ER KURI
NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
P L U S
P O L I S H NUMER 1042 (1342)
W E E K L Y
PE£NE E-WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
➭ ➭ ➭ ➭ ➭
¯ycie po ¿yciu z telewizj¹ - str. 5 Polska bez baz NATO - str. 7 Jeden z ostatnich - str. 10 O US Open - str. 13 Zatrzaœniêty w klatce - str. 18
M A G A Z I N E
ROK ZA£O¯ENIA 1987 TYGODNIK
22 SIERPNIA 2014
Adam Sawicki
Ma³a wojna domowa
Œmieræ czarnego Michaela Browna, który mimo, ¿e nie mia³ broni, zosta³ zastrzelony przez bia³ego policjanta, wywo³a³a wielodniowe zamieszki w Ferguson, na przedmieœciu St. Louis w stanie Missouri. Wszystko zaczê³o siê 9 sierpnia. Policja twierdzi, ¿e 18-latek zaatakowa³ policjanta próbuj¹c zabraæ mu pistolet. Obecny na miejscu kolega Browna twierdzi, ¿e Michael podda³ siê podnosz¹c rêce do góry. Wkrótce po zastrzeleniu nastolatka setki mieszkañców Ferguson wysz³o na ulice krzycz¹c „Rêce do góry, nie strzelaæ!” Niektórzy rzucili siê do rabunku sklepów. Ograbili i spalili lokaln¹ stacjê benzynow¹. Policja odpowiedzia³a gazem ³zawi¹cym, strzelaniem kulami gumowymi i blokad¹ ulic. Federalny zarz¹d lotnictwa cywilnego zamkn¹³ niebo nad dzielnic¹, poniewa¿ strzelano do helikopterów. Ratusz wezwa³ demonstrantów, ¿eby ograniczyli siê do protestów tylko w ci¹gu dnia, wprowadzaj¹c faktycznie godzinê policyjn¹. Ale wielu zignorowa³o wezwanie. 13 sierpnia policja utworzy³a wiêc zapory z wozów pancernych i z obsad¹ strzelców na ich dachach. Gdy demonstranci nie chcieli siê rozejœæ do domów, policja rozpêdzi³a t³um przy pomocy gazów ³zawi¹cych. Ferguson ma 21 tysiêcy mieszkañców, dwie trzecie z nich to czarni, jednak w policji
jest tylko trzech czarnych funkcjonariuszy. W mieœcie nie dochodzi³o wczeœniej do zamieszek rasowych; napiêcia na tym tle tworzy³y siê pod powierzchni¹ spokojnego ¿ycia. M³odzi Murzyni uwa¿ali, ¿e policja ich nêka. Faktyczny przebieg wydarzeñ prowadz¹cych do zamieszek jest ci¹gle niejasny. Na miejsce zdarzenia uda³ siê prokurator generalny Eric Holder. Natomiast przy tej okazji ca³a Ameryka mog³a zobaczyæ w telewizji, ¿e policja jest uzbrojona jak wojsko gotowe do wojny domowej. Podobnie jest w wielu innych miastach Stanów Zjednoczonych. Jak do tego dosz³o w demokracji uwa¿aj¹cej siebie za wzór dla œwiata? Kongres uchwala co roku bud¿et Pentagonu. Poczynaj¹c od 1990 roku zezwala przekazywaæ sprzêt wojskowy i broñ lokalnym wydzia³om policji, jeœli bêd¹ uznane za „u¿yteczne w dzia³alnoœci antynarkotykowej”. Owego roku mia³ miejsce gwa³towny wzrost przemocy ➭8 zwi¹zanej z handlem narkotykami.
u Jubileuszowe Œwiêto ¯o³nierza w Amerykañskiej Czêstochowie. Fotoreporta¿ Zosi ¯eleskiej-Bobrowski na stronie 2.
Fajterka na co dzieñ Z Sylwi¹ Chutnik rozmawia Weronika Kwiatkowska Pisarka, felietonistka, dzia³aczka spo³eczna, feministka, przewodniczka po Warszawie. W takiej kolejnoœci? Kolejnoœæ w zale¿noœci od aktualnie pe³nionej funkcji. Doda³abym jeszcze: doktorantka w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego – od roku sporo czasu spêdzam równie¿ na pisaniu tekstów naukowych i przygotowywaniu referatów oraz uczestniczeniu w zebraniach. Natomiast coraz rzadziej oprowadzam po Warszawie – nie mam ju¿ na to czasu. Napisa³am kilka lat temu ksi¹¿kê „Warszawa kobiet”, gdzie podsumowa³am swoje autorskie trasy œladami kobiet zwi¹zanych z miastem. Dziêki temu, ka¿da osoba, która ma w rêku to wydawnictwo mo¿e indywidualnie wybraæ siê na spacer.
u
Sylwia Chutnik - Wolê wymykaæ siê definicjom. Foto: Krzysztof Dubiel / Instytut Ksi¹¿ki
Kogo Warszawa interesuje najbardziej: przyjezdnych czy mo¿e jej mieszkañców? Oprowadzanie to moje hobby. Bardzo lubiê m¹drzyæ siê przed grup¹ osób i staraæ siê zara¿aæ ich wirusem miejskoœci. Zwykle jednak rozmawiam z mieszkañcami Warszawy. Paradoksalnie to oni s¹ najbardziej zainteresowani losami miejsca, w którym ¿yj¹. Czasami s¹ to „œwie¿ynki”, które znalaz³y siê w mieœcie ze wzglêdu na pracê czy studia. S¹ ciekawi Warszawy, próbuj¹ siê w niej odna-
leŸæ i z³apaæ jej ducha. Lubiê te¿ tematyczne trasy. Do tej pory oprowadza³am œladami kobiet (dziesiêæ ró¿nych tras), opowiadaj¹c historiê dzieci i œladami powieœci „Lalka” Prusa. To jest dla mnie wyzwanie i moment, w którym zaczynam patrzeæ na Warszawê z innej ni¿ dot¹d perspektywy. W „Kieszonkowym atlasie kobiet”, nagrodzonym Paszportem „Polityki” opisujesz prawdziw¹ kamienicê na Ochocie i losy jej mieszkanek. Kobiet, które w reporta¿ach nazywa siê wykluczonymi: alkoholiczek, kloszardek, staruszek. W piwnicach, które w czasie II wojny œwiatowej s³u¿y³y za schrony, dzisiaj pije siê bimber, a centrum œwiata bohaterek staje siê pobliski bazar. To historie pods³uchane, podejrzane, dopowiedziane czy ca³kowicie wymyœlone? To historie, na które sk³adaj¹ siê okruchy prawdy, konkretnych zdarzeñ, ale wszystko to przefiltrowane jest przez moj¹ wyobraŸniê. Nie piszê reporta¿y spo³ecznych lub ksi¹¿ek historycznych. Czasami szkieletem opowieœci s¹ fakty, ale podane tak, aby do koñca nie byæ pewnym, czy to prawda czy raczej fikcja. Opisywana przeze mnie kamienica i bazar istniej¹ naprawdê, a bohaterk¹ mog³aby byæ ka¿da kobieta, któr¹ mijam na ulicy. ➭6