KullHadd_25.09.2016

www.kullhadd.com Il-Ħadd, 25 ta’ Settembru, 2016

Ħarġa Nru 1,211 Prezz €1

BŻONN TA’ GĦOXRIN SENA Il-Professur Vincent Buhagiar dwar il-masterplan ta’ PV

Il-Professur Vincent Buhagiar, il-Kap tadDipartiment tal-Ambjent Mibni fl-Università ta’ Malta, laqa’ b’sodisfazzjoni kbir il-masterplan imħabbar għaż-żona ta’ Paceville u sostna li “dan il-pjan se jkun ta’ ġid għal pajjiżna li, barra li se jġib aktar investimenti f ’din iż-żona, jagħti nifs ġdid lil Paceville u tinbidel ir-reputazzjoni ħażina li għandu s’issa, kif ukoll jidher ċar li dan se jagħmel il-qabża meħtieġa fil-kwalità tal-ħajja.”

Filwaqt li bħala professjonista kkonferma li l-esperti magħżula huma reputabbli biżżejjed filpjani li pproponew, u li jekk jiġu implimentati sew

għandhom jirnexxu, huwa stqarr li l-bżonn ta’ pjan bħal dan ilu jinħass għal mill-inqas 20 sena; preċiżament minn meta l-attività taż-żgħażagħ imxiet minn Tas-Sliema u l-Belt Valletta għal Paceville, bejn wieħed u ieħor lura fit-tmeninijiet.

Fuq il-bini għoli propost bħala parti minn dan il-pjan ħolistiku, il-Professur Buhagiar qal li jaqbel miegħu f ’din iż-żona għax “hawnhekk ikun f ’postu, basta jkun hemm l-infrastruttura meħtieġa għal proġetti bħal dawn.”

Ara paġni 13-16

FRAME UP

L-eks-Deputat Nazzjonalista Jeffrey Pullicino Orlando jitkeb fil-gazzetta KullĦadd li, dawk li fil-Partit Nazzjonalista jaslu għal kollox biex jilħqu l-għanijiet tagħhom, kienu lesti li jagħmlulu frame up kriminali.

Ara paġna 20

NIŻVELAW ID-DISINN LI CRANE CURRENCY GĦANDHA MAĦSUB GĦAL MALTA

KOLLOX BEDA MINN EMAIL LILL-PRIM MINISTRU • IL-KAP EŻEKUTTIV TA’ CRANE CURRENCY JIŻVELA KIF BDIET IR-RABTA MA’ MALTA

L-investiment ta’ €100 miljun imħabbar fl-aħħar jiem minn Crane Currency għal pajjiżna beda minn email li ntbagħat lill-Prim Ministru Joseph Muscat. Żvela dan il-Kap Eżekuttiv tal-kumpanija, Stephen De Falco, f ’intervista mal-gazzetta KullĦadd. “Ħsibt li din xi ħaġa diffiċli, kważi impossibbli. Kif tibgħat lill-Prim

Ministru ta’ Malta u tistenna tweġiba? Però, il-Prim Ministru Joseph Muscat wieġeb l-email tiegħi fi ftit minuti,” żvela De Falco. Spjega kif il-Prim Ministru qallu li l-Gvern Malti huwa miftuħ għal opportunitajiet ta’ investiment. “Introduċieni mal-Malta Enterprise u minn dak il-bidu ta’ relazzjoni mxejna minn idea għal

realtà f ’inqas minn sitt xhur,” qal il-Kap Eżekuttiv li ddeskriva t-tim Malti bħala wieħed mill-aqwa li qatt innegozja miegħu. Għal Ħal Far il-kumpanija qed taħseb f ’faċilità state of the art.

Ara paġna 7

TAL-GOOGLE FIT-TOROQ TAGĦNA. GĦANDHOM JINKWETAWK? • Fl-aħħar jiem bdew iduru fit-toroq Maltin u jiġbdu r-ritratti. X’aktarx f’xi ħin se jgħaddu minn ħdejk. X’jiġri jekk ma tridx ir-ritratti tad-dar tiegħek jidhru?

Ara paġna 5

02

25.09.2016

kullhadd.com

INFORMAZZJONI editur

L-Ogħla Temperatura: 27°C L-Inqas Temperatura: 19°C Temperatura tal-Baħar: 25°C Indiċi UV: 7

ALEANDER BALZAN email: aleander.balzan@one.com.mt tel: (+356) 2568 2500

Temp: Il-biċċa l-kbira msaħħab b’xi ħalbiet tax-xita iżolati kultant Sitwazzjoni ġenerali: Arja ta’ pressjoni għolja se tiksi ċ-ċentru tal-Mediterran Riħ: Ħafif mix-Xlokk li jdur ħafif mill-Grigal Viżibbiltà: Tajba minbarra fix-xita Baħar: Ħafif Imbatt: Ftit li xejn

ġurnalisti LIAM GAUCI email: liam@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2572

GLEN FALZON email: glen@kullhadd.com

reklamar/distribuzzjoni ALAN SALIBA

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

email: sales@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2573

disinn tal-paġni LEANNE GRECH tel: (+356) 2568 2571

26°C

UV 6

18°C

Il-Ħamis

26°C

UV 5

20°C

26°C

Il-Ġimgħa

UV 6

20°C

Is-Sibt

kuntatt ġenerali KULLĦADD email: editorial@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

27°C

UV 6

20°C

28°C

UV 6

22°C

27°C

UV 6

21°C

indirizz postali KULLĦADD

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD

ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000

sit elettroniku kullhadd.com

mezzi soċjali www.facebook.com/kullhadd

stampata PROGRESS PRESS

numri importanti Is-servizzi kollha ta’ emerġenza​ 112​ Il-Pulizija ta’ Malta 2122 4001 - 9​ Id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili ​2393 0000 Il-gwardjani lokali ​2132 0202 L-isptar ta’ Malta 2545 0000 L-isptar ta’ Għawdex ​2156 1600 Servizz veterinarju ta’ emerġenza ​5004 3888 Servizz ta’ direttorju telefoniku ​1182

Collis Williams Pharmacy, 15, Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta – 2122 6281 National Pharmacy, 17, Triq Santa Marija, il-Ħamrun – 2122 5539 Pinto Pharmacy, 43, Triq San Bastjan, Ħal Qormi – 2148 7311 The Local Dispensary, Triq il-Kan. K. Pirotta, Birkirkara – 2149 3549 Tony’s Pharmacy, 100, Triq Sir Patrick Stuart, il-Ġżira – 2133 2080 St Andrew’s Pharmacy, Triq il-Qasam, Tal-Ibraġġ – 2137 6153 The Economical Dispensary, 86/87, Triq Sir Adrian Dingli, Tas-Sliema – 2133 0376 St Michael Pharmacy, Misraħ tat-Transfigurazzjoni, Ħal Lija – 2143 5875 Sta Margherita Pharmacy, Vjal il-Qalbiena Mostin, Santa Margherita Estate, il-Mosta – 2141 6426 St Paul’s Bay Pharmacy, 504, Triq il-Kbira, San Pawl il-Baħar – 2157 5276 Maddalena Pharmacy, Shop 2, Binja tal-Faqqani, Dawret it-Torri, Santa Luċija – 2167 7037 Alpha Pharmacy, Triq Bormla k/m Vjal il-Kottoner, il-Fgura – 2167 3811 San Ġwakkin Pharmacy, 1 Triq Sant’Anna, Wied il-Għajn – 2163 7994 Pompei Pharmacy, Xatt is-Sajjieda, Marsaxlokk – 2165 1278 Chrysantemum Pharmacy, Triq San Nikola, il-Qrendi – 2168 0828 Plaza Pharmacy, 86, Triq il-Kbira, Ħaż-Żebbuġ – 2146 7459 St Anthony Pharmacy, 18 Triq il-Kbira, ir-Rabat, Malta – 2145 4187 Għawdex Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma, ir-Rabat, Għawdex – 2155 1841 Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 ta’ April 1688, in-Nadur, Għawdex – 2156 3589 Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-ċentri tas-saħħa tal-Mosta, Raħal Ġdid u l-Furjana jiftħu għall-emerġenzi – 24 siegħa, sebat ijiem fil-ġimgħa.

Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-ċentru tas-saħħa tal-Gżira jiftaħ għall-emerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm. Ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tas-saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

03

25.09.2016

kullhadd.com

BIDLIET

Minn din il-ġimgħa l-gazzetta KullĦadd qed tadotta stil ġdid fejn l-ikbar enfasi tkun fuq l-aħbarijiet u l-ġrajjiet kurrenti. Dan bħala parti minn numru ta’ bidliet fil-midja tal-Partit Laburista li llum qiegħda f ’pożizzjoni li twassal iktar minn qatt qabel.

Għall-ewwel darba l-gazzetta qed tkun stampata kollha bil-kulur bil-għan li nassiguraw iktar kwalità għall-qarrejja u, f ’realtà fejn l-aħbarijiet jiġru malpajjiż f ’ħakka t’għajn, il-gazzetta trid tanalizza l-aħbar iktar fil-fond.

“Il-ħarġa tal-lum hija eżempju ċar. Kemm smajna dwar il-masterplan ta’ Paceville? Jekk trid tkun taf tassew x’fih għandna erba’ paġni ta’ analiżi. Bħalma għandna fuq il-fatt li għada l-istudenti sejrin lura l-iskola. Dan bħal meta tixtri magażin marbut malaħbarijiet se jkun hemm diversi każi fejn nidħlu fil-fond,” ikkummenta l-editur tal-midja tal-Partit Laburista, Aleander Balzan.

“Il-gazzetta hija parti minn pakkett. Għandna newsportal b’saħħtu b’one.com.mt, aħbarijiet li huma segwiti bil-bosta u gazzetta li rridu li l-kontenut tagħha jkun tal-ogħla livell. Se jkollna opinjonisti ġodda u riflessjonijiet ta’ nies minn kull sfera tassoċjetà, filwaqt li l-enfasi tibqa’ fuq il-ħtieġa li niżvelaw l-istorja tagħna,” qal Balzan, li fakkar kif minn għada l-istazzjonijiet ONE jibdew l-iktar skeda b’saħħitha ta’ ġrajjiet kurrenti f ’ħafna snin. “Bil-gazzetta KullĦadd fil-format il-ġdid, konvinti li qed ngħaqqdu l-kwadru kollu; għalkemm miftuħin għall-opinjonijiet u l-ħsibijiet tal-qarrejja,” temm Balzan.

IRID IŻUR AKTAR PAJJIŻI BĦAL MALTA

Kitba ta’ DINAH SEGUNA “Nixtieq li f ’kull Stat Membru li nżur insib l-istess klima ekonomika ta’ Malta.” Hekk stqarr ma’ din il-gazzetta l-President tal-Bank għallInvestiment Ewropew Werner Hoyer waqt żjara li għamel f ’pajjiżna aktar kmieni din il-ġimgħa. Żjara li ssarfet biex pajjiżna jikseb €50 miljun għal proġett tal-housing kif imwiegħed fl-aħħar baġit, €75 miljun f ’fondi Ewropej, kif ukoll żieda ta’ €6 miljun li jsaħħu l-inizjattivi tal-intrapriżi żgħar u medji.

Il-President tal-Bank innota kif l-andament ekonomiku ta’ pajjiżna hu tajjeb ħafna. Qal li din is-sensazzjoni li tinħass malli wieħed jirfes f ’pajjiżna, ma’ kull pass li tagħmel tinduna li qiegħed f ’nazzjon li miexi tajjeb, li għandu ekonomija kompetittiva u li saħansitra toffri kompetizzjoni fuq livell internazzjonali.

“Xenarju li jiġbed l-attenzjoni talinvestituri,” qal Hoyer.

Innota kif pajjiżna għandu l-inqas rata ta’ qgħad fost

iż-żgħażagħ, fl-istess waqt li jkollu jadatta għall-isfidi li huma differenti millkumplament tal-pajjiżi membri tal-Unjoni Ewropea.

L-akbar sodifazzjon għal Hoyer huwa li l-Bank għallInvestiment Ewropew ta lil pajjiżna €6 miljun biex jissaħħu l-inizjattivi talintrapriżi żgħar u medji. Qal li l-ekonomija Maltija hi mibnija b’mod li tagħti attenzjoni speċjali lill-intrapriżi żgħar u medji u b’hekk tagħmilha vibranti.

Għaldaqstant, is€6 miljun, li se jgawdu minnhom l-intrapriżi Maltin, jikkumplimentaw il-viżjoni tal-bank innifsu; dik li jgħin negozji żgħar iqumu fuq saqajhom u jkunu ta’ kontribut għat-tkabbir ekonomiku.

Staqsejna lil Hoyer x’jaħseb dwar il-pjan li għandu l-Gvern fil-qasam tal-enerġija, u qal li l-viżjoni tal-Unjoni Ewropea hi li jkun hemm taħlita fil-mod kif l-Unjoni Ewropea tiġġenera l-enerġija u, għaldaqstant, il-pjan talGvern f ’dan is-settur isaħħaħ l-ambizzjoni tal-Unjoni Ewropea.

“RAJT DAWL ĠEJ LEJJA… IMBAGĦAD LAQATNI” Nitkellmu ma’ vittma ta’ hit & run…

Kitba ta’ li kienet l-agħar vittma. Hija EDWARD MONTEBELLO spiċċat intlaqtet mill-ġenb u waqgħet mal-art b’saħħa Il-ħajja hi bħal opra tal-baħar kbira. li timxi mal-qilla tal-mewġ Eunice tkompli tispjega: u f ’xi waqtiet tiltaqa’ ma’ “Sħabi kollha nħasdu diffikultajiet iżda mbagħad u kienu taħt xokk kbir. tkompli għaddejja u jsalpa Niftakar jgħiduli li x-xufier għad-destinazzjoni li jmiss. waqaf għal mument, qisu Hekk nista’ niddeskrivi anke hu kien taħt xokk, ħajjet Eunice Bonello, tfajla iżda mbagħad baqa’ sejjer.” ta’ 19-il sena li sena ilu Dan kien każ ta’ hit & kienet vittma ta’ hit & run fl- run fejn inzerta li waħda Imsida. Xagħarha iswed tuta minn sħab it-tfajla Pawlista u b’entużjażmu ma jaqta’ laħqet ħadet in-numru talxejn hija aċċettat li tagħtina pjanċi tal-karozzi u x-xufier intervista biex tirrakkonta inqabad ftit tal-ħin wara. l-esperjenza tagħha. Din F’dan il-każ ix-xufier kien it-tfajla minn Raħal Ġdid instab ħati wara li ammetta għandha messaġġ qawwi l-akkużi miġjuba kontrih, favur il-ħajja. iżda t-trawma li għaddiet Iddeċidejna li niltaqgħu minnha Eunice għadha tiġri fi ġnien li għadu jħaddar warajha minn żmien għal b’kuluri mill-isbaħ, minkejja żmien. t-tmiem tan-nixfa sajfija u “Żgur niżvoga u nuri l-bidu tal-ħarifa. F’għajnejn r-rabja tiegħi għalkemm Eunice dehret mal-ewwel konxja li għandi naħfer.” it-tweġiba għall-ewwel Hekk sostniet Eunice mistoqsija li għamiltilha meta staqsejtha xi tkun meta dlonk tlabtha ir-reazzjoni tagħha meta tirrakkontali x’ġara fil-lejl tara lix-xufier li tajjarha. tat-18 ta’ Settembru 2015.

Mingħajr ħafna tidwir mal“Kien għall-ħabta tal- lewża, il-vittma tal-hit & 11.00pm meta jien u sħabi run tkellmet kif ħasset. konna għadna kemm L-aspett ferventi ta’ Eunice lestejna minn barbeque li f ’tebqa t’għajn inbidel nagħmlu waqt live-in ta’ ukoll għal wieħed pożittiv. kull sena fil-Junior College. It-tfajla għamlet kważi Konna mexjin fi Triq ix- xahrejn sakemm setgħet Xatt fl-Imsida meta, f ’ħin tkompli b’ħajjitha. “Kawża bla waqt, rajt dawl qawwi tal-kustilji li ksirt ma stajtx riesaq lejna,” spjegat b’mod nimxi mill-ewwel u l-appoġġ dettaljat it-tfajla. Kien dan mill-qraba u l-ħbieb kien id-dawl li f ’temp ta’ ftit importanti għalija,” stqarret sekondi biddel il-mod ta’ Bonello. kif illum Eunice tħares lejn Hija ddeskriviet dan il-ħajja. Karozza misjuqa l-appoġġ mill-qraba minn raġel laqtet lil tliet bħal żiffa ħelwa li tħoss persuni, fosthom lil Eunice, fuq wiċċek hekk kif ix-

xemx tkun qed tisreġ sew f ’nofstanhar sajfi. Dan l-appoġġ li kisbet din ittfajla għenha mhux ftit biex sena wara din reġgħet kompliet b’ħajjitha u saret tħares lejn il-ħajja b’aktar pożittività.

“Il-ħajja mhix biss l-imrar li rċivejt sena ilu; il-ħajja hija s-sekondi, il-minuti u s-sigħat li ngħix ma’ dawk għal qalbi,” qalet it-tfajla, li din l-esperjenza tal-hit & run, minkejja li kienet waħda morra, immaturata ferm.

Ma kellix għalfejn nistaqsiha għax Bonello wasslet appell imqanqal lissewwieqa. “Konxja mill-fatt li n-nies li jimxu fit-toroq iridu jieħdu ħsieb ukoll,” hija qalet, “imma x-xufiera għandhom isuqu b’ċertu kawtela u joqogħodu attenti li l-vettura taf tkun arma f ’idejhom u li tista’ tkun aktar perikoluża jekk jużawha taħt l-effett talalkoħol jew id-droga.”

Illum Eunice ma tistax tinsa dak li ġara u żgur li se tibqa’ ġġorr din l-esperjenza għal ħafna snin. Madankollu, hi u tirrakkonta dak li għaddiet minnu sena ilu, din ittfajla tagħtina lezzjoni talħajja li fl-ebda istituzzjoni akkademika ma nirċivuha.

“Għix il-ħajja sal-massimu li tagħtik għax f ’temp ta’ sekonda jista’ jinbidel kollox. Lili setgħet ġietni ħafna agħar u, il-fatt li ma ġietx, jagħtini iktar pożittività biex nappoġġja lil ħaddieħor li l-ħajja tagħtu iżjed bil-ħarta,” ittemm tgħid Eunice Bonello.

04

25.09.2016

kullhadd.com

DAWRA MEĦTIEĠA MAL-BELT

Ix-xogħol ta’ tisbiħ u manutenzjoni fil-Belt jaqbad rankatura ġmielha ftit xhur biss ’il bogħod minn meta Malta jkollha l-Presidenza tal-Unjoni Ewropea u ftit aktar minn sena qabel ma l-Belt Valletta tkun dikjarata bħala l-Belt Kulturali Ewropea.

Dawn ix-xogħlijiet jinkludu tisbiħ u manutenzjoni fil-belt kapitali bi tħejjija għal dawn iżżewġ avvenimenti importanti.

Din il-ħidma qed issir bħala parti mill-istrateġija għall-Belt Valletta, li hi kkordinata mill-Uffiċċju tasSegretarju Permanenti Ewlieni u li permezz tagħha se jkun implimentat pjan fit-tul għall-belt kapitali.

Fost oħrajn, ħidma fejn tlesta x-xogħol fuq id-dwal ta’ Triq ir-

Repubblika u Pjazza Reġina. Ilħaddiema bdew jagħmlu wkoll tiswijiet fuq il-bankijiet imkissrin li kien hemm fil-Foss ta’ San

inqalgħu l-pompi u ttieħdu l-Marsa sabiex issir manutenzjoni fuqhom u wara jerġgħu jitpoġġew fil-post. Fil-jiem li għaddew issewwew ukoll il-ħsarat li kien hemm f ’24 uplighter quddiem il-Knisja ta’ Santa Katarina u quddiem il-Knisja tal-Vitorja.

Sar ukoll ħafna xogħol siewi ta’ tindif. L-ewwel nett tkompla l-ħasil tal-pavimentar, din iddarba fin-naħa ta’ Triq Merkanti.

Dan mhux ħasil kwalunkwe iżda jinvolvi xogħol meqjus u dedikat li qed jieħu aktar ħin min-normal biex jitneħħa l-ħmieġ tal-ħamiem akkumulat fil-kantunieri. Qed isir ukoll sforz akbar sabiex jitnaddfu Ġakbu, fejn hemm il-venda tal- issa ssewwew kollha. karozzi tal-linja.

Barra minn hekk, inbeda ż-żoni ta’ madwar il-kontenituri B’kollox kien hemm mat-18-il x-xogħol fuq il-funtana li hemm tal-iskart, ħalli jitneħħa l-ħmieġ bank li kienu ġew vandalizzati u li fi Pjazza Mattia Preti. Hawnhekk li nġema’ fuq il-pavimentar tul is-snin.

Sadanittant, beda jsir ukoll ġbir addizzjonali ta’ skart apparti dak li jsir mill-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta. Fil-fatt, kull filgħodu qed ikun hemm servizz ta’ ġbir ta’ skart li jinħareġ kmieni. Minnaħa l-oħra l-Kunsill Lokali qed jagħmel il-ġbir ta’ skart residenzjali waranofsinhar, waqt li l-ġbir ta’ skart kummerċjali se jibda jsir filgħodu kif maqbul bejn ir-rappreżentanti talkomunitajiet kummerċjali ta’ Triq ir-Repubblika u Triq Merkanti.

Qed ikun hemm ukoll electric trolley fiċ-ċentru kummerċjali sabiex jinġabar skart maħruġ illegalment, kif ukoll jitbattlu l-kontenituri tal-iskart kontinwament.

Il-ħaddiema tat-tindif li jaqdu dmirijiethom fil-Belt Valletta qed jingħataw uniformi ġdida biex id-dehra tagħhom tkun aktar preżentabbli.

Din hija l-ewwel darba li x-xogħlijiet kollha ta’ tisbiħ u manutenzjoni fil-belt kapitali qed ikunu kkordinati minn entità waħda, li hija d-Direttorat għasServizzi tal-Belt. Fl-imgħoddi, minkejja li kien hemm diversi entitajiet inkarigati minn aspetti differenti tal-Belt, ma kien hemm l-ebda kordinazzjoni bejniethom.

Għalhekk entità ma kinitx tkun taf x’qed tagħmel entità oħra.

Kien minħabba f ’hekk li twaqqaf Direttorat ġdid taħt irresponsabbiltà tal-Korporazzjoni għar-Riġenerazzjoni tal-Port ilKbir, magħruf bħala d-Direttorat għas-Servizzi tal-Belt, li b’mod immedjat beda jattwa pjan ta’ manutenzjoni u tindif fil-Belt Valletta.

IR-REBBIEĦA TAL-KOMPETIZZJONIJIET TAL-ĦADD 18 TA’ SETTEMBRU

Irbaħ €100 fi flus E. BRIFFA Ħal Qormi Wella T. CUTAJAR Il-Mellieħa Films D. BALDACCHINO Il-Mosta

05

25.09.2016

kullhadd.com

BIL-KAROZZA TAL-GOOGLE WARA L-BIEB TAD-DAR TIEGĦEK • L-UFFIĊĊJU TAL-KUMMISSARJU TAD-DATA INVOLUT FIL-PROĊESS • JINGĦAD LI JEKK IDEJQEK RITRATT JIRRANĠAWHULEK • BDEW JIEĦDU R-RITRATTI MILL-BELT VALLETTA Kitba ta’ KELLY PEPLOW Jekk fl-aħħar jiem rajt iddur mal-pajjiż, jew saħansitra fit-triq tiegħek, xi karozza bl-emblema tal-Google u l-kameras fuqha, din tinsab hawn biex tiġbed ritrattti panoramiċi ta’ rkejjen differenti madwar Malta u Għawdex.

Naturalment, dan biex jispiċċaw online u bħala parti mill-faċilitajiet ta’ Google Maps u Google Earth. Il-faċilità jisimha Google Street View u bħall-aspetti l-oħra ta’ Google, fejn ir-ritratti ta’ postijiet madwar id-dinja qegħdin online, mhux darba u tnejn kienet sors ta’ kontroversja.

L-iktar minħabba l-privatezza u s-sigurtà.

Bdiet fl-2007 fl-Istati Uniti u llum ġibdet bosta bliet u postijiet madwar id-dinja li tista’ tgawdihom online b’għafsa biss ’il bogħod.

Iżda, dawn tal-Google jaqbdu jiġu hawn Malta u jibdew jiġbdu t-toroq qisu xejn mhu xejn? Mhux il-każ, u dwar il-proċess tkellimna madDeputat Kummissarju tadData f ’pajjiżna Ian Deguara.

“Il-Google Street View huwa parti mill-Google Maps. Ovvjament, m’iniex qiegħed hawnhekk għal xi tip ta’ promozzjoni. Ir-rwol tagħna bħala uffiċċju hu regolarotju. Konna involuti mill-bidu fil-proċess biex nassiguraw li d-dritt talprivatezza tal-individwu jkun salvagwardjat.

Jiġifieri, Google, peress li hija

Ian Deguara kumpanija Amerikana, kellmet lill-avukati lokali li huma r-rappreżentanti tagħhom hawn Malta. Huma qegħdin f ’kuntatt magħna u aħna qed nawtorizzaw il-proċess kollu.

Aħna qegħdin involuti filproċess mill-bidu sal-aħħar u l-awtorizzazzjoni ta’ dan l-uffiċċju hi li nassiguraw li l-proċess ikun skont il-liġi,” spjega Deguara dwar xi ħaġa li kienet xi ftit kontroversjali sa dan is-sajf. Fil-fatt, il-Gvern Indjan irrifjuta għal xi żmien li joħroġ il-permess biex flIndja jsir dan il-proċess għax qal li jista’ jkun għodda għatterroristi u li jqajjem kwistjonijiet ta’ sigurtà kbar.

Deguara fisser kif il-Google kellha episodji fi snin oħra ma’

awtoritajiet ta’ protezzjonijiet ta’ data bħall-Italja, Franza u Spanja. Hawn il-kwistjonijiet kienu marbuta iktar ma’ privatezza.

“Kienu qed jiġbru informazzjoni żejda u ma rridux li jagħmlu l-istess hawn.

Anzi, irridu nassiguraw li kull informazzjoni li qed tinġabar dwar iċ-ċittadini tkun skont illiġi,” spjega Deguara.

Mistoqsi jekk tal-Google hux biħsiebhom ikopru kull triq fil-pajjiż, Deguara qal li, millinformazzjoni li għandu, jidher li se jkunu selettivi. “Bdew mill-Belt Valletta u l-ħsieb hu li jkopru Malta u Għawdex sal-aħħar ta’ Ottubru. Però, m’għandix dettalji minn liema toroq se jgħaddu.

Q e d nassumi li jgħaddu minn toroq ewlenin,” ż i e d Deguara.

Mistoqsija o v v j a hija: x’jiġri jekk wieħed ma jridx li t-triq tiegħu tispiċċa fuq din is-sistema. “Xi proċess burokratiku li ma ssibx tarfu u jaqtagħlek qalbek?” h i j a

l-mistoqsija li jagħmlu ħafna. tat-temp,” żied Deguara, li “Bħala parti mill- għamilha ċara li l-Uffiċċju talawtorizzazzjoni li ħriġna, Kummissarju tad-Data huwa ingħad li jrid ikun hemm avviż dejjem aċċessibbli, għalkemm fil-bidu tal-proċess. Dan ħareġ f ’dan l-istadju għadu kmieni. fil-jiem li għaddew u hemm “Għax huma jgħaddu bilinformazzjoni fuq karozzi u jieħdu street is-sit tagħhom. imagery kif ikunu Però, f ’dan għaddejjin.

Il-proċess li jmiss l-istadju qed L-istadju huwa li jgħaqqdu jinġabru l-ieħor l-filmati se jkun l-filmati, jisfukaw biss. Qed awtorizzat b’mod tekniku isir dak li meta dak n-number plates u jissejjaħ il-filmat s t r e e t imur online. l-uċuħ, fejn hemm, u imagery. IlF i l m a t jpoġġuhom proċess li qatt mhu online jmiss huwa se jitneħħa li jgħaqqdu kompletament, l-filmati, jisfukaw però jkun sfukat b’mod tekniku n-number jew, jekk dar, tkun plates u l-uċuħ, fejn hemm, u qisha kaxxa b’kulur statiku. jpoġġuhom online. Dik il-fażi L-imagery prattikament se narawha wkoll u se toħroġ taqta’. Mela meta nirċievu awtorizzazzjoni minn dan l-awtorizzazzjoni tat-tieni l-uffiċċju bil-kundizzjonijiet komponent tal-proċess fejn kollha relattivi. Jekk persuna jiġu magħqudin il-filmati, tħoss li s-sistema ma aħna nkunu nistgħu nsegwu sfukatx biżżejjed xi wiċċ aħjar. Però, dan proċess jew number plate ta’ karozza, li jieħu xhur,” irrimarka jew iħossu li l-faċċata tad- d-Deputat Kummissarju dar tagħhom tkun tista’ tad-Data. titgħatta aħjar, għandhom Filwaqt li spjega li hemm faċilità li jirrappurtaw il- ditta legali li titkellem każ u, ovvjament, Google kontinwament mal-uffiċċju jikkunsidrawh. Jekk persuna biex jassiguraw li l-proċess tħoss li ma sarx rimedju miexi skont il-liġi, id-Deputat magħha tkun tista’ tirrapporta Kummissarju qal li jixtieq l-każ fl-uffiċċju tagħna iserraħ ras il-pubbliku li u ninvestigawh,” spjega kollox għandu jsir skont Deguara. kriterji Ewropej u serji.

Fl-avviż tagħhom intqal li “Nista’ nserraħ moħħ ilse jibdew mill-Belt, u jsegwu qarrejja li bdejna nsegwu hemm il-lokalitajiet tal- l-proċess mill-bidu u se Ħamrun u Birkirkara. nkomplu nagħmlu hekk. Il“Però, m’għandix data kundizzjonijiet li qed nitolbu preċiża ta’ meta se jkunu. aħna huma li jirrispettaw ilIr-raġuni hi minħabba liġi u r-regoli li implimentaw l-kundizzjonijiet l-Ewropej,” temm Deguara.

06

25.09.2016

kullhadd.com

KUMPANIJA WAĦDA BIEX NAQSMU L-FLIEGU LIAM GAUCI liam@kullhadd.com Fil-jiem li ġejjin se naraw riforma interna sostanzjali fost il-kumpaniji li jieħdu ħsieb isservizz ta’ trasport bil-baħar ta’ bejn Malta u Għawdex li se jingħaqdu biex jiffurmaw kumpanija ġdida. Id-deċiżjoni illi dawn iż-żewġ kumpaniji jingħaqdu saret sabiex jissaħħu l-istrutturi eżistenti u bħala preparazzjoni biex il-kumpanija l-ġdida tkun f ’pożizzjoni li tikkompeti għat-tender għal Public Service Obligation (PSO) li dalwaqt se joħroġ ilGvern għal dan is-servizz.

Fil-kuntest tal-liġijiet tattrasport tal-Unjoni Ewropea, PSO huwa arranġament li fih korp governattiv jew awtorità oħra toffri rkant għal sussidji, biex b’hekk jippermettu l-kumpanija rebbieħa jkollha monopolju li joperaw servizz essenzjali ta’ trasport pubbliku għal perjodu speċifikat ta’ żmien bis-sussidju mogħti. Dan l-arranġament ġeneralment isir meta l-kumpaniji joffru servizzi essenzjali li ma jkunux jistgħu jiġu pprivatizzati kompletament.

Il-Gozo Channel taqa’ taħt id-dekasteru tal-

Joe Cordina

Ministeru għall-Ekonomija, Investiment u Intrapriżi Żgħar bħala sussidjarja tal-Malta Government Investments Ltd (MGI), filwaqt li l-Ministeru għal Għawdex hu responsabbli għall-kumpanija politikament.

Is-servizz u n-nollijiet se jibqgħu kif inhuma F’kummenti li tat lill-gazzetta KullĦadd, kelliema għallMinisteru għall-Ekonomija, Investiment u Intrapriżi Żgħar, spjegat li l-Gozo Ferries Ltd

Ċentru Laburista Ħad-Dingli Offerta għall-kiri tal-bar Il-Kumitat taċ-Ċentru Laburista ta’ Ħad-Dingli jixtieq javża li qiegħed jilqa’ l-offerti għall-kiri tal-bar tal-istess lokal bejn il-Ħadd 25 ta’ Settembru u l-Ħamis 29 ta’ Settembru 2016.

L-applikazzjonijiet jistgħu jinġabru mill-każin tal-Partit Laburista mil-lum il-Ħadd 25 sa nhar il-Ħamis 29 ta’ Settembru bejn il-5.00pm u s-7.00pm. L-offerti, flimkien ma’ kopja riċenti tal-kondotta talpulizija (tal-applikant), għandhom jimtlew kif indikat, u jintefgħu ssiġillati fil-kaxxa tal-kwotazzjonijiet fl-istess każin sa mhux aktar tard mill-Ħamis 29 ta’ Settembru 2016 fis-7.00pm. Il-Kumitat iżomm iddritt li jirrifjuta kull offerta anke l-aktar waħda vantaġġjuża.

se tinbidel f ’holding company taħt l-isem Gozo Channel (Holdings) Ltd. Is-servizz bejn Malta u Għawdex se jibda jingħata mill-kumpanija sussidjarja Gozo Channel (Operations) Ltd li se tassumi l-operat, l-assi u l-obbligi kollha tal-Gozo Channel Co. Ltd. Gozo Ferries Company Limited (GFCL) and Gozo Channel Company Limited (GCCL) bħalissa joperaw bħala sħab biex jagħtu servizz ta’ transport marittimu għallpassiġġieri u oġġetti bejn Malta u Għawdex permezz ta’ kuntratt pubbliku ta’ konċessjoni.

“Wara numru ta’ snin ta’ kollaborazzjoni bejn GCCL u GFCL, l-MGI semgħet it-talba taż-żewġ kumpaniji biex jingħaqdu bl-għan ta’ ristrutturar li jsaħħaħ u jtejjeb is-servizz tagħhom,” spjegat il-kelliema.

Minkejja dawn il-bidliet interni, is-servizz se jkompli mingħajr interruzzjonijiet u n-nollijiet se jibqgħu l-istess.

Fil-fatt, il-kelliema fakkret li n-nollijiet huma fissi skont l-Avviż Legali Numru 499.31 li nħareġ fl-2004 kif ukoll ilkundizzjonijiet imposti fis-sejħa għall-offerti li tinħareġ millGvern għal Kuntratt ta’ Servizz Pubbliku (Public Service Obligation) li jkopri numru ta’ snin.

hemm żewġ kumpaniji separati li kienu responsabbli misservizz ta’ ġarr ta’ passiġġieri u vetturi bejn iż-żewġ gżejjer.

Dawn huma l-Gozo Ferries Ltd u l-Gozo Channel Co. Ltd, fejn din tal-ewwel hija s-sid tal-vapuri, filwaqt li l-oħra hija l-operatur u għalhekk responsabbli mis-servizz. IlGvern huwa l-uniku shareholder ta’ dawn iż-żewġ kumpaniji.

Madankollu, ġie deċiż li dawn iż-żewġ kumpaniji jingħaqdu sabiex jissaħħew l-istrutturi eżistenti u bħala preparazzjoni biex il-kumpanija tkun f ’pożizzjoni li tikkompeti għattender għal PSO li dalwaqt se joħroġ il-Gvern għal dan is-servizz.

“Din hija riforma interna flB’hekk is-servizz jopera b’mod kummerċjali skont il- istruttura biex il-kumpanija qafas tas-sejħa għall-offerti li tkompli tissaħħaħ u hekk aħna nkunu nistgħu nkomplu tinħareġ mill-Gvern, ntejbu s-servizz fejn il-kumpanija li qegħdin li tagħmel Lill-ħaddiema nagħtu,” l-aħjar offerta s p j e g a tingħata se ngħidulhom li Cordina. l-kuntratt din il-bidla “Minħabba għal numru li din kienet ta’ snin li fl-istrutturi mhux deċiżjoni jinkludi se jkollha impatt interna kumpens u mhu se g ħ a l l fuq l-impjieg jkun hemm element l-ebda impatt tagħhom tas-servizz fuq is-servizz, pubbliku skont ma nħassitx il-ħtieġa mekkaniżmu li li ssir konsultazzjoni maljkun ġie stabbilit fis-sejħa pubbliku u mal-operaturi għall-offerti.

Il-kuntratt eżistenti ta’ servizz l-oħra.”

Għada stess se jsiru laqgħat pubbliku li jkopri perjodu ta’ tal-Gozo sitt snin se jagħlaq f ’Settembru mal-ħaddiema 2017. “Hu antiċipat illi fl- Channel biex jiġi spjegat ambitu ekonomiku eżistenti lilhom l-impatt ta’ din irGħaldaqstant, u l-kundizzjonijiet tas-suq riforma. preżenti mhux maħsub li staqsejna liċ-chairman ta’ din jkun hemm ċaqliq fin-nollijiet il-kumpanija x’se jkun ilgħas-snin li ġejjin,” sostniet il- messaġġ prinċipali ta’ dawn ilkelliema għall-Ministeru għall- laqgħat. “Nhar it-Tnejn se jsiru Ekonomija, Investiment u żewġ laqgħat għall-ħaddiema, waħda filgħodu u l-oħra Intrapriżi Żgħar. waranofsinhar, biex min ma Preparamenti għall-fażi li jkunx jista’ jiġi filgħodu jkun jista’ jattendi waranofsinhar. jmiss Lill-ħaddiema se ngħidulhom Din il-gazzetta tkellmet ukoll li din il-bidla fl-istrutturi mhux maċ-Chairman ta’ Gozo se jkollha impatt fuq l-impjieg Channel Co. Ltd, Joe Cordina, tagħhom,” temm jgħidilna li spjegalna li sal-lum kien Cordina.

PASS IEĦOR ‘IL QUDDIEM LEJN MINA BEJN MALTA U GĦAWDEX Transport Malta ħarġet sejħa biex tinġabar informazzjoni fuq l-istat ġeoloġiku ta’ taħt qiegħ il-baħar bejn Malta u Għawdex. Min jirbaħ il-kuntratt se jagħmel investigazzjonijet ġeotekniċi f ’diversi lokalitajiet fuq l-art u fil-fliegu, bi tħaffir sa madwar 200 metru taħt qiegħ il-baħar.

Il-kampjuni se jgħinu biex tiġi stabbilita l-formazzjoni ġeoloġika fiż-żona, li eventwalment jiddeterminaw jekk il-mina hix fattibbli.

L-investigazzjonijiet mitluba f ’din is-sejħa huma parti minn

studji li qed isiru biex tinġabar l-informazzjoni fuq l-istat u l-kundizzjonijiet ġeoloġici ta’ fejn hu maħsub li tinbena l-mina bejn Malta u Għawdex u b’hekk jiġi determinat ilmudell ġeoloġiku taż-żona.

Il-mudell se jkun il-bażi taddisinn kunċettwali tal-mina. Ħidma fuq pjan strateġiku fit-tul Il-Gvern Malti qed jaħdem fuq pjan strateġiku fit-tul biex jindirizza l-problemi li l-Għawdxin jiffaċċjaw kuljum

biex jivvjaġġaw bejn il-gżejjer.

Bejn is-sena 2000 u l-2010, in-numru ta’ karozzi li qasmu ż-żewġ gżejjer żdied għal 4.1% kull sena. Fl-2010, medja ta’ 1,500 karozza kuljum qasmu bejn il-gżejjer f ’kull direzzjoni. Is-sena l-oħra, skont l-istatistika maħruġa mill-NSO, total ta’ 1,348,502 vettura qasmu l-fliegu. Dan jirriffletti żieda ta’ 23% fuq ittraffiku fl-2010.

L-istudju jagħmel parti importanti mill-proċess li jwassal għal konnessjoni fissa bejn Malta u Għawdex.

07

25.09.2016

kullhadd.com

IS-CEO LI FTIEHEM MA’ MALTA FI FTIT XHUR

Normalment il-21 ta’ Settembru, Jum l-Indipendenza, huwa marbut maċ-ċelebrazzjonijiet tal-festa nazzjonali u tkun ġurnata kemxejn kwieta f ’dawk li huma aħbarijiet mix-xena politika jew ta’ tmexxija tal-pajjiż.

Iżda din is-sena kien proprju f ’dan il-jum li ngħatat waħda mill-iktar aħbarijiet importanti din is-sena: l-investiment ta’ Crane Currency f ’Malta. Dan b’investiment ta’ mitt miljun dollaru Amerikan li se jwassal għal ħolqien ta’ 300 impjieg ġdid.

Aleander Balzan tkellem b’mod esklussiv ma’ STEPHEN DE FALCO, il-Kap Eżekuttiv tal-kumpanija. De Falco għandu esperjenza twila fil-qasam tan-negozju fejn ħadem fl-ogħla karigi ta’ diversi entitajiet. Ilu fit-tmun ta’ Crane Currency mill-2011 u mal-gazzetta KullĦadd mhux biss qasam ħsibijietu dwar x’wassal biex intgħażlet Malta għal dan il-proġett ġdid iżda wkoll dwar il-viżjoni tal-kumpanija. F’intervista qasira rriżulta b’mod ċar li wara ftit xhur De Falco huwa diġà ħabib ta’ Malta.

Il-kumpanija tiegħek għandha preżenza qawwija fl-Istati Uniti, l-Iżvezja u pajjiżi oħra.

Kif iddeċidiet li żżid il-preżenza tagħha f ’pajjiż ieħor?

f ’settur bħal dan. Crane Currency u jien inħarsu ’l quddiem li jkollna ħafna minn dawn il-persuni fil-kumpanija tagħna. Kumpanija li qed tikber biex f ’ċentru ta’ produzzjoni ġdid nipproduċu flus ta’ kwalità. Iktar minn hekk, Malta hija qrib il-konsumaturi tagħna fl-Afrika u Lvant Nofsani.

Għalhekk kien jagħmel ħafna sens għal Crane Currency li ninvestigaw l-opportunità li nibnu din il-faċilità f ’Malta.

F’dawn l-aħħar snin Crane Currency esperjenzat tkabbir fin-negozju internazzjonali tagħha. Ilkumpanija rnexxielha tikseb suċċess billi tikseb xogħol u negozju ġdid minn konsumaturi ġodda.

Dan kien riżultat tal-enfasi tagħna fuq il-fatt li rridu nwasslu karta tal-flus integrata, fejn inħarsu kemm Malta hija l-ewwel pass biex Crane żżid illejn l-estetika u anke l-funzjoni. Riżultat ta’ dan qed preżenza tagħha f ’pajjiżi u swieq ġodda? inbassru tkabbir fil-kapaċità ta’ stampar ta’ flus.

L-ewwel pjan tagħna għal Crane Malta hu Kif bdew il-kuntatti ma’ Malta u li ninstallaw linja ta’ stampar waħda, kif żviluppaw? imma se jkun hemm spazju għal żewġ linji ta’ stampar oħra.

Impjegat importanti tagħna Jekk immorru għal total ta’ ġej minn Malta u jagħtina tliet linji ta’ produzzjoni Hemm perċezzjoni pariri fil-qasam tal-operat f ’Malta, flimkien malżbaljata dwar l-użu talta’ stampar ta’ flus. Kont linja li għandna f ’Tumba qed niddiskuti miegħu (l-Iżvezja) għandu jkollna flus kontanti. Nies barra il-ħtieġa li nkabbru u biżżejjed biex inlaħħqu mill-industrija qed jaħsbu ssuġġerili nkellem lillmad-domanda għallPrim Ministru ta’ Malta ġejjieni qrib. li l-użu tal-kontanti naqas biex nistaqsi dwar ilminħabba l-credit cards, possibbiltà li nibnu Ladarba l-investiment faċilità li tista’ tkun jirrikjedi fabbrika ġdida, l-apple pay u għażliet imsaħħa b’ħaddiema ta’ x’jinvolvi dan? Hemm xi ħila f ’pajjiż fejn l-istampar talbiet speċjali meta tibni elettroniċi oħra tal-flus ilu jsir għal erbgħin fabbrika li tipproduċi l-flus? sena. Ħsibt li din xi ħaġa diffiċli, kważi impossibbli. Kif tibgħat lillLi nibnu faċilità b’sigurtà u li Prim Ministru ta’ Malta u tistenna ddisinjata fl-ogħla livell hija talba tweġiba? Però, il-Prim Ministru Joseph kruċjali għalina. Li se nibnu l-faċilità mix-xejn, Muscat wieġeb l-email tiegħi fi ftit minuti. Qalli li jew aħjar mill-bidu, hija opportunità biex ikollna l-Gvern Malti huwa miftuħ għall-opportunitajiet l-iktar impjant modern, effiċjenti u tajjeb fil-qasam ta’ investiment. Introduċieni mal-Malta Enterprise tal-istampar tal-flus fid-dinja. Eċitati ħafna fuq idu minn dak il-bidu ta’ relazzjoni mxejna minn idea disinn taċ-ċentru ta’ esperjenza għall-konsumatur għal realtà f ’inqas minn sitt xhur. fejn nistgħu nikkollaboraw mal-konsumaturi biex niżviluppaw l-iktar flus avvanzati. Nantiċipaw li X’inhuma l-fatturi ewlenin li jħeġġu kumpanija nies minn banek ċentrali minn madwar id-dinja se bħal Crane Currency tinvesti f ’pajjiż ieħor? jkunu qed jiġu Malta biex jiddisinjaw il-flus li jmiss.

klijenti tagħna. Jekk nibqgħu nkunu ta’ suċċess billi nilħqu t-talbiet tagħhom se nkomplu nkabbru l-parti tagħna fis-suq. Nemmen li l-investiment tagħna f ’Malta se jkun kruċjali biex nilħqu dan il-għan.

L-investiment se joħloq 300 impjieg. X’ħiliet qegħdin tfittxu?

Irridu kandidati b’esperjenza fl-istampar tal-flus, kontroll tal-kwalità u l-użu ta’ teknoloġija u teknika ta’ produzzjoni moderna.

Fid-dawl ta’ kriżijiet ekonomiċi li kien hemm fl-aħħar snin, kif inhi l-produzzjoni tal-flus madwar id-dinja? Kien hemm nuqqas fiddomanda? Dan suq li qed jispiċċa jew jiċkien?

Hemm perċezzjoni żbaljata dwar l-użu tal-flus kontanti. Nies barra mill-industrija qed jaħsbu li l-użu tal-kontanti naqas minħabba l-credit cards, l-apple pay u għażliet elettroniċi oħra.

Ir-realtà hi li t-talba għall-flus żdiedet b’rata annwali ta’ 6% mill-2005 għall-2014. M’aħniex naraw din irrata tinbidel għax id-domanda għall-flus kontanti hija robusta f ’ħafna ekonomiji li qed jiżviluppaw.

X’inhuma l-ambizzjonijiet kumpanija?

tagħkom

bħala

Crane Currency hija l-iktar kumpanija ta’ produzzjoni ta’ karti tal-flus li qed tikber. L-ambizzjoni tagħna hi li nkomplu b’dan it-tkabbir u nibnu fuq irreputazzjoni tagħna li għandna l-aqwa teknoloġija.

Fi ftit kliem, xi nkorraġiekom tagħżlu lil Malta? Ħaddiema tajbin, Gvern pro-business u post viċin ilkonsumaturi tagħna. U t-temp u l-ikel tajbin ukoll.

Crane għandha 200 sena ta’ esperjenza. Malta kif se tikkumplimenta s-suċċess li kisbet sa issa l-kumpanija?

Il-bini ta’ din il-faċilità moderna se twassal għal Kif għedtlek, Malta ilha tistampa l-flus għal iktar X’inhuma l-ambizzjonijiet tagħkom u kemm futur ta’ suċċess li se jgħinna ntejbu u negħlbu dak minn erbgħin sena. Konvinti li fost ir-residenti intom kunfidenti li jintlaħqu? li għamilna f ’dawn il-200 sena. tagħha hemm mijiet ta’ nies ta’ talent, kburin b’ħidmiethom u konxji tal-kwalità li hemm bżonn L-ambizzjoni ewlenija tibqa’ dik li nissodisfaw lillAra wkoll paġna 21

08

25.09.2016

kullhadd.com

IMĦARRĠA BIEX JOĦOLQU BILANĊ BEJN IT-TABLET U L-PITTAZZ Kitba ta’ kien importanti ħafna. Kemm AYRTON MIFSUD biex naraw sew kif jaħdem dan it-tablet kemxejn differenti Għal numru ta’ għalliema fir- minn kif nafu oħrajn, kif ukoll, raba’ sena tal-primarja, il-bidu fuq kollox kien importanti tas-sena skolastika se jfisser wkoll biex inkunu mħarrġa pass ieħor fil-proġett ta’ ‘One dwar kif u f ’liema ċirkustanzi tablet per child’. L-għalliema se nużawha.” se jibdew is-sena bit-tablet Kontra l-perċezzjoni ta’ xi f ’idejhom imħejjijin għall- wħud, lok għal tfixil ta’ logħob użu tiegħu, biex f ’Diċembru fuq dan it-tablet mhux se jkun jibda jintuża mill-istudenti. Ix- hemm; xi ħaġa li niżlet tajjeb xogħol biex din il-miżura tkun ferm ma’ Alexia Vella Schembri, implimentata b’suċċess issokta LSA li wkoll tkellmet magħna fil-ġranet tas-sajf, tant li kienu waqt dan it-taħriġ. “L-aktar proprju l-għalliema li spiċċaw ħaġa li għoġbitni aħna u qed fuq il-bankijiet qabel l-istudenti nagħmlu dan it-taħriġ kienet tagħhom f ’kors mifrux fuq tliet li se jkun hemm bilanċ tajjeb ijiem. Il-gazzetta KullĦadd ħafna bejn il-ħin għall-pitazz u marret f ’wieħed miċ-ċentri l-użu tat-tablet.” edukattivi biex titkellem ma’ Minkejja li fuq il-karta wieħed diversi għalliema u anke LSAs jista’ jgħid li taħriġ bħal dan dwar l-aspettativi tagħhom ta’ huwa faċli għal għalliema dan il-proġett. bi kwalifiki universitarji, Tkellimna ma’ Etienne Psaila, ċertament li ma kienx il-każ. li ilu għal dawn l-aħħar 12-il Rosanne Camilleri, waħda sena għalliem tal-primarija. mill-għalliema speċjalizzati Min-naħa tiegħu, għalih spjegatilna li għall- ewwel din il-qabża se tkun waħda kienet naqra diffiċli biex interessanti. “It-taħriġ li ħadna jaqbdu mas-sistema minħabba

Tqassmu madwar ħames mitt tablet lill-għalliema; madankollu, l-istudenti se jieħdu t-tablet tagħhom f ’Diċembru li ġej

n-natura teknoloġika ta’ tablet edukattiva. L-isfidi se jibqgħu hemm dejjem; madankollu, l-għalliema rrispondew b’mod pożittiv għal dan it-taħriġ.

“Inkun onesta, ħadt pjaċir ħafna għax l-għalliema qed juru ħafna koperazzjoni u qed jirrealizzaw li għad fadal ħafna affarijiet xi jsiru għallbżonnijiet ta’ kulħadd.”

Ir-rwol tal-għalliema fil-klassi

se jkun l-ewwel pass biex din ilmiżura tkun waħda ta’ suċċess fost l-istudenti. Kien proprju għalhekk li d-Dipartiment tal-eLearning fi ħdan ilMinisteru għall-Edukazzjoni u x-Xogħol organizza kors mifrux fuq tliet ijiem biex l-għalliema tar-raba’ sena kollha jingħataw l-opportunità biex jifamiljarizzaw ruħhom ma’ kif titħaddem it-tablet. Tkellimna

mad-Direttur tal-eLearning Emmanuel Zammit, li tana stampa ċara ta’ kif se tibda tiġi applikata din il-miżura.

“Diġà qassamna madwar 500 tablet lill-għalliema; madankollu l-istudenti se jieħdu t-tablet tagħhom f ’Diċembru li ġej biex ikun hemm perjodu fejn fih it-tfal ikunu mgħallma sew kif jużawh.”

L-introduzzjoni ta’ dawn it-tablets se tfisser ukoll aktar flessibbiltà u libertà għall-mod kif l-għalliema jorganizzaw il-lezzjonijiet tagħhom.

Emmanuel Zammit spejgalna wkoll kif se jitħalla f ’idejhom meta jridu jużaw it-tablets, basta jassiguraw dejjem li jkun hemm bilanċ. Se jkun qed jiġi enfasizzat ukoll li l-ġenturi jkunu aktar fiċċentru tal-ħajja akkademika ta’ dawn it-tfal, speċjalment wara Diċembru. Dwar fejn eżatt se jidħlu l-ġenituri, huwa saħaq li se jingħataw taħriġ iffukat li jżommu lit-tfal tagħhom ’il bogħod mill-abbużi fuq l-internet.

09

25.09.2016

kullhadd.com

LURA L-ISKOLA BIN-NUMRI

2,143

1571 in-numru freephone fejn għandek iċċempel jekk ikollok diffikultà fl-ewwel jiem

il-klabb fejn ikun hemm l-attivitajiet wara l-iskola u fejn minn din is-sena se jidħol programm ta’ għarfien dwar lingwa barranija

106

3

580

in-numru ta’ learning support assistants li jgħinu lil studenti bi ħtiġijiet partikolari

il-kapijiet tal-iskejjel; jassistuhom hemm iktar minn 250 assistent

3-16

ix-xhur li baqa’ biex l-istudenti tar-raba’ sena primarja jkollhom it-tablet f’idhom

medja ta’ kemm iħallsu f’ewro dawk bi wlied fi skejjel tal-Knisja biex jużaw it-trasport privat.

Il-Gvern ta inċentiv fit-taxxa

1,500

7 22,000

10,000

16 50,000

in-numru ta’ studenti li jmorru l-Breakfast Club, fejn qabel tibda l-iskola jieħu kolazzjon nutrittiv

in-numru ta’ edukaturi li se jkunu qed jidħlu lura l-iskola. Dan jinkludi l-iktar għalliema u l-LSAs

il-lokalitajiet fejn din is-sena saru skejjel ġodda jew saru investimenti kbar li laħħqu l-miljuni u bidlu l-iskola ta’ taħt fuq

l-ammont f’ewro għal kull ras fl-investiment fir-Resource Centre tal-Wardija fejn imorru studenti bi sfidi intellettwali

in-numru ta’ studenti li se jmorru lura l-iskola fil-jiem li ġejjin. Iktar minn 31,000 jidħlu lura fil-primarja u s-sekondarja minn għada

miljuni ta’ ewro investiti f’żewġ skejjel ġodda f’ĦadDingli u Ħal Kirkop

10

25.09.2016

kullhadd.com

BŻONNIJIET TA’ MIN IMEXXI L-KLASSI Hekk kif minn għada se tibda s-sena skolastika ġdida, eluf ta’ studenti mill-iskejjel tal-Istat, tal-Knisja u indipendenti se jkollhom jinsew ftit il-btajjel tas-sajf u jibdew sena oħra ta’ studju.

Fid-dawl ta’ dan, il-gazzetta KullĦadd tkellmet mal-President tal-Għaqda Maltija tal-Għalliema (MUT) Kevin Bonello dwar is-sena skolastika l-ġdida.

F’jiem iktar imħabbta mis-soltu Kevin Bonello laqagħna fluffiċċju tiegħu li huwa xhieda tal-attività li tkun għaddejja fissettur edukattiv f ’dawn il-jiem.

Filwaqt li l-amministraturi, idDipartiment u ħaddiema oħra jkunu qed iħejju fl-iskejjel, Bonello jkun qed jisma’ mingħand l-għalliema li f ’bidu ta’ sena ġdida mhux darba u tnejn ikollhom x’jikkjarifikaw jew jilmentaw dwaru. Bonello għandu l-isfida li jrid jilħaq bilanċ bejn il-ġid fil-qasam edukattiv u x-xewqat talgħalliema, għalkemm ħafna drabi jkunu marbuta. Ħaddiem iktar kuntent jaf ifisser kwalità ta’ tagħlim aħjar u hawn Bonello kellu aħbar tajba x’jikkomunika.

B’sodisfazzjon ħabbar li bdew in-negozjati għal ftehim settorali ġdid li se jkun qed iħares l-interessi tal-għalliema u l-istudenti fil-futur u mhux fil-preżent biss.

Il-President Bonello sostna li, bħala unjin tal-għalliema,

jixtiequ li jkun hemm titjib fuq li jaħdmu fl-iskejjel se jsibu skala professjonali. Semma skejjel isbaħ wara programm kif wieħed mis-suġġerimenti ta’ manutenzjoni intensiva li għaddew lill-Gvern kien li f ’dawn l-aħħar xhur. tingħata liċenzja lil kulħadd.

Spjega li għandha tingħata Bidliet fl-iskejjel tal-Knisja liċenzja mhux lill-għalliema biss, iżda anke lil-Learning Il-President tal-MUT sostna Support Assistants (LSAs). wkoll li jixtiequ jaraw iktar Mistoqsi dwar irżvilupp fejn jidħlu relazzjoni tall-iskejjel tal-Knisja.

MUT malSpjega li ilhom La l-Knisja G v e r n , snin twal K e v i n f ’diskussjonijiet tibqa’ tinsisti li Bonello dwar dawn tibqa’ taħdem spjega l-iskejjel fejn li bħala jixtiequ li separatament millM U T dawn jibdew Gvern, allura dawn għandhom jipprovdu għandhom jinxtraw wkoll l-għodda relazzjoni tajba ħafna neċessarja, mingħandhom kemm malbħalma huma Gvern u anke kompjuters u laptops mal-Oppożizzjoni. lill LSAs u lill-kindergarten Iżda n-negozjati baqgħalhom assistants ukoll, għax dawn u għada kulħadd lura fuq il- bħalissa qed jipprovdu dawn ilbanikijiet tal-iskejjel. X’se jsibu kompjuters lill-għalliema biss. dawk li se jpoġġu fuqhom?

Bonello qal li l-Knisja qed Bonello qal li l-istudenti, iġġib l-iskuża u tisħaq li dawn edukaturi u l-impjegati kollha il-kompjuters għandhom

jitħallsu mill-Gvern, però Kevin Bonello qal li dawn għandhom jinxtraw millKnisja. Huwa saħaq li “la l-Knisja tibqa’ tinsisti li tibqa’ taħdem separatament millGvern, allura dawn għandhom jinxtraw minnhom u mhux mill-Gvern.”

Bonello spjega li dawn l-iskejjel tal-Knisja ġieli lanqas jiftiemhu bejniethom u, bħala unjin, kien intalab li jkun hemm dik li tissejjaħ recruitment ċentrali fejn l-iskejjel kollha tal-Knisja jimpjegaw għalliema mhux speċifikament għal xi skola partikolari, però jkunu għalliema li, f ’każ li għalliem li jiġi ngaġġat fis-sajf biex iservi għal skola partikolari u dan ma jibdiex ix-xogħol tiegħu fliskola, l-istudenti ma jibqgħux mingħajr għalliem imma jkun jista’ jiġi assenjat għalliem minn xi skola tal-Knisja oħra, jekk dawn jiftiehmu bejniethom.

Kwistjonijiet pendenti jeżistu wkoll fil-Kulleġġ MCAST fejn qal li d-direttorat baqa’

rieqed fuq ċerti kwistjonijiet u li hemm bżonn li jkun hemm aktar kollaborazzjoni u ħeġġa mill-istess direttorat sabiex l-istudenti tal-MCAST jirċievu dak li jixirqilhom.

Iktar bidliet u sigurtà Dwar jekk hux se jkun hemm xi tibdil fis-sena skolastika l-ġdida, Kevin Bonello wieġeb li waħda mill-affarijiet il-ġodda li se jiġu introdotti hija li fliskejjel tal-Istat, minn Form 3, fil-klassijiet se jkun hemm attendenza ta’ studenti mħallta bejn subien u bniet; l-istess proċedura li nsibu fl-iskejjel tal-primarja u li daħlet fl-ewwel sentejn tas-sekondarja.

Huwa talab ukoll il-bżonn li fl-iskejjel ikun hemm aktar sigurtà għax ir-riskji minħabba raġunijiet ovvji se jiżdiedu.

Huwa faħħar ukoll lil dawk l-iskejjel li diġà ħadu dawn ilmiżuri u installaw anke sistema ta’ kameras CCTV. Mistoqsi dwar x’jista’ jsir

11

25.09.2016

kullhadd.com

NIPPJANAW IL-VJAĠĠ TAGĦNA FL-EWWEL JUM TAL-ISKOLA Minn għada se tibda l-iskola u r-realtà hi dik li hi, it-traffiku se jiżdied.

Aktar u aktar fl-ewwel ġranet, fl-ewwel xahar tal-iskola. “Hawn wisq karozzi fit-toroq iniġġsu l-arja. Dan iwassal għal wieħed fost l-aktar pajjiżi b’densità għolja fid-dinja. Dan il-fatt nirrikonoxxuh u nifhmu l-frustrazzjoni tas-sewwieqa. Malta hija daqs belt waħda u allura l-problema hi dik li hi. Madankollu ma nistgħux inwasslu biex in-nies joħorġu bil-karozzi meta jmisshom, bħal f ’xi pajjiżi.

Irridu nkunu realistiċi u nieħdu l-miżuri meħtieġa biex it-traffiku jimxi aħjar u mhux nistennew mirakli, bi preparazzjonijiet kemm min-naħa tal-awtoritajiet kif ukoll min-naħa tal-pubbliku.

“Aħna qegħdin u se nkomplu nagħmlu l-almu tagħna biex intaffu l-problema kemm jista’ jkun, però importanti li s-sewwieqa jagħmlu l-parti tagħhom u ma jkunux ta’ tfixkil għal ħaddieħor,” qal il-Ministru Joe Mizzi lejlet sena skolastika ġdida. Żvela kif se jiġu stazzjonati madwar 34 pulizija, sitt gwardjani lokali u 10 uffiċjali tal-infurzar f ’żoni strateġiċi biex jgħinu l-andament tat-traffiku. Fil-każ tal-pubbliku, wieħed jista’ jagħżel jgħid li ċerti skejjel investew li juża wieħed mid-diversi mezzi tat-trasport f ’pajjiżna, filwaqt li fi gradi u bibien elettroniċi dawk li jagħżlu li jużaw il-karozzi tagħhom għandhom jieħdu ħsieb bħala mezz ta’ sigurtà, però li jippjanaw il-vjaġġ tagħhom sew u jużaw prudenza massima oħrajn għad fadlilhom ħafna xi jżidu bħala siġurtà.

biex l-iskejjel ikunu aktar siguri, huwa sostna li fliskejjel hemm bżonn li jkunu impjegati uffiċjali tas-sigurtà, li m’hemmx bżonn li jkun bl-uniformi ta’ uffiċjal, però importanti li jkun imħarreġ Iktar teknoloġija fil-klassi għal kull eventwalità li tista’ tinqala’.

Kevin Bonello qal Żied li s’issa għad m’hemmx b’sodisfazzjon li minn din impjegati ta’ dan it-tip u is-sena fil-klassijiet kollha jixtieq ħafna li fil-futur qrib tal-iskejjel sekondarji se jkun jiġu ngaġġati nies imħarrġa hemm installat kompjuter fl-iskejjel.

Semma kif, fil-klassi li jkun imqabbad sfortunatament, fis-snin li mal-interactive whiteboard u għaddew inqalgħu diversi għalhekk l-għalliem meta problemi kemm minn xi jasal fil-klassi mhux se jdum ġenituri rrabjati u minn xi xi kwarta sakemm jixgħel ilnies li riedu jagħmlu ħsara laptop, jagħmel ir-rassenja u lill-iskola. Semma kif jibda l-lezzjoni, iżda se is-sena li għaddiet jsib il-kompjuter seħħ inċident mixgħul u wara partikolari fi r-rassenja Ċerti skejjel skola fejn jista’ jibda persuna l-lezzjoni investew fi gradi u għamlet bibien elettroniċi bħala mill-ewwel straġi mingħajr mezz ta’ sigurtà, però sħiħa, telf ta’ p e r ò ħin.

Sostna oħrajn għad fadlilhom l-istudenti li b’din ilħafna xi jżidu bħala k i e n u manuvra l a ħ q u l-istudenti se siġurtà skulaw ħames jirċievu aktar minuti qabel ħin prezzjuż ta’ l-inċident u b’hekk tagħlim. ma weġġa’ ħadd. Saħaq li, Il-President Bonello faħħar jekk ma jkun hemm ħadd ukoll l-inizjattiva tal-Gvern imħarreġ, jistgħu jinqalgħu li minn din is-sena se jkun konsegwenzi aktar gravi hemm l-introduzzjoni tatf ’każ ta’ inċident. Dwar jekk tablets. Qal li, wara xi problemi kienx hemm żviluppi fuq il- li żviluppaw, dan il-proġett problema, il-President tal- ittardja xi ftit, imma issa flMUT Kevin Bonello qal li aħħar wasal iż-żmien li minn f ’dawn l-aħħar snin saru xi din is-sena t-tablets se jidħlu studji fuq din il-kwistjoni fis-seħħ u se jkunu aċċessibbli u fuq jekk tistax tinbena xi għall-istudenti kollha. reception area fl-iskejjel fejn Il-gazzetta KullĦadd tkun tista’ tilqa’ n-nies li staqsiet ukoll dwar x’jiġri jidħlu fl-iskola. Żied jgħid li meta jkun hemm xi problemi bl-istudji biss mhux se jaslu tekniċi li jistgħu jinqalgħu. mkien.

Il-President wieġeb li bħala Mistoqsi wkoll jekk teżistix unjin jixtieq li għall-anqas xi problema li hemm skejjel f ’kull kulleġġ ikun hemm tim li għandhom diversi bibien u ta’ nies li jkunu tekniċi, biex gradi aċċessibbli għall-iskola, jekk tinqala’ xi problema din u li persuna tista’ tibqa’ tkun tista’ tiġi indirizzata fldieħla faċilment, Bonello inqas żmien possibbli. qal li, sfortunatament, din Li hu żgur, jgħid Bonello, hija problema kbira u anke huwa li minn għada tibda sena gravi. Semma kif meta huma eċitanti oħra anke jekk l-isfidi żaru xi skejjel fil-passat bħala ma jonqsux. Hawn awgura monitoraġġ, ħafna drabi lill-għalliema kollha sena baqgħu deħlin saħansitra skolastika mill-aktar attraenti anke sa fejn l-uffiċju tas- u li l-istudenti jirċievu dak itsurmast mingħajr ħadd ma tagħlim kollu possibbli biex induna bihom għax ħadd ikollhom l-edukazzjoni li ma kien hemm fil-bieb. Żied tixirqilhom.

AGĦTI S-SEHEM TIEGĦEK •

Ippjana l-vjaġġ tiegħek minn qabel biex ma tasalx tard.

•

Fejn tista’ evita ż-żoni fejn jinġabar l-iktar traffiku.

•

Ipprova uża t-trasport pubbliku.

•

Ftiehem ma’ sħabek tax-xogħol biex tmorru b’karozza waħda.

•

Jekk tista’ evita li tuża l-karozza fl-agħar ħinijiet tat-traffiku.

RISPETT FIT-TRIQ •

Tipparkjax fuq il-bus stops. Tista’ twaħħal il- karozzi tal-linja fit-triq, timblokka t-traffiku u tkun ta’ periklu għal dawk li jridu jitilgħu.

•

Dejjem osserva t-traffic lights. Toħroġ qatt fuq l-aħmar. Meta d-dwal iteptpu oranġjo ara li m’hemm ħadd li jrid jaqsam qabel issuq.

•

Dejjem żomm fuq il-korsija tax-xellug ħlief biex taqla’ vettura oħra.

•

Meta tkun qed iddur ma’ roundabout żomm man-naħa fejn se tikser. Ħares dejjem fil-mera u ixgħel l-indicator.

•

Kull meta tkun se tibdel id-direzzjoni uża l-indicator. Ħu ħsieb min qed isuq warajk.

•

Ipparkja fejn suppost u qis li ma ttellifx il-karozzi li jkunu għaddejjin. Ara li tħalli spazju għall-vetturi l-kbar.

•

Il-muturi u r-roti huma iktar esposti għall- inċidenti (fit-triq). Ħu ħsiebhom!

•

Jekk ħbatt, ħadd ma weġġa’ u tistgħu ssuqu l-karozzi, imlew il-formola tal- bumper to bumper, ħudu ritratt u komplu triqitkom.

•

Il-ħorn użah biss f ’emerġenza. Ejja nnaqqsu l-istorbju u nirrispettaw lir-residenti.

•

Ċedi lill-karozzi li jkunu deħlin mit-toroq tal- ġenb. Ħares fil-mera, naqqas bil-mod u għamlilhom sinjal.

•

Segwi l-avviżi mill-mezzi tax-xandir ħalli tkun taf fejn għaddej ix-xogħol fit-toroq.

•

Ilbes dejjem iċ-ċintorin tas-sigurtà, anke fis- seat ta’ wara.

13

25.09.2016

kullhadd.com

IL-MASTERPLAN LI ILU MISTENNI SA MINN ŻMIEN IL-KAVALLIERI • GĦALL-EWWEL DARBA SE NIPPJANAW L-IŻVILUPP TA’ ŻONA B’MOD SĦIĦ • SITT ĠIMGĦAT KONSULTAZZJONI DWAR IL-PJAN GĦAL PACEVILLE • IL-PJAN JIPPROPONI RIVOLUZZJONI POŻITTIVA

Meta wieħed iħares lejn il-Belt Valletta mill-ajru, jara belt mill-isbaħ. Xhieda ta’ ħsieb meta kienet ippjanata u nbniet. Ftit għandna bliet jew irħula oħra organizzati b’dan il-mod – jekk għandna. Fl-aħħar jiem l-Awtorità tal-Ippjanar nediet dak li qed jissejjaħ masterplan għal Paceville. Nistgħu ngħidu li wara ħafna snin pajjiżna qed iħares lejn l-iżvilupp ta’ żona b’mod sħiħ. Aleander Balzan tkellem mal-Perit JOSEPH SCALPELLO dwar għaliex sar dan il-pjan u x’wassal biex l-Awtorità qed tħares b’mod differenti lejn l-iżvilupp f ’din iż-żona, li qed tiġbed interess enormi tant li fl-aħħar xhur irrappurtajna iktar minn darba dwar proposti ta’ żvilupp għaż-żona minn investituri li lesti jitfgħu miljuni kbar ta’ ewro f ’pajjiżna u, biex għamlu dan, qabbdu wħud millaqwa arkitetti madwar id-dinja bħal Zaha Hadid, li wħud mix-xogħlijiet tagħha qabel mietet kienu proprju destinati għal din iż-żona. Kien proprju biex dawn l-iżviluppi ma jsirux bl-addoċċ u b’mod li mhux ippjanat li nħolqot l-idea ta’ dan il-masterplan.

Il-Perit Joseph Scalpello fisser impressjoni ħażina flimkien kif, biex sar dan il-masterplan, ma’ problemi eżistenti ta’ l-Awtorità qabbdet lil tnejn infrastruttura, bl-iktar ovvji mill-ikbar kumpaniji fid- huma d-drenaġġ u l-għargħar,” dinja f ’dan is-settur; Mott spjega l-Perit, li għamilha ċara MacDonald u Broadway li l-masterplan qed issir għax ilMalyan. Dawn ħarġu bi pjan post mhux problemi biss. li se jkun għall-konsultazzjoni “Hemm l-opportunitajiet. tul is-sitt ġimgħat li ġejjin.

Diġà jeżisti ċertu critical mass “Il-proċess beda f ’Jannar ta’ żvilupp ta’ kwalità. meta l-Gvern Hemm min isejjaħ ħabbar li jrid dan din żona, fejn il-master plan hemm ilGħandek waħda u fassal idlukandi ta’ direzzjoni ħ a m e s mill-isbaħ kosti ta’ strateġika stilel, Malta. Iżda kemm għalih. b ħ a l a R a j n a wa ħ d a jafu biha? Ovvjament, x’inhuma t a d l-problemi deheb. neħħi dawk il-ftit llum bħala Nafu wkoll privileġġjati li jużaw l-ewwel li hemm p a s s . il-faċilitajiet privati. i n t e r e s s Problemi qawwi minli kulħadd jaf naħa tas-settur x’inhuma; kull min privat biex jinvesti fiżiżur Paceville filgħodu u żona u għalhekk dak irridu filgħaxija. Hemm nuqqas nġibuh ukoll,” irrimarka ta’ kwalità, aċċess għall- l-Perit. Hawn staqsejtu dik waterfront m’hemmx u hemm il-mistoqsija li żgur kien qed

Joesph Scalpello jistenna: “X’qed jipproponu li għandu jsir f ’Paceville?”

Il-Perit Scalpello wieġeb b’ċertu dettall. Evidenti li huwa konvint li f ’idejh għandu xi ħaġa li għal pajjiżna tfisser rivoluzzjoni. B’sodisfazzjon fisser: “F’Paceville rridu naraw taħlita ta’ attività.

Irridu nuru turiżmu ta’ kwalità, lukandi tal-ogħla livell u business hub ġdid bl-ikbar enfasi tkun fuq l-uffiċini. Mela qed nitkellmu fuq kwalità. Din il-viżjoni ta’ kwalità kienet interpretata f ’ħames għanijiet u kull deċiżjoni li rridu nieħdu fiż-żmien li ġej trid tkun interpretata fid-dawl ta’ dawn l-għanijiet.”

Jargumenta li Paceville irid ikollu identità. Mira ambizzjuża, nargumenta jien, meta sal-lum Paceville sirna nabbinawh ma’ konfużjoni, xi ġlieda, u nuqqas ta’ organizzazzjoni kbira?

Scalpello jwieġeb billi jikkwota l-masterplan.

“Mhux biss Paceville jrid ikollu identità, iżda jrid isir eżerċizzju ta’ branding. Mela mhux biss se nħarsu lejn l-ippjanar u l-implimentazzjoni tal-post, iżda wkoll lejn ilpromozzjoni tal-post. Iżda, lura fuq l-għanijiet, qabel xejn hemm il-kwistjoni ta’ trasport u l-aċċessibbiltà. Din il-bidla li se ssir f ’Paceville ma tistax issir bl-addoċċ u fejn kulħadd jimxi għal rasu, imma trid tkun ippjanata u mmaniġġjata u dik hija mira ġdida. Ngħid jien, mhux biss għal Paceville, iżda għall-ippjanar f ’Malta kollha.

“Il-kwalità li toffri malviżjoni hu prinċipju ieħor flimkien mal-fatt li hawn issettur privat u dak pubbiku se

jaħdmu flimkien. Kwalunkwe deċiżjoni li tittieħed trid tkun f ’dan il-kuntest,” spjega l-Perit.

Spazji ġodda pubbliku

għall-

Jekk wieħed iħares lejn ilpjan li qed ikun propost, jara spazji miftuħa li llum ma jeżistux. Il-Perit jispjega li biex isir dan hemm żewġ aspetti: l-organizzazzjoni aħjar ta’ artijiet li diġà jeżistu u każi fejn saħansitra trid issir esproprjazzjoni.

“L-ispazji li diġà jeżistu se jitjiebu.

Pereżempju, f ’Paceville għandek ukoll l-element ta’ wirt kulturali li ma tantx nassoċjawh malpost. Iżda jeżisti u, minflok niskartawh, issa se nġibuh fuq quddiem għax huma dawn il-karateristiċi li wkoll iridu jkunu ċċelebrati bħala parti mill-marka Paceville,” jgħid ilTkompli f ’paġna 14

14

25.09.2016

kullhadd.com

Il-bajja trid tikber u tkun waħda miċ-ċentri ewlenin ta’ Paceville Perit bil-masterplan voluminuż wied huwa żona oħra li trid f ’idejh, u juri l-ispazji sofor tkun apprezzata aħjar,” tenna immarkati mill-konsulenti Scalpello, li kompla jispjega bħala dawk li għandhom miżuri oħra. ikunu tan-nies.

Fost oħrajn se jkun hemm Jargumenta li għandha tkun ukoll spazji ġodda madwar tan-nies ukoll il-kosta. Kosta il-Westin Dragonara fejn se li sal-lum ftit aħna konxji ta’ jkun hemm spazju pubbliku kemm tista’ tkun sabiħa biex ġdid u ieħor viċin is-sit taltitgawda mill-pubbliku u ITS. Sit ieħor huwa viċin l-familji. il-Corinthia Marina.

“Għandek “L-idea hi li waħda milll-ġnien ta’ isbaħ kosti Villa Rosa Hemm bżonn ta’ Malta. jinfetaħ l-organizzazzjoni Iżda kemm għall-użu jafu biha? pubbliku. aħjar ta’ artijiet li diġà OvvjaH e m m m e n t , l-iżvilupjeżistu u każi fejn n e ħ ħ i p a t u r saħansitra trid issir dawk il-ftit kien qed privileġġjati jipproponi esproprjazzjoni li jużaw ilżvilupp imma faċilitajiet l-pjan ma jistax privati. L-idea hawn isir minħabba hi li dak huwa spazju l-veduti u l-impatt fuq ilpubbliku li jrid jinfetaħ ukoll. bajja,” żied il-Perit, li rrimarka Naturalment, dan b’mod li kif il-pubbliku jrid ikollu jirrispetta l-ambjent. Iżda, aċċess fiżiku u viżwali talgħal darb’oħra, dak huwa post. wieħed mill-fulkri ta’ dan ilpjan. Illum inbniet barriera Skyline ta’ bini għoli bejn il-komunità li tgħix u li tuża Paceville u l-użu tal- Kif spjegat iktar minn darba, kosta. Dak irridu nkissruh. Paceville huwa wieħed miżMhux biss biex wieħed iżuru żoni identifikati mill-politika iżda anke biex jużawh,” spjega dwar bini għoli biex fih l-Perit. isir dan it-tip ta’ żvilupp.

Jirrimarka li l-Bajja ta’ San Għaldaqstant, x’se jinbidel? Ġorġ trid tkun l-ispazju “Minflok kulħadd jagħmel miftuħ ewlieni. “Però, hemm il-high rise tiegħu, ikun hemm irridu titjib kbir. Imbagħad strateġija waħda biex ikun hemm iċ-ċentru ta’ Paceville li hemm ‘a destintion skyline’. diġà jeżisti, fejn hemm spazju L-ewwel impressjoni tkun ta’ pubbliku li rridu narawh veduta li timpressjonak. Idisbaħ u aħjar. Il-kosta tibqa’ dibattitu jekk jogħġobkx iltintuża b’mod predominanti high rise jew le jibqa’ dejjem għat-turiżmu iżda b’aċċess imma, jekk dan qed isir hawn, għan-nies. Dan kemm billi se jsir b’mod li jogħġob jinħolqu footpaths ġodda u l-għajn,” spjega l-Perit. dawk li jeżistu jidħlu f ’network Mistoqsi jekk dan ifissirx li ġdid. Hemm il-veduti li wkoll hemm min irid ibiddel il-pjani irridu nieħdu ħsiebhom. Il- tiegħu, ikkonferma li iva.

Xħin tasal Paceville trid tibda tara spazju miftuħ li jimpressjonak “Kieku kellna naċċettaw ilproposti individwali li saru sa issa, nispiċċaw f ’sitwazzjoni fejn Paceville jiżviluppa b’mod mhux organizzat u jkollok żewġ problemi. Il-bajja tispiċċa ma tistax tintuża għax tispiċċa mdella l-ħin kollu minħabba l-high rise u l-aċċess għal Paceville ifalli. Jista’ jkollok Paceville li jkun diffiċli biex tasal għalih,” irrimarka f ’punt li kompla jispjega dwaru iktar tard, filwaqt li mar lura għall-interessi talinvestitur.

Irrimarka kif l-għan hu li wieħed jinżammlu l-kobor f ’metri kwadri li jkun ħaseb għalih u dan isir b’mod differenti.

“Il-konsulenti żviluppaw proposta marbuta ma’ disa’ siti ta’ opportunitajiet. Fejn ilmassimu ta’ bini għoli se jkun ta’ 35 sular,” kompla jgħid ilPerit.

Mistoqsi dwar Portomaso, huwa qal li kien hemm diskussjoni qawwija x’se jiġri fuq is-sit ta’ Portomaso għax jidher li l-ħsieb tal-izviluppatur ma jidħolx fl-istrateġija. Jidher li biex dan l-iskyline jirnexxi huwa importanti ħafna li Portomaso ma jkollux high rise fuqu. “Hemm ċerti kriterji li jrid jissodisfa jekk l-issue tkun tant importanti. Però, l-ewwel approach hu li ma jkunx hemm high rise,” ikkonferma l-Perit.

“L-approach mhux għażla.

Mhux qed nitkellmu fuq massimu kemm tista’ tibni, imma kemm għandek tibni f ’kull każ. Ħaġa oħra hi dik li biex dak l-iskyline jintlaħaq anke l-location huma fissi. Is-siti tat-torrijiet huma kontrollati u ma jistgħux isiru fejn wieħed iridhom,” għamilha ċara l-Perit.

Bejniethom l-investituri huma lesti jinvestu mijiet

ta’ miljuni ta’ ewro. Xi ħaġa qed jitħallat ma’ min ma jridx li titfa’ wkoll pressjoni fuq imur Paceville, meta għandek l-Awtorità biex tmexxi bil- 60% li jkunu għaddejjin pjan kemm jista’ jkun malajr. miż-żona ma jridux imorru Għalkemm il-Perit fisser li Paceville. L-40% ikun f ’livell se jkun hemm sitt ġimgħat ieħor u jkun immanigġjat ta’ konsultazzjoni skont il- aħjar. Il-bridge li hemm illum liġi bil-proċess jieħu diversi qabel tidħol Paceville se stadji. Min se jieħu sehem jitneħħa u fil-proċess għandu ċ-ċans hemm iħares lejn pjan li jaħseb jiġi għal kollox. Se jkunu indirizzati problemi li ilna nisimgħu Minflok kulħadd jagħmel dwarhom; bħallil-high rise tiegħu, ikun aċċess, fejn ilna żmien nisimgħu hemm strateġija waħda kif ma jistax ikun biex ikun hemm ‘a li f ’post daqstant bieżel tidħol minn destintion skyline.’ L-ewwel post wieħed. impressjoni tkun ta’ “Illum x’inhi l-ewwel impressjoni veduta li timpressjonak li tieħu? Jew dieħel minn Spinola, jew tidħol minn ħdejn it-traffic lights fejn tara sensiela ta’ karozzi, jew mit-traffic lights iktar ’il fuq MIN HUMA MOT u, l-istess, xħin tasal hemm mhux se tieħu impressjoni sabiħa ta’ Paceville. Issa Mott MacDonald hija ditta t bejn dawk li it-tliet żoni li l-immaniġġjar tal-ippjanar iffu semmejt se jkun hemm tliet żoni ta’ intervent mil-lat ta’ jistgħu jilqgħu għal uħud mill-ik ippjanar. Għax huwa kruċjali fid-dinja tal-lum. B’esperti f’150 li biex jaħdem Paceville trid tasal hemm u, ladarba wasalt kumpanija hemm uħud mill-ik hemm, trid taħdem b’mod gvernijiet u istituzzjonijiet Ewro effiċjenti,” irrimarka l-Perit.

Traffiku organizzat Għal kull problema l-konsulenti pproponew iktar minn għażla waħda. Il-Perit kellimna dwar l-għażla kif wieħed se jasal Paceville u kif il-proposta ta’ tunnel se tgħin l-immaniġġjar tat-traffiku.

“Bil-proposta ta’ tunnel, ittraffiku li huwa regjonali ma jersaqx lejn Paceville. Għax illum min irid imur Paceville

MIN HUMA BROAD

Rebbieħa ta’ diversi kompetizzj din hija kumpanija oħra mfit Għandha iktar minn 500 espert preżenza fi 43 pajjiż. “Noħolqu b u binjiet b’valur li jdum,” jgħidu

15

25.09.2016

kullhadd.com

Bidliet huma proposti għal kull rokna ta’ Paceville kollu fuq l-istess livell. Hemm se jkun il-bidu ta’ pjazza ġdida,” spjega l-Perit.

Qal li ħassew li t-tunnel kien l-iktar wieħed vijabbli u l-aħjar li seta’ jkun implimentat għax joħloq l-inqas problemi.

Għax, kif nafu, l-użu talkarozza marbut mal-aġir tan-nies li, sal-lum, anke biex imorru f ’post bieżel bħal Paceville għadhom jinsistu li jmorru bil-karozza privata.

“Illum il-link bejn il-Park & Ride u Paceville ma teżistix.

Għaldaqstant, il-proposta hi li tinħoloq rotta tal-karozzi tal-linja ddedikata u torbot il-Park & Ride mal-bqija ta’ Paceville. Dawn ikunu karozzi elettriċi. Għandna stimi ta’ kemm se jkun hemm domanda għalihom u frekwenza tar-rotta u kemm hemm bżonn kapaċità minn

TT MACDONALD?

ta’ konsulenza fl-inġinerija u ukata fuq kif il-klijenti tagħha kbar sfidi fil-qasam tal-ippjanar 0 pajjiż, fost il-klijenti ta’ din ilkbar korporazzjonijiet fid-dinja, opej.

DYWAY MALYAN?

jonijiet fl-arkitettura u d-disinn ttxija madwar id-dinja kollha. t f’16-il studio internazzjonali u bliet ta’ livell mondjali, postijiet u fil-filosofija tagħhom.

dawn il-karozzi.

Hemm ukoll il-potenzjal u l-bżonn ta’ parkeġġ pubbliku ġdid in-naħa ta’ San Ġiljan,” irrimarka l-Perit b’konferma li l-masterplan jitlob ukoll bidla fil-mentalità.

Saħansitra se jkun hemm inqas parkeġġ f ’Paceville fejn il-parkeġġ fit-toroq talqalba jkun għar-residenti jew bil-ħin. “U jrid ikun hemm prijorità għar-residenti wkoll fuq in-naħa ta’ barra.

Hekk ikun inċentivat l-użu tal-Park & Ride,” kompla jgħid Scalpello, li fisser kif il-masterplan ħaseb sew għall-interessi tar-residenti tal-madwar. Fil-fatt, dan hu pjan li daħal f ’kollox, millilma għall-ġenerazzjoni talelettriku u l-iskart.

“Saħansitra jitkellem fuq ittip ta’ bring in sites u vetturi elettriċi. Jipproponi bidla fil-mod kif jinġabar l-iskart.

Bħalissa għandna numru esaġerat ta’ kolletturi. Qed jipproponi vetturi elettriċi żgħar li jidħlu f ’Paceville, imbagħad ikun trasportat lejn żona waħda fejn jidħlu l-vetturi ikbar f ’sit viċin ilPark & Ride,” qal il-Perit b’eżempju ieħor ta’ kif il-pjan jaħseb għal kollox.

Biex il-pjan jieħu ħsieb dan kollu hemm ukoll is-sehem talGvern. Iżda kemm se jonfoq il-Gvern biex l-infrastruttura tkun disponibbli?

“Il-Gvern tiswieh €300 miljun biex jirranġa l-infrastruttura. €70 miljun minnhom huma tat-tunnel.

Però, bl-implimentazzjoni se tinħoloq sistema kif ikun iffinanzjat u mhux neċessarjament kollox joħroġ mit-taxxi tan-nies,” żied ilPerit, li reġa’ rrimarka fuq l-importanza tat-tunnel.

“Il-konsulenti jgħidu li l-proġetti individwali huma dipendenti fuq dan it-tunnel. Sa dak iż-żmien il-proġetti privati jkunu avvanzaw u waslu biex jiftħu u allura fl-2022 Paceville jkun inbidel mingħajr ma toħloq il-problemi għallinfrastruttura,” fisser il-Perit, li enfasizza li dan huwa wkoll proġett sostenibbli.

“Irridu proġett sostenibbli.

Raw il-miri li għandu l-pajjiż marbuta mas-sostenibbiltà u ttraduċewhom f ’dan il-pjan.

Ngħidu aħna, raw x’inhuma l-miri fil-qasam tal-enerġija rinovabbli u hemm saru l-miri għal kull proġett,” kompla jispjega l-Perit li, għal darba darbtejn, saħaq fuq id-dettall.

Iżda, b’dan id-dettall kollu min se jkun qiegħed jara li l-pjan jitwettaq?

“Is-suġġeriment hu li tinħoloq aġenzija għall-iżvilupp ta’ Paceville, li hu żvilupp fuq issit George’s Bay Regeneration Corporation, li diġà twaqqfet.

L-aġenzija trid tikkordina u timplimenta l-infrastruttura, il-kordinazzjoni ta’ spazji pubbliċi miftuħa, kif se nassiguraw li l-iżvilupp privat se jikkontribwixxi għallmasterplan u mhux kulħadd jaħseb għal rasu. Trid tħares ukoll lejn il-finanzjament kif ukoll il-promozzjoni.

Fuq kollox, tlaqna minn kif qiegħed issa u rajna x’inhuma s-siti ta’ opportunità u l-bqija ta’ Paceville. Illum jeżistu 785,000 metru kwadru ta’ żvilupp u popolazzjoni ta’ madwar 2,000. Il-pjan qed jipproponi żieda ta’ 804,000 metru kwadru u popolazzjoni ġdida ta’ 7,500 resident u 9,000 impjieg. Fi ftit kliem, hemm strateġija sħiħa għax Paceville se jinbidel,” temm jgħid il-Perit.

1639-1935 L-iktar binjiet antiki f’Paceville jmorru lura għas-seklu sbatax meta l-Ordni ta’ San Ġwann bena t-torri ta’ San Ġorġ u d-dawra ta’ miegħu, fejn illum hemm is-sit tal-Corinthia. It-torri u numru ta’ binjiet militari oħra, bħall-batterija ta’ Pembroke, huma parti mill-wirt storiku tażżona li ftit li xejn hu magħruf.

1936-1959 Fl-1936 Paceville beda juri sinjali ta’ żvilupp.

L-Avukat Giuseppe Pace xtara l-art u bena rħajjel bi djar ta’ stil kolonjali bil-ħsieb li jikrihom lill-Ingliżi f’Malta. Dawn id-djar kienu l-ewwel żvilupp fiż-żona.

1960-1970 Bdew jiżdiedu r-residenti bħalma bdew jiżdiedu wkoll il-proprjetajiet, fosthom appartamenti, djar u bungalows. Kien f’dan il-perjodu li Paceville beda juri l-ewwel sinjali li seta’ jmur fid-dinja tad-divertiment, anke b’inċentivi li kienu maħsuba biex jagħmlu l-post wieħed turistiku.

1971-1987 Hawn beda jikber bil-qawwi s-settur ta’ divertiment. Bars, ristoranti u lukandi mhux għoljin bdew jiftħu b’ritmu tajjeb. In-nuqqas ta’ regoli wasslu biex numru ta’ djar fuq sular bdew jinbidlu fi proprjetajiet b’iktar sulari b’użu ta’ divertiment. Kien hemm tkabbir enormi fissettur turistiku. Dan beda jwassal għall-ewwel tnaqqis fir-residenti taż-żona.

1988-ILLUM Fl-1989 kien hemm rapport li indika li kien hemm bżonn li titreġġa’ lura l-problema tar-residenti dejjem jonqsu mill-post.

Eventwalment, kien hemm politika li ppruvat tħeġġeġ il-bini ta’ vilel u bungalows, iżda dawn saru mingħajr suċċess. FL-1992 saru rapporti oħra dwar il-potenzjal tal-post. Eventwalment, tul is-snin saru binjiet bħal St George’s Park, Pender Place u Portomaso.

16

25.09.2016

kullhadd.com

GĦANDU JKUN L-EWWEL MINN SENSIELA GLEN FALZON glen@kullhadd.com Tkompli minn paġna 1 Mistoqsi jekk iħossx li għandu jkun hemm masterplans oħrajn għal aktar żoni madwar ilpajjiż, il-Professur Buhagiar wieġeb fl-affermattiv u semma xi eżempji li diġà saru u oħrajn li għad iridu jsiru. “Dawk lesti jinkludu t-Technopark fil-Mosta, il-Park Nazzjonali f ’Ta’ Qali, l-Eco-Gozo, ilWaterfront tal-Birgu u tal-Belt Valletta, kif ukoll Smart City – dawn illum saru destinazzjoni fihom infushom,” spjega l-Professur Buhagiar, filwaqt li sostna li l-Imrieħel jista’ wkoll isir post bħal dawn imsemmija.

Fuq masterplans oħrajn proposti, il-Professur Buhagiar irrefera għal dawk li saru minn studenti tal-aħħar sena fl-Università ta’ Malta, fosthom dak għal minflok il-power station tal-Marsa, li llum huwa post mitluq u dilapidat wara l-għeluq tagħha, l-akkwati fejn hemm iċ-ċentri miftuħa fil-Marsa, iż-żona talQawra u Buġibba, kif ukoll il-Forti Rikażli u l-irħula talmadwar, fosthom il-Kalkara.

“Ix-xogħol għandu b’mod gradwali”

jsir

Jaqbel ukoll mal-proposta ta’ mina taħt l-art, basta din tkun qed tinkludi wkoll it-trasport pubbliku bħal, pereżempju, xi metro żgħir anke għal distanza qasira biex b’hekk tkun allevata l-problema tal-parkeġġ. Huwa qal ukoll li din biħsiebha tieħu t-traffiku dirett lejn itTramuntana ta’ Malta minn taħt it-Triq Reġjonali bħalma se jiġri la tkun lesta l-flyover tal-Kappara.

Fuq il-fatt li se tkun qed titkabbar il-Bajja ta’ San Ġorġ u se jkun hemm aktar immaniġġjar tat-traffiku, ilProfessur Buhagiar fisser li dan kollu jaqbel miegħu, basta jsir b’mod gradwali u fuq numru ta’ snin. “Ħafna drabi n-nies joġġezzjonaw għal xi żvilupp bħal dan għax jafu, bl-esperjenza s’issa, blinkonvenjenzi kollha li jġib miegħu proġett bħal dan – iżda wara japprezzaw irriżultat – ħafna nies ma jarawx fil-bogħod wisq, iżda hemm ukoll dawk li jaraw fit-tul,” tenna l-Professur Buhagiar. Żied jgħid li, għalhekk, l-aħjar li jsir huwa li wieħed jispjega sew lill-pubbliku x’se jiġri wara li jkun involut filkonsultazzjoni pubblika, u li dan se jseħħ fażi fażi u jekk hemm bżonn biċċa kull sena, anke minħabba l-finanzi għall-pajjiż.

Aċċess aħjar għall-pubbliku lejn il-kosta Fuq il-ħolqien ta’ mogħdijiet

twal li jagħtu aċċess għall-kosta lill-pubbliku, il-Professur Buhagiar ikkonferma wkoll li mill-istampi ppreżentati s’issa jidher ċar li l-pubbliku se jingħata aċċess aħjar għallkosta, fejn qabel qatt ma kien hemm aċċess, jew kien mitluq.

“L-importanti hu li l-aċċess ma jibqax biss f ’idejn ilprivat, bħal fil-każ ta’ Manoel Island, iżda jsir bħalma sar Bormla bit-Tarzna, fejn illum din hija embellished u miftuħa għall-pubbliku,” aċċenna l-Professur Buhagiar.

Infrastruttura eżawrita Dwar it-titjib li se jkun hemm fis-servizzi neċessarji, bħallilma, id-dawl u l-iskart, ilProfessur Buhagiar huwa talfehma li x-xogħol fuq dawn għandu jsir l-ewwel u qabel kollox għax, kif inhi bħalissa, l-infrastruttura diġà hija eżawrita. Żied jgħid li ma’ dawn isservizzi għandhom jiżdiedu ġwiebi kbar li jirċievu l-ilma taxxita tal-akkwati, sewage pumping station, sistema effettiva għall-

ġbir tal-iskart, network tal-gass minflok id-distribuzzjoni taċċilindri tal-gass bit-trakkijiet fit-triq, fejn inkunu qed nevitaw li jsiru inċidenti serji, kif ukoll installazzjonijiet ta’ pannelli fotovoltajċi li jipprovdu l-enerġija meħtieġa għall-binijiet u l-istabbilmenti tal-madwar.

Punti oħra li lkoll huma spjegati b’mod dettaljat fil-pjan li hemm għall-konsultazzjoni pubblika.

Buhagiar, li rrikonoxxa li f ’dan il-każ tqabbdu fost l-aqwa professjonisti fiddinja, temm jgħid li hu ma jarax għalfejn pjani bħal dawn ma jiġux fdati f ’idejn il-Maltin. Dan għax jinsab ċert li kapaċi jaslu jagħmluhom u anke jafu l-polz tal-pajjiż u tal-lokal aħjar. “Kull Gvern għandu juri fiduċja fil-professjonisti ta’ pajjiżu, aktar u aktar għax Jista’ jitħaddem mill-Maltin aħna għandna profil għoli ferm mal-barranin,” temm Fl-aħħar nett, il-Professur jgħid il-Professur Buhagiar.

IL-POLITIKU DWAR IL-PJAN Lil hinn mill-estetika u l-fattibbiltà tal-pjan, din il-gazzetta tkellmet mas-Segretarju Parlamentari għall-Ippjanar DEBORAH SCHEMBRI b’mistoqsijiet diretti fuq il-lat politiku marbuta ma’ proġetti ta’ dan il-kobor.

Il-Gvern ħareġ bi pjan ambizzjuż.

Għalkemm għadu għall-konsultazzjoni, ma taħsibx li jista’ jnissel kritika meta sar tant diskors kontra l-bini għoli u issa dan huwa parti minnu?

Rigward bini għoli, Malta adottat ilFloor to Area Ratio Policy magħrufa aħjar bħala l-FAR Policy. Din ilha magħna sa mid-disgħinijiet u baqgħet tiġi sostnuta. Gvern preċedenti kien jippermetti li jsir bini għoli f ’kull żona f ’Malta u saħansitra f ’Għawdex u kien il-Gvern attwali li ddeċieda li, għalkemm bħala prinċipju jaqbel mal-ispirtu ta’ din il-policy, jirristrinġiha u jillimita l-bini għoli għal sitt żoni f ’Malta biss u Paceville huwa wieħed minnhom.

Fl-aħħar snin Malta rat tkabbir ekonomiku bla preċedent u investiment dirett barrani li qed ibiddel kompletament ilwiċċ ta’ pajjiżna. Dan it-tkabbir ekonomiku li qegħdin nesperjenzaw qed iġib miegħu sfidi ġodda li rridu nagħrfu nindirizzaw billi nħarsu lejn l-istampa kollha u nadottaw strateġija fejn il-kwalità tal-ħajja u l-aspett soċjali jimxu id f ’id mal-progress ekonomiku.

Malta qiegħda f ’punt kruċjali fejn tista’ tbiddel il-mod li bih isiru l-affarijiet. Bdilna ħafna affarijiet għall-aħjar u determinati li nkomplu ntejbu l-affari-

jiet. Li nħabbru l-investiment u nġibu investiment barrani huwa importanti, però huwa daqstant ieħor importanti li nagħmlu dan b’għaqal u bi ħsieb għax id-deċiżjonijiet li nieħdu llum mhux biss se jħallu impatt fuqna imma se jħallu impatt fuq ġenerazzjonijiet futuri sħaħ.

X’qed tippretendi fil-proċess ta’ konsultazzjoni? Min għandu jikkummenta? In-nies ta’ Paceville biss?

Dan huwa Gvern li jisma’ u ħerqana biex nisma’ l-ideat u s-suġġerimenti ta’ kulħadd. Il-pubbliku inġenerali, residenti ta’ Paceville u tal-madwar, l-investituri kif ukoll mingħand l-eNGOs. Il-Gvern u l-entitajiet tiegħu b’interess jifilħu għall-investiment maħsub skont il-pjan?

Il-privat diġà wera interess f ’disa’ żoni partikolari f ’Paceville. Is-somma ta’ €1.6 biljun mingħand il-privat ħarġet minn hemmhekk. Se jkun hemm bżonn ta’ €300 miljun f ’infrastruttura li se joħorġuhom il-Gvern, l-Unjoni Ewropea u l-iżviluppaturi stess.

Hawn min jgħidlek li pjan bħal

dan huwa kuraġġuż fit-tieni nofs tal-leġiżlatura u meta tkun riesqa l-elezzjoni. X’tikkummenta?

Dan huwa pjan ta’ riġenerazzjoni sħiħa li se jieħu fit-tul. Mhijiex kwistjoni ta’ xi uplift żgħir jew embellishment taż-żona li tista’ tagħmlu f ’qasir żmien. Li kieku wieħed kellu jimxi bl-elezzjonijiet mingħajr viżjoni fit-tul, proġett bħal dan li hu tant siewi għall-ekonomija Maltija u għal pajjiżna, ma jseħħ qatt. Dan hu Gvern li għandu viżjoni għal pajjiżna.

Konxji li se jkun hemm min jargumenta li m’għamiltux hekk f ’postijiet oħrajn?

Bid-differenza għal pjanijiet lokali oħrajn, dan mhuwiex biss bidla fil-pjan lokali iżda pjan ta’ riġenerazzjoni taż-żona.

Huwa possibbli li jsir b’dan il-mod għax hemm numru ta’ intraprendituri illi għandhom ammont sostanzjali ta’ art li fuqha jistgħu jsiru proġetti li jinkludu kemm bini kif ukoll spazji miftuħa.

Fejn ikollok ammont kbir ta’ sidien ikun diffiċli biex dan iseħħ. Għaldaqstant, għalkemm il-Gvern iħoss li dan huwa l-istil li bih jixtieq jimxi, mhux dejjem huwa possibbli li jsir masterplan bħal dan f ’kull żona.

17

25.09.2016

kullhadd.com

VETO KONTROVERSJALI LIAM GAUCI liam@kullhadd.com Nhar il-Ġimgħa li għadda l-President Amerikan Barack Obama uża l-veto tiegħu biex jimblokka liġi li tista’ tagħti l-opportunità lill-familji talvittmi ta’ attakki terroristiċi bħal dawk tal-11 ta’ Settembru 2001 illi jfittxu bil-qorti lillgvernijiet, jew uffiċjali tagħhom, li allegatament kellhom xi tip ta’ konnessjoni ma’ dan l-attakk.

X’tgħid il-liġi?

Fil-qosor, din il-liġi, magħrufa bħala l-Justice Against Sponsors of Terrorism Act (JASTA), temenda l-kodiċi ġudizzjarja federali biex tnaqqas ilfirxa ta’ immunità li jgawdu entitajiet barranin sovrani billi tawtorizza lill-qrati Amerikani jisimgħu każijiet li jinvolvu talbiet kontra stati barranin li jinvolvu korrimenti, mewt, jew ħsarat li seħħew fl-Istati Uniti b’konsegwenza ta’ atti li jinkludu t-terroriżmu, kommessi kemm mill-istat inniffsu jew l-uffiċjali tiegħu.

Hija temenda wkoll ilkodiċi kriminali federali biex tippermetti talbiet ċivili kontra stat barrani jew uffiċjali tiegħu għal korrimenti, mewt, jew danni minn att ta’ terroriżmu internazzjonali. Barra minn hekk, il-liġi tawtorizza qrati federali li jeżerċitaw l-ġurisdizzjoni personali u jimponu responsabbiltà fuq persuni li jikkommettu, jaġevolaw, jew jinċitaw att ta’ terroriżmu internazzjonali kontra ċittadini Amerikani.

Aktar problemi soluzzjonijiet

milli

Din il-liġi ġiet ippreżentata lil Obama għall-approvazzjoni fit-12 ta’ Settembru wara li għaddiet b’mod komdu misSenat u l-Kungress. Madankollu, il-President għażel li jimblokka r-riforma. Fl-istqarrija li huwa ħareġ biex jispjega d-deċiżjoni tiegħu, Obama sostna li huwa jissimpatizza ħafna mal-familjari

li sofrew b’konsegwenza talattakki tal-11 ta’ Settembru u japprezza d-determinazzjoni tagħhom li jfittxu ġustizzja.

Huwa fakkar li l-amministrazzjoni tiegħu dejjem kienet kommessa li tgħin lil dawn il-familjari jilħqu l-għanijiet tagħhom. “Konsistenti ma’ dan l-impenn, matul dawn l-aħħar tmien snin, jiena ddiriġejt lillamministrazzjoni tiegħi biex tiġri bla waqfien wara al-Qaeda, il-grupp terroristiku li ppjana l-attakki ta’ 9/11. L-isforzi eroiċi tal-militar u s-servizzi ta’ kontra t-terroriżmu tagħna kważi qerdu għalkollox it-tmexxija ta’ al-Qaeda u qatlu lil Osama bin Laden,” tenna Obama.

Il-President Amerikan għamel ukoll referenza għad-diversi inizjattivi legali u politiċi li ttieħdu minnu biex toħroġ il-verità dwar dawn l-attakki u biex is-superstiti jieħdu għajnuna medika xierqa.

Huwa saħaq li, minkejja dak kollu li sar, l-amministrazzjoni tiegħu tibqa’ determinata li tkompli tkun ta’ appoġġ għallfamiljari tal-vittmi u se tagħmel li tista’ biex attakki ta’ din ix-xorta ma jerġgħux iseħħu.

“Madankollu, il-promulgazzjoni ta’ JASTA, la se tipproteġi lill-Amerikani mill-attakki terroristiċi u lanqas se ttejjeb l-effettività tar-reazzjoni tagħna

għal attakki ta’ din ix-xorta,” sostna Obama. “JASTA tkun ta’ detriment għall-interessi nazzjonali tal-Istati Uniti b’mod wiesa, huwa għalhekk li jien se nibgħatha lura mingħajr l-approvazzjoni tiegħi.”

Speċifikament, il-president Amerikan esprima t-tħassib tiegħu li r-riforma kienet se tnaqqas l-effettività talinterventi tal-gvern kontra t-terroriżmu għaliex kienet se tieħu kwistjonijiet ta’ sigurtà nazzjonali minn idejn l-esperti ta’ dan is-settur u dak tal-politika barranija u tpoġġihom f ’idejn litiganti privati u l-qrati.

Barra minn hekk, Obama sostna li JASTA se tħarbat prinċipji internazzjonali stabbiliti li għandhom x’jaqsmu malimmunità sovrana li, jekk applikati fuq livell globali, jista’ jkollhom implikazzjonijiet serji għall-interessi nazzjonali talIstati Uniti.

Hawnhekk huwa fakkar li l-Istati Uniti għandha preżenza internazzjonali ferm akbar minn ta’ kull pajjiż ieħor u l-prinċipji tal-immunità sovrana jipproteġu lin-nazzjon Amerikan, il-Forzi Armati, uffiċjali u professjonisti ta’ assistenza, minn proċeduri fi qrati barranin. Dan għax ittneħħija tal-immunità min-naħa Amerikana tista’ twassal biex

pajjiżi oħra jagħmlu l-istess filkonfront tal-Istati Uniti, żvilupp li jista’ jesponi lil bosta ċittadini Amerikani għall-prosekuzzjoni barra minn xtuthom minħabba sempliċi allegazzjoni.

Din il-kwistjoni wasslitu għall-aħħar motivazzjoni wara l-oppożizzjoni tiegħu fejn tenna li l-każijiet li jistgħu jinfetħu permezz ta’ JASTA tista’ tikkomplika r-relazzjonijiet internazzjonali tal-Istati Uniti.

Fil-fatt, huwa sostna li numru ta’ pajjiżi alleati tal-Istati Uniti diġà għamlu kuntatt miegħu biex jesprimu t-tħassib tagħhom għall-konsegwenzi li jista’ jkollha din il-liġi. B’mod partikolari, jidher li numru ta’ stati qegħdin jibżgħu li jiġu assoċjati matterroriżmu sempliċiment għax xi terrorist għadda minn jew tħarreġ fit-territorju tagħhom.

Obama iżolat?

Id-deċiżjoni ta’ Obama ma tfissirx li l-Justice Against Sponsors of Terrorism Act hija mejta. Is-Senat u l-Kungress Amerikan għandhom id-dritt li jannullaw il-veto presidenzjali permezz ta’ vot konġunt jekk jinkiseb l-appoġġ ta’ mill-inqas żewġ terzi tal-membri ta’ dawn ilkmamar. Din l-eventwalità tidher li hija possibbli ħafna hekk kif il-

liġi kienet għaddiet b’faċilità kbira meta tpoġġiet quddiemhom għall-konsiderazzjoni tul ix-xhur li għaddew.

Din il-konvinzjoni kienet espressa mill-Ispeaker talKungress Paul Ryan stess illi sostna li għandu indikazzjonijiet li hemm blokk ta’ voti kbir biżżejjed biex id-deċiżjoni talpresident tiġi annullata. Anke membri tal-Partit Demokratiku, li jagħmel parti minnu Obama stess, sostnew li ma kinitx se tgħaddi tal-President. Ewlenin fost dawn kien hemm is-Senatur Chuck Schumer, wieħed mill-cosponsors ta’ din il-liġi, illi tenna li l-liġi mistennija tgħaddi mingħajr dewmien.

L-istess pożizzjoni ħadu l-kandidati presidenzjali tażżewġ partiti. Fuq naħa, Hillary Clinton iddikkjarat diversi xhur ilu li hija tappoġġja l-inizjattivi ta’ Schumer u kull inizjattiva li tista’ tgħin lill-vittmi ta’ atti terroristiċi u l-familji tagħhom jieħdu ġustizzja. Min-naħa l-oħra, Donald Trump dawwar il-kanuni direttament fuq ilPresident Obama fi stqarrija li fiha ddeskriva l-veto bħala att talmistħija li se jibqa’ mfakkar bħala wieħed mill-aktar punti baxxi talpresidenza tiegħu. Għaldaqstant, Trump tenna wkoll li, jekk ikun elett bħala president, huwa jkun lest li jagħti l-kunsens tiegħu biex il-liġi tidħol fis-seħħ.

Konsegwenzi L-argumenti taż-żewġ naħat naturalment iwasslu għal bosta dubji hekk kif it-tnejn għandhom punti validi. Minkejja li wieħed japprezza x-xewqa tal-vittmi u l-familjari ta’ atti terroristiċi li jieħdu ġustizzja, l-argument ta’ Obama – li jistgħu jinħolqu preċedenti li jkollhom konsegwenzi legali u diplomatiċi serji – huwa validu ferm.

Sfortunatament, dawn ilkonsegwenzi joħorġu fil-beraħ biss meta l-liġi tkun għaddiet u stati barranin jibdew jiddeċiedu li jirtiraw bosta mill-protezzjonijiet diplomatiċi li bħalissa jgawdu l-uffiċjali Amerikani li jkunu fitterritorju tagħhom.

REBAĦ IL-BATTALJA, IMMA MHUX IL-GWERRA Jeremy Corbyn kien ikkonfermat bħala l-mexxej tal-Partit Laburista tar-Renju Unit wara li kiseb madwar 62% tal-voti fi tmiem taqtigħa li esponiet differenzi interni kbar fost il-membri tiegħu. Dawn iddifferenzi mhumiex mistennijin li jikkwitaw hekk kif hemm diversi membri tal-House of Commons li fil-passat għamluha ċara li mhumiex lesti li jaħdmu ma’ Corbyn, fatt li jista’ jwassal għal aktar xhur ta’ taqlib.

Minn meta ħa f ’idejh ittmexxija tal-Partit Laburista, Corbyn ħadem biex iressaq lill-partit lejn ix-xellug u ’l bogħod mill-pożizzjoni ċentrali fl-ispettru politiku li kien poġġihom fiha l-eksmexxej Tony Blair fil-bidu tas-snin disgħin. Minkejja li kien hemm bosta li laqgħu din il-bidla bħala ritorn għall-valuri soċjalisti talpartit, oħrajn kienu tal-fehma li dan kien pass fid-direzzjoni l-ħażina li kien se jagħmilha diffiċli biex il-Laburisti jerġgħu

jitilgħu fil-Gvern.

Din id-differenza wasslet għal diversi riżenji fost il-membri tax-Shadow Cabinet u konflitti fuq livell lokali fost il-membri u d-delegati tal-partit li bdew jiġbdu f ’direzzjonijiet opposti.

Ir-rabja fil-konfront ta’ Corbyn kompliet tiżdied hekk kif il-mexxej Laburista għamel kampanja li kienet meqjusa bħala nofs qalb u fallimentari biex iħeġġeġ lillvotanti Brittaniċi jappoġġaw ilkontinwazzjoni tas-sħubija ta’

pajjiżhom fl-Unjoni Ewropea.

Eventwalment il-pressjoni min-naħa taċ-ċentristi kienet tant kbira li wasslet għal vot ta’ sfiduċja fit-tmexxija tiegħu minnaħa tal-membri parlamentari Laburisti. Dan il-vot ta bidu għal kampanja elettorali iebsa fejn l-oppożituri ta’ Corbyn kienu qegħdin jittamaw li jtellgħu mexxej li jressaq lillpartit lura lejn iċ-ċentru.

Il-kandidat ta’ dan il-grupp eventwalment kien Owen Smith li, però, ma rnexxilux

jipproponi alternattivi kredibbli għat-tmexxija ta’ Corbyn.

Fil-fatt, minn stħarriġ li sar mill-kumpanija YouGov fost il-membri tal-Partit Laburista ħareġ li Smith irnexxa l-aktar mal-votanti ta’ bejn it-18 u l-24 sena li, però, jirrappreżentaw 11% biss tal-elettorat. Min-naħa l-oħra Corbyn kiseb l-appoġġ ta’ 63% u 62% fost il-votanti ta’ bejn il-25 u d-39 sena u l-40 u l-50 sena rispettivament illi bejniethom jirrappreżentaw 62% tal-elettorat.

18

25.09.2016

kullhadd.com

MADWAR

1

L-Istati Uniti

FIL-QOSOR

1 2

500 MILJUN KONT ESPOST Il-kumpanija Yahoo żvelat li hackers serqu l-informazzjoni personali ta’ madwar 500 miljun utent f ’attakk ċibernetiku li seħħ fl-2014. Hija ma qalitx eżatt min wettaq dan l-attakk.

Madankollu, Yahoo sostniet li hemm stat involut warajh. Issuspetti ta’ bosta waqgħu fuq iċ-Ċina, ir-Russja u l-Korea ta’ Fuq, hekk kif dawn wettqu manuvri ta’ din ix-xorta fil-passat.

Skont Yahoo, l-informazzjoni li nsterqet tikkonsisti fl-ismijiet, indirizzi, dati ta’ twelid u xi passwords. Informazzjoni relatata ma’ karti ta’ kreditu ma tidhirx li waqgħet f ’idejn il-hackers. Ilkaż issa qiegħed f ’idejn l-Federal Bureau of Investigation li qiegħed jinvestiga dan is-serq ta’ informazzjoni.

3

4

13_KullHadd

2

Kuba

3

Il-Kolombja

IFITTEX L-APPOĠĠ Nhar il-Ħamis li għadda l-Prim Ministru tal-Ġappun Shinzo Abe kellu laqgħa mal-eks-President ta’ Kuba Fidel Castro fejn it-tema prinċipali kienet il-programm nukleari tal-Korea ta’ Fuq. Din il-laqgħa kienet ta’ interess partikolari hekk kif Kuba hija waħda mill-ftit pajjiżi li għandha relazzjonijiet amikevoli mal-istat komunista Korean. Għaldaqstant, Abe jidher li qiegħed jittama li l-Gvern Kuban jingħaqad miegħu flisforz diplomatiku li qed isir biex il-Korea ta’ Fuq tabbanduna l-ambizzjonijiet militari tagħha.

L-eksmexxej Kuban ma kkommettiex ruħu li jagħmel dan, però esprima t-tama tiegħu li din il-kwistjoni tiġi solvuta permezz ta’ mezzi paċifiċi. Aktar tard dakinhar, Abe ltaqa’ wkoll mal-president attwali ta’ Kuba Raul Castro.

SE JEĦDULHOM ĠIDHOM Il-President tal-Kolombja Juan Manuel Santos għamel ċara l-intenzjoni tiegħu li jissekwestra l-ġid kollu tar-Revolutionary Armed Forces of Colombia, grupp terroristiku magħruf ukoll bħala FARC, bl-għan li l-fondi jingħataw lill-vittmi ħajjin tal-attakki u lill-familjari tagħhom.

Il-gwerra bejn il-Gvern Kolombjan u l-FARC kienet ilha għaddejja mill-1964; konflitt li ħalla madwar 220,000 mejta. Madankollu, il-Gvern attwali rnexxielu jasal għal ftehim ta’ paċi ma’ dan il-grupp.

Santos għamel dawn il-kummenti hekk kif qiegħed jipprova juri b’mod ċar li huwa l-Gvern li qed jiddetta t-termini tal-ftehim. Dan il-ftehim huwa mistenni li jitressaq għall-approvazzjoni tal-Kolombjani fit-2 ta’ Ottubru f ’referendum li s’issa jidher li għandu l-appoġġ biex jgħaddi.

19

25.09.2016

kullhadd.com

ID-DINJA

6

Ir-Repubblika Demokratika tal-Kongo

5

JITLOB GĦAS-SANZJONIJIET Moise Katumbi, figura ewlenija ta’ oppożizzjoni kontra t-tmexxija tal-President tar-Repubblika Demokratika talKongo Joseph Kabila, talab lill-komunità internazzjonali biex timponi s-sanzjonijiet fil-konfront tal-uffiċjali ta’ sigurtà li qatlu diversi manifestanti fil-protesti li saru fl-aħħar jiem.

Għexieren ta’ manifestanti flimkien ma’ sitt uffiċjali talpulizija tilfu ħajjithom fl-aħħar jiem fi protesti li, kulma jmur, qegħdin jiħraxu. Il-motivazzjoni warajhom hija l-konvinzjoni tal-avversarji ta’ Kabila illi l-President għandu l-intenzjoni li jemenda l-kostituzzjoni biex jelimina l-limitu attwali ta’ żewġ mandati elettorali. L-elezzjoni li jmiss hija ppjanata għal Novembru li ġej. Madankollu, huwa maħsub li din mhix se sseħħ qabel Kabila jagħmel l-emendi msemmija; proċess li jista’ jieħu diversi xhur.

6

5

Il-Bosnija-Ħerzegovina

4

Il-Veneżwela

KONFLITT IEĦOR? DISFATTA GĦALL-OPPOŻIZZJONI Il-partiti tal-oppożizzjoni tal-Venezwela ngħataw daqqa ta’ ħarta hekk kif il-bord elettorali tal-pajjiż żvela li r-referendum ta’ sfiduċja fil-konfront tal-President Nicolas Maduro mhux se jsir qabel l-2017. Fl-aħħar xhur Maduro ra kollass fil-popolarità tiegħu minħabba l-istaġnar ekonomiku li qiegħed jesperjenza l-pajjiż.

Id-deċiżjoni tal-bord għandha importanza partikolari hekk kif referendum fl-2016 kien jasal fl-ewwel nofs il-leġiżlatura attwali; fatt li skont il-kostituzzjoni kien iwassal għal elezzjoni oħra.

Però, issa li r-referendum se jasal fl-2017, vot ta’ sfiduċja jagħti d-dritt lill-viċi president attwali jieħu post Maduro. Sabiex dan ir-referendum iseħħ, l-oppożizzjoni trid tiġbor il-firem ta’ millinqas 20% tal-votanti f ’kull stat bejn is-26 u t-28 ta’ Ottubru.

Referendum ippjanat li jsir fiż-żmien li ġej jista’ jerġa’ jqajjem konflitt bejn il-Federazzjoni tal-Bosnija-Ħerzegovina u l-hekk imsejħa Repubblika Serba, żona awtonoma tal-pajjiż immexxija minn ċittadini Bosnijaċi ta’ etniċità Serba. F’dan irreferndum, il-gvern li jmexxi n-naħa Serba se jitlob liċ-ċittadini jiddeċiedu jekk iridux li d-9 ta’ Jannar tkun iddikkjarata bħala festa nazzjonali.

Din id-data hija sors ta’ kontroversja fil-Bosnija hekk kif dakinhar fl-1992 il-popolazzjoni Serba tal-pajjiż kienet ivvutat biex tinqata’ għal rasha wara li l-Parlament Bosnijaku għażel li jiddikjara l-indipendenza mill-Jugoslavja. Jekk ir-referendum isir, il-popolazzjoni Serba tkun qiegħda tmur ukoll kontra deċiżjoni tal-Qorti Kostituzzjonali Bosnijaka li ġġudikat din ilfesta bħala illegali.

20

25.09.2016

EXITUS ACTA PROBATE JEFFREY

PULLICINO

ORLANDO

“Għamel minn kollox biex tilħaq l-għan tiegħek.”

Espressjoni ħafna drabi attribwita lill-politiku tas-seklu ħmistax, Nicolò Machiavelli.

Fil-fatt kien il-poeta Ruman, Ovid, li esprimieha l-ewwel.

Espressjoni li tiddeskrivi perfettament il-politika talklikka li tmexxi l-Partit Nazzjonalista. Kisser lin-nies, kisser saħansitra lill-pajjiż… l-aqwa li żżomm il-poter f ’idejk.

Iżda x’jiġri, verament, meta tkun lest li tagħmel kollox għall-poter? Ħa nitkellem ftit fuq esperjenzi li għaddejt

minnhom għax semmajt leħni waqt li kont nifforma parti mill-Grupp Parlamentari Nazzjonalista. Esperjenzi li ftakart fihom meta esponenti ewlenin tal-PN xewxu kemm felħu lill-Parlamentari Ewropej biex jivvutaw kontra Leo Brincat biex ikun membru filQorti Ewropea tal-Awdituri.

L-argument li nġieb kien li Brincat kien imissu vvota kontra l-Ministru sieħbu Konrad Mizzi fil-kwistjoni talPanama Papers.

Jien ħassejtni obbligat nuri li ma kontx qed naqbel mallinja tal-Gvern Nazzjonalista f ’ċirkustanzi partikolari. Meta kienet ħa ssir miżbla ħdejn ittempji uniċi tagħna, meta ma qbiltx mal-proġett tal-barriera/ mużew quddiem il-Konkatidral, fil-kwistjoni tad-divorzju, fuq id-drittijiet tal-omosesswali, fuq l-IVF. Notevolment ħassejt li kelli nivvota favur mozzjoni tal-Oppożizzjoni Laburista kontra l-kap, de facto, tal-PN: Richard Cachia Caruana. Kien

ġie żvelat li Cachia Caruana ħadem ma’ gvern barrani minn wara dahar il-Parlament Malti.

F’kelma waħda, tradiment.

Bl-argument li qed iġib il-PN tal-lum kontra Leo Brincat, imissni m’għaddejtx milli għaddejt meta semmajt leħni.

Mhux biex nitkessah, iżda biex nagħmel dak li ħassejt li kien id-dover tiegħi. Tgħajjir, insulti lill-familjari, kalunji, ħsara fuq il-proprjetà tiegħi, theddid fuqi, fuq uliedi u fuq membri oħra ta’ familti, kampanji orkestrati kontrija fil-‘midja indipendenti’.

Saħansitra kien hemm attentat biex niġi framed li wettaqt att kriminali.

Ma kienx faċli nkompli nsemma’ leħni f ’dawn iċċirkustanzi. Ħassejtni obbligat li nagħmel hekk bħala rappreżentant tal-poplu.

Spiċċajt ittimbrat bħala traditur minn dawk li issa qegħdin jgħidu li Leo Brincat imissu għamel l-istess bħali. Ħa nkun ċar. Dan ma kienx

ġej minn kulħadd fil-partit.

Kelli ħafna minn sħabi filGrupp Parlamentari li tawni appoġġ – xi drabi mhux flapert, imma xorta apprezzat.

Kien hemm ħafna uffiċjali talpartit li għamlu l-istess. Naf li saħansitra kemm Eddie Fenech Adami kif ukoll Lawrence Gonzi għamlu li setgħu biex iwaqqfu ċerta attakki kontrija.

Kien ġej minn dak li jistħajjel li hu xi Machiavelli lokali…u dawk ta’ madwaru.

Iżda x’inhu r-riżultat talfilosofija exitus acta probat?

Partit li tkisser. Mhux kull min ġie attakkat issikket. Anzi, kien hemm min – bħali – aktar ħass li kellu jsemma’ leħnu. Żgur li dan ikkontribwixxa għattelfa storika fl-2013. Ħsara kbira lil pajjiżna. Żlealtà filfora internazzjonali kontra l-pajjiż. Preċiżament ir-raġuni wara l-vot tiegħi kontra Cachia Caruana fl-2012.

Imma l-ħmar għalxejn taqtagħlu denbu.

Dan kien l-ewwel minn

kullhadd.com

sensiela ta’ artikli tiegħi. Mhux ħa nitkellem fuq l-esperjenzi tiegħi biss. Iżda tgħallimt ħafna minn dawn l-esperjenzi u xtaqt naqsamhom magħkom.

Tgħallimt biżżejjed biex ma neskludix li hemm fuq xiex tinkwieta meta tisma’ li se ssir ħsara lil pajjiżna waqt ilPresidenza. Tgħallimt biżżejjed biex nitħasseb meta nisma’ lil min jitkellem fuq elezzjoni kmieni b’ċerta konvinzjoni.

Koalizzjoni Nazzjonali mmexxija mill-PN? Nemmen lil Busuttil li diġà nħolqot.

Il-Knisja lokali mmexxija mill-Arċisqof Scicluna, ilmidja ‘indipendenti’ u xi uffiċjali amministrattivi.

Uffiċjali li aktar ħsiebhom biex mingħalihom jaqdu lillmaduma milli lil pajjiżhom.

Koalizzjoni b’saħħitha b’għan wieħed, li l-poter jitreġġa’ lura fl-istess idejn manipulattivi li ddominaw ix-xena politika Maltija għal kwart ta’ seklu.

Anke jekk il-pajjiż inkunu kissirnieh.

DIŻONESTI, QARRIEQA U GIDDIBIN MARIO

FAVA President Sezzjoni Kunsilliera PL

Il-qerq u l-misinformazzjoni tal-midja Nazzjonalista m’għandhiex limitu. Qatt ma kelli dubju li jagħtu spin lil kull aħbar jew storja li jxandru, imma li tigdeb b’mod sfaċċat anke meta l-persuni involuti jiddikkjaraw mod ieħor bilmiktub, tassew li trid tkun sfaċċat u bla skrupli.

Qed nirreferi għall-każ tar-riżenja tal-eks-Sindku Laburista fil-Kunsill Lokali ta’ Birżebbuġa, Kevin Barun.

Kevin, wara snin ta’ servizz fil-lokalità tiegħu kemm bħala kunsillier kif ukoll bħala sindku, ħass li minħabba pressjoni ta’ xogħol u għal raġunijiet familjari, kellu jieħu deċiżjoni iebsa li jirriżenja mill-Kunsill.

Fl-ittra ta’ riżenja tiegħu, Kevin tkellem ċar dwar ir-raġunijiet li wassluh jieħu din id-deċiżjoni.

Kevin spjega kif ix-xogħol ta’ sindku, sabiex isir b’mod tajjeb, wieħed irid jiddedika għalih numru konsiderevoli ta’ ħin. Ħin li jrid jonqos mix-xogħol personali tegħu u anke l-familja.

Semma kif tul iż-żmien li okkupa l-kariga ta’ sindku, ħadem bla heda flimkien ma’ sħabu sabiex jagħtu l-aħjar lillokal tagħhom. Ammetta li dan mhux dejjem wassal biex

l-affarijiet isiru b’perfezzjoni iżda żgur li kien hemm drabi fejn l-affarijiet setgħu saru aħjar.

Minkejja dan iżda, huwa elenka l-iktar affarijiet ta’ importanza li ħadem fuqhom il-Kunsill, ħafna drabi id f ’id mal-gvern ċentrali u fost dawn semma: • Sar programm estensiv ta’ patching f ’ħafna toroq urbani u mhux urbani f ’Birżebbuġa; • Sar ammont konsiderevoli ta’ attivitajiet u li, b’għaqal kbir, ma ntefqux flus mill-fondi tal-Kunsill; • Tħallas ammont konsiderevoli tal-flus li għandhom jitħallsu għat-Triq il-Bajja s-Sabiħa; • Fuq insistenza u riċerka tiegħu saret ħafna pressjoni fuq il-Port Ħieles biex issa se jibda proċess biex potenzjalment isir ix-shore-toship supply u jonqsu l-ħsejjes u l-istorbju; • Attenda regolarment f ’laqgħat biex ikun ta’ tarka għar-residenti vis-à-vis il-Port Ħieles u l-problemi li jġib miegħu; • Saret heritage trail biex jiġi xprunat il-potenzjal tatturiżmu fil-lokal; • Se jkun imniedi sit elettroniku ġdid fil-ġimgħat li ġejjin; • Tpoġġa ramel ġdid filgrawnd tal-Bajja s-Sabiħa; • Għadd ta’ attivitajiet sportivi li jsiru fil-Bajja s-Sabiħa; • Ħidma fuq proġett b’valur ta’ €30,000 fejn filġranet li ġejjin se jitpoġġew pjanti u siġar imferrxin madwar il-lokal;

• Ħidma sabiex isiru proġetti żgħar f ’oqsma varji iżda effettivi, fosthom iktar minn 14-il rampa għal aktar aċċessibbiltà; • Ninsabu f ’nofs installazzjoni ta’ kameras CCTV biex ikun hemm aktar infurzar għal iktar indafa; • Tlesta l-baġit għal xogħlijiet u proġetti kbar li se jsiru fil-futur qrib, fosthom skatepark fil-Bajja s-Sabiħa, u bandli ġodda fiż-żona tal-Papa u li l-Kunsill jinsab fil-fażi li jġib il-fondi għalihom; • Saret riforma fittenders biex ġew iffrankati eluf ta’ ewro.

Huwa għalaq l-ittra tiegħu billi rringrazzja lil dawk kollha li kienu involuti fil-vjaġġ politiku tiegħu fejn matulu serva bħala kunsillier u sindku. Fosthom irringrazzja lis-segretarju eżekuttiv, lill-iskrivani talKunsill, lil sħabu l-kunsilliera, lill-ministri li b’xi mod kellhom kuntatt mal-ħidma tiegħu filKunsill, kif ukoll lir-residenti.

Imma l-qofol tal-ittra tiegħu kien dwar ir-raġuni tar-riżenja fejn qal bl-aktar mod ċar li r-raġuni hija waħda purament familjari u personali. Minkejja din id-dikjarazzjoni bil-miktub, il-midja tal-Partit Nazzjonalista, ppruvat tqarraq u gidbet billi qalet li r-riżenja tiegħu saret minħabba l-pressjoni li kellu mir-residenti rigward it-tanker tal-LNG li se jkun sorġut filPort ta’ Marsaxlokk. Tant huma giddibin li fil-pront ħarġet dikjarazzjoni oħra li fiha Kevin għamel referenza għar-rapporti

tal-midja Nazzjonalista u, filwaqt li ċaħad il-kontenut tar-rapport tagħhom, reġa’ tenna li r-raġuni ewlenija għarriżenja tiegħu kienet biss waħda personali u familjari.

Tenna li kienet storja ivvintata u mhu veru xejn li kellu xi problema bis-sitwazzjoni talproġett tal-enerġija, liema proġett se jġib miegħu titjib ambjentali għall-ħajja tarresidenti ta’ Birżebbuġa.

Għamel ukoll referenza kif dan l-istess proġett mhux biss ġab lill-Enemalta lura fuq saqajha, imma kkontribwixxa biex ilfamilji Maltin u Għawdxin bdew jirċievu kontijiet orħos.

Semma kif dan il-proġett se jkun qed jelimina l-użu tal-iktar żejt li jniġġes li għabba bih linnaħa t’isfel ta’ Malta Gvern Nazzjonalista. Bl-istess mod semma kif, b’dan il-pjan ta’ dan il-Gvern, ir-residenti tan-naħa t’isfel ta’ Malta mhux se jibqgħu jaraw iktar iċ-ċumnija tal-power station.

B’referenza għat-tanker li se jkun sorġut f ’Marsaxlokk huwa fakkar li l-uniku partit li jaħti għal dan huwa bla dubju ta’ xejn dak Nazzjonalista li f ’25 sena fil-Gvern naqas milli jħejji pjan serju tal-enerġija u kien minħabba dan innuqqas li l-Gvern preżenti se jkollu jagħmel użu mit-tanker sakemm pajjiżna jingħaqad mal-grid Ewropew għall-wasla tal-gass f ’pajjiżna.

Kevin Barun itemm it-tweġiba billi jgħid, u nikkwota: “Fuq kollox jien kburi bix-xogħol li wettaq ilKunsill Lokali, fosthom

l-istand b’saħħitha li ħadna kontra l-proposta tal-Kap tal-Oppożizzjoni li jkompli jespandi l-art li tokkupa l-Freeport. Kburi li ħdimt fillokalità li gawdiet fost l-oħrajn minn pitch ġdid tal-waterpolo, grawnd ġdid tal-futbol u l-bidu tal-proċess biex jitneħħew it-tankijiet tal-fjuwil. Dan huwa Gvern li żamm u qed iżomm kelmtu man-nies ta’ Birżebbuġa.

Minkejja din ir-riżenja millKunsill Lokali ta’ Birżebbuġa, jien se nibqa’ nkun disponibbli biex ngħin kif nista’, id f ’id ma’ din l-amministrazzjoni, lir-residenti ta’ Birżebbuġa li tant għandi għal qalbi u li nirringrazzjahom talkoperazzjoni sħiħa li sibt mingħandhom, irrispettivament min huma u x’inhuma l-opinjonijiet tagħhom.”

Kevin għalaq il-messaġġ tiegħu billi għamilha ċara li jħares ’il quddiem għal iktar suċċessi ta’ dan il-Gvern taħt it-tmexxija tal-Prim Ministru Joseph Muscat.

Għaldaqstant, l-ispin li ppruvaw jagħtu tal-midja Nazzjonalista hija biss biex tgħatti l-fallimenti ta’ Gvern Nazzjonalista f ’din iż-żona tal-pajjiż u sabiex tipprova ssewwi l-ħsara li għamlet lill-partit tagħhom ilproposta ta’ Simon Busuttil li hu favur li jiġi estiż fiżikament il-Port Ħieles; xi ħaġa li xejn ma niżlet tajjeb mar-residenti taż-żona. Minflok, ippruvaw jimplikaw li Kevin irriżenja minħabba l-proġett tal-power station. Mill-ġdid: giddibin!

21

25.09.2016

kullhadd.com

CRANE CURRENCY U L-INVESTIMENT F’MALTA FLEURETTE

ZARB COCKS COMMUNICATIONS OFFICER MALTA ENTERPRISE

L-investiment imħabbar mill-Gvern u mill-kumpanija Amerikana Crane Currency juri li s-settur tal-manifattura mhux biss għadu vijabbli għal Malta imma jista’ jkompli jikber. Crane Currency se twaqqaf f ’Malta kumpanija state of the art għall-istampar ta’ karti tal-flus sat-tielet kwart tal-2017 u tkun qed topera kompletament sal-bidu tas-sena 2018.

Bil-kwartieri ġenerali tagħha f ’Boston, Massachusetts, Crane għandha fabbriki f ’ Dalton, Massachusetts, fejn primarjament jipproduċu karti tal-flus għall-Gvern Amerikan: Nashua New Hampshire jipproduċu currency security features; u f ’Tumba, flIżvezja, fejn jipproduċu flus għas-swieq internazzjonali; kif ukoll Ċentru ta’ Riċerka u Żvilupp f ’Alpharetta, Georgia, Atlanta.

Crane Currency hija t-tielet l-akbar kumpanija fid-dinja li tistampa karti tal-flus.

Crane Currency għandha track record ta’ aktar minn 200 sena fil-produzzjoni ta’ karti monetarji u hija fdata minn aktar banek ċentrali madwar id-dinja kollha biex tgħinhom jiddisinjaw u jimmanifatturaw il-flus tal-pajjiż tagħhom.

Il-Gvern Amerikan jibqa’ l-klijent ewlieni ta’ Crane għall-karti u security features; suq li Crane ilha taqdi sa mill1879 u li għalih għadha kemm rebħet kuntratt ġdid għallħames snin li ġejjin.

Il-kapaċità kurrenti talkumpanija ma’ tistax tlaħħaq mad-domanda. L-aħbar li f ’Malta kien hawn kumpanija internazzjonali stabbilita fl-istess settur li kienet se tnaqqas in-nies fis-settur tal-istampar biex toħloq ċentru ta’ eċċellenza f ’niċċa oħra ġibdet l-attenzjoni ta’ Crane. Bil-possibbiltà ta’ numru ta’ impjegati kwalifikati u mħarrġa li kienu

se jispiċċaw bla xogħol, Crane ffukat l-istrateġija biex tkabbar l-operat tagħha f ’Malta. F’Jannar ta’ din issena l-kumpanija bdiet iddiskussjonijiet u n-negozjati mal-Gvern, mal-Malta Enterprise, kif ukoll malMalta Industrial Parks. Kif qal Mr Defalco, il-Kap Eżekuttiv ta’ Crane, dan il-proġett nibet minn ħsieb għal pjan komplut fi żmien sitt xhur biss.

Il-kumpanija f ’Malta se tipprovdi għall-kapaċità addizzjonali li għandha bżonn Crane. L-investiment ta’ Crane f ’Malta se jkun ta’ madwar €90 miljun ($100 miljun), għall-kostruzzjoni ta’ fabbrika

state of the art, makkinarju u installazzjoni. Il-fabbrika se tinbena fil-qasam industrijali ta’ Ħal Far, apposta skont l-ispeċifikazzjonijiet ta’ Crane u se tkun mibnija fuq medda ta’ 14,000 metru kwadru. Ilkumpanija se tiġġenera 300 impjieg ġdid ta’ kwalità għolja fil-manifattura.

Isem Crane, flimkien mal-lista ta’ kumpaniji internazzjonali tal-manifattura li diġà joperaw minn Malta, żgur se jkompli jħalli impatt pożittiv fuq it-tkabbir ekonomiku ta’ pajjiżna. Żgur li l-aħbar li Crane għażlet lil Malta biex tkabbar l-operat tagħha se jgħin lill-Malta Enterprise

biex tattira aktar investiment dirett barrani sostenibbli u ta’ livell għoli. Dan se jżid il-fiduċja ta’ investituri prospettivi kif ukoll ta’ dawk li ilhom joperaw għal snin twal minn Malta. L-istrateġija tal-Gvern, li ma niffukawx fuq l-Ewropa biss iżda nħarsu lil hemm, qed tkompli tagħti l-frott. Investiment miċ-Ċina, Iżrael, l-Indja, l-Iżlanda, itTurkija, u dan ukoll mill-Istat Uniti, huwa xhieda ta’ dan.

Matul is-sena li ġejja, Crane se tibda tipprepara sabiex twaqqaf l-operat tagħha f ’Malta, se tibda taħrig bil-għan li jkun żgurat li ż-żgħażagħ u dawk anqas żgħażagħ li jixtiequ jitħarrġu f ’dawn il-ħiliet ikunu kkwalifikati sabiex jaħdmu mal-istess Crane jew kumpaniji oħra talistampar. Din hi sfida li kemm il-Ministru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo, l-MCAST, kif ukoll Jobsplus, huma lesti li jilqgħu u jaħdmu sabiex jimplimentawha. Dan it-taħriġ se jsir bil-kollaborazzjoni ta’ Crane u ta’ industriji oħra f ’dan is-settur.

Dan il-proġett jikkonferma wkoll kif b’direzzjoni u l-impenn ta’ diversi nies u entitajiet, Malta qed jirnexxilha tattira investimenti b’saħħithom min kull naħa tad-dinja.

Fl-istess ħin, kumpaniji barranin hawn Malta jkomplu jespandu u jżidu l-iżvilupp tagħhom hawn Malta.

Permezz ta’ dan, il-qasam industrijali jkompli jagħti kontribuzzjoni qawwija lejn it-triq tas-suċċess ekonomiku li bdiet fl-2013.

ILKOLL GĦANDNA L-ISTESS DEMM NAOMI CACHIA

KORDINATUR POLITIKU FŻL

Nhar is-Sibt 17 ta’ Settembru, l-eżekuttiv u numru ta’ membri tal-Forum Żgħażagħ Laburisti, inġbarna biex immorru nagħtu d-demm, għax nemmnu li l-eżempju jkaxkar.

Inutli noqogħdu nisħqu u nappellaw lill-pubbliku biex jagħti d-demm meta numru minna qatt ma kienu resqu lejn iċċentru tal-għoti tad-demm.

B’hekk iddeċidejna li nagħtu eżempju bl-azzjonijiet tagħna.

Ġest żgħir iżda sabiħ.

Madankollu, l-istess konna nkunu kemxejn ipokriti li kieku ma tfajniex dawl fuq ilfatt li, minkejja s-sejħa li ssir biex in-nies imorru jagħtu d-demm, irġiel li jkollhom x’jaqsmu sesswalment ma’ rġiel oħra preżentament taħt l-ebda ċirkustanza ma jitħallew jagħtu d-demm.

F’din l-era ġdida għal pajjiżna fejn qed niġu meqjusa bħala ta’ eżempju anke għall-ikbar pajjiżi fejn jidħlu drittijiet umani u ugwaljanza, irridu nagħtu ħarsa lejn prattiki li ilhom hemm snin – f ’dan ilkaż din il-projbizzjoni ilha fis-seħħ mill-kriżi tal-AIDS/ HIV fis-snin tmenin – sabiex naċċertaw li mhumiex diskriminatorji u, fejn hemm bżonn, naġġornawhom.

B’hekk, wara ħafna ħsieb, il-Forum Żgħażagħ Laburisti (FŻL) qed iniedi l-kampanja ‘Ilkoll Għandna l-Istess Demm’ wsabiex insejħu lill-awtoritajiet biex id-donazzjoni tad-demm minn dawn l-irġiel ma tibqax projbita għal għomorhom iżda tiġi differita bi 12-il xahar milliktar kuntatt sesswali riċenti li raġel kellu ma’ raġel ieħor. Din mhix xi proposta avantgardista min-naħa tagħna; madwar iddinja huma diversi entitajiet li qed jimxu fuq din il-linja talħsieb, u n-numru ta’ pajjiżi li qed jimxu fuq dan il-parir qed jikber ukoll. Fi kliem il-Qorti Ewropea, projbizzjoni totali hija waħda li tikser il-prinċipju tal-proporzjonalità.

Huwa importanti li nenfasizza li bl-ebda mod m’aħna qed nistiednu li ma jibqax jingħata

l-ogħla livell ta’ protezzjoni lis-saħħa tal-ħajja umana f ’dan il-każ. Dan għax kull borża demm, ġejja mingħand min ġejja, tintbagħat għat-testijiet meħtieġa. Din il-projbizzjoni totali ġiet fis-seħħ tletin sena ilu; illum il-ġurnata l-avvanzi mediċi li saru għandhom ikunu biżżejjed biex nassiguraw li ma nużawx it-tabujiet tas-snin tmenin bħala skuża biex ma napplikawx ċerta standards tal-ugwaljanza. It-tieqa ta’ 12il xahar tiżgura li ma jkunx hemm riskji li, jekk persuna tkun ġiet infettata ftit qabel, din it-tali infezzjoni ma tiġix identifikata fl-iskreening li jsir.

B’hekk tkun qed tneħħi kull dubju.

Fil-verità, l-attenzjoni tagħna qabel id-donazzjoni tad-demm għandha tkun

fuq l-imġiba riskjuża, fejn ilkuntatt sesswali tal-persuna li qed tiġi eżaminata jġib miegħu riskju għoli ta’ mard li jiġi trażmess sesswalment – u dan l-istandard għandu jiġi applikat bl-istess mod ma’ kulħadd; raġel jew mara, eterosesswali jew omosesswali. B’hekk iddonazzjoni tad-demm ma tibqax ikkundizzjonata millorjentazzjoni sesswali.

Il-messaġġ li nixtiequ ngħaddu b’din il-kampanja hu li ma nistgħu bl-ebda mod nibqgħu nagħmlu dawn il-ġeneralizzazzjonijiet u nemarġinaw lill-irġiel gay jekk verament irridu ngħixu f ’soċjetà ugwali. B’hekk ma nistgħux nibqgħu nitfgħu lil dawn l-irġiel fl-istess kategorija, anke jekk medikament ma jġibu l-ebda riskju.

22

25.09.2016

kullhadd.com

X’WETTAQ IL-GVERN… SENA ILU Informazzjoni miġbura minn EMANUEL CUSCHIERI

19 ta’ Settembru Id-defiċit naqas b’ €134 miljun

20 ta’ Settembru Żewġ cruise liners żaru Għawdex f ’temp ta’ jumejn

21 ta’ Settembru L-istennija għall-bone density test naqset minn sena u nofs għal xahar

22 ta’ Settembru Permezz ta’ miżuri meħuda mill-Gvern, il-ħaddiema tal-kuntrattur fir-residenza San Vinċenz De Paule ħarġu mill-prekarjat u b’hekk tejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol

23 ta’ Settembru Aktar minn 16,000 familja rċivew il-ħlas taċ-childrens allowance qabel ma bdiet is-sena skolastika ġdida

IL-BAĠIT Sur Editur,

Wasal ukoll. Issa jrid jiġi ppubblikat sa nofs Ottubru, għax hekk hu l-amar talKummissjoni Ewropea.

Għalhekk irridu nobdu u nbaxxu rasna. Bl-ordni jew le, żgur li l-Ministeru talFinanzi dejjem ikun lest permezz tal-Ministru abbli li kontinwament jagħmel il-homework nazzjonali ta’ kif sejra l-ekonomija ta’ pajjiżna. F’dawn ix-xhur jibdew ħerġin il-proposti talkorpi kostitwiti, tal-unjins, entitajiet oħra u tal-Knisja (biex tkun daħlet fil-borma) biex il-ġid nazzjonali jiġi mqassam b’ġustizzja.

Jiena, bħala penzjonant, ukoll nippretendi xi ħaġa mill-kejk nazzjonali għax ‘Malta qatt ma rrifjutat qamħ’ u xi ħaġa fil-kont

Saru xogħlijiet estensivi ta’ tindif f ’ħames widien differenti

25 ta’ Settembru Tħabbar li fil-qasam talmanifattura, filwaqt li fl-aħħar ħames snin ta’ Gvern tal-PN kien hemm 2,000 sensja, fl-ewwel sentejn ta’ Gvern Laburista kien hemm żieda ta’ 400 impjieg full-time

biex it-tbatija fil-familji/ penzjonanti tiġi mirbuħa b’ritmu mgħaġġel. Issa wasal iż-żmien li l-batut jieħu ta’ fuq il-mejda u mhux il-frak.

Għalkemm jien penzjonant, nixtieq li l-ħaddiem jiġi mogħti lura l-leave tal-festi pubbliċi meta jaqgħu flaħħar tal-ġimgħa. Dan kien serq mill-amministrazzjoni preċedenti b’kompliċità ma’ min iħaddem. Dik li kienu qalu li hi proviżorja għal tliet snin, issa għaddew minn fuqha għaxar snin.

Dan hu l-baġit ta’ qabel tal-aħħar, għalhekk il-Gvern irid jagħti spinta oħra qawwija ’l quddiem biex il-baġit tal-2018 jgħaqqad il-kullana tal-progress talbaġits preċedenti.

IL-BATUT L-EWWEL, IL-BELT VALLETTA

KONTRA MALTA APPOSTA Sur Editur,

Jekk hemm min jaħseb, millġenerazzjoni żagħżugħa, li tal-PN orkestraw il-vot kontra Leo Brincat u Toni Abela fil-Parlament Ewropew biex jiskuraw lil Malta kienu każijiet li ġraw biss dan l-aħħar, sejjer imqarraq.

Fl-1976 il-PL taħt ilmexxej Dom Mintoff rebaħ l-elezzjoni tal-1976 b’maġġoranza ta’ voti kif ukoll ta’ deputati filParlament.

Madankollu, fl-1980, waqt konferenza fil-Portugall tal-partiti Demokristjani li tagħha l-PN kien membru, il-Viċi Kap talPN Guido de Marco f ’diskors li għamel kien ħeġġeġ lillgvernijiet Demokristjani biex ma jikkoperawx mal-Gvern Laburista.

Fis-snin tmenin tas-seklu li għadda l-Kap tal-PN Eddie Fenech Adami kien ħeġġeġ lill-investituri Ġermaniżi biex ma jinvestux f ’Malta taħt Gvern Laburista. Dan il-każ skandaluż baqa’ magħruf bħala ‘l-Malta File’.

Il-PN kien dam madwar 60 sena jiġġieled kontra l-ilsien Malti li n-Nazzjonalisti kienu jsostnu li hu tajjeb biss għallkċin, fejn saħansitra l-Kap tal-PN Nerik Mizzi kien dam sas-sena 1950 jikteb il-Malti fil-ġurnali tal-PN bl-alfabett Taljan. Daqstant il-PN kien kontra l-ilsien Malti.

Dawn huma ftit ferm mill-eżempji li juru biċċar kemm il-PN qatt ma kien nazzjonalist fejn jidħlu l-interessi ta’ Malta. Dawn l-eżempji juru ċar ukoll li għan-Nazzjonalisti l-partit

jiġi l-ewwel u qabel kull interess ta’ Malta.

X’differenza mill-għajta u l-ħidma ta’ Dom Mintoff ta’ “Malta l-Ewwel u Qabel Kollox”. M’għandi l-ebda dubju li taħt il-ħidma għaqlija u dinamika tal-PM Joseph Muscat il-ħidma tkun ta’ “Malta l-Ewwel u Qabel Kollox”.

Nispera u nawgura li anke fil-ġejjieni l-għajta u l-ħidma tal-PL u ta’ kull Laburist tkun ta’ “Malta l-Ewwel u Qabel Kollox”.

Il-pjanijiet djaboliċi politiċi wara bibien magħluqa u s-sefsif filwidnejn inħalluhom għanNazzjonalisti u l-Partit Negattiv (PN) tagħhom. ĊENSU W. MUSCAT, RAĦAL ĠDID

VJOLENZA DOMESTIKA Sur Editur,

24 ta’ Settembru

bankarju tiegħi hija dejjem apprezzata. Imma, jien tal-fehma li l-ewwel li għandhom igawdu millġid huma dawk l-aktar ’l isfel fis-soċjetà.

Mhux għax jien xi sinjur, però l-kmandament tiegħi hu li l-batut dejjem għandu jiġi ‘l-ewwel u qabel kollox’. Żewġ frażijiet famużi talPerit fis-snin sebgħin.

Fl-ewwel tliet snin ta’ Gvern Laburista l-ekonomija talpajjiż u x-xogħol kienu l-pernijiet primarji biex ilġid jitkattar, u tkattar aktar milli kien previst. Dan bittnaqqis fit-taxxi, li permezz t’hekk il-flus żdiedu filbwiet taċ-ċittadin, li ġġenera aktar kummerċ u fl-istess ħin xi ħaġa tidħol lura filkaxxa ta’ Malta. Għalhekk issa wasal iż-żmien li l-ġid għandu jitqassam minn isfel

Nistgħu nitkellmu fuq l-ugwaljanza għal xhur sħaħ imma jibqa’ l-fatt li mill-att fiżiku raġel huwa b’saħħtu iżjed minn mara. Raġel jista’ jaqla’ daqqa ta’ ħarta mingħand mara, imma r-ritaljazzjoni tiegħu tista’ tkun li jgħaddiha mit-tieqa. Dan, naturalment, huwa eżempju. Ħabiba tiegħi kien isawwata r-raġel, anke jekk l-ikel kien idum ma jsir.

Fl-aħħar telaq mid-dar u mar joqgħod mal-‘ħabiba’. Qabel ma telaq, iżda, qalilha li se jagħtiha l-akbar xebgħa, l-istil ta’ Mohammed Ali, meta jiġi lura. Il-ħabiba tiegħi marret tiġri għand il-pulizija iżda dawn qalula li ma jistgħu jagħmlu xejn dment li qalilha bil-kliem

biss. Baqgħet tgħix bil-biża’ għal snin twal għax il-pulizija, minflok kienu ta’ wens għaliha, bilkemm ma qalulhiex li trid tinstab imbikkma, imbenġla jew anke mejta biex isir xi ħaġa. Grazzi għall-Gvern Laburista dawn l-affarjiet ġew fit-tmiem u bis-saħħa ta’ konsultazzjoni pubblika bilKonvenzjoni ta’ Istanbul dawn l-affarjiet ġejjin fit-tmiem tagħhom. F’każi domestiċi jrid joħroġ barra l-aggressur.

Hawn irrid nagħmilha ċara li hawn nisa li jsawtu lir-raġel għalkemm dawn probabbli huma f ’minoranza.

Il-vjolenza domestika mhix aċċettabbli. Aħna ma ġejniex fid-dinja biex nissawtu. Lanqas annimal ma għandek isawwat, aħseb u ara bniedem! Dan

huwa disrispett enormi lejn il-bniedem uman. Għandhom jinħolqu xelters għallaggressuri għax, ngħiduha kif inhi, min hu f ’sensih ma jerfax idejh qisu qed joqtol fenek! Hawn vittmi li jżommu s-skiet, li jissawtu kuljum mingħajr ma jiddefendu lilhom infushom. Għandu jkollna soċjetà mingħajr vjolenza għax hemm ukoll l-imsejknin tfal li jaraw dawn ix-xeni. Tfal li m’għandomx jiġu esposti għal dawn l-affarjiet, preċiżament għax huma tfal u dak li jaraw meta jkunu żgħar jibqa’ magħhom tul ħajjithom. Millġdid, irridu soċjetà mingħajr vjolenza.

VALERIE BORG, IL-BELT VALLETTA

23

25.09.2016

kullhadd.com

CLAYTON CUTAJAR B.Ed (Hons.), M.Ed. fix-Xjenzi

Dari aktar mil-lum konna nisimgħu l-frażi: “Issa ggradwa, sib xogħol u tkun moħħok mistrieħ għal ħajtek kollha.”

Jien wisq nibża’ li din tal-aħħar m’għadhiex possibbli ladarba ngħixu f ’soċjetà bbażata fuq l-informazzjoni u l-bidla. Li kieku kellna naqblu fuq xi ħaġa li hija kostanti u persistenti fisseklu wieħed u għoxrin, din tkun il-bidla nnifisha. Il-bidla dejjem se sseħħ u dan ma nistgħux nevitawh. Ħajjet kull wieħed u waħda minnha huma ddominati

bix-xjenza u t-teknoloġija, li jbiddlu d-dinja li qegħdin ngħixu fiha b’rata mgħaġġla ħafna.

Kompjuters ġodda, makkinarju ġdid fil-postijiet tax-xogħol, appliances ġodda fil-kċina, tipi ta’ mobile phones ġodda, karti talidentità elettroniċi, ħlasijiet ta’ kontijiet online, użu tal-internet banking u affarijiet oħra jagħmlu dak li nafu llum inqas relevanti jumejn oħra. Sabiex wieħed ikun ċittadin attiv, ħaddiem produttiv u sodisfatt fuq livell personali, irid jinduna li t-tagħlim huwa

…U TASAL! FR MARIO ATTARD OFM Cap

Ħajti skola. Ħajtek skola.

Il-ħajja skola. Skola! Skola!

Skola! Tagħlima wara l-oħra.

Bi skop. B’melodija. Anke jekk, xi minn daqqiet, taf tkun selvaġġa. Imma…tibqa’ melodija.

Immaġina ftit. L-ispettaklu kien diffiċli. Il-kitarra ma baqgħetx taħdem aktar fuq ilpalk. Il-kantanta ma setgħetx tkanta waħda mill-għanjiet folkloristiċi, allura kellha tkanta oħra a capella, jew aħjar, bil-vuċi li l-Mulej żejjinha biha. Imma, oħroġ il-għaġeb, l-udjenza tgħidx kemm ħadet gost biha. U kemm ċapċpitilha! Tafu li ħassitha tielgħa l-ġenna!

Imbagħad waslet id-dar.

Uliedha l-bniet u ommha kienu għandha. Mela ppreparalhom. Ħaġa wara l-oħra. Ftit ħin għaliha biex tistrieħ. Grazzja

u mnalla jekk tlaħħaq tagħmel ftit faċendi. Bil-mod! Trid tagħmel prova oħra għal spettaklu ieħor! Kieku hekk biss ma jimpurtax. Il-bużillis hu li d-direttur artistiku tagħha jinsab marid ħafna.

Kellu jitlaq minn pajjiżu u jmur pajjiż ieħor biex jagħmel trapjant tal-fwied. Hi u sħaba lkoll inkwetati għalih. “Jekk jogħġbok Patri! Itlob għal saħtu miegħi.” Kollox sew!

Il-ħajja. Mimlija daqs bajda. Minn ħaġa għall-oħra.

Problemi. Problemi. Problemi.

Dan hu li qed ngħixu. Almenu dak li qed jidher fuq il-qoxra.

Imma l-ħajja hija daqshekk biss? Ma naħsibx. Irridu ninżlu aktar fil-fond. Hemm hi. Il-mara mħabbta b’tant affarijiet. Inċidenti. Li, almenu wħud minnhom, qatt ma kienet tistenniehom. Imma

dwar il-ħajja u għalhekk għandu jkun tul il-ħajja kif ukoll mifrux f ’kull aspett tal-ħajja.

Jekk wieħed ma jirrealizzax il-ħtieġa li jissieħeb f ’attivitajiet ta’ tagħlim tul il-ħajja, jista’ jispiċċa f ’sitwazzjoni fejn ilħajja ta’ madwaru qiegħda tinbidel b’rata mgħaġġla ħafna aktar minn kemm wieħed qiegħed jitgħallem.

Jista’ jkun li n-nies avvanzati fiżżmien jiġu affettwati aktar minn dan il-fenomenu. Dan għaliex dawn hemm ċans li jkunu ilhom li qatgħu milledukazzjoni obbligatorja.

It-tagħlim huwa proċess tul il-ħajja u akkumulazzjoni ta’ informazzjoni, ħiliet, kompetenzi u esperjenzi, u dan il-proċess ta’ learning, unlearning u relearning għandu jkun kontinwu.

Dan huwa l-veru tagħlim tul ilħajja. Infatti, il-Kummisjoni Ewropea tqis il-kompetenza ta’ Learning to Learn bħala waħda mill-kompetenzi ewlenin li kull adult għandu jkollu. Din ilkompetenza tista’ tinkiseb waqt iż-żmien tal-iskola obbligatorja, pjuttost kmieni fil-ħajja, kif ukoll waqt il-kumplament talħajja permezz ta’ edukazzjoni kontinwa. Dawn ir-raġunijiet u aktar isaħħu l-argument li wieħed għandu jkollu soċjetà mibnija fuq it-tagħlim u l-edukazzjoni, għax dawn huma wħud mil-miżuri ewlenin għassuċċess f ’kull aspett tal-ħajja.

L-edukazzjoni u t-tagħlim għall-adulti jkopri l-itwal żmien fil-proċess tat-tagħlim fil-ħajja ta’ persuna. Wara l-proċess tal-iskola obbligatorja,

l-edukazzjoni kontinwa għalladulti hija kruċjali sabiex wieħed isaħħaħ il-ħiliet tiegħu, isaħħaħ ħajtu b’mod personali, jifhem l-iżviluppi fix-xjenza u t-teknologija, ikompli jikber filkarriera tiegħu jew jerġa’ jidħol lura fid-dinja tax-xogħol. F’dan ir-rigward, wieħed jifhem kif l-istrateġija tal-Unjoni Ewropea għall-2020 tqis it-tagħlim u l-edukazzjoni tul il-ħajja bħala waħda mill-fatturi importanti fir-rigward ta’ diversi oqsma.

Miżuri li l-Unjoni Ewropea qiegħda twettaq, bħal Youth on the Move, An Agenda for New Skills and Jobs, EU Agenda for Adult Learning u Youth Guarantee jkomplu jsaħħu t-taħriġ, it-tagħlim u l-edukazzjoni fl-Ewropa.

L-istrateġija tal-Unjoni Ewropea għall-2020 timmira li sas-sena 2020 ir-rata ta’ studenti li jħallu l-iskola kmieni tinżel taħt l-10%, filwaqt li 15% tal-adulti fil-pajjiżi membri tal-Unjoni Ewropea jridu jkunu attivi f ’xi forma ta’ edukazzjoni għall-adulti. Filqasam tal-edukazzjoni għolja, l-istrateġija wkoll timmira li sas-sena 2020, 40% tan-nies li għandhom bejn 30 u 34 sena jkunu laħqu u lestew studji sallivell ta’ edukazzjoni terzjarja.

It-tagħlim mhux bilfors isir f ’istituzzjoni b’mod formali.

Fi kliem ieħor, it-tagħlim tul il-ħajja jsir ukoll b’mod kontinwu fil-ħajja ta’ kuljum skont l-esperjenzi li ngħaddu minnhom b’mod informali.

Kull wieħed u waħda minnha għandna nuru attitudni pożittiva għall-esperjenzi ġodda, niżviluppaw passjoni għat-tagħlim u għandna dejjem inkomplu ninvestu f ’soċjetà bbażata fuq l-edukazzjoni u t-tagħlim. Jekk dan isir, allura ma nieqfu nikbru qatt.

seħħew. F’daqqa waħda wkoll.

U x’għamlet?

Baqgħet għaddejja. Fil-ħajja rridu nitgħallmu nikbru filperseveranza.

Il-kwistjoni mhix sempliċiment il-kapaċità, imma l-perseveranza.

Niftakar li darba kont iltqajt ma’ persuna, mhix Maltija, u l-istorja tagħha mlietni b’kuraġġ kbir. Biex saret tabiba ħadet mas-seba’ snin. Kont nammiraha tistinka, tistinka, u tistinka sal-aħħar. Salinqas naqra. Il-povra ommha kienet tnixxfet bl-inkwiet tagħha. Madankollu, minkejja kollox, it-tifla baqgħet tistudja kemm tiflaħ. Kull riżultat li kienet iġġib, anke jekk uħud minnhom kienu minimi, kienet tifraħ bih, għax kienet taf kemm kienet stinkat għalih. U fl-aħħar, wara tant qtigħ il-qalb, kważi salpunt tal-kollass, waslet! Ma niskantax li x-xogħol tagħha ħiereġ minn qalbha, għax tat kollox. Tat dak kollu li kellha biex tgħix, u ħajjitha stess! Ġieli niltaqa’ ma’ nies li jaqtgħu qalbhom. Speċjalment meta jaraw problema wara

l-oħra ġejja fuqhom, donnhom ħalel jew imwieġ kbar f ’maltempata. Imma tibżax!

Il-baħar jaf jibnazza. Bħalma kien iħobb jgħid Mark Twain: “Ebda maltemp li qatt ġie u m’għaddiex.” Kull maltemp għadda. Għaddew għargħar u urugani, u saħansitra tsunamijiet! Il-baħar ikkalma.

L-art reġgħet ġiet f ’postha.

Fiż-żifna tagħha.

Mela għalfejn il-hassle? L-inkwiet bla bżonn? L-istorbju? Ħafna drabi fil-ħajja jkollna biss nistennew. Bħal dak li nqabad fix-xita. Ippanikja?

Le! Ħareġ l-umbrella.

U wara li x-xita waqfet reġa’ għalaqha.

Tgħidli: “Jikkritikawni?” Għidli llum lil min ma jikkritikawx. Ma’ ċertu nies inutli li tistenna t-tifħir u l-apprezzament mingħandhom. Nini nini sieħbi li se jasal. Ibqa’ santu ċert li ma jasal qatt! Anke wiċċhom donnu ħa l-qagħda li jitkerrah. Rari tarahom jitbissmu! U mhux bilfors jekk dejjem imgeddmin, x’kull waħda? Imma int ibqa’ agħmlilhom il-ġid! Anke jekk

ma jifhmukx!

Tgħidli: “Kelma għedt Sur Patri.” Iva sieħbi. U ħa nerġa’ ngħidhielek daqskemm ngħidha lili nnifsi kuljum: Perseveranza! Ħares lejn ixxemx u mhux lejn is-sħab sewdieni li, meta tarah, tħossu jqallagħlek l-istonku tiegħek.

Ibqa’ emmen li wara dak issħab lewn iċ-ċomb hemm ixxemx! Dik ix-xemx ħanina. Li tagħtina l-jum sbejjaħ. Għax ix-xemx Maltija ddawlu biex il-ħajja jagħtina.

Hawn hu l-vers li jagħtini s-saħħa! “Ħuti, għoddu kollox b’ferħ meta tħabbtu wiċċkom ma’ kull xorta ta’ tiġrib, għax għandkom tkunu tafu li t-tiġrib tal-fidi tagħkom inissel is-sabar. Ħallu li s-sabar ikollu l-milja tiegħu fikom, biex tkunu perfetti u sħaħ, bla ma jkun jonqoskom xejn… Hieni l-bniedem li jistabar fit-tiġrib għax, wara li jkun għeleb it-tiġrib, jaqla’ l-kuruna tal-ħajja li l-Mulej wiegħed lil dawk li jħobbuh” (Ġak 1:2-4.12).

Mulej, agħtini l-perseveranza sal-aħħar. Ammen.

24

25.09.2016

kullhadd.com

RAMONAPORTELLI TINTERVISTA LIL

STEVENCACHIA U JENNIFERBUSUTTIL

17-IL PAJJIŻ FI 322 ĠURNATA Dan l-aħħar sirt naf b’koppja Maltija li ddeċidiet li żżur 17-il pajjiż madwar id-dinja f ’temp ta’ 322 ġurnata. Filfatt, din il-ħolma twettqet minn Steven Cachia u Jennifer Busuttil.

Steven għandu 33 sena, u l-passatempi favoriti tiegħu huma l-ivjaġġar u l-futbol. Jennifer għandha 30 sena u l-ikbar passatemp tagħha bla dubju huwa s-safar. Ilhom flimkien għal dawn l-aħħar erba’ snin.

Bdejt din l-intervista billi staqsejthom meta kien li żaru dawn il-pajjiżi kollha wara xulxin, u kif iddeċidew li jħallu kollox warajhom u jmorru. “Konna ilna nitkellmu u naħsbuha biex insiefru waħda fit-tul flimkien.

Fil-bidu bdejna niftiehmu biex nitilqu f ’Diċembru li għadda, però f ’Jannar jien kelli ġurnata ħażina fuq ix-xogħol u għedt lil Jennifer li missna ma noqogħdux naħsbuha iżjed u naqbdu u nitilqu. Wara nofs siegħa kkonvinċejtha! Ma sibniex daqshekk problema biex inħallu kollox warajna u nitilqu għax din kienet ħolma tat-tnejn li aħna u konna nafu li se jiddispjaċina ħafna jekk ma nagħmluhiex,” qalli Steven.

Fil-fatt, il-pajjiżi li żaru matul din l-avventura kienu l-Filippini, il-Korea t’Is sfel, iċ-Ċina, Hong Kong, il-Ġappun, it-Tajwan, ilMalasja, Singapore, l-Indoneżja, il-Vjetnam, il-Laos, il-Kambodja, Fiji, New Zealand, l-Awstralja, it-Tajlandja, u l-Belġju.

Proprjament skoprejt li t-tir tagħhom kien li jdumu erba’ mitt ġurnata infila msiefra jduru d-dinja. B’hekk ridt inkun naf għaliex waqfu qabel. Jennifer sostniet: “Li nagħmlu 400 ġurnata kien target naqra ottimist.

Fil-verità, l-unika limitazzjoni li kellna kien it-tieġ ta’ ħija li kien se jsir xi xahar wara l-400 ġurnata, għalhekk għedna li

l-iktar li nistgħu ndumu huwa 400 ġurnata, u iktar kemm indumu iktar aħjar. Qabel tlaqna, ovvjament, qrajna ħafna blogs u kellna idea tajba ta’ kemm jista’ jiswiena kull pajjiż u konna nafu wkoll li probabbli ma jservuniex il-flus li kellna mfaddla biex nagħmlu 400 ġurnata. Però qatt ma konna ċerti jekk hux biħsiebna naħdmu l-Awstralja jew f ’xi post ieħor, għalhekk ma konniex nafu x’se jiġri eżatt.”

Qabel ma mort għal din l-intervista, kont naf ukoll li kienu waqfu mix-xogħol sakemm kienu qed iduru d-dinja.

Naturalment, xtaqt inkun naf kif kampaw u kif irnexxielhom jieħdu vaganza ta’ dan it-tip daqshekk fit-tul. “Għamilna naqra riċerka dwar il-pajjiżi li konna se nżuru, u ħadna idea tajba dwar kemm tiswa l-ħajja hemmhekk. Imbagħad, għamilna baġit riġidu; Peżempju, fil-Filippini stajna nonfqu €30, fil-Ġappun €50, Fiji €70, dejjem ir-ras kuljum. Dawn kienu jinkludu kollox, millakkomodazzjoni għall-ikel, trasport, eċċ. Iddeċidejna li bħala lukandi ma noqogħdux infittxu postijiet lussużi, u bħala ikel konna nieklu tajjeb imma ma konniex immorru f ’ristoranti għoljin ta’ kuljum.

L-importanti għalina kien li nagħmlu l-attivitajiet u naraw il-postijiet kollha li ppjanajna,

jiswew kemm jiswew. Ikel u 24/7 għal żmien fit-tul. Ma kellix lukandi sbieħ ma kinux prijorità. idea kemm tista’ tkun stressanti Żammejna rekord ta’ kull ħaġa xi kultant. Ġieli, meta kien li konna nixtru u nonfqu, u kull ikollna xi ġurnata sħiħa vjaġġar filgħaxija kont nikkalkula kemm b’tal-linja, it-tnejn li aħna konna fadlilna flus għal dak il-pajjiż,” nkunu naqra skomdi u malsostna miegħi Steven. inqas intopp konna ninfexxu Fil-fatt, hawn kompliet Jennifer, f ’xulxin. Sirna nafu l-karattru li żvelat li Steve kellu fissazzjoni ta’ xulxin 100% tista’ tgħid u, li l-baġit li ppjanaw mhux biss fil-verità, illum nifhmu ħafna ikun gwida li jippruvaw iżommu iktar lil xulxin,” kompliet tgħid miegħu, imma li jagħmlu minn Jennifer. kollox biex ma jaqbżuhx.

Immaġinajt li matul din “Kien jikteb kull ħaġa li nixtru l-avventura ltaqgħu ukoll ma’ u filgħaxija jagħmel il-kontijiet diversi persuni, speċjalment li ma jmurx ikun hemm xi 10 meta kont naf li użaw ħafna ċenteżmi differenza!” tbissmet l-couchsurfing u ltaqgħu ma’ Jennifer. xi familjari millTa’ min jgħid Awstralja.

Filli matul din fatt, Steven Ma jiddispjaċina l-avventura ikkonfermali xejn li nfaqna q a b d u li kienet b’kollox l e w wel €15,000 kull 40 titjira. darba li użaw ilwieħed; anzi coachsurfing. nħossu li kienu Immaġinajt “ H u wa li kellhom servizz fejn l-aqwa investiment jippjanaw itint tfittex li qatt għamilna titjiriet minn persuna li tista’ qabel ma telqu tospitak għal minn Malta. Ħallejt numru ta’ ġranet f ’idejhom sabiex jgħiduli mingħajr ma tħallasha. kif irnexxielhom iqassmu u Iltqajna ma’ ħafna nies b’dan iljallokaw il-ħin għal dan kollu. mod, u għamilna ħafna ħbieb “L-uniku titjiriet li bbukkjajna ġodda. Ma tridx tkun tost u tuża minn hawn Malta kienu l-one way lil dawn in-nies biex tipprova ticket għall-Filippini, it-titjiriet tiddobba akkomodazzjoni interni fil-Filippini stess, kif b’xejn. Aħna konna nieħdu gost ukoll it-titjira għall-Korea t’Isfel noqogħdu nitkellmu magħhom għax inzertajna sibna titjira rħisa. u nitgħallmu dwar il-kultura Konna nibbukkjaw it-titjiriet tagħhom.” qisu xahar qabel.

Min-naħa tagħha, Jennifer Immaġinajt ukoll li kellhom xi sostniet li meta kienu l-Awstralja tensjonijiet waqt din l-avventura marru għand familjari tagħha u ma nimmaġinax li kollox kien kif ukoll ta’ Steve. “Konna ward u żahar; b’hekk ħallejt ffortunati li jien għandi żijiet f ’idejhom biex jaqsmu xi f ’Melbourne u fi Queensland, esperjenzi milli kellhom. “Le, filwaqt li Steve għandu familjari mhux ferħ u daħk biss kellna. f ’Sydney, allura stajna nqassmu Qatt ma kont għext ma’ persuna ż-żmien għand iz-zijiet. Ħafna

mill-familjari ltqajna magħhom għall-ewwel darba.”

Fl-aħħar nett ħallejt f ’idejhom sabiex jgħaddu messaġġ lillqarrejja tal-gazzetta KullĦadd.

“Il-ħajja qasira wisq biex ixxewqat li jkollok ma tippruvax twettaqhom illum qabel għada.

Inħoss li l-esperjenzi u l-memorji li għamilna matul din is-safra se nibqgħu ngħożżuhom għal dejjem. Esperjenza li kabbritni u għamlitni nħares lejn il-ħajja b’mod differenti, fejn naprezza iktar il-ħajja sempliċi u l-affarijiet żgħar li xi kultant fil-ħajja mgħaġġla tal-lum lanqas biss nagħtu kashom. Apparti minn hekk, ċertu tracks u muntanji li tlajna ma nimmaġinanix nagħmilhom ta’ 50 sena, għalhekk ideali safra simili tagħmilha meta tkun għadek flaħjar tiegħek!

Ma jiddispjaċina xejn li nfaqna €15,000 kull wieħed; anzi nħossu li kienu l-aqwa investiment li qatt għamilna. Kull meta nitkellmu dwar din is-sena u naraw irritratti nimtlew bil-ferħ. Dejjem se jkun hemm raġunijiet biex inti ma tagħmilx xi ħaġa bħal din, u l-iżjed waħda li nisma’ tkun minħabba x-xogħol. Però, fl-opinjoni tiegħi, ix-xogħol mhux kollox fil-ħajja u nħossu li, kieku qtajna qalbna u bqajna Malta, kien jiddispjaċina għal għomorna,” sostnew Steven u Jennifer.

Aktar informazzjoni dwar l-avventura tagħhom tista’ tinkiseb mill-paġna h t t p : / / w w w. f a c e b o o k . com/400daysofsummer li ħolqu huma stess xi xahar wara li telqu minn Malta. Sfortunatament, waqt li kienu msiefrin kellhom il-ħsara fil-blogg, u issa qed jerġgħu jtellgħu l-informazzjoni bil-mod.

25

25.09.2016

kullhadd.com

STAĠUN ĠDID GĦAT-TEATRU MANOEL, B’IKTAR PRODUZZJONIJIET Intervista minn KELLY PEPLOW Fadal biss ħamest ijiem biex jiftaħ l-istaġun teatrali l-ġdid, fejn kull teatru, kbir jew żgħir, jagħti l-ispettakli ġimgħa wara ġimgħa lilludjenza lokali.

Meta nitkellmu fuq il-qasam teatrali f’Malta, dlonk naħsbu f’ismijiet kbar bħal Karmen Azzopardi, Lino Mintoff, jew Josie Coppini.

Iżda, iktar minn hekk, moħħna mill-ewwel imur fil-ġojjel mistur fi triq dejqa fil-kapitali fejn, dawn l-atturi li semmejt u ħafna oħrajn qabilhom u warajhom, nistgħu ngħidu li qattgħu nofs ħajjithom fih.

It-Teatru Manoel huwa teatru ħaj, armat b’faċilitajiet li jagħmlu l-esperjenza talprodutturi u l-atturi waħda ferm iktar trankwilla. Min jaf kemm-il darba rajna xi produzzjoni u bqajna mistagħġba b’dak li

Mill-avvenimenti kollha li se naraw f ’dan l-istaġun, taħseb li hemm uħud minnhom li se jattiraw iżjed nies? Pereżempju, dramm tradizzjonali jattira iżjed nies minn opra?

Iva, hemm ċertu produzzjonijiet li jappellaw għal ċerti udjenzi, u oħrajn li huma iktar niche, biex ngħid hekk. Li nista’ ngħid il-pantomima tal-Milied, pereżempju, għandha outreach kbira ħafna. Kull lejl ikun mimli. Ċertu produzzjonijiet oħrajn forsi jkollhom ftit inqas nies li jattendu, però aħna nagħmlu sforz li kull produzzjoni li ntellgħu nagħtuha exposure biex kemm jista’ jkun l-udjenzi jkunu bil-ħafna.

Rajt differenza fl-aħħar snin fit-tip ta’ udjenzi li jattendu? Fejn qabel forsi kienu joqogħdu lura milli jiġu t-teatru; kien hemm żieda fl-ammont ta’ żgħażagħ li jattendu għall-produzzjonijiet?

Iva, fl-aħħar tliet snin aħna qed intellgħu plays ma Staġun Teatru Malti, drammi ġodda bil-Malti għall-ewwel darba wara għoxrin sena. Intlaqgħu tajjeb ħafna u qed nattiraw anke żgħażagħ li qed jiġu u jimlew is-sala għal dan

rajna hekk kif fetaħ is-siparju. Nistagħġbu kif l-atturi kultant joħorġu minn taħt il-palk permezz ta’ trap-door. Nistagħġbu bil-fatt li, minkejja li huwa palk pjuttost żgħir, dejjem ittrasforma ruħu f’dar privata, fi triq Maltija, f’kerrejja, u f’ħafna sitwazzjonijiet differenti minn żminijiet differenti.

It-Teatru Nazzjonali kien, għadu, u jibqa’ l-protagonist kulturali f’Malta, li bħal kull teatru ieħor se jiftaħ staġun ippakkjat fl-1 ta’ Ottubru. It-teatru se jesponi diversi rkejjen differenti filqasam teatrali. Fost dawn il-produzzjonijiet

it-tip ta’ produzzjonijiet.

insibu l-opra Orpheus and the Underworld, id-drammi Hebuka u Irbaħt il-Lottu, Junge Philharmonie Wien in Concert, u ħafna oħrajn.

Meta s-siparju jagħlaq fuq l-istaġun 2016/2017 f’Ġunju, itTeatru Manoel se jkun ospita udjenzi ikbar f’dawn it-tmien xhur minn staġuni ta’ qabel.

Fil-platea tat-teatru mibni fis-seklu tmintax għall-Gran Mastru de Vilhena, tkellimt maċ-Chairman MICHAEL GRECH dwar x’hemm lest għall-istaġun li ġej, is-simboliżmu ta’ dan il-ġojjel filqalba tal-Belt Valletta, u l-qasam teatrali f’Malta li, bil-mod il-mod, qed jikber.

importanti, u bil-finanzi li gallarija, u studenti jkollhom għandna dejjem nagħmlu roħs fil-biljetti. Żgur li hija sfida li tiffaċċjaw ħilitna biex xorta dejjem ikollna kull sena biex dejjem produzzjonijiet ta’ kwalità.

Nafu li sar xi xogħol ta’ iżżommu kollox frisk u restawr f ’xi nħawi tat-teatru. tibqgħu tattiraw in-nies meta Snin ilu konna smajna li X’involva dan ix-xogħol? l-istaġun huwa daqshekk t-teatru rari jagħmel qligħ. twil. Kif tindirizzawha din?

Għadna fl-istess sitwazzjoni? Iva, das-sajf komplejna l-proġett ta’ restawr tal-faċċata Aħna jkollna applikazzjonijiet Is-sitwazzjoni tjiebet u qed li matul iż-żmien sofriet ħafna kemm irridu u trid tkun oġġettiv naraw sitwazzjonijiet fejn ċertu intervenzjonijiet u li ma kinux u żżom l-istandards li diġà produzzjonijiet qed ikollhom hemm meta nbiet fi żmien għandek kif ukoll l-innovazzjoni. iktar qligħ. Ovvjament hemm de Vilhena. Aħna għamilna oħrajn li, tagħmel kemm tagħmel, r-riċerka biex din inġibuha Kif jirreaġixxu l-applikanti dejjem se jintilfu l-flus minħabba kif kienet oriġinarjament. Isli ma taċċettawlhomx n-natura tal-produzzjoni. Imma, sena l-oħra għamilna l-ewwel produzzjoni? Kif tiġġudikaw? b’mod ġenerali, is-sitwazzjoni u t-tieni sular, u din is-sena finanzjarja hija ferm iktar feliċi wasalna għall-pjan terran. SalNaħseb li meta wieħed jagħmel milli kienet! aħħar ta’ dan l-istaġun nixtieq li applikazzjoni huwa ben nlestu il-faċċata kollha. konsapevoli għall-fatt li mhx Meta nitkellmu dwar neċessarjament se tkun aċċettata finanzi, hemm ukoll il- Kemm sewa dan il-proġett u dik il-produzzjoni. Hemm but tal-udjenza. Taħseb li kif iffinanzjajtuh? ħafna elementi li nikkunsidraw, l-produzzjonijiet fit-Teatru fosthom elementi artistiċi, Manoel joffru prezzijiet Madwar €200,000 – parti l-innovazzjoni u l-bżonn li għall-but ta’ kulħadd? Jew ma minnu ġie ffinanzjat mill-Gvern jkollna kalendarju bilanċjat tridux lil kulħadd jattendi? permezz ta’ żieda fil-line vote għal dak li jirrigwardja d-diversi tagħna ta’ spejjeż kapitali, u ġeneri artistiċi li ntellgħu tul Assolutament iva – iva, irridu lil parti minnu ffinanzjat minn is-sena. kulħadd, anzi rridu u qegħdin diversi sponsorships ta’ entitajiet inkabbru l-udjenzi sena wara privati.

X’taħseb li hija l-ikbar sfida sena u iva wkoll li l-prezzijiet tas-settur kulturali f ’Malta, huma għall-but ta’ kulħadd Semmejt proġett ambizzjuż b’mod partikolari dak għax kull produzzjoni għandha ieħor. X’inhu? teatrali? prezzijiet li jvarjaw. Il-prezz talbiljetti jiddependi wkoll mill- Iva, applikajna għal fondi Dejjem hemm problema ta’ post li wieħed jagħżel, il-prezz Ewropej biex inkunu finanzi. Is-settur kulturali hu ta’ biljett fil-platea, pereżempju, nistgħu mmexxu proġett ta’ dak li hu; għandu missjoni huwa iktar minn dak ta’ ġol- klimatizzazzjoni billi ninstallaw

sistema li taħdem b’filtrazzjoni tal-ilma biex it-temperatura ta’ ġot-teatru tinżamm kostanti tul is-sena kollha. Jien dejjem ngħid li fix-xitwa l-intern tat-teatru jkun qisu friża, u fis-sajf ma tistax tidħol minħabba s-sħana.

B’din is-sistema fix-xitwa nkunu nistgħu ninfiltraw ilma sħun, u fis-sajf ilma kiesaħ.

Tispjegalna ftit kif se jirnexxilkom tagħmlu dan kollu mingħajr ma ssir ħsara lit-teatru?

Il-proċess jirrikjedi intervent minimu għax jinvolvi l-installar ta’ pajpijiet żgħar tar-ram madwar it-teatru, li minnhom se jgħaddi l-ilma. Se nneħħu l-art tal-platea li tpoggiet fis-snin sebgħin u li hija taċċeramika u m’għandha x’taqsam assolutament xejn mat-teatru.

Minflokha se nqiegħdu art talinjam kif kienet originarjament.

Fejn qed tara lit-Teatru Manoel b’rabta ma’ Valletta 2018?

Naħseb li t-teatru nazzjonali jistħoqqlu rwol ewlieni għal din is-sena daqshekk importanti u nittama li l-proġett ikun tlesta u b’hekk inkunu f ’pożizzjoni li ntellgħu kalendarju artistiku li jkopri s-sena kollha.

26

25.09.2016

kullhadd.com

reċensjoni tal-

KTIEB

EL SAKR IL-FURBAN MALTI Bil-ktieb ġdid, Il-Furban Malti El Sakr iżur il-Karibew, mitbugħ minn HORIZONS, l-awtur Sebastian Debono jirnexxilu jgħaqqad triloġija ta’ rumanzi mimlijin b’avventuri varji u eċitanti kif ukoll b’diversi karattri kkuluriti.

Fl-ewwel rumanz, Il-Furban Malti El Sakr, naqraw kif lejla waħda l-ħajja ta’ Pietru, żagħżugħ mimli enerġija u ħeġġa għall-ħajja, tinbidel ta’ taħt fuq tort ta’ intriċċi żienja ta’ kavallier imqarqaċ. Huwa jsib ruħu ltim u skjav marbut ma’ moqdief f ’xini tal-Ordni ta’ San Ġwann fi żmien il-Gran Mastru Juan d’Omedes. Wara ħafna tiġrib u avventuri, Pietru jikseb il-laqam ta’ El Sakr (Is-Seqer) għal qlubitu u saħansitra jsir Aga (ħakem) ta’ Lahar, saltna mdaqqsa qrib l-Alġerija. Hawn huwa jkompli t-tradizzjoni li jixtri u jbigħ ilsiera għas-suq Amerikan u dak Ewropew. Jiżżewweġ lis-sbejħa Seyeta, imma, meta din tmutlu tort ta’ saħħar-tabib rgħib, Pietru jintefa’ b’ruħu u b’ġismu għallħajja ta’ furban. Dal-kursar Malti ma jafx x’inhu biża’, la waqt tempesti qliel u lanqas waqt rewwixti jew attakki ħorox minn iġfna mgħammrin sa snienhom bl-aqwa kanuni. Meta jasallu ħjiel li l-kavallier li sqieh tant imrar laħaq kommendatur ta’ biċċa art fi Spanja, Pietru jfaqqas pjan biex jiżbranah, għalkemm l-għadu għandu fortizza mdaqqsa mħarsa minn bosta suldati.

It-tieni rumanz, Il-Furban Malti El Sakr u l-Assedju tal-1551, jibda

b’Sinan, il-Paxà tal-Alġerija, u Dragut, magħruf bħala t-Terrur tal-Insara, iħajru lill-Aga El Sakr u lill-Aga Murad jingħaqdu magħhom ħalli jeqirdu darba għal dejjem lill-Kavallieri talOrdni ta’ San Ġwann f ’Malta u Tripli, skont amar tal-Imperatur Tork innifsu, Suleyman il-Kbir.

Din l-istedina saret billi El Sakr kien Malti waqt li Murad kien ilħakem ta’ Tajura, provinċja qrib Tripli. Wara li qerdu l-Port ta’ Messina, madwar 10,000 pirata ħorox ta’ Barbarija u gwerrieri gwappi Torok issoktaw ibaħħru lejn Malta fejn żbarkaw filPort ta’ Marsamxett fit-18 ta’ Lulju 1551. L-għedewwa dlonk intefgħu jħebbu mill-art u millbaħar għall-Forti Sant’Anġlu, il-Birgu, Bormla u l-Isla. Telgħu wkoll jassedjaw l-Imdina, minn fejn, ħaġa tal-iskantament, niżlu malajr malajr b’denbhom bejn saqajhom, imbarkaw fuq l-iġfna u dlonk bewġu jattakkaw lil Tripli. Imma għaliex saret din l-irtirata meta din kienet tfisser għajb kbir għalihom ilkoll?! Għaliex ġie sparat kanun minn San Pawl il-Baħar?

Għaliex Dragut ma telaqx ma’ sħabu biex mar Għawdex ħalli jaħtaf il-popolazzjoni tagħha?

Ovvjament, il-perċimes makakk u rżin kien El Sakr li, wara xi jiem jittituba fih innifsu bejn ilġibda lejn sħabu l-pirati u dik lejn ħutu l-Maltin u l-Għawdxin, bejn l-imħabba għal pajjiżu u l-mibegħda għall-kavallieri, ma ħalliex lill-għedewwa talGżejjer Maltin jagħmlu kulma

jfettlilhom. Mhux ta’ b’xejn li l-istess Karlu V, l-Imperatur Spanjol li għadda l-Gżejjer Maltin lill-Ordni tal-Kavallieri, bagħat għalih biex jifraħlu għassehem kuraġġuż tiegħu f ’dan l-assedju tal-1551.

It-tielet rumanz, Il-Furban Malti El Sakr iżur il-Karibew, jaqbad eżatt minn fejn jintemm it-tieni wieħed. Karlu V, l-Imperatur

ta’ Spanja, iltaqa’ ma’ dal-pirata qalbieni u tal-galbu, li sfida u seħħlu jegħleb lir-Rajjes Dragut, il-kapudan tal-kursari ta’ Barbarija u t-terrur ardit tal-baħħara Nsara. L-Imperatur ilaħħaq lil Pietru Konti ta’ Orense u jibda jtella’ u jniżżel ilaħħqux ammirall tal-flotta Spanjola fil-Mediterran, minflok ix-xwejjaħ Andrea Doria li issa kien ħsiebu li jirtira

għalkollox f ’Ġenova, art twelidu.

Tassew li x-xitan m’għandux ħalib! L-Inkwiżitur ma kienx jaqbel mal-pjan tal-Imperatur, u jagħżel tliet assassini skifużi mħarrġin ħafna fl-użu tas-sejf mill-iskwadra tal-Hermandad, korp fula maqsuma ma’ dak talMuskettieri tar-Re ta’ Franza, u jibgħathom jintimidaw lil Pietru.

La dawn u lanqas ħaddieħor ma jirnexxilhom, għax isibu f ’Pietru għadma iebsa! Però, biex iżomm il-paċi mal-prelat ekkleżjastiku, l-Imperatur jibgħat lil Pietru u lill-Ambaxxatur Alvaro Perez jaqsmu l-Atlantiku, oċean vast u ftit li xejn konoxxut, sabiex jaqduh f ’missjoni diplomatika fl-hekk imsejħa Spanja l-Ġdida fix-xaqliba tal-Baħar Karibew.

Dawn l-artijiet kienu skoperti ftit snin biss qabel minn esploraturikonkwistaturi, bħal Cristoforo Colombo, Hernán Cortés u Nuño Beltrán de Guzmán.

Waqt iż-żjajjar tagħhom fiddiversi kolonji u speċjalment fil-Messiku, l-avventuri ma jonqsux. Kif jistgħu jonqsu meta El Sakr u ċ-ċorma tiegħu jiltaqgħu wiċċ imb wiċċ ma’ sriep li kapaċi jibilgħu żiemel sħiħ, ma’ Indjani slavaġ kannibali, ma’ ħallelin ħorox kemm fuq l-art u kemm fuq il-baħar, kif ukoll ma’ gwerrieri eroji bħal El Lobo u El Tigre li jagħmlu ħilithom biex jindukraw lill-imsejkna Messikani mill-krudeltà ta’ sidien Spanjoli kiefra?!

Dawn it-tliet rumanzi huma pjuttost imfawrin b’avventuri kif ukoll b’xi ċajtiet f ’waqthom.

Mistoqsija: Kemm-il rumanz ħareġ s’issa mis-sensiela El Sakr?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ONE Complex A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu il-ktieb: Il-Furban Malti El Sakr. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 2 ta’ Ottubru.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb mil-ONE Complex, il-Marsa, billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluż festi pubbliċi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb Ramon u Sardinellu huwa: D. DEBONO – is-Siġġiewi

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

01

Ġemma’ l-kupuni ta’ ħames ġimgħat wara xulxin kif ukoll wieġeb il-mistoqsija marbuta mal-aħbar ewlenija u ibgħathom f’daqqa lil: KOMPETIZZJONI €100, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000

Mistoqsija: Kemm se ddum miftuħa l-konsultazzjoni dwar il-masterplan ta’ Paceville?

It-tweġiba: Isem: Numru tat-telefown:

Indirizz:

27

25.09.2016

kullhadd.com

AVVIŻI KLASSIFIKATI ­­­­SERVIZZI

Investigazzjoni privata: żwiġijiet, għerusija u relazzjonijiet oħra, DNA forensic tests, tfal maħtufin minn Malta, każijiet ċivili, każijiet oħra fil-Qorti, problemi f ’kumpaniji jew negozju.

Nagħmlu xhieda fil-Qorti.

Naħdmu f ’Malta u anke barra.

Għal appuntament ċemplu 7959 0000. Email: info@ privateinvestigationmalta.com Care and Cure Group Ltd: infermiera mħarrġa, caring assistants, nannies, nies imħarrġin biex iżommu kumpanija, għajnuna fid-djar u night sitters. Servizz ta’ 24 siegħa, Għandna wkoll għallkiri: wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds.

Għal aktar informazzjoni ċempel fuq dawn in-numri: 2137 6946/9947 0178.

AFFARIJIET GĦALL-BEJGĦ Aħna nixtru kollox, bħal għamara, fajjenza, arloġġi, figurini, muniti, midalji, u kull ħaġa oħra tad-dar.Ċemplu fuq 2147 0128/2123 7597/9986 9519.

Għandna varjetà kbira ta’ arloġġi bħal Tissot, Citizen, Casio, Michael Kors, Fossil, Esprit, Festina u Q&Q. Issibilna wkoll arloġġi ta’ malħajt, żveljarini u selezzjoni ta’ cuckoo clocks mill-Black Forest.

Noffru servizzi rigward tiswija ta’ kull tip ta’ arloġġ kif ukoll nibdlu batteriji, ċineg, naqtgħu kull forma ta’ ħġieġa, eċċ. Għal dawk l-arloġġi tajbin għallilma, noffru s-servizz ta’ water pressure test waqt li tistennew għalih. Nispeċjalizzaw ukoll fuq tiswija ta’ grandfather clocks u kull tip ta’ clock. It-tiswija hija bil-garanzija.

Għal aktar informazzjoni żur is-sit: www. expresswatchrepairs.com jew irrikorru 110, Triq il-Kungress Ewkaristiku, il-Mosta. Ċempel 2141 7235.

XOGĦOL U MANUTENZJONI Installazzjoni u tiswija ta’ aerials tat-televiżjoni. Offerti vantaġġużi fuq sistemi tassatellita u fuq l-Android TV Boxes. Ċempel fuq 2148 6211.

aħna għandna s-soluzzjoni.

Nispeċjalizzaw f ’waterproofing membrane u liquid membrane fuq bjut, appoġġi, btieħi, basements, eċċ. Nużaw materjal ta’ kwalità kollu ċċertifikat b’10 snin garanzija. Għal stima b’xejn ċempel 7908 6715.

ninsa d-deni kollu li jsir kontra tiegħi, li f ’kull mument ta’ ħajti tkun maġenbi. F’din it-talba qasira nixtieq nirringrazzjak ta’ dan kollu, waqt li nikkonferma mill-ġdid li qatt ma ninfired minnek, anke quddiem l-illużjonijiet materjali. Nixtieq li nkun miegħek fil-glorja ta’ Tiswija u installazzjoni ta’ dejjem. Grazzi għall-ħniena estensjonijiet tat-telefowns għal kull tip ta’ linji fissi. Ċempel fuq 7993 0419.

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Ħal Qormi, jispeċjalizzaw f ’xogħol ta’ waterproof membrane, damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz moderat. Ċempel 2148 8972, 2143 8326, 9944 5527 jew 7981 2784 jew żur is-sit www.wpmalta.com AVVIŻI OĦRA Paul & Waters – The Perfumery. Għall-aqwa ditti ta’ fwejjaħ, oriġinali u blorħos prezzijiet f ’Malta, żur il-ħwienet ta’ Paul & Waters – The Perfumery. Il-ħwienet tagħna tal-Fgura, il-Mosta, Ħal Qormi u Raħal Ġdid ikunu miftuħin kuljum mid-9.00am san-12.30pm u mill-4.00pm sas-7.00pm. Paul & Waters Free Delivery Service. Ċempel 2766 3361.

AGR AUTO JAPANESE PARTS għall-karozzi: Inbigħu kull tip ta’ parts ta’ karozzi Ġappuniżi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru.

Huma wkoll importaturi ta’ żjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches, eċċ.

Parts ġenwini. Għal aktar informazzjoni ċempel 2144 6839 jew 9947 4504.

Fax: 2147 0295. Email: alex@ agrautoparts.com Nigret Night Club and Restaurant, Labour Ave, irRabat, Malta. Naċċettaw riservazzjonijiet għal coffee mornings, lunches u dinner dances u kull okkażjoni oħra.

Miftuħin fil-weekends, lejla Maltija b’differenza kull nhar ta’ Ġimgħa. Nhar ta’ Sibt mużika għal kulħadd ma’ Franz Grech. Inservu wkoll take-away fil-weekends.

Naċċettaw riservazzjonijiet għal kull okkażjoni. Għal aktar informazzjoni ċempel 2145 4858/2145 4908/7945 4908.

Tistgħu żżuru s-sit elettroniku www.nigretnightclub.com jew www.nigretnc.com

Varjetà ta’ ħwat, ħoroż, kanali tal-ilma, ċangatura qadima jew ġdida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Ċempel lil Jason fuq TALBA LILL-ISPIRTU in-numru 2143 2352 jew 9947 S-SANTU: Int li ssolvi 7167. l-problemi kollha, dawwal ittoroq kollha tiegħi biex nikseb Għal kull tip ta’ problema ta’ dak li neħtieġ. Inti li tajtni moffa jew bjut jagħmlu l-ilma d-don divin biex naħfer u

tiegħek lejja u lejn dawk li jiġu minni.

Din it-talba għandha tingħad tlett ijiem wara xulxin. Wara tlett ijiem it-talba tkun maqlugħa, anke jekk għall-bidu tidher diffiċli. It-talba għandha tkun ippubblikata mill-ewwel wara li tinqala’ l-grazzja, bla ma tissemma’ x’kienet.

Nanny/housecarer needed full time. Must be prepared to work flexible hours according to schedule given. Candidates between 26-40 years.

Email: clare075@gmail.com

28

25.09.2016

kullhadd.com

MIN IĦASSAR U MIN IWASSAL EDITORJAL

Fuq in-naħa l-oħra kienet ġimgħa li wriet kemm għandna Prim Ministru li jasal; mhux biss fejn jixtieq hu iżda, fuq kollox, fejn irid il-poplu

L-istaġun tas-sajf intemm u reġa’ beda jiżdied irritmu wkoll fl-arena politika. Mhux għax naqas bil-bosta matul is-sajf, bil-Gvern baqa’ għaddej bil-ħidma tiegħu u l-Partit Nazzjonalista jwebbel b’elezzjoni ġenerali.

Iżda l-ġimgħa talIndipendenza dejjem tkun waħda importanti għażżewġ mexxejja.

Il-Kap tal-Partit N a z z j o n a l i s t a tradizzjonalment ikun involut fil-festi talIndipendenza filwaqt li l-Prim Ministru jkun impenjat bix-xogħol tanNazzjonijiet Uniti, fi New York. Hemm tittieħed l-okkażjoni biex isir ukoll xogħol ieħor bħal numru ta’ laqgħat bilaterali.

Fuq kollox, kienet ġimgħa fejn rajna differenza kbira bejn min qed imexxi l-pajjiż u jwasslu biex jilħaq miri ġodda u min qed imexxi partit li għadu ma jistax isib saqajh tant li l-iktar politika li juża hi dik li, biex jipprova jasal qabel, jipprova jħassar dak li għamel ħaddieħor.

Forsi qatt daqs din ilġimgħa ma indunajna fl-istess perjodu kemm hemm differenza bejn Joseph Muscat u Simon Busuttil. Dan tal-aħħar għamel jiem jitkellem fuq il-Fosos dwar kemm hu kburi li d-deputati tiegħu vvutaw kontra nominat Malti fl-Ewropa. Fl-istess ħin, kompla jispikka għallmod kif jipprova jirkeb fuq kull karru li jaħseb li jista’ jagħtih ftit vantaġġ għax tkun qed titlissen xi kelma kontra l-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Hija xi ħaġa li dehret ċara wkoll fid-diskors ewlieni tiegħu fil-mass meeting fejn ipprova jitkellem fuq kollox u fuq kulħadd, iżda l-uniċi proposti konkreti kienu biss dawk li l-Gvern diġà qal li se jindirizza jew se jagħmel.

Fuq in-naħa l-oħra, kienet ġimgħa li wriet kemm għandna Prim Ministru li jasal. Mhux biss fejn jixtieq hu iżda, fuq kollox, fejn irid ilpoplu. Rajna aħbarijiet li kkonfermaw ir-rispett lejn ir-reputazzjoni ta’

pajjiżna.

Il-konferma li fit-3 ta’ Frar tas-sena d-dieħla Malta reġgħet kienet magħżula biex fiha jiltaqgħu l-mexxejja talpajjiżi membri tal-Unjoni Ewropea.

Fuq kollox, Malta kienet l-għażla ta’ kumpanija Amerikana b’reputazzjoni liema bħalha li trid tiftaħ fabbrika ġdida li se tkun Ħal Far, bit-tim li mexxa n-negozjati f ’isem pajjiżna jkun deskritt bħala l-aqwa li qatt innegozjaw miegħu, u dan minn uffiċjal ta’ kumpanija b’200 sena esperjenza.

Jekk kien hemm prova ta’ kemm għandna Kap tal-Oppożizzjoni li jrid iħassar, din hija l-istqarrija biex irreaġixxa għallaħbar.

Ipprova jkun xettiku fuq il-kumpanija li hija l-iktar waħda li qed tikber fis-settur. Ma naqsitx referenza għallħaddiema li se jkunu qed jiċċaqilqu mid-De La Rue, dan fl-istess ħin li ma lissen ebda kelma li anke din ilfabbrika se tinvesti iktar f ’Malta f ’linja differenti u iktar speċjalizzata.

Kienet ukoll il-ġimgħa fejn irriżulta li qed iħallu differenza kbira fil-ħajja tan-nies il-miżuri li ħa l-Gvern biex il-poplu jgħix aħjar. Mill-bidu talamministrazzjoni naqsu b’5,000 dawk f ’riskju ta’ faqar jew esklużjoni soċjali.

Aħbar li l-valur tagħha jikber meta tiftakar li, meta fil-Gvern kien hemm il-Partit ta’ Simon Busuttil, dawn żdiedu bi 18,000 persuna. Però, anke hawn il-Kap tal-Oppożizzjoni xtaq iħassar. Permezz tal-kelliema tiegħu ħareġ jgħid li l-faqar żdied meta titkellem waħedha hemm l-istatistika tal-NSO. Dawn huma biss ftit episodji li juru d-differenza bejn mexxej u ieħor. Nistgħu nsemmu oħrajn bħall-azzjoni fuq il-fish farms wara tant snin, jew l-azzjonijiet fuq l-aċċess għal Manoel Island. Ilkoll prova ta’ kif f ’pajjiżna għandna mexxej li l-ħin kollu jrid iħassar u ieħor li jwassal. Ix-xorti t-tajba hi li huwa dan talaħħar li għandu l-uffiċċju f ’Kastilja.