direct action li jkunu involvew it-te˙id ta’ proçeduri legali g˙ar-rikavar tal-istess, meta d-debituri jersqu biex i˙allsu lillAwtorità l-kontijiet pendenti, minbarra l-ispejjeΩ tad- direct action t a l i d e b i t u r i j i © u kostretti j˙allsu wkoll l-ispejjeΩ legali skont it-taxxa uffiçjali ma˙ru©a mill-Qorti li lAwtorità tkun inkorriet biex tirkupra l-ispejjeΩ marbuta ma’ kull direct action .

INÇIDENT BEJN MUTUR U VETTURA FIL-kALkARA Ilbiera˙ filg˙axija ra©el ta’ 36 sena ©ie rikoverat wara li kien involut f’inçident stradali fil-Kalkara.

Ir-ra©el kien qed isuq mutur tat-tip Kawasaki 900 fi Triq il-Missjoni Taljana, fil-Kalkara, meta g˙al xi ra©uni ˙abat ma’ vettura tat-tip Peugeot 208 misjuqa minn mara ta’ 34 sena.IΩ-Ωew© sewwieqa huma ttnejn residenti l-Kalkara.

Ir-ra©el ittie˙ed l-Isptar Mater Dei peress li sofra xi ©rie˙i.

G˙alkemm mhuwiex ma˙sub li r-ra©el kien fil-periklu tal-mewt, sakemm morna g˙all-istampa l-kundizzjoni eΩatta tieg˙u kienet g˙adha mhix mag˙rufa.

Lokali

25.05.2014 03

L-EWWEL DISTRETT BL-OGÓLA TURNOUT SAS-2.00PM L-Ewwel Distrett kellu l-og˙la perçentwal ta’ persuni li ˙ar©u jivvutaw sas-2.00 ta’ waranofsinhar, b’39.6%. L-Ewwel Distrett jinkludi lBelt, il-Furjana, il-Óamrun u parti mill-Marsa. Dan kien segwit bir-Raba Distrett, b’total ta’ 38.2%. Ir-Raba Distrett jinkludi parti millFgura, parti mill-Marsa, Óal G˙axaq, il-Gudja, Ra˙al Ìdid, u Santa Luçija. Id-distretti bl-iktar turnout baxx sas-2.00pm kienu t-Tnax-il Distrett bi 28.6%, segwit mis-Seba’ Distrett bi 32%. Filwaqt li t-Tnax-il Distrett Distrett huwa mag˙mul mill-Mellie˙a, parti minn Naxxar, u San Pawl il-Ba˙ar, is-Seba’ Distrett huwa mag˙mul mill-Imdina, ÓaΩ-Ûebbu©, Óad-Dingli, l-Im©arr, l-Imtarfa u r-Rabat.

Dawn huma l-perçentwali ta’ votanti eli©ibbli li ˙ar©u jivvutaw sas-2.00 tal-biera˙ waranofsinhar meta mqabbla ma dawk tal-2009: DISTRETT

2014

2009

Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett Distrett

40% 35% 33% 38% 32% 35% 32% 33% 32% 36% 33% 29% 32%

42% 35% 37% 39% 25% 37% 33% 36% 36% 37% 36% 21% 31%

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13

Ritratti: DOI

ATTAKK FUQ SULDATI MALTIN FIS-SOMALJA Suldati Maltin li huma fi triqithom lejn il-kosta tas-Somalja abbord ilbastiment HNLMS De Seven Provincien fuq missjoni kontra l-piraterija u li b˙alissa waslu Djibouti, jinsabu abbord qawwijin u s˙a˙ wara li kien hemm attakk fuq l-art permezz ta’ xi grenades f’restorant fejn kienu.

Dan t˙abbar ilbiera˙ filg˙axija mill-Ministeru g˙all-Intern. Dettalji dwar l-attakk g˙adhom mhux konfermati iΩda s-suldati Maltin jinsabu kollha mi©bura abbord bla problemi.

L-attakk se˙˙ f’restorant fejn is-suldati Maltin kienu qed jieklu flimkien ma’ suldati OlandiΩi.

Il-Gvern Malti qal li qieg˙ed f’kuntatt kontinwu mal-21 suldat Malti biex jiΩgura s-sigurtà tag˙hom. Ilbiera˙ filg˙axija s-suldati kollha Maltin kienu jinsabu siguri abbord il-vapuri tal-Forza Olandiza li mag˙hom jinsabu assenjati.

04

Lokali

25.05.2014

ÓARSA LEJN IL-KAMPANJA G˙addiet kampanja elettorali o˙ra; kampanja li min-na˙a tal-Partit Laburista kienet wa˙da ener©etika u mibnija fuq il-poΩittività, l-istess b˙all-˙idma tal-Gvern matul l-a˙˙ar erbatax-il xahar. Kien g˙alhekk f’waqtu s-slogan ‘Malta Ener©ija PoΩittiva’.

F’dan is-servizz qeg˙din nag˙tu ˙arsa lejn ftit mill-mumenti li kkaratterizzaw l-a˙˙ar ©img˙at. Mumenti li fil-qosor tag˙hom ji©bru l-messa©© poΩittiv tal-Partit Laburista; messa©© favur l-ugwaljanza, il-bΩulija, il-familji, iΩ-Ωg˙aΩag˙, dawk vulnerabbli, u fuq kollox, bidla mill-politika tal-passat. Messa©© li qed jitwettaq bis-s˙i˙ permezz ta’ moviment Laburista fil-Gvern ta˙t it-tmexxija tal-Prim Ministru Joseph Muscat.

“Óaddie˙or da˙˙al lil pajjiΩna fl-Unjoni Ewropea billi bexxaq it-tieqa, iΩda issa qed jibΩa’ mir-ri˙. A˙na rriduha din l-arja friska li ©ejja minn barra.”

Ritratti: JOE CAMENZULI

“Fil-politika trid tkun hemm biex tiddeçiedi u tie˙u poΩizzjoni. Jien b’wiççi minn quddiem ser ni©i quddiemkom biex ti©©udikaw il-˙idma tieg˙i u l-˙idma ta’ dan il-moviment.”

“Kburi li ninsab f’perjodu li l-kotba tal-Istorja g˙ad iridu jidentifikaw b˙ala Ωmien li fih saru tibdiliet kbar, da˙˙alna aktar ugwaljanza, qed nindirizzaw il-faqar u wettaqna aktar.”

“Mill-ewwel ©urnata, minflok qtajna qalbna bil-problemi, imtlejna bil-kura©© u ˙dimna g˙ax il-pajjiΩ hekk g˙andu bΩonn.”

“Dan huwa Gvern li ma jridx li dawk il-flus imorru b˙ala commissions g˙and çertu nies, iΩda li jmorru fil-bwiet tal-familji.”

Lokali

25.05.2014 05

“Dan il-moviment g˙andu futur sabi˙ quddiemu u ˙aqqu l-fiduçja. Din hija l-ener©ija poΩittiva li qed nitkellmu dwarha.

Din hija r-rieda s oda li qed nitkellmu dwarha.”

“A˙na ma nid˙kux bin-nies; a˙na ˙add minna ma ˙a €500 Ωieda fil-©img˙a biex nibqg˙u paxxuti u g˙addejjin; ridna li nifhmu l-˙ajja tan-nies.”

“Il-Óaddiema jridu ja˙dmu kuljum, u l-istess dan il-Gvern, fl-a˙˙ar dan il-pajjiΩ g˙andu Gvern bieΩel daqs il-poplu tieg˙u.”

“G˙andna biex inkunu kburin g˙all-mod kif qed na˙dmu, li rnexxielna nbiddlu l-mod kif in-nies i˙arsu lejn il-politiçi g˙ax qed inwettqu dak li nwieg˙du.”

“Jien b’wiççi minn quddiem immur quddiem il-poplu f’kull ˙in u mument g˙all-iskrutinju, g˙ax naf li mhux wa˙di; mieg˙i g˙andi tim mag˙qud.”

Lokali

06 25.05.2014

IL-PERMESS MA JISTAX JIÌI ATTWAT

Bastiment antik li kien t˙alla mitluq fil-bajja ta’ BirΩebbu©a

John Grech, Segretarju talg˙aqda ambjentali g˙allBirΩebbu©a (BEAG) sa˙aq ma’ din il-gazzetta li l-permess ma˙ru© mill-MEPA f’April li g˙adda biex il-Port Óieles ikun jista’ jag˙mel xog˙olijiet ta’ tiswija fuq vapuri u riggijiet, ma jistax ji©i attwat, u dan peress li hemm appell fuqu.

Il-BEAG kienet l-a˙˙ar entità li appellat g˙al dan ilpermess, bil-konferma talMEPA tasal g˙and il-BEAG l©img˙a l-o˙ra. G˙al dan ilpermess appella wkoll ilGvern u l-Kunsill Lokali ta’ BirΩebbu©a.

G˙alhekk, sakemm l-appell jinqata’, il-Port Óieles ma jistax iwettaq dawn ix-xog˙olijiet li ©ew miΩjuda mal-per-

mess ambjentali (Environmental Permit) din is-sena.

Il-parti miΩjuda mal-permess, ta˙t is-sezzjoni Attivitajiet Ançillarji, tg˙id hekk: “Lg˙oti ta’ rmi©©i lill-bastimenti, inkluΩi riggijiet, façilitazzjoni ta’ attivitajiet b˙al, u ming˙ajr limitazzjoni; houskeeping ta’ rutina, manutenzjoni u tiswijiet, l-g˙oti ta’ servizzi ta’ utilità, irmi©© u ˙all mill-irmi©©, bunkering , spezzjoni u st˙arri©, tag˙bija u ˙att ta’ merkanzija, tag˙bija u ˙att ta' komponenti u/jew makkinarju.”

Nofs il-Kumitat Ambjentali ma qabilx maΩ-Ωidiet Meta dawn iΩ-Ωidiet ©ew diskussi fil-Kumitat Ambjentli g˙all-Port Óieles, 50% talkumitat ma qabilx mag˙hom.

Dan il-kumitat huwa mag˙mul minn tliet membri tal-Port Óieles, tliet membri tal-MEPA, tliet membri talKunsill Lokali ta’ BirΩebbu©a, u tliet membri tal-BEAG. Ilmembri kollha tal-Kunsill u tal-BEAG, li jammontaw g˙al nofs il-kumitat, o©©ezzjonaw g˙al dawn il-proposti.

Minkejja l-o©©ezzjoni tasSindku u r-rappreΩentanti talBEAG li l-Port Óieles kien se jsir tarzna o˙ra, il-MEPA xorta approvat dawn il-bidliet.

Iridu jkopru t-telf fuq loperat tal-merkanzija Grech sostna li fl-opinjoni tal-BEAG, il-kumpanija Malta Freeport Terminals Ltd qed iΩΩid it-tiswijiet u l-manutenzjoni mal-operat tag˙ha biex tag˙mel tajjeb g˙at-telf li qed i©©arrab mill-operat marbut mal-merkanzija.

Grech iΩid jg˙id li minkejja li l-kumpanija hija obbligata li t˙arre© lill-impjegati tag˙ha fl-a˙jar prattiçi ambjentali, dan it-ta˙ri© ma jidhirx li qed isir. Barra minn hekk, hemm diversi programmi ta’ titjib ambjentali li wara snin s˙a˙ baqg˙u fuq l-ixkaffa. Dawn jinkludu skemi ta’ landscaping , fossa tad-drena©©, u tnaqqis fit-tni©©iΩ bil-˙sejjes u l-irwejja˙.

Jistennew jieqaf

it-t˙ammil

Kwistjoni o˙ra li kwaΩi tqum kull sena hija dik tat-t˙ammil mill-Port Óieles. Skont il-permess tal-MEPA t-t˙ammil irid jieqaf matul l-ista©un talg˙awm, iΩda matul is-sajf tal2011 u l-2012, dan it-t˙ammil ma waqafx.

Quddiem din l-illegalità ilMEPA u d-Dipartiment tasSa˙˙a bdew ifarfru r-responsabbilità fuq xulxin, u l-ebda awtorità ma ˙adet azzjoni.

L-ista©un tal-g˙awm jibda mill-a˙˙ar ta’ Mejju. Wie˙ed g˙alhekk jista’ biss jistenna u jara jekk din is-sena tt˙ammil fil-Port Óieles hux se jibqa’ g˙addej.

Lokali

25.05.2014 07

INTRAPIÛA ÛGÓIRA B’GÓAN NOBBLI Xi ©img˙at ilu ˙are© prodott fis-suq li jikkonsisti f’pakketti differenti ta’ lakstu tond Ωg˙ir ikkulurit li minnu tista’ tag˙mel bosta o©©etti, fosthom brazzuletti. Dan kellu jkun il-bidu g˙al intrapriΩa Ωg˙ira minn grupp ta’ studenti bniet fis-sekondarja, li ng˙aqdu flimkien biex ˙admu brazzuletti li mbag˙ad bieg˙u huma stess bl-iskop li ji©bru fondi g˙al Puttinu. Tkellimna ma’ Fiona Vella, wa˙da mill-ommijiet ta’ dawn it-tfal, li rrakkontatilna l-istorja ˙elwa wara din l-intrapriΩa tat-tfal.

Fiona, omm Martina, qaltilna kif m’ilux bintha rat studenta li kienet qed tbig˙ il-brazzuletti fl-iskola tag˙hom biex ti©bor il-flus g˙al Puttinu, u hi t˙ajret tag˙mel b˙alha.

“Naturalment ©iet titkellem mieg˙i u mar-ra©el biex tispjegalna g˙ala xtaqet tixtri dawn il-prodotti. Jiena ˙ajjartha tag˙mel xi ˙a©a differenti mittifla l-o˙ra biex b’hekk tag˙ti skop lill-istudenti biex jixtru ming˙andha,” tispjega Fiona.

Kien g˙alhekk li marru f’˙anut tal-krafts u g˙aΩlu xi aççessorji Ωg˙ar biex il-brazzuletti ta’ Martina jkollhom dak it-timbru partikolari tag˙ha.

i˙ossu kburi wkoll li bi flusu huwa kkontribwixxa g˙al dan il-g˙an u l-istudenti kollha j˙ossuhom kburin li jiffurmaw parti minn din l-iskola. Dan seta’ jwassal ukoll biex jit˙ajru studenti u skejjel o˙ra li jo˙or©u b’xi pro©ett huma wkoll.

Esperjenza li g˙enithom jikbru

Mix-xellug: Andrew Decelis jirringrazzja lill-istudenti fil-preΩenza ta’ Gaetano Calleja, is-Surmast tal-Iskola Sekondarja tal-Bniet, Santa Luçija 2

Sfida li ntlaqg˙et tajjeb!

Fiona tirrakkonta kif missier Martina, li ftit li xejn kellu fiduçja li dan il-pro©ett tag˙ha kien ser jirnexxi peress li t-tifla hi pjuttost mist˙ija, g˙amlilha sfida fejn weg˙edha illi l-flus li jirnexxilha ti©bor g˙al Puttinu, huwa kien se jirduppjahom.

“Ovvjament, huwa ˙aseb li ma kinitx se tbig˙ aktar minn €5 g˙ax g˙all-ewwel bilkemm kellha l-kura©© tbig˙ il-brazzuletti lin-nanniet!” tg˙id Fiona. “Imma hekk kif g˙addew l-ewwel ©ranet, hi bdiet ©ejja lura mill-iskola bilflus u b’aktar ordnijiet. Barra minn hekk, f’dik il-©img˙a stess iffurmat grupp ta’ ˙amest itfal li kollha ddeçidew li jg˙aqqdu l-forzi tag˙hom biex jixtru aktar aççessorji u ja˙dmu aktar brazzuletti biex ibig˙uhom l-iskola.”

Ìara li Martina qalet lil s˙abha bl-isfida li kien g˙amlilha missierha u b’hekk dawn it-tfal jidher li mtlew b’aktar kura©© biex ja˙dmu.

G˙all-ewwel ˙admu g˙all-mira ta’ €20, u meta din intla˙qet, bdew jistinkaw g˙al €50.

Hekk kif la˙qu din ukoll, iddomanda g˙all-brazzuletti bdiet tonqos, apparti li bdew ukoll jersqu l-eΩamijiet u allura l-©enituri tawhom limitu ta’ Ωmien biex jieqfu.

IΩda dawn it-tfal donnhom splodew fl-entuΩjaΩmu u akkost li huma g˙adhom filForm 1 u g˙alhekk kienu qed jippruvaw isibu saqajhom f’din l-iskola, huma sostnew lil xulxin billi ng˙aqdu fi gruppi

TWISSIJA DWAR ÌBIR TA’ FONDI

Il-©enituri ta’ Gabriel Abela, tifel ta’ sentejn u nofs li jbati minn kundizzjoni rari, qed iwissu lill-pubbliku rigward persuni li qeg˙din i˙abbtu bieb bieb u ji©bru fondi g˙al Gabriel, f’isem ilfondazzjoni Sunshine for Gabriel.

Il-©enituri, Mario u Marcelle Abela, jixtiequ jiddikjaraw li dawn il-persuni m’g˙andhom l-ebda awtorizzazzjoni biex ji©bru dawn il-fondi, u fl-ebda ˙in ma avviçinaw lill-familja biex jinfurmawhom li kienu qed ji©bru xi fondi g˙all-kawΩa tag˙hom. Iktar minn hekk, il-familja sal-lum g˙adhom ma rçevew l-ebda donazzjonijiet ming˙and dawn il-persuni.

Il-©enituri jappellaw biex min ©enwinament jixtieq jg˙in ilkawΩa ta’ binhom Gabriel, jag˙mel kuntatt mag˙hom u jitlob ilpermess tag˙hom qabel ma ji©bor xi fondi f’isimhom.

separati u marru jduru maliskola kollha, anke fl- istaff rooms tal-g˙alliema, biex ji©bru aktar donazzjonijiet.

Barra minn hekk huma ©abru wkoll donazzjonijiet ming˙and il-membri tal-familji tag˙hom.

“Tista’ ta˙seb kif baqa’ rra©el meta mal-limitu ta’ Ωmien ta’ din l-isfida, Martina ©iet lura b’bott mimli flus li b’kollox kien fih €100!” tg˙id Fiona.

“Ir-ra©el ma xtaqx li jissemma’ f’din l-istorja imma din hi lverità. Infatti huwa Ωamm kelmtu u tellg˙alhom lammont g˙al €200.”

Pro©ett li g˙aqqad l-iskola Peress li t-tfal ©abru somma

sostanzjali, l-amministrazzjoni tal-iskola stiednet lil rappreΩentant ta’ Puttinu Cares biex jigbor din id-donazzjoni waqt l- assembly tal-iskola.

Barra minn hekk, flimkien ma’ dan il-grupp, kien hemm ukoll tfal o˙ra li kienu sajru xi cupcakes u big˙huhom ukoll g˙all-istess g˙an, u dawn ikkontribwew €50 o˙ra.

Fiona tispjega li ©ie deçiΩ li dan l-avveniment isir formalment waqt l-assembly, sabiex b’hekk dawn it-tfal intraprendenti jie˙du r-rikonoxximent li ˙aqqhom quddiem s˙abhom g˙all-©est sabi˙ u g˙all-inizjattiva li ˙adu. Barra minn hekk, kull min ta sehmu billi xtara brazzuletta jew ta donazzjoni,

“Jiena kont preΩenti biex insegwi dan kollu u biex nie˙u r-ritratti waqt l- assembly, u stajt nara t-tfal waqt dan l-avveniment, xi ftit mist˙ija quddiem dik l-attenzjoni kollha, imma fl-istess ˙in wieqfa u kburija g˙al dak li wettqu,” tg˙id Fiona.

“Kienu fer˙anin immens li minn xi ˙a©a li g˙amlu huma rnexxielhom ji©bru daqshekk flus biex jg˙inu lil Puttinu. U li ma kienx g˙all-eΩamijiet li se jibdew dalwaqt, ng˙idlek kieku di©à bdew ja˙dmu fuq xi ˙a©a o˙ra!”

Fiona tis˙aq li b˙ala ©enituri nteb˙u kemm dawn it-tfal – fit- tliet ©img˙at li ˙admu fuq dan il-pro©ett wa˙edhom kompletament biex g˙amlu brazzuletti differenti, fasslu lprezzijiet u ˙olqu l-istrate©iji g˙all-bejg˙ – inbidlu ferm, saru aktar kunfidenti u bdew jinvolvu ru˙hom ukoll f’aktar affarijiet tal-iskola tag˙hom.

Eventwalment, meta raw liskola tappo©©jahom, huma fehmu aktar l-importanza ta’ dak li beda b˙ala pro©ett Ωg˙ir tag˙hom u li finalment spiçça biex involva l-iskola kollha.

Lokali

08 25.05.2014

ATTENTATI TA’ REKORDS NAZZJONALI FIL-PIROTEKNIKA KITBA TA’ ALAN SALIBA

Gordon Bugeja biswit iΩ-Ωew© blalen taΩ-Ωew© piedi

Issa li l-ista©un tas-sajf qed joqrob, il-festi jinsabu fil-qrib li jibdew. Proprju fi tmiem il©img˙a li ©ejja, bejn il-31 ta’ Mejju u l-1 ta’ Ìunju, f’Óal G˙axaq u f’Óal Tarxien ser isiru diversi attentati ta’ rekords li ser ikunu ©©udikati minn The Malta Records. F’Óal G˙axaq ser tkun qed ti©i ççelebrata lFesta ta’ San ÌuΩepp u ser isir attentat ta’ rekord mill-G˙aqda tan-Nar San ÌuΩepp. Dan ser ikun tal-ikbar ballun pirotekniku li jin˙araq f’pajjiΩna. F’Óal Tarxien, fejn se ti©i ççelebrata il-Festa ta’ Marija Annunzjata, ser isiru tliet attentati ta’ rekords, li huma dak talaktar liedna li tintrama fit-toroq f’festa, l-akbar ammont ta’ komponenti pirotekniçi f’raddiena universal f’dak li huwa nar tal-art, u murtal tal-beraq blaktar ammont ta’ ˙sejjes.

F’Óal G˙axaq L-G˙aqda tan-Nar San ÌuΩepp ta’ Óal G˙axaq ilha g˙al dawn l-a˙˙ar snin tpaxxina b’diversi murtali mill-isba˙. Ilha sa mill2004 ttella’ x-show Flames of Fire li jibda lejlet il-festa, bl-esibizzjoni ta’ lejlet il-festa li tinkludi diversi shows piromuΩikali u murtali tradizzjonali, u jkompli l-g˙ada l-Óadd waqt il-purçissjoni bil-kaxxa tal-˙ru©.

Fi Ωjara li g˙amilt f’din ilkamra tan-nar, kelli ˙arsa dettaljata dwar dak li ppreparaw g˙alina dawn id-dilettanti. Fost il-˙afna murtali li jin˙admu g˙al din il-festa, in˙admu wkoll dawk li ser ikunu b˙ala attentat ta’ rekord. Dan ser ikun tal-ikbar ballun pirotekniku li jin˙araq f’pajjiΩna. Din il-kamra tan-nar ilha bosta snin tiΩviluppa l-blalen ta’ diversi qisien. Infatti, jin˙admu blalen minn Ωew© pulzieri f’dijametru li jibqg˙u

tilg˙in sa sittax, dsatax u erbg˙a u g˙oxrin pulzier (Ωew© piedi) b˙ala dijametru. Proprju l-attentat ta’ rekord se jkun g˙al blalen tal-qies ta’ Ωew© piedi. Fl-2008, kienu n˙admu lblalen ta’ dsatax-il pulzier, u sena wara n˙araq l-ewwel wie˙ed ta’ Ωew© piedi. Ji©ifieri din is-sena mhux l-ewwel darba li ser jin˙araq ballun ta’ dan il-qies minn din il-kamra.

Id-differenza se tkun li nhar isSibt li ©ej ser ikun ivverifikat minn The Malta Records u jibda jitqies b˙ala rekord uffiçjali.

Dan il-ballun ta’ Ωew© piedi jkun jiΩen madwar 60 kilo meta jkun lest biex jin˙araq, u biex jin˙adem jie˙u proçess twil. Lewwel jin˙admu diversi blalen ta’ diversi qisien. Madwar 189 ballun Ωg˙ir tat-tliet pulzieri jitpo©©ew f’qoxra kbira b’dijametru ta’ Ωew© piedi. Din il-qoxra tin˙dem hawn Malta stess mid-dilettanti fl-istess kamra, u ssir minn karti u kartun. B’hekk din il-qoxra tkun ma˙duma minn materjal riçiklat. Wara li jitpo©©ew il-blalen iΩ-Ωg˙ar, jitpo©©a l-porvli li jaqsam u jqabbad il-blalen, u jing˙alqu bi spag u karti bilkolla.

F’dawn il-blalen kull sena jsir effett differenti u innovattiv.

Ballun spettakolari kien dak li n˙araq xi Ωmien ilu bil-beraq ikkulurit u ie˙or bil-forom.

Dawn il-blalen jistg˙u jsiru wkoll s˙a˙, ji©ifieri bl-istilla mal-qoxra mhux bil-blalen Ωg˙ar bilfors, biss ikun ferm iΩjed diffiçli biex jing˙alqu. Din is-sena fil-festa ser jin˙arqu Ωew© blalen tad-dsatax-il pulzier li huma s˙a˙.

Id-dilettanti spjegawli wkoll li kienu fost l-ewwel f’Malta li bdew iΩejnu l-qoxra ta’ barra b’diversi karattri. Fl-2010 tpin©ew b˙ala smileys, fl-2011

Il-blalen il-kbar miΩbug˙a bil-karattri tal-Minions

tpin©ew b˙ala ˙nieΩer, fl-2012 b˙ala pandas, u s-sena l-o˙ra bil-karattri ta’ Angry Birds. Din is-sena nΩebg˙u bil-karattri talMinions. L-akbar sorpriΩa ser tkun x’effetti pirotekniçi ser naraw din is-sena f’dawn ilblalen. G˙alhekk nhar is-Sibt ner˙ula lejn Óal G˙axaq, jew lin˙awi viçin, ˙alli nitpaxxew flimkien b’din l-arti u napprezzaw il-˙idma ta’ dawn id-dilettanti voluntiera, u naraw x’˙ejjew g˙alina.

Il-mo˙˙ wara dawn il-blalen il-kbar ta’ kull sena jkun Gordon Bugeja flimkien ma’ Charles Abela, Jason Mangion, Patrick Ellul, Flavian Cutajar u o˙rajn; kollha ta˙t is-superviΩjoni tal-licencee tal-kamra, Frans Caruana. Óal Tarxien Il-festa ta’ din is-sena mistennija tkun wa˙da partikolari g˙addilettanti TarxiniΩi tal-festa titulari, u dan g˙aliex dawn flimkien ser jag˙mlu tentattiv biex iniΩΩlu isimhom f’The Malta Records f’Ωew© oqsma partikolari tal-festa, in-nar u larmar.

Permezz tan-nar id-dilettanti ser jippruvaw iniΩΩlu isimhom l-ewwel permezz ta’ raddiena tal-universals bl-ikbar ammont ta’ komponenti pirotekniçi u ttieni permezz ta’ murtal talberaq bl-ikbar ammont ta’ ˙sejjes.

Ir-raddiena mag˙rufa maddilettanti b˙ala ‘djamant’ kienet in˙ar©et xi snin ilu. Din ©iet irran©ata u mkabbra g˙al din lokkaΩjoni. Illum din ir-raddiena g˙andha dijametru ta’ iktar minn sittin pied u Ωgur ser toffri spettaklu lil dawk kollha preΩenti g˙al ˙arqa tan-nar tradizzjonali ta’ lejlet il-festa, nhar is-Sibt 31 ta’ Mejju. Din irraddiena hija wa˙da mill-akbar

irdieden li nsibu f’Malta u se jkun fiha ammont konsiderevoli ta’ gassijiet, funtani, eçç.

Biss biss fiha iktar min 3000 gass; l-ammont eΩatt ma nafuhx g˙alhekk nistennew sas-Sibt li ©ej biex ji©i ©©udikat minn The Malta Records.

Ni©u g˙al murtal tal-beraq blakbar ammont ta’ ˙sejjes. Dan il-murtal se jkun ma˙ruq f’nhar il-festa, il-Óadd l-1 ta’ Ìunju, waqt il-˙ru© tal-purçissjoni.

Dan il-murtal tal-10 pulzieri huwa murtal xkett, ji©ifieri jkun fih tliet qasmiet u bomba. Kull qasma se jkollha ammont ta’ ˙sejjes bil-beraq, ta’ qisien differenti li jiffurmaw ˙oss wara lie˙or, qasma wara qasma g˙al tliet darbiet u bomba fl-a˙˙ar.

Nistennew u naraw l-ammont ta’ ˙sejjes li ser ikun fih.

Issa ni©u g˙ar-rekord tal-liedna – ‘L-iktar ra˙al armat billiedna g˙al festa’. Il-liedna tkun mag˙mula minn biççiet talplastik ikkulurit u spag, biçça wara l-o˙ra. Kien hemm Ωmien fejn il-liedna kienet issir bilkarti u anke sa˙ansitra bir-rand u fjuri kkuluriti. Illum il-liedna ssir ta’ kuluri diffrenti skont ilkulur abbinat mal-g˙aqda, festa jew ra˙al. F’Óal Tarxien, ovvjamnet, jispikka l-kulur blu, ilkulur tal-Madonna u ta’ Óal Tarxien.

Min hawn, id-dilettani taΩΩew© festi rispettivi, jistiednu lil kul˙add biex iΩuru dawn iΩΩew© festi u jkunu parteçipi f’dawn il-festi sbie˙, kemm filfunzjonijiet reli©juΩi kif ukoll g˙all-attivitajiet esterni. Il-festa hija parti integrali mill-˙ajja Maltija. Minn hawn nawguraw il-festa t-tajba lid-dilettanti talfesti kollha u minn qalbi nawguralhom kull suççess f’dak kollu li jag˙mlu. Meta niftakaru l-ammont ta’ xog˙ol li jsir b’mod volontarju u s-sagrifiççji li jsiru biex isiru festi b˙al dawn, ma jistax ikun li ma ng˙idx grazzi lil dawk kollha involuti, mill-kbir saΩ-Ωg˙ir ming˙ajr distinzjoni.

Attent g˙al rekord ta’ murtal bl-aktar ˙sejjes li ser jin˙araq f’Óal Tarxien

Raddiena universal f’Óal Tarxien b’akbar minn 60 pied dijametru

Lokali

25.05.2014 09

IL-MITÓNA TAX-XAROLLA TERÌA’ TOSPITA ARTISTI ÛGÓAÛAGÓ Is-sena li g˙addiet grupp ta’ artisti Ωg˙aΩag˙ ing˙aqdu flimkien fil-Mit˙na tax-Xarolla biex jaqsmu x-xog˙lijiet tag˙hom mal-komunità. Din is-sena l-pro©ett tag˙hom se jkun qed jitkompla fl-istess post bl-g˙ajnuna tal-Kunsill Lokali taΩ-Ûurrieq u l-kuratur tal-istess mit˙na.

Mistoqsija dwar l-g˙an wara dan il-pro©ett tag˙hom, Sabrina Calleja Jackson, wa˙da mill-artisti, tg˙id li lgrupp xtaq li jo˙loq kollaborazzjoni bejn artisti Ωg˙aΩag˙, jintera©ixxi l-arti kontemporanja f’komunitajiet differenti, jo˙loq sintonija bejn dixxiplini ta’ arti differenti, u jag˙ti xejra unika lix-xog˙lijiet artistiçi permezz tal-ispazji differenti li fih ikunu esibiti.

Rispons poΩittiv Dan il-pro©ett beda f’April 2013, meta Ryan Falzon u Sabrina Calleja Jackson avviçinaw lill-Kunsill Lokali taΩ-Ûurrieq, u pprononew lidea tag˙hom ta’ art studio li jkun miftu˙ g˙all-pubbliku u jintuΩa biex fih isiru l-esibizzjonijiet tal-arti. Il-proposta ©iet milqug˙a, u l-pro©ett beda fil-Mit˙na tax-Xarolla.

Ftit wara li beda l-pro©ett, Falzon u Calleja Jackson ing˙aqdu ma’ tliet artisti Ωg˙aΩag˙ o˙ra: Sarah Mamo, Sarah Maria Scicluna u Andrea Zerafa, u bdew ja˙dmu ta˙t l-isem kollettiv ta’ X242.

“Il-pro©ett kollu kellu rispons poΩittiv ˙afna sa issa, u l-attendenza g˙all-esibizzjonijiet kienet wa˙da inkoragganti,” jg˙id Falzon. “Sa issa tellajna tliet esibizzjonijiet, tnejn fil-Mit˙na tax-Xarolla f’Lulju u Ottubru 2013, u o˙ra f’Novembru 2013 li saret fit-Teatru Salesjan, TasSliema.”

Assimilated Spaces hija lesibizzjoni li jmiss fl-ispazju tal-Mit˙na tax-Xarolla. L-esibizzjoni se tifta˙ g˙all-pubbliku nhar il-Ìimg˙a 30 ta’ Mejju fis-7.30pm, u tibqa’ miftu˙a s-sibtijiet u l-˙dud sat-22 ta’ Ìunju, mid-9.00am sa 12.00pm. Il-grupp qal li din l-esibizzjoni qed tittella’ bl-g˙ajnuna tas-sottokumitat tal-kultura u turiΩmu fi ˙dan il-Kunsill Lokali taΩ-Ûurrieq, b’mod speçjali Joe D’Amato u l-kuratur tal-mit˙na George Sammut.

RiΩultat ta’ reazzjonijiet u relazzjonijiet Ix-xog˙ol li se ji©i ppreΩentat f’Assimilated Spaces hu xog˙ol li sar wara studju ta’ spazji tan©ibbli. L-istudju sar permezz ta’ osservazzjoni ta’ spazji u postijiet, u˙ud identifikati façilment u o˙rajn li jeΩistu biss fuq livell imma©inarju. Óafna mixxog˙lijiet huma riΩultati ta’

reazzjonijiet u relazzjonijiet, preΩenti jew assenti, li jeΩistu f’kuntest ta’ spazju partikolari.

It-tpin©ijiet ta’ Andrea Zerafa, kif ukoll il-pitturi ta’ Ryan Falzon qed juru assimilazzjoni ta’ spazji tan©ibbli, li qed ji©u ppreΩentati hawn b’forma personali u espressiva. Zerafa ser ikun qed juri serje ta’ tpin©ijiet Ωg˙ar billinka li saru kollha fuq is-sit, f’dan il-kaΩ fl-Università ta’ Malta. Dawn it-tpin©ijiet juru interazzjoni çara bejn lispazju ta’ klassi u studenti; nistg˙u ng˙idu li dax-xog˙ol hu interpretazzjoni ta’ mument.

Fil-kaΩ ta’ Falzon, lespressjoni u l-interpretazzjoni personali ta’ spazji huma rikurrenti. Spazji urbani anonimi qed ji©u ppreΩentati fuq livell parallell ma’ attivitajiet li jistg˙u biss ise˙˙u f’ambjent mibni millbniedem. It-teknika tal -collage u l-binja taΩ-Ωebg˙a qed jit˙addmu f’armonija biex jo˙olqu xog˙ol ikkulurit, iΩda jiskomda min˙abba t-temi li jalludi g˙alihom; temi b˙al bumbardamenti f’Nagasaki u l-Vjetnam, l-aççidenti tat-traffiku, u s-solitudni perpetwa, fost l-o˙rajn.

Sabrina Calleja Jackson ser tkun qed tippreΩenta Ωew© xog˙lijiet ma˙duma biΩ-Ωejt.

L-ispazju studjat hawn hu aktar fuq livell personali: ilbΩieΩaq jirrapreΩentaw xi ˙a©a sabi˙a li teΩisti biss g˙al ftit ˙in. L-ispazju li fih teΩisti, u l-ispazju maqbud ©olbuΩΩieqa huma ppreΩentati b’mod espliçitu fix-xog˙ol; hu xog˙ol nadif ˙afna, xog˙ol ma˙dum fuq sfond abjad u l-bΩieΩaq huma mkabbra fuq proporzjon esa©erat, jisirqu l-attenzjoni tal-udjenza.

Ix-xog˙ol ta’ Gabriel Buttigieg jikkonsisti f’˙ames profili tal-istess mudell ma˙dumin bil- conte , fejn ilpersona©© mag˙Ωul qieg˙ed jag˙mel parti mill-ispazju ta’ madwaru. Il-fra©ilità u l-eleganza tad-disinn, ikomplu jsa˙˙u din it-tema, hekk kif qieg˙da tag˙ti ˙jiel sabiex ting˙aqad mal-ispazju talmadwar. B’hekk, dawn l-elementi kollha qeg˙din jag˙tu l-idea fejn il-mudell qieg˙ed ji©i projettat f’ambjent, fi spazju. L-ispazju tal-madwar qed ji©i trattat mill-artist blistess attitudni lejn is-su©©ett, bit-traskura©ni fil-pinzellati jag˙tu xhieda ta’ dan.

Ix-xog˙ol ta’ Sarah Maria Scicluna wkoll hu esplorazzjoni ta’ forom f’relazzjoni mal-ispazju li qed jeΩistu fih, bl-interess ewlieni tag˙ha jkun il-log˙ob bil-possibbiltajiet tal-kompoΩizzjoni. Ixxog˙ol ta’ Scicluna, b˙al dak ta’ Calleja Jackson, hu nadif ˙afna; xog˙ol ma˙dum bitteknika tas-silk screen.

Xog˙ol ta’ Gabriel Buttigieg

Opinjoni

10 25.05.2014

XogÓoL ta’ fejda MILL-KunsILL LoKaLI taL-IsLa

Mario Fava President tas-Sezzjoni Kunsilliera tal-PL

Il-Kunsill Lokali tal-Isla g˙addej b’sensiela ta’ xog˙lijet sabiex ikompli jag˙ti dehra a˙jar lil dan il-lokal g˙all-©id tar-residenti tieg˙u. Tkellimt mas-Sindku talKunsill dwar dan u spjegali fiddettal ix-xog˙ol li qed isir.

Naturalment, min˙abba l-ispazju ma stajtx inda˙˙al kollox u g˙aldaqstant ser nikteb fuq temi li, fl-opinjoni tieg˙i, l-iktar li jolqtu mill-qrib liç-çittadin tal-Isla sabiex anke huma jkunuu infurmati b’dak li jkun g˙addej fillokalità tag˙hom.

mazzjoni.

Restawr ta’ statwi Fl-Isla nsibu bosta statwi u niçeç. Il-Kunsill Lokali preΩenti ˙a ˙sieb jippjana xog˙ol biex ji©u rrestawrati u kkonservati w˙ud minn dawn listatwi. F’Settembru li g˙adda tlesta x-xog˙ol mil-Kumitat g˙ar-Riabilitazzjoni talKottonera ta˙t il-Ministeru talInfrastruttura fuq l-istatwa talMadonna tan-nofs – statwa bi storja kbira li tinsab g˙al qalb is-Sengleani. Riçentament b’kollaborazzjoni malMinisteru g˙all-gvern lokali ©ew restawrati Ωew© xbihat ta’ San Pietru u San Pawl.

Latrini pubbliçi Fil-belt tal-Isla nsibu tliet latrini pubbliçi li ftit taΩ-Ωmien ilu kienu jinsabu fi stat imwieg˙er. Sena ilu l-Kunsill Lokali tal-Isla ppjana programm ta’ xog˙ol fuq dawn il-latrini biex isiru aktar akkoljenti u ta’ livell og˙la. L-ewwel latrina li nbeda xog˙ol fuqha kienet dik li tinsab fis-Senglea Waterfront, li aktar ma jmur aktar qed jiΩdiedu n-nies li jiffrekwentaw dan il-post. B’kollaborazzjoni bejn il-Kunsill u lMinisteru tal-Infrastruttura din illatrina saret mill-©did. Il-Kunsill b˙alissa g˙addej b’xog˙ol ta’ manutenzjoni fuq il-latrina pubblika li tinsab il-Ponta. Wara s-sajf, flimkien mal-Ministeru talInfrastruttura qed ji©i ppjanat biex isir xog˙ol fuq il-latrina pubblika li tinsab fi Ìnien ilGardjola fejn se tkun aççessibbli g˙al kul˙add. Barra minn hekk, grazzi g˙all-iskemi ta˙t ilMinisteru g˙ax-Xog˙ol u l-ETC, dawn il-latrini qed jibbenefikaw minn attendent.

KunsILLI LoKaLI

email: keaneo@onvol.net

Aktar aççessibbiltà g˙all-anzjani Huwa fatt li l-Isla tgawdi minn bosta tur©ien u tlajja’ li jag˙tu karatteristika unika lil din il-belt, però dan g˙ad-detriment talwisq ma˙bubin residenti anzjani.

B’hekk, wara li ltqajna ma’ parti minn din is-sezzjoni tar-residenti,

Manutenzjoni fi Ìnien ilGardjola Fil-belt tal-Isla jinsab Ìnien ilGardjola; ©nien li joffri wa˙da mill-isba˙ veduti f’dan il-pajjiΩ – il-veduta tal-Port il-Kbir, kif ukoll imsemmi g˙all-maestuΩa Gardjola li hija l-g˙elm Malti.

Il-Kunsill g˙addej bi programm ta’ manutenzjoni madwar dan il-©nien, fejn joffri lok g˙all-bosta attivitajiet soçjali organizzati b’kollaborazzjoni mal-g˙aqdiet lokali kif ukoll g˙al organizzazzjonijiet ta’ çerimonji u ti©ijiet.

Xog˙lijiet fit-toroq

il-Kunsill qed iwa˙˙al bosta po©©amani madwar dawn it-tlajja’ u tur©ien biex jg˙in lil dawn lanzjani, li tant ˙admu g˙alina, ikomplu bil-˙ajja tag˙hom u jgawdu s-sbu˙ija li toffri din ilbelt. Çentru g˙all-komunità Fil-belt tag˙na nsibu bosta residenti u anzjani li jipprattikaw

snajja’ b˙all-ganutell u o˙rajn.

Il-Kunsill Lokali joffrilhom issala tal-Kunsill biex ikollhom post fejn jiltaqg˙u u jkomplu jiΩviluppaw dan it-talent, kif ukoll jistieden lil residenti o˙rajn biex jattendu u jitg˙allmu aktar dwar dawn issnajja’ u kif jin˙admu.

In˙e©©u lil min hu m˙ajjar jing˙aqad mag˙na, sabiex jikkuntattjana g˙al aktar infor-

Ìie m˙ejji pjan biex isir ammont ta’ traqqig˙ madwar il-belt tal-Isla. B’limitazzjonijiet finanzjarji li j˙abbat wiççu mag˙hom il-Kunsill, ma jistg˙ux isiru toroq s˙a˙, però, bil-ftit li jista’, il-Kunsill qed jag˙mel traqqig˙ fejn hemm l-aktar bΩonn. Grazzi g˙all-Ministeru talInfrastruttura, il-pavimentar fi Triq San Pietru u San Pawl li jinsab b’diΩlivell u hu ta’ periklu g˙ar-residenti, qed ji©i mnaddaf u rran©at.

L-InawgurazzjonI taÇ-Çentru taL-ÓarsIen tat-tfaL MatuL IL-juM fIÛ-Ûejtun

It-Tnejn, 5 ta’ Mejju 2014, kien jum ferm sabi˙ g˙aΩ-Ûwieten.

Dakinhar, is-Sa Michelle Muscat, mart il-Prim Ministru u ç-Chairperson ta’ The Marigold Foundation, flimkien masSindku Joe Attard, u l-kunsillieri Ûwieten, inawgurat iç-çentru ©did g˙all-˙arsien tat-tfal matul il-jum – Il-Manuçça Child Day Care Centre. Joan Agius, il-Kunsilliera inkarigata mill-Komunità u l-Familja, fissret kif dan il-pro©ett kien ilu jin˙ema g˙al g˙axar snin s˙a˙ u issa n-nisa li jixtiequ jo˙or©u ja˙dmu se jkollhom mo˙˙hom mistrie˙ fejn jistg˙u j˙allu lil uliedhom waqt li huma jkunu g˙ax-xog˙ol.

Fid-diskors tieg˙u, is-Sindku Joe Attard qal li mil-bidu nett, il-Kunsill Lokali taΩ-Ûejtun kellu g˙al qalbu l-˙idma filqasam soçjali u ra kif g˙amel biex jaqdi dmirijiet f’dan ilqasam. Il-ftu˙ ta’ çentru g˙all˙arsien tat-tfal matul il-jum kien pro©ett ta’ sfida li l-

Kunsill irnexxielu jwettaq.

Semma wkoll kif l-g˙amara g˙al dan iç-çentru nxtrat b’donazzjoni ta’ €25,000 millfond li kien waqqaf l-emigrant Ûejtuni Joe Abela. Huwa fakkar il-memorja ta’ dan iΩÛejtuni li, g˙alkemm ’il

bog˙od minn art twelidu, baqa’ jg˙oΩΩ it-tradizzjonijiet Ûwieten, dak kollu li kien jorbtu maΩ-Ûejtun, inkluΩ il-qima lejn il-patruna, Santa Katarina, V.M. Irringrazzja wkoll lil St Catherine’s Social Club ta’ Hadfield, l-Awstralja, u l-famil-

ja Abela, g˙all-kooperazzjoni u l-g˙ajnuna tag˙hom.

Qabel inawgurat iç-Çentru, is-Sa Michelle Muscat irrimarkat li din il-façilità ©dida ta’ ˙arsien tat-tfal matul il-jum fiΩÛejtun waslet proprju meta lGvern beda jipprovdi dan isservizz g˙at-tfal mit-twelid sa tliet snin bla ˙las. In-nisa kollha Ûwieten issa se jkollhom lopportunità ugwali li, jekk jixtiequ ja˙dmu, jistg˙u jag˙mlu dan b’mo˙˙hom mistrie˙ li jistg˙u j˙allu lil uliedhom trabi f’post sigur u edukattiv.

Semmiet ukoll li b’hekk ilfamilja se jkollha inqas piΩ u tista’ tippjana a˙jar.

Iç-Çentru ©ie mbierek millArçipriet tal-Parroçça taΩ-Ûejtun, Dun Nikol Pace. Fost bosta personalitajiet distinti, attenda wkoll Dr Stefan Buontempo, is-Segretarju Parlamentari g˙all-Gvern Lokali, li fa˙˙ar ix-xog˙ol talKunsill Lokali b’risq ir-residenti taΩ-Ûejtun.

Opinjoni

25.05.2014 11

tiVi awards

MINN

SALVU

CANALE

Meno male – il-kampanja g˙addiet, allura nistg˙u nie˙du ftit tar-ru˙ u ner©g˙u g˙all˙ajja ta’ kuljum. Biex ng˙idu kollox lili l-ebda kampanja elettorali ma ddejjaqni, l-aktar meta tkun wa˙da poΩittiva u ming˙ajr ˙abi u inganni. Imma dik li fuq it-TiVi ma tista’ tara xejn tkiddni ftit. Ta’ kuljum fuq l-istazzjonijiet lokali (il-kbar) kien ikun hemm xalata ta’ diskussjonijiet, il-Prim fuq ilOne kont nitg˙axxaq narah, g˙aliex jitkellem biss fuq x’g˙amel il-Gvern u x’bi˙siebu jag˙mel matul l-erba’ snin li ©ejjin. Fuq in-Net kont nara lill-Kap tal-OpoΩizzjoni jg˙id biss le, le, le u aktar le. Óeqq, inkella ta’ quddiemu ma jçapçpulux.

Fuq TVM bil-maqlub; dawn i©ibu ta’ kul˙add g˙ax hekk titlob il-li©i, il-produzzjonijiet tal-partiti l-kbar kienu jidhru li n˙admu l-aktar b’mod professjonali. Tal-PN, minkejja li sslogan kien ‘Malta A˙jar’ tkellmu biss fuq in-negattiv. Tal-PL baqg˙u bil-poΩittività, dik li jg˙idu kif se titkompla lle©iΩlatura kollha. Tad-da˙k kienet il-promozzjoni talAlternattiva; in-nies mag˙Ωula kollha b’idejhom marbutin. Ma nafx ta’ min kienet l-idea, imma lili xejn ma g˙o©bitni; setg˙u ˙abblu naqra mo˙˙hom aktar u ˙ar©u b’idea ftit a˙jar.

Meno male wkoll li mhux ser nibqa’ nisma’ dik is-sigla talAwtorità tax-Xandir qabel kull promozzjoni li, xi minn daqqiet, is-sigla kientet tkun itwal

mill-promozzjoni nnifisha.

Prosit lil Fabian Demicoli li ppreΩenta x-Xarabank ta’ nhar il-Ìimg˙a flok Peppi b’mod perfett u professjonali. Fabian irnexxielu wkoll iΩomm ilbilanç tad-diskursata ming˙ajr ukoll ma jkun Ωbilançjat.

Back to square one Mela minn g˙ada ser ner©g˙u lura bl-iskedi g˙an-normal, b’xi ftit differenzi. Mela fuq TVM kull nhar ta’ Tnejn u Tlieta ser juru Iç-Çaqqufa ; l-a˙˙ar wie˙ed li rajt kien fih aktar reklami milli d-drama nnifisha.

Milli skoprejt jien kien hemm wisq tgergir mit-telespettaturi u jien ma nlumhomx g˙ax jien gergirt ukoll.

Mela lil Karla, Rose and co., ser nibdew narawhom jumejn fil-©img˙a: it-Tnejn u it-Tlieta.

Ara a˙na pajjiΩ il-vera qalbna tajba; apparti l-g˙otjiet ta’ karità li nag˙tu matul is-sena, a˙na popolin li nittolleraw lil kul˙add u xi minn daqqiet kollox. Mela jekk ilkom issegwu dan kollu li n˙arbex, dejjem g˙edt li biex tkun preΩentatur trid tkun kapaçi li jkollok parola facile u, ovvjament, ma tist˙ix. Ng˙id ukoll li jekk taf t˙it ibqa’ ˙it u jekk kantant ibqa’ kanta u mhux tmur tippreΩenta.

Jekk b˙ali ma ja˙arbilkhom xejn, na˙seb ©ieli rajtu produzzjonijiet mimlija tag˙rif pubbliçitarju. Mela jixxandar programm partikolari ta’ bejg˙ tal-affarijiet tad-dar; il-preΩentazzjoni tieg˙u ssir mill-proprjetarju tad-ditta nnfisiha. Jekk

il-programm fih 60 minuta dan jag˙mel 60 minuta jeqred u jg˙id kemm huma tajbin ilprodotti tieg˙u. Ovvja li se jfa˙˙arhom g˙ax tieg˙u, imma miskin li ma jafx huwa li hemm differenza kbira bejn tbig˙ il-prodotti fil-˙anut u tippreΩenta fuq it-TiVi. Imma l-importanti li jkollna l-kok isajjar f’wa˙da mill-borom tieg˙u; importanti wkoll li lingredjenti jitqattg˙u b’dak ilmutur li jbig˙ hu stess.

Reklam ie˙or li jeqridni jsir fuq it-TiVi wkoll fil-˙inijiet ta’ qabel jew waqt l-a˙barijiet.

Na˙seb li dak li jippreΩentah, apparti li jeqred iktar millbaleni huma u jwelldu, huwa bejjieg˙ ukoll mal-istess ditta.

Insomma, mhux hekk g˙andu jkun, kollox in house.

Daqshekk g˙al-lum; niltaqg˙u b˙al-lum tmient ijiem.

ponta subg˙i lejn xi ˙add!

Hemm erba’ li qeg˙din jippuntaw lejja!

U biex il-kawlata tissokta tit˙awwad din il-povra mara, sa˙˙itha kompliet tmur lura b˙all-granç! Aktar ma bdew g˙addejjin il-jiem minn fuqha aktar bdiet taraha sejra lura bis-sig˙at u l-minuti! Kemm tifla˙ tie˙u kedded ©o fiha miskina! Inkedd illum u inkedd g˙ada, fl-a˙˙ar sa˙˙itha qaltilha: “S’hawn wasalna!” Marret ma nafx g˙and kemm-il tabib! U kul˙add jipprova jg˙inha milla˙jar li jista’. Min jag˙tiha dan it-tip ta’ pillola u min o˙ra.

Dwejjaq kbar bdew ja˙kmuha l-g˙aliex din il-mara, b˙all˙mar il-mag˙kus li jdur g˙alih id-dubbien, bdiet tinteba˙ li ˙add u xejn ma seta’ jsabbarha.

Sakemm fl-a˙˙ar iltaqg˙et mal-Mulej innifsu! Il-Mulej, li mhux importanti jekk juΩax lili

jew lilek, imma l-aqwa li jkun hu stess b’g˙erfu li jwassal lil ˙addie˙or g˙all-fejqan. Il-mara mwe©©g˙a qaltli: “Ma nafx fejn se naqbad nag˙ti rasi Patri!

We˙ilt! Ma nistax niççaqlaq!

Immur fejn immur ma nistax nag˙mel pass! Óa ni©©ennen!”

L-emozzjonijiet tieg˙i, g˙ax bniedem, kes˙u sil©! Anke jien ˙assejtni ©©ammjat f’dak ilmument ta’ bΩonn kbir.

Sakemm fettilli n˙ares lejn irritratt sabi˙ li g˙andna talÓniena Divina faççata talKappella tal-Isptar Mater Dei. U tbissimt!

“Isma’! Taf x’qed ng˙id?” bdejtilha b’le˙en ta’ xi ˙add li g˙andu sorpriΩa sabi˙a fil-but.

“G˙idli Patri,” we©bitni l-mara b’˙arsitha mtaqqla g˙all-a˙˙ar.

“U int g˙ax ma tag˙milx biçça xog˙ol! Lil Ìesù bellag˙lu xxog˙ol! Mhux hu qalilna: ‘Ejjew g˙andi’? Óa ng˙idlek x’tag˙mel. G˙idlu: ‘Mulej nag˙tik id-dwejjaq tieg˙i u int ag˙tini l-paçi tieg˙ek’. Ibda’ partat mieg˙u!” Il-mara ˙arset iççassata lejja qisha ma tridx temmen dak li semg˙et. Mela x’tag˙mel! Ma’ Ìesù partat!

Dak Alla! Jifla˙ g˙all-inkwiet!

Int u jien ma nifil˙ux! G˙ax bnedmin dg˙ajfa!

It-tbissima ta’ fejqan li tatni lura ©©ag˙alni ng˙idlek: “MalMulej PARTAT! Ag˙tih l-inkwiet u d-dnub tieg˙ek u hu jag˙tik il-paçi u l-qdusija tieg˙u!” Isimg˙u x’inhu jg˙idlek: “Inpartu?”

Kollox aççettat

Inpartu?

Patri Mario Attard

Kuljum, nirqaqx jew ne˙xinx, ˙adt id-drawwa ninΩel g˙arkupptejja u bid-dmug˙ f’g˙ajnejja niΩΩi ˙ajr lill-Mulej li tani l-grazzja na˙dem fl-Isptar Mater Dei. G˙ax dan l-Isptar, mag˙ruf minn kul˙add, inkluΩ mill-barranin, g˙as-servizz eççellenti li l-˙addiema li jag˙tu minn qalbhom, f’kull kamra u kuritur tieg˙u hemm ma˙Ωuna fih xmara ta’ g˙erf il˙ajja li to˙ro© minnu l-˙in kollu!

Mela d-darba l-o˙ra kont g˙addej inlebbet daqs l-aqwa Ωiemel tat-trott f’wa˙da mill˙afna koros li j˙addan fih.

Ng˙id korsa l-g˙aliex staqsu lill-patrijiet ˙uti li ja˙dmu lIsptar iljieli u ©ranet kemm ji©ru ’l hawn u ’l hemm fisswali li d-distanza tag˙hom hija kbira! Kemm iqattg˙u bi snienhom biex jaqdu lil kul˙add! Issa dan ix-xog˙ol kollu jinsab mo˙bi mill-kameras u l-gazzetti g˙alkemm ixxog˙ol qalbieni u ©eneruΩ li lMulej Ìesù jag˙mel bihom jit˙addet wa˙du! Qieg˙ed ng˙id mhux g˙alija imma g˙alihom! Iva ma nixba’ qatt infa˙˙arhom u n˙e©©i©hom g˙ad-dedikazzjoni tag˙hom!

Xog˙olhom tassew jag˙mluh minn qalbhom u sa˙˙ithom!

Intant! Mela f’wa˙da millkoros ta’ Mater Dei niltaqa’ ma’ mara li tg˙idx kemm g˙andha problemi miskina. Fil-˙ajja mhux xi nqalg˙alha, imma x’ma nqalg˙alhiex! BiΩΩejjed

ng˙idilkom li fejn qieg˙da ta˙dem b˙alissa tg˙idx kemm qed taqta’ qalbha! Mhux bilfors! Jekk qeg˙din jippretendu minnha l-impossibbli? Kif jista’ ikun tag˙mel xog˙ol ta’ ˙amsa min-nies?

Biex tkompli tg˙axxaqha, Ωew©ha ma tantx jag˙tiha palata! Fil-g˙ajn tg˙idx kemm jidher kwiet u edukat! Imma ˙ej, g˙ix mieg˙u ˙a tara! Supperv daqs elf f’daqqa! Dejjem irid li tg˙addi tieg˙u! Anke fl-içken ˙a©a! Xi dwejjaq! U dawn ilmutetti kollha li g˙andu, b˙al li ma jkellmekx xi tlett ijiem, joqg˙od jid˙ol fihom biex ikun hu fit-tmun! G˙ax hu r-ra©el!

U, biex inkunu g˙edna kollox, x’˙abta g˙andu li jdawwar kollox favurih! Mamma mia, tg˙id x’tg˙id g˙andu ˙abta kif idawwar kollox g˙al xawwatu! Óa j©ibek off side ! B˙alissa tg˙idx kemm qieg˙ed nitbissem! Tg˙id minn dan it-tip ta’ nies g˙ad fadal? Eqq! Ara nip-

Opinjoni

12 25.05.2014

VeRAMenT MALTA AÓjAR

FORUM ÛGÓAÛAGÓ LABURISTI

Mariette Borg

Minn meta kont iΩg˙ar b’xi mod dejjem kienet tinteressani l-politika. Kont kemm-il darba naqbad diskussjonijiet politiçi, kemm mal-©enituri tieg˙i u kemm ma’ nies li huma intiΩi sew fil-politika. Qatt ma stajt nifhem però, kif kienu jitkellmu b’çertu passjoni x˙in kienu jsemmu l-©id li gvernijiet Laburisti kienu jag˙mlu, g˙aliex dejjem esperjenzajt gvernijiet Nazzjonalisti u naf verament x’kienu jsarrfu.

F’dawn l-a˙˙ar sena u xag˙rejn sirt naf x’jigifieri gvern viçin il-poplu Malti.

Qabel Marzu 2013 kont imdorrija nara gvern li kien jag˙ti lilu nnifsu €500 fil©img˙a; jg˙olli l-fjuwil kull xahar meta ˙addie˙or kien jie˙u l-kummissjonijiet minn fuqu; jg˙olli bil-qalb il-kontijiet tad-dawl u l-ilma; imur kontra r-rieda tal-poplu wara deçiΩjoni tieg˙u f’referendum tad-divorzju; kumpaniji fantaΩma li qalulna li ©ejjin jag˙mlu investiment f’pajjiΩna, fosthom il-famuΩa kumpanija BraΩiljana; investimenti fil-bini tal-iskejjel iΩda mhux fledukazzjoni; tnaqqis fl-istpendju fl-2005, fost l-o˙rajn. Óidma intensiva Tlettax-il xahar wara rajna

˙idma intensiva minn Gvern Laburista. Óidma li di©à rat 30% tal-Manifest Elettorali mwettaq. Rajna kif il-Gvern ser ikun qieg˙ed jinvesti ma’ €2 miljun f’garanzija g˙aΩΩg˙aΩag˙. Investiment f’madwar 250 Ωag˙aΩug˙/a li ma komplewx bl-istudji tag˙hom jew li qeg˙din ifittxu impjieg bil-g˙an li jistudjaw u jit˙arr©u g˙ax-xog˙ol. IlGvern ser ikun qieg˙ed jinvesti fuq kull persuna madwar €1,440. Il-Gvern hekk qieg˙ed jg˙in b’kull mezz possibbli sabiex jg˙in lil dawk iΩ-Ωg˙aΩag˙ li qeg˙din isibu diffikultà li jkomplu jistudjaw jew li jsibu impjie©.

Gvern Laburista, g˙alkemm qabel l-elezzjoni kien hawn min ipprova jnissel çertu biΩa’ fl-istudenti, Ωied l-istpendju lill-istudenti Maltin u G˙awdxin kollha. IΩda mhux biss, Gvern Laburista ˙aseb ukoll f’dawk l-istudenti li qeg˙din jirrepetu sena u qieg˙ed ukoll jag˙tihom stipendju.

Il-fiduçja fiΩ-Ωg˙aΩag˙ tidher ukoll mhux biss billi Ωidna listipendji, iΩda wkoll bil-fatti. Ûg˙aΩag˙ ta’ 16-il sena ser ikollhom id-dritt tal-vot flelezzjonijiet tal-kunsilli lokali. Ûg˙aΩag˙ ta’ dik l-età jistg˙u jag˙Ωlu r-rappreΩentanti

tag˙hom fuq baΩi lokali.

Hekk ukoll jikber l-interess fil-politika Maltija. In˙oss li maΩ-Ωmien g˙andna naraw kif inwessg˙u din il-miΩura g˙aliex jekk iΩ-Ωg˙aΩag˙ huma meqjusa li huma kapaçi ja˙dmu u j˙allsu t-taxxa, g˙andhom ji©u meqjusa wkoll kapaçi biex jag˙Ωlu r-rappreΩentanti tag˙hom f’istituzzjonijiet og˙la.

Malta A˙jar Meta wie˙ed jag˙mel analiΩi ta’ kemm jiggradwaw student mill-Università ta’ Malta jara li hemm aktar nisa milli r©iel, iΩda meta t˙ares lejn in-nisa fid-dinja tax-xog˙ol g˙ad fadal ˙afna xi jsir. Gvern Laburista beda jinçentiva lil dawk il-familji, speçjalment lin-nisa, li qabel kienu jaqtg˙u qalbhom li jo˙or©u ja˙dmu min˙abba li g˙andhom it-tfal, billi qieg˙ed joffri s-servizz taç-child care b’xejn. Ûg˙aΩag˙ u dawk il-koppji li jixtru l-ewwel proprjetà ser jibbenefikaw minn rifuΩjoni mit-taxxa tal-bolol. Il-piΩ minn fuq iΩ-Ωg˙aΩag˙ li ser jinvestu fi proprjetà ser ikun inqas u hekk jibqg˙u aktar flus fl-idejn. Fil-fatt, a©enziji tal-bejg˙ tal-proprjetà fa˙˙ru ˙afna din l-inizjattiva g˙ax

b’hekk il-bejg˙ tal-proprjetà ˙a r-ru˙.

L-OppoΩizzjoni Nazzjonalista maqdret il-fatt li l-Gvern naqqas il-prezz tal-fjuwil b’2 çenteΩmi. Fl-a˙˙ar ˙ames snin ta’ Gvern Nazzjonalista kont imdorrija nara l-prezzijiet tal-fjuwil jiΩdiedu kull l-a˙˙ar jew bidu tax-xahar. Issa g˙andna prezz stabbilit talfjuwil sa Diçembru. Dan iffisser li n-negozji u l-familji g˙andhom stabbiltà u jistg˙u jippjanaw fit-tul il-ba©it tag˙hom. Grazzi g˙al din ilmiΩura naqset l-inçertezza.

Simon Busuttil mhux jiddie˙ak biss g˙ax il-Gvern ra˙˙as il-prezzijiet tal-fjuwil b’2 çenteΩmi, iΩda qieg˙ed jiddie˙ak ukoll g˙aliex ilGvern ra˙˙as il-kontijiet taddawl u l-ilma. Issa nifhem verament x’qieg˙ed jg˙id Simon Busuttil meta jg˙id “˙iereg minn ©ol-qoxra” g˙aliex il-qoxra ta’ ©ideb u ta’ biΩa’ li pprova jinsti©a qabel l-elezzjoni, waqg˙atlu.

Waqg˙atlu bosta drabi bilmiΩuri u l-weg˙di mwettqa ta’ Gvern Laburista.

Simon Busuttil m’g˙andux g˙alfejn jixtieq Malta A˙jar, g˙aliex, bit-tmexxija tal-Prim Ministru Joseph Muscat, Malta hija verament a˙jar minn kif kienet f’dawn l-a˙˙ar snin.

Editorjal

25.05.2014 13

www.kullhadd.com ÇNL, Triq Mile End, IL-Óamrun ÌuRNALIsTI REkLAmI ImPAÌNAR u DIsINN

2090 1410 ritianne@kullhadd.com u Liam Gauci 2090 1413 liam@kullhadd.com 2090 1520 sales@kullhadd.com 2090 1411 editorial@kullhadd.com

WARA ELEZZJONI

”

EDITORJAL

Ritianne Agius Alan Saliba Leanne Grech

Óames snin ilu kien hemm l-ewwel reb˙a elettorali Laburista minn meta n˙atar Joseph Muscat b˙ala Mexxej tal-Partit Laburista. Ftit wara l-elezzjoni elettorali tal-2008, il-Partit Laburista kiseb reb˙a b’distakk ta’ 36,000 vot! Kiseb reb˙a storika ta’ erbg˙a minn sitt deputati g˙all-Paralment Ewropew. Dakinhar id-Deputat Mexxej g˙all-Affarijiet tal-Partit Laburista kien ˙abbar ir-riΩultat. Kien qal li dik kienet reb˙a iΩda mhux ir-Reb˙a.

Ir-Reb˙a ©iet kwaΩi erba’ snin wara, fl-elezzjonijiet ©enerali. Id-distakk ta’ 36,000 vot inΩamm. IΩ-Ωmien igerbeb u sena wara wasal test ie˙or: lelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew tal-biera˙. Filmument li qeg˙din niktbu dan l-editorjal g˙adna ma nafux x’inhuma r-riΩultati. Nemmnu li l-Partit Laburista g˙andu jwettaq reb˙a storika o˙ra. Dik li lPartit fil-Gvern jirba˙ dawn lelezzjonijiet. Reb˙a li sa issa ma saritx mhux biss f’Malta iΩda anke fl-Unjoni Ewropea!

Sa ftit ilu l-mexxejja tal-Partit Nazzjonalista kienu jinku lilLaburisti li kienu serial losers.

F’temp ta’ sitt snin il-Laburisti llum huma kburin li huma serial winners . F’ebda ˙in ma rridu nkunu Partit ta’ nkejja, g˙aliex il-kwalità tar-rebbie˙ titkejjel mill-mod kif jittratta littellief. IΩda min-na˙a l-o˙ra ttellief irid ukoll jag˙raf li ma g˙andux jie˙u telfa b’suppervja u arroganza. Sfortuntament g˙al kul˙add, il-mexxejja Nazzjonalisti, ˙lief g˙al xi tnejn li jinsabu iΩolati, g˙adhom ma fehmux li ma g˙adhomx filGvern.

Ner©g˙u nirrepetu li, sakemm morna g˙all-istampa, ir-riΩultati kienu g˙adhom ma ˙ar©ux, iΩda jkun xi jkun irriΩultat il-Partit fil-Gvern dejjem g˙andu x’jitg˙allem. Jekk tkun reb˙a o˙ra tajba ma rridux na˙irbu b’rasna li kollox sewwa. Anzi, reb˙a tajba g˙andha sservi biex nifhmu li rridu nkomplu nag˙mlu dak li hu tajjeb. Jekk tkun reb˙a tajba ma rridux in˙allu dawn is-sensiela ta’ suççessi jitilg˙u g˙al rasna u nibqg˙u saqajna mal-art u qrib in-nies.

G˙andna nibqg˙u l-˙in kollu qrib in-nies u mhux meta jaslu l-elezzjonijiet biss.

Jekk ma tkunx reb˙a daqstant tajba jkun iffisser li l-poplu bag˙tilna messa©©. Ma rridux nag˙mlu b˙al dawk li kien hemm qabel, li ma g˙arfux jaqraw il-messa©©i li kienu qeg˙din jibag˙tulhom in-nies.

Hija ˙a©a tajba li dawn l-elezzjonijiet ©ejjin kmieni g˙aliex quddiem dan il-Gvern hemm erba’ snin o˙ra ta’ xog˙ol u

˙idma b˙al dik li g˙amel flewwel sena. IΩda dejjem u f’kull ˙in irridu nisimg˙u x’qeg˙din jg˙idu n-nies. Meta fl-2009 l-poplu bag˙at messa©© daqstant qawwi lill-mexxejja Nazzjonalisti u baqg˙u ma semg˙ux, kien tard wisq g˙ali-

hom li jid˙lu fil-kçejjen tannies sena qabel elezzjoni.

G˙alhekk, ikun xi jkun irriΩultat, kul˙add irid jitg˙allem.

Kemm jekk riΩultat tajjeb u kif ukoll wie˙ed li mhux daqstant, hemm dejjem il-morali talistorja warajh. Óa©a Ωgura.

Imnalla qabel kull elezzjoni hemm jum ta’ silenzju. Dak iljum mhux biss kien jum ta’ riflessjoni u mistrie˙, iΩda kien la˙jar jum g˙all-Partit Nazzjonalista g˙aliex Simon Busuttil ma qal xejn!

”

Ittri

14 25.05.2014

Ibg˙at l-ittri tieg˙ek b’email lil editorial@kullhadd.com jew bil-posta tradizzjonali indirizzata lill-Editur, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun

ATTIVITÀ LI ÓALLIET IL-FROTT Sur Editur, Nixtieq nie˙u din l-opportunità biex nifra˙ lill-Kumitat tal-Festa ta’ Sant’Elena ta’ Birkirkara li b’kollaborazzjoni mal-Kunsill Lokali re©g˙u g˙al sena o˙ra organizzaw it-tberik taΩ-Ωwiemel u annimali o˙ra fit-toroq ta’ Birkirkara.

Kienet attività suççess, fejn rajna numru kbir ta’ Ωwiemel armati b’tiΩjin apposta g˙al din l-okkaΩjoni.

Ftit ikollna okkaΩjonijiet fejn naraw Ωwiemel armati hekk, g˙alhekk din l-okkaΩjoni nkun qed nistennieha minn sena g˙al o˙ra.

Minkejja li spikkat fekruna

kbira li g˙andha 28 sena f’din lattività, id-diversità tal-annimali domestiçi ma naqsitx u n-nies attendew bi ˙©arhom.

Niftakar fi Ωmieni li dan ittberik kien isir ukoll g˙all-festa ta’ Sant’Elena f’Awwissu. Dan nqata’ u ©ieli sar f’xi okkaΩjoni partikolari biss. Riçentament re©a’ beda jsir mill-G˙aqda talArmar Sant’Elena, u baqa’ jsir sa ma re©a’ ttellg˙a l-Óadd li g˙adda.

Il-parata bdiet minn ˙dejn ilknisja ta’ Sant’Antnin u g˙addiet minn Triq l-Imsida, g˙al Triq ilKbira, fejn ˙ar©u diversi KarkariΩi minn djarhom biex isegwu din l-attività mhux tas-

soltu. Dawn il-persuni mbag˙ad ir˙ewla lejn Pjazza Sant’Elena fejn saret iç-çerimonja tat-tberik.

Fost in-nies preΩenti wie˙ed ma jistax ma jsemmix lit-tfal li ˙adu pjaçir kbir jaraw dik il-varjetà kbira ta’ annimali illi normalment ikunu mistura fid-djar u l-irziezet tal-lokalità.

Kollox ma’ kollox, kienet atmosfera sabi˙a li nittama li tibqa’ ssir kull sena, u nirringrazza lil-Kunsill Lokali tassehem li ta, b’mod speçjali fittindif tat-toroq wara li ntemmet l-attività.

ALBERT AZZOPARDI, BIRKIRKARA

MIN GÓADU JEMMINHOM? Sur Editur, G˙andi kurΩità kbira biex inkun naf min g˙adu jemmen lin-Nazzjonalisti.

Nixtieq inkun naf min huma dawn in-nies sempliçiment biex nistaqsihom jekk humiex persuni li min-natura tag˙hom jibilg˙u kollox, jew jekk humiex biss g˙omja fejn jid˙ol il-partit tag˙hom.

Mhux biss il-PN, minn le©iΩlatura g˙al o˙ra, baqa’ ma wettaqx il-parti l-kbira ta’ dak li wieg˙ed, imma lanqas biss kellu d-diçenza li jibqa’ sieket meta ˙addie˙or wieg˙ed u wettaq fi Ωmien sena dak li hu qatt ma rnexxielu jag˙mel f’iktar minn g˙oxrin sena.

F’sena Gvern Laburista wieg˙ed u wettaq ir-ro˙s filkontijiet tad-dawl, wieg˙ed u wettaq is-servizz ta’ childcare b’xejn, wieg˙ed u wettaq ro˙s fl-income tax, wieg˙ed u wettaq ir-rifuΩjoni tat-taxxa fuq irre©istrazzjoni ta’ çertu vetturi, wieg˙ed u wettaq l-eΩenzjoni mit-taxxa fuq l-ewwel dar, wieg˙ed u wettaq id-dritt talunjoni çivili, u issa qed iwettaq ukoll l-impjiegi fi Smart City; likbar weg˙da, mhux tieg˙u, imma tal-PN. U l-PN liema weg˙da wettaq? Hawn xi ˙add li jiftakar?

KURÛITAJR, BORMLA

DAN HU… REKLAM! Sur Editur, Matul din il-kampanja elettorali nista’ ng˙id li rajt reklami tajbin ˙afna, speçjalment min-na˙a talPartit Laburista.

Kienet kampanja poΩittiva b’messa©©i ta’ kura©©. Il-ftit negattiviΩmu li kien hemm, jekk tista’ ssejja˙lu hekk, kien wie˙ed umoristiku li j©iblek tbissima.

L-istess ma jistax jing˙ad g˙al reklam partikolari li smajt fuq irradju. Ma nafx min ˙are© dan irreklam, jekk hux il-Gvern, ilKummissjoni Elettorali, jew irRappreΩentanza tal-Unjoni Ewropea f’Malta.

Dan ir-reklam mimli twerΩiq, li j˙oss il-bΩonn li jidentifika lilu nnifsu b˙ala reklam, ma jg˙id xejn ta’ sugu. Ji©bidlek l-attenzjoni biss tant kemm hu reklam bla sens.

RITA MALLIA, IR-RABAT

Ta’ Barra

25.05.2014 15

KITBA TA’ RITIANNE AGIUS

SpJUNAÌÌ fUq L-INtERNEt

MILL-KBIR SAÛ-ÛGÓIR

wazzjoni tista’ taqleb g˙allag˙ar. Dan anke meta wie˙ed jikkunsidra l-konflitti l-o˙ra li qamu dan l-a˙˙ar bejn iΩΩew© pajjiΩi, fosthom fuq drittijiet umani, kwistjonijiet kummerçjali o˙ra, u l-pretensjonijiet marittimi.

F’din il-kwistjoni wie˙ed ma jistax jinjora l-poΩizzjoni kemxejn stramba tal-Amerika, li qed tag˙ti l-impressjoni li hija unikament vittma ta’ spjuna©©, filwaqt li llum id-dinja kollha taf li l-Amerika spijat u serqet informazzjoni privata b’mod sistematiku u organizzat fuq numru ta’ snin.

Il-programm ta’ spjuna©© Ωvelat minn Edward Snowden ta baΩi liç-ÇiniΩi biex jakkuΩaw lill-Amerikani li kienu ©abru informazzjoni privata tal-Gvern ÇiniΩ u lkumpaniji tieg˙u. G˙alhekk issa huwa diffiçli g˙allAmerika li ta©ixxi b˙ala awtorità regolatorja fuq ilhacking , b˙alma tat limpressjoni li trid tag˙mel.

Hackers dilettanti fil-mira tal-pulizija

Il-kaΩijiet ta’ spjuna©© permezz tal-internet li ˙ar©u din il-©img˙a re©g˙u fakkruna kif l-istess teknolo©ija li saret tant essenzjali f’˙ajjitna qed trendina vulnerabbli g˙al kull min irid jisirqilna informazzjoni privata.

L-agressuri, mag˙rufa b˙ala hackers , ivarjaw minn uffiçjali g˙olja g˙al çittadini komuni. Il-vittmi ta’ dan l-ispjuna©© ukoll ivarjaw minn kumpaniji kbar tal-ener©ija g˙al personalitajiet b˙al Miss Teen America. Fi kliem ie˙or, id-daqqa jista’ jag˙tiha kul˙add, u bl-istess mod, jista’ jlaqqatha wkoll kul˙add.

Jeskala l-konflitt bejn içÇiniΩi u l-Amerikani Il-konflitt bejn l-ikbar potenzi ekonomiçi kompla jeskala din il-©img˙a wara li l-Amerika akkuΩat ˙ames uffiçjali g˙olja fil-militar ÇiniΩ bi spjuna©© u serq ta’ informazzjoni sensittiva permezz tal-internet minn kumpaniji kbar Amerikani li jipproduçu l-ener©ija nukleari, l-ener©ija solari u l-metall. Din kienet l-ewwel akkuΩa formali ta’ hacking li l-Amerika ˙ar©et fil-konfront ta’ uffiçjali barranin.

Iç-Çina ça˙det minnufih li

kienet involuta f’dan il-hacking. Id-Deputat Ministru g˙allAffarijiet Barranin ÇiniΩ Zheng Zeguang qal li l-Gvern ÇiniΩ, il-militar u impjegati o˙ra assoçjati mieg˙u, qatt ma wettqu jew kienu parteçipi f’serq ta’ sigrieti kummerçjali millinternet. Ûied jg˙id li l-a©ir talAmerika kien ta’ dannu g˙arrelazzjonijiet bejn iΩ-Ωew© pajjiΩi, u li l-Gvern ÇiniΩ kien se jie˙u azzjoni skont kif tiΩviluppa s-sitwazzjoni.

Min-na˙a tag˙hom, lAmerikani qed jinsistu li kumpaniji statali ÇiniΩi qabbdu dipartiment tal-militar,

mag˙ruf b˙ala Unit 61398, biex ji©bor informazzjoni kummerçjali sensittiva. Is-sena li g˙addiet dan id-dipartiment kien identifikat minn kumpanija tas-sigurtà fuq linternet b˙ala s-sors ta’ numru kbir ta’ operazzjonijiet ta’ spjuna©©.

“Issa daqshekk,” qal l-Avukat Ìenerali tal-Amerika Eric Holder meta kien qed jitkellem dwar dan l-allegat spjuna©© waqt konferenza.

G˙alkemm din hija biss kwistjoni kummerçjali, il-kliem iebes li sar miΩ-Ωew© na˙at qed jag˙ti l-impressjoni li s-sit-

Mhumiex biss uffiçjali g˙olja li qed ji©u akkuΩati b’ hacking , imma anke çittadini komuni.

KaΩ li wassal g˙all-arrest ta’ kwaΩi 100 persuna minn madwar id-dinja huwa dak talg˙odda mag˙rufa b˙ala Blackshades Remote Access Tool (RAT). Permezz ta’ din lg˙odda wie˙ed ikun jista’ jaççessa mill-bog˙od kompjuters ta’ individwi, u mhux biss jara d-dokumenti li jkollhom fih, iΩda anke jixeg˙lilhom il-webcam u b’hekk ikun jista’ jara dak li jkun qed isir fil-kamra.

Dan kien proprju dak li ©ara lil Cassidy Wolf is-sena li g˙addiet. Il-kompjuter tat-tfajla Amerikana rebbie˙a tattitlu Miss Teen America ©ie hacked minn Ωag˙Ωug˙ ta’ 19il sena, li attivalha l-webcam u ˙a ritratti kompromettenti tag˙ha. Wara heddida li jekk ma tibg˙atlux iktar ritratti tag˙ha bla ˙wejje©, kien se jippubblika r-ritratti li digà kellu fil-pussess tieg˙u. IΩΩag˙Ωug˙, li ©ie identifikat b˙ala Jared James Adams,

IRIDU VIÛJONARJU EKONOMIKU Hekk kif g˙ada se ssir l-elezzjoni presidenzjali fl-E©ittu, likbar g˙ajta hija biex ji©i elett president li jkollu l-kapaçità u lviΩjoni biex jer©a’ jqajjem lekonomija tal-pajjiΩ. L-iktar kandidat favorit – Abdel Fattah elSisi – wieg˙ed li se jre©©a’ lekonomija tal-pajjiΩ fuq saqajha u li se jΩid is-sigurtà.

El-Sisi, li kien Kmandant talArmata E©izzjana u Ministru g˙ad-DifiΩa ta˙t l-a˙˙ar President, kif ukoll Deputat Prim Ministru wara l-kolp ta’ stat, qed i˙abbar pjan ekonomiku li jinvolvi t-te˙id ta’ art fid-deΩert fejn ikunu jistg˙u jg˙ixu u ja˙dmu l-E©izzjani, b’enfasi fuq l-iΩvilupp tal-infrastruttura.

Minkejja li dan il-pjan huwa vast, huwa wkoll wie˙ed kemx-

ejn ambigwu. Esperti ekonomiçi qed jg˙idu li t-tir ta’ dan huwa pjan li jqajjem l-ekonomija fliqsar Ωmien possibbli.

Madankollu, el-Sisi xorta qed iwissi lill-poplu li hemm bΩonn tal-paçenzja, g˙aliex biex tirkupra l-ekonomija g˙andha bΩonn iΩ-Ωmien.

Esperti politiçi qalu li l-politika ta’ el-Sisi mhix wa˙da ta’ ekonomija radikali, u ma jidher li hemm l-ebda xaqliba lejn isSoçjaliΩmu u n-NazzjonaliΩmu.

El-Sisi jidher li qed jimmira biex iΩewwe© is-settur pubbliku massettur privat, iktar attenzjoni lillinvestituri E©izzjani, awsterità mill-poplu, u l-istabbiltà.

Jidher li el-Sisi huwa l-kandidat li se jirba˙ din l-elezzjoni b’distakk kbir mill-uniku aversarju tieg˙u – is-Soçjalist Hamdeen

Sabbahi. St˙arri© riçenti fuq kampjun ta’ votanti wera li 72% se jivvutaw lil el-Sisi, 2% lil Sabbahi, filwaqt li 22% kienu g˙adhom ma ddeçidewx.

Jissokta l-isfond turbulenti Matul din il-©img˙a kompla lkonflitt armat bejn l-awtoritajiet u gruppi militanti, tant li nqatel il-mexxej tal-grupp Ansar Beit al-Maqdis.

Dan il-grupp refa’ responsabbiltà g˙al serje ta’ attakki li saru minn meta tne˙˙a Morsi millpoter, u li ˙allew iktar minn 200 suldat u uffiçjal mejta. Mhuwiex çar jekk dan il-grupp g˙andux xi konnessjonijiet malFratellanza Musulmana, peress li kien kritiku tal-Fratellanza meta din ipparteçipat fl-elezzjonijiet.

kien ikkundannat g˙al 18-il xahar ˙abs wara li sar mag˙ruf li kien spija fuq g˙exieren ta’ kompjuters o˙ra minbarra dak ta’ Wolf.

Adams kien uΩa l-g˙odda mag˙rufa b˙ala Blackshade, li l-utenti tag˙ha issa sfaw filmira tal-awtoritajiet. IlBlackshade normalment tintuΩa minn hackers ‘dilettanti’, li jkunu g˙adhom qed jesperimentaw bil-hacking. Skont ilEurojust total ta’ 97 persuna, li huwa ma˙sub li g˙amlu uΩu minn din l-g˙odda, ©ew arrestati. Minn din l-g˙odda, li tiswa inqas minn $100, huwa ma˙sub li hawn eluf fl-idejn, li ©ew uΩati fuq iktar minn nofs miljun kompjuter.

Ebay ilaqqatha wkoll Fl-a˙˙ar jiem ˙ar©et ukoll la˙bar li kien ©ie hacked is-sit popolari Ebay, li permezz tieg˙u miljuni ta’ utenti jbig˙u u jixtru diversi affarijiet. LEbay ©ie hacked xahrejn ilu, iΩda kien biss din il-©img˙a li l-kumpanija Ωvelat li kienet insterqitilha ˙afna informazzjoni personali tal-utenti. Ilkumpanija qalet li l- hackers kienu kisbu aççess g˙al 145 miljun rekord, iΩda ma qalitx kemm minnhom kienu ©ew kompromessi.

L-informazzjoni misruqa tinkludi ismijiet, passwords, indirizzi elettroniçi, numri tat-telefown u dati tat-twelid. Ma tinkludix, b’xorti tajba, informazzjoni bankarja. Minkejja li lpasswords huwa diffiçli ˙afna biex ji©u deçifrati, l-Ebay qed tappella lill-utenti tag˙ha biex jibdlu l- password tag˙hom xorta wa˙da b˙ala prekawzjoni, speçjalment jekk dawn juΩaw l-istess password g˙al kontijiet o˙ra.

Jidher li b˙alissa g˙addej assedju s˙i˙ ta’ hacking , u jekk l-awtoritajiet tal-pajjiΩi ma jinvestux iktar biex iwaqqfu dan l-abbuΩ, il-probabbiltà hija li dan se jiΩdied sostanzjalment. KurjuΩ ukoll il-fatt kif, mhux biss l-awtoritajiet se jittrattaw il-hacking f’pajjiΩhom, iΩda kif se jwaqqfu pajjiΩi o˙ra milli jisirqulhom informazzjoni sensittiva ta’ kummerç jew sigurtà.

Ta’ Barra

16 25.05.2014

ANALIÛI TA’ LIAM GAUCI

reSponSabbiltÀ Kbira Il-poplu Indjan g˙aΩel lil Narendra Modi biex ikun l-14-il Prim Ministru ta’ pajjiΩhom. Huwa ˙a post Manmahon Singh, li matul it-tieni le©iΩlatura fit-tmexxija tal-pajjiΩ sab ru˙u fiç-çentru ta’ diversi kontroversji li fihom deher indeçiΩ wisq biex jag˙mel ir-riformi li kien qieg˙ed jitlob mill-poplu.

Ir-ra©uni prinçipali wara din lindeçiΩjoni kien il-fatt li Singh ma ng˙atax ma©©oranza kbira biΩΩejjed fil-Parlament biex ikun jista’ jmexxi b’kumdità.

Dan wasslu biex ta’ spiss isib ru˙u b’idejh marbuta meta kien hemm bΩonn ta’ riformi sinjifikattivi min˙abba l-problemi interni li esperjenzat il-koalizzjoni tieg˙u.

Politika liberali Modi mhuwiex mistenni li jkollu dan it-tip ta’ problemi g˙aliex l-elettorat ta 282 mill543 si©©u Parlamentari lill-partit tieg˙u. Dan il-vanta©© huwa komdu biΩΩejjed biex Modi ma j˙ossux obbligat illi jirrikorri g˙all-appo©© tal-alleati tieg˙u meta jasal il-mument illi jimxi ’l quddiem bir-riformi li g˙andu

f’mo˙˙u. Jekk kollox imur kif ippjanat, Modi mistenni li jintervieni fl-ekonomija biex jifta˙ha g˙all-investiment barrani.

Dan huwa kuntrast notevoli mal-politika ta’ Singh illi, matul it-tieni mandat, g˙abba lillpajjiΩ b’˙afna burokrazija li gerrxet diversi investituri potenzjali. Wie˙ed jista’ jsemmi l-kaΩ tal-Walmart, li sabu ˙afna ostakli biex jift˙u l-˙wienet tag˙hom fl-Indja g˙aliex ilGvern kien qieg˙ed jibΩa’ li dawn jag˙mlu ˙sara lin-negozjanti Ω-Ωg˙ar tal-pajjiΩ.

Min-na˙a tieg˙u, Modi, minkejja li wera simpatija lejn in-negozjanti lokali, esprima lopinjoni illi t-telf ta’ dan linvestiment barrani jista’ jag˙mel ˙sara kbira lillekonomija Indjana. Dan fi

Ωmien meta pajjiΩi b˙aç-Çina qeg˙din jift˙u l-bibien g˙al dawn il-kumpanija li qed jo˙olqu ˙afna xog˙ol g˙aç-çittadini tag˙hom.

Lil hinn mill-weg˙di, fil-passat Modi wera bil-fatti li huwa lest illi jmexxi ’l quddiem a©enda liberali. Dan g˙amlu meta kien Chief Minister talistat ta’ Gujarat fejn implimenta diversi riformi li taw ener©ija ekonomika ©dida lil dan irre©jun.

Madankollu, hemm min ©ab fid-dubju l-kredenzjali ta’ Modi.

Il-kritiçi tieg˙u ffukaw b’mod partikolari fuq il-©lied kbir li se˙˙ meta kien iç-Chief Minister ta’ Gujarat fl-2002 fejn eluf ta’ Musulmani nqatlu hekk

kif spiççaw fil-mira ta’ attakki brutali min-na˙a ta’ gruppi Induwisti. Skont dawn il-kritiçi, Modi qag˙ad lura milli jintervieni biex iraΩΩan il-vjolenza g˙aliex kien jissimpatizza malaggressuri Induwisti.

Dan il-preçedent ma tantx jawgura tajjeb fi Ωmien meta lIndja qieg˙da tesperjenza tensjonijiet reli©juΩi kbar. Fil-fatt, leffett tal-akkuΩi li qieg˙ed jiffaççja Modi di©à beda jin˙ass hekk kif grupp militanti IΩlamiku mill-ewwel ˙are© filmat li fih ˙e©©e© lillMusulmani li jg˙ixu fl-Indja sabiex ixekklu lill-Gvern il-©did b’kull mod possibbli, anke b’mezzi vjolenti. It-theddida ta’ dan il-grupp militanti kkonfermat kemm g˙adha attwali lproblema tat-terroriΩmu fl-Indja illi tista’ teskala b’mod ikrah

jekk hemm baΩi ta’ verità flakkuΩi ta’ attitudni antiIΩlamika li tressqu fil-konfront ta’ Modi.

Madankollu, g˙adu kmieni wisq biex wie˙ed jg˙addi ©udizzju ta’ dan it-tip. Li huwa çert f’dan l-istadju huwa l-fatt illi Modi g˙andu biΩΩejjed appo©© popolari biex iwettaq bidliet kbar fl-Indja. Barra minn hekk huwa g˙andu l-opportunità illi japprofitta ru˙u millmument ekonomiku diffiçli li qieg˙da tesperjenza ç-Çina, sitwazzjoni li qed t˙ajjar lil diversi investituri internazzjonali illi jpo©©u flushom f’Ωoni o˙ra talAsja. Madankollu, il-possibbilità li dawn is-sitwazzjonijiet ji©u mdawra favur l-Indja tiddependi fuq il-kapaçità ta’ tmexxija tal-Prim Ministru l©did.

Minkejja r-retorika iebsa talmexxej Russu fil-©img˙at li g˙addew, jidher çar li fil-kaΩ tal-Lvant tal-Ukraina huwa mhux qieg˙ed i˙ossu komdu li jintervieni bl-istess mod li g˙amel fil-Krimea.

Dan jaf ikun riΩultat tal-fatt li l-Punent ta x’jifhem illi l-inkorporazzjoni ta’ Donetsk u Luhansk fil-Federazzjoni Russa jista’ jkollha konsegwenzi politiçi u ekonomiçi serji g˙al dan il-pajjiΩ, li fil-preΩent di©à qieg˙ed isib ru˙u iΩolat mhux ˙aΩin f’dawn l-isferi.

B˙ala alternattiva, ir-Russja

pproponiet li jintla˙aq kompromess billi l-Ukraina ssir stat federali li jag˙ti aktar awtonomija lir-re©juni ribelluΩi.

Il-Gvern Ukrain deher li laqa’ din il-proposta sa çertu punt, però hemm il-biΩa’ li dawn irre©juni xorta wa˙da jistg˙u jsibu ru˙hom ta˙t l-influwenza Russa, minkejja l-fatt li formalment huma jkunu g˙adhom parti mill-Ukraina.

Sadanittant, il-Punent g˙allewwel darba ra sinjali çari li larmata Russa qieg˙da tipprepara biex tirtira mill-fruntiera mal-Ukraina. Din taf tkun

biss wa˙da mill-˙afna manuvri ta’ Putin biex jaljena lill-avversarji tieg˙u minn xi intenzjonijiet aggressivi li jista’ jkollu.

Madankollu, il-mexxej Russu jidher li qieg˙ed jipprova jirtira bil-mod il-mod mill-kriΩi Ukraina g˙aliex di©à ˙aditlu biΩΩejjed ˙in u riΩorsi matul dawn l-a˙˙ar xhur.

Huwa g˙alhekk li l-elezzjoni tal-lum jaf ikollha importanza kbira f’din il-kriΩi, g˙aliex irrelazzjoni li se jkollu Putin mal-gvern ©did ˙a tag˙ti indikazzjoni çara dwar l-intenzjonijiet tal-mexxej Russu.

Anti-IΩlamiku?

Se Jirtira?

Illum l-Ukraini se jivvutaw fl-elezzjoni presidenzjali li fl-a˙˙ar se tele©©i mexxej le©ittimu wara xhur ta’ inçertezza. Il-president il-©did se jkollu sfidi kbar quddiemu hekk kif l-integrità territorjali tal-pajjiΩ qieg˙da fil-periklu min˙abba l-instabbiltà li ˙olqot ir-Russja bl-ind˙il tag˙ha.

Minkejja l-fatt li l-gvern ta’ tranΩizzjoni evita li juΩa t-terminu ‘gwerra çivili’, dak li se˙˙ fl-Ukraina b˙alissa diffiçli ji©i deskritt mod ie˙or. Dan g˙aliex l-awtoritajiet qed ikollhom juΩaw ir-riΩorsi militari tag˙hom kontra l-Ukraini stess biex jippruvaw iΩommu kontroll fuq diversi Ωoni ribelluΩi fil-Lvant u n-Nofsinhar talpajjiΩ.

Webbsu rashom Fil-©img˙at li g˙addew kien hemm it-tama li l-elezzjoni ta’ gvern ©did fl-Ukraina tista’ tkun deçisiva biex jibda jirranka d-djalogu mar-Russja u rribelli, li matul dawn ix-xhur ©abu fid-dubju l-le©ittimità talgvern tranΩitorju. Madankollu, il-fatt li r-ribelli tal-Lvant ma ridux jistennew l-eΩitu tal-elezzjoni presidenzjali qabel ma organizzaw ir-referendum

g˙all-awtonomija mill-Ukraina juri li huma determinati li jinqatg˙u mill-pajjiΩ, ikun min ikun fil-gvern.

Kif kien mistenni, kemm irreferendum li sar fir-re©jun ta’ Donetsk, kif ukoll dak ta’ Luhansk, wasslu g˙al vot qawwi favur l-awtonomija millUkraina u kienu segwiti b’talba g˙all-inkluΩjoni fil-Federazzjoni Russa. Jekk il-President Russu Vladimir Putin jag˙Ωel li jilqa’ din it-talba, il-president il-©did tal-Ukraina ma tantx se jkollu ˙in g˙an-negozjati.

Bidla fil-fehma?

Madankollu, Putin g˙amel pass lura riçentement fejn sa˙ansitra appella lir-ribelli biex jipposponu r-referendum biex jag˙tu çans lin-na˙at kollha involuti fil-kriΩi ˙alli jsibu soluzzjoni diplomatika.

Ta’ Barra

25.05.2014 17

PUNTI EWLENIN TA’ BARRA KITBA TA’ LIAM GAUCI

KOLP TA’ STAT FIT-TAJLANDJA

TENSJONI BEJN IL-VJETNAM U Ç-ÇINA

L-armata TajlandiΩa interveniet biex tipprova ©©ib fi tmiemhom l-manifestazzjonijiet kontinwi li ilhom ji©©ammjaw il-pajjiΩ g˙al dawn l-a˙˙ar sitt xhur. Din id-deçiΩjoni ttie˙det mill-Ìeneral Prayuth Chan-ocha, il-kmandant tal-armata, wara li n-negozjati ta’ paçi bejn il-partitarji tal-eks-Prim Ministru Yingluck Shinwatra u dawk li jappo©©jaw il-monarkija ma wasslu g˙al imkien.

G˙adu mhux çar jekk l-intervent tal-armata huwiex kolp ta’ stat jew le. Dan g˙aliex, minkejja l-fatt li Prayuth Chan-ocha ˙a f’idejh il-poteri tal-Prim Ministru, huwa wieg˙ed li dan il-pass se jkun biss wie˙ed temporanju sakemm jer©a’ ji©i stabbilit l-ordni fil-pajjiΩ. Madankollu, il-kmandant tal-armata kien filmira ta’ diversi kundanni internazzjonali fosthom dawk tal-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea li ˙e©©ew lill-awtoritajiet TajlandiΩi biex jorganizzaw elezzjoni ©enerali mill-aktar fiss possibbli.

Il-Vjetnam qieg˙ed jheddet li jie˙u azzjoni legali kontra ç-Çina wara li din tala˙˙ar awtorizzat it-tiftix g˙aΩ-Ωejt f’ib˙ra kkontestati miΩ-Ωew© pajjiΩi. Din iΩΩona, li tinsab viçin il-GΩejjer Paracel, ilha to˙loq l-inkwiet bejniethom mitTieni Gwerra Dinjija meta ç-ÇiniΩi ˙abbru li dan it-territorju jinsab fil-fruntieri marittimi tag˙hom minkejja l-fatt illi legalment kienet ilha rikonoxxuta b˙ala Ωona VjetnamiΩa.

Fl-1974, wara diversi snin ta’ konflitt biered, il-VjetnamiΩi eskalaw is-sitwazzjoni meta bag˙tu l-forzi marittimi tag˙hom biex ikeççu numru ta’ sajjieda ÇiniΩi li kienu qabdu l-vizzju jistadu qrib dawn il-gΩejjer ming˙ajr permess. Dan l-att aggressiv wassal g˙al ritaljazzjoni militari mill-Gvern ÇiniΩ li ©abet mag˙ha l-okkupazzjoni formali tal-©Ωejjer min-na˙a taç-Çina.

RISKJU GÓAD-DEMOKRATIÇI

INIZJATTIVA MILITARI

Il-President Amerikan Barack Obama kompla bil-laqg˙at pubbliçi li permezz tag˙hom qieg˙ed ji©bor il-fondi neçessarji biex id-Demokratiçi jiffinanzjaw il-kampanja elettorali li se tippreçedi l-elezzjoni tal-4 ta’ Novembru li ©ej. F’din l-elezzjoni ser ji©u kkontestati diversi si©©ijiet tasSenat, flimkien mas-si©©ijiet kollha tal-Kungress.

Fil-Kungress mhumiex mistennijin sorpriΩi hekk kif huwa previst illi rRepubblikani jkomplu jkabbru l-vanta©© tag˙hom fil-konfront tadDemokratiçi. Madankollu, il-Partit Demokratiku qieg˙ed jibΩa’ li jitlef ukoll il-kontroll tas-Senat fejn gawdew vanta©© ta’ ˙ames si©©ijiet matul la˙˙ar le©iΩlatura. Jekk dan ise˙˙, Obama se jsib ru˙u b’inqas sa˙˙a biex jimxi ’l quddiem bir-riformi tieg˙u wara li fl-a˙˙ar snin di©à kellu jdejh marbutin f’diversi okkaΩjonijiet min˙abba l-oppoΩizzjoni talKungress.

Matul dawn il-©img˙at tela’ fil-prominenza persona©© ie˙or fil-konflitt çivili Libjan, il-Ìeneral Khalifa Haftar. Huwa qieg˙ed isib appo©© kbir minn diversi gruppi li ddejqu bl-inkapaçità tal-Gvern illi jikkontrolla lill-militanti IΩlamiçi fil-pajjiΩ. Minkejja li ilu attiv f’dan il-konflitt mill-bidu tieg˙u, s’issa kien involut biss fi rwoli sekondarji, fid-dell ta’ persona©©i o˙rajn.

Wara diversi xhur li matulhom il-Gvern tilef numru ta’ Ωoni industrijali importanti tal-pajjiΩ, Haftar iddeçieda li jorganizza grupp armat indipendenti biex jipprova jie˙u lura dawn it-territorji. Din l-inizjattiva tidher li qed ikollha suççess, speçjalment filLvant tal-pajjiΩ. G˙adu mhuwiex çar l-ammont ta’ riΩorsi li g˙andu g˙ad-dispoΩizzjoni tieg˙u. Madankollu, is-suççess li kiseb wasslu biex numru ta’ kmandanti militari tal-pajjiΩ jabbandunaw lill-Gvern biex jing˙aqdu mieg˙u. L-g˙ajnuna ta’ dawn ilfiguri prominenti qieg˙da tkun ikkumplimentata bl-appo©© finanzjarju minn pajjiΩi sekolari tal-madwar li jridu jaraw lill-gruppi militanti IΩlamiçi ji©u kkontrollati.

Madwarna

18 25.05.2014

il-bOV Club treaSure Hunt tintrebaÓ Mit-tiM ‘bOVtril’ ir-rebbieÓa ppreÛentati bi preMju ta’ €3,000 It-tim Bovtril, mag˙mul millmembri ta’ BOV Club Jean Pierre Cassar, Veronica Lynn Mizzi u Shanna Spiteri huwa r-rebbie˙ tal-BOV Club Treasure Hunt u lpremju ta’ €3,000 fi flus kontanti.

Il-BOV Club Treasure Hunt, fittielet edizzjoni tag˙ha, kellha aktar minn 100 membru ta’ BOV Club, li fforma timijiet b’ismijiet ori©inali, solva g˙axart i˙jiel fuq Facebook filwaqt li l-a˙jar 20 tim ikkwalifika g˙all-faΩi finali, li kienet tikkonsisti minn tfittxija tradizzjonali g˙at-teΩor fl-Imdina u t-toroq tal-madwar.

Vanessa Borg, Mani©er ta’ BOV Club ta’ Bank of Valletta, ippreΩentat il-premju lit-tim

Bovtril u premjijiet o˙ra ta’ konsolazzjoni li kienu jikkonsistu f’Android Tablets lit-timijiet ‘Joey is a Cat’ u ‘Centrals’, li t-tnejn ©ew it-tieni bl-istess ammont ta’ punti.

“L-iskop ta’ din it-tfittxija g˙atteΩor huwa li ninkora©©ixxu xxog˙ol fi grupp, filwaqt li jin˙oloq g˙arfien fuq il-postijiet storiçi f’Malta permezz tallog˙ob,” qalet is-Sa Vanessa Borg. “A˙na sodisfatti ferm binnumru ta’ parteçipanti li da˙lu g˙al din l-isfida u li pparteçipaw fil-BOV Club Treasure Hunt.”

BOV Club huwa l-pakkett ta’ prodotti u servizzi esklussivi ta’ Bank of Valletta g˙all-istudenti.

it-tim rebbie˙

FOX SpOrtS iSSa Fuq Melita tV Mill-15 ta’ Mejju 2014, FOX Sports (stazzjon 603) u FOX Sports HD (stazzjon 620) Ωdiedu mal-lista ta’ stazzjonijiet televiΩivi fuq Melita TV. Dan l-istazzjon huwa fost laqwa fil-qasam sportiv u jinkludi programmi minn avvenimenti b˙al NFL, MLB, NCAA Basketball u Nascar. Qieg˙ed ikun mniedi f’Malta g˙allewwel darba fuq Melita TV biss.

Michael Darmanin, Director of Marketing ta’ Melita qal: “Óerqana ˙afna bit-tnedija tal-istazzjonijiet FOX Sports fuq in-netwerk ta’ Melita TV. Bi programmi minn avvenimenti kbar Amerikani kif ukoll o˙rajn Ewropej, FOX Sports g˙andu jkun stazzjon milqug˙ tajjeb ˙afna mit-telespettaturi Maltin. F’Malta linteress f’avvenimenti sportivi b˙al National Football League (NFL) u Major League Baseball (MLB) qed jikber

˙afna.”

Adam Theiler, Executive Vice President – South Europe & Africa ta’ FOX International Channels ikkumenta: “Kuntenti ˙afna li nkabbru s-s˙ubija tag˙na ma’ Melita, permezz taΩ-Ωieda ta’ FOX Sports. FOX Sports ikopri avvenimenti sportivi internazzjonali u re©jonali, b’aktar azzjoni, aktar emozzjonijiet u divertiment g˙at-telespettaturi.”

Vasilis Iliopoulos, General Manager ta’ FOX International Channels Greece, Ωied jg˙id: “EntuΩjasti ˙afna bit-tnedija ta’ FOX Sports f’Malta permezz ta’ Melita. L-g˙an tag˙na huwa li nag˙tu lit-telespettaturi Maltin opportunità li jesperjenzaw dawn il-log˙ob u l-ispettaklu marbut mag˙hom daqslikieku qeg˙din jaraw illog˙ba fl-istadju. F’attivitajiet sportivi b˙al NFL nuru llog˙ob mill-bidu sal-finali

permezz tal-NFL Super Bowl u nikkumplimentaw l-ispettaklu b’a˙barijiet, highlights u programmi dedikati.”

Barra minn kompetizzjonijiet prinçipali b˙al NFL u MLB, l-istazzjon jinkludi wkoll avvenimenti u sports b˙al PGA EuroPro Golf Tour, Sports estrem b˙al Sea Master Sailing, fights sports inkluΩ lavveniment King of Kings, u ˙afna aktar.

Kemm FOX Sports (stazzjon 603) u FOX Sports HD (stazzjon 620) ©ew miΩjuda mallista ta’ stazzjonijiet fil-pakkett Melita TV XL bla ˙las. IlverΩjoni HD hija aççessibbli g˙all-abbonati fil-Home Entertainment Pack.

Melita TV hija l-operatur lokali bl-aktar kontenut ta’ divertiment bi programmi HD u televiΩjoni interattiva kif ukoll librerija ta’ aktar minn 1000 programm bla ˙las on demand u servizz ta’ kiri ta’ films riçenti mill-kumdità taddar.

G˙al aktar informazzjoni Ωur www.melita.com

Madwarna

25.05.2014 19

attiVitÀ tan-nEtworkinG tal-hsBC dwar it-tmExxija tal-impjEGati HSBC Bank Malta ©ab flimkien mexxejja tannegozju minn erba’ negozji prominenti Maltin g˙at-tieni programm ta’ Ωvilupp tat-tmexxija bejn il-kumpaniji, imsejja˙ ‘Crossover’. Il-Kap tar-Retail Banking & Wealth Management (RBWM) tal-HSBC Malta Paul Steel, il-Kap EΩekuttiv tal-Playmobil Malta Mattias Fauser, il-Kap EΩekuttiv tal-Island Hotels Group Winston J. Zahra, il-Kap EΩekuttiv tal-Lufthansa Technik Malta Stephen Drewes, u lKap EΩekuttiv ta’ Simonds Farsons Cisk Norman Aquilina, iltaqg˙u mal-impjegati rispettivi tag˙hom fir-Radisson Blu Resort, Golden Sands, biex jiddiskutu kif jittrattaw l-isfidi tan-negozju u jaqsmu la˙jar prattika u tekniki biex jindirizzaw it-tibdilijiet biex jibnu stejjer ta’ suççess.

L-g˙an ta’ dan il-programm ta’ Ωvilupp kien li ji©bor flimkien mexxejja kapaçi minn kumpanniji li rnexxew u minn setturi differenti tas-suq Maltin biex jg˙inu lill-parteçipanti jiksbu g˙arfien a˙jar tal-bidliet li jse˙˙u fl-organizzazzjonijiet. Kull membru tal-panel tkellem dwar strate©iji effettivi u sfidi li jaffettwaw lill-kumpaniji u s-suq tag˙hom f’Malta, l-aspettattivi tag˙hom mit-tmexxija u millamministraturi, kif ukoll xi pariri dwar kif jinkiseb suççess personali.

“L-aspettattivi tal-klijenti nbidlu b’mod drammatiku fl-a˙˙ar ftit snin,” qal Paul Steel mill-HSBC Bank. “In-negozji llum iridu jkunu a©ili, mhux biss biex jaddattaw f’dinja li qed tinbidel b’ritmu mg˙a©©el, imma biex dejjem ikunu qabel il-kompetizzjoni. A˙na kontinwament niffaççjaw opportunitajiet ©odda, prodotti ©odda u inizjattivi ©odda tan-negozju. Biex immexxu lill-impjegati tag˙na waqt mumenti ta’ bidla, g˙andna bΩonn l-impenn tag˙hom sabiex jinkisbu r-riΩultati mixtieqa ˙alli intejbu l-prestazzjoni tan-negozju.”

Il-programm g˙en ukoll lill-parteçipanti biex

jibnu aktar kapaçità tan- networking bejn ilkumpanniji u biex isibu modi ©odda kif jistg˙u ja˙dmu flimkien a˙jar ˙alli jindirizzaw l-iΩviluppi li g˙addejjin f’suq dinamiku.

Il-parteçipanti kellhom preΩentazzjoni millFondazzjoni Richmond. Il-kumpaniji ser ikunu

santa VEnEra U santa lUÇija jinGÓaqdU ma’ GrEEnpak Ukoll

Ma’ kull xahar li jg˙addi, aktar u aktar Kunsilli Lokali qed itemmu l-kuntratti tag˙hom malkumpanija tal-GRTU u jittrasferixxu ma’ GreenPak biex ikollhom servizz ta’ ©bir u riçikla©© ta’ skart a˙jar. Il-Kunsilli Lokali ta’ Santa Venera u Santa Luçija huma l-a˙˙ar lokalitajiet li ssie˙bu mal-GreenPak Coop Society – l-iskema ewlienija ta’ Malta g˙all-irkuprar ta’ skart.

GreenPak issa tkopri 65% talGΩejjer Maltin.

Matul l-a˙˙ar sena r-rata ta’ rkupru ta’ skart miΩ-Ωew© lokalitajiet kienet inqas minn 30%.

Biex itejbu din il-prestazzjoni baxxa, dawn il-lokalitajiet fittxew li jissie˙bu ma’ GreenPak biex jibbenefikaw mill-kompetenza u l-professjonalità tag˙ha li ilha toffri ming˙ajr waqfien sa mill2006. GreenPak ser tkun qed ta˙dem mill-qrib mal-Kunsilli Lokali biex tintroduçi numru ta’ servizzi u façilitajiet ˙alli tg˙in lil dawn il-komunitajiet jiksbu prestazzjoni ambjentali og˙la b’mod li hu ekonomikament

vijabbli. Dan jinkludi ta˙lita ta’ metodi, fosthom ©bir tal-boroΩ tar-riçikla©© minn wara l-bieb, bring-in sites u ©bir dirett minnegozji.

GreenPak ser tkun qed tintroduçi servizzi ©odda b˙al ©bir tal˙©ie© minn wara l-bieb kull nhar l-ewwel Ìimg˙a tax-xahar, u programm fejn tqassam b’xejn ilboroΩ tar-riçikla©© lil kull dar bilg˙an li tkattar u tinkora©©ixxi liskema ta’ ‘Riçikla©© kull nhar ta’ Tlieta’. Ir-residenti ta’ Santa Luçija u Santa Venera ser jibbenefikaw mill-programm edukattiv ta’ GreenPak u ser ikunu qeg˙din jipparteçipaw awtomatikament fit-‘3R Award Scheme’ fejn ir-residenti jkunu ppremjati tal-impenn tag˙hom favur ir-riçkla©©.

Il-Kap EΩekuttiv ta’ GreenPak Coop l-In©inier Mario Schembri qal: “IΩ-Ωieda ta’ dawn iΩ-Ωew© lokalitajiet tfisser li 3,600 dar o˙ra ser ikunu qed jikkontribwixxu g˙at-titjib tal-ambjent.

Dawn ir-residenti issa qed jing˙ataw opportunità tad-deheb

biex jag˙tu daqqa t’id ˙alli nil˙qu l-miri tal-irkupru tal-iskart ta’ Malta. L-esperjenza estensiva ta’ GreenPak ser isservi biex tag˙milha konvenjenti u prattika biex ir-residenti u l-komunità tan-negozju ta’ Santa Venera u Santa Luçija jisseparaw l-iskart tag˙hom.”

GreenPak hi skema awtorizzata mill-MEPA u membru fundatur ta’ EXPRA, l-organizzazzjoni Ewropea li tippromovi l-iskemi ta’ responsabbiltà tal-produttur internazzjonalment. GreenPak g˙andha wkoll l-appo©© minn PRO Europe, organizzazzjoni li tkopri 35 sistem ta’ produtturi nazzjonali involuti fl-g˙aΩla selettiva u l-ippakkjar tar-riçikla©© taliskart.

G˙al aktar tag˙rif dwar l-iskemi l-©odda ta’ ©bir, bring-in sites, u tag˙rif ie˙or ta’ interess ©enerali g˙ar-residenti ta’ Santa Venera u Santa Luçija wie˙ed jista’ jçempel lill-Kunsill Lokali rispettiv, jew lil GreenPak Malta fuq in-numru: 2166 0233, inkella jibg˙at email lil info@greenpak.com.mt

qeg˙din ja˙dmu fuq pro©ett tar-Responsabbiltà Soçjali Korporattiva flimkien mal-Fondazzjoni Richmond bl-g˙an li jkattru l-g˙arfien dwar issa˙˙a mentali u fl-istess waqt jirre©istraw numru ta’ klijenti korporattivi biex jibbenefikaw millappo©© u s-servizzi tal-Fondazzjoni Richmond.

GÓall-finali tal-UEfa Champions lEaGUE

Alfred Farrugia, Anthony Miceli Saydon, Joseph Pisani, George Schembri u Joseph Meli huma l-˙ames rebbie˙a tal-kompetizzjoni ta’ GO Sports li din il-©img˙a ser isiefru lejn LiΩbona biex jaraw il-finali tal-UEFA Champions League.

Kurt Camilleri, Kap tal-Marketing ma’ GO, qal: “GO hi d-dar talaqwa sports, bi drittijiet esklussivi biex ixxandar il-Premier League, Serie A, Ligue 1 u fuq kollox il-UEFA Champions League.

Barra minn hekk, GO Sports jinkludi attivitajiet sportivi o˙ra fosthom it-tenis, il-golf, ir-rugby u Formula 1. Permezz tal-investiment kontinwu fil-Premium Sports, nistg˙u noffru lil u˙ud millklijenti tag˙na biljetti biex jaraw l-aqwa avventimenti sportivi live.”

Il-˙ames rebbie˙a tal-kompetizzjoni tal-SMS, li saret bejn it-30 ta’ Marzu u s-27 ta’ April ser itiru lejn LiΩbona fejn ser joqog˙du g˙al Ωew© iljieli u jattendu l-finali tal-UEFA Champions League bejn Real Madrid u Atletico Madrid. Il-finali ser issir fl-istadju Estádio da Luz, nhar l-24 ta’ Mejju.

G˙al dawk il-klijenti abbonati mal-pakkett Silver jew Gold isservizz standard ta’ GO Sports hu disponibbli g˙al Ωieda ta’ €7.99 biss fix-xahar. GO Sports Premium tipprovdi lill-abbonati numru ta’ stazzjonijiet tal-klabbs, fosthom dawk tal-Manchester United, Juventus, AC Milan, Chelsea, Inter u Liverpool. GO Sports Premium hu disponibbli b˙ala optional add-on g˙al dawk abbonati Silver jew Gold g˙al €14.99 biss fix-xahar. Il-klijenti ta’ GO Interactive TV li jabbonaw mal-pakkett HD jibbenefikaw mill-istazzjonijiet GO Sports 1 u GO Sports 2 bi kwalità HD. G˙al aktar tag˙rif dwar is-servizzi ta’ GO TV u l-pakketti disponibbli wie˙ed jista’ jΩur il-˙wienet kollha ta’ GO u resellers esklussivi, içempel il- freephone 8007 2121 jew iΩur is-sit www.go.com.mt

Kun Af

20 25.05.2014

KITBA TA’ SAVIOUR MAMO

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMM

IL-FDALIJIET TA’ LADY BE GOOD Fil-bidu ta’ Novembru 1958, esploratur ma’ kumpanija taΩ-Ωejt kien in˙asad mhux ftit meta, ming˙ajr ma kien mistenni, lema˙ ajruplan im©arraf waqt li kien qieg˙ed fuq xog˙ol ta’ osservazzjoni mill-ajru fid-deΩert tal-Libja fl-Afrika ta’ Fuq. Kien ajruplan tal-Forza Amerikana (USAAF) ta’ Ωmien it-Tieni Gwerra Dinjija. Malajr informa lill-awtoritajiet u tahom il-poΩizzjoni fejn jinsab l-ajruplan.

Waqt spezzjonijiet ©ie identifikat li kien B-24D Liberator imlaqqam Lady be Good, li kien intilef fl-1943 waqt bombardament fuq Napli l-Italja.

Meta kien irraportat li ma rritornax lejn il-baΩi, il-USAAF kienet g˙amlet tfittxija g˙alih u kkonkludiet li l-ajruplan x’aktarx waqa’ fil-Ba˙ar Mediterran. Óa©a tal-iskantament kif wara dawk is-snin kollha li g˙addew minn fuq dan l-ajruplan abbandunat qalb dak irramel, kien g˙ad fadal xi apparat jiffunzjona. Wa˙da mill-magni baqet fi stat perfett 50mm (tista’ ta˙dem), machine guns jistg˙u jisparaw, ir-radju ja˙dem ukoll, u kien g˙ad fadal il-laned mimlijin bl-ilma. Imma lekwipa©© ma deher imkien.

Il-militar Amerikan dam iktar minn sena jfittex fl-in˙awi ta’ madwar l-ajruplan g˙al xi ˙jiel ta’ seta’ sar millekwipa©©. Kienu nstabu marki bil-©ebel jindikaw ilpoΩizzjoni ’l fejn imxew, kif ukoll biççiet tad-drapp talparaxuts.

L-ajruplan kellu ekwipa©© ta’ disa’ li kienu: Pilota – 1st Lt William J. Hatton, Kopilota – 2nd Lt Robert F. Toner, Navigatur – 2nd Lt Dp Hays, Bumbardier – 2nd Lt John F. Woravska, Flight engineer – Tech. Surg Harold J. Ripslinger, Radio operator – Tech. Surg.

Robert E. LaMotte, Staff surg. – Gey E. Shelley (ass. gunner), 1st engineer – Staff Surg.

Vernon L. Mbore (Ass. Gunner), Chief radio operator – Staff Surg. Samuel R. Adams (gunner).

It-tfittxija g˙all-ekwipa©© kienet karkret fit-tul min˙abba l-ambjent xejn sabi˙ f’dawk l-in˙awi. Sal1960 instabu kollha minbarra wie˙ed.

X’kien ©ara Fl-4 ta’ April 1943 ©iet ordni biex skwadra ta’ 25 Liberator Bombers, imorru jattakkaw ilport ta’ Napli fl-Italja. It-tlug˙ sar filg˙axija waqt tempesta tar-ramel, mill-mitjar ta’ Benina f’Soluch il-Libja.

Kienet l-ewwel missjoni g˙allbomber Lady Be Good, kif ukoll g˙all-ekwipa©© tieg˙u.

Min˙abba l-irjie˙ qawwija u lviΩibbiltà ˙aΩina fl-arja, xi w˙ud mill- bombers re©g˙u lura. Bil-magni b’nofs sa˙˙a u mtaqqal bil-munizzjon, il-Lady Be Good irnexxielu jinqata’ mill-art u jtir lejn id-destinazzjoni. Min˙abba s-s˙ab o˙xon l-ajruplan ma baqax isegwi lil s˙abu b’konsegwenza li ntilef.

Il-pilota kien irrapportat li kellu l-apparat (ADF) bil˙sara u talab lit-torri tal-kontroll biex jag˙tih il-poΩizzjoni.

G˙al ra©unijiet misterjuΩi lpilota ma kienx irçieva risposta, forsi g˙ax ˙asbu li kienet xi nasba ÌermaniΩa.

Kompletament im˙awwad u mitluf fi dlam çappa, il-kaptan Lt Hatton ordna li jintremew il-balal fil-ba˙ar u jduru lura.

Skont kif instab miktub fuq biçça karta li kien kiteb Lt John Woravska – wie˙ed millekwipa©© – kien hemm argument s˙un fil-kabina tal-pilota fl-ajruplan. B˙ala indikazzjoni, min-na˙a tat-torri talkontroll inxteg˙lu xi fjakkli (flares) fis-sema. Minkejja dan kollu il-pilota xorta wa˙da ma rnexxilux isib il-mitjar.

Wara ˙in twil fl-ajru jduru u ma jaraw xejn u b’nuqqas ta’ fjuwil, iddeçidew li jabbandunaw l-ajruplan u jaqbΩu bilparaxut. B’xorti tajba seba’ minnhom irnexxielhom isibu lil xulxin. G˙al mument insew is-s˙ana li kienet lesta g˙alihom f’nof id-deΩert tal-Libja, b’temperatura li tla˙˙aq il130° Fahrenheit.

L-ajruplan baqa’ sejjer wa˙du fid-dlam sakemm tilef l-g˙oli u kkraxxja 16-il mil ’il bog˙od minn fejn huma niΩlu bil-paraxut. Ming˙ajr ma ˙asbu li fuq l-ajruplan kien hemm l-ikel u l-ilma, ir˙ewla bil-mixi lejn il-Majjistral bittama li jsibu l-baΩi tag˙hom.

Huma kkalkulaw li kienu jinsabu xi 100 mil ’il bog˙od. Filfatt kienu 400 mil ’il bog˙od.

Meta nstab ajruplan im©arraf fl-1958, esperti tad-deΩert kienu qalu li l-ekwipa©© ma setax imur iktar minn 30 mil ’il bog˙od mid-diΩgrazzja meta tqis li ma kinux ippreparati g˙al dawk iççirkostanzi. Meta saret l-investigazzjoni, ˙a©a tal-iskantament kienet li l-fdalijiet tal˙ames katavri nstabu 80 mil ’il bog˙od. Flimkien malkatavri nstabu l-kartieri, torchlight , ©kieket, kaxxi tal- firstaid , biççiet tal-paraxut u, liktar ˙a©a importanti – iddjarju ta’ Lt Robert Toner, li kiteb ©urnata b’©urnata t-tmint ijiem ta’ disperazzjoni qabel ma mietu bil-g˙atx u bil-©u˙.

Wie˙ed wie˙ed bdew içedu sakemm kien baqa’ l-a˙˙ar tnejn. Dawn kienu la˙qu

Tifkira tal-ekwipa©©

Mudell tal-inçident mxew 109 mil. Ftit xhur wara kien instab il-katavru ta’ Lt Woravka ftit mili ’l bog˙od mill-fdalijiet tal-ajruplan. Dan kien instab bil-paraxut im˙abbel mieg˙u. X’aktar miet bil-waqg˙a. F’dawk iççirkustanzi tista’ tg˙id li hu kien l-iktar wie˙ed iffurtunat.

Kieku imxew lejn ix-Xlokk (il-kontra tan-na˙a li mxew)

g˙all-bΩonn kienu jsalvaw g˙ax kienu jsibu l-ajruplan g˙ax fih kien g˙ad hemm likel u l-ilma. Minbarra hekk ir-radju kien g˙adu ja˙dem u setg˙u juΩawh biex jitolbu ajjut. IΩ-Ωaqq tal-ajruplan setg˙et tintuΩa b˙ala tinda mix-xemx. Imma huma qatt ma basru li l-ajruplan niΩel g˙al Ωaqqu u ©ratlu ftit ˙sara.

Wara li n©abru l-fdalijiet tattmien katavri, intbag˙tu lejn lIstat Uniti. Illum il-biççiet ta’ dan l-ajruplan jinsabu f’ma˙Ωen fil-Libja. Xi affarijiet personali li kellhom dawn lisfortunati, flimkien ma’ xi partijiet tal-ajruplan, jinsabu esibiti fl-Army Quartermaster Museum, Fort Lee, f’Virginia.

KurΩitajiet

25.05.2014 21

KALEJDOSKOPJU: ARTIKLI MIÌBURA MINN CHARLES B. SPITERI

KonT Taf?

Il-qtates suwed huma meqjusa b’risq ˙aΩin fl-Istati Uniti, waqt li g˙all-ÌappuniΩi huma meqjusa b˙ala risq tajjeb.

Il-pITTura mIsruqa Tal-maÓbubIn ImwIeT 1085: San Gregorju VII, li ˙add ma jaf meta twieled. Sar il157 Papa u rrenja mill-1073 sal-1085, meta miet.

1261: Alessandu IV, imwieled fl-1199. Mexxej reli©juΩ u l-181 Papa, bejn l-1254 sa ma miet fl-1261. Hu stabbilixxa lInkwiΩizzjoni fi Franza.

1919: Sarah Walker, imwielda fl-1867. Kienet negozjanta Amerikana. L-ewwel mara li saret miljunarja. Kienet tifla ltima li g˙exet f’orfanatrofju. G˙amlet fortuna bil-bejg˙ ta’ straightener tax-xag˙ar li vvintat. Mietet fl-1905.

1999: Hillary Brooke, imwielda fl-1914 b˙ala Beatrice Peterson. Kienet attriçi Amerikana. G˙at-televiΩjoni ˙admet My Little Margie u l-film Invaders from Mars (1953).

TwelId 1803: Ralph Waldo Emerson. Poeta Amerikan u filosfu li miet fl-1882.

1927: Robert Ludlum. Awtur Amerikan li kiteb The Scarlatti Inheritance (1971), The Oseterman Weekend (1972), u Bourne Supremacy (1986). Miet fl-1986.

1936: Tom T. Hall. Kantant tal-country Amerikan, kif ukoll kien jikteb il-kanzunetti. Fosthom Harper Valley PTA. 1944: Frank Oz. Ventrilokwist rebbie˙ tal-Emmy IngliΩ. Óa parti f’Sesame Street, The Muppet Show; u ddisinja, ˙adem u pprovda l-vuçi g˙al Yoda fil-films Star Wars.

1947: Karen Valentine. Attriçi rebbie˙a tal-Emmy Amerikan.

Baqg˙et mag˙rufa g˙all-film televiΩiv Room 222 b˙ala Alice Johnson.

Dawn l-imberkin kameras CCTV qed jirrivoluzzjonaw kollox. Min jaqbel mag˙hom g˙ax façli tista’ ssib kull ksur ta’ li©i u min ma jaqbilx mag˙hom g˙ax inaqqsu d-demokrazija ta’ min, fil-fehma tieg˙u, ma jwettaq ebda serq jew ˙sara.

Dan l-a˙˙ar, kamera minn dawn aktarx qabdet lill-artist mag˙ruf b˙ala Banksy, ipin©i la˙˙ar kreazzjoni tieg˙u fi Bristol. Ironikament, il-kameras kienu stallati biex ibarru lillartisti tal-graffiti. IΩda kamera o˙ra ffilmjat tnejn min-nies iniΩΩlu tag˙mir minn wara ta’ vann abjad fis-sig˙at bikrin ta’ jum tal-Óadd.

Sar vidjow g˙all-pro©ett taΩΩg˙aΩag˙ Broad Plain and Riverside – li qed jippjana li jbig˙ Mobile Lovers, li turi koppja tin˙abb waqt li j˙arsu lejn iççellulari tag˙hom. It-tnejn minnies maqbuda fuq il-kamera dehru lebsin ta’ ˙addiema.

Il-pittura taΩ-Ωew© ma˙bubin saret fuq bieb tal-injam fi triq abbandunata, fil-bidu taç-çentru tal-belt fi Bristol. IΩda ftit sig˙at wara tne˙˙iet billi membri tal-

pro©ett taΩ-Ωg˙aΩag˙, qalg˙uha bil-lievi u ‘kaxkruha’, biex issa qed jitolbu ˙las mill-pubbliku biex jaraha.

Il-grupp, li b˙alissa jinsab ji©ri wara l-finanzi, insista li Banksy riedhom jo˙duha – u qed jippjana li jbig˙ din l-arti biex jakkistaw fondi g˙all-futur talklabb. Minnha qed jittamaw li jda˙˙lu €122,797.

Il-mexxej tal-klabb taΩΩg˙aΩag˙, Dennis Stinchcombe MBE, qal li rçieva madwar erbg˙in telefonata ta’ theddid g˙al ˙ajtu, minn nies fanatiçi irrabjati. Huma lkoll insistew li ma kellhom ebda jedd jie˙du ta˙t idejhom dak li kien pubbliku. Mhux talli hekk, talli akkuΩaw lill-klabb b’serq, u kien hemm min hedded li jmur g˙andhom u jit˙allas minnhom; sa kellhom theddid ta’ qtil.

Dennis Stinchcombe hu talfehma li Banksy pin©a l-pittura g˙all-klabb. IΩda peress li sab irrixtellu mag˙luq, g˙amilha flaktar parti viçina tal-klabb.

Mhux soltu li Banksy jpin©i fuq l-injam – dejjem ipitter fuq il˙itan biex ˙add ma jkun jista’

jisraqha. U hu g˙alhekk li din id-darba pin©a fuq bieb, biex ilklabb ikun jista’ je˙odha.

Xi ˙add qal lil Dennis li l-pittura tiswa €409,126, iΩda hu qed jittama li jda˙˙al €122,797 g˙aliha. Fuq is-sit elettroniku kienet awtentikata b˙ala li hi ta’ Banksy, iΩda Dennis bi˙siebu jikseb il-firma uffiçjali wkoll.

Il-˙sieb tal-klabb kien li g˙allbidu j˙alli lin-nies jarawha u wara jo˙duha g˙and Bonhams biex jivvalutawha.

Dennis qal li jekk ida˙˙lu l-flus li qed jistennew ikollhom ˙olma mwettqa, g˙ax tippermetti lillklabb jibqa’ b’finanzi sodi g˙al 120 sena o˙ra.

Jordan Pawell ta’ 19-il sena, li ilu jattendi l-pro©ett g˙al dawn la˙˙ar 11-il sena, hu tal-fehma li li kieku l-pittura ma tne˙˙ietx u tqieg˙det f’post biex kul˙add ikun jista’ jaraha, kieku kienet tinsteraq bla ma ˙add igawdiha u tinbieg˙ xorta wa˙da.

G˙al xi Ωmien, dawk li marru jaraw il-pittura ma ntalbux flus, iΩda n-nies offrew xorta wa˙da, g˙ax jafu li d-d˙ul tal-fondi se jmur g˙al skop nobbli.

Ta’ 70 sena gÓadha TTellaq

1955: Connie Sellecca. Attriçi Amerikana, mag˙rufa l-aktar fuq it-televiΩjoni f’Hotel b˙ala Christine Francis.

gÓamlu aÓbar 1968: Sottomarin Sovjetiku m˙addem b’qawwa nukleari, esperjenza diffikultajiet kbar u g˙ereq. Fuqu mietu d-disa’ membri tal-ekwipa©©.

1969: Midnight Cowboy. L-ewwel filmat kontroversjali li ˙are© klassifikat ‘X’ u reba˙ Oscar. Madankollu, aktar tard, inbidlet il-klassifika u sar ‘R’.

1977: Star Wars. L-ewwel film li kien i©on©i wie˙ed malie˙or. Is-serje kellha tkun wa˙da milli l-aktar g˙amlet flus.

1979: L-ag˙ar inçident tal-ajru fl-Istorja Amerikana. Ajruplan Amerikan DC-10, jikkraxxja appena jinqata’ mill-art u joqtol lill-272 ru˙ abbord u tlieta o˙ra li kienu fl-art.

1981: Daniel Goodwin, liebes il-kostum ta’ Spider-Man, armat b’˙abel u suction cups, jixxabbat u jitla’ mat-Torri Sears. G˙al dan l-att, safa arrestat.

1994: L-astronomi j˙abbru li permezz tal-Hubble Space Telescope setg˙u jikkonfermaw g˙all-ewwel darba li kienet teΩisti toqba sewda. Din instabet fil-kostellazzjoni Virgo.

Pensjonanta rnexxielha tirba˙ 71 kompetizzjoni tat-tlielaq biex tfakkar is-70 sena tag˙ha.

Kathy Ling kienet ˙abbret li biex tfakkar g˙eluq sninha riedet tirba˙ dawn it-tlielaq kollha. Proprjament fasslet li kellha tirba˙ 70, iΩda seba’ xhur qabel ma g˙alqet Ωmienha ddeçidiet li tistinka u, sa meta tag˙laq il-71 sena, trid tkun reb˙et 100 tellieqa.

Meta g˙alqet 70 sena, Kathy ©riet 331.85 mil – l-ekwivalenti ta’ 13-il maratona. It-tlielaq varjaw minn dawk ta’ tliet mili (5km) g˙al dawk ta’ sfida, li huma nofs maratona u li jkunu ta’ 13-il mil (21km). Biex ˙adet sehem, din il-pensjonanta vvja©©at bejn l-Ingilterra u lEwropa.

Hi bdiet tie˙u sehem fittlielaq meta g˙alqet 57, fis-

sena 2000, bl-iskop li ti©ri lmaratona ta’ Londra. Kull darba li ter©a’ tit˙ajjar g˙al tellieqa o˙ra t˙oss aktar fiduçja fiha nnifisha u taraha b˙ala skop g˙al ˙ajja itwal.

Mindu bdiet l-ewwel tellieqa, Kathy ˙adet sehem f’1,000 tellieqa, li wassluha biex fl-2005 marret in-Norve©ja, Berlin, Moska, l-IΩlanda, Malta, ilLatvja u Amsterdam.

Personalità

22 25.05.2014

L-ebda UniversitÀ m’gÓaLLmitha tÓares Lejn iL-Óajja minn angoLU poÛittiv ramona porteLLi tintervista lil ANNALISE GALEA

www.ramonaportelli.com

Bis-sa˙˙a ta’ ˙abib tieg˙i, sirt naf bi tfajla Ωag˙Ωug˙a, li meta kienet iΩg˙ar kellha esperjenza memorabbli. Óafna tibqg˙alhom f’mo˙˙hom xi memorja ta’ xi kunçert ta’ xi idolu tag˙hom, o˙rajn g˙ax iΩuru xi post famuΩ, iΩda o˙rajn ikunu qed jixxennqu g˙as-sempliçità tal-˙ajja. Fil-fatt, xi snin ilu Annalise Galea Ωaret it-Tanzanija bil-g˙an li tg˙in lill-proxxmu u anke b˙ala esperjenza g˙aliha nnifisha, imma fuq kollox g˙al dawk inqas ixxurtjati.

ramonaportelli@hotmail.com

Tkellimt mag˙ha sabiex insir naf aktar dwarha u dwar lesperjenza li g˙addiet minnha matul il-˙ames ©img˙at li damet hemmhekk. Ng˙iduha kif inhi, mhux xi ©ita façli u min jag˙milha jrid ikun lest moralment g˙al dak kollu li jista’ jinzerta quddiemu.

Annalise llum g˙andha tlieta u g˙oxrin sena, single u tg˙ix il-Ba˙rija. Ta˙dem b ˙ a l a support teacher f i skola privata, u t˙obb taqra, tkanta u tapprezza xi mixja fil-kampanja. Tqis lilha nnifisha b˙ala tfajla sinçiera, onesta, u li t˙obb tg˙in lil ˙addie˙or.

Bdiet tirrakkuntali li tTanzanija kienet l-ewwel esperjenza tag˙ha li Ωaret post wa˙edha. Imma©inajt li riedet tie˙u xi prekawzjonijiet g˙al xi mard qabel marret it-Tanzanija u, fil-fatt, staqsejtha jekk kinitx beΩg˙ana qabel telg˙et wa˙edha, u jekk fuq kollox k i n i t x homesick . “ L e , m a kontx in˙ossni mbeΩΩg˙a qabel tlajt it-Tanzanija, anzi aktar kont fuq ix-xwiek biex jasal dak il-mument li nkun hemm. Iva, daΩgur, kelli nie˙u xi titqib u pilloli g˙al kontra l-mard,” ikkonfermatli

Annalise.

Peress li meta Annalise kellha din l-esperjenza kellha biss tmintax-il sena, u lfatt li kienet l-ewwel esperjenza tag˙ha b’missjoni, tlabtha tispjegali dwar ilpreparazzjoni morali li kellha bΩonn g˙al biçça opra b˙al din, li naf fiç-çert li ˙afna mhumiex lesti li jitilqu kollox warajhom u jag˙mluha. “Fil-kaΩ tieg˙i, anzi, kont in˙ossni lesta u ppreparata sew g˙al din ilmissjoni tant sabi˙a. Ûgur ner©a’ mmur jekk ikolli opportunità o˙ra. Huwa importanti ˙afna li tkun lesta moralment g˙al biçça xog˙ol b˙al din, biex tkun ippreparata g˙al dak kollu li tkun ser tiltaqa’ mieg˙u, fosthom il-lebbra, tfal jg˙ixu fittoroq, u ˙afna aktar.”

Minn mindu kienet Ωg˙ira, kienet interessata li tag˙ti sehemha f’xi missjoni. Issa li din ix-xewqa wettqitha, ilmissjoni ta’ Annalise ma waqfitx hawn wara li ©iet lura Malta mit-Tanzanija.

Anzi spjegatli li t-tag˙lim li tawha dawn in-nies, li m’g˙andhom xejn ˙dejna u fer˙anin il-˙in kollu, illum tg˙in lil ˙addie˙or japprezza iktar il-˙ajja billi tag˙mlil-

hom kura©© u taqsam lesperjenza li g˙addiet minnha hemmhekk.

Tbissima fuq bniedem tiswa ˙afna Minn din l-intervista tieg˙i ma’ Annalise, ˙are© li fil©img˙at li qattg˙et itTanzanija nnutat tbissima fuq kull resident, anke jekk kienu morda jew bil-©u˙.

Tg˙allmet li t-tbissima hija laqwa ˙a©a fuq bniedem, u li sfortunatament ma tantx naraw nies jitbissmu g˙al xejn b’xejn. B’hekk ridtha taqsam il-veru sens ta’ tbissima g˙aliha llum il-©urnata mal-qarrejja ta’ din il-pa©na.

“It-tbissima g˙alija tfisser kollox illum il-©urnata.

Anke meta ti©i ©urnata ˙aΩina, il-mediçina tkun dik it-tbissima,” sostniet fil-pront Annalise.

Barra minn hekk, Annalise ssostni li n-nies t’hemm ˙allitilhom spazju speçjali f’qalbha, speçjalment fit-talb tag˙ha. Ridt inkun naf jekk g˙adhiex sal-lum titlob g˙alihom, anke minkejja li g˙adda ˙afna Ωmien u l-˙ajja tal-lum hija mg˙a©©la. IΩda malajr innutajt li g˙aliha anke jekk il-˙ajja saret

mg˙a©©la daqs ta’ ˙addie˙or, xorta ssib iç-çans u tag˙mel id-dmir tag˙ha.

“In˙oss li huwa dmir tieg˙i li nibqa’ nitlob g˙alihom, ˙alli f’˙ajjithom ma jonqoshom xejn u jkollhom aktar min i˙obbhom,” sa˙qet mieg˙i. Óajja serena, minkejja lfaqar kollu Mill-esperjenza tag˙ha, imma©inajt li tista’ tikkompara lil Malta mat-Tanzanija, u ma kellha l-ebda problema tikkomparahom. Il-problema hija li n-nies fit-Tanzanija g˙adhom lura ˙afna fil-˙ajja soçjali. G˙adna ma nafux kemm f’Malta qed ng˙ixu ˙ajja lussuΩa, u li ˙afna drabi ngergru g˙al kull ˙a©a ta’ xejn. “Il-˙ajja tag˙hom hemmhekk g˙adha ˙afna lura meta kkomparata ma’ ta’ Malta, pereΩempju t-toroq g˙adhom bil-˙amrija u ΩΩrar; f’kamra wa˙da jbig˙u ˙axix u frott flimkien ma’ ti©ie© u bhejjem. Anke rigward elettriku, ©urnata jkollhom u ©urnata ma jkollhomx – min g˙andu aççess g˙alih.

Lanqas aççess g˙all-mis˙un ma g˙andhom – jin˙aslu bilkiesa˙ dejjem! L-aktar ˙a©a

li spikkat fl-esperjenza tieg˙i hi li jg˙ixu l-˙ajja b’mod laktar seren, mhux dik mg˙a©©la.”

Tlabtha tg˙idli jekk minn mindu ©iet lura Malta nbidlitx fil-mod ta’ kif ta˙sibha u tirrea©ixxi. We©bitni filpoΩittiv. “Iva nbdilt, ma tistax ma tinbidilx meta tara, tista’ tg˙id lil kul˙add, li biex i©ibu barmil jew tnejn ilma ikollhom jimxu mili fuq mili. Jekk tinΩel ix-xita tara l-ma©©oranza tan-nies jo˙or©u barra jimlew ilbramel u jirringrazzjaw lil Alla tal-barka speçjali li qed jibag˙tilhom. Tara nies b’kull tip ta’ mard u tarahom b’fer˙ kbir fuq fommhom.

Dawn in-nies tawni ˙afna tag˙lim li minn l-ebda università ma ©©ibha, biex il˙ajja dejjem in˙ares lejha minn angolu poΩittiv. Dejjem inkun kuntenta b’dak li jkolli u wrewni kif napprezza aktar il-˙ajja.”

Fl-a˙˙ar nett Annalise xtaqet tg˙addi messa©© lillqarrejja tal-gazzetta KullÓadd. Il-messa©© tag˙ha jg˙id hekk: “Kulma tag˙mel f’˙ajtek, kemm ˙a©a Ωg˙ira kif ukoll kbira, g˙amilha bi tbissima u bi m˙abba,” temmet tg˙idli.

Min I˙addem

25.05.2014 23

Kif taÓsibha L-assoÇjazzjoni ta’ min iÓaddem?

L-aÇÇessibbiLtÀ u n-negozju

Anton Vella SMEs Helpdesk Executive Malta Employers’ Association

F’pajjiΩna, aktar ma jg˙addi ΩΩmien, aktar qed naraw ˙olqien ta’ çentri kummerçjali ©odda. Villa©©i u r˙ula li sa ftit taΩ-Ωmien ilu kienu postijiet nieqsa mill-iktar affarijiet essenzjali, illum ©ew trasformati f’çentri ta’ attività kummerçjali mill-aqwa.

Minn na˙a l-o˙ra, f’Ωoni industrijali qed naraw li, f’dawn l-a˙˙ar snin, ˙afna intrapriΩi qed jiddeçiedu li jkabbru, jimmodernizzaw u jespandu, sabiex jilqg˙u g˙al aktar investiment, li finalment jo˙loq aktar postijiet taxxog˙ol.

IΩda fit-tfassil, u fil-proçess ta’ Ωvilupp ta’ dawn iç-çentri kummerçjali ©odda u intrapriΩi aktar moderni, qedin nag˙tu lattenzjoni kollha me˙tie©a, sabiex l-istess postijiet taxxog˙ol ikunu verament aççessibbli g˙al kull˙add?

Illum in-neçessità li kull negozju jkun aççessibbli g˙al kul˙add, saret aktar importanti minn qatt qabel. MaΩΩminijiet, il-˙ajja g˙allmitna lkoll li hemm il-˙tie©a li f’kull Ωvilupp li nwettqu g˙andna nkunu dejjem aktar inklussivi.

Ma n˙arsux biss sal-ponta ta’ mne˙irna, u ma nkejlux b’xibrejna biss. Kontinwament g˙andna nag˙tu sehemna sabiex, ming˙ajr diskrimanazzjoni, jew xi forma ta’ eskluΩjoni, na˙sbu f’kul˙add, kemm fil-konsumaturi kif ukoll g˙all-istess employers u l˙addiema li ja˙dmu mag˙hom.

Obbligu morali L-aççessibbiltà ma hix lussu,

iΩda hija neçessità. Li post pubbliku, fabbrika jew sit kummerçjali jkun aççessibbli, ma g˙andux ikun meqjus b˙ala l-eççezzjoni iΩda, g˙allkuntrarju, g˙andu jkun innorma. Dan hu obbligu morali imma jag˙mel ukoll sens ekonomiku. Persuni li g˙andhom diffikultà ta’ mobbiltà, b˙al pereΩempju persuni li juΩaw si©©u tar-roti wkoll jistg˙u jkunu klijenti, kollha jista’ jkollhom flus x’jonfqu u g˙alhekk ma g˙andhomx ikunu eskluΩi. Niftakru wkoll li ˙afna drabi dawn ikunu akkumpanjati minn persuni o˙ra u g˙alhekk jekk neskludu lilhom inkunu awtomatikament qed neskludu wkoll lil dawk li jkunu mag˙hom.

Mil-lat ta’ ˙addiema, ˙add u xejn ma g˙andu jostakola lpossibbiltà li persuni b’diΩabbiltà li jkollhom l-opportunità li jsiru parti minn tim ta’ ˙addiema fi kwalunkwe intrapriΩa.

Skont l-a˙˙ar statistiki kkwotati, f’pajjiΩna b˙alissa hu stmat li g˙andna fostna madwar 30,000 persuna li g˙andhom xi forma ta’ diΩabbiltà. Ilpolitiçi f’pajjiΩna huma lkoll impenjati bis-s˙i˙ li jesegwixxu politika ming˙ajr kantunieri, fejn tid˙ol l-aççessibbiltà.

Permezz tal-MEPA, tasSegretarjat Parlamentari g˙adDrittijiet tal-Persuni b’DiΩabbiltà u Anzjanità Attiva, kif ukoll bil-g˙ajnuna talKummissjoni Nazzjonali Persuni b’DiΩabbiltà, qed jitwassal messa©© çar. Spiçça ΩΩmien li wie˙ed jista’ jippjana xi forma ta’ Ωvilupp industrijali,

xi spazju miftu˙ g˙all-pubbliku jew negozju kummerçjali, jekk fl-istess ˙in ma jintrabatx li jsegwi r-regolamenti talaççessibbiltà, illum stabbiliti filli©ijiet lokali. U dan ma g˙andux jitqies b˙ala rbit, jew regolament ta’ xkiel g˙all-istess Ωviluppatur, iΩda g˙andu jitqies b˙ala gwida ta’ g˙ajnuna, u inçentiv sabiex listess negozji jkunu aktar komdu u aççessibbli g˙al kull˙add ming˙ajr eççezzjonijiet.

Li persuna ssib ru˙ha li g˙andha bΩonn tuΩa si©©u tarroti, Ωgur li ma kinitx g˙aΩla libera tag˙ha. IΩda min-na˙a lo˙ra li l-istess persuna ma jkollhiex aççess sabiex tkun tista’ tid˙ol fejn tixtieq, hija forma ta’ g˙aΩla ©ejja minn s˙ab l-istess persuna li tuΩa ssi©©u tar-roti li ma g˙arfux i˙arsu madwarhom, u jirrispettaw lill-proxxmu tag˙hom.

Diversi drabi n˙allu l-egoiΩmu jirba˙ fuq is-sewwa. Persuni b’diΩabbiltà, mhux bilfors twieldu hekk. G˙ada dik ilpersuna b’diΩabbiltà tista’ tkun int jew jien.

Aççessibbiltà çirkostanza

f’kull

Minn dawn il-kolonni jiena, f’isem l-MEA nixtieq ng˙addi messa©© çar: ma n˙arsux lejn l-aççessibbiltà fl-attività industrijali u kummerçjali b˙ala rekwiΩit ta’ kumdità li qieg˙ed hemm g˙al numru limitat ta’ persuni fis-soçjetà. L-aççessibbiltà f’kull çirkostanza, hija dritt ta’ kull individwu u meta fuq kwalunkwe post taxxog˙ol nassiguraw li l-post

huwa aççessibbli mija fil-mija, is-settur tan-negozju x’jirba˙ biss g˙andu.

Naf li jeΩistu diversi problemi sabiex post tax-xog˙ol, jew çentru kummerçjali li ilu mibni, ji©i trasformat f’sit aççessibbli mija fil-mija. Aktar u aktar jekk il-proprjetà hija antika ˙afna, tinsab fil-qalba tal-lokal, u x’aktarx ukoll tkun xi binja skedata mill-MEPA. Soluzzjonijiet Huwa fatt ukoll li, anke minna˙a tal-awtoritajiet, xi drabi qed forsi jin˙ass li qed ikun hemm wisq pressjoni, u qed jimponu wisq rekwiΩiti ming˙and min i˙addem sabiex dawn ikunu konformi marregoli, u dan ifisser ukoll piΩ finanzjarju. IΩda llum hemm soluzzjonijiet kif dawn lostakoli jintg˙elbu u kif jg˙idu: “Where there is a will there is a way .” Kull min verament jemmen fl-ugwaljanza u determinat li ma jiddiskrimina ma’ ˙add, jien çert li kapaçi jsib ilmezzi u l-metodi ta’ kif tittejjeb l-aççessibbiltà tal-post ming˙ajr piΩijiet kapriççuΩi u esagerati.

Hekk qed nag˙mlu b˙alissa fl-uffiçini çentrali tal-MEA. G˙all-ewwel darba g˙addejjin minn proçess ta’ tibdil strutturali sabiex nassiguraw li jkollna uffiçini aktar aççessibbli. Dan g˙andu jservi ta’ eΩempju tajjeb g˙al min i˙addem u sidien ta’ negozji f’pajjiΩna. Nappella lil employers kollha sabiex jie˙du pass fid-direzzjoni t-tajba, u jag˙rfu aktar il-bΩonn u l-vanta©©i kollha tal-aççessibbiltà fuq ilpost tax-xog˙ol.

www.facebook.com/MaltaEmployersAssociation Kull min jixtieq jag˙mel kuntatt mag˙na (b˙ala Assoçjazzjoni ta’ min I˙addem) jista’ jag˙mel dan billi jçempel fuq 2122 2992 jew 2123 7585. Jista’ wkoll jibg˙at email lil anton.vella@maltaemployers.com, jew juΩa t-24/7 helpline 2122 2006, billi jçempel u j˙allilna ismu, sabiex fl-iqsar Ωmien possibbli nkunu nistg˙u nirritornaw it-telefonata tieg˙u.

Grazzi talli tajtuni l-opportunità li nitkellem mag˙kom. Niltaqg˙u b˙al-lum xahar. Min jixtieq jg˙addili xi su©©erimenti fuq su©©etti li jixtieq jisma’ ming˙andi fil-©img˙at li ©ejjin, nitlobkom t˙ossukom liberi li tikkomunikaw mieg˙i jew malistaff editorjali ta’ din il-gazzetta u jien inweg˙edkom li nag˙mel ˙ilti sabiex ma niddiΩappuntakomx.

Kultura

24 25.05.2014

IL-KSU U L-FOND TAR-RIÇERKA TAL-UNIVERSITÀ JÓABBRU L-INIZJATTIVA CAUTION MONEY TAL-ISTUDENTI G˙axar studenti universitarji mill-fakultajiet tal-In©inerija, Xjenza u l-ICT ser ikunu qed jag˙tu bidu g˙al inizjattiva ©dida u jag˙mlu g˙otja permezz tal-caution money (depoΩitu ta’ flus g˙all-uΩu ta’ apparat) tag˙hom. Dawn il-fondi ser imorru b’risq aktar riçerka filfakultà rispettiva tag˙hom.

L-iskema l-©dida, li tnediet matul iç-çerimonja tal-g˙oti tal-premjijiet tal-istudenti mag˙rufa b˙ala l-KSU Kokka Night, ser twassal biex l-istudenti fl-a˙˙ar sena tag˙hom iwieg˙du li jag˙tu dan iddepoΩitu fuq l-uΩu ta’ apparat fil-laboratorji lill-fakultà rispettiva tag˙hom. Din l-iskema se tkun iffaçilitata mir-Research, Innovation and Development Trust (RIDT) tal-Università ta’ Malta.

Malcolm Zammit, Niki Brincat, Josmar Azzopardi, James Attard, Shaun Maniscalco, Jonathan Camilleri (mill-Fakultà tal-In©inerija); Katrina Grech, Rachelle Zammit (mill-Fakultà taxXjenza); Tamara Caligari u Shaun Cassar (mill-Fakultà talICT), huma l-istudenti pijunieri li se jag˙tu bidu g˙al din linizjattiva. Fil-©img˙at li ©ejjin l-RIDT u l-KSU se j˙e©©u aktar studenti mill-fakultajiet tal-In©inerija, Xjenza u ICT li qeg˙din fl-a˙˙ar sena biex joffru d-depoΩiti tag˙hom g˙al

L-istudenti li offrew donazzjoni tal-caution money tag˙hom jie˙du stessu flimkien ma’ Mario Cachia u Wilfred Kenely (fin-nofs), l-uffiçjal g˙all-kampanji u l-Kap EΩekuttiv rispettivament tal-RIDT matul is-serata ta’ KSU Kokka Night.

aktar riçerka fi ˙dan il-fakultà rispettiva tag˙hom.

“B˙alissa qed naraw xejra ©dida fl-iffinanzjar g˙ar-riçerka li qed ti©i mill-istudenti stess tal-Università tag˙na,” qal Wilfred Kenely, il-Kap EΩekuttiv tal-RIDT. “L-isforzi tag˙na biex nil˙qu u nsa˙˙u rrelazzjonijiet tag˙na mal-organizzazzjonijiet tal-istudenti, b’mod partikolari l-KSU, qed

jibdew jag˙tu l-ewwel riΩultati.

Din l-inizjattiva hi ta’ min jammirha. L-istudenti gradwati issa g˙andhom l-opportunità li jag˙tu xi ˙a©a lura lillUniversità billi jag˙mlu donazzjoni tal- caution money lillfakultajiet tag˙hom permezz tal-fond tar-riçerka. Nittamaw li jkollna iΩjed pro©etti ta’ kooperazzjoni fil-©ejjieni.”

“Permezz ta’ din l-inizjattiva,

se nimmiraw li l-g˙aqda studenteska tikkontribwixxi ammont sostanzjali ta’ fondi kull sena g˙al pro©etti ta’ riçerka,” qalet il-President il©did tal-KSU Gayle Lynn Callus. “Ninsabu fiduçjuΩi li ta’ kull sena l-istudenti tala˙˙ar sena tal-fakultajiet talIn©inerija, Xjenza u ICT mhu ser isibu l-ebda o©©ezzjoni li jag˙mlu donazzjoni b’dan il-

˙las ta’ darba lejn il-fond tarriçerka. B’hekk dawn l-istudenti jkunu qed jinvestu fil©enerazzjoni li jmiss ta’ studenti u l-futur tal-istess fakultajiet.”

“Il-fatt li jien wie˙ed millewwel studenti li qed noffri lcaution money g˙ar-riçerka hu sinjifikanti ˙afna g˙alija, u nittama li d-donazzjoni Ωg˙ira tag˙na timmotiva studenti o˙ra biex jissie˙bu f’din l-inizjattiva,” qal Malcolm Zammit gradwat fl-in©inerija. “Donazzjoni Ωg˙ira minn kull student tg˙in biex issostni appo©© g˙arriçerkaturi motivati li jid˙lu fixxog˙ol tar-riçerka fil-fakultajiet rispettivi tag˙hom g˙all-benefiççju tas-soçjetà Maltija.”

Il-fondi mi©bura minn din linizjattiva ser imorru lejn pro©etti speçifiçi ta’ riçerka flistess fakultajiet. Fil-©img˙at li ©ejjin l-RIDT u l-KSU se jkunu qed i˙abbru uffiçjalment skema fuq baΩi volontarju li permezz tag˙ha kull student minn dawn il-fakultajiet fla˙˙ar sena tieg˙u jkollu lopportunità li jag˙mel donazzjoni tal-caution money tieg˙u.

Dawk l-istudenti li jixtiequ aktar tag˙rif dwar din l-inizjattiva jew kif jag˙tu l- caution money b’mod immedjat, g˙andhom jikkuntattjaw lillRIDT jew il-KSU fuq l- email info@ridt.org.mt jew info@ksu.org.mt

IL-MARÇ TAL-AÓÓAR TRIDU FL-IMQABBA YOUNG ARTISTS SERIES #4

IS-SIBT 31 TA’ MEJJU FIT-8PM FIT-TEATRU SALESJAN

Fl-okkaΩjoni tal-festa talMadonna tal-Ìilju 2014, isSezzjoni Ûg˙aΩag˙ Madonna tal-Ìilju tal-Imqabba ser ittella’ spettaklu mill-aqwa ta’ briju organizzat nhar ilÌimg˙a 13 ta’ Ìunju 2014, waqt il-març ferm popolari tal-a˙˙ar tridu, bis-sehem talewwel banda Mqabbija, ilBanda Madonna tal-Ìilju, ta˙t

id-direzzjoni tas-Surmast Mro Andrew Calleja. Ser ikun hemm elementi innovattivi li ser ikomplu jsebb˙u l-atmosfera mill-isba˙ sinonima ma’ dan il-març, flimkien ma’ elementi multiviΩivi. Dan l-ispettaklu jibda’ fl-10.00pm filpjazza ewlenija tal-Imqabba u jintemm g˙all-˙abta ta’ nofsillejl permezz tat-tlug˙

tradizzjonali tal-istatwa talMadonna tal-Ìilju fuq ilpedestall tal-vara l-kbira, fost devozzjoni u kant ta’ innijiet Marjani. Aktar çelebrazzjonijiet ori©inali jsegwu fil-pjazza ewlenija tal-Imqabba. Aktar informazzjoni tinkiseb mis-sit uffiççjali tas-Soçjetà MuΩikali Madonna tal-Ìilju: www.talgilju.com

It-Teatru Salesjan f’Tas-Sliema ser itella’ r-raba’ u l-a˙˙ar kunçert muΩikali mis-sensiela Young Artists Series g˙al dan l-ista©un nhar is-Sibt 31 ta’ Mejju fit-8.00pm. Din is-sensiela ta’ kunçerti g˙andha lg˙an l i t i p p r o m o v i t a l e n t muΩikali ©did u promettenti fix-xe n a l o k a l i . D a n i l kunçert qed jittella’ f’kollaborazzjoni mal-Malta Art Music Association (MAMA).

Il-muΩiçisti li ser jie˙du sehem huma Julia Aquilina, Amy Borg, Jefferson Borg, Sharo n D e g u a r a C i p r i o t , Daphne Delicata, Julia Stivala u Maria Vella fuq il-pjanu; Michelle Paris fuq l-arpa; u

Rosabelle Bianchi, soprano.

Ir-repertorju tas-serata jinkludi xog˙lijiet ta’ kompoΩituri barranin stabbiliti kif ukoll ta’ dawk Maltin, fosthom Maurizio Schembri u Lindsey Mallia.

Biljetti jistg˙u jinxtraw mis-sit elettroniku www.ticketline.com.mt, jew dakinhar minn mal-bieb. Ikun ipprovdut ukoll parke©© b’xejn filgrawnd tal-Iskola St Patrick’s, viçin ˙afna tat-teatru. Aktar informazzjoni fuq il-kunçert u fuq it-Teatru Salesjan tinstab fuq www.teatrusalesjan.com, jew fuq il-pa©na ‘Teatru Salesjan’ fuq Facebook.

Kultura

25.05.2014 25

FESTIVAL INTERNAZZJONALI TAL-IKEL F’ÓAÛ-ÛABBAR Wara s-suççess enormi miksub is-sena l-o˙ra, l-organizzaturi tal-Malta International Food Festival ippjanaw attività ferm ikbar u isba˙ g˙al din issena. Din l-attività ser tittella’ f’ÓaΩÛabbar nhar is-Sibt 31 ta’ Mejju mis-7 ta’ filg˙axija ’l quddiem.

The Malta International Food Festival qed ji©i organizzat minn madwar 100 voluntier, kollha minn g˙aqdiet differenti Ûabbarin, u ser jinkludi 10 attrazzjonijiet – kollha minn pajjiΩi differenti minn madwar il-globu. Kull pajjiΩ ospitat waqt il-festival ser ikun qed jifta˙ar bl-ikel tipiku tieg˙u.

Dawk preΩenti jistg˙u jduqu s-saqajn taΩ-Ωrin©ijiet minn Franza, l-ischnitzel u z-zalzett rinomat ÌermaniΩ, ilfamuΩa paella minn Spanja, l-g˙a©in Taljan, tog˙miet tipiçi iniΩi u G˙arab, platti Amerikani u, ovvjament, ittog˙ma bnina tal-palat Mediterranju flikel Malti. Ólewwiet differenti, sorpriΩi, tisjir tal-

ikel bi spettaklu u diversi attrazzjonijiet gastronomiçi ser ikunu l-ordni tal©urnata.

Matul il-lejl kollu dawk preΩenti jistg˙u wkoll igawdu minn spettaklu u divertiment kontinwu fuq Ωew© palkijiet armati fil-pjazez prinçipali tal-attività. Id-divertiment artistiku ser ikun f’idejn l-aqwa talent muΩikali lokali, b’artisti, korijiet u Ωeffiena ta’ isem rinomat joffru l-ispettaklu tag˙hom matul l-attività kollha. Dawn il-kunçerti ser jittellg˙u wkoll bl-g˙an nobbli li ting˙ata g˙ajnuna permezz ta’ donazzjonijiet lil Puttinu Cares.

Matul is-serata diversi artisti mis-serje popolari Maltija Iç-Çaqqufa ser ikunu preΩenti biex l-ammiraturi jkunu jistg˙u jie˙du ritratti ta’ tifkira mag˙hom.

G˙al aktar informazzjoni u dettalji wie˙ed jista’ ji˙dol fil-pa©na tal-attività fuq: www.facebook.com/pages/MaltaInternational-Food-Festival

IS-SOÇJETÀ STORIKA TA’ MALTA SE TIRRIKONOXXI L-EÇÇELLENZA F’ARTIKLI TA’ STUDJU Is-Soçjetà Storika ta’ Malta qed tniedi lewwel edizzjoni ta’ unuri biex tirrikonoxxi pubblikazzjonijiet li taw kontribuzzjoni distinta lil studji storiçi dwar Malta. Dawn lunuri se jag˙tu g˙arfien lill-eççellenza f’artikli ta’ studju

dwar l-Istorja ta’ Malta ppubblikati f’Malta u barra minn Malta minn awturi stabbiliti Maltin u barranin, kif ukoll artikli minn uçu˙ ©odda fis-settur tar-riçerka storika.

Is-Soçjetà se tippreΩenta Ωew© unuri: l-MHS Award for Published Historical Research 2014, u l-MHS Award for Published Historical Research by Emerging Authors 2014, bl-appo©© tal-Middlesea Insurance plc.

Il-kitbiet nominati kollha jridu jkunu ppubblikati bejn l-1 ta’ Jannar 2012 u l-31 ta’ Diçembru 2013. Tliet kopji stampati ta’ kull kitba nominata (kif kienu ppubblikati, jew print-outs fil-kaΩ ta’ ©urnali elettroniçi) iridu jintbag˙tu lil: Is-Segretarju, is-Soçjetà Storika

ta’ Malta, 1, Triq Dun Amatore Gambin, Sta Luçija, SLC 1410, sat-30 ta’ Mejju 2014.

L-awturi rebbie˙a jirçievu The Middle Sea Trophy for Maltese History; reviΩjoni fil-Melita Historica; s˙ubija kumplimentarja ta’ sena fis-Soçjetà Storika ta’ Malta; kif ukoll premju ta’ €1,000 g˙ar-rebbie˙ talMHS Award for Published Historical Research 2014 u €500 g˙al min jirçievi l-MHS Award for Published Historical Research by Emerging Authors 2014. Il-premjijiet huma sponsorjati mill-Middlesea Insurance plc.

Aktar tag˙rif dwar ir-regoli u skadenzi li hemm g˙al dawn l-unuri jinsabu fis-sit elettroniku tas-Soçjetà: www.maltahistory.eu

IL-FESTA MARIJA ANNUNZJATA F’ÓAL TARXIEN Il-festa ta’ Marija Annunzjata ta’ Óal Tarxien se tkompli tul din il©img˙a wara li nhar il-Óamis li g˙adda assistejna g˙all-˙ru© min-niçça.

Dalg˙odu qed issir open day fil-kaΩin tal-Banda Marija Annunzjata u llejla, fit-8.30pm, ser isir kunçert mir-Royal Marines Association Concert Band fuq il-plançier tal-G˙aqda MuΩikali Marija Annunzjata.

G˙ada ser issir attività ©dida g˙at-tfal b’muΩika mill-bandisti tal-post, briju u çelebrazzjoni mit-tfal bl-istatwa tal-an©lu ΩΩg˙ir. Wara ssir quddiesa tannovena fl-arena massima talkaΩin. Fit-8.30pm isir març millBanda BirΩebbu©a.

It-Tlieta jsir març mill-Banda Madonna tal-Ìilju tal-Imqabba, u l-Erbg˙a programm muΩikali mill-Banda Marija Annunzjata ta˙t id-direzzjoni ta’ Mro Herman Farrugia Frantz.

Il-Óamis isir març mill-Banda Santa Katerina taΩ-Ûurrieq, u lÌimg˙a l-març grandjuΩ talan©lu mill-Banda Marija Annunzjata. Mat-tmiem tal-març tittella’ l-istatwa tal-an©lu, xog˙ol Karlu Darmanin fis-seklu dsatax.

Is-Sibt, lejlet il-festa, fit-8pm isir març mill-Banda San Mikiel ta’ ÓaΩ-Ûabbar li tesegwixxi programm quddiem il-knisja parrokjali. Fl-10.30pm isir març qasir ie˙or mill-istess banda, sa ˙dejn in-nar tal-art. Tul il-març isir ˙ruq

ta’ nar tal-ajru.

Il-Óadd, jum il-festa, fid-9am issir il-konçelebrazzjoni solenni mill-Viçi Kappillan, ir-Rev. Dun Leonard Mintoff. Fil-11.30am quddiesa b’suffra©ju g˙al Mro Lorenzo Gonzi, eks-Surmast talBanda Maria Annunzjata u eksMaestro di Cappella. Fis-6.45pm isir il-Óru© tal-Purçissjoni, ilBanda Santa Marija ta’ Óal G˙axaq tilqa’ l-vara bid-daqq talInnu lil Marija Annunzjata. Fid9pm tibda març minn ˙dejn ilknisja ta’ Triq il-Pama fejn tilqa’ l-vara titulari. Fis-6.30pm ilBanda De Paul ta’ Ra˙al Ìdid tibda març minn Triq il-Kbira sa quddiem Villa Le Fevre fejn tilqa’ il-vara titulari. Wara tkompli

b’març sa ˙dejn il-knisja. Fit8pm, il-Banda Santa Marija talQrendi tibda març li jakkumpanja l-vara sad-d˙ul.

L-G˙aqda tan-Nar, issellem lill-

vara bi ˙ruq ta’ salut, kaxxa infernali u murtali bil-log˙ob, u fid-d˙ul fejn jin˙arqu diversi murtali tal-kulur u kaxxa infernali tal-kulur.

Almanakk

26 25.05.2014

IT-TEMP GÓAL-LUM

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

TWISSIJIET: Xejn L-OGÓLA TEMPERATURA: 26°C L-INQAS TEMPERATURA: 18°C INDIÇI UV: 9 TEMP: Ftit imsa˙˙ab VIÛIBBILTÀ: Ìeneralment tajba

HI

27°C

28°C

27°C

LO

18°C

17°C

20°C

UV

09

08

09

Il-Óamis

Il-Ìimg˙a

­Is-Sibt

RIÓ: Moderat g˙al ftit qawwi mil-Lvant li jsir ˙afif g˙al moderat mill-Grigal BAÓAR: Moderat g˙al qawwi g˙all-ewwel u filg˙axija, isir qawwi mal-©urnata IMBATT: Baxx mix-Xlokk li jsir baxx g˙al moderat TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 19°C

Hospice Malta Open Day – fl-ewwel ta’ Ìunju 2014 HI

25°C

23°C

25°C

LO

17°C

17°C

18°C

UV

09

09

09

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd Vilhena Pharmacy, 3, Triq Sant’Anna, il-Furjana Vivien Pharmacy, Triq Patri Magri, il-Marsa St George’s Pharmacy, 21, Triq il-Kbira, Óal Qormi St Helen Pharmacy, Triq Tumas Fenech, Birkirkara O’Hea Pharmacy, 128, Triq Manoel, il-GΩira Penny Lane Pharmacy, Triq is-Sejjie˙, is-Swieqi Norman’s Pharmacy, 133, Triq il-Kbira, Tas-Sliema St Joseph Pharmacy, 164, Triq Annibale Preca, Óal Lija Sta Margherita Pharmacy, Vjal il-Qalbiena Mostin, Santa Margherita Estate, il-Mosta Parkes Pharmacy, 582, Triq San Pawl, San Pawl il-Ba˙ar Brown’s Pharmacy, 45, Paola Hill, Ra˙al Ìdid White Cross Pharmacy, Shop A, Block 1, Fuq San Pawl, Bormla Fgura Pharmacy, Triq il-Koppla, il-Fgura Martin’s Pharmacy, 182, Triq BirΩebbu©a, BirΩebbu©a Ûurrieq Dispensary, 68, Triq il-Kbira, iΩ-Ûurrieq SpiΩerija Óal Mula, Triq Dun Salv Ciappara, ÓaΩ-Ûebbu© Make Over Pharmacy, BLK A, Town Centre HOS, l-Imtarfa

Is-Soçjetà MuΩikali Santa Katarina V.M. taΩ-Ûurrieq din issena qed tiççelebra g˙eluq il-mija u ˙amsin sena mit-twelid tag˙ha. G˙al dan l-anniversarju qeg˙din norganizzaw bosta attivitajiet. Fost dawn l-attivitajiet is-Soçjetaà MuΩikali Santa Katarina V.M. ser tkun qed torganizza wirja bl-isem ‘Salvu Bugeja – il-MuΩiçist, id-disinjatur u l-iskultur’ fil-kaΩin talBanda Santa Katarina V.M. fiΩ-Ûurrieq.

Din il-wirja ser tkun miftu˙a kif ©ej: Il-Ìimg˙a 30 ta’ Mejju 2014: mis-7.00pm sad-9.00pm Is-Sibt 31 ta’ Mejju 2014: mid-9.00am sa nofsinhar u mill5.00pm sad-9.00pm Il-Óadd l-1 ta’ Ìunju 2014: mid-9.00am sad-9.00pm

Garage Sale

Taç-Çawla Pharmacy, Triq 7 ta' Ìunju 1919, ir-Rabat Xag˙ra Pharmacy, 55, Triq il-Knisja, ix-Xag˙ra

45 41 40 10 87 29 69 12

Grand Lottery

Fl-okkaΩjoni ta’ g˙eluq il-25 sena mit-twaqqif tag˙ha, Hospice Malta ser torganizza open house il-Óadd l-1 ta’ Ìunju 2014, mill-10.00am ’il quddiem.

Numru ta’ attivitajiet ser ji©u organizzati matul il-©urnata li jibdew b’quddiesa fl-10.00am. Wara l-quddiesa dawk preΩenti ser ikollhom l-opportunità li jΩuru d-dar tag˙na, filwaqt li ser ikunu g˙addejjin ukoll diskussjonijiet interessanti, baΩar, cake sale u attivitajiet ta’ log˙ob g˙at-tfal.

Kul˙add huwa ©entilment mistieden biex jattendi. G˙al aktar informazzjoni tistg˙u tikkuntattjawna fuq 2144 0085 waqt il-˙inijet tal-uffiççju.

Tistg˙u wkoll iΩΩuru is-sit elettroniku: www.hospicemalta.org jew tfittxuna fuq il-pa©na Facebook Hospice Malta.

Attivitajiet imtellg˙a mis-Soçjetà MuΩikali Santa Katarina V.M. taΩ-Ûurrieq

G˙awdex

Lottu

L-Eks-Mexxej tal-Partit Laburista, Dr Karmenu Mifsud Bonnici, f’diskors waqt l-attività g˙all-Paçi u Progress fl-1986

01 03

Super 5

02

27

45

13

37

04 03 02 08 04

Il-Mission Fund (VO/0015) ser torganizza garage sale f’St Joseph, Triq il-Gummar B’Kara (eΩatt ˙dejn il-Forn) it-Tnejn 26 sas-Sibt 31 ta’ Mejju 2014, f’dawn il-˙inijiet: mit-Tnejn salÌimg˙a mid-09.15 sas-13.00 u mill-16.15 sas-19.00; is-Sibt mid-9.15 sas-13.00.

Ejja u g˙in lil min hu fil-bΩonn. (Minn Triq Psaila ˙dejn Eurosport segwi t-tabelli) TavΩa wkoll li l-baΩar ser ikun miftu˙ kull nhar ta’ Tnejn, lErg˙ba u l-Óamis bejn id-9.15 u s-13.00 u l-Ìimg˙a bejn l16.30 u s-19.00.

Cake Sale

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja

Il-grupp LINK Youths, grupp ta’ Ωg˙aΩag˙ fi ˙dan il-parroçça ta’ San Ìor© f’Óal Qormi, qed jorganizzaw cake sale nhar l-1 ta’ Ìunju b’risq il-faqar tal-Perù fuq iz-zuntier tal-knisja ta’ San Ìor©.

Il-qlig˙ kollu se jmur sabiex jitwettaq xog˙ol volontarju flimsemmi post bejn Awwissu u Settembru li ©ej mill-grupp CAMiguitos.

L-attività tibda mill-ewwel quddies tal-©urnata sal-a˙˙ar wa˙da.

Al Jolson

29.05.1919 – Ìiet pruvata it-teorija ta’ Albert Einstein, General Relativity

26.05.1991 – Jikkraxxja ajruplan tat-tip Boeing 767 tal-linja Lauda Air Flight 004, f’Ωona fitTajlandja. 223 passi©©ier abbord jitilfu ˙ajjithom

Biex tfakkar l-anniversarju mit-twieled tal-kantant le©©endarju Al Jolson, is-Soçjetà Internazzjonali Al Jolson ser torganizza ikla/buffet nhar il-Óadd l-1 ta’ Ìunju 2014 f’lukanda ta’ erba’ stilel f’Tas-Sliema.

L-Istess soçjetà ser torganizza ˙ar©a g˙al G˙awdex nhar lErbg˙a 18 ta’ Ìunju 2014 g˙all-membri kif ukoll g˙all-ammiratturi tal-kantant Al Jolson.

G˙al aktar tag˙rif çempel 9988 0489 jew ibg˙at email lil vinwilljolsonmalta@gmail.com

Skeda

Matul il-©urnata: Diskussjoni, analiΩi tal-Elezzjoni tal-Parlament Ewropew 2014 19.30 One News 20.15 Diskussjoni Politika 23.30 One News

06.00 07.15 08.05 09.50

25.05.2014 27

07.00 Net News 08.30 Telebejg˙ 10.30 Elezzjoni Parlament Ewropew 2014 18.00 Net News 18.05 Flusek (R) 18.40 Wheelspin (R) 19.30 Net News 20.30 Iswed Fuq l-Abjad 21.30 Net News 21.35 Replay 23.15 Net News

06.10 07.00 07.40 08.20 10.10 12.05 12.25 12.30

18.10 19.00 20.00 20.10 22.45

Fuori Orario Ai Confini Dell'arizona Film: Fuga In Francia I Beatles E Altre Manie La Musica Negli Anni Telecamere Tgr Valdengo ( Bi ) Ciclismo Giro D'italia Giro Mattina La Signora Del West Tg Regione Tg Regione Meteo Tg3 Montecampione ( Bs ) Ciclismo.

Giro D'italia 2014 Giro Squadra Speciale Tg3 Blob Che Tempo Che Fa Tg Regione

16.40 17.00 17.40 18.30 19.00 19.45 21.30

Trust Me Til Death Tutto In Famiglia Tom & Jerry Pete Il Galletto Grande Fratello Studio Aperto Campionato Mondiale Superbike 2014 (I1-I2) Fuori Giri Campionato Mondiale Superbike 2014 Fuori Giri Vecchi Bastardi Urban Wild Studio Aperto Vecchi Bastardi Turbulent Skies The Inside Man (Di S. Lee)

06.00 06.15 06.20 06.45 07.00 07.20 07.35 07.40 08.05 08.20 08.30 11.15 14.00 14.45 17.15 20.00 20.25 20.50 21.40 22.30

Jackanory Junior Little Human Planet Green Balloon Club Nina And The Neurons Balamory Jackanory Junior Little Human Planet Green Balloon Club Nina And The Neurons Charlie And Lola Return To Cranford The Diamond Queen Doctor Who Doctors Return To Cranford Hunderby The Job Lot Mistresses Waking The Dead The Turn Of The Screw

08.05 08.30 09.20 09.45 10.10 10.35 11.00 11.25 11.50 12.15 13.05 13.55 14.45 15.35 16.25 16.50 17.40 18.05 18.30 18.55 19.20 20.10 21.00

Siba’s Table Have Cake Will Travel Barefoot Contessa Extra Virgin Siba’s Table Cooking For Real Andy Bates. Street Feasts Unique Eats Barefoot Contessa Hungry Girl Food Network Challenge Diners, Drive-Ins And Dives Chopped Siba’s Table Guy’s Big Bite Diners, Drive-Ins And Dives Barefoot Contessa Extra Virgin Siba’s Table Cooking For Real Chopped Food Network Challenge Diners, Drive-Ins And Dives

10.45 11.10 12.55 13.10 14.00 14.09 14.15 14.30

13.40 14.30

07.00 08.00 08.15 08.45 09.00

15.15 16.00 16.30 16.45 17.15 17.30 18.00 18.15 19.15 20.00 20.45 23.15

L-G˙odwa t-Tajba A˙barijiet G˙awdex Illum Madwarna AnaliΩi Elezzjoni Parlement Ewropew Malta u lil Hinn Minnha A˙barijiet AnaliΩi Elezzjoni Parlement Ewropew Madwarna Ta˙t l-art A˙barijiet Tuffi˙at Migduma A˙barijiet Malta u lil hinn minnha A˙barijiet Mr.Fisherman Mixage A˙barijiet American Idol A˙barijiet

06.00 06.30 09.55 11.30 12.00 13.30 14.00 16.30 16.35 17.55 19.00 20.00 20.35 20.40 21.10 21.15 22.48 22.50

06.00 07.55 07.59 08.46 08.50 10.05 10.40 12.00 13.00 13.40 14.00 16.30 18.50 20.00 20.40 21.10

Prima Pagina Tg5 Traffico Tg5 Tgcom24 Le Frontiere Dello Spirito Ciak Junior La Vita Dei Mammiferi Melaverde Tg5 L’Arca Di Noè I Guardiani Del Tesoro Un Paradiso Per Due Avanti Un Altro Tg5 Paperissima Sprint Amici Di Maria

07.10 07.30 08.00 08.30 09.25 10.00 10.50 11.30 12.00 13.00 13.55 14.47 15.37 18.55 19.35 20.30 21.15 23.10

Tg4 Night News Televendita Media Shopping Zorro Ii Mondo Sommerso Magnifica Italia 4 Santa Messa Pianeta Mare Tg4 Pianeta Mare Ricette All'italiana Blue Beach Paradyse Story Zorro I I Guerrieri Tg4 Il Segreto Tempesta D'amore Midnight In Paris Tgcom24

07.00 07.30 07.55 09.45 11.00

06.00 06.25 07.15 08.10 09.05 09.55 10.50 11.40 12.35 13.30 14.25 15.20 16.15 17.10 18.05 19.00 20.00 21.00 22.00 23.00

How It’s Made American Chopper Crisis Control MythBusters Salvage Hunters Baggage Battles The Liquidator Storage Hunters Auction Kings Auction Hunters Game of Stones Gold Divers Aircrash Confidential MythBusters Texas Car Wars Extreme Car Hoarders Wheeler Dealers Naked and Afraid River Monsters Gold Fever

07:00 09:00 10:45 11:00 13:30

European Tour Snooker College Football Ski Pass World Cup Qualifier Football UEFA Under-21 International Championship Futsal European Tour Snooker UEFA Under-21 International Championship Futsal UEFA Under-21 International Championship Futsal UEFA Under-21 International Championship Futsal Boxing Scottish International Open Bowls

06.00 06.50 08.55 09.45 10.35 11.25 13.05

10.30 12.00 12.15

Da Da Da Musica E Cinema Unomattina In Famiglia Santa Messa A Sua Immagine Linea Verde Telegiornale Il Meglio di...l’arena Tg 1 Il Meglio di...Domenica In Gerusalemme.

L’eredità Telegiornale Tg Sport Affari Tuoi Carosello Reloaded I Perfetti Imperfetti Tg1 60 Secondi Come Cambia L'europa

06.00 06.30 07.00 07.25 08.15 09.05 10.30 11.30 13.00 13.30 13.40 13.45 15.15 17.00 18.00 18.05 18.50 20.30 21.00 23.30

15:00 18:00 19:30 20:00 21:30 23:00

13.30 14.40 16.30 18.10 20.00 20.30 22.05

13.55 14.45 16.50 17.40 18.30 19.20 20.10 21.00 21.50 22.40

Videocomic Passerella Real School Il Divertinglese Zorro Il nuovo ordine Lassie Voyager Factory Il nostro amico Charly Cronache animali Mezzogiorno In Famiglia TG2 GIORNO TG 2 Motori Meteo 2 Caccia al buio Squadra Omicidi Istanbul Testimone silenzioso Il commissario Herzog TG2 L.I.S. Squadra Speciale Il commissario Rex TG2 20.30 Automobilismoi Monaco di Formula 1 La Domenica Sportiva Estate

Omnibus – Rassegna Stampa Tg La7 Omnibus Il Selvaggio Film: Moby Dick, La Balena Bianca Tg La 7 Dieci Piccoli Indiani La Libreria Del Mistero L’isperttore Barnaby Tg La7 Domenica Nel Paese Delle Meraviglie Speciale Tg

Your Style in His Hands Kitchen Boss Bakery Boss Cake Boss Your Style in His Hands Long Island Medium Something Borrowed, Something New My Big Fat American Gypsy Wedding Cake Boss I Didn’t Know I Was Pregnant Hoarding. Buried Alive Here Comes Honey Boo Boo My 600-Lb. Life Something Borrowed, Something New My Big Fat American Gypsy Wedding Hoarding. Buried Alive Shocking Family Secrets

Ir-riΩultat tal-elezzjoni, illum mit-8.00 ’l quddiem Diskussjoni, analiΩi, statistiçi, opinjonijiet u, fuq kollox, irriΩultat tal-e lezzjoni talParlament Ewropew 2014.

Mit-8am ’l quddiem, ONE ser ixandar programm speçjali mis-sala tal-g˙add tal-voti fin-Naxxar.

08.05 Feng Shui Living 08.30 Extreme Cuisine With Jeff Corwin 09.25 Candice Tells All 09.50 Color Splash 10.15 Color Correction 10.40 Design On A Dime 11.10 Keasha’s Perfect Dress 11.35 Easy Entertaining With Michael Chiarello 12.00 Chef Abroad 12.25 House Hunters 13.15 Suggs’ Italian Job 13.45 Million Dollar Rooms 14.35 My Yard Goes Disney 15.00 Selling New York 15.25 Kitchen Impossible 15.50 Keasha’s Perfect Dress 16.15 House Hunters International 17.05 Drop 5 Lbs With Good Housekeeping 17.30 Chef Abroad 18.00 Extreme Cuisine With Jeff Corwin

06.00 07.00 07.30 08.00 09.00 10.00 11.00 11.30 12.00 16.00 17.00 18.00 19.00 21.00 21.30 22.30 23.00 23.30

Selena Gomez Extreme Close-Up Style Star Brooke Burke-Charvet The Fabulist Eric & Jessie E! News Vanessa & Ashley Giuliana & Bill E! News Keeping Up With The Kardashians Richkids Of Beverly Hills Giuliana & Bill Eric & Jessie Richkids Of Beverly Hills E! News Hello Ross The Soup

07.55 08.20 08.45 09.10 09.35 10.00 10.25 10.50 11.15 11.40 12.05 12.30 12.55 13.20 13.45 14.40 15.30 15.55 16.20 16.45 17.10 17.35 18.00 18.25

06.00 06.25 07.15 08.10 09.05 09.30 10.00 10.55 11.50 17.20 18.15 19.10 20.05 21.00 21.55 22.50 23.45

Steve Irwin’s Wildlife Warriors My Cat From Hell Too Cute!

Gator Boys Call of the Wildman Swamp Brothers Tanked Treehouse Masters North America Treehouse Masters Gangland Killers Shamwari. A Wild Life Shark Attack Survival Guide Gangland Killers Shamwari. A Wild Life Untamed and Uncut Shark Attack Survival Guide

Go, Diego, Go! Winx Club The Fairly OddParents Sanjay and Craig Kung Fu Panda The Legend of Korra Turtles SpongeBob SquarePants Winx Club iCarly Sam & Cat Victorious Big Time Rush Marvin Marvin SpongeBob SquarePants The Penguins of Madagascar The Fairly OddParents iCarly Big Time Rush Victorious Life With Boys SpongeBob SquarePants Turtles The Penguins of Madagascar

Çinema

28 25.05.2014

MIÇ-ÇInEMA

jikteb CARMELO BONNICI

X-MEn: DAyS Of fUTURE pAST

FANTASIJA

XALATA GÓALL-AMMIRATURI TAL-MARVEL COMICS Atturi Ewlenin: Patrick Stewart, Ian McKellen, Hugh Jackma, Michael Fassbender, Halle Berry Direttur : Bryan Singer Distributur: Twentieth Century Fox Ma˙ru© mill-KRS

L-ideat biex in˙adem dalfilm ©ejjin mill-istejjer talMarvel Comics fejn huma ˙afna l-ammiraturi ta’ dawn il- comics u allura dal-film Ωgur se jinΩlilhom g˙asel.

F’dal film X-Men: Days of

Óin: 131min. Çert. PG13

Future Past, l-X-Men ori©inali jing˙aqdu mal-forzi aktar Ωg˙aΩag˙ – dawk li konna rajna fil-film X-Men: First Class, fejn nassistu g˙al gwerra ta’ Ωew© perjodi fil-passat bejn l-X-Men, il-

Mutanti u l-Aljeni biex b’hekk tinbidel l-istorja talpassat ˙alli ji©i salvat il-futur min qerda totali talumanità u katastrofi mondjali.

L-istejjer ta’ X-Men ilhom jin˙admu mill-1992, l-ewwel b˙ala sensiela tat-televiΩjoni li damet tin˙adem sal-2003, u l-ewwel film g˙aç-çinema n˙adem fis-sena 2000 blisem ta’ X-Men fejn kienu dehru Patrick Stewart, Hugh Jackman, Ian McKellen u

Halle Berry, li dehru fi tliet films o˙ra ikluΩ il-film ©did X-Men: Days of Future Past.

Il-kumpanija Twentieth Century Fox g˙andha ppjanat li sal-2016 to˙ro© Ωew© films o˙ra bl-isem ta’ X-Force u X-Men Apocalypse, u naturalment ma jonqsux li ner©g˙u naraw l-istess atturi li issa sirna familjari sew mag˙hom, u ma jonsux ukoll sitwazzjonijiet impossibbli li ji©u mwettqa u jsiru possibbli.

Çinema

25.05.2014 29

Labor daY

IMPENJATTIV

sTorJa inTriganTi b’aTMosFera Ta’ TensJoni Atturi Ewlenin: Kate Winslet, Josh Brolin, Gattlin Griffith, Clark Gregg, J. K. Simmons, James Van Der Beek Direttur: Jason Reitman Distributur: Paramount Ma˙ru© mill-KRS ld-direttur Jason Reitman, ittifel tal-mag˙ruf Ivan Reitman, tana xog˙lijiet ta’ stoffa b˙al Thank You For Smoking , Juno, u Young Adult – kollha bi ˙jiel ta’ xi sentiment ironiku.

Labor Day, li hu adattat minn fuq in-novella ta’ Joyce Maynard, jiΩviluppa fi drama old-fashioned li ΩΩommok imwa˙˙al mas-si©©u. Latmosfera kwaΩi ta’ stennija ta’ xi ˙a©a gravi tkompli tikkarga bil-muΩika li tidwi qisha minn xi film tal-biΩa’.

Fl-1987 wasal il- weekend tal-festa nazzjonali Amerikana, Labor Day, u f’belt Ωg˙ira ta’ Masschusettes, Adele Wheeler

Óin: 111 min. Çert. 12 A (Winslet), u t-tifel tag˙ha ta’ 13-il sena, Harry (Griffith), jinsabu f’˙anut tal-˙wejje© biex jixtru uniformi tal-iskola.

F’wie˙ed mill-passa©©i tal˙anut, ra©el imwe©©a’, Frank (Brolin), jitlob l-g˙ajnuna tag˙hom. Tant jidher ba˙bu˙ u perswassiv li je˙duh id-dar mag˙hom. Din l-azzjoni se ©©ib fuqhom avvenimenti straordinarji matul il-©ranet ta’ din il-festa, u ftit wara se jkollhom jiffaççjaw il-passat tag˙hom u tinbidel radikalment il-kwalità ta’ ˙ajja li kienu draw biha.

Labor Day hu film ie˙or ta’ Reitman b’ingredjenti millaqwa u interpretazzjonijiet tassew tajbin minn Winslet,

Brolin u t-tfajjel melankoliku Griffith, li flimkien jiffurmaw trijanglu drammatiku, flashbacks murijin bi ftit dettall li jiΩdied kull darba li jkunu repetuti u b’hekk huma tassew neçessarji g˙all-andament mimli sens u perfett ta’ din l-istorja, u muΩika evokattiva li tkarkar u to˙loq stennija ta’ kwaΩi twerwir.

Adele, mara ddivorzjata b’tifel mag˙ha, issib is-sigurtà domestika me˙tie©a fil-persuna misterjuΩa ta’ Frank, li g˙andu sigriet kbir li se jiΩvela aktar ’il quddiem.

Dawk li j˙obbu t-tisjir se jixxalaw bil-kbir meta din ilfamilja taqla’ barmil ˙aw˙ u Frank, b’seng˙a ta’ kok matur, jipprepara torta tassew bnina u eskwiΩita. L-istorja tal-film hi rrakkontata minn Harry meta kiber (hawn Tobey Maguire).

Matul din il-produzzjoni eçitanti wie˙ed jista’ jinnota ˙jiel ta’ allegorija reli©juza. Film stupend li jiΩvija ftit fil-final.

bad neighbours

DIVERTENTI

MeTa L-Ìirien iTeLLFuLeK iL-PaÇi Atturi Ewlenin: Seth Rogen, Rose Byrne, Zac Efron, Dave Franco, Christopher Mintz-Plasse, Ike Barinholtz, Lisas Kudrow Direttur: Nicholas Stoller Distributur: Universal Ma˙ru© mill-KRS ll-film li b˙alissa laqat l-g˙ajn taΩ-Ωg˙aΩag˙ Amerikani u KanadiΩi hu, bla dubju ta’ xejn, il-kummiedja sfrenata u xi ftit spinta Bad Neighbours. Meta koppja Ωag˙Ωug˙a b’tarbija mag˙hom ikunu mdejqin bilkbir minn g˙add numeruΩ ta’ ©irien storbjuΩi, il-klaxx li se jinqala’ se jkun wie˙ed ta’ patta pare patta b’andament umoristiku u wkoll xi daqsxejn oskur.

Seth Rogen ja˙dem il-parti ta’ Mac Radner u Rose Byrne ta’ martu Kelly, li g˙andhom tarbija vivaçi, Stella. Il-˙ajja f’subborg kwiet ta’ Los Angeles hi wa˙da ideali g˙alihom u kwaΩi nqatg˙u mill-˙bieb tag˙hom ta’ qabel. Ix-xitan ideffes denbu bil-kbir meta b˙ala ©irien tag˙hom ji©i grupp kbir ta’ ©uvintur u tfajliet, id-Delta PSI, fraternità mag˙rufa sewwa g˙ar-riçevimenti elaborati u storbjuΩi li jag˙mlu meta jidlam.

Minkejja li Mac u Kelly jippruvaw jin˙abbu mal-mexxejja ta’ dawn – Teddy Sanders (Efron) u Pete Regazolli (Franco) – meta ma jkunux jistg˙u jorqdu tard billejl, içemplu lill-pulizija. IΩda malajr ikunu lesti g˙al affarijiet b˙al dawn u xejn ma ji©ri. Anzi, ikunu huma li jpattuhielhom.

Mac u Kelly mhumiex lesti li jçedu, avolja jkunu mistednin f’riçeviment qawwi tag˙hom u kwaΩi jispiççaw fis-sakra. L-

Óin: 97 min. Çert. 15 affarijiet ji˙raxu fil-party kbir tal-a˙˙ar fejn isiru ˙afna buΩullotti; kif ukoll Kelly u Mac jiskopru ˙aΩna ta’ log˙ob tannar f’kamra, suppost imsakkra, fuq.

Bad Neighbours, li jfakkar sewwa f’xog˙lijiet b˙al National Lampoon’s Animal House (1978) u Project X (2012), hi kummiedja sodisfaçenti li qatt ma tiΩloq finniexef, meg˙juna tajjeb bissoltu ©esti ta’ Seth Rogen li wkoll hu wie˙ed mill-produtturi.

F’din il-produzzjoni Ωvelta nsibu ˙afna çajt innovattiv, fosthom wa˙da wara xarba f’riçeviment fejn Mac ma j˙allix lil martu tredda’ lil Stella g˙ax jg˙idilha li se tixrob l-alko˙ol!

KoMPeTiZZJoni eMPire CineMa Mistoqsija g˙al din il-©img˙a: X’jismu l-karattru li ja˙dem Zac Effron fil-film Bad Neighbours?

Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil: Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun.

Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙a tal-©img˙a li g˙addiet: CARMEN ELLUL, Dar is-Sliem, 24, Triq Wied Babu, iΩ-Ûurrieq.

L-aQWa gÓaXar FiLMs bejn l-14 u t-18 ta’ Mejju

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Godzilla The Amazing Spiderman 2 The Other Woman Pompeii Need For Speed Noah Transcendence The Grand Budapest Hotel Divergent Brick Mansions

AvviΩi

30 25.05.2014

AVVIÛI KLASSIFIKATI Sejħa għall-

House, Pjazza San Lawrenz, San Lawrenz, G˙awdex.

Town house en-suite g˙allkiri; Ωmien twil jew qasir.

Kapaçità minn 2 persuni sa 20 persuna. Fiha wkoll swimming-pool kbira. Dirett ming˙and is-sid. G˙al iΩjed dettalji u ritratti Ωur is-sit www.saviourborgqronfli.com jew Facebook www.facebook.com/saviour.borg.186. Çempel 7944 0012 jew 9945 6051.

OFFERTI

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ

PR OPRJETÀ Óanut g˙all-bejg˙ f’Óal Tarxien bil-permess. Twil 12.19metri bi 3.35 metri. Fih kamra kbira isfel, toilet u bit˙a interna . Fuq hemm Ωew© kmamar, bejt, washroom , bl-arja tieg˙u. Prezz

€90,000 li huwa negozjabbli. Çempel fuq 7942 7654.

TANAYA’S Dev. Ltd: G˙aΩla kbira ta’ appartamenti f’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu u n˙allsulek il-ku n t r a t t . O f f e r t a

speçjali. G˙al aktar dettalji çempel 9992 4999. Ming˙ajr a©enti jekk jog˙©bok.

PROPRJETÀ GÓALL-KIRI SAN LAWRENZ GÓAWDEX: St Lawrence Luxury Town

IL-MITA TIXTIEQ TAVŻA LI QEGĦDIN JINTLAQGĦU OFFERTI GĦAL:

- Provision of Network Infrastructure and Support Services T025/14 Data ta’ ħruġ: 19 ta’ Mejju 2014 / Data ta’ għeluq: 16 ta’ Ġunju 2014

Operaturi Ekonomiċi li huma interessati sabiex jipparteċipaw f’dawn is-sejħiet għall-offerti huma mħeġġa jieħdu nota għall-workshops organizzati mid-Dipartiment tal-Kuntratti fis-Centre for Development Research and Training (CDRT), It-Telgħa ta’ Sa Maison, Il-Furjana. F’dawn il-workshops, Operaturi Ekonomiċi jkollhom l-opportunità li jsiru jafu aħjar kif għandhom jikkompilaw u jissottomettu l-offerti tagħhom online. Iktar informazzjoni tinsab fid-dokument tal-offerta.

Dawn is-sejħiet għall-offerti jistgħu jinkisbu mis-Sistema Elettronika għas-Sejħiet Pubbliċi (www.etenders.gov.mt) Għal aktar informazzjoni, kkuntattja lill-Contracts Management Department

2123 4710 www.mita.gov.mt

KARRIERA U MHUX SEMPLIĊI MPJIEG IL-MITA TIPPROVDI AKTAR MINN SEMPLIĊI MPJIEG. IL-MITA HIJA L-AKBAR ENTITÀ TALICT F’MALTA B’TIM PROFESSJONALI TA’ AKTAR MINN 330 IMPJEGAT. AĦNA NINVESTU FIK BIEX TILĦAQ IL-POTENZJAL PROFESSJONALI TIEGĦEK U NASSIGURAW LI L-IMPJIEG TIEGĦEK MAL-MITA JIŻVILUPPA F’KARRIERA LI TTIK SODISFAZZJON. JEKK QIEGĦED/A TFITTEX KARRIERA U MHUX SEMPLIĊI IMPJIEG, IRRIDU NISIMGĦU MINN GĦANDEK.

ANALYST / DEVELOPER PERMESS TAL-ETC: 44/2014 – MPO: 77/2005/05 Il-kandidati magħżula ser ikunu qed jaħdmu f’ambjent ta’ xogħol dinamiku, fejn permezz ta’ soluzzjonijiet teknoloġiċi avvanzati, jitjieb l-operat ta’ diversi oqsma fi ħdan il-Gvern. Permezz tal-għarfien miksub, il-kandidati magħżula se jgħinu biex jiżviluppaw, jimplimentaw u jsostnu soluzzjonijiet li jittrasformaw l-operat tal-Gvern għall-benefiċċju taċ-ċittadin.

Il-kandidati magħżula jrid ikollhom wieħed minn dawn is-settijiet ta’ kwalifiċi u/jew esperjenzi meħtieġa: i) Grad akkademiku relatat mal-ICT (livell fl-MQF ta’ 6 jew ogħla), f’liema każ esperjenza preċedenti mhijiex neċessarja; JEW ii) Diploma relatata mal-ICT (livell fl-MQF ta’ 5) flimkien ma’ tliet snin esperjenza ta’ xogħol f’qasam relatat; JEW iii) Diploma relatata mal-ICT (livell fl-MQF ta’ 4) flimkien ma’ ħames snin ta’ esperjenza ta’ xogħol f’qasam relatat. Il-kandidati huma mitluba sabiex jissottomettu ċ-ċertifikat tal-ekwivalenza fl-MQF għal kwalunkwè Diploma jew Grad akkademiku li mhumiex imniżżla fid-‘database’ tal-NCFHE. Preferenza tingħata lil kandidati li għandhom ġabra ta’ ħiliet kurrenti fl-ICT, li jinkludu metodoloġiji ta’ analiżi jew immudellar intraprenditorjali, għarfien ta’ mudelli ta’ disinn, kif ukoll l-abbiltà li jiżviluppaw u jimplimentaw jew isostnu soluzzjonijiet permezz tal-aktar teknoloġiji avvanzati.

Għal aktar dettalji żur www.mita.gov.mt/careers Ibgħat C.V. dettaljat, flimkien ma’ ittra sa mhux aktar tard mill-Ħamis, 5 ta’ Ġunju 2014 indirizzat lil: Human Resources Manager, Malta Information Technology Agency, Gattard House, Triq Nazzjonali, Blata l-Bajda ĦMR 9010

careers.mita@gov.mt Il-MITA tapplika l-prinċipju ta’ opportunitajiet ugwali għal kulħadd

Display counter, no frost, 2 metri b’1 metru. Kundizzjoni tajba. Jista’ jintuΩa g˙al confectionery, cheese counter, u take away. Prezz €500 jew leqreb offerta. Çempel fuq 9982 3199, 2780 9268.

Karozza Peugeot ta’ kulur maroon g˙all-prezz ta’ €600;

kollox im˙allas f’Marzu li g˙adda. Çempel 7942 7654.

Lança tal- fibre b’tul ta’ 28 pied, wiesg˙a 10 piedi u 6 pulzieri. Fiha Ωew© magni cummins 123.9kw. Winch tal-parit ©did. Permess talpixxispad, tal-qieg˙, tal-lampuki, u tal-parit. Karru tajjeb u rmi©©. Kundizzjoni tajba ˙afna.

Prezz €2 5 , 0 0 0 . Çempel 9924 3935.

Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat.

Ikollna wkoll salotti second hand. Çempel 2137 4823 jew 9982 4139.

Sander , k a l i b r a t u r , Ω e w © piedi wisa’, kundizzjoni millaqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha. G˙al aktar informazzjoni çempel 7961 7945.

AvviΩi

25.05.2014 31

Inbig˙u kull tip ta’ arlo©©i.

Selezzjoni kbira ta’ arlo©©i talidejn Casio u Citizen, kemm digital jew analogs , varjetà kbira ta’ alarm clocks, kemm Citizen, Seiko Dugena talmarka Pierre Cardin. Varjetà sabi˙a ta’ cuckoos li ja˙dmu kemm bil-˙abel u bil-batterija.

Prezzijiet tajbin. Nag˙mlu wkoll tiswijiet ta’ arlo©©i talidejn, tal-˙ajt u grandfather clocks. Nag˙mlu wkoll testing bil-pressure test machine, sistema ta’ testing g˙al kull tip ta’ arlo©©i biex jintuΩaw g˙all-ilma ( vacuum test u pressurised test) waqt li qieg˙ed tistenna g˙alih. Tiswija bil-garanzija.

Irrikorru 110, Triq il-Kungress Ewkaristiku, il-Mosta. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 2141 7253 jew 9982 5389.

tants, nannies, nies im˙arr©in biex iΩommu kumpanija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters.

Servizz ta’ 24 sieg˙a, G˙andna wkoll g˙all-kiri: wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds . G˙al aktar informazzjoni çempel fuq dawn in-numri: 2137 6946/ 9947 0178.

DAR GÓALL-ANZJANI Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-kumditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nurses u care workers 24 sieg˙a. Prezzijiet ra©onevoli li jibdew minn €25 kull persuna.

Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq dawn innumri: 2145 4908, 2145 4858 jew 7945 4908.

TAGÓLIM Korsijiet f’livell Ordinarju f’diversi su©©etti b˙allMatematika, IngliΩ, Malti, FrançiΩ, FiΩika u o˙rajn. Noffru wkoll korsijiet tal-ECDL. Prezz €35 kull module. Noffru wkoll korsijiet baΩiçi fil-kompjuter, €50. G˙al aktar dettalji çempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew Ωur is-sit elettroniku www.tudorinstitute.com AGR AUTO JAPANESE PARTS GÓALL-KAROZZI Inbig˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturi ta’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eçç. Parts ©enwini. G˙al aktar informazzjoni çempel 2144 6839 jew 9947 4504. Fax: 2147 Email : 0295. alex@agrautoparts.com

NURSING Care and Cure Group Ltd: infermiera m˙arr©a, caring assis-

INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti.

Problemi ta’ kumpaniji jew negozju. Nag˙tu xhieda filQorti.

Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew info@privateinvestigationmalta.com

aktar informazzjoni fuq innumru 2143 2352 jew 9947 7167.

KISI, TIBJID U TIKÓIL Jason Gatt g˙al kull xog˙ol ta’ tibjid u tik˙il, kisi normali, fuq il-fil, fuq xog˙ol antik u bilpont, kisi bil-©ibs u graffiato .

Kiri ta’ cherry picker (tower ladder). G˙al aktar infromazzjoni çempel fuq 9945 4235 jew 2180 5811.

Kisi bil-©ibs, tik˙il, kisi grafit, xog˙ol fuq il-pont, Ωebg˙a, madum, eçç. Çempel lil Brian is-Sirjan fuq 9999 9645.

ta’ waterproofing u membrane b’10 snin garanzija. Xog˙ol professjonali bl-aqwa materjal ISO pool . G˙al stima bla obbligu çemplu 7972 9967 jew Ωur is-sit www.kendawaterproofing.com ESTENSJONIJIET TA’ TELEFOWNS Tiswija u installazzjoni fuq estensjonijiet tat-telefowns g˙al kull tip ta’ linji fissi. G˙al aktar infromazzjoni çempel fuq 7993 0419.

TERAPISTA Messa©©i professjonali minn terapista kwalifikata. Çempel lil Graziella fuq 9963 9482.

MANNICK DANCING SCHOOL Lezzjonijiet taΩ-Ωfin fuq stili ballroom jew Latin-Amerikan.

Lezzjonijiet taΩ-Ωfin g˙allbeginners u kompetizzjonijiet minn Imperial Qualified Dance Teacher (I.S.T.D.) Ibg˙at SMS fuq 7925 3015 jew çempel 2138 6818 sa 12.00pm.

KLIEB GÓALL-BEJGÓ BARGAIN Ìriewni Ωg˙ar tar-razza Yorkshire Terrier, missier il©riewi huwa rebbie˙ ta’ kompetizzjoni barra mill-pajjiΩ.

Ferri˙in u tal-g˙assa. Jing˙ata starter pack ma’ kull ©eru. Çempel 2123 9627 jew 9985 9363.

MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars, strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra. G˙andna ssib wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Triq Fleur-deLys, B’Kara. Çempel 2148 2796.

OFFERTA LI M’GÓANDEKX TITLEF

AVVIÛ GÓAL 5 ÌIMGÓAT ISSA BI PREZZ TA’

DARREN WATER PROOFING TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group g˙al lezzjonijiet tal-karozzi kemm manual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzi g˙all-kiri bi prezzijiet ra©onevoli. Ûur is-sit www.tewmi.com jew çempel 9942 2422.

XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Biex tikseb aktar informazzjoni çempel lil Jason g˙al

Kupun AvviΩi Klassifikati IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

G˙al kull tip ta’ xog˙ol fuq faççata, bjut, appo©©i, gallarijiet, eçç. Membrane jew liquid membrane . Mela pprote©i lproprjetà tieg˙ek mill-ilma taxxita u çempel issa g˙al stima b’xejn bin-numru 7905 8883 jew id˙ol fuq is-sit www.darrendoitall.com

WATERPROOFING U MEMBRANE Il-bejt tieg˙ek jag˙mel l-ilma?

G˙andek problema ta’ moffa?

Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispeçjalizzaw fuq xog˙ol

€10 MINFLOK €14 2 AVVIÛI GÓAL 5 ÌIMGÓAT €15 BISS! Offerta 1: ©img˙a wa˙da

€3.50

Offerta 2: 5 ©img˙at

€10

Offerta 3: 2 avviΩi g˙al 5 ©img˙at

€15

Offerta 4: 13-il ©img˙a

€30

Offerta 5: 26 ©img˙a

€56

Offerta 6: 52 ©img˙a

€93

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd,

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Milend, il-Óamrun ÓMR 1717

32 25.05.2014

Kompetizzjoni Ktieb

KOMPETIZZJONI KTIEB RUMANZ

DEFORMITY Fl-a˙˙ar edizzjoni tal-Premju Nazzjonali tal-Ktieb, l-ewwel premju g˙all-kitba g˙alladolexxenti f’lingwi o˙ra reb˙u Deformity, rumanz blIngliΩ miktub min Simon Bartolo, pubblikazzjoni Merlin Publishers.

Bartolo ma g˙andu l-ebda bΩonn ta’ introduzzjoni wara s-suççess li kellu, flimkien mal-koawtriçi Loranne Vella, bit-trilo©ija tal-Fiddien.

IΩda bir-rumanz Deformity feta˙ era ©dida g˙al-letteratura Maltija – huwa possibbilment l-uniku ktieb fil©eneru dystopian miktub minn awtur Malti. Deformity huwa l-ewwel rumanz ori©inali ma˙ru© mill-Merlin Publishers bl-IngliΩ u miktub minn awtur Malti.

Ambjentat fil-futur, flIngilterra tas-sena 2111, insibu dinja mfarrka u mqallba ta’ ta˙t fuq minn g˙arg˙ar kbir riΩultat ta’ taqlib filklima, iΩda fl-istess ˙in soçjetà evoluta min˙abba avvanzi kbar teknolo©içi.

Soçjetà mibdula wkoll permezz ta’ esperimenti ©enetiçi fejn gvernijiet u anke s-settur privat qed ibag˙bsu fil-©eni umani biex jo˙olqu razza ta’ bniedem superjuri: speçi ta’

supereroj.

F’din id-dinja futuristika, u qalb il-konfuΩjoni li ˙alla warajh l-g˙arar, il-gvernijiet g˙amlu l-prokreazzjoni illegali u g˙alhekk l-isterilizzazzjoni taΩ-Ωg˙aΩag˙ subien hija obbligatorja. Il-prokreazzjoni tkun legali biss f’ambiti rregolati mill-awtoritajiet. Din is-sitwazzjoni ©©ib mag˙ha nuqqas serju fil-libertà u fiddrittijiet tal-bniedem.

Dawn l-espermimenti ©enetiçi qed iwasslu g˙al konsegwenzi inkwetanti, u rrumanz ta’ Bartolo jesplora f’forma ta’ avventura dawn il-konsegwenzi, sew b˙ala opportunitajiet u sew b˙ala riperkussjonijiet etiçi u prattiçi ta’ din id-dinja ©dida li qed tin˙oloq.

Bartolo jpin©i Ωew© dinjiet distinti – l-ewwel dinja hi dik ˙arxa u ming˙ajr privile©©i jew lussu ta’ Erick Noyle, Ωag˙Ωug˙ ta’ ˙mistax-il-sena, età ta’ inçertezza fejn m’g˙adekx tifel iΩda m’intix adult lanqas. Fejn ta˙seb li inti immortali, li ma jista’ ji©rilek xejn, ma tibΩa’ minn xejn u minn ˙add, iΩda filverità tkun mimli beΩg˙at.

Erick isib ru˙u f’basla u wara serje ta’ avvenimenti koroh u

tra©içi jkollu ja˙rab minn kulma jaf u j˙obb, biex isalva lilu nnifsu u lil dawk li j˙obb.

Imbag˙ad hemm id-dinja ta’ Joey, karattru misterjuΩ u tal-passat xejn çar, li jg˙ix f’dinja li bena g˙alih innifsu mimlija fantasija, fejn kollox jobdih u fejn ir-regoli talbqija tad-dinja qishom ma japplikawx. G˙all-ewwel jidhru Ωew© realtajiet differenti, iΩda t-tnejn im˙arsa minn qawwa distorta u mwieg˙ra, u iktar ma jkompli r-rumanz iΩjed iΩ-Ωew© dinjiet jing˙aqdu fil-konsegwenzi tag˙hom.

Il-qarrej qatt ma jaf fiç-çert fejn l-istorja se tie˙du jew kif se tiΩvol©i l-avventura g˙ax kollox huwa possibbli f’din id-dinja ta’ inçertezza u misteru. Rumanz li diffiçli titilqu minn idejk proprju min˙abba din il-kurΩità ta’ x’©ara u x’qed ji©ri, u g˙aliex – kif jg˙id il-ktieb fuq il-qoxra stess – because every adventure needs a monster.

Deformity jinsab g˙all-bejg˙ mill-˙wienet tal-kotba kollha, jew direttament millinternet: www.merlinpublishers.com

SILTA MILL-KTIEB thing actually but the marching and singing is so much fun.

Michelle wasn’t there. I bet her parents didn’t let her go. They can be stuck up sometimes even though the’re Catastrophers just like us. But Michele isn’t like that at all. She’s lovely. The loveliest creature I ever laid eyes on, that’s for sure! Oh, btw, I was supposed to explain about her foexes (fiberoptic hair extensions) but I know that you already had fibre optic Christmas trees and stuff a hundred years ago because I looked that up on the internet at school so I guess you can work out for yourself what her hair looks like. Real, I can tell

you!

There were policemen looking at us during the march. They were gathered in clusters at each corner.

They were wearing protective gear but you could tell that they were relaxed and that they weren’t expecting any trouble. This was not the firs tmarch of protest against the new sterilisation law and there’s never been any trouble before so the atmosphere was more like a street party than a protest. I dropped a few noisebeads and when the other stepped on them there were theses very loud bans, as you can expect. Zoe shrieked and the policemen looked

like they were going to get upset but then my friends realised it was just noise-beads and they looked at me with suspicion. My face gave me away so Croman started running after me and calling me moron and an idiot. I couldn’t stop laughing.

We also met a couple of enhanced kids. I wonder what ther were doing there. I’ve never seen any Modifieds at these marches.

They’re okay once you get to know them. Just show-offs basically bacause of their extra chromosomes and all the stuff the can do.

“

“

Yesterday there was another rally against the new sterilisation law and I went with Jeromee, Ezekiel, Vania, Virginies, Scott, Leroy, Phillip, Rebeccah, Zoe, Caleb and Orlando. It was great fun marching and singing and so on. The new law affects us all since we’re all 15. We are going to be the first generation to be sterilised. But just the guys, obviusly.

Why did it have to happen now?

Why did I have to be one of the first? And my birthday is in January so I will be one of the first in the whole country to do the procedure. I don’t know if it’s a bad

Mistoqsija: F’liema sena huwa ambjentat dan ir-rumanz?

Ibag˙tu r-risposta tag˙kom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun, u tid˙lu biç-çans li tirb˙u l-ktieb DEFORMITY ©entilment ipprovdut minn Merlin Publishers.

Ir-rebbie˙ jit˙abbar nhar il-Óadd li ©ej, 1 ta’ Ìunju Ir-rebbie˙a huma mitluba ji©bru l-ktieb miç-Çentru Nazzjonali Laburista fil-Óamrun billi jippreΩentaw il-karta tal-identità mit-Tlieta sal-Ìimg˙a bejn id-09.00 u t-15.00, eskluΩ festi pubbliçi.

Intant, ir-rebbie˙ tal-ktieb MALTA LI GÓEXT FIHA hija:

ANTONIA CALLEJA, 72, Ant Jon Nettè, Triq Nuzzo, il-Óamrun

Tisliba

25.05.2014 33

*NOTA IMPORTANTI Din it-Tisliba mhix g˙all-kompetizzjoni, iΩda peress li kellna domanda g˙aliha, se tibda to˙ro© fl-a˙˙ar Óadd ta’ kull xahar MIMDUDIN: 1 Mkissra, 5 Skappa, 8 Avvelit, 14 Kirxa, 15 Bassar, 17 Sansun, 19 Trott, 20 Tort, 21 N˙ir, 23 Qasba, 25 u 28 Abbanduna, 29 u 30 Maqjel, 31 Anna, 33 Affaxxinanti, 39 Bust, 41 u 42 Kannol, 43 Pika, 45 Allat, 46 Da˙ak, 47 Ilma, 50 Tond, 53 u 54 Kura©© 56 Patta, 58 Oraklu, 60 Fu˙˙ar, 62 Ìurat, 64 Tabib, 67 Allarm, 69 Stabat, 70 Bikri, 72 u 73 Lemini, 75 Laxk, 77 Kitt, 79 Bruda, 80 Kiteb, 82 Issa, 84 u 85 Fellus, 87 Innu, 88 Alternattiva, 93 Ódar, 94 u 95 Glalen, 96 Lift, 98 Óarab, 100 Blast, 101 Qarn, 105 A©ir, 108 Mario, 109 Stilel, 110 Organi, 111 Arblu, 112 Trattat, 113 Fatati, 114 Sigarru.

004

WEQFIN: 2 Karri, 3 Swar, 4 Raba, 6 u 7 Kartapesta, 9 u 10 Vendetta, 11 Idolu, 12 Skantat, 13 Ittanta, 16 Skarf, 18 Skart, 22 Banka, 24 Bra, 26 u 27 Bradelli, 32 u 33 Naplitana, 34 Fula, 35 Xettru, 36 Naddaf, 37 Na˙a, 38 u 40 Inkubatur, 44 Koka, 48 Lo©©, 49 Proklama, 51 Garantit, 52 Spinti, 55 Stalin, 57 Tiri, 59 Kuba, 61 Óila, 63 Umli, 65 Barkun, 66 Blat, 68 Malajr, 69 Sikket, 70 Biss, 71 Kodard, 74 u 76 Kuntatti, 78 Tfuli, 79 u 81 Bla Bla, 82 Isfel, 83 Tislima, 86 Trentun, 89 Leali, 90 Eva, 91 Tul, 92 Vaska, 97 Furur, 99 u 100 Ballabrott, 102 A˙bar, 103 u 104 Kontessa, 106 u 107 ÌiΩirana.

Mimdudin 1 5 8 14 15 17 19 20 21 23 25 29 31 33 39 41 43 45 46 47 50 53 56 58 60 62 64 67 69 72 75 77 79 80 82

Wie˙ed mill-imnittfin (7) ...... niΩlu f’saqajh, kellu biΩa’ kbir (6) Bih tpo©©i ˙ajtek f’sogru kbir (7) Aktar minn tikka wa˙da (5) Toqg˙odx ti©ini b’˙afna ...... mallewΩa! (6) Fiha tara l-Big Ben (6) Parti mill-kuntistabbli tag˙mlu kapaçi u kompetenti (5) Fil-bidu ta’ Dellimara jservik ta’ kenn mix-xemx (4) Safra jew divertita (4) Il-bniedem suppost li g˙andu ˙amsa minnhom (5) u 28 Dawn ja˙dmu ˙afna, speçjalment fil-politika (9) u 30 ...... ir-rummien issibu f’G˙awdex (6) H (4) Din ng˙iduha g˙al xi ˙add li ˙alliena (4,8) Il-mostru tal-films .... Kong (4) u 42 Ûbankat fin-negozju (6) Il-pittura kapulavur tal-Mona .... (4) Fejni m˙awwad isir aktar fin (5) Ma baqax jag˙mel storbju (5) X’.... sbie˙ min jaf jarana (4) Jixtri u j˙allas bin-.... (4) u 54 Xitla b’zokk irqiq li minnha jag˙mlu l-˙bula (6) Spiççaw milli kellhom jag˙mlu (5) Fihom imutu eluf u miljuni ta’ nies (6) G˙amel hekk bil-butir fuq xi biçça ˙obΩ (6) Tixriba bil-mis˙un jag˙li (5) Tarak maqlub f’uΩin tad-deheb (5) Kien akkwistat (6) u 70 Ta’ qies bla tarf (11) u 73 Wie˙ed mill-fatturi (6) G˙amel hekk bi mnie˙ru (4) Nofs il-kalmanti g˙amluh trankwill (4) Patri, wie˙ed mill-ir˙ieb (5) Din g˙addiet mill-idejn (5) Is-Slaten .... wara l-Milied (4)

84 87 88 93 94 96 98 100 105 108 109 110 111 112 113 114

u 85 Aktar minn sfin©a wa˙da (6) Ras u ras u aktar minnhom (4) Din ma tistax tikolha u ng˙iduha g˙al xi ˙add brikkun (6,6) Kontra ˙afna (4) u 95 ......? Ag˙mel pass u er©a’ lura! (6) Pjaçir u g˙axqa (4) Kontra iswed (5) u 101 L-aktar ikrah huwa dak taddrogi (9) G˙alxejn g˙amiltlu l-.... jiΩfen (4) Darsa kbira maqluba (5) Dan jintuΩa biex itella’ mill-bir 105 mimdud (6) Dan ifisser skarsezza jew xi Ωball (6) Mhumiex rotob (5) Din jie˙u ˙siebha biçça ©ardinar (7) Óafna dandin biex turi rixek (6) Dan Frank kien kantant kbir (7) Weqfin

2 3 6 9 11 12 13 16 18 22 24 27 32 33 34 35 36 37

G˙ali u dulur, l-aktar wara xi mewt (5) u 4 Din hija l-marka tal-manifattura (8) u 7 Xitla li twarrad ˙afna fil-©onna (10) u 10 Mg˙arbel sew jew ittestjat minn xi tabib (8) Ma baqax g˙arwien (5) B˙alissa f’pajjiΩna jirrenja kullimkien (7) Wa˙da mis-siringi (7) Sfida bl-armi, bejn tnejn (5) Jag˙mluh is-suldati f’nofs il-kukku drill? (5) ..... tiela’ u o˙ra nieΩla, dejjem l-istess ˙a©a (5) u 26 Vari li mhumiex daqstant importanti (6) Mhijiex mimlija (8) Dan xi ©gant, jew ta’ daqs enormi (6) Isem G˙arbi fis-salini? (3) Dan sekular, mhumiex reli©juΩ (4) Titlobx xita f’...... (6) Dan x’aktarx il-benjamin tal-familja (6) Dan g˙ani jew lussuΩ, mimli b’kull ©miel (4)

38

u 40 Dan huwa theddida biex xi ˙a©a titwettaq f’çertu Ωmien (9) 44 Dan imarrad u jneffa˙ il-©ilda (4) 48 Fil-qorti kiel ikla .... nobis (4) 49 Jintlibsu fl-idejn, x’aktar g˙as-s˙ana (8) 51 Jordnawha wara li sse˙˙ xi tra©edja (8) 52 Ng˙iduha g˙al xi wie˙ed kiesa˙ (6) 55 Fi Ωmien il-˙aruf il-...... tibda t˙uf (6) 57 Tintlibes mill-avukati fil-qorti (4) 59 Titma’ lil xi ˙add ir-.... bil-labra (4) 61 Xi tifel orfni (4) 63 Waqa’ fid-dnub min˙abba tuffie˙a (4) 65 Xog˙ol ta’ tiΩwiq fid-drapp bil-˙jata (6) 66 Darbtejn insiru .... (4) 68 Beda jisba˙ (6) 69 Ma fela˙x jg˙id kelma o˙ra (6) 70 Din strument li tipprovdi daqq melodjuΩ bis-swaba’ (4) 71 Dan ja˙seb biss fih innifsu (6) 74 .... ta’ min wie˙ed jafdah (4) 76 Tfal Ωg˙ar (4) 78 Óuta ta’ lewn sewdieni b’ras tawwal ija, tajba g˙all-ikel (5) 79 u 81 G˙ajn ...... issibha qrib Burmarrad (6) 82 Ra˙al f’Malta u port Ωg˙ir f’G˙awdex (5) 83 Óalliel gwapp (7) 86 Bih tikkontrolla meta ssuq il-karozza (7) 89 u 90 Din sustanza fl-abjad tal-bajd jew fid-demm (8) 91 G˙amel vista lil x i˙add b’nofs Ωarbun (3) 92 Óallas u tajjar il-flus (5) 97 Din ma trejqitx, qag˙det bil-©u˙ (5) 99 u 100 Dawn g˙andhom xi delizzju jew namra (10) 102 ..... il-li©i u we˙el 48 wieqaf (5) 103 u 104 Kienu juΩawh in-nisa biex jg˙allu l-˙wejje© fih (8) 106 u 107 Mustardina kontra l-u©ig˙ ta’ ras (8)

Log˙ob

34 25.05.2014

TISLIBA BIN-NUMRI Po©©i n-numri f’posthom Bi 3 numri 075 252 276 391 492 598 623 626 651 692 815 858 870 960 975 983

B’4 numri 0102 1033 1347 1623 1651 2421 2620 2973 3662 3846 3981 4099 4466 4597 4671 4768 5008 5014 5033 5129 5480 5984 6133 6616 6647 6804 6888 7242 7650 7699 8191 8858

9118 9372 9682 9697 9725 9737

B’5 numri

B’6 numri

05424 15105 21346 22381 23712 33567 42698 44535 46009 47826 49447 55428 59006 62557 62783 67358 69716 70609 73165 79888 81667 84676

150269 305356 845153 873522

Bi 8 numri 29551017 30466894 82878213 91598066

SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irba˙ xampù u conditioner Wella Aqta’ din il-log˙ba u ibg˙atha: KOMPETIZZJONI WELLA, KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

Isem: ..........................................................................................

Indirizz:......................................................................................... .....................................................................................................

ROMINA DALLI, 134, Marleys, Triq il-Liedna, il-Fgura.

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil: KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

Isem:...................................................................................................................................................................

3

Indirizz:.............................................................................................................................................................. ...........................................................................................................................................................................

Nru tal-karta tal-identità:............................................. Nru tat-telefown:........................................................

Log˙ob

25.05.2014 35

IRBAÓ €25 fI flus

20

IBGÓAT DAWN IÛ-ÛEWÌ KOMPETIZZJONIJIET FLIMKIEN U IDÓOL BIÇ-ÇANS LI TIRBAÓ €25 L-indirizz huwa: Irba˙ €25 fi flus, KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

TIslIBA Mimdudin

Weqfin

1.

4.

7,12W. 9,16.

10.

12.

16.

18.

19,22.

20.

21.

1.

2,3.

3.

5.

6,15.

8.

23.

24.

Qasam (5) Widnejh twal (4) Xejn (4) Pupilla ! (6) G˙andi fiduçja (6) Isem (6) Ara 9 Nota muΩikali (2) Jilqa’ (6) Fertilizzant (5) Hekk niktbu qabel G˙axaq, Lija, eçç.

(3) Ara 13 Fjura bla ras (5)

11,17.

12.

13,23.

14.

15.

17.

21.

22.

Jixeg˙lu (6) Parla ˙afna (6) Ara 2 Omm IngliΩa (3) Ìirja? (9) Hekk jissejj˙u t-timijiet favoriti (9) Puri (5) Ara 7 Hekk nag˙mel jekk inkun tabib (7) Mara (6) Ara 6 Ara 11 Qed jg˙ix (3) Ara 19

SOLUZZJONI TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA Mimdudin

Weqfin

1.

4.

7,11.

9.

10.

12.

16.

18, 10,17.

20.

21.

24.

1.

2,3.

5.

6,23.

8.

12,21.

13,15.

14.

Kotba, Arpa , Riga, Pil, Intopp, Paloma, Ada, 22.Irbit, Virdun, Ovvju, PNB, Artal.

Koppla, Tilari, Rio, Apparti, Incorvaja, Papra, Liverpool, Avukat.

QED TAGÓRAfHOM? fir-ritratt hemm Ωew© uçu˙ f’wiçç wie˙ed. Qed tag˙rafhom? Ójiel: Koppja famuΩa li semmew it-tifla tag˙hom Majjistral bl-IngliΩ.

Persona©© 1 :

Persona©© 2 :

RIÛULTAT TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

Isem: Indirizz:

Nru tat-Telefown: Jean Claude Juncker

REBBIEÓA TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA PAM BORG, 28, Spring Street, il-Mosta, MST 4011

Martin Schulz

Sports

36 25.05.2014

kMs skOlaspOrt tOffri lit-tfal l-OppOrtunitÀ li jibbenefikaw Mill-eÛerÇizzju fiÛiku kMs skOlaspOrt tÓejji biex tagÓlaq is-separju tas-sena skOlastika b’wirja ta’ Óiliet spOrtiVi Il-programm Foundation li qed ikun offrut mill-KMS Skolasport g˙all-parteçipanti bejn l-4 u s-6 snin jag˙ti lit-tfal lopportunità li jie˙du gost bl-eΩerçizzju fiΩiku u jitg˙allmu ˙iliet u movimenti baΩiçi. Organizzat mill-Kunsill Malti g˙all-Isports u sponsorjat g˙all-14-il sena konsekuttiva minn Kellogg’s, il-programm joffri g˙aΩla ta’ attivitajiet sportivi f’diversi lokalitajiet fejn it-tfal jistg˙u jitg˙allmu ˙iliet u regoli ©odda lil hinn mill-kurrikulu tal-iskola.

Klassi popolari fil-programm Foundation hi l-Fun Athletics, imfassla speçifikament biex jinkora©©ixxu parteçipanti Ωg˙ar biex irawmu l-iΩvilupp soçjali, intellettwali u fiΩika matul dan il-perjodu ta’ formazzjoni. Il-˙iliet li t-tfal jitg˙allmu matul dan iΩ-Ωmien g˙andu jwassal g˙al pedament sod biex ’il quddiem ikunu jistg˙u jg˙addu g˙all-attivitajiet sportivi aktar kumplessi.

Ruth Borg Thompson, kowç li tg˙allem lil wie˙ed mill-gruppi ta’ 6 snin fl-Iskola Sekondarja tas-Subien Maria Re©ina filMosta, qalet li permezz tat-ta˙ri© it-tfal saru aktar koordinati, jitg˙allmu jistennew u jaqsmu, u jg˙inu lil xulxin. “Li tinvolvi lit-tfal f’eΩerçizzju fiΩiku minn età Ωg˙ira hi wa˙da mill-aqwa affarijiet siewja li ©enitur jista’ jag˙mel biex irawwem stil ta’ ˙ajja b’sa˙˙itha ’l quddiem. Il-programm jg˙in lit-tfal jitg˙allmu ˙iliet ©odda minn g˙add ta’ sports differenti, biex b’hekk ikunu jistg˙u jag˙Ωlu l-isport favorit tag˙hom u jkomplu javvanzaw fih

It-tfal Ωg˙ar qed jie˙du gost jilag˙bu log˙ba flimkien mal-kowç tag˙hom Ruth Borg Thompson mill-KMS Skolasport fl-Iskola Sekondarja tas-Subien Maria Re©ina fil-Mosta. b’aktar serjetà,” spjegat Thompson.

Reuben Baldacchino, Head Coach talMosta qal, “G˙alkemm il-programm hu ffukat biex it-tfal Ωg˙ar jissoçjalizzaw u jie˙du gost, a˙na nippruvaw li nnisslu u ng˙addu l-im˙abba li g˙andna g˙allisports biex huma jkomplu jiΩviluppaw u jag˙mlu progress fl-isport favorit

tag˙hom. Fost il-benefiççji li l-parteçipanti Ω-Ωg˙ar igawdu meta jag˙mlu eΩerçizzju fiΩiku, insibu li jg˙inhom biex iΩommu piΩ tajjeb, u jΩommhom attenti u aktar ikkonçentrati waqt il-lezzjonijiet taliskola.”

Bis-sena skolastika 2013/14 qed toqrob lejn tmiemha, il-parteçipanti Ωg˙ar tal-

programm KMS Skolasport ser jag˙laq bil-manifestazzjoni annwali. Din is-serata mimlija divertiment g˙all-familja kollha g˙andha l-g˙an li tesibixxi t-talenti sportivi tat-tfal li kisbu matul din is-sena skolastika.

Ix-show ta’ tmiem is-sena ser isir nhar il-Ìimg˙a 30 ta’ Mejju 2014, mis-700pm sas-8.30pm fil-Kumpless Sportiv talKottonera. Il-parteçipanti kollha tal-KMS Skolasport, il-©enituri u l-˙bieb tag˙hom huma mistiedna biex jattendu. D˙ul g˙al din l-attività hu b’xejn.

Din l-attività annwali ferm mistennija ser tkun toffri spettaklu sabi˙ bi gruppi ta’ parteçipanti minn diversi lokalitajiet tal-KMS Skolasport jie˙du sehem f’show mimli sports, Ωfin u moviment. Dawn jinkludu parteçipanti li jattendu sessjonijiet f’Tal-Óandaq, il-Mosta, il-Marsa, Óal Kirkop, Pembroke u Tal-Qroqq. G˙all˙ames sena konsekuttiva l-KMS Skolasport ser tkun qed tippreΩenta lPremju Annabelle Vassallo lill-iktar kowç li impenja ru˙u matul is-sena.

Dawk li jattendu g˙al din l-attività ser jid˙lu fiç-çans li jirb˙u tliet ri©ali offruti ©entilment minn Kellogg’s. Il-premijiet jinkludu mountain bike u Ωew© kameras di©itali.

G˙al iktar tag˙rif wie˙ed jista’ jikkuntattja lis-Sezzjoni tal-Programmi fl-uffiççju ewlieni tal-Kunsill Malti g˙all-Isport fuq 2203 6000, jew jibg[at email lil: programmes@sportmalta.org.mt, inkella jΩur is-sit elettroniku: www.sportmalta.org.mt

Vikings sailing Club Open Day 2014 Illum il-Vikings Sailing Club qed torganizza open day fil-kwartieri tag˙ha f’Haywharf il-Furjana, bejn l-10.00 ta’ filg˙odu u l-5.00 ta’ filg˙axija. Din hija opportunità sabi˙a biex wie˙ed ikun jista jipprova l-ibburdjar permezz ta’ dg˙ajjes tal-klabb ma’ nies im˙arr©a.

Membri tal-pubbliku jistg˙u jsiru jafu x’joffri l-Vikings Sailing Club b˙ala korsijiet li jinkludu Skolasport u Skolasajf, kif ukoll l-attivitajiet lo˙ra ta’ matul is-sena.

Il-VSC twaqqaf fl-1984 u j˙addan ’il fuq minn 200 membru. Dawn igawdu atmosfera soçjali li tilqg˙ek ˙afna, b’diversi attivitajiet matul is-

sena.

L-ibburdjar huwa sport, jew passatemp, li jg˙odd g˙al kul˙add, speçjalment it-tfal, g˙aliex waqt li jkunu qed jie˙du pjaçir jitg˙allmu ˙afna ˙iliet li jg˙inuhom fil-˙ajja tag˙hom.

Il-Vikings Sailing Club huwa çentru rikonoxxut ukoll g˙at-tag˙lim talibburdjar ta˙t l-iskema Skola Sport fi ˙dan il-Kunsill Malti G˙all-Isport, u jorgannizza korsijiet ta’ kull livell matul is-sena kollha.

Il-Vikings Sailing Club jinsab ˙dejn l-Iskwadra Marittima tal-Forzi Armati, ji©ifieri fin-niΩla ta’ ta˙t il-librerija pubblika tal-Furjana.

spOrts Day tal-aÓÓar tal-istaÌun L-g˙aqda Physically Handicapped Fund ©iet ifformata fl-1946 u minn dejjem iddedikat ˙idmitha biex toffri opportunitajiet u façilitajiet lil dawk fiΩikament ˙andikappati. L-isport minn dejjem ©ie mog˙ti importanza mill-G˙aqda u ta˙t il gwida tal-kapaçi Mike Pace, li minn dejjem ta s-servizz tieg˙u volontarjament lillG˙aqda g˙al iktar minn 50 sena, tul iΩΩmien organizza regolarment attivitajiet sportivi fiç-Çentru tal-G˙aqda Corradino.

Is-sezzjoni sports hija ta˙t it-tmexxija ta’ Joe Cardona, Membru tal-Kunsill talPHRF. Tul is-sena ji©u organizzati diversi kompetizzjonijiet fosthom: table tennis (ir©iel/nisa/novizji), carpet bowling (ir©iel/nisa), carpet bowling im˙allta, tetra class , table tennis koppji, snooker u pool (nisa/ir©iel), (ir©iel/nisa/novizji) L-isports day annwali ser tinΩamm nhar is-Sibt 31 ta’ Mejju 2014 fiç-Çetru ta’ lG˙aqda Kordin, imma l-attivitajiet bdew qabel bil-kompetizzjoni tal- weight lifting (nisa/ir©iel/novizji) u l-kompetizzjoni tasslalom g˙an-nisa u g˙all-ir©iel. L-isports day ser tibda fl-10.00 ta’ filg˙odu bilkompetizzjonijiet tax-shot (ir©iel/nisa), javelin (ir©iel/nisa), discus (ir©iel/nisa) Il-

kompetizzjoni Tetra Class, kif wkoll dawk ta’ tfig˙ ta’ ballun tal-cricket, il-club u ç-çirku (tul ta’ metru). Waranofsinhar ikun hemm it-tlielaq tal- wheelchairs , kemm dawk g˙all-ir©iel, g˙an-nisa u g˙al wheelchairs bil-mutur.

Fl- 4.30 ta’ waranofsinhar tibda l-esibizzjoni tradizzjonali tal- basketball millmembri tal-PHRF. Wara tibda l-preΩentazzjoni tal-medalji minn mistiedna talPHRF. Il-pubbliku huwa mistieden biex jattendi. It-tmexxija tal-PHRF minn dejjem tat importanza u ˙e©©et il-membri tag˙ha biex jipparteçipaw f’attivitajiet sportivi u sa mill-1957 atleti membri tal-G˙aqda pparteçipaw f’kompetizzjonijiet sportivi barra minn pajjiΩna, b˙al Stoke Mandeville Games u l-Olimpjadi Parolympics u irnexxielhom jirb˙u 6 midalji tad-deheb, 12 tal-fidda u 18 talbronΩ. Meta ˙adu sehem f’kompetizzjonijiet ta’ timijiet dejjem irnexxielhom jikklassifikaw tajjeb. Dawn il-medalji intreb˙u bejn l-1957 u l-1995, g˙ax wara kien impossibbli li jibqg˙u jipparteçipaw min˙abba ra©unijiet finanzjarji; imma lmembri tal-G˙aqda qatt ma Ωammew lura milli jipparteçipaw fl-attivitajiet

sportivi organizzati mill-G˙aqda.

Atleti membri tal-G˙aqda pparteçipaw lewwel darba fil-log˙ob tal-1957. Is-sena ta’ wara ©ie ffurmat kumitat u rnexxielu jibg˙at tim tal-basketball biex jipparteçipa fl-1958. G˙al dawk tal-1959, tmien atleti ˙andikappati rrappreΩentaw lil Malta. Likbar kontin©ent ta’ atleti membri talg˙aqda – grupp ta’ 22 – ˙a sehem fl-1960 f’Ruma. Hemm intreb˙u Ωew© midalji tad-deheb, tnejn tal-fidda u wa˙da talbronΩ. John Micallef reba˙ deheb flg˙awm; Angel Scicluna irnexxielha tirba˙ deheb ukoll fis-shot; Claude Markham reba˙ o˙ra fidda fis- shot ; Moses Azzopardi fidda fit-table tennis; u George Portelli reba˙ bronΩ fis-snooker.

Minn dak iΩ-Ωmien atleti membri talPHRF ipparteçipaw kemm-il darba, kienu preΩenti fl-Olimpjadi, u dejjem irnexxielhom jil˙qu l-finali. Sena li baqg˙et tissemma hija dik tal-1970 ta’ Stoke Mandeville, meta Claude Markham reba˙ il-fidda fis-snooker, Victor Galea reba˙ ukoll fidda fit-ti©rija bil-wheelchair tal-100 metru u Marthese Micallef fidda wkoll fittigrija tas-60 metru bil-wheelchair. Minn Ruma t-tim tela’ Edinburgh g˙al-log˙ob tal-Commonwealth fejn ©ew mirbu˙a

wkoll Ωew© midalji tal-fidda u tnejn talbronΩ. Claude Markham ( shot ) u Marthese Micallef (discus) reb˙u midalja tal-bronΩ kull wie˙ed. Victor Galea rnexxielu jirba˙ Ωew© midalji tal-fidda fl400 u fit-800 metru. Dik is-sena wkoll, ilmembri tat-tim kollha rnexxielhom jaslu sal-finali fil-kompetizzjonijiet kollha li huma pparteçipaw fihom.

Fis-sena 1977, Marthese Micallef reb˙et midalja tal-fidda fil- bowling u flOlympjadi tal-1980 li kienu saru lOlanda, it-tim tal- bowling, mag˙mul minn Connie Camilleri u Lilian Sammut, irnexxielu jirba˙ il-bronΩ.

Kull meta atleti ˙andikappati Maltin marru barra minn pajjiΩna biex jipparteçipaw f’kompetizzjonijiet internazzjonali, lg˙an wa˙dieni ma kienx dak li jirb˙u midalji, imma biex jie˙du l-opportunità biex jiltaqg˙u ma’ atleti b˙alhom barranin, jitkellmu bejniethom, u jaqsmu esperjenzi tg˙hom g˙all-˙ajja.

Riabilitazzjoni permezz tal-isport kien lg˙an wa˙dieni. Biss, meta tqis id-daqs ta’ pajjiΩna u l-façilitajiet sportivi li kienu jeΩistu, ir-riΩultati li dawn l-atleti Maltin bi bΩonnijiet speçjali rnexxielhom jirb˙u jitkellemu g˙alihom.

Sports

25.05.2014 37

06. sPaNja | Circuit de Monaco | Monaco Rai 2 Fid-21.00 (˙in ori©inali 14.00)

Pole KoNTRoveRsjali Il-kisba tal-pole position hija importanti ferm fil-Grand Prix ta’ Monaco.

L-importanza ta’ dan ir-riΩultat deher çar hekk kif Rosberg kellu tbissima kbira fuq wiççu fit-tmiem tal-kwalifiki. Madankollu, iç-çirkostanzi suspettuΩi li fihom inkisbet din il-poΩizzjoni ©ieg˙let lil xi w˙ud illi jiddeskrivu ç-çelebrazzjoni b˙ala çinika iktar milli ta’ fer˙ sinçier. Ûball?

Il-kwistjoni nqalg˙et fl-a˙˙ar dawra ta’ Q3 meta, kemm Rosberg, kif ukoll Hamilton, kienu qeg˙din jippruvaw itejbu l-˙inijiet tag˙hom.

Rosberg, li f’dak il-punt kien fuq quddiem fil-klassifika, tilef il-kontroll fil-kurva Mirabeau u ˙are© minn fuq it-traççat. Dan l-iΩball wassal g˙all˙ru© tal-bnadar is-sofor illi ©ieg˙lu lil Hamilton inaqqas il-veloçità u b’hekk jitlef l-a˙˙ar çans li kellu biex jibda fl-ewwel post fit-tellieqa tallum.

Dan l-inçident ˙oloq spekulazzjoni kbira li l-ÌermaniΩ g˙amel din ilmossa apposta biex iΩomm il-poΩizzjoni tieg˙u. Hamilton qag˙ad lura milli jakkuΩa lill-kollega tieg˙u, imma ta diversi intervisti fejn ta x’jifhem li ma jemminx li kien Ωball onest. Mill-filmati diffiçli biex wie˙ed jag˙mel ©udizzju definittiv. L-istewards tat-tellieqa fet˙u investigazzjoni dwar dan l-inçident però, sal-˙in talkitba, id-deçiΩjoni tag˙hom kienet g˙adha ma ©ietx ippubblikata.

Wie˙ed jista’ jkun çert li Hamilton se jipprova jimponi ru˙u b’mod aggressiv kmieni fit-tellieqa biex jag˙ti messa©© lil Rosberg dwar min huwa l-aqwa sewwieq tal-Mercedes.

Konfronti f'nofs il-klassifika Kif kien mistenni, ir-Red Bull irnexxielhom inaqqsu d-distakk tag˙hom minn mal-Mercedes b’Ricciardo jispiçça biss 0.395 sekonda wara Rosberg. Warajh spiçça Vettel li, però, kellu diversi problemi tekniçi matul il-kwalifiki relatati massistema tal-Kinetic Energy Recovery System (KERS) illi Ωammitu milli jisfrutta l-potenzjal kollu tal-vettura tieg˙u.

IΩ-Ωew© vetturi Ferrari spiççaw fil˙ames u s-sitt post, b’Alonso jikkwalifika b’˙in ferm a˙jar minn ta’ Raikkonen. Il-kontroversji ta’ matul il-©img˙a dehru li ma affettwawx lissewwieq Spanjol, imma f’dan l-istadju jidher çar li l-Ferrari se jkollhom jikkuntentaw illi ji©©ieldu g˙at-tielet post fil-kampjonat tal-konstrutturi.

It-Toro Rosso rnexxielhom jaslu sa Q3 ilbiera˙, xi ˙a©a li kienet ilha ma sse˙˙ mill-Grand Prix tal-Awstralja.

Differenti s-sitwazzjoni tal-McLaren li g˙al darb’o˙ra batew ˙afna fil-kwalifiki. It-tim Brittaniku kellu jikkuntenta bit-tmien post ta’ Magnussen, filwaqt li Button spiçça fit-tnax-il post.

Dawn il-poΩizzjonijiet ma jag˙mlux ©ie˙ lil tim bl-istorja li g˙andhom lMcLaren u m’hemmx dubju li se jse˙˙u kambjamenti interni kbar fil©ejjieni biex idawru din it-tendenza negattiva.

Fl-g˙axar post spiçça Perez li g˙addej b’taqtiha ma’ Hulkenberg biex jistabbilixxi ru˙u b˙ala ssewwieq ewlieni tal-Force India.

Minkejja dan il-vanta©© temporanju, il-Messikan irid joqg˙od attent millattakk tal-ÌermaniΩ li llum se jitlaq minn warajh eΩatt.

Hamilton ma deher xejn konvint mill-mossa ta’ Rosberg

Numru ta’ tidwir

78

Tul tat-tellieqa

260.520 km

Dawra rekord

M. Schumacher (2004)

Rebbie˙a tal-2013

N. Rosberg (Ferrari) POÛ.

ISEM IS-SEWWIEQ

TIM

ÓIN

DISTAKK

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Nico Rosberg Lewis Hamilton Daniel Ricciardo Sebastian Vettel Fernando Alonso Kimi Raikkonen Jean-Eric Vergne Kevin Magnussen Daniil Kvyat Sergio Perez

Mercedes Mercedes Red Bull Red Bull Ferrari Ferrari Toro Rosso McLaren Toro Rosso Force India

1:15.989 1:16.048 1:16.384 1:16.547 1:16.686 1:17.389 1:17.540 1:17.555 1:18.090 1:18.327

+0.059 +0.395 +0.558 +0.697 +1.400 +1.551 +1.566 +2.101 +2.338

MiNN WaRa l-KWiNTi Matul din il-©img˙a kien hemm naqra attività mhux ˙aΩin fuq iç-çirkwit, kif ukoll ’il bog˙od minnu hekk kif ittimijiet kienu qeg˙din jippreparaw ru˙hom g˙all-Grand Prix ta’ Monaco.

It-tellieqa Monegaska dejjem tag˙ti l-opportunità lit-timijiet iΩ-Ωg˙ar illi jippruvaw jiksbu poΩizzjoni a˙jar minn dik li jkunu mdorrijin g˙alihom.

Dan g˙aliex l-g˙amla taç-çirkwit tinnewtralizza kwaΩi g˙al kollox ilvanta©© fil-veloçità li normalment igawdu minnha l-aqwa timijiet. Barra minn hekk, nuqqas momentarju filkonçentrazzjoni malajr jista’ jelimina lis-sewwieqa hekk kif ftit li xejn hemm Ωoni fejn tista’ to˙ro© minn fuq it-traççat ming˙ajr ma ssib xi barriera ma’ wiççek.

’il bog˙od miç-çirkwit.

Mhux sodisfaçenti Assenti g˙al kollox miç-çirkwit kienu l-modifiki fl-exhaust li kienu qeg˙din ji©u ppruvati mill-Mercedes . Dan wara li t-testijiet li saru f’Barçellona wrew li s- sol uzzjoni li kellhom f’mo˙˙hom biex iΩidu l-˙oss tal-vetturi tag˙hom ftit li xejn g˙amlet differenza. B’hekk jidher li t-timijiet iridu ja˙sbu f’xi ˙a©a ©dida, minkejja l-fatt li ˙afna dilettanti jidhru li bdew jidraw il-˙oss iktar kwiet tal-vetturi ibridi (hybrid).

‘Sir Jack’

Kjarifiki u ça˙diet Ir-Red Bull qeg˙din jittamaw li jkunu minn ta’ quddiem illi japprofittaw ru˙hom mill-kundizzjonijiet uniçi li toffri Monaco biex jippruvaw inaqqsu d-distakk kbir li g˙andhom minn mal-Mercedes. Lil hinn minn din ittellieqa, it-tim Awstrijak kellu a˙bar tajba hekk kif Adrian Newey, iç-Chief Technical Officer tag˙hom, ˙abbar li se jibqa’ mar-Red Bull fil-©ejjieni. Din il-kjarifika kienet importanti g˙at-tim g˙aliex matul dawn l-a˙˙ar ©img˙at dehru diversi stejjer fil-medja li allegaw li l- Ferrari r iduh jing˙aqad mag˙hom fil-©ejjien.

Il-Ferrari mhumiex qeg˙din jesperjenzaw biss problemi biex jattiraw talent ©did, imma anke biex iΩommu

dak li g˙andhom di©à. Wara t-tgergir kontinwu ta’ Raikkonen, li ma tilifx okkaΩjoni biex jikkritika l-vettura, din il-©img˙a kien imissu Alonso li jpo©©i lill-Ferrari f’dawl ikrah meta qal li mhux qieg˙ed ji©i apprezzat mit-tim tieg˙u. Madankollu, iç-Chairman talFerrari Luca Cordero di Montezemolo malajr ˙are© stqarrija biex jg˙id li Alonso huwa importanti ˙afna g˙attim Taljan. Wie˙ed irid jara x’effett se jkollu dan il-kuntrast fuq il-prestaz-

zjonijiet tal-Ispanjol.

Nico Rosberg ©ab fi tmiemha lispekulazzjoni dwar il-futur tieg˙u mal-Mercedes meta ffirma kuntratt ©did mat-tim li se jΩommu mieg˙u g˙al sentejn o˙ra. Min-na˙a tieg˙u, Hamilton deher iktar rilassat mill-ÌermaniΩ dwar l-andament tal-karriera tieg˙u hekk kif wasal tard g˙assessjoni ta’ prattika tal-Óamis g˙aliex baqa’ rieqed fil-jott tieg˙u, li fortunatement kien ankrat ftit distanza biss

Fl-a˙˙ar, wie˙ed ma jistax ma jsemmix lil Sir Jack Brabham, sewwieq Awstraljan li reba˙ tliet kampjonati tal-Formula 1 bejn l-1955 u l-1970, li ˙alliena iktar kmieni din il-©img˙a.

Brabham ma kienx biss sewwieq ta’ kapaçità kbira, imma wkoll in©inier bravu li uΩa l-g˙arfien tieg˙u biex jiddisinja diversi mill-karozzi li saq hu stess. Dan g˙amlu kemm meta kien isuq mal- Cooper, ki f ukoll meta ˙oloq tim ©did li tah ismu stess.

Meta Brabham irtira fl-1970, huwa komp la jiddedi ka ru˙u g˙allintrapriΩa fejn, minbarra investimenti relatati mal-motorsport, kellu wkoll interessi fl-agrikoltura. Sal-lum huwa l-unika sewwieq tal- Formula 1 li rnexxielu jirba˙ il-kampjonat taddinja b’vettura li nbniet mit-tim illi kien is-sid tag˙ha huwa stess.

Sports

38 25.05.2014

KAMPJONAT TAÇ-CHAMPIONS EWROPEJ

Tkompli minn paŠna 1 Iç-Champions League hija meqjusa b˙ala l-aktar kampjonat prestiŠjuℌ g˙all-futboll Ewropew fil-livell ta’ klabbs, dan il-league ra l-bidu tieg˙u fl-1955, bl-isem ta’ European Cup. Bosta mill-fundaturi tal-UEFA kienu aktar interessati li jistabbilixxu kompetizzjoni g˙at-timijiet nazzjonali, iℌda il-Šurnal sportive L’Equipe u l-editur ta’ dak iℌ-ℌmien Gabriel Hanot, kienu qed jaqblu li ssir kompetizzjoni g˙all-klabbs Ewropej kollha. Intant, Hanot flimkien mal-kollegi tieg˙u ddisinjaw blueprint ta’ kampjonat li jintlag˙ab nhar ta’ Erbg˙a filg˙axija.

Il-kampjonat g˙all-ewwel ma kienx jispeçifika li t-timijiet parteçipanti kellhom bilfors ikunu r-rebbie˙a f’pajjiℌhom, iℌda kienu jistiednu t-timijiet l-aktar li kellhom ammiraturi. L-ewwel log˙ba ntlag˙bet f’Liℌbona bejn l-Isporting Clube de Portugal u FK Partizan, il-log˙ba spiççat fi draw ta’ 3-3. It-tim Jugoslav reba˙ il-log˙ba tar-ritorn u avvanzaw g˙ar-rawnd li kien imiss.

Real Madrid immedjatament bdew il-kampjonat b’reb˙ tal-˙ames titli wara xulxin mill-1955 sal-1960. Minn dakinhar ’l hawn, klabbs o˙ra; Ajax u Bayern Munich reb˙u l-kompetizzjoni tliet snin konsekuttivi.

Din is-sena, g˙all-ewwel darba f’59 sena il-finali ntlag˙bet bejn ℌewŠ timijiet li Šejjin mill-istess belt u hija t-tieni finali li fiha kien hemm ℌewŠ timijiet minn Spanja. L-ewwel log˙ba saret lura fis-sena 2000 li kienet intlag˙bet mir-Real Madrid u Valencia. G˙all-Atletico Madrid, il-log˙ba tal-biera˙, kienet it-tieni finali tag˙hom, wara 40 sena - l-aktar dewmien irreŠistrat li tim dam jistenna bejn finali u o˙ra.

TIMIJIET LI REBÓU Ç-CHAMPIONS LEAGUE POST 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

TIM FC Barcelona FC Internazionale Milano Manchester United FC SL Benfica Nottingham Forest FC Juventus FC Porto Celtic FC Feyenoord Aston Villa FC Hamburger SV FC Steaua BucureĹ&#x;ti PSV Eindhoven FK Crvena zvezda Olympique de Marseille Borussia Dortmund Chelsea FC

PAJJIĂ› SPA ITA ING POR ING ITA POR SKO OLA ING ĂŒER ROM OLA SRB FRA ĂŒER ING

REBĂ“ 4 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

SNIN 1992, 2006, 2009, 2011 1964, 1965, 2010 1968, 1999, 2008 1961, 1962 1979, 1980 1985, 1996 1987, 2004 1967 1970 1982 1983 1986 1988 1991 1993 1997 2012

PLEJERS LI L-AKTAR REBÓU TITLI TAÇ-CHAMPIONS LEAGUE *R. 6 5 5 5 4 4 4 4

PLEJER Francisco Gento Alfredo Di StĂŠfano JosĂŠ MarĂ­a ZĂĄrraga Paolo Maldini JosĂŠ HĂŠctor RĂ­al Marcos Alonso ‘Marquitos’ Phil Neal Clarence Seedorf

TIM (Real Madrid CF) (Real Madrid CF) (Real Madrid CF) (AC Milan) (Real Madrid CF) (Real Madrid CF) (Liverpool FC) (AFC Ajax, Real Madrid CF, AC Milan)

SNIN 1956, 1957, 1956, 1957, 1956, 1957, 1989, 1990, 1956, 1957, 1956, 1957, 1977, 1978, 1995, 1998,

1958, 1958, 1958, 1994, 1958, 1959, 1981, 2003,

1959, 1959, 1959, 2003, 1959 1960 1984 2007

1960, 1966 1960 1960 2007

* REBĂ“

) B W F Z P V I F B S E % B U Bˇ Q UB MO E B X X P X S P Q F

0 Q F O E B U B JT B X P S ME X JE F Q P MJD Z N B L JO H 1 V C MJD 1 4 * P S JO P U I F S X P S E T Q V C MJD E B U B B O E JO G P S N F Y Q M P J U B C M F J O P S E F S U P 8 F O) T V F B O T Q B SF O D Z X J "S5 U*S4

F 0S1 "B 5 0 Q F O E B U B J T U I F J E F B U I B U D U B&J / O E% B U T"I P V M E F W F S Z P O F U P V T F B O E S F Q V C MJT I B T U I F Z X JT I X J D P Q Z S JH I U Q B U F O U T P S P U I F S N F D I B O JT N T P G D P O U

"T 5 F U $ T" /B 6 B C %M 0F P O : P V D B O E P X O M P B E U I F E8B ) UB W:B 0J M 8 * ) F 5 )O &E V T F U I F N U X X X P Q F O E B U B N B MU B D P N

G P S G5 SF B P

5J "D F T O F X N P C J M F X F C B Q Q M J D B U J O T 0B 1O & E / T% F " SW

- P D B M $ P V O D JMT Ĺ? " T T P D JB U JP O

Sports

25.05.2014 39

“INÛOMMU T-TFAL ’IL BOGÓOD Joe Tanti, Sensei ta’ La Salle Karate Club MILL-VIZZJI” Il-©img˙a li g˙addiet La Salle Karate Club kien l-iktar klabb li reba˙ midalji fil-Kampjonati Maltin tal-Karate. RITIANNE AGIUS iltaqg˙et mas-Sensei JOE TANTI fil-gym tal-klabb fil-Kulle©© De La Salle.

Fil-kampjonati tal-Óadd li g˙adda La Salle Karate Club reba˙ 17-il midalja tad-deheb, 12-il midalja tal-fidda, u 10 talbronΩ. IΩda minkejja dawn issuççessi, is-Sensei tal-klabb Joe Tanti jis˙aq li l-iskop primarju tal-karat huwa li t-tfal jie˙du gost, jibnu karattru sod, u jΩommu ’l bog˙od mill-vizzji.

Mistoqsi dwar l-idea li g˙andhom xi w˙ud, li bl-arti marzjali b˙all-karat it-tfal isiru aggressivi, Tanti jg˙id li dan huwa kunçett g˙al kollox Ωbaljat.

“It-tfal mhux biss ma n˙e©©uhomx ji©©ieldu, iΩda ng˙allmuhom joqog˙du lura.

Ji©u ˙afna tfal g˙andna li jkollhom inferiority complex u kundizzjonijiet o˙ra, u d-dixxiplina ta’ dan l-isport tg˙inhom ˙afna. Nemmen li l-karat g˙andu jkun inkluΩ fil-kurrikulu tal-iskola,” isostni Tanti.

Karat anke mis-si©©u tar-roti Óadd m’g˙andu jaqta’ qalbu milli jittrenja l-karat, jis˙aq Tanti. EΩempju ta’ dan huwa çertament iç-çkejken Nick Mercieca, li g˙ad g˙andu seba’ snin u jittrenja l-karat minn si©©u tar-roti apposta.

Il-kura©© u l-perseveranza ta’ dan it-tifel Ωg˙ir g˙andu jkun ta’ ispirazzjoni g˙al kul˙add.

Fil-fatt, Tanti jispjega li l-karat huwa importanti ˙afna biex ittfal jibnu l-karattru tag˙hom.

“A˙na nsiefru ˙afna bit-tfal fuq kompetizzjonijiet. Kellna tfal li qatt ma tilfu, iΩda jien inwissihom li xi darba se jitilfu, u li g˙andhom ikunu ppreparati g˙aliha,” jg˙id Tanti. “U fil-fatt hekk ji©ri.

G˙all-ewwel je˙duha bi kbira ˙afna, imma mbag˙ad jifhmu li ma jistg˙ux jirb˙u dejjem, u jirnexxilhom jissuperaw it-telfa biex ikomplu ja˙dmu g˙al suççessi o˙rajn.”

Rikonoxximent internazzjonali Il-klabb ta’ La Salle jaççetta tfal minn erba’ snin ’il fuq, u m’hemmx età massima

sakemm wie˙ed jista’ jibda jitg˙allem. “G˙andna wa˙da ta’ 37 sena li reb˙et, u g˙andna wkoll lil xi ˙add ta’ 51 sena li qed jittrenja,” jg˙id Tanti.

Nitolbu jispjegali ftit dwar din l-arti. Tanti jg˙id li l-karat huwa maqsum fi tliet partijiet: kihon, kata u kumite. Il-kumite huma l-azzjonijiet wa˙edhom, mag˙mula mill-idejn u s-saqajn. Il- kata huwa serje ta’ azzjonijiet mi©bura flimkien biex jiffurmaw mudelli partikolari, filwaqt li l-kumite huwa larti tal-kombattiment. Il-kompetizzjonijiet huma bbaΩati fuq il-kata u l-kumite.

Tanti jispjega li g˙alkemm ilkarat g˙ad mhuwiex sport olimpiku, xorta jkollhom numru ta’ kampjonati, u l-gradi mog˙tija mill-klabbs kollha li jaqg˙u ta˙t il-Federazzjoni Maltija tal-Karat huma rikonoxxuti internazzjonalment, peress li din taqa’ ta˙t ilFederazzjoni Dinjija tal-Karat.

Il-Federazzjoni qieg˙da wkoll ta˙t l-umbrella tal-Malta Olympic Federation.

B˙al ˙afna arti marzjali o˙ra, il-livelli li wie˙ed jil˙aq filkarat huma rappreΩentati minn çintorini b’kuluri differenti. Lewwel grad huwa abjad, imbag˙ad isfar, oran©jo, a˙dar, blu, kannella, u finalment iswed.

Karate Federation. Jispjega li g˙alkemm l-isem La Salle Club huwa pjuttost ©did, dan ©ara peress li l-klabb iççaqlaq miççentru tieg˙u fil-Fgura, fejn kien ilu g˙axar snin, g˙allkulle©© De La Salle fil-Birgu, sena u nofs ilu.

Jis˙aq li hawn diversi tfal li qed jippromettu, fosthom tifel ta’ sitt snin li jittrenja mal-klabb ta’ La Salle u li din id-darba reba˙ il-midalja tad-deheb g˙at-tieni darba. Jispjega li issa t-tfal se jibdew ji©u ppreparati g˙al kompetizzjoni f’Birmingham li se ssir iktar tard din is-sena.

Kull min jixtieq informazzjoni dwar La Salle Karate Klabb jista’ jikkuntattja lil Joe Tanti fuq 7942 4525.

Is-Sensei Joe Tanti (xellug) flimkien ma’ ibnu

Il-karat f’Malta Tanti jispjega li llum il-karat huwa parti integrali minn ˙ajtu. Jiftakar, iΩda, kif meta kellu 14-il sena kien qal lil ommu li se jibda jittrenja lkarat u kienet ˙aditha bi kbira ˙afna. Dak iΩ-Ωmien il-karat kien g˙adu sport pjuttost ©did hawn Malta. “Kont immur g˙at- training minn Chadwick Lakes g˙all-Imtarfa bir-rota,” jiftakar Tanti. “Sitta minn s˙abi li kienu jittrenjaw mieg˙i lImtarfa, illum g˙andhom ilklabbs tag˙hom ukoll. Niftakar li konna no˙olmu li xi darba mmexxu l-klabb tag˙na.”

Tanti jg˙id li llum f’Malta hawn disa’ klabbs ta˙t il-Malta

It-tim tan-Nisa ta’ Birkirkara FC huma r-rebbie˙a tan-knock-out 2013-2014, fejn skurjaw Ωew© gowls fl-a˙˙ar 10 minuti, b’reb˙a ta’ 2-1 kontra t-tim ta’ Hibernians. Birkirkara wettqu rimonta, wara li kienu qed jitilfu bl-iskor ta’ 1-0. Il-log˙ba ntlag˙bet nhar il-Ìimg˙a 16 ta’ Mejju fil-grawnd taçÇentinarju.

F’log˙ba li dehret missielta sal-a˙˙ar, kien qed jidher li Hibernians ser jirb˙u t-treble, g˙aliex sa qabel 10 minuti mill-a˙˙ar, kienu f’vanta©© ta’ gowl wie˙ed fuq Birkirkara. IΩda Birkirkara kellhom ˙sibijiet differenti u dawru l-log˙ba b’Ωew© gowls ta’ Rachel Cuschieri u Rebecca Chircop, biex b’hekk reb˙u t-tnax-il knock-out fl-istorja tag˙hom.

Kienet log˙ba bilançjata g˙all-a˙˙ar bejn iΩ-Ωewg timijiet tan-nisa. L-ewwel taqsima intemmet fi draw ta’ ming˙ajr gowls, imma 20 minuta mill-bidu tat-tieni taqsima gowl ta’ Dorianne Theuma po©©a lil Hibernians fil-vanta©©. L-Istripes Ωiedu l-isforzi tag˙hom u 10 minuti mit-tmiem ©abu ddraw b’gowl re-bound minn Cuschieri, wara xutt ta’ Martina Cilia li ˙abat mal-lasta. Sitt minuti wara, Rebecca Chircop skurjat l-ewwel gowl tag˙ha mat-tim KarkariΩ, wara pass minn Maryrose Cardona, u Cuschieri xe˙tet fix-xibka u tefg˙et lill-partitarji KarkariΩi f’delirju ta’ fer˙.

Lokali

40 25.05.2014

ElEzzjonijiEt EwropEj 2014

X’ÌArA F’pAjjiÛi oÓrA? L-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew ta’ 22-25 Mejju 2014 qeg˙din jag˙tu l-opportunità lil iktar minn 500 miljun çittadin li jinfluwenzaw il-politika tal-Unjoni Ewropea g˙assnin li ©ejjin. Dan qieg˙ed isir permezz tal-elezzjoni ta’ 751 Membru Parlamentari Ewropew biex jirrappreΩentaw l-interessi tag˙hom g˙all-˙ames snin li ©ejjin.

Kull Stat Membru g˙andu li©ijiet elettorali differenti li jiddeterminaw f'liema ©urnata se jmorru jivvutaw iç-çittadini tieg˙u matul il-perjodu talelezzjoni 22-25 Mejju 2014, bir-riΩultati mit-28 Stat jit˙abbru fil-lejla bejn il-Óadd 25 u t-Tnejn 26 ta’ Mejju.

Minn Lulju tal-2013 ’l hawn, il-Parlament Ewropew kellu 766 membru min˙abba ss˙ubija tal-Kroazja fl-Unjoni Ewropea. Madankollu, wara lelezzjoni ta’ din is-sena, innumru ˙a jonqos g˙al 751 biex jirrispetta t-termini tatTrattat ta’ Lisbona. Is-si©©ijiet huma allokati fost l-istati differenti, abbaΩi ta’ proporzjonalità digressiva. Dan ifisser li pajjiΩi b’popolazzjonijiet kbar ikollhom aktar si©©ijiet minn dawk iΩg˙ar, iΩda dawn tala˙˙ar ikollhom aktar si©©ijiet minn kemm timplika il-proporzjonalità tad-daqs demografiku tag˙hom.

G˙all-ewwel darba dawn lelezzjonijiet ˙a jkollhom piΩ kbir fuq l-g˙aΩla tal-president il-©did tal-Kummissjoni. Lelezzjonijiet mhumiex se jiddeterminaw b’mod dirett min ˙a tkun din il-persuna. Però, skont it-Trattat ta’ Lisbona, it28 Stat Membru jrid jie˙u kont tar-riΩultati li nkisbu mill-partiti li jag˙mlu parti minnhom il-kandidati g˙allpresidenza qabel ma jressqu n-nominazzjoni tag˙hom. Innominazzjoni trid imbag˙ad tirçievi l-appo©© talma©©oranza tal-Membri

Parlamentari Ewropej biex tkun approvata. Dan ilproçess ser ise˙˙ matul ilÓarifa li ©ejja hekk kif jispiçça t-terminu tal-president attwali tal-Kummissjoni, José Manuel Barroso.

RiΩultati preliminari Fil-pajjiΩi li bdew jivvutaw kmieni di©à ˙ar©u xi riΩultati preliminari. Fost dawn ilpajjiΩi kien hemm l-Olanda fejn kien hemm sorpriΩa hekk kif il-partit ewroxettiku tallemin estrem immexxi minn

Geert Wilders mar ferm ag˙ar milli kien mistenni. Il-partit ta’ Wilders, illi kellu l-mira li jkun fuq quddiem fin-numru ta’ si©©ijiet f’pajjiΩu, jidher li ˙a jkollu jikkuntenta biss birraba’ post.

Differenti s-sitwazzjoni firRenju Unit, fejn il-UK Independence Party jidher li kiseb biΩΩejjed voti biex ipo©©i lilu nniffsu fit-tielet post fost il-partiti ta’ pajjiΩu, wara l-Konservattivi u lLaburisti.

Fl-Irlanda, li kellha turnout ta’ bejn 25% u 30%, huma

mistennija li jie˙du spinta lkandidati kontra l-awsterità, hekk kif l-antagoniΩmu lejn lUnjoni Ewropea Ωdied wara li din imponiet limiti fuq l-infiq pubbliku.

Fir-Repubblika Çeka l-partit popolist ANO mistenni jkun fuq quddiem, sa˙ansitra qabel il-partit soçjaldemokratiku.

Kollox ma’ kollox s’issa qed jidher li l-partiti fil-Gvern se jie˙du daqqa ta’ ˙arta filma©©oranza tal-pajjiΩi f’dawn l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew.